1

1
 2

අධ්‍යය පොද දුපවශික පද්‍රප(උවව්පොදෂප)ප

ො රතුරුපශාපවන්නපොේද ප ාක්඿ණය

ගැටලුපවිවදීමපවදශාපදරිගණ පභාවි ය
දයි න්පක්‍රමොඛ පභා඿ාල

B . P දපසිඛලා.

2
 3

ප්‍රථමමපමු්‍රණය
2014

පිටප ලරයපවැ සුම: B.P දපසිඛලා

©සියළු හිමිකම් ඇවිරිණි

ර් ෘොගන්පලිඛි පඅලවරයක්පො ඼බාපොමමපොද පවම්පූර්ණොයන්මපොශෝපො ටවක්ප
ල඾ොයන්පොශෝපපිටදත්පකිරීම,ප ැල පමු්‍රණයපකිරීමපශාපොබදාශැරීමපවුරරාප ශ ම්පොේ.

3
 4

ොදරපලද
2011පලවොර්පසිටපනර්ොේ඿පව෕පඅධ්‍යය පොද දුපවශික පද්‍රප(උවව්පොදෂප)පවිභාගයප
වඳශාපො රතුරුපශාපවන්නපොේද ප ාක්඿ණපවි඿යපසිසු ටප ලමත්පඅලුත්පවි඿යකි.ප
මන්දයත්පමීටපොදරපදැලැත්වුණුපඅ.ොද .වපඋ.ොදෂපවිභාගයපවඳශාපසිසුන්ොේපප්‍රිකුල඼පල඼ප
වාධ්‍ යපඅලමපඅගය පදලතී.පමාොේපදැක්මපඅනුල,පොම්පවඳශාපොශේතුලක්ප ම්,පසිසුන්ොේප
දරිශී඼ යපවඳශාපවි඿යානුබේධ්‍ලපසිිංශ඼පමාධ්‍යොයන්පලියවීපඇිකපොද ත්දත්පප්‍රමාණයප
අඛදයක්පවීමයි.

ොමමපොශේතුලපම පදද ම්ලපලියවීපඇිකපොමමපග්‍රන්ථමයපසිසුන්ොේපදැනුමපලර්ධ්‍ යප

කිරීොමහි඼ාපපිටුලශ඼ක්පොල ැයිපමාොේපවි඾්ලාවයයි.පඅ.ොද .වපඋ.ොදෂපවිභාගයපවඳශාප
සිසු ටප඼ැොබ පප්‍ර඾් පද්‍රපොේපලඩාත්මපනොයෝජ යක්පදක්ල ,පවි඿යපනොේ඿ොේප7පල ප
ඒ යපඅ඼඼ාපොමමපග්‍රන්ථමයපලියපවීපඇ .
උ.ොදෂපවි඿යපනොේ඿යටපඅදා඼ප7පල පඒ යපවඳශාපවම්ම පල පක්‍රමොඛ පභා඿ාලප
දයි න් (Python) ොේ.පොමමපක්‍රමොඛ පභා඿ාලටපඅදා඼පදැනුම්පො ටව්පවර඼ල,පග්‍රන්ථමප
දරිශී඼ යාටපොත්රුම්පගැනීමටපශැකිපල පො඼ව,පවාම්ප්‍රදායි පග්‍රන්ථමපලිවීොම්පබවපොලනුලටප
ථම පබව,පොමමපග්‍රන්ථමයපලිවීමපවඳශාපභාවි ප රපඇ .පමන්දයත්පග්‍රන්ථමපදරිිල඼ යාටප
ලඩාත්පවමීදල,පොමමපදැනුම්පො ටව්පලටශාපදීමපපිණිවය.

පප ලදපොමමපග්‍රන්ථමයපලිවීමපවඳශාපදාද පවීපඇත්ොත්පදරිගණ පවිදයාලපවම්බන්ධ්‍ලපශව඼පව෕ප

දැනුමක්පඇිකපඇොමරි ානුපජාික පබී.ොර බට්ව්පමශ ාොේපදයි න්පක්‍රමොඛ පලිවීමපවඳශාප
ව෕පදාඩම්පමා඼ාලකින.පොම්පොශේතුොලන්පඔබට,පදයි න්පක්‍රමොඛ පභා඿ාලපපිිබබඳපම෕ලි පව෕ප
සිේධ්‍ාන් පසියුම්පො඼වපඉොගනුමටපමශඟුපපිටුලශඛපලන්ොන්ය.

අලවා පල඾ොයන්,ොමමපග්‍රන්ථමයපවදශාපලදන්පවැ ීමමටපමාපශටපවශයපව෕පඒඛ.පනම඼සූරියප

මශ ාටපමාොේපවිො඾ේ඿පව්ත෕ිකයපහිමිොේ.පප

B.P ද සිල්ලා.

ගණි පඅිං඾ය,
ධ්‍ර්මරාජපවිදයා඼ය,
මශනුලර.
2014.02.22

4
 5

පටුන
01. Installing Python (පයිතන් ව්ථාපිත කිරීම) .........................................................................1

02. Numbers and Maths (වර඼ ගණිත කර්ම) .........................................................................3

03. Variables ( විච඼යයන් ) ..................................................................................................5

04. Modules and Functions( මමොඩියු඼ වශ ශ්‍රිත) .....................................................................7

05. How to save your programmes (ක්‍රමමල් ුරරීම) ..........................................................9

06. Strings (ලදන්) .............................................................................................................. 14

07. More on String ( ලදන් තලදුරටත් ) ................................................................................. 16

08. RAW Input (ලදන් ප්‍රදානය ) ........................................................................................... 18

09. Sequences and lists ( අනුක්‍රම වශ ඼යයිව්ු ) ................................................................... 19

10. Slicing ( මකොටව් කිරීම ) ................................................................................................ 21

11 . Editing Sequences ( අනුක්‍රමයන් වදිමම ) ........................................................................ 23

12. More List Functions (඼යයිව්ු ආශ්‍රිත ශ්‍රිත තලදුරටත්) ........................................................ 25

13. Slicing Lists (඼යයිව්ු මකොටව් කිරීම) .............................................................................. 27

14. Intro to Methods (රීතීන් වදශා ප්‍රවි඿්යය ) ....................................................................... 29

15. More Methods ( රීතීන් තලදුරටත් ) ................................................................................ 31

16. Sort and tuples (මපෂගයව්වීම වශ ටපල්ව් ) ..................................................................... 32

17. Stings and Stuff ( ලදන් ආශ්‍රිත මමල඼ම්) .......................................................................... 34

18. String Methods ( ලදන් ආශ්‍රිත රීි තලදුරටත් ) .................................................................. 36

19. Dictionary (ලදන් මකෝ඿) ............................................................................................... 37

20. If Statements (if ප්‍රකා඾න) ............................................................................................ 40

21 Else and elif (Else වශ elif අනුමේතන) ............................................................................ 42

22. Nesting Statements (අනු-ප්‍රකා඾න) ............................................................................... 44

5
 6

ප1.පInstalling Python (දයි න්පව්ථමාපි පකිරීම)

අපිපඉව්ොවඛ඼ාමපබ඼මු, Python Downloadප රගන් පශැටි.පොම්පProgramme එො න්ප මයි, Python ක්‍රමොඛ
(Python codes ) ලියන්ොන්.

ඉව්ොවඛ඼ාමපඔයාොේපWeb browser එ ටපගිහින්ප,පwww.python.org කිය඼ typeප රන් .

Page එ පload උ ාටපදව්ොවේපpage එොක්පලම්පදැත්ොත්පtabs ටි ක්පිකොය ලා.පඑ පිකොය පDOWNLOAD

කිය පtab එ පclick රන් .

එ පිකොය පpython 2.6.2 windows

install එ පclick රන් .පොම දපමමප
ඔයාට python 2.6.2 versionපඑො නුයිප
programme ලිය පශැටිපඋගන්ලන්ොන්.ප
python 3.0 ලොේපඅලුත්පversions
ිකබුණත්පpython 2.6 ලොගත්පversion
එ කින්පprogramme ලියන් ප
දන් ල ම්පඅලුො න්පඑ පඕ මප
version එ කින්පprogramme ලිවිොම්ප
ශැකියාලපඅපිටප඼ැොබ ලා.පඑක්පශරියටප
ොම්පලොේ,පප“දරණපජාිකය ප ාර්පඑ ක්ප
එ඼ලන් පදන් ල ම්ප,පඅලුත්පජාිකොේප
ාර්පඑ ක්පඑ඼ල පඑ පමශො඼ කුප
ොදයක්පො ොලයි.”

6
 7

ශරිපදැන්පweb page එො න්පොද පfile එ පdownload රොග පinstall රප

ගන් .

ඊටපදව්ොවේපඔයාොේපදරිගණ ොේපStart menu එ ටපගිහින්පAll programmes

ල඼ටපයන් .

ඊටපදව්ොවේපඔයාටපදකින් ප඼ැොබයිප, Python 2.6 කිය඼පfolder එ ක්ප.පඒපයටොත්ප

ොග ඩක්පොේලඛපපිකොය ලාපොන්දප?

ඉව්ොවඛ඼ාමපයන් ප,පIDLE ( Python GUI ) එ ටප.පඒ ප මයිපPythonපල඼පඅතුරුප

මුහුණ ප(Graphical User Interface)

ශරිපදැන්පIDLE එ පOpen වුණාපොන්දප?ප

මමපදැන්පකිය඼පොදන් ම්,පIDLE එ ප
දාවිච්චිප ර පවිදිශ.

ඉව්ොවඛ඼ාමපඅපිපtest ර඼පබ඼මුපIDLE
එ පලැඩදපකිය඼.

print කිය඼පලිය඼ප,පඋඩුො මාපඇතුොඛ

“ Hello World ! ”පකිය඼පලියමු.

print “ Hello World ! ”

Hello World !

අපිටපPythonප ලලින්පoutput එ ක්ප

඼ැබු ා.

Pythonපකියන්ොන්පඇත් ටමපොග ඩක්පආ ර්඿ණීය programme languageපඑ ක්.පඅපිටපොම්ො න්පොග ඩක්ප

ලැඩගන් පුරුලලන්,. ඒපලොේමපන෕ ොේපබහු඼ලපදාවිච්චිපොල programme languageපඑ ක්ප මයිපPythonප
කියන්ොන්.

7
 8

2.පNumbers and Maths (වර඼පගණි ප ර්ම)

ොම්පදාඩොම්දි පමමප ාප රන් පයන්ොන්පPythonපල඼පිකොය පවර඼පගණි ප ර්මපගැ .ප

PythonපIDLE එ පඇත් ටමපcalculator එ පවිදිශටපදාවිච්චිප රන් පුරලුලන්.

2+2=4

6-3=3

18/3=6

18/7=2

ශරියටමපොබදුොන්ප ෑපොන්දප?ප

නඛි඼යකින්පනඛි඼යක්පොබදුරලශමපPythonපලලින්පOutput එ පඑන්ොන්පනඛි඼යකින්මප මයි.පඒ යිප18/ප7ප=ප2ප

එන් පොශේතුල.

ඒපහින්දාපශරියටමප18ප/ප7පගන් ම්පද඾මපික ත්පොය දන් පොල ලා.පඑ ො ටපPythonපලලිනුත්පොදන්ොන්පද඾මයප

වමඟපOutputපඑ ක්.ප

ද඾මයපිකොය පවිං යාල඼ටපComputer Languages ල඼පවාමා යොයන්පකියන්ොන්පFloatsපකිය඼යි.

ශරිපදැන්පපිිබතුරටපද඾මයපඑන් පශද ල ම්ප18ප/ප7පකිය පඑොක්පො ොශටප

ශරිපද඾මපික ත්පිකයන් පොල ලා.පඅපිපඒපගැ පබ඼මු.

18.0/7=2.5714285714285716

ශරිපොන්දපඋත් ොර්පආලාපොන්දප?

ඒපලොේමපොමොශමප රන් ත්පුරලුලන්ප

18.0/7.0=2.5714285714285716

18/7. =2.5714285714285716

ොම්පො දිපඅල඾ය ලන්ොන්පපගණි රණොේපො ොශටපශරිපද඾මයක්පිකොය පඑ පවි රයි.

ොම්ො දිපිකොය පලැදගත්මපොේප මයිපPythonපල඼ නිඛි඼ වං යාප(Integer) ොශෝ ද඾මය ිමයන වං යා(Float)ප
අ රපගණි ර්මප රේදීපInteger එ පFloatපල඼ටපදරිලර් යපොල඼ාපOutputපඑ පඅලවා ොේදීපඑන්ොන්පFloatප
ලලින්.පොම් පPythonපල඼පිකොය පවිො඾ේ඿ප඼ක්඿ණයක්.

8
 9

%ප-පMod (ොම ඩ්)

ොම්පගණි ප ර්මයපඉ ාමත්පලැදගත්පඑ ක්.පPythonපල඼පොමමපගණි ප ර්මයපිකොය ලා.පොම්ො දිප ර පොේපමමප
ොදන් න් ම්.

අපි,ප9ප/ප4පොබදමු.

ොමන් පඉතුරුප1 ක්පආලාපොන්දප?පඅපිපඒ ටපම඾ේ඿ය (Reminder)පකිය඼පකිය ලා.ප

ොමන් පොම්පො඾ේ඿යප මයිපප% - Modපලලින්පඅපිටපOutputපඑ පවිදිශටපොදන්ොන්.

8ප%ප4පොම්ො පො඾ේ඿යප0පොන්දප?

ඔේප0පයි.

එ ො ටප8.75ප%ප5පපපපපපපපපපපපපපපපපපපපපපපප

0.25 ශරිපොන්දප?

වාරාිං඾යපගත්ො ත්ප%පඑො න්පඅපිටපොදන්ොන්පයම්පවිං යාලක්ප ලත්පවිං යාලකින්පොබදුරලශමපඉිකරිල පඅගයයි.ප

(ම඾ේ඿ය)ප

දැන්පඅපිපබ඼මුපගුණපකිරීමපගැ

6ප*ප7

42

අපිටප6පඒලාප3පක්පඕ ප

එොශ ම්ප,ප6*6*6

216

ඒත්පඊටත්පලැඩියපො඼ොශසිපක්‍රමයක්පිකොය ලාප.පඒ ප රන්ොන්පොමොශමයි.

8**3ප 5**3 -5**3

512 24414062 -625

ශරිපඅපිපඉොග පගත් පPythonපලලින්පවර඼පගණි ර්මප ර පශැටි

9
 10

3. Variables ( විච඼යයන්ප)
Pythonපල඼පශැටියටපVariableපඑ ක්පකියන්ොන්,පඕ මපොදයක්( string , numbers ,.. ආදි ) තාලකාලිකල
තයන්පත් කිරීමේප.

ො ොශ මදපඅපිපVariableපඑ ක්පශදන්ොන්ප, ඉව්ොවඛ඼ාමපVariableපඑොක්ප මපලියන් .පඊටපදව්ොවේපඑයටප

කුම ටපොශෝපවමා ප රන් .

X = 18

ශරිපොම්ො දිපපXපකිය ප මප18ටපවමා ප ර඼පිකොය ලා.

දැන්පEnter එ පඔබන් .

ශරිපදැන්පතාලකාලිකල පරිගණකමේ මතකයට පXප=පප18ටපවමා පොල ලා.පදැන්ප18පොලනුලටපඅපිටපXපකිය ප මප

භාවි ාප රන් පුරලුලන්.

Xප+පප18ප=ප33පමමපකියුරපොේපශරිපොන්දප?

X**3=පප5832

Yප=පප54 ටපවමා ප රමු.

ශරිපදැන්පඅපිටපVariablesප2ක්පිකොය ලාප.පොම්පොද මපදාවිච්චිප ො඼ ත්ප

Xප+පපYප=ප72

ොම්ලාපඉ ාමත්පලැදගත්,පඅපිපහි මු,පන රමපභාවි ාපොල පොදයක්,පඒ පවාමාො යයන්පො඼ කුපඅිං යක්පකිය඼ා ප
( 878පලාොේපඑ ක් )පොම් පන රමපtype රන් පයාමපොබ රුලටප ාොඛප ාව්ිකපකිරීමක්.පඒපනවාප නපඅගය ටප
(පZ = 878 ලැනප)පවමා ප රගත් ශමපඒ පොඛසිොයන්ප ැල ප ැල පභාවි ාප රන් පුරලුලන්.පපVariableපල඼ප
ිකොය පලැදගත් මපඔයා඼ටපඉව්වරශටපබ඼ාපගන් පුරලුලන්.

10
 11

අපිපන න්පහි මු,පඅපිපශද පprogramme එ ටපUser ොගන්පInput එ ක්පගන් පොල ලා.පඒ ප රන්ොන්ප
ො ොශ මදප?පඇත් ටමපඒ ප රන් පොම්පVariablesපදාවිච්චිප ර඼ප මයි.පඅපිපඒපගැ පබ඼මු.ප

ොම්ො දිපInputපකිය඼පFunction එ ක්පභාවි ාපොල ලා

g = input (“ ”) ොදදැත් ටප(පප)පලරශන් දා඼ාප(ප“...... “ )පඋඩු මකොමාපයටොත්පUser ට දකින්න ඕන Message එකප

අපිටපලියන් පුරලුලන්.

g = input (“Enter number here: ”)

දැන්පEnter එ පඔබමු.ප

දැන්පUser දකි පMessageපඑ පඅපිටපොේ ලා.

Enter number here:ප

අපිපදැන්ප43පකිය඼ාපtype රමු.

දැන්පg = 43පටපවමා පොල඼යිපිකොයන්ොන්.

අපිපදැන්පබ඼මු

gප+ප32 = 75

g**3 =79507

වාරාිං඾යපබැලුොල ත්,පVariableපඑ ක්පඅපිටපශදන් පුරලුලන්,පදැන්.පඒපලොේමපUser ොගන්ප඼ැොබ පinputපඑ ක්ප

Variableපඑ ටපවමා ප රගන් පුරලුලන්.

( F = input ( ) )

11
 12

4. Modules and Functions(පොම ඩියු඼පවශපශ්‍රි )

වාමා යොයන්පක්‍රමමල්ක භා඿ා (Programme Languages)පල඼ටපඅනුලපව්ථාපිත Y%s; (Building Function)ප
කියන්ොන්ප ක්‍රමමල්ක භා඿ාල ලිවීමට ගන්නා මෘදුකාංගයපතු඼මපපිහිටුලනුප඼ැබ෕පක්‍රමොඛ ල඼ට.පපPythonපල඼ටත්ප
ොම්පොදයපොද දුයි.

5**4= 625

ශරි,පොම්පලැොඩ්මපො඼ොශසිොයන්ප රන් ,පPythonපල඼පFunctionපඑ ක්පිකොය ලා.

අපිපො ොශ මදපFunctionපඑ ක්පදාවිච්චිප රන්ොන්.

ඉව්ොවඛ඼ාමපFunctionපඑොක්ප මපලියන් පඕොන්.

ඊටපදව්ොවේපParameters (පරාමිතීන්)ප ම්ප රන් පඕ .

දරාමිතීන්පකියන්ොන්පකුම පදරාවයද,පොම්පඅගයන්පවිච඼ යපවියපයුත්ොත් යන් යි.

ශරිපඅපිපඒපගැ පබ඼මු.

කිසියම්පවිං යාල පබ඼යපගන් පFunctionපඑ ක්පPythonපල඼පිකොය ලා.ප

ඒ ටපකියන්ොන්පPow ( )

ලරශන්පඇතුොඛපදාන්ොන්පඉව්ොවඛ඼ාම,පඅදා඼ වං යාල.ප
ඊටපදව්ොවේපඑම වං යාල කුමන බ඼මයන් ලයඩික඼ යුුදපකිය඼ා. ප
ඒපකියන්ොන්පබ඼යප මයිපොදලනයටපදාන්ොන්.

Pow ( 5 , 4 ) = 625

abs ( )

ොම්ො න්ප රන්ොන්පයම්පවිං යාල පමාදාිං යප඼බාපදීමයි.ප

ඒපකියන්ොන්පinputපඑ පඍණපවිං යාලක්(ප-ප) පදුන්ො ත්පOutputපඑ පඑන්ොන්පධ්‍ (ප+ප)පලලින්.

abs (ප-18 ) = 18

abs (ප5 ) = 5

Python w;=re uqyqK;ටප(Interface)පිකොයන්ොන්පFunctionපයමිපප්‍රමාණයක්පදමණයි.පඑමපනවාපඅපිටප ලත්ප

Functionපඅල඾යප ම්පimport ( ආනයනය )ප රන් පොල ලා.

Modules(ොම ඩියු඼)
Modules ල඼ප මයිපොම්පFunctionsප ැන්දත්ප ර඼පිකොයන්ොන්.පModule එ ක්පකියන්ොන්,ප
ශ්‍රිත මගොනුලේ (A set of Functions).

ශරිපඒප ාලපඅම ප ර඼පඅපිපදැන්පfloor ( ) කිය පFunctionපඑ පව඼ මු.පොම්ො දිප රන්ොන්පකිසියම්පද඾මයප

විං යාලක්පොමහිපලරශන්පඇතු඼ටපදාුරලශමපද඾මයපවිං යාපටි පඅයින්ප ර඼පොද පඑ යි.

12
 13

උදා-ප15.00111345 කිය඼පදුන්ො ත්

15.0 ො඼වපඅපිටපප්‍රිකදා යප඼ැොබ ලාප

floor ( 18.7 ) කිය඼පදී඼පබ඼මු.පඒ පආොේප ෑපොන්දප?පඒ ටපොශේතුලප මයිපමීටපඅදා඼පModuleපඑ පඅපිපimportප

රුරප ැිකපඑ යි.

ශරිපඒ පimportප රන්ොන්පොමොශමයි.

importපmath

mathපකිය moduleපඑොක්,පගණි ර්මපල඼ටපඅදා඼පFunctions list එ ක්මපිකොය ලා.

ශරිපදැන්පEnterප රන් .

මුත්පදැනුත්පfloor ( )පකිය඼පtype රන් පබෑ.ප

ඒත්පඒපFunctionපඑ පදාවිච්චිප රන්ොන්පොම්පවිදිශටයි.

math.floor ( 18.7 )
18.0

math.sqrt ( 81)
9.0

ඉිකන්පimportපFunctionපල඼පමු඼ටපmodule name එ පලියන් පොල ලා.

ඒ පලියන්ොන්පොමන් පොම්පවිදිශටයි.

module.function

එොශමප රදරයිප ම්ප,

අපිටපොම්ලාපොම ොක් ටපශරිපවමා ප රගන් පුරලුලන්.ප

ොමන් පොම්පලොේ.

bucky = math.sqrt

දැන්පbuckyපකිය ප මටපපmath.sqrtපවමා ප ර඼පිකොයන්ොන්.පඒ ප

නවාපදැන්පmath.sqrtපොලනුලටපbuckeyපදාවිච්චිප රන් පුරලුලන්.ප

bucky (9)
3.0

ලත්පඒපවිදිශටප ර඼පබ඼මු.

buckyප=පmath.floor
bucky (19.8 )
19.0

ශරිපොන්දප?පඉිකන්පොම් පොග ඩක්පපප්‍රොයෝජ ලත්.ප

13
 14

5.පHow to save your programmesප(ක්‍රමොඛ පසුරකීම)

programmeපඑ ක්පශද඼පsave ර පශැටිපඅපිපබ඼මු.

අපිප ාමත්පඉන්ොන්පIDLEපඑොක්ප,පොම් ප මයි Pythonපල඼පInterface එ .පIDLEපඑො ත්පුරලුලන්පtypeප ර ප

ොේලඛපල඼පOutputපඑ පඑොලොඛමපබ඼ාගන් .

ඒත්පොමහිපිකොය පගැටලුලප මයිප,පොම්ොක්පprogrammeපඑ ක්පලිේලත්පPythonපලලින්පexit ොල ො ටපඅපිපලියුරප

ොවේරමප ැිකපොල ලා.පආොයපඅපිටපඒ ප඼බාපගන් පබෑ.

ඒ ටපවිවදුමක්පිකොය ලාපඅපිපඒ පගැ ප ාප රමු.

IDLEපඑොක්පඉන් ල ම්පයන් පුරලුලන්.පFile --- New Window ශරිපදැන්පඅපිටප඼ැොබන්ොන්පඅලුත්ප වුලුලක්ප,පශරිප

ොම නන්පඅපිටපඅලවරප඼ැොබ ලාපprogrammeපඑ ක්පsaveප රන් .පඒපලොේමපඒපprogrammeපඑ පrun
රන් .

14
 15

අපිපොම් windowපඑොක්පොදයක්පලියමුප.

print ”hey now brown cow”

අපිපොම් පදැන්පsaveප ර඼පබ඼මු

දැන්පtable එ ක්පඑ ලා.පොම පඒ ටපඔයා඼ප ැමිකපොදයක්පොදන් පුරුලලන්.පඒත්පඅම ප රන් පඑදාපfile

name එ පඅගට .pyපකිය඼පොය දන් ප.py කිය඼පsave රුරලශමපඒ python fileපඑ ක්පවිදිශට saveපොල ලා.

15
 16

ොම්පwindow එොක්පprogramme එ ක්පලිය඼පන ම්ම runප රන් පබෑ.පඅනලාර්යොයන්ම saveප රන් පඕ .

දැන්පඅපිපොම් runප ර පශැටිපබ඼මුප. windowපඑොක්පmenu එ ටපයන් ප.පඊටපදව්ොවේපrun --- run module ොශෝප
ොඛසිොයන්ම keyboardපඑොක්පF5 ඔබ඼ත්පprogramme එ runප රන් පුරුලලන්.

දැන්පොේ ලාපොන්දප?පIDLE එ runපවු ා

දැන්පඅපිපොද ඩි programmeපඑ ක්පලියමු.

x = raw_input (“Enter name:”)

print “Hey”+x

ොම්ො දීපන ම්ම inputප ැතුලපraw_input කිය඼පදාුරලශමපx ටපවමා පොලන්ොන්පවිංොක් යක්පවිදිශටයි.

(As a string)ප(ොම්පගැ පලැඩිපදුරටත්පදසුලපවා ච්ඡාප රයි)

අපිපදැන්පොම් පන ම්මපrun ර඼පබ඼මු. F5පඔබන් .

මමපකිේලපොේපශරිපොන්දප?පSave රන්ොන්ප ැතුලපProgramme එ පrun රන් පොදන්ොන්ප ෑ.පදැන්පok රන් .පප

16
 17

Enter name :

දැන්පොම්පවිදිශට.පඑ ලාප.පදැන්ප මක්පදා඼ාපබ඼මුපොම් ට.

Enter name = bukey දැන්පEnter ඔබන් .

ොම් පඇත් ටමපොද ඩිපProgramme එ ක්.

ඒ පො ොමයිපදැන්පProgrammeපඑ saveප රුරප ැ ටපගිොය ත්,ප

ොම් පඅපිටපොල Programmes පrun ර පවිදිශටම runප රන් පුරුලලන්.ප(පඒපකියන්ොන් Ms word, Adobe
PhotoshopපRun ප ර ලාපලොේම)

දැන්පඅොේපProgrammeපඑ Double clickප ර඼ runප රමු.

Programmeපඑ runපඋ ාපොන්දප?

17
 18

ශරිපඅපිප මක්පදා඼ාපබ඼මුප

ඇත් ටමපොම දපවුොන්ප?

එ පදාරටමපProgrammeපඑ Exitපවු ාපොන්දප?

ඇයිපඑොශමපකිය඼පමමපකිය඼පොදන් ම්.ොම ක්දපොම්පProgrammeපඑො න්ප රන්ොන්.

x = raw-input (“Enter name:”)ප

ොම් පrunප ර ලා

ඊටපදව්ොවේප

Print “ Hey ” + x

කිය඼ත්පrun ර ලා.

ඊටපදව්ොවේපොම ලත්ප ෑපොන්දප?පඉිකන්පProgrammeපඑ එයාොේපලැොඩ්ප ර඼පඉලරයි.පProgrammeපඑ පදැන්ප

කිය ලාපප“මොේපලැොඩ්ප ර඼පඉලරයි,පමමපය ලා”පඇත් ටමපඒ ප මයිපොම දිපොලන්ොන්.

ඉිකන්පඅපිපොම දප රන්ොන්පොම්පප්‍ර඾්ො ට.පඒ පශරිමපොඛසිපොදයක්.

raw-input (press <Enter>)පකිය඼ type රමු.

දැන්පඅපිපProgrammeපඑ පrunප රමු.ප

ශරිපප්‍ර඾්ො ටපවිවදුම ප඼ැබුණාපොන්දප?

අන්ිකමටපවාරාිං඾යක්පවිදිශටපගත්ො ත් IDLEපඑ පොග ඩක්පොශ දයි.පඑොශත්පඅපිටපProgrammeපඑ ක්පSave

රන් ප ම්පFile එ ක්පශදන් පොල ලා.ප( New window ) එ ටපගිහින්පම යිපොන්දපඒ .ප

18
 19

6. Strings (ලදන්)
දැන්පඅපිපආොයත්පIDLEපඑ ටපය ලා.

IDLE එොක්පtype රමු.

“ Hey now” දැන් Enterපඑ පඔබන් .

‘ Hey now ‘ ොම් පString එ ක්.පොම දපවිංොක් පකිහිදයකින් (characters)පොම් පශැදි඼පිකොයන්ොන්.

‘ Hey now ‘
ොමහිදීපේවිත්ලපඋඩුො මාප(Double codes)ප,ප ැතුලපඋඩුපො මා (Single codes)පපදාවිච්චිප ෂත්පඑ මපොේප මයිප
ොලන්ොන්.

ොල වක්පඇත්ො මප ෑ.

ඒත්පවමශරපඅලව්ථමාපල඼දීපිකොයන් පුරුලලන්,පප්‍ර඾් පඑ ප ැන්.

මමපඒපගැ පොදන්ලන් ම්.

he’s a jerk ’

‘he’ s a jerk

Python ලලින්,පString එ ක්පවිදිශටපයම්පොදයක්පශදු ාගන්ොන්,පඋඩුො මාලපදටන්පගන් ප ැ පශාපඅලවන්පොල ප

ැ යි.

ඉිකන්පේවිත්ලපඋඩුො මාපදැම්ොම ත්පඒපප්‍ර඾් පවිවොද ලා.

ඒත්ප ලත්පවිදිශක්පිකොය ලාප.පොම් පඉ ාමත්පලැදගත්.ප

‘ he\’s a jerk ’

පිටුපදවටපඇ඼ ඉර [ back slash ( \ ) ] ොය දන් පඕ ,පඅදටපමඟපශරින් පඅල඾යපො මාලපඉදිරිොයන්.ප

Python එො න්පබ඼ ලාප( \ ) ටපදව්ොවේපිකොය පව඼කුණුපදිශාපඊටපදව්ොවේපහි ලාප,ප“ශරි, ොම්පො මාොේප

ඇත් මපොත්රුමපො ොලයි ොම්පිකොයන්ොන්.පඒ පන ම්ම print ප රන් පඅල඾යපොදයක්පවි රයි”පකිය඼.

ඉිකන් ‘ he\’s a jerk ’පලිය඼පEnter එබුොල ත්පoutput එ පබ඼ාගන් පුරුලලන්පඅපිට.

ොම්පලැොඩ්පඅ යාල඾යපල ප ැ ක්පබ඼මුපදැන්.පඅොේපstring එ ටපද්විත්ල උඩුමකොමාපඑ තුප රන් පඅල඾යප

උො ත්පඅපිපඒ ප රන්ොන්පො ොශ මදප?

19
 20

buckey said “ hey now “ to me

“ buckey said , “ hey now “ to me “

ඉිකන්පදැන්පPython ලලින්පඋඩුො මාපිකොය ප ැන්පබ඼ ලා.

“ buckey said , “ hey now “ to me “

ශරිපදටන්පගේදිමපේවිත්ලපඋඩුො මාපිකොය ලා.

ඊටපදව්ොවේපsaid, “ කිය ප ැනන්පstring එ පඅලවන්පොල ලා.පොම දපඋඩුො මාො පිකොයන්ොන්.පඊටපදව්ොවේප
hey now “ to me “ ලලින්ප ලත්පඑ ක්පදටන්ොග පපme “ කිය ප ැනන්පඉලරොල ලා.
ඒත්පඅපිපබ඼ාොද ොර ත්තුපඋොන්පඒපොේපො ොමයි.
ඉිකන්පඅපිපොම දප රන්ොන්පොමොශමපආුරලශම.පලැොඩ්පශරිමපොඛසියි.ප

“ buckey said ,\ “ hey now\ “ to me “

පිටුදවපඇ඼පො මාලටපදසුලපිකොය පව඼කුණ,පPython ලලින්පො ව඼ පනවා,පඅදටපඅල඾ය Outputපඑ ප

඼ැොබන් පඕ පදැන්.

දැන්පstringsපඑ තුප ර පඑ පගැ පඅපිපබ඼මු.

a = “ buckey “
b= “ roberts “

a+b = ‘ buckeyroberts ’
a+b කියුරලශමපPython ලලින්ප රන්ොන්පa හිපිකොය පව඼කුණුපටි ( characters ),පb හිපිකොය පව඼කුණුපටි ට,ප
එ තුප ර඼පoutput ර පඑ යි.

ඒත්පඅපිටපඅල඾යප( buckey roberts ) කිය඼පමැදටපහිව් ැ ක්පවහි ලපොම් stringපොද පඑ තුප රන් ප ම්,පඅපිප
ොම දප රන්ොන්ප?

a b කිය඼පtype රමු.පඒ පශරියන්ොන්ප ෑපොන්දප?

එොශ ම්පa,b කිය඼පtype රමු.

( ‘ buckey , ‘roberts’ )

ඒත්පඅපිපබ඼ාොද ොර ත්තුපවු පoutput එ පො ොලයිපොම්.

ශරිපකියන් ම්,පඇත් ටමපොම ක්දපොලන් පඕ පකිය඼.

a = “ buckey ” ( හිව් ැ ක්පවහි ලපඒ පශදන් ප)

දැන්පබ඼මු

a +b
‘ buckey roberts ‘

ලැපොඩ්පවාර්ථම යිපොන්දප?පොම්ො න්පඉොග පගන් පොදයක්පිකොය ලා.පොම ක්දපදන් ලද a +b කියුරලශමප

Python ලලින්පඑ තුප ර ලාපa ශා bපstring ොද ටපඅදා඼පව඼කුණුප( characters ).පශරි,පඅපිපa = “ buckey “ප
කිය඼පඅන්ිකමටපහිව් ැ ක්පිකබිබ. ඒො න්පඅපිටපොත්ොරන්ොන්, එ හිව් ැ ක්ප(space) Pythonපලලින්ප
character එ ක්පවිදිශටපව඼ ලාපකිය඼යි.පමමපහි ලා,පමමපකියුරපොේපඔයාටපොත්රුණාපකිය඼ා.

අපිපොම්පඉොග පගත්ොත්පstring ල඼පම෕ලි පඅඩි ා඼මප.පඉිකන්පpython ලලින්පඉව්වරශටපයේදීපොම්පඅපිටපstrings

ොග ඩාක්පලැදගත්පොල ලාප.
20
 21

7. More on Stringප(පලදන්ප ලදුරටත්ප)

Stringපලලින්ප රන් පුරුලලන්ප ලත්පොේලඛපටි ක්,පකිය඼පොදන් යිපොම්පයන්ොන්.ප

num = 18
අපි,ප num = 18පවිදිශට Variableපඑ ක්පශදමු.

num + 16
34
ොම්පවිදිශටපඅොේපපVariableපඑ පදාවිච්චිප ර඼පොඛසිොයන්මපඅපිටපඑ තුප රන් පුරුලලන්.

print “ BUckey id “ + num කිය඼පොදමු.

මටපඅල඾ය ,පපBUckey 18 පකිය඼පprint ොලන් යි.

ඒත්පලැොඩ්පශරියන්ොන්ප ෑපලොේ.පොම ද, stringපශාපnumbers එ තුප රන් පබැරිපනවා.

ප

අපිපඒ ටපවිවදුමක්පොශ යමු.ප

num = str ( 18 ) කිය඼පොදමු.ප

ොම්ො දිප රන්ොන්,ප18 කිය඼පිකොයන්ොන්,පඇත් ටමපnumber එ ක්පො ොලයි,පඒ ප string එ ක්පකිය඼ප

Python ල඼ටපොත්රුම්ප ර පඑ යි.

ඇත් ටමපකීොල ත්ප18 , string එ ක්පවිදිශටපදරිලර්ථම යපොල ලාප.පොම් str ( ) , functionපඑ පඇතු඼ටපදාුරලමප

දැන්පබ඼මු.
print “ buckey is “ + num

buckey is 18

ශරිපොම්පවිදියටයි,පඅපි numbers,පstring ල඼ටපදරිලර්ථම යප රපගන්ොන්.පොම් පදාවිච්චිප රන් පුරුලලන් user

ොගන්පinput එ ක්පගන් ො ට,පuser ොේපinput එ පstring එ ක්මපොල඼ාපඑ පවිදිශට.

21
 22

අපිපvariable එ ක්පශදමුපදැන්.

num 2 = 32

print “ my mom is “ + num2

අපිපදන් ලාපොමොශමප රන් පබෑපකිය඼ා.

ඒත්පstr දාවිච්චිප රන්ොන්ප ැිකලපබැරිදපොම්පලැොඩ්ප රන් ප.පඇත් ටමපුරුලලන්පඒපලැොඩ්ප රන්ොන්පොමොශමයි.

ඔයාොේපkey board එොක්පblack text කිය keyපඑ පදන් ලදප?පදන් ැත් ම්පදැ ගන් .ප(පඒ ප මයිපTab keyප
එ ටපශරියටමපඋඩින්පිකොය පkey එ .පොදනුොමන්පඇත් ටමපඋඩුපො මාලක්පලොේප මයි.)

දැන්පඅශන් ප, print “ my mom is “ + ` num 2 ` කිය පඑොක්ප` num 2 ` ොදදවටපොම්ප` ( black text ) ොද ක්ප
දාන් .පදැන් Enter ර඼පබ඼න් .ප

my mom is 32

ඒපවිදිශටයිපnum එ කුයිපstring එ කුයිපොඛසිොයන්මපඑ තුප රන්ොන්.ප

ලපොදයක්පිකොය ලාප.
පrepr ( ) ,පොමන් පොම්පfunction එ ප,පොම් පශාත්දසින්ම str ( )ප,පfunction එ පලොේමයි.

ඉිකන් str ( )පොලනුලටපඅපිටපඕො ම්පrepr ( )ප,පfunction එ පභාවි ාප රන් පුරුලලන්.

22
 23

8. RAW Inputප(ලදන්පප්‍රදා යප)

Raw_input( ) ශාපන ම්මපinput ( ) ය function ල඼පොල වපමමප ලින්ප ාප ඼ා.

ඒත්පඒපගැ ප ලත්පොශ දින්පමමපකිය඼පොදන් ම්.

මමපපදැන්පඉන්ොන් Python, windowපඑොක්පොමොශමපtypeප රමු.

buck= input(“Enter name: ”)

print buck

දැන්පොම් පrun ර඼පබ඼මු.

අශ ප මටපbukeyපඅපිපකිය඼පොදමු.

Enter name : bucky

ොම ක්දපප්‍ර඾්ොන්ප?පොම් යි ,පඅපිපලච යක්, inputපඑ ටපදුන් ාප.පඒත්පඒ පstring විදිශටපPython ල඼ටපදුන් ප

ැිකපනවා,පPython ලලින්පො ලින්මපPrint රන් පොදන්ොන්ප ෑ,පඒ .ප

ඒ ටපවිවදුමප මයි , raw_input ( )

buck = raw_input (“Enter name:”)

print buck

ොම්ො දිපොලන්ොන්පuser ොගපinput එ පstring එ ක්පවිදිශටපදරිලර්ථම යපොල පඑ යි.පදැන්පrun ර඼ප

බැලුොල ත්....පපදැන්පලැොඩ්පශරිප.

23
 24

9. Sequences and lists (පඅනුක්‍රමපවශප඼ැයිව්තු )

දැන්පමමපlistපඑ ක්පශද඼පොදන්ලන් ම්.පඉව්ොවඛ඼ාමපඅපිපශද listපඑොක්ප මපලියන් පඕොන්.

family = * ‘mom’ , ‘dad’ , ‘bro’ , ‘sis’ , ‘dog’ +

ඊටපදව්ොවේපො ටුපලරශන්පොය ද඼ාපඒොක්පඇතුොඛ listපඑ ටපඅදා඼පඅලයලපටි පලියන් පඕොන්.

(පmom , dad , bro , ..... කිය පඒලාපනවාපඅනලාර්යොයන්මපඋඩුො මාපොය දන් ප)ප

දැන් Enterපඑ පඔබුරලශම computerපඑොක්පmemory එොක්පො ොශශරිපsave ොල ලාපොම්පlist එ . ඒ ප

ප්‍ර඾් යක්පො ොලයි.

ශරිප,පමමපොම් listපඑ පගැ පොදන්ලන් ම්.

family = * ‘mom’ , ‘dad’ , ‘bro’ , ‘sis’ , ‘dog’ +

0 1 2 3 4

ොම්ොක්පිකොය පඅලයලපගත් ශමපශයමපඅලයලයකටම අදා඼ ( index number ) අංකයේපිකොය ලා.පඉිකන්

computerපඑො න්,පදෂොලනපඅලයලයප‘ 0 ’පකිය඼යිප ම්ප රන්ොන්. ඊටපදව්ොවේපඒලාප1 , 2 , 3 ,ප......පල පො඼වප
පිලිොල඼ටපව඼කුණුපොල ලා.ප

දැන්පඅපිපබැලුොල ත්ප,

family [ 3 ]
‘ sis ‘

ොශ දටපම පිකයාගන් පමුඛපඅලයලයප0පකිය඼යිපශදුන්ලන්ොන්.ප ඒපනවයිප family [ 3 ] කිය඼පtype රුරලශමප

‘sis ‘කිය඼පආොේ.

අපිපහි මුපොග ඩක්පදිගපlist එ ක්පිකොය ලා.පඅපිටපඅල඾යයිපොම්ොක්පඅලයලයක් outputප රගන් .පඑ ො ටප

ොග ඩක්ප රදරයිොන්.පඅලයලපමු඼පඉද඼පඒොක් index numberපඑ පගණන්ප රප ර,පොශ යන් .පඉිකන්පඒ ටප
ොඛසිපක්‍රමයක්පිකොය ලා.

ඒ ප මයි.පඅන්ිකමපඉද඼පමු඼ටපගණන්පකිරීම.

family = * ‘mom’ , ‘dad’ , ‘bro’ , ‘sis’ , ‘dog’ +

-5 -4 -3 -2 -1

ඉිකන්පඅන්ිකමපඅලයලයප- 1 කිය඼යිපඅපිපගන්ොන්.පඉව්ොවඛ඼ප ම්ප0පන්පදටන්පගත්ොත්පඇයිපොම්ො න්ප-0පන්පදටන්ප

ගන් පබැරිදප?පො ොශ මටලත්පබැ.පප-0පකීලත්,ප0පකීලත්පබින්දුලපබින්දුලමප මයි.

ඉිකන්පපිිබල඼ටප-1 , -2 , -3 , .......පකිය඼පඅපිටපඅන්ිකොම්පඉද඼පමු඼ටපඅලයලපටි ප ම්ප රන් පුරුලලන්.ප

උදාශරණයක්පගත්ො ත්ප

family [ -2 ]

‘ sis ’ කිය඼පඅපිටපoutput එ පඑ ලා

24
 25

වාරාිං඾යක්පවිදිශටපගත්ො ත්,ප
list එ පඅලයලපක්‍රමපපොද ටප ම්ප රන් පුරුලලන්.

1. මු඼පසිටපඅගටප(0 , 1 , 2 , 3 , .......ප)
2. අගපසිටපමු඼ටප( …….. , -3 , -2 , -1 )

ලපොදයක්පිකොය ලාපlist වි රක්පො ොමයිපstring එ පිකොය පඅගයන්පඋ ත්පොමොශමප ම්ප රන් පුරුලලන්.

ඒ ප රන්ො පොමොශමයි,

‘ bucky ‘ * 3 +
‘ k‘

25
 26

10. Slicing ( ො ටව්පකිරීම )

ොම ක්දපSlicingපකියන්ොන්ප?පlist ොශෝපොල යම්පොදය පඑහිපඅලයලපො ටවක්පොලන්ප ර඼පගන් පඑ ටප මයි
Slicingපකියන්ොන්.

example = [ 0 , 1 , 2 , 3 , 4 , 5 , 6 , 7 , 8 , 9 ] ොමොශමපlist එ ක්පගැ පහි මු.

අපිටපොම්පlist එො න්පො ටවක්ප ඩ඼පගන් පඹ් ප ම්ප රන් පිකොයන්ො පොම් යි.

example[4:8]
[ 4 , 5 , 6, 7 ]

ඉව්ොවඛ඼ාමපlistපඑොක්ප මපදාන් පඹ් .

ඊටපදව්ොවේපො ටුපලරශන්පඇතුොඛපමුලින්ම list එමේ කඩ඼ ගන්න අල඾ය අලයලමේ index එක දාන් පඹ් .පඊටප
දව්ොවේපකඩ඼ අලවන් කරන්න ඹ්න අලයලයටපපුර අලයලමේ indexපඑක දාන් පඹ් පඒපගැ පොශ දටපම ප
ිකයාගන් .

ලපඑ ක්පබ඼මු.

example [ 4:9]
[4,5,6,7,8]

example [ 4 :10 ]
[4,5,6,7,8,9]

Slicing ර පඑ පක්‍රමයක්,ප මයිපොම්.ප

ලත්පක්‍රමයක්පිකොය ලා.
අපිටපපිටුදවටපගණන්ප රන් ත්පුරුලලන්. ොග ඩක්පදිගපlistඑ ක්ප මිපිකොයන්ොන්ප,පොම්පක්‍රමයපොග ඩක්පොඛසියි.

example [-5 : -1 ]
[ 5,6,7,8 ] example = [ 0 , 1 , 2 , 3 , 4 , 5 , 6 , 7 , 8 , 9 ]
පපපපප-10 -9 -8 -7 -6ප-5 -4 -3 -2 -1
මටපදැන්පඅල඾යයි,ප5පඉදන්පඉතුරුපඅලයලපසියඛ඼මපගන් .

example [ -5 : 0 ]
[ ]

ඇයිපොම්පවිදිශටපආොේ.ප?
පමමප ලින්පදාඩොම්පකිය඼පදුන් පවිදිශටපප-ප0පකිය඼පඑ ක්ප ෑ.
ප0පකියන්ොන්ප0පලමප මයි.පඒපනවයිපොමොශමපවුොන්.

ඒත්පමටපඅල඾ය,පlistඑොක්පිකොය ප9පත්,පඑ පවිදිශටප ඩ඼පගන් .

example [ -5 : ]

ොම්පවිදිශටපොදලනුලපහිව් ැ ක්පිකයන් ප.පඒොක්පොත්රුමප මයි.ප-5පඉද඼පිකොය පඔක්ො මපඅලයලපටි පඑලියටප

ගන් පකිය පඑ යි.
[ 5,6,7,8,9 ]

26
 27

example [ : 7 ]
[ 0,1,2,3,4,5,6 ]
පොම් ත්පඒපලොේමයි.පindex එ ප7 ටපඉව්වරශපිකොය indexපසියඛ඼ටමපඅදා඼පඅලයලයන්පඑලියටපගන් පකිය඼යිප
ොම්ො න්පකියන්ොන්.ප

ශරිපොමොශමත්පබ඼මු.

example [ : ]
කිසිමපindex num එ ක්ප ැල පහිව්ලමපදුන්ො ත්පොම දපොලන්ොන්ප?

[ 0,1,2,3,4,5,6,7,8,9 ]

මුුලපlist එ මපආලාපොන්දප?

මුුලපlist එ මපඅපිටපඑ ලැරපගන් පඕො ම්ප,පොම්පවිදිශටත්පොඛසිොයන්මපගන් පුරුලලන්.

ලපොදයක්පිකොය ලාප.පඅපිපදන්ොන්පදරාමිිකන් ( parameters )පොද යිොන්.ප

ඒත්ප ලත්පො ල පදරාමි යක්ප(3rd parameter) ිකොය ලා.ප

ො ල පදරාමිිකොයන්පකියන්ොන්පඅපිපයම්පදරාවය පඅලයලයන්පඑ කින්පගනේදිප,පකිසියම්පරටාල ටප

(පදර රයකින් )පඅලයලයන්ප ඩ඼පගන් පඅල඾යපඉ඼ක් මයි.

example [ 1 : 8 : 2 ]
[ 1,3,5,7 ]
දැන්පකියුරපොේපොත්ොර ලාපොන්දප?

example [ 10 : 0 : -2 ]
[9,7,5,3,1]
ොම්පවිදිශටපපිටුදවටපවිං යාපමගශැරපගන් ත්පුරුලලන්.
ොම් පොග ඩක්පලටි ාපොදයක්.ප

ඉව්ොවඛ඼ාප රුරපවිදිශටප රන් ප ම්මැලියිපලාොේප ම්පඒ මප රන් පොඛසිපවිදිශක්පිකොය ලාප

Example [ : : - 2 ]

[9,7,5,3,1]

මුුල listපඑ මපපිටුදවටප-2ප පගාොන්,පවිං යාපමගපශැර඼පoutput ොල පඑ යි,පොම්ො දිපඇත් ටමපොලන්ොන්.

ොම්ලාප මයිපslicing ල඼පම෕ලි මපොේලඛපඉිකන්පොම්පවිදිශටපlist එ පිකොය පඕො මපදත් යක්පඑලියටපගන් ප
ුරුලලන්පොඛසිොයන්ම.ප

27
 28

11 . Editing Sequences (පඅනුක්‍රමයන්පවෑදිමප)

Sequenceපකියන්ොන්පඇත් ටමපlist , strings , tables ලාොේපොේපල඼ටප මයි.පඉිකන්පSequenceපලලින්ප රන් ප
ුරුලලන්පොද ඩිපලැඩපටි ක්පගැ පබ඼මු.ප

[7, 4, 5 ] + [ 4, 6 ,5 ]
ඇත් ටමපොම් Sequenceප2ක්.පඉිකන්පඑ මපජාිකොේ Sequencesපඑ තුප රන් ප,ප
(ප+ප)පප඼කුණුපදාවිච්චිප ර ලා. enterපඑ පඑඹුොල ත්පඅපිටපoutput එ ක්පඑ ලා.

[ 7, 4, 5, 4, 6, 5 ]
ොම්ො දිපවුොේපSequences 2ක්පඑ තුපොල඼ාප නපSequence එ ක්,පඒපකියන්ොන්ප නපlist එ ක්පශැදු පඑ යි.

ලපඑ ක්පබ඼මු.

‘ bucky ’ + ‘ roberts ‘

‘ buckyroberts ‘

දැන්පඅපි,පlist එ කුයිපstring එ කුයිපඑ තුප රමු.ප

* 4, 5, 6 + + ‘ bucky ‘

අපිටපොම්පොද පඑ තුප රන් පොදන්ොන්ප ෑපොන්දප?

ඇයිපදන් ලදපඑොශමපොලන්ොන්.
ොම්ො දිපොමොශමපඑ තුප රන් පුරුලලන්පොලන්ොන්පඑ මපජාිකොේපSequencesපවි රයි.පඒ පොශ දටපම ප
ිකයාගන් .ප

අපිපදැන්පබ඼මු,පSequenceපගුණපකිරීමපගැ .

‘ bucky ‘ * 10

bucky ඼ාප10පක් ආලාපොන්දප?

ඉිකන්පොම්ො දිපවුොන්පbucky කිය පඑ ප10 ල ාලක්ප ැල ප ැල පපිටදත්පවිමයි.

21 * 10
210

ඇත් ටමපොම්පගුණපකිරීමප ම්පොශ දටපවු ා.පඒත්පමමපබ඼ාොද ොර ත්තුපවුොන්පඒ පො ොලයි.පමටපඕ පවුොන්ප

ඉව්ොවඛ඼ාපලාොේපbucky කිය පඑ ප10පල ාලක්පපිටදත්පවු පවිදිශටමප21පත්ප10පල ාලක්පපිටදත්ප රන් යි.

28
 29

ඇත් ටමපඑොශමප රන්ො පො ොශ මදප?

[ 21 ] * 10

ලැොඩ්පශරිපොන්දප?

ඉිකන්පොම්පක්‍රොම්පොග ඩක්පලටි ලාපකිය඼පඔයා඼ටපොත්ොර ලාපඇික.

ශරිපමමපදැන්පඅලුත්පොදයක්පකිය඼පොදන් යිපයන්ොන්.ප

name = ‘ roast beef ‘

ොමොශමපඅපිපtype රමු.

‘ z ’ in name
False

ොම්ොක්පin කිය පඑ Pythonපල඼පbuild in keyword එ ක්.ප‘ z ‘ in name

ලලින්පඇත් ටමප රන්ොන්පz අකුරප,nameපඑ පතු඼පිකොය ලාදපකිය඼ප
දරීක්඿ාප ර඼පොද පඑ යි.ොම්පවදශාපවිො඾ේ඿පව෕ in කිය build in keyword ප
එ පදාවිච්චිපොල ලා.

‘ r ‘ in name
True
ොමොශමපොලන් පොශේතුලපname = ‘ roast beef ‘ එ පතු඼ප r අකුරපිකොය පනවයි.

අපිපොද ඩි listපඑ ක්පශදමු.

family = * ‘ mom ’ , ‘ dad ‘ , ‘ bro ‘ +

‘ sis ‘ in family
False පප

‘mom’ in family
True

අලයලය (element) in අනුක්‍රමය (Sequence)

ඔයා඼ටපඒප රුණප ලත්ප ශවුරුපොලන් පඇිකපදැන්.ොම්පවිදිශටපඅපිටපඕ මපඅනුක්‍රමය (Sequence)ප
අලයල(elements)පදරීක්඿ාප ර඼පබ඼න් පුරුලලන්.

29
 30

12. MoreපListපFunctionsප(඼ැයිව්තුපආශ්‍රි පශ්‍රි ප ලදුරටත්)

අපිපlist එ ක්පශදමු.

numbers = [8, 1, 4, 17, 28, 165, 7 ]

අපිටපදැන්පඕ ප,පොම්පlist එොක්පඅලයලයන්පකීයක්පවි රපිකොය ලදපකිය඼පගණන්ප ර඼පබ඼න් .ප

න මටපගණන්ප ර඼පබ඼මු.
7ක්පිකොය ලාපොන්දප?ප

ොම්පlist එොක් ම්පඅලයලයන්පටි පගණන්ප රන් පඑච්චරමපඅමාරුප ෑ.පඒත්..පො඼ කු,පදිගපlist එ ක්පිකබුොණ ත්ප
එොශම,පඅපිටප රුපොේ ලොන්.ප

ඉිකන්පලැඩියපදග඼න්ොන්ප ැිකලපඅලයලයන්පකීයක්පිකොය ලදපකිය඼පගන් පොඛසිපක්‍රමයක්පිකොය ලා.ප

ඉව්ොවඛ඼ාමපොම් යිප රන්ොන්.ප

len කිය functionපඑ පtype ර඼පලරශන්පඇතුොඛපlist එොක්ප මපදාන් පඕොන්.

len (numbers)
7
ශරිපඅලයලපගාණ,පආලාපොන්ද ?

ශරි,පොම්පලොේපවර඼පfunctionපටි ක්පගැ පමම දැන්පකියන් ම්,

max (numbers)
165
ොම්ො දිප඼ැොබන්ොන්පlist එොක්පිකොය පලැඩිමපඅගයක්පවහි පඅලයලයයි.

min (numbers)
1
ොම්ො දිපොලන්ොන්,පlist එොක්පිකොය පඅඩුමපඅගයක්පවහි පඅලයලය,පඅපිටපොද පඑ යි.ප

ලත්පfunction එ ක්පගැ ප ාප ො඼ ත්ප,

list ( )
ොම්ො දිප රන්ොන්පstring එ පඅලයලයන්,පlist එ ටපොල පොල මපදරිලර්ථම යප ර඼පදිමයි.

list( ‘ bucky ’ )
* ‘b’ , ‘ u ’ , ‘ c ‘ , ‘ k ‘ , ‘ y ‘ +

numbers කිය඼පtype රමු.

එ ො ටපඅොේපlist එ පඅපිටප඼ැොබ ලා.

[ 8 , 1 , 4 , 17 , 28 , 165 , 7 ]

අපිටපොම්ොක්පිකොය පඅලයලයන්පොල ව්ප රගන් පඕ පොල ලා.

30
 31

අපිපඒ පො ොශ මදප රන්ොන්.

numbers[ 3 ] = 77

ොම්ොක්පොත්රුමප මයිප,ප
index එ ප3 ල පඅලයලය,පොලනුලට 77පආොේ඾ප රන් පකිය පඑ යි.

ඉිකන්පදැන්පEnter එ පඔබ඼ාපබ඼මු.

ොම ලත්පවුොන්ප ෑපොන්දප?පඇත් ටමපොදයක්පවු ාපකිොල ත්පශරිප,

දැන්පindex එ ප3පොල ප ැ ටප77පආොේ඾පොල඼යිපිකොයන්ොන්.

ඒ පදරීක්඿ාප ර඼පබ඼මුපඅපි.

අපි numbers කිය඼පtype ර඼පlist එ පබ඼මු.

[ 8, 1, 4, 77, 28, 165, 7 ]

ශරිපොන්දප?පindex එ ප3පොල ප ැ ටප77පලැටි඼.

අලයලයන්පම න් ත්පුරුලලන්පොම්පවිදිශටම.ප
ඉව්ොවඛ඼ාමපdel keyword එ පtype ර඼පlist එ පවමගපඅලයලොේපindex එ පොදන් .

ොමන් පොම්පවිදිශට

del numbers (3)

ශරිපදැන්පමැකි඼යිපිකොයන්ොන්.

ශරියටමප ශවුරුප රගන් පlist එ පඅරන්මපබ඼මු.පපප

numbers
[ 8, 1, 4, 28, 165, 7 ]

77පමැකි඼පොන්දප?

ශරි,පඅපිපඉොග පගත් ාප,ප

අලුත්පfunction ටි ක්,පඒලාොගමපඅලුත්පලැඩප ෑලිපටි ක්.පොම්ප ාක්පමමපකිය඼පදුන් පඒලාොයන්,ප
ොශ දපprogramme එ ක්පඔයාටමපශදන් පුරුලලන්පකිය඼පමටපහිො ලාප.ප
ඹයාටපන රමපිකොය පවර඼පගැටලුලක්,පොම්ලාොයන්පොඛසිොයන්මපවිවදගන් පුරුලලන්.

Python ලලින්පඑ පදාරටමපගැටලුලපගැ පහි ාගන් පඅමාරුයිපලොේප ම්පඉව්ොවඛ඼ාම,ප

Algorithm එ ක්පශදන් ප.ප
ඊටපදව්ොවේපflow chart එ ත්පශදාපගන් .ප
ඊටපදව්ොවේපpseudo code එ කුත්පඕො ම්පලියාොග ,පpython language එො න්පprogramme එ පලියන් ප
දටන්පගන් .

Algorithm => Flow chart => Pseudo code => Programme language

31
 32

13. SlicingපListsප(඼ැයිව්තුපො ටව්පකිරීම)

Slicing ගැ පඔයා඼පදැ ටමත්පොග ඩක්පොේලඛපදන් ලොන්.පSlicingපආශ්‍රි ප ලත්පඅලුත්පොේලඛපටි ක්පඔයාටප
කිය඼පොදන් යි,පමමපොම්පයන්ොන්.

ලච ය පිකොය පඅකුරුපlist එ පඅලයලප රන්ොන්පොමොශමයි.

example = list (‘ easyhoss ‘)

ොමොශමපtype ර඼පEnter එ පඔබුරලශමපlistපඑ ක්පශැොද ලා.

ශරිපදැන්පඅොේපlist එ පදරීක්඿ාප ර඼පබ඼මු.

example
*‘e’ , ‘a’ , ‘s’ , ‘y’ , ‘h’, ‘o’ , ‘s’ , ‘s’ +

ශරිපඅපිපදැන්පොම්පlist එ ටපඅලුත්පොේලඛපටි ක්පඑ තුප රමු.

example * 4 : + = list ( ‘ baby ‘ )

ොම්ො න්පඇත් ටමපකියන්ොන්,

පindex එ ප4පල පඅලයලයත්පඇතුුලලපඉන්පඑශාටපිකොය පඅලයලපටි පම ඼පඒපොලනුලට ‘ baby ’ ය පලච යප
අදා඼පඅලයලපටි ටපආොේ඾ප රන් පකිය඼යි.

ඒ පදරීක්඿ාප ර඼පබ඼මු.
example
*‘e’ , ‘a’ , ‘s’ , ‘y’ , ‘b’, ‘a’ , ‘b’ , ‘y’ +

ලත්පවිදිශ ටපඒපගැ පබ඼මු.

example * 4 : + = list ( ‘race cars’)

ශරි,පඒපගැ පඔයාටපොත්ොරන් පඇික.

ලපොග ඩක්පලැදගත්පොදයක්පිකොය ලා,පකිය඼පොදන් .

ොම් යි,පදැන්පඹයපlist එ ,පඅලයලප2පක්පමැදටපඅපිටපඅලුත්පඅලයලයක්පදාගන් පුරුලලන්ද?

ඒපගැ පදැන්පබ඼මු.ප
අපිපඅලුත්පlistපඑ ක්පශද඼මපලැොඩ්පදටන්ගමු.

example = [ 7 , 8 , 9 ]
ශරි,පlistපඑ පශැදු ො පදැන්.

32
 33

example = [ 7 , 8 , 9 ]
0 1 2

example[1:1] = [ 3 , 3 , 3 ]

ොම්ො න්පොල පොේපමමපකියන් ම්,පඔයා඼ටපම පඇිකොන්,පඅලයලපල඼පපindexපප ම්ප ර පශැටිපගැ

(0,1,2,3,......).පඉිකන්පොම්ො න්පකියන්ොන්,පindex number =ප1ොල පඅලයලයප඼ඟටපයන් ,පඊටපදව්ොවේපආොයත්,ප
index number = 1ොල ප ැ ටපයන් ,පශරියටමපඑ ට,ප[ 3 , 3 , 3 ] ද බාන් පකිය඼යි.ප
ඇත් ටම,ඕො න්පකියන්ොන්ප7,8 පඅ රටප(එ ප0පශාප1පල පඅලයලපඅ රට),ප[ 3 , 3 , 3 ] පදාන් පකිය඼යි.

දැන්පlistපඑ පcheckප ර඼පබ඼මු,පoutputපඑ පගැ .

[ 7 , 3 , 3 , 3, 8 , 9 ]
0 1 2 3 4 5

මමපකිේලපොේපශරිපොන්ද?

ලපොද ඩිපොදයක්,පමමපඔයාටපකිය඼පොදන් ම්.

example[1:5] = [ ]ප
ොමොශමප ොෂ ත්පොම දපොලන්ොන්?

ඔයාටපම පඇික,ප
example[1:5] ප
ොම්ො දි,පොදලනුලපවඳශන්ප ර ,පindexපඑ ප ැතුල,පඊටපොදරපඅලයලපටි පගන් පඑ පගැ .

පlistපඑ පcheckප ර඼මපබ඼මු.

[ 7 , 9 ]ප
මමපහි ලපඒ පඔයාටපොත්ොරන් පඇික.

ඉිකන්පොම්පවිදිශටපlistපඑ පිකොය පඅලයලපම න් පඅපිටපුරුලලන්.

33
 34

14. Intro to Methods (රීතීන්පවදශාපප්‍රවි඿්යයප)

Pythonපල඼පශැටියටපmethodsපකියන්ොන්,පඑක් රාපවිදිශ පbuilding functionපල඼ටමප මයි.පඉිකන්පොම්ලාපලලින්ප
ලැඩගන් පශැටියි,පමමපදැන්පකිය඼පොදන් පයන්ො .

ඉව්ොවඛ඼ාමපොද ඩිපlistපඑ ක්පශදමු.

face = [ 21 , 18 , 30 ]

ොම්පlistපඑොක්පඅගටපඅලුත්පඅගයක්පඑ තුප රන් ,පොග ඩක්මපොඛසිපක්‍රමයක්පිකොය ල.පඒ ටපදාවිච්චිපොලන්ො ප

appendපකිය පmethodපඑ යි.

ඒ පොම්පවිදිශටපදාවිච්චිප රන් පුරුලලන්.

ඉව්ොවඛ඼ාමපඅොේපlistපඑොක්ප(object)ප මපලියන් පඕ .පඊටපදව්ොවපික ක්(dot)පිකය඼,පඅදා඼පmethodපඑ ප
දාවිච්චිප රන් පුරුලලන්.

face.append(45)
face
[ 21 , 18 , 30 , 45 ]
අදටපඕ පොේ,පොඛසිොයන්මපඋ ාපොන්ද?

ඉිකන්පොම්පmethodsපදාවිච්චිප රේදිපවාමා යපලරශන්,පඅනලාර්ොයන්මපදාවිච්චිප රන් .පම ොන්පface.append

එ පඅගටප45පොය දන් පඅපිපදාවිච්චිප ොඛ,පවාමා යපලරශන්.පඉිකන්පඒපොේපගැ පොශ ඳටපම පිකයාගන් .

ලත්පොග ඩක්පලැදගත්පොල පmethodපඑ ක්පගැ යි,පමමපඊෂඟටපකියන් පයන්ොන්.

ඒ ටපොද ඩිපlistපඑ ක්පශදමු.

apples = * ‘i’ ,‘love’ ,‘apples’ ,‘apples’ ,‘now’+

listපඑ පcheckප ර඼ත්පබ඼මු.

apples
* ‘i’ ,‘love’ ,‘apples’ ,‘apples’ ,‘now’+

ශරි,පබ඼මුපදැන්,
apples.count(‘apples’)
2

ඇයිප2පආොේ?පඒ පොලන්ො පොමොශමයි.පcountපඑො න්ප රන්ොන්,පඅපිපොද පලචො ,පොම්පlistපඑොක්පකීපදාරක්ප

ිකොය ලදපකිය඼,පොශ ය඼පොද පඑ යි.පඉිකන්පඋඩපිකොය පවිධ්‍ා යපක්‍රියාත්ම ප රුරපගමන්,පොමයාපlistපඑොක්පමු඼ප
ඉදන්පබ඼ ල,පඅපිපදුන් පලච යටපගැ඼ොද පලච යක්පිකොය ලදපකිය඼.පඔොශ මපගණන්ප රොග පය ො ටප
ොමයාටපඅහුොල ලපapplesපකිය඼පොදල ාල පවඳශන්පොල඼ාපිකොය ලපකිය඼.පඉිකන්පඑයාපoutputපඑ ,ප2පකිය඼ප
අපිටපොදන්ල ල.

අපිපදැන්පlistපඑොක්ප ැිකපලච යක්පදා඼පබ඼මු.

apples.count(‘bow’)
0
උත් ොර්පශරිපොන්ද?
34
 35

ලත්ප඼ව්ව පmethodපඑ ක්පගැ ,පමමපඔයාටපකිය඼පොදන් ම්.

one = [ 1 , 2 , 3] two = [ 4 , 5 , 6 ]
මමපlistපොද ක්පශදාගත් .

one.extend(two)
ොම්ො න්පඇත් ටමප රන්ො පවිහිදුවීමක්.පොම්ො දිපොලන්ො පoneපකිය පlistපඑොක්පඅගටපtwoපකිය පlistපඑ ප
එ තුපකිරීමයි.පොමහිදීපoneපකිය පlistපඑ පවිහිදුවීමක්පොල ල.පොම්ො දිපප්‍රධ්‍ා පොලන්ොන්පoneපකිය පlistපඑ යි.

අපිපදැන්පone, listපඑ පcheckප ර඼පබ඼මු.

one
[1,2,3,4,5,6]

වාරාිං඾යක්පවිදිශටපගත්ො ත්,
object.method(argument)
ලව්තුල.ක්‍රමය( ර් ය)

ොම්පවිදිශටපවාධ්‍ාරණපලුශයකින්පොදන් න් පුරුලලන්,පmethodsපදාවිච්චිප ර පශැටි.

ඉදිරියටත්ප ලත්පඅලුත්පmethodsපටි ක්පකිය඼පොදන් ම්.පඉිකන්පොම්පmethodsපලලින්පොඛසිොයන්ම,පොග ඩක්ප

ාර්යක්඿මලපprogrammesපශදාගන් පඅදටපඋදේපොල ල.

35
 36

15. More Methods (පරීතීන්ප ලදුරටත්ප)

දැන්පමමපකිය඼පොදන් පයන්ොන්පindexපකිය පmethodපඑ පගැ .

say = * ‘hey’ , ‘how’ , ‘brown’ , ‘cow’ +

ශරිපඅපිපlistඑ කුත්පශැදුලා.

දැන්පොමොශමපtypeප රමු.
say.index(‘brown’)
2

ොම්ො දිපොල පොේපඔයාටපදැ ටමත්පොත්ොර ලපඇික.

අදා඼පඅලයලොේප මපදීුරශම,පindexපඑ පොඛසිොයන්මපඅපිටපොශ ය඼පොද ල.

say.insert( 2, ’hoss’ )
ොම්ො දිප රන්ොන්,පඅපිපොද පindexපඑ ට,පඅපිපොද පඅලයලය,පදා පඑ යි.පඑ ො ටපඉව්ොවඛ඼ාපඒපindexපඑොක්ප
ිකබුණපඅලයලයටපොම දපොලන්ො ?

ඒපගැ පlistපඑ පcheckප ර඼මපබ඼මු.

say
* ‘hey’ , ‘now’ , ‘hoss’ , ‘brown’ , ‘cow’ +

ොත්ොරන් පඇිකොන්,පඑ නන්පඑශාපිකොය පඅලයලපඔක්ො මපඑ ටපඑ ක්පපිටුදවටපය ල.

දැන්පඅපිපබ඼මු,පlistපඑ පඅලයලපඉලත්ප රන් පිකොය ,පmethodsප2ක්පගැ .

say.pop(1)
‘now’
say
* ‘hey’ , ‘hoss’ , ‘brown’ , ‘cow’ +
ොම්ො දිප රන්ොන්,පඅදටපඕ පindexපඑ පදීුරශම,පඒපindexපඑ ටපඅදා඼පඅලයලයපoutputප ර පගමන් listප
එො න්පඒපඅලයලයපඉලත්පකිරීමක්.

say.remove( ‘brown’ )
ොම් පටි ක්පොල ව්,පොම්ො දිපඅදටපඉලත්ප රන් පඅදා඼පඅලයලයපවඳශන්ප රුරශම,පඒපඅලයලයපlistපඑො න්ප
ඉලත්ප ර ල.පබැරිපොල඼ාලත්පඅපිපවඳශන්ප ර පඅලයලයපකිහිදපල ාල ,පlistපඑොක්පිකබුොණ ත්පොම ක්පොලයිද?ප
එ ො ටපොලන්ොන්පමුලින්මපශම්බපොල පඅලයලයපඉලත්ප ර පඑ යි.

say.reverse()
ොම්පmethodපඑො න්ප රන්ොන්පඅොේපමුුලපlistපඑ මප පිටපශරල඼පොද පඑ යි.පපඒපකියන්ොන්පඅගපඉද඼පමු඼ටප
අලයලපටි පොදෂගැව්වීමයි.

36
 37

16. Sort and tuples (ොදෂගැව්වීමපවශපටදඛව්ප)

ඉව්ොවඛ඼ාමපබ඼මුපොදෂගැව්වීමපගැ .

අපිපදැන්,පවිං යාපදාුරපොද ඩිපlist එ ක්පශදමු.

new = [ 32 , 54 , 22 , 7 , 98 , 1 ]

new
[ 32 , 54 , 22 , 7 , 98 , 1 ]

ශරි,පදැන්පlistපඑ ක්පශදාගත් ො .

දැන්පsortපකිය පmethodපඑ පදාවිච්චිප රන් පුරුලලන්.පොම්ො දිපsort()පකිය පඑොක්,පලරශන්පඇතුෂටපොම ලත්ප

දාන් පඑදා.

ශරි,පදැන්පsortප රුරශම listපඑ පආොරෝශ පපිිබොලෂටපවැ ොව ල.

new
[ 1 , 7 , 22 , 32 , 54 , 98 ]පශරිපොන්ද?

ඒලාොගමපඅපිටපුරුලලන්,පstringපවුත්පොදෂගව්ලන් .පඒ ප රන්ො ම්පොමොශමයි.පඉව්වඛ඼පක්‍රොම්ටපලඩාපටි ක්ප

ොල ව්.

sorted()පකිය පඑොක්පලරශන්පඇතුෂට,පඅපිටපඅල඾යපstringපඑ පලියන් පඕ .

ඉන් පමමප ර඼පොදන්ලන් ම්,

sorted( ‘Easyhoss’ )
* ‘E’ , ‘a’ , ‘h’ , ‘o’ , ‘s’ , ’s’ , ’y’+

දැන්පොම් පඅ ාරාදීපපිිබොලෂටයි (Alphabetical Order)පවැ සි඼යිපිකොයන්ොන්.පPythonපල඼පශැටියටපඅ ාරාදීප

පිිබොලෂටපව වන් ,පඉව්ොවඛ඼ාමපගන්ො පCapitalපඅකුරු,පඒපනවයිප‘ E ’පඉව්වරශටමපඇවිත්පිකොයන්ො ,පඊටප
දව්ොවේපපිිබොලෂටපSimpleපඅකුරුපොදෂගැව්සි඼පිකොය ල,පඔයාටපොේ ලපඇික.

මමපදැන්පmethodsපලලින්පටි ක්පඅයින්පොල඼ා,පtuplesපගැ පකිය඼පොදන් ම්පඔයාට.

ඉව්ොවඛ඼ාමපtupleපඑ ක්පොදන් ඼ාමපඉන් ම්ො .

න ම්ම,ප 41,42,32,54පකිය඼,පIDLE එොක්පEnterප ොර ත්,පඅපිටපtupleපඑ ක්ප඼ැොබ ල.

tupleපලලින්පො඼ කුපලැඩ ෑලිපදාන් පබෑ, listපල඼දිපලොේ.

ඇත් ටමපකිේොල ත්පොම්ො පිකය පඅලයලපආයපොල ව්ප රන් ,පඅලුත්ප රන් ,පඅයින්ප රන් පොම ලත්මප
රගන් පොදන්ො ප ැ.
රන් පුරුලලන්පඑ මපොදයයි.
ඒො පිකොය පඅලයලයන්පඑිබයටපoutputප රගැනීමපදමණයි.

ඉන් පඒ පොදන් ම්,

bucky = ( 32 , 32 , 43 , 54 )

37
 38

bucky
( 32 , 32 , 43 , 54 )

ශරිපොම් පtupleපඑ ක්.

දැන්පොම්ො පඅගයන්පඑිබයටපඅරන්පොදන්ලන් ම්.
bucky[2]
43

ඔයාටපදැන්පොත්ොර ලපඇික,පtupleපගැ .

ොශ දටපම පිකයාගන් ,පtupleපලලින්ප රන් පුරුලලන්,පඅගයන්පඑිබයටපගැනීමපදමණයි.

ඉිකන්පඅන්ිකමටපවාරාිං඾යක්පවිදිශටපගත්ො ත්පොදෂගැව්වීම(sort),පඅදටපොග ඩක්පලටි පොදයක්පprogrammesප

ලිය පො ට.

ඒලාොගමපඅපිපදන් ල, listපඑ පඅලයලපලාොගම,පstingපඑ පඅලයලදපොඛසිොයන්මපොදෂගැව්වීමටපශැකිපබල.

38
 39

17. Stings and Stuff ( ලදන්පආශ්‍රි පොමල඼ම්)

Stingsපල඼ටපඅදා඼පඅලුත්පආ ර්඿ණීයපොේලඛපටි ක්පමමපදැන්පකිය඼පොදන් ම්,

ොම් පදිශාපොද ඩ්ඩක්පබ඼න් ,

bucky= “ Hey there bucky , hows your head ”

ොම්ො පිකය පbucky,පheadපකිය පලච ,පඅපිටපඑ පඑ පොල඼ාලටපක්඿ණි ලපොල ව්ප රගන් පඕ පලොේපකිය඼ප
හි න් ො .
ඒත්පඇත් ටපඅපිපො ොශ මදපඒ ප රන්ො ?

bucky = “ Hey there %s , hows your %s ”

%sපොම ේදපොම්?පඇත් ටමපොම් පමාරමප඼ව්ව පොදයක්,පඒො පsපලලින්පකියොලන්ො පStringපකිය඼යි.ප%ප

කියොලන්ොන්පොම පවිදිොශපdataපඑ ක්ද?පයන් යි.

ඇත් ටමපකිේොල ත්ප%sපකියන්ොන්පStringපවහි පවිච඼යයක්ප(String variable)ප,පඒපකියන්ොන්පොල ව්ප රන් ප

ුරුලලන්පොශෝපොල ව්පොල පොදයක්.

ඉිකන්පbucky , Stringපඑො යි,පඕො යිපඇිකපවම්බන්ධ්‍යපොම ක්ද?

bucky = “ Hey there %s , hows your %s ”

අපිටපදැන්පඕ පොද ඩිපඅගයන්(ලච )ප2ක්.පමමපදැන්පඒප2 ත්ප඼ෑව්ිකප ර ලා.

varb = ( ‘betty’ , ‘foot’ )ප
ශරි,පඅදටපදැන්පිකොය ල, Stringපඑ ක්,පඅගයන්(ලච )ප2ක්පවහි .

දැන්පමමපොදන්ලන් ම්,
buckyපශාපvarbපකිය පොදොක්ප඼ව්ව පවම්බන්ධ්‍ ාලයක්.
ඒ ප රන්ොන්පොමොශමයි.

print bucky%varb
ොම්ො පොත්රුමප මයි,පvarbපකිය පඑො න්,පඅගයන්පඅරග පbuckyපකිය පඑොක්,ප%පවහි ප ැන්පල඼ට,පඑමප
අගයන්පආොේ඿ප රන් පකිය඼යි.

දැන්පEnterපඑ පඔබ඼පබැලුොල ත්පඔයාටපඒ පොත්ොරයි.

Hey there betty, hows your foot

ඉිකන්පොම්ලාොගම,

varc = ( ‘tuna’ , ’fin’ )

print bucky%varc
Hey there tuna, hows your fin

ඉිකන්පොම්පක්‍රොම්පදාවිච්චිප ර඼,පඅපිටපුරුලලන්පඅමුතුපවිදිොශපprogrammesපලියන් .
උදාශරණයක්පවිදිශට,පඑොක් පුරේග඼යින්පඅම න් ,පඅදටපොල ව්පවිදිොශපලච පsetප ර඼,පඒපොග ඛ඼න්ලපුරදුමප
රන් පුරුලලන්.

දැන්පමමපකිය඼පොදන් ම්,පfindපකිය පmethodපඑ පගැ .

39
 40

example = ” Hey now Bessie nice chops ”

අපිපහි මු,පඅපිටපඕ පොල ලපොම්ො පිකොය පලච යක්පශරියටමපිකොය පව්ථමා යපොශ යාගන් .

ඒ ප රන්ො පොමොශමයි.
example.find(‘bessie’)
8

අපිටප8පකිය඼පආලොන්ද?පඒො පඇත් මපොත්රුමපොම ක්ද?

ඒො න්පකියන්ො පොම් යි.පොම්පStringපඑොක්පකීොලනප ැ ද (කුම පindexපඑ ද)ප

bessieපකිය පලචො ප( ‘b’පඅකුරපවඳශන්ප ැ ) දටන්පගන්ො පකිය඼යි.

‘Hey now bessie nice chops’

0123456789……………………....

ොශ දටපම පිකයාගන් ,පහිව්තයනුත්පඅනලාර්යොයන්මපොම්පගණ යපකිරීමටපගන් ල.

ලපඑ ක්පබ඼මු.

example.find(‘chops’)
20

ොම් ටපඅනුලපඅපිටපහි ාගන් පුරුලලන්ප‘ c ’පකිය පඅකුරටපඅදා඼පindexපඑ ප20පයිපකිය඼.

40
 41

18. String Methods ( ලදන්පආශ්‍රි පරීික ලදුරටත්ප)

Stringපල඼ටපවම්බන්ධ්‍ප ලත්ප඼ව්ව පmethodපඑ ක්පගැ පමමපකිය඼පොදන් ම්.පඒ පඅපිපශදුන්ලන්ො පjoinප
කිය඼.

Sequence = * ‘hey’ , ‘there’ , ‘bessie’ , ‘hoss’ +

Sequence
* ‘hey’ , ‘there’ , ‘bessie’ , ‘hoss’ +
ශරි,පදැන්පStringපඑ ක්පශැදුලපමම.

ලත්පොද ඩිපStringපඑ කුත්පශදමු.

glue = ‘hoss’

ොම්පොද පඅපිටපඑ ටපsetප රන් පඕ .පඒ ප රන්ො පොමොශමයි.පඉව්ොවඛ඼ාමපlistපඑොක්,පශැමපඅලයලය මප

මැදටපදාන් පඕ පලච යටපඅදා඼ප මපලියන් පඕ .පඊටපදව්ොවේපික ක්පිකය඼පjoinපකිය඼පලියන් .පඊටත්පදව්ොවේප
ලරශන්පතුෂපඅරපඅදා඼පSequenceපඑොක්ප මපලියන් .

glue.join(sequence)
‘heyhosstherehossbessiehosshosshoss’

ලැදගත් methodපඑ ක්පගැ පදැන්පමමපකිය඼පොදන් ම්.

ඉව්ොවඛ඼ාමපStringපඑ ක්පශදමු.

randstr = “I wish i Had No sausage”

randstr
“I wish i Had No sausage”

මටපදැන්පඅල඾යයි,පොම්ො පිකොය පශැමපඅකුරමපSimpleපඅකුරුපල඼ටපදරිලර් යප රන් .ඒ පශරිමපොඛසියි.

randstr.lower()පදැන්පEnterපඑ පඔබ඼පබ඼මු.
‘i wish i had no sausage’

ඔයාටපදැන්පොත්ොර ලපඇිකපොම්පmethodපඑොක්පිකොය පලැදගත් ම.

ලදපොදයක්පමමපකිය඼පොදන් ම්,

අලුත්පStringපඑ ක්පශදමු.
truth = ‘ I love old women ’

මමපො ලින්මපmethodපඑ පලිය඼පඉන් ම්.

truth.replace(‘women’ , ’men’)

ොම්ො දිපඇත් ටමපොලන්ොන්පwomenපකිය පලච යපොලනුලටපmenපකිය පලච යපආොේ඿පවීමයි.ප

අපිපඒ පcheckප ර඼පබ඼මු.
ලැොඩ්පශරිපොන්ද?පඉිකන්පොම්පවිදිශට,පයම්පලච යක්පොලනුලටපොල ත්පලච යක්පොඛසිොයන්මපආොේ඿ප රගන් ප
ුරුලලන්.

41
 42

19. Dictionary (ලදන්පො ෝ඿)

මමපදැන්පකිය඼පොදන් පයන්ොන්පpythonපල඼පිකොය පDictionaryපගැ .පොම ක්දපDictionaryපඑ ක්පකියන්ොන්?

ඇත් ටමපොම් පඅපිපදන් පDictionaryපඑ ක්පලොේමප මයි.පDictionaryපඑො න්,පඅපිපලච යක්පොශ ය ලප

කියමුො ,පඒපලචො පිකොය ප ැ ත්පශම්බපවු ා.පඉිකන්පදැන්පඒපලචො ටපඅදා඼පොත්රුමක්පොශෝපවිව් රයක්පඅපිටප
දැ ගන් පුරුලලන්.

ඉිකන්පpythonපල඼පිකොය පDictionaryපත්පඒපලාොගමප මයි.පඅපිපොශ ය පලචො පලාොගපොේටපයුර(key)පකිය඼ප

කිය ල.පඒපලච යටපඅදා඼පවිව් රය,පඅගය(value)පකිය඼පඅපිපකිය ල.

ම පිකයාගන් පොදයක්පිකොය ල,පDictionaryපල඼ටපදාවිච්චිපොලන්ොන්,පලක්‍ර ූ ලරශන්( “{…..}” ).පදටන්පගේදිත්,ප

අලවන්ප රේදිත්,පොම්පලක්‍රපලරශන්පඅපිපදාවිච්චිප ර ල.

මමපඑ ක්පශද඼මපොදන්ලන් ම්.ප

book=, ‘Dad’: ’Bob’, ’Bro’: ’Joe’, ’Mom’: ’Lisa’-

ොම්ො පිකොයන්ොන්,පදවු඼ පවාමාජි යන්ටපඅදා඼පොද ඩිපDictionaryපඑ ක්.පොම්ො පිකොය පයතුරු(keys)ප මයි,ප

Dad ,Bro,පMom. ඒලාටපඅදා඼පඅගයන්(values)පොලන්ොන්, Bob, Joe, Lisa .

දැන්පEnterපඑ පඑබුශම,පඅොේපDictionaryපඑ පRun

ොල ල.

book
, ‘Dad’: ’Bob’, ’Bro’: ’Joe’, ’Mom’: ’Lisa’-

දැන්පඅපිටපුරුලලන්,පඅොේපවාමා යපDictionaryපල඼ප
ිකොය පලැොඩ්ප රන් .පඒපකියන්ොන්,පලචො ටපඅදා඼ප
ොත්රුමපොශ යාගන් .

ඒ ප රන්ො පොමොශමයි.

ඉව්ොවඛ඼ාමපDictionaryපඑොක්ප ම,පඊටපදව්ොවේපො ටුපලරශන්පඇතුො඼පඅදටපඅල඾ය යතුර(key)පපවඳශන්ප

රන් පඹ් .

ඉන් පමමපොදන්ලන් ම්,

book*‘Dad’+
‘Bob’

book*‘Mom’+
‘Lisa’

ඉිකන්ප ලත්පොදයක්පිකොය ල,පොම්පයතුරු(keys)පල඼ටපඅදා඼පඅගයන්,පstringපොලන් මපඹ්ො ප ෑ.පඅදටපnumbersප

උ ත්පදාගන් පුරුලලන්.පඒපගැ පකිය඼පොදන් පඅපිප ලත්පොද ඩිපDictionaryපඑ ක්පශදමු.

ages = , ‘Dad’: ’42’, ’Mom’: ’87’-

ages*‘Dad’+
42

42
 43

දැන්පදැක් ො ,පkeys ල඼ටපඅදා඼පඅගයන්,පstring ොලන් මපඅල඾යප ෑ.

දැන්පමමපකිය඼පොදන් ම්,පDictionaryපල඼ටපඅදා඼පmethodsපටි ක්.

මමපඒ පලිය඼මපොදන්ලන් ම්.ප

ොම් පලියන් පmethodsපලිය පවාමා යපආ ෘිකයටමප මයි[ Sequence.Method(argument) ].

book.clear()

ොම්ො දිපොම් යිපොලන්ොන්,පඅපිපවදශන්ප ර඼පිකොය පDictionaryපඑොක්පසියලුමපඅගයන්පඉලත්ප ර඼,පDictionaryප

එ පහිව්ප ර඼පදා පඑ යි.

Enter එ පඑබුොල ත්පදැන්පඒ පබ඼ාගන් පුරුලලන්.

{}

පලැොඩ්පශරිපොන්ද?

ලපMethodපඑ ක්පබ඼මු.

tuna = ages.copy()

ොම්පො දි ,පඅදටපඅදා඼පDictionaryපඑ ක්,

ොල මපDictionaryපඑ ක්පවිදිශට,පො පියක්පගන් පුරුලලන්.

අපිප ම්ප රුරපDictionaryපඑ ,පtunaපකිය පඅලුත්පDictionaryප

එ ටපො පිපොල඼පකිය඼පදැන්පඔයාටපොේ ලපඇික.

දැන්පමමපකිය඼පොදන් පයන්ොන්,පොග ඩක්මපලැදගත්පMethodපඑ ක්පගැ .

ොම්පMethodපඑො න්පුරුලලන්,පඅදටපඅල඾යපDictionaryපඑ ක්පඇතුොෂපඅපිපවදශන්ප ර පkeyපඑ පිකොය ලදප

ැේදපකිය඼පොශ යාගන් .

ඒ ප රන්ොන්පොමොශමයි,

tuna.has_key(‘Mom’)
True

tuna.has_key(‘Apples’)
False

ඔයාටපඒපගැ , දැන්පොත්ොර ලපඇික.

අදා඼පkeyපඑ ,පDictionaryපඑොක්පිකොය ල ම්,පTrueපකිය඼පoutputපොල ල,ප ැත් ම්පFalseපකිය඼පoutputප

ොල ල.
ශරි,පඅපිපDictionaryපගැ පොග ඩක්පොේලඛප ාප රා. ඒපලොේමපProgrammes ශදේදිපොම්පDictionaryපඅදටප
ොග ඩක්පලැදගත්පොල ල.

43
 44

ඊෂඟපදාඩමට....................................................................................................

44
 45

20. If Statements (if ප්‍ර ා඾ )

අපිපොම් ාක්පදුරටපpythonපල඼,පම෕ලි පොේලඛපොග ඩක්පඉොග ගත් .පොම නන්පඑශාටපමමපකිය඼පොදන් ම්,ප
ක්‍රමොඛ පශද පවිදිශපගැ .

ශරිපඅපිපලැොඩ්ටපබහිමු.

IDLEපඑො න්පදැ ටපවමුපඅරොග ,පමමපදැන් ය ලපnew windowපඑ ට.පNew windowපඑොක්පprogrammeප

එ ක්පලිය඼,පඒ පRunප රන් ප ම්,පඅනලාර්ොයන්පඒ පSaveප රන් පඕ .

ශරි,පමමපදැන්පstingපඑ ක්පශද ල.

tuna=”fish”

If ප්‍ර ා඾ පගැ ,පදැන්පමමපඔයාටපකිය඼පොද ල.පොම්ො න්පොග ඩක්පොේලඛපොඛසිොයන්ම,පඅපිටප රන් පුරුලලන්.

if tuna==”fish”:ොම්ො දිපමමපවමා ප඼කුණුපොද ක්පොය දාොග පිකොය ල.

ොම දිපොල඼ාපිකොයන්ො පපරීේ඿ාලේ(testing) .
යම්පඅගයක්පදරීක්඿ාපකිරීමටපඅපි වමාන ඼කුණු මදකේපොය ද ල.පඒපලාොගමපඅපොේපප්‍ර ා඾ පඅලවා යටපප
මදිත(colon”:”)පොය ද ල,පොශ දටපම පිකයාගන් (ොග ඩක්පලැදගත්).

ොම්පමුුලපප්‍ර ා඾ොන්පොත්රුමප මයි,ප‘’tuna, fishපටපවමා පඋො ත්’’පකිය පඑ යි.පඉිකන්පොම්පප්‍ර ා඾ යපයටොත්,ප

එොශමපඋො ත්,පඅර ප රන් ,පොම් ප රන් ,පකිය඼පඅපිටපවිවිධ ූ විධානපොදන් පුරුලලන්.

If tuna == ‘’fish’’:
Print ‘this is a fish alright’

දැන්පEnterපඑ පඔබුරශම,පොම්පප්‍ර ා඾ යපයටොත්පඅපිටපඅල඾යප ර පොේලඛපලියන් පුරුලලන්.

ොශ දටපම පිකයාගන් ,පොදික පදා඼පEnterපඑ පඑබුලපගමන්,පඑමපප්‍ර ා඾ යපයටොත්ප මයි,පඉන්දසුපලිය ප

ොේලඛපලියොලන්ො .(indent-පොේිබල඼පවාමා යපඉොමන්පඇතුෂටපල පොවේපලියොේ.)

දැන්පමමපොම්ො පකිය඼පිකොයන්ොන්පtuna, fishපටපවමා පලන්ොන්ප ම්,ප‘this is a fish alright’ කිය඼පprintප

රන් පකිය඼යි.

දැන් F5 එ පඔබ඼,පොම්පprogrammeපඑ ,පrunප ර඼පබ඼මු.ප

‘this is a fish alright’
45
 46

ොම්ො පවු පොේපගැ පමමප ලපදාරක්පකියන් ම්.

අදටපිකොය ලපvariableපඑ ක්පtuna=”fish”පකිය඼.

දැන්පඅපිපදරීක්඿ාලක්ප ර ල.

tuna කිය පඑ පfishපටපවමා පලන්ො ප ම්,ප‘this is a fish alright’පකිය඼පprintප රන් ,පඑත්පඒ ටපවමා ප
ැත් ම්,පොම ලත්ප රන් පඑදා.

අොේපprogrammeපඑ පමමපදැන්පොද ඩ්ඩක්පොල ව්ප ර ල.

tuna=”fish”
if tuna == “bass”:
print ‘this is a fish alright’

දැන්පොම දපොලන්ො පකිය඼පබ඼න් ,පොම් පrunප රමු.පඇත් ටමපොම ලත්පඋොන්ප ෑ.

ශරි,පif ප්‍ර ා඾ පල඼පම෕ලි පොේපොම් ප මයි,

අොේපදරීක්඿ාලපශරිප ම්,පඅපිටපඅල඾යපොේලඛපටි ක්ප රන් පකිය඼,පවිධ්‍ා පොදන් පුරුලලන්,පඊටපදව්ොවේපඒපවිධ්‍ා ප
runපොල ලා.පඒත්පදරීක්඿ාලපලැරදිප ම්,පොම ලත්පො රපඉන් ල.
පඒත්පොම් පifපප්‍ර ා඾ පලිය පඑ පවිදිශක්පවි රයි.

46
 47

21.පElse and elif (Else වශ elifපඅනුොක් )

දැන්පමමපකිය඼පොදන් ම්,පදරීක්඿ාලපලැරදිප ම්,පඅදටපඅල඾යපවිධ්‍ා පශදාගන් පශැටි.පඒ ප රන්ොන්පelseපකිය ප
අනුොක් ොයන්පඒපගැ පදැන්පබ඼මු.

අොේප ලින්පඋදාශරණයමප
මමපඉව්වරශටපඅරොග පය ල.

tuna=”fish”
if tuna == “bass”:
print ‘this is a bass alright’
else:
print ’I dont know what this is’

ශරි,පදැන්පපොම් යිපොලන්ො , ඉව්ොවඛ඼ාමපදෂමුපප්‍ර ා඾ොන්පව යප ම්,පඑයටපඅදා඼පවිධ්‍ා පටි පක්‍රියාත්ම ප

ර ල,පඒත්පලැරදිප ම්පඔේ,පඑ ො ටපඅපිටපදැන්ප ලත්පොත්රීමක්පිකොය ල.පලැරදිප ම්,පelseපයටොත්පඅපිටප
රන් පඅල඾යපොේ඼පtypeප ර඼යිපිකොයන්ො .

දැන්පrunප ර඼පබ඼මු.
’I dont know what this is’ප
ලැොඩ්පශරිපොන්ද?

අපි,ප ලත්පොම නන්පඉව්වරශටපයමු.පඅපිපහි මු,පඅපිටපොග ඩක්පදාරලඛපවටශන්ප රන් පඕො පකිය඼.ප

දෂොලනයටපොදයක්පදරීක්඿ාප ර඼පශරිපගිොේප ැත් ම්,ප ලත්පඑ ක්,පඑොශමත්ප ැත් ම්,ප ලපඑ ක්,පඑොශමත්ප
වුොන්ප ැත් ම්,ප ලත්පොදයක්,පඒපලොේපොග ඩක්පදාරලඛපවටශන්ප රන් පඅල඾යප ම්,පඅපිපදාවිච්චිප ර ලපelif
කිය පඅනුොක් ය.

ොම් පශැමපොල඼ාොලමපදාන්ොන්,පifපප්‍ර ා඾ යයිප,elseපප්‍ර ා඾ යයිපඅ රටපොලන් යි. elifපඒලාපඕ ප රම්පඅපිටප

දාන් පුරුලලන්,පඅදටපඅල඾ය ාලයන්පොග ඩක්පිකොය ලප ම්.

ශරි,ඒපගැ පබ඼මුපදැන්.

tuna=”fish”
if tuna == “bass”:
print ‘this is a bass alright’
elif fish == “slamon”:
print ”I hope I don’t get SLAMonilla poissnin”
elif fish == “tuna”:
print ”easy there tuna boat”
else:
print ’I dont know what this is’

47
 48

ඉිකන්,පදැන්පොම්ො පොල පොේ,පමමපවිව් රප රන් ම්.පඅපිටපිකොය ලපtuna=”fish”පකිය඼පvariableපඑ ක්.

ඉව්ොවඛ඼ාම if tuna == “bass”:පකිය පප්‍ර ා඾ යටපය ලපඒ පලැරදි.
එොශ ම්පඊ඼ඟපප්‍ර ා඾ යටපය ල,පelif fish == “slamon”:පඒ ත්පලැරදිපොන්ද?පඑොශ ම්පඅනත්පඑ ටපදන ල.
elif fish == “tuna”:ප
ආ..... ඒ ප ම්පශරි!පඉිකන්පදැන්,පඒ පයටොත්පිකොය පොේලඛපටි runපොලයි.ප

Programme එ පrunප ර඼පබ඼මු,පමමපකියුරපොේදපොලන්ො පකිය඼.

”easy there tuna boat”
ශරි,පඅපිපහි ුරපොේපවු ාපොන්ද?

අපිප ලත්පොද ඩිපොල වක්ප රමු.

පොම්පProgramme එොක්පtunaපකිය පඑ ප
ොලනුලට,පtroutපකිය඼පදාමු.
elif fish == “trout”

දැන්පrunප ර඼පබ඼මු.
’I dont know what this is’

පොම්පල ාොලදිපවුොන්පොම් යි,පප්‍ර ා඾ පඑකිො පදරීක්඿ාප රප රපබැලුල.පොම ක්ලත්පශරිපගිොයප ෑ.පඒපනවාප

අන්ිකමටපelseපඑ ටපය ල,පඒො පිකොය පොේපrunප ර ල.
අන්ිකමට,අපිටපොත්ොර ල,පවිවඳුමක්ප ැිකමපවු ාම,පprogramme එ ,පelseපයටොත්පිකොය පොේප ර඼පඅයින්ප
ොල ල.

48
 49

22. Nesting Statementsප(අනු-ප්‍ර ා඾ )

Ifපප්‍ර ා඾ පගැ ,පමමප ලත්පොදයක්පකිය඼පොදන් ම්.

ඉව්ොවඛ඼ාමපොද ඩිපvariablesපටි ක්පශදාගමු

thing = “animal”
animal = “cat”

ශරි,පIfපප්‍ර ා඾ පයටොත්පඅපිටප ලත්පifපප්‍ර ා඾ පොය දන් පුරුලලන්.පමමප ර඼මපොදන්ලන් ම්.

දැන්පRunප ර඼පබ඼මු.
this is a cat

ොම දීපවුොන්පොම් යි,
thingපකිය පඑ පanimalපල඼ටපවමා යි.පඒපනවා,පඒපයටොත්පඇිකපවිධ්‍ා පrunපොල ල.ප
එ ො ටපශම්බොල ල,පif animal == ‘cat ’කිය඼පඑ ක්.ප
අපිපශදුරපොදල පvariableපඑ පදිශාපබ඼ුරශමපොත්ොර ල,පොම්පකිය පොේපශරිපකිය඼.පඒපනවාපඑමපප්‍ර ා඾ ොේපඇිකප
විධ්‍ා පrunපොල ල.පඒ යිපoutputපඑ පවිදිශටපthis is catපකිය඼පආොේ.

අපිපදැන්පthing = “house”පකිය඼පොල ව්ප ර඼,ප

programmeපඑ පrunප ර඼පබ඼මු.
I don’t know what this is

දැන්පඔයාටපොත්ොර ල,
if thing == “animal”:පකිය පප්‍ර ා඾ යපව යපො ොේප ම්,පඒපයටොත්පඊටපදශිබන්පිකොය පප්‍ර ා඾ පඑ නන්ප
එශාටපලැඩපො ර පබල.

49
 50

ඉිකන්පොම්පවිදිශටපpythonපගැ පලියවුනුපමාොේපදෂමුපල පග්‍රන්ථමයපඅලවන්පොල ල.පඉලරයිපකිේලටපොම නන්පොම්ප

ග්‍රන්ථමයපඉලරපොලන්ො ප ැප.
ොමමපග්‍රන්ථමොේපොදල පො ටසින්,පමමපඔයාටපpythonපල඼පිකොය ,පොමහිපවඳශන්පසිේධ්‍ාන් පල඼ටපලඩාප රමක්ප
ගැඹුරුපව෕පසිේධ්‍ාන් පගැ පකිය඼පොද ලා.
ඉිකන්පඒපොේලඛපඉොග ගන් ප ලින්පොමමපග්‍රන්ථමොේපවඳශන්,පpythonපල඼පම෕ලි පොේලඛපගැ ප ැල ප ැල ප
ුරහුණුොලන් .
ොමමපග්‍රන්ථමොේපවඳශන්පක්‍රමිලඛදපපිිබබදලපයම් ාක්පදැනුමක්පඔබප඼බාගත්ොත්ප ම්,පpythonපපිිබබඳලපදසුගියප
අ.ොද .ව(උ.ොදෂ)පප්‍ර඾්ණපද්‍රපල඼පවදශන්පප්‍ර඾් පලලින්ප60%පලත්පඔබටපදශසුොලන්පනලරදිපපිිබතුරුපොවවීමටපඋදේප
ලනුපඇ .

එොවේ ම්පොමහිපොදල පග්‍රන්ථමොයන්පඅදපයිබපශමුොලමු.පප

ඔබටපජය!

50