1

ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ΄ ΤΑΞΗΣ

ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ
ΣΑΒΒΑΤΟ 31 ΜΑΙΟΥ 2003
ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΦΥΣΙΚΗ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

ΘΕΜΑ 1ο
1–γ
2–β
3–γ
4–α
5. α – σύντηξη
β – σταθερότερος
γ – ηλεκτρόνιο
δ – μικρότερα
5 – πρωτονίων

ΘΕΜΑ 2ο
1. Σωστό το α
Γνωρίζουμε ότι όσο μικρότερο είναι το μήκος κύματος των ακτίνων X τόσο
περισσότερο διεισδυτικές είναι (σκληρές ακτίνες).
Το ελάχιστο μήκος κύματος λmin και η τάση V στο σωλήνα παραγωγής
ακτίνων Χ είναι μεγέθη αντιστρόφως ανάλογα, σύμφωνα με τον τύπο:
hc
λ min = .
eV
Έτσι αυξάνοντας την τάση V μειώνεται το μήκος κύματος των παραγόμενων
ακτίνων X και αυξάνεται έτσι η διεισδυτικότητά τους :

2. Σωστό το α
Γνωρίζουμε ότι η γωνία εκτροπής κάθε χρώματος, όταν αυτό διέρχεται από
οπτικό μέσο, εξαρτάται από το μήκος κύματος του χρώματος και όσο
μεγαλύτερο είναι το μήκος κύματος τόσο μικρότερη είναι η γωνία εκτροπής.
Στο σχήμα που δόθηκε η ακτίνα μονοχρωματικού φωτός (Α) έχει μικρότερη
εκτροπή από αυτή της ακτίνας (Β), οπότε έχει το μεγαλύτερο μήκος κύματος.
Δηλαδή είναι λΑ > λΒ.

3. α. 1 H + y Li→ 2 He + 2 He
1 x 4 4

Αρχή διατήρησης φορτίου: 1 + y = 2 + 2 ⇒ y = 3 .

 2

Αρχή διατήρησης νουκλεονίων: 1 + x = 4 + 4 ⇒ x = 7 .

Έτσι η αντίδραση είναι:
1 H + 3 Li→ 2 He + 2 He
1 7 4 4

β. 8 O + 2 He→ y Ne + 0 n
17 4 x 1

Αρχή διατήρησης φορτίου: 8 + 2 = y + 0 ⇒ y = 10 .

Αρχή διατήρησης νουκλεονίων: 17 + 4 = x + 1 ⇒ x = 20 .
Έτσι η αντίδραση είναι:
8 O + 2 He→ 10 Ne + 0 n
17 4 20 1

4. Σωστό το γ
Από την καμπύλη διάσπασης που δόθηκε βλέπουμε ότι:
No
Τη χρονική στιγμή t1 = 7 s έχουμε αριθμό πυρήνων N1 = .
4
N N
Τη χρονική στιγμή t 2 = 10,5 s έχουμε αριθμό πυρήνων N 2 = o ⇔ N 2 = 1 .
8 2
Δηλαδή στο χρονικό διάστημα Δt = t2 – t1 = 3,5 s o αριθμός πυρήνων
υποδιπλασιάστηκε. Επομένως ο χρόνος υποδιπλασιασμού είναι
Τ1/2 = 3,5 s.

ΘΕΜΑ 3ο
1. Με εφαρμογή της θεμελιώδους εξίσωσης της κυματικής στο κενό έχουμε:
co = λ ο ⋅ f ⇔
⇔ 3 ⋅ 108 = λ ο ⋅ 6 ⋅ 1014 ⇔
⇔ λ ο = 5 ⋅ 10 − 7 m ή 500 nm.

2. Από τον ορισμό του δείκτη διάθλασης για το γυαλί έχουμε:

c
n= ο ⇔
c
3 ⋅ 108
⇔ 1,5 = ⇔
c
⇔ c = 2 ⋅ 108 m/s.

3. Από τον δεύτερο ορισμό του δείκτη διάθλασης για το γυαλί έχουμε:
λ
n= ο ⇔
λ
5 ⋅ 10 − 7
⇔ 1,5 = ⇔
λ
 3

5 ⋅ 10 − 7
⇔λ= ⇔
1,5
1
⇔ λ = 10 − 6 m.
3

4. Η ενέργεια φωτονίου υπολογίζεται από τον τύπο Ε = h.f

Όπου h η σταθερά του Plank και f η συχνότητα. Κατά την διάθλαση η
συχνότητα του φωτός δεν μεταβάλλεται και κατά συνέπεια δεν
μεταβάλλεται και η ενέργεια του φωτονίου. Έτσι η διαφορά ενέργειας του
φωτονίου στο κενό και στο γυαλί είναι μηδενική, δηλαδή ΔΕ = 0.

ΘΕΜΑ 4ο
E1
1. Η ενέργεια σε κάθε επιτρεπτή τροχιά υπολογίζεται από τον τύπο E n = (1)
n2
Η εφαρμογή του τύπου (1) δίνει:
Ενέργεια της 1ης διεγερμένης κατάστασης (η =2): E3=-1,51 eV
n=3

− 13,6 E2=-3,4 eV n=2

E2 = ⇔ E 2 = −3, 4 eV
22
Ενέργεια της 2ης διεγερμένης κατάστασης (η =3):
− 13,6
E 3 = 2 ⇔ E 3 = −1,51 eV E1=-13,6 eV n=1
3
Το ενεργειακό διάγραμμα όπου φαίνονται οι τρείς δυνατές μεταβάσεις του
ηλεκτρονίου φαίνεται στο διπλανό σχήμα.

2. Κατά την αποδιέγερση του ατόμου από την ενεργειακή κατάσταση η = 3

στην ενεργειακή κατάσταση η = 2 έχουμε:
c
E3 − E 2 = h ⋅ ⇔
λ
h ⋅c
⇔λ= ⇔
E3 − E 2
6,6 ⋅ 10 − 34 ⋅ 3 ⋅ 108
⇔λ= ⇔
[− 1,51 − (−3,4)] ⋅ 1,6 ⋅ 10 −19

⇔ λ = 6,55 ⋅ 10 − 7 m ή 655 nm.

3. Το ποσό της ενέργειας που απορρόφησε κατά την κρούση το άτομο του
υδρογόνου, έτσι ώστε από την θεμελιώδη κατάσταση (η = 1) να διεγερθεί
στην 2η διεγερμένη κατάσταση (η = 3), είναι :
 4

ΔΕ = Ε 3 − Ε1 ⇔
⇔ ΔΕ = −1,51 − (−13,6) ⇔
⇔ ΔΕ = 12,09 eV.
Το ηλεκτρόνιο που προσέκρουσε στο άτομο του υδρογόνου είχε κινητική
ενέργεια πριν την κρούση Κπριν = 16,12 eV. Επομένως το ποσοστό Π επί τοις
εκατό αυτής της κινητικής ενέργειας που μεταβιβάστηκε στο άτομο του
υδρογόνου είναι:
ΔΕ
Π= 100% ⇔
Κ πριν
12,09
⇔Π= 100% ⇔
16,12
⇔ Π = 75%.

4. Σε κάθε επιτρεπτή τροχιά ακτίνας r το ηλεκτρόνιο του ατόμου του υδρογόνου

έχει:
e2
Κινητική ενέργεια: K n = k (2)
2rn
e2
Ολική ενέργεια: E n = − k (3)
2rn
Από τις σχέσεις (2) και (3) φαίνεται ότι
Kn = En ⇔
⇔ K3 = E3 ⇔
⇔ K 3 = − 1,51 ⇔
⇔ K 3 = 1,51 eV.
Το μέτρο της στροφορμής του ηλεκτρονίου υπολογίζεται από τη σχέση
h
L=n (4)
2π
Στην διεγερμένη κατάσταση (n = 3) το μέτρο της στροφορμής του ηλεκτρο-
νίου από την σχέση (4) θα είναι:
6,6 ⋅ 10 − 34
L3 = 3 ⋅ ⇔ L 3 = 3,15 ⋅ 10 − 34 J ⋅ s.
2 ⋅ 3,14

ΑΒΡΑΜΙΔΗΣ Σ. ΘΕΟΔΩΡΟΣ
ΦΥΣΙΚΟΣ – ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΣ – ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ

SCIENCE PRESS