Professional Documents
Culture Documents
Structural Analysis of Marine Composite Propeller by Using FEM
Structural Analysis of Marine Composite Propeller by Using FEM
تحلیل سازهای پروانه کامپوزیتی دریایی به روش اجزاء محدود و بهینهسازی الیه چینی پرهها با استفاده
از الگوریتم ژنتیک
2
عبداله عیدانی نژاد ،*1عبدالرضا کبیری عطاآبادی ،1سیدحسین دیباجیان ،1امین مردان
چکیده
در سالیان اخیر تقاضا برای استفاده از کامپوزيت ها در صنايع دريايي به دلیل بهبود عملکرد سازهای و هیدرودينامیکي
سازه های دريايي افزايش يافته است .از نظر تجاری مواد اولیه برای ساخت پرههای کامپوزيتي موجود م يباش د .ول ي
آنچه که بسیار اهمیت دارد ،ترکیب صحیح از الیاف ،رزين و قراردادن اليهها بر روی يکديگر برای دستیابي به س ازهای
با استحکام باال و عملکرد مناسب مي باشد .در اين مقاله جهت بهبود سختي و کنترل تغییر هندسه پرههای يک پروانه
از جنس کربن/اپوکسي از الگوريتم ژنتیک برای بهینهسازی اليه چیني پرهها و دستیابي به اليه چیني با حداقل تغییر
شکل نوک پره استفاده شده است .در واقع فرآيند بهینهسازی به کمک ارتباط ب ین ن رم افزاره ای آب اکو و متل ب
انجام گرديده است .زوايای بهینه پروانه کامپوزيتي با استفاده از اين فرآيند بدست آمدهاند.
واژگان کلیدی :الگوريتم ژنتیک ،بهینهسازی ،پروانه دريايي ،کامپوزيت ،اليه چیني
12
عیداني نژاد و همکاران تحلیل سازهای پروانه کامپوزيتي دريايي به روش اجزاء محدود...
19
دوره ،61شماره ،2تابستان 6931 مجله علوم و فنون دريايي
جدول :6-دادههای هندسي پروانه محاسبه شده برای پروان ه فل زی ب هخ وبي در مح دود
تعداد پرهها 1 االستیک مواد قرار دارند .همچنین نتايج تحلیل پروان ه
قطر 2/61متر کامپوزيتي در محدوده ايم ن تئ وری شکس ت تس ای-
نسبت گام در 0/3R 0/39 وو 6قرار داشتند.
نسبت ها 0/21 تحلی ل اس تاتیکي و فرک انس طبیع ي دو پروان ه
ريک -0/8درجه آلومینی ومي و ک امپوزيتي از ج نس کربن/اپوکس ي در
اسکیو -0/61درجه اين مقاله انجام شده است .مدلسازی پروانه ب ه کم ک
محیط ويرايش گر آب اکو ک ه براس ا زب ان برنام ه
جدول :2-مشخصات آلیاژ آلومینیوم نويسي پیتون ميباشد ،ص ورت گرفت ه اس ت .در واق ع
خواص مقادير مدلسازی پروانه با استفاده از اين روش و اجرای آن در
)E (Gpa 626 محیط گرافیکي آباکو سبب شبکه بندی مناس ب آن
ʋ 0/91 به روش منظم 2شده است .در ادام ه ب ه تش ريح رون د
)ρ (Kg/m3 2300 مدل سازی ،تحلیل پروانه ها و بهینه سازی الي ه چین ي
)σY (Mpa 220 پرههای کامپوزيتي پرداخته ميشود.
.2مواد و روشها
جدول :9-مشخصات پروانه کامپوزيتي Hexcel IM
در روند تحلیل پروانه ،پس از مدلسازی پ رهه ا ب ه کم ک
8552-72
محیط ويرايشگر آباکو و اجرای آن در محیط گرافیکي به
XT MPa 2921/2 تعريف خواص پروانه ،شبکه بندی آن ،مونتاژ پرهها به ت وپي
XC MPa 6200/6
اعم ال بارگ ذاری و ش رايط م رزی و تحلی ل س ازهای آن
YT MPa 610/2
633/8
پرداخته ميشود .شکل 6-هندسه پروانه نهايي مورد مطالعه
YC Mpa
ST Mpa 31/9 اين مقاله را نشان ميدهد.
SL Mpa 32/9
E1 GPa 636/12
E2 GPa 3/08
G12 GPa 1/23
12ʋ 0/92
)ρ(Kg/m3 6100
11
عیداني نژاد و همکاران تحلیل سازهای پروانه کامپوزيتي دريايي به روش اجزاء محدود...
( ) () 6 پروانه استفاده شده است .ش کل 2-ش بکهبن دی (ي ک
تابع پتانسیل يک تابع بیضوی است ک ه ب رای ح ل آن قسمت از پره برای نشان دادن بهتر شبکهبن دی م نظم
نیاز به تعري ف روی م رز ي ا مش تن آن در راس تای پروانه نی ز نش ان داده ش ده اس ت ،).ش رايط م رزی و
،ميباشد. عمود بر مرز بارگذاری يا توزيع فشار روی پروانه ک ه از روش الم ان
در روی سطح جسم ،ب رای ارض ا ش دن ش رط م رزی، مرزی بدست آمده را نشان ميدهد .در بخش بعد نحوه
صفر بودن مولفه سرعت عم ود ب ر الم ان ،م يت وان از استخراج توزيع فش ار روی پ ره ه ا توض یح داده ش ده
شرط مرزی نیومن استفاده نمود که به آن شرط مرزی است.
سینماتیکي گفته ميشود .مقدار پتانس یل ک ل ،جم ع
پتانسیل اغتشاش ي ناش ي از وج ود جس م و پتانس یل
ناشي از جريان ورودی ،برابر صفر است.
( )
() 2
11
دوره ،61شماره ،2تابستان 6931 مجله علوم و فنون دريايي
ميتوان ،به يک معادله انتگرالي تبديل کرد: مرزی برای پتانسیل سرعت در خارج از سطح جس م را
) (
) ( ) ( [ ∬ ] ∬ ) ( () 3
( ) ( ) ( )
() 8 از آنجا که روی سطح جسم معلوم است ،رابطه (،)3
| | (√ ) ( ) ( ) معادله انتگرالي Fredholmاز نوع دوم ب رای متغی ر
است .اختالف پتانسیل در عرض س طح وي ک براب ر ب ا
مزايای بکارگیری روش پتانسیل اغتشاشي به شرح ذيل اختالف مقادير پتانسیل روی سطح باال و پايین پ ره در
است .الف :دقت روش المان م رزی ب ر پاي ه پتانس یل لبه انتهايي آن است .گسستهسازی رابطه ( ،)3منجر به
يک مرتبه باالتر از روش المان م رزی ب ر پاي ه س رعت يک دستگاه معادالت خط ي ب ا مجه ول م يش ود.
است : .شرايط مرزی همواری وجود دارد .ج :تعیین سرعت سطحي و درنتیج ه فش ار روی س طح جس م را
اس ت .د :اي ن روش ⃗ س ادهت ر از تعی ین ميتوان با مشتنگیری عددی از توزيع پتانسیل بدست
اج ازه تعري ف ش ار ورودی ي ا خروج ي را م يده د و آمده ،محاسبه کرد .روش ي ک ه معرف ي ش د ب ه روش
درنتیجه کوپل آن با اليهمرزی و کاويتاس یون س ادهت ر پتانسیل اغتشاشي يا روش Morinoمعروف است.
انجام ميگیرد .سرعتهای القايي در يک نقطه می داني در رابطه ( ⃗ ،)3بردار نرمال عمود بر س طح اس ت و R
pدر خارج سطح جسم ،ميتواند با استفاده از گرادي ان فاصله بین نقطه pدر فضای xyzو نقط ه qدر فض ای
پتانسیل سرعت ،بدست آيد: ζηξاست.
()3
) ( ) ( ∬ ) ( ∬ ) (
( ) ( )
( ∬ )
( )
اتصال به توپي بیشینه ميباشند .مقادير ويژه 6حاصل از به کم ک روش اخ تالف مح دود ،م يت وان مش تقات
تحلیل فرکانس طبیعي هر دو پروانه نیز محاسبه ش ده پتانسیل در دو راستای شعاعي و طول ک ورد را تعی ین
است .نتايج حاصل تحلیل استاتیکي و فرکانسي ه ر دو نموده و توزيع سرعت و فش ار را روی س طح پروان ه را
پروانه در ادامه تشريح مي شود .ش کل 9-ک انتور جاب ه محاسبه کرد .بدين ترتیب از روش المان م رزی فش ار
جايي پره ها در راستای محور پروانه آلومینی ومي ()U3 بروی تکتک نقاط سطوح پره بدست مي آي د و ب ه آن
را نشان ميدهد .بیشترين جابهج ايي در ن وک پ رهه ا اعمال ميشود.
اتفاق مي افتد که مقدار آن 2/3میل يمت ر م ي باش د.
.3نتایج
بیشترين مقدار ت نش ف ون م ايزز پروان ه آلومینی ومي
هم انط ور ک ه در ش کل 1-نش ان داده ش ده اس ت، تحلی ل اج زا مح دود ه ر دو پروان ه آلومینی ومي و
600/9مگاپاسکال در ريشه پره ميباشد. ک امپوزيتي در ن رم اف زار آب اکو ب ا ه دف ارزي ابي
از جدول 9-خواص مکانیکي پروان ه تعري ف م ي ش ود. استحکام سازه ای آن ه ا ب ا محاس به ت نشه ا ،تغیی ر
برای بررسي استحکام پره پروانه ک امپوزيتي از تئ وری شکل ها و فرکانس های طبیع ي در اي ن مقال ه ص ورت
شکست تسای-وو استفاده م يش ود .همچن ین ج نس گرفته است .بیشترين خیز هر دو پروان ه در ن وک پ ره
مي باشد ،همچن ین ت نشه ا در ريش ه پ ره در ناحی ه
6Eigen values
11
عیداني نژاد و همکاران تحلیل سازهای پروانه کامپوزيتي دريايي به روش اجزاء محدود...
صفحه ای بدست مي آيند .برای آشنايي با نحوه محاسبه توپي پروانه کامپوزيتي آلی اژ آلومینی وم ب ا مشخص ات
تئوری اين پارامترها به کتا مکانیک مواد مرکب کاو- جدول 2-ميباشد.
2001مراجعه شود .تعیین ترکیب اليه چیني پره برای
دستیابي به کارايي بهین ه و س ازه مس تحکم ،نی از ب ه
ديدگاه بهینه سازی قوی دارد .قانون کلي يا پیشنهادی
مرجع جهت اليه چیني پرههای پروان ه وج ود ن دارد و
محققان براسا تحلیلهای سازهای يا هیدرودينامیکي
پروانههای کامپوزيتي خود اليه چینيه ای مختلف ي را
پیش نهاد دادهان د .در اي ن مقال ه نی ز ابت دا براس ا
پیش نهادات مق االت و مطالع ات انج ام ش ده ب ر روی
پروانه ه ای ک امپوزيتي دري ايي چن دين ترکی ب الي ه شکل :9-کانتور جابجايي پروانه آلومینیومي در راستای
چیني برای چینش الیاف کربني در پره بررسي ش دند. محور آن
دو قید جابجايي (خیز) کمینه در نوک پ ره (در مرتب ه
پره آلومینی ومي ( ))2012- Pavan Kishoreو کمین ه
بودن مقادير حاصل از تئوری شکست تسای-وو در ن رم
افزار آباکو ،معیار انتخا چینش بهینه الیاف جه ت
ارضاء استحکام سازهای پ ره م يباش ند .در نهاي ت ب ه
کمک روش بهینهسازی الگوريتم ژنتیک نرم افزار متلب
زوايای اليه چیني الیاف بهینه ميشود .جدول 1-نت ايج
تحلیل استاتیکي پروانه کامپوزيتي با دو معیار بیشترين شکل :1-کانتور تنش فون مايزز پروانه آلومینیومي
مق دار تس ای-وو و بیش ترين خی ز در ن وک پ ره در
تئوری شکست تسای -وو بر پايه تئوری شکست انرژی
راستای محور پروان ه ( )U3را نش ان م يده د .مق ادير
کرنش کلِ بلترام ي 6اس توار اس ت .تس ای -وو از اي ن
حاص ل از تئ وری شکس ت تس ای-وو جه ت بررس ي
تئوری برای يک ت ک الي ه در حال ت ت نش ص فحهای
شکس ت ي ا ع دم شکس ت الي هه ا ک اربرد داش ته و
استفاده کرد .ي ک ت ک الي ه در ص ورتي ب ه شکس ت
همچن ین کمت ر ش دن بیش ترين خی ز ن وک پ ره
خواهد رسید که شرط رابطه ( )60برآورده نشود (ک او-
کامپوزيتي جهت عدم تغییر مشخصات هندس ه پروان ه
:)2001
کامپوزيتي ،از نظر تحلیل س ازهای (- Pavan Kishore
()60
)2012آن مدنظر ميباشد.
6Scripting 6Beltrami
13
دوره ،61شماره ،2تابستان 6931 مجله علوم و فنون دريايي
نوک پره پروانه آلومینی ومي 2/3میل يمت ر م يباش د. آباکو 6استفاده مي شود .برای تکتک اليهها بیشترين
بدين ترتیب خیز نوک پره کربني تقريبا 1/13برابر پره مقدار حاصل از تئوری تسای-وو کمت ر از ي ک ب وده و
آلومینیومي مشابه خود مي باشد .با بهین ه ک ردن الي ه شکست در اليهها اتفاق نميافت د .در ش کل 1-نم ودار
چیني پره کربني مي توان مقدار خی ز ن وک پ ره آن را مقادير جابجايي نوک پره از زاويه صفر تا صد و هش تاد
کاهش داد .ش کل 1-ک انتور جابج ايي پروان ه را ب رای درجه برای اليه چین ي پیش نهادی [0/90/-Ɵ/Ɵ/902/-
ترکیب اليه چیني [0/90/-77/77/902/-77/77]sنش ان Ɵ/Ɵ]sنشان داده ش ده اس ت .در واق ع ه دف بررس ي
ميدهد .همچنین کانتورهای مقادير حاصل از بیشترين تغییر شکل ها و تنش ه ای پروان ه ب ا اس تفاده از الي ه
مقادير تئ وری تس ای-وو و ت نش در راس تای ط ول و جیني پیشنهادی مي باش د .کمت رين مق دار جابج ايي
عمود بر الیاف آورده در ادامه آورده شدهاند. نوک پره در زاويه 33درج ه ب وده و مق دار آن 62/93
میليمتر مي باشد .نتايج تحلیل های پروان ه ک امپوزيتي
در زاويه 33درجه نیز نشان ميده د ک ه الي ه چین ي
پیشنهادی کارايي الزم در کاهش خیز را دارا نميباش د
و لزوم کمینهسازی اين خی ز را در ي ک فرآين د بهین ه
سازی نشان ميدهد .جدول 1-نتايج تحلیل اس تاتیکي
پروانه کامپوزيتي را برای ترکیب اليه چیني پیشنهادی
در زاويه 33درجه نشان ميدهد.
شکل :1-کانتور جابجايي پروانه کامپوزيتي در راستای
محور آن
18
عیداني نژاد و همکاران تحلیل سازهای پروانه کامپوزيتي دريايي به روش اجزاء محدود...
6
استفاده جعبه ابزار بهینه سازی الگوريتم ژنتیک متلب
زوايايي از پره کامپوزيتي که در آنها خیز کمینه است،
يافته مي شود .قبل از تکمیل فرآيند بهینه س ازی الي ه
چیني به تحلیل فرک انس طبیع ي پروان هه ا پرداخت ه
ميشود.
جهت تحلیل فرکانسي طبیعي پروان هه ا در ن رم اف زار
آباکو از تحلیل مقدار ويژه به روش Block Lanczos
استفاده شده است .در واقع برای اس تخراج ش کل پ نج شکل :3-کانتور تنش پروانه کامپوزيتي در راستای
مود اول فرکانس طبیع ي ه ر دو پروان ه ک امپوزيتي و عمود برالیاف
آلومینیومي ،شرايط مرزی و چگالي آنها الزم ميباشد.
مقادير تنش در ريشه پروانه در ناحیه اتص ال پ رهه ای
نوع تحلیل از استاتیکي/عمومي به فرکانسي تغییر يافته
کربني به توپي فلزی بیشینه ميباشند .خیز ن وک پ ره
و شکل پنج مود اول فرکانسي حاصل ميشود .با توج ه
پروانه کامپوزيتي در Ɵ=77در اليه چین ي پیش نهادی
به اينکه پروانه مورد نظر اي ن تحقی ن دارای دورک اری
که به کم ک ج دول 1-حاص ل ش د همچن ان نس بت
680دور بر دقیقه بوده و شش پره ميباش د ،فرک انس
پروانه آلومینیومي 1/13برابر بیشتر اس ت از اي نرو ب ا
13
دوره ،61شماره ،2تابستان 6931 مجله علوم و فنون دريايي
30
عیداني نژاد و همکاران تحلیل سازهای پروانه کامپوزيتي دريايي به روش اجزاء محدود...
فايل نتايج خیز پره امکانپذير نیست .برای دستیابي به دستورهای اجرايي ميش ود .همچن ین دس تورات الزم
مقادير خیز پره بايد از نتايج شيء odb 6اس تفاده ک رد. جهت بهینه سازی اليه چیني پ ره و اس تفاده از جعب ه
بهطور کلي در آباکو سه دسته ش ی اساس ي وج ود ابزار الگوريتم ژنتیک (تعريف تابع هدف ي ا شايس تگي)
دارد که عبارتند از (:)Abaqus 6.12 Documentation در اين فايل موجود مي باشد .فايل Var.pyنی ز ش امل
Mdb و يا model base dataکه مربوط به م دل- متغیرهای تعريف شده پس از اتمام هر مرحله از بهین ه
سازی و اطالعات مورد نیاز برای حلگر است. سازی ميباشد (از اين فايل به عنوان فايل کمکي ب رای
Odb يا output databaseکه اطالع ات حاص ل از انتق ال داده خروج ي ب ین آب اکو و متل ب اس تفاده
حل مسئله در آن قرار گرفته است. م يش ود) .در اي ن تحقی ن متغیره ا زواي ای الی اف
Session که مربوط به نمايش است. ميباشند که در فايل Var.pyنوشته ميشوند.
برای استخراج مقادير خیز پره و ديگر پارامترها از شيء تمام فعالیتهايي که در واسطه گرافیکي آباکو انجام
odbاستفاده مي شود .به طور کلي با کمک ش ی odb م يگی رد ،ب هص ورت دس توراتي در ف ايلي ب ا ن ام
ميتوان سه دسته فعالیت انجام داد .دسته اول فعالیت- abaqus.rpyذخیره ميگردد .از طرف ديگ ر م يت وان
2
ها مربوط به استخراج نتايج حاصل از حلگر آب اکو تمام دستورات واس ط گرافیک ي را ب ه ص ورت تواب ع و
است .دسته دوم مربوط ب ه نوش تن اطالع ات در ي ک دستوراتي در فايلي با پسوند *.pyنوشت و سپس فايل
odbو دس ته س وم ش امل مجموع ه فعالی ته ای آماده شده را در آباکو اج را ک رد .قواع د ح اکم ب ر
محاس باتي اس ت .ب رای اس تخراج نت ايج مرب وط ب ه نگارش اي ن دس تورات از زب ان برنام ه نويس ي پیت ون
جابجاييهای پره در هر گره (و در نتیجه تعريف نُرم) از تبعیت ميکند و عالوه ب ر تواب ع اختصاص ي آب اکو ،
دسته اول فعالیتهای odbاس تفاده م يش ود .پ س از دستورات پیتون نیز توسط آباکو شناخته شده است.
تکمیل اسکريپت آن را با نام Main.pyدر همان پوش ه در اين پژوهش هدف دستیابي به يک اليه چیني بهینه
مربوط به واسط گرافیکي 9پروانه ذخیره مي ش ود .گ ام ب ا معی ار کمین ه ک ردن خی ز ن وک پ ره ک امپوزيتي
بعد ساخت ي ک فاي ل متل ب Main.mب رای اج رای مي باشد .بدين ترتیب ابتدا فايل abaqus.rpyمربوط به
آباکو ميباشد ،به نحوی که اسکريپت نوشته شده در پروان ه ک امپوزيتي در مح یط ويرايش گر آب اکو ب از
فاي ل Main.pyک ه ش امل تحلی ل اس تاتیکي پروان ه مي شود و سپس در يک فاي ل جدي د ب ا پس وند *.py
کامپوزيتي با يک متغیر مجهول يعني زاوي ه ( )Ɵاج را برای انجام اصالحات اليه چیني پره (تعريف زاوي ه ه ر
شود .اين اجرا تا يافتن زاويه Ɵای که در آن نُرم کمینه الي ه ب ه عن وان ي ک متغی ر) کپ ي و ذخی ره (ب ا ن ام
مي باشد ،در جعبه ابزار بهینهسازی الگوريتم ژنتیک نرم )Main.pyميشود .با توجه به اينکه از الگوريتم ژنتیک
افزار متلب ادامه ميياب د .فاي ل Var.pyب رای نوش تن متلب جهت دستیابي ب ه الي ه چین ي بهین ه اس تفاده
زاويه بهینه شده در آن ،نیز ساخته ميشود. خواهد شد ،پس تکرار تحلی ل پ ره پروان ه ک امپوزيتي
از الگوريتم ژنتیک در جعبه ابزار بهینهسازی ن رم اف زار اجتنا ناپذير ميباشد .زيرا الگوريتم بهینهسازی بع د از
متلب ،برای انجام فرآين د بهین هس ازی اس تفاده ش ده هر اجرا با توجه به نتايج بدست آم ده ب ه اص الح الي ه
است .در اين جعبه ابزار تمام عملگرهای مورد نیاز برای چیني پره و اجرای مجدد تحلیل ميپردازد .اين اجراها
انجام بهینه س ازی ق رار داده ش ده اس ت .ه دف کل ي تا همگرايي جوا ها که براسا معیار توق ف الگ وريتم
بهینهسازی در اين مقال ه ،ک اهش جابج اييه ای پ ره ژنتیک است ،ادامه خواهند يافت .مرحل ه بع د ،تعري ف
نُرمي براسا بیشینه خی ز ن وک پ ره براس ا نت ايج
6Odb objects
تحلیل استاتیکي مي باش د .ب رخالف توض یحات قب ل،
6ODB File استفاده از دستورات فاي ل abaqus.rpyب رای خوان دن
2Abaqus CAE
36
دوره ،61شماره ،2تابستان 6931 مجله علوم و فنون دريايي
شود ،ولي اين کار نیاز به حافظ ه رايان ه زي ادی دارد و کامپوزيتي بر مبنای تغییر زوايای الی اف و تغیی ر الي ه
زمان اجرای برنامه نیز زياد مي شود .اگر تعداد اعض ای چیني در هر اليه ميباشد .به اي ن ترتی ب ک ه ترتی ب
جمعیت نیز کوچکتر از حد مشخصي باش د ،جمعی ت قرارگیری اليهها و زاويه الیاف در هر الي ه ب ه گون های
مورد نظر فقط قس مت ک وچکي از فض ای جس تجو را توسط الگوريتم ژنتیک انتخا شود که تابع شايس تگي
نشان مي دهد و ممکن است جستجو برای رس یدن ب ه نُرم (بر اسا بیشینه خیز در نوک پ ره) کمین ه ش ود.
ح ل بهین ه در اي ن جمعی ت موفقی ت آمی ز نباش د. قبل از اجرای فرآيند بهینهسازی الزم اس ت تنظیم اتي
پیشنهاد راهنمای جعبه ابزار اين است که تعداد اعضای در بخشهای مختلف جعبه ابزار الگوريتم ژنتیک انج ام
جمعیت در حالتي که تعداد متغیرها کمتر از پنج باشد شود .اين بخشها به ترتیب عبارتند از:
10و برای حالتي که تعداد متغیره ا ب یش از 1باش د، تعري ف مس ئله :قس مت تعري ف مس ئله ش امل ت ابع
200انتخا شود .البت ه ب هص ورت تجرب ي ب ا تع داد شايستگي و تعداد متغیرها م يباش د .ت ابع شايس تگي
اعضای جمعیت کمتر ،امک ان حص ول ج وا مناس ب تابعي است که قرار است کمینه شود .تابع شايستگي به
وجود دارد .در اين پژوهش در حالت اول با ي ک زاوي ه شکل @Mainدرج مي ش ود ک ه Main.mي ک ت ابع
مجهول تعداد جمعیت 10در نظر گرفت ه ش ده اس ت. متلب يا فايل متلب بوده و ت ابع شايس تگي را ب ا اج را
دامنه اولیه 10تا 30درجه جه ت ک اهش زم ان ح ل اس کريپ پیت ون Main.pyمحاس به م يکن د .ت ابع
انتخا شده است .ض من اينک ه ج وا ه ا ب ه خ وبي شايستگي براسا معیار کمینه کردن نُ رم خی ز ن وک
همگرا شدهاند .توابع مقیا بندی :در اين قسمت ت ابع پره تعريف مي شود .تعداد متغیرها نی ز براب ر ب ا تع داد
رتبه ،1برای مقیا بندی تابع شايستگي انتخا ش ده اليههای پره کامپوزيتي م يباش د .در حال ت اول ي ک
است .اين تابع ،جوا های بدست آم ده را متناس ب ب ا متغیر زاويه ( )Ɵمجهول مي باش د .در مراح ل بع د ب ه
میزان شايستگي و ارزش آنها رتبهبن دی م يکن د .در ترتیب هر 8زاويه اليه چینش متقارن و 61متغیر (کل
واقع تابع رتبه امتی ازات خ ام را براس ا رتب ه آن ه ا اليهها) اليه چیني پیشنهادی بهینه م يش وند .قی دها:
مقیا ميکند. اين بخش شامل قسمتهای اصلي باند و تابع قید غی ر
توابع انتخا :تابع انتخا ،والدين را برای تولی د نس ل خطي است .در قسمت باند ،حد ب اال و پ ايین متغیره ا
بعدی بر اسا مقادير تعیین شده توسط ت ابع مقی ا وارد ميشود که در اينجا محدوده 60تا 30درجه (در
بندی انتخا مي کن د .در اي ن قس مت از ت ابع يکن وا حالت اول که فقط يک زاويه متغیر باشد) برای هر اليه
پخشي 1انتخا استفاده شده است .اين ت ابع انتخ ا ، برای کاهش زم ان ح ل انتخ ا ش ده اس ت .در اي ن
والدين را روی يک خط پخش کرده و بر اسا مق ادير مسئله از تابع قید غیر خطي استفاده نشده اس ت .اي ن
مقیا شده روی يک خط با گامهای مساوی جلو رفته قسمت شامل نوع جمعی ت ،6ان دازه جمعی ت 2و ت ابع
1
و والدين را انتخا ميکند .تنظیمات مربوط ب ه تولی د ايجاد 9ميباشد .در قسمت نوع جمعیت ،بردار دوبعدی
مثل :با اس تفاده از تنظیم ات مرب وط ب ه تولی د مث ل انتخ ا ش ده اس ت .ان دازه جمعی ت تع داد اعض ای
مي توان نحوه تولید نسل بع دی را کنت رل نم ود .اي ن جمعیت را در هر نسل مشخص ميکند .اندازه جمعیت
تنظیمات در منوی بازتولید 3مي باش د .گزين هه ای در بايد به درستي انتخا شود ،زيرا در صورتي ک ه تع داد
دستر در اين منو عبارتن د از؛ فرزن دان نخب ه :8ک ه اعض ای جمعی ت بس یار زي اد باش د ،اگرچ ه وض عیت
تعداد افراد با بهترين مقدار شايس تگي در نس ل حاض ر جستجو ممکن اس ت ب ه ص ورت بهت ری نم ايش داده
9Population Type
5- Rank 1Population Size
2- Stochastic uniform
1Creation Function
3- Reproduction
8- Elite count 1Double Vector
32
عیداني نژاد و همکاران تحلیل سازهای پروانه کامپوزيتي دريايي به روش اجزاء محدود...
کردن اليه چیني پره پروانه کامپوزيتي نشان داده شده ميباشد .که بدون تغییر به نسل بعدی منتقل ميشوند.
است .بهترين و متوسط مقدار شايستگي (نُرم) از نس ل زماني که اين مق دار براب ر ب ا ي ک تعی ین ش ود فق ط
دوازدهم همگ را ش ده اس ت و مق دار ه ر دو 62/233 بهترين فرد از جمعیت حاضر ب ه نس ل بع دی منتق ل
میلي متر ميباشد .نقاطي که در پايین نمودار مش خص مي شود .انتخا مقادير ب اال ب رای اي ن قس مت باع ث
شدهاند نشان دهنده بهترين مق ادير شايس تگي در ه ر کاهش کارايي الگوريتم ژنتیک م يش ود .مق دار پ یش
نسل هستند .نقاط بااليي نشان دهنده میانگین مق ادير فرض اين قسمت دو م ي باش د .راهنم ای جعب ه اب زار
شايستگي در هر نسل م ي باش ند .همچن ین در ب االی الگوريتم ژنتیک تعداد فرزندان نخبه را 1درصد تع داد
نمودار ،بهترين و میانگین مق ادير شايس تگي در نس ل اعضای جمعیت پیشنهاد ميکند.
حاضر به صورت عددی نمايش داده شده است .منظ ور کسر فرزندان تلفیقي :6تعیین کنن ده تع دادی از اف راد
از بهترين و میانگین مقادير شايس تگي در اينج ا ،نُ رم نسل بعدی (به ج ز نخبگ ان) اس ت ک ه ب ا توج ه ب ه
تعريف شده براسا خیز پره ميباشد .همچنین مق دار عملیات تلفین تولید مي شوند .مقدار اين قسمت برابر با
زاويه بهینه Ɵ= 74/224بدست آمد. کسری بین 0تا 6قرار داده م يش ود .و مق دار پ یش
فرض آن 0/8ميباشد .در اين مقاله برای حالت اول که
يک زاويه بهینه ميشود ،مق دار کس ر فرزن دان تلفی ن
0/1و تعداد فرزندان نخبه بهصورت پیش فرض انتخا
شده است .معیاره ای توق ف الگ وريتم ژنتی ک :معی ار
توقف در تعداد نسل لحاظ شده است .نمودار همگراي ي
بهت رين و متوس ط مق ادير شايس تگي در ه ر نس ل
مي تواند در انتخا تعداد نسل ها مؤتر باشد .شکل62-
فلوچارت روند بهینه سازی اليه چیني پره ه ای پروان ه
کامپوزيتي را نشان ميدهد.
شکل :69-نمودار بهترين و میانگین مقادير شايستگي
(نُرم)
39
دوره ،61شماره ،2تابستان 6931 مجله علوم و فنون دريايي
31
عیداني نژاد و همکاران تحلیل سازهای پروانه کامپوزيتي دريايي به روش اجزاء محدود...
بیشترين جابجايي پره نسبت به پروان ه ک امپوزيتي ب ا پره ها به توپي ميباشد .همچنین فرکانس های طبیع ي
اليه چیني پیشنهادی 61/1درصد کاهش مييابد. حاصله برای هر دو پروانه کامپوزيتي و آلومینی ومي در
برای برقراری ارتباط بین نرم افزارهای آباکو و متلب محدوده فرکانس تحريک قرار ندارند و احتم ال پدي ده
و استفاده از جعبه ابزار بهینهسازی الگوريتم ژنتیک نرم تش ديد در ه ر دو پروان ه ن اچیز اس ت .ام ا بیش ترين
افزار متلب توصیه ميشود از سیس تم عام ل لین وکس جابجايي پره های پروانه کامپوزيتي با اي ن الي ه چین ي
استفاده شود. نیز 1/13برابر پروانه آلومینیومي مشابه خود بود .ب رای
کاهش جابجاييهای پره کامپوزيتي از ارتب اط آب اکو
جدول :3-مقايسه نتايج بیشترين جابجايي پروانه
و متلب استفاده شد و به کم ک جعب ه اب زار الگ وريتم
در حالتهای مختلف
ژنتیک اليه چیني که در آن جابجاييه ای پ ره کمت ر
نُرم جابجايي در
مشخصات اليه چیني پره ش ود ،بدس ت آم د .الگ وريتم ژنتی ک جعب ه اب زاری
نوک پره ()mm قدرتمند در نرم افزار متلب جهت مسائل بهین ه س ازی
اليه چیني پیشنهادی از ميباشد ،استفاده از اسکريپت نويسي در آباکو ب رای
62/232
اسکريپتنويسي انجام بهینه سازی (با اجراهای متوالي آب اکو توس ط
اليه چیني بهینه شده با يک زاويه متلب) دقت بهینه سازی را افزايش ميدهد .زمان ح ل
62/233
مجهول به کمک الگوريتم ژنتیک در فرآيند بهینهسازی اليه چیني پره با استفاده از اي ن
اليه چیني بهینه شده با هشت روش ب ه تع داد متغیره ا و ان دازه جمعی ت وابس ته
60/619
زاويه مجهول (اليه چیني متقارن) ميباشد .به صورت تجربي با چندين اجرا م يت وان در
بهینهسازی اليه چیني پیشنهادی صورت دستیابي به همگرايي مناسب نت ايج (بهت رين و
60/0612
با هر 61زاويه مجهول متوسط مقدار شايستگي) ،اندازه جمعیت را کاهش داد.
جهت صحتسنجي کار الگوريتم ژنتیک ابتدا يک الي ه
در واق ع سیس تم عام ل وين دوز در اجراه ای مت والي بهینه شد .سپس 61زاوي ه متغی ر طب ن الي ه چین ي
آباکو از نرم افزار متلب بع د از چن د مرحل ه ن اتوان پیشنهادی ،به کمک الگوريتم ژنتیک ب ا ه دف ک اهش
بوده و پیغام "عدم پاسخ حل" ميدهد .در اين پژوهش خیز نوک پره بهینه شدند .بهین ه س ازی زواي ای الي ه
جهت ارتباط نرم افزار آباکو و متل ب و بهین هس ازی چیني پیشنهادی در حالت متق ارن نی ز م ورد بررس ي
اليه چیني پره کامپوزيتي از به کمک الگوريتم ژنتی ک ق رار گرف ت .ج دول 3-نت ايج جابج اييه ای پروان ه
از سیستم عامل لینوکس نس خه CentOS6.5اس تفاده کامپوزيتي را براسا نُرم تعريف شده را در حالته ای
شده است. مختل ف نش ان م يده د .بهین هس ازی الي ه چین ي
پیشنهادی با 61زاويه متغیر طبن دارای کمت رين نُ رم
منابع
بوده (طبن جدول )3-و با بکارگیری اي ن الي ه چین ي
20084-5000 J.P Ghosh and R.P Gokaran. ,Basic ship
Lin, Gau-Feng., “Three Dimensional Stress propulsion, Department of Ocean Engineering
Analysis of a Fiber Reinforced Composite and Naval Architecture Indian Institute 'of
Thruster Blade”, the society of naval architects Technology Kharagpur, 2004.
and marine engineers.,1991. Taylor, D.W., The speed and power of ships,
LIN, H.J., and Tsai, J.F., ‘‘Analysis of Washington. 1933.
Underwater Free Vibrations of a Composite Lin, G.-F. (1991). Comparative
Propeller Blade,’’ Journal of REINFORCED Stress/Deflection Analysis of a Thick-Shell
PLASTICS AND COMPOSITES, Vol. 27, No. Composite
5/2008. Propeller Blade, DTRC/SHD-1373-01, David
Kishore, M.L.Pavan., and Behera, R.K., and Taylor Research Center, Bethesda, MD
31
6931 تابستان،2 شماره،61 دوره مجله علوم و فنون دريايي
31
عیداني نژاد و همکاران ...تحلیل سازهای پروانه کامپوزيتي دريايي به روش اجزاء محدود
Abstract
There is an increasing interest in the marine industry to use composites to improve the
hydrodynamic and structural performance of naval structures. The materials used within the
composite are commercially available, and it is important the development of the right mix of
fibers, resin and laminate lay-up that provide the desired mechanical and environmental
performance for marine application. In this paper, to improve the stiffness and control the
geometry of the blades of a marine propeller made of carbon/epoxy genetic algorithm to
determination of optimal stacking Sequence is used. This method will minimize the
deformation of tip blades. The optimization process has executed by linking ABAQUS and
MATLAB software. Optimal angles of blade propeller obtained by using this process.