Professional Documents
Culture Documents
Quantum Gisv1.7.4
Quantum Gisv1.7.4
โดย
หน่วยปฏิบัติการวิจัยระบบการจัดการแหล่งน้ํา
คณะวิศวกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
คํานํา
ในการประชุมสมัชชาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีเพื่อการพัฒนาครั้งที่ 5 เกี่ยวกับการใช้เทคโนโลยีใน
การจัดการแหล่งน้ําเมื่อเดือน มกราคม 2549 ได้มีการกล่าวถึงการบริหารความเสี่ยงในการจัดการทรัพยากรน้ํา
เนื่องจากสภาวะที่ความแปรปรวนของสภาพภูมิอากาศเริ่มมีผลต่อการวางแผนและจัดการด้านทรัพยากรน้ํา
หลักการบริหารความเสี่ยงเริ่มเป็นเครื่องมือที่สําคัญที่จะมาวิเคราะห์หาสถานความเสี่ยง และการหามาตรการ
แนวทางการแก้ไขป้องกันที่เหมาะสม ตามสถาพของปัญหาและระดับความเสี่ยงที่เกิดขึ้น หรือ จะเกิดขึ้น
การศึกษาครั้งนี้ได้ทบทวนหลักการบริหารความเสี่ยงที่ใช้กันทั่วไป และนําหลักการดังกล่าวมาประยุกต์
ใช้การวิเคราะห์ปัญหาขาดแคลนน้ําเป็นตัวอย่าง โดยได้เสนอแนวทางการวิเคราะห์ปัจจัยความเสี่ยงทั้งจากด้าน
ศักยภาพของแหล่งน้ําและความต้องการใช้น้ํา และยังได้เปรียบเทียบการวิเคราะห์ความเสี่ยงเป็นกรณีที่คิดถึง
ความแปรปรวนของอุทกวิทยาของน้ําฝนและน้ําท่ากับความสามารถในการให้น้ําของลุ่มน้ําเทียบกับกรณีที่ไม่คิด
องค์ประกอบดังกล่าว ซึ่งได้ผลการวิเคราะห์และมาตรการที่จะใช้แตกต่างกันไปอย่างน่าสนใจอย่างยิ่ง
คณะผู้ศึกษาก็หวังว่า รายงานการศึกษาเล่มนี้ คงเป็นการเริ่มศักราชของการนําแนวคิดหลักการบริหาร
ความเสี่ยงมาใช้ในการวางแผนจัดการน้ํา และจะเป็นประโยชน์ต่อการวิจัยวางแผนจัดการน้ําต่อไปสําหรับผู้
สนใจทางด้านนี้ ในสภาวะที่โลกกําลังมีการเปลี่ยนแปลง และการแปลปรวนของสภาพภูมิอากาศ และทําให้
เข้าใจสภาวะความเสี่ยงและการรับสนองต่อความเสี่ยงในระดับและการลงทุนที่เหมาะสมในพื้นที่นั้นๆ ได้ดียิ่งขึ้น
หน่วยปฏิบัติการวิจัยระบบการจัดการแหล่งน้ํา
ห้อง 203 ตึก 2 คณะวิศวกรรมศาสตร์ ภาควิชาวิศวกรรมแหล่งน้ํา
คณะวิศวกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
เขตปทุมวัน กรุงเทพมหานคร
สิงหาคม 2555
สารบัญ
หน้า
1. บทนําโปรแกรม Quantum GIS เบื้องต้น 1
1.1 Quantum GIS คืออะไร 1
1.2 วิวัฒนาการของโปรแกรม 1
1.3 หน้าต่างของโปรแกรม 1
2. การติดตั้งโปรแกรม 3
2.1 คุณสมบัติของเครื่องคอมพิวเตอร์ 3
2.2 ขั้นตอนการติดตั้งโปรแกรม 3
3. เมนูและไอคอนการทํางานของโปรแกรม 3
3.1 ไอคอนหรือปุ่มคําสั่ง (Tools Bar) 3
9. การตรึงภาพ 21
11. การนําเข้าข้อมูลตารางพิกัด 29
12. การนําค่าพิกัดมาแสดงในตาราง 31
13. การแปลงระบบพิกัด 33
1.2 วิวัฒนาการของโปรแกรม
โปรแกรม Quantum GIS หรือที่เรียกกันโดยทั่วไปว่า QGis เป็นโปรแกรมที่ได้รับการพัฒนา
ขึ้นโดยกลุ่มนักพัฒนาซอฟต์แวร์จากประเทศเยอรมัน ในปี ค.ศ. 2002 ประมาณเวอร์ชั่น 0.0.1-alpha
และได้มีพัฒนาการเรื่อยมาจนถึงปัจจุบัน ปี ค.ศ. 2011 ได้ออกเวอร์ชั่นล่าสุดมา คือ Quantum GIS
1.7.4 ซึ่งเป็นเวอร์ชั่นที่ได้รับการปรับปรุงทั้งในเรื่องของ bug ในตัวของโปรแกรมทําให้การทํางาน
ของระบบมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น ทั้งในส่วนการแก้ไขข้อมูลเชิงพื้นที่ (Edit, Insert, Delete Data) มี
การเพิ่มเติมในส่วนของปุ่มการทํางานที่ช่วยในเรื่องของการแสดงผล รวมไปถึงการพัฒนาการ
ทํางานในส่วนของข้อมูลราสเตอร์ (Raster Data) ที่เพิ่มฟังก์ชั่นในการประมวลผลข้อมูลภาพได้หลาก
หลาย สอดคล้องกับการทํางานของ Gdal library, Ogr library ในรูปแบบ X/MIT style ภายใต้ Open
Source license
และที่สําคัญโปรแกรม Quantum GIS ได้ถูกพัฒนาให้รองรับการทํางานร่วมกับข้อมูลในรูป
แบบที่แตกต่างกันตามมาตรฐานสากล Open Geospatial Consortium (OGC) รวมไปถึงในเรื่องของ
การแสดงผลทั้งในส่วนของข้อมูล GDAL Raster Formats และ OGR Vector Formats
หน่วยปฏิบัติการวิจัยระบบการจัดการแหล่งน้ํา 1
คู่มือการใช้โปรแกรม Quantum GIS (เบื้องต้น)
Menu Bar
Tools Bar
Map
Display
Legend
รูปที่ 2 แสดงเมนูการทํางานหลัก
หน่วยปฏิบัติการวิจัยระบบการจัดการแหล่งน้ํา 2
คู่มือการใช้โปรแกรม Quantum GIS (เบื้องต้น)
2. การติดตั้งโปรแกรม
2.1 คุณสมบัติของเครื่องคอมพิวเตอร์
โปรแกรม Quantum GIS สามารถทํางานบนระบบปฏิบัติการ (operating system) หรือ
โอเอส (OS)
ได้ทั้ง Linux, Unix, Mac OSX และ Microsoft Windows
2.2 ขั้นตอนการติดตั้งโปรแกรม
1. ทําการ Download โปรแกรม Quantum GIS จาก URL http://qgis.org/ โดยผู้ใช้สามารถ
เลือกเวอร์ชั่นของโปรแกรมได้ตามต้องการ
รูปที่ 3 แสดงเว็บไซต์ในการดาวน์โหลดโปรแกรม
>>โปรแกรมทําการตรวจสอบและโหลด
โปรแกรมเพื่อเตรียมการติดตั้ง
หน่วยปฏิบัติการวิจัยระบบการจัดการแหล่งน้ํา 3
คู่มือการใช้โปรแกรม Quantum GIS (เบื้องต้น)
>>อ่านเงื่อนไขยอมรับการติดตั้งโปรแกรม แล้วกดปุ่ม I
Agree เพื่อดําเนินการขั้นต่อไป
>>เลือกพื้นที่ในการติดตั้งโปรแกรมโดยกด ปุ่ม
Browser…
>>กดปุ่ม Next เพื่อดําเนินการขั้นต่อไป
หน่วยปฏิบัติการวิจัยระบบการจัดการแหล่งน้ํา 4
คู่มือการใช้โปรแกรม Quantum GIS (เบื้องต้น)
>>รอการติดตั้งโปรแกรม
>>เสร็จสิ้นการติดตั้งโปรแกรม
3. เมนูและไอคอนการทํางานของโปรแกรม
3.1 ไอคอนหรือปุ่มคําสั่ง (Tools Bar)
เพื่อให้เกิดความสะดวกและง่ายต่อการทํางานโปรแกรมจึงสร้างไอคอนหรือปุ่มเครื่องมือที่
ใช้ในการจัดการข้อมูลแผนที่ ซึ่งสามารถใช้เมาส์คลิกไปที่ปุ่มเครื่องมือที่ต้องการ โปรแกรมจะตอบ
สนองคําสั่งโดยจะขึ้น Popup ใหม่หรือดําเนินการในคําสั่งนั้นทันที
หน่วยปฏิบัติการวิจัยระบบการจัดการแหล่งน้ํา 5
คู่มือการใช้โปรแกรม Quantum GIS (เบื้องต้น)
ปุ่มเครื่องมือในการแสดงผล
สร้าง New
Project เพิ่มชั้นข้อมูลปริภูมิในรูปแบบต่างๆ
รูปที่ 4 แสดงไอคอนหรือปุ่มคําสั่ง
หน่วยปฏิบัติการวิจัยระบบการจัดการแหล่งน้ํา 6
คู่มือการใช้โปรแกรม Quantum GIS (เบื้องต้น)
หน่วยปฏิบัติการวิจัยระบบการจัดการแหล่งน้ํา 7
คู่มือการใช้โปรแกรม Quantum GIS (เบื้องต้น)
โดยการนําเขา Shape File ที่ตองการ Join Table และ Shape file ที่
ตองนํามา Join Table โดยขอมูลที่นํามา Join จะตองเปนไฟล .CSV
จากนั้นทําการ
Start Edit
หน่วยปฏิบัติการวิจัยระบบการจัดการแหล่งน้ํา 8
คู่มือการใช้โปรแกรม Quantum GIS (เบื้องต้น)
หน่วยปฏิบัติการวิจัยระบบการจัดการแหล่งน้ํา 9
คู่มือการใช้โปรแกรม Quantum GIS (เบื้องต้น)
หน่วยปฏิบัติการวิจัยระบบการจัดการแหล่งน้ํา 10
คู่มือการใช้โปรแกรม Quantum GIS (เบื้องต้น)
ทําการ install
และเมื่อทําการลงโปรแกรมเสร็จเรียบรอยแลว ก็จะไดหนาตาของ
โปรแกรมดัง้ นีแ้ ละเมื่อเรียกใชโปรแกรมก็จะไดหนาตางตามขางลางนี้
หน่วยปฏิบัติการวิจัยระบบการจัดการแหล่งน้ํา 11
คู่มือการใช้โปรแกรม Quantum GIS (เบื้องต้น)
หน่วยปฏิบัติการวิจัยระบบการจัดการแหล่งน้ํา 12
คู่มือการใช้โปรแกรม Quantum GIS (เบื้องต้น)
ทําการ install
และเมื่อทําการลงโปรแกรมเสร็จเรียบรอยแลว ก็จะไดหนาตาของ
โปรแกรมดัง้ นี้ และเมื่อเรียกใชโปรแกรมก็จะไดหนาตาง
ตามขางลางนี้
หน่วยปฏิบัติการวิจัยระบบการจัดการแหล่งน้ํา 13
คู่มือการใช้โปรแกรม Quantum GIS (เบื้องต้น)
การคํานวณหาความยาว และคํานวณพื้นที่
หน่วยปฏิบัติการวิจัยระบบการจัดการแหล่งน้ํา 14
คู่มือการใช้โปรแกรม Quantum GIS (เบื้องต้น)
หน่วยปฏิบัติการวิจัยระบบการจัดการแหล่งน้ํา 15
คู่มือการใช้โปรแกรม Quantum GIS (เบื้องต้น)
Start Edit
หน่วยปฏิบัติการวิจัยระบบการจัดการแหล่งน้ํา 16
คู่มือการใช้โปรแกรม Quantum GIS (เบื้องต้น)
การคํานวณหาความยาว และคํานวณพื้นที่
Google Layer Setting
หน่วยปฏิบัติการวิจัยระบบการจัดการแหล่งน้ํา 17
คู่มือการใช้โปรแกรม Quantum GIS (เบื้องต้น)
ทําการ install
หน่วยปฏิบัติการวิจัยระบบการจัดการแหล่งน้ํา 18
คู่มือการใช้โปรแกรม Quantum GIS (เบื้องต้น)
หน่วยปฏิบัติการวิจัยระบบการจัดการแหล่งน้ํา 19
คู่มือการใช้โปรแกรม Quantum GIS (เบื้องต้น)
จากนัน้ ทําการตั้งคาที่
Enable “On the Fly”
และทําการ Search
Cordinate System
โดยใช Code 900913
จากนัน้ เลือกและกด Apply และ
Ok
เมื่อตองการแกไขเสนคลองก็สามารถกดไปที่ไอคอน และจะได
ภาพจาก Google Earth ดังภาพขางลางนี้
หน่วยปฏิบัติการวิจัยระบบการจัดการแหล่งน้ํา 20
คู่มือการใช้โปรแกรม Quantum GIS (เบื้องต้น)
การตรึงภาพ
ไปที่โปแกรม Georeferencer
Georeferencer
หน่วยปฏิบัติการวิจัยระบบการจัดการแหล่งน้ํา 21
คู่มือการใช้โปรแกรม Quantum GIS (เบื้องต้น)
เลือกไฟลภาพที่
ตองการนํามา
ตรึง
**กอนทําการตรึงภาพควร
เลือกที่บันทึกขอมูลกอน
และชื่อไฟลที่เก็บขอมูล
จําเปนจะเปน เลือกที่
ภาษาอังกฤษเทานั้น บันทึก
ไฟล
หน่วยปฏิบัติการวิจัยระบบการจัดการแหล่งน้ํา 22
คู่มือการใช้โปรแกรม Quantum GIS (เบื้องต้น)
จากนั้นทําการตรึงภาพใหตรงตามภาพที่นํามาตรึง
หน่วยปฏิบัติการวิจัยระบบการจัดการแหล่งน้ํา 23
คู่มือการใช้โปรแกรม Quantum GIS (เบื้องต้น)
เมื่อตรึงภาพเสร็จแลวมหกดปุม Ok
เมื่อตรึงภาพเสร็จแลวจะไดภาพที่
ทับซอนกับ Shape File แบบ
สมบูรณ
หน่วยปฏิบัติการวิจัยระบบการจัดการแหล่งน้ํา 24
คู่มือการใช้โปรแกรม Quantum GIS (เบื้องต้น)
หน้าจอเรียกเข้า website
หน้าจอ Plugins
หน่วยปฏิบัติการวิจัยระบบการจัดการแหล่งน้ํา 25
คู่มือการใช้โปรแกรม Quantum GIS (เบื้องต้น)
หน้าจอเพิ่ม server
หน่วยปฏิบัติการวิจัยระบบการจัดการแหล่งน้ํา 26
คู่มือการใช้โปรแกรม Quantum GIS (เบื้องต้น)
หน้าจอติดตั้ง plugins
หน่วยปฏิบัติการวิจัยระบบการจัดการแหล่งน้ํา 27
คู่มือการใช้โปรแกรม Quantum GIS (เบื้องต้น)
.ใช้จับข้อมูลพิกัดจาก ระบบพิกัดต่างๆ
ใช้จัดวิเคราะห์และการจัดการข้อมูล vector
ใช้เพิ่มทิศเหนือในภาพแผนที่
หน่วยปฏิบัติการวิจัยระบบการจัดการแหล่งน้ํา 28
คู่มือการใช้โปรแกรม Quantum GIS (เบื้องต้น)
การนําเขาขอมูลตารางพิกัด
หน่วยปฏิบัติการวิจัยระบบการจัดการแหล่งน้ํา 29
คู่มือการใช้โปรแกรม Quantum GIS (เบื้องต้น)
- จากนั้นเลือกไฟลที่ตองการทําการ
ขําเขา
- ตั้งคาพิกัด X และ Y ใหถูกตอง
โดย E = X และ N = Y
- จากนั้นกด ok
หน่วยปฏิบัติการวิจัยระบบการจัดการแหล่งน้ํา 30
คู่มือการใช้โปรแกรม Quantum GIS (เบื้องต้น)
การนําคาพิกัดมาแสดงในตาราง
หน่วยปฏิบัติการวิจัยระบบการจัดการแหล่งน้ํา 31
คู่มือการใช้โปรแกรม Quantum GIS (เบื้องต้น)
เมื่อเสร็จแลวก็จะไดตารางในกรอบสีแดงดังภาพ
หน่วยปฏิบัติการวิจัยระบบการจัดการแหล่งน้ํา 32
คู่มือการใช้โปรแกรม Quantum GIS (เบื้องต้น)
การแปลงระบบพิกดั
หน่วยปฏิบัติการวิจัยระบบการจัดการแหล่งน้ํา 33
คู่มือการใช้โปรแกรม Quantum GIS (เบื้องต้น)
1.ในกรณียังไมมีพิกัด ใหไปที่
- Vector ที่บนแถบเครื่องมือ
- Data Management Tools และ Define Current Projection
2.ในกรณีที่มีคาพิกัดอยูแลว และตองการเปลี่ยนคาพิกัด
- ใหคลิกขวาที่ Shape File ที่ตองการเปลี่ยนคาพิกัด
- เลือก Save As และตั้งคาพิกัดที่ตองการใหม
เลือกที่ Save
หน่วยปฏิบัติการวิจัยระบบการจัดการแหล่งน้ํา 34
คู่มือการใช้โปรแกรม Quantum GIS (เบื้องต้น)
การสรางเสนชั้นความสูงจาก Dem
เลือกที่ Save
หน่วยปฏิบัติการวิจัยระบบการจัดการแหล่งน้ํา 35
คู่มือการใช้โปรแกรม Quantum GIS (เบื้องต้น)
หน่วยปฏิบัติการวิจัยระบบการจัดการแหล่งน้ํา 36
คู่มือการใช้โปรแกรม Quantum GIS (เบื้องต้น)
หน่วยปฏิบัติการวิจัยระบบการจัดการแหล่งน้ํา 37
คู่มือการใช้โปรแกรม Quantum GIS (เบื้องต้น)
หน่วยปฏิบัติการวิจัยระบบการจัดการแหล่งน้ํา 38
คู่มือการใช้โปรแกรม Quantum GIS (เบื้องต้น)
หน่วยปฏิบัติการวิจัยระบบการจัดการแหล่งน้ํา 39
คู่มือการใช้โปรแกรม Quantum GIS (เบื้องต้น)
วิธีการใส่ข้อมูลพิกัดประเภท Point
วิธีการใส่ข้อมูลพิกัดประเภท Point
ค่าพิกัด CSR
Start Capture
หน่วยปฏิบัติการวิจัยระบบการจัดการแหล่งน้ํา 40
คู่มือการใช้โปรแกรม Quantum GIS (เบื้องต้น)
วิธีการใส่ข้อมูลพิกัดประเภท Point
วิธีการใส่ข้อมูลพิกัดประเภท Point
1
Delimited text layer
หน่วยปฏิบัติการวิจัยระบบการจัดการแหล่งน้ํา 41
คู่มือการใช้โปรแกรม Quantum GIS (เบื้องต้น)
วิธีการใส่ข้อมูลพิกัดประเภท Point
วิธีการใส่ข้อมูลพิกัดประเภท Point
หน่วยปฏิบัติการวิจัยระบบการจัดการแหล่งน้ํา 42
คู่มือการใช้โปรแกรม Quantum GIS (เบื้องต้น)
วิธีการใส่ข้อมูลพิกัดประเภท Point
เสร็จแล้วววววววววว
Thursday, August 30, 12
วิธีการใส่ข้อมูลพิกัดประเภท Line
ค่าพิกัด CSR
Start Capture
หน่วยปฏิบัติการวิจัยระบบการจัดการแหล่งน้ํา 43
คู่มือการใช้โปรแกรม Quantum GIS (เบื้องต้น)
วิธีการใส่ข้อมูลพิกัดประเภท Line
วิธีการใส่ข้อมูลพิกัดประเภท Line
1
Delimited text layer
หน่วยปฏิบัติการวิจัยระบบการจัดการแหล่งน้ํา 44
คู่มือการใช้โปรแกรม Quantum GIS (เบื้องต้น)
วิธีการใส่ข้อมูลพิกัดประเภท Line
วิธีการใส่ข้อมูลพิกัดประเภท Line
หน่วยปฏิบัติการวิจัยระบบการจัดการแหล่งน้ํา 45
คู่มือการใช้โปรแกรม Quantum GIS (เบื้องต้น)
วิธีการใส่ข้อมูลพิกัดประเภท Line
เสร็จแล้วววววววววว
Thursday, August 30, 12
วิธีการใส่ข้อมูลพิกัดประเภท Polygon
ค่าพิกัด CSR
Start Capture
หน่วยปฏิบัติการวิจัยระบบการจัดการแหล่งน้ํา 46
คู่มือการใช้โปรแกรม Quantum GIS (เบื้องต้น)
วิธีการใส่ข้อมูลพิกัดประเภท Polygon
วิธีการใส่ข้อมูลพิกัดประเภท Polygon
1
Delimited text layer
หน่วยปฏิบัติการวิจัยระบบการจัดการแหล่งน้ํา 47
คู่มือการใช้โปรแกรม Quantum GIS (เบื้องต้น)
วิธีการใส่ข้อมูลพิกัดประเภท Polygon
วิธีการใส่ข้อมูลพิกัดประเภท Polygon
หน่วยปฏิบัติการวิจัยระบบการจัดการแหล่งน้ํา 48
คู่มือการใช้โปรแกรม Quantum GIS (เบื้องต้น)
วิธีการใส่ข้อมูลพิกัดประเภท Polygon
เสร็จแล้วววววววววว
Thursday, August 30, 12
หน่วยปฏิบัติการวิจัยระบบการจัดการแหล่งน้ํา 49