Biện pháp đơn giản để phòng muỗi truyền

bệnh sốt xuất huyết

Sốt xuất huyết là một bệnh truyền nhiễm cấp tính do virut Dengue gây ra có thể lây thành những
vụ dịch lớn.

Bệnh thường xảy ra ở các nước nằm trong khu vực có khí hậu nhiệt đới và cận nhiệt đới. Ở Việt
Nam, bệnh lưu hành rộng rãi kể cả thành thị và nông thôn. Bệnh thường xảy ra tập trung chủ yếu
vào mùa mưa.

===>>>Xem thêm: Tiết kiệm chi phí diệt côn trùng với cửa lưới chống muỗi

Virut Dengue thuộc chi Flavivirus gồm 4 týp được ký hiệu lần lượt là D1, D2, D3, D4. Cả 4 týp
đều có thể gây bệnh và chúng thường luân phiên gây nên các vụ dịch. 4 týp này không có miễn
dịch chéo nên khi người bệnh mắc 1 trong 4 týp vẫn có khả năng bị lại do các týp khác gây ra.

Trung gian truyền bệnh sốt xuất huyết là muỗi aedes hay còn gọi là muỗi vằn. Muỗi vằn sau khi
đốt, hút máu người bệnh sốt xuất huyết hoặc người bệnh mang virut Dengue nhưng không biểu
hiện triệu chứng (người lành mang bệnh), rồi sau đó đốt người khỏe mạnh sẽ đưa virut vào cơ
thể người khỏe mạnh qua vết đốt đó.

Muỗi aedes gồm 2 loại với tên khoa học là Aedes aegypti và Aedes albopictus, trong đó loại
muỗi Aedes aegypti là tác nhân chính gây bệnh trong các ổ dịch lưu hành. Muỗi Aedes có màu
đen, trên thân và chân có những đốm trắng nên có tên khác là muỗi vằn. Muỗi vằn cái thường chỉ
hoạt động và đốt người vào ban ngày, mạnh nhất là vào lúc sáng sớm và lúc chiều tối. Thường
cư trú tại góc tối trong nhà, trên quần áo và các đồ dùng trong nhà. Muỗi vằn sinh sản, đẻ trứng ở
những vùng có nước đọng như: ao, hồ, trong các dụng cụ chứa nước... Muỗi vằn phát triển mạnh
vào mùa mưa, khi nhiệt độ trung bình hàng tháng trên 200C. Nhiệt độ cao thì khả năng sinh sản
của muỗi tăng lên.

Muỗi vằn cái hút máu người bệnh nhiễm virut Dengue, virut sẽ ủ bệnh trong cơ thể muỗi khoảng
8 - 11 ngày. Sau đó, virut đến cư trú tại tuyến nước bọt của muỗi, lúc này, chúng có thể gây bệnh
sốt xuất huyết trong suốt thời gian sống còn lại, vì thế chỉ cần 1 con mang mầm bệnh có thể lây
bệnh cho nhiều người lành.

Bệnh sốt xuất huyết lây bệnh chủ yếu qua muỗi vằn nên loại trừ trung gian truyền bệnh là một
trong những cách phòng bệnh hiệu quả.

Một số biện pháp phòng sốt xuất huyết hiệu quả.

Một vài cách đơn giản để khống chế muỗi

Trước đây, các biện pháp thường được sử dụng để diệt muỗi như bình xịt, kem bôi da, hương
diệt muỗi. Nhưng hiện nay, các biện pháp hiện đại sử dụng các sinh vật có khả năng tiêu diệt
muỗi hoặc các phương pháp sinh học và vật lý khác, hạn chế sử dụng chất hóa học có thể ảnh
hưởng đến sức khỏe con người.

Dùng sinh vật (sử dụng thiên địch để diệt muỗi): Ở nhiều nơi, để diệt muỗi và ấu trùng được các
nhà chức trách khuyến cáo nuôi cá hoặc lươn nhỏ trong bể nước để tiêu diệt bọ gậy. Nuôi chuồn
chuồn ngoài đồng ruộng. Các ấu trùng chuồn chuồn trong nước ăn bọ gậy, còn chuồn chuồn
trưởng thành bắt muỗi trong không trung. Nuôi bò sát nhỏ như thạch sùng để ăn muỗi trong nhà.
Bảo vệ dơi bắt muỗi trong không trung. Dùng các côn trùng thủy sinh thuộc họ corixidae để diệt
lăng quăng.

Cải tạo môi trường: mục đích chủ yếu là làm giảm hoặc phá bỏ các ổ nước là nơi muỗi đẻ, do
đó sẽ làm giảm mật độ muỗi. Đây là biện pháp đơn giản, rẻ tiền nhưng nhiều khi mang lại hiệu
quả cao. Có thể thực hiện các hình thức sau: Hủy bỏ nơi sinh sản: thu dọn và phá hủy các dụng
cụ như lốp xe ôtô, mũ sắt, các hộp kim loại, hộp nhựa... Lấp đầy các ổ nước bằng đất, đá hoặc
tháo cạn nước trong các ổ nước. Làm thay đổi tốc độ dòng chảy, thay đổi độ mặn của nước, vớt
thực vật thủy sinh trong các thủy vực làm cho môi trường trở nên không thuận lợi cho sự phát
triển của bọ gậy và lăng quăng. Phát quang cây cối: vừa làm giảm nơi sinh sản của các loài thích
đẻ trứng trong các ổ nước có bóng râm, vừa phá bỏ nơi trú ẩn của muỗi trưởng thành.

Bẫy điện: Đèn bẫy muỗi được chế tạo với một đèn phát ánh sáng hấp dẫn muỗi và côn trùng tụ
tập đến, bao quanh bởi lưới kim loại có hiệu điện thế thấp. Khi muỗi và côn trùng sa vào lưới,
dòng điện nhỏ sẽ phóng qua và tiêu diệt chúng. Phương pháp này sử dụng được trong nhà và
ngoài trời. Ngoài ra, dùng vợt điện có thể có ích trong nhà nhưng không có tính hiệu quả cao.

Lưới chống muỗi: Lưới chống muỗi ngoài việc chống muỗi, chống bụi còn có tác dụng tạo
không khí thoáng mát trong phòng, ngăn cản ánh sáng, sử dụng tiện lợi, tạo một phòng tuyến
mạnh khỏe cho gia đình.

Máy phát siêu âm xua muỗi: Các máy này được chế tạo nhỏ như đồng hồ, đeo ở tay, chạy pin,
phát ra sóng siêu âm khiến muỗi không muốn lại gần nhưng tai người không nghe thấy gì. Tiện
dụng khi ta đi du lịch các vùng đất nhiều muỗi.

Sử dụng muỗi biến đổi gene: Có thể tạo ra chủng muỗi đực bị mất khả năng sinh sản khi chiếu
phóng xạ rồi thả chúng vào tự nhiên. Các con muỗi đực vô sinh sẽ cạnh tranh giao phối với muỗi
đực thường, giảm tỷ lệ sinh của muỗi.

Xua muỗi: Một cách khác để giảm thiểu khả năng bị muỗi ảnh hưởng đến sức khỏe là ngăn cản
không cho chúng tiếp xúc với cơ thể.

Bật đèn sáng: Muỗi rất sợ đèn sáng vào buổi tối, những ngôi nhà có ánh sáng mạnh sẽ xua được
muỗi vào nhà tìm mồi đốt máu.
Màn chống muỗi: Các biện pháp dùng màn và lưới không gây hại cho sức khỏe hay môi trường,
chi phí không cao và phát huy tác dụng trong thời gian dài. Màn ngủ là phương pháp hiệu quả để
phòng chống muỗi đốt khi ngủ. Lưới cửa là các lưới kim loại (hay nhựa) có lỗ nhỏ, không cho
muỗi hay các loại côn trùng vượt qua và xâm nhập nhà ở nhưng vẫn đảm bảo thoáng khí và ánh
sáng.

Xem thêm:

===>>> Cửa lưới chống muỗi-giải pháp ngăn muỗi hiệu quả mùa mưa

Thuốc xua muỗi: Thuốc bôi lên da để xua muỗi khỏi da, tiện dụng khi đi du lịch đến vùng đất
nhiều muỗi. Chúng thường chứa các hóa chất sau: Deet, tinh dầu, nepetalactone...

Dùng hóa chất: Thuốc xịt, có thể được xịt ở những khu vực ngoài trời rộng lớn. Một số thuốc
xịt còn được xịt tiêu diệt muỗi và các côn trùng khác trong nhà ở, khi mọi người đi vắng. Việc
dùng thuốc xịt gây tranh cãi vì nó không chỉ độc cho con người mà còn tiêu diệt các sinh vật ăn
muỗi, làm mất cân bằng sinh thái.

Hương xua muỗi (còn gọi là nhang muỗi), có thể được đốt trong nhà khi mọi người đi vắng. Nó
có thể tiêu diệt muỗi trong phạm vi nhà ở và không duy trì được tác dụng lâu dài. Hương xua
muỗi có thể gây độc cho người và tạo nguy cơ hỏa hoạn.