BÀI TOÁN THỰC TẾ

Người soạn: Nguyễn Thị Cẩm Vân

Ngày 4 tháng 11 năm 2019

ĐỀ BÀI

1. Tuổi thọ dự kiến của quạt công nghiệp khi hoạt động ở nhiệt độ được thể hiển trong bảng
sau. Ước tính thời gian sống ở 70◦ bằng cách sử dụng (a) từ ba điểm dữ liệu cuối cùng (b)
tất cả bốn điểm. Theo bạn cách nào cho dự đoán chính xác hơn? Tại sao?

Nhiệt độ 25 40 50 60
Giờ x 1000 95 75 63 54

2. Nồng độ trung bình carbon dioxide trong khí quyển trái đất tính theo phần triệu được cho
dưới bảng sau. Làm cách nào để ước tính nồng độ CO2 trong (a) 1950 và (b) 2050. (Nồng
độ thực tế năm 1950 là 310 ppm.)

Năm 1800 1850 1900 2000

CO2 ppm 280 283 291 370

3. Một cuộc điều tra dân số của Hoa Kỳ được thực hiện 10 năm một lần. Bảng sau liệt kê dân
số (hàng ngàn người), 1950-2000, và các dữ liệu được biểu diễn trong bảng.

Năm 1950 1960 1970 1980 1990 2000

Dân số 151.326 179.323 203.302 226.542 249.633 281.422

• Sử dụng nội suy Lagrange để xấp xỉ dân số trong những năm 1940, 1975 và năm 2020.
• Dân số năm 1940 là khoảng 132.165.000. Bạn nghĩ năm 1975 và 2020 có thể tìm chính
xác bằng cách nào?

4. Khi hơi nước nóng lên, áp suất mà nó tạo ra sẽ tăng lên. Nhiệt độ dao động trong đoạn
[220,300] (độ F), áp suất(pound/inch bình phương).
T 220 230 240 250 260 270 280 290 300
P 17.188 20.78 24.97 29.82 35.42 41.85 49.18 57.53 66.98

• Xây dựng đa thức nội suy bậc hai cho dữ liệu này tại các nút
T0 = 220, T1 = 260, T2 = 300.
• Lặp lại (a), nhưng lần này xây dựng đa thức nội suy bậc bốn bằng cách sử dụng các
nút T0 = 220, T1 = 240, T2 = 260, T3 = 280, T4 = 300.
• Bạn nghĩ loại nào trong hai đa thức tốt nhất là sử dụng để lấy các giá trị cho P (T )
không có trong bảng trên?

5. Một hạt chuyển động dọc theo đường thẳng. Sự dịch chuyển x tại một số thời điểm t được
cho dưới bảng sau. Tìm vận tốc và gia tốc của hạt tại t = 4.

t 1 3 5 7 9 11
x 0.1405 0.7676 3.5135 9.9351 21.5892 40.0324

6. Leonard Chapman đã tổng hợp dữ liệu liên quan đến một điểm trung bình (GPA) nhóm
học sinh trung học với điểm họ đạt được ở trường đại học

Điểm TH 2.0 2.5 3.0 3.0 3.5 3.5 4 4

Điểm ĐH 1.5 2 2.5 3.5 2.5 3 3 3.5
Tìm phương trình của đường bình phương nhỏ nhất cho dữ liệu của Leonard, và sử dụng nó
để giúp anh ta dự đoán GPA đại học của một học sinh mà điểm trung học là 3.7.

1
 7. Bảng dưới đây cung cấp tỷ lệ trung bình học sinh-giáo viên trong các trường công lập
những năm được chọn. Nguồn: Trung tâm Quốc gia về thống kê giáo dục.

Năm 1990 1994 1998 2002 2006 2010

Tỷ lệ 17.2 17.3 16.4 15.9 15.6 15.3

• Dùng PP bình phương bé nhất. Cho x tương ứng với số năm kể từ năm 1990 và cho y
tương ứng với số trung bình của học sinh cho mỗi giáo viên.
• Sử dụng câu trả lời của (a) để dự đoán tỷ lệ học sinh-giáo viên trong năm 2020. Điều
này có thực tế không?

8. Một thùng chứa 5 lít dung dịch nước muối 25%. Bảng này cho thấy nồng độ C của hỗn hợp
sau khi thêm x lít dung dịch nước muối 75% vào thùng chứa

x 0 0.5 1 1.5 2 2.5 3 3.5 4

C 0.25 0.295 0.333 0.365 0.393 0.417 0.438 0.456 0.472

• Dùng PP bình phương bé nhất tìm mô hình bậc 2 (C2 = ax2 + bx + c) mô tả tốt cho
bảng trên
5 + 3x
• Theo lý thuyết người ta dùng mô hình C1 = . Bạn nghĩ tốt nhất để đại diện
20 + 4x
cho nồng độ của hỗn hợp? (Gợi ý tính limx→∞ C1 , limx→∞ C2

9. Bảng sau đây cho biết tuổi trung bình kết hôn lần đầu của phụ nữ ở Mỹ đối với một số năm
được chọn. Nguồn: U.S Census Bureau.

Năm 1940 1950 1960 1970 1980 1990 2000 2010

Tuổi 21.5 20.3 20.3 20.8 22.0 23.9 25.1 26.5
Mô hình tuyến tính (y = ax + b) hay mô hình bậc hai mô tả tốt nhất dữ liệu này? Giải thích.

10. Một công viên thành phố được đề xuất giới hạn bởi ba đường thẳng, hai đường song song
và vuông góc với đường thứ ba và một con sông (xem hình). Khi ước tính diện tích các
phép đo được thực hiện cách nhau 10 m và các giá trị tìm thấy trong bảng sau. Tìm diện
tích của công viên đề xuất, sử dụng quy tắc hình thang.

x (m) 0 10 20 30 40 50
y (m) 56.8 67.5 73.2 73.5 68.8 62.4

11. Một hòn đảo là thuộc địa của nhập cư từ đất liền, nơi có 100 loài. Số lượng loài trên đảo tại
thời điểm t (tính bằng năm) là y, trong đó y = f (t). Giả sử tốc độ di cư của loài mới đến
đảo là
dy
= 0.02(100 − y 1/2 )
dt
Sử dụng PP Euler với h = 0.5 để xấp xỉ y khi t = 5 biết ban đầu có 10 loài.