Professional Documents
Culture Documents
مجموعة القانون الجنائي
مجموعة القانون الجنائي
-2-
)2013 ٞ٤ُٞ٣ 27( 1434؛ حُـَ٣يس حَُٓٔ٤ش ػيى 6177رظخٍ٣ن ٞٗ 4حٍ 12( 1434
أؿٔطْ 5736 ٙ ،)2013؛
-8حُوخٍٗ ٕٞهْ 145.12حُٜخىٍ رظ٘ل ٌٙ٤حُظ َ٤ٜحَُ٘٣ق ٍهْ 1.13.54رظخٍ٣ن ٖٓ 21
ؿٔخى ٟح٥هَس ٓ 2( 1434خ)2013 ١؛ حُـَ٣يس حَُٓٔ٤ش ػيى 6148رظخٍ٣ن 21ؿٔخىٟ
ح٥هَس ٓ 2( 1434خ3614 ٙ ،)2013 ١؛
-9حُوخٍٗ ٕٞهْ 10.11حُوخ ٢ٟرظـٝ َ٤٤طظٔ ْ٤حُلٓ ٖٓ 517 َٜـٔٞػش حُوخٕٗٞ
حُـ٘خث ٢حُٜخىٍ رظ٘ل ٌٙ٤ظ٣َٗ َ٤ٜق ٍهْ 1.11.152رظخٍ٣ن ٠ٍٓ ٖٓ 16خٕ 17( 1432
أؿٔطْ ،)2011حُـَ٣يس حَُٓٔ٤ش ػيى 5975رظخٍ٣ن ٞٗ 6حٍ ٓ 5( 1432زظٔزَ ،)2011
4396 ٙ؛
-10حُوخٍٗ ٕٞهْ 09.09حُٔظؼِن رظظٔٓ ْ٤ـٔٞػش حُوخٗ ٕٞحُـ٘خث ٢حُٜخىٍ رظ٘ل ٌٙ٤ظَ٤ٜ
َٗ٣ق ٍهْ 1.11.38رظخٍ٣ن ٖٓ 29ؿٔخى ٟح٥هَس ،)2011 ٞ٤ٗٞ٣ 2( 1432حُـَ٣يس
حَُٓٔ٤ش ػيى 5956رظخٍ٣ن ٍ 27ؿذ 3081 ٙ ،)2011 ٞ٤ٗٞ٣ 30( 1432؛
-11حُوخٍٗ ٕٞهْ 13.10حُٔظؼِن رظـٝ َ٤٤طظٔٓ ْ٤ـٔٞػش حُوخٗ ٕٞحُـ٘خث ٢حُٜٔخىم
ػِ ٚ٤رخُظ َ٤ٜحَُ٘٣ق ٍهْ 1.59.413رظخٍ٣ن ٖٓ 28ؿٔخى ٟح٥هَس ٞٗ 26( 1382كٔزَ
ٝ )1962حُوخٍٗ ٕٞهْ 22.01حُٔظؼِن رخُٔٔطَس حُـ٘خث٤ش ٝحُوخٍٗ ٕٞهْ 43.05حُٔظؼِن
رٌٔخكلش ؿَٔ حٞٓ٧حٍ حُٜخىٍ رظ٘ل ٌٙ٤ظ٣َٗ َ٤ٜق ٍهْ 1.11.02رظخٍ٣ن ٛ ٖٓ 15لَ
٘٣ 20( 1432خ ،)2011 َ٣حُـَ٣يس حَُٓٔ٤ش ػيى 5911رظخٍ٣ن ٛ 19لَ ٘٣ 24(1432خَ٣
196ٙ ،)2011؛
-12حُوخٍٗ ٕٞهْ 48.07رظظٔ ْ٤حُزخد حُؼخُغ ٖٓ حُـِء ح ٖٓ ٍٝ٧حٌُظخد حُؼخُغ ٖٓ
حُظ َ٤ٜحَُ٘٣ق ٍهْ 1.59.413حُٜخىٍ ك ٖٓ 28 ٢ؿٔخى ٟح٥هَس ٞٗ 26( 1382كٔزَ
)1962رخُٜٔخىهش ػِٓ ٠ـٔٞػش حُوخٗ ٕٞحُـ٘خث ٢حُٜخىٍ رظ٘ل ٌٙ٤ظ٣َٗ َ٤ٜق ٍهْ
1.08.68رظخٍ٣ن ٞٗ ٖٓ 20حٍ 20( 1429أًظٞرَ ،)2008حُـَ٣يس حَُٓٔ٤ش ػيى 5679
رظخٍ٣ن ١ً 4حُوؼيس ٞٗ 3( 1429كٔزَ 4018 ٙ ،)2008؛
-13حُوخٍٗ ٕٞهْ 43.05حُٔظؼِن رٌٔخكلش ؿَٔ حٞٓ٧حٍ حُٜخىٍ رظ٘ل ٌٙ٤ظ٣َٗ َ٤ٜق
ٍهْ 1.07.79رظخٍ٣ن ٍ ٖٓ 28ر٤غ ح 17( 1428 ٍٝ٧أرَ ،)2007 َ٣حُـَ٣يس حَُٓٔ٤ش ػيى
5522رظخٍ٣ن ٍ 15ر٤غ ح٥هَ ٓ 3( 1428خ1359 ٙ ،)2007١؛
-14حُوخٍٗ ٕٞهْ 43-04حُٔظؼِن رظـٝ َ٤٤طظٔٓ ْ٤ـٔٞػش حُوخٗ ٕٞحُـ٘خث ٢حُٜخىٍ
رظ٘ل ٌٙ٤ظ٣َٗ َ٤ٜق ٍهْ 1.06.20رظخٍ٣ن ٓ ٖٓ 15لَّ 14( 1427كزَح،)2006َ٣
حُـَ٣يس حَُٓٔ٤ش ػيى 5398رظخٍ٣ن ٓ 24لَّ 23(1427كزَح492 ٙ ،)2006 َ٣؛
-15حُوخٍٗ ٕٞهْ 17.05حُٔظؼِن رِؿَ اٛخٗش ػِْ حٌُِٔٔش ٍُٛٞٓٝخ حُٜخىٍ رظ٘لٌٙ٤
ظ٣َٗ َ٤ٜق ٍهْ 1.05.185رظخٍ٣ن ١ً ٖٓ 18حُوؼيس 20( 1426ىٔٔ٣زَ،)2005
حُـَ٣يس حَُٓٔ٤ش ػيى 5380رظخٍ٣ن ًٝ 20حُوؼيس 22( 1426ىٔٔ٣زَ 3535 ٙ ،)2005؛
-3-
-16حُوخٍٗ ٕٞهْ 79.03حُٔظؼِن رظـٝ َ٤٤طظٔٓ ْ٤ـٔٞػش حُوخٗ ٕٞحُـ٘خثٝ ٢رلٌف
حُٔلٌٔش حُوخٛش ُِؼيٍ حُٜخىٍ رظ٘ل ٌٙ٤ظ٣َٗ َ٤ٜق ٍهْ 1.04.129رظخٍ٣ن ٍ ٖٓ 29ؿذ
ٓ 15( 1425زظٔزَ ،)2004حُـَ٣يس حَُٓٔ٤ش ػيى 5248رظخٍ٣ن كخطق ٗؼزخٕ 16( 1425
ٓزظٔزَ 3372 ٙ ،)2004؛
-17حُوخٍٗ ٕٞهْ 24.03حُٔظؼِن رظـٝ َ٤٤طظٔٓ ْ٤ـٔٞػش حُوخٗ ٕٞحُـ٘خث ٢حُٜخىٍ
رظ٘ل ٌٙ٤ظ٣َٗ َ٤ٜق ٍهْ 1.03.207رظخٍ٣ن ٠ٍٓ ٖٓ 16خٕ ٞٗ 11( 1424كٔزَ ،)2003
حُـَ٣يس حَُٓٔ٤ش ػيى 5175رظخٍ٣ن ًٝ 12حُوؼيس ٘٣ 5( 1424خ121 ٙ ،)2004 َ٣؛
-18حُوخٍٗ ٕٞهْ 07.03رظظٔٓ ْ٤ـٔٞػش حُوخٗ ٕٞحُـ٘خث ٢كٓ ٢خ ٣ظؼِن رخُـَحثْ حُٔظؼِوش
ر٘ظْ حُٔؼخُـش ح٤ُ٥ش ُِٔؼط٤خص حُٜخىٍ رظ٘ل ٌٙ٤ظ٣َٗ َ٤ٜق ٍهْ 1.03.197رظخٍ٣ن ٖٓ 16
ٍٓ٠خٕ ٞٗ 11( 1424كٔزَ ،)2003حُـَ٣يس حَُٓٔ٤ش ػيى 5171رظخٍ٣ن ٞٗ 27حٍ 1424
( 22ىٔٔ٣زَ 4284 ٙ ،)2003؛
-19حُوخٍٗ ٕٞهْ 03.03حُٔظؼِن رٌٔخكلش حٍٛ٩خد حُٜخىٍ رظ٘ل ٌٙ٤ظ٣َٗ َ٤ٜق ٍهْ
1.03.140رظخٍ٣ن ٍ ٖٓ 26ر٤غ حٓ 28(1424 ٍٝ٧خ ،)2003 ١حُـَ٣يس حَُٓٔ٤ش ػيى
5112رظخٍ٣ن ٍ 27ر٤غ حٓ 29( 1424 ٍٝ٧خ1755 ٙ ،)2003 ١؛
-20حُٔخىس ٖٓ 756حُوخٍٗ ٕٞهْ 22.01حُٔظؼِن رخُٔٔطَس حُـ٘خث٤ش ،حُٜخىٍ حَٓ٧
رظ٘ل ٌٙ٤ظ٣َٗ َ٤ٜق ٍهْ 1.02.255رظخٍ٣ن ٍ ٖٓ 25ؿذ 3( 1423أًظٞرَ ٝ ،)2002حُظ٢
ٗٔوض حُل 19 ٖٓ ٍٜٞآُ ٖٓ 23 ٠ـٔٞػش حُوخٗ ٕٞحُـ٘خث .٢حُـَ٣يس حَُٓٔ٤ش ػيى 5078
رظخٍ٣ن ١ً 27حُوؼيس ٘٣ 30 ( 1423خ315 ٙ ،)2003 َ٣؛
-21حُٔٞحى ٖٓ 24ٝ 16ٝ 31حُوخٍٗ ٕٞهْ 37.99حُٔظؼِن رخُلخُش حُٔيٗ٤ش حُٜخىٍ
رظ٘ل ٌٙ٤ظ٣َٗ َ٤ٜق ٍهْ 1.02.239رظخٍ٣ن ٍ ٖٓ 25ؿذ 3( 1423أًظٞرَ ،)2002حُظ٢
ؿَ٤ص حُل ٖٓ 468 َٜحُوخٗ ٕٞحُـ٘خث٢؛ حُـَ٣يس حَُٓٔ٤ش ػيى 5054رظخٍ٣ن ٠ٍٓ 2خٕ
ٞٗ 7( 1423كٔزَ 3150 ٙ ،)2002؛
-22حُوخٍٗ ٕٞهْ 38.00حُوخ ٢ٟرظـٝ َ٤٤طظٔٓ ْ٤ـٔٞػش حُوخٗ ٕٞحُـ٘خث ،٢حُٜخىٍ
رظ٘ل ٌٙ٤ظ٣َٗ َ٤ٜق ٍهْ 1.01.02رظخٍ٣ن ١ً ٖٓ 21حُوؼيس 15( 1421كزَح،)2001َ٣
حُـَ٣يس حَُٓٔ٤ش ػيى 4882رظخٍ٣ن ١ً 19حُلـش ٓ 15 ( 1421خٍّ 793 ٙ ،)2001؛
-23حُٔخىس ٖٓ 101حُوخٍٗ ٕٞهْ 06.99حُٔظؼِن رلَ٣ش حٓ٧ؼخٍ ٝحُٔ٘خكٔش ،حُٜخىٍ
رظ٘ل ٌٙ٤ظ٣َٗ َ٤ٜق ٍهْ 1.00.225رظخٍ٣ن ٍ 2ر٤غ حٝ ،)2000 ٞ٤ٗٞ٣ 5( 1421 ٍٝ٧حُظ٢
ٗٔوض حُل ٖٓ 291ٝ 290ٝ 289 ٍٜٞحُوخٗ ٕٞحُـ٘خث ،٢حُـَ٣يس حَُٓٔ٤ش ػيى 4810
رظخٍ٣ن ٍ 3ر٤غ ح٥هَ 1941 ٙ ،)2000 ٞ٤ُٞ٣ 6( 1421؛
-24حُوخٍٗ ٕٞهْ 11.99حُوخ ٢ٟرظـٝ َ٤٤طظٔ ْ٤حُل ٖٓ 446 َٜحُوخٗ ٕٞحُـ٘خث،٢
حُٜخىٍ رظ٘ل ٌٙ٤ظ٣َٗ َ٤ٜق ٍهْ 1.99.18رظخٍ٣ن ٞٗ ٖٓ 18حٍ 5( 1419كزَح،)1999 َ٣
حُـَ٣يس حَُٓٔ٤ش ػيى 4682رظخٍ٣ن ١ً 28حُلـش 15( 1419أرَ852 ٙ ،)1999 َ٣؛
-4-
-25حُٔخىس ٖٓ 733حُوخٍٗ ٕٞهْ 15.95حُٔظؼِن رٔيٗٝش حُظـخٍس حُٜخىٍ رظ٘ل ٌٙ٤ظَ٤ٜ
َٗ٣ق ٍهْ 1.96.83رظخٍ٣ن ٍ ٖٓ 15ر٤غ ح( 1417 ٍٝ٧كخطق أؿٔطْ ،)1996حُـَ٣يس
حَُٓٔ٤ش ػيى 4418رظخٍ٣ن 19ؿٔخى ٟح 3( 1417 ٠ُٝ٧أًظٞرَ 2187 ٙ ،)1996؛
-26حُوخٍٗ ٕٞهْ 25.93حُٔـ َ٤رٔٞؿز ٚحُوخٗ ٕٞحُـ٘خث ،٢حُٜخىٍ رظ٘ل ٌٙ٤ظ٣َٗ َ٤ٜق
ٍهْ 1.94.284رظخٍ٣ن ٛ ٖٓ 15لَ ،)1994 ٞ٤ُٞ٣ 25( 1415حُـَ٣يس حَُٓٔ٤ش ػيى
4266رظخٍ٣ن ٛ 24لَ 3( 1415أؿٔطْ 1231 ٙ ،)1994؛
-27حُوخٍٗ ٕٞهْ 16.92حُوخ ٢ٟرظـ َ٤٤حُل ٖٓ 219 َٜحُوخٗ ٕٞحُـ٘خث ،٢حُٜخىٍ
رظ٘ل ٌٙ٤ظ٣َٗ َ٤ٜق ٍهْ 1.92.131رظخٍ٣ن ٛ ٖٓ 26لَ 26( 1413أؿٔطْ ،)1992
حُـَ٣يس حَُٓٔ٤ش ػيى 4166رظخٍ٣ن ٍ 4ر٤غ حٓ 2( 1413 ٍٝ٧زظٔزَ 1100 ٙ ،)1992؛
-28حُوخٍٗ ٕٞهْ 3.80حُٔـَ٤س رٔٞؿز ٚرؼٓ ٞوظ٤٠خص حُوخٗ ٕٞحُـ٘خث ،٢حُٜخىٍ
ح َٓ٧رظ٘ل ٌٙ٤ظ٣َٗ َ٤ٜق ٍهْ 1.81.283رظخٍ٣ن ٍ 11ؿذ ٓ 6( 1402خ،)1982 ٞ٣
حُـَ٣يس حَُٓٔ٤ش ػيى 3636رظخٍ٣ن ٠ٍٓ 15خٕ 835 ٙ ،)1982 ُٞ٤ُٞ٣ 7( 1402؛
-29ظ٣َٗ َ٤ٜق رٔؼخرش هخٍٗ ٕٞهْ 1.77.58رظخٍ٣ن ٞٗ 5حٍ 19( 1397
ٗظ٘زَ٣ )1977ظْٔ رٔٞؿز ٚحُل ٖٓ 282 َٜحُوخٗ ٕٞحُـ٘خثِ٣ٝ ٢ـ ٠ر ٚحُظ َ٤ٜحَُ٘٣ق
حُٜخىٍ كٞٗ 23 ٢حٍ 27( 1358ىؿ٘زَ ،)1937حُـَ٣يس حَُٓٔ٤ش ػيى 3388رظخٍ٣ن 21
ٗٞحٍ 5( 1397أًظٞرَ2760 ٙ ،)1977؛
-30ظ٣َٗ َ٤ٜق رٔؼخرش هخٍٗ ٕٞهْ 1.74.232رظخٍ٣ن ٍ 28ر٤غ حُؼخٗ21( 1394 ٢
ٓخ٣ )1974 ٞ٣ـ٣ٝ َ٤ظْٔ رٔٞؿز ٚحُلَع حَُحرغ ٖٓ حُزخد حُٔخرغ ٝحُزخد حُظخٓغ رخُـِء حٍٝ٧
ٖٓ حٌُظخد حُؼخُغ ٖٓ حُوخٗ ٕٞحُـ٘خث ،٢حُـَ٣يس حَُٓٔ٤ش ػيى 3214رظخٍ٣ن 14ؿٔخىٟ
ح1524 ٙ ،)1974 ٚ٤ٗٞ٣ 5( 1394 ٠ُٝ٧؛
ٍ ٢ٌِٓ َّٞٓٓ -31هْ 181.66رظخٍ٣ن ٍ 22ر٤غ ح( 1387 ٍٝ٧كخطق )1967 ُٞ٤ُٞ٣
رٔؼخرش هخٗ٣ ٕٞظؼِن رظـ َ٤٤حُل ٖٓ 453 َٜحُوخٗ ٕٞحُـ٘خثٝ ٢طظٔ ْ٤حُلٗ ٖٓ 455 َٜلْ
حُوخٗٝ ٕٞاُـخء حُظ َ٤ٜحَُ٘٣ق حُٔئٍم ك 22 ٢ؿٔخى ٟح،)1939 ُٞ٤ُٞ٣ 10( 1358 ٠ُٝ٧
حُـَ٣يس حَُٓٔ٤ش ػيى 2854رظخٍ٣ن ٍ 4ر٤غ حُؼخٗ.1547 ٙ ،)1967 ُٞ٤ُٞ٣ 12(1387 ٢
-5-
52 0125 52 09229501
1
0225
ـــــ
حُطخرغ حَُ٘٣ق
( ريحهِ ٚحُلٖٔ رٖ ٓلٔي رٖ ٓٞ٣ق رٖ حُلٖٔ هللا ) ٚ٤ُٝ
حُلٔي هلل ٝكي،ٙ
٣ؼِْ ٖٓ ظَٗ٤ٜخ حَُ٘٣ق ٌٛح أٓٔخ ٙهللا ٝأػِ أَٓ ٙأٗ٘خ أٛيٍٗخ أَٓٗخ حَُ٘٣ق رٔخ ٣ؤط:٢
اٌفصً األوي
ٜ٣خىم ؿ٘خر٘خ حَُ٘٣ق ػِٓ ٠ـٔٞػش حُوخٗ ٕٞحُـ٘خث ٢كٔزٔخ ٍٞ٘٘ٓ ٢ٛس ًِٔلن
ُظَٗ٤ٜخ حَُ٘٣ق ٌٛح.
اٌفصً اٌثأً
٣ؼَٔ رٔوظ٤٠خص ٌٙٛحُٔـٔٞػش ك ٢ؿٔ٤غ أٗلخء حٌُِٔٔش حرظيحء ٖٓ .1963 ٞ٤ٗٞ٣ 17
ؿ َ٤إٔ حُٔوظ٤٠خص حُٔظؼِوش رخُٟٞغ حُو٠خث ٢كٓ ٢ئٓٔش ػ٬ؿ٤ش ٝحُٟٞغ حُو٠خث٢
كٓ ٢ئٓٔش ك٬ك٤ش رخػظزخٍٔٛخ ٖٓ حُظيحر َ٤حُٞهخث٤ش حُ٘و٤ٜش حُٔ٘ ٜٙٞػِٜ٤خ ك ٢حُلَٜ
ٓٝ 80خ ٚ٤ِ٣اُ ٠حُلٓ ٖٓ 85 َٜـٔٞػش حُوخٗ ٕٞحًٌُٔ٣ ٫ ،ٍٞـَ ١حُؼَٔ رٜخ ا ٫حرظيحء ٖٓ
حُ ّٞ٤حٌُ٣ ١ليى ٙهَحٍ ٓ٘ظَى هخ ٙرٟٞؼٜٔخ ٟٓٞغ حُظ٘لٜ٣ ٌ٤يٍ ٙحٍُُٞحء حُٔوظ.ٕٜٞ
اٌفصً اٌثاٌث
طٔظَٔ حُٔلخًْ ك ٢ططز٤ن حُوٞحٗٝ ٖ٤حُ٘ظْ حُوخٛش حُٔظؼِوش رخُٔٔخثَ حُظ ٫ ٢ط٘ظٜٔخ ٌٙٛ
حُٔـٔٞػش.
ر٤ي إٔ ٌٙٛحُٔلخًْ ٣ ٫ـُٜ ُٞخ إٔ طلٌْ ا ٫رؼوٞرخص طيهَ ك ٢حٞٗ٧حع حُٜٔ٘ٙٞ
ػِٜ٤خ ك ٌٙٛ ٢حُٔـٔٞػش ١ٝزن حُظِٔ٤٤حص حُٔ٘خٍ اُٜ٤خ ك ٢حُل َٜحُوخْٓ رؼي.ٙ
- 1حُـَ٣يس حَُٓٔ٤ش ػيى ٌٍَٓ 2640رظخٍ٣ن ٓ 12لَّ .1253 ٙ ،)1963 ٞ٤ٗٞ٣ 5( 1383
-6-
اٌفصً اٌشاتغ
طَٔ ١أكٌخّ ٌٙٛحُٔـٔٞػش أ٠٣خ ػِ ٠حُٔٔخثَ حُظ ٢ط٘ظٜٔخ هٞحٗ ٖ٤أٗ ٝظْ هخٛش
ًُٝي كٓ ًَ ٢خ ُْ َ٣ى ر٣َٛ ٚٗ ٚق ك ٢طِي حُوٞحٗ ٖ٤أ ٝحُ٘ظْ.
اٌفصً اٌخاِظ
إ حُؼوٞرخص حُظٛ ٢يٍ رٜخ كٌْ ه٠خث ٢ؿ َ٤هخرَ ُِطؼٖ ٝحُظ ٢ٛ ٢ك ٍٞ١ ٢حُظ٘ل ٌ٤ك٢
طخٍ٣ن اؿَحء حُؼَٔ ر ٌٜٙحُٔـٔٞػش أ ٝحُظ٣ ٢زيأ ك ٢ط٘لٌٛ٤خ رؼي ًُي حُظخٍ٣ن ط٘لٌ كٔزٔخ : ٢ِ٣
حُؼوٞرخص حُٔخُزش ُِلَ٣ش حُظ ٢طوَ ٓيطٜخ ػٖ ٗٝ َٜحكي طَٔ ٟػِٜ٤خ أكٌخّ ػوٞرش
ح٫ػظوخٍ ٖٟٔحَُ٘ ١ٝحُٔ٘ ٜٙٞػِٜ٤خ ك ٢حُل ٖٓ 29 َٜحُٔـٔٞػش.
حُؼوٞرخص حُٔخُزش ُِلَ٣ش حُظ ٢طٌٓ ٕٞيطٜخ َٜٗح اُ ٠هْٔ ٓ٘ٞحص ًٌُٝي حُؼوٞرخص
حُٔخُزش ُِلَ٣ش حُظ ٢طظـخٓ ُٝيطٜخ هْٔ ٓ٘ٞحص ٌُٖٝ ،كٌْ رٜخ ٖٓ أؿَ ؿ٘لش رٔزذ حُؼٞى،
طَٔ ١ػِٜ٤خ أكٌخّ ػوٞرش حُلزْ ٖٟٔحَُ٘ ١ٝحُٔ٘ ٜٙٞػِٜ٤خ ك ٢حُل.28 َٜ
حُؼوٞرخص حُٔخُزش ُِلَ٣ش حُظ ٢طظـخٓ ُٝيطٜخ هْٔ ٓ٘ٞحص ٝحُٔلٌ ّٞرٜخ ٖٓ أؿَ ؿ٘خ٣ش
طَٔ ١ػِٜ٤خ أكٌخّ ػوٞرش حُٔـٖ ٖٟٔحَُ٘ ١ٝحُٔ٘ ٜٙٞػِٜ٤خ ك ٢حُل.24 َٜ
اٌفصً اٌغادط
ك ٢ؿٔ٤غ حُلخ٫ص حُظ ٌٕٞ٣ ٢هي ٛيٍ كٜ٤خ كٌْ رؼوٞرش اٟخك٤ش أ ٝطٌٔ٤ِ٤ش ٣ ُْٝزيأ
ط٘لٌٛ٤خ أ ٝطٌ ٕٞك ٍٞ١ ٢حُظ٘ل ٌ٤كبٜٗخ طؼ ٝٞرلٌْ حُوخٗ ٕٞرخُظير َ٤حُٞهخث ٢حُٔطخرن ُٜخ ك٢
حُوخٗٝ ،ٕٞػِ ٠حُو ٜٙٞكبٕ ح٫ػظوخٍ حُظؤى٣ز ٢حُٔ٘ ٜٙٞػِ ٚ٤ك ٢حُلٖٓ 21ٝ 16 ٖ٤ِٜ
حُظ َ٤ٜحُٜخىٍ كٛ 15 ٢لَ 24( 1373أًظٞرَ )1953حُٔلظ ٟٞػِ ٠حُوخٗ ٕٞحُـ٘خث٢
حُٔـَرٝ ،٢ك ٢ظ٣َٗ َ٤ٜق حُٜخىٍ ك 6 ٢ؿٔخى ٟح 28( 1352 ٠ُٝ٧ؿ٘ض )1933
حُٔظؼِن رخُِؿَ ػٖ حُؼٞى اُ ٠حُـَٔ٣ش ٖٓ َ١ف حُٔلٌٔش حُؼِ٤خ حَُ٘٣لش٣ ،ؼ ٝٞرخ٩هٜخء
حُٔ٘خٍ اُ ٚ٤ك ٢حُل 63 ٍٜٞاُ ٖٓ 69 ٠حُٔـٔٞػش حُِٔلوش رظَٗ٤ٜخ ٌٛح.
اٌفصً اٌغاتغ
إ حُٔلخًْ حُظٍ ٢كؼض اُٜ٤خ ىػ ٟٞر٘ؤٕ ؿَٔ٣ش رطَ٣وش ٛل٤لش ٝحُظ ُْ ٢طؼي ٖٓ
حهظٜخٜٛخ ػٔ ٬رخُٔـٔٞػش حُٜٔخىم ػِٜ٤خ رظَٗ٤ٜخ ٌٛح طزوٓ - ٠غ ًُي ٓ -وظٜش رخُ٘ظَ
ك ٌٙٛ ٢حُـَٔ٣ش اًح ًخٕ ٍكؼٜخ اُٜ٤خ ٗخطـخ ػٖ أَٓ رخ٩كخُش أ ٝػٖ اػٓ ٕ٬زخَٗ ٛخىٍٖ٣
هزَ طخٍ٣ن اؿَحء حُؼَٔ ر ٌٜٙحُٔـٔٞػش.
أٓخ ك ٢ؿًُ َ٤ي ٖٓ حُلخ٫ص كبٕ حُٔظخرؼش طلخٍ ػِ ٠حُٔلٌٔش حُٔوظٜش ى ٕٝكخؿش
٩ؿَحءحص أهَ.ٟ
-7-
ا ٫إٔ حُؼوٞرخص حُٔطزوش طٌ ٢ٛ ٕٞحُؼوٞرخص حُٔؼٔ ٍٞرٜخ ٝهض حٍطٌخد حُـَٔ٣ش ٓخ ُْ
طوٍَ حُٔـٔٞػش حُِٔلوش رظَٗ٤ٜخ ٌٛح ػوٞرخص أهقٝ ،ك ٌٙٛ ٢حُلخُش ططزن ح٧هَ٤س.
اٌفصً اٌثآِ
طِـ ٠حرظيحء ٖٓ طخٍ٣ن ططز٤ن حُٔـٔٞػش حُِٔلوش رظَٗ٤ٜخ ٌٛح ؿٔ٤غ حُٜ٘ٙٞ
حُظَ٘٣ؼ٤ش حُٔوخُلش ٔ٤ٓ٫ٝخ :
ظ٠ٍٓ 9 َ٤ٜخٕ 12( 1331ؿ٘ض )1913حٌُ ١أٝؿذ ططز٤ن هخٗ ٕٞحُؼوٞرخص
حُلَٗٔ ٢ك ٢حُٔـَدًٌُٝ ،ي حُظٜخثَ حُٔٞحُ٤ش ُ ٚحُٜخىٍس ٜٜٗٛٞخ رظظٔ ْ٤أ ٝطـ َ٤٤حُوخٕٗٞ
حًٌُٔ.ٍٞ
حُظ َ٤ٜحُٜخىٍ كٛ 16 ٢لَ 24( 1373أًظٞرَ )1953حُٔلظ ٟٞػِ ٠حُوخٕٗٞ
حُـ٘خث ٢حُٔـَرٝ ،٢حُظ َ٤ٜحُٜخىٍ كٍ 16 ٢ر٤غ حُؼخٗ 23( 1373 ٢ىؿ٘زَ )1953حُٔـَ٤
ٝحُٔظْٔ ُِظ َ٤ٜحُٔخُق حًًٌٌَُُٝ ،ي ؿٔ٤غ حُظٜخثَ ح٧هَ ٟحُٜخىٍس رظظٜٔٔٔ٤خ أٝ
طـَٔٛ٤٤خ.
حُظ َ٤ٜحُٜخىٍ كٍ 6 ٢ؿذ ( 1332كخطق )1914 ٞ٤ٗٞ٣رظطز٤ن هخٗ ٕٞحُؼوٞرخص
حُوخ ٙرخُٔ٘طوش حُ٘ٔخُ٤ش ٓخروخًٌُٝ ،ي حُظٜخثَ حُٜخىٍس رظظٔ ْ٤أ ٝطـٌٛ َ٤٤ح حُوخٗ.ٕٞ
حُظ َ٤ٜحُٜخىٍ ك 19 ٢ؿٔخى ٟحُؼخٗ٤ش ٘٣ 15( 1343خ )1925 َ٣حُٜخىٍ روخٕٗٞ
حُؼوٞرخص رٔ٘طوش ٘١ـش حُي٤ُٝش ٓخروخًٌُٝ ،ي حُظٜخثَ حُٜخىٍس رظظٔ ْ٤أ ٝطـٌٛ َ٤٤ح ح٧ه.َ٤
ظٓ 6 َ٤ٜلَّ ٘٣ 12( 1362خ )1943 َ٣حٌُ١ ١زن رٔوظ٠خ ٙهخٗ1942 ُٞ٤ُٞ٣ 23 ٕٞ
حُٔظؼِن ربٔٛخٍ حَٓ٧س.
ظٍ 30 َ٤ٜر٤غ ح 3 ( 1379 ٍٝ٧أًظٞرَ )1959رخُِؿَ ػٖ أٛخٍ حَٓ٧س.
حُظ َ٤ٜحُوِ٤ل ٢حُٜخىٍ كٝ 1942 ٞ٤ٗٞ٣ 17 ٢حُٔظؼِن ربٔٛخٍ حَٓ٧س رخُٔ٘طوش
حُ٘ٔخُ٤ش ٓخروخ.
ػِ ٠إٔ ح٩كخُش اُ ٠حُ٘ ٜٙٞحُظِ٣ ٢ـٜ٤خ ظَٗ٤ٜخ ٌٛح ٝحُظ ٢طظٜ٘ٔ٠خ ٜٗٙٞ
طَ٘٣ؼ٤ش أ ٝط٘ظ٤ٔ٤ش ططزن ػِ ٠حُٔوظ٤٠خص حُٔطخروش حُٔيٍؿش ك ٢حُٔـٔٞػش حُِٔلوش رظَٗ٤ٜخ
ٌٛح.
اٌفصً اٌتاعغ
ِ٣ــ ٠حُلـ ٖٓ 490 َٜهـخٗ ٕٞحُٔٔـطَس حُــ٘خث٤ش حُٔـئٍم كـ ٢كخطق ٗؼزخٕ 1378
(٣ 10زَح٣ٝ 2)1959 َ٣ؼ ٝٞرخُٔوظ٤٠خص حُظخُ٤ش:
- 2طْ اُـخء هخٗ ٕٞحُٔٔطَس حُـ٘خث٤ش حُٔئٍم ك ٢كخطق ٗؼزخٕ ٣ 10( 1378زَح )1959 َ٣رٔوظ ٠٠حُٔخىس ٖٓ 756
حُوخٍٗ ٕٞهْ 22.01حُٔظؼِن رخُٔٔطَس حُـ٘خث٤ش ،حُٜخىٍ رظ٘ل ٌٙ٤ظ٣َٗ َ٤ٜق ٍهْ 1.02.255رظخٍ٣ن ٖٓ 25
ٍؿذ 3( 1423أًظٞرَ )2002؛ حُـَ٣يس حَُٓٔ٤ش ػيى 5078رظخٍ٣ن ١ً 27حُوؼيس ٘٣ 30( 1423خ،)2003 َ٣
ٝ .315 ٙهي ٜٗض حُلوَس حُؼخُؼش ٖٓ حُٔخىس ٖٓ 389حُوخٍٗ ٕٞهْ 22.01حُٔظؼِن رخُٔٔطَس حُـ٘خث٤ش؛ حُـَ٣يس
-8-
" حُل -490 َٜاًح طز ٖٓ ٖ٤حُٔ٘خه٘خص إٔ حُٔظً ْٜخٕ ٝهض حٍطٌخر ٚحُلؼَ ٜٓخرخ روَِ
ك ٢هٞح ٙحُؼوِ٤ش ،أ ٝأٜٗٓ ٚخد رٌُي ٝهض حُٔلخًٔش كبٕ ٓلٌٔش حُـ٘خ٣خص ططزن ػِ ٠كٔذ
ح٧كٞحٍ حُل 76 ٍٜٞأ 78 ٝأٓ ٖٓ 79 ٝـٔٞػش حُوخٗ ٕٞحُـ٘خثٝ " ٢حُٔ.ّ٬
ٝكٍَ رخَُرخ ١ك 28 ٢ؿٔخى ٟحُؼخٗ٤ش 1382حُٔٞحكن ٗٞٗ 26زَ .1962
حَُٓٔ٤ش ػيى 5078رظخٍ٣ن ١ً 27حُوؼيس ٘٣ 30( 1423خ315 ٙ ،)2003 َ٣؛ حٌُ ١ىهَ ك ِ٤حُظ٘ل ٌ٤حرظيحء ٖٓ
كخطق أًظٞرَ - 2003ػِٓ ٠خ " :٢ِ٣اًح طزُِٔ ٖ٤لٌٔش إٔ حُٔظً ْٜخٕ ٝهض حٍطٌخر ٚح٧كؼخٍ ٜٓخرخ روَِ ك ٢هٞحٙ
حُؼوِ٤ش أ ٝإٔ حُوَِ ك ُٚ َٜأػ٘خء حُٔلخًٔش ،كبٜٗخ ططزن ،كٔذ ح٧كٞحٍٓ ،وظ٤٠خص حُلٖٓ 79ٝ 78ٝ 76 ٍٜٞ
حُوخٗ ٕٞحُـ٘خث."٢
-9-
(حُل)12 – 1 ٍٜٞ
اٌفصً 0
٣ليى حُظَ٘٣غ حُـ٘خث ٢أكؼخٍ حٔٗ٩خٕ حُظ٣ ٢ؼيٛخ ؿَحثْ ،رٔزذ ٓخ طليػ ٖٓ ٚحٟطَحد
حؿظٔخػٞ٣ٝ ،٢ؿذ ُؿَ َٓطٌزٜ٤خ رؼوٞرخص أ ٝرظيحرٝ َ٤هخث٤ش.
اٌفصً 5
ٞٔ٣ ٫ؽ ٧كي إٔ ٣ؼظٌٍ رـ َٜحُظَ٘٣غ حُـ٘خث.٢
اٌفصً 1
ٞٔ٣ ٫ؽ ٓئحهٌس أكي ػِ ٠كؼَ ٣ ٫ؼي ؿَٔ٣ش ر٣َٜق حُوخٗٓ ٫ٝ ٕٞؼخهزظ ٚرؼوٞرخص ُْ
٣وٍَٛخ حُوخٗ.ٕٞ
اٌفصً 5
٣ ٫ئحهٌ أكي ػِ ٠كؼَ ُْ ٌٖ٣ؿَٔ٣ش رٔوظ ٠٠حُوخٗ ٕٞحًٌُ ١خٕ ٓخٍ٣خ ٝهض حٍطٌخر.ٚ
اٌفصً 2
ٞٔ٣ ٫ؽ ٓئحهٌس أكي ػِ ٠كؼَ ُْ ٣ؼي ٣ؼظزَ ؿَٔ٣ش رٔوظ ٠٠هخٗٛ ٕٞيٍ رؼي حٍطٌخر.ٚ
كبٕ ًخٕ هي ٛيٍ كٌْ رخ٩ىحٗش ،كبٕ حُؼوٞرخص حُٔلٌ ّٞرٜخ ،أ٤ِٛش ًخٗض أ ٝاٟخك٤ش٣ ،ـؼَ
كي ُظ٘لٌٛ٤خ.
اٌفصً 2
ك ٢كخُش ٝؿٞى ػيس هٞحٗٓ ٖ٤خٍ٣ش حُٔلؼ ،ٍٞر ٖ٤طخٍ٣ن حٍطٌخد حُـَٔ٣ش ٝحُلٌْ حُٜ٘خث٢
ر٘ؤٜٗخ٣ ،ظؼ ٖ٤ططز٤ن حُوخٗ ٕٞحِٛ٧ق ُِٔظ.ْٜ
اٌفصً 7
٫طَ٘ٔ ٓوظ٤٠خص حُل 6ٝ 5 ٖ٤ِٜحُوٞحٗ ٖ٤حُٔئهظش حُظ ٢طظَ ُٞٝ ،رؼي حٗظٜخء حُؼَٔ
رٜخٓ ،خٍ٣ش ػِ ٠حُـَحثْ حَُٔطٌزش هٓ ٍ٬يس ططز٤وٜخ.
اٌفصً 2
٣ ٫ـ ُٞحُلٌْ رؤ ١طيرٝ َ٤هخث ،٢ا ٫ك ٢ح٧كٞحٍ ١ٝزن حَُ٘ ١ٝحُٔوٍَس ك ٢حُوخٗ.ٕٞ
- 11 -
٣ ٫ٝلٌْ ا ٫رخُظيحر َ٤حُٔ٘ ٜٙٞػِٜ٤خ ك ٢حُوخٗ ٕٞحُ٘خكٌ ٝهض ٛي ٍٝحُلٌْ.
اٌفصً 2
٘٣ظ ٢ٜط٘ل ٌ٤حُظير َ٤حُٞهخث ٢اًح ٛيٍ هخٗ ٕٞؿي٣ي ٛ َ٣ِ٣زـش حُـَٔ٣ش ػٖ حُلؼَ حٌُ١
حٓظٞؿز ،ٚأ ٝاًح ٛيٍ هخِٗ٣ ٕٞـًُ ٢ي حُظير.َ٤
اٌفصً 01
١َٔ٣حُظَ٘٣غ حُـ٘خث ٢حُٔـَر ٢ػِٞ٣ ٖٓ ًَ ٠ؿي ربهِ ْ٤حٌُِٔٔش ٖٓ ٝ ٖ٤٤٘١ٝأؿخٗذ
ٝػي ٢ٔ٣حُـ٘ٔ٤شٓ ،غ َٓحػخس حٓ٫ظؼ٘خءحص حُٔوٍَس ك ٢حُوخٗ ٕٞحُؼخّ حُيحهِٝ ٢حُوخٗ ٕٞحُي.٢ُٝ
اٌفصً 00
٣يهَ ٖٟٔاهِ ْ٤حٌُِٔٔش ،حُٔلٖ ٝحُطخثَحص حُٔـَر٤ش أٔ٘٣خ ٝؿيص ،كٔ٤خ ػيح حُلخ٫ص
حُظ ٢طٌ ٕٞكٜ٤خ هخٟؼش ُظَ٘٣غ أؿ٘ز ٢رٔوظ ٠٠حُوخٗ ٕٞحُي.٢ُٝ
اٌفصً 05
٣طزن حُظَ٘٣غ حُـ٘خث ٢حُٔـَر ٢ػِ ٠حُـَحثْ حَُٔطٌزش هخٍؽ حٌُِٔٔش ،اًح ًخٗض ٖٓ
حهظٜخ ٙحُٔلخًْ حُِؿَ٣ش حُٔـَر٤ش كٔذ حُل 751 ٍٜٞاُ ٖٓ 756 ٠حُٔٔطَس حُـ٘خث٤ش.3
- 3حُٔٞحى ٖٓ 707اُ ٖٓ 712 ٠حُوخٍٗ ٕٞهْ 22.01حُٔظؼِن رخُٔٔطَس حُـ٘خث٤شٓ ،خُق حًٌَُ.
- 12 -
(حُل)109 – 13 ٍٜٞ
اٌفصً 01
ططزن ػِ ٠حُزخُـ ٖ٤ػٔخٕ ػَ٘س ٓ٘ش ٓ٬٤ى٣ش ًخِٓش حُؼوٞرخص ٝحُظيحر َ٤حُٞهخث٤ش
حُٔ٘ ٜٙٞػِٜ٤خ كٌٛ ٢ح حُوخٗ.ٕٞ
ططزن ك ٢كن ح٧كيحع حُـخٗل ٖ٤حُوٞحػي حُوخٛش حُٔ٘ ٜٙٞػِٜ٤خ ك ٢حٌُظخد حُؼخُغ
ٖٓ حُوخٗ ٕٞحُٔظؼِن رخُٔٔطَس حُـ٘خث٤ش.4
- 4طْ طـٌٛ َ٤٤ح حُل َٜرٔٞؿذ حُٔخىس ح ٖٓ ٠ُٝ٧حُوخٍٗ ٕٞهْ 24.03حُٔظؼِن رظـٝ َ٤٤طظٔٓ ْ٤ـٔٞػش حُوخٕٗٞ
حُـ٘خث ،٢حُٜخىٍ رظ٘ل ٌٙ٤ظ٣َٗ َ٤ٜق ٍهْ ٛ 1.03.207خىٍ ك٠ٍٓ ٖٓ 16 ٢خٕ ٞٗ 11( 1424كٔزَ)2003؛
حُـَ٣يس حَُٓٔ٤ش ػيى 5175رظخٍ٣ن ًٝ 12حُوؼيس ٘٣ 5( 1424خ.121 ٙ ،)2004 َ٣
- 13 -
- 2حُٔـٖ حُٔئري
- 3حُٔـٖ حُٔئهض ٖٓ هْٔ ٓ٘ٞحص اُ ٠ػ٬ػ٘ٓ ٖ٤ش
- 4ح٩هخٓش ح٩ؿزخٍ٣ش
- 5حُظـَ٣ي ٖٓ حُلوٞم حُ٤٘١ٞش
اٌفصً 07
حُؼوٞرخص حُـ٘ل٤ش ح٤ِٛ٧ش :٢ٛ
– 1حُلزْ؛
- 2حُـَحٓش حُظ ٢طظـخ 1200 ُٝىٍ.5ْٛ
ٝأهَ ٓيس حُلزْ ٗٝ َٜأهٜخٛخ هْٔ ٓ٘ٞحص ،رخٓظؼ٘خء كخ٫ص حُؼٞى أ ٝؿَٛ٤خ حُظ٢
٣ليى كٜ٤خ حُوخٗٓ ٕٞيىح أهَ.ٟ
اٌفصً 02
حُؼوٞرخص حُ٠زط٤ش ح٤ِٛ٧ش :٢ٛ
- 1ح٫ػظوخٍ ُٔيس طوَ ػٖ َٜٗ؛
- 2حُـَحٓش ٖٓ 30ىٍ ْٛاُ 1200 ٠ىٍ.6ْٛ
7
اٌفصىي 51 - 02
اٌفصً 55
ط٘لٌ ػوٞرش حُٔـٖ ىحهَ ٓـٖ ًَِٓٓ ١غ حٗ٫لَحى رخًُِِٔ َ٤خ ٓٔق حٌُٔخٕ رٌُي ٓٝغ
حُ٘ـَ ح٩ؿزخٍ ١كٔ٤خ ػيح كخُش ػزٞص ػـِ ريٗ.٢
- 5طْ طـ ٌٙٛ َ٤٤حُلوَس رٔٞؿذ حُل َٜح ٖٓ ٍٝ٧حُوخٍٗ ٕٞهْ 3.80حُٔـَ٤س رٔٞؿز ٚرؼٓ ٞوظ٤٠خص حُوخٕٗٞ
حُـ٘خث ،٢حُٜخىٍ رظ٘ل ٌٙ٤ظ٣َٗ َ٤ٜق ٍهْ 1.81.283رظخٍ٣ن ٍ 11ؿذ ٓ 6( 1402خ)1982 ٞ٣؛ حُـَ٣يس حَُٓٔ٤ش
ػيى 3636رظخٍ٣ن ٠ٍٓ 15خٕ 835 ٙ ،)1982 ُٞ٤ُٞ٣ 7( 1402؛ ػْ رٔٞؿذ حُٔخىس حُلَ٣يس ٖٓ هخٍٗ ٕٞهْ
25.93حُٔـ َ٤رٔٞؿز ٚحُوخٗ ٕٞحُـ٘خث ،٢رظ٘ل ٌٙ٤ظ٣َٗ َ٤ٜق ٍهْ 1.94.284رظخٍ٣ن ٛ ٖٓ 15لَ 25( 1415
)1994 ٞ٤ُٞ٣؛ حُـَ٣يس حَُٓٔ٤ش ػيى 4266رظخٍ٣ن ٛ 24لَ 3( 1415أؿٔطْ .1231 ٙ ،)1994
- 6طْ طـ ٌٙٛ َ٤٤حُلوَس رٔٞؿذ حُل َٜح ٖٓ ٍٝ٧حُوخٍٗ ٕٞهْ 3.80حُٔـَ٤س رٔٞؿز ٚرؼٓ ٞوظ٤٠خص حُوخٕٗٞ
حُـ٘خث ،٢ػْ رٔوظ ٠٠حُٔخىس حُلَ٣يس ٖٓ هخٍٗ ٕٞهْ 25.93حُٔـ َ٤رٔٞؿز ٚحُوخٗ ٕٞحُـ٘خثٓ ،٢خُل ٢حًٌَُ.
ٔٗ - 7وض حُل 19 ٖٓ ٍٜٞآُ ٖٓ 23 ٠ـٔٞػش حُوخٗ ٕٞحُـ٘خث ،٢رٔوظ ٠٠حُٔخىس ٖٓ 756حُوخٍٗ ٕٞهْ 22.01
حُٔظؼِن رخُٔٔطَس حُـ٘خث٤شٓ ،خُق حًٌَُ؛ ٝأىٍؿض ٓوظ٤٠خطٜخ ك ٢حُٔٞحى ٖٓ 601اُ ٖٓ 607 ٠حُوخٍٗ ٕٞهْ
22.01حُٔظؼِن رخُٔٔطَس حُـ٘خث٤شٓ ،خُق حًٌَُ.
- 14 -
ٓ ٌٖٔ٣ ٫ٝطِوخ ُِٔلٌ ّٞػِ ٚ٤رخُٔـٖ إٔ ٘٣ـَ ك ٢حُوخٍؽ هزَ إٔ ٣و ٢٠ػَ٘
ٓ٘ٞحص ٖٓ حُؼوٞرش اًح ًخٕ ٓلٌٓٞخ ػِ ٚ٤رخُٔـٖ حُٔئري ،أ ٝهزَ إٔ ٣وٍ ٢٠رغ حُؼوٞرش اًح
ًخٕ ٓلٌٓٞخ ػِ ٚ٤رخُٔـٖ حُٔئهض.8
اٌفصً 52
ح٩هخٓش ح٩ؿزخٍ٣ش ٢ٛإٔ طليى حُٔلٌٔش ٌٓخٗخ ُ٪هخٓش أ ٝىحثَس ٓليٝىس ٣ ٫ـُٞ
ُِٔلٌ ّٞػِ ٚ٤ح٫رظؼخى ػٜ٘خ ريٍ ٕٝهٜش ٞ١حٍ حُٔيس حُظ٣ ٢ليىٛخ حُلٌْ رل٤غ ٫طوَ ػٖ
هْٔ ٓ٘ٞحص ٓظً ٠خٗض ػوٞرش أ٤ِٛش.
٣ٝزِؾ حُلٌْ رخ٩هخٓش ح٩ؿزخٍ٣ش اُ ٠ح٩ىحٍس حُؼخٓش ُ ٖٓ٨حُ ٢٘١ٞحُظ٣ ٢ـذ ػِٜ٤خ إٔ
طظَٓ ٠ُٞحهزش ح٩هخٓش حُٔلَٟٝش ػِ ٠حُٔلٌ ّٞػِ.ٚ٤
ٝك ٢كخُش حٍَُٝ٠س ٣ـ َ٣ُُٞ ُٞحُؼيٍ إٔ ُِٔ ِْٔ٣لٌ ّٞػٍِ ٚ٤هٜش ٓئهظش ُِظ٘وَ
ىحهَ حُوطَ.
اٌفصً 52
حُظـَ٣ي ٖٓ حُلوٞم حُ٤٘١ٞش :َٔ٘٣
- 1ػٍِ حُٔلٌ ّٞػَِ١ٝ ٚ٤ى ٖٓ ٙؿٔ٤غ حُٞظخثق حُؼٔ٤ٓٞش ًَٝحُويٓخص ٝح٧ػٔخٍ
حُؼٔ٤ٓٞش.
- 2كَٓخٕ حُٔلٌ ّٞػِ ٖٓ ٚ٤إٔ ٗ ٌٕٞ٣خهزخ أ٘ٓ ٝظوزخ ٝكَٓخٗ ٚرٜلش ػخٓش ٖٓ ٓخثَ
حُلوٞم حُ٤٘١ٞش ٝحُٔ٤خٓ٤ش ٖٓٝكن حُظلِ ٢رؤٓٝ ١خّ.
- 3ػيّ ح٤ِٛ٧ش ُِو٤خّ رٜٔٔش ػٓ ٞ٠لِق أ ٝهزٝ ،َ٤ػيّ ح٤ِٛ٧ش ٧ىحء حُٜ٘خىس ك ٢أ١
ٍْٓ ٖٓ حَُٓ ّٞأ ٝحُٜ٘خىس أٓخّ حُو٠خء ا ٫ػِٓ ٠ز َ٤ح٩هزخٍ كو.٢
- 4ػيّ أ٤ِٛش حُٔلٌ ّٞػِ٤ٛٝ ٌٕٞ٣ ٕ٧ ٚ٤خ أَ٘ٓ ٝكخ ػِ ٠ؿ َ٤أ٫ٝى.ٙ
- 5حُلَٓخٕ ٖٓ كن كَٔ حُٔ٬ف ٖٓٝحُويٓش ك ٢حُـٝ ٖ٤حُو٤خّ رخُظؼِ ْ٤أ ٝاىحٍس
ٓيٍٓش أ ٝحُؼَٔ كٓ ٢ئٓٔش ُِظؼًِ ْ٤ؤٓظخً أٓ ٝيٍّ أَٓ ٝحهذ.
ٝحُظـَ٣ي ٖٓ حُلوٞم حُ٤٘١ٞش ػ٘يٓخ ٌٕٞ٣ػوٞرش أ٤ِٛش٣ ،لٌْ رُِ ٚؿَ حُـ٘خ٣خص
حُٔ٤خٓ٤ش ُٔٝيس طظَحٝف ر٘ٓ ٖ٤ظٝ ٖ٤ػَ٘ ٓ٘ٞحص ٓخ ُْ ط٘ٓ ٚوظ٤٠خص هخٛش ػِ ٠ه٬ف
ًُي.
- 8حٗظَ حُوخٗ 23.98 ٕٞحُٔظؼِن رظ٘ظٝ ْ٤طٔ َ٤٤حُٔئٓٔش حُٔـ٘٤ش ،رظ٘ل ٌٙ٤ظ٣َٗ َ٤ٜق ٍهْ ٛ 1.99.200خىٍ
ك ٖٓ 13 ٢ؿٔخى ٟح 25( 1420 ٠ُٝ٧ؿ٘ض )1999؛ حُـَ٣يس حَُٓٔ٤ش ػيى 4726رظخٍ٣ن 5ؿٔخى ٟح٥هَس
ٓ 16( 1420زظٔزَ .2283 ٙ ،)1999
- 15 -
اٌفصً 57
ػ٘يٓخ ٣لٌْ رخُظـَ٣ي حًُ ٢٘١ٞؼوٞرش أ٤ِٛش كبٗ٣ ٚـ ُٞإٔ ط٠خف اُ ٚ٤ػوٞرش حُلزْ
ُٔيس ٣ليىٛخ حُلٌْ رل٤غ ٫طِ٣ي ػٖ هْٔ ٓ٘ٞحص.
كبٕ ُْ ٖٓ ٌٖ٣حٌُٖٔٔ حُلٌْ رخُظـَ٣ي ٖٓ حُلوٞم حُ٤٘١ٞش ،آخ ٌُ ٕٞحُٔظٓ ْٜـَر٤خ
ٓزن طـَ٣ي ٌٙٛ ٖٓ ٙحُلوٞمٝ ،آخ ٌُ ٚٗٞأؿ٘ز٤خ ٝؿذ حُلٌْ رخُٔـٖ ٖٓ هْٔ ٓ٘ٞحص اُ٠
ػَ٘.
اٌفصً 52
ط٘لٌ ػوٞرش حُلزْ ك ٢اكي ٟحُٔئٓٔخص حُٔؼيس ٌُٜح حُـَ ٝأ ٝك ٢ؿ٘خف هخ ٖٓ ٙأكي
حُٔـ ٕٞحًَُِٔ٣ش ٓغ حُ٘ـَ ح٩ؿزخٍ ١ك ٢حُيحهَ أ ٝحُوخٍؽ كٔ٤خ ػيح كخُش ػزٞص ػـِ
ريٗ.٢
اٌفصً 52
ط٘لٌ ػوٞرش ح٫ػظوخٍ ك ٢حُٔـ ٕٞحُٔيٗ٤ش أ ٝكِٓ ٢لوخطٜخ ٓغ حُ٘ـَ ح٩ؿزخٍ ١ك ٢حُيحهَ
أ ٝحُوخٍؽ كٔ٤خ ػيح كخُش ػزٞص ػـِ ريٗ.٢
اٌفصً 11
طزظية ٓيس حُؼوٞرش حُٔخُزش ُِلَ٣ش ٖٓ حُ ّٞ٤حٌُٜ٣ ١زق ك ٚ٤حُٔلٌ ّٞػِٓ ٚ٤ؼظو٬
رٔوظ ٠٠كٌْ كخُ هٞس حُ٘٢ء حُٔلٌ ّٞر.ٚ
ٝك ٢كخُش طويّ حػظوخٍ حكظ٤خ ٢١كبٕ ٓيط ٚطو ْٜرظٔخٜٓخ ٖٓ ٓيس حُؼوٞرش ٝطلٔذ ٖٓ
ّٞ٣إٔ ٟٝغ حُ ٔلٌ ّٞػِ ٚ٤طلض حُلَحٓش أ ّٞ٣ ٖٓ ٝإٔ ٝىع ٍ ٖٛح٫ػظوخٍ ٖٓ أؿَ
حُـَٔ٣ش حُظ ٢أىص اُ ٠حُلٌْ ػِ.ٚ٤
طلٔذ ٓيس حُؼوٞرخص حُٔخُزش ُِلَ٣ش ًٔخ :٢ِ٣
اًح ًخٗض حُؼوٞرش حُٔلٌ ّٞرٜخ ٓٞ٣خ ٝحكيح كبٕ حُٔيس ٢ٛأٍرغ ٝػَ٘ٓ ٕٝخػش.
اًح ًخٗض حُؼوٞرش طوَ ػٖ ٗ َٜكبٜٗخ طلٔذ رخ٣٧خّ ّٞ٣ ًَٝ .أٍرغ ٝػَ٘ٓ ٕٝخػش.
اًح ًخٗض حُؼوٞرش حُٔلٌ ّٞرٜخ َٜٗح ٝحكيح كبٕ حُٔيس ٢ٛػ٬ػٓٞ٣ ٕٞخ.
اًح ًخٗض حُؼوٞرش طظـخَٜٗ ُٝح ،كبٕ حُٔيس طلٔذ رخُ٘ ٍٜٞحُٔ٬٤ى٣ش ٖٓ طخٍ٣ن اُ٠
طخٍ٣ن.
اٌفصً 10
اًح طؼ ٖ٤ط٘ل ٌ٤ػيس ػوٞرخص ٓخُزش ُِلَ٣ش كبٕ حُٔلٌ ّٞػِ٣ ٚ٤زيأ رو٠خء أٗيٛخ ٓخ ُْ
ٚ٘٣حُوخٗ ٕٞػِ ٠ه٬ف ًُي.
- 16 -
اٌفصً 15
حَُٔأس حُٔلٌ ّٞػِٜ٤خ رؼوٞرش ٓخُزش ُِلَ٣ش اًح ػزض أٜٗخ كخَٓ ً٧ؼَ ٖٓ ٓظش أٗ َٜكبٜٗخ
٫ط٘لٌ حُؼوٞرش ا ٫رؼي ٟٝؼٜخ رؤٍرؼٓٞ٣ ٖ٤خ كبٕ ًخٗض ٓؼظوِش ٝهض ٛي ٍٝحُلٌْ كبٜٗخ ط٘ظلغ
ر٘ظخّ ح٫ػظوخٍ ح٫كظ٤خٞ١ ٢١حٍ حُلظَس حُُٓ٬ش.
٣ٝئهَ ط٘ل ٌ٤حُؼوٞرخص حُٔخُزش ُِلَ٣ش أ٠٣خ ك ٢كن حُ٘ٔخء حُ٬ثٟٝ ٢ؼٖ هزَ حُلٌْ
ػِ ٖٜ٤رؤهَ ٖٓ أٍرؼٓٞ٣ ٖ٤خ.
اٌفصً 11
اًح كٌْ ػٍِ ٠ؿَ ُٝٝؿظ ُٞٝ ،ٚػٖ ؿَحثْ ٓوظِلش ،رخُلزْ ُٔيس طوَ ػٖ ٓ٘شًٝ ،خٗخ
ؿٓ َ٤ؼظوِٛ ّٞ٣ ٖ٤ي ٍٝحُلٌْ ،كبٜٗٔخ ٘٣ ٫لٌحٕ ػوٞرظٜٔ٤خ ك ٢إٓ ٝحكي إ ٔٛخ أػزظخ إٔ ُٜٔخ
ٓلَ اهخٓش ٓؼ٘٤خ ٝإٔ كً ٢لخُظٜٔخ ٝطلض ٍػخ٣ظٜٔخ ١ل ٬ى ٕٝحُؼخٓ٘ش ػَ٘س ُ ْ٤ك ٢حٌٓ٩خٕ
إٔ ٣و ّٞرٌلخُظ ٚػِ ٠حُٞؿ ٚحَُٔ ٢ٟؿَٔٛ٤خ ٖٓ حٗ٧وخ ٙأ ٝحُٔئٓٔخص حُؼخٓش أٝ
حُوخٛشٓ ،خػيح اًح ٛيٍ ٖٓ َ١ف حُِٝؿِ١ ٖ٤ذ ٣وخُق ًُي.
اًح ًخٗض ػوٞرش حُلزْ حُٜخىٍس ٟي ًَ ٖٓ حُِٝؿ ٖ٤طلٞم ٓ٘شًٝ ،خٕ طلض ًلخُظٜٔخ
ٝكٍ ٢ػخ٣ظٜٔخ ١لَ طوَ ٓ٘ ٚػٖ ػٔخٕ ػَ٘س ٓ٘ش ،أ ٝاًح ُْ ٍ ٌٖٔ٣ػخ٣ش حُطلَ ٖٓ َ١ف
أكَحى ػخثِظ ٚأٗ ٝو ٚػخّ أ ٝهخ ٙك ٢ظَٝف ٓ٬ثٔش ،ططزن ٓوظ٤٠خص حُوخٗ ٕٞحُٔظؼِن
رخُٔٔطَس حُـ٘خث٤ش حُوخٛش رلٔخ٣ش ح١٧لخٍ كٟٝ ٢ؼ٤ش ٛؼزش 9أ ٝحُٔوظ٤٠خص حُٔظؼِوش رٌلخُش
ح١٧لخٍ حُٔ ،10ٖ٤ِٜٔاًح طٞكَص َٜٗ١ٝخ.11
- 9حٗظَ حُٔوظ٤٠خص حُٔظؼِوش رلٔخ٣ش ح١٧لخٍ كٟٝ ٢ؼ٤ش ٛؼزش ك ٢حُٔٞحى ٖٓ 512اُ ٖٓ 517 ٠حُوخٍٗ ٕٞهْ
22.01حُٔظؼِن رخُٔٔطَس حُـ٘خث٤شٓ ،خُق حًٌَُ.
- 10ط٘ ٚحُٔخىس ح ٖٓ ٠ُٝ٧حُوخٍٗ ٕٞهْ 15-01حُٔظؼِن رٌلخُش ح١٧لخٍ حُٔ ،ٖ٤ِٜٔحُٜخىٍ رظ٘ل ٌٙ٤ظ٣َٗ َ٤ٜق
ٍهْ 1.02.172رظخٍ٣ن كخطق ٍر٤غ ح٥هَ )2002 ٞ٤ٗٞ٣ 13( 1423؛ حُـَ٣يس حَُٓٔ٤ش ػيى 5031رظـخٍ٣ن 10
ؿٔخى ٟح٥هَس 19( 1423أؿٔطْ ،2362 ٙ ،)2002ػِ ٠أٗ٣ " ٚؼظزَ ٓ ٬ٜٔحُطلَ ٖٓ ً ٬حُـ٘ٔ ٖ٤حٌُُْ ١
٣زِؾ ٓ٘ ٚػٔخٕ ػَ٘س ٓ٘ش ٗٔٔ٤ش ًخِٓش اًح ٝؿي ك ٢اكي ٟحُلخ٫ص حُظخُ٤ش:
-اًح ُٝي ٖٓ أرٓ ٖ٣ٞـ ،ٖ٤ُٜٞأُٝ ٝي ٖٓ أد ٓـٝ ٍٜٞأّ ٓؼِٓٞش طوِض ػ٘ ٚرٔل ٞاٍحىطٜخ؛
-اًح ًخٕ ٣ظٔ٤خ أ ٝػـِ أرٞح ٙػٖ ٍػخ٣ظٔ٤ُٝ ٚض ُٓٝ ٚخثَ َٓ٘ٝػش ُِؼٖ٤؛
-اًح ًخٕ أرٞح٘ٓ ٙلَك٣ ٫ٝ ٖ٤وٓٞخٕ رٞحؿزٜٔخ كٍ ٢ػخ٣ظٝ ٚطٞؿ ٖٓ ٜٚ٤أؿَ حًظٔخد ِٓٞى كًٖٔٔ ،خ ك ٢كخُش
ٓو ١ٞحُ٣٫ٞش حَُ٘ػ٤ش ،أً ٝخٕ أكي أر ٚ٣ٞحٌُ٣ ١ظٍ ٠ُٞػخ٣ظ ٚرؼي كوي ح٥هَ أ ٝػـِ ٙػٖ ٍػخ٣ظ٘ٓ ٚلَكخ ٣ ٫ٝوّٞ
رٞحؿز ٚحًٌُٔ ٍٞاُحء." ٙ
ٝط٘ ٚحُٔخىس حُؼخٗ٤ش ٖٓ ٗلْ حُوخٗ ٕٞػِ ٠إٔ " ًلخُش ١لَ ٓ َٜٔرٔلٌٛ ّٜٞح حُوخٗ ٢ٛ ،ٕٞحُ٫ظِحّ رَػخ٣ش ١لَ
ٓٝ َٜٔطَر٤ظٝ ٚكٔخ٣ظٝ ٚحُ٘لوش ػًِٔ ٚ٤خ ٣لؼَ ح٧د ٓغ ُٝي٣ ٫ٝ ٙظَطذ ػٖ حٌُلخُش كن ك ٢حُ٘ٔذ ٫ٝك ٢حٍ٩ع".
- 11طْ طـٝ َ٤٤طظٌٔٛ ْ٤ح حُل َٜرٔوظ ٠٠حُٔخىس حُؼخُؼش ٖٓ حُوخٍٗ ٕٞهْ 24.03حُٔظؼِن رظـٝ َ٤٤طظٔٓ ْ٤ـٔٞػش
حُوخٗ ٕٞحُـ٘خثٓ ،٢خُق حًٌَُ.
- 17 -
اٌفصً 15
اًح ٛيٍ كٌْ رخُـَحٓش ًٝخٕ حُٔلٌ ّٞػِ ٚ٤هي هٓ ٠٠يس ٓخ ٍ ٖٛح٫ػظوخٍ ح٫كظ٤خ٢١
كبٗ٣ ٚـُِٔ ُٞلٌٔش إٔ طوٍَ اػلخء حُٔلٌ ّٞػِ ٖٓ ٚ٤أىحء طِي حُـَحٓش ً ٬أ ٝرؼ٠خ ػِ ٠إٔ
طؼَِ هَحٍٛخ رٌُي طؼِ ٬٤هخٛخ.
اٌفصً 12
حُـَحٓش ٢ٛاُِحّ حُٔلٌ ّٞػِ ٚ٤رؤٕ ٣ئىُ ١لخثيس حُوِ٘٣ش حُؼخٓش ٓزِـخ ٓؼ٘٤خ ٖٓ حُ٘وٞى،
رخُؼِٔش حُٔظيحُٝش هخٗٗٞخ ك ٢حٌُِٔٔش.
- 18 -
٣ٝظؼ ٖ٤ططز٤ؤٜخ رلٌْ حُوخٗ ٕٞى ٕٝكخؿش اُ ٠حُ٘طن رٜٔخ ك ٢حُلٌْ.
اٌفصً 12
حُلـَ حُوخٗ٣ ٢ٗٞلَّ حُٔلٌ ّٞػِٓ ٖٓ ٚ٤زخَٗس كوٞه ٚحُٔخُ٤ش ٞ١حٍ ٓيس ط٘ل ٌ٤حُؼوٞرش
ح٤ِٛ٧ش.
ُٚٝك ٢ؿٔ٤غ ح٧كٞحٍ إٔ ٣وظخٍ ٞ٘٣ ٬٤ًٝد ػ٘ ٚكٓ ٢زخَٗس طِي حُلوٞم طلض اَٗحف
حُ ٢ٛٞحُو٠خث ٢حُٔؼ ٖ٤ك ٢أكٌخّ حُل َٜحُظخُ.٢
اٌفصً 12
٣ؼٝ ٖ٤كن ح٩ؿَحءحص حُٔوٍَس كٗ ٢ؤٕ حُٔلـ ٖ٣ٍٞحُو٠خثَٗ٪ُ ٢ٛٝ ،13ٖ٤٤حف ػِ٠
اىحٍس أٓٞحٍ حُٔلٌ ّٞػِ ٚ٤أػ٘خء ٝؿٞى ٙك ٢كخُش حُلـَ حُوخٗ .٢ٗٞكبًح ًخٕ حُٔلٌ ّٞػِ ٚ٤هي
حهظخٍ ُٔ ٬٤ًٝزخَٗس طِي ح٩ىحٍس ،كبٗ ٌٕٞ٣ ٚطلض اَٗحف حُٔٓٝ ٢ٛٞئ ٫ٝأٓخٓٝ .ٚك ٢ؿَ٤
ٌٙٛحُلخُش ٣ظ ٠ُٞحُ ٢ٛٞر٘لٔٓ ٚزخَٗس طِي ح٩ىحٍس.
٣ ٫ٝـٞ١ ُٞحٍ ٓيس حُؼوٞرش إٔ ُِٔ ِْٔ٣لـ ٍٞحُوخٗ ٢ٗٞأٓ ١زِؾ ٖٓ ٓيه٫ٞطٓ ٚخ ه٬
حُٔوخى َ٣حُوخٛش رخُٔؼ٘٤ش ك ٢كيٝى ٓخ طٔٔق ر ٚاىحٍس حُٔـ.ٕٞ
ٝػ٘ي حٗظٜخء حُؼوٞرش ،طؼخى اُ ٠حُٔلـ ٍٞأٓٞحُ٣ٝ ،ٚويّ ُ ٚحُ ٢ٛٞحُلٔخد ػٔخ هخّ رٚ
ٓيس اىحٍط.ٚ
اٌفصً 51
٣ـُِٔ ُٞلخًْ ،ك ٢حُلخ٫ص حُظ٣ ٢ليىٛخ حُوخٗ ،ٕٞاًح كٌٔض رؼوٞرش ؿ٘ل٤ش إٔ طلَّ
حُٔلٌ ّٞػُِٔ ،ٚ٤يس طظَحٝف ر٘ٓ ٖ٤ش ٝػَ٘ ٓ٘ٞحصٔٓ ٖٓ ،خٍٓش كن أ ٝػيس كوٞم ٖٓ
حُلوٞم حُ٤٘١ٞش أ ٝحُٔيٗ٤ش أ ٝحُؼخثِ٤ش حُٔ٘ ٜٙٞػِٜ٤خ ك ٢حُل.26 َٜ
٣ـ ُٞأ٠٣خ ُِٔلخًْ ططز٤ن ٓوظ٤٠خص حُلوَس حٌٛ ٖٓ ٠ُٝ٧ح حُل َٜاًح كٌٔض رؼوٞرش
ؿ٘ل٤ش ٖٓ أؿَ ؿَٔ٣ش اٍٛخر٤ش.14
اٌفصً 50
ًَ كٌْ رخ٩ػيحّ أ ٝحُٔـٖ حُٔئري ٣ظزؼ ٚكظٔخ حُلَٓخٕ حُٜ٘خث ٖٓ ٢حُلن ك ٢حُٔؼخٕ
حٌُ ١طَٜك ٚحُيُٝش٣ٝ ،طزن ٌٛح حُلَٓخٕ رلٌْ حُوخٗ ،ٕٞى ٕٝكخؿش ُِ٘طن ر ٚك ٢حُلٌْ.
- 13حٗظَ حٌُظخد حَُحرغ ٖٓ حُوخٍٗ ٕٞهْ 70.03رٔؼخر ش ٓيٗٝش حَٓ٧س ،ك ٍٞح٤ِٛ٧ش ٝحُ٘٤خرش حَُ٘ػ٤شٔ٤ٓ ٫ٝ ،خ
ٛ 0خىٍ ك١ً ٖٓ 12 ٢ حُؤْ حُؼخٗ ٢ك ٍٞحُ٘٤خرش حَُ٘ػ٤ش (حُٔخىس ٓٝ 229خ ٜ٤ِ٣خ) ،ظ٣َٗ َ٤ٜق ٍهْ
حُلـش 3( 1424كزَح )2004 َ٣رظ٘ل ٌ٤حُوخٍٗ ٕٞهْ 70.03رٔؼخرش ٓيٗٝش حَٓ٧س؛ حُـَ٣يس حَُٓٔ٤ش ،ػيى 5184
رظخٍ٣ن ك ً 14 ٢حُلـش 5( 1424كزَح.418 ٙ ،)2004 َ٣
- 14طْ طظٌٔٛ ْ٤ح حُل َٜرٔوظ ٠٠حُٔخىس حُؼخٗ٤ش ٖٓ حُزخد ح ٖٓ ٍٝ٧حُوخٍٗ ٕٞهْ 03.03حُٔظؼِن رٌٔخكلش
حٍٛ٩خد ،رظ٘ل ٌٙ٤ظ٣َٗ َ٤ٜق ٍهْ 1.03.140رظخٍ٣ن ٍ ٖٓ 26ر٤غ حٓ 28( 1424 ٍٝ٧خ)2003 ١؛ حُـَ٣يس
حَُٓٔ٤ش ػيى 5112رظخٍ٣ن ٍ ٖٓ 27ر٤غ حٓ 29( 1424 ٍٝ٧خ.1755 ٙ ،)2003 ١
- 19 -
أٓخ حُلٌْ حُٜخىٍ رؼوٞرش ؿ٘خث٤ش ؿ َ٤حُؼوٞرظ ٖ٤حُٔ٘ ٜٙٞػِٜٔ٤خ ك ٢حُلوَس حُٔخروش
ك٤ـ ُٞإٔ ٣ظ ٖٔ٠حُ٘ ٚػِ ٠حُلَٓخٕ حُٔئهض ٖٓ حُلن ك ٢حُٔؼخٕ ٞ١حٍ ٓيس ط٘ل ٌ٤حُؼوٞرش.
اٌفصً 55
حُٜٔخىٍس ٢ٛطِٔ٤ي حُيُٝش ؿِءح ٖٓ أٓ٬ى حُٔلٌ ّٞػِ ٚ٤أ ٝرؼ ٞأٓ٬ى ُٓ ٚؼ٘٤ش.
اٌفصً 51
ك ٢كخُش حُلٌْ رخُٔئحهٌس ػٖ كؼَ ٣ؼي ؿ٘خ٣ش٣ ،ـُِ ُٞوخ ٢ٟإٔ ٣لٌْ رؤٕ ٜ٣خىٍ ُلخثيس
حُيُٝشٓ ،غ كلع كوٞم حُـ ،َ٤ح٧ىٝحص ٝح٤ٗ٧خء حُظ ٢حٓظؼِٔض أً ٝخٗض ٓظٔظؼَٔ ك٢
حٍطٌخد حُـَٔ٣ش أ ٝح ُظ ٢طلِٜض ٜٓ٘خ ًٌُٝي حُٔ٘ق ٝؿَٛ٤خ ٖٓ حُلٞحثي حُظًٞ ٢كت رٜخ
َٓطٌذ حُـَٔ٣ش أً ٝخٗض ٓؼيس ٌُٔخكؤط.ٚ
اٌفصً 55
ك ٢كخُش حُلٌْ رخُٔئحهٌس ػٖ أكؼخٍ طؼي ؿ٘لخ أٓ ٝوخُلخص ٣ ٫ـ ُٞحُلٌْ رخُٜٔخىٍس
حُٔ٘خٍ اُٜ٤خ ك ٢حُل َٜحُٔخرن ا ٫ك ٢ح٧كٞحٍ حُظٞ٣ ٢ؿي كٜ٤خ ٗ ٚهخٗ٣َٛ ٢ٗٞق.
15
اٌفصً 55-0
ُِٔ ٌٖٔ٣لٌٔش إٔ طلٌْ رخُٜٔخىٍس حُٔ٘ ٜٙٞػِٜ٤خ ك ٢حُلٌٛ ٖٓ 42 َٜح حُوخٗ ٕٞاًح
طؼِن ح َٓ٧رـَٔ٣ش اٍٛخر٤ش.
٣ـذ ىحثٔخ حُلٌْ رخُٜٔخىٍس حًٌٍُٔٞس ك ٢حُلٌٛ ٖٓ 44ٝ 43 ٖ٤ِٜح حُوخٗٓ ،ٕٞغ كلع
كن حُـ ،َ٤ك ٢كخُش حُلٌْ رخُٔئحهٌس ٖٓ أؿَ ؿَٔ٣ش اٍٛخر٤ش.
اٌفصً 52
حُٜٔخىٍس ٫طْٔ ا ٫ح٤ٗ٧خء حًُِٔٔٞش ُِٔلٌ ّٞػِ .ٚ٤رخٓظؼ٘خء ح٧كٞحٍ حُٜٔ٘ٙٞ
ػِٜ٤خ ك ٌٙٛ ٢حُٔـٔٞػش.
ٝاًح ًخٕ حُٔخٍ ٓلَ حُٜٔخىٍس ًِٓٔٞخ ػِ ٠حُ٘٤خع ر ٖ٤حُٔلٌ ّٞػِٝ ٚ٤حُـ َ٤كبٕ
حُٜٔخىٍس ٫طٜ٘ذ ا ٫ػِ٤ٜٗ ٠ذ حُٔلٌ ّٞػِ٣ٝ ٚ٤ظَطذ ػٜ٘خ كظٔخ حُؤٔش أ ٝحُظٜل٤ش
ػِ٣َ١ ٠ن حُِٔح٣يس.
اٌفصً 52
طل٣ٞض حٞٓ٧حٍ حُٜٔخىٍس ٣زخَٗ ٖٓ َ١ف اىحٍس ح٬ٓ٧ى حُٔوِٗ٤ش كٔذ ح٩ؿَحءحص
حُٔوٍَس رو ٜٙٞر٤غ أٓ٬ى حُيُٝش.
- 15أ٤ٟق ٌٛح حُل َٜرٔوظ ٠٠حُٔخىس حُؼخُؼش ٖٓ حُزخد ح ٖٓ ٍٝ٧حُوخٍٗ ٕٞهْ 03.03حُٔظؼِن رٌٔخكلش حٍٛ٩خد،
ٓخُق حًٌَُ.
- 20 -
ٝطزو ٠ح٬ٓ٧ى حُٜٔخىٍس ًخكِش ك ٢كيٝى هٔ٤ظٜخ ُِي ٕٞ٣حَُٔ٘ٝػش حُٔخروش ُٜيٍٝ
حُلٌْ.
اٌفصً 57
كَ حُ٘و ٚحُٔؼ٘٘ٓ ٞٛ ١ٞؼٞٓ ٖٓ ٚحِٛش حُ٘٘خ ١ح٫ؿظٔخػ ُٞٝ ،٢طلض حْٓ آهَ
ٝربَٗحف ٓي ٖ٣َ٣أ ٖ٣َ٤ٔٓ ٝأٓ ٝظَٜك ٖ٤آهَ٣ٝ ٖ٣ظَطذ ػ٘ ٚطٜل٤ش أٓ٬ى حُ٘وٚ
حُٔؼ٘.١ٞ
٣ ٫ٝلٌْ ر ٚا ٫ك ٢ح٧كٞحٍ حُٔ٘ ٜٙٞػِٜ٤خ ك ٢حُوخٗٝ ٕٞر٘٣َٛ ٚق ك ٢حُلٌْ
رخ٩ىحٗش.
اٌفصً 52
ُِٔلٌٔش ،ك ٢ح٧كٞحٍ حُظ٣ ٢ليىٛخ حُوخٗ ،ٕٞإٔ طؤَٓ رَ٘٘ حُلٌْ حُٜخىٍ ػٜ٘خ رخ٩ىحٗش
ً ٬أ ٝرؼ٠خ ،كٛ ٢ل٤لش أ ٝػيس ٛلق طؼٜ٘٤خ ،أ ٝرظؼِ٤و ٚك ٢أٓخًٖ طزٜ٘٤خٝ .حٌَُ ػِٗ ٠لوش
حُٔلٌ ّٞػِ ٖٓ ٚ٤ؿ َ٤إٔ طظؼيٞٛ ٟحثَ حَُ٘٘ ٓخ هيٍط ٚحُٔلٌٔش ٌُُي ٫ٝإٔ طظـخٓ ُٝيس
حُظؼِ٤ن َٜٗح ٝحكيح.
اٌثاب اٌثاٌث :فً أعثاب أمعاء اٌؼمىتاخ واإلػفاء ِٕها وإٌماف تٕفٍزها
(حُل)60 – 49 ٍٜٞ
اٌفصً 52
ط٘لٌ ػِ ٠حُٔلٌ ّٞػِ ٚ٤حُؼوٞرخص حُٜخىٍس ٟي ٙرظٔخٜٓخ ،ا ٫اًح َ١أ ٓزذ ٖٓ أٓزخد
حٗ٫و٠خء أ ٝح٩ػلخء أ ٝح٣٩وخف ح٥ط ٢ر٤خٜٗخ:
ٞٓ - 1ص حُٔلٌ ّٞػِٚ٤
- 2حُؼل ٞحُ٘خَٓ
- 3اُـخء حُوخٗ ٕٞحُـ٘خث ٢حُٔلٌ ّٞرٔوظ٠خٙ
- 4حُؼلٞ
- 5حُظوخىّ
- 6ا٣وخف ط٘ل ٌ٤حُؼوٞرش
- 7ح٩كَحؽ حَُ٘٢١
- 8حُِٜق ،اًح أؿخُ ٙحُوخٗ ٕٞر٘٣َٛ ٚق
- 21 -
اٌفصً 21
ٓٞص حُٔلٌ ّٞػِ٣ ٫ ٚ٤ل ٍٞى ٕٝط٘ل ٌ٤حُـِحءحص حُٔخُ٤ش ػِ ٠طًَظ.ٚ
اٌفصً 20
ٌٕٞ٣ ٫حُؼل ٞحُ٘خَٓ ا ٫ر٘ ٚطَ٘٣ؼ٣َٛ ٢ق.
٣ٝليى ٌٛح حُ٘ٓ ٚخ ٣ظَطذ ػٖ حُؼل ٖٓ ٞآػخٍ ى ٕٝحُٔٔخّ رلوٞم حُـ.َ٤
اٌفصً 25
رخٓظؼ٘خء حُلخُش حُٔ٘ ٜٙٞػِٜ٤خ ك ٢حُل ،7 َٜرو ٜٙٞططز٤ن حُوٞحٗ ٖ٤حُٔئهظش كبٕ
اُـخء هخٗ ٕٞؿ٘خث٣ ٢ل ٍٞى ٕٝط٘ل ٌ٤حُؼوٞرش حُٔلٌ ّٞرٜخ رٔٞؿزٝ ٚحُظَ٘٣ ُْ ٢ع رؼي ك٢
ط٘لٌٛ٤خًٔ ،خ ٣ـؼَ كيح ُِؼوٞرش حُـخٍ ١ط٘لٌٛ٤خ.
اٌفصً 21
حُؼل ٞكن ٖٓ كوٞم حُِٔي٣ٝ ،زخَٗ ٝكن حُظَط٤زخص حُظ ٢طٜ٘ٔ٠خ حُظٍ َ٤ٜهْ
1.57.387حُٜخىٍ كٍ 16 ٢ؿذ ٞٓ 1377حكن ٣ 6زَح 1958 َ٣رو ٜٙٞحُؼل.16ٞ
ٝاًح هيّ ِ١ذ حُؼل ٞػٖ ٓلٌ ّٞػِٓ ،ٚ٤ؼظوَ ٖٓ أؿَ ؿ٘لش أٓ ٝوخُلش ،ؿخُ َُ٣ُٞ
حُؼيٍ ،رٜلش حٓظؼ٘خث٤ش ،إٔ ٣ؤَٓ رخ٩كَحؽ ػ٘٣ٍ ٚؼٔخ ٣زض ك ٢حُطِذ.
اٌفصً 25
٣ظَطذ ػِ ٠طوخىّ حُؼوٞرش طوِ ٚحُٔلٌ ّٞػِٓ ٖٓ ٚ٤لؼ ٍٞحُلٌْٝ ،كن حَُ٘ ١ٝحُٔز٘٤ش
ك ٢حُل 688 ٍٜٞاُ ٖٓ 693 ٠حُٔٔطَس حُـ٘خث٤ش.17
اٌفصً 22
ك ٢كخُش حُلٌْ رؼوٞرش حُلزْ أ ٝحُـَحٓش ،ك ٢ؿٞٓ َ٤حى حُٔوخُلخص ،اًح ُْ ٌٖ٣هي ٓزن
حُلٌْ ػِ ٠حُٔظ ْٜرخُلزْ ٖٓ أؿَ ؿ٘خ٣ش أ ٝؿ٘لش ػخى٣ش٣ ،ـُِٔ ُٞلٌٔش إٔ طؤَٓ رب٣وخف
ط٘ل ٌ٤طِي حُؼوٞرش ،ػِ ٠إٔ طؼَِ ًُي.
اٌفصً 22
ٜ٣زق حُلٌْ رب٣وخف حُظ٘لً ٌ٤ؤٕ ُْ ،ٌٖ٣رؼي ٓ ٢٠هْٔ ٓ٘ٞحص ٖٓ حُ ّٞ٤حٌُٛ ١خٍ
ك ٚ٤حُلٌْ كخثِح ُوٞس حُ٘٢ء حُٔلٌ ّٞر ،ٚاًح ُْ َ٣طٌذ حُٔلٌ ّٞػِ ،ٚ٤ه ٍ٬طِي حُلظَس،
ؿ٘خ٣ش أ ٝؿ٘لش ػخى٣ش كٌْ ػِ ٖٓ ٚ٤أؿِٜخ رخُلزْ أ ٝرؼوٞرش أٗي.
- 22 -
ٝرؼٌْ ًُي اًح حٍطٌذ ؿ٘خ٣ش أ ٝؿ٘لش ىحهَ أؿَ حُؤْ ٓ٘ٞحص حُٔ٘ ٜٙٞػِ ٚ٤ك٢
حُلوَس حُٔخروش كبٕ حُلٌْ رخُلزْ أ ٝرؼوٞرش أٗي رٔزذ طِي حُـ٘خ٣ش أ ٝحُـ٘لش ٛ ُٞٝيٍ حُلٌْ
رؼي حَٜٗحّ ح٧ؿَ حًٌُٔ٣ ٍٞظَطذ ػ٘ ٚكظٔخ روٞس حُوخٗ ٕٞػ٘يٓخ ٜٗ َ٤ٜ٣خث٤خ اُـخء ٝهق ط٘لٌ٤
حُلٌْ.
ٝط٘لٌ حُؼوٞرش ح ٠ُٝ٧هزَ حُؼوٞرش حُؼخٗ٤ش ،ى ٕٝاىٓخؽ.
اٌفصً 27
ا٣وخف حُظ٘ل ١َٔ٣ ٫ ٌ٤ػِ ٠أىحء ٛخثَ حُيػٝ ٟٞحُظؼ٠٣ٞخص حُٔيٗ٤ش ًٔخ أٗ١َٔ٣ ٫ ٚ
ػِ ٠حُؼوٞرخص حٟ٩خك٤ش أ ٝكويحٕ ح٤ِٛ٧ش حُٔظَطذ ػٖ حُلٌْ حُِؿَ.١
ؿ َ٤إٔ حُؼوٞرخص حٟ٩خك٤ش ٝكخُش كويحٕ ح٤ِٛ٧ش ٘٣ظٓ ٢ٜلؼُٜٔٞخ كظٔخ ٜ٣ ّٞ٣زق حُلٌْ
ًؤٕ ُْ ٝ ،ٌٖ٣كوخ ُٔوظ٤٠خص حُلوَس ح ٖٓ ٠ُٝ٧حُل َٜحُٔخرن.
اٌفصً 22
اًح ًخٕ حُٔلٌ ّٞػِ ٚ٤كخَٟح رخُـِٔش ،طؼ ٖ٤ػِ ٠حُوخ ٢ٟحَُث ْ٤رٔـَى حُ٘طن
رخُلٌْ رب٣وخف حُظ٘ل ،ٌ٤إٔ ٌٍٙ٘٣رؤٗ ٚاًح كٌْ ػَِٓ ٚ٤س أهَ ٟك ٢ح٧كٞحٍ حُٔز٘٤ش ك ٢حُلَٜ
56كٔٞف ط٘لٌ ػِ ٚ٤كؼ ٌٙٛ ٬حُؼوٞرش ،رخٟ٩خكش اُ ٠حُؼوٞرش حُظ ٢هي ٣لٌْ رٜخ ػِ ٚ٤كٔ٤خ رؼي
ى ٕٝأ ١اىٓخؽًٔ .خ أٗٞٓ ٚف ٣ظؼَُِ ٝؼوٞرخص حُٔ٘يىس رٔٞؿذ كخُش حُؼٞى.
اٌفصً 22
ح٩كَحؽ حُٔو٤ي رَ٘ ٞٛ ١ٝا٬١م َٓحف حُٔلٌ ّٞػِ ٚ٤هزَ حٝ٧حٕ ٗظَح ُلٖٔ َٓ٤طٚ
ىحهَ حُٔـٖ ،ػِ ٠إٔ ٣ظَ ٓٔظو ْ٤حَُٔ٤س ك ٢حُٔٔظوزَ ،أٓخ اًح ػزض ػِٞٓ ٚ٤ء حُِٔٞى ،أٝ
اًح أهَ رخَُ٘ ١ٝحُظ ٢كيىٛخ حُوَحٍ رخ٩كَحؽ حُٔو٤ي ،كبٗ٣ ٚؼخى اُ ٠حُٔـٖ ُظظٔٓ ْ٤خ طزوٖٓ ٠
ػوٞرظ.ٚ
٣ٝطزن ح٩كَحؽ حُٔو٤ي كٔذ حُل 663 ٍٜٞاُ ٖٓ 672 ٠حُٔٔطَس حُـ٘خث٤ش.18
اٌفصً 21
ٍُ ْ٤ى ح٫ػظزخٍ ٓززخ ٖٓ أٓزخد حٗو٠خء حُؼوٞرش أ ٝح٩ػلخء ٜٓ٘خ أ ٝا٣وخكٜخٝ ،اٗٔخ ٔ٣لٞ
كٔ٤خ ٣و ٚحُٔٔظوزَ كو ،٢آػخٍ حُلٌْ حُِؿَٝ ١كخ٫ص كويحٕ ح٤ِٛ٧ش حُٔظَطزش ػٖ ٌٛح حُلٌْ،
ًُٝي ٝكن ٓوظ٤٠خص حُل 730 ٍٜٞاُ ٖٓ 747 ٠حُٔٔطَس حُـ٘خث٤ش.19
- 18حُٔٞحى ٖٓ 622اُ ٖٓ 632 ٠حُوخٍٗ ٕٞهْ 22.01حُٔظؼِن رخُٔٔطَس حُـ٘خث٤شٓ ،خُق حًٌَُ.
- 19حُٔٞحى ٖٓ 687اُ ٖٓ 703 ٠حُوخٍٗ ٕٞهْ 22.01حُٔظؼِن رخُٔٔطَس حُـ٘خث٤شٓ ،خُق حًٌَُ.
- 23 -
اٌجضء اٌثأً :فً اٌتذاتٍش اٌىلائٍح
(حُل)104 – 61 ٍٜٞ
- 20طْ طظٔ ْ٤حُل 61 َٜأػ ،ٙ٬رٔوظ ٠٠حُٔخىس ٖٓ 4حُوخٍٗ ٕٞهْ 103.13حُٔظؼِن رٔلخٍرش حُؼ٘ق ٟي حُ٘ٔخء،
حُٜخىٍ رظ٘ل ٌٙ٤حُظ َ٤ٜحَُ٘٣ق ٍهْ 1.18.19.رظخٍ٣ن 5ؿٔخى ٟح٥هَس 22( 1439كزَح ،)2018 َ٣حُـَ٣يس
حَُٓٔ٤ش ػيى 6655رظخٍ٣ن 23ؿٔخى ٟح٥هَس ٓ 12( 1439خٍّ .1449 ٙ )2018
- 24 -
- 2اؿ٬م حُٔلَ أ ٝحُٔئٓٔش حُظ ٢حٓظـِض ك ٢حٍطٌخد حُـَٔ٣ش.
اٌفصً 21
ح٩هٜخء ٞٛا٣يحع حُؼخثي ٖ٣حٌُ ٖ٣طظٞكَ ك ْٜ٤حَُ٘ ١ٝحُٔز٘٤ش ك ٢حُل،66ٝ 65 ٖ٤ِٜ
ىحهَ ٓئٓٔش ُِ٘ـَ ًحص ٗظخّ ٓ٬ثْ ُظو ْ٣ٞحٗ٫لَحف ح٫ؿظٔخػ.٢
اٌفصً 25
٣ ٫لٌْ رخ٩هٜخء ا ٫حُٔلخًْ حُؼخى٣ش ،ى ٕٝؿَٛ٤خ ٖٓ حُٔلخًْ حُوخٛش أ ٝحٓ٫ظؼ٘خث٤ش.
٣ٝليى حُلٌْ ٓيس ح٩هٜخء حُظٞٔ٣ ٫ ٢ؽ إٔ طوَ ػٖ هْٔ ٓ٘ٞحص ،أ ٝطِ٣ي ػِ ٠ػَ٘
ٓ٘ٞحص حرظيحء ٖٓ حُ ّٞ٤حٌُ٘٣ ١ظ ٢ٜك ٚ٤ط٘ل ٌ٤حُؼوٞرش.
ٝاًح ٓخ ريص ػٓ٬ش ٛخىهش طل٤ي إٔ حُٔلٌ ّٞػِ ٚ٤هي حٓظوخٓض كخُ ٚحؿظٔخػ٤خ ،كبٗ٣ ٚـُٞ
أ ٕ ٘ٔ٣ق ح٩كَحؽ حُٔو٤ي رَ٘١ ،١ٝزن حُظَط٤زخص حُٔ٘ ٜٙٞػِٜ٤خ ك ٢حُلٓٝ 663 َٜخ ٚ٤ِ٣
ٖٓ حُٔٔطَس حُـ٘خث٤ش.21
اٌفصً 22
٣ظؼ ٖ٤اهٜخء حُؼخثي ٖ٣حٌُٛ ٖ٣يٍ ػِ ْٜ٤حُلٌْ رخُٔـٖ َٓط ٖ٤ك ٢ظَف ػَ٘ ٓ٘ٞحص
ى ٕٝإٔ ٣يهَ ك ٢كٔخد ٌٛح ح٧ؿَ ٓيس حُؼوٞرش حُظٝ ٢هغ ط٘لٌٛ٤خ كؼ.٬
ا ٫إٔ ح ُٔلٌ ّٞػِ ٖٓ ْٜ٤حَُؿخٍ حٌُ ٖ٣طوَ ٓ٘ ْٜػٖ ػَ٘٘ٓ ٖ٣ش أ ٝطظـخ ُٝحُٔظ،ٖ٤
أ ٖٓ ٝحُ٘ٔخء ٓطِوخ٣ ،ـُِٔ ُٞلٌٔش إٔ طؼل ٖٓ ْٜ٤ح٩هٜخء روَحٍ ٓؼَِ.
اٌفصً 22
ٌٖٔ٣اهٜخء حُؼخثي ٖ٣حٌُٛ ٖ٣يٍ ػِ ،ْٜ٤ك ٢ظَف ػَ٘ ٓ٘ٞحص -هخُٜش ٖٓ ٓيس
حُؼوٞرخص حُظٝ ٢هغ ط٘لٌٛ٤خ كؼ - ٬ح٧كٌخّ ح٥ط٤ش رَٜف حُ٘ظَ ػٖ طَط٤ذ ٛيٍٛٝخ:
- 1ػ٬ػش أكٌخّ ،أكيٛخ رخُٔـٖ ٝح٥هَحٕ رخُلزْ ٖٓ أؿَ أكؼخٍ طؼظزَ ؿ٘خ٣خص أٝ
رخُلزْ ٣ُ٧ي ٖٓ ٓظش أٗ َٜػٖ حَُٔهش أ ٝحُٜ٘ذ أ ٝه٤خٗش حٓ٧خٗش أ ٝاهلخء أٗ٤خء كَٜ
ػِٜ٤خ ٖٓ ؿ٘خ٣ش أ ٝؿ٘لش أ ٝح٩ه ٍ٬حُؼِ٘ ٢رخُل٤خء أ ٝطلَ ٞ٣هخ ٖ٣َٛػِ ٠حُلٔخى أٝ
حٓظويحّ حُـ ٖٓ َ٤أؿَ ح ُلٔخى أ ٝحٓظـ ٍ٬حُزـخء أ ٝح٩ؿٜخ ٝأ ٝح٫طـخٍ ك ٢حُٔويٍحص.
- 2أٍرؼش أكٌخّ رخُلزْ ٖٓ أؿَ أكؼخٍ طؼظزَ ؿ٘خ٣خص ،أ ٝأٍرؼش أكٌخّ ًَ ٜٓ٘خ
رخُلزْ ٣ُ٧ي ٖٓ ٓظش أٗ َٜػٖ حُـ٘ق حُٔ٘ ٜٙٞػِٜ٤خ ك ٢حَُهْ 1أػ.ٙ٬
ٓ - 3زؼش أكٌخّ ٌٕٞ٣حػ٘خٕ ٜٓ٘خ ػِ ٠ح٧هَ ٖٓ ٗٞع ح٧كٌخّ حُٔ٘ ٜٙٞػِٜ٤خ ك٢
حَُهٔ ٖ٤حُٔخروٝ ،ٖ٤حُزخه ٢رخُلزْ ٣ُ٧ي ٖٓ ػ٬ػش أٗ َٜػٖ ؿ٘خ٣ش أ ٝؿ٘لش.
- 21حُٔخىس ٓٝ 622خ ٜ٤ِ٣خ ٖٓ حُوخٍٗ ٕٞهْ 22.01حُٔظؼِن رخُٔٔطَس حُـ٘خث٤شٓ ،خُق حًٌَُ.
- 25 -
اٌفصً 27
ًَ ٖٓ ٓزن اهٜخإ ٙػْ حٍطٌذ ،ىحهَ حُؼَ٘ ٓ٘ٞحص حُٔٞحُ٤ش ُ ّٞ٤ح٩كَحؽ ػ٘ ،ٚؿ٘خ٣ش
أ ٝؿ٘لش ٖٓ حُ٘ٞع حُٔ٘ ٜٙٞػِ ٚ٤ك ٢حَُهْ ٖٓ 1حُل َٜحُٔخرن كٌْ ػِ ٖٓ ٚ٤أؿِٜخ
رخُلزْ ٣ُ٧ي ٖٓ ٓ٘ش كبٗ ،ٚرؼي حٗظٜخء ٌٙٛحُؼوٞرش٣ ،و ٖٓ ٠ٜؿي٣ئُ ،يس ٌٖٔ٣ ٫إٔ طوَ
ػٖ ػَ٘ ٓ٘ٞحص.
اٌفصً 22
اًح ًخٕ ٖٓ ٗؤٕ حُٔظخرؼش ُيٓ ٟلٌٔش ُؿَ٣ش إٔ طئى ١اُ ٠حُلٌْ رخ٩هٜخء ،كبٗ٫ ٚ
٣ـٝ ُٞكوخ ُِلوَس ح٧هَ٤س ٖٓ حُل ٖٓ 76 َٜحُٔٔطَس حُـ٘خث٤ش 22ططز٤ن حُٔٔطَس حُوخٛش
رخُـ٘لش حُٔ٘خٛيس.
ٝطٌٔٓ ٕٞخػيس حُٔيحكغ ٝحؿزش كٔذ ٓوظ٤٠خص حُل ٖٓ 311 َٜحُٔٔطَس حُـ٘خث٤ش.23
اٌفصً 22
حُٔلٌٔش حُظ ٢طٜيٍ حُؼوٞرش ح٤ِٛ٧ش حُٔٔظٞؿزش ٩هٜخء حُٔلٌ ّٞػِ ٢ٛ ٚ٤حُظ ٢طزض
كٗ ٢ؤٕ ًُي ح٩هٜخء.
٣ٝلٌْ رخ٩هٜخء كٗ ٢لْ حُلٌْ حُٜخىٍ رخُؼوٞرش ح٤ِٛ٧شٓ ،غ ٝؿٞد حُظ٘ٚ٤ٜ
حُ٣َٜق ػِ ٠ح٧كٌخّ حُٔخروش حُظ ٢طزٍَ ٌٛح حُظير.َ٤
اٌفصً 71
اًح طز ٖٓ ٖ٤ح٧كيحع إٔ حُٔظ ْٜرخٍطٌخد اكي ٟؿَحثْ حُْٔ رٔٓ٬ش حُيُٝش ُ٘ٗ ٚخ١
ػخى ١ك ٚ٤هطَ ػِ ٠حُ٘ظخّ ح٫ؿظٔخػ ،٢ؿخُ ُِٔلٌٔش ،حُظ ٢طو ٢٠ػِ ٚ٤رخُؼوٞرش ٖٓ أؿَ
طِي حُـَٔ٣ش ،إٔ طؼٌٓ ُٚ ٖ٤خٗخ ُ٪هخٓش أ ٝىحثَس ٓلٍٜٞس ٣ ٫ـ ُٚ ُٞح٫رظؼخى ػٜ٘خ ريٕٝ
ٍهٜشٞ١ ،حٍ حُٔيس حُظ٣ ٢ليىٛخ حُلٌْ ػِ ٠إٔ ٫طظـخ ُٝهْٔ ٓ٘ٞحصٝ .طزظية ٓيس
ح٩ؿزخٍ ػِ ٠ح٩هخٓش ٖٓ ّٞ٣حٗظٜخء حُؼوٞرش ح٤ِٛ٧ش.
اًح ًخٗض حُـَٔ٣ش حَُٔطٌزش ؿَٔ٣ش اٍٛخر٤ش ،ك٤ـُِٔ ُٞلٌٔش طؼٌٓ ٖ٤٤خٕ ح٩هخٓش
حًٌُٔ ٍٞك ٢حُلوَس ح ٠ُٝ٧أػ٣ ٫ٝ .ٙ٬ـ ُٞح٫رظؼخى ػ٘ ٚريٍ ٕٝهٜش ِ٤١ش حُٔيس حُظ٢
٣ليىٛخ حُلٌْ ػِ ٠إٔ ٫طظـخٞ٘ٓ 10 ُٝحص.24
- 22كِض حُٔخىس ٖٓ 74حُوخٍٗ ٕٞهْ 22.01حُٔظؼِن رخُٔٔطَس حُـ٘خث٤شٓ ،خُق حًٌَُٓ ،لَ حُلٖٓ 76 َٜ
هخٗ ٕٞحُٔٔطَس حُـ٘خث٤ش حُويٓ ،ْ٣غ حٗ٩خٍس اُ ٠إٔ حُلوَس ح٧هَ٤س ٖٓ حُل 76 َٜحًٌُٔٝ ٍٞحُظً ٢خٗض طٔ٘غ ططز٤ن
ٓٔطَس حُظِزْ ػِ ٠حُو٠خ٣خ حُظ٣ ٢لٌْ كٜ٤خ رخ٩هٜخءٓ ،زن إٔ كٌكض رٔوظ ٠٠حُظ َ٤ٜك 30 ٢ىؿ٘زَ ،1993أ١
هزَ حػظٔخى هخٗ ٕٞحُٔٔطَس حُـ٘خث٤ش حُـي٣ي.
- 23حُٔخىس ٖٓ 316حُوخٍٗ ٕٞهْ 22.01حُٔظؼِن رخُٔٔطَس حُـ٘خث٤شٓ ،خُق حًٌَُ.
- 24أ٤ٟلض ٌٙٛحُلوَس رٔوظ ٠٠حُٔخىس حُؼخٗ٤ش ٖٓ حُزخد ح ٖٓ ٍٝ٧حُوخٍٗ ٕٞهْ 03.03حُٔظؼِن رٌٔخكلش حٍٛ٩خد،
ٓخُق حًٌَُ.
- 26 -
٣ٝزِؾ حُلٌْ رظلي٣ي ح٩هخٓش اُ ٠ح٩ىحٍس حُؼخٓش ُ ٖٓ٨حُ ٢٘١ٞحُظ٣ ٢ـذ ػِٜ٤خ إٔ طظ٠ُٞ
َٓحهزش ح٩هخٓش حُٔليىسٞٔ٣ٝ .ؽ ُٜخ ،اًح حهظ ٠٠حُلخٍ ،إٔ طِْٔ ُِٔلٌ ّٞػٍِ ٚ٤هٜخ ٓئهظش
ُِظ٘وَ ىحهَ حُوطَ.
اٌفصً 70
حُٔ٘غ ٖٓ ح٩هخٓش ٘ٓ ٞٛغ حُٔلٌ ّٞػِ ٖٓ ٚ٤إٔ ٣لَ رؤٓخًٖ ٓؼ٘٤شُٔٝ ،يس ٓليىس اًح
حػظزَص حُٔلٌٔشٗ ،ظَح ُطز٤ؼش حُلؼَ حَُٔطٌذ أُ٘ ٝو٤ٜش كخػِ ٚأُ ٝظَٝف أهَ ٟإٔ
اهخٓش حُٔلٌ ّٞػِ ٚ٤رخٓ٧خًٖ حُٔ٘خٍ اُٜ٤خ ٌٕٞ٣هطَح ػِ ٠حُ٘ظخّ حُؼخّ أ ٝػِ ٠أٖٓ
حٗ٧وخ.ٙ
اٌفصً 75
٣ـ ُٞىحثٔخ حُلٌْ رخُٔ٘غ ٖٓ ح٩هخٓش ك ٢كخُش اٛيحٍ ػوٞرش ٖٓ أؿَ كؼَ ٣ؼي ٙحُوخٕٗٞ
ؿ٘خ٣ش.
أٓخ ك ٢كخُش اٛيحٍ ػوٞرش رخُلزْ ٖٓ أؿَ ؿ٘لش ،ك٣ ٬ـ ُٞحُلٌْ رخُٔ٘غ ٖٓ ح٩هخٓش
ا ٫اًح ًخٕ ٓوٍَح ك ٢حُ٘ ٚحٌُ٣ ١ؼخهذ ػِ ٠طِي حُـ٘لش.
ٝػِ ٠أ ١كخٍ ،كبٕ حُٔ٘غ ٖٓ ح٩هخٓش ٣ ٫طزن ا ٫اًح ٗ ٚػَِٛ ٚ٤حكش ك ٢حُلٌْ
حُٜخىٍ رخُؼوٞرش ح٤ِٛ٧ش.
ؿ َ٤أٗ٣ ٚـ ُٞىحثٔخ حُلٌْ رخُٔ٘غ ٖٓ ح٩هخٓش اًح ٛيٍ كٌْ رؼوٞرش كزٔ٤ش ٖٓ أؿَ
ؿَٔ٣ش اٍٛخر٤ش.25
اٌفصً 71
حُٔ٘غ ٖٓ ح٩هخٓش ٌٖٔ٣حُلٌْ ر ٖٓ ٚهْٔ ٓ٘ٞحص اُ ٠ػَ٘٘ٓ ٖ٣ش ك ٢كن حُٔلٌّٞ
ػِ ْٜ٤رؼوٞرش حُٔـٖ٘ٓ ٖٓٝ ،ظ ٖ٤اُ ٠ػَ٘ ٓ٘ٞحص ك ٢كن حُٔلٌ ّٞػِ ْٜ٤رؼوٞرش حُلزْ.
٫ٝطزيأ ٓيس ٌٛح حُٔ٘غ ٓٝلؼ ُٚٞآَ ّٞ٣ ٖٓ ٫حف حُٔلٌ ّٞػِٝ ٚ٤رؼي طزِ٤ـ ٚهَحٍ حُٔ٘غ.
اٌفصً 75
٣ظ ٠ُٞحُٔي َ٣حُؼخّ ُ ٖٓ٨حُ ٢٘١ٞطلَ َ٣حُوَحٍ رخُٔ٘غ ٖٓ ح٩هخٓش ٣ٝلظٌٛ ١ٞح حُوَحٍ
ػِ ٠هخثٔش حٓ٧خًٖ أ ٝحُيٝحثَ حُظ٘ٔ٣ ٢غ ػِ ٠حُٔلٌ ّٞػِ ٚ٤إٔ ٣لَ رٜخ ٝ -طظٌٙٛ ٖٔ٠
حُوخثٔش حٓ٧خًٖ أ ٝحُيٝحثَ حُٔٔ٘ٞػش رٜلش ػخٓشًٔ ،خ طظ ٖٔ٠ػ٘ي ح٫هظ٠خء ،حٓ٧خًٖ أٝ
حُيٝحثَ حُظ ٢هٜٜخ رخُٔ٘غ حُلٌْ حُو٠خث.٢
ٌٕٞ٣ٝحُٔي َ٣حُؼخّ ُ ٖٓ٨حُٓ ٢٘١ٞوظٜخ رخُٔ َٜػِ ٠حكظَحّ حُلٌْ رخُٔ٘غ ٖٓ ح٩هخٓش
،ُٚٝاًح حهظ ٠٠حُلخٍ ،إٔ ُِٔ ِْٔ٣ؼ٘ ٖ٤٤رخٍ َٓ٧هٜخ ٓئهظش رخ٩هخٓش ك ٢حٓ٧خًٖ حُٔٔ٘ٞػش
ػِ.ْٜ٤
- 27 -
اٌفصً 72
ح٣٩يحع حُو٠خث ٢ىحهَ ٓئٓٔش ُؼ٬ؽ حَٓ٧ح ٝحُؼوِ٤ش ٞٛإٔ ٟٞ٣غ ٗو ٚك٢
ٓئٓٔش ٓوظٜش ،رٔوظ ٠٠هَحٍ ٖٓ ٓلٌٔش حُٟٔٞٞع اًح ًخٕ ٓظٜٔخ رخٍطٌخد ؿ٘خ٣ش أٝ
ؿ٘لش أ ٝرخُٔٔخٔٛش أ ٝحُٔ٘خًٍش كٜ٤خً ،ٌُٚ٘ٝ ،خٕ ٝهض حٍطٌخد حُلؼَ ،ك ٢كخُش هَِ ػوِ٢
ػزض ر٘خء ػِ ٠هزَس ١ز٤شٝ ،حٓظٞؿذ حُظ٣َٜق رخٗؼيحّ ٓٔئ٤ُٝظٓ ٚطِوخ ٝاػلخء ٖٓ ٙحُؼوٞرش
حُظ ٢هي ٔ٣ظلوٜخ ٝكن حُوخٗ.ٕٞ
اٌفصً 72
اًح طزُٔ ٖ٤لٌٔش حُٟٔٞٞع ،رؼي اؿَحء هزَس ١ز٤ش ،إٔ حُ٘و ٚحُٔظخرغ أٓخٜٓخ رـ٘خ٣ش
أ ٝؿ٘لشً ،خٕ ػي ْ٣حُٔٔئ٤ُٝش طٔخٓخ ٝهض حٍطٌخد حُلؼَ رٔزذ حهظ ٍ٬ػوِ ،٢كبٗ٣ ٚـذ
ػِٜ٤خ:
- 1إٔ طؼزض إٔ حُٔظً ْٜخٕٝ ،هض حُلؼَ ،ك ٢كخُش هَِ ػوِ٘ٔ٣ ٢ؼ ٚطٔخٓخ ٖٓ ح٩ىٍحى
أ ٝحٍ٩حىس.
- 2إٔ طَٜف رخٗؼيحّ ٓٔج٤ُٞظٓ ٚطِوخ ٝطلٌْ ربػلخث.ٚ
- 3إٔ طؤَٓ ،ك ٢كخُش حٓظَٔحٍ حُوَِ حُؼوِ ،٢رب٣يحػ ٚكٓ ٢ئٓٔش ُؼ٬ؽ حَٓ٧حٝ
حُؼوِ٤ش.
٣ٝزو ٠ح َٓ٧رخ٫ػظوخٍ ٓخٍ٣خ ػِ ٠حُٔظ ْٜاُ ٠إٔ ٞ٣ىع كؼ ٬ك ٢طِي حُٔئٓٔش.
اٌفصً 77
ح٣٩يحع حُو٠خثٔ٣ ٢ظَٔ ١خُٔخ حٓظٞؿذ ًُي ح ٖٓ٧حُؼخّ ٝػ٬ؽ حُ٘و ٚحُٔؤٍٓٞ
رب٣يحػ.ٚ
٣ٝزو ٠حُ٘و ٚحُٔٞىع طلض حُٔ٬كظش٣ٝ ،ـذ كلًِٔ ٜٚخ ٍأ ٟحُطز٤ذ حُٔؼخُؾ
ٍَٟٝس ًُيٝ ،ػِ ٠أ ١كخٍ ًَ ٓظش أٗ.َٜ
ٝاًح حٓظوَ ٍأ ١حُطز٤ذ حُٔؼخُؾ ػِ ٠اٜٗخء ح٣٩يحع ،كبٗ٣ ٚـذ إٔ ٣وطَ رٌُي ٍثْ٤
حُ٘٤خرش حُؼخٓش رٔلٌٔش حٓ٫ظج٘خف حٌُ ُٚ ١إٔ ٣طؼٖ ك ٢هَحٍ ح٩هَحؽ ك ٢ظَف ػَ٘س أ٣خّ
حرظيحء ٖٓ طًُِٔٔ ٚي ح٩هطخًٍُٝ ،ي ٝكن حَُ٘ ١ٝحُٔوٍَس ك ٢حُل ٖٓ 28 َٜظَ٤ٜ
ٞٗ 21حٍ 1378حُوخ ٙرخُٞهخ٣ش ٝحُؼ٬ؽ ٖٓ حَٓ٧ح ٝحُؼوِ٤ش ٝكٔخ٣ش حَُٔ ٠ٟحُٜٔخرٖ٤
رٜخٌٛٝ ،26ح حُطؼٖ ٞ٣هق ٓلؼ ٍٞح َٓ٧رخ٩هَحؽ.
- 28 -
اٌفصً 72
اًح هٍَص ٓلٌٔش حُٟٔٞٞع ،رؼي حُوزَس حُطز٤ش ،إٔ َٓطٌذ ؿ٘خ٣ش أ ٝؿ٘لشٍ ،ؿْ ًٚٗٞ
هخىٍح ػِ ٠حُيكخع ػٖ ٗلٔ ٚك ٢حُيػ ،ٟٞا ٫أًٗ ٚخٕ ٜٓخرخ ٝهض ح٧كؼخٍ حُٔ٘ٔٞرش اُٚ٤
ر٠ؼق ك ٢هٞح ٙحُؼوِ٤ش ٣ظَطذ ػِٗ ٚ٤ؤٓ ٚئ٤ُٝظ ،ٚكبٗ٣ ٚـذ ػِٜ٤خ:
- 1إٔ طؼزض إٔ ح٧كؼخٍ حُٔظخرغ ٖٓ أؿِٜخ حُٔظٞٔ٘ٓ ْٜرش اُ.ٚ٤
- 2إٔ طَٜف رؤٕ ٓٔئ٤ُٝظٗ ٚخهٜش رٔزذ ٟؼق ك ٢هٞح ٙحُؼوِ٤ش ٝهض حٍطٌخد حُلؼَ.
- 3إٔ طٜيٍ حُلٌْ رخُؼوٞرش.
- 4إٔ طؤَٓ ،اًح حهظ ٠٠حًُ َٓ٧ي ،ربىهخٍ حُٔلٌ ّٞػِ ٚ٤كٓ ٢ئٓٔش ُؼ٬ؽ حَٓ٧حٝ
حُؼوِ٤ش ،هزَ ط٘ل ٌ٤حُؼوٞرش حُٔخُزش ُِلَ٣شٓٝ .يس روخث ٚك ٌٙٛ ٢حُٔئٓٔش طوٓ ٖٓ ْٜيس حُؼوٞرش،
٘٣ٝظ ٢ٜا٣يحػ ٚك ٢حُٔئٓٔش ٝكن حَُ٘ ١ٝحُٔوٍَس ك ٢حُلوَس ح٧هَ٤س ٖٓ حُل.77 َٜ
اٌفصً 72
اًح هٍَص ٓلٌٔش حُٟٔٞٞع ،رؼي حُوزَس حُطز٤ش ،إٔ حُ٘و ٚحُٔظخرغ ُيٜ٣خ رـ٘خ٣ش أٝ
ؿ٘لش ًخَٓ حُٔٔئ٤ُٝش أٗ ٝخه ٚحُٔٔئ٤ُٝش رخُ٘ٔزش ُِٞهخثغ حُٔ٘ٔٞرش اُ ٌُٖٝ ،ٚ٤رٔزذ هَِ
ك ٢هٞح ٙحُؼوِ٤ش َ١أ ػِ ٚ٤أ ٝحٗظي أػَ ٙرؼي حٍطٌخد حُلؼَ ،أٛزق ؿ َ٤هخىٍ ػِ ٠حُيكخع ػٖ
ٗلٔ ٚك ٢حُيػ ،ٟٞكبٗ٣ ٚـذ ػِٜ٤خ:
- 1إٔ طوٍَ إٔ حُٔظ ْٜػخؿِ ػٖ اريحء ىكخػ ٚرٔزذ هَِ ك ٢هٞح ٙحُؼوِ٤ش.
- 2إٔ طؤَٓ رٞهق حُ٘ظَ ك ٢حُيػ.ٟٞ
- 3إٔ طؤَٓ ربىهخُ ٚكٓ ٢ئٓٔش ُؼ٬ؽ حَٓ٧ح ٝحُؼوِ٤ش.
٣ٝزو ٠ح َٓ٧رخ٫ػظوخٍ ٓخٍ٣خ رخُ٘ٔزش ُِٔظ ْٜكظ٣ ٠ظْ ا٣يحػ ٚكؼ.٬
٣ٝـذ ػِ ٠حُطز٤ذ حُٔؼخُؾ إٔ ٣وطَ ٍث ْ٤حُ٘٤خرش حُؼٔ٤ٓٞش روَحٍ اهَحؿ ٚك ٢ظَف
ػَ٘س أ٣خّ ػِ ٠ح٧هَ هزَ ط٘ل ٌ٤ح َٓ٧رخُوَٝؽ٣ٝ ،زو ٠ح َٓ٧رخ٫ػظوخٍ حًٌُ ١خٕ ٗخكٌح ٝهض
اىهخُ ٚرخُٔئٓٔش ٓخٍ ١حُٔلؼٝ ٍٞطٔظؤٗق حُٔظخرؼش ،ر٘خء ػِِ١ ٠ذ حُ٘٤خرش حُؼٔ٤ٓٞش ٝك٢
كخُش ٛي ٍٝكٌْ رؼوٞرش ٓخُزش ُِلَ٣ش ،كبٕ ٓلٌٔش حُٟٔٞٞع ُٜ ٌٖٔ٣خ إٔ طو ْٜحُٔيس حُظ٢
ه٠خٛخ ك ٢حُٔئٓٔش ٖٓ ٓيس طِي حُؼوٞرش.
اٌفصً 21
حُٟٞغ حُو٠خث ٢كٓ ٢ئٓٔش ُِؼ٬ؽ ٞٛإٔ ٣ـؼَ طلض حَُٔحهزش رٔئٓٔش ٓ٬ثٔش -
ٝرٔوظ ٠٠كٌْ ٛخىٍ ػٖ ه٠خء حُلٌْ ٗ -و ٚحٍطٌذ أٓ ٝخ ْٛأٗ ٝخٍى ك ٢ؿ٘خ٣ش أٝ
ؿ٘لش طؤى٣ز٤ش أٟ ٝزط٤شًٝ ،خٕ ٜٓخرخ رظْٔٔ ِٖٓٓ طَطذ ػٖ طؼخٌُِ ١ل ٍٞأ ٝحُٔويٍحص
اًح ظ َٜإٔ ٩ؿَحِٓٛ ٚش رٌُي حُظْٔٔ.
- 29 -
اٌفصً 20
اًح حٍطؤ ٟه٠خء حُلٌْ ططز٤ن ٓوظ٤٠خص حُل َٜحُٔخرن طؼ ٖ٤ػِ:ٚ٤
- 1إٔ َٜ٣ف رؤٕ حُلؼَ حُٔظخرغ ٖٓ أؿِٛ ٚخىٍ ػٖ حُٔظ.ْٜ
- 2إٔ ٣ؼزض َٛحكش إٔ اؿَحّ َٓطٌذ حُلؼَ َٓطز ٢رظْٔٔ ِٖٓٓ ٓظَطذ ػٖ طؼخ٢١
حٌُل ٍٞأ ٝحُٔويٍحص.
– 3إٔ ٣لٌْ رخُؼوٞرش.
- 4إٔ ٣ؤَٓ ،ػٝ٬س ػًُِ ٠ي ،رخُٟٞغ حُو٠خث ٢ىحهَ ٓئٓٔش ُِؼ٬ؽُٔ ،يس ٫طِ٣ي
ػٖ ٓ٘ظ.ٖ٤
٣ٝطزن ػ ِ ٠حُٔلٌ ّٞػِ ٚ٤طير َ٤حُٟٞغ حُو٠خث ٢هزَ ط٘ل ٌ٤حُؼوٞرشٓ ،خ ُْ طوٍَ
حُٔلٌٔش ه٬ف ًُي.
اٌفصً 25
ِ٣ـ ٠حُظير َ٤حُٜخىٍ رخُٟٞغ حُو٠خث ٢كٓ ٢ئٓٔش ُِؼ٬ؽ ػ٘يٓخ ٣ظز ٖ٤إٔ حٓ٧زخد حُظ٢
حٓظٞؿزظ ٚهي حٗظلض.
اًح هَ ٍأ ١حُطز٤ذٍ ،ثٓ ْ٤ئٓٔش ُِؼ٬ؽ ،ػِ ٠إٔ ٣ـؼَ كيح ٌُٜح حُظير َ٤كبٗ٣ ٚؼِْ
رٌُي ٍث ْ٤حُ٘٤خرش حُؼٔ٤ٓٞش رٔلٌٔش حٓ٫ظج٘خف حٌُ ،ُٚ ٌٖٔ٣ ١ىحهَ حُؼَ٘س أ٣خّ حُٔٞحُ٤ش
ُظ ِٚٛٞرخ٩ػ ّ٬حًٌُٔ ،ٍٞإٔ ٣طؼٖ ك ٢هَحٍ حُطز٤ذٝ ،كوخ ُٔوظ٤٠خص حُل.77 َٜ
اٌفصً 21
حُٟٞغ حُو٠خث ٢كٓ ٢ئٓٔش ك٬ك٤ش ٞٛاُِحّ حُلٌْ ُِٔلٌ ّٞػِ ٖٓ ٚ٤أؿَ ؿ٘خ٣ش أٖٓ ٝ
أؿَ أ٣ش ؿ٘لش ػوخرٜخ حُلزْ هخٗٗٞخ رؤٕ ٣و ْ٤كٓ ًَِٓ ٢وظٌِ٣ ٚق ك ٚ٤رؤٗـخٍ ك٬ك٤ش ًُٝي
اًح ظ َٜإٔ اؿَحَٓٓ ٚطز ٢رظؼٞى ٙػِ ٠حُزطخُش أ ٝطز ٖ٤أٗ٣ ٚظؼ ٖ٤ػخىس ٖٓ أػٔخٍ ؿَ٤
َٓ٘ٝػش.
اٌفصً 25
اًح حٍطؤ ٟه٠خء حُلٌْ ططز٤ن ٓوظ٤٠خص حُل َٜحُٔخرن طؼ ٖ٤ػِ:ٚ٤
- 1إٔ َٜ٣ف رؤٕ حُلؼَ حُٔظخرغ ٖٓ أؿِٛ ٚخىٍ ػٖ حُٔظ.ْٜ
- 2إٔ ٣وٍَ َٛحكش إٔ ٌٛح حُلؼَ َٓطز ٢رٔخ حػظخى ٙحُٔلٌ ّٞػِ ٖٓ ٚ٤حُزطخُش أ ٝإٔ
حُٔلٌ ّٞػِ٣ ٚ٤ظؼ ٖ٤ػخىس ٖٓ أػٔخٍ ؿَٝ٘ٓ َ٤ػش.
- 3إٔ ٣لٌْ رخُؼوٞرش.
- 4إٔ ٣ؤَٓ ،ػٝ٬س ػًُِ ٠ي ،رخُٟٞغ حُو٠خث ٢كٓ ٢ئٓٔش ك٬ك٤ش ُٔيس ٫طوَ ػٖ
ٓظش أٗ ٫ٝ َٜطظـخ٘ٓ ُٝظ.ٖ٤
- 30 -
ٝطزيأ ح٩هخٓش رخُٔئٓٔش حُل٬ك٤ش رٔـَى حٗظٜخء ط٘ل ٌ٤حُؼوٞرش.
اٌفصً 22
ِ٣ـ ٠حُظير َ٤حُٜخىٍ رخُٟٞغ حُو٠خث ٢حُٔ٘ ٜٙٞػِ ٚ٤ك ٢حُل 83 َٜػ٘يٓخ ْ٘٣
ِٓٞى حُٔلٌ ّٞػِ ٚ٤ػٖ ٬ٛف كخُ.ٚ
ٜ٣ٝيٍ حُوَحٍ رٌٜح حُ٩ـخء ،ر٘خء ػِ ٠حهظَحف ٖٓ ٓي َ٣حُٔئٓٔش حُل٬ك٤ش ،ػٖ حُٔلٌٔش
حُظً ٢خٗض أَٓص رخُٟٞغ حُو٠خث.٢
ػ٘يٓخ ٌٕٞ٣حُظير َ٤رخُٟٞغ حُو٠خثٛ ٢خىٍح ػٖ ٓلٌٔش ُِـ٘خ٣خص ،كبٕ حُٔلٌٔش
حُـ٘ل٤ش حُظٓ ٢خٔٛض ك ٢طؤُ٤ق حُٔلٌٔش حُـ٘خث٤ش حًٌٍُٔٞس ٢ٛحُظ ٢طٌٓ ٕٞوظٜش رخُلٌْ
رخُ٩ـخء.
اٌفصً 22
٣ـذ ػِ ٠حُٔلٌٔش إٔ طَٜف رؼيّ ح٤ِٛ٧ش ُِٔحُٝش ؿٔ٤غ حُٞظخثق ٝحُويٓخص
حُؼٔ٤ٓٞش ك ٢ح٧كٞحٍ حُظ ٚٗ ٢كٜ٤خ حُوخٗ ٕٞػًُِ ٠ي أ ٝاًح طؼِن ح َٓ٧رـَٔ٣ش اٍٛخر٤ش.27
٣ٝـ ُٞحُلٌْ رٌٜح حُظير َ٤ك ٢ؿ َ٤ح٧كٞحٍ حُٔ٘خٍ اُٜ٤خ ،ػ٘يٓخ ط٬كع حُٔلٌٔش
ٝطَٜف رٔوظ ٚٗ ٠٠هخ ٙرخُلٌْ إٔ حُـَٔ٣ش حَُٔطٌزش ُٜخ ػ٬هش ٓزخَٗس رِٔحُٝش
حُٞظ٤لش أ ٝحُويٓش ٝأٜٗخ طٌ٘ق ػٖ ٝؿٞى كٔخى ك ٢هِن َٓطٌزٜخ ٣ ٫ظ٬ءّ ِٓٝحُٝش حُٞظ٤لش
أ ٝحُويٓش ػِ ٠حُٞؿ ٚحَُٔ.٢ٟ
٣ٝلٌْ رؼيّ ح٤ِٛ٧ش ُٔيس ٌٖٔ٣ ٫إٔ طلٞم ػَ٘ ٓ٘ٞحصٓ ،خ ُْ ٚ٘٣حُوخٗ ٕٞػِ٠
ه٬ف ًُي.
ٝطلٔذ ٌٙٛحُٔيس ٖٓ حُ ّٞ٤حٌُ٘٣ ١ظ ٢ٜك ٚ٤ط٘ل ٌ٤حُؼوٞرش.
اٌفصً 27
٣ظؼ ٖ٤حُلٌْ رخُٔ٘غ ٖٓ ِٓحُٝش ٜٓ٘ش أ٘ٗ ٝخ ١أ ٝكٖ ك ٢كن حُٔلٌ ّٞػِ ٖٓ ْٜ٤أؿَ
ؿ٘خ٣ش أ ٝؿ٘لش ،ػ٘يٓخ ٣ظزُِٔ ٖ٤لٌٔش إٔ حُـَٔ٣ش حَُٔطٌزش ُٜخ ػ٬هش ٓزخَٗس رِٔحُٝش حُٜٔ٘ش
أ ٝحُ٘٘خ ١أ ٝحُلٖ ٝأٗ ٚطٞؿي هَحثٖ ه٣ٞش ٣و٘ٓ ٠ؼٜخ إٔ ٜ٣زق حُٔلٌ ّٞػِ ،ٚ٤إ ٞٛطٔخىٟ
ػِِٓ ٠حُٝش ًُي ،هطَح ػِ ٠أٖٓ حُ٘خّ أٛ ٝلظ ْٜأ ٝأه٬ه ْٜأ ٝػِٓ ٠يهَحط.ْٜ
٣ٝلٌْ رٌٜح حُٔ٘غ ُٔيس ٌٖٔ٣ ٫إٔ طلٞم ػَ٘ ٓ٘ٞحصٓ ،خ ُْ ٚ٘٣حُوخٗ ٕٞػِ ٠ه٬ف
ًُيٝ .طلٔذ ٌٙٛحُٔيس ٖٓ حُ ّٞ٤حٌُ٘٣ ١ظ ٢ٜك ٚ٤ط٘ل ٌ٤حُؼوٞرش.
ٞٔ٣ٝؽ إٔ ٣ظ ٖٔ٠حُلٌْ رخُٔئحهٌس ح َٓ٧رظ٘لٌٛ ٌ٤ح حُظيرٓ َ٤ئهظخ ،رخَُؿْ ٖٓ حٓظؼٔخٍ
أ٣ش ٣َ١ن ٖٓ َ١م حُطؼٖ ،ػخى٣ش ًخٗض أ ٝؿ َ٤ػخى٣ش.
- 27طْ طظٌٔٛ ْ٤ح حُل َٜرٔوظ ٠٠حُٔخىس حُؼخٗ٤ش ٖٓ حُزخد ح ٖٓ ٍٝ٧حُوخٍٗ ٕٞهْ 03.03حُٔظؼِن رٌٔخكلش
حٍٛ٩خدٓ ،خُق حًٌَُ.
- 31 -
اٌفصً 22
٣ظؼ ٖ٤ػِ ٠حُٔلٌٔش إٔ طلٌْ رٔو ١ٞحُ٣٫ٞش حَُ٘ػ٤ش ػِ ٠ح٫ٝ٧ى ػ٘يٓخ طٜيٍ كٌٔخ
ٖٓ أؿَ ؿ٘خ٣ش أ ٝؿ٘لش ٓؼخهذ ػِٜ٤خ هخٗٗٞخ رخُلزْ حٍطٌزٜخ أكي ح ٍٞٛ٧ػِٗ ٠و ٚأكي
أ١لخُ ٚحُوخ ،ٖ٣َٛاًح ػزض ُيٜ٣خ َٛٝكض رٔوظ ٚٗ ٠٠هخ ٙرخُلٌْ إٔ حُِٔٞى حُؼخى١
ُِٔلٌ ّٞػِ٣ ٚ٤ؼَ ٝأ٫ٝى ٙحُوخُ ٖ٣َٛوطَ ريٗ ٢أ ٝهِو.٢
ٌٛٝح حُٔو ٌٖٔ٣ ١ٞإٔ َٔ٘٣ؿٔ٤غ كوٞم حُ٣٫ٞش أ ٝرؼٜ٠خًٔ ،خ ٞٔ٣ؽ إٔ ٌٕٞ٣
ٓوٍٜٞح ػِ ٠رؼ ٞح٫ٝ٧ى أ ٝػِٝ ٠حكي كو.٢
٣ٝـ ُٞإٔ ٣ظ ٖٔ٠حُلٌْ رخُٔئحهٌس ح َٓ٧رظ٘لٌٛ ٌ٤ح حُظيرٓ َ٤ئهظخ ،ػِ ٠حَُؿْ ٖٓ
حٓظؼٔخٍ أ٣ش ٣َ١ن ٖٓ َ١م حُطؼٖ ،ػخى٣ش ًخٗض أ ٝؿ َ٤ػخى٣ش.
28
اٌفصً 22-0
ك ٢كخُش ح٩ىحٗش ٖٓ أؿَ ؿَحثْ حُظلَٕ أ ٝح٫ػظيحء أ ٝحٓ٫ظـ ٍ٬حُـ٘ٔ ٢أٞٓ ٝء
حُٔؼخِٓش أ ٝحُؼ٘ق ٟي حَُٔأس أ ٝحُوخ ،ٖ٣َٛأ٣خ ًخٗض ١ز٤ؼش حُلؼَ أَٓ ٝطٌزُِٔ ٌٖٔ٣ ،ٚلٌٔش
حُلٌْ رٔخ :٢ِ٣
-1منع المحكوم علٌه من االتصال بالضحٌة أو االقتراب من مكان تواجدها ،أو
التواصل معها بأي وسٌلة ،لمدة ال تتجاوز خمس سنوات ابتداء من تارٌخ انتهاء
العقوبة المحكوم بها علٌه أو من تارٌخ صدور المقرر القضائً ،إذا كانت العقوبة
السالبة للحرٌة المحكوم بها موقوفة التنفٌذ أو غرامة فقط أو عقوبة بدٌلة.
ٌضع الصلح المبرم بٌن الزوجٌن حدا التنفٌذ المنع من االتصال بالضحٌة؛
-2خضوع المحكوم علٌه ،خالل المدة المشار إلٌها فً البند ( )1أعاله أو أثناء تنفٌذ
العقوبة السالبة للحرٌة ،لعالج نفسً مالئم.
ٌٖٔ٣إٔ ٣ظ ٖٔ٠حُٔوٍَ حُو٠خث ٢رخُٔئحهٌس ح َٓ٧رظ٘لٌٛ ٌ٤ح حُظيرٓ َ٤ئهظخ ،رخَُؿْ ٖٓ
حٓظؼٔخٍ أ٣َ١ ١ن ٖٓ َ١م حُطؼٖ.
٣ـُِٔ ُٞلٌٔش إٔ طلٌْ رٔ٘غ حُٔلٌ ّٞػِ ٖٓ ٚ٤ح٫طٜخٍ رخُ٠ل٤ش أ ٝح٫هظَحد ٖٓ
ٌٓخٕ طٞحؿيٛخ أ ٝحُظٞحٓ َٛؼٜخ رٜلش ٜٗخث٤ش ،ػِ ٠إٔ طؼَِ هَحٍٛخ رٌٜح حُ٘ؤٕ.
اٌفصً 22-5
٣ؼي حُطز٤ذ حُٔؼخُؾ طوََ٣ح ػٖ طط ٍٞكخُش حُٔلٌ ّٞػِ ٚ٤رخُوٞ٠ع ُِؼ٬ؽ ًَ ،ػ٬ػش
أٗ َٜػِ ٠ح٧هَ ٞ٣ٝؿ ٜٚاُ ٠هخ ٢ٟططز٤ن حُؼوٞرخصُِ ،ظؤًي ٖٓ طلٖٔ ِٓٝ ًٚٞطلخى ١ػٞىطٚ
اُٗ ٠لْ ح٧كؼخٍ حُظ ٢أى ٖٓ ٖ٣أؿِٜخ.
اًح حٓظوَ ٍأ ١حُطز٤ذ حُٔؼخُؾ ػِ ٠اٜٗخء ٌٛح حُظير َ٤هزَ حُٞهض حُٔليى ُ ٚكبٗ٣ ،ٚوطَ
هخ ٢ٟططز٤ن حُؼوٞرخص رٞحٓطش طوَ٘ٓ َ٣ل٣ َٜزٍَ ًُي.
-28طٔض اٟخكش حُل 88-3ٝ 88-2ٝ 88-1 ٍٜٞأػ ،ٙ٬رٔوظ ٠٠حُٔخىس ٖٓ 5حُوخٍٗ ٕٞهْ ،103.13حُٔخُق
حًٌَُ.
- 32 -
٣ـذ اٗؼخٍ حُ٠ل٤ش ر٘ظ٤ـش طوَ َ٣حُطز٤ذ حُٔؼخُؾ روَحٍ حُوخ ٢ٟحٌُِٔق رظطز٤ن
حُؼوٞرش.
اٌفصً 22-1
٣ـ٤ُِ٘ ُٞخرش حُؼخٓش أُ ٝوخ ٢ٟحُظلو٤ن ،أُِٔ ٝلٌٔش ػ٘ي ح٫هظ٠خء أ ٝرطِذ ٖٓ
حُ٠ل٤ش ك ٢كخُش حُٔظخرؼش ٖٓ أؿَ حُـَحثْ حُٔ٘خٍ اُٜ٤خ ك ٢حُل 88-1 َٜأػ ،ٙ٬ح َٓ٧رٔ٘غ
حُ٘و ٚحُٔظخرغ ٖٓ ح٫طٜخٍ رخُ٠ل٤ش أ ٝح٫هظَحد ٖٓ ٌٓخٕ طٞحؿيٛخ ،أ ٝحُظٞحٓ َٛؼٜخ رؤ١
ِ٤ٓٝش٣ٝ ،زوٌٛ ٠ح حٓ َٓ٧خٍ٣خ اُ ٠ك ٖ٤رض حُٔلٌٔش ك ٢حُو٤٠ش.
اٌفصً 22
٣ئَٓ رخُٜٔخىٍس ًظيرٝ َ٤هخث ٢رخُ٘ٔزش ُ٨ىٝحص ٝح٤ٗ٧خء حُٔلـُٞس حُظ٘ٛ ٌٕٞ٣ ٢ؼٜخ
أ ٝحٓظؼٔخُٜخ أ ٝكِٜٔخ أ ٝك٤خُطٜخ أ ٝر٤ؼٜخ ؿَٔ٣شً ُٞٝ ،خٗض طِي ح٧ىٝحص أ ٝح٤ٗ٧خء ػِ٠
ِٓي حُـٝ ،َ٤كظٜ٣ ُْ ُٞ ٠يٍ كٌْ رخ٩ىحٗش.
اٌفصً 21
٣ـ ُٞإٔ ٣ئَٓ ربؿ٬م ٓلَ طـخٍ ١أ٘ٛ ٝخػٜٗ ٢خث٤خ أٓ ٝئهظخ ،اًح ًخٕ هي حٓظؼَٔ
ٍ٫طٌخد ؿَٔ٣ش ،آخ ربٓخءس حٓظـ ٍ٬ح ًٕ٩أ ٝحَُهٜش حُٔل َٜػِٜ٤خٝ ،آخ رؼيّ َٓحػخس
حُ٘ظْ ح٩ىحٍ٣ش.
٘٣ٝظؾ ػٖ حُلٌْ ربؿ٬م ٓلَ طـخٍ ١أ٘ٛ ٝخػ ،٢أ ٝأٓ ١ئٓٔش أهَ ٟك ٢ح٧كٞحٍ
حُظ٣ ٢ـ ِ٤كٜ٤خ حُوخًُٗ ٕٞي٘ٓ ،غ حُٔلٌ ّٞػِِٓ ٖٓ ٚ٤حُٝش ٗلْ حُٜٔ٘ش أ ٝحُ٘٘خ ١رٌُي
حُٔلَ َٔ٘٣ٝ .حُٔ٘غ أكَحى أَٓس حُٔلٌ ّٞػِ ٚ٤أ ٝؿ ٌٕٞ٣ ٖٔٓ َْٛ٤حُٔلٌ ّٞػِ ٚ٤هي رخع ُٚ
حُٔلَ أ ٝأًَح ٙأ ِٚٔٓ ٝأًُ .ٚ٤خ ١َٔ٣حُٔ٘غ ك ٢كن حُ٘و ٚحُٔؼ٘ ١ٞأ ٝحُ٤ٜجش حُظً ٢خٕ
٘٣ظٔ ٢اُٜ٤خ حُٔلٌ ّٞػِ ٚ٤أً ٝخٕ ٣ؼَٔ ُلٔخرٜخ ٝهض حٍطٌخد حُـَٔ٣ش.
ٓٝيس ح٩ؿ٬م حُٔئهض ٣ ٫ـ ُٞإٔ طوَ ػٖ ػَ٘س أ٣خّ ٫ٝإٔ طظـخٓ ُٝظش أٗٓ ،َٜخ ُْ
ٚ٘٣حُوخٗ ٕٞػِ ٠ه٬ف ًُي.
اٌفصً 20
اًح ٛيٍص ػِٗ ٠لْ حُ٘و ٚػيس طيحرٝ َ٤هخث٤ش ؿ َ٤هخرِش ُِظ٘ل ٌ٤ك ٢إٓ ٝحكي ،كبٗٚ
٣ظؼ ٖ٤ػِ ٠حُٔلٌٔش حُظ ٢أٛيٍص آهَ طير َ٤إٔ طليى حُظَط٤ذ حٌُ٣ ١ظزغ ك ٢حُظ٘ل.ٌ٤
ا ٫إٔ ح٣٩يحع حُو٠خث ٢كٓ ٢ئٓٔش ُٔؼخُـش حَٓ٧ح ٝحُؼوِ٤ش ،أ ٝحُٟٞغ حُو٠خث ٢ك٢
ٓئٓٔش ُِؼ٬ؽ٘٣ ،لٌحٕ كظٔخ هزَ ؿَٔٛ٤خ.
- 33 -
اٌفصً 25
اًح ٛيٍ ػِٗ ٠و ،ٚه ٍ٬ط٘لُ ٌٙ٤ظيرٓ َ٤خُذ ُِلَ٣ش ،أٓ ٝو٤ي ُٜخ ،كٌْ رؼوٞرش
ٓخُزش ُِلَ٣ش ٖٓ ،أؿَ ؿ٘خ٣ش أ ٝؿ٘لش أهَ ٟكبٗٞ٣ ٚهق ط٘ل ٌ٤حُظير َ٤حُٞهخث٤ً ٢لٔخ ًخٕٓ ،خ
ػيح حُٟٞغ حُو٠خث ٢كٓ ٢ئٓٔش ُِؼ٬ؽٝ ،ط٘لٌ ػِ ٠حُٔلٌ ّٞػِ ٚ٤حُؼوٞرش حُـي٣يس.
اٌثاب اٌثأً :فً أعثاب أمعاء تذاتٍش اٌىلاٌح واإلػفاء ِٕها أو إٌمافها
(حُل)104 – 93 ٍٜٞ
اٌفصً 21
ٓغ َٓحػخس ٓوظ٤٠خص حُل 104ٝ 103 ٖ٤ِٜكبٕ أٓزخد حٗو٠خء طيحر َ٤حُٞهخ٣ش أ ٝح٩ػلخء
ٜٓ٘خ أ ٝا٣وخكٜخ :٢ٛ
ٞٓ - 1ص حُٔلٌ ّٞػِ.ٚ٤
- 2حُؼل ٞحُ٘خَٓ.
- 3اُـخء حُوخٗ ٕٞحُـ٘خث ٢حُٔلٌ ّٞرٔوظ٠خ.ٙ
- 4حُؼل.ٞ
- 5حُظوخىّ.
- 6ح٩كَحؽ حَُ٘.٢١
- 7اػخىس ح٫ػظزخٍ.
- 8حُِٜق ،ػ٘يٓخ ٚ٘٣حُوخٗ ٕٞػًُِ ٠ي َٛحكش.
ػِ ٠إٔ ٝهق ط٘ل ٌ٤حُؼوٞرش ٫حػَ ُ ٚك ٢طيحر َ٤حُٞهخ٣ش.
اٌفصً 25
ٓٞص حُٔلٌ ّٞػِ٣ ٫ ٚ٤ل ٍٞى ٕٝط٘ل ٌ٤طيحر َ٤حُٞهخ٣ش حُؼ٤٘٤ش.
اٌفصً 22
حُوخٗ ٕٞحُٔظؼِن رخُؼل ٞحُ٘خَٓ ػٖ حُـَٔ٣ش أ ٝػٖ حُؼوٞرش ح٤ِٛ٧ش ٞ٣هق ط٘ل ٌ٤حُظيحرَ٤
حُٞهخث٤ش حُ٘و٤ٜش ،ى ٕٝحُظيحر َ٤حُؼ٤٘٤شٓ ،خ ُْ ٞ٣ؿي ٗ٣َٛ ٚق ػِ ٠ه٬ف ًُي.
اٌفصً 22
اُـخء حُوخٗ ٕٞحُـ٘خث٠٣ ٢غ كيح ُظ٘ل ٌ٤طيحر َ٤حُٞهخ٣ش رخَُ٘ ١ٝحُٔ٘ ٜٙٞػِٜ٤خ ك٢
حُل.9 َٜ
- 34 -
اٌفصً 27
حُؼل ٞحُوخ ٙرخُؼوٞرش ح٤ِٛ٧ش ١َٔ٣ ٫ػِ ٠طيحر َ٤حُٞهخ٣ش ،ا ٫اًح ٍٝى ٗ٣َٛ ٚق
ك ٢هَحٍ حُؼل ٞػِ ٠ه٬ف ًُي.
اٌفصً 22
طوخىّ حُؼوٞرش ح٤ِٛ٧ش ٘٣ ٫ظؾ ػ٘ ٚطوخىّ طيحر َ٤حُٞهخ٣ش.
اٌفصً 22
حُظير َ٤حُٞهخث ٢حٌُ٘٣ ُْ ١لٌ ٔ٣و ٢رخُظوخىّ ُٔ ٢٠هٔٔش أػٞحّ طزيأ آخ ٖٓ طخٍ٣ن طٔخّ
ط٘ل ٌ٤حُؼوٞرش حُٔخُزش ُِلَ٣ش ط٘لٌ٤ح كؼِ٤خ ،أ ٝىكغ ٓزِؾ حُـَحٓش ٝآخ ٖٓ طخٍ٣ن طٔخّ طوخىّ
حُؼوٞرش.
ا ٫أٗ ٚاًح ًخٗض ٓيس حُظير َ٤حُٞهخث ٢حُٔلٌ ّٞر ٚطِ٣ي ػِ ٠هْٔ ٓ٘ٞحص كبٕ ٓيس حُظوخىّ
طٌٔٓ ٕٞخ٣ٝش ُٔيس حُظير َ٤حُٔلٌ ّٞر.ٚ
اٌفصً 011
أكٌخّ حُل ٫ 99ٝ 98 ٖ٤ِٜططزن ػِ ٠حُٔ٘غ ٖٓ ح٩هخٓش ا١ ٫زن حُوٞحػي حُٜٔ٘ٙٞ
ػِٜ٤خ ك ٢حُلوَس حُؼخٗ٤ش ٖٓ حُلٌٛ ٖٓ 73 َٜح حُوخٗٝ ،ٕٞحُل ٖٓ 689 َٜحُٔٔطَس
حُـ٘خث٤ش.29
اٌفصً 010
هَحٍ ح٩كَحؽ حَُ٘٣ ٢١ـ ُٞإٔ ٚ٘٣ك ٚ٤ػِ ٠ط٘ل ٌ٤حُظيحر َ٤حُٞهخث٤ش.
اٌفصً 015
ٍى ح٫ػظزخٍ ُِٔلٌ ّٞػِ ،ٚ٤حٌُٜ٣ ١يٍ ٝكن حَُ٘ ١ٝحُٔوٍَس ك ٢حُل 730 ٍٜٞاُ٠
ٖٓ 747حُٔٔطَس حُـ٘خث٤ش٠٣ ،30غ كيح ُظ٘ل ٌ٤طيحر َ٤حُٞهخ٣ش.
اٌفصً 011
أٓزخد حٗو٠خء طيحر َ٤حُٞهخ٣ش أ ٝح٩ػلخء ٜٓ٘خ أ ٝا٣وخكٜخ ،كٔ٤خ ػيح ٓٞص حُٔلٌ ّٞػِ،ٚ٤
٫ططزن ػِ ٠ح٣٩يحع حُو٠خث ٢كٓ ٢ئٓٔش ُؼ٬ؽ حَٓ٧ح ٝحُؼوِ٤ش ٫ٝ ،ػِ ٠حُٟٞغ
حُو٠خث ٢كٓ ٢ئٓٔش ػ٬ؿ٤ش.
٘٣ٝوٌٛ ٢٠حٕ حُظيرَ٤حٕ ٝكن حَُ٘ ١ٝحُٔليىس ك ٢حُل.82ٝ 78 ٖ٤ِٜ
- 35 -
اٌفصً 015
حُلَٓخٕ ٖٓ حُ٣٫ٞش ػِ ٠ح٧ر٘خء ٣و٠غ ٧كٌخّ حٗ٫و٠خء ٝح٩ػلخء ٝح٣٩وخف حُوخٛش
ر.ٚ
- 31حُٔٞحى ٖٓ 365اُ ٖٓ 367 ٠حُوخٍٗ ٕٞهْ 22.01حُٔظؼِن رخُٔٔطَس حُـ٘خث٤شٓ ،خُق حًٌَُ.
- 36 -
اٌفصً 012
ؿٔ٤غ حُٔلٌ ّٞػِ ٖٓ ْٜ٤أؿَ ٗلْ حُـ٘خ٣ش أٗ ٝلْ حُـ٘لش أٗ ٝلْ حُٔوخُلش ِِٕٞٓ٣
ٓظ٠خٓ٘ ٖ٤رخُـَحٓخ ص ٝحَُى ٝحُظؼ٠٣ٞخص حُٔيٗ٤ش ٝحُٜٞحثَ ،ا ٫اًح ٗ ٚحُلٌْ ػِ ٠ه٬ف
ًُي.
- 37 -
(حُل)162 – 110 ٍٜٞ
- 32طْ ٍكغ حُلي ح٧ىُِٗ ٠ـَحٓخص حُـ٘ل٤ش اُ 200 ٠ىٍ ْٛرٔوظ ٠٠حُل َٜحُؼخٗ ٖٓ ٢هخٍٗ ٕٞهْ 3.80حُٔـَ٤س
رٔٞؿز ٚرؼٓ ٞوظ٤٠خص حُوخٗ ٕٞحُـ٘خث ،٢رظ٘ل ٌٙ٤ظ٣َٗ َ٤ٜق ٍهْ 1-81-283رظخٍ٣ن ٍ 11ؿذ ٓ 6( 1402خٞ٣
)1982؛ حُـَ٣يس حَُٓٔ٤ش ػيى 3636رظخٍ٣ن ٠ٍٓ 15خٕ .835 ٙ ،)1982 ُٞ٤ُٞ٣ 7( 1402
- 38 -
اٌفصً 001
٣ظـٞٗ َ٤ع حُـَٔ٣ش اًح ٗ ٚحُوخٗ ٕٞػِ ٠ػوٞرش ٓظؼِوش ر٘ٞع آهَ ٖٓ أٗٞحع حُـَحثْ
ُٔزذ ظَٝف حُظ٘ي٣ي.
- 39 -
اٌفصً 051
ك ٢كخُش طؼيى ؿ٘خ٣خص أ ٝؿ٘ق اًح ٗظَص كٝ ٢هض ٝحكي أٓخّ ٓلٌٔش ٝحكيس٣ ،لٌْ
رؼوٞرش ٝحكيس ٓخُزش ُِلَ٣ش ٫طظـخٓ ُٝيطٜخ حُلي ح٧ه ٠ٜحُٔوٍَ هخٗٗٞخ ُٔؼخهزش حُـَٔ٣ش
حٗ٧ي.
أٓخ اًح ٛيٍ ر٘ؤٜٗخ ػيس أكٌخّ ٓخُزش ُِلَ٣ش ،رٔزذ طؼيى حُٔظخرؼخص ،كبٕ حُؼوٞرش حٗ٧ي
٢ٛحُظ ٢ط٘لٌ.
ؿ َ٤إٔ حُؼوٞرخص حُٔلٌ ّٞرٜخ ،اًح ًخٗض ٖٓ ٗٞع ٝحكي ،ؿخُ ُِوخ ،٢ٟروَحٍ ٓؼَِ ،إٔ
٣ؤَٓ رٜٔ٠خ ًِٜخ أ ٝرؼٜ٠خ رَ٘ ١إٔ ٫طظـخ ُٝحُلي ح٧ه ٠ٜحُٔوٍَ ك ٢حُوخُِٗ ٕٞـَٔ٣ش
حٗ٧ي.
اٌفصً 050
ط ْ٠حُؼوٞرخص حُٔخُ٤ش ٓٞحء ًخٗض أ٤ِٛش أ٠ٓ ٝخكش اُ ٠ػوٞرش ٓخُزش ُِلَ٣ش ،ا ٫اًح
هٍَ حُلٌْ ه٬ف ًُي رؼزخٍس ٣َٛلش.
اٌفصً 055
ك ٢كخُش طؼيى حُـ٘خ٣خص أ ٝحُـ٘ق ،ط ْ٠حُؼوٞرخص حٟ٩خك٤ش ٝطيحر َ٤حُٞهخ٣شٓ ،خ ُْ ٣وٍَ
حُلٌْ ه٬ف ًُي ر٘ٓ ٚؼَِ.
ا ٫إٔ حُظيحر َ٤حُٞهخث٤ش حُظ ٫ ٢طوزَ رطز٤ؼظٜخ إٔ ط٘لٌ ٓؼخ كٗ ٢لْ حُٞهض َ٣حػ ٠ك٢
طَط٤ذ ط٘لٌٛ٤خ ٓوظ٤٠خص حُل.91 َٜ
اٌفصً 051
ْٟحُؼوٞرخص ُِ ٢ٓٝىحثٔخ ك ٢حُٔوخُلخص.
- 40 -
- 3اًح ًخٗض حُـَٔ٣ش هي حٓظِِٓظٜخ ٍَٟٝس كخُش ُِيكخع حَُ٘ػ ٢ػٖ ٗلْ حُلخػَ أٝ
ؿ َٙ٤أ ٝػٖ ٓخُ ٚأٓ ٝخٍ ؿ ،َٙ٤رَ٘ ١إٔ ٌٕٞ٣حُيكخع ٓظ٘خٓزخ ٓغ هطٍٞس ح٫ػظيحء.
اٌفصً 052
طؼظزَ حُـَٔ٣ش ٗظ٤ـش حٍَُٝ٠س حُلخُش ُِيكخع حَُ٘ػ ٢ك ٢حُلخُظ ٖ٤ح٥ط٤ظ:ٖ٤
- 1حُوظَ أ ٝحُـَف أ ٝحَُ٠د حٌَُ٣ ١طٌذ ُُ ٬٤يكغ طِٔن أ ًَٔ ٝكخؿِ أ ٝكخث ٢أٝ
ٓيهَ ىحٍ أ ٌٕٞٔٓ ٍِ٘ٓ ٝأِٓ ٝلوخطٜٔخ.
- 2حُـَٔ٣ش حُظ ٢طَطٌذ ىكخػخ ػٖ ٗلْ حُلخػَ أٗ ٝلْ ؿٟ َٙ٤ي َٓطٌذ حَُٔهش أٝ
حُٜ٘ذ رخُوٞس.
- 41 -
- 2هيّ أِٓلش أ ٝأىٝحص أ ٝأ٣ش ِ٤ٓٝش أهَ ٟحٓظؼِٔض ك ٢حٍطٌخد حُلؼَٓ ،غ ػِٔٚ
رؤٜٗخ ٓظٔظؼَٔ ٌُُي.
ٓ - 3خػي أ ٝأػخٕ حُلخػَ أ ٝحُلخػُِِ ٖ٤ـَٔ٣ش ك ٢ح٧ػٔخٍ حُظل٣َ٤٠ش أ ٝح٧ػٔخٍ
حُِٜٔٔش ٍ٫طٌخرٜخٓ ،غ ػِٔ ٚرٌُي.
- 4طؼٞى ػِ ٠طوي ٌٖٔٓ ْ٣أِٓ ٝـؤ أٌٓ ٝخٕ ُ٬ؿظٔخعُٞ ،حكي أ ٝأًؼَ ٖٓ حَٗ٧حٍ
حٌُ ٔ٣ ٖ٣خٍٓ ٕٞحُِ٤ٜٛٞش أ ٝحُؼ٘ق ٟي أٖٓ حُيُٝش أ ٝح ٖٓ٧حُؼخّ أٟ ٝي حٗ٧وخ ٙأٝ
حٞٓ٧حٍ ٓغ ػِٔ ٚرِٔ ًْٜٞح٩ؿَحٓ.٢
أٓخ حُٔ٘خًٍش ك ٢حُٔوخُلخص ك ٬ػوخد ػِٜ٤خ ٓطِوخ.
اٌفصً 011
حُٔ٘خٍى ك ٢ؿ٘خ٣ش أ ٝؿ٘لش ٣ؼخهذ رخُؼوٞرش حُٔوٍَس ُ ٌٜٙحُـ٘خ٣ش أ ٝحُـ٘لش.
٫ٝطئػَ حُظَٝف حُ٘و٤ٜش حُظ٘٣ ٢ظؾ ػٜ٘خ ط٘ي٣ي أ ٝطول٤ق أ ٝاػلخء ٖٓ حُؼوٞرش ا٫
رخُ٘ٔزش ُٖٔ طظٞكَ ك.ٚ٤
أٓخ حُظَٝف حُؼ٤٘٤ش حُٔظؼِوش رخُـَٔ٣شٝ ،حُظ ٢طـِع حُؼوٞرش أ ٝطولٜ٠خ ،كبٜٗخ ط٘ظؾ
ٓلؼُٜٞخ رخُ٘ٔزش ُـٔ٤غ حُٔٔخ ٖ٤ٔٛأ ٝحُٔ٘خًٍ ٖ٤ك ٢حُـَٔ٣ش ً ُٞٝخٗٞح ٣ـِٜٜٗٞخ.
اٌفصً 010
ٖٓ كَٔ ٗوٜخ ؿٓ َ٤ؼخهذ ،رٔزذ ظَٝك ٚأٛ ٝلظ ٚحُ٘و٤ٜش ،ػِ ٠حٍطٌخد ؿَٔ٣ش،
كبٗ٣ ٚؼخهذ رؼوٞرش حُـَٔ٣ش حُظ ٢حٍطٌزٜخ ٌٛح حُ٘و.ٚ
- 42 -
ٓلخ٫ٝص رؼ ٞحُـ٘ق ٖٟٔحَُ٘ ١ٝحُٔوٍَس ك ٢حُوخُِٗ ٕٞؼوخد ػِٜ٤خ.
ٔ٣ ٫ٝظؼٌ٘ٛ ٖٓ ٠ح حُٔزيأ ا ٫حُلخ٫ص حُظ ٚ٘٣ ٢كٜ٤خ حُوخَٗٛ ٕٞحكش ػِ ٠ه٬ف ًُي.
اٌفصً 011
حُـ٘خ٣خص ٝحُـ٘ق ٣ ٫ؼخهذ ػِٜ٤خ ا ٫اًح حٍطٌزض ػٔيح.
ا ٫إٔ حُـ٘ق حُظ ٢طَطٌذ هطؤ ٣ؼخهذ ػِٜ٤خ رٜلش حٓظؼ٘خث٤ش ك ٢حُلخ٫ص حُوخٛش حُظ٢
ٚ٘٣ػِٜ٤خ حُوخٗ.ٕٞ
أٓخ حُٔوخُلخص ك٤ؼخهذ ػِٜ٤خ كظ ُٞٝ ٠حٍطٌزض هطؤ ،كٔ٤خ ػيح حُلخ٫ص حُظٔ٣ ٢ظِِّ كٜ٤خ
حُوخَٗٛ ٕٞحكش هٜي حَٟ٩حٍ.
- 43 -
1.58.295حُٜخىٍ كٞٗ 21 ٢حٍ 30( 1378أرَ )1959 َ٣حُوخ ٙرخُٞهخ٣ش ٝحُؼ٬ؽ ٖٓ
حَٓ٧ح ٝحُؼوِ٤ش ٝكٔخ٣ش حُٜٔخر ٖ٤رٜخ.33
٣ٝـذ اهطخٍ ٍث ْ٤حُ٘٤خرش حُؼٔ٤ٓٞش رٔلٌٔش حٓ٫ظج٘خف ٖٓ َ١ف حُطز٤ذ حُٔؼخُؾ
روَحٍ اهَحؿ ٚهزَ ط٘لًُ ٌ٤ي حُوَحٍ رؼَ٘س أ٣خّ ػِ ٠ح٧هَ٣ٝ .ـَُ ُٞث ْ٤حُ٘٤خرش إٔ ٣طؼٖ
كٌٛ ٢ح حُوَحٍ ٝكن حَُ٘ ١ٝحُٔوٍَس ك ٢حُل ٖٓ 28 َٜحُظ َ٤ٜحُٔ٘خٍ اُ٣ٝ ،ٚ٤ظَطذ ػِ٠
حُطؼٖ ٝهق ط٘ل ٌ٤حُوَحٍ.
ٝك ٢كخُش حٓظج٘خف حُٔظخرؼش ٛٝي ٍٝكٌْ ػِ ٠حُٔظ ْٜرؼوٞرش ٓخُزش ُِلَ٣ش ،كبٕ ٓلٌٔش
حُٟٔٞٞع ٣ـُٜ ُٞخ إٔ طؤَٓ رو ْٜحُٔيس حُظ ٢ه٠خٛخ ك ٢حُٔئٓٔش ٖٓ ٓيس طِي حُؼوٞرش.
اٌفصً 017
حٌَُٔ ٝكخ٫ص حٗ٫لؼخٍ أ ٝحٗ٫يكخع حُؼخ١ل ٢أ ٝحُ٘خٗت ػٖ طؼخ ٢١حُٔٞحى حُٔويٍس
ػٔيح ٌٖٔ٣ ٫رؤ ١كخٍ ٖٓ ح٧كٞحٍ إٔ ٣ؼيّ حُٔٔئ٤ُٝش أ٘٣ ٝوٜٜخ.
٣ٝـٟٝ ُٞغ حُٔـَّ كٓ ٢ئٓٔش ػ٬ؿ٤ش ١زوخ ٧كٌخّ حُل.81ٝ 80 ٖ٤ِٜ
- 44 -
36
اٌفصً 051
٣ؼظزَ ًخَٓ حُٔٔ ئ٤ُٝش حُـ٘خث٤ش ًَ ٗو ٚرِؾ ٖٓ حَُٗي ربطٔخّ ػٔخٕ ػَ٘س ٓ٘ش
ٓ٬٤ى٣ش ًخِٓش .37
- 45 -
اٌفصً 055
ح٧ػٌحٍ حُوخٗ٤ٗٞش ٓوٜٜش ٫ ،ط٘طزن ا ٫ػِ ٠ؿَٔ٣ش أ ٝؿَحثْ ٓؼ٘٤شٓ ٢ٛٝ .وٍَس ك٢
حٌُظخد حُؼخُغ ٖٓ ٌٛح حُوخٗ ٕٞحُٔظؼِن رٔوظِق حُـَحثْ.
اٌفصً 052
٣ظَطذ ػِ ٠ح٧ػٌحٍ حُٔؼل٤ش ٓ٘ق حُٔئحهٌ ح٩ػلخء حُٔخٗغ ٖٓ حُؼوخد ،ؿ َ٤إٔ حُوخ٢ٟ
٣زو ُٚ ٠حُلن ك ٢إٔ ٣لٌْ ػِ ٠حُٔؼل ٠رظيحر َ٤حُٞهخ٣ش حُ٘و٤ٜش أ ٝحُؼ٤٘٤ش ٓخ ػيح ح٩هٜخء.
٣ ٫ – 38ظ ٖٔ٠حُل 147 َٜأػًٔ ،ٙ٬خ ٍٞ٘٘ٓ ٞٛك ٢حُـَ٣يس حَُٓٔ٤ش رخُِـش حُؼَر٤ش ،حُلوَس حُؼخُؼش ٖٓ ٗلْ
حُلًٔ َٜخ ٍٞ٘٘ٓ ٢ٛس ك ٢حُـَ٣يس حَُٓٔ٤ش رخُِـش حُلَٗٔ٤شٜٜٗٝ ،خ:
"Si la peine édictée est celle de la réclusion de 20 à 30 ans, le tribunal criminel
"applique la peine de la réclusion de 5 à 20 ans
رٔؼ٘ ٠أٗ ٚاًح ًخٗض حُؼوٞرش حُٔوٍَس ٢ٛحُٔـٖ ٖٓ 20اُ٘ٓ 30 ٠ش ،كبٕ ٓلٌٔش حُـ٘خ٣خص ططزن ػوٞرش حُٔـٖ ٖٓ
5اُ٘ٓ 20 ٠ش.
- 46 -
ٝاًح ًخٕ حُلي ح٧ىُِٗ ٠ؼوٞرش حُٔوٍَس ٞٛهْٔ ٓ٘ٞحص ٓـ٘خ كبٜٗخ ططزن ػوٞرش حُلزْ
ٖٓ ٓ٘ش اُ ٠هْٔ.
ٝاًح ًخٗض حُؼوٞرش حُٔوٍَس ٢ٛحُٔـٖ ٖٓ هْٔ اُ ٠ػَ٘ ٓ٘ٞحص كبٜٗخ ططزن ػوٞرش
حُلزْ ٖٓ ٓ٘ش اُ ٠هْٔ.39
ٝاًح ًخٗض حُؼوٞرش حُـ٘خث٤ش حُٔوٍَس ٜٓلٞرش رـَحٓش كبٕ ٓلٌٔش حُـ٘خ٣خص ٣ـُٜ ُٞخ إٔ
طول ٞحُـَحٓش آُ ٠خثش ٝػَ٘ ٖ٣ىٍٔٛخ ،40أ ٝإٔ طلٌكٜخ.
ك ٢حُلخُش حُظ ٢طلٌْ كٜ٤خ ٓلٌٔش حُـ٘خ٣خص رؼوٞرش حُلزْ ػٟٞخ ػٖ اكي ٟحُؼوٞرخص
حُـ٘خث٤ش كبٗ٣ ٚـُٜ ُٞخ إٔ طلٌْ ػٝ٬س ػًُِ ٠ي ،رـَحٓش ٖٓ ٓخثش ٝػَ٘ 41ٖ٣اُ ٠أُق
ٓٝخثظ ٢ىٍٝ ،ْٛرخُٔ٘غ ٖٓ ح٩هخٓش ٝحُلَٓخٕ ٖٓ حُلوٞم حُٔ٘خٍ اُٜ٤خ ك ٢حُلوَط ٖ٤ح٠ُٝ٧
ٝحُؼخٗ٤ش ٖٓ حُلُٔ ،26 َٜيس طظَحٝف ر ٖ٤هْٔ ٝػَ٘ ٓ٘ٞحص.
اٌفصً 052
اًح ًخٗض حُؼوٞرش حُٔوٍَس ك ٢حُوخٗ ٢ٛ ٕٞح٩هخٓش ح٩ؿزخٍ٣ش كبٕ حُوخ٣ ٢ٟلٌْ رخُظـَ٣ي
ٖٓ حُلوٞم حُ٤٘١ٞش أ ٝحُلزْ ٖٓ ٓظش أٗ َٜاُ٘ٓ ٠ظ.ٖ٤
ٝاًح ًخٗض حُؼوٞرش حُٔوٍَس ٢ٛحُظـَ٣ي ٖٓ حُلوٞم حُ٤٘١ٞش٣ ،لٌْ حُوخ ٢ٟآخ رؼوٞرش
حُلزْ ٖٓ ٓظش أٗ َٜاُ٘ٓ ٠ظ ٖ٤أ ٝرخُلَٓخٕ ٖٓ رؼ ٞحُلوٞم حُٔ٘خٍ اُٜ٤خ ك ٢حُل.26 َٜ
اٌفصً 052
ك ٢حُـ٘ق حُظؤى٣ز٤ش ،رٔخ كًُ ٢ي كخُش حُؼٞىٔ٣ ،ظط٤غ حُوخ ،٢ٟك ٢ؿ َ٤ح٧كٞحٍ حُظ٢
ٚ٘٣كٜ٤خ حُوخٗ ٕٞػِ ٠ه٬ف ًُي ،اًح ًخٗض حُؼوٞرش حُٔوٍَس ٢ٛحُلزْ ٝحُـَحٓش أ ٝاكيٟ
ٛخط ٖ٤حُؼوٞرظ ٖ٤كوٝ ،٢ػزض ُي ٚ٣طٞكَ حُظَٝف حُٔوللش ،إٔ ٍِ٘٣رخُؼوٞرش ػٖ حُلي ح٧ىٗ٠
حُٔوٍَ ك ٢حُوخٗ ،ٕٞى ٕٝإٔ ٘٣و ٚحُلزْ ػٖ ٗٝ َٜحكي ٝحُـَحٓش ػٖ ٓخثش ٝػَٖ٘٣
ىٍٔٛخ.42
– 39طلَٔ ٌٙٛحُلوَس (حُلوَس حُوخٓٔش ٖٓ حُل 147 َٜأػٗ )ٙ٬لْ ٓ ٕٞٔ٠حُلوَس حَُحرؼشُٜ ْ٤ُٝ ،خ ٓوخرَ ك٢
حُ٘ ٚرخُِـش حُلَٗٔ٤ش.
٣ ُْ – 40ظْ طؼي َ٣حُلي ح٧ىُِٗ ٠ـَحٓش حُٔ٘ ٜٙٞػِٜ٤خ كٌٛ ٢ح حُل َٜططز٤وخ ُِوخٍٗ ٕٞهْ 3.80
6 1402 11 1 81 283
ٕ٧ 835ح َٓ٧ك٢ 1982 7 1402 15 3636 1982
ٌٙٛحُلخُش ٣ظؼِن رظطز٤ن ظَٝف حُظول٤ق حُظ ٢طوظ ٢٠حُِ٘ ٍٝرخُؼوٞرش ػٖ حُلي ح٧ىٗ ٠حُٔوٍَ ُِـَٔ٣ش ك ٢حُلخُش
حُؼخى٣ش.
ٗ – 41لْ حُٔ٬كظش حُٔخروش.
ٗ – 42لْ حُٔ٬كظش حُٔخروش.
- 47 -
اٌفصً 021
ك ٢حُـ٘ق حُ٠زط٤ش ،رٔخ كًُ ٢ي كخُش حُؼٞىٔ٣ ،ظط٤غ حُوخ ،٢ٟك ٢ؿ َ٤ح٧كٞحٍ حُظ٢
ٚ٘٣كٜ٤خ حُوخٗ ٕٞػِ ٠ه٬ف ًُي ،اًح ػزض ُي ٚ٣طٞكَ حُظَٝف حُٔوللشًٝ ،خٗض حُؼوٞرش
حُٔوٍَس ٢ٛحُلزْ ٝحُـَحٓش أ ٝاكيٛ ٟخط ٖ٤حُؼوٞرظ ٖ٤كو ٢إٔ ٍِ٘٣رخُؼوٞرش ػٖ حُلي
ح٧ىٗ ٠حُٔوٍَ ك ٢حُوخٗ ٕٞى ٕٝإٔ ٘٣و ٚحُلزْ ػٖ ٓظش أ٣خّ ٝحُـَحٓش ػٖ حػ٘ ٢ػَ٘
ىٍٔٛخ.
٣ٝـ ُٚ ُٞأ٠٣خ إٔ ٣لٌْ ربكي ٟحُؼوٞرظ ٖ٤كؤً ،٢خ ٣ـ ُٚ ُٞإٔ ٣لٌْ رخُـَحٓش ػٟٞخ
ػٖ حُلزْ ،ػِ ٠إٔ ٫طوَ حُـَحٓش ك ٢أ ١كخٍ ػٖ حُلي ح٧ىٗ ٠حُٔوٍَ ك ٢حُٔوخُلخص.
ٝك ٢كخُش حُلٌْ رخُـَحٓش ػٟٞخ ػٖ حُلزْ اًح ًخٗض حُؼوٞرش حُٔوٍَس ك ٢حُوخٗ٢ٛ ٕٞ
حُلزْ ٝكي ،ٙكبٕ حُلي ح٧ه ٌُٜٙ ٠ٜحُـَحٓش ٌٖٔ٣إٔ َٜ٣اُ ٠هٔٔش آ٫ف ىٍ.ْٛ
اٌفصً 020
ك ٢حُٔوخُلخص ،رٔخ كًُ ٢ي كخُش حُؼٞى ٔ٣ظط٤غ حُوخ ،٢ٟاًح ػزض ُي ٚ٣طٞكَ حُظَٝف
حُٔوللش ،إٔ ٍِ٘٣رؼوٞرش ح٫ػظوخٍ ٝحُـَحٓش اُ ٠حُلي ح٧ىُٗ ٠ؼوٞرش حُٔوخُلخص حُٔوٍَس ك٢
ٌٛح حُوخٗ٣ٝ ٕٞـ ُٚ ُٞإٔ ٣لٌْ رخُـَحٓش ػٟٞخ ػٖ ح٫ػظوخٍ ،ك ٢حُلخُش حُظ ٌٕٞ٣ ٢كٜ٤خ
ح٫ػظوخٍ ٓوٍَح ك ٢حُوخٗ.ٕٞ
- 48 -
اٌفصً 022
ٖٓ ٓزن حُلٌْ ػِ ٚ٤رؼوٞرش ؿ٘خث٤ش ،رلٌْ كخثِ ُوٞس حُ٘٢ء حُٔلٌ ّٞر ،ٚػْ حٍطٌذ
ؿ٘خ٣ش ػخٗ٤ش ٖٓ أٞٗ ١ع ًخٕ٣ ،ؼخهذ كٔذ حُظل َ٤ٜح٥ط:٢
رخ٩هخٓش ح٩ؿزخٍ٣ش ٓيس ٫طظـخ ُٝػَ٘ ٓ٘ٞحص ،اًح ًخٗض حُؼوٞرش حُٔوٍَس هخٗٗٞخ ُِـ٘خ٣ش
حُؼخٗ٤ش ٢ٛحُظـَ٣ي ٖٓ حُلوٞم حُ٤٘١ٞش.
رخُٔـٖ ٖٓ هْٔ اُ ٠ػَ٘ ٓ٘ٞحص ،اًح ًخٗض حُؼوٞرش حُٔوٍَس هخٗٗٞخ ُِـ٘خ٣ش حُؼخٗ٤ش ٢ٛ
ح٩هخٓش ح٩ؿزخٍ٣ش.
رخُٔـٖ ٖٓ ػَ٘ اُ ٠ػَ٘٘ٓ ٖ٣ش ،اًح ًخٗض حُؼوٞرش حُٔوٍَس هخٗٗٞخ ُِـ٘خ٣ش حُؼخٗ٤ش ٢ٛ
حُٔـٖ ٖٓ هْٔ ٓ٘ٞحص اُ ٠ػَ٘.
رخُٔـٖ ٖٓ ػَ٘ ٖ٣اُ ٠ػ٬ػ٘ٓ ٖ٤ش اًح ًخٕ حُلي ح٧هُِ ٠ٜؼوٞرش حُٔوٍَس هخٗٗٞخ ُِـ٘خ٣ش
حُؼخٗ٤ش ٞٛػَ٘٘ٓ ٕٝش ٓـ٘خ.
رخُٔـٖ حُٔئري اًح ًخٕ حُلي ح٧هُِ ٠ٜؼوٞرش حُٔوٍَس هخٗٗٞخ ُِـ٘خ٣ش حُؼخٗ٤ش ٞٛػ٬ػٕٞ
ٓ٘ش ٓـ٘خ.
رخ٩ػيحّ ،اًح ًخٗض حُـ٘خ٣ش ح ٠ُٝ٧هي ػٞهذ ػِٜ٤خ رخُٔـٖ حُٔئريًٝ ،خٗض حُؼوٞرش
حُٔوٍَس هخٗٗٞخ ُِـ٘خ٣ش حُؼخٗ٤ش ٢ٛأ٠٣خ حُٔـٖ حُٔئري.
اٌفصً 022
ٖٓ ٓزن حُلٌْ ػِ ٖٓ ٚ٤أؿَ ؿ٘خ٣ش رؼوٞرش طِ٣ي ػٖ حُلزْ ُٔيس ٓ٘ش ،رلٌْ كخثِ ُوٞس
حُ٘٢ء حُٔلٌ ّٞك ،ٚ٤ػْ حٍطٌذ ،هزَ ٓ ٢٠هْٔ ٓ٘ٞحص ٖٓ طٔخّ ط٘ل ٌ٤طِي حُؼوٞرش أٝ
طوخىٜٓخ ،ؿ٘خ٣ش أ ٝؿ٘لش ٣ؼخهذ ػِٜ٤خ حُوخٗ ٕٞرخُلزْ٣ ،ـذ إٔ ٣لٌْ ػِ ٚ٤رخُلي ح٧هُ ٠ٜظِي
حُؼوٞرش٣ٝ ،ـ ُٞإٔ طزِؾ حُؼوٞرش اُٟ ٠ؼل.ٚ
٣ٝـ ُٞػٝ٬س ػًُِ ٠ي إٔ ٣لٌْ رخُٔ٘غ ٖٓ ح٩هخٓش ٖٓ هْٔ ٓ٘ٞحص اُ ٠ػَ٘.
اٌفصً 027
ٖٓ ٓزن حُلٌْ ػِ ٖٓ ٚ٤أؿَ ؿ٘لش رؼوٞرش حُلزْ ،رلٌْ كخثِ ُوٞس حُ٘٢ء حُٔلٌّٞ
ك ،ٚ٤ػْ حٍطٌذ ؿ٘لش ٓٔخػِش هزَ ٓ ٢٠هْٔ ٓ٘ٞحص ٖٓ طٔخّ ط٘ل ٌ٤طِي حُؼوٞرش أ ٝطوخىٜٓخ،
٣ـذ حُلٌْ ػِ ٚ٤رؼوٞرش حُلزْ حٌُ٣ ٫ ١ظـخٟ ُٝؼق حُلي ح٧هُِ ٠ٜؼوٞرش حُٔوٍَس هخٗٗٞخ
ُِـ٘لش حُؼخٗ٤ش.
اٌفصً 022
طؼي ؿ٘لخ ٓظٔخػِش ُظوَ َ٣كخُش حُؼٞى ،حُـَحثْ حُٔـٔٞػش ك ًَ ٢كوَس ٖٓ حُلوَحص
حُظخُ٤ش:
- 49 -
- 1حَُٔهش ٝحُٜ٘ذ ٝه٤خٗش حٓ٧خٗش ٝه٤خٗش حُظٞه٤غ ػِ ٠ر٤خٝ ٝاٛيحٍ ٗ٤ي ريٕٝ
ٍ٤ٛي ٝحُظِٝ َ٣ٝحٓظؼٔخٍ حٍٝ٧حم حٍُِٔٝس ٝحُظلخُْ رخُظيُٝ ْ٤اهلخء ح٤ٗ٧خء حُٔظلِٜش
ٖٓ ؿ٘خ٣ش أ ٝؿ٘لش؛
- 2حُوظَ هطؤ ٝحٛ٩خرش هطؤ ٝؿ٘لش حَُٜٝد ػوذ حٍطٌخد حُلخىع؛
ٛ - 3ظي حُؼَ ٝري ٕٝػ٘ق ٝح٩ه ٍ٬حُؼِ٘ ٢رخُل٤خء ٝحػظ٤خى حُظلَ ٞ٣ػِ ٠حُلٔخى
ٝحُٔٔخػيس ػِ ٠حُزـخء؛
- 4حُؼ٤ٜخٕ ٝحُؼ٘ق ٝحٛ٩خٗش طـخٍ ٙؿخٍ حُو٠خء ٝح٧ػ٠خء حُٔلِل ٖ٤أٍ ٝؿخٍ حُوٞس
حُؼٔ٤ٓٞش؛
ًَ - 5حُـ٘ق حُظ ٢حٍطٌزٜخ ُٝؽ ك ٢كن حُِٝؽ ح٥هَ43؛
ًَ - 6حُـ٘ق حَُٔطٌزش ك ٢كن ح١٧لخٍ حٌُ٣ ُْ ٖ٣ظٔٞح ػٔخٕ ػَ٘س ٓ٘ش ٓ٬٤ى٣ش
ًخِٓش.44
ٝك ٢ح٧كٞحٍ حُظ٣ ٢ل َ٤كٜ٤خ أكي كٌٛ ٍٜٞح حُوخُٗ ٕٞظلي٣ي ػوٞرش ؿ٘لش ػِ ٠كَٜ
آهَ ٣ؼخهذ ػِ ٠ؿ٘لش أهَ ٟكبٕ ٛخط ٖ٤حُـ٘لظ ٖ٤حُٔظٔخػِظ ٖٓ ٖ٤ك٤غ حُؼوٞرش طٌٗٞخٕ
ٓظٔخػِظُ ٖ٤ظوَ َ٣حُؼٞى.
اٌفصً 022
ٖٓ ٓزن حُلٌْ ػِ ٖٓ ٚ٤أؿَ ٓوخُلش ،ػْ حٍطٌذ ٗلْ حُٔوخُلش ه ٍ٬كظَس حػ٘ ٢ػَ٘
َٜٗح ٖٓ حُ٘طن رلٌْ ح٩ىحٗش حٌُٛ ١خٍ كخثِح ُوٞس حُ٘٢ء حُٔلٌ ّٞر٣ ،ٚؼخهذ رؼوٞرخص
حُؼٞى حُٔ٘يىس ك ٢حُٔوخُلخص ١زن ٓوظ٤٠خص حُل.611 َٜ
اٌفصً 021
ٖٓ ٓزن حُلٌْ ػِٓ ٖٓ ٚ٤لٌٔش ػٌَٔ٣شٝ ،حٍطٌذ رؼي ًُي ؿ٘خ٣ش أ ٝؿ٘لش ٣ ٫ؼظزَ
ػخثيح ا ٫اًح ًخٕ حُلٌْ حُٜخىٍ ٟي ٖٓ ٙحُٔلٌٔش حُؼٌَٔ٣ش ٖٓ أؿَ ؿ٘خ٣ش أ ٝؿ٘لش طؼخهذ
ػِٜ٤خ حُوٞحٗ ٖ٤حُـ٘خث٤ش حُؼخى٣ش.
- 43طٔٔض ٌٙٛحُلوَس رٔوظ ٠٠حُٔخىس حُؼخٗ٤ش ٖٓ حُوخٍٗ ٕٞهْ 24.03حُٔظؼِن رظـٝ َ٤٤طظٔٓ ْ٤ـٔٞػش حُوخٕٗٞ
حُـ٘خثٓ ،٢خُق حًٌَُ.
- 44ح٩كخُش حُٞحٍىس ك ٢حُٜخٖٓ حُٔخرن.
- 50 -
حُظَٝف حُٔ٘يىس حُؼ٤٘٤ش حُٔظؼِوش رخٍطٌخد حُـَٔ٣ش.
حُظَٝف حُٔ٘يىس حُ٘و٤ٜش حُٔظؼِوش ر٘و ٚحُٔـَّ.
ح٧ػٌحٍ حُوخٗ٤ٗٞش حُٔظؼِوش رخٍطٌخد حُـَٔ٣ش ٝحُٔول٠ش ُِؼوٞرش.
ح٧ػٌحٍ حُوخٗ٤ٗٞش حُٔظؼِوش ر٘و ٚحُٔـَّ ٝحُٔول٠ش ُِؼوٞرش.
كخُش حُؼٞى.
حُظَٝف حُو٠خث٤ش حُٔوللش.
اٌفصً 025
اًح ًخٕ حُـخٗ ٢كيػخ ٝهٍَ حُوخ ٢ٟإٔ ٣طزن ػِ ٚ٤ػوٞرش ،رٔوظ ٠٠حُلٖٓ 517 َٜ
حُٔٔطَس حُـ٘خث٤ش ،45كبٕ طول ٞ٤حُؼوٞرش أ ٝطزيِٜ٣خ حُٔوٍَ ٖ٣كًُ ٢ي حُلَ٣ َٜحػ ٠ك٢
طلي٣يٛخ حُؼوٞرش حُٞحؿذ ططز٤وٜخ ػِ ٠حُٔـَّ حُزخُؾ ،كٔذ ٓوظ٤٠خص حُل َٜحُٔخرن.
- 51 -
(حُل)612 – 163 ٍٜٞ
- 52 -
ٝح٫ػظيحء ػِٗ ٠و ٚأكي٣ ْٛؼخهذ ػِ ٚ٤رخُٔـٖ ٖٓ هْٔ اُ ٠ػَ٘٘ٓ ٖ٣ش.
كبًح ُْ ٘٣ظؾ ػ٘ٔٓ ٚخّ رلَ٣ظٔ٣ ُْٝ ٚزذ ُ ٚاٍحهش ىّ ٫ٝؿَكخ َٟٓ ٫ٝخ ،كبٗٚ
٣ؼخهذ ػِ ٚ٤رخُلزْ ٖٓ ٓ٘ظ ٖ٤اُ ٠هْٔ ٓ٘ٞحص.
اٌفصً 022
٣ؼظزَ ٖٓ أػ٠خء حَٓ٧س حُٔخٌُش ك ٢ططز٤ن حُل َٜحُٔخرن:
أ ٍٞٛحُِٔي ٝكَٝػُٝٝ ٚؿخطٝ ٚاهٞطٝ ٚأ٫ٝىًًٍٞ ،ْٛح ٝاٗخػخٝ ،أهٞحطٝ ٚأػٔخٓ.ٚ
اٌفصً 022
ح٫ػظيحء حٌُ ٌٕٞ٣ ١حُـَ ٚ٘ٓ ٝآخ حُو٠خء ػِ ٠حُ٘ظخّ أ ٝاهخٓش ٗظخّ آهَ ٌٓخٗ ٚأٝ
طـ َ٤٤حُظَط٤ذ ٍُٞحػش حُؼَٕٝ ،آخ ىكغ حُ٘خّ اُ ٠كَٔ حُٔ٬ف ٟي ِٓطش حُِٔي ٣ؼخهذ ػِٚ٤
رخُٔـٖ حُٔئري.
اٌفصً 071
٣ظلون ح٫ػظيحء رٔـَى ٝؿٞى ٓلخُٝش ٓؼخهذ ػِٜ٤خ.
اٌفصً 070
ك ٢كخُش حٍطٌخد أٓ ٝلخُٝش حٍطٌخد اكي ٟحُـ٘خ٣خص حُٔ٘ ٜٙٞػِٜ٤خ ك ٢حُلٍٜٞ
َ١ ٖٓ 169ٝ 167ٝ 165ٝ 163ف ػٜخرش ،كبٕ حُؼوٞرخص حُٔوٍَس ك ٌٙٛ ٢حُل ٍٜٞططزن
ػِ ٠ؿٔ٤غ ح٧كَحى حٌُ ٖ٣حٗوَٞ١ح كٜ٤خ ،ى ٕٝطٔ ِ٤٤رٔزذ حَُطذٓ ،خ ىحٓٞح هي أُو ٢ػِْٜ٤
حُوز ٞكٌٓ ٢خٕ حُظـٔغ حُؼ.١ٍٞ
ًٔخ ططزن ٗلْ حُؼوٞرخص ػِ َ٤ٓ ٖٓ ًَ ٠حُلظ٘ش أ ٝط ٠ُٞىحهَ حُؼٜخرش ػٔٓ ٬ؼ٘٤خ أٝ
ٍثخٓشِ٣ ُْ ُٞٝ ،ن ػِ ٚ٤حُوز ٞكٌٓ ٢خٕ حُظـٔغ.
اٌفصً 075
حُٔئحَٓس ٟي ك٤خس حُِٔي أٗ ٝو٣ ٜٚؼخهذ ػِٜ٤خ رخُٔـٖ حُٔئري ،اًح طزؼٜخ حُو٤خّ رؼَٔ
أ ٝحُزيء ك ٖٓ ٚ٤أؿَ اػيحى ط٘لٌٛ٤خ.
كبًح ُْ ٣ظزؼٜخ ػَٔ أ ٝريء ك ٢ػَٔ ٖٓ أؿَ اػيحى ط٘لٌٛ٤خ ،كبٕ حُؼوٞرش ٢ٛحُٔـٖ ٖٓ
هْٔ اُ ٠ػَ٘٘ٓ ٖ٣ش.
اٌفصً 071
حُٔئحَٓس ٟي ك٤خس ٢ُٝحُؼٜي ٣ؼخهذ ػِٜ٤خ رٔوظ ٠٠حُل َٜحُٔخرن.
ٝحُٔئحَٓس ٟي ٗو ٢ُٝ ٚحُؼٜي ٣ؼخهذ ػِٜ٤خ رخُٔـٖ ٖٓ ػَ٘ اُ ٠ػَ٘٘ٓ ٖ٣ش ،اًح
طزؼٜخ حُو٤خّ رؼَٔ أ ٝحُزيء ك ٖٓ ٚ٤أؿَ اػيحى ط٘لٌٛ٤خ.
- 53 -
كبًح ُْ ٣ظزؼٜخ ػَٔ أ ٝريء ك ٢ػَٔ ٖٓ أؿَ اػيحى ط٘لٌٛ٤خ كبٕ حُؼوٞرش ٢ٛحُٔـٖ ٖٓ
هْٔ اُ ٠ػَ٘ ٓ٘ٞحص.
اٌفصً 075
حُٔئحَٓس حُظ ٌٕٞ٣ ٢حُـَٜ٘ٓ ٝخ حُ ٍٞٛٞاُ ٠اكي ٟحُـخ٣خص حُٔ٘ ٜٙٞػِٜ٤خ ك٢
حُل٣ 169 َٜؼخهذ ػِٜ٤خ رخُٔـٖ ٖٓ ػَ٘ اُ ٠ػ٬ػ٘ٓ ٖ٤ش ،اًح طزؼٜخ حُو٤خّ رؼَٔ أ ٝحُزيء كٚ٤
ٖٓ أؿَ اػيحى ط٘لٌٛ٤خ.
كبًح ُْ ٣ظزؼٜخ حُو٤خّ رؼَٔ أ ٝحُزيء ك ٖٓ ٚ٤أؿَ اػيحى ط٘لٌٛ٤خ ،كبٕ حُؼوٞرش ٢ٛحُٔـٖ ٖٓ
هْٔ اُ ٠ػَ٘ ٓ٘ٞحص.
اٌفصً 072
حُٔئحَٓس ٢ٛحُظ ْ٤ٜٔػِ ٠حُؼَٔٓ ،ظً ٠خٕ ٓظلوخ ػِٓٝ ٚ٤وٍَح رٗ ٖ٤و ٖ٤ٜأ ٝأًؼَ.
اٌفصً 072
ٖٓ ىػخ اُ ٠حُظآَٓ ٟي ك٤خس أٗ ٝو ٚحُِٔي أ ٢ُٝ ٝحُؼٜي ُْٝ ،طوزَ ىػٞط٣ ،ٚؼخهذ
رخُٔـٖ ٖٓ هْٔ اُ ٠ػَ٘ ٓ٘ٞحص.
اٌفصً 077
اًح ًخٕ ٟٓٞٞع حُيػٞس حُظ ُْ ٢طوزَ ٓ ٞٛئحَٓس طٜيف اُ ٠اكي ٟحُـخ٣خص حُٔ٘خٍ اُٜ٤خ
ك ٢حُل ،169 َٜكبٕ ػوخرٜخ حُلزْ ٖٓ ٓ٘ظ ٖ٤اُ ٠هْٔ ٓ٘ٞحص.
اٌفصً 072
ٖٓ ػوي حُؼِّ رٔلَى ٙػِ ٠حٍطٌخد حػظيحء ٟي ك٤خس حُِٔي أٗ ٝو ،ٜٚأٟ ٝي ك٤خس
٢ُٝحُؼٜي ،ػْ حٍطٌذ رٔلَىٝ ٙىٔٓ ٕٝخػيس أكي ػٔ ٬أ ٝريأ ك ٚ٤روٜي اػيحى حُظ٘ل٣ ،ٌ٤ؼخهذ
رخُٔـٖ ٖٓ هْٔ اُ ٠ػَ٘ ٓ٘ٞحص.
46
اٌفصً 072
٣ؼخهذ رخُلزْ ٖٓ ٓظش أٗ َٜاُ٘ٓ ٠ظٝ ٖ٤رـَحٓش ٖٓ 20.000اُ 200.000 ٠ىٍ ْٛأٝ
ربكيٛ ٟخط ٖ٤حُؼوٞرظ ٖٓ ًَ ،ٖ٤حٍطٌذ هٌكخ أٓ ٝزخ أٔٓ ٝخ رخُل٤خس حُوخٛشُ٘ ،و ٚحُِٔي أٝ
ُ٘و ٢ُٝ ٚحُؼٜي ،أ ٝأهَ رٞحؿذ حُظٞهٝ َ٤ح٫كظَحّ ُ٘و ٚحُِٔي.
-46طْ ٗٔن ٝطؼ ٞ٣ٞحُٔخىس 179أػ ،ٙ٬رٔوظ ٠٠حُٔخىس حُؼخٗ٤ش ٖٓ حُوخٍٗ ٕٞهْ 73.15حُوخ ٢ٟرظـٝ َ٤٤طظْٔ٤
رؼ ٞأكٌخّ ٓـٔٞػش حُوخٗ ٕٞحُـ٘خث ٢حُٜخىٍ رظ٘ل ٌٙ٤حُظ َ٤ٜحَُ٘٣ق ٍهْ 1.16.104رظخٍ٣ن ٞٗ ٖٓ 13حٍ
)2016 ٞ٤ُٞ٣ 18( 1437؛ حُـَ٣يس حَُٓٔ٤ش ػيى 6491رظخٍ٣ن ًٝ 11حُوؼيس 15( 1437أؿٔطْ ٙ ،)2016
.5992
- 54 -
٣ٝؼخهذ رخُلزْ ٖٓ ػ٬ػش أٗ َٜاُ٘ٓ ٠ش ٝرـَحٓش ٖٓ 10.000اُ 100.000 ٠ىٍْٛ
أ ٝربكيٛ ٟخط ٖ٤حُؼوٞرظ ٖٓ ًَ ،ٖ٤حٍطٌذ هٌكخ أٓ ٝزخ أٔٓ ٝخ رخُل٤خس حُوخٛش٧ ،ػ٠خء
حَٓ٧س حُٔخٌُش حُٔ٘خٍ اُ ْٜ٤ك ٢حُلٌٛ ٖٓ 168 َٜح حُوخٗ. ٕٞ
ط٠خػق حُؼوٞرش حُٔ٘خٍ اُٜ٤خ ك ٢حُلوَط ٖ٤أػ ،ٙ٬اًح حٍطٌذ حُوٌف أ ٝحُٔذ أ ٝحُْٔ
رخُل٤خس حُوخٛش ُ٘و ٚحُِٔي أُ٘ ٝو ٢ُٝ ٚحُؼٜي أ٧ ٝػ٠خء حَٓ٧س حُٔخٌُش ،أ ٝح٩هٍ٬
رٞحؿذ حُظٞهٝ َ٤ح٫كظَحّ ُ٘و ٚحُِٔي ،رٞحٓطش حُوطذ أ ٝحُ٤ٜخف أ ٝحُظٜي٣يحص حُٔل ٙٞرٜخ
ك ٢حٓ٧خًٖ ٝحُظـٔؼخص حُؼٔ٤ٓٞش أ ٝرٞحٓطش حُِٜٔوخص حُٔؼَٟٝش ػِ ٠أٗظخٍ حُؼٔ ّٞأٝ
رٞحٓطش حُز٤غ أ ٝحُظ٣ُٞغ أ ٝرٞحٓطش ًَ ِ٤ٓٝش طلون َٗ ١حُؼِ٘٤ش رٔخ كٜ٤خ حُٓٞخثَ
حٌُ٩ظَ٤ٗٝش ٝحٍُٞه٤ش ٝحُٔٔؼ٤ش حُز٣َٜش
اٌفصً 021
ك ٢حُلخ٫ص حُظ ٢طٌ ٕٞكٜ٤خ حُؼوٞرش حُٔوٍَس ػوٞرش ؿ٘ل٤ش كو ،٢رٔٞؿذ أكي كٍٜٞ
ٌٛح حُلَع٣ ،ـ ُٞػٝ٬س ػًُِ ٠ي ،إٔ ٣لٌْ ػِ ٠حُٔـَٓ ٖ٤رخُلَٓخٕ ٖٓ ٝحكي أ ٝأًؼَ ٖٓ
حُلوٞم حُٔ٘ ٜٙٞػِٜ٤خ ك ٢حُلٌٛ ٖٓ 40 َٜح حُوخٗ ٖٓ ٕٞهْٔ ػِ ٠ح٧هَ اُ ٠ػَٖ٘٣
ٓ٘ش ػِ ٠حً٧ؼًَٔ ،خ ٌٖٔ٣إٔ ٣لٌْ ػِ ْٜ٤أ٠٣خ رخُٔ٘غ ٖٓ ح٩هخٓش ٖٓ ٓ٘ظ ٖ٤اُ ٠ػَ٘
ٓ٘ٞحص.
- 55 -
- 5أطِق أ ٝأكٔي ػٔيح ٓل٘خ أ ٝآ٫ص ُِٔ٬كش حُـ٣ٞش أ ٝأىٝحص أٓ ٝئٗخ أ ٝر٘خ٣خص أٝ
طـِ٤ٜحص هخرِش ٕ٧طٔظؼَٔ ُِيكخع حُ ،٢٘١ٞأ ٝأكيع ػٔيح ك ٌٙٛ ٢ح٤ٗ٧خء طـَ٤٤ح ٖٓ ٗؤٗٚ
إٔ ٘ٔ٣ؼٜخ ٖٓ حُؼَٔ أٔ٣ ٝزذ كخىػشٞٓ ،حء ًخٕ ًُي حُظـ َ٤٤هزَ طٔخّ ٘ٛؼٜخ أ ٝرؼي.ٙ
اٌفصً 025
٣ئحهٌ رـ٘خ٣ش حُو٤خٗش٣ٝ ،ؼخهذ رخ٩ػيحّٓ ًَ ،ـَر ٢حٍطٌذ ،كٝ ٢هض حُلَد ،أكي
ح٧كؼخٍ ح٥ط٤ش:
- 1كَ ٝحُؼٌَٔ ٖ٤٣أ ٝؿ٘ٞى حُزلَ٣ش ػِ ٠حٔ٠ٗ٫خّ اُ ٠هيٓش ِٓطش أؿ٘ز٤ش أَٜٓ ٝ
ُٓٝ ْٜخثَ ًُي أ ٝهخّ رؼِٔ٤ش حُظـ٘٤ي ُلٔخد ِٓطش ٢ٛك ٢كخُش كَد ٓغ حُٔـَد.
- 2رخَٗ حطٜخ٫ص ٓغ ِٓطش أؿ٘ز٤ش أٓ ٝغ ػٔ٬ثٜخًُٝ ،ي روٜي ٓٔخػيطٜخ ك ٢هططٜخ
ٟي حُٔـَد.
ٓ - 3خ ْٛػٔيح كَٝ٘ٓ ٢ع ٟ٩ؼخف ٓؼ٘٣ٞش حُـ ٖ٤أ ٝحٓ٧ش ،حُـَ ٚ٘ٓ ٝحَٟ٩حٍ
رخُيكخع حُ.٢٘١ٞ
٣ٝؼي حُؼٌَٔٝ ٕٞ٣ؿ٘ٞى حُزلَ٣ش ٖٓ ح٧ؿخٗذ حُؼخِٓ ٖ٤ك ٢هيٓش حُٔـَد ٓٔخػِٖ٤
ُِٔـخٍرش كٔ٤خ ٣ظؼِن رظطز٤ن ٌٛح حُلٝ َٜحُل.181 َٜ
اٌفصً 021
٣ؼخهذ رخُٔـٖ ٖٓ هْٔ اُ ٠ػَ٘٘ٓ ٖ٣ش ًَ ٓـَر ٢أ ٝأؿ٘زٓ ٢خ ْٛػٖ ػِْ ٝهض
حُِْٔ ،كَٝ٘ٓ ٢ع ٟ٩ؼخف ٓؼ٘٣ٞش حُـ ،ٖ٤حُـَ ٚ٘ٓ ٝحَٟ٩حٍ رخُيكخع حُ.٢٘١ٞ
اٌفصً 025
٣ؼخهذ رخُٔـٖ ٖٓ هْٔ اُ ٠ػ٬ػ٘ٓ ٖ٤ش ًَ ٓـَر ٢أ ٝأؿ٘ز ٢حٍطٌذٝ ،هض حُِْٔ أكي
ح٧كؼخٍ ح٥ط٤ش:
- 1أٓخء ػٔيح ٘ٛغ ػظخى كَر ،٢اًح ُْ ٗ ٖٓ ٌٖ٣ؤٕ ًُي إٔ ٔ٣زذ أ ١كخىع.
- 2أطِق أ ٝكطْ ػٔيح ػظخىح أٓ ٝئٗخ ٓوٜٜش ُِيكخع حُ ٢٘١ٞأ ٝطٔظؼَٔ ُلخثيط.ٚ
- 3ػطَ ٌَٓٛ ٍٝح حُؼظخى رخُؼ٘ق.
ٓ - 4خ ْٛػٔيح ك ٢ػَٔ أ ٝك ٢ح٩ػيحى ُؼَٔ هخٓض ر ٚػٜخرش ٝحٓظؼِٔض ك ٚ٤حُوٞس
حُٔخكَس ،هٜي رٗٝ ٚظؾ ػ٘ ٚحٍطٌخد اكي ٟحُـ٘خ٣خص حُٔ٘ ٜٙٞػِٜ٤خ ك ٢حُلوَحص حُٔخروش ٖٓ
ٌٛح حُل.َٜ
اٌفصً 022
٣ؼي َٓطٌزخ ُـ٘خ٣ش حُظـْٔ ٣ٝؼخهذ رخ٩ػيحّ ًَ أؿ٘ز ٢حٍطٌذ أكي ح٧كؼخٍ حُٔز٘٤ش ك٢
حُل 181 َٜكوَس ٝ 5ٝ 4ٝ 3ٝ 2حُل.182 َٜ
- 56 -
اٌفصً 022
حُظلَ ٞ٣ػِ ٠حٍطٌخد اكي ٟحُـ٘خ٣خص حُٔ٘ ٜٙٞػِٜ٤خ ك ٢حُل 181 ٍٜٞاُ،185 ٠
ًٌُٝي ػَ ٝحٍطٌخرٜخ٣ ،ؼخهذ رؼوخد حُـ٘خ٣ش ٗلٜٔخ.
اٌفصً 027
طؼظزَ ٖٓ أَٓحٍ حُيكخع حُ ٢٘١ٞك ٢ططز٤ن ٌٛح حُوخٗ:ٕٞ
- 1حُٔؼِٓٞخص حُؼٌَٔ٣ش أ ٝحُيرِٓٞخٓ٤ش أ ٝح٫هظٜخى٣ش أ ٝحُٜ٘خػ٤ش حُظ ٢طٞؿذ
١ز٤ؼظٜخ إٔ ٣ ٫طِغ ػِٜ٤خ ا ٫حٗ٧وخ ٙحُٔوظ ٕٜٞرخُٔلخكظش ػِٜ٤خٝ ،طٔظِِّ ِٜٓلش
حُيكخع حُ ٢٘١ٞإٔ طزوٌٓ ٠ظٓٞش حَُٔ رخُ٘ٔزش اُ ٠أٗ ١و ٚآهَ.
- 2ح٤ٗ٧خء ٝح٧ىٝحص ٝحُٔلٍَحص ٝحَُٓٝ ّٞحُظٔ٤ٜٔخص ٝحُوَحثٝ ٢حُ٘ٔن ٝحٍُٜٞ
حُلٞطٞؿَحك٤ش أ ٝأ ٍٞٛ ١أهَ ٟأ ٝأٝ ١ػخثن ً٤لٔخ ًخٗض ،حُظ ٢طٞؿذ ١ز٤ؼظٜخ إٔ ٣ ٫طِغ
ػِٜ٤خ ا ٫حٗ٧وخ ٙحُٔوظ ٕٜٞرخٓظؼٔخُٜخ أ ٝحُٔلخكظش ػِٜ٤خ ٝإٔ طزوٌٓ ٠ظٓٞش حَُٔ رخُ٘ٔزش
اُ ٠أٗ ١و ٚآهَ ٌُٜٗٞخ ٌٖٔ٣إٔ طئى ١اًُ٘ ٠ق ٓؼِٓٞخص ٖٓ أكي حٞٗ٧حع حُٔز٘٤ش ك٢
حُلوَس حُٔخروش.
- 3حُٔؼِٓٞخص حُؼٌَٔ٣ش ٖٓ ،أ٣ش ١ز٤ؼش ًخٗض حُظ ُْ ٢طَ٘٘ ٖٓ َ١ف حُلٌٓٞش ٫ٝ
طيهَ ٓ ٖٟٔخ ٓزن ٝحُظ٘ٓ ٢غ َٗ٘ٛخ أ ٝاًحػظٜخ أ ٝاك٘خإٛخ أ ٝأهٌ ٜ٘ٓ ٍٞٛخ آخ رظَ٤ٜ
ٝآخ رَٔٓٓ ّٞظوٌ كٓ ٢ـِْ حٍُُٞحء.
- 4حُٔؼِٓٞخص حُٔظؼِوش آخ رخ٩ؿَحءحص حُٔظوٌس ٌُِ٘ق ػٖ حُلخػِ ٖ٤أ ٝحُٔ٘خًٍ ٖ٤ك٢
ؿ٘خ٣خص أ ٝؿ٘ق ٟي أٖٓ حُيُٝش حُوخٍؿ ،٢أ ٝحُوز ٞػِٝ ،ْٜ٤آخ رٔ َ٤حُٔظخرؼخص ٝحُظلو٤وخص
ٝآخ رخُٔ٘خه٘خص أٓخّ ٓلٌٔش حُٟٔٞٞع.
اٌفصً 022
٣ئحهٌ رـَٔ٣ش حُْٔ رٔٓ٬ش حُيُٝش حُوخٍؿ٤شٓ ًَ ،ـَر ٢أ ٝأؿ٘ز ٢حٍطٌذ أكي
ح٧ػٔخٍ ح٥ط٤ش:
- 1طؼَ ٞ٣حُٔـَد ٩ػ ٕ٬حُلَدًُٝ ،ي ربط٤خٗ ٚأػٔخ ٫ػيٝحٗ٤ش ُْ طوَٛخ حُلٌٓٞش.
- 2طؼَ ٞ٣حُٔـخٍرش اُ ٠حٗ٫ظوخًُّٝ ،ي ربط٤خٗ ٚأػٔخ ُْ ٫طوَٛخ حُلٌٓٞش.
ػ٘يٓخ طَطٌذ حُـَحثْ حُٔ٘ ٜٙٞػِٜ٤خ ك ٢حُلوَط ٖ٤حٝ ٠ُٝ٧حُؼخٗ٤ش ٝهض حُلَد ،كبٜٗخ
طؼخهذ رخُٔـٖ ٖٓ هْٔ اُ ٠ػ٬ػ٘ٓ ٖ٤ش.
أٓخ اًح حٍطٌزض كٝ ٢هض حُِْٔ ،كبٜٗخ طؼخهذ رخُلزْ ٖٓ ٓ٘ش اُ ٠هْٔ ٓ٘ٞحص ٝرـَحٓش
ٖٓ أُق اُ ٠ػَ٘س آ٫ف ىٍ.ْٛ
- 57 -
اٌفصً 022
٣ئحهٌ رـ٘خ٣ش حُْٔ رٔٓ٬ش حُيُٝش حُوخٍؿ٤ش٣ٝ ،ؼخهذ رخُٔـٖ ٖٓ هْٔ اُ ٠ػ٬ػٖ٤
ٓ٘شٓ ًَ ،ـَر ٢أ ٝأؿ٘ز ٢حٍطٌذ أكي ح٧كؼخٍ ح٥ط٤ش:
َٓ - 1حِٓش أ ٝحطٜخٓ ٫غ ٍػخ٣خ ىُٝش أ ٝػٔ٬ء ِٓطش ٓؼخى٣ش ،كٝ ٢هض حُلَد ،ىٕٝ
إً ٖٓ حُلٌٓٞش.
- 2حُو٤خّ رؤػٔخٍ طـخٍ٣ش ٓغ ٍػخ٣خ ىُٝش أ ٝػٔ٬ء ِٓطش ٓؼخى٣شٓ ،زخَٗس أ ٝرٞحٓطش
ًُٝي كٝ ٢هض حُلَدٝ ،رخَُؿْ ٖٓ حُلظَ حُٔوٍَ.
اٌفصً 021
َ٣طٌذ ؿ٘خ٣ش حُْٔ رٔٓ٬ش حُيُٝش حُوخٍؿ٤ش ًَ ٓـَر ٢أ ٝأؿ٘ز ٢أهيّ ،رؤ٣ش ِ٤ٓٝش
ًخٗض ،ػِ ٠اُلخم حُ ٍَ٠رٞكيس حُظَحد حُٔـَر.٢
كبًح حٍطٌزض ٌٙٛحُـَٔ٣ش ٝهض حُلَد ،كبٕ حُؼوٞرش ٢ٛح٩ػيحّ.
أٓخ اًح حٍطٌزض ٝهض حُِْٔ كبٕ حُؼوٞرش ٢ٛحُٔـٖ ٖٓ هْٔ اُ ٠ػَ٘٘ٓ ٖ٣ش.
اٌفصً 020
٣ئحهٌ رـَٔ٣ش حُْٔ رٔٓ٬ش حُيُٝش حُوخٍؿ٤ش ًَ ٖٓ رخَٗ حطٜخ٫ص ٓغ ػٔ٬ء ِٓطش
أؿ٘ز٤ش ،اًح ًخٕ حُـَٜ٘ٓ ٝخ أ ٝطَطذ ػٜ٘خ اَٟحٍ رخُٟٞغ حُؼٌَٔ ١أ ٝحُيرِٓٞخٓ٢
ُِٔـَد.
كبًح ًخٗض حُـَٔ٣ش هي ٝهؼض كٝ ٢هض حُلَد ،كبٕ حُؼوٞرش ٢ٛحُٔـٖ ٖٓ هْٔ اُ٠
ػ٬ػ٘ٓ ٖ٤ش.
أٓخ اًح ٝهؼض كٝ ٢هض حُِْٔ ،كبٕ حُؼوٞرش ٢ٛحُلزْ ٖٓ ٓ٘ش اُ ٠هْٔ ٝحُـَحٓش ٖٓ
أُق اُ ٠ػَ٘س آ٫ف ىٍ.ْٛ
اٌفصً 025
٣ئحهٌ رـَٔ٣ش حُْٔ رٔٓ٬ش حُيُٝش حُوخٍؿ٤ش ًَ ٓـَر ٢أ ٝأؿ٘ز ٢حٍطٌذ أكي ح٧كؼخٍ
ح٥ط٤ش:
- 1حُل ٍٜٞرؤ٣ش ِ٤ٓٝش ًخٗض ػِ ٠ك٤خُس َٓ ٖٓ أَٓحٍ حُيكخع حُ ٢٘١ٞأ ٝار٬ؿ ٚاُ٠
ػِْ حُـٔ ٍٜٞأ ٝاُ ٠أٗ ١و ٫ ٚكن ُ ٚك ٢ح٬١٫ع ػِ ٖٓ ٚ٤ؿ َ٤إٔ ٣وٜي ٖٓ ًُي
طِٔ ٚٔ٤آُِ ٠طش أؿ٘ز٤ش أ ٝاُ ٠ػٔ٬ثٜخ.
- 2حٍطٌخد أٛخٍ أ ٝػيّ حكظ٤خ ١أ ٝػيّ َٓحػخس ُِ٘ظْ ٌٖٓ ،ؿ ٖٓ َٙ٤اط٬ف أٝ
حهظ ّ٬أ ٝحٗظِحع ًِ ٢أ ٝؿِث ُٞٝ ،٢رٜلش ٓئهظش٤ٗ٧ ،خء أ ٝأىٝحص أٝ ٝػخثن أٓ ٝؼِٓٞخص
ػٜي رٜخ اًُٝ ،ٚ٤خٕ ح٬١٫ع ػِٜ٤خ ٣ئى ١اًُ٘ ٠ق َٓ ٖٓ أَٓحٍ حُيكخع حًٌُُٝ ،٢٘١ٞي
حُٔٔخف ُِـ َ٤رخ٬١٫ع ػِٜ٤خ أ ٝأهٌ ٍٞٛس أٔٗ ٝوش ٜٓ٘خ ُٞٝ ،رٜلش ؿِث٤ش.
- 58 -
- 3طِٔ ْ٤أ ٝار٬ؽ آخ حهظَحع ْٜ٣حُيكخع حُٝ ،٢٘١ٞآخ ٓؼِٓٞخص أ ٝىٍحٓخص أٝ
أٓخُ٤ذ ٘ٛخػ٤ش طظ َٜرخهظَحع ٖٓ ٌٛح حُ٘ٞع أ ٝرخٓظؼٔخُ ٚحُٜ٘خػ ٢حٌُ ْٜ٣ ١حُيكخع
حُ ،٢٘١ٞاُٗ ٠و٣ ٚؼَٔ ُلٔخد ِٓطش أٓ ٝئٓٔش أؿ٘ز٤ش ،ى ٕٝإً ٓخرن ٖٓ حُِٔطش
حُٔوظٜش.
كبًح حٍطٌزض حُـَحثْ حُٔ٘خٍ اُٜ٤خ ك ٢حُلوَحص حُٔخروش كٝ ٢هض حُلَد ،كبٕ حُؼوٞرش
طٌ ٕٞحُٔـٖ ٖٓ هْٔ اُ ٠ػ٬ػ٘ٓ ٖ٤ش.
أٓخ اًح حٍطٌزض كٝ ٢هض حُِْٔ ،كبٕ حُؼوٞرش ٢ٛحُلزْ ٖٓ ٓ٘ش اُ ٠هْٔ ٓ٘ٞحص،
ٝحُـَحٓش ٖٓ أُق اُ ٠ػَ٘س آ٫ف ىٍ.ْٛ
اٌفصً 021
٣ئحهٌ رـَٔ٣ش حُْٔ رٔٓ٬ش حُيُٝش حُوخٍؿ٤شٓ ًَ ،ـَر ٢أ ٝأؿ٘ز ٢حٍطٌذ أكي ح٧كؼخٍ
ح٥ط٤ش:
- 1حُيه ٍٞك ٢أكي حُل ٕٜٞأ ٝحُٔ٘٘آص أ ٝحَُٔحًِ أ ٝحُٔٔظٞىػخص أ ٝحٓ٧خًٖ حُظ٢
طـَ ١كٜ٤خ حٗ٧ـخٍ أ ٝحُٔؼٌَٔحص أ ٝأٓخًٖ ٓز٤ض حُـ٘ٞى أ ُِْٜٝٗ ٝأٓ ٝل٘٤ش كَر٤ش أٝ
ٓل٘٤ش ط ـخٍ٣ش ٓٔظؼِٔش ٧ؿَح ٝحُيكخع حُ ٢٘١ٞأ١ ٝخثَس أ٤ٓ ٝخٍس كَر٤ش أٓ ٝز٘ ٠كَر ٢أٝ
رلَ ٖٓ ١أٞٗ ١ع ًخٕ أ ٝأٓ ١ز٘ ٠أٌٓ ٝخٕ ٗـَ ُِيكخع حُ ،٢٘١ٞاًح ًخٕ حُيه ٍٞرٞحٓطش
حٍطيحء ُُ ١حثق ،أ ٝحطوخً حْٓ ِٓ ٍٝأ ٝربهلخء ٛلظ ٚأ ٝؿ٘ٔ٤ظ ٚحُلو٤وش.
- 2ط٘ظ ْ٤أ٣ش ِ٤ٓٝش ُِظَحَٓ أ ٝحٍٓ٩خٍ ٌٖٔ٣إٔ ط َ٠رخُيكخع حًُُٝ ،٢٘١ٞي رطَ٣وش
هل٤ش ٔ٣ ُْ ُٞٝظؼَٔ ٌُُي ُ٣خ ُحثلخ ٫ٝ ،أهل ٠حٓٔ ٚأٛ ٝلظ ٚأ ٝؿ٘ٔ٤ظ.ٚ
- 3حُظلِ٤ن كٞم حٍ٧ح ٢ٟحُٔـَر٤ش رخٓظؼٔخٍ ١خثَس أؿ٘ز٤ش ،ى ٕٝإٔ َ٣ه ُٚ ٚرٌُي
رٔوظ ٠٠حطلخه٤ش ىرِٓٞخٓ٤ش أ ٝط٣َٜق ٖٓ حُِٔطخص حُٔـَر٤ش.
- 4حُو٤خ ّ رَْٓ أ ٝط َ٣ٜٞأٔٗ ٝن أ ٝػِٔ٤ش ١زٞؿَحك٤ش ىحهَ حٓ٧خًٖ أ ٝحُٔ٘٘آص أٝ
حَُٔحًِ أ ٝحُٔزخٗ ٢حُؼٌَٔ٣ش أ ٝحُزلَ٣ش حُٔٞؿٞىس ىحهَ ٓ٘طوش ٓلظٍٞس رؤَٓ ٛخىٍ ٖٓ
حُِٔطش حُؼٌَٔ٣ش أ ٝحُزلَ٣شًُٝ ،ي ى ٕٝإً ٖٓ طِي حُِٔطش.
- 5ح٩هخٓش ىحهَ ىحثَس ٓؼ٘٤ش طل ٢٤رٔ٘٘آص ٓلٜ٘ش أٓ ٝز٘ ٠ػٌَٔ ١أ ٝرلًَُٝ ١ي
رخَُؿْ ٖٓ ٛي ٍٝأَٓ ٖٓ حُِٔطش حُٔوظٜش رٔ٘غ ًُي.
كبًح حٍطٌزض حُـَحثْ حُٔ٘خٍ اُٜ٤خ ك ٢حُلوَحص حُٔخروش كٝ ٢هض حُلَد ،كبٕ حُؼوٞرش ٢ٛ
حُٔـٖ ٖٓ هْٔ اُ ٠ػ٬ػ٘ٓ ٖ٤ش.
أٓخ اًح حٍطٌزض ٝهض حُِْٔ ،كبٕ حُؼوٞرش ٢ٛحُلزْ ٖٓ ٓ٘ش اُ ٠هْٔ ٝؿَحٓش ٖٓ أُق
اُ ٠ػَ٘س آ٫ف ىٍ.ْٛ
- 59 -
اٌفصً 025
٣ئحهٌ رـَٔ٣ش حُْٔ رٔٓ٬ش حُيُٝش حُوخٍؿ٤ش٣ٝ ،ؼخهذ رخُلزْ ٖٓ ٓ٘ش اُ ٠هْٔ
ٝحُـَحٓش ٖٓ أُق اُ ٠ػَ٘س آ٫ف ىٍٓ ًَ ،ْٛـَر ٢أ ٝأؿ٘ز ،٢حٍطٌذ ػٔيح كٝ ٢هض
حُلَد ،ػٔ ٖٓ ٬ؿ َ٤ح٧ػٔخٍ حُٔ٘خٍ اُٜ٤خ ك ٢حُل ٍٜٞحُٔخروشٗ ٖٓ ،ؤٗ ٚإٔ َ٠٣رخُيكخع
حُ.٢٘١ٞ
اٌفصً 022
٣ئحهٌ رـَٔ٣ش حُْٔ رٔٓ٬ش حُيُٝش حُوخٍؿ٤ش٣ٝ ،ؼخهذ رخُلزْ ٖٓ ٓ٘ش اُ ٠هْٔ
ٝحُـَحٓش ٖٓ أُق اُ ٠ػَ٘س آ٫ف ىٍٓ ًَ ،ْٛـَر ٢أ ٝأؿ٘ز ٢ؿ٘ي ٝهض حُِْٔ أٗوخٛخ ك٢
حٍ٧ح ٢ٟحُٔـَر٤ش ُلٔخد ِٓطش أؿ٘ز٤ش.
ٝططزن حُؼوٞرش حُٔ٘خٍ اُٜ٤خ ك ٢حُلوَس حُٔخروش ػِ ٌٙٛ ٠حُـَٔ٣ش اًح حٍطٌزض كُٖٓ ٢
حُلَدٓ ،خ ُْ ٘٣طزن ػِٜ٤خ ٛٝق ؿَٔ٣ش أٗي.
اٌفصً 022
اُ ٠ؿخٗذ ططز٤ن حُل 129 َٜحٌُ٣ ١ؼخهذ ػِ ٠حُٔ٘خًٍش ك ٢حُـَحثْٝ ،حُل571 َٜ
حٌُ٣ ١ؼخهذ ػِ ٠ؿَٔ٣ش ح٩هلخء ٣ؼي ٓ٘خًٍخ أٓ ٝول٤خ ًَ ٓـَر ٢أ ٝأؿ٘زَ٣ ٢طٌذ أكي
ح٧كؼخٍ ح٥ط٤ش:
- 1إٔ ٣ويّ ٓيىح أِ٤ٓٝ ٝش طؼ ٖ٤أٌ٘ٔٓ ٝخ أِٓ ٝـؤ أٌٓ ٝخٗخ ُ٬ؿظٔخع آَُ ٠طٌز٢
حُـ٘خ٣خص أ ٝحُـ٘ق ٟي ٓٓ٬ش حُيُٝش حُوخٍؿ٤شٓ ،غ ػِٔ ٚر٘ٞح٣خ.ْٛ
- 2إٔ ٣لَٔ ػٖ ػِْ َٓحٓ٬ص َٓطٌز ٢حُـ٘خ٣خص أ ٝحُـ٘ق ٟي ٓٓ٬ش حُيُٝش
حُوخٍؿ٤ش ،أ ٝإٔ ُْٜ َٜٔ٣ػٖ ػِْ رؤِ٤ٓٝ ١ش ًخٗض حُزلغ ػٖ ح٤ٗ٧خء ٟٓٞٞع حُـ٘خ٣ش أٝ
حُـ٘لش أ ٝاهلخءٛخ أٗ ٝوِٜخ أ ٝآٍخُٜخ.
- 3إٔ ٣ول ٢ػٖ ػِْ ح٤ٗ٧خء أ ٝح٧ىٝحص حُظ ٢حٓظويٓض أ ٝأػيص ٓ٫ظويحٜٓخ ك٢
حٍطٌخد حُـ٘خ٣خص أ ٝحُـ٘ق حُٔ٘خٍ اُٜ٤خ ،أ ٝح٤ٗ٧خء أ ٝحُٔٞحى أ ٝحُٞػخثن حُٔظل َٜػِٜ٤خ ٖٓ
طِي حُـَحثْ.
- 4إٔ ٣ظِق ػٖ ػِْ أ٣ ٝوظِْ أ٣ ٝول ٢أٔ٣ ٝظَ أ٣ ٝـٝ َ٤ػ٤وش ػخٓش أ ٝهخٛشً ،خٕ
ٖٓ ٗؤٜٗخ إٔ طٔ َٜحُزلغ ػٖ حُـ٘خ٣خص أ ٝحُـ٘ق حُٔ٘خٍ اُٜ٤خ ك ٢حُلوَحص حُٔخروش ،أ ٝحُؼؼٍٞ
ػِ ٠أىُظٜخ ،أٓ ٝؼخهزش َٓطٌزٜخ.
ٓٝغ ًُي ،كبٕ ه٠خء حُلٌْ ٣ـ ُٚ ُٞإٔ ٣ؼل ٖٓ ٢حُؼوٞرش حُٔوٍَس حٗ٧وخ ٙحُٔ٘خٍ
اُ ْٜ٤كٌٛ ٢ح حُل ،َٜاًح ًخٗٞح ٖٓ أهخٍد َٓطٌز ٢حُـَٔ٣ش أ ٝأٜٛخٍ ْٛاُ ٠حُيٍؿش حَُحرؼش
ٔ٣ ُْٝخٞٔٛح ك ٢حُـ٘خ٣ش أ ٝحُـ٘لش رِ٤ٓٞش أهَٓٝ ٖٓ ٟخثَ حُٔٔخٔٛش ؿٓ َ٤خ ٗ ٚػٌِٛ ٚ٤ح
حُل.َٜ
- 60 -
اٌفصً 027
ك ٢حُلخ٫ص حُظ ٢طٌ ٕٞكٜ٤خ حُؼوٞرش حُٔوٍَس ١زوخ ٧كي كٌٛ ٍٜٞح حُلَع ػوٞرش ؿ٘ل٤ش
كو ،٢كبٕ ٌٙٛحُؼوٞرش ٣ـ ُٞإٔ ط َٜاُ ٠حُ٠ؼق ،رخُ٘ٔزش ُِـَحثْ حُٔؼخهذ ػِٜ٤خ ك٢
حُل 188 ٍٜٞكوَس أ٣ٝ ،193ٝ 191ٝ ،٠ُٝـ ُٞػٝ٬س ػًُِ ٠ي إٔ ٣لٌْ ػَِٓ ٠طٌزٜ٤خ
رخُلَٓخٕ ٖٓ ٝحكي أ ٝأًؼَ ٖٓ حُلوٞم حُٔ٘خٍ اُٜ٤خ ك ٢حُلُٔ 40 َٜيس ٫طوَ ػٖ هْٔ
ٓ٘ٞحص ٫ٝطِ٣ي ػِ ٠ػَ٘٘ٓ ٖ٣شًٔ ،خ ٌٖٔ٣إٔ ٣لٌْ ػِ ْٜ٤رخُٔ٘غ ٖٓ ح٩هخٓش ٖٓ ٓ٘ظٖ٤
اُ ٠ػَ٘ ٓ٘ٞحص.
اٌفصً 022
حُـَحثْ حُظ ٢طْٔ رٔٓ٬ش حُيُٝش حُوخٍؿ٤ش٣ ،طزن ػِٜ٤خ حُوخٗ ٕٞحُـ٘خث ٢حُٔـَر،٢
ٓٞحء حٍطٌزض ىحهَ حٌُِٔٔش أ ٝهخٍؿٜخ.
ٝطـٓ ُٞظخرؼش َٓطٌزٜ٤خ ى ٕٝطو٤ي رؤكٌخّ حُل 751 ٍٜٞاُ ٖٓ 756 ٠حُٔٔطَس
حُـ٘خث٤ش.47
٣ٝؼخهذ ػِٓ ٠لخُٝش حُـ٘ق رخُؼوٞرش حُٔوٍَس ُِـَٔ٣ش حُظخٓش.
اٌفصً 022
٣لٌْ كظٔخ رٜٔخىٍس ٟٓٞٞع حُـ٘خ٣ش أ ٝحُـ٘لش ًٌُٝي ح٤ٗ٧خء ٝح٧ىٝحص حُظ٢
حٓظويٓض ك ٢حٍطٌخرٜخ ،ى ٕٝكخؿش ُِزلغ كٔ٤خ اًح ًخٗض ٌِٓخ ُِٔلٌ ّٞػِ ٚ٤أّ .٫
أٓخ ٓخ طِٔٔ ٚحُٔـَّ ٖٓ ٌٓ خكؤس أٓ ٝخ ٣ؼخىٍ هٔ٤ظٜخ ،اًح ُْ طٌٖ هي ٟزطض ،ك٤ـذ إٔ
َٜ٣ف ك ٢حُلٌْ رؤٜٗخ ِٓي ُوِ٘٣ش حُيُٝش.
ٝاًح ًخٕ حُٔٔخّ رٔٓ٬ش حُيُٝش حُوخٍؿ٤ش هي حٍطٌذ كٝ ٢هض حُلَد ،ك٤ـ ُٞإٔ ٣لٌْ
رٜٔخىٍس ؿِء ٖٓ أٓٞحٍ حُٔلٌ ّٞػِ٣ ٫ ٚ٤ظـخ ُٝحُٜ٘ق.
اٌفصً 511
أكٌخّ ٌٛح حُلَع ٫طل ٍٞى ٕٝططز٤ن حُ٘ ٜٙٞحُظ ٢ط٘ٔ٠ظٜخ هٞحٗ ٖ٤حُؼيٍ حُؼٌَٔ١
ُِوٞحص حُزَ٣ش ٝحُزلَ٣ش ك ٢ؿَحثْ حُو٤خٗش ٝحُظـْٔ ،ك ٢حُلخ٫ص حُٔ٘خٍ اُٜ٤خ ك ٢طِي
حُوٞحٗ.ٖ٤
- 47حُٔٞحى ٖٓ 707اُ ٖٓ 712 ٠حُوخٍٗ ٕٞهْ 22.01حُٔظؼِن رخُٔٔطَس حُـ٘خث٤شٓ ،خُق حًٌَُ.
- 61 -
اٌفشع :1فً اٌجٕاٌاخ واٌجٕخ ظذ عالِح اٌذوٌح اٌذاخٍٍح
(حُل)207 – 201 ٍٜٞ
اٌفصً 510
٣ئحهٌ رـ٘خ٣ش حُْٔ رٔٓ٬ش حُيُٝش حُيحهِ٤ش ٣ٝؼخهذ رخ٩ػيحّ ٖٓ ،حٍطٌذ حػظيحء حُـَٝ
ٓ٘ ٚآخ اػخٍس كَد أ٤ِٛش رظِٔ٤ق كَ٣ن ٖٓ حٌُٔخٕ أ ٝىكؼ ْٜاُ ٠حُظِٔق ٟي كَ٣ن آهَ ٝآخ
ربكيحع حُظوَ٣ذ ٝحُظوظٝ َ٤حُٜ٘ذ ك ٢ىٝحٍ أ٘ٓ ٝطوش أ ٝأًؼَ.
٣ٝؼخهذ رخُٔـٖ ٖٓ هْٔ اُ ٠ػَ٘٘ٓ ٖ٣ش ٖٓ ىرَ ٓئحَٓس ٌُٜح حُـَ ٝاًح طزؼٜخ
حٍطٌخد ػَٔ أ ٝحَُ٘ٝع ك٩ ٚ٤ػيحى ط٘لٌٛ٤خ.
أٓخ اًح ُْ ٣ظزغ طير َ٤حُٔئحَٓس حٍطٌخد ػَٔ ٫ٝحَُ٘ٝع ك٩ ٚ٤ػيحى حُظ٘ل ،ٌ٤كبٕ حُؼوٞرش
طٌ ٕٞحُلزْ ٖٓ ٓ٘ش اُ ٠هْٔ ٓ٘ٞحص.
٣ٝؼخهذ رخُلزْ ٖٓ ٓظش ٗ ٍٜٞاُ ٠ػ٬ع ٓ٘ٞحص ٖٓ ىػخ اُ ٠طيرٓ َ٤ئحَٓس ُْٝطوزَ
ىػٞط.ٚ
اٌفصً 515
٣ئحهٌ رـ٘خ٣ش حُْٔ رٔٓ٬ش حُيُٝش حُيحهِ٤ش ٣ٝؼخهذ رخ٩ػيحّ:
ٖٓ - 1ط ٠ُٞأ ٝرخَٗ رـ َ٤كن ٓ ٫ٝزٍَ َٓ٘ٝع ٍثخٓش اكيٝ ٟكيحص حُـ ٖ٤أٝ
ٓل٘٤ش كَر٤ش أ ٝأًؼَ أ١ ٝخثَس ػٌَٔ٣ش أ ٝأًؼَ أٌٓ ٝخٕ ٓل ٖٜأ ًَِٓ ٝػٌَٔ ١أ٘٤ٓ ٝخء
أٓ ٝي٘٣ش.
ٖٓ - 2حكظلع رَثخٓش ػٌَٔ٣ش ،أ٣خ ًخٗضٟ ،ي أٝحَٓ حُلٌٓٞش.
ًَ - 3هخثي ػٌَٔ ١حٓظزو ٠هٞحطٓ ٚظـٔؼش رؼي ٛي ٍٝأَٓ رظَٔ٣لٜخ أ ٝطلَهٜخ.
ٖٓ - 4هخّ ري ٕٝأَٓ أ ٝإً ٖٓ حُِٔطش حَُ٘ػ٤ش رظؤُ٤ق كَم ِٓٔلش أ ٝأَٓ رظؤُ٤لٜخ.
أ ٝهخّ رخٓظويحّ أ ٝطـ٘٤ي ؿ٘ٞى أ ٝأَٓ رٌُي أ ٝأٓي ْٛأُٝ ٝى ْٛرؤِٓلش أً ٝهخثَ.
اٌفصً 511
٣ئحهٌ رـ٘خ٣ش حُْٔ رخُٔٓ٬ش حُيحهِ٤ش ُِيُٝش٣ٝ ،ؼخهذ رخ٩ػيحّ ًَ ٖٓ طَأّ ػٜخرش
ِٓٔلش أ ٝط ٠ُٞكٜ٤خ ٝظ٤لش أ ٝه٤خىس ٓخًُٝ ،ي آخ روٜي حٓ٫ظ٬٤ء ػِ ٠أٓٞحٍ ػخٓشٝ ،آخ
روٜي حًظٔخف ػوخٍحص أ ٝأٓ٬ى أٓ ٝخكخص أٓ ٝيٕ أ ٝك ٕٜٞأَٓ ٝحًِ أٓ ٝوخُٕ أٝ
ٓٔظٞىػخص أٞٓ ٝحٗت أٓ ٝلٖ أَٓ ٝحًذًِٞٔٓ ،ش ُِيُٝشٝ ،آخ روٜي ٜٗذ أ ٝحهظٔخّ
حُٔٔظٌِخص حُؼخٓشٞٓ ،حء ًخٗض ه٤ٓٞش أًِٞٔٓ ٝش ُلجش ٖٓ حُٔٞحٝ ٖ٤٘١آخ روٜي حُٜـ ّٞػِ٠
حُوٞحص حُؼٔ٤ٓٞش حُؼخِٓش ٟي َٓطٌز ٢طِي حُـ٘خ٣خص أٓ ٝوخٓٝظٜخ.
- 62 -
ٝططزن ٗلْ حُؼوٞرش ػِ ٖٓ ٠ط ٠ُٞطٔ َ٤٤حُؼٜخرش حُؼخثَس أ ٝطؤُ٤لٜخ أ ٝأَٓ رظؤُ٤لٜخ ،أٝ
هخّ رظ٘ظٜٔ٤خ أ ٝأَٓ رظ٘ظٜٔ٤خ ،أُٝ ٝىٛخ أ ٝأٓيٛخ ػٔيح ٝػٖ ػِْ رؤِٓلش أً ٝهَ٤س أ ٝأىٝحص
حُـ٘خ٣ش أ ٝرؼغ ُٜخ ربٓيحىحص ٖٓ حُٔئٕ أ ٝهيّ ٓٔخػيس رؤِ٤ٓٝ ١ش أهَ ٟاُ١َ٤ٔٓ ٠
حُؼٜخرش أ ٝهٞحىٛخ.
اٌفصً 515
ك ٢ح٧كٞحٍ حُظ ٢طَطٌذ كٜ٤خ اكي ٟحُـ٘خ٣خص حُٔ٘خٍ اُٜ٤خ ك ٢حُل ،201 َٜأ ٝطوغ
ٓلخُٝش حٍطٌخرٜخ رٞحٓطش ػٜخرش ،كبٕ حُؼوٞرخص حُٔوٍَس كًُ ٢ي حُل َٜططزنٝ ،كن حَُ٘١ٝ
حُٔ٘خٍ اُٜ٤خ ك ٢حُل ،171 َٜػِ ٠ؿٔ٤غ حٗ٧وخ ٙحُٔ٘وَ ٖ٤١ك ٢حُؼٜخرش ،ري ٕٝطِٔ٤٤
رٔزذ حَُطذ.
اٌفصً 512
ك ٢كخُش حُظـٔغ حُؼ ١ٍٞحٌُ ٌٕٞ٣ ١حُـَ ٚ٘ٓ ٝأ٘٣ ٝظؾ ػ٘ ٚاكي ٟحُـ٘خ٣خص حُٔ٘خٍ
اُٜ٤خ ك ٢حُل ، 203 َٜكبٕ حٗ٧وخ ٙحٌُ ٖ٣حٗوَٞ١ح ك ٢طِي حُؼٜخرش ى ٕٝإٔ ٣زخَٗٝح كٜ٤خ
ه٤خىس ٝ ٫ٝظ٤لش ٓؼ٘٤ش ٌُٖٝ ،هز ٞػِ ْٜ٤كٌٓ ٢خٕ حُظـٔغ ٣ؼخهز ٕٞرخُٔـٖ ٖٓ هْٔ اُ٠
ػَ٘٘ٓ ٖ٣ش.
اٌفصً 512
٣ئحهٌ رـَٔ٣ش حُْٔ رخُٔٓ٬ش حُيحهِ٤ش ُِيُٝش٣ٝ ،ؼخهذ رخُلزْ ٖٓ ٓ٘ش اُ ٠هْٔ
ٓ٘ٞحصٝ ،ؿَحٓش ٖٓ أُق اُ ٠ػَ٘س آ٫ف ىٍ ٖٓ ،ْٛطِْٔ ،رطَ٣ن ٓزخَٗ أ ٝؿٓ َ٤زخَٗ،
ٖٓ ٗو ٚأ ٝؿٔخػش أؿ٘ز٤ش ،رؤٍٞٛ ١س ٖٓ حُٛ ٍٜٞزخص أٛ ٝيح٣خ أ ٝهَٟٝخ أ ٝأ٣ش كٞحثي
أهَٓ ٟوٜٜش أٔٓ ٝظويٓش ًِ٤خ أ ٝؿِث٤خ ُظٔ َ٤٤أ ٝطٔ٘ٗ َ٣ٞخ ١أ ٝىػخ٣ش ٖٓ ٗؤٜٗخ
حُٔٔخّ رٞكيس حٌُِٔٔش حُٔـَر٤ش أ٤ٓ ٝخىطٜخ أ ٝحٓظوُٜ٬خ أُ ٝػِػش ٫ٝء حُٔٞحُِ ٖ٤٘١يُٝش
حُٔـَر٤ش ُٔٝئٓٔخص حُ٘ؼذ حُٔـَر.٢
اٌفصً 517
ك ٢ح٧كٞحٍ حُٔ٘خٍ اُٜ٤خ ك ٢حُل َٜحُٔخرن٣ ،ـذ كظٔخ حُلٌْ رٜٔخىٍس حُ٘وٞى أٝ
ح٤ٗ٧خء حُظِٔٓ ٢ض ُِٔـَّ.
٣ٝـ ُٞػٝ٬س ػًُِ ٠ي إٔ ٣لٌْ رلَٓخٗ٤ًِ ٚخ أ ٝؿِث٤خ ٖٓ حُلوٞم حُٔ٘خٍ اُٜ٤خ ك٢
حُل.40 َٜ
- 63 -
اٌفشع :5أدىاَ ػاِح ػٍى ٔصىص هزا اٌثاب
(حُل)218 – 208 ٍٜٞ
اٌفصً 512
ٖٓ ًخٕ ػِ ٠ػِْ رؤؿَح١ٝ ٝز٤ؼش حُؼٜخرخص حُِٔٔلش حُٔ٘خٍ اُٜ٤خ ك ٢حُل171 ٍٜٞ
ٝ ،205ٝ 203ٝهيّ ُٜخ ،رخهظ٤خٍٝ ٙري ٕٝأ ١اًَحٌ٘ٔٓ ،ٙخ أٌٓ ٝخٗخ ُُ٬ظـخء أ ٝحُظـٔغ ٣ؼخهذ
رخُٔـٖ ٖٓ هْٔ ٓ٘ٞحص اُ ٠ػَ٘.
اٌفصً 512
٣ئحهٌ رـَٔ٣ش ػيّ حُظزِ٤ؾ ػٖ حُْٔ رٔٓ٬ش حُيُٝش٣ٝ ،ؼخهذ رخُلزْ ٖٓ ٓ٘ظ ٖ٤اُ٠
هْٔ ٓ٘ٞحص ٝؿَحٓش ٖٓ أُق اُ ٠ػَ٘س آ٫ف ىٍٗ ًَ ،ْٛوً ٚخٕ ػِ ٠ػِْ روط ٢أٝ
أكؼخٍ طٜيف اُ ٠حٍطٌخد أػٔخٍ ٓؼخهذ ػِٜ٤خ رؼوٞرش ؿ٘خ٣ش رٔوظٌٛ ٜٙٞٗ ٠٠ح حُزخد،
ٍٝؿْ ًُي ُْ ٣زِؾ ػٜ٘خ كٍٞح حُِٔطخص حُو٠خث٤ش أ ٝح٩ىحٍ٣ش أ ٝحُؼٌَٔ٣ش رٔـَى ػِٔ ٚرٜخ.
اٌفصً 501
ك ٢حُلخُش حُٔ٘خٍ اُٜ٤خ ك ٢حُل َٜحُٔخرن٣ ،ـ ُٞإٔ ٣لٌْ ػَِٓ ٠طٌذ حُـَٔ٣ش ػٝ٬س
ػًُِ ٠ي ،رخُلَٓخٕ ٖٓ ٝحكي أ ٝأًؼَ ٖٓ حُلوٞم حُٔ٘خٍ اُٜ٤خ ك ٢حُلٝ 40 َٜرخُٔ٘غ ٖٓ
ح٩هخٓش ٓيس ٫طظـخ ُٝػَ٘ ٓ٘ٞحص.
اٌفصً 500
٣ظٔظغ رؼٌٍ ٓؼق ٖٓ حُؼوٞرش١ ،زوخ َُِ٘ ١ٝحُٔوٍَس ك ٢حُل 143 ٍٜٞآُٖ ،145 ٠
أهزَ ٖٓ حُـ٘خس ،هزَ ؿ َٙ٤حُِٔطخص حُٔ٘خٍ اُٜ٤خ ك ٢حُل 209 َٜرـ٘خ٣ش أ ٝؿ٘لش ٟي
ٓٓ٬ش حُيُٝش ٝرلخػِٜ٤خ أ ٝحُٔ٘خًٍ ٖ٤كٜ٤خًُٝ ،ي هزَ أ ١ط٘ل ٌ٤أَٝٗ ٝع ك ٢حُظ٘ل.ٌ٤
اٌفصً 505
اًح ك َٜحُظزِ٤ؾ رؼي طٔخّ ط٘ل ٌ٤حُـ٘خ٣ش أ ٝحُـ٘لش أ ٝرؼي ٓلخُٝظٜخ ٌُٖٝ ،هزَ ريء
حُٔظخرؼش ،كبٕ حُؼٌٍ حُٔؼل ٖٓ ٢حُؼوخد ،حُٔوٍَ ك ٢حُل َٜحُٔخرن ٌٕٞ٣حهظ٤خٍ٣خ كو.٢
اٌفصً 501
٣ظٔظغ رؼٌٍ ٓؼق ٖٓ حُؼوٞرش ،كٔ٤خ ٣ظؼِن رخُـَحثْ حُٔ٘خٍ اُٜ٤خ ك ٢حُل 203 ٍٜٞاُ٠
، 205حٗ٧وخ ٙحٌُ ٖ٣حٗوَٞ١ح ك ٢حُؼٜخرخص حُِٔٔلش ٖٓ ؿ َ٤إٔ ٣زخَٗٝح كٜ٤خ ه٤خىس ٓخ
٣ ُْٝظُٞٞح كٜ٤خ أٝ ١ظ٤لش ٓؼ٘٤شٝ ،ػٝ٬س ػًُِ ٠ي كبٗ ْٜحٗٔلزٞح ٜٓ٘خ ػ٘ي أ ٍٝاٌٗحٍ ٜ٣يٍ
ٖٓ حُِٔطخص حُٔيٗ٤ش أ ٝحُؼٌَٔ٣ش ،أ ٝحٗٔلزٞح رؼي ًُي ٌُٖٝهز ٞػِ ْٜ٤هخٍؽ أٓخًٖ
حُظـٔغ حُؼ ،١ٍٞى ٕٝإٔ ٣لِٔٞح ٓ٬كخ ٝى ٕٝإٔ ٣زيٝح ٓوخٓٝش.
- 64 -
اٌفصً 505
ح٧ػٌحٍ حُٔؼل٤ش ٖٓ حُؼوٞرش ٫طل ٍٞىٓ ٕٝؼخهزش حُٔٔظل٤يٜ٘ٓ ٖ٣خ ػٖ حُـ٘خ٣خص أٝ
حُـ٘ق ح٧هَ ٟحُظ ٢حٍطٌزٛٞخ ٗو٤ٜخ أػ٘خء حُلظ٘ش أ ٝرٔززٜخ.
اٌفصً 502
حٗ٧وخ ٙحٌُ٣ ٖ٣ؼل ٖٓ ٕٞحُؼوٞرش ،ططز٤وخ ُِل٣ 213ٝ 211 ٖ٤ِٜـ ُٞإٔ ٣لٌْ ػِْٜ٤
رخُظيحر َ٤حُٞهخث٤ش ططز٤وخ ُِل.145 َٜ
اٌفصً 502
حُـ٘خ٣خص ٝحُـ٘ق حُٔ٘خٍ اُٜ٤خ كٌٛ ٢ح حُزخد طؼظزَ ٖٓ حُو٠خ٣خ حُٔٔظؼـِش ُٜٝخ ح٣ُٞٝ٧ش
ػِ ٠ؿَٛ٤خ ك ٢حُظلو٤ن ٝحُٔلخًٔش.
اٌفصً 507
هَحٍ ح٩كخُش حُٜخىٍ ٖٓ ؿَكش ح٫طٜخّ ،ر٘ؤٕ حُـَحثْ حُٔؼخهذ ػِٜ٤خ كٌٛ ٢ح حُزخد٫ ،
ٌٖٔ٣حُطؼٖ ك ٚ٤رخُ٘و ٞا١ ٫زن حُلوَس ح٧هَ٤س ٖٓ حُل ٖٓ 451 َٜحُٔٔطَس حُـ٘خث٤ش،48
ىِ١ ٕٝذ حُ٘و ٞحُٔوٍَ ك ٢حُلٗ ٖٓ 452 َٜلْ حُٔٔطَس.49
اٌفصً 502
حُـ٘خ٣خص ٝحُـ٘ق حُٔؼخهذ ػِٜ٤خ كٌٛ ٢ح حُزخد طؼي ٓٔخػِش ُِـ٘خ٣خص ٝحُـ٘ق حُؼخى٣ش كٔ٤خ
٣و ٚط٘ل ٌ٤حُؼوٞرخص.
50
اٌثاب األوي اٌّىشس :اإلسهاب
اٌفصً 502-0
طؼظزَ حُـَحثْ ح٥ط٤ش أكؼخ ٫اٍٛخر٤ش ،اًح ًخٗض ُٜخ ػ٬هش ػٔيح رَٔ٘ٝع كَى ١أ ٝؿٔخػ٢
ٜ٣يف اُ ٠حُْٔ حُوط َ٤رخُ٘ظخّ حُؼخّ رٞحٓطش حُظو٣ٞق أ ٝحُظَ٤ٛذ أ ٝحُؼ٘ق:
1ـ ح٫ػظيحء ػٔيح ػِ ٠ك٤خس حٗ٧وخ ٙأ ٝػِٓ٬ٓ ٠ظ ْٜأ ٝػِ ٠كَ٣خط ْٜأ ٝحهظطخكْٜ
أ ٝحكظـخُْٛ؛
- 48كٌف ٓوخرَ حُل ٖٓ 451 َٜهخٗ ٕٞحُٔٔطَس حُـ٘خث٤ش حُِٔـ ،٠حٗظَ ر٘ؤٕ ِ١زخص ٗو ٞهَحٍحص ح٩كخُش
حُلوَس ح ٖٓ ٠ُٝ٧حُٔخىس ٖٓ 524حُوخٍٗ ٕٞهْ 22.01حُٔظؼِن رخُٔٔطَس حُـ٘خث٤شٓ ،خُق حًٌَُ ،حُٔطخروش ُِلوَس
ح ٖٓ ٠ُٝ٧حُل ٖٓ 574 َٜهخٗ ٕٞحُٔٔطَس حُـ٘خث٤ش حُِٔـ.٠
ٞ٣ ٫ - 49ؿي ٓوخرَ ٌُٜح حُل َٜك ٢هخٗ ٕٞحُٔٔطَس حُـ٘خث٤ش حُـي٣ي.
- 50أ٤ٟق ٌٛح حُزخد رٔوظ ٠٠حُٔخىس ح ٖٓ ٠ُٝ٧حُزخد ح ٖٓ ٍٝ٧حُوخٍٗ ٕٞهْ 03.03حُٔظؼِن رٌٔخكلش حٍٛ٩خد،
ٓخُق حًٌَُ.
- 65 -
2ـ طِ٤٣ق أ ٝطِ َ٣ٝحُ٘وٞى أ٘ٓ ٝيحص حُوَ ٝحُؼخّ ،أ ٝطِ٤٣ق أهظخّ حُيُٝش ٝحُيٓـخص
ٝحُطٞحرغ ٝحُؼٓ٬خص ،أ ٝحُظِ َ٣ٝأ ٝحُظِ٤٣ق حُٔ٘ ٜٙٞػِ ٚ٤ك ٢حُل361ٝ 360 ٍٜٞ
ٌٛ ٖٓ 362ٝح حُوخٕٗٞ؛
3ـ حُظوَ٣ذ أ ٝحُظؼ٤٤ذ أ ٝح٩ط٬ف؛
4ـ طل َ٣ٞحُطخثَحص أ ٝحُٔلٖ أ ٝأِ٤ٓٝ ١ش أهَٓٝ ٖٓ ٟخثَ حُ٘وَ أ ٝاط٬كٜخ أ ٝاط٬ف
ٓ٘٘آص حُٔ٬كش حُـ٣ٞش أ ٝحُزلَ٣ش أ ٝحُزَ٣ش أ ٝطؼ٤٤ذ أ ٝطوَ٣ذ أ ٝاط٬ف ٓٝخثَ ح٫طٜخٍ؛
5ـ حَُٔهش ٝحٗظِحع حٞٓ٧حٍ؛
6ـ ٘ٛغ أ ٝك٤خُس أٗ ٝوَ أ ٝطَ ٣ٝؾ أ ٝحٓظؼٔخٍ حِٓ٧لش أ ٝحُٔظلـَحص أ ٝحٌُهَ٤س
ه٬كخ ٧كٌخّ حُوخٕٗٞ؛
7ـ حُـَحثْ حُٔظؼِوش ر٘ظْ حُٔؼخُـش ح٤ُ٥ش ُِٔؼط٤خص؛
8ـ طِ َ٣ٝأ ٝطِ٤٣ق حٌُ٘٤خص أ ٝأِ٤ٓٝ ١ش أىحء أهَ ٟحُٔ٘خٍ اُٜ٤خ ػِ ٠حُظٞحُ ٢ك٢
حُٔخىطٓ ٖٓ 331ٝ 316 ٖ٤يٗٝش حُظـخٍس51؛
9ـ طٌ ٖ٣ٞػٜخرش أ ٝحطلخم ٧ؿَ اػيحى أ ٝحٍطٌخد كؼَ ٖٓ أكؼخٍ حٍٛ٩خد؛
10ـ اهلخء ح٤ٗ٧خء حُٔظل َٜػِٜ٤خ ٖٓ ؿَٔ٣ش اٍٛخر٤ش ٓغ ػِٔ ٚرٌُي.
- 51حُٔخىس ٖٓ 316حُوخٍٗ ٕٞهْ 15.95حُٔظؼِن رٔيٗٝش حُظـخٍس ،حُٜخىٍ رظ٘ل ٌٙ٤ظ٣َٗ َ٤ٜق ٍهْ 1.96.83
رظخٍ٣ن ٍ ٖٓ 15ر٤غ ح( 1417 ٍٝ٧كخطق أؿٔطْ )1996؛ حُـَ٣يس حَُٓٔ٤ش ػيى 4418رظخٍ٣ن 19ؿٔخىٟ
ح 3( 1417 ٠ُٝ٧أًظٞرَ ٣ :2187 ٙ ،) 1996ؼخهذ رخُلزْ ٖٓ ٓ٘ش اُ ٠هْٔ ٓ٘ٞحص ٝرـَحٓش طظَحٝف رٖ٤
10.000ٝ 2.000ىٍ ،ْٛى ٕٝإٔ طوَ هٔ٤ظٜخ ػٖ هٔٔش ٝػَ٘ ٖ٣ك ٢حُٔخثش ٖٓ ٓزِؾ حُ٘٤ي أ ٖٓ ٝحُوٜخ:ٙ
ٓ - 1خكذ حُ٘٤ي حٌُ ١أؿلَ أ٣ ُْ ٝوْ رظٞكٓ َ٤ئٗٝش حُ٘٤ي هٜي أىحث ٚػ٘ي طويٚٔ٣؛
ٓ - 2خكذ حُ٘٤ي حُٔظؼَ ٝرٜلش ؿٛ َ٤ل٤لش ُي ٟحُٔٔلٞد ػِٚ٤؛
٣ُ ٖٓ - 3ق أٌ٤ٗ ٍُٝ ٝخ؛
ٖٓ - 4هخّ ػٖ ػِْ روز ٍٞطِْٔ ٗ٤ي ِٓ ٍٝأ٣ِٓ ٝق أ ٝرظظ َٙ٤ٜأٟٔ ٝخٟٗٔ ٚخٗخ حكظ٤خ٤١خ؛
ٖٓ - 5حٓظؼَٔ ػٖ ػِْ أ ٝكخ ٍٝحٓظؼٔخٍ ٗ٤ي ِٓ٣ق أٍِٝٓ ٝ؛
ٗ ًَ - 6و ٚهخّ ػٖ ػِْ روز ٍٞأ ٝطظ٤ٗ َ٤ٜي َٗ ١إٔ ٔ٣ ٫ظوِ ٚكٍٞح ٝإٔ ٣لظلع ر ٚػِٓ ٠ز َ٤حُٔ٠خٕ.
طٜخىٍ حٌُ٘٤خص حُِٔ٣لش أ ٝحٍُِٔٝس ٝطزيى٣ٝ .ظْ ٜٓخىٍس حُٔٞحى ٝح٫٥ص ٝح٧ؿِٜس ٝح٧ىٝحص حُظ ٢حٓظؼِٔض أٝ
ًخٗض ٓؼيس ٗ٩ظخؽ ٌٙٛحٌُ٘٤خص ،رؤَٓ ه٠خث ،٢ا ٫اًح حٓظؼِٔض ى ٕٝػِْ ٓخٌُٜخ.
حُٔخىس ٖٓ 331حُوخٍٗ ٕٞهْ 15.95حُٔظؼِن رٔيٗٝش حُظـخٍس:
٣ؼخهذ رخُؼوٞرخص حُٔ٘ ٜٙٞػِٜ٤خ ك ٢حُٔخىس 316روٓٝ ٜٙٞخثَ ح٧ىحء ٟٓٞٞع ٌٛح حُؤْ :
٣ُ ٖٓ ًَ - 1ق أِ٤ٓٝ ٍُٝ ٝش أىحء؛
ٖٓ ًَ - 2حٓظؼَٔ ػٖ ػِْ أ ٝكخ ٍٝحٓظؼٔخٍ ِ٤ٓٝش أىحء ِٓ٣لش أٍِٝٓ ٝس؛
ٖٓ ًَ - 3هزَ ػٖ ػِْ أىحء رٞحٓطش ِ٤ٓٝش أىحء ِٓ٣لش أٍِٝٓ ٝس.
- 66 -
52
اٌفصً 502-0-0
طؼظزَ ح٧كؼخٍ حُظخُ٤ش ؿَحثْ اٍٛخر٤ش:
-حُ٫ظلخم أٓ ٝلخُٝش حُ٫ظلخم رٌَ٘ كَى ١أ ٝؿٔخػ ٢ك ٢ا١خٍ ٓ٘ظْ أ ٝؿ٘ٓ َ٤ظْ،
رٌ٤خٗخص أ ٝط٘ظٔ٤خص أ ٝػٜخرخص أ ٝؿٔخػخص ،اٍٛخر٤ش أ٣خ ًخٕ ٌِٜٗخ أٛ ٝيكٜخ أٌٓ ٝخٕ
ٝؿٞىٛخً ُٞٝ ،خٗض ح٧كؼخٍ حٍٛ٩خر٤ش ٫طٔظٜيف حَٟ٩حٍ رخٌُِٔٔش حُٔـَر٤ش أ ٝرٜٔخُلٜخ؛
-طِو ٢طيٍ٣ذ أ ٝطٌ٤ً ،ٖ٣ٞلٔخ ًخٕ ٌِٗ ٚأٞٗ ٝػ ٚأٓ ٝيط ٚىحهَ أ ٝهخٍؽ حٌُِٔٔش
حُٔـَر٤ش أٓ ٝلخُٝش ًُي ،روٜي حٍطٌخد أكي ح٧كؼخٍ حٍٛ٩خر٤ش ىحهَ حٌُِٔٔش أ ٝهخٍؿٜخ،
ٓٞحء ٝهغ حُلؼَ حًٌُٔ ٍٞأ٣ ُْ ٝوغ؛
-طـ٘٤ي رؤِ٤ٓٝ ١ش ًخٗض أ ٝطيٍ٣ذ أ ٝطٌٗ ٖ٣ٞو ٚأ ٝأًؼَ ٖٓ أؿَ حُ٫ظلخم رٌ٤خٗخص
أ ٝط٘ظٔ٤خص أ ٝػٜخرخص أ ٝؿٔخػخص ،اٍٛخر٤ش ىحهَ حٌُِٔٔش حُٔـَر٤ش أ ٝهخٍؿٜخ ،أٓ ٝلخُٝش
حٍطٌخد ٌٙٛح٧كؼخٍ.
٣ؼخهذ ػِ ٠ح٧كؼخٍ حًٌٍُٔٞس رخُٔـٖ ٖٓ هْٔ اُ ٠ػَ٘ ٓ٘ٞحص ٝرـَحٓش طظَحٝف رٖ٤
10.000 ٝ 5.000ىٍ.ْٛ
ط٠خػق حُؼوٞرخص حُٔ٘خٍ اُٜ٤خ ك ٢حُلوَس حُٔخروش اًح طؼِن ح َٓ٧رظـ٘٤ي أ ٝطيٍ٣ذ أٝ
طٌ ٖ٣ٞهخ ،َٛأ ٝاًح طْ حٓظـ ٍ٬حَٗ٩حف ػِ ٠حُٔيحٍّ أ ٝحُٔؼخٛي أَٓ ٝحًِ حُظَر٤ش أٝ
حُظٌ٤ً ٖ٣ٞلٔخ ًخٕ ٗٞػٜخُِ ،و٤خّ رٌُي.
ؿ َ٤أٗ ، ٚاًح ًخٕ حُلخػَ ٗوٜخ ٓؼ٘٣ٞخ٣ ،ؼخهذ رـَحٓش طظَحٝف ر1.000.000 ٖ٤
10.000.000ٝىٍٓ ،ْٛغ حُلٌْ رلِٝ ٚرخُظيحر َ٤حُٞهخث٤ش حُٔ٘ ٜٙٞػِٜ٤خ ك ٢حُل62 َٜ
ٖٓ ٌٛح حُوخٗ ،ٕٞى ٕٝحُٔٔخّ رلوٞم حُـٝ َ٤ى ٕٝح٩ه ٍ٬رخُؼوٞرخص حُظ ٌٖٔ٣ ٢اٛيحٍٛخ
ك ٢كن ٓٔ ١َ٤حُ٘و ٚحُٔؼ٘ ١ٞأٔٓ ٝظويٓ ٚ٤حَُٔطٌزُِ ٖ٤ـَٔ٣ش أ ٝحُٔلخُٝش.
53
اٌفصً 502-5
٣ؼخهذ رخُلزْ ٖٓ ٓ٘ظ ٖ٤آُ ٠ض ٓ٘ٞحص ٝرـَحٓش طظَحٝف ر200.000ٝ 10.000 ٖ٤
ىٍ ٖٓ ًَ ْٛأٗخى رؤكؼخٍ طٌ ٕٞؿَٔ٣ش اٍٛخر٤ش رٞحٓطش حُوطذ أ ٝحُ٤ٜخف أ ٝحُظٜي٣يحص
حُٔل ٙٞرٜخ ك ٢حٓ٧خًٖ أ ٝح٫ؿظٔخػخص حُؼٔ٤ٓٞش أ ٝرٞحٓطش حٌُٔظٞرخص ٝحُٔطزٞػخص حُٔز٤ؼش
أ ٝحُُٔٞػش أ ٝحُٔؼَٟٝش ُِز٤غ أ ٝحُٔؼَٟٝش ك ٢حٓ٧خًٖ أ ٝح٫ؿظٔخػخص حُؼٔ٤ٓٞش أٝ
- 52طْ طظٔ ْ٤أكٌخّ حُزخد ح ٖٓ ٌٍَٓ ٍٝ٧حُـِء ح ٖٓ ٍٝ٧حٌُظخد حُؼخُغ ،رخُل 218-1-1 َٜأػ ،ٙ٬رٔوظ٠٠
حُٔخىس ح ٖٓ ٠ُٝ٧حُوخٍٗ ٕٞهْ 86.14حُوخ ٢ٟرظـٝ َ٤٤طظٔ ْ٤رؼ ٞأكٌخّ ٓـٔٞػش حُوخٗ ٕٞحُـ٘خثٝ ٢هخٕٗٞ
حُٔٔطَس حُـ٘خث٤ش حُٔظؼِوش رٌٔخكلش حٍٛ٩خد ،حُٜخىٍ رظ٘ل ٌٙ٤حُظ َ٤ٜحَُ٘٣ق ٍهْ 1.15.53رظخٍ٣ن كخطق ٗؼزخٕ
ٓ 20( 1436خ)2015 ١؛ حُـَ٣يس حَُٓٔ٤ش ػيى 6365رظخٍ٣ن ٗ 13ؼزخٕ ( 1436كخطق ٙ ،)2015 ٞ٤ٗٞ٣
.5490
-53طْ طظٔ ْ٤أكٌخّ حُل 218 -2 َٜأػ ،ٙ٬رٔوظ ٠٠حُٔخىس حُؼخٗ٤ش ٖٓ حُوخٍٗ ٕٞهْ ،86.14حُٔخُق حًٌَُ.
- 67 -
رٞحٓطش حُِٜٔوخص حُٔؼَٟٝش ػِ ٠أٗظخٍ حُؼٔ ّٞرٞحٓطش ٓوظِق ٓٝخثَ ح٩ػ ّ٬حُٔٔؼ٤ش
حُز٣َٜش ٝحٌُ٩ظَ٤ٗٝش.
٣ؼخهذ ر٘لْ حُؼوٞرش ًَ ٖٓ هخّ رخُيػخ٣ش أ ٝحٗ٩خىس أ ٝحُظَ٣ٝؾ ُلخثيس ٗو ٚأ٤ً ٝخٕ أٝ
ط٘ظ ْ٤أ ٝػٜخرش أ ٝؿٔخػش ،اٍٛخر٤ش ربكي ٟحُٓٞخثَ حُٔ٘ ٜٙٞػِٜ٤خ ك ٢حُلوَس حٖٓ ٠ُٝ٧
ٌٙٛحُٔخىس.
ؿ َ٤أٗ ،ٚاًح ًخٕ حُلخػَ ٗوٜخ ٓؼ٘٣ٞخ٣ ،ؼخهذ رـَحٓش طظَحٝف ر1.000.000 ٖ٤
10.000.000ٝىٍٓ ،ْٛغ حُلٌْ رلِٝ ٚرخُظيحر َ٤حُٞهخث٤ش حُٔ٘ ٜٙٞػِٜ٤خ ك ٢حُل62 َٜ
ٖٓ ٌٛح حُوخٗ ،ٕٞى ٕٝحُٔٔخّ رلوٞم حُـٝ َ٤ى ٕٝح٩ه ٍ٬رخُؼوٞرخص حُظ ٌٖٔ٣ ٢اٛيحٍٛخ
ك ٢كن ٓٔ ١َ٤حُ٘و ٚحُٔؼ٘ ١ٞأٔٓ ٝظويٓ ٚ٤حَُٔطٌزُِ ٖ٤ـَٔ٣ش أ ٝحُٔلخُٝش.
اٌفصً 502-1
٣ؼظزَ أ٠٣خ كؼ ٬اٍٛخر٤خ ،رخُٔل ّٜٞحُٞحٍى ك ٢حُلوَس ح ٖٓ ٠ُٝ٧حُل 218-1 َٜأػ،ٙ٬
اىهخٍ أٟٝ ٝغ ٓخىس طؼَٛ ٝلش حٔٗ٩خٕ أ ٝحُلٞ٤حٕ أ ٝحُٔـخٍ حُز٤جُِ ٢وطَ ،ك ٢حُٜٞحء
أ ٝك ٢ح ٍٝ٧أ ٝك ٢حُٔخء ،رٔخ كًُ ٢ي حُٔ٤خ ٙح٩هِ٤ٔ٤ش.
٣ؼخهذ ػٖ ح٧كؼخٍ حُٔ٘ ٜٙٞػِٜ٤خ ك ٢حُلوَس ح ٠ُٝ٧أػ ٙ٬رخُٔـٖ ٖٓ 10اُ20 ٠
ٓ٘ش.
طٌ ٕٞحُؼوٞرش ٢ٛحُٔـٖ حُٔئري اًح طَطذ ػٖ حُلؼَ كوي ػ ٞ٠أ ٝرظَ ٙأ ٝحُلَٓخٕ ٖٓ
ٓ٘لؼظ ٚأ ٝػٔ ٠أ ٝػ ٍٞأ ٝأ ١ػخٛش ىحثٔش أهَُ٘ ٟو ٚأ ٝأًؼَ.
طٌ ٕٞحُؼوٞرش ٢ٛح٩ػيحّ اًح طَطذ ػٖ حُلؼَ ٓٞص ٗو ٚأ ٝأًؼَ.
54
اٌفصً 502-5
٣ؼظزَ طٔ َ٣ٞحٍٛ٩خد كؼ ٬اٍٛخر٤خ.
طٌ ٕٞح٧كؼخٍ حُظخُ٤ش طٍٔٛ٪ُ ٬٣ٞخد ُٞٝ ،حٍطٌزض هخٍؽ حُٔـَدٝ ،رَٜف حُ٘ظَ
ػٔخ اًح ًخٗض حٞٓ٧حٍ هي حٓظؼِٔض كؼ ٬أ ُْ ٝطٔظؼَٔ :
-حُو٤خّ ػٔيح ٝرؤِ٤ٓٝ ١ش ًخٗضٓ ،زخَٗس أ ٝؿٓ َ٤زخَٗس ،رظٞك َ٤أ ٝطوي ْ٣أ ٝؿٔغ أٝ
طير َ٤أٓٞحٍ أٔٓ ٝظٌِخصً ُٞٝ ،خٗض َٓ٘ٝػش ،ر٘٤ش حٓظويحٜٓخ أٓ ٝغ حُؼِْ أٜٗخ ٓظٔظويّ ًِ٤خ
أ ٝؿِث٤خ:
• ٍ٫طٌخد كؼَ اٍٛخر ٢أ ٝأكؼخٍ اٍٛخر٤ش ٓٞحء ٝهغ حُلؼَ حٍٛ٩خر ٢أ٣ ُْ ٝوغ؛
- 54طْ طـٝ َ٤٤طظٔ ْ٤أكٌخّ ٌٛح حُل َٜرٔوظ ٠٠حُٔخىس ح ٖٓ ٠ُٝ٧حُوخٗ 13.10 ٕٞحُٔظؼِن رظـٝ َ٤٤طظٔٓ ْ٤ـٔٞػش
حُوخٗ ٕٞحُـ٘خثٝ ٢حُوخٍٗ ٕٞهْ 22.01حُٔظؼِن رخُٔٔطَس حُـ٘خث٤شٓ ،خُق حًٌَُٝ ،حُوخٍٗ ٕٞهْ 43.05حُٔظؼِن
رٌٔخكلش ؿَٔ حٞٓ٧حٍ ،حُٜخىٍ رظ٘ل ٌٙ٤ظ٣َٗ َ٤ٜق ٍهْ 1.11.02رظخٍ٣ن ٛ ٖٓ 15لَ ٘٣ 20( 1432خَ٣
)2011؛ حُـَ٣يس حَُٓٔ٤ش ػيى 5911رظخٍ٣ن ٛ 19لَ ٘٣ 24( 1432خ.196 ٙ ،)2011 َ٣
- 68 -
55
• أ ٝرٞحٓطش ؿٔخػش أ ٝػٜخرش أ٘ٓ ٝظٔش اٍٛخر٤ش ؛
-طوئٓ ْ٣خػيس أٍٞ٘ٓ ٝس ٌُٜح حُـَٝ؛
ٓ -لخُٝش حٍطٌخد ح٧كؼخٍ حًٌٍُٔٞس.
٣ؼخهذ ػِ ٠حُـَحثْ حُٔ٘ ٜٙٞػِٜ٤خ كٌٛ ٢ح حُل:َٜ
كٔ٤خ ٣و ٚحٗ٧وخ ٙحُطز٤ؼ ،ٖ٤٤رخُٔـٖ ٖٓ ٞ٘ٓ 5حص اُ٘ٓ 20 ٠ش ٝرـَحٓش ٖٓ
500.000اُ 2.000.000 ٠ىٍْٛ؛
كٔ٤خ ٣و ٚحٗ٧وخ ٙحُٔؼ٘٣ٞش ،رـَحٓش ٖٓ 1.000.000اُ 5.000.000 ٠ىٍْٛ
ى ٕٝح٩ه ٍ٬رخُؼوٞرخص حُظ ٌٖٔ٣ ٢اٛيحٍٛخ ػِٜ٣َ٤ٔٓ ٠خ أ ٝحُٔٔظويٖٓ٤
حُؼخِٓ ٖ٤رٜخ حُٔظ ٖ٤١ٍٞك ٢حُـَحثْ.
طَكغ ػوٞرش حُٔـٖ اُ ٠ػَ٘ ٓ٘ٞحص ٝاُ ٠ػ٬ػ٘ٓ ٖ٤شًٔ ،خ طَكغ حُـَحٓش اُ ٠حُ٠ؼق:
-ػ٘يٓخ طَطٌذ حُـَحثْ رخٓظؼٔخٍ حُظٔ٬٤ٜص حُظ ٢طٞكَٛخ ِٓحُٝش ٗ٘خ٢ٜ٘ٓ ١؛
-ػ٘يٓخ طَطٌذ حُـَحثْ ك ٢ا١خٍ ػٜخرش ٓ٘ظٔش؛
-ك ٢كخُش حُؼٞى.
56
اٌفصً 502-5-0
٣ـذ حُلٌْ ك ٢كخُش ح٩ىحٗش ٖٓ أؿَ ؿَٔ٣ش طٔ َ٣ٞحٍٛ٩خد أ ٖٓ ٝأؿَ ؿَٔ٣ش
اٍٛخر٤ش ،رخُٜٔخىٍس حٌُِ٤ش ُ٤ٗ٨خء ٝح٧ىٝحص ٝحُٔٔظٌِخص حُظ ٢حٓظؼِٔض أً ٝخٗض ٓظٔظؼَٔ
ك ٢حٍطٌخد حُـَٔ٣ش ٝحُؼخثيحص حُٔظلِٜش ٜٓ٘خ أ ٝحُؤ٤ش حُٔؼخىُش ُظِي ح٤ٗ٧خء ٝح٧ىٝحص
ٝحُٔٔظٌِخص ٝحُؼخثيحص ٓغ كلع كن حُـ َ٤كٖٔ حُ٘٤ش.
57
اٌفصً 502-5-5
ٖٓ أؿَ ططز٤ن أكٌخّ حُلٌٛ ٖٓ 218-1-4ٝ 218-4 ٖ٤ِٜح حُوخَٗ٣ ،ٕٞحى رٔخ :٢ِ٣
-حُؼخثيحص :ؿٔ٤غ حُٔٔظٌِخص حُٔظلِٜش رطَ٣وش ٓزخَٗس أ ٝؿٓ َ٤زخَٗس ٖٓ حٍطٌخد
اكي ٟحُـَحثْ حُٔ٘ ٜٙٞػِٜ٤خ ك ٢حُل ٖ٤ِٜحًٌُٖٔ٣ٍٞ؛
-حُٔٔظٌِخص :أٞٗ ١ع ٖٓ حٞٓ٧حٍ ٝح٬ٓ٧ى ،حُٔخى٣ش أ ٝؿ َ٤حُٔخى٣ش ،حُٔ٘وُٞش أٝ
58
حُؼوخٍ٣ش ،حًُِٔٔٞش ُ٘وٝ ٚحكي أ ٝحُٔ٘خػش ًٌٝح حُؼوٞى أ ٝحُٞػخثن حُوخٗ٤ٗٞش حُظ ٢طؼزض
-55طْ طـٝ َ٤٤طظٔ ْ٤حُل 218-4 َٜأػ ٙ٬رٔوظ ٠٠حُٔخىس ح ٖٓ ٠ُٝ٧حُوخٍٗ ٕٞهْ 145.12حُٜخىٍ رظ٘ل ٌٙ٤حُظَ٤ٜ
حَُ٘٣ق ٍهْ 1.13.54رظخٍ٣ن ٖٓ 21ؿٔخى ٟح٥هَس ٓ 2( 1434خ)2013 ١؛ حُـَ٣يس حَُٓٔ٤ش ػيى 6148
رظخٍ٣ن 21ؿٔخى ٟح٥هَس ٓ 2( 1434خ.3614 ٙ ،)2013 ١
- 56أ٤ٟق ٌٛح حُل َٜاُ ٠حُزخد ح ٍٝ٧حٌٍَُٔ ٖٓ حُـِء ح ٖٓ ٍٝ٧حٌُظخد حُؼخُغ ٖٓ ٓـٔٞػش حُوخٗ ٕٞحُـ٘خث٢
رٔوظ ٠٠حُٔخىس حُؼخٗ٤ش ٖٓ حُوخٍٗ ٕٞهْ 13.10حُٔظؼِن رظـٝ َ٤٤طظٔٓ ْ٤ـٔٞػش حُوخٗ ٕٞحُـ٘خثٓ ،٢خُق حًٌَُ.
- 57حٗظَ حُٜخٖٓ حُٔخرن.
-58طْ طـٝ َ٤٤طظٔ ْ٤حُل 218-4-2َٜأػ ٙ٬رٔوظ ٠٠حُٔخىس ح ٖٓ ٠ُٝ٧حُوخٍٗ ٕٞهْ ،145.12حُٔخُق حًٌَُ.
- 69 -
ٌِٓ٤ش ٌٙٛحُٔٔظٌِخص أ ٝحُلوٞم حَُٔطزطش رٜخ ،أ٣خ ًخٗض ىػخٓظٜخ ،رٔخ كٜ٤خ حٌُ٩ظَ٤ٗٝش أٝ
حَُهٔ٤ش.
59
اٌفصً 502-2
ًَ ٖٓ هخّ رؤ٣ش ِ٤ٓٝش ٖٓ حُٓٞخثَ ربه٘خع حُـ َ٤رخٍطٌخد ؿَٔ٣ش ٖٓ حُـَحثْ حُٜٔ٘ٙٞ
ػِٜ٤خ كٌٛ ٢ح حُزخد أ ٝىكؼ ٚاُ ٠حُو٤خّ رٜخ أ ٝكَ ٟٚػًُِ ٠ي ٣ؼخهذ رخُٔـٖ ٖٓ هْٔ اُ٠
ػَ٘ ٓ٘ٞحص ٝرـَحٓش طظَحٝف ر 10.000 ٝ 5.000 ٖ٤ىٍ.ْٛ
ط٠خػق حُؼوٞرخص حُٔ٘خٍ اُٜ٤خ ك ٢حُلوَس حُٔخروش اًح طؼِن ح َٓ٧ربه٘خع أ ٝىكغ أٝ
طلَ ٞ٣هخ ،َٛأ ٝاًح طْ حٓظـ ٍ٬حَٗ٩حف ػِ ٠حُٔيحٍّ أ ٝحُٔؼخٛي أَٓ ٝحًِ حُظَر٤ش أٝ
حُظٌ٤ً ٖ٣ٞلٔخ ًخٕ ٗٞػٜخُِ ،و٤خّ رٌُي.
ؿ َ٤أٗ ،ٚاًح ًخٕ حُلخػَ ٗوٜخ ٓؼ٘٣ٞخ٣ ،ؼخهذ رـَحٓش طظَحٝف ر1.000.000 ٖ٤
10.000.000ٝىٍٓ ،ْٛغ حُلٌْ رلِٝ ٚرخُظيحر َ٤حُٞهخث٤ش حُٔ٘ ٜٙٞػِٜ٤خ ك ٢حُل62 َٜ
ٖٓ ٌٛح حُوخٗ ،ٕٞى ٕٝحُٔٔخّ رلوٞم حُـٝ َ٤ى ٕٝح٩ه ٍ٬رخُؼوٞرخص حُظ ٌٖٔ٣ ٢اٛيحٍٛخ
ك ٢كن ٓٔ ١َ٤حُ٘و ٚحُٔؼ٘ ١ٞأٔٓ ٝظويٓ ٚ٤حَُٔطٌزُِ ٖ٤ـَٔ٣ش أ ٝحُٔلخُٝش.
اٌفصً 502-2
رخٟ٩خكش اُ ٠كخ٫ص حُٔ٘خًٍش حُٔ٘ ٜٙٞػِٜ٤خ ك ٢حُلٌٛ ٖٓ 129 َٜح حُوخٗ،ٕٞ
٣ؼخهذ رخُٔـٖ ٖٓ ػَ٘ اُ ٠ػَ٘٘ٓ ٖ٣شٗ ًَ ،و٣ ٚويّ ػٔيح ُٖٔ َ٣طٌذ كؼ ٬اٍٛخر٤خ أٝ
ٔ٣خ ْٛأ٘٣ ٝخٍى ك ،ٚ٤أِٓلش أً ٝهخثَ أ ٝأىٝحص ط٘ل ٌ٤حُـَٔ٣ش ،أٔٓ ٝخػيحص ٗوي٣ش أٓٝ ٝخثَ
طؼ ٖ٤أ ٝطَحَٓ أٗ ٝوَ ،أٌٓ ٝخٗخ ُ٬ؿظٔخع أ ٝحٌُٖٔ أ ٝح٫هظزخء٣ ٖٓ ًَٝ ،ؼ ٚ٘٤ػِ٠
حُظَٜف كٔ٤خ ك َٜػِ ٖٓ ٚ٤ػِٔ ٚح٩ؿَحٓ٣ ٖٓ ًَٝ ،٢ويّ ُ ٚأٞٗ ١ع ٖٓ أٗٞحع حُٔٔخػيس
ٓغ ػِٔ ٚرٌُي.
ؿ َ٤أٗ٣ ٚـُِٔ ُٞلٌٔش إٔ طؼل ٖٓ ٢حُؼوٞرش أهخٍد ٝأٜٛخٍ ٖٓ حٍطٌذ ؿَٔ٣ش اٍٛخر٤ش
أٓ ٝخ ْٛأٗ ٝخٍى كٜ٤خ ،اُ ٠ؿخ٣ش حُيٍؿش حَُحرؼش ،اًح هيٓٞح ٌُ٘ٔٓ ٚخ أٓٝ ٝخثَ طؼٖ٤
ٗو٤ٜش كو.٢
اٌفصً 502-7
َ٣كغ حُلي ح٧هُِ ٠ٜؼوٞرش ػٖ حُـَحثْ حُٔ٘ ٜٙٞػِٜ٤خ ك ٢حُل 218 -1 َٜأػ،ٙ٬
اًح ًخٕ حُلؼَ حَُٔطٌذ ٌٕٞ٣ؿَٔ٣ش اٍٛخر٤ش ًٔخ :٢ِ٣
-59طْ طـ َ٤٤أكٌخّ حُل 218 -5 َٜأػ ،ٙ٬رٔوظ ٠٠حُٔخىس حُؼخُؼش ٖٓ حُوخٍٗ ٕٞهْ ،86.14حُٔخُق حًٌَُ.
- 70 -
َ٣ -كغ حُلي ح٧هُِ ٠ٜؼوٞرخص ح٧هَ ٟحُٔخُزش ُِلَ٣ش اُ ٠حُ٠ؼق ى ٕٝإٔ ٣ظـخُٝ
ػ٬ػ٘ٓ ٖ٤ش اًح ًخٗض حُؼوٞرش حُٔوٍَس ٢ٛحُٔـٖ أ ٝحُلزْ؛
-اًح ًخٗض حُؼوٞرش حُٔوٍَس ُِلؼَ ؿَحٓش ك٠٤خػق حُلي ح٧هُِ ٠ٜـَحٓش ٓخثش َٓس ىٕٝ
إٔ طوَ ػٖ 100.000ىٍْٛ؛
اًح ًخٕ حُلخػَ ٗوٜخ ٓؼ٘٣ٞخ ك٤ـذ حُلٌْ رلِٝ ٚحُلٌْ رخُظير ٖ٣َ٤حُٞهخثٖ٤٤
حُٔ٘ ٜٙٞػِٜٔ٤خ ك ٢حُل ٖٓ 62 َٜحُوخٗ ٕٞحُـ٘خثٓ ٢غ ػيّ حُٔٔخّ رلوٞم حُـ.َ٤
اٌفصً 502-2
٣ئحهٌ رؼيّ حُظزِ٤ؾ ػٖ ؿَٔ٣ش اٍٛخر٤ش ٣ٝؼخهذ رخُٔـٖ ٖٓ هْٔ اُ ٠ػَ٘ ٓ٘ٞحص ًَ
ٖٓ ًخٕ ػِ ٠ػِْ رٔوط ٢أ ٝأكؼخٍ طٜيف اُ ٠حٍطٌخد أػٔخٍ ٓؼخهذ ػِٜ٤خ رٛٞلٜخ ؿَٔ٣ش
اٍٛخر٤ش ٣ ُْٝزِؾ ػٜ٘خ كٍٞح رٔـَى ػِٔ ٚرٜخ حُـٜخص حُو٠خث٤ش أ ٝح٤٘ٓ٧ش أ ٝح٩ىحٍ٣ش أٝ
حُؼٌَٔ٣ش.
ؿ َ٤أٗ٣ ٚـُِٔ ُٞلٌٔش ك ٢حُلخُش حُٔ٘ ٜٙٞػِٜ٤خ ك ٢حُلوَس ح ٌٙٛ ٖٓ ٠ُٝ٧حُٔخىس
إٔ طؼل ٖٓ ٢حُؼوٞرش أهخٍد ٝأٜٛخٍ ٖٓ حٍطٌذ ؿَٔ٣ش اٍٛخر٤ش أٓ ٝخ ْٛأٗ ٝخٍى كٜ٤خ اُ٠
ؿخ٣ش حُيٍؿش حَُحرؼش.
اًح طؼِن ح َٓ٧ر٘وٓ ٚؼ٘ ،١ٞك٤ؼخهذ رـَحٓش طظَحٝف رٓ ٖ٤خثش أُق ٕٞ٤ِٓٝىٍ.ْٛ
اٌفصً 502-2
٣ظٔظغ رؼٌٍ ٓؼق ٖٓ حُؼوخد ١زن حَُ٘ ١ٝحُٔ٘ ٜٙٞػِٜ٤خ ك ٢حُل 143 ٍٜٞاُ٠
ٌٛ ٖٓ 145ح حُوخٗ ،ٕٞحُلخػَ أ ٝحُٔٔخ ْٛأ ٝحُٔ٘خٍى حٌٌُ٘٣ ١ق هزَ ؿُِ َٙ٤ـٜخص
حُو٠خث٤ش أ ٝح٤٘ٓ٧ش أ ٝح٩ىحٍ٣ش أ ٝحُؼٌَٔ٣ش ػٖ ٝؿٞى حطلخم ؿ٘خث ٢أٝ ٝؿٞى ػٜخرش ٧ؿَ
حٍطٌخد ؿَٔ٣ش اٍٛخر٤ش ،اًح هخّ رٌُي هزَ ٓلخُٝش حٍطٌخد حُـَٔ٣ش حُظً ٢خٗض ٟٓٞٞع
ح٫طلخم أٛ ٝيف حُؼٜخرش ٝهزَ اهخٓش حُيػ ٟٞحُؼٔ٤ٓٞش.
اًح طْ حُظزِ٤ؾ ػٖ ح٧كؼخٍ حًٌٍُٔٞس رؼي حٍطٌخد حُـَٔ٣ش ،كظول ٞحُؼوٞرش اُ ٠حُٜ٘ق
رخُ٘ٔزش ُِلخػَ أ ٝحُٔٔخ ْٛأ ٝحُٔ٘خٍى حٌُ٣ ١ويّ ٗلٔ ٚطِوخث٤خ ُِِٔطخص حًٌٍُٔٞس أػ ٙ٬أٝ
حٌُ٣ ١زِؾ ػٖ حُٔٔخ ٖ٤ٔٛأ ٝحُٔ٘خًٍ ٖ٤ك ٢حُـَٔ٣ش.
اًح ًخٗض حُؼوٞرش ٢ٛح٩ػيحّ كظل ٍٞاُ ٠حُٔـٖ حُٔئري ٝاًح ًخٗض ٢ٛحُٔـٖ حُٔئري
كظول ٞاُ ٠حُٔـٖ ٖٓ ٘ٓ 20ش اُ٘ٓ 30 ٠ش.
- 71 -
اٌثاب اٌثأً :فً اٌجٕاٌاخ واٌجٕخ اٌّاعح تذشٌاخ اٌّىاغٍٕٓ ودمىلهُ
(حُل)232 – 219 ٍٜٞ
- 60طْ طـٌٛ َ٤٤ح حُل َٜرٔوظ ٠٠حُٔخىس حُلَ٣يس ٖٓ حُوخٍٗ ٕٞهْ 16.92حُوخ ٢ٟرظـ َ٤٤حُل ٖٓ 219 َٜحُوخٕٗٞ
حُـ٘خث ،٢حُٜخىٍ رظ٘ل ٌٙ٤ظ٣َٗ َ٤ٜق ٍهْ 1.92.131رظخٍ٣ن ٛ ٖٓ 26لَ 26( 1413أؿٔطْ )1992؛
حُـَ٣يس حَُٓٔ٤ش ػيى 4166رظخٍ٣ن ٍ 4ر٤غ حٗ 2( 1413 ٍٝ٧ظ٘زَ .1100 ٙ ،)1992
ٖٓٝأ ْٛحُوٞحٗ ٖ٤حُٔظؼِوش رخٗ٫ظوخرخص:
-حُوخٗ ٕٞحُظ٘ظٍ ٢ٔ٤هْ 27.11حُٔظؼِن رٔـِْ حُ٘ٞحد ،حُٜخىٍ رظ٘ل ٌٙ٤ظ٣َٗ َ٤ٜق ٍهْ 1.11.165رظخٍ٣ن 16
ٖٓ ً ١حُوؼيس 14 ( 1432أًظٞرَ ) 2011؛ حُـَ٣يس حَُٓٔ٤ش ػيى .5053 ٙ ،5987
-حُوخٗ ٕٞحُظ٘ظٍ ٢ٔ٤هْ 28.11حُٔظؼِن رٔـِْ حُٔٔظ٘خٍ ،ٖ٣حُٜخىٍ رظ٘ل ٌٙ٤ظ٣َٗ َ٤ٜق ٍهْ 1.11.172رظخٍ٣ن
١ً ٖٓ 24حُلـش ٞٗ 21 ( 1432كٔزَ ) 2011؛ حُـَ٣يس حَُٓٔ٤ش ػيى .5520 ٙ ،ٌٍَٓ 5997
-حُوخٍٗ ٕٞهْ 9.97حُٔظؼِن رٔيٗٝش حٗ٫ظوخرخص ،حُٜخىٍ رظ٘ل ٌٙ٤ظ٣َٗ َ٤ٜق ٍهْ 1.97.83رظخٍ٣ن ١ً ٖٓ 23
حُوؼيس 2( 1417أرَ)1997 َ٣؛ حُـَ٣يس حَُٓٔ٤ش ػيى 4470رظخٍ٣ن ١ً 24حُوؼيس 3( 1417أرَ،)1997 َ٣
ًٔ ،570 ٙخ طْ طـٝ َٙ٤٤طظٔ.ٚٔ٤
- 61حٗظَ حُٜخٖٓ حُٔ ٖٔ٠ك ٢حُل 111 َٜأػ.ٙ٬
- 72 -
اٌفصً 550
ٖٓ ػطَ ػٔي ح ٓزخَٗس اكي ٟحُؼزخىحص ،أ ٝحُلل٬ص حُي٤٘٣ش ،أ ٝطٔزذ ػٔيح ك ٢اكيحع
حٟطَحد ٖٓ ٗؤٗ ٚح٩ه ٍ٬رٜيٝثٜخ ٝٝهخٍٛخ٣ ،ؼخهذ رخُلزْ ٖٓ ٓظش أٗ َٜاُ ٠ػ٬ع
ٓ٘ٞحص ٝؿَحٓش ٖٓ ٓخثظ 62ٖ٤اُ ٠هٔٔٔخثش ىٍ.ْٛ
اٌفصً 555
ًَ ٖٓ ػَف رخػظ٘خه ٚحُي ٖ٣حٝ ،٢ٓ٬ٓ٩طـخ َٛرخ٩كطخٍ كٜٗ ٢خٍ ٍٓ٠خٕ ،كٌٓ ٢خٕ
ػٔ ،٢ٓٞى ٕٝػٌٍ َٗػ٣ ،٢ؼخهذ رخُلزْ ٖٓ ٗ َٜآُ ٠ظش أٗٝ َٜؿَحٓش ٖٓ حػ٘ ٢ػَ٘
آُ ٠خثش ٝػَ٘ ٖ٣ىٍٔٛخ.63
اٌفصً 551
ٖٓ طؼٔي اط٬ف ر٘خ٣خص أ ٝآػخٍ أ ٝأ٢ٗ ١ء ٓٔخ ٔ٣ظويّ ك ٢ػزخىس ٓخ ،أ ٝهَد ًُي أٝ
ُٞػ٣ ،ٚؼخهذ رخُلزْ ٖٓ ٓظش أٗ َٜاُ ٠ػ٬ع ٓ٘ٞحص ٝؿَحٓش ٖٓ ٓخثظ 64ٖ٤اُ ٠هٔٔٔخثش
ىٍ.ْٛ
- 73 -
اٌفصً 552
ًَ هخ ،ٝأٞٓ ٝظق ػٔ ،٢ٓٞأ ٝأكي ٍؿخٍ أٓ ٝل ٢ٟٞحُِٔطش أ ٝحُوٞس حُؼٔ٤ٓٞش
٣ؤَٓ أ٣ ٝزخَٗ ر٘لٔ ٚػٔ ٬طلٌٔ٤خٓ ،خٓخ رخُلَ٣خص حُ٘و٤ٜش أ ٝحُلوٞم حُ٤٘١ٞش ُٔٞح ٖ١أٝ
أًؼَ ٣ؼخهذ رخُظـَ٣ي ٖٓ حُلوٞم حُ٤٘١ٞش.
ٌُٖ اًح أػزض أٗ ٚطَٜف ر٘خء ػِ ٠أَٓ ٛخىٍ ٖٓ ٍإٓخث ٚكٓ ٢خىس طيهَ كٗ ٢طخم
حهظٜخٞ٣ٝ ْٜٛؿذ ػِ١ ٚ٤خػظ ،ْٜكبٗ٣ ٚظٔظغ رؼٌٍ ٓؼق ٖٓ حُؼوخدٝ ،ك ٌٙٛ ٢حُلخُش ططزن
حُؼوٞرش ػِ ٠حَُث ْ٤حٌُ ١أٛيٍ حٝ َٓ٧كي.ٙ
ٝاًح ًخٕ حُؼَٔ حُظلٌٔ ٢أ ٝحُٔٔخّ رخُلَ٣ش حُلَى٣ش هي حٍطٌذ أ ٝأَٓ رُ ٚـًَ ٝحط٢
أ ٝروٜي اٍٟخء أٞٛحء ٗو٤ٜش١ ،زوض حُؼوٞرش حُٔوٍَس ك ٢حُل 436 ٍٜٞاُ.440 ٠
اٌفصً 552
حُـ٘خ٣خص حُٔؼخهذ ػِٜ٤خ ك ٢حُل 225 َٜط٘ظؾ ػٜ٘خ ٓٔئ٤ُٝش ٓيٗ٤ش ٗو٤ٜش ػِ ٠ػخطن
َٓطٌزٜخ ًٔخ ط٘ظؾ ػٜ٘خ ٓٔئ٤ُٝش حُيُٝش ٓغ حكظلخظٜخ رخُلن ك ٢حَُؿٞع ػِ ٠حُـخٗ.٢
اٌفصً 557
ًَ ٓٞظق ػٔ ،٢ٓٞأ ٝأكي ٍؿخٍ حُوٞس حُؼٔ٤ٓٞش ،أٓ ٝل ٢ٟٞحُِٔطش حُؼخٓش حٌُِٔلٖ٤
رخَُ٘١ش حُو٠خث٤ش أ ٝح٩ىحٍ٣شَ٣ ،ك ٞأ َٜٔ٣ ٝحٓ٫ظـخرش ُطِذ ٝؿ ٚاُ ٢َٓ٣ ٚ٤اُ ٠اػزخص
كخُش حػظوخٍ طلٌٔ ٢ؿَٝ٘ٓ َ٤عٞٓ ،حء ك ٢حٌ٘ٓ٧ش أ ٝحُٔل٬ص حُٔوٜٜش ُ٬ػظوخٍ ،أٝ
ك ٢أٌٓ ١خٕ آهَ ٣ ُْٝويّ ىُ ٬٤ػِ ٠أٗ ٚهي أرِـ ٚاُ ٠حُِٔطش حَُثخٓ٤ش٣ ،ؼخهذ رخُظـَ٣ي ٖٓ
حُلوٞم حُ٤٘١ٞش.
اٌفصً 552
ًَ َٓ٘ف أ ٝكخٍّ كٓ ٢ـٖ أ ٝكٌٓ ٢خٕ ٓو٩ ٜٚهخٓش حُٔؼظوِ ،ٖ٤طِْٔ ٓؼظو٬
ري ٕٝحُٞػخثن حُوخٗ٤ٗٞش حُٔزٍَس ٌُُي١ ،زوخ ُِل ٖٓ 653 َٜحُٔٔطَس حُـ٘خث٤ش ،66أٍ ٝكٞ
طوي ْ٣حُٔؼظوَ اُ ٠حُِٔطخص أ ٝحٗ٧وخ ٙحٌُ ُْٜ ٖ٣حُلن كٍ ٢إ٣ظ١ ،ٚزوخ ٧كٌخّ حُلٍٜٞ
660اُ ٖٓ 662 ٠حُٔٔطَس حُـ٘خث٤شًُٝ ،67ي ىٝ ٕٝؿٞى أَٓ ٖٓ هخ ٢ٟحُظلو٤ن رٔ٘غ
ح٫طٜخٍ رخُٔؼظوَ ،أٍ ٝك ٞطويٓ ْ٣ـ٬ط ٚاُ ُْٜ ٖٓ ٠حُلن ك ٢ح٬١٫ع ػِٜ٤خ٣ ،ؼي َٓطٌزخ
68
ُـَٔ٣ش ح٫ػظوخٍ حُظلٌٔ٣ٝ ٢ؼخهذ رخُلزْ ٖٓ ٓظش أٗ َٜاُ٘ٓ ٠ظٝ ٖ٤ؿَحٓش ٖٓ ٓخثظٖ٤
اُ ٠هٔٔٔخثش ىٍ.ْٛ
- 74 -
اٌفصً 552
ًَ ػ ٞ٠ك ٢حُ٤ٜجش حُو٠خث٤ش ،أ ٝأكي ٟزخ ١حَُ٘١ش حُو٠خث٤ش ،ك ٢ؿ َ٤كخ٫ص
حُظِزْ٣ ،ؼٓ َ٤ظخرؼش أٜ٣ ٝيٍ أٞ٣ ٝهغ أَٓح ٖٓ أٝحَٓ حُظلو٤ن أ ٝكٌٔخ ،أ٣ ٝؼط ٢أَٓح
ربؿَحء حكظ٤خٟ ٢١ي ٗو٣ ٚظٔظغ رلٜخٗش ه٠خث٤شًُٝ ،ي هزَ إٔ ٣ل َٜػٍِ ٠كغ طِي
حُلٜخٗش رخُطَم حُوخٗ٤ٗٞش٣ ،ؼخهذ رخُظـَ٣ي ٖٓ حُلوٞم حُ٤٘١ٞش.
اٌفصً 511
ًَ هخ ٝأٞٓ ٝظق ػٔ ،٢ٓٞأ ٝأكي ٍؿخٍ أٓ ٝل ٢ٟٞحُِٔطش حُؼخٓش أ ٝحُوٞس
حُؼٔ٤ٓٞش ٣يهَ ،ر ٌٜٙحُٜلش ٌٖٔٓ ،أكي ح٧كَحىٍ ،ؿْ ػيّ ٍٟخث ،ٚك ٢ؿ َ٤ح٧كٞحٍ حُظ٢
هٍَٛخ حُوخٗ٣ ،ٕٞؼخهذ رخُلزْ ٖٓ ٗ َٜاُ٘ٓ ٠ش ٝؿَحٓش ٖٓ ٓخثظ 69ٖ٤اُ ٠هٔٔٔخثش ىٍ.ْٛ
ٝططزن أكٌخّ حُلوَس حُؼخٗ٤ش ٖٓ حُل 225 َٜػِ ٠حُـَٔ٣ش حُٔ٘ ٜٙٞػِٜ٤خ كٌٛ ٢ح
حُل.َٜ
اٌفصً 510
ًَ هخ ٝأٞٓ ٝظق ػٔ ،٢ٓٞأ ٝأكي ٍؿخٍ أٓ ٝل ٢ٟٞحُِٔطش أ ٝحُوٞس حُؼٔ٤ٓٞش
ٔ٣ظؼَٔ أػ٘خء ه٤خٓ ٚرٞظ٤لظ ٚأ ٝرٔزذ ه٤خٓ ٚرٜخ ،حُؼ٘ق ٟي حٗ٧وخ ٙأ٣ ٝؤَٓ رخٓظؼٔخُٚ
ريٓ ٕٝزٍَ َٗػ٣ ،٢ؼخهذ ػٌِٛ ٠ح حُؼ٘ق ،ػِ ٠كٔذ هطٍٞط١ ،ٚزوخ ٧كٌخّ حُلٍٜٞ
401آُ 403 ٠غ ط٘ي٣ي حُؼوٞرخص ػِ ٠حُ٘ل ٞح٥ط:٢
اًح ًخٗض حُـَٔ٣ش ؿ٘لش ٟزط٤ش أ ٝطؤى٣ز٤ش ،كبٕ حُؼوٞرش طٌٟ ٕٞؼق حُؼوٞرش حُٔوٍَس
ُظِي حُـ٘لش؛
اًح ًخٗض ؿ٘خ٣ش ٓؼخهزخ ػِٜ٤خ رخُٔـٖ ٖٓ هْٔ اُ ٠ػَ٘ ٓ٘ٞحص كبٕ حُؼوٞرش طٌٕٞ
حُٔـٖ ٖٓ ػَ٘ اُ ٠هْٔ ػَ٘س ٓ٘ش؛
اًح ًخٗض ؿ٘خ٣ش ٓؼخهزخ ػِٜ٤خ رخُٔـٖ ٖٓ ػَ٘ اُ ٠ػَ٘٘ٓ ٖ٣ش كبٕ حُؼوٞرش طٌٖٓ ٕٞ
ػَ٘ ٖ٣اُ ٠ػ٬ػ٘ٓ ٖ٤ش.70
71
اٌفصً 510-0
٣وٜي رخُظؼٌ٣ذ رٔلٌٛ ّٜٞح حُلَع ًَ ،كؼَ ٘٣ظؾ ػ٘ ٚأُْ أ ٝػٌحد ٗي٣ي ؿٔي ١أٝ
ٗلَٔ٣ ٢طٌز ٚػٔيح ٓٞظق ػٔ ٢ٓٞأ٣ ٝلَ ٝػِ ٚ٤أٞ٣ ٝحكن ػِ ٚ٤أٌٔ٣ ٝض ػ٘ ،ٚك ٢كن
ٗوُ ٚظو٣ٞل ٚأ ٝاٍؿخٓ ٚأ ٝاٍؿخّ ٗو ٚآهَ ػِ ٠ح٩ى٫ء رٔؼِٓٞخص أ ٝر٤خٗخص أٝ
- 75 -
حػظَحف رٜيف ٓؼخهزظ ٚػِ ٠ػَٔ حٍطٌز ٚأ٘٣ ٝظز ٚك ٢أٗ ٚحٍطٌز ٞٛ ٚأٗ ٝو ٚآهَ ،أٝ
ػ٘يٓخ ِ٣لن ٓؼَ ٌٛح ح ُْ٧أ ٝحُؼٌحد ٓ ١٧زذ ٖٓ حٓ٧زخد ٣و ّٞػِ ٠حُظٔ ِ٤٤أ٣خ ًخٕ ٗٞػ.ٚ
٣ ٫ٝؼظزَ طؼٌ٣زخ ح ُْ٧أ ٝحُؼٌحد حُ٘خطؾ ػٖ ػوٞرخص هخٗ٤ٗٞش أ ٝحُٔظَطذ ػٜ٘خ أ ٝحُُّٔ٬
ُٜخ.
اٌفصً 510-5
ى ٕٝح٩ه ٍ٬رخُؼوٞرخص حٗ٧ي٣ ،ؼخهذ رخُٔـٖ ٖٓ هْٔ اُ ٠هْٔ ػَ٘س ٓ٘ش
ٝؿَحٓش ٖٓ 10.000اُ 30.000 ٠ىٍٞٓ ًَ ْٛظق ػٔٓ ٢ٓٞخٍّ ػِٗ ٠و ٚحُظؼٌ٣ذ
حُٔ٘خٍ اُ ٚ٤ك ٢حُل 231-1 َٜأػ.ٙ٬
اٌفصً 510-1
ى ٕٝح٩ه ٍ٬رخُؼوٞرخص حٗ٧ي٣ ،ؼخهذ رخُٔـٖ ٖٓ ػَ٘ اُ ٠ػَ٘٘ٓ ٖ٣ش ٝؿَحٓش ٖٓ
20.000اُ 50.000 ٠ىٍ ْٛاًح حٍطٌذ حُظؼٌ٣ذ:
ٟ -ي هخ ٝأ ٝػ ٖٓ ٕٞأػٞحٕ حُوٞس حُؼٔ٤ٓٞش أٞٓ ٝظق ػٔ ٢ٓٞأػ٘خء ٓٔخٍٓظٚ
ُٜٔخٓ ٚأ ٝرٔ٘خٓزش ٓٔخٍٓظُٜ ٚخ؛
ٟ -ي ٗخٛي أٟ ٝل٤ش أَ١ ٝف ٓيٗ ٢رٔزذ اى٫ث ٚرظ٣َٜق أُ ٝظويٌٗ ٚٔ٣خ٣ش أٝ
٩هخٓظ ٚىػ ٟٞأُِ ٝلُِٞ٤ش ى ٕٝحُو٤خّ رٌُي؛
َ١ ٖٓ -ف ٓـٔٞػش ٖٓ حٗ٧وخ ٙرٜلظ ْٜكخػِ ٖ٤أ٘ٓ ٝخًٍٖ٤؛
ٓ -غ ٓزن حَٛ٩حٍ أ ٝرخٓظؼٔخٍ حُٔ٬ف أ ٝحُظٜي٣ي ر.ٚ
اٌفصً 510-5
٣ؼخهذ رخُٔـٖ حُٔئري:
-اًح حٍطٌذ حُظؼٌ٣ذ ٟي هخ َٛى٘ٓ 18 ٖٓ ٕٝش؛
-اًح حٍطٌذ ٟي ٗو٣ ٚؼخٟٗٝ ٖٓ ٢ؼ٤ش ٛؼزش رٔزذ ًزَ ٓ٘ ٚأ ٝرٔزذ َٓ ٝأٝ
اػخهش أ ٝرٔزذ ٗو ٚريٗ ٢أٗ ٝلٔ ٢ػِ ٠إٔ طٌ ٌٙٛ ٕٞحُٟٞؼ٤ش ظخَٛس أٓ ٝؼَٝكش ُيٟ
حُلخػَ؛
-اًح حٍطٌذ ٟي حَٓأس كخَٓ اًح ًخٕ كِٜٔخ ر٘٤خ أً ٝخٕ ٓؼَٝكخ ُي ٟحُلخػَ؛
-اًح ًخٕ ٓٔزٞهخ رخػظيحء ؿ٘ٔ ٢أٜٓ ٝلٞرخ ر ٚأ ٝطٌٛ ٙ٬ح ح٫ػظيحء.
ٝططزن ٗلْ حُؼوٞرش ك ٢كخُش ح٫ػظ٤خى ػِ ٠حٍطٌخد حُظؼٌ٣ذ .
- 76 -
اٌفصً 510-2
ى ٕٝح ٩ه ٍ٬رخُؼوٞرخص حٗ٧ي ،اًح ٗظؾ ػٖ حُظؼٌ٣ذ كوي ػ ٞ٠أ ٝرظَ ٙأ ٝحُلَٓخٕ ٖٓ
ٓ٘لؼظ ٚأ ٝػٔ ٠أ ٝػ ٍٞأ ٝأ ١ػخٛش ىحثٔش أهَ ٟكبٕ حُؼوٞرش طٌ ٕٞحُٔـٖ ٖٓ ػَ٘ اُ٠
ػَ٘٘ٓ ٖ٣ش.
ٝك ٢كخُش طٞكَ ٓزن حَٛ٩حٍ أ ٝحٓظؼٔخٍ حُٔ٬ف طٌ ٕٞحُؼوٞرش حُٔـٖ ٖٓ ػَٖ٘٣
اُ ٠ػ٬ػ٘ٓ ٖ٤ش .
اٌفصً 510-2
ى ٕٝح٩ه ٍ٬رخُؼوٞرخص حٗ٧ي ًَ ،طؼٌ٣ذ ٗظؾ ػ٘ٞٓ ٚص ى٤ٗ ٕٝش اكيحػ٣ ٚؼخهذ ػِٚ٤
رخُٔـٖ ٖٓ ػَ٘٘ٓ ٖ٣ش اُ ٠ػ٬ػ٘ٓ ٖ٤ش.
ٝك ٢كخُش طٞكَ ٓزن حَٛ٩حٍ أ ٝحٓظؼٔخٍ حُٔ٬ف طٌ ٕٞحُؼوٞرش حُٔـٖ حُٔئري.
اٌفصً 510-7
ك ٢ؿٔ٤غ حُلخ٫ص حُٔ٘ ٜٙٞػِٜ٤خ ك ٢حُل 231-2 ٖٓ ٍٜٞاُ٣ 231-6 ٠ـذ ػِ٠
حُٔلٌٔش إٔ طؤَٓ ،اًح كٌٔض رؼوٞرش ؿ٘ل٤ش رلَٓخٕ حُٔلٌ ّٞػُِٔ ٚ٤يس طظَحٝف ر٘ٓ ٖ٤ظٖ٤
ٝػَ٘ ٓ٘ٞحص ٖٓ ٓٔخٍٓش كن أ ٝػيس كوٞم ٖٓ حُلوٞم حُ٤٘١ٞش أُٔ ٝيٗ٤ش أ ٝحُؼخثِ٤ش
حُٔ٘ ٜٙٞػِٜ٤خ ك ٢حُلٌٛ ٖٓ 26 َٜح حُوخٗ. ٕٞ
اٌفصً 510-2
٣ـذ ػِ ٠حُٔلٌٔش ك ٢ؿٔ٤غ حُلخ٫ص حُٔ٘ ٜٙٞػِٜ٤خ ك ٢حُل 231-2 ٖٓ ٍٜٞاُ٠
231-6اًح كٌٔض رخُٔئحهٌس إٔ طؤَٓ:
-رٜٔخىٍس ح٤ٗ٧خء ٝح٧ىٝحص حُٔٔظؼِٔش ك ٢حٍطٌخد حُظؼٌ٣ذ؛
-رَ٘٘ حُلٌْ ٝرظؼِ٤و١ ٚزوخ ُٔوظ٤٠خص حُلٌٛ ٖٓ 48 َٜح حُوخٗ.ٕٞ
اٌفصً 515
ًَ ٓٞظق ػٔ ،٢ٓٞأ ٝأكي أػٞحٕ حُلٌٓٞش أ ٝحُٔٔظويٓ ٖ٤ك ٢اىحٍس حُزَ٣ي أ٬ًٝ ٝثٜخ
٣لظق أ٣ ٝوظِْ أ٣ ٝزيى ٍٓخثَ ػٜي رٜخ آُِٜ ٠لش حُزَ٣ي ،أ َٜٔ٣ ٝكظلٜخ أ ٝحهظٜٓ٬خ أٝ
طزي٣يٛخ٣ ،72ؼخهذ رخُلزْ ٖٓ ػ٬ػش أٗ َٜاُ ٠هْٔ ٓ٘ٞحص ٝؿَحٓش ٖٓ ٓخثظ 73ٖ٤اُ ٠أُق
ىٍ.ْٛ
- 72ظ٣َٗ َ٤ٜق ٛخىٍ كٍ 3 ٢ؿذ ٘٣ 28( 1343خ )1925 َ٣رخُٔ٘غ حُٔظؼِن رخٍٓ٩خُ٤خص حُزَ٣ي٣ش؛ حُـَ٣يس
حَُٓٔ٤ش ػيى 643رظخٍ٣ن ٍ 3ؿذ 17( 1343كزَح.308 ٙ ،)1925 َ٣
- 73حٗظَ حُٜخٖٓ حُٔ ٖٔ٠ك ٢حُل 111 َٜأػ.ٙ٬
- 77 -
٣ٝؼخهذ ر٘لْ حُؼوٞرش ًَ ٓٔظويّ أ٩ َ٤ًٝ ٝىحٍس حُزَم اًح حهظِْ أ ٝريى رَه٤ش أٝ
أًحع ٓلظ٣ٞخطٜخ.
٣ٝلَّ َٓطٌذ حُـَٔ٣ش ،ػٝ٬س ػًُِ ٠يٓ ٖٓ ،زخَٗس ؿٔ٤غ حُٞظخثق حُؼخٓش أٝ
حُويٓخص حُؼٔ٤ٓٞش ُٔيس ٫طوَ ػٖ هْٔ ٓ٘ٞحص ٫ٝطِ٣ي ػِ ٠ػَ٘.
- 78 -
اٌفصً 512
ٍؿخٍ حُو٠خء ٝحُٔٞظل ٕٞحُؼٔ ٕٞ٤ٓٞحٌُ٣ ٖ٣وٍَ ،ٕٝر٘خء ػِ ٠طلخ ْٛر ،ْٜ٘٤طويْ٣
حٓظوخُظ ْٜروٜي ٓ٘غ أ ٝطٞه٤ق ٓ َ٤حُؼيحُش أِٜٓ َ٤ٓ ٝلش ػخٓش٣ ،ؼخهز ٕٞرخُظـَ٣ي ٖٓ
حُلوٞم حُ٤٘١ٞش.
- 79 -
74
اٌفشع اٌثاٌث :فً االختالط واٌغذس اٌزي ٌشتىثه اٌّىظفىْ اٌؼّىٍِىْ
(حُل)247 – 241 ٍٜٞ
اٌفصً 550
٣ؼخهذ رخُٔـٖ ٖٓ هْٔ اُ ٠ػَ٘٘ٓ ٖ٣ش ٝرـَحٓش ٖٓ هٔٔش آ٫ف آُ ٠خثش أُق
ىٍ ًَ ْٛهخ ٝأٞٓ ٝظق ػٔ ٢ٓٞريى أ ٝحهظِْ أ ٝحكظـِ ري ٕٝكن أ ٝأهل ٠أٓٞح ٫ػخٓش
أ ٝهخٛش أ٘ٓ ٝيحص طوٓ ّٞوخٜٓخ أ ٝكــخ أ ٝػوٞىح أ٘ٓ ٝو٫ٞص ٟٓٞٞػش طلض ٣ي ٙرٔوظ٠٠
ٝظ٤لظ ٚأ ٝرٔززٜخ.
كبًح ًخٗض ح٤ٗ٧خء حُٔزيىس أ ٝحُٔوظِٔش أ ٝحُٔلظـِس أ ٝحُٔولخس طوَ هٔ٤ظٜخ ػٖ ٓخثش أُق
ىٍ ،ْٛكبٕ حُـخٗ٣ ٢ؼخهذ رخُلزْ ٖٓ ٓ٘ظ ٖ٤اُ ٠هْٔ ٓ٘ٞحصٝ ،رـَحٓش ٖٓ أُل ٖ٤اُ٠
هٔٔ ٖ٤أُق ىٍ.75ْٛ
اٌفصً 555
ًَ هخ ٝأٞٓ ٝظق ػٔ ٢ٓٞأطِق أ ٝريى ٓٔظ٘يحص أ ٝكــخ أ ٝػوٞىح أ٘ٓ ٝو٫ٞص
أإطٖٔ ػِٜ٤خ رٜلظ ٚطِي ،أٝ ٝؿٜض اُ ٚ٤رٔزذ ٝظ٤لظًٝ ،ٚخٕ ًُي رٔٞء ٗ٤ش أ ٝروٜي
حَٟ٩حٍ ،كبٗ٣ ٚؼخهذ رخُٔـٖ ٖٓ هْٔ اُ ٠ػَ٘ ٓ٘ٞحص.
– 74ط٘ ٚحُٔخىس ٖٓ 260-1هخٗ ٕٞحُٔٔطَس حُـ٘خث٤ش ػِ ٠أٗ" :ٚحٓظؼ٘خء ٖٓ هٞحػي ح٫هظٜخ ٙحُٜٔ٘ٙٞ
ػِٜ٤خ كٌٛ ٢ح حُلَع طوظ ٚأهٔخّ حُـَحثْ حُٔخُ٤ش رٔلخًْ حٓ٫ظج٘خف حُٔليىس ٝحُٔؼ٘٤ش ىٝحثَ ٗلًٛٞخ رَٔٓ،ّٞ
رخُ٘ظَ ك ٢حُـ٘خ٣خص حُٔ٘ ٜٙٞػِٜ٤خ ك ٢حُل 241 ٖٓ ٍٜٞاُ ٖٓ 256 ٠حُوخٗ ٕٞحُـ٘خثًٌٝ ٢ح حُـَحثْ حُظ٫ ٢
ٌٖٔ٣كِٜٜخ ػٜ٘خ أ ٝحَُٔطزطش رٜخ ".حُوخٍٗ ٕٞهْ 36.10رظـٝ َ٤٤طظٔ ْ٤حُوخٍٗ ٕٞهْ 22.01حُٔظؼِن رخُٔٔطَس
حُـ٘خث٤ش ،حُٜخىٍ رظ٘ل ٌٙ٤ظ٣َٗ َ٤ٜق ٍهْ 1.11.150رظخٍ٣ن ٠ٍٓ ٖٓ 16خٕ 17( 1432أؿٔطْ )2011؛
حُـَ٣يس حَُٓٔ٤ش ػيى 5975رظخٍ٣ن ٞٗ ٖٓ 6حٍ ٓ 5( 1432زظٔزَ .4390 ٙ ،)2011
حُـي ٍٝحُِٔلن رخٍَُٔٓ ّٞهْ ٛ 2.11.445خىٍ ك ١ً 7 ٢حُلـش ٞٗ 4( 1432كٔزَ )2011
رظلي٣ي ػيى ٓلخًْ حٓ٫ظج٘خف حُٔليػش رٜخ أهٔخّ ُِـَحثْ حُٔخُ٤ش ٝطؼ ٖ٤٤ىٝحثَ ٗلًٛٞخ.
ىٝحثَ ٗلٓ ًٞلخًْ حٓ٫ظج٘خف ٓلخًْ حٓ٫ظج٘خف حُٔليػش رٜخ أهٔخّ
حَُرخ – ١حُو٘٤طَس – ٘١ـش -ططٞحٕ حَُرخ١
حُيحٍ حُز٠٤خء – ٓطخص – حُـي٣يس – هَ٣زٌش – رٍ٘٬ٓ ٢ حُيحٍ حُز٠٤خء
كخّ – ٌٓ٘خّ – حَُٗ٤ي٣ش – طخُس – حُلٔٔ٤ش – حُ٘خٝ - ٍٟٞؿيس كخّ
َٓحًٖ – آٓلٍُٝ – ٢حُحص – أًخى - َ٣حُؼٕٞ٤ َٓحًٖ
حُـَ٣يس حَُٓٔ٤ش ػيى 5995رظخٍ٣ن ًٝ 17حُلـش ٞٗ 14( 1432كٔزَ .5415 ٙ ،)2011
– 75طْ طـٌٛ َ٤٤ح حُل َٜرٔوظ ٠٠حُٔخىس ح ٖٓ ٠ُٝ٧حُزخد ح ٖٓ ٍٝ٧حُوخٍٗ ٕٞهْ 79.03حُٔظؼِن رظـٝ َ٤٤طظْٔ٤
ٓـٔٞػش حُوخٗ ٕٞحُـ٘خثٝ ٢رلٌف حُٔلٌٔش حُوخٛش ُِؼيٍ ،حُٜخىٍ رظ٘ل ٌٙ٤ظ٣َٗ َ٤ٜق ٍهْ 1.04.129رظخٍ٣ن
ٍ ٖٓ 29ؿذ ٓ 15( 1425زظٔزَ )2004؛ حُـَ٣يس حَُٓٔ٤ش ػيى 5248رظخٍ٣ن كخطق ٗؼزخٕ ٓ 16( 1425زظٔزَ
.3372 ٙ ،)2004
- 80 -
76
اٌفصً ِ 555ىشس
ًَ أٛخٍ هطٛ َ٤خىٍ ػٖ هخ ٝأٞٓ ٝظق ػٔٗ ،٢ٓٞظؾ ػ٘ ٚحٍطٌخد أكي ح٧كؼخٍ
حُٔ٘ ٜٙٞػِٜ٤خ ك ٢حُلَ١ ٖٓ ،242 ٝ 241 ٖ٤ِٜف حُـ٣ ،َ٤ؼخهذ ػِ ٚ٤رخُلزْ ٖٓ َٜٗ
ٝحكي آُ ٠ظش أٗٝ َٜرـَحٓش ٖٓ أُل ٢ىٍ ْٛاُ ٠ػَ٘ ٖ٣أُق ىٍ ْٛأ ٝاكيٛ ٟخطٖ٤
حُؼوٞرظ.ٖ٤
ط٠خػق حُؼوٞرش اًح طـخُٝص هٔ٤ش ح٤ٗ٧خء حُٔزيىس أ ٝحُٔوظِٔش أ ٝحُٔلظـِس أ ٝحُٔولخس
ٓخثش أُق ىٍ.ْٛ
اٌفصً 551
٣ؼي َٓطٌزخ ُِـيٍ٣ٝ ،ؼخهذ رخُلزْ ٖٓ ٓ٘ظ ٖ٤اُ ٠هْٔ ٝرـَحٓش ٖٓ هٔٔش آ٫ف اُ٠
ٓخثش أُق ىٍ ًَ ،ْٛهخ ٝأٞٓ ٝظق ػِٔ١ ٢ٓٞذ أ ٝطِو ٠أ ٝكَ ٝأٝحَٓ رظلٓ َ٤ٜخ ٣ؼِْ
أٗ ٚؿٔٓ َ٤ظلن أ ٝأٗ٣ ٚظـخ ُٝحُٔٔظلنٞٓ ،حء ُ٪ىحٍس حُؼخٓش أ ٝح٧كَحى حٌُ٣ ٖ٣لَٜ
ُلٔخر ْٜأُ٘ ٝلٔ ٚهخٛش.
ط٠خػق حُؼوٞرش اًح ًخٕ حُٔزِؾ ٣لٞم ٓخثش أُق ىٍ977ْٛ
اٌفصً 555
٣ؼخهذ رخُؼوٞرخص حُٔوٍَس ك ٢حُل َٜحُٔخرنِٓ ١ً ًَ ،طش ػخٓش أَٓ رظل َ٤ٜؿزخ٣خص
ٓزخَٗس أ ٝؿٓ َ٤زخَٗس ُْ ٣وٍَٛخ حُوخًٌُٗٝ ٕٞي ًَ ٓٞظق ػٔ ٢ٓٞأػي هٞحثْ حُظل َ٤ٜأٝ
رخَٗ حٓظو ٙ٬طِي حُـزخ٣خص.
ٝططزن ٗلْ حُؼوٞرخص ػِ ١ًٝ ٠حُِٔطش حُؼٔ٤ٓٞش أ ٝحُٔٞظل ٖ٤حُؼٔ ٖ٤٤ٓٞحٌُٖ٣
٘ٔ٣ل ،ٕٞري ٕٝإً ٖٓ حُوخٗ ٕٞرؤٓ ١٧ٝ ٌَٗ ١زذ ًخٕ ،اػلخء أ ٝطـخُٝح ػٖ ٝؿ٤زش أٝ
٣َٟزش أ ٍْٓ ٝػ خّ أٓ ِٕٞٔٔ٣ ٝـخٗخ ٓل٫ٜٞص ٓئٓٔخص حُيُٝش؛ أٓخ حُٔٔظل٤ي ٖٓ ًُي
ك٤ؼخهذ ًٔ٘خٍى.
اٌفصً 552
ًَ ٓٞظق ػٔ ٢ٓٞأهٌ أ ٝطِو ٠أ٣ش كخثيس ك ٢ػوي أ ٝىُ٫ش أٓ ٝئٓٔش أ ٝحٓظـٍ٬
ٓزخَٗ ٣ظ ٠ُٞاىحٍط ٚأ ٝحَٗ٩حف ػِ٤ًِ ،ٚ٤خ أ ٝؿِث٤خ ،أػ٘خء حٍطٌخر ٚحُلؼَٞٓ ،حء هخّ رٌُي
َٛحكش أ ٝرؼ َٔ ١ٍٞٛأ ٝرٞحٓطش ؿ٣ ،َٙ٤ؼخهذ رخُٔـٖ ٖٓ هْٔ ٓ٘ٞحص اُ ٠ػَ٘
ٓ٘ٞحص ٝرـَحٓش ٖٓ هٔٔش آ٫ف آُ ٠خثش أُق ىٍ.ْٛ
- 76طْ طؼيٝ َ٣طظٔ ْ٤حُلَػ ٖ٤حُؼخُغ ٝحَُحرغ ٖٓ حُـِء ح ٖٓ ٍٝ٧حٌُظخد حُؼخُغ ٖٓ ٓـٔٞػش حُوخٗ ٕٞحُـ٘خث٢
رٔوظ ٠٠حُٔخىس حُلَ٣يس ٖٓ حُوخٍٗ ٕٞهْ 94.13حُٜخىٍ رظ٘ل ٌٙ٤حُظ َ٤ٜحَُ٘٣ق ٍهْ 1.13.73رظخٍ٣ن ٖٓ 18
ٍٓ٠خٕ )2013 ٞ٤ُٞ٣ 27( 1434؛ حُـَ٣يس حَُٓٔ٤ش ػيى 6177رظخٍ٣ن ٞٗ 4حٍ 12( 1434أؿٔطْ ،)2013
.5736 ٙ
– 77طْ طـٝ َ٤٤طظٌٔٛ ْ٤ح حُل َٜرٔوظ ٠٠حُٔخىس حُؼخٗ٤ش ٖٓ حُزخد ح ٖٓ ٍٝ٧حُوخٍٗ ٕٞهْ 79.03حُٔظؼِن رظـَ٤٤
ٝطظٔٓ ْ٤ـٔٞػش حُوخٗ ٕٞحُـ٘خثٓ ،٢خُق حًٌَُ.
- 81 -
ٝططزن ٗلْ حُؼوٞرش ػِٞٓ ًَ ٠ظق ػخّ ك َٜػِ ٠كخثيس ٓخ ك ٢ػِٔ٤ش ًِق رظَٔ٤٤
حُيكغ أ ٝربؿَحء حُظٜل٤ش ر٘ؤٜٗخ.
اًح ًخٗض هٔ٤ش حُلخثيس حُظ ٢طْ حُل ٍٜٞػِٜ٤خ طوَ ػٖ ٓخثش أُق ىٍ ْٛكبٕ حُـخٗ٣ ٢ؼخهذ
رخُلزْ ٖٓ ٓ٘ش اُ ٠هْٔ ٓ٘ٞحص ٝرـَحٓش ٖٓ أُل ٢ىٍ ْٛاُ ٠هٔٔ ٖ٤أُق ىٍ.78ْٛ
اٌفصً 552
ططزن أكٌخّ حُل َٜحُٔخرن ػِ ٠حُٔٞظق حُؼٔ ٢ٓٞه ٍ٬هْٔ ٓ٘ٞحص رؼي حٗظٜخء
ٝظ٤لظ ،ٚأ ٣خ ًخٗض ً٤ل٤ش ٌٛح حٗ٫ظٜخءًُٝ ،ي كٔ٤خ ػيح حُلخُش حُظ ٌٕٞ٣ ٢هي ك َٜكٜ٤خ ػِ٠
حُلخثيس ػٖ ٣َ١ن حَُٔ٤حع.
اٌفصً 557
ك ٢كخُش حُلٌْ رؼوٞرش ؿ٘ل٤ش كو١ ،٢زوخ ُلٌٛ ٍٜٞح حُلَع ،كبٕ َٓطٌذ حُـَٔ٣ش ٌٖٔ٣
ػٝ٬س ػًُِ ٠ي ،إٔ ٣لٌْ ػِ ٚ٤رخُلَٓخٕ ٖٓ ٝحكي أ ٝأًؼَ ٖٓ حُلوٞم حُٔ٘ ٜٙٞػِٜ٤خ ك٢
حُلًُٝ 40 َٜي ُٔيس ٫طوَ ػٖ هْٔ ٓ٘ٞحص ٫ٝطِ٣ي ػِ ٠ػَ٘ ٣ٝـ ُٞإٔ ٣لٌْ ػِٚ٤
أ٠٣خ رخُلَٓخٕ ٖٓ ط ٠ُٞحُٞظخثق أ ٝحُويٓخص حُؼخٓش ٓيس ٫طِ٣ي ػِ ٠ػَ٘ ٓ٘ٞحص.
ك ٢كخُش حُلٌْ رؼوٞرش ١زوخ ً ُِلوَس ح ٖٓ ٠ُٝ٧حُلٝ ،241 َٜحُلوَط ٖ٤حٝ ٠ُٝ٧حُؼخٗ٤ش
ٖٓ حُل 245 َٜأػ٣ ،ٙ٬ـذ إٔ ٣لٌْ رٜٔخىٍس حٞٓ٧حٍ ٝحُو ْ٤حُٔ٘وُٞش ٝحُٔٔظٌِخص
ٝحُؼخثيحص ُلخثيس حُيُٝش آخ ًِ٤خ ً أ ٝؿِث٤خًًُٝ ،ي اًح ًخٗض ٓظلِٜش ٖٓ حٍطٌخد حُـَٔ٣شٖٓ ،
٣ي أٗ ١وً ٚخٕ ٝأ٣خ ً ًخٕ حُٔٔظل٤ي ٜٓ٘خ.
طٔظي حُٜٔخىٍس ١زوخ ً ُِلوَس حُؼخٗ٤ش ٖٓ ٌٛح حُل َٜآُ ًَ ٠خ ٓ ٞٛظل ٖٓ َٜحٍطٌخد
حُـَحثْ حُٔ٘ ٜٙٞػِٜ٤خ ك ٢حُلٌٛ ٖٓ 245ٝ 244ٝ 243ٝ 242 ٍٜٞح حُوخٗ٣ ٖٓ ،ٕٞي أ١
ٗوً ٚخٕ ٝأ٣خ ً ًخٕ حُٔٔظل٤ي ٜٓ٘خ.79
- 82 -
80
اٌفشع اٌشاتغ :فً اٌششىج واعتغالي إٌفىر
(حُل)256 – 248 ٍٜٞ
81
اٌفصً 552
٣ؼي َٓطٌزخ ُـَٔ٣ش حَُٗٞس ٣ٝؼخهذ رخُلزْ ٖٓ ٓ٘ظ ٖ٤اُ ٠هْٔ ٓ٘ٞحص ٝرـَحٓش ٖٓ
هٔٔش آ٫ف ىٍ ْٛآُ ٠خثش أُق ىٍِ١ ٖٓ ْٛذ أ ٝهزَ ػَٟخ أٝ ٝػيح أِ١ ٝذ أ ٝطِْٔ ٛزش
أٛ ٝي٣ش أ ٝأ٣ش كخثيس أهَ ٖٓ ٟأؿَ:
- 1حُو٤خّ رؼَٔ ٖٓ أػٔخٍ ٝظ٤لظ ٚرٜلظ ٚهخ٤ٟخ أٞٓ ٝظلخ ػٔ٤ٓٞخ أٓ ٝظ٤ُٞخ ًَِٓح
ٗ٤خر٤خ أ ٝحٓ٫ظ٘خع ػٖ ٌٛح حُؼَٔٞٓ ،حء ًخٕ ػَٔٝ٘ٓ ٬ػخ أ ٝؿَٝ٘ٓ َ٤ع١ ،خُٔخ أٗ ٚؿَ٤
َٓ٘ ١ٝرؤؿًٌَُٝ .ي حُو٤خّ أ ٝحٓ٫ظ٘خع ػٖ أ ١ػَٔ ُٞٝأٗ ٚهخٍؽ ػٖ حهظٜخٛخطٚ
حُ٘و٤ٜش ا ٫إٔ ٝظ٤لظِٜٓ ٚظ ٚأً ٝخٕ ٖٓ حٌُٖٔٔ إٔ طٔ.ِٜٚ
- 2اٛيحٍ هَحٍ أ ٝاريحء ٍأُِٜٔ ١لش ٗو ٚأٟ ٝيًُٝ ،ٙي رٜلظ ٚكٌٔخ أ ٝهزَ٤ح
ػ٘٤ظ ٚحُِٔطش ح٩ىحٍ٣ش أ ٝحُو٠خث٤ش أ ٝحهظخٍ ٙحَ١٧حف.
- 3حٗ٫ل٤خُ ُٜخُق أكي حَ١٧حف أٟ ٝيًُٝ ،ٙي رٜلظ ٚأكي ٍؿخٍ حُو٠خء أٝ
حُٔلِل ٖ٤أ ٝأكي أػ٠خء ٤ٛجش حُٔلٌٔش.
- 4اػطخء ٜٗخىس ًخًرش رٞؿٞى أ ٝػيّ ٝؿٞى َٓ ٝأ ٝػخٛش أ ٝكخُش كَٔ أ ٝطويْ٣
ر٤خٗخص ًخًرش ػٖ أ َٝٓ َٛأ ٝػخٛش أ ٝػٖ ٓزذ ٝكخس ًُٝي رٜلظ١ ٚز٤زخ أ ٝؿَحكخ أٝ
١ز٤ذ أٓ٘خٕ أُٞٓ ٝيس.
اًح ًخٗض هٔ٤ش حَُٗٞس ط لٞم ٓخثش أُق ىٍ ْٛطٌ ٕٞحُؼوٞرش حُٔـٖ ٖٓ هْٔ ٓ٘ٞحص اُ٠
ػَ٘ ٓ٘ٞحص ٝحُـَحٓش ٖٓ ٓخثش أُق ىٍ ْٛاُ ٕٞ٤ِٓ ٠ىٍ ،ْٛى ٕٝإٔ طوَ هٔ٤ظٜخ ػٖ هٔ٤ش
حَُٗٞس حُٔويٓش أ ٝحُٔؼَٟٝش.
82
اٌفصً 552
٣ؼي َٓطٌزخ ُـَٔ٣ش حَُٗٞس٣ٝ ،ؼخهذ رخُلزْ ٖٓ ٓ٘ش اُ ٠ػ٬ع ٓ٘ٞحص ٝرـَحٓش ٖٓ
هٔٔش آ٫ف ىٍ ْٛآُ ٠خثش أُق ىٍْٛ؛ ًَ ػخَٓ أٔٓ ٝظويّ أ ًَٞٓ ٝرؤؿَ أ ٝرٔوخرَٖٓ ،
أٞٗ ١ع ًخٕ ِ١ذ أ ٝهزَ ػَٟخ أٝ ٝػيح ،أِ١ ٝذ أ ٝطِْٔ ٛزش أٛ ٝي٣ش أ ٝػُٔٞش أ ٝهٜٔخ
أٌٓ ٝخكؤسٓ ،زخَٗس أ ٝػٖ ٣َ١ن ،٢٤ٓٝىٞٓ ٕٝحكوش ٓويٝ ٚٓٝى ٕٝػًُِٔٝ ،ٚي ٖٓ أؿَ
- 83 -
حُو٤خّ رؼَٔ أ ٝحٓ٫ظ٘خع ػٖ ػَٔ ٖٓ أػٔخٍ هيٓظ ٚأ ٝػَٔ هخٍؽ ػٖ حهظٜخٛخط ٚحُ٘و٤ٜش
ٌُٖٝهيٓظِٜٓ ٚظ ٚأً ٝخٕ ٖٓ حٌُٖٔٔ إٔ طٔ.ِٜٚ
اًح ًخٗض هٔ٤ش حَُٗٞس طلٞم ٓخثش أُق ىٍ ْٛطٌ ٕٞػوٞرش حُٔـٖ ٖٓ هْٔ ٓ٘ٞحص اُ٠
ػَ٘ ٓ٘ٞحصٝ ،حُـَحٓش ٖٓ ٓخثش أُق ىٍ ْٛاُ ٕٞ٤ِٓ ٠ىٍ ،ْٛى ٕٝإٔ طوَ هٔ٤ظٜخ ػٖ هٔ٤ش
حَُٗٞس حُٔويٓش أ ٝحُٔؼَٟٝش.
اٌفصً 521
٣ؼي َٓطٌزخ ُـَٔ٣ش حٓظـ ٍ٬حُ٘ل٣ٝ ،ًٞؼخهذ رخُلزْ ٖٓ ٓ٘ظ ٖ٤اُ ٠هْٔ ٓ٘ٞحص
ٝرـَحٓش ٖٓ هٔٔش آ٫ف آُ ٠خثش أُق ىٍِ١ ٖٓ ،83ْٛذ أ ٝهزَ ػَٟخ أٝ ٝػيح ،أِ١ ٝذ
أ ٝطِْٔ ٛزش أٛ ٝي٣ش أ ٝأ٣ش كخثيس أهَ ٖٓ ،ٟأؿَ طٌٔٗ ٖ٤و ٚأٓ ٝلخُٝش طٌٖٔٓ ،ٚ٘٤
حُل ٍٜٞػِٓٝ ٠خّ أ٘٤ٗ ٝخٕ أٍ ٝطزش َٗك٤ش أٌٓ ٝخكؤس أ ًَِٓ ٝأٝ ٝظ٤لش أ ٝهيٓش أ ٝأ٣ش
ِٓ٣ش أهَ ٟطٔ٘لٜخ حُِٔطش حُؼٔ٤ٓٞش أٛ ٝلوش أَٝ٘ٓ ٝع أ ٝأٍ ١رق ٗخطؾ ػٖ حطلخم ٣ؼوي ٓغ
حُِٔطش حُؼٔ٤ٓٞش أٓ ٝغ اىحٍس ٟٓٞٞػش طلض اَٗحكٜخٝ ،رٜلش ػخٓش حُل ٍٜٞػِ ٠هَحٍ
ُٜخُل ٖٓ ٚطِي حُِٔطش أ ٝح٩ىحٍسٔٓ ،ظـ ٬رٌُي ٗل ًٙٞحُلو٤و ٢أ ٝحُٔلظَ.ٝ
ٝاًح ًخٕ حُـخٗ ٢هخ٤ٟخ أٞٓ ٝظلخ ػخٓخ أٓ ٝظ٤ُٞخ ًَِٓح ٗ٤خر٤خ ،كبٕ حُؼوٞرش طَكغ اُ٠
حُ٠ؼق.
اٌفصً 520
ٖٓ حٓظؼَٔ ػ٘لخ أ ٝطٜي٣يح ،أ ٝهيّ ٝػيح أ ٝػَٟخ أٛ ٝزش أٛ ٝي٣ش أ ٝأ٣ش كخثيس أهَٟ
ٌُ٣ ٢ل َٜػِ ٠حُو٤خّ رؼَٔ أ ٝحٓ٫ظ٘خع ػ ٖ ػَٔ أ ٝػِ٣ِٓ ٠ش أ ٝكخثيس ٓٔخ أٗ َ٤اُ ٚ٤ك٢
حُل 243 ٍٜٞاًٌُُٝ ،250 ٠ي ٖٓ حٓظـخد ُطِذ ٍٗٞس ُٞٝري ٕٝأ ١حهظَحف ٖٓ ؿخٗز،ٚ
٣ؼخهذ ر٘لْ حُؼوٞرخص حُٔوٍَس ك ٢طِي حُلٞٓ ،ٍٜٞحء أًخٕ ًَُ٪ح ٙأَُِٞٗ ٝس ٗظ٤ـش أّ .٫
اٌفصً 525
اًح ًخٕ حُـَ ٖٓ ٝحَُٗٞس أ ٝحٓظـ ٍ٬حُ٘ل ٞٛ ًٞحُو٤خّ رؼَٔ ٌٕٞ٣ؿ٘خ٣ش ك ٢حُوخٗ،ٕٞ
كبٕ حُؼوٞرش حُٔوٍَس ُظِي حُـ٘خ٣ش ططزن ػَِٓ ٠طٌذ حَُٗٞس أ ٝحٓظـ ٍ٬حُ٘ل.ًٞ
اٌفصً 521
اًح ًخٗض ٍٗٞس أكي ٍؿخٍ حُو٠خء أ ٝح٧ػ٠خء حُٔلِل ٖ٤أ ٝه٠خس حُٔلٌٔش هي أىص اُ٠
ٛي ٍٝكٌْ رؼوٞرش ؿ٘خ٣ش ٟي ٓظ ،ْٜكبٕ ٌٙٛحُؼوٞرش ططزن ػَِٓ ٠طٌذ ؿَٔ٣ش حَُٗٞس.
- 84 -
اٌفصً 525
ًَ هخ ٝأ ٝكخًْ اىحٍ ١طلُٜ ِ٤خُق أكي حَ١٧حف ٓٔخ٧س ُ ،ٚأ ٝطلٟ ِ٤ي ٙػيحٝس
ُ٣ ،ٚؼخهذ رخُلزْ ٖٓ ٓظش أٗ َٜاُ ٠ػ٬ع ٓ٘ٞحص ٝؿَحٓش ٖٓ هٔٔش آ٫ف اُ ٠هٔٔ ٖ٤أُق
ىٍ.84ْٛ
اٌفصً 522
٣ ٫ـٓ ُٞطِوخ إٔ طَى اُ ٠حَُحٗ ٢ح٤ٗ٧خء حُظ ٢هيٜٓخ ٫ٝهٔ٤ظٜخ ،رَ ٣ـذ إٔ ٣لٌْ
رٜٔخىٍطٜخ ٝطٌِٜٔ٤خ ُوِ٘٣ش حُيُٝش ،رخٓظؼ٘خء حُلخُش حُٔ٘ ٜٙٞػِٜ٤خ ك ٢حُل256-1 َٜ
أٓلِ.ٚ
طٔظي حُٜٔخىٍس آُ ًَ ٠خ ٓ ٞٛظل ٖٓ َٜحٍطٌخد حُـَحثْ حُٔ٘ ٜٙٞػِٜ٤خ ك٢
حُلٌٛ ٖٓ 250ٝ 249ٝ 248 ٍٜٞح حُوخٗ٣ ٖٓ ،ٕٞي أٗ ١وً ٚخٕ ٝأ٣خ ً ًخٕ حُٔٔظل٤ي ٓ٘.85ٚ
اٌفصً 522
ك ٢حُلخ٫ص حُظ ٢طٌ ٕٞكٜ٤خ حُؼوٞرش حُٔوٍَس١ ،زوخ ٧كي كٌٛ ٍٜٞح حُلَع ػوٞرش ؿ٘ل٤ش
كو٣ ،٢ـ ُٞأ٠٣خ إٔ ٣لٌْ ػَِٓ ٠طٌذ حُـَٔ٣ش رخُلَٓخٕ ٖٓ ٝحكي أ ٝأًؼَ ٖٓ حُلوٞم
حُٔ٘خٍ اُٜ٤خ ك ٢حُل ٖٓ 40 َٜهْٔ ٓ٘ٞحص اُ ٠ػًَ٘ٔ ،خ ٣ـ ُٞإٔ ٣لٌْ ػِ ٚ٤رخُلَٓخٕ
ٖٓ ِٓحُٝش حُٞظخثق أ ٝحُويٓخص حُؼخٓش ٓيس ٫طِ٣ي ػٖ ػَ٘ ٓ٘ٞحص.
86
اٌفصً 0-522
ٓ ٌٖٔ٣ ٫ظخرؼش حَُحٗ ٢رخُٔؼ٘ ٠حُٞحٍى ك ٢حُلٌٛ ٖٓ 251 َٜح حُوخٗ ٕٞحٌُ٣ ١زِؾ
حُِٔطخص حُو٠خث٤ش ػٖ ؿَٔ٣ش حَُٗٞس ،اًح هخّ رٌُي هزَ ط٘ل ٌ٤حُطِذ حُٔويّ اُ ٚ٤اًح ًخٕ
حُٔٞظق ٞٛحٌُِ١ ١زٜخ.
٣ظٔظغ رؼٌٍ ٓؼق ٖٓ حُؼوخد حَُحٗ ٢رخُٔؼ٘ ٠حُٞحٍى أػ ،ٙ٬حٌُ٣ ١زِؾ حُِٔطخص
حُو٠خث٤ش ػٖ ؿَٔ٣ش حَُٗٞس اًح أػزض إٔ حُٔٞظق ٞٛحٌُِ١ ١زٜخ ٝأًٗ ٚخٕ ٓ٠طَح ُيكؼٜخ.
- 85 -
اٌفصً 5-522
٣ؼخهذ ػِ ٠حُٔلخُٝش ك ٢حُـ٘ق حُٔ٘ ٜٙٞػِٜ٤خ ك ٢حُلَػ ٖ٤حُؼخُغ ٝحَُحرغ رخُؼوٞرش
حُٔوٍَس ُِـَٔ٣ش حُظخٓش.
- 86 -
اٌفشع :2فً ِضاوٌح اٌغٍطح اٌؼاِح لثً أوأها أو تؼذ صواي اٌذك فً ِثاششتها
(حُل)262ٝ 261 ٕ٬ٜ
اٌفصً 520
ًَ هخ ٝأٞٓ ٝظق ػٔ ِِٚٓ٣ ٢ٓٞحُوخٗ ٕٞرؤىحء ٤ٜ٘ٓ ٖ٤ٔ٣ش ريأ كِٓ ٢حُٝش ٜٓخٓ ٚهزَ
أىحء طِي حُ ،ٖ٤ٔ٤ك ٢ؿ َ٤كخُش حٍَُٝ٠س٣ ،ؼخهذ رخُـَحٓش ٖٓ ٓخثظ 88ٖ٤اُ ٠هٔٔٔخثش ىٍ.ْٛ
اٌفصً 525
ًَ هخ ٝأٞٓ ٝظق ػٔ ٢ٓٞك َٜأ ٝػٍِ أ ٝأٝهق ػٖ ِٓحُٝش ٝظ٤لظ ٚأ ٝكَّ ٖٓ
طٜ٤ُٞخٝ ،أهطَ رٞؿ ٢ٍٔٓ ٚرخُوَحٍ حُٜخىٍ رٌُي ،ػْ حٓظَٔ كٓ ٢زخَٗس أػٔخٍ ٝظ٤لظ،ٚ
٣ؼخهذ رخُلزْ ٖٓ ٓظش أٗ َٜاُ٘ٓ ٠ظٝ ٖ٤ؿَحٓش ٖٓ ٓخثظ ٖ٤اُ ٠أُق ىٍ.ْٛ
٣ٝؼخهذ ر٘لْ حُؼوٞرخص حُٔٞظل ٕٞحُؼٔ ٕٞ٤ٓٞحُٔ٘ظوز ٕٞأ ٝحُٔئهظ ،ٕٞاًح حٓظَٔٝح ك٢
ٓزخَٗس ٜٓخٓ ْٜرؼي ُٝحٍ حُٜلش حُظ ٢هُٞظ ْٜا٣خٛخ.
٣ ٝـ ُٞػٝ٬س ػًُِ ٠ي ،إٔ ٣لٌْ ػَِٓ ٠طٌذ حُـَٔ٣ش رخُلَٓخٕ ٖٓ ٓزخَٗس ؿٔ٤غ
حُٞظخثق أ ٝحُويٓخص حُؼخٓشٓ ،يس ٫طِ٣ي ػِ ٠ػَ٘ ٓ٘ٞحص.
89
اٌفشع : 7اإلخالي تئٌضاٍِح اٌتصشٌخ تاٌّّتٍىاخ
اٌفصً ِ 525ىشس
ى ٕٝح٩ه ٍ٬رخُٔوظ٤٠خص حُـ٘خث٤ش حٗ٧ي ٣ؼخهذ رـَحٓش ٖٓ 3.000اُ 15.000 ٠ىٍْٛ
ًَ ٗو ِِّٓ ٚرخُظ٣َٜق رخُٔٔظٌِخصٗ ،ظَح آُٜ ٠خّ ٔ٣خٍٜٓخ أ٤ٗ ٝخرش حٗظوخر٤ش ٣ظٛ٫ٞخ،
ٝحٌُ٣ ُْ ١وْ رخُظ٣َٜق حًٌُٔ ٍٞىحهَ ح٥ؿخٍ حُوخٗ٤ٗٞش رؼي حٗظٜخء ٜٓخٓ ٚأ٤ٗ ٝخرظ ٚأ ٝأىُ٠
رظ٣َٜق ؿٓ َ٤طخرن أ ٝؿً َ٤خَٓ.
٣ٝـ ُٞػٝ٬س ػًُِ ٠ي إٔ ٣لٌْ ػِ ٠حُٔؼ٘ ٢رخ َٓ٧رخُلَٓخٕ ٖٓ ِٓحُٝش حُٞظخثق
حُؼخٓش أ ٝحُظَٗق ُٗ٬ظوخرخص هٓ ٍ٬يس أهٜخٛخ ٓض ٓ٘ٞحص.
- 87 -
اٌثاب اٌشاتغ :فً اٌجٕاٌاخ واٌجٕخ اٌتً ٌشتىثها األفشاد ظذ إٌظاَ اٌؼاَ
(حُل)292 – 263 ٍٜٞ
- 88 -
اٌفصً 527
٣ؼخهذ رخُلزْ ٖٓ ػ٬ػش أٗ َٜاُ٘ٓ ٠ظ ٖٓ ٖ٤حٍطٌذ ػ٘لخ أ ٝاٌ٣حء ٟي أكي ٖٓ ٍؿخٍ
حُو٠خء أ ٝحُٔٞظل ٖ٤حُؼٔ ٖ٤٤ٓٞأٍ ٝإٓخء أٍ ٝؿخٍ حُوٞس حُؼخٓش أػ٘خء ه٤خٓ ْٜرٞظخثل ْٜأٝ
رٔزذ ه٤خٓ ْٜرٜخ.
ٝاًح طَطذ ػٖ حُؼ٘ق اٍحهش ىّ أ ٝؿَف أ َٝٓ ٝأ ٝاًح حٍطٌذ ٓغ ٓزن حَٛ٩حٍ أٝ
حُظَٛي ،أ ٝحٍطٌذ ٟي أكي ٖٓ ٍؿخٍ حُو٠خء أ ٝح٧ػ٠خء حُٔلِل ٖ٤رخُٔلٌٔش أػ٘خء حُـِٔش،
كبٕ حُلزْ ٘ٓ ٖٓ ٌٕٞ٣ظ ٖ٤اُ ٠هْٔ ٓ٘ٞحص.
كبًح طَطذ ػٖ حُؼ٘ق هِغ أ ٝرظَ أ ٝكَٓخٕ ٖٓ حٓظؼٔخٍ ػ ٞ٠أ ٝػٔ ٠أ ٝػ ٍٞأ ٝأ١
ػخٛش ٓٔظئ٣ش ،كبٕ حُؼوٞرش طٌ ٕٞحُٔـٖ ٖٓ ػَ٘ اُ ٠ػَ٘٘ٓ ٖ٣ش.
ٝاًح طَطذ ػٖ حُؼ٘ق ٓٞص ،ى٤ٗ ٕٝش اكيحػ ،ٚكبٕ حُؼوٞرش طٌ ٕٞحُٔـٖ ٖٓ ػَ٘ ٖ٣اُ٠
ػ٬ػ٘ٓ ٖ٤ش.
ٝاًح طَطذ ػٖ حُؼ٘ق ٓٞص ٓغ طٞكَ ٗ٤ش اكيحػ ،ٚطٌ ٕٞحُؼوٞرش ح٩ػيحّ.
ٝػٝ٬س ػًُِ ٠ي ٣ـ ُٞرخُ٘ٔزش ُِٔلٌ ّٞػِ ٚ٤رؼوٞرش حُلزْ حُلٌْ رخُٔ٘غ ٖٓ ح٩هخٓش
ٖٓ ٓ٘ظ ٖ٤اُ ٠هْٔ ٓ٘ٞحص.
90
اٌفشع األوي اٌّىشس :إهأح ػٍُ اٌٍّّىح وسِىصها واإلعاءج ٌثىاتتها
اٌفصً 527-0
٣ؼخهذ رخُلزْ ٖٓ ٓظش أٗ َٜاُ ٠ػ٬ع ٓ٘ٞحص ٝرـَحٓش ٖٓ 10 .000اُ100 .000 ٠
ىٍ ٖٓ ًَ ْٛأٛخٕ ربكي ٟحُٓٞخثَ حُٔ٘خٍ اُٜ٤خ ك ٢حُل 263 َٜأػ ،ٙ٬أ ٝرؤِ٤ٓٝ ١ش أهَ،ٟ
ػِْ حٌُِٔٔش ٍُٛٞٓٝخ ًٔخ ٜٙٞ٘ٓ ٞٛػِٜ٤خ ك ٢حُل 267 -4 َٜأىٗخ.ٙ
ٝاًح حٍطٌزض حٛ٩خٗش ه ٍ٬حؿظٔخع أ ٝطـٔغ ،كبٕ حُؼوٞرش طٌ ٕٞرخُلزْ ٖٓ ٓ٘ش اُ٠
هْٔ ٓ٘ٞحص ٝرـَحٓش ٖٓ 10.000اُ 100.000 ٠ىٍ.ْٛ
ططزن ٗلْ حُؼوٞرخص ػِٓ ٠لخُٝش حٍطٌخد حُـَٔ٣ش حًٌٍُٔٞس.
٣ٝـ ُٞػٝ٬س ػًُِ ٠ي إٔ ٣لٌْ ػِ ٠حُلخػِ ٖ٤رخُلَٓخُٕٔ ،يس ٓ٘ش ػِ ٠ح٧هَ ٝػَ٘
ٓ٘ٞحص ػِ ٠حً٧ؼَٔٓ ٖٓ ،خٍٓش ٝحكي أ ٝأًؼَ ٖٓ حُلوٞم حُٞحٍىس ك ٢حُلٌٛ ٖٓ 40 َٜح
حُوخًٗٔ ٕٞخ ٌٖٔ٣إٔ ٣لٌْ ػِ ْٜ٤رخُٔ٘غ ٖٓ ح٩هخٓش ُٔيس طظَحٝف ر٘ٓ ٖ٤ظٝ ٖ٤ػَ٘ ٓ٘ٞحص.
- 90طْ طـٝ َ٤٤طظٔ ْ٤ػ٘ٞحٕ حُلَع ح ٍٝ٧حٌٍَُٔ ٖٓ حُزخد حَُحرغ ٖٓ حُـِء ح ٖٓ ٍٝ٧حٌُظخد حُوخْٓ أػ،ٙ٬
رٔوظ ٠٠حُٔخىس ح ٖٓ ٠ُٝ٧حُوخٍٗ ٕٞهْ ،73.15حُٔخُق حًٌَُ.
- 89 -
اٌفصً 527-5
٣ؼخهذ رخُلزْ ٖٓ ػ٬ػش أٗ َٜاُ٘ٓ ٠ش ٝرـَحٓش ٖٓ 20.000اُ 200.000 ٠ىٍْٛ
ًَ ٖٓ أٗخى ربٛخٗش ػِْ حٌُِٔٔش ٍُٛٞٓٝخ أ ٝكَ ٝػِ ٠حٍطٌخد ٓؼَ طِي ح٧كؼخٍ رٞحٓطش
حُوطذ أ ٝحُ٤ٜخف أ ٝحُظٜي٣يحص حُٔل ٙٞرٜخ ك ٢حٓ٧خًٖ أ ٝح٫ؿظٔخػخص حُؼٔ٤ٓٞش أ ٝرٞحٓطش
حٌُٔظٞرخص ٝحُٔطزٞػخص حُٔز٤ؼش أ ٝحُُٔٞػش أ ٝحُٔؼَٟٝش ُِز٤غ أ ٝحُٔؼَٟٝش ك ٢حٓ٧خًٖ
أ ٝح٫ؿظٔخػخص حُؼٔ٤ٓٞش أ ٝرٞحٓطش حُِٜٔوخص حُٔؼَٟٝش ػِ ٠أٗظخٍ حُؼٔ ّٞرٞحٓطش
ٓوظِق ٓٝخثَ ح٩ػ ّ٬حُٔٔؼ٤ش حُز٣َٜش ٝحٌُ٩ظَ٤ٗٝش.
اٌفصً 527-1
٣ؼخهذ رـَحٓش ٖٓ 50.000اُ 500.000 ٠ىٍ ًَ ْٛحٓظؼٔخٍ ُؼِْ حٌُِٔٔش ك ٢أ٣ش
ػٓ٬ش ٓٔـِش أ ٝؿٔٓ َ٤ـِش ى ٕٝطَه ٖٓ ٚ٤ح٩ىحٍس ًٌٝح ك٤خُس ٓ٘ظٞؿخص ً٤لٔخ ًخٗض
١ز٤ؼظٜخ رٜيف طـخٍ ١أ٘ٛ ٝخػ ،٢أ ٝػَٜٟخ ُِز٤غ أ ٝر٤ؼٜخ اًح ًخٗض طلَٔ ًؼٓ٬ش
٘ٛخػ٤ش أ ٝطـخٍ٣ش أ ٝهيٓخط٤ش ٍٞٛس طٔؼَ ػِْ حٌُِٔٔش ى ٕٝإٔ ٌٕٞ٣حٓظؼٔخُٜخ َٓهٜخ ر.ٚ
ك ٢كخُش حُؼٞىَ٣ ،كغ ٓزِؾ حُـَحٓش اُ ٠حُ٠ؼق.
٣ؼظزَ ك ٢كخُش ػٞى ًَ ٗوَ٣ ٚطٌذ ٓوخُلش ًحص طٌ٤٤ق ٓٔخػَ ىحهَ أؿَ حُؤْ
ٓ٘ٞحص حُظ ٢طِ ٢حُظخٍ٣ن حٌُٛ ١خٍ ك ٚ٤حُلٌْ ح ٍٝ٧رخ٩ىحٗش كخثِح ُوٞس حُ٘٢ء حُٔو ٢٠ر.ٚ
اٌفصً 527-5
ُظطز٤ن أكٌخّ ٌٛح حُلَعَ٣ ،حى رؼِْ حٌُِٔٔش ٍُٛٞٓٝخ ٓخ :٢ِ٣
ٗ -ؼخٍ حٌُِٔٔش حُٔ٘ ٜٙٞػِ ٚ٤ك ٢حُل ٖٓ 7 َٜحُيٓظ91ٍٞ؛
ُٞ -حء حٌُِٔٔش ٝحُ٘٘٤ي حًُٔ ٢٘١ٞخ ٔٛخ ٓليىحٕ رظ٣َٗ َ٤ٜق92؛
ٍِٓ -حٌُِٔٔش ًٔخ طْ طؼَ٣ل ٚك ٢ظ٣َٗ َ٤ٜق ٍهْ 1.00.284رظخٍ٣ن ٍ ٖٓ 19ؿذ
17 ( 1421أًظٞرَ 93)2000؛
٣ - 91وخرِ ٚحُل ٖٓ 4 َٜحُيٓظ ٍٞحُـي٣ي ،ظ٣َٗ َ٤ٜق ٍهْ ٛ 1.11.91خىٍ كٗ ٖٓ 27 ٢ؼزخٕ 29( 1432
)2011 ٞ٤ُٞ٣رظ٘ل ٚٗ ٌ٤حُيٓظٍٞ؛ حُـَ٣يس حَُٓٔ٤ش ػيى ٌٍَٓ 5964رظخٍ٣ن ٗ 28ؼزخٕ ٞ٤ُٞ٣ 30( 1432
.3600 ٙ ،)2011
- 92ط٘ ٚحُٔخىس ح ٖٓ ٠ُٝ٧ظ٣َٗ َ٤ٜق ٍهْ 1.05.99حُٜخىٍ كٞٗ ٖٓ 20 ٢حٍ ٞٗ 23( 1426كٔزَ ،)2005
حُٔظؼِن رو٤ٜٛٞخص ػِْ حٌُِٔٔش ٝرخُ٘٘٤ي حُ ،٢٘١ٞػِ ٠إٔ ػِْ حٌُِٔٔش ٞٛحُِٞحء ح٧كَٔ حٌُ٣ ١ظٓٞطٗ ٚـْ
أه َ٠هٔخٓ ٢حُلَٝع ٌٕٞ٣ٝ .حُِٞحء ٖٓ ػٞد أكَٔ هخٕ ،ؿٗ َ٤لخفٔٓٝ ،ظط َ٤حٌَُ٘ ٌٕٞ٣ٝ .حُ٘ـْ ٓلظٞكخ،
ُ ٚٗٞأهًٔ َ٠ؼق حُ٘و٣ٝ َ٤ظؤُق ٖٓ هٔٔش كَٝع َٓٓٓٞش رٌَ٘ ٓظٞحٞٔ٘ٓٝ َٛؿخ كٗ ٢لْ حُؼٞد رل٤غ َٟ٣
ٖٓ ؿٜظ ٢حُِٞحء٣ٝ .ظـٍ ٚأّ أكي حُلَٝع اُ ٠ح٧ػِ٣ٝ .٠زِؾ ػِ ٞحُِٞحء ػِؼٓ ٍٞ١ )2/3( ٢ولوَ٣ٝ .ٚهْ حُ٘ـْ
ىحهَ ىحثَس ؿ َ٤ظخَٛس ٣ؼخىٍ ٗؼخػٜخ ٓيّ (ٓ ٍٞ١ ) 1/6ولن حُِٞحء ٣ٝوغ ًَِٓٛخ كٗ ٢وطش طوخ١غ حُوط١ٞ
حُوطَ٣ش ؿ َ٤حُظخَٛس ُٔٔظط َ٤حُِٞحءٔ٣ٝ .ؼَ ػَ ًَ ٝكَع ٖٓ كَٝع حُ٘ـْ .ُٚٞ١ ٖٓ 1/20حُـَ٣يس حَُٓٔ٤ش
ػيى 5378رظخٍ٣ن ًٝ 13حُوؼيس 15( 1426ىٔٔ٣زَ .3379 ٙ ،)2005
- 90 -
-أٔٓٝش حٌُِٔٔش ًٔخ طْ طؼَ٣لٜخ ك ٢ظ٣َٗ َ٤ٜق ٍهْ 1.00.218رظخٍ٣ن ٍ 2ر٤غ
ح.)2000 ٞ٤ٗٞ٣ 5 (1421 ٍٝ٧
94
اٌفصً 527-2
٣ؼخهذ رخُلزْ ٖٓ ٓظش أٗ َٜاُ٘ٓ ٠ظٝ ٖ٤رـَحٓش ٖٓ 20.000اُ 200.000 ٠ىٍ ْٛأٝ
ربكيٛ ٟخط ٖ٤حُؼوٞرظ ٖٓ ًَ ،ٖ٤أٓخء اُ ٠حُي ٖ٣ح ٢ٓ٬ٓ٩أ ٝحُ٘ظخّ حٌُِٔ ٢أ ٝكَٟ ٝي
حُٞكيس حُظَحر٤ش ٌُِِٔٔش.
طَكغ حُؼوٞرش اُ ٠حُلزْ ٖٓ ٓ٘ظ ٖ٤اُ ٠هْٔ ٓ٘ٞحص ٝرـَحٓش ٖٓ 50.000اُ٠
500.000ىٍ ْٛأ ٝربكيٛ ٟخط ٖ٤حُؼوٞرظ ،ٖ٤اًح حٍطٌزض ح٧كؼخٍ حُٔ٘خٍ اُٜ٤خ ك ٢حُلوَس
ح ٠ُٝ٧أػ ٙ٬رٞحٓطش حُوطذ أ ٝحُ٤ٜخف أ ٝحُظٜي٣يحص حُٔل ٙٞرٜخ ك ٢حٓ٧خًٖ ٝحُظـٔؼخص
حُؼٔ٤ٓٞش أ ٝرٞحٓطش حُِٜٔوخص حُٔؼَٟٝش ػِ ٠أٗظخٍ حُؼٔ ّٞأ ٝرٞحٓطش حُز٤غ أ ٝحُظ٣ُٞغ أٝ
رٞحٓطش ًَ ِ٤ٓٝش ًَ ِ٤ٓٝش طلون َٗ ١حُؼِ٘٤ش رٔخ كٜ٤خ حُٓٞخثَ حٌُ٩ظَ٤ٗٝش ٝحٍُٞه٤ش
ٝحُٔٔؼ٤ش حُز٣َٜش.
- 93ط٘ ٚحُٔخىس ح ٖٓ ٠ُٝ٧ظ٣َٗ َ٤ٜق ٍهْ 1.00.284رظخٍ٣ن ٍ ٖٓ 19ؿذ 17( 1421أًظٞرَ )2000
حُٔظؼِن رَِٓ حٌُِٔٔش ػِ ٠أٗ:ٚ
" ٣ليى ٍِٓ ٌِٓٔظ٘خ ػِ ٠حٌَُ٘ حُظخُ:٢
ٍ ٟش خك ٍش ِ ٍَْٝ ََُ٫ىٍ َّ٣شَ ُٓ ،ي َّػ َٔ ٍش رِؼ ََُ َِْ ٣ٞم َٓ َ ذ كََ ْٞخُ َؿ ٍشًَ ،حص َ ُٗ 15ؼخػخ ً ِٓ ْٖ ًٍَ َٛ ْ رَ ِ طَُْ ٌّ ُك ْٔ َِ ،ٌّ١رِ َٔ ْؼَ٬طِ ِ ِْٜٗ ٚقُ َٗ ْٔ ٍ
خؽخٍٓ َّ٤ش ُٓ ْل ََ َؿ ٍش ُهٍ َّ٣َِ ْ٠شٝ .حُظَُّْ ُّ َٓ ٌّ ُٞٓ ْٞرخُظَّ ِ ٍ ٠ش؛ ْحُ ٌَُُّ ُٓؼَوَّ ٌَ ِرَ٘ـْ َٔ ٍش ُه َٔ ِ ذ َٝكِ َّ ُٓوَزَّزَ ٍش ُهٍ َّ٣َِ ْ٠شَ ُٓ ،ؼَْ َٗ َٔ ٍش ِٓ ْٖ ًٍَ َٛ
حٍ٣قَ ِٓ ْٖ ًٍَ َٛ
ذ ُٓ َي َّػ َٔ ٍش ٘ ٠رِ َ٘ ََ ِ ً ً
َخٝدُ ُك ْٔ َِّ٣خ َُ ٝهّ٣َِ ْ٠خ؛ ََ ُٓ َُٞ ٛٝل َّ ف رِ َـ َٞح ِ ََ ٛطَظَ٘ َ ذْ َُِٓ ،ه ََ ٍ ْ ٢٤حُ َٔ ْـ َِرِ ٍِّ ًََٛ ْٖ ِٓ ٢
ْحُ ََِٔ ٌِ ِّ
ذ ّ َ٫كِظَشٌ ِٓ ْٖ ًٍَ َٛ خٍ ُٓظََ٘ ٌََِّٔٝ .رِخُظَُّْ ِ ْ ْٖ ِٓ ََُٟ ٣ ٖ٤حُ َـخِٗزِِ َّ٤ش َٝأ َٓ ُي ْحُِ َٔ َ٤
ذ ٌَ ُْٞ٘ٔ َٓ ٝى رِؤ َٓ َيَ١ ِْٖ ٣زِِ ٤ؼ :ِْٖ ٤َّ٤أ َٓ ُي ْحُِ ِٔ َ٤
رِوََْ ٗ َِْ ٢هٍ ْٜ
ُ َُْ ْ
ٝ َُٜح هللاَ ." "ًْ َٜ٘٣ َّ رَِٜخ حَ٣٥شُ ْحُ ٌَ ََِٔ ٣ش " :إ ط٘ ُ
ْ َ ْ ُ
حُـَ٣يس حَُٓٔ٤ش ػيى 4844رظخٍ٣ن ٗ 5ؼزخٕ ٞٗ 2( 1421كٔزَ .2896 ٙ ،)2000
-94طْ طظٔ ْ٤حُلَع ح ٍٝ٧حٌٍَُٔ ٖٓ حُزخد حَُحرغ ٖٓ حُـِء ح ٖٓ ٍٝ٧حٌُظخد حُوخْٓ رخُٔخىس 267-5أػ،ٙ٬
رٔوظ ٠٠حُٔخىس ح ٖٓ ٠ُٝ٧حُوخٍٗ ٕٞهْ ،73.15حُٔخُق حًٌَُ.
- 95حٗظَ حُٜخٖٓ حُٔ ٖٔ٠ك ٢حُل 111 َٜأػ.ٙ٬
- 91 -
اٌفصً 522
ٖٓ حٍطٌذ ػٔٗ ٖٓ ٬ؤٗ ٚح٩ه ٍ٬رخ٫كظَحّ حُٞحؿذ ُِٔٞط ٠كٓ ٢وزَس أ ٝك ٢أٌٓ ١خٕ
آهَ ُِيكٖ٣ ،ؼخهذ رخُلزْ ٖٓ ٗ َٜاُ ٠ػ٬ػش أٗٝ َٜؿَحٓش ٖٓ ٓخثظ 96ٖ٤آُ ٠خثظٖ٤
ٝهٔٔ ٖ٤ىٍٔٛخ.
اٌفصً 571
97
٣ؼخهذ رخُلزْ ٖٓ ػ٬ػش أٗ َٜاُ٠ ٖٓ حٗظٜي هزَح أ ٝىكٖ ؿؼش أ ٝحٓظوَؿٜخ هل٤ش
ٓ٘ظٝ ٖ٤ؿَحٓش ٖٓ ٓخثظ 98ٖ٤اُ ٠هٔٔٔخثش ىٍ.ْٛ
اٌفصً 570
ٖٓ ُٞع ؿؼش أٓ ٝؼَ رٜخ أ ٝحٍطٌذ ػِٜ٤خ ػٔ ٖٓ ٬ح٧ػٔخٍ حُٞك٘٤ش أ ٝحُزٌ٣جش ٣ؼخهذ
رخُلزْ ٖٓ ٓ٘ظ ٖ٤اُ ٠هْٔ ٓ٘ٞحص ٝؿَحٓش ٖٓ ٓخثظ 99ٖ٤اُ ٠هٔٔٔخثش ىٍ.ْٛ
اٌفصً 575
ٖٓ أهل ٠ؿؼش أ٤ٟ ٝؼٜخ ٣ؼخهذ رخُلزْ ٖٓ ٓظش أٗ َٜاُ ٠ػ٬ع ٓ٘ٞحص ٝؿَحٓش ٖٓ
ٓخثظ 100ٖ٤آُ ٠خثظٝ ٖ٤هٔٔ ٖ٤ىٍٔٛخ.
كبًح ًخٗض حُـؼش ُ٘وٓ ٚـ٘ ٠ػِ ٚ٤ك ٢ؿَٔ٣ش هظَ أٓ ٝخص ٗظ٤ـش َٟد أ ٝؿَف ،كبٕ
حُؼوٞرش طٌ ٕٞحُلزْ ٖٓ ٓ٘ظ ٖ٤اُ ٠هْٔ ٓ٘ٞحص ٝؿَحٓش ٖٓ ٓخثظ 101ٖ٤اُ ٠أُق ىٍ.ْٛ
- 92 -
كبًح ًخٕ ًَٔ حُوظْ أِٗ ٝػ ٚأٓ ٝلخُٝش ًُي هي حٍطٌذ ٖٓ َ١ف حُلخٍّ ،أ ٝحٍطٌذ
رخٓظؼٔخٍ حُؼ٘ق ٟي حٗ٧وخ ،ٙأ ٝروٜي حٗظِحع أ ٝاط٬ف أىُش أٍٓ ٝخثَ 102اػزخص ٓظؼِوش
ربؿَحءحص ؿ٘خث٤ش ،كبٕ حُلزْ ٘ٓ ٖٓ ٌٕٞ٣ظ ٖ٤اُ ٠هْٔ.
اٌفصً 575
ًَ َٓهش طَطٌذ رٌَٔ ح٧هظخّ ٣ؼخهذ ػِٜ٤خ رخػظزخٍٛخ َٓهش حٍطٌزض رخٌَُٔ١ ،زوخ
َُِ٘ ١ٝحُٔوٍَس ك ٢حُل.510 َٜ
اٌفصً 572
٣ؼخهذ حُلخٍّ رخُلزْ ٖٓ ٗ َٜآُ ٠ظش أٗ َٜاًح ٝهغ ٓ٘ ٚأٛخٍ ٓ َٜحٍطٌخد ًَٔ
ح٧هظخّ.
اٌفصً 572
٣ؼخهذ رخُٔـٖ ٖٓ هْٔ اُ ٠ػَ٘ ٓ٘ٞحص ٖٓ ػ٤ذ ػٖ ػِْ أ ٝأطِق أ ٝريى أِٗ ٝع
أٍٝحهخ أٓ ٝـ٬ص أًٌٞٛ ٝخ أ٘ٓ ٝيحص ٓللٞظش ك٠ٓ ٢خر ٢أ ٝكً ٢ظخرخص حُ٠ز ٢أٝ
ٓٔظٞىػخص ػخٓش أٞٓ ٝىػش ُي ٟأٓ ٖ٤ػٔ ٢ٓٞرٜلظ.ٌٙٛ ٚ
كبًح ًخٕ حُظؼ٤٤ذ أ ٝح٩ط٬ف أ ٝحُظزي٣ي أ ٝحٗ٫ظِحع هي حٍطٌذ ٖٓ َ١ف حٖ٤ٓ٧
حُؼٔ ،٢ٓٞأ ٝحٍطٌذ رٞحٓطش حُؼ٘ق ٟي حٗ٧وخ ،ٙكبٕ حُٔـٖ ٖٓ ٌٕٞ٣ػَ٘ اُ ٠ػَٖ٘٣
ٓ٘ش.
اٌفصً 577
٣ؼخهذ ح ٖ٤ٓ٧حُؼٔ ٢ٓٞرخُلزْ ٖٓ ػ٬ػش أٗ َٜاُ٘ٓ ٠ش ،اًح ٝهغ ٓ٘ ٚأٛخٍ َٜٓ
حٍطٌخد حُظؼ٤٤ذ أ ٝح٩ط٬ف أ ٝحُظزي٣ي أ ٝحٗ٫ظِحع.
اٌفشع :5فً اٌجٕاٌاخ واٌجٕخ اٌتً ٌشتىثها ِّىٔى اٌمىاخ اٌّغٍذح اٌٍّىٍح
(حُل)281 – 278 ٍٜٞ
اٌفصً 572
ًَ ٗوًِ ٚق ،آخ رٜلظ ٚحُلَى٣ش أ ٝرٜلظ ٚػٞ٠ح كًَٗ ٢ش ،رظٔ٘٣ٞخص أ ٝاٗ٘خءحص
أ ٝاىحٍس ٓزخَٗس ُلٔخد حُوٞحص حُِٔٔلش حٌُِٔ٤ش٣ ُْٝ ،ق رخُويٓخص حُظًِ ٢ق رٜخ ٖٓ ،ؿَ٤
إٔ ٕٞ ٌ٣هي حٟطَ اًُُ ٠ي روٞس هخَٛس٣ ،ؼخهذ رخُٔـٖ ٖٓ هْٔ اُ ٠ػَ٘ ٓ٘ٞحص ٝرـَحٓش
٫طِ٣ي ػٍِ ٠رغ حُظؼ ٞ٣ٞػٖ حَٟ٧حٍ ٫ٝ ،طوَ ػٖ أُق ىٍ.ْٛ
ٍٝ - 102ىص ك ٢حُـَ٣يس حَُٓٔ٤ش ػزخٍس "ٍٓخثَ" ٣ٝزي ٝإٔ حٓ َٓ٧ـَى هطؤ ٓخى ،١كخُٔوٜٞى ٞٛػزخٍس
"ٓٝخثَ".
- 93 -
ٝططزن ٗلْ حُؼوٞرش ػِ ٠أػٞحٕ حُٔٔ ،ٖ٤ٗٞاًح ًخٕ ػيّ حُٞكخء رخُويٓخص َ٣ؿغ اُ٠
كؼِ.ْٜ
٣ٝؼخهذ حُٔٞظل ٕٞحُؼٔ ٕٞ٤ٓٞحٌُ ٖ٣كَٟٞح أٓ ٝخػيٝح حُـ٘خس ػِ ٠ح٩هٍ٬
رخُظِحٓخط ْٜرخُٔـٖ ٖٓ ػَ٘ اُ ٠ػَ٘٘ٓ ٖ٣ش.
ٝك ٢كخُش حُظٞح١ئ ٓغ حُؼي ٝططزن أكٌخّ حُل.184 َٜ
اٌفصً 572
اًح ًخٗض حُظٔ٘٣ٞخص أ ٝحٗ٧ـخٍ ُٞٝ ،أٜٗخ ُْ طظؼطَ ًِ٤خ ا ٫أٜٗخ هي طؤهَص ػٖ ٓٞػيٛخ
ٗظ٤ـش ُٔٛ٪خٍ ،كبٕ َٓطٌذ حُـَٔ٣ش ٣ؼخهذ رخُلزْ ٖٓ ٓظش أٗ َٜاُ ٠ػ٬ع ٓ٘ٞحص ٝرـَحٓش
٫طِ٣ي ػٍِ ٠رغ حُظؼ ٞ٣ٞػٖ حَٟ٧حٍ ٫ٝ ،طوَ ػٖ ٓخثظ ٢ىٍ.103ْٛ
اٌفصً 521
اًح ك َٜؿٖ كٞٗ ٢ع أ ٝؿٞىس أ٤ًٔ ٝش حٗ٧ـخٍ أ ٝحُ٤ي حُؼخِٓش أ ٝح٤ٗ٧خء حُِٔٔٔش،
كبٕ َٓطٌز ٢حُـَٔ٣ش ٣ؼخهز ٕٞرخُلزْ ٖٓ ٓ٘ظ ٖ٤اُ ٠هْٔ ٓ٘ٞحص ٝرـَحٓش ٫طِ٣ي ػِ٠
ٍرغ حُظؼ ٞ٣ٞػٖ حَٟ٧حٍ ٫ٝ ،طوَ ػٖ أُق ىٍ.ْٛ
ٝطَكغ ػوٞرش حُلزْ حُٔ٘ ٜٙٞػِٜ٤خ ك ٢حُلوَس حُٔخروش اُ ٠حُ٠ؼق ٟي حُٔٞظلٖ٤
حُؼٔ ٖ٤٤ٓٞحٌُٓ ٖ٣خٞٔٛح ك ٢حُـًٖٔ ،خ ٣ـ ُٞػٝ٬س ػًُِ ٠ي ،إٔ ٣لٌْ ػِٛ ٠ئ٫ء
حُٔٞظل ٖ٤رخُٔ٘غ ٖٓ ٓٔخٍٓش ًَ ٝظ٤لش أ ٝهيٓش ػٔ٤ٓٞش أ ًَ ٝػَٔ ػًُٔٝ ،٢ٓٞي ُٔيس ٫
طِ٣ي ػِ ٠ػَ٘ ٓ٘ٞحص.
اٌفصً 520
ك ٢حُلخ٫ص حُٔوظِلش حُٔ٘ ٜٙٞػِٜ٤خ كٌٛ ٢ح حُلَع ٌٖٔ٣ ٫إٔ طؼخٍ حُٔظخرؼش ا ٫ر٘خء
ػٌِٗ ٠خ٣ش ٖٓ َ٣ُٝحُيكخع حُ.٢٘١ٞ
- 94 -
٣ - 1يٓ َٕٝ٣لُ٧ ٬ؼخد حُؤخٍ ٣ٝوزِ ٕٞك ٚ٤حُـٔٞٓ ٍٜٞحء ًخٕ ٌٛح حُوز ٍٞريٕٝ
َٗ ١أ ٝر٘خء ػِ ٠طوي ْ٣حُٔ٘ظٔز ٖ٤أ ٝحُٔٔخَٓس أِٜٓ ُْٜ ٖٓ ٝلش ك ٢حٓظـ ٍ٬حُٔلَ ًٌُٝي
ح َٓ٧رخُ٘ٔزش ٛ٧لخد حُز٘ٞى ٝحُٔٔٝ ٖ٣َ٤حُ٬ًٞء أ ٝح٧ػٞحٕ كٌٛ ٢ح حُٔلَ؛
ٜ٘٣ - 2ز ٕٞك ٢حُطَ٣ن ٝك ٢حٓ٧خًٖ حُؼٔ٤ٓٞش ٔ٤ٓ ٫ٝخ ك ٢أٓخًٖ ر٤غ حَُٔ٘ٝرخص،
أؿِٜس ُظ٣ُٞغ حُ٘وٞى ٝحُوطغ حُٔٔظؼِٔش ُ٨ىحء ػٖ حٓ٫ظ٬ٜى ٝرٜلش ػخٓش أؿِٜس َ٣طٌِ
حٓظؼٔخُٜخ ػِ ٠حُٜٔخٍس ك ٢حُِؼذ أ ٝػِ ٠حُٜيكش ٝطؼي ُِل ٍٜٞػٍِ ٠رق أ ٝحٓظ٬ٜى ٓوخرَ
ٍٛخٕ.
طَكغ حُؼوٞرش اُ ٠حُ٠ؼق اًح ٝهغ حٓظيٍحؽ ح١٧لخٍ حٌُ ٖ٣طوَ ٓ٘ ْٜػٖ ػٔخٕ ػَ٘س
ٓ٘ش اُ ٠حُٔل٬ص ٝحٓ٧خًٖ حُٔ٘خٍ اُٜ٤خ كٌٛ ٢ح حُل.104َٜ
٣ٝـ ُٞػٝ٬س ػًُِ ٠ي إٔ ٣لٌْ ػَِٓ ٠طٌز ٌٙٛ ٢حُـَٔ٣ش رخُلَٓخٕ ٖٓ ٝحكي أٝ
أًؼَ ٖٓ حُلوٞم حُٔ٘ ٜٙٞػِٜ٤خ ك ٢حُلٝ ،40 َٜرخُٔ٘غ ٖٓ ح٩هخٓش ٖٓ ٓ٘ظ ٖ٤اُ ٠هْٔ
ٓ٘ٞحص.
٣ٝـذ حُلٌْ كظٔخ رٜٔخىٍس حٞٓ٧حٍ ٝحُٔ٘يحص ٟٓٞٞع حَُٛخًٌُٕٝ ،ي ٓخ ٠٣ز٢
ٜٓ٘خ ك٘ٛ ٢خى٣ن حُٔئٓٔش أٔٓ ٝخ ٞ٣ؿي ٜٓ٘خ ٓغ أٗوخ ٙحُٔٔ ،ٖ٣َ٤أٓ ٝغ أػٞحًٌٗٝ ْٜح
ؿٔ٤غ ح٧ػخع ٝح٤ٗ٧خء حُٔ٘وُٞش حُظ ٢أػغ أ ٖ٣ُ ٝرٜخ حُٔلَ ٝؿٔ٤غ ح٧ىٝحص حُٔؼيس أٝ
حُٔٔظؼِٔش ُـَ ٝحُِؼذ.105
اٌفصً 521
ططزن حُؼوٞرخص ٝطيحر َ٤حُٞهخ٣ش ،حُٔ٘ ٜٙٞػِٜ٤خ ك ٢حُل َٜحُٔخرن ،ػِ ٠أٛلخد
حُ٤خٗ٤ٜذ ؿ َ٤حَُٔه ٚرَ١ ٖٓ ٚف حُِٔطش حُؼٔ٤ٓٞشٝ ،ػِ ٠حُٔ٘ظٔٝ ُٚ ٖ٤حُٖٔٔ٣َ٤
ٝحُ٬ًٞء ٝح٧ػٞحٕ.
ػِ ٠أٗ ٚاًح ًخٕ ٟٓٞٞع حُـخثِس ك ٢حُ٤خٗ٤ٜذ ػوخٍح ،كبٗٔ٣ ٚظؼخ ٝػٖ ٜٓخىٍطٚ
رـَحٓش ٣ ٫ظـخٓ ُٝويحٍٛخ هٔ٤ش حُؼوخٍ.
اٌفصً 525
٣ؼظزَ ٖٓ هز َ٤حُ٤خٗ٤ٜذ ؿٔ٤غ حُؼِٔ٤خص حُٔؼَٟٝش ػِ ٠حُـٜٔٔٓ ،ٍٜٞخ ًخٗض
طٔٔ٤ظٜخٓ ،ظً ٠خٗض طٜيف اُ ٠هِن أَٓ ك ٢حُل ٍٜٞػٍِ ٠رق رٞحٓطش اؿَحء هَػش.
- 104أ٤ٟلض ٌٙٛحُلوَس رٔوظ ٠٠حُٔخىس حُؼخٗ٤ش ٖٓ حُوخٍٗ ٕٞهْ 24.03حُٔظؼِن رظـٝ َ٤٤طظٔٓ ْ٤ـٔٞػش حُوخٕٗٞ
حُـ٘خثٓ ،٢خُق حًٌَُ.
- 105طْ طؼيٌٛ َ٣ح حُل َٜرٔوظ ٠٠حُل َٜح ٖٓ ٍٝ٧ظ٣َٗ َ٤ٜق رٔؼخرش هخٍٗ ٕٞهْ 1.77.58رظخٍ٣ن ٞٗ 5حٍ
ٗ 19( 1397ظ٘زَ٣ )1977ظْٔ رٔٞؿز ٚحُل ٖٓ 282 َٜحُوخٗ ٕٞحُـ٘خثِ٣ٝ ٢ـ ٠ر ٚحُظ َ٤ٜحَُ٘٣ق حُٜخىٍ ك٢
ٞٗ 23حٍ 27( 1358ىؿ٘زَ )1937؛ حُـَ٣يس حَُٓٔ٤ش ػيى ،3388رظخٍ٣ن ٞٗ 21حٍ 5( 1397أًظٞرَ،)1977
ٝ ،2760 ٙرٔوظ ٠٠حُٔخىس حُؼخٗ٤ش ٖٓ حُوخٍٗ ٕٞهْ 24.03حُٔظؼِن رظـٝ َ٤٤طظٔٓ ْ٤ـٔٞػش حُوخٗ ٕٞحُـ٘خث،٢
ٓخُق حًٌَُ.
- 95 -
اٌفصً 522
٣ؼخهذ رخُلزْ ٖٓ ٗٝ َٜحكي اُ ٠ػ٬ػش ٝرـَحٓش ٖٓ ٓخثظ 106ٖ٤اُ ٠أُق ىٍٖٓ ْٛ
َٝ٣ؽ أٍٝحم حُ٤خٗ٤ٜذ ؿ َ٤حَُٔه ٚر ٚأ٣ ٝز٤ؼٜخ أُٞ٣ ٝػٜخ٣ ٖٓٝ ،و ّٞرخ٩ػ ٕ٬ػٖ
ٝؿٞى ٌٛح حُ٤خٗ٤ٜذ أ َٜٔ٣ ٝاٛيحٍ أٍٝحهًُٝ ،ٚي رٞحٓطش َٗ٘ أ ٝاٜٗخٍ أ ٝاُٜخم
اػٗ٬خص أ ٝأ٣ش ِ٤ٓٝش أهَٓٝ ٖٓ ٟخثَ حُيػخ٣ش.
٣ٝـذ كظٔخ إٔ ٣لٌْ رٜٔخىٍس حُٔزخُؾ حُٔٞؿٞىس ك ٢كُٞس حَُٔٝؿ ٖ٤أ ٝحُزخػش أٝ
حُُٔٞػٝ ٖ٤حُٔظلِٜش ٖٓ ر٤غ ٌٙٛحٍٝ٧حم.
اٌفصً 522
ٖٓ أْٓ أ ٝأىحٍ ٓلُِ ٬ظِٔ٤ق ػِ ٍٕٞٛ ٠أٝ ٝىحثغ ٓخُ٤ش ري ٕٝطَه ٖٓ ٚ٤حُِٔطش
حُؼخٓش ٣ؼخهذ رخُلزْ ٖٓ ٗ َٜآُ ٠ظش أٗٝ َٜرـَحٓش ٖٓ ٓخثظ 107ٖ٤اُ ٠هٔٔش آ٫ف ىٍ.ْٛ
- 96 -
110
اٌفصً 525
٣ؼي َٓطٌزخ ُؼَهِش كَ٣ش حُِٔحى٣ٝ ،ؼخهذ رخُلزْ ٖٓ ٗ َٜاُ ٠ػ٬ػش أٗٝ َٜرـَحٓش ٖٓ
ٓخثظ 111ٖ٤اُ ٠هٔٔ ٖ٤أُق ىٍ ٖٓ ًَ ،ْٛأكيع ػَهِش أ ٝحٟطَحرخ أ ٝكخ ٍٝاكيحػٜٔخ ،ك٢
كَ٣ش حُِٔحى أ ٝحُٔ٘خهٜش ٓٞحء هزَ حُِٔحى أ ٝحُٔ٘خهٜش أ ٝأػ٘خءٔٛخ ًُٝي رٓٞخثَ حُؼ٘ق أٝ
حٌ٣٩حء أ ٝحُظٜي٣ي اًح طؼِن ًُي رٌِٔ٤ش أ ٝحٗظلخع أ ٝحٓظجـخٍ ػوخٍ أ٘ٓ ٝو ،ٍٞأ ٝطؼِن رَٔ٘ٝع
أ ٝط٣ٍٞي أ ٝحٓظـ ٍ٬أ ٝأ٣ش ِٜٓلش أهَ.ٟ
٣ٝؼخهذ ر٘لْ حُؼوٞرخص ٖٓ أه ٠ٜأ ٝكخ ٍٝاهٜخء حُٔ٘خكٔ ،ٖ٤أ ٝكيى أ ٝكخ ٍٝطلي٣ي
حُِٔح٣يس أ ٝحُٔ٘خهٜشًُٝ ،ي آخ رٜيح٣خ أٝ ٝػٞى أ ٝطٞح١ئ أ ٝأٓخُ٤ذ حكظ٤خُ٤ش أهًٌَُٝ ،ٟي
ٖٓ طِْٔ ٌٙٛحُٜيح٣خ أ ٝهزَ ٌٙٛحُٞػٞى.
ٔٗ - 110وض حُل 291 -290 - 289 ٍٜٞرٔوظ ٠٠حُٔخىس ٖٓ 101حُوخٍٗ ٕٞهْ 06.99حُٔظؼِن رلَ٣ش حٓ٧ؼخٍ
ٝحُٔ٘خكٔش ،حُٜخىٍ رظ٘ل ٌٙ٤ظ٣َٗ َ٤ٜق ٍهْ 1.00.225رظخٍ٣ن ٍ 2ر٤غ ح)2000 ٚ٤ٗٞ٣ 5( 1421 ٍٝ٧؛ حُـَ٣يس
حَُٓٔ٤ش ،ػيى 4810رظخٍ٣ن ٍ 3ر٤غ ح٥هَ .1941 ٙ ،)2000 ٞ٤ُٞ٣ 6( 1421
ٝهي ٟ٘ٔض ٓوظ٤٠خص حُلٓ 291ٝ 290ٝ 289 ٍٜٞخُلش حًٌَُ أػ ،ٙ٬ك ٢حُٔخىط ٖٓ 69ٝ 68 ٖ٤حُوخٍٗ ٕٞهْ
06.99حُٔظؼِن رلَ٣ش حٓ٧ؼخٍ ٝحُٔ٘خكٔش ًخ٥ط:٢
حُٔخىس ٣ :68ؼخهذ رخُلزْ ٖٓ ٗ ٖ٣َٜاُ٘ٓ ٠ظٝ ٖ٤رـَحٓش ٖٓ 10.000اُ 500.000 ٠ىٍ ْٛأ ٝربكيٛ ٟخطٖ٤
حُؼوٞرظ ٖ٤كو ٖٓ ًَ ،٢حكظؼَ أ ٝكخ ٍٝحكظؼخٍ ٍكغ أ ٝطولٓ ٞ٤ؼَ ِٓغ أ ٝهيٓخص أ٘ٓ ٝيحص ػخٓش أ ٝهخٛش،
رخٓظؼٔخٍ أ٣ش ِ٤ٓٝش ًخٗض َُ٘٘ ٓؼِٓٞخص ًخًرش أ ٝحكظَحءحص أ ٝرظوي ْ٣ػَ ٝٝك ٢حُٔٞم هٜي ح٩ه ٍ٬رَٔ٤
حٓ٧ؼخٍ أ ٝػَِٓ ٝٝح٣يس ػِ ٠حٓ٧ؼخٍ حُظِ١ ٢زٜخ حُزخػش أ ٝرخٓظويحّ أ٣ش ِ٤ٓٝش أهَٓٝ ٖٓ ٟخثَ حُظيُ.ْ٤
ػ٘يٓخ ٣ظؼِن ٍكغ أ ٝطول ٞ٤حٓ٧ؼخٍ حُٔلظؼَ رخُٔٞحى حُـٌحث٤ش أ ٝحُلزٞد أ ٝحُيه٤ن أ ٝحُٔٞحى حُطل٤٘٤ش أٝ
حَُٔ٘ٝرخص أ ٝحُؼوخه َ٤حُطز٤ش أ ٝحُٞهٞى أ ٝحُٔٔخى حُظـخٍ٣ ،١ؼخهذ رخُلزْ ٖٓ ٓ٘ش اُ ٠ػ٬ع ٓ٘ٞحص ٝرـَحٓش ٫
٣ِ٣ي ٓزِـٜخ ػِ 800.000 ٠ىٍ.ْٛ
ٌٖٔ٣إٔ طَكغ ٓيس حُلزْ اُ ٠هْٔ ٓ٘ٞحص ٝحُـَحٓش اُ 1.000.000 ٠ىٍ ْٛاًح طؼِوض حُٔ٠خٍرش رٔٞحى ؿٌحث٤ش
أ ٝر٠خثغ ٫طيهَ ك ٢حُٔٔخٍٓش ح٫ػظ٤خى٣ش ُٜٔ٘ش حُٔوخُق.
حُٔخىس ٌٖٔ٣ :69ك ٢ؿٔ٤غ حُلخ٫ص حُٔ٘ ٜٙٞػِٜ٤خ ك ٢حُٔخىط 68ٝ 67 ٖ٤أػ ،ٙ٬إٔ ٣ؼخهذ َٓطٌذ حُٔوخُلش
رخُلَٓخٕ ٖٓ ٝحكي أ ٝأًؼَ ٖٓ حُلوٞم حُٔ٘ ٜٙٞػِٜ٤خ ك ٢حُل ٖٓ 40 َٜحُوخٗ ٕٞحُـ٘خث ٢رَٜف حُ٘ظَ ػٖ
ططز٤ن حُل ٖٓ 87 َٜحُوخٗ ٕٞحًٌُٔ.ٍٞ
- 111حٗظَ حُٜخٖٓ حُٔ ٖٔ٠ك ٢حُل 111 َٜأػ.ٙ٬
- 97 -
اٌثاب اٌخاِظ :فً اٌجٕاٌاخ واٌجٕخ ظذ األِٓ اٌؼاَ
(حُل)333 – 293 ٍٜٞ
- 98 -
اٌفصً 527
ك ٢ؿ َ٤حُلخ٫ص حُٔ٘خٍ اُٜ٤خ ك ٢حُلٍ( 129 ٍٜٞحرؼخ) ٣ ،295ٝ 196ٝؼخهذ رخُلزْ
ٖٓ ٗ َٜاُ٘ٓ ٠ظٝ ،ٖ٤ؿَحٓش ٖٓ ٓخثظ 112ٖ٤اُ ٠أُق ىٍ ْٛأ ٝربكيٛ ٟخط ٖ٤حُؼوٞرظ ٖ٤كو،٢
ًَ ٖٓ ٣ول ٢ػٔيح أكي حٗ٧وخٓ ٙغ ػِٔ ٚرخٍطٌخر ٚؿ٘خ٣ش أ ٝرؤٕ حُؼيحُش طزلغ ػ٘ ٚرٔزذ
ؿ٘خ٣شًٌُٝ ،ي ٖٓ ٣و ّٞػٖ ػِْ رظ٣َٜذ ٓـَّ أٓ ٝلخُٝش ط٣َٜز ٖٓ ٚح٫ػظوخٍ أ ٝحُزلغ أٝ
ٖٓ ٔ٣خػي ٙػِ ٠ح٫هظلخء أ ٝحَُٜٝد.
٫ٝططزن ٓوظ٤٠خص حُلوَس حُٔخروش ػِ ٠أهخٍد أ ٝأٜٛخٍ حُٔـَّ اُ ٠ؿخ٣ش حُيٍؿش
حَُحرؼش.
اٌفصً 522
حٗ٧وخ ٙحُٔ٘خٍ اُ ْٜ٤ك ٢حُل َٜحُٔخرن ٣ظٔظؼ ٕٞرؼٌٍ ٓؼق ٖٓ حُؼوخد ٝكن
حَُ٘ ١ٝحُٔ٘خٍ اُٜ٤خ ك ٢حُل 143 ٍٜٞاُ ،145 ٠اًح ػزض كٔ٤خ رؼي ػيّ اىحٗش حُ٘و ٚحٌُ١
أهل ٙٞأٓ ٝخػي.ٙٝ
اٌفصً 522
ك ٢ؿ َ٤حُلخُش حُٔ٘ ٜٙٞػِٜ٤خ ك ٢حُل٣ ،209 َٜؼخهذ رخُلزْ ٖٓ ٗ َٜاُ٘ٓ ٠ظٖ٤
ٝؿَحٓش ٖٓ ٓخثظ 113ٖ٤اُ ٠أُق ىٍ ،ْٛأ ٝربكيٛ ٟخط ٖ٤حُؼوٞرظٝ ٖ٤كيٛخ ٖٓ ،ػِْ رٞهٞع
ؿ٘خ٣ش أَٝٗ ٝع كٜ٤خ ٘٣ ُْٝؼَ رٜخ حُِٔطخص كٍٞح.
ط٠خػق حُؼوٞرش اًح ًخٕ ٟل٤ش حُـ٘خ٣ش أٟ ٝل٤ش ٓلخُٝش حٍطٌخد حُـ٘خ٣ش ١ل ٬طوَ
ٓ٘ ٚػٖ ػٔخٕ ػَ٘س ٓ٘ش.
ٔ٣ظؼ٘ ٖٓ ٠ططز٤ن حُلوَط ٖ٤حُٔخروظ ٖ٤أهخٍد حُـخٗٝ ٢أٜٛخٍ ٙاُ ٠ؿخ٣ش حُيٍؿش
حَُحرؼشٌٛ ١َٔ٣ ٫ٝ .ح حٓ٫ظؼ٘خء اًح ًخٕ ٟل٤ش حُـ٘خ٣ش أٓ ٝلخُٝش حٍطٌخد حُـ٘خ٣ش ١ل ٬طوَ
ٓ٘ ٚػٖ ػٔخٕ ػَ٘س ٓ٘ش.114
115
اٌفشع األوي اٌّىشس :فً اٌتذشٌط ػٍى استىاب اٌجٕاٌاخ واٌجٕخ
اٌفصً 522-0
ك ٢ؿ َ٤كخ٫ص حُٔ٘خًٍش حُٔ٘ ٜٙٞػِٜ٤خ ك ٢حُلٌٛ ٖٓ 129 َٜح حُوخٗٓٝ ،ٕٞخ ُْ
ٚ٘٣حُوخٗ ٕٞػِ ٠ػوٞرخص أٗي٣ ،ؼخهذ رخُلزْ ٖٓ ػ٬ػش أٗ َٜاُ٘ٓ ٠ش ٝؿَحٓش ٖٓ 5.000
- 112حٗظَ حُٜخٖٓ حُٔ ٖٔ٠ك ٢حُل 111 َٜأػ.ٙ٬
ٗ - 113لْ ح٩كخُش.
- 114طْ طظٌٔٛ ْ٤ح حُل َٜرٔوظ ٠٠حُٔخىس حُؼخٗ٤ش ٖٓ حُوخٍٗ ٕٞهْ 24.03حُٔظؼِن رظـٝ َ٤٤طظٔٓ ْ٤ـٔٞػش حُوخٕٗٞ
حُـ٘خثٓ ،٢خُق حًٌَُ.
-115طْ طـٝ َ٤٤طظٔ ْ٤حُزخد حُوخْٓ ٖٓ حُـِء ح ٖٓ ٍٝ٧حٌُظخد حُوخْٓ رخُلَع ح ٍٝ٧حٌٍَُٔ أػ ،ٙ٬رٔوظ٠٠
حُٔخىس ح ٖٓ ٠ُٝ٧حُوخٍٗ ٕٞهْ ،73.15حُٔخُق حًٌَُ.
- 99 -
اُ 50.000 ٠ىٍ ْٛأ ٝربكيٛ ٟخط ٖ٤حُؼوٞرظ ٖٓ ًَ ،ٖ٤كَٓ ٝزخَٗس ٗوٜخ أ ٝػيس
أٗوخ ٙػِ ٠حٍطٌخد ؿ٘خ٣ش أ ٝؿ٘لش اًح ُْ ُِ ٌٖ٣ظلَٓ ٞ٣لؼ ٍٞكٔ٤خ رؼيًُٝ ،ي رٞحٓطش
حُوطذ أ ٝحُ٤ٜخف أ ٝحُظٜي٣يحص حُٔل ٙٞرٜخ ك ٢حٓ٧خًٖ ٝحُظـٔؼخص حُؼٔ٤ٓٞش أ ٝرٞحٓطش
حُِٜٔوخص حُٔؼَٟٝش ػِ ٠أٗظخٍ حُؼٔ ّٞأ ٝرٞحٓطش ًَ ِ٤ٓٝش طلون َٗ ١حُؼِ٘٤ش رٔخ كٜ٤خ
حُٓٞخثَ حٌُ٩ظَ٤ٗٝش ٝحٍُٞه٤ش ٝحُٔٔؼ٤ش حُز٣َٜش.
ؿ َ٤أٗ ٚاًح ًخٕ ُ ِظلَ ٞ٣ػِ ٠حٍطٌخد حُـ٘خ٣خص ٝحُـ٘ق ٓلؼ ٍٞكٔ٤خ رؼي أ٘٣ ُْ ٝـْ
ػٖ حُظلَٓ ٟٞٓ ٞ٣لخُٝش حٍطٌخد ؿَٔ٣ش ،كبٕ حُؼوٞرش طٌ ٢ٛ ٕٞحُلزْ ٖٓ ٓ٘ش اُ٠
هْٔ ٓ٘ٞحص ٝؿَحٓش ٖٓ 5000اُ 100.000 ٠ىٍ ْٛأ ٝربكيٛ ٟخط ٖ٤حُؼوٞرظ.ٖ٤
- 116رؼي ٍكغ حُلي ح٧ىُِٗ ٠ـَحٓخص حُـ٘ل٤ش اُ 200 ٠ىٍ ْٛرٔوظ ٠٠حُل َٜحُؼخٗ ٖٓ ٢هخٍٗ ٕٞهْ 3.80
حُٔـَ٤س رٔٞؿز ٚرؼٓ ٞوظ٤٠خص حُوخٗ ٕٞحُـ٘خثٓ ،٢خُق حًٌَُ ،أٛزق حُلي ح٧ىُِٗ ٠ـَحٓش كٌٛ ٢ح حُل َٜأًزَ
ٖٓ حُلي ح٧هٌُُٝ .٠ٜي كبٕ ٓزِؾ حُـَحٓش ك ٌٙٛ ٢حُلخُش ٌٖٔ٣ ٫إٔ ٣وَ ػٖ حُلي ح٧ىٗ.٠
- 117حٗظَ حُٜخٖٓ حُٔ ٖٔ٠ك ٢حُل 111 َٜأػ.ٙ٬
ٗ - 118لْ ح٩كخُش.
اٌفشع ِ 5ىشس :فً اٌؼٕف اٌّشتىة أثٕاء اٌّثاسٌاخ أو اٌتظاهشاخ اٌشٌاظٍح أو
124
تّٕاعثتها
اٌفصً 0-112
ى ٕٝح٩ه ٍ٬رخُٔوظ٤٠خص حُـ٘خث٤ش حٗ٧ي٣ ،ؼخهذ رخُلزْ ٖٓ ٓ٘ش اُ ٠هْٔ ٓ٘ٞحص
ٝرـَحٓش ٖٓ 1.200اُ 20.000 ٠ىٍٓ ٖٓ ًَ ْٛخ ْٛك ٢أػٔخٍ ػ٘ق أػ٘خء ٓزخٍ٣خص أٝ
طظخَٛحص ٍ٣خ٤ٟش أ ٝرٔ٘خٓزظٜخ أ ٝأػ٘خء رغ ٌٙٛحُٔزخٍ٣خص أ ٝحُظظخَٛحص ك ٢أٓخًٖ ػٔ٤ٓٞش
أ ٝرٔ٘خٓزش ٌٛح حُزغ ،حٍطٌزض هُٜ٬خ أكؼخٍ طَطذ ػٜ٘خ ٓٞص ١زوخ َُِ٘ ١ٝحُٔ٘ ٜٙٞػِٜ٤خ
ك ٢حُلٌٛ ٖٓ 403 َٜح حُوخٗ.ٕٞ
-128طٔض اٟخكش حُل 323-2ٝ 323-1 ٖ٤ِٜأػ ،ٙ٬رٔوظ ٠٠حُٔخىس ٖٓ 5حُوخٍٗ ٕٞهْ ،103.13حُٔخُق حًٌَُ.
ٗ - 129لْ ح٩كخُش.
- 130طْ طظٌٔٛ ْ٤ح حُل َٜرٔوظ ٠٠حُٔخىس حُؼخٗ٤ش ٖٓ حُوخٍٗ ٕٞهْ 24.03حُٔظؼِن رظـٝ َ٤٤طظٔٓ ْ٤ـٔٞػش حُوخٕٗٞ
حُـ٘خثٓ ،٢خُق حًٌَُ.
-134طْ طـٝ َ٤٤طظٔ ْ٤حُل 352 َٜأػ ،ٙ٬رٔوظ ٠٠حُٔخىس ح ٖٓ ٠ُٝ٧حُوخٍٗ ٕٞهْ 33.18حُٜخىٍ رظ٘ل ٌٙ٤حُظَ٤ٜ
حَُ٘٣ق ٍهْ 1.19.44رظخٍ٣ن ٍ 4ؿذ ٓ 11( 1440خٍّ )2019؛ حُـَ٣يس حَُٓٔ٤ش ػيى 6763رظخٍ٣ن 18
ٍؿذ ٓ 25( 1440خٍّ .1612 ٙ ،)2019
- 135طْ طـٝ َ٤٤طظٔ ْ٤حُل 353 َٜأػ ،ٙ٬رٔوظ ٠٠حُٔخىس ح ٖٓ ٠ُٝ٧حُوخٍٗ ٕٞهْ ،33.18حُٔخُق حًٌَُ.
- 1ك ٢حُلخ٫ص حُٔ٘ ٜٙٞػِٜ٤خ ك ٢حُلٟ ،401ٝ 400 ٖ٤ِٜؼق حُؼوٞرش حُٔوٍَس
ٌَُ كخُش ،كٔذ حُظل٬٤ٜص حُٔ٘خٍ اُٜ٤خ كٜٔ٤خ.
- 2ك ٢حُلخُش حُٔ٘ ٜٙٞػِٜ٤خ ك ٢حُلوَس ح ٖٓ ٠ُٝ٧حُل ،402 َٜحُٔـٖ ٖٓ ػَ٘
اُ ٠ػَ٘٘ٓ ٖ٣ش .أٓخ ك ٢حُلخُش حُٔ٘ ٜٙٞػِٜ٤خ ك ٢حُلوَس حُؼخٗ٤ش ،ك ٢ٜحُٔـٖ ٖٓ ػَٖ٘٣
اُ ٠ػ٬ػ٘ٓ ٖ٤ش.
- 3ك ٢حُلخُش حُٔ٘ ٜٙٞػِٜ٤خ ك ٢حُلوَس ح ٖٓ ٠ُٝ٧حُل ،403 َٜحُٔـٖ ٖٓ ػَٖ٘٣
اُ ٠ػ٬ػ٘ٓ ٖ٤ش .أٓخ ك ٢حُلخُش حُٔ٘ ٜٙٞػِٜ٤خ ك ٢حُلوَس حُؼخٗ٤ش ،ك ٢ٜحُٔـٖ حُٔئري.
- 159طْ طـٝ َ٤٤طظٔ ْ٤حُل 404 َٜأػ ، ٙ٬رٔوظ ٠٠حُٔخىس ٖٓ 2حُوخٍٗ ٕٞهْ ،103.13حُٔخُق حًٌَُ.
- 160طْ طظٔ ْ٤حُل 407 َٜأػ ،ٙ٬رٔوظ ٠٠حُٔخىس ٖٓ 4حُوخٍٗ ٕٞهْ ،103.13حُٔخُق حًٌَُ.
- 161ػيٍ ٌٛح حُل َٜرٔوظ ٠٠حُٔخىس ح ٖٓ ٠ُٝ٧حُوخٍٗ ٕٞهْ 24.03حُٔظؼِن رظـٝ َ٤٤طظٔٓ ْ٤ـٔٞػش حُوخٕٗٞ
حُـ٘خثٓ ،٢خُق حًٌَُ.
اٌفصً 501
اًح ٗظؾ ػٖ حَُ٠د أ ٝحُـَف أ ٝحُؼ٘ق أ ٝحٌ٣٩حء أ ٝحُلَٓخٕ حُٔ٘خٍ اُ ٚ٤ك ٢حُلَٜ
، 408كوي ػ ٞ٠أ ٝرظَ ٙأ ٝحُلَٓخٕ ٖٓ ٓ٘لؼظ ٚأ ٝػٔ ٠أ ٝػ ٍٞأ ٝأ٣ش ػخٛش ىحثٔش أهَٟ
كبٕ ػوٞرظ ٚحُٔـٖ ٖٓ ػَ٘ اُ ٠ػَ٘٘ٓ ٖ٣ش.
أٓخ اًح ٗظؾ ػ٘ ٚحُٔٞص ،ى ٕٝإٔ ٣وٜي حُـخٗ ٢اكيحػ ،ٚكبٕ ػوٞرظ ٚحُٔـٖ ٖٓ ػَٖ٘٣
اُ ٠ػ٬ػ٘ٓ ٖ٤ش.
ٝك ٢كخُش كيٝع حُٔٞص ،ى ٕٝإٔ ٣وٜي ٙحُـخًٗ ٌُٚ٘ٝ ،٢خٕ ٗظ٤ـش ٧ػٔخٍ ٓؼظخىس ،كبٕ
حُؼوٞرش طٌ ٕٞحُٔـٖ حُٔئري.
ٝاًح ًخٕ حُـَف أ ٝحَُ٠د أ ٝحُؼ٘ق أ ٝحٌ٣٩حء أ ٝحُلَٓخٕ هي حٍطٌذ روٜي اكيحع
حُٔٞص ،كبٕ حُـخٗ٣ ٢ؼخهذ رخ٩ػيحّ.
اٌفصً 500
اًح ًخٕ َٓطٌذ حُـَٔ٣ش أكي أ ٍٞٛحُطلَ حُٔـ٘ ٠ػِ ٚ٤أٗ ٝوٜخ ُِٓ ٚطش ػِ ٚ٤أٝ
ٌِٓلخ رَػخ٣ظ ،ٚكؼوٞرظ ٚػِ ٠حُظل َ٤ٜح٥ط:٢
- 1ك ٢حُلخ٫ص حُٔ٘خٍ اُٜ٤خ ك ٢حُل ،408 َٜحُلزْ ٖٓ ٓ٘ظ ٖ٤اُ ٠هْٔ.
- 2ك ٢حُلخ٫ص حُٔ٘خٍ اُٜ٤خ ك ٢حُلٟ ،409 َٜؼق حُؼوٞرش حُٔوٍَس كًُ ٢ي حُل.َٜ
ٝػٝ٬س ػًُِ ٠ي ،كل ٢ؿٔ٤غ ح٧كٞحٍ حُٔ٘خٍ اُٜ٤خ ك ٢حُلوَط ٖ٤حُٔخُلظ٣ ،ٖ٤ـ ُٞإٔ
٣لٌْ ػَِٓ ٠طٌذ حُـَٔ٣ش رخُلَٓخٕ ٖٓ ٝحكي أ ٝأًؼَ ٖٓ حُلوٞم حُٔ٘خٍ اُٜ٤خ ك ٢حُلَٜ
ٝ 40رخُٔ٘غ ٖٓ ح٩هخٓش ٖٓ هْٔ ٓ٘ٞحص اُ ٠ػَ٘.
- 3ك ٢حُلخ٫ص حُٔ٘خٍ اُٜ٤خ ك ٢حُلوَس ح ٖٓ ٠ُٝ٧حُل 410 َٜحُٔـٖ ٖٓ ػَ٘ ٖ٣اُ٠
ػ٬ػ٘ٓ ٖ٤ش.
- 4ك ٢حُلخُش حُٔ٘ ٜٙٞػِٜ٤خ ك ٢حُلوَس حُؼخٗ٤ش ٖٓ حُل ،410 َٜحُٔـٖ حُٔئري.
- 5ك ٢حُلخ٫ص حُٔ٘ ٜٙٞػِٜ٤خ ك ٢حُلوَط ٖ٤حُؼخُؼش ٝحَُحرؼش ٖٓ حُل ،410 َٜطٌٕٞ
حُؼوٞرش ح٩ػيحّ.
- 165طْ طـٝ َ٤٤طظٌٔٛ ْ٤ح حُل َٜرٔوظ ٠٠حُٔخىس حُؼخُؼش ٖٓ حُوخٍٗ ٕٞهْ 24.03حُٔظؼِن رظـٝ َ٤٤طظٔٓ ْ٤ـٔٞػش
حُوخٗ ٕٞحُـ٘خثٓ ،٢خُق حًٌَُ.
- 166حٗظَ حُٜخٖٓ حُٔ ٖٔ٠ك ٢حُل 111 َٜأػ.ٙ٬
- 171طْ طـٝ َ٤٤طظٔ ْ٤حُل 431 َٜأػ ،ٙ٬رٔوظ ٠٠حُٔخىس ٖٓ 2حُوخٍٗ ٕٞهْ ،103.13حُٔخُق حًٌَُ.
- 172أ٤ٟق ٌٛح حُلَع رٔوظ ٠٠حُٔخىس حُٔخىٓش ٖٓ حُوخٍٗ ٕٞهْ 24.03حُٔظؼِن رظـٝ َ٤٤طظٔٓ ْ٤ـٔٞػش حُوخٕٗٞ
حُـ٘خثٓ ،٢خُق حًٌَُ.
- 173طْ طظٔ ْ٤حُلَع حُؼخٗ ٖٓ ٌٍَٓ ٢حُزخد حُٔخرغ ٖٓ حُـِء ح ٖٓ ٍٝ٧حٌُظخد حُؼخُغ رخُٔخىس 431-5أػ،ٙ٬
رٔوظ ٠٠حُٔخىس ح ٖٓ ٠ُٝ٧حُوخٍٗ ٕٞهْ ،73.15حُٔخُق حًٌَُ.
- 179طْ طـٝ َ٤٤طظٌٔٛ ْ٤ح حُل َٜرٔوظ ٠٠حُل َٜح ٖٓ ٍٝ٧ظ٣َٗ َ٤ٜق رٔؼخرش هخٍٗ ٕٞهْ 1.74.232رظخٍ٣ن
ٍ 28ر٤غ حُؼخٗٓ 21( 1394 ٢خ٣ ) 1974 ٞ٣ـ٣ٝ َ٤ظْٔ رٔٞؿز ٚحُلَع حَُحرغ ٖٓ حُزخد حُٔخرغ ٝحُزخد حُظخٓغ رخُـِء
ح ٖٓ ٍٝ٧حٌُظخد حُؼخُغ ٖٓ حُوخٗ ٕٞحُـ٘خثٓ ،٢خُق حًٌَُ.
ٗ - 180لْ ح٩كخُش.
ٗ - 181لْ ح٩كخُش.
ٍ - 185حؿغ ٓوظ٤٠خص حُؤْ حُؼخُغ ٖٓ حُزخد حَُحرغ ٖٓ هخٗ ٕٞحُٜلخكش ًٔخ طْ طـٝ َٙ٤٤طظٔ ٚٔ٤رٔوظ ٠٠حُوخٕٗٞ
ٍهْ 77.00حُٜخىٍ رظ٘ل ٌٙ٤ظ٣َٗ َ٤ٜق ٍهْ 1.02.207رظخٍ٣ن ٍ 25ؿذ 3( 1423أًظٞرَ ٓ ،)2002خُق
حًًٌَُ ٢ٛٝ ،خُظخُ:٢
حُل َٜحَُحرغ ٝحٍ٧رؼ٣ :ٕٞؼي هٌكخ اىػخء ٝحهؼش أٔٗ ٝزظٜخ اُٗ ٠و ٚأ٤ٛ ٝؤس اًح ًخٗض ٌٙٛحُٞحهؼش طْٔ َٗف أٝ
حػظزخٍ حُ٘و ٚأ ٝحُ٤ٜؤس حُظٔٗ ٢زض اُٜ٤خ.
٣ٝؼي ٓزخ ًَ طؼزٗ َ٤خثٖ أ ٖ٤٘ٓ ٝأ ٝػزخٍس طلو َ٤كخ١ش ٖٓ حٌَُحٓش أ ٝهيف ٣ ٫ظٔٗ ٖٔ٠زش أ٣ش ٝحهؼش ٓؼ٘٤ش.
٣ٝؼخهذ ػٌِٛ َ٘ٗ ٠ح حُوٌف أ ٝحُٔذ ٓٞحء ًخٕ ٌٛح حَُ٘٘ رطَ٣وش ٓزخَٗس أ ٝرطَ٣ن حُ٘وَ كظ ُٞٝ ٠أكَؽ ًُي ك٢
٤ ٛـش حُ٘ي ٝحٍ٫ط٤خد أً ٝخٕ ٘٣خٍ ك ٢حَُ٘٘ اُٗ ٠و ٚأ٤ٛ ٝجش ُْ طؼ ٖ٤رٌ٤ل٤ش ٣َٛلش ٌٖٔ٣ ٌُٖٝاىٍحًٖٓ ٚ
ه ٍ٬ػزخٍحص حُوطذ ،أ ٝحُ٤ٜخف أ ٝحُظٜي٣يحص أ ٝحٌُٔظٞرخص أ ٝحُٔطزٞػخص أ ٝحُِٜٔوخص أ ٝح٩ػٗ٬خص
حُٔـَٓش.
حُل َٜحُوخْٓ ٝحٍ٧رؼ٣ :ٕٞؼخهذ رلزْ طظَحٝف ٓيط ٚرٝ َٜٗ ٖ٤حكي ٘ٓٝش ٝحكيس ٝرـَحٓش ٣ظَحٝف هيٍٛخ رٖ٤
100.000ٝ 1.200ىٍ ْٛأ ٝربكيٛ ٟخط ٖ٤حُؼوٞرظ ٖ٤كو ٢ػٖ ًَ هٌف َ٣طٌذ ربكي ٟحُٓٞخثَ حُٔز٘٤ش رخُل38 َٜ
ك ٢كن حُٔـخُْ حُو٠خث٤ش ٝحُٔلخًْ ٝحُـ ٕٞ٤حُزَ٣ش أ ٝحُزلَ٣ش أ ٝحُـ٣ٞش ٝحُ٤ٜآص حُٔئٓٔش ٝح٩ىحٍحص حُؼٔ٤ٓٞش
رخُٔـَد.
حُل َٜحُٔخىّ ٝحٍ٧رؼ :ٕٞططزن ٗلْ حُؼوٞرخص ػَِٓ ٠طٌز ٢حُوٌف ر٘لْ حُٓٞخثَ حًٌٍُٔٞس ك ٢كن َ٣ُٝأٝ
ػيس ٍُٝحء ٖٓ أؿَ ٜٓخٓ ْٜأٛ ٝلخط ْٜأٗ ٝلٞٓ ٞظق أ ٝأكي ٍؿخٍ أ ٝأػٞحٕ حُِٔطش حُؼٔ٤ٓٞش أٗ ًَ ٝوٚ
ٌِٓق رِٜٔلش أٜٔٓ ٝش ػٔ٤ٓٞش ٓئهظش ًخٗض أّ ٓٔظَٔس أٔٓ ٝخػي ه٠خث ٢أٗ ٝخٛي ٖٓ ؿَحء طؤى٣ش ٜٗخىط.ٚ
أٓخ َٓطٌز ٞحُوٌف حُٔٞؿ ٚاُ ٠حُ٘و٤ٜخص حًٌٍُٔٞس كٔ٤خ ْٜ٣ك٤خط ْٜحُوخٛش كظطزن ػِ ْٜ٤حُؼوٞرخص حُٔز٘٤ش ك٢
حُل َٜحُٔخرغ ٝحٍ٧رؼ ٕٞحُٔٞحُ.٢
حُل َٜحُٔخرغ ٝحٍ٧رؼ٣ :ٕٞؼخهذ رلزْ طظَحٝف ٓيط ٚرٝ َٜٗ ٖ ٤حكي ٓٝظش أٗٝ َٜرـَحٓش ٣ظَحٝف هيٍٛخ رٖ٤
50.000ٝ 10.000ىٍ ْٛأ ٝربكيٛ ٟخط ٖ٤حُؼوٞرظ ٖ٤كو ٢ػٖ حُوٌف حُٔٞؿ٨ُ ٚكَحى ربكي ٟحُٓٞخثَ حُٔز٘٤ش ك٢
حُل.38 َٜ
حُل َٜحُؼخٖٓ ٝحٍ٧رؼ٣ :ٕٞؼخهذ رـَحٓش ٣ظَحٝف هيٍٛخ ر 100.000ٝ 50.000 ٖ٤ىٍ ْٛػٖ حُٔذ حُٔٞؿ ٚر٘لْ
حُٓٞخثَ اُ ٠حُ٤ٜجخص ٝحٗ٧وخ ٙحُٔؼ ٖ٤٘٤ك ٢حُل.46ٝ 45 ٖ٤ِٜ
٣ٝؼخهذ رـَحٓش ٣ظَحٝف هيٍٛخ ر 50.000ٝ 5.000 ٖ٤ىٍ ْٛػٖ حُٔذ حُٔٞؿ ٚر٘لْ حُطَ٣وش اُ ٠ح٧كَحى ري ٕٝإٔ
٣ظويٓ ٚحٓظلِحُ.
حُل َٜحُٞحكي ٝحُؤٔٞ٣ ٖٓ ًَ :ٕٞؿ ٚػٖ ٣َ١ن اىحٍس حُزَ٣ي ٝحُظِـَحف أ ٝرخُطَم حٌُ٩ظَ٤ٗٝش ح٧هَٟ
َٓحِٓش ٌٓ٘ٞكش ٓلظ٣ٞش ػِ ٠هٌف ٞ٣ؿ ٚآخ اُ ٠ح٧كَحى ٝآخ اُ ٠حُ٤ٜجخص أ ٝحٗ٧وخ ٙحُٔؼ٘ ٖ٤٤ك ٢حُل41 ٍٜٞ
٣ 53ٝ 52ٝ 46ٝ 45ٝؼخهذ رلزْ أهٜخٝ َٜٗ ٙحكي ٝرـَحٓش طظَحٝف ر 5.000ٝ 1.200 ٖ٤ىٍ ْٛأ ٝربكيٟ
ٛخط ٖ٤حُؼوٞرظ ٖ٤كو.٢
ٝاًح ٓخ حكظٞص حَُٔحِٓش ػِٓ ٠ذ ك٤ؼخهذ ػٌِٛ ٠ح حٍٓ٩خٍ رخُلزْ ُٔيس طظَحٝف رٓ ٖ٤ظش أ٣خّ ٖ٣َٜٗٝحػ٘،ٖ٤
ٝرـَحٓش ٣ظَحٝف هيٍٛخ ر 1.200ٝ 200 ٖ٤ىٍ.ْٛ
ٝاًح طؼِن ح َٓ٧رٔخ ٜٙٞ٘ٓ ٞٛػِ ٚ٤ك ٢حُل٣ 41 َٜؼخهذ رلزْ طظَحٝف ٓيط ٚرٝ َٜٗ ٖ٤حكي ٓٝظش أَٜٗ
ٝرـَحٓش ٣ظَحٝف هيٍٛخ ر 1.200 ٖ٤اُ 5.000 ٠ىٍ.ْٛ
حُل َٜحُٞحكي ٝحُؤٔ٣ :ٌٍَٓ ٕٞؼخهذ رلزْ طظَحٝف ٓيط ٚرٝ َٜٗ ٖ٤حكي ٓٝظش أٗٝ َٜرـَحٓش ٣ظَحٝف هيٍٛخ
ر 20.000ٝ 5.000 ٖ٤ىٍ ْٛأ ٝربكيٛ ٟخط ٖ٤حُؼوٞرظ ٖ٤كو َ٘ٗ ٖٓ ًَ ٢حىػخءحص أٝ ٝهخثغ أ ٍٞٛ ٝطْٔ رخُل٤خس
حُوخٛش ُِـ.َ٤
-186طٔض اٟخكش حُل 444-2ٝ 444-1 ٖ٤ِٜأػ ،ٙ٬رٔوظ ٠٠حُٔخىس ٖٓ 5حُوخٍٗ ٕٞهْ ،103.13حُٔخُق حًٌَُ.
- 188طْ طظٌٔٛ ْ٤ح حُل َٜحُٔخىس حُؼخٗ٤ش ٖٓ حُوخٍٗ ٕٞهْ 24.03حُٔظؼِن رظـٝ َ٤٤طظٔٓ ْ٤ـٔٞػش حُوخٗ ٕٞحُـ٘خث،٢
ٓخُق حًٌَُ.
- 189طْ طـٝ َ٤٤طظٔ ْ٤حُلوَس حُؼخٗ٤ش ٖٓ ٌٛح حُل َٜرٔوظ ٠٠حُٔخىس حُلَ٣يس ٖٓ حُوخٍٗ ٕٞهْ 11.99حُوخ ٢ٟرظـَ٤٤
ٝطظٔ ْ٤حُل ٖٓ 446 َٜحُوخٗ ٕٞحُـ٘خث ،٢حُٜخىٍ رظ٘ل ٌٙ٤ظـ٣َٗ َ٤ٜق ٍهْ 1.99.18رظخٍ٣ن ٞٗ 18حٍ 1419
( 5كزَح)1999 َ٣؛ حُـَ٣يس حَُٓٔ٤ش ػيى 4682رظخٍ٣ن ١ً 28حُلـش 15(1419أرَ.852 ٙ ،)1999 َ٣
- 190طْ طـٝ َ٤٤طظٔ ْ٤حُل 446 َٜأػ ،ٙ٬رٔوظ ٠٠حُٔخىس ٖٓ 2حُوخٍٗ ٕٞهْ ،103.13حُٔخُق حًٌَُ.
- 191حٗظَ حُٜخٖٓ حُٔ ٖٔ٠ك ٢حُل 111 َٜأػ.ٙ٬
ٗ - 192لْ ح٩كخُش.
-193طٔض اٟخكش حُل 447-3ٝ 447-2ٝ 447-1 ٍٜٞأػ ،ٙ٬رٔوظ ٠٠حُٔخىس ٖٓ 5حُوخٍٗ ٕٞهْ ،103.13
حُٔخُق حًٌَُ.
اٌفصً 557-5
٣ؼخهذ رخُلزْ ٖٓ ٓ٘ش ٝحكيس اُ ٠ػ٬ع ٓ٘ٞحص ٝؿَحٓش ٖٓ 2.000اُ20.000 ٠
ىٍ ٖٓ ًَ ،ْٛهخّ رؤِ٤ٓٝ ١ش رٔخ كًُ ٢ي حٗ٧ظٔش حُٔؼِٓٞخط٤ش ،رزغ أ ٝط٣ُٞغ طًَ٤زش ٌٓٗٞش
ٖٓ أهٞحٍ ٗو ٚأٍٞٛ ٝط ،ٚىٞٓ ٕٝحكوظ ،ٚأ ٝهخّ رزغ أ ٝط٣ُٞغ حىػخءحص أٝ ٝهخثغ ًخًرش،
روٜي حُْٔ رخُل٤خس حُوخٛش ُٗ٨وخ ٙأ ٝحُظ٘ َ٤ٜر.ْٜ
اٌفصً 557-1
٣ؼخهذ رخُلزْ ٖٓ ٓ٘ش ٝحكيس اُ ٠هْٔ ٓ٘ٞحص ٝؿَحٓش ٖٓ 5.000اُ50.000 ٠
ىٍ ،ْٛاًح حٍطٌزض ح٧كؼخٍ حُٔ٘ ٜٙٞػِٜ٤خ ك ٢حُل 447-2ٝ 447-1 ٖ٤ِٜك ٢كخُش حُؼٞى
ٝك ٢كخُش حٍطٌخد حُـَٔ٣ش ٖٓ َ١ف حُِٝؽ أ ٝحُطِ٤ن أ ٝحُوخ١ذ أ ٝأكي حُلَٝع أ ٝأكي
ح ٍٞٛ٧أ ٝحٌُخكَ أٗ ٝو٣٫ٝ ُٚ ٚش أِٓ ٝطش ػِ ٠حُ٠ل٤ش أٌِٓ ٝق رَػخ٣ظٜخ أٟ ٝي
حَٓأس رٔزذ ؿٜ٘ٔخ أٟ ٝي هخ.َٛ
اٌفصً 552
ٖٓ كظق أ ٝأهل ٠أ ٝأطِق ،رٔٞء ٗ٤شٌٓ ،خطذ أَٓ ٝحٓ٬ص ٓٞؿٜش اُ ٠ؿًُٝ ،َٙ٤ي ك٢
ؿ َ٤حُلخ٫ص حُٔ٘خٍ اُٜ٤خ ك ٢حُل٣ ،232 َٜؼخهذ رخُلزْ ٖٓ ٗ َٜاُ٘ٓ ٠ش ٝؿَحٓش ٖٓ
ٓخثظ 194ٖ٤اُ ٠هٔٔٔخثش ىٍ ،ْٛأ ٝربكيٛ ٟخط ٖ٤حُؼوٞرظ ٖ٤كو.٢
195
اٌفشع اٌغادط :فً االتجاس تاٌثشش
اٌفصً 552-0
٣وٜي رخ٫طـخٍ رخُزَ٘ طـ٘٤ي ٗو ٚأ ٝحٓظيٍحؿ ٚأٗ ٝوِ ٚأ ٝط٘و ِٚ٤أ ٝاٞ٣حإ ٙأٝ
حٓظوزخُ ،ٚأ ٝحُٓٞخ١ش كًُ ٢ي ،رٞحٓطش حُظٜي٣ي رخُوٞس أ ٝرخٓظؼٔخُٜخ أ ٝرخٓظؼٔخٍ ٓوظِق
أٌٗخٍ حُؤَ أ ٝح٫هظطخف أ ٝح٫كظ٤خٍ أ ٝحُويحع ،أ ٝآخءس حٓظؼٔخٍ حُِٔطش أ ٝحُٞظ٤لش أٝ
حُ٘ل ًٞأ ٝحٓظـ ٍ٬كخُش حُ٠ؼق أ ٝحُلخؿش أ ٝحُٜ٘خٗش ،أ ٝربػطخء أ ٝرظِوٓ ٢زخُؾ ٓخُ٤ش أٝ
ٓ٘خكغ أِٓ ٝح٣خ ُِل ٜٙٞػِٞٓ ٠حكوش ٗو٤ٓ ُٚ ٚطَس ػِٗ ٠و ٚآهَ ُـَٝ
حٓ٫ظـ.ٍ٬
- 197طْ طـٌٛ َ٤٤ح حُل َٜرٔٞؿذ حُل َٜحٍ ٢ٌِٓ َّٞٓٓ ٖٓ ٍٝ٧هْ 181.66رظخٍ٣ن ٍ 22ر٤غ ح1387 ٍٝ٧
(كخطق )1967 ُٞ٤ُٞ٣رٔؼخرش هخٗ٣ ٕٞظؼِن رظـ َ٤٤حُل ٖٓ 453 َٜحُوخٗ ٕٞحُـ٘خثٝ ٢طظٔ ْ٤حُلٗ ٖٓ 455 َٜلْ
حُوخٗٝ ٕٞاُـخء حُظ َ٤ٜحَُ٘٣ق حُٔئٍم ك 22 ٢ؿٔخى ٟح)1939 ُٞ٤ُٞ٣ 10( 1358 ٠ُٝ٧؛ حُـَ٣يس حَُٓٔ٤ش ػيى
2854رظخٍ٣ن ٍ 4ر٤غ حُؼخٗ.1547 ٙ ،)1967 ُٞ٤ُٞ٣ 12( 1387 ٢
- 198حٗظَ حُٜخٖٓ حُٔ ٖٔ٠ك ٢حُل 111 َٜأػ.ٙ٬
- 202طْ طـ ٌٙٛ َ٤٤حُلوَس رٔوظ ٠٠حُٔخىس ح ٖٓ ٠ُٝ٧حُوخٍٗ ٕٞهْ 24.03حُٔظؼِن رظـٝ َ٤٤طظٔٓ ْ٤ـٔٞػش حُوخٕٗٞ
حُـ٘خثٓ ،٢خُق حًٌَُ.
- 203ح٩كخُش حُٔخروش.
- 204حٗظَ حُٜخٖٓ حُٔ ٖٔ٠ك ٢حُل 111 َٜأػ.ٙ٬
اٌفشع :1فً اٌجٕاٌاخ واٌجٕخ اٌتً تذىي دوْ اٌتؼشف ػٍى هىٌح اٌطفً
(حُل)470 – 468 ٍٜٞ
اٌفصً 522
ح٧دٝ ،ػ٘ي ػيّ ٝؿٞى ،ٙحُطز٤ذ أ ٝحُـَحف أ٬ٓ ٝكع حُٜلش أ ٝحُلٌٔ٤ش أ ٝحُُٔٞيس
أ ٝحُوخرِش أ ٝأٗ ١و ٚك َ٠حُ٫ٞىس أٝ ٝهؼض رٔلِ٣ ،ٚؼخهذ رخُلزْ ٖٓ ٗ َٜاُٖ٣َٜٗ ٠
ٝرـَحٓش ٖٓ ٓخثش ٝػَ٘ 209ٖ٣آُ ٠خثظ ٢ىٍ ،ْٛاًح ُْ ٣وْ رخُظ٣َٜق رخُ٫ى٣خى ك ٢ح٧ؿَ
حُوخًُٗٝ ،٢ٗٞي ك ٢حُلخ٫ص حُظ ٌٕٞ٣ ٢كٜ٤خ حُظ٣َٜق ٝحؿزخ.210
- 208حٓظيٍحى هطؤ ٍٞ٘٘ٓ ،رخُـَ٣يس حَُٓٔ٤ش ػيى 5188رظخٍ٣ن ًٝ 28حُلـش 19( 1424كزَح،)2004َ٣
.641 ٙ
- 209رؼي ٍكغ حُلي ح٧ىُِٗ ٠ـَحٓخص حُـ٘ل٤ش اُ 200 ٠ىٍ ْٛرٔوظ ٠٠حُل َٜحُؼخٗ ٖٓ ٢هخٍٗ ٕٞهْ 3.80
حُٔـَ٤س رٔٞؿز ٚرؼٓ ٞوظ٤٠خص حُوخٗ ٕٞحُـ٘خثٓ ،٢خُق حًٌَُ ،أٛزق حُلي ح٧ىُِٗ ٠ـَحٓش كٌٛ ٢ح حُلٓ َٜطخروخ
ُِلي ح٧ه.٠ٜ
- 210هخٍٕ ٓغ ٓوظ٤٠خص حُٔٞحى ٖٓ 24ٝ 16ٝ 31حُوخٍٗ ٕٞهْ 37.99حُٔظؼِن رخُلخُش حُٔيٗ٤ش ،حُٜخىٍ رظ٘لٌٙ٤
ظ٣َٗ َ٤ٜق ٍهْ 1.02.239رظخٍ٣ن ٍ ٖٓ 25ؿذ 3( 1423أًظٞرَ )2002؛ حُـَ٣يس حَُٓٔ٤ش ػيى 5054
رظخٍ٣ن ٠ٍٓ 2خٕ ٞٗ 7( 1423كٔزَ .3150 ٙ ،)2002
حُٔخىس ٣ :31ؼخهذ رـَحٓش ٓخُ٤ش ٖٓ 300ػِ 1200 ٠ىٍٝ ٖٓ ًَ ْٛؿذ ػِ ٚ٤حُظ٣َٜق ر٫ٞىس أٝ ٝكخس ١زوخ
٧كٌخّ حُٔخىس ٝ 16حُٔخىس ٣ ُْٝ 24وْ رٌٜح ح٩ؿَحء ،ىحهَ ح٧ؿَ حُوخٗ.٢ٗٞ
حُٔخىس ٣ :16و ّٞرخُظ٣َٜق رخُ٫ٞىس ُيٟ ٟخر ٢حُلخُش حُٔيٗ٤ش ُٔلَ ٝهٞػٜخ أهَرخء حُُٔٞٞى كٔذ حُظَط٤ذ:
-ح٧د أ ٝحّ٧؛
٢ٛٝ -ح٧د؛
-ح٧م؛
-حرٖ ح٧م.
٣ويّ ح٧م حُ٘و٤ن ػِ ٠ح٧م ُ٨د٣ٝ ،ويّ ٌٛح ح٧ه َ٤ػِ ٠ح٧م ًُٔ ،ّ٨خ ٣ويّ حً٧زَ ٓ٘خ ػِ ٞٛ ٖٓ ٠أٛـَ ٓ٘ٚ
ٓظً ٠خٗض ُ ٚحُويٍس حٌُخك٤ش ػِ ٠حُظ٣َٜق.
٘٣ظوَ ٝحؿذ حُظ٣َٜق ٖٓ أكي حٗ٧وخ ٙحًٌُٔ ٖ٣ٍٞك ٢حُلوَس أػ ٙ٬اُ ٠حٌُ ٚ٤ِ٣ ١ك ٢حَُٔطزش ٓظ ٠طؼٌٍ حُظ٣َٜق
ٖٓ حُٔ ٍٝ٧زذ ٖٓ حٓ٧زخد.
٣و ّٞحُ َ٤ًٞكًُ ٢ي ٓوخّ ٓ.ًِٚٞ
اًح طؼِن ح َٓ ٧رُٔٞٞى ٖٓ أرٓ ٖ٣ٞـ ،ٖ٤ُٜٞأ ٝرُٔٞٞى ٝهغ حُظوِ ٢ػ٘ ٚرؼي حُٟٞغَٜ٣ ،ف ر٫ٞىط َ٤ًٝ ٚحُِٔي
رٜلش طِوخث٤ش ،أ ٝر٘خء ػِِ١ ٠ذ ٖٓ حُِٔطش حُٔلِ٤ش ،أ٣ ٖٓ ًَ ٖٓ ٝؼ٘ ٚ٤حٓ ،َٓ٧ؼُِح ط٣َٜل ٚرٔل٘ٓ َ٠ـِ
كٌٛ ٢ح حُ٘ؤٕٝ ،رٜ٘خىس ١ز٤ش طليى ػَٔ حُُٔٞٞى ػِٝ ٠ؿ ٚحُظوَ٣ذ٣ٝ ،وظخٍ ُ ٚحْٓ ٗوٝ ٢ٜحْٓ ػخثِٝ ،٢أٓٔخء
أر ٖ٣ٞأ ٝحْٓ أد اًح ًخٕ ٓؼَٝف حٟ َ٤٘٣ٝ ،ّ٧خر ٢حُلخُش حُٔيٗ٤ش رطَس ٍْٓ ٫ٝىط ٚاُ ٠إٔ أٓٔخء ح٧ر ٖ٣ٞأٝ
ح٧د ،كٔذ حُلخُش ،هي حهظَ٤ص ُ١ ٚزوخ ٧كٌخّ ٌٛح حُوخٗ.ٕٞ
٣زِؾ ٟخر ٢حُلخُش حُٔيٗ٤ش َ٤ًٝحُِٔي رخُ٫ٞىس حُظٓ ٢ـِض ر ٌٜٙحٌُ٤ل٤ش ىحهَ أؿَ ػ٬ػش أ٣خّ ٖٓ طخٍ٣ن حُظ٣َٜق.
طَٜف رخ٫رٖ حُٔـ ٍٜٞح٧د أٓ ٚأ٣ ٖٓ ٝوٓ ّٞوخٜٓخًٔ ،خ طوظخٍ ُ ٚحٓٔخ ٗو٤ٜخ ٝحْٓ أد ٓ٘ظوخ ٖٓ أٓٔخء
حُؼزٞى٣ش هلل طؼخُٝ ٠حٓٔخ ػخثِ٤خ هخٛخ ر.ٚ
٘٣خٍ رطَس ٍٓ ْ ٫ٝىس حُطلَ حٌُٔل ٍٞاُ ٠حُٞػ٤وش حُظ ٢طْ رٔوظ٠خٛخ آ٘خى حٌُلخُش ١زوخ ُِظَ٘٣غ حُـخٍ ١ر ٚحُؼَٔ.
حُٔخىس َٜ٣ : 24ف رخُٞكخس ُيٟ ٟخر ٢حُلخُش حُٔيٗ٤ش ُٔلَ ٝهٞػٜخ حٗ٧وخ ٙحُٔز ٕٞ٘٤أٓلِٓ ٚغ َٓحػخس حُظَط٤ذ:
-حُُٞي؛
-حُِٝؽ؛
-ح٧د أ ٝح ّ٧أ ٢ٛٝ ٝح٧د أ ٝحُٔويّ ػِ ٠حُٜخُي هزَ ٝكخطٚ؛
-حٌُخكَ رخُ٘ٔزش ٌُٔلُٚٞ؛
-ح٧م؛
-حُـي؛
-ح٧هَر ٕٞرؼي رخُظَط٤ذ.
ططزن ٗلْ حُٔوظ٤٠خص حُٔ٘ ٜٙٞػِٜ٤خ ك ٢حُٔخىس 16أػ ٙ٬كٔ٤خ ٣و ٚحٓ٧زو٤ش ٝحٗظوخٍ ٝحؿذ حُظ٣َٜق
ٝحًُٞخُش.
اًح ُْ ٞ٣ؿي أٗ ١و ٖٓ ٚحٗ٧وخ ٙحُٔ٘خٍ اُ ْٜ٤أػ ،ٙ٬كبٕ حُِٔطش حُٔلِ٤ش ط٘ؼَ ٟخر ٢حُلخُش حُٔيٗ٤ش رٌٜٙ
حُٞكخس ٓؼُِس ًُي رخُٞػخثن حُُٓ٬ش.
- 211رؼي ٍكغ حُلي ح٧ىُِٗ ٠ـَحٓخص حُـ٘ل٤ش اُ 200 ٠ىٍ ْٛرٔوظ ٠٠حُل َٜحُؼخٗ ٖٓ ٢هخٍٗ ٕٞهْ 3.80
حُٔـَ٤س رٔٞؿز ٚرؼٓ ٞوظ٤٠خص حُوخٗ ٕٞحُـ٘خثٓ ،٢خُق حًٌَُ ،أٛزق حُلي ح٧ىُِٗ ٠ـَحٓش كٌٛ ٢ح حُلٓ َٜطخروخ
ُِلي ح٧ه.٠ٜ
- 212طْ طظٌٔٛ ْ٤ح حُل َٜرٔوظ ٠٠حُٔخىس حُؼخٗ٤ش ٖٓ حُوخٍٗ ٕٞهْ 24.03حُٔظؼِن رظـٝ َ٤٤طظٔٓ ْ٤ـٔٞػش حُوخٕٗٞ
حُـ٘خثٓ ،٢خُق حًٌَُ.
- 213طْ طـٝ َ٤٤طظٌٔٛ ْ٤ح حُل َٜرٔوظ ٠٠حُٔخىس حُلَ٣يس ٖٓ حُوخٍٗ ٕٞهْ 15.14حُوخ ٢ٟرظـٝ َ٤٤طظٔ ْ٤حُلَٜ
ٓ ٖٓ 475ـٔٞػش حُوخٗ ٕٞحُـ٘خث ،٢حُٜخىٍ رظ٘ل ٌٙ٤حُظ َ٤ٜحَُ٘٣ق ٍهْ 1.14.06رظخٍ٣ن ٍ ٖٓ 20ر٤غ ح٧هَ
20( 1435كزَح)2014 َ٣؛ حُـَ٣يس حَُٓٔ٤ش ػيى 6238رظخٍ٣ن 11ؿٔخى ٟحٓ 13( 1435 ٠ُٝ٧خٍّ ،)2014
.3138 ٙ
- 214طْ طـٌٛ َ٤٤ح حُل َٜرٔوظ ٠٠حُٔخىس ح ٖٓ ٠ُٝ٧حُوخٍٗ ٕٞهْ 24.03حُٔظؼِن رظـٝ َ٤٤طظٔٓ ْ٤ـٔٞػش حُوخٕٗٞ
حُـ٘خثٓ ،٢خُق حًٌَُ.
- 215حٗظَ حُٜخٖٓ حُٔ ٖٔ٠ك ٢حُل 111 َٜأػ.ٙ٬
ٗ - 216لْ ح٩كخُش.
ٗ - 217لْ ح٩كخُش.
- 218حٗظَ حُٔوظ٤٠خص حُِؿَ٣ش حُٞحٍىس ك ٢حُٔخىط ٖٓ 31ٝ 30 ٖ٤حُوخٍٗ ٕٞهْ 15-01حُٔظؼِن رٌلخُش ح١٧لخٍ
حُٔٓ ،ٖ٤ِٜٔخُق حًٌَُ:
حُٔخىس :30ططزن ػِ ٠حٌُخكَ ػ٘ي حٍطٌخر ٚؿَٔ٣ش ك ٢كن حٌُٔلٓ ٍٞوظ٤٠خص حُوخٗ ٕٞحُـ٘خث ٢حُظ ٢طؼخهذ حُٞحُيٖ٣
ػِ ٠حُـَحثْ حُظَ٣ ٢طٌزٜٗٞخ ك ٢كن ح٫ٝ٧ى.
ططزن ػِ ٠حٌُٔل ٍٞػ٘ي حٍطٌخر ٚؿَٔ٣ش ك ٢كن حٌُخكَ ٓوظ٤٠خص حُوخٗ ٕٞحُـ٘خث ٢حُظ ٢طؼخهذ ػِ ٠حُـَحثْ حُظ٢
َ٣طٌزٜخ ح٫ٝ٧ى ك ٢كن حُٞحُي.ٖ٣
حُٔخىس ٣ :31ؼخهذ حُ٘و ٚحٌُٔ٣ ١ظ٘غ ػٔيح ػٖ إٔ ٣ويّ ُطلَ ٤ُٝي ٓ ،َٜٔحُٔٔخػيس أ ٝحُؼ٘خ٣ش حُظ ٢طٔظِِٜٓخ كخُظٚ
أ ٝػٖ اهزخٍ ٜٓخُق حَُ٘١ش أ ٝحُيٍى أ ٝحُِٔطخص حُٔلِ٤ش ٌُٔخٕ حُؼؼ ٍٞػِ ،ٚ٤رخُؼوٞرخص حُٔوٍَس ك ٢حُوخٕٗٞ
حُـ٘خث.٢
- 219ط٘ ٚحُٔخىس ٖٓ 202حُوخٍٗ ٕٞهْ 70.03رٔؼخرش ٓيٗٝش حَٓ٧سٓ ،خُق حًٌَُ ،ػِ ٠أٗ ًَ" :ٚطٞهق ٖٓٔ
طـذ ػِٗ ٚ٤لوش ح٫ٝ٧ى ػٖ ح٧ىحء ُٔيس أهٜخٛخ ٗ َٜى ٕٝػٌٍ ٓوز ،ٍٞططزن ػِ ٚ٤أكٌخّ أٛخٍ حَٓ٧س".
-220طٔض اٟخكش حُل 480-1 َٜأػ ،ٙ٬رٔوظ ٠٠حُٔخىس ٖٓ 5حُوخٍٗ ٕٞهْ ،103.13حُٔخُق حًٌَُ.
-221طْ طـٝ َ٤٤طظٔ ْ٤حُل 481 َٜأػ ،ٙ٬رٔوظ ٠٠حُٔخىس ٖٓ 2حُوخٍٗ ٕٞهْ ، 103.13حُٔخُق حًٌَُ.
-222طٔض اٟخكش حُل 481-1 َٜأػ ،ٙ٬رٔوظ ٠٠حُٔخىس ٖٓ 5حُوخٍٗ ٕٞهْ ،103.13حُٔخُق حًٌَُ.
- 223حٗظَ حُٜخٖٓ حُٔ ٖٔ٠ك ٢حُل 111 َٜأػ.ٙ٬
- 227طْ طظٌٔٛ ْ٤ح حُل َٜرٔوظ ٠٠حُٔخىس حُؼخٗ٤ش ٖٓ حُوخٍٗ ٕٞهْ 24.03حُٔظؼِن رظـٝ َ٤٤طظٔٓ ْ٤ـٔٞػش حُوخٕٗٞ
حُـ٘خث ،٢حُٜخىٍ رظ٘ل ٌٙ٤ظ٣َٗ َ٤ٜق ٍهْ 1.03.207رظخٍ٣ن ٠ٍٓ ٖٓ 16خٕ ٞٗ 11( 1424كٔزَ )2003؛
حُـَ٣يس حَُٓٔ٤ش ػيى 5175رظخٍ٣ن ًٝ 12حُوؼيس ٘٣ 5( 1424خ.121 ٙ ،)2004 َ٣
- 230طْ اُـخء حُل 494 ٖٓ ٍٜٞاُ 496 ٠أػ ٙ٬رٔوظ ٠٠حُٔخىس حُلَ٣يس ٖٓ حُوخٍٗ ٕٞهْ 92.13حُوخ ٢ٟرظـَ٤٤
ٝطظٔٓ ْ٤ـٔٞػش حُوخٗ ٕٞحُـ٘خث ٢ك ٢حُل496 ،495 ،494 ٍٜٞ؛ حُٜخىٍ رظ٘ل ٌٙ٤حُظ َ٤ٜحَُ٘٣ق ٍهْ 1.13.71
رظخٍ٣ن ٠ٍٓ ٖٓ 18خٕ )2013 ٞ٤ُٞ٣ 27( 1434؛ حُـَ٣يس حَُٓٔ٤ش ػيى 6177رظخٍ٣ن ٞٗ 4حٍ 12( 1434
أؿٔطْ .5736 ٙ ،)2013
-231طْ طـ َ٤٤ػ٘ٞحٕ حُلَع حُٔخرغ ٖٓ حُزخد حُؼخٖٓ ٖٓ حٌُظخد حُؼخُغ أػ ،ٙ٬رٔوظ ٠٠حُٔخىس ٖٓ 3حُوخٍٗ ٕٞهْ
،103.13حُٔخُق حًٌَُ.
- 232طْ طـٌٛ َ٤٤ح حُل َٜرٔوظ ٠٠حُٔخىس ح ٖٓ ٠ُٝ٧حُوخٍٗ ٕٞهْ 24.03حُٔظؼِن رظـٝ َ٤٤طظٔٓ ْ٤ـٔٞػش حُوخٕٗٞ
حُـ٘خثٓ ،٢خُق حًٌَُ.
- 233طْ طـٝ َ٤٤طظٌٔٛ ْ٤ح حُل َٜرٔوظ ٠٠حُٔخىس حُؼخُؼش ٖٓ حُوخٍٗ ٕٞهْ 24.03حُٔظؼِن رظـٝ َ٤٤طظٔٓ ْ٤ـٔٞػش
حُوخٗ ٕٞحُـ٘خثٓ ،٢خُق حًٌَُ.
ٍٝ - 234ىص ػزخٍس " ٓلخٍرش حُزـخء أ ٝحُيػخٍس ك ٢كٔخ٣ش حُٜلش "...ك ٢حُز٘ي ٖٓ 6حُل 499 َٜأػ٣ٝ ،ٙ٬زيٝ
إٔ حٓ َٓ٧ـَى هطؤ ٓخىٝ ،١إٔ حُٔوٜٞى ٞٛػزخٍس " ٓلخٍرش حُزـخء أ ٝحُيػخٍس أ ٝك ٢كٔخ٣ش حُٜلش ًٔ ،"...خ
ؿخءص كَٝ٘ٓ ٢ع حُوخٍٗ ٕٞهْ ٓ ،24.03خُق حًٌَُ.
- 235طْ طـٝ َ٤٤طظٌٔٛ ْ٤ح حُل َٜرٔوظ ٠٠حُٔخىس حُؼخُؼش ٖٓ حُوخٍٗ ٕٞهْ 24.03حُٔظؼِن رظـٝ َ٤٤طظٔٓ ْ٤ـٔٞػش
حُوخٗ ٕٞحُـ٘خثٓ ،٢خُق حًٌَُ.
- 236أ٤ٟق ٌٛح حُل َٜرٔوظ ٠٠حُٔخىس حُوخٓٔش ٖٓ حُوخٍٗ ٕٞهْ 24.03حُٔظؼِن رظـٝ َ٤٤طظٔٓ ْ٤ـٔٞػش حُوخٕٗٞ
حُـ٘خثٓ ،٢خُق حًٌَُ.
ٗ - 237لْ ح٩كخُش.
- 238طْ حٓظيٍحى هطؤ ر٘ؤٕ طـٝ َ٤٤طظٔ ْ٤حُل 501 َٜرٔوظ ٠٠حُٔخىس حُؼخُؼش ٖٓ حُوخٍٗ ٕٞهْ 24.03حُٔظؼِن
رظـٝ َ٤٤طظٔٓ ْ٤ـٔٞػش حُوخٗ ٕٞحُـ٘خثٓ ،٢خُق حًٌَُ.
- 239أ٤ٟق ٌٛح حُل َٜرٔوظ ٠٠حُٔخىس حُوخٓٔش ٖٓ حُوخٍٗ ٕٞهْ 24.03حُٔظؼِن رظـٝ َ٤٤طظٔٓ ْ٤ـٔٞػش حُوخٕٗٞ
حُـ٘خثٓ ،٢خُق حًٌَُ.
- 240طْ طـٌٛ َ٤٤ح حُل َٜرٔوظ ٠٠حُٔخىس ح ٖٓ ٠ُٝ٧حُوخٍٗ ٕٞهْ 24.03حُٔظؼِن رظـٝ َ٤٤طظٔٓ ْ٤ـٔٞػش حُوخٕٗٞ
حُـ٘خثٓ ،٢خُق حًٌَُ.
ٗ - 241لْ ح٩كخُش.
- 242طْ طـٝ َ٤٤طظٔ ْ٤حُل 503-1 َٜأػ ،ٙ٬رٔوظ ٠٠حُٔخىس ٖٓ 2حُوخٍٗ ٕٞهْ ،103.13حُٔخُق حًٌَُ.
اٌفصً 211-5
٣ؼخهذ رخُلزْ ٖٓ ٓ٘ش اُ ٠هْٔ ٓ٘ٞحص ٝؿَحٓش ٖٓ ػَ٘س آ٫ف اُ ٕٞ٤ِٓ ٠ىٍْٛ
ًَ ٖٓ كَ ٝأٗ ٝـغ أ َٜٓ ٝحٓظـ ٍ٬أ١لخٍ طوَ ٓ٘ ْٜػٖ ػٔخٕ ػَ٘س ٓ٘ش كٞٓ ٢حى
ارخك٤شًُٝ ،ي ربظٜخٍ أٗ٘طش ؿ٘ٔ٤ش رؤ٣ش ِ٤ٓٝش ًخٗض ٓٞحء أػ٘خء حُٔٔخٍٓش حُلؼِ٤ش أٝ
رخُٔلخًخس أ ٝحُٔ٘خٛيس أ ٝأ ١ط٨ُ َ٣ٜٞػ٠خء حُـ٘ٔ٤ش ُ١٨لخٍ ٣ظْ ٧ؿَحً ٝحص ١ز٤ؼش
ؿ٘ٔ٤ش.
ططزن ٗلْ حُؼوٞرش ػِ ٖٓ ًَ ٠هخّ ربٗظخؽ أ ٝط٣ُٞغ أ َ٘ٗ ٝأ ٝحٓظَ٤حى أ ٝطٜي َ٣أٝ
ػَ ٝأ ٝر٤غ أ ٝك٤خُس ٓٞحى ارخك٤ش ٖٓ ٌٛح حُ٘ٞع.
٣ؼخهذ ػِ ٌٙٛ ٠ح٧كؼخٍ كظ ُٞ ٠حٍطٌزض ػ٘خَٛٛخ هخٍؽ حٌُِٔٔش.
ط٠خػق حُؼوٞرش حُٔ٘ ٜٙٞػِٜ٤خ ك ٢حُلوَس حٌٛ ٖٓ ٠ُٝ٧ح حُل َٜاًح ًخٕ حُلخػَ ٖٓ
أ ٍٞٛحُطلَ أٌِٓ ٝلخ رَػخ٣ظ ٚأِٓ ُٚ ٝطش ػِ.ٚ٤
ططزن ٗلْ حُؼوٞرش ػِٓ ٠لخُٝش ح٧كؼخٍ حًٌٍُٔٞس.
٣ؤَٓ حُلٌْ حُٜخىٍ رخ٩ىحٗش رٜٔخىٍس ٝاط٬ف حُٔٞحى ح٩رخك٤ش.
-243طٔض اٟخكش حُل 503-1-2ٝ 503-1-1 ٖ٤ِٜأػ ،ٙ٬رٔوظ ٠٠حُٔخىس ٖٓ 5حُوخٍٗ ٕٞهْ ،103.13حُٔخُق
حًٌَُ.
-249ؿٝ َ٤طْٔ رخُٔخىس حُلَ٣يس ٖٓ حُوخٍٗ ٕٞهْ 10.11حُٜخىٍ رظ٘ل ٌٙ٤ظ٣َٗ َ٤ٜق ٍهْ 1.11.152رظخٍ٣ن 16
ٖٓ ٍٓ٠خٕ 17( 1432أؿٔطْ )2011؛ حُـَ٣يس حَُٓٔ٤ش ػيى 5975رظخٍ٣ن ٞٗ 6حٍ ٓ 5( 1432زظٔزَ
.4396 ٙ ،)2011
- 266حٗظَ حُٔٞحى حُٔظؼِوش رخُ٘٤ي ك ٢حُوخٍٗ ٕٞهْ 15.95حُٔظؼِن رٔيٗٝش حُظـخٍسٓ ،خُق حًٌَُ٣ٝ ،ظؼِن حَٓ٧
رخُٔٞحى ٓٝ 239خ رؼيٛخٔ٤ٓ ٫ٝ ،خ حُٔٞحى ٖٓ 316اُٝ 333 ٠حُٔخىس .733
حُٔخىس ٣ :316ؼخهذ رخُلزْ ٖٓ ٓ٘ش اُ ٠هْٔ ٓ٘ٞحص ٝرـَحٓش طظَحٝف ر 10.000ٝ 2.000 ٖ٤ىٍ ،ْٛى ٕٝإٔ
طوَ هٔ٤ظٜخ ػٖ هٔٔش ٝػَ٘ ٖ٣ك ٢حُٔخثش ٖٓ ٓزِؾ حُ٘٤ي أ ٖٓ ٝحُوٜخ:ٙ
ٓ - 1خكذ حُ٘٤ي حٌُ ١أؿلَ أ٣ ُْ ٝوْ رظٞكٓ َ٤ئٗٝش حُ٘٤ي هٜي أىحث ٚػ٘ي طويٚٔ٣؛
ٓ - 2خكذ حُ٘٤ي حُٔظؼَ ٝرٜلش ؿٛ َ٤ل٤لش ُي ٟحُٔٔلٞد ػِٚ٤؛
٣ُ ٖٓ - 3ق أٌ٤ٗ ٍُٝ ٝخ؛
ٖٓ - 4هخّ ػٖ ػِْ روز ٍٞطِْٔ ٗ٤ي ِٓ ٍٝأ٣ِٓ ٝق أ ٝرظظ َٙ٤ٜأٟٔ ٝخٟٗٔ ٚخٗخ حكظ٤خ٤١خ؛
- 274هخٍٕ ٓغ ٓوظ٤٠خص حُٔٞحى ٖٓ 721اُ ٖٓ 727 ٠حُوخٍٗ ٕٞهْ 15-95حُٔظؼِن رٔيٗٝش حُظـخٍسٓ ،خُق
حًٌَُٓ ،غ َٓحػخس ٓوظ٤٠خص حُٔخىس ٗ ٖٓ 733لْ حُوخٗٓ ٕٞخُق ًًَٛخ.
حُٔخىس ٣ :721يحٕ رخُظلخُْ ك ٢ك خُش حكظظخف اؿَحء حُٔؼخُـش حٗ٧وخ ٙحُٔ٘خٍ اُ ْٜ٤ك ٢حُٔخىس 702حٌُ ٖ٣طز ٖ٤أْٜٗ
حٍطٌزٞح أكي ح٧كؼخٍ حُظخُ٤ش:
-1هخٓٞح آخ رؼِٔ٤خص َٗحء هٜي حُز٤غ رؼٖٔ أهَ ٖٓ حُٔؼَ حُـخٍ ١أُ ٝـؤٝح آُٝ ٠خثَ ٓـللش هٜي حُلٍٜٞ
ػِ ٠أٓٞحٍ رـ٤ش طـ٘ذ أ ٝطؤه َ٤كظق ٓٔطَس حُٔؼخُـش؛
- 2حهظِٔٞح أ ٝأهلٞح ً ٬أ ٝؿِءح ٖٓ أ ٍٞٛحُٔيٖ٣؛
- 3هخٓٞح طيُ٤ٔ٤خ رخُِ٣خىس ك ٢ه ّٜٞحُٔيٖ٣؛
- 4هخٓٞح رٔٔي كٔخرخص ٤ٔٛٝش أ ٝأهلٞح ٝػخثن ُِٔوخُٝش أ ٝحًَُ٘ش أ ٝحٓظ٘ؼٞح ػٖ ٓٔي أ٣ش كٔخرخص ٍؿْ إٔ
حُوخٗ٣ ٕٞلًَُ ٝي.
حُٔخىس ٣ :722ؼخهذ حُٔظلخُْ رخُلزْ ٖٓ ٓ٘ش اُ ٠هْٔ ٓ٘ٞحص ٝرـَحٓش ٖٓ 10.000اُ 100.000 ٠ىٍ ْٛأٝ
ربكيٛ ٟخط ٖ٤حُؼوٞرظ ٖ٤كو.٢
٣ظؼَ ٝحُٔ٘خًٍ ٕٞك ٢حُظلخُْ ُ٘لْ حُؼوٞرخص ُْ ُٖٝطٌٖ ُٛ ْٜلش ٓٔ َٟ٤حُٔوخُٝش.
ػ٘يٓخ ٌٕٞ٣حُٔظلخُْ َٓٔ٤ح هخٗ٤ٗٞخ أ ٝكؼِ٤خ ًَُ٘ش ًحص أٓٔٓ ْٜؼَس رزٍٛٞش حُو ،ْ٤ط٠خػق حُؼوٞرخص
حُٔ٘ ٜٙٞػِٜ٤خ ك ٢حُلوَس ح.٠ُٝ٧
حُٔخىس ٣ : 723ظؼًٌَُ ٝي ُٔو ١ٞح٤ِٛ٧ش حُظـخٍ٣ش حُٔ٘ ٜٙٞػِ ٚ٤ك ٢حُزخد حُؼخٌٗٛ ٖٓ ٢ح حُؤْ ًؼوٞرش اٟخك٤ش
حٗ٧وخ ٙحُٔيحٗ ٖٓ ٕٞأؿَ حُـَحثْ حُٔ٘ ٜٙٞػِٜ٤خ كٌٛ ٢ح حُل.َٜ
حُٔخىس ١َٔ٣ ٫ :725طوخىّ حُيػ ٟٞحُؼٔ٤ٓٞش ُظطز٤ن أكٌخّ حُلٌٛ ٖٓ 2ٝ 1 ٖ٤ِٜح حُزخد ا ّٞ٣ ٖٓ ٫حُ٘طن رلٌْ
كظق ٓٔطَس اؿَحء حُٔؼخُـش كٔ٘٤خ طٌ ٕٞح٧كؼخٍ حُٔـَٓش هي ظَٜص كٌٛ ٢ح حُظخٍ٣ن.
حُٔخىس : 726طؼَ ٝحُيػ ٟٞػِ ٠أٗظخٍ حُو٠خء حُِؿَ ١آخ رٔظخرؼش ٖٓ حُ٘٤خرش حُؼخٓش أَ١ ٖٓ ٝف حُٔ٘ي٣ي
رٜلظَ١ ٚكخ ٓيٗ٤خ.
ططزن حُٔوظ٤٠خص حُٔ٘ ٜٙٞػِٜ٤خ ك ٢حُٔخىس .710
حُٔخىس ٤ُِ٘ ٌٖٔ٣ : 727خرش حُؼخٓش إٔ ططِذ ٖٓ حُٔ٘ي٣ي إٔ ِٜٔٔ٣خ ؿٔ٤غ حُؼوٞى ٝحُٞػخثن حُظ ٢رلُٞط.ٚ
حٗظَ ًٌُي حُٔٞحى ٖٓ 62آُ ٖٓ 68 ٠يٗٝش حُظـخٍس حُظ ٢ط٘ٔ٠ض ؿِحءحص أهَ ٟػٖ رؼ ٞح٧كؼخٍ حَُٔطزطش
رخُظـخٍس؛
حٗظَ أ٠٣خ حُٔوخُلخص ٝحُؼوٞرخص حُِؿَ٣ش حُٔ٘ ٜٙٞػِٜ٤خ ك ٢حُوخٍٗ ٕٞهْ 17.95حُٔظؼِن رًَ٘خص حُٔٔخٔٛش،
حُٜخىٍ رظ٘ل ٌٙ٤ظ٣َٗ َ٤ٜق ٍهْ 1.96.124رظخٍ٣ن ٍ ٖٓ 14ر٤غ ح٥هَ 30( 1417أؿٔطْ )1996؛ حُـَ٣يس
حَُٓٔ٤ش ػيى 4422رظخٍ٣ن 4ؿٔخى ٟح٥هَس 17 ( 1417أًظٞرَ ًٌٝ ،2320 ٙ ،)1996ح ك ٢حُلٖٓ ٍٜٞ
100اُ ٖٓ 118 ٠حُوخٍٗ ٕٞهْ 5.96حُٔظؼِن رًَ٘ش حُظ٠خٖٓ ًَٗٝش حُظ٤ٛٞش حُزٔ٤طش ًَٗٝش حُظ٤ٛٞش رخْٜٓ٧
ٝحًَُ٘ش ًحص حُٔٔئ٤ُٝش حُٔليٝىس ًَٗٝش حُٔلخٛش ،حُٜخىٍ رظ٘ل ٌٙ٤ظ٣َٗ َ٤ٜق ٍهْ 1.97.49رظخٍ٣ن ٞٗ 5حٍ
13 ( 1417كزَح)1997 َ٣؛ حُـَ٣يس حَُٓٔ٤ش ػيى 4478رظخٍ٣ن ١ً 23حُلـش ( 1417كخطق ٓخٙ ،)1997 ١
.1058
ض أكٌخّ حُلَع حُٔخىّ ٌٍَٓ أػ ،ٙ٬حُزخد حُظخٓغ ٖٓ حُؤْ ح ٖٓ ٍٝ٧حٌُظخد حُؼخُغ ٖٓ ٓـٔٞػش - 279طَ َّٔ َٔ ْ
حُوخٗ ٕٞحُـ٘خثًُٝ ،٢ي رٔوظ ٠٠حُٔخىس ح ٖٓ ٠ُٝ٧حُوخٍٗ ٕٞهْ 43.05حُٔظؼِن رٌٔخكلش ؿَٔ حٞٓ٧حٍ ،حُٜخىٍ
رظ٘ل ٌٙ٤ظ٣َٗ َ٤ٜق ٍهْ 1.07.79رظخٍ٣ن ٍ ٖٓ 28ر٤غ ح 17( 1428 ٍٝ٧أرَ)2007 َ٣؛ حُـَ٣يس حَُٓٔ٤ش ػيى
5522رظخٍ٣ن ٍ ٖٓ 15ر٤غ ح٥هَ ٓ 03( 1428خ1359 ٙ ،)2007 ١؛ ٝطظ ٌٙٛ ٖٔ٠حُٔخىس حُزخد ح ٍٝ٧طلض
ػ٘ٞحٕ "أكٌخّ ُؿَ٣ش" .كٔ٤خ طظ ٖٔ٠حُٔخىس حُؼخٗ٤ش ٖٓ ٌٛح حُوخٗ ٕٞأكٌخّ حُزخد حُؼخٗ ٢ك ٍٞحُٞهخ٣ش ٖٓ ؿَٔ
حٞٓ٧حٍٝ ،حُزخد حُؼخُغ أكٌخّ هخٛش رخُـَحثْ حٍٛ٩خر٤شٝ ،أكٌخّ هظخٓ٤ش ك ٢حُزخد حَُحرغ ٝح٧ه.َ٤
- 280طْ طـٝ َ٤٤طظٔ ْ٤أكٌخّ ٌٛح حُل َٜرٔوظ ٠٠حُٔخىس حُؼخُؼش ٖٓ حُوخٗ 13.10 ٕٞحُٔظؼِن رظـٝ َ٤٤طظٔٓ ْ٤ـٔٞػش
حُوخٗ ٕٞحُـ٘خثٓ ،٢خُق حًٌَُ.
- 281طْ طـٝ َ٤٤طظٔ ْ٤أكٌخّ ٌٛح حُل َٜرٔوظ ٠٠حُٔخىس حُؼخُؼش ٖٓ حُوخٗ 13.10 ٕٞحُٔظؼِن رظـٝ َ٤٤طظٔٓ ْ٤ـٔٞػش
حُوخٗ ٕٞحُـ٘خثٓ ،٢خُق حًٌَُ.
- 282طْ طـٝ َ٤٤طظٔ ْ٤أكٌخّ ٌٛح حُل َٜرٔوظ ٠٠حُٔخىس حُؼخُؼش ٖٓ حُوخٗ 13.10 ٕٞحُٔظؼِن رظـٝ َ٤٤طظٔٓ ْ٤ـٔٞػش
حُوخٗ ٕٞحُـ٘خثٓ ،٢خُق حًٌَُ.
- 283طْ طـٝ َ٤٤طظٔ ْ٤أكٌخّ ٌٛح حُل َٜرٔوظ ٠٠حُٔخىس حُؼخُؼش ٖٓ حُوخٗ 13.10 ٕٞحُٔظؼِن رظـٝ َ٤٤طظٔٓ ْ٤ـٔٞػش
حُوخٗ ٕٞحُـ٘خثٓ ،٢خُق حًٌَُ.
- 284هخٍٕ ٓغ ٓوظ٤٠خص حُٔخىط ٖٓ 65ٝ 64 ٖ٤حُوخٍٗ ٕٞهْ 2.00حُٔظؼِن رلوٞم حُٔئُق ٝحُلوٞم حُٔـخٍٝس،
حُٜخىٍ رظ٘ل ٌٙ٤ظ٣َٗ َ٤ٜق ٍهْ 1.00.20رظخٍ٣ن ١ً 9حُوؼيس 15( 1420كزَح)2000 َ٣؛ حُـَ٣يس حَُٓٔ٤ش
ػيى 4796رظخٍ٣ن ٛ 14لَ ٓ 18( 1421خ.1112 ٙ ،)2000 ١
حُٔخىس ًَ :64ه َم ُلن ٓلٔ ٢رٔٞؿذ ٌٛح حُوخٗ٣ ٕٞظْ حهظَحك ٚػٖ هٜي أٗ ٝظ٤ـش أٛخٍ رٜيف حَُرق٣ ،ؼَٝ
ٛخكزُِ ٚؼوٞرخص حُٔ٘ ٜٙٞػِٜ٤خ ك ٢حُوخٗ ٕٞحُـ٘خثٝ ،٢طو ّٞحُٔلٌٔش رظلي٣ي ٓزِؾ حُـَحٓشٓ ،غ َٓحػخس حٍ٧رخف
حُظ ٢ك َٜػِٜ٤خ حُٔيػ ٠ػِ ٖٓ ٚ٤حُوَم.
ُِِٔطخص حُو٠خث٤ش حُ٬ٜك٤ش كٍ ٢كغ حُلي ح٧هُِ ٠ٜؼوٞرخص اُ ٠ػ٬ػش أٟؼخف ػ٘يٓخ طظْ اىحٗش حُٔيػ ٠ػَُِِٔ ٚ٤س
حُؼخٗ٤ش رٔزذ حهظَحكُ ٚؼَٔ ٌَ٘٣هَهخ ُِلوٞم ،هزَ حٗو٠خء ٓيس هْٔ ٓ٘ٞحص ػِ ٠اىحٗظ ٚرٔزذ حهظَحكُ ٚوَم
ٓخرن.
ًٔخ ططزن حُِٔطخص حُو٠خث٤ش حُظيحرٝ َ٤حُؼوٞرخص حُٔ٘خٍ اُٜ٤خ ك ٢حُل ٖٓ 60ٝ 59 ٖ٤ِٜحُوخٍٗ ٕٞهْ 22.01
حُٔظؼِن رخُٔٔطَس حُـ٘خث٤شٓ ،خُق حًٌَُ٣َٗ ،طش أ ٌٕٞ٣ ٫هي ٓزن حطوخً هَحٍ ر٘ؤٕ ٌٙٛحُؼوٞرخص كٓ ٢لخًٔش
ٓيٗ٤ش.
حُظيحرٝ َ٤حُظؼ٠٣ٞخص ػٖ حُٝ ٍَ٠حُؼوٞرخص ك ٢كخُش حُظـخ ُٝك ٢حٓظؼٔخٍ حُٓٞخثَ حُظو٘٤ش ٝطلَ٣ق حُٔؼِٓٞخص
حُٔظؼِوش ر٘ظخّ حُلوٞم.
حُٔخىس :65طؼظزَ ح٧ػٔخٍ حُظخُ٤ش ؿ َ٤هخٗ٤ٗٞش ٝطؼظزَ رٔؼخرش هَم ُلوٞم حُٔئُلٝ ٖ٤ؿ ٖٓ َْٛ٤أٛلخد كن
حُٔئُق رٔٞؿذ حُٔٞحى ٖٓ 61اُ: 63 ٠
أ) ٘ٛغ أ ٝحٓظَ٤حى ،رٜيف حُز٤غ أ ٝحُظؤؿ٧ ،َ٤ىحس أِ٤ٓٝ ٝش طْ اػيحىٛخ أ ٝطٌ٤٤لٜخ هٜ٤ٜخ ُظؼط َ٤أ ١أىحس أٝ
ِ٤ٓٝش رٜيف حٓظؼٔخُٜخ أ٘ٓ ٝغ أ ٝطوِ ٚ٤حٓظ٘ٔخم ٜٓ٘ق أ ٝاكٔخى ؿٞىس حُ٘ٔن أ ٝحُ٘ٔن حُٔ٘ـِس؛
د) ٘ٛغ أ ٝحٓظَ٤حى ،رٜيف حُز٤غ أ ٝحُظؤؿ٧ ،َ٤ىحس أِ٤ٓٝ ٝش ٖٓ ٗؤٜٗخ إٔ طٌٖٔ أ ٝطٔ َٜحٓظوزخٍ رَٗخٓؾ ٓ٘لَ
ٌٓحع أٓ ٝزِؾ ُِـٔ ٍٜٞرؤ ٌَٗ ١آهَ ٖٓ ُيٕ أٗوخ ٙؿٓ َ٤ئٓ٫ ٖ٤ِٛظوزخُٚ؛
ؽ) حُلٌف أ ٝحُظـ َ٤٤ري ٕٝطلٓ ١٧ ٞ٣ٞؼِٓٞش ٓظؼِوش ر٘ظخّ حُلوٞم حُٔويٓش ػِ ٌَٗ ٠اٌُظَ٢ٗٝ؛
ى) حُظ٣ُٞغ أ ٝحٓ٫ظَ٤حى رٜيف حُظ٣ُٞغٝ ،حً٩حػش ٝحُظزِ٤ؾ ُِـٔ ٍٜٞأ ٝحُٟٞغ كٓ ٢ظ٘خ ٍٝحُـٔ ٍٜٞري ٕٝطلٞ٣ٞ
ُٜٔ٘لخص أىحءحص ٔٓٝـ٬ص ٞٛط٤ش أ ٝرغ اًحػٓ ،٢غ حُؼِْ إٔ حُٔؼِٓٞخص حُٔظؼِوش ر٘ظخّ حُلوٞم حُٔويٓش ػِ٠
ٌَٗ اٌُظَ ٌٕٞ٣ ٢ٗٝهي ٝهغ كٌكٜخ أ ٝطـَٛ٤٤خ ري ٕٝطَهٚ٤؛
ٛـ) ١زوخ ُٔوظ٤٠خص ٌٙٛحُٔخىس٣ ،وٜي رؼزخٍس "حُٔؼِٓٞخص حُٔظؼِوش ر٘ظخّ حُلوٞم" طِي حُظ ٢طٌٖٔ ٖٓ طلي٣ي ٣ٞٛش
حُٔئُق ٝحُٜٔ٘قٝ ،ك٘خٕ ح٧ىحءٝ ،أٝؿ ٚح٧ىحء ٘ٓٝظؾ حُٔٔـ٬ص حُٜٞط٤شٝ .حُٔٔـَ حُٜٞط٤ٛٝ ،٢ؤس حً٩حػش،
ٝحُزَٗخٓؾ حً٩حػٛ ًَٝ ،٢خكذ كن ١زوخ ٌُٜح حُوخٗ ،ٕٞأ ٝأٓ ١ؼِٓٞش ٓظؼِوش رَ٘٤ًٝ ١ٝل٤خص حٓظؼٔخٍ
حُٜٔ٘قٝ ،حٗ٩ظخؿخص ح٧هَ ٟحُٔوٜٞىس رٌٜح حُوخٍٗ ًَٝ ،ٕٞهْ أٔ٣ ٍِٓ ٝؼَ ٌٙٛحُٔؼِٓٞخص ،ػ٘يٓخ ٌٕٞ٣أ١
ػ٘ ٖٓ َٜػ٘خ ٌٙٛ َٛحُٔؼِٓٞش ِٓلوخ ر٘ٔوش ٜٓ٘ق أ ٝأىحءحص ٓؼزظش أٔٗ ٝوش ٓٔـَ ٞٛط ،٢أ ٝرَٗخٓؾ اًحػ٢
ٓؼزض ،أ٣ ٝزيٓ ٝظؼِوخ رخُزغ حً٩حػ ،٢أ ٝطزِ٤ؾ ٜٓ٘لخص أ ٝأىحءحص أٔٓ ٝـ٬ص ٞٛط٤ش أ ٝرَٗخٓؾ اًحػُِ ٢ـٍٜٔٞ
أٟٝ ٝغ ٍ ٖٛطيح.ُٚٝ
ػٔ ٬رٔوظ٤٠خص حُٔٞحى ٖٓ 61اُ ، 63 ٠كبٕ ًَ أىحس أِ٤ٓٝ ٝش ٓ٘خٍ اُٜ٤خ ك ٢حُلوَس حٔٗ ًَٝ ،٠ُٝ٧وش ٝهغ كٜ٤خ
كٌف أ ٝطـٓ َ٤٤ؼِٓٞخص ٓظؼِوش ر٘ظخّ حُلوٞم ٓ٘ ،ٚطيهَ ك ٢كٌْ حُ٘ٔن أ ٝحُ٘ظخثَ حٍُِٔٝس ُِٜٔ٘لخص.
- 302أ٤ٟق ٌٛح حُلَع رٔوظ ٠٠حُل َٜحُؼخٗ ٖٓ ٢ظ٣َٗ َ٤ٜق رٔؼخرش هخٍٗ ٕٞهْ 1.74.232رظخٍ٣ن ٍ 28ر٤غ
حُؼخٗٓ 21( 1394 ٢خ٣ ) 1974 ٞ٣ـ٣ٝ َ٤ظْٔ رٔٞؿز ٚحُلَع حَُحرغ ٖٓ حُزخد حُٔخرغ ٝحُزخد حُظخٓغ رخُـِء حٖٓ ٍٝ٧
حٌُظخد حُؼخُغ ٖٓ حُوخٗ ٕٞحُـ٘خثٓ ،٢خُق حًٌَُ.
- 303حُٔوٜٞى "٧ؿَ ططز٤ن حُلوَط ٖ٤حُٔخروظ."...ٖ٤
- 304أ٤ٟق ٌٛح حُزخد رٔوظ ٠٠حُٔخىس حُلَ٣يس ٖٓ حُوخٍٗ ٕٞهْ 07.03رظظٔٓ ْ٤ـٔٞػش حُوخٗ ٕٞحُـ٘خث ٢كٓ ٢خ
٣ظؼِن رخُـَحثْ حُٔظؼِوش ر٘ظْ حُٔؼخُـش ح٤ُ٥ش ُِٔؼط٤خص ،حُٜخىٍ رظ٘ل ٌٙ٤ظ٣َٗ َ٤ٜق ٍهْ 1.03.197رظخٍ٣ن 16
ٖٓ ٍٓ٠خٕ ٞٗ 11( 1424كٔزَ )2003؛ حُـَ٣يس حَُٓٔ٤ش ػيى 5171رظخٍ٣ن ٞٗ 27حٍ 22( 1424ىٔٔ٣زَ
.4284 ٙ ،)2003
- 305هخٍٕ ٓغ أكٌخّ حُلَع حُؼخُغ ٖٓ حُزخد حُؼخٗ ٖٓ ٢حُوخٍٗ ٕٞهْ 42.10حُٔظؼِن رظ٘ظ ْ٤ه٠خء حُوَد ٝطلي٣ي
حهظٜخٛخط ،ٚحُٜخىٍ رظ٘ل ٌٙ٤ظ٣َٗ َ٤ٜق ٍهْ 1.11.151رظخٍ٣ن ٠ٍٓ ٖٓ 16خٕ 17( 1432أؿٔطْ
)2011؛ حُـَ٣يس حَُٓٔ٤ش ػيى 5975رظخٍ٣ن ٞٗ ٖٓ 6حٍ ٓ 5( 1432زظٔزَ .4392 ٙ ،)2011
- 306ؿ َ٤حُٔوطغ ح ٖٓ ٍٝ٧حُلٓ ٖٓ 608 َٜـٔٞػش حُوخٗ ٕٞحُـ٘خث ،٢رٔٞؿذ حُل َٜح ٖٓ ٍٝ٧هخٍٗ ٕٞهْ
3.80حُٔـَ٤س رٔٞؿز ٚرؼٓ ٞوظ٤٠خص حُوخٗ ٕٞحُـ٘خثٓ ،٢خُق حًٌَُ.
- 307ؿ َ٤حُٔوطغ ح ٖٓ ٍٝ٧حُلٓ ٖٓ 609 َٜـٔٞػش حُوخٗ ٕٞحُـ٘خث ،٢رٔٞؿذ حُل َٜح ٖٓ ٍٝ٧هخٍٗ ٕٞهْ
3.80حُٔـَ٤س رٔٞؿز ٚرؼٓ ٞوظ٤٠خص حُوخٗ ٕٞحُـ٘خثٓ ،٢خُق حًٌَُ.
- 308حُٔخىس ٖٓ 357حُوخٍٗ ٕٞهْ 22.01حُٔظؼِن رخُٔٔطَس حُـ٘خث٤شٓ ،خُق حًٌَُ.
- 309طْ طـ َ٤٤حُٔوطغ حُؼخُغ ٖٓ حُلٓ ٖٓ 611 َٜـٔٞػش حُوخٗ ٕٞحُـ٘خث ،٢رٔٞؿذ حُل َٜح ٖٓ ٍٝ٧هخٍٗ ٕٞهْ
3.80حُٔـَ٤س رٔٞؿز ٚرؼٓ ٞوظ٤٠خص حُوخٗ ٕٞحُـ٘خثٓ ،٢خُق حًٌَُ.