‫ﻋﻨﻮان دوره‬

‫آﺷﻨﺎﻳﻲ ﻛﺎرﺑﺮدي ﺑﺎ آﻧﺘﻨﻬﺎ‬

‫اﺳﺘﺎد‪ :‬ﺟﻨﺎب آﻗﺎي ﻓﺮاﻫﺎﻧﻲ‬

‫ﺗﺎرﻳﺦ ﺑﺮﮔﺰاري‪ 28-15 :‬ﺷﻬﺮﻳﻮر ﻣﺎه‪86‬‬

‫ﮔﺮد آورﻧﺪه ‪:‬ﻣﻬﺪي ﺳﺎﻻر‬

‫‪١‬‬
 ‫ﻣﻘﺪﻣﻪ‬

‫ﺑﺮاي ﺗﺰوﻳﺞ ﺧﺮوﺟﻲ ﻳﻚ ﻓﺮﺳﺘﻨﺪه و ﻳﺎ ورودي ﻳﻚ ﮔﻴﺮﻧﺪه ﺑﻔﻀﺎ ﻧﻮﻋﻲ ﺳﻴﺴﺘﻢ واﺳﻄﻪ ﺿﺮوري اﺳﺖ ‪ .‬ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن اﻳﻦ‬
‫ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺑﺎﻳﺪ ﻃﻮري ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﺗﺸﻌﺸﻊ اﻣﻮاج اﻟﻜﺘﺮوﻣﻐﻨﺎﻃﻴﺴﻲ و ﻳﺎ درﻳﺎﻓﺖ آﻧﻬﺎ راداﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ‪ .‬آﻧﺘﻦ ﭼﻨﻴﻦ ﺳﻴﺴﺘﻤﻲ‬
‫اﺳﺖ و اﻳﻦ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺑﺮاي ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺟﺮﻳﺎن ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ زﻳﺎد ﺑﻪ اﻣﻮاج اﻟﻜﺘﺮوﻣﻐﻨﺎﻃﻴﺴﻲ و ﻳﺎ ﺑﺎﻟﻌﻜﺲ ﺑﻜﺎر ﺑﺮده ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬ﻣﻌﻤﻮﻻ‬
‫آﻧﺘﻦ از ﻳﻚ ﺟﺴﻢ ﻓﻠﺰي ‪ ،‬اﻏﻠﺐ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺳﻴﻢ ﻳﺎ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ اي از ﺳﻴﻤﻬﺎ درﺳﺖ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻜﺎﻧﻴﺴﻢ ﻫﺎي واﻗﻌﻲ ﺗﺸﻌﺸﻊ را ﻣﻴﺘﻮان ﺗﻮﺳﻂ ﻣﻌﺎدﻻت ﻣﺎﻛﺴﻮل ﺑﻄﻮر ﻛﻤﻲ ﺗﺸﺮﻳﺢ ﻧﻤﻮد ‪ .‬ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ رﻓﺘﺎر ﻳﻚ ﺟﺮﻳﺎن ‪ RF‬در‬
‫ﻳﻚ ﺳﻴﻢ ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ ﺗﻤﺎم اﻧﺮژي اﻋﻤﺎل ﺷﺪه ﺑﻪ ﻳﻚ ﺳﺮﺳﻴﻢ ﺑﻪ اﻧﺘﻬﺎي آن ﻧﺮﺳﻴﺪه و ﻗﺴﻤﺘﻲ از آن ﻓﺮار ﻣﻲ ﻛﻨﺪﻳﻌﻨﻲ‬
‫ﺗﺸﻌﺸﻊ ﺣﺎﺻﻞ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻣﻴﺘﻮان راﺑﻄﻪ رﻳﺎﺿﻲ ﺑﺮاي اﻳﻦ اﻧﺮژي ﻓﺮاري ﺑﺪﺳﺖ آورد‪ ،‬ﻛﻪ در ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﻣﻴﺰان‬
‫اﻧﺮژي ﺑﻠﻜﻪ ﺟﻬﺎت ﻳﺎ ﺟﻬﺎت ﺗﺸﻌﺸﻊ آن ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﭼﻮن اﻳﻦ روش ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺗﺸﻌﺸﻊ ﻛﻤﻲ ﭘﻴﭽﻴﺪه اﺳﺖ ‪ ،‬در اﻳﻨﺠﺎ‬
‫ﺗﺸﻌﺸﻊ را از ﺟﻨﺒﻪ ﻧﻈﺮ ﻛﻴﻔﻲ ﺑﺮ ﭘﺎﻳﻪ رﻓﺘﺎر اﻣﻮاج ﺳﺎﻛﻦ و ﻣﺘﺤﺮك در ﻳﻚ ﺧﻂ اﻧﺘﻘﺎل ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫﻴﻢ‪.‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﺗﺸﻌﺸﻊ‪:‬‬

‫ﺧﻂ اﻧﺘﻘﺎل ﻣﺪار ﺑﺎز ﺷﻜﻞ ‪ 1‬را در ﻧﻈﺮ ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻴﺸﻮد ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد اﻣﻮاج رﻓﺖ و ﺑﺮﮔﺸﺖ ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺗﺮﻛﻴﺐ‬
‫ﺷﺪه و ﻣﻮج ﺳﺎﻛﻦ در ﺣﺎﻟﻴﻜﻪ ﺷﻜﻢ وﻟﺘﺎژ در ﻧﻘﻄﻪ ﻣﺪار ﺑﺎز اﺳﺖ ‪ ،‬ﻋﺮﺿﻪ ﻣﻲ ﮔﺮدد‪.‬در اﻳﻨﺠﺎ ﺗﻤﺎم اﻧﺮزي از ﻣﺤﻞ ﻣﺪار ﺑﺎز ﺑﻪ‬
‫ﺧﻂ اﻧﺘﻘﺎل ﻣﻨﻌﻜﺲ ﻧﻤﻲ ﮔﺮدد ﺑﻠﻜﻪ ﻗﺴﻤﺖ ﻛﻤﻲ از اﻧﺮژي اﻟﻜﺘﺮو ﻣﻐﻨﺎﻃﻴﺴﻲ از ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻓﺮار ﻧﻤﻮده و ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺗﺸﻌﺸﻊ ﺣﺎﺻﻞ‬
‫ﻣﻲ ﺷﻮد ﺗﺸﻌﺸﻊ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ اﻳﻨﺴﺖ ﻛﻪ در ﺧﻄﻮط ﻧﻴﺮوﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻄﺮف ﻣﺪار ﺑﺎز در ﺣﺮزﻛﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺑﺼﻮرت ﻣﻌﻜﻮس ﺷﺪن ﻓﺎز ‪،‬‬
‫وﻗﺘﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﺪار ﺑﺎز ﻣﻲ رﺳﻨﺪ رخ ﻣﻲ دﻫﺪ‪ .‬ﺑﻪ دو ﻋﻠﺖ ﻗﺴﻤﺘﻲ از ﻣﻮج ﻛﻪ از ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻓﺮار ﻣﻴﻜﻨﺪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺑﺎﻗﻴﻤﺎﻧﺪه ﻣﻮج ‪،‬‬
‫ﺧﻴﻠﻲ ﻛﻮﭼﻚ اﺳﺖ اول ‪ ،‬اﮔﺮ ﻣﺤﻴﻂ اﻃﺮاف را ﺑﻌﻨﻮان ﺑﺎر ﺧﻂ اﻧﺘﻘﺎل ﺑﺤﺴﺎب آورﻳﻢ ‪ ،‬دﻳﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﻋﺪم ﺗﻄﺒﻴﻖ ﺑﻪ‬
‫وﻗﻮع ﻣﻲ ﭘﻴﻮﻧﺪد ‪ .‬در ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻣﻘﺪار ﻛﻤﻲ از ﺗﻮان در ﺑﺎر ﺗﻠﻒ ﻣﻴﺸﻮد‪ .‬واﺿﺢ اﺳﺖ ﺗﺸﻌﺸﻊ از ﻳﻚ اﻧﺘﻬﺎ ‪،‬ﺗﺸﻌﺸﻊ از اﻧﺘﻬﺎي‬
‫دﻳﮕﺮ را ﺣﺬف ﻣﻴﻜﻨﺪ ﻋﻠﺖ اﻳﻨﺴﺖ ﻛﻪ آﻧﻬﺎ داراي ﭘﻼرﻳﺘﻪ ﻣﺘﻔﺎوﺗﻲ ﺑﻮده ودر ﻓﺎﺻﻠﻪ اي ﺧﻴﻠﻲ ﻛﻮﭼﻜﺘﺮ از ﻃﻮل ﻣﻮج واﻗﻊ‬
‫ﺷﺪﻫﺎﻧﺪ‪ .‬ﻋﻜﺲ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﻓﻮق ﻫﻢ ﺻﺎدﻗﺴﺖ ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ ﺧﻄﻮط اﻧﺘﻘﺎل دوﺳﻴﻤﻪ در ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺗﺸﻌﺸﻊ ﻧﻤﻴﻜﻨﻨﺪ‪.‬ﺑﺮاي ﺣﻞ ﻣﺴﺌﻠﻪ‬
‫ﻓﻮق ﺑﻨﻄﺮ ﻣﻲ رﺳﺪ ﻛﻪ ﻗﺴﻤﺖ ﻣﺪار ﺑﺎر را وﺳﻴﻊ ﺳﺎزﻳﻢ‬

‫ﺷﺸﻜﻞ ‪1 -1‬ﺗﺸﻌﺸﻊ ﻳﻚ ﺧﻂ اﻧﺘﻘﺎل‬

‫‪٢‬‬
 ‫آﻧﺘﻦ ﻫﺎي دو ﻗﻄﺒﻲ‪:‬‬

‫وﻗﺘﻲ دو ﺳﻴﻢ را درﻳﻚ ﺧﻂ ﺑﺼﻮرت ﺷﻜﻞ ‪ 1-a‬ﺧﻢ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ ﺑﺴﺒﺐ ﺑﺎز ﺷﺪن دو ﺳﻴﻢ از ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ اﻣﻮاج در اﻣﺘﺪاد‬
‫ﺧﻂ ﺣﺮﻛﺖ ﻧﻤﻮده و ﺑﻪ ﺳﺨﺘﻲ در اﻧﺘﻬﺎي ﺳﻴﻢ ﻫﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻓﺎز ﻣﻴﺪﻫﻨﺪ ‪.‬در اﻳﻨﺠﺎ ﻣﻴﺪان اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ ) و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻣﻴﺪان‬
‫ﻣﻐﻨﺎﻃﻴﺴﻲ ( ﺑﺠﺎي اﻳﻨﻜﻪ ﺑﻴﻦ دو ﺳﻴﻢ ﻣﺤﺪود ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ ﻛﺎﻣﻼً ﺑﻪ ﻓﻀﺎي اﻃﺮاف ﺗﺰوﻳﺞ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ ﻟﺬاﺣﺪاﻛﺜﺮ‬
‫ﺗﺸﻌﺸﻊ ﺑﻮﻗﻮع ﻣﻲ ﭘﻴﻮﻧﺪد‪ .‬ﺑﭽﻨﻴﻦ ﺗﺸﻌﺸﻊ ﻛﻨﻨﺪه اي ﻳﻚ دو ﻗﻄﺒﻲ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ ‪ .‬وﻗﺘﻲ ﻛﻪ ﻣﺠﻤﻮع ﻃﻮل دو ﺳﻴﻢ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ‬
‫ﻧﺼﻒ ﻃﻮل ﻣﻮج ﺑﺎﺷﺪ آﻧﺘﻦ را دو ﻗﻄﺒﻲ ﻧﻴﻢ ﻣﻮج ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ ﻛﻪ ﺷﻜﻞ آن ﺑﺼﻮرت ‪ 3-c‬ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ‪ .‬در اﻳﻨﺤﺎﻟﺖ‬
‫ﺗﺸﻌﺸﻊ زﻳﺎدي ﺑﻮﻗﻮع ﻣﻲ ﭘﻴﻮﻧﺪد ‪ .‬دﻟﻴﻞ اﻳﻦ اﻓﺰاﻳﺶ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻣﭙﺪاﻧﺲ ﻛﻤﻲ در ﻧﻘﻄﻪ اﺗﺼﺎل ﺑﺨﻂ اﻧﺘﻘﺎل داﺷﺘﻪ و‬
‫در ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺟﺮﻳﺎن زﻳﺎدي از ﺧﻂ اﻧﺘﻘﺎل ﺑﻪ ورودي دو ﻗﻄﺒﻲ ﻧﻴﻢ ﻣﻮج اﻋﻤﺎل ﺷﺪه و ﺑﺎزدﻫﻲ ﺗﺸﻌﺸﻌﻲ زﻳﺎدي ﺑﻪ دﺳﺖ‬
‫ﻣﻲ آﻳﺪ ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪ 1-2‬ﺗﻜﺎﻣﻞ ﺗﺪرﻳﺠﻲ ﻳﻚ دو ﻗﻄﺒﻲ ‪ - a‬ﺧﻂ اﻧﺘﻘﺎل ﺑﺎز ﺷﺪه در ﺧﺮوﺟﻲ ‪ -b‬ﻫﺎدﻳﻬﺎ در ﻳﻚ ﺧﻂ ‪ c-‬دو ﻗﻄﺒﻲ ﻧﻴﻢ‬

‫ﻣﻮج ) ﺗﻐﺬﻳﻪ از وﺳﻂ (‬

‫ﻣﺸﺨﺼﺎت ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن آﻧﺘﻦ ﻫﺎ ﺑﺼﻮرت اﻋﺪاد ﻣﻄﻠﻘﻲ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻧﻤﻲ ﺷﻮﻧﺪ ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﺸﺨﺼﻪ ﻫﺎ را ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﺸﺨﺼﻪ‬
‫ﻫﺎي ﻧﻈﻴﺮ آﻧﺘﻦ ﻫﺎي اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ‪ .‬آﻧﺘﻦ ﻫﺎي اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺗﺌﻮري را ﺳﺎده ﻧﻤﻮده وﻟﻲ ﻻزم ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ در‬
‫ﻋﻤﻞ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻣﻴﺘﻮان ﺑﺴﺎدﮔﻲ آﻧﻬﺎ را ﻣﺸﺎﻫﺪه و ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻧﻤﻮد ‪ .‬ﻳﻜﻲ از ﭼﻨﻴﻦ آﻧﺘﻦ ﻫﺎي ﻣﺮﺟﻌﻲ ‪،‬‬
‫دو ﻗﻄﺒﻲ ﺑﻴﻨﻬﺎﻳﺖ ﻛﻮﭼﻚ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺼﻮرت ﻳﻚ ﺟﻔﺖ ﻛﺮه ﻧﺰدﻳﻚ ﺑﻪ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ داراي ﻇﺮﻓﻴﺖ و ﺑﺎ ﻓﺎﺻﻠﻪ و اﺑﻌﺎد‬
‫ﺻﺮف ﻧﻈﺮ ﻛﺮدﻧﻲ اﺳﺖ ‪ .‬آﻧﺘﻦ ﻣﺮﺟﻊ دﻳﮕﺮ ﻧﻴﺰ ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ از ﻳﻚ دو ﻗﻄﺒﻲ اﺑﺘﺪاﻳﻲ ﻛﻪ ﺳﺎده ﺗﺮﻳﻦ آﻧﺘﻦ ﺳﻴﻤﻲ‬
‫اﺳﺖ ‪ .‬اﻳﻦ دو ﻗﻄﺒﻲ ﺑﻴﻨﻬﺎﻳﺖ ﻧﺎزك ﺑﻮده و داراي ﻃﻮﻟﻲ ﺧﻴﻠﻲ ﻛﻮﭼﻜﺘﺮ از ﻃﻮل ﻣﻮج ג ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ‪ .‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از‬
‫ﻣﻌﺎدﻻت ﻣﺎﻛﺴﻮل ﺷﺪت ﻣﻴﺪان ﺗﺸﻌﺸﻊ ﺷﺪه ﺑﺼﻮرت ذﻳﻞ ﺑﺪﺳﺖ ﻣﻲ آﻳﺪ‬

‫‪٣‬‬
 ‫‪z (L / 2) .I‬‬
‫) ‪)) . cos θ . cos w ( t – d/ Vc‬ג ‪E= ___________ cos θ . cos w ( t – d/ Vc ) = ( (60п L.I) / ( d‬‬
‫ג‪d‬‬
‫در اﻳﻨﺠﺎ ‪:‬‬
‫‪ =ε‬ﺷﺪت ﻣﻴﺪان ﺗﺸﻌﺸﻌﻲ ﺑﺮ ﺣﺴﺐ وﻟﺖ ﺑﺮ ﻣﺘﺮ‬
‫‪ =Z‬اﻣﭙﺪاﻧﺲ ﻣﺸﺨﺼﻪ ﻓﻀﺎي ازاد )‪ 120п‬اﻫﻢ (‬
‫‪ =D‬ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻧﻘﻄﻪ اي ﻛﻪ ﺷﺪت ﻣﻴﺪان در آن اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﺷﺪه از دو ﻗﻄﺒﻲ اﺑﺘﺪاﻳﻲ‬
‫‪=V c‬ﺳﺮﻋﺖ ﻧﻮر در ﻓﻀﺎي آزاد‬
‫‪ =θ‬زاوﻳﻪ اﻧﺤﺮاف‬
‫اوﻟﻴﻦ ﺟﻤﻠﻪ ﻣﻌﺎدﻟﻪ ﻓﻮق داﻣﻨﻪ ﻣﻴﺪان اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ را در ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻣﻌﻴﻦ ﺑﻤﺎ ﻣﻲ دﻫﺪ ‪ .‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ اﻳﻦ ﺷﺪت ﻣﻴﺪان‬
‫ﺑﺴﺘﮕﻲ ﺑﻪ ﺗﻮان اﻧﺘﺸﺎري داﺷﺘﻪ و ﺑﻄﻮر ﻣﻌﻜﻮس ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﻓﺎﺻﻠﻪ از ﻣﻨﺒﻊ ﺗﺸﻌﺸﻌﻲ ) در اﻳﻨﺤﺎﻟﺖ دو ﻗﻄﺒﻲ ﻛﻮﭼﻚ‬
‫اﺳﺖ ( ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ داﻣﻨﻪ ﻣﻴﺪان اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ ﺑﺮاي دو ﻗﻄﺒﻲ ﻫﺎي ﻛﻮﺗﺎه ﺑﺎزاء ﻫﺮ ﻃﻮﻟﻲ ﻣﻨﺎﺳﺐ اﺳﺖ‬
‫ﺑﺎ ﻧﺴﺒﺖ ﻃﻮل آن ﺑﻪ ﻃﻮل ﻣﻮج )ג‪(l/‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪ a- 2 -2‬آﻧﺘﻦ دو ﻗﻄﺒﻲ ‪ b-‬ﭘﺮﺗﻮ ﺗﺸﻌﺸﻌﻲ ‪ - c‬ﭘﺮﺗﻮ ﺗﺸﻌﺸﻌﻲ در ﺻﻔﺤﻪ ﻋﻤﻮد ﺑﺮ دو ﻗﻄﺒﻲ‬

‫ﺗﺸﻌﺸﻊ ﻛﻨﻨﺪه ﻫﺎي ﺳﻴﻤﻲ در ﻓﻀﺎ ‪:‬‬

‫ﺗﺸﻌﺸﻊ ﻛﻨﻨﺪه ﻫﺎي ﺳﻴﻤﻲ ﺳﺎده ﺗﺮﻳﻦ ﻧﻮع ﺗﺸﻌﺸﻊ ﻛﻨﻨﺪه ﻫﺎ ﺑﻮده و ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﺼﻮرت ﺗﻌﺪاد زﻳﺎدي دو ﻗﻄﺒﻲ ﻛﻪ‬
‫در اﻧﺘﻬﺎي ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻣﺘﺼﻞ ﺷﺪه اﻧﺪ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮﻧﺪ در ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺧﻮاص آن ﺷﺒﻴﻪ ﺑﻪ دو ﻗﻄﺒﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‬
‫ﺗﻮزﻳﻊ ﻫﺎي وﻟﺘﺎژ و ﺟﺮﻳﺎن ‪:‬‬

‫ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻳﻚ ﺧﻂ اﻧﺘﻘﺎل ﻳﻚ آﻧﺘﻦ در ﻋﻤﻞ داراي ﻃﻮﻟﻲ ﺑﺮاﺑﺮ اﻧﺪازه ﺑﺨﺸﻲ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ از ﻃﻮل ﻣﻮج و ﺑﻌﻀﻲ اوﻗﺎت‬
‫ﺣﺘﻲ ﭼﻨﺪ ﺑﺮاﺑﺮ ﻃﻮل ﻣﻮج ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ آﻧﺘﻦ ﺑﺼﻮرت ﻣﺪاري ﺑﺎ ﺛﺎﺑﺖ ﻫﺎي ﺗﻮزﻳﻊ ﺷﺪه ﻋﻤﻞ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ‪ .‬ﺑﺎ اﻋﻤﺎل‬

‫‪٤‬‬
‫وﻟﺜﺎژ در ﻧﻘﻄﻪ ﻣﺸﺨﺼﻲ از آن وﻟﺘﺎژ و ﺟﺮﻳﺎﻧﻲ در آن ﻧﻘﻄﻪ اﻳﺠﺎد ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ ‪ .‬در ﻧﺘﻴﺠﻪ اﻣﻮاج ﻣﺘﺤﺮك و اﺣﺘﻤﺎﻻً‬
‫اﻣﻮاج ﺳﺎﻛﻨﻲ ﻧﻴﺰ ﺑﻮﺟﻮد ﻣﻲ آﻳﻨﺪ ‪ .‬ﺑﺪﻳﻦ ﻣﻌﻨﻲ ﻛﻪ وﻟﺘﺎژ و ﺟﺮﻳﺎن در آﻧﺘﻦ ﺑﻄﻮر ﻛﻠﻲ از ﻳﻚ ﻧﻘﻄﻪ ﺑﻪ ﻧﻘﻄﻪ دﻳﮕﺮ‬
‫ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ‪ .‬اﻳﻦ ﺗﻮزﻳﻊ وﻟﺘﺎژ و ﺟﺮﻳﺎن آﻧﺘﻦ ﺑﺎﻳﺪ اﺛﺮي ﺑﺮروي ﻣﻴﺪان ﺗﺸﻌﺸﻌﻲ ﺑﮕﺬارد ‪ .‬ﻣﻴﺪان ﻣﺬﻛﻮر در‬
‫درﺟﻪ اول ﺑﺴﺘﮕﻲ ﺑﻪ ﻃﻮل آﻧﺘﻦ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻃﻮل ﻣﻮج ‪ ،‬اﺗﻼﻓﺶ و ﺑﺎرﻫﺎي اﻧﺘﻬﺎﻳﻲ ﺧﻮاﻫﺪ داﺷﺖ ‪ .‬ﺑﻌﻼوه ﺿﺨﺎﻣﺖ ﺳﻴﻢ‬
‫آﻧﺘﻦ ﻧﻴﺰ ﻣﻬﻢ ﺑﻮده اﻣﺎ از ﻧﻘﻄﻪ ﻧﻈﺮ ﻋﻤﻠﻲ ﭼﻨﻴﻦ آﻧﺘﻨﻲ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﺪون ﺗﻠﻔﺎت ﺑﺎ ﻗﻄﺮ ﺑﻲ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﻛﻮﭼﻜﻲ در ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ‬
‫ﺑﺎ ﻃﻮل ﻣﻮج ﻓﺮض ﺷﻮد ‪.‬‬
‫ﺷﻜﻞ ‪ 1-3‬ﺗﻮزﻳﻊ وﻟﺘﺎژ و ﺟﺮﻳﺎن اﻳﺪه آﻟﻲ را ﺑﺮ روي ﻳﻚ دو ﻗﻄﺒﻲ ﻧﻴﻢ ﻣﻮج ﻛﻪ ﺳﺎده ﺗﺮﻳﻦ آﻧﺘﻦ ﺳﻴﻤﻲ ﻋﻤﻠﻲ‬
‫اﺳﺖ ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ ‪ .‬ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد اﻳﻦ ﺗﻮزﻳﻊ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺗﻮزﻳﻊ وﻟﺘﺎژ و ﺟﺮﻳﺎن ﺑﺮ روي ﻳﻚ ﺧﻂ اﻧﺘﻘﺎل‬
‫رﺑﻊ ﻃﻮل ﻣﻮج ﻣﺪار ﺑﺎز ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ‪ .‬در اﻳﻨﺠﺎ ﺣﺪاﻗﻞ وﻟﺘﺎژ و ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﺟﺮﻳﺎن از ﻣﺪار ﺑﺎز ﻳﻚ ﺧﻂ اﻧﺘﻘﺎل ﻣﻮﺟﻮد‬
‫ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد ‪.‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪١-٣‬‬

‫آﻧﺘﻦ ﻫﺎي ﺗﺸﺪﻳﺪ ‪:‬‬

‫در ﺣﺎﻟﺖ ﻛﻠﻲ اﻧﺘﻦ ﻫﺎ ﺑﻪ دو دﺳﺘﻪ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ -1 :‬آﻧﺘﻦ ﻫﺎي ﺗﺸﺪﻳﺪ ‪ -2‬اﻧﺘﻦ ﻫﺎي ﻏﻴﺮ ﺗﺸﺪﻳﺪ ‪ .‬آﻧﺘﻦ ﻫﺎي‬
‫ﺗﺸﺪﻳﺪ آﻧﺘﻦ ﻫﺎﻳﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻃﻮل اﻧﻬﺎ ﻣﻀﺮﺑﻲ از ﻧﺼﻒ ﻃﻮل ﻣﻮج ﺑﺎﺷﺪ و ﻟﻲ در آﻧﺘﻦ ﻫﺎي ﻏﻴﺮ ﺗﺸﺪﻳﺪي ﭼﻨﻴﻦ‬
‫ﻧﻴﺴﺖ ‪ .‬ﺳﺎﺧﺖ آﻧﺘﻦ ﻫﺎي ﺗﺸﺪﻳﺪي راﺣﺖ ﺗﺮ اﺳﺖ وﻟﻲ ﮔﻴﻦ آﻧﻬﺎ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ آﻧﺘﻦ ﻫﺎي ﻏﻴﺮ ﺗﺸﺪﻳﺪي ﻛﻤﺘﺮ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‬
‫‪ .‬وﻗﺘﻲ ﻛﻪ ﻃﻮل اﻧﺘﻦ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ﻳﻚ ﻃﻮل ﻣﻮج ﻛﺎﻣﻞ ﮔﺮدد ﭘﻼرﻳﺘﻪ ﺟﺮﻳﺎن در ﻳﻚ ﻧﻴﻤﻪ از اﻧﺘﻦ ‪ ،‬ﻋﻜﺲ ﻧﻴﻤﻪ دﻳﮕﺮ‬

‫‪٥‬‬
‫ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ ‪ .‬واﺿﺢ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﭼﻨﻴﻦ ﺣﺎﻟﺘﻲ ﺗﺸﻌﺸﻊ در ﺟﻬﺖ ﻋﻤﻮد ﺑﺮ آﻧﺘﻦ ﺑﺴﺒﺐ ﺣﺬف ﻣﻴﺪان ﺣﺎﺻﻞ از ﻳﻚ‬
‫ﻧﻴﻢ اﻧﺘﻦ ﺗﻮﺳﻂ ﻧﻴﻢ آﻧﺘﻦ دﻳﮕﺮ ﺑﺮاﺑﺮ ﺻﻔﺮ ﻣﻲ ﮔﺮدد ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ در ﺟﻬﺎﺗﻲ ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﺗﺸﻌﺸﻊ را ﺧﻮاﻫﻴﻢ داﺷﺖ وﻟﻲ اﻳﻦ‬
‫ﺟﻬﺎت دﻳﮕﺮ در اﻣﺘﺪاد ﻋﻤﻮد ﺑﺮ اﻧﺘﻦ ﻧﻤﻲ ﺑﺎﺷﺪ ‪.‬‬
‫ﻳﻚ آﻧﺘﻦ ﺗﺸﺪﻳﺪ ﻣﻌﺎدل ﻳﻚ ﺧﻂ اﻧﺘﻘﺎل ﺗﺸﺪﻳﺪ ﺑﻮده و ﺗﻤﺎم آﻧﺘﻦ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﭘﺲ از دو ﻗﻄﺒﻲ اﺑﺘﺪاﻳﻲ ﺑﻴﺎن ﮔﺮدﻳﺪﻧﺪ‬
‫ﺑﺼﻮرت آﻧﺘﻦ ﻫﺎي ﺗﺸﺪﻳﺪ ﻋﻤﻞ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ‪ .‬ﭼﻨﻴﻦ آﻧﺘﻨﻲ را ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﺼﻮرت ﻳﻚ ﺧﻂ اﻧﺘﻘﺎل ﻣﺪار ﺑﺎز در اﻧﺘﻬﺎي آن‬
‫ﺑﺎ ﻳﻚ ﻃﻮل ﺗﺸﺪﻳﺪ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺖ ‪ .‬ﻣﺜﻼً ﺿﺮﻳﺒﻲ از رﺑﻊ ﻃﻮل ﻣﻮج ) ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻃﻮل آﻧﺘﻦ ﺿﺮﻳﺒﻲ از ﻧﺼﻒ ﻃﻮل ﻣﻮج‬
‫ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ ( ‪.‬‬
‫ﭘﺮﺗﻮ ﺗﺸﻌﺸﻌﻲ ﻳﻚ ﺳﻴﻢ ﺗﺸﻌﺸﻊ ﻛﻨﻨﺪه در ﻓﻀﺎي آزاد در درﺟﻪ اول ﺑﺴﺘﮕﻲ ﺑﻪ ﻃﻮل آن دارد ‪ .‬ﺑﺮاي ﻳﻚ دو ﻗﻄﺒﻲ‬
‫ﻧﻴﻢ ﻣﻮج اﻳﻦ ﭘﺮﺗﻮ ﻫﺎ ﻣﺎﻧﻨﺪ دو ﻗﻄﺒﻲ اﺑﺘﺪاﻳﻲ ﺑﻮده وﻟﻲ ﻛﻤﻲ ﺻﺎﻓﺘﺮ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺷﺪ ‪ .‬ﺑﺮاي ﺑﺪﺳﺖ آوردن ﻓﺮﻣﻮل ﭘﺮﺗﻮ‬
‫ﺗﺸﻌﺸﻌﻲ ‪ ،‬ﭘﺮﺗﻮ ﺗﺸﻌﺸﻌﻲ ﻳﻚ دو ﻗﻄﺒﻲ اﺑﺘﺪاﻳﻲ را در ﻃﻮل آﻧﺘﻦ ﺟﻤﻊ و ﻳﺎ اﻧﺘﮕﺮال ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻛﻪ در ﻧﺘﻴﺠﻪ ﭘﺮﺗﻮ‬
‫ﺗﺸﻌﺸﻌﻲ آﻧﺘﻦ ﻧﻴﻢ ﻣﻮج ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺷﻜﻞ ‪ 1-4‬ﺑﺪﺳﺖ ﻣﻲ آﻳﺪ‬
‫در ﺷﻜﻞ‪ 1-4‬ﭘﺮ ﺗﻮ ﻫﺎي ﺗﺸﻌﺸﻌﻲ دو ﻗﻄﺒﻲ ﻫﺎي ﺗﺸﺪﻳﺪ ﺑﺎزاء ﻃﻮل ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﻧﻤﺎﺋﻴﻢ ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪1-4‬‬

‫ﺣﺎل ﺑﻪ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﭼﻨﺪ ﻛﻤﻴﺖ ﻣﻬﻢ در ﻣﻮرد آﻧﺘﻦ ﻫﺎ از ﺟﻤﻠﻪ ﺑﻬﺮه آﻧﺘﻦ ‪ ،‬ﺑﻬﺮه ﺟﻬﺘﻲ ‪ ،‬ﺟﻬﺘﺪاري ‪ ،‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ آﻧﺘﻦ ‪،‬‬
‫ﭘﻬﻨﺎي ﺑﺎﻧﺪ ‪ ،‬ﭘﻬﻨﺎي ﭘﺮﺗﻮ و ﭘﻼرﻳﺰاﺳﻴﻮن آﻧﺘﻦ ﻫﺎ ﻣﻲ ﭘﺮدازﻳﻢ ‪.‬‬

‫‪٦‬‬
 ‫ﺑﻬﺮه آﻧﺘﻦ ‪:‬‬

‫ﺗﻤﺎم آﻧﺘﻦ ﻫﺎي ﻋﻤﻠﻲ ﺗﺸﻌﺸﻊ ﺧﻮد را در ﺟﻬﺖ ﺑﺨﺼﻮﺻﻲ ﻣﺘﻤﺮﻛﺰ ﻣﻲ ﺳﺎزﻧﺪ ‪ .‬ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﻧﻮع آﻧﺘﻦ اﻳﻦ ﺗﻤﺮﻛﺰ زﻳﺎد‬
‫و ﻳﺎ ﻛﻢ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮ اﻳﻦ ﭼﮕﺎﻟﻲ ﺗﻮان در آن ﺟﻬﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻴﺸﺘﺮ از ﻣﻴﺰاﻧﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ آﻧﺘﻦ ﺑﺼﻮرت ﺗﻤﺎم ﺟﻬﺘﻲ‬
‫ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد ‪ .‬راه دﻳﮕﺮ ﺑﺮاي اراﺋﻪ اﻳﻦ ﺗﻤﺮﻛﺰ ﺗﺸﻌﺸﻊ در ﺳﻤﺖ ﻫﺎي ﺑﺨﺼﻮﺻﻲ اﻳﻨﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﮕﻮﺋﻴﻢ‬
‫آﻧﺘﻦ داراي ﺑﻬﺮه ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ‪.‬‬
‫ﺑﻬﺮه ﺟﻬﺘﻲ ‪:‬‬

‫اﻳﻦ ﺑﻬﺮه اﻳﺴﺖ ﻛﻪ در ﺟﻬﺖ ﺑﺨﺼﻮﺻﻲ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻲ ﺷﻮد و اﻏﻠﺐ ﺑﺼﻮرت دﺳﻲ ﺑﻞ ﺑﻴﺎن ﻣﻲ ﺷﻮد و آن از ﻧﺴﺒﺖ‬
‫ﭼﮕﺎﻟﻲ ﺗﻮان ﺗﺸﻌﺸﻌﻲ ﺗﻮﺳﻂ اﻧﺘﻦ در آن ﺟﻬﺖ ﺑﻪ ﭼﮕﺎﻟﻲ ﺗﻮاﻧﻲ ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﻳﻚ آﻧﺘﻦ اﻳﺰوﺗﺮوﭘﻴﻚ ﺗﺸﻌﺸﻊ ﮔﺮدد ‪.‬‬
‫آﻧﺘﻦ اﻳﺰوﺗﺮوﭘﻴﻚ در ﻋﻤﻞ وﺟﻮد ﻧﺪارد و ﻣﻨﻈﻮر ﻣﺎ از آن ﻳﻚ اﻧﺘﻦ اﻳﺪه آل اﺳﺖ ‪.‬ﺑﻬﺮه ﺟﻬﺘﻲ ﻧﺴﺒﺖ ﭼﮕﺎﻟﻲ ﺗﻮان ﻫﺎ‬
‫اﺳﺖ و در ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻳﻚ ﻧﺴﺒﺖ ﺗﻮان ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ‪ .‬ﺑﻬﺮه ﺟﻬﺘﻲ ﺗﻤﺎم آﻧﺘﻦ ﻫﺎي ﻋﻤﻠﻲ ﺑﺰرﮔﺘﺮ از واﺣﺪ اﺳﺖ ‪ .‬ﺑﻬﺮه ﺟﻬﺘﻲ‬
‫آﻧﺘﻦ ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ﻃﻮﻟﺶ زﻳﺎد ﻣﻲ ﺷﻮد ‪ .‬آﻧﺘﻦ ﻫﺎي ﻏﻴﺮ ﺗﺸﺪﻳﺪ داراي ﺑﻬﺮه ﺟﻬﺘﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮي ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اﻧﺘﻦ ﻫﺎي ﺗﺸﺪﻳﺪ‬
‫ﺑﺎ ﻃﻮل ﻫﺎي ﻣﻌﺎدل ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺑﻮد ‪.‬‬
‫ﺟﻬﺘﺪاري ‪:‬‬

‫ﺑﻬﺮه ﺟﻬﺘﻲ ﺑﻬﺮه اي ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻫﺮ ﺟﻬﺘﻲ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻲ ﺷﺪ اﻣﺎ ﺟﻬﺘﺪاري ﻳﺎ داﻳﺮﻛﺘﻴﻮﻳﺘﻪ ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﺑﻬﺮه ﺟﻬﺘﻲ در‬
‫ﺟﻬﺖ ﻳﻜﻲ از ﮔﻠﺒﺮگ ﻫﺎي اﺻﻠﻲ ﭘﺮﺗﻮ ﺗﺸﻌﺸﻌﻲ را ﮔﻮﻳﻨﺪ ‪.‬‬
‫ﺑﻬﺮه ﺗﻮان‪:‬‬

‫ﻧﻮع دﻳﮕﺮ ﺑﻬﺮه در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ آﻧﺘﻦ ‪ ،‬ﺑﻬﺮه ﺗﻮان آﻧﺴﺖ ‪ .‬ﺗﻮاﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻮﺳﻂ ﻳﻚ آﻧﺘﻦ اﻳﺰوﺗﺮوﭘﻴﻚ ﺗﺸﻌﺸﻊ ﺷﻮد‬
‫ﺗﺎ ﺷﺪت ﻣﻴﺪان ﻣﺸﺨﺺ را در ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻣﻌﻴﻨﻲ اﻳﺠﺎد ﺳﺎزد ‪.‬‬
‫در ﻫﺮ ﺻﻮرت ‪ ،‬ﺗﻮان ﻋﻤﻠﻲ ﺗﻮاﻧﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ آﻧﺘﻦ ﺟﻬﺘﻲ ﺗﻐﺬﻳﻪ ﺷﻮد ﺗﺎ ﻫﻤﺎن ﺷﺪت ﻣﻴﺪان را در ﻓﺎﺻﻠﻪ‬
‫ﻣﺬﻛﻮر در ﺟﻬﺖ ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﺗﺸﻌﺸﻊ ﺧﻮد اراﺋﻪ دﻫﺪ ‪ .‬در ﺑﻬﺮه ﺗﻮان اﺗﻼف آﻧﺘﻦ ﻧﻴﺰ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه و ﻓﺮﻣﻮل آن‬
‫‪A p =η.D‬‬ ‫را ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﺼﻮرت زﻳﺮ ﻧﻮﺷﺖ ‪:‬‬
‫‪ =η‬ﺑﺎزدﻫﻲ آﻧﺘﻦ‬ ‫‪ =D‬ﺟﻬﺘﺪاري ) ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﺑﻬﺮه ﺟﻬﺘﻲ (‬ ‫‪ =A p‬ﺑﻬﺮه آﻧﺘﻦ‬
‫ﺟﻬﺘﺪاري را ﺗﻮﺳﻂ ﺗﺌﻮري ﻣﻲ ﺗﻮان ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻧﻤﻮد وﻟﻲ ﺑﻬﺮه آﻧﺘﻦ داراي اﻫﻤﻴﺖ ﻋﻤﻠﻲ زﻳﺎدي اﺳﺖ ‪ .‬اﻳﻦ دو در‬
‫ﻣﻮرد آﻧﺘﻦ ﻫﺎي ‪ VHF,UHF‬ﺗﻘﺮﻳﺒﺎً ﺑﺮاﺑﺮ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮﻧﺪ ‪.‬‬

‫‪٧‬‬
 ‫ﻣﻘﺎوﻣﺖ آﻧﺘﻦ ‪:‬‬

‫ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻳﻚ آﻧﺘﻦ داراي دو ﺟﺰء اﺳﺖ ‪ .‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺗﺸﻌﺸﻌﻲ آن ﻛﻪ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺗﻮاﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺑﻪ اﻣﻮاج‬
‫اﻟﻜﺘﺮوﻣﻐﻨﺎﻃﻴﺴﻲ ﻣﻲ ﺷﻮد و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﺗﻼف آﻧﺘﻦ ﻛﻪ اﻳﻦ دو ﻣﻘﺎوﻣﺖ را در اﻳﻨﺠﺎ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ‬
‫ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫﻴﻢ ‪.‬‬
‫ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺗﺸﻌﺸﻌﻲ آﻧﺘﻦ ‪:‬‬

‫ﻣﻘﺎوﺗﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ اﮔﺮ ﺑﺠﺎي آﻧﺘﻦ ﻗﺮار ﮔﻴﺮد ﺗﻤﺎم ﺗﻮان ﺗﺸﻌﺸﻌﻲ آﻧﺘﻦ را در ﺧﻮد ﺗﻠﻒ ﻣﻲ ﺳﺎزد و ﺑﺼﻮرت ﻧﺴﺒﺖ‬
‫ﺗﻮان ﺗﺸﻌﺸﻌﻲ آﻧﺘﻦ ﺑﻪ ﻣﺠﺬور ﺟﺮﻳﺎن در ﻧﻘﻄﻪ ﺗﻐﺬﻳﻪ ﺑﻴﺎن ﻣﻲ ﺷﻮد ‪.‬‬
‫اﻳﻦ ﻳﻚ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ‪ dc‬ﻧﺒﻮده و ﻳﻚ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ‪ ac‬ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻗﺴﻤﺘﻲ از اﻣﭙﺪاﻧﺲ ورودي آﻧﺘﻦ اﺳﺖ و‬
‫ﻧﺎم ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ ﻧﻴﺰ دارد ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﺎ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ آن ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺑﺎزدﻫﻲ آﻧﺘﻦ ﺑﺴﻴﺎر ﺳﺎده ﺗﺮ ﻣﻲ ﺷﻮد ‪.‬‬
‫اﺗﻼﻓﺎت آﻧﺘﻦ و ﺑﺎزدﻫﻲ ‪:‬‬

‫‪ -1‬در‬ ‫ﻋﻼوه ﺑﺮ اﻧﺮژي ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﻳﻚ آﻧﺘﻦ ﺗﺸﻌﺸﻊ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻣﻘﺪاري از ﺗﻮان ﺑﺼﻮرت زﻳﺮ ﺗﻠﻒ ﻣﻲ ﮔﺮدد ‪:‬‬
‫ﻣﻘﺎوﻣﺖ زﻣﻴﻦ و آﻧﺘﻦ ‪ -2‬ﺗﻠﻔﺎت ﺗﺨﻠﻴﻪ و ﻛﻮروﻧﺎ ‪ -3‬ﺗﻠﻔﺎت در دي اﻟﻜﺘﺮﻳﻚ ﻫﺎ ‪ -4‬ﺟﺮﻳﺎن ﻫﺎي ﮔﺮداﺑﻲ ﻛﻪ در‬
‫اﺟﺴﺎم ﻓﻠﺰي در ﻣﺤﺪوده ﻣﻴﺪان اﻟﻘﺎﻳﻲ اﻧﺘﻦ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺳﻴﻢ ﻫﺎي ﻣﻬﺎري و آﻧﺘﻦ ﻫﺎي دﻳﮕﺮ اﻟﻘﺎ ﻣﻲ ﺷﻮد ‪.‬‬
‫ﺗﻤﺎم اﻳﻦ اﺗﻼﻓﺎت ﺑﺼﻮرت ﻣﻘﺎوﻣﺖ ‪ R d‬ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻣﻲ ﺷﻮد ‪ .‬ﺟﻤﻊ اﻳﻦ دو ﻣﻘﺎوﻣﺖ ‪ ،‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻛﻞ آﻧﺘﻦ ﺑﻮده ﻛﻪ‬
‫ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ اﻣﭙﺪاﻧﺲ ﻛﻞ آﻧﺘﻦ در ﻃﻮل ﺗﺸﺪﻳﺪ ﻧﻴﺰ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲ ﮔﺮدد ‪ .‬ﺑﺮاي دو ﻗﻄﺒﻲ ﻫﺎي ﻛﻮﺗﺎه ﺑﺎ ﻃﻮل ﻣﻮﺛﺮي‬
‫ﻛﻮﭼﻜﺘﺮ از ﻧﺼﻒ ﻃﻮل ﻣﻮج ‪ ،‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺗﺸﻌﺸﻌﻲ )‪ (R r‬ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﻣﺠﺬور ﻃﻮل ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ‪ .‬ﻣﻲ ﺗﻮان ﺗﻮﺳﻂ ﺟﺪاول و‬
‫ﻣﻨﺤﻨﻲ ﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ در ﻛﺘﺎﺑﻬﺎي ﻣﺮﺟﻊ اﻧﺘﻦ اﻳﻦ ﻣﻘﺎوﻣﺖ را ﺑﺼﻮرت اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي و ﺑﺎ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ اﻏﻠﺐ ﺑﺪون در‬
‫ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ زﻣﻴﻦ ﺑﺪﺳﺖ آورد ‪.‬‬
‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺑﺎزدﻫﻲ آﻧﺘﻦ ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ از ‪:‬‬
‫)‪η = R r /( R r+ R d‬‬
‫‪R r = 790 (l / λ )^2‬‬
‫آﻧﺘﻦ ﻫﺎي ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻛﻢ و ﻣﺘﻮﺳﻂ ﺑﺴﺒﺐ اﻳﻨﻜﻪ ﺳﺎﺧﺖ آﻧﻬﺎ در ﻃﻮل ﻫﺎي ﺗﺸﺪﻳﺪ ﺑﺴﻴﺎر ﺑﺰرﮔﺸﺎن ﻣﺸﻜﻞ اﺳﺖ‬
‫ﺑﺎزدﻫﻲ زﻳﺎدي ﻧﺪارﻧﺪ ‪ .‬ﺑﺎ ﻃﺮح ﺧﻮب در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ ﺑﺎزدﻫﻲ آﻧﺘﻦ ﻫﺎ در ﺣﺪود ‪ 75‬اﻟﻲ ‪ 95‬درﺻﺪ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ‬
‫را ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺗﺸﻌﺸﻌﻲ در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ ﻣﻘﺎوﻣﺖ اﺗﻼﻓﻲ آﻧﺘﻦ ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﺪﺳﺖ آورد ‪.‬‬

‫‪٨‬‬
 ‫ﭘﻬﻨﺎي ﺑﺎﻧﺪ ‪ ،‬ﭘﻬﻨﺎي ﭘﺮﺗﻮ و ﭘﻼرﻳﺰاﺳﻴﻮن آﻧﺘﻦ ﻫﺎ‬

‫ﭘﻬﻨﺎي ﺑﺎﻧﺪ ‪ :‬ﻛﻠﻤﻪ ﭘﻬﻨﺎي ﺑﺎﻧﺪ ﻛﻪ در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ آﻧﺘﻦ ﻫﺎ ﺑﻜﺎر ﺑﺮده ﻣﻲ ﺷﻮد ﻋﻴﻨﺎً ﻫﻤﺎن ﻣﻌﻨﻲ را ﺧﻮاﻫﺪ داﺷﺖ ﻛﻪ‬
‫در وﺳﺎﻳﻞ دﻳﮕﺮ ﺑﻜﺎر ﻣﻲ رود ‪ .‬اﻳﻦ ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ از ﻣﺤﺪوده اي از ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻋﻤﻠﻜﺮد ﻛﻪ ﺑﻴﻦ دو ﻧﻘﻄﻪ ﻧﻴﻢ ﺗﻮان)‬
‫‪ (3 dB‬واﻗﻊ ﺷﺪه اﺳﺖ ‪ .‬ﻣﻌﻬﺬا در اﻳﻨﺠﺎ دو ﭘﻬﻨﺎي ﺑﺎﻧﺪ وﺟﻮد دارد ﻳﻜﻲ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﭘﺮﺗﻮ ﺗﺸﻌﺸﻌﻲ اﻧﺘﻦ و دﻳﮕﺮي‬
‫ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﻣﭙﺪاﻧﺲ ورودي آﻧﺘﻦ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ وﻗﺘﻲ ﻛﻪ ﺻﺤﺒﺖ از ﭘﻬﻨﺎي ﺑﺎﻧﺪ آﻧﺘﻨﻲ ﺑﻪ ﻣﻴﺎن ﻣﻲ آﻳﺪ ﺑﺎﻳﺪ‬
‫ﻣﺸﺨﺺ ﺷﻮد ﻛﺪام ﻳﻚ از ﭘﻬﻨﺎي ﺑﺎﻧﺪ ﻫﺎ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ‪ .‬در ﺣﻘﻴﻘﺖ دو ﺷﺮط ﺑﺮاي ﭘﻬﻨﺎي ﺑﺎﻧﺪ ﻋﺮﻳﺾ در ﻣﻮرد‬
‫آﻧﺘﻦ ﻫﺎ ﺿﺮورﻳﺴﺖ اول آﻧﺘﻦ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻨﺪ در ﺑﺎﻧﺪ ﺑﺎرﻳﻚ ﻋﻤﻞ ﻧﻤﻮده وﻟﻲ ﻻزﻣﻪ ﻋﻤﻠﻜﺮد آﻧﻬﺎ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ‬
‫در ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻫﺎي ﻣﺘﻌﺪدي در ﻣﺤﺪوده ﻧﺴﺒﺘﺎً وﺳﻴﻌﻲ از ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻛﺎر ﻛﻨﻨﺪ ‪ .‬آﻧﺘﻦ ﻫﺎي ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ زﻳﺎد‬
‫ﻣﻌﻤﻮﻻً ﻧﻤﻮﻧﻪ اي از اﻳﻦ آﻧﺘﻦ ﻫﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ در آﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﺳﻮﺋﻴﭻ ﻛﺮدن در ﻳﻚ ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﺟﺪﻳﺪ ﻣﺪارﻫﺎي ﺟﺒﺮان ﻛﻨﻨﺪه‬
‫ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ ﺟﺪﻳﺪ ﺧﻮد ﺳﻮﺋﻴﭻ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ‪ .‬در ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺗﻄﺎﺑﻖ در ﺗﻐﺬﻳﻪ ﻛﻨﻨﺪه ﺧﻂ اﻧﺘﻘﺎل ﺑﻪ ﺷﺮط اﻳﻨﻜﻪ ﭘﻬﻨﺎي ﺑﺎﻧﺪ‬
‫ﭘﺮﺗﻮ ﺗﺸﻌﺸﻌﻲ ﺑﺪﺗﺮ ﻧﺸﺪه ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺎﻗﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﻣﺎﻧﺪ ‪ .‬دوم آﻧﺘﻦ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﭘﻬﻨﺎي ﺑﺎﻧﺪ وﺳﻴﻌﻲ در ﺣﻮل ﻳﻚ ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ‬
‫ﺛﺎﺑﺖ ﻋﻤﻞ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ اﻳﻨﻬﺎ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﭘﻴﭽﻴﺪه ﻫﺴﺘﻨﺪ وﻟﻲ ﺑﺎ ﻃﺮح ﻫﺎي ﺑﺨﺼﻮﺻﻲ ﻣﻲ ﺗﻮان آﻧﻬﺎ را ﺳﺎﺧﺖ ‪.‬‬
‫ﭘﻬﻨﺎي ﭘﺮﺗﻮ ‪:‬‬

‫ﭘﻬﻨﺎي ﭘﺮﺗﻮ ﻳﻚ آﻧﺘﻦ ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ از زاوﻳﻪ اي ﺑﻴﻦ ﻧﻘﻄﻪ ﻧﻴﻢ ﺗﻮان ﺑﺮ روي ﭘﺮﺗﻮ ﺗﺸﻌﺸﻌﻲ ﭼﮕﺎﻟﻲ ﺗﻮان آن ‪.‬‬
‫ﻛﻤﺘﺮ از ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﺷﺪت ﻣﻴﺪان در ﭘﺮﺗﻮ ﺗﺸﻌﺸﻌﻲ آﻧﺘﻦ اﺳﺖ ‪.‬‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ اﻳﻦ ﻫﻤﺎن زاوﻳﻪ ﺑﻴﻦ دو ﻧﻘﻄﻪ ﺑﺎ ‪3dB‬‬
‫ﻋﺒﺎرت ﭘﻬﻨﺎي ﭘﺮﺗﻮ را ﻣﻌﻤﻮﻻً در ﻣﻮرد آﻧﺘﻦ ﻫﺎي ﺑﺎ اﺷﻌﻪ ﺑﺎرﻳﻚ ﺑﻜﺎر ﺑﺮده و ﺑﻪ ﮔﻠﺒﺮگ اﺻﻠﻲ رﺟﻮع داده ﻣﻲ‬
‫ﺷﻮد ‪.‬‬
‫ﭘﻼرﻳﺰاﺳﻴﻮن ‪:‬‬

‫ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ از ﺟﻬﺖ ﺑﺮدار ﺷﺪت ﻣﻴﺪان اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ ﻣﻮج اﻟﻜﺘﺮوﻣﻐﻨﺎﻃﻴﺴﻲ ﺗﺸﻌﺸﻌﻲ از آﻧﺘﻦ در ﻓﻀﺎ ﻛﻪ ﻣﻮازي ﺑﺎ‬
‫ﺧﻮد آﻧﺘﻦ ﻧﻴﺰ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ‪ .‬ﻫﻤﺠﻨﻴﻦ اﻧﺘﻦ ﻫﺎ را ﺑﺎ ﭘﻼرﻳﺘﻪ آﻧﻬﺎ ﻣﺜﻼً ﻋﻤﻮدي و ﻳﺎ اﻓﻘﻲ و ﻳﺎ ﺑﻪ ﺻﻮرت داﻳﺮوي و ‪...‬‬
‫ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ‪ .‬ﺗﻤﺎم آﻧﺘﻦ ﻫﺎي ‪ VLF,LF,MF‬و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺗﻌﺪاد زﻳﺎدي آﻧﺘﻦ ﻫﺎي ‪ HF‬را ﺑﻪ ﺳﺒﺐ ﻧﺰدﻳﻜﻲ ﺑﻪ‬
‫زﻣﻴﻦ ﺑﺎ ﭘﻼرﻳﺰاﺳﻴﻮن ﻋﻤﻮدي ﻣﻲ ﺳﺎزﻧﺪ ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ اﺳﺘﻔﺎده از آﻧﺘﻦ ﻫﺎي ﺑﺎ ﭘﻼرﻳﺰاﺳﻴﻮن اﻓﻘﻲ در ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻫﺎي زﻳﺎد‬
‫ﻧﻴﺰ داراي ﻣﺰاﻳﺎﻳﻲ اﺳﺖ ‪ .‬ﺑﺨﺼﻮص اﻏﻠﺐ ﻧﻮﻳﺰ ﺳﺎﺧﺖ ﺑﺸﺮداراي ﭘﻼرﻳﺰاﺳﻴﻮن ﻋﻤﻮدي ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ ‪ .‬اﻧﺘﻦ ﻫﺎﻳﻲ ﺑﺎ‬
‫ﭘﻼرﻳﺰاﺳﻴﻮن ﻏﻴﺮ ﺧﻄﻲ ﻧﻴﺰ وﺟﻮد دارﻧﺪ ﻛﻪ در ﺑﻌﻀﻲ ﻣﻮاﻗﻊ ﺑﻜﺎر ﺑﺮده ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‬
‫اﺛﺮات زﻣﻴﻦ ﺑﺮ روي آﻧﺘﻦ ﻫﺎ ‪:‬‬

‫ﭼﻮن زﻣﻴﻦ را ﻣﻴﺘﻮان ﺑﺼﻮرت ﻳﻚ ﺳﻄﺢ ﻣﻨﻌﻜﺲ ﻛﻨﻨﺪه در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺖ ﻟﺬا واﺿﺢ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮ روي ﭘﺮﺗﻮ ﺗﺸﻌﺸﻌﻲ‬
‫و دﻳﮕﺮ ﺧﻮاص اﻧﺘﻦ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﻧﺰدﻳﻜﻲ ان ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻧﺪ اﺛﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﮔﺬاﺷﺖ ‪ .‬ﭼﻮن اﺛﺮات زﻣﻴﻦ ﺑﺴﺘﮕﻲ ﺑﻪ اﻳﻦ‬

‫‪٩‬‬
‫دارد ﻛﻪ آﻧﺘﻦ ﺣﻘﻴﻘﺘﺎً ﺑﻪ زﻣﻴﻦ وﺻﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ و ﻳﺎ ﻧﺰدﻳﻚ زﻣﻴﻦ واﻗﻊ ﮔﺮدﻳﺪه اﺳﺖ ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ دو ﺣﺎﻟﺖ اﺗﻔﺎق ﻣﻲ‬
‫اﻓﺘﺪ ﻛﻪ در اﻳﻨﺠﺎ ﺑﻴﺎن ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ ‪.‬‬
‫آﻧﺘﻦ ﻫﺎي زﻣﻴﻦ ﻧﺸﺪه ‪:‬‬

‫اﮔﺮ ﻣﻨﺒﻊ ﺗﺸﻌﺸﻊ ﻛﻨﻨﺪه اي در ﻧﺰدﻳﻜﻲ ﻳﻚ ﺳﻄﺢ ﻣﻨﻌﻜﺲ ﻛﻨﻨﺪه اي ﻗﺮار ﮔﻴﺮد ﺗﺸﻌﺸﻌﻲ ﻛﻪ در ﻳﻚ ﻧﻘﻄﻪ‬
‫دوري از ﻣﻨﺒﻊ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد ﺑﺮاﺑﺮ اﺳﺖ ﺑﺎ ﺟﻤﻊ ﺑﺮداري ﺗﺸﻌﺸﻌﺎت ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ و اﻧﻌﻜﺎﺳﻲ ‪ .‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﺼﻮﻳﺮ‬
‫آﻧﺘﻦ ‪ ،‬ﺣﻞ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﺳﺎده ﺗﺮ ﻣﻲ ﺷﻮد ‪ .‬دراﻳﻨﺠﺎ آﻧﺘﻦ ﺗﺼﻮﻳﺮي در زﻳﺮ زﻣﻴﻦ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ و ﻋﻴﻨﺎً ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺗﺼﻮﻳﺮ‬
‫آﺋﻴﻨﻪ اي آﻧﺘﻦ ﺣﻘﻴﻘﻲ اﺳﺖ ‪ . .‬وﻗﺘﻲ ﻛﻪ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺸﺨﺺ ﮔﺮدﻳﺪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺷﻜﻞ ‪ 1-5‬ﻣﻴﺘﻮان ﺗﺸﻌﺸﻊ ﻣﻨﺘﺠﻪ را‬
‫ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺠﻤﻮع ﺗﺸﻌﺸﻌﺎت آﻧﺘﻦ و ﺗﺼﻮﻳﺮش ﺑﺠﺎي اﻧﺘﻦ و ﺳﻄﺢ ﻣﻨﻌﻜﺲ ﻛﻨﻨﺪه ﺑﺪﺳﺖ آورد‬

‫ﺷﻜﻞ ‪1-5‬‬

‫ﻣﻴﺘﻮان ﻣﺴﺌﻠﻪ را از اﻳﻦ ﻧﻴﺰ ﺳﺎده ﺗﺮ ﻧﻤﻮد ‪ .‬اﮔﺮ زﻣﻴﻦ را ﺑﺼﻮرت ﻳﻚ ﻫﺎدي ﻛﺎﻣﻞ ﻓﺮض ﻧﻤﻮده و در ﻧﺘﻴﺠﻪ‬
‫ﺑﺼﻮرت ﻳﻚ ﻣﻨﻌﻜﺲ ﻛﻨﻨﺪه ﻛﺎﻣﻞ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد اﻳﻦ ﻓﺮض اﻏﻠﺐ ﺗﺤﻘﻖ ﻳﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ ‪ .‬در اﻳﻨﺤﺎﻟﺖ‬
‫ﺟﺮﻳﺎﻧﻲ ﻛﻪ در آﻧﺘﻦ ﺗﺼﻮﻳﺮي ﺑﺮﻗﺮار ﻣﻲ ﺷﻮد داراي ﻫﻤﺎن داﻣﻨﻪ اﻳﺴﺖ ﻛﻪ در آﻧﺘﻦ ﺣﻘﻴﻘﻲ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ و‬
‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﭘﺮﺗﻮ ﻣﺠﻤﻮع را ﻣﻴﺘﻮان ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ دو آﻧﺘﻦ ﻧﺰدﻳﻚ ﺑﻪ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺑﺼﻮرت آراﻳﻪ اي از‬
‫دو آﻧﺘﻦ ﻣﻌﻴﻦ ﻧﻤﻮد ‪ .‬اﻳﻦ دو داراي ﻃﻮﻟﻬﺎي ﻣﺸﺎﺑﻬﻲ ﺑﻮده و ﺟﺮﻳﺎن ﺑﺮاﺑﺮي را از ﺟﻨﺒﻪ ﻧﻈﺮ داﻣﻨﻪ ﺧﻮاﻫﻨﺪ داﺷﺖ‪.‬‬
‫ﻓﺎﺻﻠﻪ دو آﻧﺘﻦ ﻓﻮق ﻧﻴﺰ دو ﺑﺮاﺑﺮ ﻓﺎﺻﻠﻪ اﻧﺘﻦ ﺣﻘﻴﻘﻲ از زﻣﻴﻦ اﺳﺖ ‪ .‬ﺑﻌﻀﻲ از ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﭘﺮﺗﻮ آﻧﺘﻦ دو ﻗﻄﺒﻲ‬
‫‪ 2-5‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ‪.‬‬ ‫ﻧﻴﻢ ﻣﻮج زﻣﻴﻦ ﻧﺸﺪه در ﻓﻮاﺻﻞ ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ از زﻣﻴﻦ را در ﺷﻜﻞ‬

‫‪١٠‬‬
 ‫ﺷﻜﻞ ‪2-5‬‬
‫ﭘﺮﺗﻮ ﻫﺎي ﺗﺸﻌﺸﻌﻲ ﻳﻚ دو ﻗﻄﺒﻲ ﻧﻴﻢ ﻣﻮج زﻣﻴﻦ ﻧﺸﺪه در ﻓﻮاﺻﻞ ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ از زﻣﻴﻦ‬

‫آﻧﺘﻦ ﻫﺎي زﻣﻴﻦ ﺷﺪه ‪:‬‬

‫اﮔﺮ آﻧﺘﻦ ﺧﻴﻠﻲ ﻧﺰدﻳﻚ زﻣﻴﻦ ﺑﺎﺷﺪ ﮔﺬﺷﺖ از اﻳﻨﻜﻪ آﻳﺎ اﻧﺘﻦ زﻣﻴﻦ ﺷﺪه ﻳﺎ ﻧﻪ زﻣﻴﻦ ﻣﺎﻧﻨﺪآﺋﻴﻨﻪ اي ﻋﻤﻞ ﻧﻤﻮده‬
‫و ﺑﺼﻮرت ﻗﺴﻤﺘﻲ از ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺗﺸﻌﺸﻊ ﻛﻨﻨﺪه ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ ‪ .‬در اﻳﻨﺠﺎ ﻳﻚ ﺗﻔﺎوت در رﻓﺘﺎر ﻣﻨﺘﺠﻪ اﻳﻦ ﺳﻴﺴﺘﻢ‬
‫ﺧﻮاﻫﻴﻢ داﺷﺖ ‪ .‬ﻧﻈﺮ ﺑﻪ اﻳﻨﻜﻪ اﻧﺘﻦ زﻣﻴﻦ ﻧﺸﺪه ﺑﺎ ﺗﺼﻮﻳﺮش ﺑﺼﻮرت ﻳﻚ اراﻳﻪ ﻋﺮﺿﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ‬
‫ﭘﺎﺋﻴﻦ آﻧﺘﻦ زﻣﻴﻦ ﺷﺪه ﺑﻪ ﻗﺴﻤﺖ ﺑﺎﻻي ﺗﺼﻮﻳﺮش ﻣﺘﺼﻞ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ و ﺑﺼﻮرت ﻳﻚ آﻧﺘﻦ ﺑﺎ اﻧﺪازه دو ﺑﺮاﺑﺮ‬
‫ﻋﻤﻞ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ‪ .‬ﻣﺜﻼً در ﺷﻜﻞ ‪ 6-a‬ﻳﻚ ﺗﺸﻌﺸﻊ ﻛﻨﻨﺪه ﻋﻤﻮدي رﺑﻊ ﻣﻮج در ﺣﺎﻟﺖ آﻧﺘﻦ زﻣﻴﻦ ﺷﺪه ﺑﺼﻮرت‬
‫ﻳﻚ آﻧﺘﻦ ﻧﻴﻢ ﻣﻮج ﻋﻤﻞ ﺧﻮاﻫﺪ ﻧﻤﻮد ‪ .‬در اﻳﻨﺤﺎﻟﺖ ﺑﺎ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺗﻮزﻳﻊ ﻫﺎي وﻟﺘﺎژ و ﺟﺮﻳﺎن ﺑﺮ روي‬
‫ﭼﻨﻴﻦ آﻧﺘﻦ زﻣﻴﻦ ﺷﺪه اي ﺑﻪ آن آﻧﺘﻦ ﻣﺎرﻛﻨﻲ اﺑﺘﺪاﻳﻲ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪه ﻛﻪ ﻋﻴﻨﺎً ﺷﺒﻴﻪ ﺑﻪ ﺗﻮزﻳﻊ ﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﺑﺮ روي‬
‫ﻳﻚ دو ﻗﻄﺒﻲ ﻧﻴﻢ ﻣﻮج اﺳﺖ ) ﺷﻜﻞ ‪ ( 6-b‬آﻧﺘﻦ ﻣﺎرﻛﻨﻲ ﻣﺰﻳﺖ ﻣﻬﻤﻲ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ آﻧﺘﻦ زﻣﻴﻦ ﻧﺸﺪه ﻳﺎ‬
‫آﻧﺘﻦ ﻫﺮﺗﺰ داﺷﺘﻪ و آن اﻳﻨﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﺮاي اﻳﺠﺎد ﭘﺮﺗﻮ ﺗﺸﻌﺸﻌﻲ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﻓﻘﻂ اﺣﺘﻴﺎج ﺑﻪ ﻧﺼﻒ ﻃﻮل ﻣﻮج‬
‫ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد ‪.‬از ﻃﺮف دﻳﮕﺮ ﭼﻮن در اﻳﻨﺠﺎ زﻣﻴﻦ ﺑﺼﻮرت ﻳﻜﻲ از ﻋﻮاﻣﻞ ﺗﺸﻌﺸﻌﻲ ﻋﻤﻞ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﻫﺪاﻳﺖ‬
‫زﻣﻴﻦ ﺑﺎﻳﺪ ﺧﻮب ﺑﺎﺷﺪ ‪ .‬اﮔﺮ اﻳﻦ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﺧﻴﻠﻲ ﻛﻢ ﺑﺎﺷﺪ ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ در ﻗﺴﻤﺖ ﺑﻌﺪي ﺧﻮاﻫﻴﻢ دﻳﺪ ﻳﻚ زﻣﻴﻦ‬
‫ﻣﺼﻨﻮﻋﻲ را ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻜﺎر ﺑﺮد ‪ .‬ﭘﺮﺗﻮ ﺗﺸﻌﺸﻌﻲ ﻳﻚ آﻧﺘﻦ ﻣﺎرﻛﻨﻲ ﺑﺴﺘﮕﻲ ﺑﻪ ارﺗﻔﺎع و ﭘﺮﺗﻮ ﻫﺎي اﻧﺘﺨﺎﺑﻲ ﺧﻮاﻫﺪ‬
‫داﺷﺖ ‪.‬‬

‫‪١١‬‬
 ‫ﺷﻜﻞ ‪ : 6‬آﻧﺘﻦ زﻣﻴﻦ ﺷﺪه ‪ -a‬آﻧﺘﻦ و ﺗﺼﻮﻳﺮش‬
‫‪ -b‬ﺗﻮزﻳﻊ وﻟﺘﺎژ و ﺟﺮﻳﺎن ﺑﺮ روي آﻧﺘﻦ ﻣﺎرﻛﻨﻲ اﺑﺘﺪاﻳﻲ‬

‫ﺗﺰوﻳﺞ آﻧﺘﻦ در ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻫﺎي ﻣﺘﻮﺳﻂ ‪:‬‬

‫آﻧﺘﻦ ﻫﺎي ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻛﻢ و ﻣﺘﻮﺳﻂ از آن ﺟﻤﻠﻪ آﻧﺘﻦ ﻫﺎﻳﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻛﻤﺘﺮ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﻪ ارﺗﻔﺎع ﻣﻮﺛﺮ ﺗﺸﺪﻳﺪ‬
‫ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﻨﺪ و در ﻧﺘﻴﺠﻪ اﻣﭙﺪاﻧﺲ ورودي آﻧﻬﺎ ﺑﺼﻮرت ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺧﺎﻟﺼﻲ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺑﻮد ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ اﻳﻦ‬
‫ﮔﻮﻧﻪ آﻧﺘﻦ ﻫﺎ را ﻧﻤﻲ ﺗﻮان ﻣﺴﺘﻘﻴﻤﺎً ﻳﺎ ﺗﻮﺳﻂ ﺧﻂ اﻧﺘﻘﺎل ﺑﻪ ﺧﺮوﺟﻲ ﻣﺪار ﺗﺎﻧﻚ ﻳﻚ ﻓﺮﺳﺘﻨﺪه ﻣﺘﺼﻞ ﻧﻤﻮد‬
‫‪ .‬در اﻳﻨﺤﺎﻟﺖ ﺷﺒﻜﻪ ﺗﻄﺒﻴﻘﻲ ﺑﺮاي اﺗﺼﺎل آﻧﺘﻦ ﺑﻪ ﻓﺮﺳﺘﻨﺪه ﻣﻮرد ﻟﺰوم اﺳﺖ ‪.‬‬
‫و‬ ‫ﺷﺎﻣﻞ راﻛﺘﺎﻧﺴﻬﺎ‬ ‫ﺷﺒﻜﻪ اﻳﺴﺖ ﻛﻪ‬ ‫ﻳﻚ ﺷﺒﻜﻪ ﺗﺰوﻳﺠﻲ ﺑﺎ ﺗﺰوﻳﺞ ﻛﻨﻨﺪه اﻧﺘﻦ ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ از‬
‫ﺗﺮاﻧﺴﻔﻮرﻣﺎﺗﻮرﻫﺎﻳﻲ ﺑﺼﻮرت ﻓﺸﺮده و ﻳﺎ ﮔﺴﺘﺮده ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ‪ .‬ﺷﺒﻜﻪ ﺗﺰوﻳﺞ ﻋﺎﻣﻠﻲ ﺑﺮاي ﺗﻄﺒﻴﻖ اﻣﭙﺪاﻧﺲ ﺑﻮده و‬
‫ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ ﺑﺮاي ﻳﻚ ﻳﺎ ﺗﻤﺎم دﻻﺋﻞ زﻳﺮﻳﻦ ﺑﻜﺎر رود ‪:‬‬
‫‪ -1‬ﺑﺮاي ﺣﺬف ﻗﺴﻤﺖ راﻛﺘﻴﻮ اﻣﭙﺪاﻧﺲ آﻧﺘﻦ ﻛﻪ در ﻧﺘﻴﺠﻪ اﻣﭙﺪاﻧﺴﻲ ﻛﻪ ﻓﺮﺳﺘﻨﺪه ﻣﻲ ﺑﻴﻨﺪ ﺗﻤﺎﻣﺎً ﻣﻘﺎوﻣﺖ‬
‫ﺧﺎﻟﺼﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد ‪ .‬در ﻏﻴﺮ اﻳﻨﺼﻮرت ﻧﺎﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ در ﻣﻮﻗﻊ اﺗﺼﺎل آﻧﺘﻦ ﺑﻪ ﻓﺮﺳﺘﻨﺪه اﻳﺠﺎد ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬در‬
‫اﻳﻦ ﻋﻤﻞ اﺳﺘﻔﺎده از راﻛﺘﺎﻧﺲ ﻫﺎي ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ ﻻزم ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ‪.‬‬
‫‪ -2‬اﻳﺠﺎد ﻳﻚ ﺑﺎر ﻣﻘﺎوﻣﺘﻲ ﺻﺤﻴﺢ ﺑﺮاي ﻓﺮﺳﺘﻨﺪه ) و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺧﻂ اﻧﺘﻘﺎل اﮔﺮاﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد ( ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﺎر ﺑﻪ‬
‫ﻳﻚ ﻳﺎ ﭼﻨﺪ ﺗﺮاﻧﺴﻔﻮر ﻣﺎﺗﻮر ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻨﻈﻴﻢ اﺣﺘﻴﺎج اﺳﺖ ‪.‬‬
‫‪ -3‬ﺑﺮاي ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از ﺗﺸﻌﺸﻊ ﻏﻴﺮ ﻣﺠﺎز ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻫﺎي زاﺋﺪ از ﺗﻤﺎم ﺳﻴﺴﺘﻢ در اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﻋﻤﻠﻜﺮد ﻓﻴﻠﺘﺮي‬
‫ﺑﺨﺼﻮص ﻓﻴﻠﺘﺮ ﻫﺎي ﭘﺎﺋﻴﻦ ﮔﺬر ﻣﻮرد ﻟﺰوم اﺳﺖ ‪ .‬ﭼﻮن ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻫﺎي زاﺋﺪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻫﺎرﻣﻮﻧﻴﻚ ﻫﺎي ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ‬
‫ﻓﺮﺳﺘﻨﺪه ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ ‪ .‬اﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ را ﺑﺎﻳﺪ ﺗﺬﻛﺮ داد ﻛﻪ ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﺷﺮاﻳﻂ اول و دوم در ﻓﺮﺳﺘﻨﺪه ﻫﺎي ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ‬
‫ﻣﺘﻮﺳﻂ و ﻛﻢ ﺑﻴﺸﺘﺮ از اﻧﻮاع دﻳﮕﺮ ﺑﻜﺎر ﺑﺮده ﻣﻲ ﺷﻮد وﻟﻲ از آﺧﺮﻳﻦ ﺷﺮط در ﺗﻤﺎم ﻓﺮﺳﺘﻨﺪه ﻫﺎ ﺑﻬﺮه‬
‫ﮔﻴﺮي ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻳﻚ ﻣﻼﺣﻈﻪ دﻳﮕﺮ ﺑﺨﺼﻮص در ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻫﺎي ﭘﺎﺋﻴﻦ ﻧﻴﺰ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار‬
‫ﻣﻴﮕﻴﺮد ‪ .‬اﻳﻦ در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﻓﺮﺳﺘﻨﺪه ﻫﺎﺋﻴﺴﺖ ﻛﻪ در آﻧﻬﺎ ﺗﺎﻧﻚ ﺧﺮوﺟﻲ ﺑﺼﻮرت ﺗﻐﺬﻳﻪ ﺳﺮي و ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ‬
‫ﺷﺪه ﺗﻜﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد ‪ .‬در اﻳﻨﺠﺎ ﺗﺰوﻳﺞ ﻛﻨﻨﺪه آﻧﺘﻦ ﺑﺎﻳﺪ از رﺳﻴﺪن وﻟﺘﺎژ ‪ dc‬ﻣﻨﺒﻊ ﺗﻐﺬﻳﻪ ﺑﻪ آﻧﺘﻦ‬
‫ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﻧﻤﺎﻳﺪ ‪.‬اﮔﺮ اﻳﻦ ﻋﻤﻞ اﻧﺠﺎم ﻧﮕﻴﺮد دو ﻣﺴﺎﻟﻪ ﻣﻬﻢ ﺑﻮﺟﻮد ﻣﻲ اﻳﺪ ‪ :‬اﺷﻜﺎﻻت ﻋﺎﻳﻖ ﺑﻨﺪي آﻧﺘﻦ و‬

‫‪١٢‬‬
‫ﺧﻄﺮ ﺑﺮاي اﭘﺮاﺗﻮر ‪ .‬ﺧﻄﺮ اﺧﻴﺮ ﺑﻌﻠﺖ اﻳﻦ ﺣﻘﻴﻘﺖ اﺳﺖ ﻛﻪ ﮔﺮ ﭼﻪ ﺳﻮﺧﺘﮕﻲ ﻫﺎي ‪ RF‬وﺧﻴﻢ و درد آور‬
‫اﺳﺖ ‪ .‬وﻟﻲ اﺛﺮات وﻟﺘﺎژ زﻳﺎد ﻣﻨﺒﻊ ﺗﻐﺬﻳﻪ ‪ DC‬ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪه ﻗﺪرت ﺑﻴﺸﺘﺮ اوﻗﺎت ﻣﺮگ آور ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ‪.‬‬

‫اﻧﺘﺨﺎب ﻧﻘﻄﻪ ﺗﻐﺬﻳﻪ ‪:‬‬

‫آﻧﺘﻦ ﻫﺎي دو ﻗﻄﺒﻲ ﻧﻴﻢ ﻣﻮج را ﻛﻪ ﺗﺎ ﺑﺤﺎل ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار دادﻳﻢ ﻣﻌﻤﻮﻻً از وﺳﻂ ﺗﻐﺬﻳﻪ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ‪ .‬ﮔﺮﭼﻪ‬
‫ﺑﻴﺸﺘﺮ آﻧﺘﻦ ﻫﺎي ﻋﻤﻠﻲ ﺑﺎﻳﻦ ﺻﻮرت ﻣﺘﺼﻞ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ وﻟﻲ اﻳﻦ ﻃﺮز اﺗﺼﺎل ﺿﺮوري ﻧﻴﺴﺖ ‪ .‬ﻧﻘﻄﻪ اي ﻛﻪ ﻳﻚ‬
‫آﻧﺘﻦ ﺑﺨﺼﻮﺻﻲ ﺗﻐﺬﻳﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد ﺗﻮﺳﻂ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻋﺎﻣﻞ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻲ ﮔﺮدد ﻛﻪ ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ آﻧﻬﺎ اﻣﭙﺪاﻧﺲ آﻧﺘﻦ اﺳﺖ ‪.‬‬
‫ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪ اﻳﻦ اﻣﭙﺪاﻧﺲ از ﻳﻚ ﻧﻘﻄﻪ ﺑﻪ ﻧﻘﻄﻪ دﻳﮕﺮ آﻧﺘﻦ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮ اﻳﻦ ﺑﺮرﺳﻲ ﻫﺎﻳﻲ در اﻳﻦ‬
‫ﻣﻮرد ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻌﻤﻞ اﻳﺪ ‪.‬‬
‫ﺗﻐﺬﻳﻪ وﻟﺘﺎژ و ﺟﺮﻳﺎن ‪:‬‬

‫وﻗﺘﻲ ﻛﻪ آﻧﺘﻦ داراي ﻃﻮل ﻣﻮﺛﺮي ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ﻣﻴﺰان ﺗﺸﺪﻳﺪ ﺧﻮد ﺑﺎﺷﺪ اﻣﭙﺪاﻧﺲ در ﻣﺮﻛﺰ آن ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺧﺎﻟﺺ ﻣﻲ ﺷﻮد‬
‫‪ .‬اﮔﺮ در ﻣﺮﻛﺰ اﻧﺘﻦ ﮔﺮه ﺟﺮﻳﺎن وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ اﻳﻦ اﻣﭙﺪاﻧﺲ ﺧﻴﻠﻲ زﻳﺎد اﺳﺖ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻧﺘﻦ ﺗﻤﺎم ﻣﻮج ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ‬
‫ﻣﻮﻗﻌﻲ ﻛﻪ در ﻣﺮﻛﺰ اﻧﺘﻦ ﮔﺮه وﻟﺘﺎژ اﻳﺠﺎد ﺷﻮد ﻣﺎﻧﻨﺪ دو ﻗﻄﺒﻲ ﻧﻴﻢ ﻣﻮج اﻣﭙﺪاﻧﺲ ﻓﻮق ﺑﻪ ﺣﺪاﻗﻞ ﺧﻮد ﻣﻲ رﺳﺪ ‪.‬‬
‫اﻳﻦ ﻳﻚ اﺻﻄﻼح ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻳﻚ آﻧﺘﻦ را ﺑﺎ ﺗﻐﺬﻳﻪ ﺟﺮﻳﺎن ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ اﮔﺮ در ﻧﻘﻄﻪ اي ﻛﻪ ﺟﺮﻳﺎن ﺣﺪاﻛﺜﺮ‬
‫اﺳﺖ ﺗﻐﺬﻳﻪ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻳﻚ آﻧﺘﻦ ﻧﻴﻢ ﻣﻮج ﺗﻐﺬﻳﻪ ﺷﺪه از وﺳﻂ ﻳﺎ آﻧﺘﻦ ﻣﺎرﻛﻨﻲ ﺑﺎ ﺗﻐﺬﻳﻪ ﺟﺮﻳﺎن ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‬
‫ﺑﻬﻤﻴﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻳﻚ آﻧﺘﻦ ﺗﻤﺎم ﺗﻐﺬﻳﻪ ﺷﺪه از وﺳﻂ را ﺑﺎ ﺗﻐﺬﻳﻪ وﻟﺘﺎژ ﻣﻲ ﻧﺎﻣﻨﺪ ‪.‬‬
‫اﮔﺮ آﻧﺘﻨﻲ در ﻳﻚ ﻧﻘﻄﻪ دﻳﮕﺮي ﺗﻐﺬﻳﻪ ﮔﺮدد ﻫﺮ دو ﻋﺒﺎرت ﻓﻮق ﻣﻌﻨﻲ ﺧﻮد را از دﺳﺖ ﺧﻮاﻫﺪ داد ‪ .‬ﻣﻌﻨﻲ ﺗﻐﺬﻳﻪ‬
‫ﺟﺮﻳﺎن را ﻣﻲ ﺗﻮان ﺗﺎ آﻧﺠﺎ ﺗﻮﺳﻌﻪ داد ﻛﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﺗﻤﺎم ﻧﻘﺎط ﺗﻐﺬﻳﻪ اي ﻛﻪ اﻣﭙﺪاﻧﺲ ﻫﺎي ﻛﻤﺘﺮ از ‪ 600‬اﻫﻢ را داﺷﺘﻪ‬
‫ﺑﺎﺷﻨﺪ ‪ ،‬ﺑﺸﻮد ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ در ﻣﻮرد ﺗﻐﺬﻳﻪ وﻟﺘﺎژ اﻣﭙﺪاﻧﺴﻬﺎي ﺑﻴﺸﺘﺮ از ‪ 600‬اﻫﻢ در ﻧﻈﺮ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺷﺪ ‪ .‬ﺣﺘﻲ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ‬
‫ﻛﻪ ﺗﻐﺬﻳﻪ ﻫﺎي ﻓﻮق را ﺑﺼﻮرت ﺗﻐﺬﻳﻪ اﻣﭙﺪاﻧﺲ ﻛﻢ و ﺗﻐﺬﻳﻪ اﻣﭙﺪاﻧﺲ زﻳﺎد ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻛﺮد ‪.‬‬
‫اﻣﭙﺪاﻧﺲ ﻧﻘﻄﻪ ﺗﻐﺬﻳﻪ ‪:‬‬
‫ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ در ﻳﻚ دو ﻗﻄﺒﻲ ﻧﻴﻢ ﻣﻮج در ﻓﻀﺎ ﻳﺎ ﻳﻚ آﻧﺘﻦ ﻣﺎرﻛﻨﻲ زﻣﻴﻦ ﺷﺪه رﺑﻊ ﻣﻮج ﺟﺮﻳﺎن‬
‫در وﺳﻂ آن ﺣﺪاﻛﺜﺮ و در اﻧﺘﻬﺎي آن ﺻﻔﺮ ﺷﺪه در ﺣﺎﻟﻴﻜﻪ ﺗﻮزﻳﻊ وﻟﺘﺎژ ﻋﻜﺲ اﻧﺴﺖ‪ .‬در ﻳﻚ آﻧﺘﻦ ﻋﻤﻠﻲ ﻣﻘﺎدﻳﺮ‬
‫وﻟﺘﺎژ ﻳﺎ ﺟﺮﻳﺎن در آن ﻧﻘﺎط ﺧﻴﻠﻲ ﻛﻢ اﺳﺖ ) ﻧﻪ ﺻﻔﺮ ( ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ اﻣﭙﺪاﻧﺲ آﻧﺘﻦ در ﻧﻘﺎط ﻣﺬﻛﻮر ﻣﻘﺪار ﻣﺤﺪودي‬
‫ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻣﺎ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻫﺎﻳﻲ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻫﺰار اﻫﻢ را در اﻧﺘﻬﺎي آﻧﺘﻦ ﺧﻮاﻫﻴﻢ داﺷﺖ در ﺻﻮرﺗﻴﻜﻪ در‬
‫وﺳﻂ آﻧﺘﻦ ﻓﻘﻂ ‪ 72‬اﻫﻢ ﺑﺪﺳﺖ ﻣﻲ اﻳﺪ در ﻧﺘﻴﺠﻪ آﻧﺘﻦ ﻫﺎي ﻓﺮﺳﺘﻨﺪه ﻣﻌﻤﻮﻻً در ﻋﻤﻞ ﺑﺼﻮرت ﺗﻐﺬﻳﻪ وﺳﻂ ﺑﺎ ‪72‬‬
‫اﻫﻢ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ورودي از ﻧﻘﻄﻪ ﻧﻈﺮ ﺧﻄﻮط اﻧﺘﻘﺎل ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد ‪ .‬ﺑﺎﻳﻦ دﻟﻴﻞ اﺳﺖ ﻛﻪ آﻧﺘﻦ ﻫﺎ را اﮔﺮ ﭼﻪ زﻣﻴﻦ ﺷﺪه ﻣﻲ‬

‫‪١٣‬‬
‫ﻧﺎﻣﻨﺪ وﻟﻲ از ﺟﻨﺒﻪ ﻧﻈﺮ اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ زﻣﻴﻦ ﻋﺎﻳﻖ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ در ﻫﺮ ﺻﻮرت ﭘﺎﻳﻪ آﻧﺘﻦ ﺑﺮ روي ﻋﺎﻳﻘﻲ ﺑﺎ ﻓﺎﺻﻠﻪ‬
‫ﻧﺰدﻳﻚ ﺑﻪ زﻣﻴﻦ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺷﺒﻴﻪ ﺑﻪ اﻧﺘﻦ زﻣﻴﻦ ﺷﺪه ﺣﻘﻴﻘﻲ ﻋﻤﻞ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ‪.‬‬

‫آﻧﺘﻦ ﻫﺎي ﺟﻬﺘﻲ ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ زﻳﺎد ‪:‬‬

‫آﻧﺘﻦ ﻫﺎي ‪ HF‬ﺑﺎ آﻧﺘﻦ ﻫﺎي ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻛﻢ دو ﺗﻔﺎوت ﻣﻬﻢ دارﻧﺪ ‪ .‬اﻳﻨﻬﺎ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از ﺗﺠﻬﻴﺰات درﻳﺎﻓﺖ و اﻧﺘﺸﺎر‬
‫‪ HF‬و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ آﻧﻬﺎ ‪ .‬ﭼﻮن ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﺨﺎﺑﺮات ‪ HF‬ﺑﺼﻮرت ﻣﺨﺎﺑﺮاه ﻧﻘﻄﻪ ﺑﻪ ﻧﻘﻄﻪ اﻧﺠﺎم ﻣﻴﺸﻮد ‪.‬‬
‫ﺗﺸﻌﺸﻊ ﻳﺎ ﺗﻤﺮﻛﺰ ﭘﺮﺗﻮ ﺑﺠﺎي ﺗﺸﻌﺸﻊ در ﺗﻤﺎم ﺟﻬﺖ ﺑﻜﺎر ﺑﺮده ﻣﻲ ﺷﻮد ‪ .‬ﭼﻮن در ‪ HF‬ﻃﻮل ﻣﻮج ﻫﺎ ﻧﺴﺒﺘﺎً ﻛﻮﺗﺎه‬
‫اﺳﺖ ﺑﻨﺎﺑﺮ اﻳﻦ ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﺴﺎدﮔﻲ ﺷﻌﺎع آﻧﺘﻦ را ﻣﺘﻤﺮﻛﺰ ﻧﻤﻮد ‪ .‬ﺑﻨﺎ ﺑﺮاﻳﻦ آﻧﺘﻦ ﻫﺎ ﺑﺎ ﻃﻮل ﻫﺎﻳﻲ در ﺣﺪود ﭼﻨﺪ ﻃﻮل‬
‫ﻣﻮج ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ‪ .‬ﺑﺪون آﻧﻜﻪ اﺑﻌﺎد آن ﺑﻴﺶ از ﺣﺪود ﻋﻤﻠﻲ ﺑﺰرگ ﺷﻮد ‪.‬‬
‫آراﻳﻪ ﻫﺎي دو ﻗﻄﺒﻲ ‪:‬‬

‫ﻳﻚ آراﻳﻪ آﻧﺘﻦ ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ از ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺗﺸﻌﺸﻌﻲ ﻛﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺗﺸﻌﺸﻊ ﻛﻨﻨﺪه ﻳﺎ ﻋﻨﺼﺮ ﺗﻜﻲ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ‪ .‬اﻳﻨﻬﺎ‬
‫آﻧﻘﺪر ﻧﺰدﻳﻚ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻧﺪ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻳﻚ در ﻣﻴﺪان اﻟﻘﺎﻳﻲ ﺑﻘﻴﻪ واﻗﻊ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ آﻧﻬﺎ ﺑﺮ روي ﻫﻢ‬
‫اﺛﺮ ﮔﺬاﺷﺘﻪ و اﻳﺠﺎد ﭘﺮﺗﻮي ﺗﺸﻌﺸﻌﻲ ﻛﻠﻲ را ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺼﻮرت ﺟﻤﻊ ﺑﺮداري ﺗﻚ ﺗﻚ ﭘﺮﺗﻮ ﻫﺎ ﻣﻨﺘﺠﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‬
‫‪ .‬ﺟﻤﻊ ﻳﺎ ﺣﺬف ﭘﺮﺗﻮ ﻫﺎ در ﺟﻬﺖ ﺑﺨﺼﻮﺻﻲ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﺑﺴﺒﺐ ﻣﺸﺨﺼﻪ ﻫﺎي ﻫﺮ ﻋﻨﺼﺮ ﺑﻠﻜﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﻓﻮاﺻﻞ ﺑﻴﻦ آﻧﻬﺎ ﺑﺮ‬
‫ﺣﺴﺐ ﻃﻮل ﻣﻮج و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ اﺧﺘﻼف ﻓﺎز ) اﮔﺮ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ( ﺑﻴﻦ ﻧﻘﺎط ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺗﻐﺬﻳﻪ ﺣﺎﺻﻞ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ ‪ .‬ﺑﺎ‬
‫اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ ﻣﻲ ﺗﻮان ﺣﺬف ﻳﺎ ﺟﻤﻊ ﭘﺮﺗﻮ ﺗﺸﻌﺸﻌﻲ را در ﺟﻬﺎت ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﺑﺪﺳﺖ آورد ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻳﻚ اراﻳﻪ‬
‫آﻧﺘﻦ داراي ﻣﺸﺨﺼﻪ ﻫﺎي ﺟﻬﺘﻲ ﻗﻮي ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ‪ .‬ﺑﻬﺮه ﻫﺎﺋﻲ ﻛﻪ در ﺣﺪود ‪ 50‬ﺑﺨﺼﻮص در ﻗﺴﻤﺖ ﻓﻮﻗﺎﻧﻲ ﺑﺎﻧﺪ‬
‫ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﭼﻨﺪان ﻏﻴﺮ ﻣﻌﻤﻮل ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ اراﻳﻪ اي را ﺑﺮاي ﺑﺪﺳﺖ آوردن ﭘﺮﺗﻮ ﺗﺸﻌﺸﻌﻲ ﺗﻤﺎم‬
‫ﺟﻬﺘﻲ در ﺻﻔﺤﻪ اﻓﻘﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ اراﻳﻪ ﻫﺎي ﭼﻬﺎر ﺑﺎزوﺋﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻓﺮﺳﺘﻨﺪه ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻧﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد ‪ ،‬ﻃﺮح ﻧﻤﻮد ‪.‬‬
‫در ﻫﺮ ﺻﻮرت اﻳﻦ ﺑﻄﻮر ﻛﻠﻲ ﺻﺤﻴﺢ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﮕﻮﺋﻴﻢ آراﻳﻪ ﻫﺎي ‪ HF‬را ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺮاي ﺑﺪﺳﺖ آوردن ﻣﺸﺨﺼﻪ ﻫﺎي‬
‫ﺟﻬﺘﻲ ﻧﻪ ﭘﺮﺗﻮﻫﺎي ﺗﻤﺎم ﺟﻬﺘﻲ ﺑﻜﺎر ﻣﻲ ﺑﺮﻧﺪ ‪.‬‬
‫ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻓﺮﻋﻲ ‪:‬‬

‫اﻳﻦ ﺿﺮوري ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺗﻤﺎم ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻳﻚ آراﻳﻪ را ﺑﻪ ﺧﺮوﺟﻲ ﻓﺮﺳﺘﻨﺪه ﻣﺘﺼﻞ ﺳﺎزﻳﻢ ﮔﺮﭼﻪ اﻳﻦ ﻋﻤﻞ در ﺑﻌﻀﻲ از‬
‫آراﻳﻪ ﻫﺎ ﻋﻤﻞ ﻣﻲ ﺷﻮد ﺑﻪ ﻋﻨﺼﺮي ﻛﻪ ﺑﻪ ﻓﺮﺳﺘﻨﺪه ﻣﺘﺼﻞ ﺷﺪه ﻋﻨﺼﺮ ﻣﺤﺮك و ﺑﻪ ﺗﺸﻌﺸﻊ ﻛﻨﻨﺪه اي ﻛﻪ اﺗﺼﺎل‬
‫ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﻧﺪارد ﻋﻨﺼﺮ ﻓﺮﻋﻲ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد ‪ .‬ﭼﻨﻴﻦ ﻋﻨﺼﺮ ﻓﺮﻋﻲ اﻧﺮژي را ﺗﻮﺳﻂ ﻣﻴﺪان اﻟﻘﺎﻳﻲ ﻳﻚ ﻋﻨﺼﺮ ﻣﺤﺮك‬
‫و ﻧﻪ ﺑﺎ اﺗﺼﺎل ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺑﻪ ﺧﻂ اﻧﺘﻘﺎل در ﻳﺎﻓﺖ ﻣﻲ دارد ‪ .‬ﺑﻄﻮر ﻛﻠﻲ ﻳﻚ ﻋﻨﺼﺮ ﻓﺮﻋﻲ ﻛﻪ از ﻋﻨﺼﺮ ﻣﺤﺮك ﻃﻮﻳﻞ‬
‫ﺗﺮ ﺑﻮده و ﻧﺰدﻳﻚ ﺑﻪ آن واﻓﻊ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ ﺷﺪت ﺳﻴﮕﻨﺎل را در ﺟﻬﺖ ﺧﻮد ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲ دﻫﺪ و ﺑﺎﻋﺚ اﻓﺰاﻳﺶ‬
‫ﺷﺪت ﺳﻴﮕﻨﺎل در ﺟﻬﺖ ﻋﻜﺲ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ ‪ .‬اﻳﻦ ﻋﻨﺼﺮ ﻓﺮﻋﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ آﺋﻴﻨﻪ ﻣﻘﻌﺮ در ﻧﻮر ﻋﻤﻞ ﻧﻤﻮده و ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‬

‫‪١٤‬‬
‫آن را ﻣﻨﻌﻜﺲ ﻛﻨﻨﺪه ﻣﻲ ﻧﺎﻣﻨﺪ ‪ .‬ﻳﻚ ﻋﻨﺼﺮ ﻓﺮﻋﻲ ﻛﻪ از ﻋﻨﺼﺮ ﻣﺤﺮك ﻛﻮﺗﺎه ﺗﺮ ﺑﻮده ﺗﺸﻌﺸﻊ را در ﺟﻬﺖ ﺧﻮد‬
‫اﻓﺰاﻳﺶ داده و ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺷﺒﻴﻪ ﺑﻪ ﻳﻚ ﻋﺪﺳﻲ ﻣﺤﺪب ﻫﻤﮕﺮا ﻋﻤﻞ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ‪ .‬ﺑﺎﻳﻦ ﻧﻮع ﻋﻨﺼﺮ ﻓﺮﻋﻲ ﺟﻬﺖ دﻫﻨﺪه‬
‫ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪه ﻛﻪ در ﺷﻜﻞ ‪ 7‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﮔﺮدد ‪.‬‬

‫‪/10‬ג‬
‫‪/10‬ג‬
‫ג‪0.55‬‬

‫ג‪0.45‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ - 7‬ﺁﻧﺘﻦ ﻳﺎﮔﯽ اودا‬

‫‪١٥‬‬
‫ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﻣﻲ ﺗﻮان ﺗﺼﻮر ﻧﻤﻮد اﻧﻮاع ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ آراﻳﻪ ﻫﺎي ﻣﺘﻔﺎوﺗﻲ ﭼﻪ از ﺟﻨﺒﻪ ﻧﻈﺮ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻓﻴﺰﻳﻜﻲ و ﭼﻪ از ﻧﻈﺮ‬
‫ﺗﺤﺮﻳﻚ ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﻧﻮع ﻋﻤﻠﻜﺮد وﺟﻮد دارﻧﺪ ﻛﻪ دو ﻧﻮع از ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ ﺗﺮﻳﻦ اﻳﻦ اراﻳﻪ ﻫﺎ را در اﻳﻨﺠﺎ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ‬
‫ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫﻴﻢ‬
‫آراﻳﻪ ﺑﺮود ﺳﺎﻳﺪ ‪ :‬اﺣﺘﻤﺎﻻً ﺳﺎده ﺗﺮﻳﻦ اراﻳﻪ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺷﺪه از ﺗﻌﺪادي دو ﻗﻄﺒﻲ ﺑﺎ اﻧﺪازه ﻫﺎ و ﻓﻮاﺻﻞ ﻣﺴﺎوي‬
‫در اﻣﺘﺪاد ﻳﻚ ﺧﻂ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ اﻳﻦ دو ﻗﻄﺒﻲ ﻫﺎ ﺑﺎ ﻓﺎز ﺛﺎﺑﺘﻲ از ﻳﻚ ﻣﻨﺒﻊ ﺗﻐﺬﻳﻪ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺷﺪ ‪ .‬ﺑﭽﻨﻴﻦ ﺗﺮﺗﻴﺒﻲ‬
‫آراﻳﻪ ﺑﺮود ﺳﺎﻳﺪ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ ﻛﻪ در ﺷﻜﻞ ‪ 8‬ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﭘﺮﺗﻮ آراﻳﻪ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد ‪.‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪8‬‬
‫ﻳﻚ آراﻳﻪ ﺑﺮود ﺳﺎﻳﺪ و ﭘﺮﺗﻮ آن‬
‫ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ اﺷﺎره ﺷﺪ ﻳﻚ آراﻳﻪ ﺑﺮود ﺳﺎﻳﺪ داراي ﺧﺎﺻﻴﺖ ﺟﻬﺘﻲ ﻗﻮي در اﻣﺘﺪاد ﻋﻤﻮد ﺑﺮ ﺻﻔﺤﻪ آراﻳﻪ ﺑﻮده در‬
‫ﺣﺎﻟﻴﻜﻪ در ﺻﻔﺤﻪ ﻣﺬﻛﻮر ﺗﺸﻌﺸﻊ ﺧﻴﻠﻲ ﻛﻤﻲ ﺧﻮاﻫﻴﻢ داﺷﺖ ‪ .‬اﮔﺮ ﻧﻘﺎﻃﻲ را در اﻣﺘﺪاد ﺧﻂ ﻋﻤﻮد ﺑﺮ ﺻﻔﺤﻪ‬
‫آراﻳﻪ در ﻧﻈﺮ ﮔﻴﺮﻳﻢ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ اﻳﻦ ﻧﻘﺎط داراي ﻓﻮاﺻﻞ ﺑﺮاﺑﺮي از ﺗﻤﺎم دو ﻗﻄﺒﻲ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ اراﻳﻪ را‬
‫ﺗﺸﻜﻴﻞ داده اﻧﺪ ‪ ،‬ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺗﺸﻌﺸﻌﺎت ﺗﻚ ﺗﻚ دو ﻗﻄﺒﻲ ﻫﺎ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﺟﻬﺖ ﺧﻴﻠﻲ ﻗﻮي اﺳﺖ ﺑﺎ‬
‫ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺟﻤﻊ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ و درﺟﻬﺖ ﺻﻔﺤﻪ آراﻳﻪ ﺑﻪ ﻣﻴﺰان ﻛﻤﻲ ﺗﺸﻌﺸﻊ ﺧﻮاﻫﻴﻢ داﺷﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﺑﻌﻠﺖ اﻳﻨﺴﺖ ﻛﻪ دو‬
‫ﻗﻄﺒﻲ ﻫﺎ در ﺟﻬﺖ ﻣﺤﻮرﺷﺎن ﺗﺸﻌﺸﻊ ﻧﺪاﺷﺘﻪ و در اﻣﺘﺪاد ﺧﻄﻲ ﻛﻪ ﻧﻘﺎط وﺳﻂ دو ﻗﻄﺒﻲ ﻫﺎ ﺑﻴﻜﺪﻳﮕﺮ وﺻﻞ‬
‫ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﺗﺸﻌﺸﻊ ﺣﺬف ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ ‪ .‬دﻟﻴﻞ آن ﻣﺴﺎوي ﻧﺒﻮدن ﻓﻮاﺻﻞ ﻧﻘﻄﻪ دور از آراﻳﻪ از ﺗﻤﺎم دو ﻗﻄﺒﻲ ﻫﺎ‬
‫ﺑﻮده ﻛﻪ ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ در آن ﺳﻤﺖ ﺗﺸﻌﺸﻊ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ را ﺣﺬف ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ‪ .‬ﻃﻮل ﻫﺎي آﻧﺘﻦ ﻧﻤﻮﻧﻪ در آراﻳﻪ ﺑﺮود‬
‫ﺳﺎﻳﺪ از ‪ 2‬ﺗﺎ ‪ 10‬ﺑﺮاﺑﺮ ﻃﻮل ﻣﻮج ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ و ﻓﻮاﺻﻞ آﻧﻬﺎ ﺑﻴﻦ ‪ /2‬ג ﻳﺎ ג ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد ‪ .‬ﻣﻌﻤﻮﻻً دوازده ﻋﻨﺼﺮ‬
‫‪١٦‬‬
‫ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ در ﻳﻚ آراﻳﻪ ﺑﻜﺎر ﺑﺮده ﺷﻮد ‪ .‬ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻫﺮ آراﻳﻪ اي ﻛﻪ در زاوﻳﻪ ﻗﺎﺋﻢ ﺑﺮ ﺻﻔﺤﻪ اراﻳﻪ‬
‫ﺟﻬﺘﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﻋﻤﻠﻜﺮد آن ﺑﺼﻮرت ﺑﺮود ﺳﺎﻳﺪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد ‪.‬‬
‫آراﻳﻪ اﻧﺪﻳﻔﺎﻳﺮ‪:‬‬

‫ﺷﻜﻞ ﻓﻴﺰﻳﻜﻲ اراﻳﻪ اﻧﺪﻳﻔﺎﻳﺮ ﺷﺒﻴﻪ ﺑﻪ آراﻳﻪ ﺑﺮود ﺳﺎﻳﺪ اﺳﺖ ‪ .‬در ﻫﺮ ﺻﻮرت ﮔﺮﭼﻪ داﻣﻨﻪ ﺟﺮﻳﺎن در ﻫﺮ‬
‫ﻋﻨﺼﺮي ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ﺑﻘﻴﻪ اﺳﺖ وﻟﻲ در اﻳﻨﺠﺎ اﺧﺘﻼف ﻓﺎزي ﻣﻴﺎن ﺟﺮﻳﺎن ﻫﺎ ﻣﻮﺟﻮد ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد ‪ .‬اﻳﻦ اﺧﺘﻼف ﻓﺎز‬
‫ﺑﺼﻮرت اﻓﺰاﻳﺶ از ﭼﭗ ﺑﻪ راﺳﺖ در ﺷﻜﻞ ‪ 9‬ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ ‪ .‬اﻳﻦ ﺗﺎﺧﻴﺮ ﻓﺎز ﺑﻴﻦ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ‬
‫ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻴﻦ اﻧﻬﺎ ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﻃﻮل ﻣﻮج ﭘﺮﺗﻮ ﺗﺸﻌﺸﻌﻲ اراﻳﻪ اﻧﺪ ﻓﺎﻳﺮ ﻫﻤﺎﻧﻄﻮرﻳﻜﻪ در ﺷﻜﻞ ‪ 9‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ‬
‫ﺷﻮد ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ آراﻳﻪ ﺑﺮود ﺳﺎﻳﺪ ﻛﺎﻣﻼً ﺗﻔﺎوت ﺧﻮاﻫﺪ داﺷﺖ ‪ .‬اﻳﻦ ﭘﺮﺗﻮ در ﺻﻔﺤﻪ ﻣﺠﻤﻮ ﻋﻪ ﺑﻮده و د ر ﻳﻚ‬
‫ﺟﻬﺖ اراﺋﻪ ﻣﻲ ﮔﺮدد ‪ .‬ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻫﺮ آراﻳﻪ ﺑﺎ ﭘﺮﺗﻮ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ داراي ﻋﻤﻠﻜﺮد اﻧﺪ ﻓﺎﻳﺮ اﺳﺖ ‪.‬‬
‫در اﻳﻦ آراﻳﻪ ﺑﺴﺒﺐ ﺣﺬف در ﺟﻬﺖ ﻋﻤﻮد ﺑﺮ ﺻﻔﺤﻪ اراﻳﻪ آﻧﺘﻦ ﻫﻴﭻ ﺗﺸﻌﺸﻌﻲ ﻧﺨﻮاﻫﻴﻢ داﺷﺖ ‪ .‬در اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ‬
‫ﭘﺮﺗﻮ ﻫﺎ ﺟﻤﻊ ﺷﺪه و ﺷﺪت زﻳﺎدي در ﺟﻬﺖ ﭼﭗ ﺑﻪ راﺳﺖ ﺑﺪﺳﺖ ﺧﻮاﻫﺪ آﻣﺪ ‪ .‬ﻫﺮ دو آراﻳﻪ ﺑﺮود ﺳﺎﻳﺪ و‬
‫اﻧﺪﻳﻔﺎﻳﺮ را ﺧﻄﻲ ﻣﻲ ﻧﺎﻣﻨﺪ ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻫﺮ دو در ﺣﺎل ﺗﺸﺪﻳﺪ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﭼﻮن ﺷﺎﻣﻞ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﺗﺸﺪﻳﺪ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ ‪ .‬ﺑﻬﻤﻴﻦ‬
‫ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻫﺮ دو اراﻳﻪ داراي ﭘﻬﻨﺎي ﺑﺎﻧﺪ ﺑﺎرﻳﻚ ﺑﻮده ﻛﻪ ﺑﺮاي اﻧﺘﻘﺎل اﻣﻮاج ﻛﻮﺗﺎه ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻨﺎﺳﺐ وﻟﻲ ﺑﺮاي‬
‫ﮔﻴﺮﻧﺪﮔﻲ زﻳﺎد ﻣﻔﻴﺪ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ‪ .‬در اﻳﻨﺠﺎ ﻧﻴﺰ ﻧﻘﻄﻪ اي ﻛﻪ در اﻣﺘﺪاد ﻋﻤﻮد ﺑﺮ ﺻﻔﺤﻪ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻪ ﻳﻚ ﻓﺎﺻﻠﻪ از‬
‫ﺗﻤﺎم ﻋﻨﺎﺻﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد ‪ .‬وﻟﻲ ﭼﻮن دو ﻗﻄﺒﻲ ﻫﺎي اوﻟﻲ و ﺳﻮﻣﻲ ﺑﺼﻮرت ﺧﺎرج از ﻓﺎز ﺗﻐﺬﻳﻪ ﺷﺪه اﻧﺪ ‪ .‬ﺑﻨﺎ ﺑﺮاﻳﻦ‬
‫ﺗﺸﻌﺸﻊ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ را ﺧﻨﺜﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ‪ .‬ﺑﻬﻤﻴﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ دو ﻗﻄﺒﻲ ﻫﺎي دوﻣﻲ و ﭼﻬﺎرﻣﻲ و ﺑﻘﻴﻪ ﺑﺎ ﻓﻮاﺻﻞ راﻳﺞ ﺑﻴﻦ‬
‫دو ﻗﻄﺒﻲ ﻫﺎ ﻛﻪ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ /4‬גﻳﺎ ‪/4‬ג ‪ 3‬اﺳﺖ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ در اﻣﺘﺪاد ﻋﻤﻮد ﺑﺮ ﺻﻔﺤﻪ آراﻳﻪ ﺗﺸﻌﺸﻊ ﺻﻔﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‬
‫ﺑﻠﻜﻪ ﺣﺬف ﺗﺸﻌﺸﻊ از راﺳﺖ ﺑﻪ ﭼﭗ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺷﻜﻞ ‪ 9‬ﻧﻴﺰ ﺣﺎﺻﻞ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ ‪ .‬در اﻳﻨﺠﺎ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ اوﻟﻴﻦ دو ﻗﻄﺒﻲ‬
‫ﺑﺎﻧﺪازه ‪ /4‬ג ﻧﺰدﻳﻜﺘﺮ ﺑﻪ ﻧﻘﻄﻪ دور دﺳﺖ در اﻣﺘﺪاد ﺗﺸﻌﺸﻊ اراﻳﻪ ﺑﻮده ) ﺑﻨﺎ ﺑﺮاﻳﻦ ﺗﺸﻌﺸﻊ آن ‪ 90‬درﺟﻪ ﺟﻠﻮﺗﺮ‬
‫از دوﻣﻴﻦ دو ﻗﻄﺒﻲ اﺳﺖ ( ﺑﻠﻜﻪ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﺎﻧﺪازه ‪ 90‬درﺟﻪ ﺑﺴﺒﺐ روش ﺗﻐﺬﻳﻪ اراﻳﻪ از دوﻣﻴﻦ دو ﻗﻄﺒﻲ ﺟﻠﻮﺗﺮ‬
‫ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺗﺸﻌﺸﻊ از دو ﻗﻄﺒﻲ اول ‪ 180‬درﺟﻪ اﺧﺘﻼف ﻓﺎز در اﻳﻦ اﻣﺘﺪاد داﺷﺘﻪ و در ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ‬
‫را ﺧﻨﺜﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺗﺸﻌﺸﻌﺎت از دو ﻗﻄﺒﻲ ﻫﺎي ﺳﻮم و ﭼﻬﺎرم و ﺑﻘﻴﻪ ‪ .‬در ﺟﻬﺖ ﭼﭗ ﺑﻪ راﺳﺖ‬
‫ﺗﻔﺎوت ﻓﺎز ﻓﻴﺰﻳﻜﻲ ﻣﻴﺎن دو ﻗﻄﺒﻲ ﻫﺎ ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ اﺧﺘﻼف ﻓﺎز ﻧﺎﺷﻲ از روش ﺗﻐﺬﻳﻪ ﺧﻨﺜﻲ ﻣﻲ ﺷﻮد ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ در اﻳﻦ‬
‫ﺣﺎﻟﺖ ﭘﺮﺗﻮ ﻫﺎ ﺟﻤﻊ ﺷﺪه و ﺷﺪت زﻳﺎدي در ﺟﻬﺖ ﭼﭗ ﺑﻪ راﺳﺖ ﺑﺪﺳﺖ ﺧﻮاﻫﺪ آﻣﺪ ‪.‬‬

‫‪١٧‬‬
 ‫ﺷﻜﻞ ‪ 9‬ﭘﺮﺗﻮ اراﻳﻪ اﻧﺪﻓﺎﻳﺮ ) ‪( end-fire‬‬

‫آﻧﺘﻦ ﻳﺎﮔﻲ اودا ‪:‬‬

‫اﻳﻦ ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ از آراﻳﻪ اي ﻛﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﻳﻚ ﻋﻨﺼﺮ ﻣﺤﺮك و ﻳﻚ ﻳﺎ ﭼﻨﺪ ﻋﻨﺼﺮ ﻓﺮﻋﻲ اﺳﺖ ‪ .‬اﻳﻨﻬﺎ در ﻳﻚ‬
‫ﺧﻂ ﻧﺰدﻳﻚ ﺑﻬﻢ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻧﺪ ‪ .‬در ﺷﻜﻞ ‪ 7‬اﻳﻦ آﻧﺘﻦ ﭘﺮﺗﻮ آن و ﻣﻌﺎدل ﻧﻮري آﻧﺮا ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﻤﻮدﻳﺪ‬
‫ﭼﻮن اﻳﻦ آﻧﺘﻦ ﻫﻤﺎﻧﻄﻮرﻳﻜﻪ ﭘﺮﺗﻮ ﺗﺸﻌﺸﻌﻲ آن ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ ﻧﺴﺒﺘﺎً ﻳﻚ ﺟﻬﺘﻲ ﺑﻮده و داراي ﺑﻬﺮه ﻣﺘﻮﺳﻄﻲ‬
‫در ﺣﺪود ‪ 7dB‬اﺳﺖ ‪ .‬ﻟﺬا آﻧﺘﻦ ﻳﺎﮔﻲ اودا ﺑﻌﻨﻮان آﻧﺘﻦ ﻓﺮﺳﺘﻨﺪه ‪ HF‬ﺑﻜﺎر ﺑﺮده ﻣﻲ ﺷﻮد ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ از اﻳﻦ‬
‫آﻧﺘﻦ در ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻫﺎي ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺨﺼﻮص در ﮔﻴﺮﻧﺪه ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮن ‪ HF‬ﺑﻬﺮه ﮔﻴﺮي ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ‪.‬‬
‫اﻳﻦ ﻧﻮع آﻧﺘﻦ ﻫﺎ ) ‪ W.B (Wide Band‬ﺑﻮده در ﻳﻚ ﻧﻮع از آﻧﻬﺎ ﻓﺎﺻﻠﻪ آراﻳﻪ ﻫﺎ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ وﻟﻲ ﻃﻮل‬
‫آراﻳﻪ ﻫﺎ ﺛﺎﺑﺖ ﻛﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺮاي ‪ UHF‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻴﺸﻮﻧﺪ ‪ .‬دﻳﮕﺮي ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻫﺎ اراﻳﻪ ﻫﺎ ﺛﺎﺑﺖ وﻟﻲ ﻃﻮل آﻧﻬﺎ ﻣﺘﻐﻴﻴﺮ‬
‫ﻛﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺮاي ‪ VHF‬ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺗﻌﺪاد آراﻳﻪ ﻫﺎ ﺑﺮاﺑﺮ ‪ 16‬ﻋﺪد ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ و ﻃﻮل آراﻳﻪ ﻫﺎي آﻧﺘﻦ ﻳﺎﮔﻲ اودا ﺑﻪ اﻧﺪازه ‪ /20‬ג ﺑﺎ ﻫﻢ ﺗﻔﺎوت دارد‬
‫و ﺑﻪ ﻓﺎﺻﻠﻪ ‪ /10‬ג از ﻫﻢ ﻓﺎﺻﻠﻪ دارﻧﺪ ‪ .‬آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﺟﻠﻮي دﻳﭙﻞ ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ ‪ Director‬ﻧﺎم داﺷﺘﻪ و‬
‫ﻫﺮ ﻛﺪام ﺑﺮاي ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﺧﺎﺻﻲ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ و آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﭘﺸﺖ دﻳﭙﻞ ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ ‪ Reflector‬ﻧﺎم داﺷﺘﻪ و‬
‫ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ آﻳﻨﻪ ﻣﺤﺪب ﻋﻤﻞ ﻧﻤﻮده و ﺳﻴﮕﻨﺎل را روي دﻳﭙﻞ ﺟﻤﻊ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ‪.‬‬
‫ﭘﺮﺗﻮ ﻋﻘﺒﻲ ﻛﻪ در ﺷﻜﻞ ‪ 7‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﻤﻮدﻳﺪ ‪ .‬ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺣﺬف ﺷﺪه وﺑﻨﺎ ﺑﺮ اﻳﻦ در ﻧﺴﺒﺖ ﺟﻠﻮ ﺑﻪ ﻋﻘﺐ‬
‫ﺑﻬﺒﻮدي ﺣﺎﺻﻞ ﻣﻲ ﮔﺮدد ‪ .‬اﻳﻦ ﻋﻤﻞ را ﺑﺎ ﻗﺮار دادن ﺗﺸﻌﺸﻊ ﻛﻨﻨﺪه ﻫﺎ ﻛﻤﻲ ﻧﺰدﻳﻜﺘﺮ ﺑﻪ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻣﻲ ﺗﻮان‬

‫‪١٨‬‬
‫اﻧﺠﺎم داد ‪ .‬در ﻫﺮ ﺻﻮرت ﺑﺎ اﻳﻦ ﻋﻤﻞ اﻣﭙﺪاﻧﺲ ورودي ﻛﻤﺘﺮ ﺷﺪه وﻟﻲ در ﻫﺮ ﺣﺎل ﻓﺎﺻﻠﻪ ‪ /10‬ג ﻳﻚ‬
‫ﻓﺎﺻﻠﻪ اﭘﺘﻴﻤﻮﻣﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد ‪.‬‬
‫اﺛﺮ دﻗﻴﻖ ﻋﻨﺼﺮ ﻓﺮﻋﻲ ﺑﺴﺘﮕﻲ ﺑﻪ ﻓﺎﺻﻠﻪ و ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ آن ﻳﻌﻨﻲ داﻣﻨﻪ و ﻓﺎز ﺟﺮﻳﺎن اﻟﻘﺎ ﺷﺪه در آن دارد ‪.‬‬
‫ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﺗﺎ ﺑﺤﺎل ﺗﺬﻛﺮ داده ﺷﺪ ﻳﻚ ﻋﻨﺼﺮ ﻓﺮﻋﻲ ﻛﻪ در ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﭘﺎﺋﻴﻨﻲ ﻛﻤﺘﺮ از ﻳﻚ ﻋﻨﺼﺮ ﻣﺤﺮك ﺗﺸﺪﻳﺪ‬
‫ﺷﻮد ‪ ) .‬ﻳﻌﻨﻲ ﻃﻮﻳﻠﺘﺮ( ﺑﺼﻮرت ﻳﻚ ﻣﻨﻌﻜﺲ ﻛﻨﻨﺪه ﻣﺘﻮﺳﻄﻲ ﻋﻤﻞ ﻧﻤﻮده و اﮔﺮ ﻛﻮﺗﺎﻫﺘﺮاز ﻋﻨﺼﺮ ﻣﺤﺮك ﺑﺎﺷﺪ‬
‫ﺑﺼﻮرت ﻳﻚ ﺗﻤﺮﻛﺰ دﻫﻨﺪه ﭘﺮﺗﻮ ﺗﺸﻌﺸﻌﻲ ﻛﺎر ﺧﻮاﻫﺪ ﻧﻤﻮد ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﺎﻧﻜﻪ ﻋﻨﺼﺮ ﻓﺮﻋﻲ را ﻧﺰدﻳﻜﺘﺮ ﺑﻪ ﻋﻨﺼﺮ‬
‫ﻣﺤﺮك ﻗﺮار دﻫﻴﻢ ﺑﺪون ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻃﻮل آن ﻋﻨﺼﺮ ﻣﺤﺮك را ﺑﺎز ﻧﻤﻮده و در ﻧﺘﻴﺠﻪ اﻣﭙﺪاﻧﺲ ورودي را ﻛﺎﻫﺶ‬
‫ﻣﻲ دﻫﺪ ‪ .‬اﻳﻦ دﻟﻴﻞ اﺻﻠﻲ ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎده ﻳﻚ دو ﻗﻄﺒﻲ ﺗﺎ ﺷﺪه ﺑﻌﻨﻮان ﻋﻨﺼﺮ ﻣﺤﺮك ﻳﻚ آراﻳﻪ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ‪.‬‬
‫آﻧﺘﻦ ﻳﺎﮔﻲ اودا ﺑﻬﺮه زﻳﺎدي داﺷﺘﻪ ﻧﺪاﺷﺘﻪ وﻟﻲ ﺧﻴﻠﻲ ﺟﻤﻊ و ﺟﻮر ﻧﺴﺒﺘﺎً ﺑﺎ ﺑﺎﻧﺪ ﻋﺮﻳﺾ ) ﺑﺴﺒﺐ اﺳﺘﻔﺎده از دو ﻗﻄﺒﻲ ﺗﺎ‬
‫ﺷﺪه ( و ﺗﻘﺮﻳﺒﺎً ﭘﺮﺗﻮ ﺗﺸﻌﺸﻌﻲ ﻳﻚ ﺟﻬﺘﻲ ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ را اراﺋﻪ ﻣﻲ دﻫﺪ ‪ .‬اﻳﻦ آﻧﺘﻦ ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ درﻋﻤﻞ ﺑﻜﺎر ﺑﺮده ﻣﻲ ﺷﻮد‬
‫داراي ﻳﻚ ﻣﻨﻌﻜﺲ ﻛﻨﻨﺪه و ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺟﻬﺖ دﻫﻨﺪه ﺑﻮده ﻛﻪ ﺟﻬﺖ دﻫﻨﺪه ﻫﺎ ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺑﺮاﺑﺮ و ﺑﺎ ﻛﺎﻫﺶ ﻧﺴﺒﺘﺎً‬
‫ﻛﻤﻲ در ﻃﻮل از ﻋﻨﺼﺮ ﻣﺤﺮك ﺧﻮاﻫﺪ داﺷﺖ ‪.‬‬

‫آﻧﺘﻦ ﻫﺎي ﻣﺎﻳﻜﺮوﻳﻮ‪:‬‬

‫آﻧﺘﻦ ﻫﺎي ﻓﺮﺳﺘﻨﺪه و ﮔﻴﺮﻧﺪه در ﻃﻴﻒ ﻣﺎﻳﻜﺮوﻳﻮ )‪ 1‬ﺗﺎ ‪ 100‬ﮔﻴﮕﺎ ﻫﺮﺗﺰ ( ﺑﺼﻮرت اﻧﺘﻦ ﻫﺎي ﺟﻬﺘﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ‪.‬‬
‫از ﻧﻈﺮ ﻧﻮع و ﺷﻜﻞ ﻇﺎﻫﺮي اﻧﻮاع ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ از آﻧﺘﻦ ﻫﺎ ﻣﻮﺟﻮد ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ از ﺟﻤﻠﻪ آﻧﺘﻦ ﻫﺎي ﺳﻬﻤﻮي ﻋﺪﺳﻲ ‪،‬‬
‫آﻧﺘﻦ ﻫﺎ ﺑﻬﺮه‬ ‫ﻣﺎرﭘﻴﭽﻲ ‪ ،‬دﻳﺴﻚ ﻣﺨﺮوط ‪ ،‬آﻧﺘﻦ ﻫﺎي ﺗﻨﺎوﺑﻲ ﻟﮕﺎرﻳﺘﻤﻲ ‪ ،‬ﺣﻠﻘﻪ اي و ﻏﻴﺮه ‪ .‬اﻏﻠﺐ در اﻳﻦ‬
‫زﻳﺎد ﻣﻮرد ﻟﺰوم ﺑﻮده وﻟﻲ دﻳﮕﺮ ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻧﻴﺰ ﻣﻬﻢ اﻧﺪ ﻛﻪ در زﻳﺮ ﻣﻲ آﻳﺪ ‪:‬‬
‫‪ -1‬ﭼﻮن ﺗﻌﺪاد ﻓﺮﺳﺘﻨﺪه ﻫﺎﺋﻲ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻫﺎ ﻋﻤﻞ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻢ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺑﻨﺎ ﺑﺮاﻳﻦ اﺣﺘﻴﺎج ﻛﻤﻲ ﺑﻪ‬
‫آﻧﺘﻦ ﻫﺎي ﺗﻤﺎم ﺟﻬﺘﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد ‪.‬‬
‫‪ -2‬ﮔﻴﺮﻧﺪه ﻫﺎ ﻧﻮﻳﺰي ﺗﺮاز ﮔﻴﺮﻧﺪه ﻫﺎي ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻫﺎي ﭘﺎﺋﻴﻦ ﺗﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ ‪ .‬ﻣﮕﺮ ﮔﻴﺮﻧﺪه ﻫﺎي ﻣﺨﺼﻮص و‬
‫ﮔﺮان ﻗﻴﻤﺖ ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺳﻴﮕﻨﺎل در ﺳﺮ ﻫﺎي ورودي ﮔﻴﺮﻧﺪه ﺑﺎﻳﺪ ﺗﺎ ﺣﺪ اﻣﻜﺎن زﻳﺎد ﺑﺎﺷﺪ ‪.‬‬
‫‪ -3‬ﻫﻤﭽﻨﺎﻧﻜﻪ ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ اﻓﺰاﻳﺶ ﻳﺎﺑﺪ اﺑﻌﺎد وﺳﺎﻳﻞ ﻧﻴﺰ ﻛﻮﭼﻚ ﻣﻲ ﺷﻮد ‪ .‬در ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻣﻴﺰان اﺗﻼف ﺗﻮان و در ﻧﺘﻴﺠﻪ‬
‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ داﺷﺘﻦ آﻧﺘﻦ ﺑﺎ ﺑﻬﺮه زﻳﺎد ﺿﺮورﻳﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺗﻮان‬ ‫ﺗﻮان ﻋﻤﻠﻜﺮد ﻧﻴﺰ ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ‪.‬‬
‫ﺗﺸﻌﺸﻊ ﺷﺪه در ﺟﻬﺖ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ اﻓﺰاﻳﺶ ﺧﻮاﻫﺪ ﻳﺎﻓﺖ ‪.‬‬
‫‪ -4‬در ﻛﺎرﺑﺮد ﻫﺎي زﻳﺎدي از ﻣﺎﻳﻜﺮوﻳﻮ ﻣﺎﻧﻨﺪ رادار ‪ ،‬ﺳﻤﺖ ﻳﺎﺑﻲ و اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﻣﻴﺪان ﻣﻮرد ﻟﺰوﻣﺴﺖ ﻛﻪ‬
‫در ﻧﺘﻴﺠﻪ اﺣﺘﻴﺎج ﺑﻪ آﻧﺘﻦ ﻫﺎي ﺟﻬﺖ دار ﺑﺨﻮﺑﻲ ﻣﺸﻬﻮد ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ‪.‬‬

‫‪١٩‬‬
‫‪ -5‬ﭼﻮن ﻃﻮل ﻣﻮج در اﻳﻨﺠﺎ ﺧﻴﻠﻲ ﻛﻮﭼﻚ اﺳﺖ ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ اﺣﺘﻴﺎﺟﻲ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ آﻧﺘﻦ ﻫﺎي ﻣﺎﻳﻜﺮوﻳﻮ ﺑﺎ اﺑﻌﺎد‬
‫ﺑﺰرﮔﻲ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﻮﻧﺪ ‪ .‬در ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺑﻌﻀﻲ ﻓﺮﺿﻴﺎت و ﺗﺮﺗﻴﺒﺎﺗﻲ در ﺳﺎﺧﺖ آﻧﺘﻦ ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻫﺎ ﻣﻤﻜﻦ‬
‫ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ ﻛﻪ در ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻫﺎي ﭘﺎﺋﻴﻦ ﺗﺮ ﺑﻪ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻧﺨﻮاﻫﻨﺪ رﺳﻴﺪ ‪.‬‬
‫آﻧﺘﻦ ﻫﺎ ﺑﺎ ﻣﻨﻌﻜﺲ ﻛﻨﻨﺪه ﻫﺎي ﺳﻬﻤﻮي ‪:‬‬

‫ﺳﻬﻤﻲ ﻳﻚ ﻣﻨﺤﻨﻲ ﺻﻔﺤﻪ اﻳﺴﺖ ﻛﻪ ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ از ﻣﻜﺎن ﻫﻨﺪﺳﻲ ﻧﻘﻄﻪ اي ﻃﻮري ﻛﻪ ﻓﺎﺻﻠﻪ آن از ﻳﻚ ﻧﻘﻄﻪ‬
‫دﻳﮕﺮ ) ﻛﺎﻧﻮن ( ﺑﻌﻼوه ﻓﺎﺻﻠﻪ از ﻳﻚ ﺧﻂ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ) ﺧﻂ ﻫﺎدي ( ﻣﻘﺪاري ﺛﺎﺑﺖ ﺑﺎﻗﻲ ﺑﻤﺎﻧﺪ‪ .‬ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﺧﻮاﻫﻴﻢ‬
‫دﻳﺪ اﻳﻦ ﺧﺼﻮﺻﻴﺎت ﻫﻨﺪﺳﻲ ﻣﻨﻌﻜﺲ ﻛﻨﻨﺪه ﺑﺴﻴﺎر ﺧﻮﺑﻲ را ﺑﺮاي ﻧﻮر ﻳﺎ ﻣﻴﻜﺮوﻳﻮ ﻋﺮﺿﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﻧﻤﻮد ‪.‬‬
‫ﻣﻲ‬ ‫ﻣﺨﺘﺼﺎت ﺳﻬﻤﻲ ‪ :‬ﺷﻜﻞ ‪ 10‬ﺳﻬﻤﻲ ‪ CAD‬ﻛﻪ ﻛﺎﻧﻮن آن در ‪ F‬و ﻣﺤﻮر آن ‪ AB‬اﺳﺖ ﻧﺸﺎن‬
‫دﻫﺪ ﺗﻮﺳﻂ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺳﻬﻤﻲ ﻣﻲ ﺗﻮان ﻧﻮﺷﺖ ‪:‬‬
‫‪FP+PP=FQ+QQ=FR+RR=K‬‬
‫در اﻳﻨﺠﺎ ‪ K‬ﻣﻘﺪار ﺛﺎﺑﺘﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ اﺷﻜﺎل ﻣﺘﻔﺎوت ﺳﻬﻤﻲ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‬
‫‪ :AF‬ﻃﻮل ﻛﺎﻧﻮﻧﻲ ﺳﻬﻤﻲ‬
‫ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﻃﻮل ﻛﺎﻧﻮﻧﻲ ﺑﻪ ﻗﻄﺮ دﻫﺎﻧﻪ ﺳﻬﻤﻲ )‪ (AF/CD‬دﻫﺎﻧﻪ ﺳﻬﻤﻲ )‪ (Aperture‬ﻧﺎﻣﻴﺪه‬
‫ﻣﻲ ﺷﻮد ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪10‬‬

‫‪٢٠‬‬
‫ﺗﺼﻮر ﻛﻨﻴﺪ ﻳﻚ ﻣﻨﺒﻊ ﺗﺸﻌﺸﻊ در ﻛﺎﻧﻮن ﺳﻬﻤﻲ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ‪ .‬ﺗﻤﺎم اﻣﻮاﺟﻲ ﻛﻪ از ﻣﻨﺒﻊ ﺧﺎرج ﺷﺪه و ﺗﻮﺳﻂ‬
‫ﺳﻬﻤﻲ ﻣﻨﻌﻜﺲ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻳﻜﺴﺎﻧﻲ را در ﻣﻮﻗﻌﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺧﻂ ﻫﺎدي ﻣﻲ رﺳﻨﺪ ﻃﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻧﻤﻮد ‪ .‬در ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺗﻤﺎم‬
‫اﻣﻮاج ﻫﻢ ﻓﺎز ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺑﻮد ‪ .‬دﻳﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﺗﺸﻌﺸﻊ ﻣﻨﺘﺠﻪ ﺑﺴﻴﺎر ﺷﺪﻳﺪ ﺷﺪه و در اﻣﺘﺪاد ﻣﺤﻮر ‪ AB‬ﻣﺘﻤﺮﻛﺰ‬
‫ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ اﻳﻦ ﺗﺸﻌﺸﻊ ﺑﺴﺒﺐ ﺗﻔﺎوت ﻃﻮل ﻣﺴﻴﺮ در ﺟﻬﺎت دﻳﮕﺮ از ﺑﻴﻦ ﺧﻮاﻫﺪ رﻓﺖ ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺳﻬﻤﻲ‬
‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ﺟﻤﻊ و ﺗﻤﺮﻛﺰ ﺗﺸﻌﺸﻊ را ﺧﻮاﻫﺪ داﺷﺖ ‪.‬‬
‫ﻳﻚ ﻣﻨﻌﻜﺲ ﻛﻨﻨﺪه ﻋﻤﻠﻲ داراي ﺧﻮاص ﻳﻚ ﺳﻬﻤﻲ در ﺳﻪ ﺑﻌﺪ ﺑﻮده ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ دوران ﺳﻬﻤﻲ ﺣﻮل ﻣﺤﻮر ‪AB‬‬
‫و ﻳﺎ ﺑﺸﻘﺎب ﻣﺎﻳﻜﺮوﻳﻮ ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ ‪ .‬وﻗﺘﻲ اﻳﻦ ﺑﺮاي ﮔﻴﺮﻧﺪﮔﻲ ﺑﻜﺎر ﺑﺮده ﺷﻮد ‪ .‬ﻋﻴﻨﺎٌ ﻫﻤﺎن رﻓﺘﺎر ﻓﺮﺳﺘﻨﺪه را در آﻧﺘﻦ‬
‫ﺧﻮاﻫﻴﻢ داﺷﺖ ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ اﻳﻦ ﻳﻚ آﻧﺘﻦ ﻣﻨﻌﻜﺲ ﻛﻨﻨﺪه ﮔﻴﺮﻧﺪه ﺟﻬﺘﻲ ﺑﺎ ﺑﻬﺮه زﻳﺎد ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد ‪.‬‬
‫اﻳﻦ رﻓﺘﺎر را ﺗﻮﺳﻂ اﺻﻞ ﻫﻢ ﭘﺎﺳﺨﻲ ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﺪﺳﺖ آورد ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ اﺻﻞ ﻣﻲ ﺗﻮان ﻧﺸﺎن داد رﻓﺘﺎر ﻳﻚ آﻧﺘﻦ ﻣﺴﺘﻘﻞ‬
‫از ﺣﺎﻟﺖ ﮔﻴﺮﻧﺪﮔﻲ ﻳﺎ ﻓﺮﺳﺘﻨﺪﮔﻲ آﻧﺴﺖ ‪ .‬ﻣﻨﻌﻜﺲ ﻛﻨﻨﺪه در ﺣﺎﻟﺖ ﮔﻴﺮﻧﺪﮔﻲ ﻧﻴﺰ داراي ﺧﺎﺻﻴﺖ ﺟﻬﺘﻲ اﺳﺖ ‪.‬‬
‫ﭼﻮن در اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﻓﻘﻂ اﺷﻌﻪ اي ﻛﻪ از ﺟﻬﺖ ‪ BA‬ﺑﻪ ﻣﻨﻌﻜﺲ ﻛﻨﻨﺪه ﺗﺎﺑﻴﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد ) ﻋﻤﻮد ﺑﺮ ﺧﻂ ﻫﺎدي ( در‬
‫ﻛﺎﻧﻮن ﺟﻤﻊ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ ‪ .‬ﺑﻬﻤﻴﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ اﺷﻌﻪ اي ﻛﻪ از ﺟﻬﺎت دﻳﮕﺮ وارد ﺷﻮﻧﺪ ﺑﺴﺒﺐ ﺗﻔﺎوت در ﻣﺴﻴﺮ ﻫﺎي آﻧﻬﺎ‬
‫اﺛﺮات ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ را ﺧﻨﺜﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ‪ .‬در اﻳﻨﺠﺎ آﻧﺘﻦ داراي ﺑﻬﺮه زﻳﺎدي اﺳﺖ ﻣﺎﻧﻨﺪ آﺋﻴﻨﻪ ﻳﻚ ﻣﻨﻌﻜﺲ ﻛﻨﻨﺪه‬
‫ﺗﻠﺴﻜﻮپ ﻛﻪ ﺗﺸﻌﺸﻊ ﻫﺎي ﻳﻚ ﺳﻄﺢ ﺑﺰرگ را در ﻧﻘﻄﻪ ﻛﺎﻧﻮﻧﻲ ﺧﻮد ﻣﺘﻤﺮﻛﺰ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ‪.‬‬
‫ﺧﻮاص ﻣﻨﻌﻜﺲ ﻛﻨﻨﺪه ﻫﺎي ﺳﻬﻤﻮي ‪:‬‬

‫ﭘﺮﺗﻮ ﺟﻬﺘﻲ ﻳﻚ آﻧﺘﻦ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻳﻚ ﻣﻨﻌﻜﺲ ﻛﻨﻨﺪه ﺳﻬﻤﻮي داراي ﻳﻚ ﮔﻠﺒﺮگ اﺻﻠﻲ ﺧﻴﻠﻲ ﺗﻴﺰ ﺑﻮده ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ‬
‫ﺗﻌﺪادي ﮔﻠﺒﺮگ ﻫﺎي ﻓﺮﻋﻲ ﻛﻪ از آن ﺧﻴﻠﻲ ﻛﻮﭼﻜﺘﺮﻧﺪ اﺣﺎﻃﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ‪ .‬ﺷﻜﻞ ﺳﻪ ﺑﻌﺪي ﮔﻠﺒﺮگ اﺻﻠﻲ ﺷﺒﻴﻪ ﺑﻪ‬
‫ﻳﻚ ﺳﻴﮕﺎر ﺑﺮگ در اﻣﺘﺪاد ‪ AB‬ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ‪ .‬اﮔﺮ آﻧﺘﻦ اوﻟﻴﻪ ﺑﺎ ﺗﻐﺬﻳﻪ ﺑﺼﻮرت ﻏﻴﺮ ﺟﻬﺘﻲ ﺑﺎﺷﺪ در ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺳﻬﻤﻮي‬
‫ﭘﺮﺗﻮ ﺗﺸﻌﺸﻌﻲ را ﺑﺎ ﻣﺸﺨﺼﻪ زﻳﺮ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ‪.‬‬
‫‪ / D‬ג‪Ф=70‬‬
‫‪Ф 0 =2Ф‬‬
‫‪ =Ф‬ﭘﻬﻨﺎي ﭘﺮﺗﻮ ﻣﺎﺑﻴﻦ ﻧﻘﺎط ﻧﻴﻢ ﺗﻮان ﺑﺮ ﺣﺴﺐ درﺟﻪ‬
‫‪ = Ф 0‬ﭘﻬﻨﺎي ﭘﺮﺗﻮ ﻣﺎﺑﻴﻦ ﺻﻔﺮ ﻫﺎ ﺑﺮ ﺣﺴﺐ درﺟﻪ‬
‫‪ =D‬ﻗﻄﺮ دﻫﺎﻧﻪ ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﻣﺘﺮ‬
‫ﻫﺮ دو ﻣﻌﺎدﻟﻪ ﻓﻮق ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺳﺎده ﺷﺪه اي از ﻣﻌﺎدﻻت ﭘﻴﭽﻴﺪه ﻫﺴﺘﻨﺪ وﻟﻲ در ﻣﻮرد دﻫﺎﻧﻪ ﻫﺎي ﺑﺰرگ ﻳﻌﻨﻲ در‬
‫ﺣﺎﻟﺘﻲ ﻛﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﻗﻄﺮ دﻫﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﻃﻮل ﻣﻮج ﺑﺰرگ ﺑﺎﺷﺪ ﻧﺘﺎﻳﺞ دﻗﻴﻘﻲ را اراﺋﻪ ﻣﻲ دﻫﻨﺪ ‪ .‬ﺑﻌﺒﺎرت دﻳﮕﺮ ﻣﻌﺎدﻻت‬
‫ﻣﺬﻛﻮر ﺑﺮاي ﭘﻬﻨﺎي ﭘﺮﺗﻮ ﻛﻮﭼﻚ دﻗﻴﻖ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ ‪ .‬در ﺣﺎﻟﻴﻜﻪ ﻣﻌﺎدﻟﻪ ﺑﺎﻻ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎً ﺟﻨﺒﻪ ﻋﻤﻮﻣﻲ دارد اﻣﺎ داراي‬
‫ﻣﺤﺪودﻳﺖ ﻫﺎﻳﻲ اﺳﺖ ‪ .‬اﻳﻦ ﺑﺮاي ﺣﺎﻟﺘﻲ ﻣﺨﺼﻮص اﻣﺎ ﻣﻌﻤﻮل در ﻣﻮرد ﺗﻮزﻳﻊ ﻣﻴﺪان ﻛﻪ ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻳﻜﻨﻮاﺧﺘﻲ ﺧﻮد را‬
‫از ﻣﺮﻛﺰ ﺳﻬﻤﻮي ﺗﺎ ﻛﻨﺎره ﻫﺎي ﻣﻨﻌﻜﺲ ﻛﻨﻨﺪه از دﺳﺖ ﻣﻲ دﻫﺪ ﺑﻜﺎر ﺑﺮده ﻣﻲ ﺷﻮد ‪ .‬ﻣﻴﺰان ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ‬

‫‪٢١‬‬
‫ﻣﺮﻛﺰ ﺳﻬﻤﻮي ﻃﻮرﻳﺴﺖ ﻛﻪ ﭼﮕﺎﻟﻲ ﺗﻮان در ﻛﻨﺎره ﻫﺎي ﻣﻨﻌﻜﺲ ﻛﻨﻨﺪه ﺑﺎﻧﺪازه ‪ 10dB‬ﻛﻤﺘﺮ از ﭼﮕﺎﻟﻲ ﺗﻮان در‬
‫ﻣﺮﻛﺰ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ ‪.‬‬

‫دو دﻟﻴﻞ ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻴﺪان وﺟﻮد دارد ‪:‬‬

‫‪ -1‬ﻫﻴﭻ آﻧﺘﻦ اوﻟﻴﻪ اي )آﻧﺘﻦ ﺗﻐﺬﻳﻪ ﻛﻨﻨﺪه ( ﻛﺎﻣﻼً اﻳﺰوﺗﺮوﭘﻴﻚ ﻧﺒﻮده و در ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻛﺎﻫﺶ ﭼﮕﺎﻟﻲ ﺗﻮان در ﻛﻨﺎره ﻫﺎ‬
‫ﺑﻮﺟﻮد ﻣﻲ آﻳﺪ ‪.‬‬
‫‪ -2‬ﭼﻨﻴﻦ ﻛﺎﻫﺶ ﻳﻜﻨﻮاﺧﺘﻲ در ﺗﻮزﻳﻊ ﻣﻴﺪان داراي اﺛﺮات ﻣﻔﻴﺪي در ﻣﻮرد ﻛﺎﻫﺶ ﺷﺪت ﮔﻠﺒﺮگ ﻫﺎي ﻓﺮﻋﻲ ﺧﻮاﻫﺪ‬
‫ﺑﻮد ‪ .‬ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ اﻣﻮاج ﺑﻪ ﺗﻤﺎم ﺳﻄﺢ ﻣﻨﻌﻜﺲ ﻛﻨﻨﺪه ﺗﺎﺑﺎﻧﺪه ﺷﺪه و اﻳﻦ رﺑﻄﻲ ﺑﻪ ﻛﺎﻫﺶ ﺗﻮزﻳﻊ ﻣﻴﺪان ﺑﻄﺮف‬
‫ﻛﻨﺎره ﻫﺎي ﺳﻬﻤﻮي ﻧﺨﻮاﻫﺪ داﺷﺖ ‪ .‬ﺑﺎﻻﺧﺮه اﮔﺮ ﻓﻘﻂ ﻧﺼﻒ ﺳﻄﺢ ﻣﻨﻌﻜﺲ ﻛﻨﻨﺪه ﻣﻮرد ﺗﺎﺑﺶ ﻗﺮار ﮔﻴﺮد ‪ .‬ﻣﻨﻌﻜﺲ‬
‫ﻛﻨﻨﺪه را ﻣﻲ ﺗﻮان ﻓﻘﻂ ﺑﺼﻮرت ﻧﺼﻒ اﻧﺪازه ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ ﺧﻮد در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺖ ‪.‬‬
‫ﺑﻬﺮه آﻧﺘﻦ ﻛﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﻳﻚ ﻣﻨﻌﻜﺲ ﻛﻨﻨﺪه ﺳﻬﻤﻮي اﺳﺖ ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻧﺴﺒﺖ دﻫﺎﻧﻪ ) ג ‪ ( D /‬و ﻳﻜﻨﻮاﺧﺘﻲ ) ﻳﺎ ﻏﻴﺮ‬
‫ﻳﻜﻨﻮاﺧﺘﻲ ( ﺗﻮزﻳﻊ ﻣﻴﺪان ﺑﺮ روي ﻣﻨﻌﻜﺲ ﻛﻨﻨﺪه ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد ‪ .‬اﮔﺮ آﻧﺘﻦ ﺑﺪون اﺗﻼف و ﺗﻮزﻳﻊ ﺑﺼﻮرت ﻗﺒﻞ‬
‫ﻣﻲ ﺗﻮان از راﺑﻄﻪ زﻳﺮ‬ ‫ﺑﺴﻤﺖ ﻛﻨﺎره ﻫﺎي ﺳﻬﻤﻮي ﻛﺎﻫﺶ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺑﻬﺮه ﺗﻮان را ﺑﺎ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺧﻮﺑﻲ‬
‫ﺑﺪﺳﺖ آورد ‪.‬‬
‫‪ ) ^2‬ג ‪A(p)= ( D /‬‬
‫‪ =D‬ﻗﻄﺮ دﻫﺎﻧﻪ ﻣﻨﻌﻜﺲ ﻛﻨﻨﺪه ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﻣﺘﺮ‬
‫)‪ = A(p‬ﺟﻬﺘﺪاري ) ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ آﻧﺘﻦ اﻳﺰوﺗﺮوﭘﻴﻚ ( = ﺑﻬﺮه ﺗﻮان‬ ‫در اﻳﻨﺠﺎ‬
‫اﮔﺮ آﻧﺘﻦ ﺑﺪون اﺗﻼف ﺑﺎﺷﺪ ‪.‬‬
‫ﺑﻬﺮه ﻫﺎي ﺧﻴﻠﻲ زﻳﺎد و ﭘﻬﻨﺎي ﺗﻐﺬﻳﻪ ﺧﻴﻠﻲ ﻧﺎزك را ﻣﻲ ﺗﻮان ﺗﻮﺳﻂ ﻣﻨﻌﻜﺲ ﻛﻨﻨﺪه ﺳﻬﻤﻮي ﺑﺴﻬﻮﻟﺖ ﺑﺪﺳﺖ آورد ‪.‬‬
‫ﺑﺴﺒﺐ اﺑﻌﺎد ﺑﺰرگ از اﻳﻦ ﻧﻮع آﻧﺘﻦ ﻫﺎ در ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻫﺎي ﭘﺎﺋﻴﻦ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻓﺮﺳﺘﻨﺪه و ﮔﻴﺮﻧﺪه ﻫﺎي ‪ VHF‬ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮن‬
‫اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﻲ ﺷﻮد ‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﻛﺎﻣﻼً ﻣﻨﻌﻜﺲ ﻛﻨﻨﺪه ﻣﻮﺛﺮ و و ﻣﻔﻴﺪ ﺑﺎﺷﺪ ﻳﻚ ﺳﻬﻤﻮي ﺑﺎﻳﺪ داراي ﻗﻄﺮ دﻫﺎﻧﻪ اي‬
‫ﺣﺪاﻗﻞ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ג ‪ 10‬را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ‪.‬‬
‫ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﺧﻮاﻫﻴﻢ دﻳﺪ در ﻗﺴﻤﺖ ﭘﺎﺋﻴﻦ ﺑﺎﻧﺪ ﻓﺮﻛﺎﻧﺴﻲ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮن ﻳﻌﻨﻲ ‪ 63MHZ‬اﻳﻦ ﻗﻄﺮ ﺑﺎﻳﺪ ﺣﺪاﻗﻞ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪48‬‬
‫ﻣﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ ‪ .‬ﺑﺴﺒﺐ اﺑﻌﺎد ﺑﺰرگ از اﻳﻦ ﻧﻮع آﻧﺘﻦ ﻫﺎ در ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻫﺎي ﭘﺎﺋﻴﻦ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻓﺮﺳﺘﻨﺪه و ﮔﻴﺮﻧﺪه ﻫﺎي ‪VHF‬‬
‫ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮن اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﻲ ﺷﻮد ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ از ﻃﺮف دﻳﮕﺮ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ در آﻧﺘﻦ ﻫﺎي ﻋﻤﻠﻲ ﻣﺎﻳﻜﺮوﻳﻮ ﺑﻬﺮه ﻫﺎي‬
‫زﻳﺎدي ﺑﻪ ﻛﻤﻚ ﻣﻨﻌﻜﺲ ﻛﻨﻨﺪه ﻫﺎ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد ‪.‬‬
‫ﻣﻜﺎﻧﻴﺴﻢ ﺗﻐﺬﻳﻪ ‪:‬‬

‫ﺑﺮاي ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻧﺘﻴﺠﻪ اﻧﺘﻘﺎل و در ﻳﺎﻓﺖ آﻧﺘﻦ اوﻟﻴﻪ ) ﻳﺎ ﺗﻐﺬﻳﻪ ( ﺑﺎﻳﺪ در ﻛﺎﻧﻮن ﺳﻬﻤﻮي ﻗﺮا ر ﮔﻴﺮد ‪ .‬در ﻫﺮ ﺻﻮرت‬
‫ﺗﺸﻌﺸﻊ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ از ﺗﻐﺬﻳﻪ ﺑﺪون ﺑﺮﺧﻮرد ﺑﻪ ﺳﻬﻤﻮي در ﺗﻤﺎم ﺟﻬﺖ ﭘﺨﺶ ﺷﺪه و در ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺟﻬﺘﺪاري آﻧﺘﻦ را ﺧﺮاب‬
‫ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ‪ .‬ﭼﻨﺪﻳﻦ روش ﺑﺮاي ﺟﻠﻮ ﮔﻴﺮي از اﻳﻦ ﺑﻜﺎر ﻣﻲ رود ‪ .‬در ﻳﻜﻲ از روش ﻫﺎ از ﻳﻚ ﻣﻨﻌﻜﺲ ﻛﻨﻨﺪه ﻛﻮﭼﻚ‬
‫‪٢٢‬‬
‫ﻛﺮوي ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺷﻜﻞ ‪ 11‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﮔﺮدد ‪ .‬در روش دﻳﮕﺮ ﺗﻮﺳﻂ اراﻳﻪ دو ﻗﻄﺒﻲ ﻛﻮﭼﻜﻲ ﻛﻪ در ﻛﺎﻧﻮن ﺳﻬﻤﻮي‬
‫ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ ﻣﺎﻧﻨﺪ اراﻳﻪ ﻳﺎﮔﻲ اودا و ﻳﺎ ﻳﻚ اراﻳﻪ اﻧﺪﻳﻔﺎﻳﺮ ﺗﺸﻌﺸﻊ ﻣﺴﺘﻘﻴﻤﻲ ﺑﻄﺮف ﻣﻨﻌﻜﺲ ﻛﻨﻨﺪه اﻳﺠﺎد‬
‫ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد ‪.‬‬

‫‪Paraboluc‬‬
‫‪Reflector‬‬

‫‪Sprcial‬‬
‫‪Reflector‬‬

‫‪Primary‬‬
‫‪Anttena at the focus‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪1١‬‬
‫ﺗﻐﺬﻳﻪ ﻣﺮﻛﺰي ﻣﻨﻌﻜﺲ ﻛﻨﻨﺪه ﺳﻬﻤﻮي ﺑﺎ ﻳﻚ ﭘﻮﺳﺘﻪ ﻛﺮوي‬

‫ﻳﻚ ﻧﻮع دﻳﮕﺮ از ﺗﻐﺬﻳﻪ ﺑﺎ آﻧﺘﻦ ﺷﻴﭙﻮري در ﺷﻜﻞ ‪ 12‬ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ ‪.‬‬
‫اﻳﻦ ﻧﻮع ﺗﻐﺬﻳﻪ ﻫﻤﺎﻧﻄﻮرﻳﻜﻪ ﺧﻮاﻫﻴﺪ دﻳﺪ داراي ﭘﺮﺗﻮ ﺟﻬﺘﻲ در ﺟﻬﺖ ﻋﻤﻮد ﺑﺮ دﻫﺎﻧﻪ ﻣﻨﻌﻜﺲ ﻛﻨﻨﺪه ﺑﻮده و در‬
‫ﻧﺘﻴﺠﻪ از ﺗﺸﻌﺸﻊ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺗﻮﺳﻂ آﻧﺘﻦ ﺗﻐﺬﻳﻪ اﺟﺘﻨﺎب ﻣﻲ ﺷﻮد ‪ .‬اﻳﻦ را ﺑﺎﻳﺪ ﺗﺬﻛﺮ داد ﻛﻪ ﮔﺮﭼﻪ آﻧﺘﻦ ﺗﻐﺬﻳﻪ و‬
‫ﻣﻨﻌﻜﺲ ﻛﻨﻨﺪه اش ﻣﺴﻴﺮ ﺑﺨﺸﻲ از اﻣﻮاج ﻣﻨﻌﻜﺴﻪ از ﺳﻬﻤﻮي را ﻣﻮﻗﻌﻲ ﻛﻪ در ﻛﺎﻧﻮن آن ﻗﺮار دارﻧﺪ ﻣﺴﺪود ﻣﻲ‬
‫ﺳﺎزﻧﺪ وﻟﻲ اﻳﻦ ﻣﻘﺪار ﻳﺴﺖ ﻧﺎﭼﻴﺰ ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل اﮔﺮ ﻣﻨﻌﻜﺲ ﻛﻨﻨﺪه اي ﺑﻪ ﻗﻄﺮ ‪ 30‬ﺳﺎﻧﺘﻲ ﻣﺘﺮ در ﻣﺮﻛﺰ ﻳﻚ آﻧﺘﻦ‬
‫ﺑﺸﻘﺎﺑﻲ ﺑﻪ ﻗﻄﺮ ‪ 3‬ﻣﺘﺮ ﻗﺮار ﮔﻴﺮد ﻣﻴﺘﻮان ﺑﺎ ﻳﻚ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ رﻳﺎﺿﻲ ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ ﻓﻘﻂ ﻳﻚ درﺻﺪ از ﺳﻄﺢ آﻧﺘﻦ ﺑﺸﻘﺎﺑﻲ‬
‫ﺗﻮﺳﻂ ﺗﻐﺬﻳﻪ ﻛﻨﻨﺪه ﭘﻮﺷﺎﻧﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد ‪ .‬ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻮردي را ﻧﻴﺰ ﻣﻴﺘﻮان در ﻣﻮرد آﻧﺘﻦ ﺷﻴﭙﻮري اﻋﻤﺎل ﻧﻤﻮد ﻛﻪ در‬
‫اﻳﻨﺤﺎﻟﺖ ﻗﺴﻤﺖ ﻛﻮﭼﻜﻲ از آﻧﺘﻦ ﺑﺸﻘﺎﺑﻲ ﭘﻮﺷﺎﻧﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد ‪ .‬ﺳﻄﺢ ﭘﺎﻳﻪ ﻫﺎي ﻣﻨﻌﻜﺲ ﻛﻨﻨﺪه ﻫﺬﻟﻮﻟﻲ را از ﻧﻮع ﺑﺮﻧﺠﻲ‬
‫ﺧﻴﻠﻲ رﻳﺰ ﻣﻲ ﺳﺎزﻧﺪ ﺑﻄﻮري ﻛﻪ اﺛﺮي روي اﻣﻮاج ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‬

‫‪٢٣‬‬
 ‫ﺷﻜﻞ ‪12‬‬
‫ﻣﻨﻌﻜﺲ ﻛﻨﻨﺪه ﺳﻬﻤﻮي ﺑﺎ ﺗﻐﺬﻳﻪ ﺷﻴﭙﻮري‬

‫ﻳﻚ ﻧﻮع دﻳﮕﺮ ﺗﻐﺬﻳﻪ ‪ ،‬ﺗﻐﺬﻳﻪ ﻛﺴﮕﺮﻳﻦ اﺳﺖ ‪ .‬در اﻳﻦ روش ﻳﻚ ﻣﻨﻌﻜﺲ ﻛﻨﻨﺪه ﺛﺎﻧﻮﻳﻪ ﻫﺬﻟﻮﻟﻲ ﺑﻜﺎر ﺑﺮده ﺷﺪه‬
‫اﺳﺖ ‪ .‬ﻳﻜﻲ از ﻛﺎﻧﻮن ﻫﺎي ﻫﺬﻟﻮﻟﻲ ﻣﻨﻄﺒﻖ ﺑﺮ ﻛﺎﻧﻮن ﺳﻬﻤﻮي ﺑﻮده ﻛﻪ در ﻧﺘﻴﺠﻪ ﭘﺪﻳﺪه ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه در ﺷﻜﻞ ‪13‬‬
‫روي ﻣﻲ دﻫﺪ ‪ .‬اﻳﻦ ﻧﻮع ﺗﻐﺬﻳﻪ در ﻣﺎﻫﻮاره ﻫﺎ ﺑﻴﺸﺘﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد وﺣﺪاﻗﻞ اﺗﻼف را در ﺳﻴﺴﺘﻢ و ﻛﻴﻔﻴﺖ ﺑﻬﺘﺮي‬
‫دارد ‪.‬ﻫﻮرن در ﻛﺎﻧﻮن ﻫﺬﻟﻮﻟﻲ و ﺳﻄﺢ ﻣﻨﻌﻜﺲ ﻛﻨﻨﺪه ﻫﺬﻟﻮﻟﻲ ﺷﻜﻞ در ﻛﺎﻧﻮن ﺳﻬﻤﻲ ﻗﺮار دارد ‪ .‬ﺑﺮاي اﻧﺘﻘﺎل اﻣﻮاج‬
‫اﺷﻌﻪ ﺻﺎدره از آﻧﺘﻦ ﺷﻴﭙﻮري ﺗﻐﺬﻳﻪ ﺗﻮﺳﻂ آﺋﻴﻨﻪ ﻫﺬﻟﻮﻟﻲ ﻣﻨﻌﻜﺲ ﺷﺪه و ﺳﭙﺲ ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻣﻨﻌﻜﺲ ﻛﻨﻨﺪه‬
‫ﺳﻬﻤﻮي ﻗﺮار ﺧﻮاﻫﺪ ﮔﺮﻓﺖ ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪-13‬ﻣﺸﺨﺼﺎت ﺗﻐﺬﻳﻪ ﻛﺴﮕﺮﻳﻦ‬

‫‪٢٤‬‬
‫ﺗﻐﺬﻳﻪ ﻛﺴﮕﺮﻳﻦ ﻣﻮﻗﻌﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﺑﺨﻮاﻫﻴﻢ آﻧﺘﻦ اوﻟﻴﻪ را در ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ ﻗﺮار دﻫﻴﻢ ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﺎﻳﻦ‬
‫ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻃﻮل ﺧﻂ اﻧﺘﻘﺎل ﺑﺎ ﻣﻮج ﺑﺮ ﻣﺘﺼﻠﻪ ﺑﻪ ﮔﻴﺮﻧﺪه ) ﺗﺎ ﻓﺮﺳﺘﻨﺪه ( ﻛﻮﺗﺎه ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ ‪ .‬اﻳﻦ ﺷﺮاﻳﻂ اﻏﻠﺐ در ﮔﻴﺮﻧﺪه‬
‫ﻫﺎي ﻛﻢ ﻧﻮﻳﺰ در آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ اﺗﻼﻓﺎت در ﺧﻂ ﺑﺎ ﻣﻮج ﺑﺮ را ﻧﻤﻲ ﺗﻮان ﺗﻐﻴﻴﺮ داد ‪ .‬ﺑﺨﺼﻮص در ﻃﻮل ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ از ‪30‬‬
‫ﻣﺘﺮ در آﻧﺘﻦ ﻫﺎي ﺑﺰرگ ﻣﺘﺠﺎوز اﺳﺖ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد ‪ .‬ﺣﻞ دﻳﮕﺮ اﻳﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ از ﻗﺮار دادن ﻗﺴﻤﺖ‬
‫ﻓﻌﺎل ﻓﺮﺳﺘﻨﺪه ﻳﺎ ﮔﻴﺮﻧﺪه در ﻛﺎﻧﻮن ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﺑﺴﺒﺐ اﺑﻌﺎد ﺑﺰرگ ﻓﺮﺳﺘﻨﺪه آﻧﺮا ﻧﻤﻲ ﺗﻮان در ﻛﺎﻧﻮن ﻗﺮار داد ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ‬
‫اﻏﻠﺐ ﻣﺸﻜﻞ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪه ‪ RF‬ﮔﻴﺮﻧﺪه را ﻧﻴﺰ در اﻳﻦ ﻣﻜﺎن ﻧﺼﺐ ﻧﻤﻮد ‪ .‬اﻳﻦ ﻧﻴﺰ ﺑﺨﺎﻃﺮ اﻧﺪازه اش و ﻳﺎ‬
‫ﺳﺮد ﻧﻤﻮدن آن ﺑﺴﺒﺐ ﺗﺠﻬﻴﺰات ﺧﻴﻠﻲ ﻛﻢ ﻧﻮﻳﺰ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ‪ .‬در ﻫﺮ ﺣﺎﻟﺘﻲ ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪه ‪ RF‬ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﻘﺪر ﻛﺎﻓﻲ‬
‫ﻛﻮﭼﻚ ﺑﺎﺷﺪ ‪ ).‬در ﺣﺎﻟﻴﻜﻪ ﺗﺠﻬﻴﺰات دﻳﮕﺮ ﭼﻨﻴﻦ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ( ‪ .‬در ﻫﺮ ﺣﺎﻟﺘﻲ ﺑﺎ ﻗﺮار دادن ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪه ‪ RF‬ﺑﺎﻳﻦ‬
‫ﺻﻮرت اﺷﻜﺎﻻت ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻦ و ﺳﺮوﻳﺲ رخ ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ در اﻳﻨﺼﻮرت ﺗﻐﺬﻳﻪ ﻛﺴﮕﺮﻳﻦ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ راه ﺣﻞ اﺳﺖ ‪.‬‬
‫ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ در ﺷﻜﻞ ‪ 13‬ﻣﺸﺎ ﻫﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد ‪ .‬اﺷﻜﺎل اﺻﻠﻲ در ﺑﻜﺎر ﺑﺮدن ﻳﻚ ﻣﻨﻌﻜﺲ ﻛﻨﻨﺪه ﺛﺎﻧﻮﻳﻪ ﻣﺴﺪود ﻧﻤﻮدن‬
‫ﻣﻘﺪاري ﺗﺸﻌﺸﻊ از ﻣﻨﻌﻜﺲ ﻛﻨﻨﺪه اﺻﻠﻲ اﺳﺖ ‪ .‬اﻳﻦ ﻳﻚ اﺷﻜﺎل ﺑﺰرﮔﻲ اﺳﺖ ‪ .‬ﺑﺨﺼﻮص در ﻣﻮرد ﻣﻨﻌﻜﺲ ﻛﻨﻨﺪه‬
‫ﻫﺎي ﻛﻮﭼﻚ ‪ .‬ﭼﻮن اﺑﻌﺎد ﻫﺬﻟﻮﻟﻲ ﺗﻮﺳﻂ ﻓﺎﺻﻠﻪ اش از ﺗﻐﺬﻳﻪ اوﻟﻴﻪ ﺷﻴﭙﻮري و ﻗﻄﺮ دﻫﺎﻧﻪ ﺷﻴﭙﻮر ﻛﻪ ﺑﺴﺘﮕﻲ ﺑﻪ‬
‫ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻋﻤﻞ دارد ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻲ ﺷﻮد ‪ .‬ﻳﻜﻲ از راﻫﻬﺎي ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ اﻳﻦ اﺷﻜﺎل اﺳﺘﻔﺎده از ﻳﻚ ﻣﻨﻌﻜﺲ ﻛﻨﻨﺪه اوﻟﻴﻪ ﺑﺰرگ‬
‫) ﻛﻪ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻫﻤﻴﺸﻪ اﻗﺘﺼﺎدي و ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎﺷﺪ ( ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﺷﻴﭙﻮري اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺤﺪ اﻣﻜﺎن ﻧﺰدﻳﻚ ﺑﻪ ﻣﻨﻌﻜﺲ ﻛﻨﻨﺪه‬
‫ﺛﺎﻧﻮﻳﻪ ﺑﺎﺷﺪ ‪ .‬اﻳﻦ داراي اﺛﺮ ﻛﺎﻫﺶ ﻗﻄﺮ ﻣﻨﻌﻜﺲ ﻛﻨﻨﺪه ﺛﺎﻧﻮﻳﻪ ﻧﻴﺰ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ‪ .‬راه دﻳﮕﺮ آﻧﺴﺖ ﻛﻪ اﻣﻮاج ﺑﺎ‬
‫ﭘﻼرﻳﺰاﺳﻴﻮن ﻋﻤﻮدي ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﺗﻐﺬﻳﻪ ﺻﺎدر ﻣﻲ ﺷﻮد ﺗﻮﺳﻂ ﺳﻄﺢ ﻫﺬﻟﻮﻟﻲ ﻛﻪ از ﻣﻴﻠﻪ ﻫﺎي ﻋﻤﻮدي ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‬
‫ﺑﻪ آﺋﻴﻨﻪ اﺻﻠﻲ ﺑﺮﮔﺸﺖ داده ﺷﺪه و ﭘﻼرﻳﺰاﺳﻴﻮن آن ﺑﺎﻧﺪازه ‪ 90‬درﺟﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﻣﻜﺎﻧﻴﺴﻤﻲ ﻛﻪ در ﺳﻄﺢ ﺳﻬﻤﻮي اﺳﺖ‬
‫ﺗﻐﻴﻴﺮ داده ﻣﻲ ﺷﻮد ‪ .‬ﺑﻨﺎ ﺑﺮاﻳﻦ اﻣﻮاج ﻣﻨﻌﻜﺴﻪ داراي ﭘﻼرﻳﺰاﺳﻴﻮن اﻓﻘﻲ ﺷﺪه و ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺮاﺣﺘﻲ از ﻣﻴﻠﻪ ﻫﺎي ﻋﻤﻮدي‬
‫آﺋﻴﻨﻪ ﺛﺎﻧﻮﻳﻪ ﻋﺒﻮر ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ‪.‬‬

‫‪٢٥‬‬