Professional Documents
Culture Documents
Yapı işlerinin gündüz yapılması esastır. Karanlıkta veya gece çalışmasının gerekli veya
zorunlu bulunduğu hallerde, çalışma yerinin ve geçitlerinin yeterince ve uygun şekilde
aydınlatılması gereklidir.
Yapı alanı içindeki tehlikeli kısımlar, açıkça sınırlandırılacak ve buralar görünür şekilde
yazılmış uyarma levhaları konulacak ve geceleri kırmızı ışıklarda aydınlatılacaktır. Şantiye
alanı giriş-çıkış kısımlarına ve şantiye alanındaki görünür kısımlara İş güvenliği tabelaları
yerleştirilecektir. İşçilerin rahat görebilecekleri yapı giriş kısmına İş Güvenliği Talimatname
tabelası yerleştirilecektir.
İnşa edilmekte olan binalardaki kat taban boşlukları etrafına düşmelere karşı korkuluk
yapılacak veya uygun kapaklarla buraları kapatılacaktır.
Her türlü iş, işçi güvenliği, üçüncü şahısların güvenliği ve trafik tedbirleri hususlarındaki
önlemler, maddi ve manevi hukuki sorumluluklar yükleniciye ait olacaktır.
Hatalı ve kusurlu imalatlardan meydana gelebilecek maddi ve manevi zararlar ile her türlü
hukuki sorumluluklar yükleniciye ait olacaktır.
Şantiyede çalışan mühendis, tekniker, işçi, usta vs. tüm personelin emniyet tedbirlerinden ve
iş sahasındaki çalışmalarından yüklenici sorumludur. Ayrıca çalıştırdığı tüm personeline ve alt
taşeronlarına ve onların personellerine karşı doğabilecek her türlü iş kazalarından idare
sorumlu tutulmayacak, ihaleyi alan yüklenici sorumlu olacaktır.
Şantiyede çalışan mühendis, tekniker, işçi, usta vs. tüm personelin iş güvenliği için gerekli
baret, iş yeleği, iş ayakkabısı ve işin gerektirdiği diğer güvenlik ekipmanlarını kullanıp
kullanmadığı kontrol mühendisi veya vekili tarafından saha denetimlerinde kontrol edilecek,
anılan ekipmanlardan herhangi birini bulundurmayan, eksik ekipman ile çalışan personel
tespit edilirse, durum tutanak altına alınacak ve yüklenici firmaya cezai işlem uygulanacaktır.
Yüklenici tutanağı imzalamaktan imtina etse dahi tutanak geçerli sayılacak ve işlem
yapılacaktır. Şantiyede, anılan İş Güvenliği ekipmanlarından herhangi birini bulundurmayan,
eksik ekipman ile çalışan personel tespit edilirse; her personel için günlük olarak, bakanlar
kurulunca belirlenen (tutanak tarihi itibarıyla geçerli olan) brüt asgari ücretin onbeşte biri
(1/15) oranına tekabül eden tutarda cezai işlem uygulanacak, bu bedel tutanak tarihini takiben
düzenlenecek ilk hak edişten düşülecektir.
Yüklenici, çalışanları veya 3. kişileri tehdit eden, sahada olası bir kazaya sebebiyet
verebilecek bütün olumsuzlukları gidermekle yükümlüdür.
Olabilecek kazalarda, yüklenicinin işçi ve personeli dahil alt yüklenicinin işçi ve personeli ve
3. kişilerinde kazaya uğramaları halinde tedavilerine ilişkin giderlerde kendilerine ödenecek
tazminatlar yükleniciye aittir.
Ayrıca yüklenicinin işçi ve personeli ile alt yüklenicinin işçi ve personeli ve 3. kişilerin iş
başında veya iş yüzünden ölenlerin defin giderleri ve ailelerine ödenecek tazminat da
yükleniciye aittir.
Yüklenici; çalışanlarına verdiği (tehlike sınıfına uygun) eğitim belgelerini, sağlık raporlarını,
özlük dosyalarını, denetlediğine dair tutanakları, çalışan sayısına bağlı olarak düzenlediği
“İSG kurul kararlarını” ve “Tespit Öneri Defteri”nin bir örneğini hak ediş esnasında
belediyeye vermekle mükelleftir.
Yüklenici yapılacak iş ile ilgili SGK’da açtığı dosyada görevlendirdiği “İş Güvenliği
Uzmanı”, “İş yeri Hekimi” ve “Diğer Sağlık Personeli” atamalarının İSG- Kâtip onaylı
çıktılarını ve Risk Analizini idaremize vermekle mükelleftir.
GÜVENLİK BARİYERİ:
Yüklenici; sahadaki bütün iş, malzeme, ekipman ve mevcut tesisleri hırsızlıklara, bilinçli
bilinçsiz saldırılara karşı korumak, giriş çıkışları kontrol altına almak, çalışanların dışındaki
kişilerin çalışma sahalarına girmelerini önlemek amacıyla saha sınırlarını, Yapı Denetim
Görevlisi’nin uygun göreceği şekilde güvenlik bariyeri ile çevirecektir. ( min.1,2 m. )
YANGINDAN KORUNMA:
Yüklenici, uygulama süresince İşler’in, Geçici İşler’in ve her türlü mülk ve kişinin yangından
korunması için gereken önlemleri almakla yükümlüdür. Bu konuda kişilerin
bilinçlendirilmeleri de dahil tüm önlemler ve yangın olması durumunda uygulanacak işlemler,
İtfaiye Teşkilatı ile koordineli çalışılarak saptanacaktır.
İş süresince:
Kolayca alev alabilen kullanım maddelerinin depolanmasında,
Yanıcı atıkların toplanması, depolanması ve saha dışına çıkarılmasında,
Elektrik arklı kaynak ve oksi-asetilen kesme makineleriyle yapılan çalışmalarda, gerekecek
özel ek önlemler titizlikle alınacak ve uygulanacaktır.
Yüklenici, bir yangının çıkması durumunda, söndürme işlerinde kullanılmak üzere:
Sahanın önceden saptanmış yerlerinde, duvara monte edilen, elde taşınabilir, azot basınçlı
kuru kimyasal tip yangın söndürücüleri,
İtfaiye Teşkilatı’nın girip çalışamayacağı ya da çabuk ulaşamayacağı çalışma bölümlerinde,
özel söndürme sistemlerini, temin edecek ve çalışır durumda hazır bulunduracaktır.
KAMU MÜLKİYETİ VE ÖZEL MÜLKİYETİN KORUNMASI:
Yüklenici İşler’den doğrudan ya da dolaylı etkilenecek:
Yeraltı hatları ve tesislerini,
Havai hatları ve tesislerini,
Araba yolları, yaya yolları, kaldırımlar, köprüler ve geçitleri,
Parkları, bahçeleri, çitleri, korkuluk ve duvarları,
Ağaç ve bitki örtüsünü,
Resmi ve özel her türde binayı,
özenle koruyacak, bunun için gerekli engelleri, geçici desteklemeleri, gergileme ve
askıya alma işlerini yapacaktır.
Yüklenici, İş’in ilerleyişi sırasında etkilenebilecekleri durumlardan çevreyi haberdar
edecektir. Geçici işgal, engelleme, değiştirme, düzenleme gibi durumlar, etkilenecek çevreye,
önlemlerini alabilmelerini sağlayacak uygun bir süre önceden bildirilecektir. Şekli ve tarzı
Yapı Denetim Görevlisi’nin onaylayacağı bu bildirimde, verilecek rahatsızlığın ne olduğu,
özellikleri ve ne zaman giderileceği gibi ana bilgiler mutlaka belirtilecektir.
Yüklenici ister proje gereği, ister kullanım ya da dikkatsizlik sonucu olsun zarar verilen,
bozulan her türlü yapı, tesis ve alanları düzeltmekle yükümlüdür.
Yüklenici düzeltme işlerinde, çevrenin rahatsızlığını en kısa sürede gidermeyi hedefleyecek
ve çalışma sahalarındaki İşler, düzeltme işlemleri sona ermeden bitirilmiş kabul
edilmeyecektir.
a)Yapı iskeleleri, sadece sorumlu ve yetkili teknik elemanın gözetimi altında tecrübeli
iskelecilere, iskele ölçüleri ve malzeme özellikleri göz önünde bulundurularak kurdurulacak
ve sökülecektir.
b)İskeleler ve her türlü müştemilatı azami yükün en az 4 katı ağırlığa, asma iskelelerde ise
taşıyıcı halatlar azami yükün en az 6 katı ağırlığına dayanabilecek kapasitede olacaktır.
c)İskele yakınında vinç veya benzeri makinelerin kullanılması halinde, yükleri iskeleye
takılarak iskelenin yıkılmasına engel olacak tedbirler alınacaktır.
d)İskelelerde mutlaka ara ve üst korkuluk bulunacaktır.Ara korkuluğun yükseklik tabandan
itibaren 53 cm.,üst korkuluğun ise 106 cm. olacaktır.
e)İskelelerde iki dikme arası, yük taşıyan iskelelerde 240 cm’den, yük taşımayan iskelelerde
ise 300 cm’den fazla olmayacaktır.
f)İskelelerde köprü görevi görecek geçitler,60 cm.’den dar olmayacaktır. Ayrıca korkulukları
da bulunacaktır.
g)İskele üzerinden çalışan işçiler, düşmelere karşı emniyet kemeri kullanacaklar, kemer
kancalarını sağlam yerlere takacaklardır.
a)Kalas olarak kullanılacak keresteler, düzgün, sıkı dokulu, çıralı ve sağlam olacak,
üzerlerinde fazla budak bulunmayacaktır. Keresteler belli bir ağırlık testine tabi tutulacak ve
ondan sonra kullanılacaktır.
b-İskele kalaslarının kesiti en az 5.20 cm. olacaktır. Boyları ise 3-3,5-4 metre olabilir.
c-Kalaslar, uzunluğu doğrultusunda eksiz, yan yana ve aralıksız olarak konulacaktır. Kalaslar
her iki uçta mesnetleri ötesine en az 15 cm ve en fazla da 30 cm kadar geçebilecektir.
d-İskele kat platformu olarak en az iki adet 5.20 veya 5.25 kesitinde kalas kullanılacak ve
bunlar birbirlerine alttan 60 cm’de bir enine 2.5.5 cm kesitinde çıtalarla bağlanacaktır.
Kalasların kaynaması için, ahşap iskelelerde yatay mesnetlere çivi çakılarak, çelik borulu
iskelelerde ise en az 3mm.çapındaki tellerle borulara tutturulacaktır.
10) Çalışma alanları arasında ki baş mesafesi boyutu en küçük net ölçüsü 1,90m olmalıdır.
11) Platform merdivenlerin net genişliği en az 500mm den az olmamalıdır.
l2) Çapraz bağlantılar min. 5 aralıkta bir kullanılacak olup iskelenin dönüş yaptığı noktalarda
aralık sayısı aranmaksızın uygulanacaktır.
13) Karlı ve yağmurlu havalarda iskelelerde çalışma yapılmamalıdır.
14) Rüzgar hızının 45km/saat olduğu durumlarda iskelelerde çalışma yapılmamalıdır.
15) Gece çalışmasının gerekli ve zorunlu olduğu haller ile gün ışığının yetersiz olduğu
durumlarda uygun ve yeterli aydınlatma sağlanmalıdır. Elektrik kablo ve cihazları gerek
iskele gerek çalışanlar için tehlike oluşturmayacak şekilde konuşlandırılmalıdır.
16) Kar yükü 75kg/m2 olarak hesaplanmalıdır.
17) Kurulum öncesinde kullanılacak elemanlar tek tek gözden geçirilmeli, aşağıdaki sebep ve
benzeri tahribat durumlarında hasarlı elemanlar yenileri ile değiştirilip iskele kurulumuna
devam edilmelidir.
18) Çelik platformların taşıyabileceği azami ağırlıklar levhalar üzerine yazılarak, iskelenin
uygun ve görülebilir yerlerine asılmalıdır. Belirtilen bu ağırlıklar iskele üzerinde düzgün ve
yayılı olarak dağıtılmasına dikkat edilmelidir. Bu ağırlıkları asan yükler kati suret ile iskele
üzerine asılmamalıdır.
19) İş iskelelerinde mevcut çalışma yerleri ve geçitlerin buz, kar, yağmur gibi doğal etkenler
ve kir, pas, yağ gibi diğer etkenler nedeni ile kaygan hale gelmemesi, alınacak önleyici
tedbirler ve düzenli bakımlar yapılmak sureti ile sağlanmalıdır.
20) İskele Sistemini yapıya sabitleyen duvar bağlantı elemanlarının geçici bir süre
kaldırılması durumunda iskelenin genel rijitliğinin tehlikeye atılmaması adına bu işlemin
sadece 1 adet duvar bağlantı elemanı sökülerek yapılması gerekmektedir. Buradaki işlem
bitirilip bağlantı elemanı tekrardan yapıya monte edildikten sonra diğer bağlantı elemanın
sökümü yapılmalıdır. Aksi takdir de iskelede istenmeyen tehlike ve sallantı meydana gelebilir.
21) İskele kurulum yüksekliğinin 24mt’yi geçmesi veya önerilen projeden farklı olarak
uygulanması gerektiği durumlarda üretici firmanın yetkili personelleri ile iletişime
geçilmelidir. Teknik personelin önereceği farklı projeler ile kurulum yapılmalıdır ve ekstra
dayanıklılık hesabı yapılmalıdır.
22) Cephe iskelesi mümkün olduğunca yapıya yakın kurulur. Bunun mümkün olmadığı
durumlarda ise çalışanların yapı ile iskele arasından düşmelerini önleyici tedbirler alınmalıdır.
23) İskelelerde kesinlikle topraklama yapılmalı ve sık sık kontrolleri yapılmalıdır.
24) İskelelerde görülecek arızalar derhal onarılacak, zayıf kısımlar kuvvetlendirilecektir veya
yenileri ile değiştirilecektir. İskele üzerinde geçişi engelleyecek moloz ve artıklar
bulunmayacaktır.
25) İskeleler de kurulum ve kullanım kılavuzu olmalıdır.
26) Kurulan her iskele aşağıda belirtilen aralıklarla kontrol edilmelidir.
- Kurulduğunda,
- Haftada 1 (bir) kez,
- İskele üzerinde değişiklik olduğunda,
- İskele uzun süre kullanılmayıp tekrar kullanılmaya başladıktan sonra,
- Rüzgâr, deprem vb. gibi sismik olaylardan sonra.
27) İskele kuran kişinin MYK veya INTES belgesi olmak zorundadır.
28) İskele ilk kurulumunda bağlantı elemanlarının terazide olması gerekmektedir.
29) İskele üzerinde kaynak vb. gibi elektrikle ilgili işler yapılacaksa iskele de mutlaka
topraklama yapılmalıdır.
30) Rüzgar yükü iskeleyi eğer file delikli ise %35; eğer file delikli değilse %100 etkiler. Bu
sebepten dolayı kullanılacak olan file delikli olmak zorundadır.
31) İskele üzerinde kırmızı (kullanılamaz), sarı (İSG ekipmanları ile kullanılabilir), yeşil
(kullanılabilir) etiketleri olmalıdır.
32) İskele üzerinde yük sınıfı, İSG önlemleri gibi uyarı levhalarının olması gerekmektedir.
33) Her kattaki ankraj bir alttaki ankrajla şaşırtmalı olacak şekilde her katta 4 m de bir ve her
biri 900 kg dayanımında ankrajlar yapılmalıdır.
34) İskelenin ankraj bağlantı noktası ile dikmeye bağlandığı yer arası 40 cm den fazla
olmamalıdır.
a)Sökülmüş olan malzeme, hangi yükseklikten olursa olsun, aşağıya doğru atılmayacaktır, iki
yerinden bağlanarak dengeli bir şekilde indirilecek ve uygun bir yere istif edilecektir.
b)İskele inşa edilirken olduğu gibi, sökülürkende işçiler mutlaka emniyet kemeri takılacaktır.
a) Bu işlerde çalışan işçiler baret, emniyet kemeri, iş eldiveni gibi kişisel korunma araçlarını
mutlaka kullanacaklardır. Özellikle kalıpların sökülmesinde baret giyilecek, 3 metreden daha
yüksek yerlerde düşme riski altında, kalıp ilerinde çalışanlar paraşüt tipi emniyet kemeri
takacaklardır.
b) Kalıp işlerinde kullanılan seyyar merdivenler eksiz ve basamak araları eşit (en çok 30 cm)
olacaktır. Bunlar kaymaması için üst taraflarından tel veya halat ile sağlam yerlere
bağlanacaktır.
c) Betonarme kalıplarının kiriş kanatları dış (boşluk) taraflarından çakılmayacak, iç taraftan
çakılacak, zorunlu hallerde gerekli güvenlik tedbirleri alınarak (korkuluklu iş iskelesi yapmak,
güvenlik ağı germek veya emniyet kemeri takmak) boşluk tarafından çalışabileceklerdir.
a)Aşağısında 2 metreden daha fazla bir boşluk bulunan, kayma ve düşme tehlikesi olan
yerlerde çalışanlar, çatı malzemesi döşeyen veya sökenler, oluk ve her türlü dış boya işleri
yapanlar, asma iskele ve seyyar iskele üzerinde çalıştıranlar, vinçlerin kovalarını bina
katlarına alanlar ile lağım, galeri ve benzeri derinliklerde çalışanlar mutlaka EMNİYET
KEMERİ kullanacaklar ve kemerlerinin kancalarını tercihen bel hizasından yük arasında
sağlam bir yere takacaklardır.
b)İşçilerin emniyet kemerinin kancalarını takacakları yerler uygun bir şekilde
gerçekleştirecektir. Çatının veya binanın yatay kirişlerinde yapılan çalışmalarda, belli sağlam
dikmeler arasına yatay çelik can halatları gerilecektir. İşçiler emniyet kemerlerinin kancalarını
bu halatlara geçirerek ve hat boyunca emniyetli olarak yürüyebileceklerdir.
c)Her türlü asma iskele ve sepetlerde yapılan çalışmalarda, çalışan her bir işçi için ayrı birer
kendir can halatı yukarıda sağlam yerlere takılarak aşağıya sarkıtılacak ve altlarına uygun bir
ağırlık takılacaktır. İşçiler bellerindeki emniyet kemerlerinin kancalarını bu can halatları
üzerinde bulunan emniyet kilitlerine veya halat kavrama teçhizatlarına, eğer bunlar yoksa
halat üzerindeki belli aralıklarla yapılan halat gözlerine takacaklardır.
d)40-50 km/saat’in üzerindeki rüzgar hızlarında, zeminin kaygan ve buzlu olması halinde,
yüksekte yapılan her türlü montaj, bakım ve onarım çalışmaları durdurulacaktır.
e)Yüksek kodlarda bulunan çalışma yerlerine emniyetli bir şekilde çıkış ve iniş sağlayacak
yollar veya merdivenler olacaktır. Yüksek iskelelerde de uygun merdivenler bulunacaktır.
a)Seyyar merdivenlerin ayaklarına kaymamaları için kullanma yerlerine göre tırtıllı veya dişli
demir veya lastik pabuçlar takılacaktır. Ayrıca merdivenler dayama noktalarına, sabit bir yere
kalın tel veya sağlam kendir halatla bağlanacaktır. Basamakları en az 30 cm, genişliği en az
55 cm. olacaktır.
b)4 metreden uzun seyyar merdivenler, çelik boru veya profilden yapılacaktır. Ancak bunlar
enerjili hatların veya cihazların yakınında kullanılmayacaktır.
c)Seyyar merdivenler aşağıda belirtilen işler ve maksatlar için kullanılmayacaktır.
-Büyük ve önemli işlerde (mesela bina cephesi sıva, boya ve benzeri işlerde
-8 metreden daha yüksek merdivene ihtiyaç gösteren işlerde.
-Taş ve tuğla duvar örme, izolasyon malzemesi kaplama işlerinde,
-Asma iskelede taban döşemesi olarak.
-Geçitlerde köprü olarak.
a)Her türlü elektrik işinin ve tesisatının, cins ve kapasitelerine göre sadece ehliyetli
elektrikçiler tarafından yapılması, bakım ve işletmesinin de gene bunlar tarafından sağlanması
gereklidir. Bu bakımdan TAŞERON işyerinde kurulu bulunan güç ve voltaja uygun ehliyette
yetkili elektrikçi istihdam etmek zorundadır.
b)Elektrikli el aletlerinin kabloları, NYMHY standartlarında esnek ve müşterek izoleli
olacaktır. Kablolar ve bağlantı yerleri sık olarak kontrol edilecek, izolasyon bozulmalarında
gerekli tedbirler alınacaktır.
c)Elektrikli el aletleri tercihan çift izolasyonlu tipte olacaktır.
d)Çift izolasyonlu olmayan aletlerin topraklanmaları, topraklı fiş ve prizlerle yapılacaktır.
e)Seyyar lambalar sadece sürekli aydınlatmanın yeterli olmadığı yerlerde kullanılacaktır.
Kabloları NYMHY standartlarında, esnek ve müşterek izoleli, duy kısmı ise yalıtkan bir
malzeme içinde olacak, ampülü kırılmalara karşı bir tel kafes ile korunacak ve bu kafeste bir
asma çengeli de bulunacaktır. Kazan içlerinde, ıslak ve rutubetli yerlerde seyyar lambalar
küçük gerilim ile (en çok 42 volt) kullanılacaktır. Gerilim düşürücü transformatör tehlikeli
olan çalışma ortamının dışında bulunacaktır.
f)Elektrik enerjisi ile çalışan bütün makine ve tezgahların madeni aksamları kaçak akımlara
karşı uygun koruma topraklanması ile topraklanacaktır.
g)Elektrik tablo ve panoları kilit altında tutulacak üzerlerinde anahtarlarını nerede ve kimde
olduğunu gösteren bilgi levhaları asılacaktır. Ana şalter pano dışında olacak, kapalı konumda
iken kilitlenebilen türde olacaktır.
h)Elektrik tablo ve panoları önlerinde zemin ahşap veya lastik gibi yalıtkan paspaslar
konulacaktır.
ı)Seyyar uzatma kabloları, fiş ve priz sisteminde topraklılık halinin devam etmesi temin
edilecektir. Monofaze sistemde uzatma kabloları üçlü, trifaze ise dörtlü olacak, kablolardaki
topraklanma iletkenleri fiş ve prizlerin topraklanma elemanlarına bağlanacaktır. Kullanılan fiş
ve prizlerin topraklama elemanlarına bağlanacaktır. Kullanılan fiş ve prizler TS 40’a uygun
olacaktır.