‫‪441‬‬ ‫ﯾﺎزدﻫﻤﯿﻦ ﮐﻨﻔﺮاﻧﺲ داﻧﺸﺠﻮﯾﯽ ﻋﻤﺮان ﺳﺮاﺳﺮ ﮐﺸﻮر‬

‫ﯾﺎزدﻫﻤﯿﻦ ﮐﻨﻔﺮاﻧﺲ داﻧﺸﺠﻮﯾﺎن ﻋﻤﺮان ﺳﺮاﺳﺮﮐﺸﻮر ‪CESC 2004‬‬

‫‪ 1‬ﺗﺎ ‪ 4‬دﯾﻤﺎه ‪ -1383‬داﻧﺸﮕﺎه ﻫﺮﻣﺰﮔﺎن‬

‫ﺑﺘﻦ ﻫﺎﻱ ﺩﻳﺮﮔﺪﺍﺯ‬

‫‪۱‬‬
‫ﺍﻣﻴﻦ ﻟﻄﻔﻲ‪ ,‬ﺩﺍﻧﺸﺠﻮﻱ ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ﻋﻤﺮﺍﻥ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺁﺯﺍﺩ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﻭﺍﺣﺪ ﺧﻮﻱ ﻭ ﻋﻀﻮ ﺑﺎﺷﮕﺎﻩ ﭘﮋﻭﻫﺸﮕﺮﺍﻥ ﺟﻮﺍﻥ‬

‫ﭼﻜﻴﺪﻩ‬
‫ﺗﺎ ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻝ ﭘﻴﺶ ‪ ,‬ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ ﻫﻤﮕﻲ ﺁﺳﺘﺮﻫﺎﻱ ﻣﻘﺎﻭﻡ ﺩﺭ ﺩﺭﺟﻪ ﺣﺮﺍﺭﺗﻬﺎﻱ ﺑﺎﻻ ﺑﺼﻮﺭﺕ ﺁﺟﺮﻫﺎﻱ ﺍﺯ ﭘﻴﺶ ﺭﻳﺨﺘﻪ ﻭ ﭘﺨﺘﻪ ﺷﺪﻩ‬
‫ﺑﺎ ﺍﺑﻌﺎﺩ ﻧﺴﺒﺘﺎ ﻛﻮﭼﻚ ﻭ ﻃﺮﺣﻬﺎﻱ ﻣﺨ ﺘﻠﻒ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﺪﻧﺪ ‪ .‬ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﺍﺳﺘﺜﻨﺎﺀ ﺩﺭﺍﻳﻦ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻣﺤﺪﻭﺩﻱ ﺍﺯ ﺑﺘﻦ‬
‫ﻫﺎ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﻼﺕ ‪ ,‬ﺑﺘﻦ ﻛﻮﺑﻴﺪﻧﻲ ‪ ,‬ﺑﺘﻦ ﭘﺎﺷﺸﻲ ﻭ ﭘﻮﺷﺶ ﺟﻬﺖ ﻛﺎﺭﻫﺎﻱ ﺗﻌﻤﻴﺮﺍﺗﻲ ﻭ ﺳﻄﺤﻲ ﺑﻜﺎﺭ ﻣﻲ ﺭﻓﺖ ‪ .‬ﺍﻣﺎ‬
‫ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺣﺎﺿﺮ ﺍﻳﻦ ﺟﺮﻣﻬﺎﻱ ﺩﻳﺮﮔﺪﺍﺯ ﺭﻭﺍﺝ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺯﻳﺎﺩﻱ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﺑﻄﻮﺭﻳﻜﻪ ﺍﻣﺮﻭﺯﻩ ﺑﺘﻦ ﻫﺎﻱ ﺩﻳﺮﮔﺪﺍﺯ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺩﺭ ﺻﻨﺎﻉ‬
‫ﻣﺘﺎﻟﻮﮊﻳﻜﻲ ﻭ ﺳﺮﺍﻣﻴﻜﻲ ﻣﺜﻞ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺁﻫﻦ ﻭ ﻓﻮﻻﺩ ﻭ ﻓﻠﺰﺍﺕ ﻏﻴﺮ ﺁﻫﻨﻲ ‪ ,‬ﺭﻳﺨﺘﻪ ﮔﺮﻱ ‪ ,‬ﻛﻚ ﺳﺎﺯﻱ ﻭ ‪ ...‬ﻛﺎﺭﺑﺮﺩ ﻭﺳﻴﻌﻲ ﺩﺍﺭﻧﺪ‬
‫ﺑﻠﻜﻪ ﺟﺎﻱ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻧﺤﻮ ﻭﺳﻴﻌﻲ ﺩﺭ ﺻﻨﺎﻳﻊ ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ ‪ ,‬ﺑﺮﻕ ﻫﺴﺘﻪ ﺍﻱ ‪ ,‬ﻫﻮﺍﭘﻴﻤﺎﺋﻲ ﻭ ﺣﺘﻲ ﻣﺼﺎﺭﻑ ﺧﺎﻧﮕﻲ ﺑﺎﺯ ﻧﻤﻮﺩﻩ‬
‫ﺍﺳﺖ ‪ .‬ﺩﺍﻣﻨﻪ ﻭﺳﻴﻊ ﻛﺎﺭﺑﺮﺩ ﺍﺳﺘﺤﻜﺎﻡ ﺣﺮﺍﺭﺗﻲ ﺑﺘﻦ ﻫﺎﻱ ﺩﻳﺮﮔﺪﺍﺯ ﻭ ﻭﺳﻌﺖ ﻛﺎﺭﺍﺋﻲ ‪ ,‬ﺍﻫﻤﻴﺖ ﺍﻳﻦ ﺟﺮﻡ ﻧﺴﻮﺯ ﺭﺍ ﻧﺸﺎﻥ‬
‫ﻣﻴﺪﻫﺪ ‪ .‬ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺳﻌﻲ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﺿﻤﻦ ﺑﻴﺎﻥ ﻣﺸﺨﺼﺎﺕ ‪ ,‬ﺧﻮﺍﺹ ﺑﺘﻦ ﻫﺎﻱ ﺩﻳﺮﮔﺪﺍﺯ ﻭ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺑﻨﺪﻱ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﺑﺮﺭﺳﻲ‬
‫ﻣﻮﺍﺩ ﺍﺻﻠﻲ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺩﻫﻨﺪﻩ ﺍﻳﻦ ﻧﻮﻉ ﺑﺘﻦ ‪ ,‬ﺍﻧﻮﺍﻉ ﺑﺘﻦ ﻫﺎﻱ ﺩﻳﺮﮔﺪﺍﺯ ‪ ,‬ﻣﺰﻳﺖ ﻫﺎﻱ ﺑﺘﻦ ﺩﻳﺮﮔﺪﺍﺯ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻧﺴﻮﺯﻫﺎﻱ ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ‬
‫ﻭ ﻛﺎﺭﺑﺮﺩﻫﺎﻱ ﺟﺮﻣﻬﺎﻱ ﻧﺴﻮﺯ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻪ ﺷﻮﺩ ‪.‬‬
‫ﻛﻠﻴﺪ ﻭﺍﮊﻩ ﺍﻱ ‪ :‬ﺑﺘﻦ ﻫﺎﻱ ﺩﻳﺮﮔﺪﺍﺯ ‪ ,‬ﻣﻮﺍﺩ ‪ ,‬ﺧﻮﺍﺹ ‪ ,‬ﻛﺎﺭﺑﺮﺩ ‪ ,‬ﺭﻭﻧﺪ ﺗﻮﺳﻌﻪ ‪.‬‬

‫‪ -1‬ﻣﻘﺪﻣﻪ‬
‫ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎﻱ ﺍﻭﻟﻴﻦ ﮔﺰﺍﺭﺵ ‪ ,‬ﺍﻣﻜﺎﻥ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﺑﺘﻦ ﺩﺭ ﺩﻣﺎﻱ ﺑﺎﻻ ﺑﻪ ﻛﺎﺭﻫﺎﻱ ﻣﻬﻨﺪﺳﻴﻦ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻥ ﺩﺭ ﺍﻭﺍﻳﻞ ﻗﺮﻥ ﺑﻴﺴﺘﻢ‬
‫ﺑﺮﻣﻴﮕﺮﺩﺩ ‪ .‬ﺗﺎ ﺍﻭﺍﻳﻞ ﻗﺮﻥ ﺑﻴﺴﺘﻢ ﻫﻴﭻ ﺗﻮﺟﻪ ﺍﺳﺎﺳﻲ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻧﻮﻉ ﻣﻮﺍﺩ ﺩﻳﺮﮔﺪﺍﺯ ﻧﺸﺪ ‪ ,‬ﻳﻌﻨﻲ ﺯﻣﺎﻧﻴﻜﻪ ‪C.PLATZMANN‬‬
‫ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺑﺘﻦ ﺩﻳﺮﮔﺪﺍﺯ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺛﺒﺖ ﺭﺳﺎﻧﺪ ‪ .‬ﺑﺎ ﺷﺮﻭﻉ ﺩﻫﻪ ﻱ ‪ ۱۹۳۰‬ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﻗﺎﺑﻞ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﺍﻱ ﺩﺭ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻭ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺩﺭ ﺗﻌﺪﺍﺩﻱ‬
‫ﺍﺯ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻭ ﺁﻟﻤﺎﻥ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﻣﻴﺨﻮﺭﺩ ‪ .‬ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﺗﺎ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺟﻨﮓ ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺍﻣﻜﺎﻧﺎﺗﻲ ﻛﻪ ﺑﺘﻦ ﻫﺎﻱ‬
‫ﺩﻳﺮﮔﺪﺍﺯ ﻣﻲ ﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻨﺪ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﺑﺸﺮ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﻫﻨﺪ ‪ ,‬ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻧﺸﺪﻩ ﺑﻮﺩ ‪ .‬ﺗﻜﻨﻮﻟﻮﮊﻱ ﺑﺘﻦ ﺩﻳﺮﮔﺪﺍﺯ ﺭﺍ ﻣﻴﺘﻮﺍﻥ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ ﻣﻮﺍﺩ‬
‫ﺩﻳﺮﮔﺪﺍﺯ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﺍﺩ‪ .‬ﺍﺯ ﺩﻳﺪﮔﺎﻩ ﻣﻬﻨﺪﺳﻴﻨﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻣﻮﺍﺩ ﺩﻳﺮﮔﺪﺍﺯ ﺳﺮﻭﻛﺎﺭ ﺩﺍﺭﻧﺪ ‪ ,‬ﺑﺘﻦ ﺩﻳﺮﮔﺪﺍﺯ ﺩﺍﺭﺍﻱ ﻭﻳﮋﮔﻲ ﻫﺎﻱ ﺧﺎﺹ ﺧﻮﺩ‬
‫ﺩﺭ ﻧﺤﻮﻩ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻭ ﻛﺎﺭﺑﺮﺩ ﺍﺳﺖ ‪ .‬ﺗﻜﻨﻮﻟﻮﮊﻱ ﻣﻮﺍﺩ ﺩﻳﺮﮔﺪﺍﺯ ﺭﺍ ﻣﻴﺘﻮﺍﻥ ﺍﻳﻨﻄﻮﺭ ﺗﺮﺳﻴﻢ ﻛﺮﺩ ‪ :‬ﺩﺭﺁﻭﺭﺩﻥ ﻣﻮﺍﺩ ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﺩﻟﺨﻮﺍﻩ ﻭ‬
‫ﺳﭙﺲ ﺧﺸﻚ ﻛﺮﺩﻥ ﺩﺭ ﻳﻚ ﻣﺪﺕ ﺯﻣﺎﻥ ﻃﻮﻻﻧﻲ ﻭ ﻧﻬﺎﻳﺘﺎ ﺩﺭ ﺁﺗﺶ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻥ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻴﻜﻪ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮﮊﻱ ﺑﺘﻦ ﺩﻳﺮﮔﺪﺍﺯ ﻋﺒﺎﺭﺕ‬
‫ﺍﺳﺖ ﺍﺯ ﺗﻬﻴﻪ ﻣﺨﻠﻮﻁ ‪ ,‬ﺭﻳﺨﺘﻦ ﻭ ﻟﺮﺯﺵ ﻭ ﺳﺮﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ ﺧﺸﻚ ﻣﻴﺸﻮﺩ ‪ .‬ﺍﺳﺘﺤﻜﺎﻡ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻴﺎﺯ ﺑﺪﻭﻥ ﭘﺨﺘﻦ‬
‫ﺑﺪﺳﺖ ﻣﻲ ﺁﻳﺪ ﺑﺪﻳﻦ ﻭﺳﻴﻠﻪ ﻗﺎﺩﺭ ﺑﻪ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺷﻜﻠﻬﺎﻱ ﭘﻴﭽﻴﺪﻩ ﻭ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺪﻭﻥ ﺗﺮﻙ ﻭ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻓﺮﻡ ﻣﻴﺒﺎﺷﻴﻢ ‪ .‬ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺣﺎﺿﺮ‬
‫ﻣﺰﺍﻳﺎﻱ ﺑﺘﻦ ﻫﺎﻱ ﺩﻳﺮﮔﺪﺍﺯ ﺑﺮ ﻣﻮﺍﺩ ﺩﻳﺮﮔﺪﺍﺯ ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ ﺑﺮ ﻛﺴﻲ ﭘﻮﺷﻴﺪﻩ ﻧﻴﺴﺖ ‪ .‬ﺟﺎﺫﺑﻪ ﻫﺎﻱ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺍﺯ ﻗﺒﻴﻞ ﺻﺮﻓﻪ ﺟﻮﺋﻲ ﺩﺭ‬
‫ﻫﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎﻱ ﺳﺎﺧﺖ ‪ ,‬ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻓﺮﺍﻭﺍﻧﺘﺮ ‪ ,‬ﻭﺳﻌﺖ ﻛﻤﺘﺮ ﻛﺎﺭﺧﺎﻧﺠﺎﺕ ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ‪ ,‬ﺳﻬﻮﻟﺖ ﺍﺳﺘﻌﻤﺎﻝ ‪ ,‬ﺍﻣﻜﺎﻥ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺗﻬﺎﻱ‬

‫‪١‬‬
‫‪e_aminlotfi@yahoo.com‬‬
 ‫‪442‬‬ ‫ﯾﺎزدﻫﻤﯿﻦ ﮐﻨﻔﺮاﻧﺲ داﻧﺸﺠﻮﯾﯽ ﻋﻤﺮان ﺳﺮاﺳﺮ ﮐﺸﻮر‬

‫ﻣﺘﻨﻮﻉ ﻭ ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ ﭼﻮﻥ ﺭﻳﺨﺘﻪ ﮔﺮﻱ ﺩﺭ ﻣﺤﻞ ‪ ,‬ﭘﻴﺶ ﺳﺎﺧﺘﻪ ‪ ,‬ﺭﻳﺨﺘﻪ ﮔﺮﻱ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﺁﺟﺮ ‪ ,‬ﺑﻠﻮﻙ ‪ ,‬ﺳﺘﻮﻧﻬﺎﻱ ﻳﻜﭙﺎﺭﭼﻪ ‪,‬‬
‫ﻣﻼﺕ ‪ ,‬ﻣﻮﺍﺩ ﭘﺎﺷﺸﻲ ﻭ ‪ ...‬ﺍﺳﺘﺤﻜﺎﻡ ﺑﺎﻻ ﺣﺘﻲ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﺖ ﺧﺎﻡ ‪ ,‬ﺍﻣﻜﺎﻥ ﺑﻜﺎﺭﮔﻴﺮﻱ ﺍﺟﺰﺍﺀ ﺑﺰﺭﮒ ﺩﺭ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻥ ﻛﻮﺭﻩ ﻫﺎ ‪ ,‬ﻛﺎﻫﺶ‬
‫ﺯﻣﺎﻥ ﺗﻌﻤﻴﺮ ﺁﺳﺘﺮ ﻛﻮﺭﻩ ﻫﺎ ‪ ,‬ﻣﻘﺎﻭﻣﺖ ﺳﺎﻳﺸﻲ ﺑﻬﺘﺮ ‪ ,‬ﻣﻘﺎﻭﻣﺖ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺣﻤﻼﺕ ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ ‪ ,‬ﺷﻮﻛﻬﺎﻱ ﺣﺮﺍﺭﺗﻲ ‪ ,‬ﺩﻭﺍﻡ ﻭ‬
‫ﭘﺎﻳﺪﺍﺭﻱ ﭘﻮﺷﺸﻬﺎ ‪ ,‬ﺳﻬﻮﻟﺖ ﺩﺭ ﺣﻤﻞ ﻭ ﻧﻘﻞ ﻭ ‪ ...‬ﻫﻤﻪ ﻭﻫﻤﻪ ﺩﺭ ﮔﺴﺘﺮﺵ ﺭﻭﺯﺍﻓﺰﻭﻥ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺑﺘﻦ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ ‪.‬‬

‫‪ – 2‬ﺗﻌﺮﯾﻒ ﺑﺘﻦ ﻫﺎي دﯾﺮﮔﺪاز‬

‫ﺑﺘﻦ ﻫﺎي دﯾﺮﮔﺪاز ﺑﺘﻦ ﻫﺎﺋﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺧﻮاص ﻣﮑﺎﻧﯿﮑﯽ و ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ آﻧﻬﺎ ﺣﺘﯽ ﺑﻌﺪ از ﻣﺪت زﻣﺎن زﯾﺎدي ﮐﻪ ﺣﺮارﺗﻬﺎي ﺑﺎﻻ‬
‫دﯾﺪ ﺗﺎ ﺣﺪ ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮﻟﯽ ﺑﺎﻗﯽ ﺑﻤﺎﻧﺪ ‪ .‬اﯾﻦ ﺑﺘﻦ ﻫﺎ در درﺟﻪ ﺣﺮارت ﻣﻌﻤﻮﻟﯽ داراي اﺗﺼﺎﻻت ﻫﯿﺪروﻟﯿﮑﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ و وﻗﺘﯽ‬
‫ﭘﺨﺘﻪ ﻣﯿﺸﻮﻧﺪ ) ﺣﺮارت ﻣﯽ ﺑﯿﻨﻨﺪ (‪ ,‬از ﻣﺮﺣﻠﻪ اﺗﺼﺎل ﻫﯿﺪروﻟﯿﮑﯽ ﺑﻪ اﺗﺼﺎل ﺳﺮاﻣﯿﮑﯽ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﻣﯿﺸﻮﻧﺪ ‪ ,‬ﺑﺪون آﻧﮑﻪ‬
‫اﺳﺘﺤﮑﺎﻣﺸﺎن ﮐﺎﻫﺶ ﭘﯿﺪا ﮐﻨﺪ‪.‬‬

‫‪ – 3‬ﻣﺸﺨﺼﺎت و وﯾﮋﮔﯽ ﻫﺎي ﺑﺘﻦ ﻫﺎي دﯾﺮﮔﺪاز‬

‫ﻣﺨﻠﻮﻃﻬﺎي ﺑﺘﻨﯽ از ﻧﻈﺮ ﮐﺎرﺧﺎﻧﺠﺎت دﯾﺮﮔﺪاز ‪ ,‬ﻣﺨﻠﻮﻃﻬﺎي ﺧﺸﮏ ﺷﺪﻧﯽ در ﻫﻮا ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ از ﻣﻮاد اوﻟﯿﻪ ﻣﻘﺎوم‬ ‫•‬
‫در ﺑﺮاﺑﺮ ﺣﺮارت ﺑﺎ اﻧﺪازه داﻧﻪ ﺑﻨﺪي ) ‪ ( 0 – 30‬ﻣﯿﻠﯿﻤﺘﺮ و ﺳﯿﻤﺎن ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺷﺪه اﻧﺪ ‪.‬‬
‫ﻋﺎﻣﻠﻬﺎي ﭼﺴﺒﺎﻧﺪه درﭼﻨﯿﻦ ﺑﺘﻦ ﻫﺎﺋﯽ ‪ ,‬ﭼﺴﺒﻬﺎي ﻫﯿﺪروﻟﯿﮑﯽ ) ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺳﯿﻤﺎﻧﻬﺎ ( ﯾﺎ ﭼﺴﺒﻬﺎي ﻏﯿﺮ ﻫﯿﺪروﻟﯿﮑﯽ‬ ‫•‬
‫) ﻣﺜﻞ ﭼﺴﺐ ﺷﯿﺸﻪ ( ﻣﯿﺒﺎﺷﻨﺪ ‪.‬‬
‫اﯾﻦ ﻧﻮع ﺑﺘﻦ ﻫﺎ ‪ ,‬ﻣﻮادي ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ داراي ﻓﺴﻔﺎت ‪ ,‬ﭼﺴﺐ ﺷﯿﺸﻪ ‪ ,‬ﻣﺎﮔﻨﺰﯾﺎ )ﭘﺮﯾﮑﻼس ( ﻣﯿﺒﺎﺷﻨﺪ ‪.‬‬ ‫•‬
‫اﺳﺘﺤﮑﺎم ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز ﺑﺪون ﭘﺨﺘﻦ ﺑﺪﺳﺖ ﻣﯽ آﯾﺪ و ﺑﺪﯾﻦ وﺳﯿﻠﻪ ﻗﺎدر ﺑﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺷﮑﻠﻬﺎي ﭘﯿﭽﯿﺪه و ﻣﺨﺘﻠﻒ‬ ‫•‬
‫‪1‬‬
‫ﻣﯿﺒﺎﺷﯿﻢ )ﺳﺎزه ﻣﻮﻧﻮﻟﯿﺘﯿﮏ (‬

‫‪ – 4‬ﺧﻮاص ﺑﺘﻦ ﻫﺎي دﯾﺮﮔﺪاز‬

‫ﺑﺘﻦ ﻫﺎي دﯾﺮﮔﺪاز ﺧﻮد ﺧﻮاص ﻣﻌﯿﻨﯽ را دارا ﻣﯿﺒﺎﺷﻨﺪ ﮐﻪ آﮔﺎه ﺑﻮدن از آﻧﻬﺎ ﻧﯿﺰ ﻣﻬﻢ اﺳﺖ ‪ ,‬ﺑﻌﻼوه در ﻧﻈﺮ داﺷﺘﻦ آﻧﻬﺎ در‬
‫ﻫﻨﮕﺎم اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻮاد و دﺳﺘﯿﺎﺑﯽ ﺑﻪ درك ﺻﺤﯿﺢ از رﻓﺘﺎر ﺑﺘﻦ ﺗﺤﺖ ﺷﺮاﯾﻂ ﮐﺎري ﺿﺮوري اﺳﺖ ‪ .‬ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ اﯾﻦ ﺧﻮاص در‬
‫ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻨﺪي زﯾﺮ ﮔﻨﺠﺎﻧﺪه ﺷﺪه اﺳﺖ ‪:‬‬
‫‪ : 4 – 1‬ﺧﻮاص ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ و ﻣﮑﺎﻧﯿﮑﯽ‬
‫ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ ﺧﻮاص ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ و ﻣﮑﺎﻧﯿﮑﯽ ‪ :‬ﭼﮕﺎﻟﯽ ‪ ,‬ﺗﺨﻠﺨﻞ ‪ ,‬ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﻫﺪاﯾﺖ ﺣﺮارﺗﯽ و اﻧﺒﺴﺎط ﺣﺮارﺗﯽ ﻣﯿﺒﺎﺷﺪ ‪.‬‬
‫وزن ﻣﺨﺼﻮص ‪ :‬وزن ﻣﺨﺼﻮص ﺑﺘﻦ ﻫﺎي ﻣﻘﺎوم در ﺑﺮاﺑﺮ ﺣﺮارت ) دﯾﺮﮔﺪاز ( ﺗﺎﺑﻌﯽ از ﺗﺮﮐﯿﺐ آﻧﻬﺎ ‪ ,‬ﻧﻤﻮﻧﻪ‬ ‫•‬
‫ﺳﯿﻤﺎن ‪ ,‬ﭘﺮﮐﻨﻨﺪه ‪ ,‬ﻣﺨﻠﻮط و ﻧﺴﺒﺖ ﻫﺎي آﻧﻬﺎ ﻣﯿﺒﺎﺷﺪ ‪.‬‬
‫ﭼﮕﺎﻟﯽ ‪ :‬ﭼﮕﺎﻟﯽ ﺑﺘﻦ ﻫﺎي ﻧﺴﻮز ﺗﺎﺑﻌﯽ از داﻧﺴﯿﺘﻪ ‪ ,‬ﻏﻠﻈﺖ ﻫﺎي ﻣﻮاد ﺗﺸﮑﯿﻞ دﻫﻨﺪه و ﺣﺠﻢ ﺗﺨﻠﺨﻞ ﻣﻮﺟﻮد در‬ ‫•‬
‫ﺑﺘﻦ اﺳﺖ ‪.‬‬
‫ﺗﺨﻠﺨﻞ و ﻧﻔﻮذﭘﺬﯾﺮي ‪ :‬ﭼﮕﺎﻟﯽ و ﺗﺨﻠﺨﻞ ﻧﺴﺒﺖ ﻣﻌﮑﻮس ﺑﺎ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ دارﻧﺪ ‪ ,‬ﻫﺮﭼﻨﺪ اﻏﻠﺐ در اﺳﺘﻔﺎده ﻫﺎي ﻋﻤﻠﯽ‬ ‫•‬
‫ﻣﺠﻤﻮع ﺗﺨﻠﺨﻞ ﻣﻮاد ﻧﺴﻮز ﻣﻬﻢ ﻧﺒﻮده ﺑﻠﮑﻪ ﻣﻮرد ﻣﺼﺮف ﻧﺴﺒﺖ ﺗﺨﻠﺨﻞ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺗﺨﻠﺨﻞ ﺑﺎز ) ﻇﺎﻫﺮي ( ﮐﻪ در‬
‫ﺗﻤﺎس ﺑﺎ اﺗﻤﺴﻔﺮ اﺳﺖ ﻣﯿﺒﺎﺷﺪ ‪ .‬ﺑﻌﺪ از ﭘﺨﺘﻦ ﺗﺨﻠﺨﻞ زﯾﺎد ﻣﯿﺸﻮد ‪ ,‬زﯾﺎد ﺷﺪن ﺗﺨﻠﺨﻞ ﺑﺴﺘﮕﯽ ﺑﻪ ﻋﻮاﻣﻠﯽ دارد‬

‫‪ 1‬ﻋﺒﺎرت ﺳﺎده ” ﺳﺎزه ﻫﺎي ﻣﻮﻧﻮﻟﯿﺘﯿﮏ “ ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻌﻨﯽ ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻪ ﺑﺘﻮان ﺗﻤﺎم دﯾﻮار را ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎي واﻗﻌﯽ ﮐﻠﻤﻪ ﯾﮑﺪﺳﺖ و ﯾﮑﭙﺎرﭼﻪ‬
‫ﺳﺎﺧﺖ ‪ .‬ﺑﻠﮑﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﺪﯾﻦ ﻣﻌﻨﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﯿﺘﻮان ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي ﺑﺰرﮔﯽ را ﯾﮑﭙﺎرﭼﻪ ﺗﻬﯿﻪ ﻧﻤﻮد ‪ .‬از ﻃﺮﻓﯽ دﯾﮕﺮ ﻗﻄﻌﺎت ﺑﺪون ﺷﮑﻞ ﻧﺒﺎﯾﺪ‬
‫ﺑﯿﺶ از اﻧﺪازه ﺑﺰرگ ﻃﺮاﺣﯽ ﮔﺮدد زﯾﺮا در ﻏﯿﺮ اﯾﻦ ﺻﻮرت ﺗﻨﺸﻬﺎي درون ﻻﯾﻪ دﯾﺮﮔﺪاز آﻧﭽﻨﺎن زﯾﺎد ﻣﯿﺸﻮد ﮐﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﺑﺮوز ﺗﺮﮐﻬﺎي‬
‫ﻧﺎﺧﻮاﺳﺘﻪ و ﻏﯿﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﮐﻨﺘﺮل ﻣﯿﺸﻮﻧﺪ ‪.‬‬
 ‫‪443‬‬ ‫ﯾﺎزدﻫﻤﯿﻦ ﮐﻨﻔﺮاﻧﺲ داﻧﺸﺠﻮﯾﯽ ﻋﻤﺮان ﺳﺮاﺳﺮ ﮐﺸﻮر‬

‫ﮐﻪ ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ آﻧﻬﺎ ‪ ,‬دﻣﺎ و ﺳﻄﺢ واﮐﻨﺶ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﯿﻦ ﻋﺎﻣﻞ اﺗﺼﺎل و ﭘﺮﮐﻨﻨﺪه رخ ﻣﯿﺪﻫﺪ ‪ .‬ﻧﻔﻮذﭘﺬﯾﺮي ﻧﯿﺰ ﺗﺎﺑﻌﯽ‬
‫از ﻗﻄﺮ و ﺗﺨﻠﺨﻞ ﻣﯿﺒﺎﺷﺪ ‪ .‬ﻧﺴﺒﺖ آب ﺑﻪ ﺳﯿﻤﺎن ﻧﯿﺰ ﻋﺎﻣﻞ ﻣﻬﻤﯽ در ﻧﻔﻮذﭘﺬﯾﺮي اﺳﺖ ‪.‬‬
‫اﻧﺒﺴﺎط ﺣﺮارﺗﯽ ‪ :‬ﺿﺮﯾﺐ اﻧﺒﺴﺎط ﺣﺮارﺗﯽ ﺑﺘﻦ ﻫﺎي دﯾﺮﮔﺪاز ﺑﻪ ﻣﻘﺪار زﯾﺎدي ﺑﻪ ﺿﺮﯾﺐ اﻧﺒﺴﺎط ﭘﺮﮐﻨﻨﺪه ﻫﺎ‬ ‫•‬
‫ﺑﺴﺘﮕﯽ دارد‪.‬‬
‫ﮔﺮﻣﺎي وﯾﮋه ‪ :‬در ﺑﺘﻦ ﻫﺎي دﯾﺮﮔﺪاز ﻇﺮﻓﯿﺖ ﺣﺮارﺗﯽ ﭘﺮﮐﻨﻨﺪه ﻫﺎ ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻓﺎﮐﺘﻮري ﺗﻌﯿﯿﻦ ﮐﻨﻨﺪه در‬ ‫•‬
‫ﺗﺮﮐﯿﺐ اﺻﻠﯽ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﯿﺸﻮد‪ .‬ﮔﺮﻣﺎي وﯾﮋه ﭘﺮﮐﻨﻨﺪه ﻫﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺪون ﻫﯿﭻ ﺧﻄﺎي ﻣﺤﺴﻮﺳﯽ ﺗﻌﯿﯿﻦ ﮔﺮدد ‪.‬‬
‫ﻫﺪاﯾﺖ ﺣﺮارﺗﯽ ‪ :‬ﻫﺪاﯾﺖ ﺣﺮارﺗﯽ ﻣﻮاد دﯾﺮﮔﺪاز ﯾﮏ ﺧﺎﺻﯿﺖ ﭘﯿﭽﯿﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻫﺪاﯾﺖ ﺣﺮارﺗﯽ اﺟﺰاء ﺗﺸﮑﯿﻞ‬ ‫•‬
‫دﻫﻨﺪه و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺑﻪ ﻧﺤﻮه ﺗﺮاﮐﻢ ‪ ,‬ﺗﺨﻠﺨﻞ و درﺟﻪ ﺣﺮارت ﺑﺴﺘﮕﯽ دارد ‪.‬‬
‫ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺳﺎﯾﺸﯽ و ﻓﺮﺳﺎﯾﺸﯽ ‪ :‬در ﺑﺴﯿﺎري از اﺳﺘﻔﺎده ﻫﺎي ﺻﻨﻌﺘﯽ ﻣﻮاد دﯾﺮﮔﺪاز ‪ ,‬ﺳﺎﺋﯿﺪه ﺷﺪن و ﻓﺮﺳﺎﯾﺶ‬ ‫•‬
‫ﻣﻄﺮح ﻫﺴﺘﻨﺪ ‪ .‬در ﻓﺮﺳﺎﯾﺶ ﺗﻤﺎم ﺳﻄﺢ ﻣﺎده ﻣﻮرد ﺣﻤﻠﻪ ﻗﺮار ﻣﯿﮕﯿﺮد وﻟﯽ در ﺣﺎﻟﺖ ﺳﺎﯾﺸﯽ ﻓﻘﻂ ﻓﺎزﻫﺎي‬
‫ﻣﻨﯿﺮاﻟﯽ ﮐﻪ ﮐﻤﺘﺮﯾﻦ ﻣﻘﺎوﻣﺖ را دارﻧﺪ ﻣﻮرد ﺣﻤﻠﻪ ﻗﺮار ﻣﯿﮕﯿﺮد ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﯾﮏ راﺑﻄﻪ ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﺑﯿﻦ ﻣﻘﺎوﻣﺖ‬
‫ﻓﺸﺎري ﺑﺎ ﻣﻘﺪار ﺳﯿﻤﺎن از ﯾﮏ ﻃﺮف و ﻣﯿﺰان ﺳﺎﯾﺶ از ﻃﺮف دﯾﮕﺮ وﺟﻮد دارد ‪.‬‬
‫‪ : 4 – 2‬ﺧﻮاص ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ‬
‫در ﻋﻠﻢ دﯾﺮﮔﺪاز واژه ” ﺧﻮاص ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ “ ﮐﻪ ﺑﮑﺎر ﺑﺮده ﻣﯿﺸﻮد ﺷﺎﻣﻞ رﻓﺘﺎر ﻣﻮاد دﯾﺮﮔﺪاز در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﺳﺎﯾﺮ ﻣﻮاد ﮐﻪ آﺳﺘﺮ‬
‫ﺑﺎ آﻧﻬﺎ ﺗﻤﺎس ﭘﯿﺪا ﻣﯿﮑﻨﺪ ‪ ,‬ﻣﯿﺸﻮد و اﯾﻦ اﻣﺮ ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺷﺎﻣﻞ ﺧﻮردﮔﯽ ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﺑﻮﺳﯿﻠﻪ ﻣﻮاد ﻣﺬاب و دﺧﻮل ﻣﻮاد ﺧﺎرﺟﯽ‬
‫ﺑﺪاﺧﻞ و ﻓﺮج آﻧﻬﺎ ﮐﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺧﻮاص آﻧﻬﺎ ﻣﯿﺸﻮد ‪ .‬ﺑﺮاي ﺑﺘﻦ دﯾﺮﮔﺪاز ﻣﯿﺘﻮان ‪ ,‬ﺧﻮاص ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ را در ﺣﻮزه ﻫﺎي زﯾﺮ‬
‫ﺑﺮرﺳﯽ ﮐﺮد ‪:‬‬
‫رﻓﺘﺎر ﺑﺘﻦ ﻫﺎ در ﺣﻀﻮر ﺳﺮﺑﺎره ﻫﺎي ﺣﺎوي اﮐﺴﯿﺪﻫﺎ و ﻣﻮاد ﻣﺬاب ‪.‬‬ ‫‪-‬‬
‫رﻓﺘﺎر در ﺑﺮاﺑﺮ ﻓﻠﺰات ﻣﺬاب ‪.‬‬ ‫‪-‬‬
‫رﻓﺘﺎر در ﺣﻀﻮر ﮔﺎزﻫﺎ ‪.‬‬ ‫‪-‬‬

‫‪ - ٥‬ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺑﻨﺪﻱ ﺑﺘﻦ ﻫﺎﻱ ﺩﻳﺮﮔﺪﺍﺯ‬

‫ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻨﺪي ﺟﺮﻣﻬﺎي ﻧﺴﻮز ﺑﺮاﺳﺎس ﺗﮏ ﺗﮏ وﯾﮋﮔﯽ ﻫﺎي اﺻﻠﯽ آﻧﻬﺎ ﮐﻪ ﻣﻌﻤﻮﻻ داراي ﻣﺤﺪودﯾﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ ‪ ,‬اﻧﺠﺎم ﻣﯿﺸﻮد ‪.‬‬
‫ﻣﻮاد اوﻟﯿﻪ ﻣﺼﺮﻓﯽ ‪ ,‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ روﺷﻬﺎي ﺳﺎﺧﺖ و ﮐﺎرﺑﺮد ‪ ,‬ﻓﺎﮐﺘﻮرﻫﺎي دﯾﮕﺮي ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﻌﯿﺎرﻫﺎي ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻨﺪي ﺟﺮﻣﻬﺎي‬
‫ﻧﺴﻮز را ﺗﺸﯿﻞ ﻣﯿﺪﻫﻨﺪ ‪ .‬از ﻃﺮﻓﯽ دﯾﮕﺮ ﺟﺮﻣﻬﺎي ﻧﺴﻮز را ﻣﯿﺘﻮان ﺑﺮ اﺳﺎس درﺟﻪ ﺣﺮارت ﮐﺎر ‪ ,‬ﻧﻮع ﻋﺎﻣﻠﻬﺎي اﺗﺼﺎل )‬
‫ﭼﺴﺒﺎﻧﻨﺪه (‪ ,‬ﻧﻮع ﻣﻮاد ﭘﺮﮐﻨﻨﺪه ﻧﯿﺰ ﺗﻘﺴﯿﻢ ﺑﻨﺪي ﻧﻤﻮد ‪.‬‬

‫‪ : 5 -1‬ﺗﻘﺴﯿﻢ ﺑﻨﺪي ﺑﺮاﺳﺎس درﺟﻪ ﺣﺮارت‬

‫درﺟﻪ ﺣﺮارت ﮐﺎر‬ ‫درﺟﻪ ﺣﺮارت‬ ‫ﻧﻮع ﺑﺘﻦ‬

‫– ‪ 200‬درﺟﻪ‬ ‫ﮐﻤﺘﺮ از ‪ 1500‬درﺟﻪ ‪1100‬‬ ‫ﺑﺘﻦ ﻫﺎﺋﯽ ﺑﺎ دﯾﺮﮔﺪازي ﭘﺎﺋﯿﻦ‬
‫ﺳﺎﻧﺘﯿﮕﺮاد‬ ‫ﺳﺎﻧﺘﯿﮕﺮاد‬
‫ﺑﺘﻦ ﻫﺎﺋﯽ ﺑﺎ دﯾﺮﮔﺪازي ﻣﺘﻮﺳﻂ ) ﻣﻘﺎوم ‪ 1500 – 1790‬درﺟﻪ ‪ 1100 – 1300‬درﺟﻪ‬
‫ﺳﺎﻧﺘﯿﮕﺮاد‬ ‫ﺳﺎﻧﺘﯿﮕﺮاد‬ ‫در آﺗﺶ (‬
‫ﺑﯿﺸﺘﺮ از ‪ 1790‬درﺟﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮ از ‪ 1300‬درﺟﻪ‬ ‫ﺑﺘﻦ ﻫﺎﺋﯽ ﺑﺎ دﯾﺮﮔﺪازي ﺑﺎﻻ‬
‫ﺳﺎﻧﺘﯿﮕﺮاد‬ ‫ﺳﺎﻧﺘﯿﮕﺮاد‬
 ‫‪444‬‬ ‫ﯾﺎزدﻫﻤﯿﻦ ﮐﻨﻔﺮاﻧﺲ داﻧﺸﺠﻮﯾﯽ ﻋﻤﺮان ﺳﺮاﺳﺮ ﮐﺸﻮر‬

‫‪ : 5 – 2‬ﺗﻘﺴﯿﻢ ﺑﻨﺪي ﺑﺮاﺳﺎس ﻧﻮع اﺗﺼﺎﻻت‬

‫ﺑﺘﻦ ﻫﺎي دﯾﺮﮔﺪاز ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه از ﺳﯿﻤﺎن ﺳﺮﺑﺎره ‪.‬‬ ‫‪-‬‬
‫ﺑﺘﻦ ﻫﺎي دﯾﺮﮔﺪاز ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه از ﺳﯿﻤﺎن آﻟﻮﻣﯿﻨﺎﺋﯽ ‪.‬‬ ‫‪-‬‬
‫ﺑﺘﻦ ﻫﺎي دﯾﺮﮔﺪاز ﺑﺎ ﻋﺎﻣﻞ ﭼﺴﺒﺎﻧﻨﺪه ﭼﺴﺐ ﺷﯿﺸﻪ ‪.‬‬ ‫‪-‬‬
‫ﺑﺘﻦ ﻫﺎي دﯾﺮﮔﺪاز ﺑﺎ ﻋﺎﻣﻞ ﭼﺴﺒﺎﻧﻨﺪه ﻣﺎﮔﻨﺰﯾﺎ ‪.‬‬ ‫‪-‬‬
‫ﺑﺘﻦ ﻫﺎي دﯾﺮﮔﺪاز ﺑﺎ ﻋﺎﻣﻞ اﺗﺼﺎل ﻫﯿﺪروﻟﯿﮑﯽ ) ﻣﺎﻧﻨﺪ ‪ :‬ﻗﯿﺮ ‪ ,‬ﻗﻄﺮان ‪ ,‬ﺳﻮﻟﻔﯿﺖ ( ‪.‬‬ ‫‪-‬‬
‫ﺑﺘﻦ ﻫﺎي دﯾﺮﮔﺪاز ﺑﺎ ﻋﺎﻣﻞ اﺗﺼﺎل ﺷﯿﻤﯿﺎﺋﯽ )ﻣﺎﻧﻨﺪ ‪ :‬ﻓﺴﻔﺎﺗﻬﺎ ‪ ,‬ﺑﺎ اﻓﺰودن اﺳﯿﺪ ﻓﺴﻔﺮﯾﻦ ﺑﻪ ﻣﺨﻠﻮط ( ‪.‬‬ ‫‪-‬‬
‫‪ : 5 – 3‬ﺗﻘﺴﯿﻢ ﺑﻨﺪي ﺑﺮ اﺳﺎس ﻧﻮع ﻣﻮاد ﭘﺮﮐﻨﻨﺪه‬
‫ﺑﺘﻦ ﻫﺎي دﯾﺮﮔﺪاز ﺑﺎ ﻣﻮاد ﭘﺮﮐﻨﻨﺪه ﻏﯿﺮ ﻣﻘﺎوم در ﺑﺮاﺑﺮ ﺣﺮارت ) ﺧﺮده آﺟﺮ ‪ ,‬ﺳﺮﺑﺎره و ‪. ( ...‬‬ ‫‪-‬‬
‫ﺑﺘﻦ ﻫﺎي دﯾﺮﮔﺪاز ﺑﺎ ﺷﺎﻣﻮت ) ﺧﺎك ﻧﺴﻮز ﭘﺨﺘﻪ ﺷﺪه ( ‪.‬‬ ‫‪-‬‬
‫ﺑﺘﻦ ﻫﺎي دﯾﺮﮔﺪاز ﺑﺎ آﻟﻮﻣﯿﻨﺎت ﺑﺎﻻ ‪.‬‬ ‫‪-‬‬
‫ﺑﺘﻦ ﻫﺎي دﯾﺮﮔﺪاز ﺑﺎ ﮐﺮاﻧﺪوم ‪.‬‬ ‫‪-‬‬
‫ﺑﺘﻦ ﻫﺎي دﯾﺮﮔﺪاز ﺑﺎ ﺳﯿﻠﯿﺲ ‪.‬‬ ‫‪-‬‬
‫ﺑﺘﻦ ﻫﺎي دﯾﺮﮔﺪاز ﺑﺎ ﻣﮕﻨﺰﯾﺎ ‪.‬‬ ‫‪-‬‬
‫ﺑﺘﻦ ﻫﺎي دﯾﺮﮔﺪاز ﺑﺎ ﮐﺮوﻣﯿﺖ – ﻣﺎﮔﻨﺰﯾﺎ ‪.‬‬ ‫‪-‬‬
‫ﺑﺘﻦ ﻫﺎي دﯾﺮﮔﺪاز ﺑﺎ ﮐﺎرﺑﯿﺪ ﺳﯿﻠﺴﯿﻢ ‪.‬‬ ‫‪-‬‬

‫‪ – 6‬ﻣﻮاد اﺻﻠﯽ ﺑﺘﻦ ﻫﺎي دﯾﺮﮔﺪاز‬

‫ﻣﻮاد اﺻﻠﯽ ﺑﺘﻦ ﻫﺎي دﯾﺮﮔﺪاز ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از ‪:‬‬
‫‪ : 6 – 1‬ﻋﺎﻣﻞ ﭼﺴﺒﺎﻧﻨﺪه‬
‫ﻋﺎﻣﻠﻬﺎي ﭼﺴﺒﺎﻧﻨﺪه ﯾﮑﯽ از ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ ﺑﺨﺸﻬﺎي ﻣﺘﺸﮑﻠﻪ ﺑﺘﻦ ﻫﺎي دﯾﺮﮔﺪاز ﻣﯿﺒﺎﺷﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ دو دﺳﺘﻪ ﺳﯿﻤﺎﻧﻬﺎ و ﭼﺴﺐ ﻫﺎ‬
‫ﺗﻘﺴﯿﻢ ﺑﻨﺪي ﻣﯿﺸﻮﻧﺪ ‪.‬‬

‫‪ : 6-1-1‬ﺳﯿﻤﺎﻧﻬﺎ‬

‫ﺳﯿﻤﺎﻧﻬﺎي ﺻﻨﻌﺘﯽ ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺑﻌﺪ از ذوب و آﺳﯿﺎب ﮐﺮدن ﺑﺼﻮرت ﭘﻮدر رﯾﺰي در ﻣﯽ آﯾﻨﺪ ﮐﻪ ﻫﻢ داراي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﮐﺮﯾﺴﺘﺎﻟﯽ‬
‫و ﻫﻢ ﻏﯿﺮ ﮐﺮﯾﺴﺘﺎﻟﯽ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ ‪ .‬از اﻧﻮاع ﺳﯿﻤﺎﻧﻬﺎ ﮐﻪ ﺑﻄﻮر ﻣﻌﻤﻮﻟﯽ ﺗﻬﯿﻪ ﺷﺪه و در ﺳﺎﺧﺖ ﺑﺘﻦ ﻫﺎي دﯾﺮﮔﺪاز اﺳﺘﻔﺎده‬
‫ﻣﯿﺸﻮد‪ :‬ﺳﯿﻤﺎن ﭘﺮﺗﻠﻨﺪ ‪ ,‬ﺳﯿﻤﺎن ﭘﺮﺗﻠﻨﺪ آﻫﻦ ‪ ,‬ﺳﯿﻤﺎن ﮐﻮره ﺑﻠﻨﺪ ‪ ,‬ﺳﯿﻤﺎن آﻟﻮﻣﯿﻨﺎي ﻣﻌﻤﻮﻟﯽ ) ﺻﻨﻌﺘﯽ( و ﺳﯿﻤﺎن‬
‫آﻟﻮﻣﯿﻨﺎي ﺑﺎﻻ را ﻣﯿﺘﻮان ﻧﺎم ﺑﺮد ‪ .‬ﺳﺎﯾﺮ ﺳﯿﻤﺎﻧﻬﺎ ﺗﻨﻬﺎ اﻫﻤﯿﺖ ﻣﺤﺪود داﺷﺘﻪ و ﯾﺎ در ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﻋﻠﻤﯽ ﺑﮑﺎر ﺑﺮده ﻣﯿﺸﻮد ‪.‬‬

‫‪ : 6-1-2‬ﭼﺴﺐ ﻫﺎ‬

‫در اﮐﺜﺮ ﻣﻮارد ﯾﮏ ﭼﺴﺐ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﯾﺎ ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ از ﭼﺴﺐ ﻫﺎ ﺑﻪ ﻣﺨﻠﻮﻃﻬﺎي ﭘﻮدري اﻓﺰوده ﻣﯿﺸﻮد ‪ .‬اﯾﻦ ﭼﺴﺒﻬﺎ اﺳﺘﺤﮑﺎم‬
‫ﮐﺎﻓﯽ ﻗﻄﻌﺎت ﺧﺎم را در ﻫﻨﮕﺎم اﺟﺮاي ﺗﻤﺎم ﻣﺮاﺣﻞ ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﺳﺎﺧﺖ و ﺣﺘﯽ در ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻣﺼﺮف ﺗﺎﻣﯿﻦ ﻣﯿﮑﻨﺪ ‪.‬‬
‫اﻧﻮاع ﭼﺴﺒﻬﺎ در زﯾﺮ ﻧﺎم ﺑﺮد ﺷﺪه اﺳﺖ ‪:‬‬

‫ﭼﺴﺐ ﺷﯿﺸﻪ ‪ :‬واژه ﭼﺴﺐ ﺷﯿﺸﻪ ﺑﻪ ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺳﯿﻠﯿﮑﺎت ﺳﺪﯾﻢ ﯾﺎ ﭘﺘﺎﺳﯿﻢ اﻃﻼق ﻣﯿﺸﻮد ﮐﻪ در آب ﯾﺎ‬ ‫‪-‬‬
‫ﻣﺤﻠﻮﻟﻨﺪ و ﯾﺎ ﻣﺨﻠﻮﻃﻬﺎي ﮐﻠﻮﺋﯿﺪي ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻣﯿﺪﻫﻨﺪ و ﺗﻘﺮﯾﺒﺎ ﺑﻄﻮر ﮐﺎﻣﻞ ﻫﯿﺪروﻟﯿﺰ ﻣﯿﺸﻮﻧﺪ ‪ .‬ﻋﻤﺪه ﺗﺮﯾﻦ ﭼﺴﺐ‬
‫ﺷﯿﺸﻪ اي ﮐﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯿﺸﻮد ﺳﯿﻠﯿﮑﺎت ﺳﺪﯾﻢ ﻏﻨﯽ از ﺳﯿﻠﯿﺲ اﺳﺖ ﮐﻪ ﮔﯿﺮش آن در ﻫﻮاي آزاد ﺻﻮرت‬
‫ﻣﯿﮕﯿﺮد ‪.‬‬
 ‫‪445‬‬ ‫ﯾﺎزدﻫﻤﯿﻦ ﮐﻨﻔﺮاﻧﺲ داﻧﺸﺠﻮﯾﯽ ﻋﻤﺮان ﺳﺮاﺳﺮ ﮐﺸﻮر‬

‫ﭼﺴﺒﻬﺎي ﻣﺎﮔﻨﺰﯾﺎﯾﯽ ‪ :‬ﭼﺴﺒﻬﺎي ﻣﻨﺰﯾﺎي ﺳﻮزآور ) ﻣﺤﺮق (” ‪ MgO‬زﯾﻨﺘﺮ ﻧﺸﺪه “ ﮐﻤﯽ ﺣﺮارت دﯾﺪه از‬ ‫‪-‬‬
‫ﻣﺤﻠﻮﻟﻬﺎي ﮐﻠﺮﯾﺪ ﻣﻨﯿﺰﯾﻢ ﯾﺎ ﺳﻮﻟﻔﺎت ﻣﻨﯿﺰﯾﻢ ﺗﻬﯿﻪ ﻣﯿﺸﻮد ‪.‬‬
‫دوﻟﻮﻣﯿﺖ ‪ :‬ﺑﺨﻮﺑﯽ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ اﮔﺮ دوﻟﻮﻣﯿﺖ ﺗﺤﺖ ﺷﺮاﯾﻂ ﺧﺎﺻﯽ ﭘﺨﺘﻪ ﺷﻮد ﻣﯿﺘﻮاﻧﺪ ﺧﻮاص‬ ‫‪-‬‬
‫اﺗﺼﺎﻟﻬﺎي ﻫﯿﺪروﻟﯿﮑﯽ را ﭘﯿﺪا ﮐﻨﺪ ‪ .‬ﺑﺎدوﻟﻮﻣﯿﺖ ‪ ,‬اﺗﺼﺎل داراي ﭘﺎﯾﺪاري ﺧﻮب در ﺗﻐﯿﯿﺮات ﺳﺮﯾﻊ درﺟﻪ ﺣﺮارت‬
‫ﻣﯿﺒﺎﺷﺪ ‪ .‬وﻟﯽ دوﻟﻮﻣﯿﺖ اﻫﻤﯿﺖ ﺗﺠﺎري ﻧﺪارد ‪.‬‬
‫اﺳﯿﺪ ﻓﺴﻔﺮﯾﮏ و ﻓﺴﻔﺎت ‪ :‬اﻣﮑﺎن ﺳﺎﺧﺖ ﻣﻼﺗﻬﺎي ﮐﻮﺑﯿﺪﻧﯽ و آﺟﺮﻫﺎي دﯾﺮﮔﺪاز ﺑﻮﺳﯿﻠﻪ اﺳﺘﻔﺎده از اﺳﯿﺪ‬ ‫‪-‬‬
‫ﻓﺴﻔﺮﯾﮏ ﯾﺎ ﻓﺴﻔﺎت ﺑﺪﺳﺖ ﻣﯽ آﯾﺪ ‪ .‬ﻣﻘﺪار اﺳﯿﺪ ﻓﺴﻔﺮﯾﮏ ﯾﺎ ﻓﺴﻔﺎت ﺑﻪ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺘﻌﺪدي ﻣﻨﺠﻤﻠﻪ ﻧﻮع ﻣﻮاد‬
‫ﭘﺮﮐﻨﻨﺪه اي ﮐﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯿﺸﻮد ﺑﺴﺘﮕﯽ دارد ‪.‬‬
‫‪ : 6 – 2‬ﻣﻮاد ﭘﺮﮐﻨﻨﺪه‬

‫ﺧﻮاص ﺣﺮارﺗﯽ ﺑﺘﻦ ﻫﺎي درﺟﻪ ﺣﺮارت ﺑﺎﻻ ﺑﻪ ﻣﻘﺪار زﯾﺎدي ﺑﻮﺳﯿﻠﻪ ﻣﻮاد ﭘﺮﮐﻨﻨﺪه ﺗﺎﻣﯿﻦ ﻣﯿﺸﻮد ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺑﺎ اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻮاد‬
‫ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻣﻘﺎوم در ﺑﺮاﺑﺮ ﺣﺮارت ‪ ,‬اﻣﮑﺎن ﺗﻬﯿﻪ ﺑﺘﻦ ﻫﺎﯾﯽ ﺑﺎ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺣﺮارﺗﯽ ﺑﺎﻻ وﺟﻮد دارد ‪ .‬در ﺑﺘﻦ ﻧﺴﻮز ﺗﻨﻬﺎ ﻣﻮاد درﺷﺖ‬
‫ﺗﺮ ﮐﻪ داراي اﻧﺪازه داﻧﻪ ﻫﺎﯾﯽ ﺑﺰرﮔﺘﺮ از ‪ 0,2‬ﻣﯿﻠﯿﻤﺘﺮ ﻣﯿﺒﺎﺷﺪ ﺑﺎﯾﺪ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﯿﺮد ‪ .‬ﻣﻮاد ﭘﺮﮐﻨﻨﺪه رﯾﺰ ﮐﻪ داﻧﻪ‬
‫ﻫﺎي آن ﮐﻮﭼﮑﺘﺮ از ‪ 0,1‬ﻣﯿﻠﯿﻤﺘﺮ اﺳﺖ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺗﺜﺒﯿﺖ ﮐﻨﻨﺪه ) ﻣﺨﺼﻮﺻﺎ در ﺑﺘﻦ دﯾﺮﮔﺪاز ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﺎ ﺳﯿﻤﺎن ﭘﺮﺗﻠﻨﺪ‬
‫( ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﯿﮕﯿﺮﻧﺪ‪ .‬اﻧﻮاع ﭘﺮﮐﻨﻨﺪه ﻫﺎ را ﻣﯿﺘﻮان ﺑﺼﻮرت زﯾﺮ ﻧﺎم ﺑﺮد ‪:‬‬

‫ﭘﺮﮐﻨﻨﺪه ﻫﺎي ﻣﻌﺪﻧﯽ ﻏﯿﺮ ﻣﻘﺎوم در ﺑﺮاﺑﺮ آﺗﺶ ‪ :‬ﮐﻪ ﻓﻘﻂ ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎده در ﺑﺘﻦ ﻫﺎي درﺟﻪ ﺣﺮارت ﭘﺎﺋﯿﻦ‬ ‫‪-‬‬
‫ﻣﻨﺎﺳﺐ اﺳﺖ ﻧﻪ ﺑﺮاي ﺑﺘﻦ ﻫﺎي دﯾﺮﮔﺪاز ‪.‬ﻣﻨﺠﻤﻠﻪ ﻣﻮاد ﻃﺒﯿﻌﯽ ﻣﺜﻞ دﯾﺎﺑﺲ و ﺑﺎزاﻟﺖ و ﻣﻮاد ﻣﺼﻨﻮﻋﯽ ﻣﺜﻞ‬
‫ﺧﺎك ﻧﺴﻮز ﭘﻮك ﺷﺪه ﺑﺎ ﻧﺎم ﺻﻨﻌﺘﯽ ﺳﺮاﻣﺴﺎﯾﺖ و ‪ SLATE‬ﭘﻮك ﺷﺪه ‪ ,‬ﺿﺎﯾﻌﺎت ﺻﻨﻌﺘﯽ و ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻓﺮﻋﯽ ‪,‬‬
‫ور ﻣﯿﮑﻮﻟﯿﺖ ﭘﻮك ﺷﺪه وﭘﺮﻟﯿﺖ ‪.‬‬
‫ﺷﺎﻣﻮت ‪ :‬ﻣﺘﺪاوﻟﺘﺮﯾﻦ ﻣﺎده ﭘﺮﮐﻨﻨﺪه ﺑﺮاي ﺑﺘﻦ ﻫﺎي دﯾﺮﮔﺪاز ‪ ,‬اﻧﻮاع ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺷﺎﻣﻮﺗﻬﺎي ﻣﻘﺎوم در ﺑﺮاﺑﺮ ﺣﺮارت‬ ‫‪-‬‬
‫اﺳﺖ ‪ .‬از ﺷﺎﻣﻮﺗﻬﺎ ﺑﻪ ﻣﯿﺰان زﯾﺎدي ﺑﻪ ﻋﻨﻮان اﻓﺰودﻧﯽ ﺑﺮاي ﺑﺘﻨﻬﺎي ﺳﯿﻤﺎن ﭘﺮﺗﻠﻨﺪ و ﺑﺘﻦ ﻫﺎي ﺳﯿﻤﺎن ـ ﭼﺴﺐ‬
‫ﺷﯿﺸﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯿﺸﻮد ‪ .‬ﺷﺎﻣﻮت از ﭘﺨﺘﻦ ﮐﺎﺋﻮﻟﻦ ﻫﺎي ﻧﺴﻮز در درﺟﻪ ﺣﺮارت ﻫﺎي ﺑﺎﻻ ﺑﺪﺳﺖ ﻣﯽ آﯾﺪ ‪ .‬ﺷﺎﻣﻮﺗﻬﺎ‬
‫ﺑﻪ دو ﻧﻮع ﮐﻮارﺗﺰي و ﻣﻌﻤﻮﻟﯽ ﺗﻘﺴﯿﻢ ﻣﯿﺸﻮﻧﺪ ‪.‬‬
‫ﻣﻮاد ﻣﺤﺘﻮي آﻟﻮﻣﯿﻨﺎي ﺑﺎﻻ ‪ :‬ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه ﺗﺮﯾﻦ آﻧﻬﺎ ﮔﺮوه ﻣﻮﻻﯾﺖ ) ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﻣﻮﻻﯾﺖ ( اﺳﺖ ﮐﻪ ﺷﺎﻣﻞ‬ ‫‪-‬‬
‫ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﻣﻮﻻﯾﺖ و ﺷﺎﻣﻮﺗﻬﺎي ﮐﺮاﻧﺪوﻣﯽ اﺳﺖ ‪ .‬ﻣﻮﻻﯾﺖ داراي ﺿﺮﯾﺐ اﻧﺒﺴﺎط ﺣﺮارﺗﯽ ﭘﺎﯾﯿﻦ ﺑﻮده و ﺿﺮﯾﺐ‬
‫اﻧﺘﻘﺎل ﺣﺮارت آن ﺑﺎ اﻓﺰاﯾﺶ ﺣﺮارت ﺑﻪ آﻫﺴﺘﮕﯽ ﮐﻢ ﻣﯿﺸﻮد ﮐﻪ اﯾﻦ دو ﻋﺎﻣﻞ ‪ ,‬ﭘﺎﯾﻪ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺧﻮب در ﺑﺮاﺑﺮ‬
‫ﺗﻐﯿﯿﺮات دﻣﺎ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯿﺸﻮد ‪.‬‬
‫ﮐﺮاﻧﺪوم ‪ :‬از ﮐﺮاﻧﺪوم ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﻧﻘﻄﻪ ذوب ﺑﺴﯿﺎر ﺑﺎﻻي ‪ ,‬اﺳﺘﺤﮑﺎم ﻣﮑﺎﻧﯿﮑﯽ و ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ آن ﺑﻪ ﻣﻘﺪار‬ ‫‪-‬‬
‫ﺑﺴﯿﺎر زﯾﺎد ‪ ,‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﭘﺮﮐﻨﻨﺪه ﺑﺮاي ﺑﺘﻦ دﯾﺮﮔﺪاز اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯿﺸﻮد ‪ .‬در ﺣﺎﻟﺖ ﻣﻌﻤﻮﻟﯽ ﻧﯿﺰ اﻧﻘﺒﺎض ﺑﺘﻦ را ﮐﺎﻫﺶ‬
‫ﻣﯿﺪﻫﺪ ‪.‬‬
‫ﻣﻮاد ﻣﺤﺘﻮي ﻣﻨﯿﺰﯾﺎ ﯾﺎ دوﻟﻮﻣﺎ ‪ :‬ﻣﻮاد در اﯾﻦ ﮔﺮوه اﺳﺎﺳﺎ داراي ﻣﻨﯿﺰﯾﺎي ذوب ﺷﺪه ﯾﺎ زﯾﻨﺘﺮ ﺷﺪه ﯾﺎ دوﻟﻮﻣﯿﺖ‬ ‫‪-‬‬
‫زﯾﻨﺘﺮ ﺷﺪه ﻫﺴﺘﻨﺪ ‪ .‬ﻣﻨﯿﺰﯾﺎ و دوﻟﻮﻣﺎ داراي ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺣﺮارﺗﯽ ﺑﺴﯿﺎر ﺑﺎﻻ ﻣﯿﺒﺎﺷﻨﺪ ﮐﻪ ﻋﻼوه ﺑﺮ اﺳﺘﻔﺎده در ﺑﺘﻦ‬
‫ﻫﺎي ﺳﯿﻤﺎﻧﯽ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﻮاد ﭘﺮﮐﻨﻨﺪه در ﺑﺘﻦ ﻫﺎي ﻣﻨﯿﺰﯾﺘﯽ ﻧﯿﺰ ﺑﮑﺎر ﻣﯿﺮوﻧﺪ ‪.‬‬
‫ﻣﻮاد ﻣﺤﺘﻮي ﮐﺮوﻣﯿﺖ و ﮐﺮوﻣﯿﺖ ﻣﻨﯿﺰﯾﺖ ‪.‬‬ ‫‪-‬‬
‫ﻓﻮرﺳﺘﺮﯾﺖ ‪ :‬ﻓﻮرﺳﺘﺮﯾﺖ ﻫﺎ ﻣﻮادي ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ از زﯾﻨﺘﺮﮐﺮدن ﺳﻨﮕﻬﺎي ﻃﺒﯿﻌﯽ ﺳﯿﻠﯿﮑﺎت ﻣﻨﯿﺰﯾﻢ ﻣﺜﻞ ﺳﺮﭘﻨﺘﺎﯾﻦ‬ ‫‪-‬‬
‫اوﻟﯿﻮﯾﻦ ﯾﺎ روﻧﯿﺖ ﺑﺎ اﻓﺰودن ﻣﻨﯿﺰﯾﺎي زﯾﻨﺘﺮ ﺷﺪه ﯾﺎ ﻗﻠﯿﺎ ﺑﻮﺟﻮد ﻣﯽ آﯾﻨﺪ ﮐﻪ اﺟﺰاء اﺻﻠﯽ آﻧﻬﺎ ﻓﻮرﺳﺘﺮﯾﺖ و‬
‫ﭘﯿﺮﯾﮑﻼس ﻣﯿﺒﺎﺷﺪ ‪ .‬ﻓﻮرﺳﺘﺮﯾﺖ ﺧﺎﻟﺺ در دﻣﺎي ‪ 1890‬درﺟﻪ ﺳﺎﻧﺘﯿﮕﺮاد ذوب ﻣﯿﺸﻮد ‪.‬‬
‫ﮐﺎرﺑﯿﺪ ﺳﯿﻠﺴﯿﻢ ‪ :‬ﮐﺎرﺑﯿﺪ ﺳﯿﻠﺴﯿﻢ ﻧﺎم ﺗﺠﺎري ‪ SiC‬اﺳﺖ ﮐﻪ وﺟﻮد ﻧﺎﺧﺎﻟﺼﯽ آن را ﺑﯽ اﻫﻤﯿﺖ ﻣﯿﺴﺎزد ‪ .‬اﯾﻦ‬ ‫‪-‬‬
‫ﻣﺎده ي ﺳﺨﺖ ﻣﻘﺎوﻣﺖ زﯾﺎدي در ﺑﺮاﺑﺮ ﺣﺮارﺗﻬﺎي ﺑﺎﻻ دارد ‪ .‬ﻧﻘﻄﻪ ذوب ﻧﺪارد و در ﺣﺮارﺗﻬﺎي ﺑﺎﻻي ‪2200‬‬
‫‪446‬‬ ‫ﯾﺎزدﻫﻤﯿﻦ ﮐﻨﻔﺮاﻧﺲ داﻧﺸﺠﻮﯾﯽ ﻋﻤﺮان ﺳﺮاﺳﺮ ﮐﺸﻮر‬

‫درﺟﻪ ﺳﺎﻧﺘﯿﮕﺮاد ﺗﺠﺰﯾﻪ ﻣﯿﺸﻮد ‪ ,‬در درﺟﻪ ﺣﺮارﺗﻬﺎي ﺑﺴﯿﺎر ﺑﺎﻻ ﺑﻪ آﻫﺴﺘﮕﯽ اﮐﺴﯿﺪ ﻣﯿﺸﻮد و اﯾﻦ از ﻣﻌﺎﯾﺐ آن‬
‫اﺳﺖ ‪ .‬ﺿﺮﯾﺐ اﻧﺒﺴﺎط ﺣﺮارﺗﯽ آن ﭘﺎﯾﯿﻦ ﻣﯿﺒﺎﺷﺪ ‪ .‬از ‪ SiC‬ﺧﺎﻟﺺ ﺑﺮاي ﺑﺘﻦ ﻫﺎي ﻧﺴﻮز اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯿﺸﻮد ‪.‬‬
‫‪ : 6 – 3‬اﻓﺰودﻧﯽ ﻫﺎ‬

‫اﻓﺰودﻧﯽ ﻫﺎي ﺧﺎص ﺑﻤﻨﻈﻮر ﺑﻬﺒﻮد ﮐﺎرﭘﺬﯾﺮي و ﺷﮑﻞ دادن و ﯾﺎ ﮐﻨﺘﺮل رﯾﺰﺳﺎﺧﺘﺎر و ﻣﺤﺼﻮﻻت دﯾﺮﮔﺪاز ﺑﺮاي دﺳﺘﯿﺎﺑﯽ‬
‫ﺑﻪ ﺧﻮاص وﯾﮋه ﺑﮑﺎرﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﯿﺸﻮﻧﺪ ‪ .‬اﻓﺰودﻧﯽ ﻫﺎ ﺗﺤﺖ ﻋﻨﺎوﯾﻦ ﻣﻮاد ﭘﺮﮐﻨﻨﺪه و ﭼﺴﺐ ﻫﺎ ﻗﺮار ﻧﻤﯽ ﮔﯿﺮﻧﺪ ‪ .‬ﻋﻤﺪه ﺗﺮﯾﻦ‬
‫اﻓﺰودﻧﯽ ﻫﺎ ﻣﻮاد ﭘﻮدري ﺷﮑﻞ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺗﺜﺒﯿﺖ ﮐﻨﻨﺪه ﺳﺮاﻣﯿﮑﯽ ﻧﯿﺰ ﻧﺎﻣﯿﺪه ﻣﯿﺸﻮﻧﺪ و ﺑﺮاي ﺑﺘﻦ ﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﺎ‬
‫ﺳﯿﻤﺎن ﭘﺮﺗﻠﻨﺪ و ﭼﺴﺐ ﺷﯿﺸﻪ ﺑﮑﺎر ﻣﯿﺮوﻧﺪ ‪ .‬اﻓﺰودﻧﯽ ﻫﺎ را ﻣﯿﺘﻮان ﺑﺼﻮرت زﯾﺮ ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻨﺪي ﻧﻤﻮد ‪:‬‬
‫‪ -‬ﺗﺜﺒﯿﺖ ﮐﻨﻨﺪه ﻫﺎي ﺳﺮاﻣﯿﮑﯽ ) ﻣﻮاد ﭘﻮدري ﺷﮑﻞ ( ‪ :‬ﮐﻪ ﻫﺪف آﻧﻬﺎ ﭼﺴﺒﺎﻧﺪن وﺧﻨﺜﯽ ﮐﺮدن آﻫﮏ زﯾﺎد اﺳﺖ ‪.‬‬
‫ﺗﺜﺒﯿﺖ ﮐﻨﻨﺪه ﻫﺎ داراي ﺧﺼﻮﺻﯿﺎت زﯾﺮ ﻣﯿﺒﺎﺷﻨﺪ ‪:‬‬
‫‪ .1‬داﻧﻪ ﺑﻨﺪي ﺧﯿﻠﯽ رﯾﺰ ﺗﺎ ﺑﻄﻮر ﯾﮑﻨﻮاﺧﺖ ﭘﺨﺶ ﺷﻮﻧﺪ وﺳﺮﯾﻌﺎ ﺗﺮﮐﯿﺐ ﺷﻮﻧﺪ ‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺗﺮﮐﯿﺐ ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﻣﻨﺎﺳﺒﯽ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ‪.‬‬
‫ﻧﺮم ﮐﻨﻨﺪه ) ﺧﻤﯿﺮي ﮐﻨﻨﺪه ( ‪ :‬اﯾﻦ ﻣﻮاد ﮔﺎه ﺑﻪ ﺑﺘﻦ ﺗﺮ اﻓﺰوده ﻣﯿﺸﻮﻧﺪ ﺗﺎ آب ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز ﺑﺘﻦ را ﮐﻢ ﮐﻨﻨﺪ و‬ ‫‪-‬‬
‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﻧﺴﺒﺖ آب ﺑﻪ ﺳﯿﻤﺎن را ﮐﺎﻫﺶ دﻫﻨﺪ ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﺧﺎﺻﯿﺖ ﺧﻤﯿﺮ ﺷﻮﻧﺪﮔﯽ ذرات ﺟﺎﻣﺪ را ﺑﻬﺒﻮد ﻣﯽ ﺑﺨﺸﻨﺪ و‬
‫در ﻧﺘﯿﺠﻪ ﺑﺎ ﮐﻢ ﮐﺮدن آب ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز ‪ ,‬ﮐﺎرﭘﺬﯾﺮي ‪ ,‬اﺳﺘﺤﮑﺎم و ﻏﯿﺮ ﻧﻔﻮذﭘﺬﯾﺮي ﺑﺘﻦ را اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯿﺪﻫﻨﺪ ‪.‬‬
‫ﺷﺘﺎب دﻫﻨﺪه ﻫﺎي ﮔﯿﺮش ‪ :‬ﺷﺘﺎب دﻫﻨﺪه ﻫﺎ زﻣﺎن ﮔﯿﺮش را ﺑﻄﻮر ﻗﺎﺑﻞ ﻣﻼﺣﻈﻪ اي ﮐﻢ ﻣﯿﮑﻨﻨﺪ و‬ ‫‪-‬‬
‫ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺳﺒﺐ ﻣﯿﺸﻮﻧﺪ ﮐﻪ ﺳﺮﯾﻌﺎ اﺳﺘﺤﮑﺎم ﺑﺎﻻﯾﯽ ﺑﺪﺳﺖ آﯾﺪ ‪ .‬ﺷﺘﺎب دﻫﻨﺪه ﻫﺎ اﯾﻦ ﺗﻮاﻧﺎﺋﯽ را ﻧﯿﺰ دارﻧﺪ ﮐﻪ‬
‫ﻋﻤﻠﯿﺎت ﺑﺘﻦ ﮐﺎري در درﺟﻪ ﺣﺮارﺗﻬﺎي زﯾﺮ ﺻﻔﺮ را اﻣﮑﺎن ﭘﺬﯾﺮ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ ‪ .‬ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه ﺗﺮﯾﻦ ﺷﺘﺎب دﻫﻨﺪه ﻫﺎ‬
‫ﮐﻠﺮﯾﺪ ﮐﻠﺴﯿﻢ اﺳﺖ ﮐﻪ در ﺗﺮﮐﯿﺐ ﺑﺎ ﺳﺎﯾﺮ ﮐﻠﺮﯾﺪﻫﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯿﺸﻮد ‪ .‬ﺑﺎ اﺿﺎﻓﻪ ﮐﺮدن درﺻﺪ ﮐﻤﯽ ) ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ‬
‫درﺻﺪ ﺳﯿﻤﺎن ( زﻣﺎن ﮔﯿﺮش را ﺑﻪ ﭼﻨﺪ دﻗﯿﻘﻪ ﻣﯿﺮﺳﺎﻧﺪ ﺑﺪون اﯾﻨﮑﻪ اﺳﺘﺤﮑﺎم ﻧﻬﺎﺋﯽ ﮐﺎﻫﺶ ﯾﺎﺑﺪ ﯾﺎ اﻧﻘﺒﺎض‬
‫اﻓﺰاﯾﺶ ﭘﯿﺪا ﮐﻨﺪ ‪.‬‬
‫ﻋﻮاﻣﻞ زﯾﻨﺘﺮ ﮐﻨﻨﺪه ‪ :‬ﻋﻮاﻣﻞ زﯾﻨﺘﺮ ﮐﻨﻨﺪه وﺟﻮد ﻣﻨﻄﻘﻪ اﺳﺘﺤﮑﺎم ﺑﺤﺮاﻧﯽ و در ﻧﺘﯿﺠﻪ ﻣﺤﺪودﯾﺖ ﺣﺮارﺗﯽ‬ ‫‪-‬‬
‫ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎده از ﺑﺘﻦ ﻫﺎي دﯾﺮﮔﺪاز را در ﻣﺤﺪوده ﻫﺎي درﺟﻪ ﺣﺮارت ﻣﺘﻮﺳﻂ ﺑﻬﺒﻮد ﻣﯽ ﺑﺨﺸﺪ ‪ .‬اﯾﻦ ﺑﺎ اﻓﺰودن‬
‫ﻣﻮادي ﮐﻪ ﻣﻮﺟﺐ زﯾﻨﺘﺮ ﺷﺪن و در ﻧﺘﯿﺠﻪ اﯾﺠﺎد واﮐﻨﺶ ﻫﺎي ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻣﯿﺸﻮﻧﺪ ‪ ,‬ﻣﯿﺴﺮ اﺳﺖ ‪ .‬ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﻧﺸﺎن‬
‫داده اﺳﺖ ﮐﻪ ﺣﺘﯽ ﺷﯿﺸﻪ ﭘﻮدر ﺷﺪه ﺑﺮاي اﯾﻦ ﻣﻨﻈﻮر ﻣﻨﺎﺳﺐ اﺳﺖ ‪ ,‬ﮔﺮﭼﻪ درﺟﻪ ﺣﺮارت ﺣﺪاﻗﻞ ﺑﺎﯾﺪ ‪850‬‬
‫درﺟﻪ ﺳﺎﻧﺘﯿﮕﺮاد ﺑﺎﺷﺪ ) در درﺟﻪ ﺣﺮارﺗﻬﺎي ﭘﺎﺋﯿﻦ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﭘﻮدر ﺷﯿﺸﻪ ﺑﺮ روي اﺳﺘﺤﮑﺎم ‪ ,‬ﮐﻢ اﺳﺖ ( ‪.‬‬
‫ﻋﻮاﻣﻞ ﺗﺨﻠﺨﻞ زا ‪ :‬ﺑﺮاي ﺳﺎﺧﺖ ﺑﺘﻦ ﻫﺎي ﻣﺘﺨﻠﺨﻞ ﯾﺎ ﻻﻧﻪ زﻧﺒﻮري ازاﯾﻦ ﻋﻮاﻣﻞ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯿﺸﻮد ‪ .‬ﺑﺮاي‬ ‫‪-‬‬
‫ﺗﻬﯿﻪ ﺑﺘﻦ ﻫﺎي ﮔﺎزي دﯾﺮﮔﺪاز ‪ ,‬اﻓﺰودن ﭘﻮدر آﻟﻮﻣﯿﻨﯿﻢ ﺑﻪ ﺳﯿﻤﺎن ﭘﺮﺗﻠﻨﺪ ﺑﺘﻦ ﺑﺎﻋﺚ واﮐﻨﺶ ‪ AL‬ﺑﺎ ﻣﺨﻠﻮط‬
‫آﻫﮏ ـ ﻗﻠﯿﺎ ﻣﯿﺸﻮد ﮐﻪ در ﻧﺘﯿﺠﻪ ﻫﯿﺪروژن ﻣﺘﺼﺎﻋﺪ ﻣﯿﺸﻮد و ﺑﺘﻦ ﻣﺘﺨﻠﺨﻞ ﺑﺪﺳﺖ ﻣﯽ آﯾﺪ ‪.‬‬
‫‪ : 6-4‬آب‬

‫آب دو ﻧﻘﺶ اﺳﺎﺳﯽ دارد ‪:‬‬

‫‪ .1‬ﻣﺨﻠﻮط ﺧﺸﮏ ﻣﻮاد ﭘﺮﮐﻨﻨﺪه و ﻋﺎﻣﻞ ﭼﺴﺒﺎﻧﻨﺪه را ﻗﺎﺑﻞ ﻣﺼﺮف ﻣﯽ ﺳﺎزد ‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺎ ﻋﺎﻣﻞ ﭼﺴﺒﺎﻧﻨﺪه واﮐﻨﺶ اﻧﺠﺎم داده و واﮐﻨﺶ ﻫﺎي آب ﮔﯿﺮي ) ﻫﯿﺪراﺳﯿﻮن ( و ﺳﺨﺖ ﺷﺪن ) ﮔﯿﺮش (‬
‫را ﺳﺒﺐ ﻣﯿﺸﻮد ‪.‬‬
‫ﻧﺴﺒﺖ آب در ﻫﺮ ﯾﮏ از ﺑﺘﻦ ﻫﺎﺋﯿﮑﻪ اﺣﺘﯿﺎج ﺑﻪ آب دارﻧﺪ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺪﻗﺖ ﻣﺮاﻋﺎت ﺷﻮد ‪.‬‬

‫‪ – 7‬اﻧﻮاع ﺑﺘﻦ ﻫﺎي دﯾﺮﮔﺪاز‬

 ‫‪447‬‬ ‫ﯾﺎزدﻫﻤﯿﻦ ﮐﻨﻔﺮاﻧﺲ داﻧﺸﺠﻮﯾﯽ ﻋﻤﺮان ﺳﺮاﺳﺮ ﮐﺸﻮر‬

‫اﻧﻮاع ﺑﺘﻦ ﻫﺎي دﯾﺮﮔﺪاز را ﻣﯿﺘﻮان ﺑﻪ ﺻﻮرت زﯾﺮ ﻧﺎم ﺑﺮد ‪:‬‬
‫ﺑﺘﻦ ﻫﺎي دﯾﺮﮔﺪاز ﺑﺎ ﻋﺎﻣﻞ اﺗﺼﺎل ﺳﯿﻤﺎﻧﯽ ‪.‬‬ ‫‪-‬‬
‫ﺑﺘﻦ ﻫﺎي دﯾﺮﮔﺪاز ﺑﺎ ﻋﺎﻣﻞ اﺗﺼﺎل ﭼﺴﺐ ﺷﯿﺸﻪ ‪.‬‬ ‫‪-‬‬
‫ﺑﺘﻦ ﻫﺎي دﯾﺮﮔﺪاز ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﺎ ﭼﺴﺐ ﻣﻨﯿﺰﯾﺎﯾﯽ ‪.‬‬ ‫‪-‬‬
‫ﻣﻮاد دﯾﺮﮔﺪاز ﺷﺒﻪ ﺑﺘﻨﯽ ﺑﺎ ﻋﺎﻣﻞ اﺗﺼﺎل ﻓﺴﻔﺎت ‪.‬‬ ‫‪-‬‬
‫ﺑﺘﻦ ﻣﺴﻠﺢ دﯾﺮﮔﺪاز ‪. 1‬‬ ‫‪-‬‬
‫‪-‬‬
‫‪ - 8‬ﻣﺰﯾﺖ ﻫﺎي ﺑﺘﻦ دﯾﺮﮔﺪاز ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻧﺴﻮزﻫﺎي ﻣﻌﻤﻮﻟﯽ‬
‫‪ .1‬ﻣﺼﺮف ﺑﺘﻦ ﻫﺎي دﯾﺮﮔﺪاز ﺑﺎ ﻗﺎب ﻓﻠﺰي اﯾﻦ اﻣﮑﺎن را ﺑﻮﺟﻮد ﻣﯽ آورد ﮐﻪ از ﭘﻮﺷﺶ ﯾﮏ ﻻﯾﻪ ﺑﺘﻨﯽ اﺳﺘﻔﺎده‬
‫ﺷﻮد و از ﻣﺼﺮف آﺟﺮﻫﺎي ﭼﻨﺪ ﻻﯾﻪ و ﭘﯿﭽﯿﺪه ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي ﺷﻮد ‪ ,‬ﺑﻌﻼوه ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﺳﺎدﮔﯽ ﮐﺎر ﺻﺮﻓﻪ ﺟﻮﺋﯽ زﯾﺎدي‬
‫در زﻣﺎن ﺳﺎﺧﺖ ﺧﻮاﻫﺪ داﺷﺖ ‪.‬‬
‫‪ .2‬ﺑﺮاي ﻣﺼﺮف ﮐﻨﻨﺪه ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﻋﻮاﻣﻞ زﯾﺮ ﮐﺎﻫﺶ ﻫﺰﯾﻨﻪ درﺑﺮ دارد ‪:‬‬
‫ﮐﺎﻫﺶ ﺗﻌﺪاد ﮐﺎرﮔﺮ ﻻزم ‪.‬‬ ‫‪-‬‬
‫ﮐﺎﻫﺶ زﻣﺎن ﺳﺎﺧﺖ و ﺗﻌﻤﯿﺮ ﭘﻮﺷﺶ ﻫﺎي ﻻزم ‪.‬‬ ‫‪-‬‬
‫ﺻﺮﻓﻪ ﺟﻮﺋﯽ در ﻫﺰﯾﻨﻪ و ﺑﻬﺒﻮد ﺗﻮﻟﯿﺪ ‪.‬‬ ‫‪-‬‬
‫‪ .3‬در ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﺎ آﺟﺮﻫﺎي ﻧﺴﻮز ﺑﺘﻦ ﻫﺎي دﯾﺮﮔﺪاز اﻏﻠﺐ در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺣﻤﻼت ﺷﯿﻤﯿﺎﺋﯽ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺎﻻ دارﻧﺪ ‪.‬‬
‫ﺳﺎﺋﯿﺪﮔﯽ و ﺳﺎﯾﺶ ﮐﻤﺘﺮ و ﺳﯿﮑﻠﻬﺎي ﺣﺮارﺗﯽ و ﺳﺎدﮔﯽ ﻣﺼﺮف ‪ ,‬ﺑﺎﻋﺚ اﻓﺰاﯾﺶ روزاﻓﺰون اﺳﺘﻔﺎده از اﯾﻦ ﻧﻮع‬
‫ﺟﺮم دﯾﺮﮔﺪاز ﺷﺪه اﺳﺖ ‪.‬‬
‫‪ .4‬ﻋﻮاﻣﻠﯽ در ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺑﺘﻦ دﯾﺮﮔﺪاز وﺟﻮد دارﻧﺪ ﮐﻪ ﺳﺒﺐ ﮐﺎﻫﺶ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯿﺸﻮﻧﺪ ﮐﻪ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪاز ‪ :‬ﻧﺒﻮد ﯾﺎ‬
‫ﮐﺎﻫﺶ ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﭘﺮس ‪ ,‬ﺧﺸﮏ ﮐﺮدن ‪ ,‬ﭘﺨﺘﻦ و ﮐﻢ ﮐﺮدن ﺗﻌﺪاد ﮐﺎرﮔﺎﻫﻬﺎ و وﺳﺎﯾﻞ ﻻزم ‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺑﺎ ﻣﺼﺮف ﻗﻄﻌﺎت ﺑﺰرگ ﭘﯿﺶ ﺳﺎﺧﺘﻪ اﯾﻦ اﻣﮑﺎن ﺑﻮﺟﻮد ﻣﯽ آﯾﺪ ﮐﻪ از اﯾﻦ روش ﺟﻬﺖ ﺳﺎﺧﺖ ﺑﺪﻧﻪ ي‬
‫ﮐﻮره ﻫﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد ‪.‬‬

‫ﺷﮑﻞ ﺻﻔﺤﻪ ﺑﻌﺪ ﻧﻤﺎﯾﯽ از ﯾﮏ دودﮐﺶ ﭘﯿﺶ ﺳﺎﺧﺘﻪ را ﻧﺸﺎن ﻣﯿﺪﻫﺪ ‪.‬‬

‫‪1‬‬
‫ﺑﺘﻦ ﻣﺴﻠﺢ دﯾﺮﮔﺪاز ﻣﻌﻤﻮﻻ در ﺳﺎزه ﻫﺎﺋﯽ ﺑﮑﺎر ﻣﯿﺮود ﮐﻪ دﻣﺎي ﮐﺎر آﻧﻬﺎ از ‪ 200‬درﺟﻪ ﺳﺎﻧﺘﯿﮕﺮاد ﺗ ﺠﺎوز ﻧﮑﻨﺪ ) ﺑﻨﺪرت ﺗﺎ ‪350‬‬
‫در ﺟﻪ ﺳﺎﻧﺘﯿﮕﺮاد ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﯿﮕﯿﺮد ( ‪ .‬در دﻣﺎﻫﺎي ﺑﺎﻻ ﺑﺘﻦ را ﺑﺎ ﭼﺪن ﺧﺎﮐﺴﺘﺮي ﯾﺎ آﺟﺮﻫﺎي دﯾﺮﮔﺪاز ﺣﻔﺎﻇﺖ ﻣﯿﮑﻨﻨﺪ ‪.‬‬
‫ﺑﻌﻼوه ﺳﺎزه ﻫﺎي ﺑﺎ ﻗﺎب ﻓﻠﺰي ﯾﺎ ﻗﺎﺑﻬﺎﺋﯽ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻻﯾﻪ ﻫﺎي دﯾﺮﮔﺪاز ﭘﻮﺷﯿﺪه ﺷﺪه اﻧﺪ را ﺑﺮاي ﺗﻘﻮﯾﺖ ﺳﺎزه ﻫﺎﺋﯽ ﺑﮑﺎر ﻣﯿﺒﺮﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﺎﯾﺴﺘﯽ‬
‫ﺗﺤﺖ ﺑﺎر ﺑﺎﺷﻨﺪ ‪ .‬ﻃﺮح ﺑﺘﻦ ﻫﺎي ﻣﺴﻠﺢ دﯾﺮﮔﺪاز ﻣﻌﻤﻮﻻ ﻣﺸﮑﻞ ﻣﯿﺒﺎﺷﺪ ‪ ,‬زﯾﺮا ﺗﺤﺖ اﺛﺮ دﻣﺎي ﺑﺎﻻ و ﺷﺮاﯾﻂ ﺑﺎرﮔﺬاري ‪ ,‬ﻓﻮﻻد ﻣﺴﻠﺢ‬
‫ﮐﻨﻨﺪه ﺑﺎﯾﺪ ﻃﻮري ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﺑﺎ ﺑﺘﻦ رﻓﺘﺎر ﮐﻨﺪ ﮐﻪ اﺷﮑﺎﻟﯽ ﭘﯿﺶ ﻧﯿﺎﯾﺪ ‪.‬‬
 ‫‪448‬‬ ‫ﯾﺎزدﻫﻤﯿﻦ ﮐﻨﻔﺮاﻧﺲ داﻧﺸﺠﻮﯾﯽ ﻋﻤﺮان ﺳﺮاﺳﺮ ﮐﺸﻮر‬

‫ﺳﺎﺧﺖ ﻗﻄﻌﺎت ﭘﯿﺶ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﺑﺘﻦ دﯾﺮﮔﺪاز ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ اﻓﺰاﯾﺶ راﻧﺪﻣﺎن ﺗﻮﻟﯿﺪ و اﻣﮑﺎن ﻣﮑﺎﻧﯿﺰه ﺷﺪن‬ ‫‪.6‬‬
‫ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﺗﻮﻟﯿﺪ در ﮐﺎرﺧﺎﻧﺠﺎت ﻣﯿﺸﻮد ‪.‬‬

‫‪ – 9‬ﮐﺎرﺑﺮدﻫﺎي ﺑﺘﻦ دﯾﺮﮔﺪاز‬

‫ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﻧﻮع و ﮐﯿﻔﯿﺖ ﺑﺘﻦ دﯾﺮﮔﺪاز و ﻣﻮاد اوﻟﯿﻪ ي ﺳﺎﺧﺖ آن ‪ ,‬در ﻣﻤﺎﻟﮏ ﺻﻨﻌﺘﯽ از آﻧﻬﺎ در ﻗﺴﻤﺖ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ‬
‫اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯿﺸﻮد ‪ .‬از اﯾﻦ ﻣﻮاد در ﮐﺸﻮرﻫﺎي آﻣﺮﯾﮑﺎ ‪ ,‬آﻟﻤﺎن ‪ ,‬ﻓﺮاﻧﺴﻪ ‪ ,‬اﻧﮕﻠﯿﺲ ‪ ,‬ﭼﮑﺴﻠﻮاﮐﯽ ‪ ,‬ﻫﻠﻨﺪ ‪ ,‬روﻣﺎﻧﯽ و ﭼﯿﻦ در‬
‫ﮐﺎرﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎي ﺻﻨﻌﺘﯽ ﮐﻪ در درﺟﻪ ﺣﺮارﺗﻬﺎي ﺑﺎﻻ ﮐﺎر ﻣﯿﮑﻨﻨﺪ ‪ ,‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ ‪ .‬ﻣﻮارد ﮐﺎرﺑﺮد اﯾﻦ ﺑﺘﻦ ﻫﺎ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از‬
‫‪:‬‬
‫دودﮐﺶ ﻫﺎ ‪.‬‬ ‫‪-‬‬
‫ﮐﻮره ﻫﺎي ﺣﺮارﺗﯽ ‪.‬‬ ‫‪-‬‬
‫ﻣﺘﺎﻟﻮژي آﻫﻦ وﻓﻮﻻد ‪.‬‬ ‫‪-‬‬
‫ﺗﻌﻤﯿﺮ آﺳﺘﺮ ﮐﻮره ﻫﺎ ‪.‬‬ ‫‪-‬‬
‫ﮐﺎرﺧﺎﻧﺠﺎت ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻓﻠﺰات ﻏﯿﺮ آﻫﻨﯽ ‪.‬‬ ‫‪-‬‬
‫ﺻﻨﺎﯾﻊ ﺳﺮاﻣﯿﮑﯽ ‪.‬‬ ‫‪-‬‬
‫ﺻﻨﺎﯾﻊ ﺷﯿﺸﻪ ﺳﺎزي ‪.‬‬ ‫‪-‬‬
‫ﺻﻨﺎﯾﻊ ﺳﯿﻤﺎن و آﻫﮏ ‪.‬‬ ‫‪-‬‬
‫ﺻﻨﺎﯾﻊ ﮐﮏ ﺳﺎزي و ﺗﻮﻟﯿﺪ ﮔﺎز ‪.‬‬ ‫‪-‬‬
‫ﺻﻨﻌﺖ ﻧﯿﺮو ) ﺑﻮﯾﻠﺮﻫﺎي ﺣﺮارﺗﯽ ( ‪.‬‬ ‫‪-‬‬
‫ﺻﻨﺎﯾﻊ ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ‪.‬‬ ‫‪-‬‬
‫ﻓﺮودﮔﺎه و ﺻﻨﺎﯾﻊ ﻫﻮاﭘﯿﻤﺎ ﺳﺎزي ‪.‬‬ ‫‪-‬‬
‫ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻫﺴﺘﻪ اي ‪.‬‬ ‫‪-‬‬
 ‫‪449‬‬ ‫ﯾﺎزدﻫﻤﯿﻦ ﮐﻨﻔﺮاﻧﺲ داﻧﺸﺠﻮﯾﯽ ﻋﻤﺮان ﺳﺮاﺳﺮ ﮐﺸﻮر‬

‫ﻣﺼﺎرف ﺧﺎﻧﮕﯽ ‪.‬‬ ‫‪-‬‬

‫‪ – 10‬ﭘﯿﺶ ﺑﯿﻨﯽ روﻧﺪ ﺗﻮﺳﻌﻪ‬

‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ روﻧﺪ ﺗﻐﯿﯿﺮات ﺟﻬﺎﻧﯽ ﺗﻮﻟﯿﺪ و ﻣﺼﺮف ﻣﻮاد دﯾﺮﮔﺪاز ﺑﺨﺼﻮص ﺟﺮﻣﻬﺎي ﻧﺴﻮز در ﺳﺎﻟﻬﺎي اﺧﯿﺮ ﻣﯿﺘﻮان وﯾﮋﮔﯽ‬
‫ﻫﺎي آﯾﻨﺪه را ﺑﻪ ﺷﺮح زﯾﺮ ﭘﯿﺶ ﺑﯿﻨﯽ ﮐﺮد ‪:‬‬

‫اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﺼﺮف ﺑﺘﻦ ﻫﺎي دﯾﺮﮔﺪاز ‪.‬‬ ‫‪.1‬‬

‫اﺳﺘﻔﺎده ﻫﺮﭼﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮ از ﺗﮑﻨﯿﮏ ﻫﺎي ﺗﻌﻤﯿﺮات ﻣﻮﺿﻌﯽ در ﺟﺪاره ﻫﺎي دﯾﺮﮔﺪاز ﺑﻪ ﺟﺎي ﺗﻌﻮﯾﺾ‬ ‫‪.2‬‬
‫ﮐﺎﻣﻞ آﻧﻬﺎ ‪.‬‬
‫ﺑﻬﯿﻨﻪ ﺳﺎزي روﺷﻬﺎي ﺗﻮﻟﯿﺪ وﺗﻌﻤﯿﺮ ‪.‬‬ ‫‪.3‬‬
‫ﮐﺎرﺑﺮد ﻫﺮﭼﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻣﻮاد اوﻟﯿﻪ ﺑﺎزﯾﺎﻓﺘﯽ از ﻣﻮاد دﯾﺮﮔﺪاز ﻣﺴﺘﻌﻤﻞ ﺑﺮاي ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺟﺪﯾﺪ ‪.‬‬ ‫‪.4‬‬
‫ﺑﻬﺒﻮد ﺧﻮاص ﺟﻬﺖ اﻓﺰاﯾﺶ ﻃﻮل ﻋﻤﺮ ‪.‬‬ ‫‪.5‬‬
‫ﮐﺸﻒ ﻋﺎﻣﻠﻬﺎي ﭼﺴﺒﺎﻧﻨﺪه و ﭘﺮﮐﻨﻨﺪه ﻣﻘﺎوم ﺗﺮ در ﺑﺮاﺑﺮ ﺣﺮارﺗﻬﺎي ﺑﺎﻻ ‪.‬‬ ‫‪.6‬‬

‫‪ -11‬ﻧﺘﯿﺠﻪ ﮔﯿﺮي‬
‫ﺑﺘﻦ ﻫﺎي دﯾﺮﮔﺪاز ﺑﻪ ﻣﻮاد ﻣﻌﻤﻮﻻ ﻏﯿﺮ ﻓﻠﺰي ﮔﻔﺘﻪ ﻣﯿﺸﻮﻧﺪ ﮐﻪ ﻣﯿﺘﻮاﻧﻨﺪ در درﺟﻪ ﺣﺮارﺗﻬﺎي ﺑﺎﻻ ﭘﺎﯾﺪار ﺑﺎﺷﻨﺪ ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ‬
‫ﺟﺮﻣﻬﺎي ﻧﺴﻮز ﺑﺎﯾﺪ ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﺣﻔﻆ ﺧﺼﻮﺻﯿﺎت ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ وﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ را در درﺟﻪ ﺣﺮارﺗﻬﺎي ﺑﺎﻻ و ﺷﺮاﯾﻂ ﻋﻤﻞ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ‪.‬‬
‫ﻗﺪرت ﭘﺎﯾﺪاري در درﺟﻪ ﺣﺮارﺗﻬﺎي ﺑﺎﻻ اﮔﺮﭼﻪ ﯾﮏ ﻋﺎﻣﻞ ﺗﻌﯿﯿﻦ ﮐﻨﻨﺪه ﺑﻮده وﻟﯽ ﺑﺎ اﯾﻦ ﺣﺎل ﺑﺘﻦ دﯾﺮﮔﺪاز ﺑﺎﯾﺪ در ﻣﻘﺎﺑﻞ‬
‫ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺨﺮب دﯾﮕﺮي از ﺟﻤﻠﻪ ﺳﺎﯾﺶ ‪ ,‬ﺿﺮﺑﻪ ‪ ,‬ﺷﻮك ﺣﺮارﺗﯽ ‪ ,‬ﺣﻤﻠﻪ ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ و ﺑﺎر ﻣﮑﺎﻧﯿﮑﯽ زﯾﺎد در ﺷﺮاﯾﻂ دﻣﺎﺋﯽ ﺑﺎﻻ‬
‫ﻧﯿﺰ ﻣﻘﺎوم ﺑﺎﺷﺪ ‪ .‬از ﻃﺮﻓﯽ دﯾﮕﺮ ﻃﻮل ﻋﻤﺮ ‪ ,‬ﻗﺎﺑﻞ دﺳﺘﺮس و ﺷﮑﻞ ﭘﺬﯾﺮ ﺑﻮدن ‪ ,‬اﻗﺘﺼﺎدي ﺑﻮدن و ﺳﻬﻮﻟﺖ اﺳﺘﻌﻤﺎل ﻧﺴﺒﺖ‬
‫ﺑﻪ دﯾﮕﺮ ﻣﻮاد دﯾﺮﮔﺪاز ‪ ,‬ﻋﺎﻣﻞ ﺗﻮﺳﻌﻪ اﯾﻦ ﺟﺮم ﻧﺴﻮز ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ ﮐﺎرﺑﺮد وﺳﯿﻌﯽ را ﺑﺮاي ﺧﻮد در ﺻﻨﺎﯾﻊ‬
‫ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺎز ﮐﺮده اﺳﺖ ‪.‬‬

‫‪ – 12‬ﻣﺮاﺟﻊ‬
‫ﺟﺮاﻟﺪ روﺗﺸﮑﺎ ‪ ,‬ﺗﺮﺟﻤﻪ دﮐﺘﺮ ﺑﻬﺰاد ﻣﯿﺮﻫﺎدي ‪ ,‬ﻣﻮاد دﯾﺮﮔﺪاز ‪ ,‬ﭼﺎپ دوم ﺷﻬﺮﯾﻮر ‪ , 1378‬ﻧﺸﺮ داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻢ و‬ ‫‪-‬‬
‫ﺻﻨﻌﺖ اﯾﺮان ‪.‬‬
‫دﮐﺘﺮ ﻣﺴﻌﻮد ﺧﺎدم ‪ ,‬ﺟﺮﻣﻬﺎي ﻧﺴﻮز ‪ ,‬ﭼﺎپ اول ‪ , 1376‬اﻧﺘﺸﺎرات ﻧﻮﯾﺪ ﺷﯿﺮاز ‪.‬‬ ‫‪-‬‬
‫دﮐﺘﺮ اﺣﻤﺪ ﻣﻨﺸﯽ ‪ ,‬ﺳﺮاﻣﯿﮑﻬﺎ و ﻣﻮاد ﻧﺴﻮز ‪ ,‬ﭼﺎپ ﺳﻮم زﻣﺴﺘﺎن ‪ , 1375‬ﻧﺸﺮ ﺟﻬﺎد داﻧﺸﮕﺎﻫﯽ واﺣﺪ اﺻﻔﻬﺎن ‪.‬‬ ‫‪-‬‬