SENAR

- korisničko uputstvo -
Elektrostimulator „Senar"
Sonda Elektrostimulator „ Senar" Punjač

Uključivanje uređaja (on/off)

 FUNKCIJE LEVOG TASTERA (TASTER „A“)

Levi taster ima dvostruku funkciju

1. Kratak pritisak bira jednu od više osnovnih funkcija

Osnovne funkcije levog taster (frekventna modulacija):

a) radna frekfencija 14Hz #

b) radna frekfencija 60Hz #

c) radna frekfencija 90Hz #

d) radna frekvencija 340Hz #

e) fm t 75 frekventno modulisan signal sa periodom promene od sedam sekundi i opsegom promene od 60 Hz do 130 Hz.

f) AM 3 plus 1s neka od izabranih frekfencija (osim pod „e“) se posle tri sekunde prisustva isključi jednu sekundu.

g) AM 3 plus 2 s neka od izabranih frekfencija ( osim pod „e“) se posle tri sekunde prisustva isključi dve sekunde.

h) AM tri plus tri sekunde isto kao pod „f“ i „g“ samo što je pauza isključenja tri sekunde. Ovako se ponavlja do isteka vremena
tretmana.

2. Dugi pritisak(10-tak sekundi) uključuje, odnosno isključuje neku od funkcija(pojavi se ili nestane znak # koji
označava da je funkcija aktivna ili ne).
 FUNKCIJE DESNOG TASTERA (TASTER „B“)
Desni taster ima dvostruku funkciju

1. Kratak pritisak menja vrstu parametra koji se podešava

Parametri koji se podešavaju sa tasterrom“B“:

a) „DosTi“ doziranje vremena koliko traje osnovni tretman u sekundama (do 59 sek. Ispis na txx)

b) „DosRe“ doziranje ponavljanja uzastopnih tretmana ( 1-7 puta) rx

c) „PulDu“ Puls duration trajanje električnog impulsa koji se vodi na elektrode dxxx sa korakom od 5 mikrosekundi
maksimalnom vrednošču parametra od 495xx mikro sek.

d) „IntPu“ intezitet inpulsa podešava se do 99 u prozoru ixx.

2. Dugi pritisak Dugi pritisak na taster „B“ (10 sek.), uključuje izlazni napon, indikacija „0+“(nula plus), a ponovni
dugi pritisak isključuje „0-“(nula minus), ukoliko se nije sam automatski isključio(po isteku vremena). Desni taster
kao i ostali tasteri ima zvučnu kontrolu na biperu da je pritisnut.
 SADRŽAJ
1. Senar - samokontrolni energetski neuro adaptivni regulator 1

1.1 Namena 1

1.2 Primene u lečenju 2

1.3 Tehničke karakteristike 2

1.4 Kontraindikacije 2

2. Funkcije tastera aparata „senar“ 3

3. Osnovna terminologija u vezi senar-terapije 4
4. Režimi terapije 8

4.1 Režim individualnog doziranja 8

4.1.1 Opšte metode podešavanja kod režima individualnog doziranja 8

4.1.2 Osnovne i dodatne opšte tačke 8

4.1.3 Osnovne opšte tačke 8

4.1.4 "tri putanje" 8

4.1.5 "šest tačaka na licu" 9

4.1.6 Dodatne opšte tačke 9

4.2 Subjektivni dozirani režim 10

4.2.1. Pravila za rukovanje 10

4.2.2"informativno čišćenje kičme“ 10

5. Preporuke za samostalne korisnike 11

6. Različite vrste bola 11

6.1 Tačkasti bol (pacijent može tačno da pokaže mesto u kojem oseća bol) 11

6.2 Ograničen bol 11

6.3 Prošireni bol 11

6.4 Neodređen bol 11

6.5 Bol traumatskog porekla 11

6.6 Hroničan bol 11

7. Analgetska terapija u posebnim slučajevima 12

7.1 Glavobolja 12

7.2 Bol u području paranazalnog sinusa 12

7.3 Zubobolja 12

7.4 Bol u udovima 12

7.5 Bol u zglobovima 12

 7.6 Bolovi duž živaca (neuritis) 12

7.7 Bol u leđima 13

7.8 Akutni bol u leđima 13

7.9 Miozitis 13

7.10 Lečenje povreda 13

7.11 Ogrebotine, poderotine, posekotine 13

7.12 Opekotine prvog stepena 13

7.13 Opekotine drugog stepena 13

7.14 Kontuzije (modrice) 14

7.15 Prelomi 14

7.16 Problemi sa pokretljivošću zglobova 14

7.17 Terapija za ublažavanje otoka 14

7.18 Lečenje posebnih slučajeva otoka 15

7.19 Oticanje udova 15

7.20 Lokalizovani otoci 15

7.21 Oticanje kapaka 15

8. Lečenje disajnih obolenja rinitis 15

8.1 Akutna oboljenja disajnih organa (ard) 16

8.2 Upala dušnika (traheitis) 16

9. Tehnike lečenja specifičnih oboljenja 16

9.1 Neurološka oboljenja 16

9.2 Trigeminalna neuralgija 16

9.3 Facijalni neuritis 16

9.4 Pleksitis ramena 17

9.5 Neuritisi lakatne kosti, središnjih i radijalnih živaca 18

9.6 Neuritis išijatičnog, bedrenog živca 18

9.7 Oboljenja kičme 19

9.8 Grudna radikularna oboljenja i međukoštana neuralgija 19

9.9 Radikularna oboljenja vrata, oboljenja vratnog dela kičmenog stuba 19

9.10 ’Fantomski’ bolovi (bol u amputiranom ekstremitetu) 20

9.11 Oboljenja motorno-mišićnih funkcija, pareza i paraliza 20

9.12 Profilaksa i lečenje dekubitusa 20

 9.13 Ispoljavanje frustracija, cns oboljenja i vegetativne manifestacije 21

9.14 Lokomotorna oboljenja 21

9.15 Artritisi, artroze, pereartritisi 21

9.16 Miozitis 22

9.17 Tendovaginitis, istegnuće ligamenta 22

9.18 Kontuzije, hematomi, uganuća, prelomi 22

9.19 Oboljenja kardiovaskularnog sistema 22

9.20 Ishemija, stenokardija, miokarditis, endokarditis, itd. 23

9.21 Idiopatska hipertenzija i stanja hipertenzije 23

9.22 Hipotonia, hipotenzija 23

9.23 Oboljenja disajnih organa 24

9.24 Oboljenja disajnih organa (ard, arvi, grip) 24

9.25 Bronhitis, traheitis, upale pluća 24

9.26 Bronhijalna astma 25

9.27 Određena url oboljenja (uha, grla i nosa) 25

9.28 Laringitis i faringitis 26

9.29 Čeoni sinusitisi, maksilarni sinusitisi, etmoiditisi 26

9.30 Otitis (upala uha), eustahitis (upala eustahijeve trube) 26

9.31 Oboljenja gastrointestinalnog trakta i funkcionalna oboljenja 27

9.32 Gastritis, čirevi stomaka i dvanaestopalačnog creva 27

9.33 Holecistitis, druga oboljenja žučne kese i žučnih vodova, i hepatitis 27

9.34 Crevna oboljenja (enteritis, kolitis, itd.) 28

9.35 Pankreatitis (upala pankreasa) i druga oboljenja 28

9.36 Oboljenja zuba i usne duplje 28

9.37 Oboljenja urinarnog trakta i bubrega 29

9.38 Pielonefritis, glomerulonefritis, nefrolitijaza 29

(i druga upalna oboljenja bubrega i mokraćnih puteva) 29

9.39 Cistitis, prostatitis, uretritis, itd. 30

9.40 Ginekološka oboljenja 30

9.41 Adneksitis, endometritis i oštećenje grlića materice (cerviksa) (frigidnost, itd) 30

9.41 Bolni i neredovni mesečni ciklusi 30

10. Dodatak 1 (detaljan opis tretmana SENAR aparatom) 31

11. Dodatak 2 (Primena SENAR aparata u kozmetologiji ) 59
 SENAR

1. Samokontrolni energetski neuro adaptivni regulator

Uređaj razvijen na bazi radova ruskih naučnika, na temeljima Teslinih istraživanja i postavki. Razvijen
je za potrebe održavanja zdravlja kosmanauta na orbitalnim stanicama.

SENAR je frekvencijski uređaj koji uz pomoć biofeedback-a kada se prisloni na kožu sam računa i
određuje frekvenciju koja je potrebna da bi u telu došlo do promene i do izlečenja. Frekvencije
stimuliraju C vlakna koja otpuštaju velike količine neuropeptida koji deluju kao endorfini i brzo se
rašire po celom telu, a poznato je da su neuropeptidi prirodan lek za sve patološke procese u telu.
Svaki signal koji ide iz uređaja različit je od prethodnog kojeg je izbacio. To omogućuje kontinuiranu
stimulaciju tela na promene, jer jednostavno se telo ne navikava na jedan te isti signal. Zapravo radi
se o električnom signalu koji je neškodljiv, bipolarnim električnim impulsima različitim po obliku i
dužini trajanja, a koji su fiziološki vrlo slični onima u ljudskom telu. S obzirom na njegove jedinstvene
karakteristike, mogućnost za pobuđivanje nervnih C vlakana je puno veća nego kod bilo koje druge
metode elektroterapije. Na taj način nervni sastav je maksimalno aktivan, što je potrebno da bi se
postigla reakcija ljudskog organizma.

Kao i u nekim drugim načinima lečenja i u terapiji SENAR-om vredi Heringov zakon da se siptomi
povlače u smeru odozgo prema dole, iznutra prema van, iz centra prema periferiji, od važnijih prema
manje važnim organima kao i u obrnutom redosledu nastanka bolesti.

Prilikom tretmana konstantno se podešava i menja signal kako bi neprestano dostavljao tačan tip i
količinu energije u telo. To znači da je svaki impuls drugačiji od prethodnog, kako se telo ne bi naviklo
na postiojeći signal. Uređaj u potpunosti simulira C vlakna nervnog sastava. Kako je signal koji izlazi iz
uređaja vrlo sličan, tako reći istovetan, terapija je neškodljiva ljudskom organizmu.

Ako se radi o hroničnoj bolesti ili povredi preporučuju se svakodnevni tretmani i po dva do tri puta
dnevno. Potrebno je napomenuti da u tretmanu hroničnih bolesti može da se javi osećaj malaksalosti
ili gubitak energije, a uzrok je ubrzano izbacivanje toksina iz organizma. Terapija SENAR-om je
kompatabilna sa klasičnom medicinom i svim oblicima komplementarne medicine a u tom slučaju
oporavak pacijenta biće više puta brži.

1.1 NAMENA

Transdermalni elektrostimulator „ Senar" vrši terapeutski, neinvazivno delovanje na ljudsku kožu,

imaju opšti regulativni uticaj na fiziološke sisteme ljudskog tela u širokom spektru patoloških stanja.
Konstruktivna rešenja i metode funkcionisanja obezbeđuju individualno doziranje delovanja
električnog signala na određene površine kože i stimulišu reakcije sa ciljem ponovnog uspostavljanja
poremećenih funkcija.
Uređaj bi trebalo koristiti:
- u kućnim uslovima, za korigovanje patoloških stanja (posebno u slučajevima izraženog bola), za
ubrzavanje oporavka nakon povreda, opekotina, promrzlina i drugih sličnih situacija;
- u medicinsko-profilaktičkim institucijama, kao jedina metoda lečenja ili u kombinaciji sa drugim
metodama lečenja.

1
 1.2 PRIMENE U LEČENJU

Uređaj se preporučuje i pokazao se efikasnim u lečenju raznih patoloških stanja, oboljenja i

bolnih manifestacija u sledećim slučajevima:
- NERVNI SISTEM (razna oboljenja kičmenog stuba sa sekundarnim oboljenjima nervnih funkcija,
statičkim i dinamičkim smetnjama, deformacijama kičme, radikulitisom, neuritisom, smetnjama u
cerebralnoj krvnoj cirkulaciji i pratećim posledicama, oboljenjima vegetativnog nervnog sistema, itd.);
- KOŠTANO-MIŠIĆNI SISTEM (miozitis, artritis, artroza, povrede mekog tkiva, frakture);
- RESPIRATORNI SISTEM (traheitis, bronhitis, akutna respiratorna oboljenja (ARD), akutna
respiratorna virusan oboljenja (ARVD), upale pluća, bronhijalna astma);
- KARDIOVASKULARNI SISTEM (ishemija – koronarno srčano oboljenje (CHD), hipertenzija, hipotonija,
razni oblici aritmije), oboljenja krvnih sudova udova (endarteritis, proširene vene, smetnje u
mikrocirkulaciji, trofički čirevi);
- DIGESTIVNI SISTEM (gastritis, enteritis, kolitis, kolecistitis, hepatitis);
- UROGENITALNI SISTEM (pielonefritis, cistitis, smetnje u mensstrualnom ciklusu, upale jajnika,
sterilitet, gestacione toksikoze);
- ZUBNA OBOLJENJA (parodentoza, periodontitis, ublažavanje bolova).

1.3 TEHNIČKE KARAKTERISTIKE

Uređaj obrazuje bipolarne impulse (bez stalne komponente) koji zavise od reakcije tela na
delovanje signala, a odražava se u promeni električne impedance kože.
Uređaj ima sledeeć radne funkcije ("SENAR"):
- podešavanje jačine;
- režim delovanja kroz strujne impulse sa frekvencijom od 90 Hz;
- režim "oscilirajućih frekvencija" (promenljiva frekvencija oscilovanja uređaja kreće se od
30 – 120 – 30 Hz);
- režim isprekidanih serija impulsa (trajanje – 3 sek., razmak – 1 sek.);
- mogućnost kombinovanja režima "oscilirajućih frekvencija" sa serijama isprekidanih
impulsa;
- mogućnost kombinovanja režima "oscilirajućih frekvencija" i serija isprekidanih impulsa
sa individualno doziranim režimom.
Elektrostimulator „ Senar" omogućuje izbor nivoa ponavljanja impulsa u opsegu od 14, 60, 90 i 340
Hz u istim režimima i kombinacijama, uključujući kombinaciju bilo koje frekvencije sa individualno
doziranim režimom.
Elektrostimulator " Senar" je verzija koja ima funkciju delovanja strujnim impulsima od 90 Hz i 60 Hz;
režim sa 60 Hz kombinuje se sa modulacijom 3:1 i individualnim režimom doziranja.
U individualnom režimu doziranja (IDM), vreme trajanja signala određuje se automatski, dok u
subjektivno-doziranom režimu (SDM) vreme trajanja signala zavisi od reakcije na signal i određuje ga
lice koje sprovodi lečenje (odnosno rukovalac).

1.4 KONTRAINDIKACIJE

- Individualna netolerancija (hiperosetljivost);

- Srčani pejsmejker (kod terapija u okolini srca);
- Ozbiljna mentalna oboljenja;
- Samo-pomoć u slučaju intoksikacije alkoholom;
- Akutna infektivna oboljenja nepoznatog porekla.

2
 2. FUNKCIJE TASTERA APARATA „SENAR“

FUNKCIJE LEVOG TASTERA (TASTER „A“)

1. Levi taster ima dvostruku funkciju

a) kratak pritisak bira jednu od više osnovnih funkcija

b) dugi pritisak(10-tak sekundi) uključuje, odnosno isključuje neku od funkcija

2. Osnovne funkcije levog taster (frekventna modulacija):

a) radna frekfencija 14Hz #

b) radna frekfencija 60Hz #
c) radna frekfencija 90Hz #
d) radna frekvencija 340Hz #
e) fm t 75 frekventno modulisan signal sa periodom promene od sedam sekundi i opsegom
promene od 60 Hz do 130 Hz.
f) AM 3 plus 1s neka od izabranih frekfencija (osim pod „e“) se posle tri sekunde prisustva isključi
jednu sekundu.
g) AM 3 plus 2 s neka od izabranih frekfencija ( osim pod „e“) se posle tri sekunde prisustva
isključi dve sekunde.
h) AM tri plus tri sekunde isto kao pod „f“ i „g“ samo što je pauza isključenja tri sekunde. Ovako se
ponavlja do isteka vremena tretmana.

3. Kada se duže pritisne levi taster ( 10 s) i pusti, pojavi se ili nestane znak # koji označava da je
funkcija aktivna ili ne.

Ako se slučajno uključi više funkcija program odabira samo moguće kombinacije. Funkcije FM
frekfencije imaju prioritet i mogucnost kombinacije od „e“ prema „a“, dok AM funkcije imaju
prioritet od „f“ prema „g“.

FUNKCIJE DESNOG TASTERA (TASTER „B“)

1. Desni taster ima dvostruku funkciju

a) kratak pritisak menja vrstu parametra koji se podešava.
b) dugi pritisak (10 sec.) uključuje ili isključuje izlazni napon na elektrodama(ukljucuje uredjaj).

2. Parametri koji se podešavaju sa tasterrom“B“:

a) „DosTi“ doziranje vremena koliko traje osnovni tretman u sekundama (do 59 sek. Ispis na txx)
b) „DosRe“ doziranje ponavljanja uzastopnih tretmana ( 1-7 puta) rx
c) „PulDu“ Puls duration trajanje električnog impulsa koji se vodi na elektrode dxxx sa korakom od
5 mikrosekundi maksimalnom vrednošču parametra od 495xx mikro sek.
d) „IntPu“ intezitet inpulsa podešava se do99 u prozoru ixx.

3. Dugi pritisak na taster „B“ (10 sek.), uključuje izlazni napon, indikacija „0+“(nula plus), a ponovni
dugi pritisak isključuje „0-“(nula minus), ukoliko se nije sam automatski isključio(po isteku vremena).
Desni taster kao i ostali tasteri ima zvučnu kontrolu na biperu da je pritisnut.

4. Gornji taster (strelica na gore) uvećava a donji(strelica na dole) smanjuje parametar za jedan ili
deset zavisi od toga da li kratko pritisnemo taster (vrednost se menja za jedan) ili dugo pritisnemo
(vrednost se menja za deset). Ovim tasterima se podesava onaj parametar koji je prethodno
selektovan sa kratkim pritiskom desnog tastera“B“.

NAPOMENE

Kada se završi osnovni tretman u zadatom vremenu od 1 do 59 sekundi biper daje duži ton.Ukoliko je
podešeno da se ponovi takav tretman (rx) (r 1-7) biper više puta daje kraći ton i uređaj ponavlja

3
tretman dok ne smanji (rx) brojač na „0“. Ukoliko se želi samo jedan osnovni tretman parametar (rx)
se ne podešava.
Uređaj se uključuje/iskljucuje na prekidač, sa desne strane uredjaja.
Svaki put nakon uključenja uređaja vrši se biranje funkcija i podešavanje parametara, priključe se
elektrode, startuje rad (dugim pritiskom na taster”B”dok se ne pojavi “0+”). Zadato vreme se
smanjuje samo ukoliko je detektovano opterećenje (prislonjena elektroda na kožu) signalizira se
uključenjem LE diode. Svaki parametar je moguće promenuti u toku samog tretmana (naročita je
bitna jačina signala „ IntPu“).

3. OSNOVNA TERMINOLOGIJA U VEZI SENAR-TERAPIJE

Dinamika reakcije tela na terapiju određena je sledećim karakteristikama kože:

 primarne karakteristike — mala područja koja se razlikuju od ostalih delova kože po

uočljivim obeležjima (boja, svrab, bol, povreda, oštećenja, mladeži (nevus pigmentosus),
trofički poremećaji);
 sekundarne karakteristike — razlike koje se pojavljuju izvan tretiranog područja u toku
terapije (hyperemia ili bledilo, svrab, lokalizovan bol ili bilo koja druga vrsta nelagodnosti,
lokalizacija bola nakon tretmana, vlažnost kože (znojenje));
 asimetričnost (mala asimetričnost) — lokalne promene (samo na tretiranom području) koje
se javljaju u toku terapije ili kao posledica terapije. U navedene promene spadaju: vlažnost
kože, boja kože, osećaj pacijenta (bolno ili neosetljivo područje), zvuk u toku pomeranja
elektrode po koži, kao i “lepljenje” elektrode.
 “Lepljenje” elektrode — subjektivni osećaj koji nastaje usled teškoća pri pomeranju
elektrode po vlažnoj koži.
 horizontalna — u pitanju su područja koja se nalaze na istoj horizontalnoj liniji.
 segmentna — područja smeštena na istom segmentu nervnih završetaka.

Lečenje se vrši na površini kože i na izloženim delovima sluzokože. Lečenje treba sprovoditi nakon što
se pacijent udobno smesti u sedećem ili ležećem položaju, tako da oboleli delovi budu dostupni.
Lečenje vršiti na koži i po obolelim delovima, odnosno iznad obolelih organa (srca, pluća,
bronhija, bubrega, jetre, itd.).
Ako nije moguće tretirati obolelo mesto (zbog prisustva rane, gipsa, zavoja i sl.), lečenje se
sprovodi na područjima koja se nalaze simetrično, na jednakom rastojanju ali na suprotnoj strani
kičme, čime se poboljšava efekat lečenja, ili lečenje sprovoditi na obe strane (npr. s leve na desnu
stranu, od gore prema dole, od leve ruek ka desnoj nozi) i na podudarnim organima.
Ako se ne postiže željeni rezultat, sprovedite lečenje na opštim tačkama i na dodatnim
opštim tačkama.
Jedan postupak ne bi trebao da traje duže od 60 minuta.
Za terapiju SENAR aparatom od ključne su važnosti simptomi koji muče pacijenta. Pored
klasičnih simptoma, mogu biti prisutni i svrab, promena boje kože, osip i druge neprijante
manifestacije. Ukoliko se gore navedeni znaci jave pre početka tretmana, nazivaju se primarnim
znacima, a ukoliko se jave nakon otpočinjanja tretmana, nazivaju se sekundarnim znacima.
Pažljivo obratite pažnju na navedene manifestacije i prilagodite tome dalji tretman.
Određivanje odgovarajuće izlazne jačine (intenziteta) električnog impulsa prilikom upotrebe
uređaja.
Ako je potrebno, primenite:
- udobni režim lečenja (pacijent oseća lagano peckanje i vibracije);
- tretman na nivou praga bola (pacijent oseća delovanje koje je podnošljivo);
- intenzivan tretman (osećaj pacijenta je između udobnosti i praga bola);
- laki tretman (pacijent ne oseća ili skoro da ne oseća nikakvo peckanje).

Prilikom prve primene uređaja, posebno u akutnim (hitnim) slučajevima, odredite pravilno
podešavanje uređaja tako da se ne izazove osećaj bola. Jačina se može povećati ka višem pragu bola,
odnosno većem intenzitetu ako se elektroda uređaja pomera u krug, kontinualnim pokretima oko
mesta koje se leči.
Prilikom lečenja dece, posebno beba i dece mlađe od 5 godina, počnite sa najmanjom jačinom.
Ukoliko nema nikakve reakcije, nastavite sa daljim povećavanjem jačine sve dok se ne dostigne
udobno podešavanje, odnosno jačina koju dete može da istrpi bez bilo kakvog osećaja bola.

4
Prilikom lečenja hroničnih bolova, odnosno hroničnih patoloških stanja, primenite režim ’oscilirajuće
frekvencije’.
Ukoliko se tokom terapije javi osećaj nelagodnosti, treba smanjiti energiju delovanja.
Kod lečenja degenerativnig procesa (posebno onih koji su praćeni bolovima), na početku terapije
primenite frekvencije 14 i 60 Hz, a zatim frekvencije 90 i 340 Hz, odnosno režim ’oscilirajuće
frekvencije’ na kraju terapije.
Prilikom tretiranja zapaljenskih procesa u akutnoj fazi, koristite frekvencije od 90 ili 340 Hz, a izbor
jedne ili druge zavisi od individualne reakcije pacijenta, odnosno njegovog organizma.
Frekvencija koja se koristi iznad malih mišića je 14 ili 60 Hz, a iznad velikih mišića – frekvencija
glavnog delovanja je 340 Hz, u kombinaciji sa frekvencijama od 14, 60 i 90 Hz.
Kod lečenja očiglednih patoloških procesa, preporučljivo je u toku tretmana menjati i kombinovati
frekvencije.
Kod rada sa verzijom sa duplom frekvencijom, kombinujte frekvencije od 60 i 90 Hz, a u slučaju da se
u priručniku preporučuje "oscilatorna frekvencija", primenite frekvenciju od 90 Hz.
Između frekvencije od 90 Hz i "oscilatorne frekvencije", ova poslednja je glavna.
Uređaj može da vrši isprekidano delovanje (3:1) (npr. amplitudna modulacija 3:1), koje bi trebalo
primenjivati u skladu sa uputstvima datim u ovom priručniku.

Postoji nekoliko osnovnih područja koja se tretiraju (obavezna za sprovođenje terapije, bez obzira
na oblik patologije, sa izuzetkom slučajeva koji zahtevaju sprovođenje terapije na tačno određenim
mestima, kao što su iščašenja, povrede, frakture, modrice i slično):

 tri linije — područja duž kičmenog stuba i dve paravertebralne linije na rastojanju širine
elektrode od kičmenog stuba;
 šest tačaka — područja na izlaznim mestima trifacijalisa, po tri sa obe strane lica;
 4LI (4II) — tačka "večne" mladosti, osnovna regultivna tačka na nadlanici između palca i
kažiprsta;
 predeo oko vrata — cervikobrahijalno područje;
 prednja i zadnja projekcija ženskih genitalija.
 Mala područja — projekcija adrenalinskih žlezdi, sedmog kičmenog pršljena, vratne jamice i
mošnica na leđni deo.
 Područja simetrije — područja smeštena na istom rastojanju u odnosu na kičmeni stub.
 Vektor pravca — učinak terapije zavisiće od pravca postavljanja i smeštanja elektrode.
 Područje aktiviranja — područje koje obezbeđuje maksimalnu reakciju tela na primenjeni
postupak odnosno stimulaciju.
 Model “riblje kosti” — pomeranje duž bronhija od dole prema gore.

Specijalista za terapiju SENAR aparatom susreće se svakodnevno sa nazivima delova tela nad kojima
se terapija sprovodi. Iz tog razloga, želimo da vas pobliže upoznamo sa anatomijom i nazivima delova
ljudskog tela, kao i čitavim nizom standardnih linija, koje će vam pomoći da tačno odredite deo tela
na kojem treba primeniti terapiju.

5
6
7
 4. REŽIMI TERAPIJE

4.1 REŽIM INDIVIDUALNOG DOZIRANJA

Režim individualnog doziranja preporučuje se kod lečenja određenih sistemskih, hroničnih oboljenja,
posebno ukoliko su simptomi slabo izraženi ili su utihnuli.

4.1.1 OPŠTE METODE PODEŠAVANJA KOD REŽIMA INDIVIDUALNOG DOZIRANJA

4.1.2 OSNOVNE I DODATNE OPŠTE TAČKE

4.1.3 OSNOVNE OPŠTE TAČKE

4.1.4 "Tri putanje"

Frekvencija je konstantna, 60 ili 90 Hz, delovanje je ugodno. U blizini zone na kojoj se
primenjuje terapija, treba odabrati prag ugodnog delovanja. Jedna od šema pomeranja elektrode
data je na slici. Zaokruženi brojevi predstavljaju redosled tačaka u šemi terapije.
Radi lakšeg razumevanja, smanjili smo broj zona ’uslovnog tretiranja’. U suštini, broj zona
zavisi od dužine kičme pacijenta. To može biti 6 elektroda (kod deteta) do 18 elektroda (kod odrasle
osobe), itd.
1. Postavite uređaj ispod VII kičmenog pršljena; produženi deo elektrode postavite duž horizontalne
ose tela (tačka 1 na sici 7.1). Nemojte pomerati elektrodu dok se ne oglasi svetlosno-zvučni signal.
2. Pomerite elektrodu prema dole duž kičme za jednu dužinu elektrode, kao što je prikazano
na slici. Nakon svakog svetlosno-zvučnog signala, pomerite uređaj prema dole duž kičme do pregiba
kože.
3. Pomerite elektrodu do linije rasta kose na vratu duž središnje linije, i na isti način tretirajte
vratni deo kičme (pozicije 1 – 2).
4. Povratak na početak grudnog dela kičme; sada postavite uređaj na paravertebralnu liniju
(sa leve strane kičme), u ravni VII kičmenog pršljena.
5. Nakon svetlosno-zvučnog signala dostignute doze, premestite uređaj simetrično na drugu
stranu kičmenog stuba (kao što je prikazano na slici).
6. Na isti način tretirajte sve zone grudnog, lumbalnog i karličnog dela kičme.

C7

Šema pomeranja elektrode za „tri putanje“

8
4.1.5 "Šest tačaka na licu"
"Šest tačaka" su mesta na kojima se nerv trifacijalis pojavljuje iz kostiju lobanje. Redosled
obavljanja terapije je sledeći: prvo tretirajte područje donje vilice (područje oko brade), potom
infraorbitalna područja, i konačno supraorbitalna područja.
Ukoliko postoji bol, tretirajte područja u kojima je bol izražen, a nakon toga sprovedite
terapiju na svih šest opisanih tačaka, u cilju lečenja patološkog stanja.
Kod terapije ostalih zona, pomerajte elektrodu duž područja počev od gore, pa pomerajte
prema dole, i s leve strane (osobe koja sprovodi terapiju) prema desnoj.

Način tretiranja „šest tačaka na licu“

4.1.6 DODATNE OPŠTE TAČKE

9
4.2 SUBJEKTIVNI DOZIRANI REŽIM

Ovaj režim rada naziva se još i ’konstantni režim’. U ovom režimu, dužinu trajanja stimulacije na svaki
predeo na koži i dužinu trajanja čitavog postupka određuje terapeut, u skladu sa preporukama datim
u Korisničkom Uputstvu.
Ukoliko se u trenutku sprovođenja terapije bolest nalazi u akutnoj fazi, treba je i tretirati kao
akutno oboljenje – u režimu subjektivnog doziranja.

4.2.1 PRAVILA ZA RUKOVANJE

Najpre odredite prag ugodnog delovanja izlaznog signala na delu kože van područja na kojem
će se sprovesti terapija.
Ukoliko postoje aktivni (novo formirani) primarni znaci neuravnoteženosti ili patologije,
terapiju počnite na ugroženim zonama na kojima se oboljenje manifestuje.
U slučaju da se pacijent žali u toku obavljanja terapije, a posebno ako se pritom javljaju
primarni znaci, počnite sa terapijom u tom području. Čvrsto prislonite elektrodu na kožu. Pomerajte
je iznad područja koje se tretira ujednačenom brzinom. Nemojte menjati parametre niti pravac.
U slučaju pojave sekundardnih znakova, terapiju sprovedite na zonama na kojima se javljaju
tegobe, sve dok ne bude naznaka da je pogođeno područje stabilizovano i da je dostiglo ravnotežu.
Nakon naznake da se javlja mala asimetričnost, promenite režim delovanja (frekvenciju,
modulaciju). Primenite terapiju u zoni male asimetričnosti, s ciljem da se postigne promena u
znacima oboljenja; najbolji rezultat je postignut ako znaci obojenja nestanu, ili ako se postignu
suprotni znaci.
Postupak se završava kada se postigne subjektivno poboljšanje stanja pacijenta.
Ako je subjektivni učinak beznačajan, promenite režim terapije, te primenite terapiju na
opšte i pritom još i na dodatne zone.
Nastavite sa pronalaženjem zona male asimetričnosti i sekundarnih znakova.
Obratite pažnju na opšte stanje pacijenta.

4.2.2 "INFORMATIVNO ČIŠĆENJE KIČME“

Ovu metodu treba koristiti u slučaju umora, stresa, vegetativnih oboljenja, kao i kod lečenja
neraspoloženja u režimu subjektivnog doziranja.
Položaj – pacijent je opružen (odnosno leži na stomaku). Konstantna frekvencija – 60 ili 90 Hz,
intenzivno delovanje.

Postavite elektrodu do linije kose na središnjoj liniji kičmenog stuba;

duža strana elektrode treba da stoji upravno u odnosu na horizontalnu
osu tela (vidi sliku).

Čvrsto prislonite elektrodu na kožu, lagano je pomerajte duž kičme od

gore prema dole (do trtične kosti).

Ponovite postupak nekoliko puta sve dok se ne manifestuje hiperemija (povećanje protoka krvi) u
svim delovima kičme. Postupak bi trebao da traje najmanje 15 do 20 minuta.

10
 5. PREPORUKE ZA SAMOSTALNE KORISNIKE

ANALGETSKA TERAPIJA
6. RAZLIČITE VRSTE BOLA
6.1 Tačkasti bol (pacijent može tačno da pokaže mesto u kojem oseća bol)
Bol je ograničen na malom području, praktično u jednoj tački. Obično je vrlo jak, najčešće probadajući.
Preporučena terapija: Odaberite režim "oscilatorne frekvencije" (90 Hz kod dvo-frekvencijskog
uređaja), intenzivno delovanje. Postavite elektrodu na bolno mesto i pustite da deluje tokom 3 do 7
minuta, dok bol ne umine ili potpuno ne nestane. Ponekad, može da se desi da se bol premesti iz
jedne zone u drugu. U takvim slučajevima, premestite elektrodu na novo bolno mesto, kao da ’jurite’
bol sve dok ne umine ili ne nestane.

6.2 Ograničen bol

Bolno mesto je jasnih dimenzija. Bol je po pravilu intenzivan, a površina bolnog mesta
srazmerna je veličini dlana ili više. Podesite uređaj u konstantan režim rada. Jačinu delovanja
podesite blizu intenzivnog.
Preporučena terapija: Odaberite režim "oscilatorne frekvencije", ugodnu jačinu delovanja.
Terapiju počnite od središta bolnog mesta; zatim pomerajte elektrodu duž čitave površine. Vreme
delovanja u granicama svake zone iznosi od 30 do 60 sekundi. Tretirajte čitavu površinu bolnog mesta
laganim, kružnim pokretima, držeći pri tom elektrodu pritisnutu uz kožu.

6.3 Prošireni bol

Bol se širi u okvirima anatomskog dela (grudi, stomak, leđa) ili udova. Granice bolnog
područja nisu jasno definisane. U ovakvom slučaju, trebalo bi da se javite lekaru, jer to može biti znak
ozbiljnog oboljenja.
Preporučena terapija: Odaberite konstantni režim (60 ili 90 Hz), ugodnu jačinu delovanja.
Pritisnite elektrodu uz kožu i primenite pokrete masaže duž linija masaže. Obratite pažnju na traženje
zona malih asimetričnost (lepljenje, promene boje kože). Tretirajte zonu tokom 10 do 15 minuta ili
dok bol ne nestane (ili se značajno umaji). Uzmite u obzir uopštene preporuke u vezi izbora
frekvencije.

6.4 Neodređen bol

Pacijent ne može objektivno da definiše šta oseća i na šta se žali. Tipičan odgovor glasi: "Boli
me svuda". U takvim slučajevima, treba se posavetovati sa lekarom.
Preporučena terapija: Stimulišite "Opšte Zone" (vidi deO "Opšte metode podešavanja u
režimu individualnog doziranja").

6.5 Bol traumatskog porekla

Bol se javlja nakon povrede (modrica, prelom, uganuće, opekotine i rane).
Preporučena terapija: treba početi sa intenzivnim delovanjem u bolnom području i
simetričnim zonama, uz primenu režima "oscilatorne frekvencije". Kombinujte sa tretmanom u
opštim zonama.

6.6 Hroničan bol

Obično je u pitanju bol niskog intenziteta; najčešće vrlo uporan, ponekad deluje i sa
prekidima. Područje zahvaćeno bolom obično je dosta veliko.
Preporučena terapija: locirajte centar bola i tu prvo počnite sa terapijom. Potom terapiju
nastavite od središnje ivice zone (ivice bliže središtu tela, odnosno kičmenom stubu) ka periferiji.
Koristite režim subjektivnog doziranja.
Ako postoje bolna područja: prvo, tretirajte ona područja koja su srazmerna jednoj elektrodi,
i to u AM režimu (režim amplitudne modulacije) tokom 30 do 60 sekundi. Potom nastavite sa
tretmanom u svakoj od zona, lagano pomerajući elektrodu po zoni kružnim pokretima (ne sme se
odvajati od kože) tokom 5 do 7 minuta za svako područje.
Ugodni nivo podešavanja: prilikom odabira odgovarajuće frekvencije, potrebno je uzeti u
obzir opšte preporuke. Intentitet delovanja treba odabrati tako da tretman bude ugodan, a ne bolan,
ali neophodno je da izaziva osećaj na koži.

7. ANALGETSKA TERAPIJA U POSEBNIM SLUČAJEVIMA

11
7.1 Glavobolja
Glavobolja se može javiti kao posledica različitih stanja i obolenja kod čoveka. Postoje opšti
pristupi lečenju glavobolje (otklanjanju bola), bez diferencijalne dijagnostike uzroka i drugih posebnih
slučajeva.
Preporučena terapija: Opšti pristup. Osim na bolnom mestu, terapiju primeniti i u zoni vrata.
Terapiju vratnog područja treba početi od gore i zatim se spuštati prema dole, odnosno od
kičme prema krajevima, u konstantnom režimu rada i sa vrlo laganim, masirajućim pokretima.
Elektrodu odignite od kože samo dok prelazite na drugo područje. Tretirajte posebno leve, a posebno
desne zone.
Terapija bi trebala da traje 10 do 15 minuta, dok bol ne nestane ili ne ublaži. Ponovite
tretman istim redosledom nakon 30 do 40 minuta, ako je potrebno.
7.2 Bol u području paranazalnog sinusa
Preporučena terapija: primeniti terapiju na 4 tačke prikazane na slici 8.1:

1. par – čeoni sinusi – nalaze se 2 – 3 cm bočno i iznad luka obrva;

2. par – maksilarni sinusi – smešteni su 1 – 2 cm bočno, u visini
nosa.

Terapiju počnite u zoni najvećeg bola (na pritisak) u čeonom delu.

Potom pređite na tretiranje simetričnih zona. Zatim pređite na
tretman maksilarne zone, i to na suprotnoj strani, a potom pređite
na simetričnu zonu.

Primenite režim "oscilatorne frekvencije", sa ugodnim nivoom podešavanja. Svaku zonu

tretirajte tokom 3 do 5 minuta. Preporučuje se izvođenje 3 do 5 terapija u toku jednog dana. Ukoliko
postoji zapušenost ili bol u uhu, terapiju takođe primeniti i u području oko uha (vidi sliku 8.1).

7.3 Zubobolja
Preporučena terapija: Postaviti elektrodu na najbolnnije mesto. Odaberite režim "oscilatorne
frekvencije", visoki intenzitet delovanja. Terapiju sprovoditi tokom 15 minuta na svakih 1 do 1,5 sata.
Ako je potrebno, tretirati i simetričnu zonu, kao i tačke oko trifacijalisa.
7.4 Bol u udovima

7.5 Bol u zglobovima

Preporučena terapija: Pratite šemu "Magične tačke u zglobovima" (vidi sliku 8.2 – Magične
tačke u zglobovima). Postavite elektrodu na bolno mesto, kao što je prikazano na slici. Odaberite
režim "oscilatorne frekvencije", sa ugodnim nivoom podešavanja. Tretirajte tokom 10 minuta.
Postupak možete ponoviti 2 do 3 puta dnevno.

7.6 Bolovi duž živaca (neuritis)

Bol može biti uporan ili oštar.
Terapiju počnite od sredine prema krajevima, uz lagano pomeranje uređaja (vidi sl. 8.2 –
Lumbago).
Odaberite konstantan režim rada. Ako se radi o uznapredovalom (zapuštenom) slučaju
obolenja, primenite AM režim u konstantnom režimu. Čitavu zonu treba tretirati okom 10 do 12
minuta.

-slika 8.2-
7.7 Bol u leđima
12
7.8 Akutni bol u leđima
Javlja se nakon podizanja tereta, skakanja, pada, brzog savijanja..
Preporučena terapija: tretirati ’Senar’ uređajem kao analgetskim pomagalom do dolaska kola
hitne pomoći (vidi poglavlje "Analgetska terapija").
7.9 Miozitis
Intenzivan bol, obično u leđnim mišićima i mišićima udova (obično s jedne strane), koji izaziva
smanjenu pokretljivost i bolove prilikom kretanja.
Preporučena terapija: terapiju početi na bolnom mestu u režimu "oscilatorne frekvencije",
pomerajte elektrodu i zadržite je u svakoj tački tokom 30 do 60 sekundi. Nakon toga, masirajte mišić
kružnim pokretima elektrodom u konstantnom režimu rada. Područje veličine dlana šake (misli se na
veličinu dlana pacijenta) trebalo bi tretirati tokom 5 do 7 minuta.

7.10 LEČENJE POVREDA

Ovaj uređaj predstavlja jedno od glavnih pomagala za pružanje prve pomoći i lečenje trauma
u vidu različitih rana, ogrebotina i drugih tipova oštećenja na koži. Primenom uređaja postiže se brzo
zaustavljanje krvarenja, ublažavanje bola i ubrzava se postupak iscelenja.
7.11 OGREBOTINE, PODEROTINE, POSEKOTINE
Postavite elektrodu neposredno u okolinu povrede na koži i primenite terapiju u režimu
"oscilatorne frekvencije" tokom 3 do 4 minute.
Molimo vas da obratite pažnju na sledeće: prislanjanje elektrode direktno na povređeno
mesto može biti veoma bolno. Pre nego što započnete sa terapijom povrede, uređaj morate
podesiti na najmanju jačinu, a zatim je postepeno povećavati dok ne dostignete nivo ugodnog
delovanja.
Takođe, pre nego što započnete terapiju na otvorenoj rani (povredi), obavezno očistite
elektrodu alkoholom ili nekim drugim dezinfekcionim sredstvom. Sačekajte malo i nemojte
prislanjati vlažnu elektrodu na kožu, jer to može izazvati osećaj bola.
Nakon terapije ’Senar’ uređajem, na povređeno područje nanesite rastvor joda, sjajni zeleni
rastvor ili Novikovljevu tečnost.
U cilju ubrzavanja procesa iscelenja, teraiju na povređenom području možete sprovoditi u
konstantnom režimu rada, 2 do 3 puta dnevno, u trajanju od po 5 minuta.

U opštem slučaju, za uspešno ozdravljenje dovoljan je jedan tretman ’Senar’ uređajem. Na

povređenom području formiraće se krasta, ispod koje će koža zaceliti u sledećih 3 do 5 dana, nakon
čega će krasta otpasti.
Kod tretiranja plitkih posekotina, odnosno plitikih i manjih poderotina i udaraca, kao
primarnu terapiju primenite sledeću metodu: očistite ranu vodonik-peroksidom, a zatim, ne čekajući
da se rana osuši, primenite tretman ’Senar“ uređajem u režimu "oscilatorne frekvencije" tokom 3 do
5 minuta, sa podešenom minimalnom jačinom delovanja. Nakon toga, ranu zavijte sterilnim povezom.
Postupak ponavljati 2 do 3 puta dnevno. Ukoliko nije moguće delovati direktno na ranu (npr. zbog
prisustva flastera), terapiju primenite na okolna i simetrična područja u trajanju od 5 do 7 minuta. U
ovakvim slučajevima odaberite konstantan režim rada, sa podešenom ugodnom jačinom delovanja.

7.12 OPEKOTINE PRVOG STEPENA

Simptomi ovog tipa povrede su crvenilo kože i otok.
Preporučena terapija (nije potreban nikakav dodatni lek): odmah postavite elektrodu na
mesto opekotine na koži. Primenite režim "oscilatorne frekvencije", sa podešenom ugodnom jačinom.
Tokom prvog dana, područje opekotine tretirajte svaka 2 do 3 sata. Za lečenje i pospešivanje
zaceljenja, nije potreban nikakav drugi vid terapije.
7.13 OPEKOTINE DRUGOG STEPENA
Simptomi ovog tipa povrede su beli plikovi i crvenilo na pogođenom delu kože.
Preporučena terapija: postupak je isti kao i u prethodnom slučaju.
Terapiju možete primeniti i na okolnim područjima oko opekotine. Ako je na opekotinu postavljen
flaster – terapiju primenite na okolnim zdravim simetričnim područjima na koži.
Molimo vas da obratite pažnju na sledeće: za korisnike koji aparat koriste za ličnu upotrebu,
u slučaju opekotina 3. i 4. stepena, kao i opekotina većeg obima, terapiju bi trebalo sprovoditi
isključivo pod kontrolom traumatologa. U ozbiljnim situacijama (beznadežnim), terapiju primenite
na čitavoj površini opekotine.
7.14 KONTUZIJE (MODRICE) 13
 Postavite elektrodu na površinu modrice i primenite terapiju kao kod lokalizovanog akutnog
bola.
Za korisnike koji aparat koriste za ličnu upotrebu – ne zaboravite: u slučaju povreda glave i
povreda većeg obima, što pre se obratite lekaru.

7.15 PRELOMI
Terapijom ’Senar’ uređajem na prelomima i fazi pred-hospitalizacije (neposredno nakon
povrede, a pre dobijanja stručne lekarske pomoći), postiže se ublažavanje bola, umanjenje otoka i
stvaraju se povoljni preduslovi za dobro zacelenje kostiju.

Tretman preloma neposredno nakon povrede

Postavite elektrodu na najbolnije mesto. Odaberite režim "oscilatorne frekvencije", visokog
intenziteta – na pragu osetljivosti bola. Tretman primenjujte sve dok ne dođe do značajnog
ublažavanja bola (oko 20 minuta).
Tretman preloma nakon pružene stručne medicinske pomoći
Terapiju primenite u području simetričnom mestu preloma, na nepovređenom ekstremitetu.
Odaberite AM režim, sa ugodnim podešavanjem jačine. Postupak sprovoditi 2 do 3 puta dnevno,
tokom 3 do 5 dana. Nakon toga, preći na jedan tretman dnevno do potpunog oporavka.
Rehabilitacija nakon skidanja gipsa
Primenite konstantan režim rada, sa ugodnim podešavanjem jačine. Povređenu zonu
treba ’masirati’ elektrodom uređaja. Elektrodu pomerajte od krajeva povređenog mesta ka sredini.

7.16 PROBLEMI SA POKRETLJIVOŠĆU ZGLOBOVA

Sistem ’magičnih tačaka’
Takozvane ’magične tačke’ nalaze se u kukovima, zglobovima ramena i kolenima. Primenom
terapije na navedenim zglobovima postiže se značajno poboljšanje pokretljivosti i ublažavanje
bola.Položaj tačaka prikazan je na slici 8.3.

Sve druge zglobove treba tretirati u sve četiri

tačke ukrug.

Primenite isti postupak ukoliko terapija

u ’magičnim tačkama’ ne da željeni rezultat.

- slika 8.3-

7.17 TERAPIJA ZA UBLAŽAVANJE OTOKA

Otoci se javljaju kao posledica oboljenja kardio-vaskularnog sistema ili bubrega, kao i usled
različitih povreda.
Preporučena terapija: Podesite uređaj na konstantan režim rada. Tretirajte granično
područje između otoka i zdravog tkiva tokom 1 do 2 minute.
Potom područje otoka tretirajte uz primenu režima "oscilatorne frekvencije" (90 Hz kod dvo-
frekventne verzije uređaja). Podesite fiksnu frekvenciju i otkrijte zone asimetričnosti i male
asimetričnosti.
Bez obzira na primenjeni radni režim uređaja, elektrodu treba priljubiti uz kožu, kao
da ’masirate’ otečeno područje. Jačinu delovanja treba podesiti na ugodno.

7.18 LEČENJE POSEBNIH SLUČAJEVA OTOKA

7.19 Oticanje udova 14
 Terapiju sprovoditi od krajeva prema sredini, uz primenu dva režima delovanja (IDM i SDM).
7.20 Lokalizovani otoci
Lokalizovani otoci najčešće nastaju kao posledica uboda, koprivnjače, itd. Terapija se
sprovodi u SDM režimu sa masažnim pokretima, kao da pokušavate da ’omekšate’ otok, i to od
sredine prema krajevima.
7.21 Oticanje kapaka
Postavite elektrodu na kapak i pritisnite ga (vidi sliku 8.4).

Terapiju početi sa najmanjom jačinom delovanja, a zatim je postepeno

povećavajte dok ne počnu vibracije. Terapiju na svakom kapku sprovodite
tokom 5 do 6 minuta.

- slika 8.4-

8. LEČENJE DISAJNIH OBOLENJA

RINITIS
Kod terapije rinitisa, tretmanom bi trebalo obuhvatiti (vidi sliku 8.5):
- zone prednjih sinusa: ova zona proteže se u visini 2 do 3 cm iznad linije obrva.
Odaberite režim "oscilatorne frekvencije", sa ugodnom jačinom podešavanja.
Terapiju započnite tretiranjem najbolnije tačke tokom 3 do 5 minuta. Nakon toga pređite na
suprotnu stranu.

- zone maksilarnih sinusa, smeštene 1 do 2 cm iznad

nozdrva. Primenite režim "oscilatorne frekvencije".

-Terapiju počnite tretiranjem iste strane kao i

čeonih sinusa.

- Područje u korenu nosa tretirajte u konstantnom

režimu tokom 2 do 3 minute.

- slika 8.5-

8.1 AKUTNA OBOLJENJA DISAJNIH ORGANA (ARD)

Kod lečenja ARD praćenih rinitisom, primenite istu šemu kao i za lečenje rinitisa, ali u
proširenoj varijanti.
Odaberite ugodnu jačinu delovanja u režimu "oscilatorne frekvencije" i tretirajte zone
maksilarnih sinusa i bočne stranice nosa (vidi sliku 8.6) tokom 3 do 5 minuta sa svake strane;
potom, takođe sa ugodnom jačinom delovanja i u režimu "oscilatorne frekvencije", tretirajte
područje grla i ždrela na vratu (vidi sliku 8.6) tokom 5 do 7 minuta;
odaberite konstantan režim rada i tretirajte zonu nadlanice, na preginu kažiprsta i palca (vidi
sliku 8.6), tokom 3 do 5 minuta sa svake strane.
Za ublažavanje glavobolje, terapiju primenite na području slepoočnica, kao što je prikazano
na slici 8.6.

Da bi se postigli dobri rezultati, terapiju sprovodite 3

do 5 puta dnevno, u jednakim vremenskim
intervalima.

Slika 8.6: Akutna oboljenja disajnih organa

8.2 UPALA
15 DUŠNIKA (TRAHEITIS)
Upala dušnika (traheitis) praćena je suvim kašljem, suvoćom usta, golicanjem u grlu.
 Terapiju primeniti u području vratne jamice u trajanju od 3 do 5 minuta. Primenite intenzivno
delovanje u režimu "oscilatorne frekvencije".
Elektrodu pomerite u tačku koja predstavlja središte grkljana. Duži deo elektrode postavite
pod pravim uglom u odnosu na osu tela, i lagano je pomerajte prema gore (vidi sliku 8.7).

Slika 8.7: Vratna jamica – Područje bronhija – Područje pluća

9. TEHNIKE LEČENJA SPECIFIČNIH OBOLJENJA

(Preporučene zone delovanja za razna patološka stanja i obojenja)

9.1 NEUROLOŠKA OBOLJENJA

9.2 TRIGEMINALNA NEURALGIJA
Pre otpočinjanja terapije, definišite funkcionalnost lokalnih zona, motorno-senzitivne
promene, saslušajte na kakve se tegobe pacijent žali i kako se oseća.
Zone tretiranja su 1, 2, 3, 4 i 5. Terapiju završite u horizontalnim zonama (vidi sliku 6.2).
Tokom akutnih stanja, bez obzira gde je bol lociran, terapiju počnite na zdravoj strani.
Terapiju započnite u SDM ili AM (amplitudna modulacija) režimu u zoni 5, ispred ušne školjke. U
horizontalnim zonama – 6, uočite manja područja u kojima se ogledaju razlike (područja ’malih
asimetričnosti’) i sekundarne manifestacije (sekundarne ’male asimetričnosti’). Sprovedite dodatne
tretmane u ovim zonama u IDM režimu.
Kontrolišite dinamiku osećaja i promene motorno-senzitivne aktivnosti.

Ako je efekat
nezadovoljavajući, gore
navedeni postupak terapije
kombinujte sa tretmanom u
zonama kičme i vrata u IDM ili
SDM režimu (vidi sliku 9.3 –
zone 1, 2 i sliku 9.5 – zona 7).
Pronađite asimetričnosti i
dodtano ih tretirajte, uz
promenu režima delovanja.

9.3 FACIJALNI NEURITIS

Terapija se primenjuje sa obe strane lica u zonama 1, 2, 3 (slika 9.2), počevši od zdrave strane,
i to u IDM režimu rada.
Kontrolišite reakcije na terapiju, pronađite asimetričnosti i definišite zone koje bi trebalo
tretirati dodatno.
Potom pređite na tretman u zonama velikih krvnih sudova (4) na bočnim površinama vrata, u
SDM režimu.

16
 -slika 9.2-

Područja male asimetričnosti trebalo bi tretirati dodatno u IDM režimu.

Terapiju na zonama lica (koja je započeta na ugroženoj strani) treba završiti duž nervnih vlakana
glavnog nerva lica (facijalisa), od zone 5 (duž strelica), u SDM režimu.
Obratite pažnju na bleda područja koja se javljaju tokom sprovođenja terapije, i na takve
zone primenite dodatnu terapiju (preporučuje se FM+).
U IDM režimu ili u režimu Modulacije (3:1), na granici ugodnog osećaja, dovršite terapiju sa
motornim reakcijama.
U narednim terapijama dodajte i tretman prednjeg stomačnog zida i zona oko kičme (slika
9.10 – zona 6, slika 9.9 – zone 2, 4, 3).
9.4 PLEKSITIS RAMENA
U slučaju sindroma lokalizovanog bola, počnite terapiju tretmanom bolne zone i simetričnog
područja po ’horizontali’ na zdravoj strani. Dinamiku osećaja postignite primenom SDM terapije. U
slučaju bolnih zona većeg obima, pronađite područja optimalnog delovanja u IDM režimu.
Potrebno je tretirati sledeće zone: međulopatični prostor – 1, kičmeno-vratna zona – 2,
grudni koš – 3, zone iznad ključne kosti – 4, područje lopatica – 5, i, u zavisnosti od ispoljavanja, zone
6, 7, 7.1, 8, 9, 10 (slika 9.3). Da bi bilo preglednije, zone su prikazane sa dve razičite strane.
U AM (3:1) režimu, posebno sa daljinskim elektrodama za stimulaciju mišića, izazovite
motorne reakcije – vidljive kontrakcije mišića, tretman izvodite do granice bola, menjajte frekvenciju i
modulaciju, kao i područja na kojima se sprovodi terapija. Terapiju na dodatnim zonama sprovedite u
IDM režimu, uzimajući pri tom u obzir asimetričnosti.
Uvek uporedite motoričku aktivnost pre i posle izvođenja postupka, kako biste mogli proceniti
efikasnost terapije.

-slika 9.3-

17
9.5 NEURITISI LAKATNE KOSTI, SREDIŠNJIH I RADIJALNIH ŽIVACA
U slučaju bolova praćenih motoričkim teškoćama i poremećajima osetljivosti, terapiju
započnite u zoni 1, a zatim produžite duž odgovarajućih zona na zdravoj ruci – zone 2, 2.1, 3 ili 4 u
IDM radnom režimu (slika 9.4).
U SDM režimu, ukoliko ima znakova postojanja male asimetričnosti, tretirajte zone 2, 2.1, 3 ili
4, a posebno iznad projekcije povređenog mišića.
U IDM režimu, tretirajte zone 5, 6 i pomoćnu zonu – 7.
Tokom postupka, težite da postignete ublažavanje osećaja bola i poboljšanje motoričke
aktivnosti.
Opisani postupak primenite i na zonama nogu (unutrašnja, spoljna, prednja ili zadnja
površina), uz poštovanje principa unakrsnog delovanja: desna ruka – leva noga, leva ruka – desna
noga, unutrašnja strana ruke – spoljna strana noge, prednji deo ruke – zadnji deo noge, itd.

-slika 9.4-

9.6 NEURITIS IŠIJATIČNOG, BEDRENOG ŽIVCA

U slučaju motoričkih poteškoća, terapiju počnite u horizontalnim zonama kičmenog područja, i u

zonama pogođenih delova 1, 1.1, 2, 2.1, 3, 3.1, 4, 5, 5.1, 6, 6.1 i međulopatičnim zonama 8 (slika 9.5).
U slučaju bolova i izraženih vegetativno-trofičkih poteškoća, terapiju započnite u središtu
pogođene zone, a zatim tretirajte simetrično područje i zone leđno-karličnog dela kičme 7.
Potražite asimetričnosti, zone optimalnog delovanja, kombinujte (naizmenično menjajte)
zone i radne režime u toku postupka, kao i od jedne do druge terapije.
Ponavljanjem terapije postiže se ublažavanje bolova i povećanje amplitude pokreta.

-slika 9.5-
9.7 OBOLJENJA KIČME
18
U slučaju izraženih bolova na većem području,
terapiju započnite u IDM režimu u međulopatičnom
području, zona 1 (slika 9.6).
U slučaju lokalizovanog ispoljavanja bola i bolova
prilikom pravljenja pokreta, navedene zone treba tretirati u
SDM režimu. Tokom rada u IDM režimu ili u slučaju male
asimetričnosti u subjektivnom režimu, pronađite područja i
zone optimalnog delovanja uređaja.
Koncentrišite se na tretiranje ispoljavanja bola, tako
što ćete SENAR uređaj primeniti u zonama 2, 2.1, 4, 4.1, u
SDM režimu.
Ako nema efekta i ako se bol širi dole prema nogama,
tretman sprovedite u zonama 5, 5.1 odnosno 6, 6.1 duž
horizontale (slika 9.5).
Da bi se pojačao učinak, tretirajte simetrične zone i
kombinujte i menjajte zone tokom terapija.

-Slika 9.6-

9.8 GRUDNA RADIKULARNA OBOLJENJA I MEĐUKOŠTANA NEURALGIJA

Terapiju započnite u zoni 1 sa SDM podešavanjem, u međulopatičnom području. Odredite
zone optimalnog delovanja. Tretman sprovedite u IDM režimu dok se ne začuje signal završetka
delovanja. Ako se u SDM režimu ustanove znaci male asimetričnosti, te zone treba tretirati primenom
IDM režima. Nakon toga, ako ste jasno odredili središte bola i druge trofičke poteškoće, tretirajte
središnu zonu – 2, leve odnosno desne horizontalne zone 3, 3.1, i to od kičme, uzimajući u obzir
asimetričnost izazvanu delovanjem terapije (slika 9.7).

Tokom narednih terapija, menjajte

navedene zone sa tretiranjem opštih zona
delovanja ("tri putanje" i "6 tačaka" u
vratnoj zoni (5) i zonama ugroženog
područja – 4, 4.1 (slika 9.7).

9.9 RADIKULARNA OBOLJENJA VRATA, OBOLJENJA VRATNOG DELA KIČMENOG STUBA

Terapiju sprovedite u zonama 1 i 2 u IDM odnosno SDM režimu, zatim pređite na zone širenja
bola 3, 5, 5.1, 6, 7, 4 (slika 9.8). Tokom terapije potražite znake male asimetričnosti, te na
novootkrivene zone primenite dodatnu terapiju.
U slučaju pojačanog bola u vratu i gornjim ekstremitetima tokom pomeranja vrata, tretman
primenite u zoni 8 u SDM režimu. Odredite optimalne zone delovanja sa obe strane, te ih tretirajte u
IDM režimu.
Ukoliko je efekat minimalan ili u potpunosti izostaje, produžite u horizontalnom pravcu zonu
koju tretirate.
Terapija se sprovodi u pravcu od kičme prema središtu zona 5, 5.1, odnosno 6, 6.1 (slika 9.9),
odnosno 9, 9.1 (slika 9.8).
Ukoliko se prilikom tretmana u SDM režimu otkrije mala asimetričnost, te zone tretirajte u
IDM režimu.

19
 -Slika 9.8-

-Slika 9.9-

9.10 ’FANTOMSKI’ BOLOVI (BOL U AMPUTIRANOM EKSTREMITETU)

Najpre primenite terapiju u zoni ’patrljka’ – zona 1, u SDM režimu. Uočite znake male
asimetričnosti i odredite optimalne tačke delovanja uređaja u IDM režimu sa dve različite strane, u
simetričnim područjima.
Potom, tretirajte zone 2, 3 i 4 na kičmi, u zavisnosti od lokalizacije patoloških procesa,
odnosno odgovarajuće horizontale 5, 5.1, 6, 6.1 (slika 9.5).

9.11 OBOLJENJA MOTORNO-MIŠIĆNIH FUNKCIJA, PAREZA I PARALIZA

(Kao posledica oboljenja cerebralne sirkulacije, povreda lobanje, CNS zapaljenskih oboljenja)

Postavite elektrodu na pogođene ekstremitete, uz naizmenično kombinovanje suprotnih

ekstremiteta (po principu: desna ruka – leva noga, unutrašnja površina – spoljna površina, distalna
(dalja) – proksimalna (bliža) područja). Sprovedite tretman u SDM režimu, uz određivanje zona male
asimetričnosti za dodatno tretiranje.
Utvrdite motoričku dinamiku pre i posle izvođenja terapije.
Ukoliko su u kompletu uz uređaj isporučene i ’kičmene’ (paravertebralne) elektrode,
primenite ih u modulisanom režimu rada (3:1 ). Nakon što se postigne ’pasivna’ motorna kontrakcija
(’klonus’), promenite položaj elektrode i razmak između ploča, u zavisnosti od preporuka u vezi
frekvencije, prigušenja i jačine.

9.12 PROFILAKSA I LEČENJE DEKUBITUSA

Terapija se primenjuje na mestima sklonim pojavi dekubitusa i na okolnim područjima
(rameno-lopatični predeo, karlični pojas, stražnjica, područje zglobova, itd.). Potražite zone
optimalnog delovanja u IDM režimu i primenite dodatni tretman u SDM režimu na područja male
asimetričnosti, uz promenu parametara frekvencije i uz obraćanje pažnje na mišićne grupe.
20
9.13 ISPOLJAVANJE FRUSTRACIJA, CNS OBOLJENJA I VEGETATIVNE
MANIFESTACIJE

(glavobolje, mučnina, nesvestica, tahikardija, pojačano znojenje i suvoća kože, itd.)

Za početak, tretirajte distalne zone ekstremiteta – 1, 2, 3, 4 u IDM režimu, kao i zone u
prednjem delu grudnog koša i stomaka – 5 i 6 (slika 9.10) u SDM režimu. Terapija se kombinuje i
naizmenično primenjuje sa vratnim zonama – 7, "6 tačaka na licu" – 8, 9 i 10, kao i sa zonama 11 i 12
na unutrašnjoj strani podlaktice i šake.

- slika 9.10 –

9.14 LOKOMOTORNA OBOLJENJA

(oboljenja zglobova, mišića, tetiva, mekih tkiva, modrice i povrede zglobova, uganuća, prelomi,
istegnuća ligamenata)

9.15 ARTRITISI, ARTROZE, PEREARTRITISI

Ukoliko se tegobe ispoljavaju na jednom zglobu ili su u vezi s njim, terapija se primenjuje na
područjima kože iznad pogođenog zgloba, i to sa prednje i zadnje strane, u SDM režimu, počev od
područja bola 2 (slika 9.11).

- slika 9.11 –

Odredite zone male asimetričnosti i tretirajte ih uz promenu režima delovanja. Dodtano tretirajte
simetrične zone – 1.1, kao i zone vratnog i leđno-karličnog dela kičme – 3 i 4. Potom pređite na
tretiranje opštih zona delovanja: "tri putanje i 6 tačaka", u vratnoj zoni (deo 1).
U slučaju poliartritisa, terapiju primenite na samo jednom paru zglobova, koji su najbolniji u
trenutku otpočinjanja terapije.
Pre početka i nakon završetka terapije, uporedite opseg aktivnih i pasivnih pokreta u zglobu.
9.16 MIOZITIS
Terapiju primenite na područjima iznad pogođenih21 mišića, i to u SDM režimu, na primer u
zoni 1: zatim sprovedite terapiju na područjima ispoljavanja asimetričnosti u režimu Modulacije. Ako
je potrebno, tretirajte simetričnu 1.1 i kontra-bočnu zonu 2, kao i područja i zone 3, 4, 5 (slika 9.12).

- slika 9.12 –

9.17 TENDOVAGINITIS, ISTEGNUĆE LIGAMENTA

Tokom akutne faze, primeniti terapiju u SDM režimu na područjima u kojima se javlja bol, na primer 1
(slika 9.13).

Ako je potrebno, tretirajte i horizontalne zone – 5, 5.1, 6 i

6.1 (slika 9.9), kao i zone u međulopatičnom i vratnom
predelu 2, 3 (slika 9.13).

- slika 9.13 –

9.18 KONTUZIJE, HEMATOMI, UGANUĆA, PRELOMI

Tretirajte mesto iznad povrede u SDM režimu. Ukoliko to nije moguće zbog prisustva gipsa ili
zavoja, terapiju sprovedite na simetričnim delovima tela i na suprotnim zonama (ruka – noga).
U slučaju pojave znakova male asimetričnosti, promenite režim delovanja i tretirajte područja.
Opisani postupak terapije kombinujte sa terapijom u opštim zonama ("tri putanje", "6
tačaka", vratna zona).

9.19 OBOLJENJA KARDIOVASKULARNOG SISTEMA

Za izbor optimalnih zona delovanja, primenite terapiju na zonama međulopatičnog predela –
1, vratnoj zoni – 2, prednjim zonama grudnog koša 3, 4, predelu čela 5, kao i u zonama na
unutrašnjim površinama ruku i cevanice (češće sa leve strane) – 6, 7, 8, 9 (slika 9.14).

- slika 9.14 -

22
 Kod akutnih stanja (kriza), tretman započnite u SDM režimu i potražite znake male
asimetričnosti. Jasno uočena područja tretirajte dodatno, sa drugačije podešenim režimom rada.
Primenite terapiju na zone 10, 11, 13, 12, 14.
Gore navedene zone moguće je kombinovati ili menjati u toku sprovođenja terapije.
U slučaju pojave bolova u predelu srca, tretman započnite u zoni 1 (1 do 2 minute). Ukoliko
nema efekta ili se stanje tek neznatno promenilo, započnite tretman u horizontalnom pravcu u zoni,
uz pomeranje i istovremeno pritiskanje elektrode po prednjoj projekciji srca (zona 1.1 duž strelice).
Primenite stabilno delovanje u asimetričnim zonama u IDM režimu (u smislu pomeranja elektrode).
Delovanje uređajem primenjujte sve dok ne nestanu bol i krizni simptomi. Kontrolišite funkcionalno
stanje pacijenta i dinamiku njegovih osećanja. Tretman primenite na donji deo stomaka i u okolini
pupka – zona 13, dodatno i 12. Terapiju sprovedite uz primenu različitih režima podešavanja.

9.20 ISHEMIJA, STENOKARDIJA, MIOKARDITIS, ENDOKARDITIS, itd.

(U slučaju sindroma bola, aritmije, kardiovaskularnog kolapsa)
Tretman primenite na zonu 1, na zone na prednjoj strani vrata i grudnog koša – 3, 2, na
unutrašnjim površinama ruke – 4, 5, 6, i u predelu srca – 7 (sliak 9.15).

- slika 9.15 -

Navedene zone kombinujte i naizmenično menjajte sa zonama na prednjem delu stomaka – 8,

9 (predeo solarnog preksusa i donji deo stomaka) i na cevanici – 10.

9.21 IDIOPATSKA HIPERTENZIJA I STANJA HIPERTENZIJE

Terapija se primenjuje na sledećim

zonama: vrat, predeo uz kičmu
(međulopatični prostor), ruke i cevanice,
kao i predele ramenog i lakatnog zgloba 1,
2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 (slika 9.16), i stomaka – 9
(slika 9.15).

- slika 9.16 -

9.22 HIPOTONIA, HIPOTENZIJA

Tretirajte predeo vrata – 1, zone u predelu dlana i podlaktice – 2, 3, 11, prednji deo grudnog
koša – 4 i 5, zonu na unutrašnjoj površini cevanice – 6, a terapiju okončajte na zonama 7 i 8. Dodatno
kombinujte sa zonama 9 i 10 (slika 9.17).

23
 - slika 9.17 -

9.23 OBOLJENJA DISAJNIH ORGANA

Ova grupa obuhvata razne upalne procese (upale sluzokože, posebno nosne duplje i grla),
nepravilnosti u drenažnoj funkciji bronhija, temperaturu i druge promene opšteg zdravstvenog stanja
usled oboljenja nosa, grla i bronhija – odnosno plućnog sistema.
U slučaju akutnih stanja, tretman se sprovodi na površinskim zonama grudnog koša, i to od
srednje bočne linije prema sredini i od dole prema gore, uz naizmenično tretiranje desne i leve strane
u skladu sa pravilima rada u SDM režimu. Otkrivene zone male asimetričnosti tretiraju se dodatno i uz
promenu režima delovanja. Primenite modulisane režime i promenite stepen prigušenja. Za
ublažavanje simptoma vezanih za intokcikaciju i temperaturu, tretirajte područja projekcije velikih
krvnih sudova (na vratu, u pomoćnim zonama i u preponama), u blizini kože. U slučaju bronhijalne
spazme, u fazi napada, tretirajte zonu iznad vratne jamice i prsne kosti, sve dok spazam (grč) ne
umine. Terapija se sprovodi u režimu "oscilatorne frekvencije". Terapiju nastaviti prema opštoj šemi
zona, datoj u odgovarajućim delovima ovog priručnika.

- slika 9.18 –

9.24 OBOLJENJA DISAJNIH ORGANA (ARD, ARVI, GRIP)

Tretirajte zone zadnje površine grudnog koša – 1, u predelu kičme, zatim područje oko nosa,
obrva i okolna područja na licu – 2, podlakticu i rame – zone 3 i 4. Potom pređite na zone sa
unutrašnje strane podlaktice i šake – 5, 6 i 7. Terapiju završite tretiranjem zona na prednjem delu
grudnog koša – 8, 9, 10 (slika 9.18). Promenite režim delovanja i tretirajte novootkrivene zone male
asimetričnosti.

9.25 BRONHITIS, TRAHEITIS, UPALE PLUĆA

U slučaju jasno lokalizovanih osećanja pacijenta (bolova i drugih parestezija), sa potvrđenom
oskultativnom i rentgenskom (radiološkom) dijagnozom, terapiju započeti uz primenu preporuka za

24
rad u SDM režimu iznad mesta projekcije bola, a potom u simetričnim zonama grudnog koša dok se
ne otkriju znaci male asimetričnosti i sekundarni znaci.
Otkrivene zone tretiraju se dodatno, uz promenu režima delovanja.
Tretman se primenjuje na zonu 1 na zadnjoj površini grudnog koša i vrata. Potom se prelazi
na zone 2, 3 i 4 – na prednjem delu grudnog koša, zone 5, 6, 7, 8 i 9 – gornji ekstremiteti, uz
preovladavanje opštih simptoma i oboljenja drenažnih funkcija bronhija (slika 9.19).
Promenite režim delovanja i pređite na dodatno tretiranje novootkrivenih zona.
U slučaju intoksikacije i izraženih opštih simtoma, tretirajte zone "tri putanje" u skladu sa
uputstvima za rad u IDM režimu.

- slika 9.19 -

9.26 BRONHIJALNA ASTMA

U najjačoj akutnoj fazi, tretirajte zonu 1 u SDM režimu u režimu "oscilatorne frekvencije"
(FM) u trajanju od 2 minute. Ukoliko nema efekta, primenite tretman na sredini prsne kosti
(sternuma) – zona 2, tokom 3 minute, dok se nadražaj ne umiri (odnosno dok se ne uoči promena u
načinu disanja).

Kada napadi prestanu, tretirajte zone 3,

4, 5, 6, 7, 10 i 11; terapiju završite
tretmanom gornjih površinskih zona
grudnog koša – 8 i lica – 9 (slika 9.20).

Naizmenično kombinujte sa tretmanom

delova grudnog koša i zona gornjih
ekstremiteta.

- slika 9.20 –

9.27 ODREĐENA URL OBOLJENJA (UHA, GRLA I NOSA)

TONZILITIS (UPALA KRAJNIKA)
Kod akutnih perioda bola, tretman se primenjuje
na prednjim površinama vrata i grudnog koša 1, 2, 3 u
SDM režimu. Lagano pomerajte elektrodu, uz praćenje
reakcija na terapiju (asimetričnosti, smale asimetričnosti –
deo 6).
Dodatno tretirajte predele na koži koje različito reaguju na
terapiju, uz prethodnu promenu režima delovanja.
Ako je proces izražen (folikularna angina, upale grla,
intoksikacija, ili temperatura), postupak završite
tretiranjem zona na ruci i nozi – 4, 5, 6, 7, 8 (slika 9.21).

- slika 9.21 –

25
Terapiju sprovodite sve do poboljšanja opšteg stanja pacijenta i toga kako se on oseća. Terapiju
sprovoditi na svaka 2 do 3 sata, ili u slučaju pojave aktivnih tekućih manifestacija.

9.28 LARINGITIS I FARINGITIS

Kod akutnih faza, tretman se sprovodi u SDM režimu uz dodatno tretiranje otkrivenih zona
male asimetričnosti, sve dok se ne uoče pozitivne promene i poboljšanje opšteg stanja.

Terapija se primenjuje na prednjim

zonama grudnog koša i vrata – 1, 2 i 3,
potom na zonama na zadnjoj površini
vrata – 4 i u gornjem međulopatičnom
predelu – 5.

Terapiju nastaviti uz kombinovanje

odnosno naizmenično delovanje na zone
podlaktice, cevanica i članaka (gležnjeva) –
6, 7, 8, 9, 10 (slika 9.22).

- slika 9.22 -

9.29 ČEONI SINUSITISI, MAKSILARNI SINUSITISI, ETMOIDITISI

Primenite terapiju na zonama lica 1, 2 sa dve različite strane. Pronađite asimetričnosti koje će
biti dodatno tretirane.

- slika 9.23 -

Tretirajte zone 3, 4, 5, 6 ili 7 nakon promene režima delovanja. Tokom sledećih terapija,
naizmenično kombinujte sa zonama 8, 9 i 10 (slika 9.23).

9.30 OTITIS (UPALA UHA), EUSTAHITIS (UPALA EUSTAHIJEVE TRUBE)

Tretirajte zonu oko uha sa dve različite strane – 1, a takođe i u zonama čela, podlaktice i
leđa – 2, 3, 4, 5, 6 (slika 9.24).

26
 - slika 9.24 –

Kada intenzitet bola opadne, nastavite tretman na opštim zonama radi postizanja dodatnog efekta i u
culju smanjivanja na minimum, odnosno ublažavanja posledica.

9.31 OBOLJENJA GASTROINTESTINALNOG TRAKTA I FUNKCIONALNA OBOLJENJA

Propisanu terapiju trebalo bi započeti tek nakon aktivnih tegoba kao što su lokalizovani bol,
mučnina, povraćanje, podrigivanje, žgaravica, oticanje stomaka, tegobe sa stolicom i sličnih
manifestacija, kao što su simptomi / sindromi specifičnih oboljenja digestivnih organa
dijagnostikovanih od strane lekara, a pre izvođenja terapije.
Molimo vas da obratite pažnju na sledeće: pacijent se tokom izvođenja terapije mora
nalaziti u ležećem ili udobnom sedećem položaju (posebno u slučaju simptoma kalkulusa i
holecistitisa), s tim da navedene zone moraju biti dostupne.
Kod akutnih stanja, tretman treba sprovesti prema datim uputstvima u subjektivnom režimu.
Uređaj treba pomerati uz istovremeno lagano pritiskanje.
Terapiju primenite na zonama na prednjem zidu stomaka, gde su prisutni bol ili druge tegobe.
Vreme trajanja delovanja iznosi oko 10 minuta, u većini slučajeva tretiraju se mesta u kojima je
lokalizovan bol ili druge jasno izražene tegobe.
Ukoliko se tokom tretmana prednjeg zida stomaka uoče znaci male asimetričnosti, trudite se
da postignete dinamiku navedenih znakova (odnosno, tretman se sprovodi dok navedeni znaci ne
nestanu ili dok se ne pokaže suprotan efekat).
Ako se pokažu sekundarni znaci, tretman primenite na zonama gde su se isti ispoljili.
Kada se postigne subjektivno poboljšanje stanja pacijenta, prekinite terapiju.
Ukoliko nema efekta ili se postupak pokaže neuspešnim, primenite dodatnu terapiju u
odgovarajuim zonama kičmenog stuba i određenim delovima kože. Da bi se postigla bolja reakcija
tela, navedene zone tretirajte u skladu sa preporukama za rad u IDM režimu.
Tokom narednih terapija, treba tretirati i zone na grudnom košu i na donjim ekstremitetima.
Ako pacijent nema aktivnih tegoba, tretman primenite na "tri putanje" tako što ćete početi od
grudnog dela kičmenog stuba, potom pređite na tretman "6 tačaka" na licu u IDM režimu.

9.32 GASTRITIS, ČIREVI STOMAKA I DVANAESTOPALAČNOG CREVA

Terapija se primenjuje u zonama 1, 2, 3, 4, potom u zonama 5 i 6 na prednjem delu grudnog
koša; zatim u zonama 7, 8, 9, 10 (slika 9.25) uz odgovarajuću promenu režima delovanja. Tretirajte
zone u skladu sa gore navedenim.

9.33 HOLECISTITIS, DRUGA OBOLJENJA ŽUČNE KESE I ŽUČNIH VODOVA, I HEPATITIS

Tretirajte zone 1 i 2, zatim zone 3, 4 i 5, potom dodatno zone na nogama – 6 i 7. Naizmenično
kombinujte sa zonom 8 na rukama.

27
 - slika 9.25 - - slika 9.26 -

9.34 CREVNA OBOLJENJA (ENTERITIS, KOLITIS, ITD.)

Tretirajte zone 2 (slika 9.26), 4 (slika 9.25), 1, 2, 3 i potom 4, 5, 6, 7, 8, 9 (slika 9.27).

- slika 9.27 -

9.35 PANKREATITIS (UPALA PANKREASA) I DRUGA OBOLJENJA

Tretirajte zone 1 i 2, a zatim nastavite sa zonama 3 i 4. Terapiju završite na zonama ekstremiteta 5, 6,
7 (slika 9.28).

9.36 OBOLJENJA ZUBA I USNE DUPLJE

Tretirajte zone na koje se direktno projektuju tegobe i njima sinetrične zone u SDM režimu. U
slučaju klinički dokazanih manifestacija, tretman primenite u zoni vrata – 5, predelu karlice i trtičnom
delu – 6. Tretirajte zone izranjanja trogranog živca 1, 2 i 3 (slika 9.29) u režimu modulacije ili IDM
režimu.
Moguće je uvećanje otoka nakon tretmana (mekan otok bez napetosti), iz umanjenje bola.
Zubobolja, parulis (intraoralni zubni sinus)
Primeniti terapiju iznad bonog mesta i otoka i u IDM režimu uporediti zone na dve različite
strane. U slučaju potrebe, proširite zonu terapije kako bi pronašli znake male asimetričnosti. Terapiju
sprovoditi dok se ne postigne pozitivan pomak u stanju pacijenta.
Paradentoza i gingivitis – terapiju primeniti iznad upaljenog mesta, iznad projekcije korena
zuba, kao i u zonama 1, 2 i 3 (slika 9.29) (tačke izranjanja ogranaka trogra nog živca).
Upala pjuvačnih žlezda – primeniti tretman iznad otečenog i bolnog mesta. Tokom tretmana
kružnim pokretima obrađujte zonu 4 na vratu.
Glositis (upala jezika) – tretman primeniti na vrh i koren jezika, vratnu zonu – 5 i zone
trogranog živca 1,2, 3 sa različitih strana, u IDM režimu.

28
9.37 OBOLJENJA URINARNOG TRAKTA I BUBREGA
U akutnoj fazi (kada postoji jasan i lokalizovan osećaj bola), tretirajte područje u kojem se
ispoljava i proteže bol, i to u SDM režimu.
Koristite režim "oscilatorne frekvencije". Pratite opšte zdravstveno stanje pacijenta i
dinamiku simptoma.

- slika 9.28 - - slika 9.29 -

U IDM režimu, tretirajte zone na nogama (slika 9.31), zatim uporedite asimetričnosti na obe
strane, odaberite odgovarajuću stranu, odredite mesta optimalnog delovanja i na njih takođe
primenite terapiju.
Ukoliko nema jasnog ispoljavanja bola, sprovedite tretman duž toka formiranja i izbacivanja
urina, od projekcije bubrega na leđima do prednje strane stomaka i duž mokraćnih puteva prema
mokraćnoj bešici i uretri, u SDM režimu (sika 9.30). Potom pređite na tretiranje dole navedenih zona
u cilju odgovarajuće klasifikaciej oboljenja.
Odredite zone optimalnog delovanja.

-slika 9.30 -

9.38 PIELONEFRITIS, GLOMERULONEFRITIS, NEFROLITIJAZA

(i druga upalna oboljenja bubrega i mokraćnih puteva)

29
 Tretirajte zone 1 i 2, poton
zone 4, 3, 5 sa unutrašnje
strane butina i cevanica, a
završite tretmanom zona na
kičmenom stubu i na
zadnjem delu butina i
cevanica 6, 7, 5 (slika 9.31).

Tretman sprovedite u IDM

režimu, a optimalna
područja obradite u SDM
režimu.

- slika 9.31 –

CISTITIS, PROSTATITIS, URETRITIS, ITD.

Počnite tretman sa zonom 1, potom pređite na zone 2 i 3 na

zadnjem delu butina i cevanica. Tretman završite sa zonom 4 u
leđno-karličnom predelu i butnoj kosti (slika 9.32).

- slika 9.32 -
9.39 GINEKOLOŠKA OBOLJENJA
Osnovne zone na kojima se sprovodi terapija su direktne projekcije materice 1 i pratećih
organa (adnexa) 2, 4, i to sa dev različite strane. Dodatne zone 3 – 8 (slika 9.33). Koristite različite
režime delovanja i kombinacije istih.

9.40 ADNEKSITIS, ENDOMETRITIS I OŠTEĆENJE GRLIĆA MATERICE (CERVIKSA) (FRIGIDNOST, ITD)

U akutnoj fazi, tretirajte zone projekcije na prednjem delu 1, 2 i na zadnjem delu tela 3, 4
(slika 9.33) u SDM režimu. Zone male asimetričnosti tretirajte u IDM režimu i potražite zone za
dodatne delovanje.

9.41 BOLNI I NEREDOVNI MESEČNI CIKLUSI

Tretirajte zone 1, 2 u predelu nogu i ruku 3,
4, 5 i 6 (slika 9.33). Odaberite zone male
asimetričnosti. Kombinujte režime delovanja i
prilagodite ih individualnim potrebama pacijenta.

- slika 9.33 -

30
 10. DODATAK 1 (detaljan opis tretmana SENAR aparatom)
Poremećaji rada disajnih organa

Dijagnoza Područja delovanja Karakteristike postupka Dužina terapije

Akutne virusne 6 tačaka → 3 linije → 4LI (4II) Glavna područja koja se 1–3 dana
infekcije disajnih → abdomen → područje pokažu tokom terapije mogu
organa vrata → dlan (područje se tretirati sa pauzama od
palčanog uzvišenja) 3 sata, all the rest
preporučuje se 1–2 puta
dnevno
Traheitis (upala Jugular notch → chest → Bez lekova 7–10 dana
dušnika), bronhitis lungs projection with the
leading area → abdomen →
basic areas
Upala pluća, upala Projekcija pluća na vodećem Bez lekova 10–14 dana
plućne maramice području → osnovna
(pleuritis) područja → abdomen
Bronhijalna astma Područje vrata 2–5 minuta → Šema “riblje kosti” — tek u potrebnim
Stanje napada središnji deo grudnog koša 2– nakon što pacijent počne da dozama (q. s.) dok
5 minuta → C7 2–5 minuta → se oseća bolje, energija treba ne prođe napad.
šema “riblje kosti” sve dok se da bude do nivoa
napad ne eliminiše → podnošljivosti, na simetrična
abdomen → 6 tačaka → područja treba delovati
3 linije (posebno u području istovremeno
oko nadbubrežnih žlezda)
Stanje hronične Abdomen → osnovna Po mogućnosti, trebalo bi 15–20 dana,
tromosti područja → nadbubrežne isključiti upotrebi svih lekova svakodnevno ili na
žlezde → šema “riblje kosti” i inhalatora (i onih svaka dva dana; 1–
hormonalnih), ali trebali bi da 2 tretmana
budu dostupni lekovi za prvu
pomoć
Tuberkuloza Abdomen → projekcija pluća Bez tuberkulostatičkih lekova 15 (u ređim
→ nadbubrežne žlezde → slučajevima i 20)
osnovna područja → dlanovi dana, tretmani
(palačna uzvišenja) svakog drugog
dana ako se bolest
usporava; 1–
3 tretmana, u
zavisnosti od
ozbiljnosti
oboljenja

31
32
Poremećaji u radu digestivnog sistema

Jedan od principa terapije SENAR aparatom u lečenju poremećaja digestivnog sistema jeste
odbacivanje bilo kakve dijete od prvog dana primene terapije. Ne bi trebalo smetnuti s uma da dijeta
može biti umerena i pripremnog karaktera, a pravilna ishrana je ponekad jedini način da se čovek
izbori sa mnogim oboljenjima. Nikako se ne sme potcenjivati značaj optimalne i uravnotežene ishrane
i pročišćavanja tela, jer se time utiče na samo-regulaciju organizma, i sprečava ponovno javljanje
određenih bolesti.

Dijagnoza Područja delovanja Karakteristike postupka Dužina terapije

Gastritis, Područje epigastriuma
duodenitis, čir na (gornjeg abdomena) i
dvanaestopalačnom izlaznog dela želuca -
crevu dvanaesterca → odgovarajući
segmenti → sve regije na
stomaku dok se ne otkrije
regija koja aktivira reakciju
→ bazične regije
Akutni/hronični Područje oko pupka (za tanko
enterokolitis crevo) i projekcija debelog
creva → sve regije na
stomaku dok se ne otkrije
regija koja aktivira reakciju
→ odgovarajući segmenti →
bazične regije
Upala plućne Čitavo područje stomaka →
maramice 4LI (4II) → ostale bazične
(peritonitis) regije
Hepatitis, Desni hipohondrium (gornji
diskinezija žučnih deo stomaka, ispod rebara)
vodova, PCS → čitava površina stomaka →
sindrom (sindrom odgovarajući segmenti →
stomačnih bazične regije
simptoma nakon
operacije žuči)
Kamen u žuči Desni hipohondrium (vrh
(Cholelithiasis) žučne kese) → odgovarajući
segment → čitava površina
stomaka → bazične regije →
vrh žučne kese
Upala gušterače Projekcija gušterače
(Pancreatitis) (pankreasa) u epigastričkoj vertikalni i horizontalni
regiji (regija gornjeg stomaka) položaj elektrode of u
čitava površina stomaka → automatskom režimu rada
odgovarajući segmenti →
bazične regije
Postupak treba maksimalno 7–10 dana
koncentrisati na bolno
područje. Pokušajte da
uklonite bol tokom
sprovođenja terapije. Po
pravilu, čirevi zarastaju za 5–
7 dana od početka
sprovođenja terapije.
Pokušajte da eliminišete Akutna stanja
“lepljenje” elektrode po 3–7 dana
stomaku u toku tretmana
Hronična stanja
10–14 dana, 1–
2 tretmana
Tretmani (a posebno prvi Po potrebi
tretman) ne bi trebali da traju Po pravilu, ne
kraće od 1 sata. Naredni manje od 7 dana
tretmani u toku dana mogu
biti i kraći.
Tražiti područje aktivacije čak 10–14 dana, 1–
i u desnom hipohondriumu 2 tretmana
Naizmenično menjati 10–14 dana, 1–
automatski i subjektivni 2 tretmana
režim rada, i pratiti dinamiku
hiperemije (povećanja
protoka krvi) u desnom
hipohondriumu u toku
terapije
Naizmenično menjati 10–14 dana, 1–
2 tretmana
iznad mesta projekcije
gušterače (pankreasa)

33
34
Poremećaji urinarnog sistema

Po pravilu, svi poremećaji u radu urinarnog sistema prouzrokovani su manje ili više izraženim
anomalijama. Međutim, to ne može da spreči efikasan učinak delovanja SENAR aparatom. Čak su i
urođene anomalije reverzibilne, posebno kod dece.

Dijagnoza Područja delovanja Karakteristike postupka Dužina terapije

Bolovi u bubrezima Najbolnije područje → Naizmenično menjati 1–3 dana, u
projekcija bubrega i automatski i subjektivni zavisnosti od
mokraćnih kanala sa zadnje režim rada duž mokraćnih dužine i
strane → sa prednje strane kanala intenziteta
→ bazične regije izbacivanja
kamena iz bubrega
Upala mokraćnih Lumbosakralna regija Preporučuje se takođe 3–5 dana kod
kanala (Urethritis), (područje oko kičme) → delovanje i iznad perineuma akutnih stanja;
upala urinarnog nadpubično područje (deo (mošnice i mokraćni kanal)
trakta (cystitis) stomaka ispod pupka) → 10–12 dana kod
područja bubrega i hroničnih stanja;
mokraćnoh kanala → bazične
regije 1, u ređim
slučajevima 2
tretmana
Upala bubrega Područje bubrega i 10–14 dana, kod
(Pyelonephritis) mokraćnoh kanala sa zadnje i hroničnih stanja
prednje strane → bazične preporučuje se
regije ponavljanje
terapije
Glomerulonephritis Područje bubrega → stomak Akutna stanja
→ bazične regije 10–14 dana

Hronična stanja
15–21 dana, 1–
3 tretmana
Urolitijaza Područje bubrega → Terapija daje najbolje efekte 12–14 dana, 1–
projekcija mokraćnih kanala u periodima pogoršanog 3 tretmana
sa prednjeg i zadnjeg dela → stanja
bazične regije
Enurezija (gubitak Lumbosakralna regija Naizmenično menjati 7–10 dana,
kontrole nad (područje oko kičme) → automatski i subjektivni 1–2 tretmana
mokrenjem) nadpubično područje (deo režim rada i pratiti dimaniku
stomaka ispod pupka) → u lumbalnoj regiji
glava → bazične regije

35
Akušersko-ginekološki poremećaji

Mlečne žlezde predstavljaju sâm vrh endokrinog sistema. Zbog toga se akušersko-ginekološka
oboljenja i povezuju sa poremećajima endokrinog sistema. U ovakvim slučajevima uputno je
sprovesti terapiju mlečnih žlezda (grudi). Kod terapije akušersko-ginekoloških poremećaja
neophodno je sprovesti i čišćenje organizma laksativima.

Dijagnoza Područja delovanja Karakteristike postupka Trajanje terapije

Adneksitis (upala Područja projektovanja 10–12 dana,
jajnika i jajovoda), genitalnih organa sa prednje i 1, ređe 2 tretmana.
metroendometritis zadnje strane → bazične
regije
Algodismenoreja Područja projektovanja 10–12 dana
(bolne genitalnih organa sa prednje i
menstruacije) zadnje strane → čelo →
ostale bazične regije
Oštećenje grlića Područja projektovanja 10–14 dana
materice (cerviksa) genitalnih organa sa prednje i
zadnje strane → čelo →
ostale bazične regije
Poremećaji Područja projektovanja 10–14 dana,
menstrualnog genitalnih organa sa prednje i 1–2 tretmana
ciklusa, amenoreja zadnje strane → čelo →
(izostanak ostale bazične regije
menstruacije),
sterilitet
Fibromiom (miom Područja projektovanja Terapija je efikasnija ako se 12–14 dana,
materice) genitalnih organa sa prednje isprovodi u periodu 2–3 tretmana
zadnje strane → čelo → pogoršanja stanja. Tokom
ostale bazične regije hladnih dana, postupak treba
sprovoditi svaki drugi dan.
Mastopatija Mlečne žlezde → projekcija Potražiti područja aktiviranja i 10–14 dana,
(oboljenja grudi) drugih endokrinih žlezda na samim mlečnim žlezdama 1–2 tretmana
(tiroidna žlezda, nadbubrežne odnosno grudima
žlezde, epooforoni, pankreas)
→ čelo
Tretiranje trudnih Područje na koje se Delovanje aparatom najduže 10–14 dana
pacijentkinja pacijentkinja najviše žali → 30 minuta
odgovarajući segment →
stomak → ostale bazične
regije
Frigidnost Područja projektovanja 10–14 dana,
genitalnih → čelo → mležne 1–2 tretmana
žlezde → basične regije

36
37
Poremećaji rada muškog urogenitalnog sistema

U muškom urogenitalnom sistemu, svi organi su međusobno povezani: poremećaj u radu jednog dovodi
do poremećaja u radu i ostalih organa. Iz tog razloga, ukoliko ste započeli sa terapijom, neophodno je
delovati na sva područja navedena u daljem tekstu.

Područja na koja se deluje: pubični deo, nadpubični deo, krsta, kičmeno-krsni predeo, perineum, testisi,
mokraćni vodovi, unutrašnji delovi bedara.

Sva područja na kojima će se vršiti terapija treba depilirati ili obrijati. Redosled sprovođenja terapije je
od područja na kojima se tokom tretmana pokažu najjače reakcije, ka područjima sa slabijom reakcijom.
Takođe je uputno primeniti terapiju u na bazične regije (tri linije, 6 tačaka, 4LI (4II) i čelo). Terapija
obuhvata 10–14 tretmana.

Obavezno izbegavati upotrebu antibiotika i lekova protiv upale. Pre tretmana obavezno se sprovodi i
čišćenje odnosno klistiranje (apsolutno obavezno kod terapije adenoma prostate).

Specifičnosti terapije određenih oboljenja:

Kod terapije upala prostate (prostatitis) i adenoma prostate, osnovno područje delovanja je perineum;

Kod terapije upale mokraćnih vodova (uretritisa), glavna područja delovanja su perineum i čitav
mokraćni vod.

Pacijent se prilikom tretmana nalazi u ležećem položaju na leđima, sa razmaknutim nogama (mogući su i
drugi položaji, ali položaj svakako mora biti i zgodan za pacijenta i pogodan za vršenje terapije).

U slučajevima uznapredovale upale prostate (prostatitis), preporučuje se ponavljanje terapije u

određenim vremenskim periodima (tri meseca kasnije ili i kraće u periodima pogoršanja stanja).

Za lečenje adenoma prostate obično su potrebne 2–3 terapije sa pauzama od tri meseca. Poznati su i
slučajevi kada je za oporavak bila dovoljna i jedna terapija. Pored toga, pacijentu treba prepisati i
redovno čišćenje (dva puta nedeljno tokom pauze između dve terapije).

Hidrocela (vodena kila) je tek mali deo obimne patologije, kod koje se lečenje sprovodi od iznutra prema
spolja — odnosno od bubrega do testisa. U terapiji je obavezno tretiranje i područja oko bubrega. U
slučaju potrebe, kod pacijenta treba ponoviti terapiju nakon tri meseca.
38
Poremećaji kardiovaskularnog sistema

Prilikom tretiranja poremećaja kardiovaskularnog sistema, uvek i obavezno se tretiraju simetrična

područja, pošto su veoma često zone aktiviranja smeštene u simetričnim područjima. Naizgled zdrava
spoljašnjost i odsustvo osećaja bola nisu razlozi da se izostavi delovanje na simetričnim područjima.

Dijagnoza Područja delovanja Karakteristike postupka Trajanje terapije

Zapaljenje Područje srca → područje Oporavak je brži i efikasniji 10–14 dana
miokarda vrata → ostale bazične regije ako se ne koriste lekovi
(miokarditis), upala → dlan i podlaktica na strani
endokarda kod malog prsta
(endokarditis),
perikarditis
Ishemijska srčana Grudi → područje između U ovom slučaju posebno je 14–21 dana,
oboljenja, lopatica → područje oko srca
potrebno pratiti bol, ako se 1, ili još bolje 2
stenokardia, infarkt → C7 → ostale bazične regije
isti pomera. Može se prestati tretmana
→ dlan i podlaktica na strani
sa uzimanjem lekova ukoliko
malog prsta je lekar dovoljno stručan i
kontroliše situaciju.
Vegetovaskularna C7 → područje vrata → Kod primene subjektivnog 10–14 dana, 1–
distonija, podlaktice → potkolenice → režima rada kod pacijenata 2 tretmana
hipertenzija, ostale bazične regije koji pate od povišenog
hipotenzija krvnog pritiska (hipertenzije),
tretman obavljati veoma
pažljivo; kod pacijenata koji
pate od niskog krvnog
pritiska (hipotenzije), tretman
mora biti aktivniji
Aritmija Područje oko srca → C7 → Prilikom lečenja ovog 12–18 dana, 1–
bazične regije → dlan i oboljenja, budite veoma 2 tretmana
podlaktica na strani kod pažljivi kod doziranja. Bolje je
malog prsta da doza bude manja nego da
preterate. Lekovi protiv
aritmije onemogućuju
samoregulaciju.
Vaskularni Projekcija krvnih sudova → 12–18 dana, 1–2 tretmana
poremećaji odgovarajući segment →
upalnog, bazične regije
sklerotičnog,
tromboemboličkog
karaktera i prateće
komplikacije
Rejnoova bolest, C7 → gornji ekstremiteti → Delovanje po segmentima od 10–14 dana, 1–
poremećaji kičmeno-lopatična regija → centra prema perifernim 2 tretmana
mikrocirkulacije donji ekstremiteti → druge regijama
ishemijske regije → bazične
regije
Proširene vene Duž vena prema dole → Naizmenično koristiti 10–14 dana, 1–
(varikoza) područje oko jetre → bazične subjektivni i automatski režim 2 tretmana
regije rada. Osnovna svrha
tretmana jeste poboljšanje
cirkulacije i masaža vena.

40
41
Poremećaji u radu hematopoetičkog sistema

Za većinu lekara, poremećaji u radu hematopoetičkog sistema (formiranja krvnih zrnaca) spadaju u
veoma ozbiljne, a slabo izučene grane medicine. Međutim, kada su čak i početnici u hematologiji
primenili terapiju SENAR aparatom u skladu sa svim pravilima i preporukama, rezultati terapije
pokazali su se mnogo boljim nego nakon upotrebe najrenomiranijih, a vrlo skupih lekova. To je
činjenica koju bi zvanična medicina morala da uzme u obzir. Psihoterapeutski aspekat lečenja je
veoma važan, kao i kod drugih ozbiljnih hroničnih oboljenja.

Dijagnoza Područja delovanja Karakteristike postupka Trajanje terapije

Određeni tipovi Stomak (posebno područja Naizmenično koristiti 10–14 dana, 1–
anemije oko slezine i jetre) → subjektivni i automatski 2 tretmana
potkolenica (sa zadnje strane režim rada u toku primene
u donjoj trećoj regiji) → tretmana na stomaku
unutrašnja površina levog
stopala → bazične regije
Hemoragična Područje oko jetre → Isto. 10–14 dana, 1–
dijateza područje oko slezine → 2 tretmana
unutrašnja površina levog
stopala → potkolenica (sa
zadnje strane u donjoj trećoj
regiji) → bazične regije
Različite vrste Unutrašnja površina levog Isto. 14–21 dana, 2–
homeopoetičkih stopala → potkolenica (sa 3 tretmana
tegoba zadnje strane u donjoj trećoj
regiji) → područje oko slezine
i jetre → bazične regije

42
43
Poremećaji maksilodentalnog sistema i usne šupljine

SENAR aparat nije magični štapić, od njega vam neće izrasti novi zubi niti će stari izgledati lepše. Ali u
većini slučajeva, može da elimiše ili umanji zubobolju, upale, da pomogne u pre i postoperativnom
postupku i kod raznih vrsta stomatoloških intervencija.

Dijagnoza Područja delovanja Karakteristike postupka Trajanje terapije

Zubobolja, trizmus Projekcija područja sa Efekat terapije može se po potrebi od
nakon zubarske najvećim bolom → izlazna postići čak iako intenzitet 30 sekundi –
intervencije tačka facijalnog nerva (ispred delovanja nije primetan. 5 minuta (sve dok
uha) → šest tačaka → se ne ukloni bol)
područje oko vrata
Upalna oboljenja Projekcija područja sa 5–10 dana
maksilodentalnog osećanjem najveće 1, ređe 2 tretmana.
sistema nelagodnosti → šest tačaka
→ izlazna tačka facijalnog
nerva → limfna drenaža
prostora između zuba →
bazične regije
Paradentoza Projekcija zuba → šest tačaka Obratiti posebnu pažnju na 10 dana,
→ izlazna tačka facijalnog tretman limfnih drenažnih 1–3 tretmana
nerva → bazične regije puteva
Upala desni Projekcija desni → šest 5–10 dana
(gingivitis) tačaka → izlazna tačka
facijalnog nerva → limfni
drenažni putevi → bazične
regije
Sindrom pečenja u Direktno na jezik → izlazna Koristiti minilani energiju po potrebi
ustima (glossalgia) tačka facijalnog nerva → šest delovanja sve dok se ne
tačaka → područje oko vrata ukloni bol,
→ bazične regije obično 5–
7 tretmana

44
45
Poremećaji nervnog sistema
Dijagnoza Područja delovanja
Radikulitis, Područje na koje se pacijent
pleksitis, neuritis, najviše žali → odgovarajući
neuralgija segment → simetrično
područje → bazične regije
Zoster i herpes na Područje na koje se pacijent
drugim mestima najviše žali → odgovarajući
segment → simetrično
područje → bazične regije
Neuroinfekcije Područje na koje se pacijent
najviše žali → glava → tri
trake → ostale bazične regije
Glavobolja Šest tačaka → područje vrata Delovati takođe i na
(migrena) → bazične regije
Encefalopatija Glava → područje vrata →
bazične regije
Akutni napad Pre svega područja na glavi → Što se pre otpočne sa
(inzult) ruke i podlaktice
Naknadne Područja na glavi → šest
posledice napada tačaka → ekstremiteti →
(inzulta) bazične regije
Pareza, hronična Ekstremiteti → glava →
paraliza bazične regije
Dečja cerebralna Ekstremiteti → glava →
paraliza bazične regije
Epilepsija Glava → područje vrata →
bazične regije
Karakteristike postupka Trajanje terapije
10–14 dana
5–10 dana
po potrebi - sve
dok se ne ukloni
bol
po potrebi - sve
simetrična područja dok se ne smiri
napad migrene
Radi veće efikasnosti 15–21 dana
tretmana, preporučuje se
brijanje kose
Nekoliko sati
terapijom, pre će doći i do odnosno dana, u
izlečenja. Prvi tretman ne bi zavisnosti od stanja
trebalo da traje kraće od pacijenta.
jednog sata. Sledeći tretmani
mogu da traju po 20–
40 minuta.
Terapiju bi trebalo usmeriti 15–25 tretmana,
ka ponovnom uspostavljanju 2–3 ciklusa
sposobnosti kretanja
pacijenta i njegovog
stereotipa pokreta. Tretmane
ne bi trebalo sprovoditi češće
nego svaki drugi dan.
Tretmane bi trebalo 15–25 tretmana,
sprovoditi svaki drugi dan, ne 2–3 ciklusa
češće od toga.
Tretmane bi trebalo 10–14 dana,
sprovoditi svaki drugi dan, ne 2–3 ciklusa
češće od toga.
Paralelno sa tretitanjem 10–14 tretmana,
glave, obezbediti dovoljno 1–2 ciklusa
delovanje i na mišiće.
46
47
Poremećaji mišićno-skeletnog sistema

U tretiranju poremećaja mišićno-skeletnog sistema, SENAR aparat daje najefikasnije i brze rezultate. U
kombinaciji sa ručnom terapijom, tretman bi trebalo izvoditi veoma pažljivo, ne-agresivno i uz
međusobno dopunjavanje.

Dijagnoza Područja delovanja Karakteristike postupka Trajanje terapije

Osteohondroza Tri trake → ostale bazične Potražiti područja aktiviranja 12–15 tretmana,
regije reakcije. 1–3 ciklusa
Artroza - artritis Najbolniji zglobovi i okolni Promene na kostima će se 10–14 dana
mišići → odgovarajući pojaviti poslednje, tek nakon
segmenti → simetrični promena na unutrašnjim
zglobovi → bazične regije organima.
Mišićna blokada, Područja na koje se pacijent Naizemnično menjati režime 10–14 dana
miozitis (zapaljenje najviše žali → odgovarajući delovanja
mišića), segment → bazične regije
miofascijalni bolovi
(bolovi mišića u
licu)
Povrede mišića, Područja na koje se pacijent Isto. 5–10 dana
kostiju, ligamenata najviše žali → odgovarajući
segment → bazične regije
Prelomi i iščašenja Područja na koje se pacijent Isto. 5–10 dana
najviše žali → odgovarajući
segment → simetrično
područje → nadbubrežne
žlezde
Otoci (edemi) Područja na koje se pacijent Pažnju bi trebalo usmeriti ka po potrebi u
najviše žali → odgovarajući smanjivanju otoka kroz zavisnosti od
segment → simetrično delovanje na limfne drenažne povlačenja tegoba
područje → bazične regije protoke, i to od perifernih
regija ka centru.
Reumatoidni artritis Najbolniji zglobovi i okolni Naizmenično primenjivati 15–20 tretmana,
mišići → odgovarajući različite režime i metode 3–4 ciklusa
segmenti → simetrični delovanja.
zglobovi → bazične regije
Diskus hernija Područje oko prolapsa Tretmane sprovoditi u 12–14 dana,
(hernije) → odgovarajući položaju koji je zgodan za 1–3 ciklusa
segmenti → bazične regije pacijenta.
Osteomielitis Područje oko fistule i Naizmenično primenjivati 12–15 dana,
(zapaljenje koštane projekcija fistuloznog različite režime i metode 1–4 ciklusa
srži) prostora → odgovarajući delovanja.
segment → bazične regije

48
49
Poremećaji otorinolaringoloških organa

Ukoliko oboljenje nije izazvano direktnim oštećenjem, sami otorinolaringološki organi ne mogu biti
uzrok poremećaja. Uzrok problema uvek je dublji, te je u ovakvim slučajevima uputno sprovesti tretman
čitavog tela. I pored toga, kod nekih pacijenata postignut je dobar učinak delovanjem samo lokalnim
delovanjem, pošto većina lekara smatra da su takvi tretmani sasvim dovoljni. Međutim, uvek imajte na
umu da ne treba da lečite samo oboljenje, već pacijenta.

Dijagnoza Područja delovanja Karakteristike postupka Trajanje terapije

Akutna/hronična Šest tačaka → izlazne tačke Bez lekova. Akutna stanja
prehlada (rinitis) facijalnog živca → područje 1–3 dana
oko vrata → stomak →
bazične regije Hronična stanja
10–12 dana
Gornje-vilični Projekcija sinusa → šest U toku delovanja na sinuse, Akutna stanja
(maksilarni) tačaka → izlazne tačke elektrodu postavljati pod 3–5 dana
sinusitis. facijalnog živca → područje različitim uglovima.
Akutni/hronični oko vrata → stomak → Hronična stanja
čeoni sinusitis. bazične regije 10–12 dana
Angina (opšte Area of the mandible angle → Concentrate the main action 3–5 dana
infektivno oboljenje
areas of lymph drainage on upon the abdomen, as it is
sa lokalnim the neck → six points → the the source of the main cause
manifestacijama points of the facial nerve of the disease.
koncentrisanim u outlets → collar area →
nosu i ždrelu) abdomen → basic areas
Upala grla Područje tiroidne žlezde i Upotreba lekova protiv kašlja 5–10 dana
(laringitis) vratne jamice → projekcija odlaže izlečenje.
dušnika (traheje) i primarnih
bronhija → područje oko
vrata → bazične regije
Upala uha (otitis) Područja oko uha (otok na Obratiti posebu pažnju na Akutna stanja
mastoidnom delu lobanje, delovanje na područja oko 5–7 dana,
izlazne tačke facijalisa, uha. Ne koristiti kapi za uši.
područje oko viličnog zgloba) Očistiti ušne kanale od Hronična stanja
sa obe strane → šest tačaka eventualnih čepova. 10–14 dana
Meniereova bolest. → područje vrata → bazične 14–20 dana,
Određeni oblici regije 1–2 ciklusa
gluvoće
(hipoakuzisa)

50
51
Poremećaji organa vida

Ukoliko poremećaji organa vida nisu izazvani direktnim oštećenjem , koren oboljenja najverovatnije se
nalazi u jetri, prema tome terapiju treba i početi lečenjem tog organa. Prilikom lečenja poremećaja
organa vida, elektroda sa tačkastim kontaktom obezbeđuje veoma zgodno delovanje na predviđene
tačke. Ali, terapija se isto tako može sprovesti i bez korišćenja elektrode.

Lokalne regije — to su područja oko očiju i područje gornjeg očnog kapka. Aktiviranje malih mišića oko
očiju je veoma blagotvorno, a može se obezbediti blagom masažom. Bazične regije oko očiju na koje se
obavezno mora delovati su bočni uglovi oko očiju, izlaz gornjeg ogranka trifacijalisa, gornji i donji očni
kapci. Ako se patološko stanje manifestuje na samo jednom oku, bez obzira se terapija primenjuje i na
zdravom oku.

Dijagnoza Područja delovanja Karakteristike postupka Trajanje terapije

Uklanjanje umora Bazične regije oko očiju → Blaga i ugodna masaža mišića po potrebi
očiju područje oko očiju oko očiju je poželjna. Tretman
treba da se primenjuje u
trajanju od 5–15 minuta.
Oboljenja očnih Bazične regije oko očiju → Tretman može da traje do 20 7–14 dana
kapaka, područje oko jetre → minuta.
konjuktivitis, suzni područje vrata → stomak
aparat
Oboljenja rožnjače i Donji medijalni ugao oka → Tretman može da traje do 20 10–14 dana,
beonjače ostale bazične regije oka → minuta. 1–2 ciklusa
područje vrata
Oboljenja rožnjače i Bočni ugao oka → ostale 10–14 dana,
vaskularnog sloja bazične regije oko očiju → 1–3 ciklusa
oka bazične regije → područje oko
jetre
Oboljenja očnog Gornji očni kapak → ostale 10–14 dana,
živca bazične regije oko očiju → 1–2 ciklusa
područje vrata
Poremećaji sistema Bazične regije oko očiju → Poželjna je blaga masaža 10–14 dana,
živca pokretača oka područje vrata → područje mišića oko očiju. 1–3 ciklusa
(okulomotornog oko jetre → bazične regije
sistema)
Glaukom Donji očni kapak (u sredini i u First treat local areas until the 10–14 dana
medijalnom uglu oka) → attack of the disease is
ostale bazične regije oko očiju eliminated, then treat the
→ područje vrata → basic areas.
područje oko jetre

52
 53
Kozmetologija (pogledati i dodatak 2)

Najpouzdaniji, i pri tom potpuno bezbedni kozmetički efekti postižu se primenom prirodnih metoda,
među kojima terapija SENAR aparatom zauzima jedno od vodećih mesta. Podmlađivanje do kojeg se
dolazi u toku terapije SENAR aparatom postiže se potpuno prirodnim putem. Čišćenje i, samim tim,
podmlađivanje unutrašnjih organa dovodi do poboljšanja izgleda kože, kao i opšteg telesnog stanja.
Namenskim tretmanima kože u kozmetološkom režimu postižu se još izraženiji efekti podmađivanja.

Regenerativni ciklus ćelija kože iznosi 21 dan. Zbog toga, da bi se postigli željeni kozmetološki efekti,
trajanje terapije treba da iznosi od 21–25 dana. Međutim, nikada nećete uspeti da postignete
poboljšanje zdravstvenog stanja i izgleda pacijenta ukoliko i on sâm to ne želi. Tretman će, naravno, dati
određeni efekat, ali to će biti samo privremeno.

Ukoliko međutim osoba na kojoj treba da primenite terapiju zaista želi da postigne lepši izgled, ukoliko
ste njemu (ili njoj) usadili tu želju, i ukoliko je pacijent spreman da učini sve što je potrebno da bi tu
želju i ostvario, možete slobodno otpočeti sa terapijom i biti sigurni u uspeh.

Naravno, terapiju SENAR aparatom treba da prati i čišćenje celog tela, kretanje odnosno fizička
aktivnost, i odgovarajuća ishrana, jer u protivnom se sav trud može pokazati uzaludnim, ali to nije zbog
SENAR aparata; u takvim slučajevima, ne pomažu nikakvi super-lekovi niti magične metode lečenja.
Ukoliko je pacijent počeo sa terapijom SENAR aparatom, ali se ne pridržava propisanih ograničenja u
ishrani, pročišćavanja tela i fizičkih aktivnosti, ne može se očekivati povoljan ishod. Činjenično stanje u
takvim situacijama je da pacijent u suštini ne želi da popravi svoje stanje, a onda će odgovornost
odnosno krivicu za neuspeh prebacivati na SENAR aparat, SENAR terapeuta ili nešto treće. U konačnom
rezultatu, stanje takve osobe ostaće sasvim sigurno potpuno isto kao i pre terapije.

Ukoliko ste se pak o svemu usaglasili sa svojim pacijentom, nećete dugo čekati na efekte terapije, a
SENAR će samo ubrzati čitav proces. Terapijom se može obuhvatiti veliki broj problema koji obično
muče pacijente koji traže kozmetološki tretman, kao što je celulit, opuštena i izborana koža, preterana
zategnutost kože i prekomerna telesna težina. Zdravo telo teži održavanju idealne telesne težine. SENAR
aparatom obezbeđuje se poboljšanje zdravstvenog stanja i dovodi do normalizacije telesne težine u
roku od 2–3 meseca nakon terapije.

Na odgovarajuća područja treba delovati u trajanju od po 15–20 minuta. Elektrode bi trebalo pomerati
duž pregiba na koži. Jačina delovanja treba da bude do praga osetljivosti, tako da izaziva tek ugodno
bockanje i zatezanje. U toku tretmana sa aparatom SENAR 612, koristiti najviše 40% kapaciteta,
odnosno treba da svetle najviše dve LED diode. U toku tretmana, vršiti blage pokrete masaže ili čvrsto
pritisnuti aparat, odnosno tačkaste kontaktne elektrode, uz kožu. Očitavanje pokazivača delovanja
možete i zanemariti, s obzirom da delovanje aparata treba usmeriti ka tretiranju određenih oboljenja.
Poremećaji sa indikovanim operativnim tretmanom 55

Prilikom tretiranja ovakvih poremećaja odnosno oboljenja SENAR aparatom, obično se postigne da
se izbegne neophodnost operativnog tretmana ili se isti svodi na minimum. Ovim se opovrgava
većina medicinskih dogmi u ovoj oblasti. SENAR aparat se jednostavno postavi na ranu, koje u većini
slučajeva zaceljuju bez infekcija odnosno zagnojavanja.

Dijagnoza Područja delovanja Karakteristike postupka Trajanje terapije

Opekotine Direktno na mesto opekotine, Automatski režim sa
po rubovima → segmenti
opečenog mesta → područje
oko bubrega → bazične regije
Promrzline Direktno na područje
promrzline, od krajeva prema na kožu. Koristiti utomatski
sredini → delovanje na
odgovarajuće segmente →
područje oko bubrega →
bazične regije
Infiltracije, gnojni Projekcije patoloških regija →
čirevi, limfni drenažni putevi →
limfadenopatija odgovarajući segment →
(upale limfnih nadbubrežne žlezde →
žlezda) bazične regije
Apscesi (gnojne Područja oko apscesa i
upale potkožnog odgovarajući segment.
tkiva ili organa) Ukoliko dolazi do ceđenja
tečnosti, laganim pritiscima
elektrode pospešite proces.
Trofički čirevi Odgovarajući segment →
područja iznad i oko čira →
limfni drenažni putevi →
bazične regije
Hematomi Područje oko hematoma →
limfni drenažni putevi →
odgovarajući segment →
slezina → nadbubrežne
žlezde → tiroidna žlezda
Bolovi fantomskog Patrljak → odgovarajući
uda segment → simetrične regije
→ bazične regije
po potrebi, sve do
minimalnim intenzitetom. zaceljivanja rane
Izbegavati grubo delovanje Povreda se može
tretirati u
režim rada. kontitnuitetu
tokom nekoliko
dana, sve dok
pogođeni organ ne
zaceli.
Izbegavati postupke sa 3–7 dana
zagrevanjem. Antibiotici
sprečavaju odnosno
usporavaju proces izlečenja.
Skalpelom napravite mali rez 2–7 dana
- punktiranje u području
upale. Apsces će se sam od
sebe isceđivati koliko god to
bude potrebnoNe treba
uzimati nikakve lekove.
Nakon tretmana staviti
antibakterijski flaster.
Concentrate treatment upon 18–25 dana
pathogenetic cause of the 1–2 ciklusa
ulcer.
Što se pre otpočne sa 3–4 dana
terapijom, to će se pre doći
do rezultata.
Naizmenično koristiti po potrebi, do
subjektivni i automatski režim otklanjanja bola
rada.
Onkologija 56

Iskustvo u tretiranju pacijenata SENAR aparatom pomaže da se dođe do shvatanja da ne postoje

neizlečive bolesti, već samo neizlečivi pacijenti. Činjenica je da se onkološka oboljenja mogu
posmatrati kao i sve druge hronične bolesti, i odlikuju se istim postupkom izlečenj. U ovom slučaju,
stadijum oboljenja ne igra veliku ulogu.

Koren problema ne leži u samom oboljenju, već u glavi pacijenta. Postoje ljudi koji svoje izlečenje ne
smatraju kao svrhu u svom životu. I to su slučajevi kod kojih vaš tretman uglavnom neće imati uspeha.
S obzirom na navedeno, postoje dva pristupa kod tretiranja SENAR aparatom pacijenata sa
onkološkim oboljenjima.

Prvi pristup je kod pacijenata koji žele da se izleče i koji su spremni da učine sve da tu želju i ostvare, i
to ne samo na rečima već i delom. Ukoliko se radi o detetu, tada je potrebno da i roditelji imaju
snažnu želju i volju za izlečenjem, i da sav svoj trud usmere ka efikasnijem lečenju i izlečenju. U
takvim slučajevima će i terapija dati rezultate. Kao i kod lečenja bilo kog drugog hroničnog stanja,
terapija se sprovodi u 1 do 4 ciklusa u trajanju od po 15–20 dana i uz paralelnu primenu zdravog
načina života. Veoma je važno pacijentu usaditi veru ne samo u SENAR aparat i SENAR terapeuta, već
i u njega samog i njegovu sopstvenu moć i sposobnost da se izleči.

Drugi pristup treba primeniti u slučajevima kada se zdravlje podređuje određenim idejama, pritisku
na poslu, prezauzetosti, konfuziji, ili kada jednostavno osoba vodi usamljenički život, bez svrhe i
životnog cilja, i kada joj bolest dođe praktično kao jedini način da privuče pažnju. Takve osobe na
život gledaju kao na igru — ponašaju se destruktivno, vode život pun paradoksa, a nagradu vide u
nekim nebitnim sitnicama. U takvim slučajevima, pacinet ne želi ili već nije ni sposoban da se bori za
sebe, za svoje zdravlje i svoj život. Na žalost, u takvim slučajevima ni SENAR aparat niti bilo šta drugo
ne mogu da pomognu. Tu se ne može očekivati izlečenje.

U svakom slučaju, uvek postoji rodbina, prijatelji ili bliski saradnici koji brinu o toj osobi i koji će vas
sigurno moliti da pomognete. Zbog toga je veoma bitno znati na koji način SENAR aparat može biti od
koristi u takvim složenim situacijama.

SENAR aparatom moguće je umanjiti bol i druge manifestacije oboljenja, i samim tim smanjiti
upotrebu lekova protiv bolova, a pacijenta učiniti mirnijim i spokojnijim. Zahvaljujući SENAR aparatu,
pacijent može svoje poslednje dane proživeti uz manje muke.

Pacijentu je neophodno objasniti značaj primene terapijskih metoda u tretmanu ovakvih oboljenja.
Neki od tretmana usmereni su ka poboljšanju bioenergije i imuniteta (SENAR aparat spada u jedno od
najefikasnijih sredstava za to), dok drugi, sasvim obrnuto, sve to onemogućavaju i praktično
sprečavaju sposobnost samo-regulacije i izlečenja (u takve metode ubraja se hemoterapija, zračenje,
operativni tretmani, itd.). Pravo pacijenta je da odabere metodu za koju smatra da je najpodesnija za
njega. To pravo niko ne može da mu oduzme. Ali ukoliko se opredeli za terapiju SENAR aparatom,
onda nema nikakvih kompromisa — nema hemoterapije, nema zračenja. U protivnom, može se desiti
da ne dođe do izlečenja.

Sve u svemu, vaš rad sa pacijentom u toku primene terapije SENAR-aparatom obuhvata čitav niz
postupaka uključujući psihoterapiju, pročišćavanje tela, fizičku aktivnost, pravilnu ishranu, pravilno
disanje, itd.
Urgentna terapija i reanimacija
57
U slučajevima koji zahtevaju hitnu medicinsku pomoć, ne zaboravite nikad na SENAR aparat. To je
jedno od osnovnih sredstava za prvu pomoć. Prvo postavite aparat na problematično područje (glavu,
čelo — u slučajevima kada je pacijent bez svesti, na najbolnije područje, vratnu jamicu — ukoliko
pacijent ima problema sa disanjem, itd.), a zatim odlučite šta će biti sledeći korak. Ponekad će efekat
biti primetan i pre nego što odlučite koju vrstu terapije ćete primenti. Naravno da SENAR aparat nije
rešenje za sve probleme i sva stanja (koja su većinom vrlo složena ili u uznapredovalom stanju), ali
ukoliko postoji neka poteškoća koja je izlečiva, SENAR aparat je najefikasnije sredstvo kojim će se
izlečenje postići najbrže moguće. Ne treba se uvek u potpunosti oslanjati na terapiju SENAR
aparatom, već gledajte na njega kao na pomoćno sredstvo koje će podstaći i dati vam podršku u
ključnim trenucima i u svakoj situaciji, i obezbediti vam više vremena da primenite odgovarajući
tretman.

U slučaju da pacijent ne pokazuje znake života, uključite aparat na najveću jačinu i postavite ga na
tačku “reanimacije”, a zatim nastavite sa pregledom pacijenta (zenice, puls, disanje, tonus mišića).
Ako pacijent počne da daje znake života, smanjite jačinu aparata i tretirajte glavu (čelo), grudni koš i
područje oko srca. Ukoliko delovanje na tačku “reanimacije” ne daje nikakav efekat, postavite aparat
preko zatvorenih očnih kapaka i nađite pomoćnika koji će u isto vreme davati veštačko disanje vršiti
pritisak na grudni koš, dok vi pratite efekat ovih postupaka reanimacije.

U slučaju kolapsa (sinkope) odnosno gubitka svesti, po pravilu je delovanje SENAR aparatom na tačku
“reanimacije” dovoljno (delovati sve dok se pacijent ne povrati u redovno stanje).

Ukoliko je pacijent izgubio svest, postaviti SENAR aparat na čelo, šest tačaka, tačku “reanimacije”, i
na zatvorene kapke. Jačina odnosno intenzitet delovanja zavisi od reakcije pacijenta. Ukoliko mu se
lice i u besvesnom stanju zgrči u bolnu grimasu, trebali biste da smanjite jačinu delovanja.

U slučaju srčanog zastoja, postaviti SENAR aparat u područje oko srca (predeo između četvrtog i
petog rebra, na levoj strani grudnog koša) sa visokim intenzitetom delovanja, i to sve dok se ponovo
ne uspostavi rad srca.

Ukoliko pacijent oseća bol ispod grudne kosti ili ima oštre bolove u predelu srca (infarkt miokarda),
postavite (ili pomerajte) aparat iznad najbolnijeg dela sve dok se bol ne umanji ili potpuno otkloni.
Koristite maksimamlnu jačinu delovanja, do praga izdrživosti.

Ukoliko pacijent pati od napada gušenja (uzrokovanog bronhijalnom astmom ili nekim drugim
oboljenjem), postavite aparat naizmenično malo na vratnu jamicu, malo na tačku C7. Ukoliko pri ruci
imate dva aparata, tretirajte obe regije istovremeno. Nakon što se stanje poboljša, pređite na
tretiranje projekcije pluća i stomaka.

U slučaju curenja krvi iz nosa, najrazumnije je krvarenje zaustaviti na uobičajen način, osim ukoliko
nije u pitanju zaista ozbiljan uzrok. Obično je krvarenje iz nosa samo posledica telesnih mehanizama
samoregulacije. Tretirajte šest tačaka, predeo slezine, krvne tačke na potkolenici, kao i tačku 4LI (4II).
Ukoliko krvarenje traje suviše dugo ili je jako obilno, paralelno uz terapiju SENAR aparatom može se
koristiti i stavljanje tampona.

Terapija SENAR aparatom se u slučaju reanimacije može koristiti na dva načina: kod urgentnih
posledica reanimacije nastalih kao posledica bilo kakvog stanja, i na urgentnom bolničkom odeljenju.
Tu se univerzalna svojstva SENAR aparata mogu obilato koristiti kod stanja kao što su povrede glave,
kičme i kombinovane povrede, u toku izvođenja iz anestezije, kod postoperativnih stanja, peritonitis
(upala stomačne maramice), za uspostavljanje peristaltike, za stanja kome, za razne vrste bolova i
insuficijencije, tretiranje i prevenciju dekubitusa, i u mnogim drugim slučajevima. Ali s jednom
činjenicom morate raščistiti u samom startu — SENAR aparat je ozbiljan medicinski instrument koji
nije kompatibilan sa preteranom upotrebom lekova. Ukoliko ste započeli terpiju SENAR aparatom,
možete da koristite lekove koji su apsolutno neophodni, i to samo trećinu propisane količine.

11. DODATAK 2

Primena SENAR aparata u kozmetologiji

Uvod

Tokom životnog veka, naše lice prolazi kroz niz vidljivih promena – pojava i produbljivanje bora,
transformacija ovalnog oblika lica, gubitak zategnutosti kože i pojava kesica ispod očiju, opušteni
obrazi, mlitavost kože na vratu,...

Osnovni anatomski uzroci koji dovode do navedenih transformacija dešavaju se zbog sledećih
promena – mišići koji drže kožu gube svoju jačinu, zapreminu i čvrstinu, i kao rezultat toga koža
postaje opuštena i ne stoji više zategnuto oko mišića lica. Atrofiranje mišića lica dovodi do gubitka
strukture kostiju i tkiva lica, koja zatim “upadaju” u predelu oko usta i nosa. Koža gubi čvrstinu i usled
gubitka tečnosti, koja je posledica slabije mikrocirkulacije, a posledično izaziva i smanjenje
elastičnosti potpornog i vezivnog tkiva.

Starenje kože zapravo počinje zbog uticaja ultraljubičastih zraka sunca (tzv. optičko starenje).
Ultraljubičasto zračenje čini zidove kapilara krućim, što dovodi do slavije cirkulacije krvi i sporieg
metabolizma.

Površinski, optičko starenje se primećuje pojavom bora već u 20 do 30 godini života. U tom dobu,
bore nisu još uvek problematične jer ih je veoma lako prikriti. Razlozi za brigu dolaze tek kasnije kada,
zbog transformacije potkožnog tkiva i mišića, počnu da se javljaju prave bore, koža na obrazima
postane opuštena, uz pojavu poprečnih bora koje vuku uglove usana prema dole. Ovakav izgled
dovodi do ozbiljnih razočaranja i frustracija kada osoba od 30 ili 35 godina u ogledalu vidi tužnjikavu,
ispranu verziju sopstvenog lica, mada se u sebi i dalje osećaju mlado.

Ovakve promene se pojavljuju prvenstveno zbog stresa. Već je poznato da stres -usled ankcioznosti,
gneva, besa, ljubomore - može prouzrokovati dugoročno zatezanje u mišićima leđa, ramena i nogu.
Medjutim, mali broj ljudi zna da takav stres takodje prouzrokuje i tenziju u mišićima lica i vrata.

Jedan od sigurnih načina starenja je zanemarivanje tih svakodnevnih tenzija koje se skupljaju u
mišićima lica. Tenzija prouzrokuje začepljivanje kanala i ‘kvarenje’ mišićnih vlakana, a tkiva koja
prekrivaju mišiće počinju da slabe i gube masnoću. Kozmetička sredstva mogu uspešno da pruže koži
neophodnu tečnost i da je, do određene mere, učine savršenom, ali je dejstvo isključivo površinsko.
Da bi zaista održali izgled lica morate da utičete i na unutrašnju teksturu kože, tj. na mišiće lica. Ako
pogledate grafikon lica i vrata bez kože (slika 1 i 2), možete jasno uočiti da kožu podupiru
mnogobrojni mišići koji su, u krajnjoj liniji, i odgovorni za njeno opuštanje.
1. Vratni mišići 7. Kružni mišići oko usta
2. Mišić donje usne 8. Mišić brade
3. Mali jabučni mišić (mišić obraza) 9. Kružni mišić očne duplje
4. Mišić podizač gornje usne 10. Čeoni mišić
5. Mišić podizač ugla usta 11. Maseterični mišić (mišić za žvakanje)
6. Veliki mišić obraza 12. Sternokelidomastoidni mišić

Mišićima lica možete pomoći da zadrže čvrstinu radeći namenske vežbe, obraćajući pažnju na
povećavanje čvrstine u pasivnim mišićima tj. mišićima koje ređe koristimo u svakodnevnici. Postoje
određene vežbe “facijalne gimnastike” koje koriste glumci da bi izgledali mlađe. Te vežbe su veoma
komplikovane i oduzimaju dosta vremena. Zbog toga čak i glumci koji su naviknuti na višesatne vežbe,
gube strpljenje i pribegavaju plastičnoj hirurgiji. Električna stimulacija za treniranje mišića lica i vrata
je mnogo efikasnija od vežbi i masaže. Poznato je da je treniranje mišića uspešno ako se naprežu u
istoj količini koliko se i u potpunosti opuštaju. Broj ponavljanja između naprezanja i opuštanja je
druga ključna stvar u efikasnosti ove vrste treninga.

SENAR uređaj omogućuje telu da vrši precizno naprezanje i opuštanje mišića u određenim delovima
lica, što je bez treninga praktično nemoguće izvesti. Pored toga, elektrostimnulacijom kože i mišića
lica poboljšavaju se i krvotok, protok kiseonika, nega tkiva i njihova detoksifikacija, tj. poboljšava se
metabolizam.

Svrha i mogućnosti gimnastike lica uz pomoć SENAR aparata

Da bi se povratio mladalački izgled kože lica, potrebno je ne samo povratiti zapreminu i čvrstoću
mišića lica, nego ih i nadalje održavati u željenom stanju.

Da bi se dobile lepe konture lica, neophodno je temeljno obratiti pažnja na veliki broj mišića lica.
Svako od nas ima potpuno jedinstven raspored mišića i nerava, i samim tim je i lokacija zona na licu
koje će biti tretirane SENAR aparatom takođe individualna. Raspored mišića lica je tačno prikazan na
slikama 1. i 2. Koristeći mišiće navedene na tim slikama, kao i svoju viziju o tome kakav izgled lica
želite da postignete, možete da napravite plan svoje “gimnastike lica” uz pomoć SENAR aparata i
njegovih kozmetičkih elektroda za sledeću nedelju, mesec, i sezonu. Preporučene zone navedene u
daljem tekstu su samo približno određene, sa obzirom na to da svako od nas ima individualne tačke u
kojima se može postići maksimalno zatezanje. Da bi se postigla preciznost u zonama lica, morate
malo položiti elektrode kako bi se postiglo maksimalno naprezanje mišića. Efekat možete proceniti po
ličnom osećju, kao i po zatezanju uglova usana, kapaka i obrva, što možete posmatrati i u ogledalu.

Preporučene zone su izabrane sa ciljem aktiviranja retko korišćenih mišićnih grupa, i u cilju jačanja
onih mišića koji su najviše skloni slabljenju i gubljenju čvrstoće. U tim slučajevima kada vam nije cilj
izvođenje određene vežbe lica, već održavanj mladolikog izgleda, nega i detoksifikacija kože lica,
možete samo lagano pomerati SENAR elektrodu po čitavom licu.

60
Postupak izvođenja vežbi

Stanite ispred ogledala. Odlučite na kojoj zoni lica ćete početi da vežbate danas. Od velike pomoći je
ako ispišete zone po brojevima koje ćete u narednih 30 minuta vežbati, na papir koji ćete ostaviti na
vidnom mestu. Pre nego što počnete, uklonite bilo kakvu šminku koja je na bazi ulja, a koja može
ometati dobar električni kontakt. Da bi postigli dobar kontakt sa kožom možete koristiti elektro
konduktivni kozmetički gel, nanoseći ga pre stimulacije svake zone. Imajte na umu da ako su
elektrode pritisnute uz lice, osećaj delovanja će biti veoma blag, ali ako vam elektrode jedva dodiruju
površinu kože možete iskusiti neprijatno peckanje. Ova neprijatnost se može otkloniti smanjivanjem
jačine impulsa.

Uključite aparat na minimalnu snagu. Na aktiviran aparat priključite elektrode na utičnicu koja se
nalazi sa aparatu. Obratite pažnju na to da krajevi elektroda ne dođu međusobno u kontakt. Uzmite
SENAR aparat u jednu ruku, a dve drške u drugu. Pritisnite dva kraja elektroda (mesingane delove,
vidi sliku 4) na željenu zonu na licu. Povećavajte snagu dokle god je osećaj delovanja prijatan.

Možete koristiti različite režime rada aparata, ali za maksimalni efekat vežbanja mišića koristite režim
AM. Odaberite zonu lica. Postavite elektrodU na određene parove tačaka na licu. Uzmite u obzir da
snaga delovanja može da se menja (odnosno promenjiva je). U tom slučaju podesite željenu jačinu
(na jače ili slabije). Proverite pozicije elektrode u ogledalu. Ako nema uočljivog naprezanja mišića (tj.
vidljive promene na mišićima), morate istraživati, odnosno pomerati elektrode do direktnog dodira
sa odabranom zonom lica, pritiskajući elektrode uz kožu. Ako naprezanje mišića i dalje nije
zadovoljavajuće, povećajte snagu dok ne osetite i primetite zatezanje mišića. Posmatrajte svoje lice u
ogledalu. Ponekad ćete, umesto osećaja zatezanja, primetiti trzanje obrva ili blago pomeranje uglova
usana ili kapaka. To znači da je normalno treniranje mišića lica u toku.

Načini hidratacije kože

Za hidriranje kože tokom elektrostimulacije koristi se voda ili specijalni elektroprovodni gel (sprejevi,
losioni). Najbolji kozmetički efekat postiže se uz pomoć gela.

Činjenica je da turgor zdrave kože obezbeđuju (bela) vlakna kolagena [white] i hijaluronska kiselina [u
vidu gela], koje se nalaze u međućelijskom prostoru. Starenjem kože lica, ova vlakna i kiseline se
postepeno razdvajaju, a posledica je sakupljanje neelastičnog kolagena, dok želatinozna supstanca
postaje lepljiva i u nju se teže prodire, što opet dovodi do nagomilavanja toksina. Zbog toga koža
poprima žućkastu boju i slabiju strukturu.

Ako ste se odlučili da povratite mladolik izgled lica, preporučujemo vam upotrebu elektroprovodnog
hidratantnog gela sa sadržajem kolagena, hijaluronske kiseline, vitamina i mikroelemenata.

Zone elektrostimulacije

U datom opisu preporučujemo poziciju za postavljanje elektroda na licu i vratu (stimulacione zone).
Trajanje stimulacije u svakoj pojedinačnoj zoni ne bi trebalo da traje duže od 3 minute. Ukupni
tretman stimulacije ne bi trebalo da traje duže od 30 minuta, dakle ne smete pokriti više od 10 zona u
jednom tretmanu.

Zone 1 do 9, 12 i 13 su uparene, tj. svaka od njih ima svog simetričnog dvojnika sa druge strane lica ili
vrata, tako da sa ukupnim brojem zona 24, treba unapred isplanirati koju zonu ćete stimulisati tokom
svakog tretmana.

Ne budite nestrpljivi da koristite previsoke protoke struje. U svakom slučaju, terapiju SENAR
uređajem trebalo bi započeti na maloj jačini, kako bi lagano “probudili” mišićna tkiva tokom prvih
dana terapije. Period adaptacije je individualan i može potrajati od par dana do par nedelja.

Budite strpljivi, vaši mišići će sigurno ojačati.

61
Zone lica navedene u daljem tekstu su samo preporuka. Možda ćete morati da menjate pozicije
elektroda da bi postigli bolju reakciju mišića. I pokušajte da, tokom izvođenja ovih pokreta, ne
prekidate kontakt elektroda sa kožom. Stimulacijom svake pojedinačne zone ciljano se aktivira
odredjena grupa mišića. Minimalno vreme za postizanje čitavog programa unapređivanja funkcije
mišića lica i vrata, u zavisnosti od tonusa vaših mišića, kreće se u rasponu od 1 do 3 meseca uz vežbe
u trajanju od po 20-30 minuta dnevno, i to 6 dana u nedelji. Na početku kursa, ako se preopteretite
sebe sa previše vežbanja, može doći do blagog oticanja i preosetljivosti mišića lica. Možete početi sa
samo 1 minutom vežbanja po zoni lica, povećavajući po 1 minut svake nedelje ( ali do najviše 3
minute).

Ukoliko želite da postignete pozitivne rezultate ranije i odlučite da radite stimulaciju više puta
dnevno, imajte na umu da period odmora između serija treba na bude najmanje 4 sata, i da bi mogli
da to da radite morate imati najmanje mesec dana vežbe za sobom.

Možda će vam izgledati kao da nekim zonama lica i vrata nije potrebna stimulacija. Ali, da bi bili
sigurni u to, ne treba zapustiti te zone, već i na njih primeniti stimulaciju kako bi ih održali u
savršenom stanju.

Stimulacija u zonama 1, 2, 3, 4, 8 se obično vrši jačinom električne struje koja je niža od srednje
vrednosti, zone 5 i 7 srednjim intenzitetom, a zone od 9 do 13 većim intenzitetom.

Terapija SENAR aparatom pruža dobru šansu da se uspori starenje kože lica i vrata, umesto da mirno
sedite i gledate kako vreme ostavlja otisak na vašem licu.

NAPOMENA: MOGUČE JE JEDNOM ELEKTRODOM OBUHVATITI OBE TAČKE PRI TRETMANU

62
Vežbe za mišiće čela i zona oko očiju i obrva.

Za ove delove lica, većinom se koriste dve glavne zone (1 i 2) sa obe strane lica. Redovnom
procedurom uklanjaju se otekline, podočnjaci i zatežu borice oko očiju, umanjuju vertikalne bore
između obrva, ublažavaju konture luka iznad obrva i izglađuju bore na čelu.

Pored toga, moguće je vršiti delovanje u simetričnim uparenim

tačkama.

Zona 1.

Jedna elektroda postavlja se približno u središnjoj tački između vrha

ušne školjke i kraja obrve; druga je u nivou iznad kraja obrve, ili
dijagonalno od slepoočnice, iznad spoljne polovine obrve.

Zona 2.

Postavite elektrode sa jedne strane lica, na tačke prikazane na slici.

Trebalo bi da osetite zateznje očnih kapaka, kao i blago zatezanje
grupe mišića ispod očiju.

B. Vežbe u predelu oko ušne školjke.

Jačanjem mišića koji se koriste prilikom smejanja, postiže se ispravljanje bora.

Zona 3.

Elektrode se postavljaju ispred ušne školjke, na mestu gde donja

elektroda dodiruje ušnu školjku, dok bi se gornja elektroda našla u
području slepoočnice. Dolazi do podizanja obrva i gornjeg kapka.

63
 Zona 4.

Pozicija elektroda je skoro vertikalna iza ušne školjke. Ona vuče

marginalni deo obraza prema gore i prema ušnoj školjki. Ovim se
postiže efekat zatezanja obraza.

C. Vežbanje mišića središnjeg dela lica.

Postiže se jačim intenzitetom struje delovanja od onog koji se koristi za mišiće čela. Sistematskim
ponavljanjem ovih tretmana garantuje se podizanje opuštenih obraza, ispravljanje bora koje se
protežu od nosa do usta, kao i otklanjanje “kesica” na ivicama usta. Kada se ove grupe mišića opuste,
lice dobija umoran i tužan izraz. Vežbe koje jačaju i vuku te mišiće mogu vam pružiti iznenađujuće
podmlađujući izgled.

Zona 5.

Elektrode su postavljenje ukoso na jagodice. Stimulacijom ove zone

dolazi do izlučivanja i ispiranja očne šupljine, što doprinosi
otklanjanju kesica ispod očiju, a i kombinaciji sa delovanjem na
zonama 1 i 13, čine vaše oči izražajnijim.

Zona 6.

Postaviti elektrode dijagonalno od uha i desnu tačno ispod jagodične

kosti. Ova vežba deluje na grupu mišića smeštenih na obrazu i iznad
gornje usne, zatezanjem upravo tih mišića tokom vežbe.

Zona 7.

Delovanjem na ove zone utiče se na izražajnost osmeha. Elektrode se

postavljaju ukoso preko donje vilice. Ovim se postiže zatezanje
predela iznad i sa unutrašnje strane gornje usne, povećava obim
usana, i sprečava nastanak vertikalnih bora koje odaju godine žene.

64
 Zona 8.

Elektrode se postavljaju vertikalno, ne daleko od uha, i to tako da

gornja elektroda bude postavljena ispod postolja ušne školjke.
Trebalo bi da osetite blage vibracije mišića oko očiju i usta. Mišići
obraza i usta će biti zategnuti. Ova vežba doprinosi izražajnosti očiju i
pomaže izravnavanju vertikalnih bora iznad gornje usne.

D. Vežbe za mišiće donjeg dela lica i vrata

Vežbe se izvode sa većom jačinom delovanja u odnosu na vežbe za mišiće središnjeg dela lica. Razlog
tome je činjenica da su mišići donjeg dela lica i vrata čvršći. Da bi se postigli vidljivi rezultati, na njih
treba obratiti posebnu pažnju.

Zona 9.

Postavite elektrode na vrat kao što je prikazano na slici. Postepeno

povećavajte intenzitet dok ne osetiti stezanje vratne žile. Može doći
do spuštanja donje vilice i brade.

Zona 10.

Postaviti elektrode na vrat kao što je prikazano na slici. Postepeno

povećavajte intenzitet dok ne osetiti stezanje vratne žile. Može doći
do spuštanja donje vilice i brade. Zatežu se vratni mišići i delimično
sekundarni deo brade, čime se poboljšava čvrstoća nežnih tkiva na
vratu.

65
 Zona 11.

Postaviti elektrode tačno ispod donje usne. Odabrati jačinu delovanja

koja neće izazivati jak nadražaj. Trebalo bi da osetite zatezanje koje će
vam vući donju usnu na dole. Ova vežba usmerena je ka očuvanju
volumena donje usne i sprečavanju njenog atrofiranja.

Zona 12.

Postaviti elektrode ispod vilice, bliže bradi, i praviti pokrete usmerene

prema gore. Jačinu stimulacije treba odabrati tako da osetite reakciju
u mišićima vilice – mišići brade i usta će se blago napinjati. Dolazi do
zatezanja i povlačenja donje usne, uz njeno oblikovanje i minimalno
istezanje, do čega dolazi usled smanjivanja masnog tkiva.

Zona 13.

Postaviti elektrode sa strane vilice, bliže uhu, i tačno na liniju vilice.

Nakon uključivanja aparata, uočićete reakciju donjih mišića obraza,
vilice i usta.

Lista preporučenih zona može da se proširi, na primer stimulacijom mišića vrata još dalje od brade u
odnosu na prikazano u zoni 9, odmah ispod uha. Druge varijacije zona su takođe moguće. Ne žurite
da proširite listu tokom prva tri meseca terapije.

66
Dobra hrana za dobre misli

* Kod osoba koje su navikle da sede ili hodaju pognute glave, koje spavaju na visokom jastuku ili sa
licem okrenutim prema dole, veće su šanse da će doći do sledećih promena na licu i vratu: spuštanje
obraza do brade, distorzija ovalnog oblika lica, pojava kesica ispod očiju, pojava ’druge’ brade.... Kod
njih će se pojaviti izražene bore u predelu od nosa ka usnama i između obraza i brade, na krajevima
usta, a takođe i spuštene obrve. Umesto nekadašnjeg nasmejanog izgleda, sada imamo jedno kruto,
strogo i tužno lice.

* Godine su odraz stanja naše duše. Stari smo onoliko koliko izgledamo stari.

* Moramo da naučimo kako da opustimo svoje lice. Sedite uspravno, i opustite se. Prstima, sa
izuzetkom palčeva, masirajte obe slepoočnice. Gledajte pravo ispred sebe. Opustite donju vilicu
koliko god možete, dišite lagano. Nakon toga se nasmešite što je moguće širim osmehom. Zadržite se
u tom položaju koliko god možete, zatim se opustite, pa ponovite sve to 10 puta. Ovom vežbom
otklanja se napetost u dubljim slojevima lica. Vrhovima prstiju potražite na svom licu preostale tačke
napetosti spots, i pokušajte da i njih opustite. Pažljivo dlanovima pokrijte lice, i opustite se 1 do 2
minute.

* Ni najbolja nega ne može da nadoknadi štetan uticaj otrovnih materija. Zbog pušenja, bore se
pojavljuju i 10 godina ranije nego što bi se inače pojavile.

* Godine se manje primećuju kod osoba koje su vesele i imaju smisao za humor, koje ne primaju
stvari suviše k srcu, koji vredno rade čitavog života, koji su optimisti i gledaju u budućnost, bez
osvrtanja.

* Stanje psihe, fizička kondicija i izgled neke osobe su neraskidivo povezani.

* Opuštanjem mišića lica i vrata, osetićete povećanje životne energije.

* Bore se uvek pojavljuju na tkivu pod pravim uglom u odnosu na pravac mimike mišića, odnosno u
njihovom preseku.

* Uz pomoć SENAR aparata uvek možete da opustite mišiće lica, da uklonite bore, poboljšate ishranu
kože, čak i bez produžnih elektroda.

Nadamo se da će vam SENAR aparat pomoći da usporite vreme i da više ne budete razočarani kada
ugledate svoj odraz u ogledalu. Obično se rastužimo zbog toga što odraz koji vidimo u ogledalu
izgleda starije nego što se mi osećamo. Želja da izgledate mlađe, dobra volja i marljivost pomoći će
vam da povratite svoju lepotu, mladalački duh i zdravlje.

67