Romans 12: 12

“Be joyful in HOPE, patient

in AFFLICTION, faithful in
PRAYER.”

BALARILANG FILIPINO
PANGHALIP – salitang ginagamit na panghalili o MGA URI NG PANG - URI
pamalit sa pangngalan. 1. PANLARAWAN Ang batang si Leroy ay
naglalarawan o tinutukoy matalino at siya ang
MGA URI NG PANGHALIP: ang karakter at katagian madalas isinasali sa mga
ng pangngalan o panghalip paligsahan.
PANGHALIP PANAO 2. PAMILANG Wala, Isa, Dalawa…
(Pamalit sa pangalan ng tao) Nagpapahayag ng bilang
1. PALAGYO – Si Roy ay mahilig makipag- ng pangngalan o panghalip
ginagamit na simuno away. Siya ang 3. PANUNURAN Ikatlo, Pang-apat
ng pnagungusap. pinakabasagulero sa klase. Ginagamit sa pagtukoy sa
2. PAARI – ginagamit Ang ating mga kagubatan pagkaka-ayos o
pang-angkin o para ay nakakalbo na dahil sa pagkakasunod-sunod ng
tukuyin kung para labis na pagtotroso. mga pangngalan.
kanino and isang 4. PAGTAKDA Iisa lamang ang bago kong
bagay, Gawain o nagsasabi ng tiyak na damit.
pangyayaring bilang o halaga.
tinutukoy. Singkwenta pesos and
3. PALAYON – Ang mga regalo ay para sa ibinayad sa kanya.
ginagamit bilang layo inyo.
ng pang-ukol.
PANGHALIP PAMATLIG ANTAS NG PANG - URI
(Ginagamit sa pagtukoy ng lugar kung nasaan 1. KAANTASANG Ang bantayog ni Lapu-
ang isang bagay, tao, lunan, gawa o pangyayari LANTAY Lapu ay itinayo upang
na hindi ibig banggitin ang pangalan) Ginagamit kapag magbigay-pugay sa
1. Malapit na Ito, Ganito, Dito, Heto, naglalarawan ng isang matapang na datu ng
Nagsasalita Ayto, Iri panghalip o pangngalan. Mactan.
2. Malapit sa Kausap Iyan, Diyan, Ganyan, 2. KAANTASANG Ginagamit ang gaya,
Niyan, Hayan, Ayan PAHAMBING kahawig, kapwa, tulad,
3. Malayo sa Nag- Iyon, Doon, Niyon, Hayun, Ginagamit pag dalawang sing upang maipakita ang
uusap Ganoon pangngalan o panghalip pagkakatulad.
PANGHALIP PANANONG ang inilalarawan na
(Panghalip na kumakatawan sa pangalan ng tao, maaaring magkatulad o Ginagamit ang higit, labis,
bagay o lunan na ginagamit sa pagtatanong) magkaiba. lalo, mas, di-hamak, di-
Ano, Sino, Saan, Ilan, totoo upang maipakita ang
Gaano, Alin pagkakaiba.
3. KAANTASANG Hari, labis, lubha, sakdal,
PASUKDOL ubod at mga panlaping
Ginagamit upang ipakita napaka, pagka, pinaka
PANG – URI – mga salitang ginagamit upang ang pangingibabaw o ang
ipahayag ang paglalarawan sa isang pangngalan o “pinaka”
panghalip.
PANG – UGNAY – mga salitang ginagamit upang
pagdikitin ang dalawang pangungusap o dalawang
kaisipan.

DR. CARL E. BALITA REVIEW CENTER TEL. NO. 735-4098/7350740 -1-

PANG-ANGKOP – ginagamit para mag-ugnay ng (ng ano?) pamaraan (sa
panuring sa tinuturingan.  bilang pananda sa paanong paraan
1. NA: ginagamit kung kompyuter na maliit nagmamay-ari ginawa ang aksyon?)
ang salitang malakas na tunog (kanino?)  bilang pangatnig sa
aangkupan ay masarap na kamote inuulit na salita
nagtatapos sa katinig, HALIMBAWA:  bilang pangatnig sa
maliban sa n. Ang tinapay ay kinain ng pansimula ng
2. –NG: ginagamit kung kabibeng maganda pusa. pangungusap
ang salitang limang piraso  bilang kasunod ng
aangkupan ay manggang matamis Nagbasa ng kuwento ang mga salitang hindi at
nagtatapos sa patinig. guro tungkol sa wala
3. –G: ginagamit kung bayang payapa kabayanihan ni Andres
ang salitang sabong mabango Bonifacio. HALIMBAWA:
aangkupan ay dahong luntian Tumugtog na ang
nagtatapos sa n. kampana nang mag-
PANG – UKOL – kataga o salitang nag-uugnay sa iikaanim ng hapon.
pangngalan o panghalip sa ibang salita sa
pangungusap. Ang ginag ay naglakad
Halimbawa: nang paluhod habang
Ang lapis sa mesa ay sa kaibigan ko. nagdarasal sa loob ng
simbahan.
Ang pagdakip sa kanya ay alinsunod sa batas. 2. Wastong gamit ng RAW at DAW
Ang DAW ay ginagamit Ang RAW ay ginagamit
Nakakalungkot ang mga balita tungkol sa pagtaas ng kung ang sinusundang kung ang sinusundang
gasolina. salita ay natatapos sa salita ay nagtatapos sa
PANGATNIG – kataga o salitang nag-uugnay sa katinig maliban sa w at y. patinig at sa w at y.
dalawang salita, parirala o sugnay na
pinagsusunod-sunod sa pangungusap. HALIMBAWA: HALIMBAWA:
1. PANIMBANG Si Raymark ay nag-aaral at Ikaw daw ang maglalakad Siya raw ang babae para
Nag-uugnay sa mga si Ana ay naglalaro. ng mga papeles. sa akin.
salitang magkasing-uri o 3. Wastong gamit ng MAY at MAYROON
magkapantay na yunit. Siya ay matangkad ngunit Ang MAY ay ginagamit Ang MAYROON ay
Nagdudugtong ito ng mga ako ay mas matangkad. kapag ang kasunod nitong ginagamit:
salita, parirala, at mga salita ay binubuo ng higit  kapag ang kasunod
sugnay na makapg-iisa. Si Bb. Lorraine o si Bb. sa isang pantig. Ginagamit nitong salita ay
Christine ang magtuturo sa din ito kung ang kasunod isang pantig
atin. nitong salita ay po at ho lamang.
2. PANTULONG Ako ay uuwi kung hindi  kapag ang kasunod
Nag-uugnay ng sugnay na ako tatawagan ng aking HALIMBAWA: nitong salita ay
di makapantay – ang isa boss. Lumapit kaagad ang bata panghalip na
ay pantulog at ang isa nang makita niya ang palagyo
naman ay makapag-iisa. May nilaga kapag may kanyang ina na may bitbit  kapag ang kasunod
Ang pangtnig ay ginagamit tiyaga. na pasalubong. nitong salita ay
sa unahan ng sugnay na panghalip na
pantulong. Hal: Upang, dahil sa, pamatlig.
sapagkat, palibhasa, kaya,
kung gayon at sana. HALIMBAWA:
Mayroon akong pera para
sayo.
MGA KARAGDAGANG KAALAMAN
1. Wastong gamit ng NG at NANG Mayroon nito ang nanay
Ang NG ay ginagamit: Ang NANG ay ginagamit: ko.
 bilang tagaganap  bilang pananda sa
(sino ang gumawa pang-abay na
ng aksyon?) pamanahon (kelan?)
 bilang pananda sa  bilang pananda sa
layon ng pandiwa pang-abay na

DR. CARL E. BALITA REVIEW CENTER TEL. NO. 735-4098/7350740 -2-