YILDIZ TEKNĠK ÜNĠVERSĠTESĠ

MAKĠNA FAKÜLTESĠ
MAKĠNA MÜHENDĠSLĠĞĠ BÖLÜMÜ

2007-2008 ÖĞRETĠM YILI GÜZ YARIYILI

MAKĠNA TASARIMI – III

BUHAR KAZANI PROJESĠ

Sertunç Ceseroğlu
04065049

2007
Verilenler:

Kazan tipi : Lamont (Kızdırıcı buharlaştırıcı arasında)

Yakıt : Fuel Oil No. 6
PD = 45 bar
tD = 330 C
t0 = 155 C
Dh = 38 ton/h
= 1,2
teko = 210 C
tL = 130 C
tu = 25 C

TERMĠK HESAPLAR

Fuel Oil No. 6 Analiz Değerleri :

C %85,7
S %2,8
O %0,92
H %10,5
W %0,08

Alt Isıl Değer (HU) :

O
HU = 81C + 286 (H- ) + 25S – 6(9H+W)
8
0,92
HU = 81.85,7 + 286 (10,5 ) + 25.2,8 – 6(9.10,5 + 0,08)
8
HU = 9414,3 kcal/kg Y

Minimum Hacimsel O2 Miktarı (OminII) :

1 O
O min II [1,867C 5, 6( H ) 0, 75S ]
100 8
1 0,92
O min II [1,867 85, 7 5, 6(10,5 ) 0, 75 2,8]
100 8
Nm3
O min II 2, 2
kgY

Minimum Hacimsel Hava Miktarı (Lmin) :

Omin 2, 2 Nm3
Lmin 10, 48
0, 21 0, 21 kgY
Gerçek Hava Miktarı:

Nm3 hava
Lgerçek Lmin 1, 2 10, 48 12,58
kgY

Duman Hacmi (VR) :

1,867 0, 7 1, 244
VR C S (9 H W ) 3, 76Omin II ( 1) Lmin
100 100 100
1,867 0, 7 1, 244
VR 85, 7 2,8 (9 10,5 0, 08) 3, 76 2, 2 (1, 2 1)10, 48
100 100 100
Nm3
VR 13,16
kgY

Entalpi-Sıcaklık (I-t) Diyagramı:

I = ICO2 + ISO2 +IH2O +I N2 +Ifazlahava

I VCO2 iCO2 VSO2 iSO2 VH2O iH2O VN2 iN2 Vhava ihava

VCO2 1, 6 Nm3
VSO2 0, 0196 Nm3
VH2O 1,177 Nm3
VN2 8, 272 Nm3
Vhava (1, 2 1)10, 48 2, 096 Nm3

Kazan Verimi ( K) :

Sıvı yakıt için:

K0 = 0,01
KZ = 0,03
ta = 250 C kabul edildi.

tu = 25 C Itu = 100 kcal/kgY

I ta Itu
1100 100
KB 0,1
HU 9414,3
sıvı yakıtlar için 0,08<KB<0,12 olup KB =0,1 uygun bir değerdir.

F = 1-K0 = 1-0,01=0,99
K = 1-(K0 + KZ + KB) = 1-(0,01+0,03+0,1) = 0,86
Yakıt Miktarı (Bh) :

PD= 45 bar, tD = 330 C hD = 3028 kj/kg, hb = 2797 kj/kg (ts = 257 C)

h0 = cp.t0 = 1 . 155 = 155 kcal/kgY

Dh = 38 ton/h

3028
38000 ( 155 )
4,18
Bh 2672 ,49
9414 ,3 0,86

Adyabatik Yanma Sıcaklığı (tF0 ) :

CpL = 0,3 kcal/kg C olmak üzere

I tF 0 0,99 9414,3 1,2 10,48 0,3 (155 25) 100
I tF 0 9910,62
tF0 1900 C

Duman Gazının II. Konveksiyon Buharlaştırıcısından Çıkış Sıcaklığı (t 3) :

Bh ( I tF I t3 )(1 K Z ) Dh (hD heko )

0

heko c psu teko 1 210 210 kcal / kg

3028
2672, 49 9910, 62 It3 (1 0, 03) 38000 210
4,18
It3 2370,15 kcal / kgY t3 460

Duman Gazının Ekonomayzer Çıkış Sıcaklığı (t4) :

Bh ( It3 It4 )(1 K Z ) Dh (heko h0 )

2672, 49 2370,15 It4 (1 0, 03) 38000 210 155

It4 1563,92kcal / kgY t4 320 C

Baca Sıcaklığı Kontrolü:

Bh ( I t4 I ta )(1 K Z ) Bh Lmin c pL (t L tU )
2672, 49 1563,92 I ta (1 0, 03) 2672, 49 1, 2 10, 48 0,3 130 25
I ta 1155,52kcal / kgY ta 240 C
I tahesap I takabul 1155,52 1100
0, 04 %4 hata
It 1155,52
ahesap
Duman Gazının Kızdırıcıya Giriş Sıcaklığı (t1) :

Duman gazının kızdırıcıya giriş sıcaklığı (t 1) ilk kabul olarak 950 C alındı. Bu durumda
I t1 4500 kcal / kgY olarak I-t diyagramından okundu.

Duman Gazının Kızdırıcıdan Çıkış Sıcaklığı (t2) :

Bh ( It1 I t2 )(1 K Z ) Dh (hD hb )

3028 2797
2672, 49(4500 It2 )(1 0, 03) 38000( )
4,18
It2 3690,1 kcal / kgY t2 850 C

Kızdırıcıda Transfer Edilen Isı:

QKızdırıcı Bh ( It1 I t2 )(1 K Z ) 2672, 49(4500 3690,1)(1 0, 03)

QKızdırıcı 2099516 kcal / h

II. Konveksiyon Buharlaştırıcıda Transfer Edilen Isı:

QKB II Bh ( I t2 I t3 )(1 K Z ) 2672, 49(3690,1 2370,15)(1 0, 03)

QKB II 3419134,3 kcal / h

Ekonomayzerde Transfer Edilen Isı:

Qeko Bh ( It3 I t4 )(1 K Z ) 2672, 49(2370,15 1563,92)(1 0, 03)

Qeko 2090002, 4 kcal / h

Hava Isıtıcısında Transfer Edilen Isı Miktarı (QHI) :

QHI Bh Lmin c pL (t L tU )
QHI 2672, 49 1, 2 10, 48 0,3 130 25
QHI 1058690,9 kcal / h

Suya Transfer Edilen Toplam Faydalı Isı Miktarı (Q FI):

QFI Bh K HU 2672, 49 0,86 9414,3

QFI 21637275, 44kcal / h
Ocak Boyutlarının Belirlenmesi:

500 kg/h kapasiteli 4 adet fuel oil brülörü seçildi.

Tek brülörün yakıt kapasitesine göre diyagramdan alev çapı D=1 m ; alev boyu L=4,4 m
seçildi.

a b 2 1 0, 2 2, 2m
c 4, 4 0,5 4,9m
VF a b c 2, 2 2, 2 4,9 23, 716m3

HU Bh QHI 0,99 9414,3 2672, 49 1058690,9

Ocak yükü qF F
1094903 kcal / m3 h
VF 8,96

Fuel oil için 800000<qF<1200000 kcal/m3h olduğundan, qF = 1094903 kcal/m3 h ocak yükü
olarak uygun bir değerdir. Seçilen brülör uygundur.

Radyasyon Borularının Isı Transfer Yüzeyleri :

Kazan prizmatik ocaklıdır. Brülörün yerleştirildiği yüzey hariç tüm yüzeylere radyasyon
boruları döşenecektir. Bu yerleşime göre her yüzeydeki boru sayıları şöyle hesaplanır:

Boruların merkezleri arasındaki mesafe t = 2 mm olarak alındı. Boru çapları d i = 38 mm, dd =

44 mm dir.
4,9
z1 1 57 adet (Sol yan yüzey)
2 0, 044
z2 z3 z4 = 57 (Üst, sağ yan ve alt yüzeyler)
2, 2
z5 1 26 adet (Arka yüzey)
2 0, 044
F1 d d bz1 0, 044 2, 2 57 17,3m 2
F2 d d az2 0, 044 2, 2 57 17,3m 2
Boru yüzeyleri F3 d d bz3 0, 044 2, 2 57 17,3m 2
F4 d d az4 0, 044 2, 2 57 17,3m 2
F5 d d bz5 0, 044 2, 2 26 7,91m 2
Toplam boru yüzeyi F F1 F2 F3 F4 F5
F 77,11m2

Boruların tüm yüzeyi etkin olarak radyasyonla ısı transferini gerçekleştiremediğinden toplam
boru yüzeyi görme faktörü ile çarpılır. Bu durumda ocaktaki etkin ısı transfer yüzeyi:

FS F 0,65 77,11 0,65 50,12m2 bulunur.

Ocak Sıcaklığının (tF) Bulunması :

4 4
T1 T2
QS 1 Bh ( I tF I tF )(1 K Z ) ve QS 2 cFS denklemlerinin oluşturduğu
0 100 100
eğrilerin grafiği çizilerek kesiştiği nokta t F olarak alınacaktır.
Burada;
c = 3 kcal/m2hK4 (Fuel oil yakıtlı kazanlar için radyasyon sabiti)
T1 = tF + 273 K (Ocak sıcaklığı)
T2 = tS + 50 + 273 = 257 + 50 + 273 =580˚ K (Radyasyona maruz kalan yüzey sıcaklığı)
QS1 2672,49(9910,62 ItF )(1 0,03) 8309498,3 853,1 ItF
4 4 4
tF 253 518 tF 253
QS 2 3 26,53 79,6 720
100 100 100
Grafik yardımıyla ocak sıcaklığı t F = 1170˚ C bulundu. Bu durumda It 5700 kcal / kgY
F
bulunur.
YÜZEY HESAPLARI

Radyasyon Yüzeyi :

QS Bh ( I tF I tF )(1 K Z ) 2672, 49(9910,62 5700)(1 0,03) 10915254,65kcal / h

0

T1 tF 273 1170 273 1443 K

4 4
1443 518
QS 10915254,65 3 FS FS 85,33m 2 bulunur.
100 100

I. Konveksiyon Buharlaştırıcı Yüzeyi :

Boruların Yerleşimi:

Duman hızının yukarı doğru çıktıkça azalarak ısı taşınım katsayısının küçülmesini önlemek
için buharlaştırıcı ünitesinde kazanın kesidi giderek daralan bir prizma şeklinde olacaktır.

Konveksiyon buharlaştırıcıda
Ktop = αduman

duman c1 d an 1
WRn b1
Borular zig-zag dizilişli olarak
düşünülmüştür. Sıra sayısı ise 5 olarak
alınacaktır. Boru çapları di = 38 mm, dd = 44
mm dir.

Bu durumda c1 = 0,131 ; n = 0,69 olarak

tablodan alınır.

tF t1
1170 950
tw1 1060 C
2 2
195 195
tw2 195 C
2
1060 195
tm 627,5 C 600 C alınır. b1 değeri tablodan 31,1 okunur.
2

Ortalama duman hızı(WR):

a a 2 0,6 cot 75 2,2 0,32 1,88m
Buharlaştırıcı ünitesinin en üst kesitinin boyutları
c c 2 0,6 cot 75 4,7 0,32 4,38m
c 4,38
Boru adedi z1 1 1 49,77 50 boru
2 dd 2 0,044
Duman gazı kesiti FR a c a d d z1 1,88 4,38 1,88 0,044 50 4,09m 2
 1170 950
273
 Bh tw1 273 2672, 49 2
Duman gazı debisi V=V R 13,16 41,7 m3 / s
3600 273 3600 273
V 3
41,7m / s
Ortalama duman hızı WR 9,8m / s olarak bulunur.
FR 4,09m 2
Kızdırıcıya girişteki duman hızının optimum 8 ile 10 m/s değerleri arasında olması
gerektiğinden bulunan hız uygundur.

K duman 0,131 0,0440,69 1

9,80,69 31,1 52,28 kcal / m 2 hC

I. konveksiyon buharlaştırıcıdaki sıcaklık değişimi

yandaki gibidir.

1 1170 195 975 C

2 950 195 755 C
975 755
Tm 860,32 C
975
ln
755

Bh ( ItF It1 )(1 K Z ) 2672,49(5700 4500)(1 0,03)

AKBI 69,64m2
K Tm 52,28 860,32

0,038 0,044
Bir sırada bulunan toplam boru yüzeyi d m a z1 1,85 50 11,9m2
2
AKBI69,64
Sıra sayısının kontrolü 5,85 6 sıra alınır.
Fboru 11,9
I. buharlaştırıcı yüksekliği 2 0,044 sin 60(6 1) 0,044 0,43m

Kızdırıcı Yüzeyi :

1 t1 t D 950 255 695 C

2 t2 t S 850 195 655 C
695 655
Tm 674,8 C
695
ln
655
Boruların Yerleşimi:
Burada kesit daralması olmamaktadır.
Boru çapları dd = 0,037 m ve di = 0,031 m dir.

c 4,38
Boru adedi z2 1 1 60,19 61boru
2 dd 2 0,037
Duman gazı kesiti FR a c a d d z2 1,88 4,38 1,88 0,037 61 4,1m 2
950 850
273
 Bh tw1 273 2672, 49 2
Duman gazı debisi V=VR 13,16 35,98m3 / s
3600 273 3600 273

V 35,98m3 / s
Ortalama duman hızı WR 8,79m / s olarak bulunur.
FR 4,1m 2

1 1 1
K buh duman

DG c1d dn 1WRnb1
Sıra sayısı 8 alındı c1 = 0,143 ;n = 0,69

DG c1d dn 1WRnb1
950 850 195 255
tw1 900 C tw 2 225 C
2 2
900 225
tm 562,5 C b1 31,1
2

buhar 23, 7 L 0,05 di 0,16WDb

ts t D
225 C b 1, 64
2
vD 0,163m3 / kg ,vb 0,14m3 / kg
vD vb 0,163 0,14
Dh 38000
WD 2 2 37,56m / s
di 2 0,0312
3600 z 3600 50
4 4
buhar 23,7 (8 1, 28) 0,05 0,031 0,16 37,560,79 1,64 527, 4 kcal / m 2 hC
1 1 1
K 43, 68kcal / m2 hC
K 527, 4 46,38

3028 2797
38000( )
4,18
Akızd 71, 25m 2
43,68 674,8
 0,031 0,037
Bir sırada bulunan toplam boru yüzeyi d m a z2 1,88 61 3,9m2
2
AKBI 71,25
Sıra sayısının kontrolü 15,81 16 sıra alınır.
Fboru 3,9
Kızdırıcı yüksekliği 2d d sin 60( nkız 1) d d 2 0,037 sin 60(16 1) 0,037 0,89m

II. Konveksiyon Buharlaştırıcı Yüzeyi :

1 t2 t S 850 195 655 C

2 t3 t S 460 195 265 C
655 265
Tm 430,98 C
655
ln
265

Boruların Yerleşimi:

II. konveksiyon buharlaştırıcı da, I. konveksiyon buharlaştırıcıda olduğu gibi yukarı doğru
daralan kesitli olacaktır. Daralma açısı 80˚, buharlaştırıcı ünitesi yüksekliği ise 0,5 m olarak
alındı. Kullanılan boru çapları di = 38mm, dd = 44 mm dir.
a 1,88 2 0,5 cot 80 1,6m
c 4,38 2 0,5 cot 80 4,1m
4,1
Boru adedi z3 1 34,1 45 boru
2 0,044
Duman gazı kesiti FR 1,6 4,1 1,6 0,044 45 3, 4m 2
850 460
273
 Bh tw1 273 2672, 49 2
Duman gazı debisi V=VR 13,16 23,93m3 / s
3600 273 3600 273

V 23,93m3 / s
Ortalama duman hızı WR 7,04m / s olarak bulunur.
FR 3, 4m 2

K duman c1 d an 1
WRn b1
Sıra sayısı 16 kabul edildi c1 = 0,147 ; n = 0,69
850 460 195 195
tw1 655 C tw2 195 C
2 2
655 195
tm 425 C b1 34, 2
2
K duman 0,147 0,0440,69 1 7,040,69 34, 2 51,64kcal / m 2 hC
Bh ( It2 It3 )(1 K Z ) 2672,49(3690,1 2370,15)(1 0,03)
AKBII 127,45m2
K Tm 51,64 430,98
 0,038 0,044
Bir sırada bulunan toplam boru yüzeyi d m a z3 1,6 45 4,96m2
2
AKBII 127,45
Sıra sayısının kontrolü 25,7 26 sıra alınır.
Fboru 4,96

II. buharlaştırıcı yüksekliği 2 0,044 sin 60(26 1) 0,044 1,95m

Ekonomayzer Yüzeyi:

1 t3 teko 460 160 300 C

2 t 4 t0 320 110 210 C
300 210
Tm 252,33 C
300
ln
210
Ekonomayzerde kesit değişmeyip, II. konveksiyon buharlaştırıcının çıkış kesitiyle aynı kesite
sahiptir. Boru çapları da buharlaştırıcıda kullanılan boru çaplarıyla aynı olduğundan duman
kesiti ve boru adedi de değişmez.
460 320
273
 Bh tw1 273 2672, 49 2
Duman gazı debisi V=VR 13,16 19,81m3 / s
3600 273 3600 273

V 19,81m3 / s
Ortalama duman hızı WR 5,82m / s olarak bulunur.
FR 3, 4m 2
Sıra sayısı 12 olarak alındı.

460 320 160 110

tw1 390 C tw2 135 C
2 2
390 135
tm 262,5 C b1 36,5
2
K duman 0,147 0,0440,69 1 5,820,69 36,5 44kcal / m 2 hC
Bh ( It3 It4 )(1 K Z ) 2672,49(2370,15 1563,92)(1 0,03)
Aeko 156,61m2
K Tm 44 252,33
0,038 0,044
Bir sırada bulunan toplam boru yüzeyi d m a z4 1,88 50 10,96m2
2
Aeko 156,61
Sıra sayısının kontrolü 13, 41 14 sıra alınır.
Fboru 10,96
Ekonomayzer yüksekliği 2 0,044 sin 60(14 1) 0,044 1,03m
Hava Isıtıcısı Yüzeyi:

1 t4 t L 320 110 210 C

2 t a tu 240 25 215 C
210 215
Tm 212,5 C
210
ln
215
Hava ısıtıcısı da sabit kesitli olarak alındı. Boru çapları d d = 76mm, di = 70 mm dir.

4,1
Boru adedi z5 1 26,97 27 boru
2 0,076
Duman gazı kesiti FR 1,6 4,1 1,6 0,076 27 3,3m 2
320 240
273
 Bh tw1 273 2672, 49 2
Duman gazı debisi V=V R 13,16 17,51m3 / s
3600 273 3600 273
V 3
17,51m / s
Ortalama duman hızı WR 4, 23m / s olarak bulunur.
FR 3,3m 2
Sıra sayısı 20, geçiş sayısı 4 alındı.

1 1 1
K hava DG

hava 23, 7 L 0,05 di 0,16 WL0,79 b

tL tu 110 25
273 273
B 2672, 49 2
Vhava Lmin h 2 1, 2 10, 48 11, 49m3 / s
3600 273 3600 273

Vhava 11,49
WL 21,1m / s
sıra sayısı di2 20 0,07 2
z5 21
geçiş 4 4 4
320 250 110 25
tw1 285 C tw 2 67,5 C
2 2
285 67,5
tm 176, 25 C b 0,114
2
hava 23,7 1,1 0,05 0,07 0,16 21,10,79 0,114 24, 41kcal / m2 hC

duman 0,147 0,0760,69 1

4,230,69 36,5 36,27 kcal / m2hC
K 14,4kcal / m2hC
QHI 1058690,9
AHI 269,64m2
K Tm 14,4 212,5
AHI 269,64
Hava ısıtıcısındaki tüm boru boylarının toplamı Ltop 986m
dd 0,076
 Ltop 986
Sıra sayısının kontrolü 19,87 20 sıra alınır.
z5 a 21 1,6

Dram Hesabı:

Dram hacmi:
Vb Dh vb 38000 0,08 3040m3 / h
Buhar hacim yükü BHY 400m3 / m3h için
VD dram hacmi olmak üzere
Vb 3040
BHY 400 VD 7,6m3
VD VD

Dram iç çapı:

VD ( Di2  Di h) L
8
Su seviyesinin dram eksenine olan mesafesi h %5 Di
Di 1
olarak kabul edildi L 4 Di
L 4
h 0,05 Di

7,6 Di2 0,05 Di Di 3Di

8
Di 2,6m
L 10, 4m
h 0,097 m (dram ekseninin altında)