Tema:

F. Brodel, Materijalna civilizacija, ekonomija i kapitalizam od XV do XVIII veka,

I, Strukture svakodnevice: moguće i nemoguće, Beograd–Novi Sad, 2007
Fernan Brodel (Limevil, 1902 – Sen Žerve, 1985) jedan je od najistaknutijih istoričara XX veka,
i najpoznatiji predstavnik škole analista, koji je svojim delima i svojim načinom pisanja i
izlaganja ostavio nemerljiv uticaj na čitavu istoriografiju i buduće generacije istoričara. Predavao
je istoriju u školama u Alžiru, i na univerzitetu u Sao Paolu. Nakon povratka u Francusku pod
uticajem svog mentora, znamnitog istoričara Lisijena Fevra, nastalo je njegovo
najmonumentalnije delo ''Mediteran i mediteranski svet u doba Filipa II'', objavljeno 1949.
Svojim delima posvetio je po nekoliko decenija rada i istraživanja po arhivima Francuske, Italije
i Španije. Nakon Mediterana, predmet njegovog istraživanja bili su kapitalizam i ekonomija, što
je rezultiralo trotomnim delom ''Materijalna civilizacija, ekonomija i kapitalizam od XV do
XVIII veka'' (1967-1979). Njegovo poslednje veliko delo jeste nezavršeni ''Francuski identitet''.
''Materijalna civilizacije'' predstavlja opširnu studiju sveta između Srednjeg veka i Industrijske
revolucije, koji počiva na odnosu materijalnih osnova, ekonomskog funkcionisanja i
kapitalističkog razvoja. Brodel je, uključujući u svoje delo geografiju, sociologiju i ekonomiju,
stvorio sveobuhvatnu studiju razvoja evropske i svetske ekonomije.
Prvi deo ''Materijalne civilizacije'' – Strukture svakodnevice, za temu ima doslovno to,
svakodnevni život ljudi, njihove potrebe, navike i delatnosti. Poglavlja ove knjige su
organizovana gotovo enciklopedijski, i mnoga od njih obrađuju pojedinače namirnice (šećer,
jaja, kafu, alkohol...) donoseći obilje činjenica o svakoj od njih, njenom poreklu, upotrebi,
rasporstranjenosti i uticaju. Takođe, uz poglavlja koja se bave modom, oblačenjem, izgledom
kuća i nameštaja, korišćenjem pribora za jelo, dobija se celovita slika života, gotovo bez ijedne
nepoznanice, u periodu od XV do XVIII veka. Iako je celo delo u suštini evropocentrično,
Brodel daje značajan uvid u prilike na drugim kontinentima, iznoseći podatke o životu u Japanu,
Kini, na Karibima, itd. Jedna od istaknutijih metoda koje Brodel koristi jeste poređenje.
Poređenje podataka iz života ljudi pre 1400. god, sa onima iz 1800. god. kao i sa onima iz autoru
savremene svakodnevice. Još jedna od metoda Brodelovog izlaganja je i paralelno prikazivanje
života bogatih i siromašnih, pri čemu se uočava osnovna razlika, raskoš i siromaštvo.
Kao što je najčešće slučaj kod dela koje obrađuju velike teme ili periode, i Brodel se često
oslanjao na radove drugih naučnika, statističara, sociologa, arheologa. Među savremenim
izvorima koje koristi su mnogobrojni izveštaji, dokumenta lokalne administracije, privatna
pisma, zapisi običnih, često anonimnih ljudi, zapisi sa putovanja Evropljana po dalekim
krajevima. Dakle, izvori koji su nastajali iz svakodnevice, najpozvaniji da govore o životu
običnih ljudi.
Brodel u svom delu preskače ratove, osvajanja, kraljeve i pape, (od kojih se neki pojave
gotovo slučajno) u korist ispitivanja najosnovnijih nivoa života: hrana, piće, odeća, stanovanje,
tehnologija, i dokazuje da je iz toga moguće izvući znatne zaključke važne za razumevanje
celokupne istorije društva.