Professional Documents
Culture Documents
Değerlerimizle
değerliyiz: Biyografilerle değerler eğitimi etkinlik kitabı (ss. 249-270). Ankara: Pegem Akademi
Yayıncılık.
Orduya Girişi
Mustafa Kemal, 1905 yılında Ali Fuat ile Şam’da 5. Ordu’ya atanmıştır. Bu arada memlekette zulüm
ve baskılar baş göstermektedir. Mustafa Kemal, kötü durumdaki memleketi kurtarmak amacıyla
Yafa’daki görev yerinden gizlice kaçmıştır. Vatan ve Hürriyet Cemiyeti’nin Selanik’teki şubesi
için üye toplamaya çalışan Mustafa Kemal, izinsiz görev yerinden ayrıldığından ve oradakilerin
dikkatini çekeceğinden Yafa’ya geri dönmüştür.
20 Haziran 1907’de topçu eğitimini tamamlayan Mustafa Kemal, ‘Kolağası’ rütbesine terfi etmiştir.
Eğitim programının son aşaması olarak Şam’daki 5. Ordunun kurmaylığına atanmıştır. 1908
Ekiminde İstanbul’a gelen Mustafa Kemal, Jöntürk harekâtının liderlerinin bir araya geldiğini
görmüş. Mustafa Kemal, arkadaşlarını izleyerek, İttihat ve Terakki cemiyetine katılmıştır.
Osmanlı’nın Dış devletle olan çekişmeleri, Reval görüşmeleri ve Meşrutiyet süreci içerisindeyken,
Mustafa Kemal’de Selanik’te 3. Ordu komutanı İbrahim Paşa’nın kurmay heyetinde çalışmayı
sürdürmektedir.
13 Eylül 1911’de Mustafa Kemal, İstanbul’daki Genelkurmayın 1. Şubesine atanmıştır. Mustafa
Kemal, İtalya’nın, Trablus ve Bingazi topraklarını ele geçirmek istemesi üzerine, Trablusgarp’a
gönderilir. Ekim 1912’de Balkan Savaşı’nın başlamasıyla Mustafa Kemal, Gelibolu Yarımadası
ile Çanakkale Boğazı’nı korumak için Bolayır Harekât Şubesi Müdürlüğüne getirilmiştir. Mustafa
Kemal, 1913’de Dimetoka ve Edirne’nin geri alınışında gösterdiği başarılardan dolayı Sofya
Ateşemirliğine atanır. Mustafa Kemal, 1 Mart 1914’te yarbaylığa yükselmiştir.
O Bir Lider
Mondros Mütarekesi’nden sonra İtilaf Devletleri’nin Osmanlı ordularını işgale başlamaları
üzerine; Mustafa Kemal 9. Ordu Müfettişi olarak 19 Mayıs 1919’da Samsun’a çıkmıştır. Bu
tarihten itibaren Mustafa Kemal, Türk direnişinin birbirinden farklı unsurlarını kendi liderliği
altında toplama kampanyasını başlatır. 22 Haziran 1919’da Amasya’da yayımladığı genelgeyle
“Milletin istikbalini yine milletin azim ve kararının kurtaracağını” ilan edip Sivas Kongresi’ni
toplantıya çağırmıştır. İlk kongre 28 Haziran 1919’da Balıkesir’de toplanır ve ardından başka
şehirlerde de kongreler düzenlenmeye başlanır. Amaç, halkı işgaller karşısında bilinçlendirmek ve
silahlı direniş için sivil bir temel oluşturmaktır. 2 Temmuzda Erzincan’da bulunan Mustafa Kemal,
padişahtan bir telgraf almıştır. İstanbul’a dönmeyi düşünmeyen Mustafa Kemal’i, 3 Temmuzda
Erzurum’un on beş metre kadar dışında Kazım (Karabekir) karşılar. 23 Temmuz 1919 sabahı saat
11:00’de Erzurum Kongresi açılır. Doğu Anadolu’daki milliyetçi örgütleri birleştirmek adına,
Şarkî Anadolu Müdafaa-i Hukuk Cemiyet’i oluşturulmuştur. 7 Ağustosta kongre sonlandırılarak,
Heyet-i Temsil komitesi oluşturulur. Aynı gün kongre bildirisi yayınlanarak, Türkiye’nin
bağımsızlığı adına ilk adımlar atılmaya başlanır. 4-11 Eylül 1919 tarihleri arasında da Sivas
Kongresi’ni toplayarak, vatanın kurtuluşu için izlenecek yolun belirlenmesi sağlanır. 11 Nisan
1920’de İstanbul’da padişah ile Sadrazam Damat Ferit Paşa, itilaf devletlerinin isteği üzerine
Mebusan Meclisini kapatır. Bunun üzerine, 23 Nisan 1920’de Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin
açılmasıyla Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulması yolunda önemli bir adım atılmış olur.
Yeni kurulan TBMM’nin meclis başkanı Mustafa Kemal seçilmiştir. Ülke iyice karışarak, İtilaf
kuvvetleri işgalleri arttırmıştır. Osmanlı devletinin de ülkeyi koruyamadığının anlaşılması üzerine,
Mustafa Kemal’in önderliğinde halk artık kendi bağımsızlık mücadelesini vermeye başlar. Birinci
İnönü Savaşı olarak geçen çarpışma 11 Ocakta düşmanın püskürtülmesi sonuçlanıyor. Tekrar
saldırmak isteyen düşman kuvvetleri, 26-31 Mart 1921’de İkinci İnönü Savaşı ile tekrar bozguna
uğratılır. 10 Temmuz 19212de Kütahya ve Eskişehir yenilgisi ile Yunanlılar buraları alır. Bunun
üzerine Sakarya’nın doğusuna çekilen Türk kuvvetleri bir sonraki adım için toparlanmayı bekler.
Mustafa Kemal 5 Ağustos 1921’ de Başkomutanlık yetkisiyle ordunun başına geçmiştir.
7 Ağustos 1921’de Tekâlif-i Milliye emirleri ile savaşa hazırlanılır. 23 Ağustos-13 Eylül 1921 Sakarya
Savaşıyla, Yunanlılar geri püskürtülmüştür. 19 Eylül 1921’de Meclis Mustafa Kemal’e Mareşal ve
Gazi unvanını vermiştir. 13 Ekim 1921’de gerçekleşen Kars Antlaşması ile Türkiye’nin doğu sınırı
çizilmiştir. 20 Ekim 1921’de de Fransızlar Türkiye topraklarından çekilmiştir. 26 Ağustos 1922
Türkler, Anadolu’daki Yunan güçlerine karşı son saldırı başlatılır. Mustafa Kemal, 30 Ağustos
1922’de büyük zaferi gerçekleştirmiştir. 9 Eylülde kuşatma altındaki İzmir’e giren Mustafa Kemal,
ertesi gün İzmir’i de almıştır. Yunanlılar, üç gün içinde Kuzeybatı Anadolu’yu boşaltır. 4 Ekim’de
İzmir’den İstanbul’a gelen Mustafa Kemal, mecliste Mudanya Mütarekelerinin görüşmelerini
tartışmaya başlamıştır. Düşmandan yeni temizlenen vatanın, bağımsızlığını diplomatik adımlarla
perçinlemek amacıyla, diğer devletlerle görüşmelere başlanır. 1 Kasım 1922’de hilafet ve saltanatı
birbirinden ayırıp, saltanat kaldırılmıştır. 17 Kasım 1922’de de son padişah Vahdettin, bir İngiliz
savaş gemisiyle ülkeyi terk etmiştir. Bunun üzerine meclis, 18 Ekimde Abdûlmecit’i halife ilan
etmiştir. Barış görüşmeleri Lozan’da 21 Kasımda başlamıştır.
SÖZLÜK
: iki veya daha çok devletin birbiriyle siyasi alakaları keserek silahlı
Harp
kuvvetlerle çarpışmaları
İzzet-i nefis : öz saygı
Müdafaa : savunma
Müstahkem mevkii : türlü savunma tesislerini kapsayan bölge
Müstakil : bağımsız
Takibat : kovuşturma, araştırma
Vatanperverane : vatanını seven kişiye yakışır şekilde
KİTAP HAKKINDA
Başlık: Atatürk - Modern Türkiye’nin Kurucusu
Sayfa: 752
Açıklama:
Türkiye’nin, bağımsızlığı ve varoluşu yolunda Atatürk gibi bir liderle yakaladığı olağanüstü şansı
irdeleyen yazar, onu salt lider özellikleriyle değil, yakın çevresi ve insan ilişkileriyle de yansıtmayı
başarırken, dönemin toplumsal yapısı ve güç dengelerine de açıklık kazandırıyor. Prof. Geoffrey
Lewis Atatürk için “O, tek bir insanın neler yapabileceğini gösteren 20. yüzyılın olağanüstü lideri”
diyor. Evet, kitleleri ardından sürükleyebilen, insanları birbirine kenetleyebilen siyasal önder…
Ancak sonuçta Atatürk de herkes gibi bir insan… Karizması, zaafları, kadınlarla olan ilişkileri,
dostlukları, nefretleri, iyilikleri ve hatta kıskançlıklarıyla bir insan… Mango, bu olağanüstü
çalışmasıyla, Atatürk’ü işte bu yönleriyle daha bir yakınlaştırıyor bize.
ETKİNLİK KÜNYESİ
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________
_________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________
Resim:
Bu resmi çizerken nelere dikkat ettiniz açıklayarak yazınız.
__________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________
_________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________
ETKİNLİK KÜNYESİ
Etkinlik Adı: Değer Yorumlama Çalışması
İşlenen Değer: Bağımsızlık ve Vatanseverlik
Düzey: Ortaokul – Lise
Etkinlik 2.
__________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________
_________________________________________________________________________
KİTAPTAN ÖNCE
1. Kitabın başlığı “Atatürk - Modern Türkiye’nin Kurucusu” bir biyografi kitabıdır. Kitabın
başlık kısmında yazan “Modern Türkiye’nin Kurucusu” sözünün anlamı ne olabilir?
______________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
___________________________________________________
______________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
_________________________________________________________
______________________________________________________________________________
____________________________________________________________
2. Kitabın açıklama kısmında bahsi geçen “20. yüzyılın olağanüstü lideri” sözünün kişiye
verdiği sorumluluklar nelerdir?
______________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
___________________________________________________
______________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________________________________
____________________________________________________________
3. Kendinizi, bir toplumun zorlu günlerinde onların yanında olan ve onlarla bağımsızlık için
savaşan bir askeri lider olarak hayal edin. Kendinizi nasıl hissederdiniz ve yapacağımız ilk
iş ne olurdu? Nedenleriyle açıklayınız.
______________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
___________________________________________________
______________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________________________________
____________________________________________________________
KİTAPLA BİRLİKTE
1. Mustafa Kemal Atatürk, askeri okula girebilmek için sınava girerek, Selanik Askerî
Rüştiyesi’ni kazanmıştır. Mustafa Kemal’in öğrenim gördüğü askeri okulları sırasıyla
yazarak, askeri okula girmek istemesinin sebebini açıklayınız?
______________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
_________________________________________________________
2. Kuzey Afrika’daki son toprağımız olan Trablusgarp ve Bingazi bölgelerini ele geçirmek
isteyen İtalya’nın Osmanlı Devletine savaş açtığını ifade edilen sayfayı bulunuz. O savaşın
baş gösterdiği ve Mustafa Kemal’in sürecin içine dâhil olduğu kısımları zihninizde
canlandırmaya çalışınız. O durumda kalsaydınız siz neler hissederdiniz sebebiyle
açıklayınız?
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
_______________________________________________________________
3. 6 Mart 1912’de Mustafa Kemal Derne hattının tümünü ele geçirdiğinde, Selanik’teki
arkadaşı Salih’e (Bozok) gönderdiği mektupta şu sözleri sarf ediyor:
“…Kalbimde büyük bir hiss-i sürür ve gurur hâsıl oldu. Ve arkadaşlarıma dedim: Vatan
mutlaka selamet bulacak. Millet mutlaka mesut olacaktır. Çünkü kendi selametini, kendi
saadetini memleketin ve selamet ve saadeti için feda edebilen vatan evlatları çoktur.”
Yukarıda geçen “kendi selameti, kendi saadetini memleketin ve milletin saadeti için feda
edebilen vatan evlatları” sözcüğünün anlamı ne olabilir? Bu ifade sizde ne gibi duygular
uyandırır?
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
_______________________________________________________________
4. Kitabın içinde geçen Mustafa Kemal Atatürk’ün sözlerinden sizi en etkileten cümleyi
sebebiyle yazınız.
______________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
_________________________________________________________
KİTAPTAN SONRA
1. Mustafa Kemal Atatürk’ün en çok hangi düşünceleri sizi etkiledi? Bu düşüncelerin size
neler kattığını açıklayınız?
______________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
_________________________________________________________
YAZMAYI GELİŞTİRME
Mustafa Kemal Atatürk’ü düşün. Üzerinde yaşadığın vatanın ve halkının bağımsızlığı tehlikeye
girmek üzere ve sen de bu konuda bir şeyler yapmak istiyorsun. Vatanına sahip çıkan biri olarak,
milletinin bir arada olmasını istiyorsun. Bu konuda insanları bilinçlendirecek ve onları bu vatanın
içinde birlik olmaya ikna edecek bir yazı yaz.
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________
GÖRÜNÜM ANALİZLERİ
“Yabancı bir devletin yardım ve koruyuculuğunu kabul etmek, insan vasıflarından mahrum olmayı,
acizlik ve çaresizliği itiraftan başka bir şey değildir. Gerçekten bu dereceye düşmemiş olanların,
isteyerek başlarına yabancı bir efendi getirmelerine ihtimal verilmez. Hâlbuki Türk’ün haysiyet,
şerefi ve kabiliyeti çok yüksek ve büyüktür. Böyle bir millet esir yaşamaktansa yok olsun daha
iyi!”
Mustafa Kemal Atatürk’ün sarf ettiği bu sözlerin ana fikri ne olabilir? Açıklayınız.
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
_________________________________________________________
PORTRE ÇALIŞMALARI
a. Aşağıda yer alan soruları resim çalışmasını analiz ederek yanıtlayınız.
b. Analiz çalışmasını resim analizi çalışma kağıdı eşliğinde yaptıktan sonra
● Bu portre çalışması Mustafa Kemal Atatürk’ün hayat felsefesi hakkında bilgi
veriyor mu? Gerekçelendirerek yazınız.
1. Adım: Gözlem
a. İki dakika resmi incele. Resimdeki her bir kişi ve nesnenin izlenimlerini belirle. Sonra resmi
dörde böl ve her bir bölümdeki detayın ne olduğunu belirle.
b. Aşağıdaki tabloya kişi, nesne ve neler olup-bittiği hakkında olanları yaz.
● __________________________________________________________________
__________________________________________________________________
_________________________________________________________
● ________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
_______________________________________________________________
3. Adım: Sorular
A. Bu resim zihninde hangi soruları canlandırdı?
______________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
__________________________________________
Belgesel
Yazı
Video
BİYOGRAFİ FORMU
2. Eğitim Yaşantısı:
______________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
_________________________________________________________
4. Kişilik Özellikleri:
______________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
_________________________________________________________
OKUMA ÖNERİLERİ
“Küçük hanımlar, küçük beyler!”, diye seslenmişti Mustafa
Kemal. Geleceğin büyükleri olan, umut olan, ışıl ışıl çocuklara
seslenmişti. Bir devrin tarih yazan adamı ve yakın tarihi
değiştiren o büyük savaş sürecini anlatmıştı. Nutuk, çocuklar
tarafından da okunsun; onlar tarafından da örnek alsın diye;
çocukların diline indirgenmiştir.
KAYNAKÇA
Atatürk, M.K. (2011). Nutuk. İstanbul: Truva Yayınları.
TDK, Sözlük. www.tdk.gov.tr
URL1. https://ataturktoday.com/Resim/Muze/BuyukTaaruzPanoramasi1.jpg 24.10.2017 tarihinde
erişildi.
URL2. “Sarı Zeybek” başlıklı belgesel, 22.08.2017 tarihinde
https://www.youtube.com/watch?v=MEY7hagf5iw adresinden erişildi.
URL3. Ünsal Yavuz’un “Atatürk’ü Anlamak” başlıklı yazısı. 22.08.2017 tarihinde
https://e-dergi.atauni.edu.tr/atauniad/article/wiew/1025000843/1025000841 adresinden erişildi.
URL4. “TRT Okul – Kilometre Taşları – Gazi Mustafa Kemal Atatürk” adlı kısa video. 22.08.2017
tarihinde https://www.youtube.com/watch?v=CYyXhMjfbWQ adresinden erişildi.
SEMERKANT RASATHANESİ
Bu 15. yüzyılda
gördüğünüz matematik ve
heybetli yapı astronomi
benim. Ben merkeziydim.
ünlü Uluğ Bey,
1
2
Şanımı bana
çok düşkün
olan Uluğ Beni yıllarca toprak
Bey’e altında unuttular.
borçluyum. Çok üzüldüm. Hala
3 ayakta ve
O bana aşıktı. 5 Özbekistan’dayım.
Bilime Artık sadece turistler geliyor. Oysa Gelirseniz belki
aşıktı… ben bilimle büyüdüm. Uzayda söylediklerimi
Bilime aşık bulunması gereken daha çok şey var, duyarsınız.
olan herkes matematikte hesaplanacak olan çok
şey var… 4
birbirini çok
sevdi.
● Cebirin temelini atan ve sıfırı ilk defa kullanan kişinin kim olduğunu…
● Cebir ve geometriyi ilk defa astronomiye uygulayarak yeni astronomi tablolarını kimin
hazırladığını…
● “Cebir ve Denklem Hesabı Üzerine Özet Kitap” (El’ Kitab’ül-Muhtasar fiHisab’il Cebri
ve’l-Mukabele) adlı kitabın kim tarafından yazıldığını...
● 830 yılında onluk sistem ile ilgili işlemlerin nasıl yapılacağını gösteren ilk kişinin kim
olduğunu…
● İkinci derece denklemlerin çözümü için orijinal çözüm yolları bulan ilk kişinin kim
olduğunu…
● Analitik geometriye ait örnekleri Fransız matematikçi Descartes’ten 800 yıl önce ortaya
koyan kişinin kim olduğunu…
● Matematik problemleri çözmek için dünyada ilk defa sembolik mantığı kullananın kim
olduğunu…
Ad-Soyad: Sınıfı:
4.Maryam MİRZAKHANİ ile bir görüşme yapabilseydiniz ona neler sorardınız? Neden?
5 6
6 4
7
5
8
10
9
10
15
11
12 13
14 11 8
7
14
15
1
16
13 9
SOLDAN SAĞA
3.Maryam MİRZAKHANİ’nin en iyi arkadaşı ……….…’dir.
5.……….. kelimesi birbirinin içine girmiş, birbirine karışmış şeyler için kullanılır.
10.Nobel Ödülü'nün ön yüzünde ismi bulunan kişi ……………..…’tir.
12.Uluslararası Matematikçiler Kongresi'nin yapıldığı yer ………….’dür.
13.Maryam MİRZAKHANİ simit ve kupanın ortak yanlarını ele alırken ………... yüzeylerinden yararlanmıştır.
14.Maryam MİRZAKHANİ’nin doğum yeri ………..…’dır.
15.Maryam MİRZAKHANİ’nin gittiği ortaokul …………....’dır.
16.Maryam MİRZAKHANİ’nin profesörlük yaptığı üniversitenin ismi …………..……’dur.
YUKARIDAN AŞAĞI
1.Maryam MİRZAKHANİ’nin küçükken ilgi duyduğu alan ………….. tır.
2............ terimi hiperbol biçiminde olan şekiller için kullanılır.
4.Fields madalyasını alan ilk kadın matematikçinin soyadı ………....’dir.
6.Maryam MİRZAKHANİ’nin üzerinde çalıştığı konulardan biri ……….…. Teorisi’dir.
7.Nobel ödülü ……….. yılda bir verilir.
8.Maryam MİRZAKHANİ’nin 2004-2008 yıllarında görev yaptığı üniversitenin ismi …..…… Üniversitesi’dir.
9.Maryam MİRZAKHANİ’nin altın ödül aldığı olimpiyatın adı “Uluslar arası ….……… Olimpiyatları” dır.
11.Maryam MİRZAKHANİ'nin doktora eğitimini tamamladığı üniversitenin ismi ………….’tır.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
Şifre:
S İ M P L E K T İ K
T E A N U O B E E İ
A R R L E Ö D İ Ü T
N G Y L S İ Ü C N A
F O A Ü A J H H L M
O D M A N O İ M N E
R İ M F A L P Ü İ T
D K İ A R O E L L A
R A R R H N R L K M
A R Z Z A K B E R K
V M A A T E O R İ U
R A K N A T L D E Z
A Ş H E I N İ M M A
H I A G A T K E A Y
M K N A A T İ K N Ç
P R İ N C E T O N İ
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
1
1
7 2 4
2
3
3
9 8
4
10 6 5
5
14
6
7
8
13 12
9
15
10
11
11
12
13
16
14
15
SOLDAN SAĞA
2.Maryam MİRZAKHANİ’nin, matematiğin Nobel’i olarak sayılan ve ilk kadın matematikçi olarak almaya
hak kazandığı ödülün ismi nedir?
4.Uluslararası Matematikçiler Birliği’nin kısaltılmışı nedir?
9.Maryam’nın soyadının 4., 5. ve 6. harfleri nelerdir?
11.Maryam MİRZAKHANİ’nin en iyi arkadaşının ismi nedir?
13.Fields madalyasının verildiği Güney Kore’nin başkenti nedir?
15.Maryam MİRZAKHANİ’nin çalıştığı geometri konulardan birinin ismi nedir? Maryam MİRZAKHANİ
nerede doğmuştur?
YUKARIDAN AŞAĞIYA
1.Maryam MİRZAKHANİ’nin gittiği ortaokulun ismi nedir? Maryam MİRZAKHANİ hangi ülkenin
vatandaşıdır?
3.Maryam MİRZAKHANİ’nin gittiği üniversitenin ismi nedir?
5.Maryam MİRZAKHANİ’nin üzerinde çalıştığı teorilerden birinin ismi nedir?
10.Maryam MİRZAKHANİ’nin çalışma alanlarından biri nedir?
15.Maryam MİRZAKHANİ’nin görev yaptığı üniversitelerden birinin ismi nedir?
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16
Şifre:
1. SAHNE
(Galois ve François muhabbet ediyor. Bir hoca, çalışma masasının yanında bir öğrenci ile
konuşuyor.)
GALOIS:“François, artık bu yere daha fazla dayanamıyorum. Her şey o kadar katı ki. Ne
tek başımıza düşünmemize, ne de kendi fikirlerimizin olmasına izin veriyorlar. Ne uyumak
mümkün, ne de yemek yemek.”
FRANÇOIS:“Evet, yiyecek az, her şey sıkıcı; ancak sabırlı olmalısın. Burada Yunanca,
Latince ve bizi geleceğe hazırlayacak her şeyi öğreniyoruz.”
GALOIS:“Ben Yunanca ve Latince ile ilgilenmiyorum. Dahası öğretmenler…” (Diğer
öğrenci ile konuşan hoca sesini yükseltiyor ve onu ensesinden yakalayıp tokatlıyor.)
ÖĞRETMEN:“Demek sana Latince ve Yunanca öğrettiğim ifadeleri hatırlamıyorsun.”
GALOIS: (Hocaya doğru fırlayarak) “Yeter! Onu dövmeyi bırak. Buna hakkın yok!”
ÖĞRETMEN:“Yok mu? Tabi ki var. Sana kapat çeneni demeye de hakkım var. Hele de sen
ki dersi tekrar aldığın halde Latince ve Yunancayı geçemiyorsun ki bunların hepsine hakkım var.”
GALOIS:“Bana ne! Bizi bunun için cezalandıramazsın!”
ÖĞRETMEN:(Kendisine destek çıkan birisine denk geldiği için artık daha sakindir.)
“Galois, sana hayret ediyorum. Annen ve baban bu derslerde çok başarılıydı. Sense başarılı
olamıyorsun. Ömür boyu da vasat kalacaksın. Söyle bakalım, ilgini çeken bir şey var mı? “
GALOIS:“Geometriyi severim. Onda görebiliyorum, hissedebiliyorum ve düşünebiliyorum.
Ayrıca cebiri de severim. Bu yüzden matematik dersini seçtim ve artık hayatta ne olmak istediğimi
biliyorum. Bir matematikçi olacağım. Analiz ve Abel cebiri üzerine çalışacağım. Mühendislik
fakültesine gideceğim.”
ÖĞRETMEN:“Hah, hah, hah!…Çok hayalcisin. Bana öyle geliyor ki tüm hayatın boyunca
hep başarısız olacaksın.”
2. SAHNE
(Diğer öğrenciler sahneden ayrılır. Galois hareket eder ve bir sandalyeye oturur. O
konuşurken, sahne mühendislik fakültesine dönüştürülür.)
GALOIS:“Gerçekten iyi hazırlanmalıyım. Fakülteye girmek zor; ama en iyi matematikçiler
oradan çıkıyor. Oradaki dâhilerden denklemler üzerine yazdıklarımı bilimler akademisine
sunmalarını rica edeceğim.”
(Galois çalışmaya devam eder. Bu arada mühendislik fakültesinden Dinet ve Cauchy artık
hazırdır. Galois defterini alır ve onlara doğru gider.)
GALOIS:“Herkese günaydın. Siz büyük matematikçi Cauchy misiniz?”
CAUCHY:“Evet, benim. Bu da senin sınav kâğıdını okuyan Profesör Dinet.”
DINET:(O çok yaşlı ve biraz da sağırdır.)“Söyle bakalım genç adam. Bazı denklemlerin kök
kullanılarak çözülmesinin mümkün olduğunu yazmışsın. Bununla neyi kastettin? “
GALOIS:“Bizi sonuca götürebilecek katsayı formüllerini incelerken o söylediğinizi
keşfettim. Çünkü bir cebir denklemini analiz ederseniz…”
DINET:(Söze karışarak) “Hayır, hayır, hayır…Bana böyle tuhaf keşiflerle, icatlarla gelme.
Senin gibi genç birisi ne keşfedebilir ki. Niye bütün işlem basamaklarını göstermemişsin? Niye
sana öğretildiği gibi her şeyi yazmamışsın?”
GALOIS:“Fakat hocam, açık olan bir şey var. Keşfettiğim çözümleri açıklamama izin verin.
DINET: (Söze karışarak) “Hem bu logaritmalar da ne? (Cauchy bakar.) Besbelli ki düzenli
bir eğitim almamışsın.”
GALOIS: (Cauchy yardım istermiş gibi bakar.)“Beyler lütfen.”
DINET ve CAUCHY:“Kaybolllllllll.”
GALOIS: (Ümitsizce.) “Beyler bekleyin; beyler lütfen bekleyin. (Onları durdurup notlarını
gösterir.) Teoremlerime kulak verin. Haklı olduğumu göreceksiniz. 2. ve 3. derecedeki
denklemlerin çözümünün kök kullanılarak nasıl yapılacağını buldum…”
CAUCHY: (Defteri alıp sayfalarını çevirir.) “Saçmalık, saçmalık. Niye 17 yaşındaki bir
çocuğun notlarını okuyayım ki? Hem de bunlardan bir şey anlamıyorum.”(Cauchy defteri çöpe
atar.)
GALOIS:“Siz ikiniz iki aptalsınız. Öyle de görünüyorsunuz!” (Galois masanın üstündeki
tüm kâğıtları onların yüzüne fırlatır.)
DINET ve CAUCHY:“Cehenneme kadar yolun var.”
Bitiş Cümlesi
Biz kendimizi hayatın birçok yönü ve Galois’in tecrübesi ile tanımlarız. Kendimize şunu
sorarız: “Ne kadar zaman sonra, daha sığ olan derin olana karşı üstün gelecek? Okulda kendimizi
geliştirme imkânlarımıza arkamızı mı döneceğiz? İnsanlığımızı kaybedecek miyiz? O öldüğü
zaman sadece yirmi bir yaşındaydı. Döneminin sözde dehaları tarafından büyük haksızlıklara
maruz bırakıldı. Hırsızlığa, düşmanlığa ve umursanmayışa rağmen, yıllar sonra onun
matematikteki en önemli şahsiyetlerden biri olmasını engelleyemediler. İnanıyoruz ki adalet
sonunda yerini buldu; ama biz adaletin doğru zamanda yerini bulmasını istiyoruz. Yıllar sonra
değil.”
MATEMATİK TARİHİ YA DA MATEMATİKÇİLERİN YAŞAM ÖYKÜLERİ İLE
İLGİLİ FİLMLER
-Matematik Hikayeleri
● 1.Bölüm:Mısırda Doğan Güneş
● 2.Bölüm:Sayıların Babası-Pisagor
● 3.Bölüm:Elementler-Öklid
● 4.Bölüm:Arşimet
● 5.Bölüm:Cebirin Mucidi-El Harizmi
● 6.Bölüm:Leonardo Fibonacci
● 7.Bölüm:Pierre De Fermat
● 8.Bölüm:Carl Friedrich Gauss
● 9.Bölüm:Newton-Elma Ağacı
● 10.Bölüm:Pascal
● 11.Bölüm:Galileo
● 12.Bölüm:Ömer Hayyam
● 14.Bölüm:Sıfırdan Sonsuza
● 15.Bölüm:Rene Descartes
● 16.Bölüm:Uzaktaki Matematik
● 17.Bölüm:Leonhard Euler
● 18.Bölüm:Trigonometrinin Babası-El Battani
● 20.Bölüm:Mustafa Kemal Atatürk
● 22.Bölüm:Evariste Galois
● 23.Bölüm:John Napier
● 24.Bölüm:Bilimin Yıldızı-Thales
● 26.Bölüm:Georg Cantor
Altan, M. Z. (2016). Öğretmenliğe dair: Filmler ve öğretmenler. Ankara: Pegem Akademi
Yayıncılık.
FİLMLER
Ek I
Film İzleme ve Çalışma Yaprağı Örneği
Ölü Ozanlar Derneği
Tür: Dram
Karakterler:
John Keating: Yaratıcı, ilham dolu İngilizce öğretmeni
Mr. Knowlen: Son derece katı bir okul müdürü
Todd Anderson: Kardeşi daha önce aynı okuldan mezun olmuş sessiz öğrenci
Neil Perry: Babası son derece katı olan gözü pek bir öğrenci
Knocks Silverstream: Ölü Ozanlar Derneği’ne katılan duygusal öğrenci
Charley Dalton: Saksafon çalan ve Ölü Ozanlar Derneği’ne katılan öğrenci
Pitts: Ölü Ozanlar Derneği’ne katılan uzun boylu öğrenci
Steven Meeks: Ölü Ozanlar Derneği’ne katılan öğrenci
Cameroon: Ölü Ozanlar Derneği’ne katılan öğrenci
Chris: Sevimli amigo kızı
Chet Danberry: Futbol oyuncusu
Zaman ve Mekân:
1950 Erkek Yatılı Okulu, Amerika
Konu:
Erkek yatılı okulu geleneğe çok değer verir ve her yıl aynı programı uygular. Okul müdürü
geleneğe özellikle önem verir fakat okula yeni gelen öğretmen Mr. Keating yerleşen bu
geleneğin bir kısmını yıkar. Öğrencileri hayatı son doruğunda yaşamaları için motive eder:
“Carpe Diem, çocuklar! Anı yaşayın! Hayatınızı olağandışı yapın!”. Mr. Keating aynı okulda
öğrenci olduğu sırada Ölü Ozanlar Derneği adında bir kulüp kurmuştur. Öğrencilerden bir kısmı
Mr. Keating’in izinden gider ve kendi kulüplerini kurmaya karar verirler. Öğrenciler gece bir
mağarada buluşurlar. Neil Perry, oyuncu olmak ister ve “Bir Yaz Gecesi Rüyası” adlı oyunun
seçmelerine katılır. Fakat babası oldukça sert bir insandır, oyunda rol almasını yasaklar. “Anı
Yaşa!” ifadesinin etkisiyle yine de oyunda rol almaya karar verir. Babası oğlunun rol aldığını
fark edince çok sinirlenir ve Neil’i okuldan uzaklaştırır. Neil’in bu olayların ardından babasına
tepkisi oldukça serttir.
Tema:
Müfredat dışı çalışmalar
Aileniz yapmak istemediğiniz bir şeye sizi hiç zorladı mı? Yapmak istediğiniz bir şeye hiç engel
oldular mı?
Film Klibi: Mr. Perry, Neil’e okul gazetesine yardımcı editör olarak katılamayacağını söyler.
Partnerinizle diyalogu dikkatlice dinleyiniz; Mr. Perry, Neil’in katılmasına neden izin
vermiyor?
Film İzlerken:
1. Okulun dört temel direği nedir?
2. “Hey kaptan! Kaptanım!” şiirini kim yazdı?
3. Mr. Keating “Hepimiz solucan yemiyiz” ifadesiyle ne demek istedi?
4. Mr. Keating’e göre neden şiir okumalıyız?
5. Mr. Keating neden masaya çıktı?
6. Mr. Keating’e göre spor ne demek?
7. Mr. Keating, Mr. Hopkins’in şiirindeki “Kedi fareyi yedi” ifadesi ile ilgili ne dedi?
8. Neil ve Todd arasındaki farklılık nedir? Kişilik ve tarzlarındaki farklılıkları
özetleyiniz.
9. Filmde hangi karakterler atılgan özelliğe sahip?
10. Filmde sakıngan karakterler hangileridir?
Film Sonrası:
Davranış değişikliği gösteren ya da geleneği yansıtan bir aile üyesi, arkadaş veya ünlü bir kişiyi
açıklayınız. “Carpe Diem” yaşama ve yeni deneyimlere olan coşkuyu açıklar. Yeni
deneyimlerden, tatlardan mı hoşlanırsınız yoksa rutin olanı, alışılageleni mi tercih edersiniz?
Ek II
Film Analiz Çalışma Yaprağı Örneği:
İzlemeden Önce:
A. Filmin Adı:
İzleyeceğiniz filmin içeriğinde nelerle karşılaşacağınızı düşünüyorsunuz? Filmin ismine dayalı
olarak karşılaşabileceğiniz üç kavram ya da ana fikir nedir? Filmin ismine dayalı olarak
karşılaşabileceğiniz karakterleri listeleyiniz.
Kavram / Ana Fikir Karakterler
1. 1.
2. 2.
3. 3.
İzleme Esnasında:
B. Filmin Türü (uygun olanı işaretleyiniz)
8. Sizce filmdeki kıyafetlerle günümüz kıyafetleri arasında fark var mı? Varsa bu farkları
yazınız.
15. Filmi seyrettikten sonra aklınıza takılan sorular oldu mu? Varsa bu sorularınızı yazınız.