Kendhang

Kendhang yaiku salah sijinining piranti gamelan sing digawe saka kayu dibolongi njur ditutup
nganggo kulit. gamelan diunekne katnhi ditepuk. gamelan digunaake kanggo njaga tempo ing
karawitan.

Kendhang sing apik digawe saka kayu nangka, klapa utawa

cempedak. Kulit kebo asring digunakake kanggo bam (lumahing
bagean sing nduwe jurang sing murah), dene kulit wedhus
digunakake kanggo ngganti (permukaan njaba sing nduwe jedhing
dhuwur). Ing tali kulit sing bentuk "Y" utawa tali rotan, sing bisa
diketat utawa diluncurake kanggo ngganti nada dhasar. Kulit sing
saya kenceng, luwih dhuwur swara sing diasilake.

Kendhang umume dimainake dening para pemain gamelan profesional, sing wis suwe ngela-
nguri budaya Jawa. Umume drum diputer miturut naluri sing ngontrol, supaya yen dimainake
dening wong liya karo wong liya, manawa gangguan bakal beda.

Gong

Gong yaiku salah sawijining piranti gamelan ingkang duweni wujud bunder gedhe ingkang
digawe saka perunggu lan kalebu ing gamelan berpacu.

· Cara nggunakake gong yaiku di penthung.

· Amarga wujude gedhe, gong didelehake nggantung.

· Kagunaane gong yaiku kanggo menehi tanda pungkasaning gatra lan uga kanggo menehi
tanda ing wiwitan lan pungkasaning gendhing.
· Gong nduweni wujud paling gedhe saengga nduweni swara paling rendah ing antarane piranti
gamelan liyane.

· Gong punika piranti ingkang paling dihargai saka kabeh perangkat gamelan amarga dianggep minangka
nyawa gamelan.

Bonang

Bonang iku peranti gamelan Jawa kang ditabuh. Bonang iku diso'ake langsung ing wilah kayu
lan diayun ing loro sisi ngisore.

Ana 2 jinis bonang ya iku:

Bonang barung, Bonang panerus. Ing jinis gamelan tinentu uga ana bonang pan

Wujud bonang iki meh padha kempyang ning tonjolan ing tengahe luwih dhuwur.

Saron

Saron utawa umum disebut ricik, iku salah siji saka instrument gamelan kalebu kulawarga
balungan. Ing siji pesawat gamelan biasane duwe 4 saron, lan kabeh duwe versi pelog lan
slendro. Saron gawe muni siji octave luwih dhuwur tinimbang demung, karo ukuran fisik cilik.
Saron perkusi biasane digawe saka kayu, karo wangun kaya Pethe
Slenthem

Slenthem iku piranti gamelan Jawa kang ditabuh. Slenthem iku disokaké ing panggon kang
fungsine kaya ayunan lan ing ngisore ana tabung utawa silinder kanggo ngetokake gema
swarane. Wujud slenthem iki meh padha karo gender. Nanging wilahe luwih gedhe tinimbang
gender. Arupa lempengan kuningan utawa wesi kang duwe titilaras. Cara ngalahake slenthem
padha karo ngantem balungan, ricik, utawa saron. Tangan nengen ngusapake dayung lan tangan
kiwa "patet", yaiku nahan getaran mburi sing kedadeyan ing lembaran logam.

Kenong

Kenong minangka salah sawijining piranti musik sing nggawe gamelan jawa. Kenong biasane
dimainake karo dilabrak bat. Alat iki minangka pangisi penghubung utawa harmoni sajrone
dolanan gamelan, fungsi kenong minangka panentu wates gatra, nekanake irama.

Kenong minangka instrumen lemak paling dawa ing gamelan, dibandhingake karo kempul lan
gong sing, sanajan gedhe, rata.
Suling

Suling minangka piranti musik sing ditembangake kanthi disebul. Biasane digawe saka kayu

utawa pring sing diwenehi bolongan minangka penentu nada utawa laras.Ing ujung bagian sing

ditiup diarani Jambangan. Kothak wahana kasebut nyebarake udara kanggo ngasilake getaran

udara lan dadi swara.Seruling ing gamelan fungsi musik minangka lagu Pangrengga. Swara sing

dirilis saka alat iki alus banget amarga amarga cocok banget yen digabung karo instrumen

gamelan liyane.

Gambang

Gambang minangka salah sawijining alat musik gamelan sing dimainake kanthi alat sing diarani

perkusi.Duwe wujud lan swara sing unik lan khusus .. Sejatine gambang digawe saka kayu lan

bagian sing ngasilake nada digawe saka kayu utawa pring sing dibentuk dadi lading.

Bilah-bilah ngemot 18 lembar sing biasane dilebokake ing rak resonator kaya prau. Bentuk agul-

agul disusun kanthi urut saka sing paling cilik nganti paling gedhe supaya nada sing ditokake

bisa beda-beda.
Siter

Ing pagelaran gamelan, fungsi siter minangka pengontrol sudhut mlengkung. Siter bisa nggawe
swara sing khas saka 11 senar. Umumé, instrumen gamelan iki dimainake kanthi kecepatan
instrumen bambang, sanajan umume dimainake kanthi tempo cepet.

Game panggonane duwe pengaruh gedhe kanggo pagelaran gamelan. Amarga yen ana tumindak
sing salah, bakal langsung mengaruhi dolanan alat musik liyane. Iki bakal kanthi otomatis
ngganti irama game kasebut ora teratur lan kurang harmoni.

Rebab

Rebab dimainake kanthi ngusap kaya biola. Nanging kanthi ukuran sing luwih cilik. Cara muter
iki yaiku kanthi ngusap tali nganggo geser sing katon kaya busur. Bagean awak Trigon bunder
lan bagean liyane wis dawa.

Gunane saka gatra iki minangka instrumen utama lan diarani lagu pamimpin, utamane ing tawon
sing sepi. sssSalah sawijining piranti gamelan iki uga asring dimainake kanggo ngiringi Sinden
nalika nembang.
MACEM – MACEM GAMELAN JAWA

DISUSUN OLEH :
NAMA : RIZKI MAULANA IQBAL
KELAS : XII – O3
NO : 25

SMK NEGERI 2 PATI

TAHUN AJARAN 2019/2020