অকণিৰ জাতক

ধৰ্মৰ জয়
প্ৰাচীন কালত কাশী আৰু ককাশল নামৰ্ দু খন ৰাজয আণিল।
কাশীৰাজ বৰ শাণিণপ্ৰয় আৰু সকমলা ণবদযাত পাৰ্মত আণিল। দয়া,
শাণি, মৰ্ত্ৰী প্ৰভৃণত গুমিমৰ কতওঁ ণবভূ ণিত আণিল। জাণত বিম-ধৰ্ম ণনণবমমশমি
সকমলামৰ কলযাি সাধন কণৰ ৰাজ-ধৰ্ম পালন কৰাই আণিল কতওঁৰ উমেশয।
এণদন ককাশল ৰাজযৰ ৰজাই মসনয সাৰ্ি লৰ্ত মল কাশী ৰাজয
আক্ৰৰ্ি কণৰবলল আণিল। দূ তৰ ৰ্ুমখ এই বাতমা শুণন কাশীৰাজৰ এক িাজাৰ
ৰ্িা ক াদ্ধা বীমৰ ৰজাৰ ওচৰলল মৰ্ ক’কল : অনু ৰ্ণত ণদয়ক ৰ্িাৰাজ, আণৰ্
তুৰমি ককাশল ৰজাক বন্দী কমৰাঁ।
কতণতয়া কাশীৰামজ কতওঁৰ মসনযসকলক এই কা মত ণলপ্ত নি’বলল
বাধা ণদ ক’কল : সঁচালকময় ণদ কতওঁমলামক ৰাজয আক্ৰৰ্ি কণৰব খুণজমি
কৰক, কৰ্াৰ ককামনা আপণি নাই। ণকন্তু কতাৰ্ামলামক ামত কামৰা অনযায়
নকৰা এয়াই কৰ্াৰ ণচৰকাৰ্য।
ইণতৰ্মধয ককাশল ৰাজযৰ ৰজাই ৰাজযৰ সীৰ্া অণতক্ৰৰ্ কণব ৰাজযত
প্ৰমবশ কণৰমল। তামতা ককামনা বাধা নাপাই ৰাজধানীত উপনীত ি’ললৰ্।
কাশীৰজাৰ ৰ্িাম াদ্ধা বীৰসকমল ককাশল ৰাজযৰ ৰজাক বন্দী কণৰবৰ
বামব পুনৰ আজ্ঞা ণবচাণৰমল।
তথাণপমতা কাশীৰাজৰ ৰ্ন ণবচণলত নি’ল। কতওঁ বীৰসকলৰ কথা
আওকাি কণৰমল। বৰং কতওঁ ৰাজ-দু ৱাৰ খুণল ণদ আনন্দ ৰ্মন ণসংিাসনত বণি
থাণকল।
ককাশল ৰজাই মসনয-সাৰ্িমৰ মসমত ৰাজসভাত প্ৰমবশ কণৰ কাশীৰাজ
আৰু কতওঁৰ মসনযসকলক বন্দী কণৰমল। লৰ্মত ককাশলৰামজ আটাইমক
ণপণিয়া-ণপণিলক বাণি শ্মশানৰ ৰ্াঁতমবাৰত পুণত থ’বলল ণনমদমশ ণদমল, ামত
ৰাণত ি’কল ণশয়াল-কুকুমৰ আণি কতওঁমলাকক খাই কপলায়।
ককাশল ৰজাৰ অনু চৰমবামৰ ৰজাৰ হুকুৰ্ ৰ্মতই কাশীৰাজ আৰু
সকমলা কলাকমক ণপণিয়া-ণপণিলক বাণি শ্মশানৰ ৰ্াঁতত কদিৰ আধাললমক পুণত
ৰাণখমল।
ইৰ্ান ৰ্ৰ
াতনা কভাৰ্ কণৰও কাশীৰাজ অচল-অটল মি থাণকল।
ককাশল ৰজাৰ ণবৰুমদ্ধ অকমিা খং ভাব কনমদখুৱামল। ককৱল কতওঁ
মসনযসকলক ক’কল : বিুসকলক, হৃদয়ত মৰ্ত্ৰী স্থাপন কৰা। আন ককামনা
অিং ৰ্মনাভামৱ ামত হৃদয়ত স্থান পাব কনাৱামৰ।
ৰ্াজণনশা এজাক ণশয়াল নৰ ৰ্াংসৰ কলাভত শ্মশান ওচৰত উপণস্থত
ি’ল। ণশয়ালমবাৰক কদণখ মসনযসকমল আতংকত ণচঞণৰ উণিল। কতণতয়া
ণশয়ালমবামৰ ভয় খাই পলাই ৰ্’ল।
ণকন্তু ণকিু দূৰ মৰ্ময় ণশয়ালমবামৰ ককামনা ণবপদৰ আশঙ্কা কনমদণখ
আমকৌ শ্মশানলল উভণত আণিল। আৰ্ৰ দমৰই ৰজা আৰু মসনযমবামৰ সমজামৰ
ণচঞণৰ উণিল। কসইবামৰা ভয় খাই ণশয়ালমবাৰ পলাই গুণচ ৰ্’ল। এইদমৰ
বামৰ বামৰ পলাই মৰ্ ণশয়ালমবামৰ বুণজ পামল ক এই ৰ্ানু িমবামৰ ণসিঁতক
এমকা কণৰব কনাৱামৰ আৰু ণসিঁমত এইবাৰ ণনভমময় আৰ্বাণিল। দলৰ ৰ্ুখয
ণশয়ালমটা ৰজাক বধ কণৰবলল ৰ্’ল।
উপায়ণবিীন মি কাশীৰজাই ণশয়ালক সৰ্ুখত কদণখ ণিণি পাণত ণদমল।
ণকন্তু ক ণতয়া ণশয়ামল ৰজাক কাৰ্ুণৰবলল ৰ্ুখখন আৰ্বিাই ণদমল কতণতয়া
ৰজাই সমজামৰ ণশয়ালৰ ণিণিত কাৰ্ুণৰ ধণৰমল।
ণশয়ামল ৰ্ৃতুয ন্ত্ৰিাত চটফটাবলল ধণৰমল আৰু ণবকট ণচঞৰ ৰ্াণৰমল।
কসই ণচঞৰ শুণন আন ণশয়ালমবাৰ পলাই পত্ৰং ণদমল।
 কাশীৰামজ ণশয়ালমটাক এমনদমৰ কাৰ্ুণৰ ধণৰণিল ক তাৰ দপ্দপ্ণনত
ৰজাৰ ৰ্াৰ চাণৰওকািৰ ৰ্াণটমবাৰ ণিণটণক দূ ৰত পণৰল। কসই কাণ্ড কদণখ ৰজাই
ণশয়ালক এণৰ ণদ সমজামৰ ণনজৰ শৰীমৰমৰ বগুৱাবাই প্ৰথমৰ্ িাত দু খন ৰ্াণটৰ
ওপৰলল উণলয়াই ৰ্াঁতৰ পৰা ওলাই আণিল। তাৰ পািত সকমলামবাৰ মসনযক
এইদমৰ ৰ্াঁতৰ পৰা উণলয়ামল।
এই শ্মশানমত অমনক নৰখাদক ক্ষ আণিল। প্ৰমতযক ক্ষ শ্মশানৰ
এমকাণট অংশৰ অংশীদাৰ আণিল। াৰ অংশমত ৰ্ৰাশ’ কসই জমনই ভক্ষি
কণৰব পামৰ।
কসইণদনা এটা ৰ্ৰাশ’ দু জন ক্ষমৰ ৰ্াণটৰ সীৰ্াত থকাত কসই ৰ্ৰাশ’
ককানজনৰ ভাৰ্ত পণৰব ণসিঁমত ণস্থৰ কণৰব কনাৱাণৰ দু ইজন ক্ষই কাশীৰাজৰ
ওচৰলল ৰ্’ল আৰু কাশীৰাজক কসই ৰ্ৰাশ’ ভাৰ্ কণৰ ণদবলল অনু মৰাধ
কণৰমল।
কাশীৰামজ ক’কল : ণিক আমি শ’ ভাৰ্ কণৰ ণদৰ্। ণকন্তু ৰ্ই অশুণচ
আৰু বৰ ক্ষুধাতুৰ। কসময় আৰ্মত কৰ্াক স্নান কণৰ ণকিু আিাৰ খাবলল কদ।
কতণতয়া দু ময়াজন ক্ষই ৰাজপ্ৰসাদলল ণন ৰজাক সু ৰ্িী পানীমৰ স্নান
কণৰবলল ণদমল। লৰ্মত ণদবয-অস্ত্ৰ আৰু নানা ৰত্নখণচত অলঙ্কামৰমৰ সণিত
কণৰ তুণলমল। তাৰ পািত পঞ্চাৰ্ৃত কভাজন কণৰবলল ণদ ক্ষই ক’কল :
আমপানাৰ বামব আৰু ণক কণৰ ণদব লাণৰ্ব কওক।
কাশীৰামজ ক’কল : ককাশল ৰজাৰ ৰাজপ্ৰাসাদৰ ণভতৰত কৰ্াৰ
তমৰাৱালখন আমি, কসইখন কৰ্াক আণন কদ।
তৎক্ষিাৎ ক্ষই তমৰাৱালখন আণন ণদমল। কসই তমৰাৱামলমৰ
কাশীৰামজ ৰ্ৰাশ’ৰ ৰ্ূ ৰমটা দু ভাৰ্ কণৰ ক্ষ দু জনক খাবলল ণদ ক’কল : তিঁমত
কৰ্াক ককাশল ৰজাৰ শয়ন কক্ষত মথ আণিব লাণৰ্ব।
 কাশীৰাজৰ কথাৰ্মতই ক্ষই কতওঁক ককাশল ৰজাৰ শয়ন কক্ষত মথ
আণিললৰ্।
ককাশলৰাজা কসই সৰ্য়ত ৰ্ভীৰ কটাপণনত ণনৰ্গ্ন মি আণিল।
কাশীৰামজ লামিলক ককাশলৰজাৰ কপটত, তমৰাৱামলমৰ আঘাত কণৰমল। লমৰ্
লমৰ্ ককাশলৰজা সাৰ পাই উণিল।
চাণকৰ কপািৰত ৰ্ভীৰ ণনশা কতমন ৰূপত কাশীৰাজক কদখা পাই
ককাশলৰাজ আচণৰত ি’ল।
চাণৰওফামল সশস্ত্ৰ প্ৰিৰী! কক্ষৰ দু ৱাৰ বি!! অথচ আপুণন িাতত
তমৰাৱাল মল ইয়ালল আণিল ককমনলক ?
কাশীৰামজ সম্পূ িম ঘটনা ককাশলৰজাক ণবৱণৰ ক’কল।
এই ঘটনা শুণন ককাশল ৰজাৰ ৰ্নত কচতনা জাণৰ্ল। কতওঁ অনু তপ্ত মি
ক’কল, ণনষ্ঠুৰ ৰাক্ষমসও আমপানাৰ ৰ্ািাত্ম্য বুণজ পাই আমপানামক কসৱা কণৰ
ধনয ি’ল। অথচ ৰ্ই ৰ্ানু ি মিও আমপানাৰ প্ৰণত এমন আচৰি কণৰমিা।
ককাশল ৰজাই নানা কাকুণত ণৰ্নণত কণৰ কাশীৰাজক কসই ৰাজশ যাত
শুবলল ণদমল। আৰু ণনমজ এখন সাৰ্ানয শ যাত শুই ৰাণতমটা পাৰ কণৰমল।
ৰাণতপুৱা ককাশল ৰজাই মসনয সাৰ্ি, ব্ৰাহ্মি, গুৰু, ৰজা-প্ৰজা
সকমলামক সৰ্মবত কণৰ কাশীৰাজৰ ৰ্ািাত্ম্য প্ৰকাশ কণৰ পুনঃ কতওঁৰ ওচৰত
ক্ষৰ্া ণবচাণৰ ক’কল : ৰ্িাৰাজ আণজৰ পৰা এই ৰাজযৰ লৰ্মত ককাশল ৰাজযৰ
ভামৰা আমপানাৰ ওপৰত অপমি কণৰমলা।
কাশীৰামজ আনণন্দত মি ককাশল ৰজাৰ মসমত বিুত্ব স্থাপন কণৰ
কতওঁৰ ৰাজয ঘূ ৰাই ণদ ণনজ ৰাজযলল উভণত ৰ্’ল।

ssssssssssss
 অিঙ্কাৰৰ পণৰিাৰ্
পুৰণি কালত বাৰানসীৰ ৰজা ব্ৰহ্মদিৰ ৰাজত্ব কালত কবাণধসত্বই
এবাৰ ণসংি ৰূমপ জন্ম গ্ৰিি কণৰণিল আৰু ণসংিমটাৰ বাসস্থান আণিল
ণিৰ্ালয় পৰ্ব্মতৰ তলৰ কাঞ্চন গুিাত। এণদন ণসংিমটামৱ আিাৰৰ সিানত
বাণিৰ ওলাল। ণকিু দূৰ ক াৱাৰ ণপিত ণসংিমটামৱ এটা প্ৰকাণ্ড ৰ্’ি কদখা পামল
আৰু ততাণলমক ৰ্াণৰ তাৰ বিা বিা ৰ্িিণখণন কপট ভৰাই খাই ওচৰমত থকা
পুখুৰীমটালল নাণৰ্ মৰ্ পুখুৰীৰ স্ফণটকৰ দমৰ ণনৰ্মল পানী পান কণৰ ণপয়াি
পলু ৱামল। তাৰ ণপিত ণনজস্ব গুিালল উভণত ৰ্’ল।
কসই সৰ্য়মত এটা ণশয়ামল ণচকাৰৰ সিানত কসই ফামলই আণি
আণিল। িিাৎ ণস ভয়ংকৰ ণসংিমটাৰ আৰ্মত পণৰ ভয়ত কলপাত কঁপাণদ
কঁণপবলল ধণৰমল ণদও পলকমত উপণস্থত বুণদ্ধ উণলয়াই ণসংিৰ ভণৰত দীঘল
ণদ পণৰল।
ণসংিৰূপী কবাণধসত্বই প্ৰশ্ন কণৰমল : ণকমি ণশয়াল? ণক ণবচাণৰিা? ণক
লামৰ্ কতাৰ্াক ?
ণশয়ামল ক’কল : ৰ্ইমতা আমপানামৰই ভৃতয কসময় আমপানাৰ শৰিাৰ্ত
ি’ব ণবচামৰা।
: ি’ব বাৰু। তুণৰ্ কৰ্াৰ লৰ্মত ব’লা, কৰ্াৰ লৰ্মত থাণকবা। কৰ্াক
ভাললক পণৰচ মযা কণৰব পাণৰমল তুণৰ্ ৰ্িাসু মখমৰ থাণকব পাণৰবা। আৰু সদায়
কপট পূ ৰাই ৰ্াংস খাবলল পাবা।
ইয়াৰ ণপিমৰ পৰা ণশয়ালমটামৱ ণসংিৰ লৰ্ত কাঞ্চন গুিাত থাণকবলল
ল’কল আৰু ভাল-ভাল ৰ্াংস খাবলল পাই ককইণদন ৰ্ানৰ ণভতৰমত িামে-িামল
লৰ্া কচমৰলা ণশয়ালমটা কতমনই কলামদাৰ-কপামদাৰ মি পণৰল।
 এণদন কবাণধসত্বই ণশয়ালক ক’কল : কিৰা ণশয়াল ৰ্ই এই গুিামত
থামকাঁ। তুণৰ্ পািাৰৰ ওপৰলল ক াৱা। পািাৰৰ ণশখৰত মৰ তামৰ পৰাই
পািাৰৰ তমলণদ ক াৱা নানান ধৰিৰ জন্তু তুণৰ্ কদণখবলল পাবা। তামৰ ৰ্াজৰ
ণ মটা জন্তুমৰই ৰ্াংস খাবৰ ৰ্ন ায় তুণৰ্ কৰ্াক আণি ক’বাণি ক , ‘ৰ্ই অৰ্ুক
জন্তুমটাক খাব ণবচামৰা। আপুণন আমপানাৰ বীৰত্ব প্ৰদশমন কৰক।’ ৰ্ই
কতণতয়াই কসই জন্তুমটাক বধ কণৰ তাৰ ৰ্িি কতাৰ্াক আণন খুৱাৰ্ আৰু ৰ্ময়া
খাৰ্।
কথা ৰ্মতই কাৰ্। কসই ণদনাৰ পৰাই ণশয়ামল ণনমতৌ পািাৰৰ ওপৰত
উণি নানা ধৰিৰ জন্তু কদমখ আৰু তাৰ ণ মটা জন্তুমৰ ৰ্িি খাবৰ ৰ্ন ায় কসই
জন্তুমটাৰ কথা কতণতয়াই লৰালণৰলক আণি কবাণধসত্বৰ ভণৰত দীঘল ণদ পণৰ
সন্মান সিকামৰ কয় আৰু কবাণধসত্বও ততাণলমক মৰ্ কসই জন্তুমটাৰ ণিণিত
কামৰ্াৰ ৰ্াণৰ ধণৰ তৎক্ষিাৎ মল আমি, লাণৰ্মল ণস বনৰীয়া ৰ্’কিই িওক
নাইবা উন্মি িাতীময়ই িওক। তাৰ পািত জন্তুমটা বধ কণৰ ভাল-ভাল
অংশণখণন বাণি খাই বাকী ভাৰ্ ণশয়ালক ণদময়।
এইদমৰ সু খ সমিািৰ ৰ্ামজমৰই ভামলৰ্ান ণদন পাৰ ি’ল। ণকন্তু
লামি-লামি ণশয়ালৰ ৰ্নত অিংকামৰ কদখা ণদমল। ৰ্ূ খম ণশয়ামল ভাণবমল ক এই
ণসংিমৰা চাণৰটা কিং আৰু কৰ্ামৰা চাণৰটা কিং। এমতমক ৰ্ইমনা ণকয় আক’
কলাকৰ ওপৰত ভৰসা কণৰব লামৰ্? ৰ্ইমতা ণনমজই িাতী, ৰ্’ি ৰ্াণৰ খাব
পামৰাঁ। তাৰ বাবব কনা ণসংিৰ ভণৰত পণৰব লামৰ্ ণকয় ? ণসংিই ক িাতী বধ
কমৰ ককৱল “আমপানাৰ পৰাক্ৰৰ্ কদখুৱাওক” – ৰ্ন্ত্ৰ ফাঁণকৰ বলত কি। ৰ্ময়া
ণসংিৰ িতুৱাই ককাৱাৰ্ ক “আমপানাৰ পৰাক্ৰৰ্ কদখুৱাওক”, আৰু কতণতয়া
ৰ্ই ণনমজ িাতী ৰ্াণৰ খাব পাণৰৰ্।
এইবুণল ৰ্নমত গুিা-ৰ্ঁিা কণৰ ণশয়ামল এণদন ণসংিৰ ওচৰলল মৰ্
ক’কল : আপুণন বধ কৰা ৰ্ািণৰ, িণৰি আণদৰ ৰ্িি বহুত কাল ধণৰ খামলাঁ।
ৰ্ই ভাণবমিা এইবাৰ ৰ্ই ণনমজই এটা িাতী বধ কণৰৰ্, আপুণন থকা কাঞ্চন
গুিামত ৰ্ই কসাৰ্াই থাণকৰ্, আপুণন কৰ্াৰ দমৰই পািাৰৰ ণশখৰলল মৰ্ তমলণদ
ক াৱা ণবণভন্ন জন্তু কদণখ কৰ্াৰ আৰ্ত ক’বণি ক , “আমপানাৰ পৰাক্ৰৰ্
কদখুৱাওক”, আৰু ৰ্ই কতণতয়াই মৰ্ ণচকাৰ কণৰ আণনৰ্। আশাকমৰাঁ আপুণন
কৰ্াৰ কথাত খং নকণৰব বৰং কৰ্াক অলপ সিায় কণৰব।
ণশয়ালৰ ৰ্ুখত এমন কিামলািামৰ কাি ণবিা কৰা কথা শুণন ণসংিই
ক’কল, : কিৰা অমবাধ ণশয়াল, িাতী ণচকাৰ ককৱল ণসংিই কি কণৰব পামৰ,
ণশয়ামল িাতী ৰ্ৰা কথা ক’ৰবাত ককণতয়াবা শুণনণিলামন ? কতাৰ্াৰ ৰ্নত উদ্ভৱ
কিাৱা এই বণলয়াণলময় কতাৰ্ালল ভয়ংকৰ ণবপদ কণিয়াই আণনব। ৰ্নৰ ইচ্ছা
দৰ্ন কণৰ ৰ্ই ৰ্ািণৰ, িণৰি ণ ময়ই আণন ণদওঁ তামকই খাই সন্তুষ্ট থাকা।
ণকন্তু ণসংিৰূপী কবাণধসত্বৰ িাক-বচন নাৰ্াণন ণশয়ামল তাৰ ইচ্ছা পূ ৰি
কণৰবৰ বামব ণস কবাণধসত্বক খাটণন ধণৰমল। ণস বামৰ বামৰ কবাণধসত্বৰ ভণৰত
ধণৰ তাৰ আশা পূ ৰিৰ বামব প্ৰাথমনা কণৰবলল ধণৰমল। তাক ককামনা প্ৰকামৰ
মসৰ্ান কৰাব কনাৱাণৰ কবাণধসত্বই তাৰ ৰ্নৰ আশা পূ ৰি কণৰবলল সম্মত ি’ল।
ণপিণদনা কতওঁ ণশয়ালক কাঞ্চন গুিাত থাণকবলল মক ণনমজই মৰ্
পািাৰৰ ণশখৰত মৰ জন্তু ণনৰীক্ষি কণৰব ধণৰমল। তাৰ ণপিত এটা প্ৰকাগু
দতাঁল িাতী কদণখ কাঞ্চন গুিালল ঘূ ণৰ ণশয়ালক প্ৰিাৰ্ কণৰ ক’কল, : কি
ণশয়াল, ৰ্ই এটা িাতী কদণখ আণিমিাঁ। আমপানাৰ পৰাক্ৰৰ্ কদখুৱাওক। ণশয়ামল
ততাণলমক জাপ ণদ গুিাৰ পৰা ওলাই চাণৰওফামল বীৰদমপমমৰ চকু ফুৰামল।
আৰু ককইটাৰ্ান আটাি পাণৰ ভাণবমল, “ৰ্ই মৰ্ কপামনই িাতীৰ ৰ্ূ ৰমত
পণৰৰ্।”
— এইদমৰ ভাণব ণচণি ণস এটা দীঘল জাঁপ ৰ্াণৰমল। ণকন্তু জাঁপমটা
চুণট কিাৱাত কবমচৰা ণশয়াল মৰ্ িাতীৰ সম্মু খমত িাৰ্খুণৰ খাই পণৰল।
িাতীমটামৱ ততাণলমক ণশয়ালৰ ৰ্ূ ৰত তাৰ ণবয়ামৰ্াৰ্ ভণৰমটামৰ কিঁচা ণদয়াত
লমৰ্ লমৰ্ই ণশয়ালৰ ৰ্ূ ৰৰ িাে ভাণি গুণে মি ৰ্’ল। তাৰ ণপিত আনমটা
ভণৰমৰ তাৰ কদিামটা কতমনই কচমপটা কণৰ অৱমশিত তাৰ ওপৰত ৰ্ল তযাৰ্
কণৰ গুণি ৰ্’ল।
ণবমবচনািীন অিংকাৰী ণশয়ালমটা তামতই পণৰ ৰ’ল।

ssssssssssssssss
 ক্ষ আৰু সদাৰ্ৰৰ কাণিনী
অণত পুৰণি কালৰ কথা। কসই সৰ্য়ত বাৰািসী নৰ্ৰত এজন
সদাৰ্ৰৰ ঘৰত কবাণধসত্বই জন্ম গ্ৰিি কণৰণিল।
কালক্ৰমৰ্ কবাণধসত্ব িািৰ ি’ল। কতমৱাঁ কদউতাকৰ দমৰ বাণিজযত
ৰ্মনাণনমৱশ কণৰমল। কতওঁৰ পাঁচশ ৰ্ৰুৰ্ােী আণিল। কসই ৰ্ােীমবাৰত সাৰ্গ্ৰী
কবাজাই কণৰ কতওঁ কদশ-দ্বীপািমৰ বাণিজয কণৰ ফুমৰ।
কসই সৰ্য়মত বাৰািসীত আন এজন ধনী সদাৰ্ৰ আণিল। ণকন্তু কসই
সদাৰ্ৰজন আণিল ৰ্িাৰ্ূ খম আৰু অণবমবচক। পাণল ভািাত াক ককাৱা িয়
“অনু পায়কূসল”, অথমাৎ কতওঁ ককান সৰ্য়ত ণক কাৰ্ কৰা উণচত তাক
নাজাণনণিল।
এবাৰ কবাণধসত্বই বহুদূ ৰ কদশত বাণিজয কৰাৰ বামব ক া-জা কৰাত
লাণৰ্ল। এই কথা ইকাি-ণসকািলক আনজন সদাৰ্ৰমৰা কািত পণৰললৰ্।
কসময় কতমৱাঁ কসই কদশললমক বাণিজয কণৰবলল ওলাল।
ণকন্তু কবাণধসত্বই ভাণবমল ক এমক সৰ্য়মত দু ময়াজমন বাণিজয
কণৰবলল ক াৱামতা ভাল নিব। ণকয়মনা দু ময়াজনমৰ ৰ্ুি এক িাজাৰ ৰ্ােীৰ
কবাজাৰ প্ৰভাৱত ৰাস্তা-ঘাট নষ্ট ি’ব আৰু এক িাজাৰ ৰ্ানু িসি দু িাজাৰ
বলদৰ বামব খাদয দ্ৰবয ক াৰ্ান ধৰামটা কষ্টসাধয ি’ব ।
কসইকাৰমি কবাণধসত্বই আনজন সদাৰ্ৰক ৰ্াণত আণন ক’কল : আণৰ্
দু ময়াজন এমক িাইললমক বাণিজযৰ বামব এমকলমৰ্ ক াৱামটা ভাল নি’ব।
ৰ্ণতমক তুণৰ্ময়ই ককাৱামচান তুণৰ্ আৰ্মত াবামন ৰ্ই আৰ্ত াওঁ ?
আনজন সদাৰ্মৰ ভাণবমল : আৰ্মত ক াৱাই ভাল। আৰ্মত ৰ্’কল ভাল
ৰাস্তা-ঘাট কপাৱা াব; বলদৰ বামব ঘাঁি আৰু কতওঁমলাকৰ বামবও অপ মাপ্ত
পণৰৰ্ািৰ ফল-ৰ্ূ ল তথা খাদয দ্ৰবযৰ ককামনা অভাৱ নিব। কসইবামব কতওঁ
প্ৰথৰ্মত াবললমক ৰ্নস্থ কণৰমল।
কবাণধসত্বই ণপমি ভামলই পামল। কতওঁ ৰ্মন ৰ্মন ভাণবমল : ৰ্ই ণপিত
ক াৱামটামৱ ণিক ি’ব কাৰি এই সদাৰ্ৰৰ ৰ্ােীময় ওমখাৰা-কৰ্ামখাৰা পথ সৰ্ান
কণৰ াব; বলদকবামৰ বুিা ঘাঁিমবাৰ খাই ক াৱাৰ পািত নতুন ঘাঁি ৰ্ণজব, আণৰ্
মথষ্ট ফল-ৰ্ূ ল পাৰ্, ক’ৰবাত পানীৰ অভাৱ ি’কল কতওঁমলামক খাণন্দ মথ ক াৱা
কুঁৱাৰ পৰা ণবনাশ্ৰমৰ্ পানী পাৰ্।
ৰ্ণতমক আনজন সদাৰ্মৰ ৰ্াল-বস্তু কবাজাই কণৰ াত্ৰা আৰম্ভ কণৰমল।
ণকিু ণদন এইদমৰ মৰ্ কতওঁমলাক কলাকালয়ৰ পৰা মথষ্ট আঁতৰ ি’ল।
তাৰপািমত কতওঁমলাকৰ পঞ্চকাণ্ডাৰ ণভতৰুৱা পমথমৰ াত্ৰা আৰম্ভ ি’ল।
পঞ্চকাণ্ডা ণক জানা কন?
কচৌৰ কাণ্ডা – ’ত দসু যৰ ভয়; বযালকাণ্ডা - ’ত ণিংস্ৰ জন্তুৰ উপদ্ৰৱ;
ণনৰুদক কাণ্ডা - ’ত পানীৰ অভাৱ; অৰ্নু িয কাণ্ডা - ’ত ৰ্ানু িৰ নাৰ্-কৰ্াি
কপাৱা না ায়, ণ ককৱল ভূ ত-কপ্ৰতৰমি আৱাসস্থল; অল্প ভক্ষকাণ্ডা - ’ত
সু খাদয কপাৱা কণিন।
কতওঁমলামক ক্ৰমৰ্ কচৌৰকাণ্ডা, বযালকাণ্ডা অণতক্ৰৰ্ কণৰ অৰ্নু িয কাণ্ডাত
উপনীত ি’ল। এই কাণ্ডা অণতশয় দূ ৰ্মৰ্। শত ককাণট ক াজন দূ ৰমতা এমটাপা
পানী কপাৱা সিজসাধয নিয়। কসময় এই কাণ্ডাত প্ৰমৱশ কৰাৰ আৰ্মতই িািৰ
িািৰ পানীৰ পাত্ৰমবাৰত পানী ভৰাই ৰ্ােীত তুণল কলাৱা িয়। সদাৰ্মৰও
তামকই কণৰমল।
কসই সৰ্য়মত আৰ্নু িয কাণ্ডাৰ অণধপণত ক্ষৰামজ৷ কতওঁ ভাণবমল :
এই ৰ্ুখম সদাৰ্ৰজনক ণদ কওঁ এই কাণ্ডাত পানীৰ অভাৱ নাই, ণৰ্িামতই তুণৰ্
পানীৰ এই কবাজামবাৰ কণিয়াই ৰ্ণৰিা। কতণতয়াি’কল কতওঁ ৰ্ােীৰ পৰা
সকমলাণখণন পানী কপলাই ণদব। কতণতয়া ণনৰুদক কাণ্ডাইণদ াওঁমত ৰ্ানু ি-ৰ্ৰু
সকমলামবাৰ ণপয়ািত ক্লাি মি পণৰব। কসই সু ম াৰ্মত ৰ্ই আনন্দৰ্মন নৰৰ্াংস
ভক্ষি কণৰব পাণৰৰ্।
কসময় ক্ষৰামজ নৰৰ্াংস কভাজনৰ ণনণৰ্মি এজন সু ন্দৰ ু ৱকলল
ৰূপািণৰত মি কসই স্থানমত মৰ থাণকল। কতওঁ ক ন এজন ৰজামি, াৰ ৰ্ূ ৰত
আণিল নীলা আৰু বৰ্া পদু ৰ্ৰ ৰ্ালা। ণকন্তু কতওঁৰ ৰ্ূ ৰৰ চুণলমবাৰ আণিল
পানীত ণভজা। এই ৰ্ায়াবীৰ লৰ্ত আণিল আন দি-বাৰজনৰ্ান ৰ্ায়াবী
অনু চৰবৰ্ম। কতওঁমলাকমৰা ৰ্ূ ৰৰ চুণলমবাৰ ণভজা আণিল, কতওঁমলামকও ৰাজ
আভৰি পণৰধান কণৰণিল আৰু ৰ্ুমখমৰ পদু ৰ্ৰ চকা কচাবাই আণিল।
সদাৰ্ৰক কদণখ ৰ্ায়াবী ক্ষৰামজ সণবনময় ক’কল, ৰ্িাশয়, ক’ৰপৰা
আণিমি ?
সদাৰ্মৰ ক’কল: আণৰ্ বাৰািসীৰ পৰা আণিমিা। ণপমি, আমপানাৰ
িামত-ৰ্ূ মৰ পদু ৰ্ৰ ৰ্ালা কদমখান; আমপানাৰ লৰ্ৰ ককইজমনও পদু ৰ্ৰ চকা খাই
আমি, আৰু সকমলামৰ ৰ্ূ ৰ-ৰ্া ণভজা। ৰ্ােীৰ চকাও কবাকামৰ লু তুণৰ- পুতুণৰ।
বাটত খুব বৰিু ি মিমি কনণক ? আমপানামলাক পদু ৰ্ ফুল থকা সমৰাবৰৰ
কামিণদ আণিমি কনণক ?
ৰ্ায়াবী ক্ষৰাকজ উিৰ ণদমল: ৰ্িাশয় আপুণন নাজামন কনণক? কসই ক
কসউজীয়া অৰিয কদণখমি, তাত অিণনমমশ বৰিু ি িয়। বাটৰ দু ময়াকামি থকা
সমৰাবৰত পানী আমি। ৰাস্তাও ভাল। তালল াব পামৰ। এইদমৰ কথা পাণত
পাণত দু ময়া বহু সৰ্য় কটাই ণদমল।
ক্ষৰাজ আঁতণৰ ক াৱাত সদাৰ্মৰ ভাণবমল : বাটৰ কািত ণ মিতু পানী
পামৰ্ই, ৰ্ণতমক পানীৰ কবাজা কণিওৱাৰ প্ৰময়াজন ণক ? বৰং এইমবাৰ ণদ
কপলাই ণদওঁ, কতণতয়ািমল কবাজা কণৰ্ব আৰু ৰ্ােীও কবৰ্াই চণলব।
সদাৰ্ৰৰ ণনমদমশক্ৰমৰ্ সকমলা পানী কপলাই ণদয়া ি’ল, ৰ্ােীৰ কবাজাও
কণৰ্ল। ফলত সকমলামৰ আনন্দৰ্মন াবলল ধণৰমল।
 ণকন্তু ণক আচণৰত, ক’ত সমৰাবৰ আৰু ক’ত পদু ৰ্! অমনক দূ ৰ ৰ্’ল,
ণকন্তু ক’কতা পানীৰ ণচন-চাব কনমদণখমল।
সূ ম অস্ত ৰ্’ল। ক্ৰমৰ্ সণিয়া মি আণিল আৰু আিাৰত ণদক্-ণবণদক
ণচণনব কনাৱাৰা ি’ল। ণ ৰ্ামন আিাৰ মি আণিল ণসৰ্ামন কতওঁমলাকৰ
কভাক-ণপয়ািত প্ৰাি াওঁ- াওঁ ি’ল। কসময় সদাৰ্মৰ ণবশ্ৰাৰ্ৰ বামব এমজাপা
ৰ্িৰ তলমত ণশণবৰ পাণতমল। সকমলামৱ কভাক আৰু ণপয়ািত তত নাপাই
অৱমশিত কটাপণনত লালকাল মি পণৰল।
ৰাণত দু পৰ মি আণিল। ক্ষৰামজ ৰাণত আণি ক্লাি ৰ্ানু ি-ৰ্ৰু
সকমলামক বধ কণৰ ৰ্িানমন্দ কসই ৰ্াংস কভাজন কণৰ গুণচ ৰ্’ল। ণকন্তু
কতওঁমলাকৰ ৰ্ােী আৰু ৰ্াল বস্তুমবাৰ তামত পণৰ থাণকল।
এই ঘটনাৰ কদৰৰ্ািৰ পািত কবাণধসত্ত্বই সদলবমল বাৰািসীৰ পৰা
বাণিজযৰ উমেমশয াত্ৰাৰম্ভ কণৰ ণনৰুদক কাণ্ডত উপণস্থত ি’ল। কতওঁৰ
ণনমদমশৰ্মতই ৰ্ােীত িািৰ িািৰ পানীৰ পাত্ৰমবাৰ ণনয়া মিণিল।
কবাণধসত্ব সদলবমল অৰ্নু িয কাণ্ডাত উপণস্থত কিাৱাৰ পািত ৰ্ায়াবী
ক্ষৰাজ আণি কবাণধসত্বৰ সম্মু খত উপণস্থত ি’ল।কতওঁক কদণখ কবাণধসত্বৰ
ৰ্নত সমন্দি উপণজল। কবাণধসত্বই ভাণবমল: এই ণনৰুদক কাণ্ডাত ক’কতা
পানীৰ ণচন-চাব নাই, অথচ এওঁৰ ৰ্ােীৰ চকাত কবাকা লাণৰ্ল ককমনলক?
ৰ্ানু িজনৰ কদমখান চকু ইৰ্ান ৰিা, কদি উগ্ৰৰ্ূ ণতমৰ আৰু ইয়াৰ িাঁ ৰ্াণটত
নপমৰ ণকয়? ই ককণতয়াও ৰ্ানু ি ি’ব কনাৱামৰ। ণনশ্চয় ই ৰাক্ষস ণকম্বা ক্ষ।
ক ণতয়া ক্ষৰামজ কবাণধসত্বক পানী কপলাই ণদয়াৰ উপমদশ ণদমল
কতণতয়া কবাণধসত্বই ৰ্িামক্ৰামধমৰ ক’কল : তুণৰ্ আঁতণৰ ক াৱা, স্ব-চকুমৰ পানী
কনমদখা প মাপ্ত এমটাপা পানী কনমপলাওঁ।
কসময় ক্ষৰামজ কবাণধসত্বক িণৰ্ব কনাৱাণৰৰ্ বুণল ভাণব গুণচ ৰ্’ল।
কবাণধসত্বই আমকৌ াত্ৰা আৰম্ভ কণৰমল। ণকন্তু কতওঁৰ লৰ্ৰমবামৰ ৰ্মন-ৰ্মন
আমলাচনা কণৰমল, ণদ সঁচালকময় সমৰাবৰ আমি আৰু ধাৰাসামৰ বৰিু ি ণদ
আমি; কতমনি’কল পানীৰ এই কবাজা কণিয়াই লাভ ণক?
কতণতয়া কবাণধসত্বই ৰ্ােীমবাৰ ৰখাই কতওঁমলাকক ক’কল: ৰ্ৰুভূ ণৰ্
সমৰাবৰ থকাৰ কথা কতাৰ্ামলামক ককণতয়াবা শুণনিা কনণক ?
সকমলামৱ একৰ্ুমখ ক’কল: ককণতয়াও শুনা নাই। ইয়াত পানী কপাৱা
না াব কাৰমিই ইয়াৰ নাৰ্ ণনৰুদক কাণ্ডা।
কবাণধসত্বই আমকৌ সু ণধমল, ক’ৰবাত বৰিু ি ি’কল ণকৰ্ান দূ ৰৰ পৰা
শীতল বতাি কপাৱা ায় ?
লৰ্ৰীয়ামবামৰ উিৰ ণদমল : ক’ৰবাত বৰিু ি ি’কল এক ক াজন
আঁতৰৰ পৰাই িাণ্ডা অনু ভৱ কৰা িয়।
: শীতল বতাি কতাৰ্ামলাকৰ ৰ্াত লাণৰ্মি জামনা ? – কবাণধসত্বই
সু ণধমল।
: নাই লৰ্া।
: বৰিু ি অিাৰ সম্ভাৱনা থাণকমল ণকৰ্ান দূ ৰৰ পৰা কৰ্ঘ কদখা ায়?
: এক ক াজন আঁতৰৰ পৰাই।
: আকাশত কতাৰ্ামলামক কৰ্ঘ কদণখিা জামনা ?
: নাই কদখা।
: ণবজুলীৰ চৰ্কণন ণকৰ্ান দূ ৰৰ পৰা কদখা ায়?
: চাণৰ-পাঁচ ক াজন দূ ৰৰ পৰা।
: কতাৰ্ামলামক আণজ আকাশত ণবজুলীৰ চৰ্কণন কদখা পাইিা জামনা?
: নাই।
: ণকৰ্ান দূ ৰৰ পৰা কৰ্ঘৰ ৰ্াজণন শুনা ায়?
: দু ই-এক ক াজন দূ ৰৰৰ পৰাই।
: আণজ কতাৰ্ামলাকৰ কৰ্ঘৰ ৰ্জমন কিমমৰ্াচৰ মিমি কনণক ?
 : নাই কিাৱা ।
কবাণধসত্বই কতণতয়া ক’কল : কসই ৰ্ানু িজমন মক ক াৱা সকমলা কথা
ণৰ্িা। আচলমত ণস ৰ্ানু ি নিয়, নৰখাদক ক্ষমি। ণৰ্িা কথা মক ৰ্ানু িক িতযা
কণৰ ৰ্াংস কখাৱাই ইয়াৰ একৰ্াত্ৰ উমেশয।
ইৰ্ান সৰ্য় আণৰ্ ইয়াত থকামটা উণচত কিাৱা নাই। তুৰমি ইয়াৰ
পৰা গুণচ ক াৱাই ভাল। ণকন্তু পানী ি’কল এমটাপাও কনমপলাবা।
তৎক্ষিাৎ কতওঁমলামক দ্ৰুতমবমৰ্ ৰ্ােী চলামল। ণকন্তু ক’কতা এমটাপা
পানীৰ সিান নাপামল। িিামত প্ৰথৰ্জন সদাৰ্ৰৰ ৰ্ােীমবাৰ কদণখ কবাণধসত্বই
ক’কল : কদণখিা কসই ৰ্ূ খম সদাৰ্ৰ ক্ষৰ কবলত পণৰ ণনিত ি’ল। আণজ আণৰ্
ইয়ামতই ণজৰণি লওঁ। কতাৰ্ামলামক ৰ্ৰুমবাৰ খুণল আিাৰৰ ক াৰ্াৰ কৰা।
পািণদনা পুৱা কসানকামল উণি কবাণধসত্বই ণনজৰ কবয়া ৰ্ােীমবাৰ
সলণন কণৰ আনজন সদাৰ্ৰৰ ৰ্ােীমবাৰ মল ৰ্ূ লযৱান বস্তুমবাৰ সংগ্ৰি কণৰমল।
তাৰ পািত ৰ্িবযস্থানত উপনীত মি সকমলা বস্তু কবণচ অজস্ৰ ধন মল
ণনজৰ কদশলল উভণত আণিল।

sssssssssssssssss
 জল-ৰাক্ষস
অণত পুৰণি কালৰ কথা। কসই সৰ্য়ত বাৰািসী ৰাজযৰ ৰজা আণিল
ব্ৰহ্মদি। ব্ৰহ্মদিৰ দু ণট পুত্ৰ সিান আণিল। কবাণধসত্বই কতওঁৰ কজযষ্ঠ সিান
ণিচামপ জন্ম গ্ৰিি কণৰণিল। কতওঁৰ নাৰ্ ৰখা মিণিল ৰ্ণিংসাস-কুৰ্াৰ। ণদ্বতীয়
পুত্ৰৰ নাৰ্ আণিল চন্দ্ৰকুৰ্াৰ।
মশশৱ কালমত ৰ্ণিংসাসকুৰ্াৰ আৰু চন্দ্ৰকুৰ্াৰ ৰ্াতৃ কস্নিৰ পৰা
বণঞ্চত িয়। কসময় ব্ৰহ্মদিই ফুলকুৰ্লীয়া পুত্ৰ দু ণটৰ পালনৰ বামব ণদ্বতীয়
ণববাি কৰাব লৰ্ীয়াত পমৰ। থা সৰ্য়ত ণদ্বতীয় ৰািীমৰা এণট পুত্ৰ জন্ম ি’ল।
কতওঁৰ নাৰ্ সূ মকুৰ্াৰ ৰখা ি’ল।
পুত্ৰ জন্ম কিাৱাত ৰজাই ণদ্বতীয় ৰািীৰ ৰ্ন সমিাি লমৰ্াৱাৰ ৰ্মনমৰ
ক’কল : ৰ্ই বৰ সু খী ি’কলা। কতাৰ্াৰ ল’ৰাৰ বামব ণ বৰ লামৰ্ কখাজা, ৰ্ই
ণদবলল ৰাজী আমিাঁ।
ৰািীময় ক’কল : ৰ্ই সৰ্য়ত ক’ৰ্।
ণতণনওজন ল’ৰাই এমকলমৰ্ ণবদযাণশক্ষা আৰু কখলাধু লা কণব িািৰ
ি’ল। ণতণনওজনৰ খুব ণৰ্লাপ্ৰীণত। ককামনও কামকা কনমদণখমল থাণকব
কনাৱামৰ। এই ৰ্ৰৰ্ কস্নিৰ ৰ্াজমত ণতণনও ক্ৰমৰ্ িািৰ মি আণিল।
অতীতৰ বৰৰ কথা কসাঁৱৰাই ণদ এণদন ৰািীময় ৰজাক ক’কল :
ৰ্িাৰাজ, আণজ কৰ্াক কসই বৰমটা প্ৰদান কৰক আৰু কসই বৰৰ ৰ্মত বৰৰ
ৰ্মতই সূ মকুৰ্াৰক ু ৱৰাজ পাণতব লামৰ্।
ৰািীৰ কথা শুণন ৰজাৰ ৰ্ূ ৰত আকাশীস্বৰৰ্ ভাণৰ্ পণৰল। ৰজাই ক’কল
: ই ককমনলক সম্ভৱ ি’ব ? কজযষ্ঠ পুত্ৰক এণৰ কণিষ্ঠ পুত্ৰক ৰাজয ণদয়া অসম্ভৱ।
ণকন্তু ৰািী ককামনাপমধযই ৰ্াণি নি’ল। ক মনদমৰই িওক কতওঁৰ পুত্ৰক ৰাজয
ণদবই লাণৰ্ব।
 অৱমশিত ৰািীময় ৰ্িামক্ৰামধমৰ সণতনী পুত্ৰৰ ককমনলক অণনষ্ট কণৰব
পামৰ তামৰ উপায় ণচণিবলল ধণৰমল ণকয়মনা কতওঁমলাক থামক ৰ্ামন ৰজাই
সূ মকুৰ্াৰক ু ৱৰাজ নাপাণতব। কসময় এণদন ৰািীময় ৰ্ণিংসাসকুৰ্াৰ আৰু
চন্দ্ৰকুৰ্াৰক ৰ্াণত আণন ক’কল : কতাৰ্ামলাক বনলল ক াৱা। শাস্ত্ৰৰ্মত
কতাৰ্ামলামকই এই ৰাজয পাবা। ণকন্তু আৰ্াৰ ৰ্ৃতুযৰ পািতমি এই ৰাজযৰ
অণধকাৰী ি’ব পাণৰবা।
ৰ্ািীৰ্াকৰ আজ্ঞা ৰ্মতই ৰ্ণিংসাসযকুৰ্াৰ আৰু চন্দ্ৰকুৰ্াৰ বনবাস
খাণটবলল ৰাজযৰ বাণিৰ ি’ল। ণকন্তু সূ মকুৰ্ামৰা কতওঁমলাকৰ লৰ্মত ৰ্’ল।
বহুদূ ৰ বাট অণতক্ৰৰ্ কণৰ ণতণনওজন ভাই ককাই মৰ্ ণিৰ্ালয়
পৰ্ব্মতত উপনীত ি’ল। বহুদূ ৰ কখাজ কিাত কতওঁমলাকৰ বৰ-ভাৰ্ৰ লাণৰ্ল।
কসময় ৰ্ণিংসামস সূ মকুৰ্াৰক ক’কল : আণৰ্ এই ৰ্িমজাপাৰ তলমত ণজৰণি
লওঁ। তুণৰ্ তৎক্ষিাৎ কসৌ সমৰাবৰত স্নান কণৰ পদু ৰ্ৰ পাতমত আৰ্াৰ বাকব
পানী মল আিালৰ্।
লমৰ্ লমৰ্ সূ মকুৰ্ামৰ পানী আণনবৰ বামব সমৰাবৰলল বুণল কখাজ
ল’কল। কসই সমৰাবৰত এটা জলৰাক্ষমস বাস কণৰণিল। কসই ৰাক্ষসক কতওঁৰ
প্ৰভুমৱ সমৰাবৰৰ পানীত নৰ্া সকমলামক ভক্ষি কৰাৰ অনু ৰ্ণত ণদণিল। ণকন্তু
ৰ্াত্ৰ এটা চতম আণিল, ণ ময় “কদৱ ধৰ্ম ণক ?” এই প্ৰশ্নৰ উিৰ জামন
কসইজনক ৰাক্ষমস ভক্ষি কণৰব কনাৱামৰ।
সূ মকুৰ্ামৰ সমৰাবৰত নাণৰ্ পানী সংগ্ৰি কণৰব কখামজামতই
জলৰাক্ষমস প্ৰশ্ন কণৰমল : কদৱ ধৰ্ম ণক ?
ৰ্ানু মি সূ ম আৰু চন্দ্ৰমক কদৱতা বুণল কয়, আৰু এময় ি’ল কদৱধৰ্ম :
সূ মকুৰ্ামৰ ক’কল।
জলৰাক্ষমস কতণতয়া ক’কল : তুণৰ্ কদৱ ধৰ্ম ণক নাজানা ৰ্ণতমক তুণৰ্
কৰ্াৰ ভক্ষয। এইবুণল ৰাক্ষমস সূ মকুৰ্াৰক সমৰাবৰৰ তণলত বন্দী কণৰ ৰাণখমল।
 পানী মল ঘূ ণৰ অিাত পলৰ্ কিাৱাত চন্দ্ৰকুৰ্ামৰ ভাতৃৰ সিান কণৰ
সমৰাবৰ পামললৰ্। ৰাক্ষমসও কতওঁক এমকই প্ৰশ্ন কণৰমল। ণকন্তু কদৱধৰ্ম ণক
ইয়াৰ সণিক উিৰ চন্দ্ৰকুৰ্াৰৰ ওচৰমতা নাণিল। ৰ্ণতমক জলৰাক্ষমস কতওঁমকা
সূ মকুৰ্াৰ লৰ্ত সমৰাবৰ তণলত বন্দী কণৰ থ’কল।
এইবাৰ ৰ্ণিংসাস ণনমজ সমৰাবৰলল ৰ্’ল। জলৰাক্ষমস কদৱধৰ্মৰ
ণবিময় কসাধাত ৰ্ণিংসামস ক’কল, কদৱধৰ্ম ণক, শুনা :
“প্ৰকৃতমত ণস্থৰ ৰ্ন, সতযপৰায়ি,
পণবত্ৰ অিমৰ কমৰ ধৰ্ম সাধন,
কুভাৱ, কুণচিা ৰ্নত কদাণপ নিয়,
কসইজমনই কদৱধাণৰ্মক জাণনবা ণনশ্চয়।”
জলৰাক্ষমস এই উিৰত পৰৰ্ সমিাি পাই ক’কল : ধনয ধনয ! ৰ্ই
অণত প্ৰসন্ন ি’কলা। কতাৰ্াৰ দু ই ভাতৃ কৰ্াৰ বন্দী। তামৰ এজন ভাতৃক ৰ্ই
ঘূ ৰাই ণদৰ্। ককানজনক লামৰ্ ককাৱা ?
ৰ্ণিংসামস ক’কল : সৰুজন ভাইমক ণদয়া।
জলৰাক্ষমস ণবণিত মি ক’কল : ণক আচণৰত ! তুণৰ্ কদৱধৰ্ম জাণনও
কসই ৰূমপ কাৰ্ কৰা নাই। িািৰ ভাইক এণৰ সৰু ভাইকমি ণবচাণৰিা ?
ৰ্ণিংসামস ক’কল : কদৱধৰ্ম ৰ্মতই ৰ্ই কাৰ্ কমৰা। সৰু ভাই কৰ্াৰ
ৰ্ািীৰ্াৰ ল’ৰা। আৰ্াৰ বামবই কতওঁ ৰাজসু খ তযাৰ্ কণৰ বনবাস পালন
কণৰমি। ণদ ৰ্ই কদশলল উভণত মৰ্ কওঁলৰ্ তাক ৰাক্ষমস খামল, কসই কথা
ককামনও ণবশ্বাস নকণৰব। আণৰ্ ণনন্দাৰ পাত্ৰ ি’ৰ্। কসময় কৰ্াক সৰুজন
ভাইমক ণদয়া।
জলৰাক্ষসৰ ৰ্ণিংসাসৰ প্ৰণত শ্ৰদ্ধা জণন্মল, কতওঁ ক’কল : কতাৰ্াৰ
কদৱধৰ্মৰ জ্ঞান আৰু বযৱিাৰ কদণখ ৰ্ই আপ্লু ত ি’কলাঁ। কতাৰ্াৰ দু ময়া ভাইমক
ৰ্ুক্ত কণৰ ণদমলাঁ।
 এমনদমৰ জলৰাক্ষমস চন্দ্ৰকুৰ্াৰ আৰু সূ মকুৰ্াৰ দু কয়ামক ৰ্ুণক্ত ণদমল।
কতণতয়া ৰ্ণিংসাস কুৰ্ামৰ জলৰাক্ষসক ক’কল : পূ বমজন্মৰ পাপ কা মৰ
বামবই তুণৰ্ ৰাক্ষসৰূকপ জন্ম লণভলা। এই জন্মমতা ণদ তুণৰ্ এই কা মমক কৰা
কতমনি’কল ভণৱিযত জীৱনমতা কতাৰ্াৰ ৰ্ুণক্ত নি’ব। ৰ্ণতমক এণতয়াৰ পৰাই
সৎপথত চণলবলল কচষ্টা কৰা।
ৰ্ণিংসাসৰ কথা শুণন জলৰাক্ষসৰ ধৰ্মৰ প্ৰণত আগ্ৰি জণন্মল। আৰু
জলৰাক্ষমস কতওঁমলাক ণতণনজনৰ লৰ্মত বাস কণৰবলল ধণৰমল।
তাৰ পািত এণদন ৰ্ণিংসামস গ্ৰি-নক্ষত্ৰৰ অৱস্থান ৰ্িনা কণৰ জাণনব
পাণৰমল ক কতওঁৰ ণপতৃৰ ণবময়াৰ্ মিমি। তৎক্ষিাৎ কতওঁ দু ই ভাইৰ মসমত
জলৰাক্ষসক লৰ্ত মল বাৰািসী ৰাজযলল উভণত ৰ্’ল।
ৰ্ণিংসাস কুৰ্ামৰ ৰাজযভাৰ গ্ৰিি কণৰ চন্দ্ৰকুৰ্াৰক ৰ্ন্ত্ৰী আৰু
সূ মকুৰ্াৰক কসনাপণত পদত ণনময়াৰ্ কণৰ ৰ্িাসু মখমৰ ণদন পাৰ কণৰবলল
ধণৰমল আৰু লৰ্মত জলৰাক্ষসৰ বামবও বসবাস আৰু ভৰি-কপািিৰ সু -বযৱস্থা
কণৰ ণদমল।

ssssssssssssssss
 কবাণধসত্ব আৰু ৰ্ৰুভূণৰ্
পুৰণি কালত বাৰািসী নৰ্ৰত ব্ৰহ্মদি নামৰ্মৰ এজন ৰজা আণিল।
ৰজা ব্ৰহ্মদিৰ ৰাজত্ব কালমত কবাণধসত্বই এজন সদাৰ্ৰৰ ঘৰত জন্মগ্ৰিি
কণৰণিল। কবাণধসত্ব িািৰ মি ক ণতয়া ণনজৰ ভণৰত ণথয় ণদব পৰা ি’ল,
কতণতয়া কতওঁ পাঁচশ ৰ্ৰুৰ ৰ্ােী মল ণবণভন্ন িাইত বযৱসায় কণৰ ফুণৰবলল
ধণৰমল।
এমনদমৰ ঘূ ণৰ ফুমৰামত কবাণধসত্বই এবাৰ এক ণবশাল ৰ্ৰুভূ ণৰ্ৰ
পামললৰ্। কসই ৰ্ৰুভূ ণৰ্ৰ বাণলমবাৰ ইৰ্ান ণৰ্ণি আণিল ক , কসই বাণল ৰ্ুণি
ৰ্াণৰ ধণৰ ৰাণখব খুণজমল আিু ণলৰ ফাঁমকমৰ সৰণক ওলাই মৰ্ণিল। পূ ৱ
আকাশত সূ ৰুম কদখা ণদয়াৰ লমৰ্ লমৰ্ ৰ্ৰুভূ ণৰ্ৰ বাণলমবাৰ ধীমৰ ধীমৰ উিপ্ত
মি পমৰ আৰু অলপ সৰ্য়ৰ ণপিমত কসই িাইখণ্ড পকা আিিাৰ দমৰ মি পমৰ।
কতণতয়া কাৰ সাধয কসই ৰ্ৰুভূ ণৰ্ৰ ওপমৰণদ াতায়ত কণৰব পামৰ ?
এই ণবশাল ৰ্ৰুভূ ণৰ্ ককামনাবা পণথমক অণতক্ৰৰ্ কণৰব লৰ্া ি’কল
ণনশাৰ ভাৰ্তমি অণতক্ৰৰ্ কণৰণিল। ণদনত পণথকসকমল ণবশ্ৰাৰ্ লয়।
কতওঁমলামক লৰ্ত পানী, চাউল, দাইল, খণৰ আণদ সকমলা বস্তু মল ায়। ক ণতয়া
পূ ৱত কবণলময় ভুৰ্ুণক ৰ্ামৰ কতণতয়া কতওঁমলামক ৰ্ােীৰ পৰা বলদমবাৰ খুণল
ণদময়। ৰ্ােীমবাৰ বৃ িৰ দমৰ ৰাণখ কসই বৃ িৰ ৰ্াজত পণথকসকমল তম্বু আণদ
তঁণৰ লয় আৰু পুৱামত আিাৰ আণদ খাই ণদনমটা তম্বুৰ তলত থাণক ণবশ্ৰাৰ্
কমৰ। পুনৰ সিযা কবণল িুবাৰ লমৰ্ লমৰ্ আিাৰ গ্ৰিি কণৰ াত্ৰা আৰম্ভ কমৰ।
সাৰ্ৰত নাণবকসকমল ণ দমৰ আকাশৰ তৰা চাই ণদক্ ণনিময় কমৰ, এই
ৰ্ৰুভূ ণৰ্ৰ ৰ্াজমতা পণথকসকমল নক্ষত্ৰ চাই পথ ণনধমাৰি কণৰবলৰ্ীয়া িয়।
কতওঁমলাকৰ লৰ্ত একজন পথ প্ৰদশমমকা থামক। কতঁমৱই পথ কদখুৱাই
পণথকসকলক আৰ্বিাই ণনময়।
 কবাণধসত্বই ণ ণদনা কসই ণবশাল ৰ্ৰুভূ ণৰ্ৰ ঊনিািী ক াজন অণতক্ৰৰ্
কণৰ ৰ্’ল, কসইণদনা কতওঁ এক আনু ৰ্াণনক ণিচাপ কণৰ কদমখ ক , ককৱল কসই
ণনশামটা াত্ৰা কণৰমলই কতওঁমলাক ৰ্ৰুভূ ণৰ্ৰ সীৰ্া অণতক্ৰৰ্ কণৰব।
কসইকাৰমি কবাণধসত্বই সিযাৰ আিাৰ গ্ৰিি কৰাৰ ণপিত দলৰ আটাইমক
অণতণৰক্ত পানী, কাি-খণৰ প্ৰভৃণত অমনক দ্ৰবয কপলাই ণদবলল ক’কল। কাৰি
ৰ্ৰুভূ ণৰ্ অণতক্ৰৰ্ কৰাৰ ণপিমত কসইমবাৰ প মাপ্ত পণৰৰ্ামি কপাৱা াব।
এমতমক কসইমবাৰৰ ভাৰ বিন কৰাৰ কনা ণক আৱশযক !
কবাণধসত্ত্বৰ ণনমদমশৰ্মত দলৰ আটাময় অনাৱশযক বুণল ভাণব কবাজামবাৰ
কৰ্াই াবলল ধণৰমল। দলমটাত ণ খন ৰ্ােী আটাইতলক আৰ্ত আণিল,
কসইখন ৰ্ােীমত পথপ্ৰদশমকজন আণিল আৰু ককানফামল াব লাণৰ্ব কতওঁ
আকাশৰ তৰা চাই ণনমদমশ ণদ মৰ্ণিল।
পথ প্ৰদশমকজন ককইবাণদমনা ভালদমৰ শুব পৰা নাণিল অথমাৎ কতওঁৰ
ককইবাণদমনা ধণৰ এমক কলিাণৰময় কটাপণন ক্ষণত মিণিল। কসইকাৰমি কতওঁ
অলপ দূ ৰ আৰ্বাণি ক াৱাৰ ণপিমত কটাপণনত লালকাল মি শুই পণৰল। পথত
ৰ্ৰুমবামৰ ণনজ ইচ্ছামৰ ক ণন-কতণন াবলল ধণৰমল। ণকন্তু কৰ্ামটইমবাৰ ৰ্ােী
ঘূ ৰাই পুনৰ শাৰীবদ্ধ কণৰ আৰ্বাণিবলল ক া-জা কমৰামতই পূ ৱ আকাশত সূ মই
কদখা ণদমল। কতণতয়ামি আটাময় লক্ষয কণৰ কদমখ ক সণিয়া কতওঁমলাক ণ
িাইৰ পৰা াত্ৰা আৰম্ভ কণৰণিল, পুনৰ আণি কসই িাইত উপণস্থত মিমিণি।
আটাময় িািাকাৰ কণৰ উণিল। কাৰি কতওঁমলামক প মাপ্ত পণৰৰ্ামি পানী, খণৰ
আণদ ইণতৰ্মধযই নষ্ট কণৰ কপলাইমি। এণতয়া কতওঁমলামক ণকদমৰ জীৱন ৰক্ষা
কণৰব, ইয়ামক ভাণব আটাময় িতাশ মি পণৰল আৰু ৰ্ােীৰ পৰা বলদমবাৰ
খুণল ণদ ৰ্ােীমবাৰৰ তমল তমল প্ৰমতযমকই শুই পণৰল।
 কবাণধসত্বই ভাণবমল : ৰ্ই ণদ ণনমশ্চষ্ট মি বণি থামকা, কতমি ইিঁতৰ
ককামনামৱই বাণচ নাথাণকব। এই পুৱাৰ সৰ্য়ত ৰ্ৰুভূ ণৰ্ উিপ্ত মি পৰা পূ মবমই
এবাৰ চাণৰওফামল চাই আমিাঁ, জামনাচা ক’ৰবাত পানীৰ সিান পাওঁমৱই।
কবাণধসত্বই পানীৰ সিানত ওলাল। এিাইত কতওঁ এমজাপা কুশ বন
কদখা পামল। ৰ্ৰুভূ ণৰ্ৰ ৰ্াজত এমনদমৰ কুশ বন ৰ্ণজ থকা কদণখ কতওঁ ণনণশ্চত
ি’ল ক কসই িাইৰ তলত ণনশ্চয় পানী আমি। কতওঁ ততাণলমক অনু চৰ বৰ্মক
কসই িাইখণ্ড খাণন্দবলল ণনমদমশ ণদমল।
কবাণধসত্বৰ ণনমদমশ ৰ্াণন আটাময় উৎসামিমৰ কসই িাইখণ্ড খাণন্দবলল
আৰম্ভ কণৰমল। ণকন্তু িাণি িাত ৰ্ান খন্দাৰ পািমতা ক ণতয়া পানী কপাৱা
নৰ্’ল, কতণতয়া আটাময়ই িতাশ মি পণৰল। পানীৰ পণৰৱমতম িাণি িাত তলত
প্ৰকাণ্ড-প্ৰকাণ্ড ণশলমি কপাৱা ৰ্’ল।
ণকন্তু কবাণধসত্বই আশা এণৰ ণনণদমল। কতওঁ ৰ্াঁতমটাৰ ণভতৰলল কসাৰ্াই
মৰ্ ণশলমবাৰৰ ওপৰত কাি পাণত ণক বা শুণনবলল কচষ্টা কণৰমল আৰু ণশলৰ
তমলমৰ পানী মব ক াৱাৰ শব্দ শুণন কতওঁৰ ৰ্ন আনন্দমত নাণচ উণিল। কতওঁ
লমৰ্-লমৰ্ ওপৰলল উণি আণিল আৰু কতওঁৰ বযণক্তৰ্ত ভৃতযজনক উমেণশ
ক’কল : এণতয়া কতাৰ ওপৰমত ভৰসা। তই হতাশ হহ পৰৰবে আটাবে
ভ াবে-ণপয়ামি প্ৰাি কিৰুৱাব। তই এই িাতুৰীমটা মল তললল নাণৰ্ া, আৰু
ণশলমবাৰৰ ওপৰত আঘাত কণৰ ভাণিবলল কচষ্টা কৰ। পানী ণনশ্চয় ওলাব।
ভৃতযমটা কৰ্বয়সীয়া আৰু উৎসািী আণিল। আনমবাৰৰ দমৰ সিমজ
আশা এণৰ ণদয়া ণবধৰ নাণিল। ণস কবাণধসত্বৰ িাতৰ পৰা িাতুৰীমটা মল তললল
নাণৰ্ ৰ্’ল আৰু ণশলত আঘাত কণৰবলল ধণৰমল। অলপ সৰ্য়ৰ ণভতৰমত
ণশলমবাৰ কিাখৰ কিাখৰ কণৰ ভাণিবলল সৰ্থম ি’ল। লমৰ্-লমৰ্ তলৰ পৰা
স্তম্ভৰ আকাৰত পানী ওপৰলল উণি আণিল, াক প্ৰস্ৰৱন বুণল ককাৱা িয়। এই
প্ৰস্ৰৱন কদণখ ৰ্ানু িমবাৰৰ আনন্দ চায় ককামন ? আটাময় কসই পানীত আনন্দ
ৰ্মনমৰ ৰ্া-পা ধু মল। তদু পণৰ ৰ্ােীমবাৰত ণ মবাৰ অণতণৰক্ত কািৰ ধু ৰামবাৰ
আণিল, কসই ধু ৰামবাৰ ফাণল খণৰ উণলয়াই তামৰ ৰিা-বিা কণৰমল।
ণদনমটা ককামনা ণবণঘণন কনামিাৱালক পাৰ ি’ল। সিযাৰ লমৰ্ লমৰ্
পুনৰ আটাময় াত্ৰা আৰম্ভ কণৰমল। ৰ্িবযস্থানত উপণস্থত মি কবাণধসত্ব আৰু
অনু চৰ বৰ্মই কতওঁমলাকৰ পনযদ্ৰবযসৰ্ূ ি দু গুি ণতণনগুি দাৰ্ত কবণি আনন্দ
ৰ্মনমৰ স্বমদশলল উভণতল।

ssssssssssssssss
 কসণৰবান জাতক
অণত পুৰণি কালত কসণৰব নাৰ্ৰ এখন ৰাজযত কবাণধসত্বই এজন
সাধাৰি বযৱসায়ী ৰূমপ বসবাস কণৰণিল। কফণৰৱালাৰ দমৰ কতওঁ ঘমৰ-ঘমৰ
বয়-বস্তু ণবক্ৰী কণৰ ফুণৰণিল। কতণতয়া কতওঁৰ নাৰ্ আণিল কসণৰবান। কসই
সৰ্য়মত আন এজন বযৱসায়ীময়ও কসণৰবানৰ দমৰ ঘমৰ-ঘমৰ বয়-বস্তু ণবক্ৰী
কণৰ ফুণৰণিল। কতওঁৰ নাৰ্ আণিল কসণৰবা৷ কসণৰবা অতযি কলাভী আৰু অসৎ
আণিল।
এণদন কবাণধসত্বই কসণৰবাৰ মসমত আন এখন ৰাজযত বযৱসায়
কণৰবলল ওলাল। কসইখন ৰাজযৰ নাৰ্ আণিল অিপুৰ নৰ্ৰ। অিপুৰ নৰ্ৰত
প্ৰমবশ কণৰ কবাণধসত্ব আৰু কসণৰবা দু ময়া ককান ককান পমথমৰ বযৱসায় কণৰব
ভাৰ্ কণৰ ল’কল। তদু পণৰ দু ময়া এটা কথাত সন্মত ি’ল ক এজমন এটা
পমথমৰ এবাৰ বযৱসায় কণৰ ক াৱাৰ পািত ণদ্বতীয়জমনও কসই পমথমৰ বযৱসায়
কণৰবলল াব পাণৰব।
অিপুৰত পুৰণি কালত এক ঐশ্ব মশালী পণৰয়ামল বাস কণৰণিল।
কালক্ৰৰ্ত মদৱমকাপত পণৰ কসই পণৰয়ালৰ সৰ্স্তু ঐশ্ব ম-সম্পণি নাশ মি পথৰ
ণভকহুত পণৰিত ি’ল। পণৰয়ালমটাৰ ণ সকল পুৰুি আণিল কসই সকমলা ৰ্ৃতুয
ৰ্ুখত পণৰল। বাণচ আণিল ককৱল এজনী সৰু কিাৱালী আৰু কিাৱালীজনীৰ
বুিী আইতাক। কতওঁমলামক অণত কমষ্টমৰ ওচৰ চুবুৰীয়াৰ ঘৰত ইমটা-ণসমটা
কণৰ ণদ ণনজৰ কপটৰ ভাত ৰ্ুণি কৰ্াকলাইণিল। কতওঁমলাকৰ সু খৰ কালত ঘৰৰ
ৰ্ূ ল ণৰ্ৰীিঁতজমন ণ খন কসািৰ থালত ভাত খাইণিল, কসই থালখন কতণতয়াও
কতওঁমলাকৰ িাতত আণিল। ণকন্তু বহুণদন ধণৰ থালখন এমনময় পণৰ থকাৰ
ফলত কসইখন ক’লা পণৰ সাধাৰি থালৰ দমৰ মি পণৰণিল। তদু পণৰ কসইখন
ভিা বাচন-বতমনৰ ৰ্াজত কপলাই ৰাণখণিল।
 এণদন কসই বামটমৰই কসণৰবা নাৰ্ৰ কলাভী বযৱসায়ীজন ‘ণকবা বস্তু
ককামনাবাই ল’ব কনণক’ বুণল ণচঞণৰ-ণচঞণৰ মৰ্ আণিল। তামক শুণন
কিাৱালীজনীময় আইতাক মৰ্ ক’কল : আইতা কৰ্াক খাৰু-ৰ্ণি অলপ ণকণন
ণদয়া।
আইতামক নণতনীময়কৰ কথা শুণন দীঘল হুৰ্ুণনয়াি এটা এণৰ ক’কল :
বািা, আণৰ্ দু খীয়া ৰ্ানু ি। কসইমবাৰ ণকণনবলল আৰ্াৰ িাততমনা পইিা ক’ত
আমি ?
আইতাকৰ কথা শুণন নাণতনীময়মক লণৰ ণভতৰলল ৰ্’ল আৰু ভিা
বাচনৰ ৰ্াজৰ পৰা কসই কসািৰ থালখন উণলয়াই আণন আইতাকক কদখুৱাই
ক’কল : আইতা, কফণৰৱালাজনক ৰ্াণত এই থালখন কদখুৱাবামচান। ইয়াৰ
সলণন ৰ্ই কতণতয়া খাৰু-ৰ্ণি ল’ব পাণৰৰ্। এই থালখনমতা আৰ্াৰ ককামনা
কাৰ্ত নালামৰ্।
বুিীময় অৱমশিত কলাভী বযৱসায়ীজনক ৰ্াণত আণন থালখন কদখুৱাই
ক’কল : তুণৰ্ এইখন ল’ব পাৰা কনণক কচাৱামচান! ইয়াৰ ণবণনৰ্য়ত কৰ্াৰ এই
নাণতনীজনীক দু ই-এপদ খাৰু-ৰ্ণি ণদ ক াৱা।
কসণৰবাই থালখন লু ণটয়াই-বৰ্ৰাই চাই বুণজমল ক কসইখন কসািৰ।
কতওঁ কসইখন এক পইিাও ণনণদয়ালক ণনব পাণৰ কনণক তামক ভাণববলল ধণৰমল
আৰু ণপি ৰ্ুিূতমমত এটা কপট িাঁণি ৰ্াণৰ কতওঁ ক’কল : এইখনৰ আমকৌ ণকিৰ
দাৰ্ ? সাধাৰি দু ই পইিা ৰ্ূ লয ণদ ণকণনমলও কৰ্াৰ লাভ নি’ব। এইবুণল
অৱজ্ঞাৰ ভাৱ কদখুৱাই কতওঁ তাৰপৰা আঁতণৰ ৰ্’ল।
বযৱসায়ীজন আঁতণৰ ক াৱাৰ অলপ সৰ্য়ৰ পািমত কবাণধসত্বও কসইমটা
বামটমৰ ঘমৰ-ঘমৰ বস্তু কবণচ আণি আণিল। বুিীৰ ঘৰৰ ওচৰ চপাৰ লমৰ্-লমৰ্
বুিীৰ নাণতনীময়মক পুনৰ বুিীক খাৰু-ৰ্ণি ণকণন ণদবৰ বামব আৰ্ণন কণৰবলল
ধণৰমল।
 : ণকমিমৰমনা কতাক খাৰু-ৰ্ণি ণকণন ণদওঁ? ণ বা থাল এখন আণিল,
তামৰা কিমনা এপইিাও দাৰ্ নাই। আৰ্াৰমনা আৰু ণক আমি আইজনী, াক
কবণচ কতাৰ খাৰু-ৰ্ণি ণকণন ণদব পামৰা ? – আইতামক ক’কল।
: নিয় আইতা, আৰ্ৰ বযৱসায়ীজন ভাল নাণিল। তাৰ ৰ্ুখ কদণখমলই
ধূ তম ক ন লামৰ্। ণকন্তু এই বযৱসায়ীজন ভাল ি’ব ক ন লাণৰ্মি আইতা !
কচাৱামচান, ৰ্ানু িজনৰ ৰ্াতমটাও ণৰ্িা। এইজমন ণনশ্চয় থালখন মল আৰ্াক
অলপ ি’কলও ৰ্ূ লয ণদব।
নাণতনীময়কৰ কথা শুণন বুিীময় কবাণধসত্বক িাত বাউল ণদ ৰ্াণতমল।
কবাণধসত্ব আণিল। বুিীময় থালখন কবাণধসত্বৰ িাতত ণদ ক’কল : কবাপাই, এই
থালখন কচাৱামচান, ইয়াৰ ণবণনৰ্য়ত দু পইিাৰ্ান পাৰ্মন ?
কবাণধসত্বই থালখন িাতত মলময়ই বুণজমল ক কসইখন কসামিমৰ
মতয়াৰী। ভতওঁ বুঢ়ীে উবযেৰশ ে’কল : আই, এই থালখনৰ ৰ্ূ লয লাখ ৰ্ুদ্ৰামৰা
অণধক। এইখন ণকণনবলল কৰ্াৰ িাতত ইৰ্ান ধন নাই।
: কবাপাই, তুণৰ্ অিাৰ আমৰ্-আমৰ্ আৰু এজন কফণৰৱালা আণিণিল।
কতওঁ কদমখান থালখন চাই ক’কল ক ইয়াৰ ৰ্ূ লয এণসণকও নিয়। কবাধিয়
আমপানাৰ দমৰ ৰ্িাত্ম্াৰ িাত লাণৰ্ থালখন কসািৰ মি পণৰমি। কসািমৰই
িওঁক বা ণপতলৰ িওঁক, ৰ্ই এইখন কতাৰ্ামক ণদৰ্। ইয়াৰ ণবণনৰ্য়ত কতাৰ্াৰ
ণ ইচ্ছা তামক ণদয়া। - বুিীময় ক’কল।
কবাণধসত্বৰ িাতত কতণতয়া ককৱল পাঁচশ কািন আৰু কসই ৰ্ূ লযৰ
পিযদ্ৰৱয আণিল। কতওঁ তাৰ পৰা ককৱল আি কািন আৰু দৰ্া-পাল্লাম াৰ ৰাণখ
বাকী সৰ্স্ত ধন আৰু দ্ৰবয বুিীৰ িাতত ৰ্তাই ণদমল। তাৰণপিত কসই িাইৰ
পৰা আঁতৰ মি ণ ৰ্ান কসানকামল পামৰ নদীৰ পাৰত উপণস্থত ি’ললৰ্। কসই
িাইত এখন নাও আণিল। কতওঁ কসই নাৱত উণি নাৱৰীয়াক আি কািন ণদ
ক’কল, কৰ্াক ণ ৰ্ান কসানকামল পাৰা মনখন পাৰ কণৰ ণদয়া।
 ইফামল কলাভী বযৱসায়ী কসণৰবা পুনৰ বুিীজনীৰ ঘৰলল আণি বুিীক
উমেযণশ ক’কল : চাওঁ থালখন ণদয়ামচান ! পুনৰ উভণত আণিমলা। কতাৰ্ামলাকক
ইয়াৰ পণৰৱমতম ণদ এমকা ণদ না াওঁ কতমি কৰ্াক পামপ চুব।
বযৱসায়ীৰ কথা শুণন বুিীময় আচণৰত মি ক’কল : এয়া তুণৰ্ ণক মকিা
কবাপাই! তুণৰ্ময়ই কদমখান মক মৰ্ণিলা ক ইয়াৰ ৰ্ূ লয এণসণকও নিয়। এইৰ্াত্ৰ
এজন সাধু বযৱসায়ী আণিণিল। কতওঁ কৰ্াক সবমৰ্ুি এিাজাৰ কািন ণদ কসই
থালখন মল মৰ্মি৷
বুিীৰ কথা শুণন কলাভী বযৱসায়ীজনৰ ৰ্ূ ৰ ঘূ ণৰ ৰ্’ল। কতওঁ বণলয়াৰ
দমৰ ণনজৰ সকমলা বয়-বস্তু, ধন-কসাি আণদ চাণৰওফামল দণলয়াই কপলামল
আৰু অৱমশিত সম্পূ িম উলংৰ্ মি নদীৰ পাৰলল লণৰ ৰ্’ল। ইণতৰ্মধয
কবাণধসত্বৰ নাওঁ মৰ্ নদীৰ ৰ্াজ পাইণিললৰ্। তামক কদণখ কলাভী বণিকজমন
‘নাও ঘূ ৰাই আনা’ – ‘নাও ঘূ ৰাই আনা’ বুণল ণচঞণৰবলল ধণৰমল; ণকন্তু
কবাণধসত্বই নাও নু ঘুৰামল। নাওঁ ইমটা পাৰৰ ফামল আগুৱাই মৰ্ থাণকল। কলাভী
বণিকজমন মনৰ পাৰমত ণথয় মি িতাশাৰ দৃ ণষ্টমৰ কবাণধসত্ব ক াৱাৰ ফামল চাই
ৰ’ল। এটা সৰ্য়ত কতওঁৰ বুকুত এক ভয়ংকৰ ন্ত্ৰিা আৰম্ভ ি’ল। ন্ত্ৰিাত
কতওঁ ণচঞণৰবলল ধণৰমল। ৰ্ুমখমৰ কিামলাকা-কিামলামক কতজ বাণিৰ ি’বলল
ধণৰমল আৰু কতওঁ মনৰ পাৰত কসই িাইমত প্ৰািতযাৰ্ কণৰমল।

ssssssssssssssss
 সৰ্াণপ্ত
ব্লৰ্ অসৰ্ (blogasom.blogspot.com) ৰ দ্বাৰা প্ৰকাণশত ।
প্ৰকাশ : ২৩-০২-২০১৯
প্ৰচ্ছদৰ কসৌজনয : ণপক্সামব’।
ণিকনা : pixabay.com/en/buddha-zen-wellness-buddhism-rest-708683

এই গ্ৰন্থখনৰ লৰ্ত জণেত ণ মকামনা ণবিয়ৰ বামব নাইবা অসৰ্ীয়া ই-ণকতাপ

সংক্ৰািীয় অনযানয ণবিয়ৰ বামব অনু গ্ৰি কণৰ "nibirborpuzari@gmail.com"
ত ক াৰ্াম াৰ্ কৰক। অসৰ্ীয়া ই-ণকতাপৰ প্ৰসাৰ আৰু প্ৰচাৰত সিায় কৰাৰ
বামব ধনযবাদ।