You are on page 1of 182

(ra;aH

(ra;a;ma;tea ; a;na;ga;ma;a;nta;ma;h;a;de ; a;Za;k+:a;ya na;maH


(ra;a;ma;a;n,a :vea;ñÍ*:+.
öÐÅ f;na;a;Ta;a;yRaH k+:
a;va;ta;a;
a;kR+:k+:ke+:sa:= +a Á
:vea;d;a;nta;a;.ca;a;yRa;va;ya;eRa mea .sa; a;Ša;Da:†a;Ma .sa;d;a &+.
a;d Á Á

;
a;va:(õ;a;a;a;ma:ˆa ga;ea:ˆa BUa;Sa;NEaH A;na;nta k+:ya;a;Na gua;Na;a;k+.=E.H
(ra;a:=+ñÍ*:+=+a:$a
çÅÅ ;
a;d;v.ya;a;¼a;a l+.b.Da :vea;d;a;nta;a;.ca;a;yRa :pa;dE H
k+:
a;va;ta;a;
a;kR+:k ;a;sMa;h I+. a;ta :pra;K.ya;a;ta gua;Na .sa;ma;a;K.yEaH
.sa;vRa ta:n:a .~va;ta:n:EaH (ra;a;ma;dõe;ñÍ*:+.
öÐÅ f na;a;Ta;a;yERaH
(ra;a;ma; a;Ša;ga;ma;a;nta ma;h;a :de ; a;Za;kE;H
.sa;k+:l l+.ea;k+:ea:…a;a;va;na;a;ya A;nua;gxa;h ;a;ta;a; a;na

(ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na


This book∗ has been prepared by
Sunder Kidambi
with the blessings of
(ra;a .=+ñÍ*:+=+a;ma;a;nu
çÅÅ a:$a ma;h;a;de ; a;Za;k+:n,a
His Holiness śrı̄mad ān
.d. avan of śrı̄raṅgam


This was typeset using LATEX and the skt font. Our sincere thanks to Sri. Sundar Varadarajan of
Chennai for proofreading the entire text.
;
a;va;Sa;ya;sUa;.ca;a
1 (ra;a;h;ya;g{a;a;va;~ta;ea:ˆa;m,a . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5

2 d;Za;a;va;ta;a:=+~ta;ea:ˆa;m,a . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11

3 Ba;ga;va:;d
Ä⠓a;a;na;sa;ea;pa;a;na;m,a . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15

4 A;Ba;a; a;ta;~ta;vaH . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19
5 d;ya;a;Za;ta;k+:m,a . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25
6 va:=+d:=+a:$a;pa;Vca;a;Za;t,a . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41

7 ;vEa:=+a;gya;pa;Vca;k+:m,a . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51

¸ Za:=+Na;a;ga; a;ta;d ;a;


a;pa;k+:a . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53
9 :vea;ga;a;sea;tua;~ta;ea:ˆa;m,a . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63
10 A;Sf;Bua:$a;a;Sf;k+:m,a . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65

11 k+:a;ma;a;a;sa;k+:a;Sf;k+:m,a . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67

12 :pa:=+ma;a;TRa;~tua; a;taH . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69

13 :de ;va;na;a;ya;k+:pa;Vca;a;Za;t,a . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71
14 A;.ccua:A;sa:A:A;m,a ( A;.cyua;ta;Za;ta;k+:m,a ) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81

15 ma;h;a;va;a:=+vEa;Ba;va;m,a ( .=+Gua;va;a:=+ga;dùÅ;a;m,a ) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 101

16 ga;ea;pa;a;l+.
a;vMa;Za; a;taH . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 109
17 :de ;h;L +:a;Za;~tua; a;taH . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 113

1¸ (ra;a;~tua; a;taH . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 119

19 BUa;~tua; a;taH . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 125

20 ga;ea;d;a;~tua; a;taH . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 131


21 nya;a;sa;d;Za;k+:m,a . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 137
;
a;va;Sa;ya;sUa;.ca;a (ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na

22 nya;a;sa;
a;vMa;Za; a;taH . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 139
23 nya;a;sa; a;ta;l+.k+:m,a . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 143

24 .sua;d;ZRa;na;a;Sf;k+:m,a . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 149

25 :Sa;ea;q+.Za;a;yua;Da;~ta;ea:ˆa;m,a . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 151
26 ga:+:q+.d;Nq+.k;H . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 153
27 ga:+:q+.pa;Vca;a;Za;t,a . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 155

2¸ ya; a;ta:=+a:$a;sa;pta; a;taH . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 165


29 (ra;a;ma;dõe;d;a;nta;de ; a;Za;k+:ma;ñÍ*:+.
çÅÅ L+:a;Za;a;sa;na;m,a . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 177

çÅÅ L+:a;Za;a;sa;na:(ìÅÉ;+ea;k+:aH . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 181


30 ;
a;d;v.ya;de ;Za;ma;ñÍ*:+.

4
(ra;aH
(ra;a;ma;tea .=+a;ma;a;nua:$a;a;ya na;maH
(ra;a;ma;tea ; a;na;ga;ma;a;nta;ma;h;a;de ; a;Za;k+:a;ya na;maH

Á Á (ra;a;h;ya;g{a;a;va;~ta;ea:ˆa;m,a Á Á
(ra;a;ma;a;n,a :vea;ñÍ*:+.
öÐÅ f;na;a;Ta;a;yRaH k+:
a;va;ta;a;
a;kR+:k+:ke+:sa:= +a Á
:vea;d;a;nta;a;.ca;a;yRa;va;ya;eRa mea .sa; a;Ša;Da:†a;Ma .sa;d;a &+.
a;d Á Á

¼a;a;na;a;na;nd;ma;yMa :de ;vMa ; a;na;mRa;l+.~å.P+. a;f;k+:a;kx+: a;ta;m,a Á


A;a;Da;a:=M .sa;vRa;
a;va;dùÅ;a;a;na;Ma h;ya;g{a;a;va;mua;pa;a;sma;he Á Á 1 Á Á

.~va;taH ;a;sa:;d
ÄâM Zua:;d Äâ ;~å.P+. a;f;k+:ma; a;Na;BUa;Bxa;tpra; a;ta;Ba;fM
.sua;Da;a;sa;Dra;a;.ca;a;a;Ba;dùRÅ;au ; a;ta;a;Ba:=+va;d;a;ta;
a:ˆa;Bua;va;na;m,a Á
A;na;ntEa;~:a;yya;ntEa:=+nua;
a;va;
a;h;ta;he ;Sa;a;h;l+.h;lM
h;ta;a;Zea;Sa;a;va;dùMÅ;a h;ya;va;d;na;ma;a;q +.a;ma;
a;h ma;hH Á Á 2 Á Á

.sa;ma;a;h;a:=.H .sa;a;}îå:a;Ma :pra; a;ta;pa;d;mxa;.ca;Ma ;Da;a;ma ya:$ua;Sa;Ma


l+.yaH :pra;tyUa;h;a;na;Ma l+.h;a:=+
a;va;ta; a;ta;ba;eRa;Da:$a;l+.DeaH Á
k+:Ta;a;d;pRa;[ua;Bya;tk+:Ta;k+:ku+:l+.k+:ea;l+.a;h;l+.Ba;vMa
h:=+tva;nta;Dva;Ra;ntMa h;ya;va;d;na;he ;Sa;a;h;l+.h;l:H Á Á 3 Á Á

:pra;a;.ca;a .sa;nDya;a k+:a; a;.ca;d;nta; a;nRa;Za;a;ya;aH


:pra;¼a;a;dx ;Sfe:=+Via;na;(ra;a:=+pUa;va;Ra Á
va;#+a;a :vea;d;a;n,a Ba;a;tua mea va;a;a:$a;va;#+a;a
va;a;ga;a;Za;a;K.ya;a va;a;sua;de ;va;~ya mUa; a;tRaH Á Á 4 Á Á

;
a;va;Zua:;d
Äâ ;
a;va;¼a;a;na;Ga;na;~va:+.pMa
;
a;va;¼a;a;na;
a;va;(ra;a;Na;na;ba:;d
Äâ ;d ;a;[a;m,a Á
d;ya;a; a;na; a;DMa :de ;h;Bxa;ta;Ma Za:=+NyMa
:de ;vMa h;ya;g{a;a;va;ma;hM :pra;pa;dùeÅ;a Á Á 5 Á Á

A;pa;Ea:+:Sea;yEa:=+
a;pa va;a;#pra;pa;VcEaH
A;dùÅ;a;a;
a;pa .tea BUa; a;ta;ma;dx ;Sf;pa;a:=+a;m,a Á
(ra;a;h;ya;g{a;a;va;~ta;ea:ˆa;m,a (ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na

.~tua;va;Ša;hM mua;gDa I+. a;ta tva;yEa;va


k+:a:+:Nya;ta;ea na;a;Ta k+:f;a;[a;Na;a;yaH Á Á 6 Á Á

d;a;a;[a;Nya:=+}ya;a ; a;ga;a:=+Za;~ya mUa; a;tRaH


:de ;va;a .sa:=+ea:$a;a;sa;na;Da;mRa;pa;‡a;a Á
v.ya;a;sa;a;d;ya;ea.Y;
a;pa v.ya;pa;de ;Zya va;a;.caH
.~å.Pu+=+a;nta
/ /  .sa;veRa ta;va Za;a;#ta;l
/ / / /  e +.ZEaH Á Á 7 Á Á

ma;nd;ea.Y;Ba;
a;va;Sya; a;Ša;ya;tMa ;
a;va;a:=+Vca;ea
va;a;.ca;Ma ; a;na;Dea va;a;Vca;ta;Ba;a;ga;De
/// a;yaH Á
;dE ;tya;a;pa;na;a;ta;a;n,a d;ya;yEa;va BUa;ya;ea.Y;
a;pa
A;Dya;a;pa; a;ya;Sya;ea ; a;na;ga;ma;a;n,a na . cea;t,a tva;m,a Á Á ¸ Á Á

;
a;va;ta;kR+:q+.ea;l+.Ma v.ya;va;DUa;ya .sa:†vea
bax ;h;~å.pa; a;tMa va;tRa;ya;sea ya;ta;~tva;m,a Á
.tea;nEa;va :de ;va ;
a:ˆa;d;Zea:(õ;a:=+a;Na;a;m,a
A;~å.pxa;Sf;q+.ea;l+.a; a;ya;ta;ma;a; a;Da:=+a:$ya;m,a Á Á 9 Á Á
É a .sa;a;ma:;d
A;çîå+;a;E Äâ ;a; a;.cRa;
a;Sa .sa;pta;ta;nta;eaH
A;a;ta;a;~Ta;va;a;n,
/// a ma:n:a;ma;yMa Za:= +a:=+m,a Á
A;Ka;Nq+.sa;a;=E +hR ;
a;va;Sa;Ma :pra;d;a;nEaH
A;a;pya;a;ya;nMa v.ya;ea;ma;sa;d;Ma ;
a;va;Da;tsea Á Á 10 Á Á

ya;n}å.Ua;l+.ma;a;dx ;k, :pra; a;ta;Ba;a; a;ta ta:†vMa


ya;a mUa;l+.ma;a;}îå:a;a;ya;ma;h;a;duÒ +ma;a;Na;a;m,a Á
ta:†vea;na .$a;a;na;a;nta/ /  ;
a;va;Zua:;d
Äâ ;sa:†va;aH
ta;a;ma;[a:=+a;ma;[a:=+ma;a;txa;k+:Ma tva;a;m,a Á Á 11 Á Á

A;v.ya;a;kx+:ta;a;d,:v.ya;a;kx+:ta;va;a;na;a;sa tvMa
na;a;ma;a; a;na .+.pa;a; a;Na . ca ya;a; a;na :pUa;vRa;m,a Á
ZMa;sa;a;nta
/ /  .tea;Sa;Ma . ca:=+ma;Ma :pra; a;ta;SF+.Ma
va;a;ga;a:(õ;a:= tva;Ma tva;du;pa;¼a;va;a;.caH Á Á 12 Á Á

Sunder Kidambi 6 www.prapatti.com


(ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na (ra;a;h;ya;g{a;a;va;~ta;ea:ˆa;m,a

mua;gDea;ndu; a;na;Sya;nd;
a;va;l+.ea;Ba;na;a;ya;Ma
mUa; a;ta ta;va;a;na;nd;sua;Da;a;pra;sUa; a;ta;m,a Á
;
a;va;pa; a;(ãÉa;ta;(ãÉea;ta;a;sa Ba;a;va;ya;ntea
:vea;l+.a;mua;d;a:=+a;a;ma;va du;gDa;a;sa;nDa;eaH Á Á 13 Á Á

ma;na;ea;ga;tMa :pa;Zya; a;ta yaH .sa;d;a tva;Ma


ma;na;a;
a;Sa;Na;Ma ma;a;na;sa:=+a:$a;hM ;sa;m,a Á
.~va;yMa :pua:=+ea;Ba;a;va;
a;va;va;a;d;Ba;a:$aH
;
a;k+:ñÍ*:
öÐÅu +.vRa;tea ta;~ya ; a;ga:=+ea ya;Ta;a;hR ;m,a Á Á 14 Á Á

A;
a;pa [a;Na;a;Da k+:l+.ya;a;nta
/ /  yea tva;a;m,a
A;a;pl+.a;va;ya;ntMa ;
a;va;Za;dE ;mRa;yUa;KEaH Á
va;a;.ca;Ma :pra;va;a;hE :=+ a;na;va;a;a:=+tEa;~tea
ma;nd;a;
a;k+:na;Ma ma;nd; a;ya;tMua [a;ma;ntea Á Á 15 Á Á

.~va;a;a;ma;n,a Ba;va:;dÄ⠓a;a;na;sua;Da;a;a;Ba;Sea;k+:a;t,a


va;h;a;nta
/ /  ;Da;nya;aH :pua;l+.k+:a;nua;ba;nDa;m,a Á
A;l+.a;[a;tea #va;a;
a;pa ; a;na:+.Q+mUa;l+.m,a
A;ñÍçÅ*:eÅ +.a;Sva;va;a;na;nd;Tu
/ a;ma;ñÍ*:
öÐÅu +=+nta;m,a Á Á 16 Á Á

.~va;a;a;ma;n,a :pra;ta;a;.ca;a &+.d;yea;na ;Da;nya;aH


tva:;d
Ä⠓a;a;na;.ca;ndÒ+ea;d;ya;va;DRa;ma;a;na;m,a Á
A;ma;a;nta;ma;a;na;nd;pa;ya;ea; a;Da;ma;ntaH
:pa;ya;ea;a;Ba:=+[Na;Ma :pa;a:=+va;a;h;ya;a;nta
/ /  Á Á 17 Á Á

.~vEa:=+a;nua;Ba;a;va;a;~tva;d;Da;a;na;Ba;a;va;aH
.sa;mxa:;d Äâ ;va;a;ya;Ra;~tva;d;nua;g{a;he ;Na Á
;
a;va;pa; a;(ãÉa;ta;ea na;a;Ta ta:=+a;nta
/ /  ma;a;ya;Ma
;vEa;h;a;a:=+k
+:Ma ma;ea;h;na;
a;pa;a;VC+.
/ / / / k+:Ma .tea Á Á 1¸ Á Á

:pra;a;
a;ñÍîåÅ*:+.a;mRa;ta;a;na;Ma ta;pa;sa;Ma ;
a;va;pa;a;k+:aH
:pra;tya;g{a; a;naH (rea;ya;sa;sa;}å.pa;d;ea mea Á

www.prapatti.com 7 Sunder Kidambi


(ra;a;h;ya;g{a;a;va;~ta;ea:ˆa;m,a (ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na

.sa;mea; a;Da;Sa;a:=M +~ta;va :pa;a;d;pa;‘íåÅ+ae


.sa;ñÍöÐ*:+.
Å pa; a;.ca;nta;a;ma;Na;yaH :pra;Na;a;ma;aH Á Á 19 Á Á

;
a;va;lu +.pta;mUa;DRa;nya; a;l+.
a;pa;kÒ+:ma;a;Na;Ma
.sua:=e +ndÒ+.cUa;q+.a;pa;d;l+.a; a;l+.ta;a;na;a;m,a Á
tva;d;
a;ñÍ*:
ÈÅ" +=+a:$a;a;va:=;$aH k+:Na;a;na;Ma
BUa;ya;a;n,a :pra;sa;a;d;ea ma; a;ya na;a;Ta BUa;ya;a;t,a Á Á 20 Á Á

:pa;a:=+~å.Pu+=+ŠUa;pua:=+ a;.ca:ˆa;Ba;a;nua-
:pra;k+:a;Za; a;na;DRUa;ta;ta;ma;ea;nua;Sa;ñÍ*:+.
çÅÅ a;m,a Á
:pa;d;dõ;ya;Ma .tea :pa;a:=+ a;.ca;n}å.a;he .Y;ntaH
:pra;ba;ea;Da:=+a:$a;a;va;
a;va;Ba;a;ta;sa;nDya;a;m,a Á Á 21 Á Á

/  ñÍ*:+=+a;l+.
tva;a;tk+: öÐÅ ñÍ*:+=+Na;e
öÐÅ a; a;.ca;ta;a;na;Ma
tva;yEa;va k+:pa;a;nta:=+pa;a; a;l+.ta;a;na;a;m,a Á
ma;Viua;pra;Na;a;dM ma; a;Na;nUa;pua:=M .tea
ma;ViUa;
a;Sa;k+:Ma :vea;d; a;ga:=+Ma :pra;ta;a;maH Á Á 22 Á Á

.sa;a;Vca;nta;ya;a;
/// a;ma :pra; a;ta;Ba;a;d;Za;a;~Ta;a;n,a
.sMa;Dua;[a;ya;ntMa .sa;ma;ya;pra;d ;a;pa;a;n,a Á
;
a;va;¼a;a;na;k+:pa;duÒ +ma;pa;l+.va;a;BMa
v.ya;a;K.ya;a;na;mua;dÒ+a;ma;Dua:=M k+.=M .tea Á Á 23 Á Á

; a;.ca:†ea k+.=+ea;a;ma .~å.Pu+.a:=+ta;a;[a;ma;a;lM


.sa;v.yea;ta:=M na;a;Ta k+.=M tva;d ;a;ya;m,a Á
¼a;a;na;a;max ;ta;ea;d;Vca;na;l+.}å.pa;f;a;na;Ma
l+.a;l+.a;Ga;f;a;ya:n:a;a;ma;va;a; a;(ra;ta;a;na;a;m,a Á Á 24 Á Á

:pra;ba;ea;Da;a;sa;nDa;ea:=;+:NEaH :pra;k+:a;ZEaH
:pra;va;a;L+:sa;ñÍÈ*:+.Å a;ta;a;ma;va;ea;dõ;h;nta;m,a Á
;
a;va;Ba;a;va;yea :de ;va .sa;pua;~ta;kM .tea
va;a;mMa k+.=M d;a;[a;Na;ma;a; a;(ra;ta;a;na;a;m,a Á Á 25 Á Á

Sunder Kidambi 8 www.prapatti.com


(ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na (ra;a;h;ya;g{a;a;va;~ta;ea:ˆa;m,a

ta;ma;Ma;a;sa ;a;Ba:†va;a ;
a;va;Za;dE ;mRa;yUa;KEaH
.sa;}å.pra;a;Na;ya;ntMa ;
a;va;du;Sa;(ãÉa;k+:ea:=+a;n,a Á
; a;na;Za;a;ma;yea tva;Ma na;va;pua;Nq+= +a;ke
Za:=;.ȑŠ+nea . ca;ndÒ+a;ma;va .~å.Pu+=+nta;m,a Á Á 26 Á Á

;
a;d;Za;ntua mea :de ;va .sa;d;a tva;d ;a;ya;aH
d;ya;a;ta:=+ñÍçÅ*:+.Å a;nua;.ca:=+aH k+:f;a;[a;aH Á
(ra;ea:ˆea;Sua :pMua;sa;a;ma;mxa;tMa [a:=+nta;Ma
.sa:=+~va;ta;Ma .sMa; a;(ra;ta;k+:a;ma;Dea;nua;m,a Á Á 27 Á Á

;
a;va;Zea;Sa;
a;va;tpa;a;a:=+Sa;de ;Sua na;a;Ta
;
a;va;d;gDa ga;ea;SF+.a;sa;ma:=+a;ñÍçÅ*:+.Å Nea;Sua Á
;a:$a;ga;a;Sa;ta;ea mea k+:
a;va;ta;a;
a;kR+:ke+:ndÒ+a;n,a
;a:$a;–ë+:a;g{a;a;sMa;h;a;sa;na;ma;Byua;pea;ya;aH Á Á 2¸ Á Á

tva;Ma ; a;.ca;nta;ya;n,a tva;n}å.a;ya;ta;Ma :pra;pa;ŠaH


tva;a;mua;d,:gxa;Na;n,a Za;b.d;ma;yea;na ;Da;a;}îå:a;a Á
.~va;a;a;ma;n,a .sa;ma;a:$ea;Sua .sa;mea; a;Da;Sa;a;ya
.~va;.cC+.nd;va;a;d;a;h;va;ba:;d
Äâ ;ZUa:=.H Á Á 29 Á Á

na;a;na;a;
a;va;Da;a;na;a;ma;ga; a;taH k+:l+.a;na;Ma
na . ca;a;
a;pa ta;a;TeRa;Sua kx+:ta;a;va;ta;a:=.H Á
;Drua;vMa ta;va;a;na;a;Ta;pa;a:=+g{a;h;a;ya;aH
na;vMa na;vMa :pa;a:ˆa;ma;hM d;ya;a;ya;aH Á Á 30 Á Á

A;k+:}å.pa;na;a;ya;a;nya;pa;na;a; a;ta Bea;dE H


A;l+.ñÍ*:
öÐxÅ +.Sa;a:=+n,a &+.d;yMa ma;d ;a;ya;m,a Á
Za;ñÍ*:+.
öÐÅ a;k+:L+:ñÍ*:+.
öÐÅ a;pa;ga;ma;ea:…va;l+.a; a;na
ta:†va;a; a;na .sa;}ya;a;Vca
/ / /  ta;va :pra;sa;a;d;a;t,a Á Á 31 Á Á

v.ya;a;K.ya;a mua;dÒ+Ma k+.=+sa:=+a;sa:$EaH :pua;~ta;kM Za:ËñÍÉ*;+.Å .ca;kÒe


ÂåÅ +Ša;~å.P+. a;f;k+.+: a;.ca;=e :pua;Nq+= +a;ke ; a;na;Sa;NNaH Á
;
a;ba;Bra; a;;‘

www.prapatti.com 9 Sunder Kidambi


(ra;a;h;ya;g{a;a;va;~ta;ea:ˆa;m,a (ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na

A;}l+.a;na;(ra;a:=+mxa;ta;
a;va;Za;dE :=M +Zua;a;BaH :pl+.a;va;ya;n,a ma;Ma
A;a;
a;va;BRUa;ya;a;d;na;Ga;ma;
a;h;ma;a ma;a;na;sea va;a;ga;Da;a;ZaH Á Á 32 Á Á

va;a;ga;TRa;a;sa; a:;d
Äâ ;he ;ta;eaH
:pa;F+.ta h;ya;g{a;a;va;sMa;~tua; a;tMa Ba;#tya;a Á
k+:
a;va;ta;a;
a;kR+:k+:ke+:sa;a:=+Na;a
:vea;ñÍöÐ*:+.
Å f;na;a;Tea;na ;
a;va:=+ a;.ca;ta;a;mea;ta;a;m,a Á Á 33 Á Á

ÁÁ I+. a;ta (ra;a;h;ya;g{a;a;va;~ta;ea:ˆMa .sa;ma;a;pta;m,a ÁÁ

k+:
a;va;ta;a;
a;kR+:k+:a;sMa;h;a;ya k+:ya;a;Na;gua;Na;Za;a; a;l+.nea Á
(ra;a;ma;tea :vea;ñÍ*:+.
öÐÅ fe;Za;a;ya :vea;d;a;nta;gua:=+vea na;maH Á Á

Sunder Kidambi 10 www.prapatti.com


(ra;aH
(ra;a;ma;tea .=+a;ma;a;nua:$a;a;ya na;maH
(ra;a;ma;tea ; a;na;ga;ma;a;nta;ma;h;a;de ; a;Za;k+:a;ya na;maH

Á Á (ra;a;d;Za;a;va;ta;a:=+~ta;ea:ˆa;m,a Á Á
(ra;a;ma;a;n,a :vea;ñÍ*:+.
öÐÅ f;na;a;Ta;a;yRaH k+:
a;va;ta;a;
a;kR+:k+:ke+:sa:= +a Á
:vea;d;a;nta;a;.ca;a;yRa;va;ya;eRa mea .sa; a;Ša;Da:†a;Ma .sa;d;a &+.
a;d Á Á

:de ;va;ea naH Zua;Ba;ma;a;ta;na;ea;tua d;Za;Da;a ; a;na;vRa;tRa;ya;n,a BUa;a;ma;k+:Ma


.=+ñÍ*:
çÅe Å ;Da;a;ma; a;na l+.b.Da; a;na;BRa:=;=+sEa:=+Dya;a;[a;ta;ea Ba;a;vua;kE;H Á
ya;;‘ÂåÅ +a;vea;Sua :pxa;Ta;a;gva;De
/  a;Sva;nua;gua;Na;a;n,a Ba;a;va;a;n,a .~va;yMa ;
a;ba;Bra;ta;a
ya:;d Äâ ;mERa;a:=+h ;Da;a;mRa;Na;a ;
a;va;h:=+tea na;a;na;a;kx+: a;ta;na;Ra; a;ya;k+:a Á Á 1 Á Á
É ua; a;ta:$a;a;l+.ma;a;gRa;Na;d;Za;a;d:†a;[a;NEa;va;Ra;[a;NEaH
; a;na;mRa;îåç+;a;(r
A;nta;~ta;nva;
a;d;va;a:=+
a;va;nd;ga;h;na;a;nya;Ea;d;nva;ta;a;na;a;ma;pa;a;m,a Á
; a;na;Spra;tyUa;h;ta:=+ñÍçÅ*:+.Å a:=+ñÍçÅ*:+.Å Na;a;ma;TaH :pra;tyUa;Q+pa;a;Ta;ZC+.f;a-
.q+.ea;l+.a:=+ea;h;sa;d;ea;h;LM Ba;ga;va;ta;ea ma;a;t~yMa va;puaH :pa;a;tua naH Á Á 2 Á Á

A;v.ya;a;sua;BRua;va;na:ˆa;ya;a;ma; a;na;Bxa;tMa k+:NqU+.ya;nEa:=+


a;dÒ+Na;a
; a;na;dÒ+a;Na;~ya :pa:=+~ya kU+:mRa;va;pua;Sa;ea ; a;naH (õ;a;a;sa;va;a;ta;ea;mRa;yaH Á
ya;
a;dõ;[ea;pa;Na;sMa;~kx+:ta;ea;d; a;Da;pa;yaH :prea:ËñÍÉ*;+.ÅÅ ea;L+:pa;yRa;
a;ñÍöÐ*:+.
Å k+:a-
; a;na;tya;a:=+ea;h;Na; a;na;vRxa;ta;ea ;
a;va;h:=+tea :de ;vaH .sa;hE ;va ; a;(ra;ya;a Á Á 3 Á Á

ga;ea;pa;a;yea;d; a;na;ZMa .$a;ga;a;nta / /  ku+:h;na;a;pa;ea:ˆa;a :pa;


a;va:ˆa;a;kx+:ta-
b.ra;;a;Nq:H :pra;L+:ya;ea;a;mRa;Ga;ea;Sa;gua:+:a;Ba;Ga;eRa;Na;a:=+vEa;GRua;GRua+:=E .H Á
ya;‰M +Sf";a;ñÍöÐ*:Åu +=+k+:ea; a;f;ga;a;Q+Ga;f;na;a; a;na;Sk+:}å.pa; a;na;tya;a;~Ta; / / /  a;taH
b.ra;;~ta;}ba;ma;sa;Ea;d;sa;Ea Ba;ga;va;ta;a mua;~tea;va ;
a;va:(õ;a;}Ba:=+a Á Á 4 Á Á

:pra;tya;a;
a;d;Sf;pua:=+a;ta;na;pra;h:=+Na;g{a;a;maH [a;NMa :pa;a; a;Na:$EaH
A;v.ya;a;t,a ˆa;a; a;Na .$a;ga;ntya;ku+:NF+.ma;
a;h;ma;a ;vEa;ku+:NF+.k+:NF+.a:=+vaH Á
ya;tpra;a;du;BRa;va;na;a;d;va;nDya:$a;F+=+a ya;a;dx ;a;./ /c/C+.k+:a;d,:vea;Da;sa;Ma
ya;a k+:a; a;.ca;t,a .sa;h;sa;a ma;h;a;sua:=+gxa;h;~TUa;Na;a ;
a;pa;ta;a;ma;hùÅ:a;BUa;t,a Á Á 5 Á Á
(ra;a;d;Za;a;va;ta;a:=+~ta;ea:ˆa;m,a (ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na

v.ra;a;q+.a;
a;va:;dÄâ ;va;d;a;nya;d;a;na;va;ya;Za;ea;na;a;sa;a:=+Da;a;f;a;Ba;fH
:ˆEa;ya;[Ma ma;ku+:fM :pua;na;Ša;va;tua na;~:Ea;
a;va;kÒ+:ma;ea ;
a;va;kÒ+:maH Á
ya;tpra;~ta;a;va;sa;mua;a;./ /c/C"+.ta;Dva:$a;pa;f;a;vxa:†a;a;nta;a;sa:;d Äâ ;a;a;nta;
/ /  a;BaH
.~å:a;eò a;ta;ea;a;BaH .sua:=+a;sa;nDua:=+Sf;sua ;
a;d;Za;a;sa;Ea;Dea;Sua d;ea;DUa;ya;tea Á Á 6 Á Á

kÒ+:ea;Da;a; a;çîå+;aÉ M .$a;ma;d; a;çîå+;a;p


É a;a;q+.na;Ba;vMa .sa;nta;pRa; a;ya;Sya;n,a kÒ+:ma;a;t,a
A;[a:ˆa;a;a;ma;h .sa;nta;ta;[a ya I+.ma;Ma ;
a:ˆaH .sa;pta;kx+:tvaH ;a;[a; a;ta;m,a Á
d:†va;a k+:mRa; a;Na d;a;[a;Na;Ma #va;.ca;na ta;a;ma;a;~k+:ndùÅ;a ;a;sa;nDMua va;sa;n,a
A;b.ra;;Nya;ma;pa;a;k+.=+ea;tua Ba;ga;va;a;na;a;b.ra;;k
+:a;fM mua; a;naH Á Á 7 Á Á

:pa;a:=+a;va;a:=+pa;ya;ea;
a;va;Za;ea;Sa;Na;k+:l+.a;pa;a:= +a;Na;k+:a;l+.a;na;l-
.$va;a;l+.a:$a;a;l+.
a;va;h;a:=+h;a;a:=+
a;va; a;Za;Ka;v.ya;a;pa;a:=+Ga;ea:=+kÒ+:maH Á
.sa;va;Ra;va;~Ta;sa;kx+:tpra;pa;Ša:$a;na;ta;a;sMa:=+[a;NEa;k+:v.ra;ta;a
;Da;ma;eRa ;
a;va;g{a;h;va;a;na;Da;mRa;
a;va:=+ a;tMa ;Da;nva;a .sa ta;nva;a;ta naH Á Á ¸ Á Á

ëÐÅÁ tk+:Ea:=+va;pa;ææ*+:Na;pra;Bxa;ta;yaH :pra;a;~ta;pra;l+.}ba;a;d;yaH


:P+.ëÐ*;+.
ta;a;l+.a;ñÍ*:+.
öÐÅ ~ya ta;Ta;a;
a;va;Da;a ;
a;va;&+.ta;ya;~ta;nva;ntua Ba;dÒ+a; a;Na naH Á
[a;a:=M Za;kR+.=+yea;va ya;a;a;Ba:=+pxa;Ta;gBUa;ta;aH :pra;BUa;tEa;gRua;NEaH
A;a;k+:Ea;ma;a:=+k+:ma;~va;d;nta .$a;ga;tea kx+:SNa;~ya ta;aH :ke+:l+.yaH Á Á 9 Á Á

na;a;Ta;a;yEa;va na;maH :pa;dM Ba;va;tua na; a;(ãÉa:ˆEa;(ãÉa;a:=;ˆa;kÒ+:mEaH


BUa;ya;ea;a;Ba;BRua;va;na;a;nya;mUa; a;na ku+:h;na;a;ga;ea;pa;a;ya ga;ea;pa;a;ya;tea Á
k+:a; a;L+:nd ;a:=+a;sa;k+:a;ya k+:a; a;L+:ya;P+. a;Na;~å.P+.a:=+~å.P+.f;a;va;a; a;f;k+:a-
.=+ñÍçÅ*:+.Å ea;tsa;ñÍçÅ*:+.Å
a;va;Za;ñÍöÐ*:+.
Å .ca;ñÍöÐ*:"Å +.ma;Dua:=+a;pa;ya;Ra;ya;.ca;ya;Ra ya;tea Á Á 10 Á Á

Ba;a;
a;va;nya;a d;Za;ya;a Ba;va; a;Ša;h Ba;va;DvMa;sa;a;ya naH k+:pa;ta;Ma
k+:k
+:a ;
a;va;SNua;ya;Za;ssua;taH k+: a;l+.k+:Ta;a;k+:a;lu +.Sya;kU+:l+.ñÍ*:+. öÐÅ SaH Á
; a;naH Zea;Sa;[a;ta;k+:Nf;ke ;a;[a; a;ta;ta;le ;Da;a:=+a:$a;l+.Ea;GEa;DrRua;vMa
;Da;ma k+:a;tRa;yua;gMa :pra:=+ea;h;ya; a;ta ya; a;Ša;a;~:M
/ /a;Za;Da;a:=+a;Da:=.H Á Á 11 Á Á

I+..cC+.a;ma;a;na ;
a;va;h;a:=+k+:.cC+.pa ma;h;a;pa;ea;
a:ˆa;n,a ya;dx ;.cC+.a;h:=e
.=+[a;a;va;a;ma;na .=+ea;Sa:=+a;ma k+.+:Na;a;k+:a;ku+:t~Ta :he ;l+.a;h; a;l+.n,a Á

Sunder Kidambi 12 www.prapatti.com


(ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na (ra;a;d;Za;a;va;ta;a:=+~ta;ea:ˆa;m,a


+:a;q+.a;va;l+.va k+:k+:va;a;h;na;d;Za;a;k+:a;k+: / / /  a;Ša; a;ta;pra;tya;hM
.$a;pa;ntaH :pua:+:Sa;aH :pua;na;a;nta
/ /  Bua;va;nMa :pua;Nya;Ea;Ga;pa;Nya;a;pa;Na;aH Á Á 12 Á Á

;
a;va;dùÅ;a;ea;d;nva; a;ta :vea;ñÍ*:+.
öÐÅ fe:(õ;a:=+k+:va;Ea .$a;a;tMa .$a;ga;n}å.a;ñÍ*:+.
çÅÅ LM
:de ;vea;Za;~ya d;Za;a;va;ta;a:=+
a;va;Sa;yMa .~ta;ea:ˆMa ;
a;va;va;[ea;ta yaH Á
va;#+ea ta;~ya .sa:=+~va;ta;a ba;hu;mua;Ka;a Ba;a;#taH/ / / /  :pa:=+a ma;a;na;sea
Zua; a:;d
Äâ H k+:a;
a;pa ta;na;Ea ;
a;d;Za;a;sua d;Za;sua K.ya;a; a;taH Zua;Ba;a .$xa;}Ba;tea Á Á 13 Á Á

ÁÁ I+. a;ta (ra;a;d;Za;a;va;ta;a:=+~ta;ea:ˆMa .sa;ma;a;pta;m,a ÁÁ

k+:
a;va;ta;a;
a;kR+:k+:a;sMa;h;a;ya k+:ya;a;Na;gua;Na;Za;a; a;l+.nea Á
(ra;a;ma;tea :vea;ñÍ*:+.
öÐÅ fe;Za;a;ya :vea;d;a;nta;gua:=+vea na;maH Á Á

www.prapatti.com 13 Sunder Kidambi


(ra;aH
(ra;a;ma;tea .=+a;ma;a;nua:$a;a;ya na;maH
(ra;a;ma;tea ; a;na;ga;ma;a;nta;ma;h;a;de ; a;Za;k+:a;ya na;maH

Á Á (ra;a;Ba;ga;va:;d
Ä⠓a;a;na;sa;ea;pa;a;na;m,a Á Á
(ra;a;ma;a;n,a :vea;ñÍ*:+.
öÐÅ f;na;a;Ta;a;yRaH k+:
a;va;ta;a;
a;kR+:k+:ke+:sa:= +a Á
:vea;d;a;nta;a;.ca;a;yRa;va;ya;eRa mea .sa; a;Ša;Da:†a;Ma .sa;d;a &+.
a;d Á Á

A;nta:$ya;eRa; a;taH ;
a;k+:ma;
a;pa ya;a;ma;na;a;ma;Via;nMa ya;ea;ga;dx ;SfeH
; a;.ca;nta;a:=+‡Ma .sua;l+.Ba;a;ma;h naH ;a;sa; a:;d Äâ ;ma;ea;[a;a;nua:+.pa;m,a Á
d ;a;na;a;na;a;Ta;v.ya;sa;na;Za;ma;nMa ;dE ;va;tMa ;dE ;va;ta;a;na;Ma
;
a;d;v.yMa . ca;[uaH (rua; a;ta;pa;a:=+Sa;d;Ma dx ;Zya;tea .=+ñÍ*:+.
çÅÅ ma;Dyea Á Á 1 Á Á

:vea;l+.a;ta;a;ta;(rua; a;ta;pa;a:=+ma;LM :vea;Da;sa;Ma ma;Ea; a;l+.sea;v.yMa


:pra;a;du;BRUa;tMa k+:na;k+:sa;a:=+taH .sEa;k+:tea hM ;sa:$ua;Sfe Á
l+.[ma;a;BUa;}ya;eaH k+.=+sa:=+a;sa:$Ea;l+.Ra; a;l+.tMa .=+ñÍ*:+. çÅÅ Ba;tRuaH
:pa;a;d;a;}Ba;ea:$Ma :pra; a;ta;P+.l+. a;ta mea Ba;a;va;na;a;d ;a; a;GRa;k+:a;ya;a;m,a Á Á 2 Á Á

; a;.ca:ˆa;a;k+:a:=+Ma k+:f;k+.+: a;.ca;a;Ba;(ãÉa;a:+:vxa:†a;a;nua;pUa;va;a


k+:a;le dU;tya;dÒu+ta;ta:=+ga; a;tMa k+:a;a;nta;l / /   +.a;l+.a;k+:l+.a;.ca;a;m,a Á
.$a;a;nua;.cC+.a;ya;a;
a;dõ;gua;Na;sua;Ba;ga;Ma .=+ñÍçÅ*:+.Å Ba;tRua;mRa;d;a;tma;a
.$a;ñÍ*:+.
ÈÅ Ma dx ;SfõÅ;a .$a;na;na;pa;d;va;a:$a;a;
a;ñÍ*:+. ÈÅ k+:tvMa .$a;h;a; a;ta Á Á 3 Á Á

k+:a;ma;a:=+a;ma;a;~Ta:=+k+:d;
/// a;l+.k+:a;~ta;}Ba;sa;}Ba;a;va;na;a;yMa
[a;Ea;ma;a; a:(ìÅ;+Sf
É M ;
a;k+:ma;
a;pa k+:ma;l+.a;BUa;a;ma;na;a;L+:ea;pa;Da;a;na;m,a Á
nya;Vca;tk+:a;Vca;a;
a;k+.=+Na:+: a;.ca:=M ; a;na;
a;vRa;Za;tyUa:+:yua;gmMa
l+.a;va;Nya;Ea;Ga;dõ;ya;a;ma;va ma; a;ta;ma;Ra;a;ma;k+:a .=+ñÍ*:+.
çÅÅ yUa;naH Á Á 4 Á Á

.sa;}å.pra;a;Na;a; a;ta :pra; a;ta;k+:l+.ma;sa;Ea ma;a;na;sMa mea .sua:$a;a;ta;a


ga;}Ba;a:=+tva;a;t,a #va;.ca;na .sa;ma;yea gUa;Q+ a;na;a;[a;pta;
a;va:(õ;a;a Á
na;a;l+.a;ke+:na .~å.Pu+.a:=+ta:=;$a;sa;a :vea;Da;sa;ea ; a;na;a;mRa;ma;a;Na;a
.=+}ya;a;va;tRa;dùuÅ;a; a;ta;sa;h;.ca:= +a .=+ñÍ*:+.
çÅÅ na;a;Ta;~ya na;a;a;BaH Á Á 5 Á Á
(ra;a;Ba;ga;va:;d
Ä⠓a;a;na;sa;ea;pa;a;na;m,a (ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na

(ra;a;va;tsea;na :pra; a;Ta;ta ;


a;va;Ba;vMa (ra;a;pa;d;nya;a;sa;Da;nyMa
/ /  a .=+ñÍ*:+.
ma;DyMa ba;a;–ë+:ea;mRa; a;Na;va:=;+:.ca;a .=+a;Via;tM çÅÅ Da;a;}îå:aH Á
.sa;a;ndÒ+.cC+.a;yMa ta:+:Na;tua;l+.sa;a; a;.ca:ˆa;ya;a ;vEa:$a;ya;ntya;a
.sa;nta;a;pMa mea Za;ma;ya; a;ta ; a;Da;ya;(ãÉa;a;nd / /Ò +k+:ea;d;a:=+h;a:=+m,a Á Á 6 Á Á

O;;kM l+.a;l+.ea;pa;
a;h;ta;a;ma;ta:=M ba;a;hu;ma;a:$a;a;nua;l+.}bMa
:pra;a;pta;a:=+ñÍçÅ*:eÅ Za; a;ya;tua:=+a;Ka;l+.
 pra;a;TRa;na;a;pa;a;a:=;$a;a;ta;m,a Á
dx ;pta;a .sea;yMa dx ;Q+ a;na;ya;a;ma;ta;a .=+a;Zma; / / / /  a;Ba;BRUa;Sa;Na;a;na;Ma
; a;.ca;nta;a;h;a;~ta;nya;nu
/ / / a;Ba;va; a;ta mea ; a;.ca:ˆa;ma;a;l+.a;na;ya:n:a;m,a Á Á 7 Á Á

.sa;a;a;Ba;pra;a;ya;a;sma;ta;

/ / / / / a;va;k+:a;sa;tMa . ca;a:+:
a;ba;}ba;a;Da:=+ea;SFM
duH+Ka;a;pa;a;ya;pra;Na; a;ya; a;na .$a;nea dU:=+d:†a;a;a;Ba;mua;K.ya;m,a Á
k+:a;ntMa va;#+Ma k+:na;k+: a;ta;l+.k+:a;l+.*: öÐñÍxÅ +.tMa .=+ñÍ*:
çÅÅ Ba;tRuaH
.~va;a;ntea ga;a;QM ma;ma ;
a;va;l+.ga; a;ta .~va;a;ga;ta;ea;d;a:=+nea:ˆa;m,a Á Á ¸ Á Á

/ / /  a:=+ma;LE +:vRa;l+.Ba;a;~å.pa;ZRa;ma;a;nyEaH
ma;a;yEa:=+ntaH ;a;~Ta:=+pa;
ku+:pya;.cca;ea;L +:a;va;.ca;na;ku+: a;f;lE:H ku+:nta;lE:H ; a:(ìÅ;+Sf;mU É a;le Á
.=+‡a;a;pa;a;q+.dùÅ;au; a;ta;Za;ba; a;L+:tea .=+ñÍ*:+.
çÅÅ Ba;tRuaH ;
a;k+.=+a;fe
.=+a:$a;nva;tyaH ;a;~Ta; / / /  a;ta;ma; a;Da;ga;ta;a vax :†a;ya;(ãeaÉ ;ta;sa;ea mea Á Á 9 Á Á

:pa;a;d;a;}Ba;ea:$Ma .~å.pxa;Za; a;ta Ba:$a;tea .=+ñÍ*:+.


çÅÅ na;a;Ta;~ya .$a;ñÍ*:+.
ÈÅ a;m,a
+.+:dõ;ndõe ;
a;va;l+.ga; a;ta Za;nEa:+.DvRa;ma;Byea; a;ta na;a;a;Ba;m,a Á
va;[a;~ya;a;~tea va;l+. a;ta Bua:$a;ya;ea;ma;Ra;a;ma;ke+:yMa ma;na;a;Sa;a
va;#+a;a;a;Ba;K.ya;Ma ;
a;pa;ba; a;ta va;h;tea va;a;sa;na;Ma ma;Ea; a;L+:ba;nDea Á Á 10 Á Á

k+:a;nta;ea;d;a;=E ;=+ya;a;ma;h Bua:$EaH k+:ñÍ*:+.


öÐÅ Na:$ya;a;
a;k+:Na;a;ñÍ*: öÐÅE :H
l+.[ma;a;Da;a;}îå:aH :pxa;Tua;L+:pa;a:=+GEa;lR+.a;[a;ta;a;Ba;a; a;ta;he ; a;taH Á
A;g{ea ;
a;k+:a;Vca;;‘
/ / /  匁u ;$a;ga;Za;ya;naH .~va;a;tma;nEa;va;a;tma;naH .sa;n,a
ma;Dyea:=+ñÍçÅ*:MÅ ma;ma . ca &+.d;yea va;tRa;tea .sa;a;va:=+ea;DaH Á Á 11 Á Á

.=+ñÍ*:+.
çÅÅ a;~Ta;a;nea .=+a;sa;k+:ma;
a;h;tea .=+a;Via;ta;a;Ze
// a;Sa; a;.ca:†ea
ñÍ
öÐÅ fe;Zea;na kw+:pta;m,a Á
;
a;va;dõ;tsea;va;a;
a;va;ma;l+.ma;na;sa;a :vea;*:+.

Sunder Kidambi 16 www.prapatti.com


(ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na (ra;a;Ba;ga;va:;d
Ä⠓a;a;na;sa;ea;pa;a;na;m,a

A;#le+.Zea;na :pra; a;Na;


a;h;ta; a;Da;ya;a;ma;a:+.+:[a;ea:=+va;~Ta;Ma
Ba;a;#tM
/ / / / a ga;a;Q+Ma ;
a;d;Za;tua Ba;ga;va:;d
Ä⠓a;a;na;sa;ea;pa;a;na;mea;ta;t,a Á Á 12 Á Á

ÁÁ I+. a;ta (ra;a;Ba;ga;va:;d


Ä⠓a;a;na;sa;ea;pa;a;nMa .sa;ma;a;pta;m,a ÁÁ

k+:
a;va;ta;a;
a;kR+:k+:a;sMa;h;a;ya k+:ya;a;Na;gua;Na;Za;a; a;l+.nea Á
(ra;a;ma;tea :vea;ñÍ*:+.
öÐÅ fe;Za;a;ya :vea;d;a;nta;gua:=+vea na;maH Á Á

www.prapatti.com 17 Sunder Kidambi


(ra;aH
(ra;a;ma;tea .=+a;ma;a;nua:$a;a;ya na;maH
(ra;a;ma;tea ; a;na;ga;ma;a;nta;ma;h;a;de ; a;Za;k+:a;ya na;maH

Á Á (ra;a -A;Ba;a; a;ta;~ta;vaH Á Á


(ra;a;ma;a;n,a :vea;ñÍ*:+.
öÐÅ f;na;a;Ta;a;yRaH k+:
a;va;ta;a;
a;kR+:k+:ke+:sa:= +a Á
:vea;d;a;nta;a;.ca;a;yRa;va;ya;eRa mea .sa; a;Ša;Da:†a;Ma .sa;d;a &+.
a;d Á Á

A;Ba;a; a;ta;a:=+h ya:…ua;Sa;Ma ya;d;va;Da;a;a:=+ta;a;na;Ma Ba;yMa


Ba;ya;a;Ba;ya;
a;va;Da;a; a;ya;na;ea .$a;ga; a;ta ya; a;Ša;de ;Zea ;a;~Ta;ta;aH
/// Á
ta;de ;ta;d; a;ta;l+.
a;ñÍÈ*:+.Å ta;dÒu+
a;h;Na;Za;}Bua;Za;kÒ+:a;
a;d;kM
.=+ma;a;sa;Ka;ma;Da;a;ma;he ;
a;k+:ma;
a;pa .=+ñÍ*:+. çÅÅ Dua;ya ma;hH Á Á 1 Á Á

d;ya;a; a;Za; a;Za;a:=+ta;a;Za;ya;a ma;na;a;sa mea .sa;d;a .$a;a;gxa;yuaH


; a;(ra;ya;a.Y;Dyua;
a;Sa;ta;va;[a;saH ; a;(ra;ta;ma:+:d,:vxa;Da;a;sEa;k+:ta;aH Á
.$a;ga;‰u+a:=+ta;Ga;sma:=+a .$a;l+. a;Da;
a;q+.}Ba;q+.}Ba;~å.pax ;ZaH
.sa;kx+:tpra;Na;ta:=+[a;Na;pra; a;Ta;ta;sMa;
a;va;dH .sMa;
a;va;dH Á Á 2 Á Á

ya;d;dùÅ;a ;a;ma;ta;bua; a:;d


Äâ ;na;a ba;hu;L+:ma;ea;h;Ba;a:$a;a ma;ya;a
gua;Na;g{a; a;Ta;ta;k+:a;ya;va;a:ñÍ*+;;na;sa;v
íéÁÁ xa; a:†a;vEa; a;.ca:ˆya;taH Á
A;ta;
a;kR+:ta;
a;h;ta;a;
a;h;ta;kÒ+:ma;
a;va;Zea;Sa;ma;a:=+Bya;tea
ta;d;pyua; a;.ca;ta;ma;.cRa;nMa :pa;a:=+gxa;h;a;Na .=+ñÍ*:
çÅe Å +(õ;a:= Á Á 3 Á Á

ma:+.†a:=+ a;Na;pa;a;va;k+:
a:ˆa;d;Za;na;a;Ta;k+:a;l+.a;d;yaH
.~va;kx+:tya;ma; a;Da;ku+:vRa;tea tva;d;pa:=+a;Da;ta;ea ;
a;ba;Bya;taH Á
ma;h;t,a ;
a;k+:ma;
a;pa va:$"a;mua;dùÅ;a;ta;a;ma;vea; a;ta ya;.cC"U+.ya;tea
ta:=+tya;na;Ga ta;;‘ ÂåÅ +yMa ya I+.h ta;a;va;k;H .~ta;a;va;k;H Á Á 4 Á Á

Ba;va;nta;a;ma;h yaH .~va;Da;a; a;na;ya;ta;.cea;ta;na;a;.cea;ta;nMa


:pa;na;a;ya; a;ta na;ma;~ya; a;ta .sma:=+ a;ta va;a;#ta
/ / / /  :pa;yeRa; a;ta va;a Á
gua;NMa k+:ma;
a;pa :vea; a:†a va;a ta;va gua;Nea;Za ga;ea;pa;a; a;ya;tuaH
k+:d;a;.ca;na ku+:ta;(ãÉa;na #va;.ca;na ta;~ya na .~ya;a;t,a Ba;ya;m,a Á Á 5 Á Á
(ra;a-A;Ba;a; a;ta;~ta;vaH (ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na

;a;~Ta;te
/ / /  a ma;na;a;sa ;
a;va;g{a;he gua; a;Na; a;na ;Da;a;tua;sa;a;}yea .sa; a;ta
.sma:=e +d;a;Ka;l+.
 de;
a;h;nMa ya I+.h .$a;a;tua; a;.ca;t,a tva;a;ma:$a;m,a Á
ta;yEa;va Ka;lu .sa;nDa;ya;a ta;ma;Ta d ;a;GRa; a;na;dÒ+a;va;ZMa
.~va;yMa ;
a;va;
a;h;ta;sMa;smxa; a;ta;nRa;ya;a;sa ;Da;a;ma .nEaH (rea;ya;sa;m,a Á Á 6 Á Á

.=+ma;a;d; a;ya;ta .=+ñÍ*:+.


çÅÅ BUa:=+ma;Na kx+:SNa ;
a;va;SNa;ea h:=e
;
a:ˆa;
a;va;kÒ+:ma .$a;na;a;dR ;na ;
a:ˆa;yua;ga na;a;Ta na;a:=+a;ya;Na Á
I+.ta;a;va Zua;Ba;d;a; a;na yaH :pa;F+. a;ta na;a;ma;Dea;ya;a; a;na .tea
na ta;~ya ya;ma;va;Zya;ta;a na:=+k+:pa;a;ta;Ba;a; a;taH ku+:taH Á Á 7 Á Á

k+:d;a; a;.ca;d;
a;pa .=+ñÍçÅ*:+.Å BUa:=+a;sa;k ya:ˆa :de ;Zea va;Za;a
tva;de ;k+: a;na;ya;ta;a;Za;ya;a;~:a;d;Za;va;
/ / a;nd;ta;e
/ / a va;tRa;tea Á
ta;d;[a;ta;ta;pa;ea;va;nMa ta;va . ca .=+a:$a;Da;a;na;a ;a;~Ta:=+a
///
.sua;Ka;~ya .sua;Ka;ma;a;~å.pa;dM .sua;.ca;a:=+ta;~ya du;ga ma;h;t,a Á Á ¸ Á Á

;
a:ˆa;va;gRa;pa;Ta;va; a;tRa;na;Ma ;
a:ˆa;gua;Na;l+.ñÍ*:+.
ÈÅ na;ea;dùÅ;a;ea; a;ga;na;Ma
;
a;dõ;Sa;tpra;ma;Ta;na;a; a;TRa;na;a;ma;
a;pa . ca .=+ñÍ*:+.
çÅÅ dx;Zya;ea;d;ya;aH Á
.~Ka;l+.tsa;ma;ya;k+:a;ta:= +a;h:=+Na:$a;a;ga:+.k+:aH+pra;Ba;ea
k+.=+g{a;h;Na;d ;a;a;[a;ta;aH k I+.va .tea na ;
a;d;v.ya;a gua;Na;aH Á Á 9 Á Á

;
a;ba;Bea; a;ta Ba;va;Bxa;t,a :pra;Ba;ea tva;du;pa;de ;Za;ta;a;v.ra;Ea;Sa;Da;a;t,a
k+:d;Dva:=+sa;du;
a;vRa;Sea ba; a;L+:Za;Ba;[a;va;t,a :pra;a;ya;tea Á
A;pa;Tya;pa;a:=+h;a:=+Da;a;
a;va;mua;Ka;a;ma;tTa;ma;a;k+:a;sma;k
/ / / / /
+:a
ta;ma;pya;va;sa:=e kÒ+:ma;a;d;va; a;ta va;tsa;l+.a tva;‰+ya;a Á Á 10 Á Á

A;pa;a;TRa I+. a;ta ; a;na; a;(ãÉa;taH :pra;h:=+Na;a;


a;d;ya;ea;ga;~ta;va
.~va;yMa va;h;a;sa ; a;na;BRa;ya;~ta;d;
a;pa .=+ñÍ*:+.
çÅÅ pxa;Tva;a;Da:= Á
.~va:=+[a;Na;a;ma;va;a;Ba;va;t,a :pra;Na;ta:=+[a;NMa ta;a;va;kM
ya;d;a;tTa :pa:=+ma;a;TRa;
a;va; a;Ša;ya;ta;ma;nta:=+a;tmea; a;ta .tea Á Á 11 Á Á

l+. a;Ga;SF+.sua;Ka;sa;ñÍ*:+.
çÅÅ dEH .~va;kx+:ta;k+:mRa; a;na;vRa; a;tRa;tEaH
k+:L+.ˆa;sua;ta;sa;ea;d:=+a;nua;.ca:=+ba;nDua;sa;}ba;a;nDa;
/ /  a;BaH Á

Sunder Kidambi 20 www.prapatti.com


(ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na (ra;a-A;Ba;a; a;ta;~ta;vaH

;Da;na;pra;Bxa; a;ta;kE+.=+
a;pa :pra;.cua:=+Ba;a; a;ta;Bea;d;ea:†a;=E .H
na ;
a;ba;Bra; a;ta ;Dxa; a;tMa :pra;Ba;ea tva;d;nua;BUa; a;ta;Ba;ea;ga;a; a;TRa;naH Á Á 12 Á Á

na va;#tua;ma;
a;pa Za;#ya;tea na:=+k+:ga;BRa;va;a;sa;a;
a;d;kM
va;pua;(ãÉa ba;hu;Da;a;tua;kM ; a;na;pua;Na; a;.ca;nta;nea ta;a;dx ;Za;m,a Á
;
a:ˆa;
a;va;Sf;pa;mua;KMa ta;Ta;a ta;va :pa;d;~ya :de ;d ;a;pa;taH
;
a;k+:ma:ˆa na Ba;ya;a;~å.pa;dM Ba;va; a;ta .=+ñÍ*:+.
çÅÅ pxa;Tva;a;pa;tea Á Á 13 Á Á

Ba;va;a;nta
/ /  mua;Ka;Bea;d;ta;ea Ba;ya; a;na;d;a;na;mea;va :pra;Ba;ea
Zua;Ba;a;Zua;Ba;
a;va;k+:a;pa;ta;a
/// .$a;ga; a;ta :de ;Za;k+:a;l+.a;d;yaH Á
I+. a;ta :pra;.cua:=+sa;a;Dva;sea ma; a;ya d; a;ya;Sya;sea tvMa na . cea;t,a
k I+.tTa;ma;nua;k+:a;} / / /å.pa;ta;a tva;d;nua;k+:}å.pa;na;a;ya;(ãÉa k;H Á Á 14 Á Á

.sa;kx+:tpra;pa;d;na;~å.pxa;Za;a;ma;Ba;ya;d;a;na; a;na;tya;v.ra;ta;a
na . ca ;
a;dõ:=+a;Ba;Ba;a;Sa;sea tva;a;ma; a;ta ;
a;va;(rua;taH .~va;ea;a;#ta;taH
//// Á
ya;Ta;ea;#ta;k+.=+NMa ;
a;va;du;~ta;va tua ya;a;tua;Da;a;na;a;d;yaH
k+:TMa ;
a;va;ta;Ta;ma;~tua ta;t,a kx+:pa;Na;sa;a;vRa;Ba;Ea;mea ma; a;ya Á Á 15 Á Á

A;nua;[a;Na;sa;mua;a;tTa;te / /  a du;a:=+ta;va;a;a:=+Da;Ea du;~ta:=e


ya;
a;d #va;.ca;na ; a;na;Skx+: a;ta;BRa;va; a;ta .sa;a.Y;
a;pa d;ea;Sa;a;
a;va;l+.a Á
ta;
a;d;tTa;ma;ga;ta;Ea ma; a;ya :pra; a;ta;
a;va;Da;a;na;ma;a;Da;a;ya;ta;Ma
.~va;bua; a:;d / / /  a ;
a;k+:ma;
a;pa .=+ñÍçÅ*:+.Å Dua;yRa tva;ya;a Á Á 16 Á Á
Äâ ;pa;a:=+k+:a;pa;tM

;
a;va;Sa;a;d;ba;hu;L+:a;d;hM ;
a;va;Sa;ya;va;gRa;ta;ea du:$Ra;ya;a;t,a
;
a;ba;Bea;a;ma vxa;a:$a;na;ea:†a:=+~tva;d;nua;BUa; a;ta;
a;va;.cCe +.d;taH Á
ma;ya;a ; a;na;ya;ta;na;a;Ta;va;a;na;ya;a;ma; a;ta tva;ma;Ta;Ra;pa;ya;n,a
d;ya;a;Da;na .$a;ga;tpa;tea d; a;ya;ta:=+ñÍ*: çÅÅ .sMa:=+[a ma;a;m,a Á Á 17 Á Á

; a;na;sa;gRa; a;na:=+ a;na;Sf;ta;a ta;va ; a;na:=M +h;saH (rUa;ya;tea


ta;ta;a;~:a;yu
/ / a;ga .sxa;a;Sf;va;t,
/  a Ba;va; a;ta .sMa;&+. a;taH kÒ
+:a;
a;q+.ta;m,a Á
ta;Ta;a.Y;
a;pa Za:=+Na;a;ga;ta;pra;Na;ya;Ba;ñÍ*:+.
çÅÅ Ba;a;ta;ea Ba;va;a;n,a
ma;
a;d;Sf;a;ma;h ya;;‘
匁 +vea;t,a ;
a;k+:ma;
a;pa ma;a .sma ta:…a;a;h;pa;t,a Á Á 1¸ Á Á

www.prapatti.com 21 Sunder Kidambi


(ra;a-A;Ba;a; a;ta;~ta;vaH (ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na

çÅñÍÅ va;dÒ+Ea;pa;d ;a-


k+:ya;a;Dua;sua;ta;va;a;ya;sa;
a;dõ:=+d;pua;*:+.
;
a;va;Ba;a;Sa;Na;Bua:$a;ñÍ*:+.
çÅÅ ma;v.ra:$a;ga;Na;a;}ba:= +a;Sa;a;d;yaH Á
Ba;va;tpa;d;sa;ma;a; a;(ra;ta;a Ba;ya;
a;va;mua;a;#ta;ma;a;pu
//// a;yRa;Ta;a
l+.Bea;ma;
a;h ta;Ta;a va;yMa .sa;pa;
a;d .=+ñÍ*:+. çÅÅ na;a;Ta tva;ya;a Á Á 19 Á Á

Ba;yMa Za;ma;ya .=+ñÍ*:+.


çÅÅ Da;a;}îå:a“a; a;na;ta:=+a;a;Ba;l+.a;Sa;~å.pxa;Za;Ma
; a;(ra;yMa ba;hu;L+:ya :pra;Ba;ea ; a;(ra;ta;
a;va;pa;[a;mua;n}å.Ua;l+.ya Á
.~va;yMa .sa;mua;
a;d;tMa va;pua;~ta;va ; a;na;Za;a;ma;ya;ntaH .sa;d;a
va;yMa ;
a:ˆa;d;Za; a;na;vRxa; a;tMa Bua;
a;va mua;ku+:nd ;
a;va;nde ;ma;
a;h Á Á 20 Á Á

; a;(ra;yaH :pa;a:=+bxa;Qe tva; a;ya ; a;(ra;ta:$a;na;~ya .sMa:=+[a;ke


.sa;d;;‘
匁u +ta;gua;Na;ea;d;Da;a;
a;va; a;ta .sa;ma;
a;pRa;ta;ea.Y;yMa Ba:=.H Á
:pra; a;ta;[a;Na;ma;taH :pa:=M :pra;Ta;ya .=+ñÍçÅ*:+.Å Da;a;ma;a;
a;d;Sua
:pra;Bua;tva;ma;nua;pa;a; a;Da;kM :pra; a;Ta;ta;he ; a;ta;a;Ba;heR ; a;ta;a;BaH Á Á 21 Á Á

k+: a;l+.pra; a;Na; a;Da;l+.[a;NEaH k+: a;l+.ta;Za;a;#ya;l+.ea;k+:a;ya;tEaH


tua:+:Sk+:ya;va;na;a;
a;d;a;Ba:$Ra;ga; a;ta .$xa;}Ba;ma;a;NMa Ba;ya;m,a Á
:pra;kx+:Sf; a;na:$a;Za;a;#ta;
/ / / /  a;BaH :pra;sa;Ba;ma;a;yua;DEaH :pa;Vca;a;BaH
;a;[a; a;ta;
a:ˆa;d;Za:=+[a;kE;H [a;pa;ya .=+ñÍ*:+. çÅÅ na;a;Ta [a;Na;a;t,a Á Á 22 Á Á

;
a;d; a;ta;pra;Ba;va;de ;h;a;Ba;‰+h;na;sa;ea;ma;sUa;ya;Ra;tma;kM
ta;maH+pra;ma;Ta;nMa :pra;Ba;ea .sa;mua;
a;d;ta;a;~:a;bxa;ndM .~va;taH Á
.~va;vax ; a:†a;va;Za;va; a;tRa;ta;
a:ˆa;d;Za;vax ; a:†a . ca;kÒM :pua;naH
:pra;va;tRa;ya;tua ;Da;a;a;}îå:a .tea ma;h; a;ta ;Da;mRa;.ca;kÒ+:a;~Ta;
/ / /  a;ta;m,a Á Á 23 Á Á

ma;nua;pra;Bxa; a;ta;ma;a; a;na;tea ma;h; a;ta .=+ñÍ*:+.


çÅÅ Da;a;ma;a;
a;d;ke
d;nua;pra;Ba;va;d;a:+:NEa;dR :=+mua;d ;a;yRa;ma;a;NMa :pa;=E .H Á
:pra;kx+:Sf;gua;Na;k ; a;(ra;ya;a va;sua;Da;ya;a . ca .sa;nDua;a;[a;taH
:pra;yua;#ta;k+.+:Na;ea;d; a;DaH :pra;Za;ma;ya .~va;Za;#tya;a .~va;ya;m,a Á Á 24 Á Á

Bua:$a;ñÍ*:+.
çÅÅ ma;
a;va;h;ñÍ*:+.
çÅÅ ma;pra;va:=+sEa;nya;na;a;Ta;aH :pra;Ba;ea
ta;TEa;va ku+:mua;d;a;d;ya;ea na;ga:=+ga;ea;pua:=+dõ;a:=+pa;aH Á

Sunder Kidambi 22 www.prapatti.com


(ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na (ra;a-A;Ba;a; a;ta;~ta;vaH

A; a;.ca;ntya;ba;l+.
a;va;kÒ+:ma;a;~tva;a;ma;va .=+ñÍ*:+.
çÅÅ sMa:=+[a;k+:aH
;a:$a;tMa ta I+. a;ta va;a;
a;d;na;ea .$a;ga;d;nua;g{a;he .$a;a;g{a;tua Á Á 25 Á Á

;
a;va; a;Da;a;~:a;pu
/ / a:=+ma;dR ;na;a;~:a;d;Za;pu
/ / a;ñÍ*:+.
çÅÅ vaH :pa;a;va;k;H
ya;ma;pra;Bxa;ta;ya;ea.Y;
a;pa ya;
a;dõ;ma;ta:=+[a;Nea na [a;ma;aH Á
:a:=;=+a;[a;Sa; a;ta ya:ˆa . ca :pra; a;ta;Ba;yMa na ;
a;k+:a;Vca;t,
/ / /  a #va; a;.ca;t,a
.sa naH :pra; a;ta;Ba;f;a;n,a :pra;Ba;ea Za;ma;ya .=+ñÍ*:+. çÅÅ Da;a;ma;a;
a;d;Sua Á Á 26 Á Á

.sa ;kE+:f;Ba;ta;ma;ea:=+
a;va;mRa;Dua;pa:=+a;ga;Ja;VJa;a;ma:+:t,a
;
a;h:=+Nya; a;ga;a:=+d;a:=+Na;~:ua; a;f;ta;k+:a;l+.nea;a;ma;dÒu+maH Á
;
a;k+:ma:ˆa ba;hu;na;a Ba:$a;;‘ ÂåÅ +va;pa;ya;ea; a;Da;mua;a;Sf;nDa;yaH
/
;
a:ˆa;
a;va;kÒ+:ma Ba;va;tkÒ+:maH ;a;[a;pa;tua ma:ñÍøå*:uÁ .=+çÅ*:+.
ñÍÅ
a;dõ;SaH Á Á 27 Á Á

ya; a;ta;pra;va:=+Ba;a:=+ta;a:=+sa;Ba:=e +Na na;a;tMa va;yaH


:pra;Pu+.l+.pa; a;l+.tMa ; a;Za:=.H :pa:=+a;ma;h [a;mMa :pra;a;TRa;yea Á
; a;na:=+~ta;a:=+pua;sa;}Ba;vea #va;.ca;na .=+ñÍ*:+. çÅÅ mua;K.yea ;
a;va;Ba;ea
:pa:=+~å.pa:=+
a;h;tEa;
a;Sa;Na;Ma :pa;a:=+sa:=e +Sua ma;Ma va;tRa;ya Á Á 2¸ Á Á

Äâ ;gua:+:va;a;[a;Na;pra; a;Ta;ta;vea;ñÍ*:+.
:pra;bua:;d öÐÅ fe;Za;ea;;‘
匁 +va;a;m,a
I+.ma;a;ma;Ba;ya;a;sa:;d Äâ ;yea :pa;F+.ta .=+ñÍçÅ*:+.Å Ba;tRuaH .~tua; a;ta;m,a Á
Ba;yMa tya:$a;ta Ba;dÒ+a;ma;tya;a;Ba;d;Da;t,a .sa vaH :ke+:Za;vaH
.~va;yMa ;Ga;na;Gxa;Na;a; a;na; a;Da;gRua;Na;ga;Nea;na ga;ea;pa;a;ya; a;ta Á Á 29 Á Á

ÁÁ I+. a;ta (ra;a -A;Ba;a; a;ta;~ta;vaH .sa;ma;a;ptaH ÁÁ


k+:
a;va;ta;a;
a;kR+:k+:a;sMa;h;a;ya k+:ya;a;Na;gua;Na;Za;a; a;l+.nea Á
(ra;a;ma;tea :vea;ñÍ*:+.
öÐÅ fe;Za;a;ya :vea;d;a;nta;gua:=+vea na;maH Á Á

www.prapatti.com 23 Sunder Kidambi


(ra;aH
(ra;a;ma;tea .=+a;ma;a;nua:$a;a;ya na;maH
(ra;a;ma;tea ; a;na;ga;ma;a;nta;ma;h;a;de ; a;Za;k+:a;ya na;maH

Á Á (ra;a;d;ya;a;Za;ta;k+:m,a Á Á
(ra;a;ma;a;n,a :vea;ñÍ*:+.
öÐÅ f;na;a;Ta;a;yRaH k+:
a;va;ta;a;
a;kR+:k+:ke+:sa:= +a Á
:vea;d;a;nta;a;.ca;a;yRa;va;ya;eRa mea .sa; a;Ša;Da:†a;Ma .sa;d;a &+.
a;d Á Á

:pra;pa;dùeÅ;a tMa ; a;ga;a:=M :pra;a;yaH (ra;a; a;na;va;a;sa;a;nua;k+:}å.pa;ya;a Á


I+.[ua;sa;a:=+~å:a;va;ntye
ò a;va ya;n}å.Ua;tya;Ra Za;kR+.=+a; a;ya;ta;m,a Á Á 1 Á Á

;
a;va;ga;a;he ta;a;TRa;ba;hu;L+:Ma Za;a;ta;L+:Ma gua:+:sa;nta; a;ta;m,a Á
(ra;a; a;na;va;a;sa;d;ya;a;}Ba;ea; a;Da;pa:= +a;va;a;h;pa:=+}å.pa:=+a;m,a Á Á 2 Á Á

kx+: a;ta;naH k+:ma;l+.a;va;a;sa;k+:a:+:NyEa;k+:a;a;nta;na;e/ /  a Ba:$ea Á


;Da:†ea ya;tsUa;a;#ta:+.
/ / / /  pea;Na ;
a:ˆa;vea;d ;a .sa;vRa;ya;ea;gya;ta;a;m,a Á Á 3 Á Á

:pa:=+a;Za:=+mua;Ka;a;n,a va;nde Ba;ga;a:=+Ta;na;yea ;a;~Ta;ta;a;n,


/// aÁ
k+:ma;l+.a;k+:a;nta;k+:a:+:Nya;ga;ñÍ*:+.
çÅÅ a;pl+.a;
a;va;ta;ma;
a;dõ;Da;a;n,a Á Á 4 Á Á
ÈîåÁ
A;Zea;Sa;
a;va.*+;Za;ma;na;ma;n a;a;ke+.(õ;a:=+ma;a;(ra;yea Á
(ra;a;ma;taH k+.+:Na;a;}Ba;ea;Da;Ea ; a;Za;[a;a;~å:a;eò a;ta I+.va;ea;a;tTa;ta;m,
// a ÁÁ 5 ÁÁ

.sa;ma;~ta:$a;na;na;Ma va;nde . cEa;ta;nya;~ta;nya;d;a; a;ya;na;a;m,a Á


(rea;ya;sa;Ma (ra;a; a;na;va;a;sa;~ya k+.+:Na;a;a;ma;va .+.
a;pa;Na;a;m,a Á Á 6 Á Á

va;nde vxa;Sa; a;ga:= +a;Za;~ya ma;


a;h;Sa;Ma ;
a;va:(õ;a;Da;a;a:=+Na;a;m,a Á
ta;tkx+:pa;a;pra; a;ta;Ga;a;ta;a;na;Ma [a;ma;ya;a va;a:=+NMa ya;ya;a Á Á 7 Á Á

; a;na;Za;a;ma;ya;tua ma;Ma na;a;L+:a ya;;‘


ÂåÅ +ea;ga;pa;f;lE+.DrRua;va;m,a Á
Ba;a;
a;va;tMa (ra;a; a;na;va;a;sa;~ya Ba;#ta;d;ea;Sea;Sva;d;ZRa;na;m,a Á Á ¸ Á Á

k+:ma;pya;na;va; a;DMa va;nde k+.+:Na;a;va:+:Na;a;l+.ya;m,a Á


vax ;Sa;ZEa;l+.ta;f;~Ta;a;na;Ma .~va;yMa v.ya;a;#ta;mu
/ / / /  a;pa;a;ga;ta;m,a Á Á 9 Á Á
(ra;a;d;ya;a;Za;ta;k+:m,a (ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na

A;
a;k+:Vca;na; a;na; a;DMa .sUa; a;ta;ma;pa;va;gRa;
a:ˆa;va;gRa;ya;eaH Á
A;Via;na;a;dÒ+a:(õ;a:=+d;ya;a;m,a A;a;Ba;Sf;Ea;a;ma ; a;na:=+Via;na;a;m,a Á Á 10 Á Á

A;nua;.ca:=+Za;#tya;a;
a;d;gua;Na;a;m,a A;g{ea;sa:=+ba;ea;Da;
a;va:=+ a;.ca;ta;a;l+.ea;k+:a;m,a Á
.~va;a;Da;a;na;vxa;Sa; a;ga:= +a;Za;Ma .~va;yMa :pra;BUa;ta;Ma :pra;ma;a;Na;ya;a;a;ma d;ya;a;m,a Á Á 11 Á Á

A;
a;pa ; a;na;a;Ka;l+.
 l+.ea;k+:sua;.ca;a:=+ta;mua;a;Sf
/ M ;Da;ya;du;a:=+ta;mUa;.cCR +.na;a:$ua;Sf;m,a Á
.sa;Via;a;va;ya;tua d;yea ma;a;m,a A;Via;na; a;ga;a:=+na;a;Ta:=+Via;na;a Ba;va;ta;a Á Á 12 Á Á

Ba;ga;va; a;ta d;yea Ba;va;tya;a vxa;Sa; a;ga;a:=+na;a;Tea .sa;ma;a;plu +.tea tua;ñÍ*:


çÅe Å Á
A;pra; a;ta;Ga;ma:…a;na;a;na;Ma h;~ta;a;l+.}ba;ea ma;d;a;ga;sa;Ma max ;gyaH Á Á 13 Á Á

kx+:pa;Na:$a;na;k+:pa;l+. a;ta;k+:Ma kx+:ta;a;pa:=+a;Da;~ya ; a;na;a;Sk /Ò +:ya;a;ma;a;dùÅ;a;a;m,a Á


vxa;Sa; a;ga;a:=+na;a;Ta;d;yea tva;Ma ;
a;va;d;a;nta
/ /  .sMa;sa;a:=+ta;a;a:=+Na;Ma ;
a;va;bua;Da;aH Á Á 14 Á Á

vax ;Sa; a;ga;a:=+gxa;h;mea; a;Da;gua;Na;aH ba;ea;Da;ba;lE+(õ;a;yRa;va;a;yRa;Za;a;#ta;mu


/ / / /  a;Ka;aH Á
d;ea;Sa;a Ba;vea;yua:=e +tea ya;
a;d na;a;ma d;yea tva;ya;a ;
a;va;na;a;BUa;ta;aH Á Á 15 Á Á

A;a;sxa;a;Sf;sa;nta;ta;a;na;a;m,
/ a A;pa:=+a;Da;a;na;Ma ; a;na:=+ea; a;Da;na;Ma .$a;ga;taH Á
:pa;‘íåÅ+a;a;sa;h;a;ya;k+.+:Nea :pra; a;ta;sa;Vca:=+ke+: a;L+:ma;a;.ca:=+a;sa Á Á 16 Á Á

A; a;.ca;d;
a;va; a;Za;Sf;a;n,a :pra;L+:yea .$a;ntUa;na;va;l+.ea;#ya .$a;a;ta; a;na;veRa;d;a Á
k+.=+Na;k+:Le +:ba:=+ya;ea;gMa ;
a;va;ta:=+a;sa vxa;Sa;ZEa;l+.na;a;Ta;k+.+:Nea tva;m,a Á Á 17 Á Á

A;nua;gua;Na;d;Za;a;
a;pRa;tea;na (ra;a;Da:=+k+.+:Nea .sa;ma;a;
a;h;ta;~nea;h;a Á
Za;ma;ya;a;sa ta;maH :pra:$a;a;na;Ma Za;a;~:a;ma;yea;na ;a;~Ta:=+pr
/ / /  a;d ;a;pea;na Á Á 1¸ Á Á

.+.Q+a vxa;Sa;a;.ca;l+.pa;teaH :pa;a;de mua;Ka;k+:a;a;nta;pa:ˆa;L+:.


// cC+.a;ya;a Á
k+.+:Nea .sua;Ka;ya;a;sa ;
a;va;na;ta;a;n,a k+:f;a;[a;
a;va;f;pEaH k+.=+a;pa;.cea;ya;P+.lE:H Á Á 19 Á Á

na;ya;nea vxa;Sa;a;.ca;le+.nd;eaH ta;a:=+a;mEa:ˆa;Ma d;Da;a;na;ya;a k+.+:Nea Á


dx ;Sf;~tva;yEa;va .$a; a;na;ma;a;n,a A;pa;va;gRa;ma;kx+:Sf;pa;.cya;ma;nua;Ba;va; a;ta Á Á 20 Á Á

Sunder Kidambi 26 www.prapatti.com


(ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na (ra;a;d;ya;a;Za;ta;k+:m,a

.sa;ma;ya;ea;pa;na;tEa;~ta;va :pra;va;a;hE H A;nua;k+:}å.pea kx+:ta;sa;}å.pl+.va;a ;Da;a:=;ˆa;a Á


Za:=+Na;a;ga;ta;sa;~ya;ma;a; a;l+.na;a;yMa vxa;Sa;ZEa;le+.Za;kx+:Sa;a;va;lM ; a;Da;na;ea; a;ta Á Á 21 Á Á

k+:l+.Za;ea;d; a;Da;sa;}å.pa;d;ea Ba;va;tya;aH k+.+:Nea .sa;n}å.a; a;ta;ma;nTa;sMa;~kx+:ta;a;ya;aH Á


A;mxa;ta;Ma;Za;ma;vEa;a;ma ;
a;d;v.ya;de ;hM mxa;ta;sa;Via;a;va;na;ma;Via;na;a;.ca;le+.nd;eaH Á Á 22 Á Á

.$a;l+.Dea;a:=+va Za;a;ta;ta;a d;yea tvMa vxa;Sa;ZEa;l+.a; a;Da;pa;teaH .~va;Ba;a;va;BUa;ta;a Á


:pra;l+.ya;a:=+Ba;f;a;na;f;Ma ta;d ;a;[a;Ma :pra;sa;BMa g{a;a;h;ya;a;sa :pra;sa; a:†a;l+.a;~ya;m,a Á Á 23 Á Á

:pra;Na;ta;pra; a;ta;kU+:l+.mUa;l+.Ga;a;ta;a :pra; a;ta;GaH k+:ea.Y;


a;pa vxa;Sa;a;.ca;le+(õ;a:=+~ya Á
k+:L+:mea ya;va;sa;a;pa;.ca;a;ya;na;a;tya;a k+.+:Nea ;
a;k+:ñÍ*:+=+ta;M
öÐÅ a ta;va;ea;pa;ya;a; a;ta Á Á 24 Á Á

A;ba;
a;h;Skx+:ta; a;na;g{a;h;a;n,a ;
a;va;d;ntaH k+:ma;l+.a;k+:a;nta;gua;Na;a;n,a .~va;ta:n:a;ta;a;d ;a;n,a Á
A;
a;va;k+:pa;ma;nua;g{a;hM du;h;a;na;Ma Ba;va;ta;a;mea;va d;yea Ba:$a;a;nta
/ /  .sa;ntaH Á Á 25 Á Á

k+:ma;l+.a; a;na;l+.ya;~tva;ya;a d;ya;a;Lu ;H k+.+:Nea ; a;na;Sk+.+:Na;a ; a;na:+.pa;Nea tva;m,a Á


A;ta O;;va ;
a;h ta;a;va;k+:a; a;(ra;ta;a;na;Ma du;a:=+ta;a;na;Ma Ba;va; a;ta tva;de ;va Ba;a; a;taH Á Á 26 Á Á

A; a;ta;l+.
a;ñÍ*:+.
ÈÅ ta;Za;a;sa;nea;Sva;Ba;a;[NMa vxa;Sa;ZEa;l+.a; a;Da;pa; a;ta;
a;vRa:$xa;a;}Ba;ta;e
/ / / /  a;Sma;a Á
:pua;na:=e +va d;yea [a;ma;a; a;na;d;a;nEaH Ba;va;ta;a;ma;a;
a;dÒ+ya;tea Ba;va;tya;Da;a;nEaH Á Á 27 Á Á

k+.+:Nea du;a:=+tea;Sua ma;a;ma;ke+:Sua :pra; a;ta;k+:a:=+a;nta:=+du:$Ra;yea;Sua ;a;Ka;ŠaH


 Á
k+:va;.ca;a; a;ya;ta;ya;a tva;yEa;va Za;a;ñÍ*:
çÅ Å +.Ra ;
a;va:$a;ya;~Ta;a;na;mua;pa;a; a;(ra;ta;ea vxa;Sa;a;
a;dÒ+m,a Á Á 2¸ Á Á

ma; a;ya ; a;ta;SF+. a;ta du;Skx+:ta;Ma :pra;Da;a;nea ;a;ma;ta;d;ea;Sa;a; a;na;ta:=+a;n,a ;


a;va; a;.ca;nva;ta;a tva;m,a Á
A;pa:=+a;Da;ga;NEa:=+pUa;NRa;ku+:a;[aH k+:ma;l+.a;k+:a;nta;d;yea k+:TMa Ba;
a;va:ˆa;a Á Á 29 Á Á

A;h;ma;s}ya;pa:=+a;Da;.ca;kÒ+:va;ta;Ra k+.+:Nea tvMa . ca gua;Nea;Sua .sa;a;vRa;Ba;Ea;ma;a Á


/ / /  a;ta;ma;a;dx ;Za;Ma .~va;yMa ma;Ma vxa;Sa;ZEa;le+(õ;a:=+pa;a;d;sa;a;t,a ku+. tva;m,a Á Á 30 Á Á
;
a;va;du;Sa;a ;a;~Ta;

A; a;Za; a;Ta;l+.k+.=+Nea.Y;a;sma;Ša;[a;ta:(
/ / / / / õ;a;a;sa;vxa:†a;Ea
va;pua;
a;Sa ga;ma;na;ya;ea;gyea va;a;sa;ma;a;sa;a;d;yea;ya;m,a Á
vxa;Sa; a;ga;a:=+k+:f;ke+:Sua v.ya;Via;ya;tsua :pra;ta;a;tEaH
ma;Dua;ma;Ta;na;d;yea tva;Ma va;a;a:=+Da;a:=+a;
a;va;Zea;SEaH Á Á 31 Á Á

www.prapatti.com 27 Sunder Kidambi


(ra;a;d;ya;a;Za;ta;k+:m,a (ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na

A;
a;va;
a;d;ta; a;na:$a;ya;ea;ga;[ea;ma;ma;a;tma;a;na;a;Ba;¼Ma
gua;Na;l+.va:=+
a;h;tMa ma;Ma ga;ea;ptua;k+:a;ma;a d;yea tva;m,a Á
:pa:=+va; a;ta . ca;tua;=E +~tea ;
a;va;Bra;mEaH (ra;a; a;na;va;a;sea
ba;hu;ma; a;ta;ma;na;pa;a;ya;Ma ;
a;va;nd;a;sa (ra;a;Da:=+Nya;eaH Á Á 32 Á Á

:P+.l+.
a;va;ta:=+Na;d;[Ma :pa;[a;pa;a;ta;a;na;a;Ba;¼Ma
:pra;gua;Na;ma;nua;
a;va;Dea;yMa :pra;a;pya :pa;‘íåÅ+a;a;sa;h;a;ya;m,a Á
ma;h; a;ta gua;Na;sa;ma;a:$ea ma;a;na;pUa;va d;yea tvMa
:pra; a;ta;va;d;a;sa ya;Ta;a;h :pa;a;pma;na;Ma ma;a;ma;k+:a;na;a;m,a Á Á 33 Á Á

A;nua;Ba;
a;va;tua;ma;Ga;Ea;GMa na;a;l+.ma;a;ga;a;a;ma;k+:a;l:H
:pra;Za;ma; a;ya;tua;ma;Zea;SMa ; a;na;a;Sk
/Ò +:ya;a;a;Ba;nRa Za;#ya;m,a Á
.~va;ya;a;ma; a;ta ;
a;h d;yea tvMa .~va;a;kx+:ta;(ra;a; a;na;va;a;sa;a
; a;Za; a;Ta; a;l+.ta;Ba;va;Ba;a; a;taH (rea;ya;sea .$a;a;ya;sea naH Á Á 34 Á Á

A;va;ta:=+Na;
a;va;Zea;SEa:=+a;tma;l+.a;l+.a;pa;de ;ZEaH
A;va;ma; a;ta;ma;nua;k+:}å.pea ma;nd; a;.ca:†ea;Sua ;
a;va;nd;n,a Á
vax ;Sa;Ba; a;Za;Ka;a:=+na;a;Ta;~tva; a;Ša;de ;Zea;na nUa;nMa
Ba:$a; a;ta Za:=+Na;Ba;a:$a;Ma Ba;a;
a;va;na;ea .$a;n}å.a;Bea;d;a;n,a Á Á 35 Á Á

:pa:=+
a;h;ta;ma;nua;k+:}å.pea Ba;a;va;ya;ntya;Ma Ba;va;tya;Ma
;a;~Ta:=+ma;nu
/// a;pa; a;Da h;a;d (ra;a; a;na;va;a;sa;ea d;Da;a;naH Á
l+. a;l+.ta:+: a;.ca;Sua l+.[ma;a;BUa;a;ma;na;a;L+:a;sua nUa;nMa
:pra;Ta;ya; a;ta ba;hu;ma;a;nMa tva;tpra; a;ta;.cC+.nd;bua:;d Ä⠓a;a Á Á 36 Á Á

vxa;Sa; a;ga;a:=+sa;
a;va;Dea;Sua v.ya;a:$a;ta;ea va;a;sa;Ba;a:$a;Ma
du;a:=+ta;k+:lu +.
a;Sa;ta;a;na;Ma dU;ya;ma;a;na;a d;yea tva;m,a Á
k+.=+Na;
a;va;l+.ya;k+:a;le k+:a;a;nd;Z / / a;a;k+:smxa;ta;a;na;Ma
.sma:=+ya;a;sa ba;hu;l+.a;lM ma;a;Da;vMa .sa;a;va;Da;a;na;a Á Á 37 Á Á

;
a;d; a;Za ;
a;d; a;Za ga; a;ta;
a;va; a;;‘
匁 +deR ; a;Za;kE+:na;Ra;ya;ma;a;na;a
;a;~Ta:=+ta:=+ma;nu
/// a;k+:}å.pea .~tya;a;na;l+.çîå+;a;a É gua;NEa;~tva;m,a Á

Sunder Kidambi 28 www.prapatti.com


(ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na (ra;a;d;ya;a;Za;ta;k+:m,a

:pa;a:=+ga;ta;vxa;Sa;ZEa;lM :pa;a:=+ma;a:=+ea;pa;ya;nta;a
Ba;va:$a;l+. a;Da;ga;ta;a;na;Ma :pa;ea;ta;pa;a:ˆa;a Ba;
a;va:ˆa;a Á Á 3¸ Á Á

:pa;a:=+a;ma;ta;P+.l+.sa;ñÍ*:+.çÅÅ a;t,a :pra;a; a;Na;naH ;


a;k+:}å.pa;.ca;a;na;aH
; a;na;ga;ma;
a;va;pa; a;Na;ma;Dyea ; a;na;tya;mua;#ta;a;nua;Sa;#ta;m,a Á
:pra;sa;d;na;ma;nua;k+:}å.pea :pra;a;pta;va;tya;a Ba;va;tya;a
vxa;Sa; a;ga;a:=+h;a:=+na;a;lM v.ya;a;Via;tM
/ /  a ; a;na;
a;vRa;Za;a;nta
/ /  Á Á 39 Á Á

tva; a;ya ba;hu;ma; a;ta;h ;a;naH (ra;a; a;na;va;a;sa;a;nua;k+:}å.pea


.$a;ga; a;ta ga; a;ta;a;ma;h;a;nya;Ma :de ;
a;va .sa;mma;nya;tea yaH Á
.sa Ka;lu ;
a;va;bua;Da;a;sa;nDa;Ea .sa; a;Ša;k+:SeRa va;h;ntya;Ma
Za;ma;ya; a;ta mxa;ga;txa;SNa;a;va;a; a;.ca;k+:a;a;BaH ;
a;pa;pa;a;sa;a;m,a Á Á 40 Á Á

A;a;¼a;Ma K.ya;a; a;tMa ;Da;na;ma;nua;.ca:=+a;na;a; a;Da:=+a:$ya;a;


a;d;kM va;a
k+:a;le dx ;SfõÅ;a k+:ma;l+.va;sa;tea:=+pya;
a;k+:a;Vca;tk+.
/// =+a; a;Na Á
:pa;‘íåÅ+a;a;k+:a;ntMa :pra; a;Na;
a;h;ta;va;ta;Ma :pa;a;l+.nea.Y;na;nya;sa;a;Dyea
.sa;a:=+a;a;Ba;¼a;a .$a;ga; a;ta kx+: a;ta;naH .sMa;(ra;ya;ntea d;yea tva;a;m,a Á Á 41 Á Á

:pra;a:$a;a;pa;tya;pra;Bxa; a;ta;
a;va;Ba;vMa :prea;[ya :pa;ya;Ra;ya;duH KMa
.$a;n}å.a;a;k+:a:ñÍøå*:+.Á n,a vxa;Sa; a;ga;a:=+va;nea .$a;gmua;Sa;Ma ta;~Tua;Sa;Ma va;a Á
A;a;Za;a;sa;a;na;aH k+: a;ta;.ca;na ;
a;va;Ba;ea;~tva;tpa;a:=+Sva;ñÍ*:+. çÅÅ Da;nyEaH
A;ñÍçÅ*:Å +.a;k+:a:=M [a;Na;ma;
a;pa d;yea h;a;dR ;tua;ñÍçÅ*:EÅ +=+pa;a;ñÍçÅ*:EÅ :H Á Á 42 Á Á

na;a;Ba;a;pa;‘íåÅ+a;~å.Pu+=+Na;sua;Ba;ga;a na;v.ya;na;a;l+.ea;tpa;l+.a;Ba;a

+:a;q+.a;ZEa;lM k+:ma;
a;pa k+.+:Nea vxa;Nva;ta;a :vea;ñÍ*:+.
öÐÅ f;a;K.ya;m,a Á
Za;a;ta;a ; a;na;tyMa :pra;sa;d;na;va;ta;a (ra;‰+Da;a;na;a;va;ga;a;hùÅ:a;a
;
a;d;v.ya;a k+:a; a;.ca:…a;ya; a;ta ma;h;ta;a d ;a; a;GRa;k+:a ta;a;va;k
+:a;na;a Á Á 43 Á Á

ya;a;sma;n,
/ / / / / a dx ;Sfe ta;
a;d;ta:=+sua;KEa;gRa;}ya;tea ga;ea;Spa;d;tvMa
.sa;tyMa ¼a;a;nMa ;
a:ˆa;a;Ba:=+va; a;Da;a;Ba;mRua;#ta;ma;a;na;nd;a;sa;nDua;m,a Á
tva;t~va;a;k+:a:=+a;t,a ta;a;ma;h kx+: a;ta;naH .sUa;a:=+bax ;nd;a;nua;Ba;a;v.ya;m,a
; a;na;tya;a;pUa;va ; a;na; a;Da;a;ma;va d;yea ; a;na;
a;vRa;Za;ntya;Via;na;a;dÒ+Ea Á Á 44 Á Á

www.prapatti.com 29 Sunder Kidambi


(ra;a;d;ya;a;Za;ta;k+:m,a (ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na

.sa;a:=M l+.b.Dva;a k+:ma;


a;pa ma;h;taH (ra;a; a;na;va;a;sa;a;}bua:=+a;ZeaH
k+:a;le k+:a;le ;Ga;na:=+sa;va;ta;a k+:a; a;L+:ke+:va;a;nua;k+:}å.pea Á
v.ya;#ta;ea;n}å.ea;Sa;a mxa;ga;pa; a;ta; a;ga:=+Ea ;
a;va:(õ;a;ma;a;pya;a;ya;ya;nta;a
Za;a;l+.ea;pa;¼Ma [a:=+ a;ta Ba;va;ta;a Za;a;ta;LM .sa;‘çÅu+Na;Ea;Ga;m,a Á Á 45 Á Á

Ba;a;mea ; a;na;tyMa Ba;va:$a;l+. a;na;Da;Ea ma:…a;ta;Ma ma;a;na;va;a;na;a;m,a


A;a;l+.}ba;a;Ta vxa;Sa; a;ga;a:=+pa; a;ta;~tva; a;Ša;de ;Za;a;t,a :pra;yua;ñÍ*:
ïôåÅÅ e Ù Á
:pra;¼a;a;sa;a:=M :pra;kx+: a;ta;ma;h;ta;a mUa;l+.Ba;a;gea;na .$ua;SfM
Za;a;Ka;a;Bea;dE H .sua;Ba;ga;ma;na;GMa Za;a:(õ;a;tMa Za;a;~:a;pa;a; a;Na;m,a Á Á 46 Á Á

;
a;va;dõ;tsea;va;a;k+:ta;k+: a;na;k+:SEa;va;Ra;ta;pa;ñÍ*:+.
öÐÅ a;Za;ya;a;na;Ma
:pa;‘íåÅ+a;a;k+:a;ntaH :pra;Na;ya; a;ta d;yea d;pRa;NMa .tea .~va;Za;a;~:a;m,a Á
l+.a;l+.a;d;[a;Ma tva;d;na;va;sa:=e l+.a;l+.ya;n,a ;
a;va;pra; a;l+.psa;Ma
ma;a;ya;a;Za;a;~:a;a;Nya;
a;pa d;ma; a;ya;tMua tva;tpra;pa;Ša;pra;ta;a;pa;a;n,a Á Á 47 Á Á

;dE ;va;a;t,a :pra;a;ptea vxa;Sa; a;ga;a:=+ta;fM :de ;


a;h; a;na tva; a;Ša;d;a;na;a;t,a
.~va;a;a;ma;n,a :pa;a;h ;a;tya;va;Za;va;.ca;nea ;
a;va;nd; a;ta .~va;a;pa;ma;ntya;m,a Á
:de ;vaH (ra;a;ma;a;n,a ;
a;d;Za; a;ta k+.+:Nea dx ;a;Sf; /  a;ma;.cCM +.~tva;d ;a;ya;a;m,a
o+;d
Äâ ;a;tea;na (rua; a;ta;pa;a:=+Sa;d;a;mua:†a:=e +Na;a;a;Ba;mua;K.ya;m,a Á Á 4¸ Á Á

(rea;yaH .sUa; a;tMa .sa;kx+:d;


a;pa d;yea .sa;mma;ta;Ma yaH .sa;Ka;Ma .tea
Za;a;ta;ea;d;a:=+a;ma;l+.Ba;ta .$a;naH (ra;a; a;na;va;a;sa;~ya dx ;a;Sf;m,
/ a Á
:de ;va;a;d ;a;na;a;ma;ya;ma;nxa;Na;ta;Ma :de ;h;va:†vea.Y;
a;pa ;
a;va;nd;n,a
ba;nDa;a;n}å.ua;#ta;ea ba; a;l+.a;Ba:=+na;GEaH :pUa;yRa;tea ta;tpra;yua;#tEaH Á Á 49 Á Á

;
a;d;v.ya;a;pa;a;ñÍ*:
çÅM Å ;
a;d;Za;a;sa k+.+:Nea yea;Sua .sa;‰e + a;Za;k+:a;tma;a
;a;[a;prMa :pra;a;pta;a vxa;Sa; a;ga;a:=+pa; a;tMa [a:ˆa;ba;nDva;a;d;ya;~tea Á
;
a;va:(õ;a;a;.ca;a;ya;Ra ;
a;va; a;Da; a;Za;va;mua;Ka;aH .~va;a; a;Da;k+:a:=+ea;pa:+.;Ädâ ;aH
ma;nyea ma;a;ta;a .$a;q I+.va .sua;tea va;tsa;l+.a ma;a;dx ;Zea tva;m,a Á Á 50 Á Á

A; a;ta;kx+:pa;Na;ea.Y;
a;pa .$a;ntua:=+ a;Da;ga;}ya d;yea Ba;va;ta;a;m,a
A; a;Za; a;Ta;l+.Da;mRa;sea;tua;pa;d;va;Ma .+: a;.ca:=+a;ma; a;.ca:=+a;t,a Á

Sunder Kidambi 30 www.prapatti.com


(ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na (ra;a;d;ya;a;Za;ta;k+:m,a

A;a;ma;ta;ma;h;ea;a;mRa:$a;a;l+.ma; a;ta;l+.z,+Gya Ba;va;a;}bua; a;na; a;DMa


Ba;va; a;ta vxa;Sa;a;.ca;le+.Za;pa;d;pa:†a;na; a;na;tya;Da;na;a Á Á 51 Á Á

A;a;Ba;mua;Ka;Ba;a;va;sa;}å.pa;d;a;Ba;sa;}Ba;
a;va;na;Ma Ba;
a;va;na;Ma
#va; a;.ca;du;pa;l+.a;[a;ta;a #va; a;.ca;d;Ba;ñÍçÅ*:uÅ +=+gUa;Q+ga; a;taH Á
;
a;va;ma;l+=+sa;a;va;h;a vxa;Sa; a;ga:= +a;Za;d;yea Ba;va;ta;a
.sa;pa;
a;d .sa:=+~va;ta;a;va Za;ma;ya;tya;Ga;ma;pra; a;ta;Ga;m,a Á Á 52 Á Á

A;
a;pa k+.+:Nea .$a;na;~ya ta:+:Nea;ndu;
a;va;BUa;Sa;Na;ta;a;m,a
A;
a;pa k+:ma;l+.a;sa;na;tva;ma;
a;pa ;Da;a;ma vxa;Sa;a;
a;dÒ+pa;teaH Á
ta:=+ta;ma;ta;a;va;Zea;na ta;nua;tea na;nua .tea ;
a;va;ta; a;taH
:pa:=+
a;h;ta;va;SmRa;Na;a :pa;a:=+pa;.cea; a;L+:ma;ke+: a;L+:ma;ta;a Á Á 53 Á Á

;Dxa;ta;Bua;va;na;a d;yea ;
a:ˆa;
a;va;Da;ga;tya;nua;kU+:l+.ta:=+a
vxa;Sa; a;ga;a:=+na;a;Ta;pa;a;d;pa;a:=;=+}Ba;va;ta;a Ba;va;ta;a Á
A;
a;va;
a;d;ta;vEa;Ba;va;a.Y;
a;pa .sua:=+a;sa;nDua;a:=+va;a;ta;nua;tea
.sa;kx+:d;va;ga;a;h;ma;a;na;ma;pa;ta;a;pa;ma;pa;a;pa;ma;
a;pa Á Á 54 Á Á

; a;na;ga;ma;sa;ma;a; a;(ra;ta;a ; a;na;a;Ka;l+.  l+.ea;k+:sa;mxa; a:;d Äâ ;k+.=+a


Ba:$a;d;Ga;kU+:l+.mua;dÒu;$a;ga; a;taH :pa;a:=+ta;pta;
a;h;ta;a Á
:pra;k+: a;f;ta;hM ;sa;ma;t~ya;k+:ma;F+.a;dùÅ;a;va;ta;a:=+Za;ta;a
;
a;va;bua;Da;sa;a:=+a;./ /c/C"+.yMa vxa;Sa; a;ga:= +a;Za;d;yea va;h;a;sa Á Á 55 Á Á

.$a;ga; a;ta ;a;ma;ta;}å.pa;.ca;a tva;


a;d;ta:=+a tua d;yea ta:=+L+:a
:P+.l+. a;na;ya;ma;ea;a;jJa;ta;a
////// Ba;va; a;ta .sa;nta;pa;na;a;ya :pua;naH Á
tva;a;ma;h ; a;na:=+ñÍ*:
öÐÅu +.Za;pra;Za;k+:na;a;
a;d;
a;va;BUa; a;ta;ma;ta;a
;
a;va;ta:=+a;sa :de ;
a;h;na;Ma ; a;na:=+va; a;DMa vxa;Sa;ZEa;l+. a;na; a;Da;m,a Á Á 56 Á Á

.sa;k+.+:Na;l+.Ea;
a;k+:k+:pra;Bua;pa;a:=+g{a;h; a;na;g{a;h;ya;eaH
; a;na;ya; a;ta;mua;pa;a; a;Da;.ca;kÒ+:pa;a:=+vxa; a:†a;pa:=+}å.pa:=+ya;a Á
vax ;Sa;Ba;ma;h ;a;Da:=e +Za;k+.+:Nea ;
a;va;ta:=+ñÍ*:+. çÅÅ ya;ta;Ma
(rua; a;ta;a;ma;ta;sa;}å.pa;
a;d tva; a;ya k+:TMa Ba;
a;va;ta;a ;
a;va;Za;yaH Á Á 57 Á Á

www.prapatti.com 31 Sunder Kidambi


(ra;a;d;ya;a;Za;ta;k+:m,a (ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na

vxa;Sa; a;ga;a:=+kx+:SNa;mea;Ga:$a; a;na;ta;Ma .$a; a;na;ta;a;pa;h:=+Ma


tva;d;a;Ba;ma; a;tMa .sua;vxa;a;Sf;mu
/  a;pa:$a;a;v.ya ; a;na;vxa:†a;txa;SaH Á
ba;hu;Sua .$a;l+.a;Za;yea;Sua ba;hu;ma;a;na;ma;pa;ea;hùÅ:a d;yea
na .$a;h; a;ta .sa;tpa;TMa .$a;ga; a;ta . ca;a;ta;k+:va;t,a kx+: a;ta;naH Á Á 5¸ Á Á

tva;du;d;ya;tUa; a;l+.k+:a;a;Ba:=+mua;na;a vxa;Sa;ZEa;l+$ua;Sa;a


;a;~Ta:=+.
/ / /  ca:=+ a;Za;a;pa;nE
/ / /  a;va :pa;a:=+k+:a;pa;ta;
/ / /  a;.ca:ˆa; a;Da;yaH Á
ya; a;ta;pa; a;ta;ya;a;mua;na;pra;Bxa;ta;yaH :pra;Ta;ya;a;nta
/ /  d;yea
.$a;ga; a;ta ;
a;h;tMa na na;~tva; a;ya Ba:=+nya;sa;na;a;d; a;Da;k+:m,a Á Á 59 Á Á

mxa;du;&+.d;yea d;yea mxa;


a;d;ta;k+:a;ma;
a;h;tea ma;
a;h;tea
;Dxa;ta;
a;va;bua;Dea bua;Dea;Sua ;
a;va;ta;ta;a;tma;Dua:=e ma;Dua:=e Á
vax ;Sa; a;ga;a:=+sa;a;vRa;Ba;Ea;ma;d; a;ya;tea ma; a;ya .tea ma;h;ta;Ma
Ba;vua;k+: a;na;Dea ; a;na;Dea;
a;h Ba;va;mUa;l+.h:=+Ma l+.h:= +a;m,a Á Á 60 Á Á

A;kU+:pa;a;=E ;=e +k+:ea;d;k+:sa;ma;ya;vEa;ta;a;Nq+./ /  k+.$a;vEaH


A; a;na;va;Ra;pya;Ma ;a;[a;prMa [a;pa; a;ya;tua;ma;
a;va;dùÅ;a;a;K.ya;ba;q+.ba;a;m,a Á
kx+:pea tvMa ta:†a;a;dx ;#pra; a;Ta;ma;vax ;Sa;pax ;Tva;a;Da:=+pa; a;ta-
.~va:+.pa;dõE;gua;Nya;
a;dõ;gua;Na; a;na:$a;
a;ba;nduH :pra;Ba;va;a;sa Á Á 61 Á Á

;
a;va;
a;va;tsa;a;vea;ta;a;L +:a;
a;va;ga;ma;pa;a:=+Zua:;d
Äâe .Y;
a;pa;&+.d;yea
:pa;fu;pra;tya;a;h;a:=+pra;Bxa; a;ta;pua;f;pa;a;k+:pra;.ca;
a;k+:ta;aH Á
na;ma;nta;~tva;Ma na;a:=+a;ya;Na; a;Za;Ka;a:=+kU+:f;~Ta;k+.+:Nea
; a;na:+.;Ädâ ;tva;d,:dÒ+ea;h;a nxa;pa; a;ta;sua;ta;na;a; a;tMa na .$a;h; a;ta Á Á 62 Á Á

A;na;nya;a;Da;a;naH .sa;n,a Ba;va; a;ta :pa:=+ta:n:aH :pra;Na;ma;ta;Ma


kx+:pea .sa;vRa;dÒ+Sf;a na ga;Na;ya; a;ta .tea;Sa;a;ma;pa;kx+: a;ta;m,a Á
:pa; a;ta;~tva;tpa;a:=+a;Tya :pra;Ta;ya; a;ta vxa;Sa;[ma;a;Da:=+pa; a;taH
v.ya;va;~Ta;Ma ;vEa;ya;a;tya;a;
a;d; a;ta ;
a;va;Ga;f;ya;nta;a ;
a;va;h:=+a;sa Á Á 63 Á Á

A;pa;Ma :pa;tyuaH Za:ˆUa;na;sa;h;na;mua;nea;DRa;mRa; a;na;ga;LM


kx+:pea k+:a;k+:~yEa;kM ;
a;h;ta;a;ma; a;ta ;
a;h;na;a;~ta
/ / / .sma na;ya;na;m,a Á

Sunder Kidambi 32 www.prapatti.com


(ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na (ra;a;d;ya;a;Za;ta;k+:m,a

;
a;va;l+.a;na;~va;a;ta:n:ya;ea vxa;Sa; a;ga;a:=+pa; a;ta;~tva;
a;dõ;&+. a;ta;a;BaH
;
a;d;Za;tyea;vMa :de ;va;ea .$a; a;na;ta;sua;ga; a;tMa d;Nq+.na;ga; a;ta;m,a Á Á 64 Á Á

; a;na;Sa;a;d;a;na;Ma nea;ta;a k+:


a;pa;ku+:l+.pa; a;taH k+:a;
a;pa Za;ba:= +a
ku+:.cea;l:H ku+:b.ia;a .sa;a v.ra:$a;yua;va;ta;ya;ea ma;a;ya;kx+:
a;d; a;ta Á
A;ma;a;Sa;Ma ; a;na;}îå:a;tvMa vxa;Sa; a;ga;a:=+pa;tea:+:Ša; a;ta;ma;
a;pa
:pra;BUa;tEaH .~å:a;eò a;ta;ea;a;BaH :pra;sa;Ba;ma;nua;k+:}å.pea .sa;ma;ya;a;sa Á Á 65 Á Á

tva;ya;a dx ;Sf;~tua;a;Sf / M Ba:$a; a;ta :pa:=+mea;SF+.a ; a;na:$a;pa;de


va;h;n,a mUa;ta;Ra:=+Sf;Ea ;
a;va;h:=+ a;ta mxa;q+.a;na;a;pa;a:=+bxa;Q.H Á
;
a;ba;Ba; a;tRa .~va;a:=+a:$yMa vax ;Sa; a;Za;Ka;a:=+(ax +:ñÍ*:+.
çÅÅ a;a:=+k+.+:Nea
Zua;na;a;sa;a:=+ea :de ;va;a;sua:=+sa;ma:=+na;a;sa;a:=+sua;Ba;fH Á Á 66 Á Á

d;yea du;gDa;ea;d;nva;d,:v.ya; a;ta;yua;ta;sua;Da;a;a;sa;nDua;na;ya;taH


tva;d;a:(ìÅ;eÉ +Sa;a; a;Ša;tyMa .$a; a;na;ta;mxa;ta;sa;Via;a;va;na;d;Za;aH Á
.~va;d;ntea d;a;ntea;ByaH (rua; a;ta;va;d;na;k+:pRUa:=+gua; a;L+:k+:aH
;
a;va;Sua;Nva;nta; a;(ãÉa:†Ma vax ;Sa; a;Za;Ka;a:=+
a;va:(õ;a;}Ba:=+gua;Na;aH Á Á 67 Á Á

.$a;ga:…a;n}å.a;~Tea;ma;pra;L+:ya:=+.ca;na;a;ke+: a;L+.=+a;sa;k;H
;
a;va;mua;#tyea;k+:dõ;a:=M ;
a;va;Ga; a;f;ta;k+:va;a;fM :pra;Na; a;ya;na;a;m,a Á
I+. a;ta tva;yya;a;ya:†Ma ;
a;dõ;ta;ya;mua;pa;Da;a;kx+:tya k+.+:Nea
Äâ ;a;na;Ma va;a;.ca;Ma vax ;Sa; a;Za;Ka;a:=+na;a;TaH .~tua; a;ta;pa;d;m,a Á Á 6¸ Á Á
;
a;va;Zua:;d

/ / /  a;ta;k+:lu +.Sa;kU+:l+.ñÍ*:+.
k+: a;l+.[a;ea;Ba;ea;n}å.a;a;l+.a;t[a; öÐÅ Sa:$a;vEaH
A;nua;.cCe +.dE;=e +tEa:=+va;f;ta;f;vEa;Sa;}ya:=+
a;h;tEaH Á
:pra;va;a;hE ;~tea :pa;‘íåÅ+a;a;sa;h;.ca:=+pa;a:=+Sk+:a;a:=+ a;Na kx+:pea
;
a;va;k+:pya;ntea.Y;na;pa;a vax ;Sa; a;Za;Ka;a:=+Na;ea ; a;na;JRa:=+ga;Na;aH Á Á 69 Á Á

 M . cea;ta;ea;vxa:†eaH ;
a;k+:a;ma;d;a;ma; a;ta ;
a;va;smea:=+Bua;va;nMa
;a;Ka;l
kx+:pea ;a;sMa;h;[ma;a;Bxa;tkx+:ta;mua;Ka;.ca;ma;tk+:a:=+k+.=+Na;m,a Á
Ba:=+nya;a;sa;.cC+.Ša;pra;ba;l+.vax ;a:$a;na;pra;a;Bax ;ta;Bax ;ta;Ma
çÅñÍÅ a;f;k+.$ua;SaH Á Á 70 Á Á
:pra; a;ta;pra;~Ta;a;nMa .tea (rua; a;ta;na;ga:=+(ax +:*:+.

www.prapatti.com 33 Sunder Kidambi


(ra;a;d;ya;a;Za;ta;k+:m,a (ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na

;
a:ˆa;
a;va;Da; a;.ca;d; a;.ca;tsa:†a;a;~Tea;ma;pra;vxa; a:†a; a;na;ya;a;a;ma;k+:a
vxa;Sa; a;ga;a:=+
a;va;Ba;ea;a:=+.cC+.a .sa;a tvMa :pa;=E ;=+pa:=+a;h;ta;a Á
kx+:pa;Na;Ba:=+Bxa;t,a ;
a;k+:ñÍöÐ*:Åu +.va;Ra;Na;pra;BUa;ta;gua;Na;a;nta:=+a
va;h;a;sa k+.+:Nea ;vEa;.ca;[a;NyMa ma;d ;a;[a;Na;sa;a;h;sea Á Á 71 Á Á

vxa;Sa; a;ga;a:=+pa;tea;&R +.dùÅ;a;a ;


a;va:(õ;a;a;va;ta;a:=+sa;h;a; a;ya;na;a
 a;va;dùÅ;a;a :de ;
a;va [a;ma;a;
a;d; a;na;Sea;
a;va;ta;a Á
[a;
a;pa;ta; a;na;a;Ka;l+.
Bua;va;na:$a;na;na;a :pMua;sa;Ma Ba;ea;ga;a;pa;va;gRa;
a;va;Da;a; a;ya;na;a
;
a;va;ta;ma;a;sa :pa;de v.ya;a;#tM
/ / / / a ; a;na;tya;Ma ;
a;ba;Ba;
a;SRa d;yea .~va;ya;m,a Á Á 72 Á Á

.~va;ya;mua;d; a;ya;naH ;a;sa:;d Äâ ;a;dùÅ;a;a;


a;va;Skx+:ta;a;(ãÉa Zua;Ba;a;l+.ya;aH
;
a;va;
a;va;Da;
a;va;Ba;va;v.yUa;h;a;va;a;sa;aH :pa:=M . ca :pa;dM ;
a;va;Ba;eaH Á
vxa;Sa; a;ga;a:=+mua;Kea;Svea;tea;a;Sva;.
/ cC+.a;va; a;Da;pra; a;ta;l+.b.Da;yea
dx ;Q+
a;va; a;na;
a;h;ta;a ; a;na;(rea; a;Na;~tvMa d;yea ; a;na:$a;pa;vRa;a;BaH Á Á 73 Á Á

;
a;h;ta;a;ma; a;ta .$a;ga;d,:dx ;Sf“a;a kw+:ptEa:=+kw+:pta;P+.l+.a;nta;=E .H
A;ma; a;ta;
a;va;
a;h;tEa:=+nyEa;DRa;ma;Ra; a;ya;tEa;(ãÉa ya;dx ;.cC+.ya;a Á
:pa;a:=+Na;ta;ba;hu;.cC+.‘íåÅ+a;a :pa;‘íåÅ+a;a;sa;h;a;ya;d;yea .~va;yMa
:pra;
a;d;Za;a;sa ; a;na:$a;a;a;Ba;prea;tMa naH :pra;Za;a;}ya;d;pa:ˆa;pa;a Á Á 74 Á Á

A; a;ta;
a;va; a;Da; a;Za;vEa+=E ;(õ;a;ya;Ra;tma;a;nua;BUa; a;ta:=+sEa:$Ra;na;a;n,a
A;&+.d;ya;a;ma;h;ea;pa;.cC+.ndùEÅ;a;Sa;a;ma;sa;ñÍ*:+. çÅÅ d;Za;a; a;TRa;na;a Á
txa;
a;Sa;ta:$a;na;ta;a;ta;a;TRa;~na;a;na;kÒ+:ma;[a;
a;pa;tEa;na;sa;Ma
;
a;va;ta:=+a;sa d;yea va;a;ta;a;ta;ñÍöÐ*:+.
Å a vxa;Sa;a;
a;dÒ+pa;teaH :pa;d;m,a Á Á 75 Á Á

vxa;Sa; a;ga;a:=+sua;Da;a;a;sa;nDa;Ea .$a;ntua;dR ;yea ; a;na;


a;h;ta;~tva;ya;a
Ba;va;Ba;ya;pa:= +a;ta;a;pa;a;./ /c/C+†yEa Ba:$a;Ša;Ga;ma;SRa;Na;m,a Á
mua;
a;Sa;ta;k+:lu +.Sa;ea mua;#tea:=+g{ea;sa;=E ;=+a;Ba;pUa;yRa;tea
.~va;ya;mua;pa;na;tEaH .~va;a;tma;a;na;nd;pra;Bxa;tya;nua;ba;a;nDa;
/ /  a;BaH Á Á 76 Á Á

A; a;na;ta:=;$ua;Sa;a;ma;nta;mRUa;le;Y;pya;pa;a;ya;pa;a:=+pl+.vea
kx+:ta;
a;va;d;na;Ga;a ;
a;va;a;./ /c/C+.dùEÅ;a;Sa;Ma kx+:pea ya;ma;va;Zya;ta;a;m,a Á

Sunder Kidambi 34 www.prapatti.com


(ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na (ra;a;d;ya;a;Za;ta;k+:m,a

:pra;pa;d;na;P+.l+.pra;tya;a;de ;Za;pra;sa;*:+. çÅñÍÅ


a;va;va;a:$Ra;tMa
:pra; a;ta;
a;va; a;Da;mua;pa;a;Da;tsea .sa;a;Da vxa;Sa;a;
a;dÒ+
a;h;tEa;
a;Sa;Na;a Á Á 77 Á Á

[a;Na;
a;va;l+. a;ya;na;Ma Za;a;~:a;a;Ta;Ra;na;Ma :P+.l+.a;ya ; a;na;vea; a;Za;tea
.sua:=+
a;pa;txa;ga;Nea ; a;na;veRa;Za;a;t,a :pra;a;ga;
a;pa :pra;L+:yMa ga;tea Á
A; a;Da;ga;ta;vxa;Sa;[ma;a;Bxa;Ša;a;Ta;a;ma;k+:a;l+.va;ZMa;va;d;Ma
:pra; a;ta;Bua;va;a;ma;h v.ya;a;.ca;K.yua;~tva;Ma kx+:pea ; a;na:+:pa;pl+.va;a;m,a Á Á 7¸ Á Á

tva;du;pa;sa;d;na;a;d;dùÅ;a (õ;a;ea va;a ma;h;a;pra;L+:yea.Y;


a;pa va;a
;
a;va;ta:=+ a;ta ; a;na:$Ma :pa;a;d;a;}Ba;ea:$Ma vxa;Sa;a;.ca;l+.Zea;Ka:=.H Á
ta;
a;d;h k+.+:Nea ta:†a;tkÒ
+:a;q+.a;ta:=+ñÍ*:+.çÅÅ pa:=+}å.pa:=+a-
ta:=+ta;ma;ta;ya;a .$ua;Sf;a;ya;a;~tea du:=+tya;ya;ta;Ma ;
a;va;duH Á Á 79 Á Á

:pra; a;Na;
a;h;ta; a;Da;ya;Ma tva;tsa;}å.pxa;#tea vax ;Sa;a;
a;dÒ+ a;Za;Ka;a;ma;Na;Ea
:pra;sxa;ma:=+sua;Da;a;Da;a:=+a;k+:a:=+a :pra;sa;a;d; a;ta Ba;a;va;na;a Á
dx ;Q+a;ma; a;ta d;yea d:†a;a;~va;a;dM ;
a;va;mua;a;#ta;va;l+.
//// a;h;kM
; a;na;Bxa;ta;ga:+:ta;ea ; a;na;Dya;a;ya;a;nta
/ /  ;a;~Ta:=+a;Za;ya;.
/// ca;a;ta;k+:aH Á Á ¸0 Á Á

kx+:pea ;
a;va;ga;ta;vea;l+.ya;a kx+:ta;sa;ma;g{a;pa;ea;SEa;~tva;ya;a
k+: a;l+$va;l+.na;du;gRa;tea .$a;ga; a;ta k+:a;L+:mea;Ga;a; a;ya;ta;m,a Á
vxa;Sa;a;[a; a;ta;Da:=+a;
a;d;Sua ;a;~Ta; / / /  a;ta;pa;de ;Sua .sa;a;nua;pl+.vEaH
vxa;Sa;a;
a;dÒ+pa; a;ta;
a;va;g{a;hE ;v.yRa;pa;ga;ta;a;a;Ka;l+.
 a;va;g{a;hE H Á Á ¸1 Á Á

:pra;sUa;ya ;
a;va;
a;va;DMa .$a;ga;t,a ta;d;a;Ba;vxa:;d Äâ ;yea tvMa d;yea
.sa;ma;a;[a;Na;
a;va; a;.ca;nta;na;pra;Bxa; a;ta;a;BaH .~va;yMa ta;a;dx ;ZEaH Á
;
a;va; a;.ca:ˆa;gua;Na; a;.ca;
a:ˆa;ta;Ma ;
a;va;
a;va;Da;d;ea;Sa;vEa;de ; a;Za;k
+:Ma
vxa;Sa;a;.ca;l+.pa;tea;~ta;nMua ;
a;va;Za;a;sa ma;t~ya;kU+:ma;Ra;
a;d;k+:a;m,a Á Á ¸2 Á Á

yua;ga;a;nta;sa;ma;ya;ea; a;.ca;tMa Ba:$a; a;ta ya;ea;ga; a;na;dÒ+a:=+sMa


vxa;Sa;a;[a; a;ta;Bxa;d ;a:(õ;a:=e ;
a;va;h:=+Na;kÒ+:ma;a:…a;a;g{a; a;ta Á
o+.d;a;NRa;.ca;tua:=+NRa;va;a;k+:d;na;vea;
a;d;na;a mea;
a;d;na;Ma
.sa;mua;d,:Dxa;ta;va;ta;a d;yea ta;d;a;Ba:$ua;Sf;ya;a dM ;Sf";ya;a Á Á ¸3 Á Á

www.prapatti.com 35 Sunder Kidambi


(ra;a;d;ya;a;Za;ta;k+:m,a (ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na

.sa;f;a;pa;f;l+.Ba;a;Sa;Nea .sa:=+Ba;sa;a;ææ*+:h;a;sa;ea;;‘ ÂåÅ +fe


.~å.Pu+=+tkÒu+: a;Da :pa;a:=+~å.Pu+.f;;‘ ÂåÅ"u +ku+: a;f;ke+Y;
a;pa va;#+ea kx+:tea Á
d;yea vax ;Sa; a;ga:= +a; a;Za;tua;dR ;nua:$a;
a;q+.}Ba;d:†a;~ta;na;a
.sa:=+ea:$a;sa;dx ;Za;a dx ;Za;a .sa;mua;
a;d;ta;a;kx+: a;ta;dxR ;Zya;sea Á Á ¸4 Á Á

:pra;sa;#ta;ma;Dua;na;a ;
a;va; a;Da;pra; a;Na;
a;h;tEaH .sa;pa;ya;eRa;d;kE;H
.sa;ma;~ta;du;a:=+ta;a;./ /c/C+.d;a ; a;na;ga;ma;ga;a;nDa;na;a
// tvMa d;yea Á
A;Zea;Sa;ma;
a;va;Zea;Sa;ta;a;~:a:$a;ga;d;Via;na;a;d
/ / Ò  +a; a;Za;tuaH
. ca:=+a;.ca:=+ma;.ca;a;k+.=+(ãÉa:=+Na;pa;ñÍöÐ*:+$e
Å a;na;a;
a;ñÍöÐ*:+.
Å ta;m,a Á Á ¸5 Á Á

:pa:=;(õ;a;Ta;ta;pa;ea;Da;na;pra;Ta;na;sa;tkÒ+:tUa;pa;a;kx+:ta-
;a;[a;ta;a:(õ;a:=+pa;Zua;[a:=+t[a;ta:$a;ku+:z,+ku+:ma;~Ta;a;sa;kE;H Á
vxa;Sa;a;.ca;l+.d;ya;a;Lu +:na;a na;nua ;
a;va;h;tRua;ma;a; a;l+.pya;Ta;aH
; a;na;Da;a;ya &+.d;yea d;yea ; a;na;h;ta:=+a;[a;ta;a;na;Ma ;
a;h;ta;m,a Á Á ¸6 Á Á

kx+:pea kx+:ta:$a;ga; a:;d


Äâ ;tea kx+:pa;Na:$a;ntua; a;.ca;nta;a;ma;Nea
.=+ma;a;sa;h;.ca:=M ta;d;a .=+Gua;Dua:= +a;Na;ya;ntya;a tva;ya;a Á
v.ya;Ba:$ya;ta .sa;a:=+tpa; a;taH .sa;kx+:d;vea;[a;Na;a;t,a ta;t[a;Na;a;t,a
:pra;kx+:Sf;ba;hu;pa;a;ta;k+:pra;Za;ma;he ;tua;na;a .sea;tua;na;a Á Á ¸7 Á Á

kx+:pea :pa:=+va;ta;~tva;ya;a vxa;Sa; a;ga:= +a; a;Za;tuaH kÒ


+:a;
a;q+.tMa
.$a;ga; a:;d
Äâ ;ta;ma;Zea;Sa;ta;~ta;
a;d;d;a;ma;tTa;ma;Ta;Ra;pya;tea Á
ma;d;.cC+.l+.pa;a:=+.cyua;ta;pra;Na;ta;du;Skx+:ta;prea;a;[a;tEaH
h;ta;pra;ba;l+.d;a;na;vEa;hR ;l+.Da:=+~ya :he ;l+.a;Za;tEaH Á Á ¸¸ Á Á

:pra;BUa;ta;
a;va;bua;Da;
a;dõ;Sa;;‘  a;va:(õ;a;}Ba:=+a-
ÂåÅ ;=+Na;a;Ka;Ša;

Ba:=+a;pa;na;ya;na;.cC+.l+.a;t,a tva;ma;va;ta;a;yRa l+.[ma;a;Da:=+m,a Á


; a;na:=+a;kx+:ta;va;ta;a d;yea ; a;na;ga;ma;sa;Ea;Da;d ;a;pa; a;(ra;ya;a
;
a;va;pa; a;(ãÉa;d;
a;va;ga;a;ta;ya;a .$a;ga; a;ta ga;a;ta;ya;a.Y;nDMa ta;maH Á Á ¸9 Á Á

vxa;Sa;a;
a;dÒ+h;ya;sa;a;
a;d;naH :pra;ba;l+.d;ea;mRa:+:tprea;
a:ËñÍÉ*;+.Å taH
;a;tva;Sa;a
/ .~å.Pu+.f;ta; a;f;‘çÅu+Na;~tva;d;va;sea;k+:sMa;~k+:a:=+va;a;n,a Á

Sunder Kidambi 36 www.prapatti.com


(ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na (ra;a;d;ya;a;Za;ta;k+:m,a

k+:a:=+Sya; a;ta d;yea k+: a;l+.pra;ba;l+.Ga;mRa; a;na;mRUa;l+.naH


:pua;naH kx+:ta;yua;ga;a;ñÍ*:
öÐÅu +=M Bua;
a;va kx+:pa;a;Na;Da;a:=+a;Da:=.H Á Á 90 Á Á

;
a;va:(õ;a;ea;pa;k+:a:=+a;ma; a;ta na;a;ma .sa;d;a du;h;a;na;a;m,a
A;dùÅ;a;a;
a;pa :de ;
a;va Ba;va;ta;a;ma;va;Da;a:=+ya;nta;m,a Á
na;a;Tea ; a;na;vea;Za;ya vxa;Sa;a;
a;dÒ+pa;tea;dR ;yea tvMa
nya;~ta;~va:=+[a;Na;Ba:=M tva; a;ya ma;Ma tva;yEa;va Á Á 91 Á Á

.nEa;sa; a;gRa;ke+:Na ta:=+sa;a k+.+:Nea ; a;na;yua;#ta;a


; a;na;}îå:ae;ta:=e :Y;
a;pa ma; a;ya .tea ;
a;va;ta; a;ta;yRa;
a;d .~ya;a;t,a Á
;
a;va;sma;a;pa;yea;dõx;Sa; a;ga:= +a:(õ;a:=+ma;pya;va;a;ya;Ra
:vea;l+.a; a;ta;l+.ñÍÈ*:+.Å na;d;Zea;va ma;h;a;}bua:=+a;ZeaH Á Á 92 Á Á

;
a;va;¼a;a;ta;Za;a;sa;na;ga; a;ta;
a;vRa;pa:= +a;ta;vxa:†ya;a
vxa:ˆa;a;
a;d;a;BaH :pa;a:=+ a;.ca;ta;Ma :pa;d;va;Ma Ba:$a;a;a;ma Á
O;;vMa;
a;va;Dea vxa;Sa; a;ga:= +a;Za;d;yea ma; a;ya tvMa
d ;a;nea ;
a;va;Ba;eaH Za;ma;ya d;Nq+.Da:=+tva;l+.a;l+.a;m,a Á Á 93 Á Á

ma;a;sa;a;h;sa;ea;a;#ta;Ga;na;k+:Vcu
//// a;k+:va;a;Vca;ta;a;nyaH
///
:pa;Zya;tsua .tea;Sua ;
a;va;d;Da;a;}ya; a;ta;sa;a;h;sa;a; a;na Á
:pa;‘íåÅ+a;a;sa;h;a;ya;k+.+:Nea na .+:Na;a;tsa / / /  ;
a;kM tvMa
;Ga;ea:=M ku+: a;l+.ñÍ*:+.
çÅÅ Za;ku+:nea;a:=+va . cea;a;Sf;tM
/  a mea Á Á 94 Á Á

;
a;va;[ea;pa;ma;hR ;a;sa d;yea ;
a;va;pa;l+.a; a;ya;tea.Y;
a;pa
v.ya;a:$Ma ;
a;va;Ba;a;v.ya vxa;Sa;ZEa;l+.pa;tea;
a;vRa;h;a:=+m,a Á
.~va;a;Da;a;na;sa:†va;sa:=+ a;NaH .~va;ya;ma:ˆa .$a;nta;Ea
dÒ+a;Ga;a;ya;sa;a dx ;Q+ta:=+a gua;Na;va;a;gua:=+a tva;m,a Á Á 95 Á Á

.sa;nta;nya;ma;a;na;ma;pa:=+a;Da;ga;NMa ;
a;va; a;.ca;ntya
ˆa;~ya;a;a;ma h;nta Ba;va;ta;Ma . ca ;
a;va;Ba;a;va;ya;a;a;ma Á
A;–îå+:a;ya mea vax ;Sa; a;ga:= +a;Za;d;yea .$a;h ;a;ma;a;m,a
A;a;Za;a;
a;va;Sa;g{a;h;Na;ke+: a;L+: a;na;Ba;a;ma;va;~Ta;a;m,a Á Á 96 Á Á

www.prapatti.com 37 Sunder Kidambi


(ra;a;d;ya;a;Za;ta;k+:m,a (ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na

A;Ea;tsua;#ya;pUa;vRa;mua;pa;&+.tya ma;h;a;pa:=+a;Da;a;n,a
ma;a;taH :pra;sa;a;d; a;ya;tua;a;ma;.cC+. a;ta mea ma;na;~tva;a;m,a Á
A;a; a;l+.hùÅ:a ta;a;n,a ; a;na:=+va;Zea;Sa;ma;l+.b.Da;txa;a;ptaH
/
ta;a;}ya;~ya;h;ea vxa;Sa; a;ga:= +a;Za;Dxa;ta;a d;yea tva;m,a Á Á 97 Á Á

.$a;hùÅ:a;a;dõx;Sa;a;.ca;l :pa; a;taH :pra; a;ta;Gea.Y;


a;pa na tva;Ma
;Ga;ma;eRa;pa;ta;pta I+.va Za;a;ta;L+:ta;a;mua;d;nva;a;n,a Á
.sa;a ma;a;ma:+:ntua;d;Ba:=+nya;sa;na;a;nua;vxa; a:†aH
ta;dõ;a;[a;NEaH .~å.pxa;Za d;yea ta;va :ke+: a;L+:pa;‘íåÅ+aEH Á Á 9¸ Á Á

dx ;Sfe.Y;
a;pa du;bRa;l+. a;Da;yMa d;ma;nea.Y;
a;pa dx ;ptMa
.~na;a;tva;a.Y;
a;pa ;DUa; a;L+.=+a;sa;kM Ba:$a;nea.Y;
a;pa Ba;a;ma;m,a Á
ba;d,:Dva;a gxa;h;a;Na vxa;Sa;ZEa;l+.pa;tea;dR ;yea ma;Ma
tva;dõ;a:=+NMa .~va;ya;ma;nua;g{a;h;(ax +.ËñÍÉ*;+.Å l+.a;a;BaH Á Á 99 Á Á

na;a;taH :pa:=M ;
a;k+:ma;
a;pa mea tva; a;ya na;a;Ta;na;a;yMa
ma;a;ta;dR ;yea ma; a;ya ku+.+:Sva ta;Ta;a :pra;sa;a;d;m,a Á
Äâ ;a;d:=+ea vxa;Sa; a;ga;a:=+pra;Na;ya;a ya;Ta;a.Y;sa;Ea
ba:;d
mua;#ta;a;nua;BUa; a;ta;a;ma;h d;a;~ya; a;ta mea mua;ku+:ndH Á Á 100 Á Á

; a;naH .sa;a;ma;vEa;Ba;va:$ua;Sa;Ma ;a;ma;Sa;ta;Ma gua;Na;a;na;Ma


.~ta;ea;tua;dR ;yea vxa;Sa; a;ga:= +a;Za;gua;Nea:(õ;a:= +Ma tva;a;m,a Á
:tEa;=e +va nUa;na;ma;va;ZEa:=+a;Ba;na;a;nd;tM
/ / a mea
.sa;tya;a;
a;pa;tMa ta;va ba;l+.a;d;ku+:ta;ea;Ba;ya;tva;m,a Á Á 101 Á Á

A;dùÅ;a;a;
a;pa ta;dõx;Sa; a;ga:= +a;Za;d;yea Ba;va;tya;a;m,a
A;a:=+}Ba;ma;a:ˆa;ma; a;na;d;}å.pra;Ta;ma;~tua;ta;a;na;a;m,a Á
.sMa;d; a;ZRa;ta;~va;pa:=+ a;na;vRa;h;Na;a .sa;he ;Ta;aH
ma;nd;~ya .sa;a;h;sa;a;ma;dM tva; a;ya va;a;nd;na;e/ / a mea Á Á 102 Á Á

:pra;a;ya;ea d;yea tva;d;nua;Ba;a;va;ma;h;a;}bua:=+a;Za;Ea


:pra;a;.cea;ta;sa;pra;Bxa;ta;ya;ea.Y;
a;pa :pa:=M ta;f;~Ta;aH Á

Sunder Kidambi 38 www.prapatti.com


(ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na (ra;a;d;ya;a;Za;ta;k+:m,a

ta:ˆa;a;va;ta;a;NRa;ma;ta;l+.~å.pxa;Za;ma;a;plu +.tMa ma;Ma


:pa;‘íåÅ+a;a;pa;teaH :pra;h;sa;na;ea; a;.ca;ta;ma;a;
a;dÒ+yea;Ta;aH Á Á 103 Á Á

:vea;d;a;nta;de ; a;Za;k+:pa;de ;
a;va; a;na;vea;Zya ba;a;lM
:de ;va;ea d;ya;a;Za;ta;k+:mea;ta;d;va;a;d;ya;n}å.a;a;m,a Á
;vEa;h;a;a:=+ke+:Na ;
a;va; a;Da;na;a .sa;ma;yea gxa;h ;a;tMa
va;a;Na;a;
a;va;Zea;Sa;a;ma;va :vea;ñÍ*:+.
öÐÅ f;ZEa;l+.na;a;TaH Á Á 104 Á Á

A;na;va; a;Da;ma; a;Da;kx+:tya (ra;a; a;na;va;a;sa;a;nua;k+:}å.pa;a;m,a


/  õ;a;ma;v.ra;a;q+.ya;nta;a Á
A;
a;va;ta;Ta;
a;va;Sa;ya;tva;a;a;tva:(
;
a;va;
a;va;Da;ku+:Za;l+.na;a;va;a :vea;ñÍ*:+.
öÐÅ fe;Za;pra;sUa;ta;a
.~tua; a;ta;a:=+ya;ma;na;va;dùÅ;a;a Za;ea;Ba;tea .sa:†va;Ba;a:$a;a;m,a Á Á 105 Á Á

Za;ta;k+:a;ma;d;mua;d;a:=M .sa;}ya;ga;Bya;~ya;ma;a;na;a;n,a
vxa;Sa; a;ga;a:=+ma; a;Da:+:hùÅ:a v.ya;#ta;ma;a;l+.ea;k+:ya;nta;a Á
A; a;na;ta:=+Za:=+Na;a;na;a;ma;a; a;Da:=+a:$yea.Y;a;Ba;
a;Sa;Vcea;t,a
Za;a;ma;ta;
a;va;ma;ta;pa;[a;a Za;a;ñÍçÅ*:RÅ +.Da;nva;a;nua;k+:}å.pa;a Á Á 106 Á Á

;
a;va:(õ;a;a;nua;g{a;h;ma;a;ta:=M v.ya; a;ta;Sa:$a;t~va;ga;Ra;pa;va;ga;a .sua;Da;a-
.sa;Dra;a;.ca;a;a;ma; a;ta :vea;ñÍ*:+.
öÐÅ fe:(õ;a:=+k+:
a;va;BRa;#tya;a d;ya;a;ma;~tua;ta Á
:pa;dùÅ;a;a;na;a;a;ma;h ya;
a;dõ;Dea;ya;Ba;ga;va;tsa;*:+. öÐñÍÅ pa;k+:pa;duÒ +ma;a;t,a
Ja;VJa;a;ma;a:+:ta;DUa;ta;.cUa;ta;na;ya;taH .sa;a;}å.pa;a; a;ta;k+:ea.Y;yMa kÒ+:maH Á Á 107 Á Á

k+:a;mMa .sa;ntua ;a;ma;TaH k+.=+a;}ba;ta / /  gua;Na;a;va;dùÅ;a;a; a;na :pa;dùÅ;a;a; a;na naH


k+:~ya;a;a;sma;n,
/ / / / / a Za;ta;ke .sa;d;}bua;k+:ta;ke d;ea;Sa;(rua; a;tMa [a;a;}ya; a;ta Á
; a;na;Spra;tyUa;h;vxa;Sa;a;
a;dÒ+ a;na;JRa:=+Ja:=+tk+:a:=+.cC+.le+.na;ea;.cca;l+.n,a
d ;a;na;a;l+.}ba;na;
a;d;v.ya;d;}å.pa; a;ta;d;ya;a;k+:l+.ea;l+.k+:ea;l+.a;h;l:H Á Á 10¸ Á Á

ÁÁ I+. a;ta (ra;a;d;ya;a;Za;ta;kM .sa;ma;a;pta;m,a ÁÁ

k+:
a;va;ta;a;
a;kR+:k+:a;sMa;h;a;ya k+:ya;a;Na;gua;Na;Za;a; a;l+.nea Á
(ra;a;ma;tea :vea;ñÍ*:+.
öÐÅ fe;Za;a;ya :vea;d;a;nta;gua:=+vea na;maH Á Á

www.prapatti.com 39 Sunder Kidambi


(ra;aH
(ra;a;ma;tea .=+a;ma;a;nua:$a;a;ya na;maH
(ra;a;ma;tea ; a;na;ga;ma;a;nta;ma;h;a;de ; a;Za;k+:a;ya na;maH

Á Á (ra;a;va:=+d:=+a:$a;pa;Vca;a;Za;t,a Á Á
(ra;a;ma;a;n,a :vea;ñÍ*:+.
öÐÅ f;na;a;Ta;a;yRaH k+:
a;va;ta;a;
a;kR+:k+:ke+:sa:= +a Á
:vea;d;a;nta;a;.ca;a;yRa;va;ya;eRa mea .sa; a;Ša;Da:†a;Ma .sa;d;a &+.
a;d Á Á

;
a;dõ:=+d; a;Za;Ka;a:=+sa;a;}îå:a;a .sa;‘íåÅ+a;va;a;n,a :pa;‘íåÅ+a;ya;ea;neaH
tua:=+ga;sa;va;na;vea;dùÅ;a;Ma Zya;a;ma;L+:ea h;v.ya;va;a;hH Á
k+:l+.Za:$a;l+. a;Da;k+:nya;a;va;l+= +a;k+:pa;Za;a;Ka;a
k+:l+.ya;tua ku+:Za;lM naH k+:ea.Y;
a;pa k+:a:+:Nya:=+a; a;ZaH Á Á 1 Á Á

ya;~ya;a;nua;Ba;a;va;ma; a;Da;ga;ntua;ma;Za;îÅëÐ*;uÅ +.va;nta;ea


mua;hùÅ:a;ntya;Ba;ñÍçÅ*:uÅ +=+ a;Da;ya;ea mua; a;na;sa;a;vRa;Ba;Ea;ma;aH Á
ta;~yEa;va .tea .~tua; a;ta;Sua .sa;a;h;sa;ma:(îéau;va;a;naH
[a;nta;v.ya O;;Sa Ba;va;ta;a k+:a:=+ZEa;l+.na;a;Ta Á Á 2 Á Á

.$a;a;na;Ša;na;a;
a;d ;
a;va;
a;h;ta;a;na;pa:=+a;Da;va;ga;Ra;n,a
.~va;a;a;ma;n,a Ba;ya;a;t,a ;
a;k+:ma;
a;pa va;#tua;ma;hM na Za;#taH Á
A;v.ya;a:$a;va;tsa;l ta;Ta;a;
a;pa ; a;na:=+ñÍ*: öÐÅu +.ZMa ma;Ma
va;a;tsa;ya;mea;va Ba;va;ta;ea mua;Ka:= +a;k+.=+ea; a;ta Á Á 3 Á Á

;
a;kM v.ya;a;h:=+a;a;ma va:=+d .~tua;ta;yea k+:TMa va;a
Ka;dùÅ;a;ea;ta;va;t,a :pra;l+.Gua;sa;ñÍ*:
öÐÅu +. a;.ca;ta;pra;k+:a;ZaH Á
ta;n}å.ea .sa;ma;pRa;ya ma; a;tMa . ca .sa:=+~va;ta;Ma . ca
tva;a;ma;Via;sa;a .~tua; a;ta;pa;dE ;yRa;d;hM ; a;Da;na;ea;a;ma Á Á 4 Á Á

ma;.cC+.a;#ta;ma;a:ˆa;ga;Na;ne
//// a ;
a;k+:a;ma;h;a;a;~ta
/ / / Za;#yMa
Za;#yea;na va;a ta;va k+.=+a;Za ;
a;k+:ma;a;~ta / / / .sa;a;Dya;m,a Á
ya;dùÅ;a;a;~ta
/ / / .sa;a;Da;ya ma;ya;a ta;d;
a;pa tva;ya;a va;a
;
a;kM va;a Ba;vea;d, Ba;va; a;ta ;
a;k+:a;Vca;d;n
/ / /  a;a;h;ma;a;nea Á Á 5 Á Á
(ra;a;va:=+d:=+a:$a;pa;Vca;a;Za;t,a (ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na

.~ta;ea:ˆMa ma;ya;a ;
a;va:=+ a;.ca;tMa tva;d;Da;a;na;va;a;.ca;a
tva;tpra;a;ta;yea va:=+d ya;t,a ta;
a;d;dM na ; a;.ca:ˆa;m,a Á
A;a;va:$Ra;ya;a;nta/ /  &+.d;yMa Ka;lu ; a;Za;[a;k+:a;Na;Ma
ma;ViUa; a;na :pa;Via:=+Za;ku+:nta;
a;va:$a;a;pa;ta;a;
/ / /  a;na Á Á 6 Á Á

yMa . ca;[ua;Sa;a;ma;
a;va;Sa;yMa h;ya;mea;Da;ya:$va;a
dÒ+a;Ga;a;ya;sa;a .sua;.ca;a:=+tea;na d;d;ZRa :vea;Da;aH Á
tMa tva;Ma k+.=+a;Za k+.+:Na;a;pa;a:=+Na;a;ma;ta;~tea
BUa;ta;a; a;na h;nta ; a;na;a;Ka;l+.
 a; a;na ; a;na;Za;a;ma;ya;a;nta
// Á Á 7 Á Á

ta:†a;tpa;dE :+:pa;
a;h;tea.Y;
a;pa tua:=+ñÍ*:+.
çÅÅ mea;Dea
Za;kÒ+:a;d;ya;ea va:=+d :pUa;vRa;ma;l+.b.Da;Ba;a;ga;aH Á
A;Dya;a;[a;tea ma;Ka;pa;ta;Ea tva; a;ya . ca;[ua;SEa;va
;hE :=+Nya;ga;BRa;h;
a;va;Sa;Ma .=+sa;ma;nva;BUa;va;n,a Á Á ¸ Á Á

.sa;gRa;a;~Ta;
/ / /  a;ta;pra;L+:ya;
a;va;Bra;ma;na;a; a;f;k+:a;ya;Ma
ZEa;lU +.Sa;va;
a;dõ;
a;va;Da;vea;Sa;pa;a:=+g{a;hM tva;a;m,a Á
.sa;}Ba;a;va;ya;a;nta
/ /  &+.d;yea;na k+.=+a;Za ;Da;nya;aH
.sMa;sa;a:=+va;a;a:=+ a;na; a;Da;sa;nta:=+NEa;k+:pa;ea;ta;m,a Á Á 9 Á Á

:pra;a;pta;ea;d;yea;Sua va:=+d tva;d;nua;pra;vea;Za;a;t,a


:pa;‘íåÅ+a;a;sa;na;a;
a;d;Sua ; a;Za;va;a;
a;d;Sua k+:Vcua;ke+:Sua Á
ta;n}å.a;a:ˆa;d;ZRa;na;
a;va;l+.ea;a;Ba;ta;Zea;mua;Sa;a;k+:aH
ta;a;d;a;t}ya;mUa;Q+ma;ta;ya;ea ; a;na;pa;ta;ntya;Da;a:=+aH Á Á 10 Á Á

ma;Dyea ;
a;va;a:=+a;Vca;
/ / /  a;Za;va;ya;ea;
a;vRa;
a;h;ta;a;va;ta;a:=.H
K.ya;a;ta;ea.Y;a;sa ta;tsa;ma;ta;ya;a ta;
a;d;dM na ; a;.ca:ˆa;m,a Á
ma;a;ya;a;va;Zea;na ma;k+.=+a;
a;d;Za:= +a;a:=+NMa tva;Ma
ta;a;nea;va :pa;Zya; a;ta k+.=+a;Za ya;de ;Sa l+.ea;k;H Á Á 11 Á Á

b.ra;e ; a;ta Za;ñÍ*:+=


öÐÅ I+.ta;a;ndÒ I+. a;ta .~va:=+a;
a;q-
tya;a;tmea; a;ta .sa;vRa;a;ma; a;ta .sa;vRa;.ca:=+a;.ca:=+a;tma;n,a Á

Sunder Kidambi 42 www.prapatti.com


(ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na (ra;a;va:=+d:=+a:$a;pa;Vca;a;Za;t,a

h;~ta;a;Za .sa;vRa;va;.ca;sa;a;ma;va;sa;a;na;sa;a;ma;Ma
tva;Ma .sa;vRa;k+:a:=+Na;mua;Za;ntya;na;pa;a;ya;va;a;.caH Á Á 12 Á Á

A;a;Za;a; a;Da;pea;Sua ; a;ga;a:=+Zea;Sua . ca;tua;mRua;Kea;Sva-


:pya;v.ya;a;h;ta;a ;
a;va; a;Da; a;na;Sea;Da;ma;ya;a ta;va;a;¼a;a Á
h;~ta;a;Za ; a;na;tya;ma;nua;pa;a;l+.na;l+.ñÍ*:+. ÈÅ na;a;Bya;Ma
:pMua;sa;Ma Zua;Ba;a;Zua;Ba;ma;ya;a; a;na :P+.l+.a; a;na .sUa;tea Á Á 13 Á Á

ˆa;a;ta;a.Y.Y;pa;
a;d ;a;~Ta;
/ / /  a;ta;pa;dM Ba:=+NMa :pra:=+ea;hH
C+.a;ya;a k+.=+a;Za .sa:=+sa;a; a;na :P+.l+.a; a;na . ca tva;m,a Á
Za;a;Ka;a;ga;ta;
a:ˆa;d;Za;bxa;nd;Za;ku+:nta;k+:a;na;Ma
;
a;kM na;a;ma na;a;a;sa ma;h;ta;Ma ; a;na;ga;ma;dÒu+ma;a;Na;a;m,a Á Á 14 Á Á

Äâ :$a;na;k+:a;(ãÉa .sa;d;a;
a;d;Za;b.d;aH
.sa;a;ma;a;nya;bua; a:;d
ta:†va;a;nta:=+Bra;ma;kx+:ta;(ãÉa ; a;Za;va;a;
a;d;va;a;.caH Á
na;a:=+a;ya;Nea tva; a;ya k+.=+a;Za va;h;ntya;na;nya;m,a
A;nva;TRa;vxa; a:†a;pa;a:=+k+:a;pa;ta;mE
/// a;k+:k+:NF“a;m,a Á Á 15 Á Á

.sa;a;Vca;nta;ya;ntya;
/// a;Ka;l+.
 he;ya;
a;va;pa;[a;BUa;tMa
Za;a;nta;ea;
a;d;tMa Za;ma;va;ta;a &+.d;yea;na ;Da;nya;aH Á
; a;na;tyMa :pa:=M va:=+d .sa;vRa;ga;tMa .sua;sUa;[mMa
; a;na;Spa;nd;na;nd;Tua;ma;yMa Ba;va;taH .~va:+.pa;m,a Á Á 16 Á Á

;
a;va:(õ;a;a; a;ta;Za;a; a;ya;sua;Ka:+.pa ya;d;a;tma;k+:~tvMa
v.ya;a;#tM
/ / / / a k+.=+a;Za k+:Ta;ya;a;nta
/ /  ta;d;a;a;tma;k+:M
/ / /  a .tea Á
yea;na;a; a;Da:=+ea;h; a;ta ma; a;ta;~tva;du;pa;a;sa;k+:a;na;Ma
.sa;a ;
a;kM tva;mea;va ta;va :vea; a;ta ;
a;va;ta;kR+:q+.ea;L+:a;m,a Á Á 17 Á Á

ma;ea;h;a;nDa;k+:a:=+
a;va; a;na;va;tRa;na:$a;a;ga:+.ke
d;ea;Sa;a ;
a;d;va;a;
a;pa ; a;na:=+va;g{a;h;mea;Da;ma;a;nea Á
tva:†ea:$a;a;sa ;
a;dõ:=+d;ZEa;l+.pa;tea ;
a;va;max ;Sfe
(ìÅÉ;+a;Gyea;ta .sa;nta;ma;sa;pa;vRa .sa;h;~å:a;Ba;a;na;e
ò aH Á Á 1¸ Á Á

www.prapatti.com 43 Sunder Kidambi


(ra;a;va:=+d:=+a:$a;pa;Vca;a;Za;t,a (ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na

.+.Q+~ya ; a;.ca;n}å.a;ya;ta;ya;a &+.d;yea k+.=+a;Za


.~ta;}ba;a;nua;k+:a;a:=+pa;a:=+Na;a;ma;
a;va;Zea;Sa;Ba;a:$aH Á
.~Ta;a;nea;Sua .$a;a;g{a; a;ta . ca;tua;SvRa;
a;pa .sa:†va;va;ntaH
Za;a;Ka;a;
a;va;Ba;a;ga;.ca;tua:=e ta;va . ca;a;tua:=+a;t}yea Á Á 19 Á Á

 ea;pa; a;na;Sa;n}å.a;na;a;Sa;a-
na;a;ga;a;.ca;le+.Za ; a;na;a;Ka;l+.
ma;ViUa;
a;Sa;k+:a ma:=+k+:tMa :pa;a:=+ a;.ca;nva;ta;Ma tva;a;m,a Á
ta;nva;a &+.
a;d .~å.Pu+=+ a;ta k+:a.Y;
a;pa ; a;Za;Ka;a mua;na;a;na;Ma
.sa;Ea;d;a;ma;na;a;va ; a;na;Bxa;ta;a na;va;mea;Ga;ga;Ba;Ra Á Á 20 Á Á

A;Ea;d;nva;tea ma;h; a;ta .sa;‘íåÅ+a; a;na Ba;a;sa;ma;a;nea


(ìÅ;+a;Gye
É a . ca ;
a;d;v.ya;sa;d;nea ta;ma;saH :pa:=+a;sma;n,
/ / / / / a Á
A;ntaH+k+:Le +:ba:=+a;ma;dM .sua;
a;Sa:=M .sua;sUa;[mMa
.$a;a;tMa k+.=+a;Za k+:Ta;ma;a;d:=+Na;a;~å.pa;dM .tea Á Á 21 Á Á

ba;a;l+.a;kx+:tea;vRa;f;pa;l+.a;Za;a;ma;ta;~ya ya;~ya
b.ra;;a;Nq+.ma;Nq+.l+.ma;BUa;du;d;=E +k+:de ;Zea Á
ta;~yEa;va ta;dõ:=+d h;nta k+:TMa :pra;BUa;tMa
va;a:=+a;h;ma;a;a;~Ta;ta;va;ta;e
/// a va;pua:=+;‘
ÂåÅu +tMa .tea Á Á 22 Á Á

Ba;#ta;~ya d;a;na;va; a;Za;Za;eaH :pa;a:=+pa;a;l+.na;a;ya


Ba;dÒ+Ma nax ;a;sMa;h;ku+:h;na;a;ma; a;Da:$a;gmua;Sa;~tea Á
.~ta;}BEa;k+:va:$Ra;ma;Dua;na;a.Y;
a;pa k+.=+a;Za nUa;nMa
:ˆEa;l+.ea;#ya;mea;ta;d;a;Ka;l
 M na:=+a;sMa;h;ga;BRa;m,a Á Á 23 Á Á

kÒ+:a;ma;n,a .$a;ga;t,a k+:pa;f;va;a;ma;na;ta;a;mua;pea;taH


.ˆea;Da;a k+.=+a;Za .sa Ba;va;a;n,a ; a;na;d;Dea :pa;d;a; a;na Á
A;dùÅ;a;a;
a;pa .$a;nta;va I+.mea ;
a;va;ma;le+.na ya;~ya
:pa;a;d;ea;d;ke+:na ;
a;va;Dxa;tea;na ; a;Za;va;a Ba;va;a;nta
/ /  Á Á 24 Á Á

yea;na;a;.ca;l+.pra;kx+: a;ta;na;a :a:=+pua;sa:ñÍ*:+.


øåÁ ya;a;Ta;Ra
ÈñÍÅ ya;~tva;m,a Á
va;a:=+Ma ; a;na; a;DMa va:=+d :pUa;vRa;ma;l+.*:+.

Sunder Kidambi 44 www.prapatti.com


(ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na (ra;a;va:=+d:=+a:$a;pa;Vca;a;Za;t,a

tMa va;a;[ya .sea;tua;ma;Dua;na;a;


a;pa Za:= +a:=+va;ntaH
.sa;veRa :Sa;qU+.a;mRa;ba;hu;LM .$a;l+. a;DMa ta:=+a;nta
/ /  Á Á 25 Á Á

I+.tTMa k+.=+a;Za du:=+pa;–îå+:va;


a;d;v.ya;Ba;v.ya-
.+.pa;a;a;nva;ta;~ya
/ / ;
a;va;bua;Da;a;
a;d;
a;va;BUa; a;ta;sa;a;}ya;a;t,a Á
:ke+: a;.ca;
a;dõ; a;.ca:ˆa;.ca;a:=+ta;a;n,a Ba;va;ta;ea.Y;va;ta;a:=+a;n,a
.sa;tya;a;n,a d;ya;a;pa:=+va;Za;~ya ;
a;va;d;a;nta / /  .sa;ntaH Á Á 26 Á Á

.sa;Ea;Za;a;ya;Ba;a;
a;va;ta; a;Da;ya;a Ba;va;ta;a k+:Ta;a;Vca;t,
/// a
.sa;VC+.a;
a;d;ta;a;na;
a;pa gua;Na;a;n,a va:=+d tva;d ;a;ya;a;n,a Á
:pra;tya;[a;ya;ntya;
a;va;k+:lM ta;va .sa; a;Ša;kx+:Sf;aH
/ / / / / / a;ma;va :pa;ya;ea;d;vxa;ta;a;n,a ma;yUa;Ka;a;n,a Á Á 27 Á Á
:pa;tyua;a;~tva;Sa;a;

; a;na;tyMa k+.=+a;Za ; a;ta;a;ma:=+a;


a;va;l+.dx;Sf;ya;ea.Y;
a;pa
;a;sa:;d
Äâ ;a;Via;nea;na Ba;va;tEa;va ;
a;va;BUa;
a;Sa;ta;a;[a;aH Á
:pa;Zya;ntyua;pa;yRua;pa;a:= .sa;Vca:=+ta;a;ma;dx ;ZyMa
ma;a;ya;a; a;na;gUa;Q+ma;na;pa;a;ya;ma;h;a; a;na; a;DMa tva;a;m,a Á Á 2¸ Á Á

.sa;dùÅ;a;~tya:$a;a;nta
/ /  va:=+d tva; a;ya ba:;d Äâ ;Ba;a;va;aH
;pEa;ta;a;ma;h;a;
a;d;Sua :pa;de ;Sva;
a;pa Ba;a;va;ba;nDa;m,a Á
k+:smEa .~va;de ;ta .sua;Ka;sa;Vca:=+Na;ea;tsua;k+:a;ya
k+:a:=+a;gxa;he k+:na;k+:(xa+.ËñÍÉ*;+.Å l+.ya;a.Y;
a;pa ba;nDaH Á Á 29 Á Á

h;~ta;a;Za duH+Ka;
a;va;Sa;
a;d;gDa;P+.l+.a;nua;ba;a;nDa
// -
nya;a;b.ra;;k
+:a;f;ma;pa:=+a;h;ta;sa;}å.pra;ya;ea;gea Á
du;Sk+:mRa;sa;Vca;ya;va;Za;a;d, du:=+ a;ta;kÒ+:mea naH
:pra;tya;~:a;ma;Via; a;l+=+sa;Ea ta;va ; a;na;g{a;h;a;~:ea Á Á 30 Á Á

tva;;‘
匁 +a;#ta;pa;e
/ / / /  a;ta;ma;va;l+.a;}ba;tu
/ /  a;ma;[a;ma;a;Na;Ma
:pa;a:=M :pa:=M va:=+d ga;ntua;ma;na;a:(õ;a:=+a;Na;a;m,a Á
.~vEa:=M ; a;l+.l+.ñÍ*:+.
ÈÅ a;ya;Sa;ta;Ma Ba;va;va;a;a:=;=+a; a;ZMa
tva;a;mea;va ga;ntua;ma;a;sa .sea;tua:=+Ba;ñÍ*: çÅuÅ +=+~tva;m,a Á Á 31 Á Á

www.prapatti.com 45 Sunder Kidambi


(ra;a;va:=+d:=+a:$a;pa;Vca;a;Za;t,a (ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na

A;(ra;a;nta;sMa;sa:=+Na;Ga;mRa; a;na;pa;a;
a;q+.ta;~ya
Bra;a;nta;~ya mea va:=+d Ba;ea;ga;ma:= +a; a;.ca;k+:a;sua Á
.$a;a;va;a;tua:=+~tua ; a;na:=+va;g{a;h;mea;Da;ma;a;naH
:de ;va tva;d ;a;ya;k+.+:Na;a;mxa;ta;dx ;a;Sf;pa;a;taH
/ Á Á 32 Á Á

A;ntaH :pra;
a;va;Zya Ba;ga;va;Ša;a;Ka;l+.
 ~ya .$a;nta;eaH
A;a;sea;du;Sa;~ta;va k+.=+a;Za Bxa;ZMa d;va;a;ya;a;n,a Á
.sa;tyMa Ba;vea;ya;ma;Dua;na;a;
a;pa .sa O;;va BUa;yaH
.~va;a;Ba;a;
a;va;k
+:a ta;va d;ya;a ya;
a;d na;a;nta:=+a;yaH Á Á 33 Á Á

A;¼a;a;ta; a;na;gRa;ma;ma;na;a;ga;ma;vea;
a;d;nMa ma;a;m,a
A;nDMa na ;
a;k+:a;Vca;d;va;l+.
/// }ba;na;ma:(îéau;va;a;na;m,a Á
O;;ta;a;va;ta;Ma ga;ma; a;ya;tuaH :pa;d;va;Ma d;ya;a;L+:eaH
Zea;Sa;a;Dva;le+.Za;na;ya;nea k I+.va;a; a;ta;Ba;a:=.H Á Á 34 Á Á

BUa;ya;ea.Y;
a;pa h;nta va;sa; a;ta;yRa;
a;d mea Ba;
a;va:ˆa;a
ya;a;}ya;a;sua du;
a;vRa;Sa;h;vxa; a:†a;Sua ya;a;ta;na;a;sua Á
.sa;}ya;g,a Ba;
a;va;Sya; a;ta ta;taH Za:=+Na;a;ga;ta;a;na;Ma
.sMa:=+a;[a;tea; a;ta ;
a;ba:+:dM va:=+d tva;d ;a;ya;m,a Á Á 35 Á Á

:pa;ya;Ra;ku+:lM ma;h; a;ta duH+Ka;pa;ya;ea; a;na;Da;Ea ma;Ma


:pa;Zya;n,a k+.=+a;Za ya;
a;d .$a;ea;Sa;ma;va;a;~Ta;ta;~tva;m,
/// aÁ
.~å.P+.a:=e +[a;Nea.Y;
a;pa ;a;ma;Sa; a;ta tva; a;ya ; a;na; a;nRa;mea;SMa
:pa;a:=e k+:a:=+Sya; a;ta d;ya;a ta;va du; a;nRa;va;a:=+a Á Á 36 Á Á

;
a;kM va;a k+.=+a;Za kx+:pa;Nea ma; a;ya .=+[a;Na;a;yea
;Da;ma;Ra;
a;d;ba;a;hùÅ:a;sa;h;k+:a;a:=+ga;vea;Sa;Nea;na Á
/ / / ;
a;va:(õ;a;pa;a:=+pa;a;l+.na:$a;a;ga:+.k;H
na;nva;a;~ta
.sa;ñÍöÐ*:+.
Å pa O;;va Ba;va;ta;ea ; a;na;pua;NaH .sa;h;a;yaH Á Á 37 Á Á

; a;na;yRa:n:a;NMa :pa;a:=+Na;ma;a;nta
/ /  na ya;a;va;de ;tea
na;a:=+nDra;du;Skx+:ta;Ba;va;a du;a:=+ta;pra:=+ea;h;aH Á

Sunder Kidambi 46 www.prapatti.com


(ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na (ra;a;va:=+d:=+a:$a;pa;Vca;a;Za;t,a

ta;a;va;Ša . cea;t,a tva;mua;pa;ga;.cC+.a;sa Za;a;ñÍ*:


çÅR Å +.Da;nva;a
Za;#yMa tva;ya;a;
a;pa na ;
a;h va;a:=+ a;ya;tMua k+.=+a;Za Á Á 3¸ Á Á

ya;a;va;Ša :pa;Zya; a;ta ; a;na;k+:a;ma;ma;ma;SRa;Na;ea ma;Ma


BrUa;Ba;ñÍçÅ*:+.Å Ba;a;Sa;Na;k+.=+a;L+:mua;KaH kx+:ta;a;ntaH Á
ta;a;va;t,a :pa;ta;ntua ma; a;ya .tea Ba;ga;va;n,a d;ya;a;L+:eaH
o+. a;Ša;dÒ+pa;‘íåÅ+a;k+: a;l+.k+:a;ma;Dua:=+aH k+:f;a;[a;aH Á Á 39 Á Á

.sa tvMa .sa O;;va .=+Ba;sa;ea Ba;va;d;Ea;pa;va;a;hùÅ:aH


. ca;kÒM ta;de ;va ; a;Za;ta;Da;a:=+ma;hM . ca :pa;a;yaH Á
.sa;a;Da;a:=+Nea tva; a;ya k+.=+a;Za .sa;ma;~ta:$a;nta;eaH
ma;a;ta;ñÍçÅ*:+.Å ma;a;nua;Sa;a;Ba;d;a na ;
a;va;Zea;Sa;he ;tuaH Á Á 40 Á Á

; a;na;va;Ra;pa; a;ya;Sya; a;ta k+:d;a k+:a:=+ZEa;l+.Da;a;ma;n,a


É aÁ
du;va;Ra:=+k+:mRa;pa;a:=+pa;a;k+:ma;h;a;d;va;a; a;çîå+;a;m,
:pra;a;.ca;a;na;duH Ka;ma;
a;pa mea .sua;Ka;ya; a;Ša;va tva;t,a-
:pa;a;d;a:=+
a;va;nd;pa;a:=+.ca;a:=;=+sa;pra;va;a;hH Á Á 41 Á Á

mua;#taH .~va;yMa .sua;kx+:ta;du;Skx+:ta;(ax +.ËñÍÉ*;+.Å l+.a;Bya;a;m,a


A; a;.cRa;mRua;KEa:=+ a;Da;kx+:tEa:=+ a;ta;va;a;
a;h;ta;a;Dva;a Á
.~va;.cC+.nd;
a;k+:ñÍöÐ*:+=+ta;ya;a
Å Ba;va;taH k+.=+a;Za
.~va;a;Ba;a;
a;va;kM :pra; a;ta;l+.Bea;ya ma;h;a; a;Da;k+:a:=+m,a Á Á 42 Á Á

/ / / / / .sa;ma;a;pa;ta;(ãÉea;t,a
tvMa . cea;t,a :pra;sa;a;d;a;sa ta;va;a;a;sma
tva;yya;a;~ta/ / / Ba;a;#ta:=+na;Ga;a
//// k+:a:=+ZEa;l+.na;a;Ta Á
.sMa;sxa:$ya;tea ya;
a;d . ca d;a;sa:$a;na;~tva;d ;a;yaH
.sMa;sa;a:= O;;Sa Ba;ga;va;Ša;pa;va;gRa O;;va Á Á 43 Á Á

A;a;hU;ya;ma;a;na;ma;na;pa;a;ya;
a;va;BUa; a;ta;k+:a;mEaH
A;a;l+.ea;k+:lu +.pta:$a;ga;d;a;nDya;ma;nua;sma:=e +ya;m,a Á
A;a;l+.ea;
a;h;ta;Ma;Zua;k+:ma;na;a;ku+:l+.he; a;ta:$a;a;lM
;hE :=+Nya;ga;BRa;h;ya;mea;Da;h;
a;va;BRua:$Ma tva;a;m,a Á Á 44 Á Á

www.prapatti.com 47 Sunder Kidambi


(ra;a;va:=+d:=+a:$a;pa;Vca;a;Za;t,a (ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na

BUa;ya;ea BUa;yaH :pua;L+:k+: a;na; a;.ca;tEa:=+ñÍ*:+.


çÅÅ kE+.=e+Da;ma;a;na;aH
.~TUa;l+.~TUa;l+.a;n,a na;ya;na;mua;ku+:LE +:
a;bRa;Bra;ta;ea ba;a;Spa;
a;ba;ndU;n,a Á
;Da;nya;aH :ke+: a;.ca;dõ:=+d Ba;va;taH .sMa;sa;dM BUa;Sa;ya;ntaH
.~va;a;ntEa:=+nta;
a;vRa;na;ya; a;na;Bxa;tEaH .~va;a;d;ya;ntea :pa;dM .tea Á Á 45 Á Á

va:=+d ta;va ;
a;va;l+.ea;k+:ya;a;nta / /  ;Da;nya;aH
ma:=+k+:ta;BUa;Da:=+ma;a;txa;k+:a;ya;ma;a;Na;m,a Á
v.ya;pa;ga;ta;pa;a:=+k+:mRa;va;a:=+va;a;NMa
mxa;ga;ma;d;pa;ñÍöÐ*:+.
Å
a;va;Zea;Sa;na;a;l+.ma;ñÍçÅ*:+.Å m,a Á Á 46 Á Á

A; a;na;Bxa;ta;pa;a:=;=+}BEa:=+a;
a;h;ta;a;a;ma;a;nd:=+a;ya;aH
/ /
k+:na;k+:va;l+.ya;mua;dÒ+Ma k+:NF+.de;Zea d;Da;a;naH Á
:P+. a;Na;pa; a;ta;Za;ya;na;a;ya;a;du;a;tTa;ta;~tvM
// a :pra;Ba;a;tea
va:=+d .sa;ta;ta;ma;nta;ma;Ra;na;sMa .sa; a;Ša;Dea;ya;aH Á Á 47 Á Á

tua:=+ga;
a;va;h;ga:=+a:$a;~ya;nd;na;a;nd;ea; a;L+:k+:a;
a;d-
:Sva; a;Da;k+:ma; a;Da;k+:ma;nya;a;ma;a;tma;Za;ea;Ba;Ma d;Da;a;na;m,a Á
/ / / a;le+(õ;a:=M tva;a;m,a
A;na;va; a;Da;k+:
a;va;BUa; a;tMa h;a;~ta;ZE
A;nua;
a;d;na;ma; a;na;mea;SEa;l+.eRa;.ca;nEa; a;nRa;
a;vRa;Zea;ya;m,a Á Á 4¸ Á Á

; a;na:=+nta:=M ; a;na;
a;vRa;Za;ta;~tva;d ;a;ya;m,a
A;~å.pxa;Sf; a;.ca;nta;a;pa;d;ma;a;a;Ba:+.pya;m,a Á
.sa;tyMa Za;pea va;a:=+Na;ZEa;l+.na;a;Ta
;vEa;ku+:NF+.va;a;sea.Y;
a;pa na mea.Y;a;Ba;l+.a;SaH Á Á 49 Á Á

v.ya;a;ta;nva;a;na;a ta:+:Na;tua;L+:sa;a;d;a;ma;a;BaH .~va;a;ma;a;Ba;K.ya;Ma


ma;a;ta;ñÍ*:+.
çÅÅ a;dÒ+Ea ma:=+k+:ta:+: a;.cMa :pua;SNa;ta;a ma;a;na;sea naH Á
Ba;ea;gEa:(õ;a;yRa;
a;pra;ya;sa;h;.ca;=E .H k+:a;
a;pa l+.[ma;a;k+:f;a;[EaH
BUa;yaH Zya;a;ma;a Bua;va;na:$a;na;na;a :de ;va;ta;a .sa; a;Ša;Da:†a;a;m,a Á Á 50 Á Á

I+. a;ta ;
a;va;
a;h;ta;mua;d;a:=M :vea;ñÍ*:+.
öÐÅ fe;Zea;na Ba;#tya;a
(rua; a;ta;sua;Ba;ga;a;ma;dM yaH .~ta;ea:ˆa;ma;ñÍ*:
çÅ Å +.a;k+.=+ea; a;ta Á

Sunder Kidambi 48 www.prapatti.com


(ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na (ra;a;va:=+d:=+a:$a;pa;Vca;a;Za;t,a

k+:a:=+ a;Za;Ka;a:=+
a;va;f;ñÍ*:+.
öÐÅ ~Ta;a; a;ya;naH k+:pa;vxa;[a;a;t,a
Ba;va; a;ta :P+.l+.ma;Zea;SMa ta;~ya h;~ta;a;pa;.cea;ya;m,a Á Á 51 Á Á

ÁÁ I+. a;ta (ra;a;va:=+d:=+a:$a;pa;Vca;a;Za;t,a .sa;ma;a;pta;a ÁÁ

k+:
a;va;ta;a;
a;kR+:k+:a;sMa;h;a;ya k+:ya;a;Na;gua;Na;Za;a; a;l+.nea Á
(ra;a;ma;tea :vea;ñÍ*:+.
öÐÅ fe;Za;a;ya :vea;d;a;nta;gua:=+vea na;maH Á Á

www.prapatti.com 49 Sunder Kidambi


(ra;aH
(ra;a;ma;tea .=+a;ma;a;nua:$a;a;ya na;maH
(ra;a;ma;tea ; a;na;ga;ma;a;nta;ma;h;a;de ; a;Za;k+:a;ya na;maH

Á Á (ra;a;vEa:=+a;gya;pa;Vca;k+:m,a Á Á
(ra;a;ma;a;n,a :vea;ñÍ*:+.
öÐÅ f;na;a;Ta;a;yRaH k+:
a;va;ta;a;
a;kR+:k+:ke+:sa:= +a Á
:vea;d;a;nta;a;.ca;a;yRa;va;ya;eRa mea .sa; a;Ša;Da:†a;Ma .sa;d;a &+.
a;d Á Á

[a;ea;Na;a k+:ea;Na Za;ta;Ma;Za :pa;a;l+.na k+:l+.a du;va;Ra:= ga;va;Ra;na;l-


[ua;Bya;t[ua;dÒ na:=e +ndÒ . ca;a;fu .=+.ca;na;a ;Da;nya;a;n,a na ma;nya;a;ma;he Á
:de ;vMa .sea;
a;va;tua;mea;va ; a;na; a;(ãÉa;nua;ma;he ya;ea.Y;sa;Ea d;ya;a;Lu ;H :pua:=+a
;Da;a;na;a mua;a;Sf
/  mua;.cea ku+:.cea;l mua;na;yea d:†ea .sma ;
a;va:†ea;Za;ta;a;m,a Á Á 1 Á Á

;a;sa;lM ;
a;k+:ma;na;lM Ba;vea;d;na;l+.ma;Ea;d:=M ba;a; a;Da;tMua
:pa;yaH :pra;sxa; a;ta :pUa:=+kM ;
a;k+:mua na ;Da;a:=+kM .sa;a:=+sa;m,a Á
A;ya;‡a ma;l ma;l+.kM :pa; a;Ta :pa;f;.cca:=M k+:.cca:=M
/ /  ;
a;va;bua;Da;a mua;Da;a hùÅ:a;h;h ku+:a;[a;taH ku+:a;[a;taH Á Á 2 Á Á
Ba:$a;a;nta

.$va;l+.tua .$a;l+. a;Da kÒ+:ea;q kÒ


+:a;q+.tkx+:pa;a;q Ba;va :pra;Ba;a-
:pra; a;ta;Ba;f :pa;fu .$va;a;l+.a ma;a;l+.a;ku+:l+.ea .$a;F+=+a;na;l:H Á
txa;Na;ma;
a;pa va;yMa .sa;a;yMa .sMa;Pu+.l ma;a;l / / / /  ma;ta;a;l+.
/ / / /  k+:a
:pa;a:=+ma;L+:mua;.ca;a va;a;.ca;a ya;a;.ca;a;ma;he na ma;h ;a:(õ;a:=+a;n,a Á Á 3 Á Á

du:= +a:(õ;a:= dõ;a:= ba;


a;h;
a;vRa;ta;
a;dR ;k+:a-
du:=+a;a;sa;k+:a;yEa .=+ a;.ca;ta;ea.Y;ya;ma;Via; a;l:H Á
ya;d;Via;na;a;BMa ; a;na:=+pa;a;ya;ma;a;~ta / / / mea
;Da;na;Via;ya .~ya;nd;na BUa;Sa;NMa ;Da;na;m,a Á Á 4 Á Á

Za:= +a:= :pa;ta;na;a;va; a;Da :pra;Bua ; a;na;Sea;va;Na;a;pa;a;d;na;a;t,a


A;
a;ba;nDa;na ;Da;na;Via;ya :pra;Za;ma;dM ;Da;nMa d;nDa;na;m,a Á
;Da;na;Via;ya ;
a;va;va;DRa;nMa ;Da;na;mua;dU;Q ga;ea;va;DRa;nMa
.sua;sa;a;Da;na;ma;ba;a;Da;nMa .sua;ma;na;sa;Ma .sa;ma;a:=+a;Da;na;m,a Á Á 5 Á Á
(ra;a;vEa:=+a;gya;pa;Vca;k+:m,a (ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na

na;a;a;~ta
/ / / ;
a;pa:ˆa;a;a:$Ra;tMa ;
a;k+:a;Vca;t,
/ / /  a na ma;ya;a ;
a;k+:a;Vca;d;a;
/ / /  a:$Ra;ta;m,a Á
A;a;~ta
/ / / mea h;a;~ta / / / ZEa;l+.a;g{ea va;~tua ;pEa;ta;a;ma;hM ;Da;na;m,a Á Á 6 Á Á

ÁÁ I+. a;ta (ra;a;vEa:=+a;gya;pa;Vca;kM .sa;ma;a;pta;m,a ÁÁ

k+:
a;va;ta;a;
a;kR+:k+:a;sMa;h;a;ya k+:ya;a;Na;gua;Na;Za;a; a;l+.nea Á
(ra;a;ma;tea :vea;ñÍ*:+.
öÐÅ fe;Za;a;ya :vea;d;a;nta;gua:=+vea na;maH Á Á

Sunder Kidambi 52 www.prapatti.com


(ra;aH
(ra;a;ma;tea .=+a;ma;a;nua:$a;a;ya na;maH
(ra;a;ma;tea ; a;na;ga;ma;a;nta;ma;h;a;de ; a;Za;k+:a;ya na;maH

Á Á (ra;a;Za:=+Na;a;ga; a;ta;d ;a;


a;pa;k+:a Á Á
(ra;a;ma;a;n,a :vea;ñÍ*:+.
öÐÅ f;na;a;Ta;a;yRaH k+:
a;va;ta;a;
a;kR+:k+:ke+:sa:= +a Á
:vea;d;a;nta;a;.ca;a;yRa;va;ya;eRa mea .sa; a;Ša;Da:†a;Ma .sa;d;a &+.
a;d Á Á

:pa;‘íåÅ+a;a;pa;teaH .~tua; a;ta;pa;de ;na ;


a;va;pa;.cya;ma;a;nMa
:pa;Zya;a;ntva;h
/ / / / /  :pra;pa;d;na;pra;va;Na;a ma;h;a;ntaH Á
ma;dõ;a;#ya;sMa;va; a;l+.ta;ma;pya:$a;h;t~va;Ba;a;vMa
ma;a;nyMa ya;ta;a:(õ;a:=+ma;h;a;na;sa;sa;}å.pra;d;a;ya;m,a Á Á 1 Á Á

; a;na;tyMa ; a;(ra;ya;a va;sua;Da;ya;a . ca ; a;na;Sea;v.ya;ma;a;NMa


; a;na;v.ya;Ra:$a; a;na;BRa:=+d;ya;a;Ba;a:=+tMa ;
a;va;Ba;a; a;ta Á
:vea;d;a;nta;vea;dùÅ;a;a;ma;h :vea;ga;va;ta;a;sa;ma;a;pea
d ;a;pa;pra;k+:a;Za I+. a;ta ;dE ;va;ta;ma;
a;dõ;ta;a;ya;m,a Á Á 2 Á Á

d ;a;pa;~tva;mea;va .$a;ga;ta;Ma d; a;ya;ta;a .+: a;.ca;~tea


d ;a;Ga ta;maH :pra; a;ta; a;na;va;tyRa;a;ma;dM yua;va;a;Bya;a;m,a Á
.~ta;v.yMa .~ta;va;
a;pra;ya;ma;taH Za:=+Na;ea;a;#ta;va;ZyM
//// a
.~ta;ea;tMua Ba;va;nta;ma;a;Ba;l+.Sya; a;ta .$a;ntua:=e +SaH Á Á 3 Á Á

:pa;‘íåÅ+a;a;k+.=+a;du;pa;ga;ta;a :pa;a:=+Sa;~va:$ea tva;Ma


:vea;ga;a;sa;a:=+
a;dõ;h:=+Na;a k+:l+.Za;a;a;b./ /Da;k+:nya;a Á
A;a;hu;~ta;d;a;pra;Bxa; a;ta d ;a;pa;sa;ma;a;va;Ba;a;sa;m,a
A;a:$a;a;na;ta;ea ma:=+k+:ta;pra; a;ta;mMa va;pua;~tea Á Á 4 Á Á

.~va;a;a;ma;n,a ga;Ba;a:=+sua;Ba;gMa (ra;ma;h;a;a:= :pMua;sa;Ma


ma;a;Dua;yRa:=+}ya;ma;na;GMa ma; a;Na;Ba;ñÍ*:+. çÅÅ dx;Zya;m,a Á
:vea;ga;a;nta:=e ;
a;va;ta;nua;tea :pra; a;ta;
a;ba;}ba;Za;ea;Ba;Ma
l+.[ma;a;sa:=.H .sa:=+a;sa:$a;a;(ra;ya;ma;ñÍçÅ*:+.Å kM .tea Á Á 5 Á Á
(ra;a;Za:=+Na;a;ga; a;ta;d ;a;
a;pa;k+:a (ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na

A;a;
a;va;Zya ;Da;a:=+ya;a;sa ;
a;va:(õ;a;ma;mua;Sya ya;nta;a
Zea;Sa;a ; a;(ra;yaH :pa; a;ta:=+Zea;Sa;ta;nua; a;nRa;d;a;na;m,a Á
I+.tya;a;
a;d;l+.[a;Na;ga;NEaH :pua:+:Sa;ea:†a;mMa tva;Ma
.$a;a;na;a; a;ta ya;ea .$a;ga; a;ta .sa;vRa;
a;va;de ;Sa ga;a;taH Á Á 6 Á Á

;
a;va:(õ;Ma Zua;Ba;a;(ra;ya;va;d ;a;Za va;pua;~tva;d ;a;yMa
.sa;va;Ra ; a;ga:=+~tva; a;ya :pa;ta;a;nta
/ /  ta;ta;ea.Y;a;sa .sa;vRaH Á
.sa;veRa . ca :vea;d;
a;va;Da;ya;~tva;d;nua;g{a;h;a;Ta;RaH
.sa;va;Ra; a;Da;k+:~tva;a;ma; a;ta ta:†va;
a;va;d;~ta;d;a;huH Á Á 7 Á Á

¼a;a;nMa ba;lM ; a;na;ya;ma;na;[a;ma;ta;a.Y;Ta va;a;ya


öÐæÅ ma;a;dùÅ;a;m,a Á
/ / / /  ãÉa .tea:$a I+. a;ta .tea gua;Na;Sa:*:+.
Za;a;#ta;(
.sa;va;Ra; a;ta;Za;a; a;ya; a;na ;
a;h;ma;ea;pa;va;nea;Za ya;a;sma;n,
/ / / / / a
A;nta;gRa;ta;ea .$a;ga;
a;d;va tva; a;ya .sa;‘çÅu+Na;Ea;GaH Á Á ¸ Á Á

d ;a;pa;a;va;Ba;a;sa d;ya;ya;a ;
a;va; a;Da;pUa;vRa;mea;ta;t,a
;
a;va:(õ;Ma ;
a;va;Da;a;ya ; a;na;ga;ma;a;na;
a;pa d:†a;va;nta;m,a Á
; a;Za;Sya;a; a;ya;ta;aH Za:=+Na;ya;a;nta / /  mua;mua;[a;va;~tva;a;m,a
A;a;dùMÅ;a gua:M gua:+:pa:=+}å.pa:=+ya;a.Y; a;Da;ga;}ya;m,a Á Á 9 Á Á

.sa:†a;a;a;~Ta;
/ / /  a;ta;pra;ya;ta;na;pra;mua;KEa:+:pa;a:†Ma
.~va;a;Ta .sa;dE ;va Ba;va;ta;a .~va;ya;mea;va ;
a;va:(õ;a;m,a Á
d ;a;pa;pra;k+:a;Za ta;
a;d;h tva;d;va;a;pta;yea tva;a-
ma;v.ya;a:$a;a;sa:;d
Äâ ;ma;na;pa;a;ya;mua;pa;a;ya;ma;a;huH Á Á 10 Á Á

Ba;ea;gyMa mua;ku+:nd gua;Na;Bea;d;ma;.cea;ta;nea;Sua


Ba;ea;#txa;tva;ma;a;tma; a;na ; a;na;vea;Zya ; a;na:$ea;.cC+.yEa;va Á
:pa;a;Vca;a; a;l+.k+:a;Zua;k+:
a;va;BUa;Sa;Na;Ba;ea;ga;d;a;ya;a
.sa;mÒa;a;
a;q+.va;a;tma;sa;ma;ya;a .sa;h ma;ea;d;sea tva;m,a Á Á 11 Á Á

tva;Ma ma;a;ta:=M . ca ;
a;pa;ta:=M .sa;h:$Ma ; a;na;va;a;sMa
.sa;ntaH .sa;mea;tya Za:=+NMa .sua;&+.dM ga; a;tMa . ca Á

Sunder Kidambi 54 www.prapatti.com


(ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na (ra;a;Za:=+Na;a;ga; a;ta;d ;a;
a;pa;k+:a

; a;naH .sa;a;ma; a;na;tya; a;na:=+va;dùÅ;a;sua;Ka;pra;k+:a;ZMa


d ;a;pa;pra;k+:a;Za .sa;
a;va;BUa; a;ta;gua;NMa ;
a;va;Za;a;nta
/ /  Á Á 12 Á Á

.$a;nta;ea:=+mua;Sya .$a;na;nea ;
a;va; a;Da;Za;}Bua;dx ;Sf;Ea
.=+a;ga;a;
a;d;nea;va .=;$a;sa;a ta;ma;sa;a . ca ya;ea;gaH Á
;dõE;pa;a;ya;na;pra;Bxa;ta;ya;~tva;d;vea;a;[a;ta;a;na;Ma
.sa:†vMa ;
a;va;mua;a;#ta;
/ / / /  a;na;ya;tMa Ba;va;ta;a;tyua;Za;a;nta
/ /  Á Á 13 Á Á

k+:mRa;~va;na;a;
a;d;
a;va;Sa;mea;Sua .sa;ma;ea d;ya;a;Lu ;H
.~vea;nEa;va kw+:pta;ma;pa;de ;Za;ma;vea;[a;ma;a;NaH Á
.~va;pra;a;pta;yea ta;nua;Bax ;ta;Ma tva:=+sea mua;ku+:nd
.~va;a;Ba;a;
a;va;kM ta;va .sua;&+†va;a;ma;dM gxa;Na;a;nta
/ /  Á Á 14 Á Á

; a;na;dÒ+a; a;ya;ta;a;n,a ; a;na;ga;ma;va;tmRa; a;na . ca;a:+:d;Za;Ra


:pra;~Ta;a;na;Za;a;#ta:=+

/ / / /  a;h;ta;a;n,a :pra; a;ta;ba;ea;Dya .$a;ntUa;n,a Á


.$a;a;NRa;~ta;na;nDa;ya:$a;q+.a;nDa;mua;Ka;a; a;na;va;a;sma;a;n,a
nea;tMua mua;ku+:nd ya;ta;sea d;ya;ya;a .sa;h tva;m,a Á Á 15 Á Á

Ba;a;#taH
/ / / /  :pra;pa; a:†a:=+Ta va;a Ba;ga;va;n,a ta;du;a;#taH
////
ta; a;Ša;SF+.sMa;(ra;ya I+.ta;a;va ;
a;va;k+:pya;ma;a;na;m,a Á
yMa k+:a;Vca;de / / /  ;k+:mua;pa;pa;a;d;ya;ta;a tva;yEa;va
ˆa;a;ta;a;~ta:=+ntya;va;sa:=e Ba;
a;va;na;ea Ba;va;a;a;b./ /Da;m,a Á Á 16 Á Á

na;a;na;a;
a;va;DEa:=+k+:pa;fE:=;$a;h;t~va;Ba;a;vEaH
A;pra;a;kx+:tEa; a;nRa:$a;
a;va;h;a:=+va;Zea;na ;a;sa:;d
ÄâE H Á
A;a;tma;a;ya:=+[a;Na;
a;va;pa;[a;
a;va;na;a;Za;na;a;TERaH
.sMa;~Ta;a;pa;ya;~ya;na;Ga:$a;n}å.a;a;Ba:=+a;dùÅ;a;Da;mRa;m,a Á Á 17 Á Á

; a;na;}îå:a;ea;Ša;ta;a; a;na ; a;na;a;Ka;l+.


 a; a;na :pa;d;a; a;na ga;a;QM
ma:…a;a;nta / /  .tea ma;
a;h;ma;sa;a;ga:=+Za;a;k+.=e+Sua Á
na;a:=+nDra;ma;a;(ra;ya;a;sa na;a;.ca:$a;na;a;n,a ta;Ta;a.Y;
a;pa
Za;a;le+.na h;nta ; a;Za; a;Za:=+ea;pa;va;nea:(õ;a:= tva;m,a Á Á 1¸ Á Á

www.prapatti.com 55 Sunder Kidambi


(ra;a;Za:=+Na;a;ga; a;ta;d ;a;
a;pa;k+:a (ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na

k+:a;Za;a;vxa;k+:a;nDa;k+:Za:=+a;sa;na;ba;a;Na;ga;ñÍ*:+.
çÅÅ a-
.sa;}BUa; a;ta;na;a;ma;kx+: a;ta;sMa;va;d;na;a;dùÅ;au;d;ntEaH Á
.~va;ea;#tya;}ba:= +a;Sa;Ba;ya;Za;a;pa;mua;KEa;(ãÉa Za;}BMua
ÈîåÁ a;a;a;[a;ta;va;ta;a;a;ma;h k;H Za:=+NyaH Á Á 19 Á Á
tva; a;Ša.*+;m

#va;a;sa;Ea ;
a;va;BuaH #va va;ya;a;ma;tyua;pa;sa; a:†a;Ba;a;ta;a;n,a
.$a;ntUa;n,a [a;Na;a;t,a tva;d;nua;vxa; a:†a;Sua ya;ea;gya;ya;nta;a Á
.sa;}å.pra;a;pta;sa;‘çÅu;+:ta;na;eaH .sa;ma;yea d;ya;a;L+:eaH
A;a;tma;a;va; a;Da;BRa;va; a;ta .sMa;~kx+:ta;Da;aH [a;NMa .tea Á Á 20 Á Á

ya;ea;gyMa ya;mEa;(ãÉa ; a;na;ya;mEa;(ãÉa ;


a;va;Da;a;ya ; a;.ca:†Ma
.sa;nta;ea ;a:$a;ta;a;sa;na;ta;ya;a .~va;va;Za;a;sua;va;ga;RaH Á
:pra;tya;a;&+.tea;a;nd
/ /Ò +ya;ga;Na;aH ;a;~Ta:=+Da;a:=+Na;a;~tva;M
/// a
;Dya;a;tva;a .sa;ma;a; a;Da;yua;ga;Le +:na ;
a;va;l+.ea;k+:ya;a;nta
/ /  Á Á 21 Á Á

:pa;‘íåÅ+a;a;a;Ba:=+a;ma;va;d;nea;[a;Na;pa;a; a;Na;pa;a;dM
;
a;d;v.ya;a;yua;Da;a;Ba:=+Na;ma;a;ya;
a;va;le+.pa;nMa tva;a;m,a Á
ya;ea;gea;na na;a;Ta Zua;Ba;ma;a;(ra;ya;ma;a;tma;va;ntaH
.sa;a;l+.}ba;nea;na :pa;a:=+ a;.ca;ntya na ya;a;a;nta/ /  txa;a;pta;m,
/  a Á Á 22 Á Á

ma;a;na;a; a;ta;l+.
a;ñÍ*:+.
ÈÅ sua;Ka;ba;ea;Da;ma;h;a;}bua:=+a;Za;Ea
îåÉ a;~:a;s
ma;ç+;a;a; / / a;a;ma:=+
a;h;tea Ba;va;taH .~va:+.pea Á
ta;a;pa:ˆa;yea;Na ;
a;va;h; a;tMa na Ba:$a;a;nta/ /  .sa;ntaH
.sMa;sa;a:=+Ga;mRa:$a; a;na;tea;na .sa;ma;a; a;Da;ma;ntaH Á Á 23 Á Á

;Da;a;sMa;~kx+:ta;a;n,a ;
a;va;d;Da;ta;a;a;ma;h k+:mRa;Bea;d;a;n,a
Zua:;d
ÄâM ;a:$a;tea ma;na;a;sa ; a;.ca;nta;ya;ta;Ma .~va;mea;k+:m,a Á
tva;tk+:mRa;sa;#ta;ma;na;sa;a;ma;
a;pa . ca;a;pa:=e +Sa;Ma
.sUa;tea :P+.l+.a;nya;a;Ba;ma;ta;a; a;na Ba;va;a;n,a :pra;sa;ŠaH Á Á 24 Á Á

o+.dâõâ ;a;hu;Ba;a;va;ma;pa;h;a;ya ya;TEa;va Ka;vRaH


:pra;Ma;ZMua :P+.l+.a;TRa;ma;a;Ba;ya;a;.ca; a;ta ya;ea; a;ga; a;.ca;ntya Á

Sunder Kidambi 56 www.prapatti.com


(ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na (ra;a;Za:=+Na;a;ga; a;ta;d ;a;
a;pa;k+:a

O;;vMa .sua;du;Sk+.=+mua;pa;a;ya;ga;NMa ;
a;va;h;a;ya
.~Ta;a;nea ; a;na;vea;Za;ya; a;ta ta;~ya ;
a;va;.ca;[a;Na;~tva;a;m,a Á Á 25 Á Á

; a;na;tya;a;l+.sa;a;hR ;ma;Ba;yMa ; a;na:=+pea;[a;ma;nyEaH


;
a;va:(õ;a;a; a;Da;k+:a:=+ma;a;Ka;l+.
 a;a;Ba;ma;ta;pra;sUa; a;ta;m,a Á
; a;Za;[a;a;
a;va;Zea;Sa;sua;Ba;gMa v.ya;va;sa;a;ya;a;sa:;d
Äâ ;aH
.sa;tku+:vRa;tea tva; a;ya mua;ku+:nd :Sa;q+.ñÍ*:+.çÅÅ ya;ea;ga;m,a Á Á 26 Á Á

tva;tpra;a; a;ta;kU+:ya;
a;va;mua;Ka;aH .~å.Pu+=+d;a;nua;kU+:ya;aH
öÐñÍÅ aH Á
kx+:tva;a :pua;naH kx+:pa;Na;ta;Ma ;
a;va;ga;ta;a; a;ta;Za;*:+.
.~va;a;a;ma;n,a Ba;va .~va;ya;mua;pa;a;ya I+.ta;a:=+ya;ntaH
tva;yya;pRa;ya;a;nta
/ /  ; a;na:$a;Ba;a:=+ma;pa;a:=+Za;#ta;Ea Á Á 27 Á Á

A;Ta;Ra;nta:=e +Sua ;
a;va;mua;Ka;a;na; a;Da;k+:a:=+h;a;neaH
(ra:;d
Äâ ;a;Da;na;a;n,a tva;d;nua;BUa; a;ta;
a;va;L+:}ba;Ba;a;ta;a;n,a Á
d ;a;pa;pra;k+:a;Za l+.Ba;sea .sua; a;.ca:=+a;t,a kx+:ta;a;va
nya;~ta;a;tma;na;~ta;va :pa;de ; a;na;Bxa;ta;a;n,a :pra;pa;Ša;a;n,a Á Á 2¸ Á Á

ma:n:Ea:=+nua;(ra;va;mua;Kea;Sva; a;Da;ga;}ya;ma;a;nEaH
.~va;a; a;Da;
a;kÒ+:ya;a;sa;mua; a;.ca;tEa;yRa;
a;d va;a.Y;nya;va;a;#yEaH Á
na;a;Ta tva;d ;a;ya;.ca:=+Na;Ea Za:=+NMa ga;ta;a;na;Ma
.nEa;va;a;yua;ta;a;yua;ta;k+:l+.a.Y;pya;pa;=E ;=+va;a;pya;a Á Á 29 Á Á

d:†a;aH :pra:$a;a .$a;na;k+:va;t,a ta;va :de ; a;Za;ke+:ndÒE.H


:pa;tya;a.Y;a;Ba;na;ndùÅ;a Ba;va;ta;a :pa;a:=+Na;a;ya;ma;a;na;aH Á
ma;Dyea .sa;ta;Ma ma;
a;h;ta;Ba;ea;ga;
a;va;Zea;Sa;a;sa:;d Ä⠓Ea
ma;a;ñÍçÅ*:+.Å ya;sUa:ˆa;a;ma;va ;
a;ba;Bra; a;ta ;
a;k+:ñÍ*:+=+tva;m,
öÐÅ a Á Á 30 Á Á

;
a;d;v.yea :pa;de ; a;na;ya;ta;
a;k+:ñÍ*:+=+ta;a;
öÐÅ a;Da:=+a:$yMa
d;a;tMua tva;d ;a;ya;d;ya;ya;a ;
a;va;
a;h;ta;a;a;Ba;Sea;k+:aH Á
A;a;de ;h;pa;a;ta;ma;na;Ga;aH :pa;a:=+.ca;yRa;ya;a .tea
yua;Via;a;na; a;.ca;ntya yua;va:=+a:$a;pa;dM Ba:$a;a;nta
/ /  Á Á 31 Á Á

www.prapatti.com 57 Sunder Kidambi


(ra;a;Za:=+Na;a;ga; a;ta;d ;a;
a;pa;k+:a (ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na

tva;Ma :pa;a;Vca:=+a;
a:ˆa;k+:na;yea;na :pxa;Ta;a;gva;De
/  a;na
;vEa;Ka;a;na;sea;na . ca :pa;Ta;a ; a;na;ya;ta;a; a;Da;k+:a:=+aH Á
.sMa;¼a;a;
a;va;Zea;Sa; a;na;ya;mea;na .sa;ma;.cRa;ya;ntaH
:pra;a;tya;a na;ya;a;nta
/ /  :P+.l+.va;a;nta
/ /  ;
a;d;na;a; a;na ;Da;nya;aH Á Á 32 Á Á

va;Na;Ra;(ra;ma;a;
a;d; a;na;ya;ta;kÒ+:ma;sUa:ˆa;ba:;dÄâ ;a
Ba;#tya;a ya;Ta;a;hR ;
a;va; a;na;vea; a;Za;ta;pa:ˆa;pua;Spa;a Á
ma;a;le+.va k+:a;l+.
a;va;
a;h;ta;a &+.d;ya;ñÍ*:+.çÅÅ ma;a tva;a;m,a
A;a;ma;ea;d;ya;tya;nua;pa:=+a;ga; a;Da;ya;Ma .sa;pa;ya;Ra Á Á 33 Á Á

b.ra;;a ; a;ga:= +a;Za I+.ta:=e :Y;pya;ma:=+a ya O;;tea


; a;na;DRUa;ya ta;a;n,a ; a;na:=+ya;tua;ya;P+.l+.pra;sUa;ta;a;n,a Á
:pra;a;ptMua ta;vEa;va :pa;d;pa;‘íåÅ+a;yua;gMa :pra;ta;a;ta;aH
:pa;a; a;ta;v.ra;ta;Ma tva; a;ya va;h;a;nta
/ /  :pa:=+a;va:=+¼a;aH Á Á 34 Á Á

na;a;Ta tva;
a;d;Sf;
a;va; a;na;ya;ea;ga; a;na;Zea;Sa;a;sa:;d
ÄâM
Zea;Sa;tva;sa;a:=+ma;na;pea;[ya ; a;na:$Ma gua;Na;¼a;aH Á
Ba;#tea;Sua .tea va:=+gua;Na;a;NRa;va :pa;a:=+ta:n:ya;a;t,a
d;a;~yMa Ba:$a;a;nta / /  ;
a;va;pa; a;Na;v.ya;va;h;a:=+ya;ea;gya;m,a Á Á 35 Á Á

.sa; a;;‘
匁 +~tva;de ;k+:Za:=+NEa; a;nRa;ya;tMa .sa;na;a;Ta;aH
.sa;pa;Ra;
a;d;va;t,a tva;d;pa:=+a; a;Da;Sua dU:= ya;a;ta;aH Á
;Da;a:=+a;~txa;Na;a;kx+:ta;
a;va;a:=+Vca;pua:=+nd:=+a;dùÅ;a;aH
k+:a;lM ;a;[a;pa;a;nta/ /  Ba;ga;va;n,a k+.=+NEa:=+va;nDyEaH Á Á 36 Á Á

va;a;ga;a;
a;d;kM ma;na;a;sa ta;t,a :pa;va;nea .sa .$a;a;vea
BUa;tea;Sva;yMa :pua;na:=+sa;Ea tva; a;ya :tEaH .sa;mea; a;ta Á
.sa;a;Da;a:=+Na;ea;tkÒ+:ma;Na;k+:mRa .sa;ma;a; a;(ra;ta;a;na;Ma
ya:n:a;a mua;ku+:nd Ba;va;tEa;va ya;Ta;a ya;ma;a;de H Á Á 37 Á Á

.sa;v.ya;a;nya;ya;ea:=+ya;na;ya;ea; a;nRa; a;Za va;a;sa:=e va;a


.sa;ñÍöÐ*:+.
Å a;pa;ta;a;yu
/// a:=+va;Da;a;n,a .sa;pa;
a;d :pra;pa;Ša;a;n,a Á

Sunder Kidambi 58 www.prapatti.com


(ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na (ra;a;Za:=+Na;a;ga; a;ta;d ;a;
a;pa;k+:a

h;a;dR H .~va;yMa ; a;na:$a;pa;de ;


a;va; a;na;vea;Za; a;ya;Sya;n,a
na;a;q +.Ma :pra;vea;Za;ya;a;sa na;a;Ta Za;ta;a; a;Da;k+:Ma tva;m,a Á Á 3¸ Á Á

A; a;.cRa;
a;dR ;nMa ;
a;va;Za;d;pa;[a o+.d;#pra;ya;a;NMa
.sMa;va;tsa:=+ea ma:+:d;Za;a;ta;k+.=.H Za;Za;a;ñÍ*::H
öÐÅ Á
.sa;Ea;d;a;ma;na;a .$a;l+.pa; a;ta;vRa;l+.a:$a;t,a :pra:$ea;ZaH
I+.tya;a; a;ta;va;a;
a;h;k+:sa;Ka;ea na;ya;a;sa .~va;k
+:a;ya;a;n,a Á Á 39 Á Á

tva;.cCe +.Sa;vxa:†ya;nua;gua;NEa;mRa;
a;h;tEa;gRua;Na;Ea;GEaH
A;a;
a;va;BRa;va;tya;yua;ta;a;sa:;d
Äâ ; a;na:$a;~va:+.pea Á
tva;l+.[a;Nea;Sua ; a;na;ya;tea;Sva;
a;pa Ba;ea;ga;ma;a:ˆea
.sa;a;}yMa Ba:$a;a;nta
/ /  :pa:=+mMa Ba;va;ta;a ;
a;va;mua;#ta;aH Á Á 40 Á Á

I+.tTMa tva;de ;k+:Za:=+NEa:=+na;GEa:=+va;a;pyea


/  ñÍ*:+=+tva;

tva;a;tk+: öÐÅ a;va;Ba;vea .~å.pxa;h;ya;a.Y;pa:=+a;Dya;n,a Á


A;a;tma;a ma;mea; a;ta Ba;ga;va;n,a Ba;va;tEa;va ga;a;ta;aH
va;a;.ca;ea ; a;na:= +a;[ya Ba:=+Na;a;ya I+.h tva;ya;a.Y;h;m,a Á Á 41 Á Á

:pa;‘íåÅ+a;a;ma;h ;a;pra;Bxa; a;ta;a;BaH :pa;a:=+Bua;#ta;BUa;}îå:aH


k+:a h;a; a;na:=;ˆa ma; a;ya Ba;ea;#ta;a:= .tea Ba;
a;va:ˆa;a Á
du;Syea;t,a ;
a;k+:ma;
a;ñÍÈ*:Å" +.ta; a;f;na;a ta;va :de ;va;sea;v.ya;a
du;va;Ra:=+ta;SRa;.ca;pa;le+.na Zua;na;a.Y;va;l+.a;Q+a Á Á 42 Á Á

/ /  xa;[a;eaH
.sa:†va;a; a;na na;a;Ta ;
a;va;
a;va;Da;a;nya;a;Ba;sa;a;Via;G
.sMa;sa;a:=+na;a;f“a:=+a;sa;k+:~ya ta;va;a;~tua txa;ptyEa Á
:pra;tya;#pa:=+a:ñÍ*+;íé uÁ ;Ka;ma;tea:=+sa;ma;a;[ya;k+:tRuaH
:pra;a;.ca;a;na;sa:…a;na;
a;va;q+.}ba;na;BUa;a;ma;k+:a mea Á Á 43 Á Á

k+:tRa;v.ya;a;ma;tya;nua;k+:lM k+:l+.ya;a;}ya;kx+:tyMa
.~va;a;a;ma;Ša;kx+:tya;a;ma; a;ta kx+:tya;ma;
a;pa tya:$a;a;a;ma Á
A;nya;d,:v.ya; a;ta;kÒ+:ma;Na:$a;a;ta;ma;na;nta;ma;TRa-
.~Ta;a;nea d;ya;a Ba;va;tua .tea ma; a;ya .sa;a;vRa;Ba;Ea;ma;a Á Á 44 Á Á

www.prapatti.com 59 Sunder Kidambi


(ra;a;Za:=+Na;a;ga; a;ta;d ;a;
a;pa;k+:a (ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na

yMa :pUa;vRa;ma;a; a;(ra;ta:$a;nea;Sua Ba;va;a;n,a ya;Ta;a;va;t,a


;Da;ma :pa:=M :pra; a;Na:$a;ga;Ea .~va;ya;ma;a;nxa;ZMa;~ya;m,a Á
.sMa;sma;a;a:=+ta;~tva;ma;a;sa ta;~ya Za:=+Nya Ba;a;va;a;t,a
na;a;Ta tva;d;a:†a;sa;ma;ya;a na;nua ma;a;dx ;Za;a;TRa;m,a Á Á 45 Á Á

ˆa;a;NMa Ba;vea; a;ta .sa;kx+:du;a;#ta;sa;mu


//// a;dùÅ;a;ta;a;na;Ma
:tEa;~tEa:=+sa;hùÅ:a;vxa;a:$a;nEa:+:d:=+}Ba;a:=+~tea Á
.sa;tya;a;
a;pa;ta;a Za;ta;ma;Ka;a;tma:$a;Za;ñÍ*:+=+a;d;E
öÐÅ a
na;a;Ta [a;ma;a na Ka;lu .$a;ntua;Sua ma;
a;dõ;va:$Ra;m,a Á Á 46 Á Á

k+:ma;Ra;
a;d;Sua ;
a:ˆa;Sua k+:Ta;Ma k+:Ta;ma;pya:$a;a;na;n,a
k+:a;ma;a;
a;d;mea;du:=+ta;ya;a k+:lu +.Sa;pra;vxa; a:†aH Á
.sa;a;ke+:ta;sa;}Ba;va;.ca:=+a;.ca:=;$a;ntua;na;a;tya;a
va;a;[yaH :pra;Ba;ea ;
a;va;Sa;ya;va;a;a;sa;ta;ya;a.Y;pya;hM .tea Á Á 47 Á Á

b.ra;;a;Nq+.l+.[a;Za;ta;k+:ea; a;f;ga;Na;a;na;na;nta;a;n,a
O;;k+:[a;Nea ;
a;va;pa;a:=+va;tyRa ;
a;va;l+…a;ma;a;na;a;m,a Á
ma;tpa;a;pa:=+a; a;Za;ma;Ta;nea ma;Dua;d;pRa;h:n:a;Ma
Za;a;#tM
/ / / / a ; a;na;yua;z,+[va Za:=+Na;a;ga;ta;va;tsa;l tva;m,a Á Á 4¸ Á Á

A;a;~ta;Ma :pra;pa; a:†a;a:=+h :de ; a;Za;k+:sa;a;a;[a;k+:a mea


;a;sa:;dÄâ ;a ta;du;a;#ta:=+na;Ga;a
//// tva;d;vea;a;[a;ta;a;Ta;Ra Á
nya;~ta;~ya :pUa;vRa; a;na;pua;NEa;~tva; a;ya na;a;nva;d;a;n
/ / a;Ma
:pUa;NeRa mua;ku+:nd :pua;na:+:#ta o+.pa;a;ya O;;SaH Á Á 49 Á Á

ya;dõ;a ma;d;TRa;pa;a:=+ a;.ca;nta;na;ya;a ta;va;a;lM


.sMa;¼a;a :pra;pa;Ša I+. a;ta .sa;a;h;a;sa;k+:ea ;
a;ba;Ba;a;mRa Á
/ / /  a tva;d;pa;va;a;d; a;na;vxa:†a;yea ma;Ma
O;;vMa ;a;~Ta;te
:pa;a:ˆa;a;ku+.+:Sva Ba;ga;va;n,a Ba;va;taH kx+:pa;a;ya;aH Á Á 50 Á Á

tya;a;gea gua;Nea;Za Za:=+Na;a;ga;ta;sMa; a;¼a;na;ea mea


.~tya;a;na;a;ga;sa;ea.Y;
a;pa .sa;h;sEa;va :pa;a:=+g{a;he va;a Á

Sunder Kidambi 60 www.prapatti.com


(ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na (ra;a;Za:=+Na;a;ga; a;ta;d ;a;
a;pa;k+:a

;
a;kM na;a;ma ku+.ˆa Ba;va;ta;a; a;ta kx+:pa;a;
a;d;a;Ba;~tea
gUa;QM ; a;na:+.pa;ya gua;Nea;ta:=+ta;a:=+ta;}ya;m,a Á Á 51 Á Á

.~va;a;ma;a d;ya;a:$a;l+. a;na; a;Da;mRa;Dua:=.H [a;ma;a;va;a;n,a


Za;a;l+.a; a;Da;k;H ; a;(ra;ta;va;ZaH Zua; a;.ca:=+tyua;d;a:=.H Á
O;;ta;a; a;na h;a;tua;ma;na;Ga;ea na ;
a;k+:l+.a;hR ;a;sa tvMa
;
a;va;K.ya;a; a;ta;ma;a;nta
/ /  ;
a;ba:+:d;a; a;na ma;ya;a .sa;hE ;va Á Á 52 Á Á

:vea;l+.a;Da;na;Via;ya:=+Ta;a;
a;d;Sua va;a; a;.ca;kE;H .~vEaH
A;a;Ga;ea;
a;Sa;ta;a;ma;a;Ka;l+$a;ntu
 a;Za:=+Nya;ta;Ma .tea Á
.$a;a;na;n,a d;Za;a;na;na;Za;ta;a;d; a;Da;k+:a;ga;sa;ea.Y;
a;pa
:pa;Zya;a;a;ma d:†a;ma;Ba;yMa .~va;kx+:tea tva;ya;a mea Á Á 53 Á Á

.=+[ya;~tva;ya;a ta;va Ba:=+ea.Y;s}ya;h;a;ma;tya;pUa;va;Ra;n,a


va;Na;Ra; a;na;ma;a;na;&+.d;ya;a;na;
a;pa va;a;.ca; a;ya;tva;a Á
ma;‰+ea;Sa; a;na;a:$Ra;ta;gua;Na;ea ma;
a;h;Sa;a;sa;ma;[Ma
ma;a BUa;~tva;d;nya I+.va ma;ea;Ga :pa;a:=+(ra;ma;~tva;m,a Á Á 54 Á Á

mua;K.yMa . ca ya;t,a :pra;pa;d;nMa .~va;ya;mea;va .sa;a;DyMa


d;a;ta;v.ya;ma;a;Za kx+:pa;ya;a ta;d;
a;pa tva;yEa;va Á
ta;n}å.ea Ba;va;.cca:=+Na;sa;ñÍçÅ*:+.Å va;ta;a;ma;va;~Ta;Ma
:pa;Zya;Šua;pa;a;ya;P+.l+.ya;ea:+: a;.ca;tMa ;
a;va;Dea;ya;aH Á Á 55 Á Á

A;pa;a;a;~Ta+=E
/ / /  ;=+sua;Ka:$Ea:=+sua;Ka;a;va;sa;a;nEaH
duH Ka;a;a;nva;tE
/ / a:=+nua; a;.ca;tEa:=+a;Ba;ma;a;na;mUa;lE:H Á
:pra;tya;#pa:=+a;ga;nua;Ba;vEaH :pa;a:=+GUa; a;NRa;tMa ma;Ma
tva;yyea;va na;a;Ta . ca;a:=+ta;a;TRa;ya ; a;na;
a;vRa;
a;va;[ua;m,a Á Á 56 Á Á

ta:†va;a;va;ba;ea;Da;Za;a;ma;ta;pra; a;ta;kU+:l+.vxa; a:†Ma


;kE+:ñÍöÐ*:+.
Å yRa;l+.b.Da;k+.=+Na:ˆa;ya;sa;a;ma:=+~ya;m,a Á
kx+:tva;a tva;d;nya;
a;va;mua;KMa kx+:pa;ya;a .~va;yMa ma;Ma
.~å.P+.a; a;tMa dx ;Za;eaH :pra; a;ta;l+.Ba;~va .$a;ga:…a;na;nya;aH Á Á 57 Á Á

www.prapatti.com 61 Sunder Kidambi


(ra;a;Za:=+Na;a;ga; a;ta;d ;a;
a;pa;k+:a (ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na

I+.tTMa .~tua; a;ta;pra;Bxa;ta;ya;ea ya;


a;d .sMa;ma;ta;aH .~yuaH
ya;dõ;a.Y;pa:=+a;Da;pa;d;va;a;Sva;a;Ba;sMa;
a;va;Za;a;nta
// Á
.~ta;ea;k+:a;nua;kU+:ya;k+: a;Na;k+:a;va;Za;va; a;tRa;na;~tea
:pra;a; a;ta;[a;ma;a;pra;sa:=+ya;ea:=+h;ma;a;sma
/ / / / / l+.[ya;m,a Á Á 5¸ Á Á

.~nea;h;ea;pa;pa;Ša;
a;va;Sa;yaH .~va;d;Za;a;
a;va;Zea;Sa;a;t,a
BUa;ya;~ta;a;ma;~å:a;Za;ma;n
ò a;Ma Bua;
a;va :vea;ñÍöÐ*:+.
Å fe;ZaH Á
;
a;d;v.ya;Ma .~tua; a;tMa ; a;na:=+a;ma;ma;a;ta .sa;ta;Ma ; a;na;ya;ea;ga;a;t,a
d ;a;pa;pra;k+:a;Za;Za:=+Na;a;ga; a;ta;d ;a;
a;pa;k+:a;K.ya;a;m,a Á Á 59 Á Á

ÁÁ I+. a;ta (ra;a;Za:=+Na;a;ga; a;ta;d ;a;


a;pa;k+:a .sa;ma;a;pta;a ÁÁ
k+:
a;va;ta;a;
a;kR+:k+:a;sMa;h;a;ya k+:ya;a;Na;gua;Na;Za;a; a;l+.nea Á
(ra;a;ma;tea :vea;ñÍ*:+.
öÐÅ fe;Za;a;ya :vea;d;a;nta;gua:=+vea na;maH Á Á

Sunder Kidambi 62 www.prapatti.com


(ra;aH
(ra;a;ma;tea .=+a;ma;a;nua:$a;a;ya na;maH
(ra;a;ma;tea ; a;na;ga;ma;a;nta;ma;h;a;de ; a;Za;k+:a;ya na;maH

Á Á (ra;a;vea;ga;a;sea;tua;~ta;ea:ˆa;m,a Á Á
(ra;a;ma;a;n,a :vea;ñÍ*:+.
öÐÅ f;na;a;Ta;a;yRaH k+:
a;va;ta;a;
a;kR+:k+:ke+:sa:= +a Á
:vea;d;a;nta;a;.ca;a;yRa;va;ya;eRa mea .sa; a;Ša;Da:†a;Ma .sa;d;a &+.
a;d Á Á

O;;kM :vea;ga;va;ta;a;ma;Dyea h;a;~ta;ZE


/ / / a;le . ca dx ;Zya;tea Á
o+.pa;a;ya;P+.l+.Ba;a;vea;na .~va;yMa v.ya;#tMa :pa:=M ma;hH Á Á 1 Á Á

IR +.Sfe ga;ma; a;ya;tMua :pa;a:=+m,a O;;Sa .sea;tua:=+Ba;ñÍ*: çÅuÅ +=.H Á


ya:ˆa .sa;a:=+~va;tMa .~å:a;eò a;ta;ea ;
a;va;(ra;a;}ya; a;ta ;
a;va;(xa+.ËñÍÉ*;+.Å l+.m,a Á Á 2 Á Á

.$a;ya; a;ta .$a;ga;de ;k+:sea;tuaH


:vea;ga;va;ta;a;ma;Dya;l+.a;[a;ta;ea :de ;vaH Á
:pra;Za;ma;ya; a;ta yaH :pra:$a;a;na;Ma
:pra; a;Ta;ta;a;n,a .sMa;sa;a:=;$a;l+. a;Da;k+:l+.ea;l+.a;n,a Á Á 3 Á Á

;
a;va;Ba;a;tua mea . cea;ta;a;sa ;
a;va;SNua .sea;tuaH
:vea;ga;a;pa;ga;a;vea;ga;
a;va;Ga;a;ta;he ;tuaH Á
A;}Ba;ea:$a;ya;ea;nea;yRa;du;pa;¼a;ma;a;sa;a;t,a
A;Ba;ñÍ*:+=+[a;a
çÅÅ h;ya;mea;Da;d ;a;[a;a Á Á 4 Á Á

. ca;tua:=+a;na;na;sa;pta;ta;ntua;ga;ea;pta;a
.sa;a:=+tMa :vea;ga;va;ta;a;ma;sa;Ea ; a;na:+:nDa;n,a Á
:pa;a:=+pua;Sya; a;ta ma;ñÍçÅ*:+.Å L+:a; a;na :pMua;sa;Ma
Ba;ga;va;a;n,a Ba;a;#ta;ma;ta;M
//// a ya;Ta;ea;#ta;k+:a:= +a Á Á 5 Á Á

(ra;a;ma;a;n,a ;
a;pa;ta;a;ma;h;va;DUa;pa;a:=+.ca;yRa;ma;a;NaH
Zea;tea Bua:$a;ñÍ*:+.
çÅÅ Za;ya;nea .sa ma;h;a;Bua:$a;ñÍ*::HçÅÅ Á
:pra;tya;a;
a;d;Za;a;nta
/ /  Ba;va;sa;Vca:=+NMa :pra:$a;a;na;Ma
Ba;#ta;a;nua;ga;ntua;a:=+h ya;~ya ga;ta;a;ga;ta;a; a;na Á Á 6 Á Á
(ra;a;vea;ga;a;sea;tua;~ta;ea:ˆa;m,a (ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na

:pra;Za;a;ma;ta;h;ya;mea;Da;v.ya;a;pa;dM :pa;‘íåÅ+a;ya;ea;neaH
; a;(ra;ta:$a;na;pa:=+ta:n:Ma Zea;Sa;Ba;ea;gea Za;ya;a;na;m,a Á
Za:=+Na;mua;pa;ga;ta;aH .smaH Za;a;nta; a;naH Zea;Sa;d;ea;SMa
Za;ta;ma;Ka;ma; a;Na;sea;tMua Za;a:(õ;a;tMa :vea;ga;va;tya;aH Á Á 7 Á Á

Za:=+Na;mua;pa;ga;ta;a;na;Ma .sa;ea.Y;ya;ma;a;de ;Za;k+:a:= +a


Za;ma;ya; a;ta :pa;a:=+ta;a;pMa .sMa;mua;KaH .sa;vRa:$a;nta;eaH Á
Za;ta;gua;Na;pa;a:=+Na;a;maH .sa; a;Ša;Da;Ea ya;~ya ; a;na;tyMa
va:=+
a;va;ta:=+Na;BUa;ma;a va;a:=+Na;a;dÒ+a:(õ;a:=+~ya Á Á ¸ Á Á

k+:a;Vca;a;Ba;a;gyMa k+:ma;l+. a;na;l+.ya;a;.cea;ta;sa;ea.Y;Ba;a;Sf;a;sa; a:;d


Äâ H
k+:ya;a;Na;a;na;Ma ; a;na; a;Da:=+
a;va;k+:l:H k+:ea.Y;
a;pa k+:a:+:Nya:=+a; a;ZaH Á
:pua;Nya;a;na;Ma naH :pa;a:=+Na; a;ta:=+sa;Ea BUa;Sa;ya;n,a Ba;ea; a;ga;Za;yya;Ma
:vea;ga;a;sea;tua:$Ra;ya; a;ta ;
a;va;pua;l+.ea ;
a;va:(õ;a:=+[Ea;k+:he ;tuaH Á Á 9 Á Á

:vea;ga;a;sea;ta;ea;a:=+dM .~ta;ea:ˆMa :vea;ñÍ*:+.


öÐÅ fe;Zea;na ; a;na;a;mRa;ta;m,a Á
yea :pa;F+.a;nta
/ /  .$a;na;a;~tea;Sa;Ma ya;Ta;ea;#tMa ku+.+:tea h;a:=.H Á Á 10 Á Á

ÁÁ I+. a;ta (ra;a;vea;ga;a;sea;tua;~ta;ea:ˆMa .sa;ma;a;pta;m,a ÁÁ

k+:
a;va;ta;a;
a;kR+:k+:a;sMa;h;a;ya k+:ya;a;Na;gua;Na;Za;a; a;l+.nea Á
(ra;a;ma;tea :vea;ñÍ*:+.
öÐÅ fe;Za;a;ya :vea;d;a;nta;gua:=+vea na;maH Á Á

Sunder Kidambi 64 www.prapatti.com


(ra;aH
(ra;a;ma;tea .=+a;ma;a;nua:$a;a;ya na;maH
(ra;a;ma;tea ; a;na;ga;ma;a;nta;ma;h;a;de ; a;Za;k+:a;ya na;maH

Á Á (ra;a -A;Sf;Bua:$a;a;Sf;k+:m,a Á Á
(ra;a;ma;a;n,a :vea;ñÍ*:+.
öÐÅ f;na;a;Ta;a;yRaH k+:
a;va;ta;a;
a;kR+:k+:ke+:sa:= +a Á
:vea;d;a;nta;a;.ca;a;yRa;va;ya;eRa mea .sa; a;Ša;Da:†a;Ma .sa;d;a &+.
a;d Á Á

ga:$ea;ndÒ;=+[a;a;tva;a:=+tMa Ba;va;ntMa
g{a;a;hE ;a:=+va;a;hM ;
a;va;Sa;yEa;
a;vRa;kx+:SfH Á
A;pa;a:=+
a;va;¼a;a;na;d;ya;a;nua;Ba;a;va;m,a
A;a;ptMa .sa;ta;a;ma;Sf;Bua:$Ma :pra;pa;dùeÅ;a Á Á 1 Á Á

tva;de ;k+:Zea;Sa;ea.Y;h;ma;na;a;tma;ta:n:aH
tva;tpa;a;d; a;l+.psa;Ma ;
a;d;Za;ta;a tva;yEa;va Á
A;sa;tsa;ma;ea.Y;pya;Sf;Bua:$a;a;~å.pa;de ;Za
.sa:†a;a;a;ma;d;a;na;a;mua;pa;l+.a;}Ba;ta;e
/ / / /  a.Y;a;sma
/ / / / / Á Á 2 Á Á

.~va:+.pa:+.pa;a;~:a;
a;va;BUa;Sa;Na;a;dùEÅ;aH
:pa:=+tva; a;.ca;nta;Ma tva; a;ya du; a;nRa;va;a:=+a;m,a Á
Ba;ea;gea mxa;dU;pa;kÒ+:ma;ta;a;ma;Ba;a;psa;n,a
Za;a;l+.a;
a;d;a;Ba;va;Ra:=+ya;sa;a;va :pMua;sa;a;m,a Á Á 3 Á Á

Za;a;#tM
/ / / / a Za:=+Nya;a;nta:=+Za;b.d;Ba;a:$a;Ma
.sa;a:=M . ca .sa;nta;ea;ya :P+.l+.a;nta:=+a;Na;a;m,a Á
tva;‰+a;~ya;he ;ta;ea;~tva; a;ya ; a;na;
a;vRa;Za;ñÍöÐ*:Å M
nya;~ta;a;tma;na;Ma na;a;Ta ;
a;ba;Ba;
a;SRa Ba;a:=+m,a Á Á 4 Á Á

A;Ba;a; a;ta;he ;ta;ea:=+nua;va;tRa;na;a;yMa


na;a;Ta tva;d;nyMa na ;
a;va;Ba;a;va;ya;a;a;ma Á
Ba;yMa ku+:taH .~ya;a;t,a tva; a;ya .sa;a;nua;k+:}å.pea
.=+[a;a ku+:taH .~ya;a;t,a tva; a;ya .$a;a;ta:=+ea;Sea Á Á 5 Á Á
(ra;a-A;Sf;Bua:$a;a;Sf;k+:m,a (ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na

tva;de ;k+:ta:n:Ma k+:ma;l+.a;sa;h;a;ya


.~vea;nEa;va ma;Ma .=+a;[a;tua;ma;hR ;a;sa tva;m,a Á
tva; a;ya :pra;vxa:†ea ma;ma ;
a;kM :pra;ya;a;sEaH
tva;yya;pra;vxa:†ea ma;ma ;
a;kM :pra;ya;a;sEaH Á Á 6 Á Á

.sa;ma;a; a;Da;Ba;ñÍ*:
çÅe Å +.Sva;
a;pa .sa;}å.pa;ta;tsua
Za:=+Nya;BUa;tea tva; a;ya ba:;d Äâ ;k+:[yea Á
A;pa:ˆa;pea .sa;ea;Qu+ma;
a;k+:Vca;na;ea.Y;hM
dU:=+a; a;Da:=+ea;hM :pa;ta;nMa . ca na;a;Ta Á Á 7 Á Á

:pra;a;pta;a;a;Ba;l+.a;SMa tva;d;nua;g{a;h;a;n}å.a;Ma
:pa;‘íåÅ+a;a; a;na;Sea;v.yea ta;va :pa;a;d;pa;‘íåÅ+ae Á
A;a;de ;h;pa;a;ta;a;d;pa:=+a;Da;dU:=+m,a
A;a;tma;a;nta;kE+:ñÍ*:+.
öÐÅ yRa:=+sMa ;
a;va;Dea;ya;aH Á Á ¸ Á Á

:pra;pa;Ša .$a;na;pa;a;Tea;yMa :pra;


a;pa;tsUa;na;Ma .=+sa;a;ya;na;m,a Á
(rea;ya;sea .$a;ga;ta;a;mea;ta;t,a (ra;a;ma;d;Sf;Bua:$a;a;Sf;k+:m,a Á Á 9 Á Á

Za:=+Na;a;ga;ta;sa:n:a;a;Na;tva:=+a;
a;dõ;gua;Na;ba;a;hu;na;a Á
h;a:=+Na;a :vea;ñÍöÐ*:+.
Å fe;Za;a;ya;a .~tua; a;taH .~va;a;
a;kÒ+:ya;ta;a;a;ma;ya;m,a Á Á 10 Á Á

ÁÁ I+. a;ta (ra;a -A;Sf;Bua:$a;a;Sf;kM .sa;ma;a;pta;m,a ÁÁ

k+:
a;va;ta;a;
a;kR+:k+:a;sMa;h;a;ya k+:ya;a;Na;gua;Na;Za;a; a;l+.nea Á
(ra;a;ma;tea :vea;ñÍ*:+.
öÐÅ fe;Za;a;ya :vea;d;a;nta;gua:=+vea na;maH Á Á

Sunder Kidambi 66 www.prapatti.com


(ra;aH
(ra;a;ma;tea .=+a;ma;a;nua:$a;a;ya na;maH
(ra;a;ma;tea ; a;na;ga;ma;a;nta;ma;h;a;de ; a;Za;k+:a;ya na;maH

Á Á (ra;a;k+:a;ma;a;a;sa;k+:a;Sf;k+:m,a Á Á
(ra;a;ma;a;n,a :vea;ñÍ*:+.
öÐÅ f;na;a;Ta;a;yRaH k+:
a;va;ta;a;
a;kR+:k+:ke+:sa:= +a Á
:vea;d;a;nta;a;.ca;a;yRa;va;ya;eRa mea .sa; a;Ša;Da:†a;Ma .sa;d;a &+.
a;d Á Á

(rua;ta;a;na;a;mua:†a:=M Ba;a;gMa :vea;ga;va;tya;a;(ãÉa d;a;[a;Na;m,a Á


k+:a;ma;a;d; a;Da;va;sa;n,a .$a;a;ya;a;t,a k+: a;(ãaÉ ;d;;‘ÂåÅu +ta;ke+:sa:= +a Á Á 1 Á Á
É
ta;pa;nea;ndõ; a;îåç+;a;na;ya;naH ta;a;pa;a;na;pa; a;.ca;na;ea;tua naH Á
ta;a;pa;na;a;ya:=+h;~ya;a;na;Ma .sa;a:=.H k+:a;ma;a;a;sa;k+:a;h;a:=.H Á Á 2 Á Á

A;a;k+:NF+.ma;a;
a;d;pua:+:SMa
k+:NF+.a:=+va;mua;pa;a:= ku+:a;NF+.
/ /  ta;a:=+a; a;ta;m,a Á
:vea;ga;ea;pa;k+:NF+.sa;ñÍçÅ*:+.Å a;t,a
;
a;va;mua;#ta;vEa;ku+:NF+.ba;hu;ma; a;ta;mua;pa;a;sea Á Á 3 Á Á

ba;nDua;ma;a;Ka;l+.
 ~ya .$a;nta;eaH
ba;nDua:=+pa;yRa;ñÍ*:+.
öÐÅ ba;nDa:=+ma;Na;a;ya;m,a Á
;
a;va;Sa;ma;
a;va;l+.ea;.ca;na;ma;a;qe
:vea;ga;va;ta;a;pua; a;L+:na;ke+: a;L+:na:=+a;sMa;h;m,a Á Á 4 Á Á

.~va;~Ta;a;nea;Sua ma:+:‘çÅ+Na;a;n,a ; a;na;ya;ma;ya;n,a .~va;a;Da;a;na;sa;veRa;a;nd / /Ò +yaH


:pa;yRa;ñÍöÐ*:+.
Å a;~Ta:=+Da;a:=+Na;a;pr
/// a;k+: a;f;ta;pra;tya:ñÍ*+;
íé Áu ;Ka;a;va;a;~Ta;
/ / /  a;taH Á
:pra;a;yea;Na :pra; a;Na;pea;du;Sa;Ma :pra;Bua:=+sa;Ea ya;ea;gMa ; a;na:$Ma ; a;Za;[a;ya;n,a
k+:a;ma;a;na;a;ta;nua;ta;a;d;Zea;Sa:$a;ga;ta;Ma k+:a;ma;a;a;sa;k+:a;ke+:sa:= +a Á Á 5 Á Á

;
a;va;k+:~va:=+na;Ka;~va:+:[a;ta;
a;h:=+Nya;va;[aH .~Ta;l+.a-
; a;na:=+gRa;L+:
a;va; a;na;gRa;L+:duÒ + a;Da:=+a;sa;nDua;sa;nDya;a; a;ya;ta;aH Á
A;va;ntua ma;d;na;a;a;sa;k+:a;ma;nua:$a;pa;Vca;va;#+a;~ya ma;a;m,a
A;h;}å.pra;Ta;a;ma;k+:a;a;ma;TaH :pra;k+: a;f;ta;a;h;va;a ba;a;h;vaH Á Á 6 Á Á
(ra;a;k+:a;ma;a;a;sa;k+:a;Sf;k+:m,a (ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na

.sa;f;a;pa;f;l+.Ba;a;Sa;Nea .sa:=+Ba;sa;a;ææ*+:h;a;sa;ea;;‘ ÂåÅ +fe


.~å.Pu+=+tkÒu+: a;Da :pa;a:=+~å.Pu+.f;;‘
匁"u +ku+: a;f;ke+Y;
a;pa va;#+ea kx+:tea Á
kx+:pa;a k+:pa;f;ke+:sa;a:=+n,a d;nua:$a;
a;q+.}Ba;d:†a;~ta;na;a
.sa:=+ea:$a;sa;dx ;Za;a dx ;Za;a v.ya; a;ta;a;Ba;Sa:$ya .tea v.ya:$ya;tea Á Á 7 Á Á

tva; a;ya .=+[a; a;ta .=+[a;kE;H ;


a;k+:ma;nyEaH
tva; a;ya . ca;a:=+[a; a;ta .=+[a;kE;H ;
a;k+:ma;nyEaH Á
I+. a;ta ; a;na; a;(ãÉa;ta;Da;aH (ra;ya;a;a;ma ; a;na;tyMa
nxa;h:=e :vea;ga;va;ta;a;ta;f;a;(ra;yMa tva;a;m,a Á Á ¸ Á Á

I+.tTMa .~tua;taH .sa;kx+:


a;d;h;a;Sf;a;Ba;=e +Sa :pa;dùEÅ;aH
(ra;a;vea;ñÍ*:+. / / a;ndÒ+va;ndùÅ;aH Á
öÐÅ fe;Za:=+ a;.ca;tEa;a;~:a;d;Ze
du;d;Ra;nta;Ga;ea:=+du;a:=+ta;
a;dõ:=+de ;ndÒ+Bea;d ;a
k+:a;ma;a;a;sa;k+:a;na:=+h;a:=+
a;vRa;ta;na;ea;tua k+:a;ma;a;n,a Á Á 9 Á Á

ÁÁ I+. a;ta (ra;a;k+:a;ma;a;a;sa;k+:a;Sf;kM .sa;ma;a;pta;m,a ÁÁ

k+:
a;va;ta;a;
a;kR+:k+:a;sMa;h;a;ya k+:ya;a;Na;gua;Na;Za;a; a;l+.nea Á
(ra;a;ma;tea :vea;ñÍ*:+.
öÐÅ fe;Za;a;ya :vea;d;a;nta;gua:=+vea na;maH Á Á

Sunder Kidambi 68 www.prapatti.com


(ra;aH
(ra;a;ma;tea .=+a;ma;a;nua:$a;a;ya na;maH
(ra;a;ma;tea ; a;na;ga;ma;a;nta;ma;h;a;de ; a;Za;k+:a;ya na;maH

Á Á (ra;a;pa:=+ma;a;TRa;~tua; a;taH Á Á
(ra;a;ma;a;n,a :vea;ñÍ*:+.
öÐÅ f;na;a;Ta;a;yRaH k+:
a;va;ta;a;
a;kR+:k+:ke+:sa:= +a Á
:vea;d;a;nta;a;.ca;a;yRa;va;ya;eRa mea .sa; a;Ša;Da:†a;Ma .sa;d;a &+.
a;d Á Á

(ra;a;ma;‘çÅx+Dra .sa:=+~ta;a:= :pa;a;a:=;$a;a;tMa o+.pa;a;sma;he Á


ya:ˆa tua;ñÍ*:çÅE Å +=+tua;ñÍ*:
çÅE Å +.(ãÉa :pra;Na;tEa;gRxa;hùÅ:a;tea :P+.l+.m,a Á Á 1 Á Á

gua:+:a;BaH tva;d;na;nya .sa;vRa Ba;a;vEaH


gua;Na ;a;sa;nDa;Ea kx+:ta .sa;}å.pl+.va;~tva;d ;a;yea Á
.=+Na;pua;ñÍ*:+.
çÅÅ va va;a;nd
/ / Ba;a;va;a;ma;.cC+.n,a
A;h;ma;s}yea;kM A;nua;g{a;h;a;~å.pa;dM .tea Á Á 2 Á Á

Bua;va;na;a;(ra;ya BUa;Sa;Na;a;~:a va;ga


ma;na;a;sa tva;n}å.a;ya;ta;Ma ma;ma;a;ta;na;ea;tua Á
va;pua:=+a;h;va :pua;ñÍ*:+.
çÅÅ va tva;d ;a;yMa
ma;
a;h;Sa;a;Na;Ma A; a;na;mea;Sa d;ZRa;na;a;ya;m,a Á Á 3 Á Á

A;a;Ba:=+a;[a;tua;ma;g{a;taH ;a;~Ta;tM
/ / /  a tva;Ma
:pra;Na;vea :pa;a;TRa .=+Tea . ca Ba;a;va;ya;ntaH Á
A;
a;h;ta :pra;Za;mEa:=+ya;‡a l+.ByEaH
k+:Ta;ya;ntya;a;h;va :pua;ñÍ*:+.çÅÅ vMa gua;Na;¼a;aH Á Á 4 Á Á

k+:ma;l+.a ; a;na:=+pa;a;ya ;Da;mRa;pa;‡a;a


k+.+:Na;a;dùÅ;a;aH .~va;ya;mxa;a;tva:$a;e
/  a gua;Na;a;~tea Á
A;va;nMa (ra;ya;ta;a;ma;h ;a;na;ma;a;dùMÅ;a
.sa . ca ;Da;mRa;~tva;d;na;nya .sea;va;na;a;yaH Á Á 5 Á Á

kx+:pa;Na;aH .sua; a;Da;yaH kx+:pa;a .sa;h;a;yMa


Za:=+NMa tva;Ma .=+Na :pua;ñÍ*:+.
çÅÅ va :pra;pa;Ša;aH Á
(ra;a;pa:=+ma;a;TRa;~tua; a;taH (ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na

A;pa;va;gRa na;ya;a;d;na;nya Ba;a;va;aH


va;a:=+va;~ya;a .=+sa;mea;kM A;a;
a;dÒ+ya;ntea Á Á 6 Á Á

A;va;Da;a;yRa . ca;tua;
a;vRa;DMa :pua;ma;Ta
Ba;va;d;TeRa ;
a;va; a;na;yua;#ta .$a;a;
a;va;taH .sa;n,a Á
l+.Ba;tea Ba;va;taH :P+.l+.a; a;na .$a;ntuaH
; a;na;a;Ka;l+.
 a;nya:ˆa ; a;na;d;ZRa;nMa .$a;f;a;yuaH Á Á 7 Á Á

Za:=+Na;a;ga;ta .=+[a;Na v.ra;ta;a ma;Ma


na ;
a;va;h;a;tMua .=+Na :pua;ñÍ*:+.
çÅÅ va;a;hR ;a;sa tva;m,a Á
;
a;va;
a;d;tMa Bua;va;nea ;
a;va;Ba;a;Sa;Na;ea va;a
ya;
a;d va;a .=+a;va;Na I+.tyua;d ;a;a:=+tMa .tea Á Á ¸ Á Á

Bua:$a;gea;ndÒ ga:+:tma;d;a;
a;d l+.ByEaH
tva;d;nua;¼a;a;nua;Ba;va :pra;va;a;h Bea;dE H Á
.~va :pa;de .=+Na :pua;ñÍçÅ*:+.Å va .~va;yMa mea
:pa;a:=+.ca;ya;Ra ;
a;va;Ba;vEaH :pa;a:=+a;Sk
/Ò +:yea;Ta;aH Á Á 9 Á Á

;
a;va;ma;l+.a;Za;ya :vea;ñÍ*:+.
öÐÅ fe;Za .$a;n}å.a;a
.=+ma;Na;a;ya;a .=+Na;pua;ñÍ*:+.
çÅÅ va :pra;sa;a;d;a;t,a Á
A;na;sUa;yua;a;Ba:=+a;d:=e +Na Ba;a;v.ya;a
:pa:=+ma;a;TRa .~tua; a;ta:=+nva;hM :pra;pa;ŠEaH Á Á 10 Á Á

ÁÁ I+. a;ta (ra;a;pa:=+ma;a;TRa;~tua; a;taH .sa;ma;a;pta;a ÁÁ

k+:
a;va;ta;a;
a;kR+:k+:a;sMa;h;a;ya k+:ya;a;Na;gua;Na;Za;a; a;l+.nea Á
(ra;a;ma;tea :vea;ñÍ*:+.
öÐÅ fe;Za;a;ya :vea;d;a;nta;gua:=+vea na;maH Á Á

Sunder Kidambi 70 www.prapatti.com


(ra;aH
(ra;a;ma;tea .=+a;ma;a;nua:$a;a;ya na;maH
(ra;a;ma;tea ; a;na;ga;ma;a;nta;ma;h;a;de ; a;Za;k+:a;ya na;maH

Á Á (ra;a;de ;va;na;a;ya;k+:pa;Vca;a;Za;t,a Á Á
(ra;a;ma;a;n,a :vea;ñÍ*:+.
öÐÅ f;na;a;Ta;a;yRaH k+:
a;va;ta;a;
a;kR+:k+:ke+:sa:= +a Á
:vea;d;a;nta;a;.ca;a;yRa;va;ya;eRa mea .sa; a;Ša;Da:†a;Ma .sa;d;a &+.
a;d Á Á

:pra;Na;ta;sua:=+
a;k+.=+a;f;pra;a;nta;ma;nd;a:=+ma;a;l+.a-
;
a;va;ga; a;L+:ta;ma;k+.=+nd;a;~na;gDa;pa;a;d;a:=+

/// a;va;ndH Á
:pa;Zua;pa; a;ta;
a;va; a;Da;pUa:$yaH :pa;‘íåÅ+a;pa:ˆa;a;ya;ta;a;[aH
:P+. a;Na;pa; a;ta;pua:=+na;a;TaH :pa;a;tua ma;Ma :de ;va;na;a;TaH Á Á 1 Á Á

:de ;va;a; a;Da;na;a;Ta;k+:ma;l+.a;pxa;ta;nea;Za;pUa;va;a


d ;a;pta;a;nta:=+Ma va;ku+:L+:BUa;Sa;Na;na;a;Ta;mua;K.yEaH Á
.=+a;ma;a;nua:$a;pra;Bxa; a;ta;a;BaH :pa;a:=+BUa;
a;Sa;ta;a;g{a;Ma
/ /  gua:+:pa;
a;ñÍ*:+.
ga;ea;p;a;Ma .$a;ga;a;nta ïôåÅÅ Ù ma;hM :pra;pa;dùeÅ;a Á Á 2 Á Á

;
a;d;v.yea d;ya;a:$a;l+. a;na;Da;Ea ;
a;d;
a;va;Sa; a;Ša;ya;ntuaH
ta;a;Ta ; a;na;d; a;ZRa;ta;va;ta;a;~:a:$a;ga;
/ / a;Ša;Sea;v.ya;m,a Á
:pra;a;.caH k+:va;a;n,a ; a;na;ga;ma;sMa;a;ma;ta;sUa;nxa;ta;ea;#ta;a;n,a
:pra;a;.cea;ta;sa;pra;Bax ; a;ta;k+:a;n,a :pra;Na;ma;a;}ya;Ba;a;[Na;m,a Á Á 3 Á Á

ma;a;ta;~tva;ma;}bua:+:h;va;a;a;sa; a;na ;
a;k+:a;Vca;de
/ / /  ;ta;t,a
;
a;va;¼a;a;pya;tea ma; a;ya ku+.+:Sva ta;Ta;a :pra;sa;a;d;m,a Á
A;a;k+:NRa; a;ya;Sya; a;ta ya;Ta;a ;
a;va;bua;Dea:(õ;a:=+~tea
:prea;ya;a;na;sa;Ea :pxa;Tua;k+.$a;a;pa;ta;va;n}
/// å.a;du;a;#ta;m,
//// a Á Á 4 Á Á

; a;na;
a;vRa;Zya;ma;a;na;
a;va;Ba;vMa ; a;na;ga;ma;ea:†a;ma;a;ñÍ*:
çÅE Å :H
.~ta;ea;tMua [a;mMa ma;ma . ca :de ;va;pa;tea Ba;va;nta;m,a Á
ga;a;vaH ;
a;pa;ba;ntua ga;Na;ZaH k+:l+.Za;a;}bua:=+a; a;ZMa
;
a;kM .tea;na ta;NRa;k+:ga;Na;a;~txa;Na;ma;a;d;d;a;na;aH Á Á 5 Á Á
(ra;a;de ;va;na;a;ya;k+:pa;Vca;a;Za;t,a (ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na

A;¼a;a;ta;sa;a;ma;k+:ma;na;nta;ga:+:tma;d;a;dùEÅ;aH
tMa tva;Ma .sa;ma;a; a;Da; a;na;ya;tEa:=+
a;pa .sa;a;a;ma dx ;Sf;m,a Á
tua;SfU;Sa;ta;ea ma;ma ma;na;ea:=+Ta;a;sa; a:;d Äâ ;d;a;ya;a
d;a;sea;Sua .sa;tya I+. a;ta ;Da;a:=+ya na;a;ma;Dea;ya;m,a Á Á 6 Á Á

;
a;va;(ra;a;Na;ya;n,a ma;ma ;
a;va;Zea;Sa;
a;va;d;a;ma; a;na;ndùÅ;a;a;m,a
A;nta;vRa;ta;Ma ; a;ga:=+ma;h ;a;ndÒ+pua:=+a; a;Da:=+a:$a Á
.~ta;v.yaH .~ta;va;
a;pra;ya I+.ta;a;va ta;pa;ea;Da;na;ea;#tMa
.~ta;ea;tea; a;ta . ca tva;d;a;Ba;Da;a;na;ma;va;nDya;ya tva;m,a Á Á 7 Á Á

.sMa:=+[a;Na;a;ya;ma;ma:=+a; a;Da;pa;tea tva;yEa;va


dU:=M :pra;ya;a;ta;ma;
a;pa du;~tya:$a;ga;a;Q+ba;nDa;m,a Á
A;a;kx+:Sf;va;a;na;a;sa Ba;va;a;na;nua;k+:}å.pa;ma;a;naH
.sUa:ˆa;a;nua;ba:;d
Äâ ;Za;ku+: a;na;kÒ+:ma;taH .~va;yMa ma;a;m,a Á Á ¸ Á Á

v.ya;a;ma;ea;
a;h;ta;a ;
a;va;
a;va;Da;Ba;ea;ga;ma:= +a; a;.ca;k+:a;a;BaH
/ /  ùÅ;a l+.Ba;tea ;
a;va;bua;DEa;k+:na;a;Ta Á
;
a;va;(ra;a;a;nta;ma;d
ga;}Ba;a:=+pUa;NRa;ma;Dua:=M ma;ma ;Da;a;BRa;va;ntMa
g{a;a;Smea ta;f;a;k+:a;ma;va Za;a;ta;ma;nua;pra;
a;va;Sf;a Á Á 9 Á Á

;
a;d;v.yea :pa;de .$a;l+. a;na;Da;Ea ; a;na;ga;ma;ea:†a;ma;a;ñÍ*:
çÅe Å
.~va;a;ntea .sa;ta;Ma .sa;
a;va;txa;ma;Nq+.l+.ma;Dya;Ba;a;gea Á
b.ra;;a;.ca;le . ca ba;hu;ma;a;na;pa;de mua;na;a;na;Ma
v.ya;a;#tM
/ / / / a ta;va ;
a:ˆa;d;Za;na;a;Ta va;d;a;nta
/ /  ; a;na;tya;a;m,a Á Á 10 Á Á

ta;a;TERa;vRxa;tMa vxa;a:$a;na;du;gRa; a;ta;na;a;Za;na;a;hER H


Zea;Sa;[a;ma;a;
a;va;h;ga:=+a:$a;
a;va;a:=+Vca:$ua;SfEH Á
na;a;Ta tva;ya;a na;ta:$a;na;~ya Ba;va;Ea;Sa;Dea;na
:pra;K.ya;a;ta;ma;Ea;Sa;Da; a;ga;a:=M :pra;Na;ma;a;nta
/ /  :de ;va;aH Á Á 11 Á Á

.~va;a;Da;a;na;
a;va:(õ;a;
a;va;Ba;vMa Ba;ga;va;n,a ;
a;va;Zea;Sa;a;t,a
tva;Ma :de ;va;na;a;ya;k+:mua;Za;a;nta/ /  :pa:=+a;va:=+¼a;aH Á

Sunder Kidambi 72 www.prapatti.com


(ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na (ra;a;de ;va;na;a;ya;k+:pa;Vca;a;Za;t,a

:pra;a;yaH :pra;d;ZRa; a;ya;tua;mea;ta;


a;d; a;ta :pra;ta;a;maH
tva;;‘
匁 +a;#ta;BU
/ / / /  a;
a;Sa;ta; a;Da;ya;a;a;ma;h :de ;va;Ba;a;va;m,a Á Á 12 Á Á

ta:†va;a; a;na ya;a; a;na ; a;.ca;d; a;.ca;tpra;


a;va;Ba;a;ga;va;a;nta
//
ˆa;yya;nta;vxa:;d Äâ ;ga; a;Na;ta;a; a;na ;a;sa;ta;a;a;sa;ta;a; a;na Á
d ;a;v.ya;a;nta
/ /  ta;a;nya;
a;h;pua:=+nd:=+Da;a;ma;na;a;Ta
;
a;d;v.ya;a;~:a;BUa;Sa;Na;ta;ya;a ta;va ;
a;va;g{a;he .Y;a;sma;n,
/ / / / / a Á Á 13 Á Á

BUa;Sa;a;yua;DEa:=+ a;Da;ga;tMa ; a;na:$a;k+:a;a;nta;he


/ /  ;ta;eaH
Bua;#tMa ;
a;pra;ya;a;a;Ba:=+ a;na;mea;Sa;
a;va;l+.ea;.ca;na;a;a;BaH Á
:pra;tya;ñÍçÅ*:+.Å pUa;NRa;sua;Sa;ma;a;sua;Ba;gMa va;pua;~tea
dx ;SfõÅ;a dx ;Za;Ea ;
a;va;bua;Da;na;a;Ta na txa;pya;ta;ea mea Á Á 14 Á Á

:vea;de ;Sua ; a;na:$Ra:=+pa;tea ; a;na;a;Ka;l


 e +.Sva;Da;a;tMa
v.ya;a;sa;a;
a;d;a;Ba;bRa;hu;ma;tMa ta;va .sUa;#ta;ma;g{ya;m,a Á
A;*:+.ñÍçÅÅ a;nya;mUa; a;na Ba;va;taH .sua;Ba;ga;a;nya;Da;a;tea
;
a;va:(õ;Ma ;
a;va;Ba;ea .$a; a;na;ta;va;a;nta
/ /  ;
a;va;a:=+Vca;pUa;vRa;m,a Á Á 15 Á Á

:de ;vea:(õ;a:=+tva;a;ma;h d;ZRa; a;ya;tMua [a;ma;~tea


na;a;Ta tva;ya;a.Y;
a;pa ; a;Za:=+sa;a ;
a;va;Dxa;taH ;
a;k+.=+a;fH Á
O;;k
+:a;kx+:ta;dùÅ;au;ma; a;Na;
a;ba;}ba;sa;h;~å:a;d
ò ;a;a;ptaH
/
; a;na;mRUa;l+.ya;n,a ma;na;a;sa mea ; a;na;
a;ba;qM ta;a;ma;~å:a;m,
ò a Á Á 16 Á Á

mua;gDa;a;sma;ta;a;m
/ / / / / xa;ta;Zua;Bea;na mua;Kea;ndu;na;a .tea
.sa;ñÍ*:+.
çÅÅ }ya .sMa;sa:=+Na;sa;Viva:=+Za;a;nta;yea naH Á
.sa;}å.pa;dùÅ;a;tea ;
a;va;bua;Da;na;a;Ta .sa;ma;a; a;Da;ya;ea;gya;a
Za;vRa;yRa;sa;Ea ku+: a;f;l+.ku+:nta;L+:k+:a;a;nta:+.
/ /  pa;a Á Á 17 Á Á

;
a;ba;}ba;a;Da:=M ;
a;va;k+:.ca;pa;ñÍ*:+$a;l+.
öÐÅ ea;.ca;nMa .tea
l+.}ba;a;L+:kM l+. a;l+.ta;ku+:Nq+.l+.d;ZRa;na;a;ya;m,a Á
k+:a;ntMa mua;KMa k+:na;k+:kE+:ta;k+:k+:NRa;pUa:=M
.~va;a;ntMa ;
a;va;BUa;Sa;ya; a;ta :de ;va;pa;tea ma;d ;a;ya;m,a Á Á 1¸ Á Á

www.prapatti.com 73 Sunder Kidambi


(ra;a;de ;va;na;a;ya;k+:pa;Vca;a;Za;t,a (ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na

l+.b.Da;a ; a;ta;Ta;Ea #va; a;.ca;


a;d;yMa .=;$a;na;a;k+.=e+Na
l+.[ma;aH ;a;~Ta:=+a
/ / /  .sua:=+pa;tea Ba;va;ta;ea l+.l+.a;fe Á
ya;t~vea;d;
a;ba;ndu;k+: a;Na;k+:ea;‘çÅ+ta;bua;dâõâ u ;d;a;ntaH
ˆya;[aH :pua:=+a .sa :pua:+:Sa;ea.Y:$a; a;na ZUa;l+.pa;a; a;NaH Á Á 19 Á Á

l+.a;va;Nya;va;
a;SRa; a;Na l+.l+.a;f;ta;fe ;Ga;na;a;Bea
;
a;ba;Bra;t,a ta; a;f;‘çÅu+Na;
a;va;Zea;Sa;a;ma;va;ea;DvRa;pua;Nq"+.m,a Á
;
a;va:(õ;a;~ya ; a;na:$Ra:=+pa;tea ta;ma;sa;a.Y.Y;vxa;ta;~ya
ma;nyea ;
a;va;Ba;a;va;ya;a;sa ma;a;ñÍçÅ*:+.Å a;L+:k+:pra;d ;a;pa;m,a Á Á 20 Á Á

A;a;huH (rua; a;tMa ;


a;va;bua;Da;na;a;ya;k ta;a;va;k
+:a;na;a;m,a
A;a;Za;a;ga;Na;pra;sa;va;he ;tua;ma;Da;a;ta;vea;d;aH Á
A;a;k+: a;NRa;tea ta;
a;d;ya;ma;a;tRa:=+vea :pra:$a;a;na;a;m,a
A;a;Za;aH :pra;sa;a;Da; a;ya;tua;ma;a;
a;d;Za; a;ta .~va;yMa tva;a;m,a Á Á 21 Á Á

k+:nd;pRa;l+.a;VC+.na;ta;nua;a;~:a;d;ZE
/ / a;k+:na;a;Ta
k+:a;a;nta;pr
/ /  a;va;a;h:+: a;.ca;=e ta;va k+:NRa;pa;a;Zea Á
:pua;Sya;tya;sa;Ea :pra; a;ta;mua;Ka;a;~Ta;
/ / /  a;ta;d;ZRa;na;a;ya;a
BUa;Sa;a;ma;ya;a ma;k+:a:=+k+:a ;
a;va;
a;va;Da;a;n,a ;
a;va;h;a:=+a;n,a Á Á 22 Á Á

nea;tMua .sa:=+ea:$a;va;sa; a;ta; a;nRa:$a;ma;a; a;Da:=+a:$yMa


; a;na;tyMa ; a;na;Za;a;ma;ya; a;ta :de ;va;pa;tea Brua;va;Ea .tea Á
O;;vMa na . cea;d;a;Ka;l+$a;ntu
 a;
a;va;ma;ea;h;na;a;h;Ra
;
a;kM ma;a;txa;k+:a Ba;va; a;ta k+:a;ma;Za:=+a;sa;na;~ya Á Á 23 Á Á

A;a;l+.[ya;sa:†va;ma; a;ta;vea;l+.d;ya;ea:†a:=+ñÍ*:+.
çÅÅ m,a
A;Bya; a;TRa;na;a;ma;a;Ba;ma;ta;pra; a;ta;pa;a;d;na;a;hR ;m,a Á
;a;~na;gDa;a;ya;tM
/// a :pra; a;Ta;ma;Za;a; a;l .sua;pa;vRa;na;a;Ta
du;gDa;a;}bua;Dea:=+nua;k+.=+ea; a;ta ;
a;va;l+.ea;.ca;nMa .tea Á Á 24 Á Á

;
a;va:(õ;a;a;a;Ba:=+[a;Na;
a;va;h;a:=+kx+:ta;[a;NEa;~tea
;vEa;ma;a; a;na;k+:a; a;Da;pa ;
a;va;q+.a;}ba;ta;mu
// a;gDa;pa;‘íåÅ+aEH Á

Sunder Kidambi 74 www.prapatti.com


(ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na (ra;a;de ;va;na;a;ya;k+:pa;Vca;a;Za;t,a

A;a;ma;ea;d;va;a;
a;h;a;Ba:=+na;a;ma;ya;va;a;#ya;ga;BERaH
A;a;dÒ+Ra;Ba;va;a;}ya;max ;ta;va;SRa; a;na;BEa:=+pa;a;ñÍ*:
çÅE Å :H Á Á 25 Á Á

; a;na;tya;ea;
a;d;tEa; a;nRa;ga;ma ; a;naH (õ;a;a;sa;tEa;~ta;vEa;Sa;a
na;a;sa;a na;Ba;(ãÉa:=+pa;tea na;ya;na;a;a;b./ /Da;sea;tuaH Á
A;a;mÒea;
a;q+.ta;
a;pra;ya;ta;ma;a;mua;Ka;pa;‘íåÅ+a;ga;nDEaH
A;a:(õ;a;a;a;sa;na;a Ba;va; a;ta .sa;}å.pra; a;ta mua;hùÅ:a;ta;ea mea Á Á 26 Á Á

A;a:+:Nya;pa;l+.
a;va;ta;ya;Ea;va;na;pa;a;a:=;$a;a;ta;m,a
A;a;Ba;a:=+ya;ea;
a;Sa;d;nua;BUa;ta;ma;ma;tyRa;na;a;Ta Á
vMa;Zea;na Za:ËñÍÉ*;+.Å pa; a;ta;na;a . ca ; a;na;Sea;
a;va;tMa .tea
;
a;ba;}ba;a;Da:=M .~å.pxa;Za; a;ta .=+a;ga;va;ta;a ma; a;ta;meRa Á Á 27 Á Á

:pa;‘íåÅ+a;a;l+.ya;a;va;l+.ya;d:†a;sua:$a;a;ta:=e +Kea
/ /  a;.ca;
a;k+:ta;Za:ËñÍÉ*;+.Å a;na;Bea ma; a;ta;meRa Á
tva;tk+:a;a;nta;me
;
a;va;smea:=+Ba;a;va:+: a;.ca:=+a va;na;ma;a; a;l+.ke+:va
k+:NFe gua;Na;a;Ba;va; a;ta :de ;va;pa;tea tva;d ;a;yea Á Á 2¸ Á Á

/ /  a;Ba:=+l+.ñÍ*:
A;a:$a;a;nua;l+.a;}ba; öÐxÅ +.ta;he ; a;ta:$a;a;lE:H
.$ya;a;Ga;a;ta:=+a;a:$a:+: a;.ca+=E +a:$Ra;ta;pa;a;a:=;$a;a;tEaH Á
; a;.ca:ˆa;a;ñÍ*:+.
çÅÅ dE;a;~:a;d;Za;pu
/ / a;ñÍ*:+.
çÅÅ va .$a;a;ta;sa;ñÍ*:+.
çÅÅ a
tva;dâõâ ;a;hu;a;Ba;mRa;ma dx ;QM :pa;a:=;=+Bya;tea ;Da;aH Á Á 29 Á Á

na;a;l+.a;.ca;l+.ea;
a;d;ta; a;na;Za;a;k+.=+Ba;a;~k+.=+a;Bea
Za;a;nta;a;
a;h;tea .sua:=+pa;tea ta;va Za:ËñÍÉ*;+.Å .ca;kÒe Á
:pa;a;Nea:=+mua;Sya Ba:$a;ta;a;ma;Ba;ya;pra;d;~ya
:pra;tya;a;ya;nMa .$a;ga; a;ta Ba;a;va;ya;taH .~va;BUa;}îå:a;a Á Á 30 Á Á

A;[a;ea;Ba;Na;a;ya;k+.+:Na;a;}bua; a;Da;
a;va;dÒu+ma;a;BMa
Ba;#ta;a;nua:=+Via;na;ma;ma;tyRa;pa;tea tva;d ;a;ya;m,a Á
; a;na;tya;a;pa:=+a;Da;.ca;
a;k+:tea &+.d;yea ma;d ;a;yea
d:†a;a;Ba;yMa .~å.Pu+=+ a;ta d;a;[a;Na;pa;a; a;Na;pa;‘íåÅ+a;m,a Á Á 31 Á Á

www.prapatti.com 75 Sunder Kidambi


(ra;a;de ;va;na;a;ya;k+:pa;Vca;a;Za;t,a (ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na

du;d;Ra;nta;dE ;tya;
a;va; a;Za;Ka;[a;ta;pa:ˆa;Ba;ñÍ*:
çÅM Å
va;a:=+~ya .tea ;
a;va;bua;Da;na;a;ya;k ba;a;hu;ma;Dya;m,a Á
(ra;a;va;tsa;k+:Ea;~tua;Ba:=+ma;a;va;na;ma;a; a;l+.k+:a;ñÍ*:öÐÅM
; a;.ca;nta;a.Y;nua;BUa;ya l+.Ba;tea . ca;a:=+ta;a;TRa;ta;Ma naH Á Á 32 Á Á

va;NRa;kÒ+:mea;Na ;
a;va;bua;Dea;Za ;
a;va; a;.ca;
a:ˆa;ta;a;ñÍ*:
çÅ Å +.a
.smea:=+pra;sUa;na;sua;Ba;ga;a va;na;ma;a; a;l+.ke+:ya;m,a Á
&+.dùÅ;a;a .sua;ga;a;nDa:=;$a;h;tk+:ma;l+.
// a;ma;Na;a;ndÒ+a
; a;na;tya;a ta;va .~å.Pu+=+ a;ta mUa; a;tRa;a:=+va ;
a;dõ;ta;a;ya;a Á Á 33 Á Á

A;a;dÒ ta;ma;ea;ma;Ta;na;ma;a; a;(ra;ta;ta;a:=+kM .tea


ÄâM ma;naH .sua;ma;na;sa;a;ma;mxa;tMa du;h;a;na;m,a Á
Zua:;d
ta:†a;a;dx ;ZMa ;
a;va;bua;Da;na;a;Ta .sa;mxa:;d
Äâ ;k+:a;mMa
.sa;geRa;a;Sva;dM
/ Ba;va; a;ta . ca;ndÒ+ma;sa;Ma :pra;sUa; a;taH Á Á 34 Á Á

;
a;va:(õ;Ma ; a;na;ga;a;yRa ;
a;va;bua;Dea:(õ;a:= .$a;a;ta;k+:a;Zya
ma;DyMa va; a;l+ˆa;ya;
a;va;Ba;a;v.ya:$a;ga;
a;dõ;Ba;a;ga;m,a Á
A;a;ma;ea;
a;d;na;a;a;Ba;na; a;L+:na;~Ta;
a;va;a:=+Vca;Bxa;ñÍçÅ*:+.Å m,a
A;a;k+:pa;ya;tyua;d:=+ba;nDa I+.va;a;Za;ya;ea mea Á Á 35 Á Á

na;a;k+:Ea;k+:sa;Ma :pra;Ta;ma;ta;a;ma; a;Da;ku+:vRa;tea .tea


na;a;Ba;a;sa:=+ea:$a:=;$a;sa;Ma :pa;a:=+Na;a;ma;Bea;d;aH Á
A;a:=+a;Da;ya; a;;‘ ÂåÅ +a:=+h :tEa;BRa;va;taH .sa;ma;a;.ca;a
va;a:=+ea; a;.ca;ta;a ;
a;va;bua;Da;na;a;ya;k I+.tya;a;Ba;K.ya;a Á Á 36 Á Á

:pa;a;ta;a;}ba:=e +Na :pa;a:=+va;a:=+va;ta;a .sua:$a;a;ta;a


d;a;~yea ; a;na;vea;Za;ya; a;ta :de ;va;pa;tea dx ;Za;Ea mea Á
;
a;va;nya;~ta;sa;v.ya;k+.=+sa;ñÍ*:+.
çÅÅ ma:$a;a;ya;ma;a;na-
.=+ea;ma;a;Vca:=+}ya;
a;k+.=+Na;a .=+Za;na;a tva;d ;a;ya;a Á Á 37 Á Á

.~:a;a:=+‡a;k+:a:=+Na;mua;pa;a:†a;txa;ta;a;ya;va;Na
;dE ;tyea;ndÒ+va;a:=+Za;ya;nMa d; a;ya;ta;ea;pa;Da;a;na;m,a Á

Sunder Kidambi 76 www.prapatti.com


(ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na (ra;a;de ;va;na;a;ya;k+:pa;Vca;a;Za;t,a

:de ;vea;Za ya;Ea;va;na;ga:$ea;ndÒ+k+.=+a;a;Ba:=+a;ma;m,a


+.=+a;k+.=+ea; a;ta Ba;va;dU:+:yua;gMa ma;na;ea mea Á Á 3¸ Á Á

l+.a;va;Nya;pUa:=+l+. a;L+:ta;ea;DvRa;pa;a:=+Bra;ma;a;BMa
l+.[ma;a;
a;va;h;a:=+ma; a;Na;d;pRa;Na;ba:;d
Äâ ;sa;K.ya;m,a Á
ga;ea;pa;a;ñÍ*:+.
çÅÅ Nea;Sua kx+:ta;.ca;z,+kÒ+:ma;NMa ta;vEa;ta;t,a
.$a;a;nua;dõ;yMa .sua:=+pa;tea na .$a;h;a; a;ta ; a;.ca:†a;m,a Á Á 39 Á Á

dU;tyea du;kU+:l+.h:=+Nea v.ra:$a;sua;nd:= +a;Na;Ma


;dE ;tya;a;nua;Da;a;va;na;
a;va;Da;a;va;
a;pa l+.b.Da;sa;a;hùÅ:a;m,a Á
k+:nd;pRa;k+:a;h;L+: a;na;Sa;ñÍ*:+.çÅÅ k+:L+:a; a;.ca;k+:a;BMa
.$a;ñÍ*:+.
ÈÅ a;yua;gMa .$a;ya; a;ta :de ;va;pa;tea tva;d ;a;ya;m,a Á Á 40 Á Á

:pa;a;Sa;a;Na; a;na;a;mRa;ta;ta;pa;ea;Da;na;Da;mRa;d;a:=M
Ba;sma;nyua;pa;a;
a;h;ta;na:=e +ndÒ+ku+:ma;a:=+Ba;a;va;m,a Á
.sMa;va;a;
a;h;tMa ;
a:ˆa;d;Za;na;a;Ta .=+ma;a;ma;h ;a;Bya;Ma
.sa;a;ma;a;nya;dE ;va;ta;mua;Za;a;nta
/ /  :pa;dM tva;d ;a;ya;m,a Á Á 41 Á Á

A;a;va;a:$Ra;ta;a;a;Ba:=+nua;Sa:$ya ; a;na:$a;Ma;Zua:$a;a;lE:H
:de ;vea;Za ;
a;d;v.ya;pa;d;pa;‘íåÅ+a;d;L+:a; a;ya;ta;a;a;BaH Á
A;nya;a;a;Ba;l+.a;Sa;pa;a:=+l+.ea;l+.a;ma;dM ma;d ;a;ya;m,a
A;ñÍçÅ*:Å +.a;kx+:tMa &+.d;ya;ma;*:
ñÍçÅÅ +. a;L+:a;BaH .~va;yMa .tea Á Á 42 Á Á
u

:pa;ñÍ*:+.
öÐÅ a;nya;sa;Ea ma;ma ; a;na;h;a;nta / /  ma;h;~ta:=+*: çÅñÍE Å :H
ga;ñÍ*:+.
çÅÅ a; a;Da;k+:Ma ;
a;va;d;Da;ta;a ga:+:q+.~å:a;va;nt
ò a;a;m,a Á
na;a;k+:Ea;k+:sa;Ma ma; a;Na;
a;k+.=+a;f;ga;NEa:+:pa;a;~ya;a
ñÍïåÅ Á Á 43 Á Á
na;a;Ta tva;d ;a;ya;pa;d;ya;ea;nRa;Ka:=+‡a;pa;
a;*::H
ôÅ Ù

va:$"a;Dva:$a;a;ñÍ*:
öÐÅu +.Za;sua;Da;a;k+:l+.Za;a;ta;pa:ˆa-
k+:pa;dÒu+ma;a;}bua:+:h;ta;ea:=+Na;Za:ËñÍÉ*;+.ÅÅ .ca;kÒE;H Á
ma;t~ya;a;
a;d;a;Ba;(ãaÉ ;
a;va;bua;Dea:(õ;a:= ma;a;Nq+.
/ /  tMa .tea
ma;a;nyMa :pa;dM Ba;va;tua ma;Ea; a;L+:
a;va;BUa;Sa;NMa naH Á Á 44 Á Á

www.prapatti.com 77 Sunder Kidambi


(ra;a;de ;va;na;a;ya;k+:pa;Vca;a;Za;t,a (ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na

; a;.ca:ˆMa tva;d ;a;ya;pa;d;pa;‘íåÅ+a;pa:=+a;ga;ya;ea;ga;a;t,a


ya;ea;gMa ;
a;va;na;a.Y;
a;pa yua;ga;pa;
a;dõ;l+.yMa :pra;ya;a;a;nta
// Á
;
a;va;Sva;a;Vca
/ / /  ; a;na:$Ra:=+pa;tea ; a;Za:=+a;sa :pra:$a;a;na;Ma
:vea;DaH .~va;h;~ta; a;l+.a;Ka;ta;a;
 a;na du:=+[a:=+a; a;Na Á Á 45 Á Á

yea .$a;n}å.a;k+:ea; a;f;a;Ba:+:pa;a;a:$Ra;ta;Zua:;dÄâ ;Da;ma;RaH


.tea;Sa;Ma Ba;va;.cca:=+Na;Ba;a;#ta:=+t
/ / / /  a;a;va Ba;ea;gya;a Á
tva:…a;a;
a;va;tEa;a;~:a;d;Za;na;a;ya;k
/ / du;lR+.BEa;~tEaH
A;a;tma;a;na;ma;pya;k+:Ta;yaH .~va;ya;ma;a;tma;va;nta;m,a Á Á 46 Á Á

; a;na;a;Sk+:Vca;na;tva;Da;
/ a;na;na;a ;
a;va;bua;Dea;Za yea;na
nya;~taH .~va:=+[a;Na;Ba:=+~ta;va :pa;a;d;pa;‘íåÅ+ae Á
na;a;na;a;
a;va;Da;pra; a;Ta;ta;ya;ea;ga;
a;va;Zea;Sa;Da;nya;aH
na;a;hR ;a;nta
/ /  ta;~ya Za;ta;k+:ea; a;f;ta;ma;Ma;Za;k+:[ya;a;m,a Á Á 47 Á Á

A;a;tma;a;pa;h;a:=;=+a;sa;ke+:na ma;yEa;va d:†a;m,a


A;nyEa:=+Da;a;yRa;ma;Dua;na;a ;
a;va;bua;DEa;k+:na;a;Ta Á
.~va;a;kx+:tya ;Da;a:=+ a;ya;tua;ma;hR ;a;sa ma;Ma tva;d ;a;yMa
. ca;ea:=+ea;pa;na;a;ta; a;na:$a;nUa;pua:=+va;t,a .~va;pa;a;de Á Á 4¸ Á Á

A;¼a;a;na;va;a;a:=+ a;Da;ma;pa;a;ya;Dua:=+nDa:=M ma;a;m,a


A;a;¼a;a;
a;va;Ba;Via;na;ma;
a;k+:Vca;na;sa;a;vRa;Ba;Ea;ma;m,a Á
;
a;va;nd;n,a Ba;va;a;n,a ;
a;va;bua;Da;na;a;Ta .sa;ma;~ta;vea;d ;a
;
a;kM na;a;ma :pa;a:ˆa;ma;pa:=M ma;nua;tea kx+:pa;a;ya;aH Á Á 49 Á Á

:pra;—Ì+:a;d;ga;ea;ku+:l+.ga:$ea;ndÒ+pa;a:=+a;[a;d;a;dùÅ;a;aH
ˆa;a;ta;a;~tva;ya;a na;nua ;
a;va;pa; a:†a;Sua ta;a;dx ;Za;a;Sua Á
.sa;va ta;de ;k+:ma;pa:=M ma;ma .=+[a;NMa .tea
.sa;nta;ea;ya;ta;Ma ;
a:ˆa;d;Za;na;a;ya;k ;
a;kM ga:= +a;yaH Á Á 50 Á Á

va;a;tya;a;Za;tEa;
a;vRa;Sa;ya:=+a;ga;ta;ya;a ;
a;va;vax :†EaH
v.ya;a;GUa;NRa;ma;a;na;ma;na;sMa ;
a;va;bua;Da;a; a;Da:=+a:$a Á

Sunder Kidambi 78 www.prapatti.com


(ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na (ra;a;de ;va;na;a;ya;k+:pa;Vca;a;Za;t,a

; a;na;tya;ea;pa;ta;pta;ma;
a;pa ma;Ma ; a;na:$a;k+:mRa;Ga;mERaH
; a;na;veRa;Za;ya .~va;pa;d;pa;‘íåÅ+a;ma;Dua;pra;va;a;h;m,a Á Á 51 Á Á

.$a;ya ;
a;va;bua;Da;pa;tea tvMa d; a;ZRa;ta;a;Ba;a;Sf;d;a;naH
.sa;h .sa:=+a;sa:$a;va;a;sa;a;mea;
a;d;na;a;Bya;Ma va;Za;a;Bya;a;m,a Á
na;L+:va;na;a;ma;va max ;‘îåÅ+n,a :pa;a;pa:=+a; a;ZMa na;ta;a;na;Ma
ga:+:q+.sa;a:=+d;nUa;pea ga;nDa;h;~ta;a;va d ;a;v.ya;n,a Á Á 52 Á Á

; a;na:=+va; a;Da;gua;Na:$a;a;tMa ; a;na;tya; a;na;d;eRa;Sa;ma;a;dùMÅ;a


na:=+k+:ma;Ta;na;d;[Ma na;a;
a;k+:na;a;mea;k+:na;a;Ta;m,a Á
;
a;va;na;ta;
a;va;Sa;ya;sa;tyMa :vea;ñÍ*:+.
öÐÅ fe;ZaH k+:
a;va;~tva;Ma
.~tua; a;ta;pa;d;ma; a;Da;ga;.cC+.n,a Za;ea;Ba;tea .sa;tya;va;a;d ;a Á Á 53 Á Á

ÁÁ I+. a;ta (ra;a;de ;va;na;a;ya;k+:pa;Vca;a;Za;t,a .sa;ma;a;pta;a ÁÁ

k+:
a;va;ta;a;
a;kR+:k+:a;sMa;h;a;ya k+:ya;a;Na;gua;Na;Za;a; a;l+.nea Á
(ra;a;ma;tea :vea;ñÍ*:+.
öÐÅ fe;Za;a;ya :vea;d;a;nta;gua:=+vea na;maH Á Á

www.prapatti.com 79 Sunder Kidambi


(ra;aH
(ra;a;ma;tea .=+a;ma;a;nua:ja;a;ya na;maH
(ra;a;ma;tea ; a;na;ga;ma;a;nta;ma;h;a;de ; a;Za;k+:a;ya na;maH

Á Á (ra;a A;.ccua A;saAA;m,a Á Á


((ra;a -A;.cyua;ta;Za;ta;k+:m,a )
(ra;a;ma;a;n,a :vea;ñÍ*:+.
öÐÅ f;na;a;Ta;a;yRaH k+:
a;va;ta;a;
a;kR+:k+:ke+:sa:= +a Á
:vea;d;a;nta;a;.ca;a;yRa;va;ya;eRa mea .sa; a;Ša;Da:†a;Ma .sa;d;a &+.
a;d Á Á
;a;sa;a:=+vea;ñÍ*:+. ëÐÅÁ A;sa;a;h;sa;ëë+;a;ta;nta;sa;ta;nta;e
öÐÅ q+.Na;a;h:…a;ea k+:I+.ta;
a;ëÐ*; Á aÁ
:vea A;nta;a;a:=A;va:…a;ea ma;h .sa;a;NNa;jJe
/ / / / a;o .sa;I .saAM ;
a;hAA;a;mma
/ / / / / Á Á
ñÍÅ f;na;a;Ta;a;yRaH k+:
a;va;ta;a;
a;kR+:k+:a;sMa;h;sa;vRa;ta:n:a;~va;ta:n:aH Á
(ra;a;vea;öÐ*:+.
:vea;d;a;nta;a;.ca;a;yRa;va;ya;eRa ma;ma .sMa; a;na;Da:†a;Ma .sa;d;a .~va;yMa &+.d;yea Á Á

:Na;ma;h ; a;taA;sa;a;Na :Na;a;hM .sa;.ccMa d;a;sa;a;Na A;.ccua AM ;


a;F+=;ja;ea;I+.m,a Á
ga;lu +.l :Na;I ta;q ta;ma;a;lM A;
a;h;nd :NaA:=+ea .sa;h;aA;le+.ëÐ*; ëÐÅÁ ga;I+.nd;m,a Á Á 1 Á Á

na;ma;ta ;
a:ˆa;d;Za;a;na;Ma na;a;TMa .sa;tyMa d;a;sa;a;na;a;ma;.cyua;tMa ;a;~Ta:=;$ya;e
/// a; a;taH Á
ga:+:q na;d ;a ta;f ta;ma;a;lM A;h ;a;ndÒ+na;ga:=+Ea;Sa;Da;a;.ca;lE+.k ga:jea;ndÒ+m,a Á Á 1 Á Á

;
a;kM+:k+.=+sa;.cca Tua;IR tua;h .saAM ;Bua .gea;
a;h; a;Na ;
a;va;l+.a;sa va;a;
a;h:†a;ma;IR Á
:P+. a;NaA;a ba;a;le+.Na ma.O; :pa;Via:= .sua A .ja;a;ppaAM / va ku+:Na;o :pa;sa;aA;m,a Á Á 2 Á Á
ñÍÅ
;
a;k+:öÐ*:+=+sa;tya .~tua; a;ta;~ta;va .~va;yMa;BUa .gea;
a;h;na;a ;
a;va;l+.a;sa v.ya;a;&+.ta;ma;ya;a Á
:P+. a;Na;ta;a ba;a;le+.na ma;ya;a :pa;Via:= Zua;k .ja;a;pa;ta;
/ / /  a;ma;va k+.=+ea;tua :pra;sa;a;d;m,a Á Á 2 Á Á

ma;I+.lM ;
a;va Ba;a;a;saAM ma;h ;
a;kM+:k+.=+sa;.cca tua;h ;
a;k+: a:†a .ja;ea;Nh;a :pa;sa:=e Á
l+.ggMa l+.h;o ;
a;va;sua; a:;d
ÄâM .=+.cC+.a .sa; a;l+.lM va ; a;ta;va;hA;a .sa;ea:†a gaA;m,a Á Á 3 Á Á
ñÍÅ
ma; a;l+.na;ma;
a;pa Ba;a;
a;Sa;tMa ma;ma ;
a;k+:öÐ*:+=+sa;tya ta;va k
+:a; a;tRa:$ya;ea;t~na;a :pra;sa:=e Á
îåçÉM l+.Ba;ta;Ma ;
a;va;Zua; a:;d
l+.+;a ÄâM .=+Tya;a .sa; a;l+.l+.a;ma;va ;
a:ˆa;pa;Ta;ga;a .~:a;eåò a;ta;ea ga;ta;m,a Á Á 3 Á Á

ta;tTa;a:= :Na.O;;Na F+.


a;vaA;a .sa;ea;h;o ; a;taA;sa;a;Na :Na;a;h tua;jJa .sa;ma;a.O; Á
va;a;nd:†a;Na
/ / ma;
a;hA;a;NMa ma;jJa;a;mma
/ / / / / .sua;IR +.Na ba;a; a;l+.sa;a ma;jJa Tua;IR Á Á 4 Á Á
(ra;a A;.ccua A;saAA;m,a (ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na

ˆa;~ta;a:= na;yea;na .~Ta;a;


a;pa;ta;a Za;ea;Ba;ta;Ma ;
a:ˆa;d;Za;a;na;Ma na;a;Ta ta;va .sa;ma;a:jea Á
va;a;nd;tva
/ / ma;
a;h;ta;a;na;Ma ma;Dyea (rua;ta;a;na;Ma ba;a; a;l+.Za;a ma;ma .~tua; a;taH Á Á 4 Á Á

A;}å.h;gua:+.NMa A;.ccua A .ja;a;h;a .sa;a;h;a;sa;Na;a;mma Äâ :pa;I+.æÆ*+:ea Á


/ / / / / l+;d
:pa;
a;q+.va;a;I A :pa:=+ma;æÆ*+:ea va;a:=e +a;sa A;pa;a;Nq
/ /  A:†a;NMa A;}å.h;a;Na;m,a Á Á 5 Á Á

A;sma;‘çuÅ ;+.Na;a;ma;.cyua;ta ;a:ja;–ë+:a;a;sMa;h;a;sa;nea l+.b.Da;pra; a;ta;SFH Á


:pra; a;ta;pa;a;
a;d;ta :pa:=+ma;a;Ta;eRa va;a:=+ya;~ya;pa;a;Nq+.
/ /  ta;tva;ma;sma;a;k+:m,a Á Á 5 Á Á

;
a;hA.O;;sua :de ;a;saA;a;NMa .ja;Nh;I l+.h:= +a;sua :pua;NNa;.ca;nd;ea ë+;a
ë Á :Pu+.q+.ea Á
k+:lu +.sa:ja;le+.sua va hM ;sa;ea k+:sa;aA k+:bua:=e +sua F+.a;a;sa A;.ccua A :Na Ka;Na;m,a Á Á 6 Á Á

&+.d;yea;Sua :de ; a;Za;k+:a;na;Ma .ja;a;–îå+:va;a l+.h:= +a;Sua :pUa;NRa;.ca;ndÒ I+.va .~å.Pu+.fH Á


k+:lu +.Sa .ja;le+.a;Sva;va
/ hM ;saH k+:Sa;a;ya k+:bRua+.=e+Sua ; a;ta;SF+.~ya;.cyua;ta na [a;Na;m,a Á Á 6 Á Á

A;aA;ma mea:†a :pa;ma;a;Na;ea A;a;ga;ea;


a;vaA;NMa :paA;a;sa ; a;NaA ma;a;h;ppa;ea Á
.sa;‰+
a;hA ;
a;hAA .sua;l+.h;ea dU:=M mua A;a;sa :NaA;sa;.cca .q+.ea;l+.a A;ntea Á Á 7 Á Á

A;a;ga;ma;ma;a:ˆa;pra;ma;a;NaH A;a;ga;ea;pa;a:ja;nMa :pra;k+:a;Za ; a;na:ja ma;a;h;a;t}yaH Á


(ra; a:;d
Äâ ;ta &+.d;ya .sua;l+.Ba;ea dU:=M mua;Vca;a;sa na;ta;sa;tya d;ea;l+.a;ya;ma;a;na;a;n,a Á Á 7 Á Á

.sa;I Ka;
a;vaA .saA;l :he AM .sa:=+Na;a;gaA;sa;.cca .sa;.cca;Na;a;Na;a;Na;nd;m,a Á
o+.l+.
a;ñÍ*:
ÈÅ A ; a;ta;
a;va;h;ntMa o+.va; a;Na;saA;a;NMa .saA;a;I ga;aA;a;nta
/ /  tua;ma;m,a Á Á ¸ Á Á

.sa;d;a [a;
a;pa;ta;sa;k+:l+.he;yMa Za:=+Na;a;ga;ta;sa;tya .sa;tya;¼a;a;na;a;na;nd;m,a Á
ñÍÅ ta ;
a:ˆa;
a;va;Da;a;ntMa o+.pa; a;na;Sa;d;Ma Za;ta;a; a;na ga;a;ya;a;nta
o+.l+.
a;È*:+. / /  tva;a;m,a Á Á ¸ Á Á

ku+:Na;a;sa :Na k
+:a:=+a;sa :ke+:Na ;
a;va F+.a;vea;a;sa :Na .sMa;F+.
a;va:…a;a;sa A;Na;NNa ;
a;F A;ea Á
h:=+a;sa ; a;Na;
a;h;lM :Na h ;a:=+a;sa A;
a;h;nd :NaA;a:=+nd A;Na;h .ja;ea;I :Pu+=+nta;ea Á Á 9 Á Á

k+.=+ea;
a;Sa na ;
a;kÒ+:ya;sea :ke+:na;a;
a;pa .~Ta;a;pa;ya;a;sa na .sMa;~Ta;a;pya;seaY;na;nya;a;~Ta;taH
/// Á
 M na ;
a;hò;ya;sea A;h ;a;ndÒ+na;ga:=e +ndÒ+a;na;Ga .$ya;ea; a;ta;s~å.Pu+=+n,a Á Á 9 Á Á
h:=+a;sa ; a;na;a;Ka;l

Sunder Kidambi 82 www.prapatti.com


(ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na (ra;a A;.ccua A;saAA;m,a

A;Nua :pa;a;maA;ssa ;
a;va A;.ccua A .sa:†a;a tua;h .saA;l ;Da;a:=+Na;a;I+.va;hu:†a;a Á
.tea;Na :pa;
a;q+.va;tTua :pua;NNa;ea .sua;ë+;a;
ë Á a;sa A;pa;
a;q+.h A ; a;NaA ;
a;F+.IR .sa;ë+;a;gaA;e
ëÁ a Á Á 10 Á Á

A;Nua :pra;a;ma;ta;~ya;a;pya;.cyua;ta Za;a;#ta;~ta;va


//// .sa;k+:l ;Da;a:=+Na;a;
a;d :pra;BUa;ta;a Á
.tea;na :pra; a;ta va;~tua;pUa;NRaH (rUa;ya;seaY;pra; a;ta;h;ta ; a;na:ja;a;~Ta;
/ / /  a;taH .sa;vRa;ga;taH Á Á 10 Á Á

.saA;l+.a;Na ;Da:=+Na ; a;NaA;ma;Na .sa;a;a;ma:†a;Na ; a;NaA;ma .sMa;


a;F A;ea .sa;ë+;a
ë Á ta;NUa Á
ë Á a;sa A;.ccua A .sa;ë+;a;e
.sua;ë+;a; ë Á a .saA dM ;a;saA k+.…a k+:a:=+Na:†a;Na k+:bua:=+ea Á Á 11 Á Á

.sa;k+:l+.a;na;Ma ;Da:=+Na ; a;na;ya;ma;na .~va;a;a;ma;tva ; a;na;ya;ma .sMa;a;~Ta;taH


/// .sa;vRa;ta;nuaH Á
(rUa;ya;seaY;.cyua;ta .sa;vRaH .~va;yMa d; a;ZRa;ta k+:a;yRa k+:a:=+Na;tva k+:bRua:=H Á Á 11 Á Á

:pua;a:=+sa :pa;h;a;Na .sa:= +a:=+ea Bua;va;Na;a;NMa h;ea;a;sa A;.ccua A o+.va;aA;a;Na;m,a Á


; a;NaA .sMa;k+:ppa .sa;Na;a;h;ea va;h;a;sa ; a;Na;a;ma:†a:†a;NMa ;
a;va A;b.Bua A .sa:†a;a Á Á 12 Á Á

:pua:+:Sa :pra;Da;a;na Za:= +a:=+ea Bua;va;na;a;na;Ma Ba;va;~ya;.cyua;ta;ea;pa;a;d;a;na;m,a Á


; a;na:ja;sMa;k+:pa .sa;na;a;Ta;ea va;h;a;sa ; a;na;a;ma:†a;tva;ma;pya;;‘ ÂåÅu +ta Za;a;#taH
/ / / /  Á Á 12 Á Á

;
a;va;sa;ma gua;Na;ñÍ*:
öÐÅu += :paA+.=e .ja;lM va .sa;a;ma;NNa k+:a:=+NMa tua;h :ke+:L +:a Á
; a;NaA k+:mma .sa; a:†a ; a;NaAA;a A;.ccua A ba;}å.h;a;I F+.a;va:=+nta ;
a;va;sea;sa;a Á Á 13 Á Á

;
a;va;Sa;ma gua;Na;a;öÐ*:ñÍu Å += :pra;k+.=e .ja;l+.a;ma;va .sa;a;ma;a;nya k+:a:=+NMa ta;va :ke+: a;LH Á
; a;na:ja;k+:mRa;Za;a;#ta;
/ / / /  a;na;ya;ta;aH A;.cyua;ta b.ra;;a;
a;d .~Ta;a;va:=+a;nta ;
a;va;Zea;Sa;aH Á Á 13 Á Á

:pua;a:=+sa;a tua;jJa ;
a;va;hU;IR A;.ccua A l+..cC +.a A I+.a;tTaA;a // .sa;NNa;aA;ea Á
:Na;a;tTa/ /  :pa:=M tua;jJa;a;NMa .sa;a ;
a;va ;a;sa:= +a h;ea;I tua;jJa ;
a;kM o+.Na I A:=+m,a Á Á 14 Á Á

:pua:+:Sa;a;~ta;va ;
a;va;BUa; a;taH A;.cyua;ta l+.[}ya;aH .~:a;a;sMa;¼a;aH Á
na;a;a;~ta
/ / / :pa:=M yua;va;ya;eaH .sa;a;
a;pa (ra;a;BRa;va; a;ta ta;va ;
a;kM :pua;na;a:=+ta:=+t,a Á Á 14 Á Á

:Na hu tua;h .sa;a:=+sa;b.Ba;


a;hA;a :Na;a;h tua;mMa O;;ëë+;aÁ .sa;ëë+;aÁ l+.ea A .sa:=+NNa;ea Á
O;A;a;va :Na;a;Na .sa;a:=M I A mua; a;Na;oM ; a;taA;sa;Na;a;h I A:= ;
a;va;I+.nta;a Á Á 15 Á Á

www.prapatti.com 83 Sunder Kidambi


(ra;a A;.ccua A;saAA;m,a (ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na

na Ka;lu ta;va .sa;dx;Za;a;Bya; a;Da;k+:aH na;a;Ta tva;mea;va .sa;vRa;l+.ea;k Za:=+NyaH Á


O;;ta;a;va;t,a ¼a;a;na;sa;a:=M I+. a;ta ¼a;a;tMua ;
a:ˆa;d;Za;na;a;Tea;ta:= ;
a;va; a;.ca;nta;a Á Á 15 Á Á

Ba;a;I :P+. a;Na;nd o+=+a;


a;h;va :pa;
a;q+.va;a;le+.ntea;sua :pa;aA;q va;hu:†a :P+.l+.a Á
A;
a;va du;
a;h;Na :ppa;mua;he ;
a;hM A;a;Na:†a;a tua;h A;l+.ñÍ*:+.
ÈÅ a;Na:…a :pa;h;a;va;a Á Á 16 Á Á

Ba;a; a;ta :P+.Na;a;ndÒ+pua:=+a; a;Da;pa :pra; a;ta;pa;a;l+.ya;tsua :pra;k+:f :pra;BUa;ta :P+.l+.a Á


A;
a;pa dÒu+
a;h;Na :pra;mua;KEaH A;a;¼a;a;pta;~ta;va;a;l+.
/ ñÍÅ na;a;ya;pra;Ba;a;va;a Á Á 16 Á Á
È*:+.

; a;NaA;ma ;
a;va;h ;a;Na :pa;o+†a;a .sa;ë+;a;a;Na
ëÁ ;
a;va d;a;sa;sa;.cca o+. a;‰+a;saA tua;ma;m,a Á
.sa:;d
Äâ ; a;Na;ma;a;ntaA
// ba;}å.h;Na .sa;ma;a;
a;h ;a;sa:;d
ÄâM l+.h;a;nta
/ /  ; a;taA;sa;a Bua; a:†a;m,a Á Á 17 Á Á

; a;na;ga;ma ;
a;va;Da;a;na;Ma :pra;vax ; a:†aH .sa;veRa;Sa;a;ma;
a;pa d;a;sa;sa;tya;ea; a;‰+Zya tva;a;m,a Á
(ra;a:;d
Äâ ; a;na;ma;a:n:a;ta
/ b.ra;a;;Na .sa;ma;a; a;Da ;a;sa:;d Äâ ;Ma l+.Ba;ntea ;
a:ˆa;d;Za;a Bua;a;#ta;m,
/ / / /  a Á Á 17 Á Á

A;a:=+jJa ; a;taA;sa ;
a;va;l;O; A;.ccua A ; a;Na;.ccMa :Na F+.a;a;sa .ja;I :Na;a;ma tua;ma;m,a Á
k+:mma;a;Na k+:a;ppaA;a;NM
/ a k+:a;
a;h;I k+:ppa;nta:=e +sua k+:ea ; a;Na;ë+;a
ë eÁ ;sa;m,a Á Á 1¸ Á Á

A;a:=+a;Dya ;
a:ˆa;d;Za ;
a;va;l+.yeaY;.cyua;ta ; a;na;tyMa na ; a;ta;SF+.a;sa ya;
a;d na;a;ma tva;m,a Á
k+:mRa;Na;Ma k+:a;pa;ta;a;na;M
/// a k+:a:=+Sya; a;ta k+:pa;a;nta:=e +Sua k+:ea ; a;na;veRa;Za;m,a Á Á 1¸ Á Á

k+:ppea;a;sa kM+:a;KaA;a;IM
 k+:ppa;du;ma;ea ë+;a
ë Á ;a;sa;a:= k+:Vca;Na l A;a .sa;
a;hA;ea Á
:NaA;sa;.cca .sa;I :P+.l+.a;IM ; a;NaA C+.a;
a;h ; a;Na;
a;h;NNa ; a;Na;.cca ta;a;va ; a;ta;hu;va;Na;ea Á Á 19 Á Á
ñÍ ta;a; a;na k+:pa;dÒu+ma I+.va (ra;a;k+:a;Vca;na l+.ta;a .sa;
a;h;taH Á
k+:pa;ya;a;sa k+:a; a:øå*:+.
Á
na;ta;sa;tya .sa;d;a :P+.l+.a; a;na ; a;na:ja;.cC+.a;ya;a ; a;na;a;BRa;Ša ; a;na;tya ta;a;pa ;
a:ˆa;Bua;va;naH Á Á 19 Á Á

.saA;l+.a A;ma;a;Na ; a;Na;æÆ*+:a .saA;l+.sua:=+a;NMa ;


a;va A;nta:=+ea A;ppa;a;Na;ea Á
.saA;l :P+.l+.a;Na :pa;sUa;IR .saA;l .ja;Na;a;NMa .sa;ma;ea Kua :NaA;sa;.cca tua;ma;m,a Á Á 20 Á Á

.sa;k+:l+.a;ga;ma;a;na;Ma ; a;na;SF+.a .sa;k+:l .sua:=+a;Na;a;ma;pya;nta:= A;a;tma;a Á


.sa;k+:l :P+.l+.a;na;Ma :pra;sUa; a;taH .sa;k+:l .ja;na;a;na;Ma .sa;maH Ka;lu na;ta;sa;tya tva;m,a Á Á 20 Á Á

Sunder Kidambi 84 www.prapatti.com


(ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na (ra;a A;.ccua A;saAA;m,a

I A .sa;ë+;a;a;Na
ëÁ .sa;ma;a;Na;ea .sa;.cca ;
a;F A;ea d;a;sa;sa;.cca .sa;I :pa;a:=+pua;NNa;ea Á
;
a;k+:h va;h;a;sa :pa;#Ka va;aAM :pa;Nq+.va :pa;mua;he ;sua :pea;sa;NMa ;
a;va .sa;h;nta;ea Á Á 21 Á Á

I+. a;ta .sa;veRa;Sa;Ma .sa;ma;a;naH .sa;tya ;a;~Ta;ta;e


/ / /  a d;a;sa;sa;tya .sa;d;a :pa;a:=+pUa;NRaH Á
k+:TMa va;h;a;sa :pa;[a;pa;a;tMa :pa;a;Nq+.va :pra;mua;Kea;Sua :prea;Sa;Na;ma;
a;pa .sa;h;ma;a;naH Á Á 21 Á Á

;
a;va;sa;ma;a;mma
/ / / / / k+:mma ma;ggea ;
a;va;pa;a:=+Ka;l+.nta;a;Na va;a;h; a;l A k+.=+Na;a;Na;m,a Á
:Na;a;h ; a;Na;
a;h;l+.a;Na A;NNa;ea :Na;a;tTa / /  tua;ma;a;
a;h :NaA;sa;.cca h;tTa;a;l+.}ba;ea Á Á 22 Á Á

;
a;va;Sa;mea k+:mRa;ma;a;geRa ;
a;va;pa;a:=+~Ka;l+.ta;Ma ;
a;va;–ë+: a;l+.ta k+.=+Na;a;na;a;m,a Á
na;a;Ta ; a;na;a;Ka;l+.
 a;na;a;ma;nya;ea na;a;a;~ta / / / tva;Ša;ta;sa;tya h;~ta;a;l+.}baH Á Á 22 Á Á

:Na;a;Na;ssa k+:ea A;
a;va;saA;ea A;.ccua A k+:lu +.Na;aA tua;jJa k+:ea dU:=+
a;F A;ea Á
.sa:†a;aA k+:ea A;I+.Ba:=+ea ta;a Kua o+.va;aA;ea tua;mMa ; a;.caA .saAM ;a;sa:;d
Äâ ;ea Á Á 23 Á Á

¼a;a;na;~ya k+:eaY;
a;va;Sa;yaH A;.cyua;ta k+.+:Na;a;ya;a;~ta;va k+:ea dU:=+a;~Ta;taH
/// Á
Za;#teaH k+:eaY; a;ta;Ba:=H ta;sma;a;t,a Ka;lU +.pa;a;ya;~tva;mea;va .~va;yMa ;a;sa:;d
Äâ H Á Á 23 Á Á

.sMa;k+:ppa k+:NNa;h;a:=+ea ;
a;kM+:k+.=+sa;.cca Ba;va;sa;aA+.=e A;I+.ga;
a;h;=e Á
A;Na;h;ea tua;mMa Kua :pa;ea A;ea A;ppa;a;Na ;
a;k+:va;a .sa;ma;a:=+Nea;Na :pa;o+†a;ea Á Á 24 Á Á
ñÍÅ pa k+:NRa;Da;a:=H ;
a;k+:öÐ*:+=+sa;tya
.sa;öÐ*:+. ñÍÅ Ba;va .sa;a;ga:=e Y; a;ta;ga;Ba;a;=e Á
A;na;Ga;~tvMa Ka;lu :pa;ea;taH A;a;tma;na;Ma kx+:pa;a .sa;ma;a:=+Nea;na :pra;yua;#taH Á Á 24 Á Á

A;.ccua A :Na d;a;nta / /  ma;ea;#KMa IR +.sa:= Ba;a;vea;Na Ba;a;


a;vaA;a I A:= .sua:=+a Á
.=+ a:†Ma :pa;a:=+va;ææ*e+:oM l+.#KMa A;a;le+.#Ka ;
a;d;NaA:=+a;Na ;
a;va :Na Ka;ma;m,a Á Á 25 Á Á

A;.cyua;ta na d;d; a;ta ma;ea;[Ma IR +(õ;a:=+Ba;a;vea;na Ba;a;


a;va;ta;a I+.ta:= .sua:=+aH Á
.=+a;
a:ˆMa :pa;a:=+va;tRa; a;ya;tMua l+.[a;ma;a;le+.K.ya;
a;d;na;k+.=+a;Na;a;ma;
a;pa na [a;ma;m,a Á Á 25 Á Á

A;a;maA .=+sa .sa;aA:=+ssa va A;


a;h;nd;o+= :Na;a;h ; a;Na;mma;l ma;h;gGa;a;I+.m,a Á
ta;a:=+a;nta
/ /  :Na ;
a;va;ga;Nea;oM A;Na;NNa .sua;l+.h;a;I tua;jJa gua;Na .= A;Na;a;I+.m,a Á Á 26 Á Á

www.prapatti.com 85 Sunder Kidambi


(ra;a A;.ccua A;saAA;m,a (ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na

A;max ;ta .=+sa .sa;a;ga:=+~yea;va A;h ;a;ndÒ+pua:=+na;a;Ta ; a;na;mRa;l+.ma;h;a;Ga;Ra; a;Na Á


îÅëÐu Å +.va;a;nta
Za;*; / /  na ;
a;va;ga;Na; a;ya;tMua A;na;nya .sua;l+.Ba;a; a;na ta;va gua;Na .=+‡a;a; a;na Á Á 26 Á Á

BUa;a;saA .sua;I .sa;a;ma;nta;ea Bua A;I+.nd o+.=e+sa .sa;ë+;a;gu


ë Á a;Na .sa;a;ma;nta;ea Á
Ka;
a;vaA ; a;ta;sa;a ma;L ma;ea;h;ea mua;Na;a;Na ;
a;hA.O;;sua :Pu+=+a;sa .sa;a;ma;L ma;ea;h;ea Á Á 27 Á Á

BUa;
a;Sa;ta;(rua; a;ta .sa;a;ma;nta;ea Bua:ja;gea;ndÒ+pua:=e +Za .sa;vRa;gua;Na .sa;a;ma;a;ntaH Á
[a;
a;pa;ta txa;Sa;a ma;l+.ma;ea;h;ea mua;na;a;na;Ma &+.d;yea;Sua .~å.Pu+=+a;sa Zya;a;ma;L ma;yUa;KaH Á Á 27 Á Á

.sua;h l+.#Ka;Na ;a;sa;a:=+va;.cC+.ea .sa;ea;h;a;sa ; a;Na;mmua:†a ;


a;va:=+h Ka;Na ;a;sa;a:=+va;.cC+.ea Á
.=+Na;de ;va;Na .sa;
a;va;h;gaA;ea o+;d
Äâ ;Na ga;lu +.l+.Na;I ta;a:= va;Na .sa;
a;va;h gaA;ea Á Á 2¸ Á Á

Zua;Ba l+.[a;Na (ra;a;va;tsaH Za;ea;Ba;sea ; a;na;mRua;#ta ;


a;va:=+h [a;Na (ra;a;va;tsaH Á
.=+Na;de ;va;na .sa;
a;va;Da;ga;taH o+.;Âåő+f ga:+:q+.na;d ;a ta;a:= va;na .sa;
a;va;Da ga:jaH Á Á 2¸ Á Á

A;ku+:ma;a:= .ja;ea;ë+;a;Na
ë Á ;
a;F AM A;
a;h;nd;o+=+Na;a;h A;
a;h;maAM A;Nua:+.va;m,a Á
ÄâM .sua;ë+;a;I
; a;Na;.ccMa .sa;h;a;va ;a;sa:;d ë Á .sUa;a:= ma;
a;hAM .sua;hM tua;h .+.va;m,a Á Á 29 Á Á

A;ku+:ma;a:= ya;Ea;va;na ;a;~Ta;tM


/ / /  a A;h ;a;ndÒ+pua:=+na;a;Ta;a;a;Ba;ma;ta;ma;nua:+.pa;m,a Á
; a;na;tyMa .~va;Ba;a;va ;a;sa:;d
ÄâM (rUa;ya;tea .sUa;a:=+ma;
a;h;tMa .sua;KMa ta;va .+.pa;m,a Á Á 29 Á Á

; a;ta;o+.NMa ta;ssa ;
a;vaA;a:=+a A;.ccua A :pua;a:=+sa;ea; a:†a A;aA;ma ga; a;Na:…a;nta;a Á
A;tTa;a tua;h Kua .sa;ma:†a;a :pa:=+a;mma
/ / / / / .+.pa;a;mma
/ / / / / BUa;sa;Na;tTa .sa:+.va;a Á Á 30 Á Á

;
a:ˆa;gua;NMa ta;~ya ;
a;va;k+:a:=+aH A;.cyua;ta :pua:+:Sa I+.tya;a;ga;ma ga;Nya;ma;a;na;aH Á
A;Ta;Ra;~ta;va Ka;lu .sa;ma;~ta;aH :pa:=+a;sma;n,
/ / / / / a .+.pea BUa;Sa;Na;a;~:a .~va:+.pa;aH Á Á 30 Á Á

/ /  tua;ma;aA;ea A;.ccua A ; a;Na;#Ka;


a;vaA ;
a;va;va;#Ka ; a;Na;æÆ*u+.= :pa:=+ëÐ*;+.
; a;Na;a;nta ëÐÅÁ ma;Na;a Á
.sMa;F+.
a;vaA :pa:=+ma ;Da;mma;a .sa;a;hu :pa;a:=;†a;a;Na .sa;pP+.l+.a A;ea A;a:=+a Á Á 31 Á Á

ga;.cC+.a;nta
/ /  tva:†a;eaY;.cyua;ta ; a;na;[a;
a;pa;ta ;
a;va;pa;[a ; a;na;SFu+= :pa:=+a;kÒ+:ma;Na;aH Á
.sMa;~Ta;a;
a;pa;ta :pa:=+ma ;Da;ma;RaH .sa;a;Dua :pa;a:=;ˆa;a;Na .sa;tP+.l+.a A;va;ta;a:=+aH Á Á 31 Á Á

Sunder Kidambi 86 www.prapatti.com


(ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na (ra;a A;.ccua A;saAA;m,a

h;a:= ma; a;Na .sa;a:=+.cC ; a;NaA .+:I h;a:=A;aA;nta Bua A;I+.nd vua:= :pea:=+nta;ea Á
k+:a;le d;a;sa:ja;Na;a;NMa k+:Nh ;Ga;Na;ea h;ea;a;sa ;
a;d;NNa;k+:a;lu +.NNa .=+sa;ea Á Á 32 Á Á

h;a:= ma; a;Na .sa;dx;[a ; a;na:ja .+: a;.ca h;a:=+ta;a;ya;ma;a;na Bua:ja;gea;ndÒ+pua:= :pa;yRa;ntaH Á
k+:a;le d;a;sa:ja;na;a;na;Ma kx+:SNa ;Ga;na;ea Ba;va;a;sa d:†a k+:a:+:Nya .=+saH Á Á 32 Á Á

ga;lu +.l :Na;I k+:.cC+=+NNea l+.a;#Ka:…a;


////// a;sa l+.a;./ /c/C ma;
a;h k+.=e+Nua ma;Na;h:=+ea Á
d ;a;sa;nta ba;hu;L d;a;Na;ea ;
a;d;sa;a ga;I+.nd;ea ë+;a
ë Á Kua;
a;q A d;Nua;I+.nd du;ma;ea Á Á 33 Á Á

ga:+:q na;d ;a k+:.cC+.a:=+Nyea l+.[ya;sea l+.[ma;a ma;h ;a k+.=e+Nua ma;na;ea;h:=H Á


dx;Zya;ma;a;na ba;hu;L+:d;a;na;ea ;
a;d;Za;a ga:jea;ndÒ I+.va Ka;a;Nq+.
/ /  ta d;nua:jea;ndÒ dÒu+maH Á Á 33 Á Á

mua;h;.ca;nd ma;ea; a;L ;


a;d;NaA:= ma;jJa ;
a;F A;ea tua;jJa; a;.ca;hu:= Ba;a:=+nDa;a:=+ea Á
A;Ga;
a;q A ;Ga;q+.Na;a .sa; a:†Ma .sa;.ccMa F+.a;vea;I d;a;sa;sa;.cca .sa;ma;gga;m,a Á Á 34 Á Á

mua;Ka;.ca;ndÒ ma;Ea; a;l ;


a;d;na;k+.= ma;Dya;a;~Ta;ta;~ta;va
/// ; a;.ca;ku+.=+Ba;a:=+a;nDa;k+:a:=H Á
A;Ga; a;f;ta ;Ga;f;na;a Za;a;#tM / / / / a .sa;tyMa .~Ta;a;pa;ya; a;ta d;a;sa;sa;tya .sa;ma;g{a;a;m,a Á Á 34 Á Á

:pa;a:=+h;a;saA :pua;NNa;.ca;ndM :pa;o+.ma .sa;a:=+.cC :ppa;sa;NNa l+.ea A;Na .jua A;L+:m,a Á


.sMa;k+:a;ppaA
/ du;a:=A;a;I ;
a;va .sa;}å.h;a:=AM h:=+I d;a;sa;sa;.cca tua;h mua;h;m,a Á Á 35 Á Á

:pa;a:=+h;a;sa;ta :pUa;NRa;.ca;ndÒM :pa;‘íåÅ+a .sa;dx;[a :pra;sa;Ša l+.ea;.ca;na yua;ga;L+:m,a Á


/ / /  du;a:=+ta;a;nya;
a;pa .sMa;smax ;tMa h:=+ a;ta d;a;sa;sa;tya ta;va mua;Ka;m,a Á Á 35 Á Á
.sMa;k+:a;pa;ta

ma;a;h;ppMa tua;h ma;


a;hAM ma;ñÍ*:+.
çÅÅ a;L AM tua;L+:a;sa k+:ea;tTua;h :ppa;mua;h;a;Na;m,a Á
A;.ccua A ;
a;F+= va;Na;ma;a;lM va;.cCM dM ;sea;I l+.a;./ /c/C l+.#Ka;Na .sua;hA;m,a Á Á 36 Á Á
ñÍÅ a;L+:kM tua;l+.sa;a k+:Ea;~tua;Ba :pra;mua;Ka;a;na;a;m,a Á
ma;a;h;a;t}yMa ta;va ma;
a;h;tMa ma;a;çÅ*:+.
A;.cyua;ta ;a;~Ta:=
/ / /  va;na;ma;a;lM va;tsMa d;ZRa;ya; a;ta l+.[ma;a;l+.[a;Na .sua;Ba;ga;m,a Á Á 36 Á Á

; a;Na; a;ëë+;a;sa;I
Á ; a;Na;nta;ta;a;va;ea :de ;vaA;Na;ea :de ;va;Na;aAA ;
a;va;
a;h :ppa;mua;h;ea Á
.sa;aA;L+:sa;nd va;hu:†Ma C+.a;
a;hM tua;h ;
a;va;o+.L ba;a;hu k+:ppa du;ma;a;Na;m,a Á Á 37 Á Á

www.prapatti.com 87 Sunder Kidambi


(ra;a A;.ccua A;saAA;m,a (ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na

; a;na;
a;vRa;Za; a;ta ga;.cC+†a;a;pa;ea :de ;va:ja;na;ea :de ;va;na;a;ya;k ;
a;va; a;Da :pra;mua;KaH Á
Za;a;ta;L+:sa;a;ndÒ :pra;BUa;ta;Ma C+.a;ya;Ma ta;va ;
a;va;pua;l ba;a;hu k+:pa dÒu+ma;a;Na;a;m,a Á Á 37 Á Á

.sMa;k+:ppa . ca;nd Ka;ea;


a;hA ; a;ta;o+.Na;ea A;
a;h ;
a;va;o+.L bua;ëâ+;a
ëâ uÁ A :ppaA+.=e+
a;h;m,a Á
ba;}å.h;Nqe +.
a;h ;
a;va Ba;a:=AM ;
a;k+:ñÍ*:+=+sa;.
öÐÅ cca tua;h k
+:a;sa :Nua ;
a;k+:sMa o A:=+m,a Á Á 3¸ Á Á

.sMa;k+:pa . ca;ndÒ+[a;ea;a;Ba;ta ;
a:ˆa;gua;Na;ea;d; a;Da ;
a;va;pua;l+.bua;dâõâu ;d :pra;k+.=EH Á
b.ra;;a;NqE +=+
a;pa Ba;a:=+tMa ;
a;kM+:k+.=+sa;tya ta;va k+:sma;a;Šua kx+:Za;mua;d:=+m,a Á Á 3¸ Á Á

:Na;a;
a;h .+:hM tua;h :Na; a;L+:NMa Bua A;IR +.sa:= :NaA:= :Na;a;h .sa;ea;h;I .sua;hA;m,a Á
ma;jJa ;
a;F A ba;}å.h Ba;ma:=M va;.cC+.a;sa;Na l+.a;./ /c/C :pa;aA va;a;Q .sa;a:=+.cC+.m,a Á Á 39 Á Á

na;a;a;Ba:+:hM ta;va na; a;L+:nMa Bua:ja;gea:(õ;a:= na;ga:= na;a;Ta Za;ea;Ba;tea .sua;Ba;ga;m,a Á


/ / /  b.ra; Bra;ma:=M va;tsa;a;sa;na l+.[ma;a;pa;a;d :pa;a;F .sa;dx;[a;m,a Á Á 39 Á Á
ma;Dya;a;~Ta;ta

;
a;d;Q :pa;a;
a;q A ma;hu k+:I+.Q+va .sa;ea; a;NaA :pa;q+.l :pa;a:=+pa;a;q+.l+.}ba:= ;Ga;
a;q A;a Á
.=+aA;I A;.ccua A mua;h;l+.a .=+I+.Na;a;h ga;I+.nd;a;sMa;k+:l+.a tua;h .=+sa;Na;a Á Á 40 Á Á

dx;Q :pa;a;
a;q+.ta ma;Dua;kE+:f;Ba Za;ea; a;Na;ta :pa;f;l :pa;a:=+pa;a;f;l+.a;}ba:= ;Ga; a;f;ta;a Á
.=+a:ja;tya;.cyua;ta mua;Ka:=+a .=+ a;ta;na;a;Ta ga:jea;ndÒ+(ax +.ËñÍÉ*;+.Å l+.a ta;va .=+Za;na;a Á Á 40 Á Á

d;a;sa;a;Na .sa;.cca d ;a;sa;I d;a;Na;va va;a:=+a;Na d ;a;h ; a;Na;‰+a .saA;Na;m,a Á


tua;h o A:=+ a;ÆÆ* A ; a;ta;hu;va;Na :pa;a;sa;aA;#Ka;}Ba .sa;.cC AM +.+.jua A;m,a Á Á 41 Á Á

d;a;sa;a;na;Ma .sa;tya dx;Zya;tea d;a;na;va va;a:=+a;Na;Ma d ;a;GRa; a;na;dÒ+a Za;ya;na;m,a Á


ta;va;ea;d:= ;a;~Ta;ta
/ / /  ;
a:ˆa;Bua;va;na :pra;a;sa;a;d .~ta;}Ba .sa;.cC+.a;ya;mUa:+:yua;ga;m,a Á Á 41 Á Á

.ja;a;Nua ma; a;Na d;ppa;Nea;Na A .ja;ñÍ*:+.


ÈÅ a ma:=+gaA k+:L+:a;I A;a.O; A ;Da; a;NaA;a Á
A;.ccua A :Na mua A;I k+:nta;a l+..cC +.a va .sa:=+ea A l+.VC+.Nea tua;h . ca;l+.Nea Á Á 42 Á Á
ñÍÅ a ma:=+k+:ta k+:L+:a; a;.ca;k+:ya;a . ca ;Da;nya;a Á
.ja;a;nua ma; a;Na d;pRa;Nea;na . ca .ja;È*:+.
A;.cyua;ta na mua;Vca; a;ta k+:a;a;ntaH
/ /  l+.[ma;a;a:=+va .sa:=+ea:ja l+.a;VC+.na;Ea ta;va . ca:=+Na;Ea Á Á 42 Á Á

Sunder Kidambi 88 www.prapatti.com


(ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na (ra;a A;.ccua A;saAA;m,a

.sua;I .sa;a;ma;nta :pa;sUa;NMa .sa;ea;h;I :NaA;sa;.cca tua;jJa .sa;ë+;a


ë Á .sa:=+NNa;m,a Á
ëÐÅÁ :pa;aAAM :paA :pa;du;ma;m,a Á Á 43 Á Á
k+:ma;Na Ka;Na .ja; a;NaA .sua:= :Na;I :pa;sa;a;maA .tea;l+.ea;ëÐ*;

(rua; a;ta .sa;a;ma;nta :pra;sUa;nMa Za;ea;Ba;tea na;ta;sa;tya ta;va .sa;vRa;Za:=+Nya;m,a Á


kÒ+:ma;Na [a;Na .ja; a;na;ta .sua:=+na;d ;a :pra;Za;a;ma;ta :ˆEa;l+.ea;#ya :pa;a;ta;kM :pa;d;pa;‘íåÅ+a;m,a Á Á 43 Á Á

ëÐÅÁ mUa;LM A;a;sa;a;de ;a;nta


I A ; a;ta;hu;va;Nea;ëÐ*;+. / /  A;Na;h;a A;a;maA;sa;a;o+=+sa;m,a Á
A;ea;sa;
a;h ma;
a;h;h:= :pa;a;sea o+.I AM tMua A;ea;sa;
a;hM va d;a;sa . A;a;Na;m,a Á Á 44 Á Á

I+. a;ta ;
a:ˆa;Bua;va;nEa;k+:mUa;lM A;a;~va;a;d;ya;ntya;na;Ga;a A;max ;ta;~va;a;du .=+sa;m,a Á
A;Ea;Sa; a;Da;ma;h ;a;Da:=+pa;a:(õ;eRa o+.
a;d;tMa tva;a;ma;Ea;Sa; a;Da;a;ma;va d;a;sa .+.ja;a;m,a Á Á 44 Á Á

;a;sa:;d
Äâ ;Via;NMa va .sa;a;mMa tua;jJa ta;NMua ; a;NaA ;
a;va;l+.ea A;Nea;sua ;a;Ka;va;nta;a
 Á
A;.ccua A l+.a;./ c/ /C ; a;Na;va;a;sMa ; a;Na;.cca ; a;Na;+.QM ; a;Na;
a;hM va :pea;.cC+.a;nta
/ /  tua;ma;m,a Á Á 45 Á Á

;a;sa:;d
Äâ ;a;Via;na;a;ma;va Zya;a;ma;Ma ta;va ta;nMua ; a;na:ja;
a;va;l+.ea;.ca;nea;Sua ;a;[a;pa;ntaH Á
A;.cyua;ta l+.[ma;a; a;na;va;a;sMa ; a;na;tya; a;na;gUa;QM ; a;na; a;Da;a;ma;va :pa;Zya;a;nta / /  tva;a;m,a Á Á 45 Á Á

ëÐÅÁ ga;h va;IR Á


;
a;va;h;
a;q A ; a;Na;
a;ba;q+.nDa;a:=+ea ;Ga;q+.nta .ja;ea;IR ; a;ta;l+.ea A O;;ëÐ*;
;
a;d; a;ÆÆ* gaA;ea .ja;a;Na tua;mMa :Na;ma;nta;sa;.cca :Na hu ta;a;Na ma;ea;h ; a;taA;a;ma;a Á Á 46 Á Á

;
a;va;Ga; a;f;ta ; a;na;
a;ba;q+.a;nDa;k+:a:=+ea ;Ga;f;ma;a;na .$ya;ea; a;ta;a;~:a;l+.
/ / ea;kE+:k g{a;h;pa; a;taH Á
dx;a;Sf;ga;ta;e
/ a yea;Sa;Ma tvMa na;ma;tsa;tya na Ka;lu .tea;Sa;Ma ma;ea;h;
a:ˆa;ya;a;ma;a Á Á 46 Á Á

;
a;va;saA .=+sa;a;mma / / / / / ;
a;va:=;†a;a ;
a;vaA;a:= .ja;Na;Nea;
a;h ;
a;va :Na hu ;
a;va;k
+:a:=+nta;a Á
ëÐÅÁ .sa;a:=+sa;a A;.ccua A d ;a;sa;a;nta
.ja;a;va;nta mua;ëÐ*; / /  :pa;a;va;Na;a tua;h Ba:†a;a Á Á 47 Á Á

;
a;va;Sa;ya:=+sea ;
a;va:=+#ta;aH ;
a;va;k+:a:=;ja;na;nEa:=+
a;pa na Ka;lu ;
a;va;
a;kÒ+:ya;ma;a;Na;aH Á
.ja;a;va;n}å.ua;#ta .sa;dx;Za;a A;.cyua;ta dx;Zya;ntea :pa;a;va;na;a;~ta;va Ba;#ta;aH Á Á 47 Á Á

ga;nDa;ë+;a
ë Á :NaA:= ;a;sa;a;ma;NaA .sa;a;a:=+.cC+.a;NMa ;a;sa:= +a;Na va;Na .sa;a:=A;a;Na;m,a Á
:Na .sua;ma:=+I tua;}å.h ga;
a;hA;ea .sa:=+Na;a;gaA .sa;.cca .sa;I+.maA;ea .ja;a;va;gaA;ea Á Á 4¸ Á Á

www.prapatti.com 89 Sunder Kidambi


(ra;a A;.ccua A;saAA;m,a (ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na

ga;nDa;vRa na;ga:= .~va;pîaÅ .sa;dx;[a;a;Na;Ma (ra;a;Na;Ma va;na .sa;a:=+ta;a;m,a Á


na .sma:=+ a;ta tva;‘çxÅ +h ;a;taH Za:=+Na;a;ga;ta .sa;tya .sa;d;a;ma;d;ea .ja;a;va ga:jaH Á Á 4¸ Á Á

/ /  :Na;a;Na;va;nta;a ta:=+ñÍ*:
:Na ma;he ;a;nta çÅÅ ;
a;q+.Nq +.a:= bua;ëâ+;a
ëâ uÁ A .sa;a:=+.cC+.a;I+.m,a Á
;
a;va;
a;h :pa;mua;h;a;Na :paA;a;IM ;Ga;Na k+:nd; a;L k+:nd k A; a;L Ka;}Ba .sa;ma;a;I+.m,a Á Á 49 Á Á

na ma;h;ya;a;nta / /  ¼a;a;na;va;ntaH ta:=+çÅ*:ñÍÅ ;


a;q+.Nq +.a:= bua;dâõâu ;d .sa;dx;[a;a; a;Na Á
;
a;va; a;Da :pra;mua;Ka;a;Na;Ma :pa;d;a; a;na ;Ga;na k+:nd; a;L k+:nd k+:d;L +:a .~ta;}Ba .sa;ma;a; a;na Á Á 49 Á Á

:pua;L+:I A .sa :pa:= .sa;h;a;va;a :pua;a:=+sa;a ;Gea:†Ua;Na .sa;a;a;ma;Na;ea tua;h .sa;a;L+:m,a Á


:Na;a;h :NaA;sa;.cca .sa; a;Ga;Na;a :Na mua A;a;nta / /  k+:hM ;
a;va .sa;ë+;aë Á .ja;Na .sa;ea;h;‰+m,a Á Á 50 Á Á

dx;Sf .~va :pa:= .~va;Ba;a;va;aH :pua:+:Sa;a gax ;h ;a;tva;a .~va;a;a;ma;na;~ta;va Za;a;l+.m,a Á
na;a;Ta na;ta;sa;tya .sa;Gax ;Na;aH na mua;Vca;a;nta/ /  k+:Ta;ma;
a;pa .sa;vRa:ja;na .sa;Ea;h;a;dR ;m,a Á Á 50 Á Á

ma;a;Na ma.O;;sa;a ma;.cC+= .q+.}Ba;a;sUa A;a BaA;a;ma;a:=+sa l+.ea;h mua;h;a Á


d ;a;sa;a;nta
/ /  :Na ma;ea;h;sua A;a d;ea;sa;a d;a;sa;a;Na .sa;.cca tua;h Ba:†a;a;Na;m,a Á Á 51 Á Á

ma;a;na ma;de ;Sya;Ra ma;tsa:= d;}Ba;a;sUa;ya;a Ba;ya;a;ma;SRa l+.ea;Ba mua;Ka;aH Á


dx;Zya;ntea na ma;ea;h;sua;ta;aH d;ea;Sa;a d;a;sa;a;na;Ma .sa;tya ta;va Ba;#ta;a;na;a;m,a Á Á 51 Á Á

.ja;a;Na ma;IR I A:= mua;h ;a k+:a;L+:ea .saA;L+:ea ;


a;va ta;a;Na k+: a;l ;
a;va;tTa;a:=+ea Á
.jea tua;h :paA;a;mma
/ / / / / :pa;va;Na;a :Na;a;tTa
/ /  k+:l+.a :Na;aA;va;I :NaA:= va.O; ta;a;Na;m,a Á Á 52 Á Á

yea;Sa;Ma ma; a;ta;a:=+ta:= mua;Ka;a k+:a;lH .sa;k+:l+.ea;


a;pa .tea;Sa;Ma k+: a;l ;
a;va;~ta;a:=H Á
yea ta;va :pa;de :pra;va;Na;aH na;a;a;~ta
/ / / k+: a;l+.na;Ra;ga;pa; a;ta na;ga:= :pa;tea .tea;Sa;a;m,a Á Á 52 Á Á

A;.cca;a;sa;NNa ;
a;va;Na;a;sa;a A;.ccua A :pea;.cC+.a;nta
/ /  ta;a;va.O; Ba:†a:ja;Nea Á
ma;ea;#Ka .+:IR +.Na .sua;ma;ggea mUa;Q+a ;
a;dA;hA:= ma;Nq+.l+.a;mma
/ / / / / va ; a;C+.‰+m,a Á Á 53 Á Á

A;tya;a;sa;Ša ;
a;va;na;a;Za;aH A;.cyua;ta :pa;Zya;a;nta / /  ta;a;va;ke Ba;#ta:ja;nea Á
ma;ea;[a:+:.ca;a;na;Ma .sua;ma;a;geRa mUa;Q+a ;
a;d;va;sa;k+.=+ma;Nq+.l I+.va ;a;./ /c/C+.dÒ+m,a Á Á 53 Á Á

Sunder Kidambi 90 www.prapatti.com


(ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na (ra;a A;.ccua A;saAA;m,a

; a;Na;tua;
a;q A du;mma;a;Na ;Ga;Na;a ; a;Na;mma;l gua;Na ;Ga;
a;q A ta;a:=A;a :pa;b.Ba;a:=+a Á
Ba;a;sa;nta Ba; a:†a .ja;ea;Nh;a :NaA;sa;.cca :Pu+=+a;nta
/ /  :Na;h ; a;Na;h;a tua;h Ba:†a;a Á Á 54 Á Á

; a;na:ˆua; a;f;ta du;ma;Ra;na ;Ga;na;aH ; a;na;mRa;l gua;Na ;Da; a;f;ta ta;a:=+k+:a :pra;a;gBa;a:=+aH Á
Ba;a;sa;ma;a;na Ba;a;#ta / / / /  .$ya;ea;t~na;aH na;ta;sa;tya .~å.Pu+=+a;nta
/ /  na;Ba;ea ; a;na;Ba;a;~ta;va Ba;#ta;aH Á Á 54 Á Á

:Na hu .ja;ma ;
a;va;saA;a;mma
/ / / / / ga;IR :NaA;sa;.cca :paA;}bua AM tua;h :pa;va;NNa;a;Na;m,a Á
Ka; a;l A;a;Na ;
a;va .ja;h .ja;ea;ggMa ;a;sa;#Ka;a .sua:;d
Äâ ;nta ;
a;kM+:k+.=+a;Na va l+.hu;IR Á Á 55 Á Á

na Ka;lu ya;ma;
a;va;Sa;yea ga; a;ta;nRa;ta;sa;tya :pa;d;a;}bua:jMa ta;va :pra;pa;Ša;a;na;a;m,a Á
.~Ka; a;l+.ta;a;na;a;ma;
a;pa ya;Ta;a;ya;ea;gyMa ; a;Za;[a;a Zua:;d
Äâ ;a;nta ;
a;kM+:k+.=+a;Na;a;a;ma;va l+.Gva;a Á Á 55 Á Á

çÅñÍÅ dM ;sa;Na ta;tTa;a Á


k+:mma ga;I+.d;ea;sa;du;
a;hA;a k A;nta ;a;Ba;o+.q+.a Bua A;
a;*:
/ /  tua;jJa . ca;L+:Nea A;.ccua A :pa;b.Ba;ÆÆ* va;mma;h .=+sa;a;sa;aA;a Á Á 56 Á Á
A;.cca;a;nta

k+:mRa;ga; a;ta d;ea;Sa duH :a;Ka;ta;aH


 kx+:ta;a;nta Brua;ku+:f;a Bua:ja;çÅ*:ñÍÅ +.a d;ZRa;na ˆa;~ta;aH Á
/ /  ta;va . ca:=+Na;Ea A;.cyua;ta :pra;Bra;Sf ma;n}å.a;Ta .=+sa;a;~va;a;d;aH Á Á 56 Á Á
A;.cRa;a;nta

A;a;l+.gga;I tua;h . ca;l+.Nea A;.ccua A ;


a;va;
a;h;Na;a ;
a;va A;.cca;Na;a A;aA;a:=A;a Á
ëÐÅÁ a;nta
.ja;a O;;ëÐ*;+. / /  :pa;o+†a;a .sea;sMa va .saAM ;a;sa;=e +Na :pa;
a;q .gea;Nh;a;sa ta;m,a Á Á 57 Á Á

A;a;l+.ga; a;ta ta;va . ca:=+Na;Ea A;.cyua;ta ;


a;va; a;Da;na;aY;pya;.cRa;na;aYY;.ca;a:=+ta;a Á
/ /  :pra;yua;#ta;a Zea;Sa;a;a;ma;va .~va;yMa ; a;Za:=+sa;a :pra; a;ta;gax ;–ÎÉÉ+:a;a;sa ta;a;m,a Á Á 57 Á Á
.yEa;k+:a;a;nta

tua;h mua;h .ja;ea;Nh;a d;a;


a;vaA ma;a;Na;sa .sa;a;sa A;nta :pa;va;h .sMa; a;Na;h ba;a;he Á
A;.ccua A :Na mua A;a;sa Ba:†ea k+:L+:}ba ga;ea;L ; a;Na;h k+:NfA;nta ; a;NaA;ñÍ*: çÅe Å Á Á 5¸ Á Á

ta;va mua;Ka .$ya;ea;t~na;a dÒ+a;


a;va;ta ma;a;na;sa Za; a;Za k+:a;nta :pra;va;a;h .sMa; a;na;Ba ba;a;Spa;a;n,a Á
A;.cyua;ta na mua;Vca;a;sa Ba;#ta;a;n,a k+:d;}ba ga;ea;L ; a;na;Ba k+:Nf;k+:a;ya;ma;a;na ; a;na:ja;a;çÅ*:+. ñÍÅ a;n,a Á Á 5¸ Á Á

.sa;ëë+;aeÁ ;sua ;
a;va ; a;Na;ëë+;aÁe :=+a .sa:=+Na;a;gaA .sa;.cca ga;
a;hA .sa;a;saA ;Da;mma;a Á
gaA;sa;ñÍçÅ*:+.Å a tua;h Ba:†a;a .ja;a;nta / /  tua;mMa O;;ë+;a
ë Á du;\L+:hM I A+.=e+
a;h;m,a Á Á 59 Á Á

www.prapatti.com 91 Sunder Kidambi


(ra;a A;.ccua A;saAA;m,a (ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na

.sa;veRa;Sva;
a;pa ; a;na;vERa:=+aH Za:=+Na;a;ga;ta;sa;tya gax ;h ;a;ta;Za;a:(õ;a;ta ;Da;ma;RaH Á
ñÍÅ a;~ta;va Ba;#ta;aH ya;a;a;nta
ga;ta;sa;çÅ*:+. / /  tva;a;mea;va du;lR+.Ba;a;ma;ta;=E H Á Á 59 Á Á

A;
a;h;va;I :NaA;a:=+nd tua;mMa A;a;sa;NNMa ;
a;va gaA;NMa va .sa;I du;ggea;jJa;m,a Á
;
a;va;sa.O;;sua ;
a;va;l+.gga;nta;a tUa:=+nta;a ;
a;va :Na l+.h;a;nta
/ /  .q+.ea;l+.nta ma;Na;a Á Á 60 Á Á

A;
a;h;pa; a;ta na;ga:=e +ndÒ tva;Ma A;a;sa;Ša;ma;
a;pa ga;ga;na;a;ma;va .sa;d;a du;g{a;Ra;hùÅ:a;m,a Á
;
a;va;Sa;yea;Sua ;
a;va;l+.ga;ntaH tva:=+ma;a;Na;a A;
a;pa na l+.Ba;ntea .q+.ea;l+.a;ya;ma;a;na ma;na;saH Á Á 60 Á Á

Ba:†a;a ta;a;vaA .sea;va;a .=+sa Ba;a:=A;a .saA;l .=+#Ka;Na;ea;sua A .+:I+.Na;a Á


/ /  ; a;.ca:=M k+:
a:ËñÍÉ*;Å A ma;ea;K.Ka;a ;
a;va A;.ccua A tua.O; F+.
a;vaA;a Á Á 61 Á Á
k+.=+Na;a;I ;Da:=+a;nta

Ba;#ta;a;~ta;a;va;k .sea;va;a .=+sa Ba;a:=+ta;aH .sa;k+:l+=+[a;Na;ea;tsua;k .+: a;.ca;na;a Á


k+.=+Na;a; a;na ;Da:=+a;nta ñÍ ta;ma;ea;[a;a A;pya;.cyua;ta tva;ya;a .~Ta;a;
a;pa;ta;aH Á Á 61 Á Á
/ /  ; a;.ca:=M k+:a; a:øå*:+.
Á

;
a;F+=+gua;Na ; a;ga;a:= .ja; a;Na.O;;
a;hM .sMa;ta;a:=e +a;sa :NaA;sa;.cca ; a;NaA Ba:†ea;
a;h;m,a Á
.ja;mma :pa;a:=+va;a;
a;q .ja;l+.
a;hM .ja;ñÍ*:+.çÅÅ ma ;
a;F+= .sea;o dM ;sa; a;Na:…ea;
a;h .ja;Nea Á Á 62 Á Á

;a;~Ta:=
/ / /  gua;Na ; a;ga;a:= .ja; a;na;tEaH .sa;nta;a:=+ya;a;sa na;ta;sa;tya ; a;na:ja;Ba;#tEaH Á
ñÍÅ ma ;a;~Ta:=
.ja;n}å.a :pa;a:=+pa;a; a;f .ja;l+. a;DMa .ja;çÅ*:+. / / /  .sea;tua d;ZRa;na;a;yEa:jRa;na;a;n,a Á Á 62 Á Á

:pa;sa;a;maA Ba;va;nta:= BaA;a :pa:†Ma :pa:†Ma ;


a;hAM ; a;ta :pa;a:=+pea;.cC+.nta;a Á
Ba;a;vea;a;nta
/ /  tua;jJa Ba:†a;a ;
a;paA;a;I+.
a;hM va :NaA;sa;.cca :pa;a;./ /cca;ma ;
a;dA;h;m,a Á Á 63 Á Á

:pra;Za;a;ma;ta Ba;va;a;nta:= Ba;ya;aH :pra;a;ptMa :pra;a;ptMa ;


a;h;ta;a;ma; a;ta :pa;a:=+pa;Zya;ntaH Á
/ /  ta;va Ba;#ta;aH ;
a;pra;ya;a; a;ta; a;Ta;a;ma;va na;ta;sa;tya :pa; a;(ãaÉ ;ma ;
a;d;va;sa;m,a Á Á 63 Á Á
Ba;a;va;ya;a;nta

/ / / / / Bua;va;Nea :pa:†a;pa;
a;q+.ÆÆ*+:a;
a;vaA :pa:=+ma :Na;a;Na :pa;IR +.va;a Á
:paA;q ; a;ta;a;ma:=+a;mma
; a;Na:…a;a;nta
/ /  A;.ccua A tua.O; ; a;NaAM :paAM .sa;I .saAM :pa;hM k A k+.…a;a Á Á 64 Á Á

:pra;k+:f ; a;ta;a;ma;=e Bua;va;nea :pa;a:ˆa :pra; a;ta;SF+.a;


a;pa;ta :pa:=+ma ¼a;a;na :pra;d ;a;pa;aH Á
na;a;ya;nteaY;.cyua;ta tva;ya;a ; a;na:jMa :pa;dM .sa;d;a .~va;yMa :pra;BMa kx+:ta k+:a;ya;RaH Á Á 64 Á Á

Sunder Kidambi 92 www.prapatti.com


(ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na (ra;a A;.ccua A;saAA;m,a

;
a;d;Q ; a;ta;ë+;a
ë Á Ba; a:†a :NaA;Na;a :pa;a:=+pea;.cC+.nta;a A;
a;h;nd;o+=+Na;a;h tua;ma;m,a Á
:pa:†a;a tua;h .sa;a;o+…Ma :pa;a;ntM
/ / a :pUa:=e +a;nta
/ /  :pa;NNa;I+.nd mua;h;a;Na;m,a Á Á 65 Á Á

dx;Q+ta;a;v.ra;Ba;a;#ta;na;ya;na;aH
//// :pa;a:=+pa;Zya;nta;eaY;h ;a;ndÒ+pua:=+na;a;Ta tva;a;m,a Á
ïñÍåÅÅ M Ù :pUa:=+ya;a;nta
:pra;a;pta;a;~ta;va .sa;a;yua:$yMa :pa;
a;ô*: / /  :pa;Ša;gea;ndÒ+mua;Ka;a;na;a;m,a Á Á 65 Á Á

.sMa;NaA .sua;L+:hM A;.ccua A .sa;ma;a;


a;h;sa;ea;va;a;Na k+:ma ;
a;va;L+:}ba ;
a;va;mua;
a;hA;a Á
.sa:=+NMa ga;ntUa;Na tua;mMa mua:†a;a mua;o+.o+.nd Ka:†a;ba;nDua :ppa;mua;h;a Á Á 66 Á Á

.sa;Ša;ta .sua;l+.Ba;ma;.cyua;ta .sa;ma;a; a;Da .sa;ea;pa;a;na kÒ+:ma ;


a;va;l+.}ba ;
a;va;mua;a;Ka;ta;aH
 Á
Za:=+NMa ga;tva;a tva;Ma mua;#ta;a mua;.cua;ku+:nd [a:ˆa;ba;nDua :pra;mua;Ka;aH Á Á 66 Á Á

:de ;va;a;Na :pa;sua .sa;ma;a;Na;ea .ja;ntUa ga;ntUa;Na :de ;va;Na;a;h tua;h :paA;m,a Á
.tea;
a;hM ; a;.caA .sa;ë+;a
ë eÁ ;
a;hM .sMa;sa:=+ma;a;Nea;
a;h h;ea;I .sa;I ;
a;d;NNa ba;L +:a Á Á 67 Á Á

:de ;va;a;na;Ma :pa;Zua;sa;ma;a;na;ea .ja;ntua;gRa;tva;a :de ;va;na;a;Ta ta;va :pa;d;m,a Á


:tEa;=e +va .sa;vERaH .sMa;sa;a:=+ma;a;NEaH Ba;va; a;ta .sa;d;a d:†a ba; a;lH Á Á 67 Á Á

ma;ea;h;nDa;a:= ma;h;NNa;va mua;a;./ /c/C A ma;aA;a ma;h;a:=A; a;Na :pa;.ccUa;h;ea Á


A;.ccua A tua;jJa k+:q+.#Ka;ea ;
a;va;mua; a:†a :pa;tTa;a;Na :pua;q+.ma :pa;a:=A:= ba;nDa;ea Á Á 6¸ Á Á

ma;ea;h;a;nDa;k+:a:= ma;h;a;NRa;va mUa; a;CR +.ta ma;a;ya;a ma;h;a:=;ja; a;na :pra;tyUa;SaH Á


A;.cyua;ta ta;va k+:f;a;[a;ea ;
a;va;mua;a;#ta
/ / / /  :pra;~Ta;a;na :pra;Ta;ma :pa;a:=+k+.= ba;nDaH Á Á 6¸ Á Á

ma;ea;#Ka .sua;h .+:#Ka;mUa;LM ma;ea;h .ja:=+a;o+= ma;h;a:=+sa;aA;Na :pa;va:=+m,a Á


ëÐÅÁ Kea:†Ma ;
a;kM+:k+.=+sa;.cca tua;h ;
a;k+.†a;NMa A;a;maA ; a;Na;h;m,a Á Á 69 Á Á
.saA;l ku+:sa;le+.ëÐ*;

ma;ea;[a .sua;Ka vax ;[a mUa;lM ma;ea;h .ja:=+a;tua:= ma;h;a:=+sa;a;ya;na :pra;va:=+m,a Á


ñÍÅ .sa;tya ta;va k
+:a;tRa;na;ma;max ;ta ; a;na;Ba;m,a Á Á 69 Á Á
.sa;k+:l ku+:Za;lE+.k [ea:ˆMa ;
a;k+:öÐ*:+=

ëÐÅÁ ma :Na;a;sa;ea ;
a;va;.cCe A;a;mma
/ /  A;
a;h;ëÐ*;+.
:Na;a;tTa / / / / / ;
a;va :Na :pa;.cca;va;aA :pa;sa;ñÍ*:+.
çÅÅ ea Á
.sa;ppa;a ;
a;va tua;h .sa;pa:…a;a .=+#Ka;I A;.ccua A ma;h:†a:=+a;du BaA;a;d;ea Á Á 70 Á Á

www.prapatti.com 93 Sunder Kidambi


(ra;a A;.ccua A;saAA;m,a (ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na

ñÍÅ Á
na;a;~tya;a;ma;kÒ+:ma na;a;Za;ea ;
a;va;.cCe +.deY;
a;pa na :pra;tya;va;a;ya :pra;sa;çÅ*:H
.~va;pa;aY;
a;pa ta;va .sa;pa;ya;Ra .=+[a;tya;.cyua;ta ma;h:†a:=+a;t,a Ba;ya;a;t,a Á Á 70 Á Á

A;pa;sa;a.O; A;pa;sa;NNa;a tua;jJa :pa;sa;aA;a;mma / / / / / d;a;sa;sa;.cca :pa;sa;NNa;a Á


/ /  :pa:=e ;
a;kM .tea;
a;h :pa;sa;ñÍ*:
A;a:=+jJa;a h;ea;a;nta çÅÅ l+.a;}BaA //// :pa;h;a;vea;
a;h;m,a Á Á 71 Á Á

A;pra;sa;a;de A;pra;sa;Ša;a;~ta;va :pra;sa;a;de d;a;sa;sa;tya :pra;sa;Ša;aH Á


A;a:=+a;Dya;a Ba;va;a;nta ñÍÅ l+.a;}Ba;ta
/ /  :pa:=e ;
a;kM :tEaH :pra;sa;çÅ*:+. / / / /  :pra;Ba;a;vEaH Á Á 71 Á Á

I A:= ; a;taA;sa;a :pa;sa;NNa;a ;


a;kM+:k+.=+sa;.cca ma;h ;
a;kM :Nua k+:a;
a;h;a;nta/ /  ;
a;hA;m,a Á
:Na;a;h;a:= ;Ga;Na .sa.O;;
a;hM :Na;hu :pUa;a:=;…a;I k+:hM ;
a;va . ca;aAA ; a;ta;Nh;a Á Á 72 Á Á
ñÍÅ .sa;tya ma;ma ;
a;kM nua k+:a:=+Sya;a;nta
I+.ta:= ;
a:ˆa;d;Za;aH :pra;sa;Ša;aH ;
a;k+:öÐ*:+= / /  ;
a;h;ta;m,a Á
na;a;h;a:= ;Ga;na Za;tEaH na Ka;lu :pUa;yRa;tea k+:Ta;ma;
a;pa . ca;a;ta;k txa;SNa;a Á Á 72 Á Á

A;Nua;gaA;sua;h ;a;maA; a;ta;Nh;a A;.ccua A va;a;sa;ma;I tua;jJa ma;a;maA ; a;ta;Nh;a Á


:pa;va;he ;sua :pa;sa;a:=A;a.O; A;a;a;saA :pa;va;h;nta ;Ga;Na ;
a;k+:va;a .sa;a:=A;a.O; Á Á 73 Á Á

A;nua;ga;ta .sua;Ka max ;ga;txa;SNa;a A;.cyua;ta ;


a;va;(ra;a;}ya; a;ta ta;va ma;a;ma;k txa;SNa;a Á
Äâ ;na kx+:pa;a .sa;a:=+taH Á Á 73 Á Á
:pra;va;a;he ;Sua :pra;sxa;ta;a;ya;aH A;a; a;(ra;ta :pra;va;h:;d

;
a;vaA;l .saA;l+.ñÍ*:
çÅÅ ;
a;va;sa;mea ;Da;mmea :NaA;sa;.cca ;DaA; a;Na;he ;Da;a:=e +nta;ea Á
/ / /å.h k+:aA:= ;
a;va;sa;a:=+nta;ea Á Á 74 Á Á
k+:nta;a:= :pa;nTaA;ea ;
a;vaA Ka;L+:nta . ca;L+:Na;ea ;a;}

;
a;va;k+:l .sa;k+:l+.a;çÅ*:ñÍÅ ;
a;va;Sa;ma;a;n,a ;Da;ma;Ra;n,a na;ta;sa;tya ;Dva:ja; a;na;Ba;a;n,a ;Da;a:=+ya;n,a Á
k+:a;nta;a:= :pa;a;nTa;k I+.va .~Ka;l+..cca:=+Na;eaY;a;sma / / / / / k+:a;ta:= ;
a;va;Za;a;yRa;ma;a;NaH Á Á 74 Á Á

;
a;F+= ;Da;mma va;mma Ta;I AM A;Da;mma :pa;va;Na;a;Na A;gga Ka;nDa;pa;o+†a;m,a Á
A;Ga;q+.nta ;
a;va;pa;
a;q+.sa;a:=M A;.ccua A mMa h;sa;a;sa :NUa;Na l+.a;./ /c/C .sa;ma;#Ka;m,a Á Á 75 Á Á

/ / /  ;Da;mRa va;mRa .~Ta; a;ga;tMa A;Da;mRa;pra;va;Na;a;na;a;ma;g{a .~k+:nDa :pra;vax :†a;m,a Á


;a;~Ta:=
A;Ga;f;ma;a;na ;
a;va;pra;ta;a;sa;a:=M A;.cyua;ta ma;Ma h;sa;a;sa nUa;nMa l+.[ma;a .sa;ma;[a;m,a Á Á 75 Á Á

Sunder Kidambi 94 www.prapatti.com


(ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na (ra;a A;.ccua A;saAA;m,a

ta;a:=+oM A;.ccua A du;a:=AM I+.ma;a;mma


/ / / / / :de ;h;a;mma ëÐÅÁ ;
a;dA;he ;
a;va k A;m,a Á
/ / / / / O;;ëÐ*;
k+:a;L+:ea A;LM :Na .saA;L+:ea k+:Lu +:Na;a.O; tua;jJa :pua;NNa :pa:†Ma ;a;} / / /å.h I+.ma;ea Á Á 76 Á Á

/ / / / / a :de ;h O;;k ;
a;d;va;seaY;
a;pa kx+:ta;m,a Á
ta;a:=+tua;ma;.cyua;ta du;a:=+tMa A;a;sma;n,
k+:a;l+.eaY;lM na .sa;k+:lH k+.+:Na;a;ya;a;~ta;va :pUa;NRa :pa;a:ˆa;ma;s}ya;ya;m,a Á Á 76 Á Á

A;.ccua A tua;jJa gua;Na;a;NMa ma;h d;ea;sa;a;NMa ;


a;va :Na;a;tTa
/ /  ku+:tTa ;
a;va ga;Na;Na;a Á
ta;h ;
a;va .jaA;ea :pua;Q+ma;a;NMa A;
a;hAM l+.a;Na;a;Na h;ea;I :Na;hu d;ea;ëâ+;a;\L+:m,
ëâ Á a Á Á 77 Á Á

A;.cyua;ta ta;va gua;Na;a;na;Ma ma;ma d;ea;Sa;a;Na;a;ma;


a;pa na;a;a;~ta
/ / / ku+.ˆa;a;
a;pa ga;Na;na;a Á
ta;Ta;a;
a;pa .ja;yaH :pra;Ta;ma;a;na;Ma A; a;Da;kM l+.a;na;a;na;Ma Ba;va; a;ta na Ka;lu d;Ea;bRa;ya;m,a Á Á 77 Á Á

.=+ a:†Ma ;
a;dA;hM A;.ccua A tua;
a;q A :pa;q+.nta;a;I A;a;o du;ma Ka;Nq+.a;I+.m,a Á
d;ÆÆ*U+:Na ;
a;va d;a:=A;ma;NMa ba;a;lM O;; a;NMa;h ;
a;va Ba:=+sua mMa A;pa;ma:†a;ea Á Á 7¸ Á Á

.=+a;
a:ˆMa ;
a;d;va;sa;ma;.cyua;ta ˆa; a;f;ta :pa;ta;ntya;a;yua;dÒu R +ma Ka;Nq+.a; a;na Á
dx;SfõÅ;a;
a;pa dx;pta ma;na;sMa ba;a;l+.a;ma;d;a;na;a;ma;
a;pa Ba:=+~va ma;a;ma;pra;ma:†aH Á Á 7¸ Á Á

:Na;a;sa;a;sa .sMa;k+: a;Na:…ea :de ;he :pa;q+.L+:nta .sa; a;L+:l ;


a;ba;ndu .sa;a:=+.cCe Á
mua;Na;a;sa :NaA;sa;.cca tMua mMa .ja:=+nta k+.=+Nea ;
a;va d ;a;h:ja;ea;ë+;a;Na
ë Á ; a;ta;Nh;m,a Á Á 79 Á Á
ñÍÅ na;a;yea :de ;he :pa;f;l+.a;nta .sa; a;l+.l ;
a;ba;ndu .sa;dx;[ea Á
; a;na:(õ;a;a;sa Za;öÐ*:+.
.ja;a;na;a;a;sa na;ta;sa;tya tvMa ma;Ma .ja:=+tk+.=+NeaY;
a;pa d ;a;GRa ya;Ea;va;na txa;SNa;m,a Á Á 79 Á Á

A;mua; a;NaA ; a;NaA k+:aA;ë+;a ë MÁ ; a;ta;L+:gga mua; a;Na.O;;sua mMa ;


a;va :pa;
a;q+.+.L ga;I+.m,a Á
I A ; a;NaA .sa;h;a;va ;
a;va; a;L AM h;a;oM d;a;sa;a;Na .sa;.cca :Na;hu tua;h .jua:†a;m,a Á Á ¸0 Á Á

A;¼a;a;ta ; a;na:ja k+:tRa;v.yMa ya;dx;.cC+.¼a;a;tea;Sua ma;a;ma;


a;pa :pra; a;ta;kU+:l ga; a;ta;m,a Á
I+. a;ta ; a;na:ja .~va;Ba;a;va v.ra;a;
a;q+.tMa h;a;tMua d;a;sa;a;na;Ma .sa;tya na Ka;lu ta;va yua;#ta;m,a Á Á ¸0 Á Á

k+:ea;hM ;
a;kM k+.=+ a;Na:…Ma :pa;a:=+h:=+ a;Na:…Ma ;
a;va ;
a;kM+: a;ta .ja;a;Na;a;sa .sa;ë+;a;m,
ëÁ a Á
ta;a:=+a;sa A tMa ;
a;hAM ma;h ; a;taA;sea;sa:= ku+:Na;sua ; a;NaA ;
a;hAA ; a;Na;a;#Ka:†a;m, ////// a Á Á ¸1 Á Á

www.prapatti.com 95 Sunder Kidambi


(ra;a A;.ccua A;saAA;m,a (ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na

k+:eaY;hM ;
a;kM k+.=+Na;a;yMa :pa;a:=+h:=+Na;a;ya;ma;
a;pa ;
a;k+:a;ma; a;ta .ja;a;na;a;a;sa .sa;vRa;m,a Á
îÅëÐÅ ea;
a;Sa . ca ta; a:;d
Za;*;+. Äâ ;tMa ma;ma ;
a:ˆa;d;Zea:(õ;a:= ku+.+:Sva ; a;na:ja &+.d;ya ; a;na;a;[a;pta;m,a Á Á ¸1 Á Á

O;; a;NMa;h o+.va;a:=M ;


a;va I+.ma;ea gua;Na ga;
a;hA;ea d;a:+:pua:†aA;ea va :pa:=+va;sa;ea Á
ta;ssa ;
a;va ma;h ; a;taA;sea;sa:= ta;a;sua ;
a;va k+.=+Nea;sua h;ea;sua .sua;h .sa;ñÍ*:+.
öÐÅ ppa;ea Á Á ¸2 Á Á

I+.d;a;na;a;mua;pa;yRa;pya;yMa gua;Na gax ;h ;a;ta;ea d;a: :pua:ˆa;k I+.va :pa:=+va;ZaH Á


ñÍÅ paH Á Á ¸2 Á Á
ta;~ya;a;
a;pa ma;ma ;
a:ˆa;d;Zea:(õ;a:= ;
a:ˆa;Sva;
a;pa k+.=+Nea;Sua Ba;va .sua;Ka .sa;öÐ*:+.

; a;NaA k+:mma ; a;NaA;L .jua A;LM A;.ccua A k+:a;+.Na ma;h ;


a;paA;a;ppaA
/ va;ggea Á
k+:a;he ;Ga;ea:=+k+:Le +:va:= k+:a:=+a;Ga:= ku+:h:= ; a;Na;ggaAM k+:a;
a;h;a;sa ma;m,a Á Á ¸3 Á Á

; a;na:ja k+:mRa ; a;na;ga;L+:yua;ga;LM A;.cyua;ta kx+:tva;a ma;ma ;


a;pra;ya;a;
a;pra;ya va;geRa Á
k+:d;a ;Ga;ea:= k+:le+.ba:= k+:a:=+a;gax ;h ku+:h:= ; a;na;gRa;tMa k+:a:=+Sya;a;sa ma;a;m,a Á Á ¸3 Á Á

/ / / / / k+:I A;a ;
a;va;ssa;a;maAM ba;}å.h ;Da;ma; a;Na ma;gga ; a;Na;
a;h;nta;m,a Á
h;‰e tua;ma;a;mma
;
a;d;NaA:= ;
a;d;NNa;gga k+.=M A;.ccua A d;a;./ /c/C+.
a;h;a;sa d;I A ;
a;q+.}BMa ;
a;vaA ma;m,a Á Á ¸4 Á Á

h;a;deR tva; a;ya k+:d;a ;


a;va;(ra;a;ntMa b.ra; ;Da;ma; a;na ma;a;gRa ga;a;ma;Sya;nta;m,a Á
;
a;d;na;k+.= d:†a;a;g{a k+.=M A;.cyua;ta dÒ+[ya;a;sa d; a;ya;ta ;
a;q+.}Ba;a;ma;va ma;a;m,a Á Á ¸4 Á Á

k+:a;he A;ma;a;Na;va;nta;a A;a;gga / / mua;h;a A;a;I+.va;a;


a;hA;a tua;h :pua;a:=+sa;a Á
A;I+.L+:ñÍ*:
Èe Å +.
a;h;a;nta
/ /  ;a;ma;mMa A;.ccua A ta;ma ga;h;Na ; a;ta;o+.Na ma: k+:nta;a:=+m,a Á Á ¸5 Á Á

k+:d;a A;ma;a;na;va;a;nta;aH A; a;+;a;mu îåçÉ a;Ka;a A;a; a;ta;va;a;


a;h;k+:a;~ta;va :pua:+:Sa;aH Á
ñÍÅ a;ya;Sya;a;nta
A; a;ta;l+.È*:+. / /  ma;Ma A;.cyua;ta ta;ma;ea ga;h;na ;
a:ˆa;gua;Na ma: k+:a;nta;a:=+m,a Á Á ¸5 Á Á

l+.
a;ñÍ*:
ÈÅ A ;
a;va:=A;a .sa;a:=AM l+.a;}BaA
//// .sa;I .sua:;d
Äâ .sa:†a;maA .sa;ea;mma ta;Nua;m,a Á
k A ba;}å.h;a;lM+.k+:a:=M k+:a;
a;h;a;sa :NaA;sa;.cca ;
a;kM+:k+.=M k+:a;he ma;m,a Á Á ¸6 Á Á
ñÍÅ ta ;
a;va:=;ja;a .sa;a:=+tMa l+.a;}Ba;ta
l+.
a;È*:+. / / / /  .sa;d;a Zua:;d
Äâ .sa:†va;ma;ya .sa;Ea;}ya ta;nua;m,a Á
ñÍÅ a:=M k+:a:=+Sya;a;sa na;ta;sa;tya ;
a;k+:öÐ*:+=M
kx+:ta b.ra;;a;l+.öÐ*:+. ñÍÅ k+:d;a ma;a;m,a Á Á ¸6 Á Á

Sunder Kidambi 96 www.prapatti.com


(ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na (ra;a A;.ccua A;saAA;m,a

.sMa;sa;a:= .sa;aA:=+aA;ea o+.a;#Ka:†M


/ / / / / /  a ; a;taA;sa :Na;a;h :Pu+.a:=A;a;L+:ea A;m,a Á
k+:a;he k+:a;
a;h;a;sa ;
a;hA.O; k+:ea;tTua;h ma; a;Na d;ppa;NMa va l+.a;./ /c/C :pua;L+:I A;m,a Á Á ¸7 Á Á

/ / /  a ;
a:ˆa;d;Za;na;a;Ta .~å.Pu+.a:=+ta;a;l+.ea;k+:m,a Á
.sMa;sa;a:= .sa;a;ga:=+a;d, o+.a;t[a;ptM
k+:d;a k+:a:=+Sya;a;sa &+.d;yea k+:Ea;~tua;Ba;ma; a;Na d;pRa;Na;a;ma;va l+.[ma;a :pua;l+.
a;k+:ta;m,a Á Á ¸7 Á Á

k+:a;he tua;h :paA :pa;o+.mea h;ea;


a;h;a;ma :NaA;sa;.cca :ke+: a;L k+:nta ; a;ta;hu;va;Nea Á
maA;Na :a:=+o ma;o+.q ma;Nq+.Na .sua:= .sa;a:=A;a .sa;ea:†a .sUa;I A ma;hu :ppa;va;he Á Á ¸¸ Á Á

k+:d;a ta;va :pa;d;pa;‘íåÅ+ae Ba;


a;va;Sya;a;a;ma na;ta;sa;tya :ke+: a;L kÒ+:a;nta ;
a:ˆa;Bua;va;nea Á
ma;d;na :a:=+pua ma;ku+:f ma;Nq+.na .sua:= .sa;a:=+t~:a;ea;taH .sUa; a;.ca;ta ma;Dua :pra;va;a;he Á Á ¸¸ Á Á

o+.va; a;Na;saA;a ;a;sa:= ku+:sua;mMa o+†eMa;sea;+.Na tua;h :paA;}bua A .jua A;L+:m,a Á


d;I A;ea h;ea;
a;h;a;ma k+:I A;a d;a;sa;ea d;a;sa;a;Na .sa;.cca .sUa;a:= .sa;a:=+.cC+.ea Á Á ¸9 Á Á

o+.pa; a;na;Sa;a;./ /c/C+=H ku+:sua;mMa o+†Ma;~ya ta;va :pa;d;a;}bua:ja yua;ga;L+:m,a Á


d; a;ya;ta;ea Ba;
a;va;Sya;a;a;ma k+:d;a d;a;sa;ea d;a;sa;a;na;Ma .sa;tya .sUa;a:=+sa;dx;[aH Á Á ¸9 Á Á

A;o+.Na;ea ; a;Na;o+. a:†a .ja;ea;ggMa A;ea A;a:= ;


a;va;h;a:= .sa;hA:=;†a;Na ;Da; a;NaA;m,a Á
A;ppa .sa;ma;Ba;ea A mea:†Ma A;Nua;h;ea;
a;h;a;sa :de ;va;Na;a;h k+:a;he :Nua ;a;ma;ma;m,a Á Á 90 Á Á

A;pua;na; a;nRa;vax ; a:†a ya;ea;gyMa A;va;ta;a:= ;


a;va;h;a:= .sa;h;.ca:=+tva ;Da;nya;m,a Á
A;a;tma .sa;ma Ba;ea;ga;ma;a:ˆMa A;nua;Ba;
a;va;Sya;a;sa :de ;va;na;a;Ta k+:d;a nua ma;a;m,a Á Á 90 Á Á

I A :Pu+.q ma;Na;ea:=+hM mMa O;A;a;a:=+sa vaA;Na mea:†a .sa;a:=M va;saA;m,a Á


ku+:Na;sua ; a;NaA gua;Na ga;Nea;
a;hM .sa;.ccMa d;a;sa;a;Na .sa;.cca .sa;I .sa;.cC+.nd;ea Á Á 91 Á Á

I+. a;ta .~å.Pu+.f ma;na;ea:=+TMa ma;Ma O;;ta;a;dx;Za va;.ca;na ma;a:ˆa .sa;a:=M va;Za;ga;m,a Á
ku+.+:Sva ; a;na:ja gua;Na ga;NEaH .sa;tyMa d;a;sa;a;na;Ma .sa;tya .sa;d;a .~va;.cC+.ndH Á Á 91 Á Á

ba;a;L :pa;va;ga;ea;ëë+;aÁ ta:=+L+:ea ma;a:+:I .ja;a;I+. a:†a .sa;aA:=M ta;a:=+o ma;Na;ea Á


:pa;tTea;a;ma tua;mMa A;.ccua A k+:
a:ËñÍÉ*;ÅÅ A :paA :pa;o+.ma Ka;ma;sua ma;h k+:a;vea A;m,a Á Á 92 Á Á

www.prapatti.com 97 Sunder Kidambi


(ra;a A;.ccua A;saAA;m,a (ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na

ba;a;l :pl+.va;ga I+.va ta:=+L+:ea ma;a:+: a;ta .ja;a; a;ta;a:=+ a;ta .sa;a;ga:=M ta;a:=+tua;ma;na;aH Á
ñÍ ta :pa;d;pa;‘íåÅ+a [a;ma;~va ma;ma k+:a;pea;ya;m,a Á Á 92 Á Á
:pra;a;TRa;yea tva;a;ma;.cyua;ta k+:a; a:øå*:+.
Á
ëÐÅÁ ntMa Ba;va;NNa;va;a va:†a Ba;a;ma; a;Na;bua:ññ*+.…a;nta;m,a Á
A;.ccua A ;
a;va;saA;ëÐ*;+.
.ja;Na;Na;a Ta;NMa;DaAM ;
a;vaA mMa o+;d Äâ ;a:=++.Na .sea;va;sua .saAM :pa;.cC+.m,a Á Á 93 Á Á

A;.cyua;ta ;
a;va;Sa;ya;a;kÒ+:a;ntMa Ba;va;a;NRa;va;a;va;tRa Bra;a;ma ; a;na;ma:…a;nta;m,a Á
.ja;na;na;a .~ta;nMa;Da;ya;a;ma;va ma;a;mua:;d
Äxâ ;tya .sea;va;~va .~va;yMa :pa;Tya;m,a Á Á 93 Á Á

k+:mma maA ;Ga;mma ta;


a;vaAM .sua;h ;a;maA ; a;ta;Nh;a;
a;h k+:a;
a;h ;
a;va A;ta;NNa;aA;m,a Á
k+:a:=e +sua ; a;Na;ë+;a
ë uÁ AM mMa k+.= A;a ;a;sa;a;sa:=+ea;
a;h A;.ccua A k+:q+.#Kea;
a;h;m,a Á Á 94 Á Á

k+:mRa ma;ya ;Ga;mRa ta;ptMa .sua;Ka max ;ga txa;SNa;a;a;BaH k+:a;a;Ba:=+pya;na;a;dÒR+m,a Á


k+:a:=+ya;~va ; a;na;vRax ;tMa ma;Ma k+.=+k+:a ; a;Za; a;Za+=E ;=+.cyua;ta k+:f;a;[EaH Á Á 94 Á Á

tua;h ; a;.ca;nta;Na ;
a;va;mua;h;a;NMa ;
a;d; a;æÆ* ;
a;va;sa;a;NMa va dM ;sa;Na;a;o ma;ea.O;;nta;ea Á
A;a;maA mua;h;a;NMa ;
a;vaA mMa A;.ccua A Ba:†a;a;Na :Nea;sua :NaA;Na;a;sa;a:=+m,a Á Á 95 Á Á

/  ;
a;va;Sa;a;Na;a;a;ma;va d;ZRa;na;a;n}å.a;ea;.ca;ya;n,a Á
ta;va ; a;.ca;nta;na ;
a;va;mua;Ka;a;na;Ma dx;a;Sf
A;max ;ta mua;Ka;a;na;a;a;ma;va ma;Ma A;.cyua;ta Ba;#ta;a;na;Ma ga;ma;ya na;ya;na;a;sa;a:=+m,a Á Á 95 Á Á

;
a;va;sa ;a;ma; a;L A ma;hu ; a;Na;he ;sua A ta;Na :pa;
a;q+.mea;sua A :pa;
a;q+.gga;he ;sua :pa;Lu +:
a;F A;m,a Á
A;a;maA ; a;Na;
a;h;a;mma
/ / / / / va A;.ccua A F+.a;vea;sua tua;ma;a;mma
/ / / / / ; a;Na;mma;mMa ma;h ;
a;hAA;m,a Á Á 96 Á Á

;
a;va;Sa;a;ma; a;L+:ta;ma;Dua; a;na;Bea;Sua . ca txa;Na :pra; a;ta;mea;Sua . ca :pra; a;ta;g{a;he ;Sua :pra;lu +.
a;F+.ta;m,a Á
A;max ;ta ; a;na;Da;a;
a;va;va;a;.cyua;ta .~Ta;a;pa;ya tva; a;ya ; a;na;mRa;mMa ma;ma &+.d;ya;m,a Á Á 96 Á Á

; a;Na;.ccMa I+.ma;a;mma
/ / / / / ;
a;k+:va;Nea ; a;Na;a;#Ka;va
/ / / / / /  :Na;ma;nta .sa;.cca ; a;Na;
a;h .sa;a;a:=+.cCe Á
:pa;va;h;nta :Na;h :pa;h;a;Ja:= :pa;sa;a;maA :pa;Na;ma;nta .sMa:ja:=e tua;h . ca;l+.Nea Á Á 97 Á Á

/ / / / / a kx+:pa;Nea ; a;na;a;[a;pa na;ma;tsa;tya ; a;na; a;Da .sa;dx;[a;Ea Á


; a;na;tya;ma;a;sma;n,
:pra;va;h;Ša;Ka :pra;Ba;a Ja:= :pra;Za;a;ma;ta :pra;Na;ma;tsMa:$va:=+Ea ta;va . ca:=+Na;Ea Á Á 97 Á Á

Sunder Kidambi 98 www.prapatti.com


(ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na (ra;a A;.ccua A;saAA;m,a

.sa:=+Na;a;gaA;ea; a:†a .ja; a;Na.O; .ja;Na;va;a.O; ;


a;va .ja;I A;.ccua A :Na .=+#Ka;a;sa ma;m,a Á
h;ea:…a Kua .sa;aA:= ;Ga;ea;sa;ea .sa;aA:= :pua; a;L+:Na;a;mma / / / / / ta;a;a:=+sMa tua;h vaA;Na;m,a Á Á 9¸ Á Á

Za:=+Na;a;ga;ta I+. a;ta .ja; a;na;tea .ja;na;va;a;de Y;


a;pa ya;dùÅ;a;.cyua;ta na .=+[a;a;sa ma;a;m,a Á
Ba;vea;t,a Ka;lu .sa;a;ga:= ;Ga;ea;SaH .sa;a;ga:= :pua; a;L+:nea ta;a;dx;ZMa ta;va va;.ca;na;m,a Á Á 9¸ Á Á

; a;Na;a;#Ka:†a;e / / /å.h A A;ga;IR ; a;Na;vua;Nea;


a;h tua;ma;a;mma
/ / / / / /  a ;a;} / / / / / :Na;a;h k+:a:+: a;Na.O;;
a;h;m,a Á
.tea tua;h d;ÆÆ*U+:Na ;
a;pa.O; ; a;Na;hu AM :NaA;sa;.cca Ba:=+sua A;ppa;a;Na Ba:=+m,a Á Á 99 Á Á

; a;na;a;[a;pta;eaY;a;sma
/ / / / / . ca;a;ga; a;taH ; a;na;pua;NEa;~tva; a;ya na;a;Ta k+:a:+: a;Na;kE H Á
ta;Ma;~ta;va dx;SfõÅ;a ;
a;pra;ya;a;n,a ; a;na;Bax ;tMa na;ta;sa;tya Ba:=+~va;a;tma;na;ea Ba:=+m,a Á Á 99 Á Á

ëÐÅÁ Na;a; a;NaA ga; a;L A ; a;.ca;l+.a A Ba;ma ; a;NaA ku+:ma;a:=M va ; a;Na;va;ea Á
:NaA;sa;.cca :pa;ëÐ*;+.
ë Á va;hMu va:=+ea;ë+;a
h;ea:…a;nta .ja;ea;ë+;a;Na ë Á mMa l+.h;sua ma;a;nta
/ /  A;Na ;
a;va;NNa;
a;vaA;m,a Á Á 100 Á Á

na;ta;sa;tya :pa;*;+. ëÐëÐÁ Å Na;a;na;a;ta ga; a;L+:ta ;


a;k+.=+a;ta Bra;ma ; a;na:ja ku+:ma;a:=+a;ma;va nax ;paH Á
Ba;
a;va;Sya;dùÅ;a;Ea;va;na va;DMUa va:= I+.va ma;Ma l+.Ba;~va ma;a:n:a:ja;na
/ ;
a;va;¼a;a;
a;pa;ta;m,a Á Á 100 Á Á

ëÐÅÁ A :ke+:sa;a:= :vea A;nta;aA;a:=A :vea;ñÍ*:+.


I A k+:I ta;
a;ëÐ*; öÐÅ qe+.sa ;
a;va:=+I A;m,a Á
.sua;hAM A;.ccua A .saAAM .sa;
a;hAA ;
a;hA.O;;sua .sa;ea;h;o .sa;ma;gga;gua;Na;m,a Á Á 101 Á Á
ñÍÅ fe;Za ;
a;va:=+ a;.ca;ta;m,a Á
I+. a;ta k+:
a;va;ta;a;
a;kR+:k :ke+:sa;a:= :vea;d;a;nta;a;.ca;a;yRa :vea;öÐ*:+.
.sua;Ba;ga;ma;.cyua;ta;Za;ta;kM .sa;&+.d;ya;&+.d;yea;Sua Za;ea;Ba;ta;Ma .sa;ma;g{a;gua;Na;m,a Á Á 101 Á Á

ÁÁ I+. a;ta (ra;a -A;.cyua;ta;Za;ta;kM .sa;ma;a;pta;m,a ÁÁ

k+:
a;va;ta;a;
a;kR+:k+:a;sMa;h;a;ya k+:ya;a;Na;gua;Na;Za;a; a;l+.nea Á
(ra;a;ma;tea :vea;ñÍ*:+.
öÐÅ fe;Za;a;ya :vea;d;a;nta;gua:=+vea na;maH Á Á

www.prapatti.com 99 Sunder Kidambi


(ra;aH
(ra;a;ma;tea .=+a;ma;a;nua:$a;a;ya na;maH
(ra;a;ma;tea ; a;na;ga;ma;a;nta;ma;h;a;de ; a;Za;k+:a;ya na;maH

Á Á (ra;a;ma;h;a;va;a:=+vEa;Ba;va;m,a Á Á
((ra;a:=+Gua;va;a:=+ga;dùÅ;a;m,a )
(ra;a;ma;a;n,a :vea;ñÍ*:+.
öÐÅ f;na;a;Ta;a;yRaH k+:
a;va;ta;a;
a;kR+:k+:ke+:sa:= +a Á
:vea;d;a;nta;a;.ca;a;yRa;va;ya;eRa mea .sa; a;Ša;Da:†a;Ma .sa;d;a &+.
a;d Á Á

.$a;ya;tya;a; a;(ra;ta;sMa:ˆa;a;sa;Dva;a;nta;
a;va;DvMa;sa;na;ea;d;yaH Á
:pra;Ba;a;va;a;n,a .sa;a;ta;ya;a :de ;v.ya;a :pa:=+ma;v.ya;ea;ma;Ba;a;~k+.=.H Á Á

ba;a;l+.k+:a;Nq+.m,a

.$a;ya .$a;ya ma;h;a;va;a:= !


ma;h;a;Da;a:= ;Da;Ea;=e +ya !
:de ;va;a;sua:= .sa;ma:= .sa;ma;ya .sa;mua;
a;d;ta ; a;na;a;Ka;l
 ; a;na:$Ra:= ; a;na;Da;Ra;a:=+ta ; a;na:=+va; a;Da;k
ma;a;h;a;t}ya !
d;Za;va;d;na d;a;ma;ta ;dE ;va;ta :pa;a:=+Sa;d;Bya; a;TRa;ta d;a;Za:=+ a;Ta;Ba;a;va !
;
a;d;na;k+.= ku+:l k+:ma;l ;
a;d;va;a;k+.= !
;
a;d;
a;va;Sa;d; a;Da;pa; a;ta .=+Na .sa;h;.ca:=+Na . ca;tua:= d;Za:=+Ta . ca:=+ma;+.Na ;
a;va;ma;ea;.ca;na !
k+:ea;sa;l+.sua;ta;a ku+:ma;a:= Ba;a;va k+:Vcua;
a;k+:ta k+:a:=+Na;a;k+:a:= !
k+:Ea;ma;a:= :ke+: a;L ga;ea;pa;a; a;ya;ta k+:Ea; a;Za;k+:a;Dva:= !
.=+Na;a;Dva:= ;Dua;yRa Ba;v.ya ;
a;d;v.ya;a;~:a bxa;nd va;a;nd;ta
/ / !
:pra;Na;ta .$a;na ;
a;va;ma;ta ;
a;va;ma;Ta;na du;lR+. a;L+:ta d;ea;lR+. a;L+:ta !
ta;nua;ta:= ;
a;va; a;Za;Ka ;
a;va;ta;a;q+.na ;
a;va;Ga; a;f;ta ;
a;va;Za:=+a: Za:=+a: ta;a;f;k+:a ta;a;f;ke+:ya !
.$a;q+.
a;k+.=+Na Za;k+:l+.Da:= .$a; a;f;l na;f :pa; a;ta ma;ku+:f;ta;f na;f;na;pa;fu
;
a;va;bua;Da;sa;a:=+d; a;ta;ba;hu;L ma;Dua;ga;L+:na l+. a;l+.ta :pa;d na; a;L+:na:=;$a o+.pa;max ;
a;d;ta
; a;na:$a;vxa;a:$a;na .$a;h;du;pa;l ta;nua:+: a;.ca:= :pa:=+ma;mua; a;na;va:= yua;va; a;ta nua;ta !
(ra;a;ma;h;a;va;a:=+vEa;Ba;va;m,a (ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na

ku+: a;Za;k+:sua;ta k+: a;Ta;ta ;


a;va;
a;d;ta na;va ;
a;va;
a;va;Da k+:Ta !
mEa; a;Ta;l na;ga:= .sua;l+.ea;.ca;na;a l+.ea;.ca;na . ca;k+:ea:= . ca;ndÒ !
Ka;Nq+.pa:=+Zua k+:ea;d;Nq :pra;k+:a;Nq Ka;Nq+.na Za;Ea;Nq Bua:$a;d;Nq !
. ca;Nq+.k+.= ;
a;k+.=+Na ma;Nq+.l ba;ea; a;Da;ta :pua;Nq+= +a;k va;na .+: a;.ca lu +.Nf;a;k l+.ea;.ca;na !
ma;ea; a;.ca;ta .$a;na;k &+.d;ya Za;ñÍ*:+.
öÐÅ a;ta;ñÍ*:
öÐÅ !
:pa;a:=+&+.ta ; a;na;a;Ka;l
 na:=+pa; a;ta va:=+Na .$a;na;k+:du;
a;h;txa ku+:.ca;ta;f ;
a;va;h:=+Na .sa;mua; a;.ca;ta
k+.=+ta;l !
Za;ta;k+:ea; a;f Za;ta;gua;Na k+:
a;F+.na :pa:=+Zua;Da:= mua; a;na;va:= k+.=+Dxa;ta du:=+va;na;ma;ta;ma ; a;na:$a
;Da;nua:=+a;k+:SRa;Na :pra;k+:a; a;Za;ta :pa;a:=+mea;SF“a !
kÒ+:tua;h:=+ a;Za;Ka;a:= k+:ntua;k ;
a;va;&+.tyua;n}å.ua;Ka .$a;ga;d:+:ntua;d ;a:$a;ta;h;a:= d;a;nta / /  d;nta
d;ntua:= d;Za;va;d;na d;ma;na ku+:Za;l d;Za;Za;ta;Bua:$a mua;Ka nxa;pa; a;ta;ku+:l .+: a;Da:= Ja:=
Ba;a:=+ta :pxa;Tua;ta:= ta;f;a;k ta;
a;pRa;ta ;
a;pa;txa;k Bxa;gua;pa; a;ta .sua;ga; a;ta ;
a;va;h; a;ta;k+.= na;ta
:pa:+:
a;q+.Sua :pa;a:=+Ga !

A;ya;ea;Dya;a;k+:a;Nq+.m,a

A;nxa;ta Ba;ya mua;


a;Sa;ta &+.d;ya ;
a;pa;txa va;.ca;na :pa;a;l+.na :pra; a;ta;¼a;a;va;¼a;a;ta ya;Ea;va:=+a:$ya !
; a;na;Sa;a;d .=+a:$a .sa;Ea;&+.d .sUa; a;.ca;ta .sa;Ea;Za;a;ya .sa;a;ga:= !
Ba:=+dõ;a:$a Za;a;sa;na :pa;a:=+gxa;h ;a;ta ;
a;va; a;.ca:ˆa ; a;.ca:ˆa;kU+:f ; a;ga;a:= k+:f;k ta;f
.=+}ya;a;va;sa;Ta !
A;na;nya;Za;a;sa;na;a;ya !
:pra;Na;ta Ba:=+ta ma;ku+:f;ta;f .sua;Ga; a;f;ta :pa;a;du;k+:a;g{ya;a;a;Ba;Sea;k ; a;na;vRa; a;tRa;ta .sa;vRa l+.ea;k
ya;ea;ga [ea;ma !
;
a;pa; a;Za;ta .+: a;.ca ;
a;va;
a;h;ta du;a:=+ta va;l+.ma;Ta;na ta;na;ya ba; a;l+.Bua;ga;nua;ga; a;ta .sa:=+Ba;sa Za;ya;na
txa;Na Za;k+:l :pa;a:=+pa;ta;na Ba;ya . ca;
a;k+:ta .sa;k+:l .sua:= mua; a;na;va:= ba;hu;ma;ta ma;h;a;~:a
.sa;a;ma;TyRa !
dÒu+
a;h;Na h:= va;l+.ma;Ta;na du:=+a:=+[a Za:=+l+.[a !
d;Nq+.k+:a ta;pa;ea;va;na .$a;ñÍ*:+.
çÅÅ ma :pa;a;a:=;$a;a;ta !

Sunder Kidambi 102 www.prapatti.com


(ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na (ra;a;ma;h;a;va;a:=+vEa;Ba;va;m,a

;
a;va:=+a;Da h;a:=+Na Za;a;dRU ;l !
;
a;va;lu +. a;L+:ta ba;hu;P+.l ma;Ka k+:l+.ma .=;$a; a;na;.ca:= mxa;ga mxa;ga;ya;a:=+}Ba .sMa;Bxa;ta
. ca;a:=+Bax ;d;nua:=+ea;Da !
;
a:ˆa; a;Za:=.H ; a;Za:=+a;~:a;ta;ya
/ / ; a;ta;a;ma:= ; a;na:=+a;sa va;a;sa:=+k+.= !
dU;Sa;Na .$a;l+. a;na; a;Da Za;ea;Sa;Na ta;ea;
a;Sa;ta +.
a;Sa;ga;Na ;Ga;ea;
a;Sa;ta ;
a;va:$a;ya ;Ga;ea;Sa;Na !
Ka:=+ta:= Ka:= ta: Ka;Nq+.na . ca;Nq :pa;va;na !
;
a;dõ;sa;pta .=+[aH .sa;h;~å:aò na;L+:va;na ;
a;va;l+.ea;l+.na ma;h;a;k+:l+.Ba !
A;sa;h;a;ya ZUa:= !
A;na;pa;a;ya .sa;a;h;sa !
ma;
a;h;ta ma;h;a;mxa;Ta d;ZRa;na mua;
a;d;ta mEa; a;Ta;l+.a dx ;Q+ta:= :pa;a:=;=+}Ba;Na ;
a;va;Ba;va ;
a;va:=+ea;
a;pa;ta
;
a;va;k+:f va;a:=+v.ra;Na !
ma;a:= +a;.ca ma;a;ya;a mxa;ga . ca;mRa :pa;a:=+k+:a;mRa;ta ; a;na;BRa:= d;Ba;Ra;~ta:=+Na !
;
a;va;kÒ+:ma ya;Za;ea l+.a;Ba ;
a;va;kÒ
+:a;ta .$a;a;
a;va;ta gxa;Dra:=+a:$a :de ;h ;
a;d;Da;[a;a l+.a;[a;ta Ba;#ta:$a;na
d;a;a;[a;Nya !
k+:a;pa;ta
/ / /  ;
a;va;bua;Da;Ba;a;va k+:ba;nDa;a;a;Ba;na;a;nd;ta
/ / !
A;va;nDya ma;
a;h;ma mua; a;na:$a;na Ba:$a;na mua;
a;Sa;ta &+.d;ya k+:lu +.Sa Za;ba:= +a ma;ea;[a
.sa;a;a;[a;BUa;ta !

;
a;k+:a;Sk+:nDa;a;k+:a;Nq+.
/ m,a

:pra;Ba;Via;na ta;na;ya Ba;a;vua;k Ba;a;


a;Sa;ta .=+a;Via;ta
/ /  &+.d;ya !
ta:=+ a;Na;sua;ta Za:=+Na;a;ga; a;ta :pa:=+ta:n:a;a;kx+:ta .~va;a;ta:n:ya !
dx ;Q+Ga; a;f;ta ;kE+:l+.a;sa k+:ea; a;f ;
a;va;k+:f du;ndu;a;Ba k+:ñÍ*:+. öÐÅ a;L kU+:f dU:= ;
a;va;[ea;pa d;[a
d;a;[a;Nea;ta:= :pa;a;d;a;ñÍ*:
çÅÅu +.SF d:=+.ca;l+.na ;
a;va:(õ;a;~ta .sua;&+.d;a;Za;ya !
A; a;ta;pxa;Tua;l ba;hu ;
a;va;f;
a;pa ; a;ga;a:= ;Da:=+ a;Na ;
a;va;va:= yua;ga;pa;du;d;ya ;
a;va;vxa;ta ; a;.ca:ˆa;pua:ËñÍÉ*;Å
;vEa; a;.ca:ˆya !

www.prapatti.com 103 Sunder Kidambi


(ra;a;ma;h;a;va;a:=+vEa;Ba;va;m,a (ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na

;
a;va;pua;l Bua:$a ZEa;l+.mUa;l ; a;na;
a;ba;q ; a;na;pa;a;
a;q+.ta .=+a;va;Na .=+Na:=+Na;k .$a;na;k . ca;tua:+:d; a;Da
;
a;va;h:=+Na . ca;tua:= k+:
a;pa;ku+:l+.pa; a;ta &+.d;ya ;
a;va;Za;a;l ; a;Za;l+.a;ta;l d;a:=+Na d;a:+:Na
; a;Za;l+.a;mua;Ka !

.sua;nd:=+k+:a;Nq+.m,a

A;pa;a:= :pa;a:=+a;va;a:= :pa;a:=+Ka;a :pa;a:=+vxa;ta :pa:=+pua:= :pa;a:=+sxa;ta d;va d;h;na .$a;va;na :pa;va;na;Ba;va
k+:
a;pa;va:= :pa;a:=+Sva;ñÍ*:
çÅÅ Ba;a;
a;va;ta .sa;vRa;~va d;a;na !

yua:;d
Äâ ;k+:a;Nq+.m,a

A;
a;h;ta .sa;h;ea;d:= .=+[aH :pa;a:=+g{a;h ;
a;va;sMa;va;a;
a;d ;
a;va;
a;va;Da .sa; a;.ca;va ;
a;va;~å:a;}Ba;Na
ò .sa;ma;ya
/ / / /  .sa;veRa:(õ;a:= Ba;a;va !
.sMa:=+}Ba .sa;mua:…xa;a;}Ba;ta
.sa;kx+:t,a :pra;pa;Ša .$a;na .sMa:=+[a;Na d ;a;a;[a;ta !
va;a:= !
.sa;tya;v.ra;ta !
:pra; a;ta;Za;ya;na BUa;a;ma;k+:a BUa;
a;Sa;ta :pa;ya;ea; a;Da :pua; a;L+:na !
:pra;L+:ya ; a;Za;a;Ka
 :pa:+:Sa ;
a;va; a;Za;Ka ; a;Za;Ka;a Za;ea;
a;Sa;ta;a;kU+:pa;a:= va;a;a:=+pUa:= !
:pra;ba;l :a:=+pua k+:l+.h ku+:tua;k . ca;fu;l k+:
a;pa;ku+:l k+.=+ta;l tUa; a;l+.ta &+.ta ; a;ga;a:= ; a;na;k+.=
.sa;a; a;Da;ta .sea;tua;pa;Ta .sa;a;ma;a .sa;a;ma;a;nta;ta
/ /  .sa;mua;dÒ !
duÒ +ta;ga; a;ta ta:+:mxa;ga va:+. a;Ta;na;a ; a;na:+.;Ädâ l+.ñÍ*:+.
öÐÅ a;va:=+ea;Da :vea;pa;Tua l+.a;~ya l+.a;l+.ea;pa;de ;Za
:de ; a;Za;k ;Da;nua:$ya;Ra;Ga;ea;Sa !
ga;ga;na . ca:= k+:na;k ; a;ga;a:= ga;a:=+ma ;Da:= ; a;na;ga;ma;ma;ya ; a;na:$a ga:+:q ga:+:d; a;na;l l+.va
ga; a;L+:ta ;
a;va;Sa va;d;na Za:= k+:d;na !
A;kx+:ta;.ca:= va;na;.ca:= .=+Na;k+.=+Na ;vEa;l+.[ya kU+: a;Na;ta;a;[a ba;hu;
a;va;Da .=+[a;ea ba;l+.a;Dya;[a
va;[aH k+:va;a;f :pa;a;f;na :pa; a;f;ma .sa;a;f;ea;pa k+:ea;pa;a;va;le+.pa !
k+:fu:=+f;d;f; a;na f;ñÍ*: öÐÅx +. a;ta . ca;fu;l k+:F+.ea:= k+:a;mRua;Ka ;
a;va; a;na;gRa;ta ;
a;va;Za;ñÍ*:+. öÐÅ f
;
a;va; a;Za;Ka ;
a;va;ta;a;q+.na ;
a;va;Ga; a;f;ta ma;ku+:f ;
a;va;–ë+:l ;
a;va;(ra;va;~ta;na;ya ;
a;va;(ra;ma .sa;ma;ya
;
a;va;(ra;a;Na;na ;
a;va;K.ya;a;ta ;
a;va;kÒ+:ma !

Sunder Kidambi 104 www.prapatti.com


(ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na (ra;a;ma;h;a;va;a:=+vEa;Ba;va;m,a

ku+:}Ba;k+:NRa ku+:l+. a;ga;a:= ;


a;va;d;L+:na d;}Ba;ea; a;L BUa;ta ; a;naH Za;ñÍ*:
öÐÅ k+:ñÍ*:+.
öÐÅ pa:ˆa !
A;a;Ba;.ca:=+Na hu;ta;va;h :pa;a:=+.ca:=+Na ;
a;va;Ga;f;na .sa:=+Ba;sa :pa;a:=+pa;ta;d, A;pa;a:=+a;ma;ta
k+:
a;pa;ba;l .$a;l+. a;Da l+.h;a:= k+:l+.k+:l+=+va ku+:
a;pa;ta ma;Ga;va;a:$a
d;a;Ba;h;na;na;kx+:d;nua:$a .sa;a;a;[a;k .=+a;[a;sa dõ;ndõ;yua:;d
Äâ !
A;pra; a;ta;dõ;ndõ :pa;Ea:+:Sa !
ˆya;}ba;k .sa;ma; a;Da;k ;Ga;ea:=+a;~:a;a;q+.}ba:= !
.sa;a:=+ a;Ta &+.ta .=+Ta .sa:ˆa;pa Za;a:ˆa;va .sa;tya;a;
a;pa;ta :pra;ta;a;pa !
; a;Za;ta Za:= kx+:ta l+.va;na d;Za;mua;Ka mua;Ka d;Za;k ; a;na;pa;ta;na :pua;na:+:d;ya d:= ga; a;L+:ta
.$a; a;na;ta d:= ta:=+L h;a:=+h;ya na;ya;na na; a;L+:na;va;na .+: a;.ca Ka; a;.ca;ta Ka;ta;l ; a;na;pa; a;ta;ta
.sua:=+ta: ku+:sua;ma ;
a;va;ta; a;ta .sua:=+a;Ba;ta .=+Ta :pa;Ta !
A;a;Ka;l
 .$a;ga;d; a;Da;k Bua:$a ba;l va:= ba;l d;Za l+.pa;na l+.pa;na d;Za;k l+.va;na
.$a; a;na;ta k+:d;na :pa:=+va;Za .=;$a; a;na;.ca:= yua;va; a;ta ;
a;va;l+.pa;na va;.ca;na .sa;ma;
a;va;Sa;ya
; a;na;ga;ma ; a;Za;Ka:= ; a;na;k+.= mua;Ka:= mua;Ka mua; a;na va:= :pa;a:=+pa; a;Na;ta !
A;a;Ba;ga;ta Za;ta;ma;Ka hu;ta;va;h ;
a;pa;txa;pa; a;ta ; a;na;R+. a;ta va:+:Na :pa;va;na ;Da;na;d ; a;ga;a:=+Za
mua;Ka .sua:=+pa; a;ta nua; a;ta mua;
a;d;ta !
A;a;ma;ta ma; a;ta ;
a;va; a;Da ;
a;va;
a;d;ta k+: a;Ta;ta ; a;na:$a ;
a;va;Ba;va .$a;l+. a;Da :pxa;Sa;ta l+.va !
;
a;va;ga;ta Ba;ya ;
a;va;bua;Da :pa;a:=+bxa;Q ;
a;va;ba;ea; a;Da;ta va;a:=+Za;ya;na Za;a; a;ya;ta va;a;na:= :pxa;ta;na;Ea;Ga !
.~va .sa;ma;ya ;
a;va;Ga; a;f;ta .sua;Ga; a;f;ta .sa;&+.d;ya .sa;h;Da;mRa . ca;a;a:=+Na;a;k !
;
a;va;Ba;a;Sa;Na va;ZMa;va;d ;a;kx+:ta l+.ñÍ*:
öÐÅE +(õ;a;yRa !
; a;na;Spa;Ša kx+:tya !
Ka :pua;a;Spa;ta
/ :a:=+pua :pa;[a !
:pua;Spa;k .=+Ba;sa ga; a;ta ga;ea;Spa;d ;a;kx+:ta ga;ga;na;a;NRa;va !
:pra; a;ta;¼a;a;NRa;va ta:=+Na kx+:ta [a;Na Ba:=+ta ma;na;ea:=+Ta .sMa;
a;h;ta ;a;sMa;h;a;sa;na;a; a;Da .+.Q !
.~va;a;a;ma;n,a !
.=+a;Ga;va ;a;sMa;h !

www.prapatti.com 105 Sunder Kidambi


(ra;a;ma;h;a;va;a:=+vEa;Ba;va;m,a (ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na

o+†a:=+k+:a;Nq+.m,a

h;a;f;k ; a;ga;a:= k+:f;k l+.q+.h :pa;a;d :pa;a;F ; a;na;k+:f ta;f :pa;a:=+lu +.


a;F+.ta ; a;na;a;Ka;l 
nxa;pa; a;ta ;
a;k+.=+a;f k+:ea; a;f ;
a;va;
a;va;Da ma; a;Na ga;Na ;
a;k+.=+Na ; a;na;k+.= na;a:=+a;a:$a;ta . ca:=+Na
.=+a:$a;a;va !
;
a;d;v.ya Ba;Ea;ma;a;ya;ea;Dya;a; a;Da;dE ;va;ta !
;
a;pa;txa va;Da ku+:
a;pa;ta :pa:=+Zua ;Da:= mua; a;na ;
a;va;
a;h;ta nax ;pa h;na;na k+:d;na :pUa;vRa k+:a;l :pra;Ba;va
Za;ta gua;Na :pra; a;ta;SF+.a;
a;pa;ta ;Da;a;a;mRa;k .=+a:$a;vMa;Za !
Zua;Ba . ca;a:=+ta .=+ta Ba:=+ta Ka;
a;vRa;ta ga;vRa ga;nDa;vRa yUa;Ta ga;a;ta ;
a;va:$a;ya ga;a;Ta;a Za;ta !
ÈîåÁ .sea;
a;va;ta !
Za;a;a;sa;ta ma;Dua;sua;ta Za:ˆua.*+
ku+:Za l+.va :pa;a:=+gxa;h ;a;ta ku+:l ga;a;Ta;a ;
a;va;Zea;Sa !
;
a;va; a;Da;va;Za :pa;a:=+Na;ma;d;ma:= Ba; a;Na; a;ta k+:
a;va;va:= .=+ a;.ca;ta ; a;na:$a . ca;a:=+ta ; a;na;ba;nDa;na
; a;na;Za;ma;na ; a;na;vRxa;ta !
.sa;vRa .$a;na .sa;mma;a; a;na;ta !
:pua;na:+:pa;~Ta;a;
a;pa;ta ;
a;va;ma;a;na va:= ;
a;va;(ra;a;Na;na :pra;a; a;Na;ta ;vEa;(ra;va;Na ;
a;va;(ra;a;
a;va;ta
ya;ZaH :pra;pa;Vca !
:pa;Vca;ta;a;pa;Ša mua; a;na;ku+:ma;a:= .sMa:$a;a;va;na;a;mxa;ta !
.ˆea;ta;a;yua;ga :pra;va; a;tRa;ta k+:a;tRa;yua;ga vxa:†a;a;nta !
A;
a;va;k+:l ba;hu;sua;va;NRa h;ya;ma;Ka .sa;h;~å:aò ; a;na;vRa;h;Na ; a;na;vRa; a;tRa;ta ; a;na:$a
va;Na;Ra;(ra;ma;Da;mRa !
.sa;vRa k+:mRa .sa;ma;a:=+a;Dya !
.sa;na;a;ta;na ;Da;mRa !
.sa;a;ke+:ta .$a;na;pa;d .$a; a;na ;Da; a;na;k .$a;ñÍ*:+. çÅÅ ma ta;
a;d;ta:= .$a;ntua:$a;a;ta ;
a;d;v.ya ga; a;ta d;a;na
d; a;ZRa;ta ; a;na;tya ; a;naH .sa;a;ma ;vEa;Ba;va !
Ba;va ta;pa;na ta;a;
a;pa;ta Ba;#ta:$a;na Ba;dÒ+a:=+a;ma !
(ra;a:=+a;ma;Ba;dÒ !
na;ma;~tea :pua;na;~tea na;maH !

Sunder Kidambi 106 www.prapatti.com


(ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na (ra;a;ma;h;a;va;a:=+vEa;Ba;va;m,a

. ca;tua;mRua;Kea:(õ;a:=+mua;KEaH :pua:ˆa;pa;Ea:ˆa;a;
a;d;Za;a; a;l+.nea Á
na;maH .sa;a;ta;a;sa;mea;ta;a;ya .=+a;ma;a;ya gxa;h;mea; a;Da;nea Á Á

k+:
a;va;k+:Ta;k ;a;sMa;h;k+: a;Ta;tMa k+:F+.ea:= .sua;ku+:ma;a:= gua;}Ba ga;}Ba;a:=+m,a Á
Ba;va Ba;ya Bea;Sa:$a;mea;ta;t,a :pa;F+.ta ma;h;a;va;a:= ;vEa;Ba;vMa .sua; a;Da;yaH Á Á

ÁÁ I+. a;ta (ra;a;ma;h;a;va;a:=+vEa;Ba;vMa .sa;ma;a;pta;m,a ÁÁ

k+:
a;va;ta;a;
a;kR+:k+:a;sMa;h;a;ya k+:ya;a;Na;gua;Na;Za;a; a;l+.nea Á
(ra;a;ma;tea :vea;ñÍ*:+.
öÐÅ fe;Za;a;ya :vea;d;a;nta;gua:=+vea na;maH Á Á

www.prapatti.com 107 Sunder Kidambi


(ra;aH
(ra;a;ma;tea .=+a;ma;a;nua:$a;a;ya na;maH
(ra;a;ma;tea ; a;na;ga;ma;a;nta;ma;h;a;de ; a;Za;k+:a;ya na;maH

Á Á (ra;a;ga;ea;pa;a;l+.
a;vMa;Za; a;taH Á Á
(ra;a;ma;a;n,a :vea;ñÍ*:+.
öÐÅ f;na;a;Ta;a;yRaH k+:
a;va;ta;a;
a;kR+:k+:ke+:sa:= +a Á
:vea;d;a;nta;a;.ca;a;yRa;va;ya;eRa mea .sa; a;Ša;Da:†a;Ma .sa;d;a &+.
a;d Á Á

va;nde bxa;nd;a;va;na . ca:=M va;l+.va;a .$a;na va;l+.Ba;m,a Á


.$a;ya;nta;a .sMa;Ba;vMa ;Da;a;ma ;vEa:$a;ya;nta;a ;
a;va;BUa;Sa;Na;m,a Á Á 1 Á Á

va;a;.cMa ; a;na:$a;a;ñÍ*:
öÐÅ .=+a;sa;k+:Ma :pra;sa;ma;a;[a;ma;a;Na;ea
va;#+a;a:=+
a;va;nd ;
a;va; a;na;vea; a;Za;ta :pa;a;Vca:$a;nyaH Á
va;NRa ;
a:ˆa;k+:ea;Na .+: a;.ca;=e va:= :pua;Nq+= +a;ke
ba:;d
Äâ ;a;sa;na;ea .$a;ya; a;ta va;l+.va . ca;kÒ+:va;ta;Ra Á Á 2 Á Á

A;a;}îå:a;a;ya ga;a;nDa
/ /  .+:
a;d;ta .~å.Pu+.a:=+ta;a;Da:=+ea;SF+.m,a
A;a;~å:a;a;

ò a;va;le+.[a;Na;ma;nua;[a;Na ma;nd;h;a;sa;m,a Á
ga;ea;pa;a;l ;
a;q+.}Ba va;pua;SMa ku+:h;na;a .$a;na;nya;aH
:pra;a;Na .~ta;na;nDa;ya;ma;vEa;a;ma :pa:=M :pua;ma;Ma;sa;m,a Á Á 3 Á Á

A;a;
a;va;BRa;va;tva; a;na;Bxa;ta;a;Ba:=+NMa :pua:=+~ta;a;t,a
/ / /  a;k . ca:=+NMa ; a;na;Bxa;ta;a;nya :pa;a;d;m,a Á
A;a;ku+:a;Vca;tE
d;Dna;a ; a;na;ma;nTa mua;Ka:=e +Na ; a;na;ba:;d Äâ ta;a;LM
na;a;Ta;~ya na;nd Ba;va;nea na;va;na;a;ta na;a;f“a;m,a Á Á 4 Á Á

h;tua ku+:}Bea ;
a;va; a;na;
a;h;ta k+.=.H .~va;a;du ;hE ;ya;ñÍ*:+. çÅÅ va;a;nMa
dx ;SfõÅ;a d;a;ma g{a;h;Na . ca;fu;l+.Ma ma;a;ta:=M .$a;a;ta .=+ea;Sa;a;m,a Á
:pa;a;ya;a;d ;a;Sa;t,a :pra;.ca; a;l+.ta;pa;d;ea na;a;pa;ga;.cC+.n,a na ; a;ta;SF+.n,a
;a;ma;Tya;a;ga;ea;paH .sa;pa;
a;d na;ya;nea ma;a;l+.ya;n,a ;
a;va:(õ;a ga;ea;pta;a Á Á 5 Á Á

v.ra:$a ya;ea;
a;Sa;d;pa;a;ñÍ*:+.
çÅÅ vea;Da;na;a;yMa
ma;Dua:=+a;Ba;a;gya;ma;na;nya Ba;ea;gya;ma;a;qe Á
(ra;a;ga;ea;pa;a;l+.
a;vMa;Za; a;taH (ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na

va;sua;de ;va;va;DUa .~ta;na;nDa;yMa ta;t,a


;
a;k+:ma;
a;pa b.ra; ;
a;k+:Za;ea:=+Ba;a;va dx ;Zya;m,a Á Á 6 Á Á

:pa;a:=+va; a;tRa;ta k+:nDa:=M Ba;yea;na


;a;sma;ta
/ / / / / :Pu+.l+.a;Da:= :pa;l+.vMa .sma:=+a;a;ma Á
;
a;va;f;
a;pa;tva ; a;na:=+a;sa;kM k+:ya;ea; a;(ãÉa;t,a
;
a;va;pua;l+.ea;lU +.Ka;l k+:SRa;kM ku+:ma;a:=+m,a Á Á 7 Á Á

; a;na;k+:fe;Sua ; a;na;Za;a;ma;ya;a;a;ma ; a;na;tyMa


; a;na;ga;ma;a;ntEa:=+Dua;na;a.Y;
a;pa max ;gya;ma;a;Na;m,a Á
ya;ma;L+:a:$Rua;na dx ;Sf ba;a;l :ke+: a;LM
ya;mua;na;a .sa;a;a;[a;k ya;Ea;va;nMa yua;va;a;na;m,a Á Á ¸ Á Á

:pa;d;va;a;ma;d;va;a;ya;sa;Ma ;
a;va;mua;#teaH
A;f;va;a;sMa;pa;d;ma;}bua;va;a;h;ya;nta;a;m,a Á
A:+:Na;a;Da:= .sa;a;a;Ba;l+.a;Sa vMa;Za;Ma
k+.+:Na;Ma k+:a:=+Na ma;a;nua;Sa;Ma Ba:$a;a;a;ma Á Á 9 Á Á

A; a;na;mea;Sa ; a;na;Sea;va;Na;a;ya;ma;[Na;eaH
A:$a;h;dùÅ;a;Ea;va;na;ma;a;
a;va:=+~tua ; a;.ca:†ea Á
k+:l+.h;a; a;ya;ta ku+:nta;LM k+:l+.a;pEaH
k+.=+Na;ea;n}å.a;a;d;k ;
a;va;Bra;mMa ma;h;ea mea Á Á 10 Á Á

A;nua;ya;a; a;ya ma;na;ea;¼a vMa;Za na;a;LE ;H


A;va;tua .~å.pa; a;ZRa;ta va;l+.va;a;
a;va;ma;ea;hE H Á
A;na;Ga ;a;sma;ta
/ / / / / Za;a;ta;LE +.=+sa;Ea ma;a;m,a
A;nua;k+:}å.pa;a .sa;a:=+d;}bua:$Ea:=+pa;a;ñÍ*:
çÅE Å :H Á Á 11 Á Á

A;Da:=+a;
a;h;ta . ca;a: vMa;Za na;a;L+:aH
ma;ku+:f;a;l+.a;}ba
/ /  ma;yUa:= ;
a;pa;VC+.ma;a;l+.aH Á
h;a:=+na;a;l ; a;Za;l+.a ;
a;va;Ba;ñÍ*:
çÅÅ na;a;l+.aH
:pra; a;ta;Ba;aH .sa;ntua ma;ma;a;a;nta;ma
/ /  :pra;ya;a;Nea Á Á 12 Á Á

Sunder Kidambi 110 www.prapatti.com


(ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na (ra;a;ga;ea;pa;a;l+.
a;vMa;Za; a;taH

A;a;Ka;l+.
 a;na;va;l+.ea;k+:ya;a;a;ma k+:a;l+.a;n,a
ma;
a;h;L+:a;Da;a;na Bua:$a;a;nta:=+~ya yUa;naH Á
A;a;Ba;l+.a;Sa :pa;dM v.ra:$a;a;ñÍçÅ*:+.Å na;a;na;a;m,a
A;a;Ba;l+.a;pa;kÒ+:ma dU:=+ma;a;a;Ba:+.pya;m,a Á Á 13 Á Á

&+.
a;d mua;gDa ; a;Za;Ka;Nq ma;Nq+.na;ea
; a;l+.a;Ka;taH
 :ke+:na ma;mEa;Sa ; a;Za;a;pa;na;a
/// Á
ma;d;na;a;tua:= va;l+.va;a;ñÍçÅ*:+.Å na;a
va;d;na;a;}Ba;ea:$a ;
a;d;va;a;k+.=+ea yua;va;a Á Á 14 Á Á

ma;h;sea ma;
a;h;ta;a;ya ma;Ea; a;L+:na;a
;
a;va;na;tea;na;a;Via; a;l+.ma;Via;na ;a;tva;Se
/ a Á
k+:l+.ya;a;a;ma ;
a;va;mua;gDa va;l+.va;a
va;l+.ya;a;Ba;a;
a;Sa;ta ma;Viua :vea;Na;vea Á Á 15 Á Á

.$a;ya; a;ta l+. a;L+:ta vxa; a:†Ma ; a;Za;a;[a;ta;ea va;l+.va;a;na;Ma


; a;Za; a;Ta;l va;l+.ya ; a;Za;Via;a Za;a;ta;LE +:hR ;~ta ta;a;LE ;H Á
A;a;Ka;l
 Bua;va;na .=+[a;a ga;ea;pa :vea;Sa;~ya ;
a;va;SNa;eaH
A;Da:= ma; a;Na;sua;Da;a;ya;a;mMa;Za;va;a;n,a vMa;Za;na;a;l:H Á Á 16 Á Á

; a;.ca:ˆa;a;k+:paH (ra;va;a;sa k+:l+.ya;n,a l+.a;ñÍ*:+. çÅÅ l+.a k+:NRa;pUa:=M


ba;h;eRa:†Ma;sa .~å.Pu+.a:=+ta ; a;.ca;ku+.=+ea ba;nDua:$a;a;vMa d;Da;a;naH Á
gua;Via;a ba:;d Äâ ;a;mua:=+a;sa l+. a;L+:ta;Ma ;Da;a:=+ya;n,a h;a:=+ya;a;Sf
/ M
ga;ea;pa .~:a;a;Na;Ma .$a;ya; a;ta ;
a;k+:ta;vaH k+:ea.Y;
a;pa k+:Ea;ma;a:=+h;a:= +a Á Á 17 Á Á

l+.a;l+.a;ya;a;Sf
/ M k+.= ;
a;k+:sa;l+.yea d;a;[a;Nea nya;~ya ;Da;nya;a;m,a
AM ;sea :de ;v.ya;aH :pua;L+:k+.+: a;.ca;=e .sa; a;Ša;
a;va;Sf;a;nya ba;a;huH Á
mea;Ga Zya;a;ma;ea .$a;ya; a;ta l+. a;L+:ta;ea mea;Ka;l+.a d:†a :vea;NuaH
gua;Via;a;pa;a;q .~å.Pu+.a:=+ta ; a;.ca;ku+.=+ea ga;ea;pa;k+:nya;a Bua:$a;ñÍ*::H
çÅÅ Á Á 1¸ Á Á

/ / /  a;ta;ma; a;Da;ga;ta;Ma :pra;a;pta ga;a;Q+a;ñÍ*:+.


:pra;tya;a;l+.a;Q ;a;~Ta; öÐÅ pa;a; a;LM
:pa;(ãÉa;a;d ;a;Sa;a;n} / / / /å.a; a;l+.ta na;ya;na;Ma :prea;ya;sa;Ma :prea;[a;ma;a;NaH Á

www.prapatti.com 111 Sunder Kidambi


(ra;a;ga;ea;pa;a;l+.
a;vMa;Za; a;taH (ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na

Ba;~:a;a ya:n:a :pra; a;Na;


a;h;ta k+.=+ea Ba;#ta .$a;a;va;a;tua:=+v.ya;a;t,a
va;a;a:= kÒ
+:a;q+.a ; a;na;
a;ba;q va;sa;na;ea va;l+.va;a va;l+.Ba;ea naH Á Á 19 Á Á

va;a;sa;ea &+.tva;a ;
a;d;na;k+.= .sua;ta;a;sa; a;Ša;Da;Ea va;l+.va;a;na;Ma
l+.a;l+.a;smea:=+ea .$a;ya; a;ta l+. a;L+:ta;a;ma;a;a;~Ta;taH
/// ku+:nd;Za;a;Ka;a;m,a Á
.sa;v.ra;a;q+.a;a;Ba;~ta;d;nua va;sa;nea ta;a;a;Ba:=+Bya;TyRa;ma;a;nea
k+:a;ma;a k+: a;(ãÉa;t,a k+.= k+:ma;l+.ya;ea:=+Via; a;lM ya;a;.ca;ma;a;naH Á Á 20 Á Á

I+.tya;na;nya ma;na;sa;a ;
a;va; a;na;a;mRa;ta;Ma
:vea;ñÍ*:+.
öÐÅ fe;Za k+:
a;va;na;a .~tua; a;tMa :pa;F+.n,a Á
;
a;d;v.ya :vea;Nua .=+a;sa;kM .sa;ma;a;[a;tea
;dE ;va;tMa ;
a;k+:ma;
a;pa ya;Ea;va;ta ;
a;pra;ya;m,a Á Á 21 Á Á

ÁÁ I+. a;ta (ra;a;ga;ea;pa;a;l+.


a;vMa;Za; a;taH .sa;ma;a;pta;a ÁÁ
k+:
a;va;ta;a;
a;kR+:k+:a;sMa;h;a;ya k+:ya;a;Na;gua;Na;Za;a; a;l+.nea Á
(ra;a;ma;tea :vea;ñÍ*:+.
öÐÅ fe;Za;a;ya :vea;d;a;nta;gua:=+vea na;maH Á Á

Sunder Kidambi 112 www.prapatti.com


(ra;aH
(ra;a;ma;tea .=+a;ma;a;nua:$a;a;ya na;maH
(ra;a;ma;tea ; a;na;ga;ma;a;nta;ma;h;a;de ; a;Za;k+:a;ya na;maH

Á Á (ra;a;de ;h;L +:a;Za;~tua; a;taH Á Á


(ra;a;ma;a;n,a :vea;ñÍ*:+.
öÐÅ f;na;a;Ta;a;yRaH k+:
a;va;ta;a;
a;kR+:k+:ke+:sa:= +a Á
:vea;d;a;nta;a;.ca;a;yRa;va;ya;eRa mea .sa; a;Ša;Da:†a;Ma .sa;d;a &+.
a;d Á Á

/ /  BUa;}îå:a;a
;
a;va;kÒ+:}ya yea;na ;
a;va;a:$a;ta;a; a;na .$a;ga;a;nta
;
a;va:(õ;a;~ya yMa :pa:=+ma;k+:a:=+Na;ma;a;ma;na;a;nta
// Á
;
a;va;(ra;a;Na;ya;n,a :pra;Na; a;ya;na;Ma ;
a;va;
a;va;Da;a;n,a :pua;ma;Ta;Ra;n,a
ga;ea;pta;a .sa mea Ba;va;tua ga;ea;pa;pua:=+a; a;Da:=+a:$aH Á Á 1 Á Á

:de ;h;\ya;Da;a:(õ;a:= ta;vea;dx ;Za;ma;a:(õ;a:=+tvMa


tua;SfU;Sa;ta;Ma ;
a;d;Za; a;ta ga;‘çÅ+
a;d;k+:a;nua;ba;nDa;m,a Á
va;a;.ca;a;l+.ya;tya;Ta . ca ma;Ma #va;.ca;na [a;pa;a;ya;Ma
[a;a;ntea;na d;a;nta;k+:
a;va;mua;K.ya;
a;va;ma;dR ;nea;na Á Á 2 Á Á

tva;.cca;kÒ+:va;‰"u+ta;ma;nea;h;a;sa ;GUa;NRa;ma;a;nea
; a;na;}îå:a;ea;Ša;ta;kÒ+:ma; a;na;d; a;ZRa;ta;nea;a;ma;vxa:†a;aH Á
A;a:=+a;Dya ga;ea;pa;na;ga:=e kx+:pa;ya;ea;
a;d;tMa tva;Ma
.~va;a:=+a:$ya;ma;g{ya;ma;l+.Ba;nta .sua:=+a;sua:=e +ndÒ+aH Á Á 3 Á Á

A;a;k+:pa;pua;Spa;sua;Ba;ga;ea;Ša;ta;ba;a;hu;Za;a;KaH
:pa;a;de .sa;d;a :pa;a:=+pa;.cea; a;L+:ma;sa;tP+.l+.~tva;m,a Á
:pa;NNa;a;ta;f;~å.pxa; a;Za mxa;k+:Nqu+.ta;pa;ea;va;nea.Y;a;sma;n,
/ / / / / a
C+.a;ya;a; a;na;l+.a;na;Bua;va;na;ea.Y;a;sa ta;ma;a;l+.Za;a;Ka;a Á Á 4 Á Á

. ca;kÒ+:~ya ;dE ;tya;d;nua:$a;a;


a;d;Sua va;a;ma;Ba;a;vMa
Za:ËñÍÉ*;+.ÅÅ ~ya . ca;a; a;(ra;ta:$a;nea;Sva;
a;pa d;a;[a;Na;tva;m,a Á
v.ya;#tMa :pra;d;ZRa;ya;a;sa ga;ea;pa;pua:=+a; a;Da:=+a:$a
v.ya;tya;~ya nUa;na;ma;na;ya;eaH k+.=+sa;}å.pra;ya;ea;ga;m,a Á Á 5 Á Á
(ra;a;de ;h;L +:a;Za;~tua; a;taH (ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na

d ;a;pea;na :ke+:na; a;.ca;d;Za;a;ta:+:.ca;a ; a;na;Za;a;Tea


.~nea;h;ea;pa;pa;Ša;pa;a:=+Zua:;d
Äâ ;gua;Na;a;
a;pRa;tea;na Á
d;hò;a;va;k+:a;Za; a;na;
a;ba;qM d;dx ;Zua;BRa;va;ntMa
.~va;a;Dya;a;ya;ya;ea;ga;na;ya;na;aH Zua;.ca;yaH k+:va;a;ndÒ+aH Á Á 6 Á Á

k+:a;sa;a:=+pUa;vRa;k+:
a;va;mua;K.ya;
a;va;ma;dR :$a;n}å.a;a
:pa;NNa;a;ta;fe;[ua;sua;Ba;ga;~ya .=+sa;ea ba;hu;~tea Á
tva;tpa;a;d;pa;‘íåÅ+a;ma;Dua; a;na tva;d;na;nya;Ba;ea;gyea
nUa;nMa .sa;ma;a;(ra;ya; a;ta nUa;ta;na;Za;kR+.=+a;tva;m,a Á Á 7 Á Á

;vEa:=+ea;.ca;neaH .sa;d;a;sa va;a;ma;na;BUa;a;ma;k+:a;va;a;n,a


;
a;va;kÒ+:a;a;nta;ta;a;Nq+.
// va:=+sea;na ;
a;va:$xa;}Ba;ma;a;NaH Á
. ca;kÒe Ba;va;a;n,a ma;k+.=+ku+:Nq+.l+.k+:NRa;pa;a;ZaH
Zya;a;mEa;k+:mea;Ga;Ba;a:=+ta;a;a;ma;va .sa;pta;l+.ea;k
+:a;m,a Á Á ¸ Á Á

; a;.ca:ˆMa na ta;t,a ;
a:ˆa;Sua ;a;ma;ta;a; a;na :pa;de ;Sua ya;t,a .tea
;
a;va:(õ;a;a;nya;mUa; a;na Bua;va;na;a; a;na ;
a;va;Za;ñÍ*:+.
öÐÅ fe;Sua Á
Ba;#tEaH .sa;mMa #va; a;.ca;d;sa;Ea Ba;va;nEa;k+:de ;Zea
ma;a; a;ta .sma mUa; a;tRa:=+a;ma;ta;a ta;
a;d;h;a;;‘
ÂåÅu +tMa naH Á Á 9 Á Á

Ba;#ta;
a;pra;ya tva; a;ya ta;Ta;a :pa;a:=+va;DRa;ma;a;nea
mua;#ta;a;
a;va;ta;a;na;
a;va;ta; a;ta;~ta;va :pUa;vRa;ma;a;sa;a;t,a Á
h;a:=+a;va; a;L;H :pa:=+ma;Ta;ea .=+Za;na;a;k+:l+.a;paH
ta;a:=+a;ga;Na;~ta;d;nua ma;Ea;a;#ta;k+:nU
//// a;pua:=+(ra;aH Á Á 10 Á Á

;a;Ba;[a;ea; a;.ca;tMa :pra;k+:f;ya;n,a :pra;Ta;ma;a;(ra;mMa tvMa


kx+:SNa;a;a:$a;nMa ya;va; a;na;k+:Ma kx+:ta;va;a;n,a ;
a;pra;ya;a;ya;aH Á
v.ya;#ta;a;kx+:tea;~ta;va .sa;ma;a;[ya Bua:$a;a;nta:=e ta;Ma
tva;a;mea;va ga;ea;pa;na;ga:= +a;Za .$a;na;a ;
a;va;du;~tva;a;m,a Á Á 11 Á Á

.sa;tku+:vRa;ta;Ma ta;va :pa;dM . ca;tua:=+a;na;na;tvMa


:pa;a;d;ea;d;kM . ca ; a;Za:=+sa;a va;h;ta;Ma ; a;Za;va;tva;m,a Á

Sunder Kidambi 114 www.prapatti.com


(ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na (ra;a;de ;h;L +:a;Za;~tua; a;taH

O;;k+.ˆa ;
a;va;kÒ+:ma;Na;k+:mRa; a;Na ta;d, dõ;yMa .tea
:de ;h;ya;Da;a;Za yua;ga;pa;t,a :pra; a;Ta;tMa :pxa; a;Ta;v.ya;a;m,a Á Á 12 Á Á

Ba;#ta;ea;pa:=+ea;Da;sa;h :pa;a;d;sa:=+ea:$a;ta;~tea
ma;nd;a;
a;k+:na;a ;
a;va;ga; a;L+:ta;a ma;k+.=+nd;Da;a:=+a Á
.sa;dùÅ;a;a;~:a;va;gR
/ / a;ma;pa;va;gRa;ma;
a;pa [a:=+nta;a
:pua;Nya;a ba;BUa;va :pua:=+Za;a;sa;na;ma;Ea; a;L+:ma;a;l+.a Á Á 13 Á Á

;
a;va;kÒ+:a;a;nta;k
/ /  e +:tua;pa; a;f;k+:a :pa;d;va;a;
a;h;na;a .tea
nya;Vca;ntyua;pEa; a;ta na;ta:$a;a;
a;va;ta ; a;ZMa;Zua;ma;a:=+m,a Á
A;Ea:†a;a;na;pa;a;
a;d;ma;mxa;ta;Ma;Zua;ma;Za;a;ta;Ba;a;nMua
:he ;ma;a;.ca;lM :pa;Zua;pa; a;tMa ;
a;h;ma;va;nta;mua;va;Ra;m,a Á Á 14 Á Á

:vea;DaH k+:ma;Nq+.lu+$a;lE+.
a;vRa;
a;h;ta;a;.cRa;nMa .tea
:pa;a;d;a;}bua:$Ma :pra; a;ta;
a;d;nMa :pra; a;ta;pa;dùÅ;a;ma;a;na;a Á
.~ta;ea:ˆa;
a;pra;ya ;
a:ˆa;pa;Ta;ga;a;
a;d;sa;a:=+dõ:=+a;Na;Ma
:pa;NNa;a ba;BUa;va Bua;va;nea ba;hu;ma;a;na;pa;a:ˆa;m,a Á Á 15 Á Á

.~va;.cC+.nd;
a;va;kÒ+:ma;sa;mua;Ša;a;ma;ta;a;d;mua;Sma;a;t,a
.~å:a;eò a;ta;~:a;yMa ya;d;Ba;va;t,a ta;va :pa;a;d :pa;‘íåÅ+a;a;t,a Á
:vea;ta;a;L+:BUa;ta;sa:=+sa;a;ma;pa;
a;d;Zya va;a;.cMa
:pra;a;yea;Na ta;t,a :pra;sa;va;BUa;a;ma;ma;va;a;pa BUa;yaH Á Á 16 Á Á


+:a;q+.a;pa:=e +Na Ba;va;ta;a ;
a;va;
a;h;ta;ea;pa:=+ea;Da;a;n,a
A;a:=+a;Da;k+:a;na;nua;pa:=+ea;Da;mua;d;Vca; a;ya;Sya;n,a Á
ta;a;mÒea;Na :pa;a;d;na;Ka:=e +Na ta;d;a.Y;Nq+.ma;Dyea
;Ga;Nf;a;pa;TMa k+:ma;
a;pa nUa;na;ma;va;tRa;ya;~tva;m,a Á Á 17 Á Á

k+:a;ma;a;
a;va;le;Y;
a;pa k+.+:Na;a;NRa;va;
a;ba;ndu:=e +k;H
;a;[a;ptaH .~va;ke+: a;L+:ta:=+sa;a ta;va :de ;h;L +:a;Za Á
ta;tsa;nta;tea:+:Ba;ya;Ta;a ;
a;va;ta; a;tMa Ba:$a;ntya;aH
.sMa;sa;a:=+d;a;va;d;h;nMa Za;ma;ya;tya;Zea;Sa;m,a Á Á 1¸ Á Á

www.prapatti.com 115 Sunder Kidambi


(ra;a;de ;h;L +:a;Za;~tua; a;taH (ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na

na;a;q+.ea;d:=+a; a;Ša;pa; a;ta;ta;~ya Zua;k+:a;BRa;k+:~ya


ˆa;a;Nea;na na;a;Ta ;
a;va;h:=+ a;Ša;va .sa;a;vRa;Ba;Ea;maH Á
A;a;d;a;ya ga;ea;pa;na;ga:=+a; a;Da;pa;tea .~va;yMa ma;Ma

+:a;q+.a;d;ya;a;v.ya; a;ta;k+.=e+Na kx+:ta;a;TRa;ya tva;m,a Á Á 19 Á Á

l+.a;l+.a;Za;ku+:nta;a;ma;va ma;Ma .~va;pa;d;ea;pa;l+.b.DyEa


.~vEa:=M ;a;[a;pa;n,a du;a:=+ta;pa;Via:=+ta;ea gua;Na;~Ta;m,a Á
ta:†a;a;dx ;ZMa k+:ma;
a;pa ga;ea;pa;pua:= +a;
a;va;h;a;a:=+n,a
.sa;nta;ea;Sa;mua;l+.L+:ya .sa;a;ga:=+sa;}Ba;va;a;ya;aH Á Á 20 Á Á

va;a;tUa;l+.k+:pa;vxa;a:$a;na;pra;Ba;vEa;mRa;d ;a;ya;Ma
;vEa;ya;a;ku+:l+.Ma ;
a;va;Sa;ya;a;sa;nDua;ta:=+ñÍçÅ*:+.Å Ba;ñÍçÅ*:EÅ :H Á
d;a;sa;ea;pa;ma;dR ;sa;h du; a;nRa:=+sa;Ma tva;d;nyEaH
A;nva;a;[ya ga;a;Q+ma;nua;k+:a;} / / /å.pa;tua;ma;hR ;a;sa tva;m,a Á Á 21 Á Á

O;;na;a;~va;n
/ /  a;a;a;ma; a;ta .sa;d;a ma; a;ya .$a;a;ya;ma;a;na;Ma
:de ;h;\ya;Da;a;Za dx ;Sa;d;ea.Y;
a;pa ;
a;va;l+.a;pa;ya;nta;a;m,a Á
na;a;Tea .sa;ma;g{a;Za;k+:nea tva; a;ya .$a;a;ga:+.ke
;
a;kM .tea .sa;he ;ta k+.+:Na;a k+.+:Na;a;ma;va;~Ta;a;m,a Á Á 22 Á Á

A;a;tma;ea;Ša; a;tMa :pa:=+ a;na;k+:SRa;ma;pa;a;h va;a;VC+.n,a


; a;na;}îå:ae ;
a;va;ma;ea;h:$a;l+.Da;Ea ; a;na;pa;ta;a;a;ma BUa;yaH Á
ta;n}å.a;a;mua;d;Vca;ya ta;va;ea;Ša;ta;pa;a;d;d.*+ ÈîåMÁ
:de ;h;\ya;Da;a;Za gua; a;Na;tea;na d;ya;a;gua;Nea;na Á Á 23 Á Á

A;[a;a;Na;k+:ma;Sa:=+sa;ea.Y;
a;pa ta;va;a;nxa;ZMa;~ya;a;t,a
l+.[ma;a;sa;ma;[a;ma;
a;pa ;
a;va;¼a;pa;ya;a;}ya;Ba;a;taH Á
Ba;#ta;ea;pa;ma;dR :=+a;sa;k .~va;ya;ma;pa;bua:;d
Äâe H
ya;n}å.a;nya;sea ma;ma ;
a;h;tMa ta;du;pa;a;d;d ;a;Ta;aH Á Á 24 Á Á

ma;nyea d;ya;a;dÒR+&+.d;yea;na ma;h;a;Da;nMa mea


d:†Ma tva;yea;d;ma;na;pa;a;ya;ma;
a;k+:Vca;na;tva;m,a Á

Sunder Kidambi 116 www.prapatti.com


(ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na (ra;a;de ;h;L +:a;Za;~tua; a;taH

yea;na .~ta;na;nDa;ya;a;ma;va .~va;


a;h;ta;a;na;a;Ba;¼Ma
nya;a;sa;a;k+.=+ea;
a;Sa ; a;na:$a;pa;a;d;sa:=+ea:+:he ma;a;m,a Á Á 25 Á Á

du;va;Ra:=+ta;a;v.ra;du;a:=+ta;pra; a;ta;va;a;va;dU;kE;H
A;Ea;d;a;yRa;va; a;;‘ ÂåÅ ;=+na;Ga;a;sma;ta;d;ZR
/ / / / / a;na;a;yEaH Á
:de ;h;\ya;Da;a:(õ;a:= d;ya;a;Ba;a:=+tEa:=+pa;a;ñÍ*: çÅE Å :H
va;a;.cMa ;
a;va;na;a.Y;
a;pa va;d;sa;a;va ma; a;ya :pra;sa;a;d;m,a Á Á 26 Á Á

A;ya;ma;na;va;ma;sUa;#tEa:=+a;
a;d;Ba;#tEa;yRa;Ta;a;va;t,a
;
a;va;Za;
a;d;ta; a;na:$a;ta:†va;ea ;
a;va:(õ;a;ma;v.ya;a;d;Ba;v.ya;a;t,a Á
.=+Ta;.ca:=+Na; a;na:+.Q+v.ya;Via;na;a;na;Ma .$a;na;a;na;Ma
du;a:=+ta;ma;Ta;na;l+.a;l+.a;d;ea;h;L +:a :de ;h;L +:a;ZaH Á Á 27 Á Á

I+.ya;ma;
a;va;ta;Ta;va;Na;Ra va;NRa;na;a;ya;~va;Ba;a;va;a;t,a
;
a;va;
a;d;ta; a;na;ga;ma;sa;a;}îå:a;a :vea;ñÍ*:+.
öÐÅ fe;Zea;na ga;a;ta;a Á
Ba;va;ma:+:Bua;
a;va txa;SNa;a;l+.ea;Ba;pa;ya;Ra;ku+:l+.a;na;Ma
;
a;d;Za;tua :P+.l+.ma;Ba;a;SfM :de ;h;L +:a;Za;~tua; a;ta;nRaH Á Á 2¸ Á Á

ÁÁ I+. a;ta (ra;a;de ;h;L +:a;Za;~tua; a;taH .sa;ma;a;pta;a ÁÁ

k+:
a;va;ta;a;
a;kR+:k+:a;sMa;h;a;ya k+:ya;a;Na;gua;Na;Za;a; a;l+.nea Á
(ra;a;ma;tea :vea;ñÍ*:+.
öÐÅ fe;Za;a;ya :vea;d;a;nta;gua:=+vea na;maH Á Á

www.prapatti.com 117 Sunder Kidambi


(ra;aH
(ra;a;ma;tea .=+a;ma;a;nua:$a;a;ya na;maH
(ra;a;ma;tea ; a;na;ga;ma;a;nta;ma;h;a;de ; a;Za;k+:a;ya na;maH

Á Á (ra;a;~tua; a;taH Á Á
(ra;a;ma;a;n,a :vea;ñÍ*:+.
öÐÅ f;na;a;Ta;a;yRaH k+:
a;va;ta;a;
a;kR+:k+:ke+:sa:= +a Á
:vea;d;a;nta;a;.ca;a;yRa;va;ya;eRa mea .sa; a;Ša;Da:†a;Ma .sa;d;a &+.
a;d Á Á

ma;a;na;a;ta;a;ta;pra; a;Ta;ta;
a;va;Ba;va;Ma ma;ñÍ*:+.
çÅÅ LM ma;ñÍ*:+.
çÅÅ L+:a;na;Ma
va;[aH :pa;a;F+.Ma ma;Dua;
a;va:$a; a;ya;na;ea BUa;Sa;ya;nta;Ma .~va;k+:a;ntya;a Á
:pra;tya;[a;a;nua;(ra;
a;va;k+:ma;
a;h;ma;pra;a; a;TRa;na;a;na;Ma :pra:$a;a;na;Ma
(rea;ya;ea;mUa; a;ta ; a;(ra;ya;ma;Za:=+Na;~tva;Ma Za:=+Nya;Ma :pra;pa;dùeÅ;a Á Á 1 Á Á

A;a;
a;va;Ba;Ra;vaH k+:l+.Za:$a;l+.Da;a;va;Dva:=e va;a.Y;
a;pa ya;~ya;aH
.~Ta;a;nMa ya;~ya;aH .sa:=+a;sa:$a;va;nMa ;
a;va;SNua;va;[aH .~Ta;lM va;a Á
BUa;ma;a ya;~ya;a Bua;va;na;ma;a;Ka;l  M :de ;
a;va ;
a;d;v.yMa :pa;dM va;a
.~ta;ea;k+:pra;¼Ea:=+na;va; a;Da;gua;Na;a .~tUa;ya;sea .sa;a k+:TMa tva;m,a Á Á 2 Á Á

.~ta;ea;ta;v.ya;tvMa ;
a;d;Za; a;ta Ba;va;ta;a :de ;
a;h;a;BaH .~tUa;ya;ma;a;na;a
ta;a;mea;va tva;a;ma; a;na;ta:=+ga; a;taH .~ta;ea;tua;ma;a;ZMa;sa;ma;a;naH Á
Äâ ;a:=+}BaH .sa;k+:l+.Bua;va;na:(ìÅ;+a;Ga;n
;a;sa:;d É a;a;ya;ea Ba;vea;yMa
.sea;va;a;pea;[a;a ta;va . ca:=+Na;ya;eaH (rea;ya;sea k+:~ya na .~ya;a;t,a Á Á 3 Á Á

ya;tsa;ñÍ*:+.
öÐÅ pa;a;;‘
ÂåÅ +va; a;ta k+:ma;le ya:ˆa :de ;
a;h;nya;ma;a;Sa;Ma
.$a;n}å.a;~Tea;ma;pra;L+:ya:=+.ca;na;a .$a;ñÍ*:+.
çÅÅ ma;a:$a;ñÍ*:+.
çÅÅ ma;a;na;a;m,a Á
ta;t,a k+:ya;a;NMa ;
a;k+:ma;
a;pa ya;a;ma;na;a;mea;k+:l+.[yMa .sa;ma;a;Da;Ea
:pUa;Na .tea:$aH .~å.Pu+=+ a;ta Ba;va;ta;a;pa;a;d;l+.a;[a;a:=+sa;a;ñÍ*:+.
öÐÅ m,a Á Á 4 Á Á

; a;na;Spra;tyUa;h;pra;Na;ya;Ga; a;f;tMa :de ;


a;va ; a;na;tya;a;na;pa;a;yMa
;
a;va;SNua;~tvMa . cea;tya;na;va; a;Da;gua;NMa dõ;ndõ;ma;nya;ea;nya;l+.[ya;m,a Á
Zea;Sa; a;(ãaÉ :†Ma ;
a;va;ma;l+.ma;na;sa;Ma ma;Ea;L+:ya;(ãÉa (rua;ta;a;na;Ma
.sa;}å.pa;dùÅ;a;ntea ;
a;va;h:=+Na;
a;va;Da;Ea ya;~ya Za;yya;a;
a;va;Zea;Sa;aH Á Á 5 Á Á
(ra;a;~tua; a;taH (ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na

o+.‰e+Zya;tvMa .$a;na; a;na Ba:$a;ta;ea:+:a;jJa;ta;e / / / / / /  a;pa;a; a;Da;ga;nDMa


:pra;tya;g{Ua;pea h;
a;va;
a;Sa yua;va;ya;ea;=e +k+:Zea;
a;Sa;tva;ya;ea;ga;a;t,a Á
:pa;‘íåÅ+ae :pa;tyua;~ta;va . ca ; a;na;ga;mEa; a;nRa;tya;ma;a;nva;Sya;ma;a;Na;e
/ / a
na;a;va;.cCe +.dM Ba:$a; a;ta ma;
a;h;ma;a na;tRa;ya;n,a ma;a;na;sMa naH Á Á 6 Á Á

:pa;Zya;nta;a;Sua (rua; a;ta;Sua :pa;a:=+taH .sUa;a:=+bxa;nde ;na .sa;a;Da


ma;Dyea;kx+:tya ;
a:ˆa;gua;Na;P+.l+.kM ; a;na;a;mRa;ta;~Ta;a;na;Bea;d;m,a Á
;
a;va:(õ;a;a;Da;a;Za;pra;Na; a;ya; a;na .sa;d;a ;
a;va;Bra;ma;dùÅ;aU;ta;vxa:†a;Ea
b.ra;e ;Za;a;dùÅ;a;a d;Da; a;ta yua;va;ya;ea:=+[a;Za;a:=+pra;.ca;a:=+m,a Á Á 7 Á Á

A;~yea;Za;a;na;a tva;ma;a;sa .$a;ga;taH .sMa;(ra;ya;nta;a mua;ku+:ndM


l+.[ma;aH :pa;‘íåÅ+a;a .$a;l+. a;Da;ta;na;ya;a ;
a;va;SNua;pa;‡a;a;a;nd;=e
/ / + a;ta Á
ya;Ša;a;ma;a; a;na (rua; a;ta;pa;a:=+pa;Na;a;nyea;va;ma;a;va;tRa;ya;nta;ea
na;a;va;tRa;ntea du;a:=+ta;pa;va;na;prea;a:=+tea .$a;n}å.a;.ca;kÒe Á Á ¸ Á Á

tva;a;mea;va;a;huH k+: a;ta; a;.ca;d;pa:=e tva;a;tpr


/ a;yMa l+.ea;k+:na;a;TMa
;
a;kM :tEa:=+ntaH k+:l+.h;ma; a;l+.nEaH ;
a;k+:a;Vca;d / / /  u :†a;a;yRa ma;çîå+;aÉ E H Á
tva;tsa;}å.pra;a;tyEa ;
a;va;h:=+ a;ta h:=+Ea .sMa;mua;Ka;a;na;Ma (rua;ta;a;na;Ma
Ba;a;va;a:+.Q+Ea Ba;ga;va; a;ta yua;va;Ma d;}å.pa;ta;a ;dE ;va;tMa naH Á Á 9 Á Á

A;a;pa;Ša;a; a;tRa;pra;Za;ma;na;
a;va;Da;Ea ba:;d
Äâ ;d ;a;[a;~ya ;
a;va;SNa;eaH
A;a;.ca;K.yua;~tva;Ma ;
a;pra;ya;sa;h;.ca:= +a;mEa;k+:ma;tya;ea;pa;pa;Ša;a;m,a Á
:pra;a;du;Ba;Ra;vEa:=+
a;pa .sa;ma;ta;nuaH :pra;a;Dva;ma;nva;a;ya;sea tvMa
dU:=+ea;a;t[a;ptE çÅñÍE Å :H Á Á 10 Á Á
/ / /  a;a:=+va ma;Dua:=+ta;a du;gDa:=+a;Zea;~ta:=+*:

;Da:†ea Za;ea;Ba;Ma h;a:= ma:=+k+:tea ta;a;va;k


+:a mUa; a;tRa:=+a;dùÅ;a;a
ta;nva;a tua;ñÍ*:+.
çÅÅ ~ta;na;Ba:=+na;ta;a ta;pta:$a;a;}bUa;na;d;a;Ba;a Á
ya;~ya;Ma ga;.cC+.ntyua;d;ya;
a;va;l+.yEa; a;nRa;tya;ma;a;na;nd;a;sa;nDa;Ea
I+..cC+.a;vea;ga;ea;l+.a;sa;ta;l+.h:= +a;
a;va;Bra;mMa v.ya;#ta;ya;~tea Á Á 11 Á Á

A;a;sMa;sa;a:=M ;
a;va;ta;ta;ma;a;Ka;l  M va;a:ñÍ*+;;yM
íé Á a ya;
a;dõ;BUa; a;taH
ÂåÅ"U +Ba;ñÍçÅ*:+.Å a;t,a ku+:sua;ma;Da;nua;SaH ;
a;k+:ñÍ*:+=+e
ya;;‘ öÐÅ a mea:+:Da;nva;a Á

Sunder Kidambi 120 www.prapatti.com


(ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na (ra;a;~tua; a;taH

ya;~ya;Ma ; a;na;tyMa na;ya;na;Za;ta;kE+.=e+k+:l+.[ya;ea ma;he ;ndÒ.H


:pa;‘íåÅ+ae ta;a;sa;Ma :pa;a:=+Na; a;ta:=+sa;Ea Ba;a;va;le+.ZEa;~tva;d ;a;yEaH Á Á 12 Á Á

A;g{ea Ba;tRuaH .sa:=+a;sa:$a;ma;yea Ba;dÒ+pa;a;Fe ; a;na;Sa;NNa;a;m,a


A;}Ba;ea:=+a;Zea:=+ a;Da;ga;ta;sua;Da;a;sa;}å.pl+.va;a;du;a;tTa;ta;M
/ /  a tva;a;m,a Á
:pua;Spa;a;sa;a:=+~Ta; a;ga;ta;Bua;va;nEaH :pua;Sk+:l+.a;va;tRa;k+:a;dùEÅ;aH
kw+:pta;a:=+}Ba;aH k+:na;k+:k+:l+.ZEa:=+Bya;
a;Sa;Vca;n,a ga:$ea;ndÒ+aH Á Á 13 Á Á

A;a;l+.ea;#ya tva;a;ma;mxa;ta;sa;h:$ea ;
a;va;SNua;va;[aH .~Ta;l+.~Ta;Ma
Za;a;pa;a;kÒ+:a;nta;aH Za:=+Na;ma;ga;ma;n,a .sa;a;va:=+ea;Da;aH .sua:=e +ndÒ+aH Á
l+.b.Dva;a BUa;ya;a;~:a;Bu
/ / a;va;na;a;ma;dM l+.a;[a;tMa tva;tk+:f;a;[EaH
.sa;va;Ra;k+:a:=+a;~Ta:=+sa;mu
/// a;d;ya;Ma .sa;}å.pa;dM ; a;na;
a;vRa;Za;a;nta
/ /  Á Á 14 Á Á

A;a;tRa:ˆa;a;Na;v.ra; a;ta;a;Ba:=+mxa;ta;a;sa;a:=+na;a;l+.a;}bua;va;a;hE H
A;}Ba;ea:$a;a;na;a;mua;Sa;a;sa ;a;ma;Sa;ta;a;ma;nta:=+ñÍ*: çÅE Å +=+pa;a;ñÍ*:
çÅE Å :H Á
ya;~ya;Ma ya;~ya;Ma ;
a;d; a;Za ;
a;va;h:=+tea :de ;
a;va dx ;a;Sf;~tva;d
/ ;a;ya;a
ta;~ya;Ma ta;~ya;a;ma;h;ma;h;a;ma;k+:Ma ta;nva;tea .sa;}å.pa;d;ea;Ga;aH Á Á 15 Á Á

ya;ea;ga;a:=+}Ba;tva;a:=+ta;ma;na;sa;ea yua;Sma;dE ;k+:a;ntya;yua;#tMa


;Da;ma :pra;a;ptMua :pra;Ta;ma;a;ma;h yea ;Da;a:=+ya;ntea ;Da;na;a;ya;a;m,a Á
.tea;Sa;Ma BUa;mea;DRa;na;pa; a;ta;gxa;h;a;d;}ba:=+a;d;}bua;Dea;va;Ra
;Da;a:=+a ; a;na;ya;Ra;ntya; a;Da;k+:ma; a;Da;kM va;a;a;VC+.
/ / / / ta;a;na;Ma va;sUa;na;a;m,a Á Á 16 Á Á

(rea;ya;~k+:a;ma;aH k+:ma;l+. a;na;l+.yea ; a;.ca:ˆa;ma;a;}îå:a;a;ya;va;a;.ca;Ma


. cUa;q+.a;pa;a;qM ta;va :pa;d;yua;gMa . cea;ta;sa;a ;Da;a:=+ya;ntaH Á
C+ˆa;.cC+.a;ya;a;sua;Ba;ga; a;Za:=+sa;(ãÉa;a;ma:=+smea:=+pa;a:(õ;a;RaH
(ìÅ;+a;Ga;a;Za;b.
É d;(ra;va;Na;mua;
a;d;ta;aH .~å:a;ò a;gva;NaH
/ .sa;Vca:=+a;nta
/ /  Á Á 17 Á Á

+.=+a;k+:tua ku+:Za;l+.ma;a;Ka;l  M .$ea;tua;ma;a;d ;a;na:=+a;ta;a;n,a


dU:= +a;k+:tua du;a:=+ta; a;na;va;hM tya;#tua;ma;a;dùÅ;a;a;ma;
a;va;dùÅ;a;a;m,a Á
A;}ba .~ta;}ba;a;va; a;Da;k+.$a;na;na;g{a;a;ma;sa;a;ma;a;nta:=e +Ka;a;m,a
A;a;l+.}ba;ntea ;
a;va;ma;l+.ma;na;sa;ea ;
a;va;SNua;k+:a;ntea d;ya;Ma .tea Á Á 1¸ Á Á

www.prapatti.com 121 Sunder Kidambi


(ra;a;~tua; a;taH (ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na

.$a;a;ta;a;k+:a:ñÍ*:+.
øåÁ a .$a;na; a;na yua;va;ya;ea;=e +k+:sea;va;a; a;Da;k+:a:=e
ma;a;ya;a;l+.a;QM ;
a;va;Ba;va;ma;a;Ka;l
 M ma;nya;ma;a;na;a;~txa;Na;a;ya Á
:pra;a;tyEa ;
a;va;SNa;ea;~ta;va . ca kx+: a;ta;naH :pra;a; a;ta;ma;nta;ea Ba:$a;ntea
ñÍÅ pra;Za;ma;na;P+.lM ;vEa;
a;d;kM ;Da;mRa;sea;tua;m,a Á Á 19 Á Á
:vea;l+.a;Ba;çÅ*:+.

.sea;vea :de ;
a;va ;
a:ˆa;d;Za;ma;
a;h;L+:a;ma;Ea; a;L+:ma;a;l+.a; a;.cRa;tMa .tea
Äâ ;[ea:ˆMa Za;a;ma;ta;
a;va;pa;d;Ma .sa;}å.pa;d;Ma :pa;a;d;pa;‘íåÅ+a;m,a Á
;a;sa; a:;d
ya;a;sma;Š
/ / / / / a;a;Sa;Ša;a;ma;ta; a;Za:=+sa;ea ya;a;pa; a;ya;tva;a Za:= +a:=M
va; a;tRa;Sya;ntea ;
a;va;ta;ma;a;sa :pa;de va;a;sua;de ;va;~ya ;Da;nya;aH Á Á 20 Á Á

.sa;a;nua;pra;a;sa;pra;k+: a;f;ta;d;yEaH .sa;a;ndÒ+va;a;tsa;ya;


a;d;gDEaH
A;}ba ;a;~na;gDE/ / /  a:=+mxa;ta;l+.h:= +a;l+.b.Da;sa;b.ra;;.ca;yERaH Á
;Ga;meRa ta;a;pa:ˆa;ya;
a;va:=+ a;.ca;tea ga;a;Q+ta;ptMa [a;NMa ma;a;m,a
A;a;
a;k+:Vca;nya;gl+.
a;pa;ta;ma;na;GEa:=+a;dÒR+yea;Ta;aH k+:f;a;[EaH Á Á 21 Á Á

.sa;}å.pa;dùÅ;a;ntea Ba;va;Ba;ya;ta;ma;a;Ba;a;na;va;~tva;tpra;sa;a;d;a;t,a
Ba;a;va;aH .sa;veRa Ba;ga;va; a;ta h:=+Ea Ba;a;#ta;mu
/ / / /  a;dõe;l+.ya;ntaH Á
ya;a;.cea ;
a;kM tva;a;ma;h;a;ma;h ya;taH Za;a;ta;l+.ea;d;a:=+Za;a;l+.a
BUa;ya;ea BUa;ya;ea ;
a;d;Za;a;sa ma;h;ta;Ma ma;ñÍ*:+.çÅÅ L+:a;na;Ma :pra;ba;nDa;a;n,a Á Á 22 Á Á

ma;a;ta;a :de ;
a;va tva;ma;a;sa Ba;ga;va;a;n,a va;a;sua;de ;vaH ;
a;pa;ta;a mea
.$a;a;taH .sa;ea.Y;hM .$a;na; a;na yua;va;ya;ea;=e +k+:l+.[yMa d;ya;a;ya;aH Á
d:†a;ea yua;Sma;tpa;a:=;$a;na;ta;ya;a :de ; a;Za;kE+.=+pya;ta;~tvMa
;
a;kM .tea BUa;yaH ;
a;pra;ya;a;ma; a;ta ;
a;k+:l .smea:=+va;#+a;a ;
a;va;Ba;a;a;sa Á Á 23 Á Á

k+:ya;a;Na;a;na;a;ma;
a;va;k+:l+. a;na; a;DaH k+:a.Y;
a;pa k+:a:+:Nya;sa;a;ma;a
; a;na;tya;a;ma;ea;d;a ; a;na;ga;ma;va;.ca;sa;Ma ma;Ea; a;L+:ma;nd;a:=+ma;a;l+.a Á
.sa;}å.pa; a;‰+v.ya;a ma;Dua;
a;va:$a; a;ya;naH .sa; a;Ša;Da:†a;Ma .sa;d;a mea
.sEa;Sa;a :de ;va;a .sa;k+:l+.Bua;va;na;pra;a;TRa;na;a;k+:a;ma;Dea;nuaH Á Á 24 Á Á

/ /  a :vea;ñÍ*:+.
o+.pa; a;.ca;ta;gua:+:Ba;#tea:+:a;tTa;tM öÐÅ fe;Za;a;t,a
k+: a;l+.k+:lu +.Sa; a;na;vxa:†yEa k+:pa;ma;a;nMa :pra:$a;a;na;a;m,a Á

Sunder Kidambi 122 www.prapatti.com


(ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na (ra;a;~tua; a;taH

.sa:=+a;sa:$a; a;na;l+.ya;a;ya;aH .~ta;ea:ˆa;mea;ta;t,a :pa;F+.ntaH


.sa;k+:l+.ku+:Za;l+.sa;a;ma;aH .sa;a;vRa;Ba;Ea;ma;a Ba;va;a;nta
/ /  Á Á 25 Á Á

ÁÁ I+. a;ta (ra;a;~tua; a;taH .sa;ma;a;pta;a ÁÁ

k+:
a;va;ta;a;
a;kR+:k+:a;sMa;h;a;ya k+:ya;a;Na;gua;Na;Za;a; a;l+.nea Á
(ra;a;ma;tea :vea;ñÍ*:+.
öÐÅ fe;Za;a;ya :vea;d;a;nta;gua:=+vea na;maH Á Á

www.prapatti.com 123 Sunder Kidambi


(ra;aH
(ra;a;ma;tea .=+a;ma;a;nua:$a;a;ya na;maH
(ra;a;ma;tea ; a;na;ga;ma;a;nta;ma;h;a;de ; a;Za;k+:a;ya na;maH

Á Á (ra;a;BUa;~tua; a;taH Á Á
(ra;a;ma;a;n,a :vea;ñÍ*:+.
öÐÅ f;na;a;Ta;a;yRaH k+:
a;va;ta;a;
a;kR+:k+:ke+:sa:= +a Á
:vea;d;a;nta;a;.ca;a;yRa;va;ya;eRa mea .sa; a;Ša;Da:†a;Ma .sa;d;a &+.
a;d Á Á

.sa;ñÍ*:+.
öÐÅ pa;k+:pa;l+. a;ta;k+:a;ma;va; a;DMa [a;ma;a;ya;aH
.~vea;.cC+.a;va:=+a;h;ma;
a;h;Sa;Ma .sua;l+.Ba;a;nua;k+:}å.pa;a;m,a Á
;
a;va:(õ;a;~ya ma;a;ta:=+ma;
a;k+:Vca;na;k+:a;ma;Dea;nMua
;
a;va:(õ;a;}Ba:=+a;ma;Za:=+NaH Za:=+NMa :pra;pa;dùeÅ;a Á Á 1 Á Á

tva;Ma v.ya;a;&+. a;taH :pra;Ta;ma;taH :pra;Na;vaH ;


a;pra;yMa .tea
.sMa;vea;d;ya;tya;a;Ka;l+.
 ma:n:a;ga;Na;~ta;mea;va Á
I+.tTMa :pra;ta;a;ta;
a;va;Ba;va;a;a;ma;ta:=e +a;Sva;d;a;n
/ a;Ma
.~ta;ea;tMua ya;Ta;a;va;d;va;nea k I+.va;a;hR ; a;ta tva;a;m,a Á Á 2 Á Á

; a;na;tyMa ;
a;h;ta;a;
a;h;ta;
a;va;pa;yRa;ya;ba:;d
Äâ ;Ba;a;vea
tva;dõ;a;[a;NEa;k+:
a;va; a;na;va;tyRa;ba;hu;v.ya;pa;a;yea Á
mua;gDa;a;[a;=E ;=+a;Ka;l+.
 Da;a;a:=+ a;Na ma;ea;d;ma;a;na;a
ma;a;taH .~ta;na;nDa;ya; a;Da;yMa ma; a;ya va;tRa;yea;Ta;aH Á Á 3 Á Á

.sa;ñÍ*:+.
öÐÅ pa;
a;k+:ñÍ*:+=+.
öÐÅ ca:=+a;.ca:=+.ca;kÒ+:va;a;LM
.sa;va;Ra; a;ta;Za;a; a;ya;na;ma;na;nta;Za;ya;~ya :pMua;saH Á
BUa;ma;a;na;ma;a;tma;
a;va;Ba;vEaH :pua;na:+:#ta;ya;nta;a
va;a;.ca;a;ma;BUa;a;ma:=+
a;pa BUa;a;ma:=+a;sa tva;mea;k+:a Á Á 4 Á Á

:vea;Da;~txa;Na;a;va; a;Da ;
a;va;h;a:=+pa;a:=+.cC+.dM .tea
;
a;va:(õ;Ma . ca:=+a;.ca:=+ta;ya;a v.ya; a;ta;a;Ba;dùÅ;a;ma;a;na;m,a Á
A;}ba tva;d;a; a;(ra;ta;ta;ya;a :pa;a:=+pa;ea;Sa;ya;nta;a
;
a;va:(õ;a;}Ba:=+~ya d; a;ya;ta;a.Y;a;sa ta;de ;k+:na;a;ma;a Á Á 5 Á Á
(ra;a;BUa;~tua; a;taH (ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na

.sa;va;sa;he ;tya;va; a;na;a:=+tya;.ca;le+. a;ta;ma;a;taH


;
a;va:(õ;a;}Ba:=e + a;ta ;
a;va;pua;le+. a;ta va;sua;nDa:=e + a;ta Á
A;nya;a; a;na . ca;a;nya;
a;va;mua;Ka;a;nya;a;Ba;Da;a;na;vxa:†ya;a
na;a;ma;a;nya;mUa; a;na k+:Ta;ya;a;nta / /  ta;va;a;nua;Ba;a;va;m,a Á Á 6 Á Á

ta;a;pa;a;n,a ;a;[a;pa;n,a :pra;sa;


a;va;ta;a .sua;ma;na;ea;ga;Na;a;na;Ma
:pra;.cC+.a;ya;Za;a;ta;L+:ta;l:H :pra;
a;d;Za;n,a :P+.l+.a; a;na Á
tva;tsa;ñÍçÅ*:+.Å ma;a;;‘
匁 +va; a;ta ma;a;Da;
a;va l+.b.Da;pa;ea;SaH
Za;a;Ka;a;Za;tEa:=+ a;Da;ga;ta;ea h;a:=+.ca;nd;na;ea.Y;sa;Ea Á Á 7 Á Á

.smea;=e +Na va; a;DRa;ta:=+sa;~ya mua;Kea;ndu;na;a .tea


; a;na;~å.pa;nd;ta;Ma ;
a;va:$a;h;ta;ea ; a;na:$a;ya;a :pra;kx+:tya;a Á
/ /  a;a;ma:=+a;sa ta:†va;ta:=+ñÍçÅ*:Å :pa;ñÍ*:
;
a;va;(ra;a;a;nta;BU ïôåÅÅ e Ù :H
:vea;le+.va ;
a;va;SNua:$a;l+.Dea:=+pax ;Ta;gBa;va;nta;a Á Á ¸ Á Á

.~va;a;Ba;a;
a;va;ke va;sua;ma; a;ta (rua; a;ta;a;Ba;
a;vRa;Ba;a;v.yea
îå:a Ba;va;ta;Ma :pra; a;ta;pa;Ša;va;a;sa;a;m,a Á
:pa;tyua;mRa;
a;h;a;}
Za;ñÍöÐ*:Å e ;
a;va;ma;a;na;va;h;na;pra; a;ta;ma;a;sa;ma;a;na;aH
.~ta;}bea:=+ma;pra;Bax ;ta;ya;ea.Y;
a;pa va;h;a;nta / /  .sa:†va;aH Á Á 9 Á Á

.sa;}Ba;a;va;ya;n,a ma;Dua;a:=+puaH :pra;Na;ya;a;nua:=+ea;Da;a;t,a


va;[aH .~Ta;le+.na va:+:Na;a;l+.ya:=+a:$a;k+:nya;a;m,a Á
;
a;va:(õ;a;}Ba:=e ba;hu;mua;Ka;pra; a;ta;pa;Ša;Ba;ea;gaH
Zea;Sa;a;tma;na;a tua Ba;va;ta;Ma ; a;Za:=+sa;a d;Da;a; a;ta Á Á 10 Á Á


+:a;q+.a;va:=+a;h;d; a;ya;tea kx+: a;ta;naH ;a;[a;ta;a;ndÒ+aH
.sa;ñÍ*:
öÐÅ" +.nd;na;~ta;
a;d;ta:=e :Y;
a;pa ;
a;d;Za;a;ma;Da;a;Za;aH Á
A;a;ma;ea;d;ya;a;nta / /  Bua;va;na;a;nya; a;L+:k+:a; a;(ra;ta;a;na;a;m,a
A;}ba tva;d;
a;ñÍÈ*:"Å +=;$a;sa;Ma :pa;a:=+Na;a;ma;Bea;dE H Á Á 11 Á Á

BUa;tea;Sua ya;t,a tva;d;a;Ba;ma;a;na;


a;va;Zea;Sa;pa;a:ˆMa
:pa;ea;SMa ta;de ;va Ba:$a;ta;a; a;ta ;
a;va;Ba;a;va;ya;ntaH Á

Sunder Kidambi 126 www.prapatti.com


(ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na (ra;a;BUa;~tua; a;taH

BUa;tMa :pra;BUa;ta;gua;Na;pa;Vca;k+:ma;a;dùÅ;a;mea;ta;t,a
:pra;a;ya;ea ; a;na;d;ZRa;na;ta;ya;a :pra; a;ta;pa;a;d;ya;a;nta
/ /  Á Á 12 Á Á

k+:a;nta;~ta;vEa;Sa k+.+:Na;a:$a;l+. a;DaH :pra:$a;a;na;a;m,a


A;a;¼a;a; a;ta;l+.ñÍ*:+.
ÈÅ na;va;Za;a;du;pa:$a;a;ta:=+ea;SaH Á
A;–îå+:a;ya ;
a;va:(õ;a:$a;na; a;na [a;ma;ya;a Ba;va;tya;a
.sa;va;Ra;va;ga;a;h;na;sa;h;a;mua;pa;ya;a;tya;va;~Ta;a;m,a Á Á 13 Á Á

A;a:(õ;a;a;sa;na;a;ya .$a;ga;ta;Ma :pua:+:Sea :pa:=+a;sma;n,


/ / / / / a
A;a;pa;Ša:=+[a;Na;d;Za;a;ma;a;Ba;nea;tua;k+:a;mea Á
A;nta;
a;hR ;tea;ta:=+gua;Na;a;d;ba;l+.a;~va;Ba;a;va;a;t,a
A;Ea;d;nva;tea :pa;ya;a;sa ma:…a;na;ma;Bya;nEa;Sa;aH Á Á 14 Á Á

:pUa;va va:=+a;h;va;pua;Sa;a :pua:+:Sa;ea:†a;mea;na


:pra;a;tea;na Ba;ea; a;ga;sa;d;nea .sa;mua;d ;a;a;[a;ta;a;ya;aH Á
:pa;a;d;a;h;ta;aH :pra;L+:ya;va;a;a:=+Da;ya;~ta;va;a;sa;n,a
o+.dõ;a;h;ma;ñÍçÅ*:+.Å L+:
a;va;Dea:+: a;.ca;ta;a mxa;d;ñÍçÅ*:+.Å aH Á Á 15 Á Á

v.ya;ea;ma;a; a;ta;l+.
a;ñÍ*:+.
ÈÅ a;na ;
a;va;Ba;eaH :pra;L+:ya;a;}bua:=+a;Za;Ea
:vea;Za;nta;le+.Za I+.va ma;a;tua;ma;Za;#ya;mUa;teRaH Á
.sa;dùÅ;aH .sa;mua;dÒ+va;sa;nea .sa:=+sEa:=+k+:a;Sa;RaH
A;a;na;nd;sa;a;ga:=+ma;pa;a:=+ma;pa;a;ñÍ*:+. çÅÅ pa;a;tEaH Á Á 16 Á Á

öÐñÍÅ E :H
dM ;Sf";a;
a;va;d;a;a:=+ta;ma;h;a;sua:=+Za;ea; a;Na;ta;a;*:
A;ñÍ*: çÅE Å :H ;
a;pra;ya;~ta;va d;Dea :pa;a:=;=+}Ba;l+.a;l+.a;m,a Á
.sa;a .tea :pa;ya;ea; a;Da:$a;l+.ke+: a;L+:sa;mua;a;tTa;ta;a;ya;aH
//
/ / a;ke+:va ;
a;va;d;Dea na;va;ma;ñÍ*:+=+a;ga;m,
.sEa:=+a;nDr çÅÅ a Á Á 17 Á Á

A;nya;ea;nya;sMa;va;l+.na:$xa;a;}Ba;ta;tU
/ / / /  a;yRa;Ga;ea;SEaH
.sMa;va;tRa;a;sa;nDua;sa; a;l+.lE+.
a;vRa;
a;h;ta;a;a;Ba;Sea;k+:a Á
O;;k+:a;ta;pa:ˆa;ya;a;sa ;
a;va:(õ;a;a;ma;dM gua;NEaH .~vEaH
A;Dya;a;~ya Ba;tRua:=+ a;Da;k+:ea;Ša;ta;mMa;sa;pa;a;F+.m,a Á Á 1¸ Á Á

www.prapatti.com 127 Sunder Kidambi


(ra;a;BUa;~tua; a;taH (ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na

Ba;tRua;~ta;ma;a;l++: a;.ca;=e Bua:$a;ma;Dya;Ba;a;gea


:pa;ya;Ra;ya;ma;Ea;a;#ta;k+:va;t
//// a;a :pxa;Sa;tEaH :pa;ya;ea;DeaH Á
ta;a;pa;a;nua;ba;nDa;Za;ma;na;a .$a;ga;ta;Ma ˆa;ya;a;Na;Ma
ta;a:=+a;pa;Tea .~å.Pu+=+a;sa ta;a:=+
a;k+:ta;a ; a;na;Zea;va Á Á 19 Á Á

A;a;sa;#ta;va;a;sa;va;Za:=+a;sa;na;pa;l+.vEa;~tva;Ma
.sMa;vxa:;d
Äâ ;yea Zua;Ba;ta; a;f;‘çÅu+Na:$a;a;l+=+}yEaH Á
:de ;vea;Za;
a;d;v.ya;ma;
a;h;Sa;Ma ;Dxa;ta;a;sa;nDua;ta;ea;yEaH
.$a;a;mUa;ta:=+‡a;k+:l+.ZEa:=+a;Ba;
a;Sa;Vca; a;ta dùÅ;a;EaH Á Á 20 Á Á

/ /  a;Ba:+:hùÅ:a;ma;a;na;Ma
A;a;
a;va;mRa;dE :=+ma:=+d;a;nta;
.=+‡a;a;k+.=e+Na .+: a;.ca:=+Ma .=+Za;na;a;gua;Nea;na Á
ma;a;ta;a;~:a;l+.
/ / ea;k+.$a;na;na;Ma va;na;ma;a; a;l+.na;Ma tva;Ma
ma;a;ya;a;va:=+a;h;ma;
a;h;Sa;a;ma;va;ya;a;nta
/ /  .sa;ntaH Á Á 21 Á Á

; a;na;Sk+:Nf;k+:pra;Za;ma;ya;ea;ga; a;na;Sea;va;Na;a;ya;Ma
C+.a;ya;a;
a;va;Zea;Sa;pa;a:=+BUa;ta;sa;ma;~ta;ta;a;pa;a;m,a Á
.~va;ga;Ra;pa;va;gRa;sa:=+ a;NMa Ba;va;ta;a;mua;Za;a;nta
//
.~va;.cC+.nd;sUa;k+.=+va;DUa;ma;va;DUa;ta;pa;ñÍ*:+. öÐÅ a;m,a Á Á 22 Á Á

ga;Nq+.ea:…va;l+.Ma ga;h;na;ku+:nta;L+:d;ZRa;na;a;ya;Ma
ZEa;l+.~ta;na;Ma ta:=+L+: a;na;JRa:=+l+.}ba;h;a:=+a;m,a Á
Zya;a;ma;Ma .~va;ta;a;~:a;yu
/ / a;ga;sUa;k+.=+gea;
a;h; a;na tvMa
v.ya;a;#tM
/ / / / a .sa;mua;dÒ+va;sa;na;a;mua;Ba;ya;Ma ;
a;ba;Ba;
a;SRa Á Á 23 Á Á

; a;naH .sMa;Za;yEa; a;nRa;ga;ma;sa;a;ma; a;na ;


a;va;SNua;pa;a;‡a
:pra;K.ya;a;
a;pa;tMa Bxa;gua;mua;KEa;mRua; a;na;a;BaH :pra;ta;a;tEaH Á
:pa;Zya;ntya;na;nya;pa:=+Da;a:=+sa;sMa;~kx+:tea;na
.sa;ntaH .sa;ma;a; a;Da;na;ya;nea;na ta;va;a;nua;Ba;a;va;m,a Á Á 24 Á Á

.sa;Vca;ea;
a;d;ta;a k+.+:Na;ya;a . ca;tua:=.H :pua;ma;Ta;Ra;n,a
v.ya;a;ta;nva;ta;a ;
a;va;
a;va;Da;ma:n:a;ga;Na;ea;pa;ga;a;ta;a Á

Sunder Kidambi 128 www.prapatti.com


(ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na (ra;a;BUa;~tua; a;taH

.sa;a;Vca;ntya;se
/// a va;sua;ma; a;ta ;a;~Ta:=+Ba;
/// a;#ta;ba;nDE
//// aH
A;nta;bRa;
a;h;(ãÉa ba;hu;Da;a :pra; a;Na;Da;a;na;d;[EaH Á Á 25 Á Á


+:a;q+.a;gxa;h ;a;ta;k+:ma;l+.a;
a;d;
a;va;Zea;Sa; a;.ca;–îå+:Ma
;
a;va;(ra;a; a;Na;ta;a;Ba;ya;k+.=+Ma va;sua;Dea .sa;BUa; a;ta;m,a Á
d;Ea;gRa;tya;du;
a;vRa;Sa;
a;va;na;a;Za;sua;Da;a;na;d ;Ma tva;Ma
.sa;a;Vca;nta;ya;n,
/// a ;
a;h l+.Ba;tea ;Da;na;d;a; a;Da;k+:a:=+m,a Á Á 26 Á Á

o+.dõe;l+.k+:ma;Sa;pa:=+}å.pa;a:=+ta;a;d;ma;Sa;Ra;t,a
o+†Ma;a;sa;tea;na h;a:=+ma;Via; a;l+.na;a.Y;pya;Dxa;Sya;m,a Á
A;a;k+:a;sma;k+:e
/ / / / / a.Y;ya;ma; a;Da;ga;}ya;ya; a;ta :pra:$a;a;na;a;m,a
A;}ba tva;d ;a;ya;k+.+:Na;a;pa;a:=+Na;a;ma O;;va Á Á 27 Á Á

:pra;tyea;k+:ma;b.d; a;na;yua;tEa:=+
a;pa du;v.yRa;pa;ea;h;a;t,a
:pra;a;ptea ;
a;va;pa;a;k+:sa;ma;yea .$a; a;na;ta;a;nua;ta;a;pa;a;t,a Á
; a;na;tya;a;pa:=+a;Da; a;na;va;h;a;.cca;
a;k+:ta;~ya .$a;nta;eaH
ga;ntMua mua;ku+:nd;.ca:=+Na;Ea Za:=+NMa [a;mea tva;m,a Á Á 2¸ Á Á

ˆa;a;Na;a;a;Ba;sa;a;nDa;su
/ /  a;Ba;gea.Y;
a;pa .sa;d;a mua;ku+:nde
.sMa;sa;a:=+ta:n:a;va;h;nea;na ;
a;va;L+:}ba;ma;a;nea Á
.=+[a;a;
a;va;Da;Ea ta;nua;Bxa;ta;a;ma;na;Ga;a;nua;k+:}å.pa;a
ma;a;taH .~va;yMa ;
a;va;ta;nua;Sea ma;h;ta;a;ma;pea;[a;a;m,a Á Á 29 Á Á

;Da;mRa;dÒu+hM .sa;k+:l+.du;Skx+: a;ta;sa;a;vRa;Ba;Ea;ma;m,a


A;a;tma;a;na;a;Ba;¼a;ma;nua;ta;a;pa;l+.va;ea;a;jJa;tM
/ / / / / /  a ma;a;m,a Á
;vEa;ta;a;na;sUa;k+.=+pa;tea;(ãÉa:=+Na;a:=+
a;va;nde
.sa;va;sa;he na;nua .sa;ma;pRa; a;ya;tMua [a;ma;a tva;m,a Á Á 30 Á Á

ta;a;pa:ˆa;ya;Ma ; a;na:=+va; a;DMa Ba;va;ta;a;d;ya;a;dÒ+RaH


.sMa;sa;a:=+Ga;mRa:$a; a;na;ta;Ma .sa;pa;
a;d ;a;[a;pa;ntaH Á
ma;a;ta;BRa:$a;ntua ma;Dua:=+a;max ;ta;va;SRa;mEa:ˆa;Ma
ma;a;ya;a;va:=+a;h;d; a;ya;tea ma; a;ya .tea k+:f;a;[a;aH Á Á 31 Á Á

www.prapatti.com 129 Sunder Kidambi


(ra;a;BUa;~tua; a;taH (ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na

:pa;tyua;dR ;a;[a;Na;pa;a; a;Na;pa;ñÍ*:+$a;pu


öÐÅ a;fe ;
a;va;nya;~ta;pa;a;d;a;}bua:$a;a
va;a;mMa :pa;Ša;ga;sa;a;vRa;Ba;Ea;ma;sa;dx ;ZMa :pa;yRa;ñÍ*:+.
öÐÅ ya;nta;a Bua:$a;m,a Á
:pa;ea:ˆa;~å.pa;ZRa;l+.sa;tk+:pa;ea;l+.P+.l+.k+:a :Pu+.l+.a:=+
a;va;nde ;[a;Na;a
.sa;a mea :pua;Sya;tua ma;ñÍçÅ*:+.Å L+:a;nya;nua;
a;d;nMa .sa;va;Ra; a;Na .sa;va;sa;h;a Á Á 32 Á Á

A;~yea;Za;a;na;a .$a;ga;ta I+. a;ta ya;a (rUa;ya;tea ;


a;va;SNua;pa;‡a;a
ta;~ya;aH .~ta;ea:ˆMa ;
a;va:=+ a;.ca;ta;a;ma;dM :vea;ñÍ*:+.
öÐÅ fe;Zea;na Ba;#tya;a Á
(ra:;d
Äâ ;a;Ba;a;#ta;pr
/ / / /  a;.ca;ya;gua:+:Na;a . cea;ta;sa;a .sMa;~tua;va;a;naH
ya;dùÅ;a;t,a k+:a;}yMa .sa;pa;
a;d l+.Ba;tea ta:ˆa ta:ˆa :pra; a;ta;SF+.a;m,a Á Á 33 Á Á

ÁÁ I+. a;ta (ra;a;BUa;~tua; a;taH .sa;ma;a;pta;a ÁÁ

k+:
a;va;ta;a;
a;kR+:k+:a;sMa;h;a;ya k+:ya;a;Na;gua;Na;Za;a; a;l+.nea Á
(ra;a;ma;tea :vea;ñÍ*:+.
öÐÅ fe;Za;a;ya :vea;d;a;nta;gua:=+vea na;maH Á Á

Sunder Kidambi 130 www.prapatti.com


(ra;aH
(ra;a;ma;tea .=+a;ma;a;nua:$a;a;ya na;maH
(ra;a;ma;tea ; a;na;ga;ma;a;nta;ma;h;a;de ; a;Za;k+:a;ya na;maH

Á Á (ra;a;ga;ea;d;a;~tua; a;taH Á Á
(ra;a;ma;a;n,a :vea;ñÍ*:+.
öÐÅ f;na;a;Ta;a;yRaH k+:
a;va;ta;a;
a;kR+:k+:ke+:sa:= +a Á
:vea;d;a;nta;a;.ca;a;yRa;va;ya;eRa mea .sa; a;Ša;Da:†a;Ma .sa;d;a &+.
a;d Á Á

(ra;a;
a;va;SNua; a;.ca:†a;ku+:l+.na;nd;na;k+:pa;va;l+.Ma
(ra;a:=+ñÍ*:+=+a:$a;h;
çÅÅ a:=+.ca;nd;na;ya;ea;ga;dx ;Zya;a;m,a Á
.sa;a;[a;a;t,a [a;ma;Ma k+.+:Na;ya;a k+:ma;l+.a;a;ma;va;a;nya;Ma
ga;ea;d;a;ma;na;nya;Za:=+NaH Za:=+NMa :pra;pa;dùeÅ;a Á Á 1 Á Á

;vEa;de ; a;Za;k;H (rua; a;ta; a;ga:=+a;ma;


a;pa BUa;ya;sa;a;na;Ma
va;NeRa;Sua ma;a; a;ta ma;
a;h;ma;a na ;
a;h ma;a;dx ;Za;Ma .tea Á
I+.tTMa ;
a;va;d;nta;ma;
a;pa ma;Ma .sa;h;sEa;va ga;ea;de
ma;Ea;na;dÒu+h;ea mua;Ka:=+ya;a;nta
/ /  gua;Na;a;~tva;d ;a;ya;aH Á Á 2 Á Á

tva;tprea;ya;saH (ra;va;Na;ya;ea:=+mxa;ta;a;ya;ma;a;na;Ma
tua;ya;Ma tva;d ;a;ya;ma; a;Na;nUa;pua:=+ a;Za;a;Via;ta;a;na;a;m,
// aÁ
ga;ea;de tva;mea;va .$a;na; a;na tva;d;a;Ba;Sf;va;a;h;a
va;a;.cMa :pra;sa;Ša;ma;Dua:=+Ma ma;ma .sMa;
a;va;Dea;
a;h Á Á 3 Á Á

kx+:SNa;a;nva;yea;na d;Da;ta;Ma ya;mua;na;a;nua;Ba;a;vMa


ta;a;TERa;yRa;Ta;a;va;d;va;ga;a;hùÅ:a .sa:=+~va;ta;Ma .tea Á
ga;ea;de ;
a;va;k+:~va:=+ a;Da;ya;Ma Ba;va;ta;a;k+:f;a;[a;a;t,a
va;a;.caH .~å.Pu+=+a;nta/ /  ma;k+.=+nd;mua;.caH k+:va;a;na;a;m,a Á Á 4 Á Á

A;sma;a;dx ;Za;a;ma;pa;kx+:ta;Ea ; a;.ca:=+d ;a;a;[a;ta;a;na;Ma


A;–îå+:a;ya :de ;
a;va d;ya;tea ya;d;sa;Ea mua;ku+:ndH Á
ta; a;Ša; a;(ãaÉ ;tMa ; a;na;ya;a;ma;ta;~ta;va ma;Ea; a;L+:d;a;}îå:a;a
ta:n:a;a; a;na;na;a;d;ma;Dua;=E +(ãÉa ; a;ga:=+Ma ; a;na;gua;}BEaH Á Á 5 Á Á
(ra;a;ga;ea;d;a;~tua; a;taH (ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na

Za;ea;Na;a.Y;Da:=e :Y;
a;pa ku+:.ca;ya;ea:=+
a;pa tua;ñÍ*:+.
çÅÅ Ba;dÒ+a
va;a;.ca;Ma :pra;va;a;h; a;na;va;he .Y;
a;pa .sa:=+~va;ta;a tva;m,a Á
A;pra;a;kx+:tEa:=+
a;pa .=+sEa;
a;vRa:=;$a;a .~va;Ba;a;va;a;t,a
ga;ea;d;a.Y;
a;pa :de ;
a;va k+:a;ma;tua;nRa;nua na;mRa;d;a.Y;a;sa Á Á 6 Á Á

va;ma;a;k+:taH (ra;va;Na;ta;ea va;sua;Da;a;tma;na;~tea


.$a;a;ta;ea ba;BUa;va .sa mua; a;naH k+:
a;va;sa;a;vRa;Ba;Ea;maH Á
ga;ea;de ;
a;k+:ma;;‘
匁u +ta;a;ma;dM ya;d;ma;a .~va;d;ntea
va;#+a;a:=+
a;va;nd;ma;k+.=+nd; a;na;Ba;aH :pra;ba;nDa;aH Á Á 7 Á Á

Ba;ea;#tMua ta;va ;
a;pra;ya;ta;mMa Ba;va;ta;a;va ga;ea;de
/ / / / a ; a;na:$a;Ma :pra;Na;ya;Ba;a;va;na;ya;a gxa;Na;ntaH Á
Ba;a;#tM
o+..cca;a;va;.cEa;
a;vRa:=+h;sa;ñÍ*:+.
çÅÅ ma:$Ea:+:d;ntEaH
(xa+:ñÍ*:+.
çÅÅ a:=+ya;a;nta/ /  &+.d;yMa gua:=+va;~tva;d ;a;ya;aH Á Á ¸ Á Á

ma;a;taH .sa;mua;a;tTa;ta;va;t
// a;a;ma; a;Da;
a;va;SNua; a;.ca:†Ma
;
a;va:(õ;a;ea;pa:$a;a;v.ya;ma;max ;tMa va;.ca;sa;a du;h;a;na;a;m,a Á
ta;a;pa;a;./ c/ /C+.dM ;
a;h;ma:+:.cea;a:=+va mUa; a;tRa;ma;nya;Ma
.sa;ntaH :pa;ya;ea; a;Da;du;
a;h;tuaH .sa;h:$a;Ma ;
a;va;du;~tva;a;m,a Á Á 9 Á Á

ta;a;ta;~tua .tea ma;Dua;a;Ba;dH .~tua; a;ta;le+.Za va;Zya;a;t,a


k+:Na;Ra;max ;tEaH .~tua; a;ta;Za;tEa:=+na;va;a;pta;pUa;vRa;m,a Á
tva;n}å.a;Ea; a;L+:ga;nDa;sua;Ba;ga;a;mua;pa;&+.tya ma;a;l+.Ma
le+.Bea ma;h:†a:=+pa;d;a;nua;gua;NMa :pra;sa;a;d;m,a Á Á 10 Á Á

;
a;d;k, d;a;[a;Na;a.Y;
a;pa :pa;a:=+pa;a;#+a;ma;pu
/ / / /  a;Nya;l+.Bya;a;t,a
.sa;va;eRa:†a:=+a Ba;va; a;ta :de ;
a;va ta;va;a;va;ta;a:=+a;t,a Á
ya:ˆEa;va .=+ñÍçÅ*:+.Å pa; a;ta;na;a ba;hu;ma;a;na;pUa;va
; a;na;dÒ+a;Lu +:na;a.Y;
a;pa ; a;na;ya;tMa ; a;na;
a;h;ta;aH k+:f;a;[a;aH Á Á 11 Á Á

:pra;a;yea;Na :de ;
a;va Ba;va;ta;a;v.ya;pa;de ;Za;ya;ea;ga;a;t,a
ga;ea;d;a;va:= +a .$a;ga;
a;d;dM :pa;ya;sa;a :pua;na;a;tea Á

Sunder Kidambi 132 www.prapatti.com


(ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na (ra;a;ga;ea;d;a;~tua; a;taH

ya;~ya;Ma .sa;mea;tya .sa;ma;yea;Sua ; a;.ca:=M ; a;na;va;a;sa;a;t,a


Ba;a;ga;a:=+Ta;a;pra;Bxa;ta;ya;ea.Y;
a;pa Ba;va;a;nta
/ /  :pua;Nya;aH Á Á 12 Á Á

na;a;gea;Za;yaH .sua;ta;nua :pa;a;[a:=+TaH k+:TMa .tea


.$a;a;taH .~va;yMa;va:=+pa; a;taH :pua:+:SaH :pua:=+a;NaH Á
O;;vMa;
a;va;Da;aH .sa;mua; a;.ca;tMa :pra;Na;yMa Ba;va;tya;aH
.sa;nd;ZRa;ya;a;nta
/ /  :pa;a:=+h;a;sa; a;ga:=.H .sa;Ka;a;na;a;m,a Á Á 13 Á Á

匁u +#ta;ma;a;ya;sua:=+Ba;a;kx+:ta;.ca;a:+:ma;Ea;Le ;H
tva;;‘
;
a;h;tva;a Bua:$a;a;nta:=+ga;ta;a;ma;
a;pa ;vEa:$a;ya;nta;a;m,a Á
:pa;tyua;~ta;vea:(õ;a;a:= ;a;ma;TaH :pra; a;ta;Ga;a;ta;l+.ea;l+.aH
/ /  Bxa;ñÍçÅ*:+.Å aH Á Á 14 Á Á
ba;h;Ra;ta;pa:ˆa:+: a;.ca;ma;a:=+.ca;ya;a;nta

A;a;ma;ea;d;va;tya;
a;pa .sa;d;a &+.d;ya;ñÍ*:+.çÅÅ ma;a.Y;
a;pa
.=+a;ga;a;a;nva;ta;a.
/ / Y;
a;pa l+. a;L+:ta;a.Y;
a;pa gua;Na;ea:†a:=+a.Y;
a;pa Á
ma;Ea; a;L+:~å:a:$a;a
ò ta;va mua;ku+:nd;
a;k+.=+a;f;Ba;a:$a;a
ga;ea;de Ba;va;tya;Da;a:=+ta;a Ka;lu ;vEa:$a;ya;nta;a Á Á 15 Á Á

tva;n}å.a;Ea; a;L+:d;a;ma; a;na ;


a;va;Ba;eaH ; a;Za:=+sa;a gxa;h ;a;tea
.~va;.cC+.nd;k+:a;pa;ta;sa;p
/// a;a; a;ta:=+sa;pra;ma;ea;d;aH Á
ma;Viua;~va;na;a ma;Dua; a;l+.h;ea ;
a;va;d;DuaH .~va;yMa .tea
.~va;a;yMa;va:=M k+:ma;
a;pa ma;ñÍ*:+. çÅÅ L+:tUa;yRa;Ga;ea;Sa;m,a Á Á 16 Á Á

;
a;va:(õ;a;a;ya;ma;a;na:=;$a;sa;a k+:ma;le+.na na;a;Ba;Ea
va;[aH .~Ta;le . ca k+:ma;l+.a;~ta;na;.ca;nd;nea;na Á
A;a;ma;ea;
a;d;ta;ea.Y;
a;pa ; a;na;ga;mEa;
a;vRa;Bua:=+
a;ñÍ*:
È"Å yua;gmea
;Da:†ea;na;tea;na ; a;Za:=+sa;a ta;va ma;Ea; a;L+:ma;a;l+.a;m,a Á Á 17 Á Á

. cUa;q+.a;pa;de ;na :pa;a:=+gxa;hùÅ:a ta;va;ea:†a:= +a;yMa


ma;a;l+.a;ma;
a;pa tva;d;L+:kE+.=+ a;Da;va;a;~ya d:†a;a;m,a Á
:pra;a;yea;Na .=+ñÍ*:+.
çÅÅ pa; a;ta;=e +Sa ;
a;ba;Ba; a;tRa ga;ea;de
.sa;Ea;Ba;a;gya;sa;}å.pa;d;a;Ba;Sea;k+:ma;h;a; a;Da;k+:a:=+m,a Á Á 1¸ Á Á

www.prapatti.com 133 Sunder Kidambi


(ra;a;ga;ea;d;a;~tua; a;taH (ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na

tua;ñÍ*:
çÅE Å +=+kx+:
a:ˆa;ma; a;ga:=.H .~va;ya;mua:†a;ma;a;ñÍ*:
çÅE Å :H
yMa .sa;vRa;ga;nDa I+. a;ta .sa;a;d:=+mua;dõ;h;a;nta
// Á
A;a;ma;ea;d;ma;nya;ma; a;Da;ga;.cC+. a;ta ma;a; a;l+.k+:a;a;BaH
.sa;ea.Y;
a;pa tva;d ;a;ya;ku+: a;f;l+.a;L+:k+:va;a;a;sa;ta;a;a;BaH Á Á 19 Á Á

;Da;nyea .sa;ma;~ta:$a;ga;ta;Ma ;
a;pa;tua:+.†a;ma;a;ñÍ*:
çÅe Å
tva;n}å.a;Ea; a;L+:ma;a;ya;Ba:=+sa;}Ba:=+Nea;na BUa;yaH Á
I+.nd ;a;va:=+~å:a:$a;
ò a;ma;va;a;d;Da; a;ta tva;d ;a;ya;a; a;na
A;a;ke+:k+.=+a; a;Na ba;hu;ma;a;na;
a;va;l+.ea;
a;k+:ta;a; a;na Á Á 20 Á Á

.=+ñÍ*:
çÅe Å +(õ;a:=+~ya ta;va . ca :pra;Na;ya;a;nua;ba;nDa;a;t,a
A;nya;ea;nya;ma;a;ya;pa;a:=+vxa; a:†a;ma;a;Ba;Sfu;va;ntaH Á
va;a;.ca;a;l+.ya;a;nta
/ /  va;sua;Dea .=+a;sa;k+:a;a;~:a;l+.
/ / ea;k
+:Ma
nyUa;na;a; a;Da;k+:tva;sa;ma;ta;a;
a;va;Sa;yEa;
a;vRa;va;a;dE H Á Á 21 Á Á

dU;va;Ra;d;L+:pra; a;ta;ma;ya;a ta;va :de ;h;k+:a;ntya;a


ga;ea:=+ea;.ca;na;a:+: a;.ca:=+ya;a . ca .+:.cea;a;nd:=+a;ya;aH
/ / Á
A;a;sa;a;d;nua;a;jJa;ta;
/ / / / / /  a;Za;Ka;a;va;L+:k+:NF+.Za;ea;BMa
ma;a;ñÍ*:+.
çÅÅ \ya;dM :pra;Na;ma;ta;Ma ma;Dua;vEa;a:=+ga;a:ˆa;m,a Á Á 22 Á Á

A;.cya .sa;ma;.cyRa ; a;na;ya;mEa; a;nRa;ga;ma;pra;sUa;nEaH


na;a;TMa tva;ya;a k+:ma;l+.ya;a . ca .sa;mea; a;ya;va;Ma;sa;m,a Á
ma;a;ta; a;(ãaÉ :=M ; a;na:=+
a;va;Za;n,a ; a;na:$a;ma;a; a;Da:=+a:$yMa
ma;a;nya;a ma;nua;pra;Bxa;ta;ya;ea.Y;
a;pa ma;h ;a;a;[a;ta;~tea Á Á 23 Á Á

A;a;dÒ+Ra;pa:=+a; a;Da; a;na .$a;nea.Y;pya;a;Ba:=+[a;Na;a;Ta


.=+ñÍ*:
çÅe Å +(õ;a:=+~ya .=+ma;ya;a ;
a;va; a;na;vea;dùÅ;a;ma;a;nea Á
:pa;a:(õ;eRa :pa:=;ˆa Ba;va;ta;a ya;
a;d ta:ˆa na;a;sa;a;t,a
:pra;a;yea;Na :de ;
a;va va;d;nMa :pa;a:=+va; a;tRa;tMa .~ya;a;t,a Á Á 24 Á Á

ga;ea;de gua;NEa:=+pa;na;ya;n,a :pra;Na;ta;a;pa:=+a;Da;a;n,a


BrUa;[ea;pa O;;va ta;va Ba;ea;ga:=+sa;a;nua;kU+:l:H Á

Sunder Kidambi 134 www.prapatti.com


(ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na (ra;a;ga;ea;d;a;~tua; a;taH

k+:ma;Ra;nua;ba;a;nDa;P+.
/ /  l+.d;a;na:=+ta;~ya Ba;tRuaH
.~va;a;ta:n:ya;du;v.yRa;sa;na;ma;mRa;a;Ba;d;a; a;na;d;a;na;m,a Á Á 25 Á Á

.=+ñÍ*:
çÅe Å ta; a;f;‘çÅu+Na;va;ta;ea .=+ma;yEa;va ga;ea;de
kx+:SNa;a;}bua;d;~ya ;Ga; a;f;ta;Ma kx+:pa;ya;a .sua;vxa;Sf“a;a Á
d;Ea;gRa;tya;du;
a;vRa;Sa;
a;va;na;a;Za;sua;Da;a;na;d ;Ma tva;Ma
.sa;ntaH :pra;pa;dùÅ;a Za;ma;ya;ntya; a;.ca;=e +Na ta;a;pa;a;n,a Á Á 26 Á Á

.$a;a;ta;a;pa:=+a;Da;ma;
a;pa ma;a;ma;nua;k+:}å.pya ga;ea;de
ga;ea;p;a;a ya;
a;d tva;ma;a;sa yua;#ta;a;ma;dM Ba;va;tya;aH Á
va;a;tsa;ya; a;na;BRa:=+ta;ya;a .$a;na;na;a ku+:ma;a:=M
.~ta;nyea;na va;DRa;ya; a;ta d;Sf;pa;ya;ea;Da:=+a.Y;
a;pa Á Á 27 Á Á

Za;ta;ma;Ka;ma; a;Na;na;a;l+.a . ca;a:+:k+:h;a:=+h;~ta;a


.~ta;na;Ba:=+na;a;ma;ta;a;ñÍ*:
çÅ Å +.a .sa;a;ndÒ+va;a;tsa;ya;a;sa;nDuaH Á
A;L+:k+:
a;va; a;na;
a;h;ta;a;a;BaH .~å:a;ò a;gBa:=+a;k
/ / /  x +:Sf;na;a;Ta;a
;
a;va;l+.sa;tua &+.
a;d ga;ea;d;a ;
a;va;SNua; a;.ca:†a;a;tma:$a;a naH Á Á 2¸ Á Á

/ /  a :vea;ñÍ*:+.
I+. a;ta ;
a;va;k+:a;sa;ta;Ba;#tea:+:a;tTa;ta;M öÐÅ fe;Za;a;t,a
ba;hu;gua;Na:=+ma;Na;a;ya;Ma va;a;#ta
/ / / /  ga;ea;d;a;~tua; a;tMa yaH Á
.sa Ba;va; a;ta ba;hu;ma;a;nyaH (ra;a;ma;ta;ea .=+ñÍçÅ*:+.Å Ba;tRuaH
. ca:=+Na;k+:ma;l+.sea;va;Ma Za;a:(õ;a;ta;a;ma;Byua;pEa;Sya;n,a Á Á 29 Á Á

ÁÁ I+. a;ta (ra;a;ga;ea;d;a;~tua; a;taH .sa;ma;a;pta;a ÁÁ

k+:
a;va;ta;a;
a;kR+:k+:a;sMa;h;a;ya k+:ya;a;Na;gua;Na;Za;a; a;l+.nea Á
(ra;a;ma;tea :vea;ñÍ*:+.
öÐÅ fe;Za;a;ya :vea;d;a;nta;gua:=+vea na;maH Á Á

www.prapatti.com 135 Sunder Kidambi


(ra;aH
(ra;a;ma;tea .=+a;ma;a;nua:$a;a;ya na;maH
(ra;a;ma;tea ; a;na;ga;ma;a;nta;ma;h;a;de ; a;Za;k+:a;ya na;maH

Á Á (ra;a;nya;a;sa;d;Za;k+:m,a Á Á
(ra;a;ma;a;n,a :vea;ñÍ*:+.
öÐÅ f;na;a;Ta;a;yRaH k+:
a;va;ta;a;
a;kR+:k+:ke+:sa:= +a Á
:vea;d;a;nta;a;.ca;a;yRa;va;ya;eRa mea .sa; a;Ša;Da:†a;Ma .sa;d;a &+.
a;d Á Á

A;hM ma;dÒ+[a;Na Ba:=+ea ma;dÒ+[a;Na :P+.lM ta;Ta;a Á


na ma;ma (ra;a;pa;tea;=e +vea;tya;a;tma;a;nMa ; a;na;a;[a;pea;t,a bua;DaH Á Á 1 Á Á

nya;~ya;a;}ya;
a;k+:Vca;naH (ra;a;ma;n,a A;nua;kU+:l+.ea.Y;nya;va;a:$Ra;taH Á
;
a;va:(õ;a;a;sa :pra;a;TRa;na;a :pUa;va A;a;tma:=+[a;a Ba:=M tva; a;ya Á Á 2 Á Á

.~va;a;ma;a .~va;Zea;SMa .~va;va;ZMa .~va;Ba:=+tvea;na ; a;na;BRa:=+m,a Á


.~va;d:†a .~va; a;Da;ya;a .~va;a;Ta .~va;a;sma;n,
/ / / / / a nya;~ya; a;ta ma;Ma .~va;ya;m,a Á Á 3 Á Á

(ra;a;ma;Ša;Ba;a;Sf va:=+d tva;a;ma;a;sma


/ / / / / Za:=+NMa ga;taH Á
O;;ta;‰e +h;a;va;sa;a;nea ma;Ma tva;tpa;a;dM :pra;a;pa;ya .~va;ya;m,a Á Á 4 Á Á

tva;.cCe +.Sa;tvea ;a;~Ta:=+


/ / /  a;Da;yMa tva;tpra;a;ptyea;k :pra;ya;ea:$a;na;m,a Á
Äâ k+:a;}ya .=+
a;h;tMa ku+. ma;Ma ; a;na;tya ;
a;k+:ñÍ*:+=+m,
; a;na;
a;Sa:;d öÐÅ a ÁÁ 5 ÁÁ

:de ;va;a BUa;Sa;Na :he ;tya;a;


a;d .$ua;Sf;~ya Ba;ga;vMa;~ta;va Á
; a;na;tyMa ; a;na:=+pa:=+a;Dea;Sua ;kE+:ñÍ*:+.
öÐÅ yeRa;Sua ; a;na;yua;z,+[va ma;a;m,a Á Á 6 Á Á

ma;Ma ma;d ;a;yMa . ca ; a;na;a;Ka;l


 M . cea;ta;na;a;.cea;ta;na;a;tma;k+:m,a Á
.~va;kE+:ñÍ*:+.
öÐÅ ya;eRa;pa;k+.=+NMa va:=+d .~va;a;ku+. .~va;ya;m,a Á Á 7 Á Á

tva;de ;k .=+[ya;~ya ma;ma tva;mea;va k+.+:Na;a;k+.= Á


na :pra;va;tRa;ya :pa;a;pa;a; a;na :pra;vxa:†a;a; a;na ; a;na;va;tRa;ya Á Á ¸ Á Á

A;kx+:tya;a;na;Ma . ca k+.=+NMa kx+:tya;a;na;Ma va:$Ra;nMa . ca mea Á


[a;ma;~va ; a;na;a;Ka;l
 M :de ;va :pra;Na;ta;a; a;tRa;h:= :pra;Ba;ea Á Á 9 Á Á
(ra;a;nya;a;sa;d;Za;k+:m,a (ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na

(ra;a;ma;a;n,a ; a;na;ya;ta :pa;Vca;a;*: ñÍçÅM Å ma;dÒ+[a;Na Ba:=+a;pRa;Na;m,a Á


A;.ca;a;k+.=+t,a .~va;yMa .~va;a;sma;n,
/ / / / / a A;ta;ea.Y;h;a;ma;h ; a;na;BRa:=.H Á Á 10 Á Á

ÁÁ I+. a;ta (ra;a;nya;a;sa;d;Za;kM .sa;ma;a;pta;m,a ÁÁ

k+:
a;va;ta;a;
a;kR+:k+:a;sMa;h;a;ya k+:ya;a;Na;gua;Na;Za;a; a;l+.nea Á
(ra;a;ma;tea :vea;ñÍ*:+.
öÐÅ fe;Za;a;ya :vea;d;a;nta;gua:=+vea na;maH Á Á

Sunder Kidambi 138 www.prapatti.com


(ra;aH
(ra;a;ma;tea .=+a;ma;a;nua:$a;a;ya na;maH
(ra;a;ma;tea ; a;na;ga;ma;a;nta;ma;h;a;de ; a;Za;k+:a;ya na;maH

Á Á (ra;a;nya;a;sa;
a;vMa;Za; a;taH Á Á
(ra;a;ma;a;n,a :vea;ñÍ*:+.
öÐÅ f;na;a;Ta;a;yRaH k+:
a;va;ta;a;
a;kR+:k+:ke+:sa:= +a Á
:vea;d;a;nta;a;.ca;a;yRa;va;ya;eRa mea .sa; a;Ša;Da:†a;Ma .sa;d;a &+.
a;d Á Á

ÄâM .sa;tsa;}å.pra;d;a;yea ;a;~Ta:=+


;a;sa:;d / / /  a;Da;ya;ma;na;GMa (ra;ea;
a:ˆa;yMa b.ra;; a;na;SFM
.sa:†va;~TMa .sa;tya;va;a;.cMa .sa;ma;ya; a;na;ya;ta;ya;a .sa;a;Dua;vxa:†ya;a .sa;mea;ta;m,a Á
.q+.}Ba;a;sUa;ya;a;
a;d;mua;#tMa ;a:$a;ta;
a;va;Sa; a;ya;ga;NMa d ;a;GRa;ba;nDMua d;ya;a;LMu
.~Ka;a; a;l+.tyea Za;a;a;sa;ta;a:=M .~va;pa:=+
a;h;ta;pa:=M :de ; a;Za;kM BUa;SNua:= +a;psea;t,a Á Á 1 Á Á

A;¼a;a;na;Dva;a;nta:=+ea;Da;a;d;Ga;pa;a:=+h:=+Na;a;d;a;tma;sa;a;}ya;a;va;h;tva;a;t,a
.$a;n}å.a;pra;DvMa;a;sa:$a;n}å.a;pra;d;ga;a:=+ma;ta;ya;a ;
a;d;v.ya;dx ;a;Sf;pr
/  a;Ba;a;va;a;t,a Á
; a;na;Spra;tyUa;h;a;nxa;ZMa;~ya;a;t,a ; a;na;ya;ta:=+sa;ta;ya;a ; a;na;tya;Zea;
a;Sa;tva;ya;ea;ga;a;t,a
A;a;.ca;a;yRaH .sa; a;;‘
ÂåÅ ;=+pra;tyua;pa;k+.=+Na; a;Da;ya;a :de ;va;va;t,a .~ya;a;du;pa;a;~yaH Á Á 2 Á Á

.sa;d,:bua; a:;d
Äâ H .sa;a;Dua;sea;va;a .sa;mua; a;.ca;ta;.ca;a:=+ta;~ta:†va;ba;ea;Da;a;a;Ba;l+.a;Sa;a
Zua;(rUa;Sua;~tya;#ta;ma;a;naH :pra; a;Na;pa;ta;na;pa:=.H :pra:(îéa;k+:a;l+.pra;ta;a;[aH Á
Za;a;nta;ea d;a;nta;ea.Y;na;sUa;yuaH Za:=+Na;mua;pa;ga;taH Za;a;~:a;
a;va:(õ;a;a;sa;Za;a;l+.a
; a;Za;Sya :pra;a;ptaH :pa:= +a;[a;Ma kx+:ta;
a;va;d;a;Ba;ma;tMa ta:†va;taH ; a;Za;[a;Na;a;yaH Á Á 3 Á Á

.~va;a;Da;a;na;a;Zea;Sa;sa:†a;a;a;~Ta;
/ / /  a;ta;ya;ta;na;P+.lM ;
a;va; a:;d
Äâ l+.[ma;a;Za;mea;kM
:pra;a;pyMa na;a;nyMa :pra;ta;a;ya;a na . ca Za:=+Na;ta;ya;a k+:a;Vca;d;nyM
/// a vxa;Na;a;ya;aH Á
O;;ta;sma;a;de ;va :pMua;sa;Ma Ba;ya;a;ma;ta:=+d;
a;pa :prea;[ya ma;ea;jJa;a;~ta;d;a;¼a;a;m,a
I+.tyea;k+:a;nta;ea;pa;de ;ZaH :pra;Ta;ma;a;ma;h gua:=+ea:=e +k+: a;.ca:†ea;na ;Da;a;yRaH Á Á 4 Á Á

ma;ea;[a;ea;pa;a;ya;a;hR ;tEa;vMa Ba;va; a;ta Ba;va;Bxa;ta;Ma k+:~ya; a;.ca;t,a #va;a;


a;pa k+:a;le
ta;dõ;;‘ / / / /  a;pa:†ya;ea:=+ a;Da;kx+: a;ta; a;na;ya;ma;~ta;a;dx ;Za;a .~ya;a; a;Ša;ya;tya;a Á
匁 +a;#ta;pr
Za;#ta;a;Za;#ta;a;
a;d;ta:†a;tpua:+:Sa;
a;va;Sa;ya;taH .~Ta;a;pya;tea ta;d,:v.ya;va;~Ta;a
ya;.cca;a;hu;~ta;
a;dõ;k+:paH .sa;ma I+. a;ta k+: a;ta; a;.ca;t,a ta;tP+.l+.~ya;a;
a;va;Zea;Sa;a;t,a Á Á 5 Á Á
(ra;a;nya;a;sa;
a;vMa;Za; a;taH (ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na

.sa;a;nua;kÒ+:ea;Zea .sa;ma;TeRa :pra;pa;d;na;mxa;


a;Sa;a;BaH .sma;yRa;tea.Y;Ba;a;Sf;a;sa:;d
Ä⠓Ea
l+.ea;ke+Y;pyea;ta;t,a :pra;a;sa:;dÄâM na . ca ;
a;va;ma; a;ta;a:=+h :prea;[ya;tea #va;a;
a;pa ta:n:ea Á
ta;sma;a;t,a ;kE+:mua;tya;a;sa:;dÄâM Ba;ga;va; a;ta tua Ba:=+nya;a;sa;
a;va;dùÅ;a;a;nua;Ba;a;vMa
;Da;mRa;~Tea;ya;a;(ãÉa :pUa;veRa .~va;kx+: a;ta;Sua ba;hu;Da;a .~Ta;a;pa;ya;a;Vca;kÒu+.=e+va;m,a Á Á 6 Á Á

Za;a;~:a;pra;a;ma;a;Nya;vea;d ;a na;nua ;
a;va; a;Da;
a;va;Sa;yea ; a;na;
a;vRa;Za;ñÍ*:+.
öÐÅ ea.Y; a;Da;k+:a:= +a
;
a;va:(õ;a;a;sa;~ya;a;ñÍçÅ*:+.Å Ba;a;vea :pua;na;a:=+h ;
a;va;du;Sa;a ;
a;kM ma;h;tvMa :pra;sa;a;Dya;m,a Á
mEa;vMa ;Ga;ea:=+a;pa:=+a;DEaH .sa;pa;
a;d gua:+:P+.le nya;a;sa;ma;a:ˆea;Na l+.Byea
Za;ñÍöÐ*:+.
Å a :pa;a;a;SNR
/ / a;g{a;h;a;h;Ra Za;ma; a;ya;tua;mua; a;.ca;ta;a :he ;tua;a;Ba;~ta:†a;d;hER H Á Á 7 Á Á

nea;h;a;a;Ba;kÒ+:a;a;nta;na;a;Za;e
// a na . ca ;
a;va;h; a;ta;a:=+h :pra;tya;va;a;ya;ea Ba;vea;
a;d; a;ta
o+.#tMa ;kE+:mua;tya;na;a;tya;a :pra;pa;d;na;
a;va;Sa;yea ya;ea;a:$a;tMa Za;a;~:a;
a;va; a;;‘ ÂåÅ .H Á
ta;sma;a;t,a [ea:ˆea ta;d;heR .sua;
a;va;
a;d;ta;sa;ma;yEa;deR ; a;Za;kE;H .sa;}ya;gua;ptMa
ma:n:a;a;K.yMa mua;a;#ta;b
/ / / /  a;a:$Ma :pa;a:=+Na; a;ta;va;Za;taH k+:pa;tea .sa;tP+.l+.a;ya Á Á ¸ Á Á

nya;a;saH :pra;ea;#ta;ea.Y; a;ta;a:=+#tMa ta;pa I+. a;ta k+: a;Ta;taH .~va;Dva:=+(ãÉa;a;~ya k+:ta;Ra
A;
a;h;bRua;Dnya;ea.Y;pya;nva;va;a;d ;a;d;ga; a;Na ;
a;d;
a;va;Sa;d;a;mua:†a;mMa gua;hùÅ:a;mea;ta;t,a Á
.sa;a;[a;a;n}å.a;ea;[a;a;ya . ca;a;sa;Ea (rua;ta I+.h tua mua;Da;a ba;a;Da;Za;ñÍ*:+. öÐÅ a gua;Na;a;Q“ea
ta; a;Ša;SF+.ea hùÅ:a;nya; a;na;SF+.a;n,a :pra;Bua:=+ a;ta;Za; a;ya;tMua k+:ea; a;f;k+:ea;f“Ma;Za;ta;ea.Y;
a;pa Á Á 9 Á Á

na;a;na;a Za;b.d;a;
a;d;Bea;d;a;
a;d; a;ta tua k+:Ta;ya;ta;a .sUa:ˆa;k+:a:=e +Na .sa;}ya;k,
nya;a;sa;ea;pa;a;sea ;
a;va;Ba;#tea ya:$a;na;h;va;na;va;.cC+.b.d;Bea;d;a;d;Ba;a;#ta;a;t,a Á
A;a;K.ya;a:+.pa;a;
a;d;Bea;dH (rua;ta I+.ta:=+sa;maH ;
a;kM . ca ;a;Ba;Ša;ea.Y; a;Da;k+:a:=.H
Za;a;Gra;pra;a;ptya;a;
a;d;a;BaH .~ya;a:…a;gua;a:=+ a;ta . ca ma;DUa;pa;a;sa;na;a;d;Ea v.ya;va;~Ta;a;m,a Á Á 10 Á Á

ya;a;tk+:
/  a;Vca;d
/ / /  Ò +[a;Na;a;yMa ta;d;va;na; a;na;pua;Nea nya;~ya;ta;ea.Y;
a;k+:Vca;na;~ya
:pra;~å.pa;SfM l+.ea;k+:dx ;Sf“a;a.Y;pya;va;ga;a;ma;ta I+.h :pra;a;TRa;na;a;dùÅ;a;ñÍ*:+. çÅÅ ya;ea;gaH Á
ta;sma;a;t,a k+:ma;Ra;ñÍ*:+. çÅÅ k+:tvMa v.ya;pa;na;ya; a;ta :pa:=+a;pea;[a;Na;a;Ba;a;va;va;a;dH
.sa;a;ñÍ*:
çÅe Å tva;Sf;a;ñÍ*:+.
çÅÅ ya;ea;ga;v.ya;va;&+. a;ta;na;ya;taH :Sa;
a;qõÉÅ +:Da;tva;ea;pa;.ca;a:=.H Á Á 11 Á Á

:pa;Vca;a;pya;ñÍ*:+.
çÅÅ a;nya;a;Ba;¼a;aH :pra; a;Na:$a;gua:=+
a;va;na;a;Ba;a;va;Ba;a;a;Via
/ /  :pra;pa:†eaH
;kE+: a;(ãÉa;t,a .sa;}Ba;a;
a;va;ta;tvMa ya;
a;d;h ; a;na;ga;
a;d;tMa ta;t,a :pra;pa:†yua:†a:=M .~ya;a;t,a Á

Sunder Kidambi 140 www.prapatti.com


(ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na (ra;a;nya;a;sa;
a;vMa;Za; a;taH

çÅñÍe Å +.Sva;
a;ñÍ*:+.
A;*: çÅÅ tva;va;a;dH :P+.l+.k+:Ta;na;a;ma;h ;
a;dõ;
a:ˆa;ma;a:ˆa;ea;#ta;ya;(ãÉa
:pra;a;Za;~tyMa ta:ˆa ta:ˆa :pra; a;Na;d;Da; a;ta ta;taH .sa;vRa;va;a;#yEa;k+:k+:NF“a;m,a Á Á 12 Á Á

.=+[a;a;pea;[a;a .~va;sa;a;hùÅ:a;pra;Na;ya;va; a;ta Ba:=+nya;a;sa A;a;¼a;a;


a;d;d;[ea
dx ;Sf;a na;a.Y:ˆa :pra;pa; a:†a;v.ya;va;&+. a;ta;a:=+h ta;n}å.ea;L+:nea l+.[a;NMa .~ya;a;t,a Á
.gea;h;a;ga;tya;a;
a;d;ma;a:ˆea ; a;na;pa;ta;tua Za:=+Na;a;ga;tya;a;Ba;K.ya;ea;pa;.ca;a:=+a;t,a
ya;dõ;a.Y;nea;k+:a;TRa;Ba;a;va;a;;‘
匁 +va; a;ta ;
a;h ;
a;va;
a;va;DaH :pa;a;l+.na;a;ya;tva;he ;tuaH Á Á 13 Á Á

A;a;tma;a;tma;a;ya;~va:+.pa;nya;sa;na;ma;nua;ga;tMa ya;a;va;d;Ta mua;mua;[a;eaH


ta:†va;¼a;a;na;a;tma;kM ta;t,a :pra;Ta;ma;ma;Ta ;
a;va;DeaH .~ya;a;du;pa;a;yea .sa;mea;ta;m,a Á
;kE+:ñÍöÐ*:+.
Å ya;Ra;K.yea :pua;ma;TeRa.Y;pya;nua;Sa:$a; a;ta ta;d;pya;TRa;na;a;he ;tua;Ba;a;va;a;t,a
.~va;a;Ba;a;Sf;a;na;nya;sa;a;Dya;a;va; a;Da;a:=+h tua Ba:=+nya;a;sa;Ba;a;ga;ea.Y;
a;ñÍ*:+.
çÅÅ BUa;taH Á Á 14 Á Á

nya;a;sa;a;de ;Zea;Sua ;Da;mRa;tya:$a;na;va;.ca;na;ta;ea.Y;


a;k+:Vca;na;a; a;Da;
a;kÒ+:ya;ea;#ta;a
k+:a;pRa;NyMa va;a.Y;ñÍ*:+.
çÅÅ mua;#tMa Ba:$a;na;va;
a;d;ta:=+a;pea;[a;NMa va;a.Y;pya;pa;ea;Q+m,a Á
duH+sa;a;Dea;.cC+.ea;dùÅ;a;ma;Ea va;a #va; a;.ca;du;pa;Za;a;ma;ta;a;va;nya;sMa;mea;L+:nea va;a
b.ra;;a;~:a;nya;a;ya o+.#ta;~ta;
a;d;h na ;
a;va;h;ta;ea ;Da;mRa A;a;¼a;a;
a;d;a;sa:;d
Äâ H Á Á 15 Á Á

A;a;de ;SfMu .~va;pra;pa; a:†Ma ta;d;nua;gua;Na;gua;Na;a;dùÅ;a;a;nva;tM


/ / a .~vMa mua;ku+:nd;ea
ma;a;a;ma;tyua;#tvEa;k+:Za;b.dM va;d; a;ta ta;du; a;.ca;tMa ta:ˆa ta;a;tpa;yRa;mUa;hùÅ:a;m,a Á
ta;tpra;a;pya :pra;a;pa;kE+:#yMa .sa;k+:l+.P+.l+.d;ta;Ma nya;a;sa;ta;ea.Y;nya;a;na;pea;[a;Ma
:pra;a;Da;a;nya;a;dùMÅ;a . ca ;
a;k+:a;Vca;t,
/ / /  a :pra;Ta;ya; a;ta .sa :pa:=M (ra;a;sa;Kea mua;#tyua;pa;a;yea Á Á 16 Á Á

/  ;tuaH .~va;ya;a;ma;h :pua:+:SEaH .~va;a;kx+:taH .~ya;a;du;pa;a;yaH


.~va;a;Ba;a;Sf;pra;a;a;pta;he
Za;a;~:ea l+.ea;ke . ca ;a;sa:;d
Äâ H .sa :pua;na:+:Ba;ya;Ta;a ;a;sa:;d
Äâ ;sa;a;Dya;pra;Bea;d;a;t,a Á
;a;sa:;d
Äâ ;ea;pa;a;ya;~tua mua;#ta;Ea ; a;na:=+va; a;Da;k+:d;yaH (ra;a;sa;KaH .sa;vRa;Za;a;#taH
////
/ / / /  a;sa;na;a;ma; a;ta :pxa;Ta;k, ta;dõ;Za;a;k+:a:=+a;sa:;d
.sa;a;Dya;ea;pa;a;ya;~tua Ba;a;#ta;nyR Ä⠓Ea Á Á 17 Á Á

/ / /  a.Y;hM tva;d;pa;.ca:=+Na;taH .sa; a;Ša;vxa:†a;ea.Y;dùÅ;a na;a;Ta


A;tya;nta;a;
a;k+:a;Vca;na;e
tva;tsea;vEa;k+:a;nta;Da;aH .~ya;Ma tva;ma;a;sa Za:=+Na;a;ma;tya;Dya;va;~ya;a;a;ma ga;a;Q+m,a Á
tvMa mea ga;ea;pa;a; a;ya;ta;a .~ya;a;~tva; a;ya ; a;na;
a;h;ta;Ba:=+ea.Y;s}yea;va;a;ma;tya;
a;pRa;ta;a;tma;a
ya;smEa .sa nya;~ta;Ba;a:=.H .sa;kx+:d;Ta tua .sa;d;a na :pra;ya;~yea;t,a ta;d;TRa;m,a Á Á 1¸ Á Á

www.prapatti.com 141 Sunder Kidambi


(ra;a;nya;a;sa;
a;vMa;Za; a;taH (ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na

tya;#tva;ea;pa;a;ya;a;na;pa;a;ya;a;na;
a;pa :pa:=+ma:$a;h;n}å.a;Dya;ma;Ma .~va;a;hR ;vxa; a:†Ma
:pra;a;ya; a;(ãÉa:†Ma . ca ya;ea;gyMa ;
a;va;ga;ta;+.Na;ta; a;ta;dõR;ndõ;va;a;tya;Ma ; a;ta; a;ta;[uaH Á
Ba;a;#ta;¼a;a;na;a;

//// a;d;vxa; a:;d


ÄâM :pa;a:=+.ca:=+Na;gua;Na;a;n,a .sa;tsa;mxa; a:;d
ÄâM . ca yua;#ta;Ma
; a;na;tyMa ya;a;.cea;d;na;nya;~ta;d;
a;pa Ba;ga;va;ta;~ta;~ya ya;dõ;a.Y.Y;pta;va;ga;Ra;t,a Á Á 19 Á Á

A;a;¼a;a;kE+:ñÍ*:+.
öÐÅ yRa;vxa; a:†a;Sva;na;Ga;gua:+.$a;na :pra;
a;kÒ+:ya;a;nea;a;ma;vxa; a:†aH
.~va;a;h;Ra;nua;¼a;a;ta;sea;va;a;
a;va; a;Da;Sua . ca Za;k+:nea ya;a;va;
a;d;SfM :pra;vxa:†aH Á
k+:mRa :pra;a:=+b.Da;k+:a;ya :pra;pa;d;na;ma;
a;h;ma;Dva;~ta;Zea;SMa ;
a;dõ:+.pMa
Bua;#tva;a .~va;a;Ba;a;Sf;k+:a;le ;
a;va;Za; a;ta Ba;ga;va;taH :pa;a;d;mUa;lM :pra;pa;ŠaH Á Á 20 Á Á

(rua;tya;a .smxa;tya;a;
a;d;a;Ba;(ãÉa .~va;ya;a;ma;h Ba;ga;va;dõ;a;#ya;va;gERa;(ãÉa ;a;sa:;d Äâ ;Ma
.~va;a;ta:n:yea :pa;a:=+ta:n:yea.Y;pya; a;na;ta:=+ga; a;ta;a;BaH .sa; a;;‘
ÂåÅ ;=+a;~Ta;a;ya;ma;a;na;a;m,a Á
:vea;d;a;nta;a;.ca;a;yRa I+.tTMa ;
a;va;
a;va;Da;gua:+.$a;na;g{a;nTa;sMa;va;a;d;va;tya;a
;
a;vMa;Za;tya;a nya;a;sa;
a;va;dùÅ;a;Ma v.ya;vxa;Nua;ta .sua; a;Da;ya;Ma (rea;ya;sea :vea;ñÍ*:+.
öÐÅ fe;ZaH Á Á 21 Á Á

.sMa;sa;a:=+a;va;tRa;vea;ga;pra;Za;ma;na;Zua;Ba;dx ;gde ; a;Za;k+:prea;a;[a;ta;ea.Y;hM


.sa;ntya;#ta;ea.Y;nyEa:+:pa;a;yEa:=+nua; a;.ca;ta;.ca;a:=+tea;Sva;dùÅ;a Za;a;nta;a;a;Ba;sa;a;nDaH
// Á
; a;naH Za;ñÍ*:+.
öÐÅ ~ta;tva;dx ;Sf“a;a ; a;na:=+va; a;Da;k+:d;yMa :pra;a;TyRa .sMa:=+[a;kM tva;Ma
nya;~ya tva;tpa;a;d;pa;‘íåÅ+ae va:=+d ; a;na:$a;Ba:=M ; a;na;BRa:=+ea ; a;na;BRa;ya;ea.Y;a;sma
/ / / / / Á Á 22 Á Á

ÁÁ I+. a;ta (ra;a;nya;a;sa;


a;vMa;Za; a;taH .sa;ma;a;pta;a ÁÁ
k+:
a;va;ta;a;
a;kR+:k+:a;sMa;h;a;ya k+:ya;a;Na;gua;Na;Za;a; a;l+.nea Á
(ra;a;ma;tea :vea;ñÍ*:+.
öÐÅ fe;Za;a;ya :vea;d;a;nta;gua:=+vea na;maH Á Á

Sunder Kidambi 142 www.prapatti.com


(ra;aH
(ra;a;ma;tea .=+a;ma;a;nua:$a;a;ya na;maH
(ra;a;ma;tea ; a;na;ga;ma;a;nta;ma;h;a;de ; a;Za;k+:a;ya na;maH

Á Á (ra;a;nya;a;sa; a;ta;l+.k+:m,a Á Á
(ra;a;ma;a;n,a :vea;ñÍ*:+.
öÐÅ f;na;a;Ta;a;yRaH k+:
a;va;ta;a;
a;kR+:k+:ke+:sa:= +a Á
:vea;d;a;nta;a;.ca;a;yRa;va;ya;eRa mea .sa; a;Ša;Da:†a;Ma .sa;d;a &+.
a;d Á Á

gua:+:Bya;~ta;‘çÅu;+:Bya;(ãÉa na;ma;ea;va;a;k+:ma;Da;a;ma;he Á
vax ;Na;a;ma;he . ca ta:ˆa;a;dùÅ;a;Ea d;}å.pa;ta;a .$a;ga;ta;Ma :pa;ta;a Á Á 1 Á Á

:pra;a;yaH :pra;pa;d;nea :pMua;sa;Ma :pa;Ea;naH :pua;nyMa ; a;na;va;a:=+ya;n,a Á


h;~taH (ra ;a:=+ñÍ*:+.
çÅÅ Ba;tRua;ma;Ra;m,a A;v.ya;a;d;Ba;ya;mua;
a;dÒ+taH Á Á 2 Á Á

A;na;a;de ; a;nRaH .sa;a;}îå:a;ea du;a:=+ta:$a;l+.Dea;yRa; a;Ša:+:pa;mMa


;
a;va;duH :pra;a;ya; a;(ãÉa:†Ma ya;du:=+Gua;Dua:= +a;Na;a;Za;ya;
a;va;dH Á
ta;d;a:=+}Bea ta;~ya;a ; a;ga:=+ma;va;d;Da;a;nea;na ma;na;sa;a
:pra;pa;dùeÅ;a ta;a;mea;k+:Ma ; a;(ra;ya;ma;a;Ka;l+.
 na;a;Ta;~ya ma;
a;h;Sa;a;m,a Á Á 3 Á Á
É a;va;SNua;pra;Bxa; a;ta;Sua ma;h:†va;pra;Bxa; a;ta;va;t,a
ma;he ;ndÒ+a;îåç+;a;a;

:pra;pa:†a;v.yea ta:†vea :pa;a:=+Na;a;ma;ta;vEa; a;Za;Sf“a;


a;va;Ba;va;a;m,a Á
A;Dxa;Sya;tvMa ;DUa;tva;a k+:a;ma;tua:=+a;Ba;ga;}ya;tva:$a;na;na;Ma
; a;(ra;yMa Za;a;ta;a;pa;a;ñÍ*:+.
çÅÅ a;ma;h;ma;Za:=+Na;ea ya;a;a;ma Za:=+Na;m,a Á Á 4 Á Á

.~va;taH ;a;sa:;d Äâ H (ra;a;ma;a;na;a;ma;ta;gua;Na;BUa;ma;a k+.+:Na;ya;a


;
a;va;Da;a;ya b.ra;;a;d ;a;n,a ;
a;va;ta:=+ a;ta ; a;na:$a;a;de ;Za;ma;
a;pa yaH Á
:pra;pa:†ya;a .sa;a;[a;a;dõ;a Ba:$a;na; a;Za:=+sa;a va;a.Y;
a;pa .sua;l+.BMa
mua;mua;[ua;deR ;vea;ZMa ta;ma;h;ma; a;Da;ga;.cC+.a;a;ma Za:=+Na;m,a Á Á 5 Á Á

bxa;nd;a; a;na yaH .~va;va;Za;ya;n,a v.ra:$a;sua;nd:= +a;Na;Ma


bxa;nd;a;va;na;a;nta:=+Bua;va;Ma .sua;l+.Ba;ea ba;BUa;va Á
(ra;a;ma;a;na;Zea;Sa:$a;na;sa;ñÍ*:
çÅÅ" +.h;Na;a;ya Zea;tea
.=+ñÍ*:
çÅe Å Bua:$a;ñÍ*:+.
çÅÅ Za;ya;nea .sa ma;h;a;Bua:$a;ñÍ*::H
çÅÅ Á Á 6 Á Á
(ra;a;nya;a;sa; a;ta;l+.k+:m,a (ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na

.=+ñÍ*:+.
çÅÅ a;~ta;a;NRa;Bua:$a;ñÍ*:+.
çÅÅ pua;ñÍ*:+.
çÅÅ va;va;puaH :pa;yRa;ñÍ*:+.
öÐÅ va;ya ga;ta;Ea
.sa;gRa;a;~Ta;tya;va;sa;a;na;k
/// e +: a;L+.=+a;sa;k+:Ea ta;Ea d;}å.pa;ta;a naH :pa;ta;a Á
na;a;Ba;a;pa;ñÍöÐ*:+$a;Za;a;
Å a;ya;naH (rua; a;ta;sua;KEa:=+nya;ea;nya;ba:;dÄâ ;a;sma;ta;E
/ / / / / a
;
a;q+.}Ba;~ya;a;}bua:$a;sa;}Ba;va;~ya va;.ca;nEa:=+ea;nta;tsa;
a;d;tya;a;
a;d;a;BaH Á Á 7 Á Á

;Ga;na;k+.+:Na;a:=+sa;Ea;Ga;Ba;a:=+ta;Ma :pa;a:=+ta;a;pa;h:=+Ma
na;ya;na;ma;h;ZC+.f;Ma ma; a;ya ta:=+ñÍ*:+. çÅÅ ya .=+ñÍ*:+.
çÅÅ pa;tea Á
du;a:=+ta;hu;ta;a;Za;na;~å.Pu+.a:=+ta;du;dR ;ma;duH Ka;ma;Sa;a-
ma; a;l+. a;na;ta;
a;va:(õ;a;sa;Ea;Da;du:=+pa;–îå+:va;va;NRa;sua;Da;a;m,a Á Á ¸ Á Á

匁 +f;k+:mRa;k+:ea; a;f; a;na;


a;ba;q+.ea.Y;pya;a;de ;Za;va;ZyaH kx+:taH
du;ma;eRa;.ca;ea;;‘
ba;a;hùÅ:aE;nERa;va ;
a;va;ma;ea;
a;h;ta;ea.Y;a;sma
/ / / / / ku+:dx ;Za;Ma :pa;[Ea;nRa ;
a;va;[a;ea;a;Ba;taH Á
ya;ea ma;a;h;a;na;a;sa;k+:ea ma;h;a;n,a ya; a;ta;pa;tea;na;Ra;ta;(ãÉa ta;tpa;Ea:ˆa:$a;a;n,a
A;a;.ca;a;ya;Ra; a;na; a;ta .=+ñÍ*:+.çÅÅ Dua;yRa ma; a;ya .tea .~va;pa;a;va; a;Za;Sf;ea Ba:=.H Á Á 9 Á Á

A;a;teRa;Sva;a;Zua;P+.l+.a ta;d;nya;
a;va;Sa;yea.Y;pyua;a;./ c/ /C+.Ša;de ;h;a;nta:=+a
va;–îå“a;a;de :=+na;pea;[a;Na;a;t,a ta;nua;Bxa;ta;Ma .sa;tya;a;
a;d;va;dõùÅ;a;a;
a;pa;na;a Á
(ra;a:=+ñÍçÅ*:eÅ +(õ;a:= ya;a;va;d;a;tma; a;na;ya;ta;tva;tpa;a:=+ta:n:ya;ea; a;.ca;ta;a
tva;yyea;va tva;du;pa;a;ya;Da;a:=+
a;pa;
a;h;ta;~va;ea;pa;a;ya;Ba;a;va;a.Y;~tua mea Á Á 10 Á Á

çÅñÍÅ na;a;Ta
tva;yya;a;.ca;a;yERa;
a;vRa; a;na;
a;h;ta;Ba:=+a;~ta;a;va;k+:a .=+*:+.
tva;tkE+:ñÍ*:+.
öÐÅ yRa;pra;va;Na;ma;na;sa;~tva;‘çÅu+Na;a;~va;a;d;ma:†a;aH Á
tva;yyea;k+:a;sma;Ša;

/ / / / / a;pa ;
a;va:$a;h;ta;ea mua;#ta;va;t,a .sa;a;Da;na;tvMa
tva;.cCe +.Sa;tva;~va:=+sa:=+a;sa;k+:aH .sUa:=+ya;ea mea .~va;d;nta;a;m,a Á Á 11 Á Á

k+:pa;~ta;ea;mea.Y;pya;pa;a;~ta;tva;
a;d;ta:=+ga;ta;ya;ea.Y;Za;a;#ta;D / / / /  a;}îå:a;a
/ / / /  a;a;Ba;a;#ta;BU
.=+ñÍ*:
çÅe Å +.Za :pra;a; a;ta;kU+:ya;[a:=+Na;pa;a:=+Na;ma; a;Ša;
a;vRa;Ga;a;ta;a;nua;kU+:ya;aH Á
ÈîåÁ
ˆa;a;ta;a:=M tva;a;ma;Bea;dùÅ;a;a;.cC+=+Na;va:=+Na;ta;ea na;a;Ta ; a;na;
a;vRa.*+;ya;ntaH
tva; a;Ša;a;[a;pta;a;tma:=+[a;Ma :pra; a;ta .=+Ba;sa:$ua;SaH .~va;pra;vxa; a:†Ma tya:$a;a;nta
/ /  Á Á 12 Á Á

tya;#ta;ea;pa;a;ya;v.ya;pa;a;ya;Ma;~ta;du;Ba;ya;k+.=+Nea .sa:ˆa;pa;a;n,a .sa;a;nua;ta;a;pa;a;n,a


BUa;ya;ea.Y;
a;pa tva;tpra;pa:†ya;a :pra;Za;a;ma;ta;k+:lu +.Sa;a;n,a h;nta .sa;va;sa;h;~tva;m,a Á

Sunder Kidambi 144 www.prapatti.com


(ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na (ra;a;nya;a;sa; a;ta;l+.k+:m,a

.=+
a;ñÍ*:+.
çÅÅ n,a nya;a;sa;a;nta:=+ñÍ*:+. çÅÅ a;a;Ka;l+$a;na;

 a;h;ta;ta;a;ga;ea;.ca:=+tva; a;Ša;de ;Za-


:pra;a; a;ta;pra;a;pta;~va;va;Na;Ra;(ra;ma;Zua;Ba;.ca;a:=+ta;a;n,a :pa;a;a;sa ;Da;nya;a;na;na;nya;a;n,a Á Á 13 Á Á

Za;ea;k+:a;~å.pa;d;Ma;Za;ma;Ta;naH (ra;ya;ta;Ma Ba;va;a;b.Da;Ea


.=+a;ga;a;~å.pa;d;Ma;Za;sa;h:$Ma na .+:Na;a;tsa / / /  duH Ka;m,a Á
na;ea . cea;d;ma;a .$a;ga; a;ta .=+ñÍ*:+.
çÅÅ Dua:= +a;Na BUa;yaH
[a;ea;
a;d;SF+.Ba;ea;ga:=+a;sa;k+:a;~ta;va na .sma:=e +yuaH Á Á 14 Á Á

:he ;tua;vERa;Dea ;
a;va;ma;ZeRa Ba:$a;na;va;
a;d;ta:=+t,a ;
a;kM tva;nua;SF+.a;na;k+:a;le
:vea;dùÅ;a;tva;dÒU+pa;Bea;d;ea ;
a;va;
a;va;Da I+.h .sa tUa;pa;a;ya;ta;a;nya;a;na;pea;[a;a Á
.=+
a;ñÍ*:+.
çÅÅ n,a :pra;a:=+b.Da;Ba;ñÍ*:+.
çÅÅ a;t,a :P+.l+.ma; a;Da;k+:ma;na;a;vxa; a:†a:+:#tea;a;Sf;va;t,
/  a .~ya;a;t,a
na;a;na;a Za;b.d;a;
a;d;Bea;d;a;t,a :pra;pa;d;na;Ba:$a;nea .sUa; a;.ca;tea .sUa:ˆa;k+:a;=E .H Á Á 15 Á Á

Ba;#ta;Ea .=+ñÍ*:+.
çÅÅ pa;tea ya;Ta;a Ka;lu :pa;Zua;.cC+.a;ga;a;
a;d;va;tvea;d;na-
;Dya;a;na;ea;pa;a;sa;na;d;ZRa;na;a;
a;d;va;.ca;sa;a;a;ma;.cC+.ntya;a;Ba;Ša;a;TRa;ta;a;m,a Á
v.ya;#tyEa;#ya;a;.cC+=+Na;a;ga; a;ta;pra;pa;d;na;tya;a;ga;a;tma; a;na;[ea;pa;Na-
nya;a;sa;a;dùeÅ;a;Sua ta;TEa;va ta:n:a; a;na;pua;NEaH :pa;ya;Ra;ya;ta;a .sma;yRa;tea Á Á 16 Á Á

;
a;va:(õ;a;a;sa;a;ya;a;sa;BUa;}îå:a;ea;nyRa;sa;na;Ba:$a;na;ya;ea;ga;ERa:=+vea k+:ea ;
a;va;Zea;SaH
ta;tsa;;‘ ÂåÅ +a;vea.Y;
a;pa ;Da;ma;Ra;nta:= I+.va ;Ga;f;tea k+:tRxa;Bea;d;a;
a;dõ;k+:paH Á
ta;;‘ÂåÅe +d;ea .=+ñÍçÅ*:+.Å Za;a; a;ya;Ša; a;na;ta:=+ga; a;ta;ta;a;dùÅ;au;tTa;Za;ea;k+:a; a;ta;=e +k+:a;t,a
.sa;
a;dõ;dùÅ;a;a;d;Ea ;
a;va;k+:pa;~tva;a;Ba;ma; a;ta;a;Ba;d;ya;a .tea;na ta:ˆEa;k+.=+a;Zya;m,a Á Á 17 Á Á

;Drua;va;ma; a;Da;kx+: a;ta;Bea;d;a;t,a k+:mRa;va;dÒ+ñÍ*:+.


çÅÅ Za;a; a;ya;n,a
:P+.l+. a;ta :P+.l+.ma;nea;kM tva;tpa;de Ba;a;#ta;=e / / / /  +k+:a Á
Za:=+Na;va:=+Na;va;a;Na;a .sa;vRa;he ;tua;~ta;Ta;a.Y;sa;Ea
kx+:pa;Na;Ba:$a;na; a;na;SF+.a bua; a:;dÄâ ;d;Ea;bRa;ya;k+:a;SF+.a Á Á 1¸ Á Á

k+:tRa;v.yMa .sa;kx+:de ;va h;nta k+:lu +.SMa .sa;va ta;ta;ea na;Zya; a;ta
b.ra;e ;Za;a;
a;d .sua;du;lR+.BMa :pa;d;ma;
a;pa :pra;a;pyMa ma;ya;a dÒ+a; a;ga; a;ta Á
;
a;va:(õ;a;a;sa;pra; a;ta;ba;a;nDa;
/ /  a;.ca;nta;na;a;ma;dM :pa;yRa;~ya; a;ta nya;~ya;ta;Ma
.=+ñÍ*:+.
çÅÅ a;Da;a;Za .=+ma;a;pa; a;ta;tva;sua;Ba;gMa na;a:=+a;ya;Na;tvMa ta;va Á Á 19 Á Á

www.prapatti.com 145 Sunder Kidambi


(ra;a;nya;a;sa; a;ta;l+.k+:m,a (ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na

;Da;a;k+:mRa;Ba;a;#ta:=+

/ / / /  a;h;ta;~ya k+:d;a.Y;pya;Za;#tya;a
.=+ñÍçÅ*:eÅ +.Za Ba;a;va;k+:lu +.Sa;pra;Na; a;ta;dõ;ya;ea;#teaH Á
ma;nyea ba;lM :pra;ba;l+.du;Skx+:ta;Za;a; a;l+.na;ea mea
tva;n}å.Ua;l+.de; a;Za;k+:k+:f;a;[a; a;na;pa;a;ta;ma;a;dùÅ;a;m,a Á Á 20 Á Á

A;nDa;ea.Y;na;nDa;g{a;h;Na;va;Za;ga;ea ya;a; a;ta .=+ñÍ*: çÅe Å +.Za ya;dõ;t,a


:pa;ñÍçÅ*:Åu +.na;ERa;k+:a;ku+:h:=+ a;na;
a;h;ta;ea na;a;ya;tea na;a;
a;va;ke+:na Á
Bua;ñÍ*:
ïôåÅÅ e Ù Ba;ea;ga;a;na;
a;va;
a;d;ta;nxa;paH .sea;va;k+:~ya;a;BRa;k+:a;
a;dH
tva;tsa;}å.pra;a;pta;Ea :pra;Ba;va; a;ta ta;Ta;a :de ; a;Za;k+:ea mea d;ya;a;Lu ;H Á Á 21 Á Á

o+.#tya;a ;Da;na;Via;ya;
a;va;Ba;a;Sa;Na;l+.[ya;ya;a .tea
:pra;tya;a;yya l+.[ma;Na;mua;nea;BRa;va;ta;a ;
a;va;ta;a;NRa;m,a Á
(rua;tva;a va:=M ta;d;nua;ba;nDa;ma;d;a;va; a;l+.ptea
; a;na;tyMa :pra;sa;a;d Ba;ga;va;n,a ma; a;ya .=+ñÍ*:+.
çÅÅ na;a;Ta Á Á 22 Á Á

.sa;kx+:d;
a;pa ;
a;va;na;ta;a;na;Ma .sa;vRa;de .sa;vRa;de ;
a;h-
nyua;pa; a;na;Sa;d;a;Ba;Dea;yea Ba;a;ga;Dea;yea ;
a;va;Dea;yea Á
;
a;va:=+ma; a;ta na k+:d;a; a;.ca;n}å.a;ea;h;ta;ea h;a h;ta;ea.Y;hM
;
a;va;Sa;ma;
a;va;Sa;ya; a;.ca;nta;a;mea;du:=+a mea du:=+a;Za;a Á Á 23 Á Á

ya;a;va:…a;a;vMa .$a;ga; a;ta ; a;na;ya;tMa :de ;h;ya;a:ˆa;a Ba;


a;va:ˆa;a
tya;#ta;aH .sa;veRa ;
a:ˆa;.ca;tua:=+
a;d;na;gl+.a;na;Ba;ea;ga;a na;Ba;ea;ga;aH Á
d:†ea .=+ñÍçÅ*:Å +.a ; a;na:$a;ma;
a;pa :pa;dM :de ; a;Za;k+:a;de ;Za;k+:a:ñÍ*:
øå Á +.a
;
a;kM .tea ; a;.ca;ntea :pa:=+ma;a;Ba;ma;tMa ;a;Ka;d  ùÅ;a;sea ya;t,a :pua;na;~tva;m,a Á Á 24 Á Á

A;
a;pa mua;hu:=+pa:=+a;DEa:=+pra;k+:}å.pya;a;nua;k+:}å.pea
va;h; a;ta ma;h; a;ta ya;ea;ga;[ea;ma;bxa;ndM mua;ku+:nde Á
ma;d;k+:lu +.Sa;ma;na;a;Sa;a;va:$"a;le+.pa;a;va;le+.pa;a;n,a
A;nua;gua;Na; a;ya;tua;ma;a;he na :pra;BUa;na;pra;BUa;ta;a;n,a Á Á 25 Á Á

ma;a;ta;Ba;Ra:=+ a;ta mua;Vca ma;a;nua;Sa;.ca;fU;n,a :he :de ;h l+.b.DEa:=+lM


lu +.b.Da;dõ;a:=+du:=+a;a;sa;k+:a;pa;a:=+Ba;vEa;~ta;ea;SMa .$ua;Sea;Ta;a ma;naH Á

Sunder Kidambi 146 www.prapatti.com


(ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na (ra;a;nya;a;sa; a;ta;l+.k+:m,a

va;a;.caH .sa;a;ma; a;na .=+ñÍ*:+.


çÅÅ Da;a;ma; a;na ma;h;a;na;nd;ea;Ša;ma;;‘ÂåÅU +ma; a;na
.~va;a;a;ma;nya;a;tma; a;na :vea;ñÍ*:+.
öÐÅ fe:(õ;a:= k+:veaH .~vea;na;a;
a;pRa;ta;ea.Y;yMa Ba:=.H Á Á 26 Á Á

d;a;~yMa l+.a;~ya;va;ta;a.Y;nua;ma;tya ma;na;sa;a .=+ñÍ*: çÅe Å +(õ;a:= tva;tpa;de


; a;na;tyMa ;
a;k+:ñÍ*:+=+va;a;Nya;hM
öÐÅ na tua :pua;naH ku+:ya;a k+:d;ya;Ra;(ra;ya;a;m,a Á
ma;a;l+..cca;[ua;
a;Sa :vea;a;l+.
/ / / /  ta;Brua; a;Na mua;hu;dR :†a;a;va;ma;a;na;a;[a:=e
Ba;a;mea k+:~ya; a;.ca;d;a;Q“a;k+:~ya va;d;nea ;a;Ba;[a;a;
a;va;l+.[a;Ma dx ;Za;m,a Á Á 27 Á Á

tva;yyea;k+:a;Via; a;l+.
a;k+:ñÍ*:+=e
öÐÅ ta;nua;Bxa;ta;Ma ; a;na;v.ya;Ra:$a;sa;va;sa;he
k+:ya;a;Na;a;tma; a;na .=+ñÍ*:+.
çÅÅ na;a;Ta k+:ma;l+.a;k+:a;ntea mua;ku+:nde ;a;~Ta;te /// a Á
.~va;a;a;ma;n,a :pa;a;
a;h d;ya;~va :de ;va ku+:Za; a;l+.n,a .$a;a;va :pra;Ba;ea Ba;a;va;yea-
tya;a;l+.a;pa;a;na;va;le+.
a;pa;Sua :pra;l+.
a;pa;tMua ;a:$a;hòe; a;ta ;a:$a;–ë+:a ma;ma Á Á 2¸ Á Á

tva; a;ya .sa; a;ta .=+ñÍ*:+.çÅÅ Dua;yRa Za:=+Na;a;ga;ta;k+:a;ma;du;Gea


; a;na:+:pa; a;Da;k+:pra;va;a;h;k+.+:Na;a;pa;a:=+Na;a;h;va; a;ta Á
:pa;a:=+a;ma;ta;de ;Za;k+:a;l+.P+.l+.d;a;n,a :P+.l+.d;a;kx+: a;ta;k+:a;n,a
k+:Ta;ma; a;Da;ku+:mRa;he ;
a;va; a;Da; a;Za;va;pra;mua;Ka;a;na;mua;k+:a;n,a Á Á 29 Á Á

A;ea;a;ma;tya;Byua;pa;ga;}ya .=+ñÍ*:+. çÅÅ nxa;pa;tea.Y;na;nya;ea; a;.ca;ta;Ma Zea;Sa;ta;Ma


.~va;a;ta:n:ya;a;
a;d;ma;ya;a;ma;pa;ea;hùÅ:a ma;h;ta;a;ma;a;dùÅ;a;a;ma;
a;va;dùÅ;a;a;a;~Ta;
/ / /  a;ta;m,a Á
; a;na;tya;a;sa;*ËñÍÉ +;a;

ùÁ a;va;sa;a;ma;BUa; a;ta;gua;Na;ya;ea;ya;Ra;ya;a;ma;na;a;ya;a;sa;taH
.sea;va;a;sa;}å.pa;d;a;ma;a;nd;=e
/ / +Za yua;va;ya;ea+=E +k+:a;a;nta;k+:a;tya;
// a;nta;k
/ / 
+:a;m,a Á Á 30 Á Á

A;a;.ca;a;ya;Ra;dÒ+ñÍ*:+.çÅÅ Dua;yRa dõ;ya;sa;ma; a;Da;ga;mea


l+.b.Da;sa:†Ma ta;d;a;tvea
;
a;va; a:(ìÅÉ;+Sf;a; a:(ìÅÉ;+Sf;pUa;va;eRa:†a:=+du;a:=+ta;Ba:=M
ya;a;
a;pa;ta;a:=+b.Da;de ;h;m,a Á
na;a;tMa tva;tkE+:~tva;ya;a va;a ; a;na:=+va; a;Da;k+:d;ya;ea-
.匁
;‘U +ta;ba;ea;Da;a;
a;d:+.pMa
tva;;‘
匁 +ea;gEa;k+:~va;Ba;ea;gMa d; a;ya;ta;ma;nua;.ca:=M
tva;tkx+:tea ma;Ma ku+.+:Sva Á Á 31 Á Á

www.prapatti.com 147 Sunder Kidambi


(ra;a;nya;a;sa; a;ta;l+.k+:m,a (ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na

;
a;va;Da;a;nMa .=+ñÍ*:
çÅe Å +.Za;a;d; a;Da;ga;ta;va;ta;ea :vea;ñÍ*:+.
öÐÅ f;k+:veaH
.~å.Pu+=+dõ;Na va;#+ea :pa;a:=+k+:l+.ya;ta;Ma nya;a;sa; a;ta;l+.k+:m,a Á
I+.h;a;mua:ˆa;a;pyea;Sa :pra;Na;ta:$a;na; a;.ca;nta;a;ma; a;Na; a;ga;a:=.H
.~va;pa;yRa;ñÍöÐ*:Å e .sea;va;Ma ;
a;d;Za; a;ta :P+. a;Na;pa;yRa;ñÍöÐ*:+=+
Å a;sa;k;H Á Á 32 Á Á

ÁÁ I+. a;ta (ra;a;nya;a;sa; a;ta;l+.kM .sa;ma;a;pta;m,a ÁÁ

k+:
a;va;ta;a;
a;kR+:k+:a;sMa;h;a;ya k+:ya;a;Na;gua;Na;Za;a; a;l+.nea Á
(ra;a;ma;tea :vea;ñÍ*:+.
öÐÅ fe;Za;a;ya :vea;d;a;nta;gua:=+vea na;maH Á Á

Sunder Kidambi 148 www.prapatti.com


(ra;aH
(ra;a;ma;tea .=+a;ma;a;nua:$a;a;ya na;maH
(ra;a;ma;tea ; a;na;ga;ma;a;nta;ma;h;a;de ; a;Za;k+:a;ya na;maH

Á Á (ra;a;sua;d;ZRa;na;a;Sf;k+:m,a Á Á
(ra;a;ma;a;n,a :vea;ñÍ*:+.
öÐÅ f;na;a;Ta;a;yRaH k+:
a;va;ta;a;
a;kR+:k+:ke+:sa:= +a Á
:vea;d;a;nta;a;.ca;a;yRa;va;ya;eRa mea .sa; a;Ša;Da:†a;Ma .sa;d;a &+.
a;d Á Á

:pra; a;ta;Ba;f (rea; a;Na Ba;a;Sa;Na va:= gua;Na .~ta;ea;ma BUa;Sa;Na


.$a; a;na Ba;ya .~Ta;a;na ta;a:=+Na .$a;ga;d;va;~Ta;a;na k+:a:=+Na Á
; a;na;a;Ka;l
 du;Sk+:mRa k+:ZRa;na ; a;na;ga;ma .sa:;d
Äâ ;mRa d;ZRa;na
.$a;ya .$a;ya (ra;a;sua;d;ZRa;na .$a;ya .$a;ya (ra;a;sua;d;ZRa;na Á Á 1 Á Á

Zua;Ba .$a;ga;dÒU+pa ma;Nq+.na .sua:= ga;Na ˆa;a;sa Ka;Nq+.na


Za;ta;ma;Ka b.ra; va;a;nd;ta
/ / Za;ta;pa;Ta b.ra; na;a;nd;ta
/ / Á
:pra; a;Ta;ta ;
a;va;dõ;tsa;pa;a;[a;ta Ba:$a;d;
a;h;bRua;Dnya l+.a;[a;ta
.$a;ya .$a;ya (ra;a;sua;d;ZRa;na .$a;ya .$a;ya (ra;a;sua;d;ZRa;na Á Á 2 Á Á

.~å.Pu+.f ta; a;f:…a;a;l ;


a;pa;Via:= :pxa;Tua;ta:= .$va;a;l :pa;Via:=
:pa;a:=+ga;ta :pra;‡a ;
a;va;g{a;h :pa;fu;ta:= :pra;¼a du;g{Ra;h Á
:pra;h:=+Na g{a;a;ma ma;a;Nq+.
/ /  ta :pa;a:=;$a;na ˆa;a;Na :pa;a;Nq+.
/ /  ta
.$a;ya .$a;ya (ra;a;sua;d;ZRa;na .$a;ya .$a;ya (ra;a;sua;d;ZRa;na Á Á 3 Á Á

; a;na:$a :pa;d :pra;a;ta .sa;‘çÅ+Na ; a;na:+:pa; a;Da .~å.P+.a;ta :Sa:ñ*çÅÅu +.Na


; a;na;ga;ma ; a;na;v.yRUa;Q ;vEa;Ba;va ; a;na:$a :pa:= v.yUa;h ;vEa;Ba;va Á
h;a:= h;ya :dõe;
a;Sa d;a:=+Na h:= :pua:= :pl+.ea;Sa k+:a:=+Na
.$a;ya .$a;ya (ra;a;sua;d;ZRa;na .$a;ya .$a;ya (ra;a;sua;d;ZRa;na Á Á 4 Á Á
(ra;a;sua;d;ZRa;na;a;Sf;k+:m,a (ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na

d;nua:$a ;
a;va;~ta;a:= k+:tRa;na .$a; a;na ta;a;ma;~å:a;aò ;
a;va;k+:tRa;na
d;nua:$a ;
a;va;dùÅ;a;a ; a;na;k+:tRa;na Ba:$a;d;
a;va;dùÅ;a;a ; a;na;va;tRa;na Á
A;ma:= dx ;Sf .~va ;
a;va;kÒ+:ma .sa;ma:= .$ua;Sf Bra;a;ma kÒ+:ma
.$a;ya .$a;ya (ra;a;sua;d;ZRa;na .$a;ya .$a;ya (ra;a;sua;d;ZRa;na Á Á 5 Á Á

:pra; a;ta;mua;Ka;a;l+.a;Q ba;nDua:= :pxa;Tua ma;h;a :he ; a;ta d;ntua:=


;
a;va;k+:f ma;a;ya;a ba;
a;h;Skx+:ta ;
a;va;
a;va;Da ma;a;l+.a :pa;a:=+Skx+:ta Á
;a;~Ta:=
/ / /  ma;h;a;ya:n:a ta;a:n:a;ta
/ dx ;Q d;ya;a ta:n:a ya;a:n:a;ta
/
.$a;ya .$a;ya (ra;a;sua;d;ZRa;na .$a;ya .$a;ya (ra;a;sua;d;ZRa;na Á Á 6 Á Á

ma;
a;h;ta .sMa;pa;tsa;d;[a:= ;
a;va;
a;h;ta .sMa;pa;tSa;q+.[a:=
:Sa;q+= . ca;kÒ :pra; a;ta;a;SF+.
/ ta .sa;k+:l ta:†va :pra; a;ta;a;SF+.
/ ta Á
;
a;va;
a;va;Da .sa;ñÍöÐ*:+.
Å pa k+:pa;k ;
a;va;bua;Da .sa;ñÍ*:+.
öÐÅ pa k+:pa;k
.$a;ya .$a;ya (ra;a;sua;d;ZRa;na .$a;ya .$a;ya (ra;a;sua;d;ZRa;na Á Á 7 Á Á

Bua;va;na nea:ˆa ˆa;ya;a;ma;ya .sa;va;na .tea:$a;~:a;ya;a;ma;ya


; a;na:=+va; a;Da .~va;a;du ; a;.ca;n}å.a;ya  Za;#tea .$a;ga;n}å.a;ya Á
; a;na;a;Ka;l
A;a;ma;ta ;
a;va:(õ;a ;
a;kÒ+:ya;a;ma;ya Za;a;ma;ta ;
a;va;Sva;gBa;ya;a;ma;ya
.$a;ya .$a;ya (ra;a;sua;d;ZRa;na .$a;ya .$a;ya (ra;a;sua;d;ZRa;na Á Á ¸ Á Á

;
a;dõ;.ca;tua;Sk+:a;ma;dM :pra;BUa;ta .sa;a:=M :pa;F+.ta;Ma :vea;ñÍ*:+.
öÐÅ f;na;a;ya;k :pra;Na;a;ta;m,a Á
;
a;va;Sa;mea.Y;
a;pa ma;na;ea:=+TaH :pra;Da;a;va;n,a na ;
a;va;h;nyea;ta .=+Ta;a;ñÍ*:
çÅÅ ;Dua;yRa gua;ptaH Á Á 9 Á Á

ÁÁ I+. a;ta (ra;a;sua;d;ZRa;na;a;Sf;kM .sa;ma;a;pta;m,a ÁÁ

k+:
a;va;ta;a;
a;kR+:k+:a;sMa;h;a;ya k+:ya;a;Na;gua;Na;Za;a; a;l+.nea Á
(ra;a;ma;tea :vea;ñÍ*:+.
öÐÅ fe;Za;a;ya :vea;d;a;nta;gua:=+vea na;maH Á Á

Sunder Kidambi 150 www.prapatti.com


(ra;aH
(ra;a;ma;tea .=+a;ma;a;nua:$a;a;ya na;maH
(ra;a;ma;tea ; a;na;ga;ma;a;nta;ma;h;a;de ; a;Za;k+:a;ya na;maH

Á Á (ra;a :Sa;ea;q+.Za;a;yua;Da;~ta;ea:ˆa;m,a Á Á
(ra;a;ma;a;n,a :vea;ñÍ*:+.
öÐÅ f;na;a;Ta;a;yRaH k+:
a;va;ta;a;
a;kR+:k+:ke+:sa:= +a Á
:vea;d;a;nta;a;.ca;a;yRa;va;ya;eRa mea .sa; a;Ša;Da:†a;Ma .sa;d;a &+.
a;d Á Á

.~va;sa;ñÍ*:+.
öÐÅ pa;k+:l+.a;k+:pEaH A;a;yua;DEa:=+a;yua;Dea:(õ;a:=.H Á
.$ua;SfH :Sa;ea;q+.Za;a;Ba;
a;dR ;v.yEaH .$ua;Sa;ta;Ma vaH :pa:=.H :pua;ma;a;n,a Á Á 1 Á Á

ya;d;a;ya:†Ma .$a;ga;.cca;kÒM k+:a;l+..ca;kÒM . ca Za;a:(õ;a;ta;m,a Á


:pa;a;tua va;~ta;t,a :pa:=M . ca;kÒM . ca;kÒ+.+.pa;~ya . ca;
a;kÒ+:NaH Á Á 2 Á Á

ya;tpra;sUa; a;ta;Za;tEa:=+a;sa;n,a .+:dÒ+aH :pa:=+Zua;l+.a;VC+.na;aH Á


.sa ;
a;d;v.ya;ea :he ; a;ta:=+a:$a;~ya :pa:=+ZuaH :pa;a:=+pa;a;tua vaH Á Á 3 Á Á

/ / / / / a ;dE ;tya;aH .sa;mua;d,:Dxa;tea Á


:he ;l+.ya;a :he ; a;ta:=+a:$ea;na ya;a;sma;n,
Za;ku+:nta;a I+.va ;Da;a;va;a;nta / /  .sa ku+:ntaH :pa;a;l+.yea;ta vaH Á Á 4 Á Á

;dE ;tya;d;a;na;va;mua;K.ya;a;na;Ma d;Nq“a;a;na;Ma yea;na d;Nq+.na;m,a Á


:he ; a;ta;d;Nqe +.Za;d;Nq+.ea.Y;sa;Ea Ba;va;ta;Ma d;Nq+.yea; a;‰ë+SaH Á Á 5 Á Á

A;na;nya;a;nva;ya;Ba;#ta;a;na;Ma .+:nDa;Ša;a;Za;a;ma;ta;ñÍ*:+$a;a;n, çÅÅ aÁ


A;na;ñÍ*:
öÐÅu +.Za;
a;va;h;a:=+ea vaH :pa;a;tua :he ;ta;a:(õ;a:=+a;ñÍ*:
öÐÅu +.ZaH Á Á 6 Á Á

.sa;}BUa;ya Za;l+.Ba;a;ya;ntea ya:ˆa :pa;a;pa;a; a;na :de ;


a;h;na;a;m,a Á
É ; a;ta;heR ;ta;a:(õ;a:=+~ya vaH Á Á 7 Á Á
.sa :pa;a;tua Za;ta;va;#+a;a; a;çîå+;a;he

A;
a;va;dùÅ;a;Ma .~va;pra;k+:a;Zea;na ;
a;va;dùÅ;a;a:+.pa;a;ZC+.
/ / /  na; a:†a yaH Á
.sa .sua;d;ZRa;na; a;na;a;~:M
/ /a;ZaH .sa;Ea;tua va;~ta:†va;d;ZRa;na;m,a Á Á ¸ Á Á

;
a;kÒ+:ya;a;Za;a;#ta;gu
/ / / /  a;Na;ea;
a;va;SNa;eaH ya;ea Ba;va;tya; a;ta;Za;a;#ta;ma;a;n,
//// aÁ
A;ku+:NF+.Za;a;#taH / / / /  .sa;a Za;a;#taH
/ / / /  A;Za;a;#tM
/ / / / a va;a:=+yea;ta vaH Á Á 9 Á Á
(ra;a :Sa;ea;q+.Za;a;yua;Da;~ta;ea:ˆa;m,a (ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na

ta;a:=+tvMa ya;~ya .sMa;~Ta;a;nea Za;b.de . ca :pa;a:=+dx ;Zya;tea Á


:pra;Ba;eaH :pra;h:=+Nea;ndÒ+~ya :pa;a;Vca:$a;nyaH .sa :pa;a;tua vaH Á Á 10 Á Á

yMa .sa;a;a:†va;k+:ma;h;
// ñÍ*:+.
öÐÅ a:=M A;a;ma;na;ntya;[a;sa;a;ya;k+:m,a Á
A;v.ya;a;dõ;(ãÉa;kÒ+.+.pa;~ya ta:;d Äâ ;nuaH Za;a;ñÍ*:
çÅR Å +.Da;nva;naH Á Á 11 Á Á

A;a;yua;Dea;ndÒe+Na yea;nEa;va ;
a;va:(õ;a;sa;ga;eRa ;
a;va:=+.cya;tea Á
.sa vaH .sa;Ea;d;ZRa;naH ku+:ya;Ra;t,a :pa;a;ZaH :pa;a;Za;
a;va;ma;ea;.ca;na;m,a Á Á 12 Á Á

;
a;va;h;a:=+ea yea;na :de ;va;~ya ;
a;va:(õ;a;[ea:ˆa;kx+:Sa;a;va;l:H Á
v.ya:$ya;tea .tea;na .sa;a;=e +Na na;a;sa;a:=+
a;va:$a;ya;ea.Y;~tua vaH Á Á 13 Á Á

A;a;yua;Da;a;na;a;ma;hM va:$"Ma I+.tya;ga;a;ya;ta yaH .sa vaH Á


A;v.ya;a:;d
Äâe ;ta;a;Za;va:$"a;ea.Y;sa;Ea A;d;Da;a;.cya;a;~Ta;sa;}Ba;vaH
/// Á Á 14 Á Á

;
a;va:(õ;a;sMa;&+. a;ta;Za;a;#ta;ya;R
/ / / /  a ;
a;va;(rua;ta;a bua; a:;d
Äâ :+.
a;pa;Na;a Á
.sa;a vaH .sa;Ea;d;ZRa;na;a BUa;ya;a;t,a ga;d;pra;Za;ma;na;a ga;d;a Á Á 15 Á Á

ya;a;tya; a;ta;[a;ea;d;Za;a; a;l+.tvMa mua;sa;l+.ea yea;na .tea;na vaH Á


:he ;ta;a;Za;mua;sa;le+.na;a;Zua ;a;Ba;dùÅ;a;ta;Ma ma;ea;h;ma;Ea;sa;l+.m,a Á Á 16 Á Á

ZUa; a;l+.dx;Sf;ma;na;ea;va;Ra;.cya;ea yea;na ZUa;l+.ya; a;ta ;


a;dõ;SaH Á
Ba;va;ta;Ma .tea;na Ba;va;ta;a;t,a ;
a:ˆa;ZUa;le+.na ;
a;va;ZUa;l+.ta;a Á Á 17 Á Á

A;~:a;g{a;a;ma;~ya kx+:t~na;~ya :pra;sUa; a;tMa yMa :pra;.ca;[a;tea Á


.sa;ea.Y;v.ya;a;t,a .sua;d;ZRa;na;ea ;
a;va:(õ;Ma A;a;yua;DEaH :Sa;ea;q+.Za;a;yua;DaH Á Á 1¸ Á Á

(ra;a;ma;dõe;ñÍ*:+.
öÐÅ f;na;a;Tea;na (rea;ya;sea BUa;ya;sea .sa;ta;a;m,a Á
kx+:tea;ya;ma;a;yua;Dea;ndÒ+~ya :Sa;ea;q+.Za;a;yua;Da;sMa;~tua; a;taH Á Á 19 Á Á

ÁÁ I+. a;ta (ra;a :Sa;ea;q+.Za;a;yua;Da;~ta;ea:ˆMa .sa;ma;a;pta;m,a ÁÁ

k+:
a;va;ta;a;
a;kR+:k+:a;sMa;h;a;ya k+:ya;a;Na;gua;Na;Za;a; a;l+.nea Á
(ra;a;ma;tea :vea;ñÍ*:+.
öÐÅ fe;Za;a;ya :vea;d;a;nta;gua:=+vea na;maH Á Á

Sunder Kidambi 152 www.prapatti.com


(ra;aH
(ra;a;ma;tea .=+a;ma;a;nua:$a;a;ya na;maH
(ra;a;ma;tea ; a;na;ga;ma;a;nta;ma;h;a;de ; a;Za;k+:a;ya na;maH

Á Á (ra;a;ga:+:q+.d;Nq+.k;H Á Á
(ra;a;ma;a;n,a :vea;ñÍ*:+.
öÐÅ f;na;a;Ta;a;yRaH k+:
a;va;ta;a;
a;kR+:k+:ke+:sa:= +a Á
:vea;d;a;nta;a;.ca;a;yRa;va;ya;eRa mea .sa; a;Ša;Da:†a;Ma .sa;d;a &+.
a;d Á Á

na;maH :pa;Ša;ga;na:;d Äâ ;a;ya ;vEa;ku+:NF+.va;Za;va; a;tRa;nea Á


(rua; a;ta;a;sa;nDua;sua;Da;ea;tpa;a;d;ma;nd:=+a;ya ga:+:tma;tea Á Á 1 Á Á

ga:+:q+.ma;a;Ka;l+.
 vea;d;na;a;q+.a; a;Da:+.QM
/ /  ta;a;ku+:NF+.vEa;ku+:NF+.pa;a;F+.a;kx+:ta;~k+:nDa;ma;a;qe
;
a;dõ;Sa;tpa;a;q+.na;ea;tk+:a;NF+.
.~va;na;a;q+.a;ga; a;ta :pra;a;ta:+:dÒ+a .sua;k
+:a; a;tRa;~ta;na;a;Ba;ea;ga;ga;a;Q+ea;pa;gUa;Q
.~å.Pu+=+tk+:Nf;k+:v.ra;a;ta :vea;Da;v.ya;Ta;a;vea;pa;ma;a;na
;
a;dõ;a:$a;–ë+:a; a;Da;pa;a;k+:pa;
a;va;SP+.a;yRa;ma;a;Na
.~å.P+.f;a;va;a; a;f;k+:a .=+‡a .=+ea; a;.ca;ZC+.f;a .=+a;a:$a;na;a:=+a;a:$a;tMa
k+:a;a;nta
/ /  k+:l+.ea; a;l+.na;a .=+a;a:$a;ta;m,a Á Á 2 Á Á

.$a;ya ga:+:q .sua;pa;NRa d;va;Ra;k+.=+a;h;a:= :de ;va;a; a;Da;pa;a;h;a:=+h;a;a:=+n,a


;
a;d;va;Ea;k+:~å.pa; a;ta;a;[a;pta;d;}Ba;ea; a;L+:Da;a:=+a;
a;k+:Na;a;k+:pa
k+:pa;a;nta;va;a;tUa;l k+:pa;ea;d;ya;a;na;pa
va;a:=+a; a;ya;ta;ea;dùÅ;a;.cca;ma;tk+:a:= ;dE ;tya;a;a:=
.$Ea:ˆa;Dva:$a;a:=+ea;h; a;na;Da;Ra;a:=+ta;ea;tk+:SRa
.sa;ñÍ*:+.
öÐÅ SRa;Na;a;tma;n,a ga:+:tma;n,a
ma:+:tpa;Vca;k+:a;Da;a;Za .sa;tya;a;
a;d;mUa;teRa
na k+: a;(ãÉa;t,a .sa;ma;~tea na;ma;~tea :pua;na;~tea na;maH Á Á 3 Á Á

na;ma I+.d;ma:$a;h;tsa;pa;ya;Ra;ya
:pa;ya;Ra;ya; a;na;ya;Ra;ta;pa;[a;a; a;na;l+.a;~å.P+.a;l+.na;ea;dõe;l+.pa;a;Ta;ea; a;Da
va;a;.ca;a;.ca;pea;f;a;h;ta;a;ga;a;Da;pa;a;ta;a;L+:Ba;a;ñÍ*:+.
öÐÅ a:=+sa;z,+kÒu+.;Ädâ -
na;a;gea;ndÒ+pa;a;q+.a;sxa;Na;a;Ba;a;va;Ba;a;~va;Ša;Ka;(rea;Na;yea
(ra;a;ga:+:q+.d;Nq+.k;H (ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na

. ca;Nq+.tua;Nq+.a;ya nax ;tya;d,:Bua:$a;ñÍ*:+.


çÅÅ Brua;vea va;a:$"a;Nea dM ;Sf";ya;a
tua;Bya;ma;Dya;a;tma;
a;va;dùÅ;a;a ;
a;va;Dea;ya;a ;
a;va;Dea;ya;a
Ba;va;‰+a;~ya;ma;a;pa;a;d;yea;Ta;a d;yea;Ta;a;(ãÉa mea Á Á 4 Á Á

ma;nua:=+nua;ga;ta :pa;a;[a;va;#+a
.~å.Pu+=;†a;a:=+k+:~ta;a;va;k+: a;(ãÉa:ˆa;Ba;a;nua;
a;pra;ya;a;Zea;Ka:=+~:a;a;ya;ta;Ma
na;a;~:a;va;ga;R
/ / a;pa;va;gRa;pra;sUa; a;taH :pa:=+v.ya;ea;ma;Da;a;ma;n,a
va;l+.dõe;
a;Sa;d;pRa:$va;l+.dõ;a;l+.a;Ka;ya;pr
 a; a;ta;¼a;a;va;ta;a;NRa
;a;~Ta:=+M
/ / /  a ta:†va;bua; a:;d / / / /  a;nMua .$a;ga;n}å.Ua;l+.k+:nde
ÄâM :pa:=+Ma Ba;a;#ta;De
mua;ku+:nde ma;h;a;na;nd;d;ea;gDra;Ma d;Da;a;Ta;a
mua;Da;a;k+:a;ma;h ;a;na;a;ma;h ;a;na;a;ma;h ;a;na;a;nta;k Á Á 5 Á Á

:Sa;f,:
a:ˆMa;Za;‘çÅ+Na;.ca:=+Na;ea na:=+pa;a:=+pa;a;f;a;na;va;a;na;gua;}Ba;ga;NaH Á
;
a;va;SNua:=+Ta;d;Nq+.k+:ea.Y;yMa ;
a;va;Ga;f;ya;tua ;
a;va;pa;[a;va;a;
a;h;na;a;v.yUa;h;m,a Á Á 6 Á Á

Äâ ;dH .sa;ea.Y;yMa :vea;ñÍ*:+.


;
a;va; a;.ca:ˆa;a;sa; a:;d öÐÅ fe;Za;
a;va;pa; a;(ãÉa;ta;a Á
ga:+:q+.Dva:$a;ta;ea;Sa;a;ya ga;a;ta;ea ga:+:q+.d;Nq+.k;H Á Á 7 Á Á

ÁÁ I+. a;ta (ra;a;ga:+:q+.d;Nq+.k;H .sa;ma;a;ptaH ÁÁ


k+:
a;va;ta;a;
a;kR+:k+:a;sMa;h;a;ya k+:ya;a;Na;gua;Na;Za;a; a;l+.nea Á
(ra;a;ma;tea :vea;ñÍ*:+.
öÐÅ fe;Za;a;ya :vea;d;a;nta;gua:=+vea na;maH Á Á

Sunder Kidambi 154 www.prapatti.com


(ra;aH
(ra;a;ma;tea .=+a;ma;a;nua:$a;a;ya na;maH
(ra;a;ma;tea ; a;na;ga;ma;a;nta;ma;h;a;de ; a;Za;k+:a;ya na;maH

Á Á (ra;a;ga:+:q+.pa;Vca;a;Za;t,a Á Á
(ra;a;ma;a;n,a :vea;ñÍ*:+.
öÐÅ f;na;a;Ta;a;yRaH k+:
a;va;ta;a;
a;kR+:k+:ke+:sa:= +a Á
:vea;d;a;nta;a;.ca;a;yRa;va;ya;eRa mea .sa; a;Ša;Da:†a;Ma .sa;d;a &+.
a;d Á Á

:pa:=+v.yUa;h;va;NRa;k;H
A;ñÍ*: çÅe Å +.Sva;a;na;nd mua;K.ya (rua; a;ta; a;Za;Ka:= ;a;ma;L+:‰+Nq+.kM ga;Nq+.pUa;va
óéæÉÅu :pra; a;ta;
a;d;Za;ma;na;GMa nya;~ta Zua:;d
:pra;a;gea;va;a;Bya;~ya :Sa;*: Äâ ;a;~:a ba;nDa;aH Á
:pa;a;[a v.ya;tya;~ta :pa;a;[a ;
a;dõ;ta;ya mua;Ka :pua;f :pra;~å.Pu+.f;ea;d;a:= ta;a:=M
ma:n:Ma ga;a:+:tma;tMa tMa hu;ta;va;h d; a;ya;ta;a Zea;Ka:=M Za;a;l+.ya;a;maH Á Á 1 Á Á

:vea;dH .~va;a;Ta;Ra; a;Da:+.Q+ea ba;


a;h:=+ba;
a;h:=+a;Ba;v.ya;a;#ta;ma;Bye
//// a; a;ta ya;~ya;Ma
;a;sa; a:;d
Äâ H .sa;Ma;k+:SRa;Na;a .sa;a :pa;a:=+Na;ma; a;ta ya;ya;a .sa;a;pa;va;gRa ;
a:ˆa;va;ga;Ra Á
:pra;a;Na;~ya :pra;a;Na;ma;nyMa :pra; a;Na;
a;h;ta ma;na;sa;ea ya:ˆa ; a;na;Da;Ra:=+ya;a;nta //
:pra;a;.ca;a .sa;a b.ra;;
a;va;dùÅ;a;a :pa;a:=+ a;.ca;ta;ga;h;na;a :pa;a;tua ga;a:+:tma;ta;a naH Á Á 2 Á Á

nea:ˆMa ga;a;ya:ˆa;mUa;.cea ;
a:ˆa;vxa;
a;d; a;ta . ca ; a;Za:=+ea na;a;ma;Dea;yMa ya:$MUa;
a;Sa
C+.nd;Ma;~ya;ñÍçÅ*:+.Å a; a;na ; a;Da;SNya;a;tma;a;Ba:=;$a; a;na Za;PE+.
a;vRa;g{a;h;ea va;a;ma;de ;v.ya;m,a Á
ya;~ya .~ta;ea;ma;a;tma;na;ea.Y;sa;Ea bxa;h;
a;d;ta:=+ga:+:t,a ta;a;dx ;Za;a;}îå:a;a;ta;pua;.cC:H
.~va;a;.cC+.ndùMÅ;a naH :pra;sUa;ta;Ma (rua; a;ta;Za;ta ; a;Za;Ka:=+a;a;Ba;Sfu;ta;a;tma;a ga:+:tma;a;n,a Á Á 3 Á Á

ya;ea yMa ;Da:†ea .~va; a;na;SFM va;h;na;ma;


a;pa va:=.H .~å.pa; a;ZRa;ta;ea yea;na ya;smEa
ya;sma;a;d, ya;~ya;a;h;va;(ra;a;
a;vRa;d;Da; a;ta Ba:$a;nMa ya:ˆa ya:ˆea; a;ta .sa;ntaH Á
:pra;a;ya;ea :de ;vaH .sa I+.tTMa h;a:=+ga:+:q ;a;Ba;d;a;k+:a;pa;ta;a:=+e
/// a;h va;a;h-
.~va;a;Ba;a;v.yaH .~va;a;tma;Ba;v.yaH :pra;
a;d;Za;tua Za;ku+: a;na;b.rRa; .sa;b.ra;;ta;Ma naH Á Á 4 Á Á

O;;k+:ea ;
a;va;SNa;ea;
a;dõR;ta;a;ya;a;~:a;.
/ / ca;tua:= ;
a;va;
a;d;tMa :pa;Vca;va;Na;Ra .=+h;~yMa
:Sa;a:ñ*çÅÅu +.Nya .smea:= .sa;pta .~va:= ga; a;ta:=+ a;Na;ma;a;dùÅ;a;Sf .sMa;pa;Ša;va;a;tma;a Á
(ra;a;ga:+:q+.pa;Vca;a;Za;t,a (ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na

:de ;va;ea d;va;Ra;k+.=+a;a:=+dR ;Za Za;ta na;ya;na;a:=+a; a;ta;sa;a;h;~å:a;l+.


ò [ea
;
a;va;kÒ
+:a;q+.tpa;[a k+:ea; a;f;
a;vRa;Ga;f;ya;tua Ba;yMa va;a;ta .sMa;K.ya;ea;d;ya;ea naH Á Á 5 Á Á

.sa;tya;a;dùEÅ;aH .sa;a;tva;ta;a;
a;d :pra; a;Ta;ta ma;
a;h;ma;a;BaH :pa;Vca;a;Ba;v.yRUa;h;Bea;dE H
:pa;Vca;a;a;Ba;K.ya;ea ; a;na:+:nDa;n,a Ba;va;ga:=+L Ba;vMa :pra;a; a;Na;na;Ma :pa;Vca Ba;a;va;m,a Á
:pra;a;Na;a;pa;a;na;a;
a;d Bea;d;a;t,a :pra; a;ta;ta;nua ma:+:ta;ea ;dE ;va;tMa :pa;Vca vxa:†eaH
:pa;Vca;a;tma;a :pa;Vca;Da;a.Y;sa;Ea :pua:+:Sa o+.pa; a;na;Sa:;d
Äâ ;ea;
a;Sa;ta;~ta;ea;Sa;yea;ŠaH Á Á 6 Á Á

; a:(ìÅ;+Sya;;‘
É ÂåÅ +ea;ga;a;ndÒ Ba;ea;gea (rua; a;ta ; a;na;k+.= ; a;na;Da;Ea mUa; a;tRa;Bea;de .~va;k
+:a;yea
va;NRa;v.ya;#ta;a;
a;vRa; a;.ca:ˆa;aH :pa;a:=+k+:l+.ya; a;ta ya;ea va;#+a ba;a;hU:+:pa;a;dE H Á
:pra;a;NaH .sa;vRa;~ya .$a;nta;eaH :pra;k+: a;f;ta :pa:=+ma b.ra;;Ba;a;vaH .sa I+.tTMa
#le+.ZMa ; a;C+.nd;n,a Ka;gea;ZaH .sa;pa;
a;d ;
a;va;pa;
a;d naH .sa; a;Ša; a;DaH .sa; a;Ša;Da:†a;a;m,a Á Á 7 Á Á

A;g{ea ; a;ta;SF+.Šua;d;g{a;ea ma; a;Na;mua;ku+.= I+.va;a;na;nya dx ;Sfe;mRua:=+a:=e .H


:pa;a;ya;a;n}å.a;a;ya;a Bua:$a;ñÍ*:
çÅ Å +.a ;
a;va;Sa;ma ;
a;va;Sa Ba;ya;a;d, ga;a;Q+ma;sma;a;n,a ga:+:tma;a;n,a Á
[ua;Bya;t[a;a:=+a;a;b./ /Da :pa;a;Ta;ssa;h;Ba;va ga:=+L .~å.pa;ZRa;Za;ñÍ*: öÐÅ +.a .sa Za;ñÍ*:
öÐÅe
C+.a;ya;Ma ;Da:†ea ya;d ;a;ya;Ma &+.
a;d h;a:= &+.d;ya;a:=+ea;h ;Da;nya;ea ma;Na;a;ndÒ.H Á Á ¸ Á Á

A;max ;ta;a;h:=+Na;va;NRa;k;H
A;a;h;ta;Ra:=M .sua;Da;a;ya;a du:=+ a;Da;ga;ma ma;h;a;.ca;kÒ du;gRa;a;~Ta;ta;a;ya;aH
///
.$ea;ta;a:=M va:$"a;pa;a;NeaH .sa;h ;
a;va;bua;Da ga;NEa:=+a;h;vea ba;a;hu;vea;ga;a;t,a Á
;
a;va;SNa;Ea .sMa;pra;a;ya;ma;a;Nea va:=+
a;va; a;na;ma;ya;ta;ea ;
a;va:(õ;a ;
a;va;K.ya;a;ta k
+:a; a;ta
:de ;vMa ya;a.Y;sUa;ta .sa;a.Y;sa;Ea ;
a;d;Za;tua Ba;ga;va;ta;a Za;mRa d;a;[a;a;ya;Na;a naH Á Á 9 Á Á

/ /  e ma;nd;Da;a;}îå:a;a
;
a;va:ˆa;a;sa;a;d, va;a; a;ta;h;ea:ˆMa :pra;Ta;ma;ma; a;Da;ga;tEa:=+a;nta;k
BUa;ya;~tea;nEa;va .sa;a;Da Ba;ya Ba:= ta:=+LE +:vRa;a;nd;ta;e / / a :de ;va;bxa;ndE H Á
k+:pa;a;nta [a;ea;Ba d;[Ma k+:Ta;ma;
a;pa kx+:pa;ya;a .sMa;a;[a;pa;n,a ;Da;a;ma . ca;NqM
;a;Ba:†va;a.Y;NqM ; a;na;a:$Ra;h;a;na;ea Ba;va;Ba;ya;a;ma;h naH Ka;Nq+.ya;tva;Nq+$ea;ndÒ.H Á Á 10 Á Á

[ua;NNa [a;ea;Na;a;Da:=+a; a;Na [ua;a;Ba;ta . ca;tua:=+kU+:pa;a:= ; a;ta;}ya;‘çÅ;+:a;nta


//
ˆua;f“a:†a;a:=+a;sa:=+a; a;Na .~Ta;pua; a;f;ta ;
a;va;bua;Da .~Ta;a;na;k+:a; a;na ;a;[a;pea;yuaH Á

Sunder Kidambi 156 www.prapatti.com


(ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na (ra;a;ga:+:q+.pa;Vca;a;Za;t,a

:pa;a;ta;a;L b.ra; .sa;Ea;Da;a;va; a;Da ;


a;va;
a;h;ta mua;Da;a.Y.Y;va;tRa;na;a;nya;sma;d;a; a;ta
b.ra;;a;Nq+.~ya;a;nta:=+a;Le bxa;h; a;ta Ka;ga;pa;tea:=+BRa;k kÒ
+:a;
a;q+.ta;a; a;na Á Á 11 Á Á

.sMa;
a;va;.cC+.~:Ma ;
a;d;Za;ntya;a .sa;h ;
a;va:$a;ya . ca;mUa:=+a; a;Za;SaH :prea;Sa;ya;ntya;a
ëÐÅÁ NMa ; a;na;
a;dR ;Za;ntya;a Á
.sMa;ba;Dna;ntya;a ta;nua:ˆMa .sua;.ca;a:=+ta;ma;Za;nMa :pa;ëÐ*;+.
O;;na;ea.Y;sma;dõE;na;tea;ya;ea nua;d;tua ;
a;va;na;ta;ya;a kw+:pta .=+[a;a;
a;va;Zea;SaH
k+:dUÒ .sMa;ke+:ta d;a;~ya [a;pa;Na :pa;Na .sua;Da;a l+.[a BEa;[Ma ;a:$a;Gax ;[uaH Á Á 12 Á Á

;
a;va;[ea;pEaH :pa;[a;ta;a;na;Ma A; a;na;Bxa;ta ga; a;ta;a;Ba;va;Ra;
a;d;ta v.ya;ea;ma;tUa;yRaH
va;a;.ca;a;l+.a;}Ba;ea; a;Da va;a;.ca;a;va;l+.ya ;
a;va:=+ a;.ca;ta;a;l+.ea;k Za;b.d;a;nua;ba;nDaH Á
ëÐÅÁ nya;a k
+:a;yRa;ma;a;Na [a:=+du;qu ; a;na;k+.= v.ya;a:$a l+.a:$a;a;a;Ba;Sea;k;H
;
a;d;ëÐ*;+.
na;a;k+:ea;n}å.a;a;Ta;a;ya ga;.cC+.n,a na:=+k+:ma;
a;pa .sa mea na;a;ga;h;nta;a ; a;na;h;ntua Á Á 13 Á Á

+.[a;a;[a [ea;pa d;[a;ea ;a;ma;


a;h:= ;
a;h;ma;k+.=+ea:†a;a;l ta;a;L+:a;a;Ba;Ga;a;ta;a
:vea;l+.a;va;aH :ke+: a;L l+.ea;l+.ea ;
a;va;
a;va;Da ;Ga;na;Ga;f;a k+:ndu;k+:a;Ga;a;ta Za;a;l:H Á
:pa;a;ya;a;ŠaH :pa;a;ta;ke+:ByaH :pa;ta;ga ku+:l+.pa;teaH :pa;[a;
a;va;[ea;pa .$a;a;taH
va;a;taH :pa;a;ta;a;L :he ;l+.a;pa;f;h :pa;fu:=+va;a:=+}Ba .sMa:=+}Ba ;Da;a:=.H Á Á 14 Á Á

;
a;kM ; a;na;Ga;Ra;taH ;
a;k+:ma;kR;H :pa;a:=+pa;ta; a;ta ;
a;d;vaH ;
a;kM .sa;a;ma:;d Äâ ;ea.Y;ya;ma;Ea;vRaH
;
a;kM+:a;~va;t,
/ /  a k+:a;tRa;~va:=+a;
a;dÒ+nRa;nua ;
a;va;
a;d;ta;a;ma;dM v.ya;ea;ma;va;tma;Ra ga:+:tma;a;n,a Á
A;a;sa;a;d;tya;a;a:$a;h ;a;SRa;tya;a;Ba;pa;ta; a;ta h:=+tya; a:†a h;a ta;a;ta h;a.Y;}bea-
tya;a;l+.a;pa;ea;dùuÅ;a;#ta ;a;Ba;l+.a;ku+:l .$a;F+= :pua;fH :pa;a;tua naH :pa;
a:ˆa;na;a;TaH Á Á 15 Á Á

A;a;sxa;#v.ya;a;ptEa:=+sxa;a;gBa;dR
/ / /  u :+:pa;Za;ma txa;Sa;a Za;a;ta;na;a Za;a;ta;dM ;Sf";a-
k+:ea;f;a l+.ea;f;tk+.=+ea;f;a ;
a;va;k+:f k+:f;k+:f;a:=+a;va ;Ga;ea:=+a;va;ta;a:=+a Á
;a;Ba;ndùÅ;a;a;t,a .sa;a;Da :pua; a;L+:ndùÅ;a;a .sa;pa;
a;d :pa;a:=+&+.ta b.ra;;k+:a ;a:$a;;ga;a:=e .H
o+.dõe;l+. a;;‘
ÂåÅ +l :pa;l+.a ; a;na;ga:=+Na k+.=+Na;a :pa;a:=+Na;a k+:a:=+Na;Ma naH Á Á 16 Á Á

.~va;.cC+.nd .~va; a;gRa;bxa;nd :pra;Ta;ma;ta;ma ma;h;ea;tpa;a;ta ; a;na;Ga;Ra;ta ;Ga;ea:=.H


.~va;a;nta;Dva;a;ntMa ; a;na:+:nDya;a;d, ;Dua;ta ;Da:=+ a;Na :pa;ya;ea:=+a; a;Za:=+a;Za;a;
a;va;Sa;a:=e .H Á
:pra;tyua;dùÅ;a; a;;‘
匁 +l+.pa;l+.a Ba;f .+: a;Da:= .sa;a:=+l+.ea;l k+:l+.ea;l ma;a;l+.a-
h;a;l+.a ; a;na;veRa;Za :he ;l+.a h;l+.h;l ba;hu;l+.ea h;SRa k+:ea;l+.a;h;l+.ea naH Á Á 17 Á Á

www.prapatti.com 157 Sunder Kidambi


(ra;a;ga:+:q+.pa;Vca;a;Za;t,a (ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na

.sa;a;ndÒ kÒ+:ea;Da;a;nua;ba;nDa;a;t,a .sa:=+a;sa na;Ka;mua;Kea :pa;a;d;pea ga;Nq+.ZEa;le


tua;Nq+.a;g{ea k+:NF+=+nDrea ta;d;nua . ca .$a;F+=e ; a;na;
a;vRa;Zea;SMa yua;yua;tsUa Á
A;v.ya;a;d;sma;a;n,a A;Ba;v.ya;a;d;
a;va;
a;d;ta na;Ka:= (rea; a;Na;dM ;Sf";a;a;Ba;Ga;a;ta;Ea
.$a;a;va;g{a;a;hM gxa;h ;a;tva;a k+:ma;F k+.=+ a;f;na;Ea Ba;[a;ya;n,a :pa;a;[a;ma;l:H Á Á 1¸ Á Á

A;paH k+:pa;a;nta l+.a;l+.a na;f;ma;ku+:f .sua;Da;a .sUa; a;ta Ka;Nq+.ea ba;hU;na;Ma


; a;naH .sa;a:=+~tva;;‘
ÂåÅu ;$a;a;dÒe;=+nua;Ba;va;tua mua;Da;a ma;nTa;nMa tvea;Sa ;a;sa;nDuaH Á
.=+a;k+:a . ca;ndÒ+~tua .=+a;h;eaH .~va;a;ma; a;ta k+:Ta;ya;taH :prea;[ya k+:dÒU+ku+:ma;a:=+a;n,a
.sa;a;nta;h;Ra;sMa Ka;gea;ndÒ.H .sa;pa;
a;d &+.ta;sua;Da;~:a;a;ya;ta;a;ma;a;ya;ta;a;ŠaH Á Á 19 Á Á

A;a:=+a;d;Byua;a;tTa;tE / /  a:=+a;va;ta;ma;a;ma;ta .$a;va;ea;d;Vca;du;.ccEaH (ra;va;~kM


.$a;a;ta;[a;ea;BMa ;
a;va;ma;TîåÅa;n,a ;
a;d; a;Za ;
a;d; a;Za ;
a;d;
a;va;Sa;dõ;a;
a;h;na;a;ZMa [a;Nea;na Á
Bra;a;}ya;n,a .sa;v.ya;a;pa;sa;v.yMa .sua;ma;h; a;ta ;a;ma;Sa; a;ta .~va; a;gRa;sa;a;TeRa .sua;Da;a;Ta
:prea:ËñÍÉ*;+.Å Šea:ˆaH ; a;(ra;yMa naH :pra;k+:f;ya;tua ; a;.ca:=M :pa;[a;va;a;n,a ma;nTa;ZEa;l:H Á Á 20 Á Á

A;~Ta;a;nea;Sua g{a;h;a;Na;a;ma; a;na;ya;ta ;


a;va;
a;h;ta;a;na;nta va;kÒ+:a; a;ta;.ca;a:=+aH
;
a;va:(õ;a;ea;pa;a; a;Da v.ya;va;~Ta;a ;
a;va;ga;ma ;
a;va;lu +. a;L+:ta :pra;a;ga;va;a;ga;a;
a;d;Bea;d;aH Á
;
a;dõ:ˆa;aH .sua:ˆa;a;ma Ba;#ta g{a;h k+:l+.h ;
a;va;Da;a;va;Nq+$ea;ndÒ+~ya . ca;Nq+.aH
:pa;[a;ea;t[ea;pa;a ;
a;va;pa;[a [a;pa;Na .sa:=+Ba;sa;aH Za;mRa mea ; a;na;a;mRa;ma;a:=+n,a Á Á 21 Á Á

ta:†a;tpra;tya; a;TRa .sa;a:=+a;va; a;Da ;


a;va;
a;h;ta mxa;Sa;a .=+ea;Sa ga;nDa;ea .+:Sa;a;nDEaH
O;;k;H kÒ
+:a;q+.Ša;nea;kE;H .sua:=+pa; a;ta .sua;Ba;fE:=+[a;ta;ea .=+[a;ta;a;ŠaH Á
A;nya;ea;nya;a;ba:;d Äâ l+.[a;a;pa;h:=+Na ;
a;va;
a;h;ta;a;ma;nd ma;a;tsa;yRa;tua;ñÍ*: çÅE Å :H
A;ñÍ*:
çÅE Å +=e +va .~va;k
+:a;yEa:=+h;ma;h;a;ma;k+:ya;a ma;a; a;na;ta;ea ;vEa;na;tea;yaH Á Á 22 Á Á

 h;a:=+n}å.a;Nq+.lM . ca;Nq+.Ba;a;na;eaH
A;~ta;v.ya;ea;ma;a;nta;ma;nta;
a;hR ;ta ; a;na;a;Ka;l
lu +.Nf;a;kE+:yERa:=+k+:a;Nqe .$a;ga;d;a;Ka;l+.
 a;ma;dM Za;vRa:= +a va;vRa:= +a; a;ta Á
:prea:ËñÍÉ*;+.Å ea;L+:t~va;gRa;ga;ea;L;H .~Ka;l+.du;qu+. a;na;k+.= .~k+:nDa ba;nDa;a;n,a ; a;na:+:nDa;n,a
.=M+h;ea;a;Ba;~tEa;mRa;d;}å.h;ea h:=+tua ta:=+ a;L+:ta b.ra;;sa;‘íåÅ+a;a ga:+:tma;a;n,a Á Á 23 Á Á

yaH .~va;a;ñÍ*:
çÅe Å .sMa;ga:=+a;nta;gRa:+:d; a;na;l l+.va .~ta;a;}Ba;te
/ / / /  a .$a;}Ba;Za:ˆa;Ea
ku+:NF+.a;~:ea .sa;Ša;k+:NFM :pra;Na;ya; a;ta :pa;va;yea :pa;[a;le+.ZMa ;
a;d;de ;Za Á

Sunder Kidambi 158 www.prapatti.com


(ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na (ra;a;ga:+:q+.pa;Vca;a;Za;t,a

.sa;ea.Y;sma;a;kM .sMa;
a;va;Da:†a;Ma .sua:=+pa; a;ta :pax ;ta;na;a dõ;ndõ yua:;d
ÄâE ;k ma;l:H
ma;a;ñÍ*:+.
çÅÅ \yMa va;a;l+.a;Ka;ya
 ;
a;dõ:$a;va:= ta;pa;sa;Ma k+:ea.Y;
a;pa mUa;ta;eRa ;
a;va;va;tRaH Á Á 24 Á Á

.+:dÒ+a;n,a ;
a;va;dÒ+a;v.ya .sea;ndÒ+a;n,a hu;ta;va;h .sa;
a;h;tMa ga;nDa;va;a;hM gxa;h ;a;tva;a
k+:a;lM ; a;na;Sk+:a;ya ;DUa;tva;a ; a;na;R+. a;ta ;Da;na;pa;ta;a :pa;a; a;Za;nMa #le+.Za; a;ya;tva;a Á
.sa;pa;Ra;Na;Ma C+.a;a;‘ / íåÅ+a;k+:a;na;Ma A;max ;ta ma;ya :pa;Na :pra;a;pa;Na;pra;a;pta d;pRaH
; a;na;ba;Ra;DMa #va;a;
a;pa .sa;pRa;Ša;pa;h:=+tua h:=e :=+Ea;pa;va;a;hùÅ:a;ea ma;dM ;hH Á Á 25 Á Á

na;a;ga;d;ma;na;va;NRa;k;H
Bua;çîå+;aÉ BrUa;BrRUa;ku+:f;a;Bxa;d, Bra;ma;d;a;ma;ta ga:+:t[a;ea;a;Ba;ta [ma;a;nta;a:=+[aH
. ca;kÒ+:a;[a;ea va;kÒ+:tua;Nq:H Ka:=+ta:= na;Ka:=.H kÒU+.= dM ;Sf";a;k+.=+a;L;H Á
:pa;a;ya;a;d;sma;a;n,a A;pa;a;ya;a;d, Ba;ya;Ba:= ;
a;va;ga;L+:‰+nd;ZUa;ke+:ndÒ ZUa;k;H
Za;Ea;=e .H .sMa;kÒ+:nd;na;a;
a;d :pra; a;ta;Ba;f :pax ;ta;na;a kÒ+:nd;naH .~ya;nd;nea;ndÒ.H Á Á 26 Á Á

A;yRa;}å.Na;a ;Dua;yRa;ya;ea;#+a g{a;sa;na Ba;ya Bxa;ta;a .sa;a;a;ntva;ta;e


/ / / / /  a.Y;nUa:+:ba;nDa;a;t,a
k+:ea;d;Nq+$ya;Ma ;a:$a;Gxa;[ea;
a;d; a;ta . ca;
a;k+:ta ; a;Da;ya;a Za;
a;ñÍ*:+.
öÐÅ taH ZMa;k+.=e+Na Á
ta;pea k+:pea;ta ma;a .tea ma; a;ta;a:=+ a;ta h;a:=+Na;a.Y;pya;a;d:=e +Na;a;nua;na;a;taH
:pa;[a;a;ndÒ+~:a;a;ya;ta;Ma naH :P+.Na;Da:= ma;
a;h;Sa;a :pa:ˆa;Ba;ñÍ*:+.
çÅÅ a;pa;h;a:= +a Á Á 27 Á Á

C+.a;ya;a;ta;a;[ya;Ra;na;h ;a;na;Ma :P+.Na;ma; a;Na mua;ku+.= (rea; a;Na ;


a;va;~å.pa;Sf ;
a;ba;}ba;a;n,a
ˆa;a;Na;a;pea;[a;a ;Dxa;ta .~va;pra; a;ta;kx+: a;ta ma;na;sa;a va;a;[ya .$a;a;ta;a;nua;k+:}å.paH Á
.tea;Sa;Ma dx ;SfõÅ;a.Y;Ta . cea;Sf;aH :pra; a;ta ga:+:q ga;Na;a Za;ñÍ*:+.öÐÅ ya;a tua;ñÍ*:+=+e
çÅÅ a;SaH
.sa;pRa;n,a d;pa;eRa:;d
Äâ ;ta;ea naH Za;ma;ya;tua du;a:=+tMa .sa;pRa .sa;nta;a;na h;nta;a Á Á 2¸ Á Á

o+..cCõÅ+.a;sa;a;kx+:Sf ta;a:=+a;ga;Na ;Ga; a;f;ta mxa;Sa;a ma;Ea;a;#ta;k+:a;k+:pa


//// ; a;Za;paH
:pa;[a v.ya;a;DUa;ta :pa;a;Ta;ea ; a;na; a;Da ku+:h:= gua;h;a ga;BRa;d:†a;a;va;k+:a;ZaH Á
/ M dM ;Sf";a;g{a dU;ta;Ma :pxa;Tua;Sua :P+.Na Bxa;ta;Ma :prea;Sa;ya;Šua:†a;ma;a;ñÍ*:
dx ;a;Sf çÅe Å -
:Sva;ñÍçÅ*:EÅ +=+ñÍçÅ*:+.Å a; a;na .+:nDa;Ša;va;tua ;
a;pa;pa; a;ta;SuaH :pa;
a:ˆa;Na;a;ma;g{a;Na;a;nRaH Á Á 29 Á Á

A;a :vea;DaH .sa;Ea;Da (ax +:ñÍ*:+.


çÅÅ a;d;nua;pa:=+ta ga;tea:=+a;Bua:$a;ñÍ*:
çÅe Å +.ndÒ+l+.ea;k+:a;t,a
(rea;Na;a ba;nDMa ;
a;va;ta;nva;n,a [a;Na :pa;a:=+Na;a;ma;ta;a;l+.a;ta :pa;a;ta;pra;k+:a:=.H Á

www.prapatti.com 159 Sunder Kidambi


(ra;a;ga:+:q+.pa;Vca;a;Za;t,a (ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na

:pa;a;ya;a;ŠaH :pua;Nya :pa;a;pa :pra;.ca;ya ma;ya :pua;na;gRa;BRa ku+:}Ba;a ; a;na;pa;a;ta;a;t,a


:pa;a;ta;a;L+:~ya;a;nta:=+a;Le bxa;h; a;ta Ka;ga;pa;tea; a;nRa;
a;vRa;Ga;a;ta;ea ; a;na;pa;a;taH Á Á 30 Á Á

:pra;tya;g{a;a;k
+:a;NRa ta:†a;tP+.Na ma; a;Na; a;na;k+.=e Za;ñÍ*:öÐÅu +.l+.a k+:ea; a;f va;kÒM
tua;Nq+.a;g{Ma .sMa;[Nua;va;a;naH ku+:l+. a;ga;a:= k+:
a;F+.nea k+:pRa+.=e kU+:mRa;Ba;tRuaH Á
:pa;a;ta;a;L [ea:ˆa :pa;#va ;
a;dõ:=+sa;na :pxa;ta;na;a Za;a; a;l ;
a;va;.cCe +.d Za;a;l+.a
ZEa;l+.Ma naH .sa;pta ZEa;l+.a l+. a;Ga;ma;d .=+Ba;saH .sa;Ea;tua .sa;a;Dva;Ma .sua;pa;NRaH Á Á 31 Á Á

:pa;yRa;~ya;t,a :pa;Ša;ga;a;na;Ma yua;ga;pa;d;sa;ma;ya;a;na;BRa;k+:a;n,a ga;BRa;k+:ea;Za;a;d,


b.ra; .~ta;}ba :pra;k+:}å.pa v.ya; a;ta;Sa:$a;d;a;Ka;l+. ea;d;nva;du; a;Ša;dÒ ;Ga;ea;Sa;m,a Á
. ca;[ua;(ãÉa;[uaH (rua;ta;a;na;Ma .sa;pa;
a;d ba; a;Da:=+ya;t,a :pa;a;tua :pa:ˆa;a:(õ;a:=+~ya
;a;[a;pra ;a;[a;pta [a;ma;a;Bxa;t,a [a;Na;Ga; a;f;ta na;BaH .~å.P+.ea;f;ma;a;~å.P+.ea; a;f;tMa naH Á Á 32 Á Á

ta;ea;ya .~k+:nDa;ea na ;a;sa;nDa;eaH .sa;ma;Ga;f;ta ;a;ma;TaH :pa;[a ;


a;va;[ea;pa ;a;Ba;ŠaH
:pa;a;ta;a;LM na :pra;
a;va;SfM :pxa;Tua; a;na . ca ;
a;va;va:=e .=+a;Zma;
/ / / /  a;Ba;a;~ta;gma:=+Zme
/ / / aH Á
ta;a;va;‘çÅ"+~ta;a;
a;h va;#+a [a;a:=+ta ;
a;va;Sa;ma;Sa;a :pa;ñÍ*: öÐÅ k+:~tUa;a:=+k+:a;ñÍ*::H öÐÅ
/ / /  I+. a;ta ;
a;va;
a;d;taH :pa;a;tua :pa:ˆa;a:(õ;a:=+ea naH Á Á 33 Á Á
:pra;tya;a;ya;a;taH .~va;yUa;TyEaH ;a;~Ta;ta

Äâ ;~å.pa;DERa;a:=+va .~vEa;bRa;hu;a;Ba:=+a;Ba;mua;KEa:=e +k+:k+:NFM .~tua;va;a;nea


ba:;d
ta:†a;
a;dõ:(õ;a;ea;pa;k+:a:= :pra;Na; a;ya .sua:=+ga;Na :pra;a; a;TRa;ta :pra;a;Na:=+[ea Á
:pa;a;ya;a;ŠaH :pra;tya;hM .tea k+:ma;
a;pa ;
a;va;Sa;Da:=M :prea;Sa;ya;a;ma;a; a;ta Ba;a;tea
.sMa; a;Da;tsa;Ea .sa;pRa:=+a:$ea .sa;k+.+:Na;ma:+:Na;a;na;nta:=M ;Da;a;ma ;
a;d;v.ya;m,a Á Á 34 Á Á

#va;a;pya;~TîåÅa;a Za;kR+.=+a;Q“Ma #va;.ca;na ;Ga;na;ta:=+a;sxa;#C+.f;a Za;a;Dua;


a;d;gDMa
; a;na;ma;eRa;kE;H #va;a;
a;pa k
+:a;Na ;
a;va;Sa;ya;ma;pa:=+ta;ea ma;a;Nq+.
/ /  tMa .=+‡a;Ka;NqE :H Á
A;Dya;a:+.QE.H .~va;va;a:=e +Sva;h;ma;h;a;ma;k+:ya;a va;Dya :vea;SMa d;Da;a;nEaH
k+:a;le Kea;l+.n,a Bua:$a;ñÍ*: çÅE Å :H k+:l+.ya;tua ku+:Za;lM k+:a;dÒ+vea;ya;a;nta;k+:ea naH Á Á 35 Á Á

:pa;a:=+Sk+:a:=+va;NRa;k;H
va;a;mea ;vEa;ku+:NF Za;yya;a :P+. a;Na;pa; a;ta k+:f;k+:ea va;a;sua;
a;k b.ra;;sUa:ˆaH
.=+[ea;Ša;~ta;[a;ke+:Na g{a; a;Ta;ta k+: a;f;ta;f;(ãÉa;a: k+:a;k+:eRa;f h;a:=.H Á

Sunder Kidambi 160 www.prapatti.com


(ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na (ra;a;ga:+:q+.pa;Vca;a;Za;t,a

:pa;‘íåÅ+aM k+:NeRa.Y;pa;sa;v.yea :pra; a;Ta;ma;va; a;ta ma;h;a :pa;‘íåÅ+a;ma;nya:ˆa ;


a;ba;Bra;t,a
. cUa;q+.a;ya;Ma Za:ËñÍÉ*;+.Å pa;a;lM gua; a;L+:k+:ma;
a;pa Bua:$ea d;a;[a;Nea :pa;a;[a;ma;l:H Á Á 36 Á Á

va:†ya;Ra;Ba .~va;a;~ta;k+:a;g{
/ / / a .~å.Pu+=+d:+:Na ; a;Za;Ka;a d ;a;pra .=+‡a;pra;d ;a;pEaH
ba;Dna; a;;‘
匁 +~ta;a;pa;ma;nta;bRa;hu;L ;
a;va;Sa;ma;Sa;a ga;nDa :tEa;l+.a;a;Ba;pUa;NERaH Á
; a;na;tyMa na;a:=+a:$a;na;a;Ta ; a;na:$a :P+.Na :P+.l+.kE+:GRUa;NRa;ma;a;na;a; a;na tUa;Na
Ba;ea;gEa:=+a;pUa:=+yea;yua;BRua:$a;ga ku+:l+.a:=+pa;ea;BRUa;Sa;Na;a;na;a;Sa;Na;Ma naH Á Á 37 Á Á

A;*: çÅñÍÅ :pra;tya;ñÍ*:


çÅÅ l+.a;na;a;mxa;ta:=+sa ;
a;va;sa:= .~å.pa;ZRa l+.ea;Ba;a;
a;d;va;a;nta-
Äâ" ;a;sa;a;nua;ba;nDa;a;
a;d;va .sa;h:$a ;a;ma;Ta;ea;vEa:= Za;ñÍ*:+.
.~:a;a;sa;a:;d öÐÅ ea:†a:=+ñÍ*:+.
çÅÅ a;t,a Á
.+:dÒ+a;ga;a;Q+ea;pa;gUa;Q+ea;.cCõÅ+.sa;na ; a;na;
a;ba;
a;q+.ta .~Ta;a;na ya;ea;ga;a;
a;d;va;a;sma;d,-
Ba;dÒ+a;ya .~yua;BRa:$a;nta;ea Ba;ga;va; a;ta ga:+:qe ga;a;Q+ta;Ma gUa;Q+pa;a;dH Á Á 3¸ Á Á

k+:ea;f;a;=e .=+‡a;k+:ea; a;f :pra; a;ta;P+. a;l+.ta;ta;ya;a .nEa;k+:Da;a ;a;Ba;Ša;mUa; a;tRaH


va;ma;a;k+:~Ta;a;n,a .~va;yUa;Tya;a;na;a;Ba;ta I+.va ; a;na:$Ea;veRa;Sf;nEaH kw+:pta:=+[aH Á
[ea;mMa naH .sa;Ea;tua :he ;ma;a;.ca;l ;
a;va;Dxa;ta Za:=+n}å.ea;Ga le+.Ka;a;nua;k+:a:= +a
.=+ea; a;.ca;(ãÉUa;q+.a;l . cUa;q+.a;ma; a;Na:+.=+ga :a:=+pa;ea:=e +Sa . cUa;q+.a;Bua:$a;ñÍ*::H
çÅÅ Á Á 39 Á Á

dÒ+a;Ga;a;yaH k+:NRa;pa;a;Za dùÅ;au; a;ta :pa;a:=+Ba;va;na v.ra;a;q+.yea;va .~va;Ba;ea;gMa


.sMa;a;[a;pya;a:(îéa;n,a .sa;ma;a:=M d:=+
a;va;na;ta;mua;Ka;ea ; a;naH (õ;a;sa;n,a ma;nd;ma;nd;m,a Á
A;a;sa;a;d;‘çÅ+Nq+.a;Ba; a:†a :pra; a;ta;P+.l+.na ;a;ma;Sa;a;t,a #va;a;
a;pa gUa;QM ;
a;va;
a;va;[uaH
;a;[a;prMa d;ea;Sa;a;n,a ;a;[a;pea;ŠaH Ka;ga;pa; a;ta ku+:h;na;a ku+:Nq+.l:H ku+:Nq+.l+.a;ndÒ.H Á Á 40 Á Á

/ / / ba;nDa;g{a; a;Ta;ta :pax ;Tua; a;Za:=+ea .=+‡a .sa;nd;ZRa;na;a;yaH


va;a;l+.a;g{a;g{a;a;nTa
mua;#ta;a;Zua;Bra;ea;d:=+a;Ba;ea h;a:=+ma; a;Na;Za;k+:l (rae ; a;Na dx ;Zyea;ta:=+Ma;ZaH Á
;
a;va;Sva;gd;}Ba;ea; a;L ;Da;a:=+a v.ra;Na ;
a;k+:Na ;
a;va;Sa;ma;ea:†a;}Ba;na .~ta;b.Da vxa; a:†aH
v.ya;a;L+:a;h;a:=+~ya &+.dùÅ;a;ea h:=+tua .sa ma;d;GMa h;a:= d;va;Ra;k+.=e+ndÒ.H Á Á 41 Á Á

;vEa;k+:[ya .~å:a;ò a;gva;Ze


/  a;Sa;.cCu+=+Na :pa;a:=+Na;ma;.cC+.~:a ba;nDa;a;nua;ba;nDaH
va;[aH :pa;a;F+.a; a;Da:+.Q+ea Bua:$a;ga;d;ma; a;ya;tua;b.rRa;;sUa:ˆa;a;ya;ma;a;NaH Á
A;(ra;a;nta .~vEa:= ; a;na;dÒ+a ;
a;va:=+ a;.ca;ta ;
a;va;
a;va;Da;ea;.cCõÅ+.a;sa ; a;naH (õ;a;a;sa :vea;ga-
[a;a;ma;ea;.cCU+.na;a;kx+: a;ta;nRaH [a;pa;ya;tua du;a:=+tMa k+:ea.Y;
a;pa k+:dÒU ku+:ma;a:=.H Á Á 42 Á Á

www.prapatti.com 161 Sunder Kidambi


(ra;a;ga:+:q+.pa;Vca;a;Za;t,a (ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na

; a:(ìÅ;+Sya;d
É Òu +dÒ+a;sua;k
+:a; a;tRa .~ta;na ta;f ;Gua;sxa;Na;a;le+.pa .sMa;kÒ+:a;nta;sa;a:=-
.~å.P+.a:=+a;ma;ea;d;a;a;Ba;l+.a;Sa;ea;Ša;a;ma;ta :pxa;Tua;P+.Na;a . ca;kÒ+:va;a;L+:a;a;Ba:=+a;maH Á
:pra;a;yaH :prea;yaH :pa;f;a:=+dÒu+ma ;
a;va;f;pa ; a;Da;ya;a ; a:(ìÅÉ;+Sf :pa;[a;a;ndÒ ba;a;huH
v.ya;a;h;nya;a;d;sma;d ;a;yMa vxa;a:$a;na;Ba:=+ma;sa;Ea bxa;nd;Za;ea d;nd;ZUa;k;H Á Á 43 Á Á

g{a;~ta;a;na;nta; a;nRa;
a;va;Sf;a;n,a :P+. a;Na;na I+.va Zua;.ca;a ga;a;Q+ma;a; a:(ìÅÉ;+Sya;duH K.ya;n,a
[ua;NNa;a;nea;k;H .~va;ba;nDUa;n,a [ua;Da;a;ma;va ku+:
a;pa;taH :pa;a;q+.ya;n,a :vea;Sf;nea;na Á
v.ya;a;L+:~ta;a;[ya;eRa;d:=+~Ta;ea ;
a;va;pua;l+.ga;L+:gua;h;a;va;a;
a;h :PU+.tk+:a:=+va;a;tya;a
:pa;Ea;naH :pua;nyea;na h;nya;a;t,a :pua;na:+:d:=+gua;h;a;gea;h va;a;~ta;v.ya;ta;Ma naH Á Á 44 Á Á

ga;a;Q+a;sa;#ta;ea ga:+:tma;tk+: a;f;ta;f ; a;na;k+:fe .=+#ta . ca;Nq+.a;ta;k+:a;ñÍ*: öÐÅe


ëÐÅÁ
:P+.ëÐ*:+:tk+:a;Vc a;a ma;
a;h;}îå:a;a :P+.Na;ma; a;Na ma;h;sa;a l+.ea;
a;h;ta;a;ñÍ*:+.
çÅÅ ea Bua:$a;ñÍ*::H
çÅÅ Á
.sa:†a;a .sa;Ma;a;sa; a:;d
Äâ ;kM naH .sa;pa;
a;d ba;hu;
a;va;DMa k+:mRa;ba;nDMa ; a;na:+:nDya;a;d,
;
a;va;nDya;a;dò ù;a;a;l
Å  +.a;na .sa;nDya;a ;Ga;na ;Ga; a;f;ta ta; a;f;tk+:a;a;nta / /  . ca;a;tua;yRa ;Dua;yRaH Á Á 45 Á Á

A;;‘
匁u +ta;va;NRa;k;H
:vea;ga;ea:†a;a;nMa ;
a;va;ta;a;nMa v.ya:$a;na;ma;nua;gua;NMa ;vEa:$a;ya;nta;a .$a;ya;nta;a
;a;ma:ˆMa ; a;na;tya;a;Bya;a;ma:ˆMa yua; a;Da ;
a;va:$a;ya:=+Ta;ea yua;gya;ya;ea;ga;a;na;pea;[aH Á
d;a;sa;ea ; a;na;Spa;yRua;d;a;sa;ea d;nua ta;na;ya ;a;Ba;d;ea ; a;naH .sa;h;a;yaH .sa;h;a;yaH
d;ea;DUa;yea;ta;a;sma;d ;a;yMa du;a:=+ta;ma;Da;a:=+ta;a:=+a; a;ta :pa;[EaH .~va;pa;[EaH Á Á 46 Á Á

o+.[a;a d;[a;a;nta;k+:~ya .~Ka;l+. a;ta va;l+.a:$a;taH ku+:Via:=.H KMa:$a:= +a; a;taH


#l+.a;nta;ea ;Da;a;tuaH Za;ku+:nta;ea.Y;nua;ga I+. a;ta d;ya;ya;a .sa;a;a;ma .+.;Ädâ ;~ya;d;ea.Y;
a;pa Á
g{a;a;h;g{a;~ta ;
a;dõ;pea;ndÒ [a; a;ta Ba;ya . ca;
a;k+:ta;a;ku+:NF+.vEa;ku+:NF ; a;.ca;nta;a-
na;a;sa;a:=+ea;d;a:= mUa; a;tRa;nRa:=+k ;
a;va;h;ta;yea .~ta;a;
a;dõ;h;ñÍ*:
çÅe Å +(õ;a:=+ea naH Á Á 47 Á Á

:vea;ga;ea;dõe;l:H .sua;vea;le ;
a;k+:a;ma;d;a;ma; a;ta ;a;ma;Ta;ea ma;a:n:a;ta;e
/ a va;a;na:=e +ndÒE.H
ma;a;ya;a;ma;a;nua;Sya l+.a;l+.a;ma;a;Ba;na;ya; a;ta h:=+Ea l+.b.Da;sea;va;a ;
a;va;Zea;SaH Á
;vEa;de ;h ;a k+:NRa;pUa:= .~ta;ba;k .sua:=+a;Ba;Na;a yaH .sa;ma;a:(ìÅ;eÉ +
a;Sa d;ea;SNa;a
txa;SNa;a :pa;a;a:=+pl+.va;a;na;Ma .sa Ba;va;tua ga:+:q+.ea duH Ka va;a;a:=+pl+.va;ea naH Á Á 4¸ Á Á

Sunder Kidambi 162 www.prapatti.com


(ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na (ra;a;ga:+:q+.pa;Vca;a;Za;t,a

du;gDa;ea;d;nva;tpra;BUa;taH .~va;k ma;


a;h;ma :pax ;Tua;
a;vRa;SNua;na;a kx+:SNa;na;a;}îå:a;a
;
a;pa;VC+.a;k+:pa;a;nua;k+:paH .sa;ma;Ga; a;f .sua;dx ;Q+ea ya;tpra;
a;d;SfH ;
a;k+.=+a;fH Á
va;a:=+ea ;vEa:=+ea;.ca;na;a;~:a v.ra;Na ;
a;k+:Na gua; a;Na;ta;ea;d;g{a ; a;na;Ga;Ra;ta ;Ga;a;taH
.sMa;Ga;a;tMa .sa;pRa;Ga;a;ta;a .sa h:=+tua ma;h;ta;a;ma;sma;d;tya;a;
a;h;ta;a;na;a;m,a Á Á 49 Á Á

.+:nDya;a;t,a .sMa;va;tRa .sMa;Dya;a ;Ga;na;pa;f;l k+:na;tpa;[a ;


a;va;[ea;pa :he ;l+.a-
va;a;tUa;l+.a;~å.P+.a;l tUa;l+.a;Vca;l ; a;na;.ca;ya tua;l+.a;Dea;ya ;dE ;tea;ya l+.ea;k;H Á
A;a;sma;a;kE;H k+:mRa :pa;a;kE+.=+a;Ba;ga;ta ma;
a;h;ta;a;na;a;k+:ma;pra;tya;na;a;kE;H
d ;a;v.ya;n,a ;
a;d;v.ya;a;pa;d;a;nEa;dR ;nua:$a ;
a;va:$a; a;ya;na;ea ;vEa:$a;ya;nta;a Za;ku+:ntaH Á Á 50 Á Á

ya;tpa;[a;~Ta;a ;
a:ˆa;vea;d ;a ;
a:ˆa;gua;Na .$a;l+. a;na; a;Da;lR+.z,+Gya;tea ya;‘çÅu+Na;¼EaH
va;gRa;~:Ea;va; a;gRa;k+:a;Na;Ma ga; a;ta;a;ma;h l+.Ba;tea na;a;Ta;va;d, ya;tsa;na;a;TaH Á
:ˆEa;k+:a;ya;ea;pa;a;~Ta;ta;a;t,
/// a .sa ;
a:ˆa;yua;ga ; a;na; a;Da:=+Ga;a;d;a;ya;ta;a;t,a ˆa;a;ya;ta;Ma naH
ˆa;a;ta;a;nea;k+:a;~:a;Da;a;}
/ / îå:a;a;~:a;d;Za
/ / :a:=+pua . ca;mUa ma;ea;h;na;ea va;a;h;nea;ndÒ.H Á Á 51 Á Á

.sEa;k+:Ma :pa;Vca;a;Za;tMa ya;a;ma;ta;nua;ta ;


a;va;na;ta;a na;nd;nMa na;nd; a;ya;Sya;n,a
kx+:tva;a ma;Ea;L+:Ea ta;d;a;¼a;Ma k+:
a;va k+:Ta;k ;Ga;f;a;ke+:sa:= +a :vea;ñÍ*:+.
öÐÅ fe;ZaH Á
ta;a;mea;ta;Ma Za;a;l+.ya;ntaH Za;a;ma;ta ;
a;va;Sa;Da:=+v.ya;a; a;Da ;dE ;va;a; a;Da;pa;a;q+.aH
k+:a:ñÍ*:+.
øåÁ a :pa;Ea:=+~tya l+.a;Ba;aH kx+:ta;a;ma;ta:= :P+.lE+.~ta;a;[yRa;k+:pa;a Ba;va;a;nta
/ /  Á Á 52 Á Á

Á Á I+. a;ta (ra;a;ga:+:q+.pa;Vca;a;Za;t,a .sa;ma;a;pta;a Á Á

k+:
a;va;ta;a;
a;kR+:k+:a;sMa;h;a;ya k+:ya;a;Na;gua;Na;Za;a; a;l+.nea Á
(ra;a;ma;tea :vea;ñÍ*:+.
öÐÅ fe;Za;a;ya :vea;d;a;nta;gua:=+vea na;maH Á Á

www.prapatti.com 163 Sunder Kidambi


(ra;aH
(ra;a;ma;tea .=+a;ma;a;nua:ja;a;ya na;maH
(ra;a;ma;tea ; a;na;ga;ma;a;nta;ma;h;a;de ; a;Za;k+:a;ya na;maH

Á Á (ra;a;ya; a;ta:=+a:ja;sa;pta; a;taH Á Á


(ra;a;ma;a;n,a :vea;ñÍ*:+.
öÐÅ f;na;a;Ta;a;yRaH k+:
a;va;ta;a;
a;kR+:k+:ke+:sa:= +a Á
:vea;d;a;nta;a;.ca;a;yRa;va;ya;eRa mea .sa; a;Ša;Da:†a;Ma .sa;d;a &+.
a;d Á Á

k+:ma;pya;a;dùMÅ;a gua:M va;nde k+:ma;l+.a gax ;h;mea; a;Da;na;m,a Á


:pra;va;#ta;a . cC+.nd;sa;Ma va;#ta;a :pa;Vca:=+a:ˆa;~ya yaH .~va;ya;m,a Á Á 1 Á Á

.sa;h ;Da;mRa;.ca:= +Ma Za;Ea;=e H .sMa;ma;a:n:a;ta


/ .ja;ga; a:;d
Äâ ;ta;a;m,a Á
A;nua;g{a;h;ma;ya;Ma va;nde ; a;na;tya;ma;¼a;a;ta ; a;na;g{a;h;a;m,a Á Á 2 Á Á

va;nde ;vEa;ku+:NF .sea;na;a;nyMa :de ;vMa .sUa:ˆa;va;ta;a .sa;Ka;m,a Á


ya;dõe:ˆa ; a;Za;Ka:= .~å.pa;nde ;
a;va:(õ;a;mea;ta;d, v.ya;va;a;~Ta;ta;m,
/// a ÁÁ 3 ÁÁ

ya;~ya .sa;a:=+~va;tMa .~å:a;eò a;ta;ea va;ku+:L+:a;ma;ea;d va;a;a;sa;ta;m,a Á


(rua;ta;a;na;Ma ;
a;va;(ra;ma;a;ya;a;lM Za;F+.a;a:=M ta;mua;pa;a;sma;he Á Á 4 Á Á

na;a;Tea;na mua; a;na;na;a .tea;na Ba;vea;yMa na;a;Ta;va;a;na;h;m,a Á


ya;~ya .nEa;ga;a;ma;kM ta:†vMa h;~ta;a;ma;l+.k+:ta;Ma ga;ta;m,a Á Á 5 Á Á

na;ma;~ya;a;}ya:=+
a;va;nd;a;[Ma na;a;Ta Ba;a;vea v.ya;va;a;~Ta;ta;m,
/// aÁ
Zua:;d
Äâ ;sa:†va ma;yMa Za;Ea;=e H A;va;ta;a:=+a;ma;va;a;pa:=+m,a Á Á 6 Á Á

A;nua;a;jJa;ta
/ / / / / /  [a;ma;a ya;ea;gMa A;pua;Nya:ja;na ba;a;Da;k+:m,a Á
A;~å.pxa;Sf ma;d:=+a;gMa tMa .=+a;mMa tua;yRa;mua;pa;a;sma;he Á Á 7 Á Á

;
a;va;ga;a;he ya;a;mua;nMa ta;a;Ta .sa;a;Dua bxa;nd;a;va;nea ;a;~Ta;ta;m,
/// aÁ
; a;na:=+~ta ;a:ja;;ga .~å.pa;ZeRa ya:ˆa kx+:SNaH kx+:ta;a;d:=H Á Á ¸ Á Á
ÈîåMÁ ya;ta;a;ndÒ+~ya :de ; a;Za;kM :pUa;NRa;ma;a;(ra;yea Á
d;ya;a ; a;na.*+
yea;na ;
a;va:(õ;a .sxa:ja;ea ;
a;va;SNa;eaH A;pUa;yRa;ta ma;na;ea:=+TaH Á Á 9 Á Á
(ra;a;ya; a;ta:=+a:ja;sa;pta; a;taH (ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na

:pra;Na;a;mMa l+.[ma;Na;mua; a;naH :pra; a;ta;gxa;–ÎÉÉ+:a;tua ma;a;ma;k+:m,a Á


:pra;sa;a;Da;ya; a;ta ya;tsUa;a;#taH
/ / / /  .~va;a;Da;a;na :pa; a;ta;k+:Ma (rua; a;ta;m,a Á Á 10 Á Á

o+.pa;va;a; a;ta;na;mUa;DvRa :pua;Nq"+.va;ntMa


;
a:ˆa:ja;ga;tpua;Nya :P+.lM ;
a:ˆa;d;Nq h;~ta;m,a Á
Za:=+Na;a;ga;ta .sa;a;TRa;va;a;h;ma;a;qe
; a;Za;Ka;ya;a Zea;Ka;a:=+NMa :pa; a;tMa ya;ta;a;na;a;m,a Á Á 11 Á Á

:pra;Ta;ya;n,a ;
a;va;ma;tea;Sua ta;a;[Na Ba;a;vMa
:pra;Bua:=+sma;tpa;a:=;=+[a;Nea ya;ta;a;ndÒH Á
A;pxa;Ta;#pra; a;ta;pa;Ša ya;n}å.a;ya;tvEaH
va;vxa;Dea :pa;Vca;a;Ba:=+a;yua;DEa;mRua:=+a:=e H Á Á 12 Á Á

Za;a;ma;ta;ea;d;ya Za;ñÍ*:+=+a;

öÐÅ a;d ga;vRaH


.~va;ba;l+.a;du:;dÄâx ;ta ya;a;d;va;pra;k+:a;ZaH Á
A;va:=+ea;
a;pa;ta;va;a;n,a (rua;tea:=+pa;a;Ta;Ra;n,a
na;nua .=+a;ma;a;va:=;jaH .sa O;;Sa BUa;yaH Á Á 13 Á Á

A;ba;hu;(rua;ta .sMa;Ba;vMa (rua;ta;a;na;Ma


.ja:=+ta;a;na;a;ma;ya;Ta;a;ya;Ta :pra;.ca;a:=+m,a Á
;
a;va; a;na;va;tRa; a;ya;tMua ya;ta;a:(õ;a:=+ea;a;#taH
////
;
a;va;d;Dea ta;aH ;a;~Ta:=+n
/ / /  a;a; a;ta :pa;Via:= .~Ta;aH Á Á 14 Á Á

A;mua;na;a ta;pa;na;a; a;ta;Za;a; a;ya BUa;}îå:a;a


ya; a;ta:=+a:jea;na ; a;na;ba:;d Äâ na;a;ya;k (ra;aH Á
ma;h;ta;a gua: :pa;
a;ñÍ*:
ïôåÅÅ Ù h;a:= ya;a;SfH
/
;
a;va;bua;Da;a;na;Ma &+.d;ya;ñÍ*:+.
çÅÅ ma;a ;
a;va;Ba;a; a;ta Á Á 15 Á Á

A;lU +.na :pa;[a;~ya ya; a;ta [a;ma;a;Bax ;taH


;
a;va;Ba;a; a;ta vMa;Zea h;a:=+ta:†va;ma;[a;ta;m,a Á
ya;du;;‘
ÂåÅ +va;aH Zua:;d Äâ .sua;vax :†a Za;a;ta;L+:aH
Ba;va;a;nta
/ /  mua;#ta;a;va; a;L BUa;Sa;NMa Bua;vaH Á Á 16 Á Á

Sunder Kidambi 166 www.prapatti.com


(ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na (ra;a;ya; a;ta:=+a:ja;sa;pta; a;taH

A;na;pa;a;ya ;
a;va;SNua;pa;d .sMa;(ra;yMa Ba:jea
k+:l+.ya;a k+:ya;aY;
a;pa k+:l+.ya;aY;pya;nua;a;jJa;ta;m,
////// aÁ
ñÍ
A;k+:L+:öÐ*:Å ya;ea;ga;ma:ja;q+.a;Za;ya;ea;
a;d;tMa
ya; a;ta:=+a:ja . ca;ndÒ+mua;pa:=+a;ga dU:=+ga;m,a Á Á 17 Á Á

A;a;Ba;ga;}ya .sa;}ya;ga;na;Ga;aH .sua;mea;Da;saH


ya; a;ta . ca;kÒ+:va; a;tRa :pa;d :pa;‘íåÅ+a :pa:†a;na;m,a Á
h;a:= Ba;#ta d;a;~ya .=+a;sa;k+:aH :pa:=+~å.pa:=M
kÒ+:ya ;
a;va;kÒ+:ya;a;hR d;Za;ya;a .sa;a;ma;nDa;tea Á Á 1¸ Á Á

:pa:+:Sa;a; a;ta;va;a;d :pa;a:=+va;a;d ;pEa;Zua;na-


:pra;Bxa; a;ta :pra;BUa;ta :pa;ta;na;a;ya :pa;
a;ñÍ*:+.
öÐÅ l+.a Á
.~va;d;tea ma;ma;a;dùÅ;a .sua;Ba;ga;a .sa:=+~va;ta;a
ya; a;ta:=+a:ja k
+:a; a;tRa k+:ta;kE+:
a;vRa;Za;ea; a;Da;ta;a Á Á 19 Á Á

A;nua;k+:pa BUa;ta mua:=+a;Ba;tpa;dM .sa;ta;a;m,a


á
A:ja;h; a:â+ô;a;va;gR a;ma;pa;va;gRa ;vEa;Ba;va;m,a Á
. ca;l ; a;.ca:†a vax ; a:†a ;
a;va; a;na;va;tRa;na;Ea;Sa;DMa
Za:=+NMa ya;ta;a;ndÒ . ca:=+NMa vxa;Na;a;ma;he Á Á 20 Á Á

(õ;a;a;sa;ta;a;va;DUa;ta :pa:=+va;a;
a;d ;vEa;Ba;va;aH
; a;na;ga;ma;a;nta na;a; a;ta .ja;l+.Dea;~ta;l .~å.pxa;ZaH Á
:pra; a;ta;pa;a;d;ya;a;nta
/ /  ga; a;ta;ma;a;pa;va; a;gRa;k
+:Ma
ya; a;ta .sa;a;vRa;Ba;Ea;ma :pa;d;sa;a;tkx+:ta;a;Za;ya;aH Á Á 21 Á Á

mUa;le ; a;na;
a;va;Zya ma;h;ta;Ma ; a;na;ga;ma dÒu+ma;a;Na;Ma
mua;SNa;n,a :pra;ta;a:=+k Ba;yMa ;Dxa;ta .nEa;k+:d;NqH Á
.=+ñÍ*:
çÅe Å +.Za Ba;#ta:ja;na ma;a;na;sa .=+a:ja;hM ;saH
.=+a;ma;a;nua:jaH Za:=+Na;ma;~tua mua; a;naH .~va;yMa naH Á Á 22 Á Á

.sa;n}å.a:n:a;
a;va;t,a ;a;[a;pa; a;ta .sMa;ya;a;ma;na;Ma na:=e +ndÒH
.sMa;sa;a:= ;a:ja;;ga mua;KEaH .sa;mua;pa;a;~Ta;tM / / /  a naH Á

www.prapatti.com 167 Sunder Kidambi


(ra;a;ya; a;ta:=+a:ja;sa;pta; a;taH (ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na

;
a;va;Sva;k, ta;tMa ;
a;va;Sa;ya l+.ea;Ba ;
a;va;SMa ; a;na:ja;a;a;BaH
ga;a;Q+a;nua;Ba;a;va ga:+:q+.Dva:ja Ba;a;va;na;a;a;BaH Á Á 23 Á Á

na;a;TaH .sa O;;Sa ya;a;ma;na;Ma na;Ka .=+a;Zma/ / / /  .ja;a;lE H


A;nta; a;nRa;l+.a;na;ma;pa;na;a;ya ta;ma;ea ma;d ;a;ya;m,a Á
;
a;va;¼a;a;na ; a;.ca:ˆa;ma;na;GMa ; a;l+.Ka;ta;a;va ; a;.ca:†ea
v.ya;a;K.ya;a;na :ke+: a;L .=+a;sa;ke+:na k+.=+a;}bua:jea;na Á Á 24 Á Á

o+.‘çÅx+–ÎÉÉ+:ta;a;mua;pa; a;na;Sa;tsua ; a;na;gUa;Q+ma;Ta


; a;.ca:†ea ; a;na;vea;Za; a;ya;tua;ma;pa ; a;Da;ya;Ma .~va;yMa naH Á
:pa;Zyea;ma l+.[ma;Na mua;neaH :pra; a;ta;pa;Ša h;~ta;a;m,a
o+. a;Ša;dÒ :pa;‘íåÅ+a .sua;Ba;ga;a;mua;pa;de ;Za mua;dÒ+a;m,a Á Á 25 Á Á

A;a;k+:SRa;Na;a; a;na ; a;na;ga;ma;a;nta .sa:=+~va;ta;a;na;Ma


o+..cca;a;f;na;a; a;na ba;
a;h:=+nta:+:pa;pl+.va;a;na;a;m,a Á
:pa;Tya;a; a;na ;Ga;ea:= Ba;va .sMa:$va:= :pa;a;
a;q+.ta;a;na;Ma
&+.dùÅ;a;a; a;na Ba;a;a;nta
/ /  ya; a;ta:=+a:ja mua;nea;vRa;.ca;Ma;a;sa Á Á 26 Á Á

Za;a;ta .~va;Ba;a;va .sua;Ba;ga;a;nua;Ba;vaH ; a;Za;Ka;a;va;a;n,a


d;ea;Sa;a;va;ma;dR ; a;na;ya;ta;ea;Ša; a;ta:=+ea;Sa;Da;a;ZaH Á
ta;a;pa;a;nua;ba;nDa Za;ma;na;~ta;pa;naH :pra:ja;a;na;Ma
.=+a;ma;a;nua:ja;ea .ja;ya; a;ta .sMa;va; a;l+.ta ;
a:ˆa;Da;a;ma;a Á Á 27 Á Á

.ja;ya; a;ta .sa;k+:l ;


a;va;dùÅ;a;a va;a;
a;h;na;a .ja;n}å.a ZEa;lH
.ja; a;na :pa;Ta :pa;a:=+vxa; a:†a (ra;a;nta ;
a;va;(ra;a;a;nta
/ /  Za;a;Ka;a Á
; a;na;a;Ka;l
 ku+:ma; a;ta ma;a;ya;a Za;vRa:= +a ba;a;l .sUa;yRaH
; a;na;ga;ma .ja;l+. a;Da :vea;l+.a :pUa;NRa . ca;ndÒ+ea ya;ta;a;ndÒH Á Á 2¸ Á Á

mua; a;na ba;hu;ma;ta .sa;a:=+a mua;a;#ta


/ / / /  ; a;na;(rea; a;Na;ke+:yMa
.sa;&+.d;ya &+.d;ya;a;na;Ma Za;a:(õ;a;ta;a ;
a;d;Sf ;a;sa; a:;d Äâ H Á
Za;a;ma;ta du;a:=+ta ga;nDa;a .sMa;ya;ma;a;ndÒ+~ya .sUa;a;#taH////
:pa;a:=+ a;.ca;ta ga;h;na;a naH :pra;~nua;va;a;ta :pra;sa;a;d;m,a Á Á 29 Á Á

Sunder Kidambi 168 www.prapatti.com


(ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na (ra;a;ya; a;ta:=+a:ja;sa;pta; a;taH

Ba;va ma: :pa;a:=+a;Ka;Ša  .~å.P+.a;ta :pa;a;na;a;ya ;a;sa;nDuaH


du;a:=+ta .=+
a;h;ta ;a:ja;–ë+:a du;gDa ku+:ya;a .sa;ku+:ya;a Á
(rua; a;ta na;ya;na .sa;na;a;a;BaH Za;ea;Ba;tea l+.[ma;Na;ea;a;#taH
////
na:=+k ma;Ta;na .sea;va;a;~va;a;d na;a;
a;qM +.Da;ma;a naH Á Á 30 Á Á

h;a:=+pa;d ma;k+.=+nd .~ya;a;nd;naH


/ / .sMa; a;(ra;ta;a;na;Ma
A;nua;ga;ta ba;hu;Za;a;Ka;a;~ta;a;pa;mua;n}å.Ua;l+.ya;a;nta // Á
Za;a;ma;ta du;a:=+ta ga;nDa;aH .sMa;ya;ma;a;ndÒ :pra;ba;nDa;aH
k+:Ta;k .ja;na ma;na;a;Sa;a k+:pa;na;a k+:pa;vxa;[a;aH Á Á 31 Á Á

na;a;na;a;BUa;tEa:jRa;ga; a;ta .sa;ma;yEa;nRa;mRa l+.a;l+.Ma ;


a;va; a;Da;tsa;eaH
A;ntyMa va;Na :pra;Ta;ya; a;ta ;
a;va;Ba;ea:=+a;
a;d;ma v.yUa;h Bea;de Á
;
a;va:(õ;Ma ˆa;a;tMua ;
a;va;Sa;ya ; a;na;ya;tMa v.ya;a;Via;ta;a;nu
// a;g{a;hH .sa;n,a
;
a;va;Sva;#sea;na;ea ya; a;ta;pa; a;ta:=+BUa;d, :vea:ˆa;sa;a:=+a;~:a;d;NqH
/ / Á Á 32 Á Á

l+.[yMa bua:;d
Äâe .=+a;sa;k .=+sa;na;a l+.a;~ya l+.a;l+.a ; a;na;d;a;nMa
Zua:;d
Äâ ;a;~va;a;dM ;
a;k+:ma;
a;pa .ja;ga; a;ta (ra;ea:ˆa ;
a;d;v.ya;Ea;Sa;DMa naH Á
l+.[ya;a;l+.[yEaH ;a;sa;ta .ja;l+. a;Da;va;;‘ ÂåÅ +a; a;ta ta;a;tpa;yRa .=+‡EaH
l+.[ma;a;k+:a;nta .~å.P+. a;f;k mua;ku+.=+ea l+.[ma;Na;a;ya;eRa;pa;de ;ZaH Á Á 33 Á Á

;a;~Ta;
/ / /  a;ta;ma;va;Da;a:=+ya;ntya; a;ta;ma;na;ea:=+Ta ;a;sa; a:;d
Äâ ;ma;ta;Ma
ya; a;ta;pa; a;ta .sMa;pra;d;a;ya ; a;na:=+pa;a;ya ;Da;na;ea;pa; a;.ca;ta;aH Á
ma;Dua;k+.= ma;Ea; a;L d.*+ ÈîåÁ ma;d d;ntua:= d;a;nta / /  ;Ga;f;a-
k+.=+f k+:f;a;h va;a;
a;h ;Ga;na Za;a;k+.= Za;a;Ba;a:=+ta;a;m,a Á Á 34 Á Á

; a;na:+:pa; a;Da .=+ñÍ*:+.


çÅÅ vxa; a:†a .=+a;sa;k+:a;na;a;Ba;ta;a;Nq+.va;ya;n,a
; a;na;ga;ma ;
a;va;ma;ZRa :ke+: a;L .=+a;sa;kE+: a;nRa;Bxa;tEa;
a;vRa;Dxa;taH Á
gua;Na :pa;a:=+Na:;d / / / /  dx;Q k+:ea;Na ;
a;va;Ga;ææ*+:na;ya;a
Äâ .sUa;a;#ta
.=+f; a;ta ;
a;d;Za;a mua;Kea;Sua ya; a;ta:=+a:ja ya;ZaH :pa;f;hH Á Á 35 Á Á

I+.dM :pra;Ta;ma .sMa;Ba;va;tku+:ma; a;ta .ja;a;l kU+:l+.ñÍ*:+.


öÐÅ Sa;aH
mxa;Sa;a ma;ta ;
a;va;Sa;a;na;l .$va; a;l+.ta .ja;a;va .ja;a;va;a;ta;vaH Á

www.prapatti.com 169 Sunder Kidambi


(ra;a;ya; a;ta:=+a:ja;sa;pta; a;taH (ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na

[a:=+ntya;mxa;ta;ma;[a:=M ya; a;ta :pua:=+nd:=+~ya;ea;#ta;yaH


; a;.ca:=+nta;na .sa:=+~va;ta;a ; a;.ca;ku+.= ba;nDa .sEa:=+a;nDr
/ / a;k+:aH Á Á 36 Á Á

.sua;Da;a;Za;na .sua;du;g{Ra;h (rua; a;ta .sa;ma;a;Sf


/  mua;a;Sf;nDa;yaH
/
k+:Ta;a;h;va;ma;sa;Ea ga;ta;a;n,a k+:pa;f .sa;Ea;ga;ta;a;n,a Ka;Nq+.ya;n,a Á
mua; a;na;mRa;na;a;sa l+.[ma;Na;ea mua;d;mua;d;Vca;ya;tya;Via;sa;a
mua;ku+:nd gua;Na ma;Ea;a;#ta;k
/ / / /  :pra;k+.= Zua;a;#ta;
/ / / /  a;BaH .sUa;a;#ta;
/ / / /  a;BaH Á Á 37 Á Á

k+:pa;
a;dR ma;ta k+:dR ;mMa k+:
a;pa;l k+:pa;na;a va;a;gua:=+Ma
du:=+tya;ya;ma;ta;a;tya ta;d, dÒu+
a;h;Na ta:n:a ya:n:a;ea;d:=+m,a Á
ku+:dx;a;Sf
/  ku+:h;na;a mua;Kea ; a;na;pa;ta;taH :pa:= b.ra;;NaH
k+.= g{a;h ;
a;va;.ca;[a;Na;ea .ja;ya; a;ta l+.[ma;Na;eaY;yMa mua; a;naH Á Á 3¸ Á Á

k+:Na;a;d :pa;a:=+pa;a; a;f;a;BaH k+:


a;pa;l k+:pa;na;a na;a;f;kE H
ku+:ma;a;a:=+l ku+:Ba;a;
a;Sa;tEa;gRua: ; a;na;ba;nDa;na g{a;a;nTa;/ / / a;BaH Á
ta;Ta;a;ga;ta k+:Ta;a;Za;tEa;~ta;d;nua;sa;a;a:= .ja;pEa:=+
a;pa
:pra;ta;a;a:=+ta;a;ma;dM .ja;ga;t,a :pra;gua; a;Na;tMa ya;ta;a;ndÒ+ea;a;#ta;
/ / / /  a;BaH Á Á 39 Á Á

k+:Ta;a k+:l+.h k+:Ea;tua;k g{a;h gax ;h ;a;ta k+:Ea;ta;~ku+:ta-


:pra;Ta;a .ja;l+. a;Da .sMa;pl+.va g{a;sa;na ku+:}Ba .sa;}BUa;ta;yaH Á
/ /  .sua; a;Da;ya;ea ya; a;ta ;a;[a; a;ta;Bxa;d;a;nta;k+:e
.ja;ya;a;nta / /  a;pa;a;sa;na;a-
:pra;Ba;a;va :pa;a:=+pa;a;#+a;ma
//// :pra;a;ma; a;ta Ba;a:=+ta;a .sMa;pa;dH Á Á 40 Á Á

ya;ta;a:(õ;a:= .sa:=+~va;ta;a .sua:=+a;Ba;ta;a;Za;ya;a;na;Ma .sa;ta;Ma


va;h;a;a;ma . ca:=+Na;a;}bua:jMa :pra;Na; a;ta Za;a; a;l+.na;a ma;Ea; a;L+:na;a Á
ta;d;nya ma;ta du;mRa;d .$va; a;l+.ta . cea;ta;sa;Ma va;a;
a;d;na;Ma
; a;Za:=+ssua ; a;na;
a;h;tMa ma;ya;a :pa;d;ma;d;a;[a;NMa l+.[ya;ta;a;m,a Á Á 41 Á Á

Ba:ja;~va ya; a;ta;BUa;pa;tea:=+ a;na;d;ma;a;


a;d du;va;Ra;sa;na;a-
k+:d;Dva :pa;a:=+va;tRa;na (ra;ma ; a;na;va;tRa;na;Ma va;tRa;na;a;m,a Á
l+.Ba;~va &+.d;ya .~va;yMa .=+Ta :pa;d;a;yua;Da;a;nua;g{a;h-
dÒu+ta :pra;&+.a ;ta ; a;na;~:ua;f;‰u+a:=+ta du;vRxa; a;tMa ; a;na;vRxa; a;ta;m,a Á Á 42 Á Á

Sunder Kidambi 170 www.prapatti.com


(ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na (ra;a;ya; a;ta:=+a:ja;sa;pta; a;taH

ku+:ma; a;ta ;
a;va;
a;h;ta g{a;nTa g{a;a;nTa
/ / / :pra;BUa;ta ma;ta;a;nta:=-
g{a;
a;h;L ma;na;saH :pa;Zya;ntya;pa;Ma ya;ta;a:(õ;a:= Ba;a:=+ta;a;m,a Á
;
a;va;k+:f mua:=+a;Ba;dõ;[aH :pa;a;F+.a :pa;a:=+Sk+.=+Na;ea; a;.ca;taH
ku+:l ; a;ga;a:= tua;l+.a:=+ea;he Ba;a;va;a ;
a;k+:ya;a; a;na;va k+:Ea;~tua;BaH Á Á 43 Á Á

.~Ta;
a;va:= ; a;na;ga;ma .~ta;ea;ma .~Tea;ya;Ma ya;ta;a:(õ;a:= Ba;a:=+ta;Ma
ku+:ma; a;ta :P+. a;Na; a;ta [a;ea;Ba [a;a;ba;aH ;a;[a;pa;ntua Ba:ja;ntua va;a Á
.=+sa :pa;a:=+ma;L (ìÅ;+a;Ga;a
É ;Ga;ea;Sa .~å.Pu+.f;tpua;f Bea;d;nMa
l+.va;Na va; a;Na:jaH k+:pRUa:=+a;Ga ;
a;k+:a;ma;tya;a;Ba;ma;nva;tea Á Á 44 Á Á

va;h; a;ta ma;


a;h;L+:a;ma;a;dùÅ;a;ea :vea;Da;a;~:a;ya;a mua;Ka;=E +mRua;KEaH
va:= ta;nua;ta;ya;a va;a;ma;ea Ba;a;gaH ; a;Za;va;~ya ;
a;va;va;tRa;tea Á
ta;d;
a;pa :pa:=+mMa ta:†vMa ga;ea;pa;a .ja;na;~ya va;ZMa;va;dM
/ / / / / Zya;ntea ya;ta;a:(õ;a:= .sMa;(ra;ya;aH Á Á 45 Á Á
ma;d;na k+:d;nEa;nRa ;a;#l+.

; a;na;ga;ma :pa; a;Ta;k+:.cC+.a;ya;a Za;a;Ka;a ; a;na:=+a;Za ma;h;a; a;na; a;DaH


ma;
a;h;ta ;
a;va;
a;va;Da;.cC+.a:ˆa (rea;Na;a ma;na;ea:=+Ta .sa;a:=+ a;TaH Á
;
a:ˆa;Bua;va;na ta;maH pra;tyUa;Sa;eaY;yMa ;
a:ˆa;
a;va;dùÅ;a ; a;Za;Ka;a;ma; a;NaH
:pra;Ta;ya; a;ta ya; a;ta;[ma;a;Bxa;t,a :pa;a:=+a;va:= +a;ma;
a;va;pa;yRa;ya;a;m,a Á Á 46 Á Á

.ja;q ma; a;ta mua;Da;a d;nta;a d;a;nta


/ /  v.ya;Ta;Ea;Sa;Da ;a;sa:;d
Äâ ;yaH
:pra;a;ma; a;ta ; a;na;Da;yaH :pra;¼a;a Za;a; a;l :pra;pa;a;l+.na ya;Sf;yaH Á
(rua; a;ta .sua:=+Ba;yaH Zua:;d Äâ ;a;na;nd;a;a;Ba;va;SRua;k va;a;a:=+d;aH
ya;ma ga; a;ta k+:Ta;a ;
a;va;.cCe +.
a;d;nya;ea ya;ta;a:(õ;a:= .sUa;#ta;yaH Á Á 47 Á Á

:pra; a;ta;k+:l+.a;ma;h :pra;tya;#ta:†va;a;va;l+.ea;k+:na d ;a;


a;pa;k+:aH
ya; a;ta :pa;a:=+bxa;Q g{a;nTa;a; a;(ãÉa;nta;Ma ; a;na:=+nta:=+ya;a;nta
/ /  naH Á
A;k+:lu +.Sa :pa:=+¼a;a;na;Ea;tsua;#ya [ua;Da;a;tua:= du;dR ;Za;a-
:pa;a:=+Na;ta :P+.l :pra;tya;a;sa;a;d;tP+.le+.g{a;
a;h .sua;g{a;h;aH Á Á 4¸ Á Á

mua;ku+:nd;a;
a;ñÍ*:
ÈÅ" (ra:;d
Äâ ;a ku+:mua;d va;na . ca;ndÒ+a;ta;pa ; a;na;Ba;aH
mua;mua;[a;a;ma;[a;ea;Bya;Ma d;d; a;ta mua; a;na bxa;nd;a:=+k+: a;ga:=H Á

www.prapatti.com 171 Sunder Kidambi


(ra;a;ya; a;ta:=+a:ja;sa;pta; a;taH (ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na

.~va ;a;sa:;d
Äâ ;a;nta ;Dva;a;nta ;a;~Ta:=
/ / /  ku+:tua;k du;va;Ra;
a;d :pa;a:=+Sa;d,-
;
a;d;va;a;Ba;a;ta :prea;[a;a ;
a;d;na;k+.= .sa;mua;tTa;a;na :pa:+:Sa;aH Á Á 49 Á Á

; a;na:=+a;ba;a;Da;a ba;ea;Da;a;ya;na :P+. a;Na; a;ta ; a;na;Sya;nd .sua;Ba;ga;aH


;
a;va;Zua:;d
Äâ ;ea;pa;nya;a;sa v.ya; a;ta;a;Ba;du:= Za;a:= +a:=+k na;ya;aH Á
A;ku+:NFE H k+:pa;ntea ya; a;ta;pa; a;ta ; a;na;ba;nDa;a ; a;na:ja mua;KEaH
A; a;na;dÒ+a;Na :pra;¼a;a .=+sa ;Da;ma; a;na :vea;Da;a;ya .sua; a;Da;ya;a;m,a Á Á 50 Á Á

;
a;va;k+:pa;a;f;ea;pea;na (rua; a;ta;pa;Ta;ma;Zea;SMa ;
a;va;Ga;f;ya;n,a
ya;dx;.cC+.a; a;na;
a;dR ;Sfe ya; a;ta nxa;pa; a;ta Za;b.de ;
a;va:=+ma; a;ta Á
;
a;va;ta;Nq+.a;hM ;ku+:vRa;tpra; a;ta;k+:Ta;k :vea;ta;Nq :pax ;ta;na;a-
;
a;va;ya;a;ta v.ya;a;pa;a:= v.ya; a;ta;ma;Ta;na .sMa:=+}Ba k+:l+.hH Á Á 51 Á Á

:pra; a;ta;SF+.a ta;k+:Ra;Na;Ma :pra; a;ta;pa;d;mxa;.ca;Ma ;Da;a;ma ya:jua;Sa;Ma


:pa;a:=+Sk+:a:=H .sa;a;}îå:a;Ma :pa;a:=+pa;Na;ma;Ta;va;Ra;
a;ñÍ*:+=+sa;ya;e
çÅÅ aH Á
:pra;d ;a;pa;~ta:†va;a;na;Ma :pra; a;ta;kx+: a;ta:=+sa;Ea ta;a;pa;sa ; a;ga:=+Ma
:pra;sa; a:†Ma .sMa;
a;va:†eaH :pra;
a;d;Za; a;ta ya;ta;a;Za;a;na :P+. a;Na; a;taH Á Á 52 Á Á

h;ta;a;va;dùeÅ;a &+.dùeÅ;a h;a:= . ca:=+Na :pa;ñÍ*:


öÐÅe ++:h yua;gea
; a;na;ba;Dna;ntyEa;k+:a;ntyMa ;
a;k+:ma;
a;pa ya; a;ta BUa;Bxa;tP+. a;Na;ta;yaH Á
Zua;na;a;sa;a:= .~k+:nd duÒ +
a;h;Na h:= :he :=+}ba hu;ta;Bua;k,-
:pra;Bea;Za;a;
a;d [ua;dÒ :pra;Na; a;ta :pa;a:=+h;a:= :pra; a;ta;Bua;vaH Á Á 53 Á Á

ya;Ta;a;BUa;ta .~va;a;Ta;Ra ya; a;ta nxa;pa; a;ta .sUa;a;#ta;


/ / / /  a;vRa:ja;ya;tea
.sua;Da;a .sMa;d;ea;h;a;a;b./ /DaH .sua;.ca;a:=+ta ;
a;va;pa;a;#taH
/ / / /  (rua; a;ta;ma;ta;a;m,a Á
k+:Ta;a dx;pya;tk+:Ea;ta;~ku+:ta k+:l+.h k+:ea;l+.a;h;l h;ta-
;
a:ˆa;vea;d ;a ; a;na;veRa;d :pra;Za;ma;na ;
a;va;na;ea;d :pra;Na; a;ya;na;a Á Á 54 Á Á

(rua; a;ta (rea;Na;a . cUa;q+.a;pa;d ba;hu;ma;tea l+.[ma;Na ma;tea


.~va :pa;[a;~Ta;a;n,a d;ea;Sa;a;n,a ;
a;va;ta;Ta ma; a;ta:=+a:=+ea;pa;ya; a;ta yaH Á
.~va h;~tea;na;ea;a;t[a;ptE
/ / /  aH .sa Ka;lu ; a;na:ja ga;a:ˆea;Sua ba;hu;LM
ÂåÅ ;jRa;}ba;a;lE+.gRa;ga;na ta;l+.ma;a; a;l+.}å.pa; a;ta .ja;qH Á Á 55 Á Á
ga;L+: a;;‘

Sunder Kidambi 172 www.prapatti.com


(ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na (ra;a;ya; a;ta:=+a:ja;sa;pta; a;taH

; a;na:=+a;l+.ea;ke l+.ea;ke ; a;na:+:pa; a;Da :pa:= .~nea;h Ba;a:=+taH


ya; a;ta [ma;a;Bxa;‰ +a;pa;ea ya;
a;d na ;
a;k+:l .ja;a:$va;ya;ta I+.h Á
A;hM ;k+:a:= ;Dva;a;ntMa ;
a;va:ja;h; a;ta k+:TMa;k+:a:=+ma;na;Ga;aH
ku+:ta;kR v.ya;a;L+:Ea;GMa ku+:ma; a;ta ma;ta :pa;a;ta;a;L ku+:h:=+m,a Á Á 56 Á Á

ya; a;ta [ma;a;Bxa;‰x+SfM ma;ta;a;ma;h na;va;a;nMa ta;d;


a;pa ;
a;kM
ta;taH :pra;a;gea;va;a;nya;dõ;d ta;d;
a;pa ;
a;kM va;NRa ; a;na;k+:Sea Á
; a;na;Za;a;}ya;nta;Ma ya;dõ;a ; a;na:ja;ma;ta ; a;ta:=+~k+:a:= ;
a;va;ga;ma;a;t,a
; a;na:=+a;ta;ñÍ*:+.
öÐÅ a;Sf;ñÍ*:
öÐÅ dÒ+a;ma;q ku+:h;de ;va :pra;Bxa;ta;yaH Á Á 57 Á Á

.sua;Da;a;sa;a:=M (ra;a;ma;dùÅ;a; a;ta;va:= Bua;vaH (ra;ea:ˆa ku+:h:=e


; a;na;
a;Sa;Vca;a;nta
/ /  nya;Vca; a;Ša;ga;ma ga;a:=+ma;a;NaH :P+. a;Na;ta;yaH Á
ya;d;a;~va;a;d;a;Bya;a;sa :pra;.ca;ya ma;
a;h;ma;ea;l+.a;a;sa;ta ; a;Da;ya;Ma
.sa;d;aYY;~va;a;dùMÅ;a k+:a;le ta;d;mxa;ta;ma;na;ntMa .sua;ma;na;sa;a;m,a Á Á 5¸ Á Á

ya; a;ta [a;ea;Na;a;Ba;tRua;yRa;


a;d;d;ma; a;na;dM Ba;ea;ga .ja;na;ta;a-
; a;Za:=H (rea;Na;a:jua;SfM ta;
a;d;h dx;Q+ba;nDMa :pra;Ba;va; a;ta Á
A;
a;va;dùÅ;a;a:=+Nya;a;na;a ku+:h:= ;
a;va;h:=+n}å.a;a;ma;k ma;naH -
:pra;ma;a;dùÅ;a;n}å.a;a;ta;ñÍ*:
çÅÅ :pra;Ta;ma ; a;na;ga;LM :pa;a;d yua;ga;L+:m,a Á Á 59 Á Á

.sa;
a;va:ˆa;a mua;#ta;a;na;Ma .sa;k+:l .ja;ga;de ;naH :pra;Za;ma;na;a
ga:= +a;ya;ea;a;Ba;~ta;a;TERa:+:pa; a;.ca;ta .=+sa;a ya;a;mua;na mua;KEaH Á
; a;na:+:.cCe +.d;a ; a;na;}îå:ae;ta:=+ma;
a;pa .sa;ma;a;pl+.a;va;ya; a;ta ma;Ma
ya;dx;.cC+.a ;
a;va;[ea;pa;a;d, ya; a;ta;pa; a;ta d;ya;a ;
a;d;v.ya ta; a;f;na;a Á Á 60 Á Á

; a;.ca;nta;a;Zea;Sa du:=+TRa d;ntua:= va;.caH k+:nTa;a Za;ta g{a;a;nTa;l+. / / / aH


;a;sa:;d
Äâ ;a;nta;a na .sa;a;ma;nDa;tea ya; a;ta;pa; a;ta g{a;nTa;a;nua .sMa;Da;a; a;ya; a;na Á
mua;#ta;a Zua;a;#ta / / / /  ;
a;va;Zua:;d
Äâ ;a;sa:;d
Äâ ta; a;f;na;a . cUa;q+.a;l . cUa;q+.a;pa;dH
;
a;kM ku+:ya;Ma k+:l+.yea;ta Ka;Nq :pa:=+Zua;mRa;NqU+.k ma;ViUa;
a;Sa;k+:a;m,a Á Á 61 Á Á

va;nde tMa ya;a;ma;na;Ma ;Dua:=+nDa:=+ma;hM ma;a;na;a;nDa;k+:a:= dÒu+h;a


/ / / a ; a;na:ja dx;Za;a .+:nDa;a;na;a;ma;nDa;a;na;ya;a Á
:pa;nTa;a;nMa :pa;a:=+pa;a;nTa;na;M

www.prapatti.com 173 Sunder Kidambi


(ra;a;ya; a;ta:=+a:ja;sa;pta; a;taH (ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na

d:†Ma yea;na d;ya;a .sua;Da;a;}bua; a;na; a;Da;na;a :pa;a;tva;a ;


a;va;Zua:;d
ÄâM :pa;yaH
k+:a;le naH k+:a:=+ZEa;l kx+:SNa .ja;l+.dH k+:a:ñÍ*:+. øåÁ a; a;Da;kM va;SRa; a;ta Á Á 62 Á Á

k+:a;Sa;a;yea;Na gxa;h ;a;ta :pa;a;ta va;sa;na;a d;NqE +.a;~:a;


/ / a;Ba;mRa;a;Nq+.
/ /  ta;a
.sa;a mUa; a;tRa;mRua:=+ma;dR ;na;~ya .ja;ya; a;ta ˆa;yya;nta .sMa:=+a;[a;Na;a Á
ya;tpra;K.ya;a;
a;pa;ta ta;a;TRa va; a;DRa;ta ; a;Da;ya;a;ma;Bya;~ya;ta;Ma ya;‘çÅu+Na;a;n,a
A;a ;a;sa;nDa;ea:=+ a;na;dM :pra;de ;Za ; a;na;ya;ta;a k
+:a; a;tRaH :pra:ja;a;ga; a;tRa naH Á Á 63 Á Á

; a;l+.psea l+.[ma;Na ya;ea; a;ga;naH :pa;d;yua;gMa .=+Tya;a :pa:=+a;ga;.cC+.f;a-


.=+[a;a:=+ea;pa;Na ;Da;nya .sUa;a:= :pa;a:=+Sa;tsa;a;ma;nta .sa;a;ma;a;a;nta;k+:m,
// aÁ
;a;Ba;[a;a :pa;yRa;f;na [a;Nea;Sua ;
a;ba;Ba:=+Ma;.ca;kÒe ga;L+:a;tk+:
/  a;ba;Sa;a
///
ya;
a;dõ;nya;a;sa ;a;ma;Sea;Na :pa:ˆa ma;k+.=+a mua;dÒ+Ma .sa;mua;dÒ+a;}ba:=+a Á Á 64 Á Á

na;a;na;a ta:n:a ;
a;va;l+.ea;a;Ba;tea;na ma;na;sa;a ; a;na;Na;Ra;ta du;na;Ra; a;ta;a;BaH
/ / /  dx;a;Sf;
k+:SfM ku+:a;tsa;ta /  a;Ba;yRa; a;ta;pa;tea:=+a;de ;Za ;vEa;de ; a;Za;kE H Á
v.ya;a;sa;ea h;a;sa;pa;d ;a kx+:taH :pa;a:=+&+.taH :pra;a;.cea;ta;sa;(ãÉea;ta;saH
kw+:ptaH :ke+: a;L Zua;kH Zua;kH .sa . ca mua;Da;a ba;a;Da;a;ya ba;ea;Da;a;ya;naH Á Á 65 Á Á

A;Tya;Ra ; a;ta;SF+. a;ta ma;a;a;ma;k+:a ma; a;ta:=+sa;a;va;a:ja;n}å.a .=+a:ja;nva;ta;a


:pa;tya;a .sMa;ya;a;ma;na;a;ma;nea;na .ja;ga;ta;a;ma;tya;a;
a;h;ta;.cCe +.
a;d;na;a Á
ya;tsa;a:=+~va;ta du;gDa .sa;a;ga:= .sua;Da;a ;a;sa:;d Äâ ;Ea;Sa;Da;a;~va;a;
a;d;na;Ma
:pra;~va;a;pa;a;ya na ba;ea;Ba;va;a; a;ta Ba;ga;va;n}å.a;a;ya;a ma;h;a;ya;a;a;ma;na;a Á Á 66 Á Á

Äâ ;a;de ;Za va;ZMa;va;d ;a;kx+:ta ya; a;ta [a;ea;Na;a;Za va;a;Na;a;Za;ta;a-


Zua:;d
:pra;tya;a;
a;d;Sf ba;
a;h;gRa; a;taH (rua; a;ta ; a;Za:=H :pra;a;sa;a;d;ma;a;sa;a;d; a;ta Á
du;gDa;ea;d;nva;d;pa;tya .sa; a;Ša; a;Da .sa;d;a .sa;a;ma;ea;d d;a;ma;ea;d:=-
(ìÅ;+[Na;a;l+.
É ea;k+:na d;Ea;lR+. a;l+.tya l+.a ;l+.ta;ea;n}å.ea;Sa;a ma;na;a;Sa;a ma;ma Á Á 67 Á Á

A;a;~ta;Ma na;a;ma ya;ta;a;ndÒ :pa:;dÄâ ; a;ta .jua;Sa;a;ma;a:ja;a;na Zua:;d


Äâ ;a ma; a;taH
ta;.cca;a;v.ya;a:ja ;
a;va;d;gDa mua;gDa ma;Dua:=M .sa;a:=+~va;tMa Za;a:(õ;a;ta;m,a Á
k+:ea va;a . ca;[ua:+:d;Vca;yea;d;
a;pa :pua:=H .sa;a;f;ea;pa ta;kR+:.cC+.f;a
/ / ;
a;va;h;a:= .sMa;Bxa;ta .=+Na;a;~va;a;de ;Sua va;a;de ;Sua naH Á Á 6¸ Á Á
Za;~:a;a;Za;a;~:a

Sunder Kidambi 174 www.prapatti.com


(ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na (ra;a;ya; a;ta:=+a:ja;sa;pta; a;taH

:pa;ya;Ra;ptMa :pa;yRa;.cEa;SMa k+:Na;.ca:=+Na k+:Ta;a;ma;a;[a;pa;a;dM ; a;Za; a;Za;[ea


ma;a;ma;Ma;sa;a ma;Ma;sa;l+.a;tma;a .sa;ma:ja; a;na;
a;Sa mua;huH .sa;Ma;K.ya ya;ea;ga;Ea .sa;ma;a;K.ya;m,a Á
I+.tTMa :tEa;~tEa;yRa;ta;a;ndÒ ˆua; a;f;ta ba;hu;mxa;Sa;a ta:n:a k+:a;nta;a:= :pa;a;nTEaH
A;nta;ma;eRa;h [a;pa;a;nDEa:=+h;h ;
a;k+:a;ma;h na; a;(ãÉa;nta;na;a;yMa ta;na;a;yaH Á Á 69 Á Á

ga;a;Ta;a ta;a;Ta;a;ga;ta;a;na;Ma ga;L+: a;ta ga;ma; a;na;k+:a k+:a;


a;pa;l+.a #va;aY;
a;pa l+.a;na;a
[a;a;Na;a k+:a;Na;a;d va;a;Na;a duÒ +
a;h;Na h:= ; a;ga:=H .sa;Ea:=+BMa na;a:=+Ba;ntea Á
[a;a;ma;a k+:Ea;ma;a;a:=+l+.ea;a;#ta:jR
/ / / /  a;ga; a;ta gua:+:ma;tMa ga;Ea:=+va;a;t,a dU:=+va;a;ntMa
k+:a Za;ñÍöÐ*:+.
Å a Za;ñÍöÐ*:+=+a;de
Å ;BRa:ja; a;ta ya; a;ta;pa;ta;Ea Ba;dÒ :vea;d ;Ma ;
a:ˆa;vea;d ;a;m,a Á Á 70 Á Á

;
a;va;Sva;gv.ya;a;
a;pa;nya;ga;a;Dea ya; a;ta;nxa;pa; a;ta ya;ZaH sMa;pa;de ;k+:a;NRa;veaY;a;sma;n,
/ / / / / a
(ra:;d Äâ ;a;va;ga;a;hE H Zua;Ba;ma; a;ta;a;Ba:=+sa;Ea :vea;ñÍ*:+.
Äâ ;a Zua:;d öÐÅ fe;Za;eaY;a;Ba;
a;Sa;#taH Á
:pra;¼a;a;d;Ea:jRa;nya ga:jRa;tpra; a;ta;k+:Ta;k va;.ca;~tUa;l va;a;tUa;l vxa:†ya;a
.sa;pta;tya;a .sa;a:=+va;tya;a .sa;ma;ta;nua;ta .sa;ta;Ma :pra;a; a;ta;mea;ta;Ma .sa;mea;ta;a;m,a Á Á 71 Á Á

A;a;Za;a ma;ta;ñÍ*:+ja
çÅÅ ga;Na;a;na;
a;va;Sa;hùÅ:a :vea;ga;a;n,a
:pa;a;de ya; a;ta ;a;[a; a;ta;Bxa;taH :pra;sa;BMa ; a;na:+:nDa;n,a Á
k+:a;yRaH k+:Ta;a;h;va ku+:tUa;h; a;l+.a;BaH :pa:=e +Sa;Ma
k+:NeRa .sa O;;Sa k+:
a;va;ta;a;
a;kR+:k ;a;sMa;h;na;a;dH Á Á 72 Á Á

o+.pa;Za;a;ma;ta ku+:dx;a;Sf
/  ;
a;va;pl+.va;a;na;Ma o+.pa; a;na;Sa;d;a;mua;pa;.ca;a:= d ;a;
a;pa;ke+:ya;m,a Á
k+:ba; a;L+:ta Ba;ga;va;
a;dõ;BUa; a;ta yua;gma;Ma ;
a;d;Za;tua ma; a;tMa ya; a;ta:=+a:ja .sa;pta; a;ta;nRaH Á Á 73 Á Á

k+.=+ta;l+.a;ma;l+.k
+:a;kx+:ta .sa;tpa;Ta;aH (rua; a;ta;va;tMa;a;sa;ta .sUa;nxa;ta .sUa;#ta;yaH Á
;
a;d;va;sa ta;a:=+k+:ya;a;nta
/ /  .sa;ma;tsa:=+a;n,a ya; a;ta :pua:=+nd:= .sa;pta; a;ta .sa;a;d:=+aH Á Á 74 Á Á

ÁÁ I+. a;ta (ra;a;ya; a;ta:=+a:ja;sa;pta; a;taH .sa;ma;a;pta;a ÁÁ


k+:
a;va;ta;a;
a;kR+:k+:a;sMa;h;a;ya k+:ya;a;Na;gua;Na;Za;a; a;l+.nea Á
(ra;a;ma;tea :vea;ñÍ*:+.
öÐÅ fe;Za;a;ya :vea;d;a;nta;gua:=+vea na;maH Á Á

www.prapatti.com 175 Sunder Kidambi


(ra;aH
(ra;a;ma;tea .=+a;ma;a;nua:$a;a;ya na;maH
(ra;a;ma;tea ; a;na;ga;ma;a;nta;ma;h;a;de ; a;Za;k+:a;ya na;maH

Á Á (ra;a;de ; a;Za;k+:ma;ñ*:+.
çÅÅ Í L+:m,a Á Á
(ra;a;ma;a;n,a :vea;ñÍ*:+.
öÐÅ f;na;a;Ta;a;yRaH k+:
a;va;ta;a;
a;kR+:k+:ke+:sa:= +a Á
:vea;d;a;nta;a;.ca;a;yRa;va;ya;eRa mea .sa; a;Ša;Da:†a;Ma .sa;d;a &+.
a;d Á Á

(ra;a;ma;l+.[ma;Na ya;ea;ga;a;ndÒ ;a;sa:;d


Äâ ;a;nta ;
a;va:$a;ya;Dva:$a;m,a Á
;
a;va:(õ;a;a;a;ma:ˆa ku+:l+.ea;;‘
ÂåÅU +tMa va:=+d;a;yRa;ma;hM Ba:$ea Á Á

.sa;vRa;ta:n:a .~va;ta:n:a;a;ya ;a;sMa;h;a;ya k+:


a;va;va;a;
a;d;na;a;m,a Á
:vea;d;a;nta;a;.ca;a;yRa va;ya;Ra;ya :vea;ñÍ*:+.
öÐÅ fe;Za;a;ya ma;ñÍ*:+.
çÅÅ L+:m,a Á Á 1 Á Á

na;Ba;~ya;ma;a;a;sa (ra;ea;Na;a;ya;a;m,a A;va;ta;a;Na;Ra;ya .sUa:=+yea Á


;
a;va:(õ;a;a;a;ma:ˆa;a;nva;ya;a;ya;a;~tua :vea;ñÍ*:+.
öÐÅ fe;Za;a;ya ma;ñÍ*:+.
çÅÅ L+:m,a Á Á 2 Á Á

;
a;pa;ta;a ya;~ya;a;na;nta;sUa;a:=.H :pua;Nq+= +a;k+:a;[a ya:$va;naH Á
:pa;Ea:ˆa;ea ya;~ta;na;ya;~ta;ea;ta;a:=+}ba;a;ya;a;~ta;~ya ma;ñÍ*:+.
çÅÅ L+:m,a Á Á 3 Á Á

:vea;ñÍ*:+.
öÐÅ fe;Za;a;va;ta;a:=+ea.Y;yMa ta:.ȑŠ+Nf;Ma;Za;ea.Y;Ta;va;a Ba;vea;t,a Á
ya;ta;a;ndÒ+Ma;Za;ea.Y;Ta;vea;tyea;vMa ;
a;va;ta;#ya;Ra;ya;a;~tua ma;ñÍ*:+.
çÅÅ L+:m,a Á Á 4 Á Á

(ra;a;Ba;a;Sya;k+:a:=.H :pa;nTa;a;na;m,a A;a;tma;na;a d; a;ZRa;tMa :pua;naH Á


o+;d Äâ ;tRua;ma;a;ga;ta;ea nUa;na;m,a I+.tyua;#ta;a;ya;a;~tua ma;ñÍ*:+.
çÅÅ L+:m,a Á Á 5 Á Á

ya;ea ba;a;yea va:=+d;a;yRa;~ya :pra;a;.ca;a;yRa;~ya :pa:=+Ma d;ya;a;m,a Á


ÄâM ga;a;ma;taH ta;smEa ya;ea;gya;a;ya ma;ñÍ*:+.
A;va;a;pya vax ; a:;d çÅÅ L+:m,a Á Á 6 Á Á

.=+a;ma;a;nua:$a;a;ya;Ra;d;a:ˆea;ya;a;t,a ma;a;tua;l+.a;t,a .sa;k+:l+.aH k+:l+.aH Á


A;va;a;pa ;
a;vMa;Za;tya;b.de yaH ta;smEa :pra;a;¼a;a;ya ma;ñÍ*:+. çÅÅ L+:m,a Á Á 7 Á Á

(rua;ta;pra;k+:a; a;Za;k+:a BUa;ma;Ea yea;na;a;d;Ea :pa;a:=;=+a;[a;ta;a Á


:pra;va; a;tRa;ta;a . ca :pa;a:ˆea;Sua ta;smEa (rea;SF+.a;ya ma;ñÍ*:+.
çÅÅ L+:m,a Á Á ¸ Á Á
ñÍÅ L+:m,a
(ra;a;de ; a;Za;k+:ma;çÅ*:+. (ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na

.sa;Ma;~kx+:ta;a;a;Ba;dÒ+Ra;a;ma;q +.a;a;BaH ba;–ë+:a;a;BaH kx+: a;ta;a;Ba:$Ra;na;a;n,a Á


ya;ssa;mua:…a;a;va;ya;a;ma;a;sa ta;smEa .sea;v.ya;a;ya ma;ñÍ*:+. çÅÅ L+:m,a Á Á 9 Á Á

yaH K.ya;a; a;ta l+.a;Ba :pUa:$a;a;sua ;


a;va;mua;Ka;ea ;vEa;SNa;vea .$a;nea Á
kÒ+:ya;Na;a;ya d;Za;Ma :pra;a;ptaH ta;smEa Ba;v.ya;a;ya ma;ñÍ*:+.
çÅÅ L+:m,a Á Á 10 Á Á

ya;sma;a;de ;va ma;ya;a .sa;va Za;a;~:a;ma;g{a;a;


a;h na;a;nya;taH Á
ta;smEa :vea;ñÍ*:+.
öÐÅ f;na;a;Ta;a;ya ma;ma na;a;Ta;a;ya ma;ñÍ*:+.
çÅÅ L+:m,a Á Á 11 Á Á

;
a;pa:ˆea b.ra;;ea;pa;de ;Sf"e mea gua:=+vea ;dE ;va;ta;a;ya . ca Á
:pra;a;pya;a;ya :pra;a;pa;k+:a;ya;a;~tua :vea;ñÍ*:+.
öÐÅ fe;Za;a;ya ma;ñÍ*:+.
çÅÅ L+:m,a Á Á 12 Á Á

yaH kx+:tMa va:=+d;a;yeRa;Na :vea;d;a;nta;a;.ca;a;yRa ma;ñÍ*:+.


çÅÅ L+:m,a Á
A;a;Za;a;~tea.Y;nua;
a;d;nMa .sa;ea.Y;
a;pa Ba;vea;n,a ma;ñÍ*:+.
çÅÅ L Ba;a:$a;na;m,a Á Á 13 Á Á

.sa;pta; a;ta .=+‡a ma;a; a;l+.k+:a

Ba;a;dÒ+pa;d;ma;a;sa;ga;ta ;
a;va;SNua;
a;va;ma;l+.[eRa
:vea;ñÍ*:+.
öÐÅ f;ma;h ;a;Dra;pa; a;ta ta;a;TRa;
a;d;na;BUa;tea Á
:pra;a;du:=+Ba;va:…a;ga; a;ta ;dE ;tya :a:=+pua;Ga;Nf;a
h;nta k+:
a;va;ta;a;
a;kR+:k max ;gea;ndÒ gua:+:mUa;tya;Ra Á Á

.sa;Za:ËñÍÉ*;+.ÅÅ .ca;kÒ+:l+.a;nC+.naH .sa;dU;DvRa;pua;Nq"+.ma;a;Nq+.


/ /  taH
îåÉ
.sa;k+:NF+.l+.ç+;a;sa:†u a;l+.~ya;na;GRa :pa;‘íåÅ+a;ma;a; a;l+.k;H Á
;a;sa;ta;a;nta:= +a;ya .sUa:†a:= +a;ya ya;¼a;sUa:ˆa Za;ea;a;Ba;taH
ma;ma;a;
a;va:=+~tua ma;a;na;sea gua:;H .sa :vea;ñÍöÐ*:+. Å fe:(õ;a:=.H Á Á

A;na;nta .sUa;a:= .sUa;na;vea.Y;a;Ba;na;ndùÅ;a;ma;a;na ;vEa;Ba;va;a;d,


;
a;d;ga;nta va;a;
a;d;hM ;sa .$Ea:ˆa;k+:a;l+.mea;Ga :de ; a;Za;k+:a;t,a Á
o+.pa;a:†a .sa;vRa;Za;a;sa;na;a;ya h;nta va;SRa ;
a;vMa;Za;ta;Ea
/ / Ò +:ya;a.Y;~tua :vea;ñÍöÐ*:+.
:pua;naH+pua;na;nRa;ma;a;~k Å fe;Za .sUa:=+yea Á Á

Sunder Kidambi 178 www.prapatti.com


(ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na ñÍÅ L+:m,a
(ra;a;de ; a;Za;k+:ma;çÅ*:+.

k+:
a;va;ta;a;
a;kR+:k k+:l+.Ba;v.ra:$a k+:ba;l+.a;kx+: a;ta;a;sMa;hM
k+:ma;l+.a;pa; a;ta k+.+:Na;a:=+sa :pa;a:=+va; a;DRa;ta ba;ea;Da;m,a Á
ya; a;ta;na;a;ya;k :pa;d;pa;ñÍöÐ*:+$a
Å yua;ga;l+.a :pa:=+ta:n:Ma
Ba:$a ma;a;na;sa bua;Da;vea;ñÍöÐ*:+.
Å f;pa; a;ta;de ; a;Za;k+:ma; a;na;Za;m,a Á Á

k+:l+.yea .sa;ta;tMa k+.+:Na;a .$a;l+. a;DMa


k+.+:Na;a ;
a;va;Sa;yMa k+:ma;l+.a; a;Da;pa;teaH Á
k+: a;l ;vEa;a:= Za;F+.a;a:= va;.ca;ea .=+a;sa;kM
k+:
a;va;ta;a;
a;kR+:k :ke+:sa;a:= .sUa;a:= gua:+:m,a Á Á

gua:=+Ea va;a;
a;d;hM ;sa;a;}bua;d;a;.ca;a;yRa; a;Za;Syea
.$a;na;a Ba;a;#ta;h
/ / / /  ;a;na;a ya;ta;a;ndÒ+a;
a;pra;ya;aH .~yuaH Á
ya;ta;a;ndÒ+a;
a;pra;ya;a ;
a;va;SNua k+:a:+:Nya;dU:=+aH
ku+:ta;ea mua;a;#ta;va;a;ta;R
//// a ;
a;h ta;a;dx ;a;gva;Da;a;na;a;m,
/ a ÁÁ

:vea;de .sa;Via;a;ta Kea;de mua; a;na:$a;na va;.ca;nea :pra;a;pta; a;na;tya;a;va;ma;a;nea


.sMa;k
+:a;NeRa .sa;vRa;va;NeRa .sa; a;ta ta;d;nua;gua;Nea ; a;na;Spra;ma;a;Nea :pua:=+a;Nea Á
ma;a;ya;a;va;a;de .sa;ma;ea;de k+: a;l+.k+:lu +.Sa va;Za;a;.cCU+.nya;va;a;de .Y;
a;va;va;a;de
;Da;mRa:ˆa;a;Na;a;ya ya;ea.Y;BUa;t,a .sa .$a;ya; a;ta Ba;ga;va;a;n,a ;
a;va;SNua ;Ga;Nf;a;va;ta;a:=.H Á Á

ÁÁ I+. a;ta (ra;a;de ; a;Za;k+:ma;ñÍ*:+.


çÅÅ L+:m,a .sa;ma;a;pta;m,a ÁÁ

k+:
a;va;ta;a;
a;kR+:k+:a;sMa;h;a;ya k+:ya;a;Na;gua;Na;Za;a; a;l+.nea Á
(ra;a;ma;tea :vea;ñÍ*:+.
öÐÅ fe;Za;a;ya :vea;d;a;nta;gua:=+vea na;maH Á Á

va;a;
a;d;
a;dõ;pa; a;Za:=+ea;Ba;ñÍ*:+.
çÅÅ pa;Vca;a;na;na;pa:=+a;kÒ+:maH Á
(ra;a;ma;a;n,a :vea;ñÍ*:+.
öÐÅ f;na;a;Ta;a;yRaH ; a;.ca:=M ;
a;va:$a;ya;ta;Ma Bua;
a;va Á Á

www.prapatti.com 179 Sunder Kidambi


(ra;aH
(ra;a;ma;tea .=+a;ma;a;nua:$a;a;ya na;maH
(ra;a;ma;tea ; a;na;ga;ma;a;nta;ma;h;a;de ; a;Za;k+:a;ya na;maH

çÅÅ Í L+:a;Za;a;sa;na:(ìÅÉ;+ea;k+:aH Á Á
Á Á (ra;a;
a;d;v.ya;de ;Za;ma;ñ*:+.
(ra;a;ma;a;n,a :vea;ñÍ*:+.
öÐÅ f;na;a;Ta;a;yRaH k+:
a;va;ta;a;
a;kR+:k+:ke+:sa:= +a Á
:vea;d;a;nta;a;.ca;a;yRa;va;ya;eRa mea .sa; a;Ša;Da:†a;Ma .sa;d;a &+.
a;d Á Á

(ra;a .sa;a:=+sa;a:=+m,a
( (ra;a:=+ñÍ*:+.
çÅÅ m,a )

;
a;va; a;Da;
a;va;
a;h;ta;sa;pa;ya;a va;a;ta;d;ea;Sa;a;nua;Sa;ñÍ*:+.
çÅÅ a;m,a
o+.pa; a;.ca;ta;Da;na;Da;a;nya;a;mua;tsa;vEaH .~tya;a;na;h;Sa;Ra;m,a Á
.~va;ya;mua;pa; a;.ca;nua ; a;na;tyMa .=+ñÍçÅ*:+.Å Da;a;ma;n,a .~va:=+[a;Ma
Za;a;ma;ta;
a;va;ma;ta;pa;[a;Ma Za;a:(õ;a;ta;Ma .=+ñÍ*:+.
çÅÅ l+.[ma;a;m,a Á Á 1 Á Á

(ra;a .=+h;~ya;na;va;na;a;ta;m,a
( :vea;ñÍ*:+.
öÐÅ f;a;
a;dÒ.H )

:pra;Za;a;ma;ta;k+: a;l+.d;ea;Sa;Ma :pra;a:$ya;Ba;ea;ga;a;nua;ba;nDa;Ma


.sa;mua;
a;d;ta;gua;Na:$a;a;ta;Ma .sa;}ya;ga;a;.ca;a:=+yua;#ta;a;m,a Á
; a;(ra;ta:$a;na;ba;hu;ma;a;nya;Ma (rea;ya;sa;Ma :vea;ñÍ*:+.öÐÅ f;a;dÒ+Ea
; a;(ra;ya;mua;pa; a;.ca;nua ; a;na;tyMa (ra;a; a;na;va;a;sa tva;mea;va Á Á 2 Á Á

(ra;a ta;tva;na;va;na;a;ta;m,a
( k+:a;Vca;a;pua:=+m,a )

va:=+d ;
a;va:=+.ca;ya tvMa va;a;a:=+ta;a;Zea;Sa;d;ea;Sa;Ma
:pua;na:+:pa; a;.ca;ta;pua;Nya;Ma BUa;
a;Sa;ta;Ma :pua;Nya;k+:ea;f“a;a Á
;a;sa;ta;mua;
a;d;ta;ma;na;ea;a;Ba;~ta;a;va;kE+: a;nRa;tya;sea;v.ya;Ma
h;ta;a:=+pua:$a;na;ya;ea;ga;Ma h;a;~ta;Da;a;}
/ / / îå:aH .sa;mxa; a:;d
Äâ ;m,a Á Á 3 Á Á
ñÍÅ L+:a;Za;a;sa;na:(ì;+eÉ Å a;k+:aH
(ra;a;
a;d;v.ya;de ;Za;ma;çÅ*:+. (ra;a;de ; a;Za;k+:~ta;ea:ˆa;a; a;Na

; a;ta:+:na;a:=+a;ya;Na;pua:=+m,a

na;va;na;va;ba;hu;Ba;ea;ga;Ma na;a;Ta na;a:=+a;ya;Na tvMa


;
a;va:=+.ca;ya du;a:=+ta;Ea;GEa;~ta;a;ma;na;a;Gra;a;ta;ga;nDa;a;m,a Á
.sa;h:$a;sua;l+.Ba;d;a;~yEaH .sa; a;;‘ ÂåÅ ;=+Bya;TRa;na;a;ya;Ma
ya; a;ta;pa;a:=+bxa;Q+&+.dùÅ;a;Ma ya;a;d;va;a;dÒe.H .sa;max ; a:;d
Äâ ;m,a Á Á 4 Á Á

(ra;a .=+h;~ya;pa;d;va;a

(ra;a:=+ñÍ*:+.
çÅÅ
a;dõ:=+d;vxa;Sa;a;
a;dÒ+pUa;vRa;ke+:Sua
.~Ta;a;nea;Sua ;a;~Ta:=+

/ / /  a;va;Ba;va;a Ba;va;tsa;pa;ya;Ra Á
A;a;k+:pMa va:=+d ;
a;va;DUa;ta;vEa;a:=+pa;[a;a
BUa;ya;~ya;a Ba;va;d;nua;k+:}å.pa;yEa;va BUa;ya;a;t,a Á Á 5 Á Á

ÁÁ I+. a;ta (ra;a;


a;d;v.ya;de ;Za;ma;ñÍ*:+.
çÅÅ L+:a;Za;a;sa;na:(ìÉÅ;+ea;k+:aH .sa;ma;a;pta;aH ÁÁ

k+:
a;va;ta;a;
a;kR+:k+:a;sMa;h;a;ya k+:ya;a;Na;gua;Na;Za;a; a;l+.nea Á
(ra;a;ma;tea :vea;ñÍ*:+.
öÐÅ fe;Za;a;ya :vea;d;a;nta;gua:=+vea na;maH Á Á

Sunder Kidambi 182 www.prapatti.com

You might also like