Bazilika sv.

Petra

Bazilika sv. Petra je glavna zgrada Vatikana koja se nalazi na desnoj obali reke Tibar. Najvažnije je
religiozno zdanje katolicizma, kako po veličini (220 metra dugačka i 136,6 metara visoka), tako i po
značaju. Bazilika Svetog Petra nije katedrala već je papina crkva u kojoj se održavaju najvažnije
ceremonijalne liturgije. U samoj unutrašnjosti bazilike sahranjen je Sveti apostol Petar, prvi papa,
prema istraživanjima arheologa i epigrafiste Margarite Gvarduči (ital. Margherita Guarducci)
obavljenim 1965. godine.[1]
Ova crkva izgrađena u stilu klasične renesanse, na mestu prethodne ranohršćanske bazilike. Prema
tradiciji i istorijskim izvorima, prvo zdanje podignuto je na mestu mučeništva i grobu Svetog Petra,
jednog od dvanaest apostola i prema katoličkoj tradiciji prvog rimskog biskupa, a time i prvog u
nizu papa. Smatra se jedinstvenom crkvom u hršćanskom svetu[2], kao i jednom od najvažnijih
hršćanskih crkvi.[3] Iznad groba sv. Petra, u 16. veka, sagrađena je bazilika njemu u čast. Brojni
znameniti umetnici Italije, među kojima su Donato Bramante, Đovani Lorenco Bernini i Mikelanđelo
Buonaroti bili su uključeni u njenu izgradnju od 1506. do 1626.[4] Danas je zbog svojih religijske i
istorijske važnosti vezane uz papstvo, protivreformaciju, te umetnike i arhitekte značajno,
hodočasničko i turističko središte.
Jedan zapis na tlu srednje lađe navodi dimenzije čitave građevine: dužina, 194 m (spoljašnja dužina
iznosi, zajedno s tremom, 211,15 metara), a svod je visok 44 metra. Crkveni prostor zauzima
površinu od 15160 m², kupola je do vrha krsta visoka 133 m, a nose je četiri nosača, svaki obima od
71 metra.

Bazilika Svetog Petra jedna je od četiri papinske bazilike ili velike bazilike u Rimu. Ostale tri
su: bazilika sv. Ivana Lateranskog, bazilika sv. Marije Velike i bazilika sv. Pavla izvan zidina. Bazilika
sv. Petra je najistaknutija građevina u Vatikanu. Njena kupola je dominantna na liniji horizonta u
Rimu. Najveća je crkva na svetu, pokriva područje od 2,3 hektara. Jedna je od najsvetijih mesta
hrišćanstva; u njoj se nalazi grobnica sv. Petra, koji je bio jedan od dvanaest apostola i prema
katoličkoj tradiciji, ujedno i prvi biskup u Antiohiji, a kasnije prvi biskup u Rimu, prvi papa. Iako Novi
zavet ne spominje Petrovo mučeništvo u Rimu, katolička tradicija na temelju spisa crkvenih
otaca smatra da je njegova grobnica ispod oltara. Iz tog razloga, mnoge pape iz ranih godina Crkve
bile su pokopane u bazilici.[6]
Bazilika sv. Petra nije papino službeno sedište ni prva u rangu među glavnim bazilikama u Rimu. Tu
čast ima bazilika sv. Ivana Lateranskog. Međutim, to je zasigurno glavna papinska crkva, jer se
većina papinskih ceremonija održava u njoj, zbog njene veličine i povoljne lokacije. Katedra (stolica)
sv. Petra, koja se nalazi u bazilici simbolizira nastavak linije apostolskog nasleđa od sv. Petra do
današnjeg pape. Za nju se smatralo da je na njoj sedeo sam sv. Petar, ali je ona zapravo
dar francuskog kralja Karla II tadašnjem papi Jovanu VIII 875. godine. Ona se nalazi na uzvišenom
mestu u apsidi, uz kipove crkvenih učenjaka i ispod slike koja simbolizuje Sveti duh.