Zadaci za vježbe iz molekularne genetike

1. Nacrtajte dio molekule DNA koja u svom sastavu ima 6 nukleotidnih parova. Označite
smjerove lanaca. Poredak dušičnih baza izaberite sami.

2. Skicirajte replikacijsku viljušku sa svim pojedinostima sinteze novih lanaca (označiti

smjerove starih i novonastajućih lanaca, označiti koji novonastali lanac je vodeći koji tromi,
Okazakijeve fragmente!).

3. Shematski je prikazan dio molekule DNA. Raspletite molekulu i sintetizirajte tj.

udvostručite je.
3' 5'

A=T
G C
G C

A=T
T=A
G C

C G
A=T
C G

G C
T=A
C G

3' 5'

4. Što možete zaključiti o nuleinskim kiselinama u slijedećoj tablici:

molekule %A %T %G %C %U
30 30 20 20 0
31 0 31 17 21
15 15 35 35 0

5. Jednostruki nukleotidni lanac sadrži N-baze u slijedećem poretku:

5' CAT GAA CGG 3'

a) Da li se ovdje radi o DNA ili RNA?

b) Ako je DNA, koje N baze će biti zastupljene u drugom lancu?
c) Ako bi se s ovog segmenta DNA transkribirala ribonukleinska kiselina, koje bi baze
ona sadržavala?
6. Lanac DNA koji se prepisuje ima slijedeći poredak N baza:

CGT TAT CGG

a) označite mu smjer
b) napišite poredak N baza u komplementarnom lancu
c) napišite poredak N baza u mRNA

7. Odredite sve moguće kodone u mRNA i njima komplementarne antikodone u tRNA

molekulama za iduće aminokiseline: Phe, Ser, Ile, Met.
Definirajte kod, kodon i antikodon.

8. Prevedite odsječak DNA u komplementaran odsječak mRNA, te uz pomoć tablice kodona

sintetizirajte dio polipeptidnog lanca.

5' 3'
TCGATC TTTGGG
matrica
AGCTAGAAACCC
3' 5'

9. S pomoću tablice kodona prevedite segment mRNA

5' GUU GCC GAU GGC AAG ACC 3'

a) u segment polipeptidnog lanca

b) komplementaran lanac DNA i označite mu smjer
c) navedite antikodone u tRNA molekulama koje su donijele aminokiseline u ribosom

10. Iz prikaza segmenta sekvence prvih 4 aminokiseline u α lancu hemoglobina A kod

čovjeka
Val-Leu-Ser-Pro
Izvedite
a) dio mRNA koji je poslužio kao matrica za sintezu gore navedenog segmenta tako da
uvijek upotrijebite prvi triplet N-baza (za odreñenu aminokiselinu) iz tablice kodona

b) dio DNA s kojeg je prepisana ova mRNA

c) antikodone u tRNA molekulama

11. Izvedite hnRNA, mRNA i slijed aminokiselina u proteinskom lancu iz gena koji sadrži
egzone i introne:

egzon intron egzon intron egzon

3' CAG TTG ATC CGA GCC TCT ATT 5' DNA
hnRNA
mRNA
proteinski lanac

12. Ispunite tablicu do kraja (prvo odredite smjerove lanaca DNA molekule)!

A A A T G G G DNA
A A T C T
U C mRNA
C U tRNA
Glu aminokiseline

13. Odredite molekularnu masu gena koji kontrolira sintezu proteina koji se sastoji od 400
AK. Poznato je da je srednja molekularna masa nukleotida 300 Da.
Zadaci za vježbe – mutacije gena
1. Zadan je segment jednog gena koji glasi:
3' CGA CTA TCA GTG GGG AAA CAC ACC 5' - lanac koji se prepisuje
5' GCT GAT AGT CAC CCC TTT GTG TGG 3'
mutacija
3' CGA CTA TCA GTA GGG AAA CAC ACC 5'
5' GCT GAT AGT CAT CCC TTT GTG TGG 3'
Dogodila se mutacija gena. Prevodeći ovaj segment gena u proteinski lanac utvrdite o kojoj vrsti
mutacije na razini proteina se radi!

2. Gen je mutirao na način da su mu dodana dva para nukleotida (C≡G i G≡C) izmeñu 2. i 3. koda
(tripleta). Koja se vrsta mutacije na razini proteina tu dogodila? Prevedite originalni i mutirani gen
u proteinske lance i utvrdite koliko će se aminokiselina u proteinu promijeniti?

3' TAC TGC TTT TCT GGG AGG ACA AAG 5'
5' ATG ACG AAA AGA CCC TCC TGT TTC 3'

3. Prikazan je 3' 5' lanac jednog gena. Peti triplet (kod) mutirao je na način da u mRNA po
transkripciji tog tripleta dobijemo kodon UAA. Izvedite ovu mutaciju gena, odgovorite o kojoj se
vrsti mutacije na razini proteina radi i da li će mutirani protein biti iste dužine kao originalni?

3' TAC AGT ATG AGA ATG GCG TCA CTA CTC 5'

4. Gen je mutirao na način da se transkripcijom originalnog gena dobije mRNA sekvence:

5' AUG CCC CAG CGA UGG UCG CUA 3'
a transkripcijom mutiranog gena mRNA sekvence
5' AUG CCC CAC CGA UGG UCG CUA 3'

Izvedite proteine koje će kodirati mRNA i odgovorite o kojoj se vrsti mutacije na razini proteina
radi?

5. Kod GTC koji se nalazi upravo u sredini nekog gena u području egzona mutirao je u kod
ATC. Prevedite ovaj mutirani kod u kodon mRNA i odgovorite da li će protein kodiran mutiranim
genom biti a) kraći, b) duži ili c) iste dužine kao izvorni protein?
Kako se zove ova vrsta mutacije gena (na razini proteina)?