Thongtinquang PDF

You might also like

You are on page 1of 270

THOÂNG TIN QUANG

Baøi 1:

GIÔÙI THIEÄU TOÅNG QUAÙT


LÒCH SÖÛ PHAÙT TRIEÅN
 1790: Claude Chappe (Phaùp)
 Ñieän baùo quang
 200km trong voøng 15 phuùt
 1870: John Tyndall (Anh)
 Chöùng minh aùnh saùng coù theå daãn theo voøi nöôùc bò
uoán cong
Ñònh luaät phaûn xaï toaøn phaàn
 1880: Alexander Graham Bell (Myõ)
- Photophone: khoâng thaønh coâng
 Caàn phaûi coù moät moâi tröôøng daãn aùnh saùng thích hôïp
LÒCH SÖÛ PHAÙT TRIEÅN
 1934: Norman R.French (Myõ)
 Nhaän baèng saùng cheá veà heä thoáng thoâng tin quang
 Duøng thanh thuûy tinh ñeå truyeàn aùnh saùng
 Moâi tröôøng truyeàn aùnh saùng thích hôïp
 1958: A. Schawlow vaø Charles H.Townes (Myõ)
 Xaây döïng vaø phaùt trieån laser
 ÖÙng duïng trong nhieàu lónh vöïc: y hoïc, quaân söï …
Nguoàn quang duøng trong thoâng tin quang
 1966: Charles H.Kao vaø George A. Hockham (Myõ)
 Duøng sôïi thuûy tinh ñeå truyeàn daãn aùnh saùng
 Suy hao lôùn ( > 1000dB/km)
LÒCH SÖÛ PHAÙT TRIEÅN
 1970: Haõng Corning Glass Work (Myõ)
 Cheá taïo sôïi SI coù suy hao < 20dB/km, taïi =633nm
 Thoâng tin quang ra ñôøi
 1972: Sôïi GI ñöôïc cheá taïo coù suy hao 4 dB/km
 1983: Sôïi ñôn mode (SM) ñöôïc cheá taïo
 Sôïi quang SM ñöôïc söû duïng phoå bieán ngaøy nay coù suy
hao 0.2 dB/km taïi =1550nm
ÖU ÑIEÅM CUÛA THOÂNG TIN QUANG
 Suy hao thaáp
 Daûi thoâng roäng
 Troïng löôïng nheï, kích thöôùc nhoû
 Hoaøn toaøn caùch ñieän
 Khoâng bò can nhieãu cuûa tröôøng ñieän töø
 Xuyeân aâm giöõa caùc sôïi quang khoâng ñaùng keå
 Tính baûo maät cao
 Vaät lieäu cheá taïo coù nhieàu trong töï nhieân
NHÖÔÏC ÑIEÅM CUÛA THOÂNG TIN QUANG
 Vaán ñeà bieán ñoåi quang ñieän
 Haøn noái, ño thöû sôïi quang ñoøi hoûi thieát bò chuyeân
duïng ñaét tieàn
 An toaøn lao ñoäng
CAÙC THAØNH PHAÀN CUÛA MOÄT TUYEÁN
TRUYEÀN DAÃN SÔÏI QUANG

Tín hieäu quang

Tín hieäu Maïch Nguoàn Linh kieän Phuïc hoài Tín hieäu

ñieän kích thích quang thu quang tín hieäu ñieän
Sôïi quang

THIEÁT BÒ PHAÙT THIEÁT BÒ THU


CAÙC THAØNH PHAÀN CUÛA MOÄT TUYEÁN
TRUYEÀN DAÃN SÔÏI QUANG
 Nguoàn quang (Light Source):
 Bieán ñoåi tín hieäu ñieän sang tín hieäu quang
 LED (Light Emitting Diode)
 LASER (Light Amplification by Stimulated Emission
of Radiation)
 Maïch kích thích:
 Maïch ñieän töû
 Ñieàu khieån quaù trình bieán ñoåi quang ñieän
 Sôïi quang (Optical fiber): moâi tröôøng daãn tín
hieäu quang
CAÙC THAØNH PHAÀN CUÛA MOÄT TUYEÁN
TRUYEÀN DAÃN SÔÏI QUANG
 Linh kieän thu quang (photodiode):
 Bieán ñoåi tín hieäu quang thaønh tín hieäu ñieän
 PIN
 Diode thaùc luõ APD (Avalanche Photodiode)
 Khueách ñaïi: khueách ñaïi tín hieäu ñieän ñeå buø laïi
nhöõng suy hao do ñöôøng truyeàn
 Phuïc hoài tín hieäu: nhaän bieát caùc giaù trò 0,1 cuûa
chuoãi bít tín hieäu ñeå phuïc hoài laïi nhö tín hieäu
ban ñaàu
CAÙC THAØNH PHAÀN CUÛA MOÄT TUYEÁN
TRUYEÀN DAÃN SÔÏI QUANG
 Neáu cöï ly truyeàn daãn daøi thì giöõa hai traïm ñaàu
cuoái caàn coù theâm moät hoaëc vaøi traïm laëp
(repeater hay regenerator)
 Khueách ñaïi quang-ñieän (hình veõ)
 Khueách ñaïi quang-quang: EDFA

Tín hieäu quang Tín hieäu quang

Linh kieän Phuïc hoài Nguoàn



thu quang tín hieäu quang
MOÂ HÌNH HEÄ THOÁNG TRUYEÀN DAÃN
SÔÏI QUANG
ÖÙNG DUÏNG CUÛA THOÂNG TIN QUANG

 Maïng ñöôøng truïc quoác gia


 Ñöôøng trung keá
 Ñöôøng caùp thaû bieån lieân quoác gia
 Ñöôøng truyeàn soá lieäu
 Maïng truyeàn hình
Maïch voøng noäi haït
hieän taïi laø daây ñoàng.
Töông lai coù theå laø
caùp sôïi quang.

Caùc ñöôøng daây ñieän thoaïi


Caùc ñöôøng daây ñieän thoaïi

Toång ñaøi thaønh phoá A Toång ñaøi thaønh phoá B


Tuyeán caùp quang
treo treân caùc coät

Maïch voøng noäi haït


hieän taïi laø daây ñoàng.
Töông lai coù theå laø
caùp sôïi quang.
MAÏNG TRUYEÀN DAÃN QUANG SDH
TAÏI VIEÄT NAM
 Maïng truyeàn daãn lieân tænh:
 Maïng quoác gia (backbone):
 Daøi 4000 km noái giöõa Haø Noäi vaø TP.HCM
 Chia laøm 4 voøng Ring:
o Voøng 1: Haø noäi-Haø Tónh daøi 844km
o Voøng 2: Haø Tónh-Ñaø Naüng daøi 843km
o Voøng 3: Ñaø Naüng-Qui Nhôn daøi 817km
o Voøng 4: Qui Nhôn-TP.HCM daøi 1424km
 STM-16/2F-BSHR (hieän nay ñaõ trieån khai maïng DWDM
20Gb/s)
 Hai heä thoáng truyeàn daãn: caùp quang choân tröïc tieáp doïc theo
quoác loä 1 (8 sôïi) vaø ñöôøng daây ñieän 500kV (10 sôïi)
MAÏNG TRUYEÀN DAÃN QUANG SDH
TAÏI VIEÄT NAM

 Maïng truyeàn daãn lieân tænh (tt):


 Caùc ñöôøng truyeàn daãn quang lieân tænh khaùc:
 Haø Noäi-Haûi Phoøng, Haø Noäi-HoaøBình, TP.HCM-
Vuõng Taøu, …
 4F-BSHR (Flat Ring)
 Maïng quang DWDM seõ ñöôïc trieån khai trong
töông lai
MAÏNG TRUYEÀN DAÃN QUANG SDH
TAÏI VIEÄT NAM

 Maïng truyeàn daãn noäi tænh


 Caùc tuyeán caùp quang quoác teá:
 TVH (Thaùi Lan, Vieät Nam, Hoàng Coâng)
 SEA-MEA-WE 3 (South East Asia–Middle East
Asia–West Europe)
THOÂNG TIN QUANG

Baøi 2:

NGUYEÂN LYÙ TRUYEÀN AÙNH SAÙNG


TRONG SÔÏI QUANG
NOÄI DUNG
 Cô sôû quang hoïc
 Caáu taïo sôïi quang
 Nguyeân lyù truyeàn aùnh saùng qua sôïi quang
 Khaåu ñoä soá NA (Numerical Aperture)
 Taùn saéc mode
 Sôïi quang GI (Graded Index Fiber)
 Mode soùng
 Phaân loaïi sôïi quang
CÔ SÔÛ QUANG HOÏC
 Aùnh saùng coù hai tính chaát:
 Tính chaát soùng: aùnh saùng laø soùng ñieän töø
 Tính chaát haït: aùnh saùng bao goàm nhieàu haït photon coù
naêng löôïng E
1, 24
f c E  hf 
   m
Trong ñoù, f: taàn soá (Hz) : böôùc soùng (m)
E: naêng löôïng photon (eV)
c: vaän toác aùnh saùng trong chaân khoâng, c = 3.108 m/s
h: haèng soá Planck, h= 6,625.10-34 (J.s)
CÔ SÔÛ QUANG HOÏC
 Phoå soùng ñieän töø
Vuøng hoàng Vuøng cöïc
ngoaïi tím ...
Tia X
f (Hz)
DC VLF LF MF VHF VHF+SHF Tia 
+ EHF

1300
nm

1,6 1,5 1,4 1,3 1,2 1,1 1,0 0,9 0,8 0,7 0,6 0,5 0,4
m m m m m m m m m m m m m

1550 850
nm nm

AÙnh saùng duøng trong thoâng tin quang Vuøng aùnh saùng khaû kieán
CÔ SÔÛ QUANG HOÏC

Baêng taàn Taàn soá (f) Böôùc soùng ()


VLF 3 kHz  30 kHz 100 Km  10 Km
LF 30 kHz  300 kHz 10 Km  1 Km
MF 300 kHz 3 MHz 1 Km  100 m
HF 3 MHz  30 MHz 100 m  10 m
VHF 30 MHz  300 MHz 10 m  1m
UHF 300 MHz 3 GHz 1m  1 dm
SHF 3 GHz  30 GHz 1 dm  1 cm
EHF 30 GHz  300 GHz 1 cm  1mm

Caùc baêng soùng voâ tuyeán


F: Frequency L: Low M: Middle H: High
V: Very U:Ultra S: Supper E: Extra
CÔ SÔÛ QUANG HOÏC
 Aùnh saùng thaáy ñöôïc chieám daûi phoå töø 380nm
(tím) ñeán 780nm (ñoû)
 Aùnh saùng duøng trong thoâng tin quang naèm trong
vuøng caän hoàng ngoaïi (near-infrared) (800nm-
1600nm)  khoâng thaáy ñöôïc
 3 vuøng böôùc soùng (cöûa soå böôùc soùng) ñöôïc söû
duïng trong thoâng tin quang: 850 nm, 1300 nm vaø
1550 nm
CÔ SÔÛ QUANG HOÏC
 Chieát suaát cuûa moâi tröôøng: n = c/v
- c:vaän toác aùnh saùng trong chaân khoâng, c = 3.108 m/s
- v: vaän toác aùnh saùng trong moâi tröôøng ñang xeùt, v c
 Söï phaûn xaï vaø khuùc xaï:
Tia tôùi Tia phaûn xaï

1 1 ’
n1 moâi tröôøng 1
n2 moâi tröôøng 2
2
Tia khuùc xaï
CÔ SÔÛ QUANG HOÏC
 Tia tôùi, tia phaûn xaï vaø tia khuùc xaï cuøng naèm treân moät
maët phaúng
 Goùc phaûn xaï baèng goùc tôùi: 1= 1’
 Goùc khuùc xaï ñöôïc xaùc ñònh töø coâng thöùc Snell:
n1sin1= n2 sin2
Tia tôùi Tia phaûn xaï Tia tôùi Tia phaûn xaï

1 1
n1 moâi tröôøng 1 n1 moâi tröôøng 1

n2 2 moâi tröôøng 2 n2 moâi tröôøng 2


2

n1<n2 Tia khuùc xaï n1>n2 Tia khuùc xaï


CÔ SÔÛ QUANG HOÏC
 Söï phaûn xaï toaøn phaàn:
Tia phaûn xaï
Tia tôùi haïn
(1> c)

c
n1 2= 90 (1= c)

n2 (n1>n2)
2< 90 (1< c)

Tia khuùc xaï


 Tröôøng hôïp n1>n2, khi goùc tôùi 1 lôùn hôn goùc tôùi haïn c
thì khoâng coù tia khuùc xaï, tia tôùi phaûn xaï hoaøn toaøn veà
moâi tröôøng tryeàn
 hieän töôïng phaûn xaï toaøn phaàn
CÔ SÔÛ QUANG HOÏC
 Töø coâng thöùc Snell: c = arcsin(n2/n1)
 Ñieàu kieän ñeå xaûy ra hieän töôïng phaûn xaï toaøn phaàn (pxtp)?
 n1>n2
 1 > c = arcsin(n2/n1)
 Khi xaûy ra hieän töôïng pxtp, naêng löôïng aùnh saùng ñöôïc baûo
toaøn theo höôùng truyeàn
 ÖÙùng duïng trong cheá taïo sôïi quang vaø truyeàn aùnh saùng
qua sôïi quang
CAÁU TAÏO SÔÏI QUANG
 Sôïi quang cô baûn goàm coù 2 lôùp:
 Loõi (core): hình truï, baùn kính a, chieát suaát n1
 Lôùp boïc (cladding): hình truï, bao quanh loõi, baùn kính b (b>a),
chieát suaát n2 (n1> n2)
 Vaät lieäu cheá taïo: chaát ñieân moâi (thuyû tinh, plastic…)
 Ngoaøi 2 lôùp cô baûn, sôïi quang coøn ñöôïc baûo veä bôûi hai lôùp
beân ngoaøi: lôùp phuû (primary coating) vaø lôùp voû (secondary
coating)
b
lôùp boïc (n2)
a loõi (n1)
a n2 n
0 n1
a
b
b
NGUYEÂN LYÙ TRUYEÀN AÙNH SAÙNG
TRONG SÔÏI QUANG
 AÙnh saùng truyeàn trong loõi sôïi quang baèng caùch
phaûn xaï toaøn phaàn qua laïi maët tieáp giaùp giöõa loõi vaø
lôùp boïc
 Aùnh saùng coù theå truyeàn ñöôïc trong sôïi quang bò uoán
cong vôùi moät ñoä cong giôùi haïn (thoûa ñieàu kieän phaûn xaï
toaøn phaàn)
 > c  > ’> c
b

a
n2 n 
0 n1  ’
a

b
KHAÅU ÑOÄ SOÁ NA
(NUMERICAL APERTURE)
 Ñieàu kieän ñeå moät tia saùng chieáu tôùi ñaàu sôïi quang vôùi goùc
tôùi  coù theå truyeàn ñöôïc trong loõi sôïi quang?

3 < 1=c < 2 3 > 1=c > 2

2 1 3
1
3  = 90o - c
2 Loõi (n1)
3
Lôùp boïc (n2)
1

2
KHAÅU ÑOÄ SOÁ NA
(NUMERICAL APERTURE)
 Keát luaän:
 Söï phaûn xaï toaøn phaàn chæ xaûy ra ñoái vôùi nhöõng tia
saùng coù goùc tôùi ôû ñaàu sôïi quang nhoû hôn goùc tôùi haïn
max
 sin max ñöôïc goïi laø khaåu ñoä soá NA cuûa sôïi quang
 NA bieåu dieãn khaû naêng gheùp aùnh saùng vaøo trong sôïi
quang:
 NA lôùn  hieäu suaát gheùp aùnh saùng lôùn
 NA lôùn  nhieàu mode soùng  taùn saéc mode

 Tính NA? NA  n12  n22  n1 2


 = (n1 – n2)/ n1 : ñoä cheânh leäch chieát suaát töông ñoái giöõa loõi vaø lôùp boïc
TAÙN SAÉC MODE
(MODAL DISPERSION)
3 > 2 > 1= 0o  c <  3 <  2 <  1= 90o
b
lôùp boïc (n2)
a 2 loõi (n1)
n2 n 2
2
0 n1 3 3 1
3
a

3 b

 Sôïi quang coù chieát suaát nhaûy baäc SI (Step-Index Fiber)


 Caùc tia saùng coù quaõng ñöôøng truyeàn khaùc nhau: s1< s2< s3
+Tia song song vôùi truïc (1= 0 ) coù quaûng ñöôøng truyeàn ngaén nhaát
+Goùc tôùi caøng lôùn ( lôùn) quaûng ñöôøng truyeàn caøng daøi
 Vaän toác truyeàn giöõa caùc tia saùng baèng nhau: vi = v =c/n1
 Thôøi gian truyeàn cuûa caùc tia saùng khaùc nhau: ti=si/v
 cheânh leäch veà thôøi gian truyeàn giöõa caùc tia saùng
 Hieän töôïng taùn saéc (dispersion)
TAÙN SAÉC MODE
(MODAL DISPERSION)
in out
 
3 > 2 > 1= 0o
1 1
2 2
2 3 2
3 1
3 3
in 

to t1 t2 t3

 Ñònh nghóa: Taùn saéc laø hieän töôïng khi cho moät
xung aùnh saùng heïp chieáu vaøo ñaàu sôïi quang thì thu
ñöôïc moät xung aùnh saùng roäng hôn ôû cuoái sôïi quang
 Aûnh höôûng cuûa taùn saéc:
 Tín hieäu töôïng töï: meùo daïng tín hieäu
 Tín hieäu soá: choàng laáp giöõa caùc bit
 haïn cheá dung löôïng vaø cöï ly truyeàn cuûa tuyeán quang
TAÙN SAÉC MODE
(MODAL DISPERSION)
 Moät tia saùng ñöôïc xem nhö moät mode soùng  taùn saéc mode.
 Nguyeân nhaân gaây ra hieän töôïng taùn saéc treân?
 Coù nhieàu tia saùng truyeàn trong sôïi quang vôùi quaõng ñuôøng truyeàn khaùc
nhau
 Vaän toác truyeàn baèng nhau  thôøi gian truyeàn khaùc nhau  t
 Laøm caùch naøo ñeå haïn cheá taùn saéc?
 Chæ cho moät tia saùng (mode soùng) truyeàn ñi trong sôïi quang  sôïi
quang ñôn mode SMF (Single Mode Fiber)
 Giaûm t giöõa caùc tia saùng  sôïi quang coù chieát suaát giaûm daàn GI
(Graded Index fiber)
SÔÏI QUANG GI
(Graded-Index Fiber)
r
3 > 2 > 1= 0o
b

a
n(r) 3
n2 3
0 n1 2 1
2
a

b
r

 Sôïi GI: sôïi quang coù chieát suaát giaûm daàn


 Chieát suaát loõi sôïi quang coù daïng hình parabol
 r 
2

n1 1      r a
n(r )    a  
n2 r a

 Caùc tia saùng truyeàn theo ñöôøng cong  Taïi sao?


SÔÏI QUANG GI
(Graded-Index Fiber)
r
3 > 2 > 1= 0o
b

a
n(r) 3
n2 3
0 n1 2 1
2
a

b
r

 Caùc tia saùng coù quaõng ñöôøng truyeàn khaùc nhau: s1< s2< s3
 Vaän toác truyeàn giöõa caùc tia saùng khaùc nhau: v1< v2< v3
 Taïi truïc (r=0): n(0)=n1 lôùn nhaát  v(0)=c/n(0) nhoû nhaát
 Caøng ra xa truïc vaän toác truyeàn caøng lôùn
 quaûng ñöôøng truyeàn tyû leä thuaän vôùi vaän toác truyeàn
 Thôøi gian truyeàn cuûa caùc tia saùng khaùc nhau: ti=si/vi
 tij = ti – tj nhoû
SÔÏI QUANG GI
(Graded-Index Fiber)
 Sôïi GI coù taùn saéc mode nhoû hôn nhieàu so vôùi sôïi quang SI
 Taùn saéc mode ñôn vò dmode (ns/km) cuûa sôïi SI vaø GI:
n1 n1  2
d mod e  SI   d mod e GI  
c c 8
 SI vaø GI: sôïi quang ña mode: dmode  0  Haïn cheá cöï ly
vaø toác ñoä bit truyeàn
 Sôïi quang ñôn mode SMF: dmode = 0
 ÖÙng duïng:
 Sôïi SI: cöï ly truyeàn ngaén vaø toác ñoä bit truyeàn thaáp
 Sôïi GI: cöï ly truyeàn vaø toác ñoä bit truyeàn trung bình
 Sôïi SM: cöï ly truyeàn daøi vaø toác ñoä bit truyeàn cao
r
b
a n(r)
n2
0 n1
a
b
r

r
b
a n(r)
n2
0 n1
a
b
r

r
b

a n2 n(r)
a n1

b
r
PHAÂN LOAÏI SÔÏI QUANG
 Phaân loaïi theo daïng chieát suaát cuûa loõi:
 Sôïi quang coù chieát suaát nhaûy baäc SI
 Sôïi quang coù chieát suaát giaûm daàn GI
 Sôïi quang giaûm chieát suaát lôùp boïc
 Sôïi quang dòch taùn saéc DSF (Dispersion-Shifted Fiber)
 Sôïi quang san baèng taùn saéc DFF (Dispersion-Flatened Fiber)
n(r) n(r) n(r)
n1

n2

r r r r r r

a2 a1 0 a1 a2 a3 a2 a1 0 a1 a2 a3 a3 a1 0 a1 a3
a4 a2 a2 a4
Giaûm chieát suaát lôùp boïc Sôïi dòch taùn saéc DSF Sôïi san baèng taùn saéc DFF
PHAÂN LOAÏI SÔÏI QUANG
 Phaân loaïi theo soá mode truyeàn trong sôïi quang
 Sôïi ña mode:
 Sôïi SI, GI (G.651):
 (50/125m), (62.5/125m), (100/140m)
 Sôïi ñôn mode SMF (Single-Mode Fiber)
 Sôïi ñôn mode tieâu chuaån SMF (G.652):
o (9/125 m)
o Heä soá suy hao: 0.38 dB/km (=1310nm) vaø 0.2 dB/km (= 1550nm)
o Heä soá taùn saéc: baèng 0 taïi =1310nm vaø 18ps/nm.km taïi = 1550nm
 Sôïi DSF (G.653)
 Sôïi dòch taùn saéc khaùc zero NZ-DSF (G.655)
PHAÂN LOAÏI SÔÏI QUANG
 Phaân loaïi theo vaät lieäu cheá taïo:
 Sôïi thuûy tinh (All-glass fiber): loõi vaø lôùp boïc baèng thuyû tinh
 Sôïi plastic (All-plastic fiber): loõi vaø lôùp boïc ñeàu baèng plastic
 Sôïi PCS (Plastic-Cladded Silica): loõi baèng thuûy tinh, lôùp boïc
laøm baèng nhöïa
PHAÂN LOAÏI SÔÏI QUANG
Sôïi thuûy tinh Sôïi PCS Sôïi plastic
Ñaëc tính kyõ thuaät:
- Kích thöôùc sôïi (9/125m), (50/125m), Ñöôøng kính loõi: 0,5-1mm
(62.5/125m)
- Chieát suaát / NA =0,2% -1,3%; n1=1,46; n2=1,40 NA= 0.54

- Böôùc soùng hoaït ñoäng 0,8m -1,55 m 0,5m -0,8 m


- Suy hao cöïc tieåu 0,2dB/km (=1550nm) 8dB/km (=900nm) 55dB/km (=570nm)
- Taùn saéc cöïc tieåu dmat=0 (=1300nm) 200 ns/km Raát lôùn
- Cö ly truyeàn Haøng chuïc, traêm km Baêng thoâng  Cöï ly truyeàn Vaøi traêm meùt
- Toác ñoä bit Haøng Gb/s BL = 5 (Mbit/s  km) Vaøi traêm Mbit/s
- Chaát löôïng toát nhaát Chaát löôïng vaø giaù thaønh - Chaát löôïng thaáp
Öu khuyeát ñieåm - Giaù thaønh ñaét naèm giöõa sôïi thuyû tinh vaø - Giaù thaønh reû
- Haøn noái khoù  caàn thieát sôïi plastic - Haøn noái deã
bò chuyeân duïng
- Truyeàn daãn thoâng tin - Töï ñoäng hoaù
ÖÙng duïng - Heä thoáng vieãn thoâng,
maïng maùy tính
CAÂU HOÛI
 Sôïi SI, sôïi GI laø gì?
 Taïi sao aùnh saùng truyeàn trong sôïi quang GI theo ñöôøng
cong?
 Tai sao sôïi GI coù taùn saéc nhoû hôn sôïi SI?
 Coù theå cheá taïo sôïi quang baèng thuûy tinh coù heä soù suy hao
nhoû hôn 0.2 dB/km?
THOÂNG TIN QUANG

Baøi 3:

CAÙC THOÂNG SOÁ CUÛA SÔÏI QUANG


NOÄI DUNG
 Suy hao (Attenuation)
 Taùn saéc (Dispersion)
 Thieát keá tuyeán truyeàn daãn quang
 Baøi taäp
SUY HAO (ATTENUATION)
 Ñònh nghóa:
P1 = P(0) P2 = P(L)

 L

P ( L )  P ( 0 )  10 10

P(0) : coâng suaát ôû ñaàu sôïi (z = 0 ); (W, mW,m…)


P(L): coâng suaát ôû cöï ly z=L tính töø ñaàu sôïi; (W, mW, m…)
 : heä soá suy hao trung bình; (dB/km)
SUY HAO (ATTENUATION)
- Ñoä suy hao cuûa sôïi quang:
P1 (mW)
A ( d B )  1 0 lg
P 2 (mW)

A (dB) = P1 (dBm)- P2(dBm)

- Heä soá suy hao hay suy hao trung bình:


A (d B )
 (d B / K m ) 
L (K m )
SUY HAO (ATTENUATION)
- Coâng thöùc logarit: lg ab  lg a  lg b
a
lg  lg a  lg b
b
lg a b  b lg a

- Ñôn vò tính coâng suaát (dBW, dBm, …)


P(dBW) = 10.lgP(W)
P(dBm) = 10.lgP(mW)
P(dB) = 10.lgP(W)

SUY HAO (ATTENUATION)
 Caùc nguyeân nhaân gaây ra suy hao:
 Suy hao do haáp thuï (Absorption)
 Haáp thuï taïp chaát kim loaïi: ñoä suy hao phuï thuoäc vaøo
o Loaïi taïp chaát: Cu, Fe, Mn, …
o Noàng ñoä taïp chaát  giaù trò cho pheùp <10-9
o Böôùc soùng aùnh saùng
 (dB/Km)

600
500
400
noàng ñoä ñoä taïp chaát 10-6 Cu
300
200 Fe
100 Mn
0
500 600 800 1000 1200 1400 1600 (nm)
SUY HAO (ATTENUATION)
 Haáp thuï ion OH-: ñoä suy hao phuï thuoäc vaøo
o Noàng ñoä ion OH-  giaù trò cho pheùp <10-9
o Böôùc soùng aùnh saùng: ñænh suy hao taïi böôùc soùng gaàn 950nm,
1240nm vaø 1400nm
 Ñoä aåm laø moät nguyeân nhaân gaây ra suy hao trong sôïi quang

 (dB/Km)

noàng ñoä ion OH- 10-6


3

600 800 1000 1200 1400 1600 (nm)


SUY HAO (ATTENUATION)
 Haáp thuï töû ngoaïi vaø hoàng ngoaïi:
o Suy hao do baûn chaát cuûa vaät lieäu cheá taïïo (thuûy tinh)
o Phuï thuoäc böôùc soùng aùnh saùng: suy hao thaáp nhaát taïi böôùc
soùng 1550nm ñoái vôùi sôïi quang baèng thuûy tinh (khoaûng 0.2
dB/km)
 Giôùi haïn heä soá suy hao toái thieåu cuûa sôïi quang
 Laøm caùch naøo ñeå coù theå cheá taïo sôïi quang coù suy hao nhoû hôn
 (dB/Km)0,2dB/km (ví duï 0,001dB/km)?

Haáp thuï hoàng ngoaïi


100
Haáp thuï cöïc tím
10
1
0.1
0.01
600 800 1000 1200 1400 1600 (nm)
SUY HAO (ATTENUATION)
 Suy hao do uoán cong
 Uoán cong (macro bend)
 Vi uoán cong (micro bend)
SUY HAO (ATTENUATION)
 Suy hao do taùn xaï Rayleigh (Rayleigh Scattering)
 Khi soùng ñieän töø truyeàn trong moâi tröôøng ñieän moâi gaëp
nhöõng choã khoâng ñoàng nhaát (coù kích thöôùc cuûa khoaûng
1/10 böôùc soùng) seõ xaûy ra hieän töôïng taùn xaï.
 Nhöõng choã khoâng ñoàng nhaát:
o Do caùch saép xeáp khoâng ñoàng nhaát cuûa nguyeân töû thuûy tinh
o Botï khoâng khí
o Veát nöùt

SUY HAO (ATTENUATION)
 Caùc tia saùng truyeàn qua nhöõng choå khoâng ñoàng
nhaát seõ toûa ra nhieàu höôùng:

 Moät phaàn naêng löôïng aùnh saùng bò phaân taùn ra nhieàu


höôùng khaùc nhau khoâng truyeàn ñi xa ñöôïc (khuùc xaï ra
ngoøai lôùp boïc, truyeàn ngöôïc veà ñaàu sôïi quang…)
 Gaây ra suy hao cho sôïi quang
 ÖÙng duïng trong maùy ño quang doäi OTDR
(Optical Time Domain Reflectometer)
SUY HAO (ATTENUATION)
 Ñaëc tuyeán suy hao:
 Toång hôïp caùc ñaëc tuyeán suy hao cuûa caùc nguyeân
nhaân gaây ra suy hao khaùc nhau
 Khaùc nhau tuøy theo loaïi sôïi
 Döïa treân ñaëc tuyeán suy hao naøy, vuøng böôùc soùng (cöûa
soå böôùc soùng) söû duïng ñöôïc xaùc ñònh
 3 cöûa soå böôùc soùng:
 850nm
 1300nm
 1550nm
SUY HAO (ATTENUATION)

1978
TAÙN SAÉC (DISPERSION)

 Ñònh nghóa:
 Laø hieän töôïng khi ñöa moät xung aùnh saùng heïp vaøo ñaàu
sôïi quang laïi nhaän ñöôïc moät xung aùnh saùng roäng hôn ôû
cuoái sôïi
Pi

Pi /2 Po
Po /2
L
i o

 Ñoä taùn saéc toång coäng cuûa sôïi quang:

D   o2   i2
TAÙN SAÉC (DISPERSION)
 Nguyeân nhaân gaây ra taùn saéc:
 Do söï cheânh leäch veà thôøi gian truyeàn cuûa caùc tia saùng
(caùc mode soùng)  taùn saéc do ñöôøng truyeàn hay taùn
saéc mode (modal dispersion)
 AÙnh saùng do nguoàn quang phaùt ra trong moät khoaûng
böôùc soùng + vaän toác truyeàn pha cuûa moãi böôùc soùng
laïi khaùc nhau  thôøi gian truyeàn cuûa caùc böôùc soùng
khaùc nhau  taùn saéc saéc theå (chromatical
dispersion)
 Taùn saéc chaát lieäu (material dispersion)
 Taùn saéc daãn soùng (waveguide dispersion)
TAÙN SAÉC (DISPERSION)
 Taùn saéc toång coäng (Total Dispersion):
2 2 2 2
Dt  D mod D chr dt  d mod d chr

Vôùi: Dchr = Dmat + Dwg dchr = dmat + dwg


Dx = L.dx dmat = M. 
Trong ñoù:
Dx: taùn saéc x (mod: mode; chr: saéc theå; mat: chaát lieäu; wg: daãn
soùng) treân moät ñoaïn chieàu daøi L (ns)
dx : taùn saéc ñôn vò (ns/km)
M : taùn saéc chaát lieäu ñôn vò (ns/km.nm)
: ñoä roäng phoå cuûa nguoàn quang (nm)
TAÙN SAÉC (DISPERSION)
 Aûnh höôûng cuûa taùn saéc ñeán toác ñoä bit truyeàn toái
ña cuûa sôïi quang:
1 1
Br   Brmax Dt max 
Trong ñoù:
4 Dt 4 Br
Dt: taùn saéc toång coäng cuûa sôïi quang coù chieàu daøi L (ns)
Dtmax: taùn saéc toång coäng toái ña cho pheùp cuûa sôïi quang daøi L (ns)
Brmax : toác ñoä bit toái ña coù theå truyeàn qua sôïi quang daøi L (Gb/s)
Br : toác ñoä bit truyeàn thöïc teá qua sôïi quang daøi L (Gb/s)
Br = R  (heä soá maõ hoaù)
R: toác ñoä bit danh ñònh (tín hieäu chöa qua maõ hoaù)
Heä soá maõ hoaù: phuï thuoäc vaøo loaïi maõ ñöôøng truyeàn
THIEÁT KEÁ
TUYEÁN TRUYEÀN DAÃN QUANG
 Tính toaùn moät tuyeán truyeàn daãn quang coù theå
ñöôïc tieán haønh theo hai höôùng sau:
 Tính khoaûng caùch coù theå laép ñaët giöõa hai traïm khi
bieát toác ñoä bit caàn truyeàn daãn vaø ñaëc tính cuûa caùc
phaàn töû trong tuyeán
 xaùc ñònh soá löôïng vaø vò trí caùc traïm laëp treân tuyeán
 Tính giôùi haïn ñaëc tính cuûa caùc phaàn töû khi bieát toác ñoä
vaø cöï ly caàn truyeàn
 choïn loaïi sôïi quang, thieát bò thu phaùt quang
THIEÁT KEÁ
TUYEÁN TRUYEÀN DAÃN QUANG
 Khoaûng caùch coù theå laép ñaët giöõa hai traïm phuï
thuoäc vaøo:
 Loaïi thieát bò truyeàn daãn quang
 Böôùc soùng aùnh saùng
 Coâng suaát phaùt
 Ñoä nhaïy, daûi ñoäng thu quang
 Ñoä roäng phoå nguoàn quang
 Loaïi sôïi quang, caùp sôïi quang ñöôïc söû duïng
 Caùc moái haøn, noái
 Döï phoøng coâng suaát
THIEÁT KEÁ
TUYEÁN TRUYEÀN DAÃN QUANG
 Moâ hình moät tuyeán truyeàn daãn quang:
Connector
Maùy phaùt Connector Connector
Adaptor Adaptor
Phaùt quang Thu quang
ODF ODF

Ñieåm tham chieáu S Ñieåm tham chieáu R

LD APD

Moái haøn Moái haøn


Caém Caém Caém Caém

Daây nhaûy Daây noái Caùp ñöôøng truïc Daây noái Daây nhaûy
quang quang quang quang
FC/FC FC/FC
THIEÁT KEÁ
TUYEÁN TRUYEÀN DAÃN QUANG
 Phaân boá suy hao treân tuyeán:
Coâng suaát nguoàn quang phoùng vaøo sôïi
P(dBm)

Suy hao cuûa connector

Suy hao cuûa moái haøn

Suy hao cuûa sôïi


Toång suy hao

Suy hao cuûa connector


(dB)

Coâng suaát thu

Ñoä döï phoøng

Ñoä nhaïy cuûa 1(km)


maùy thu Cöï ly toái ña (km)
THIEÁT KEÁ
TUYEÁN TRUYEÀN DAÃN QUANG
 Ñieàu kieän ñeå coù theå laép ñaët hai traïm ñöôïc maø
khoâng caàn traïm laëp:
 Ñieàu kieän veà coâng suaát: PRmin < Pthu < PRmax
 Quyõ coâng suaát
 Ñieàu kieän veà ñoä nôùi roäng xung: tHT < tmax
1
Br   Brmax
 Quyõ thôøi gian taêng cuûa xung 4 Dt
 Vôùi toác ñoä bit cho tröôùc, tính khoaûng caùch toái ña coù
theå laép ñaët hai thieát bò ñöôïc maø khoâng caàn traïm laëp
 Tuøy theo ñòa hình, quy hoaïch, khaû naêng quaûn lyù,
vaän haønh thieát bò, khoaûng caùch laép ñaët cho pheùp 
soá löôïng vaø vò trí laép ñaët traïm
BAØI TAÄP 1
Moät tuyeán quang daøi L=15km, duøng sôïi quang SI (50/125m) coù ñoä
cheânh leäch chieát suaát töông ñoái =1%, chieát suaát loõi n1=1.48. Sôïi
quang coù suy hao trung bình =4dB/km (taïi =850nm) hoaëc
=2,4dB/km (taïi =1300nm), heä soá taùn saéc chaát lieäu M=130ps/nm.km
(taïi =850nm) hoaëc M=10ps/nm.km (taïi =1300nm).
Nguoàn quang ñöôïc söû duïng LED phaùt ra aùnh saùng coù böôùc soùng 850nm
coù coâng suaát phaùt quang 4mW, ñoä roäng phoå =35nm.
Boä thu quang söû duïng PIN coù ñoä nhaïy -45dBm
Bieát raèng cöù 2km coù moät moái haøn coù suy hao 0,1dB/moái haøn
Suy hao gheùp quang ôû ñaàu phaùt laø 13dB, ñaàu thu laø 10dB.
BAØI TAÄP 1
a. Tính coâng suaát quang taïi ñieåm 1km, 7km vaø 12km keå töø ñaàu
phaùt
b. Tuyeán quang treân coù caàn traïm laëp hay khoâng? Neáu coù haõy tính
soá traïm laëp caàn söû duïng, khoaûng caùch giöõa caùc traïm laëp. Veõ
hình minh hoaï vaø chuù thích.
c. Vôùi chieàu daøi treân, toác ñoâ bit cöïc ñaïi coù theå truyeàn ñöôïc cuûa
tuyeán quang laø bao nhieâu? Boû qua aûnh höôûng cuûa taùn saéc oáng
daãn soùng. Maõ ñöôøng truyeàn laø NRZ.
d. Thay nguoàn quang LED phaùt ra aùnh saùng coù böôùc soùng 1300nm,
coâng suaát phaùt quang 1mW, =35nm. Hoûi tuyeán quang treân coù
theå hoaït ñoäng ñöôïc khoâng? Taïi sao?
e. Nhaän xeùt keát quaû ôû hai caâu b vaø d.
THOÂNG TIN QUANG

Baøi 4:

LINH KIEÄN BIEÁN ÑOÅI QUANG ÑIEÄN

1
NOÄI DUNG
 Caùc khaùi nieäm cô baûn:
 Möùc naêng löôïng (Energy Level)
 Vuøng naêng löôïng (Energy Band)
 Chaát baùn daãn (Semiconductor)
 Nguyeân lyù bieán ñoåi quang ñieän
 Nguoàn quang (Light Source)
 LED (Light Emitting Diode)
 Laser (Light Amplification by Stimulated Emitting of Radiation)
 Caùc thoâng soá kyõ thuaät cuûa nguoàn quang
 Linh kieän taùch soùng quang (Light Detector)
 PIN
 APD (Avalanche Photodiode)
 Caùc thoâng soá kyõ thuaät cuûa linh kieän thu quang 2
CAÙC KHAÙI NIEÄM CÔ BAÛN
 Lyù thuyeát löôïng töû cuûa Borh:
 Moät nguyeân töû bao goàm haït nhaân (+) ñöôïc bao quanh bôûi caùc ñieän
töû (-)
 Caùc ñieän töû quay quanh haït nhaân theo moät quyõ ñaïo oån ñònh vaø do
ñoù mang moät möùc naêng löôïng xaùc ñònh
 Caùc ñieän töû chæ thay ñoåi traïng thaùi naêng löôïng khi chuyeån töø quyõ
ñaïo naøy sang moät quyõ ñaïo khaùc
 toaøn boä nguyeân töû mang caùc möùc naêng löôïng rôøi raïc
 naêng löôïng cuûa nguyeân töû ñöôïc löôïng töû hoùa

3
CAÙC KHAÙI NIEÄM CÔ BAÛN
 Möùc naêng löôïng (Energy level):
Naêng löôïng E(eV)
E4
E3
E2
E1 Energy gap Eij=Ej -
Ei
E0 Ground state

 Caùc möùc naêng löôïng trong cuûa ñieän töû trong nguyeân töû khoâng lieân tuïc
 Moät ñieän töû chæ coù theå mang moät trong caùc möùc naêng löôïng rôøi raïc
naøy
 Möùc naêng löôïng thaáp nhaát E0 ñöôïc goïi laø möùc neàn (ground state) 
traïng thaùi oån ñònh cuûa nguyeân töû 4
CAÙC KHAÙI NIEÄM CÔ BAÛN
 Möùc naêng löôïng (tt):
 Khi ñieän töû chuyeån töø möùc naêng löôïng cao Ej xuoáng möùc naêng löôïng
thaáp Ei thì noù seõ phaùt ra moät naêng löôïng E = Eij = Ej – Ei
 E ñöôïc phaùt ra döôùi daïng nhieät hoaëc döôùi daïng photon aùnh saùng (söï
böùc xaï aùnh saùng (radiation) )
 Naêng löôïng cuûa moät photon ñöôïc böùc xaï:
Ephoton = E = hf = hc/   = hc/ E
 Böôùc soùng aùnh saùng phaùt xaï phuï thuoäc vaøo khoaûng caùch giöõa caùc
möùc naêng löôïng cuûa vaät lieäu

5
CAÙC KHAÙI NIEÄM CÔ BAÛN
 Möùc naêng löôïng (tt):
 Khi nguyeân töû nhaän moät naêng löôïng E töø beân ngoaøi cung caáp seõ xaûy
ra hai tröôøng hôïp:
 Neáu E = Eij (i,j= 0,1,2 …), ñieän töû coù traïng thaùi naêng löôïng Ei seõ haáp thuï
(absorption) naêng löôïng E vaø di chuyeån leân möùc naêng löôïng cao hôn Ej
 Neáu E  Eij (i,j= 0,1,2 …) khoâng xaûy ra haáp thuï

E(eV) E(eV)

Ej Ej
E= Eij (Eij = Ej – Ei) E  Eij (Eij = Ej – Ei)
Ei Ei

6
CAÙC KHAÙI NIEÄM CÔ BAÛN
 Quaù trình bieán ñoåi quang ñieän xaûy ra döïa treân 3 hieän töôïng
sau:

Haáp thuï Phaùt xaï töï phaùt Phaùt xaï kích thích
(Absortion) (Spontaneous emission) (Spontaneous
emission)

Bieán ñoåi quang -ñieän Bieán ñoåi ñieän - quang Bieán ñoåi ñieän - quang

Linh kieän thu quang LED Laser


(Photo detector) (Light Emitting Diode) (Light Amplification
by Stimulated Emission of Radiation)
7
CAÙC KHAÙI NIEÄM CÔ BAÛN
 Aùnh saùng keát hôïp (Coherent Light)
 Aùnh saùng do hieän töôïng phaùt xaï kích thích taïo ra coù tính keát hôïp,
nghóa caùc photon aùnh saùng coù:
 Cuøng taàn soá
 Cuøng pha
 Cuøng cuøng phaân cöïc
 Cuøng höôùng truyeàn
 Aùnh saùng do laser phaùt ra coù tính keát hôïp
 Hieän töôïng phaùt xaï töï phaùt xaûy ra töï nhieân do caùc ñieän töû luoân coù
khuynh höôùng chuyeån töø traïng thaùi naêng löôïng cao xuoáng traïng thaùi
oån ñònh coù naêng löôïng thaáp hôn
 Aùnh saùng do LED phaùt ra khoâng coù tính coù tính keát hôïp

8
CAÙC KHAÙI NIEÄM CÔ BAÛN
 Vuøng naêng löôïng (Energy band):
 Trong chaát baùn daãn (hay chaát raén noùi chung), caùc möùc naêng löôïng
rôøi raïc nhau nhöng raát gaàn nhau
 caùc ñieän töû xem nhö naèm ôû caùc vuøng naêng löôïng (energy band)
 Trong chaát baùn daãn, coù theå phaân bieät thaønh hai vuøng naêng löôïng:
 Vuøng hoaù trò (Valence band): vuøng naêng löôïng thaáp, laø vuøng naêng
löôïng beàn vöõng cuûa ñieän töû.
 Vuøng daãn (Connection band): vuøng naêng löôïng cao
 Caùc ñieän töû coù theå naèm ôû moät trong caùc vuøng naêng löôïng naøy (vuøng
daãn hoaëc vuøng hoaù trò) nhöng khoâng theå naèm giöõa caùc vuøng naêng
löôïng  energy gap

9
CAÙC KHAÙI NIEÄM CÔ BAÛN
 Vuøng naêng löôïng (tt):
E

Vuøng daãn
(Conduction band)

Energy gap

Vuøng hoaù trò


(Valence band)

10
CAÙC KHAÙI NIEÄM CÔ BAÛN
 Chaát baùn daãn (Semiconductor):
 Khi T= 0oK, taát caû caùc ñieän töû ñeàu taäp trung trong vuøng hoùa trò
(traïng thaùi naêng löôïng oån ñònh), khoâng coù ñieän töû naèm trong
vuøng daãn  chaát baùn daãn hoaït ñoäng ôû traïng thaùi caùch ñieän
 T>0oK, moät soá ñieän töû seõ nhaän naêng löôïng nhieät vaø chuyeån leân
vuøng daãn coù möùc naêng löôïng cao hôn  chaát baùn daãn hoaït ñoäng
ôû traïng thaùi daãn
 Khi ñieän töû (electron) chuyeån leân vuøng daãn, noù ñöôïc goïi laø ñieän
töû töï do vaø ñeå laïi loã troáng torng vuøng hoaù trò
 Vuøng hoaù trò laø vuøng naêng löôïng oån ñònh cuûa ñieän töû  caùc ñieän
töû luoân coù khuynh höôùng chuyeån töø vuøng daãn xuoáng vuøng hoùa trò
 Thôøi gian ñieän töû ôû vuøng daãn tröôùc khi di chuyeån xuoáng vuøng
daãn ñöôïc goïi laø lifetime tf.
 tf phuï thuoäc vaøo loaïi baùn daãn
11
CAÙC KHAÙI NIEÄM CÔ BAÛN
 Chaát baùn daãn (tt):
 Taïi traïng thaùi caân baèng veà nhieät (T=const), soá löôïng ñieän töû di
chuyeån töø vuøng hoaù trò leân vuøng daãn vaø, ngöôïc laïi, töø vuøng daãn
xuoáng vuøng hoaù trò laø caân baèng nhau
 Muoán taïo ra aùnh saùng (soá löôïng photon phaùt ra nhieàu hôn soá
photon bò haáp thuï) thì caàn taïo ra moät traïng thaùi goïi laø “nghòch
ñaûo maät ñoä” (population conversion)

12
NGUOÀN QUANG
(LIGHT SOURCE)
 Ñònh nghóa:
Nguoàn quang laø linh kieän bieán ñoåi tín hieäu ñieän thaønh tín hieäu
aùnh saùng coù coâng suaát tyû leä vôùi doøng ñieän chaïy qua noù.
 Coù hai loaïi nguoàn quang:
 LED (Light Emitting Diode)
 Laser ( Light Amplification by Stimulated Emission of
Radiation)
 Böôùc soùng do nguoàn quang taïo ra chæ phuï thuoäc vaøo vaät
lieäu cheá taïo: hc 1, 24
  (  m) 
Eg ( J ) Eg (eV )

13
NGUOÀN QUANG
(LIGHT SOURCE)
 Trong TTQ, nguoàn quang ñöôïc cheá taïo baèng vaät lieäu
baùn daãn, goàm caùc vaät lieäu nhoùm III vaø V keát hôïp vôùi
nhau.
 GaP, GaAsP, AlGaAs, GaAs, InGaAsPInP, InGaAsP

GaAs/InP
AlGaAs

GaAsP
GaAs

0,5 0,6 0,7 0,85 1,0 1,3 1,55 (m)

In1-xGaxAs1-yPy: thay ñoåi caùc giaù trò x,y phuø hôïp seõ taïo ra aùnh saùng
14
coù böôùc soùng thích hôïp
NGUOÀN QUANG
(LIGHT SOURCE)
 Ñoä roäng phoå:
 Trong TTQ, aùnh saùng do nguoàn quang phaùt ra khoâng phaûi taïi
moät böôùc soùng maø taïi moät khoaûng böôùc soùng:
 Caùc ñieän töû naèm trong moät vuøng naêng löôïng chöù khoâng phaûi ôû moät
möùc naêng löôïng
 Caùc ñieän töû khi chuyeån töø caùc caùc möùc naêng löôïng Ej trong vuøng
daãn xuoáng möùc naêng löôïng Ei trong vuøng hoaù trò seõ taïo ra photon
coù böôùc soùng:
1, 24
ij (  m)  vôùi Eij = Ej - Ei
Eij (eV )

 Do coù nhieàu möùc naêng löôïng khaùc nhau trong caùc vuøng naêng löôïng
neân seõ coù nhieàu böôùc soùng aùnh saùng ñöôïc taïo ra

15
NGUOÀN QUANG
(LIGHT SOURCE)
 Ñoä roäng phoå (tt):
E

Vuøng daãn Coâng suaát


(Conduction chuaån hoaù
band)
1
1 2 3 4

0.5 

Vuøng hoaù trò


(Valance band)
p (nm)

1, 24
ij (  m)  vôùi Eij = Ej - Ei
Eij (eV )
16
NGUOÀN QUANG
(LIGHT SOURCE)
 Ñoä roäng phoå (tt):
 Phaân boá maät ñoä ñieän töû trong vuøng daãn vaø vuøng hoaù trò khoâng
ñeàu nhau  coâng suaát phaùt quang taïi caùc böùôc soùng khaùc nhau
khoâng ñeàu nhau
 Böùôc soùng coù coâng suaát lôùn nhaát ñöôïc goïi laø böùôc soùng trung
taâm. Böôùc soùng naøy thay ñoåi theo nhieät ñoä do phaân boá maät ñoä
ñieän töû trong caùc vuøng naêng löôïng thay ñoåi theo nhieät ñoä.
 Ñoä roäng phoå: khoaûng böôùc soùng aùnh saùng do nguoàn quang phaùt
ra coù coâng suaát baèng 0.5 laàn coâng suaát ñænh
 Ñoä roäng phoå laøm taêng taùn saéc cuûa sôïi quang  haïn cheá cöï ly vaø
toác ñoä bit truyeàn cuûa tín hieäu

 Laøm caùch naøo ñeå giaûm ñoä roäng phoå cuûa nguoàn quang?
17
LED
(Light Emitting Diode)
 Nguyeân lyù hoaït ñoäng: döïa treân hieän töôïng phaùt xaï töï phaùt
 Caáu taïo:
 Phaùt trieån töø diode baùn daãn  tieáp giaùp pn ñöôïc phaân cöïc thuaän
 Treân thöïc teá, LED coù caáu truùc phöùc taïp hôn, goàm nhieàu lôùp baùn
daãn ñeå ñaùp öùng ñoàng thôøi caùc yeâu caàu kyõ thuaät cuûa moät nguoàn
quang
 Quaù trình phaùt quang:

18
LED
(Light Emitting Diode)

I V -
+

Vuøng hieám
p (Depletion region) n
- +
Phaùt xaï töï phaùt - +
-
- +
+ V>VD
+ - - + -
- +
- +
- +
photon -- +
- - +
+
- VD +
Ec -
Eph = h
+ Loã troáng
Eg = Ec - Ev
E - Ñieän töû
Ev
+

19
LED
(Light Emitting Diode)
 Phaân loaïi:
 LED phaùt xaï maët SLED (Surface
LED):
 AÙnh saùng phaùt ra ôû phía maët cuûa
LED
 Hieäu suaát gheùp aùnh saùng vaøo sôïi
Caáu truùc LED tieáp xuùc maët GaAs quang thaáp
 LED tieáp xuùc maët GaAs, LED
Burrus …

Caáu truùc LED Burrus 20


LED
(Light Emitting Diode)
 LED phaùt xaï caïnh ELED (Edge
LED):
 Caùc ñieän cöïc tieáp xuùc (baèng kim
loaïi) phuû kín maët treân vaø ñaùy
 Aùnh saùng phaùt ra vaø ñöôïc giöõ trong
lôùp tích cöïc (active layer)
 Lôùp tích cöïc raát moûng, laøm baèng
vaät lieäu coù chieát suaát lôùn keïp giöõa
hai lôùp P vaø N coù chieát suaát nhoû
hôn  oáng daãn soùng
 AÙnh saùng phaùt ra ôû hai ñaàu oáng daãn
soùng naøy  phaùt xaï caïnh
Caáu truùc LED phaùt xaï caïnh (ELED)  Moät ñaàu cuûa oáng daãn soùng ñöôïc
noái vôùi sôïi quang
 Vuøng phaùt saùng heïp, goùc phaùt saùng
nhoû  hieäu suùaât gheùp aùnh saùng
vaøo sôïi quang lôùn.
21
LASER
(Light Amplification by Stimulated
Emission of Radiation)
 Nguyeân lyù hoaït ñoäng: döïa treân hai hieän töôïng:
 Phaùt xaï kích thích  khueách ñaïi aùnh saùng
 Coäng höôûng  choïn loïc taàn soá (böùôc soùng)
 Caáu taïo cuûa laser Fabry-Perot:
 Caáu truùc nhieàu lôùp baùn daãn p, n
 Aùnh saùng phaùt ra vaø ñöôïc giöõ trong lôùp tích cöïc (active layer)
 Lôùp tích cöïc raát moûng, laøm baèng vaät lieäu coù chieát suaát lôùn keïp giöõa
hai lôùp P vaø N coù chieát suaát nhoû hôn  oáng daãn soùng
 AÙnh saùng phaùt ra ôû phía caïnh  phaùt xaï caïnh (gioáng ELED)
 ÔÛ hai ñaàu lôùp lôùp tích cöïc phuû hai lôùp phaûn xaï taïo thaønh hoác coäng höôûng
Fabry-Perot  aùnh saùng ñöôïc taïo ra vaø phaûn xaï qua laïi trong hoác coâng
höôûng naøy
 Aùnh saùng ñöôïc ñöa ra ngoaøi qua moät phaàn ñöôïc caét nhaün cuûa moät
maët phaûn xaï
22
LASER
(Light Amplification by Stimulated
Emission of Radiation)

23
LASER
(Light Amplification by Stimulated
Emission of Radiation)
 Aùnh saùng phaùt ra theo chieàu doïc cuûa hoác coäng höôûng seõ bò
phaûn xaï qua laïi giöõa hai maët phaûn xaï.
 Trong quaù trình di chuyeån theo chieàu doïc cuûa hoác coäng
höôûng seõ xaûy ra ñoàng thôøi 3 hieän töôïng:
 Haáp thuï  nabsorption photon bò haáp thuï
 Phaùt xaï töï phaùt  nspontaneous photon ñöôïc taïo ra
 Phaùt xaï kích thích  nstimulated photon ñöôïc taïo ra
 Ñieàu kieän ñeå aùnh saùng ñöôïc khuyeách ñaïi trong quaù trong
phaûn xaï qua laïi giöõa hai hoác coäng höôûng laø:
nspontaneous + nstimulated > naborption
 Xaùc suaát ñeå xaûy ra phaùt xaï photon phaûi lôùn hôn so vôùi
vieäc photon bò haáp thu
24
LASER
(Light Amplification by Stimulated
Emission of Radiation)

 Ñieàu naøy coù nghóa laø soá electron naèm ôû vuøng daãn n2 (coù
naêng löôïng cao E2) phaûi nhieàu hôn soá photon naèm ôû vuøng
hoùa trò n1 (coù naêng löôïng thaáp E1)
 traïng thaùi nghòch ñaûo noàng ñoä (population inversion)
 ÔÛ traïng thaùi bình thöôøng: n1>n2
 ñeå coù theå ñaït ñöôïc ñieàu kieän naøy caàn phaûi cung caáp naêng löôïng töø
beân ngoaøi ñuû lôùn
 Ñoái vôùi laser baùn daãn, nguoàn naêng löôïng beân ngoaøi naøy
ñöôïc cung caáp döôùi daïng doøng ñieän
 Doøng ñieän toái thieåu ñeå coù theå xaûy ra quaù trình khueách ñaïi aùnh saùng
ñöôïc goïi laø doøng ngöôõng
25
LASER
(Light Amplification by Stimulated
Emission of Radiation)
 Ñieàu kieän veà coâng suaát: g >  - (1/2L).ln(R1R2)
 g,  laø heä soá khueách ñaïi vaø heä soá suy hao trong hoác coäng höôûng
 g,  phuï thuoäc vaøo doøng ñieän kích thích

Lôùp phaûn xa Lôùp phaûn xa


coù heä soá phaûn xaï R2 coù heä soá phaûn xaï R1

Lôùp tích cöïc


R1 (1-R1)P(2L) R2R1P(2L) (active layer)
R1P(2L) R1P(L) (1-R1)P(L)
P(0) P(L)

P(z) = P(0) exp[(g-)z]


z
0 L 26
LASER
(Light Amplification by Stimulated
Emission of Radiation)
 Ngoaøi ra, moät soùng aùnh saùng coù theå toàn taïi vaø ñöôïc khueách
ñaïi ra trong hoác coäng höôûng coøn phaûi thoaû ñieàu kieän sau:
 = 2L/m hay L = m./2
vôùi L laø chieàu daøi cuûa hoác coäng höôûng; m =1,2,3,…
 Ñaëc tính choïn loïc böôùc soùng cuûa hoác coäng höôûng quang

a) Hoác coäng höôûng b) Khoâng coäng höôûng c) Coäng höôûng


Fabry-Perot 27
LASER
(Light Amplification by Stimulated
Emission of Radiation)
 Phoå phaùt xaï cuûa laser laø toång hôïp ñaëc tuyeán khueách ñaïi cuûa
daõy naêng löôïng vaø ñaëc tuyeán choïn loïc cuûa hoác coäng höôûng
 AÙnh saùng do laser phaùt ra coù ñoä roäng phoå heïp hôn nhieàu
so vôùi LED
 Phaân loaïi:
 Laser Fabry-Perot
 Laser hoài tieáp phaân boá DFB (Distributed Feedback Laser)
 Laser phaûn xaï Bragg phaân boá DBR (Distributed Bragg Reflective
Laser)
 Laser hoác gheùp C3 (Cleaved Coupled Cavity Laser)
 Laser hoác ngoaøi (External Cavity Laser)

28
LASER
(Light Amplification by Stimulated
Emission of Radiation)
Grating
n5
Grating n4
n3
Active layer
Active layer n2
n1

Nguyeân lyù caáu taïo DFB Laser Nguyeân lyù caáu taïo cuûa DBR Laser

Nguyeân lyù caáu taïo cuûa C3 Laser Nguyeân lyù caáu taïo cuûa External
(Cleaved-Coupled-Cavity Laser) Cavity Laser
29
CAÙC ÑAËC TÍNH KYÕ THUAÄT CUÛA
NGUOÀN QUANG
 Coâng suaát phaùt quang:
 Laø coâng suaát toång coäng maø nguoàn quang phaùt ra
 Phuï thuoäc vaøo doøng ñieän kích thích

 Ñaëc tuyeán P-I: P(mW)


LASER
 Coâng suaát phaùt quang cuûa
nguoàn quang thay ñoåi theo 10
doøng ñieän kích thích.
 Laser chæ hoaït ñoäng ôû cheá SLED
ñoä phaùt xaï kích thích khi
ELED
doøng ñieän kích thích I>Ing 5
 Ing: doøng ngöôõng
 SLED coù coâng suaát phaùt
quang lôùn hôn ELED I(mA)
0
Ing 100 200 30
CAÙC ÑAËC TÍNH KYÕ THUAÄT CUÛA
NGUOÀN QUANG
 Goùc phaùt quang:
 Coâng suaát aùnh saùng do nguoàn quang phaùt ra cöïc ñaïi ôû truïc phaùt vaø
giaûm daàn theo goùc hôïp vôùi truïc
 Goùc phaùt quang ñöôïc xaùc ñònh ôû möùc coâng suaát quang giaûm moät nöõa
(3dB) so vôùi möùc cöïc ñaïi
 Goùc phaùt quang cuûa SLED lôùn hôn ELED
 Maët bao cuûa goùc phaùt quang cuûa Laser coù maët
noùn coù ñaùy hình elip:
 Theo phöông ngang vôùi lôùp tích cöïc: 5o-
10o
 Theo vuoâng goùc vôùi lôùp tích cöïc: 40o
Goùc phaùt quang cuûa SLED vaø ELED  Goùc phaùt quang cuûa laser nhoû  maät ñoä naêng
löôïng aùnh saùng do laser phaùt ra lôùn 31
 Aùnh saùng do laser phaùt ra coù theå gaây haïi maét
CAÙC ÑAËC TÍNH KYÕ THUAÄT CUÛA
NGUOÀN QUANG
 Hieäu suaát gheùp quang:
 Ñònh nghóa: Popt Popt: coâng suaát quang gheùp vaøo sôïi
 Ps: coâng suaát phaùt quang cuûa nguoàn quang
Ps
 Hieäu suaát gheùp quang phuï thuoäc vaøo:
 Kích thöôùc vuøng phaùt quang
 Goùc phaùt quang cuûa nguoàn
 Goùc thu nhaän (hay NA) cuûa sôïi quang
 Vò trí töông ñoái giöõa nguoàn quang vaø sôïi quang
 Böôùc soùng aùnh saùng

32
CAÙC ÑAËC TÍNH KYÕ THUAÄT CUÛA
NGUOÀN QUANG
 Hieäu suaát gheùp quang (tt):
 Hieäu suaát gheùp quang cuûa moät loaïi nguoàn quang:
 SLED: 1-5%
 ELED: 5-15%
 Laser: - 60% ñoái vôùi sôïi ñôn mode (SMF)
- 90% ñoái vôùi sôïi ña mod
 Moät soá phöông phaùp gheùp aùnh saùng töø LED vaøo sôïi quang:

33
CAÙC ÑAËC TÍNH KYÕ THUAÄT CUÛA
NGUOÀN QUANG
 Ñoä roäng phoå (Spectral width):
 Nguoàn quang phaùt ra coâng suaát cöïc ñaïi ôû böôùc soùng trung taâm vaø
giaûm daàn veà hai phía
Coâng suaát
 Ñoä roäng phoå laø khoaûng böôùc soùng chuaån hoaù 1
maø coâng suaát quang khoâng nhoû hôn
0.5 
phaân nöõa möùc coâng suaát ñænh
 Laser coù ñoä roäng phoå raát heïp so vôùi LED:  (nm
 Laser: 1- 4 nm p )
 LED: 35-100nm
 Moät soá loaïi laser (DFB laser) ñöôïc söû duïng trong kyõ thuaät WDM coù
 < 0,1nm

34
CAÙC ÑAËC TÍNH KYÕ THUAÄT CUÛA
NGUOÀN QUANG
 Thôøi gian chuyeån leân (Rise time):
 Laø thôøi gian ñeå coâng suaát ra taêng töø 10% ñeán 90% möùc soâng suaát oån
ñònh khi coù xung doøng ñieän kích thích nguoàn quang
Coâng suaát töông ñoái

1
0.9

0.1 t
tr
 Thôøi gian leân aûnh höôûng ñeán toác ñoä bit cuûa tín hieäu ñieàu cheá
 Muoán ñieàu cheá ôû toác ñoä bit caøng cao thì nguoàn quang phaûi coù thôøøi
gian chuyeån caøng nhanh
 Thôøi gian chuyeån cuûa Laser (khoâng quaù 1 ns) raát nhanh so vôùi LED
(2–50 ns tuøy loaïi) 35
CAÙC ÑAËC TÍNH KYÕ THUAÄT CUÛA
NGUOÀN QUANG
 Aûnh höôûng cuûa nhieät ñoä:
 Böôùc soùng thay ñoåi khi nhieät ñoä thay ñoåi
 aûnh höôûng lôùn ñeán heä thoáng truyeàn daãn quang gheùp keânh phaân
chia theo böùôc soùng (WDM)
 Doøøng ngöôõng cuûa Laser thay ñoåi khi nhieät ñoä thay ñoåi (+1%/oC)
 Laser chòu aûnh höôûng bôûi nhieät ñoä lôùn hôn so vôùi LED.
 caàn phaûi oån ñònh nhieät cho Laser
 Laser thöôøng ñöôïc cheá taïo döôùi daïng module, bao goàm caùc thaønh
phaàn oån ñònh nhieät cho Laser.

36
LINH KIEÄN TAÙCH SOÙNG QUANG
(PHOTO DECTECTOR)
 Ñònh nghóa:
Linh kieän taùch soùng quang laø linh kieän bieán ñoåi tín hieäu aùnh
saùng thaønh tín hieäu ñieän coù cöôøng ñoä doøng ñieän tyû leä vôùi coâng
suaát aùnh saùng chieáu vaøo noù.
 Nguyeân lyù hoaït ñoäng:
 Moái tieáp giaùp pn phaân cöïc ngöôïc
 Hieän töôïng haáp thuï (absorption)
 Coù hai loaïi linh kieän taùch soùng quang ñöôïc söû duïng:
 PIN: diode thu quang coù 3 lôùp baùn daãn P, I, N
 APD (Avelanche Photodiode) : diode thaùc luõ
 Vuøng böôùc böôùc soùng hoaït ñoäng cuûa linh kieän thu quang
phuï thuoäc vaøo vaät lieäu cheá taïo

37
LINH KIEÄN TAÙCH SOÙNG QUANG
(PHOTO DECTECTOR)
 Hieäu suaát löôïng töû (Quantum Efficiency)
ne ne: soá löôïng ñieän töû taùch ra

n ph nph: soá löôïng photon chieáu vaøo
 Hieäu suaát bieán ñoäi quang-ñieän
  cuûa moãi vaät lieäu thay ñoåi theo böôùc soùng aùnh saùng

38
CAÙC ÑAËC TÍNH KYÕ THUAÄT CUÛA
LINH KIEÄN TAÙCH SOÙNG QUANG
 Ñaùp öùng (Responsivity):
I ph Iph: doøng quang ñieän
R
Popt Popt: coâng suaát quang
 Phuï thuoäc hieäu suaát löôïng töû cuûa vaät lieäu böùôc soùng hoaït ñoäng

39
LINH KIEÄN TAÙCH SOÙNG QUANG
(PHOTO DECTECTOR)
 Quaù trình taùch soùng quang:

Ec -
Eph = h
Eg = Ec - Ev
Ev
+
40
LINH KIEÄN TAÙCH SOÙNG QUANG
(PHOTO DECTECTOR)
 Nhaän xeùt:
 Quaù trình haáp thuï xaûy ra chuû yeáu trong vuøng hieám (vuøng coù ít
caùc ñieän tích töï do)
 Vuøng hieám ñöôïc taïo ra töï nhieân  heïp  hieäu suaát thaáp
 Muoán taêng hieäu suaát bieán ñoåi quang-ñieän (hieäu suaát löôïng töû):
 Taêng ñoä roäng cuûa vuøng hieám baèng caùch taêng ñieän aùp phaân cöïc 
khoâng hieäu quaû
 Ñaët giöõa hai lôùp baùn daãn P vaø N moät lôùp baùn daãn coù ñoä roäng lôùn coù
tính chaát töông töïï nhö vuøng hieám
 diode thu quang PIN

41
DIODE THU QUANG PIN
 Caáu taïo: goàm 3 lôùp baùn daãn P-I-N, trong ñoù I (Intrinsic)
laø lôùp baùn daãn khoâng pha taïp chaát hoaëc pha vôùi noàng ñoä
raát thaáp

 Quaù trình haáp thuï photon xaûy ra trong lôùp I


 Lôùp I caøng daøy thì hieäu suaát löôïng töû caøng cao nhöng
thôøi gian troâi cuûa caùc ñieän töû seõ caøng chaäm  giaûm khaû
naêng hoaït ñoäng vôùi toác ñoä cao cuûa PIN
42
DIODE THU QUANG APD
(Avalanche Photo Diode)
 Caáu taïo: goàm 4 lôùp P+ P-P N-, trong ñoù P+ vaø N- laø hai lôùp
baùn daãn coù noàng ñoä taïp chaát raát cao, coøn P- laø lôùp baùn
daãn coù noàng ñoä taïp chaát raát thaáp (thay cho lôùp I cuûa PIN)
 Quaù trình bieán ñoåi quang-ñieän:

43
DIODE THU QUANG APD
(Avalanche Photo Diode)

44
DIODE THU QUANG APD
(Avalanche Photo Diode)
 Hieäu suaát löôïng töû trong APD:  >1
 Doøng quang ñieän do APD tao ra:
R: ñaùp öùng (A/W)
Iph = R.M.Popt M: heä soá nhaân
Popt: coâng suaát quang
 Heä soá nhaân M:
 Laø soá ñieän töû thöù caáp phaùt sinh öùng vôùi moät ñieän töû sô caáp
 Thay ñoåi theo ñieän aùp phaân cöïc ngöôïc
 Phuï thuoäc vaøo nhieät ñoä  tính oån ñònh cuûa APD keùm
 Vuøng thaùc luõ caøng lôùn thì heä soá M caøng lôùn, nhöng thôøi gian troâi
cuûa ñieän töû caøng chaäm neân toác ñoä hoaït ñoäng cuûa APD giaûm
 M= 10-1000 laàn, nhöng treân thöïc teá M ñöôïc hieäu chænh baèng 50-
200 laàn ñeå giaûm nhieãu
45
CAÙC ÑAËC TÍNH KYÕ THUAÄT CUÛA
LINH KIEÄN TAÙCH SOÙNG QUANG
 Ñoä nhaïy (Sensitivity):
 Laø möùc coâng suaát quang thaáp nhaát maø linh kieän thu quang coù
theå thu ñöôïc vôùi moät tyû soá loãi (BER) nhaát ñònh
 Phuï thuoäc vaøo loaïi linh kieän taùch soùng quang vaø muùc nhieãu cuûa
boä khueách ñaïi ñieän
 Toác ñoä bit ruyeàn daãn caøng cao thì ñoä nhaïy cuûa thieát bò thu caøng
keùm
 APD nhaïy hôn PIN (töø 5dB ñeán 15dB)

46
CAÙC ÑAËC TÍNH KYÕ THUAÄT CUÛA
LINH KIEÄN TAÙCH SOÙNG QUANG
 Daûi ñoäng (Dynamic Range)
 Laø khoaûng cheânh leäch giöõa möùc coâng suaát quang cao nhaát vaø
möùc coâng suaát quang thaáp nhaát maø linh kieän thu quang coù theå
thu ñöôïc trong moät giôùi haïn tyû soá loãi (BER) nhaát ñònh

 Phuï thuoäc vaøo loaïi linh kieän taùch soùng quang, ñoä tuyeán tính vaø
giôùi haïn baûo hoaø cuûa boä khueách ñaïi thu
 Daûi ñoäng cuûa APD roäng hôn so vôùi PIN vì coù theå ñieàu chænh
ñöôïc baèng caùch thay ñoåi ñieän aùp phaân cöïc ñeå thay ñoåi heä soá
47
nhaân M.
CAÙC ÑAËC TÍNH KYÕ THUAÄT CUÛA
LINH KIEÄN TAÙCH SOÙNG QUANG
 Taïp aâm (Noise):
 Taïp aâm nhieät:
 Do ñieän trôû taûi cuûa diode thu quang cuõng nhö trôû khaùng vaøo cuûa boä
khueách ñaïi
 Phuï thuoäc vaøo nhieät ñoä, beà roäng baêng taïp aâm, ñieän trôû taûi:
2 4 KT
I 
t B
R
 Taïp aâm löôïng töû:
 Do bieán ñoäng ngaãu nhieân naêng löôïng cuûa caùc photon ñaäp vaøo diode
thu quang
 Doøng taïp aâm löôïng töû: I 2  2e.R.P .B  2e.I .B
q opt ph
 Taïp aâm doøng toái:
 Doøng ñieän nhieãu do caùc diode thu quang phaùt ra khi khoâng coù aùnh
saùng chieáu vaøo
 Doøng toái: I q2  2e.iD .B
48
CAÙC ÑAËC TÍNH KYÕ THUAÄT CUÛA
LINH KIEÄN TAÙCH SOÙNG QUANG
 Ñoä oån ñònh:
Ñoä oån ñònh cuûa PIN toát hôn APD vì heä soá nhaân M cuûa APD vöùa phuï
thuoäc vaøo ñieän aùp phaân cöïc vöøa thay ñoåi theo nhieät ñoä
 Ñieän aùp phaân cöïc:
 APD caàn ñieän aùp phaân cöïc cao hôn PIN
 APD: haøng traêm Volt
 PIN: thuôøng döôùi 20 volt

49
THOÂNG TIN QUANG

Baøi 5:

THIEÁT KEÁ TUYEÁN CAÙP QUANG


THEO QUYÕ COÂNG SUAÁT VAØ THÔØI
GIAN LEÂN

GV: ThS. Nguyễn Thị Thu Thủy

1
NOÄI DUNG
 Caùc yeâu caàu:
 Muïc ñích: Cöï ly truyeàn daãn, toác ñoä truyeàn daãn, tyû soá loãi bit BER
 Caùc thaønh phaàn cuûa tuyeán: Sôïi quang, nguoàn quang, thieát bò thu
quang
 Quyõ coâng suaát
 Quyõ thôøi gian leân
 Nhieãu trong heä thoáng thoâng tin quang
 Nhieãu luôïng töû
 Nhieãu nhieät
 Tyû leä tín hieäu treân nhieãu: PIN, APD
 Caùc giaù trò caùc thaønh phaàn
 Baøi toaùn thieát keá

2
5.1. CAÙC YEÂU CAÀU
 Heä thoáng heä thoáng thoâng tin quang ñieåm-ñieåm:

 Muïc ñích thieát keá tuyeán:


 Cöï ly truyeàn daãn
 Toác ñoä truyeàn daãn
 Tyû soá loãi bit BER

3
CAÙC THAØNH PHAÀN CUÛA TUYEÁN
 Sôïi quang:  Thieát bò thu quang: PIN
 Sôïi quang ñôn mode hay ña hay APD
mode  Heä soá chuyeån ñoåi
 Kích thöôùc loõi sôïi  Böôùc soùng laøm vieäc
 Chæ soá chieát suaát maët caét loõi  Toác ñoä laøm vieäc
 Baêng taàn hoaëc taùn saéc  Ñoä nhaïy thu.
 Suy hao cuûa sôïi
 Khaåu ñoä hay baùn kính tröôøng
mode.
 Nguoàn quang:
 Böôùc soùng phaùt
 Ñoä roäng phoå
 Coâng suaát phaùt
 Vuøng phaùt xaï coù hieäu quaû.
4
5.2. QUYÕ COÂNG SUAÁT
 Suy hao treân tuyeán:suy hao treân SQ, treân caùc boä noái vaø caùc moái haøn.
Pout
 Suy hao töøng phaàn ñöôïc xaùc ñònh theo coâng thöùc A  10 log
Pin
 Coâng suaát döï phoøng cho tuoåi thoï cuûa caùc thaønh phaàn, cho söï thay ñoåi
cuûa nhieät ñoä: 6dB ñeán 8dB.
 Phöông trình caân baèng quyõ coâng suaát (ñieåm-ñieåm) laø:
10 log[ PS .(hs )]  MDP  (   cap ) L  n. C  m. S   d   device
 Trong ñoù:
 Ps laø coâng suaát phaùt [mW]  L: Khoaûng caùch giöõa phía phaùt vaø thu [km]
 c, s : Suy hao connector vaø suy hao moái
 hs: Hieäu suaát gheùp quang [%] haøn [dB]
 MDP: Ñoä nhaïy maùy thu  n, m: Soá connector vaø soá moái haøn
 MDP=-27,5dBm  d : Suy hao gheùp sôïi quang-boä thu[dB]
 , cap : Heä soá suy hao caùp vaø döï  device : Suy hao döï phoøng cho thieát bò [dB]
phoøng cho caùp [dB/km]
5
5.2. QUYÕ COÂNG SUAÁT (tt)
 Công suất quang tới [dB]:
Pd  10 log[ PS .(hs )]  [(   cap ) L  n. C  m. S   d   device ]

 Khi công suất quang tới nằm trong khoảng giữa [MDP
đến (MDP+Over)] với Over là hệ số quá tải máy thu. Lúc này
tỷ số lỗi bit BER sẽ nhỏ hơn mong muốn và không bị quá tải
máy thu.

6
5.3. QUYÕ THÔØI GIAN LEÂN
 Thôøi gian leân:laø khoaûng thôøi gian t sao cho bieân ñoä tín hieäu xung taêng
töø 10% ñeán 90% bieân ñoä cöïc ñaïi cuûa noù t  t 2  t1  ln(9) RC  2,2 RC

 Tín hieäu NRZ:  Tín hieäu RZ:  Thôøi gian leân cuûa tuyeán:
N
t NRZ  0.7 t RZ  0.35 tt  i
t 2
R R i 1

 Thôøi gian leân cuûa  Thôøi gian leân cuûa  Thôøi gian leân taùn saéc vaät
thieát bò thu: taùn saéc mode: lieäu:
q
t rx  350 t mod e  440 . L [ns ] tVL  D.L.
B B0
2 2
 Thôøi gian leân toång coäng:  440 Lq
  350 
tt  ttx  ( D.L. )  
2 2
   
 B0   Brx 
7
5.4. NHIEÃU
 Trong heä thoáng taùch soùng, ñoä nhaïy cuûa heä thoáng phuï thuoäc raát nhieàu
vaøo caùc loaïi nhieãu vaø hai nguoàn nhieãu chính ôû ñaây laø nhieãu löôïng töû vaø
nhieãu nhieät.
 Nhieãu löôïng töû:  Nhieãu nhieät:
2
ishot  2.e.B.i i 2  4 KTB / RL

8
5.5. SNR
 Trong heä thoáng taùch soùng, ñoä nhaïy cuûa heä thoáng phuï thuoäc raát nhieàu
vaøo caùc loaïi nhieãu vaø hai nguoàn nhieãu chính ôû ñaây laø nhieãu löôïng töû vaø
nhieãu nhieät.
 PIN:  Photodiode APD:
2 2
 e   e 
 . pS  RL  .M . pS  RL
S  hf  S  hf 
 
N  e  N  e  2 x
2e . pS  id  B.RL  4 K .B.T 2e . pS  id  M B.RL  4 K .B.T
 hf   hf 

photodiode Si x = 0.3
photodiode InGAs x = 0.7
photodiode Ge x = 1
9
5.6. CAÙC GIAÙ TRÒ CAÙC THAØNH PHAÀN
 Thieát bò phaùt quang:  Caùp sôïi quang:
Tham số Giá trị Tham số Giá trị
Bước sóng làm việc 1300nm hay 1550nm Độ rộng băng thông 100 đến 2500Mhz
Dải sóng làm việc ± 50nm 1km cáp sợi quang
Suy hao của sợi(sh) MM<2dB/km
Công suất ra LED: -32 đến 15dBm
SM tại 1300nm:0.36dB/km
LD: -12 đến 7dBm
SM tại 1550nm:0.22dB/km
Thời gian lên LED: 3ns(max)
LD: <1ns
Hệ số tán sắc(D) MM<6ps/nm.km
Độ rộng phổ LED: 30 đến 100nm SM tại 1300nm <3,5 ps/nm.km
LD: 1 đến 2nm SM tại 1550nm <18 ps/nm.km

 Thieát bò thu:
 Suy hao do haøn noái vaø boä noái: Tham số Giá trị
Độ nhạy(S) PIN: -43 đến 27,1 dBm
Tham số Giá trị APD: -41,5 đến 29,6 dBm
Suy hao mối hàn 0,3 db(max)
Suy hao bộ nối 0,5 db(max) Hiệu suất 60%-90%
Dòng id , iL  1nA 10
5.7. BÀI TOÁN THIẾT KẾ
 Hệ thống sử dụng lần lượt 2 thiết bị thu quang là photodiode PIN và
photodiode APD, tính toán công suất phát tối ưu
 Yêu cầu cụ thể của tuyến như sau:
- Tuyến A-B với cự ly truyền dẫn: L = 40 km
- Tốc độ bit : Bt =2,5 Gb/s
- Mã sử dụng là mã NRZ
- Số conector (mối nối) : 1
- Số Slice(mối hàn) : 13 (mỗi 3 km có một mối hàn)
- BER cho phép 10-11 và không sử dụng bộ khuyếch đại quang

11
CAÙC BUÔÙC THIEÁT KEÁ
1. Choïn böôùc soùng laøm vieäc cuûa tuyeán
2. Löïa choïn thaønh phaàn thieát bò hoaït ñoäng ôû böôùc soùng naøy
3. Choïn thieát bò thoaû maõn yeâu caàu ñaët ra

12
CHỌN BƯỚC SÓNG LÀM VIỆC
 Ba vùng cửa sổ để có thể lựa chọn khi thết kế: 850nm, 1300nm, 1550nm.
 Nghiên cứu về cáp quang đã cho thấy rằng, cáp quang có đặc tính tốt hơn
ở vùng bước sóng dài. Khi tổn hao truyền dẫn và tán sắc là các nhân tố
quyết định để xác định được chiều dài của tuyến.
 Bước sóng ngắn: hệ thống thông tin hoạt động với tốc độ thấp.
 Bước sóng dài: các hệ thống họat động ở bước sóng 1550nm cho mức suy
hao thấp nhưng lại có mức tán xạ lớn hơn 1300nm
 Do chiều dài của tuyến là 40km nên ta cho bước sóng làm việc của tuyến
là 1300nm để có mức suy hao vừa phải và hệ số tán sắc D không quá lớn .

13
CHỌN LOẠI SỢI QUANG
 Theo sự trình bày ở phần lý thuyết sợi quang được phân thành 3 loại:
đơn mode, đa mode chỉ số bước, đa mode chỉ số lớp. Loại sợi đơn mode
có đặc tính tổn hao và tần số rất tốt cho nên loại này được sử dụng phổ
biến cho đường dài, dung lượng truyền dẫn cao đòi hỏi băng thông rộng
và tổn hao thấp.
 Loại sợi quang của tuyến được chọn là: sợi quang đơn mode với chỉ số
suy hao là 0,38dB/km tại λ=1310nm và hệ số tán sắc D=3,5ps/nm.km.

14
CHỌN THIẾT BỊ THU QUANG
 Với BER cho trước thì ta sẽ tính được tỷ lệ tín hiệu trên nhiễu từ bảng.
 BER=10-11 thì từ hình vẽ ta sẽ có S/N = 22,6dB hay S/N = 182

15
TỔN HAO TRÊN ĐƯỜNG TRUYỀN

Loại tổn hao Đơn vị Số lượng Tổng

Tổn hao sợi 0,38dB/km 40km 15,2dB

Tổn hao mối hàn 0,1dB 13 1,3dB

Tổn hao mối nối 1dB 1 1dB

Dự phòng 5dB 5dB


PA =22,5dB

16
THIẾT BỊ THU: PIN

 Sử dụng PIN:
2  Photodiode PIN G6742-003
 e  của Hamamatsu Photonic:
 . pS  RL
S  hf 

N  e 
2e . pS  id  B.RL  4 K .B.T
 hf  2
 e 
 . pS 
S  hf 
   Các hằng số :
N  e  4 K .B.T
2e . pS  id  B  K = 1,38.10-23 J/K
 hf  RL h = 6,626.10-34 Js
Với B=Bt/2=1,25Gb/s (do mã sử dụng là c= 3.108 m/s
NRZ)

17
THIẾT BỊ THU: PIN
 Thay các giá trị vào ta được phương trình:
(0,95  PS ) 2
182 
19 9 4  1,38.10  23  300  1,25.109
9
3,2.10 (0.95  PS  0,3.10 )  1,25.10 
50
 Phương trình theo Ps:
0,9025.PS2-69,15.10-9PS -7,55.10-11 = 0
 Giải phương trình bậc hai ta được: PS = 9,18.10-6 W
PS = -9,108.10-6W (loại)
 Vậy độ nhạy của máy thu là: PS = 9,18.10-6 W hay PS =-20,37dBm
 Công suất phát tối ưu cho laser trong trường hợp sử dụng PIN:

PT =PA +PS =22,5+ (-20,37) = 1,13dBm (1,3mW)


18
THIẾT BỊ THU: APD

 Sử dụng APD:  Photodiode APD loại Suo020


2 của sensor Ulimited Inc:
 e 
 .M . pS  RL
S  hf 

N  e  2 x
2e . pS  id  M B.RL  4 K .B.T
 hf 
2
 e 
 .M . pS 
S
   hf 
N  e  4 K .B.T
2e . pS  id  M 2 x B   Các hằng số :
 hf  RL K = 1,38.10-23 J/K
h = 6,626.10-34 Js
Với B=Bt/2=1,25Gb/s (do mã sử dụng là c= 3.108 m/s
NRZ) 19
THIẾT BỊ THU: APD
 Thay các giá trị vào ta được phương trình:
(8  PS ) 2
182 
19 9 2 0, 7 9 4  1,38.10  23  300  1,25.109
3,2.10 (0.8  PS  0,3.10 )  10  1,25.10 
50
 Phương trình theo Ps:
64.PS2-2,919.10-5PS -0,755.10-10 = 0
 Giải phương trình bậc hai ta được: PS = 1,34.10-6 W
PS = -8,82.10-6W (loại)
 Vậy độ nhạy của máy thu là: PS = 1,34.10-6 W hay PS =-28,73dBm
 Công suất phát tối ưu cho laser trong trường hợp sử dụng APD:

PT =PA +PS = 22,5 + (-28,73) = -6,23dBm (0,24mW)


20
TÍNH TOÁN THỜI GIAN LÊN

 Thời gian lên của tín hiệu NRZ: t NRZ = 0,7/Bt = 0,7/2,5.109 = 0,28ns
 Thời gian lên của LD là: ttx = 0,1ns
 Thời gian lên của thiết bị thu: trx = 350/B = 350/2,5.109 = 0,14ns
 Thời gian lên tán sắc vật liệu ống dẫn sóng:
tvl = D.L.σ = 3,5.40.1 = 140ps = 0,14ns
 Thời gian lên của tuyến:
2
 350 
tt  t  ( D.L. )  
2
tx
2
  0,22ns
 Brx 
 Như vậy: t t= 0,22 ns < t NRZ= 0,28 ns.
(đảm bảo băng tần của hệ thống)
21
KẾT LUẬN

 Kết quả việc tính toán dựa vào các thông số cho trước của tuyến đã cho
thấy rằng, ở APD có hệ số nhân M nên tỷ lệ tín hiệu trên nhiễu S/N có giá
trị lớn hơn nên độ nhạy máy thu được nâng cao hơn so với PIN.

 Do đó, việc lựa chọn APD làm thiết bị thu quang sẽ kéo theo thuận lợi là
chỉ cần sử dụng diode Laser với công suất phát nhỏ hơn rất nhiều so với
khi dùng PIN làm thiết bị thu quang

22
Tài liệu tham khảo

 Bài giảng “Kỹ thuật thông tin quang”, Cao Hồng Sơn, Học Viện Công
Nghệ Bưu Chính Viễn Thông, Hà Nội, 2008

 Bài giảng “Kỹ thuật thông tin quang 1, 2”, Lê Quốc Cường, Đỗ Văn Việt
Em, Phạm Quốc Hợp, Học Viện Công Nghệ Bưu Chính Viễn Thông,
TPHCM, 2009

 Optical Fiber Communications: Principles and Practice, Second Edition –


John M.Senior, 1985

 Optical Fiber Communications, 3rd Edition, Gerd Keiser, Mc. Graw Hill,
Boston, 2000.

23
THOÂNG TIN QUANG

Bài 6:

KHUẾCH ĐẠI QUANG


NỘI DUNG
„ Khái niệm
„ Khuếch đại quang bán dẫn SOA
„ Khuếch đại quang sợi FOA
Khuếch đại quang

„ Trên các tuyến thông tin quang truyền thống:


¾ Khuếch đại tín hiệu thông qua quá trình biến đổi
quang - điện – quang.
Tín hieäu quang Tín hieäu quang

Linh kieän Phuïc hoài Nguoàn



thu quang tín hieäu quang
Khuếch đại quang

„ Hiện nay, với sự phát triển thông tin quang:


¾ khuếch đại trực tiếp tín hiệu ánh sáng trên
đường truyền, đó là kỹ thuật khuếch đại quang.
„ Kỹ thuật này đã khắc phục được hạn chế của
các trạm chuyển đổi quang - điện - quang như:
¾ Băng tần
¾ Cấu trúc
¾ Cấp nguồn
¾ Ảnh hưởng của nhiễu điện
„ Khuếch đại quang gồm 2 loại:
+ Khuếch đại quang bán dẫn (SOA)
+ Khuếch đại quang sợi (FOA)
Khuếch đại quang bán dẫn (SOA) :

„ Khuếch đại quang bán dẫn về thực chất là phương tiện truyền đạt
tích cực của Laser bán dẫn, hay nói cách khác SOA là một LD ở
bên ngoài hoặc có hồi tiếp quang rất thấp.

„ SOA sử dụng nguyên tắc phát xạ kích thích (cưỡng bức) để


khuếch đại tín hiệu thông tin quang, nguyên lý hoạt động của
SOA như sau:
Khuếch đại quang SOA:
+ Tín hiệu quang đầu vào đưa tới vùng tích cực của bán dẫn
thông qua bộ ghép nối quang.
+ Dòng điện tiêm (bơm) cần cung cấp năng lượng ở bên ngoài
để bơm điện tử lên dải dẫn.
+ Tín hiệu đầu vào tới sẽ kích thích dịch chuyển điện tử xuống
dải hóa trị và phát xạ ra Photon có cùng năng lượng hay cùng
bước sóng với tín hiệu đầu vào.
+ Do đó, ở đầu ra là tín hiệu quang đã được khuếch đại
Hệ số khuếch đại của FPA (GFPA):
+ Nếu hệ số phản xạ công suất của mặt cắt là R, chiều
dài vùng tích cực L, vận tốc ánh sáng trong môi trường
tích cực có chỉ số khúc xạ ν = c/v, hệ số khuếch đại
công suất Gs, GFPA như sau:

Gs (1 − R )
2
P out
GFPA (ω ) = in =
⎡ (ω − ω0 )L ⎤
P
(1 − RGs )
2
+ 4 RGs sin ⎢
2
⎥⎦
⎣ ν
Hệ số khuếch đại của FPA (GFPA):
+ ω và ω0 là tần số góc hiện tại và trung tâm, FPA cho ra các
đỉnh khuếch đại gọi là gợn sóng khuếch đại ở tần số (bước sóng)
cộng hưởng, bước sóng cộng hưởng λN như sau:
2 LR
λN =
N
+ N là một số nguyên, LR là chiều dài vùng cộng hưởng tích cực,
tần số cộng hưởng cho bởi:

2πν R N R
ωN =
2 LN
Hệ số khuếch đại của TWA (GTWA):

+ Khuếch đại sóng chạy thực chất là một môi trường


tích cực không có phản xạ bề mặt, vì vậy tín hiệu vào
được khuếch đại qua vùng tích cực, hệ số khuếch đại
của TWA (khi hệ số phản xạ bằng không) như sau:

P out
GTWA(ω ) = = Gs (ω )
P in
Hệ số khuếch đại của TWA (GTWA):

+ Như vậy, hệ số khuếch đại của TWA chính là hệ số khuếch


đại của FPA khi R = 0. Có thể biểu diễn hệ số khuếch đại xuyên
qua riêng Gs thông qua các tham số của SOA như sau:

Gs = e (Γg −α )L

+ Γ là hệ số hạn chế tính toán với dẫn hướng của các Photon
bức xạ bởi cấu trúc dẫn hướng của vùng tích cực,
+ g (1/m) là hệ số khuếch đại
+ α (1/m) là hệ số suy hao hốc cộng hưởng của vùng tích cực
trên một đơn vị chiều dài
Khuếch đại quang sợi (FOA)
Khuếch đại quang sợi (FOA) là gì ?

„ Sử dụng các sợi quang pha đất hiếm để làm các bộ khuếch đại
quang và được xem là sợi tích cực bởi vì chúng có khả năng thay
đổi nhiệt độ, áp suất, ...
„ Hơn nữa lại có tính chất bức xạ ánh sáng cũng như khả năng tự
khuếch đại hoặc tái tạo tín hiệu nếu như có kích thích phù hợp.
„ Bộ khuếch đại sử dụng sợi quang tích cực để thực hiện khuếch đại
gọi là bộ khuếch đại quang sợi (FOA), đặc trưng bởi các phần tử
đất hiếm pha vào lõi sợi quang trong quá trình chế tạo.
Các thuộc tính của FOA:

„ Bước sóng hoạt động


„ Dải rộng băng khuếch đại
¾ Được xác định nhờ pha chất kích hoạt vào sợi Silic.
„ Nhiều phần tử đất hiếm khác nhau như: Erbium,
Holmium, Neodymium, Samarium, Thulium,
Ytterbium, ... có thể sử dụng để chế tạo các FOA hoạt
động ở dải bước sóng từ 0,5 ÷ 3,5 µm
Các loại khuếch đại quang FOA:
„ Trong các FOA, đáng chú ý nhất là các bộ khuếch đại:
+ Bộ khuếch đại pha Neodymium (NDFA) hoạt động trong vùng
bước sóng 1,06 µm và 1,32 µm là vùng có tán sắc sợi nhỏ nhất.
+ Bộ khuếch đại quang sợi pha Erbium (EDFA) hoạt động trong
vùng cửa sổ có suy hao sợi nhỏ nhất ở 1,55 µm và 2,7 µm
+ Bộ khuếch đại pha Praseodymium (PDFA) hoạt động trong
vùng cửa sổ có tán sắc sợi nhỏ nhất ở 1,3 µm
+ Ngoài ra còn có bộ khuếch đại pha Holmium (HDFA) hoạt
động ở vùng 2,08 µm và bộ khuếch đại pha Thulium (TDFA)
hoạt động ở vùng 2,3 µm
„ Trong các bộ khuếch đại quang sợi pha chất kích hoạt
này, EDFA được chú ý tới nhiều nhất bởi vì :
+ EDFA có hệ số khuếch đại cao nhưng lại không bị phụ
thuộc vào phân cực của ánh sáng.
+ Công suất ra lớn và nhiễu thấp bởi bão hòa xảy ra ở
EDFA trong một khoảng thời gian khá dài do đó đã
không tạo ra nhiễu xuyên âm khi truyền tín hiệu tốc độ
cao.
Khuếch đại quang sợi pha Erbium (EDFA):

Cấu trúc cơ bản của EDFA:


„ EDFA là một bộ khuếch đại quang sợi, nên nó
được xem như có ít nhất hai cửa quang và phần
nối điện để cấp nguồn.
„ Cấu trúc cơ bản của EDFA như thể hiện trên
hình vẽ:
Khuếch đại quang sợi pha Erbium:

Cấu trúc cơ bản của EDFA:


Khuếch đại quang sợi pha Erbium (EDFA):

Cấu trúc của EDFA gồm các thành phần:


„ Sợi pha chất kích hoạt Erbium (EDF)
„ Laser điốt bơm (LD)
„ Bộ ghép lựa chọn bước sóng (WSC)
„ Bộ cách ly quang (ISO)
Chức năng các khối:

„ Để đạt được khuếch đại, cần phải cung cấp năng lượng
cho EDFA thông qua bơm LD có bước sóng 980 nm
hoặc 1480 nm, công suất bơm khoảng vài chục tới hàng
trăm mW
„ WSC thực hiện ghép ánh sáng tín hiệu và bơm vào sợi
EDF hoặc tách tín hiệu này trong một số trường hợp.
„ ISO có tác dụng ngăn chặn ánh sáng phản xạ ngược trở
lại (như phản xạ Rayleigh từ các bộ nối quang).
„ EDF là thành phần quan trọng nhất của EDFA và được
gọi là sợi tích cực.
Khuếch đại quang sợi pha Erbium

„ Sự hấp thụ các Photon Laser bơm sẽ kích thích ion tới trạng
thái năng lượng cao hơn thể hiện bằng mũi tên hướng lên trên
„ Xu hướng bức xạ Photon khi dịch chuyển tới mức năng lượng
thấp hơn tăng lên theo dải cấm năng lượng, nhưng dịch chuyển
4I
13/2 - I15/2 trong Silic là quá trình bức xạ trội.
4

„ Bơm thực hiện bằng một Laser đi ốt (LD) bức xạ công suất
ánh sáng ở bước sóng khác với bước sóng tín hiệu quang (980
nm hoặc 1480 nm)
Khuếch đại quang sợi pha Erbium

„ Đặc biệt, tín hiệu quang phát ra trong dải 1550 nm nhưng các
Laser bơm lại bức xạ ở hoặc 980 nm hoặc 1480 nm hoặc cả
980 nm và 1480 nm
„ Tín hiệu quang và tín hiệu bơm được đưa vào sợi EDF nhờ bộ
ghép nối WSC và cùng truyền theo chiều dọc sợi, ở đây tín
hiệu quang được khuếch đại còn tín hiệu bơm bị tiêu hao công
suất, nghĩa là ánh sáng bơm truyền công suất cho ánh sáng tín
hiệu và rồi bị “mất đi”
Khuếch đại quang sợi pha Erbium

„ Sơ đồ mức năng lượng và các đường hấp thụ của ion Er3+ :
2H
11/2

ChÊt khÝ ion Ar 540 nm


4F
9/2
ChÊt láng Ar/mµu 650 nm
4I
9/2
LD AlGaAs 800 nm
4I
11/2

4I LD InGaAs 980 nm
13/2
4I
15/2
h
LD InGaAsP 1480 nm 1530 -
1550 nm
h

B¬m Tù ph¸t Cưỡng bức


Hình I.7: Sơ đồ mức năng lượng và các đường hấp thụ của Er3+
Nguyên lý hoạt động của EDFA:

Nguyên lý hoạt động cơ bản của EDFA theo cơ chế hấp thụ và
bức xạ (gồm bức xạ cưỡng bức và tự phát):
„ Năng lượng tín hiệu bơm kích thích các ion Er3+ từ dải năng
lượng cơ bản lên dải năng lượng cao hơn thông qua hấp thụ
trạng thái bơm để đạt được nghịch đảo nồng độ, nghĩa là phải
bơm ion Er3+ lên mức cao hay phải có nhiều ion Er3+ ở mức 2
(4I13/2) hơn mức 1 (4I15/2)
Nguyên lý hoạt động của EDFA:

„ Thông thường có hai cách để thực hiện bơm đó là bơm trực tiếp
ở bước sóng 1480 nm và bơm gián tiếp ở bước sóng 980 nm
„ Trường hợp bơm ở bước sóng 980 nm, các ion Er3+ liên tục dịch
chuyển từ mức 1 lên mức 3 (4I11/2), rồi chúng phân rã không
bức xạ từ mức 3 tới mức 2, ở mức này chúng lại tiếp tục rơi
xuống mức 1 và bức xạ bước sóng trong dải 1500-1600 nm, đó
là cơ chế ba mức
Nguyên lý hoạt động của EDFA:

„ Quan trọng nhất trong cơ chế ba mức là thời gian tồn


tại của mức 2, 3 hay thời gian phát xạ tự phát (τsp), đó
là khoảng thời gian trung bình các ion nằm ở mức cao
trước khi dịch chuyển tự phát xuống mức tiếp theo
„ Thời gian tồn tại của các ion Er3+ ở mức 3 khoảng 1
µs, còn chủ yếu ở mức 2 khoảng 10 ms.
Nguyên lý hoạt động của EDFA:

„ Vì vậy, các ion Er3+ dịch chuyển rất nhanh từ mức 3 xuống mức
2 và tồn tại trong thời gian tương đối dài ở mức 2, hay nói cách
khác các ion Er3+ tích tụ ở mức 2 để tạo nên nghịch đảo nồng độ
„ Trường hợp bơm ở bước sóng 1480 nm, chỉ có hai mức năng
lượng (mức 1 và 2), thông qua năng lượng bơm ở 1480 nm, các
ion Er3+ liên tục dịch chuyển từ mức 1 tới mức 2, do thời gian
tồn tại của các ion Er3+ ở mức 2 dài, nên chúng tích tụ ở mức 2
và cũng lại tạo nên nghịch đảo nồng độ
„ Kết quả của quá trình là tại mức 2 nồng độ của ion Er3+ cao hơn
mức 1
Nguyên lý hoạt động của EDFA:

„ Khi tín hiệu quang hoạt động ở một trong các bước sóng WDM
truyền qua sợi EDF, nó sẽ kích thích dịch chuyển các ion Er3+ từ
trạng thái bức xạ (4I13/2) tới trạng thái cơ bản , quá trình dịch
chuyển này sẽ bức xạ cưỡng bức ra Photon có cùng bước sóng,
hướng và pha như Photon tới. Do vậy EDFA đã thực hiện
khuếch đại tín hiệu đầu vào
„ Vì một EDFA có băng thông khuếch đại tương đối rộng, cho nên
nó có thể khuếch đại đồng thời nhiều kênh bước sóng
Khuếch đại quang EDFA cho các kênh WDM:

{
Ứng dụng của Khuếch đại quang FOA:

„ Các ứng dụng đối với FOA như thể hiện trên
hình vẽ :
Bộ khuếch đại đường truyền

Khuếch Khuếch
Máy phát Máy thu
Sợi quang đại đại Sợi quang

Hình II.7a: Bộ khuếch đại quang sử dụng như các bộ khuếch đại đường truyền

Bộ khuếch đại công suất


Khuếch
Máy phát Máy thu
đại Sợi quang

Hình II.7b: Bộ khuếch đại quang sử dụng như các bộ tăng cường công suất phát

Bộ tiền khuếch đại


Khuếch
Máy phát Máy thu
Sợi quang đại

Hình II.7c: Bộ khuếch đại quang sử dụng như các bộ tiền khuếch đại
Ứng dụng của Khuếch đại quang FOA:

+ Khuếch đại tăng cường: Bộ khuếch đại tăng


cường nằm ở vị trí ngay sau bộ phát để cung cấp
công suất đầu ra lớn nhất phát vào sợi quang .
Ứng dụng của Khuếch đại quang FOA:

+ Khuếch đại đường truyền: Ứng dụng quan trọng nhất đối với
các hệ thống đường dài đó là sử dụng OA như một bộ khuếch đại
đường truyền để thay thế cho các bộ khuếch đại điện truyền
thống. Bộ khuếch đại đường truyền thường yêu cầu có hệ số
khuếch đại bằng phẳng đối với các bước sóng trong dải
+ Tiền khuếch đại: Bộ tiền khuếch đại nằm trước bộ thu để tăng
cường công suất thu và cải thiện độ nhạy thu. Bộ tiền khuếch đại
thường đòi hỏi nhiễu thập và hệ số khuếch đại cao
Ứng dụng của Khuếch đại quang FOA:

„ Nhiều FOA có thể mắc thành chuỗi dài, đặc tính hệ


thống không bị giới hạn bởi những ảnh hưởng tích lũy
tán sắc, phi tuyến của sợi và nhiễu khuếch đại
„ Một bộ khuếch đại công suất có thể tăng khoảng cách
truyền dẫn tới 100 km hoặc xa hơn tùy thuộc vào độ
khuếch đại và suy hao sợi quang
THOÂNG TIN QUANG

Bài 7:
KỸ THUẬT GHÉP KÊNH
BƯỚC SÓNG WDM
NỘI DUNG
„ Kỹ thuật ghép kênh bước sóng WDM
„ Hệ thống thông tin quang WDM
KỸ THUẬT GHÉP KÊNH BƯỚC SÓNG WDM

Tổng quan:
„ Kỹ thuật ghép kênh theo không gian OSDM.
„ Kỹ thuật ghép kênh quang theo thời gian OTDM.
„ Kỹ thuật ghép kênh theo bước sóng WDM.
KỸ THUẬT GHÉP KÊNH BƯỚC SÓNG WDM

Nguyên lý ghép kênh bước sóng:


KỸ THUẬT GHÉP KÊNH BƯỚC SÓNG WDM

Nguyên lý ghép kênh bước sóng:


„ Tín hiệu quang ở các bước sóng khác nhau cùng ghép vào sợi
quang ở phía phát nhờ bộ ghép kênh và tín hiệu ghép này sẽ
truyền theo chiều dọc sợi quang để tới phía thu.
„ Các bộ tách sóng quang khác nhau ở phía đầu thu sẽ nhận lại
luồng tín hiệu với các bước sóng riêng rẽ này sau khi qua bộ
tách sóng
KỸ THUẬT GHÉP KÊNH BƯỚC SÓNG WDM

„ Các tín hiệu quang có công suất nằm trong dải


rộng phổ đã xác định trước, nên vấn đề xuyên
kênh không đáng lưu ý ở đầu phát.
„ Vấn đề cần quan tâm ở đây là bộ ghép kênh
quang cần có suy hao thấp để sao cho tín hiệu từ
nguồn quang tới đầu ra bộ ghép ít bị suy hao.
ƒ Các bộ tách kênh quang thường rất nhạy trên một
vùng rộng các bước sóng, cho nên có thể thu được
toàn bộ các bước sóng phát đi.
„ Như vậy, để ngăn chặn tín hiệu không mong muốn,
phải có biện pháp cách ly tốt các kênh quang.
„ Để cách ly các kênh quang, cần thiết kế các bộ tách
kênh thật chuẩn xác hoặc sử dụng các bộ lọc quang
rất ổn định có bước sóng cắt chính xác.
Các khối chức năng của hệ thống WDM:

„ Khối phát tín hiệu


„ Khối ghép/ tách kênh
„ Khối khuếch đại
„ Khối thu tín hiệu
Phân loại hệ thống WDM(h1.3):

„ Hệ thống đơn hướng


„ Hệ thống song hướng
„ Ưu nhược điểm từng loại
Có ba loại thiết bị ghép bước sóng là:

„ Các bộ ghép (MUX)


„ Các bộ tách ghép (DEMUX)
„ Các bộ ghép và tách hỗn hợp (MUX-DEMUX)
+ MUX, DEMUX thường sử dụng cho phương thức
truyền dẫn theo một hướng.
+ MUX-DEMUX sử dụng cho phương thức truyền trên
cả hai hướng
Đặc điểm của hệ thống WDM
„ Ưu điểm:
+ Tăng băng thông truyền dẫn
+ Tính trong suốt: hỗ trợ các dạng dữ liệu khác nhau
+ Khả năng mở rộng
ƒ Nhược điểm;
+ Chưa khai thác hết băng tần
+ Khai thác, bảo dưỡng phức tạp
+ Khó khăn triển khai với sợi DSF
Kỹ thuật ghép kênh quang thời gian(OTDM):

TÝn hiÖu Khèi


ph¸t
Clock
Bé ®iÒu chÕ

Kªnh 1

Bé ®iÒu chÕ
Bộ Bé Bé
Nguồn
EDFA chia ghÐp EDFA t¸ch
phát Sîi quang
quang quang kªnh
Bé ®iÒu chÕ

Kªnh 4

Bé ®iÒu chÕ
TrÔ quang
Thêi gian Kªnh: 1 2 3 4 1 2 3 4 Thêi gian
H×nh III.3: S¬ ®å tuyÕn th«ng tin quang sö dông kü thuËt OTDM ghÐp 4 kªnh quang
Kỹ thuật ghép kênh quang thời gian(OTDM):

„ Trong OTDM, chuỗi xung quang hẹp phát ra từ nguồn


phát thích hợp, các tín hiệu này được đưa vào khuếch
đại để đạt mức tín hiệu đủ lớn
„ Tín hiệu quang đã khuếch đại được chia thành N luồng
tín hiệu, mỗi luồng đưa vào điều chế nhờ bộ điều chế
ngoài với tín hiệu nhánh tốc độ B Gbps
Kỹ thuật ghép kênh quang thời gian(OTDM):

„ Để thực hiện ghép các tín hiệu quang này với


nhau, tín hiệu nhánh phải đưa qua các bộ trễ
quang, tùy theo vị trí từng kênh theo thời gian
trong khung mà các bộ trễ này sẽ thực hiện trễ
dịch tương ứng các khe thời gian quang
„ Như vậy, tín hiệu sau khi ghép sẽ có tốc độ là
N×B Gbps
Kỹ thuật ghép kênh quang thời gian(OTDM):

„ Sau khi truyền tải trên đường truyền, thiết bị tách kênh
ở phía thu sẽ thực hiện tách kênh, khôi phục xung
Clock và đưa ra từng kênh quang riêng tương ứng với
các kênh quang ở đầu vào bộ ghép phía phát
„ Nguyên lý này có thể xây dựng hệ thống thông tin tốc
độ 200 Gbps, nhưng ở tốc độ này cần phải xem xét tới
vấn đề bù tán sắc cho hệ thống
Hệ thống thông tin quang WDM/DWDM

Các phần tử của mạng WDM:


+ Bộ đầu cuối đường quang OLT
+ Bộ xen rớt quang OADM
+ Bộ khuếch đại đường quang OLA
+ Bộ kết nối chéo OXC
Bộ đầu cuối đường quang OLT:
„ Thực hiện ghép các tín hiệu ở đầu phát để truyền
trên sợi quang và giải ghép các tín hiệu ở đầu
cuối của khách hàng.
„ Bao gồm các khối chức năng (H 1.52):

+ Chuyển đổi tín hiệu


+ Bộ ghép bước sóng
+ Bộ khuếch đại
Bộ xen rớt quang OADM:
„ Chức năng: cấu hình để xen/rớt một số kênh bước sóng và các
kênh bước sóng còn lại thì cho xuyên qua. Mục đích là tách
kênh ra và chèn thêm kênh vào luồng dữ liệu chính của mạng
„ OADM tĩnh :
+ Sử dụng bộ lọc quang để lựa chọn bước sóng tách ra và ghép
kênh để chèn thêm kênh mới ở cùng bước sóng.
+ Hiện nay có hai công nghệ chủ yếu sử dụng để lọc rẽ các bước
sóng là bộ lọc giao thoa màng mỏng và cách tử quang Bragg
Bộ xen rớt quang OADM:

Bộ lọc Ghép kênh

Hình II.23a: Module xen/rẽ quang tĩnh (SOADM)

Chuyển mạch 2×2

1, 2, 3 , ..., N 1, 2 , 3, ..., N
Bộ suy hao có khả
DEMUX MUX
năng biến đổi
Vào sợi quang Ra sợi quang

Lưu lượng
Lưu lượng xen nội bộ rẽ nội bộ
1, 2, ..., N 1, 2, ..., N Tín hiệu giám sát
Hình II.23b: Module xen/rẽ quang động (DOADM)
Bộ xen rớt quang OADM:
„ OADM động:
Cấu trúc bao gồm:
+ Bộ tách kênh WDM
+ Chuyển mạch 2×2
+ Bộ suy hao có khả năng biến đổi
+ Bộ ghép kênh WDM.
Bộ xen rớt quang OADM:
Chức năng các khối:
„ Luồng dữ liệu chính bước sóng (λ1, λ2, ..., λN) đưa vào Module
qua đầu vào sợi quang, lưu lượng đến bộ tách kênh theo một
bước sóng riêng.
„ Chuyển mạch 2×2 ở trạng thái truyền qua cho phép kênh thông
qua, ở trạng thái kết nối chéo ghép và tách bước sóng.
„ Bộ suy hao có khả năng biến đổi để cân bằng công suất ánh sáng
của tất cả các kênh.
Bộ kết nối chéo OXC:
Là phần tử trung tâm của mạng mắt lưới.
„ OXC tĩnh dựa trên cơ sở ghép/tách bước
sóng thụ động hoặc định tuyến bước sóng.
„ OXC động có hai loại:
+ Loại không có bộ chuyển đổi bước sóng .
+ Loại có bộ chuyển đổi bước sóng .
OXC không có bộ chuyển đổi bước sóng:
OXC không có bộ chuyển đổi bước sóng:

+ Mỗi trung kế mang bước sóng từ λ1 tới λN đưa vào


tách kênh để tách ra lưu lượng đến, mỗi bước sóng được
dẫn tới chuyển mạch N×N, vì vậy mỗi chuyển mạch
hoạt động ở bước sóng riêng.
+ Chuyển mạch đầu tiên hoạt động với tín hiệu từ tất cả
các trung kế mang bởi bước sóng λ1, chuyển mạch thứ 2
hoạt động với tất cả các tín hiệu vào ở bước sóng λ2 và
cứ tiếp tục.
OXC không có bộ chuyển đổi bước sóng:

+ Sau khi chuyển mạch, tất cả các bước sóng được dẫn tới bộ
ghép kênh tương ứng, tại đây chúng được ghép với luồng dữ liệu
riêng ở λ1 tới λN.
+ Cần có N bộ rẽ/ghép kênh và N chuyển mạch, các chuyển mạch
có cấu hình N×N.
OXC động có bộ chuyển đổi bước sóng:
Chuyển đổi bước sóng

1, 2, 3, ..., N DEMUX MUX 1, 2, 3, ..., N

Trung kế 1 Trung kế 1

1, 2, 3, ..., N
Chuyển mạch 1, 2, 3, ...,
DEMUX MUX N
quang
Trung kế 2 Trung kế 2

1, 2, 3,
..., N DEMUX MUX 1, 2, 3, ..., N
Trung kế
Trung kế M
M
OXC
Lưu lượng xen nội bộ Lưu lượng rẽ nội bộ
Hình II.24b: Kết nối chéo quang (OXC) có bộ chuyển đổi quang
OXC động có bộ chuyển đổi bước sóng:

+ Tín hiệu thông tin từ các trung kế được tách kênh và dẫn tới
chuyển mạch quang, lưu ý rằng cần phải có chuyển mạch lớn hơn
với cấu hình tối thiểu MN×MN.
+ Tín hiệu được chuyển mạch đưa vào bộ chuyển bước sóng tại
đây chúng được chuyển đổi thành các bước sóng tương ứng từ λ1
tới λN, mỗi bước sóng này được ghép bởi bộ ghép kênh và truyền
đi trên các trung kế riêng biệt.
+ Tiện lợi của OXC có bộ chuyển đổi bước sóng là bất kỳ một
bước sóng đến nào cũng có thể được chuyển mạch để tới cổng đầu
ra ở bước sóng bất kỳ
Hệ thống thông tin quang WDM/DWDM

Cấu trúc liên kết mạng WDM/DWDM:


„ Các hệ thống WDM/DWDM hiện nay sử dụng mỗi bước sóng
như một kênh riêng biệt, mỗi kênh có thể truyền tải lưu lượng :
¾ Mạng quang đồng bộ (SONET)
¾ Hệ thống số đồng bộ (SDH)
¾ Phương thức chuyển giao không đồng bộ (ATM)
¾ Ghép kênh theo thời gian (TDM) thoại, hình ảnh hoặc Internet
Hệ thống thông tin quang WDM/DWDM

Cấu trúc liên kết mạng WDM/DWDM:


„ Hơn nữa, WDM còn có khả năng chuyển tải lưu lượng có tốc
độ bít khác nhau, tốc độ OC-3, OC-12, OC-48 hoặc OC-192 và
bước sóng khác có thể truyền tải ở tốc độ thấp hơn.
„ Sợi quang đơn mode truyền dẫn bước sóng trong dải 1300nm,
1550 nm và hấp thụ bước sóng trong dải 1340 nm, 1440 nm; hệ
thống WDM sử dụng các bước sóng trong vùng 1310 nm và
1550 nm
Hệ thống thông tin quang WDM/DWDM

„ Sợi quang đặc biệt có thể sử dụng toàn bộ phổ từ 1310 nm tới
trên 1600 nm, mặc dù công nghệ sợi quang mới có thể mở ra
vùng phổ rộng, nhưng không phải tất cả các thành phần quang
đều hoạt động hiệu quả như nhau trên toàn bộ vùng phổ
„ Ví dụ, EDFA hoạt động tốt nhất trong dải 1550 nm, theo
khuyến nghị của ITU-T G.692, trong dải bước sóng từ 1530 nm
tới 1565 nm, nếu khoảng cách kênh 100 GHz thì sẽ có 43 kênh
bước sóng mà mỗi kênh truyền tải một tín hiệu OC-192 ở tốc
độ 10 Gbps
Hệ thống thông tin quang WDM/DWDM

„ Hiện nay, các hệ thống WDM thương mại đã có 16, 40, 80, 128
kênh bước sóng, với 40 kênh bước sóng thì khoảng cách kênh là
100 GHz và với 80 kênh bước sóng thì khoảng cách kênh là 50
GHz
Hệ thống thông tin quang WDM/DWDM

Cấu trúc cơ bản mạng WDM :


„ Có 4 cấu trúc liên kết mạng:
¾ Cấu trúc WDM điểm - điểm có hoặc không có nút xen rẽ kênh
quang (OADM);
¾ Mạng mắt lưới liên kết hoàn toàn;
¾ Mạng hình sao;
¾ Mạng vòng WDM với các nút OADM
Hệ thống thông tin quang WDM/DWDM

„ Mỗi cấu trúc liên kết có những yêu cầu riêng tùy theo
các ứng dụng.
„ Ngoài ra còn có cấu trúc liên kết mạng kiểu lai ghép
bao gồm các tuyến liên kết hình sao và/hoặc tuyến liên
kết vòng kết nối với tuyến liên kết điểm - điểm, như
mạng quang trung tâm (MONET)
Hệ thống thông tin quang WDM/DWDM

Cấu trúc liên kết mạng điểm - điểm:


„ Cấu trúc này được sử dụng chủ yếu đối với:
¾ Truyền tải đường dài yêu cầu tốc độ siêu cao (từ 10 tới 40
Gbps),
¾ Tính toàn vẹn và ổn định của tín hiệu cao,
¾ Khả năng khôi phục kênh nhanh
Hệ thống thông tin quang WDM/DWDM
Hệ thống thông tin quang WDM/DWDM

+ Khoảng cách giữa đầu phát và thu có thể lên tới vài ngàn km
và số lượng bộ khuếch đại giữa hai điểm đầu cuối nhỏ hơn 10,
xác định bởi suy hao công suất và méo tín hiệu
+ Cấu trúc liên kết mạng điểm - điểm có xen/rẽ kênh cho phép
xen và rẽ các kênh dọc theo đường truyền dẫn; số lượng kênh,
khoảng cách kênh, loại sợi quang, phương pháp điều chế tín
hiệu và các thành phần quang là những tham số quan trọng để
tính toán quỹ công suất
Hệ thống thông tin quang WDM/DWDM

+ Trong WDM, mỗi kênh truyền dẫn trên một bước


sóng xác định (λi) gọi là “kênh quang” có thể truyền
tải các loại dữ liệu khác nhau (thoại, số liệu, hình ảnh,
gói số liệu, ...) ở các tốc độ bít khác nhau
+ Trong các tuyến thu phát quang, có một số thành
phần quang tham gia như: sợi quang; bộ khuếch đại
quang; OADM; bộ lọc quang; bộ ghép nối quang;
nguồn Laser; bộ điều chế; bộ thu
Hệ thống thông tin quang WDM/DWDM

„ Cấu trúc liên kết mạng vòng:


+ Mạng vòng WDM gồm sợi quang có cấu hình vòng với đầy
đủ các nút liên kết, một số hệ thống có hai vòng sợi quang để
bảo vệ mạng
+ Tốc độ bít mỗi kênh bước sóng có thể là 622 Mbps hoặc 1,25
Gbps, một trong các nút trên vòng là một trạm trung tâm, nơi mà
tất cả các bước sóng bắt đầu, kết thúc, quản lý và liên kết với
các mạng khác
Hệ thống thông tin quang WDM/DWDM

1 2 N 1 2 N

1 1 1 2 N 1 2 N k k

j j

Hình III.5: Cấu hình mạng vòng WDM cơ bản với trạm tập trung các loại tải
Hệ thống thông tin quang WDM/DWDM

„ Cấu trúc liên kết mạng vòng:


+ Mỗi nút và trung tâm có bộ ghép xen/rẽ kênh quang (OADM) để
xen hoặc rẽ các kênh bước sóng, trong các mạng vòng WDM, trạm
trung tâm có thể bắt đầu và kết thúc bằng một số loại lưu lượng
(STM, IP, video)
+ Trạm trung tâm quản lý tất cả các kênh bước sóng liên kết giữa
các nút cũng như các loại lưu lượng, tại một OADM, một hoặc nhiều
tần số quang được xen/rẽ, trong khi lại truyền trong suốt đối với các
tần số thông qua
+ Tuy nhiên, vì số lượng OADM tăng lên, cho nên tín hiệu có thể bị
suy giảm và cần phải được khuếch đại
Hệ thống thông tin quang WDM/DWDM

„ Cấu trúc trạm tập trung WDM:


+ Nhìn chung, trạm tập trung để ghép và tách các loại tải lưu
lượng khác nhau như: giao thức truyền tải thông tin (TCP)/giao
thức Internet (IP); ATM; STM; Ethernet tốc độ cao (1 Gbps, 10
Gbps); v.v...
+ Mỗi loại lưu lượng được gửi tới giao diện vật lý tương ứng,
nơi bước sóng xác định và điều chế ở bộ chuyển đổi điện -
quang
Hệ thống thông tin quang WDM/DWDM
Hệ thống thông tin quang WDM/DWDM

„ Cấu trúc trạm tập trung WDM:


+ Các tín hiệu điều chế quang từ mỗi nguồn sẽ được ghép
kênh quang và ghép vào sợi quang tại đầu phát
+ Ở đầu thu, tín hiệu WDM tách ra thành các bước sóng thành
phần và nó chuyển đổi mỗi tín hiệu điều chế quang thành tín
hiệu điện
+ Mỗi tín hiệu điện được định tuyến tới giao diện vật lý tương
ứng (TCP/IP, ATM, STM, ...)
+ Hình vẽ III.6 thể hiện trạm tập trung tải lưu lượng TCP/IP,
ATM, STM
Hệ thống thông tin quang WDM/DWDM

Khả năng ứng dụng của WDM/DWDM:


„ Các hệ thống WDM/DWDM có khả năng ứng dụng
với nhiều loại mạng và trên tất cả các lớp mạng,
như thể hiện trên hình vẽ III.7
„ Ứng dụng cơ bản nhất của các hệ thống
WDM/WDM là đối với các mạng đường trục để bao
trùm một vùng rộng lớn hoặc liên kết giữa các châu
lục
Hệ thống thông tin quang WDM/DWDM

Khả năng ứng dụng của WDM/DWDM:


„ Hệ thống WDM/DWDM cũng ứng dụng rộng rãi trong
các vùng trung tâm hoặc phát triển các mạng có kích cỡ
nhỏ hơn gồm một số nút với các loại lưu lượng khác
nhau (TDM, SONET/SDH, ATM, IP) để truyền tải tới
mạng mức cao hơn
„ Công nghệ WDM vẫn còn trong giai đoạn phát triển và
chuẩn hóa, các hệ thống đã hoạt động với vài chục bước
sóng trên một sợi quang
Hệ thống thông tin quang WDM/DWDM

Khả năng ứng dụng của WDM/DWDM:


„ Công nghệ DWDM đã được chứng minh hoạt động
với hơn 200 bước sóng trên mỗi sợi quang, ở tốc độ
40 Gbps/bước sóng, như vậy toàn bộ dải rộng băng
của mỗi sợi quang có thể đạt khoảng 8 Tbps
Hệ thống thông tin quang WDM/DWDM
Hệ thống thông tin quang WDM/DWDM

„ Bảng Các tốc độ băng hẹp và băng rộng


Tiêu chuẩn tốc độ
Tốc độ
Mỹ Châu Âu Nhật Bản
DS0/ E0 64 Kbps 64 Kbps 64 Kbps
DS1 1,544 Mbps 1,544 Mbps
E1 2,048 Mbps
DS1c 3,152 Mbps 3,152 Mbps
DS2 6,132 Mbps 6,132 Mbps
E2 8,448 Mbps 32,064 Mbps
DS3 44,736 Mbps 34,368 Mbps
DS3c 91,053 Mbps 97,728 Mbps
E3 139,264 Mbps
DS4 274,176 Mbps 397,200 Mbps
Tốc độ bit Dung lượng SONET Dung lượng SDH
SONET SDH
(Mbps)

STS-1/OC1 STM-0 51,84 28 DS1/ 01 DS3 21 E1

STS-3/OC3 STM-1 155,52 84 DS1/ 03 DS3 63 E1/ 01 E4

STS-12/OC12 STM-4 622,08 336 DS1/ 12 DS3 252 E1/ 04 E4

STS-48/OC48 STM-16 2.488,32 1344 DS1/ 48 DS3 1008 E1/ 16 E4

STS-192/OC192 STM-64 9.953,28 5376 DS1/ 192 DS3 4032 E1/ 64 E4


21504 DS1/ 768
STS-768/OC768 STM-254 39.813,12 16128 E1/ 256 E4
DS3
THOÂNG TIN QUANG

Baøi 8:

MẠNG QUANG SDH

1
CÁC PHẦN TỬ TRÊN MẠNG SDH
(CẤU HÌNH PHẦN TỬ MẠNG)

„ TRM (Terminal Multiplexer): Thiết bị ghép kênh đầu cuối.


„ ADM (Add/Drop Multiplexer): thiết bị xen / rớt luồng
„ DXC (Cross Connect): thiết bị kết nối chéo.
„ REG (REGenerator): thiết bị lặp

(các phần tử trên gọi chung là phần tử mạng NE = Network Element)


CẤU HÌNH TRM

Chức năng: Ghép các luồng nhánh thành luồng tổng


hoặc tách luồng tổng thành các luồng nhánh

Luồng tổng
Luồng nhánh
TRM STM-N
(Tributary interface)
(Line interface)

Line: STM-1 Æ Trib.: E1, E3, E4


Line: STM-N (N>1) Æ Trib.: E1, E3, E4, STM-1
CẤU HÌNH ADM

Chức năng: lấy hoặc chèn luồng nhánh vào luồng tổng

Luồng tổng Luồng tổng


STM-N STM-N
ADM
(West Line interface) ( East Line interface)

Luồng nhánh
(Tributary interface)
Line: STM-1 Æ Trib.: E1, E3, E4
Line: STM-N (N>1) Æ Trib.: E1, E3, E4, STM-1
CẤU HÌNH REG

Chức năng: khuếch đại tín hiệu bị suy yếu trên đường truyền.

Luồng tổng Luồng tổng


STM-N REG STM-N
(West Line interface) ( East Line interface)
CẤU HÌNH DXC

Chức năng: hoán đổi địa chỉ của VC.

Luồng tổng Luồng tổng


STM-N STM-N
(West Line interface) DXC ( East Line interface)

Luồng nhánh
(Tributary interface)
Kết nối chéo ở mức VC-n (ở VC cùng cấp)
MẠNG SDH
(CẤU HÌNH MẠNG)

„ Điểm - Điểm (Point-to-Point Network)


„ Chuỗi (Linear Network)
„ Vòng (Ring Network)
„ Sao (Star Network)
„ Hỗn Hợp (Hybrid Network)
MẠNG SDH
ĐIỂM - ĐIỂM

„ Đặc điểm: đơn giản.

STM-N
TRM TRM

STM-N STM-N
TRM REG TRM
MẠNG SDH
CHUỖI

„ Đặc điểm: thích hợp cho hệ thống kéo dài qua các điểm
dân cư tập trung

STM-N STM-N
TRM ADM TRM
MẠNG SDH
VÒNG

„ Đặc điểm: các phần tử mạng nối với nhau thành vòng kín
„ Min: 3NE; Max: 16NE

ADM ADM

STM-N

ADM ADM
MẠNG SDH
SAO

„ Đặc điểm: có 1 NE trung tâm


TRM

STM-N

TRM ADM TRM

TRM
MẠNG SDH
HỖN HỢP

TRM

TRM ADM ADM TRM

STM-N

ADM ADM
MẠNG SDH
HỖN HỢP

ADM ADM

ADM DXC ADM

STM-N

ADM ADM
MẠNG SDH
HỖN HỢP

ADM ADM ADM ADM

STM-N STM-N

ADM DXC ADM DXC


KHÁI NIỆM ĐOẠN VÀ TUYẾN

„ ĐOẠN (Section): RS và MS
„ TUYẾN (Path)
MẠNG SDH
ĐOẠN VÀ TUYẾN

VC12 VC12
VC12

STM-1 STM-1 STM-1


TRM ADM REG TRM
E1 E1
A B C D

VC12
VC12 E1 VC12

Path (tuyến) Mạng trên có tổng công bao nhiêu path?


CÁC CƠ CHẾ BẢO VỆ

„ Bảo vệ 1+1
„ Bảo vệ 1:N
„ Bảo vệ 1:1
CƠ CHẾ BẢO VỆ 1+1

„ Đặc điểm: tín hiệu được phát cùng lúc trên hai đường
làm việc và đường dự phòng, nhưng đầu thu chỉ chọn
thu trên một đường có chất lượng cao hơn.

Tx w
Rx
p

A B
Rx w
Tx
p

W=working section (đường làm việc)


P= protection section (đường bảo vệ)
CƠ CHẾ BẢO VỆ 1+1

W
T R

Bridge Selector

T R
P
CƠ CHẾ BẢO VỆ 1:N

w1 (Tx)
1 w1 (Rx) 1
w2 (Tx)
2 w2 (Rx) 2
.. ..
. wN (Tx)
.
N wN (Rx) N

A p (Tx) B
p (Rx)

PSC PSC
CƠ CHẾ BẢO VỆ 1:N

Switch Switch
W1
T R


T R




Wn
T R

P
T R

APS signaling
CƠ CHẾ BẢO VỆ 1:1

w (Tx)
1 w (Rx) 1

p (Tx)
p (Rx)

A B
PSC PSC
CƠ CHẾ BẢO VỆ 1:1

Switch Switch
W
T R

APS signaling

T R
P
CÁC DẠNG MẠNG VÒNG

„ Mạng vòng 2 sợi và mạng vòng 4 sợi.


„ Mạng vòng đơn hướng và mạng vòng song
hướng.
MẠNG VÒNG 2 SỢI
MẠNG VÒNG 4 SỢI

„ Mạng vòng 2 sợi „ Mạng vòng 4 sợi

2 4

ADM ADM ADM ADM

STM-N STM-N

ADM ADM ADM ADM


MẠNG VÒNG ĐƠN HƯỚNG
MẠNG VÒNG SONG HƯỚNG
„ Mạng vòng đơn hướng „ Mạng vòng song hướng

1 1
NE1 NE2 NE1 NE2
5 5

4 8
STM-N 6 2 4 8
STM-N 6 2

7 7
NE4 NE3 NE4 NE3
3 3
NE1 Æ NE2: sợi 1 NE1 Æ NE2: sợi 1
NE2 Æ NE1: sợi 2, 3, 4 NE2 Æ NE1: sợi 5
CÁC KIỂU CHUYỂN MẠCH BẢO VỆ
TRONG MẠNG VÒNG
„ Bảo vệ tuyến (path protection) và bảo vệ
đường (Line protection)
2F-UPSR
Two-Fiber Unidirectional Path
Switched Ring
„ Mạng vòng 2 sợi đơn hướng chuyển mạch bảo vệ
tuyến.
„ Đường làm việc đi theo chiều quay kim đồng hồ.
„ Đường bảo vệ đi theo ngược chiều quay kim đồng
hồ.
„ Giống như 1+1
2F-UPSR

W
1 W
NE1 NE2
5 P
P
4 8 6 2

7
NE4 NE3
3
2F-UPSR

1 W Trạng thái bình thường


NE1 NE2
5
P
4 8 6 2

7
NE4 NE3
3
2F-UPSR

Fail
1 W Giả sử sự cố trên sợi 1
NE1 NE2
5
P
4 8 6 2

7
NE4 NE3
3
2F-UPSR
NGUYÊN LÝ LÀM VIỆC
„ Giả sử chúng ta xét lưu lượng
1 W truyền từ NE1 đến NE3.
NE1 NE2 „ Ở trạng thái bình thường:
5
P „ Hướng phát: lưu lượng gởi từ NE1
được phát trên cả hai vòng: vòng làm
4 8 6 2 việc (trên sợi 1,2) và vòng bảo vệ
(trên sợi 8, 7).
7 „ Hướng thu: NE3 chỉ chọn tín hiệu trên
NE4 NE3 vòng làm việc (hoặc trên hướng có
chất lượng tín hiệu tốt nhất).
3
2F-UPSR
NGUYÊN LÝ LÀM VIỆC
„ Giả sử có sự cố đứt sợi quang số
Fail
1 W 1. Bây giờ mạng sẽ làm việc qua
NE1 NE2 các bước sau:
5 Trên mạng, NE2 sẽ phát hiện ra sự
P „

cố này đầu tiên, và NE2 sẽ tạo ra tín


4 8 6 2
hiệu cảnh báo gởi thông tin này đến
tất cả các phần tử khác trên mạng
biết.
7
Khi các phần tử mạng khác nhận
NE4 NE3
„

được thông tin cảnh báo từ NE2 gởi


3 tới, hướng thu của chúng sẽ chuyển
sang hướng bảo vệ để nhận lưu
lượng tới, trong đó có NE3.
2F-UPSR

1 W Trạng thái bình thường:


NE1 NE2
5
P NE1 Æ NE3: 1, 2
NE1 Æ NE4: 1,2,3
4 8 6 2

7
NE4 NE3
3
2F-UPSR

LOS

Fail
1 W Đứt sợi 1:
NE1 NE2
5
P NE1 Æ NE3: 8,7
NE1 Æ NE4: 8
4 8 6 2 AIS
AIS

7
NE4 NE3
3

AIS
ĐẶC TÍNH CỦA UPSR

„ Độ phức tạp thấp.


„ Bảo vệ tuyến nhanh.
„ Có 2Tx, 2Rx.
„ Không sử lại không gian trống.
„ Phù hợpcho mạng truy nhập tốc độ thấp.
2F-BLSR
Two-Fiber Bidirectional Line
Switched Ring
Xét lưu lượng truyền giữa NE1 và NE4:
W
„ Hướng làm việc (W):
P NE1 ÆNE4: 8
1 NE4 ÆNE1: 4
NE1 NE2 „ Hướng bảo vệ (P):
5 NE1 ÆNE4: 1, 2 , 3
NE4 ÆNE1: 7, 6, 5
4 8
STM-N 6 2

7
NE4 NE3
3 W

P
2F-BLSR

Xét lưu lượng truyền giữa NE1 và NE4:


„ Trạng thái bình thường:
NE1 ÆNE4: 8
1 NE4 ÆNE1: 4
NE1 NE2
5

4 8
STM-N 6 2

7
NE4 NE3
3
2F-BLSR
NGUYÊN LÝ LÀM VIỆC

Xét lưu lượng truyền giữa NE1 và NE4:


„ Giả sử đứt sợi 8: mạng sẽ làm việc
như sau:
1
Trên mạng NE4 sẽ phát hiện sự cố
NE1 NE2
„
này trước tiên, NE4 sẽ phát tín hiệu
5 cảnh báo cho các phần tử khác trên
mạng biết.
Fail
4
STM-N 6 2 „ NE4 sẽ thực hiện đấu vòng (hướng
8 sợi bị sự cố) chuyển lưu lượng đến
NE1 qua đường dự phòng.
Loopback
„ Khi NE1 nhận được tín hiệu cảnh báo
7 cũng sẽ thực hiện đấu vòng (hướng
NE4 NE3 sợi bị sự cố) chuyển lưu lượng đến
3 NE4 qua đường dự phòng.
„ Vòng mới được thiết lập:
NE1 ÆNE4: 1, 2, 3
NE4 ÆNE1: 7, 6, 5
ĐẶC TÍNH CỦA 2F-BLSR

„ Độ phức tạp cao.


„ Thực hiện chuyển mạch bảo vệ trên đoạn ghép.
„ Có 2Tx, 2Rx.
„ Sử dụng 50% dung lượng mạng (50% còn lại
để bảo vệ).
„ Giống 1:1.
VÍ DỤ MẠNG VÒNG 2F-BLSR: (1)

Xét lưu lượng truyền giữa NE1 và NE3:


„ Trạng thái bình thường:
NE1 ÆNE3: 8, 7
1 NE3 ÆNE1: 3, 4
NE1 NE2
5

4
STM-N 6 2
8

7
NE4 NE3
3
VÍ DỤ MẠNG VÒNG 2F-BLSR: (1)

Xét lưu lượng truyền giữa NE1 và NE3:


„ Giả sử đứt sợi 8, hãy mô tả hoạt
động của mạng và vẽ lại đường đi
lưu lượng giữa hai phần tử mạng
1 NE1 và NE3?
NE1 NE2
5
Fail
4
STM-N 6 2
8

7
NE4 NE3
3
VÍ DỤ MẠNG VÒNG 2F-BLSR: (1)

Tiến trình như sau:


„ NE4 sẽ phát hiện trước tiên và thông
báo cho các phần tử mạng khác biết.
1 „ NE4 sẽ loopback (hướng giữa NE4 và
NE1 NE2 NE1) chuyển lưu lượng tới NE1 qua
đường dự phòng.
5 „ NE1 nhận được cảnh báo và thực
Fail hiện loopback (hướng giữa NE1 và
4
STM-N 6 2 NE4) chuyển lưu lượng tới NE3 qua
8 đường dự phòng.
„ Vòng mới được thiết lập:
7 NE1ÆNE3: 1, 2, 3, 7
NE4 NE3 NE3ÆNE1: 3, 7, 6, 5
3
VÍ DỤ MẠNG VÒNG 2F-BLSR: (2)

Xét lưu lượng truyền giữa ADM1 và ADM2:


„ Trạng thái bình thường:
ADM1ÆADM2: 1, 2
ADM2ÆADM1: 7,6

1 2
ADM1 REG ADM2
6 7

5 STM-N 8 3
0

9
ADM4 ADM3
4
VÍ DỤ MẠNG VÒNG 2F-BLSR: (2)

Xét lưu lượng truyền giữa ADM1 và ADM2:


„ Giả sử sự cố trên sợi 2. Hãy mô tả hoạt
động của mạng để thiết lập vòng mới.

1 2
Fail
ADM1 REG ADM2
6 7

5 STM-N 8 3
0

9
ADM4 ADM3
4
VÍ DỤ MẠNG VÒNG 2F-BLSR: (2)

Mạng hoạt động như sau:

1 2
Fail
ADM1 REG ADM2
6 7

5 STM-N 8 3
0

9
ADM4 ADM3
4
CÂU HỎI MẠNG SDH

1) Các phần tử trên mạng SDH và chức năng của phần


tử.
2) Nêu nguyên tắc làm việc của kiểu chuyển mạch 1+1
và 1:1. Hai kiểu chuyển mạch này khác nhau cơ bản
ở điểm nào?
3) Mạng vòng 2F-UPSR.
4) mạng vòng 2F-BLSR.

You might also like