1) Türkiye’de sektör oyuncularının, değer zincirinin farklı taraflarına doğru faaliyet alanlarını

genişlettikleri ve 3BB’ye yönelik ürün ve hizmetlerini çeşitlendirdikleri görülmüştür Bu durum,

Türkiye’de 3BB pazarının olgunlaşmakta olduğunu ve oyuncuların büyümeyi hedeflediklerini
göstermektedir. Endüstriyel 3BY üretmek konusunda girişimleri olan sistem imalatçıları, henüz
pazarda ürünlerini ticarileştirmekte etkin olamamıştır. Sistem imalatçılarının bir bölümü kendi
imalatları olan 3BY’lere gömülü şekilde kendi yazılımlarını geliştirmekte; büyük çoğunluğu ise açık
kaynak yazılımlarını müşteri ihtiyaçları doğrultusunda geliştirerek yeniden inşa etmektedir..
Türkiye’de temel faaliyet alanı 3B tasarım, 3BB’ye yönelik yazılım veya endüstriyel uygulamaya
yönelik program geliştirme olan herhangi bir şirket tespit edilememiştir Türkiye pazarındaki
oyuncuların davranışları, küresel eğilimlerle paralel ilerlemektedir. Mevcut oyuncular değer zinciri
içinde faaliyet alanını genişletmekte ve yeni oyuncular pazara girmektedir. Firmalar belirli bir alana
odaklanmak yerine pazardaki tüm fırsatları değerlendirmeye çalışmaktadır. Bu durum, pazarın yeni
oluşmakta olduğunun bir göstergesidir. Türkiye’de mevcut 3BY sistemlerinin düşük kapasiteyle,
küresel ortalamanın üçte biri düzeyinde kullanıldığı tespit edilmiştir. Bu durumun en büyük
sebebinin, kullanıcıların 3BY sistemlerini mevcut operasyonlarına tam olarak entegre edememesi
olduğu değerlendirilmektedir. Küresel eğilimlerin aksine Türkiye’de sanayi şirketlerinin hizmet
sağlayıcılar ile çalışmak yerine, yüksek sistem maliyetlerine rağmen 3BY sistemlerine yatırım yaptığı
gözlenmiştir. Türkiye’de hizmet pazarı (%13,37), diğer pazar segmentlerine ve küresel hizmet
pazarına (%23,8) göre daha yavaş gelişmektedir Küresel tedarik zincirlerine entegre veya yoğun Ar-
Ge faaliyetleri yürüten sektörlerde 3BB teknolojileri farkındalığı daha yüksek iken, diğer sektörlerde
farkındalık seviyesi düşüktür. Türkiye’deki firmaların %17’si 3BB ile ilgili deneyime sahip iken, bu
oranın küresel ortalaması %24’tür. Küresel pazardaki olgunluk seviyesi havacılık ve savunma sektörü
dışında tüm sektörlerde Türkiye’deki olgunluk seviyesinin üstünde olup önemli bir deneyime ve
stratejiye sahip firma bulunmamaktadır.

2) Sanayi 4.0, dijital dönüşüm, 3BB teknolojisi gibi kavramlar yalnızca en güncel politika
dokümanlarında doğrudan referans gösterilmektedir. 3BB teknolojisinin ilgili politika
dokümanlarında daha tanımlı bir politika rehberliğine ihtiyaç duyduğu değerlendirilmektedir mevcut
kurumsal çerçeve içerisinde ilgili kurumların Sanayi 4.0’a ilişkin rollerinin birbirini tamamlar nitelikte
tanımlanarak kurgulanması gerekmektedir. 3BB teknolojisine yönelik faaliyet gösteren şirketlerin
ilgili politika uygulayıcı kamu kurumlarının mevcut destek araçlarını kullanabildiği, ancak sanayide
dijital dönüşüm ihtiyacına yönelik özel olarak tasarlanmış bir destek mekanizması tespit
edilememiştir. 3BB teknolojisi özelinde herhangi bir destek/teşvik programı
tasarlamadığı/uygulamadığı görülmektedir. 3BB teknolojisinin bütüncül ve faydacı bir yaklaşımla
mevcut üretim ekosistemine entegrasyonunun sağlanması.

Bu kısıtın aşılması için geliştirilen ilk strateji Türkiye’de 3BB ekosisteminin iş birliği ağları ve insan
kaynağına odaklanılarak geliştirilmesi. tedarik firmaları ile sanayi şirketleri arasındaki zayıf iletişim,
sanayinin ihtiyaçlarına uygun sistem ve malzeme geliştirilmesinde; üniversite-sanayi iş birliğindeki
eksiklik, sanayinin ihtiyaç duyduğu ‘know-how’ın edinilmesinde ve nitelikli iş gücünün
yetiştirilmesinde kısıt. Türkiye’de 3BB teknolojilerinin malzeme segmenti ağırlığıyla geliştirilmesi
çünkü Ar-Ge’sini henüz tamamlamış yerli 3BY sistemlerinin sağlayacağı üretim kalitesine ilişkin
endişeler vardır ancak kimya sektörü için kama değeri yüksek olan yazıcı malzemeleri bir fırsattır

Türkiye’de imalat sanayinin 3BB teknolojisine yönelik farkındalığı ve uygulama seviyesinin

artırılmasıyla teknolojinin yaygınlaştırılması çünkü Türkiye 3BB teknolojisinin yaygınlığı ve uygulama
olgunluğunun küresel eğilimleri geriden takip eden bir yapıda ve uygulamaları içinde teknolojinin
yerini keşfedemeyen firmalar, 3BB’nin mevcut üretim süreçlerine getirdiği yenilik ve fırsatlardan
yararlanmamaktadır.
3BB teknolojisinin farklı kademelerde eğitime entegre edilmesi

3BB’ye yönelik malzeme geliştirmenin desteklenmesi

3BB konusunda faaliyet gösteren start-up firmaların desteklenmesi

KOBİ’lere 3BB uygulama danışmanlık hizmet desteği mekanizması geliştirilmesi

3BB uygulama desteği programları tasarlanması

3) yapardım. Çünkü türkiye pazarı genel olarak dünya trendini takip ediyor ve henüz başlangıçta.
Ciddi fırsatlar yakalayabilir ve büyük bir oyuncu olabilirim.

4) 3bb teknolojisine yönelik fırsatlar ve riskleri analiz edin?

Fırsatlar;

yerel ve küresel pazarda büyüme

3BB uygulamalarını test eden veya uygulamayı düşünen sanayi şirketlerinin varlığı

Uluslararası değer zincirlerine hâlihazırda entegre şirketlerin uzmanlığa kolay erişim

Endüstriyel 3BY sistem fiyatlarında küresel düşüş beklenti

Riskler;

ürün kalitesine ilişkin endişeler nedeniyle yerli oyuncuların yerel ve küresel pazarda tutunamaması

şirketlerde üst yönetim desteği eksikliği

sürekli ithalat bağımlılığı

nitelikli çalışan eksikliği

üniversite-sanayi iş birliğinin olmaması

Önde gelen sektöreleri analiz edin? vs..