ÅøãÅøã¹à³Aõ¡Ì¡– Źo}

A¡=à³õìt¡ l¡üš[>ȃ
Åøã * šàƒi¡ãA¡à
ëÅÃàA¡ Î}J¸à - 22
ë³ài¡ šõË¡à - 115

ít¡[v¡¹ãÚ
(1) A¡=à³õt¡, šõ– 99 Åøã³ * šàƒi¡ãA¡à
¤øìÕ¡¹ Ѭ¹ê¡š ³åìJ ‘‘™ìt¡à ¤àìW¡à [>¤t¢¡ì”z¡ú
¤ºà ™àÚ >à¡ú "šøàš¸ ³>Îà Î}¡ú ( 2¡ú 4)
Îà¹à=¢ :: Ѭà³ã ëºàìA¡Å«¹à>@ƒ (1³, 503-6)
Ѭà³ã \åÊ¡à>@ƒ (109)—
Åøã šøóå¡ÀA¡à”z ¤Îå (Å}A¡¹-¹}K¹à³à>å\ —¹à‹àAõ¡Ì¡à>—
(135 - 36) —Î}ì™à\>
ëÅÃàìA¡¹ šõË¡à Î}J¸à - 9
(2) šõ– 111 šàƒi¡ãA¡à í³yàÚoã
[t¡[> Ç¡‡ý¡ ³>; ³>-&¹ ³>åȸàoà} A¡à¹o} ¤Þê¡ì³àÛ¡ìÚà–¡ú
Ç¡‡ý¡ ¤å[‡ý¡¹ ëKàW¡¹¡ú ¤Þê¡àÚ [¤ÈÚàÅ[U ë³àìÛ¡ [>[¤¢ÈÚ} Ѷõt¡[³[t¡¡úú (6¡ú34)
Commentary of Ramatirtha–text with commen-
tary and translation in English by E. B. Cowell
(129 - 131)— 7. A.B. Van Buitenen (149)
ëÅÃàìA¡¹ šõË¡à – 8- ë³ài¡ 17
(3)šõ– 128 ' ³år¡³
Ît¡¸šì= #Å«¹ìA¡ šà*Úà ™àÚ Îìt¡¸> º®¡¸ÑzšÎà ëÒ¸È "àuà,
ÎθÎ`¡àì>> ¤øÕ¡W¡ì™¢¸o [>t¡¸³ô¡ú
.... ™} šÅ¸[”z ™t¡Ú– Û¡ãoìƒàÈà–¡úú (3¡ú1¡ú5)
Ѭà³ã ëºàìA¡Å«¹à>@ƒ (1³, 282)— ëKà[¤@ƒìKàšàº
³åìJàšà‹¸àÚ (203-4, 173-4)
Sri Aurobindo (206)
(4) ' ' ³år¡A¡
Ît¡¸ì³¤ \Úìt¡ >à>õt¡}
Îìt¡¸> š”‚à [¤t¡ìt¡à 냤™à>–¡ú
... ™y t¡;Ît¡¸Î¸ š¹³} [>‹à>³ô¡úú (3¡ú1¡ú6)
Ѭà³ã K´±ã¹à>@ƒ (229) — l¡– ³Òà>೤øt¡ ¤øÕ¡W¡à¹ã (1³, 119) —Sri Aurobindo (206) —Åøã šøóå¡ÀA¡à”z
¤Îå (195) —S. Radhakrishnan (119)—
Î}ì™à\>
³år¡ìA¡¹ ƒåÒü ëÅÃàìA¡¹ šõ– Î}J¸à 8—ë³ài¡ 25
(5) 144 Åøã³ * šàƒi¡ãA¡à A¡k¡
\àÚìt¡ [´÷Úìt¡ ¤à [¤š[ÆW¡ÄàÚ}
...> Ò>¸ìt¡ Ò>¸ ³àì> Źã칡úú (1¡ú2¡ú18)
(6) ' ' "ìoà¹oãÚà>ô ³Òìt¡à ³ÒãÚà>ô
...‹àtå¡šøÎàƒ@µ[Ò³à>³àu>–¡úú (1¡ú2¡ú20)
Îà¹à=¢ :– l¡– ³Òà>೤øt¡ ¤øÕ¡W¡à¹ã (1³, 71-72)—
Åøã šøó¡å ÀA¡à”z ¤Îå (1³, ¹à‹àAõ¡Ì¡>, (54, 59)—
Î}ì™à\>
6 — 31
(7)189 ' ³år¡A¡
[A¡ \àì>à, "³õt¡Aå¡ìr¡ ëA¡à>* ¹A¡ì³ ¤øîա줃³³õt¡} šå¹Ñzàƒô¤øÕ¡
šØl¡à¡ú t¡à Ñz¤ A¡ì¹Òü ëÒàA¡ "=¤à šÆW¡àƒô¤øÕ¡ ƒ[Û¡ot¡ìÆW¡àv¡ì¹o¡ú
ìA¡l¡ü ‹àB¡à ë³ì¹ìá "๠tå¡[³ "‹ìÆW¡à§¡} W¡ šøÎõt¡}
Aå¡ìr¡ šìØl¡ ëKá, &A¡Òü 󡺡ú ¤øîա줃} [¤Å«[³ƒ} ¤[¹Ë¡³ô¡úú (2¡ú2¡ú11)
Ѭà³ã ëºàìA¡Å«¹à>@ƒ (1³, 274 - 75) —
ëKà[¤@ƒìKàšàº ³åìJàšà‹¸àÚ (164 - 65)—l¡–
³Òà>೤øt¡ ¤øÕ¡W¡à¹ã (1³, 114 - 115) —
Î}ì™à\>
šõ– 5— ë³ài¡ 36
(8)182 — ' ³àr¡A¡¸
Τ [\[>Î &òìi¡à ÒìÚ ëKìá, >à”z– šø`¡} > ¤[ÒÍß`¡} ë>஡Út¡– šø`¡}>
[A¡”ñ, ¤øÕ¡ l¡ü[YÊ¡ ÒÚ >àÒü¡ú šø`¡à>Q>} > šø`¡} >àšø`¡³ô¡ú
"ƒõÊ¡³¤¸¤Òà=¢³NøàÒ¸³ºÛ¡o³[W¡r¡¸³¤¸š-
ëƒÅ¸ì³A¡àušøt¡¸ÚÅà¹} šøšìe¡àšÅÚ} Åà”z}
[Ť³î‡t¡} W¡tå¡=¢} ³>¸ì”z¡ú Å "àuà¡ú
Î [¤ì`¡Ú– ¡úú (7)
Îà¹à=¢ – Ѭà³ã ëºàìA¡Å«¹à>@ƒ (1³, 329 - 31) — l¡– ³Òà>೤øt¡
¤øÕ¡W¡à¹ã (1³, 141 - 42) [Ò¹sµÚ ³åìJàšà‹¸àÚ (57),
S. Radhakrishnan (35-36) — Î}ì™à\>¡ú
ëÅÃàìA¡¹ šõ– 10 — ë³ài¡ 46
(9)182 ' ³år¡A¡
‘‘Îœ¡³ ëƒl¡ü[Øl¡ìt¡ [KìÚ ™à ëƒJìº, [®¡ƒ¸ìt¡ ÒꡃÚNø[”‚[Æá\¸ì”z Τ¢Î}ÅÚà–¡ú
&ìA¡¤àì¹ "¤àA¡¡ú "à>ì@ƒ [¤â«º¡ú %Û¡ãÚì”z W¡àθ ¤à³¢à[> t¡[Ѷ>ô ƒõìÊ¡ š¹à¤ì¹¡úú (2¡ú2¡ú8)
"๠[\`¡àÎà A¡¹ìt¡ Òº >à ‘&Òü [A¡ ¹à\à?’
ìƒìJÒü Τ Î}ÅÚ W¡ìº ëKº¡ú’’ Ѭà³ã ëºàìA¡Å«¹à>@ƒ (1³, 272 - 73) —l¡–
³Òà>೤øt¡ ¤øÕ¡W¡à¹ã (1³, 113), Swami Sivananda
(Vol.I, 367-69) —Sri Aurobindo (204)—
Åøãšøóå¡ÀA¡à”z ¤Îå ( Å}A¡¹ - ¹}K¹à³à>å\ - 207),
Ѭà³ã ®è¡ìt¡Åà>@ƒ (74-75) — Î}ì™à\>¡ú
šõ– 5 - ë³ài¡ 51
(10) 210 ' áàì@ƒàK¸
..."à`¡à P¡¹ç¡ [A¡ šøìÚà\>? Åøã¹à³Aõ¡Ì¡ - t¡Î¸ ™=à[®¡>Ò>} šø³åW¡¸ šø¤øç Úàìƒt¡à}
"ì>ìA¡¹ šøìÚà\> "àìá¡ú [ƒÅ} KÞê¡à¹à &t¡à} [ƒÅ}
t¡ì¤ P¡¹ç¡¤àìA¡¸ [¤Å«àÎ A¡¹ìt¡ ÒÚ¡ú ... ¤øìƒ[t¡ Î Nøà³àƒô Ñ÷à³}
šõZá> š[r¡ìt¡à 볋à¤ã
KÞê¡à¹à>ì¤àšÎ´šìƒ¸ît¡¤ ë³ì¤Òà
—W¡à™¢¤à>ô šå¹ç¡ìÈà 뤃 t¡Î¸
t¡à¤ìƒ¤ [W¡¹} ™à¤Ä [¤ì³àìÛ¡Ò=
Å´š;θ Òü[t¡ ¡úú 6¡ú14¡ú2
Ѭà³ã ëºàìA¡Å«¹à>@ƒ (1³, 293 - 95) — Swami
Swahananda (471-72) Î}ì™à\>¡ú
šõ– 7 — 58
222 šàƒi¡ãA¡à
(11) 229 Åøã³ (l¡üš[Åì¹à>à³) ³år¡A¡
‘‘Òà¤àìt¡P¡ìºà¹ [¤Å«àÎ ÒÚ >à! [ჸì”z Τ¢Î}ÅÚà ....
Τ¢ƒàÒü Î}ÅÚ ! t¡[Ѷ>ô ƒõìÊ¡ š¹à¤ì¹¡ú (2¡ú2¡ú8)
"àu๠ÎàÛ¡à;A¡à¹
>à Òìº Î¤ Î}ÅÚ ™àÚ >à¡ú
480 Åøã³
‘‘š[r¡t¡—[®¡ƒ¸ìt¡ ÒꡃÚNø[”‚} — &Òü ëÅÃàA¡[i¡ "àìKÒü "àìºà[W¡t¡ ÒìÚìá¡ú
[ჸì”z Τ¢Å}ÅÚà–¡ú’’
230 šàƒi¡ãA¡à
... &Òü [A¡ Ŧ ¤øÕ¡?
¤õÒƒà¹o¸A¡
t¡‡à &t¡ƒÛ¡¹} KàK¢¸ƒõÊ¡} ‰Ê¡åÅøç¡t¡}
ëÅøày³t¡} ³”|[¤`¡àt¡} [¤`¡àtõ¡
[¤`¡àtõ¡ >à>¸ƒìt¡à©[Ñz ‰Ê¡õ
>೸ƒìt¡àÒ[Ñz ³”zõ >೸ƒìt¡àÒ[Ñz
[¤`¡àìyt¡[ѶÄå J¾Û¡ì¹ KàK¢A¡àÅ
*t¡ÆW¡ ëšøàt¡ìÆW¡[t¡¡ú (3¡ú8¡ú11)
Ѭà³ã K´±ã¹à>@ƒ (247 - 48) —
ÅøãP¡oƒà\¹o ëÎ> (31) — Î}ì™à\>¡ú
5 — 63
(12) 248 ' ¤õÒƒà¹o¸A¡
#Å«¹ƒÅ¢>Òü \ã¤ì>¹ l¡üì„Ÿ¡ú Î ëÒà¤àW¡ ³ ¤à "ì¹ štå¡–
..."àuà ¤à "ì¹ ‰Ê¡¤¸ –
Åøàt¡ì¤à ³”z줸à [>[ƒ‹¸à[Ît¡ 뤸à
í³ìy¤¸àuì>à ¤à "๠ƒÅ¢ì>>
Åø¤ìo> ³t¡¸à [¤`¡àì>쳃} Τ¢}
[¤[ƒt¡³ô¡úú (2¡ú4¡ú5)
Ѭà³ã K´±ã¹à>@ƒ (3Ú, 158 - 161)—ÅøãP¡oƒàW¡¹o ëÎ>
(14) — Î}ì™à\>¡ú
 7 — 58
(13) ' í³ìyÚ¸åš[>ȃ
‘‘"[¤ƒ¸à ³à¹ ³õt塸 ÒìÚìá,
"àu¹àì³¹ \@µ ÒìÚìá¡ú’’ ³õt¡à ë³àÒ³Úã ³àt¡à \àìt¡à ë¤à‹³Ú– Îèt¡–¡ú
Îèt¡A¡‡ÚÎ}šøà육ï A¡=} ÎÞ꡸à³åšàѶìÒ¡úú
ÒꡃÚA¡àìÅ [W¡ƒà[ƒt¡¸– Îƒà ®¡àÅ[t¡ ®¡àÅ[t¡¡ú
>àÑzì³[t¡ > ëW¡àìƒ[t¡ A¡=} ÎÞ꡸à³åšàѶìÒ¡úú (2¡ú13-14)
112 Upanisads : Edited by K. L. Joshi, O. N.
Bimali and Bindiya Trivedi (434)
(14) 269 ' A¡k¡
‘‘...¤øÕ¡ δ¬ìÞê¡ [A¡áåÒü ¤ºà ™àÚ >à, í>¤ ¤àW¡à > ³>Îà šøàœ¡æ} ÅìA¡¸à > W¡Ûå¡Èà¡ú
ëA¡¤º ¤ºà ™àÚ ‘‘"[Ñz ³àyÎô¡ú’’ "Ñzã[t¡ ¤øåt¡ìt¡à©>¸y A¡=} t¡ƒåšº®¡¸ìt¡¡úú (2¡ú3¡ú12)
ëA¡¤º– ¹à³–¡ú Ѭà³ã ëºàìA¡Å«¹à>@ƒ (1³, 143) —Ѭà³ã K´±ã¹à>@ƒ
(1³, 124 - 125)—[W¡[yt¡à 냤ã (141)—
¤øÕ¡W¡à¹ã 볋àîW¡t¡>¸ (444)
5 — 75
(15) ' ' A¡k¡
"Ñzãìt¡¸ì¤àšº§¡¤¸Ññw®¡àì¤> ëW¡à®¡ìÚà–¡ú
"Ñzãìt¡¸ì¤àšº§¡Î¸ t¡w®¡à¤– šøÎãƒ[t¡¡úú (2¡ú3¡ú13)
Ѭà³ã ëºàìA¡Å«¹à>@ƒ (1³, 144) — [W¡[yt¡à 냤ã (141)
—l¡– ³Òà>೤øt¡ ¤øÕ¡W¡à¹ã (1³, 90) —¤ø Õ¡W¡à¹ã
볋àîW¡t¡>¸ (447) — l¡– Îå[³yà [³y ëQàÈ (1³, 174
- 75)—Swami Sivananda (Vol.I, 210-11)
5 — 80
(16) 270 ' ¤õÒƒà¹o¸A¡
...[A¡”ñ "à[³ [A¡áå t¡‡à &t¡ƒÛ¡¹} ... *t¡ÆW¡ ëšøàt¡ìÆW¡[W¡¡úú (3¡ú8¡ú11)
\à[>>à, ³à šå¹ç¡È (ë™ìÒtå¡ ëÅÃàA¡[i¡ "àìKÒü "àìºà[W¡t¡ ÒìÚìá, t¡àÒü
[A¡ ë³ìÚ? šå>¹àìºàW¡>๠šøìÚà\> ë>Òü)

271 ' í³ìyÚ帚[>ȃ

‘‘>à>à ÅàìÑ|¹* [A¡áå šøìÚà\> >àÒü¡ú ™[ƒ l¡üv¡³à t¡w[W¡ìv¡¤ ³‹¸³} ÅàÑ|[W¡”z>³ô¡ú
[¤ì¤A¡ >à =àìA¡, Ç¡‹å šà[r¡ìt¡¸ [A¡áå ÒÚ >à¡ú... "‹³à ³”|[W¡”zà W¡ t¡ã=¢°à”z¸‹³à‹³à¡ú (2¡ú21)
[>\¢ì> ëKàšì> ëAò¡ìƒ ëA¡òìƒ tò¡àìA¡ l¡àA¡, [t¡[>Òü 112 Upanisads (435 - 36)
Τ A¡ì¹ ëƒì¤>¡ú

(17) 271 ' í³ìyÚ帚[>ȃ

...Îà‹å ¤ºìº, ët¡à³à¹ ël¡àº (W¡à³Øl¡à¹ (ë³àÅA¡) >¤‡à¹ ³ºÑ÷ठ΃àA¡àìº Ñ¬®¡à¤\³ô¡ú
[A¡ š[¹ÑHþà¹? ƒåK¢Þê¡} ƒå³¢ìºàìšt¡} ÑšõÊ¡à Ñ•à³} [¤‹ãÚìt¡¡úú (2¡ú6)
112 Upanisads :
Edited by K. L. Joshi, O. N. Bimali and
Bindiya Trivedi (434)
7 — 87
(18) 291 "[t¡[¹v¡û¡ ³år¡A¡
‘‘[t¡[> ë™ l¡üš³à¹[Òt¡—
l¡üš³à [ƒìÚ ¤åc¡à¤à¹ [Ò¹sµìÚ šì¹ ëA¡àìÅ [¤¹\} ¤øÒôt¡³ [>ÍHº³ô¡ú
ë\à ë>Òü¡ú "Þê¡A¡à¹ * t¡Záå°} ë\¸à[t¡Èà} ë\¸à[t¡Ñzƒ¸ƒàu[¤ìƒà [¤ƒå–¡úú (2¡ú2¡ú9)
"àìºà¹ ³ì‹¸ —
& \Øl¡ "àìºà >Ú¡ú’’ Ѭà³ã K´±ã¹à>@ƒ (1³, 222)
—Ѭà³ã ëºàìA¡Å«¹à>@ƒ (1³, 273)
—ëKà[¤@ƒìKàšàº ³åìJàšà‹¸àÚ (162 - 63)
3 — 90
(19) šõ– 291 ' ëÅ«t¡àÅ«t¡¹
"à³à¹ ™J> [t¡[> "¤Ñ‚à ¤ƒìº ëƒ> â«} Ñ|ã šl¡ü=à³[Î, â«} A塳๠l¡üt¡ ¤à A塳à¹ã¡ú
™J> ºãºàìt¡ ³> >à[³ìÚ "àì>>— â«} \ãìo¢à ƒìr¡> ¤e¡[Î â«} \àìt¡à ®¡¤[Î [¤Å«ìt¡à³åJ–
t¡J> ëƒ[J #Å«¹—³àÚà—\㤠\Kt¡— (4¡ú3)
[t¡[> Τ ÒìÚ ¹ìÚìá>¡ú Ѭà³ã ëºàìA¡Å«¹à>@ƒ (1³, 635 - 636),
šõ– 437 ‘‘Åøã¹à³Aõ¡Ì¡ (ÎÒàìθ) Åøãšøóå¡ÀA¡à”z ¤Îå (ƒåK¢àW¡¹o Îà}J¸t¡ã=¢, Ѭà³ã [¤Ç¡‡ý¡à>@ƒ,
tå¡[³ ëA¡ ¤º ëƒ[J; #Å«¹Òü Τ ÒìÚ ¹ìÚìá>— Ѭà³ã K´±ã¹à>@ƒ, ¹à‹àAõ¡Ì¡à> - 325)
³àÚà, \ã¤, \K;, W¡tå¡[¤¢}Å[t¡ t¡w¡ú’’ —l¡– ³Òà>೤øt¡ ¤øÕ¡W¡à¹ã (170)

(20) šõ– 375
‘‘[A¡”ñ A¡à[³>ã A¡àe¡>t¡¸àK >à
Òìº Òì¤ >à¡ú
"à[³ [t¡> t¡¸àK
A¡ì¹[áºà³—\[³>, \¹ç¡, i¡àA¡à¡ú’’
(21) 732 ' ¤õÒƒà¹o¸A¡
‘‘...ìt¡³[> ÅàìÑ|¹ Î๠ë\ì>
[>ìÚ "๠¤Òü šØl¡¤à¹ [A¡
ƒ¹A¡à¹? &J> Îà‹>-®¡\>¡ú
2 — 92
' š¹³Ò}Î
"=à¤ìºàA¡>³àìyo "¤à‹A¡ Òü[t¡ ëW¡; t¡ƒô¤à‹ìA¡àÒìv¡¸¤¡ú
™Ñ¶à[Š±Ûå¡[Ò¢¹o¸ ¹àìγ ƒõÊ¡e¡ Î ¤øÕ¡Òà ®¡ì¤;¡ú
...NøàÒ¸e¡ šì¤¢ A¡à³à ³ì>àKt¡à ¤¸à¤t¢¡ì”z¡úú (14)
l¡üš[>ȃ Nø”‚ऺã :
Ît¡ãÅW¡@ƒø ³åìJàšà‹¸àÚ (δšà[ƒt¡ &¤} ¤Îå³t¡ã Îà[Òt¡¸
³[@ƒ¹ šøA¡à[Åt¡ — 71)—
112 Upanisads Edited by K. L. Jashi O. N. Bimali
and Bindiya Trivedi (369 - 70)
7 — 99
t¡ì³¤ ‹ãì¹à [¤`¡àÚ šø`¡à} A塤¢ãt¡ ¤øàÕ¡o–¡ú
>à>勸àÚàƒô ¤Òèe¡¸¦à> ¤àìW¡à [¤NÃàš>} [Ò t¡;¡úú (4¡ú4¡ú21)
S. Radhakrishnan (53)
l¡– ³Òà>೤øt¡ ¤øÕ¡W¡à¹ã (2Ú, 113 - 14)
— Ѭà³ã Îì”zàÈà>@ƒ (242)—
[W¡v¡¹g> ëQàÈຠ(596)
6 — 105
(22) 748 "[t¡[¹v¡û¡ ít¡[v¡¹ãÚ
‘‘... ëÒ #Å«¹, tå¡[³ ¹Î, "à[³ ¹[ÎA¡¡ú’’ "·à Òüƒ³Nø "àÎã;¡ú t¡ìt¡à í¤ Îƒ\àÚt¡¡ú ... t¡ìw¤ ®¡Ú}
[¤ƒèìÈੳÞà>θ¡ú t¡ƒìšÈ¸ ëÅÃàìA¡à ®¡¤[t¡¡úú (2¡ú7¡ú1)
Ѭà³ã ëºàìA¡Å«¹à>@ƒ (1³, 516 - 520) —[Ò¹sµÚ
³åìJàšà‹¸àÚ (86-87, 98), Ѭà³ã \åÊ¡à>@ƒ (142 -
43)— Î}ì™à\>¡ú
8 — 115

———
 ÅøãÅøã¹à³Aõ¡Ì¡– Źo}

A¡=à³õìt¡ l¡üš[>ȃ
"[t¡[¹v¡û¡ + šàƒi¡ãA¡à
ëÅÃàA¡ Î}J¸à - 46 + 22 = 68
ë³ài¡ šõË¡à - 254 + 115 = 369

"[t¡[¹v¡û¡
(1) A¡=à³õ
¤øÕ¡ ë™t¡,[A¡šõ–³åì48 - ™àÚ
J ¤ºà 50 >à¡ú ... [A¡”ñ &A¡[i¡ (A¡=à³õìt¡¹ šõË¡à 99-& Åøã³ ít¡[v¡¹ãÚ l¡üš[>È샹
[\[>Î ëA¡¤º l¡ü[ZáÊ¡ ÒÚ >àÒü, ëÎ [\[>Î[i¡ 2¡ú4¡ú1 ëÅÃàA¡[i¡¹ l¡ü‡¡õý [t¡ [ƒìÚìá> ‘‘¤øìÕ¡¹ Ѭ¹¡ê š ³åìJ
¤øÕ¡¡ú ¤ºà ™àÚ >à’’, &Òü šøÎìU¡ú &Jàì> "à³¹à t¡àÒü &A¡Òü
l¡üš[>ȃ ë=ìA¡ šøàÎ[UA¡ 2¡ú9¡ú1 ëÅÃàA¡[i¡ [>ìÚ W¡W¢¡à
A¡¹[á¡ú)

ít¡[v¡¹ãÚ
™ìt¡à ¤àìW¡à [>¤t¢¡ì”z¡ú "šøàš¸ ³>Îà ÎÒ¡ú
"à>@ƒ} ¤øÕ¡ìoà [¤‡à>¡ú ...
™ &¤} 뤃¡ú Òüt¡å ¸š[>ȃ¡ú (2¡ú9¡ú1)
Îà¹à=¢ – Ѭà³ã K´±ã¹à>@ƒ (1³, šõ– 310)—
Ѭà³ã ëºàìA¡Å«¹à>@ƒ (1³, 529 - 32)—
"t塺W¡@ƒø ëÎ> (420-21)—Rabindranath Tagore
(The Philosophy of the Upaniùads by S.
Radhakrishnan with a Foreword by
Rabidnranath Tagore, xi - xii)—Åøãšøó¡å ÀA¡à”z ¤Îå
(Å}A¡¹ - ¹}K¹à³à>å\³—¹¤ã@ƒø>à=, 146 - 148)
Î}ì™à\>¡ú
ëÅÃàA¡[i¡¹ šõË¡à Î}J¸à 9 — ë³ài¡ 9
(2) šõ– 49 ' ëA¡>
ëÎ ëºàA¡ ³åJ Òòà A¡ì¹ ¤ìº, — *! [A¡ ™K¸à³t¡} t¡Î¸ ³t¡} ³t¡} ™ƒ¸ 뤃 Ζ¡ú
ëƒJºå³! ‘[A¡ [ÒìÀຠA¡ìÀàº!’ ¤øìÕ¡¹ "[¤`¡àt¡} [¤\à>t¡à} [¤`¡àt¡³[¤\à>t¡à³ô¡úú (2¡ú3)
A¡=à* ëÎÒü¹A¡³¡ú
Sri Aurobindo (103) — l¡– ³Òà>೤øt¡ ¤øÕ¡W¡à¹ã (1³,
47 - 48) — Ѭà³ã ¹U>à=à>@ƒ (194 - 195)—
ëKà[¤@ƒìKàšàº ³åìJàšà‹¸àÚ (95 - 96) Î}ì™à\>¡ú
6 — 15
(3) šõ– 82 "[t¡[¹v¡û¡
‘‘l¡üì„Ÿ — \ã¤àuà * š¹³àuà¹
ë™àK¡ú ë™àKã [¤ÈÚ ë=ìA¡ ³> Aå¡[Øl¡ìÚ
ºÚ * š¹³àuà* ³> [Ñ‚¹ A¡¹ìt¡ ëW¡Ê¡à
A¡ì¹¡ú t¡àÒü šø=³ "¤Ñ‚àÚ [>\¢ì> [Ñ‚¹
"àÎì> ">>¸³> ÒìÚ ‹¸à>[W¡”zà A¡ì¹¡ú’’
(4) ' ' Ûå¡[¹A¡
Ûå¡[¹A¡
뤃t¡wà=¢[¤[Òt¡} ™ì=àv¡û¡}[Ò Ñ¬Ú} ®è¡¤à¡ú
[>¹Å¦} ëƒÅ³àÑ‚àÚ t¡yàÎ>³¤[Ñ‚t¡–¡úú (2¡ú2)
Aè¡ì³¢àÒÎà³ã¹ ÎÒê¡t¡¸ ³ì>à Òê¡[ƒ [>¹ç¡‹¸ W¡¡ú
³àyà‡àƒÅì™àìK> šøoì¤> Åî>– Åî>–¡úú (2¡ú3)
112 Upaniùads (Edited by K. L. Joshi, O. N. Bimali
and Bindiya Trivedi, Pt. I, 456-57)

4 — 19
(5) šõ– 85 ' ít¡[v¡¹ãÚ
‘‘™J> \K; >àÅ ÒÚ .... "ÎàìĤ Î ®¡¤[t¡¡ú "΃ô¤ìø Õ¡[t¡ ëW¡;¡ú
#Å«¹ \Kìt¡¹ "à‹à¹ ...t¡; Ît¡¸[³t¡¸àW¡Û¡ìt¡ t¡ƒìš¸È ëÅÃàìA¡ ®¡¤[t¡¡úú (2¡ú6¡ú1)
"àì‹Ú ƒåÒ¡ü ú’’ Ѭà³ã ëºàìA¡Å«¹à>@ƒ (1³, 511 - 515) — Ѭà³ã
\åÊ¡à>@ƒ (126 - 27) [Ò¹sµÚ ¤ì@ƒ¸àšà‹¸àÚ (63 -
64, 77 - 78)
(‘$o¢>à[®¡’¹ A¡=à "à³¹à šàÒü ³år¡ìA¡ (1¡ú1¡ú7) &¤}
ëÅ«t¡àÅ«t¡ì¹ 6¡ú10) :
(6) ' ' ³år¡A¡
™ì=ào¢>à[®¡– Åõ\ìt¡ KõÒ¡û ìt¡ W¡
™=à šõ[=¤¸àì³àÈ‹Ú– Î}®¡¤[”z¡ú
™=à Ît¡– šå¹ç¡Èà; ëA¡Åìºà³à[>
t¡=à©Û¡¹à; Å}®¡¤t¡ãÒ [¤¾³ô¡úú (1¡ú1¡ú7)
l¡– Îå[³t¡à [³y ëQàÈ (1³, 241 - 242)
(7) ' ' ëÅ«t¡àÅ«t¡¹
™Ñz”>ñ ஡ Òü¤ t¡”z[®¡– šøÈà>î\– Ѭ®¡à¤t¡–¡ú
냤 &A¡– Ѭ³à¤õìoà; Î ë>à ƒ‹àtå¡ ¤øÕ¡š¸Ú³ô¡úú (6¡ú10)
[W¡v¡¹g> ëQàÈຠ(139) — Î}ì™à\>¡ú
8 — 27
(8) 119 '
‘‘\ã줹 "Ò}A¡à¹Òü ³àÚà¡ú &Òü "Ò}A¡à¹ (®¡à¤àì=¢¹ [ƒA¡ ë=ìA¡ ëÅ«t¡àÅ«t¡ì¹¹ 3¡ú7 &¤} 3¡ú8 ëÅÃàA¡
Τ "हo A¡ì¹ ë¹ìJìá¡ú ƒå[i¡¹ ³ì‹¸ [¤ìÅÈ [A¡áå ó¡à¹àA¡ ë>Òü¡ú γà=¢A¡-Òü ¤ºà ™àÚ¡ú
‘‘"à[³ ³ìº Qå[W¡ì¤ \gມú’’ ™[ƒ ë™ìÒtå¡ 3¡ú8 ëÅÃàA¡[i¡ ">¸y ëƒ*Úà ÒìÚìá &Òü Î}A¡ºì>,
#Å«ì¹¹ Aõ¡šàÚ ‘‘"à[³ "A¡t¢¡à’’ &Òü ë¤à‹ ÒìÚ t¡àÒü "à³¹à 3¡ú7 ëÅÃàA¡[i¡ [>ìÚ "àìºàW¡>à A¡¹[á¡ú ƒå[i¡Òü
ëKº, t¡àÒìº ëÎ ¤¸[v¡û¡ ët¡à \ã¤à@µåv¡û¡ ÒìÚ ëKº¡ú ¤øÕ¡ ¤à š¹³àu๠³àÒàu¸³[r¡t¡¡ú)
t¡à¹ "๠®¡Ú >àÒü¡ú’’
 ëÅ«t¡àÅ«t¡¹
t¡t¡– š¹} ¤øÕ¡ š¹} ¤õÒ”z}
™=à[>A¡àÚ} Τ¢®¡è ìt¡Èå ÎènØ ¡³ô¡ú
[¤Å«îŸA¡} š[¹ì¤[Ê¡t¡à¹³ô
#Åà} t¡} `¡àâ«à©³õt¡à ®¡¤[”z¡úú (3¡ú7)
Ѭà³ã ëºàìA¡Å«¹à>@ƒ (1³, 614 - 15) — l¡– ³Òà>೤øt¡
¤øÕ¡W¡à¹ã (166)- Î}ì™à\>¡ú
5 — 32
(9) 124 "[¹[¹v¡û¡ A¡k¡
‘‘#Å«¹ìA¡ šøà=¢>à A¡¹ìt¡ ÒÚ, k¡àA塹 Aõ¡šà A¡ì¹ > t¡y Îèì™¢à ®¡àì[t¡ > W¡@ƒøt¡à¹A¡}
`¡àì>¹ "àìºà ët¡à³à¹ [>ì\¹ l¡üš¹ &A¡¤à¹ 뺳à [¤ƒå¸ìt¡à ®¡à[”z Aå¡ìt¡à©Ú³[N¥–¡ú
‹¹, "à[³ ët¡à³àÚ ƒÅ¢> A¡[¹¡ú’’ t¡ì³¤ ®¡àP¡³>审à[t¡ Τ¢}
t¡Î¸ ®¡àÎà Τ¢[³ƒ} [¤®¡à[t¡¡úú (2¡ú2¡ú15)
Ѭà³ã ëºàìA¡Å«¹à>@ƒ (1³, 134) — l¡– ³Òà>೤øt¡
¤øÕ¡W¡à¹ã (1³, 87)—"t塺W¡@ƒø ëÎ> (179 - 80)—
Ѭà³ã ¹U>à=à>@ƒ (353), ëKà[¤@ƒìKàšàº ³åìJàšà‹¸àÚ
(50-51) — Î}ì™à\>¡ú
7 — 40
(10) šõ– 131 ' ¤õÒƒà¹o¸A¡
#Å«¹ºà®¡ Òìº ¤àºìA¡¹ Ѭ®¡à¤ ÒÚ¡ú "= íÒ>} A¡ìÒຖ ëA¡ïÈãt¡ìA¡Ú
ì™ ™àìA¡ [W¡”zà A¡ì¹ t¡à¹ Îv¡à šàÚ¡ú ...&¤àìt¡à©>¸ƒàt¡} t¡ìt¡à ©
#Å«ì¹¹ Ѭ®¡à¤ ¤àºìA¡¹ >¸àÚ¡ú ... A¡ìÒຖ ëA¡ïÈãt¡ìA¡Ú l¡üš¹¹à³¡úú (3¡ú5¡ú1)
[t¡[>* ët¡³[> Îw, ¹\–, t¡³– [t¡>P¡ìo¹ "t¡ãt¡¡ú "t塺W¡@ƒø ëÎ>, Îãt¡à>à= t¡w®è¡Èo &¤} ³ìÒÅW¡@ƒø ëQàÈ
">è[ƒt¡ * δšà[ƒt¡ (757-59)— ÅøãP¡oƒàW¡¹o ëÎ>
(25)— l¡– ³Òà>೤øt¡ ¤øÕ¡W¡à¹ã (2Ú, 77-78)
7 — 47
(11) šõ– 133 ' ëÅ«t¡àÅ«t¡¹
1-ìA¡ šòìå á ëó¡ºìº Åèì>¸¹ ëA¡à>* Î줢[@ƒøÚP¡o஡àθ} Î줢@ƒø[¤¤[\¢t¡³ô¡ú
šƒà=¢ =àìA¡ >à¡ú Τ¢Î¸ šø®¡å ³ãų} Τ¢Î¸ Źo} ¤õÒ;úú (3¡ú17)
Ѭà³ã ëºàìA¡Å«¹à>@ƒ (1³, 624 - 25) — l¡– ³Òà>೤øt¡
¤øÕ¡W¡à¹ã (168)— Î}ì™à\>¡ú
4 — 51
(12) šõ– 165 ' ëÅ«t¡àÅ«t¡¹
‘‘#Å«¹ºà쮡¹ A¡t¡A¡P¡[º ºÛ¡o "àìá¡ú ™à¹ >ãÒ๋è³àc¢¡[³º>ºà>} .....
[®¡t¡¹ ">å¹àìK¹ 'Å«™¢ šøA¡àÅ ÒìZá t¡à¹ ¤øÕ¡o¸[®¡¤¸[v¡û¡A¡¹à[o ë™àìK¡úú (2¡ú11)
#Å«¹ºà쮡¹ "๠ëƒ[¹ >àÒü¡ú Ѭà³ã ëºàìA¡Å«¹à>@ƒ (1³, 601 -02) —l¡– Îå[³t¡à
[³y ëQàÈ (1³, 359) — l¡– ³Òà>೤øt¡ ¤øÕ¡W¡à¹ã
(1³, 163 - 164) — Ѭà³ã K´±ã¹à>@ƒ (1³, 381)
4 — 52
(13) šõ– 167 "[t¡[¹v¡û¡ ¤õÒƒà¹o¸A¡
"Ò}A¡à¹ =àA¡ìt¡ ³å[v¡û¡ >àÒü¡ú ...Jà[º ¤øÕ¡ ¤à Òüƒ³Nø"àÎã; ...
\[³ W¡àÒü, t¡ì¤ \º \쳡ú ³>åȸà [¤ƒå¸– ¡úú (1¡ú4¡ú10)
t¡ì¤ W¡àÈ ÒÚ¡ú [W¡v¡¹g> ëQàÈຠ(521 - 22) — l¡– ³Òà>೤øt¡
¤øÕ¡W¡à¹ã (2Ú, 37)
6 — 51
(14) šõ– 184 ' ëÅ«t¡àÅ«t¡¹
áÚ [¹šåìA¡ #Å«ì¹¹ [ƒìA¡ ™åD¡àÚ ³>Îà 냤à>ô Î夙¢ìt¡à [‹Úà [ƒ¤³ô¡ú
ë³àØl¡ [ó¡[¹ìÚ ƒà*¡ú ¤õÒìðà[t¡ A¡[¹È¸t¡– Î[¤t¡à šøΤå à[t¡ t¡à>ô¡úú (2¡ú3)
Ѭà³ã ëºàìA¡Å«¹à>@ƒ (1³, 592 - 93)— l¡– ³Òà>೤øt¡
¤øÕ¡W¡à¹ã (1³, 162) - Î}ì™à\>¡ú
5 — 66
(15) šõ– 211 ' áàì@ƒàK¸
&A¡ ¤Òü "๠[A¡áå >àÒü¡ú ...¤øÕ¡ "àƒ¸àÅ[v¡û¡ Î샤 ëÎà쳸ƒ³Nø "àÎãìƒA¡ì³¤à[‡t¡ãÚ³ô¡ú
šø=³ ƒåi¡à ì¤à‹ ÒÚ¡ú [A¡”ñ ¤øÕ¡`¡à> Òìº t¡î‡ý¡A¡ "à×¹Îìƒì¤ƒ³Nø "àÅãìƒA¡ì³¤àƒõt¡Ú
"๠ƒåi¡à =àìA¡ >à! "쮡ƒ! &A¡! ë™ t¡Ñ¶àƒÎt¡– ÎðàÚt¡¡úú (6¡ú2¡ú1)
&ìA¡¹ ƒåÒü >àÒü¡ú "î‡t¡³ô¡ú l¡– ³Òà>೤ø t ¡ ¤ø Õ ¡W¡à¹ã (2Ú, 263) — Ѭ à ³ã
ëºàìA¡Å«¹à>@ƒ (251) —Swami Swahananda (416 -
17)

5 — 71
(16) šõ– 229 ' ¤õÒƒà¹o¸A¡
tò¡àìA¡ [A¡ ¤åc¡à ™àÚ Kà! "à[³ A¡J> tò¡àìA¡ ®¡à[¤ ™y [Ò í‡t¡[³¤ ®¡¤[t¡ t¡[ƒt¡¹
®¡àº, A¡J> ®¡à[¤ ³@ƒ¡ú tò¡à¹ ³Òà³àÚ๠[®¡t¡¹ ...[¤`¡àt¡à¹³ì¹ ëA¡> [¤\à>ãÚà[ƒ[t¡¡úú (2¡ú4¡ú14)
"à³à샹 ë¹ìJìá>¡ú ... šåA¡å ¹ šà>à n¡àA¡à,
[n¡º ³à¹ìº Jà[>A¡i¡à \º ëƒJà ™àÚ, "à¤à¹ [W¡v¡¹g> ëQàÈຠ(545)— Ѭà³ã K´±ã¹à>@ƒ (3Ú, 172)
Jà[>A¡Û¡o šì¹ šà>à >àW¡ìt¡ >àW¡ìt¡ &ìÎ ëÎ [Ò¹sµÚ ¤ì@ƒ¸àšà‹¸àÚ (62), Ѭà³ã ®è¡ìt¡Åà>@ƒ (43-
\ºiå¡Aå¡ ën¡ìA¡ ëó¡ìº¡ú 44) Î}ì™à\>¡ú

5 — 78
(17) šõ– 241 ' ¤õÒƒà¹o¸A¡
"àìK Îà‹> W¡àÒü¡ú ų, ƒ³, [t¡[t¡Û¡à W¡àÒü¡ú t¡ìƒt¡; ˜¡W¡¸à®å¡v¡û¡³ô—
&¹à [>¤¢àìo¹ ëW¡Ê¡à A¡¹ìá¡ú &¹à 뤃à”z¤àƒã, &È [>ìt¡¸à ³[Ò³à ¤øàÕ¡oθ > ¤‹¢ìt¡ A¡³¢oà ë>à A¡>ãÚà>ô¡ú
ìA¡¤º [¤W¡à¹ A¡ì¹ ‘‘¤øÕ¡ Ît¡¸, \K; [³=¸à’’ ...[¤ìƒÒà>ô ƒƒà[³ ³à} W¡à[š ÎÒ ƒàθàìÚ[t¡¡úú (4¡ú4¡ú23)
— ¤Øl¡ A¡[k¡> š=¡ú
ÅøãP¡oƒàW¡¹o ëÎ> (40-41) — l¡– ³Òà>೤øt¡ ¤øÕ¡W¡à¹ã
(114 - 15)
4 — 82
(18) šõ– 257 * 608 "[t¡[¹v¡û¡
¤øÕ¡ "àA¡àŤ;¡ú ¤øìÕ¡¹ [®¡t¡¹ [¤A¡à¹ >àÒü¡ú
...[t¡[> ë™ [A¡, ³åìJ ¤ºà ™àÚ >à¡ú ... [™[>
Ç¡‡ý¡ "àuà, [t¡[> [>[º¢œ¡¡ú ...t¡àìt¡ &Òü
[t¡>P¡o ¹ìÚìá, "=W¡ [t¡[> [>[º¢œ¡¡ú ...
7 —
(19) šõ– 160 - 61 ' ëÅ«t¡àÅ«t¡¹
‘‘k¡àA塹 [A¡ "¤t¡à¹? t¡àÒü šàÈ¢ƒìƒ¹
ëƒJ¤à¹ \>¸ ¤¸àA塺 ÒìÚ Aå¡[k¡¹ áàìƒ
ƒòà[Øl¡ìÚ l¡àA¡ìt¡>,’’ *ì¹, ët¡à¹à ëA¡
ëA¡à=àÚ "à[áÎ "àÚ?
7 —
(20) šõ– 269 ' #Å
A¡à[³>ã-A¡àe¡> t¡¸àKÒü ƒ¹A¡à¹¡ú ëÎÒü
t¡¸àKÒü t¡¸àK¡ú
9 —
(21) šõ– 317 ' ít¡[v¡¹ãÚ
‘‘뤃àì”z¹ še¡ìA¡àìȹ ÎìU, &¹ ë¤Å [³º
"àìá¡ú Ñ‚ºé Źã¹, "=¢à; "Ä³Ú * šøào³Ú
ëA¡àÈ¡ú ÎåÜŹã¹, "=¢à; ³ì>à³Ú * [¤`¡à>³Ú
ëA¡àÈ¡ú A¡à¹o Ź㹠"=¢à; "à>@ƒ³Ú ëA¡àÈ¡ú
³ÒàA¡à¹o še¡ìA¡àìȹ "t¡ãt¡¡ú ³ÒàA¡à¹ìo
™J> ³> ºã> Òt¡ t¡J> γà[‹Ñ‚¡ú —&¹Òü >à³
[>[¤¢A¡¿ ¤à \Øl¡Î³à[‹¡ú
8 —
A¡k¡
"[N¥™î¢ =ìA¡à ®å¡¤>} šø[¤ìÊ¡à ¹ê¡š} ¹ê¡š} šø[t¡¹ê¡ìšà ¤®å¡¤¡ú
&A¡Ñz=à Τ¢®¡è t¡à”z¹àuà ¹ê¡š} ¹ê¡š} šø[t¡¹ê¡ìšà ¤[ÒÆW¡¡úú
(2¡ú2¡ú9)
l¡– Îå[³t¡à [³y ëQàÈ (157 - 59) —l¡– ³Òà>೤øt¡
¤øÕ¡W¡à¹ã (85-86) —"t塺W¡@ƒø ëÎ> (173) — Ѭà³ã
®è¡ìt¡Åà>@ƒ (9), Åøãšøó¡å ÀA¡à”z ¤Îå (Å}A¡¹ - ¹}K¹à³à>å\
-¹à‹àAõ¡Ì¡à> - 93) —[W¡[yt¡à 냤ã (127) - Î}ì™à\>¡ú
90
뤃àÒì³t¡} šå¹ç¡È} ³Òà”z³ô "à[ƒt¡¸¤o¢} t¡³Î– š¹Ñzà;¡ú
t¡ì³¤ [¤[ƒâ«à Ò[t¡³õt¡å ¸ì³[t¡ >à>¸– š”‚à [¤ƒ¸ìt¡©Ú>àÚ¡úú
(3¡ú8)
ëKà[¤@ƒìKàšàº ³åìJàšà‹¸àÚ (144 - 145)—Ѭà³ã
ëºàìA¡Å«¹à>@ƒ (695 - 696) — [W¡v¡¹g> ëQàÈàº
(123) — l¡– Îå[³yà [³y ëQàÈ (369 - 72)
97
*ò #Åà¤àθ[³ƒ} Τ¢}
™;ãA¡e¡ \Ît¡¸à} \K;
ët¡> t¡àìv¡û¡> ®å¡gã=à
³à Kõ‹– A¡Î¸ [Ѭ‡¡ý >³ô¡úú (1¡ú1)
Ѭà³ã [>t¡¸àuà>@ƒ (Åøã³-ƒÅ¢>, 5³, šõ– 155-56)
[Ò¹sµÚ ¤ì@ƒ¸àšà‹¸àÚ (151-53) Åøãšøó¡å ÀA¡à”z ¤Îå (Å}A¡¹
- >à¹àÚo-³‹Œ - Åøã"¹[¤@ƒ — ¹¤ã@ƒø>à= — ³Òàuà
KàÞê¡ã (6-9) — l¡– ³Òà>೤øt¡ ¤øÕ¡W¡à¹ã (10-11) —
ëKà[¤@ƒìKàšàº ³åìJàšà‹¸àÚ (41-43, 185-86) —
Ѭà³ã ëºàìA¡Å«¹à>@ƒ (4-5)— l¡– Îå[³yà [³y ëQàÈ (
20-22) —Î}ì™à\>
108
Î ™ÆW¡àÚ} šå¹ç¡ìÈ¡ú ™ÆW¡àÎà¤à[ƒìt¡¸¡ú
...&t¡³à>@ƒ³Ú³àuà>³åšÎ}yû¡à³[t¡¡ú
t¡ƒìš¸È ëÅÃàìA¡ ®¡¤[t¡¡úú (2¡ú8¡ú5)
l¡– ³Òà>೤øt¡ ¤øÕ¡W¡à¹ã (213 - 14)—ìKà[¤@ƒìKàšàº
³åìJàšà‹¸àÚ (285-88)— Ѭà³ã ëºàìA¡Å«¹à>@ƒ (527
- 29) - Î}ì™à\>¡ú
116
(22) šõ– 329 / 1118 "[t¡[¹v¡û¡ A¡k¡
‘‘...ºðà ÒÚ >à¡ú ëáìº ÒìÚ ëKìá š¹à[e¡ Jà[> ‹õt¡õ o; Ѭڴ±Îé ³ôà;
"à¤à¹ Ñ|ãÎU¡ú ..."à¤õv¡W¡Û塹³õt¡â«[³Zá>ô¡úú (2¡ú1¡ú1)
‘‘A¡à[³>ã-A¡àe¡ì>¹ [®¡t¡¹ ¹ìÚìáà, "à¹
*Òü A¡=àÒü ³åJ [ƒìÚ ë¤¹ç¡ìZá¡ú... ëKà[¤@ƒìKàšàº ³åìJàšà‹¸àÚ (200-302)
Ç¡‡ý¡®¡ìv¡û¡¹ K[t¡* ëA¡¤º #Å«ì¹¹ [ƒìA¡¡ú’’ Ѭà³ã ®è¡ìt¡Åà>@ƒ (58-66) — Î}ì™à\>
8 — 124
(23) šõ– 341 ' >àƒ[¤@ƒå
"๠&A¡ "àìá l¡üšÎ>à γà[‹¡ú... A¡àË¡¤gàÚìt¡ ëƒÒ l¡ü@µ>¸à¤Ñ‚àÚ ‹ø硤³ô¡ú
³> Τ Aå¡[Øl¡ìÚ >à "à>ìº [A¡ ÒÚ¡ú > \à>à[t¡ Î Åãìt¡àÈø} > ƒå–J} > ÎåJ} t¡=à¡úú (53)
112 Upaniùads ( Pt. I, 522) — N. C. Subrahmanian
(383)
3 — 127
(24) šõ– 362 ' ÎĸàÎ
¤à>ì¹¹ áà [>ì\ ë\à-ìÎà šø¤[õ v¡[‡¢[¤‹à ëšøàv¡û¡à ³à\¢à¹ã íW¡¤ ¤à³¹ã¡ú
A¡ì¹ ³àìA¡ "òàA¡[Øl¡ìÚ ‹ì¹¡ú ... `¡à>஡¸àΤt¡àì³àt塤¢à>š¹ã®¡àv¡û¡ì³¤ W¡¡úú (2¡ú120)
[t¡[> t¡à¹ A¡àÄà Ç¡ì> "๠=àA¡ìt¡
šàì¹> >à, &ìÎ ëƒJà ëƒ>¡ú 112 Upaniùads (Pt. II, 289)
2 — 129
(25) šõ– 384 - 85 ' ÎĸàÎ
ÎĸàÎã A¡à[³>ã-A¡àe¡> ƒåÒ-ü Òü t¡¸àK "à\¸} ¹ç¡[‹¹[³¤ t¡¸ì\ìƒA¡yàÄ} šºº[³¤
A¡¹ì¤¡ú ... i¡àA¡à A¡àìá =àA¡ìº* Jà¹àš¡ú ... šøše¡¤õ[v¡} š[¹t¡¸\¸ \ã¤@µåìv¡û¡à ®¡ì¤;¡úú (2¡ú79)
112 Upaniùads (Pt. II, 287)
2 — 131
(26) šõ– 414/881 ' ¤õÒƒà¹o¸A¡
šõ– 414— &Ò Î}Îàì¹ [ó¡ì¹ [ó¡ì¹ ">@ƒà >à³ ët¡ ëºàA¡à "ìÞê¡> t¡³Îà¤õt¡à–¡ú
"àÎìt¡ ÒÚ¡ú t¡à}ìÑz ëšøt¡¸à[®¡KZá¸[¤‡à}ìÎà©Èåì‹à \>à–¡úú (4¡ú4¡ú11)
šõ– 881—t¡t¡Û¡o šå>–šå>– Î}Îàì¹ ™àt¡àÚàt¡ l¡– ³Òà>೤øt¡ ¤øÕ¡W¡à¹ã (2Ú, 112)
A¡¹ìt¡ Ò줡ú 112 Upaniùads (Pt. I, 283)
3 — 118
(27) šõ– 422 ' ¤õÒƒà¹o¸A¡
&A¡ šåA¡å ì¹ "ì>A¡P¡[º Qài¡ "àìá¡ú ... t¡ì‡ý¡ƒ} t¡Ò¢¸¤¸àAõ¡t¡³àÎã*Ààιꡚ஡¸à쳤
t¡àÒìº Òà[ι A¡=à ÒÚ¡ú ... &Τ ®¡àº ¤¸à[yû¡Út¡àìKï >೩Ú[³ƒ}¹ê¡š Òü[t¡¡
>Ú¡ú ...A¡ã[t¢¡} ëÅÃàA¡} [¤@ƒìt¡ ™ &¤} 뤃¡úú (1¡ú2¡ú7)
Ѭà³ã Oµ®¡ã¹à>@ƒ (3Ú, 66-68)—ÅøãP¡oƒàW¡¹o ëÎ>
(3-5)
10 — 143
(28) šõ– 424 "[t¡[¹v¡û¡ ¤õÒƒà¹o¸A¡
#Å«¹ìA¡ &t¡ ®¡àº¤àÎà ë™ šàK캹 ³ìt¡à Î[ºº &ìA¡à ‰Ê¡àÒî‡t¡ ®¡¤ìt¡¸È
ÒìÚ ëKìá¡ú ... [>ì\¹ ëƒÒ ë™ &t¡ [šøÚ ¤øÕ¡ìºàA¡– δ÷à[Øl¡[t¡ ... ®è¡t¡à[> ³àyà³åš\ã¤[”z¡úú (4¡ú3¡ú32)
[\[>Î, t¡à* ®å¡º ÒìÚ ™àÚ¡ú ... [W¡v¡¹g> ëQàÈຠ(589)—Ѭà³ã Îì”zàÈà>@ƒ (271-
72)—Ѭà³ã K´±ã¹à>@ƒ (317) - Î}ì™à\>¡ú
5 — 148
(29) šõ– 436 ' ìÅ«t¡àÅ«t¡¹
Îàš ÒìÚ JàÒü, ë¹à\à ÒìÚ ¤à[Øl¡ ì‡ "Û¡ì¹ ¤øÕ¡šì¹ â«>ì”z
ÒìÚ ëKìá¡ú ... [>ì\¹ ëƒÒ ë™ &t¡ [šøÚ ... [¤ƒ¸à[¤ìƒ¸ #Åìt¡ ™”ñ ëKà©>¸–úú (5¡ú1)
[\[>Î, t¡à* ®å¡º ÒìÚ ™àÚ¡ú ... Ѭà³ã ëºàìA¡Å«¹à>@ƒ (1³, 662-64)—Ѭà³ã Îì”zàÈà>@ƒ
[¤ƒ¸à-"[¤ƒ¸à ƒåÒ-ü Òü ÒìÚ ¹ìÚìá>¡ú ... (300-01)—Åøãšøó¡å ÀA¡à”z ¤Îå (332) - Î}ì™à\>¡ú
"`¡à>, `¡à>, [¤`¡à>¡ú
5 — 153
(30) šõ– 440 ' ¤õÒƒà¹oøA¡
¤Þê¡ì>¹ A¡à¹o ..."Åìt¡à ³à ŃôKÚà t¡³ìÎà
A¡à[³>ã-A¡àe¡>¡ú... ³à ë\¸à[t¡K¢³Ú ³õšà³¢à©³õt¡} Åà³ìÚ[t¡úú (1¡ú3¡ú28)
"हo ëKìºÒü [W¡ƒà>@ƒ ºà®¡¡ú ...
"๠ë™> ët¡à³à¹ ®å¡¤>ì³à[Ò>ã [W¡v¡¹g> ëQàÈຠ(516) Ѭà³ã [>t¡¸àuà>@ƒ (Åøã³-ƒÅ¢>,
³àÚàÚ ³åM¡ý >à ÒÒü¡ú 177-180)— ëKà[¤@ƒìKàšàº ³åìJàšà‹¸àÚ (178
180)—S. Radhakrishnan (26-27)

5 — 162
(31) šõ– 471 ' A¡k¡
‘‘[W¡º ÅAå¡[>* "ì>A¡ l¡üìZW¡ l¡üìk¡, [A¡”ñ š¤àW¡– A¡à³à> ">å™[”z ¤àºàì”z ...
>\¹ ®¡àKàìØl¡¡ú ®¡àKàØl¡ [A¡ \à>? ‹ø硤³‹øç¡ì¤[´¬Ò > šøà=¢Úì”zúú (2¡ú1¡ú2)
A¡à[³>ã * A¡àe¡>¡ú ....&[ƒìA¡ t¡à샹
³> ®¡à¹ã [¤ÈÚàÎv¡û¡ - i¡àA¡à-¤à[Øl¡, Ѭà³ã [>t¡¸àuà>@ƒ (Åøã³-ƒÅ¢>, 177-78)
³à>-δ²³,ìƒìÒ¹ ÎåJ, &ÒüΤ [>ìÚ ¤¸Ñz¡ú Ѭà³ã ®è¡ìt¡Åà>@ƒ (67-70) Ѭà³ã ¹U>à=à>@ƒ (410-
426)
5 — 167
(32) šõ– 583 ' šøÅ¥
‘‘Kãt¡à¹ ³ìt¡ `¡à>ã "àš[> JàÚ >à, &È í¤Å«à>ì¹à [¤Å«¹ê¡š– šøàoÒ[N¥¹ç¡ƒN¥t¡à¡ú
Aå¡r¡[º>ãìA¡ "à×[t¡ ëƒÚ¡ú’’ t¡ìƒt¡ƒõW¡à©®¡å¡¸v¡û¡³ô¡úú (1¡ú7)
Î}ì™à\>—Ѭà³ã ëºàìA¡Å«¹à>@ƒ (158-159)—[W¡v¡¹g>
ëQàÈຠ(54)— Åøãšøó¡å ÀA¡à”z ¤Îå (224)—l¡– ³Òà>೤øt¡
¤øÕ¡W¡à¹ã (226-27) —Swami Sivananda (I, 232-33)
5 — 173
(33) šõ– 608 "[t¡[¹v¡û¡ ¤õÒƒà¹o¸A¡
&Òü Ç¡‡ý¡ "àuàÒü "à³à샹 Ѭ¹¡ê šà "àuàÚ} ëW¡ƒô [¤\à>ãÚàƒÚaѶã[t¡ šå¹ç¡È–¡ú
...&Òü Ç¡‡ý¡ "àuàìA¡ \à>à¡ú [A¡[³Zá>ô A¡Î¸ A¡à³àÚ Å¹ã¹³>ågά gì¹;¡úú (4¡ú4¡ú12)
Ѭà³ã K´±ã¹à>@ƒ (337)—[W¡v¡¹g> ëQàÈຠ(595)—S.
Radhakrishnan (44) - Î}ì™à\>¡ú
3 — 176
(35) ' ' A¡k¡
™ìZáƒô ¤àRô¡³>Îã šøà`¡Ñzƒô ™ìZá\ô`¡à> "àu[>¡ú
`¡à>³àu[> ³Ò[t¡ [º™ìZá; t¡ƒô ™ìZáZáà”z "àu[>¡úú
(1¡ú3¡ú13)
¤øÕ¡W¡à¹ã 볋àîW¡t¡>¸ (263-67)—l¡– ³Òà>೤øt¡ ¤øÕ¡W¡à¹ã
(1³, 77)—l¡– Îå[³yà [³y ëQàÈ (125) —[W¡[yt¡à
냤ã (107) —Ѭà³ã ¹U>à=à>@ƒ (399)—Î}ì™à\>¡ú
5 — 181
(36) 670 ' ³år¡A¡
‘‘¤øÕ¡`¡à> ™[ƒ W¡à*- ëÎÒü šø[t¡[¤´¬ìA¡ ‡à Îåšo¢à Ιå\à ÅJàÚà γà>} ¤õÛ¡} š[¹È‡\àìt¡¡ú ...
Îè왢¹ [ƒìA¡ W¡à*¡ú ...ìA¡>>à [t¡[>Òü ÎP¡o ¤øÕ¡ >ÅøÄì>¸à "[®¡W¡àA¡Åã[t¡¡úú (3¡ú1¡ú1)
[t¡[>Òü [>P¢¡o ¤øÕ¡, .... γàì> ¤õìÛ¡ šå¹ç¡ìÈà [>³ìÑ•àÒ>ãÅÚà ëÅàW¡[t¡ ³åÒ¸³à>–¡ú...
¤øÕ¡ Ît¡¸, \K; [³=¸à, Ѭš¤ø ;¡ú "Ÿ ³[Ò³à>[³[t¡ ¤ãt¡ìÅàA¡–¡úú (3¡ú1¡ú2)
Ѭà³ã ®è¡ìt¡Åà>@ƒ (80-84) Ѭà³ã [>t¡¸àuà>@ƒ (Åøã³-ƒÅ¢>,
154-155) - Ѭà³ã ¹U>à=à>@ƒ (103-04) —
Î}ì™à\>¡ú
6 — 190
(37) 692 ' A¡k¡
‘‘*-A¡àì¹¹ ¤¸àJ¸Å ët¡à³¹à ëA¡¤º ¤º ‘"A¡à¹ Îìढ ë¤ƒà ™; šƒ³ "à³>[”z
l¡ü-A¡à¹ ³-A¡à¹¡ú’ .... \àNøt¡-Ѭš-¥ ÎåÈ[å œ¡ ë=ìA¡ ...™; ët¡ šƒ} Î}NøìÒo ¤ø¤ã[³; - *[³ì\t¡;¡úú (6¡ú8¡ú7)
t塹ãìÚ ºÚ¡ú’’
Ѭà³ã ¹U>à=à>@ƒ (338-41)—S. Radhakrishnan (48-
49)—ëKà[¤@ƒìKàšàº ³åìJàšà‹¸àÚ (193-194) —
Î}ì™à\>¡ú
10 — 203
(38) šõ– 694 - 95 ' ëÅ«t¡àÅ«t¡¹
tå¡[³ Ç¡‡ý¡àuàìA¡ #Å«¹ ¤º ëA¡>? &ìA¡à 냤– Τ¢®¡è ìt¡Èå KènØ ¡– Τ¢¤¸àšã Τ¢®¡è t¡à”z¹àuà¡ú
Ç¡‡ý¡àuà [>[ÍI¡Ú, [t¡> "¤Ñ‚๠Îà[ۡѬ¹¡ê š A¡³¢à‹ŒÛ¡– Τ¢®¡è t¡à[‹¤àѬ ÎàÛ¡ã ëW¡t¡à ëA¡¤ìºà [>P¢¡oÆW¡¡úú
...Wå¡´¬A¡ šà=¹ Wå¡š A¡ì¹ "àìá [>[ÍI¡Ú¡ú (6¡ú11)
l¡– ³Òà>೤ø t ¡ ¤ø Õ ¡W¡à¹ã (1³, 182-83) —Sri
Aurobindo (Pt. I, 381)—[W¡v¡¹g> ëQàÈຠ(140)—
ÅøãÎãt¡à>à= t¡w®è¡Èo (2Ú, 53-54)—Åøãšøó¡å ÀA¡à”z ¤Îå
(¹à‹àAõ¡Ì¡>, 1³, 342) - Î}ì™à\>¡ú
6 — 209
(39) šõ– 760 - 61 "[t¡[¹v¡û¡ ¤õÒƒà¹o¸A¡
...Ç¡‡ý¡àuà [>[º¢œ¡—šøA¡õ [t¡¹ šà¹¡ú ... "= íÒ>} A¡ìÒຖ ìA¡ïÈãt¡ìA¡Ú ššøZá ™à`¡¤ì»¡¸[t¡ ...
\@µ³õt¡å ¸ >àÒü,—"\¹ "³¹ Îå쳹硤; ëA¡ïÈãt¡ìA¡Ú l¡üš¹¹àΡúú (3¡ú5¡ú1)
"t塺W¡@ƒø ëÎ>, Îãt¡à>à= t¡w®è¡Èo &¤} ³ìÒÅW¡@ƒø ëQàÈ
(758-59)—[W¡v¡¹g> ëQàÈຠ(561)—l¡– ³Òà>೤øt¡
¤øÕ¡W¡à¹ã (2Ú, 117 - 19)— S. Radhakrishnan (52-
53)-Î}ì™à\>¡ú

7 — 216
(40) šõ– 793 - 95 ' ³år¡A¡
ë™ ‹¸à> A¡ì¹ ëÎ* ¤åc¡ìt¡ šàì¹ >à— šøoì¤à ‹>å– Åì¹à ... 뤇ý¡¤¸}
Îàši¡à* \à>ìt¡ šàì¹ >à¡ú Ź¤v¡@µìÚà ®¡ì¤;¡úú (2¡ú2¡ú4)
Ѭà³ã ëºàìA¡Å«¹à>@ƒ (1³, 269) —Ѭà³ã \åÊ¡à>@ƒ (66)—
Åøãšøó¡å ÀA¡à”z ¤Îå (1³, 268)—Åøã "t塺W¡@ƒø ëÎ> (307),
Î}ì™à\>¡ú
6 — 222
(41) šõ– 809 ' í³ìyÚ帚[>ȃ
‘‘Î[ZW¡ƒà>@ƒ ÎàK¹! ... Qi¡ 뮡ìR¡ ëKìº "”z–šèìo¢à ¤[Òšèo–¢ šèoA¢ ¡å ´± Òü¤ào¢ì¤¡ú
&A¡\º — t¡à* ¤º¤à¹ ë\à >àÒü! "”z–Åèì>¸à ¤[Ò–Åè>¸– Åè>¸Aå¡´± Òü¤à´¬ì¹¡úú (2¡ú27)
ëA¡ ¤ºì¤? 112 Upaniùads (Pt. I, 436)— N. Subramanian (459-
60)

4 — 226
(42) šõ– 823 ' íA¡¤º¸
‘‘t¡¸àK >à Òìº #Å«¹ìA¡ šà*Úà t¡îѶ Î ëÒà¤àW¡ [št¡à³ÒÆW¡
™àÚ >à¡ú’’ Åø‡¡ý à-®¡[v¡û¡- ‹¸à> - ë™àKƒì¤[Ò¡ú
> A¡³¢oà > šø\¸Úà ‹ì>> t¡¸àìKî>ìA¡ "³õt¡â«³à³Ç¡–¡úú (2)
ιºà=¢ : Ѭà³ã [¤Ç¡‡ý¡à>@ƒ [K[¹ (5)
Îà¹à=¢ : [W¡v¡¹g> ëQàÈຠ(245-46)—112 Upaniùads
(Pt I, 344)—Swami Chinmayananda (14-17)

5 — 231
(43) šõ– 851 ' áàì@ƒàK¸
ëA¡à=à* A衺-[A¡>à¹à >àÒü, t¡J> ëÎÒü Î ™=à ÅAå¡[>– Îèìyo šø¤ì‡ý¡à [ƒÅ} [ƒÅ}
ë™ ³àÑñ캹 l¡üš¹ ¤Îº, "๠l¡ük¡º >à¡ú ...šøào¤Þê¡>} [Ò ëÎ೸ ³> Òü[t¡¡ú (6¡ú8¡ú2)
[>ìÆW¡Ê¡ ÒìÚ ¤ìÎ ¹Òüº¡ú’’ Ѭà³ã ëºàìA¡Å«¹à>@ƒ (2Ú, 172-274)—[W¡v¡¹g> ëQàÈàº
(464-65) — Åø ã P¡oƒàW¡¹o ëÎ> (61) —
ëKà[¤@ƒìKàšàº ³åìJàšà‹¸àÚ (256 - 57)—Î}ì™à\>¡ú
6 — 237
(44) šõ– 870 - 71 "[t¡[¹v¡û¡ A¡k¡
‘‘ëA¡> ®¡[v¡û¡ [>ìÚ =àA¡à? ...γà[‹Ñ‚ ™ƒà Î줢 šø®¡å W¡¸ì”z A¡à³à ë™Òθ Òê¡[ƒ [Åøt¡à–¡ú
Òìº ‘"à[³’ šåìò á ™àÚ, t¡J> ™à "àìá "= ³ìt¢¡¸à©³õìt¡à ®¡¤\y ¤øÕ¡ γťìæ t¡¡úú (2¡ú3¡ú14)
t¡àÒü¡ú’’ [W¡v¡¹g> ëQàÈຠ(33-34)—¤øÕ¡W¡à¹ã 볋àîW¡t¡>¸
(452-53)—Ѭà³ã K´±ã¹à>@ƒ (1³, 125 - 26) —
Î}ì™à\>¡ú
5 — 242
(45) šõ– 920/ 974 ' ît¡[v¡¹ãÚ
‘‘™à¹ "àìºàA¡ì¤à‹ "àìá, t¡à¹ [¤`¡àÎ} ™`¡} t¡>åìt¡ A¡³¢à[> t¡>åìt¡ ©[š W¡à "à>@ƒ
"Þê¡A¡à¹ì¤à‹ "àìá¡ú ... ¤øÕ¡ `¡à>- "àuà ¤øÕ¡ šåZá} šø[t¡Ê¡à¡ú (2¡ú5¡ú1)
"`¡àì>¹ šà¹, šàš-šåìo¸¹ šà¹,
‹³¢à‹ì³¢¹ šà¹, Ç¡[W¡-"Ç¡[W¡¹ šà¹¡ú’’ Åøãšøó¡å ÀA¡à”z ¤Îå (1³, 137-138)—Ѭà³ã ëºàìA¡Å«¹à>@ƒ
(1³, 507-509)
6 — 248
(46) šõ– 931–936 ' A¡k¡
‘‘[¤W¡à¹ šì= `¡à>ì™àìK¹ šì= tò¡àìA¡ šà*Úà l¡ü[v¡Ë¡t¡ \àNøt¡, šøàš¸ ¤¹à[>ì¤à‹t¡
™àÚ¡ú [A¡”ñ &-š= ¤Øl¡ A¡[k¡>¡ú ... "๠#Å«¹ìA¡ ...A¡¤ì™à ¤ƒ[”z¡úú (1¡ú3¡ú14)
šøà=¢>à A¡¹ì¤ ™àìt¡ Òü[@ƒøÚ ÎåìJìt¡ ³> >à ™àÚ,
ìá캚åìº "๠>à ÒÚ¡ú’’ Ѭ à ³ã ¹U>à=à>@ƒ (401-406), ëKà[¤@ƒìKàšàº
³åìJàšà‹¸àÚ (257-58) —Åøãšøó¡å ÀA¡à”z ¤Îå (80) -
[W¡[yt¡à 냤ã (109) - Î}ì™à\>
6 — 254

———