ΤΟΣΥΝΤΑΓΜΑ

ΤΗΣΕΛΛΑΔΟΣ

ΝΕΟΣΥΝΤΑΓΜΑΑΜΕΣΗΣΔΗΜΟΚΡΑΤΙ
ΑΣ
1987-
2013:36χ
ρόν
ιαπροσπάθε
ιας
,181άρθρα,70κε
φάλαι
α
Σύνταγμα της Ελλάδος
Για ηην Παηπίδα, ηον εκδημοκπαηιζμό και ηην κοινυνική ζςνοσή.
Ο Λαόρ ηηρ Ελλάδορ, αζκώνηαρ ηην ππυηογενή και αποκλειζηική δημιοςπγική ηος Εξοςζία,
επικαλούμενορ ηην πποζηαζία ηηρ Αγίαρ Ομοοςζίος και Αδιαιπέηος Τπιάδορ, ηο ιζηοπικό
παπάδειγμα και κληπονομιά ηος Απελεςθεπυηή μαρ και Γεννήηοπα ηος Νέος Ελληνικού
Κπάηοςρ, Θεόδυπος Κολοκοηπώνη, ηον ηπυιζμό και ηη θςζία ηυν ππογόνυν μαρ και όζυν
ζθςπηλάηηζαν μία παηπίδα ελεύθεπη και κςπίαπση, αζκώνηαρ ηην ππυηογενή ηος Εξοςζία
μέζυ ηηρ εκπποζώπηζήρ ηος από ηη Λαφκή Σςνηακηική Σςνέλεςζη με ελεύθεπη τήθο και
δημοκπαηικό Δημοτήθιζμα, θεζπίζει ηο ακόλοςθο Σύνηαγμα.

© Copyright Παηξησηηθφ Μέησπν, 2011

1
2
ΠΙΝΑΚΑ΢ ΠΔΡΙΔΥΟΜΔΝΩΝ
1. Πξννίκην
2. Θεκειηψδεηο Αξρέο Άξζξν 1.
3. Πεξί γεσγξαθηθνχ ρψξνπ θαη πνιηηηθήο δηαίξεζεο Άξζξν 11.
4. Αλζξψπηλα δηθαηψκαηα, εγγπήζεηο θαη θαζήθνληα Άξζξν 17.
5. Ηζαγέλεηα θαη ππεθνφηεηα Άξζξν 38.
6. Γηθαηψκαηα πνιηηψλ – Γηαδηθαζίεο ζχιιεςεο ηνπ πνιίηε Άξζξν 47.
7. Σαπηνπξνζσπία ηνπ πνιίηε Άξζξν 47.
8. Πξνζσπηθή ειεπζεξία ησλ πνιηηψλ Άξζξν 48.
9. Απαξαβίαζην ηεο θαηνηθίαο ηνπ πνιίηε Άξζξν 51.
10. Γηθαηψκαηα θαηεγνξνπκέλνπ Άξζξν 53.
11. Απαγφξεπζε ρξήζεο απξφθιεηεο βίαο -ρεκηθψλ, ρξήζεο νπηηθνπαθνπζηηθψλ Άξζξν 59.
κέζσλ & θάιπςεο πξνζψπνπ ζε ζπγθεληξψζεηο πνιηηψλ.
12. Διεπζεξία ζξεζθεπηηθή πίζηεο Άξζξν 65.
13. Πιεξνθνξηθή Μέζα Μαδηθήο Δλεκέξσζεο, Άξζξν 67.
14. Πνιηηηθά δηθαηψκαηα Άξζξν 69.
15. Λατθφ Γεκνςήθηζκα Άξζξν 87.
16. Αλάθιεζε Αηξεηνχ Αμησκαηνχρνπ Άξζξν 88.
17. ΢πγθέληξσζε ππνγξαθψλ ζηήξημεο ππνςεθηφηεηαο αηξεηνχ αμησκαηνχρνπ Άξζξν 90.
18. Αλάθιεζε ΢ρεδίνπ Νφκνπ Άξζξν 91.
19. Αλάθιεζε Νφκνπ Άξζξν 93.
20. Αλάθιεζε Πξνεδξηθνχ Γηαηάγκαηνο Άξζξν 94.
21. Κνηλσληθά θαη νηθνγελεηαθά δηθαηψκαηα Άξζξν 98.
22. Παηδηά θαη έθεβνη Άξζξν 101.
23. Πνιχηεθλε νηθνγέλεηα Άξζξν 103
24. Σξίηε ειηθία Άξζξν 104.
25. Άηνκα κε εηδηθέο αλάγθεο Άξζξν 105.
26. Κνηλσληθή Αζθάιηζε Άξζξν 113.
27. Δξγαζία Άξζξν 116.
28. ΢πλδηθαιηζκφο. Άξζξν 126
29. Πνιηηηζηηθά θαη εθπαηδεπηηθά δηθαηψκαηα Άξζξν 129.
30. Δθπαίδεπζε Άξζξν 134.
31. Παλεπηζηεκηαθή απηνλνκία Άξζξν 139.
32. Αζιεηηζκφο Άξζξν 141.
33. Οηθνλνκηθά δηθαηψκαηα θαη ππνρξεψζεηο Άξζξν 142.
34. Καζεζηψο Αγίνπ Όξνπο Άξζξν 150.
3
35. Πεξηβαιινληηθά δηθαηψκαηα Άξζξν 151.
36. Σα θαζήθνληα ησλ πνιηηψλ Άξζξν 156.
37. Γεκφζηα Γηνίθεζε Άξζξν 164.
38. ΢χληαμε ηεο Πνιηηείαο Άξζξν 170.
39. Πνιηηηθνί Φνξείο Άξζξν 173.
40. Αλάδεημε Πξνέδξνπ ηεο Γεκνθξαηίαο Άξζξν 174.
41. Δμνπζίεο θαη επζχλεο ηνπ Πξνέδξνπ ηεο Γεκνθξαηίαο Άξζξν 178.
42. Δηδηθέο επζχλεο ηνπ Πξνέδξνπ ηεο Γεκνθξαηίαο Άξζξν 188.
43. Βνπιή ησλ Διιήλσλ Άξζξν 189.
44. Αλάδεημε θαη ζπγθξφηεζε ηεο Άλσ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ Άξζξν 190.
45. Κσιχκαηα θαη αζπκβίβαζηα ησλ Βνπιεπηψλ ηεο Άλσ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ Άξζξν 193.
46. Καζήθνληα θαη δηθαηψκαηα ησλ Βνπιεπηψλ ηεο Άλσ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ Άξζξν 196.
47. Δηδηθέο επζχλεο ηνπ Βνπιεπηή ηεο Άλσ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ Άξζξν 198.
48. Οξγάλσζε θαη ιεηηνπξγία ηεο Άλσ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ Άξζξν 199.
49. Ννκνζεηηθή ιεηηνπξγία ηεο Άλσ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ Άξζξν 208.
50. Αλάδεημε θαη ζπγθξφηεζε ηεο Κάησ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ ηεο Γηαζπνξάο Άξζξν 212.
51. Κσιχκαηα/αζπκβίβαζηα Βνπιεπηψλ Κάησ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ Γηαζπνξάο Άξζξν 215.
52. Καζήθνληα/δηθαηψκαηα Βνπιεπηψλ Κάησ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ Γηαζπνξάο Άξζξν 216.
53. Δηδηθέο επζχλεο ηνπ Βνπιεπηή ηεο Κάησ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ ηεο Άξζξν 218.
Γηαζπνξάο.
54. Οξγάλσζε θαη ιεηηνπξγία ηεο Κάησ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ ηεο Γηαζπνξάο Άξζξν 220.
55. Ννκνζεηηθή ιεηηνπξγία ηεο Κάησ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ ηεο Γηαζπνξάο Άξζξν 228.
56. Αλάδεημε Πξσζππνπξγνχ Άξζξν 232.
57. Αξκνδηφηεηεο Πξσζππνπξγνχ Άξζξν 236.
58. ΢ρέζεηο Βνπιήο Κπβέξλεζεο Άξζξν 240.
59. Δηδηθέο επζχλεο ηνπ Πξσζππνπξγνχ Άξζξν 242.
60. Τπνπξγείν Γηθαηνζχλεο, Άξζξν 243.
61. Αλάδεημε ηνπ Αηξεηνχ Γεληθνχ Δηζαγγειέα ηεο Γεκνθξαηίαο Άξζξν 244.
62. Δηδηθέο επζχλεο ηνπ Αηξεηνχ Γεληθνχ Δηζαγγειέα ηεο Γεκνθξαηίαο Άξζξν 248.
63. Αξκνδηφηεηεο ηνπ Αηξεηνχ Γεληθνχ Δηζαγγειέα ηεο Γεκνθξαηίαο Άξζξν 249.
64. Αξκνδηφηεηεο ηνπ Αξείνπ Πάγνπ Άξζξν 250.
65. Οινκέιεηα ηνπ Αξείνπ Πάγνπ Άξζξν 251.
66. Δθινγή ησλ Σαθηηθψλ Γηθαζηψλ ηνπ Αξείνπ Πάγνπ Άξζξν 252.
67. Αλάδεημε ηνπ Αηξεηνχ Πξνέδξνπ ηνπ Αξείνπ Πάγνπ Άξζξν 253.
68. Δηδηθέο επζχλεο ηνπ Πξνέδξνπ ηνπ Αξείνπ Πάγνπ Άξζξν 257.
69. Αξκνδηφηεηεο ηνπ Πξνέδξνπ ηνπ Αξείνπ Πάγνπ Άξζξν 258.

4
70. Αξκνδηφηεηεο ηνπ Αλψηαηνπ ΢πληαγκαηηθνχ Γηθαζηεξίνπ Άξζξν 259.
71. Οινκέιεηα ηνπ Αλψηαηνπ ΢πληαγκαηηθνχ Γηθαζηεξίνπ Άξζξν 260.
72. Δθινγή ησλ Σαθηηθψλ Γηθαζηψλ ηνπ Αλψηαηνπ ΢πληαγκαηηθνχ Γηθαζηεξίνπ Άξζξν 261.
73. Πξφεδξνο ηνπ Αλψηαηνπ ΢πληαγκαηηθνχ Γηθαζηεξίνπ Άξζξν 262.
74. Δηδηθέο επζχλεο ηνπ Πξνέδξνπ ηνπ Αλψηαηνπ ΢πληαγκαηηθνχ Γηθαζηεξίνπ Άξζξν 266.
75. Αξκνδηφηεηεο ηνπ Πξνέδξνπ ηνπ Αλψηαηνπ ΢πληαγκαηηθνχ Γηθαζηεξίνπ Άξζξν 267.
76. Αξκνδηφηεηεο ηνπ ΢πκβνπιίνπ ηεο Δπηθξαηείαο Άξζξν 268.
77. Οινκέιεηα ηνπ ΢πκβνπιίνπ ηεο Δπηθξαηείαο Άξζξν 269.
78. Δθινγή Σαθηηθψλ Γηθαζηψλ ηνπ ΢πκβνπιίνπ ηεο Δπηθξαηείαο Άξζξν 270.
79. Πξφεδξνο ηνπ ΢πκβνπιίνπ ηεο Δπηθξαηείαο Άξζξν 271.
80. Δηδηθέο επζχλεο ηνπ Πξνέδξνπ ηνπ ΢πκβνπιίνπ ηεο Δπηθξαηείαο Άξζξν 275.
81. Αξκνδηφηεηεο ηνπ Πξνέδξνπ ηνπ ΢πκβνπιίνπ ηεο Δπηθξαηείαο Άξζξν 276.
82. ΢πγθξφηεζε Γηθαζηεξίσλ Άξζξν 277.
83. Οξγάλσζε θαη δηθαηνδνζία ησλ Γηθαζηεξίσλ Άξζξν 283.
84. ΢πγθξφηεζε ηνπ ΢ψκαηνο ησλ Δλφξθσλ Άξζξν 284.
85. Αηξεηφο Δηζαγγειέαο Άξζξν 287.
86. Δηδηθέο επζχλεο ηνπ Αηξεηνχ Δηζαγγειέα Άξζξν 291.
87. Αξκνδηφηεηεο ηνπ Αηξεηνχ Δηζαγγειέα Άξζξν 292.
88. Δμνπζία ησλ Πνιηηψλ, ΢πκβνχιην ηεο Γεκνθξαηίαο Άξζξν 293.
89. Δθπξφζσπνο ηνπ Λανχ Άξζξν 298.
90. Δθινγηθή Δμνπζία Άξζξν 304.
91. Γεκνςεθίζκαηα Άξζξν 310.

92. ΢ψκα Γίσμεο ηεο Γηαθζνξάο, Γεληθέο Γηαηάμεηο Άξζξν 311.

93. Δηδηθέο επζχλεο ηνπ ΢ψκαηνο Γίσμεο ηεο Γηαθζνξάο Άξζξν 312.
94. Αξκνδηφηεηεο ησλ ΢ηειερψλ ηνπ ΢ψκαηνο Γίσμεο ηεο Γηαθζνξάο Άξζξν 313.
95. Ννκαξρίεο, Γήκνη, Κνηλφηεηεο Άξζξν 314.
96. Δθινγή Ννκάξρε, Γεκάξρνπ, Κνηλνηάξρε Άξζξν 316.
97. Δθινγή Ννκαξρηαθνχ, Γεκνηηθνχ, Κνηλνηηθνχ ΢πκβνπιίσλ Άξζξν 317.
98. Υνξεγίεο θαη απνδεκηψζεηο Αηξεηψλ Ννκαξρψλ, Γεκάξρσλ, Κνηλνηαξρψλ, Άξζξν 318.
Ννκαξρηαθψλ, Γεκνηηθψλ, Κνηλνηηθψλ ΢πκβνχισλ
99. Αξκνδηφηεηεο Ννκαξρηαθψλ, Γεκνηηθψλ, Κνηλνηηθψλ ΢πκβνχισλ Άξζξν 320.
100. Γεκνηηθή, Κνηλνηηθή Δμνπζία Άξζξν 326.
101. Αξκνδηφηεηεο Γήκσλ θαη Κνηλνηήησλ Άξζξν 336.
102. Απνθέληξσζε ησλ ΟΣΑ Άξζξν 342.
103. Κνηλσληθννηθνλνκηθφ θαζεζηψο θαη ιεηηνπξγία ηνπ Κξάηνπο ζηελ Οηθνλνκία Άξζξν 343.
104. Σν θαζεζηψο ηνπ πξνυπνινγηζκνχ Άξζξν 355.

5
105. Γεκφζην Υξένο Άξζξν 356.
106. Φνξνινγηθφ ζχζηεκα Άξζξν 359.
107. Δζληθφ λνκηζκαηηθφ ζχζηεκα Άξζξν 361.
108. Μαθξννηθνλνκηθφο ζπληνληζκφο Άξζξν 363.
109. Υξεκαηηζηήξην Άξζξν 365.
110. Δζληθή αζθάιεηα, γεληθέο δηαηάμεηο Άξζξν 367.
111. ΢πκβνχιην Δζληθήο Άκπλαο Άξζξν 368.
112. Αξρέο ηεο Αζθάιεηαο θαη Άκπλαο ηνπ Έζλνπο Άξζξν 371.
113. Έλνπιεο Γπλάκεηο Άξζξν 373.
114. Όξγαλα ηεο αζθάιεηαο ηνπ πνιίηε Άξζξν 377.
115. Δγγχεζε ηνπ παξφληνο ΢πληάγκαηνο Άξζξν 379.
116. Αθξνηειεχηηα δηάηαμε Άξζξν 381.

6
΢χληαγκα ηεο Διιάδνο
ΚΔΦΑΛΑΙΟ 1.

Πξννίκην

Ο Λαφο ηεο Διιάδνο, αζθψληαο ηελ πξσηνγελή θαη απνθιεηζηηθή δεκηνπξγηθή ηνπ Δμνπζία,
επηθαινχκελνο ηελ πξνζηαζία ηεο Αγίαο Οκννπζίνπ θαη Αδηαηξέηνπ Σξηάδνο, ην ηζηνξηθφ παξάδεηγκα
θαη θιεξνλνκηά ηνπ Απειεπζεξσηή καο θαη Γελλήηνξα ηνπ Νένπ Διιεληθνχ Κξάηνπο, Θεφδσξνπ
Κνινθνηξψλε, ηνλ εξσηζκφ θαη ηε ζπζία ησλ πξνγφλσλ καο θαη φζσλ ζθπξειάηεζαλ κία παηξίδα
ειεχζεξε θαη θπξίαξρε.

Με ηνλ χςηζην ζθνπφ λα επαληδξπζεί ε Γεκνθξαηία γηα λα ζεκειησζεί κία θνηλσλία δεκνθξαηηθή,
ζπκκεηνρηθή θαη πξσηαγσληζηηθή, ζε έλα Κξάηνο Γηθαίνπ, πνπ λα εδξαηψλεη ηηο αμίεο ηεο ειεπζεξίαο,
ηεο αλεμαξηεζίαο, ηεο εηξήλεο, ηεο αιιειεγγχεο, ηνπ θνηλνχ θαινχ, ηεο εδαθηθήο αθεξαηφηεηαο, ηεο
ζπκβίσζεο θαη ηεο ππεξνρήο ηνπ Νφκνπ γηα ηελ παξνχζα θαη ηηο κειινληηθέο γελεέο, λα δηαζθαιίδεη ην
δηθαίσκα ζηε δσή, ζηελ εξγαζία, ζηνλ πνιηηηζκφ, ζηελ παηδεία, ζηελ θνηλσληθή Γηθαηνζχλε θαη ζηελ
ηζφηεηα ρσξίο θακία δηάθξηζε νχηε ππνηέιεηα, λα πξνσζεί ηελ εηξεληθή ζπλεξγαζία κεηαμχ ησλ εζλψλ,
λα πξνσζεί θαη λα εδξαηψλεη ηελ Δζληθή ηνπ νινθιήξσζε, ζχκθσλα κε ηελ αξρή ηεο κε επέκβαζεο θαη
ηεο απηνδηάζεζεο ησλ ιαψλ, ηεο θαζνιηθήο θαη αδηαίξεηεο εγγχεζεο ησλ αλζξψπηλσλ δηθαησκάησλ,
ηνπ εθδεκνθξαηηζκνχ ηεο δηεζλνχο θνηλσλίαο, ηνπ ππξεληθνχ αθνπιηζκνχ, ηεο νηθνινγηθήο ηζνξξνπίαο
θαη ησλ πεξηβαιινληηθψλ έλλνκσλ αγαζψλ σο θνηλή θαη κε επηδερφκελε παξαίηεζεο θιεξνλνκηά ηεο
αλζξσπφηεηαο.

Αζθψληαο ηελ πξσηνγελή ηνπ Δμνπζία κέζσ ηεο εθπξνζψπεζήο ηνπ απφ ηε Λατθή ΢πληαθηηθή
΢πλέιεπζε κε ειεχζεξε ςήθν θαη δεκνθξαηηθφ Γεκνςήθηζκα,

ζεζπίδεη ην αθφινπζν ΢ΤΝΣΑΓΜΑ.

ΚΔΦΑΛΑΙΟ 2.

Θεκειηψδεηο Αξρέο

Άξζξν 1.

Ζ Γεκνθξαηία ηεο Διιάδνο είλαη ακεηάθιεηα ειεχζεξε θαη αλεμάξηεηε, θαη ζεκειηψλεη ηελ εζηθή ηεο
θιεξνλνκηά θαη ηηο αμίεο ηεο ειεπζεξίαο, ηεο ηζφηεηαο, ηεο Γηθαηνζχλεο θαη ηεο δηεζλνχο εηξήλεο ζηηο
αξρέο ηνπ Απειεπζεξσηή καο θαη Γελλήηνξα ηνπ Νένπ Διιεληθνχ Κξάηνπο, Θεφδσξνπ Κνινθνηξψλε.

Άξζξν 2.

Ζ αλεμαξηεζία, ε ειεπζεξία, ε θπξηαξρία, ε εδαθηθή αθεξαηφηεηα θαη ε Δζληθή απηνδηάζεζε είλαη κε

επηδερφκελα παξαίηεζεο δηθαηψκαηα ηνπ Έζλνπο.

Άξζξν 3.

Ζ Διιάδα, ζπγθξνηείηαη σο δεκνθξαηηθφ θαη θνηλσληθφ Κξάηνο Γηθαίνπ θαη Γηθαηνζχλεο, πνπ
πξναζπίδεη σο χςηζηεο αμίεο ηεο έλλνκεο ηάμεο θαη ησλ δηαδηθαζηψλ ηεο ηε δσή, ηελ ειεπζεξία, ηελ
ηζφηεηα, ηελ αιιειεγγχε, ηε δεκνθξαηία, ηελ θνηλσληθή επζχλε θαη, γεληθά, ηελ ππεξνρή ησλ
αλζξψπηλσλ δηθαησκάησλ, ηελ εζηθή θαη ηδενινγηθνπνιηηηθή ειεπζεξία.

Άξζξν 4.

7
1. Σν Κξάηνο έρεη σο βαζηθνχο ζθνπνχο ηνπ ηελ ππεξάζπηζε θαη ηελ αλάπηπμε ηνπ αηφκνπ θαη ην
ζεβαζκφ ηεο αμηνπξέπεηάο ηνπ, ηε δεκνθξαηηθή άζθεζε ηεο ιατθήο βνχιεζεο, ηε δεκηνπξγία κηαο
θνηλσλίαο δίθαηεο πνπ λα αγαπά ηελ εηξήλε, ηελ πξνψζεζε ηεο επκάξεηαο θαη ηεο επεκεξίαο ηνπ Λανχ
θαη ηελ εγγχεζε γηα ηελ ηήξεζε ησλ αξρψλ, ησλ δηθαησκάησλ θαη ησλ θαζεθφλησλ πνπ αλαγλσξίδεη θαη
θαζηεξψλεη ην παξφλ ΢χληαγκα.

2. Ζ δσξεάλ παξνρή θαη πξνζηαζία ηεο Παηδείαο, ηεο Τγείαο, θαη ηεο Άκπλαο, είλαη νη ζεκειηψδεηο
δηαδηθαζίεο γηα ηελ επίηεπμε ησλ πξναλαθεξζέλησλ ζθνπψλ.

Άξζξν 5.

Ζ Γεκνθξαηία ηεο Διιάδνο είλαη έλα Κξάηνο εληαίν θαη απνθεληξσκέλν κε ηνπο φξνπο πνπ θαζηεξψλεη
ην παξφλ ΢χληαγκα, θαη δηέπεηαη απφ ηηο αξρέο ηεο εδαθηθήο αθεξαηφηεηαο, ηεο ζπλεξγαζίαο, ηεο
αιιειεγγχεο, θαη ηεο ζπλππεπζπλφηεηαο.

Άξζξν 6.

Ζ θπξηαξρία αλήθεη ζην Λαφ θαη δε κεηαβηβάδεηαη. Σελ αζθεί άκεζα κε ηνλ πξνβιεπφκελν ηξφπν απφ
ην παξφλ ΢χληαγκα, θαη έκκεζα, κέζσ ηεο ςήθνπ, απφ ηα Όξγαλα πνπ αζθνχλ ηε Γεκφζηα Γηνίθεζε
θαη ην Ννκνζεηηθφ Έξγν. Σα Όξγαλα ηνπ Κξάηνπο πεγάδνπλ απφ ηε ιατθή θπξηαξρία θαη ππφθεηληαη ζε
απηήλ.

Άξζξν 7.

Όιεο νη αηξεηέο κνξθέο άζθεζεο Γεκφζηαο Γηνίθεζεο, Γηθαζηηθήο Δμνπζίαο, Γησθηηθήο Αξρήο, Λατθήο
Δμνπζίαο θαη παξαγσγήο Ννκνζεηηθνχ Έξγνπ, είλαη θαη ζα είλαη πάληα δεκνθξαηηθέο, ζπκκεηνρηθέο,
ελαιιαζζφκελεο, ππεχζπλεο, θαη κε αλαθιεηή εληνιή.

Άξζξν 8.

Σν ΢χληαγκα είλαη ν χςηζηνο θαλφλαο θαη ην ζεκέιην ηεο έλλνκεο ηάμεο. Όια ηα άηνκα θαη ηα Όξγαλα
πνπ αζθνχλ ηε Γεκφζηα Γηνίθεζε ην Ννκνζεηηθφ Έξγν θαη απνλέκνπλ Γηθαηνζχλε, ππφθεηληαη ζην
παξφλ ΢χληαγκα.

Άξζξν 9.

1. Ζ Δζληθή ζεκαία ηεο Διιάδνο πεξηέρεη ελλέα ηζνπαρείο, νξηδφληηεο θαη ελαιιαζζφκελεο ιεπθέο θαη
θπαλέο παξάιιειεο ισξίδεο. Μέζα ζε έλα θπαλφ ηεηξάγσλν ζην πάλσ πξνζίζηην κέξνο, ππάξρεη έλαο
ιεπθφο ηζφθεληξνο ζηαπξφο. Οη ελλέα ισξίδεο αληηζηνηρνχλ ζε θάζε γξάκκα μερσξηζηά, απφ ηε ιέμε
"Διεπζεξία". Δπίζεο είλαη ηφζεο φζεο θαη νη ζπιιαβέο ηνπ "Διεπζεξία ή Θάλαηνο".

2. Ο ζηαπξφο ζπκβνιίδεη ην επίζεκν ζξήζθεπκα ηεο ρψξαο, ην Οξζφδνμν Υξηζηηαληθφ.

3. Ζ Δζληθή ζεκαία ηεο Διιάδνο, ν Δζληθφο χκλνο «Ύκλνο ζηελ Διεπζεξία» θαη ν ζπξεφο ηεο
Γεκνθξαηίαο είλαη ηα ζχκβνια ηεο παηξίδαο.

Άξζξν 10.

1. Δπίζεκε γιψζζα ηεο Διιάδνο, είλαη ε Διιεληθή.

2. Ζ Γεκνθξαηία έρεη ρξένο λα πξνζαλαηνιίζεη κέζσ ηεο εθπαίδεπζεο, ηελ γξαπηή ειιεληθή γιψζζα,
ζηελ πνιπηνληθή ηεο κνξθή.

ΚΔΦΑΛΑΙΟ 3.
8
Πεξί ηνπ γεσγξαθηθνχ ρψξνπ θαη ηεο πνιηηηθήο δηαίξεζεο

Άξζξν 11.

1. Ζ απφιπηε θπξηαξρία ηεο Γεκνθξαηίαο αζθείηαη ζηελ επεηξσηηθή θαη ηε λεζησηηθή πεξηνρή, φπσο θαη
ζηηο πεξηνρέο ησλ ιηκλψλ, ησλ πνηακψλ, ηεο ζαιάζζηαο επηθξάηεηαο θαη ησλ εζσηεξηθψλ ζαιάζζησλ
πδάησλ, ηζηνξηθψλ θαη δσηηθψλ θαη κε βάζε ην Γηεζλέο Γίθαην ηεο Θάιαζζαο θαη ζηηο πεξηνρέο πνπ
πεξηιακβάλνληαη κέζα ζηηο γξακκέο βάζεο ησλ ρσξηθψλ πδάησλ πνπ έρεη πηνζεηήζεη ή πξφθεηηαη λα
πηνζεηήζεη κέζσ δηεζλψλ ζπλζεθψλ ε Γεκνθξαηία ζην έδαθνο θαη ζην ππέδαθνο απηψλ, ζηνλ
επεηξσηηθφ, λεζησηηθφ, ζαιάζζην θαη ελαέξην ρψξν θαη ζηηο πινπηνπαξαγσγηθέο πεγέο πνπ βξίζθνληαη
εθεί, ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ ησλ γελεηηθψλ, ησλ κεηαλαζηεπηηθψλ εηδψλ, ησλ πξντφλησλ ηνπο θαη ησλ
άπισλ πφξσλ πνπ βξίζθνληαη εθεί απφ θπζηθνχο ιφγνπο.

2. ΢ηε Γεκνθξαηία αληηζηνηρνχλ δηθαηψκαηα ζηνλ ππεξθείκελν ηεο γεο ελαέξην ρψξν θαη ζηηο πεξηνρέο
πνπ είλαη ή δχλαληαη λα απνηειέζνπλ παλαλζξψπηλε θιεξνλνκηά ζχκθσλα κε ηνπο φξνπο, ηελ έθηαζε
θαη ηηο πξνυπνζέζεηο πνπ θαζνξίδνπλ νη δηεζλείο ζπκθσλίεο θαη ε Δζληθή λνκνζεζία.

Άξζξν 12.

1. Σα θνηηάζκαηα νξπθηψλ θαη πδξνγνλαλζξάθσλ, νπνηαζδήπνηε κνξθήο, ηα νπνία βξίζθνληαη ζηελ

Δζληθή επηθξάηεηα, θάησ απφ ηνλ ππζκέλα ηνπ εζληθνχ ζαιάζζηνπ ρψξνπ, ζηελ απνθιεηζηηθή
νηθνλνκηθή δψλε θαη ζηελ πθαινθξεπίδα, αλήθνπλ ζηε Γεκνθξαηία, απνηεινχλ αγαζά ηεο δεκφζηαο
πεξηνπζίαο, θαη γη' απηφλ ην ιφγν, δελ απαιινηξηψλνληαη θαη δελ πξνζεκεηψλνληαη.

2. Οη παξαζαιάζζηεο αθηέο θαη ζε απφζηαζε πελήληα κέηξσλ απφ ηελ γξακκή ηνπ ρεηκέξηνπ
ζαιάζζηνπ θχκαηνο είλαη αγαζά ηεο δεκφζηαο ηδηνθηεζίαο, δελ είλαη ππνθείκελα θαλελφο είδνπο
εθκεηάιιεπζεο, δελ παξαρσξνχληαη θαη δελ κεηαβηβάδνληαη θαη είλαη ειεχζεξα πξνζβάζηκεο ζε φινπο
ηνπο Έιιελεο Πνιίηεο.

Άξζξν 13.

Ζ Δζληθή επηθξάηεηα δελ κπνξεί πνηέ λα παξαρσξεζεί, λα κεηαβηβαζηεί, λα ελνηθηαζηεί, ή λα εθπνηεζεί

κε θαλέλαλ ηξφπν, είηε πξνζσξηλφ, είηε ελ κέξεη, ζε μέλα Κξάηε ή άιια ππνθείκελα θαη ζπιινγηθφηεηεο
ηνπ δηεζλνχο δηθαίνπ.

Άξζξν 14.

1. Ο γεσγξαθηθφο ρψξνο ηεο Διιάδνο, είλαη κία δψλε εηξήλεο. Γελ κπνξνχλ λα εγθαηαζηαζνχλ κέζα
ζε απηφλ μέλεο ζηξαηησηηθέο δπλάκεηο, βάζεηο ή εγθαηαζηάζεηο πνπ λα έρνπλ θαζ' νηνλδήπνηε ηξφπν
ζηξαηησηηθνχο ζθνπνχο, απφ πιεπξάο νηαζδήπνηε δχλακεο ή ζπλαζπηζκνχ δπλάκεσλ.

2. Σα μέλα Κξάηε ή άιια ππνθείκελα ηνπ δηεζλνχο δηθαίνπ κπνξνχλ κφλν λα απνθηνχλ αθίλεηα σο
έδξεο ησλ δηπισκαηηθψλ ή πξνμεληθψλ ηνπο απνζηνιψλ κέζα ζηελ πεξηνρή πνπ ηνπο θαζνξίδεηαη, θαη
θαηφπηλ εγγπήζεσλ ακνηβαηφηεηαο, κε ηνπο πεξηνξηζκνχο πνπ ζέηεη ν Νφκνο. ΢ε ηέηνηεο πεξηπηψζεηο
δηαθπιάζζεηαη πάληα ε Δζληθή θπξηαξρία.

3. Οη ππάξρνπζεο ρέξζεο γαίεο ζηηο πεξηνρέο πνπ αλήθνπλ ζηηο Σνπηθέο Απηνδηνηθήζεηο φισλ ησλ
βαζκψλ, θαη ζηα ιηκλαία ή πνηάκηα ή ζαιάζζηα λεζηά δελ κπνξνχλ λα εθπνηεζνχλ, θαη ε εθκεηάιιεπζε
ηνπο κπνξεί κφλν λα εθρσξεζεί θαηά ηέηνηνλ ηξφπν ψζηε λα κε ζπλεπάγεηαη άκεζα ή έκκεζα, ηε
κεηαβίβαζε ηεο ηδηνθηεζίαο ηεο γεο.

Άξζξν 15.

9
Σν Κξάηνο ππνρξενχηαη λα ζεζπίδεη πιήξε πνιηηηθή ζηηο παξακεζφξηεο ρεξζαίεο λεζησηηθέο θαη
ζαιάζζηεο πεξηνρέο, δηαηεξψληαο ηελ αθεξαηφηεηα ηεο επηθξάηεηαο, ηελ θπξηαξρία, ηελ αζθάιεηα, ηελ
άκπλα, ηελ Δζληθή ηαπηφηεηα, ηε δηαθνξεηηθφηεηα θαη ην πεξηβάιινλ, ζχκθσλα κε ηελ πνιηηηζηηθή,
νηθνλνκηθή θαη θνηλσληθή αλάπηπμε θαη νινθιήξσζε.

Άξζξν 16.

Με ζθνπφ ηελ πνιηηηθή νξγάλσζε ηεο Γεκνθξαηίαο, ε Δζληθή επηθξάηεηα δηαηξείηαη ζε Κνηλφηεηεο,
Γήκνπο, θαη Ννκνχο. Ζ πνιηηηθή θαη εδαθηθή δηαίξεζε ξπζκίδεηαη απφ νξγαληθφ Νφκν πνπ εγγπάηαη ηε
απηνλνκία ησλ Οξγαληζκψλ Σνπηθήο Απηνδηνίθεζεο θαη ηελ πνιηηηθνδηνηθεηηθή απνθέληξσζε.

ΚΔΦΑΛΑΙΟ 4.

Αλζξψπηλα δηθαηψκαηα, εγγπήζεηο θαη θαζήθνληα.

Άξζξν 17.

Σν Κξάηνο εγγπάηαη ζε θάζε πξφζσπν, ζχκθσλα κε ηελ αξρή ηεο πξνφδνπ θαη ρσξίο θακία δηάθξηζε,
ηελ απφιαπζε θαη ηελ αλαπαιινηξίσηε, αδηαίξεηε θαη αιιειεμαξηψκελε άζθεζε ησλ αλζξψπηλσλ
δηθαησκάησλ. Ο ζεβαζκφο θαη ε εγγχεζε ηνπο απνηεινχλ ππνρξέσζε γηα ηα Όξγαλα ηεο Δθηειεζηηθήο,
Γηθαζηηθήο, Διεγθηηθήο θαη Ννκνζεηηθήο Δμνπζίαο, ζχκθσλα κε ην παξφλ ΢χληαγκα, κε ηα ζχκθσλα γηα
ηα αλζξψπηλα δηθαηψκαηα πνπ ππνγξάθνληαη ζην πιαίζην ηνπ Οξγαληζκνχ Ζλσκέλσλ Δζλψλ θαη
επηθπξψλνληαη απφ ηε Γεκνθξαηία, θαζψο θαη κε ηνπο Νφκνπο πνπ ηα αλαπηχζζνπλ.

Άξζξν 18.

Καζέλαο έρεη δηθαίσκα ζηελ ειεχζεξε αλάπηπμε ηεο πξνζσπηθφηεηάο ηνπ, ρσξίο άιινπο πεξηνξηζκνχο
εθηφο απφ εθείλνπο πνπ απνξξένπλ απφ ηα δηθαηψκαηα ησλ ππνινίπσλ θαη απφ ηελ θνηλσληθή δεκφζηα
ηάμε θαη αζθάιεηα.

Άξζξν 19.

Όινη νη άλζξσπνη είλαη ίζνη ελψπηνλ ηνπ Νφκνπ. ΢πλεπψο:

1. Γελ επηηξέπνληαη νη δηαθξίζεηο κε βάζε ην θχιν, ηε ζξεζθεπηηθή πίζηε, ηελ θνηλσληθή ζέζε, ή εθείλεο
πνπ γεληθά έρνπλ σο ζθνπφ ή απνηέιεζκα ηελ αθχξσζε ή ηε κείσζε ηνπ θχξνπο ηεο αλαγλψξηζεο, ηεο
απφιαπζεο ή ηεο άζθεζεο ησλ δηθαησκάησλ θαη ησλ ειεπζεξηψλ θάζε πξνζψπνπ ζε ζπλζήθεο
ηζφηεηαο.

2. Σν παξφλ ΢χληαγκα εγγπάηαη, έηζη ψζηε ε ηζφηεηα ελψπηνλ ηνπ Νφκνπ λα είλαη πξαγκαηηθή θαη
απνηειεζκαηηθή. Λακβάλεη ζεηηθά κέηξα ππέξ ησλ πξνζψπσλ ή ησλ νκάδσλ πνπ ηπρφλ πθίζηαληαη
δηαθξίζεηο, πεξηζσξηνπνίεζε ή είλαη θνηλσληθά επάισηα.

3. Πξνζηαηεχεη εηδηθφηεξα εθείλα ηα πξφζσπα πνπ ιφγσ θάπνηαο απφ ηηο πξναλαθεξζείζεο ζπλζήθεο
βξίζθνληαη έθδεια ζε δεηλή ζέζε, θαη ζεζπίδεη θπξψζεηο ελαληίνλ ηεο θαηάρξεζεο θαη ηεο δπζκελνχο
κεηαρείξηζεο πνπ δηαπξάηηνληαη εηο βάξνο ηνπο.

4. Ζ επίζεκε κεηαρείξηζε πνπ αξκφδεη ζε πνιίηε νπνηνπδήπνηε θχινπ, εθαξκφδεηαη κφλν ζηελ
πεξίπησζε εθαξκνγήο ηνπ δηπισκαηηθνχ πξσηνθφιινπ.

5. Γελ αλαγλσξίδνληαη ηίηινη επγελείαο νχηε θιεξνλνκηθέο δηαθξίζεηο.

10
6. Γελ αλαγλσξίδεηαη θακία κνξθή αζχινπ, ζε θαλέλαλ πνιίηε, ζε θακία ζπιινγηθφηεηα, ζε θαλέλαλ
αηξεηφ ή δηνξηζκέλν Γεκφζην Λεηηνπξγφ, νχηε ζην Γεκφζην νχηε ζηνλ Ηδησηηθφ ηνκέα, παξά κφλν ζηηο
πεξηπηψζεηο νη νπνίεο δηέπνληαη απφ ην Γηεζλέο Γίθαην, ζην πιαίζην ησλ απνθάζεσλ ηνπ Οξγαληζκνχ
Ζλσκέλσλ Δζλψλ θαη νη νπνίεο αθνξνχλ ζηνπο Πνιηηηθνχο Πξφζθπγεο.

Άξζξν 20.

Ζ δηαηχπσζε ησλ δηθαησκάησλ θαη ησλ εγγπήζεσλ πνπ πεξηιακβάλνληαη ζην παξφλ ΢χληαγκα θαη ζηα
Γηεζλή Όξγαλα γηα ηα αλζξψπηλα δηθαηψκαηα, δελ επηηξέπεηαη λα ζεσξνχληαη σο άξλεζε άιισλ, πνπ,
φληαο εγγελή ζηα άηνκα, δελ εκθαλίδνληαη ξεηά ζε απηά. Ζ έιιεηςε ξπζκηζηηθνχ Νφκνπ γη' απηά ηα
δηθαηψκαηα δελ ππνλνκεχεη ηελ άζθεζε ηνπο.

Άξζξν 21.

Σα ζρεηηθά κε ηα αλζξψπηλα δηθαηψκαηα ζχκθσλα, νη ζπλζήθεο θαη νη ζπκβάζεηο πνπ

πξνζππνγξάθνληαη θαη επηθπξψλνληαη απφ ηελ Γεκνθξαηία ηεο Διιάδνο, έρνπλ ζπληαγκαηηθή ηζρχ θαη
ππεξηζρχνπλ ηεο εζσηεξηθήο έλλνκεο ηάμεο, εθφζνλ πεξηιακβάλνπλ επλντθφηεξνπο φξνπο γηα ηελ
απφιαπζε θαη ηελ άζθεζε δηθαησκάησλ, απφ ηνπο ζεζπηζκέλνπο απφ ην παξφλ ΢χληαγκα θαη απφ ηνπο
Νφκνπο ηεο Γεκνθξαηίαο, θαη έρνπλ ηαρεία θαη άκεζε εθαξκνγή ζηα Γηθαζηήξηα θαη ζηα ινηπά Όξγαλα
ηεο Γεκφζηαο Γηνίθεζεο.

Άξζξν 22.

Κακία λνκνζεηηθή δηάηαμε δελ έρεη αλαδξνκηθή ηζρχ. Οη Νφκνη εθαξκφδνληαη απφ ηε ζηηγκή πνπ ηίζεληαη
ζε ηζρχ, αθφκε θαη ζηηο δηαδηθαζίεο πνπ ηπρφλ βξίζθνληαη ζε εμέιημε.

Άξζξν 23.

Κάζε πξάμε ηεο Γεκφζηαο Γηνίθεζεο πνπ παξαβηάδεη ή κεηψλεη ηα δηθαηψκαηα ηα νπνία εγγπάηαη ην
παξφλ ΢χληαγκα θαη ν Νφκνο, είλαη άθπξε. Οη Γεκφζηνη Λεηηνπξγνί πνπ ηελ απαγγέιινπλ ή ηελ
εθηεινχλ, θέξνπλ πνηληθή, αζηηθή, πεηζαξρηθή θαη δηνηθεηηθή επζχλε, αλάινγα κε ηελ πεξίπησζε, ρσξίο
ηε δηθαηνινγία ηεο εληνιήο αλσηέξνπ ή πξντζηακέλνπ.

Άξζξν 24.

1. Καζέλαο έρεη ην δηθαίσκα πξφζβαζεο ζηελ απνλνκή Γηθαηνζχλεο γηα λα δηθαηψζεη ηα ζπκθέξνληα
ηνπ, ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ ησλ ζπιινγηθψλ ή ησλ επξχηεξσλ. Έρεη επίζεο δηθαίσκα ζηελ
απνηειεζκαηηθή πξνζηαζία ηνπο θαη ζηελ έγθαηξε ιήςε ηεο αληίζηνηρεο απφθαζεο.

2. Καζέλαο έρεη δηθαίσκα γηα λα εδξαηψζεη ηα ζπκθέξνληά ηνπ, λα ζηξέθεηαη θαηά παληφο αηξεηνχ ή
δηνξηζκέλνπ Γεκφζηνπ Λεηηνπξγνχ, αθφκε θαη φηαλ απηά ηα ζπκθέξνληα αθνξνχλ ελ κέξεη ζε απηφλ, σο
κέινπο ηεο ειιεληθήο θνηλσλίαο.

Άξζξν 25.

Σν Κξάηνο εγγπάηαη ηελ παξνρή ηεο απφιπηα δσξεάλ Γηθαηνζχλεο, κε ραξαθηήξα πξνζβάζηκν,
ακεξφιεπην, επαξθή, δηαθαλή, απηφλνκν, αλεμάξηεην, ππεχζπλν, δίθαην θαη ηαρχ, ρσξίο
αδηθαηνιφγεηεο θαζπζηεξήζεηο, ηππνιαηξία ή άζθνπεο επαλαηνπνζεηήζεηο.

Άξζξν 26.

11
Καζέλαο έρεη δηθαίσκα λα πξνζηαηεχεηαη απφ ηα Γηθαζηήξηα, ζηα πιαίζηα ηεο απφιαπζεο θαη άζθεζεο
ησλ ζπληαγκαηηθψλ δηθαησκάησλ θαη εγγπήζεσλ, αθφκε θαη ησλ εγγελψλ ηνπ αηφκνπ πνπ δε
δειψλνληαη ξεηψο ζην παξφλ ΢χληαγκα ή ζηα Γηεζλή Όξγαλα γηα ηα αλζξψπηλα δηθαηψκαηα.

Άξζξν 27.

1. Ζ δηαδηθαζία πξνζθπγήο γηα παξνρή ζπληαγκαηηθήο πξνζηαζίαο είλαη πξνθνξηθή, δεκφζηα,

ζχληνκε, δσξεάλ, θαη δε ρξεηάδεηαη ηππηθέο δηαηππψζεηο.

2. Ζ αξκφδηα δηθαζηηθή Αξρή έρεη δηθαηνδνζία λα απνθαζηζηά άκεζα ηελ θαηαπαηεζείζα λνκηθή
θαηάζηαζε, ή ηελ θαηάζηαζε πνπ πεξηζζφηεξν ηεο πξνζηδηάδεη ζηελ ζπληαγκαηηθή πξνζηαζία.

3. Οπνηαδήπνηε ρξνληθή πεξίνδνο ζεσξείηαη θαηάιιειε θαη ην Γηθαζηήξην ηε δηεθπεξαηψλεη δίλνληάο

ηεο άκεζε πξνηεξαηφηεηα έλαληη νπνηνπδήπνηε άιινπ ζέκαηνο.

Άξζξν 28.

1. Καζέλαο κπνξεί λα πξνζθχγεη αηηνχκελνο πξνζηαζία γηα ηελ ειεπζεξία ή ηελ αζθάιεηά ηνπ.

2. Ο θξαηνχκελνο ή ε θξαηνχκελε ηίζεηαη ππφ ηελ θεδεκνλία ηνπ Γηθαζηεξίνπ, θαηά ηξφπν άκεζν,
ρσξίο θακία θαζπζηέξεζε. Ζ άζθεζε απηνχ ηνπ δηθαηψκαηνο δελ κπνξεί λα επεξεαζηεί κε θαλέλαλ
ηξφπν κε δήισζε ζπλζεθψλ εμαίξεζεο ή κε πεξηνξηζκφ ζπληαγκαηηθψλ εγγπήζεσλ.

Άξζξν 29.

1. Καζέλαο έρεη δηθαίσκα πξφζβαζεο ζηελ πιεξνθφξεζε γηα ηα πξνζσπηθά ηνπ δεδνκέλα, θαη ηα
πεξηνπζηαθά ηνπ ζηνηρεία πνπ είλαη θαηαγεγξακκέλα ζε επίζεκα ή ηδησηηθά αξρεία. Δπίζεο έρεη ην
δηθαίσκα λα γλσξίδεη ηε ρξήζε ηεο νπνίαο ηπγράλνπλ ηα πξναλαθεξζέληα, θαη ην ζθνπφ απηήο, θαη λα
δεηά ελψπηνλ ηνπ αξκφδηνπ Γηθαζηεξίνπ ηελ ελεκέξσζε, ηε δηφξζσζε ή ηελ θαηαζηξνθή εθείλσλ ησλ
ζηνηρείσλ πνπ εκθαλίδνληαη ιαλζαζκέλα ή πνπ ζίγνπλ παξάλνκα ηα δηθαηψκαηά ηνπ. Οκνίσο, κπνξεί
λα έρεη πξφζβαζε ζε έγγξαθα νπνηαζδήπνηε θχζεο, πνπ πεξηέρνπλ πιεξνθνξίεο ησλ νπνίσλ ε
γλψζε ελδηαθέξεη θνηλφηεηεο ή νκάδεο αηφκσλ.

2. Γηαζθαιίδεηαη ην απφξξεην ησλ πεγψλ δεκνζηνγξαθηθήο πιεξνθφξεζεο κε εμαίξεζε ηα εγθιήκαηα

ηεο εζράηεο πξνδνζίαο, ηεο εκπνξίαο λαξθσηηθψλ θαη ηνπ βηαζκνχ αλειίθσλ.

3. Όια ηα ζπγθεληξσζέληα γηα ηνλ δησθφκελν ζηνηρεία, θαηαζηξέθνληαη κεηά ηελ πάξνδν έμη κελψλ,
απφ ηελ εκεξνκελία ηεο ηειεζίδηθεο αζψσζήο ηνπ, ελψπηνλ ηνπ δησθνκέλνπ θαη κε επίδνζε απφ ηελ
αξκφδηα αξρή, πξαθηηθνχ θαηαζηξνθήο ησλ.

4. Ο Γεκφζηνο Λεηηνπξγφο πνπ θξαηά ζηνηρεία αζσσζέληα πνιίηε, κεηά ηελ πάξνδν ηεο πξνζεζκίαο
πνπ νξίδεηαη ζηελ σο άλσ παξάγξαθν, ελέρεη αζηηθή θαη πνηληθή επζχλε, ηφζν έλαληη ηνπ πνιίηε θαη’
έγθιεζε, φζν θαη απηεπαγγέιησο απφ ηηο δησθηηθέο αξρέο θαη ηηκσξείηαη κε πνηλή άλσ ησλ δεθαπέληε
εηψλ θπιάθηζε, κε εμαγνξάζηκε θαη ρσξίο αλαζηνιή.

Άξζξν 30.

Σν Κξάηνο είλαη ππνρξεσκέλν λα εξεπλά θαη λα επηβάιιεη λφκηκεο θπξψζεηο ζηα αδηθήκαηα ζε βάξνο
ησλ αλζξσπίλσλ δηθαησκάησλ πνπ δηαπξάηηνληαη απφ ηηο αξρέο.

Άξζξν 31.

12
1. Σα εγθιήκαηα ηεο εζράηεο πξνδνζίαο, ηεο παξάβαζεο θαζήθνληνο απφ πξφζεζε, ηεο απηζηίαο ζηελ
ππεξεζία, ηνπ ρξεκαηηζκνχ, ηεο παζεηηθήο δσξνδνθίαο θαη ηεο δηαζπάζηζεο δεκνζίνπ ρξήκαηνο πνπ
δηαπξάηηνληαη απφ αηξεηνχο ή δηνξηζκέλνπο Γεκφζηνπο Λεηηνπξγνχο, δελ παξαγξάθνληαη.

2. Σα εγθιήκαηα ηεο εκπνξίαο λαξθσηηθψλ, ηνπ βηαζκνχ αλειίθσλ θαη ηα εγθιήκαηα πνιέκνπ πνπ
δηαπξάηηνληαη απφ φινπο ηνπο πνιίηεο αλεμαηξέησο, δελ παξαγξάθνληαη.

Άξζξν 32.

1. Σα εγθιήκαηα ηεο εζράηεο πξνδνζίαο, ηεο παξάβαζεο θαζήθνληνο απφ πξφζεζε, ηεο απηζηίαο ζηελ
ππεξεζία, ηνπ ρξεκαηηζκνχ, ηεο παζεηηθήο δσξνδνθίαο θαη ηεο δηαζπάζηζεο δεκνζίνπ ρξήκαηνο πνπ
δηαπξάηηνληαη απφ αηξεηνχο ή δηνξηζκέλνπο Γεκφζηνπο Λεηηνπξγνχο, απνθιείνληαη απφ ηα
επεξγεηήκαηα πνπ ηπρφλ επηθέξνπλ ηελ αηηκσξεζία, ζπκπεξηιακβαλνκέλεο ηεο ράξεο θαη ηεο
ακλεζηίαο.

2. Σα εγθιήκαηα ηεο εκπνξίαο λαξθσηηθψλ, ηνπ βηαζκνχ αλειίθσλ θαη ηα εγθιήκαηα πνιέκνπ πνπ
δηαπξάηηνληαη απφ φινπο ηνπο πνιίηεο αλεμαηξέησο, απνθιείνληαη απφ ηα επεξγεηήκαηα πνπ ηπρφλ
επηθέξνπλ ηελ αηηκσξεζία, ζπκπεξηιακβαλνκέλεο ηεο ράξεο θαη ηεο ακλεζηίαο.

Άξζξν 33.

1. Σν Κξάηνο ππνρξενχηαη λα απνδεκηψλεη εμ νινθιήξνπ ηα ζχκαηα παξάβαζεο ησλ αλζξψπηλσλ

δηθαησκάησλ πνπ ηνπ θαηαινγίδνληαη ή ηνπο δηθαηνχρνπο.

2. Σν Κξάηνο ππνρξενχηαη λα απνδεκηψλεη εμ νινθιήξνπ ηα ζχκαηα ηξνκνθξαηηθψλ επηζέζεσλ.

Άξζξν 34.

Σν Κξάηνο ιακβάλεη λνκνζεηηθά θαη άιιεο θχζεο κέηξα πξνθεηκέλνπ λα θαηαζηήζεη απνηειεζκαηηθέο
ηηο απνδεκηψζεηο πνπ ζεζπίδεη ην άξζξν 33.

Άξζξν 35.

1. Σν Κξάηνο πξνζηαηεχεη ηα ζχκαηα θνηλψλ εγθιεκάησλ θαη θξνληίδεη ψζηε νη ππαίηηνη λα

απνθαζηζηνχλ ηηο δεκίεο ηηο νπνίεο πξνθάιεζαλ.

2. Σα Πνηληθά Γηθαζηήξηα φισλ ησλ βαζκψλ, ππνρξενχληαη λα εθδίδνπλ παξάιιεια κε ηελ απφθαζε
πνηλήο ζηνπο ελφρνπο θνηλψλ εγθιεκάησλ θαη απφθαζε πεξί ηνπ χςνπο ηεο απνδεκίσζεο ηνπ ζχκαηνο
ή ησλ ζπκάησλ.

Άξζξν 36.

Καζέλαο έρεη δηθαίσκα, κε ηνπο φξνπο πνπ ζέηνπλ ηα ζχκθσλα, νη ζπλζήθεο θαη νη ζπκβάζεηο γηα ηα
αλζξψπηλα δηθαηψκαηα πνπ έρεη θπξψζεη ε Γεκνθξαηία, λα εγείξεη απαηηήζεηο ή λα θαηαζέηεη παξάπνλα
ελψπηνλ ησλ δηεζλψλ νξγάλσλ πνπ δεκηνπξγνχληαη κε ηέηνηνπο ζθνπνχο, γηα λα δεηά ηελ πξνζηαζία
ησλ αλζξψπηλσλ δηθαησκάησλ ηνπ.

Άξζξν 37.

Σν Κξάηνο ιακβάλεη, ζχκθσλα κε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ ζεζπίδεη ην παξφλ ΢χληαγκα θαη ν Νφκνο, ηα
κέηξα πνπ ζεσξνχληαη αλαγθαία γηα ηελ ηήξεζε ησλ απνθάζεσλ πνπ πεγάδνπλ απφ ηα Γηεζλή Όξγαλα
πνπ πξνβιέπεη απηφ ην άξζξν.

ΚΔΦΑΛΑΙΟ 5.
13
Ιζαγέλεηα θαη ππεθνφηεηα.

Πξψην Σκήκα: Ιζαγέλεηα.

Άξζξν 38.

Δίλαη Πνιίηεο ηεο Διιάδνο:

1. Καζέλαο πνπ γελληέηαη ζηελ επηθξάηεηα ηεο Γεκνθξαηίαο απφ Παηέξα θαη Μεηέξα Έιιελεο Πνιίηεο.

2. Καζέλαο πνπ γελληέηαη ζε μέλε επηθξάηεηα, θαη είλαη ηέθλν παηέξα θαη κεηέξαο εθ γελεηήο πνιηηψλ ηεο
Διιάδνο.

3. Καζέλαο πνπ γελληέηαη ζε μέλε επηθξάηεηα, θαη είλαη ηέθλν παηέξα ή κεηέξαο εθ γελεηήο πνιηηψλ ηεο
Διιάδνο, εθφζνλ εγθαζίζηαηαη κφληκα ζηελ επηθξάηεηα ηεο Γεκνθξαηίαο ή δειψλεη ηε βνχιεζε ηνπ λα
απνθηήζεη ηελ ηζαγέλεηα ηεο Διιάδνο.

4. Καζέλαο πνπ γελληέηαη ζε μέλε επηθξάηεηα, θαη είλαη ηέθλν παηέξα ή κεηέξαο πνιηηψλ ηεο Διιάδνο,
θαηφπηλ πνιηηνγξάθεζεο, εθφζνλ, πξηλ θιείζεη ην δέθαην φγδνν έηνο ηεο ειηθίαο ηνπ, εγθαηαζηαζεί
κφληκα ζηελ επηθξάηεηα ηεο Γεκνθξαηίαο, θαη πξηλ θιείζεη ην εηθνζηφ πέκπην έηνο ηεο ειηθίαο ηνπ,
δειψζεη ηε βνχιεζε λα απνθηήζεη ηελ ηζαγέλεηα ηεο Διιάδνο.

5. Κάζε Οκνγελήο, κε θαηαγσγή, απνδεηθλπφκελε ζηα αξκφδηα Όξγαλα ηνπ ΢πκβνπιίνπ ηεο
Γεκνθξαηίαο, απφ Έιιελεο Πνιίηεο.

Άξζξν 39.

Ζ ηζαγέλεηα ηεο Διιάδνο δελ ράλεηαη κε ηελ αίηεζε θαη απφθηεζε άιιεο ηζαγέλεηαο.

Άξζξν 40.

1. Καζέλαο κπνξεί λα απνπνηεζεί ηελ ηζαγέλεηα ηεο Διιάδνο.

2. Όπνηνο απνπνηεζεί ηελ εθ γελεηήο ή απφ πνιηηνγξάθεζε ηζαγέλεηα ηνπ, δελ κπνξεί λα ηελ
αλαθηήζεη, νξηζηηθά θαη ακεηάθιεηα.

Άξζξν 41.

Καλέλαο Πνιίηεο κε ηζαγέλεηα άιινπ Κξάηνπο, δελ κπνξεί λα απνθηήζεη ειιεληθή ππεθνφηεηα θαη
κφληκε εγθαηάζηαζε ζηελ Δπηθξάηεηα αλ δελ θαηέρεη πιήξσο ηελ ειιεληθή γιψζζα, ηελ ειιεληθή
ηζηνξία απφ ηελ αξραηφηεηα κέρξη ζήκεξα θαη δελ έρεη επηηχρεη πιήξε αθνκνίσζε κε ηνλ ειιεληθφ
ηξφπν δσήο θαηά δηακνλή ηνπιάρηζηνλ 12 εηψλ, πξνζφληα ηα νπνία πξέπεη λα δηαπηζησζνχλ απφ
εηδηθή εμεηαζηηθή επηηξνπή, ε νπνία νξίδεηαη απφ ην ΢πκβνχιην ηεο Γεκνθξαηίαο.

Άξζξν 42.

Δίλαη Πνιίηεο ηεο Διιάδνο θαηφπηλ πνιηηνγξάθεζεο:

1. Οη αιινδαπνί πνπ απνθηνχλ θάξηα πνιηηνγξάθεζεο. Γη απηφλ ην ζθνπφ πξέπεη λα δηακέλνπλ κφληκα
ρσξίο δηαθνπή ζηελ Διιάδα, γηα ηνπιάρηζηνλ κία δσδεθαεηία ζπλαπηή ηεο εκεξνκελίαο ηεο αληίζηνηρεο
αίηεζεο θαη κε ηηο πξνυπνζέζεηο ηνπ άξζξνπ 41 ηνπ παξφληνο ΢πληάγκαηνο.

14
2. Οη αιινδαπνί θαη νη αιινδαπέο πνπ ηεινχλ γάκν κε Πνιίηεο ηεο Διιάδαο, εθφζνλ δειψζνπλ ηε
βνχιεζή ηνπο λα απνθηήζνπλ ηελ ειιεληθή ππεθνφηεηα, θαηφπηλ παξέιεπζεο πέληε εηψλ απφ ηελ
εκεξνκελία ηνπ γάκνπ ηνπο θαη κε ηηο ινηπέο πξνυπνζέζεηο ηνπ άξζξνπ 41 ηνπ παξφληνο ΢πληάγκαηνο.

3. Σα ηέθλα ησλ αιινδαπψλ πνπ δελ έρνπλ ελειηθησζεί θαηά ηελ εκεξνκελία πνιηηνγξάθεζεο ησλ
γνλέσλ πνπ έρνπλ ηελ θεδεκνλία ηνπο, εθφζνλ δειψζνπλ βνχιεζε πνιηηνγξάθεζεο πξηλ θιείζνπλ ην
εηθνζηφ πξψην έηνο ηεο ειηθίαο ηνπο, θαη εθφζνλ έρνπλ δήζεη ζηελ Διιάδα γηα πέληε ζπλαπηά έηε, πξηλ
ηελ πξναλαθεξζείζα δήισζε θαη κε ηηο ινηπέο πξνυπνζέζεηο ηνπ άξζξνπ 41 ηνπ παξφληνο
΢πληάγκαηνο.

4. Καη’ εμαίξεζε κπνξνχλ λα πνιηηνγξαθεζνχλ σο Έιιελεο Πνιίηεο, αιινδαπνί νη νπνίνη

απνδεδεηγκέλα, είηε κε ην ζπγγξαθηθφ θαη αθαδεκατθφ ηνπο έξγν, ή κε ηελ δξάζε ηνπο, αλέδεημαλ ή
ζηήξημαλ ηελ Διιάδα, ηελ ηζηνξία ηνλ πνιηηηζκφ ηεο θαη ηα δίθαηα ηεο, ζηηο ρψξεο θαηαγσγήο ηνπο ή
δηεζλψο. ΢ηηο πεξηπηψζεηο απηέο, αξκφδηα επηηξνπή ππφ ηνλ Πξφεδξν ηεο Γεκνθξαηίαο, ρνξεγεί ηελ
θαη’ εμαίξεζε πνιηηνγξάθεζε θαη ηζαγέλεηα.

Άξζξν 43.

Οη εθ γελεηήο θαη απφ πνιηηνγξάθεζε Πνιίηεο ηεο Διιάδνο δελ κπνξνχλ λα ζηεξεζνχλ ηελ ππεθνφηεηά
ηνπο, παξά κφλν ζε πεξίπησζε θαηά ηελ νπνία θαηαδηθαζηνχλ γηα εζράηε πξνδνζία.

Άξζξν 44.

Σα πνιηηηθά δηθαηψκαηα αλήθνπλ απνθιεηζηηθά ζηνπο Πνιίηεο ηεο Διιάδνο.

Άξζξν 45.

Μφλν νη εθ γελεηήο Πνιίηεο ηεο Διιάδνο, κε παηέξα θαη κεηέξα Έιιελεο Πνιίηεο θαη νη νπνίνη δελ έρνπλ
απνθηήζεη άιιε ηζαγέλεηα κπνξνχλ λα αζθνχλ ηα αμηψκαηα ηνπ Πξνέδξνπ ηεο Γεκνθξαηίαο, ηνπ
Πξσζππνπξγνχ, ηνπ Πξνέδξνπ θαη Αληηπξνέδξσλ ηεο Άλσ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ, ησλ Πξνέδξσλ ηνπ
Αξείνπ Πάγνπ, ηνπ Αλψηαηνπ ΢πληαγκαηηθνχ Γηθαζηεξίνπ, ηνπ ΢πκβνπιίνπ ηεο Δπηθξαηείαο, ηνπ
Γεληθνχ Δηζαγγειέα ηεο Γεκνθξαηίαο, ηνπ Δθπξνζψπνπ ηνπ Λανχ, ησλ Τπνπξγψλ, ησλ Τθππνπξγψλ,
ησλ Βνπιεπηψλ ηεο Άλσ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ, ησλ Ννκαξρψλ, ησλ Γεκάξρσλ, θαη ησλ Πξνέδξσλ
ησλ Κνηλνηήησλ, φπσο θαη ησλ Αμησκαηηθψλ ησλ Δλφπισλ Γπλάκεσλ θαη ησλ ΢σκάησλ Αζθαιείαο.

Άξζξν 46.

Όπνηνο απνπνηείηαη ή ζηεξείηαη ηελ ηζαγέλεηα, ζηεξείηαη θαη ηελ ππεθνφηεηα.

ΚΔΦΑΛΑΙΟ 6.

Γηθαηψκαηα ησλ πνιηηψλ.

Άξζξν 47.

1. Σν δηθαίσκα ζηε δσή είλαη απαξαβίαζην.

2. Καλέλαο Νφκνο δελ ζεζπίδεη ηελ ζαλαηηθή πνηλή, θαη θακία Αξρή δελ κπνξεί λα ηελ εθαξκφδεη.

3. Σν Κξάηνο πξνζηαηεχεη ηε δσή φζσλ ζηεξνχληαη ηελ ειεπζεξία ηνπο, ππεξεηψληαο ζην ζηξάηεπκα ή
ζε Γεκφζηεο Αξρέο, ή φζσλ ππφθεηληαη ζηελ Γηνίθεζή ηνπ κε νπνηνλδήπνηε ηξφπν.

Άξζξν 48.

15
Ζ πξνζσπηθή ειεπζεξία είλαη απαξαβίαζηε. ΢πλεπψο:

1. Καλέλαο δελ ζπιιακβάλεηαη ή θξαηείηαη, παξά κφλν δπλάκεη δηθαζηηθνχ εληάικαηνο, εμαηξνπκέλσλ
ησλ απηφθσξσλ εγθιεκάησλ.

2. Καηά ηελ ζχιιεςή ηνπ, αλαγηγλψζθνληαη ππνρξεσηηθά απφ ηνλ δηελεξγνχληα ηε ζχιιεςε δεκφζην
ιεηηνπξγφ, ηα δηθαηψκαηά ηνπ, σο εμήο:

«Σπιιακβάλεζηε θαηεγνξνύκελνο γηα… (πεξηγξάθεηαη ην αδίθεκα γηα ην νπνίν θαηεγνξείηαη ν

ζπιιακβαλόκελνο).

Έρεηε ην δηθαίσκα λα κελ δειώζεηε ηίπνηε θαη λα παξακείλεηε ζησπειόο ελώπηνλ ηεο δησθηηθήο
αξρήο.

Οηηδήπνηε δειώζεηε ή πξάμεηε θαηά ηε ζύιιεςή ζαο, κπνξεί λα ζηξαθεί ελαληίνλ ζαο ελώπηνλ
ηνπ Δηθαζηεξίνπ.

Εάλ έρεηε αδπλακία πξόζιεςεο λνκηθνύ ππεξαζπηζηή ζαο, ε Πνιηηεία ζα δηνξίζεη δσξεάλ
λνκηθό ππεξαζπηζηή γηα ινγαξηαζκό ζαο.

Απαληήζηε κνπ αλ έρεηε αληηιεθζεί ηα δηθαηώκαηά ζαο, όπσο ζαο αλαγλώζζεθαλ».

3. Ζ θαηαλφεζε ησλ δηθαησκάησλ ηνπ θαηεγνξνπκέλνπ, πξέπεη λα ζπλνδεπηεί απφ ηελ θαηάθαζε ηνπ
θαηεγνξνπκέλνπ.

4. ΢ε απηήλ ηελ πεξίπησζε, ν θαηεγνξνχκελνο πξνζάγεηαη ελψπηνλ ηεο Γηθαζηηθήο Αξρήο, κέζα ζε
ρξνληθφ δηάζηεκα φρη κεγαιχηεξν απφ ζαξάληα νθηψ ψξεο απφ ηε ζηηγκή ηεο ζχιιεςεο.

5. Ο Γηθαζηήο, είλαη ππνρξεσκέλνο λα αθήζεη ακέζσο ειεχζεξν ηνλ θαηεγνξνχκελν θαη ρσξίο λα
εηζέιζεη ζε θακία δηαδηθαζία εθδίθαζεο, εάλ δηαπηζησζεί κε κάξηπξεο, ή ηεθκεξησκέλε καξηπξία απφ
ηελ πιεπξά ηνπ θαηεγνξνχκελνπ, πσο δελ αλαγλψζηεθαλ ηα δηθαηψκαηά ηνπ.

6. Ο θαηεγνξνχκελνο δηθάδεηαη, φληαο ειεχζεξνο, εθηφο ησλ πεξηζηάζεσλ πνπ θξίλνληαη απφ ηνλ ή ηε
δηθαζηή ζε θάζε πεξίπησζε, ε θαηάζεζε εγγπήζεσλ ή ε πξνθπιάθηζε ηνπ θαηεγνξνπκέλνπ.

7. Ζ πξνθπιάθηζε ηνπ θαηεγνξνπκέλνπ, δελ κπνξεί λα ππεξβαίλεη ζε θακία πεξίπησζε ηνπο ηξεηο
κήλεο.

8. ΢ε πεξίπησζε αζψσζεο ηνπ θαηεγνξνπκέλνπ, κε ηειεζίδηθε απφθαζε, απηφο απνδεκηψλεηαη κε

ρξεκαηηθή απνδεκίσζε, αληηζηνηρνχζα ζηηο εκέξεο πξνθπιάθηζήο ηνπ.

9. ΢ε πεξίπησζε αζψσζεο ηνπ θαηεγνξνπκέλνπ, ηα αξκφδηα φξγαλα ηα νπνία ελεπιάθεζαλ ζηελ

πξνθπιάθηζή ηνπ, νθείινπλ λα δεηήζνπλ δεκνζίσο ζπγγλψκε απφ ηνλ αδίθσο πξνθπιαθηζζέληα.

10. Ζ θαηάζεζε ρξεκαηηθήο εγγχεζεο πνπ απαηηεί ν Νφκνο γηα λα παξαρσξήζεη ηελ ειεπζεξία
πξνζψπνπ πνπ θξαηείηαη, δελ θνξνινγείηαη θαη επηζηξέθεηαη ακέζσο θαη ζην αθέξαην ζε ζαξάληα νθηψ
ψξεο απφ ηελ ζηηγκή ηεο νξηζηηθήο ηειεζηδηθίαο.

11. Κάζε θξαηνχκελνο δηθαηνχηαη λα επηθνηλσλήζεη άκεζα κε ηνπο ζπγγελείο ηνπ, ην λνκηθφ
ππεξαζπηζηή ηνπ, ή νπνηνδήπνηε πξφζσπν ηεο εκπηζηνζχλεο ηνπ ην νπνίν νξίδεη ν ίδηνο. Καη απηά ηα
πξφζσπα έρνπλ ην δηθαίσκα λα πιεξνθνξνχληαη γηα ηνλ ηφπν θξάηεζεο ηνπ πξνζψπνπ πνπ ηνπο
αθνξά, λα ελεκεξψλνληαη άκεζα γηα ηνπο ιφγνπο θξάηεζεο θαη λα θαηαζέηνπλ γξαπηή πηζηνπνίεζε γηα

16
ηε θπζηθή θαη ςπρηθή θαηάζηαζε ηνπ θξαηνχκελνπ ζηνλ πξναλαθξηηηθφ ηνπ θάθειν είηε ελεξγψληαο αθ'
εαπηνχ ηνπο είηε κε ηε βνήζεηα εηδηθψλ.

12. Ζ αξκφδηα Αξρή ηεξεί δεκφζην αξρείν φισλ ησλ πξαγκαηνπνηεζέλησλ θξαηήζεσλ, ην νπνίν
πεξηιακβάλεη ηα ζηνηρεία ηαπηφηεηαο ησλ θξαηνχκελσλ, ηνλ ηφπν, ηελ ψξα θαη ηηο ζπλζήθεο ζχιιεςεο,
φπσο επίζεο ηα νλφκαηα ησλ δεκφζησλ ιεηηνπξγψλ πνπ δηελήξγεζαλ ηε ζχιιεςε θαζψο θαη ηηο
παξαηεξήζεηο, ελζηάζεηο θαη νηηδήπνηε άιιν θξίλεηαη απαξαίηεην απφ ηνπο ππεξαζπηζηέο ηνπ ή ηα
πξφζσπα ηα νπνία θιήζεθαλ λα ηνλ ππεξαζπηζηνχλ.

13. ΢ρεηηθά κε ηε ζχιιεςε αιινδαπψλ, ηεξείηαη, επηπιένλ, ε πξνβιεπφκελε απφ ηα Γηεζλή ΢χκθσλα
πξνμεληθή ελεκέξσζε.

14. Ζ πνηλή εθαξκφδεηαη κφλν ζην θαηαδηθαζζέλ πξφζσπν. Γελ ππάξρνπλ πνηλέο αηηκσηηθέο ή ηζφβηαο
θάζεηξμεο, παξά κφλν ζηηο πεξηπηψζεηο, ησλ εγθιεκάησλ, ηεο εζράηεο πξνδνζίαο, ηεο παξάβαζεο
θαζήθνληνο απφ πξφζεζε, ηεο απηζηίαο ζηελ ππεξεζία, ηνπ ρξεκαηηζκνχ, ηεο παζεηηθήο δσξνδνθίαο
θαη ηεο δηαζπάζηζεο δεκνζίνπ ρξήκαηνο πνπ δηαπξάηηνληαη απφ αηξεηνχο ή δηνξηζκέλνπο Γεκφζηνπο
Λεηηνπξγνχο, φπσο επίζεο ζηηο πεξηπηψζεηο ησλ εγθιεκάησλ, ηεο εκπνξίαο λαξθσηηθψλ θαη ηνπ
βηαζκνχ αλειίθσλ, πνπ δηαπξάηηνληαη αλεμαηξέησο, απφ φινπο ηνπο πνιίηεο. ΢ε φιεο ηηο άιιεο
πεξηπηψζεηο, νη πνηλέο θπιάθηζεο δελ μεπεξλνχλ ηα ηξηάληα έηε.

15. ΢ηηο πεξηπηψζεηο ησλ πνηλψλ γηα ηα εγθιήκαηα, ηεο εζράηεο πξνδνζίαο, ηεο παξάβαζεο
θαζήθνληνο απφ πξφζεζε, ηεο απηζηίαο ζηελ ππεξεζία, ηνπ ρξεκαηηζκνχ, ηεο παζεηηθήο δσξνδνθίαο
θαη ηεο δηαζπάζηζεο δεκνζίνπ ρξήκαηνο πνπ δηαπξάηηνληαη απφ αηξεηνχο ή δηνξηζκέλνπο Γεκφζηνπο
Λεηηνπξγνχο, φπσο επίζεο ζηηο πεξηπηψζεηο ησλ εγθιεκάησλ, ηεο εκπνξίαο λαξθσηηθψλ θαη ηνπ
βηαζκνχ αλειίθσλ, πνπ δηαπξάηηνληαη αλεμαηξέησο, απφ φινπο ηνπο πνιίηεο, ηα αξκφδηα Γηθαζηήξηα,
κπνξνχλ λα επηβάιινπλ θνηλσληθή πνηλή, γηα ην ζχλνιν ηεο πνηλήο ζην νπνίν επηβιήζεθε.

16. Κάζε Αξρή πνπ επηβάιιεη πεξηνξηζηηθά κέηξα ππνρξενχηαη λα δειψλεη ηα ζηνηρεία ηεο.

17. Οη εθπξφζσπνη θάζε Αξρήο, εμαηξνπκέλσλ ησλ Τπεξεζηψλ Αζθάιεηαο ηνπ Κξάηνπο, ππνρξενχληαη
λα θέξνπλ ζην πξφζζην ηκήκα ηεο ζηνιήο ή ηεο πνιηηηθήο πεξηβνιήο ηνπο, ηα πιήξε ζηνηρεία ηνπο,
φπσο Όλνκα, Δπίζεην, Ηδηφηεηα θαη Αξηζκφ Μεηξψνπ.

18. Απαγνξεχεηαη ξεηά ζε θάζε εθπξφζσπν Κξαηηθήο Αξρήο λα θαιχπηεη ην πξφζσπφ ηνπ, κε
νπνηνλδήπνηε ηξφπν.

19. Απαγνξεχεηαη ξεηά ζε θάζε εθπξφζσπν Κξαηηθήο Αξρήο λα πξνζάγεη Έιιελα πνιίηε γηα
νπνηνλδήπνηε ιφγν, ρσξίο απαγγειία θαηεγνξίαο θαη κφλν γηα εμαθξίβσζε ησλ ζηνηρείσλ ηνπ.

20. Απαγνξεχεηαη ξεηά ζε θάζε εθπξφζσπν Κξαηηθήο Αξρήο, λα αηηείηαη ηελ επίδεημε ησλ ζηνηρείσλ ηνπ
Έιιελα πνιίηε, ρσξίο εμήγεζε απφ ηελ πιεπξά ηνπ, ηνπ ιφγνπ ή ησλ ιφγσλ γηα ηνλ νπνίν/νπνίνπο,
δεηά ηα ζηνηρεία ηνπ.

21. Δάλ ε εμήγεζε δελ είλαη ζαθήο απφ ηνλ εθπξφζσπν ηεο Κξαηηθήο Αξρήο, ν Έιιελαο πνιίηεο, έρεη
δηθαίσκα λα αξλεζεί ηελ επίδεημε ησλ ζηνηρείσλ ηνπ.

22. Απαγνξεχεηαη ξεηά ζε θάζε εθπξφζσπν Κξαηηθήο Αξρήο, λα ζέηεη ζε πεξηνξηζκφ Έιιελα πνιίηε,
ρσξίο απαγγειία θαηεγνξίαο ζε βάξνο ηνπ.

23. Ζ ηαπηνπξνζσπία ηνπ Έιιελα Πνιίηε, γίλεηαη απηνκάησο θαη επηηνπίσο, κε ηελ επίδεημε ζηνλ
εθπξφζσπν ηεο Κξαηηθήο Αξρήο, νπνηνπδήπνηε δεκνζίνπ ή ηδησηηθνχ εγγξάθνπ, ην νπνίν θέξεη ηελ
17
θσηνγξαθία θαη ηα ζηνηρεία ηνπ.

24. Καλέλαο δελ παξακέλεη ππφ θξάηεζε αθνχ εθδνζεί απφθαζε απνθπιάθηζεο απφ ηελ αξκφδηα
Αξρή, ή εθφζνλ εθηηζεί ε επηβεβιεκέλε πνηλή.

Άξζξν 49.

1. Απαγνξεχεηαη ζηηο Γεκφζηεο Αξρέο, πνιηηηθέο ή ζηξαηησηηθέο, αθφκε θαη ζε θαηάζηαζε έθηαθηεο
αλάγθεο, εμαίξεζεο ή πεξηνξηζκνχ ησλ εγγπήζεσλ, λα αζθεί, λα επηηξέπεη ή λα αλέρεηαη ηε βίαηε
εμαθάληζε πξνζψπσλ. Ο Γεκφζηνο Λεηηνπξγφο πνπ ηπρφλ ιάβεη εληνιή ή νδεγία γηα λα δηελεξγήζεη
ηέηνηνπ είδνπο πξάμε ππνρξενχηαη λα κελ ππαθνχζεη θαη λα ηελ θαηαγγείιεη ζηηο αξκφδηεο Αξρέο.

2. Οη εζηθνί, νη θπζηθνί απηνπξγνί, νη ζπλεξγνί θαη φζνη ζπγθαιχπηνπλ ην έγθιεκα ηεο βίαηεο
εμαθάληζεο πξνζψπνπ, φπσο θαη ηελ απφπεηξα, ηηκσξνχληαη κε θπιάθηζε άλσ ησλ δεθαπέληε εηψλ,
κε εμαγνξάζηκε θαη ρσξίο αλαζηνιή.

Άξζξν 50.

Κάζε Έιιελαο Πνιίηεο θαη αιινδαπφο, έρεη δηθαίσκα ζην ζεβαζκφ ηεο ζσκαηηθήο, ςπρηθήο θαη εζηθήο
ηνπ αθεξαηφηεηαο, εληφο ηεο ειιεληθήο Δπηθξάηεηαο. ΢πλεπψο:

1. Καλέλαο Έιιελαο Πνιίηεο ή αιινδαπφο, δελ κπνξεί λα πθίζηαηαη απάλζξσπεο ή ππνηηκεηηθέο

πνηλέο, βαζαληζηήξηα, ή ζθιεξή κεηαρείξηζε. Κάζε ζχκα πνπ ππέζηε βαζαληζκφ ή ζθιεξή,
απάλζξσπε ή ππνηηκεηηθή κεηαρείξηζε, απφ θξαηηθά Όξγαλα, ή έγηλε αλεθηή εθ κέξνπο ηνπο, δηθαηνχηαη
λα απνθαηαζηαζεί.

2. Ο Γεκφζηνο Λεηηνπξγφο, ν νπνίνο θαιείηαη απφ πξντζηακέλνπο ηνπ λα πξνβεί ζε βαζαληζηήξηα ή

ζθιεξή κεηαρείξηζε ηνπ θαηεγνξνχκελνπ, δηθαηνχηαη λα αξλεζεί θαη λα θαηαγγείιεη ηελ εληνιή ζηηο ζηα
αξκφδηα Όξγαλα ηεο Γεκνθξαηίαο.

3. Ο Γεκφζηνο Λεηηνπξγφο, ν νπνίνο πξνβαίλεη ζε βαζαληζηήξηα ή ζθιεξή κεηαρείξηζε θξαηνπκέλνπ, ε

δίλεη εληνιή ζε πθηζηάκελφ ηνπ, γηα ηέιεζε βαζαληζηεξίσλ θαη ζθιεξήο κεηαρείξηζεο, ηηκσξείηαη κε
θπιάθηζε άλσ ησλ δεθαπέληε εηψλ, ρσξίο αλαζηνιή θαη κε εμαγνξάζηκε.

4. Κάζε Έιιελαο Πνιίηεο ή αιινδαπφο, πνπ έρεη ζηεξεζεί ηελ ειεπζεξία ηνπ πξέπεη λα απνιακβάλεη
κεηαρείξηζε αλάινγε ηνπ ζεβαζκνχ πνπ αληηζηνηρεί ζηελ εγγελή αλζξψπηλε αμηνπξέπεηα.

5. Καλέλαο Έιιελαο Πνιίηεο ή αιινδαπφο, δελ ππφθεηηαη ρσξίο ηελ ειεχζεξε ζπγθαηάζεζή ηνπ ζε
επηζηεκνληθά πεηξάκαηα ή ηαηξηθέο ή εξγαζηεξηαθέο εμεηάζεηο, εμαηξνπκέλσλ ησλ πεξηπηψζεσλ θαηά
ηηο νπνίεο βξίζθεηαη ζε θίλδπλν ε δσή ηνπ.

6. Κάζε Γεκφζηνο Λεηηνπξγφο, πνπ ζηα πιαίζηα ηνπ αμηψκαηνο ηνπ ρξεζηκνπνηεί ζθιεξή κεηαρείξηζε ή
πξνθαιεί ζσκαηηθέο ή πλεπκαηηθέο βιάβεο ζε νπνηνδήπνηε πξφζσπν ή ππνθηλεί ή αλέρεηαη
κεηαρείξηζε ηέηνηνπ είδνπο ηηκσξείηαη, κε πνηλή θπιάθηζεο, άλσ ησλ δεθαπέληε εηψλ, ρσξίο αλαζηνιή
θαη κε εμαγνξάζηκε.

Άξζξν 51.

1. Ζ θαηνηθία θαη θάζε ηδησηηθφο ρψξνο είλαη απαξαβίαζηα. Γελ κπνξεί λα γίλεη έξεπλα, παξά κφλνλ
θαηφπηλ δηθαζηηθνχ εληάικαηνο, γηα λα απνθεπρζεί παξάβαζε ηνπ Νφκνπ, ή γηα λα εθηειεζηνχλ,

18
ζχκθσλα κε ην Νφκν, νη απνθάζεηο πνπ απαγγέιινπλ ηα Γηθαζηήξηα, πάληα ζην πιαίζην ηνπ
ζεβαζκνχ ησλ αλζξψπηλσλ δηθαησκάησλ.

2. Οη πγεηνλνκηθέο επηζθέςεηο ή νη επηζθέςεηο πνπ δηελεξγνχληαη γηα έιεγρν ηεο ππξαζθάιεηαο ηεο
θαηνηθίαο, ζχκθσλα κε ην Νφκν, κπνξνχλ κφλν λα πξαγκαηνπνηνχληαη θαηφπηλ πξνεηδνπνίεζεο απφ
πιεπξάο ησλ δεκφζησλ ιεηηνπξγψλ πνπ ηηο νξίδνπλ ή ηηο δηελεξγνχλ.

3. Κακία ηεθκεξίσζε αδηθήκαηνο πέξαλ ηεο παξαβίαζεο ησλ πγεηνλνκηθψλ θαλφλσλ θαη απηήο ησλ
θαλφλσλ ππξαζθάιεηαο, φπσο απηέο νξίδνληαη ζηελ παξάγξαθν 2 ηνπ παξφληνο άξζξνπ, δελ έρεη
λνκηθή θαη απνδεηθηηθή αμία ελψπηνλ ησλ Γηθαζηεξίσλ.

4. Κάζε Έιιελαο Πνιίηεο, δηθαηνχηαη λα ρξεζηκνπνηεί φια ηα κέζα, γηα λα ππεξαζπηζηεί ηελ θαηνηθία
ηνπ.

5. ΢ηελ πεξίπησζε ζσκαηηθψλ βιαβψλ ή θφλνπ ε νπνία ηειέζζεθε εληφο ηεο θαηνηθίαο ηνπ απφ ηνλ
ηδηνθηήηε ή ηνπο έλνηθνπο απηήο, ζε άηνκν/άηνκα, ηα νπνία εηζέβαιαλ κε απνδεδεηγκέλε ελψπηνλ ησλ
Γηθαζηεξίσλ πξφζεζε ηέιεζεο εγθιεκαηηθήο πξάμεο, ν ηδηνθηήηεο θαη νη έλνηθνη απηνχ, απηνδηθαίσο θαη
ακέζσο απαιιάζζνληαη απφ νπνηαδήπνηε θαηεγνξία, ελψπηνλ ησλ δηθαζηηθψλ αξρψλ.

Άξζξν 52.

1. Καηνρπξψλεηαη ην απφξξεην θαη ην απαξαβίαζην ηεο ηδησηηθήο επηθνηλσλίαο θάζε κνξθήο.

2. Γελ επηηξέπεηαη ε παξέκβαζε ζε απηέο, παξά κφλν κε έληαικα ηνπ αξκφδηνπ Γηθαζηεξίνπ, ηεξψληαο
ηηο λνκηθέο δηαηάμεηο θαη δηαθπιάζζνληαο ην απφξξεην ησλ πξνζσπηθψλ δεδνκέλσλ πνπ δε
ζπζρεηίδεηαη κε ηελ ελ ιφγσ δηαδηθαζία.

Άξζξν 53.

΢ε θάζε δηθαζηηθή θαη δηνηθεηηθή δξαζηεξηφηεηα εθαξκφδνληαη νη πξνβιεπφκελεο δηαδηθαζίεο. ΢πλεπψο:

1. Ζ λνκηθή ππεξάζπηζε θαη ζπλδξνκή απνηειεί απαξαβίαζην δηθαίσκα γηα θάζε δηαδηθαζία θαη έξεπλα.

2. Καζέλαο δηθαηνχηαη λα ελεκεξψλεηαη γηα ηηο θαηεγνξίεο πνπ ηνπ πξνζάπηνληαη θαη δηεμάγεηαη έξεπλα.
Δπίζεο έρεη δηθαίσκα πξφζβαζεο ζηα απνδεηθηηθά ζηνηρεία θαη δηθαηνχηαη λα δηαζέηεη ην ρξφλν θαη ηα
θαηάιιεια κέζα γηα ηελ ππεξάζπηζή ηνπ.

3. Δίλαη άθπξα ηα απνδεηθηηθά ζηνηρεία πνπ απνθηψληαη θαηφπηλ παξαβίαζεο ηεο δίθαηεο δίθεο.

4. Καζέλαο πνπ έρεη θεξπρζεί έλνρνο, δηθαηνχηαη λα αζθήζεη έθεζε.

5. Καζέλαο ζεσξείηαη αζψνο κέρξη λα απνδεηρζεί ην αληίζεην. Οη δησθηηθέο θαη εηζαγγειηθέο αξρέο
νθείινπλ λα απνδεηθλχνπλ ηελ ελνρή ηνπ θαηεγνξνπκέλνπ θαη φρη ν θαηεγνξνχκελνο ηελ αζσφηεηά ηνπ.

6. Καζέλαο έρεη δηθαίσκα ζηελ αθξφαζε, ζε νπνηαδήπνηε δηαδηθαζία, κε ηηο πξνζήθνπζεο εγγπήζεηο θαη
κέζα ζηα ινγηθά ρξνληθά φξηα πνπ θαζνξίδνληαη λφκηκα απφ αξκφδην αλεμάξηεην θαη ακεξφιεπην
Γηθαζηήξην, πνπ έρεη νξίζεη εθ ησλ πξνηέξσλ.

7. Όπνηνο δε κηιά ηελ ειιεληθή γιψζζα, ή δελ είλαη ζε ζέζε λα επηθνηλσλήζεη κε πξνθνξηθφ ηξφπν,
δηθαηνχηαη δηεξκελέα.

8. Καζέλαο δηθαηνχηαη λα δηθάδεηαη απφ ην θπζηθφ ηνπ δηθαζηή, ηαθηηθφ ή νξθσηφ, κε ηηο εγγπήζεηο πνπ
ζεζπίδεη ην παξφλ ΢χληαγκα θαη ν Νφκνο.

19
9. Καλέλαο δελ κπνξεί λα δηθαζηεί ρσξίο λα γλσξίδεη ηελ ηαπηφηεηα ηνπ εγθαινχληα ή ηνπ ελάγνληα,
νχηε κπνξεί λα δηθαζηεί απφ έθηαθηα Γηθαζηήξηα ή απφ επηηξνπέο πνπ ηπρφλ ζπγθαινχληαη ρσξίο
απηήλ ηελ πξνυπφζεζε.

10. Καλέλαο δελ ππνρξεψλεηαη λα νκνινγήζεη ηελ ελνρή ηνπ ή λα θαηαζέζεη ελαληίνλ ηνπ εαπηνχ ηνπ,
ηνπ ή ηεο ζπδχγνπ ή ζπληξφθνπ ηνπ/ηεο, ή πξνζψπνπ κέρξη θαη ηέηαξηνπ βαζκνχ ζπγγέλεηαο εμ
αίκαηνο ή δεχηεξνπ βαζκνχ εμ αγρηζηείαο. Ζ νκνινγία είλαη έγθπξε, κφλν αλ θαηαηίζεηαη ρσξίο
εμαλαγθαζκφ θαλελφο είδνπο.

11. Καζέλαο κπνξεί λα αηηεζεί ελψπηνλ ηνπ Γηθαζηεξίνπ, λα ππεξαζπηζζεί ηνλ εαπηφ ηνπ. ΢ε απηήλ ηελ
πεξίπησζε, ν Γηθαζηήο, ππνρξενχηαη λα ηνπ ππνδεηθλχεη ηα δηθαηψκαηά ηνπ θαη λα ηνλ πξνζηαηεχεη
απφ ηπρφλ παξαιείςεηο ή ππεξβνιέο, νη νπνίεο κπνξεί λα επηβαξχλνπλ ηελ ζέζε ηνπ.

12. Καλείο δελ ηηκσξείηαη γηα ελέξγεηα ή παξάιεηςε πνπ δελ πξνβιέπεηαη σο αδίθεκα ζε
πξνυπάξρνληα Νφκν.

13. Καζέλαο κπνξεί λα δεηά απφ ην Κξάηνο ηελ απνθαηάζηαζε ηεο λνκηθήο ηνπ ζέζεο ή απνδεκίσζε
γηα απφθαζε πνπ επηβιήζεθε θαηφπηλ δηθαζηηθήο πιάλεο, αδηθαηνιφγεηεο θαζπζηέξεζεο ή
παξάιεηςεο.

14. Γηαθπιάζζεηαη ην δηθαίσκα ηνπ θαζελφο λα απαηηεί ηελ πξνζσπηθή επζχλε ησλ αλψηαησλ ή θαη
θαηψηεξσλ δηθαζηψλ εμαηξνπκέλσλ ησλ νξθσηψλ δηθαζηψλ.

15. Γηαθπιάζζεηαη ην δηθαίσκα ηνπ Κξάηνπο λα αζθεί δίσμε ελαληίνλ ησλ αλψηαησλ ή θαη θαηψηεξσλ
δηθαζηψλ εμαηξνπκέλσλ ησλ νξθσηψλ δηθαζηψλ, ζηηο πεξηπηψζεηο θαθνδηθίαο.

Άξζξν 54.

Καζέλαο κπνξεί λα κεηαθηλείηαη ειεχζεξα θαη κε νπνηνδήπνηε κέζνλ ζε φιε ηελ Δζληθή επηθξάηεηα, λα
αιιάδεη ηφπν δηακνλήο θαη θαηνηθία, λα απνπζηάδεη απφ ηε Γεκνθξαηία θαη λα επαλέξρεηαη ζε απηήλ, λα
κεηαθέξεη ηα αγαζά θαη ηα ππάξρνληά ηνπ κέζα ζηε ρψξα, λα δηαθηλεί απφ θαη πξνο ηε ρψξα αγαζά ηνπ
ρσξίο πεξηνξηζκνχο.

Άξζξν 55.

Οη Πνιίηεο ηεο Διιάδνο κπνξνχλ λα εηζέξρνληαη ζηε ρψξα ρσξίο θακία άδεηα.

Άξζξν 56.

Κακία πξάμε ηεο Γεκφζηαο Γηνίθεζεο δελ κπνξεί λα νξίζεη πνηλή εθπαηξηζκνχ ζε πνιίηε ηεο Διιάδνο.

Άξζξν 57.

1. Καζέλαο έρεη δηθαίσκα λα απεπζχλεη αηηήκαηα ελψπηνλ νπνηαζδήπνηε αξρήο ή Γεκφζηνπ Λεηηνπξγνχ
γηα ζέκαηα ηεο αξκνδηφηεηάο ηνπο, θαη λα ιακβάλεη έγθαηξε θαη επαξθή απάληεζε εληφο ηαθηήο
πξνζεζκίαο δεθαπέληε εξγαζίκσλ εκεξψλ.

2. Όπνηνο Γεκφζηνο Λεηηνπξγφο παξαβηάδεη απηφ ην δηθαίσκα, ηηκσξείηαη ζχκθσλα κε ην Νφκν, θαη
απνπέκπεηαη απφ ην αληίζηνηρν αμίσκά ηνπ.

Άξζξν 58.

1. Καζέλαο έρεη δηθαίσκα ηνπ ζπλεηαηξίδεζζαη γηα λφκηκνπο ζθνπνχο, ζχκθσλα κε ην Νφκν.

20
2. Σν Κξάηνο ππνρξενχηαη λα δηεπθνιχλεη ηελ άζθεζε απηνχ ηνπ δηθαηψκαηνο.

Άξζξν 59.

1. Καζέλαο έρεη ην δηθαίσκα ηνπ ζπλέξρεζζαη δεκφζηα ή ηδησηηθά, ρσξίο πξνεγνχκελε άδεηα απφ θακία
αξρή, γηα λφκηκνπο ζθνπνχο θαη ρσξίο φπια.

2. Απαγνξεχεηαη ξεηά ζε Γεκφζηνπο Λεηηνπξγνχο ε ρξήζε απξφθιεηεο βίαο ή θάζε είδνπο ρεκηθψλ, γηα
ηε δηάιπζε απφ ηελ πιεπξά ησλ αξρψλ, ζπγθέληξσζεο πνιηηψλ. Οη Γεκφζηνη Λεηηνπξγνί νη νπνίνη
ρξεζηκνπνηνχλ απξφθιεηε βία ή ρεκηθά, ή δίλνπλ εληνιή γηα ηε ρξήζε απξφθιεηεο βίαο ή ρεκηθψλ,
ελαληίνλ πνιηηψλ, ηηκσξνχληαη κε δεθαπέληε έηε θπιάθηζε ρσξίο αλαζηνιή θαη κε εμαγνξάζηκε.

3. Απαγνξεχεηαη ξεηά ε θάιπςε ηνπ πξνζψπνπ, είηε απφ ηελ πιεπξά ησλ αξρψλ, είηε απφ ηελ πιεπξά
ησλ πνιηηψλ, ζε ζπγθεληξψζεηο πνιηηψλ. Όζνη θαιχπηνπλ ην πξφζσπφ ηνπο, είηε είλαη Πνιίηεο είηε
Γεκφζηνη Λεηηνπξγνί, ηηκσξνχληαη κε δεθαπέληε έηε θπιάθηζε ρσξίο αλαζηνιή θαη κε εμαγνξάζηκε.

4. Απαγνξεχεηαη ξεηά ε ρξήζε νπηηθναθνπζηηθψλ κέζσλ θαηαγξαθήο ζπγθέληξσζεο πνιηηψλ κε

ζθνπφ ηε ζπιινγή πιεξνθνξηψλ θαη ηελ ηαπηνπνίεζε πνιηηψλ. Οη Γεκφζηνη Λεηηνπξγνί νη νπνίνη
ρξεζηκνπνηνχλ νπηηθναθνπζηηθά κέζα γηα ηελ θαηαγξαθή ζπγθέληξσζεο πνιηηψλ κε ζθνπφ ηε ζπιινγή
πιεξνθνξηψλ θαη ηελ ηαπηνπνίεζε πνιηηψλ, ή δίλνπλ εληνιή γηα ηε ρξήζε νπηηθναθνπζηηθψλ κέζσλ,
γηα ηελ θαηαγξαθή ζπγθέληξσζεο πνιηηψλ κε ζθνπφ ηε ζπιινγή πιεξνθνξηψλ θαη ηελ ηαπηνπνίεζε
πνιηηψλ, ηηκσξνχληαη κε δεθαπέληε έηε θπιάθηζε ρσξίο αλαζηνιή θαη κε εμαγνξάζηκε.

Άξζξν 60.

Καλέλαο δελ κπνξεί λα βξίζθεηαη ζε θαζεζηψο δνπιείαο ή ππνηέιεηαο. Σν εκπφξην αλζξψπσλ, θαη
ηδηαίηεξα γπλαηθψλ, παηδηψλ νπνηνπδήπνηε θχινπ θαη εθήβσλ, ζε θάζε ηνπ κνξθή, ηηκσξείηαη κε
θπιάθηζε άλσ ησλ δεθαπέληε εηψλ, ρσξίο αλαζηνιή θαη κε εμαγνξάζηκε.

Άξζξν 61.

Σα ΢ψκαηα Αζθαιείαο ηνπ Κξάηνπο νθείινπλ λα ζέβνληαη ηελ αμηνπξέπεηα θαη ηα αλζξψπηλα
δηθαηψκαηα φισλ ησλ πξνζψπσλ, εληφο ησλ νξίσλ ηεο ειιεληθήο Δπηθξάηεηαο.

Άξζξν 62.

1. Καζέλαο έρεη δηθαίσκα λα θέξεη έλα θχξην φλνκα, έλα παηξηθφ επψλπκν θαη έλα κεηξηθφ επψλπκν,
θαη λα γλσξίδεη ηελ ηαπηφηεηα ησλ πξναλαθεξζέλησλ. Σν Κξάηνο εγγπάηαη ην δηθαίσκα ζηε δηεξεχλεζε
ηεο παηξφηεηαο θαη ηεο κεηξφηεηαο.

2. Καζέλαο έρεη δηθαίσκα λα θαηαρσξεζεί δσξεάλ ζην κεηξψν ηνπ ιεμηαξρείνπ ακέζσο κεηά απφ ηε
γέλλεζή ηνπ θαη λα απνθηά δεκφζηα έγγξαθα πνπ πηζηνπνηνχλ ηε βηνινγηθή ηνπ ηαπηφηεηα, ζχκθσλα
κε ην Νφκν.

Άξζξν 63.

1. Καζέλαο έρεη δηθαίσκα λα εθθξάδεη ειεχζεξα ηε ζθέςε, ηε γλψκε θαη ηηο ηδέεο ηνπ πξνθνξηθά,
γξαπηά ή κε θάζε άιιε κνξθή έθθξαζεο, θαη λα θάλεη ρξήζε γη απηφλ ην ζθνπφ νπνηνπδήπνηε κέζνπ
επηθνηλσλίαο θαη δηάδνζεο ρσξίο λα πθίζηαηαη ινγνθξηζία. Όπνηνο αζθεί απηφ ην δηθαίσκα αλαιακβάλεη
πιήξε επζχλε ησλ εθπεθξαζκέλσλ ηνπ.

2. Απαγνξεχεηαη ε ινγνθξηζία πνπ πεξηνξίδεη ηνπο Γεκφζηνπο Λεηηνπξγνχο λα δίλνπλ αλαθνξά γχξσ
απφ ηα δεηήκαηα ησλ αξκνδηνηήησλ ηνπο.
21
Άξζξν 64.

1. Ζ επηθνηλσλία είλαη ειεχζεξε θαη πνιχκνξθε θαη ζπλεπάγεηαη ηα θαζήθνληα θαη ηηο επζχλεο πνπ
θαζνξίδεη ν Νφκνο.

2. Καζέλαο έρεη δηθαίσκα ζηελ έγθαηξε, εηιηθξηλή θαη ακεξφιεπηε πιεξνθφξεζε, ρσξίο ινγνθξηζία,
ζχκθσλα κε ηηο αξρέο ηνπ παξφληνο ΢πληάγκαηνο, φπσο θαη ζηελ απάληεζε θαη ηε δηφξζσζε, φηαλ
ζίγεηαη άκεζα απφ αλαθξηβείο ή πξνζβιεηηθέο πιεξνθνξίεο.

3. Σα παηδηά θαη νη έθεβνη έρνπλ δηθαίσκα ζηελ πιεξνθφξεζε ηελ απαξαίηεηε θαη ρξήζηκε γηα ηελ
νινθιεξσκέλε αλάπηπμή ηνπο.

Άξζξν 65.

1. Σν Κξάηνο εγγπάηαη ηελ ειεπζεξία ηεο ζξεζθεπηηθήο πίζηεο θαη ιαηξείαο. Καζέλαο έρεη δηθαίσκα λα
νκνινγεί ηε ζξεζθεπηηθή ηνπ πίζηε, λα αζθεί ηε ιαηξεία ηεο θαη λα δειψλεη ηα πηζηεχσ ηνπ ζε ηδησηηθφ ή
δεκφζην ρψξν, κέζσ ηεο εθπαίδεπζεο ή κε άιιεο κεζφδνπο, εθφζνλ απηέο δελ αληηηάζζνληαη ζηελ
εζηθή, ηα ρξεζηά ήζε, θαη ηε δεκφζηα ηάμε.

2. Καλέλαο δελ κπνξεί λα επηθαιείηαη ζξεζθεπηηθή πίζηε ή πεηζαξρία κε ζθνπφ λα απνθχγεη ηελ
ηήξεζε ηνπ Νφκνπ νχηε γηα λα παξεκπνδίζεη άιιν άηνκν ζηελ άζθεζε ησλ δηθαησκάησλ ηνπ.

3. Απαγνξεχεηαη ξεηά ε εθαξκνγή εηδηθψλ ζξεζθεπηηθψλ θαλνληζκψλ, πνπ πξνζβάιινπλ ή

πεξηνξίδνπλ ηα αλζξψπηλα δηθαηψκαηα, ηελ ηηκή θαη ηελ αμηνπξέπεηα ησλ πνιηηψλ πνπ θαηνηθνχλ εληφο
ησλ νξίσλ ηεο ειιεληθήο επηθξάηεηαο.

4. Όπνηνο επηβάιιεη εηδηθνχο ζξεζθεπηηθνχο θαλνληζκνχο, πνπ πξνζβάιινπλ ή πεξηνξίδνπλ ηελ ηηκή θαη
ηελ αμηνπξέπεηα ησλ πνιηηψλ πνπ θαηνηθνχλ εληφο ησλ νξίσλ ηεο ειιεληθήο επηθξάηεηαο, ηηκσξείηαη κε
πνηλή θπιάθηζεο άλσ ησλ 15 εηψλ, ρσξίο αλαζηνιή θαη κε εμαγνξάζηκε.

Άξζξν 66.

Καζέλαο έρεη δηθαίσκα ζηελ πξνζηαζία ηεο ηηκήο ηνπ, ηεο ηδησηηθήο δσήο ηνπ, ησλ πξνζσπηθψλ ηνπ
ζεκάησλ, ηεο εηθφλαο ηνπ, ησλ εκπηζηεπηηθψλ δεηεκάησλ ηνπ θαη ηεο θήκεο ηνπ.

Πιεξνθνξηθή – Μέζα Μαδηθήο Δλεκέξσζεο.

Άξζξν 67.

1. Ο Νφκνο ειέγρεη ηε ρξήζε ηεο πιεξνθνξηθήο γηα λα εγγπεζεί ηελ ηηκή θαη ηελ ηδησηηθή θαη
νηθνγελεηαθή δσή ησλ πνιηηψλ, φπσο θαη ηελ πιήξε άζθεζε ησλ δηθαησκάησλ ηνπο.

2. Απαγνξεχεηαη ξεηά ε πξνβνιή ζηα Μέζα Μαδηθήο Δλεκέξσζεο, αηφκσλ κε πεξηνξηζκέλε

πλεπκαηηθή ιεηηνπξγία, κε ή ρσξίο ηελ ζπγθαηάζεζή ηνπο. Ζ παξαβίαζε απηήο ηεο δηάηαμεο, είλαη
θαθνπξγεκαηηθή πξάμε θαη ηηκσξείηαη αλαιφγσο. Δμαίξεζε ζηελ παξνχζα δηάηαμε απνηεινχλ εηδηθέο
εθπνκπέο θαη αλαθνξέο, νη νπνίεο αθνξνχλ ζηελ παξνπζίαζε ησλ ΑΜΔΑ, ησλ πξνβιεκάησλ ηνπο
θαζψο θαη ησλ δξάζεψλ ηνπο, εγθεθξηκέλεο απφ ην αξκφδην Τπνπξγείν Δξγαζίαο, Τγείαο, Κνηλσληθήο
Αζθάιηζεο θαη Κνηλσληθήο Πξφλνηαο.

3. Απαγνξεχεηαη ξεηά ε πξνβνιή ζηα Μέζα Μαδηθήο Δλεκέξσζεο, παηδηψλ θάησ ησλ δψδεθα εηψλ, κε
ή ρσξίο ηελ ζπγθαηάζεζε απηψλ, ησλ γνλέσλ ηνπο ή ησλ λνκίκσλ θεδεκφλσλ ηνπο. Ζ παξαβίαζε
απηήο ηεο δηάηαμεο, είλαη θαθνπξγεκαηηθή πξάμε θαη ηηκσξείηαη αλαιφγσο. Δμαίξεζε ζηελ παξνχζα

22
δηάηαμε απνηεινχλ εηδηθέο παηδαγσγηθέο εθπνκπέο, εγθεθξηκέλεο απφ αξκφδηα ππεξεζία ηνπ
Τπνπξγείνπ Παηδείαο.

4. Αξκνδηφηεηα ηνπ ΢πκβνπιίνπ ηεο Γεκνθξαηίαο είλαη ε ζχληαμε θαη θαηάζεζε ζηελ Άλσ Βνπιή ησλ
Διιήλσλ, εηδηθψλ Νφκσλ πνπ πεξηγξάθνπλ ηνπο Κψδηθεο Γενληνινγίαο πνπ αθνξνχλ ζηνλ ηξφπν
ιεηηνπξγίαο ησλ ΜΜΔ.

5. Σν Δζληθφ ΢πκβνχιην Ραδηνηειεφξαζεο, ππφθεηηαη ζηελ επζχλε ηεο Δμνπζίαο ησλ Πνιηηψλ θαη ζε
απηφ πξνΐζηαηαη ν Δθπξφζσπνο ηνπ Λανχ.

Άξζξν 68.

1. Καζέλαο έρεη δηθαίσκα ζηελ ειεπζεξία ηεο ζπλείδεζεο θαη ζηελ έθθξαζή ηεο, εθηφο εάλ απηφ ζπληζηά
αδίθεκα θαη παξαβηάδεη ηα δηθαηψκαηα ησλ πνιηηψλ ηεο Γεκνθξαηίαο.

2. Καλείο δελ κπνξεί λα επηθαιεζηεί αληίξξεζε ζπλείδεζεο κε ζθνπφ λα απνθχγεη ηελ ηήξεζε ηνπ
Νφκνπ θαη ησλ ππνρξεψζεψλ ηνπ πνπ νξίδνληαη ζην παξφλ ΢χληαγκα, νχηε γηα λα παξεκπνδίζεη άιιν
άηνκν ζηελ ηήξεζε ή ζηελ άζθεζε ησλ δηθαησκάησλ ηνπ.

ΚΔΦΑΛΑΙΟ 7.

Πνιηηηθά δηθαηψκαηα.

Άξζξν 69.

Κάζε Πνιίηεο έρεη δηθαίσκα ζηελ ειεχζεξε ζπκκεηνρή ζηα θνηλά είηε άκεζα είηε κέζσ ησλ εθιεγκέλσλ
αληηπξνζψπσλ ηνπ.

Άξζξν 70.

1. Ζ ζπκκεηνρή ηνπ Λανχ ζηελ ζπγθξφηεζε, ζηελ άζθεζε θαη ζηνλ έιεγρν ηεο δεκφζηαο δηνίθεζεο είλαη
ην αλαγθαίν κέζνλ γηα ηελ επίηεπμε ηνπ πξσηαγσληζηηθνχ ραξαθηήξα ηνπ Λανχ, πνπ εγγπάηαη ηελ
πιήξε αλάπηπμή ηνπ, ηφζν ηελ αηνκηθή, φζν θαη ηε ζπιινγηθή.

2. Απνηειεί ππνρξέσζε ηνπ Κξάηνπο θαη θαζήθνλ ηεο θνηλσλίαο λα δηεπθνιχλεη ηε δεκηνπξγία ησλ πην
επλντθψλ ζπλζεθψλ γηα ηελ άζθεζε ηνπ πεξηγξαθφκελνπ δηθαηψκαηνο, ζηελ παξάγξαθν 1 ηνπ
παξφληνο Άξζξνπ.

Άξζξν 71.

1. Ζ ςήθνο απνηειεί δηθαίσκα θαη ππνρξέσζε ηνπ Έιιελα πνιίηε. Αζθείηαη κέζσ ειεχζεξεο, κπζηηθήο
θαζνιηθήο, θαη άκεζεο ςεθνθνξίαο.

2. Σν παξφλ ΢χληαγκα εγγπάηαη ηελ αξρή ηεο πξνζσπηθήο ςήθνπ θαη ηελ αλαινγηθή εθπξνζψπεζε.

Άξζξν 72.

Γηθαίσκα ςήθνπ έρνπλ φινη νη Πνιίηεο ηεο Διιάδνο πνπ έρνπλ ζπκπιεξψζεη ην δέθαην φγδνν έηνο ηεο
ειηθίαο θαη δελ βξίζθνληαη ζε θαζεζηψο απαγφξεπζεο ή ζηέξεζεο πνιηηηθψλ δηθαησκάησλ.

Άξζξν 73.

Πξφζσπα, ηα νπνία έρνπλ θαηαδηθαζηεί γηα αδηθήκαηα πνπ δηέπξαμαλ θαηά ηε δηάξθεηα άζθεζεο
θξαηηθνχ ιεηηνπξγήκαηνο, φπσο θαη αδηθήκαηα ελάληηα ζηε δεκφζηα πεξηνπζία, δελ κπνξνχλ λα

23
ζπκκεηέρνπλ ζε νπνηαδήπνηε ιατθή εθινγή θαηά ην ρξνληθφ δηάζηεκα πνπ θαζνξίδνπλ θαηά πεξίπησζε
ηα αξκφδηα Γηθαζηήξηα θαη θαζ’ φιε ηε ρξνληθή πεξίνδν έθηηζεο ηεο πνηλήο ηνπο.

Άξζξν 74.

Οη εθινγείο έρνπλ ην δηθαίσκα λα απαηηνχλ ψζηε νη εθπξφζσπνη ηνπο λα θάλνπλ απνινγηζκφ δεκφζηα,
κε δηαθάλεηα θαη πεξηνδηθφηεηα γηα ζέκαηα πνπ δηαρεηξίδνληαη, ζχκθσλα κε ην πξφγξακκα πνπ έρνπλ
παξνπζηάζεη.

Άξζξν 75.

Κάζε Πνιίηεο έρεη ην δηθαίσκα λα ζπλελψλεηαη ζε πνιηηηθνχο θνξείο, γηα πνιηηηθνχο ζθνπνχο, κε
δεκνθξαηηθέο κεζφδνπο νξγάλσζεο, ιεηηνπξγίαο θαη δηαρείξηζεο. Σα δηεπζπληηθά ηνπο Όξγαλα θαη νη
ππνςήθηνη ζε θάζε ιατθή εθινγή, επηιέγνληαη κε εζσηεξηθέο εθινγέο, κε ηε ζπκκεηνρή ησλ κειψλ ηνπο.

Άξζξν 76.

Γελ επηηξέπεηαη θαλελφο ηχπνπ ρξεκαηνδφηεζε ησλ θνξέσλ κε πνιηηηθνχο ζθνπνχο, απφ νηθνλνκηθνχο
πφξνπο πνπ πξνέξρνληαη απφ ην Κξάηνο.

Άξζξν 77.

Καλνληζκφο ηνπ Δζληθνχ Δθινγηθνχ ΢πκβνπιίνπ, ξπζκίδεη ηα ζέκαηα πνπ αθνξνχλ ζηε ρξεκαηνδφηεζε
απφ ηηο ηδησηηθέο εηζθνξέο πξνο ηνπο θνξείο κε πνιηηηθνχο ζθνπνχο, φπσο θαη ζηνπο κεραληζκνχο
ειέγρνπ πνπ εμαζθαιίδνπλ ηελ δηαθάλεηα ηεο πξνέιεπζεο θαη ηε δηαρείξηζή ηνπο.

Άξζξν 78.

Σν Δζληθφ Δθινγηθφ ΢πκβνχιην ξπζκίδεη ηηο πνιηηηθέο πξνεθινγηθέο εθζηξαηείεο, ηε δηάξθεηά ηνπο θαη ην
φξην ησλ εμφδσλ, κε ζθνπφ ηνλ εθδεκνθξαηηζκφ.

Άξζξν 79.

1. Κάζε Πνιίηεο, κε δηθή ηνπ πξσηνβνπιία, φπσο θαη θάζε θνξέαο κε πνιηηηθνχο ζθνπνχο, δηθαηνχηαη
λα ζπκκεηέρεη ζε εθινγηθέο δηαδηθαζίεο αλαδεηθλχνληαο ηνπο ππνςεθίνπο ηεο πξνηίκεζήο ηνπ.

2. Ζ ρξεκαηνδφηεζε ηεο πνιηηηθήο πξνπαγάλδαο θαη ησλ πξνεθινγηθψλ εθζηξαηεηψλ ξπζκίδεηαη απφ
Καλνληζκφ ηνπ Δζληθνχ Δθινγηθνχ ΢πκβνπιίνπ.

Άξζξν 80.

Σα δηεπζπληηθά/δηνηθεηηθά Όξγαλα ησλ πνιηηηθψλ θνξέσλ κε πνιηηηθνχο ζθνπνχο δελ κπνξνχλ λα

ζπκβάιινληαη κε Όξγαλα θαη Τπεξεζίεο ηνπ Γεκφζηνπ Σνκέα.

Άξζξν 81.

Κάζε Πνιίηεο έρεη δηθαίσκα λα δηαδειψλεη εηξεληθά θαη ρσξίο φπια.

Άξζξν 82.

Απαγνξεχεηαη ε ρξήζε ππξνβφισλ φπισλ θαη ηνμηθψλ νπζηψλ γηα ηνλ έιεγρν ησλ εηξεληθψλ
δηαδειψζεσλ.

Άξζξν 83.

24
Ζ Διιεληθή Γεκνθξαηία, αλαγλσξίδεη θαη εγγπάηαη ην δηθαίσκα ηνπ αζχινπ, φπσο απηφ θαζνξίδεηαη απφ
ηηο απνθάζεηο ηνπ Οξγαληζκνχ Ζλσκέλσλ Δζλψλ.

Άξζξν 84.

1. Απαγνξεχεηαη ξεηά ε έθδνζε ησλ πνιηηψλ ηεο Διιάδνο ζε ρψξα ηνπ εμσηεξηθνχ.

2. Όιεο νη θαηεγνξίεο, εθπνξεπφκελεο απφ ππεξεζίεο άιισλ ρσξψλ, ελαληίνλ Διιήλσλ Πνιηηψλ,
εμεηάδνληαη απφ ηηο ειιεληθέο δησθηηθέο αξρέο θαη εθδηθάδνληαη ζηα ειιεληθά Γηθαζηήξηα.

Άξζξν 85.

Απνηεινχλ ηξφπνπο ζπκκεηνρήο θαη πξσηαγσληζηηθήο αλάκεημεο ηνπ Λανχ ζηελ άζθεζε ηεο
θπξηαξρίαο ηνπ, ζηνλ πνιηηηθφ ηνκέα: Αλάκεζα ζε άιια, ε εθινγή ησλ δεκφζησλ αμησκάησλ, ην
Γεκνςήθηζκα, ε γλσκνδφηεζε ηνπ Λανχ, ε αλάθιεζε εληνιήο, ε λνκνζεηηθή, ζπληαγκαηηθή θαη
ζπληαθηηθή πξσηνβνπιία, νη αλνηρηέο ζπλεδξηάζεηο, νη ζπλειεχζεηο ησλ πνιηηψλ, ησλ νπνίσλ νη
απνθάζεηο έρνπλ ραξαθηήξα ππνρξεσηηθφ γηα ηα λνκνζεηηθά ζπκβνπιεπηηθά Όξγαλα ηεο Γεκνθξαηίαο.

Άξζξν 86.

΢ηνλ θνηλσληθφ θαη νηθνλνκηθφ ηνκέα: Σα αηηήκαηα θνηλσληθήο πξνζηαζίαο, ε απηνδηαρείξηζε, ε

ζπλδηαρείξηζε, νη ζπλεηαηξηζκνί ζε θάζε ηνπο κνξθή ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ θαη εθείλσλ κε νηθνλνκηθφ
ραξαθηήξα, ηα ηακηεπηήξηα, νη θνηλνηηθέο επηρεηξήζεηο θαη νη ππφινηπεο κνξθέο ζπλεηαηξηζκνχ πνπ
δηέπνληαη απφ ηηο αμίεο ηεο ακνηβαίαο ζπλεξγαζίαο θαη αιιειεγγχεο, ηεινχλ ππφ ηελ πξνζηαζία ηνπ
Κξάηνπο.

ΚΔΦΑΛΑΙΟ 8.

Σν Λατθφ Γεκνςήθηζκα.

Άξζξν 87.

1. Εεηήκαηα ηδηαίηεξεο Δζληθήο ζεκαζίαο κπνξνχλ λα ππνβάιινληαη ζε απνθαζηζηηθφ θαη δεζκεπηηθφ

γηα ηελ Κπβέξλεζε Λατθφ Γεκνςήθηζκα κε πξσηνβνπιία ηνπ Πξνέδξνπ ηεο Γεκνθξαηίαο, κε
πξσηνβνπιία ηνπ ΢πκβνπιίνπ ηεο Γεκνθξαηίαο εγθεθξηκέλε απφ ηελ πιεηνςεθία ησλ κειψλ ηεο, κε
πξσηνβνπιία ηεο Βνπιήο ησλ Διιήλσλ, εγθεθξηκέλε απφ ηελ απφιπηε πιεηνςεθία ησλ κειψλ ηεο, ή κε
πξσηνβνπιία ηνπ Λανχ, θαηφπηλ αίηεζεο αξηζκνχ ςεθνθφξσλ φρη κηθξφηεξνπ απφ ην ηξία ηνηο εθαηφ
(3%) ησλ εθινγέσλ πνπ είλαη εγγεγξακκέλνη ζηνπο εθινγηθνχο θαηαιφγνπο θαη ζην ιεμηαξρείν θαη κε
ηελ θαηαςήθηζε ή ππεξςήθηζή ηνπο, απφ ηελ απφιπηε πιεηνςεθία ησλ έγθπξσλ ςεθνδειηίσλ.

2. Δπίζεο, κπνξνχλ λα ππνβάιινληαη ζε Λατθφ Γεκνςήθηζκα, απνθαζηζηηθνχ θαη δεζκεπηηθνχ

ραξαθηήξα γηα ηηο Γηνηθήζεηο ησλ Σνπηθψλ Απηνδηνηθήζεσλ, δεηήκαηα ηδηαίηεξεο Κνηλνηηθήο, Γεκνηηθήο
θαη Ννκαξρηαθήο ζεκαζίαο. Ζ πξσηνβνπιία απηή αλήθεη ζην Κνηλνηηθφ ΢πκβνχιην, ζην Γεκνηηθφ
΢πκβνχιην, θαη ζην Ννκαξρηαθφ ΢πκβνχιην, θαηφπηλ ζχκθσλεο γλψκεο ηεο απφιπηεο πιεηνςεθίαο ησλ
κειψλ ηνπο. Δπίζεο αλήθεη ζηνλ Κνηλνηάξρε, Γήκαξρν, ή ζην Ννκάξρε, ή κε ηελ πξφθιεζε
Γεκνςεθίζκαηνο απφ έλαλ αξηζκφ ππνγξαθψλ φρη κηθξφηεξν απφ ην ηξία ηνηο εθαηφ (3%) ηνπ ζπλφινπ
ησλ εγγεγξακκέλσλ ζηελ αληίζηνηρε εθινγηθή πεξηθέξεηα πνπ ην δεηά θαη κε ηελ θαηαςήθηζε ή
ππεξςήθηζή ηνπο, απφ ηελ απφιπηε πιεηνςεθία ησλ έγθπξσλ ςεθνδειηίσλ.

3. Ζ δηαδηθαζία ηεο νινθιήξσζεο ηνπ δεκνςεθίζκαηνο, γηα δεηήκαηα ηδηαίηεξεο Δζληθήο ζεκαζίαο, ή
γηα δεηήκαηα απνθαζηζηηθνχ θαη δεζκεπηηθνχ ραξαθηήξα γηα ηηο Γηνηθήζεηο ησλ Σνπηθψλ
Απηνδηνηθήζεσλ θαζψο θαη δεηήκαηα ηδηαίηεξεο Κνηλνηηθήο, Γεκνηηθήο θαη Ννκαξρηαθήο ζεκαζίαο
πεξαηψλεηαη ζε δηάζηεκα δχν κελψλ, απφ ηε δεκνζίεπζε ηεο απφθαζεο α) ηεο πξσηνβνπιίαο ηνπ
25
Πξνέδξνπ ηεο Γεκνθξαηίαο β) ηεο πξσηνβνπιίαο ηνπ ΢πκβνπιίνπ ηεο Γεκνθξαηίαο γ) ηεο
πξσηνβνπιίαο ηεο Βνπιήο ησλ Διιήλσλ δ) ηεο πξσηνβνπιίαο ησλ Κνηλνηηθψλ, Γεκνηηθψλ θαη
Ννκαξρηαθψλ ΢πκβνπιίσλ ε) ηεο πξσηνβνπιίαο ηνπ Ννκάξρε, Γεκάξρνπ, Κνηλνηάξρε θαη δ) ηεο
έλαξμεο ζπιινγήο ππνγξαθψλ πξαγκαηνπνίεζεο Λατθνχ Γεκνςεθίζκαηνο, ζηελ Δθεκεξίδα ηεο
Κπβεξλήζεσο.

4. Ζ δηαδηθαζία ηεο ζπιινγήο ππνγξαθψλ γηα λα νινθιεξσζεί ην αίηεκα γηα ηε δηεμαγσγή

Γεκνςεθίζκαηνο, θαζνξίδεηαη απφ ην Δζληθφ Δθινγηθφ ΢πκβνχιην.

Αλάθιεζε Αηξεηνχ Αμησκαηνχρνπ.

Άξζξν 88.

1. Όια ηα αηξεηά αμηψκαηα θαη νη εθιεγκέλεο απφ ην Λαφ αξρέο είλαη αλαθιεηέο. Έλαο αξηζκφο φρη
κηθξφηεξνο απφ ην ηξία ηνηο εθαηφ (3%) ησλ εθινγέσλ πνπ είλαη εγγεγξακκέλνη ζηελ Δπηθξάηεηα, ζηελ
αληίζηνηρε ηνπ Αηξεηνχ Αμησκαηνχρνπ εθινγηθή πεξηθέξεηα, ζε επίπεδν Δπηθξάηεηαο (Πξφεδξνο
Γεκνθξαηίαο, Δθπξφζσπνο ηνπ Λανχ, Πξσζππνπξγφο, Γεληθφο Δηζαγγειέαο ηεο Γεκνθξαηίαο,
Πξφεδξνο ηνπ Αξείνπ Πάγνπ, Πξφεδξνο ηνπ Αλψηαηνπ ΢πληαγκαηηθνχ Γηθαζηεξίνπ, Πξφεδξνο ηνπ
΢πκβνπιίνπ ηεο Δπηθξαηείαο) ζε επίπεδν Ννκνχ, Γήκνπ ή Κνηλφηεηαο (Ννκάξρεο, Γήκαξρνο,
Κνηλνηάξρεο, Αηξεηφο Δηζαγγειέαο, Ννκαξρηαθφο, Γεκνηηθφο, Κνηλνηηθφο ΢χκβνπινο) ή ζε επίπεδν ησλ
ρσξψλ πξνέιεπζεο ησλ Βνπιεπηψλ ηεο Κάησ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ, κπνξεί λα δεηήζεη ηε δηεμαγσγή
Γεκνςεθίζκαηνο γηα ηελ αλάθιεζε ηεο εληνιήο ηνπ Αηξεηνχ Αμησκαηνχρνπ, εθηειεζηηθήο, λνκνζεηηθήο,
ζπκβνπιεπηηθήο, ειεγθηηθήο θαη δηθαζηηθήο εμνπζίαο.

2. Ζ δηαδηθαζία ηεο ζπιινγήο ππνγξαθψλ γηα λα νινθιεξσζεί ην αίηεκα γηα ηε δηεμαγσγή

Γεκνςεθίζκαηνο γηα ηελ αλάθιεζε, θαζνξίδεηαη απφ ην Δζληθφ Δθινγηθφ ΢πκβνχιην.

3. Αλαθαιείηαη απφ ην αμίσκά ηνπ ν αηξεηφο αμησκαηνχρνο, φηαλ ην 50+1% ησλ εγθχξσλ ςήθσλ,
ςεθίζνπλ ππέξ ηεο αλάθιεζήο ηνπ.

4. Γηα λα είλαη έγθπξε ε ςεθνθνξία αλάθιεζεο ηνπ αηξεηνχ αμησκαηνχρνπ, ζα πξέπεη λα πξνζέιζνπλ
ζηελ ςεθνθνξία γηα ηελ αλάθιεζή ηνπ, ηνπιάρηζηνλ ην 50+1% ηνπ εθινγηθνχ ζψκαηνο ην νπνίν
ςήθηζε γηα ηελ εθινγή ηνπ.

5. Ζ δηαδηθαζία αλάθιεζεο ηνπ αηξεηνχ αμησκαηνχρνπ θάζε βαζκνχ, νινθιεξψλεηαη ζε δηάζηεκα δχν
κελψλ, απφ ηε δεκνζίεπζε ηεο απφθαζεο γηα έλαξμε ζπιινγήο ππνγξαθψλ αλάθιεζεο αηξεηνχ
αμησκαηνχρνπ, απφ ηνλ Δθπξφζσπν ηνπ Λανχ, ζηελ Δθεκεξίδα ηεο Κπβεξλήζεσο.

6. Έσο ηελ νινθιήξσζε ηεο δηαδηθαζίαο αλάθιεζήο ηνπ, ν αηξεηφο αμησκαηνχρνο, παξακέλεη ζην
αμίσκά ηνπ θαη αζθεί απξφζθνπηα ηα θαζήθνληά ηνπ.

7. Ο αηξεηφο αμησκαηνχρνο ν νπνίνο αλαθαιείηαη, αληηθαζίζηαηαη ακέζσο κε ηελ αλάθιεζή ηνπ, απφ ηνλ
επηιαρφληα ζηηο εθινγέο γηα ηελ αλάδεημή ηνπ.

Άξζξν 89.

1. Όπνηνο αηξεηφο αμησκαηνχρνο αλαθαιείηαη κε Λατθφ Γεκνςήθηζκα, ζηεξείηαη ηνπ δηθαηψκαηνο ηεο
θαζφδνπ ηνπ σο ππνςεθίνπ, ζε νπνηνπδήπνηε ηχπνπ θαη βαζκνχ, εθινγηθή αλακέηξεζε αλά ηελ
Δπηθξάηεηα.

2. Νέν αίηεκα αλάθιεζεο αηξεηνχ δεκφζηνπ ιεηηνπξγνχ, δελ κπνξεί λα θαηαηεζεί, κέρξη ηελ
νινθιήξσζε ησλ ελ εμειίμεη δηαδηθαζηψλ αλάθιεζήο ηνπ.

26
Άξζξν 90.

1. Γηα λα ρξεζζεί ν πνιίηεο ππνςήθηνο γηα αηξεηφ αμίσκα, ζα πξέπεη λα ζπγθεληξψζεη, ηηο εμήο
ππνγξαθέο ζηήξημεο ηεο ππνςεθηφηεηάο ηνπ: α) Τπνςήθηνο Πξφεδξνο Γεκνθξαηίαο, Τπνςήθηνο
Δθπξφζσπνο ηνπ Λανχ, Τπνςήθηνο Πξσζππνπξγφο, 2.000 ππνγξαθέο. β) Τπνςήθηνο Γεληθφο
Δηζαγγειέαο ηεο Γεκνθξαηίαο, 1.000 ππνγξαθέο. δ) Τπνςήθηνο Πξφεδξνο Αξείνπ Πάγνπ, Τπνςήθηνο
Πξφεδξνο Αλψηαηνπ ΢πληαγκαηηθνχ Γηθαζηεξίνπ, Τπνςήθηνο Πξφεδξνο ΢πκβνπιίνπ ηεο Δπηθξαηείαο,
500 ππνγξαθέο. ε) Τπνςήθηνο Βνπιεπηήο, Τπνςήθηνο Ννκάξρεο 200 ππνγξαθέο, ζη) Τπνςήθηνο
Γήκαξρνο θαη Τπνςήθηνο Κνηλνηάξρεο, ππνγξαθέο απφ ην 1% ησλ εγγεγξακκέλσλ ςεθνθφξσλ ηνπ
Γήκνπ ή ηεο Κνηλφηεηάο ηνπ.

2. Ζ δηαδηθαζία ηεο ζπιινγήο ππνγξαθψλ γηα ηελ αλαθήξπμε ησλ, ζηελ πξνεγνχκελε παξάγξαθν,
Τπνςεθίσλ αηξεηψλ αμησκαηνχρσλ, θαζνξίδεηαη απφ ην Δζληθφ Δθινγηθφ ΢πκβνχιην.

Άξζξν 91.

1. Πξνζρέδηα Νφκνπ πνπ βξίζθνληαη ππφ ζπδήηεζε ζηα πιαίζηα ηεο Άλσ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ, ηεο
Κάησ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ ηεο Γηαζπνξάο, ησλ Ννκαξρηαθψλ, Γεκνηηθψλ θαη Κνηλνηηθψλ ΢πκβνπιίσλ
κπνξνχλ λα ηεζνχλ ζε Λατθφ Γεκνςήθηζκα, φηαλ απηφ απνθαζηζηεί απφ ην έλα ηξίην ηνπιάρηζηνλ ησλ
κειψλ ηεο Άλσ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ, ηεο Κάησ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ ηεο Γηαζπνξάο, ησλ
Ννκαξρηαθψλ, Γεκνηηθψλ θαη Κνηλνηηθψλ ΢πκβνπιίσλ αληηζηνίρσο.

2. Πξνζρέδηα Νφκνπ πνπ βξίζθνληαη ππφ ζπδήηεζε ζηα πιαίζηα ηεο Άλσ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ, ηεο
Κάησ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ ηεο Γηαζπνξάο, ησλ Ννκαξρηαθψλ, Γεκνηηθψλ θαη Κνηλνηηθψλ ΢πκβνπιίσλ
κπνξνχλ λα ηεζνχλ ζε Λατθφ Γεκνςήθηζκα, φηαλ απηφ πξνηαζεί απφ έλαλ αξηζκφ ππνγξαθψλ φρη
κηθξφηεξν ηνπ ηξία ηνηο εθαηφ (3%) ηνπ ζπλφινπ ησλ εγγεγξακκέλσλ ζηελ αληίζηνηρε εθινγηθή
πεξηθέξεηα πνπ ην δεηά θαη κε ηελ θαηαςήθηζε ή ππεξςήθηζή ηνπο, απφ ηελ απφιπηε πιεηνςεθία ησλ
έγθπξσλ ςεθνδειηίσλ θαη φηαλ ζε απηφ πξνζέιζεη ηνλ 50+1% ησλ εγγεγξακκέλσλ ςεθνθφξσλ, ηεο
αληίζηνηρεο εθινγηθήο πεξηθέξεηαο.

3. Όηαλ ην απνηέιεζκα ηνπ Γεκνςεθίζκαηνο απνβαίλεη ζε απνδνρή ηνπ ζρεδίνπ Νφκνπ, θαη εθφζνλ
έρεη πξνζέιζεη ζε απηφ ην πελήληα ηνηο εθαηφ ησλ εθινγέσλ πνπ είλαη εγγεγξακκέλνη ζηνπο εθινγηθνχο
θαηαιφγνπο, ην ελ ιφγσ ζρέδην Νφκνπ, επηθπξψλεηαη σο ηζρχσλ Νφκνο.

4. Όηαλ ην απνηέιεζκα ηνπ Γεκνςεθίζκαηνο απνβαίλεη ζε αλάθιεζε ηνπ ζρεδίνπ Νφκνπ, θαη εθφζνλ
έρεη πξνζέιζεη ζε απηφ ην πελήληα ηνηο εθαηφ ησλ εθινγέσλ πνπ είλαη εγγεγξακκέλνη ζηνπο εθινγηθνχο
θαηαιφγνπο, ην ελ ιφγσ ζρέδην Νφκνπ, αλαθαιείηαη σο ηζρχσλ Νφκνο.

5. Νέν αίηεκα αλάθιεζεο ζρεδίνπ Νφκνπ, δελ κπνξεί λα θαηαηεζεί, κέρξη ηελ νινθιήξσζε ησλ ελ
εμειίμεη δηαδηθαζηψλ αλάθιεζήο ηνπ.

6. Ζ νινθιήξσζε ηεο δηαδηθαζίαο αλάθιεζεο ζρεδίνπ Νφκνπ, πεξαηψλεηαη ζε δηάζηεκα δχν κελψλ,
απφ ηελ δεκνζίεπζε ηεο απφθαζεο α) ηεο πξσηνβνπιίαο ηεο Βνπιήο ησλ Διιήλσλ β) ηεο
πξσηνβνπιίαο ησλ Κνηλνηηθψλ, Γεκνηηθψλ θαη Ννκαξρηαθψλ ΢πκβνπιίσλ γ) ηεο πξσηνβνπιίαο ηνπ
Ννκάξρε, Γεκάξρνπ, Κνηλνηάξρε θαη δ) ηεο έλαξμεο ζπιινγήο ππνγξαθψλ πξαγκαηνπνίεζεο Λατθνχ
Γεκνςεθίζκαηνο, ζηελ Δθεκεξίδα ηεο Κπβεξλήζεσο.

7. Έσο ηελ νινθιήξσζε ηεο δηαδηθαζίαο αλάθιεζεο, ε Άλσ Βνπιή ησλ Διιήλσλ, ε Κάησ Βνπιή ησλ
Διιήλσλ ηεο Γηαζπνξάο, ηα Ννκαξρηαθά, Γεκνηηθά θαη Κνηλνηηθά ΢πκβνχιηα, ζπλερίδνπλ απξφζθνπηα
ηηο δηαδηθαζίεο ςήθηζεο ηνπ λνκνζρεδίνπ ή ηεο απφθαζεο ησλ Ννκαξρηαθψλ, Γεκνηηθψλ θαη
Κνηλνηηθψλ ΢πκβνπιίσλ.

27
8. Ζ δηαδηθαζία ηεο ζπιινγήο ππνγξαθψλ γηα λα νινθιεξσζεί ην αίηεκα γηα ηε δηεμαγσγή
Γεκνςεθίζκαηνο, θαζνξίδεηαη απφ ην Δζληθφ Δθινγηθφ ΢πκβνχιην.

Άξζξν 92.

Οη δηεζλείο ζπλζήθεο, νη δηεζλείο ζπκβάζεηο ή νη δηεζλείο νηθνλνκηθήο θχζεο ζπκθσλίεο πνπ αθνξνχλ
ζηελ Δζληθή θπξηαξρία ή πνπ κεηαβηβάδνπλ αξκνδηφηεηεο ζε ππεξεζληθά Όξγαλα, ηίζεληαη ππνρξεσηηθά
ζε Γεκνςήθηζκα.

Άξζξν 93.

1. Σίζεληαη ζε Γεκνςήθηζκα γηα λα αθπξσζνχλ εμ νινθιήξνπ ή ελ κέξεη εθείλνη νη Νφκνη ησλ νπνίσλ ε
αθχξσζε απνηειεί αίηεκα θαηφπηλ πξσηνβνπιίαο ελφο πνζνζηνχ φρη κηθξφηεξνπ απφ ην ηξία ηνηο εθαηφ
(3%) ησλ εθινγέσλ πνπ είλαη εγγεγξακκέλνη ζην Λεμηαξρείν θαη ζηνπο εθινγηθνχο θαηαιφγνπο ή ηνπ
Πξνέδξνπ ηεο Γεκνθξαηίαο ή ηεο απφιπηεο πιεηνςεθίαο ηεο Άλσ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ ή ηεο
απφιπηεο πιεηνςεθίαο ηεο Κάησ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ ηεο Γηαζπνξάο, ή ηνπ Ννκάξρε, ή ηνπ
Γεκάξρνπ, ή ηνπ Κνηλνηάξρε, ή ηεο απφιπηεο πιεηνςεθίαο ησλ Ννκαξρηαθψλ, Γεκνηηθψλ θαη
Κνηλνηηθψλ ΢πκβνπιίσλ.

2. Όηαλ ην απνηέιεζκα ηνπ Γεκνςεθίζκαηνο απνβαίλεη ζε απνδνρή ηνπ Νφκνπ ή ηεο απφθαζεο, θαη
εθφζνλ έρεη πξνζέιζεη ζε απηφ ην πελήληα ηνηο εθαηφ ησλ εθινγέσλ πνπ είλαη εγγεγξακκέλνη ζηνπο
εθινγηθνχο θαηαιφγνπο, ν ελ ιφγσ Νφκνο, επηθπξψλεηαη σο ηζρχσλ Νφκνο.

3. Όηαλ ην απνηέιεζκα ηνπ Γεκνςεθίζκαηνο απνβαίλεη ζε αλάθιεζε ηνπ Νφκνπ, θαη εθφζνλ έρεη
πξνζέιζεη ζε απηφ ην πελήληα ηνηο εθαηφ ησλ εθινγέσλ πνπ είλαη εγγεγξακκέλνη ζηνπο εθινγηθνχο
θαηαιφγνπο, ν ελ ιφγσ Νφκνο, αλαθαιείηαη σο ηζρχσλ Νφκνο.

4. Νέν αίηεκα αλάθιεζεο Νφκνπ, δελ κπνξεί λα θαηαηεζεί, κέρξη ηελ νινθιήξσζε ησλ ελ εμειίμεη
δηαδηθαζηψλ αλάθιεζήο ηνπ.

5. Ζ νινθιήξσζε ηεο δηαδηθαζίαο αλάθιεζεο Νφκνπ, πεξαηψλεηαη ζε δηάζηεκα δχν κελψλ, απφ ηε
δεκνζίεπζε ηεο απφθαζεο α) ηεο πξσηνβνπιίαο ηνπ Πξνέδξνπ ηεο Γεκνθξαηίαο β) ηεο πξσηνβνπιίαο
ηεο Βνπιήο ησλ Διιήλσλ γ) ηεο πξσηνβνπιίαο ησλ Κνηλνηηθψλ, Γεκνηηθψλ θαη Ννκαξρηαθψλ
΢πκβνπιίσλ δ) ηεο πξσηνβνπιίαο ηνπ Ννκάξρε, Γεκάξρνπ, Κνηλνηάξρε θαη ε) ηεο έλαξμεο ζπιινγήο
ππνγξαθψλ πξαγκαηνπνίεζεο Λατθνχ Γεκνςεθίζκαηνο, ζηελ Δθεκεξίδα ηεο Κπβεξλήζεσο.

6. Έσο ηελ νινθιήξσζε ηεο δηαδηθαζίαο αλάθιεζεο, ν ηζρχσλ θαη ππφ αλάθιεζε Νφκνο ή ε απφθαζε
ησλ Ννκαξρηαθψλ, Γεκνηηθψλ θαη Κνηλνηηθψλ ΢πκβνπιίσλ, παξακέλεη ελ ηζρχ.

7. Ζ δηαδηθαζία ηεο ζπιινγήο ππνγξαθψλ γηα λα νινθιεξσζεί ην αίηεκα γηα ηε δηεμαγσγή

Γεκνςεθίζκαηνο, θαζνξίδεηαη απφ ην Δζληθφ Δθινγηθφ ΢πκβνχιην.

Άξζξν 94.

1. Μπνξνχλ λα ηίζεληαη ζε αθπξσηηθά δεκνςεθίζκαηα ηα δηαηάγκαηα κε ηζρχ Νφκνπ πνπ εθδίδεη ν

Πξφεδξνο ηεο Γεκνθξαηίαο θάλνληαο ρξήζε ηεο αξκνδηφηεηαο πνπ νξίδεηαη ζην Άξζξν 178 ηνπ
παξφληνο ΢πληάγκαηνο, φηαλ απηφ πξνθιεζεί απφ έλα αξηζκφ φρη κηθξφηεξν ηνπ ηξία ηνηο εθαηφ (3%)
ησλ εθινγέσλ πνπ είλαη εγγεγξακκέλνη ζηνπο εθινγηθνχο θαηαιφγνπο.

2. Όηαλ ην απνηέιεζκα ηνπ Γεκνςεθίζκαηνο απνβαίλεη ζε απνδνρή ηνπ Πξνεδξηθνχ Γηαηάγκαηνο, θαη
εθφζνλ έρεη πξνζέιζεη ζε απηφ ην πελήληα ηνηο εθαηφ ησλ εθινγέσλ πνπ είλαη εγγεγξακκέλνη ζηνπο
εθινγηθνχο θαηαιφγνπο, ην ελ ιφγσ ζρέδην Νφκνπ, επηθπξψλεηαη σο ηζρχσλ Νφκνο.

28
3. Όηαλ ην απνηέιεζκα ηνπ Γεκνςεθίζκαηνο απνβαίλεη ζε αλάθιεζε ηνπ Πξνεδξηθνχ Γηαηάγκαηνο, θαη
εθφζνλ έρεη πξνζέιζεη ζε απηφ ην πελήληα ηνηο εθαηφ ησλ εθινγέσλ πνπ είλαη εγγεγξακκέλνη ζηνπο
εθινγηθνχο θαηαιφγνπο, ην ελ ιφγσ ζρέδην Νφκνπ, αλαθαιείηαη σο ηζρχσλ Νφκνο.

4. Νέν αίηεκα αλάθιεζεο Πξνεδξηθνχ Γηαηάγκαηνο, δελ κπνξεί λα θαηαηεζεί, κέρξη ηελ νινθιήξσζε
ησλ ελ εμειίμεη δηαδηθαζηψλ αλάθιεζήο ηνπ.

5. Ζ νινθιήξσζε ηεο δηαδηθαζίαο αλάθιεζεο Πξνεδξηθνχ Γηαηάγκαηνο, πεξαηψλεηαη κέζα ζην

δηάζηεκα δχν κελψλ, απφ ηελ εκεξνκελία έλαξμεο ζπιινγήο ππνγξαθψλ θαη δεκνζίεπζήο ηεο ζηελ
Δθεκεξίδα ηεο Κπβέξλεζεο.

6. Ζ δηαδηθαζία ηεο ζπιινγήο ππνγξαθψλ γηα λα νινθιεξσζεί ην αίηεκα γηα ηε δηεμαγσγή

Γεκνςεθίζκαηνο, θαζνξίδεηαη απφ ην Δζληθφ Δθινγηθφ ΢πκβνχιην.

Άξζξν 95.

΢ε θάζε πεξίπησζε, γηα ηελ ηζρχ ηνπ αθπξσηηθνχ Γεκνςεθίζκαηνο είλαη απαξαίηεηε ε ζπκκεηνρή
ηνπιάρηζηνλ ηνπ πελήληα ηνηο εθαηφ ησλ εθινγέσλ πνπ είλαη εγγεγξακκέλνη ζην Λεμηαξρείν θαη ζηνπο
εθινγηθνχο θαηαιφγνπο.

Άξζξν 96.

Γελ κπνξνχλ λα ηεζνχλ ζε αθπξσηηθφ Γεκνςήθηζκα νη Νφκνη πνπ αθνξνχλ ζηνλ πξνυπνινγηζκφ, νχηε
νη Νφκνη πεξί ακλεζηίαο ή εθείλνη πνπ πξνζηαηεχνπλ, εγγπψληαη ή αλαπηχζζνπλ ηα αλζξψπηλα
δηθαηψκαηα, φπσο θαη νη Νφκνη πνπ εγθξίλνπλ ηηο δηεζλείο ζπλζήθεο ζην πιαίζην ηνπ Οξγαληζκνχ
Ζλσκέλσλ Δζλψλ.

Άξζξν 97.

Γελ κπνξεί λα δηεμαρζνχλ πεξηζζφηεξα ηνπ ελφο αθπξσηηθά δεκνςεθίζκαηα θαηά ηελ ίδηα πεξίνδν γηα
ην ίδην δήηεκα.

ΚΔΦΑΛΑΙΟ 9.

Κνηλσληθά θαη νηθνγελεηαθά δηθαηψκαηα.

Άξζξν 98.

1. Σν Κξάηνο πξνζηαηεχεη ηελ νηθνγέλεηα σο θπζηθφ ζχλδεζκν ηεο θνηλσλίαο θαη σο ζεκειηψδε ρψξν
γηα ηελ νινθιεξσκέλε αλάπηπμε ησλ αηφκσλ.

2. Οη νηθνγελεηαθέο ζρέζεηο βαζίδνληαη ζηελ ηζφηεηα ησλ δηθαησκάησλ θαη ησλ θαζεθφλησλ, ζηελ
αιιειεγγχε, ζηελ θνηλή πξνζπάζεηα, ζηελ ακνηβαία θαηαλφεζε θαη ζην ζεβαζκφ κεηαμχ ησλ κειψλ
ηεο.

3. Σν Κξάηνο εγγπάηαη ηελ πξνζηαζία ηεο κεηέξαο, ηνπ παηέξα ή φζσλ αζθνχλ γνληθή κέξηκλα.

4. Σα παηδηά θαη νη έθεβνη έρνπλ δηθαίσκα ζηε δσή θαη δηθαηνχληαη λα κεγαιψλνπλ θαη λα
αλαπηχζζνληαη ζηνπο θφιπνπο ηεο νηθνγέλεηαο απφ ηελ νπνίαλ πξνέξρνληαη.

5. Όηαλ απηφ δελ είλαη δπλαηφλ ή είλαη αληίζεην ζηα χςηζηα ζπκθέξνληά ηνπο, ηφηε δηθαηνχληαη κία
αληηθαηαζηάηξηα νηθνγέλεηα, ζχκθσλα κε ην Νφκν. Ζ πηνζεζία έρεη παξφκνηα απνηειέζκαηα κε ηηο
θπζηθέο ζρέζεηο γνλέσλ θαη ηέθλσλ θαη πξαγκαηνπνηείηαη πάληα πξνο φθεινο ηνπ πηνζεηεκέλνπ
παηδηνχ, ζχκθσλα κε ην Νφκν.
29
6. Σν Κξάηνο πξνζηαηεχεη ηα νξθαλά αλήιηθα παηδηά, κε θαηά πξνηεξαηφηεηα πξνλνκηαθέο ξπζκίζεηο
ζηελ παξνρή θνηλσληθψλ ππεξεζηψλ.

7. Σν Κξάηνο πξνζηαηεχεη ηνπο νξθαλνχο απφ Παηέξα θαη Μεηέξα λένπο έσο 25 εηψλ, κε θαηά
πξνηεξαηφηεηα πξνλνκηαθέο ξπζκίζεηο πξφζιεςήο ηνπο ζηνλ Γεκφζην ηνκέα ζηηο ΓΔΚΟ θαη ζηνπο
Οξγαληζκνχο Σνπηθήο Απηνδηνίθεζεο.

8. Νφκνο ξπζκίδεη ηηο θαηά πξνηεξαηφηεηα πξνλνκηαθέο ξπζκίζεηο πξνζηαζίαο ησλ νξθαλψλ παηδηψλ,
εθήβσλ θαη λέσλ έσο 25 εηψλ.

8. Ζ Γηεζλήο πηνζεζία είλαη δεπηεξεχνπζαο πξνηεξαηφηεηαο, ζε ζρέζε κε ηελ Δζληθή.

Άξζξν 99.

1. Ζ κεηξφηεηα θαη ε παηξφηεηα πξνζηαηεχνληαη εμ νινθιήξνπ, νπνηαδήπνηε θη αλ είλαη ε λνκηθή

θαηάζηαζε ησλ γνληψλ.

2. Σα δεπγάξηα έρνπλ δηθαίσκα λα απνθαζίδνπλ ειεχζεξα θαη ππεχζπλα γηα ηνλ αξηζκφ ησλ παηδηψλ
πνπ επηζπκνχλ λα απνθηήζνπλ θαη δηθαηνχληαη λα έρνπλ ηελ πιεξνθφξεζε θαη ηα κέζα πνπ ζα ηνπο
εμαζθαιίδνπλ ηελ άζθεζε απηνχ ηνπ δηθαηψκαηνο ηνπο.

3. Σν Κξάηνο εγγπάηαη νινθιεξσκέλε ζπκπαξάζηαζε θαη πξνζηαζία ηεο κεηξφηεηαο, γεληθά απφ ηε
ζηηγκή ηεο ζχιιεςεο ηνπ εκβξχνπ, θαηά ηε δηάξθεηα ηεο θχεζεο, θαηά ηνλ ηνθεηφ θαη ηε ινρεία, θαη
εμαζθαιίδεη νινθιεξσκέλεο ππεξεζίεο νηθνγελεηαθνχ πξνγξακκαηηζκνχ πνπ βαζίδνληαη ζε εζηθέο θαη
επηζηεκνληθέο αμίεο.

4. Ο παηέξαο θαη ε κεηέξα έρνπλ ην θνηλφ θαη αλαληίξξεην θαζήθνλ λα κεγαιψλνπλ, λα δηαπιάζνπλ, λα
εθπαηδεχνπλ, λα ζπληεξνχλ θαη λα βνεζνχλ ηα παηδηά ηνπο, θαη απηά έρνπλ ην θαζήθνλ λα
ζπκπαξίζηαληαη ζηνπο γνλείο ηνπο, φηαλ εθείλνη δελ κπνξνχλ λα ην πξάμνπλ κφλνη ηνπο.

5. Σα αξκφδηα Οηθνγελεηαθά Γηθαζηήξηα, νξίδνπλ θαηά πεξίπησζε ηα αλαγθαία θαη επαξθή κέηξα, γηα λα
εγγπεζεί ηελ απνηειεζκαηηθφηεηα ηεο ππνρξέσζεο δηαηξνθήο.

Άξζξν 100.

Ο γάκνο αλάκεζα ζε έλαλ άληξα θαη κία γπλαίθα, πνπ βαζίδεηαη ζηελ ειεχζεξε θαη ακνηβαία
ζπγθαηάζεζε θαη ζηελ απφιπηε ηζφηεηα ησλ δηθαησκάησλ θαη ησλ θαζεθφλησλ ησλ ζπδχγσλ,
πξνζηαηεχεηαη απφ ην Νφκν.

Παηδηά θαη Έθεβνη.

Άξζξν 101.

1. Σα παηδηά θαη νη έθεβνη είλαη πιήξε ππνθείκελα ηνπ Νφκνπ θαη πξνζηαηεχνληαη απφ ηε λνκνζεζία, ηα
Όξγαλα θαη ηα εηδηθά δηθαζηηθά ζψκαηα, ηα νπνία ζέβνληαη, εγγπψληαη θαη αλαπηχζζνπλ φζα νξίδεη ην
παξφλ ΢χληαγκα, ε ΢πλζήθε γηα ηα Γηθαηψκαηα ηνπ Παηδηνχ θαη ηα ινηπά Γηεζλή ΢χκθσλα γχξσ απφ
απηφ ην ζέκα, ηα νπνία έρεη ππνγξάςεη θαη επηθπξψζεη ε Γεκνθξαηία.

2. Σν Κξάηνο, ε νηθνγέλεηα θαη ε θνηλσλία εμαζθαιίδνπλ κε απφιπηε πξνηεξαηφηεηα ηελ νινθιεξσκέλε

πξνζηαζία ησλ παηδηψλ θαη ησλ εθήβσλ, θαη γη' απηφ ιακβάλεηαη ππ' φςηλ ην χςηζην ζπκθέξνλ ηνπο
ζηηο απνθάζεηο θαη ζηηο πξάμεηο πνπ ηνπο αθνξνχλ.

30
3. Σν Κξάηνο πξνσζεί ηε ζηαδηαθή έληαμε ησλ παηδηψλ θαη ησλ εθήβσλ ζηελ ελεξγφ δσή ησλ πνιηηψλ
θαη δεκηνπξγεί έλα εζληθφ ζχζηεκα πνπ επηβιέπεη ηελ νινθιεξσκέλε πξνζηαζία ηνπο.

Άξζξν 102.

1. Οη λένη θαη νη λέεο έρνπλ δηθαίσκα θαη θαζήθνλ λα ζπκκεηέρνπλ ελεξγά ζηηο δηαδηθαζίεο αλάπηπμεο.

2. Σν Κξάηνο κε ηελ αιιειέγγπα ζπκκεηνρή ηεο νηθνγέλεηαο θαη ηεο θνηλσλίαο, δεκηνπξγεί επθαηξίεο γηα
λα πξνσζεί ηελ παξαγσγηθή κεηάβαζή ηνπο πξνο ηελ ελήιηθε δσή θαη, ηδηαίηεξα, γηα λα ηνπο θαζηζηά
ηθαλνχο λα βξίζθνπλ, ηελ πξψηε ηνπο εξγαζία.

Πνιχηεθλε Οηθνγέλεηα.

Άξζξν 103.

1. Σν Κξάηνο εγγπάηαη ηελ θαηά πξνηεξαηφηεηα ζηήξημε ηεο πνιχηεθλεο νηθνγέλεηαο, κε πξνλνκηαθή
αληηκεηψπηζε ησλ παηδηψλ αιιά θαη ησλ γνλέσλ ησλ πνιχηεθλσλ νηθνγελεηψλ, ζηελ παξνρή
θνηλσληθψλ ππεξεζηψλ, ζηε ζηέγαζε, ηε δηαηξνθή θαη ηελ πξφζιεςή ηνπο ζην Γεκφζην Σνκέα, ηηο
ΓΔΚΟ θαη ηνπο Οξγαληζκνχο Σνπηθήο Απηνδηνίθεζεο.

2. Πνιχηεθλε νηθνγέλεηα, ζεσξείηαη απηή πνπ έρεη ηξία ηέθλα ή πεξηζζφηεξα.

3. Νφκνο νξίδεη ην θαζεζηψο πξνλνκηαθήο κεηαρείξηζεο ησλ πνιχηεθλσλ νηθνγελεηψλ, κε θιηκαθσηή

θαηά ηέθλν ζηήξημε.

Σξίηε ειηθία.

Άξζξν 104.

1. Σν Κξάηνο εγγπάηαη ζηνπο ειηθησκέλνπο ηελ πιήξε άζθεζε ησλ δηθαησκάησλ θαη ησλ εγγπήζεψλ
ηνπο.

2. Σν Κξάηνο, κε ηελ αιιειέγγπα ζπκκεηνρή ηεο νηθνγέλεηαο θαη ηεο θνηλσλίαο, ππνρξενχηαη λα ζέβεηαη
ηελ αλζξψπηλε αμηνπξέπεηα, ηελ απηνλνκία ηνπο θαη λα παξέρεη ζηνπο ειηθησκέλνπο, νινθιεξσκέλε
θξνληίδα θαη ηα νθέιε ηεο θνηλσληθήο αζθάιηζεο πνπ εμπςψλνπλ θαη εμαζθαιίδνπλ ηελ πνηφηεηα ηεο
δσήο ηνπο.

3. Οη θάζε είδνπο ζπληάμεηο πνπ ρνξεγνχληαη κέζσ ηνπ ζπζηήκαηνο θνηλσληθήο αζθάιηζεο δελ
κπνξνχλ λα είλαη θαηψηεξεο απφ ηνλ θαηψηαην κηζζφ πνπ θαηαβάιιεηαη, βάζεη ηεο Δζληθήο ΢πιινγηθήο
΢χκβαζεο Δξγαζίαο.

4. ΢ηνπο ειηθησκέλνπο είλαη εγγπεκέλν ην δηθαίσκα ζε κία εξγαζία αλάινγε εθείλσλ πνπ εθδειψλνπλ
ηελ επηζπκία θαη ηελ ηθαλφηεηα γηα ηνχην.

Άηνκα κε Δηδηθέο Αλάγθεο.

Άξζξν 105.

1. Κάζε άηνκν κε αλαπεξία ή κε εηδηθέο αλάγθεο έρεη δηθαίσκα ζηελ πιήξε θαη απηφλνκε άζθεζε ησλ
ηθαλνηήησλ ηνπ θαη ζηελ νηθνγελεηαθή θαη θνηλσληθή νινθιήξσζή ηνπ.

2. Σν Κξάηνο, κε ηελ αιιειέγγπα ζπκκεηνρή ηεο νηθνγέλεηαο θαη ηεο θνηλσλίαο, εγγπάηαη ην ζεβαζκφ
ζηελ αλζξψπηλε αμηνπξέπεηα, ζηελ ηζφηεηα ησλ επθαηξηψλ, ζηηο ηθαλνπνηεηηθέο εξγαζηαθέο ζπλζήθεο

31
θαη πξνσζεί ηελ εθπαίδεπζε ηνπ αηφκνπ, ηελ ηερληθή ηνπ θαηάξηηζε θαη ηελ πξφζβαζή ηνπ ζε εξγαζία
αλάινγε κε ηελ θαηάζηαζή ηνπ, ζχκθσλα κε ην Νφκν.

3. Αλαγλσξίδεηαη ζηα άηνκα κε πξνβιήκαηα αθνήο θαη νκηιίαο ην δηθαίσκα λα εθθξάδνληαη θαη λα
επηθνηλσλνχλ κέζσ ηεο λνεκαηηθήο γιψζζαο ηεο Διιάδνο.

4. Όιεο νη δεκφζηεο κνξθέο έθθξαζεο, είλαη ππνρξεσκέλεο λα πξνβιέπνπλ ηελ έθθξαζε ηνπ
πξνθνξηθνχ ιφγνπ ζηε λνεκαηηθή γιψζζα ηεο Διιάδνο.

5. Αλαγλσξίδεηαη ζηα άηνκα κε πξνβιήκαηα φξαζεο ην δηθαίσκα λα εθθξάδνληαη θαη λα επηθνηλσλνχλ

κέζσ ηεο κεζφδνπ αλάγλσζεο γηα άηνκα κε πξνβιήκαηα φξαζεο.

6. Νφκνο ξπζκίδεη ηελ ππνρξέσζε ησλ δεκφζησλ θαη ηδησηηθψλ ππεξεζηψλ γηα παξνρή δπλαηφηεηαο
αλαγλψξηζήο ηνπο, κέζσ ηνπ ζπζηήκαηνο αλάγλσζεο γηα άηνκα κε πξνβιήκαηα φξαζεο.

Καηνηθία.

Άξζξν 106.

Καζέλαο έρεη δηθαίσκα ζε κία θαηάιιειε θαηνηθία, αζθαιή, άλεηε, πγηεηλή, κε ρψξνπο βαζηθψλ
αλαγθψλ πνπ δεκηνπξγνχλ έλα πεξηβάιινλ πνπ εμαλζξσπίδεη ηηο νηθνγελεηαθέο, γεηηνληθέο θαη
θνηλνηηθέο ζρέζεηο. Ζ ηθαλνπνίεζε απηνχ ηνπ δηθαηψκαηνο είλαη δηθαίσκα θαη ππνρξέσζε πνπ
θαηαλέκεηαη ηφζν ζηνπο Πνιίηεο φζν θαη ζην Κξάηνο ζε φιεο ηνπ ηηο δηαζηάζεηο.

Άξζξν 107.

Σν Κξάηνο δίλεη πξνηεξαηφηεηα ζηηο νηθνγέλεηεο θαη εγγπάηαη ηα κέζα ψζηε απηέο θαη εηδηθφηεξα νη
νηθνγέλεηεο πνπ δηαζέηνπλ ιηγνζηνχο πφξνπο λα έρνπλ πξφζβαζε ζηελ θνηλσληθή πνιηηηθή θαη ζε
πηζηψζεηο γηα ηελ νηθνδφκεζε, ηελ απφθηεζε θαη ηελ επέθηαζε ησλ θαηνηθηψλ ηνπο.

Τγεία.

Άξζξν 108.

1. Ζ πγεία απνηειεί ζεκειηψδεο θνηλσληθφ δηθαίσκα θαη ππνρξέσζε ηνπ Κξάηνπο, ην νπνίν ην εγγπάηαη
σο κέξνο ηνπ δηθαηψκαηνο ζηε δσή.

2. Σν θξάηνο πξνσζεί θαη αλαπηχζζεη πνιηηηθέο πξνζαλαηνιηζκέλεο ζηελ εμχςσζε ηεο πνηφηεηαο
δσήο, ηε ζπιινγηθή επεκεξία θαη ηελ πξφζβαζε ζηηο πγεηνλνκηθέο ππεξεζίεο.

3. Κάζε άηνκν έρεη δηθαίσκα ζηελ πξνζηαζία ηεο πγείαο ηνπ, λα ζπκκεηέρεη ελεξγά ζηελ πξνψζεζε θαη
πξνάζπηζε ηεο πγείαο ηνπ, φπσο επίζεο θαη ην θαζήθνλ λα ηεξεί ηα πγεηνλνκηθά κέηξα θαη ηα κέηξα
εμπγίαλζεο πνπ νξίδεη ν Νφκνο ζχκθσλα κε ηηο ΢πλζήθεο θαη ηηο δηεζλείο ΢πκθσλίεο πνπ έρνπλ
ππνγξαθεί θαη επηθπξσζεί απφ ηε Γεκνθξαηία.

Άξζξν 109.

Σν Κξάηνο, γηα λα εγγπεζεί ην δηθαίσκα ζηελ πγεία, ζέηεη ηηο θαηεπζπληήξηεο γξακκέο θαη δηνηθεί έλα
Δζληθφ Γεκφζην ΢χζηεκα Τγείαο, ην νπνίν αγγίδεη φινπο ηνπο ηνκείο, απνθεληξσκέλν θαη ζπκκεηνρηθφ,
εληαγκέλν ζην ζχζηεκα θνηλσληθήο αζθάιηζεο, πνπ δηέπεηαη απφ ηελ αξρή ηεο δσξεάλ παξνρήο, ηεο
θαζνιηθφηεηαο, ηεο πιεξφηεηαο, ηεο ηζφηεηαο, ηεο θνηλσληθήο νινθιήξσζεο θαη ηεο αιιειεγγχεο.

Άξζξν 110.

32
Σν δεκφζην ζχζηεκα πγείαο δίλεη πξνηεξαηφηεηα ζηελ πξναγσγή ηεο πγείαο θαη ζηελ πξφιεςε ησλ
αζζελεηψλ, εγγπάηαη πξφζθνξε αληηκεηψπηζε θαη πνηνηηθή απνθαηάζηαζε.

Άξζξν 111.

1. Σα δεκφζηα αγαζά θαη νη ππεξεζίεο πγείαο απνηεινχλ ηδηνθηεζία ηνπ Κξάηνπο θαη δελ κπνξνχλ λα
ηδησηηθνπνηεζνχλ.

2. Ζ νξγαλσκέλε θνηλφηεηα έρεη ην δηθαίσκα θαη ην θαζήθνλ λα ζπκκεηέρεη ζηε ιήςε απνθάζεσλ γηα
ηνλ πξνγξακκαηηζκφ, ηελ εθηέιεζε θαη ηνλ έιεγρν ηεο εηδηθήο πνιηηηθήο πνπ αθνξά ζηα δεκφζηα
ηδξχκαηα πγείαο.

Άξζξν 112.

1. Ζ ρξεκαηνδφηεζε ηνπ εζληθνχ δεκφζηνπ ζπζηήκαηνο πγείαο είλαη ππνρξέσζε ηνπ Κξάηνπο, πνπ
δεκηνπξγεί ηνπο θνξνινγηθνχο πφξνπο, ηηο ππνρξεσηηθέο εηζθνξέο γηα ηελ θνηλσληθή αζθάιηζε θαη
νπνηαδήπνηε άιιε νηθνλνκηθή πεγή πνπ νξίδεη ν Νφκνο.

2. Σν Κξάηνο εγγπάηαη έλαλ πξνυπνινγηζκφ γηα ηελ πγεία, πνπ επηηξέπεη ηελ εθπιήξσζε ησλ ζηφρσλ
ηεο πγεηνλνκηθήο πνιηηηθήο.

3. ΢ε ζπληνληζκφ κε ηα παλεπηζηήκηα θαη ηα θέληξα έξεπλαο, πξνσζείηαη θαη αλαπηχζζεηαη κία Δζληθή
πνιηηηθή θαηάξηηζεο επαγγεικαηηψλ θαη ηερληθψλ θαη κία Δζληθή βηνκεραλία παξαγσγήο εθνδίσλ θαη
θαξκάθσλ γηα ηελ πγεία.

4. Σν Κξάηνο νξίδεη ηνπο θαλνληζκνχο ησλ δεκφζησλ θαη ησλ ηδησηηθψλ πγεηνλνκηθψλ ππεξεζηψλ.

Κνηλσληθή Αζθάιηζε.

Άξζξν 113.

1. Καζέλαο έρεη δηθαίσκα ζηελ θνηλσληθή αζθάιηζε σο δεκφζην αγαζφ κε θεξδνζθνπηθνχ ραξαθηήξα,
πνπ εγγπάηαη ηελ πγεία θαη εμαζθαιίδεη ηελ πξνζηαζία ζηνπο ηνκείο ηεο κεηξφηεηαο, ηεο παηξφηεηαο,
ηεο αζζέλεηαο, αλαπεξίαο, θαηαζηξνθηθψλ παζήζεσλ, αληθαλφηεηαο, εηδηθψλ αλαγθψλ, εξγαηηθψλ
αηπρεκάησλ, απψιεηαο ηεο εξγαζίαο, αλεξγίαο, γήξαηνο, ρεξείαο, απψιεηαο ησλ γνλέσλ ζε λεαξή
ειηθία, θαηνηθίαο, θαζεθφλησλ επηβεβιεκέλσλ απφ ηελ νηθνγελεηαθή δσή θαη νπνηαζδήπνηε άιιεο
πεξίζηαζεο θνηλσληθήο πξφιεςεο.

2. Σν Κξάηνο ππνρξενχηαη λα εμαζθαιίδεη ηελ απνηειεζκαηηθφηεηα απηνχ ηνπ δηθαηψκαηνο,

δεκηνπξγψληαο έλα θαζνιηθφ θαη νινθιεξσκέλν ζχζηεκα θνηλσληθήο αζθάιηζεο κε ζπιινγηθή, εληαία,
απνηειεζκαηηθή θαη ζπκκεηνρηθή ρξεκαηνδφηεζε απφ άκεζεο ή έκκεζεο εηζθνξέο.

Άξζξν 114.

Ζ κε δπλαηφηεηα νηθνλνκηθήο εηζθνξάο δελ απνηειεί ιφγν γηα απνθιεηζκφ ησλ αηφκσλ απφ ηελ
πξνζηαζία ηνπ Κξάηνπο.

Άξζξν 115.

1. Οη νηθνλνκηθνί πφξνη ηεο θνηλσληθήο αζθάιηζεο δελ κπνξνχλ λα πξννξίδνληαη γηα άιινπο ζθνπνχο.

2. Οη ππνρξεσηηθέο εηζθνξέο πνπ θαηαζέηνπλ νη εξγαδφκελνη θαη νη εξγαδφκελεο γηα λα θαιχςνπλ ηηο
ηαηξηθέο ππεξεζίεο θαη ηα ππφινηπα νθέιε ηεο θνηλσληθήο αζθάιηζεο κπνξεί λα ηεινχλ ππφ δηαρείξηζε

33
κφλν γηα ηε ζηήξημε ηεο Γεκφζηαο Τγείαο θαη ηεο Κνηλσληθήο Αζθάιηζεο θαη ππφ ηελ επίβιεςε ηνπ
Κξάηνπο.

3. Σα ελαπνκείλαληα θαζαξά πνζά απφ ην θεθάιαην πνπ πξννξίδεηαη γηα ηελ πγεία θαη ηελ θνηλσληθή
αζθάιηζε ζπγθεληξψλνληαη κε ζθνπφ ηε δηαλνκή ηνπο κφλν γηα ηνπο ίδηνπο ζθνπνχο.

4. Απαγνξεχεηαη ξεηά ε ρξήζε ησλ εηζθνξψλ, θφξσλ θαη ινηπψλ θεθαιαίσλ πνπ ζπγθεληξψλνληαη γηα
ηελ Τγεία θαη ηελ Κνηλσληθή Αζθάιηζε, γηα άιινπο ζθνπνχο.

5. Σν ζχζηεκα θνηλσληθήο αζθάιηζεο ξπζκίδεηαη απφ εηδηθφ νξγαληθφ Νφκν.

Δξγαζία.

Άξζξν 116.

1. Καζέλαο έρεη ην δηθαίσκα ζηελ εξγαζία θαη ην θαζήθνλ λα εξγάδεηαη.

2. Σν Κξάηνο, πξνζηαηεχεη ηελ εξγαζία.

3. Σν Κξάηνο εγγπάηαη ηε ιήςε ησλ αλαγθαίσλ κέηξσλ, ψζηε θάζε άηνκν λα κπνξεί λα απνθηά κία
παξαγσγηθή απαζρφιεζε, ε νπνία λα αληηζηνηρεί ζε έλα αμηνπξεπέο βηνηηθφ επίπεδν θαη λα ηνπ
εγγπάηαη ηελ πιήξε άζθεζε απηνχ ηνπ δηθαηψκαηνο.

4. Ο Νφκνο ιακβάλεη κέηξα πνπ εγγπψληαη ηελ άζθεζε ησλ εξγαζηαθψλ δηθαησκάησλ ησλ αζθνχλησλ
κε εμαξηεκέλε εξγαζία.

Άξζξν 117.

1. Κάζε εξγνδφηεο εγγπάηαη ζηνπο εξγαδνκέλνπο ηνπ ζπλζήθεο αζθάιεηαο, πγηεηλήο θαη θαηάιιειν
εξγαζηαθφ πεξηβάιινλ.

2. Σν Κξάηνο ιακβάλεη κέηξα θαη δεκηνπξγεί θνξείο πνπ επηηξέπνπλ ηνλ έιεγρν θαη ηελ πξναγσγή
απηψλ ησλ ζπλζεθψλ.

Άξζξν 118.

1. Σν Κξάηνο εγγπάηαη ηελ ηζφηεηα ησλ αλδξψλ θαη ησλ γπλαηθψλ ζηελ άζθεζε ηνπ δηθαηψκαηφο ηνπο
ζηελ εξγαζία.

2. Σν Κξάηνο αλαγλσξίδεη ηελ νηθηαθή εξγαζία σο νηθνλνκηθή δξαζηεξηφηεηα, ε νπνία δεκηνπξγεί

πξνζηηζέκελε αμία θαη παξάγεη πινχην θαη θνηλσληθή επκάξεηα.

3. Οη νηθηαθέο βνεζνί έρνπλ δηθαίσκα ζηελ θνηλσληθή αζθάιηζε, ζχκθσλα κε ην Νφκν.

Άξζξν 119.

Ζ εξγαζία είλαη θνηλσληθή πξάμε θαη απνιακβάλεη ηελ πξνζηαζία ηνπ Κξάηνπο. Ο Νφκνο παξέρεη ηα
αλαγθαία γηα ηε βειηίσζε ησλ πιηθψλ, εζηθψλ θαη πλεπκαηηθψλ ζπλζεθψλ ησλ εξγαδνκέλσλ. Γηα ηελ
εθπιήξσζε απηήο ηεο ππνρξέσζεο ηνπ Κξάηνπο ζεζπίδνληαη νη αθφινπζεο αξρέο:

1. Καλέλαο Νφκνο δελ κπνξεί λα ζεζπίδεη δηαηάμεηο πνπ αιινηψλνπλ ηνλ απαξαβίαζην θαη πξννδεπηηθφ
ραξαθηήξα ησλ εξγαζηαθψλ δηθαησκάησλ θαη θαηαθηήζεσλ. ΢ηηο εξγαζηαθέο ζρέζεηο ππεξηζρχεη ε
πξαγκαηηθή ζρέζε ηεο επηθαηλφκελεο.

34
2. Σα εξγαζηαθά δηθαηψκαηα δελ επηδέρνληαη παξαίηεζεο. Θεσξείηαη άθπξε θάζε ελέξγεηα, ζπκθσλία ή
ζχκβαζε πνπ ζπλεπάγεηαη απνθήξπμε ή πξάμε απνδπλάκσζεο απηψλ ησλ δηθαησκάησλ.

3. Όηαλ ππάξρεη ακθηβνιία γχξσ απφ ηελ εθαξκνγή θαλφλσλ ή ζπληξέρνπλ δηαθνξεηηθνί θαλφλεο ή
ππάξρεη ακθηβνιία ζηελ εξκελεία ελφο θαζνξηζκέλνπ θαλφλα, ηφηε εθαξκφδεηαη ν επλντθφηεξνο γηα ηνλ
εξγαδφκελν. Ο θαλφλαο εθαξκφδεηαη θαζ' νινθιεξίαλ.

4. Κάζε κέηξν ή πξάμε ηνπ εξγνδφηε αληίζεηα ζην παξφλ ΢χληαγκα είλαη άθπξν θαη δελ έρεη θαλέλα
απνηέιεζκα.

5· Απαγνξεχεηαη θάζε είδνπο δηάθξηζε γηα ιφγνπο πνιηηηθνχο ή ειηθίαο, θπιήο, θχινπ ή ζξεζθεπηηθήο
πίζηεο, φπσο θαη γηα νπνηνλδήπνηε άιιν ιφγν.

6. Απαγνξεχεηαη ε εξγαζία ζηα παηδηά θαη ζηνπο εθήβνπο.

7. Σν Κξάηνο πξνζηαηεχεη ηα παηδηά θαη ηνπο εθήβνπο απφ θάζε νηθνλνκηθή ή θνηλσληθή εθκεηάιιεπζε.

Άξζξν 120.

1. Σν εκεξήζην εξγαζηαθφ σξάξην δελ μεπεξλά ηηο νθηψ ψξεο αλά εκέξα νχηε ηηο ζαξάληα ηέζζεξηο
ψξεο αλά εβδνκάδα.

2. Σν λπρηεξηλφ εξγαζηαθφ σξάξην δελ μεπεξλά ηηο επηά ψξεο αλά εηθνζηηεηξάσξν, νχηε ηηο ηξηάληα
πέληε ψξεο αλά εβδνκάδα.

3. Καλέλαο εξγνδφηεο δελ κπνξεί λα ππνρξεψζεη ηνπο εξγαδφκελνπο λα εξγαζηνχλ ππεξσξηαθά.

4. Σν Κξάηνο, είλαη ππνρξεσκέλν απφ ην παξφλ ΢χληαγκα, λα ζηνρεχεη ζηελ πξννδεπηηθή κείσζε ηεο
εκεξήζηαο εξγαζίαο εληφο ηνπ θνηλσληθνχ ζπκθέξνληνο θαη ηνπ πιαηζίνπ πνπ ην θαζνξίδεη θαη ιακβάλεη
ηα θαηάιιεια κέηξα γηα ηελ θαιχηεξε ρξήζε ηνπ ειεχζεξνπ ρξφλνπ πξνο φθεινο ηεο θπζηθήο,
πλεπκαηηθήο θαη πνιηηηζηηθήο αλάπηπμεο ησλ εξγαδνκέλσλ.

5. Οη εξγαδφκελνη έρνπλ δηθαίσκα ζηελ εβδνκαδηαία μεθνχξαζε θαη ζε δηαθνπέο κε απνιαβέο, κε ηνπο
ίδηνπο φξνπο πνπ ηζρχνπλ γηα ηηο πξαγκαηηθέο εκέξεο εξγαζίαο.

Άξζξν 121.

Οη ζπιινγηθέο ζπκβάζεηο εξγαζίαο, νη νπνίεο ζπκθσλνχληαη θαη ζπλππνγξάθνληαη απφ ηα ΢πιινγηθά

Όξγαλα, εξγαδνκέλσλ θαη εξγνδνηψλ θαη νη νπνίεο νξίδνπλ ηηο εκεξήζηεο, εβδνκαδηαίεο ή κεληαίεο
απνδνρέο ησλ εξγαδνκέλσλ απνηεινχλ θαη ηε λνκηθή βάζε εθδίθαζήο ησλ απφ ηα Γηθαζηήξηα.

Άξζξν 122.

1. Κάζε εξγαδφκελνο έρεη δηθαίσκα ζε έλαλ επαξθή κηζζφ πνπ λα ηνπ επηηξέπεη λα δεη κε αμηνπξέπεηα
θαη λα θαιχπηεη ηηο βαζηθέο πιηθέο, θνηλσληθέο θαη πλεπκαηηθέο αλάγθεο ηνπ εαπηνχ ηνπ θαη ηεο
νηθνγέλεηάο ηνπ.

2. Καηνρπξψλεηαη ε θαηαβνιή ίζνπ κηζζνχ γηα ίζε εξγαζία.

3. Ο κηζζφο δελ κπνξεί λα θαηαζρεζεί θαη θαηαβάιιεηαη έγθαηξα θαη πεξηνδηθά ζην λφκηζκα πνπ
θπθινθνξεί λφκηκα ζηελ επηθξάηεηα.

4. Σν Κξάηνο εγγπάηαη ζηνπο εξγαδφκελνπο ηνπ δεκφζηνπ θαη ηνπ ηδησηηθνχ ηνκέα έλαλ θαηψηαην δσηηθφ
κηζζφ πνπ επαλαπξνζδηνξίδεηαη θάζε ρξφλν, ιακβάλνληαο σο αλαθνξά ην δείθηε ηνπ θφζηνπο δσήο.
35
5. Ο θαηψηαηνο κηζζφο ηνπ εξγαδφκελνπ, δελ κπνξεί λα είλαη κηθξφηεξνο απφ ην έλα φγδνν ηεο
ρνξεγίαο ηνπ Πξνέδξνπ ηεο Γεκνθξαηίαο.

6. Ο θαηψηαηνο κηζζφο ηνπ εξγαδφκελνπ ζηνλ ηδησηηθφ ηνκέα, δελ κπνξεί λα είλαη κηθξφηεξνο απφ ηνλ
θαηψηαην κηζζφ ηνπ εξγαδφκελνπ ζηνλ δεκφζην ηνκέα.

Άξζξν 123.

1. Όινη νη εξγαδφκελνη έρνπλ δηθαίσκα ζε θνηλσληθέο παξνρέο πνπ λα ηνπο αληακείβνπλ γηα ηε
καθξφρξνλε ππεξεζία ηνπο θαη λα ηνπο θαιχπηνπλ ζε πεξηπηψζεηο απνιχζεσλ.

2. Ο κηζζφο θαη νη θνηλσληθέο παξνρέο είλαη άκεζα απαηηεηέο.

3. Κάζε θαζπζηέξεζε ζηελ θαηαβνιή ηνπ κηζζνχ, ζπλεπάγεηαη επηβνιή ηφθνπ, ν νπνίνο απνηειεί
νθεηιή θαη απνιακβάλεη ηα ίδηα πιενλεθηήκαηα θαη ηηο ίδηεο εγγπήζεηο κε ηελ θχξηα νθεηιή.

Άξζξν 124.

1. Σα Γηθαζηήξηα Δξγαηηθψλ Γηαθνξψλ, εγγπνχληαη ηε ζηαζεξφηεηα ζηελ εξγαζία θαη πεξηνξίδνπλ θάζε
κνξθή κε δηθαηνινγεκέλεο απφιπζεο.

2. Σα Γηθαζηήξηα Δξγαηηθψλ Γηαθνξψλ, εθδηθάδνπλ ηηο ππνζέζεηο εξγαηηθψλ δηαθνξψλ, κεηαμχ

εξγνδνηψλ θαη εξγαδνκέλσλ.

3. Οη απνιχζεηο πνπ αληίθεηληαη ζην παξφλ ΢χληαγκα ζεσξνχληαη άθπξεο.

Άξζξν 125.

1. Ο Νφκνο θαζνξίδεη ηελ επζχλε πνπ αληηζηνηρεί ζην θπζηθφ ή λνκηθφ πξφζσπν, ζην νπνίν
πξνζθέξεηαη ππεξεζία κέζσ ελδηακέζνπ ή ζπκβαιιφκελνπ ρσξίο λα απνθιείεηαη ε αιιειέγγπα επζχλε
απηψλ.

2. Σν Κξάηνο ζέηεη, κέζσ ηνπ αξκφδηνπ νξγάλνπ, ηελ επζχλε πνπ αληηζηνηρεί γεληθά ζηνπο εξγνδφηεο,
ζε πεξίπησζε εηθνληθφηεηαο ή απάηεο κε ζθνπφ ηελ απνδπλάκσζε, ηε κε αλαγλψξηζε ή ηελ
παξεκπφδηζε ηεο εθαξκνγήο ηεο εξγαζηαθήο λνκνζεζίαο.

΢πλδηθαιηζκφο.

Άξζξν 126.

1. Οη εξγαδφκελνη, ρσξίο θακία δηάθξηζε θαη ρσξίο πξνεγνχκελε άδεηα, έρνπλ ην δηθαίσκα λα ηδξχνπλ
ειεχζεξα ζπλδηθαιηζηηθέο νξγαλψζεηο πνπ εθείλνη ζεσξνχλ αλαγθαίεο γηα ηελ θαιχηεξε ππεξάζπηζε
ησλ δηθαησκάησλ θαη ησλ ζπκθεξφλησλ ηνπο, φπσο επίζεο θαη λα ζπκκεηέρνπλ ή φρη ζε απηέο,
ζχκθσλα κε ην Νφκν. Απηέο νη νξγαλψζεηο δελ ππφθεηληαη ζε παξέκβαζε, δηαθνπή ησλ εξγαζηψλ ηνπο
ή δηνηθεηηθή δηάιπζε.

2. Οη εξγαδφκελνη πξνζηαηεχνληαη απφ θάζε πξάμε δηάθξηζεο ή παξέκβαζεο ζηελ άζθεζε απηνχ ηνπ
δηθαηψκαηνο.

3. Οη Πξφεδξνη θαη ηα κέιε ηεο Γηνίθεζεο ησλ ΢σκαηείσλ απνιακβάλνπλ ζηαζεξφηεηα ζηελ εξγαζία
θαηά ηελ πεξίνδν θαη αλάινγα κε ηηο ζπλζήθεο πνπ απαηηνχληαη γηα ηελ άζθεζε ησλ ιεηηνπξγηψλ ηεο.

36
4. Γηα ηελ άζθεζε ηεο ζπλδηθαιηζηηθήο δεκνθξαηίαο, ηα θαηαζηαηηθά θαη νη θαλνληζκνί ησλ ζπλδηθάησλ
νξίδνπλ ηελ ελαιιαγή ησλ κειψλ ηεο Γηνίθεζεο θαη ησλ εθπξνζψπσλ κε κπζηηθή-θαζνιηθή, άκεζε
ςεθνθνξία.

5. Σα κέιε ηεο δηνίθεζεο ηνπ ΢σκαηείνπ θαη νη ζπλδηθαιηζηηθνί εθπξφζσπνη πνπ θαηαρξψληαη ηα νθέιε
πνπ απνξξένπλ απφ ηε ζπλδηθαιηζηηθή ειεπζεξία γηα πξνζσπηθφ πινπηηζκφ ή ζπκθέξνλ ηηκσξνχληαη,
κε πνηλέο θπιάθηζεο, άλσ ησλ πέληε εηψλ κε εμαγνξάζηκεο θαη ρσξίο αλαζηνιή.

6. Σα κέιε ησλ Γηνηθήζεσλ ησλ ΢πλδηθαιηζηηθψλ Οξγαλψζεσλ ππνρξενχληαη λα θαηαζέηνπλ εηήζηα

έλνξθε δήισζε ησλ πεξηνπζηαθψλ ηνπο ζηνηρείσλ ζην Γηνηθεηηθφ ΢πκβνχιην ηνπ νπνίνπ είλαη κέιε.

7. Σα κέιε ησλ Γηνηθήζεσλ ησλ ΢πλδηθαιηζηηθψλ Οξγαλψζεσλ, δελ κπνξνχλ λα απνιακβάλνπλ

νηθνλνκηθέο απνιαβέο, ακνηβέο, κηζζνχο θαη ζπληάμεηο, πέξαλ απηψλ πνπ νξίδνληαη απφ ηηο ζπιινγηθέο
ζπκβάζεηο εξγαζίαο, γηα φινπο ηνπο εξγαδφκελνπο.

8. Σα κέιε ησλ Γηνηθήζεσλ ησλ ΢πλδηθαιηζηηθψλ Οξγαλψζεσλ, δελ κπνξνχλ λα είλαη κέιε Γηνηθήζεσλ
πνιηηηθψλ θνξέσλ.

9. Οξίδνληαη σο Σξηηνβάζκηεο ΢πλδηθαιηζηηθέο Οξγαλψζεηο: α) Ζ Γεληθή ΢πλνκνζπνλδία Δξγαηψλ

Διιάδνο. β) Ζ Γεληθή ΢πλνκνζπνλδία Τπαιιήισλ Διιάδνο. γ) Ζ Γεληθή ΢πλνκνζπνλδία Αγξνηψλ
Διιάδνο δ) Ζ Γεληθή ΢πλνκνζπνλδία Απηναπαζρνινχκελσλ Διιάδνο θαη ε) Ζ Γεληθή ΢πλνκνζπνλδία
Δπηρεηξήζεσλ Διιάδνο.

Άξζξν 127.

1. Οη εξγαδφκελνη/εο ηνπ δεκφζηνπ θαη ηνπ ηδησηηθνχ ηνκέα έρνπλ δηθαίσκα ζηελ εζεινληηθή ζπιινγηθή
δηαπξαγκάηεπζε θαη λα ζπλάπηνπλ ζπιινγηθέο ζπκβάζεηο εξγαζίαο, ρσξίο άιιεο πξνυπνζέζεηο απφ
απηέο πνπ νξίδεη ν Νφκνο.

2. Σν Κξάηνο εγγπάηαη ηελ αλάπηπμή ηνπο θαη ελεξγεί θαηάιιεια, ψζηε λα επλνεί ηηο ζπιινγηθέο ζρέζεηο
θαη ηελ επίιπζε ησλ εξγαζηαθψλ ζπγθξνχζεσλ.

3. Οη ζπιινγηθέο ζπκβάζεηο θαιχπηνπλ φινπο ηνπο εξγαδφκελνπο πνπ είλαη ελ ελεξγεία θαηά ηε ζηηγκή
ηεο ππνγξαθήο ηνπο φπσο θαη εθείλνπο πνπ πξνζιακβάλνληαη θαηφπηλ απηήο ηεο ππνγξαθήο.

Άξζξν 128.

Οη εξγαδφκελνη ηνπ δεκφζηνπ θαη ηδησηηθνχ ηνκέα έρνπλ αλαθαίξεην δηθαίσκα ζηελ απεξγία.

ΚΔΦΑΛΑΙΟ 10.

Πνιηηηζηηθά θαη εθπαηδεπηηθά δηθαηψκαηα.

Άξζξν 129.

1. Ζ πνιηηηζηηθή δεκηνπξγία είλαη ειεχζεξε. Απηή ε ειεπζεξία πεξηιακβάλεη ην δηθαίσκα ζηελ θπξηφηεηα,
ζηελ παξαγσγή θαη ζηε δηάδνζε ηνπ δεκηνπξγηθνχ, επηζηεκνληθνχ, ηερλνινγηθνχ θαη αλζξσπηζηηθνχ
έξγνπ, ζπκπεξηιακβαλνκέλεο ηεο λνκηθήο πξνζηαζίαο ησλ δηθαησκάησλ ηνπ δεκηνπξγνχ γηα ηα έξγα
ηνπ.

2. Σν Κξάηνο αλαγλσξίδεη θαη πξνζηαηεχεη ηελ πλεπκαηηθή ηδηνθηεζία ησλ επηζηεκνληθψλ, ινγνηερληθψλ
θαη θαιιηηερληθψλ έξγσλ, εθεπξέζεσλ, θαηλνηνκηψλ, νλνκαζηψλ, επξεζηηερληψλ, εκβιεκάησλ θαη

37
θαηαηεζέλησλ ζεκάησλ ζχκθσλα κε ηηο ζπλζήθεο θαη ηηο εμαηξέζεηο πνπ θαζνξίδνληαη απφ ην Νφκν θαη
ηα Γηεζλή ζχκθσλα πνπ έρνπλ πξνζππνγξαθεί θαη επηθπξσζεί απφ ηε Γεκνθξαηία.

Άξζξν 130.

Απαγνξεχεηαη ξεηά ζε ηδηψηεο θαη ηδησηηθέο ζπιινγηθφηεηεο λα εηζπξάηηνπλ εηζθνξέο γηα ηε ρξήζε
πλεπκαηηθψλ δηθαησκάησλ απφ Πνιίηεο, επηρεηξήζεηο ή ζπιινγηθφηεηεο. Ζ αξκνδηφηεηα απηή, αζθείηαη
απνθιεηζηηθά απφ ην Κξάηνο.

Άξζξν 131.

1. Οη αμίεο ηνπ πνιηηηζκνχ απνηεινχλ αγαζφ ηνπ Λανχ ηεο Διιάδνο, ην νπνίν δελ κπνξεί λα
απνπνηεζεί θαη ζεκειηψδεο δηθαίσκα πνπ ην θξάηνο πξνσζεί θαη εγγπάηαη, παξέρνληαο ηηο θαηάιιειεο
ζπλζήθεο, ηα λνκηθά εξγαιεία, κέζα θαη ηνπο αλαγθαίνπο πφξνπο.

2. Σν Κξάηνο εγγπάηαη ηελ πξνζηαζία θαη ηε δηαηήξεζε, ηνλ εκπινπηηζκφ, ηε δηαθχιαμε θαη ηελ
απνθαηάζηαζε ηεο πνιηηηζηηθήο θιεξνλνκηάο, πιηθήο θαη άπιεο κνξθήο, φπσο θαη ηελ ηζηνξηθή κλήκε
ηνπ έζλνπο.

3. Σα αγαζά πνπ απνηεινχλ ηελ πνιηηηζηηθή θιεξνλνκηά ηνπ έζλνπο είλαη αλαπαιινηξίσηα,
απαξάγξαπηα θαη δελ κπνξνχλ λα θαηαζρεζνχλ.

4. Σν Κξάηνο, είλαη ππνρξεσκέλν λα ιεηηνπξγεί πξνο ηελ θαηεχζπλζε ηεο επηζηξνθήο ηεο πνιηηηζηηθήο
θιεξνλνκηάο ηνπ Έζλνπο ησλ Διιήλσλ, ζηνλ Δζληθφ ρψξν. Μφληκε εηδηθή ππεξεζία ζην Τπνπξγείν
Πνιηηηζκνχ, αλαιακβάλεη ηε δηεξεχλεζε φισλ ησλ δπλαηνηήησλ

άζθεζεο πίεζεο πξνο θάζε θαηεχζπλζε, εζληθψο θαη δηεζλψο, γηα ηελ εθπιήξσζε ηεο ππνρξέσζεο
απηήο ηνπ Κξάηνπο.

5. Καθνπξγεκαηηθή πξάμε είλαη, ε εκπνξία ηεο πνιηηηζηηθήο θιεξνλνκηάο ηνπ Έζλνπο θαη ηηκσξείηαη κε
θπιάθηζε ηνπιάρηζηνλ δεθαπέληε εηψλ, κε εμαγνξάζηκε θαη ρσξίο αλαζηνιή.

Άξζξν 132.

Σν Κξάηνο εγγπάηαη ζε φζνπο εξγάδνληαη γηα ηνλ πνιηηηζκφ ηελ ελζσκάησζή ηνπο ζην ζχζηεκα
θνηλσληθήο αζθάιηζεο πνπ ηνπο επηηξέπεη λα δηάγνπλ κία δσή αμηνπξεπή, αλαγλσξίδνληαο ηηο
ηδηαηηεξφηεηεο ηεο πνιηηηζηηθήο ηνπο δξαζηεξηφηεηαο, ζχκθσλα κε ην Νφκν.

Άξζξν 133.

1. Σν Κξάηνο εγγπάηαη ηε κεηάδνζε, ιήςε θαη δηαθίλεζε ησλ πνιηηηζηηθψλ πιεξνθνξηψλ.

2. Σα Μέζα Μαδηθήο Δλεκέξσζεο έρνπλ ην θαζήθνλ λα ζπκπαξίζηαληαη ζηε δηάδνζε ησλ αμηψλ ηεο
ιατθήο παξάδνζεο θαη ηνπ έξγνπ ησλ θαιιηηερλψλ, ζπγγξαθέσλ, ζπλζεηψλ, ζθελνζεηψλ θαη ινηπψλ
πνιηηηζηηθψλ δεκηνπξγψλ ηεο ρψξαο.

3. Νφκνο νξίδεη ηα ππνρξεσηηθά πνζνζηά ηειενπηηθνχ ρξφλνπ πνπ νθείινπλ λα δηαζέηνπλ ηα ηδησηηθά
Μέζα Μαδηθήο Δλεκέξσζεο γηα ηνλ πνιηηηζκφ.

Δθπαίδεπζε.

Άξζξν 134.

38
Σν ειιεληθφ εθπαηδεπηηθφ ζχζηεκα έρεη σο ζηφρν ηε κφξθσζε πλεπκαηηθήο ειεπζεξίαο θαη θνηλσληθήο
ππεπζπλφηεηαο ησλ πνιηηψλ ηεο. Σν ζχζηεκα απηφ απνηειείηαη απφ ηα παξαθάησ 3 επίπεδα
εθπαίδεπζεο: ηε Βαζηθή εθπαίδεπζε, ηε Γεπηεξνβάζκηα θαη Μεηα-δεπηεξνβάζκηα Δθπαίδεπζε θαη ηέινο
ηελ Σξηηνβάζκηα Δθπαίδεπζε. Ζ ηαμηλφκεζε ησλ άλσζελ επηπέδσλ εθπαίδεπζεο ζε θιίκαθα 1 – 6 έρεη
σο εμήο:

1. Πξνλεπηαθή θαη Νεπηαθή Δθπαίδεπζε (ππνρξεσηηθή): Ζ ζπλνιηθή ηεο δηάξθεηα είλαη 2 έηε, γηα ηηο
ειηθίεο ησλ 5 θαη 6 εηψλ.

2. Βαζηθή Δθπαίδεπζε (ππνρξεσηηθή): Ζ ελ ιφγσ εθπαίδεπζε απνηειείηαη απφ ην Γεκνηηθφ ΢ρνιείν

ζπλνιηθήο δηαξθείαο 6 εηψλ θαη ην Γπκλάζην ζπλνιηθήο δηαξθείαο 3 εηψλ. Οη επηινγέο ησλ καζεηψλ κε
ην πέξαο ηεο Βαζηθήο εθπαίδεπζεο είλαη ε εηζαγσγή ηνπο ζην Λχθεην, ζηηο Δπαγγεικαηηθέο ΢ρνιέο ή
ζην ρψξν ηεο εξγαζίαο. Γηα ηελ εηζαγσγή ηνπο ζην Λχθεην απαηηείηαη θαηψηαηε βαζκνινγία. Ζ
εηζαγσγή ηνπο ζηηο Δπαγγεικαηηθέο ΢ρνιέο είλαη ειεχζεξε. Οη επηιέγνληεο ηελ εξγαζηαθή εκπεηξία
κπνξνχλ αλά πάζα ζηηγκή λα εηζαρζνχλ ζηηο Δπαγγεικαηηθέο ΢ρνιέο αλ ην επηζπκνχλ. ΢θνπφο ηεο
Βαζηθήο Δθπαίδεπζεο είλαη ε ιήςε γλψζεσλ ησλ καζεηψλ ζε θαζεκεξηλέο δξαζηεξηφηεηεο πνπ
αθνξνχλ ηνλ πξνζσπηθφ αιιά θαη θνηλσληθφ ηνπο βίν, θαζψο θαη ε κφξθσζε ζπιινγηθήο ζπλείδεζεο.

3. Γεπηεξνβάζκηα Δθπαίδεπζε: Ζ ελ ιφγσ εθπαίδεπζε απνηειείηαη απφ ην Λχθεην θαη ηηο

Δπαγγεικαηηθέο ΢ρνιέο. Ζ δηάξθεηά ηνπο είλαη 3 έηε. Ο καζεηήο δηαιέγεη θχθινπο καζεκάησλ πνπ ζα
ηνλ πξνεηνηκάζνπλ γηα ηελ εηζαγσγή ηνπ ζηελ Σξηηνβάζκηα εθπαίδεπζε ή ζα ηνπ παξέρνπλ
επαγγεικαηηθή θαηάξηηζε. Ζ εηζαγσγή ησλ καζεηψλ απφ ην Λχθεην ζηα Παλεπηζηήκηα ή ζηηο
Πνιπηερληθέο ΢ρνιέο θαζψο θαη απφ ηηο Δπαγγεικαηηθέο ΢ρνιέο ζηηο Πνιπηερληθέο ΢ρνιέο γίλεηαη ρσξίο
εμεηάζεηο θαη κφλν κε ηε βαζκνινγία ηνπ απνιπηεξίνπ. Ζ εηζαγσγή ησλ καζεηψλ απφ ηηο
Δπαγγεικαηηθέο ΢ρνιέο ζηα Παλεπηζηήκηα γίλεηαη κε εμεηάζεηο, νη νπνίεο ζηφρν έρνπλ ηελ ηαπηνπνίεζε
ηεο χπαξμεο θαησηάηνπ επηηξεπηνχ επηπέδνπ γλψζεσλ.

4. Μεηα-δεπηεξνβάζκηα Δθπαίδεπζε: Ζ ελ ιφγσ εθπαίδεπζε αλαθέξεηαη ζε απφθνηηνπο

Δπαγγεικαηηθψλ ΢ρνιψλ, δίλνληάο ηνπο ηελ επθαηξία επαγγεικαηηθήο εμεηδίθεπζεο αλάινγα κε ηηο
πξνζσπηθέο ηνπο ή εξγαζηαθέο ηνπο απαηηήζεηο. Ζ δηάξθεηά ηεο δε ζα μεπεξλάεη ηα δχν έηε.

5. Πξψηνο Κχθινο Σξηηνβάζκηαο Δθπαίδεπζεο: Σν ελ ιφγσ επίπεδν εθπαίδεπζεο δηαξθεί 5 έηε δίλνληαο
ζηνπο ππνςήθηνπο ηε δπλαηφηεηα θαηνρήο δχν πηπρίσλ, ην Πξν-δίπισκα θαη ην Γίπισκα. Με ην πέξαο
ησλ 2 πξψησλ εηψλ νη ζπνπδαζηέο ππνρξενχληαη ζε εμεηάζεηο εθ’ φιεο ηεο χιεο ηξηψλ βαζηθψλ
καζεκάησλ ηεο θαηεχζπλζήο ηνπο θαη ελφο επηινγήο. Οη εμεηάζεηο ζηα ηξία βαζηθά καζήκαηα είλαη
πξνθνξηθέο, γίλνληαη ελψπηνλ πεληακεινχο επηηξνπήο ηνπ αληίζηνηρνπ εθπαηδεπηηθνχ ηδξχκαηνο ελψ
ζην κάζεκα επηινγήο ν ηξφπνο δηεμαγσγήο εμαξηάηαη απφ ηελ πεληακειή επηηξνπή. Οη εμεηάζεηο απηέο
επαλαιακβάλνληαη κέρξη ηξεηο θνξέο. Ζ απνηπρία ζηελ ηξίηε επαλάιεςε νδεγεί ζηελ δηαγξαθή ηνπ
ζπνπδαζηή απφ φιε ηελ Σξηηνβάζκηα Δθπαίδεπζε. Ο ζπνπδαζηήο έρεη ην δηθαίσκα λα επηιέμεη άιινλ
θιάδν ζπνπδψλ, γηα κία κφλν θνξά, πξηλ ηελ ηξίηε επαλάιεςε ησλ Πξν-δηπισκαηηθψλ εμεηάζεσλ
επαλεθθηλψληαο ηνλ αξηζκφ ησλ επαλαιήςεσλ. Ζ απφθηεζε ηνπ πξν-δηπιψκαηνο επηηξέπεη ζην
ζπνπδαζηή λα ζπλερίζεη ηηο ζπνπδέο γηα ηελ απφθηεζε ηνπ Γηπιψκαηνο. Γηα ην ηειεπηαίν απαηηείηαη ε
επηηπρήο δηεμαγσγή πξνθνξηθψλ εμεηάζεσλ ζε ηέζζεξα (4) καζήκαηα εμεηδίθεπζεο.

6. Γεχηεξνο Κχθινο Σξηηνβάζκηαο Δθπαίδεπζεο: Ζ ζπλνιηθή ρξνληθή δηάξθεηα ηνπ ελ ιφγσ θχθινπ είλαη
απφ ηξία (3) έηε θαη άλσ, νδεγψληαο ζηελ απφθηεζε ηνπ Γηδαθηνξηθνχ ηίηινπ.

7. ΢ηηο πεξηπηψζεηο καζεηψλ θαη θνηηεηψλ κε εηδηθέο αλάγθεο, επηβάιιεηαη ε δεκηνπξγία ηκεκάησλ
έληαμεο.

39
8. Ζ εθπαίδεπζε είλαη ζεκειηψδεο πξνηεξαηφηεηα γηα ην Κξάηνο θαη βαζίδεηαη ζην ζεβαζκφ φισλ ησλ
ξεπκάησλ ζθέςεο, κε ζθνπφ λα αλαπηχμεη ηηο δεκηνπξγηθέο δπλαηφηεηεο θάζε αλζξψπηλνπ φληνο θαη
ηελ πιήξε αλάπηπμε ηεο πξνζσπηθφηεηάο ηνπ ζε κία δεκνθξαηηθή θνηλσλία ε νπνία είλαη βαζηζκέλε
ζηελ εζηθή αμηνιφγεζε ηεο εξγαζίαο θαη ηελ ελεξγφ ζπκκεηνρή, είλαη ζπλεηδεηή θαη αιιειέγγπα ζηηο
δηαδηθαζίεο ηνπ θνηλσληθνχ κεηαζρεκαηηζκνχ, θαη ε νπνία ελζσκαηψλεη ηηο αμίεο ηεο Δζληθήο
ηαπηφηεηαο θαη ηελ ειιεληθή ζθέςε, σο παγθφζκηα θιεξνλνκηά θαη παγθφζκηα ζεψξεζε.

9. Σν Κξάηνο, καδί κε ηε ζπκκεηνρή ησλ νηθνγελεηψλ θαη ηεο θνηλσλίαο, πξνσζεί ηε δηαδηθαζία ηεο
εθπαίδεπζεο ησλ πνιηηψλ, ζχκθσλα κε ηηο αξρέο πνπ πεξηιακβάλνληαη ζην παξφλ ΢χληαγκα θαη ην
Νφκν.

Άξζξν 135.

1. Καζέλαο έρεη ην δηθαίσκα ζε κία νινθιεξσκέλε, πνηνηηθή θαη δηαξθή εθπαίδεπζε, κε ίζεο ζπλζήθεο
θαη επθαηξίεο, ρσξίο πεξηνξηζκνχο, εθηφο απφ εθείλνπο πνπ πξνέξρνληαη απφ ηηο ηθαλφηεηεο, ηελ θιίζε
θαη ηηο θηινδνμίεο ηνπ.

2. Ζ παξνρή ηεο εθπαίδεπζεο ζηα θξαηηθά ηδξχκαηα θαη ζε θάζε ηνπο ζηάδην, πξν-λεπηαθήο
εθπαίδεπζεο, λεπηαθήο εθπαίδεπζεο, βαζηθήο εθπαίδεπζεο, κέζεο εθπαίδεπζεο, επαγγεικαηηθήο
εθπαίδεπζεο, παλεπηζηεκηαθήο εθπαίδεπζεο, πνιπηερληθήο εθπαίδεπζεο, είλαη απνιχησο δσξεάλ.

3. Σα ζπγγξάκκαηα ηα νπνία πξννξίδνληαη γηα ηα εθπαηδεπηηθά θξαηηθά ηδξχκαηα, παξαρσξνχληαη

ζηνπο καζεηέο θαη θνηηεηέο, απνιχησο δσξεάλ.

4. Σα ζπγγξάκκαηα ηα νπνία πξννξίδνληαη γηα ηα εθπαηδεπηηθά θξαηηθά ηδξχκαηα, ρξεψλνληαη γηα ηε

ρξήζε ηνπο ζηνπο καζεηέο θαη θνηηεηέο.

5. ΢ην ηέινο ηνπ εθπαηδεπηηθνχ έηνπο, ηα ζπγγξάκκαηα, επηζηξέθνληαη ζε άξηζηε θαηάζηαζε ζην
εθπαηδεπηηθφ ίδξπκα ην νπνίν ηνπο ηα παξαρψξεζε.

6. ΢ε πεξίπησζε απψιεηαο ή θαηαζηξνθήο ηνπ ζπγγξάκκαηνο, ν ππφινγνο καζεηήο ή θνηηεηήο, ή νη

γνλείο ή νη θεδεκφλεο ηνπο, ππνρξενχληαη λα πιεξψζνπλ ην πιήξεο αληίηηκν ηεο αμίαο ηνπ.

7. Δηδηθή επηηξνπή ηνπ Τπνπξγείνπ Παηδείαο, ηηκνινγεί ηελ αμία ελφο εθάζηνπ ησλ ζπγγξακκάησλ.

8. Σν Κξάηνο δεκηνπξγεί θαη ππνζηεξίδεη ηδξχκαηα θαη παξνρέο επαξθψο εμνπιηζκέλεο γηα λα
εμαζθαιίδνπλ ηελ πξφζβαζε, ηε δηάξθεηα θαη ηελ πεξαίσζε ζην εθπαηδεπηηθφ ζχζηεκα.

9. Σν ΢πληαγκαηηθφ Γηθαζηήξην εγγπάηαη ίζε κεηαρείξηζε πξνο ηα άηνκα κε εηδηθέο αλάγθεο ή κε θάπνηα
κνξθή αληθαλφηεηαο θαζψο θαη πξνο εθείλνπο πνπ ζηεξνχληαη ηεο ειεπζεξίαο ηνπο ή ηνπο ιείπνπλ νη
βαζηθέο ζπλζήθεο γηα ηελ έληαμε θαη παξακνλή ηνπο ζην εθπαηδεπηηθφ ζχζηεκα.

10. Οη δσξεέο ηδησηψλ ζε εθπαηδεπηηθά δεκφζηα ηδξχκαηα ή πξνγξάκκαηα, ζηε πξν-λεπηαθή, λεπηαθή,
βαζηθή, κέζε θαη παλεπηζηεκηαθή εθπαίδεπζε, πξννξίδνληαη απνθιεηζηηθά γηα ην ζθνπφ ηνλ νπνίν ν
ηδηψηεο δσξίδεη.

11. Οη δσξεέο ηδησηψλ ζε εθπαηδεπηηθά δεκφζηα ηδξχκαηα θαη πξνγξάκκαηα ζηε πξν-λεπηαθή, λεπηαθή,
βαζηθή, κέζε θαη παλεπηζηεκηαθή εθπαίδεπζε εθπίπηνπλ εμ νινθιήξνπ ηνπ θφξνπ απφ ην εηζφδεκά
ηνπο.

Άξζξν 136.

40
1. Ζ εθπαίδεπζε είλαη ππφ ηελ επζχλε εθπαηδεπηηθψλ κε αλαγλσξηζκέλε εζηθή θαη απνδεδεηγκέλε
αθαδεκατθή θαηάξηηζε.

2. Σν Κξάηνο ελζαξξχλεη ηε δηαξθή ηνπο δηα βίνπ ελεκέξσζε θαη εγγπάηαη ηε ζηαζεξφηεηα ζηελ
άζθεζε ηνπ δηδαζθαιηθνχ επαγγέικαηνο, ηεξψληαο ην παξφλ ΢χληαγκα θαη ην Νφκν, ζε έλα θαζεζηψο
εξγαζίαο θαη επίπεδν δσήο αλάινγε κε ηελ πςειή απνζηνιή ηνπο.

3. Ζ εηζαγσγή, πξναγσγή θαη παξακνλή ζην εθπαηδεπηηθφ ζχζηεκα νξίδεηαη απφ ην Νφκν θαη
αληαπνθξίλεηαη ζε αμηνινγηθά-αμηνθξαηηθά θξηηήξηα, ρσξίο θνκκαηηθήο ή άιιεο, κε αθαδεκατθήο,
θχζεσο παξέκβαζε.

4. Κνηλή Δπηηξνπή Αμηνιφγεζεο ησλ εθπαηδεπηηθψλ, απνηεινχκελε απφ α) Δθπξφζσπν ηνπ

Τπνπξγείνπ Παηδείαο, β) Δθπξφζσπν ηεο εθπαηδεπηηθήο θνηλφηεηαο ηνπ εθπαηδεπηηθνχ ηδξχκαηνο γ)
Δθπξφζσπν ησλ γνλέσλ θαη θεδεκφλσλ ηνπ εθπαηδεπηηθνχ ηδξχκαηνο δ) Δθπξφζσπν ηεο Γεκνηηθήο
θαη Κνηλνηηθήο Σνπηθήο Απηνδηνίθεζεο ζηελ πεξηνρή επζχλεο ζηελ νπνία είλαη εγθαηεζηεκέλν ην
εθπαηδεπηηθφ ίδξπκα, ε) Δθπξφζσπν ηεο ζπλδηθαιηζηηθήο νξγάλσζεο ησλ εθπαηδεπηηθψλ, αμηνινγεί
ηνπο εθπαηδεπηηθνχο, ηελ πξφζιεςε ή ηελ απφιπζή ηνπο ζην αληίζηνηρν εθπαηδεπηηθφ ίδξπκα.

4. Γελ κπνξνχλ λα είλαη εθπαηδεπηηθνί, φζνη αζθνχλ ιφγν ξαηζηζηηθφ, κηζειιεληθφ θαη εζλνκεδεληζηηθφ,
ζηξαηεπκέλν, φπσο επίζεο ζξεζθεπηηθφ θαλαηηζκφ θαη πξνζειπηηζκφ. Σν ΢πληαγκαηηθφ Γηθαζηήξην
απνθαζίδεη γηα ηηο πεξηπηψζεηο απηέο θαη ηελ πνηλή ησλ παξαβαηψλ.

Άξζξν 137.

1, Ζ δηδαζθαιία ηεο ειιεληθήο γιψζζαο, ηεο ηζηνξίαο θαη ηεο γεσγξαθίαο ηεο Διιάδνο, φπσο επίζεο
θαη ησλ ηδεψλ ησλ ΢νθψλ, Πνηεηψλ, Δπαλαζηαηψλ, Ζξψσλ ηεο Παηξίδαο, πξέπεη λα νινθιεξψλεηαη
ππνρξεσηηθά ζηα δεκφζηα ηδξχκαηα κέρξη ην ελδέθαην έηνο, απφ ην λεπηαθφ, έσο ην ηξίην έηνο ηεο
κέζεο εθπαίδεπζεο.

2. ΢ηα ηξία έηε, απφ ην ηέηαξην έηνο έσο ην έθην έηνο ηεο Μέζεο Δθπαίδεπζεο, ε δηδαζθαιία ηεο
ειιεληθήο γιψζζαο, ηεο ηζηνξίαο θαη ηεο γεσγξαθίαο ηεο Διιάδνο, φπσο επίζεο θαη ησλ ηδεψλ ησλ
΢νθψλ, Πνηεηψλ, Δπαλαζηαηψλ, Ζξψσλ ηεο Παηξίδαο είλαη ππνρξεσηηθή θαη’ επηινγή απφ ην καζεηή,
ελφο ηνπιάρηζηνλ ηνκέα.

3. ΢ηελ ηξηηνβάζκηα εθπαίδεπζε, ε δηδαζθαιία ηεο ειιεληθήο γιψζζαο, ηεο ηζηνξίαο θαη ηεο
γεσγξαθίαο ηεο Διιάδνο, φπσο επίζεο θαη ησλ ηδεψλ ησλ ΢νθψλ, Πνηεηψλ, Δπαλαζηαηψλ, Ζξψσλ ηεο
Παηξίδαο είλαη επίζεο ππνρξεσηηθή θαη’ επηινγή απφ ην καζεηή, ελφο ηνπιάρηζηνλ ηνκέα.

4. Ζ πεξηβαιινληηθή εθπαίδεπζε θαζίζηαηαη ππνρξεσηηθή ζε φια ηα επίπεδα θαη ηηο κνξθέο ηνπ
εθπαηδεπηηθνχ ζπζηήκαηνο.

5. Σν αξκφδην Δζληθφ ΢πκβνχιην Παηδείαο, νξίδεη ηηο αξρέο θαη ην πιαίζην ηεο δηδαζθαιίαο.

Άξζξν 138.

1. Σα Μέζα Μαδηθήο Δλεκέξσζεο, δεκφζηα θαη ηδησηηθά, πξέπεη λα ζπλεηζθέξνπλ ζηελ εθπαίδεπζε ησλ
πνιηηψλ. Νφκνο νξίδεη ηα πνζνζηά ηνπ ηειενπηηθνχ ρξφλνπ ηνλ νπνίν πξέπεη ηα ΜΜΔ λα δηαζέηνπλ γηα
ηελ εθπαίδεπζε ησλ πνιηηψλ.

2. Σν Κξάηνο εγγπάηαη δεκφζηεο ξαδηνθσληθέο θαη ηειενπηηθέο ππεξεζίεο θαζψο θαη δίθηπα
βηβιηνζεθψλ θαη πιεξνθνξηθήο, κε ζθνπφ λα επηηξέςεη ηελ θαζνιηθή πξφζβαζε ζηελ πιεξνθνξία.

41
2. Σα εθπαηδεπηηθά θέληξα νθείινπλ λα εληάζζνπλ ηε γλψζε θαη ηελ εθαξκνγή ησλ λέσλ ηερλνινγηψλ
θαη θαηλνηνκηψλ ηνπο, ζχκθσλα κε ηηο αμηψζεηο πνπ ζέηεη ην παξφλ ΢χληαγκα.

Απηνλνκία ησλ Αλψηαησλ Δθπαηδεπηηθψλ Ιδξπκάησλ.

Άξζξν 139.

1. Αλψηαηα Δθπαηδεπηηθά Ηδξχκαηα ελλννχληαη φια ηα Δθπαηδεπηηθά Ηδξχκαηα ηεηξαεηνχο θαη πιένλ
εθπαίδεπζεο, Παλεπηζηήκηα θαη Πνιπηερληθέο ΢ρνιέο.

2. Σν Κξάηνο αλαγλσξίδεη ηελ απηνλνκία ησλ Αλψηαησλ Δθπαηδεπηηθψλ Ηδξπκάησλ σο αξρή θαη
ηεξαξρία πνπ επηηξέπεη ζηνπο θαζεγεηέο, καζεηέο θαη απνθνίηνπο ηεο θνηλφηεηάο ηνπο λα αθνζησζνχλ
ζηελ αλαδήηεζε ηεο γλψζεο κέζσ ηεο επηζηεκνληθήο, αλζξσπηζηηθήο θαη ηερλνινγηθήο έξεπλαο, γηα ην
πλεπκαηηθφ θαη πιηθφ φθεινο ηνπ Έζλνπο.

3. Σα Αλψηαηα Δθπαηδεπηηθά Ηδξχκαηα, πηνζεηνχλ ηνπο δηθνχο ηνπο θαλφλεο, γηα ηνλ ηξφπν
δηαθπβέξλεζήο ηνπο, ηε ιεηηνπξγία ηνπο θαη ηελ απνηειεζκαηηθή δηνίθεζε ηεο πεξηνπζίαο ηνπο, ππφ ηνλ
έιεγρν θαη ηελ επηηήξεζε πνπ γη' απηφ ην ζθνπφ ζεζπίδεη ν Νφκνο.

4. Αλαγλσξίδεηαη ε απηνλνκία ζηα Αλψηαηα Δθπαηδεπηηθά Ηδξχκαηα, γηα ηνλ πξνγξακκαηηζκφ, ηελ
νξγάλσζε, ηελ επεμεξγαζία θαη πξαγκαηνπνίεζε πξνγξακκάησλ έξεπλαο θαη δηδαζθαιίαο.

5. Αλαγλσξίδεηαη ην δηθαίσκα ζηηο θνηλφηεηεο ησλ Αλψηαησλ Δθπαηδεπηηθψλ Ηδξπκάησλ, λα

νξγαλψλνπλ ηελ εζσηεξηθή αζθάιεηα ησλ θνηλφρξεζησλ ρψξσλ ηνπο.

6. Ο επηθεθαιήο ηεο αζθάιεηαο ηνπ ρψξνπ ησλ Αλψηαησλ Δθπαηδεπηηθψλ Ηδξπκάησλ, εθιέγεηαη κε
άκεζε θαη θαζνιηθή-κπζηηθή ςεθνθνξία, απφ ην ζχλνιν ηνπ πξνζσπηθνχ, εθπαηδεπηηθνχ, δηνηθεηηθνχ
θαη εξγαηηθνχ ηνπ θάζε Αλψηαηνπ Δθπαηδεπηηθνχ Ηδξχκαηνο.

7. Δπηθεθαιήο ηεο αζθάιεηαο ηνπ Αλψηαηνπ Δθπαηδεπηηθνχ Ηδξχκαηνο εθιέγεηαη ν ππνςήθηνο ν νπνίνο
ζπγθέληξσζε ην πελήληα ζπλ έλα ηνηο εθαηφ ησλ ςεθνθφξσλ νη νπνίνη νξίδνληαη ζηελ παξάγξαθν 5
ηνπ παξφληνο άξζξνπ.

8. Ο επηθεθαιήο ηεο αζθάιεηαο ηνπ Αλψηαηνπ Δθπαηδεπηηθνχ Ηδξχκαηνο, είλαη αλαθιεηφο απφ ην ΢ψκα
ην νπνίν ηνλ εμέιεμε, κε ηελ πξφθιεζε ςεθνθνξίαο αλάθιεζήο ηνπ απφ ην ηξία ηνηο εθαηφ (3%) ησλ
ςεθνθφξσλ νη νπνίνη ηνλ εμέιεμαλ.

9. Ο επηθεθαιήο ηεο αζθάιεηαο ηνπ Αλψηαηνπ Δθπαηδεπηηθνχ Ηδξχκαηνο αλαθαιείηαη νξηζηηθά απφ ην
αμίσκά ηνπ απφ ην πελήληα ζπλ έλα ηνηο εθαηφ ησλ ςήθσλ ησλ ςεθνθφξσλ νη νπνίνη ηνλ εμέιεμαλ
ζηελ ςεθνθνξία αλάθιεζεο ε νπνία πξνθαιείηαη κε ηε ζπιινγή ππνγξαθψλ.

10. Ζ δηαδηθαζία αλάθιεζεο ηνπ επηθεθαιή αζθάιεηαο ηνπ Αλψηαηνπ Δθπαηδεπηηθνχ Ηδξχκαηνο
νινθιεξψλεηαη κέζα ζε δηάζηεκα ηξηάληα εκεξψλ.

11. Ακέζσο κεηά ηελ αλάθιεζή ηνπ, ν επηθεθαιήο ηεο αζθάιεηαο ηνπ Αλψηαηνπ Δθπαηδεπηηθνχ
Ηδξχκαηνο, αληηθαζίζηαηαη κε ηνλ ακέζσο επφκελν επηιαρφληα ππνςήθην.

12. ΢ηελ αξκνδηφηεηα ηνπ επηθεθαιή ηεο αζθάιεηαο ηνπ θάζε ρψξνπ ηνπ Αλψηαηνπ Δθπαηδεπηηθνχ
Ηδξχκαηνο, ελαπφθεηηαη ε δπλαηφηεηα αηηήκαηνο γηα νπνηαδήπνηε ζπλδξνκή απφ ηα Όξγαλα ηάμεο θαη
αζθάιεηαο ηνπ Κξάηνπο.

Άξζξν 140.

42
Σν Κξάηνο αλαγλσξίδεη ην δεκφζην ζπκθέξνλ ηεο επηζηήκεο, ηεο ηερλνινγίαο, ηεο γλψζεο, ηεο
θαηλνηνκίαο θαη ησλ εθαξκνγψλ ηνπο θαη ηηο απαξαίηεηεο ππεξεζίεο πιεξνθνξηψλ, επεηδή είλαη βαζηθά
Όξγαλα γηα ηελ νηθνλνκηθή, θνηλσληθή θαη πνιηηηθή αλάπηπμε ηεο ρψξαο, θαζψο θαη γηα ηελ Δζληθή
αζθάιεηα θαη θπξηαξρία.

Αζιεηηζκφο.

Άξζξν 141.

1. Καζέλαο έρεη δηθαίσκα ζηνλ αζιεηηζκφ θαη ηελ ςπραγσγία σο δξαζηεξηφηεηεο πνπ σθεινχλ ηελ
αηνκηθή θαη ζπιινγηθή πνηφηεηα δσήο.

2. Σν Κξάηνο πηνζεηεί ηνλ αζιεηηζκφ θαη ηελ ςπραγσγία σο πνιηηηθή εθπαίδεπζεο θαη δεκφζηαο πγείαο
θαη εγγπάηαη ηνπο πφξνπο γηα ηελ πξνψζεζή ηνπο.

3. Ζ θπζηθή αγσγή θαη ν αζιεηηζκφο εθπιεξψλνπλ έλαλ ζεκειηψδε ξφιν ζηνλ νινθιεξσκέλν
ζρεκαηηζκφ ηεο λεπηαθήο θαη εθεβηθήο ειηθίαο. Ζ δηδαζθαιία ηεο είλαη ππνρξεσηηθή ζε φια ηα επίπεδα
ηεο δεκφζηαο θαη ηδησηηθήο εθπαίδεπζεο.

4. Σν Κξάηνο εγγπάηαη ηελ νινθιεξσκέλε κέξηκλα ζηνπο αζιεηέο ρσξίο θακία δηάθξηζε, θαζψο θαη ηελ
ππνζηήξημε ζηνλ αζιεηηζκφ πςειψλ επηδφζεσλ θαη ηελ αμηνιφγεζε θαη ξχζκηζε ησλ αζιεηηθψλ
νξγαληζκψλ.

5. Ο Νφκνο ζεζπίδεη θίλεηξα γηα ηα πξφζσπα, ηα ηδξχκαηα θαη ηηο θνηλφηεηεο πνπ πξνσζνχλ ηνπο
αζιεηέο θαη αλαπηχζζνπλ ή ρξεκαηνδνηνχλ ζρέδηα, πξνγξάκκαηα θαη αζιεηηθέο δξαζηεξηφηεηεο ζηε
Υψξα.

6. Σν Κξάηνο, δελ ρξεκαηνδνηεί ηηο επαγγεικαηηθέο αζιεηηθέο νξγαλψζεηο, ηηο δξάζεηο ηνπο θαη ηηο
ππνδνκέο ηνπο.

ΚΔΦΑΛΑΙΟ 11.

Οηθνλνκηθά Γηθαηψκαηα θαη ππνρξεψζεηο.

Άξζξν 142.

1. Καζέλαο κπνξεί ειεχζεξα λα αθνζηψλεηαη ζηελ νηθνλνκηθή δξαζηεξηφηεηα ηεο πξνηίκεζήο ηνπ,
ρσξίο άιινπο πεξηνξηζκνχο απφ απηνχο πνπ πξνβιέπνληαη ζην παξφλ ΢χληαγκα θαη εθείλνπο πνπ
ζεζπίδνπλ νη Νφκνη, γηα ιφγνπο αλζξσπηζηηθήο αλάπηπμεο, αζθάιεηαο, πγείαο, πξνζηαζίαο ηνπ
πεξηβάιινληνο ή άιινπ θνηλσληθνχ ζπκθέξνληνο.

2. Σν Κξάηνο πξνσζεί ηελ ηδησηηθή πξσηνβνπιία, εγγπάηαη ηε δεκηνπξγία θαη ηε δίθαηε θαηαλνκή ηνπ
πινχηνπ, θαζψο θαη ηελ παξαγσγή αγαζψλ θαη ππεξεζηψλ πνπ λα ηθαλνπνηνχλ ηηο αλάγθεο ηνπ
πιεζπζκνχ, ηελ ειεπζεξία ηεο εξγαζίαο, ηεο επηρείξεζεο, ηνπ εκπνξίνπ, ηεο βηνκεραλίαο, ρσξίο λα
πεξηνξίδεηαη ε Γηνίθεζε ηνπ λα εθπνλεί κέηξα γηα λα πξνγξακκαηίδεη, λα νξζνινγηθνπνηεί θαη λα
ξπζκίδεη ηελ νηθνλνκία θαη λα πξνσζεί ηελ νινθιεξσκέλε αλάπηπμε ηεο ρψξαο.

Άξζξν 143.

1. Γελ επηηξέπνληαη ηα κνλνπψιηα. Κεξχζζνληαη αληίζεηα ζηηο ζεκειηψδεηο αξρέο ηνπ παξφληνο
΢πληάγκαηνο, νπνηαδήπνηε θαη αλ είλαη ε πξάμε, δξαζηεξηφηεηα, ζπκπεξηθνξά ή ζπκθσλία ησλ
ηδησηψλ πνπ λα έρνπλ σο ζθνπφ ηελ ίδξπζε ελφο κνλνπσιίνπ, ή πνπ νδεγνχλ, κέζσ ησλ πξαγκαηηθψλ
ηνπο επηδξάζεσλ θαη αλεμάξηεηα απφ ηε βνχιεζε εθείλσλ, ζηελ χπαξμε κνλνπσιίνπ, νπνηαδήπνηε θαη
43
αλ είλαη ε κνξθή πνπ πηνζεηεί ζηελ πξαγκαηηθφηεηα. Δπίζεο είλαη αληίζεηε ζηηο πξναλαθεξζείζεο αξρέο
ε θαηάρξεζε ηεο ζέζεο θπξηαξρίαο πνπ έλαο ηδηψηεο, έλα ζχλνιν ηδησηψλ, κία επηρείξεζε ή έλα ζχλνιν
επηρεηξήζεσλ, απνθηά ή έρεη απνθηήζεη ζε κία θαζνξηζκέλε αγνξά αγαζψλ ή ππεξεζηψλ, αλεμάξηεηα
απφ ηελ αηηία πνπ θαζνξίδεη κία ηέηνηα ζέζε θπξηαξρίαο, θαζψο θαη φηαλ πξφθεηηαη γηα θαηεπζπλφκελε
δήηεζε. ΢ε φιεο ηηο πεξηπηψζεηο πνπ ππνδεηθλχνληαη παξαπάλσ, ην θξάηνο πηνζεηεί ηα απαξαίηεηα
κέηξα γηα ηελ απνθπγή βιαβεξψλ θαη πεξηνξηζηηθψλ επηδξάζεσλ ηνπ κνλνπσιίνπ, ηεο θαηάρξεζεο ηεο
θπξίαξρεο ζέζεο θαη ηεο θαηεπζπλφκελεο δήηεζεο, έρνληαο σο ζθνπφ ηελ πξνζηαζία ηνπ
θαηαλαισηηθνχ θνηλνχ, ησλ παξαγσγψλ, θαη ηελ εμαζθάιηζε απνηειεζκαηηθψλ ζπλζεθψλ
αληαγσληζηηθφηεηαο ζηελ νηθνλνκία.

2. Ζ ελαξκνληζκέλε πξαθηηθή ηηκνιφγεζεο αγαζψλ θαη πξντφλησλ απφ δχν ή πεξηζζφηεξεο

επηρεηξήζεηο θαη ε θαηάρξεζε ηεο ζέζεο θπξηαξρίαο, ηηκσξείηαη δηνηθεηηθά, αζηηθά θαη πνηληθά.

3. Κακία Γεκφζηα Δπηρείξεζε Κνηλήο Ωθέιεηαο δελ κπνξεί λα παξαρσξεζεί πξνο εθκεηάιιεπζε ζε
ηδηψηεο επηρεηξεκαηίεο.

4. Οη Δζληθνί Οδνί, είλαη ηδηνθηεζία ηνπ Κξάηνπο. Γελ παξαρσξείηαη ζε θακία πεξίπησζε ε
εθκεηάιιεπζε ησλ ππεξεζηψλ ηνπο, ζε ηδηψηεο.

Άξζξν 144.

Ζ πξναγνξά θαη απφθξπςε εκπνξεπκάησλ, ε ηνθνγιπθία, ε δεκηνπξγία θαξηέι θαη άιια ζπλαθή
αδηθήκαηα, ηηκσξνχληαη απζηεξά κε πνηλή ηνπιάρηζηνλ δεθαπέληε εηψλ θπιάθηζεο, κε εμαγνξάζηκε θαη
ρσξίο αλαζηνιή.

Άξζξν 145.

1. Καηνρπξψλεηαη ην δηθαίσκα ηεο ηδηνθηεζίαο. Καζέλαο έρεη δηθαίσκα ζηε ρξήζε, απφιαπζε, θαη
δηάζεζε ησλ αγαζψλ ηνπ.

2. Ζ ηδηνθηεζία ππφθεηηαη ζηηο ζπλεηζθνξέο, ηνπο πεξηνξηζκνχο θαη ηηο ππνρξεψζεηο πνπ ζεζπίδεη ν
Νφκνο κε ζθνπφ ηε δεκφζηα σθέιεηα ή ην γεληθφ ζπκθέξνλ.

3. Μφλν γηα ιφγνπο δεκφζηαο σθέιεηαο ή θνηλσληθνχ ζπκθέξνληνο, κέζσ νξηζηηθήο απφθαζεο θαη
έγθαηξεο θαηαβνιήο ηεο δίθαηεο απνδεκίσζεο, κπνξεί λα θεξπρζεί ε αλαγθαζηηθή απαιινηξίσζε
νπνηαζδήπνηε θαηεγνξίαο ηδησηηθήο πεξηνπζίαο θαη αγαζψλ.

Άξζξν 146.

1. Γε δηαηάζζνληαη νχηε εθηεινχληαη θαηαζρέζεηο αγαζψλ παξά κφλν ζηηο πεξηπηψζεηο πνπ επηηξέπεη
ην παξφλ ΢χληαγκα.

2. Καη' εμαίξεζε, κπνξνχλ λα γίλνπλ αληηθείκελα θαηάζρεζεο, δηακέζνπ νξηζηηθήο δηθαζηηθήο

απφθαζεο, ηα αγαζά θπζηθψλ ή λνκηθψλ πξνζψπσλ, εζληθψλ ή μέλσλ, πνπ είλαη ππεχζπλα γηα
δηάπξαμε αδηθεκάησλ ελάληηα ζηε δεκφζηα πεξηνπζία, ηα αγαζά εθείλσλ πνπ έρνπλ πινπηίζεη
παξάλνκα ππφ ηελ πξνζηαζία ηεο Γεκφζηαο Γηνίθεζεο θαη ηα αγαζά πνπ πξνέξρνληαη απφ εκπνξηθέο,
ρξεκαηηζηηθέο ή νπνηεζδήπνηε άιιεο ελέξγεηεο πνπ ζρεηίδνληαη κε παξάλνκν εκπφξην ςπρνηξφπσλ θαη
παξαηζζεζηνγφλσλ νπζηψλ.

3. Δπίζεο θαη’ εμαίξεζε, κπνξνχλ λα γίλνπλ αληηθείκελα θαηάζρεζεο, κεηά απφ νξηζηηθή δηθαζηηθή
απφθαζε, ηα αγαζά θπζηθψλ πξνζψπσλ αιιά θαη ησλ λνκηθψλ πξνζψπσλ πνπ απηά έρνπλ ζπζηήζεη,
φηαλ πξφθεηηαη γηα αηξεηνχο ή δηνξηζκέλνπο δεκφζηνπο ιεηηνπξγνχο νη νπνίνη θαηαρξάζηεθαλ δεκφζηα

44
αγαζά ή πξνζπνξίζζεθαλ παξάλνκα νηθνλνκηθά νθέιε, ζην πιαίζην ησλ αξκνδηνηήησλ ηνπο, σο
Γεκφζηνη Λεηηνπξγνί.

Άξζξν 147.

1. Καζέλαο έρεη ην δηθαίσκα λα δηαζέηεη αγαζά θαη ππεξεζίεο πνηφηεηαο, θαζψο θαη θαηάιιειεο θαη κε
παξαπιαλεηηθέο πιεξνθνξίεο γηα ην πεξηερφκελν θαη ηα ραξαθηεξηζηηθά ησλ πξντφλησλ θαη ππεξεζηψλ
πνπ δηαζέηεη.

2. Ο Νφκνο ζεζπίδεη ηνπο απαξαίηεηνπο κεραληζκνχο γηα ηελ εγγχεζε απηψλ ησλ δηθαησκάησλ, ηνπο
θαλφλεο ειέγρνπ πνηφηεηαο θαη πνζφηεηαο απηψλ ησλ αγαζψλ θαη ππεξεζηψλ, ηηο δηαδηθαζίεο
ππεξάζπηζεο ηνπ θαηαλαισηηθνχ θνηλνχ, ηελ απνδεκίσζε γηα βιάβεο πνπ κπνξεί λα πξνθιεζνχλ θαη
ηηο αληίζηνηρεο θπξψζεηο γηα ηελ θαηαπάηεζε απηψλ ησλ δηθαησκάησλ.

Άξζξν 148.

1. Αλαγλσξίδεηαη ην δηθαίσκα ησλ εξγαδνκέλσλ θαζψο θαη εθείλν ηεο θνηλφηεηαο ζηελ αλάπηπμε
ελψζεσλ θνηλσληθνχ θαη ζπκκεηνρηθνχ ραξαθηήξα, φπσο νη ζπλεξγαηηθέο, ηα ηακηεπηήξηα, νη
θνηλνπξαμίεο ακνηβαίαο βνήζεηαο θαη άιινη ηχπνη ζπλεηαηξηζκψλ. Απηέο νη ελψζεηο κπνξνχλ λα
αλαπηχζζνπλ νπνηαδήπνηε κνξθή νηθνλνκηθήο δξαζηεξηφηεηαο, ζχκθσλα κε ην Νφκν.

2. Ο Νφκνο αλαγλσξίδεη ηηο ηδηαηηεξφηεηεο απηψλ ησλ νξγαληζκψλ, ηδηαίηεξα εθείλεο πνπ ζπζρεηίδνληαη
κε ηε ζπλεξγαηηθή δξάζε, ηε ζπλεηαηξηζηηθή εξγαζία θαη ηνλ ραξαθηήξα ηνπο σο παξαγσγψλ
ζπιινγηθήο σθέιεηαο.

3. Σν Κξάηνο πξνσζεί θαη πξνζηαηεχεη απηνχο ηνπο ζπλεηαηξηζκνχο πνπ πξννξίδνληαη γηα ηε βειηίσζε
ηεο ιατθήο θαη ελαιιαθηηθήο νηθνλνκίαο.

Άξζξν 149.

Απαγνξεχεηαη ξεηά ε ιεηηνπξγία Με Κπβεξλεηηθψλ Οξγαλψζεσλ, νη κε δηαθαλείο Κνηλσληθνί

Οξγαληζκνί θαη νη κπζηηθέο εηαηξίεο.

ΚΔΦΑΛΑΙΟ 12.

Καζεζηψο Αγίνπ Όξνπο.

Άξζξν 150.

1. Ζ ρεξζφλεζνο ηνπ Άζσ, απφ θαη πέξαλ ηεο Μεγάιεο Βίγιαο πνπ απνηειεί ηελ πεξηνρή ηνπ Αγίνπ
Όξνπο είλαη, ζχκθσλα κε ην αξραίν πξνλνκηαθφ θαζεζηψο ηνπ, απηνδηνίθεην ηκήκα ηνπ Διιεληθνχ
Κξάηνπο, ηνπ νπνίνπ ε θπξηαξρία πάλσ ζε απηφ παξακέλεη άζηθηε. Απφ πλεπκαηηθή άπνςε ην Άγην
Όξνο ηειεί ππφ ηελ άκεζε δηθαηνδνζία ηνπ Οηθνπκεληθνχ Παηξηαξρείνπ.

2. Ο θαζνξηζκφο ησλ Αγηνξείηηθσλ θαζεζηψησλ θαη ηνπ ηξφπνπ ιεηηνπξγίαο ησλ γίλεηαη απφ ηνλ
Καηαζηαηηθφ Υάξηε ηνπ Αγίνπ Όξνπο ηνλ νπνίνλ, κε ζχκπξαμε ησλ αληηπξνζψπσλ ηνπ Κξάηνπο,
ζπληάζζνπλ θαη ςεθίζνπλ νη είθνζη Ηεξέο Μνλέο θαη ηνλ επηθπξψλνπλ ην Οηθνπκεληθφ Παηξηαξρείν θαη ε
Βνπιή ησλ Διιήλσλ. Σν αγηνξείηηθν θαζεζηψο ηειεί πξνο ην πλεπκαηηθφ κέξνο ππφ ηελ επνπηεία ηνπ
Οηθνπκεληθνχ Παηξηαξρείνπ θαη πξνο ην δηνηθεηηθφ κέξνο ππφ ηελ επνπηεία ηνπ Κξάηνπο.

3. Οη εμνπζίεο ηνπ Κξάηνπο θαη ε δηαθχιαμε ηεο δεκφζηαο ηάμεο θαη αζθάιεηαο αζθνχληαη απφ δηνηθεηή
φπσο Νφκνο νξίδεη.

45
ΚΔΦΑΛΑΙΟ 13.

Πεξηβαιινληηθά δηθαηψκαηα

Άξζξν 151.

1. Δίλαη δηθαίσκα θαη θαζήθνλ θάζε γεληάο λα πξνζηαηεχεη θαη λα δηαηεξεί ην πεξηβάιινλ πξνο φθεινο
ηεο ηδίαο θαη ηνπ κειινληηθνχ θφζκνπ.

2. Καζέλαο έρεη, αηνκηθά θαη ζπιινγηθά, δηθαίσκα λα απνιακβάλεη κία δσή θαη έλα πεξηβάιινλ
αζθαιέο, ζίγνπξν, πγηέο θαη νηθνινγηθά ηζνξξνπεκέλν.

3. Σν Κξάηνο πξνζηαηεχεη ην πεξηβάιινλ, ηε βηνπνηθηιφηεηα, ηνπο γελεηηθνχο πφξνπο, ηηο νηθνινγηθέο

δηαδηθαζίεο, ηα εζληθά πάξθα θαη ηα θπζηθά κλεκεία θαη ηηο ππφινηπεο πεξηνρέο εηδηθήο νηθνινγηθήο
ζεκαζίαο.

4. Σν γνληδίσκα ησλ δσληαλψλ φλησλ δελ κπνξεί λα θαηνρπξσζεί εκπνξηθά σο παηέληα, θαη ν Νφκνο
πνπ αλαθέξεηαη ζηηο βηνεζηθέο αξρέο ξπζκίδεη ηα ζρεηηθά κε ην δήηεκα.

5. Δίλαη ζεκειηψδεο ππνρξέσζε ηνπ Κξάηνπο, κε ηελ ελεξγή ζπκκεηνρή ηεο θνηλσλίαο, λα εγγπάηαη φηη
ν πιεζπζκφο αλαπηχζζεηαη ζε έλα πεξηβάιινλ ειεχζεξν κνιχλζεσλ, φπνπ ν αέξαο, ην λεξφ, ηα
εδάθε, νη αθηέο, ην θιίκα, ην ζηξψκα ηνπ φδνληνο, ηα δσληαλά είδε λα είλαη ηδηαίηεξα πξνζηαηεπφκελα,
ζχκθσλα κε ην Νφκν.

Άξζξν 152.

1. Σν Κξάηνο αλαπηχζζεη κία πνιηηηθή δηεπζέηεζεο ηεο επηθξάηεηαο ιακβάλνληαο ππφςελ ηελ
νηθνινγηθή, γεσγξαθηθή, πιεζπζκηαθή, θνηλσληθή, πνιηηηζκηθή, νηθνλνκηθή θαη πνιηηηθή πξαγκαηηθφηεηα,
ζχκθσλα κε ηηο πξνυπνζέζεηο ηεο βηψζηκεο θαη αεηθφξνπ αλάπηπμεο, ε νπνία λα πεξηιακβάλεη ηελ
πιεξνθφξεζε, ηελ παξνρή ζπκβνπιψλ θαη ηελ ζπκκεηνρή ησλ πνιηηψλ.

2. Οξγαληθφο Νφκνο αλαπηχζζεη ηηο αξρέο θαη ηα θξηηήξηα γη' απηή ηε δηεπζέηεζε.

Άξζξν 153.

1. Κάζε δξαζηεξηφηεηα ηθαλή λα πξνμελήζεη βιάβεο ζηα νηθνζπζηήκαηα πξέπεη εθ ησλ πξνηέξσλ λα
ζπλνδεχεηαη απφ κειέηεο πεξηβαιινληηθψλ θαη θνηλσληθνπνιηηηθψλ επηπηψζεσλ.

2. Απαγνξεχεηαη ξεηά ε είζνδνο ηνμηθψλ θαη επηθίλδπλσλ ιπκάησλ ζηε ρψξα, θαζψο θαη ε θαηαζθεπή
θαη ρξήζε ππξεληθψλ, ρεκηθψλ θαη βηνινγηθψλ φπισλ.

3. Δηδηθφο Νφκνο ξπζκίδεη ηε ρξήζε, δηαρείξηζε, κεηαθνξά θαη απνζήθεπζε ησλ ηνμηθψλ θαη
επηθίλδπλσλ νπζηψλ.

Άξζξν 154.

Σν Κξάηνο, εληζρχεη ηελ αλάπηπμε ησλ ειιεληθψλ παξαδνζηαθψλ ζπφξσλ θαη θπηψλ θαζψο θαη ηνπ
γελεηηθνχ ηνπο πιηθνχ.

Άξζξν 155.

1. Απαγνξεχεηαη ξεηά ε παξαγσγή, εκπνξία, εηζαγσγή θαη πξνψζεζε, θάζε είδνπο κεηαιιαγκέλνπ ή
γελλεηηθά ηξνπνπνηεκέλνπ θπηηθνχ ή δσηθνχ είδνπο.

46
2. Απαγνξεχεηαη ξεηά ε παξαγσγή, εκπνξία, εηζαγσγή θαη πξνψζεζε, θάζε είδνπο θπηηθνχ ή δσηθνχ
είδνπο, κε επαλεκθπηέςηκνπ, κε αλαπαξαγψκελνπ.

3. ΢ηηο ζπκβάζεηο πνπ ε Γεκνθξαηία ζπλάπηεη κε θπζηθά ή λνκηθά πξφζσπα, εζληθά ή μέλα, ή ζηηο
άδεηεο πνπ ρνξεγνχληαη, πνπ επεξεάδνπλ ηνπο θπζηθνχο πφξνπο, ζπκπεξηιακβάλεηαη ε ππνρξέσζε,
αθφκα θαη φηαλ ε ίδηα δελ είλαη ξεηή, λα δηαηεξείηαη ε νηθνινγηθή ηζνξξνπία, λα επηηξέπεηαη ε πξφζβαζε
ζηελ ηερλνινγία θαη ε κεηαβίβαζε ηεο ζε ζπλζήθεο ακνηβαηφηεηαο θαη λα απνθαζίζηαηαη ην πεξηβάιινλ
ζηε θπζηθή ηνπ θαηάζηαζε, αλ έρεη ππνζηεί αιιαγέο, ζχκθσλα κε ηνπο φξνπο πνπ νξίδεη ν Νφκνο.

ΚΔΦΑΛΑΙΟ 14.

Σα θαζήθνληα ησλ πνιηηψλ.

Άξζξν 156.

Οη Πνιίηεο ηεο Διιάδνο, έρνπλ ην θαζήθνλ λα ηηκνχλ θαη λα ππεξαζπίδνληαη ηελ παηξίδα, ηα ζχκβνια
ηεο θαη ηηο πνιηηηζηηθέο ηεο αμίεο, λα δηαθπιάζζνπλ θαη λα πξνζηαηεχνπλ ηελ θπξηαξρία, ηελ Δζληθή
ηαπηφηεηα, ηελ εδαθηθή αθεξαηφηεηα, ηελ απηνδηάζεζε θαη ηα ζπκθέξνληα ηνπ Έζλνπο.

Άξζξν 157.

Καζέλαο έρεη ην θαζήθνλ λα ηεξεί, λα ππαθνχεη θαη λα ππεξαζπίδεηαη ην παξφλ ΢χληαγκα, ηνπο Νφκνπο
θαη ηηο ππφινηπεο πξάμεηο, πνπ γηα ηελ άζθεζε ησλ ιεηηνπξγηψλ ηνπο εθδίδνπλ ηα Όξγαλα ηεο Γεκφζηαο
Γηνίθεζεο.

Άξζξν 158.

Καζέλαο έρεη ην θαζήθνλ λα εθπιεξψλεη ηηο θνηλσληθέο ηνπ ππνρξεψζεηο θαη λα ζπκκεηέρεη αιιειέγγπα
ζηελ πνιηηηθή, αζηηθή θαη θνηλνηηθή, δσή ηεο ρψξαο, πξνσζψληαο θαη ππεξαζπίδνληαο ηα αλζξψπηλα
δηθαηψκαηα, σο ζεκέιην ηεο δεκνθξαηηθήο ζπκβίσζεο θαη ηεο θνηλσληθήο εηξήλεο.

Άξζξν 159.

Καζέλαο έρεη ην θαζήθνλ λα ζπλεηζθέξεη ζηηο δαπάλεο κέζσ ηεο θαηαβνιήο θφξσλ, ηειψλ θαη
εηζθνξψλ ηηο νπνίεο νξίδεη ν Νφκνο.

Άξζξν 160.

Καζέλαο, έρεη ην θαζήθνλ λα παξέρεη ηηο απαξαίηεηεο αζηηθέο ππεξεζίεο, γηα ηελ πξνάζπηζε, ηε
δηαηήξεζε θαη ηελ αλάπηπμε ηεο ρψξαο ή γηα λα αληηκεησπίδεη θαηαζηάζεηο έθηαθηεο αλάγθεο.

Άξζξν 161.

Καζέλαο έρεη θαζήθνλ θαη ππνρξέσζε λα ζπκκεηέρεη ζηελ Άκπλα θαη ηελ Αζθάιεηα ηεο ρψξαο, ζην
πιαίζην ηεο Παιιατθήο Άκπλαο θαη ηεο νξγάλσζεο ηεο Πνιηηνθπιαθήο.

Άξζξν 162.

Καζέλαο έρεη ην θαζήθνλ θαη ππνρξέσζε λα πξνζθέξεη ππεξεζίεο ζηηο εθινγηθέο θαη ζηηο δηθαζηηθέο
ιεηηνπξγίεο πνπ ηνπ αλαηίζεληαη, ζχκθσλα κε ην ΢χληαγκα θαη ηνπο Νφκνπο.

Άξζξν 163.

47
1. Οη ππνρξεψζεηο πνπ αλαινγνχλ ζην Κξάηνο, ζχκθσλα κε ην παξφλ ΢χληαγκα θαη ην Νφκν, γηα ηελ
εθπιήξσζε ησλ ζθνπψλ γεληθήο θνηλσληθήο επεκεξίαο, δελ απνθιείνπλ εθείλεο, νη νπνίεο ιφγσ
αιιειεγγχεο θαη θνηλσληθήο επζχλεο θαη αλζξσπηζηηθήο βνήζεηαο, αληηζηνηρνχλ ζηνπο Πνιίηεο
ζχκθσλα κε ηηο ηθαλφηεηέο ηνπο.

2. Νφκνο πξνβιέπεη ηα απαξαίηεηα κέζα γηα λα επηβάιιεη ηελ εθπιήξσζε ησλ ππνρξεψζεσλ ζηηο
πεξηπηψζεηο πνπ θξίλεηαη απαξαίηεην.

3. Δθείλνη πνπ απνβιέπνπλ ζηελ άζθεζε νπνηνπδήπνηε επαγγέικαηνο, έρνπλ θαζήθνλ λα παξέρνπλ
ππεξεζίεο ζηε θνηλσλία θαηά ην ρξνληθφ δηάζηεκα, ζην ρψξν θαη ππφ ηηο πξνυπνζέζεηο πνπ νξίδεη ν
Νφκνο.

ΚΔΦΑΛΑΙΟ 15.

Γεκφζηα Γηνίθεζε.

Άξζξν 164.

1. Ζ Γεκφζηα Γηνίθεζε θαηαλέκεηαη αλάκεζα ζηε Γηνίθεζε ηεο Σνπηθήο Απηνδηνίθεζεο θαη ηελ Δζληθή
Γηνίθεζε. Ζ Γεκφζηα Δζληθή Γηνίθεζε δηαθξίλεηαη ζηε Ννκνζεηηθή, Δθηειεζηηθή, Γηθαζηηθή θαη ηελ
Διεγθηηθή ηεο Δμνπζίαο ηνπ Λανχ.

2. Καζέλαο απφ ηνπο θιάδνπο ηεο Γεκφζηαο Γηνίθεζεο έρεη ηηο δηθέο ηνπ ιεηηνπξγίεο, αιιά ηα Όξγαλα
πνπ αθνξά ε άζθεζή ηεο ζπλεξγάδνληαη κεηαμχ ηνπο γηα ηελ πξαγκαηνπνίεζε ησλ ζθνπψλ ηνπ
Κξάηνπο.

Άξζξν 165.

Σν παξφλ ΢χληαγκα θαη ν Νφκνο θαζνξίδνπλ ηηο αξκνδηφηεηεο ησλ νξγάλσλ πνπ αζθνχλ ηε Γεκφζηα
Γηνίθεζε, ζηηο νπνίεο νθείινπλ λα ππφθεηληαη νη ελέξγεηεο πνπ πξαγκαηνπνηνχλ.

Άξζξν 166.

Κάζε Γηνίθεζε πνπ απνηειεί πξντφλ ζθεηεξηζκνχ είλαη παξάλνκε θαη νη πξάμεηο ηεο άθπξεο.

Άξζξν 167.

Ζ άζθεζε ηεο Γεκφζηαο Γηνίθεζεο ζπλεπάγεηαη αηνκηθή επζχλε γηα θαηάρξεζε ή θαθή εθαξκνγή
Γηνίθεζεο ή γηα παξαβίαζε ηνπ παξφληνο ΢πληάγκαηνο ή ηνπ Νφκνπ.

Άξζξν 168.

Σν Κξάηνο αληαπνθξίλεηαη νηθνλνκηθά ζηηο βιάβεο πνπ πθίζηαληαη ηδηψηεο ζε νπνηνδήπνηε απφ ηα
αγαζά ή δηθαηψκαηά ηνπο εθφζνλ ε βιάβε θαηαινγίδεηαη ζηε ιεηηνπξγία ηεο Γεκφζηαο Γηνίθεζεο.

Άξζξν 169.

Οη εθπξφζσπνη ηεο Γεκφζηαο Γηνίθεζεο θάζε βαζκνχ θαη θάζε είδνπο, είλαη αηνκηθά ππφινγνη, απέλαληη
ζηνπο Πνιίηεο νη νπνίνη κπνξνχλ λα δεηήζνπλ ηελ πνηληθή ηνπο δίσμε θαη λα εγείξνπλ αζηηθέο
απνδεκηψζεηο έλαληί ηνπο θαη’ έγθιεζε ή απηεπαγγέιησο.

ΚΔΦΑΛΑΙΟ 16.

΢χληαμε ηεο Πνιηηείαο.

48
Άξζξν 170.

1. Ζ λνκνζεηηθή ιεηηνπξγία αζθείηαη απφ ηα δχν ΢ψκαηα ηεο Βνπιήο. Σελ Άλσ Βνπιή ησλ Διιήλσλ θαη
ηελ Κάησ Βνπιή ησλ Διιήλσλ ηεο Γηαζπνξάο.

2. Ζ εθηειεζηηθή ιεηηνπξγία αζθείηαη απφ ηνλ Πξφεδξν ηεο Γεκνθξαηίαο θαη ηνλ Πξσζππνπξγφ.

3. Ζ δηθαζηηθή ιεηηνπξγία αζθείηαη απφ ηα Γηθαζηήξηα. Οη απνθάζεηο ηνπο εθηεινχληαη ζην φλνκα ηνπ
Διιεληθνχ Λανχ.

4. Ζ ειεγθηηθή εμνπζία, αζθείηαη απφ ην ΢πκβνχιην ηεο Γεκνθξαηίαο θαη ηνλ Δθπξφζσπν ηνπ Λανχ.

Γεληθέο Αξρέο.

Άξζξν 171.

1. Απαγνξεχεηαη νπνηαδήπνηε κεηαβνιή ζηα φξηα ηεο Δπηθξάηεηαο, κε απφθαζε, νπνηνπδήπνηε

νξγάλνπ ηεο Γεκνθξαηίαο, αηξεηνχ ή δηνξηζκέλνπ.

2. Γελ είλαη δεθηή ζηελ Διιεληθή Δπηθξάηεηα θακία μέλε ζηξαηησηηθή δχλακε νχηε κπνξεί λα δηακέλεη ζ'
απηή ή λα πεξάζεη κέζα απφ απηή, παξά κφλν κε Γεκνςήθηζκα, ζην νπνίν ζπκκεηέρνπλ ηνπιάρηζηνλ
ην 80% ηνπ ζπλφινπ ησλ εγγεγξακκέλσλ ςεθνθφξσλ θαη ζην νπνίν ςήθηζαλ ππέξ κηαο ηέηνηαο
δπλαηφηεηαο, ηα 2/3 ησλ εγθχξσλ ςήθσλ.

Άξζξν 172.

1. Οη γεληθά παξαδεθηνί θαλφλεο ηνπ δηεζλνχο δηθαίνπ, θαζψο θαη νη δηεζλείο ζπκβάζεηο, απφ ηελ
επηθχξσζή ηνπο κε Γεκνςήθηζκα θαη ηε ζέζε ηνπο ζε ηζρχ ζχκθσλα κε ηνπο φξνπο θαζεκηάο,
απνηεινχλ αλαπφζπαζην κέξνο ηνπ εζσηεξηθνχ ειιεληθνχ δηθαίνπ θαη ππεξηζρχνπλ απφ θάζε άιιε
αληίζεηε δηάηαμε Νφκνπ.

2. Ζ εθαξκνγή ησλ θαλφλσλ ηνπ δηεζλνχο δηθαίνπ θαη ησλ δηεζλψλ ζπκβάζεσλ ηειεί πάληνηε ππφ ηνλ
φξν ηεο ακνηβαηφηεηαο.

3. Απαγνξεχεηαη ξεηά ζε νπνηνδήπνηε ζψκα, εθηειεζηηθήο ή λνκνζεηηθήο Γηνίθεζεο λα πξνβεί, ζε

πεξηνξηζκνχο σο πξνο ηελ άζθεζε ηεο Δζληθήο θπξηαξρίαο ηεο Διιάδνο.

Πνιηηηθνί Φνξείο.

Άξζξν 173.

1. Έιιελεο Πνιίηεο πνπ έρνπλ ην εθινγηθφ δηθαίσκα κπνξνχλ ειεχζεξα λα ηδξχνπλ θαη λα ζπκκεηέρνπλ
ζε πνιηηηθνχο θνξείο, πνπ ε νξγάλσζε θαη ε δξάζε ηνπο νθείιεη λα εμππεξεηεί ηελ ειεχζεξε ιεηηνπξγία
ηνπ δεκνθξαηηθνχ πνιηηεχκαηνο.

2. Οη πνιηηηθνί θνξείο απαγνξεχεηαη λα εληζρχνληαη νηθνλνκηθά απφ ην Κξάηνο γηα ηηο εθινγηθέο θαη
ιεηηνπξγηθέο ηνπο δαπάλεο.

3. Νφκνο, ηνλ νπνίν απνθιεηζηηθά εηζεγείηαη ζηελ Άλσ Βνπιή ησλ Διιήλσλ, ν Δθπξφζσπνο ηνπ Λανχ,
νξίδεη ηηο εγγπήζεηο δηαθάλεηαο σο πξνο ηηο εθινγηθέο δαπάλεο θαη γεληθά ηελ νηθνλνκηθή δηαρείξηζε ησλ
Πνιηηηθψλ Φνξέσλ, ησλ Βνπιεπηψλ, ησλ ππνςήθησλ Βνπιεπηψλ θαη ησλ ππνςεθίσλ ζηελ ηνπηθή
απηνδηνίθεζε φισλ ησλ βαζκψλ.

49
4. Με Νφκν ηνλ νπνίν απνθιεηζηηθά εηζεγείηαη ζηελ Άλσ Βνπιή ησλ Διιήλσλ, ν Δθπξφζσπνο ηνπ
Λανχ, επηβάιιεηαη αλψηαην φξην εθινγηθψλ δαπαλψλ, κπνξεί λα απαγνξεχνληαη νξηζκέλεο κνξθέο
πξνεθινγηθήο πξνβνιήο θαη θαζνξίδνληαη νη πξνυπνζέζεηο ππφ ηηο νπνίεο ε παξάβαζε ησλ ζρεηηθψλ
δηαηάμεσλ ζπληζηά ιφγν έθπησζεο απφ ην αηξεηφ αμίσκα θάζε είδνπο θαη βαζκνχ, κε πξσηνβνπιία ηεο
Δθινγηθήο Δμνπζίαο θαη ηνπ Πξνέδξνπ ηεο, Δθπξνζψπνπ ηνπ Λανχ.

5. Ο έιεγρνο ησλ εθινγηθψλ δαπαλψλ ησλ Πνιηηηθψλ Φνξέσλ θαη ησλ ππνςήθησλ Βνπιεπηψλ
δηελεξγείηαη απφ εηδηθφ φξγαλν πνπ ζπγθξνηείηαη κε επζχλε ηεο Δθινγηθήο Δμνπζίαο, ν Πξφεδξνο ηεο
νπνίαο, Δθπξφζσπνο ηνπ Λανχ, ππνβάιιεη ην ζρεηηθφ Νφκν γηα έγθξηζε ζηελ Άλσ Βνπιή ησλ
Διιήλσλ.

6. Απαγνξεχνληαη απνιχησο κε πνηλή απφηαμεο, νη νπνηαζδήπνηε κνξθήο εθδειψζεηο ππέξ ή θαηά

Πνιηηηθνχ Φνξέα ζηνπο δηθαζηηθνχο ιεηηνπξγνχο θαη ζε φζνπο ππεξεηνχλ ζηηο Έλνπιεο Γπλάκεηο θαη
ζηα ΢ψκαηα Αζθαιείαο.

7. Απαγνξεχνληαη απνιχησο κε πνηλή απφηαμεο, νη νπνηαζδήπνηε κνξθήο εθδειψζεηο ππέξ ή θαηά

Πνιηηηθνχ Φνξέα, θαηά ηελ άζθεζε ησλ θαζεθφλησλ ηνπο, ζηνπο ππαιιήινπο ηνπ Γεκνζίνπ,
Οξγαληζκψλ Σνπηθήο Απηνδηνίθεζεο, άιισλ λνκηθψλ πξνζψπσλ δεκνζίνπ δηθαίνπ ή δεκφζησλ
επηρεηξήζεσλ ή επηρεηξήζεσλ Οξγαληζκψλ Σνπηθήο Απηνδηνίθεζεο ή επηρεηξήζεσλ ε δηνίθεζε ησλ
νπνίσλ νξίδεηαη άκεζα ή έκκεζα απφ ην Γεκφζην κε δηνηθεηηθή πξάμε ή σο κέηνρν.

ΚΔΦΑΛΑΙΟ 17.

Πξφεδξνο ηεο Γεκνθξαηίαο.

Αλάδεημε ηνπ Πξνέδξνπ.

Άξζξν 174.

1. Ο Πξφεδξνο ηεο Γεκνθξαηίαο είλαη ξπζκηζηήο ηνπ Πνιηηεχκαηνο θαη ν Αλψηαηνο Πνιηηεηαθφο
Παξάγνληαο ηεο Γεκνθξαηίαο. Δθιέγεηαη θαηεπζείαλ απφ ηνλ ειιεληθφ Λαφ γηα πεληαεηή πεξίνδν.

2. Σν αμίσκα ηνπ Πξνέδξνπ είλαη αζπκβίβαζην κε νπνηνδήπνηε άιιν αμίσκα, ζέζε ή έξγν.

3. Ζ πξνεδξηθή πεξίνδνο αξρίδεη απφ ηελ νξθσκνζία ηνπ Πξνέδξνπ.

4. ΢ε πεξίπησζε πνιέκνπ, ε πξνεδξηθή ζεηεία παξαηείλεηαη έσο ηε ιήμε ηνπ.

5. Δπαλεθινγή ηνπ ίδηνπ πξνζψπνπ επηηξέπεηαη κία θνξά κφλν.

Άξζξν 175.

Πξφεδξνο ηεο Γεκνθξαηίαο κπνξεί λα εθιεγεί φπνηνο είλαη Έιιελαο Πνιίηεο, έρεη γελλεζεί ζηελ
Διιάδα, έρεη παηέξα θαη κεηέξα Έιιελεο Πνιίηεο, έρεη ζπκπιεξψζεη ην ηεζζαξαθνζηφ έηνο ηεο ειηθίαο
ηνπ θαη έρεη ηε λφκηκε ηθαλφηεηα ηνπ εθιέγεηλ.

Άξζξν 176.

1. Ζ εθινγή ηνπ Πξνέδξνπ ηεο Γεκνθξαηίαο γίλεηαη κε κπζηηθή-θαζνιηθή ςεθνθνξία απφ ηνλ ειιεληθφ
Λαφ, έλαλ ηνπιάρηζην κήλα πξηλ ιήμεη ε ζεηεία ηνπ ελ ελεξγεία Πξνέδξνπ ηεο Γεκνθξαηίαο.

2. ΢ε πεξίπησζε νξηζηηθήο αδπλακίαο ηνπ Πξνέδξνπ ηεο Γεκνθξαηίαο λα εθπιεξψζεη ηα θαζήθνληά

ηνπ, θαζψο επίζεο θαη ζε πεξίπησζε πνπ ν Πξφεδξνο παξαηηεζεί, πεζάλεη ή θεξπρζεί έθπησηνο θαηά

50
ηηο δηαηάμεηο ηνπ ΢πληάγκαηνο, αλαπιεξψλεηαη ακέζσο απφ ηνλ επηιαρφληα ζηηο εθινγέο γηα ηελ
αλάδεημή ηνπ.

3. Ζ εθινγή ηνπ Πξνέδξνπ ηεο Γεκνθξαηίαο γίλεηαη ζε θάζε πεξίπησζε γηα πιήξε ζεηεία.

4. Πξφεδξνο ηεο Γεκνθξαηίαο εθιέγεηαη εθείλνο πνπ ζπγθέληξσζε ηελ πιεηνςεθία ηνπ 50+1% ηνπ
ζπλφινπ ησλ εγθχξσλ ςεθνδειηίσλ ησλ εθινγέσλ αλά ηελ Δπηθξάηεηα.

5. Αλ δε ζπγθεληξσζεί ε πιεηνςεθία απηή, ζηελ πξψηε εθινγηθή αλακέηξεζε, ε ςεθνθνξία

επαλαιακβάλεηαη ηελ επφκελε Κπξηαθή, κεηαμχ ησλ δχν επηθξαηέζηεξσλ ππνςεθίσλ.

6. Ο εθιεγφκελνο Πξφεδξνο ηεο Γεκνθξαηίαο αλαιακβάλεη ηελ άζθεζε ησλ θαζεθφλησλ ηνπ απφ ηελ
επνκέλε ηεο εκέξαο πνπ ιήγεη ε ζεηεία ηνπ απεξρφκελνπ Πξνέδξνπ.

7. Ο Πξφεδξνο ηεο Γεκνθξαηίαο, πξηλ αλαιάβεη ηελ άζθεζε ησλ θαζεθφλησλ ηνπ, δίλεη ελψπηνλ ηεο
Βνπιήο ηνλ αθφινπζν φξθν:

«Οξθίδνκαη ζην όλνκα ηεο Αγίαο θαη Οκννύζηαο θαη Αδηαίξεηεο Τξηάδνο λα θπιάζζσ ην
Σύληαγκα θαη ηνπο Νόκνπο, λα κεξηκλώ γηα ηελ πηζηή ηνπο ηήξεζε, λα ππεξαζπίδσ ηελ Εζληθή
αλεμαξηεζία θαη ηελ αθεξαηόηεηα ηεο Χώξαο, λα πξνζηαηεύσ ηα δηθαηώκαηα θαη ηηο ειεπζεξίεο
ησλ Ειιήλσλ θαη λα ππεξεηώ ην γεληθό ζπκθέξνλ θαη ηελ πξόνδν ηνπ Ειιεληθνύ Λανύ».

8. Ζ ρνξεγία ηνπ Πξνέδξνπ ηεο Γεκνθξαηίαο, δελ κπνξεί λα ππεξβαίλεη ην δηπιάζην ηεο ρνξεγίαο ηνπ
Πξνέδξνπ ηνπ Αξείνπ Πάγνπ.

Άξζξν 177.

1. Σνλ Πξφεδξν ηεο Γεκνθξαηίαο, φηαλ απνπζηάδεη ζην εμσηεξηθφ πεξηζζφηεξν απφ δέθα εκέξεο, αλ
πεζάλεη, παξαηηεζεί, θεξπρζεί έθπησηνο ή αλ θσιχεηαη γηα νπνηνλδήπνηε ιφγν λα αζθήζεη ηα
θαζήθνληά ηνπ, ηνλ αλαπιεξψλεη πξνζσξηλά ν Πξφεδξνο ηεο Βνπιήο. Αλ δελ ππάξρεη Βνπιή, ν
Πξφεδξνο ηεο ηειεπηαίαο Βνπιήο θαη, αλ απηφο αξλείηαη ή δελ ππάξρεη, ν Δθπξφζσπνο ηνπ Λανχ.

2. Αλ ε αδπλακία ηνπ Πξνέδξνπ ηεο Γεκνθξαηίαο λα αζθήζεη ηα θαζήθνληά ηνπ παξαηείλεηαη πέξα απφ
ηξηάληα εκέξεο, αλαπιεξψλεηαη ακέζσο απφ ηνλ επηιαρφληα ππνςήθην, ζηηο εθινγέο γηα ηελ αλάδεημή
ηνπ.

ΚΔΦΑΛΑΙΟ 18.

Δμνπζίεο θαη επζχλεο ηνπ Πξνέδξνπ ηεο Γεκνθξαηίαο.

Άξζξν 178.

1. Ο Πξφεδξνο ηεο Γεκνθξαηίαο, είλαη Αξρεγφο ησλ Δλφπισλ Γπλάκεσλ ηεο ρψξαο.

2. Απνθαζίδεη γηα ηελ θήξπμε πνιέκνπ, ηελ θαηάζηαζε έθηαθηεο αλάγθεο ηεο ρψξαο θαη ηε δηαθνπή
ησλ ερζξνπξαμηψλ, ζπλνκνινγεί ζπλζήθεο εηξήλεο, ζπκκαρίαο, νηθνλνκηθήο

ζπλεξγαζίαο θαη ζπκκεηνρήο ζε δηεζλείο νξγαληζκνχο ή ελψζεηο θαη ηηο αλαθνηλψλεη ζηε Βνπιή ησλ
Διιήλσλ κε ηηο αλαγθαίεο δηαζαθήζεηο θαη εθπξνζσπεί ηε ρψξα δηεζλψο.

3. Οη πξάμεηο ηνπ Πξσζππνπξγνχ θαη ηεο Κπβέξλεζεο, δελ ηζρχνπλ νχηε εθηεινχληαη, ρσξίο ηελ
ππνγξαθή ηνπ Πξνέδξνπ ηεο Γεκνθξαηίαο.

Ο Πξφεδξνο ηεο Γεκνθξαηίαο:

51
α) Παχεη ηνλ Πξσζππνπξγφ ηεο ρψξαο, κε πξνυπφζεζε ηε ζχκθσλε γλψκε ησλ ηξηψλ ηεηάξησλ ηνπ
ζπλνιηθνχ αξηζκνχ ηεο Βνπιήο ησλ Διιήλσλ.

β) Παχεη ηνλ Πξσζππνπξγφ ηεο ρψξαο, κε πξνυπφζεζε ηελ αλάθιεζή ηνπ απφ ην Λαφ, κεηά απφ
απφθαζε ηεο πιεηνςεθίαο ηνπ εθινγηθνχ ζψκαηνο, κέζα απφ ηηο δηαδηθαζίεο πνπ πξνβιέπνληαη απφ
ην άξζξν 88, ηνπ παξφληνο ΢πληάγκαηνο.

γ) Απνθαζίδεη γηα ηε δηάιπζε ηεο Βνπιήο, κε ην πέξαο ηεο πιήξνπο ζεηείαο ηεο.

δ) Γηνξίδεη ηνλ Αξρεγφ ηνπ Γεληθνχ Δπηηειείνπ Δλφπισλ Γπλάκεσλ (ΓΔΔΘΑ), ηεο Διιεληθήο
Γεκνθξαηίαο.

ε) Κεξχζζεη δεκνςεθίζκαηα βάζεη ησλ άξζξσλ φηαλ ηζρχνπλ νη πξνυπνζέζεηο πνπ νξίδνληαη απφ ην
παξφλ ΢χληαγκα.

δ) Απνθαζίδεη ην δηνξηζκφ ηνπ πξνζσπηθνχ ησλ ππεξεζηψλ ηεο Πξνεδξίαο ηεο Γεκνθξαηίαο.

Άξζξν 179.

1. Ο Πξφεδξνο ηεο Γεκνθξαηίαο, αλαθεξχηηεη ηνλ Πξσζππνπξγφ.

2. Ο Πξφεδξνο ηεο Γεκνθξαηίαο απαιιάζζεη απφ ηα θαζήθνληά ηνπ ηνλ Πξσζππνπξγφ, εάλ απηφο
αλαθιεζεί βάζεη ησλ δηαδηθαζηψλ πνπ πξνβιέπνληαη απφ ην παξφλ ΢χληαγκα.

Άξζξν 180.

Ο Πξφεδξνο ηεο Γεκνθξαηίαο ζπγθαιεί ηε Βνπιή ηαθηηθά κία θνξά θάζε ρξφλν, θαη εθηάθησο θάζε
θνξά πνπ ην θξίλεη εχινγν. Κεξχζζεη απηνπξνζψπσο ή δηα ηνπ Πξνέδξνπ ηεο Βνπιήο ησλ Διιήλσλ,
ηελ έλαξμε θαη ηε ιήμε θάζε βνπιεπηηθήο πεξηφδνπ.

Άξζξν 181.

1. Ο Πξφεδξνο ηεο Γεκνθξαηίαο εθδίδεη θαη δεκνζηεχεη ηνπο Νφκνπο πνπ έρνπλ ςεθηζηεί απφ ηε Βνπιή
κέζα ζε έλα κήλα απφ ηελ ςήθηζή ηνπο. Μέζα ζηελ πξνζεζκία πνπ πξνβιέπεηαη ζην πξνεγνχκελν
εδάθην, ν Πξφεδξνο ηεο Γεκνθξαηίαο κπνξεί λα αλαπέκςεη ζηε Βνπιή λνκνζρέδην πνπ έρεη ςεθηζηεί
απφ απηή, εθζέηνληαο θαη ηνπο ιφγνπο ηεο αλαπνκπήο.

2. Πξφηαζε Νφκνπ ή λνκνζρέδην πνπ έρεη αλαπεκθζεί απφ ηνλ Πξφεδξν ηεο Γεκνθξαηίαο ζηελ Άλσ
Βνπιή ησλ Διιήλσλ ή ζηελ Κάησ Βνπιή ησλ Διιήλσλ ηεο Γηαζπνξάο θαηά πεξίπησζε θαη θαηά
αξκνδηφηεηα, εηζάγεηαη ζηελ Οινκέιεηά ηεο θαη, αλ επηςεθηζηεί θαη πάιη κε ηα δχν ηξίηα ηνπ φινπ
αξηζκνχ ησλ Βνπιεπηψλ, ν Πξφεδξνο ηεο Γεκνθξαηίαο ην εθδίδεη θαη ην δεκνζηεχεη ππνρξεσηηθά κέζα
ζε δέθα εκέξεο απφ ηελ επηςήθηζή ηνπ.

Άξζξν 182.

Ο Πξφεδξνο ηεο Γεκνθξαηίαο εθδίδεη ηα δηαηάγκαηα πνπ είλαη αλαγθαία γηα ηελ εθηέιεζε ησλ Νφκσλ
θαη δελ κπνξεί πνηέ λα αλαζηείιεη ηελ εθαξκνγή ηνπο νχηε λα εμαηξέζεη θαλέλαλ απφ ηελ εθηέιεζή ηνπο.

Άξζξν 183.

1. Ο Πξφεδξνο ηεο Γεκνθξαηίαο, κπνξεί λα δηαηάζζεη θαηάζηαζε έθηαθηεο αλάγθεο. Υαξαθηεξίδνληαη

ξεηά σο ηέηνηεο νη θαηαζηάζεηο θνηλσληθήο, νηθνλνκηθήο, πνιηηηθήο, θπζηθήο ή νηθνινγηθήο ηάμεο, πνπ
βιάπηνπλ ζνβαξά ηελ αζθάιεηα ηνπ Έζλνπο, ησλ ζεζκψλ θαη ησλ πνιηηψλ, γηα ηελ νπνία
απνδεηθλχνληαη αλεπαξθείο νη εμνπζίεο, ηηο νπνίεο δηαζέηνπλ γηα ηελ αληηκεηψπηζε ηέηνησλ γεγνλφησλ.
52
΢ε ηέηνηεο πεξηπηψζεηο, κπνξνχλ λα πεξηνξίδνληαη πξνζσξηλά νη εγγπήζεηο πνπ θαζηεξψλνληαη ζην
παξφλ ΢χληαγκα, εθηφο απφ εθείλεο πνπ αλαθέξνληαη ζην δηθαίσκα ζηε δσή, ζηελ απαγφξεπζε
απνκφλσζεο ή βαζαληζηεξίσλ, ζην δηθαίσκα ζηε δίθαηε δίθε, ζην δηθαίσκα ζηελ πιεξνθφξεζε θαη ζηα
ινηπά απαξάγξαπηα αλζξψπηλα δηθαηψκαηα.

2. Μπνξεί λα θεξπρζεί απφ ηνλ Πξφεδξν ηεο Γεκνθξαηίαο, θαηάζηαζε πνιηνξθίαο, φηαλ πξνθαινχληαη
θαηαζηξνθέο, δεκφζηεο ζπκθνξέο ή άιια ζπλαθή γεγνλφηα, πνπ ζέηνπλ ζε ζνβαξφ θίλδπλν ηελ
αζθάιεηα ηνπ Έζλνπο ή εθείλε ησλ πνιηηψλ. Ζ πξναλαθεξζείζα θαηάζηαζε έθηαθηεο αλάγθεο δηαξθεί
κέρξη ηξηάληα εκέξεο, έρνληαο ηε δπλαηφηεηα λα παξαηαζεί γηα ηξηάληα αθφκα εκέξεο.

3. Μπνξεί λα θεξπρζεί απφ ηνλ Πξφεδξν ηεο Γεκνθξαηίαο, θαηάζηαζε νηθνλνκηθήο έθηαθηεο αλάγθεο,
φηαλ πξνθχπηνπλ έθηαθηεο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο πνπ βιάπηνπλ ζνβαξά ηελ νηθνλνκηθή δσή ηνπ
Έζλνπο. Ζ δηάξθεηά ηεο είλαη κέρξη εμήληα εκέξεο, θαη κπνξεί λα παξαηαζεί γηα έλα ίζν ρξνληθφ
δηάζηεκα.

4. Μπνξεί λα θεξπρζεί απφ ηνλ Πξφεδξν ηεο Γεκνθξαηίαο, θαηάζηαζε εζσηεξηθήο ή εμσηεξηθήο
αλαηαξαρήο ζε πεξίπησζε εζσηεξηθήο ή εμσηεξηθήο ζχγθξνπζεο, πνπ ζέηεη ζε ζνβαξφ θίλδπλν ηελ
αζθάιεηα ηνπ Έζλνπο, ησλ πνιηηψλ ή ησλ ζεζκψλ ηνπ. Δπεθηείλεηαη γηα ελελήληα εκέξεο, έρνληαο ηε
δπλαηφηεηα λα παξαηαζεί γηα ελελήληα αθφκα εκέξεο.

5. Ζ έγθξηζε ηεο παξάηαζεο ησλ θαηαζηάζεσλ έθηαθηεο αλάγθεο αλήθεη ζηε Βνπιή ησλ Διιήλσλ.

6. Σν Γηάηαγκα πνπ θεξχζζεη θαηάζηαζε έθηαθηεο αλάγθεο, ζην νπνίν ξπζκίδεηαη ε άζθεζε ηνπ
δηθαηψκαηνο ηνπ νπνίνπ ε εγγχεζε πεξηνξίδεηαη, παξνπζηάδεηαη, κέζα ζηηο νθηψ εκέξεο θαηφπηλ ηεο
έθδνζήο ηνπ, ζηε Βνπιή ησλ Διιήλσλ γηα ηε κειέηε θαη ηελ έγθξηζή ηνπ, θαη ζην ΢πληαγκαηηθφ
Γηθαζηήξην, γηα λα απνθαλζεί γηα ηε ζπληαγκαηηθφηεηά ηνπ.

7. Σν Γηάηαγκα πξέπεη λα ηεξεί ηηο απαηηήζεηο, ηηο αξρέο θαη ηηο εγγπήζεηο πνπ ζεζπίδνληαη απφ ηε
Γηεζλή ΢πλζήθε γηα ηα Αλζξψπηλα Γηθαηψκαηα ηνπ Οξγαληζκνχ Ζλσκέλσλ Δζλψλ.

8. Ο Πξφεδξνο ηεο Γεκνθξαηίαο κπνξεί λα αηηείηαη ηελ παξάηαζε ηνπ Γηαηάγκαηνο Κήξπμεο Έθηαθηεο
Αλάγθεο γηα έλα ίζν ρξνληθφ δηάζηεκα θαη κπνξεί λα αλαθαιείηαη απφ ηελ Βνπιή ησλ Διιήλσλ, πξηλ
ηελ ζεκεησζείζα πξνζεζκία αλ παπηνχλ νη αηηίεο πνπ ην πξνθάιεζαλ.

9. Ζ θήξπμε ηεο θαηάζηαζεο έθηαθηεο αλάγθεο δε δηαθφπηεη ηε ιεηηνπξγία ησλ νξγάλσλ Κπβέξλεζεο,
νχηε ηε ιεηηνπξγία ηεο Βνπιήο ησλ Διιήλσλ, νχηε ηε ιεηηνπξγία φισλ ησλ αηξεηψλ νξγάλσλ ηεο
Γεκνθξαηίαο.

10. ΢ε έθηαθηεο πεξηπηψζεηο εμαηξεηηθά επείγνπζαο θαη απξφβιεπηεο αλάγθεο ν Πξφεδξνο ηεο
Γεκνθξαηίαο κπνξεί λα εθδίδεη πξάμεηο λνκνζεηηθνχ πεξηερνκέλνπ. Οη πξάμεηο απηέο ππνβάιινληαη ζηε
Βνπιή γηα θχξσζε κέζα ζε νθηψ εκέξεο απφ ηελ έθδνζή ηνπο ή κέζα ζε νθηψ εκέξεο απφ ηε
ζχγθιεζε ηεο Βνπιήο ζε ζχλνδν. Αλ δελ ππνβιεζνχλ ζηε Βνπιή κέζα ζηηο πξναλαθεξφκελεο
πξνζεζκίεο ή αλ δελ εγθξηζνχλ απφ απηή κέζα ζε ηξηάληα εκέξεο απφ ηελ ππνβνιή ηνπο, παχνπλ λα
ηζρχνπλ ζην εμήο. Οη πξάμεηο απηέο ππφθεηληαη ζηελ έγθξηζε ηνπ Αλψηαηνπ ΢πληαγκαηηθνχ Γηθαζηεξίνπ,
ην νπνίν ζα πξέπεη λα θξίλεη ηελ ζπληαγκαηηθφηεηά ηνπο, ζην ίδην ρξνληθφ δηάζηεκα ησλ νθηψ εκεξψλ
απφ ηελ έθδνζε ηεο πξάμεο λνκνζεηηθνχ πεξηερνκέλνπ.

11. Ο Πξφεδξνο ηεο Γεκνθξαηίαο πξνθεξχζζεη κε δηάηαγκα Γεκνςήθηζκα γηα θξίζηκα εζληθά ζέκαηα.
Γεκνςήθηζκα πξνθεξχζζεηαη απφ ηνλ Πξφεδξν ηεο Γεκνθξαηίαο κε δηάηαγκα θαη γηα ςεθηζκέλα
λνκνζρέδηα πνπ ξπζκίδνπλ ζνβαξφ θνηλσληθφ δήηεκα.

53
12. Γελ εηζάγνληαη θαηά ηελ ίδηα πεξίνδν ηεο Βνπιήο πεξηζζφηεξεο απφ δχν πξνηάζεηο
Γεκνςεθίζκαηνο γηα ην ίδην λνκνζρέδην.

13. Ο Πξφεδξνο ηεο Γεκνθξαηίαο κπνξεί λα απεπζχλεη πξνο ην Λαφ δηαγγέικαηα.

Άξζξν 184.

Ο Πξφεδξνο ηεο Γεκνθξαηίαο είλαη αξρεγφο ησλ Δλφπισλ Γπλάκεσλ ηεο Υψξαο.

Άξζξν 185.

2. Ο Πξφεδξνο ηεο Γεκνθξαηίαο απνλέκεη ηα πξνβιεπφκελα παξάζεκα.

Άξζξν 186.

Ο Πξφεδξνο ηεο Γεκνθξαηίαο έρεη ην δηθαίσκα, χζηεξα απφ πξφηαζε ηνπ Γεληθνχ Δηζαγγειέα ηεο
Γεκνθξαηίαο θαη ηε ζχκθσλε γλψκε ηνπ ΢πκβνπιίνπ Υαξίησλ πνπ ζπγθξνηείηαη απφ ηαθηηθνχο
Γηθαζηέο νη νπνίνη νξίδνληαη απφ ην ΢πκβνχιην ηεο Γεκνθξαηίαο, λα ραξίδεη, κεηαηξέπεη ή κεηξηάδεη ηηο
πνηλέο πνπ επηβάιινπλ ηα Γηθαζηήξηα, θαζψο θαη λα αίξεη ηηο θάζε είδνπο λφκηκεο ζπλέπεηεο πνηλψλ
πνπ έρνπλ επηβιεζεί θαη εθηηζεί.

Άξζξν 187.

1. ΢ε πεξίπησζε πνιέκνπ, επηζηξάηεπζεο εμαηηίαο εμσηεξηθψλ θηλδχλσλ ή άκεζεο απεηιήο ηεο Δζληθήο
αζθάιεηαο, θαζψο θαη αλ εθδεισζεί έλνπιν θίλεκα γηα ηελ αλαηξνπή ηνπ δεκνθξαηηθνχ πνιηηεχκαηνο,
ν Πξφεδξνο ηεο Γεκνθξαηίαο κε απφθαζή ηνπ, ζε νιφθιεξε ηελ Δπηθξάηεηα ή ζε ηκήκα ηεο, επηβάιιεη
ην Νφκν γηα ηελ θαηάζηαζε πνιηνξθίαο.

2. Ο Πξφεδξνο ηεο Γεκνθξαηίαο δεκνζηεχεη ηε ζρεηηθή απφθαζε ηεο Άλσ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ.

3. Με ηελ απφθαζε ηεο Άλσ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ νξίδεηαη ε δηάξθεηα ηζρχνο ησλ επηβαιιφκελσλ
κέηξσλ, ε νπνία δελ κπνξεί λα ππεξβεί ηηο δεθαπέληε εκέξεο.

4. Ζ δηάξθεηα ησλ θαηά ηηο πξνεγνχκελεο παξαγξάθνπο κέηξσλ κπνξεί λα παξαηείλεηαη αλά
δεθαπελζήκεξν κφλν κε πξνεγνχκελε απφθαζε ηεο Άλσ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ, ε νπνία ζπγθαιείηαη
αθφκε θαη αλ έρεη ιήμεη ε βνπιεπηηθή πεξίνδνο ή ε Άλσ Βνπιή ησλ Διιήλσλ, έρεη δηαιπζεί.

5. Σα θαηά ηηο πξνεγνχκελεο παξαγξάθνπο κέηξα αίξνληαη απηνδηθαίσο κε ηε ιήμε ησλ πξνζεζκηψλ
πνπ πξνβιέπνληαη ζην παξφλ ΢χληαγκα, δελ παξαηείλνληαη κε απφθαζε ηεο Άλσ Βνπιήο ησλ
Διιήλσλ, θαη ζε θάζε πεξίπησζε κε ηε ιήμε ηνπ πνιέκνπ, εθφζνλ είραλ επηβιεζεί εμαηηίαο πνιέκνπ.

6. Αθφηνπ αξρίζνπλ λα ηζρχνπλ ηα κέηξα ησλ πξνεγνχκελσλ παξαγξάθσλ ν Πξφεδξνο ηεο

Γεκνθξαηίαο, απηνβνχισο, κπνξεί λα εθδίδεη πξάμεηο λνκνζεηηθνχ πεξηερνκέλνπ, γηα λα
αληηκεησπηζηνχλ επείγνπζεο αλάγθεο ή γηα λα απνθαηαζηαζεί ηαρχηεξα ε ιεηηνπξγία ησλ
ζπληαγκαηηθψλ ζεζκψλ.

7. Οη πξάμεηο απηέο ππνβάιινληαη γηα θχξσζε ζηελ Άλσ Βνπιή ησλ Διιήλσλ κέζα ζε νθηψ εκέξεο
απφ ηε ζχγθιεζή ηεο ζε ζχλνδν θαη παχνπλ λα ηζρχνπλ ζην εμήο, αλ δελ ππνβιεζνχλ ζηε Βνπιή κέζα
ζηηο παξαπάλσ πξνζεζκίεο ή δελ εγθξηζνχλ απφ απηή κέζα ζε νθηψ εκέξεο αθφηνπ ππνβιήζεθαλ.

8. Οη σο άλσ απνθάζεηο ηεο Άλσ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ ιακβάλνληαη κε ηελ πιεηνςεθία ησλ ηξηψλ
πέκπησλ ηνπ ζπλνιηθνχ αξηζκνχ ησλ Βνπιεπηψλ. Ζ Βνπιή απνθαζίδεη ζε κία κφλν ζπλεδξίαζε.

ΚΔΦΑΛΑΙΟ 19.
54
Δηδηθέο επζχλεο ηνπ Πξνέδξνπ ηεο Γεκνθξαηίαο.

Άξζξν 188.

1. Ο Πξφεδξνο ηεο Γεκνθξαηίαο επζχλεηαη νπσζδήπνηε γηα πξάμεηο πνπ έρεη ελεξγήζεη θαηά ηελ
άζθεζε ησλ θαζεθφλησλ ηνπ, γηα έζραηε πξνδνζία, παξάβαζε θαζήθνληνο, απηζηία θαηά ηελ
ππεξεζία, δηαζπάζηζε δεκνζίνπ ρξήκαηνο ή παξαβίαζε ηνπ ΢πληάγκαηνο.

2. Σν αξκφδην Αλψηαην ΢πληαγκαηηθφ Γηθαζηήξην, ν Άξεηνο Πάγνο θαη ην ΢πκβνχιην ηεο Δπηθξαηείαο
θξίλνπλ θαη απνθαζίδνπλ θαηά πεξίπησζε γηα ηηο πξάμεηο ηνπ Πξνέδξνπ ηεο Γεκνθξαηίαο, είηε κεηά
απφ εηζήγεζε ηνπ ΢πκβνπιίνπ ηεο Γεκνθξαηίαο, ή κεηά απφ πνηληθή δίσμε ηελ νπνία αζθεί ν Αηξεηφο
Γεληθφο Δηζαγγειέαο.

3. Ζ πξφηαζε γηα θαηεγνξία θαη παξαπνκπή ηνπ Πξνέδξνπ ηεο Γεκνθξαηίαο ζε δίθε κπνξεί λα γίλεη
κεηά απφ Γεκνςήθηζκα, κε κπζηηθή-θαζνιηθή αλά ηελ επηθξάηεηα ςεθνθνξία, ην νπνίν κπνξεί λα
πξνθαιέζεη κε ζπιινγή ππνγξαθψλ, ην 3% ησλ εγγεγξακκέλσλ ςεθνθφξσλ ηεο Δπηθξάηεηαο θαη κε ηηο
δηαδηθαζίεο πνπ νξίδνληαη ζην άξζξν 88 ηνπ παξφληνο ΢πληάγκαηνο.

4. Ζ πξφηαζε γηα θαηεγνξία θαη παξαπνκπή ηνπ Πξνέδξνπ ηεο Γεκνθξαηίαο ζε δίθε κπνξεί λα γίλεη
απφ ηε Βνπιή ππνγεγξακκέλε απφ ην έλα ηξίην ηνπιάρηζηνλ ησλ κειψλ ηεο θαη γίλεηαη απνδεθηή κε
απφθαζε πνπ ιακβάλεηαη κε πιεηνςεθία ησλ δχν ηξίησλ ηνπ ζπλφινπ ησλ κειψλ ηεο.

5. Αλ ε πξφηαζε γίλεη απνδεθηή, ν Πξφεδξνο ηεο Γεκνθξαηίαο παξαπέκπεηαη ζην Αλψηαην

΢πληαγκαηηθφ Γηθαζηήξην, γηα παξαβίαζε ηνπ ΢πληάγκαηνο ζηνλ Άξεην Πάγν γηα πνηληθά αδηθήκαηα θαη
ζην ΢πκβνχιην ηεο Δπηθξαηείαο γηα βιάβε ζην Γεκφζην, θαηά πεξίπησζε αδηθήκαηνο.

6. Αθφηνπ παξαπεκθζεί, ν Πξφεδξνο ηεο Γεκνθξαηίαο απέρεη απφ ηελ άζθεζε ησλ θαζεθφλησλ ηνπ
θαη αλαπιεξψλεηαη, απφ ηνλ Πξφεδξν ηεο Βνπιήο ησλ Διιήλσλ θαη αλαιακβάλεη πάιη ηα θαζήθνληά
ηνπ, αθφηνπ ην Αλψηαην ΢πληαγκαηηθφ Γηθαζηήξην ν Άξεηνο Πάγνο ή ην ΢πκβνχιην ηεο Δπηθξαηείαο
θαηά πεξίπησζε, εθδψζνπλ απαιιαθηηθή απφθαζε, εθφζνλ δελ εμαληιήζεθε ε ζεηεία ηνπ.

7. Απφ ηε ζηηγκή ηεο παξαπνκπήο ηνπ, ε δηαδηθαζία γηα ηελ νινθιήξσζε ηεο απνπνκπήο ή ηεο
απαιιαγήο ηνπ, δελ κπνξεί λα μεπεξλά ηνπο δχν κήλεο.

8. ΢ε θάζε πεξίπησζε, αλ ν Πξφεδξνο ηεο Γεκνθξαηίαο απνπεκθζεί απφ ην αμίσκά ηνπ, πέξα απφ ηηο
πνηλέο ηηο νπνίεο ζα επηβάιινπλ ηα αξκφδηα Γηθαζηήξηα, ζηεξείηαη θαη ηνπ δηθαηψκαηνο λα θαηέιζεη σο
ππνςήθηνο, γηα νπνηνδήπνηε αηξεηφ αμίσκα ηεο Γεκνθξαηίαο.

ΚΔΦΑΛΑΙΟ 20.

Βνπιή ησλ Διιήλσλ.

Άξζξν 189.

Ζ Βνπιή ησλ Διιήλσλ, ζπγθξνηείηαη απφ δχν ΢ψκαηα: Σελ Άλσ Βνπιή ησλ Διιήλσλ θαη ηελ Κάησ
Βνπιή ησλ Διιήλσλ ηεο Γηαζπνξάο.

ΚΔΦΑΛΑΙΟ 21.

Άλσ Βνπιή ησλ Διιήλσλ.

Αλάδεημε θαη ζπγθξφηεζε ηεο Άλσ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ.

Άξζξν 190
55
1. Ο αξηζκφο ησλ Βνπιεπηψλ ηεο Άλσ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ, νξίδεηαη ζηνπο 151.

2. Οη Βνπιεπηέο αληηπξνζσπεχνπλ ην Λαφ θαη ην γεσγξαθηθφ ρψξν πνπ πεξηθιείεηαη απφ ηα ζχλνξα
ηεο ειιεληθήο Δπηθξάηεηαο θαη ηνλ νπνίν εθπξνζσπνχλ.

3. Οη Βνπιεπηέο εθιέγνληαη κε άκεζε, κπζηηθή-θαζνιηθή ςεθνθνξία απφ ηνπο Πνιίηεο πνπ έρνπλ
εθινγηθφ δηθαίσκα.

4. Οη βνπιεπηηθέο εθινγέο δηελεξγνχληαη ηαπηφρξνλα ζε νιφθιεξε ηελ Δπηθξάηεηα.

5. Οη βνπιεπηηθέο εθινγέο γίλνληαη θαηά εθινγηθή πεξηθέξεηα, ζε εληαίν ςεθνδέιηην, ζην νπνίν
ζπκκεηέρνπλ ειεχζεξα θαη ρσξίο θακία νηθνλνκηθή ππνρξέσζε, φινη νη Έιιελεο Πνιίηεο κε ηελ
αληίζηνηρε δηαδηθαζία ζπιινγήο ππνγξαθψλ ππνςεθηφηεηαο, φπσο απηή νξίδεηαη ζην Άξζξν 90 ηνπ
παξφληνο ΢πληάγκαηνο.

6. Σα νλφκαηα ησλ ππνςεθίσλ Βνπιεπηψλ, αλαγξάθνληαη ζην εληαίν ςεθνδέιηην ηεο εθινγηθήο ηνπο
πεξηθέξεηαο, θαηά απφιπηε αιθαβεηηθή ζεηξά.

7. Κάζε Ννκφο απφ ηνπο 51 Ννκνχο ηεο ρψξαο, εθιέγεη νπσζδήπνηε έλα Βνπιεπηή, ν νπνίνο
εθπξνζσπεί ηελ πεξηνρή ηνπ, αλεμάξηεηα απφ ην εθινγηθφ κέηξν ην νπνίν πξνθχπηεη απφ ηε δηαίξεζε
ηνπ ζπλνιηθνχ αξηζκνχ ησλ εγγξακκέλσλ ςεθνθφξσλ, αλά ηελ Δπηθξάηεηα.

Ήηνη, εθιέγνληαη απφ έλαο (1) Βνπιεπηήο, αλεμάξηεηα απφ ην εθινγηθφ κέηξν, απφ ηνπο παξαθάησ
Ννκνχο:

1. Ννκφο Αηηηθήο

2. Ννκφο Δχβνηαο

3. Ννκφο Δπξπηαλίαο

4. Ννκφο Φσθίδαο

5. Ννκφο Φζηψηηδαο

6. Ννκφο Βνησηίαο

7. Ννκφο Υαιθηδηθήο

8. Ννκφο Ζκαζίαο

9. Ννκφο Κηιθίο

10. Ννκφο Πέιιαο

11. Ννκφο Πηεξίαο

12. Ννκφο ΢εξξψλ

13. Ννκφο Θεζζαινλίθεο

14. Ννκφο Υαλίσλ

15. Ννκφο Ζξαθιείνπ

16. Ννκφο Λαζηζίνπ

56
17. Ννκφο Ρεζχκλεο

18. Ννκφο Γξάκαο

19. Ννκφο Έβξνπ

20. Ννκφο Καβάιαο

21. Ννκφο Ρνδφπεο

22. Ννκφο Ξάλζεο

23. Ννκφο Άξηαο

24. Ννκφο Ησαλλίλσλ

25. Ννκφο Πξέβεδαο

26. Ννκφο Θεζπξσηίαο

27. Ννκφο Κέξθπξαο

28. Ννκφο Κεθαιιελίαο

29. Ννκφο Λεπθάδαο

30. Ννκφο Εαθχλζνπ

31. Ννκφο Υίνπ

32. Ννκφο Λέζβνπ

33. Ννκφο ΢άκνπ

34. Ννκφο Αξθαδίαο

35. Ννκφο Αξγνιίδαο

36. Ννκφο Κνξηλζίαο

37. Ννκφο Λαθσλίαο

38. Ννκφο Μεζζελίαο

39. Ννκφο Κπθιάδσλ

40. Ννκφο Γσδεθαλήζνπ

41. Ννκφο Καξδίηζαο

42. Ννκφο Λάξηζαο

43. Ννκφο Μαγλεζίαο

44. Ννκφο Σξηθάισλ

45. Ννκφο Αραΐαο

57
46. Ννκφο Αηησιναθαξλαλίαο

47. Ννκφο Ζιείαο

48. Ννκφο Φιψξηλαο

49. Ννκφο Γξεβελψλ

50. Ννκφο Καζηνξηάο

51. Ννκφο Κνδάλεο

8. Βνπιεπηήο, εθπξφζσπνο ηεο πεξηνρήο ηνπ, εθιέγεηαη ν ππνςήθηνο Βνπιεπηήο, ν νπνίνο ζα ιάβεη ηνλ
κεγαιχηεξν αξηζκφ ζηαπξψλ πξνηίκεζεο, ζηα έγθπξα ςεθνδέιηηα ησλ εγγεγξακκέλσλ ςεθνθφξσλ ηεο
πεξηνρήο ηνπ.

9. Οη ππφινηπνη 100 Βνπιεπηέο, εθιέγνληαη απφ ην εθινγηθφ κέηξν εθινγήο Βνπιεπηή, ην νπνίν
θαζνξίδεηαη απφ ην πειίθν πνπ πξνθχπηεη απφ ηελ δηαίξεζε ηνπ ζπλνιηθνχ αξηζκνχ ησλ
εγγεγξακκέλσλ ςεθνθφξσλ αλά ηελ επηθξάηεηα, κε ηνλ αξηζκφ 100.

10. Ο αξηζκφο ησλ Βνπιεπηψλ ηεο θάζε πεξηνρήο, πέξαλ ηνπ Βνπιεπηή, εθπξνζψπνπ ηεο πεξηνρήο
ηνπ, θαζνξίδεηαη απφ ην κέηξν ην νπνίν πξνθχπηεη απφ ηνλ πιεζπζκφ ηεο θάζε πεξηνρήο, φπσο απηφο
δηακνξθψζεθε απφ ηελ πην πξφζθαηε ζηηο εθινγέο απνγξαθή ηνπ πιεζπζκνχ. Σν κέηξν απηφ, είλαη ην
πειίθν ηνπ ζπλφινπ ησλ απνγξαθέλησλ πνιηηψλ, δηα ηνπ 100.

11. Ζ ζηαπξνδνζία επί ηνπ ςεθνδειηίνπ είλαη ππνρξεσηηθή γα ηνπο ςεθνθφξνπο, ζην ζχλνιν ησλ
ππνςεθίσλ Βνπιεπηψλ νη νπνίνη εθιέγνληαη ζε θάζε πεξηνρή.

12. ΢ε πεξίπησζε θαηά ηελ νπνία ζην ςεθνδέιηην δελ ζηαπξνδνηείηαη ν ζπλνιηθφο αξηζκφο ησλ
εθιεγνκέλσλ θαηά πεξηνρή Βνπιεπηψλ, απηφ ζεσξείηαη απηνκάησο άθπξν, απφ ηελ Δθνξεπηηθή
Δπηηξνπή.

13. Ζ άζθεζε ηνπ εθινγηθνχ δηθαηψκαηνο γηα ηελ Άλσ Βνπιή ησλ Διιήλσλ, είλαη ππνρξεσηηθή.

Άξζξν 191.

Ζ ειεχζεξε θαη αλφζεπηε εθδήισζε ηεο ιατθήο ζέιεζεο, σο έθθξαζε ηεο ιατθήο θπξηαξρίαο, ηειεί ππφ
ηελ εγγχεζε φισλ ησλ ιεηηνπξγψλ ηεο Πνιηηείαο, πνπ έρνπλ ππνρξέσζε λα ηε δηαζθαιίδνπλ ζε θάζε
πεξίπησζε. Νφκνο νξίδεη ηηο πνηληθέο θπξψζεηο θαηά ησλ παξαβαηψλ ηεο δηάηαμεο απηήο.

Άξζξν 192.

1. Οη Βνπιεπηέο εθιέγνληαη γηα ηέζζεξα ζπλερή έηε πνπ αξρίδνπλ απφ ηελ εκέξα ησλ γεληθψλ εθινγψλ.
Μφιηο ιήμεη ε βνπιεπηηθή πεξίνδνο, κε Πξνεδξηθφ Γηάηαγκα, πνπ πξνζππνγξάθεηαη απφ ηελ Άλσ
Βνπιή ησλ Διιήλσλ, δηαηάζζεηαη ε δηελέξγεηα γεληθψλ βνπιεπηηθψλ εθινγψλ κέζα ζε ηξηάληα εκέξεο
θαη ε ζχγθιεζε ηεο λέαο Βνπιήο ζε ηαθηηθή ζχλνδν κέζα ζε άιιεο ηξηάληα εκέξεο απφ απηέο.

2. ΢ε πεξίπησζε νξηζηηθήο αδπλακίαο ηνπ Βνπιεπηή λα εθπιεξψζεη ηα θαζήθνληά ηνπ, θαζψο επίζεο
θαη ζε πεξίπησζε πνπ ν Βνπιεπηήο παξαηηεζεί, πεζάλεη ή θεξπρζεί έθπησηνο θαηά ηηο δηαηάμεηο ηνπ
παξφληνο ΢πληάγκαηνο, αλαπιεξψλεηαη ακέζσο απφ ηνλ επηιαρφληα ηεο εθινγηθήο ηνπ πεξηθέξεηαο,
ζηηο εθινγέο γηα ηελ αλάδεημή ηνπ.

ΚΔΦΑΛΑΙΟ 22.

58
Κσιχκαηα θαη αζπκβίβαζηα ησλ Βνπιεπηψλ ηεο Άλσ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ.

Άξζξν 193.

1. Γηα λα εθιεγεί θαλείο Βνπιεπηήο απαηηείηαη λα είλαη Έιιελαο Πνιίηεο, λα έρεη κεηέξα θαη παηέξα
Έιιελεο Πνιίηεο, λα έρεη ηε λφκηκε ηθαλφηεηα λα εθιέγεη θαη λα έρεη ζπκπιεξψζεη ην εηθνζηφ πέκπην
έηνο ηεο ειηθίαο ηνπ θαηά ηελ εκέξα ηεο εθινγήο.

2. Βνπιεπηήο ν νπνίνο εμειέγε θαη ζηεξείηαη έλα απφ ηα πξνζφληα ηεο πξνεγνχκελεο παξαγξάθνπ,
εθπίπηεη απηνδηθαίσο απφ ην βνπιεπηηθφ αμίσκα.

Άξζξν 194.

1. Έκκηζζνη Γεκφζηνη Λεηηνπξγνί θαη ππάιιεινη, άιινη ππάιιεινη ηνπ Γεκνζίνπ, ππεξεηνχληεο ζηηο
Έλνπιεο Γπλάκεηο θαη ζηα ΢ψκαηα Αζθαιείαο, ππάιιεινη Οξγαληζκψλ Σνπηθήο Απηνδηνίθεζεο ή
άιισλ λνκηθψλ πξνζψπσλ δεκνζίνπ δηθαίνπ, αηξεηά κνλνπξφζσπα Όξγαλα ησλ Οξγαληζκψλ
Σνπηθήο Απηνδηνίθεζεο, δηνηθεηέο, ππνδηνηθεηέο ή πξφεδξνη δηνηθεηηθψλ ζπκβνπιίσλ ή δηεπζχλνληεο ή
εληεηαικέλνη ζχκβνπινη λνκηθψλ πξνζψπσλ δεκνζίνπ δηθαίνπ ή θξαηηθψλ λνκηθψλ πξνζψπσλ
ηδησηηθνχ δηθαίνπ ή δεκφζησλ επηρεηξήζεσλ ή επηρεηξήζεσλ ηε δηνίθεζε ησλ νπνίσλ νξίδεη άκεζα ή
έκκεζα ην Γεκφζην κε δηνηθεηηθή πξάμε ή σο κέηνρνο ή επηρεηξήζεσλ ησλ Οξγαληζκψλ Σνπηθήο
Απηνδηνίθεζεο, δελ κπνξνχλ λα αλαθεξπρηνχλ ππνςήθηνη νχηε λα εθιεγνχλ Βνπιεπηέο.

2. Σα αηξεηά κνλνπξφζσπα Όξγαλα ησλ Οξγαληζκψλ Σνπηθήο Απηνδηνίθεζεο, πξψηνπ θαη δεχηεξνπ
βαζκνχ δελ κπνξνχλ λα αλαθεξπρηνχλ ππνςήθηνη νχηε λα εθιεγνχλ Βνπιεπηέο θαηά ηε δηάξθεηα ηεο
ζεηείαο γηα ηελ νπνία εμειέγεζαλ, αθφκε θαη αλ παξαηηεζνχλ.

3. Σα θαζήθνληα ηνπ Βνπιεπηή είλαη αζπκβίβαζηα κε ηα έξγα ή ηελ ηδηφηεηα ηνπ ηδηνθηήηε ή εηαίξνπ ή
κεηφρνπ ή δηνηθεηή ή δηαρεηξηζηή ή κέινπο ηνπ δηνηθεηηθνχ ζπκβνπιίνπ ή γεληθνχ δηεπζπληή ή ησλ
αλαπιεξσηψλ ηνπο επηρείξεζεο, ε νπνία: α) Αλαιακβάλεη έξγα ή κειέηεο ή πξνκήζεηεο ηνπ Γεκνζίνπ ή
παξνρή ππεξεζηψλ πξνο ην Γεκφζην ή ζπλάπηεη κε ην Γεκφζην ζπλαθείο ζπκβάζεηο αλαπηπμηαθνχ ή
επελδπηηθνχ ραξαθηήξα. β) Απνιακβάλεη εηδηθψλ πξνλνκίσλ. δ) Αζθεί θαηά παξαρψξεζε Γεκφζηα
Τπεξεζία ή Γεκφζηα Δπηρείξεζε ή Δπηρείξεζε Κνηλήο Ωθέιεηαο. ε) Μηζζψλεη γηα εκπνξηθνχο ιφγνπο
αθίλεηα ηνπ Γεκνζίνπ.

4. Γελ κπνξεί επίζεο λα είλαη ππνςήθηνο Βνπιεπηήο, φπνηνο θαηέρεη ή δηαρεηξίδεηαη ξαδηνθσληθφ ή
ηειενπηηθφ ζηαζκφ παλειιήληαο ή ηνπηθήο εκβέιεηαο ή εθδίδεη εθεκεξίδα παλειιήληαο ή ηνπηθήο
θπθινθνξίαο.

Άξζξν 195.

1. Οη Βνπιεπηέο πξηλ αλαιάβνπλ ηα θαζήθνληα ηνπο δίλνπλ ζην Βνπιεπηήξην θαη ζε δεκφζηα
ζπλεδξίαζε ηνλ αθφινπζν φξθν:

«Οξθίδνκαη ζην φλνκα ηεο Αγίαο, Οκννχζηαο θαη Αδηαίξεηεο Σξηάδαο λα είκαη πηζηφο ζηελ
Παηξίδα θαη ην δεκνθξαηηθφ πνιίηεπκα, λα ππαθνχσ ζην ΢χληαγκα θαη ηνπο Νφκνπο θαη λα
εθπιεξψλσ επζπλείδεηα ηα θαζήθνληά κνπ».

2. Αιιφζξεζθνη ή εηεξφδνμνη Βνπιεπηέο δίλνπλ ηνλ ίδην φξθν ζχκθσλα κε ηνλ ηχπν ηεο δηθήο ηνπο
ζξεζθείαο ή ηνπ δηθνχ ηνπο δφγκαηνο.

3. Βνπιεπηέο πνπ αλαθεξχζζνληαη φηαλ απνπζηάδνπλ απφ ηελ Άλσ Βνπιή ησλ Διιήλσλ δίλνπλ ηνλ
φξθν ζην Σκήκα ηεο πνπ ιεηηνπξγεί.

59
4. Οη Βνπιεπηέο, απαγνξεχεηαη ξεηά λα ζπκκεηέρνπλ ζηελ Κπβέξλεζε θαη ζε θάζε φξγαλν ηεο
εθηειεζηηθήο εμνπζίαο ή δηθαζηηθήο εμνπζίαο, ζην πιαίζην ηεο δηάθξηζεο ησλ εμνπζηψλ.

ΚΔΦΑΛΑΙΟ 23.

Καζήθνληα θαη δηθαηψκαηα ησλ Βνπιεπηψλ ηεο Άλσ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ.

Άξζξν 196.

1. Οη Βνπιεπηέο έρνπλ απεξηφξηζην ην δηθαίσκα ηεο γλψκεο θαη ςήθνπ θαηά ζπλείδεζε.

2. Ζ παξαίηεζε απφ ην βνπιεπηηθφ αμίσκα είλαη δηθαίσκα ηνπ Βνπιεπηή, ζπληειείηαη κφιηο ν Βνπιεπηήο
ππνβάιεη γξαπηή δήισζε ζηνλ Πξφεδξν ηεο Άλσ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ θαη δελ αλαθαιείηαη.

Άξζξν 197.

1. Ο Βνπιεπηήο δελ θαηαδηψθεηαη νχηε εμεηάδεηαη κε νπνηνλδήπνηε ηξφπν γηα γλψκε ή ςήθν πνπ
έδσζε θαηά ηελ άζθεζε ησλ βνπιεπηηθψλ θαζεθφλησλ.

3. Ο Βνπιεπηήο δελ έρεη ππνρξέσζε καξηπξίαο γηα πιεξνθνξίεο πνπ πεξηήιζαλ ζ' απηφλ ή δφζεθαλ
απφ απηφλ θαηά ηελ άζθεζε ησλ θαζεθφλησλ ηνπ, νχηε γηα ηα πξφζσπα πνπ ηνπ εκπηζηεχζεθαλ ηηο
πιεξνθνξίεο ή ζηα νπνία απηφο ηηο έδσζε.

Δηδηθέο επζχλεο ηνπ Βνπιεπηή ηεο Άλσ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ.

Άξζξν 198.

1. Ο Βνπιεπηήο επζχλεηαη νπσζδήπνηε γηα πξάμεηο πνπ έρεη ελεξγήζεη θαηά ηελ άζθεζε ησλ
θαζεθφλησλ ηνπ, γηα έζραηε πξνδνζία ή παξαβίαζε, ηνπ ΢πληάγκαηνο, γηα παξάβαζε θαζήθνληνο θαη
γηα θάζε πνηληθφ αδίθεκα ην νπνίν ηέιεζε θαηά ηελ ππεξεζία ηνπ.

3. Σα Οξθσηά Γηθαζηήξηα Γεπηέξνπ Βαζκνχ ζε πξψην βαζκφ θαη ηα αξκφδηα Αλψηαηα Γηθαζηήξηα, ην
Αλψηαην ΢πληαγκαηηθφ Γηθαζηήξην ν Άξεηνο Πάγνο θαη ην ΢πκβνχιην ηεο Δπηθξαηείαο ζε δεχηεξν
βαζκφ, θξίλνπλ θαη απνθαζίδνπλ γηα ηηο πξάμεηο ηνπ Βνπιεπηή, κεηά απφ κελπηήξηα αλαθνξά ηελ νπνία
ππνβάιιεη, ν Γεληθφο Δηζαγγειέαο ηεο Γεκνθξαηίαο ή νπνηνζδήπνηε απφ ηνπο Αηξεηνχο Δηζαγγειείο
ησλ Δθεηεηαθψλ Πεξηθεξεηψλ ησλ Ννκψλ ηεο Υψξαο.

4. Ζ πξφηαζε γηα θαηεγνξία θαη παξαπνκπή ηνπ Βνπιεπηή ζε δίθε κπνξεί λα γίλεη θαη κεηά απφ
Γεκνςήθηζκα, κε ςεθνθνξία ησλ εγγεγξακκέλσλ ςεθνθφξσλ ηεο πεξηθέξεηαο ε νπνία ηνλ εμέιεμε,
ηελ νπνία κπνξεί λα πξνθαιέζεη κε ζπιινγή ππνγξαθψλ, ην 3% ησλ εγγεγξακκέλσλ ςεθνθφξσλ ηεο
πεξηθέξεηαο ε νπνία ηνλ εμέιεμε θαη κε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ νξίδνληαη ζην άξζξν 88 ηνπ παξφληνο
΢πληάγκαηνο.

5. Αθφηνπ παξαπεκθζεί, ν Βνπιεπηήο απέρεη απφ ηελ άζθεζε ησλ θαζεθφλησλ ηνπ θαη αλαιακβάλεη
πάιη ηα θαζήθνληά ηνπ, αθφηνπ ην Αλψηαην ΢πληαγκαηηθφ Γηθαζηήξην ν Άξεηνο Πάγνο ή ην ΢πκβνχιην
ηεο Δπηθξαηείαο θαηά πεξίπησζε, εθδψζνπλ απαιιαθηηθή απφθαζε, εθφζνλ δελ εμαληιήζεθε ε ζεηεία
ηνπ.

6. Απφ ηε ζηηγκή ηεο παξαπνκπήο ηνπ, ε δηαδηθαζία γηα ηελ νινθιήξσζε ηεο απνπνκπήο ή ηεο
απαιιαγήο ηνπ, δελ κπνξεί λα μεπεξλά ηνπο δχν κήλεο.

60
7. ΢ε θάζε πεξίπησζε, αλ ν Βνπιεπηήο απνπεκθζεί απφ ην αμίσκά ηνπ, πέξα απφ ηηο πνηλέο ηηο νπνίεο
ζα επηβάιινπλ ηα αξκφδηα Γηθαζηήξηα, ζηεξείηαη θαη ηνπ δηθαηψκαηνο λα θαηέιζεη σο ππνςήθηνο, γηα
νπνηνδήπνηε αηξεηφ αμίσκα ηεο Γεκνθξαηίαο.

8. Ο Βνπιεπηήο ν νπνίνο απνπέκπεηαη, αληηθαζίζηαηαη ακέζσο κε ηελ αλάθιεζή ηνπ, απφ ηνλ
επηιαρφληα ζηηο εθινγέο γηα ηελ αλάδεημή ηνπ.

9. Οη Βνπιεπηέο, γηα ηελ άζθεζε ηνπ ιεηηνπξγήκαηφο ηνπο, δηθαηνχληαη απφ ην Γεκφζην απνδεκίσζε, ην
χςνο ηεο νπνίαο αληηζηνηρεί ζην κηζζφ ηνπ Δθέηε Γηθαζηή.

10. Ζ Άλσ Βνπιή ησλ Διιήλσλ, κεξηκλά γηα ηηο δαπάλεο εγθαηνίθεζεο, δηαηξνθήο, γξακκαηεηαθήο
ππνζηήξημεο, ηειεθσληθήο θαη ζπγθνηλσληαθήο δαπάλεο θαη ρψξνπ γξαθείσλ ζηελ έδξα ηνπ Βνπιεπηή
ζηελ ειιεληθή πεξηθέξεηα θαη ζηελ Αζήλα.

11. Αλ Βνπιεπηήο απνπζηάζεη αδηθαηνιφγεηα ζε πεξηζζφηεξεο απφ πέληε ζπλεδξηάζεηο ην κήλα,

εθπίπηεη ηεο ζέζεο ηνπ θαη αλαπιεξψλεηαη ακέζσο απφ ηνλ επηιαρφληα ππνςήθην ηεο εθινγηθήο ηνπ
πεξηθέξεηαο, ζηηο εθινγέο γηα ηελ αλάδεημή ηνπ.

12. Οη Βνπιεπηέο δειψλνπλ θαηά ηελ είζνδφ ηνπο ζηε Άλσ Βνπιή ησλ Διιήλσλ, φια ηα πεξηνπζηαθά
ηνπο ζηνηρεία θαη ηα πεξηνπζηαθά ζηνηρεία ησλ ζπγγελψλ ηνπο, κέρξη 2νπ βαζκνχ ζπγγέλεηαο.

13. Οπνηαδήπνηε κεηαβνιή ησλ πεξηνπζηαθψλ ηνπο ζηνηρείσλ, ή ησλ πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ ησλ
ζπγγελψλ ηνπο, κέρξη 2νπ βαζκνχ, πξέπεη λα δειψλεηαη ακέζσο ζηελ Άλσ Βνπιή ησλ Διιήλσλ, κε
πιήξε θαη αηηηνινγεκέλε αλαθνξά.

14. Οπνηαδήπνηε παξάιεηςε δήισζεο κεηαβνιήο ησλ πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ ηνπ Βνπιεπηή θαη ησλ
πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ ησλ ζπγγελψλ ηνπο κέρξη ηνπ 2νπ βαζκνχ ζπγγέλεηαο, πιήξσο αηηηνινγεκέλε,
απνηειεί αηηία άκεζεο έθπησζεο απφ ηε ζέζε ηνπ.

15. Ζ Άλσ Βνπιή ησλ Διιήλσλ, αλαιακβάλεη ηελ θάιπςε ησλ ζπληαμηνδνηηθψλ εηζθνξψλ ηνπ
Βνπιεπηή ζην αζθαιηζηηθφ ηνπ Σακείν, απφ ηελ νξθσκνζία ηνπ θαη ηελ αλάιεςε ησλ θαζεθφλησλ ηνπ.

16. Με ην πέξαο ηεο ζεηείαο ηνπ Βνπιεπηή, απηφο επαλέξρεηαη ζην αζθαιηζηηθφ Σακείν ην νπνίν είρε
πξηλ ηελ νξθσκνζία θαη ηελ αλάιεςε ησλ θαζεθφλησλ ηνπ.

17. Κακία πεξαηηέξσ εηδηθνχ ηχπνπ ζπληαμηνδφηεζε ή απνδεκίσζε ή εθάπαμ δελ πθίζηαηαη πέξαλ ηνπ
αζθαιηζηηθνχ Σακείνπ ελφο εθάζηνπ ησλ Βνπιεπηψλ.

ΚΔΦΑΛΑΙΟ 24.

Οξγάλσζε θαη ιεηηνπξγία ηεο Άλσ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ.

Άξζξν 199.

1. Ζ Άλσ Βνπιή ησλ Διιήλσλ ζπλέξρεηαη απηνδηθαίσο θάζε έηνο ηελ πξψηε Γεπηέξα ηνπ Οθησβξίνπ
ζε ηαθηηθή ζχλνδν, εθηφο αλ ν Πξφεδξνο ηεο Γεκνθξαηίαο ηε ζπγθαιέζεη ελσξίηεξα, ιφγσ εθηάθησλ
ζπλζεθψλ θαη ζην πιαίζην ησλ αξκνδηνηήησλ ηεο πνπ πξνβιέπνληαη ζην παξφλ ΢χληαγκα.

2. Ζ δηάξθεηα ηεο ηαθηηθήο ζπλφδνπ δελ κπνξεί λα είλαη ζπληνκφηεξε απφ νθηψ κήλεο.

3. Ζ ηαθηηθή ζχλνδνο παξαηείλεηαη ππνρξεσηηθά ψζπνπ λα εγθξηζεί, ν πξνυπνινγηζκφο ηνπ Κξάηνπο ή

λα ςεθηζηεί ν ζρεηηθφο Νφκνο.

Άξζξν 200.
61
1. Ζ Άλσ Βνπιή ησλ Διιήλσλ νξίδεη ηνλ ηξφπν ηεο ειεχζεξεο θαη δεκνθξαηηθήο ιεηηνπξγίαο ηεο κε
Καλνληζκφ, πνπ ςεθίδεηαη απφ ηελ Οινκέιεηα θαη δεκνζηεχεηαη κε παξαγγειία ηνπ Πξνέδξνπ ηεο ζηελ
Δθεκεξίδα ηεο Κπβεξλήζεσο.

2. Ζ Άλσ Βνπιή ησλ Διιήλσλ εθιέγεη κε ηελ απφιπηε πιεηνςεθία ησλ κειψλ ηεο, ηνλ Πξφεδξν θαη ηα
ινηπά κέιε ηνπ Πξνεδξείνπ, ζχκθσλα κε ηνπο νξηζκνχο ηνπ Καλνληζκνχ.

3. Ο Πξφεδξνο θαη νη Αληηπξφεδξνη εθιέγνληαη ζηελ αξρή θάζε βνπιεπηηθήο πεξηφδνπ.

4. Ζ Άλσ Βνπιή ησλ Διιήλσλ κπνξεί, χζηεξα απφ πξφηαζε πελήληα Βνπιεπηψλ θαη ςήθηζή ηεο απφ
ηελ απφιπηε πιεηνςεθία ησλ Βνπιεπηψλ, λα εθθξάζεη κνκθή θαηά ηνπ Πξνέδξνπ ηεο Βνπιήο ή κέινπο
ηνπ Πξνεδξείνπ, ε νπνία ζπλεπάγεηαη ηε ιήμε ηεο ζεηείαο ηνπ.

5. Ο Πξφεδξνο ηεο Βνπιήο δηεπζχλεη ηηο εξγαζίεο ηνπ ΢ψκαηνο, κεξηκλά γηα ηε δηαζθάιηζε ηεο
αλεκπφδηζηεο δηεμαγσγήο ησλ εξγαζηψλ ηνπ, ηελ θαηνρχξσζε ηεο ειεχζεξεο γλψκεο θαη έθθξαζεο
ησλ Βνπιεπηψλ, θαη ηελ ηήξεζε ηεο ηάμεο. Ο Πξφεδξνο ηεο Άλσ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ κπνξεί λα ιάβεη
θαη πεηζαξρηθά κέηξα ζχκθσλα κε φζα νξίδεη ν Καλνληζκφο ηεο Άλσ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ ελαληίνλ
θάζε Βνπιεπηή πνπ παξεθηξέπεηαη.

6. Με ηνλ Καλνληζκφ κπνξεί λα ζπζηαζεί ζηε Άλσ Βνπιή ησλ Διιήλσλ επηζηεκνληθή ππεξεζία γηα ηελ
ππνβνήζεζε ηνπ λνκνζεηηθνχ ηεο έξγνπ.

7. Ο Καλνληζκφο ηεο Άλσ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ, θαζνξίδεη ηελ νξγάλσζε ησλ ππεξεζηψλ ηεο Βνπιήο
ππφ ηελ επνπηεία ηνπ Πξνέδξνπ, θαζψο θαη φια φζα αθνξνχλ ην πξνζσπηθφ ηεο.

8. Οη πξάμεηο ηνπ Πξνέδξνπ πνπ αθνξνχλ ηελ πξφζιεςε θαη ηελ ππεξεζηαθή θαηάζηαζε ηνπ
πξνζσπηθνχ ηεο Άλσ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ ππφθεηληαη ζε πξνζθπγή ή αίηεζε αθχξσζεο ζην
΢πκβνχιην ηεο Δπηθξαηείαο.

9. Σα κέιε ησλ επηζηεκνληθψλ ππεξεζηψλ φπσο θαη απηά ησλ δηνηθεηηθψλ ππεξεζηψλ ηεο Βνπιήο ησλ
Διιήλσλ, δελ κπνξνχλ λα είλαη ζπγγελείο, έσο θαη 3νπ βαζκνχ ησλ Βνπιεπηψλ ηεο Άλσ θαη Κάησ
Βνπιήο, ηνπ Πξνέδξνπ ηεο Γεκνθξαηίαο, ησλ κειψλ ηεο Κπβέξλεζεο, ηνπ Γεληθνχ Δηζαγγειέα ηεο
Γεκνθξαηίαο, ησλ Πξνέδξσλ ηνπ Αξείνπ Πάγνπ, ηνπ Αλψηαηνπ ΢πληαγκαηηθνχ Γηθαζηεξίνπ, ηνπ
΢πκβνπιίνπ ηεο Δπηθξαηείαο θαη ηνπ Δθπξνζψπνπ ηνπ Λανχ, θαηά ηελ εκέξα ηεο πξφζιεςήο ηνπο.

Άξζξν 201.

1. Ζ Άλσ Βνπιή ησλ Διιήλσλ ζπλεδξηάδεη δεκφζηα ζην Βνπιεπηήξην, κπνξεί φκσο λα δηαζθεθηεί, κφλν
γηα θξίζηκα εζληθά ζέκαηα ζε θνηλή ζπλεδξίαζε κε ηελ Κάησ Βνπιή ησλ Διιήλσλ ηεο Γηαζπνξάο, ηα
νπνία αθνξνχλ κφλνλ ζε πηζαλφηεηα θήξπμεο θαηάζηαζεο πνιέκνπ ή πνιηνξθίαο.

2. Οη Πξφεδξνη ηνπ Αξείνπ Πάγνπ, ηνπ Αλψηαηνπ ΢πληαγκαηηθνχ Γηθαζηεξίνπ θαη ηνπ ΢πκβνπιίνπ ηεο
Δπηθξαηείαο, έρνπλ ειεχζεξε είζνδν ζηηο ζπλεδξηάζεηο ηεο Άλσ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ.

3. Ο Πξφεδξνο ηεο Γεκνθξαηίαο, ν Πξσζππνπξγφο, νη Τπνπξγνί θαη Τθππνπξγνί, ν Αηξεηφο Γεληθφο

Δηζαγγειέαο ηεο Γεκνθξαηίαο θαζψο θαη ν Δθπξφζσπνο ηνπ Λανχ, έρνπλ ειεχζεξε είζνδν ζηηο
ζπλεδξηάζεηο ηεο Άλσ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ θαη αθνχνληαη φπνηε δεηήζνπλ ην ιφγν.

4. Ζ Άλσ Βνπιή ησλ Διιήλσλ θαη νη θνηλνβνπιεπηηθέο επηηξνπέο κπνξνχλ λα δεηήζνπλ ηελ παξνπζία
ηνπ Πξσζππνπξγνχ, ηνπ Τπνπξγνχ ή ηνπ Τθππνπξγνχ, ηνπ Γεληθνχ Δηζαγγειέα ηεο Γεκνθξαηίαο θαη
ηνπ Δθπξνζψπνπ ηνπ Λανχ, πνπ είλαη θαηά πεξίπησζε, αξκφδηνο γηα ηα ζέκαηα πνπ ζπδεηνχλ.

62
5. Οη θνηλνβνπιεπηηθέο επηηξνπέο κπνξνχλ λα θαινχλ νπνηνδήπνηε πξφζσπν ζεσξνχλ ρξήζηκν γηα ην
έξγν ηνπο.

Άξζξν 202.

1. Ζ Άλσ Βνπιή ησλ Διιήλσλ δελ κπνξεί λα απνθαζίζεη ρσξίο ηελ απφιπηε πιεηνςεθία ησλ
παξφλησλ κειψλ, πνπ φκσο πνηέ δελ κπνξεί λα είλαη κηθξφηεξε απφ ην έλα δεχηεξν ηνπ φινπ αξηζκνχ
ησλ Βνπιεπηψλ.

2. ΢ε πεξίπησζε ηζνςεθίαο επαλαιακβάλεηαη ε ςεθνθνξία θαη, χζηεξα απφ λέα ηζνςεθία, ε πξφηαζε
απνξξίπηεηαη.

Άξζξν 203.

Ζ Άλσ Βνπιή ησλ Διιήλσλ ζηηο αξρέο θάζε ηαθηηθήο ζπλφδνπ ζπληζηά απφ ηα κέιε ηεο δηαξθείο
θνηλνβνπιεπηηθέο επηηξνπέο γηα λα εμεηάδνπλ θαη λα επεμεξγάδνληαη ηα λνκνζρέδηα θαη ηηο πξνηάζεηο
Νφκσλ πνπ ππνβάιινληαη, φπσο νξίδεη ν Καλνληζκφο ηεο Βνπιήο.

Άξζξν 204.

Καλέλαο δελ εκθαλίδεηαη ζηελ Άλσ Βνπιή ησλ Διιήλσλ απηφθιεηνο γηα λα αλαθέξεη νηηδήπνηε
πξνθνξηθά ή εγγξάθσο. Οη αλαθνξέο παξνπζηάδνληαη απφ Βνπιεπηή ή παξαδίδνληαη ζηνλ Πξφεδξν.

Άξζξν 205.

Ζ Άλσ Βνπιή ησλ Διιήλσλ έρεη δηθαίσκα λα απνζηέιιεη ηηο αλαθνξέο πνπ ηεο απεπζχλνληαη ζηνλ
Πξσζππνπξγφ, ζηνπο Τπνπξγνχο θαη ηνπο Τθππνπξγνχο θαζψο θαη ζηνλ Γεληθφ Δηζαγγειέα ηεο
Γεκνθξαηίαο θαη ζηνλ Δθπξφζσπν ηνπ Λανχ, νη νπνίνη ππνρξενχληαη λα δίλνπλ δηεπθξηλίζεηο φπνηε
ηνπο δεηεζνχλ, εληφο ηξηψλ εξγαζίκσλ εκεξψλ.

Άξζξν 206.

1. Ζ Άλσ Βνπιή ησλ Διιήλσλ αζθεί ην λνκνζεηηθφ ηεο έξγν ζε Οινκέιεηα.

2. Ζ αξκνδηφηεηα άζθεζεο λνκνζεηηθνχ έξγνπ ηεο Άλσ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ, αθνξά ζε φια ηα
δεηήκαηα εθηφο ησλ δεηεκάησλ Δζληθήο Άκπλαο, Δμσηεξηθήο Πνιηηηθήο, θαη Δζληθήο Παηδείαο, ηα νπνία,
γηα λα ζπδεηεζνχλ ζηελ Άλσ Βνπιή ησλ Διιήλσλ, ζα πξέπεη λα έρνπλ εηζαρζεί θαη ςεθηζζεί πξψηηζηα,
απφ ηελ Κάησ Βνπιή ησλ Διιήλσλ ηεο Γηαζπνξάο.

3. Ο Καλνληζκφο ηεο Άλσ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ πξνβιέπεη φηη ην λνκνζεηηθφ έξγν πνπ θαζνξίδεηαη απφ
απηφλ κπνξεί λα αζθείηαη θαη απφ ηηο δηαξθείο θνηλνβνπιεπηηθέο επηηξνπέο πνπ ζπγθξνηνχληαη θαη
ιεηηνπξγνχλ θαηά ηε δηάξθεηα ηεο ζπλφδνπ, φπσο νξίδεη ν Καλνληζκφο ηεο.

4. Με ηνλ Καλνληζκφ ηεο Άλσ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ νξίδεηαη επίζεο ε θαηαλνκή ηεο αξκνδηφηεηαο
κεηαμχ ησλ δηαξθψλ θνηλνβνπιεπηηθψλ επηηξνπψλ θαηά Τπνπξγεία, Γεληθήο Δηζαγγειίαο ηεο
Γεκνθξαηίαο θαη Δθπξνζψπνπ ηνπ Λανχ.

5. Γηα λα ιάβνπλ απφθαζε νη δηαξθείο θνηλνβνπιεπηηθέο επηηξνπέο, φηαλ αζθνχλ λνκνζεηηθφ έξγν,
απαηηείηαη πιεηνςεθία πνπ δελ κπνξεί λα είλαη κηθξφηεξε απφ ηα δχν πέκπηα ηνπ αξηζκνχ ησλ κειψλ
ηνπο.

6. Ο θνηλνβνπιεπηηθφο έιεγρνο αζθείηαη απφ ηελ Άλσ Βνπιή ησλ Διιήλσλ ζε Οινκέιεηα, φπσο νξίδεη ν
Καλνληζκφο.

63
7. Ο Καλνληζκφο νξίδεη ηνλ ηξφπν κε ηνλ νπνίν κεηέρνπλ ζηηο ςεθνθνξίεο Βνπιεπηέο πνπ βξίζθνληαη
ζε απνζηνιή ηεο Άλσ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ ζην εμσηεξηθφ.

Άξζξν 206.

1. Καηά ηε δηάξθεηα ηεο δηαθνπήο ησλ εξγαζηψλ ηεο Άλσ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ, ην λνκνζεηηθφ ηεο έξγν,
εθηφο απφ ηα λνκνζεηήκαηα πνπ αλήθνπλ ζηελ αξκνδηφηεηα ηεο Οινκέιεηαο αζθείηαη απφ Σκήκα ηεο
πνπ ζπγθξνηείηαη θαη ιεηηνπξγεί ζχκθσλα κε ηνλ Καλνληζκφ ηεο.

2. Με ηνλ Καλνληζκφ κπνξεί λα πξνβιεθζεί ε επεμεξγαζία ησλ λνκνζρεδίσλ ή ησλ πξνηάζεσλ Νφκσλ
απφ θνηλνβνπιεπηηθή επηηξνπή πνπ ηελ απνηεινχλ κέιε ηνπ ίδηνπ Σκήκαηνο.

Άξζξν 207.

1. ΢ηελ Οινκέιεηα ηεο Άλσ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ ζπδεηνχληαη θαη ςεθίδνληαη ν Καλνληζκφο ηεο,
λνκνζρέδηα θαη πξνηάζεηο Νφκσλ, λνκνζρέδηα θαη πξνηάζεηο εθηειεζηηθψλ ηνπ ΢πληάγκαηνο Νφκσλ γηα
ηελ άζθεζε θαη πξνζηαζία ησλ αηνκηθψλ δηθαησκάησλ, λνκνζρέδηα θαη πξνηάζεηο Νφκσλ γηα ηελ
απζεληηθή εξκελεία Νφκσλ, θαζψο θαη γηα θάζε άιιν ζέκα πνπ ζχκθσλα κε εηδηθή πξφβιεςε ηνπ
΢πληάγκαηνο αλαηίζεηαη ζηελ Οινκέιεηα ηεο Άλσ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ ή γηα ηε ξχζκηζε ηνπ νπνίνπ
απαηηείηαη εηδηθή πιεηνςεθία.

2. ΢ηελ Οινκέιεηα ηεο Άλσ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ ςεθίδεηαη ν πξνυπνινγηζκφο θαη ν απνινγηζκφο ηνπ
Κξάηνπο θαη ηεο Βνπιήο.

3. Ζ ζπδήηεζε θαη ςήθηζε φισλ ησλ άιισλ λνκνζρεδίσλ ή πξνηάζεσλ Νφκσλ κπνξεί λα γίλεηαη, θαηά
ηε δηάξθεηα ηεο ζπλφδνπ, απφ ηελ αξκφδηα δηαξθή θνηλνβνπιεπηηθή επηηξνπή, θαηά ηε δηάξθεηα ηεο
δηαθνπήο ησλ εξγαζηψλ ηεο Άλσ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ, φπσο νξίδεη ν Καλνληζκφο.

4. Ζ δηαξθήο θνηλνβνπιεπηηθή επηηξνπή πνπ επηιακβάλεηαη ηεο ςήθηζεο λνκνζρεδίνπ ή πξφηαζεο

Νφκνπ κπνξεί κε απφθαζή ηεο πνπ ιακβάλεηαη κε ηελ απφιπηε πιεηνςεθία ησλ κειψλ ηεο λα
παξαπέκπεη ζηελ Οινκέιεηα νπνηαδήπνηε ακθηζβήηεζε γηα ηελ αξκνδηφηεηά ηεο. Ζ απφθαζε ηεο
Οινκέιεηαο δεζκεχεη ηηο επηηξνπέο.

5. Μεηαμχ ηεο θαηάζεζεο λνκνζρεδίνπ ή πξφηαζεο Νφκνπ θαη ηεο ζπδήηεζήο ηνπ ζηε δηαξθή
θνηλνβνπιεπηηθή επηηξνπή πξέπεη λα κεζνιαβεί ηνπιάρηζηνλ κία εβδνκάδα.

6. Ννκνζρέδην ή πξφηαζε Νφκνπ πνπ ζπδεηήζεθε θαη ςεθίζηεθε ζηελ αξκφδηα δηαξθή θνηλνβνπιεπηηθή
επηηξνπή εηζάγεηαη ζηελ Οινκέιεηα ζε κία ζπλεδξίαζε, φπσο νξίδεη ν Καλνληζκφο ηεο Άλσ Βνπιήο ησλ
Διιήλσλ, θαη ζπδεηείηαη θαη ςεθίδεηαη εληαία επί ηεο αξρήο, επί ησλ άξζξσλ θαη ζην ζχλνιν.

7. Ννκνζρέδην ή πξφηαζε Νφκνπ πνπ έγηλε δεθηή ζηελ επηηξνπή κε πιεηνςεθία ηνπιάρηζηνλ ηεζζάξσλ
πέκπησλ ζπδεηείηαη θαη ςεθίδεηαη ζηελ Οινκέιεηα, φπσο νξίδεη ν Καλνληζκφο.

ΚΔΦΑΛΑΙΟ 25

Ννκνζεηηθή ιεηηνπξγία ηεο Άλσ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ.

Άξζξν 208.

1. Σν δηθαίσκα πξφηαζεο Νφκσλ αλήθεη ζηελ Άλσ Βνπιή ησλ Διιήλσλ, ζηνλ Πξσζππνπξγφ, ζηνπο
Τπνπξγνχο θαη Τθππνπξγνχο, ζην Γεληθφ Δηζαγγειέα ηεο Γεκνθξαηίαο θαη ζηνλ Δθπξφζσπν ηνπ
Λανχ.

64
3. Κακία πξφηαζε Νφκνπ ή ηξνπνινγία ή πξνζζήθε δελ εηζάγεηαη γηα ζπδήηεζε, ζηελ Άλσ Βνπιή ησλ
Διιήλσλ, εθφζνλ ζπλεπάγεηαη ζε βάξνο ηνπ Γεκνζίνπ, ησλ Οξγαληζκψλ Σνπηθήο Απηνδηνίθεζεο ή
άιισλ λνκηθψλ πξνζψπσλ δεκνζίνπ δηθαίνπ δαπάλεο ή ειάηησζε εζφδσλ ή ηεο πεξηνπζίαο ηνπο, γηα
λα δνζεί κηζζφο ή ζχληαμε ή γεληθά φθεινο ζε θάπνην πξφζσπν.

Άξζξν 209.

1. Κάζε λνκνζρέδην θαη θάζε πξφηαζε Νφκνπ ζπλνδεχεηαη ππνρξεσηηθά απφ αηηηνινγηθή έθζεζε, πξηλ
εηζαρζεί ζηελ Άλσ Βνπιή ησλ Διιήλσλ, ζηελ Οινκέιεηα ή ζε Σκήκαηα. Μπνξεί λα παξαπεκθζεί γηα
λνκνηερληθή επεμεξγαζία ζηελ επηζηεκνληθή ππεξεζία ηεο, φπσο νξίδεη ν Καλνληζκφο.

2. Σα λνκνζρέδηα θαη νη πξνηάζεηο Νφκσλ πνπ θαηαηίζεληαη ζηελ Άλσ Βνπιή ησλ Διιήλσλ
παξαπέκπνληαη ζηελ νηθεία θνηλνβνπιεπηηθή επηηξνπή. Αθνχ ππνβιεζεί ε εηζεγεηηθή έθζεζε, ην
λνκνζρέδην εηζάγεηαη ζηελ Άλσ Βνπιή ησλ Διιήλσλ γηα ζπδήηεζε, κεηά παξέιεπζε ηξηψλ εκεξψλ απφ
ηφηε, εθηφο αλ ν Πξσζππνπξγφο, ν αξκφδηνο Τπνπξγφο ή Τθππνπξγφο, ν Γεληθφο Δηζαγγειέαο ηεο
Γεκνθξαηίαο ή ν Δθπξφζσπνο ηνπ Λανχ ηα έρνπλ ραξαθηεξίζεη σο επείγνληα. Ζ ζπδήηεζε αξρίδεη
χζηεξα απφ πξνθνξηθή εηζήγεζε ηνπ Πξσζππνπξγνχ, ηνπ αξκφδηνπ Τπνπξγνχ ή Τθππνπξγνχ, ηνπ
Γεληθνχ Δηζαγγειέα ηεο Γεκνθξαηίαο, ηνπ Δθπξνζψπνπ ηνπ Λανχ θαη ησλ εηζεγεηψλ ηεο Δπηηξνπήο.

3. Γελ εηζάγεηαη γηα ζπδήηεζε λνκνζρέδην ή πξφηαζε Νφκνπ πνπ απνζθνπεί ζηελ ηξνπνπνίεζε
δηάηαμεο Νφκνπ, αλ δελ έρεη θαηαρσξηζηεί ζηελ αηηηνινγηθή έθζεζε νιφθιεξν ην θείκελν ηεο δηάηαμεο
πνπ ηξνπνπνηείηαη, θαη ζην θείκελν ηνπ λνκνζρεδίνπ ή ηεο πξφηαζεο νιφθιεξε ε λέα δηάηαμε, φπσο
δηακνξθψλεηαη κε ηελ ηξνπνπνίεζε.

4. Ννκνζρέδην ή πξφηαζε Νφκνπ πνπ πεξηέρεη δηαηάμεηο άζρεηεο κε ην θχξην αληηθείκελν ηνπο δελ
εηζάγεηαη γηα ζπδήηεζε.

5. Πξνζζήθε ή ηξνπνινγία άζρεηε κε ην θχξην αληηθείκελν ηνπ λνκνζρεδίνπ ή ηεο πξφηαζεο Νφκνπ δελ
εηζάγεηαη γηα ζπδήηεζε.

6. Πξνζζήθεο ή ηξνπνινγίεο ηνπ Πξσζππνπξγνχ, ησλ Τπνπξγψλ ή Τθππνπξγψλ, ηνπ Γεληθνχ

Δηζαγγειέα ηεο Γεκνθξαηίαο ή ηνπ Δθπξνζψπνπ ηνπ Λανχ, ζπδεηνχληαη κφλν αλ έρνπλ ππνβιεζεί
ηξεηο ηνπιάρηζηνλ εκέξεο πξηλ απφ ηελ έλαξμε ηεο ζπδήηεζεο ζηελ Οινκέιεηα, ή ζηελ αξκφδηα δηαξθή
θνηλνβνπιεπηηθή επηηξνπή, φπσο νξίδεη ν Καλνληζκφο.

7. ΢ε πεξίπησζε ακθηζβήηεζεο απνθαίλεηαη ε Άλσ Βνπιή ησλ Διιήλσλ.

8. Βνπιεπηέο πνπ δε κεηέρνπλ ζηελ αξκφδηα δηαξθή θνηλνβνπιεπηηθή επηηξνπή, έρνπλ ην δηθαίσκα λα
ιάβνπλ ην ιφγν επί ηεο αξρήο θαη γηα λα ππνζηεξίμνπλ πξνηάζεηο Νφκσλ θαη πξνζζήθεο ή ηξνπνινγίεο
πνπ έρνπλ ππνβάιεη, φπσο νξίδεη ν Καλνληζκφο.

9. Μία θνξά ην κήλα, ζε εκέξα πνπ ζα πξνζδηνξηζηεί απφ ηνλ Καλνληζκφ, εγγξάθνληαη ζηελ εκεξήζηα
δηάηαμε θαηά ζεηξά πξνηεξαηφηεηαο θαη ζπδεηνχληαη εθθξεκείο πξνηάζεηο Νφκσλ.

10. Κάζε λνκνζρέδην θαη θάζε πξφηαζε Νφκνπ πνπ ζπλεπάγνληαη επηβάξπλζε ηνπ πξνυπνινγηζκνχ,
εθφζνλ ππνβάιιεηαη απφ ηνλ Πξσζππνπξγφ, ηνπο Τπνπξγνχο ή Τθππνπξγνχο, ηνλ Γεληθφ Δηζαγγειέα
ηεο Γεκνθξαηίαο θαη ηνλ Δθπξφζσπν ηνπ Λανχ, δελ εηζάγεηαη γηα ζπδήηεζε, αλ δε ζπλνδεχεηαη απφ
έθζεζε ηνπ Γεληθνχ Λνγηζηεξίνπ ηνπ Κξάηνπο πνπ θαζνξίδεη ηε δαπάλε. Δθφζνλ ππνβάιιεηαη απφ
Βνπιεπηέο, δηαβηβάδεηαη πξηλ απφ θάζε ζπδήηεζε ζην Γεληθφ Λνγηζηήξην ηνπ Κξάηνπο, πνπ
ππνρξενχηαη λα ππνβάιεη ζηελ Άλσ Βνπιή ησλ Διιήλσλ ζρεηηθή έθζεζε κέζα ζε δεθαπέληε εκέξεο.

65
11. Σν ίδην ηζρχεη θαη γηα ηηο ηξνπνινγίεο, αλ ην δεηήζνπλ ν Πξσζππνπξγφο, νη αξκφδηνη Τπνπξγνί ή
Τθππνπξγνί, ν Γεληθφο Δηζαγγειέαο ηεο Γεκνθξαηίαο θαη ν Δθπξφζσπνο ηνπ Λανχ. ΢' απηή ηελ
πεξίπησζε ην Γεληθφ Λνγηζηήξην ππνρξενχηαη λα ππνβάιεη ζηελ Άλσ Βνπιή ησλ Διιήλσλ ηελ έθζεζή
ηνπ κέζα ζε ηξεηο εκέξεο.

12. Ννκνζρέδην πνπ ζπλεπάγεηαη δαπάλε ή ειάηησζε εζφδσλ δελ εηζάγεηαη γηα ζπδήηεζε, αλ δε
ζπλνδεχεηαη απφ εηδηθή έθζεζε γηα ηνλ ηξφπν πνπ ζα θαιπθζνχλ, ε νπνία ππνγξάθεηαη απφ ηνλ
αξκφδην Τπνπξγφ θαη ηνλ Τπνπξγφ Οηθνλνκηθψλ θαη έρεη ηελ αηηηνινγεκέλε αλαθνξά θαη ζχκθσλε
γλψκε ηνπ Γεληθνχ Λνγηζηεξίνπ ηνπ Κξάηνπο.

13. Ννκνζρέδην πνπ ζπλεπάγεηαη δαπάλε ή ειάηησζε εζφδσλ, γηα ην νπνίν ην Γεληθφ Λνγηζηήξην ηνπ
Κξάηνπο δελ εηζεγείηαη ζεηηθά ζηε ζρεηηθή ηνπ αλαθνξά, δελ εηζάγεηαη γηα ζπδήηεζε.

Άξζξν 210.

1. Κάζε λνκνζρέδην θαη θάζε πξφηαζε Νφκνπ ζπδεηνχληαη θαη ςεθίδνληαη κία κφλν θνξά, Καηαξρήλ,
θαη' Άξζξν θαη ζην ζχλνιφ ηνπο.

2. Αλ θαηά ηε ζπδήηεζε έγηλαλ δεθηέο πξνζζήθεο ή ηξνπνινγίεο, ε ςήθηζε ζην ζχλνιν αλαβάιιεηαη γηα
έλα εηθνζηηεηξάσξν απφ ηε δηαλνκή ηνπ ηξνπνπνηεκέλνπ λνκνζρεδίνπ ή πξφηαζεο Νφκνπ.

3. Ννκνζρέδην ή πξφηαζε Νφκνπ πνπ ραξαθηεξίδεηαη θαηεπείγνλ απφ ηνλ Πξσζππνπξγφ, ηνπο
Τπνπξγνχο ή Τθππνπξγνχο, ην Γεληθφ Δηζαγγειέα ηεο Γεκνθξαηίαο θαη ηνλ Δθπξφζσπν ηνπ Λανχ,
εηζάγεηαη γηα ςήθηζε, χζηεξα απφ πεξηνξηζκέλε ζπδήηεζε ζε κία ζπλεδξίαζε, απφ ηελ Οινκέιεηα,
φπσο νξίδεη ν Καλνληζκφο ηεο Άλσ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ.

4. Ζ επηςήθηζε δηθαζηηθψλ ή δηνηθεηηθψλ θσδίθσλ, πνπ ζπληάρζεθαλ απφ εηδηθέο επηηξνπέο, νη νπνίεο
έρνπλ ζπζηαζεί κε εηδηθνχο Νφκνπο, κπνξεί λα γίλεη απφ ηελ Οινκέιεηα ηεο Άλσ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ
κε ηδηαίηεξν Νφκν πνπ ηνπο θπξψλεη ζην ζχλνιφ ηνπο.

Άξζξν 211.

1. Ζ απζεληηθή εξκελεία ησλ Νφκσλ αλήθεη ζηε λνκνζεηηθή ιεηηνπξγία.

2. Ζ απζεληηθή εξκελεία ηεο ΢πληαγκαηηθφηεηαο ησλ Νφκσλ, αλήθεη ζην Αλψηαην ΢πληαγκαηηθφ
Γηθαζηήξην.

4. Όινη νη Νφκνη, ηα λνκνζρέδηα θαη νη πξνηάζεηο Νφκσλ ηεο Άλσ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ, ηεινχλ ππφ
ηελ κφληκε θαη πάγηα δπλαηφηεηα αθχξσζήο ηνπο απφ ην Λαφ, κε ηηο δηαδηθαζίεο νη νπνίεο νξίδνληαη
απφ ην παξφλ ΢χληαγκα.

5. Οη Νφκνη ηζρχνπλ κφλν κε ηελ δεκνζίεπζή ηνπο ζηελ Δθεκεξίδα ηεο Κπβεξλήζεσο.

ΚΔΦΑΛΑΙΟ 26

Κάησ Βνπιή ησλ Διιήλσλ ηεο Γηαζπνξάο.

Αλάδεημε θαη ζπγθξφηεζε ηεο Κάησ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ ηεο Γηαζπνξάο.

Άξζξν 212.

1. Οη Βνπιεπηέο ηεο Κάησ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ ηεο Γηαζπνξάο, αληηπξνζσπεχνπλ ηελ Διιεληθή
Γηαζπνξά ζε φιε ηελ πθήιην.

66
2. Οη Βνπιεπηέο εθιέγνληαη κε άκεζε, κπζηηθή-θαζνιηθή ςεθνθνξία απφ ηνπο Έιιελεο Πνιίηεο ηεο
Γηαζπνξάο, απφ θαηάζηαζε ηελ νπνία έρεη ζπληάμεη ην Τπνπξγείν Δμσηεξηθψλ, ζε ζπλεξγαζία κε ηηο
Πξνμεληθέο καο θαη ινηπέο αξρέο ηεο Διιεληθήο Γεκνθξαηίαο ζην εμσηεξηθφ.

3. Οη βνπιεπηηθέο εθινγέο δηελεξγνχληαη κέζα ζε εχινγν ρξνληθφ δηάζηεκα, ην νπνίν θαζνξίδεηαη απφ
ηηο ηδηαίηεξεο ζπλζήθεο πνπ ηζρχνπλ ζε θάζε ρψξα φπνπ δηακέλνπλ Έιιελεο θαη δελ κπνξεί λα μεπεξλά
ηνλ έλα κήλα. Ωο εκεξνκελία έλαξμεο ησλ βνπιεπηηθψλ εθινγψλ γηα ηελ εθινγή ησλ Βνπιεπηψλ ηεο
Κάησ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ ηεο Γηαζπνξάο, ζεσξείηαη ε ίδηα εκεξνκελία έλαξμεο ησλ εθινγψλ γηα ηελ
εθινγή ησλ Βνπιεπηψλ ηεο Άλσ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ.

4. Οη βνπιεπηηθέο εθινγέο γίλνληαη θαηά ρψξα φπνπ θαηνηθνχλ Έιιελεο ηεο Γηαζπνξάο, ζε εληαίν
ςεθνδέιηην, ζην νπνίν ζπκκεηέρνπλ ειεχζεξα θαη ρσξίο θακία ππνρξέσζε, φινη νη Έιιελεο Πνιίηεο,
είηε έρνπλ ειιεληθή ηζαγέλεηα θαη ππεθνφηεηα, είηε έρνπλ ππεθνφηεηα αιινδαπήο, είηε κε ηεθκεξησκέλε
αίηεζή ηνπο ζηηο θαηά ηφπνπο πξνμεληθέο αξρέο θαη αληηπξνζσπείεο ηεο Διιεληθήο Γεκνθξαηίαο ζην
εμσηεξηθφ, αηηηνινγνχλ ηελ πξφζεζή ηνπο λα ζπκκεηέρνπλ ζηελ ςεθνθνξία, σο έρνληεο κε
αηηηνινγεκέλε ηνπο έθζεζε, ειιεληθή ζπλείδεζε.

5. Οη Βνπιεπηέο ηεο Κάησ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ ηεο Γηαζπνξάο, εθιέγνληαη απφ ηηο παξαθάησ ρψξεο
σο εμήο:

1. Αξγεληηλή, 1.

2. Βξαδηιία, 1.

3. Μεμηθφ, 1.

4. ΖΠΑ, 30.

5. Καλαδάο, 4.

6. Αξκελία, 1.

7. Γεσξγία, 1.

8. Καδαθζηάλ, 1.

9. Οπδκπεθηζηάλ, 1.

10. Αίγππηνο, 1.

11. Εαΐξ, 1.

12. Μαιάνπη, 1.

13. Νφηηνο Αθξηθή, 3.

14. Απζηξία, 1.

15. Βέιγην, 1.

16. Βνπιγαξία, 1.

17. Γαιιία, 2.

18. Γεξκαλία, 10.

67
 19. Διβεηία, 1.

20. Ζλσκέλν Βαζίιεην, 3.

21. Ηηαιία, 1.

22. Λνπμεκβνχξγν, 1.

23. Μνιδαβία, 1.

24. Οιιαλδία, 1.

25. Οπγγαξία, 1.

26. Οπθξαλία, 3.

27. Ρνπκαλία, 1.

28. Ρσζία, 5.

29. ΢εξβία, 1.

30. ΢νπεδία, 1.

31. Σζερία, 1.

32. Απζηξαιία, 6.

33. Νέα Εειαλδία, 1.

6. Οη σο άλσ αξηζκνί ησλ Βνπιεπηψλ ηεο Άλσ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ ηεο Γηαζπνξάο, φπσο θαη νη
ρψξεο απφ ηηο νπνίεο πξνέξρνληαη, κπνξνχλ λα αλαπξνζαξκνζζνχλ, κε απφθαζε ηνπ Δζληθνχ
Δθινγηθνχ ΢πκβνπιίνπ θαη εηζήγεζε ηνπ Πξνέδξνπ ηνπ, Δθπξνζψπνπ ηνπ Λανχ θαη κε βάζε πάληα
ηνπο θαηαιφγνπο Οκνγελψλ, ηνπο νπνίνπο ζπληάζζεη ην Τπνπξγείν Δμσηεξηθψλ.

7. Αξκφδηα θνηλή επηηξνπή ηνπ Δζληθνχ Δθινγηθνχ ΢πκβνπιίνπ θαη ηνπ Τπνπξγείνπ Δμσηεξηθψλ, ζηελ
νπνία πξνεδξεχεη ν Δθπξφζσπνο ηνπ Λανχ, απνθαζίδεη γηα ηπρφλ ελζηάζεηο γηα ην δηθαίσκα ηνπ
εθιέγεηλ θαη εθιέγεζζαη ησλ Οκνγελψλ καο, ζηελ αιινδαπή.

8. Σα νλφκαηα ησλ ππνςεθίσλ Βνπιεπηψλ, αλαγξάθνληαη ζην εληαίν ςεθνδέιηην, θαηά απφιπηε
αιθαβεηηθή ζεηξά.

9. Οη εθιεγφκελνη Βνπιεπηέο, αληηζηνηρνχλ ζην πνζνζηφ ησλ εγγεγξακκέλσλ ςεθνθφξσλ ηεο θάζε
ρψξαο, φπσο απηφ πξνθχπηεη απφ ηνπο θαηαιφγνπο πνπ έρεη ζπληάμεη ην Τπνπξγείν Δμσηεξηθψλ θαη ν
νπνίνο έρεη δηαλεκεζεί ζηηο θαηά ηφπνπο πξνμεληθέο αξρέο ηεο Διιεληθήο Γεκνθξαηίαο θαζψο θαη ζηηο
Γηεζλείο αληηπξνζσπείεο ηεο ρψξαο ζην εμσηεξηθφ.

12. Ζ άζθεζε ηνπ εθινγηθνχ δηθαηψκαηνο ζηνπο Οκνγελείο, είλαη πξναηξεηηθή.

13. Οη πξνμεληθέο θαη άιιεο αξρέο ηεο Διιεληθήο Γεκνθξαηίαο ζηελ Αιινδαπή, είλαη ππνρξεσκέλεο λα
πξνζθέξνπλ θάζε δπλαηή βνήζεηα ζηνπο Έιιελεο ηεο Γηαζπνξάο, γηα ηελ νκαιή θαη απξφζθνπηε
έθθξαζε ηεο Γεκνθξαηηθήο ηνπο Βνχιεζεο.

14. Οη Βνπιεπηέο ηεο Κάησ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ ηεο Γηαζπνξάο, πξνΐζηαληαη φισλ ησλ
αληηπξνζσπεηψλ, πξεζβεπηηθψλ, πξνμεληθψλ θαη ινηπψλ αξρψλ ηεο Διιεληθήο Γεκνθξαηίαο, ηεο
68
ρψξαο απφ ηελ νπνία εμειέγεζαλ. ΢πγθεθξηκέλα: α) Διέγρνπλ ηηο δξάζεηο ησλ αληηπξνζσπεηψλ,
πξεζβεπηηθψλ, πξνμεληθψλ θαη ινηπψλ αξρψλ ηεο Διιεληθήο Γεκνθξαηίαο, ηεο ρψξαο απφ ηελ νπνία
εμειέγεζαλ. β) Δληέιινπλ ηηο ππεξεζίεο ησλ αληηπξνζσπεηψλ, πξεζβεπηηθψλ, πξνμεληθψλ θαη ινηπψλ
αξρψλ ηεο Διιεληθήο Γεκνθξαηίαο, ηεο ρψξαο απφ ηελ νπνία εμειέγεζαλ λα πξνβνχλ ζηα κέηξα θαη ηηο
απνθάζεηο εθείλεο νη νπνίεο ππεξεηνχλ ην εζληθφ ζπκθέξνλ. δ) Οξγαλψλνπλ ζε ζπλεξγαζία κε ηηο
ππεξεζίεο ησλ αληηπξνζσπεηψλ, πξεζβεπηηθψλ, πξνμεληθψλ θαη ινηπψλ αξρψλ ηεο Διιεληθήο
Γεκνθξαηίαο, ηεο ρψξαο απφ ηελ νπνία εμειέγεζαλ θνηλέο κε ηε ρψξα εγθαηνίθεζεο θαη εθινγήο ηνπο,
δξάζεηο γηα ηελ πξνψζεζε ησλ πξντφλησλ ηνπ εζληθνχ θέληξνπ. ε) Αλαπηχζζνπλ απφ θνηλνχ κε ηηο
ππεξεζίεο ησλ αληηπξνζσπεηψλ, πξεζβεπηηθψλ, πξνμεληθψλ θαη ινηπψλ αξρψλ ηεο Διιεληθήο
Γεκνθξαηίαο, ηεο ρψξαο απφ ηελ νπνία εμειέγεζαλ φιεο ηηο απαξαίηεηεο εθείλεο δξάζεηο, γηα ηε
ζχζθημε ησλ ζρέζεσλ ηεο ρψξαο εγθαηνίθεζεο θαη εθινγήο ηνπο κε ην εζληθφ θέληξν. δ) ΢πληνλίδνπλ ζε
θάζε πεξίπησζε ηηο ππεξεζίεο ησλ αληηπξνζσπεηψλ, πξεζβεπηηθψλ, πξνμεληθψλ θαη ινηπψλ αξρψλ
ηεο Διιεληθήο Γεκνθξαηίαο, ηεο ρψξαο απφ ηελ νπνία εμειέγεζαλ γηα ην θνηλφ θαιφ, ηεο ρψξαο
εγθαηνίθεζεο θαη εθινγήο ηνπο θαη ηνπ εζληθνχ θέληξνπ.

Άξζξν 213.

Ζ ειεχζεξε θαη αλφζεπηε εθδήισζε ηεο βνχιεζεο ησλ Οκνγελψλ, σο έθθξαζε ηεο ιατθήο θπξηαξρίαο,
ηειεί ππφ ηελ εγγχεζε φισλ ησλ ιεηηνπξγψλ ηεο Πνιηηείαο, πνπ έρνπλ ππνρξέσζε λα ηε δηαζθαιίδνπλ
ζε θάζε πεξίπησζε.

Άξζξν 214.

1. Οη Βνπιεπηέο εθιέγνληαη γηα ηέζζεξα ζπλερή έηε πνπ αξρίδνπλ απφ ηελ εκέξα ησλ γεληθψλ εθινγψλ
θαηά ηηο νπνίεο εθιέγνληαη θαη νη Βνπιεπηέο ηεο Άλσ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ.

2. Μφιηο ιήμεη ε βνπιεπηηθή πεξίνδνο, κε Πξνεδξηθφ Γηάηαγκα, πνπ πξνζππνγξάθεηαη απφ ηελ Κάησ
Βνπιή ησλ Διιήλσλ ηεο Γηαζπνξάο, δηαηάζζεηαη ε δηελέξγεηα γεληθψλ βνπιεπηηθψλ εθινγψλ κέζα ζε
ηξηάληα εκέξεο θαη ε ζχγθιεζε ηεο λέαο Κάησ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ ηεο Γηαζπνξάο ζε ηαθηηθή ζχλνδν
κέζα ζε άιιεο ηξηάληα εκέξεο απφ απηέο.

3. ΢ε πεξίπησζε νξηζηηθήο αδπλακίαο ηνπ Βνπιεπηή λα εθπιεξψζεη ηα θαζήθνληά ηνπ, θαζψο επίζεο
θαη ζε πεξίπησζε πνπ παξαηηεζεί, πεζάλεη ή θεξπρζεί έθπησηνο θαηά ηηο δηαηάμεηο ηνπ ΢πληάγκαηνο,
αλαπιεξψλεηαη ακέζσο απφ ηνλ επηιαρφληα ππνςήθην ηεο ρψξαο ζηελ νπνία εμειέγε, ζηηο εθινγέο γηα
ηελ αλάδεημή ηνπ.

ΚΔΦΑΛΑΙΟ 27

Κσιχκαηα θαη αζπκβίβαζηα ησλ Βνπιεπηψλ ηεο Κάησ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ ηεο Γηαζπνξάο.

Άξζξν 215.

Γηα λα εθιεγεί θαλείο Βνπιεπηήο ηεο Κάησ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ ηεο Γηαζπνξάο, απαηηείηαη λα έρεη
θαηαγσγή απφ Έιιελεο Πνιίηεο, λα νκηιεί θαη λα γξάθεη ηθαλνπνηεηηθά ηελ ειιεληθή γιψζζα, λα έρεη
πιήξε γλψζε ηεο ηζηνξίαο θαη ηνπ πνιηηηζκνχ ηεο Διιάδνο, λα έρεη ειιεληθή ζπλείδεζε θαη λα έρεη
ζπκπιεξψζεη ην εηθνζηφ πέκπην έηνο ηεο ειηθίαο ηνπ θαηά ηελ εκέξα ηεο εθινγήο.

ΚΔΦΑΛΑΙΟ 28

Καζήθνληα θαη δηθαηψκαηα ησλ Βνπιεπηψλ ηεο Κάησ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ ηεο Γηαζπνξάο.

Άξζξν 216.

69
Σα θαζήθνληα ηνπ Βνπιεπηή είλαη αζπκβίβαζηα κε ηα έξγα ή ηελ ηδηφηεηα ηνπ ηδηνθηήηε ή εηαίξνπ ή
κεηφρνπ ή δηνηθεηή ή δηαρεηξηζηή ή κέινπο ηνπ δηνηθεηηθνχ ζπκβνπιίνπ ή γεληθνχ δηεπζπληή ή ησλ
αλαπιεξσηψλ ηνπο, επηρείξεζεο, ε νπνία:

α) Αλαιακβάλεη έξγα ή κειέηεο ή πξνκήζεηεο ηνπ ειιεληθνχ Γεκνζίνπ ή παξνρή ππεξεζηψλ πξνο ην
Γεκφζην ή ζπλάπηεη κε ην Γεκφζην ζπλαθείο ζπκβάζεηο αλαπηπμηαθνχ ή επελδπηηθνχ ραξαθηήξα.

β) Μηζζψλεη γηα εκπνξηθνχο ιφγνπο αθίλεηα ηνπ Γεκνζίνπ.

γ) Δξγάδεηαη ζε Γεκφζηεο Τπεξεζίεο ηεο αιινδαπήο.

Άξζξν 217.

1. Οη Βνπιεπηέο πξηλ αλαιάβνπλ ηα θαζήθνληά ηνπο δίλνπλ ζην Βνπιεπηήξην θαη ζε δεκφζηα
ζπλεδξίαζε ηνλ αθφινπζν φξθν:

«Οξθίδνκαη ζην φλνκα ηεο Αγίαο θαη Οκννχζηαο θαη Αδηαίξεηεο Σξηάδαο λα είκαη πηζηφο ζηελ
Παηξίδα θαη ην δεκνθξαηηθφ πνιίηεπκα, λα ππαθνχσ ζην ΢χληαγκα θαη ηνπο Νφκνπο θαη λα
εθπιεξψλσ επζπλείδεηα ηα θαζήθνληά κνπ».

2. Αιιφζξεζθνη ή εηεξφδνμνη Βνπιεπηέο δίλνπλ ηνλ ίδην φξθν ζχκθσλα κε ηνλ ηχπν ηεο δηθήο ηνπο
ζξεζθείαο ή ηνπ δηθνχ ηνπο δφγκαηνο.

3. Βνπιεπηέο ηεο Κάησ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ ηεο Γηαζπνξάο πνπ αλαθεξχζζνληαη φηαλ ε Βνπιή
απνπζηάδεη δίλνπλ ηνλ φξθν ζην Σκήκα ηεο πνπ ιεηηνπξγεί.

4. Οη Βνπιεπηέο ηεο Κάησ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ ηεο Γηαζπνξάο, απαγνξεχεηαη ξεηά λα ζπκκεηέρνπλ
ζηελ Κπβέξλεζε θαη ζε θάζε φξγαλν ηεο εθηειεζηηθήο εμνπζίαο, ζην πιαίζην ηεο δηάθξηζεο ησλ
εμνπζηψλ.

5. Οη Βνπιεπηέο ηεο Κάησ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ ηεο Γηαζπνξάο έρνπλ απεξηφξηζην ην δηθαίσκα ηεο
γλψκεο θαη ςήθνπ θαηά ζπλείδεζε.

6. Ζ παξαίηεζε απφ ην βνπιεπηηθφ αμίσκα είλαη δηθαίσκα ηνπ Βνπιεπηή, ζπληειείηαη κφιηο ν Βνπιεπηήο
ππνβάιεη γξαπηή δήισζε ζηνλ Πξφεδξν ηεο Κάησ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ ηεο Γηαζπνξάο θαη δελ
αλαθαιείηαη.

Άξζξν 217.

1. Ο Βνπιεπηήο ηεο Κάησ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ ηεο Γηαζπνξάο δελ θαηαδηψθεηαη νχηε εμεηάδεηαη κε
νπνηνλδήπνηε ηξφπν γηα γλψκε ή ςήθν πνπ έδσζε θαηά ηελ άζθεζε ησλ βνπιεπηηθψλ θαζεθφλησλ.

3. Ο Βνπιεπηήο ηεο Κάησ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ ηεο Γηαζπνξάο δελ έρεη ππνρξέσζε καξηπξίαο γηα
πιεξνθνξίεο πνπ πεξηήιζαλ ζ' απηφλ ή δφζεθαλ απφ απηφλ θαηά ηελ άζθεζε ησλ θαζεθφλησλ ηνπ,
νχηε γηα ηα πξφζσπα πνπ ηνπ εκπηζηεχζεθαλ ηηο πιεξνθνξίεο ή ζηα νπνία απηφο ηηο έδσζε.

Δηδηθέο επζχλεο ηνπ Βνπιεπηή ηεο Κάησ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ ηεο Γηαζπνξάο.

Άξζξν 218.

1. Ο Βνπιεπηήο ηεο Κάησ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ ηεο Γηαζπνξάο επζχλεηαη νπσζδήπνηε γηα πξάμεηο
πνπ έρεη ελεξγήζεη θαηά ηελ άζθεζε ησλ θαζεθφλησλ ηνπ, γηα έζραηε πξνδνζία ή παξαβίαζε, ηνπ
΢πληάγκαηνο, γηα παξάβαζε θαζήθνληνο θαη γηα θάζε πνηληθφ αδίθεκα ην νπνίν ηέιεζε θαηά ηελ
ππεξεζία ηνπ.
70
3. Σα Οξθσηά Γηθαζηήξηα Γεπηέξνπ Βαζκνχ ζε πξψην βαζκφ θαη ηα αξκφδηα Αλψηαηα Γηθαζηήξηα, ην
Αλψηαην ΢πληαγκαηηθφ Γηθαζηήξην ν Άξεηνο Πάγνο θαη ην ΢πκβνχιην ηεο Δπηθξαηείαο ζε δεχηεξν
βαζκφ, θξίλνπλ θαη απνθαζίδνπλ γηα ηηο πξάμεηο ηνπ Βνπιεπηή ηεο Κάησ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ ηεο
Γηαζπνξάο, κεηά απφ αλαθνξά ηελ νπνία ππνβάιιεη, ν Γεληθφο Δηζαγγειέαο ηεο Γεκνθξαηίαο ή
νπνηνζδήπνηε απφ ηνπο Αηξεηνχο Δηζαγγειείο ησλ Δθεηεηαθψλ Πεξηθεξεηψλ ησλ Ννκψλ ηεο Υψξαο.

4. Ζ πξφηαζε γηα θαηεγνξία θαη παξαπνκπή ηνπ Βνπιεπηή ηεο Κάησ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ ηεο
Γηαζπνξάο ζε δίθε κπνξεί λα γίλεη θαη κεηά απφ Γεκνςήθηζκα, κε ςεθνθνξία ησλ εγγεγξακκέλσλ
ςεθνθφξσλ ηεο αιινδαπήο ε νπνία ηνλ εμέιεμε, ηελ νπνία κπνξεί λα πξνθαιέζεη κε ζπιινγή
ππνγξαθψλ, ην 3% ησλ εγγεγξακκέλσλ ςεθνθφξσλ ηεο αιινδαπήο ε νπνία ηνλ εμέιεμε θαη κε ηηο
δηαδηθαζίεο πνπ νξίδνληαη ζην άξζξν 88 ηνπ παξφληνο ΢πληάγκαηνο.

5. Αθφηνπ παξαπεκθζεί, ν Βνπιεπηήο ηεο Κάησ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ ηεο Γηαζπνξάο απέρεη απφ ηελ
άζθεζε ησλ θαζεθφλησλ ηνπ θαη αλαιακβάλεη πάιη ηα θαζήθνληά ηνπ, αθφηνπ ην Αλψηαην
΢πληαγκαηηθφ Γηθαζηήξην ν Άξεηνο Πάγνο ή ην ΢πκβνχιην ηεο Δπηθξαηείαο θαηά πεξίπησζε, εθδψζνπλ
απαιιαθηηθή απφθαζε, εθφζνλ δελ εμαληιήζεθε ε ζεηεία ηνπ.

6. Απφ ηε ζηηγκή ηεο παξαπνκπήο ηνπ, ε δηαδηθαζία γηα ηελ νινθιήξσζε ηεο απνπνκπήο ή ηεο
απαιιαγήο ηνπ, δελ κπνξεί λα μεπεξλά ηνπο δχν κήλεο.

7. ΢ε θάζε πεξίπησζε, αλ ν Βνπιεπηήο ηεο Κάησ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ ηεο Γηαζπνξάο απνπεκθζεί
απφ ην αμίσκά ηνπ, πέξα απφ ηηο πνηλέο ηηο νπνίεο ζα επηβάιινπλ ηα αξκφδηα Γηθαζηήξηα, ζηεξείηαη θαη
ηνπ δηθαηψκαηνο λα θαηέιζεη σο ππνςήθηνο, γηα νπνηνδήπνηε αηξεηφ αμίσκα ηεο Γεκνθξαηίαο.

8. Ο Βνπιεπηήο ηεο Κάησ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ ηεο Γηαζπνξάο ν νπνίνο απνπέκπεηαη, αληηθαζίζηαηαη
ακέζσο κε ηελ αλάθιεζή ηνπ, απφ ηνλ επηιαρφληα ζηηο εθινγέο γηα ηελ αλάδεημή ηνπ.

9. Οη Βνπιεπηέο ηεο Κάησ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ ηεο Γηαζπνξάο, γηα ηελ άζθεζε ηνπ ιεηηνπξγήκαηφο
ηνπο, δηθαηνχληαη απφ ην Γεκφζην απνδεκίσζε, ην χςνο ηεο νπνίαο αληηζηνηρεί ζην κηζζφ ηνπ Δθέηε
Γηθαζηή.

10. Ζ Κάησ Βνπιή ησλ Διιήλσλ ηεο Γηαζπνξάο, κεξηκλά γηα ηηο δαπάλεο εγθαηνίθεζεο, δηαηξνθήο,
γξακκαηεηαθήο ππνζηήξημεο, ηειεθσληθήο θαη ζπγθνηλσληαθήο δαπάλεο θαη ρψξνπ γξαθείσλ ζηελ έδξα
ηνπ Βνπιεπηή ζηελ αιινδαπή θαη ζηελ Αζήλα.

11. Αλ Βνπιεπηήο ηεο Κάησ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ ηεο Γηαζπνξάο απνπζηάζεη αδηθαηνιφγεηα ζε
πεξηζζφηεξεο απφ πέληε ζπλεδξηάζεηο ην κήλα, εθπίπηεη ηεο ζέζεο ηνπ θαη αλαπιεξψλεηαη ακέζσο απφ
ηνλ επηιαρφληα ππνςήθην ηεο εθινγηθήο ηνπ πεξηθέξεηαο ζηελ αιινδαπή, ζηηο εθινγέο γηα ηελ αλάδεημή
ηνπ.

15. Ζ Κάησ Βνπιή ησλ Διιήλσλ ηεο Γηαζπνξάο, αλαιακβάλεη ηελ θάιπςε ησλ ζπληαμηνδνηηθψλ
εηζθνξψλ ηνπ Βνπιεπηή ηεο Κάησ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ ηεο Γηαζπνξάο ζην αζθαιηζηηθφ ηνπ Σακείν,
απφ ηελ νξθσκνζία ηνπ θαη ηελ αλάιεςε ησλ θαζεθφλησλ ηνπ.

16. Με ην πέξαο ηεο ζεηείαο ηνπ Βνπιεπηή ηεο Κάησ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ ηεο Γηαζπνξάο, απηφο
επαλέξρεηαη ζην αζθαιηζηηθφ Σακείν ην νπνίν είρε πξηλ ηελ νξθσκνζία θαη ηελ αλάιεςε ησλ
θαζεθφλησλ ηνπ.

17. Κακία πεξαηηέξσ εηδηθνχ ηχπνπ ζπληαμηνδφηεζε ε απνδεκίσζε ή εθάπαμ δελ πθίζηαηαη πέξαλ ηνπ
αζθαιηζηηθνχ Σακείνπ ελφο εθάζηνπ ησλ Βνπιεπηψλ.

ΚΔΦΑΛΑΙΟ 29

71
Οξγάλσζε θαη ιεηηνπξγία ηεο Κάησ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ ηεο Γηαζπνξάο.

Άξζξν 219.

1. Ζ Κάησ Βνπιή ησλ Διιήλσλ ηεο Γηαζπνξάο ζπλέξρεηαη απηνδηθαίσο θάζε έηνο ηελ πξψηε Γεπηέξα
ηνπ Οθησβξίνπ ζε θάζε πεξίπησζε παξάιιεια κε ηελ Άλσ Βνπιή ησλ Διιήλσλ, ζε ηαθηηθή ζχλνδν γηα
ηα εηήζηα έξγα ηεο, εθηφο αλ ν Πξφεδξνο ηεο Γεκνθξαηίαο ηε ζπγθαιέζεη ελσξίηεξα ζε έθηαθηεο
πεξηπηψζεηο, φπσο πξνβιέπεηαη απφ ην παξφλ ΢χληαγκα.

2. Ζ δηάξθεηα ηεο ηαθηηθήο ζπλφδνπ δελ κπνξεί λα είλαη ζπληνκφηεξε απφ νθηψ κήλεο.

Άξζξν 220.

1. Ζ Κάησ Βνπιή ησλ Διιήλσλ ηεο Γηαζπνξάο νξίδεη ηνλ ηξφπν ηεο ειεχζεξεο θαη δεκνθξαηηθήο
ιεηηνπξγίαο ηεο κε Καλνληζκφ, πνπ ςεθίδεηαη απφ ηελ Οινκέιεηα θαη δεκνζηεχεηαη κε παξαγγειία ηνπ
Πξνέδξνπ ηεο ζηελ Δθεκεξίδα ηεο Κπβεξλήζεσο.

2. Ζ Κάησ Βνπιή ησλ Διιήλσλ ηεο Γηαζπνξάο εθιέγεη κε ηελ απφιπηε πιεηνςεθία ησλ κειψλ ηεο, ηνλ
Πξφεδξν θαη ηα ινηπά κέιε ηνπ Πξνεδξείνπ, ζχκθσλα κε ηνπο νξηζκνχο ηνπ Καλνληζκνχ ηεο.

3. Ο Πξφεδξνο θαη νη Αληηπξφεδξνη εθιέγνληαη ζηελ αξρή θάζε βνπιεπηηθήο πεξηφδνπ.

4. Ζ Κάησ Βνπιή ησλ Διιήλσλ ηεο Γηαζπνξάο κπνξεί, χζηεξα απφ πξφηαζε ηξηάληα Βνπιεπηψλ, λα
εθθξάζεη κνκθή θαηά ηνπ Πξνέδξνπ ηεο Βνπιήο ή κέινπο ηνπ Πξνεδξείνπ, ε νπνία ζπλεπάγεηαη ηε
ιήμε ηεο ζεηείαο ηνπ.

5. Ο Πξφεδξνο ηεο Κάησ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ ηεο Γηαζπνξάο δηεπζχλεη ηηο εξγαζίεο ηνπ ΢ψκαηνο,
κεξηκλά γηα ηε δηαζθάιηζε ηεο αλεκπφδηζηεο δηεμαγσγήο ησλ εξγαζηψλ ηνπ, ηελ θαηνρχξσζε ηεο
ειεχζεξεο γλψκεο θαη έθθξαζεο ησλ Βνπιεπηψλ, θαη ηελ ηήξεζε ηεο ηάμεο. Ο Πξφεδξνο κπνξεί λα
ιάβεη θαη πεηζαξρηθά κέηξα ζχκθσλα κε φζα νξίδεη ν Καλνληζκφο ηεο Κάησ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ ηεο
Γηαζπνξάο, ελαληίνλ θάζε Βνπιεπηή πνπ παξεθηξέπεηαη.

6. Με ηνλ Καλνληζκφ κπνξεί λα ζπζηαζεί ζηε Βνπιή επηζηεκνληθή ππεξεζία γηα ηελ ππνβνήζεζε ηνπ
λνκνζεηηθνχ ηεο έξγνπ.

7. Ο Καλνληζκφο θαζνξίδεη ηελ νξγάλσζε ησλ ππεξεζηψλ ηεο Βνπιήο ππφ ηελ επνπηεία ηνπ Πξνέδξνπ
ηεο, θαζψο θαη φια φζα αθνξνχλ ην πξνζσπηθφ ηεο. Οη πξάμεηο ηνπ Πξνέδξνπ πνπ αθνξνχλ ηελ
πξφζιεςε θαη ηελ ππεξεζηαθή θαηάζηαζε ηνπ πξνζσπηθνχ ηεο Κάησ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ ηεο
Γηαζπνξάο ππφθεηληαη ζε πξνζθπγή ή αίηεζε αθχξσζεο ζην ΢πκβνχιην ηεο Δπηθξαηείαο.

Άξζξν 221.

1. Ζ Κάησ Βνπιή ησλ Διιήλσλ ηεο Γηαζπνξάο ζπλεδξηάδεη δεκφζηα ζην Βνπιεπηήξην, κπνξεί φκσο λα
δηαζθεθηεί κφλν γηα θξίζηκα εζληθά ζέκαηα ζε θνηλή ζπλεδξίαζε κε ηελ Άλσ Βνπιή ησλ Διιήλσλ, ηα
νπνία αθνξνχλ κφλνλ ζε πηζαλφηεηα θήξπμεο θαηάζηαζεο πνιέκνπ ή πνιηνξθίαο.

2. Οη Πξφεδξνη ηνπ Αξείνπ Πάγνπ, ηνπ Αλψηαηνπ ΢πληαγκαηηθνχ Γηθαζηεξίνπ θαη ηνπ ΢πκβνπιίνπ ηεο
Δπηθξαηείαο, έρνπλ ειεχζεξε είζνδν ζηηο ζπλεδξηάζεηο ηεο Κάησ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ ηεο Γηαζπνξάο.

3. Ο Πξφεδξνο ηεο Γεκνθξαηίαο, ν Πξσζππνπξγφο, νη Τπνπξγνί θαη Τθππνπξγνί, ν Αηξεηφο Γεληθφο

Δηζαγγειέαο ηεο Γεκνθξαηίαο θαζψο θαη ν Δθπξφζσπνο ηνπ Λανχ, έρνπλ ειεχζεξε είζνδν ζηηο
ζπλεδξηάζεηο ηεο Κάησ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ ηεο Γηαζπνξάο θαη αθνχνληαη φπνηε δεηήζνπλ ην ιφγν.

72
4. Ζ Κάησ Βνπιή ησλ Διιήλσλ ηεο Γηαζπνξάο θαη νη θνηλνβνπιεπηηθέο επηηξνπέο κπνξνχλ λα
δεηήζνπλ ηελ παξνπζία ηνπ Τπνπξγνχ ή ηνπ Τθππνπξγνχ πνπ είλαη αξκφδηνο γηα ηα ζέκαηα πνπ
ζπδεηνχλ.

5. Οη θνηλνβνπιεπηηθέο επηηξνπέο κπνξνχλ λα θαινχλ νπνηνδήπνηε πξφζσπν ζεσξνχλ ρξήζηκν γηα ην

έξγν ηνπο, ελεκεξψλνληαο θαη ηνλ αξκφδην Τπνπξγφ.

Άξζξν 222.

1. Ζ Κάησ Βνπιή ησλ Διιήλσλ ηεο Γηαζπνξάο δελ κπνξεί λα απνθαζίζεη ρσξίο ηελ απφιπηε
πιεηνςεθία ησλ παξφλησλ κειψλ, πνπ φκσο πνηέ δελ κπνξεί λα είλαη κηθξφηεξε απφ ην έλα δεχηεξν
ηνπ φινπ αξηζκνχ ησλ Βνπιεπηψλ.

2. ΢ε πεξίπησζε ηζνςεθίαο επαλαιακβάλεηαη ε ςεθνθνξία θαη, χζηεξα απφ λέα ηζνςεθία, ε πξφηαζε
απνξξίπηεηαη.

Άξζξν 223.

Ζ Κάησ Βνπιή ησλ Διιήλσλ ηεο Γηαζπνξάο ζηηο αξρέο θάζε ηαθηηθήο ζπλφδνπ ζπληζηά απφ ηα κέιε
ηεο δηαξθείο θνηλνβνπιεπηηθέο επηηξνπέο γηα λα εμεηάδνπλ θαη λα επεμεξγάδνληαη ηα λνκνζρέδηα θαη ηηο
πξνηάζεηο Νφκσλ πνπ ππνβάιινληαη, φπσο νξίδεη ν Καλνληζκφο ηεο Βνπιήο.

Άξζξν 224.

1. Καλέλαο δελ εκθαλίδεηαη ζηελ Κάησ Βνπιή ησλ Διιήλσλ ηεο Γηαζπνξάο απηφθιεηνο γηα λα
αλαθέξεη νηηδήπνηε πξνθνξηθά ή εγγξάθσο. Οη αλαθνξέο παξνπζηάδνληαη απφ Βνπιεπηή ή
παξαδίδνληαη ζηνλ Πξφεδξφ ηεο.

2. Ζ Κάησ Βνπιή ησλ Διιήλσλ ηεο Γηαζπνξάο έρεη δηθαίσκα λα απνζηέιιεη ηηο αλαθνξέο πνπ ηεο
απεπζχλνληαη ζηνπο Τπνπξγνχο θαη ηνπο Τθππνπξγνχο ζηνλ Αηξεηφ Γεληθφ Δηζαγγειέα ηεο
Γεκνθξαηίαο θαζψο θαη ζηνλ Δθπξφζσπν ηνπ Λανχ, νη νπνίνη ππνρξενχληαη λα δίλνπλ δηεπθξηλίζεηο
φπνηε ηνπο δεηεζνχλ, εληφο ηξηψλ εξγαζίκσλ εκεξψλ.

Άξζξν 225.

1. Ζ Κάησ Βνπιή ησλ Διιήλσλ ηεο Γηαζπνξάο αζθεί ην λνκνζεηηθφ ηεο έξγν ζε Οινκέιεηα.

2. Ζ αξκνδηφηεηα άζθεζεο λνκνζεηηθνχ έξγνπ ηεο Κάησ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ ηεο Γηαζπνξάο, αθνξά
ζηα δεηήκαηα ηεο Δζληθήο Άκπλαο, ηεο Δμσηεξηθήο Πνιηηηθήο, θαη ηεο Δζληθήο Παηδείαο, ηα νπνία, γηα λα
ζπδεηεζνχλ ζηελ Άλσ Βνπιή ησλ Διιήλσλ, ζα πξέπεη λα έρνπλ εηζαρζεί θαη ςεθηζζεί πξψηηζηα, απφ
ηελ Κάησ Βνπιή ησλ Διιήλσλ ηεο Γηαζπνξάο.

3. Ο Καλνληζκφο ηεο Κάησ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ ηεο Γηαζπνξάο πξνβιέπεη φηη ην λνκνζεηηθφ έξγν
κπνξεί λα αζθείηαη θαη απφ ηηο δηαξθείο θνηλνβνπιεπηηθέο επηηξνπέο πνπ ζπγθξνηνχληαη θαη ιεηηνπξγνχλ
θαηά ηε δηάξθεηα ηεο ζπλφδνπ.

4. Με ηνλ Καλνληζκφ ηεο Κάησ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ ηεο Γηαζπνξάο νξίδεηαη επίζεο ε θαηαλνκή ηεο
αξκνδηφηεηαο κεηαμχ ησλ δηαξθψλ θνηλνβνπιεπηηθψλ επηηξνπψλ θαηά Τπνπξγεία, Γεληθήο Δηζαγγειίαο
ηεο Γεκνθξαηίαο θαη Δθπξνζψπνπ ηνπ Λανχ.

5. Ο θνηλνβνπιεπηηθφο έιεγρνο αζθείηαη απφ ηελ Κάησ Βνπιή ησλ Διιήλσλ ηεο Γηαζπνξάο ζε
Οινκέιεηα, φπσο νξίδεη ν Καλνληζκφο. Ο Καλνληζκφο κπνξεί λα πξνβιέπεη ηελ άζθεζε

73
θνηλνβνπιεπηηθνχ ειέγρνπ θαη απφ ηηο δηαξθείο θνηλνβνπιεπηηθέο επηηξνπέο πνπ ζπγθξνηνχληαη θαη
ιεηηνπξγνχλ θαηά ηε δηάξθεηα ηεο ζπλφδνπ.

7. Ο Καλνληζκφο νξίδεη ηνλ ηξφπν κε ηνλ νπνίν κεηέρνπλ ζηηο ςεθνθνξίεο Βνπιεπηέο πνπ βξίζθνληαη
ζε απνζηνιή ηεο Κάησ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ ηεο Γηαζπνξάο ζην εμσηεξηθφ.

Άξζξν 226.

1. Καηά ηε δηάξθεηα ηεο δηαθνπήο ησλ εξγαζηψλ ηεο Κάησ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ ηεο Γηαζπνξάο, ην
λνκνζεηηθφ ηεο έξγν, εθηφο απφ ηα λνκνζεηήκαηα πνπ αλήθνπλ ζηελ αξκνδηφηεηα ηεο Οινκέιεηαο
αζθείηαη απφ Σκήκα ηεο πνπ ζπγθξνηείηαη θαη ιεηηνπξγεί ζχκθσλα κε ηνλ Καλνληζκφ ηεο Κάησ Βνπιήο
ησλ Διιήλσλ ηεο Γηαζπνξάο.

2. Με ηνλ Καλνληζκφ κπνξεί λα πξνβιεθζεί ε επεμεξγαζία ησλ λνκνζρεδίσλ ή ησλ πξνηάζεσλ Νφκσλ
απφ θνηλνβνπιεπηηθή επηηξνπή πνπ ηελ απνηεινχλ κέιε ηνπ ίδηνπ Σκήκαηνο.

Άξζξν 227.

1. ΢ηελ Οινκέιεηα ηεο Κάησ Βνπιή ησλ Διιήλσλ ηεο Γηαζπνξάο ζπδεηνχληαη θαη ςεθίδνληαη ν
Καλνληζκφο ηεο, λνκνζρέδηα θαη πξνηάζεηο Νφκσλ γηα λνκνζρέδηα θαη πξνηάζεηο εθηειεζηηθψλ ηνπ
΢πληάγκαηνο Νφκσλ, λνκνζρέδηα θαη πξνηάζεηο Νφκσλ γηα ηελ απζεληηθή εξκελεία Νφκσλ, θαζψο θαη
γηα θάζε άιιν ζέκα πνπ ζχκθσλα κε εηδηθή πξφβιεςε ηνπ ΢πληάγκαηνο αλαηίζεηαη ζηελ Οινκέιεηα ηεο
Κάησ Βνπιή ησλ Διιήλσλ ηεο Γηαζπνξάο.

2. Ζ ζπδήηεζε θαη ςήθηζε φισλ ησλ άιισλ λνκνζρεδίσλ ή πξνηάζεσλ Νφκσλ κπνξεί λα γίλεηαη, θαηά
ηε δηάξθεηα ηεο ζπλφδνπ, απφ ηελ αξκφδηα δηαξθή θνηλνβνπιεπηηθή επηηξνπή. Γίλεηαη επίζεο απφ ην
Σκήκα πνπ ζπγθξνηείηαη θαη ιεηηνπξγεί θαηά ηε δηάξθεηα ηεο δηαθνπήο ησλ εξγαζηψλ ηεο Κάησ Βνπιήο
ησλ Διιήλσλ ηεο Γηαζπνξάο, φπσο νξίδεη ν Καλνληζκφο.

3. Ζ δηαξθήο θνηλνβνπιεπηηθή επηηξνπή πνπ επηιακβάλεηαη ηεο ςήθηζεο λνκνζρεδίνπ ή πξφηαζεο

Νφκνπ κπνξεί κε απφθαζή ηεο πνπ ιακβάλεηαη κε ηελ απφιπηε πιεηνςεθία ησλ κειψλ ηεο λα
παξαπέκπεη ζηελ Οινκέιεηα νπνηαδήπνηε ακθηζβήηεζε γηα ηελ αξκνδηφηεηά ηεο. Ζ απφθαζε ηεο
Οινκέιεηαο δεζκεχεη ηηο επηηξνπέο.

4. Μεηαμχ ηεο θαηάζεζεο λνκνζρεδίνπ ή πξφηαζεο Νφκνπ θαη ηεο ζπδήηεζήο ηνπ ζηε δηαξθή
θνηλνβνπιεπηηθή επηηξνπή πξέπεη λα κεζνιαβεί ηνπιάρηζηνλ κία εβδνκάδα.

5. Ννκνζρέδην ή πξφηαζε Νφκνπ πνπ ζπδεηήζεθε θαη ςεθίζηεθε ζηελ αξκφδηα δηαξθή θνηλνβνπιεπηηθή
επηηξνπή εηζάγεηαη ζηελ Οινκέιεηα ζε κία ζπλεδξίαζε, φπσο νξίδεη ν Καλνληζκφο ηεο Κάησ Βνπιήο
ησλ Διιήλσλ ηεο Γηαζπνξάο, θαη ζπδεηείηαη θαη ςεθίδεηαη εληαία επί ηεο αξρήο, επί ησλ άξζξσλ θαη ζην
ζχλνιν.

6. Ννκνζρέδην ή πξφηαζε Νφκνπ πνπ έγηλε δεθηή ζηελ επηηξνπή κε πιεηνςεθία ηνπιάρηζηνλ ηεζζάξσλ
πέκπησλ ζπδεηείηαη θαη ςεθίδεηαη ζηελ Οινκέιεηα, φπσο νξίδεη ν Καλνληζκφο.

ΚΔΦΑΛΑΙΟ 30.

Ννκνζεηηθή ιεηηνπξγία ηεο Κάησ Βνπιή ησλ Διιήλσλ ηεο Γηαζπνξάο.

Άξζξν 228.

Σν δηθαίσκα πξφηαζεο Νφκσλ πνπ αθνξνχλ ζε ζέκαηα Δζληθήο Άκπλαο, Γηεζλψλ ΢ρέζεσλ θαη Δζληθήο
Παηδείαο, αλήθεη ζηελ Κάησ Βνπιή ησλ Διιήλσλ ηεο Γηαζπνξάο, ζηνλ Πξσζππνπξγφ, ζηνπο
74
Τπνπξγνχο θαη Τθππνπξγνχο, ζην Γεληθφ Δηζαγγειέα ηεο Γεκνθξαηίαο θαη ζηνλ Δθπξφζσπν ηνπ
Λανχ.

Άξζξν 229.

1. Κάζε λνκνζρέδην θαη θάζε πξφηαζε Νφκνπ ζπλνδεχεηαη ππνρξεσηηθά απφ αηηηνινγηθή έθζεζε, πξηλ
εηζαρζεί ζηελ Κάησ Βνπιή ησλ Διιήλσλ ηεο Γηαζπνξάο, ζηελ Οινκέιεηα ή ζε Σκήκαηα, κπνξεί λα
παξαπεκθζεί γηα λνκνηερληθή επεμεξγαζία ζηελ επηζηεκνληθή ππεξεζία φηαλ ζπζηαζεί, φπσο νξίδεη ν
Καλνληζκφο.

2. Σα λνκνζρέδηα θαη νη πξνηάζεηο Νφκσλ πνπ θαηαηίζεληαη ζηελ Κάησ Βνπιή ησλ Διιήλσλ ηεο
Γηαζπνξάο παξαπέκπνληαη ζηελ νηθεία θνηλνβνπιεπηηθή επηηξνπή. Αθνχ ππνβιεζεί ε εηζεγεηηθή
έθζεζε, ην λνκνζρέδην εηζάγεηαη ζηελ Κάησ Βνπιή ησλ Διιήλσλ ηεο Γηαζπνξάο γηα ζπδήηεζε, κεηά
παξέιεπζε ηξηψλ εκεξψλ απφ ηφηε, εθηφο αλ ν Πξσζππνπξγφο, νη αξκφδηνη Τπνπξγνί ή Τθππνπξγνί, ν
Γεληθφο Δηζαγγειέαο ηεο Γεκνθξαηίαο θαη ν Δθπξφζσπνο ηνπ Λανχ ηα έρνπλ ραξαθηεξίζεη σο
επείγνληα. Ζ ζπδήηεζε αξρίδεη χζηεξα απφ πξνθνξηθή εηζήγεζε ηνπ Πξσζππνπξγνχ, ησλ Τπνπξγψλ ή
Τθππνπξγψλ, ηνπ Γεληθνχ Δηζαγγειέα ηεο Γεκνθξαηίαο ή ηνπ Δθπξνζψπνπ ηνπ Λανχ θαη ησλ
εηζεγεηψλ ηεο Δπηηξνπήο.

3. Γελ εηζάγεηαη γηα ζπδήηεζε λνκνζρέδην ή πξφηαζε Νφκνπ πνπ απνζθνπεί ζηελ ηξνπνπνίεζε
δηάηαμεο Νφκνπ, αλ δελ έρεη θαηαρσξηζηεί ζηελ αηηηνινγηθή έθζεζε νιφθιεξν ην θείκελν ηεο δηάηαμεο
πνπ ηξνπνπνηείηαη, θαη ζην θείκελν ηνπ λνκνζρεδίνπ ή ηεο πξφηαζεο νιφθιεξε ε λέα δηάηαμε, φπσο
δηακνξθψλεηαη κε ηελ ηξνπνπνίεζε.

4. Ννκνζρέδην ή πξφηαζε Νφκνπ πνπ πεξηέρεη δηαηάμεηο άζρεηεο κε ην θχξην αληηθείκελφ ηνπο δελ
εηζάγεηαη γηα ζπδήηεζε.

5. Πξνζζήθε ή ηξνπνινγία άζρεηε κε ην θχξην αληηθείκελν ηνπ λνκνζρεδίνπ ή ηεο πξφηαζεο Νφκνπ δελ
εηζάγεηαη γηα ζπδήηεζε.

7. Πξνζζήθεο ή ηξνπνινγίεο Τπνπξγψλ, ηνπ Γεληθνχ Δηζαγγειέα ηεο Γεκνθξαηίαο θαη ηνπ
Δθπξνζψπνπ ηνπ Λανχ, ζπδεηνχληαη κφλν αλ έρνπλ ππνβιεζεί ηξεηο ηνπιάρηζηνλ εκέξεο πξηλ απφ ηελ
έλαξμε ηεο ζπδήηεζεο ζηελ Οινκέιεηα, ή ζηελ αξκφδηα δηαξθή θνηλνβνπιεπηηθή επηηξνπή, φπσο νξίδεη
ν Καλνληζκφο.

8. ΢ε πεξίπησζε ακθηζβήηεζεο απνθαίλεηαη ε Κάησ Βνπιή ησλ Διιήλσλ ηεο Γηαζπνξάο.

9. Βνπιεπηέο πνπ δε κεηέρνπλ ζηελ αξκφδηα δηαξθή θνηλνβνπιεπηηθή επηηξνπή έρνπλ ην δηθαίσκα λα
ιάβνπλ ην ιφγν επί ηεο αξρήο θαη γηα λα ππνζηεξίμνπλ πξνηάζεηο Νφκσλ θαη πξνζζήθεο ή ηξνπνινγίεο
πνπ έρνπλ ππνβάιεη, φπσο νξίδεη ν Καλνληζκφο.

10. Μία θνξά ην κήλα, ζε εκέξα πνπ ζα πξνζδηνξηζηεί απφ ηνλ Καλνληζκφ, εγγξάθνληαη ζηελ
εκεξήζηα δηάηαμε θαηά ζεηξά πξνηεξαηφηεηαο θαη ζπδεηνχληαη εθθξεκείο πξνηάζεηο Νφκσλ.

11. Κάζε λνκνζρέδην θαη θάζε πξφηαζε Νφκνπ πνπ ζπλεπάγνληαη επηβάξπλζε ηνπ πξνυπνινγηζκνχ,
εθφζνλ ππνβάιιεηαη απφ ηελ Κπβέξλεζε, ην Γεληθφ Δηζαγγειέα ηεο Γεκνθξαηίαο θαη ηνλ Δθπξφζσπν
ηνπ Λανχ, δελ εηζάγεηαη γηα ζπδήηεζε, αλ δε ζπλνδεχεηαη απφ έθζεζε ηνπ Γεληθνχ Λνγηζηεξίνπ ηνπ
Κξάηνπο πνπ θαζνξίδεη ηε δαπάλε. Δθφζνλ ππνβάιιεηαη απφ ηνλ Πξσζππνπξγφ, ηνπο Τπνπξγνχο θαη
Τθππνπξγνχο, ην Γεληθφ Δηζαγγειέα ηεο Γεκνθξαηίαο θαη ηνλ Δθπξφζσπν ηνπ Λανχ, δηαβηβάδεηαη πξηλ
απφ θάζε ζπδήηεζε ζην Γεληθφ Λνγηζηήξην ηνπ Κξάηνπο, πνπ ππνρξενχηαη λα ππνβάιεη ζηελ Κάησ
Βνπιή ησλ Διιήλσλ ηεο Γηαζπνξάο ζρεηηθή έθζεζε κέζα ζε δεθαπέληε εκέξεο.

75
12. Σν ίδην ηζρχεη θαη γηα ηηο ηξνπνινγίεο, αλ ην δεηήζνπλ ν Πξσζππνπξγφο, νη αξκφδηνη Τπνπξγνί ή
Τθππνπξγνί, ν Γεληθφο Δηζαγγειέαο ηεο Γεκνθξαηίαο θαη ν Δθπξφζσπνο ηνπ Λανχ. ΢' απηή ηελ
πεξίπησζε ην Γεληθφ Λνγηζηήξην ππνρξενχηαη λα ππνβάιεη ζηελ Κάησ Βνπιή ησλ Διιήλσλ ηεο
Γηαζπνξάο ηελ έθζεζή ηνπ κέζα ζε ηξεηο εκέξεο.

13. Ννκνζρέδην πνπ ζπλεπάγεηαη δαπάλε ή ειάηησζε εζφδσλ δελ εηζάγεηαη γηα ζπδήηεζε, αλ δελ
ζπλνδεχεηαη απφ εηδηθή έθζεζε γηα ηνλ ηξφπν πνπ ζα θαιπθζνχλ, ε νπνία ππνγξάθεηαη απφ ηνλ
αξκφδην Τπνπξγφ θαη ηνλ Τπνπξγφ Οηθνλνκηθψλ θαη έρεη ηελ αηηηνινγεκέλε αλαθνξά θαη ζχκθσλε
γλψκε ηνπ Γεληθνχ Λνγηζηεξίνπ ηνπ Κξάηνπο.

13. Ννκνζρέδην πνπ ζπλεπάγεηαη δαπάλε ή ειάηησζε εζφδσλ, γηα ην νπνίν ην Γεληθφ Λνγηζηήξην ηνπ
Κξάηνπο δελ εηζεγείηαη ζεηηθά ζηελ ζρεηηθή ηνπ αλαθνξά, δελ εηζάγεηαη γηα ζπδήηεζε.

Άξζξν 230.

1. Κάζε λνκνζρέδην θαη θάζε πξφηαζε Νφκνπ ζπδεηείηαη θαη ςεθίδεηαη κία κφλν θνξά, θαηαξρήλ, θαη'
άξζξν θαη ζην ζχλνιν.

2. Αλ θαηά ηε ζπδήηεζε έγηλαλ δεθηέο πξνζζήθεο ή ηξνπνινγίεο, ε ςήθηζε ζην ζχλνιν αλαβάιιεηαη γηα
έλα εηθνζηηεηξάσξν απφ ηε δηαλνκή ηνπ ηξνπνπνηεκέλνπ λνκνζρεδίνπ ή πξφηαζεο Νφκνπ.

3. Ννκνζρέδην ή πξφηαζε Νφκνπ πνπ ραξαθηεξίδεηαη απφ ηνλ Πξσζππνπξγφ, ηνπο Τπνπξγνχο θαη
Τθππνπξγνχο, ην Γεληθφ Δηζαγγειέα ηεο Γεκνθξαηίαο θαη ηνλ Δθπξφζσπν ηνπ Λανχ θαηεπείγνλ,
εηζάγεηαη γηα ςήθηζε, χζηεξα απφ πεξηνξηζκέλε ζπδήηεζε ζε κία ζπλεδξίαζε, απφ ηελ Οινκέιεηα,
φπσο νξίδεη ν Καλνληζκφο ηεο Κάησ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ ηεο Γηαζπνξάο.

4. Ο Πξσζππνπξγφο, νη αξκφδηνη Τπνπξγνί ή Τθππνπξγνί, ν Γεληθφο Δηζαγγειέαο ηεο Γεκνθξαηίαο θαη

ν Δθπξφζσπνο ηνπ Λανχ, κπνξνχλ λα δεηήζνπλ λα ζπδεηεζεί ζε νξηζκέλν αξηζκφ ζπλεδξηάζεσλ,
λνκνζρέδην ή πξφηαζε Νφκνπ πνπ έρεη επείγνληα ραξαθηήξα, φπσο νξίδεη ν Καλνληζκφο ηεο Κάησ
Βνπιήο ησλ Διιήλσλ ηεο Γηαζπνξάο.

Άξζξν 231.

1. Ζ απζεληηθή εξκελεία ησλ Νφκσλ ηεο Κάησ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ ηεο Γηαζπνξάο αλήθεη ζηε
λνκνζεηηθή ιεηηνπξγία.

2. Ζ απζεληηθή εξκελεία ηεο ΢πληαγκαηηθφηεηαο ησλ Νφκσλ, ηεο Κάησ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ ηεο
Γηαζπνξάο, αλήθεη ζην Αλψηαην ΢πληαγκαηηθφ Γηθαζηήξην.

3. Όινη νη Νφκνη, ηα λνκνζρέδηα θαη νη πξνηάζεηο Νφκσλ ηεο Κάησ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ ηεο
Γηαζπνξάο, ηεινχλ ππφ ηελ κφληκε θαη πάγηα δπλαηφηεηα αθχξσζήο ηνπο απφ ην Λαφ, κε ηηο
δηαδηθαζίεο νη νπνίεο νξίδνληαη απφ ην παξφλ ΢χληαγκα.

4. Οη Νφκνη ηεο Κάησ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ ηεο Γηαζπνξάο, ηζρχνπλ κφλν κε ηελ δεκνζίεπζή ηνπο ζηελ
Δθεκεξίδα ηεο Κπβεξλήζεσο.

ΚΔΦΑΛΑΙΟ 31.

Πξσζππνπξγφο.

Αλάδεημε ηνπ Πξσζππνπξγνχ.

Άξζξν 232.

76
1. Ο Πξσζππνπξγφο είλαη ν Πξφεδξνο ηεο Κπβέξλεζεο. Δθιέγεηαη θαηεπζείαλ απφ ηνλ ειιεληθφ Λαφ
γηα ηεηξαεηή πεξίνδν.

2. Σν αμίσκα ηνπ Πξσζππνπξγνχ είλαη αζπκβίβαζην κε νπνηνδήπνηε άιιν αμίσκα, ζέζε ή έξγν.

3. Ζ πξσζππνπξγηθή πεξίνδνο αξρίδεη απφ ηελ νξθσκνζία ηνπ Πξσζππνπξγνχ.

4. ΢ε πεξίπησζε πνιέκνπ, ε πξσζππνπξγηθή ζεηεία παξαηείλεηαη έσο ηε ιήμε ηνπ.

5. Δπαλεθινγή ηνπ ίδηνπ πξνζψπνπ επηηξέπεηαη κία θνξά κφλν.

Άξζξν 233.

Πξσζππνπξγφο, κπνξεί λα εθιεγεί φπνηνο είλαη Έιιελαο Πνιίηεο, έρεη γελλεζεί ζηελ Διιάδα, έρεη
παηέξα θαη κεηέξα Έιιελεο Πνιίηεο, έρεη ζπκπιεξψζεη ην ηεζζαξαθνζηφ έηνο ηεο ειηθίαο ηνπ θαη έρεη
ηε λφκηκε ηθαλφηεηα ηνπ εθιέγεηλ.

Άξζξν 234.

1. Ζ εθινγή ηνπ Πξσζππνπξγνχ γίλεηαη κε κπζηηθή-θαζνιηθή ςεθνθνξία απφ ην Λαφ, έλαλ ηνπιάρηζην
κήλα πξηλ ιήμεη ε ζεηεία ηνπ ελ ελεξγεία Πξσζππνπξγνχ.

2. ΢ε πεξίπησζε νξηζηηθήο αδπλακίαο ηνπ Πξσζππνπξγνχ λα εθπιεξψζεη ηα θαζήθνληά ηνπ, θαζψο

επίζεο θαη ζε πεξίπησζε πνπ ν Πξσζππνπξγφο παξαηηεζεί, πεζάλεη ή θεξπρζεί έθπησηνο θαηά ηηο
δηαηάμεηο ηνπ παξφληνο ΢πληάγκαηνο, αλαπιεξψλεηαη ακέζσο απφ ηνλ επηιαρφληα ζηηο εθινγέο γηα ηελ
αλάδεημή ηνπ.

3. Ζ εθινγή ηνπ Πξσζππνπξγνχ γίλεηαη ζε θάζε πεξίπησζε γηα πιήξε ζεηεία.

4. Πξσζππνπξγφο εθιέγεηαη εθείλνο πνπ ζπγθέληξσζε ηελ πιεηνςεθία ηνπ 50+1% ηνπ ζπλφινπ ησλ
εγθχξσλ ςεθνδειηίσλ ησλ εθινγέσλ αλά ηελ Δπηθξάηεηα.

5. Αλ δε ζπγθεληξσζεί ε πιεηνςεθία απηή, ζηελ πξψηε εθινγηθή αλακέηξεζε, ε ςεθνθνξία

επαλαιακβάλεηαη ηελ επφκελε Κπξηαθή, κεηαμχ ησλ δχν επηθξαηέζηεξσλ ππνςεθίσλ.

6. Ο εθιεγφκελνο Πξσζππνπξγφο αλαιακβάλεη ηελ άζθεζε ησλ θαζεθφλησλ ηνπ απφ ηελ επνκέλε ηεο
εκέξαο πνπ έιεμε ε ζεηεία ηνπ απεξρφκελνπ Πξσζππνπξγνχ ζε φιεο ηηο άιιεο πεξηπηψζεηο απφ ηελ
επνκέλε ηεο εθινγήο ηνπ.

7. Ο Πξσζππνπξγφο, πξηλ αλαιάβεη ηελ άζθεζε ησλ θαζεθφλησλ ηνπ, δίλεη ελψπηνλ ηεο Βνπιήο ηνλ
αθφινπζν φξθν:

«Οξθίδνκαη ζην φλνκα ηεο Αγίαο θαη Οκννχζηαο θαη Αδηαίξεηεο Σξηάδνο λα θπιάζζσ ην
΢χληαγκα θαη ηνπο Νφκνπο, λα κεξηκλψ γηα ηελ πηζηή ηνπο ηήξεζε, λα ππεξαζπίδσ ηελ Δζληθή
αλεμαξηεζία θαη ηελ αθεξαηφηεηα ηεο Υψξαο, λα πξνζηαηεχσ ηα δηθαηψκαηα θαη ηηο ειεπζεξίεο
ησλ Διιήλσλ θαη λα ππεξεηψ ην γεληθφ ζπκθέξνλ θαη ηελ πξφνδν ηνπ Διιεληθνχ Λανχ».

8. Ζ ρνξεγία ηνπ Πξσζππνπξγνχ, δελ κπνξεί λα ππεξβαίλεη ην δηπιάζην ηνπ κηζζνχ ηνπ Πξνέδξνπ ηνπ
Αξείνπ Πάγνπ.

Άξζξν 235.

1. Σνλ Πξσζππνπξγφ, φηαλ απνπζηάδεη ζην εμσηεξηθφ πεξηζζφηεξν απφ δέθα εκέξεο, αλ πεζάλεη,
παξαηηεζεί, θεξπρζεί έθπησηνο ή αλ θσιχεηαη γηα νπνηνλδήπνηε ιφγν λα αζθήζεη ηα θαζήθνληά ηνπ,
77
ηνλ αλαπιεξψλεη πξνζσξηλά ν πξψηνο Αληηπξφεδξνο ηεο Κπβέξλεζεο. ΢ε αδπλακία ηνπ πξψηνπ
Αληηπξνέδξνπ ηεο Κπβέξλεζεο, ηελ ζέζε ηνπ Πξσζππνπξγνχ αλαιακβάλεη ν Γεχηεξνο Αληηπξφεδξνο
ηεο Κπβέξλεζεο.

2. Αλ ε αδπλακία ηνπ Πξσζππνπξγνχ λα αζθήζεη ηα θαζήθνληά ηνπ παξαηείλεηαη πέξα απφ ηξηάληα
εκέξεο, αλαπιεξψλεηαη ακέζσο απφ ηνλ επηιαρφληα ππνςήθην, ζηηο εθινγέο γηα ηελ αλάδεημή ηνπ.

ΚΔΦΑΛΑΙΟ 32.

Αξκνδηφηεηεο ηνπ Πξσζππνπξγνχ.

Άξζξν 236.

Ο Πξσζππνπξγφο, είλαη ν επηθεθαιήο ηεο Κπβέξλεζεο ηεο ρψξαο.

Άξζξν 237.

1. Σελ Κπβέξλεζε απνηειεί ην Τπνπξγηθφ ΢πκβνχιην πνπ απαξηίδεηαη απφ ηνλ Πξσζππνπξγφ, ηνπο
Τπνπξγνχο θαη ηνπο Τθππνπξγνχο. Σν Τπνπξγηθφ ΢πκβνχιην, δελ κπνξεί λα ππεξβαίλεη ηα 11 κέιε,
ππνπξγψλ θαη πθππνπξγψλ ησλ εμήο Τπνπξγείσλ: 1. Τπνπξγείν Δζσηεξηθψλ, Αζθάιεηαο θαη
Πνιηηνθπιαθήο. 2. Τπνπξγείν Δμσηεξηθψλ θαη Γηεζλψλ ΢ρέζεσλ. 3. Τπνπξγείν Άκπλαο θαη
Δζλνθξνπξάο. 4. Τπνπξγείν Οηθνλνκίαο θαη Οηθνλνκηθψλ. 5. Τπνπξγείν Αλάπηπμεο, Σνπξηζκνχ θαη
Δπηρεηξεκαηηθφηεηαο. 6. Τπνπξγείν Γεσξγίαο, Αιηείαο, Κηελνηξνθίαο. 7. Τπνπξγείν Ναπηηιίαο. 8.
Τπνπξγείν Παηδείαο. 9. Τπνπξγείν Δξγαζίαο, Τγείαο, Κνηλσληθήο Αζθάιηζεο θαη Κνηλσληθήο Πξφλνηαο.
10. Τπνπξγείν Πεξηθεξεηαθήο Αλάπηπμεο, Πεξηβάιινληνο θαη Γεκνζίσλ Έξγσλ. 11. Τπνπξγείν
Πνιηηηζκνχ θαη Αζιεηηζκνχ.

2. ΢ην πιαίζην ηεο απνθέληξσζεο ηεο Κπβέξλεζεο, ηα Τπνπξγεία έρνπλ έδξα σο εμήο: 1. Τπνπξγείν
Δζσηεξηθψλ, Αζθάιεηαο θαη Πνιηηνθπιαθήο, έδξα Αζήλα. 2. Τπνπξγείν Δμσηεξηθψλ θαη Γηεζλψλ
΢ρέζεσλ, έδξα Αζήλα. 3. Τπνπξγείν Άκπλαο θαη Δζλνθξνπξάο, έδξα Αζήλα. 4. Τπνπξγείν Οηθνλνκίαο
θαη Οηθνλνκηθψλ, έδξα Αζήλα. 5. Τπνπξγείν Αλάπηπμεο, Σνπξηζκνχ θαη Δπηρεηξεκαηηθφηεηαο, έδξα
Θεζζαινλίθε. 6. Τπνπξγείν Γεσξγίαο, Αιηείαο, Κηελνηξνθίαο, έδξα Λάξηζα. (Πέληε Τθππνπξγεία: Έλα
ζην Ζξάθιεην ηεο Κξήηεο έλα ζηνλ Πχξγν ηεο Ζιείαο, έλα ζηελ Βέξνηα, έλα ζηελ Αιεμαλδξνχπνιε θαη
έλα ζηελ Λακία). 7. Τπνπξγείν Ναπηηιίαο, έδξα Πεηξαηάο. 8. Τπνπξγείν Παηδείαο, έδξα Πάηξα. 9.
Τπνπξγείν Δξγαζίαο, Τγείαο, Κνηλσληθήο Αζθάιηζεο θαη Κνηλσληθήο Πξφλνηαο, έδξα Αζήλα. 10.
Τπνπξγείν Πεξηθεξεηαθήο Αλάπηπμεο, Πεξηβάιινληνο θαη Γεκνζίσλ Έξγσλ, έδξα Θεζζαινλίθε. 11.
Τπνπξγείν Πνιηηηζκνχ θαη Αζιεηηζκνχ, έδξα Θεζζαινλίθε.

2. Καλέλαο δελ κπνξεί λα δηνξηζηεί Τπνπξγφο ή Τθππνπξγφο, αλ δελ ζπγθεληξψλεη ηα πξνζφληα πνπ
νξίδεη ην άξζξν 233 γηα ηνλ Πξσζππνπξγφ.

3. Οπνηαδήπνηε επαγγεικαηηθή δξαζηεξηφηεηα ηνπ Πξσζππνπξγνχ, ησλ Τπνπξγψλ θαη ησλ

Τθππνπξγψλ, αλαζηέιιεηαη θαηά ηε δηάξθεηα ηεο άζθεζεο ησλ θαζεθφλησλ ηνπο.

4. Σν αμίσκα ηνπ Πξσζππνπξγνχ, ηνπ Τπνπξγνχ θαη ηνπ Τθππνπξγνχ πξνο άιια έξγα είλαη
αζπκβίβαζην.

5. Καλέλα κέινο ηνπ Τπνπξγηθνχ ΢πκβνπιίνπ, δελ κπνξεί λα έρεη αηξεηή ζέζε, νπνηνπδήπνηε βαζκνχ.

6. Ο Πξσζππνπξγφο νξίδεη κε απφθαζή ηνπ δχν αλαπιεξσηέο ηνπ, ηνλ Πξψην Αληηπξφεδξν ηεο
Κπβέξλεζεο θαη ηνλ Γεχηεξν Αληηπξφεδξν ηεο Κπβέξλεζεο, νη νπνίνη ηεινχλ ππνρξεσηηθά θαη ρξέε
Τπνπξγψλ.

78
7. Ο Πξσζππνπξγφο νξίδεη κε απφθαζή ηνπ ηνπο Τπνπξγνχο ηεο Κπβέξλεζήο ηνπ.

8. Καη’ εμαίξεζε: 1. Ο Τπνπξγφο Δκπνξηθήο Ναπηηιίαο, επηιέγεηαη απφ ηνλ Πξσζππνπξγφ, απφ πέληε
ππνςεθίνπο πνπ πξνηείλνπλ νη θνηλσληθνί θνξείο ηεο Ναπηηιίαο. 2. Ο Τθππνπξγφο Σνπξηζκνχ,
επηιέγεηαη απφ ηνλ Πξσζππνπξγφ, απφ πέληε ππνςεθίνπο πνπ πξνηείλνπλ νη θνηλσληθνί θνξείο ηνπ
ηνπξηζκνχ.

Άξζξν 238.

1. Ζ Κπβέξλεζε θαζνξίδεη θαη θαηεπζχλεη ηε γεληθή νηθνλνκηθή θαη αλαπηπμηαθή πνιηηηθή ηεο Υψξαο,
ζχκθσλα κε ηνπο νξηζκνχο ηνπ ΢πληάγκαηνο θαη ησλ Νφκσλ.

2. Ο Πξσζππνπξγφο εμαζθαιίδεη ηελ ελφηεηα ηεο Κπβέξλεζεο θαη θαηεπζχλεη ηηο ελέξγεηέο ηεο, θαζψο
θαη ησλ δεκφζησλ γεληθά ππεξεζηψλ γηα ηελ εθαξκνγή ηεο θπβεξλεηηθήο πνιηηηθήο κέζα ζην πιαίζην
ησλ Νφκσλ.

Άξζξν 239.

1. Κάζε Τπνπξγφο αζθεί ηηο αξκνδηφηεηεο πνπ νξίδεη ν Νφκνο.

2. Οη Τθππνπξγνί αζθνχλ ηηο αξκνδηφηεηεο πνπ ηνπο αλαζέηεη κε θνηλή απφθαζε ν Πξσζππνπξγφο θαη
ν νηθείνο Τπνπξγφο.

ΚΔΦΑΛΑΙΟ 33.

΢ρέζεηο Βνπιήο θαη Κπβέξλεζεο.

Άξζξν 240.

1. Σα κέιε ηνπ Τπνπξγηθνχ ΢πκβνπιίνπ, θαζψο θαη νη Τθππνπξγνί είλαη ζπιινγηθψο ππεχζπλνη γηα ηε
γεληθή πνιηηηθή ηεο Κπβέξλεζεο θαη θαζέλαο απφ απηνχο γηα ηηο πξάμεηο ή παξαιείςεηο ηεο
αξκνδηφηεηάο ηνπ.

2. ΢ε θακία πεξίπησζε ε έγγξαθε ή πξνθνξηθή εληνιή ηνπ Πξσζππνπξγνχ δελ απαιιάζζεη ηνπο
Τπνπξγνχο θαη ηνπο Τθππνπξγνχο απφ ηελ επζχλε ηνπο.

Άξζξν 241.

1. Ο Αηξεηφο Γεληθφο Δηζαγγειέαο ηεο Γεκνθξαηίαο έρεη ηελ αξκνδηφηεηα λα αζθεί δίσμε θαηά φζσλ
δηαηεινχλ ή δηεηέιεζαλ κέιε ηεο Κπβέξλεζεο, γηα αδηθήκαηα πνπ ηέιεζαλ θαηά ηελ άζθεζε ησλ
θαζεθφλησλ ηνπο, φπσο Νφκνο νξίδεη.

2. Ο Αηξεηφο Γεληθφο Δηζαγγειέαο ηεο Γεκνθξαηίαο, είλαη ππνρξεσκέλνο λα θηλήζεη ηελ δηαδηθαζία
δίσμεο θαηά φζσλ δηαηεινχλ ή δηεηέιεζαλ κέιε ηεο Κπβέξλεζεο γηα πνηληθά αδηθήκαηα πνπ ηέιεζαλ
θαηά ηελ άζθεζε ησλ θαζεθφλησλ ηνπο, φπσο Νφκνο νξίδεη, κεηά απφ αηηηνινγεκέλε κελπηήξηα
αλαθνξά δηθή ηνπ ή έζησ θαη ελφο εθ ησλ Αηξεηψλ Δηζαγγειέσλ ηεο Δπηθξάηεηαο.

3. Αξκφδηα γηα ηελ εθδίθαζε ησλ παξαπεθζέλησλ κειψλ ηεο Κπβέξλεζεο, είλαη ζε πξψην θαη ηειεπηαίν
βαζκφ, ην Αλψηαην ΢πληαγκαηηθφ Γηθαζηήξην γηα παξαβίαζε ηνπ ΢πληάγκαηνο, ν Άξεηνο Πάγνο, γηα
πνηληθά αδηθήκαηα θαη ην ΢πκβνχιην ηεο Δπηθξαηείαο γηα βιάβε ηνπ Γεκνζίνπ.

ΚΔΦΑΛΑΙΟ 34.

Δηδηθέο επζχλεο ηνπ Πξσζππνπξγνχ.

79
Άξζξν 242.

1. Ο Πξσζππνπξγφο επζχλεηαη νπσζδήπνηε γηα πξάμεηο πνπ έρεη ελεξγήζεη θαηά ηελ άζθεζε ησλ
θαζεθφλησλ ηνπ, γηα έζραηε πξνδνζία, παξάβαζε θαζήθνληνο, απηζηία θαηά ηελ ππεξεζία,
δηαζπάζηζε δεκνζίνπ ρξήκαηνο ή παξαβίαζε ηνπ ΢πληάγκαηνο.

2. Σν αξκφδην Αλψηαην ΢πληαγκαηηθφ Γηθαζηήξην, ν Άξεηνο Πάγνο θαη ην ΢πκβνχιην ηεο Δπηθξαηείαο
θξίλνπλ θαη απνθαζίδνπλ θαηά πεξίπησζε γηα ηηο πξάμεηο ηνπ Πξσζππνπξγνχ, είηε κεηά απφ εηζήγεζε
ηνπ ΢πκβνπιίνπ ηεο Γεκνθξαηίαο, ή κεηά απφ πνηληθή δίσμε ηελ νπνία αζθεί ν Αηξεηφο Γεληθφο
Δηζαγγειέαο.

3. Ζ πξφηαζε γηα θαηεγνξία θαη παξαπνκπή ηνπ Πξσζππνπξγνχ ζε δίθε, γίλεηαη κεηά απφ θαηά
πιεηνςεθία απφθαζε ηνπ ΢πκβνπιίνπ ηεο Γεκνθξαηίαο.

3. Ζ πξφηαζε γηα θαηεγνξία θαη παξαπνκπή ηνπ Πξσζππνπξγνχ ζε δίθε κπνξεί λα γίλεη κεηά απφ
Γεκνςήθηζκα, κε κπζηηθή-θαζνιηθή αλά ηελ επηθξάηεηα ςεθνθνξία, ην νπνίν κπνξεί λα πξνθαιέζεη κε
ζπιινγή ππνγξαθψλ, ην 3% ησλ εγγεγξακκέλσλ ςεθνθφξσλ ηεο Δπηθξάηεηαο θαη κε ηηο δηαδηθαζίεο
πνπ νξίδνληαη ζην άξζξν 88 ηνπ παξφληνο ΢πληάγκαηνο.

4. Ζ πξφηαζε γηα θαηεγνξία θαη παξαπνκπή ηνπ Πξσζππνπξγνχ ζε δίθε κπνξεί λα γίλεη απφ ην θνηλφ
ζψκα, ηεο Άλσ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ θαη ηεο Κάησ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ ηεο Γηαζπνξάο,
ππνγεγξακκέλε απφ ην έλα ηξίην ηνπιάρηζηνλ ησλ κειψλ ηεο θαη γίλεηαη απνδεθηή κε απφθαζε πνπ
ιακβάλεηαη κε πιεηνςεθία ησλ δχν ηξίησλ ηνπ ζπλφινπ ησλ κειψλ ηεο.

5. Αλ ε πξφηαζε γίλεη απνδεθηή, ν Πξσζππνπξγφο παξαπέκπεηαη ζην Αλψηαην ΢πληαγκαηηθφ

Γηθαζηήξην, γηα παξαβίαζε ηνπ ΢πληάγκαηνο ζηνλ Άξεην Πάγν γηα πνηληθά αδηθήκαηα θαη ην ΢πκβνχιην
ηεο Δπηθξαηείαο γηα βιάβε ζην Γεκφζην, θαηά πεξίπησζε αδηθήκαηνο.

6. Αθφηνπ παξαπεκθζεί, ν Πξσζππνπξγφο απέρεη απφ ηελ άζθεζε ησλ θαζεθφλησλ ηνπ θαη
αλαπιεξψλεηαη, απφ ηνλ Α΄ Αληηπξφεδξν ηεο Κπβέξλεζεο θαη αλαιακβάλεη πάιη ηα θαζήθνληά ηνπ,
αθφηνπ ην Αλψηαην ΢πληαγκαηηθφ Γηθαζηήξην ν Άξεηνο Πάγνο ή ην ΢πκβνχιην ηεο Δπηθξαηείαο θαηά
πεξίπησζε, εθδψζνπλ απαιιαθηηθή απφθαζε, εθφζνλ δελ εμαληιήζεθε ε ζεηεία ηνπ.

7. Απφ ηε ζηηγκή ηεο παξαπνκπήο ηνπ, ε δηαδηθαζία γηα ηελ νινθιήξσζε ηεο απνπνκπήο ή ηεο
απαιιαγήο ηνπ, δελ κπνξεί λα μεπεξλά ηνπο δχν κήλεο.

8. ΢ε θάζε πεξίπησζε, αλ ν Πξσζππνπξγφο απνπεκθζεί απφ ην αμίσκά ηνπ, πέξα απφ ηηο πνηλέο ηηο
νπνίεο ζα επηβάιινπλ ηα αξκφδηα Γηθαζηήξηα, ζηεξείηαη θαη ηνπ δηθαηψκαηνο λα θαηέιζεη σο
ππνςήθηνο, γηα νπνηνδήπνηε αηξεηφ αμίσκα ηεο Γεκνθξαηίαο.

ΚΔΦΑΛΑΙΟ 35.

Γηθαζηηθή Δμνπζία.

Τπνπξγείν Γηθαηνζχλεο.

Άξζξν 243.

Σν Τπνπξγείν Γηθαηνζχλεο ιεηηνπξγεί ππφ ηε δηεχζπλζε θαη ηελ επζχλε ηνπ Αηξεηνχ Γεληθνχ Δηζαγγειέα
ηεο Γεκνθξαηίαο.

ΚΔΦΑΛΑΙΟ 36.

80
Αλάδεημε ηνπ Αηξεηνχ Γεληθνχ Δηζαγγειέα ηεο Γεκνθξαηίαο.

Άξζξν 244.

1. Ο Αηξεηφο Γεληθφο Δηζαγγειέαο ηεο Γεκνθξαηίαο, είλαη ν επηθεθαιήο ηνπ Τπνπξγείνπ Γηθαηνζχλεο.

2. Δθιέγεηαη θαηεπζείαλ απφ ηνλ ειιεληθφ Λαφ γηα ηεηξαεηή πεξίνδν.

3. Σν αμίσκα ηνπ Αηξεηνχ Γεληθνχ Δηζαγγειέα ηεο Γεκνθξαηίαο είλαη αζπκβίβαζην κε νπνηνδήπνηε άιιν
αμίσκα, ζέζε ή έξγν.

4. Ζ πεξίνδνο εθηέιεζεο ησλ αξκνδηνηήησλ ηνπ, αξρίδεη απφ ηελ νξθσκνζία ηνπ Αηξεηνχ Γεληθνχ
Δηζαγγειέα ηεο Γεκνθξαηίαο.

5. ΢ε πεξίπησζε πνιέκνπ, ε ζεηεία ηνπ παξαηείλεηαη έσο ηε ιήμε ηνπ.

6. Δπαλεθινγή ηνπ ίδηνπ πξνζψπνπ επηηξέπεηαη κία θνξά κφλν.

Άξζξν 245.

Αηξεηφο Γεληθφο Δηζαγγειέαο ηεο Γεκνθξαηίαο, κπνξεί λα εθιεγεί φπνηνο είλαη Έιιελαο Πνιίηεο, έρεη
γελλεζεί ζηελ Διιάδα, έρεη παηέξα θαη κεηέξα Έιιελεο Πνιίηεο, έρεη ζπκπιεξψζεη ην ηεζζαξαθνζηφ
έηνο ηεο ειηθίαο ηνπ, έρεη ηε λφκηκε ηθαλφηεηα ηνπ εθιέγεηλ έρεη θζάζεη ζηνλ βαζκφ ηνπ Δθέηε Γηθαζηή ή
έρεη εηθνζαεηή ππεξεζία σο Γηθεγφξνο ή είλαη Καζεγεηήο Αλψηαηνπ Δθπαηδεπηηθνχ Ηδξχκαηνο ηεο
Ζκεδαπήο κε αληηθείκελν ηε Ννκηθή Δπηζηήκε.

Άξζξν 246.

1. Ζ εθινγή ηνπ Αηξεηνχ Γεληθνχ Δηζαγγειέα ηεο Γεκνθξαηίαο γίλεηαη κε κπζηηθή-θαζνιηθή ςεθνθνξία
απφ ηνλ ειιεληθφ Λαφ, έλαλ ηνπιάρηζην κήλα πξηλ ιήμεη ε ζεηεία ηνπ ελ ελεξγεία Αηξεηνχ Γεληθνχ
Δηζαγγειέα ηεο Γεκνθξαηίαο.

2. ΢ε πεξίπησζε νξηζηηθήο αδπλακίαο ηνπ Αηξεηνχ Γεληθνχ Δηζαγγειέα ηεο Γεκνθξαηίαο λα εθπιεξψζεη
ηα θαζήθνληα ηνπ, θαζψο επίζεο θαη ζε πεξίπησζε πνπ ν Αηξεηφο Γεληθφο Δηζαγγειέαο ηεο
Γεκνθξαηίαο παξαηηεζεί, πεζάλεη ή θεξπρζεί έθπησηνο θαηά ηηο δηαηάμεηο ηνπ ΢πληάγκαηνο,
αλαπιεξψλεηαη ακέζσο απφ ηνλ επηιαρφληα ζηηο εθινγέο γηα ηελ αλάδεημή ηνπ.

3. Ζ εθινγή ηνπ Αηξεηνχ Γεληθνχ Δηζαγγειέα ηεο Γεκνθξαηίαο γίλεηαη ζε θάζε πεξίπησζε γηα πιήξε
ζεηεία.

4. Αηξεηφο Γεληθφο Δηζαγγειέαο ηεο Γεκνθξαηίαο εθιέγεηαη εθείλνο πνπ ζπγθέληξσζε ηελ πιεηνςεθία
ηνπ 50+1% ηνπ ζπλφινπ ησλ εγθχξσλ ςεθνδειηίσλ ησλ εθινγέσλ αλά ηελ Δπηθξάηεηα.

5. Αλ δε ζπγθεληξσζεί ε πιεηνςεθία απηή, ζηελ πξψηε εθινγηθή αλακέηξεζε, ε ςεθνθνξία

επαλαιακβάλεηαη ηελ επφκελε Κπξηαθή, κεηαμχ ησλ δχν επηθξαηέζηεξσλ ππνςεθίσλ.

6. Ο εθιεγφκελνο Γεληθφο Δηζαγγειέαο ηεο Γεκνθξαηίαο αλαιακβάλεη ηελ άζθεζε ησλ θαζεθφλησλ ηνπ
απφ ηελ επνκέλε ηεο εκέξαο πνπ έιεμε ε ζεηεία ηνπ απεξρφκελνπ Αηξεηνχ Γεληθνχ Δηζαγγειέα ηεο
Γεκνθξαηίαο ζε φιεο ηηο άιιεο πεξηπηψζεηο απφ ηελ επνκέλε ηεο εθινγήο ηνπ.

7. Ο Γεληθφο Δηζαγγειέαο ηεο Γεκνθξαηίαο, πξηλ αλαιάβεη ηελ άζθεζε ησλ θαζεθφλησλ ηνπ, δίλεη
ελψπηνλ ηεο Βνπιήο ηνλ αθφινπζν φξθν:

81
«Οξθίδνκαη ζην όλνκα ηεο Αγίαο θαη Οκννύζηαο θαη Αδηαίξεηεο Τξηάδνο λα θπιάζζσ ην
Σύληαγκα θαη ηνπο Νόκνπο, λα κεξηκλώ γηα ηελ πηζηή ηνπο ηήξεζε, λα ππεξαζπίδσ ηελ Εζληθή
αλεμαξηεζία θαη ηελ αθεξαηόηεηα ηεο Χώξαο, λα πξνζηαηεύσ ηα δηθαηώκαηα θαη ηηο ειεπζεξίεο
ησλ Ειιήλσλ θαη λα ππεξεηώ ην γεληθό ζπκθέξνλ θαη ηελ πξόνδν ηνπ Ειιεληθνύ Λανύ».

8. Ζ ρνξεγία ηνπ Αηξεηνχ Γεληθνχ Δηζαγγειέα ηεο Γεκνθξαηίαο, δελ κπνξεί λα ππεξβαίλεη ην δηπιάζην
ηνπ κηζζνχ ηνπ Γηθαζηή Δθέηε.

Άξζξν 247.

1. Σνλ Γεληθφ Δηζαγγειέα ηεο Γεκνθξαηίαο, φηαλ απνπζηάδεη ζην εμσηεξηθφ πεξηζζφηεξν απφ δέθα
εκέξεο, αλ πεζάλεη, παξαηηεζεί, θεξπρζεί έθπησηνο ή αλ θσιχεηαη γηα νπνηνλδήπνηε ιφγν λα αζθήζεη
ηα θαζήθνληά ηνπ, ηνλ αλαπιεξψλεη πξνζσξηλά ν πξψηνο Γεληθφο Αληηεηζαγγειέαο ηεο Γεκνθξαηίαο.
΢ε αδπλακία ηνπ πξψηνπ Γεληθνχ Αληηεηζαγγειέα ηεο Γεκνθξαηίαο, ηε ζέζε ηνπ Αηξεηνχ Γεληθνχ
Δηζαγγειέα ηεο Γεκνθξαηίαο αλαιακβάλεη ν Γεχηεξνο Γεληθφο Αληηεηζαγγειέαο ηεο Γεκνθξαηίαο.

2. Αλ ε αδπλακία ηνπ Αηξεηνχ Γεληθνχ Δηζαγγειέα ηεο Γεκνθξαηίαο λα αζθήζεη ηα θαζήθνληά ηνπ
παξαηείλεηαη πέξα απφ ηξηάληα εκέξεο, αλαπιεξψλεηαη ακέζσο απφ ηνλ επηιαρφληα ππνςήθην, ζηηο
εθινγέο γηα ηελ αλάδεημή ηνπ.

ΚΔΦΑΛΑΙΟ 37.

Δηδηθέο επζχλεο ηνπ Αηξεηνχ Γεληθνχ Δηζαγγειέα ηεο Γεκνθξαηίαο.

Άξζξν 248.

1. Ο Γεληθφο Δηζαγγειέαο ηεο Γεκνθξαηίαο επζχλεηαη νπσζδήπνηε γηα πξάμεηο πνπ έρεη ελεξγήζεη θαηά
ηελ άζθεζε ησλ θαζεθφλησλ ηνπ, γηα έζραηε πξνδνζία, παξάβαζε θαζήθνληνο, απηζηία θαηά ηελ
ππεξεζία, δηαζπάζηζε δεκνζίνπ ρξήκαηνο ή παξαβίαζε ηνπ ΢πληάγκαηνο.

2. Σν αξκφδην Αλψηαην ΢πληαγκαηηθφ Γηθαζηήξην, ν Άξεηνο Πάγνο θαη ην ΢πκβνχιην ηεο Δπηθξαηείαο
θξίλνπλ θαη απνθαζίδνπλ θαηά πεξίπησζε γηα ηηο πξάμεηο ηνπ Γεληθνχ Δηζαγγειέα ηεο Γεκνθξαηίαο, είηε
κεηά απφ εηζήγεζε ηνπ ΢πκβνπιίνπ ηεο Γεκνθξαηίαο, ή κεηά απφ πνηληθή δίσμε ηελ νπνία αζθεί ν
Αηξεηφο Γεληθφο Δηζαγγειέαο.

3. Ζ πξφηαζε γηα θαηεγνξία θαη παξαπνκπή ηνπ Γεληθνχ Δηζαγγειέα ηεο Γεκνθξαηίαο ζε δίθε, γίλεηαη
κεηά απφ θαηά πιεηνςεθία απφθαζε ηνπ ΢πκβνπιίνπ ηεο Γεκνθξαηίαο.

5. Ζ πξφηαζε γηα θαηεγνξία θαη παξαπνκπή ηνπ Γεληθνχ Δηζαγγειέα ηεο Γεκνθξαηίαο ζε δίθε κπνξεί
λα γίλεη κεηά απφ Γεκνςήθηζκα, κε κπζηηθή-θαζνιηθή αλά ηελ επηθξάηεηα ςεθνθνξία, ην νπνίν κπνξεί
λα πξνθαιέζεη κε ζπιινγή ππνγξαθψλ, ην 3% ησλ εγγεγξακκέλσλ ςεθνθφξσλ ηεο Δπηθξάηεηαο θαη κε
ηηο δηαδηθαζίεο πνπ νξίδνληαη ζην άξζξν 88 ηνπ παξφληνο ΢πληάγκαηνο.

6. Ζ πξφηαζε γηα θαηεγνξία θαη παξαπνκπή ηνπ Γεληθνχ Δηζαγγειέα ηεο Γεκνθξαηίαο ζε δίθε κπνξεί
λα γίλεη απφ ηελ Βνπιή ππνγξακκέλε απφ ην έλα ηξίην ηνπιάρηζηνλ ησλ κειψλ ηεο θαη γίλεηαη απνδεθηή
κε απφθαζε πνπ ιακβάλεηαη κε πιεηνςεθία ησλ δχν ηξίησλ ηνπ ζπλφινπ ησλ κειψλ ηεο.

7. Αλ ε πξφηαζε γίλεη απνδεθηή, ν Γεληθφο Δηζαγγειέαο ηεο Γεκνθξαηίαο παξαπέκπεηαη ζην Αλψηαην
΢πληαγκαηηθφ Γηθαζηήξην, γηα παξαβίαζε ηνπ ΢πληάγκαηνο ζηνλ Άξεην Πάγν γηα πνηληθά αδηθήκαηα θαη
ην ΢πκβνχιην ηεο Δπηθξαηείαο γηα βιάβε ζην Γεκφζην, θαηά πεξίπησζε αδηθήκαηνο.

8. Αθφηνπ παξαπεκθζεί, ν Γεληθφο Δηζαγγειέαο ηεο Γεκνθξαηίαο απέρεη απφ ηελ άζθεζε ησλ
θαζεθφλησλ ηνπ θαη αλαπιεξψλεηαη, απφ ηνλ Πξψην Γεληθφ Αληηεηζαγγειέα ηεο Γεκνθξαηίαο. ΢ε
82
αδπλακία ηνπ Πξψηνπ Γεληθνχ Αληηεηζαγγειέα ηεο Γεκνθξαηίαο, ηε ζέζε ηνπ Αηξεηνχ Γεληθνχ
Δηζαγγειέα ηεο Γεκνθξαηίαο αλαιακβάλεη ν Γεχηεξνο Γεληθφο Αληηεηζαγγειέαο ηεο Γεκνθξαηίαο.

9. Ο Γεληθφο Δηζαγγειέαο ηεο Γεκνθξαηίαο, αλαιακβάλεη πάιη ηα θαζήθνληά ηνπ, αθφηνπ ην Αλψηαην
΢πληαγκαηηθφ Γηθαζηήξην, ν Άξεηνο Πάγνο ή ην ΢πκβνχιην ηεο Δπηθξαηείαο εθδψζνπλ θαηά πεξίπησζε
απαιιαθηηθή απφθαζε θαη εθφζνλ δελ εμαληιήζεθε ε ζεηεία ηνπ.

10. Απφ ηε ζηηγκή ηεο παξαπνκπήο ηνπ, ε δηαδηθαζία γηα ηελ νινθιήξσζε ηεο απνπνκπήο ή ηεο
απαιιαγήο ηνπ, δελ κπνξεί λα μεπεξλά ηνπο δχν κήλεο.

11. ΢ε θάζε πεξίπησζε, αλ ν Γεληθφο Δηζαγγειέαο ηεο Γεκνθξαηίαο απνπεκθζεί απφ ην αμίσκά ηνπ,
πέξα απφ ηηο πνηλέο ηηο νπνίεο ζα επηβάιινπλ ηα αξκφδηα Γηθαζηήξηα, ζηεξείηαη θαη ηνπ δηθαηψκαηνο λα
θαηέιζεη σο ππνςήθηνο, γηα νπνηνδήπνηε αηξεηφ αμίσκα ηεο Γεκνθξαηίαο.

Αξκνδηφηεηεο ηνπ Αηξεηνχ Γεληθνχ Δηζαγγειέα ηεο Γεκνθξαηίαο.

Άξζξν 249.

1. Να εγγπάηαη ζηηο δηθαζηηθέο δηαδηθαζίεο ην ζεβαζκφ ησλ δηθαησκάησλ θαη ησλ εγγπήζεσλ ηνπ
΢πληάγκαηνο, θαζψο θαη ησλ δηεζλψλ ζπλζεθψλ, ζπκθσληψλ θαη ζπκθψλσλ ππνγεγξακκέλσλ απφ ηελ
Πνιηηεία.

2. Να εγγπάηαη ηελ ηαρχηεηα θαη ηελ θαιή πνξεία ηεο απνλνκήο Γηθαηνζχλεο, ηε γξήγνξε εθδίθαζε θαη
ηε δίθαηε δίθε.

3. Να δηαηάζζεη θαη λα δηεπζχλεη ηελ πνηληθή έξεπλα γηα ηα πνηληθά αδηθήκαηα, αλεμαηξέησο φισλ ησλ
Διιήλσλ πνιηηψλ θαη ησλ αηξεηψλ ή δηνξηζκέλσλ Γεκφζησλ Λεηηνπξγψλ, κε ζθνπφ ηε δηαιεχθαλζε
φισλ ησλ πεξηζηάζεσλ πνπ κπνξνχλ λα επεξεάζνπλ ηνλ πξνζδηνξηζκφ θαη ηελ επζχλε ησλ
απηνπξγψλ θαη ησλ ινηπψλ ζπλεξγψλ θαη ηε δηαθχιαμε ησλ ελεξγψλ θαη αδξαλψλ αληηθεηκέλσλ πνπ
ζρεηίδνληαη κε ηε δηάπξαμε ηνπ αδηθήκαηνο.

4. Να αζθεί ζην φλνκα ηνπ Διιεληθνχ Λανχ πνηληθή δίσμε ζηηο πεξηπηψζεηο ζηηο νπνίεο δελ απαηηείηαη
πξσηνβνπιία απφ πιεπξάο ελφο εθ ησλ κεξψλ, πξνθεηκέλνπ λα μεθηλήζεη ή λα ζπλερηζηεί κία ηέηνηα
δίσμε.

5. Να δηεθπεξαηψλεη ηηο πξάμεηο πνπ θξίλνληαη απαξαίηεηεο γηα λα θαζηζηά απνηειεζκαηηθή ηελ αζηηθή,
εξγαζηαθή, πνηληθή, δηνηθεηηθή ή πεηζαξρηθή επζχλε ηελ νπνία θέξνπλ νη αηξεηνί ή δηνξηζκέλνη Γεκφζηνη
Λεηηνπξγνί, κε ζθνπφ ηελ άζθεζε ησλ ιεηηνπξγηψλ ηνπο.

6. Να δηνξίδεη ηνπο Αλαπιεξσηέο ηνπ, Πξψην Γεληθφ Αληηεηζαγγειέα ηεο Γεκνθξαηίαο θαη Γεχηεξν
Αληηεηζαγγειέα ηεο Γεκνθξαηίαο.

7. Να πξνΐζηαηαη φισλ ησλ Τπεξεζηψλ ηνπ Τπνπξγείνπ Γηθαηνζχλεο.

8. Νφκνο πξνβιέπεη ηε ζηειέρσζε ησλ Τπεξεζηψλ ηνπ Γεληθνχ Δηζαγγειέα ηεο Γεκνθξαηίαο.

ΚΔΦΑΛΑΙΟ 38.

Άξεηνο Πάγνο.

Αξκνδηφηεηεο.

Άξζξν 250.

83
1. Αξκνδηφηεηα ηνπ Αξείνπ Πάγνπ, είλαη ε ζε νξηζηηθφ βαζκφ εθδίθαζε ηεο ηήξεζεο ή κε ηεο
λνκηκφηεηαο, θαηά ηηο δηθνλνκηθέο δηαδηθαζίεο φισλ ησλ πνηληθψλ ππνζέζεσλ, πνιηηψλ, δηνξηζκέλσλ ή
αηξεηψλ δεκφζησλ ιεηηνπξγψλ, νη νπνίεο ηειεζηδίθεζαλ ζε δεχηεξν βαζκφ, ζηα Οξθσηά Γηθαζηήξηα, κε
βάζε ηηο αξρέο ηνπ ΢πληάγκαηνο θαη ηνπο Νφκνπο.

2. Ζ εθδίθαζε ππνζέζεσλ γηα εζράηε πξνδνζία, παξάβαζε θαζήθνληνο, εγθιεκαηηθή ακέιεηα, απηζηία
παξά ηελ ππεξεζία, δηαζπάζηζε δεκνζίνπ ρξήκαηνο, παζεηηθή δσξνδνθία, ηνπ Πξσζππνπξγνχ, ηνπ
Γεληθνχ Δηζαγγειέα ηεο Γεκνθξαηίαο, ηνπ Δθπξνζψπνπ ηνπ Λανχ, ηνπ Πξνέδξνπ ηνπ Αλψηαηνπ
΢πληαγκαηηθνχ Γηθαζηεξίνπ, ηνπ Πξνέδξνπ ηνπ ΢πκβνπιίνπ ηεο Δπηθξαηείαο θαη ησλ Βνπιεπηψλ ηεο
Άλσ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ θαη ησλ Βνπιεπηψλ ηεο Κάησ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ ηεο Γηαζπνξάο.

ΚΔΦΑΛΑΙΟ 39.

Οινκέιεηα ηνπ Αξείνπ Πάγνπ.

΢ηειέρσζε.

Άξζξν 251.

Ζ νινκέιεηα ηνπ Αξείνπ Πάγνπ, απνηειείηαη απφ έλδεθα Γηθαζηέο. Γέθα Σαθηηθνχο Γηθαζηέο ζπλ ηνλ
Αηξεηφ Πξφεδξν ηνπ Αξείνπ Πάγνπ.

ΚΔΦΑΛΑΙΟ 40.

Δθινγή ησλ Σαθηηθψλ Γηθαζηψλ ηνπ Αξείνπ Πάγνπ.

Άξζξν 252.

1. Οη δέθα ηαθηηθνί Γηθαζηέο ηνπ Αξείνπ Πάγνπ, εθιέγνληαη απφ ην ζχλνιν ησλ Σαθηηθψλ Γηθαζηψλ ηνπ
΢ψκαηνο ησλ Γηθαζηψλ.

2. Τπνςήθηνη Γηθαζηέο γηα ηνλ Άξεην Πάγν, κπνξνχλ λα είλαη κφλνλ ηαθηηθνί Γηθαζηέο νη νπνίνη
έθζαζαλ ζην βαζκφ ηνπ Δθέηε Γηθαζηή.

3. Γηθαζηέο ηνπ Αξείνπ Πάγνπ, εθιέγνληαη νη δέθα πξψηνη Γηθαζηέο, νη νπνίνη πιεηνςήθεζαλ ζην εληαίν
ςεθνδέιηην ησλ ππνςεθίσλ Γηθαζηψλ ηνπ Αξείνπ Πάγνπ.

4. Σα νλφκαηα ησλ ππνςεθίσλ Γηθαζηψλ, αλαγξάθνληαη κε απφιπηε αιθαβεηηθή ζεηξά ζην ςεθνδέιηην
γηα ηελ αλάδεημή ηνπο.

5. Γηα λα είλαη ππνςήθηνο γηα Γηθαζηήο ηνπ Αξείνπ Πάγνπ, ν Γηθαζηήο ζα πξέπεη λα ζπγθεληξψζεη 50
ηνπιάρηζηνλ ππνγξαθέο Γηθαζηψλ θάζε βαζκνχ, κε ηηο νπνίεο λα πξνηείλεηαη σο ππνςήθηνο.

6. Οη δηαδηθαζίεο ζπγθέληξσζεο ππνγξαθψλ, νξίδνληαη κε απφθαζε ηνπ Δζληθνχ Δθινγηθνχ

΢πκβνπιίνπ.

ΚΔΦΑΛΑΙΟ 41.

Πξφεδξνο ηνπ Αξείνπ Πάγνπ.

Αλάδεημε ηνπ Αηξεηνχ Πξνέδξνπ ηνπ Αξείνπ Πάγνπ.

Άξζξν 253.

1. Ο Πξφεδξνο ηνπ Αξείνπ Πάγνπ, πξνεδξεχεη ηνπ Αξείνπ Πάγνπ.

84
2. Δθιέγεηαη θαηεπζείαλ απφ ηνλ ειιεληθφ Λαφ γηα ηεηξαεηή πεξίνδν.

3. Σν αμίσκα ηνπ Πξνέδξνπ ηνπ Αξείνπ Πάγνπ είλαη αζπκβίβαζην κε νπνηνδήπνηε άιιν αμίσκα, ζέζε ή
έξγν.

4. Ζ πεξίνδνο εθηέιεζεο ησλ αξκνδηνηήησλ ηνπ, αξρίδεη απφ ηελ νξθσκνζία ηνπ Πξνέδξνπ ηνπ Αξείνπ
Πάγνπ.

5. ΢ε πεξίπησζε πνιέκνπ, ε ζεηεία ηνπ παξαηείλεηαη έσο ηε ιήμε ηνπ.

6. Δπαλεθινγή ηνπ ίδηνπ πξνζψπνπ επηηξέπεηαη κία θνξά κφλν.

Άξζξν 254.

Αηξεηφο Πξφεδξνο ηνπ Αξείνπ Πάγνπ, κπνξεί λα εθιεγεί φπνηνο είλαη Έιιελαο Πνιίηεο, έρεη γελλεζεί
ζηελ Διιάδα, έρεη παηέξα θαη κεηέξα Έιιελεο Πνιίηεο, έρεη ζπκπιεξψζεη ην ηεζζαξαθνζηφ έηνο ηεο
ειηθίαο ηνπ έρεη ηε λφκηκε ηθαλφηεηα ηνπ εθιέγεηλ θαη έρεη θζάζεη ζην βαζκφ ηνπ Δθέηε Γηθαζηή.

Άξζξν 255.

1. Ζ εθινγή ηνπ Πξνέδξνπ ηνπ Αξείνπ Πάγνπ γίλεηαη κε κπζηηθή-θαζνιηθή ςεθνθνξία απφ ην Λαφ, έλαλ
ηνπιάρηζην κήλα πξηλ ιήμεη ε ζεηεία ηνπ ελ ελεξγεία Πξνέδξνπ ηνπ Αξείνπ Πάγνπ.

2. ΢ε πεξίπησζε νξηζηηθήο αδπλακίαο ηνπ Πξνέδξνπ ηνπ Αξείνπ Πάγνπ λα εθπιεξψζεη ηα θαζήθνληά
ηνπ, θαζψο επίζεο θαη ζε πεξίπησζε πνπ ν Πξφεδξνο ηνπ Αξείνπ Πάγνπ παξαηηεζεί, πεζάλεη ή
θεξπρζεί έθπησηνο θαηά ηηο δηαηάμεηο ηνπ ΢πληάγκαηνο, αλαπιεξψλεηαη ακέζσο απφ ηνλ επηιαρφληα
ζηηο εθινγέο γηα ηελ αλάδεημή ηνπ.

3. Ζ εθινγή ηνπ Πξνέδξνπ ηνπ Αξείνπ Πάγνπ γίλεηαη ζε θάζε πεξίπησζε γηα πιήξε ζεηεία.

4. Πξφεδξνο ηνπ Αξείνπ Πάγνπ εθιέγεηαη εθείλνο πνπ ζπγθέληξσζε ηελ πιεηνςεθία ηνπ 50+1% ηνπ
ζπλφινπ ησλ εγθχξσλ ςεθνδειηίσλ ησλ εθινγέσλ αλά ηελ Δπηθξάηεηα.

5. Αλ δε ζπγθεληξσζεί ε πιεηνςεθία απηή, ζηελ πξψηε εθινγηθή αλακέηξεζε, ε ςεθνθνξία

επαλαιακβάλεηαη ηελ επφκελε Κπξηαθή, κεηαμχ ησλ δχν επηθξαηέζηεξσλ ππνςεθίσλ.

6. Ο εθιεγφκελνο Πξφεδξνο ηνπ Αξείνπ Πάγνπ αλαιακβάλεη ηελ άζθεζε ησλ θαζεθφλησλ ηνπ απφ ηελ
επνκέλε ηεο εκέξαο πνπ έιεμε ε ζεηεία ηνπ απεξρφκελνπ Πξνέδξνπ ηνπ Αξείνπ Πάγνπ ζε φιεο ηηο
άιιεο πεξηπηψζεηο απφ ηελ επνκέλε ηεο εθινγήο ηνπ.

7. Ο Πξφεδξνο ηνπ Αξείνπ Πάγνπ, πξηλ αλαιάβεη ηελ άζθεζε ησλ θαζεθφλησλ ηνπ, δίλεη ελψπηνλ ηεο
Βνπιήο ηνλ αθφινπζν φξθν:

«Οξθίδνκαη ζην όλνκα ηεο Αγίαο θαη Οκννύζηαο θαη Αδηαίξεηεο Τξηάδνο λα θπιάζζσ ην
Σύληαγκα θαη ηνπο Νόκνπο, λα κεξηκλώ γηα ηελ πηζηή ηνπο ηήξεζε, λα ππεξαζπίδσ ηελ Εζληθή
αλεμαξηεζία θαη ηελ αθεξαηόηεηα ηεο Χώξαο, λα πξνζηαηεύσ ηα δηθαηώκαηα θαη ηηο ειεπζεξίεο
ησλ Ειιήλσλ θαη λα ππεξεηώ ην γεληθό ζπκθέξνλ θαη ηελ πξόνδν ηνπ Ειιεληθνύ Λανύ».

8. Ζ ρνξεγία ηνπ Πξνέδξνπ ηνπ Αξείνπ Πάγνπ, δελ κπνξεί λα ππεξβαίλεη ην δηπιάζην ηνπ κηζζνχ ηνπ
δηθαζηή Δθέηε.

Άξζξν 256.

85
1. Σνλ Πξφεδξν ηνπ Αξείνπ Πάγνπ, φηαλ απνπζηάδεη ζην εμσηεξηθφ πεξηζζφηεξν απφ δέθα εκέξεο, αλ
πεζάλεη, παξαηηεζεί, θεξπρζεί έθπησηνο ή αλ θσιχεηαη γηα νπνηνλδήπνηε ιφγν λα αζθήζεη ηα
θαζήθνληά ηνπ, ηνλ αλαπιεξψλεη πξνζσξηλά ν πξψηνο Αληηπξφεδξνο ηνπ Αξείνπ Πάγνπ. ΢ε αδπλακία
ηνπ πξψηνπ Πξφεδξνπ ηνπ Αξείνπ Πάγνπ, ηε ζέζε ηνπ Πξνέδξνπ ηνπ Αξείνπ Πάγνπ αλαιακβάλεη ν
Γεχηεξνο Αληηπξφεδξνο ηνπ Αξείνπ Πάγνπ.

2. Αλ ε αδπλακία ηνπ Πξνέδξνπ ηνπ Αξείνπ Πάγνπ λα αζθήζεη ηα θαζήθνληά ηνπ παξαηείλεηαη πέξα
απφ ηξηάληα εκέξεο, αλαπιεξψλεηαη ακέζσο απφ ηνλ επηιαρφληα ππνςήθην, ζηηο εθινγέο γηα ηελ
αλάδεημή ηνπ.

ΚΔΦΑΛΑΙΟ 42.

Δηδηθέο επζχλεο ηνπ Πξνέδξνπ ηνπ Αξείνπ Πάγνπ.

Άξζξν 257.

1. Ο Πξφεδξνο ηνπ Αξείνπ Πάγνπ επζχλεηαη νπσζδήπνηε γηα πξάμεηο πνπ έρεη ελεξγήζεη θαηά ηελ
άζθεζε ησλ θαζεθφλησλ ηνπ, γηα έζραηε πξνδνζία, παξάβαζε θαζήθνληνο, απηζηία θαηά ηελ
ππεξεζία, δηαζπάζηζε δεκνζίνπ ρξήκαηνο ή παξαβίαζε ηνπ ΢πληάγκαηνο.

2. Σν αξκφδην Αλψηαην ΢πληαγκαηηθφ Γηθαζηήξην, ν Άξεηνο Πάγνο θαη ην ΢πκβνχιην ηεο Δπηθξαηείαο
θξίλνπλ θαη απνθαζίδνπλ θαηά πεξίπησζε γηα ηηο πξάμεηο ηνπ Πξνέδξνπ ηνπ Αλψηαηνπ ΢πληαγκαηηθνχ
Γηθαζηεξίνπ, είηε κεηά απφ εηζήγεζε ηνπ ΢πκβνπιίνπ ηεο Γεκνθξαηίαο, ή κεηά απφ πνηληθή δίσμε ηελ
νπνία αζθεί ν Αηξεηφο Γεληθφο Δηζαγγειέαο ηεο Γεκνθξαηίαο.

3. Ζ πξφηαζε γηα θαηεγνξία θαη παξαπνκπή ηνπ Πξνέδξνπ ηνπ Αξείνπ Πάγνπ ζε δίθε, γίλεηαη κεηά απφ
θαηά πιεηνςεθία απφθαζε ηνπ ΢πκβνπιίνπ ηεο Γεκνθξαηίαο.

4. Ζ πξφηαζε γηα θαηεγνξία θαη παξαπνκπή ηνπ Πξνέδξνπ ηνπ Αξείνπ Πάγνπ ζε δίθε κπνξεί λα γίλεη
κεηά απφ Γεκνςήθηζκα, κε κπζηηθή-θαζνιηθή αλά ηελ επηθξάηεηα ςεθνθνξία, ην νπνίν κπνξεί λα
πξνθαιέζεη κε ζπιινγή ππνγξαθψλ, ην 3% ησλ εγγεγξακκέλσλ ςεθνθφξσλ ηεο Δπηθξάηεηαο θαη κε ηηο
δηαδηθαζίεο πνπ νξίδνληαη ζην άξζξν 88 ηνπ παξφληνο ΢πληάγκαηνο.

5. Ζ πξφηαζε γηα θαηεγνξία θαη παξαπνκπή ηνπ Πξνέδξνπ ηνπ Αξείνπ Πάγνπ ζε δίθε κπνξεί λα γίλεη
απφ ηελ Βνπιή ππνγεγξακκέλε απφ ην έλα ηξίην ηνπιάρηζηνλ ησλ κειψλ ηεο θαη γίλεηαη απνδεθηή κε
απφθαζε πνπ ιακβάλεηαη κε πιεηνςεθία ησλ δχν ηξίησλ ηνπ ζπλφινπ ησλ κειψλ ηεο.

6. Αλ ε πξφηαζε γίλεη απνδεθηή, ν Πξφεδξνο ηνπ Αξείνπ Πάγνπ παξαπέκπεηαη ζην Αλψηαην
΢πληαγκαηηθφ Γηθαζηήξην, γηα παξαβίαζε ηνπ ΢πληάγκαηνο ζηνλ Άξεην Πάγν γηα πνηληθά αδηθήκαηα θαη
ην ΢πκβνχιην ηεο Δπηθξαηείαο γηα βιάβε ζην Γεκφζην, θαηά πεξίπησζε αδηθήκαηνο.

7. Αθφηνπ παξαπεκθζεί, ν Πξφεδξνο ηνπ Αξείνπ Πάγνπ απέρεη απφ ηελ άζθεζε ησλ θαζεθφλησλ ηνπ
θαη αλαπιεξψλεηαη, απφ ηνλ Πξψην Αληηπξφεδξν ηνπ Αξείνπ Πάγνπ. ΢ε αδπλακία ηνπ Πξψηνπ
Αληηπξνέδξνπ ηνπ Αξείνπ Πάγνπ, ηε ζέζε ηνπ Αηξεηνχ Πξνέδξνπ ηνπ Αξείνπ Πάγνπ αλαιακβάλεη ν
Γεχηεξνο Αληηπξφεδξνο ηνπ Αξείνπ Πάγνπ.

8. Ο Πξφεδξνο ηνπ Αξείνπ Πάγνπ, αλαιακβάλεη πάιη ηα θαζήθνληά ηνπ, αθφηνπ ην Αλψηαην
΢πληαγκαηηθφ Γηθαζηήξην, ν Άξεηνο Πάγνο ή ην ΢πκβνχιην ηεο Δπηθξαηείαο εθδψζνπλ θαηά πεξίπησζε
απαιιαθηηθή απφθαζε θαη εθφζνλ δελ εμαληιήζεθε ε ζεηεία ηνπ.

9. Απφ ηε ζηηγκή ηεο παξαπνκπήο ηνπ, ε δηαδηθαζία γηα ηελ νινθιήξσζε ηεο απνπνκπήο ή ηεο
απαιιαγήο ηνπ, δελ κπνξεί λα μεπεξλά ηνπο δχν κήλεο.

86
10. ΢ε θάζε πεξίπησζε, αλ ν Πξφεδξνο ηνπ Αξείνπ Πάγνπ απνπεκθζεί απφ ην αμίσκά ηνπ, πέξα απφ
ηηο πνηλέο ηηο νπνίεο ζα επηβάιινπλ ηα αξκφδηα Γηθαζηήξηα, ζηεξείηαη θαη ηνπ δηθαηψκαηνο λα θαηέιζεη
σο ππνςήθηνο, γηα νπνηνδήπνηε αηξεηφ αμίσκα ηεο Γεκνθξαηίαο.

Αξκνδηφηεηεο ηνπ Πξνέδξνπ ηνπ Αξείνπ Πάγνπ.

Άξζξν 258.

1. Να νξίδεη ηνπο δχν Αληηπξνέδξνπο ηνπ Αξείνπ Πάγνπ, νη νπνίνη εμειέγεζαλ απφ ην ηαθηηθφ Γηθαζηηθφ
΢ψκα φπσο νξίδεηαη απφ ηα άξζξα 251 θαη 252 ηνπ παξφληνο ΢πληάγκαηνο.

2. Να εγγπάηαη ηελ ηαρχηεηα θαη ηελ θαιή πνξεία ηεο απνλνκήο Γηθαηνζχλεο, ηε γξήγνξε εθδίθαζε θαη
ηε δίθαηε δίθε.

3. Νφκνο πξνβιέπεη ηε ζηειέρσζε ησλ Τπεξεζηψλ ηνπ Αξείνπ Πάγνπ.

ΚΔΦΑΛΑΙΟ 43.

Αλψηαην ΢πληαγκαηηθφ Γηθαζηήξην.

Αξκνδηφηεηεο.

Άξζξν 259.

1. Αξκνδηφηεηα ηνπ Αλψηαηνπ ΢πληαγκαηηθνχ Γηθαζηεξίνπ, είλαη ε εθδίθαζε ηεο ζπληαγκαηηθφηεηαο ή κε

Πξάμεσλ Ννκνζεηηθνχ Πεξηερνκέλνπ ηνπ Πξνέδξνπ ηεο Γεκνθξαηίαο, ησλ λνκνζεηεκάησλ ηεο Άλσ
Βνπιήο ησλ Διιήλσλ, ηεο Κάησ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ ηεο Γηαζπνξάο, ησλ πξάμεσλ ηεο Γεκφζηαο
Γηνίθεζεο θαη ησλ πξάμεσλ ηεο Ννκαξρηαθήο, Γεκνηηθήο θαη Κνηλνηηθήο Απηνδηνίθεζεο.

2. Σν Αλψηαην Γηθαζηήξην εγγπάηαη ηελ ππεξνρή θαη ηελ απνηειεζκαηηθφηεηα ησλ ζπληαγκαηηθψλ
θαλφλσλ θαη αξρψλ. Με εμαίξεζε ηελ δπλαηφηεηα ηεο ηειηθήο δηακφξθσζεο ησλ ΢πληαγκαηηθψλ
δηαηάμεσλ ε νπνία αλήθεη ζηελ αξκνδηφηεηα ηνπ Λανχ, σο ην παξφλ ΢χληαγκα νξίδεη, είλαη ν αλψηαηνο
εξκελεπηήο ηνπ ΢πληάγκαηνο θαη θξνληίδεη γηα ηελ νκνηφκνξθε εξκελεία θαη εθαξκνγή ηνπ. Οη
εξκελείεο πνπ ζεζπίδεη γηα ην πεξηερφκελν ή ην πεδίν δξάζεο ησλ ζπληαγκαηηθψλ θαλφλσλ θαη αξρψλ
είλαη ππνρξεσηηθέο γηα ηα ππφινηπα Σκήκαηα ηνπ Αλψηαηνπ Γηθαζηεξίνπ θαη ηα ινηπά Γηθαζηήξηα ηεο
Γεκνθξαηίαο.

Δίλαη ιεηηνπξγίεο ηνπ ΢πληαγκαηηθνχ Σκήκαηνο ηνπ Αλψηαηνπ Γηθαζηεξίνπ:

1. Να θεξχζζεη ηελ νιηθή ή κεξηθή αθπξφηεηα ησλ εζληθψλ Νφκσλ θαη ησλ ινηπψλ πξάμεσλ κε ηζρχ
Νφκνπ ηεο Βνπιήο ησλ Διιήλσλ, πνπ αληηηίζεληαη ζην παξφλ ΢χληαγκα.

2. Να θεξχζζεη ηελ νιηθή ή κεξηθή αθπξφηεηα ησλ Νφκσλ, ησλ λνκαξρηαθψλ, δεκνηηθψλ θαη θνηλνηηθψλ
δηαηαγκάησλ θαη ησλ ινηπψλ πξάμεσλ ησλ ζπιινγηθψλ νξγάλσλ ησλ Ννκαξρηψλ, ησλ Γήκσλ θαη ησλ
Κνηλνηήησλ, πνπ έρνπλ εθδνζεί ζε άκεζε εθηέιεζε ηνπ παξφληνο ΢πληάγκαηνο θαη πνπ αληηηίζεληαη ζε
απηφ.

3. Να θεξχζζεη ηελ νιηθή ή κεξηθή αθπξφηεηα ησλ πξάμεσλ κε ηζρχ Νφκνπ ηνπ Πξνέδξνπ ηεο
Γεκνθξαηίαο ηνπ Γεληθνχ Δηζαγγειέα ηεο Γεκνθξαηίαο, ηνπ Δθπξνζψπνπ ηνπ Λανχ θαη ηεο
Κπβέξλεζεο, πνπ αληηηίζεληαη ζην παξφλ ΢χληαγκα.

87
4. Να θεξχζζεη ηελ νιηθή ή κεξηθή αθπξφηεηα ησλ πξάμεσλ πνπ εθδίδνληαη ζε άκεζε εθηέιεζε ηνπ
παξφληνο ΢πληάγκαηνο θαη, πνπ έρνπλ εθδνζεί απφ νπνηνδήπνηε άιιν θξαηηθφ φξγαλν θαηά ηελ
άζθεζε ηεο Γεκφζηαο Δμνπζίαο, φηαλ αληηηίζεληαη ζην ΢χληαγκα.

5. Να ειέγρεη απηνδηθαίσο θαη απηεπαγγέιησο, ηε ζπληαγκαηηθφηεηα ησλ δηεζλψλ ζπλζεθψλ πνπ έρνπλ
ππνγξαθεί απφ ηε Γεκνθξαηία.

6. Να εμεηάδεη ζε θάζε πεξίπησζε, αθφκε θαη απηεπάγγειηα, ηε ζπληαγκαηηθφηεηα ησλ δηαηαγκάησλ ηνπ
Πξνέδξνπ ηεο Γεκνθξαηίαο πνπ νξίδνπλ θαηάζηαζε έθηαθηεο αλάγθεο.

7. Να θεξχζζεη ηελ αληηζπληαγκαηηθφηεηα ησλ παξαιείςεσλ ηεο θνηλνηηθήο, δεκνηηθήο, λνκαξρηαθήο ή

Δζληθήο λνκνζεηηθήο εμνπζίαο, φηαλ απηή δελ έρεη ζεζπίζεη ηνπο αλαγθαίνπο θαλφλεο ή ηα κέζα γηα ηελ
εγγχεζε ηεο ηήξεζεο ηνπ παξφληνο ΢πληάγκαηνο ή ηα ζεζπίδεη ζε αηειή κνξθή, θαη λα νξίδεη ην
ρξνληθφ δηάζηεκα θαη, φηαλ θξίλεηαη απαξαίηεην, ηηο θαηεπζπληήξηεο γξακκέο γηα ηε δηφξζσζή ηνπο.

8. Να επηιχεη ηηο ζπγθξνχζεηο πνπ κπνξεί λα ππάξρνπλ κεηαμχ δηαθφξσλ λνκηθψλ δηαηάμεσλ θαη λα
δειψλεη πνηα νθείιεη λα ππεξηζρχεη.

9. Να επηιχεη ηηο ζπληαγκαηηθέο δηελέμεηο πνπ πξνθχπηνπλ κεηαμχ νπνησλδήπνηε νξγάλσλ ηεο
Γεκφζηαο Δμνπζίαο.

10. Να εμεηάδεη ηηο νξηζηηθέο απνθάζεηο ζπληαγκαηηθήο πξνζηαζίαο θαη ειέγρνπ ζπληαγκαηηθφηεηαο
Νφκσλ ή λνκηθψλ θαλφλσλ πνπ έρνπλ εθδνζεί απφ ηα Γηθαζηήξηα ηεο Γεκνθξαηίαο.

11. Σα ππφινηπα πνπ ζεζπίδνπλ ην παξφλ ΢χληαγκα θαη ν Νφκνο.

ΚΔΦΑΛΑΙΟ 44.

Οινκέιεηα ηνπ Αλψηαηνπ ΢πληαγκαηηθνχ Γηθαζηεξίνπ.

Άξζξν 260.

Ζ νινκέιεηα ηνπ Αλψηαηνπ ΢πληαγκαηηθνχ Γηθαζηεξίνπ, απνηειείηαη απφ έλδεθα Γηθαζηέο. Γέθα
Σαθηηθνχο Γηθαζηέο ζπλ ηνλ Αηξεηφ Πξφεδξν ηνπ Αλψηαηνπ ΢πληαγκαηηθνχ Γηθαζηεξίνπ.

ΚΔΦΑΛΑΙΟ 45

Δθινγή ησλ Σαθηηθψλ Γηθαζηψλ ηνπ Αλψηαηνπ ΢πληαγκαηηθνχ Γηθαζηεξίνπ.

Άξζξν 261.

1. Οη δέθα ηαθηηθνί Γηθαζηέο ηνπ Αλψηαηνπ ΢πληαγκαηηθνχ Γηθαζηεξίνπ, εθιέγνληαη απφ ην ζχλνιν ησλ
Σαθηηθψλ Γηθαζηψλ ηνπ ΢ψκαηνο ησλ Γηθαζηψλ.

2. Τπνςήθηνη Γηθαζηέο γηα ην Αλψηαην ΢πληαγκαηηθφ Γηθαζηήξην, κπνξνχλ λα είλαη κφλνλ ηαθηηθνί
Γηθαζηέο νη νπνίνη έθζαζαλ ζην βαζκφ ηνπ Δθέηε Γηθαζηή.

3. Γηθαζηέο ηνπ Αλψηαηνπ ΢πληαγκαηηθνχ Γηθαζηεξίνπ, εθιέγνληαη νη δέθα πξψηνη Γηθαζηέο, νη νπνίνη
πιεηνςήθεζαλ ζην εληαίν ςεθνδέιηην ησλ ππνςεθίσλ Γηθαζηψλ ηνπ Αλψηαηνπ ΢πληαγκαηηθνχ
Γηθαζηεξίνπ.

4. Σα νλφκαηα ησλ ππνςεθίσλ Γηθαζηψλ, αλαγξάθνληαη κε απφιπηε αιθαβεηηθή ζεηξά ζην ςεθνδέιηην
γηα ηελ αλάδεημή ηνπο.

88
5. Γηα λα είλαη ππνςήθηνο γηα Γηθαζηήο ηνπ Αλψηαηνπ ΢πληαγκαηηθνχ Γηθαζηεξίνπ, ν Γηθαζηήο ζα
πξέπεη λα ζπγθεληξψζεη 50 ηνπιάρηζηνλ ππνγξαθέο Γηθαζηψλ θάζε βαζκνχ, κε ηηο νπνίεο λα
πξνηείλεηαη σο ππνςήθηνο.

6. Οη δηαδηθαζίεο ζπγθέληξσζεο ππνγξαθψλ, νξίδνληαη κε απφθαζε ηνπ Δζληθνχ Δθινγηθνχ

΢πκβνπιίνπ.

ΚΔΦΑΛΑΙΟ 46.

Πξφεδξνο ηνπ Αλψηαηνπ ΢πληαγκαηηθνχ Γηθαζηεξίνπ.

Άξζξν 262.

1. Ο Πξφεδξνο ηνπ Αλψηαηνπ ΢πληαγκαηηθνχ Γηθαζηεξίνπ, πξνεδξεχεη ηνπ Αλψηαηνπ ΢πληαγκαηηθνχ

Γηθαζηεξίνπ. Δθιέγεηαη θαηεπζείαλ απφ ηνλ ειιεληθφ Λαφ γηα ηεηξαεηή πεξίνδν.

2. Σν αμίσκα ηνπ Πξνέδξνπ ηνπ Αλψηαηνπ ΢πληαγκαηηθνχ Γηθαζηεξίνπ είλαη αζπκβίβαζην κε

νπνηνδήπνηε άιιν αμίσκα, ζέζε ή έξγν.

3. Ζ πεξίνδνο εθηέιεζεο ησλ αξκνδηνηήησλ ηνπ, αξρίδεη απφ ηελ νξθσκνζία ηνπ Πξνέδξνπ ηνπ
Αλψηαηνπ ΢πληαγκαηηθνχ Γηθαζηεξίνπ.

4. ΢ε πεξίπησζε πνιέκνπ, ε ζεηεία ηνπ παξαηείλεηαη έσο ηε ιήμε ηνπ.

5. Δπαλεθινγή ηνπ ίδηνπ πξνζψπνπ επηηξέπεηαη κία θνξά κφλν.

Άξζξν 263.

Αηξεηφο Πξφεδξνο ηνπ Αλψηαηνπ ΢πληαγκαηηθνχ Γηθαζηεξίνπ, κπνξεί λα εθιεγεί φπνηνο είλαη Έιιελαο
Πνιίηεο, έρεη γελλεζεί ζηελ Διιάδα, έρεη παηέξα θαη κεηέξα Έιιελεο Πνιίηεο, έρεη ζπκπιεξψζεη ην
ηεζζαξαθνζηφ έηνο ηεο ειηθίαο ηνπ έρεη ηε λφκηκε ηθαλφηεηα ηνπ εθιέγεηλ θαη έρεη θζάζεη ζηνλ βαζκφ
ηνπ Δθέηε Γηθαζηή.

Άξζξν 264.

1. Ζ εθινγή ηνπ Πξνέδξνπ ηνπ Αλψηαηνπ ΢πληαγκαηηθνχ Γηθαζηεξίνπ γίλεηαη κε κπζηηθή θαζνιηθή
ςεθνθνξία απφ ην Λαφ, έλαλ ηνπιάρηζην κήλα πξηλ ιήμεη ε ζεηεία ηνπ ελ ελεξγεία Πξνέδξνπ ηνπ
Αλψηαηνπ ΢πληαγκαηηθνχ Γηθαζηεξίνπ.

2. ΢ε πεξίπησζε νξηζηηθήο αδπλακίαο ηνπ Πξνέδξνπ ηνπ Αλψηαηνπ ΢πληαγκαηηθνχ Γηθαζηεξίνπ λα

εθπιεξψζεη ηα θαζήθνληά ηνπ, θαζψο επίζεο θαη ζε πεξίπησζε πνπ ν Πξφεδξνο ηνπ Αλψηαηνπ
΢πληαγκαηηθνχ Γηθαζηεξίνπ παξαηηεζεί, πεζάλεη ή θεξπρζεί έθπησηνο θαηά ηηο δηαηάμεηο ηνπ
΢πληάγκαηνο, αλαπιεξψλεηαη ακέζσο απφ ηνλ επηιαρφληα ζηηο εθινγέο γηα ηελ αλάδεημή ηνπ.

3. Ζ εθινγή ηνπ Πξνέδξνπ ηνπ Αλψηαηνπ ΢πληαγκαηηθνχ Γηθαζηεξίνπ γίλεηαη ζε θάζε πεξίπησζε γηα
πιήξε ζεηεία.

4. Πξφεδξνο ηνπ Αλψηαηνπ ΢πληαγκαηηθνχ Γηθαζηεξίνπ εθιέγεηαη εθείλνο πνπ ζπγθέληξσζε ηελ
πιεηνςεθία ηνπ 50+1% ηνπ ζπλφινπ ησλ εγθχξσλ ςεθνδειηίσλ ησλ εθινγέσλ αλά ηελ Δπηθξάηεηα.

5. Αλ δε ζπγθεληξσζεί ε πιεηνςεθία απηή, ζηελ πξψηε εθινγηθή αλακέηξεζε, ε ςεθνθνξία

επαλαιακβάλεηαη ηελ επφκελε Κπξηαθή, κεηαμχ ησλ δχν επηθξαηέζηεξσλ ππνςεθίσλ.

89
6. Ο εθιεγφκελνο Πξφεδξνο ηνπ Αλψηαηνπ ΢πληαγκαηηθνχ Γηθαζηεξίνπ αλαιακβάλεη ηελ άζθεζε ησλ
θαζεθφλησλ ηνπ απφ ηελ επνκέλε ηεο εκέξαο πνπ έιεμε ε ζεηεία ηνπ απεξρφκελνπ Πξνέδξνπ ηνπ
Αλψηαηνπ ΢πληαγκαηηθνχ Γηθαζηεξίνπ ζε φιεο ηηο άιιεο πεξηπηψζεηο απφ ηελ επνκέλε ηεο εθινγήο
ηνπ.

7. Ο Πξφεδξνο ηνπ Αλψηαηνπ ΢πληαγκαηηθνχ Γηθαζηεξίνπ, πξηλ αλαιάβεη ηελ άζθεζε ησλ θαζεθφλησλ
ηνπ, δίλεη ελψπηνλ ηεο Βνπιήο ηνλ αθφινπζν φξθν:

«Οξθίδνκαη ζην φλνκα ηεο Αγίαο θαη Οκννχζηαο θαη Αδηαίξεηεο Σξηάδνο λα θπιάζζσ ην
΢χληαγκα θαη ηνπο Νφκνπο, λα κεξηκλψ γηα ηελ πηζηή ηνπο ηήξεζε, λα ππεξαζπίδσ ηελ Δζληθή
αλεμαξηεζία θαη ηελ αθεξαηφηεηα ηεο Υψξαο, λα πξνζηαηεχσ ηα δηθαηψκαηα θαη ηηο ειεπζεξίεο
ησλ Διιήλσλ θαη λα ππεξεηψ ην γεληθφ ζπκθέξνλ θαη ηελ πξφνδν ηνπ Διιεληθνχ Λανχ».

8. Ζ ρνξεγία ηνπ Πξνέδξνπ ηνπ Αλψηαηνπ ΢πληαγκαηηθνχ Γηθαζηεξίνπ, δελ κπνξεί λα ππεξβαίλεη ην
δηπιάζην ηνπ κηζζνχ ηνπ Γηθαζηή Δθέηε.

Άξζξν 265.

1. Σνλ Πξφεδξν ηνπ Αλψηαηνπ ΢πληαγκαηηθνχ Γηθαζηεξίνπ, φηαλ απνπζηάδεη ζην εμσηεξηθφ
πεξηζζφηεξν απφ δέθα εκέξεο, αλ πεζάλεη, παξαηηεζεί, θεξπρζεί έθπησηνο ή αλ θσιχεηαη γηα
νπνηνλδήπνηε ιφγν λα αζθήζεη ηα θαζήθνληά ηνπ, ηνλ αλαπιεξψλεη πξνζσξηλά ν πξψηνο
Αληηπξφεδξνο ηνπ Αλψηαηνπ ΢πληαγκαηηθνχ Γηθαζηεξίνπ. ΢ε αδπλακία ηνπ πξψηνπ Αληηπξφεδξνπ ηνπ
Αλψηαηνπ ΢πληαγκαηηθνχ Γηθαζηεξίνπ, ηε ζέζε ηνπ Πξνέδξνπ ηνπ Αλψηαηνπ ΢πληαγκαηηθνχ
Γηθαζηεξίνπ αλαιακβάλεη ν Γεχηεξνο Αληηπξφεδξνο ηνπ Αλψηαηνπ ΢πληαγκαηηθνχ Γηθαζηεξίνπ.

2. Αλ ε αδπλακία ηνπ Πξνέδξνπ ηνπ Αλψηαηνπ ΢πληαγκαηηθνχ Γηθαζηεξίνπ λα αζθήζεη ηα θαζήθνληά

ηνπ παξαηείλεηαη πέξα απφ ηξηάληα εκέξεο, αλαπιεξψλεηαη ακέζσο απφ ηνλ επηιαρφληα ππνςήθην,
ζηηο εθινγέο γηα ηελ αλάδεημή ηνπ.

ΚΔΦΑΛΑΙΟ 47.

Δηδηθέο επζχλεο ηνπ Πξνέδξνπ ηνπ Αλψηαηνπ ΢πληαγκαηηθνχ Γηθαζηεξίνπ.

Άξζξν 266.

1. Ο Πξφεδξνο ηνπ Αλψηαηνπ ΢πληαγκαηηθνχ Γηθαζηεξίνπ επζχλεηαη νπσζδήπνηε γηα πξάμεηο πνπ έρεη
ελεξγήζεη θαηά ηελ άζθεζε ησλ θαζεθφλησλ ηνπ, γηα έζραηε πξνδνζία, παξάβαζε θαζήθνληνο,
απηζηία θαηά ηελ ππεξεζία, δηαζπάζηζε δεκνζίνπ ρξήκαηνο ή παξαβίαζε ηνπ ΢πληάγκαηνο.

2. Σν αξκφδην Αλψηαην ΢πληαγκαηηθφ Γηθαζηήξην, ν Άξεηνο Πάγνο θαη ην ΢πκβνχιην ηεο Δπηθξαηείαο
θξίλνπλ θαη απνθαζίδνπλ θαηά πεξίπησζε γηα ηηο πξάμεηο ηνπ Πξνέδξνπ ηνπ Αλψηαηνπ ΢πληαγκαηηθνχ
Γηθαζηεξίνπ, είηε κεηά απφ εηζήγεζε ηνπ ΢πκβνπιίνπ ηεο Γεκνθξαηίαο, ή κεηά απφ πνηληθή δίσμε ηελ
νπνία αζθεί ν Αηξεηφο Γεληθφο Δηζαγγειέαο ηεο Γεκνθξαηίαο.

3. Ζ πξφηαζε γηα θαηεγνξία θαη παξαπνκπή ηνπ Πξνέδξνπ ηνπ Αλψηαηνπ ΢πληαγκαηηθνχ Γηθαζηεξίνπ
ζε δίθε, γίλεηαη κεηά απφ θαηά πιεηνςεθία απφθαζε ηνπ ΢πκβνπιίνπ ηεο Γεκνθξαηίαο.

4. Ζ πξφηαζε γηα θαηεγνξία θαη παξαπνκπή ηνπ Πξνέδξνπ ηνπ Αλψηαηνπ ΢πληαγκαηηθνχ Γηθαζηεξίνπ
ζε δίθε κπνξεί λα γίλεη κεηά απφ Γεκνςήθηζκα, κε κπζηηθή-θαζνιηθή αλά ηελ επηθξάηεηα ςεθνθνξία,
ην νπνίν κπνξεί λα πξνθαιέζεη κε ζπιινγή ππνγξαθψλ, ην 3% ησλ εγγεγξακκέλσλ ςεθνθφξσλ ηεο
Δπηθξάηεηαο θαη κε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ νξίδνληαη ζην άξζξν 88 ηνπ παξφληνο ΢πληάγκαηνο.

90
5. Ζ πξφηαζε γηα θαηεγνξία θαη παξαπνκπή ηνπ Πξνέδξνπ ηνπ Αλψηαηνπ ΢πληαγκαηηθνχ Γηθαζηεξίνπ
ζε δίθε κπνξεί λα γίλεη απφ ηε Βνπιή ππνγεγξακκέλε απφ ην έλα ηξίην ηνπιάρηζηνλ ησλ κειψλ ηεο θαη
γίλεηαη απνδεθηή κε απφθαζε πνπ ιακβάλεηαη κε πιεηνςεθία ησλ δχν ηξίησλ ηνπ ζπλφινπ ησλ κειψλ
ηεο.

6. Αλ ε πξφηαζε γίλεη απνδεθηή, ν Πξφεδξνο ηνπ Αλψηαηνπ ΢πληαγκαηηθνχ Γηθαζηεξίνπ παξαπέκπεηαη

ζην Αλψηαην ΢πληαγκαηηθφ Γηθαζηήξην, γηα παξαβίαζε ηνπ ΢πληάγκαηνο ζηνλ Άξεην Πάγν γηα πνηληθά
αδηθήκαηα θαη ην ΢πκβνχιην ηεο Δπηθξαηείαο γηα βιάβε ζην Γεκφζην, θαηά πεξίπησζε αδηθήκαηνο.

7. Αθφηνπ παξαπεκθζεί, ν Πξφεδξνο ηνπ Αλψηαηνπ ΢πληαγκαηηθνχ Γηθαζηεξίνπ απέρεη απφ ηελ
άζθεζε ησλ θαζεθφλησλ ηνπ θαη αλαπιεξψλεηαη, απφ ηνλ Πξψην Αληηπξφεδξν ηνπ Αλψηαηνπ
΢πληαγκαηηθνχ Γηθαζηεξίνπ. ΢ε αδπλακία ηνπ Πξψηνπ Αληηπξνέδξνπ ηνπ Αλψηαηνπ ΢πληαγκαηηθνχ
Γηθαζηεξίνπ, ηε ζέζε ηνπ Αηξεηνχ Πξνέδξνπ ηνπ Αλψηαηνπ ΢πληαγκαηηθνχ Γηθαζηεξίνπ αλαιακβάλεη ν
Γεχηεξνο Αληηπξφεδξνο ηνπ Αλψηαηνπ ΢πληαγκαηηθνχ Γηθαζηεξίνπ.

8. Ο Πξφεδξνο ηνπ Αλψηαηνπ ΢πληαγκαηηθνχ Γηθαζηεξίνπ, αλαιακβάλεη πάιη ηα θαζήθνληά ηνπ, αθφηνπ
ην Αλψηαην ΢πληαγκαηηθφ Γηθαζηήξην, ν Άξεηνο Πάγνο ή ην ΢πκβνχιην ηεο Δπηθξαηείαο εθδψζνπλ θαηά
πεξίπησζε απαιιαθηηθή απφθαζε θαη εθφζνλ δελ εμαληιήζεθε ε ζεηεία ηνπ.

9. Απφ ηε ζηηγκή ηεο παξαπνκπήο ηνπ, ε δηαδηθαζία γηα ηελ νινθιήξσζε ηεο απνπνκπήο ή ηεο
απαιιαγήο ηνπ, δελ κπνξεί λα μεπεξλά ηνπο δχν κήλεο.

10. ΢ε θάζε πεξίπησζε, αλ ν Πξφεδξνο ηνπ Αλψηαηνπ ΢πληαγκαηηθνχ Γηθαζηεξίνπ απνπεκθζεί απφ ην
αμίσκά ηνπ, πέξα απφ ηηο πνηλέο ηηο νπνίεο ζα επηβάιινπλ ηα αξκφδηα Γηθαζηήξηα, ζηεξείηαη θαη ηνπ
δηθαηψκαηνο λα θαηέιζεη σο ππνςήθηνο, γηα νπνηνδήπνηε αηξεηφ αμίσκα ηεο Γεκνθξαηίαο.

Αξκνδηφηεηεο ηνπ Πξνέδξνπ ηνπ Αλψηαηνπ ΢πληαγκαηηθνχ Γηθαζηεξίνπ.

Άξζξν 267.

1. Να νξίδεη ηνπο δχν Αληηπξνέδξνπο ηνπ Αλψηαηνπ ΢πληαγκαηηθνχ Γηθαζηεξίνπ, νη νπνίνη εμειέγεζαλ
απφ ην ηαθηηθφ Γηθαζηηθφ ΢ψκα φπσο νξίδεηαη απφ ηα άξζξα 260 θαη 261 ηνπ ΢πληάγκαηνο.

2. Να εγγπάηαη ηελ ηαρχηεηα θαη ηελ θαιή πνξεία ηεο απνλνκήο Γηθαηνζχλεο, ηε γξήγνξε εθδίθαζε θαη
ηε δίθαηε δίθε.

3. Να δηνξίδεη ηνπο Αλαπιεξσηέο ηνπ, Πξψην Αληηπξφεδξν ηνπ Αλψηαηνπ ΢πληαγκαηηθνχ Γηθαζηεξίνπ
θαη Γεχηεξν Αληηπξφεδξν ηνπ Αλψηαηνπ ΢πληαγκαηηθνχ Γηθαζηεξίνπ.

4. Νφκνο πξνβιέπεη ηελ ζηειέρσζε ησλ Τπεξεζηψλ ηνπ Αληηπξνέδξνπ ηνπ Αλψηαηνπ ΢πληαγκαηηθνχ
Γηθαζηεξίνπ.

ΚΔΦΑΛΑΙΟ 48.

΢πκβνχιην ηεο Δπηθξαηείαο.

Αξκνδηφηεηεο.

Άξζξν 268.

1. Αξκνδηφηεηα ηνπ ΢πκβνπιίνπ ηεο Δπηθξαηείαο, είλαη ε εθδίθαζε ηεο λνκηκφηεηαο ησλ πξάμεσλ ηεο
Γεκφζηαο Γηνίθεζεο θαη ησλ πξάμεσλ ηεο Ννκαξρηαθήο, Γεκνηηθήο θαη Κνηλνηηθήο Απηνδηνίθεζεο.

2. ΢ηελ αξκνδηφηεηα ηνπ ΢πκβνπιίνπ ηεο Δπηθξαηείαο αλήθνπλ ηδίσο:

91
α) Ζ κεηά απφ αίηεζε αθχξσζε ησλ εθηειεζηψλ πξάμεσλ ησλ δηνηθεηηθψλ αξρψλ γηα ππέξβαζε
Γηνίθεζεο ή γηα παξάβαζε Νφκνπ.

β) Ζ κεηά απφ αίηεζε αλαίξεζε ηειεζίδηθσλ απνθάζεσλ ησλ ηαθηηθψλ δηνηθεηηθψλ Γηθαζηεξίσλ.

γ) Ζ εθδίθαζε ησλ δηνηθεηηθψλ δηαθνξψλ νπζίαο πνπ ππνβάιινληαη ζ' απηφ ζχκθσλα κε ην ΢χληαγκα
θαη ηνπο Νφκνπο.

δ) Ζ επεμεξγαζία φισλ ησλ δηαηαγκάησλ πνπ έρνπλ θαλνληζηηθφ ραξαθηήξα.

ε) Ζ εθδίθαζε ππνζέζεσλ πνπ αλαθέξνληαη ζηελ επζχλε ησλ πνιηηηθψλ δεκφζησλ ππαιιήισλ, θαζψο
θαη ησλ ππαιιήισλ ησλ Οξγαληζκψλ Σνπηθήο Απηνδηνίθεζεο θαη ησλ άιισλ λνκηθψλ πξνζψπσλ
δεκνζίνπ δηθαίνπ γηα θάζε δεκία πνπ απφ δφιν ή ακέιεηα πξνθιήζεθε ζην Κξάηνο, ηνπο νξγαληζκνχο
ηνπηθήο απηνδηνίθεζεο ή ζε άιια λνκηθά πξφζσπα δεκνζίνπ δηθαίνπ.

δ) Να πξνΐζηαηαη ηνπ Διεγθηηθνχ ΢πλεδξίνπ θαη ηνπ Γεληθνχ Λνγηζηεξίνπ ηνπ Κξάηνπο, ησλ νπνίσλ
αξκνδηφηεηεο είλαη:

3. Ο έιεγρνο ησλ δαπαλψλ ηνπ Κξάηνπο, θαζψο θαη ησλ Οξγαληζκψλ Σνπηθήο Απηνδηνίθεζεο ή άιισλ
λνκηθψλ πξνζψπσλ, πνπ ππάγνληαη κε εηδηθή δηάηαμε Νφκνπ ζην θαζεζηψο απηφ.

4. Ο έιεγρνο ζπκβάζεσλ κεγάιεο νηθνλνκηθήο αμίαο ζηηο νπνίεο αληηζπκβαιιφκελνο είλαη ην Γεκφζην ή
άιιν λνκηθφ πξφζσπν πνπ εμνκνηψλεηαη κε ην Γεκφζην απφ ηελ άπνςε απηή, φπσο Νφκνο νξίδεη.

5. Ο έιεγρνο ησλ ινγαξηαζκψλ ησλ δεκφζησλ ππνιφγσλ θαη ησλ Οξγαληζκψλ Σνπηθήο Απηνδηνίθεζεο
ή άιισλ λνκηθψλ πξνζψπσλ Γεκνζίνπ Γηθαίνπ.

6. Ζ γλσκνδφηεζε γηα ηα λνκνζρέδηα πνπ αθνξνχλ ζπληάμεηο ή αλαγλψξηζε ππεξεζίαο γηα ηελ παξνρή
δηθαηψκαηνο ζχληαμεο, θαζψο θαη γηα θάζε άιιν ζέκα πνπ νξίδεη ν Νφκνο.

7. Ζ ζχληαμε θαη ε ππνβνιή έθζεζεο πξνο ηε Βνπιή γηα ηνλ απνινγηζκφ θαη ηζνινγηζκφ ηνπ Κξάηνπο.

8. Ζ εθδίθαζε δηαθνξψλ ζρεηηθά κε ηελ απνλνκή ζπληάμεσλ, θαζψο θαη κε ηνλ έιεγρν ησλ
ινγαξηαζκψλ.

9. Να ζπλνδεχεη κε έθζεζε ηνπ Γεληθνχ Λνγηζηεξίνπ ηνπ Κξάηνπο πνπ θαζνξίδεη ηε δαπάλε, θάζε
λνκνζρέδην θαη θάζε πξφηαζε Νφκνπ πνπ ζπλεπάγνληαη επηβάξπλζε ηνπ πξνυπνινγηζκνχ θαη ηα
νπνία εηζάγνληαη γηα ςήθηζε ζηελ Άλσ Βνπιή ησλ Διιήλσλ θαη ζηελ Κάησ Βνπιή ησλ Διιήλσλ ηεο
Γηαζπνξάο. Δθφζνλ ην ζρέδην Νφκνπ ππνβάιιεηαη απφ ηνλ Πξσζππνπξγφ, ηνπο Τπνπξγνχο, ηνπο
Τθππνπξγνχο, ηνλ Γεληθφ Δηζαγγειέα ηεο Γεκνθξαηίαο, ηνλ Δθπξφζσπν ηνπ Λανχ θαη ηνπο Βνπιεπηέο,
δηαβηβάδεηαη πξηλ απφ θάζε ζπδήηεζε ζην Γεληθφ Λνγηζηήξην ηνπ Κξάηνπο, πνπ ππνρξενχηαη λα
ππνβάιεη ζηελ Άλσ Βνπιή ησλ Διιήλσλ θαη ζηελ Κάησ Βνπιή ησλ Διιήλσλ ηεο Γηαζπνξάο, ζρεηηθή
έθζεζε κέζα ζε δεθαπέληε εκέξεο.

10. Σν ίδην ηζρχεη θαη γηα ηηο ηξνπνινγίεο λνκνζρεδίσλ, νη νπνίεο θαηαηίζεληαη απφ ηνλ Πξσζππνπξγφ,
ηνπο Τπνπξγνχο, ηνπο Τθππνπξγνχο, ην Γεληθφ Δηζαγγειέα ηεο Γεκνθξαηίαο, ηνλ Δθπξφζσπν ηνπ
Λανχ θαη ηνπο Βνπιεπηέο. ΢' απηή ηελ πεξίπησζε ην Γεληθφ Λνγηζηήξην ππνρξενχηαη λα ππνβάιεη ζηελ
Άλσ Βνπιή ησλ Διιήλσλ ή ζηελ Κάησ Βνπιή ησλ Διιήλσλ ηεο Γηαζπνξάο ηελ έθζεζή ηνπ, κέζα ζε
ηξεηο εκέξεο.

11. Ο έιεγρνο ηεο Σξάπεδαο ηεο Διιάδνο, θαη ε ζπγθξφηεζε, επηζεψξεζε θαη επηηήξεζε ηνπ Γεκφζηνπ
Οξγαληζκνχ Σξαπεδηθήο Δπνπηείαο, ν νπνίνο ππνβάιιεη ζηελ Άλσ Βνπιή ησλ Διιήλσλ αλαθνξέο ησλ
επηζεσξήζεσλ πνπ πξαγκαηνπνηεί.
92
12. Ζ δηνίθεζε θαη νη νξγαληζκνί ηνπ δεκνζίνπ, έρνπλ ππνρξέσζε λα ζπκκνξθψλνληαη πξνο ηηο
δηθαζηηθέο απνθάζεηο ηνπ ΢πκβνπιίνπ ηεο Δπηθξαηείαο. Ζ παξάβαζε ηεο ππνρξέσζεο απηήο γελλά
επζχλε γηα θάζε αξκφδην Γεκφζην φξγαλν, αηξεηφ ή δηνξηζκέλν.

ΚΔΦΑΛΑΙΟ 49.

Οινκέιεηα ηνπ ΢πκβνπιίνπ ηεο Δπηθξαηείαο.

Άξζξν 269.

΢ηειέρσζε.

Ζ νινκέιεηα ηνπ ΢πκβνπιίνπ ηεο Δπηθξαηείαο, απνηειείηαη απφ έλδεθα Γηθαζηέο. Γέθα Σαθηηθνχο
Γηθαζηέο ζπλ ηνλ Αηξεηφ Πξφεδξν ηνπ ΢πκβνπιίνπ ηεο Δπηθξαηείαο.

ΚΔΦΑΛΑΙΟ 50

Δθινγή ησλ Σαθηηθψλ Γηθαζηψλ ηνπ ΢πκβνπιίνπ ηεο Δπηθξαηείαο.

Άξζξν 270.

1. Οη δέθα ηαθηηθνί Γηθαζηέο ηνπ ΢πκβνπιίνπ ηεο Δπηθξαηείαο, εθιέγνληαη απφ ην ζχλνιν ησλ Σαθηηθψλ
Γηθαζηψλ ηνπ ΢ψκαηνο ησλ Γηθαζηψλ.

2. Τπνςήθηνη Γηθαζηέο γηα ην ΢πκβνχιην ηεο Δπηθξαηείαο, κπνξνχλ λα είλαη κφλνλ ηαθηηθνί Γηθαζηέο νη
νπνίνη έθζαζαλ ζην βαζκφ ηνπ Δθέηε Γηθαζηή.

3. Γηθαζηέο ηνπ ΢πκβνπιίνπ ηεο Δπηθξαηείαο, εθιέγνληαη νη δέθα πξψηνη Γηθαζηέο, νη νπνίνη
πιεηνςήθεζαλ ζην εληαίν ςεθνδέιηην ησλ ππνςεθίσλ Γηθαζηψλ ηνπ ΢πκβνπιίνπ ηεο Δπηθξαηείαο.

4. Σα νλφκαηα ησλ ππνςεθίσλ Γηθαζηψλ, αλαγξάθνληαη κε απφιπηε αιθαβεηηθή ζεηξά ζην ςεθνδέιηην
γηα ηελ αλάδεημή ηνπο.

5. Γηα λα είλαη ππνςήθηνο γηα Γηθαζηήο ηνπ ΢πκβνπιίνπ ηεο Δπηθξαηείαο, ν Γηθαζηήο ζα πξέπεη λα
ζπγθεληξψζεη 50 ηνπιάρηζηνλ ππνγξαθέο Γηθαζηψλ θάζε βαζκνχ, κε ηηο νπνίεο λα πξνηείλεηαη σο
ππνςήθηνο.

6. Οη δηαδηθαζίεο ζπγθέληξσζεο ππνγξαθψλ, νξίδνληαη κε απφθαζε ηνπ Δζληθνχ Δθινγηθνχ

΢πκβνπιίνπ.

ΚΔΦΑΛΑΙΟ 51.

Πξφεδξνο ηνπ ΢πκβνπιίνπ ηεο Δπηθξαηείαο.

Άξζξν 271.

1. Ο Πξφεδξνο ηνπ ΢πκβνπιίνπ ηεο Δπηθξαηείαο, πξνεδξεχεη ηνπ ΢πκβνπιίνπ ηεο Δπηθξαηείαο.
Δθιέγεηαη θαηεπζείαλ απφ ηνλ ειιεληθφ Λαφ γηα ηεηξαεηή πεξίνδν.

2. Σν αμίσκα ηνπ Πξνέδξνπ ηνπ ΢πκβνπιίνπ ηεο Δπηθξαηείαο είλαη αζπκβίβαζην κε νπνηνδήπνηε άιιν
αμίσκα, ζέζε ή έξγν.

3. Ζ πεξίνδνο εθηέιεζεο ησλ αξκνδηνηήησλ ηνπ, αξρίδεη απφ ηελ νξθσκνζία ηνπ Πξνέδξνπ ηνπ
΢πκβνπιίνπ ηεο Δπηθξαηείαο.

93
4. ΢ε πεξίπησζε πνιέκνπ, ε ζεηεία ηνπ παξαηείλεηαη έσο ηε ιήμε ηνπ.

5. Δπαλεθινγή ηνπ ίδηνπ πξνζψπνπ επηηξέπεηαη κία θνξά κφλν.

Άξζξν 272.

Αηξεηφο Πξφεδξνο ηνπ ΢πκβνπιίνπ ηεο Δπηθξαηείαο, κπνξεί λα εθιεγεί φπνηνο είλαη Έιιελαο Πνιίηεο,
έρεη γελλεζεί ζηελ Διιάδα, έρεη παηέξα θαη κεηέξα Έιιελεο Πνιίηεο, έρεη ζπκπιεξψζεη ην
ηεζζαξαθνζηφ έηνο ηεο ειηθίαο ηνπ, έρεη ηε λφκηκε ηθαλφηεηα ηνπ εθιέγεηλ θαη έρεη θζάζεη ζηνλ βαζκφ
ηνπ Δθέηε Γηθαζηή.

Άξζξν 273.

1. Ζ εθινγή ηνπ Πξνέδξνπ ηνπ ΢πκβνπιίνπ ηεο Δπηθξαηείαο γίλεηαη κε κπζηηθή-θαζνιηθή ςεθνθνξία
απφ ηνλ ειιεληθφ Λαφ, έλαλ ηνπιάρηζην κήλα πξηλ ιήμεη ε ζεηεία ηνπ ελ ελεξγεία Πξνέδξνπ ηνπ
΢πκβνπιίνπ ηεο Δπηθξαηείαο.

2. ΢ε πεξίπησζε νξηζηηθήο αδπλακίαο ηνπ Πξνέδξνπ ηνπ ΢πκβνπιίνπ ηεο Δπηθξαηείαο λα εθπιεξψζεη
ηα θαζήθνληα ηνπ, θαζψο επίζεο θαη ζε πεξίπησζε πνπ ν Πξφεδξνο ηνπ ΢πκβνπιίνπ ηεο Δπηθξαηείαο
παξαηηεζεί, πεζάλεη ή θεξπρζεί έθπησηνο θαηά ηηο δηαηάμεηο ηνπ ΢πληάγκαηνο, αλαπιεξψλεηαη ακέζσο
απφ ηνλ επηιαρφληα ζηηο εθινγέο γηα ηελ αλάδεημή ηνπ.

3. Ζ εθινγή ηνπ Πξνέδξνπ ηνπ ΢πκβνπιίνπ ηεο Δπηθξαηείαο γίλεηαη ζε θάζε πεξίπησζε γηα πιήξε
ζεηεία.

4. Πξφεδξνο ηνπ ΢πκβνπιίνπ ηεο Δπηθξαηείαο εθιέγεηαη εθείλνο πνπ ζπγθέληξσζε ηελ πιεηνςεθία ηνπ
50+1% ηνπ ζπλφινπ ησλ εγθχξσλ ςεθνδειηίσλ ησλ εθινγέσλ αλά ηελ Δπηθξάηεηα.

5. Αλ δε ζπγθεληξσζεί ε πιεηνςεθία απηή, ζηελ πξψηε εθινγηθή αλακέηξεζε, ε ςεθνθνξία

επαλαιακβάλεηαη ηελ επφκελε Κπξηαθή, κεηαμχ ησλ δχν επηθξαηέζηεξσλ ππνςεθίσλ.

6. Ο εθιεγφκελνο Πξφεδξνο ηνπ ΢πκβνπιίνπ ηεο Δπηθξαηείαο αλαιακβάλεη ηελ άζθεζε ησλ
θαζεθφλησλ ηνπ απφ ηελ επνκέλε ηεο εκέξαο πνπ έιεμε ε ζεηεία ηνπ απεξρφκελνπ Πξνέδξνπ ηνπ
΢πκβνπιίνπ ηεο Δπηθξαηείαο ζε φιεο ηηο άιιεο πεξηπηψζεηο απφ ηελ επνκέλε ηεο εθινγήο ηνπ.

7. Ο Πξφεδξνο ηνπ ΢πκβνπιίνπ ηεο Δπηθξαηείαο, πξηλ αλαιάβεη ηελ άζθεζε ησλ θαζεθφλησλ ηνπ, δίλεη
ελψπηνλ ηεο Βνπιήο ηνλ αθφινπζν φξθν:

«Οξθίδνκαη ζην φλνκα ηεο Αγίαο θαη Οκννχζηαο θαη Αδηαίξεηεο Σξηάδνο λα θπιάζζσ ην
΢χληαγκα θαη ηνπο Νφκνπο, λα κεξηκλψ γηα ηελ πηζηή ηνπο ηήξεζε, λα ππεξαζπίδσ ηελ Δζληθή
αλεμαξηεζία θαη ηελ αθεξαηφηεηα ηεο Υψξαο, λα πξνζηαηεχσ ηα δηθαηψκαηα θαη ηηο ειεπζεξίεο
ησλ Διιήλσλ θαη λα ππεξεηψ ην γεληθφ ζπκθέξνλ θαη ηελ πξφνδν ηνπ Διιεληθνχ Λανχ».

8. Ζ ρνξεγία ηνπ Πξνέδξνπ ηνπ ΢πκβνπιίνπ ηεο Δπηθξαηείαο, δελ κπνξεί λα ππεξβαίλεη ην δηπιάζην ηνπ
κηζζνχ ηνπ Γηθαζηή Δθέηε.

Άξζξν 274.

1. Σνλ Πξφεδξν ηνπ ΢πκβνπιίνπ ηεο Δπηθξαηείαο, φηαλ απνπζηάδεη ζην εμσηεξηθφ πεξηζζφηεξν απφ
δέθα εκέξεο, αλ πεζάλεη, παξαηηεζεί, θεξπρζεί έθπησηνο ή αλ θσιχεηαη γηα νπνηνλδήπνηε ιφγν λα
αζθήζεη ηα θαζήθνληά ηνπ, ηνλ αλαπιεξψλεη πξνζσξηλά ν πξψηνο Αληηπξφεδξνο ηνπ ΢πκβνπιίνπ ηεο
Δπηθξαηείαο. ΢ε αδπλακία ηνπ πξψηνπ Πξφεδξνπ ηνπ ΢πκβνπιίνπ ηεο Δπηθξαηείαο, ηελ ζέζε ηνπ

94
Πξνέδξνπ ηνπ ΢πκβνπιίνπ ηεο Δπηθξαηείαο αλαιακβάλεη ν Γεχηεξνο Αληηπξφεδξνο ηνπ ΢πκβνπιίνπ ηεο
Δπηθξαηείαο.

2. Αλ ε αδπλακία ηνπ Πξνέδξνπ ηνπ ΢πκβνπιίνπ ηεο Δπηθξαηείαο λα αζθήζεη ηα θαζήθνληά ηνπ
παξαηείλεηαη πέξα απφ ηξηάληα εκέξεο, αλαπιεξψλεηαη ακέζσο απφ ηνλ επηιαρφληα ππνςήθην, ζηηο
εθινγέο γηα ηελ αλάδεημή ηνπ.

ΚΔΦΑΛΑΙΟ 52.

Δηδηθέο επζχλεο ηνπ Πξνέδξνπ ηνπ ΢πκβνπιίνπ ηεο Δπηθξαηείαο.

Άξζξν 275.

1. Ο Πξφεδξνο ηνπ ΢πκβνπιίνπ ηεο Δπηθξαηείαο επζχλεηαη νπσζδήπνηε γηα πξάμεηο πνπ έρεη ελεξγήζεη
θαηά ηελ άζθεζε ησλ θαζεθφλησλ ηνπ, γηα έζραηε πξνδνζία, παξάβαζε θαζήθνληνο, απηζηία θαηά ηελ
ππεξεζία, δηαζπάζηζε δεκνζίνπ ρξήκαηνο ή παξαβίαζε ηνπ ΢πληάγκαηνο.

2. Σν αξκφδην Αλψηαην ΢πληαγκαηηθφ Γηθαζηήξην, ν Άξεηνο Πάγνο θαη ην ΢πκβνχιην ηεο Δπηθξαηείαο
θξίλνπλ θαη απνθαζίδνπλ θαηά πεξίπησζε γηα ηηο πξάμεηο ηνπ Πξνέδξνπ ηνπ Αλψηαηνπ ΢πληαγκαηηθνχ
Γηθαζηεξίνπ, είηε κεηά απφ εηζήγεζε ηνπ ΢πκβνπιίνπ ηεο Γεκνθξαηίαο, ή κεηά απφ πνηληθή δίσμε ηελ
νπνία αζθεί ν Αηξεηφο Γεληθφο Δηζαγγειέαο ηεο Γεκνθξαηίαο.

3. Ζ πξφηαζε γηα θαηεγνξία θαη παξαπνκπή ηνπ Πξνέδξνπ ηνπ ΢πκβνπιίνπ ηεο Δπηθξαηείαο ζε δίθε,
γίλεηαη κεηά απφ θαηά πιεηνςεθία απφθαζε ηνπ ΢πκβνπιίνπ ηεο Γεκνθξαηίαο.

4. Ζ πξφηαζε γηα θαηεγνξία θαη παξαπνκπή ηνπ Πξνέδξνπ ηνπ ΢πκβνπιίνπ ηεο Δπηθξαηείαο ζε δίθε
κπνξεί λα γίλεη κεηά απφ Γεκνςήθηζκα, κε κπζηηθή-θαζνιηθή αλά ηελ επηθξάηεηα ςεθνθνξία, ην νπνίν
κπνξεί λα πξνθαιέζεη κε ζπιινγή ππνγξαθψλ, ην 3% ησλ εγγεγξακκέλσλ ςεθνθφξσλ ηεο
Δπηθξάηεηαο θαη κε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ νξίδνληαη ζην άξζξν 88 ηνπ παξφληνο ΢πληάγκαηνο.

5. Ζ πξφηαζε γηα θαηεγνξία θαη παξαπνκπή ηνπ Πξνέδξνπ ηνπ ΢πκβνπιίνπ ηεο Δπηθξαηείαο ζε δίθε
κπνξεί λα γίλεη απφ ηε Βνπιή ππνγεγξακκέλε απφ ην έλα ηξίην ηνπιάρηζηνλ ησλ κειψλ ηεο θαη γίλεηαη
απνδεθηή κε απφθαζε πνπ ιακβάλεηαη κε πιεηνςεθία ησλ δχν ηξίησλ ηνπ ζπλφινπ ησλ κειψλ ηεο.

6. Αλ ε πξφηαζε γίλεη απνδεθηή, ν Πξφεδξνο ηνπ ΢πκβνπιίνπ ηεο Δπηθξαηείαο παξαπέκπεηαη ζην
Αλψηαην ΢πληαγκαηηθφ Γηθαζηήξην, γηα παξαβίαζε ηνπ ΢πληάγκαηνο ζηνλ Άξεην Πάγν γηα πνηληθά
αδηθήκαηα θαη ην ΢πκβνχιην ηεο Δπηθξαηείαο γηα βιάβε ζην Γεκφζην, θαηά πεξίπησζε αδηθήκαηνο.

7. Αθφηνπ παξαπεκθζεί, ν Πξφεδξνο ηνπ ΢πκβνπιίνπ ηεο Δπηθξαηείαο απέρεη απφ ηελ άζθεζε ησλ
θαζεθφλησλ ηνπ θαη αλαπιεξψλεηαη, απφ ηνλ Πξψην Αληηπξφεδξν ηνπ ΢πκβνπιίνπ ηεο Δπηθξαηείαο. ΢ε
αδπλακία ηνπ Πξψηνπ Αληηπξνέδξνπ ηνπ ΢πκβνπιίνπ ηεο Δπηθξαηείαο, ηε ζέζε ηνπ Αηξεηνχ Πξνέδξνπ
ηνπ ΢πκβνπιίνπ ηεο Δπηθξαηείαο αλαιακβάλεη ν Γεχηεξνο Αληηπξφεδξνο ηνπ ΢πκβνπιίνπ ηεο
Δπηθξαηείαο.

8. Ο Πξφεδξνο ηνπ ΢πκβνπιίνπ ηεο Δπηθξαηείαο, αλαιακβάλεη πάιη ηα θαζήθνληά ηνπ, αθφηνπ ην
Αλψηαην ΢πληαγκαηηθφ Γηθαζηήξην, ν Άξεηνο Πάγνο ή ην ΢πκβνχιην ηεο Δπηθξαηείαο εθδψζνπλ θαηά
πεξίπησζε απαιιαθηηθή απφθαζε θαη εθφζνλ δελ εμαληιήζεθε ε ζεηεία ηνπ.

9. Απφ ηε ζηηγκή ηεο παξαπνκπήο ηνπ, ε δηαδηθαζία γηα ηελ νινθιήξσζε ηεο απνπνκπήο ή ηεο
απαιιαγήο ηνπ, δελ κπνξεί λα μεπεξλά ηνπο δχν κήλεο.

95
10. ΢ε θάζε πεξίπησζε, αλ ν Πξφεδξνο ηνπ ΢πκβνπιίνπ ηεο Δπηθξαηείαο απνπεκθζεί απφ ην αμίσκά
ηνπ, πέξα απφ ηηο πνηλέο ηηο νπνίεο ζα επηβάιινπλ ηα αξκφδηα Γηθαζηήξηα, ζηεξείηαη θαη ηνπ
δηθαηψκαηνο λα θαηέιζεη σο ππνςήθηνο, γηα νπνηνδήπνηε αηξεηφ αμίσκα ηεο Γεκνθξαηίαο.

Αξκνδηφηεηεο ηνπ Πξνέδξνπ ηνπ ΢πκβνπιίνπ ηεο Δπηθξαηείαο.

Άξζξν 276.

1. Να νξίδεη ηνπο δχν Αληηπξνέδξνπο Αλαπιεξσηέο ηνπ, Πξψην Αληηπξφεδξν ηνπ ΢πκβνπιίνπ ηεο
Δπηθξαηείαο θαη ην Γεχηεξν Αληηπξφεδξν ηνπ ΢πκβνπιίνπ ηεο Δπηθξαηείαο, νη νπνίνη εμειέγεζαλ απφ ην
ηαθηηθφ Γηθαζηηθφ ΢ψκα φπσο νξίδεηαη απφ ηα άξζξα 269 θαη 270 ηνπ ΢πληάγκαηνο.

2. Να εγγπάηαη ηελ ηαρχηεηα θαη ηελ θαιή πνξεία ηεο απνλνκήο Γηθαηνζχλεο, ηε γξήγνξε εθδίθαζε θαη
ηε δίθαηε δίθε.

3. Νφκνο πξνβιέπεη ηε ζηειέρσζε ησλ Τπεξεζηψλ ηνπ ΢πκβνπιίνπ ηεο Δπηθξαηείαο.

ΚΔΦΑΛΑΙΟ 53.

΢πγθξφηεζε Γηθαζηεξίσλ.

Άξζξν 277.

1. Ζ Γηθαηνζχλε απνλέκεηαη απφ Γηθαζηήξηα ζπγθξνηνχκελα απφ ηαθηηθνχο θαη νξθσηνχο-ιατθνχο

δηθαζηέο.

2. Οη δηθαζηέο, ηαθηηθνί θαη ιατθνί, θαηά ηελ άζθεζε ησλ θαζεθφλησλ ηνπο ππφθεηληαη κφλν ζην
΢χληαγκα θαη ζηνπο Νφκνπο θαη ζε θακία πεξίπησζε δελ ππνρξενχληαη λα ζπκκνξθψλνληαη κε
δηαηάμεηο πνπ έρνπλ ηεζεί θαηά ηελ θαηάιπζε ηνπ ΢πληάγκαηνο.

Άξζξν 278.

1. Οη δηθαζηηθνί ιεηηνπξγνί δηνξίδνληαη κε Πξνεδξηθφ Γηάηαγκα, ζχκθσλα κε Νφκν πνπ νξίδεη ηα

πξνζφληα θαη ηε δηαδηθαζία ηεο επηινγήο ηνπο, θαη είλαη ηζφβηνη.

2. Οη απνδνρέο ησλ δηθαζηηθψλ ιεηηνπξγψλ είλαη αλάινγεο κε ην ιεηηνχξγεκά ηνπο. Σα ζρεηηθά κε ηε

βαζκνινγηθή θαη κηζζνινγηθή ηνπο εμέιημε θαη κε ηελ θαηάζηαζή ηνπο γεληθά, θαζνξίδνληαη κε εηδηθνχο
Νφκνπο.

3. Πξνβιέπεηαη εθπαηδεπηηθή θαη δνθηκαζηηθή πεξίνδνο ησλ δηθαζηηθψλ ιεηηνπξγψλ, δηάξθεηαο έσο
ηξηψλ εηψλ, πξηλ δηνξηζηνχλ σο ηαθηηθνί. Καηά ηελ πεξίνδν απηή κπνξνχλ λα αζθνχλ θαη θαζήθνληα
ηαθηηθνχ δηθαζηή.

4. Οη δηθαζηηθνί ιεηηνπξγνί κπνξνχλ λα δησρζνχλ πνηληθά, κεηά απφ δίσμε ηελ νπνία κπνξεί λα αζθήζεη
ν Αηξεηφο Γεληθφο Δηζαγγειέαο ηεο Γεκνθξαηίαο.

5. Οη δηθαζηηθνί ιεηηνπξγνί κπνξνχλ λα παπηνχλ κφλν χζηεξα απφ δηθαζηηθή απφθαζε, εμαηηίαο
πνηληθήο θαηαδίθεο ή γηα βαξχ πεηζαξρηθφ παξάπησκα ή αζζέλεηα ή αλαπεξία ή ππεξεζηαθή
αλεπάξθεηα, πνπ βεβαηψλνληαη κε απνθάζεηο ησλ Αλψηαησλ Γηθαζηεξίσλ, Αξείνπ Πάγνπ, Αλψηαηνπ
΢πληαγκαηηθνχ Γηθαζηεξίνπ θαη ηνπ ΢πκβνπιίνπ ηεο Δπηθξαηείαο.

6. Οη δηθαζηηθνί ιεηηνπξγνί, έσο θαη ην βαζκφ ηνπ εθέηε, απνρσξνχλ ππνρξεσηηθά απφ ηελ ππεξεζία
κφιηο ζπκπιεξψζνπλ ην εμεθνζηφ πέκπην έηνο ηεο ειηθίαο ηνπο θαη φινη φζνη έρνπλ βαζκνχο
αλψηεξνπο απφ απηνχο ή ηνπο αληίζηνηρνπο κε απηνχο απνρσξνχλ ππνρξεσηηθά απφ ηελ ππεξεζία
96
κφιηο ζπκπιεξψζνπλ ην εμεθνζηφ έβδνκν έηνο ηεο ειηθίαο ηνπο. Γηα ηελ εθαξκνγή ηεο δηάηαμεο απηήο
ζεσξείηαη ζε θάζε πεξίπησζε σο εκέξα πνπ ζπκπιεξψλεηαη ην φξην απηφ ε 30ή Ηνπλίνπ ηνπ έηνπο ηεο
απνρψξεζεο ηνπ δηθαζηηθνχ ιεηηνπξγνχ.

6. Μεηάηαμε δηθαζηηθψλ ιεηηνπξγψλ απαγνξεχεηαη, εθηφο ησλ πεξηπηψζεσλ θαηά ηηο νπνίεο, ηελ αίηεζε
κεηάηαμεο ππνβάιιεη ν ίδηνο ν ελδηαθεξφκελνο δηθαζηηθφο ιεηηνπξγφο.

Άξζξν 279.

1. Απαγνξεχεηαη ζηνπο δηθαζηηθνχο ιεηηνπξγνχο λα παξέρνπλ θάζε άιιε κηζζσηή ππεξεζία θαζψο θαη
λα αζθνχλ νπνηνδήπνηε επάγγεικα.

2. Καη' εμαίξεζε επηηξέπεηαη ζηνπο δηθαζηηθνχο ιεηηνπξγνχο λα εθιέγνληαη κέιε ηεο Αθαδεκίαο Αζελψλ
ή ηνπ δηδαθηηθνχ πξνζσπηθνχ αλψηαησλ εθπαηδεπηηθψλ ηδξπκάησλ.

3. Ζ αλάζεζε δηνηθεηηθψλ θαζεθφλησλ ζε δηθαζηηθνχο ιεηηνπξγνχο απαγνξεχεηαη.

4. Καζήθνληα, ζρεηηθά κε ηελ εθπαίδεπζε ησλ δηθαζηηθψλ ιεηηνπξγψλ, ζεσξνχληαη δηθαζηηθά.

5. Δπηηξέπεηαη ε αλάζεζε ζε δηθαζηηθνχο ιεηηνπξγνχο ησλ θαζεθφλησλ εθπξνζψπεζεο ηεο Υψξαο ζε

Γηεζλή Γηθαζηήξηα ή άιινπο γλσκνδνηηθνχο πεξί ηε Γηθαηνζχλε δηεζλείο θνξείο.

6. Απαγνξεχεηαη ζηνπο δηθαζηηθνχο ιεηηνπξγνχο ε ζπκκεηνρή ζε νπνηνδήπνηε λνκνζεηηθφ, εθηειεζηηθφ,

ειεγθηηθφ ζψκα εμνπζίαο, ε δεκφζηα ζηήξημε ή θαηαγγειία πνιηηηθνχ θνξέα θαζψο θαη ε ζπκκεηνρή
ηνπο ζε νπνηαδήπνηε εθινγηθή δηαδηθαζία πιελ απηψλ πνπ νξίδνληαη ζην παξφλ ΢χληαγκα.

Άξζξν 280.

1. Οη πξναγσγέο, ηνπνζεηήζεηο, κεηαζέζεηο, απνζπάζεηο θαη κεηαηάμεηο ησλ δηθαζηηθψλ ιεηηνπξγψλ

ελεξγνχληαη κε Πξνεδξηθφ Γηάηαγκα πνπ εθδίδεηαη χζηεξα απφ απφθαζε ηνπ Αλψηαηνπ Γηθαζηηθνχ
΢πκβνπιίνπ. Απηφ ζπγθξνηείηαη απφ ηνλ Πξφεδξν ή εθπξφζσπν ηνπ Πξνέδξνπ ηνπ Αξείνπ Πάγνπ, απφ
ηνλ πξφεδξν ή εθπξφζσπν ηνπ Πξνέδξνπ ηνπ Αλψηαηνπ ΢πληαγκαηηθνχ Γηθαζηεξίνπ απφ ηνλ πξφεδξν
ή εθπξφζσπν ηνπ Πξνέδξνπ ηνπ ΢πκβνπιίνπ ηεο Δπηθξαηείαο θαζψο θαη απφ ηνλ Αηξεηφ Γεληθφ
Δηζαγγειέα ηεο Γεκνθξαηίαο ή εθπξφζσπφ ηνπ.

2. ΢ην Αλψηαην Γηθαζηηθφ ΢πκβνχιην κεηέρνπλ θαη ηξεηο δηθαζηηθνί ιεηηνπξγνί ηνπ θιάδνπ ζηνλ νπνίν
αθνξνχλ νη ππεξεζηαθέο κεηαβνιέο, βαζκνχ ηνπιάρηζηνλ εθέηε, πνπ επηιέγνληαη κε θαηεπζείαλ εθινγή
ηνπο, απφ ην ΢ψκα ησλ Σαθηηθψλ Γηθαζηψλ.

3. Οη ηξεηο ηαθηηθνί Γηθαζηέο ηνπ Αλψηαηνπ Γηθαζηηθνχ ΢πκβνπιίνπ, εθιέγνληαη απφ ην ζχλνιν ησλ
Σαθηηθψλ Γηθαζηψλ ηνπ ΢ψκαηνο ησλ Γηθαζηψλ.

4. Τπνςήθηνη Γηθαζηέο γηα ην Αλψηαην Γηθαζηηθφ ΢πκβνχιην, κπνξνχλ λα είλαη φινη νη ηαθηηθνί
Γηθαζηέο.

5. Γηθαζηέο ηνπ Αλψηαηνπ Γηθαζηηθνχ ΢πκβνπιίνπ, εθιέγνληαη νη ηξεηο πξψηνη Γηθαζηέο, νη νπνίνη
πιεηνςήθεζαλ ζην εληαίν ςεθνδέιηην ησλ ππνςεθίσλ Γηθαζηψλ ηνπ Αλψηαηνπ Γηθαζηηθνχ
΢πκβνπιίνπ.

6. Σα νλφκαηα ησλ ππνςεθίσλ Γηθαζηψλ, αλαγξάθνληαη κε απφιπηε αιθαβεηηθή ζεηξά ζην ςεθνδέιηην
γηα ηελ αλάδεημή ηνπο.

97
7. Γηα λα είλαη ππνςήθηνο γηα Γηθαζηήο ηνπ Αλψηαηνπ Γηθαζηηθνχ ΢πκβνπιίνπ, ν Γηθαζηήο ζα πξέπεη λα
ζπγθεληξψζεη 20 ηνπιάρηζηνλ ππνγξαθέο Γηθαζηψλ θάζε βαζκνχ, κε ηηο νπνίεο λα πξνηείλεηαη σο
ππνςήθηνο.

8. Οη δηαδηθαζίεο ζπγθέληξσζεο ππνγξαθψλ, νξίδνληαη κε απφθαζε ηνπ Δζληθνχ Δθινγηθνχ

΢πκβνπιίνπ.

9. Οη απνθάζεηο ηνπ Αλψηαηνπ Γηθαζηηθνχ ΢πκβνπιίνπ γηα ηα δεηήκαηα πνπ πεξηγξάθνληαη ζηελ
παξάγξαθν 1 ηνπ παξφληνο άξζξνπ, είλαη ππνρξεσηηθέο γηα ην Τπνπξγείν Γηθαηνζχλεο θαη ηνλ Γεληθφ
Δηζαγγειέα ηεο Γεκνθξαηίαο.

Άξζξν 281.

1. Ζ πεηζαξρηθή Γηνίθεζε ζηνπο δηθαζηηθνχο ιεηηνπξγνχο, αζθείηαη απφ ην Αλψηαην Πεηζαξρηθφ

΢πκβνχιην. Σελ πεηζαξρηθή δίσμε εγείξεη ν Γεληθφο Δηζαγγειέαο ηεο Γεκνθξαηίαο.

2. Σν Αλψηαην Πεηζαξρηθφ ΢πκβνχιην ζπγθξνηείηαη απφ ηνλ Πξφεδξν ή εθπξφζσπν ηνπ Πξνέδξνπ ηνπ
Αξείνπ Πάγνπ, απφ ηνλ πξφεδξν ή εθπξφζσπν ηνπ Πξνέδξνπ ηνπ Αλψηαηνπ ΢πληαγκαηηθνχ
Γηθαζηεξίνπ , απφ ηνλ πξφεδξν ή εθπξφζσπν ηνπ Πξνέδξνπ ηνπ ΢πκβνπιίνπ ηεο Δπηθξαηείαο θαη απφ
ηνλ Αηξεηφ Γεληθφ Δηζαγγειέα ηεο Γεκνθξαηίαο ή εθπξφζσπφ ηνπ.

3. ΢ην Αλψηαην Πεηζαξρηθφ ΢πκβνχιην κεηέρνπλ θαη ηξεηο δηθαζηηθνί ιεηηνπξγνί ηνπ θιάδνπ ζηνλ νπνίν
αθνξνχλ νη ππεξεζηαθέο κεηαβνιέο, βαζκνχ ηνπιάρηζηνλ εθέηε, πνπ επηιέγνληαη κε θαηεπζείαλ εθινγή
ηνπο, απφ ην ΢ψκα ησλ Σαθηηθψλ Γηθαζηψλ.

4. Οη ηξεηο ηαθηηθνί Γηθαζηέο ηνπ Αλψηαηνπ Πεηζαξρηθνχ ΢πκβνπιίνπ, εθιέγνληαη απφ ην ζχλνιν ησλ
Σαθηηθψλ Γηθαζηψλ ηνπ ΢ψκαηνο ησλ Γηθαζηψλ.

5. Τπνςήθηνη Γηθαζηέο γηα ην Αλψηαην Πεηζαξρηθφ ΢πκβνχιην, κπνξνχλ λα είλαη φινη νη ηαθηηθνί
Γηθαζηέο.

6. Γηθαζηέο ηνπ Αλψηαηνπ Πεηζαξρηθνχ ΢πκβνπιίνπ, εθιέγνληαη νη ηξεηο πξψηνη Γηθαζηέο, νη νπνίνη
πιεηνςήθεζαλ ζην εληαίν ςεθνδέιηην ησλ ππνςεθίσλ Γηθαζηψλ ηνπ Αλψηαηνπ Γηθαζηηθνχ
΢πκβνπιίνπ.

7. Σα νλφκαηα ησλ ππνςεθίσλ Γηθαζηψλ, αλαγξάθνληαη κε απφιπηε αιθαβεηηθή ζεηξά ζην ςεθνδέιηην
γηα ηελ αλάδεημή ηνπο.

8. Γηα λα είλαη ππνςήθηνο γηα Γηθαζηήο ηνπ Αλψηαηνπ Πεηζαξρηθνχ ΢πκβνπιίνπ, ν Γηθαζηήο ζα πξέπεη
λα ζπγθεληξψζεη 20 ηνπιάρηζηνλ ππνγξαθέο Γηθαζηψλ θάζε βαζκνχ, κε ηηο νπνίεο λα πξνηείλεηαη σο
ππνςήθηνο.

9. Οη δηαδηθαζίεο ζπγθέληξσζεο ππνγξαθψλ, νξίδνληαη κε απφθαζε ηνπ Δζληθνχ Δθινγηθνχ

΢πκβνπιίνπ.

Άξζξν 282.

1. Οη ππάιιεινη ηεο γξακκαηείαο φισλ ησλ Γηθαζηεξίσλ θαη ησλ εηζαγγειηψλ είλαη κφληκνη. Μπνξεί λα
παπηνχλ κφλν κε δηθαζηηθή απφθαζε εμαηηίαο πνηληθήο θαηαδίθεο, ή κε απφθαζε ηνπ Αλψηαηνπ
Πεηζαξρηθνχ ΢πκβνχιηνπ γηα βαξχ πεηζαξρηθφ παξάπησκα, αζζέλεηα ή αλαπεξία ή ππεξεζηαθή
αλεπάξθεηα πνπ βεβαηψλνληαη, φπσο Νφκνο νξίδεη.

98
2. Νφκνο νξίδεη ηα πξνζφληα ησλ ππαιιήισλ ηεο γξακκαηείαο φισλ ησλ Γηθαζηεξίσλ θαη ησλ
εηζαγγειηψλ.

3. Οη πξναγσγέο, ηνπνζεηήζεηο, κεηαζέζεηο, απνζπάζεηο θαη κεηαηάμεηο ησλ δηθαζηηθψλ ππαιιήισλ

απνθαζίδνληαη απφ ην Αλψηαην Γηθαζηηθφ ΢πκβνχιην.

4. Οη ππάιιεινη ησλ ππνζεθνθπιαθείσλ είλαη δηθαζηηθνί ππάιιεινη.

ΚΔΦΑΛΑΙΟ 54.

Οξγάλσζε θαη δηθαηνδνζία ησλ Γηθαζηεξίσλ

Άξζξν 283.

1. Σα Γηθαζηήξηα δηαθξίλνληαη ζε Πξσηνβάζκηα θαη Γεπηεξνβάζκηα, Οηθνγελεηαθά, Αλειίθσλ, Γηνηθεηηθά,

Πνιηηηθά θαη Πνηληθά.

2. Σα Πνιηηηθά Γηθαζηήξηα, δηαθξίλνληαη ζε απηά ησλ Μηθξψλ Απαηηήζεσλ θαη ηα Σαθηηθά Πνιηηηθά
Γηθαζηήξηα.

3. Σα Πξσηνβάζκηα Γηθαζηήξηα θαη ηα Γηθαζηήξηα Μηθξψλ Απαηηήζεσλ, ζπγθξνηνχληαη απφ ηνπο

ηαθηηθνχο δηθαζηέο θαη ηε Γξακκαηεία ηνπ Γηθαζηεξίνπ.

Γηαθξίλνληαη ζε:

α) Μνλνκειή Γηθαζηήξηα, ήηνη: 1. Μνλνκειή Οηθνγελεηαθά Γηθαζηήξηα 2. Μνλνκειή Γηθαζηήξηα

Αλειίθσλ 3. Μνλνκειή Γηθαζηήξηα Μηθξψλ Απαηηήζεσλ 4. Μνλνκειή Γηνηθεηηθά Γηθαζηήξηα 5.
Μνλνκειή Γηθαζηήξηα Δξγαηηθψλ Γηαθνξψλ 6. Μνλνκειή Πηαηζκαηνδηθεία θαη 7. Μνλνκειή
Πιεκκειεηνδηθεία.

β) Σξηκειή Γηθαζηήξηα, ήηνη: 1. Σξηκειή Πιεκκειεηνδηθεία. 2. Σξηκειή Πνιηηηθά Γηθαζηήξηα θαη 3.

Σξηκειή Γηνηθεηηθά Γηθαζηήξηα.

4. Οη ηαθηηθνί Γηθαζηέο ησλ Πξσηνβάζκησλ Γηθαζηεξίσλ, ηεξνχλ ηε δηθνλνκηθή ηάμε, απνθαζίδνπλ γηα
ηελ ελνρή ή αζσφηεηα ηνπ θαηεγνξνπκέλνπ, απνθαζίδνπλ γηα ηελ απνδνρή ή κε ησλ αγσγψλ αζηηθψλ
απαηηήζεσλ θαη επηβάιινπλ ηηο πξνβιεπφκελεο απφ ην ΢χληαγκα θαη ηνπο Νφκνπο πνηλέο.

5. Ζ Γξακκαηεία ηνπ Γηθαζηεξίνπ, είλαη αξκφδηα γηα ηε Γξακκαηεηαθή ππνζηήξημε ηνπ Γηθαζηεξίνπ.

6. Σα δεπηεξνβάζκηα Γηθαζηήξηα, ζπγθξνηνχληαη:

Α. Απφ ηνλ ηαθηηθφ Γηθαζηή θαη ηε Γξακκαηεία ηνπ Γηθαζηεξίνπ. Ο ηαθηηθφο Γηθαζηήο, ηεξεί ηελ
πξνβιεπφκελε δηθνλνκηθή ηάμε θαη ε Γξακκαηεία ηνπ Γηθαζηεξίνπ ηε Γξακκαηεηαθή ππνζηήξημε.

Β. Απφ ην ΢ψκα ησλ Δλφξθσλ ην νπνίν απνηειείηαη απφ δεθαπέληε Οξθσηνχο-Λατθνχο Γηθαζηέο, νη
νπνίνη απνθαζίδνπλ γηα ηελ ελνρή ή ηελ αζσφηεηα ηνπ θαηεγνξνπκέλνπ, απνθαζίδνπλ γηα ηελ
απνδνρή ή κε ησλ αγσγψλ αζηηθψλ απαηηήζεσλ θαη επηβάιινπλ ηηο πξνβιεπφκελεο απφ ην ΢χληαγκα
θαη ηνπο Νφκνπο πνηλέο, ηα αλψηαηα θαη θαηψηαηα φξηα ησλ νπνίσλ αλαθνηλψλνληαη ζε απηνχο, απφ ηνλ
Σαθηηθφ Γηθαζηή, Πξνεδξεχνληα ηνπ δεπηεξνβάζκηνπ Γηθαζηεξίνπ.

Γ. Γηαθξίλνληαη ζε Μνλνκειή Οξθσηά Γηθαζηήξηα, ήηνη: 1. Μνλνκειή Οξθσηά Οηθνγελεηαθά Γηθαζηήξηα

2. Μνλνκειή Οξθσηά Γηθαζηήξηα Αλειίθσλ 3. Μνλνκειή Οξθσηά Γηνηθεηηθά Γηθαζηήξηα 4. Μνλνκειή
Οξθσηά Πνιηηηθά Γηθαζηήξηα 5. Μνλνκειή Οξθσηά Γηθαζηήξηα Δξγαηηθψλ Γηαθνξψλ, 6. Μνλνκειή
Οξθσηά Πιεκκειεηνδηθεία θαη 7. Μνλνκειή Οξθσηά Καθνπξγηνδηθεία.
99
΢πγθξφηεζε ηνπ ΢ψκαηνο ησλ Δλφξθσλ.

Άξζξν 284.

1. Σν ΢ψκα ησλ Δλφξθσλ, ζπγθξνηείηαη κε θιήξν απφ εηδηθφ θαηάινγν ν νπνίνο ζπληάζζεηαη ζην
Τπνπξγείν Γηθαηνζχλεο απφ Έιιελεο Πνιίηεο φπσο απηνί νξίδνληαη απφ ηα άξζξα 38 θαη 42 ηνπ
παξφληνο ΢πληάγκαηνο, δελ έρνπλ θαηαδηθαζζεί γηα θαλέλα πνηληθφ αδίθεκα ζε βαζκφ θαθνπξγήκαηνο,
θαη δελ ηνπο έρνπλ ζηεξεζεί ηα πνιηηηθά ηνπο δηθαηψκαηα.

2. Γηα ηνλ νξηζκφ ηνπ Πνιίηε σο Δλφξθνπ, είλαη απαξαίηεηε ε δεκφζηα θαη ελψπηνλ ηνπ
Γεπηεξνβάζκηνπ Γηθαζηεξίνπ ζπγθαηάζεζε ηφζν ηεο Γησθηηθήο Αξρήο, φζν θαη ηεο Τπεξάζπηζεο ηνπ
θαηεγνξνπκέλνπ.

3. Οη ζπλεδξηάζεηο ησλ Οξθσηψλ Γηθαζηεξίσλ είλαη δεκφζηεο.

4. Απαγνξεχεηαη ε ρξήζε νπηηθναθνπζηηθψλ κέζσλ εληφο ησλ Γηθαζηεξίσλ, εμαηξνπκέλσλ ηεο

θαηαγξαθήο ησλ πξαθηηθψλ, απφ ηε Γξακκαηεία ησλ.

5. Κάζε απφθαζε ησλ ελφξθσλ, απαγγέιιεηαη ζε δεκφζηα ζπλεδξίαζε.

6. Σν Κξάηνο έρεη ππνρξέσζε λα πξνζηαηεχεη ηνπο Οξθσηνχο Γηθαζηέο, ζην πιαίζην ηεο εμάζθεζεο
ησλ θαζεθφλησλ ηνπο. Νφκνο νξίδεη ηελ ππνρξέσζε απηή.

7. Όπνηνο θαη γηα νπνηνλδήπνηε ιφγν, εκπνδίδεη ηελ ειεχζεξε έθθξαζε ηνπ Οξθσηνχ Γηθαζηή ή
εκπνδίζεη, παξελνριήζεη, εθβηάζεη, πηέζεη, επηρεηξήζεη λα ρξεκαηίζεη ηνλ Οξθσηφ Γηθαζηή,
θαηαδηθάδεηαη ζε θπιάθηζε ηνπιάρηζηνλ 15 εηψλ, κε εμαγνξάζηκε θαη ρσξίο αλαζηνιή.

Άξζξν 285.

1. ΢ηα δηνηθεηηθά Γηθαζηήξηα ππάγνληαη νη δηνηθεηηθέο δηαθνξέο.

2. ΢ηα πνιηηηθά Γηθαζηήξηα ππάγνληαη νη ηδησηηθέο δηαθνξέο, θαζψο θαη ππνζέζεηο εθνχζηαο
δηθαηνδνζίαο.

3. ΢ηα Γηθαζηήξηα Μηθξψλ Απαηηήζεσλ, εθδηθάδνληαη ππνζέζεηο νηθνλνκηθψλ δηαθνξψλ ηδησηψλ κέρξη
ηνπ πνζνχ θαη ηεο ηαθηήο πξνζεζκίαο εθδίθαζήο ησλ, πνπ νξίδνληαη κε Νφκν.

Άξζξν 286.

1. ΢ηα ηαθηηθά Πξσηνβάζκηα Μνλνκειή θαη Σξηκειή πνηληθά Γηθαζηήξηα αλήθεη ε ηηκσξία ησλ
εγθιεκάησλ θαη ε ιήςε φισλ ησλ κέηξσλ πνπ πξνβιέπνπλ νη πνηληθνί Νφκνη.

2. Οη απνθάζεηο ησλ Οηθνγελεηαθψλ Γηθαζηεξίσλ θαη ησλ Γηθαζηεξίσλ Αλειίθσλ δελ απαγγέιινληαη
δεκφζηα.

8. Σα Γηθαζηήξηα φισλ ησλ κνξθψλ, ππνρξενχληαη λα κελ εθαξκφδνπλ Νφκν πνπ ην πεξηερφκελφ ηνπ
είλαη αληίζεην πξνο ην ΢χληαγκα.

ΚΔΦΑΛΑΙΟ 55.

Αηξεηφο Δηζαγγειέαο.

Άξζξν 287.

100
1. Ο Αηξεηφο Δηζαγγειέαο, είλαη ν επηθεθαιήο ηεο Γησθηηθήο Αξρήο ζε θάζε Ννκφ ηεο ρψξαο. Δθιέγεηαη
θαηεπζείαλ απφ ηνλ ειιεληθφ Λαφ θαη ηνπο εγγεγξακκέλνπο ςεθνθφξνπο ηνπ θάζε Ννκνχ, γηα ηεηξαεηή
πεξίνδν.

2. Σν αμίσκα ηνπ Αηξεηνχ Δηζαγγειέα είλαη αζπκβίβαζην κε νπνηνδήπνηε άιιν αμίσκα, ζέζε ή έξγν.

3. Ζ πεξίνδνο εθηέιεζεο ησλ αξκνδηνηήησλ ηνπ, αξρίδεη απφ ηελ νξθσκνζία ηνπ Αηξεηνχ Δηζαγγειέα.

4. Δπαλεθινγή ηνπ ίδηνπ πξνζψπνπ επηηξέπεηαη κία θνξά κφλν.

Άξζξν 288.

Αηξεηφο Δηζαγγειέαο, κπνξεί λα εθιεγεί φπνηνο είλαη Έιιελαο Πνιίηεο, έρεη γελλεζεί ζηελ Διιάδα, έρεη
παηέξα θαη κεηέξα Έιιελεο Πνιίηεο, έρεη ζπκπιεξψζεη ην ηξηαθνζηφ έηνο ηεο ειηθίαο ηνπ, έρεη ηε
λφκηκε ηθαλφηεηα ηνπ εθιέγεηλ, έρεη δηαηειέζεη ελεξγφο Γηθεγφξνο, είηε σο ππεξάζπηζε είηε σο πνιηηηθή
αγσγή γηα δέθα ηνπιάρηζηνλ έηε θαη είλαη εγγεγξακκέλνο ζηνπο θαηαιφγνπο ησλ Γηθεγνξηθψλ ΢πιιφγσλ
ηεο Δπηθξάηεηαο.

Άξζξν 289.

1. Ζ εθινγή ηνπ Αηξεηνχ Δηζαγγειέα γίλεηαη κε κπζηηθή-θαζνιηθή ςεθνθνξία απφ ηνπο εγγεγξακκέλνπο
ςεθνθφξνπο ηνπ Ννκνχ, παξάιιεια κε ηηο εθινγέο γηα ηελ Αλάδεημε ησλ εθπξνζψπσλ ηεο Σνπηθήο
Απηνδηνίθεζεο Α’ θαη Β’ Βαζκνχ.

2. ΢ε πεξίπησζε νξηζηηθήο αδπλακίαο ηνπ Αηξεηνχ Δηζαγγειέα λα εθπιεξψζεη ηα θαζήθνληά ηνπ,

θαζψο επίζεο θαη ζε πεξίπησζε πνπ ν Αηξεηφο Δηζαγγειέαο παξαηηεζεί, πεζάλεη ή θεξπρζεί έθπησηνο
θαηά ηηο δηαηάμεηο ηνπ ΢πληάγκαηνο θαη ησλ Νφκσλ, αλαπιεξψλεηαη ακέζσο απφ ηνλ επηιαρφληα ζηηο
εθινγέο ηνπ Ννκνχ ζηνλ νπνίν εμειέγε θαη αλαδείρζεθε.

3. Ζ εθινγή ηνπ Αηξεηνχ Δηζαγγειέα γίλεηαη ζε θάζε πεξίπησζε γηα πιήξε ζεηεία.

4. Αηξεηφο Δηζαγγειέαο εθιέγεηαη εθείλνο πνπ ζπγθέληξσζε ηελ πιεηνςεθία ηνπ 50+1% ηνπ ζπλφινπ
ησλ εγθχξσλ ςεθνδειηίσλ ησλ εθινγέσλ αλά Ννκφ.

5. Αλ δε ζπγθεληξσζεί ε πιεηνςεθία απηή, ζηελ πξψηε εθινγηθή αλακέηξεζε, ε ςεθνθνξία

επαλαιακβάλεηαη ηελ επφκελε Κπξηαθή, κεηαμχ ησλ δχν επηθξαηέζηεξσλ ππνςεθίσλ.

6. Ο εθιεγφκελνο Αηξεηφο Δηζαγγειέαο αλαιακβάλεη ηελ άζθεζε ησλ θαζεθφλησλ ηνπ απφ ηελ επνκέλε
ηεο εκέξαο πνπ έιεμε ε ζεηεία ηνπ απεξρφκελνπ Αηξεηνχ Δηζαγγειέα, ζε φιεο ηηο άιιεο πεξηπηψζεηο
απφ ηελ επνκέλε ηεο εθινγήο ηνπ.

7. Ζ ρνξεγία ηνπ Αηξεηνχ Δηζαγγειέα, δελ κπνξεί λα ππεξβαίλεη ην κηζζφ ηνπ Δθέηε Σαθηηθνχ Γηθαζηή.

Άξζξν 290.

1. Σνλ Αηξεηφ Δηζαγγειέα, φηαλ απνπζηάδεη ζην εμσηεξηθφ πεξηζζφηεξν απφ δέθα εκέξεο, αλ πεζάλεη,
παξαηηεζεί, θεξπρζεί έθπησηνο ή αλ θσιχεηαη γηα νπνηνλδήπνηε ιφγν λα αζθήζεη ηα θαζήθνληά ηνπ,
ηνλ αλαπιεξψλνπλ πξνζσξηλά νη Βνεζνί Δηζαγγειείο.

2. Αλ ε αδπλακία ηνπ Αηξεηνχ Δηζαγγειέα λα αζθήζεη ηα θαζήθνληά ηνπ παξαηείλεηαη πέξα απφ ηξηάληα
εκέξεο, αλαπιεξψλεηαη ακέζσο απφ ηνλ επηιαρφληα ππνςήθην, ζηηο εθινγέο γηα ηελ αλάδεημή ηνπ.

ΚΔΦΑΛΑΙΟ 56.

101
Δηδηθέο επζχλεο ηνπ Αηξεηνχ Δηζαγγειέα.

Άξζξν 291.

1. Ο Αηξεηφο Δηζαγγειέαο επζχλεηαη νπσζδήπνηε γηα πξάμεηο πνπ έρεη ελεξγήζεη θαηά ηελ άζθεζε ησλ
θαζεθφλησλ ηνπ, γηα έζραηε πξνδνζία, παξάβαζε θαζήθνληνο, απηζηία θαηά ηελ ππεξεζία,
δηαζπάζηζε δεκνζίνπ ρξήκαηνο ή παξαβίαζε ηνπ ΢πληάγκαηνο.

2. Σα Οξθσηά Γηθαζηήξηα Γεπηέξνπ Βαζκνχ ζε πξψην βαζκφ θαη ηα αξκφδηα Αλψηαηα Γηθαζηήξηα, ην
Αλψηαην ΢πληαγκαηηθφ Γηθαζηήξην, ν Άξεηνο Πάγνο θαη ην ΢πκβνχιην ηεο Δπηθξαηείαο ζε δεχηεξν
βαζκφ, θξίλνπλ θαη απνθαζίδνπλ γηα ηηο πξάμεηο ηνπ Αηξεηνχ Δηζαγγειέα, κεηά απφ κελπηήξηα αλαθνξά
ηελ νπνία ππνβάιιεη, ν Γεληθφο Δηζαγγειέαο ηεο Γεκνθξαηίαο ή νπνηνζδήπνηε απφ ηνπο Αηξεηνχο
Δηζαγγειείο ησλ Δθεηεηαθψλ Πεξηθεξεηψλ ησλ Ννκψλ ηεο Υψξαο.

3. Ζ πξφηαζε γηα θαηεγνξία θαη παξαπνκπή Αηξεηνχ Δηζαγγειέα ζε δίθε κπνξεί λα γίλεη κεηά απφ
Γεκνςήθηζκα, κε κπζηηθή-θαζνιηθή ςεθνθνξία ζην Ννκφ ζηνλ νπνίν εμειέγε, ην νπνίν κπνξεί λα
πξνθαιέζεη κε ζπιινγή ππνγξαθψλ, ην 3% ησλ εγγεγξακκέλσλ ςεθνθφξσλ ηνπ Ννκνχ ζηνλ νπνίν
εμειέγε θαη κε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ νξίδνληαη ζην άξζξν 88 ηνπ παξφληνο ΢πληάγκαηνο.

5. Αλ ε πξφηαζε γίλεη απνδεθηή, ν Αηξεηφο Δηζαγγειέαο παξαπέκπεηαη ζηα Γεπηεξνβάζκηα Οξθσηά

Γηθαζηήξηα θαηά πεξίπησζε.

6. Αθφηνπ παξαπεκθζεί, ν Αηξεηφο Δηζαγγειέαο απέρεη απφ ηελ άζθεζε ησλ θαζεθφλησλ ηνπ θαη
αλαπιεξψλεηαη, απφ ηνπο Αλαπιεξσηέο Βνεζνχο Δηζαγγειείο ηνπ Ννκνχ ζηνλ νπνίν εμειέγε.

7. Ο Αηξεηφο Δηζαγγειέαο, αλαιακβάλεη πάιη ηα θαζήθνληά ηνπ, αθφηνπ ην Αλψηαην ΢πληαγκαηηθφ

Γηθαζηήξην, ν Άξεηνο Πάγνο ή ην ΢πκβνχιην ηεο Δπηθξαηείαο εθδψζνπλ θαηά πεξίπησζε απαιιαθηηθή
απφθαζε θαη εθφζνλ δελ εμαληιήζεθε ε ζεηεία ηνπ.

8. Απφ ηε ζηηγκή ηεο παξαπνκπήο ηνπ, ε δηαδηθαζία γηα ηελ νινθιήξσζε ηεο απνπνκπήο ή ηεο
απαιιαγήο ηνπ, δελ κπνξεί λα μεπεξλά ηνπο δχν κήλεο.

9. ΢ε θάζε πεξίπησζε, αλ ν Αηξεηφο Δηζαγγειέαο απνπεκθζεί απφ ην αμίσκά ηνπ, πέξα απφ ηηο πνηλέο
ηηο νπνίεο ζα επηβάιινπλ ηα αξκφδηα Γηθαζηήξηα, ζηεξείηαη θαη ηνπ δηθαηψκαηνο λα θαηέιζεη σο
ππνςήθηνο, γηα νπνηνδήπνηε αηξεηφ αμίσκα ηεο Γεκνθξαηίαο.

Αξκνδηφηεηεο ηνπ Αηξεηνχ Δηζαγγειέα.

Άξζξν 292.

Δίλαη αξκνδηφηεηεο ηνπ Αηξεηνχ Δηζαγγειέα:

1. Να δηαηάζζεη θαη λα δηεπζχλεη ζηελ πεξηνρή αξκνδηφηεηνο ηνπ, ηελ πνηληθή έξεπλα γηα ηα πνηληθά
αδηθήκαηα, αλεμαηξέησο φισλ ησλ Διιήλσλ πνιηηψλ θαη ησλ αηξεηψλ ή δηνξηζκέλσλ Γεκφζησλ
Λεηηνπξγψλ, κε ζθνπφ ηε δηαιεχθαλζε φισλ ησλ πεξηζηάζεσλ πνπ κπνξνχλ λα επεξεάζνπλ ηνλ
πξνζδηνξηζκφ θαη ηελ επζχλε ησλ απηνπξγψλ θαη ησλ ινηπψλ ζπλεξγψλ θαη ηε δηαθχιαμε ησλ ελεξγψλ
θαη αδξαλψλ αληηθεηκέλσλ πνπ ζρεηίδνληαη κε ηε δηάπξαμε ηνπ αδηθήκαηνο.

2. Να αζθεί ζην φλνκα ηνπ Διιεληθνχ Λανχ πνηληθή δίσμε ζηηο πεξηπηψζεηο ζηηο νπνίεο δελ απαηηείηαη
πξσηνβνπιία απφ πιεπξάο ελφο εθ ησλ κεξψλ, πξνθεηκέλνπ λα μεθηλήζεη ή λα ζπλερηζηεί κία ηέηνηα
δίσμε.

102
3. Να ζπγθεληξψλεη θαη λα παξνπζηάδεη ελψπηνλ ηεο Γηθαηνζχλεο φια ηα απνδεηθηηθά ζηνηρεία ηεο
ελνρήο ηνπ θαηεγνξνπκέλνπ.

4. Να ζπκκεηέρεη ζηε δηαδηθαζία επηινγήο Δλφξθσλ Γηθαζηψλ, ζε ζπλεξγαζία κε ηελ Τπεξάζπηζε ηνπ
Καηεγνξνπκέλνπ, σο ην Άξζξν 284 παξ. 2 ηνπ παξφληνο ΢πληάγκαηνο νξίδεη.

5. Να δηνξίδεη ηνπο Αλαπιεξσηέο ηνπ Βνεζνχο Δηζαγγειείο, απφ Γηθεγφξνπο ηεο πεξηθέξεηαο
αξκνδηφηεηάο ηνπ.

6. Να δηνξίδεη ην Γηεπζπληή ηεο Γεκνηηθήο θαη Κνηλνηηθήο Αζηπλνκίαο ησλ Γήκσλ θαη ησλ Κνηλνηήησλ
ηεο πεξηνρήο αξκνδηφηεηάο ηνπο.

7. Να πξνΐζηαηαη φισλ ησλ δησθηηθψλ αξρψλ ηεο πεξηθέξεηαο αξκνδηφηεηνο ηνπ.

8. Νφκνο πξνβιέπεη ηε ζηειέρσζε ησλ Τπεξεζηψλ ηνπ Αηξεηνχ Δηζαγγειέα.

ΚΔΦΑΛΑΙΟ 57.

Δμνπζία πνιηηψλ.

΢πκβνχιην ηεο Γεκνθξαηίαο.

Άξζξν 293.

1. Ζ Δμνπζία ησλ Πνιηηψλ αζθείηαη απφ ην ΢πκβνχιην ηεο Γεκνθξαηίαο απνηεινχκελν απφ ηνλ
Δθπξφζσπν ηνπ Λανχ ή εθπξφζσπφ ηνπ, ην Γεληθφ Δηζαγγειέα ηεο Γεκνθξαηίαο ή εθπξφζσπν ηνπ
Γεληθνχ Δηζαγγειέα ηεο Γεκνθξαηίαο, ηνλ Πξφεδξν ή εθπξφζσπν ηνπ Πξφεδξνπ ηνπ Αξείνπ Πάγνπ, ηνλ
Πξφεδξν ή ηνλ εθπξφζσπν ηνπ Πξφεδξνπ ηνπ Αλψηαηνπ ΢πληαγκαηηθνχ Γηθαζηεξίνπ θαη ηνλ Πξφεδξν
ή ηνλ εθπξφζσπν ηνπ Πξφεδξνπ ηνπ ΢πκβνπιίνπ ηεο Δπηθξαηείαο.

2. Ζ Δμνπζία ησλ Πνιηηψλ είλαη αλεμάξηεηνο νξγαληζκφο θαη ηα Όξγαλά ηεο απνιακβάλνπλ
ιεηηνπξγηθήο, νηθνλνκηθήο θαη δηνηθεηηθήο απηνλνκίαο. Γη απηφλ ην ζθνπφ, κέζα ζηα πιαίζηα ηνπ γεληθνχ
πξνυπνινγηζκνχ ηνπ Κξάηνπο ηεο ρνξεγείηαη έλα εηήζην κεηαβιεηφ θνλδχιη.

3. Ζ νξγάλσζε θαη ε ιεηηνπξγία ηεο ζεζκνζεηνχληαη απφ νξγαληθφ Νφκν.

Άξζξν 294.

Σα Όξγαλα πνπ αζθνχλ ηελ Δμνπζία ησλ Πνιηηψλ είλαη ππεχζπλα, ζχκθσλα κε ην παξφλ ΢χληαγκα θαη
κε ην Νφκν, γηα λα απνηξέπνπλ, λα επηζεσξνχλ θαη λα αηηνχληαη απφ ηα αξκφδηα Όξγαλα ηεο
Γεκνθξαηίαο επηβνιή θπξψζεσλ, γηα ηηο παξαβάζεηο πνπ δηαπξάηηνληαη ελάληηα ζηε δεκφζηα θαη
δηνηθεηηθή εζηθή, λα θξνληίδνπλ γηα ηε ζσζηή δηαρείξηζε θαη ηε λνκηκφηεηα ζηε ρξήζε ηεο δεκφζηαο
πεξηνπζίαο, γηα ηελ εθπιήξσζε θαη ηελ εθαξκνγή ησλ αξρψλ ηεο λνκηκφηεηαο ζε θάζε δηνηθεηηθή
δξαζηεξηφηεηα ηνπ Κξάηνπο θαη, νκνίσο, λα πξνσζνχλ ηελ εθπαίδεπζε σο δηαδηθαζία δεκηνπξγίαο ηεο
ηδηφηεηαο ηνπ πνιίηε, θαζψο θαη ηελ αιιειεγγχε, ηελ ειεπζεξία, ηε δεκνθξαηία, ηελ θνηλσληθή επζχλε
θαη ηελ εξγαζία.

Άξζξν 295.

1. Οη εθπξφζσπνη ηνπ ΢πκβνπιίνπ ηεο Γεκνθξαηίαο ππνβάιινπλ ζηηο αξρέο θαη ηνπο ιεηηνπξγνχο ηεο
Γεκφζηαο Γηνίθεζεο, ηηο πξνεηδνπνηήζεηο γηα ζθάικαηα ζηελ εθπιήξσζε ησλ λνκηθψλ ηνπο
ππνρξεψζεσλ. Αλ δελ ζπκκνξθσζνχλ πξνο απηέο ηηο ππνδείμεηο, ην ΢πκβνχιην ηεο Γεκνθξαηίαο
κπνξεί λα πξνηείλεη ζηα αξκφδηα Γηθαζηήξηα επηβνιή θπξψζεσλ πνπ ζεζκνζεηεί ν Νφκνο.

103
2. ΢ε πεξίπησζε ππνηξνπήο, ν Πξφεδξνο ηνπ ΢πκβνπιίνπ ηεο Γεκνθξαηίαο παξνπζηάδεη κία αλαθνξά
ζην φξγαλν ή ην ηκήκα, ζην νπνίν ππάγεηαη ν Γεκφζηνο Λεηηνπξγφο, πξνθεηκέλνπ λα ιάβεη ηα
δηνξζσηηθά κέηξα ζχκθσλα κε ηελ πεξίπησζε, κε ηελ επηθχιαμε ησλ θπξψζεσλ πνπ πξνβιέπεη ν
Νφκνο.

Άξζξν 296.

1. Ο Πξφεδξνο ηνπ ΢πκβνπιίνπ ηεο Γεκνθξαηίαο παξνπζηάδεη κία εηήζηα αλαθνξά ελψπηνλ ηεο Βνπιήο
ησλ Διιήλσλ ζε ζπλεδξίαζε νινκέιεηαο. Καηά ηνλ ίδην ηξφπν παξνπζηάδνπλ ηηο αλαθνξέο πνπ ζε
νπνηαδήπνηε ζηηγκή ηνπο δεηά ε Βνπιή ησλ Διιήλσλ.

2. Γεκνζηνπνηνχληαη ηφζν νη ηαθηηθέο αλαθνξέο φζν θαη νη έθηαθηεο.

Άξζξν 297.

Όινη νη ιεηηνπξγνί ηεο Γεκφζηαο Γηνίθεζεο είλαη ππνρξεσκέλνη, ππφ ηηο θπξψζεηο πνπ ζεζκνζεηεί ν
Νφκνο, λα ζπλεξγάδνληαη, κε ραξαθηήξα επείγνπζαο πξνηεξαηφηεηαο, κε ηνπο εθπξνζψπνπο ηνπ
΢πκβνπιίνπ ηεο Γεκνθξαηίαο ζηηο έξεπλέο ηνπ. Απηφ κπνξεί λα πεξηιακβάλεη ηηο δειψζεηο θαη ηα
έγγξαθα πνπ θξίλνπλ απαξαίηεηα γηα ηελ αλάπηπμε ησλ ιεηηνπξγηψλ ηνπο, ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ
εθείλσλ πνπ έρνπλ αξρεηνζεηεζεί ή ηαμηλνκεζεί κε εκπηζηεπηηθφ ή κπζηηθφ ραξαθηήξα ζχκθσλα κε ην
Νφκν. ΢ε θάζε πεξίπησζε, ε Δμνπζία ησλ Πνιηηψλ κπνξεί λα αηηείηαη θαη λα έρεη ζηελ θαηνρή ηεο
πιεξνθνξίεο πνπ πεξηέρνληαη ζε εκπηζηεπηηθά ή κπζηηθά έγγξαθα, φισλ ησλ κνξθψλ εμνπζίαο ηεο
Γεκνθξαηίαο.

ΚΔΦΑΛΑΙΟ 58.

Δθπξφζσπνο ηνπ Λανχ.

Άξζξν 298.

1. Πξφεδξνο ηνπ ΢πκβνπιίνπ ηεο Γεκνθξαηίαο, είλαη ν Δθπξφζσπνο ηνπ Λανχ. Ο Δθπξφζσπνο ηνπ
Λανχ έρεη ππφ ηελ επζχλε ηνπ ηελ πξνψζεζε, ηελ ππεξάζπηζε θαη ηελ επηηήξεζε ησλ δηθαησκάησλ θαη
ησλ εγγπήζεσλ πνπ ζεζπίδεη ην παξφλ ΢χληαγκα θαη νη δηεζλείο ζπλζήθεο γηα ηα αλζξψπηλα
δηθαηψκαηα, θαζψο θαη ηα λφκηκα, ζπιινγηθά ή δηάρπηα ζπκθέξνληα ησλ πνιηηψλ.

2. Ο Δθπξφζσπνο ηνπ Λανχ εθιέγεηαη, γηα κία θαη κφλν πεληαεηή πεξίνδν.

3. Σν αμίσκα ηνπ Δθπξνζψπνπ ηνπ Λανχ είλαη αζπκβίβαζην κε νπνηνδήπνηε άιιν αμίσκα, ζέζε ή
έξγν.

4. Ζ πεξίνδνο εθηέιεζεο ησλ αξκνδηνηήησλ ηνπ, αξρίδεη απφ ηελ νξθσκνζία ηνπ Δθπξνζψπνπ ηνπ
Λανχ.

Άξζξν 299.

1. Δθπξφζσπνο ηνπ Λανχ, κπνξεί λα εθιεγεί φπνηνο είλαη Έιιελαο Πνιίηεο, έρεη γελλεζεί ζηελ Διιάδα,
έρεη απφ παηέξα θαη κεηέξα Έιιελεο Πνιίηεο, έρεη ζπκπιεξψζεη ην ηεζζαξαθνζηφ έηνο ηεο ειηθίαο ηνπ
θαη έρεη ηε λφκηκε ηθαλφηεηα ηνπ εθιέγεηλ.

2. ΢ε πεξίπησζε νξηζηηθήο αδπλακίαο ηνπ Δθπξνζψπνπ ηνπ Λανχ λα εθπιεξψζεη ηα θαζήθνληα ηνπ,
θαζψο επίζεο θαη ζε πεξίπησζε πνπ ν Δθπξφζσπνο ηνπ Λανχ παξαηηεζεί, πεζάλεη ή θεξπρζεί
έθπησηνο θαηά ηηο δηαηάμεηο ηνπ ΢πληάγκαηνο θαη ησλ Νφκσλ, αλαπιεξψλεηαη ακέζσο απφ ηνλ
επηιαρφληα ζηηο εθινγέο γηα ηελ αλάδεημή ηνπ.
104
Άξζξν 300.

1. Ζ εθινγή ηνπ Δθπξνζψπνπ ηνπ Λανχ γίλεηαη κε κπζηηθή-θαζνιηθή ςεθνθνξία απφ ην Λαφ, έλαλ
ηνπιάρηζην κήλα πξηλ ιήμεη ε ζεηεία ηνπ ελ ελεξγεία Δθπξνζψπνπ ηνπ Λανχ θαη ηαπηφρξνλα κε ηελ
εθινγή ηνπ Πξνέδξνπ ηεο Γεκνθξαηίαο.

2. Ζ εθινγή ηνπ Δθπξνζψπνπ ηνπ Λανχ γίλεηαη ζε θάζε πεξίπησζε γηα πιήξε ζεηεία.

3. Δθπξφζσπνο ηνπ Λανχ εθιέγεηαη εθείλνο πνπ ζπγθέληξσζε ηελ πιεηνςεθία ηνπ 50+1% ηνπ ζπλφινπ
ησλ εγθχξσλ ςεθνδειηίσλ ησλ εθινγέσλ αλά ηελ Δπηθξάηεηα.

4. Αλ δε ζπγθεληξσζεί ε πιεηνςεθία απηή, ζηελ πξψηε εθινγηθή αλακέηξεζε, ε ςεθνθνξία

επαλαιακβάλεηαη ηελ επφκελε Κπξηαθή, κεηαμχ ησλ δχν επηθξαηέζηεξσλ ππνςεθίσλ.

5. Ο εθιεγφκελνο Δθπξφζσπνο ηνπ Λανχ αλαιακβάλεη ηελ άζθεζε ησλ θαζεθφλησλ ηνπ απφ ηελ
επνκέλε ηεο εκέξαο πνπ έιεμε ε ζεηεία ηνπ απεξρφκελνπ Δθπξνζψπνπ ηνπ Λανχ ζε φιεο ηηο άιιεο
πεξηπηψζεηο απφ ηελ επνκέλε ηεο εθινγήο ηνπ.

6. Ο Δθπξνζψπνπ ηνπ Λανχ, πξηλ αλαιάβεη ηελ άζθεζε ησλ θαζεθφλησλ ηνπ, δίλεη ελψπηνλ ηεο
Βνπιήο ηνλ αθφινπζν φξθν:

«Οξθίδνκαη ζην φλνκα ηεο Αγίαο θαη Οκννχζηαο θαη Αδηαίξεηεο Σξηάδνο λα θπιάζζσ ην
΢χληαγκα θαη ηνπο Νφκνπο, λα κεξηκλψ γηα ηελ πηζηή ηνπο ηήξεζε, λα ππεξαζπίδσ ηελ Δζληθή
αλεμαξηεζία θαη ηελ αθεξαηφηεηα ηεο Υψξαο, λα πξνζηαηεχσ ηα δηθαηψκαηα θαη ηηο ειεπζεξίεο
ησλ Διιήλσλ θαη λα ππεξεηψ ην γεληθφ ζπκθέξνλ θαη ηελ πξφνδν ηνπ Διιεληθνχ Λανχ».

7. Αλ ν Δθπξφζσπνο ηνπ Λανχ, απνπζηάζεη ή θσιχεηαη γηα νπνηαλδήπνηε ιφγν λα πξνζθέξεη ηηο
ππεξεζίεο ηνπ γηα πάλσ απφ ηξηάληα εκέξεο, αλαπιεξψλεηαη ακέζσο απφ ηνλ επηιαρφληα ππνςήθην,
ζηηο εθινγέο γηα ηελ αλάδεημή ηνπ.

Άξζξν 301.

1. Ο Δθπξφζσπνο ηνπ Λανχ επζχλεηαη νπσζδήπνηε γηα πξάμεηο πνπ έρεη ελεξγήζεη θαηά ηελ άζθεζε
ησλ θαζεθφλησλ ηνπ, γηα έζραηε πξνδνζία ή παξαβίαζε, ηνπ ΢πληάγκαηνο. Γηα πξάμεηο πνπ δε
ζρεηίδνληαη κε ηελ άζθεζε ησλ θαζεθφλησλ ηνπ, εθηφο ησλ πνηληθψλ αδηθεκάησλ, ε δίσμε αλαζηέιιεηαη
έσο φηνπ ιήμεη ε ζεηεία ηνπ.

2. Σν αξκφδην Αλψηαην ΢πληαγκαηηθφ Γηθαζηήξην, ν Άξεηνο Πάγνο θαη ην ΢πκβνχιην ηεο Δπηθξαηείαο
θξίλνπλ θαη απνθαζίδνπλ θαηά πεξίπησζε γηα ηηο πξάμεηο ηνπ Δθπξνζψπνπ ηνπ Λανχ, είηε απηνδηθαίσο
θαη απηεπαγγέιησο, ή κεηά απφ πνηληθή δίσμε ηελ νπνία αζθεί ν Αηξεηφο Γεληθφο Δηζαγγειέαο.

3. Ζ πξφηαζε γηα θαηεγνξία θαη παξαπνκπή ηνπ Δθπξνζψπνπ ηνπ Λανχ ζε δίθε, γίλεηαη κεηά απφ θαηά
πιεηνςεθία απφθαζε ηνπ ΢πκβνπιίνπ ηεο Γεκνθξαηίαο.

3. Ζ πξφηαζε γηα θαηεγνξία θαη παξαπνκπή ηνπ Δθπξνζψπνπ ηνπ Λανχ ζε δίθε κπνξεί λα γίλεη κεηά
απφ Γεκνςήθηζκα, κε κπζηηθή-θαζνιηθή αλά ηελ επηθξάηεηα ςεθνθνξία, ην νπνίν κπνξεί λα
πξνθαιέζεη κε ζπιινγή ππνγξαθψλ, ην 3% ησλ εγγεγξακκέλσλ ςεθνθφξσλ ηεο Δπηθξάηεηαο θαη απφ
ηηο δηαδηθαζίεο πνπ νξίδνληαη άξζξα 88 θαη 89 ηνπ παξφληνο ΢πληάγκαηνο.

4. Ζ πξφηαζε γηα θαηεγνξία θαη παξαπνκπή ηνπ Δθπξνζψπνπ ηνπ Λανχ ζε δίθε κπνξεί λα γίλεη απφ
ηελ Βνπιή ππνγεγξακκέλε απφ ην έλα ηξίην ηνπιάρηζηνλ ησλ κειψλ ηεο θαη γίλεηαη απνδεθηή κε
απφθαζε πνπ ιακβάλεηαη κε πιεηνςεθία ησλ δχν ηξίησλ ηνπ ζπλφινπ ησλ κειψλ ηεο.

105
5. Αλ ε πξφηαζε γίλεη απνδεθηή, ν Δθπξφζσπνο ηνπ Λανχ παξαπέκπεηαη ζην Αλψηαην ΢πληαγκαηηθφ
Γηθαζηήξην, γηα παξαβίαζε ηνπ ΢πληάγκαηνο ζηνλ Άξεην Πάγν γηα πνηληθά αδηθήκαηα θαη ην ΢πκβνχιην
ηεο Δπηθξαηείαο γηα βιάβε ζην Γεκφζην, θαηά πεξίπησζε αδηθήκαηνο.

6. Αθφηνπ παξαπεκθζεί, ν Δθπξφζσπνο ηνπ Λανχ απέρεη απφ ηελ άζθεζε ησλ θαζεθφλησλ ηνπ θαη
αλαπιεξψλεηαη, απφ ηνλ Πξφεδξν ηεο Άλσ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ.

7. Ο Δθπξφζσπνο ηνπ Λανχ, αλαιακβάλεη πάιη ηα θαζήθνληά ηνπ, αθφηνπ ην Αλψηαην ΢πληαγκαηηθφ
Γηθαζηήξην, ν Άξεηνο Πάγνο ή ην ΢πκβνχιην ηεο Δπηθξαηείαο εθδψζνπλ θαηά πεξίπησζε απαιιαθηηθή
απφθαζε θαη εθφζνλ δελ εμαληιήζεθε ε ζεηεία ηνπ.

8. Απφ ηε ζηηγκή ηεο παξαπνκπήο ηνπ, ε δηαδηθαζία γηα ηελ νινθιήξσζε ηεο απνπνκπήο ή ηεο
απαιιαγήο ηνπ, δελ κπνξεί λα μεπεξλά ηνπο δχν κήλεο.

9. ΢ε θάζε πεξίπησζε, αλ ν Δθπξφζσπνο ηνπ Λανχ απνπεκθζεί απφ ην αμίσκά ηνπ, πέξα απφ ηηο
πνηλέο ηηο νπνίεο ζα επηβάιινπλ ηα αξκφδηα Γηθαζηήξηα, ζηεξείηαη θαη ηνπ δηθαηψκαηνο λα θαηέιζεη σο
ππνςήθηνο, γηα νπνηνδήπνηε αηξεηφ αμίσκα ηεο Γεκνθξαηίαο.

Άξζξν 302.

Δίλαη αξκνδηφηεηεο ηνπ Δθπξνζψπνπ ηνπ Λανχ:

1. Να θξνληίδεη γηα ηνλ απνηειεζκαηηθφ ζεβαζκφ θαη ηελ εγγχεζε ησλ αλζξσπίλσλ δηθαησκάησλ πνπ
αλαγλσξίδνπλ ην παξφλ ΢χληαγκα θαη νη δηεζλείο ζπλζήθεο, ζπκθσλίεο θαη ηα ζχκθσλα γηα ηα
αλζξψπηλα δηθαηψκαηα πνπ έρνπλ θπξσζεί απφ ηε Γεκνθξαηία, δηεμάγνληαο έξεπλα είηε απηεπάγγειηα
είηε θαηφπηλ θαηαγγειηψλ.

2. Να θξνληίδεη γηα ηε ζσζηή ιεηηνπξγία ησλ δεκφζησλ ππεξεζηψλ, λα πξνζηαηεχεη θαη λα ππεξαζπίδεη
ηα λφκηκα, ζπιινγηθά ή δηάρπηα δηθαηψκαηα θαη ζπκθέξνληα ησλ πξνζψπσλ ελάληηα ζε απζαηξεζίεο,
θαηάρξεζε εμνπζίαο θαη ζθάικαηα, παξεκβάιινληαο, φπνπ θξίλεηαη απαξαίηεην, ηηο απαξαίηεηεο
ελέξγεηεο, γηα λα απαηηείηαη απφ ην Κξάηνο ε απνδεκίσζε γηα δεκηά πνπ ηνπο έρεη πξνθιεζεί εμαηηίαο
ηεο ιεηηνπξγίαο ησλ δεκφζησλ ππεξεζηψλ.

3. Να εθεζηβάιιεη ηηο αληηζπληαγκαηηθέο πξάμεηο, γηα πξνζηαζία θαηά ηεο παξάλνκεο θξάηεζεο ηεο
παξάλνκεο παξαθξάηεζεο ζηνηρείσλ θαη ηηο ππφινηπεο απαξαίηεηεο ελέξγεηεο θαη ηα κέζα γηα ηελ
άζθεζε ησλ εμνπζηψλ πνπ επηζεκαίλνληαη ζηα πξναλαθεξζέληα εδάθηα, φηαλ θξίλεηαη απαξαίηεην.

4. Να εληέιεη ηνλ Αηξεηφ Γεληθφ Δηζαγγειέα ηεο Γεκνθξαηίαο θαη ηνπο Αηξεηνχο Δηζαγγειείο ησλ Ννκψλ,
ζηελ άζθεζε ησλ ελεξγεηψλ ή ησλ κέζσλ πνπ θξίλνληαη απαξαίηεηα ελάληηα ζηνπο δεκφζηνπο
ιεηηνπξγνχο, πνπ είλαη ππεχζπλνη γηα ηελ παξαβίαζε ή ηελ ππνλφκεπζε ησλ αλζξσπίλσλ δηθαησκάησλ
θαη ησλ δηθαησκάησλ ησλ πνιηηψλ.

5. Να αηηείηαη απφ ην ΢πκβνχιην ηεο Γεκνθξαηίαο λα πηνζεηεί ηα απαξαίηεηα κέηξα φζνλ αθνξά ζε
δεκφζηνπο ιεηηνπξγνχο πνπ είλαη ππεχζπλνη γηα ηελ παξαβίαζε ή ηελ ππνλφκεπζε ησλ αλζξσπίλσλ
δηθαησκάησλ θαη ησλ δηθαησκάησλ ησλ πνιηηψλ.

6. Να αηηείηαη ελψπηνλ ηνπ αξκφδηνπ νξγάλνπ ηελ εθαξκνγή ησλ δηνξζσηηθψλ κέηξσλ θαη ησλ
απαξαίηεησλ θπξψζεσλ πνπ αθνξνχλ ζηελ παξαβίαζε ησλ δηθαησκάησλ ηνπ δεκφζηνπ θαηαλαισηή
θαη ρξήζηε, ζχκθσλα κε ην Νφκν.

7. Να παξνπζηάδεη ελψπηνλ θνηλνηηθψλ, δεκνηηθψλ, λνκαξρηαθψλ ή εζληθψλ λνκνζεηηθψλ νξγάλσλ,

ζρέδηα Νφκνπ ή άιιεο πξσηνβνπιίεο γηα ηελ πξννδεπηηθή πξνζηαζία ησλ αλζξσπίλσλ δηθαησκάησλ
θαη ησλ δηθαησκάησλ ησλ πνιηηψλ.
106
8. Να επηζθέπηεηαη θαη λα επηζεσξεί ηα ηκήκαηα θαη ηηο εγθαηαζηάζεηο ησλ νξγάλσλ ηνπ Κξάηνπο, κε
ζθνπφ λα εγγπάηαη ηελ πξνζηαζία ησλ αλζξσπίλσλ δηθαησκάησλ θαη ησλ δηθαησκάησλ ησλ πνιηηψλ.

9. Να ππνβάιιεη ελψπηνλ ησλ αληίζηνηρσλ νξγάλσλ ηηο απαξαίηεηεο ππνδείμεηο θαη παξαηεξήζεηο γηα
ηελ ηθαλή πξνζηαζία ησλ αλζξσπίλσλ δηθαησκάησλ, θαη γη' απηφ ην ζθνπφ αλαπηχζζεη κεραληζκνχο
κφληκεο επηθνηλσλίαο κε Όξγαλα δεκφζηα ή ηδησηηθά, εζληθά ή Γηεζλή, πξνζηαζίαο θαη ππεξάζπηζεο
ησλ αλζξσπίλσλ δηθαησκάησλ θαη ησλ δηθαησκάησλ ησλ πνιηηψλ.

10. Να πξνσζεί θαη λα εθηειεί πνιηηηθέο γηα ηε δηάδνζε θαη ηελ απνηειεζκαηηθή πξνζηαζία ησλ
αλζξσπίλσλ δηθαησκάησλ θαη ησλ δηθαησκάησλ ησλ πνιηηψλ.

11. 6. Να δηνξίδεη ηνπο Πξνέδξνπο ηεο Διεγθηηθήο Δπηηξνπήο ηεο Ννκαξρίαο, ησλ Γήκσλ θαη ησλ
Κνηλνηήησλ ηεο Δπηθξάηεηαο.

Άξζξν 303.

1. Ο Νφκνο νξίδεη ηα ζρεηηθά κε ηελ νξγάλσζε θαη ηε ιεηηνπξγία ηνπ Δθπξνζψπνπ ηνπ Λανχ ζηνπο
θνηλνηηθνχο, δεκνηηθνχο, λνκαξρηαθνχο, εζληθνχο θαη εηδηθνχο ηνκείο.

2. Ζ δξαζηεξηφηεηά ηνπ δηέπεηαη απφ ηηο αξρέο ηεο δσξεάλ εμππεξέηεζεο, ηεο πξνζβαζηκφηεηαο, ηεο
ηαρχηεηαο, ηεο έιιεηςεο ηππηθψλ δηαδηθαζηψλ θαη ηεο απηεπάγγειηεο δηελέξγεηαο.

3. Νφκνο νξίδεη ηε ζηειέρσζε ησλ Τπεξεζηψλ ηνπ Δθπξνζψπνπ ηνπ Λανχ θαη ηνπ ΢πκβνπιίνπ ηεο
Γεκνθξαηίαο.

ΚΔΦΑΛΑΙΟ 59.

Δθινγηθή Δμνπζία.

Άξζξν 304.

Ζ Δθινγηθή Δμνπζία αζθείηαη απφ ην Δζληθφ Δθινγηθφ ΢πκβνχιην πνπ είλαη ν επηθεθαιήο θνξέαο θαη
πθηζηάκελνη ζε απηφ νη εμήο θνξείο:

Ζ Δζληθή Δπηηξνπή Δθινγψλ.

Ζ Δπηηξνπή ηνπ Λεμηαξρείνπ θαη ηνπ Δθινγηθνχ Μεηξψνπ.

Ζ Δπηηξνπή Πνιηηηθήο ΢πκκεηνρήο θαη Υξεκαηνδφηεζεο, κε ηελ νξγάλσζε θαη ηε ιεηηνπξγία πνπ νξίδεη
ν αληίζηνηρνο νξγαληθφο Νφκνο.

Άξζξν 305.

Ζ Δθινγηθή Δμνπζία έρεη ηηο εμήο ιεηηνπξγίεο:

1. Να ξπζκίδεη ηελ εθαξκνγή ησλ εθινγηθψλ Νφκσλ θαη λα επηιχεη ηηο ακθηζεκίεο θαη ηα θελά πνπ απηνί
πξνθαινχλ ή πεξηέρνπλ.

2. Να θαηαζέηεη ηνλ πξνυπνινγηζκφ ηεο, ηνλ νπνίν απεπζχλεη απεπζείαο ελψπηνλ ηεο Άλσ Βνπιήο ησλ
Διιήλσλ θαη δηνηθεί απηφλνκα.

3. Να εθδίδεη θαηεπζπληήξηεο αξρέο πνπ ζπλδένληαη κε δεηήκαηα πνιηηηθήο θαη εθινγηθήο

ρξεκαηνδφηεζεο θαη δηαθήκηζεο θαη λα εθαξκφδεη θπξψζεηο, φηαλ δελ ηεξνχληαη.

4. Να θεξχζζεη ηελ νιηθή ή κεξηθή αθχξσζε ησλ εθινγψλ.

107
5. Ζ νξγάλσζε, ε δηνίθεζε, ε δηεχζπλζε θαη ε επηηήξεζε φισλ ησλ πξάμεσλ ησλ ζρεηηθψλ κε ηελ
εθινγή ησλ ζέζεσλ ιατθήο εθπξνζψπεζεο ησλ δεκφζησλ εμνπζηψλ, φπσο θαη ησλ δεκνςεθηζκάησλ.

6. Να νξγαλψλεη ηηο εθινγέο ζπλδηθάησλ, επαγγεικαηηθψλ ζπληερληψλ θαη νξγαλψζεσλ κε πνιηηηθνχο

ζθνπνχο κε ηνπο φξνπο πνπ επηζεκαίλεη ν Νφκνο. Οκνίσο κπνξνχλ λα νξγαλψλνπλ εθινγηθέο
δηαδηθαζίεο άιισλ νξγαλψζεσλ ηεο θνηλσλίαο ησλ πνιηηψλ θαηφπηλ αηηήζεψο ηνπο ή θαηφπηλ
απφθαζεο ηνπ Αλψηαηνπ ΢πληαγκαηηθνχ Γηθαζηεξίνπ. Σα ζσκαηεία, νη θνξείο θαη νη νξγαλψζεηο πνπ
αλαθέξνληαη εδψ θαιχπηνπλ ην θφζηνο ησλ εθινγηθψλ ηνπο δηαδηθαζηψλ.

7. Να δηαηεξεί, λα νξγαλψλεη, λα δηεπζχλεη θαη λα επηβιέπεη ην Δθινγηθφ Μεηξψν.

8. Να νξγαλψλεη ηελ εγγξαθή θαη ηελ θαηαρψξεζε ησλ νξγαλψζεσλ κε πνιηηηθνχο ζθνπνχο θαη λα
θξνληίδεη απηέο λα εθπιεξψλνπλ ηηο δηαηάμεηο γηα ην θαζεζηψο ηνπο πνπ ζεζκνζεηνχλ ην ΢χληαγκα θαη
ν Νφκνο. Ηδηαίηεξα, απνθαζίδεη γηα ηηο αηηήζεηο ίδξπζεο, αλαλέσζεο θαη αθχξσζεο ησλ νξγαλψζεσλ κε
πνιηηηθνχο ζθνπνχο, ηνλ πξνζδηνξηζκφ ησλ λφκηκσλ αξρψλ ηνπο θαη ησλ πξνζσξηλψλ νλνκαζηψλ,
ρξσκάησλ θαη ζπκβφισλ ηνπο.

9. Να ειέγρεη, λα ξπζκίδεη θαη λα επηζεσξεί ηα θνλδχιηα ρξεκαηνδφηεζεο ησλ νξγαλψζεσλ κε

πνιηηηθνχο ζθνπνχο, απφ ηδηψηεο θαη λνκηθά πξφζσπα.

10. Σα Όξγαλα ηεο Δθινγηθήο Δμνπζίαο εγγπψληαη ηελ ηζφηεηα, ηελ εκπηζηνζχλε, ηελ ακεξνιεςία, ηε
δηαθάλεηα θαη ηελ απνηειεζκαηηθφηεηα ησλ εθινγηθψλ δηαδηθαζηψλ, θαζψο θαη ηελ εθαξκνγή ηεο αξρήο
ηεο πξνζσπηθήο ςήθνπ θαη ηεο αλαινγηθήο εθπξνζψπεζεο.

Άξζξν 306.

Σα Όξγαλα ηεο Δθινγηθήο Δμνπζίαο δηέπνληαη απφ ηηο αξρέο ηεο νξγαληθήο αλεμαξηεζίαο, ηεο
ιεηηνπξγηθήο απηνλνκίαο θαη πξνυπνινγηζκνχ, ηεο απνθνκκαηηθνπνίεζεο ησλ εθινγηθψλ νξγαληζκψλ,
ηεο ακεξνιεςίαο θαη ηεο ζπκκεηνρήο ησλ πνιηηψλ, ηεο απνθέληξσζεο ηεο δηνίθεζεο ησλ εθινγψλ, ηεο
δηαθάλεηαο θαη ηεο ηαρχηεηαο ηεο εθινγηθήο δηαδηθαζίαο θαη ηεο θαηακέηξεζεο ςήθσλ.

Άξζξν 307.

1. ΢ην Δζληθφ Δθινγηθφ ΢πκβνχιην ην νπνίν είλαη πεληακειέο, ζπκκεηέρνπλ νη Πξφεδξνη ή νη

εθπξφζσπνη ησλ ηξηηνβάζκησλ ζπλδηθαιηζηηθψλ νξγαλψζεσλ, ήηνη α) Ζ Γεληθή ΢πλνκνζπνλδία
Δξγαηψλ Διιάδνο. β) Ζ Γεληθή ΢πλνκνζπνλδία Τπαιιήισλ Διιάδνο. γ) Ζ Γεληθή ΢πλνκνζπνλδία
Αγξνηψλ Διιάδνο. δ) Ζ Γεληθή ΢πλνκνζπνλδία Απηναπαζρνινχκελσλ Διιάδνο θαη ε) Ζ Γεληθή
΢πλνκνζπνλδία Δπηρεηξήζεσλ Διιάδνο θαη ν Δθπξφζσπνο ηνπ Λανχ.

2. ΢ην Δζληθφ Δθινγηθφ ΢πκβνχιην, πξνεδξεχεη ν Δθπξφζσπνο ηνπ Λανχ.

Άξζξν 308.

1. Ζ εθινγηθή δηθαηνδνζία αζθείηαη απφ ην Δθινγηθφ Σκήκα ηνπ Δζληθνχ Δθινγηθνχ ΢πκβνπιίνπ.

2. Νφκνο νξίδεη ηε ζηειέρσζε ησλ ππεξεζηψλ ηνπ Δζληθνχ Δθινγηθνχ ΢πκβνπιίνπ.

Άξζξν 309.

Ο Νφκνο πνπ ξπζκίδεη ηηο εθινγηθέο δηαδηθαζίεο θαη πξνθχπηεη απφ ηηο ξπζκίζεηο ηνπ παξφληνο
΢πληάγκαηνο, δελ κπνξεί λα ηξνπνπνηεζεί κε θαλέλαλ ηξφπν.

ΚΔΦΑΛΑΙΟ 60.

108
Γεκνςεθίζκαηα.

Άξζξν 310.

1. Σν Δζληθφ Δθινγηθφ ΢πκβνχιην είλαη ην ππεχζπλν φξγαλν γηα ηνλ νξηζκφ ησλ δηαδηθαζηψλ ηεο
δηελέξγεηαο πάζεο θχζεσο Γεκνςεθηζκάησλ.

2. Ο Δθπξφζσπνο ηνπ Λανχ σο Πξφεδξνο ηνπ Δζληθνχ Δθινγηθνχ ΢πκβνπιίνπ, έρεη ηελ επζχλε ηεο
θαηάζεζεο ζηελ Άλσ Βνπιή ησλ Διιήλσλ, ησλ λνκνζρεδίσλ εθείλσλ πνπ ξπζκίδνπλ ηνπο Καλφλεο
δηελέξγεηαο Γεκνςεθηζκάησλ, ζχκθσλα πάληα κε ηηο δηαηάμεηο ηνπ παξφληνο ΢πληάγκαηνο.

ΚΔΦΑΛΑΙΟ 61.

΢ψκα Γίσμεο ηεο Γηαθζνξάο. Γεληθέο δηαηάμεηο.

Άξζξν 311.

1. Σν ΢ψκα δίσμεο ηεο Γηαθζνξάο, ζπγθξνηείηαη απφ Έιιελεο Πνιίηεο ηξηηνβάζκηαο παλεπηζηεκηαθήο
εθπαίδεπζεο ρσξίο θακία θαηαδίθε θαη ρσξίο ζηέξεζε ησλ πνιηηηθψλ ηνπ δηθαησκάησλ.

2. Αλήθεη δηνηθεηηθά ζην ΢πκβνχιην ηεο Γεκνθξαηίαο ζην νπνίν αλαθέξεηαη θαη απνινγείηαη.
Τπνρξέσζε έρνπλ ηα ζηειέρε ηνπ λα αλαθέξνληαη ζηελ εηδηθή θαηά ηεο Γηαθζνξάο Δπηηξνπή ηεο
Βνπιήο ησλ Διιήλσλ, ζε δεκφζηα ζπλεδξίαζε.

3. Μνλαδηθέο αξκνδηφηεηεο ηνπ ΢ψκαηνο Γίσμεο ηεο Γηαθζνξάο είλαη ε ζχιιεςε θαη ε πξνζαγσγή ζηε
Γηθαηνζχλε ησλ δηνξηζκέλσλ θαη αηξεηψλ δεκνζίσλ Λεηηνπξγψλ ζε δεηήκαηα παξάβαζεο θαζήθνληνο,
ακέιεηαο, απηζηίαο θαηά ηελ ππεξεζία, παξάλνκνπ πινπηηζκνχ θαη ρξεκαηηζκνχ.

4. Οη επηθεθαιήο ηνπ ΢ψκαηνο Γίσμεο ηεο Γηαθζνξάο, πξνηείλνληαη απφ ηνλ Δθπξφζσπν ηνπ Λανχ θαη
επηιέγνληαη κε θαηά πιεηνςεθία απφθαζε ηνπ ΢πκβνπιίνπ ηεο Γεκνθξαηίαο.

ΚΔΦΑΛΑΙΟ 62.

Δηδηθέο επζχλεο ηνπ ΢ψκαηνο Γίσμεο ηεο Γηαθζνξάο.

Άξζξν 312.

1. Σα ζηειέρε ηνπ ΢ψκαηνο Γίσμεο ηεο Γηαθζνξάο επζχλνληαη νπσζδήπνηε γηα πξάμεηο πνπ έρνπλ
ελεξγήζεη θαηά ηελ άζθεζε ησλ θαζεθφλησλ ηνπο, γηα έζραηε πξνδνζία, παξάβαζε θαζήθνληνο,
απηζηία θαηά ηελ ππεξεζία, δηαζπάζηζε δεκνζίνπ ρξήκαηνο ή παξαβίαζε ηνπ ΢πληάγκαηνο θαη γηα
θάζε πνηληθφ πεηζαξρηθφ ή δηνηθεηηθφ αδίθεκα ην νπνίν ηέιεζαλ θαηά ηελ ππεξεζία ηνπο.

2. Σα Οξθσηά Γηθαζηήξηα Γεπηέξνπ Βαζκνχ ζε πξψην βαζκφ θαη ηα αξκφδηα Αλψηαηα Γηθαζηήξηα, ην
Αλψηαην ΢πληαγκαηηθφ Γηθαζηήξην ν Άξεηνο Πάγνο ην ΢πκβνχιην ηεο Δπηθξαηείαο ζε δεχηεξν βαζκφ,
θξίλνπλ θαη απνθαζίδνπλ γηα ηηο πξάμεηο ησλ ζηειερψλ ηνπ ΢ψκαηνο Γίσμεο ηεο Γηαθζνξάο, κεηά απφ
αλαθνξά ηελ νπνία ππνβάιιεη, ν Γεληθφο Δηζαγγειέαο ηεο Γεκνθξαηίαο ή νπνηνζδήπνηε απφ ηνπο
Αηξεηνχο Δηζαγγειείο ησλ Δθεηεηαθψλ Πεξηθεξεηψλ ησλ Ννκψλ ηεο Υψξαο.

3. Αθφηνπ παξαπεκθζνχλ ηα ζηειέρε ηνπ ΢ψκαηνο Γίσμεο ηεο Γηαθζνξάο, απέρνπλ απφ ηελ άζθεζε
ησλ θαζεθφλησλ ηνπο κέρξη ηειεζηδηθίαο ηεο δίσμήο ηνπο.

4. Δθ’ φζνλ απαιιαγνχλ ηειεζίδηθα απφ ηελ θαηεγνξία ε νπνία ηνπο απεπζχλζεθε, ηα ζηειέρε ηνπ
΢ψκαηνο Γίσμεο Γηαθζνξάο, επηζηξέθνπλ ζηα θαζήθνληά ηνπο.

109
4. Οη πνηλέο νη νπνίεο επηβάιινληαη ζηα ζηειέρε ηνπ ΢ψκαηνο Γίσμεο ηεο Γηαθζνξάο, γηα ηηο ζην
άξζξν 312 παξάγξαθνο 1 πξνβιεπφκελεο πξάμεηο, δελ κπνξεί λα είλαη κηθξφηεξεο ησλ δεθαπέληε εηψλ
θπιάθηζεο ζηηο πεξηπηψζεηο πνηληθψλ αδηθεκάησλ, κε εμαγνξάζηκεο θαη ρσξίο αλαζηνιή, ζηελ
θαηάζρεζε ηεο πεξηνπζίαο ηνπο ζε πεξίπησζε ρξεκαηηζκνχ, ζηελ απφηαμή ηνπο ζε πεξίπησζε
πεηζαξρηθψλ θαη δηνηθεηηθψλ αδηθεκάησλ θαη ζηε ζηέξεζε ησλ πνιηηηθψλ ηνπο δηθαησκάησλ ζε φιεο ηηο
πεξηπηψζεηο ησλ αδηθεκάησλ πνπ πξνβιέπνληαη ζην άξζξν 312 παξάγξαθνο 1.

5. Ο κηζζφο ησλ ζηειερψλ ηνπ ΢ψκαηνο Γίσμεο ηεο Γηαθζνξάο, είλαη ηζφπνζνο κε απηφλ ηνπ Γηθαζηή
Δθέηε.

Αξκνδηφηεηεο ησλ ζηειερψλ ηνπ ΢ψκαηνο Γίσμεο ηεο Γηαθζνξάο.

Άξζξν 313.

1. Να πξαγκαηνπνηνχλ ζην πιαίζην ησλ αξκνδηνηήησλ ηνπο, ηελ έξεπλα γηα ηα αδηθήκαηα παξάβαζεο
θαζήθνληνο, ακέιεηαο, απηζηίαο θαηά ηελ ππεξεζία, παξάλνκνπ πινπηηζκνχ, παζεηηθήο δσξνδνθίαο
θαη ρξεκαηηζκνχ, φισλ ησλ αηξεηψλ ή δηνξηζκέλσλ Γεκφζησλ Λεηηνπξγψλ, κε ζθνπφ ηε δηαιεχθαλζε
φισλ ησλ πεξηζηάζεσλ πνπ κπνξνχλ λα επεξεάζνπλ ηνλ πξνζδηνξηζκφ θαη ηελ επζχλε ησλ
απηνπξγψλ θαη ησλ ινηπψλ ζπλεξγψλ θαη ηε δηαθχιαμε ησλ ελεξγψλ θαη αδξαλψλ αληηθεηκέλσλ πνπ
ζρεηίδνληαη κε ηε δηάπξαμε ηνπ αδηθήκαηνο.

2. Να παξαπέκπνπλ ζηνλ Αηξεηφ Γεληθφ Δηζαγγειέα ηεο Γεκνθξαηίαο θαη ζηνπο Αηξεηνχο Δηζαγγειείο
ησλ Ννκψλ θαηά πεξίπησζε φπσο ην παξφλ ΢χληαγκα νξίδεη, ηηο πεξηπηψζεηο ζηηο νπνίεο δελ
απαηηείηαη πξσηνβνπιία απφ πιεπξάο ηνπ Γεληθνχ Δηζαγγειέα ηεο Γεκνθξαηίαο θαη ησλ Αηξεηψλ
Δηζαγγειέσλ, πξνθεηκέλνπ λα μεθηλήζεη ή λα ζπλερηζηεί κία ηέηνηα δίσμε.

3. Να ζπγθεληξψλνπλ θαη λα παξνπζηάδνπλ ελψπηνλ ηεο Γηθαηνζχλεο φια ηα απνδεηθηηθά ζηνηρεία ηεο
ελνρήο ηνπ θαηεγνξνπκέλνπ.

7. Να πξνΐζηαληαη φισλ ησλ δησθηηθψλ αξρψλ ζηηο πεξηπηψζεηο νη νπνίεο αλαθέξνληαη ζηηο
αξκνδηφηεηέο ηνπο.

8. Νφκνο πξνβιέπεη ηε ζηειέρσζε ησλ Τπεξεζηψλ ηνπ ΢ψκαηνο Γίσμεο ηεο Γηαθζνξάο.

ΚΔΦΑΛΑΙΟ 63.

Ννκαξρίεο, Γήκνη, Κνηλφηεηεο.

Άξζξν 314.

Οη Ννκαξρίεο, νη Γήκνη θαη νη Κνηλφηεηεο, είλαη νληφηεηεο απηφλνκεο θαη πνιηηηθψο ίζεο, κε πιήξε
λνκηθή πξνζσπηθφηεηα, θαη είλαη ππνρξεσκέλεο λα δηαηεξνχλ ηελ Δζληθή αλεμαξηεζία, θπξηαξρία θαη
αθεξαηφηεηα, λα εθπιεξψλνπλ θαη λα ζπκβάιινπλ ζηε ζπκκφξθσζε πξνο ην παξφλ ΢χληαγκα θαη ηνπο
Νφκνπο ηεο Γεκνθξαηίαο.

Άξζξν 315.

Οη Ννκαξρίεο, νη Γήκνη θαη νη Κνηλφηεηεο, δηνηθνχληαη αληίζηνηρα, απφ ηνλ Αηξεηφ Ννκάξρε, ηνλ Αηξεηφ
Γήκαξρν θαη ηνλ Αηξεηφ Κνηλνηάξρε, άκεζα αλαθιεηνχο απφ ην εθινγηθφ ζψκα πνπ ηνπο εμέιεμε, κέζα
απφ ηηο δηαδηθαζίεο πνπ πξνβιέπνληαη απφ ηα άξζξα 88 θαη 89 ηνπ παξφληνο ΢πληάγκαηνο.

Δθινγή Ννκάξρε, Γεκάξρνπ, Κνηλνηάξρε.

110
Άξζξν 316.

1. Ζ εθινγή Ννκάξρε, Γεκάξρνπ θαη Κνηλνηάξρε γίλεηαη γηα κηα ηεηξαεηία, κε κπζηηθή θαζνιηθή
ςεθνθνξία απφ ηνπο εγγεγξακκέλνπο ςεθνθφξνπο ηεο γεσγξαθηθήο πεξηνρήο έθαζηνπ εμ απηψλ, ζε
εληαίν ςεθνδέιηην ησλ ππνςεθίσλ Ννκαξρψλ, Γεκάξρσλ θαη Κνηλνηαξρψλ, πνπ ζπγθεληξψλνπλ ηα
πξνζφληα πνπ πξνβιέπεη ην παξφλ ΢χληαγκα γηα ηνπο ππνςήθηνπο Βνπιεπηέο ηεο Άλσ Βνπιήο ησλ
Διιήλσλ, ζην άξζξν 193 παξάγξαθνο 2, κε απφιπηε αιθαβεηηθή ζεηξά.

2. Ζ εθινγή Ννκάξρε, Γεκάξρνπ θαη Κνηλνηάξρε γίλεηαη ζηε κέζε ηεο ηεηξαεηνχο ζεηείαο ηεο Βνπιήο
ησλ Διιήλσλ.

3. Αηξεηφο Ννκάξρεο, Γήκαξρνο ή Κνηλνηάξρεο εθιέγεηαη απηφο πνπ ζπγθέληξσζε ην 50 + 1% ησλ

ςήθσλ, ησλ εγθχξσλ ςεθνδειηίσλ.

4. ΢ε πεξίπησζε κε ζπγθέληξσζεο ηνπ 50 + 1% ησλ ςήθσλ, ηνπ Ννκάξρε, ηνπ Γεκάξρνπ ή ηνπ
Κνηλνηάξρε, ζηελ πξψηε εθινγηθή αλακέηξεζε, απηή επαλαιακβάλεηαη κεηαμχ ησλ δχν πξψησλ
επηθξαηέζηεξσλ ππνςεθίσλ, ηελ επφκελε Κπξηαθή.

5. Ννκάξρεο, Γήκαξρνο ή Κνηλνηάξρεο εθιέγεηαη, απηφο πνπ ζπγθέληξσζε ην 50 + 1% ησλ ςήθσλ,

ησλ εγθχξσλ ςεθνδειηίσλ.

6. Ζ αλάθιεζε ηεο εληνιήο ηνπ Ννκάξρε, Γεκάξρνπ θαη Κνηλνηάξρε, γίλεηαη κέζα απφ ηηο δηαδηθαζίεο
δεκνςεθίζκαηνο, πνπ πξνβιέπνληαη απφ ηα άξζξα 88 θαη 89 ηνπ παξφληνο ΢πληάγκαηνο.

7. Ο Ννκάξρεο, ν Γήκαξρνο ή ν Κνηλνηάξρεο, δηψθνληαη γηα ηα αδηθήκαηα πνπ ηέιεζαλ ζην πιαίζην
ησλ θαζεθφλησλ ησλ, ηεο παξάβαζεο θαζήθνληνο, ηεο απηζηίαο θαηά ηελ ππεξεζία, ηεο εζράηεο
πξνδνζίαο, παζεηηθήο δσξνδνθίαο θαη ηνπ ρξεκαηηζκνχ, απφ ηα Γεπηεξνβάζκηα Οξθσηά Γηθαζηήξηα
κεηά απφ πνηληθή δίσμε ηελ νπνία αζθεί ν Αηξεηφο Δηζαγγειέαο ηεο εθινγηθήο ηνπο πεξηθέξεηαο, ή ν
Γεληθφο Δηζαγγειέαο ηεο Γεκνθξαηίαο.

8. Ζ αληηθαηάζηαζε ηνπ Ννκάξρε, Γεκάξρνπ, Κνηλνηάξρε, πνπ είηε αλαθιήζεθαλ απφ ςεθνθνξία, είηε
θσιχνληαη γηα νπνηνλδήπνηε ιφγν λα εθηειέζνπλ ηα θαζήθνληά ηνπο πέξαλ ησλ ηξηάληα εκεξψλ, είηε
θεξχρζεθαλ έθπησηνη απφ ηα αξκφδηα Γηθαζηήξηα, γίλεηαη ακέζσο απφ ηνλ πξψην επηιαρφληα
ππνςήθην, ζηηο εθινγέο νη νπνίεο έγηλαλ γηα ηελ αλάδεημή ηνπο.

8. Ννκάξρεο, Γήκαξρνο θαη Κνηλνηάξρεο, δελ κπνξεί λα εθιεγεί θαλέλαο πεξηζζφηεξν απφ δχν
ηεηξαεηίεο.

Δθινγή Ννκαξρηαθνχ ΢πκβνπιίνπ, Γεκνηηθνχ ΢πκβνπιίνπ, Κνηλνηηθνχ ΢πκβνπιίνπ.

Άξζξν 317.

1. Ο αξηζκφο ησλ Ννκαξρηαθψλ, ησλ Γεκνηηθψλ θαη ησλ Κνηλνηηθψλ ΢πκβνχισλ, γηα θάζε Ννκφ, Γήκν
ή Κνηλφηεηα, θαζνξίδεηαη θαηά πεξίπησζε απφ ζρεηηθφ Νφκν, ν νπνίνο ιακβάλεη ππφςε ηνπ ηελ
πιεζπζκηαθή ζχλζεζε ηνπ Ννκνχ, ηνπ Γήκνπ θαη ηεο Κνηλφηεηαο, αιιά θαη ηηο ηδηαίηεξεο γεσγξαθηθέο
ζπλζήθεο. ΢ε θάζε πεξίπησζε, ηα Ννκαξρηαθά, Γεκνηηθά θαη Κνηλνηηθά ΢πκβνχιηα, δελ κπνξνχλ λα
απνηεινχληαη απφ παξαπάλσ απφ 30 κέιε νχηε απφ ιηγφηεξν απφ 5 κέιε.

2. Ζ εθινγή ησλ Ννκαξρηαθψλ ΢πκβνχισλ, ησλ Γεκνηηθψλ ΢πκβνχισλ θαη ησλ Κνηλνηηθψλ
΢πκβνχισλ, γίλεηαη ζηε κέζε ηεο ηεηξαεηνχο ζεηείαο ηεο Βνπιήο ησλ Διιήλσλ παξάιιεια κε ηηο
εθινγέο γηα ηελ αλάδεημε ησλ Ννκαξρψλ, Γεκάξρσλ, Κνηλνηαξρψλ θαη Αηξεηνχ Δηζαγγειέα ηνπ Ννκνχ.

111
3. Ζ εθινγή ησλ Ννκαξρηαθψλ ΢πκβνχισλ, ησλ Γεκνηηθψλ ΢πκβνχισλ θαη ησλ Κνηλνηηθψλ
΢πκβνχισλ, γίλεηαη γηα κηα ηεηξαεηία, κε κπζηηθή-θαζνιηθή ςεθνθνξία απφ ηνπο εγγεγξακκέλνπο
ςεθνθφξνπο ηεο γεσγξαθηθήο πεξηνρήο έθαζηνπ εμ απηψλ, ζε εληαίν ςεθνδέιηην ησλ ππνςεθίσλ
Ννκαξρηαθψλ, Γεκνηηθψλ θαη Κνηλνηηθψλ ΢πκβνχισλ πνπ ζπγθεληξψλνπλ ηα πξνζφληα πνπ
πξνβιέπεη ην παξφλ ΢χληαγκα ζην άξζξν 193 παξάγξαθνο 2, κε απφιπηε αιθαβεηηθή ζεηξά.

4. Ννκαξρηαθφο, Γεκνηηθφο θαη Κνηλνηηθφο ΢χκβνπινο εθιέγεηαη απηφο πνπ ζπγθέληξσζε ηελ
πιεηνςεθία ησλ ςήθσλ, ησλ εγθχξσλ ςεθνδειηίσλ.

5. Ζ αλάθιεζε ηεο εληνιήο ηνπ Ννκαξρηαθνχ, Γεκνηηθνχ θαη Κνηλνηηθνχ ΢πκβνχινπ, γίλεηαη κέζα απφ
ηηο δηαδηθαζίεο δεκνςεθίζκαηνο πνπ πξνβιέπνληαη απφ ηα άξζξα 88 θαη 89 ηνπ παξφληνο
΢πληάγκαηνο.

6. Οη Ννκαξρηαθνί ΢χκβνπινη, νη Γεκνηηθνί ΢χκβνπινη θαη νη Κνηλνηηθνί ΢χκβνπινη, εθπίπηνπλ

απηνκάησο ηνπ αμηψκαηφο ηνπο, αλ απνπζηάζνπλ απφ ηα θαζήθνληά ηνπο γηα πεξηζζφηεξν απφ 3
ζπλεδξηάζεηο. Καηά ηα άιια, δηθάδνληαη γηα ηα αδηθήκαηα ηεο παξάβαζεο θαζήθνληνο, απηζηίαο θαηά
ηελ ππεξεζία, εζράηεο πξνδνζίαο, ρξεκαηηζκνχ θαη παζεηηθήο δσξνδνθίαο, απφ ηα Γεπηεξνβάζκηα
Οξθσηά Γηθαζηήξηα.

7. Ζ αληηθαηάζηαζε ησλ Ννκαξρηαθψλ ΢πκβνχισλ, ησλ Γεκνηηθψλ ΢πκβνχισλ θαη ησλ Κνηλνηηθψλ
΢πκβνχισλ, πνπ είηε αλαθιήζεθαλ απφ ςεθνθνξία, είηε θσιχνληαη γηα νπνηνλδήπνηε ιφγν λα
εθηειέζνπλ ηα θαζήθνληά ηνπο πέξαλ ησλ ηξηψλ ζπλεδξηάζεσλ, είηε θεξχρζεθαλ έθπησηνη απφ ηα
αξκφδηα Γηθαζηήξηα, γίλεηαη ακέζσο απφ ηνλ πξψην επηιαρφληα ππνςήθην, ζηηο εθινγέο νη νπνίεο
έγηλαλ γηα ηελ αλάδεημή ηνπο.

8. Ννκαξρηαθφο, Γεκνηηθφο θαη Κνηλνηηθφο ΢χκβνπινο, δελ κπνξεί λα εθιεγεί πεξηζζφηεξν απφ δχν
ηεηξαεηίεο.

Υνξεγίεο θαη απνδεκηψζεηο Αηξεηψλ Ννκαξρψλ, Γεκάξρσλ, Κνηλνηαξρψλ, Ννκαξρηαθψλ

΢πκβνχισλ, Γεκνηηθψλ ΢πκβνχισλ, Κνηλνηηθψλ ΢πκβνχισλ.

Άξζξν 318.

1. Οη ρνξεγίεο ησλ Ννκαξρψλ, ησλ Γεκάξρσλ θαη ησλ Κνηλνηαξρψλ, νξίδνληαη κε Νφκν, ν νπνίνο
ιακβάλεη ππφςε ηνπ ηνλ πιεζπζκφ ηεο θάζε πεξηνρήο εθινγήο ηνπο.

2. ΢ε θάζε πεξίπησζε νη ρνξεγίεο ησλ Ννκαξρψλ, ησλ Γεκάξρσλ θαη ησλ Κνηλνηαξρψλ, δελ κπνξνχλ
λα μεπεξλνχλ ηνλ κηζζφ ηνπ Γηθαζηή Δθέηε.

3. Σα αμηψκαηα ησλ Ννκαξρηαθψλ, Γεκνηηθψλ θαη Κνηλνηηθψλ ΢χκβνπισλ, είλαη άκηζζα θαη ηηκεηηθά.

4. Ζ Πνιηηεία είλαη ππνρξεσκέλε θαηά ηε δηάξθεηα ηεο ζεηείαο ηνπ Ννκάξρε, ηνπ Γήκαξρνπ θαη ηνπ
Κνηλνηάξρε, λα θξνληίδεη γηα ηελ απαηηνχκελε θάιπςε ησλ εηζθνξψλ ησλ ζην αζθαιηζηηθφ ηνπο ηακείν.

5. Καλέλαο εθ ησλ Αηξεηψλ Ννκαξρψλ, Γεκάξρσλ, Κνηλνηαξρψλ, Ννκαξρηαθψλ ΢πκβνχισλ,

Γεκνηηθψλ ΢πκβνχισλ θαη Κνηλνηηθψλ ΢πκβνχισλ, δε ιακβάλεη νπνηνπδήπνηε ηχπνπ επηθνπξηθή
ζχληαμε ή βνήζεκα, πέξαλ απηνχ ηνπ θχξηνπ αζθαιηζηηθνχ ηνπο ηακείνπ.

Άξζξν 319.

Οη Ννκάξρεο, Γήκαξρνη θαη Κνηλνηάξρεο, απνδίδνπλ εηεζίσο θαη δεκνζίσο, έθζεζε ηεο δηαρείξηζήο
ηνπο ελψπηνλ ηνπ Πξνέδξνπ ηνπ ΢πκβνπιίνπ ηεο Δπηθξαηείαο θαη ππνβάιινπλ αλαθνξά ηεο ηδίαο
ελψπηνλ ηνπ Ννκαξρηαθνχ, Γεκνηηθνχ θαη Κνηλνηηθνχ ΢πκβνπιίνπ αληηζηνίρσο.
112
Αξκνδηφηεηεο/Τπνρξεψζεηο ησλ Ννκαξρηαθψλ, Γεκνηηθψλ, Κνηλνηηθψλ ΢πκβνχισλ.

Άξζξν 320.

Ζ Ννκνζεηηθή Δμνπζία αζθείηαη ζε θάζε Ννκφ, Γήκν ή Γήκν απφ έλα Ννκνζεηηθφ ΢πκβνχιην
ζρεκαηηδφκελν απφ έλαλ αξηζκφ κειψλ φρη κεγαιχηεξν ησλ ηξηάληα θαη νχηε κηθξφηεξνπ ησλ πέληε, νη
νπνίνη αληηπξνζσπεχνπλ αλαινγηθά ηνλ πιεζπζκφ ηεο ηνπ Ννκνχ, ηνπ Γήκνπ θαη ηεο Κνηλφηεηαο. Σν
Ννκαξρηαθφ, Γεκνηηθφ θαη Κνηλνηηθφ ΢πκβνχιην έρεη ηηο αθφινπζεο αξκνδηφηεηεο:

1. Να λνκνζεηεί γηα δεηήκαηα ηεο Ννκαξρηαθήο, Γεκνηηθήο θαη Κνηλνηηθήο αξκνδηφηεηαο.

2. Να επηθπξψλεη ην Νφκν γηα ην Ννκαξρηαθφ, Γεκνηηθφ θαη Κνηλνηηθφ Πξνυπνινγηζκφ.

3. Οη Ννκαξρηαθνί, Γεκνηηθνί, Κνηλνηηθνί ζχκβνπινη, δελ κπνξνχλ λα κεηέρνπλ ζε θαλέλα εθηειεζηηθφ

φξγαλν ηνπ Ννκνχ, ηνπ Γήκνπ, ηεο Κνηλφηεηαο.

4. Όια ηα ππφινηπα πνπ ζεζπίδεη ην παξφλ ΢χληαγκα θαη ν Νφκνο.

Άξζξν 321.

1. Κάζε Ννκφο, Γήκνο θαη Κνηλφηεηα, έρεη έλα Διεγθηηθφ ΢ψκα, πνπ απνιακβάλεη νξγαληθή θαη
ιεηηνπξγηθή απηνλνκία.

2. Σν Διεγθηηθφ ΢ψκα ηνπ Ννκνχ, ηνπ Γήκνπ θαη ηεο Κνηλφηεηαο, αζθεί, ζχκθσλα κε ην παξφλ
΢χληαγκα θαη ην Νφκν, έιεγρν, επηηήξεζε θαη επηζεψξεζε ησλ λνκαξρηαθψλ, δεκνηηθψλ θαη θνηλνηηθψλ
εζφδσλ, εμφδσλ θαη αγαζψλ, ρσξίο λα κεηψλεη ην θχξνο ησλ ιεηηνπξγηψλ ηνπ ΢πκβνπιίνπ ηεο
Δπηθξαηείαο. Απηφ ην φξγαλν δξα ππφ ηελ δηεχζπλζε θαη επζχλε ελφο Γεληθνχ Διεγθηή, ηνπ νπνίνπ νη
ζπλζήθεο γηα ηελ άζθεζε ηνπ θαζήθνληνο θαζνξίδνληαη απφ ην Νφκν, θαη ε νπνία άζθεζε εγγπάηαη ηελ
θαηαιιειφηεηα θαη ηελ αλεμαξηεζία ηνπ, θαζψο θαη ηελ νπδεηεξφηεηα ζηελ επηινγή ηνπ.

3. Ο Δθπξφζσπνο ηνπ Λανχ, νξίδεη κε απφθαζή ηνπ έλα Γεληθφ Διεγθηή θαηά πεξίπησζε, ζηε
Ννκαξρία, ηνπο Γήκνπο θαη ηηο Κνηλφηεηεο ηεο Δπηθξάηεηαο.

4. Ο Γεληθφο Διεγθηήο, κε απφθαζή ηνπ, ζπγθξνηεί ην αληίζηνηρν Διεγθηηθφ ΢ψκα ηεο Ννκαξρίαο, ηνπ
Γήκνπ ή ηεο Κνηλφηεηαο θαηά πεξίπησζε, απνηεινχκελν απφ ηνπο Πξνέδξνπο ή ηνπο Δθπξνζψπνπο
ησλ Κνηλσληθψλ Φνξέσλ ηεο αληίζηνηρεο πεξηνρήο.

Άξζξν 322.

Τπάγεηαη ζηελ απνθιεηζηηθή αξκνδηφηεηα ησλ Ννκαξρηψλ:

1. Να εθδίδνπλ ηηο απνθάζεηο ηνπο γηα ηελ νξγάλσζε ησλ δεκφζησλ εμνπζηψλ, ζχκθσλα κε ηηο
πξνβιέςεηο ηνπ παξφληνο ΢πληάγκαηνο.

2. Να απνθαζίδνπλ γηα ηελ νξγάλσζε ησλ Ννκαξρηψλ, Γήκσλ θαη Κνηλνηήησλ ηνπο θαη ησλ ππφινηπσλ
ηνπηθψλ νξγαληζκψλ θαη ηελ πνιηηηθνεδαθηθή ηνπο δηάθξηζε, ζχκθσλα κε ην παξφλ ΢χληαγκα θαη ην
Νφκν.

3. Ζ δηαρείξηζε ησλ αγαζψλ ηνπο θαη ε επέλδπζε θαη δηνίθεζε ησλ πφξσλ ηνπο, ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ
ησλ πξνεξρφκελσλ απφ κεηαβηβάζεηο, επηδνηήζεηο ή εηδηθέο αλαζέζεηο έξγσλ ηεο Δζληθήο εμνπζίαο,
θαζψο θαη εθείλσλ πνπ ηνπο παξαρσξνχληαη σο κεξίδην ηεο Δζληθήο θνξνινγίαο.

4. Ζ νξγάλσζε, ε είζπξαμε, ν έιεγρνο θαη ε δηνίθεζε ησλ δηθψλ ηνπο θνξνινγηθψλ θιάδσλ, ζχκθσλα
κε ηηο δηαηάμεηο ησλ απνθάζεσλ ηεο Δζληθήο Κπβέξλεζεο θαη ησλ απνθάζεσλ ησλ ΟΣΑ.
113
5. Σν θαζεζηψο θαη ε εθκεηάιιεπζε κε κεηαιινθφξσλ νξπθηψλ, πνπ δελ είλαη ππφ ηνλ έιεγρν ηεο
Δζληθήο εμνπζίαο, ησλ αιπθψλ θαη ησλ ηρζπνθαιιηεξγεηψλ θαη ε δηαρείξηζε ησλ ηκεκάησλ
αθαιιηέξγεηεο γεο πνπ βξίζθνληαη ζηε δηθαηνδνζία ηνπο, ζχκθσλα κε ην Νφκν.

6. Ζ νξγάλσζε ηεο Γεκνηηθήο Αζηπλνκίαο θαη ε αλάζεζε ησλ θιάδσλ απηήο ηεο ππεξεζίαο ζηε
δεκνηηθή αξκνδηφηεηα, ζχκθσλα κε ηελ Δζληθή λνκνζεζία.

7. Ζ δεκηνπξγία, ην θαζεζηψο θαη ε νξγάλσζε ησλ ππεξεζηψλ ηεο Σνπηθήο Απηνδηνίθεζεο.

9. Ζ εθηέιεζε, δηαηήξεζε, δηνίθεζε θαη εθκεηάιιεπζε ησλ Ννκαξρηαθψλ ρεξζαίσλ νδψλ.

Άξζξν 323.

1. Σα δεηήκαηα ζπληξέρνπζαο αξκνδηφηεηαο ξπζκίδνληαη κέζσ Νφκσλ κε βάζεηο πνπ ππαγνξεχνληαη

απφ ηελ Κπβέξλεζε, θαη κέζσ αλαπηπμηαθψλ Νφκσλ εγθεθξηκέλσλ απφ ηηο Σνπηθέο Απηνδηνηθήζεηο.
Απηή ε λνκνζεζία ξπζκίδεηαη απφ ηηο αξρέο ηεο αιιειεμάξηεζεο, ηνπ ζπληνληζκνχ, ηεο ζπλεξγαζίαο,
ηεο ζπλππεπζπλφηεηαο θαη ηεο επηθνπξηθφηεηαο.

2. Οη Ννκαξρίεο απνθεληξψλνπλ θαη κεηαβηβάδνπλ ζηνπο Γήκνπο θαη ηηο Κνηλφηεηεο ηηο ππεξεζίεο θαη
ηηο αξκνδηφηεηεο πνπ νη ηειεπηαίνη είλαη ηθαλνί λα δηαρεηξηζηνχλ, θαζψο θαη ηε δηνίθεζε ησλ αληίζηνηρσλ
πφξσλ, εληφο ηνπ ρψξνπ ζπληξέρνπζαο αξκνδηφηεηαο ησλ δχν επηπέδσλ ηεο εθηειεζηηθήο εμνπζίαο.

Άξζξν 324.

΢ε θάζε Ννκαξρία δεκηνπξγείηαη έλα ΢πκβνχιην ΢ρεδηαζκνχ θαη ΢πληνληζκνχ γηα ηε Γεκφζηα Πνιηηηθή,
πξνεδξεπφκελν απφ ην Ννκάξρε θαη πιαηζησκέλν απφ ηνπο Βνπιεπηέο ηνπ Ννκνχ, ηνπο Γεκάξρνπο,
ηνπο Κνηλνηάξρεο, θαη ηνπο δηεπζπληέο ησλ ππνπξγείσλ ηεο Ννκαξρίαο.

Άξζξν 325.

Δίλαη έζνδα ησλ Ννκαξρηψλ:

1. Σα πξνεξρφκελα απφ ηελ πεξηνπζία θαη απφ ηε δηαρείξηζε ησλ αγαζψλ ηνπο.

2. Σα ηέιε γηα ηε ρξήζε ησλ αγαζψλ θαη ησλ ππεξεζηψλ ηνπο, ηα πξφζηηκα θαη νη θπξψζεηο, θαη ηα ηέιε
πνπ θαηαλέκνληαη ζε απηέο.

3. Οη πφξνη πνπ αληηζηνηρνχλ ζηα ηαθηηθά εζληθά έζνδα. Σν κεξίδην απηφ είλαη ίζν θαη' αλψηαην φξην κε
ην ηξηάληα ηνηο εθαηφ ησλ κέζσλ ηαθηηθψλ εζληθψλ εζφδσλ, φπσο εθηηκάηαη εηεζίσο απφ ην Τπνπξγείν
Οηθνλνκίαο, ην νπνίν δηαλέκεηαη κεηαμχ ησλ Ννκαξρηψλ κε ηελ αθφινπζε κνξθή: Έλα ηξηάληα ηνηο
εθαηφ ηνπ πξναλαθεξφκελνπ πνζνζηνχ ζε ίζα κέξε, θαη ην ελαπνκείλαλ εβδνκήληα ηνηο εθαηφ
αλαινγηθά σο ηνλ πιεζπζκφ θαζελφο απφ ηνπο πξναλαθεξφκελνπο νξγαληζκνχο.

4. Καηά ηε δηάξθεηα θάζε θνξνινγηθνχ έηνπο, νη Ννκαξρίεο πξέπεη λα επελδχνπλ ην ζχλνιν ηνπ πνζνχ
πνπ ηνπο αληηζηνηρεί. ΢ε πεξίπησζε πνπ δελ επελδχνπλ ην ζχλνιν ηνπ πνζνχ, ην ππφινηπν, δηαλέκεηαη
ρσξίο θακία θαζπζηέξεζε ή δηαδηθαζία, ζηνπο Γήκνπο θαη ζηηο Κνηλφηεηεο, αλαινγηθά κε ηνλ πιεζπζκφ
ηνπο.

5. ΢ηνπο Γήκνπο θαη ζηηο Κνηλφηεηεο, αληηζηνηρεί, ζε θάζε θνξνινγηθφ έηνο, κία ζπκκεηνρή φρη
κηθξφηεξε ηνπ νγδφληα ηνηο εθαηφ ηνπ κεξηδίνπ εζφδσλ θαη ησλ ινηπψλ ηαθηηθψλ εζφδσλ ηεο
αληίζηνηρεο Ννκαξρίαο.

114
6. Ο Νφκνο ζεζκνζεηεί ηηο αξρέο, ηνπο θαλφλεο θαη ηηο δηαδηθαζίεο πνπ απνβιέπνπλ ζηελ εγγχεζε ηεο
ζσζηήο θαη απνηειεζκαηηθήο ρξήζεο ησλ πφξσλ πνπ πξνέξρνληαη απφ ην κεξίδην εζφδσλ θαη ηε
δεκνηηθή ζπκκεηνρή ζε απηφλ.

7. Οη ππφινηπνη θφξνη, ηα ηέιε θαη νη εηδηθέο εηζθνξέο πνπ ηνπο παξαρσξνχληαη κέζσ εζληθνχ Νφκνπ,
κε ην ζθνπφ λα πξνσζνχλ ηελ αλάπηπμε ησλ λνκαξρηαθψλ ηακείσλ.

8. Οη Νφκνη πνπ δεκηνπξγνχλ ή κεηαβηβάδνπλ θνξνινγηθά έζνδα ππέξ ησλ Ννκαξρηψλ κπνξνχλ λα
αληηζηαζκίδνπλ απηέο ηηο κεηαβηβάζεηο κε ηξνπνπνηήζεηο ησλ εζφδσλ πνπ επηζεκαίλνληαη ζε απηφ ην
άξζξν, κε ζθνπφ λα δηαηεξνχλ ηελ ελδνπεξηθεξεηαθή ηζνξξνπία.

9. Οη πφξνη πνπ πξνέξρνληαη απφ ην Σακείν ΢πλνρήο θαη απφ νπνηαδήπνηε άιιε κεηαβίβαζε,
επηδφηεζε ή εηδηθή αλάζεζε, θαζψο θαη εθείλνη πνπ ηνπο αλαηίζεληαη σο ζπκκεηνρή ζηηο εζληθέο
εηζθνξέο, ζχκθσλα κε ηνλ αληίζηνηρν Νφκν.

Γεκνηηθή, Κνηλνηηθή Δμνπζία.

Άξζξν 326.

Οη Γήκνη θαη νη Κνηλφηεηεο, απνηεινχλ ηελ πξσηαξρηθή πνιηηηθή κνλάδα ηεο Δζληθήο νξγάλσζεο,
απνιακβάλνπλ λνκηθήο πξνζσπηθφηεηαο θαη απηνλνκίαο κέζα ζηα φξηα ηνπ παξφληνο ΢πληάγκαηνο.

Ζ δεκνηηθή απηνλνκία πεξηιακβάλεη:

1. Σελ εθινγή ησλ αξρψλ ηεο.

2. Σε δηαρείξηζε ησλ ζεκάησλ ηεο αξκνδηφηεηάο ηεο.

3. Σε δεκηνπξγία, είζπξαμε θαη επέλδπζε ησλ εζφδσλ ηεο.

4. Οη πξάμεηο ηνπ Γήκνπ θαη ηεο Κνηλφηεηαο εληφο ησλ νξίσλ ησλ αξκνδηνηήησλ ηνπο εθπιεξψλνληαη
δηα ηεο ελζσκάησζεο ηεο ζπκκεηνρήο ησλ πνιηηψλ ζηε δηαδηθαζία θαζνξηζκνχ θαη εθηέιεζεο ηεο
δεκφζηαο δηαρείξηζεο θαη ζηνλ έιεγρν θαη ηελ αμηνιφγεζε ησλ απνηειεζκάησλ ηνπο, κε ηξφπν
απνηειεζκαηηθφ, επαξθή θαη έγθαηξν.

5. Οη πξάμεηο ησλ Γήκσλ δελ κπνξνχλ λα πξνζβιεζνχλ παξά κφλν ελψπηνλ ησλ αξκφδησλ νξγάλσλ,
ζχκθσλα κε ην παξφλ ΢χληαγκα.

Άξζξν 327.

1. Ζ νξγάλσζε ησλ Γήκσλ θαη ησλ ινηπψλ ηνπηθψλ νξγαληζκψλ δηέπεηαη απφ ην παξφλ ΢χληαγκα,
απφ ηνπο θαλφλεο πνπ ζεζκνζεηνχλ νη νξγαληθνί εζληθνί Νφκνη γηα λα αλαπηχζζνπλ νη ζπληαγκαηηθέο
αξρέο θαη απφ ηηο λνκηθέο δηαηάμεηο πνπ ζχκθσλα κε απηέο ζεζπίδνπλ νη Ννκαξρίεο.

2. ΢ε θάζε πεξίπησζε, ε δεκνηηθή νξγάλσζε είλαη δεκνθξαηηθή θαη αληαπνθξίλεηαη ζηελ ίδηα ηε θχζε
ηεο ηνπηθήο θπβέξλεζεο.

Άξζξν 328.

1. Οη Γήκνη θαη νη Κνηλφηεηεο, κπνξνχλ λα ζπλελψλνληαη ζε επξχηεξνπο Γήκνπο θαη Κνηλφηεηεο ή λα

ζπκθσλνχλ κεηαμχ ηνπο ή κε ηα ππφινηπα δεκφζηα εδαθηθά Όξγαλα, ηε δεκηνπξγία δηαθπβεξλεηηθψλ
κνξθψλ ζπλέλσζεο γηα ζθνπνχο δεκφζηνπ ζπκθέξνληνο ζρεηηθνχο κε δεηήκαηα ηεο αξκνδηφηεηάο
ηνπο.

115
2. Βάζεη Νφκνπ θαζνξίδνληαη νη θαλφλεο πνπ αθνξνχλ ζηελ νκαδνπνίεζε δχν ή πεξηζζνηέξσλ Γήκσλ
ζε κεηξνπνιηηηθέο πεξηνρέο.

Άξζξν 329.

1. Όηαλ δχν ή πεξηζζφηεξνη Γήκνη πνπ αλήθνπλ ζηελ ίδηα γεσγξαθηθή δψλε έρνπλ νηθνλνκηθέο,
θνηλσληθέο θαη θπζηθέο ζρέζεηο, πνπ δίλνπλ ζην ζχλνιν ραξαθηεξηζηηθά κεηξνπνιηηηθήο πεξηνρήο,
κπνξνχλ λα νξγαλψλνληαη σο κεηξνπνιηηηθέο πεξηνρέο.

2. Ο νξγαληθφο Νφκνο πνπ εθδίδεηαη γη' απηφ ην ζθνπφ εγγπάηαη ην δεκνθξαηηθφ θαη ζπκκεηνρηθφ
ραξαθηήξα ηεο κεηξνπνιηηηθήο εμνπζίαο θαη θαζνξίδεη ηηο ιεηηνπξγηθέο ηεο αξκνδηφηεηεο, θαζψο θαη ην
θαζεζηψο θνξνινγίαο, νηθνλνκηθψλ θαη ειέγρνπ. Δπηπιένλ δηαζθαιίδεη φηη ζηα κεηξνπνιηηηθά
θπβεξλεηηθά Όξγαλα έρνπλ θαηάιιειε ζπκκεηνρή νη αληίζηνηρνη Γήκνη, θαη επηζεκαίλεη ηνλ ηξφπν πνπ
ζπγθαιείηαη θαη πξαγκαηνπνηείηαη ε ιατθή γλσκνδφηεζε πνπ απνθαζίδεη ηε ζχλδεζή ηνπο κε ηε
κεηξνπνιηηηθή πεξηνρή.

Άξζξν 330.

Σν Γεκνηηθφ ΢πκβνχιην, χζηεξα απφ ζεηηθή απφθαζε κέζσ ιατθήο γλσκνδφηεζεο ηνπ ελδηαθεξφκελνπ
πιεζπζκνχ κε Γεκνςήθηζκα ηηο δηαδηθαζίεο ηνπ νπνίνπ νξίδεη ην παξφλ ΢χληαγκα, θαζνξίδεη ηα φξηα
ηεο κεηξνπνιηηηθήο πεξηνρήο θαη ηελ νξγαλψλεη ζχκθσλα κε απηά πνπ ζεζκνζεηεί ν Δζληθφο νξγαληθφο
Νφκνο, θαζνξίδνληαο πνηεο απφ ηηο κεηξνπνιηηηθέο αξκνδηφηεηεο αλαιακβάλνληαη απφ ηα θπβεξλεηηθά
Όξγαλα ηεο αληίζηνηρεο κεηξνπνιηηηθήο πεξηνρήο.

Άξζξν 331.

Ζ λνκνζεζία πνπ εθδίδεηαη γηα ηελ αλάπηπμε ησλ ζπληαγκαηηθψλ αξρψλ ζην θαζεζηψο ησλ Γήκσλ
ζεζπίδεη ηηο πξνυπνζέζεηο θαη ηνπο φξνπο γηα ηε δεκηνπξγία ηνπηθψλ νξγαληζκψλ κέζα ζηα φξηα ηεο
δεκνηηθήο πεξηνρήο, φπσο θαη ηνπο πφξνπο πνπ δηαζέηνπλ, αλάινγα κε ηηο ιεηηνπξγίεο πνπ ηνπο
αλαηίζεληαη, ζπκπεξηιακβαλνκέλεο ηεο ζπκκεηνρήο ηνπο ζηα έζνδα ηνπ ίδηνπ ηνπ Γήκνπ. Ζ δεκηνπξγία
ηνπο ιακβάλεη ππ' φςηλ ηελ πξσηνβνπιία ηεο γεηηνληάο ή ηεο θνηλφηεηαο, κε ζθνπφ λα πξνσζεί ηελ
απνθέληξσζε ηεο δηνίθεζεο ηνπ Γήκνπ, ηε ζπκκεηνρή ησλ πνιηηψλ θαη ηελ θαιχηεξε παξνρή δεκφζησλ
ππεξεζηψλ.

Άξζξν 332.

Ζ δηνίθεζε ηνπ Γήκνπ θαη ηεο Κνηλφηεηαο αζθείηαη απφ ην Γήκαξρν ή ηνλ Κνηλνηάξρε, ν νπνίνο
απνηειεί επίζεο ηελ πξψηε πνιηηηθή αξρή. Γηα λα γίλεη θάπνηνο Γήκαξρνο ή Κνηλνηάξρεο, απαηηνχληαη
ηα πξνζφληα ηα νπνία πεξηγξάθνληαη ζην άξζξν 193 ηνπ παξφληνο ΢πληάγκαηνο.

Άξζξν 333.

Ζ λνκνζεηηθή ιεηηνπξγία ηνπ Γήκνπ θαη ηεο Κνηλφηεηαο αζθείηαη απφ ην Γεκνηηθφ ή ην Κνηλνηηθφ
΢πκβνχιην, πνπ απνηειείηαη απφ ζπκβνχινπο εθιεγκέλνπο κε ηνλ ηξφπν πνπ ζεζπίδεηαη ζην παξφλ
΢χληαγκα, ζε αξηζκφ θαη ζπλζήθεο εθινγηκφηεηαο πνπ θαζνξίδεη ν Νφκνο.

Άξζξν 334.

Αζθείηαη απφ ην Διεγθηηθφ ΢ψκα ηνπ Γήκνπ θαη ηεο Κνηλφηεηαο ν έιεγρνο, ε επηηήξεζε θαη ε
επηζεψξεζε ησλ δεκνηηθψλ εζφδσλ, εμφδσλ θαη αγαζψλ, θαζψο θαη νη αληίζηνηρεο ζπλαιιαγέο απηψλ,
ρσξίο λα κεηψλνληαη νη αξκνδηφηεηεο ηνπ ΢πκβνπιίνπ ηεο Δπηθξαηείαο, θαη δηεπζχλεηαη απφ ην Γεκνηηθφ
ή Κνηλνηηθφ Διεγθηή ν νπνίνο, νξίδεηαη απφ ηνλ Αηξεηφ Δηζαγγειέα ηνπ Ννκνχ, θαη ν νπνίνο εγγπάηαη

116
ηελ ηθαλφηεηα θαη ηε δπλαηφηεηα εθείλνπ ηνπ νπνίνπ νξίδεηαη γηα ηε ζέζε, ζχκθσλα κε ηνπο φξνπο πνπ
νξίδεη ν Νφκνο.

Άξζξν 335.

Ο Δζληθφο Νφκνο κπνξεί λα ζεζκνζεηεί αξρέο, φξνπο θαη πξνυπνζέζεηο γηα ηε παξακνλή, ηηο
απαγνξεχζεηο, ηηο αηηίεο απνθιεηζκνχ θαη ηα αζπκβίβαζηα γηα ηελ ππνςεθηφηεηα θαη ηελ άζθεζε ησλ
ιεηηνπξγηψλ ησλ Γεκάξρσλ ησλ Κνηλνηαξρψλ θαη ησλ Γεκνηηθψλ θαη ησλ Κνηλνηηθψλ ΢πκβνχισλ.

Αξκνδηφηεηεο Γήκσλ θαη Κνηλνηήησλ.

Άξζξν 336.

Τπάγνληαη ζηελ αξκνδηφηεηα ησλ Γήκσλ θαη ησλ Κνηλνηήησλ ε θπβέξλεζε θαη ε δηνίθεζε ησλ
ζπκθεξφλησλ ηνπ θαη ε δηαρείξηζε ησλ δεηεκάησλ πνπ ηνπ αλαζέηνπλ ην παξφλ ΢χληαγκα θαη νη εζληθνί
Νφκνη, φζνλ αθνξά ζηελ ηνπηθή δσή, ηδηαίηεξα ε δηεπζέηεζε θαη πξνψζεζε ηεο νηθνλνκηθήο θαη
θνηλσληθήο αλάπηπμεο, ν εθνδηαζκφο θαη ε παξνρή ησλ δεκφζησλ ππεξεζηψλ θαηνηθίαο, ε εθαξκνγή
ηεο πνιηηηθήο πνπ αλαθέξεηαη ζε δεηήκαηα κίζζσζεο κε θξηηήξηα ηζφηεηαο, Γηθαηνζχλεο θαη
πεξηερφκελν θνηλσληθνχ ζπκθέξνληνο, ζχκθσλα κε ηελ πξνβιεπφκελε εμνπζηνδφηεζε ηνπ Νφκνπ πνπ
δηέπεη απηά ηα δεηήκαηα, ε πξνψζεζε ηεο ζπκκεηνρήο θαη ε βειηίσζε, γεληθά, ησλ θνηλσληθψλ
ζπλζεθψλ δσήο, ζηνπο αθφινπζνπο ηνκείο:

1. Πνιενδνκηθή θαη εδαθηθή δηεπζέηεζε, ηζηνξηθή θιεξνλνκηά, ζηέγαζε θνηλσληθνχ ζπκθέξνληνο,

ηνπηθή ηνπξηζηηθή βηνκεραλία, πάξθα, θήπνη, πιαηείεο, θνιπκβεηήξηα θαη άιινη ρψξνη ςπραγσγίαο,
αζηηθή αξρηηεθηνληθή, νλνκαηνζεζία θαη δεκφζηνο ζηνιηζκφο.

2. Αζηηθή νδνπνηία, θπθινθνξία θαη δηεπζέηεζε ηεο δηέιεπζεο νρεκάησλ θαη πεδψλ ζηηο δεκνηηθέο
νδνχο, ππεξεζίεο δεκφζηαο αζηηθήο κεηαθνξάο επηβαηψλ.

3. Γεκφζηα ζεάκαηα θαη εκπνξηθή δεκνζηφηεηα, φηαλ αθνξά εηδηθά δεκνηηθά ζπκθέξνληα θαη ζθνπνχο.

4. Πξνζηαζία ηνπ πεξηβάιινληνο θαη ζπλεξγαζία κε ηελ πεξηβαιινληηθή πγηεηλή, αζηηθή θαη νηθηαθή
πγηεηλή, ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ ησλ ππεξεζηψλ θαζαξηφηεηαο, απνθνκηδήο θαη επεμεξγαζίαο ησλ
απνβιήησλ θαη αζηηθή πξνζηαζία.

5. Τγηεηλή θαη πξσηαξρηθή θξνληίδα ηεο πγείαο, ππεξεζίεο πξνζηαζίαο γηα λενγλά θαη παηδηά, ελειίθνπο
θαη άηνκα ηξίηεο ειηθίαο, παηδηθνί ζηαζκνί, ππεξεζίεο νηθνγελεηαθήο έληαμεο αλαπήξσλ αηφκσλ ζηελ
θνηλνηηθή αλάπηπμε, πνιηηηζηηθέο θαη αζιεηηθέο δξαζηεξηφηεηεο θαη εγθαηαζηάζεηο, ππεξεζίεο πξφιεςεο
θαη πξνζηαζίαο, επηηήξεζε θαη έιεγρν ησλ αγαζψλ θαη ησλ δξαζηεξηνηήησλ πνπ ζρεηίδνληαη κε
δεηήκαηα δεκνηηθήο αξκνδηφηεηαο.

6. Τπεξεζία πφζηκνπ λεξνχ, ειεθηξηζκνχ θαη νηθηαθνχ θπζηθνχ αεξίνπ, απνρέηεπζεο, εγθαηάζηαζεο
ζσιελψζεσλ θαη απνκάθξπλζεο πγξψλ απνβιήησλ, θνηκεηεξίσλ θαη ησλ ζπλαθψλ ππεξεζηψλ.

7. Σα ππφινηπα πνπ ηνπ αλαζέηνπλ ην παξφλ ΢χληαγκα θαη ν Νφκνο.

8. Οη ελέξγεηεο πνπ αληηζηνηρνχλ ζην Γήκν ή ζηελ Κνηλφηεηα ζε δεηήκαηα αξκνδηφηεηαο δελ
πεξηνξίδνπλ ηηο εζληθέο ή λνκαξρηαθέο αξκνδηφηεηεο πνπ νξίδνληαη απφ ην Νφκν ζχκθσλα κε ην παξφλ
΢χληαγκα.

Άξζξν 337.

Οη Γήκνη θαη νη Κνηλφηεηεο, έρνπλ ηα αθφινπζα έζνδα:

117
1. Σα πξνεξρφκελα απφ ηελ θιεξνλνκηά ηνπο, ζπκπεξηιακβαλνκέλνπ ηνπ πξντφληνο ησλ θνηλψλ γαηψλ
θαη ησλ αγαζψλ ηνπο.

2. Σα ηέιε γηα ηηο ρξήζεηο ησλ αγαζψλ ή ππεξεζηψλ ηνπο, δηνηθεηηθά ηέιε γηα άδεηεο ή εμνπζηνδνηήζεηο,
νη θφξνη επί νηθνλνκηθψλ δξαζηεξηνηήησλ ηεο βηνκεραλίαο, ηνπ εκπνξίνπ, ησλ ππεξεζηψλ ή ζπλαθψλ
εηδψλ, κε ηνπο πεξηνξηζκνχο πνπ ζεζπίδεη ην παξφλ ΢χληαγκα, νη θφξνη αζηηθψλ αθίλεησλ, νρεκάησλ,
δεκφζησλ ζεακάησλ, παηρληδηψλ θαη λφκηκσλ ζηνηρεκάησλ, εκπνξηθήο δηαθήκηζεο, θαη ε εηδηθή
ζπλεηζθνξά επί ηεο ππεξαμίαο ησλ ηδηνθηεζηψλ πνπ πξνέξρεηαη απφ αιιαγέο ζηε ρξήζε ή ζηελ έληαζε
ηεο εθκεηάιιεπζεο απφ ηηο νπνίεο επσθεινχληαη ηα ζρέδηα πνιενδνκηθήο δηεπζέηεζεο.

3. Ο εδαθηθφο αγξνηηθφο θφξνο ή ν θφξνο αζηηθήο ηδηνθηεζίαο, ε ζπκκεηνρή ζηε ζπλεηζθνξά

βειηηψζεσλ θαη ινηπψλ εζληθψλ ή πνιηηεηαθψλ θνξνινγηθψλ θιάδσλ, ζχκθσλα κε ηνπο Νφκνπο πνπ
δεκηνπξγνχλ απηνχο ηνπο θφξνπο.

4. Σα πξνεξρφκελα απφ ην εζληθφ κεξίδην εηζνδήκαηνο θαη απφ άιιεο εζληθέο ή λνκαξρηαθέο
κεηαβηβάζεηο ή επηρνξεγήζεηο.

5. Σν πξντφλ ησλ πξνζηίκσλ θαη θπξψζεσλ κέζα ζηα φξηα ησλ αξκνδηνηήησλ ηνπο θαη ηα ππφινηπα
πνπ ηνπο παξαρσξνχληαη.

Άξζξν 338.

1. Ζ θνξνινγηθή δηθαηνδνζία ησλ Γήκσλ θαη ησλ Κνηλνηήησλ είλαη δηαθξηηή θαη απηφλνκε απφ ηηο
ξπζκηζηηθέο δηθαηνδνζίεο πνπ ην παξφλ ΢χληαγκα θαη νη Νφκνη παξέρνπλ ζηελ Δζληθή ή Ννκαξρηαθή
Δμνπζία πάλσ ζε θαζνξηζκέλα δεηήκαηα ή ελέξγεηεο.

2. Οη απαιιαγέο απφ ηε θνξνινγηθή εμνπζία ησλ Γήκσλ, ππέξ ησλ ινηπψλ πνιηηηθνεδαθηθψλ θνξέσλ,
εθηείλεηαη κφλν ζηα θξαηηθά λνκηθά πξφζσπα πνπ δεκηνπξγνχληαη απφ απηνχο θαη φρη ζε φζνπο θαη'
εθρψξεζε ή κε ζχκβαζε αζθνχλ έξγν ηεο Δζληθήο Γηνίθεζεο ή ησλ Ννκαξρηψλ.

Άξζξν 339.

1. Οη θνηλέο γαίεο είλαη αλαπαιινηξίσηεο θαη απαξάγξαπηεο. Μπνξνχλ κφλν λα εθρσξεζνχλ κε εθ ησλ
πξνηέξσλ ηήξεζε ησλ λνκφηππσλ δηαηππψζεσλ πνπ πξνβιέπνληαη ζηηο δεκνηηθέο δηαηάμεηο θαη
πξνυπνζέζεηο πνπ νη ίδηεο ζέηνπλ, ζχκθσλα κε ην παξφλ ΢χληαγκα.

2. Σα εδάθε πνπ βξίζθνληαη κέζα ζηελ αζηηθή πεξηνρή ησλ πιεζπζκψλ ηνπ Γήκνπ ή ηεο Κνηλφηεηαο,
πνπ ζηεξνχληαη ηδηνθηήηε, είλαη θνηλέο γαίεο, ρσξίο λα κεηψλεηαη ην θχξνο λφκηκσλ θαη έγθπξσλ
δηθαησκάησλ ηξίησλ.

3. Οκνίσο, απνηεινχλ θνηλέο γαίεο ηα αθαιιηέξγεηα ηκήκαηα γεο πνπ βξίζθνληαη ζε αζηηθή πεξηνρή. Ο
Νφκνο νξίδεη ηε κεηαηξνπή ζε θνηλέο γαίεο άιισλ δεκφζησλ ηκεκάησλ γεο.

Άξζξν 340.

Γεκηνπξγείηαη ην Σνπηθφ ΢πκβνχιην Γεκφζηνπ ΢ρεδηαζκνχ, πξνεδξεπφκελν απφ ην Γήκαξρν ή ηνλ

Κνηλνηάξρε θαη απνηεινχκελν απφ ηνπο ζπκβνχινπο, ηνπο Πξνέδξνπο ησλ ζπλνηθηαθψλ επηηξνπψλ θαη
ηνπο αληηπξνζψπνπο νξγαλψζεσλ ηεο γεηηνληάο θαη άιιεο θνηλσληθέο νξγαλψζεηο, ζχκθσλα κε ηηο
δηαηάμεηο πνπ νξίδεη ν Νφκνο.

Πεξηνξηζκνί.

Άξζξν 341.

118
Οη Ννκαξρίεο νη Γήκνη θαη νη Κνηλφηεηεο δελ κπνξνχλ:

1. Να δεκηνπξγνχλ ηεισλεία νχηε θφξνπο εηζαγσγήο, εμαγσγήο ή δηέιεπζεο ζε εζληθά ή μέλα αγαζά, ή
ζηηο ππφινηπεο θαηεγνξίεο εζφδσλ ηεο Δζληθήο αξκνδηφηεηαο.

2. Να επηβαξχλνπλ κε δαζκνχο θαηαλαισηηθά αγαζά πξηλ απφ ηελ θπθινθνξία ηνπο κέζα ζηελ
πεξηθέξεηά ηνπο.

3. Να απαγνξεχνπλ ηελ θαηαλάισζε αγαζψλ πνπ παξάγνληαη εθηφο ηεο πεξηθέξεηάο ηνπο, νχηε λα ηα
επηβαξχλνπλ κε δαζκνχο δηαθνξεηηθήο κνξθήο απφ εθείλνπο πνπ επηβάιινληαη ζηα αγαζά πνπ
παξάγνληαη εληφο πεξηθέξεηαο.

4. Οη Ννκαξρίεο νη Γήκνη θαη νη Κνηλφηεηεο κπνξνχλ κφλν λα επηβαξχλνπλ κε δαζκνχο ηε γεσξγία, ηελ
θηελνηξνθία, ηελ αιηεία θαη ηηο δαζηθέο δξάζεηο θαηά ην δηάζηεκα, ηε κνξθή θαη ηνλ ηξφπν πνπ
επηηξέπεη ν Δζληθφο Νφκνο.

Απνθέληξσζε ησλ ΟΣΑ.

Άξζξν 342.

Ο Νφκνο δεκηνπξγεί αλνηθηνχο θαη επέιηθηνπο κεραληζκνχο ψζηε νη Ννκαξρίεο, νη Γήκνη θαη νη
Κνηλφηεηεο, λα απνθεληξψλνπλ θαη λα κεηαβηβάδνπλ ζηηο νξγαλσκέλεο νκάδεο ηεο γεηηνληάο θαη ηνπο
θνηλσληθνχο θνξείο, ηηο ππεξεζίεο πνπ απηνί δηεπζχλνπλ θαηφπηλ επίδεημεο ηεο ηθαλφηεηάο ηνπο λα ηηο
παξέρνπλ, πξνσζψληαο:

1. Σε κεηαβίβαζε ππεξεζηψλ ζε δεηήκαηα πγείαο, εθπαίδεπζεο, θαηνηθίαο, αζιεηηζκνχ, πνιηηηζκνχ,

θνηλσληθψλ πξνγξακκάησλ, πεξηβάιινληνο, δηαηήξεζεο βηνκεραληθψλ πεξηνρψλ, δηαηήξεζεο θαη
ζπληήξεζεο αζηηθψλ πεξηνρψλ, πξφιεςεο θαη πξνζηαζίαο ηεο γεηηνληάο, θαηαζθεπήο έξγσλ θαη
παξνρήο δεκφζησλ ππεξεζηψλ. Με απηφλ ην ζθνπφ κπνξνχλ λα ζεζκνζεηνχλ ζπκθσλίεο, ησλ νπνίσλ
ην πεξηερφκελν πξνζαλαηνιίδεηαη απφ ηηο αξρέο ηεο αλεμαξηεζίαο, ηνπ ζπληνληζκνχ, ηεο ζπλεξγαζίαο
θαη ηεο ζπλππεπζπλφηεηαο.

2. Σε ζπκκεηνρή ησλ πνιηηψλ θαη ησλ θνηλσληθψλ θνξέσλ, κέζσ ησλ ζπλνηθηαθψλ ελψζεσλ ζε
επίπεδν γεηηνληάο, ζηε δηαηχπσζε πξνηάζεσλ γηα επέλδπζε ελψπηνλ ησλ λνκαξρηαθψλ θαη δεκνηηθψλ
αξρψλ, κε αλάζεζε ηεο επεμεξγαζίαο ησλ αληίζηνηρσλ πιάλσλ επέλδπζεο, θαζψο θαη ζηελ εθηέιεζε,
αμηνιφγεζε θαη ηνλ έιεγρν ησλ έξγσλ, ησλ θνηλσληθψλ πξνγξακκάησλ θαη ησλ δεκφζησλ ππεξεζηψλ
ηεο δηθαηνδνζίαο ηνπο.

3. Σε ζπκκεηνρή ζηηο νηθνλνκηθέο δηαδηθαζίεο πξνσζψληαο ηηο κνξθέο ηεο θνηλσληθήο νηθνλνκίαο,
φπσο είλαη νη ζπλεηαηξηζκνί, ηα ηακηεπηήξηα, ελψζεηο αιιεινβνήζεηαο θαη άιιεο κνξθήο θνηλνπξαμίεο.

4. Σε ζπκκεηνρή ησλ εξγαδνκέλσλ θαη ησλ θνηλσληθψλ θνξέσλ, ζηε δηαρείξηζε ησλ δεκφζησλ
εηαηξεηψλ κέζσ κεραληζκψλ απηνδηαρείξηζεο θαη ζπλδηαρείξηζεο.

5. Σε δεκηνπξγία νξγαληζκψλ, ζπλεηαηξηζκψλ θαη θνηλνηηθψλ εηαηξεηψλ ππεξεζηψλ, σο παξαγσγηθέο

πεγέο εξγαζίαο θαη θνηλσληθήο επεκεξίαο, ηείλνληαο ζηε κνληκφηεηά ηνπο κέζσ πνιηηηθνχ ζρεδηαζκνχ
ζηνλ νπνίν ζπκκεηέρνπλ.

6. Σε δεκηνπξγία θαηλνχξγησλ ππνθεηκέλσλ απνθέληξσζεο ζε επίπεδν ζπλνηθίαο θαη γεηηνληάο, κε

ζθνπφ λα εγγπψληαη ηελ αξρή ηεο ζπλππεπζπλφηεηαο ζηε δεκφζηα δηαρείξηζε ησλ Ννκαξρηαθψλ,
Γεκνηηθψλ θαη Κνηλνηηθψλ δηνηθήζεσλ θαη αλαπηχζζνληαο απηνδηαρεηξηδφκελεο θαη ζπλδηαρεηξηδφκελεο
δηαδηθαζίεο ζηε δηνίθεζε θαη ηνλ έιεγρν ησλ λνκαξρηαθψλ θαη δεκνηηθψλ δεκφζησλ ππεξεζηψλ.

119
7. Σε ζπκκεηνρή ησλ θνηλσληθψλ θνξέσλ ζηηο ελέξγεηεο πξνζέγγηζεο ζε ζσθξνληζηηθά ηδξχκαηα θαη
ζχλδεζήο ηνπο κε ηνλ πιεζπζκφ.

ΚΔΦΑΛΑΙΟ 64.

Κνηλσληθννηθνλνκηθφ θαζεζηψο θαη ιεηηνπξγία ηνπ Κξάηνπο ζηελ Οηθνλνκία.

Άξζξν 343.

1. Σν θνηλσληθννηθνλνκηθφ θαζεζηψο ηεο Διιεληθήο Γεκνθξαηίαο, βαζίδεηαη ζηηο αξρέο ηεο θνηλσληθήο
Γηθαηνζχλεο, ηεο δεκνθξαηίαο, ηεο απνηειεζκαηηθφηεηαο, ηνπ ειεχζεξνπ αληαγσληζκνχ, ηεο
πξνζηαζίαο ηνπ πεξηβάιινληνο, ηεο παξαγσγηθφηεηαο θαη ηεο αιιειεγγχεο, κε ζθνπφ λα δηαζθαιίδεη
ηελ νινθιεξσκέλε αλζξψπηλε αλάπηπμε θαη κία αμηνπξεπή θαη σθέιηκε δηαβίσζε γηα ην θνηλσληθφ
ζχλνιν.

2. Σν Κξάηνο, απφ θνηλνχ κε ηελ ηδησηηθή πξσηνβνπιία, πξνσζεί ηελ αξκνληθή αλάπηπμε ηεο Δζληθήο
νηθνλνκίαο κε ζθνπφ λα παξάγεη πεγέο εξγαζίαο, πςειή Δζληθή πξνζηηζέκελε αμία, λα αλπςψλεη ην
επίπεδν δσήο ηνπ πιεζπζκνχ θαη λα εληζρχεη ηελ Δζληθή νηθνλνκηθή θπξηαξρία ηεο ρψξαο, εγγπψκελν
ηελ αζθάιεηα δηθαίνπ, ηε ζηαζεξφηεηα, ην δπλακηζκφ, ηε βησζηκφηεηα, ηε κνληκφηεηα θαη ηελ ηζφηεηα
ζηελ αλάπηπμε ηεο νηθνλνκίαο, γηα λα εμαζθαιίδεη κία δίθαηε δηαλνκή ηνπ πινχηνπ κέζσ ελφο
δεκνθξαηηθνχ, ζπκκεηνρηθνχ θαη ζπλαηλεηηθνχ ζηξαηεγηθνχ ζρεδηαζκνχ.

Άξζξν 344.

Δζληθφο Νφκνο ζεζκνζεηεί ηηο ζπλζήθεο γηα ηε δεκηνπξγία θνξέσλ ιεηηνπξγηθά απνθεληξσκέλσλ γηα
ηελ πξαγκαηνπνίεζε θνηλσληθψλ ή εηαηξηθψλ δξαζηεξηνηήησλ, κε ζθνπφ λα δηαζθαιίδεη ηελ εχινγε
νηθνλνκηθή θαη θνηλσληθή παξαγσγηθφηεηα ησλ δεκφζησλ πφξσλ πνπ επελδχνληαη ζε απηέο.

Άξζξν 345.

1. Σν Κξάηνο δηαηεξεί ηελ άζθεζε ηεο εκπνξηθήο πνιηηηθήο, γηα λα ππεξαζπίδεη ηηο νηθνλνκηθέο
ελέξγεηεο ησλ δεκφζησλ θαη ηδησηηθψλ εζληθψλ εηαηξεηψλ.

2. Γελ κπνξεί λα ρνξεγεί ζε μέλα πξφζσπα, εηαηξείεο ή νξγαληζκνχο θαζεζηψο πεξηζζφηεξν επλντθφ
απφ εθείλν πνπ ζεζπίδεηαη γηα ηα εζληθά πξφζσπα, εηαηξείεο θαη νξγαληζκνχο.

3. Οη μέλεο επελδχζεηο ππφθεηληαη ζηηο ίδηεο ζπλζήθεο κε ηηο εζληθέο επελδχζεηο.

Άξζξν 346.

1. Σν Κξάηνο δηαηεξεί, κέζσ ηνπ αληίζηνηρνπ νξγαληθνχ Νφκνπ, θαη γηα ιφγνπο εζληθνχ ζπκθέξνληνο,
ηηο βηνκεραλίεο, επηρεηξήζεηο, ππεξεζίεο θαη αγαζά δεκφζηνπ ζπκθέξνληνο θαη ζηξαηεγηθνχ ραξαθηήξα.

2. Σν Κξάηνο πξνσζεί ηελ Δζληθή βηνκεραλία πξψησλ πιψλ πνπ πξνέξρνληαη απφ ηελ εθκεηάιιεπζε
ησλ κε αλαλεψζηκσλ θπζηθψλ πφξσλ, κε ζθνπφ λα αθνκνηψλεη, λα δεκηνπξγεί θαη λα αλαλεψλεη ηελ
ηερλνινγία, λα παξάγεη ζέζεηο εξγαζίαο θαη νηθνλνκηθήο αλάπηπμεο, θαη λα δεκηνπξγεί πινχην θαη
επεκεξία γηα ην Λαφ.

3. Σν Κξάηνο ηδξχεη θαη ειέγρεη ηελ Δζληθή Φαξκαθνβηνκεραλία θαη ηε Βηνκεραλία Ννζνθνκεηαθψλ
Δηδψλ, έηζη ψζηε απηή λα ιεηηνπξγεί σο ζεζκφο παξέκβαζεο ζηελ εκπνξία θαξκάθσλ θαη
Ννζνθνκεηαθψλ εηδψλ, απφ ηδησηηθέο, δηεζλείο ή ηδησηηθέο επηρεηξήζεηο.

Άξζξν 347.

120
Γηα ιφγνπο Δζληθήο νηθνλνκηθήο, πνιηηηθήο θπξηαξρίαο θαη Δζληθήο ζηξαηεγηθήο, ην Κξάηνο δηαηεξεί ηνλ
έιεγρν ηεο εμφξπμεο πάζεο θχζεσο θνηηαζκάησλ, επξηζθνκέλσλ ζηνλ εζληθφ γεσγξαθηθφ ρψξν.

Άξζξν 348.

1. Όια ηα χδαηα είλαη δεκφζηα ηδηνθηεζία ηνπ Έζλνπο, αλαληηθαηάζηαηα γηα ηε δσή θαη ηελ αλάπηπμε.

2. Ο Νφκνο νξίδεη ηηο απαξαίηεηεο δηαηάμεηο κε ζθνπφ λα εγγπάηαη ηελ πξνζηαζία, ηελ εθκεηάιιεπζε θαη
ηελ αλάθηεζή ηνπο, ζεβφκελν ηηο θάζεηο ηνπ πδξνινγηθνχ θχθινπ θαη ηα θξηηήξηα δηεπζέηεζεο ηεο
πεξηνρήο.

Άξζξν 349.

1. Σν Κξάηνο πξνσζεί ηε βηψζηκε γεσξγία σο ζηξαηεγηθή βάζε ηεο νινθιεξσκέλεο αγξνηηθήο

αλάπηπμεο, κε ζθνπφ λα εγγπάηαη ηε δηαηξνθηθή αζθάιεηα ηνπ πιεζπζκνχ, πνπ λνείηαη σο ε επαξθήο
θαη ζηαζεξή δηάζεζε ηξνθίκσλ ζην εζληθφ πεξηβάιινλ θαη ηελ έγθαηξε θαη κφληκε πξφζβαζε ζε απηά
απφ πιεπξάο ηνπ θαηαλαισηηθνχ θνηλνχ.

2. Σν Κξάηνο πξνσζεί θαηά πξνηεξαηφηεηα ηε βηνινγηθή γεσξγία θαη ηελ αλάπηπμε ησλ παξαδνζηαθψλ
αγξνηηθψλ θαη θηελνηξνθηθψλ εηδψλ.

3. Σν Κξάηνο επηβιέπεη ηελ πξσηνγελή αγξνηηθή παξαγσγή, έηζη ψζηε λα ππάξρεη ηζνξξνπία κεηαμχ
ηεο δσηθήο θαη θπηηθήο παξαγσγήο θαη κε ζηφρν ηελ δηαηξνθηθή απηάξθεηα ησλ πνιηηψλ.

4. Ζ δηαηξνθηθή αζθάιεηα επηηπγράλεηαη αλαπηχζζνληαο θαη δίλνληαο πξνηεξαηφηεηα ζηελ εζσηεξηθή

γεσξγηθή θαη θηελνηξνθηθή παξαγσγή, θαη λνείηαη σο ηέηνηα απηή πνπ πξνέξρεηαη απφ ηηο αγξνηηθέο, ηηο
θηελνηξνθηθέο, ηηο αιηεπηηθέο θαη ηηο δξαζηεξηφηεηεο πδαηνθαιιηεξγεηψλ.

5. Ζ παξαγσγή ηξνθίκσλ είλαη εζληθνχ ζπκθέξνληνο θαη ζεκειηψδεο γηα ηελ νηθνλνκηθή θαη θνηλσληθή
αλάπηπμε ηνπ Έζλνπο. Γηα απηνχο ηνπο ζθνπνχο, ην Κξάηνο ππαγνξεχεη ηα νηθνλνκηθά θαη εκπνξηθά
κέζα, φπσο θαη απηά ηερλνινγηθήο κεηαθνξάο, θαηνρήο γεο, ππνδνκήο, εθπαίδεπζεο αλζξψπηλνπ
δπλακηθνχ θαη άιια πνπ είλαη απαξαίηεηα γηα ηελ επίηεπμε ζηξαηεγηθήο απηνεθνδηαζκνχ. Δπηπιένλ,
πξνσζεί ηηο δξαζηεξηφηεηεο ζηα πιαίζηα ηεο Δζληθήο θαη δηεζλνχο νηθνλνκίαο γηα λα απνθαζηζηά ηα ίδηα
ηα κεηνλεθηήκαηα ηεο αγξνηηθήο δξαζηεξηφηεηαο.

6. Σν Κξάηνο ζε ζπλεξγαζία κε ηνπο θνξείο ηεο Πξσηνγελνχο Αγξνηηθήο Παξαγσγήο, ζπκκεηέρεη ζηελ
ίδξπζε θαη ιεηηνπξγία Κεληξηθνχ Γεκνπξαηεξίνπ Αγξνηηθψλ Πξντφλησλ. Σν Γεκνπξαηήξην
Οπσξνθεπεπηηθψλ θαη ινηπψλ πξσηνγελψλ βξψζηκσλ πξντφλησλ: α). Παξαιακβάλεη θαη αλαδεηθλχεη
ελψπηνλ ησλ εκπφξσλ, κεζηηψλ θαη αληηπξνζψπσλ εκπνξηθψλ νίθσλ, κέζα απφ ηα ειεθηξνληθά ηνπ
ζπζηήκαηα, ηφζν ζηηο εγθαηαζηάζεηο ηνπ φζν θαη κέζσ e-commerce απφ ην Γηαδίθηπν (Internet) ηα
θνξηία φισλ ησλ Οπσξνθεπεπηηθψλ θαη ινηπψλ πξσηνγελψλ αγξνηηθψλ πξντφλησλ. Απνθιείνληαο ηελ
«επαθή» ηνπ κεζάδνληα κε ηνλ αγξφηε ή ηνλ ζπλεηαηξηζκφ. β). Απνδέρεηαη σο ζπκκεηέρνληεο ζηηο
δεκνπξαζίεο ηνπ, φινπο ηνπο εκπφξνπο, κεζίηεο θαη αληηπξνζψπνπο εκπνξηθψλ νίθσλ εζσηεξηθνχ θαη
εμσηεξηθνχ, κεηά απφ πιήξε έιεγρν ηεο νηθνλνκηθήο θαη πηζηνιεπηηθήο ησλ αμηνπηζηίαο, γηα ηελ
πξνζηαζία ηνπ παξαγσγνχ. γ). Διέγρεη θαη εγγπάηαη κέζα απφ ην δηθφ ηνπ ζχζηεκα πνηνηηθνχ ειέγρνπ,
ηελ πνηφηεηα ησλ πξνβαιινκέλσλ πξντφλησλ, κε δηθφ ηνπ επηηειείν παξαιεπηψλ. ε). Δλ γέλεη, ηεξαξρεί
θσδηθνπνηεί θαη πξνγξακκαηίδεη φιεο ηηο παξακέηξνπο ηφζν ηεο ίδηαο ηεο πξσηνγελνχο παξαγσγήο φζν
θαη ησλ ηδηαηηεξνηήησλ ηεο εκπνξίαο θαη ησλ εμαγσγψλ, έηζη ψζηε λα απνηειεί ην θεληξηθφ ζχζηεκα
δηαρείξηζεο πξσηνγελψλ αγξνηηθψλ θαη θηελνηξνθηθψλ πξντφλησλ ζε παλειιήλην επίπεδν. Παξάιιεια
κέζσ ηεο ιεηηνπξγίαο ηνπ, λα ραξηνγξαθείηαη ν αγξνηηθφο ρψξνο, δίλνληαο έηζη κηα αμηφπηζηε εηθφλα
ησλ δηαξζξσηηθψλ εθείλσλ παξεκβάζεσλ πνπ πξέπεη λα γίλνληαη ζηνλ πξνγξακκαηηζκφ ηεο αγξνηηθήο
νηθνλνκίαο απφ ηελ Κπβέξλεζε.
121
7. Σν Κξάηνο ζε ζπλεξγαζία κε ηνπο θνξείο ηεο Πξσηνγελνχο Παξαγσγήο θαη Μεηαπνίεζεο,
ζπκκεηέρεη ζηελ ζεζκνζέηεζε ρξεκαηηζηεξίνπ commodities. Δλφο θεληξηθνχ ζπζηήκαηνο εηζαγσγήο
ησλ πξσηνγελψλ αγξνηηθψλ πξντφλησλ πξψηεο αλάγθεο (βακβάθη, ζηηεξά, ξχδη θιπ) ζηε δηεζλή
αγνξά, ηφζν γηα ηνλ έιεγρφ ησλ, φζν θαη γηα ηελ δηακφξθσζε ησλ αλαγθαίσλ ηζνξξνπηψλ ζε απηά ηα
πξντφληα, ζε ζρέζε πάληα κε ηελ δηεζλή πξαγκαηηθφηεηα.

8. Σν Κξάηνο ζε ζπλεξγαζία κε ηνπο θνξείο ηεο Πξσηνγελνχο Παξαγσγήο θαη Μεηαπνίεζεο,

ζπκκεηέρεη ζηε ζεζκνζέηεζε Κεληξηθνχ Φνξέα Διέγρνπ θαη ΢ηήξημεο θαη Πξνψζεζεο ησλ
Βηνκεραληθψλ Αγξνηηθψλ Πξντφλησλ κε κέιε ηφζν ηνπο παξαγσγνχο βηνκεραληθψλ αγξνηηθψλ
πξντφλησλ φζν θαη ηνπο ινηπνχο εκπιεθφκελνπο (βηνκεράλνπο, βηνηέρλεο, θαηαζθεπαζηέο πιηθψλ
ζπζθεπαζίαο θιπ).

9. Σν Κξάηνο πξνζηαηεχεη κε ηηο Έλνπιεο Γπλάκεηο θαη κε ηηο Γπλάκεηο Αζθαιείαο ηνπ, ηηο
εγθαηαζηάζεηο θαη ηηο θνηλφηεηεο ησλ αγξνηψλ θαη θηελνηξφθσλ ησλ παξακεζνξίσλ πεξηνρψλ, θαζψο
θαη ησλ αιηέσλ, θαζψο θαη ηηο αιηεπηηθέο πεξηνρέο ησλ πδάησλ ζηα ειιεληθά ρσξηθά χδαηα θαη ζηελ
ειιεληθή Απνθιεηζηηθή Οηθνλνκηθή Εψλε.

Άξζξν 350.

Σν Κξάηνο πξνσζεί ηηο ζπλζήθεο γηα ηελ νινθιεξσκέλε αγξνηηθή αλάπηπμε, κε ζθνπφ λα παξάγεη
εξγαζία θαη λα εγγπάηαη ζηνλ αγξνηηθφ πιεζπζκφ έλα θαηάιιειν επίπεδν επεκεξίαο, θαζψο θαη ηελ
έληαμή ηνπ ζηελ Δζληθή αλάπηπμε. Οκνίσο ππνβνεζά ηελ αγξνηηθή δξαζηεξηφηεηα θαη ηελ άξηζηε
ρξήζε ηεο γεο κέζσ ηεο ρνξήγεζεο έξγσλ ππνδνκήο, ηνπ εθνδηαζκνχ, ησλ πηζηψζεσλ, ησλ
ππεξεζηψλ εθπαίδεπζεο θαη ηερληθήο ππνζηήξημεο.

Άξζξν 351.

1. Σν θαζεζηψο ησλ κεγαινγεσθηεκφλσλ, είλαη αληίζεην ζην θνηλσληθφ ζπκθέξνλ. Ο Νφκνο δηαζέηεη ηα
αλαγθαία ζε θνξνινγηθά κέηξα, γηα λα επηβαξχλεη κε δαζκνχο ηηο αθαιιηέξγεηεο γαίεο, θαη ζεζκνζεηεί
ηα απαξαίηεηα κέζα γηα ηελ ηξνπνπνίεζή ηνπο ζε παξαγσγηθέο νηθνλνκηθέο κνλάδεο, εμαγνξάδνληαο
νκνίσο ηα θνκκάηηα θαιιηεξγήζηκεο αγξνηηθήο γεο απφ κε θαηά θχξην επάγγεικα αγξφηεο θαη
παξαδίδνληάο ηα κε ζπκβνιηθέο ηηκέο, ζε θαηά θχξην επάγγεικα αγξφηεο.

2. Οη αγξφηεο θαη νη θηελνηξφθνη, έρνπλ δηθαίσκα ζηελ ηδηνθηεζία γεο, ζηηο πεξηπηψζεηο θαη ηηο εηδηθέο
κνξθέο πνπ νξίδεη ν αληίζηνηρνο Νφκνο.

3. Σν Κξάηνο πξνζηαηεχεη θαη πξνσζεί ηηο ζπλεηαηξηζηηθέο θαη ηδησηηθέο κνξθέο ηδηνθηεζίαο γηα λα
εγγπάηαη ηελ αγξνηηθή παξαγσγή.

Άξζξν 352.

1. Σν Κξάηνο πξνζηαηεχεη θαη πξνσζεί ηε κηθξή θαη κεζαία επηρείξεζε, ηε βηνηερλία, ηε βηνκεραλία,
ηνπο ζπλεηαηξηζκνχο, ηα ηακηεπηήξηα, ηηο ζπλεηαηξηζηηθέο ηξάπεδεο θαζψο θαη ηηο νηθνγελεηαθέο
επηρεηξήζεηο, ηηο κηθξέο εηαηξείεο θαη νπνηαδήπνηε άιιε κνξθή θνηλνηηθνχ ζπλεηαηξηζκνχ γηα ηελ
εξγαζία, ηελ απνηακίεπζε θαη ηελ θαηαλάισζε, ππφ θαζεζηψο ζπιινγηθήο ηδηνθηεζίαο, κε ζθνπφ λα
εληζρχεη ηελ νηθνλνκηθή αλάπηπμε ηεο ρψξαο, βαζίδνληαο ηελ ζηε ιατθή πξσηνβνπιία.

2. Γηαζθαιίδεηαη ε εθπαίδεπζε, ε ηερληθή ππνζηήξημε θαη ε έγθαηξε ρξεκαηνδφηεζε.

3. Σν Κξάηνο πξνζηαηεχεη θαη πξνσζεί ηελ εκπνξηθή Ναπηηιία.

Άξζξν 353.

122
Ζ ρεηξνηερλία θαη νη ραξαθηεξηζηηθέο ιατθέο βηνκεραλίεο ηνπ Έζλνπο, απνιακβάλνπλ εηδηθήο
πξνζηαζίαο απφ ην Κξάηνο, κε ζθνπφ λα δηαηεξνχλ ηελ απζεληηθφηεηά ηνπο, θαη δηαζέηνπλ πηζησηηθέο
δηεπθνιχλζεηο γηα λα πξνσζείηαη ε παξαγσγή θαη ην εκπφξηφ ηνπο.

Άξζξν 354.

1. Ο ηνπξηζκφο είλαη κία νηθνλνκηθή δξαζηεξηφηεηα εζληθνχ ζπκθέξνληνο θαη πξνηεξαηφηεηαο γηα ηε
ρψξα ζηε ζηξαηεγηθή ηεο δηαθνξνπνίεζεο θαη βηψζηκεο αλάπηπμεο.

2. Σν Κξάηνο, εληζρχεη θαηά πξνηεξαηφηεηα ηηο κηθξνκεζαίεο επηρεηξήζεηο πνπ παξάγνπλ πξντφληα
πξνο ρξήζε απφ ηνλ ηνπξηζκφ.

3. Σν Κξάηνο θξνληίδεη γηα ηε δεκηνπξγία θαη ηελ ελίζρπζε ηνπ εζληθνχ ηνπξηζηηθνχ ηνκέα.

ΚΔΦΑΛΑΙΟ 65.

Φνξνινγηθφ θαη λνκηζκαηηθφ θαζεζηψο.

Σκήκα πξψην: Σν θαζεζηψο ηνπ πξνυπνινγηζκνχ.

Άξζξν 355.

1. Ζ θνξνινγηθή δηαρείξηζε δηέπεηαη θαη εθηειείηαη κε βάζε ηηο αξρέο ηεο θνξνινγηθήο απνδνηηθφηεηαο,
ηεο θεξεγγπφηεηαο, ηεο δηαθάλεηαο, ηεο ππεπζπλφηεηαο θαη ηεο ηζνξξνπίαο. Απηή ηζνξξνπεί ζηα
πιαίζηα ελφο πνιπεηνχο πξνυπνινγηζκνχ θαηά ηέηνην ηξφπν, ψζηε ηα ηαθηηθά έζνδα λα είλαη επαξθή
γηα λα θαιχπηνπλ ηα ηαθηηθά έμνδα.

2. Ζ Κπβέξλεζε, παξνπζηάδεη ζηελ Άλσ Βνπιή ησλ Διιήλσλ, γηα επηθχξσζε, έλα πνιπεηέο πιαίζην γηα
ηε δηακφξθσζε ηνπ πξνυπνινγηζκνχ πνπ ζεζπίδεη ηα αλψηαηα φξηα εμφδσλ θαη χπαξμεο ρξεψλ πνπ
πξέπεη λα πξνβιέπνληαη ζηνπο εζληθνχο πξνυπνινγηζκνχο.

3. Σα έζνδα πνπ παξάγνληαη απφ ηελ εθκεηάιιεπζε ηνπ ππφγεηνπ πινχηνπ θαη ησλ κεηάιισλ, γεληθά,
ζπκβάιινπλ ζηε ρξεκαηνδφηεζε πξαγκαηηθψλ παξαγσγηθψλ επελδχζεσλ, ζηελ εθπαίδεπζε θαη ζηελ
πγεία.

4. Οη αξρέο θαη νη δηαηάμεηο πνπ ζεζπίδνληαη γηα ηελ Δζληθή νηθνλνκηθή θαη ρξεκαηνδνηηθή δηνίθεζε
θαζνξίδνπλ θαη εθείλεο ησλ Ννκαξρηψλ, ησλ Γήκσλ θαη ησλ Κνηλνηήησλ, φηαλ είλαη εθαξκφζηκεο.

Σκήκα δεχηεξν: Γεκφζην Υξένο.

Άξζξν 356.

1. Σν Γεκφζην ρξένο, δελ κπνξεί λα μεπεξλά ην 20% ηνπ κεζνζηαζκηθνχ Αθαζάξηζηνπ Δγρψξηνπ
Πξντφληνο, ησλ ηειεπηαίσλ πέληε ρξήζεσλ, φηαλ πξφθεηηαη γηα εμσηεξηθφ δαλεηζκφ.

2. Όηαλ πξφθεηηαη γηα εζσηεξηθφ δαλεηζκφ, ην Γεκφζην ρξένο, δελ κπνξεί λα μεπεξλά ην 40% ηνπ
κεζνζηαζκηθνχ Αθαζάξηζηνπ Δγρψξηνπ Πξντφληνο, ησλ ηειεπηαίσλ πέληε ρξήζεσλ.

3. Σν Κξάηνο δελ αλαγλσξίδεη άιιεο ππνρξεψζεηο εθηφο απφ απηέο πνπ αλαιακβάλνληαη απφ ηα λφκηκα
Όξγαλα ηεο Γεκνθξαηίαο ηα νπνία νξίδνληαη απφ ην ΢χληαγκα.

Άξζξν 357.

123
1. Ζ νηθνλνκηθή θαη ρξεκαηνδνηηθή δηνίθεζε ηνπ Κξάηνπο δηέπεηαη απφ πξνυπνινγηζκφ εγθεθξηκέλν
εηεζίσο δηά Νφκνπ. Ζ Κπβέξλεζε παξνπζηάδεη ζηελ Άλσ Βνπιή ησλ Διιήλσλ, ζηελ θαηάιιειε ζηηγκή
πνπ ππνδεηθλχεη ν νξγαληθφο Νφκνο ηεο Άλσ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ, ην ζρέδην Νφκνπ ηνπ
Πξνυπνινγηζκνχ.

2. Αλ ε Κπβέξλεζε, γηα νπνηνδήπνηε ιφγν δελ παξνπζηάζεη ζηελ Άλσ Βνπιή ησλ Διιήλσλ ην ζρέδην
Νφκνπ ηνπ Πξνυπνινγηζκνχ κέζα ζην λφκηκα θαζνξηζκέλν ρξνληθφ δηάζηεκα, ή αλ απηφ απνξξηθζεί
απφ ηελ Άλσ Βνπιή ησλ Διιήλσλ, ν Πξσζππνπξγφο εθπίπηεη ηνπ αμηψκαηφο ηνπ θαη αληηθαζίζηαηαη
ζχκθσλα κε ηηο δηαηάμεηο ηνπ παξφληνο ΢πληάγκαηνο.

3. Ζ Κπβέξλεζε είλαη ππνρξεσκέλε κε ηελ παξνπζίαζε ηνπ πνιπεηνχο πιαηζίνπ ηνπ πξνυπνινγηζκνχ,
ηνπ εηδηθνχ Νφκνπ γηα ην δεκφζην ρξένο θαη ηνπ εηήζηνπ πξνυπνινγηζκνχ, λα θαζηζηά ζαθείο ηνπο
καθξνπξφζεζκνπο ζθνπνχο γηα ηε θνξνινγηθή πνιηηηθή, θαη λα εμεγεί πψο απηνί νη ζθνπνί
πξαγκαηνπνηνχληαη ζχκθσλα κε ηηο αξρέο ηεο θνξνινγηθήο ππεπζπλφηεηαο θαη ηζνξξνπίαο.

Άξζξν 357.

1. Γε γίλεηαη θαλέλα είδνπο έμνδν πνπ δελ έρεη πξνβιεθζεί απφ ηνλ πξνυπνινγηζκφ.

2. Μπνξνχλ λα δηαηαρζνχλ επηπξφζζεηεο πηζηψζεηο ζηνλ πξνυπνινγηζκφ γηα απαξαίηεηα κε

πξνβιεπφκελα έμνδα ή ησλ νπνίσλ ηα θνλδχιηα θαηαιήγνπλ αλεπαξθή, κε ηελ πξνυπφζεζε φηη ε
Σξάπεδα ηεο Διιάδνο δηαζέηεη πφξνπο γηα λα θαιχςεη ηελ αληίζηνηρε δαπάλε. Γη' απηφλ ην ζθνπφ,
απαηηείηαη ε πξνεγνχκελε ζεηηθή εηζήγεζε ηνπ Γεληθνχ Λνγηζηεξίνπ ηνπ Κξάηνπο θαη ε εμνπζηνδφηεζε
ηεο Άλσ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ κε απφιπηε πιεηνςεθία ησλ Βνπιεπηψλ ηεο Άλσ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ.

Άξζξν 358.

1. ΢ηνπο εηήζηνπο δεκφζηνπο πξνυπνινγηζκνχο εμφδσλ, ζε φια ηα επίπεδα δηαθπβέξλεζεο,

θαζνξίδνληαη κε ζαθή ηξφπν, γηα θάζε πίζησζε ηνπ πξνυπνινγηζκνχ, ν εηδηθφο ζθνπφο ζηνλ

νπνίν απεπζχλεηαη θάζε πηζησηηθφ θνλδχιη, ηα ζπγθεθξηκέλα αλακελφκελα απνηειέζκαηα θαη νη

Γεκφζηνη Λεηηνπξγνί πνπ είλαη ππεχζπλνη γη' απηά. Απηά ηα απνηειέζκαηα θαζνξίδνληαη ζε πνζνηηθνχο
φξνπο, κέζσ κεηξεηψλ απφδνζεο, κε ηελ πξνυπφζεζε φηη απηφ είλαη ηερληθά δπλαηφ.

2. Ζ Κπβέξλεζε, κέζα ζηνπο κεηέπεηηα έμη κήλεο ηεο πξνζεζκίαο ηνπ εηήζηνπ θνξνινγηθνχ έηνπο,
παξνπζηάδεη ζηελ Άλσ Βνπιή ησλ Διιήλσλ ηελ αλαθνξά εζφδσλ θαη ην ηζνδχγην ηεο εθηέιεζεο ηνπ
πξνυπνινγηζκνχ πνπ αληηζηνηρεί ζην πξναλαθεξζέλ έηνο.

Σκήκα ηξίην: Φνξνινγηθφ ζχζηεκα.

Άξζξν 359.

Σν θνξνινγηθφ ζχζηεκα εμαζθαιίδεη ηε δίθαηε δηαλνκή ησλ δεκφζησλ θαζεθφλησλ ζχκθσλα κε ηελ
νηθνλνκηθή ηθαλφηεηα ηνπ θνξνινγνχκελνπ, ιακβάλνληαο ππ' φςηλ ηελ πξννδεπηηθφηεηα, φπσο θαη ηελ
πξνζηαζία ηεο Δζληθήο νηθνλνκίαο θαη ηελ αλχςσζε ηνπ βηνηηθνχ επηπέδνπ ηνπ πιεζπζκνχ, γη’ απηφ
ζηεξίδεηαη ζε έλα απνηειεζκαηηθφ ζχζηεκα είζπξαμεο θφξσλ.

Άξζξν 360.

1. Γελ κπνξνχλ λα επηβάιινληαη θφξνη, ηέιε, νχηε ζπλεηζθνξέο πνπ δελ νξίδνληαη απφ ην Νφκν νχηε λα
επηηξέπνληαη εμαηξέζεηο ή εθπηψζεηο νχηε άιινπ είδνπο θνξνινγηθά θίλεηξα, παξά κφλν ζηηο
πεξηπηψζεηο πνπ πξνβιέπνπλ νη Νφκνη.

124
2. Καλέλαο θφξνο δελ κπνξεί λα έρεη σο απνηέιεζκα ηελ θαηάζρεζε ηεο πξψηεο θαηνηθίαο ηνπ πνιίηε.

3. Γελ κπνξνχλ λα εμνθινχληαη νη θνξνινγηθέο ππνρξεψζεηο κε πξνζσπηθέο ππεξεζίεο. Ζ

θνξνδηαθπγή, ηηκσξείηαη πνηληθά θαη κε θαηάζρεζε ηεο θηλεηήο θαη αθίλεηεο πεξηνπζίαο ηνπ νθεηιέηε,
πιελ ηεο πξψηεο ηνπ θαηνηθίαο.

4. ΢ηελ πεξίπησζε ησλ δεκφζησλ ιεηηνπξγψλ, αηξεηψλ θαη δηνξηζκέλσλ, νξίδεηαη ε δηπιάζηα πνηλή.

5. Κάζε θνξνινγηθφο Νφκνο νξίδεη ην ρξνληθφ δηάζηεκα πνπ ηίζεηαη ζε ηζρχ. Δλ απνπζία ηνπ,
επεθηείλεηαη ζε εμήληα ζπλαπηέο εκέξεο. Απηή ε δηάηαμε δελ πεξηνξίδεη ηηο έθηαθηεο εμνπζίεο πνπ
απνθαζίδεη ε Κπβέξλεζε, ζηηο πξνβιεπφκελεο πεξηπηψζεηο ηνπ παξφληνο ΢πληάγκαηνο.

6. Ζ Δζληθή θνξνινγηθή δηνίθεζε απνιακβάλεη ηερληθήο, ιεηηνπξγηθήο θαη νηθνλνκηθήο απηνλνκίαο,

ζχκθσλα κε ηελ έγθξηζε ηεο Άλσ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ.

Σκήκα ηέηαξην: Δζληθφ λνκηζκαηηθφ ζχζηεκα.

Άξζξν 361.

1. Οη λνκηζκαηηθέο αξκνδηφηεηεο ηεο Κπβέξλεζεο αζθνχληαη κε απνθιεηζηηθφ θαη ππνρξεσηηθφ ηξφπν

απφ ηελ Σξάπεδα ηεο Διιάδνο.

2. Ο ζεκειηψδεο ζθνπφο ηεο Σξάπεδαο ηεο Διιάδνο είλαη λα επηηπγράλεη ηε ζηαζεξφηεηα ησλ ηηκψλ θαη
λα δηαηεξεί ηελ εζσηεξηθή θαη εμσηεξηθή αμία ηεο λνκηζκαηηθήο κνλάδαο.

3. Ζ λνκηζκαηηθή κνλάδα ηεο Διιεληθήο Γεκνθξαηίαο, είλαη ε δξαρκή. ΢ε πεξίπησζε πνπ ζεζκνζεηεζεί
έλα θνηλφ λφκηζκα ζηα πιαίζηα δηεζλψλ ζπκθσληψλ, κπνξεί λα πηνζεηεζεί ην λφκηζκα πνπ απνηειεί
αληηθείκελν κίαο ζπλζήθεο πνπ ππνγξάθεη ε Γεκνθξαηία, κε ηελ πξνυπφζεζε φηη ε δηάζεζε θαη ε
ξεπζηφηεηά ηνπ, ειέγρεηαη απφ ηελ Σξάπεδα ηεο Διιάδνο.

4. Ζ Σξάπεδα ηεο Διιάδνο, είλαη λνκηθφ πξφζσπν Γεκνζίνπ Γηθαίνπ κε απηνλνκία γηα ηε δηαηχπσζε
θαη ηελ άζθεζε ηεο πνιηηηθήο πνπ ππάγεηαη ζηελ αξκνδηφηεηά ηεο.

5. Ζ Σξάπεδα ηεο Διιάδνο, αζθεί ηηο ιεηηνπξγίεο ηεο ζε ζπληνληζκφ κε ηε γεληθή νηθνλνκηθή πνιηηηθή,
γηα λα επηηπγράλεη ηνπο αλψηαηνπο ζθνπνχο ηνπ Κξάηνπο θαη ηνπ Έζλνπο.

6. Γηα ηελ επαξθή εθπιήξσζε ηνπ ζθνπνχ ηεο, ε Σξάπεδα ηεο Διιάδνο έρεη αλάκεζα ζηηο ιεηηνπξγίεο
ηεο ηελ ππνρξέσζε θαη ην θαζήθνλ λα δηαηππψλεη θαη λα πινπνηεί ηε λνκηζκαηηθή πνιηηηθή, λα
ζπκκεηέρεη ζην ζρεδηαζκφ ηεο θαη λα πινπνηεί ηελ πνιηηηθή μέλνπ λνκηζκαηηθνχ ζπλαιιάγκαηνο, λα
ξπζκίδεη ην λφκηζκα, ηελ πίζησζε θαη ην χςνο ηνπ επηηνθίνπ, λα δηνηθεί ηα απνζέκαηα θαη θάζε άιιε
ιεηηνπξγία πνπ νξίδεη ν Νφκνο.

7. Δπηθεθαιήο ηεο Σξάπεδαο ηεο Διιάδνο, ηνπνζεηείηαη Γηνηθεηήο, κεηά απφ πξφηαζε ηεο Κπβέξλεζεο
θαη έγθξηζε ηνπ δηνξηζκνχ ηνπ απφ ηελ απφιπηε πιεηνςεθία ηεο Άλσ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ.

Άξζξν 362.

1. Ζ Σξάπεδα ηεο Διιάδνο δηέπεηαη απφ ηελ αξρή δεκφζηαο επζχλεο, θαη γηα ην ζθνπφ απηφ δεκνζηεχεη
έθζεζε απνινγηζκνχ ησλ ελεξγεηψλ, ησλ ζηφρσλ θαη ησλ απνηειεζκάησλ ησλ πνιηηηθψλ ηεο, ελψπηνλ
ηεο Άλσ Βνπιήο ησλ Διιήλσλ.

125
2. Γεκνζηεχεη πεξηνδηθέο αλαθνξέο γηα ηε ζπκπεξηθνξά ησλ καθξννηθνλνκηθψλ κεηαβιεηψλ ηεο ρψξαο
θαη γηα ηα ππφινηπα δεηήκαηα πνπ ηεο δεηνχληαη θαη ζπκπεξηιακβάλεη ηηο αλαιχζεηο πνπ επηηξέπνπλ
ηελ αμηνιφγεζή ηεο.

3. Ζ κε ηήξεζε ησλ ζθνπψλ θαη ησλ ζηφρσλ άλεπ δηθαηνινγεκέλεο αηηίαο, έρεη σο απνηέιεζκα ηελ
παχζε ηεο Γηνίθεζήο ηεο θαζψο θαη πνηληθέο, αζηηθέο θαη δηνηθεηηθέο θπξψζεηο, ζχκθσλα κε ην Νφκν.

4. Ζ Σξάπεδα ηεο Διιάδνο, ππφθεηηαη ζην κεηαγελέζηεξν έιεγρν ηνπ ΢πκβνπιίνπ ηεο Δπηθξαηείαο θαη
ζηελ επηζεψξεζε θαη επηηήξεζε ηνπ Γεκφζηνπ Οξγαληζκνχ Σξαπεδηθήο Δπνπηείαο, ν νπνίνο
ππνβάιιεη ζηελ Άλσ Βνπιή ησλ Διιήλσλ αλαθνξέο ησλ επηζεσξήζεσλ πνπ πξαγκαηνπνηεί.

5. Ο πξνυπνινγηζκφο ησλ ιεηηνπξγηθψλ εμφδσλ ηεο Σξάπεδαο ηεο Διιάδνο, απαηηεί ηε ζπδήηεζε θαη
ηελ έγθξηζε ηεο Βνπιήο ησλ Διιήλσλ θαη νη ινγαξηαζκνί θαη νη ηζνινγηζκνί ηεο ππφθεηληαη ζε έιεγρν κε
ηνπο φξνπο πνπ νξίδεη ν Νφκνο.

Σκήκα πέκπην: Μαθξννηθνλνκηθφο ζπληνληζκφο.

Άξζξν 363.

1. Σν Κξάηνο νθείιεη λα πξνσζεί θαη λα ππεξαζπίδεη ηελ νηθνλνκηθή ζηαζεξφηεηα, λα απνηξέπεη ηελ
νηθνλνκηθή εππάζεηα θαη λα θξνληίδεη γηα ηε ζηαζεξφηεηα ζην λφκηζκα θαη ηηο ηηκέο, γηα λα δηαζθαιίδεη
ηελ θνηλσληθή επεκεξία.

2. Σν Τπνπξγείν πνπ είλαη αξκφδην γηα ηα νηθνλνκηθά δεηήκαηα θαη ε Σξάπεδα ηεο Διιάδνο
ζπλεηζθέξνπλ ζηελ ελαξκφληζε ηεο θνξνινγηθήο πνιηηηθήο κε ηε λνκηζκαηηθή πνιηηηθή, δηεπθνιχλνληαο
ηελ επίηεπμε ησλ καθξννηθνλνκηθψλ ζθνπψλ.

3. ΢ηελ άζθεζε ησλ ιεηηνπξγηψλ ηεο, ε Σξάπεδα ηεο Διιάδνο δελ ππάγεηαη ζε εληνιέο ηνπ
Πξσζππνπξγνχ θαη δελ κπνξεί λα πξνζππνγξάθεη ή λα ρξεκαηνδνηεί ειιεηκκαηηθέο θνξνινγηθέο
πνιηηηθέο.

4. Ζ ζπληνληζκέλε ελέξγεηα ηνπ Πξσζππνπξγνχ θαη ηεο Σξάπεδαο ηεο Διιάδνο επηηπγράλεηαη κέζσ
κηαο εηήζηαο ζπκθσλίαο πνιηηηθψλ γξακκψλ, ζηελ νπνία ζεζπίδνληαη νη ηειηθνί ζθνπνί αλάπηπμεο θαη
νη θνηλσληθέο ηεο επηπηψζεηο, ην εμσηεξηθφ ηζνδχγην θαη ν πιεζσξηζκφο, πνπ αθνξνχλ ζηηο πνιηηηθέο
θνξνινγίαο, μέλνπ ζπλαιιάγκαηνο θαη λνκηζκαηηθήο κνλάδαο, θαζψο θαη ηα επίπεδα ησλ ελδηάκεζσλ
θαη ησλ απνθαζηζηηθψλ κεηαβιεηψλ πνπ απαηηνχληαη γηα λα πξαγκαηνπνηεζνχλ νη πξναλαθεξφκελνη
ηειηθνί ζθνπνί.

5. Ζ πξναλαθεξζείζα ζπκθσλία ππνγξάθεηαη απφ ην Γηνηθεηή ηεο Σξάπεδαο ηεο Διιάδνο θαη απφ ηνλ
εθπξφζσπν ηνπ αξκφδηνπ Τπνπξγείνπ γηα ηα νηθνλνκηθά δεηήκαηα, θαη θνηλνπνηείηαη ηε ζηηγκή ηεο
έγθξηζεο ηνπ πξνυπνινγηζκνχ απφ ηε Βνπιή ησλ Διιήλσλ.

6. Δίλαη επζχλε ησλ ζεζκψλ πνπ πξνζππνγξαθνχλ ηε ζπκθσλία λα ζπλάδνπλ νη πνιηηηθέο πξάμεηο
πξνο ηνπο ζθνπνχο ηνπο. ΢ηελ πξναλαθεξζείζα ζπκθσλία θαζνξίδνληαη ηα αλακελφκελα
απνηειέζκαηα, νη πνιηηηθέο θαη νη πξάμεηο πνπ πξννξίδνληαη γηα ηελ επίηεπμή ηνπο.

7. Νφκνο νξίδεη ηα ραξαθηεξηζηηθά ηεο εηήζηαο ζπκθσλίαο νηθνλνκηθήο πνιηηηθήο θαη ηνπο κεραληζκνχο
ηεο έθζεζεο απνινγηζκνχ.

Άξζξν 364.

Οξίδεηαη δηα Νφκνπ έλα θνλδχιη καθξννηθνλνκηθήο ζηαζεξνπνίεζεο πξννξηζκέλν λα εγγπάηαη ηε

ζηαζεξφηεηα ησλ εμφδσλ ηνπ Κξάηνπο ζην θνηλνηηθφ, δεκνηηθφ, λνκαξρηαθφ θαη εζληθφ επίπεδν, ελ φςεη
126
ησλ δηαθπκάλζεσλ ησλ ηαθηηθψλ εζφδσλ. Οη θαλφλεο ιεηηνπξγίαο ηνπ θνλδπιίνπ έρνπλ σο βαζηθέο
αξρέο ηελ απνδνηηθφηεηα, ηελ ηζφηεηα θαη ηε κε δηάθξηζε κεηαμχ ησλ δεκφζησλ θνξέσλ πνπ
απνθέξνπλ πφξνπο ζε απηφ.

Σκήκα έθην: Υξεκαηηζηήξην.

Άξζξν 365.

1. Σν Υξεκαηηζηήξην Αζελψλ, είλαη Ννκηθφ Πξφζσπν Γεκνζίνπ Γηθαίνπ θαη ειέγρεηαη απνθιεηζηηθά απφ
ην Κξάηνο.

2. ΢ην Υξεκαηηζηήξην Αζελψλ, εηζάγνληαη κφλνλ επηρεηξήζεηο νη νπνίεο ζπλδένληαη κε ηελ πξαγκαηηθή
παξαγσγή εηδψλ θαη ππεξεζηψλ.

3. Δηδηθή επηηξνπή απνηεινχκελε απφ ηνλ Δθπξφζσπν ηνπ Λανχ ή εθπξφζσπφ ηνπ, ηνλ Πξφεδξν ηνπ
΢πκβνπιίνπ ηεο Δπηθξαηείαο ή εθπξφζσπφ ηνπ, ηνλ Τπνπξγφ Οηθνλνκίαο θαη Οηθνλνκηθψλ ή
εθπξφζσπφ ηνπ, ην Γηνηθεηή ηεο Σξάπεδαο ηεο Διιάδνο ή εθπξφζσπφ ηνπ θαη ηνλ Πξφεδξν ηνπ
Υξεκαηηζηεξίνπ Αζελψλ ή εθπξφζσπφ ηνπ, γλσκνδνηεί γηα ηελ εηζαγσγή ή κε κηαο επηρείξεζεο ζην
Υξεκαηηζηήξην Αζελψλ.

4. Απαγνξεχεηαη ε εηζαγσγή ζην Υξεκαηηζηήξην Αζελψλ, αληηπαξαγσγηθψλ επηρεηξήζεσλ. Ωο

αληηπαξαγσγηθέο επηρεηξήζεηο ελλννχληαη απηέο ησλ ΜΜΔ, ησλ Γηεζλψλ Υξεκαηνπηζησηηθψλ,
Υξεκαηηζηεξηαθψλ θαη Υξεκαηννηθνλνκηθψλ νίθσλ θαη γεληθφηεξα ησλ επηρεηξήζεσλ πνπ εκπνξεχνληαη
νκφινγα, αμηφγξαθα, ρξεφγξαθα, παξάγσγα θαη λνκίζκαηα.

5. Απαγνξεχεηαη ε εηζαγσγή ζην Υξεκαηηζηήξην Αζελψλ, ησλ απνζεκαηηθψλ ησλ Αζθαιηζηηθψλ

Σακείσλ, ησλ απνζεκαηηθψλ ησλ Ννκηθψλ Πξνζψπσλ Γεκνζίνπ Γηθαίνπ, ησλ απνζεκαηηθψλ ησλ
Δηαηξηψλ πάζεο κνξθήο ζην νπνίν ζπκκεηέρεη ην ειιεληθφ Γεκφζην, ησλ απνζεκαηηθψλ ησλ ΓΔΚΟ,
ησλ απνζεκαηηθψλ ησλ Οξγαληζκψλ Σνπηθήο Απηνδηνίθεζεο θαη ησλ Ννκηθψλ Πξνζψπσλ πνπ απηά
δεκηνπξγνχλ.

Άξζξν 366.

1. Απαγνξεχεηαη ε ζχζηαζε ή ηδηνθηεζία off shore εηαηξίαο ζε ειιεληθά θπζηθά ή λνκηθά πξφζσπα,
εληφο ηεο ειιεληθήο Δπηθξάηεηαο.

2. Απαγνξεχνληαη νη επηρεηξεκαηηθέο ζρέζεηο φισλ ησλ ειιεληθψλ θπζηθψλ ή λνκηθψλ θνξέσλ ηνπ
ειιεληθνχ Γεκνζίνπ, κε off shore εηαηξίεο.

3. Δμαίξεζε ζηηο δχν παξαπάλσ παξαγξάθνπο απνηεινχλ νη ειεχζεξεο δψλεο εκπνξίνπ θαη
ζπλαιιαγψλ νη νπνίεο κπνξνχλ λα δεκηνπξγεζνχλ εληφο ηεο ειιεληθήο Δπηθξάηεηαο, κε γλψκνλα ην
εζληθφ ζπκθέξνλ θαη ην ζπκθέξνλ ηνπ ειιεληθνχ Λανχ.

ΚΔΦΑΛΑΙΟ 66

Δζληθή αζθάιεηα.

Γεληθέο Γηαηάμεηο.

Άξζξν 367.

1. Ζ αζθάιεηα ηνπ έζλνπο είλαη νπζηαζηηθή αξκνδηφηεηα θαη επζχλε ηνπ Κξάηνπο, βαζηζκέλε ζηελ
νινθιεξσκέλε αλάπηπμε απηήο, θαη ε πξνάζπηζή ηεο είλαη επζχλε ησλ πνιηηψλ ηεο Διιάδνο, φπσο

127
επίζεο ησλ θπζηθψλ θαη λνκηθψλ πξνζψπσλ, ηφζν ηνπ δεκνζίνπ δηθαίνπ φζν θαη ηνπ ηδησηηθνχ, πνπ
βξίζθνληαη ζηνλ εζληθφ γεσγξαθηθφ ρψξν.

2. Κεληξηθφ δφγκα ηεο Άκπλαο ηνπ Έζλνπο, είλαη ε Παιιατθή Άκπλα.

΢πκβνχιην Δζληθήο Άκπλαο.

Άξζξν 368.

1. Σν ΢πκβνχιην Δζληθήο Άκπλαο είλαη ην αλψηαην ζπκβνπιεπηηθφ φξγαλν γηα ηνλ πξνγξακκαηηζκφ θαη
ηε γλσκνδφηεζε ηνπ Πξνέδξνπ ηεο Γεκνθξαηίαο ζε δεηήκαηα πνπ ζπζρεηίδνληαη κε ηελ θαζνιηθή
άκπλα ηνπ Έζλνπο, ηελ θπξηαξρία ηνπ θαη ηελ αθεξαηφηεηα ηνπ γεσγξαθηθνχ ηνπ ρψξνπ.

2. Πξνεδξεχεη ζε απηφ ν Πξφεδξνο ηεο Γεκνθξαηίαο, θαη ην απνηεινχλ επίζεο, ν Πξσζππνπξγφο, ν

Πξφεδξνο ηεο Βνπιήο ησλ Διιήλσλ, ν Πξφεδξνο ηνπ ΢πκβνπιίνπ ηεο Γεκνθξαηίαο, ν Δθπξφζσπνο
ηνπ Λανχ, νη Τπνπξγνί Άκπλαο, Δζσηεξηθψλ, Δμσηεξηθψλ, ν Αξρεγφο ΓΔΔΘΑ, νη Αξρεγνί ησλ
Σεζζάξσλ Κιάδσλ ησλ Δλφπισλ Γπλάκεσλ, (΢ηξαηφο, Ναπηηθφ, Αεξνπνξία, Δηδηθέο Γπλάκεηο), ν
Αξρεγφο ηεο Δζλνθξνπξάο, ν Αξρεγφο ηεο Δζληθήο Αζηπλνκίαο θαη ν Γηνηθεηήο ηεο Δζληθήο Τπεξεζίαο
Πιεξνθνξηψλ.

3. Οξγαληθφο Νφκνο νξίδεη ηελ νξγάλσζε θαη ζηειέρσζε ηνπ ΢πκβνπιίνπ Δζληθήο Άκπλαο.

Άξζξν 369.

1. Μφλν ην Κξάηνο κπνξεί λα θαηέρεη θαη λα ρξεζηκνπνηεί φπια πνιέκνπ.

2. Όζα ππάξρνπλ, θαηαζθεπάδνληαη ή εηζάγνληαη ζηε ρψξα γίλνληαη πεξηνπζία ηεο Γεκνθξαηίαο ρσξίο
απνδεκίσζε ή δίθε.

3. Σν Δζληθφ ΢πκβνχιην Άκπλαο, είλαη ππνρξεσκέλν λα εληζρχεη κε θάζε κέζν ηελ αλάπηπμε
Βηνκεραλίαο παξαγσγήο φπισλ πνιέκνπ, γηα ην ΢ηξαηφ, ην Ναπηηθφ θαη ηελ Αεξνπνξία.

4. Σν Δζληθφ ΢πκβνχιην Άκπλαο, είλαη ππνρξεσκέλν λα παξαδίδεη εηεζίσο ζηελ Άλσ Βνπιή ησλ
Διιήλσλ θαη ζηελ Κάησ Βνπιή ησλ Διιήλσλ ηεο Γηαζπνξάο, έθζεζε κε ηελ νπνία αλαθέξεηαη ζηελ
πξφνδν ησλ δηαδηθαζηψλ γηα ηελ αλάπηπμε Βηνκεραλίαο παξαγσγήο φπισλ πνιέκνπ, γηα ην ΢ηξαηφ, ην
Ναπηηθφ θαη ηελ Αεξνπνξία.

5. Οη Έλνπιεο Γπλάκεηο, ην Τπνπξγείν Δζσηεξηθψλ θαη ην Τπνπξγείν Γηθαηνζχλεο θαηά πεξίπησζε

είλαη νη αξκφδηνη ζεζκνί, γηα λα ξπζκίδεηαη θαη λα ειέγρεηαη, ε θαηαζθεπή, ε εηζαγσγή, ε εμαγσγή, ε
απνζήθεπζε, ε δηέιεπζε απφ ηνλ εζληθφ ρψξν, ε θαηαρψξεζε, ν έιεγρνο, ε επηζεψξεζε, ην εκπφξην, ε
θαηνρή θαη ε ρξήζε άιισλ φπισλ, ππξνκαρηθψλ ή εθξεθηηθψλ πιψλ.

6. Γχλαληαη θαη ππνρξενχληαη λα δηαηεξνχλ ηνλ αληίζηνηρν ζηελ εηδηθφηεηά ηνπο νπιηζκφ θαη
ππξνκαρηθά θαη’ νίθνλ, φινη νη Έιιελεο Πνιίηεο νη νπνίνη ζπκκεηέρνπλ ζηελ Δζλνθξνπξά, ή
παξακέλνπλ ζηε δηάζεζε ησλ Δλφπισλ Γπλάκεσλ, ζην πιαίζην ηνπ ακπληηθνχ Γφγκαηνο ηεο
Παιιατθήο Άκπλαο. Καλνληζκφο ησλ Δλφπισλ Γπλάκεσλ νξίδεη ηνπο κεραληζκνχο δηάζεζεο φπισλ
πνιέκνπ ζηνπο Πνιίηεο κέιε ηεο Δζλνθξνπξάο θαη ζε απηνχο πνπ ζπκκεηέρνπλ ζηηο Έλνπιεο
Γπλάκεηο, ζην πιαίζην ηνπ Γφγκαηνο ηεο Παιιατθήο Άκπλαο.

Άξζξν 370.

Ζ Κπβέξλεζε, δηαηεξεί ηελ αξρεηνζέηεζε θαη ηελ θνηλνπνίεζε εθείλσλ ησλ δεηεκάησλ πνπ έρνπλ άκεζε
ζρέζε κε ηνλ πξνγξακκαηηζκφ θαη ηελ εθηέιεζε επηρεηξήζεσλ ζρεηηθψλ κε ηελ αζθάιεηα ηνπ Έζλνπο.
128
ΚΔΦΑΛΑΙΟ 67.

Αξρέο ηεο Αζθάιεηαο θαη Άκπλαο ηνπ Έζλνπο.

Άξζξν 371.

1. Ζ αζθάιεηα ηνπ έζλνπο βαζίδεηαη ζηε ζπλππεπζπλφηεηα Κξάηνπο θαη ηεο ειιεληθήο θνηλσλίαο, γηα
ηελ εθπιήξσζε ησλ αξρψλ ηεο αλεμαξηεζίαο, ηεο δεκνθξαηίαο, ηεο ηζφηεηαο, ηεο εηξήλεο, ηεο
ειεπζεξίαο, ηεο Γηθαηνζχλεο, ηεο αιιειεγγχεο, ηεο δηαηήξεζεο θαη πξναγσγήο ηνπ πεξηβάιινληνο θαη
ηεο επηβεβαίσζεο ησλ αλζξσπίλσλ δηθαησκάησλ, φπσο επίζεο βαζίδεηαη ζηελ πξννδεπηηθή
ηθαλνπνίεζε ησλ αηνκηθψλ θαη ζπιινγηθψλ αλαγθψλ ησλ πνιηηψλ ηεο Διιάδνο, ζηε βάζε κίαο
βηψζηκεο θαη παξαγσγηθήο αλάπηπμεο κε πιήξε θάιπςε ησλ αλαγθψλ ηεο.

2. Ζ αξρή ηεο Δζληθήο ελφηεηαο θαη ζπλππεπζπλφηεηαο αζθείηαη ζην νηθνλνκηθφ, θνηλσληθφ, πνιηηηθφ,
πνιηηηζηηθφ, γεσγξαθηθφ, πεξηβαιινληηθφ θαη ζηξαηησηηθφ πεδίν.

Άξζξν 372.

Ζ πεξηθξνχξεζε ησλ ζπλφξσλ απνηειεί πξνηεξαηφηεηα γηα ηελ ηήξεζε θαη ηελ εθαξκνγή ησλ αξρψλ
ηεο αζθάιεηαο ηνπ Έζλνπο. Γη' απηφλ ην ζθνπφ, ζεκειηψλεηαη δψλε αζθάιεηαο ζπλφξσλ, ηεο νπνίαο ε
έθηαζε, ην εηδηθφ νηθνλνκηθφ θαη θνηλσληθφ θαζεζηψο, ε εγθαηάζηαζε θαηνίθσλ θαη ε ρξεζηκνπνίεζε
ξπζκίδνληαη απφ ην Νφκν, πξνζηαηεχνληαο παξάιιεια ηνπο εζληθνχο δξπκνχο θαη ην θπζηθφ
πεξηβάιινλ δηαβίσζεο ησλ θαηνίθσλ ησλ παξακεζνξίσλ πεξηνρψλ πνπ είλαη εγθαηεζηεκέλνη εθεί.

ΚΔΦΑΛΑΙΟ 68.

Έλνπιεο Γπλάκεηο.

Άξζξν 373.

1. Οη Έλνπιεο Γπλάκεηο, απνηεινχλ ζεζκφ, ρσξίο πνιηηηθή έληαμε, νξγαλσκέλν απφ ην Κξάηνο γηα λα
εγγπνχληαη ηελ Δζληθή αλεμαξηεζία θαη θπξηαξρία θαη λα εμαζθαιίδνπλ ηελ αθεξαηφηεηα ηνπ
γεσγξαθηθνχ ρψξνπ κέζσ ηεο ζηξαηησηηθήο άκπλαο θαη ηεο ελεξγνχο ζπκκεηνρήο ζηελ Δζληθή
αλάπηπμε, ζχκθσλα κε ην παξφλ ΢χληαγκα θαη ην Νφκν.

2. Γηα ηελ εθπιήξσζε ησλ ιεηηνπξγηψλ ηεο βξίζθεηαη ζηελ απνθιεηζηηθή ππεξεζία ηνπ Έζλνπο θαη ζε
θακία πεξίπησζε ζε εθείλε πξνζψπσλ ή θνκκαηηθήο πνιηηηθήο.

3. Σα βαζηθά ηεο ζεκέιηα είλαη ε πεηζαξρία ζηνπο αλσηέξνπο, ε ππαθνή ζηνπο Νφκνπο θαη ε ηήξεζε
ησλ αξρψλ ηνπ ΢πληάγκαηνο.

4. ΢ε θάζε πεξίπησζε, ε ηήξεζε ηνπ ΢πληάγκαηνο, είλαη ε βαζηθφηεξε αξρή θαη ππνρξέσζε ησλ
Αλδξψλ θαη Γπλαηθψλ πνπ ππεξεηνχλ ζηελ Δζληθή Άκπλα.

5. Οη Έλνπιεο Γπλάκεηο απνηεινχληαη απφ ην ΢ηξαηφ Ξεξάο, ην Πνιεκηθφ Ναπηηθφ, ηελ Πνιεκηθή
Αεξνπνξία, ηηο Δηδηθέο Γπλάκεηο θαη ηελ Δζλνθξνπξά, πνπ ιεηηνπξγνχλ κε νινθιεξσκέλν ηξφπν κέζα
ζηα πιαίζηα ηεο αξκνδηφηεηάο ηνπο γηα ηελ εθπιήξσζε ηεο απνζηνιήο ηνπο, κε έλα δηθφ ηνπο θαζεζηψο
νινθιεξσκέλεο θνηλσληθήο αζθάιεηαο, φπσο νξίδεηαη απφ ηνλ αληίζηνηρφ ηνπο νξγαληθφ Νφκν.

6. Όινη νη Έιιελεο Πνιίηεο, ππνρξενχληαη λα ππεξεηνχλ ζηηο Έλνπιεο Γπλάκεηο ηεο ρψξαο. Οη
εμαηξέζεηο απφ ηελ ππνρξέσζε απηή, θαζνξίδνληαη απφ αξκφδηα αξρή, επνπηεπφκελε απφ ηνλ
Πξφεδξν ηεο Γεκνθξαηίαο.

129
7. Απφ ηελ απφιπζή ηνπο απφ ηηο Έλνπιεο Γπλάκεηο, έσο θαη ηελ ειηθία ησλ ζαξάληα πέληε εηψλ, φινη
νη Έιιελεο Πνιίηεο, ζεσξνχληαη απηνκάησο κέιε ηεο Δζλνθξνπξάο θαη ζπκκεηέρνπλ ζηελ εθπαίδεπζε
ησλ φπισλ ζηα νπνία ππεξέηεζαλ θαη ζε εηήζηα βάζε.

Άξζξν 374.

1. Ο ΢ηξαηφο Ξεξάο, ην Πνιεκηθφ Ναπηηθφ, ε Πνιεκηθή Αεξνπνξία, νη Δηδηθέο Γπλάκεηο θαη ε

Δζλνθξνπξά, έρνπλ σο νπζηαζηηθή επζχλε ηνλ πξνγξακκαηηζκφ, ηελ εθηέιεζε θαη ηνλ έιεγρν ησλ
ζηξαηησηηθψλ επηρεηξήζεσλ πνπ απαηηνχληαη γηα ηελ ππεξάζπηζε ηνπ Έζλνπο.

2. Ζ Δζλνθξνπξά ζπλεξγάδεηαη γηα ηελ αλάπηπμε ησλ πξναλαθεξζέλησλ επηρεηξήζεσλ θαη έρεη σο
βαζηθή ηεο επζχλε ηελ θαζνδήγεζε ησλ επηρεηξήζεσλ πνπ απαηηνχληαη γηα ηε νξγάλσζε ηεο πνιηηηθήο
άκπλαο ηεο ρψξαο θαζψο θαη ηελ πξνζηαζία ησλ ρεξζαίσλ θαη ζαιάζζησλ ζπλφξσλ.

3. Ζ Δζλνθξνπξά, απνηειείηαη απφ Πνιίηεο πνπ ππεξέηεζαλ ζηηο Έλνπιεο Γπλάκεηο σο Κιεξσηνί, κε
επηθεθαιήο Έθεδξνπο Αμησκαηηθνχο θαη ζηξαηησηηθνχο ζπκβνχινπο, κφληκνπο Αμησκαηηθνχο ησλ
Δλφπισλ Γπλάκεσλ.

4. Οξγαληθφο Νφκνο ηνπ Τπνπξγείνπ Άκπλαο, ξπζκίδεη ηνπο ηξφπνπο ζπκκεηνρήο ησλ Πνιηηψλ ζηελ
Δζληθή Άκπλα, ηελ εθπαίδεπζή ηνπο θαη ηελ αλέιημή ηνπο ζηα αμηψκαηα ησλ Δθέδξσλ Αμησκαηηθψλ θαη
Τπαμησκαηηθψλ, σο θαη ηελ αμηνιφγεζή ηνπο γηα ηελ θαη’ νίθνλ δηαηήξεζε φπισλ πνιέκνπ θαη ηελ
απνδεκίσζή ηνπο θαηά πεξίπησζε θαη θαηά αξκνδηφηεηα.

Άξζξν 375.

1. Σα ζηειέρε ησλ Δλφπισλ Γπλάκεσλ, πνπ είλαη ελ ελεξγεία έρνπλ δηθαίσκα ςήθνπ ζχκθσλα κε ην
Νφκν, φκσο ηνπο απαγνξεχεηαη λα θαηαιακβάλνπλ ζέζεηο ιατθήο εθινγήο, είηε λα ζπκκεηέρνπλ ζε
πξάμεηο πνιηηηθήο πξνπαγάλδαο, πνιηηηθήο έληαμεο ή πνιηηηθνχ πξνζειπηηζκνχ.

2. Σα ζηειέρε ηεο Δζλνθξνπξάο θαη ησλ πνιηηψλ πνπ είλαη εληαγκέλνη ζηηο Έλνπιεο Γπλάκεηο, ζην
πιαίζην ηνπ Γφγκαηνο ηεο Παιιατθήο Άκπλαο, εμαηξνχληαη απφ ηελ παξάγξαθν 1 ηνπ άξζξνπ 372,
απνιακβάλνληαο φια ηα δηθαηψκαηα θαη ηηο ππνρξεψζεηο ηνπ Πνιίηε, φπσο απηά νξίδνληαη ζην παξφλ
΢χληαγκα.

3. Οη επηθεθαιήο ησλ ηκεκάησλ ηεο Δζλνθξνπξάο θαηά πεξίπησζε θαη θαηά αξκνδηφηεηα,
απνδεκηψλνληαη γηα ηελ απαζρφιεζή ηνπο.

Άξζξν 376.

1. Οη ζηξαηησηηθέο πξναγσγέο απνθηνχληαη αμηνθξαηηθά, ηεξαξρηθά θαη βάζεη θελψλ ζέζεσλ. Τπάγνληαη
ζηελ απνθιεηζηηθή αξκνδηφηεηα ησλ Δλφπισλ Γπλάκεσλ.

2. Ζ επηηξνπή Κξίζεσλ ησλ Αλψηαησλ Αμησκαηηθψλ ησλ Δλφπισλ Γπλάκεσλ, ε νπνία απνθαζίδεη γηα
ηηο πξναγσγέο ησλ Αμησκαηηθψλ ησλ Δλφπισλ Γπλάκεσλ, απφ ην βαζκφ ηνπ Αληηζπληαγκαηάξρε,
Αληηπινίαξρνπ, Αληηζκήλαξρνπ θαη άλσ, απνηειείηαη: α) Απφ ηνλ Πξφεδξν ηεο Γεκνθξαηίαο ή
εθπξφζσπφ ηνπ, β) Απφ ηνλ Αξρεγφ ΓΔΔΘΑ ή εθπξφζσπφ ηνπ, γ) Απφ ηνλ Αξρεγφ ηνπ ΓΔ΢, ή
εθπξφζσπφ ηνπ, δ) απφ ηνλ Αξρεγφ ΓΔΝ, ή εθπξφζσπφ ηνπ, ε) Απφ ηνλ Αξρεγφ ΓΔΑ, ή εθπξφζσπφ
ηνπ, δ) Απφ ηνλ Αξρεγφ ησλ Δηδηθψλ Γπλάκεσλ, ή εθπξφζσπφ ηνπ, ε) Απφ ηνλ Αξρεγφ ηεο
Δζλνθξνπξάο ή εθπξφζσπφ ηνπ.

ΚΔΦΑΛΑΙΟ 69.

Όξγαλα ηεο αζθάιεηαο ηνπ πνιίηε.

130
Άξζξν 377.

Ζ Γεκνθξαηία γηα λα δηαηεξεί ηε δεκφζηα ηάμε, λα πξνζηαηεχεη ηνπο Πνιίηεο, ηηο νηθίεο θαη ηηο
νηθνγέλεηεο, λα ζηεξίδεη ηηο απνθάζεηο ησλ αξκφδησλ αξρψλ θαη λα δηαζθαιίδεη ηελ εηξεληθή απφιαπζε
ησλ ζπληαγκαηηθψλ εγγπήζεσλ θαη δηθαησκάησλ, ζχκθσλα κε ην Νφκν, δηαζέηεη:

1. Έλα ζψκα Δζληθήο Τπεξεζίαο Πιεξνθνξηψλ, ππαγφκελν ζηνλ Πξφεδξν ηεο Γεκνθξαηίαο.

2. Έλα νκνηφκνξθν ζψκα Διιεληθήο Αζηπλνκίαο, ππαγφκελν ζην Τπνπξγείν Δζσηεξηθψλ.

3. Έλα ζψκα εζεινληηθήο θαη άκηζζεο Πνιηηνθπιαθήο, απνηεινχκελν απφ Πνιίηεο ην νπνίν: α)
Οξγαλψλεηαη θαηά Ννκαξρία, Γήκν ή Κνηλφηεηα, απφ Πνιίηεο νη νπνίνη ηεινχλ ζηε δηάζεζε ηεο
Δζλνθξνπξάο θαη έρνπλ δηθαίσκα λα δηαηεξνχλ φπια πνιέκνπ ζηελ νηθία ηνπο β). ΢ε απηφ πξνΐζηαηαη ν
εθιεγκέλνο Πνιηηνθχιαθαο-Γηνηθεηήο θαηά Ννκφ, Γήκν ή Κνηλφηεηα, ν νπνίνο εθιέγεηαη θαη’ έηνο, απφ
ηνπο Πνιίηεο ηνπ Ννκνχ, ηνπ Γήκνπ ή ηεο Κνηλφηεηαο, νη νπνίνη ηεινχλ ζηε δηάζεζε ηεο Δζλνθξνπξάο
θαη έρνπλ δηθαίσκα λα δηαηεξνχλ φπια πνιέκνπ ζηελ νηθία ηνπο. γ) Ζ εθινγή θαη αλάθιεζε ηνπ
Γηνηθεηή ηεο Πνιηηνθπιαθήο, δηέπεηαη απφ ηνπο θαλφλεο πνπ ηζρχνπλ γηα φιεο ηηο κνλνπξφζσπεο
κνξθέο αηξεηήο δηνίθεζεο, φπσο ην παξφλ ΢χληαγκα νξίδεη. δ) ΢πλεπηθνπξεί ηελ ΔΛΑ΢, ηε Ληκεληθή
Αζηπλνκία, ηε Γηθαζηηθή Αζηπλνκία, ηελ Ππξνζβεζηηθή, ηελ Αγξνλνκία, ηε Γαζνλνκία, ζηηο
πεξηπηψζεηο πνπ θξίλεηαη απηφ αλαγθαίν, είηε απφ ηελ ΔΛΑ΢, ηε Ληκεληθή Αζηπλνκία, ηε Γηθαζηηθή
Αζηπλνκία, ηελ Ππξνζβεζηηθή, ηελ Αγξνλνκία, ηε Γαζνλνκία είηε απφ ηελ ίδηα ηελ Πνιηηνθπιαθή, κε
απφθαζε ηνπ Γηνηθεηή ηεο, ζε Ννκαξρηαθφ, Γεκνηηθφ ή Κνηλνηηθφ επίπεδν. ε) ΢ηηο πεξηπηψζεηο φπνπ
επηιεθζεί θαη εκπιαθεί ε Πνιηηνθπιαθή θαη ππάξμεη δηρνγλσκία κεηαμχ ηνπ Γηνηθεηή ηεο
Πνιηηνθπιαθήο, ζε Ννκαξρηαθφ, Γεκνηηθφ ή Κνηλνηηθφ επίπεδν, κε ηα φξγαλα θαη ηνπο επηθεθαιήο ηεο
ΔΛΑ΢, ηεο Ληκεληθήο Αζηπλνκίαο, ηεο Γηθαζηηθήο Αζηπλνκίαο, ηεο Ππξνζβεζηηθήο, ηεο Αγξνλνκίαο, ηεο
Γαζνλνκίαο, ππεξηζρχεη ε άπνςε ηνπ Γηνηθεηή ηεο Πνιηηνθπιαθήο. δ) ΢ε θάζε πεξίπησζε, αλψηεξε
αξρή επίιπζεο δηαθνξεηηθψλ επηινγψλ δξάζεο ή ζπλαπφθαζεο κεηαμχ ηνπ Γηνηθεηή ηεο
Πνιηηνθπιαθήο απφ ηα φξγαλα θαη ηνπο επηθεθαιήο ηεο ΔΛΑ΢, ηεο Ληκεληθήο Αζηπλνκίαο, ηεο
Γηθαζηηθήο Αζηπλνκίαο, ηεο Ππξνζβεζηηθήο, ηεο Αγξνλνκίαο, ηεο Γαζνλνκίαο, είλαη ν Αηξεηφο
Δηζαγγειέαο ηνπ Ννκνχ, ν νπνίνο παίξλεη θαη ηελ ηειηθή απφθαζε.

2. Έλα νκνηφκνξθν ζψκα Διιεληθήο Ληκεληθήο Αζηπλνκίαο, ππαγφκελν ζην Τπνπξγείν Δκπνξηθήο
Ναπηηιίαο.

3. Έλα ΢ψκα Δπηζηεκνληθψλ, Πνηληθψλ θαη Δγθιεκαηνινγηθψλ Δξεπλψλ, ππαγφκελν ζην Τπνπξγείν
Δζσηεξηθψλ.

4. Έλα ΢ψκα Δζσηεξηθψλ Τπνζέζεσλ Γηνηθεηηθνχ, Πεηζαξρηθνχ θαη Πνηληθνχ Διέγρνπ ησλ Γπλάκεσλ
Αζθαιείαο, ππαγφκελν ζην Τπνπξγείν Γηθαηνζχλεο. Σν ελ ιφγσ ΢ψκα: α) Σίζεηαη ππφ ηελ επηζηαζία
ηνπ ΢ψκαηνο Γίσμεο Γηαθζνξάο, φηαλ επηιακβάλεηαη ππνζέζεσλ δηαθζνξάο, ρξεκαηηζκνχ,
παξάβαζεο θαζήθνληνο, παζεηηθήο δσξνδνθίαο ησλ Αλδξψλ θαη Γπλαηθψλ ησλ ΢σκάησλ Αζθαιείαο,
β) Απνινγείηαη ζε δεκφζηα ζπλεδξίαζε, ζηελ Αξκφδηα Δπηηξνπή Διέγρνπ ηεο Άλσ Βνπιήο ησλ
Διιήλσλ.

5. Έλα ΢ψκα Γηθαζηηθήο Αζηπλνκίαο θαη θχιαμεο ησλ ΢σθξνληζηηθψλ Καηαζηεκάησλ, ππαγφκελν ζην
Τπνπξγείν Γηθαηνζχλεο.

6. Έλα ΢ψκα Αγξνλνκίαο-Γαζνλνκίαο, ππαγφκελν ζην Τπνπξγείν Γεσξγίαο.

7. Έλα Ππξνζβεζηηθφ ΢ψκα θαη έλα ΢ψκα Γηνίθεζεο Δθηάθησλ Αλαγθψλ πνιηηηθνχ, φρη ζηξαηησηηθνχ,
ραξαθηήξα, ππαγφκελν ζην Τπνπξγείν Δζσηεξηθψλ.

131
8. Μία νξγάλσζε πνιηηηθήο πξνζηαζίαο θαη δηνίθεζεο θαηαζηξνθψλ, ππαγφκελν ζην Τπνπξγείν
Δζσηεξηθψλ.

Άξζξν 378.

1. Σα Όξγαλα Αζθάιεηαο ηνπ πνιίηε έρνπλ πνιηηηθφ, φρη ζηξαηησηηθφ, ραξαθηήξα θαη ζέβνληαη ηελ
αλζξψπηλε αμηνπξέπεηα θαη ηα αλζξψπηλα δηθαηψκαηα, ρσξίο θακία δηάθξηζε.

2. Σσλ θαηά Ννκφ ππεξεζηψλ αζθαιείαο, πξνΐζηαηαη ν Αηξεηφο Δηζαγγειέαο.

3. Όιεο νη Αξρέο Αζθαιείαο, δηέπνληαη απφ πνιηηηθνχο θαη ζε θακία πεξίπησζε απφ ζηξαηησηηθνχο
θαλφλεο.

4. Σν Κεληξηθφ ΢πληνληζηηθφ Όξγαλν Σάμεο θαη Αζθάιεηαο, ην νπνίν ππάγεηαη ζηηο αξκνδηφηεηεο ηνπ
Πξνέδξνπ ηεο Γεκνθξαηίαο, ην νπνίν ζπγθαιείηαη θαη ζπλέξρεηαη ζηηο πεξηπηψζεηο έθηαθησλ αλαγθψλ
απφ θπζηθέο θαηαζηξνθέο, θαηάζηαζε έθηαθηεο αλάγθεο, θαηάζηαζε πνιηνξθίαο θαη πνιέκνπ, είλαη ην
αλψηαην φξγαλν ηεο Σάμεο θαη ηεο Αζθάιεηαο ηεο Γεκνθξαηίαο.

5. Σν Κεληξηθφ ΢πληνληζηηθφ Όξγαλν Σάμεο θαη Αζθάιεηαο, απνηειείηαη απφ ηνπο εθπξνζψπνπο ησλ
Αξρψλ Σάμεο θαη Αζθάιεηαο, φπσο απηά νξίδνληαη ζηηο παξαγξάθνπο, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 θαη 8 ηνπ
παξφληνο άξζξνπ ηνπ ΢πληάγκαηνο, ηνλ αξκφδην Τπνπξγφ Δζσηεξηθψλ θαη ηνλ αξρεγφ ΓΔΔΘΑ. ΢ην
ΚΔ.΢Τ.Ο.ΣΑ.Α΢., πξνεδξεχεη θαη πξνΐζηαηαη ν Πξφεδξνο ηεο Γεκνθξαηίαο, ν νπνίνο έρεη θαη ηνλ
θαζνξηζηηθφ ιφγν, ζηηο ιήςεηο απνθάζεσλ.

ΚΔΦΑΛΑΙΟ 70.

Δγγχεζε ηνπ παξφληνο ΢πληάγκαηνο.

Άξζξν 379.

1. Σν παξφλ ΢χληαγκα δε ράλεη ηελ ηζρχ ηνπ, αλ ζηακαηήζεη λα ηεξείηαη ιφγσ πξάμεσλ βίαο ή γηαηί έρεη
αλαηξεζεί απφ νπνηνδήπνηε άιιν κέζν δηαθνξεηηθφ απφ απηφ πνπ πξνβιέπεη ην ίδην. Γη' απηφ ην
ελδερφκελν, θάζε Πνιίηεο πνπ δηαζέηεη ή έρεη αξκνδηφηεηα, έρεη ην θαζήθνλ λα ζπλεξγάδεηαη γηα ηελ
επαλαθνξά ηεο απνηειεζκαηηθήο ηνπ ηζρχνο.

2. Ζ ηξνπνπνίεζε ηνπ παξφληνο ΢πληάγκαηνο, είλαη απνθιεηζηηθή αξκνδηφηεηα ηνπ ειιεληθνχ Λανχ.

3. Ζ ηξνπνπνίεζε ησλ άξζξσλ ηνπ παξφληνο ζπληάγκαηνο, πξνθαιείηαη κε δεκνςήθηζκα απφ ην 10%
ησλ εγγεγξακκέλσλ ςεθνθφξσλ αλά ηελ Δπηθξάηεηα. Απαηηνχληαη λα πξνζέιζνπλ ζην ζρεηηθφ
Γεκνςήθηζκα ην 80% ησλ εγγεγξακκέλσλ ςεθνθφξσλ ηεο Δπηθξάηεηαο θαη λα ππεξςεθίζνπλ ηελ
ηξνπνπνίεζε, ηα 2/3 ησλ εγθχξσλ ςήθσλ.

4. Ζ δηαδηθαζία ηεο ζπιινγήο ππνγξαθψλ γηα λα νινθιεξσζεί ην αίηεκα γηα ηε δηεμαγσγή

Γεκνςεθίζκαηνο, θαζνξίδεηαη απφ ην Δζληθφ Δθινγηθφ ΢πκβνχιην.

Άξζξν 380.

1. Όινη νη δηθαζηέο ηεο Γεκνθξαηίαο, ζηελ έθηαζε ησλ αξκνδηνηήησλ ηνπο θαη ζχκθσλα κε ηα
πξνβιεπφκελα ηνπ παξφληνο ΢πληάγκαηνο θαη ηνπ Νφκνπ, έρνπλ σο ππνρξέσζε λα δηαζθαιίδνπλ ηελ
αθεξαηφηεηα ηνπ παξφληνο ΢πληάγκαηνο.

132
2. ΢ε πεξίπησζε αζπκθσλίαο κεηαμχ ηνπ παξφληνο ΢πληάγκαηνο θαη ελφο Νφκνπ ή άιινπ λνκηθνχ
θαλφλα, εθαξκφδνληαη νη ζπληαγκαηηθέο δηαηάμεηο, θαη αληηζηνηρεί ζηνπο Γηθαζηέο, ηαθηηθνχο θαη
νξθσηνχο, γηα νπνηαδήπνηε πεξίπησζε, αθφκε θαη απηεπάγγειηα, λα απνθαζίδνπλ αλαιφγσο.

3. Αληηζηνηρεί απνθιεηζηηθά ζην Αλψηαην ΢πληαγκαηηθφ Γηθαζηήξην, σο ζπληαγκαηηθή δηθαηνδνζία, λα

θεξχζζεη ηελ αθπξφηεηα ησλ Νφκσλ θαη ησλ ινηπψλ πξάμεσλ ησλ νξγάλσλ πνπ αζθνχλ ηε Γεκφζηα
Δμνπζία πνπ έρνπλ εθδνζεί ζε εθηέιεζε, άκεζα θαη έκκεζα ηνπ παξφληνο ΢πληάγκαηνο, ή πνπ έρνπλ
ηππηθή ηζρχ Νφκνπ, φηαλ έξρνληαη ζε αληίζεζε κε απηφ.

Αθξνηειεχηηα δηάηαμε.

Άξζξν 381.

1. Σν ΢χληαγκα απηφ, πνπ ςεθίζηεθε απφ ηε Λατθή ΢πληαθηηθή Δζλνζπλέιεπζε ηελ

__________________________________________________________________________________

Τπνγξάθεηαη απφ ηνπο αληηπξνζψπνπο ηεο ______________________________________________

__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________

2. Ο ζεβαζκφο ζην ΢χληαγκα θαη ηνπο Νφκνπο πνπ ζπκθσλνχλ κε απηφ θαη ε αθνζίσζε ζηελ Παηξίδα
θαη ηε Γεκνθξαηία απνηεινχλ ζεκειηψδε ππνρξέσζε φισλ ησλ Διιήλσλ.

3. Ο ζθεηεξηζκφο, κε νπνηνλδήπνηε ηξφπν, ηεο ιατθήο θπξηαξρίαο θαη ησλ εμνπζηψλ πνπ απνξξένπλ
απφ απηή δηψθεηαη κφιηο απνθαηαζηαζεί ε λφκηκε εμνπζία.

4. Ζ ηήξεζε ηνπ ΢πληάγκαηνο επαθίεηαη ζηνλ παηξησηηζκφ ησλ Διιήλσλ, πνπ δηθαηνχληαη θαη
ππνρξενχληαη λα αληηζηέθνληαη κε θάζε κέζν ελαληίνλ νπνηνπδήπνηε επηρεηξεί λα ην θαηαιχζεη.

133