ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ Π Α Ν Ε Π ΙΣΤ Η Μ ΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΩ Ν ΣΠΟΥΔΩΝ

(ΙΔΡΥΜΑ Μ Α Ν Ο Λ Η ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΔΗ)

Τα νέα ελληνικά για ξένους

/

Κτυ:ΐι[θχηιι
Σ υ ν ερ γα σ ία το υ Δ ιδ α κ τικ ο ύ Π ρ ο σ ω π ικ ο ύ
ί ο υ Σχολείου Ν έ α ς Ε λλη νικ ή ς Γλώσσας
το υ Α ρ ισ το τελ είο υ Π α ν ε π ισ τ η μ ίο υ Θ εσ σ α λ ο ν ίκ η ς

το υ/τη ς

Θ εσ σ α λ ο νίκ η 2009
 ΤΑ ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΓΙΑ Ι Ε ΝΟΥΣ
2 8 0 ΒΙΒΛΙΟ ΑΣΚΗΣΕΩΝ - ΛΥΣΕΙΣ

Ιο Μάθημα

Α 1 είναι 2 είναι, είμαστε 3 είστε, είμαι 4 είσαι, είμαι 5 είμαστε 6 είναι 7 Είσαι, είμαι 8 είναι, είναι 9 είμαστε
10 είσαι 11 είμαστε 12 είμαι, είστε 13 είστε, Είμαστε 14 είμαστε 15 είναι, είναι 16 είμαι, είμαι, είσαι 17 είναι,
είναι 18 είναι

Β 1 Εσείς 2 Αυτά 3 αυτοί 4 Αυτοί 5 Εμείς 6 Αυτοί 7 Αυτοί 8 Εμείς, Αυτή 9 Αυτά 10 Εμείς

Γ α η δασκάλα, το βιβλίο, η δεσποινίδα, ο Αγγλος, το πρόσωπο, η κάρτα, το ρολόι, το κτίριο, η κιμωλία, ο

πατέρας, η γυναίκα, η εβδομάδα, ο μήνας, το διαγώνισμα, η καθηγήτρια, το γράμμα, ο Έλληνας, η καρέκλα, η
κυρία
β ο αριθμός, ο άντρας, το ταβάνι, η Ελληνίδα, ο σκύλος, η μητέρα, η εικόνα, ο κινηματογράφος, το Βέλγιο, το
στόμα, το ερωτηματικό, ο δάσκαλος, η απουσία, ο κανόνας, η εποχή, το αγόρι, η Ιταλία, το παράθυρο, ο κύριος
γ η άσκηση, η βόλτα, ο αδελφός, η μέρα, ο διάλογος, η σελίδα, η πόλη, η γλώσσα, η αδελφή, το τραπέζι, η
ερώτηση, το πρόγραμμα, ο Καναδάς, το απόγευμα, η γάτα, η βιβλιοθήκη, ο Λίβανος, η πόρτα, το κορίτσι

Δ 1 Έλληνας 2 σπίτι 3 γυναίκα 4 φοιτητής 5 Αλεξάνδρα 6 Θόδωρο 7 Αμερική 8 ο 9 μία 10 ελληνικά

Ε (οι απαντήσεις είναι ενδεικτικές ) 1 Καλά, ευχαριστώ. 2 Από την Αγγλία. 3 Ναι, είμαι κι εγώ σπουδάστρια.
4 Μαθαίνει ελληνικά. 5 Με λένε Νίκο Νικολάου. 6 Ναι. Τη λένε Μαρία Στεργίου. 7 Σε λίγο. 8 Ναι, αυτή είναι.

ΣΤ (οι ερωτήσεις είναι ενδεικτικές ) 1 Πού είναι ο Κώστας; 2 Τι κάνεις; 3 Είσαι φοιτητής; 4 Τι είναι ο πατέρας σου; 5 Τι
κάνει ο Τζον εδώ στο πανεπιστήμιο; 6 Πώς τον λένε; 7 Πώς τη λένε; 8 Από πού είσαι;

Ζ καλημέρα, γεια σου, είμαι, Γιάννης, Ελλάδα, τάξη, σπουδαστής, δασκάλα, ο, από πού είσαι, μας, τι,
ώρα, σε λίγο, και, να, μάθημα, δεν, είναι, είμαστε, κι εγώ , φίλος, πάμε, μαθαίνω, Μαρία, αρχίζει, σχολείο,
πανεπιστήμιο, άντρας, φοιτητής, γάτα, τραπέζι, βιβλιοθήκη, σπίτι, εδώ, εκεί, ευχαριστώ, με λένε, γράμμα,
κουτί, έξω, ακόμη, πίνακας, κορίτσι, αυτός

Η 1 Πώς, καλά (Πού, εδώ) 2 Πού 3 Από πού 4 Πού 5 Πώς 6 στο τραπέζι 7 Πώς 8 σε λίγο 9 Να 10 Τι

Θ 1 ΣΧΟΛΕΙΟ 2 ΤΡΑΠΕΖΙ 3 ΠΑΙΔΙ 4 ΜΑΘΗΤΡΙΑ 5 ΚΟΥΤΙ 1Κ ΣΠΙΤΙ

ΙΒ (οι λύσεις είναι ενδεικτικές )

τάξη χωρά έπιπλα ζωα ονομα επάγγελμα γονείς
πίνακας Ελλάδα τραπέζι γάτα Ελένη δάσκαλος πατέρας
θρανίο Καναδάς καρέκλα σκύλος Γιάννης μηχανικός μητέρα
βιβλίο Βουλγαρία βιβλιοθήκη κοτόπουλο Κώστας ταμίας
μολύβι Μαρόκο Αννα

ΙΓ (ο διάλογος για την κατανόηση προφορικού λόγου)

Στο Πανεπιστήμιο, έξω από μία τάξη
Ε -Είμαι η Ελένη.
Α -Εγώ είμαι η Αλεξία. Από πού είσαι, Ελένη;
Ε -Από τη Θεσσαλονίκη. Εσύ;
Α -Εγώ δεν είμαι Ελληνίδα. Είμαι από την Ιταλία. Από τη Ρώμη.
Ε -Τι κάνεις εδώ, Αλεξία;
Α -Μαθαίνω ελληνικά.
Ε -Αυτή είναι η τάξη σου;
Α -Ν αι, αυτή είναι.
Ε -Ο Πολ είναι στην τάξη σου; Είναι φίλος μου από την Αγγλία.
Α -Ναι, ναι! Να, μέσα στην τάξη είναι.
Ε -Τι ώρα αρχίζει το μάθημα;
Α -Σε λίγο. Α, να η δασκάλα μας. Γεια σου, Ελένη.
Ε -Γεια σου, Αλεξία.

ΣΩΣΤΟ: 1, 4, 6 , 7, 10 ΛΑΘΟΣ: 2, 3, 5, 8, 9

ΙΔ ΑΓΓΛΙΑ: Τζον, Τιμ ΑΜΕΡΙΚΗ: Τζορτζ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ: Βάνα, Τάνια ΓΑΛΛΙΑ: Ζαν ΕΛΛΑΔΑ: Ελένη ΙΤΑΛΙΑ:
Μάρκος ΚΑΝΑΔΑΣ: Πάολα ΠΑΛΑΙΣΤΙΝΗ: Ζάχερ, Μαχμούτ, Μοχάμετ
 281

2ο Μάθημα

Α 1 Οι κοπέλες κάνουν... 2 Διαβάζουμε... γράφουμε... 3 Υπάρχουν κιμωλίες... 4 Υπάρχουν εικόνες...

5 Οι πίνακες, τα τραπέζια... οι καρέκλες... 6 ... κάνετε... τα μαθήματα; -Κάνουμε... 7 Ξέρουμε φοιτήτριες...
8 Έχουμε εισιτήρια... 9 Αυτοί οι κύριοι είναι Άγγλοι, ...ξέρουν... 10 Οι μαθήτριες έχουν μολύβια. 11 Τα αγόρια
μένουν... 12 ...είναι τα δέματα;... 13 Τα γράμματα είναι... στα κουτιά. 14 Οι δασκάλες είναι... 15 Αυτοί
πηγαίνουν... αυτές... 16 ...κάνετε... 17 Τα παιδιά... είναι αγόρια 18 ...μένετε εσείς;... 19 Υπάρχουν λεωφορεία...
20 ...είστε...

Β 1 Ένας φίλος μου ξέρει... 2 ...στο λεωφορείο είναι ο οδηγός 3 Ο ξένος σπουδαστής μαθαίνει...
4 Κάνεις βόλτα... το μάθημα; 5 Αυτός ο κύριος διαβάζει εφημερίδα 6 Αυτή η γυναίκα μένει... 7 ...κάνει αυτό το
μολύβι; -Έ να... 8 ...μαθαίνεις... ξέρω 9 Υπάρχει ένας άνθρωπος... 10 Ο νυχτοφύλακας δουλεύει...

Γ 1 Τι κάνει ο πατέρας σου; 2 Από πού είναι το παιδί; 3 Τι διαβάζει ο μαθητής; 4 Πού περιμένει η Εύα το
λεωφορείο; 5 Πού μένεις; 6 Καταλαβαίνεις ελληνικά; 7 Τι γράφει η σπουδάστρια; 8 Τι κάνει ο φίλος σου τώρα;
9 Πώς (Με τι) πας (πηγαίνεις) στο σπίτι σου; 10 Πόσο κάνει αυτό το βιβλίο;

Δ α 1 έχουν 2 περιμένουν 3 δουλεύει 4 ξέρουν 5 κάνει 6 μένουν 7 παίζει 8 μαθαίνουν 9 γράφουν 10 είναι
β 1 Αυτοί 2 Αυτοί 3 Αυτός 4 Αυτοί 5 αυτό 6 αυτοί 7 Αυτός 8 Αυτές 9 Αυτά 10 Αυτά

Ε 1 μάθημα 2 η Ιατρική Σχολή 3 οδηγός 4 πηγαίνει 5 διαβάζει 6 το περίπτερο 7 Η διεύθυνσή 8 φύλακες

9 Πολλοί 10 Το σχολείο

ΣΤ Είμαι ένας ξένος φοιτητής. Είμαι στην Ελλάδα δεκαπέντε μέρες μόνο και ακόμα δεν καταλαβαίνω τα
ελληνικά. Μένω με ένα φίλο μου μακριά από το πανεπιστήμιο και γι' αυτό πηγαίνουμε εκεί με το λεωφορείο.
Το λεωφορείο κάνει οτάση μπροστά στο σπίτι μας. Πηγαίνουμε στην τράπεζα κάθε είκοσι μέρες και παίρνουμε
χρήματα.

Ζ (οι απαντήσεις είναι ενδεικτικές) 1 Μένω στην οδό Αγίου Δημητρίου 2ο. 2 Στην τάξη μας υπάρχει ένας πίνακας,
δέκα τραπέζια και είκοσι καρέκλες. 3 Ναι, ξέρω ελληνικά. 4 Το λεωφορείο κάνει στάση μπροστά στο σπίτι
μου. 5 Γιατί είναι πολύ κοντά στο σχολείο. 6 Ένας φίλος μου μένει μαζί μου. 7 Είναι στην πατρίδα μου. 8
Είμαι σπουδαστής. 9 Γιατί δεν ξέρω ακόμη καλά τα ελληνικά. 10 Στο τετράδιο γράφουμε με στιλό ή μολύβι
και στον πίνακα γράφουμε με κιμωλία ή με μαρκαδόρο. 11 Είμαι μόνο δέκα μέρες. 12 Μαθαίνω ελληνικά στο
πανεπιστήμιο. 13 2-3 ευρώ, δεν ξέρω. 14 Γράφω την άσκηση. 15 Περιμένω το λεωφορείο.

Η 1 α Το εισιτήριο κάνει 50 λεπτά; β Ο ελεγκτής βλέπει τα εισιτήρια, γ Αυτός ο φοιτητής σπουδάζει στην
Ελλάδα.
2 α Πολλοί φοιτητές μένουν στη Φοιτητική Εστία, β Το μάθημα αρχίζει σε λίγο. γ Στην αυλή μας υπάρχει μόνο ένα
δέντρο.
3 α Ο φίλος μου είναι ταμίας στην τράπεζα, β Στο πανεπιστήμιο υπάρχουν ξένοι φοιτητές, γ Τα λεωφορεία έχουν
τρεις πόρτες.
4 α Εσείς ξέρετε ελληνικά; β Ο φίλος μου κι εγώ διαβάζουμε στη βιβλιοθήκη, γ Πολλοί άνθρωποι περιμένουν το
λεωφορείο.
5 α Εμείς συμπληρώνουμε τα κενά. β Τα πάρκα έχουν δέντρα, γ Οι συμμαθητές μου πηγαίνουν βόλτα συχνά.

Θ 1β, 2γ, 3β, 4β, 5γ, 6γ, 7α, 8β, 9β, ΙΟβ

I 1 ΠΙΝΑΚΑΣ 2 ΜΟΛΥΒΙ 3 ΔΕΝΤΡΟ 4 ΤΡΑΠΕΖΙ 5 ΠΑΡΑΘΥΡΟ ΙΚ ΠΟΡΤΑ

ΙΔ (ο διάλογος για την κατανόηση προφορικού λόγου)

-Γεια σου, Κατερίνα!
-Γεια σου. Τι κάνεις;
-Καλά, ευχαριστώ. Κατερίνα, μένεις κοντά στο πανεπιστήμιο;
- Ν α ι, μένω κοντά.
-Π οια είναι η διεύθυνσή σου;
-Εγνατία 40.
-Μέν&ις μόνη;
-Ν α ι, γ ι α τ ί το σπίτι μου είναι πολύ μικρό. Έχει μόνο ένα δωμάτιο.
-Τι υπάρχει στο δωμάτιό σου; , , η η _, „
-Ένα κρεβάτι, ένα τραπέζι, τρεις καρέκλες και μια βιβλιοθήκη. Και στη βιβλιοθηκη υπαρχουν βιβλία και τετράδιά,
μολύβια, χαρτιά.

1 κοντά στο πανεπιστήμιο 2 Εγνατία 40 3 α ένα κρεβάτι β ένα τραπέζι γ τρεις καρέκλες δ μία βιβλιοθήκη
4 α βιβλία β τετράδια γ μολύβια δ χαρτιά
ΤΑ Ν ΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ Π Α Ι Ε Ν Ο ΥΣ
ΒΙΒΛΙΟ ΑΣΚΗΣΕΩΝ - ΛΥΣΕΙΣ

ΙΕ ΝΑΙ: 2, 3, 7, 10 ΟΧΙ: 1, 4, 5, 6 , 8, 9

3ο Μάθημα

Α 1 Ο Φίλιππος... —φοιτητής. 2 ...ένα οτιλό... 3 μάθημα... 4 ...η φίλη..., η Γεωργία. 5 ...ένα σχολείο ...στο
σπίτι... 6 ...το μολύβι μου. 7 Οι Έλληνες... 8 - Άννα, ...η μητέρα σου; 9 ...την τσάντα σου. 10 ...στον τοίχο; 11 Ο
πατέρας μου... — οδηγός. 12 ...-- ξένοι... στην τάξη μας.

Β 1 τον υπάλληλο 2 Γερμανός 3 την αδελφή 4 ο κύριος § στον ταμία 6 η εφημερίδα 7 στον πίνακα, την κιμωλία 8
τη δουλειά

Γ 1 φοιτητές 2 σβήνω 3 πρωί 4 στάση 5 λεωφορεία 6 κουτί 7 νοικοκύρη 8 προσέχουν 9 διεύθυνσή 10 γαλλικά

Δ 1 την Ιταλία, τον Καναδά 2 Ο εξάδελφός, φοιτητής 3 Πέτρο, Θόδωρε 4 οι γιατροί 5 κυρία, την πόρτα
6 άνθρο^ποι, στη στάση 7 την κιμωλία, στον πίνακα 8 τα βιβλία, στη σελίδα 9 Παιδιά, η δασκάλα 10 Αδελφέ 11 οι
εφημερίδες 12 κύριε Πετρίδη 13 την εικόνα, Ο δάσκαλος

Ε 1 διαβάζεις 2 βλέπω 3 κοιτάζουν 4 δίνεις 5 πηγαίνω, παίρνω 6 σβήνουν 7 Περιμένω 8 μένω 9 ανοίγουμε
10 κάνουν

ΣΤ 1 πες, Λέω 2 μάθετε, Μαθαίνουν 3 κοιτάξτε, Κοιτάζουμε 4 έλα, Έρχομαι 5 σβήσε, Σβήνω 6 πάρτε, Παίρνει
7 συνέχισε, Συνεχίζω 8 δείξτε, Δείχνουμε 9 δώσε, Δίνω 10 δείτε (δέστε), Βλέπουμε

Ζ (οι λύσεις είναι ενδεικτικές ) 1 και διαβάζω το μάθημα. 2 στην εικόνα δύο; 3 κοντά στο πανεπιστήμιο. 4 κάνει
στάση κοντά στο σπίτι μου. 5 άνθρωποι στο δρόμο. 6 εδώ, παιδιά. 7 μάθημα κάθε μέρα; 8 στο Σχολείο της Νέας
Ελληνικής Γλώσσας. 9 έχουμε τρία δωμάτια. 10 το φως.

Η 1 μπροστά 2 κάθε 3 σε λίγο 4 ακριβώς 5 μαζί 6 εδώ 7 από 8 ακόμη 9 Πού 10 Πόσο

0 Ο Αλέξης είναι από τη Γερμανία. Είναι στη Θεσσαλονίκη δύο μήνες και μαθαίνει την ελληνική γλώσσα στο
πανεπιστήμιο. Στην τάξη του υπάρχουν ξένοι φοιτητές από πολλές χώρες. Πηγαίνει στο πανεπιστήμιο με το
λεωφορείο, γιατί το σπίτι του είναι μακριά. Κάθε μέρα έχει μάθημα τέσσερις ώρες στη Φιλοσοφική Σχολή.

Ια (οι ερωτήσεις είναι ενδεικτικές)

Α Τι κάνεις, Ελένη;
Α Πού είναι αυτή η εικόνα;
Α Τι βλέπεις εκεί;
Α Υπάρχουν άνθρωποι στη στάση;
Α Εσύ πώς πας στο μάθημα;

ΙΕ (ο διάλογος για την κατανόηση προφορικού λόγου)

Δύο φίλοι, ο Πέτρος και ο Θόδωρος, είναι στο σπίτι. Σε λίγο έρχεται και ο τρίτος φίλος, ο Νίκος.
Πέτρος: Άνοιξε την πόρτα, Θόδωρε. Δεν ακούς το κουδούνι;
Θόδωρος: Ναι, ανοίγω. Α, γεια σου, Νίκο. Έλα μέσα. Είμαστε με τον Πέτρο.
Νίκος: Γεια σας, παιδιά. Τι κάνετε;
Πέτρος: Διαβάζουμε τα μαθήματά μας.
Νίκος: Διαβάστε μετά. Τώρα κλείστε τα βιβλία σας και ανοίξτε την τηλεόραση. Έχει μπάσκετ.
Θόδωρος: Πολύ ωραία! Πέτρο, κλείσε τα βιβλία μας, σβήσε το φως στο δωμάτιο και έλα στο σαλόνι για
τηλεόραση.
Νίκος: Ελάτε, παιδιά, ανοίξτε γρήγορα την τηλεόραση. Το μπάσκετ αρχίζει σε λίγο.
Θόδωρος: Εντάξει. Να, δείτε, τώρα αρχίζει.
Πέτρος: Ποπό! Κοιτάξτε, τι ωραία .παίζουν! Μπράβο, βρε Νίκο, ωραία η ιδέα σου.

(+)4, 6, 7, 8, 9, 11, 12, 14, 15

ΙΣΤ β το Ν ίκ ο γ τη Μ α ίρ η δ τον Π έ τρ ο ε τ ο ν ελεγκτή

α γυναίκες β άντρες γ παιδιά
α την εφημερίδα μου β νερό γ εισιτήρια για το λεωφορείο
α στη Σχολή β στο κυλικείο γ στη Φοιτητική Λέσχη δ στη Βιβλιοθήκη ε βόλτα σχ στο σπίτι
 283

4ο Μάθημα

Α 1 Το, στις 2 το, την 3 η, στην 4 Οι, τους 5 οι, στο 6 μία, την 7 οι, - 8 τα, στο 9 Το, οι 10 Ο, -, η, - 11 τους, τις
12 Η, - 13 -, -, -, -, το 14 στο 15 -, τους 16 ο, - 17 - , Στην 18 Το 19 - , τις 20 (μία)

Β 1 το φίλο 2 τον πίνακα 3 Νίκο 4 Η φίλη 5 Παιδιά 6 σελίδες 7 τα σχολεία 8 εξαδέλφες 9τους ανθρώπους
10 εφημερίδα

Γ 1 γιατρούς 2 Ο γιατρός 3 το γιατρό 4 το γιατρό 5 γιατρέ 6 Οι γιατροί 7 ο γιατρός 8 Οι γιατροί

Δ 1 πάτε 2 πάω, πας, Πάω 3 Πάμε, πάμε 4 πάει 5 πάνε 6 πάνε

Ε 1 Έχω μόνο μία θεία. 2 Υπάρχει (μία) βρύση στον κήπο. 3 Το μάθημα έχει μία εικόνα στην πρώτη σελίδα.
4 Η ανιψιά μου έχει μία φίλη στην Κύπρο. 5 Πού πας, όταν θέλεις εφημερίδα; -Στο περίπτερο. 6 Εσύ μαθαίνεις
ελληνικά ή αγγλικά; -Ελληνικά. 7 Είσαι ξένος; -Ό χ ι, Έλληνας είμαι από τη Γεωργία. 8 Κάθε μέρα διαβάζεις και
ελληνική και ξένη εφημερίδα; -Ό χ ι, διαβάζω μόνο ελληνική. 9 Τι θέλει η κυρία; -Έ να εισιτήριο για το λεωφορείο.
10 Δείξε στο νεαρό το δρόμο για το πανεπιστήμιο. 11 Η οικογένειά μου ζει στο χωριό. 12 Διάβασε αυτό το
παράδειγμα και πες και ένα άλλο. 13 Τι σημαίνει αυτό το ρήμα; Δεν καταλαβαίνω. 14 Άνοιξε το παράθυρο και
κλείσε την πόρτα.

ΣΤ 1 στο 2 στη, στο 3 στις 4 στους, στον 5 στους 6 Στην 7 στον 8 στο

Ζ 1 Δουλεύει σ’ αυτήν τη δουλειά δέκα χρόνια. 2 Είμαι παντρεμένος σαράντα χρόνια και έχω δύο παιδιά και
πέντε εγγόνια. 3 Τα μικρά παιδιά γράφουν συχνά στους τοίχους. 4 Πέτρο, άναψε το φως, γιατί είναι νύχτα και δε
βλέπω. 5 Τον Κώστα τον έχω πρώτο εξάδελφο.

Η 1γ, 2β, 3β, 4α, 5β, 6β, 7γ, 8β, 9δ, ΙΟγ

Θ Αυτοί είναι ο παππούς μου και η γιαγιά μου. Εγώ είμαι ο εγγονός τους. Αυτός είναι ο θείος μου. Ο Άλκης ...
τα ξαδέλφια μου. Η μητέρα ... η γυναίκα μου. Η αδελφή ... παντρεμένη και έ χ ε ι ... ανίψια μου. Τα παιδιά μου ...
πρώτα ξαδέλφια. Τα ανίψια μου ... θείο και τα παιδιά μου ... θεία.

I 1 οι γονείς μας 2 καιρό 3 σπουδάζει 4 μένει 5 η βρύση 6 γυναίκα, ελεύθερη 7 μένει (ζει), μένουν (ζουν),
υπάρχει 8 τσέπες 9 μακριά 10 Δώσε

ΙΓ (ο διάλογος για την κατανόηση προφορικού λόγου)

Μιχάλης: Μίλτο, έχεις οικογένεια; Γονείς, αδέλφια;
Μίλτος: Βέβαια. Έχω τους γονείς μου, έναν αδελφό και μια αδελφή. Εσύ, Μιχάλη;
Μιχάλης: Εγώ έχω μόνο τη μητέρα μου. Αδέλφια δεν έχω, δυστυχώς.
Μίλτος: Παππού, γιαγιά;
Μιχάλης: Ναι, έχω δύο γιαγιάδες από τον πατέρα μου και τη μητέρα μου και έναν παππού από τη μητέρα μου.
Μίλτος: Εγώ δεν έχω παππού. Έχω μόνο μια γιαγιά. Και θείους, θείες, ξαδέλφια...
Μιχάλης: Μένεις με την οικογένειά σου;
Μίλτος: Όχι, μένω μόνος. Η οικογένειά μου είναι σε άλλη πόλη. Εγώ δουλεύω εδώ. Εσύ;
Μιχάλης: Εγώ μένω με τη μητέρα μου. Κοντά στο σπίτι μας μένουν ο παππούς και η γιαγιά μου, ένας θείος και
μια θεία μου με τις οικογένειές τους. Αδέλφια δεν έχω, έχω όμως έξι ξαδέλφια.
Μίλτος: Εγώ έχω μια ανιψιά από τον αδελφό μου και έναν ανιψιό από την αδελφή μου.

1β, 2γ, 3α, 4β, 5α, 6α, 7α, 8γ, 9α, 10α

ΙΔ Ια, 2ιγ, 3θ, 4δ, 5β, 6ιε, 7ζ, 8ια, 9σχ, ΙΟιδ

5ο Μάθημα

Α 1 δώδεκα ανθρώπους, τέσσερις άντρες, τέσσερις γυναίκες, τέσσερα παιδιά 2 ένα θείο 3 έναν πίνακα,
δεκατέσσερα θρανία 4 έναν καφέ 5 Ένας φάκελος, τριάντα τρία λεπτά 6 πενήντα τέσσερα δολάρια 7 τρία
περίπτερα 8 δύο αδελφούς, τρεις αδελφές 9 τρία ευρώ 10 τρεις σπουδάστριες

Β 1 Πόσους 2 Ποιος 3 Ποια 4 Πόσα 5 Πόσους, πόσες 6 Ποιοι 7 Ποιο 8 ποιους/πόσους 9 Πόσους 10 Ποιες

Γ 1 πόσες, αυτό το 2 Ποιος 3 πολλά 4 αυτή την, εκείνη 5 Ποια, αυτές τις 6 Ποιο 7 πολλούς 8 Ποια 9 εκείνο το 10
ποια 11 Πόσες 12 Πόσες, ποιες 13 πολλά 14 Πόσους, πολλοί 15 Πόσους, πολλούς 16 ποιο, αυτά τα 17 Ποιο, ποια
18 μία 19 αυτούς τους, ποιοι 20 ποιον, αυτό το
ΤΑ ΝΕΑ ΕΛΛΗ Ν ΙΚΑ ΓΙΑ ΞΕΝΟΥΣ
ΒΙΒΛΙΟ ΑΣΚΗΣΕΩΝ - ΛΥΣΕΙΣ

Δ 1 ακούω 2 ακούν(ε) 3 Ακούς 4 ακούμε 5 ακούει 6 ακούτε

Ε 1 σημαίνουν 2 Φωνάζω 3 ζει 4 βάζεις 5 Συμπληρώνω 6 κάνει 7 Γνωρίζεις 8 στέλνουν 9 κλείσε 10 ρίχνεις

Σ Τ (οι λύσεις είναι ενδεικτικές ) 1 Πόσες ώρες έχεις μάθημα κάθε μέρα; 2 Με ποιον μένεις; 3 Ποιο είναι το νόμισμα
της Αμερικής; 4 Ποιος είναι εκείνος ο σπουδαστής; 5 Πόσα αδέλφια έχεις; 6 Πώς είναι η Μαρία σήμερα; 7 Ποιες
είναι εκείνες οι κοπέλες; 8 Ποιες κάρτες θέλετε; 9 Πόσους Έλληνες φίλους έχεις; 10 Πού ρίχνουμε τα γράμματα;

Ζ 4,2,6,1,5,3

Η 1γ, 2α, 3γ, 4γ, 5β

ΙΓ (ο διάλογος για την κατανόηση προφορικού λόγου)

Ρούλα: Πού πας, Δανάη;
Δανάη: Στο ταχυδρομείο.Έχω ένα δέμα για τον Αντρέα.
Ρούλα: Πού είναι ο Αντρέας;
Δανάη: Στην Κύπρο. Στη Λευκωσία.
Ρούλα: Σπουδάζει εκεί;
Δ ανάη:Ό χι, δουλεύει.
Ρούλα: Τι του στέλνεις;
Δανάη: Δύο βιβλία κι ένα κουτί σοκολατάκια.
Ρούλα: Εγώ στο ταχυδρομείο πάω μόνο όταν πληρώνω το τηλέφωνο.
Δανάη: Πληρώνεις πολλά λεφτά για τηλέφωνο;
Ρούλα: Εκατόν πενήντα ευρώ, τους δύο μήνες.
Δανάη: Πολλά λεφτά! Κάνεις πολλά τηλεφωνήματα, ε;
Ρούλα: Ε, ναι.Έ χω και ίντερνετ. Οχ, έχει πολύ κόσμο στο ταχυδρομείο.
Δανάη:Έχεις δουλειά;
Ρούλα: Όχι, αλλά δε θέλω να περιμένω στην ουρά.
Δανάη: Κι εγώ δε θέλω. Πάμε μέσα και... βλέπουμε.

( + ) 1 , 2 , 4 , 5 , 8 , 9 , 1 1 , 1 2 , 1 4 , 15

ΙΔ ΝΑΙ: 3, 4, 5, 6, 9, 11 ΟΧΙ: 1, 2, 7, 8, 10, 12

6ο Μάθημα

Α 1 τους 2 σας 3 μας 4 σου 5 σας 6 μου 7 του 8 σου 9 τους 10 της, της 11 σου, της, της 12 μας 13 τους 14 του

Β 1 σπουδαστής 2 της κλασικής μουσικής, της μοντέρνας μουσικής 3 του κάτω πατώματος 4 της μικρής κόρης
5 των ναυτών 6 σίδερο, κόκκινα

Γ 1 στον πατέρα 2 Όλες οι καρέκλες του δωματίου, κίτρινες, άσπρη 3 Τρεις ξαδέλφες, καστανές, μελαχρινή,
ξανθιά, γαλάζια μάτια 4 Τα δάχτυλα των χεριών 5 του περιοδικού, τη φωτογραφία της παραλίας της Θεσσαλονίκης
6 ο φάκελός, την κίτρινη πλαστική σακούλα 7 Το σκούρο χρώμα των τοίχων, σκοτεινό 8 Η αδελφή, παντρεμένες
κόρες, γιους 9 πολλούς καλούς κινηματογράφους 10 των ανθρώπων, πολλά 11 του ταμία 12 η θέση του ρολογιού,
στη βιβλιοθήκη 13 Οι φοιτητές, πολ\ά βιβλία 14 Πόσοι φίλοι 15 αυτού του κανόνα (αυτών των κανόνων)

Δ γαλάζια θάλασσα / κόκκινα μολύβια / γαλανά μάτια / γκρίζο σύννεφο / ελληνική γλώσσα / γρήγορο
αυτοκίνητο / μεγάλη τάξη / μοντέρνα μουσική

Ε (οι λύσεις είναι ενδεικτικές ) γκρίζα γάτα / μαύρος πίνακας / κόκκινα χείλια / καστανά μάτια / πράσινα φύλλα /
γκρίζο βιβλίο / γαλάζια μπλούζα / ξανθά μαλλιά

ΣΤ (οι προτάσεις είναι ενδεικτικές ) 1 Το ρολόι του τοίχου δε δουλεύει. 2 Η καρέκλα του δωματίου μου είναι πράσινη.
3 Η εξαδέλφη του Αντρέα είναι φοιτήτρια. 4 Η τσάντα του Θόδωρου είναι μεγάλη. 5 Το πορτοφόλι της Ελένης
είναι ωραίο. 6 Ο πατέρας του φίλου μου είναι καθηγητής. 7 Τα βιβλία των παιδιών είναι πάνω στα θρανία τους.
8 Η δ ιεύ θ υ νσ η τη ς συμμαθήτριάς μου της Νάντιας είναι Αγίου Δημητρίου 55- 9 Τα μάτια των αδελφών μου είναι
γαλανά. 10 Τα μάτια των αδελφών μου είναι καστανά. 11 Τα φύλλα των δέντρων είναι πράσινα. 12 Τα παιδιά των
γειτόνων μου είναι ήσυχα. 13 Τα παράθυρα του σπιτιού μου είναι μεγάλα. 14 Τα φύλλα των τετραδίων μου είναι
άσπρα. 15 Τα δωμάτια των διαμερισμάτων μας είναι μικρά. 16 Η τιμή των εφημερίδων είναι τρία ευρώ.
17 Τα ονόματα των δασκάλων μου είναι: Αλίκη Πέτρου και Αντιγόνη Αθανασίου. 18 Τα ονόματα των δασκάλων
μου είναι Κώστας Αντωνίου και Νικόλαος Μακρής.
 I

285

Ζ (οι ερωτήσεις είναι ενδεικτικές ) 1 Ποιο είναι το όνομά του; 2 Με ποιον μοιάζει ο Γιωργάκης; 3 Τι χρώμα είναι τα
μάτια της αδελφής σου; 4 Τι περιμένει η Εύα οτη στάση; 5 Τι χρώμα είναι ο μαρκαδόρος; 6 Θέλεις το μπλε στιλό;
7 Ποια είναι εκείνη η ωραία κοπέλα;

Η 1 τα μάτια 2 τη μύτη 3 τα αυτιά 4 το στόμα 5 τα χέρια 6 τα πόδια 7 τη μύτη, το στόμα 8 τα μαλλιά 9 τα γένια
10 τα χείλη, τα μάτια, τα μαλλιά

ΙΣΤ (ο διάλογος για την κατανόηση προφορικού λόγου)

-Έχεις καμιά φωτογραφία των παιδιών σου;
-Φυσικά έχω. Να, αυτή είναι η μεγάλη μου κόρη, αυτός είναι ο γιος μου και αυτή η μικρή μου κόρη.
-Η μεγάλη είναι ίδια εσύ, ε;
-Ν αι, μου μοιάζει πολύ. Έχει ίδια χαρακτηριστικά μ ’ εμένα, αλλά έχει τα χρώματα του πατέρα της. Είναι ξανθιά.
-Ο γιος σου μοιάζει και στους δύο;
-Ν αι, έχει το μέτωπο, τη μύτη και το στόμα του πατέρα του. Ό μω ς το χρώμα των ματιών του είναι καστανό σαν το
δικό μου.
-Τα μαλλιά του όμως είναι ανοιχτά.
-Ν αι, είναι σκούρα ξανθά.
-Α, η μικρή σου κόρη δε μοιάζει ούτε του πατέρα της ούτε μ’ εσένα.
-Ναι. Αυτή μοιάζει της μητέρας μου. Είναι μελαχρινή. Μαύρα μάτια, μαύρα μαλλιά, ψηλή. Μόνο το σχήμα του
προσώπου της είναι σαν του πατέρα της.
-Έχεις όμορφα παιδιά.
-Ν αι, είναι όμορφα και καλά παιδιά.
-Ν α σου ζήσουν.
-Ευχαριστώ πολύ.

μεγάλη κόρη: 3 γιος: 1, 4, 5, 6, 11 μικρή κόρη: 2, 7, 8, 9, 10

ΙΖ 3, 2, 6, 8, 4, 7, 9 , Β

7ο Μ άθημα

Α 1 Το Σάββατο 2 σε 3 Τον άλλο 4 νωρίς 5 φόβο 6 χρονιά 7μέσα από 8 Η προηγούμενη 9 πέρσι 10 δεύτερη

Β 1 Ήσουν, ήμουν 2 έχει 3 ήταν 4 έχουν 5 είναι 6 ήταν, είχε 7 Έχουν 8 θα είναι 9 έχουν 10 Ήσασταν, ήμασταν

Γ Ια , 2β, 3β, 4γ, 5β, 6β

Δ 3, 1, 6, 2, 5, 4

Ε 1 η Παρασκευή 2 πρόπερσι 3 το ζαχαροπλαστείο 4 απόψε 5 οι διακοπές

ΣΤ 1 επάνω στο 2 έξω από 3 πίσω από 4 πάλι 5 Μέσα στο 6 εγκαίρως 7 μόλις 8 μπροστά από 9 επάνω από
10 πάντα

Ζ 1 λες, λένε 2 λένε 3 λέτε 4 Λέμε 5 λέω 6 λέμε, Λέμε

I (ο διάλογος για την κατανόηση προφορικού λόγου)

Αλίκη: Γεια σου, Μαράκι. Η Αλίκη είμαι. Τι κάνεις; Πού είσαι, βρε παιδάκι μου;
Μαρία: Γεια σου Αλίκη, πολύ καλά είμαι. Το Σαββατοκύριακο ήμουν στο βουνό για σκι με το Σάκη. Με θέλεις
τίποτε;
Αλίκη: Ναι. Έχω πολλά νέα. Τι λες; Πάμε για καφέ σήμερα το απόγευμα;
Μαρία: Μπα, σήμερα είναι αδύνατο. Όλο το σαββατοκύριακο σκι, σήμερα από το πρωί δουλειά. Το απόγευμα
θέλω λίγο τηλεόραση και ύπνο νωρίς νωρίς. Τίποτε άλλο.
Αλίκη: Εντάξει. Τότε κι εγώ σήμερα το απόγευμα τηλεόραση και ύπνο. Τι λες για αύριο νωρίς το απόγευμα, στη
γνωστή καφετερία;
Μαρία: Για αύριο, Τρίτη απόγευμα; Δουλεύω, τις Τρίτες τα απογεύματα τα μαγαζιά είναι ανοιχτά.
Έτσι ούτε την Πέμπτη ούτε την Παρασκευή μπορώ.
Αλίκη: Καλά, τότε πότε θα είσαι ελεύθερη;
Μαρία: Την Τετάρτη από το μεσημέρι και μετά θα είμαι ελεύθερη. Πάμε τότε.
Αλίκη: Μμ... α, μπα. Την Τετάρτη δεν μπορώ εγώ. Θα έχω δουλειές στο σπίτι και ψώνια στο σουπερμάρκετ,
γιατί την Πέμπτη έχω τραπέζι στους γονείς μου.
Μαρία: Ούτε και την Παρασκευή μπορούμε. Μας μένει μόνο το Σάββατο, το απόγευμα. Μπορείς;
Αλίκη: Σύμφωνοι. Ναι, μπορώ. Τι λες κατά τις τέσσερις το απόγευμα;
ΤΑ ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΓΙΑ ΙΕ Ν Ο Υ Σ
ΒΙΒΛΙΟ ΑΣΚΗΣΕΩΝ - ΛΥΣΕΙΣ

Μαρία: Εντάξει το Σάββατο στις τέσσερις το απόγευμα στη γνωστή καφετερία.

Αλίκη: Αντε γεια σου τώρα, και καλή βδομάδα.
Μαρία: Γεια σου, ευχαριστώ, επίσης.

Μαρία Αλίκη
Δ ευτέρα α τηλεόραση -παράδειγμα α τηλεόραση
β ύπνο β ύπνο
Τρίτη δουλειά στο μαγαζί
Τετάρτη α δουλειές στο σπίτι
β σουπερμάρκετ
Πέμπτη δουλειά στο μαγαζί τραπέζι στους γονείς
Παρασκευή δουλειά στο μαγαζί
Σάββατο καφετερία καφετερία

ΙΑ ΝΑΙ: 1, 4, 5, 6 , 9 ΟΧΙ: 2, 3, 7, 8, 10

8ο Μάθημα

Α 1 νέα, γλυκιά 2 τρεις παλιές, ωραίες στερεές 3 ρηχή 4 όρθιους 5 ακριβά 6 γκρίζους 7 σκούρα καστανά
8 μοντέρνα, κλασική 9 Τα μικρά, νηστικά 10 ελαφριά 11 τους παλιούς 12 νέους 13 φτωχό 14 των όρθιων 15 Τα
έτοιμα, ακριβά 16 τέσσερα ψηλά 17 τους καλοκαιρινούς 18 σίγουροι, δίκαιο, σωστό 19 αραιά 20 των φτωχών

1 τριών 2 τέταρτη 3 του έκτου 4 δεκατεσσάρων 5 (η) δεύτερη 6 Δεκατρείς, είκοσι τέσσερις 7 Το πέντε, του
δέκα 8 τα είκοσι ένα 9 πρώτη 10 τρεις, τέσσερις

Γ 1 αραιά δόντια 2 νηστικές 3 μοντέρνους 4 μάταιες 5 δίκαιος 6 παλιούς 7 ελαφρό 8 φτωχό λεξιλόγιο 9 όρθιους
10 ξανθά 11 μαλακές 12 βέβαιη

Δ 1γ, 2β, 3α, 4β, §γ, 6γ, 7β, 8α, 9α, ΙΟβ

Ε 1η, 26, 3α, 4ι, 5<, 6β, 7στ, 8ε, 9γ, 10Θ

ΣΤ 1 δίσεκτο 2 δεκαπενθήμερο 3 η νύχτα 4 Πρωτομηνιά 5 αστραπή 6 το ημερολόγιο 7 φυσά 8 γλυκό 9 φτωχός

10 ευγενικός

Ζ 1 ΜΑΙΟΣ 2 ΒΕΒΑΙΟΣ 3 ΕΥΓΕΝΙΚΙΑ 4 ΔΡΟΣΙΑ 5 ΔΙΣΕΚΤΟΣ 6 ΓΕΝΕΘΛΙΑ 7 ΟΜΠΡΕΛΑ 8 ΠΑΓΩΝΙΑ

1Κ ΜΟΥΣΚΕΜΑ

ΙΑ (ο διάλογος για την κατανόηση προφορικού λόγου)

-Είμαστε από το Δήμο Νεάπολης και κάνουμε απογραφή των δημοτών μας. Μπορείτε να μας δώσετε κάποια
στοιχεία σας;
-Πολύ ευχαρίστως.
-Λ οιπόν.Ένα λεπτό σημειώνω. Ημερομηνία. Σήμερα είναι... Δευτέρα 12 Ιουνίου 2010. Και η διεύθυνσή σας είναι
Αιγαίου 5, Νεάπολη Θεσσαλονίκης. Εντάξει. Πείτε μου τώρα, σας παρακαλώ, πώς ονομάζεστε.
-Αντωνία Γεωργιάδου.
-Ό ν ο μ α πατέρα και μητέρας.
-Παύλος και Άννα Καράλη.
-Είστε παντρεμένη;
-Ναι.
-Ό ν ο μ α συζύγου και τα ονόματα των γονιών του;
-Γεώργιος Γεωργιάδης του Πέτρου και της Δήμητρας.
-Ευχαριστώ. Πείτε μου τώρα τη δική σας ημερομηνία γέννησης και του συζύγου σας.
-Εγώ γεννήθηκα στις 10 Ιανουαρίου 1962 και ο άντρας μου στις 3 Φεβρουάριου του 1959.
-Τα επαγγέλματά σας τώρα.
-Ο άντρας μου είναι μηχανικός κι εγώ δε δουλεύω, δηλαδή οικιακά.
-Έχετε παιδιά;
-Ναι. Τέσσερα. Τρία αγόρια και ένα κορίτσι.
-Τα ονόματα τους και πότε γεννήθηκαν, παρακαλώ.
-Ο πρώτος μας γιος λέγεται Πέτρος και γεννήθηκε την Πρωτοχρονιά του 1982. Ο δεύτερος, ο Παύλος, γεννήθηκε
τον επόμενο χρόνο στις 31 Μαΐου. Τον τρίτο τον λένε Στέφανο και γεννήθηκε δύο χρόνια μετά, στις 4 Ιουλίου.
 1

28/

Την κόρη μας τη λένε Άννα και γεννήθηκε στις 18 Αυγούστου του 1990.
■Τώρα. Με τι ασχολούνται τα παιδιά σας, είναι παντρεμένα, μένουν μαζί σας κι αν όχι πού μένουν;
•Λοιπόν, ο πρώτος γιος μου είναι οδοντίατρος, είναι παντρεμένος και μένει στην Αθήνα. Ο δεύτερος έχει το
επάγγελμα του πατέρα του, είναι και αυτός παντρεμένος, δε μένουμε στο ίδιο σπίτι, αλλά μένει κι αυτός εδώ
κοντά μας, στον ίδιο Δήμο. Ο τρίτος γιος μας κάνει μεταπτυχιακά στην Αγγλία, δεν είναι παντρεμένος και
φυσικά δε μένει μαζί μας. Τέλος, η κόρη μας η Άννα είναι φοιτήτρια αρχιτεκτονικής, δεν είναι παντρεμένη και
μένει εδώ μαζί μας.
-Εντάξει. Τελειώσαμε. Σας ευχαριστώ πολύ.

ημερομηνία επάγγελμα π α ντ ρ εμ ένο ς/η το π ο ς

γέννησης ασχολία ελεύθερ ος/η διαμονής
Αντωνία -παράδειγμα 10/1/1962 οικιακά παντρεμένη Νεάπολη Θεσσαλονίκης
Γεώργιος 3 /2 /1 9 5 9 μηχανικός παντρεμένος Νεάπολη Θεσσαλονίκης
Πέτρος 1 /1 /1 9 8 2 οδοντίατρος παντρεμένος Αθήνα
Παύλος 31/5/1983 μηχανικός παντρεμένος Νεάπολη Θεσσαλονίκης
Στέφανος 4 /7/19 85 μεταπτυχιακός φοιτητής ελεύθερος Αγγλία
Ά ννα 18/8/1990 φοιτήτρια αρχιτεκτονικής ελεύθερη Νεάπολη Θεσσαλονίκης

ΙΒ 2, 3, 4, 6, 8, 10, 11, 12, 13, 15

9ο Μ ά θ η μ α

Α 1 στις 2 το 3 Την 4 την 5 την 6 Τις, το, τις 7 τις 8 τις 9 την 10 στη, στη

Β 1 τρως 2 τρώω 3 τρώμε 4 τρώτε 5 τρώει 6 τρώνε

Γ 1β, 2γ, 3β, 4β, 5γ

Δ 10, 2δ, 3ι, 4β, 5γ, 6η, 7ε, 8στ, 9α, ΙΟζ

Ε 1ε, 20, 3η, 4α, 5γ, 6δ, 7 1, 8στ, 9β, ΙΟζ

ΣΤ (οι ερωτήσεις είναι ενδεικτικές )

Πού θα είσαι το απόγευμα; / Τι θα κάνεις ύστερα; / Πόση ώρα θα είσαι εκεί; / Μετά θα πας σπίτι σου;

Ζ 1 Οι πρωινές 2 Η αυριανή 3 τις βραδινές 4 το πρωινό 5 το φετινό 6 Τα χθεσινά 7 Στο αυριανό 8 Στη σημερινή
9 τα απογευματινά 10 τις καθημερινές

Η 1 Πόσες φορές 2 κατά 3 Ο φετινός 4 το βραδινό 5 Το χθεσινό 6 ενάμιση 7 καλά 8 πότε 9 πέντε παρά δέκα
10 Καληνύχτα

Θ 1 ΠΕΡΣΙ 2 ΗΠΕΙΡΟΣ 3 ΠΕΡΙΠΑΤΟ 4 ΣΥΝΤΟΜΑ 5 ΚΟΠΕΛΑ 6 ΡΟΛΟΪ 7 ΤΡΕΙΣΗΜΙΣΙ 8 ΑΠΟΨΙΝΟΣ

9 ΞΗΜΕΡΩΜΑΤΑ 1Κ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ

I 1 το πρωί 2 το απόγευμα 3 το βράδυ 4 το πρωί 5 το βράδυ

ΙΒ (το κείμενο για την κατανόηση προφορικού λόγου)

Η αγορά είναι ανοιχτή κάθε μέρα, εκτός από την Κυριακή. Τη Δευτέρα, την Τετάρτη και το Σάββατο η αγορά
είναι ανοιχτή από τις οκτώ το πρωί μέχρι τις τρεις το απόγευμα. Τις άλλες μέρες τα μαγαζιά ανοίγουν πρωί και
απόγευμα. Το απόγευμα ανοίγουν στις πεντέμισι και κλείνουν στις οκτώμισι. Οι τράπεζες είναι ανοιχτές κάθε
μέρα μόνο το πρωί, εκτός από το Σάββατο και την Κυριακή. Οι τράπεζες ανοίγουν στις οκτώ το πρωί και κλείνουν
στις δυόμισι χο μεσημέρι κάθε μέρα, εκτός από την Παρασκευή που κλείνουν στις δύο. Το καλοκαίρι η ανορά
ανοίγει πιο νωρίς. Το απόγευμα όλα είναι κλειστά. Όλο τον Ιούλιο και ως τις 15 Αυγούστου η αγορά είναι κλειστή
τα απογεύματα.

ΣΩΣΤΟ; 3, 5, 10 ΛΑΘΟΣ: 1, 2, 4, 6 , 7, 8, 9

ΙΓ Σοφία: 2, 5, 8, 10 Απόστολος: 1, 3, 6 , 9 Ανδρέας: 4, 7, 9, 11, 12

ΤΑ ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΓΙΑ ΞΕΝΟΥΣ
ΒΙΒΛΙΟ ΑΣΚΗΣΕΩΝ - ΛΥΣΕΙΣ

10ο Μ ά θ η μ α |

Α 1β, 2γ, 3γ, 4β, 5γ, 6α, 7β, 8γ, 9β, 10α

Β 1 έφτιαξες 2 λύσατε 3 Μαζέψαμε 4 νιώσαμε (ένιωσαν) 5 έδιωξες, άρχισε, έχασα 6έφτασε 7 σπούδασε 8 έλαμψε
9 ξόδεψε 10 έπεισες 11 άλλαξαν 12 άκουσα

Γ 2στ, 36, 4α, 5η, 6β, 7ε, 8ξ

Δ 1 Οι δικοί σου 2 Δικές σας 3 τα δικά σας 4 τις δικές του 5Ο δικός μου 6 τη δίκιά μου 7 τους δικούς σας 8 των
δικών μου 9 τη δίκιά μου 10 δικός σου

Ε 1 η τεσσαρακοστή τρίτη 2 την εικοστή πέμπτη 3 η εκατοστή 4 ο ενδέκατος 5 δεύτερο 6 στον όγδοο 7 της
έβδομης 8 Τις πρώτες 9 της πέμπτης 10 του δέκατου ένατου

ΣΤ 1 Στον εικοστό πρώτο 2 οδικώς 3 σκόνη (σκόνες) 4 έλαμψε από χαρά 5 αεροπορικώς 6 ικανοποιημένοι 7 τα
ναύλα 8 ουρανοξύστη 9 λάμπει από καθαριότητα 10 έραψες (έπλεξες)

ΙΑ (ο διάλογος για την κατανόηση προφορικού λόγου)

Ελένη: Γεια σου, Κώστα.
Κώστας: Καλημέρα, Ελένη. Τι νέα;
Ελένη: Έχουμε πολλή δουλειά στο γραφείο. Κι εγώ νιώθω πολύ κουρασμένη.
Κώστας: Γιατί; Χθες ήταν Κυριακή, τι έκανες;
Ελένη: Πήγα εκδρομή.
Κώστας: Τυχερή! Πού π ή γες και με ποιον;
Ελένη: Πήγα με τον αδελφό μου και τη γυναίκα του στην Καστοριά. Ο αδελφός μου είχε μια δουλειά εκεί.
Ή τα ν πολύ ωραία, αλλά το ταξίδι ήταν μεγάλο.
Κώστας: Πότε πήγατε;
Ελένη: Φύγαμε την Κυριακή νωρίς το πρωί και γυρίσαμε αργά το βράδυ.
Κώστας: Με το αυτοκίνητό σου πήγατε;
Ελένη: Όχι με το δικό μου, γιατί είναι πολύ μικρό. Πήγαμε με τοαυτοκίνητο του αδελφού μου.

ΣΩΣΤΟ: 3, 5, 7, 9 ΛΑΘΟΣ: 1, 2 , 4, 6, 8, 10

ΙΒ ΣΩΣΤΟ: 3, 7, 10 ΛΑΘΟΣ: 1, 2, 4, 5, 6, 8, 9, 11

11ο Μάθημα

Α 1 Τα ξεσκόνισα 2 με θέλει 3 Μ ας βλέπει 4 τις έφτασε 5 τ ο υ ς βλέπω 6 την τελείωσαν 7 τ ο ν βοήθησε 8 Τα

τρόμαξες 9 σας καταλαβαίνω 10 τις πιστεύω

Β 1 τους, τους 2 Εμένα, με, του, την, την 3 της, τους 4 Εγώ, τους, αυτοί, με 5 μου, Τους, τους 6 τα, μου, τα
7 τη, της 8 σε, εσένα, σε 9 εγώ, εσύ, αυτόν τον, εσύ 10 Εμάς, μας

Γ 4, 3, 2, 5, 6, 1

Δ 1β, 2γ, 3α, 4β, 5α, 6α, 7β, 8α

Ε 1 ταχυδρομική 2 νοσταλγεί 3 προσεκτικός 4 Προσοχή 5 αγάπη (φιλία) 6 Αγαπημένε 7 οι φίλοι 8 ταχυδρομείο

9 νοσταλγικά 10 Πρόσεχε

ΣΤ (οι λύσεις είναι ενδεικτικές)

ταχυδρομείο: γράμμα, γραμματόσημο, φάκελος, επιταγή, απόδειξη
σχολείο: μάθημα, μαθαίνω, σπουδαστής, βιβλία, στιλό
σπίτι: οικογένεια, σαλόνι, κουζίνα, τραπεζαρία, κρεβατοκάμαρα

Η (ο διάλογος για την κατανόηση προφορικού λόγου)

Στο τηλέφω νο
-Γεια σου Μαίρη. Πού ήσουν το μεσημέρι;
-Το μεσημέρι; Σπίτι ήμουν.
-Σε πήρα στο τηλέφωνο, αλλά... καμιά απάντηση.
-Τι ώρα;
-Κατά τις δωδεκάμισι.
-Α, ήμουν στην τράπεζα. Είχα μια επιταγή. Την εξόφλησα και πήρα τα λεφτά. Ύστερα πλήρωσα το νοίκι μου και
το λογαριασμό του τηλεφώνου.
-Π ήγες και στο ταχυδρομείο;
—Ό χι, στην τράπεζα τα πλήρωσα. Είχε, όμως, πολύ κόσμο και περίμενα πολλή ωρα.
-Τι ώρα γύρισες σπίτι;
-Κατά τις δύο. Γι’ αυτό δεν ήμουν σπίτι, όταν με πήρες στο τηλέφωνο. Τι με ήθελες;
-Εσύ θέλεις να αλλάξεις σπίτι, έτσι;
-Ν αι, θέλω ένα διαμέρισμα κοντά στη δουλειά μου.
-Στην εφημερίδα είχε τρία διαμερίσματα που νομίζω ότι είναι αυτό που θέλεις. Κοντά στη δουλειά σου. Είχε και
τα τηλέφωνα.
- Σ ’ ευχαριστώ πολύ, βρε Σταύρο. Είσαι πολύ καλός.
-Τίποτα. Γράψε τώρα διευθύνσεις και τηλέφωνα.
-Ναι. Γράφω.
-Εντάξει. Γεια σου, Μαίρη. Τα λέμε.
-Και πάλι ευχαριστώ πολύ, Σταύρο. Γεια.

Ια, 2α, 3γ, 4α, 5β, 6γ, 7β, 8γ, 9β

Θ ία , 2γ, 3γ, 4β, 5α, 6β, 7γ, 8β, 9α, ΙΟβ

12ο Μάθημα

Α 1δ, 2γ, 3δ, 4β, 5δ, 6γ, 7α, 8β, 9δ, 10α, 11β, 12β

Β 1 Για ποιον ετοίμασες το δωμάτιο; 2 Με ποιον γύρισε από τη δουλειά του; 3 Από ποιον ήταν το γράμμα που
πήρε; 4 Σ’ εσένα χάρισαν αυτό το ρολόι; 5 Με ποιον (ποια) κουβέντιασε το πρόβλημα που είχε; 6 Σε ποιον (ποιους)
είπε τα παράπονά του; 7 Για ποιον (ποιες) φύλαξε αυτές τις μπλούζες; 8 Για ποιον (ποιους) διάλεξαν δύο ωραία
βιβλία; 9 Από ποιον (ποιους) δεν έχει νέα εδώ και πολύ καιρό; 10 Με ποιον (ποιους) μένει;

Γ 1 Εμένα, μου, Εσένα, σου 2 Αυτόν τον, μας, του, την 3 της το, εγώ, Της το, της 4 Τους, του, τους, τους 5 το,
το

Δ 1 ... σε ρωτώ. 2 ... τις α φ ή ν ε ι... 3 Τη ζ η λ ε ύ ε ι... 4 ... τ ο ύ ς ξεκουράζει. 5 ... τις ε το ιμ ά ζ ε ι... 6 ... εμένα δε μου
α ρ έ σ ε ι... , ... σε παρακαλώ. 7 ... το έδωσα ... 8 ... σου φέρνω

Ε Α με Β μού Α μου μου, του Β Το, σου Α Εγώ, σε

ΣΤ 1 αρέσεις 2 αρέσω, αρέσεις 3 άρεσα 4 αρέσω 5 αρέσεις 6 αρέσουμε 7 άρεσες 8 αρέσατε 9 αρέσετε 10 αρέσαμε
11 άρεσες 12 αρέσω, αρέσει

Ζ 3, 8, 6, 1, 5, 2, 10, 9, 7, 4

Η (οι προτάσεις είναι ενδεικτικές)

Α Παρακαλώ, τι θέλετε;
Α Σας αρέσει αυτή η φούστα;
Α Μα γιατί; Νομίζω ότι θα σας πάει πολύ.
Α Το πράσινο είναι πολύ μοντέρνο χρώμα.
Α Ποια χρώματα σας αρέσουν;
Α Μήπως σας αρέσει αυτή η φούστα;
Α Ορίστε. Ένα νούμερο πιο μικρό. Τι πουκάμισο θέλετε;
Α Σας αρέσει αυτό;
Α Την κάρτα αλλαγής θα την πάρετε από το ταμείο.
Α Δίπλα στην είσοδο.
Α Και η παραλαβή από εκεί.
Α Κι εγώ σας ευχαριστώ. Καλή σας μέρα.

Θ 1 α Του αρέσουν οι μακρινοί περίπατοι στο δάσος, β Έτρεξε γρήγορα, αλλά δεν τις πρόλαβε, γ Δε φορά το
παλτό του, γιατί νομίζει ότι δεν του πάει.
2 α Δεν πάνε σ’ όλους τα χτυπητά χρώματα, β Δε φτάνει μόνο μία μπίρα· είμαστε πολλοί, γ Μου άρεσαν πολύ τα
γλυκά που μας έφεραν.
3 α Περπατάς γρήγορα και δε σε φτάνουμε, β Δε μου άρεσε καθόλου το χθεσινό έργο. γ Δεν της έφτασαν τα λεφτά
που είχε μαζί της.
4 α Δεν είμαι σίγουρος ότι του το είπα. β Δε φτάνει τόσο ψηλά, γι’ αυτό δεν καθάρισε το πάνω ράφι. γ Της πάει
 ΤΑ ΝΕΑ ΕΛ Α Η Ν Ή Α ΓΙΑ ΙΕ Ν Ο Υ Σ _________
9 ° Β1ΒΛΪΟ ΑΣΚΗΣΕΩΝ - ΛΥΣΕΙΣ

πολύ αυτό το χτένισμα.

5 α Φτάνει πια! Με γέμισες ψέματα, β Δε σου πάει καθόλου αυτό το ειρωνικό χαμόγελο, γ Δε μου φτάνει το γάλα
για το γλυκό.

I Ποιος κάθεται πού

Σταύρος
Ξενοφώντας
Άννα
Λεωνίδας

Νιόβη Φίλιππος

Γιάννης
Μαρίνα

ΙΑ Τι έχει μέσα η βαλίτσα;

1 ένα ζεστό παλτό 2 εσώρουχα 3 τέσσερα ζευγάρια κάλτσες 4 δύο παντελόνια 5 ένα μαύρο φόρεμα 6 μία κόκκινη
φούστα 7 τρία ζευγάρια παπούτσια 8 πουλόβερ και μπλούζες 9 πιτζάμες 10 μία άσπρη ζώνη

ΙΒ (το κείμενο για την κατανόηση προφορικού λόγου)

Η αδελφή μου είναι ένα μοντέρνο κορίτσι. Ντύνεται μοντέρνα κι αγαπάει τα χτυπητά χρώματα. Έχει δικό της
αυτοκίνητο και πάει παντού μ ’ αυτό.
Έχει πολύ ωραία πόδια και σχεδόν πάντα φοράει κοντές φούστες και παπούτσια με ψηλά τακούνια.
Της αρέσει ο χειμώνας και δεν κρυώνει, παρόλο που ντύνεται πολύ ελαφρά.
Ο κινηματογράφος είναι το πάθος της. Βλέπει όλες τις καινούριες ταινίες. Το θέατρο, όμως, δεν της αρέσει.
Δε βλέπει μακριά, αλλά φοράει τα γυαλιά της μόνο όταν σβήσουν τα φώτα στο σινεμά.
Έχει ωραία μαλλιά και γι’ αυτό δεν αγαπάει τα καπέλα.
Τις ελεύθερες ώρες της ακούει μουσική ή διαβάζει.
Της αρέσει πολύ το καλό φαγητό, αλλά η ίδια δε μαγειρεύει ποτέ. Σχεδόν κάθε βράδυ βγαίνει με τους φίλους της.

ΝΑΙ: 5, 6 , 7 ΟΧΙ: 1, 2, 3, 4, 8, 9, 10

ΙΓ άντρας: 6 , 7, 10 γιος: 2, 4, 5, 6, 9 κόρη: 1, 4, 5, 9 Κατερίνα: 3, 4, 8

13ο Μάθημα

Α 1 δεν της τα αγόρασα 2 τους τα έδωσε 3 μας τα έγραψε 4 του το αφήσαμε 5 δεν του τα δάνεισα 6 δε μου τις
άνοιξαν 7 του τις έδωσα 8 δε μου το έφερε 9 μας τις δίδαξε, τις 10 δεν του τις έδωσα 11 δεν της τα ζήτησε 12 δε
μας τις έστειλε

Β 1δ, 2γ, 3γ, 4α, 5β, 6α, 7γ, 8γ, 9γ, 10γ, 11α, 12δ

Ρήμα Ουσιαστικό Ρήμα Ουσιαστικό

αρρωσταίνω η αρρώστια αναλύω η ανάλυση
βήχω ο βήχας εγχειρίζω η εγχείρη(ι)ση
εξετάζω η εξέταση κάθομαι το κάθισμα
ενοχλώ η ενόχληση σκέφτομαι η σκέψη
πονώ ο πόνος φαντάζομαι η φαντασία

Δ 1 για τα παιδιά 2 που κάνει εγχειρήσεις 3 για την καρδιά 4 για τα μάτια 5 για τα δόντια 6 που κάνει αναλύσεις
7 που βγάζει ακτινογραφίες 8 το γραφείο όπου δέχεται και εξετάζει ο γιατρός τους αρρώστους 9 το κτίριο που
πηγαίνουν όσοι είναι πολύ άρρωστοι 10 το χαρτί που μας γράφει ο γιατρός τα φάρμακα / εκεί όπου γράφονται οι
οδηγίες πώς να κάνουμε ένα φαγητό ή γλυκό

Ε άρρωστος (άρρωστη), πόνο, πυρετό, αρρώστιες, εξέτασε, ανάλυση, συνταγή, φάρμακα, παίρνω

ΣΤ η όραση - τα μάτια / η ακοή - τα αυτιά / η όσφρηση - η μύτη / η γεύση - το εσωτερικό του στόματος και η
γλώσσα / η αφή - το δέρμα μας και κυρίως οι άκρες των δακτύλων μας

Ζ 1 ΠΛΑΤΗ 2 ΛΕΞΙΚΟ 3 ΠΥΡΕΤΟΣ 4 ΧΑΡΤΗΣ 5 ΝΟΣΟΚΟΜΑ 6 ΤΡΕΜΩ 7 ΓΡΙΠΗ 8 ΕΚΔΡΟΜΗ 9 ΦΑΡΜΑΚΑ

ΙΚ ΠΕΡΑΣΤΙΚΑ

Η (το κείμενο για την κατανόηση προφορικού λόγου)

Η πιο κοινή χειμωνιάτικη αρρώστια είναι η γρίπη. Αλλά και το απλό κρυολόγημα και το συνάχι είναι ενοχλητικά
και ταλαιπωρούν πολλούς ανθρώπους. Γι’ αυτό σας συμβουλεύουμε:
• Καλό είναι τα παιδιά και τα άτομα πάνω από τα 60 να κάνουν αντιγριπικό εμβόλιο.
• Να πλένετε τα χέρια σας συχνά, γιατί τα μικρόβια μεταδίδονται και με την επαφή.
• Μη χρησιμοποιείτε το ίδιο χαρτομάντιλο δύο φορές.
• Το νερό, οι χυμοί και οι σούπες βοηθούν πολύ στην αντιμετώπιση των κρυολογημάτων.
• Μη βάζετε συχνά σταγόνες στη μύτη σας, γιατί προκαλούν προβλήματα.
• Μην καπνίζετε και μη μένετε σε χώρο που καπνίζουν.
• Να αερίζετε την κρεβατοκάμαρά σας πριν από τον ύπνο.
• Να παίρνετε βιταμίνη γιατί δίνει δύναμη στον οργανισμό.

2,4,5,7,8,9,10

Θ Ιστ, 2η, 3ζ, 4β, 5ε, 6α, 7γ, 8δ

14ο Μάθημα

Α 1 απειλούν 2 κολλάει 3 αφαιρώ 4 αδικεί 5 αποτελούν 6 τρυπάει 7 νοσταλγώ 8 μελετούν 9 μετράει

10 δημιουργείτε 11 τιμωρούν 12 Χτυπάνε, φυσάει 13 ικανοποιεί 14 κυνηγάμε 15 κρεμάς 16 Περνάνε 17 θεωρείς
18 τιμάει 19 Απορώ 20 Καλλιεργείτε (Καλλιεργούν) 21 Συναντάμε 22 συγκινούν

Β 1 απαντάς 2 πεινάτε 3 γελώ 4 πουλάει 5 αργεί 6 κατοικούν 7 χρησιμοποιεί 8 χαλούν 9 Προτιμώ 10 Συμφωνείτε
11 συζητάει 12 συγχωρείς 13 χτυπούν 14 θεωρούμε 15 Παρακολουθεί

Γ 1 οι (τις) βαριές 2 το θαλασσί 3 του σγουρομάλλικου 4 οι (τις) φοβητσιάρες 5 οι (τις) ακριβείς 6 τους πλατιούς
7 οι (τις) καφετιές 8 της πρωτοφανούς 9 των πεισματάρηδων 10 τα δασώδη 11 τους τεμπέληδες 12 τους ειλικρινείς
13 τα παχιά 14 οι (τις) διεθνείς 15 των δημοφιλών

Δ 1 φαρδιά φορέματα 2 διαφανείς κουρτίνες 3 θαλασσιά μάτια 4 δηλητηριώδη φίδια 5 συνεχείς στάσεις 6 οι
μακριές φούστες 7 διεθνών σχέσεων 8 πρωτοφανή ζέστη 9 στο βαθύ ύπνο 10 (των) δημοφιλών ηθοποιών
11 τους γκρινιάρηδες ανθρώπους 12 καταρρακτώδεις βροχές 13 κλαψιάρικο μωρό 14 δασώδεις περιοχές
15 συνεπείς άνθρωποι

Ε αμελής,-ής,-ές, βαθύς,-ιά,-ύ, γκρινιάρης,-α,-ικο, επιμελής,-ής,-ές, ζηλιάρης,-α,-ικο, μακρύς,-ιά,-ύ παχύς,

-ιά,-ύ, πεισματάρης,-α,-ικο, πλατύς,-ιά,-ύ, τεμπέλης,-α,-ικο, υγιής,-ής,-ές, φαρδύς,-ιά,-ύ, φοβητσιάρης,-α,-ικο

ΣΤ 1 Μακραίνω 2 Το πείσμα 3 πλατιούς (φαρδιούς) 4 το πάχος 5 Η επιμέλεια 6 αμελής 7 Ο φόβος 8 γκρινιάζουν

9 παχαίνει 10 βαθιά 11 υγιής 12 ζηλεύει 13 μακρύ 14 τεμπελιά 15 βάθος 16 παχύ 17 βαθαίνει 18 την υγεία
19 αμελεί 20 πεισμώνει

Ζ τεμπέλης μαθητής, παχιά αγελάδα, φαρδύ παντελόνι, σταχτιά γάτα, βαθύς ποταμός, γκρινιάρικο παιδί,
δασώδης περιοχή, στενή φούστα, ζηλιάρης άντρας

Η 1 πιστός 2 των πεισματάρηδων 3 Οι σαραντάρηδες 4 μακριά 5 αμμώδες 6 Τα παχιά 7 βαρύ δ αγενή 9 κατοικίδια
10 Οι αγενείς 11 φαρδιοί 12 ήμερα, άγρια 13 άπιστος 14 εμπιστοσύνη 15 των υγιών 16 αστός, χωρικός 17 το
πορτοκαλί 18 υπεραστικά 19 επιβλαβή 20 φοβητσιάρηδες

0 1 το γουρούνι 2 το ποντίκι 3 ο γάιδαρος 4 η κότα 5 ο σκύλος 6 η γάτα 7 ο κόκορας 8 η πάπια 9 ο λύκος 10 η

αλεπού 11 η αρκούδα 12 το άλογο 13 ο λαγός 14 το πουλί 15 η αγελάδα

ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ: συναντώ, φυσώ, τιμώ, κρατώ, αποτελώ, θεωρώ, αγαπώ, μετρώ, νικώ, πηδώ, μπορώ, τρυπώ,
ΤΑ ΚΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ Π Α ΙΕ Ν Ο Υ Σ
ΒΙΒΛΙΟ Α Σ Κ Η Σ Ε Ω Ν - Λ Υ Σ Ε Ι Σ

φορώ, καλλιεργώ, κρεμώ ΚΑΘΕΤΑ: φιλώ, απαντώ, μελετώ, ωφελώ, χρωστώ, στερώ, κυνηγώ, αργώ, ζω, ρωτώ,
συγκινώ

ΙΑ (το κείμενο για την κατανόηση προφορικού λόγου)

Κάθε Ιούνιο, μόλις κλείσουν τα σχολεία, η Ελπίδα φεύγει από την Αθήνα και πάει στο χωριό της γιαγιάς της, στην
Πελοπόννησο, για να περάσει το καλοκαίρι.
Περνάει πολύ ωραία και βοηθάει και τη γιαγιά της στις δουλειές.
Κάθε πρωί μαζί με τη γιαγιά της δίνει φαγητό στις κότες και μαζεύει τα φρέσκα αυγά.
Βάζει ένα πιάτο με καθαρό νερό δίπλα στην πόρτα της κουζίνας για τη γάτα που έχουν στην αυλή.
Βοηθάει να φτιάξουν φαγητό και πηγαίνει στον μπακάλη, αν η γιαγιά ξεχάσει κάτι.
Ό ταν κάνει πολλή ζέστη, και αν δεν έχουν πολλές δουλειές, παίρνουν το λεωφορείο και κατεβαίνουν στη θάλασσα
για μπάνιο.
Μετά το μπάνιο η Ελπίδα τρώει ένα μεγάλο παγωτό.
Αργά το απόγευμα, όταν φύγει ο ήλιος, παίζει στο δρόμο με τα άλλα κορίτσια της ηλικίας της, κάνουν βόλτες ή
βλέπουν τηλεόραση.
Τι καλά να ήταν όλος ο χρόνος καλοκαίρι!

(+)2, 4, 6, 7, 9, 10, 11, 12, 13, 14

ΙΒ 16, 2ζ, 3β, 4η, 5στ

15ο Μ ά θη μ α

Α 1 πετύχαινα, ήθελα, είχα 2 πήγα, περίμενα 3 έβρεχε, έβρεξε 4 γνώριζα, ταξίδευα 5 Έμεινα, έπρεπε 6 έσπασα,
πήρα 7 Έμαθαν, κουβέντιαζαν 8 άρχισε, τελείωσε, αποφάσισε, Δούλευε, πήγαινε 9 ψήλωσε 10 έμενα, μένω
11 αλλάξατε 12 Ένιωσα, ανακοίνωσε 13 έτρωγαν, ακούγαμε 14 είδα, γνώρισα 15 έλεγε, μάλωναν, έλεγαν
16 σπούδαζα, έστελναν 17 Έπλυνα, άπλωσα 18'Ετρεξε, έπεσε 19 κοίταζε, κατάλαβε, Έκοψες, έβαψες 20 άνοιξε,
είδε

Β α πήγαμε, Φύγαμε, θέλαμε, ξέραμε, έλεγαν, Φτάσαμε, ψάξαμε, Αποφασίσαμε, αφήσαμε, κοιτάζαμε,
έφευγαν, Φάγαμε (Τρώγαμε), έπαιζαν, κλείσαμε β τελείωσα, ήθελα, βγήκα, Πλησίαζαν, έδιναν, Είχε, έκλειναν,
πήγαιναν, Κρύωνα, αποφάσισα, πήρα, είπε, έβλεπε, περίμενε, είπε, γύρισα

Γ 1 μπήκαν, έφυγαν 2 έμειναν, πήραν, φώναξαν/κάλεσαν 3 πήγαν, Ή ταν 4 πήγαν, αγόρασαν, έγραφε, είχαν
5 έκοβε, καθάριζε, έβαζε 6 κάθισαν, έφαγαν 7 τελείωσαν, έπλεναν, καθάριζαν, σκούπισαν, έβαλαν 8 έκατσαν
(κάθισαν), άκουγαν, χόρευαν, τραγουδούσαν
1δ, 2η, 3σχ, 4γ, 5β, 6α, 7ε, 8ζ

Δ 1 τεμπέλικα 2 ευγενικός, άσχημα 3 Κακώς 4 σπάνια 5 οικογενειακά (οικογενειακώς) 6 ακριβής 7 λαίμαργα

8 χαμηλοί 9 βαριά 10 Καλώς, κακώς 11 δυνατά 12 καλή, ευχάριστα 13 προσεκτικοί 14 περίεργοι 15 σωστά

Ε Ουσιαστικό Επίθετο-Μετοχή Επίρρημα

η αναίδεια αναιδής,-ής,-ές αναιδώς
το αστείο αστείος,-α,-ο αστεία
η βεβαιότητα βέβαιος,-η,-ο βεβαίως (βέβαια)
η διάρκεια διαρκής,-ής,-ές διαρκώς
η δύναμη δυνατός,-ή,-ό δυνατά
η ειλικρίνεια ειλικρινής,-ής,-ές ειλικρινώς (-ά)
η ησυχία ήσυχος,-η,-ο ήσυχα
η κακία κακός,-ιά (-ή),-ό κακώς
το κέφι κεφάτος,-η,-ο κεφάτα
ο πολιτισμός πολιτισμένος,-η ,-ο πολιτισμένα
η συνέπεια συνεπής,-ής,-ές συνεπώς
η συνέχεια συνεχής,-ής,-ές συνεχώς (συνέχεια)
η χαρά χαρούμενος,-η,-ο χαρούμενα
 293

ΣΤ 1 βέβαιος/-η 2 τη συνέχεια 3 χαρά 4 ησυχία 5 ειλικρινής 6 συνεπείς 7 κακία 8 Η διάρκεια 9 τον πολιτισμό
10 δύναμη

Ζ (οι λύσεις είναι ενδεικτικές) έβγαινα, πήγαινα, χόρευα, έτρωγα, έπινα, ξ ό δ ε υ α , βάζαμε, διασκεδάζαμε, κάναμε,
έλεγαν, φώναζαν, άκουγα, Έστελνα, έπαιζα, πήγαινα, έβλεπα, πηγαίναμε, ήξερε, φώναζε, θυμάμαι, έκανα,
ήμουν

Η 2ε, 3Θ, 4ι, 5η, 6α, 7γ, 8β, 9δ, ΙΟστ

Θ 1 ΗΣΥΧΑ 2 ΤΡΥΠΟΥΝ 3 ΠΑΡΑΛΙΑ 4 ΨΗΛΩΝΟΥΝ 5 ΜΑΚΡΙΑ 6 ΛΥΚΟΣ 7 ΓΛΥΚΟΣ 1Κ ΣΠΑΝΙΟΣ

(οι προτάσεις είναι ενδεικτικές) 1 Την περασμένη Τρίτη ο κύριος Ρηγόπουλος πήρε την οικογένειά του και πήγαν
στη θάλασσα. 2 Άφησαν το αυτοκίνητό τους στο δρόμο, έβγαλαν τα ρούχα τους και πήγαν στην παραλία. 3 Ο
πατέρας μπήκε αμέσως στη θάλασσα. 4 Τα παιδιά έπαιζαν μπάλα. 5 Η μητέρα ξάπλωσε και διάβαζε ένα βιβλίο.
6 Ξαφνικά άκουσε ένα θόρυβο και είδε έναν ξένο άντρα που έμπαινε στο αυτοκίνητό τους. 7 Αμέσως ο πατέρας
βγήκε από τη θάλαοοα και έτρεξε πίσω από το αυτοκίνητο, αλλά χωρίς αποτέλεσμα. 8 Η μέρα τελείωσε πολύ
άσχημα. Γύρισαν στο σπίτι με τα πόδια. Ο πατέρας ήταν έξαλλος, τα παιδιά έκλαιγαν και η μητέρα γκρίνιαζε.

ΙΑ (το κείμενο για την κατανόηση προφορικού λόγου)

Με λένε Αντρέα και το περασμένο καλοκαίρι δούλεψα σερβιτόρος σ’ ένα μεγάλο ξενοδοχείο. Βρήκα τη δουλειά
από μια εφημερίδα κι επειδή μιλάω τρεις ξένες γλώσσες, με πήραν αμέσως. Δούλευα στο εστιατόριο μαζί με
άλλα πέντε παιδιά που ήταν φοιτητές, όπως κι εγώ. Η δουλειά ήταν κουραστική και ο μισθός δεν ήταν μεγάλος.
Βγάζαμε, όμως, αρκετά λεφτά από τα φιλοδωρήματα κάθε βράδυ. Το ξενοδοχείο ήταν όλες τις μέρες γεμάτο με
Έλληνες και ξένους, που έτρωγαν τουλάχιστον μία φορά τη μέρα εκεί. Το εστιατόριο του ξενοδοχείου άνοιγε το
μεσημέρι από τις 12:00 ως τις 3:30 και το βράδυ από τις γ :ο ο ως τις 10:30. Πολλές φορές είχαμε προβλήματα με
πελάτες που έρχονταν πεινασμένοι, αφού κλείναμε, και φώναζαν κι έκαναν φασαρία, γιατί ήθελαν να φάνε. Συχνά
οι πελάτες δεν είναι φιλικοί με τους σερβιτόρους, αλλά εμείς έπρεπε να χαμογελάμε και να είμαοτε ευγενικοί
και υπομονετικοί μαζί τους. Άλλοτε πάλι δεν τους άρεζε το φαγητό, το κρασί ήταν ακριβό, η σαλάτα δεν είχε
λάδι και τα παράπονα δεν είχαν τέλος. Κι εμείς τρέχαμε από τραπέζι σε τραπέζι και προσπαθούσαμε να τους
ευχαριστήσουμε όλους.
Βέβαια, όλες οι δουλειές είναι δύσκολες, αλλά μπορώ να σας βεβαιώσω ότι η δουλειά του σερβιτόρου είναι πάρα
πολύ δύσκολη.

(+) 3, 5, 6, 8, 9, 11, 12, 13

ΙΒ 1γ, 2στ, 3β, 4ζ, 5η, 6α, 7δ, 8ε

16ο Μάθημα

Α 1 να ταξιδεύει, να γνωρίζει 2 να τελειώσεις 3 θα πας (θα πάμε) 4 Να δείξω 5 θα προσέχω 6 θα γράφω, θα έχω
7 θα μαγειρέψει 8 να σπουδάζεις, να δουλεύεις 9 θα ανάψουν / 0α ανάψει ί ο να φ ύ γο υ μ ε, νυχτώσει

Β 1 θ α φωνάξεις 2 αγοράσω 3 πλησιάσουμε 4 φτάνουν 5 θα ψωνίσω 6 να κόψει 7 θα πειράξει 8 να ψάξω 9 να

ακούει 10 να χιονίσει

Γ 1 να καταλάβεις, να διαβάσεις 2 Θα καθαρίσω 3 επίπλωσε 4 να υπογράψουν 5 θα απαγορέψει 6 Θα παίξω 7 να

ξοδεύεις 8 να ζωγραφίζει

Δ 1 Το πολύ φαγητό 2 Το πολύ πιοτό 3 Η καθαριότητα 4 Η αδιαφορία 5 Τα πολλά λόγια δεν ωφελούν 6 Το πρωινό
ξύπνημα 7 Η περιέργεια 8 Το πλύσιμο και το σιδέρωμα 9 Το μαγείρεμα νόστιμων φαγητώ ν 10 Το περπά τη μ α

Ε Ι Ί σ ω ς να... 2 Δεν τον είδε... 3 Δεν είναι πιθανό... 4 Δε συμπλήρωσες ακόμη... 5 Είναι δυσάρεστο... 6 Είναι
δύσκολο... 7 Δεν είναι δυνατό... 8 Δεν είναι εύκολο... 9 Δεν είναι (κάνει) καλό... 10 Μπορεί να...

ΣΤ (οι λύσεις είναι ενδεικτικές) 1 ...ας μην έρθει μαζί μας. 2 ...πάω στην Αθήνα το Σάββατο. 3 ...να σου βάλω κι
άλλο καφέ; 4 ...έχεις ωραία λουλούδια, πρέπει να τα φροντίζεις. 5 ...άρχισαν να κουβεντιάζουν. 6 ...χάσω το
αεροπλάνο. 7 ...να φύγω αύριο πολύ πρωί. 8 ...έρθεις, τηλεφώνησέ μου. 9 ...να θυμώσει μ' αυτά που της είπε.
10 ...να αλλάξω σπίτι στο τέλος του μήνα. 11 ...να τρώει λίγο κάθε τρεις ώρες. 12 ...να καταλάβω τον Πέτρο έτσι
γρήγορα που μιλάει. 13 ..., θα σου τηλεφωνήσω. 14 ...μιλάνε άσχημα για μένα και θύμωσα. 15 ...να δουλεύεις
τόσες ώρες στον υπολογιστή. 16 ...περιμένουμε λίγο ακόμα τη Δανάη, ίσως έρθει. 17 ...να αρχίσεις τη ζωή σου
από την α ρχή.

Ζ 1 Μ ήπω ς 2 ίσως 3 Αφού 4 Μόλις 5 Ό τα ν 6 Πριν 7 αφου 8 Για να 9 Ας 10 Μ ην

ΤΑ ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ Γ ΙΑ Ι Ε Ν Ο Υ Γ ____
ΒΙΒΛΙΟ Α ΣΚ Η ΣΕΟ Ν -Λ ΥΣΕΙΣ

Η 1 βέρα 2 στενόχωρος 3 κηδεία 4 χήρα 5 κουμπάρος/-α 6 νονός/-ά 7 ουρανοξύστης 8 τραπεζαρία 9 πρόχειρο

(καθημερινό) 10 πολυκατοικία 11 κουζίνα 12 πλυντήριο 13 αντίκα

Θ Α θέα, πληροφορίες Β Η οικοδομή, διαμερίσματα Α χώρους Β πρόχειρο, τουαλέτα Β στον αρχιτέκτονα, τα

σχέδια Α την τιμή, τα συμβόλαια, θα υπογράψουμε

I Μια κυρία θέλει να αγοράσει ένα διαμέρισμα και τηλεφωνεί σ ’ έναν εργολάβο. Του λέει ότι διάβασε στην
εφημερίδα για τα διαμερίσματα που πουλάει με θέα στη θάλασσα. Του ζητάει περισσότερες πληροφορίες. Ο
εργολάβος τής απαντάει ότι η οικοδομή είναι μικρή και ότι έχει πέντε πατώματα με δύο διαμερίσματα σε κάθε
πάτωμα. Η κυρία θέλει να μάθει πόσα μέτρα είναι το κάθε διαμέρισμα και τι χώρους έχει. Η απάντηση του
εργολάβου είναι ότι όλα τα διαμερίσματα είναι 120 τ .μ . και ότι έχουν δύο κρεβατοκάμαρες, μία σαλοτραπεζαρία,
ένα πρόχειρο δωμάτιο, κουζίνα, μπάνιο και μία τουαλέτα. Η κυρία ρωτάει τον εργολάβο πώς και πότε μπορεί να
δει το σπίτι. Ο εργολάβος λέει ότι τώρα αρχίζει το χτίσιμο, αλλά ότι μπορεί να πάει στον αρχιτέκτονα να της δείξει
τα σχέδια. Η κυρία τον ευχαριστεί και του λέει ότι αν της αρέσει το σπίτι, θα περάσει από το γραφείο του να πούνε
για την τιμή και τα συμβόλαια που θα υπογράψουν.

Ι δ 1 ψώνια 2 άνετα 3 με δόσεις (τοις μετρητοίς) 4 νοικιάζει 5 με πειράζει (ζαλίζομαι) 6 στενόχωρο 7 ευκαιρίας
8 τεχνίτη 9 φούρνος 10 οι αρχές 11 τοις μετρητοίς 12 ευκαιρία

ΤΓ 1 (οι λύσεις είναι ενδεικτικές) «Ήλεκτρον»: τηλεόραση, φούρνος μικροκυμάτων, ηλεκτρική κουζίνα, ψυγείο κτλ.
«Η πορσελάνη»: φλιτζάνια του καφέ, μαχαιροπίρουνα, κηροπήγια, πιάτα φαγητού, ποτήρια, κατσαρόλες κτλ.

ΙΔ 1 Ετοιμάζει τα σχέδια ενός σπιτιού. 2 Θεραπεύει αρρώστους. 3 Διδάσκει. 4 Διορθώνει ηλεκτρικές συσκευές
και κάνει ηλεκτρολογικές εγκαταστάσεις. 5 Φροντίζει μια πολυκατοικία ή ένα κτίριο. 6 Καθαρίζει διαμερίσματα,
κτίρια κτλ. 7 Κατασκευάζει ξύλινα παράθυρα, πόρτες, πατώματα, οροφές. 8 Κάνει τις μελέτες για το χτίσιμο
των σπιτιών. 9 Βάφει κτίρια. 10 Πουλάει αντίκες. 11 Πουλάει και αγοράζει παλιά πράγματα. 12 Ετοιμάζει τα
συμβόλαια για την αγορά σπιτιών κτλ. 13 Κάνει υδραυλικές εγκαταστάσεις ή διορθώνει τα υδραυλικά ενός σπιτιού.
14 Χτίζει σπίτια κτλ. 15 Ετοιμάζει και πουλάει γλυκά.

ΙΕ (Το κείμενο για την κατανόηση προφορικού λόγου)

Χειροποίητο σπίτι
Όλοι μας έχουμε ακούσει για χειροποίητα έπιπλα, κοσμήματα, ψωμί και άλλα, για χειροποίητο σπίτι, όμως, και
μάλιστα φτιαγμένο με υλικά από τη φύση πρώτη φορά ακούμε. Και όμως είναι αλήθεια. Μια οικογένεια από τις
Σέρρες αποφάσισαν να χτίσουν το δικό τους σπίτι μόνοι τους και μάλιστα με ό,τι μπόρεσαν να βρουν στη φύση.
Σ’ αυτό βοήθησαν όχι μόνο οι γονείς, αλλά και τα παιδιά και χρειάστηκαν εννέα μήνες για να γίνει το όνειρό τους
πραγματικότητα.
Το πάτωμα του σπιτιού τους είναι από πέτρα. Τα δωμάτια του σπιτιού έγιναν από ξύλα και από βότσαλα που
μάζεψαν τα παιδιά. Αλλά και όλα τα έπιπλα έγιναν από φυσικά ξύλα του δάσους. Το σπίτι τους έχει και τον
παραδοσιακό φούρνο για να ψήνουν τα φαγητά και το ψωμί τους. Στην αυλή υπάρχουν επίσης κούνιες και άλλα
παιχνίδια για τα παιδιά, καθώς και μια ινδιάνικη σκηνή.
Στο σπίτι δεν υπάρχει τηλεόραση και το φαγητό τους περιέχει πολλά φρούτα και λαχανικά.
Πολύ συχνά ο πατέρας πρέπει να εξηγεί αυτό τον τρόπο της ζωής στους άλλους, που είναι περίεργοι, αφού το
σπίτι αυτό δεν έχει τις ανέσεις που έχουν τα συνηθισμένα σπίτια της πόλης και τους λέει πως και τα παιδιά τους
είναι πολύ ευχαριστημένα, αφού βοήθησαν πολύ στη δημιουργία αυτού του σπιτιού και χαίρονται πιο πολύ τα
παιχνίδια στην εξοχή, παρά να μένουν κλεισμένα στους τέσσερις τοίχους των διαμερισμάτων.
Από την εφημερίδα Θεοσαλονίκη

1 ...μια οικογένεια από τις Σέρρες. 2 ...ήταν εννέα μήνες. 3 ...πέτρα, ξύλα, βότσαλα. 4 ...παραδοσιακό φούρνο και
κούνιες. 5 ...τηλεόραση. 6 ...πολλά φρούτα και λαχανικά. 7 ...τον τρόπο ζωής της οικογένειας. 8 ..., γιατί δεν έχει
ανέσεις. 9 ...χαίρονται τα παιχνίδια στην εξοχή.

ΙΣΤ 16, 1, 13, 20, 19, 3, 15, 10, 8, 9, 4, 6

17ο Μ άθημα

Α 1 συμπλήρωσε, δώσ’ 2 αγοράζετε, Αγοράζετε 3 Δώσε (Δώσ’) 4 Υπογράψτε 5 Περίμενέ (Περιμένετέ) 6 Πες
(Πέστε/Πείτε) 7 Σβήνετε 8 Βάζε (Βάζετε) 9 Κλείσε (Κλείστε) 10 Κοιτάξτε, πείτε (πέστε) 11 Δες, πες 12 Ανοίξτε,
δώστε 13 Πλένε 14 ράψε, σιδέρωσε 15 Κόψε

Β 1 Δώσ’ της τα για να μου τα φέρει 2 Φύλαξέ μου την ... Θα την πάρω 3 τους διώξαμε ... μας πείραζαν.
4 Διάβασε τους το..., το ακόυσαν 5 Πάρ' τα... ρίξ’ τα... 6 Σου τηλεφώνησα... οε βρήκα... 7 τελείωσε της... να το
βάλει... 8 Γράψ’ τες... στείλε μου τες. 9 Μην της την αφήσεις... θα τη χάσει. 10 Μου είναι δύσκολο να οας το
δανείσω.
Γ 1 Γράφε / Γράφε τους 2 διαβάστε / διαβάστε τ ο ύ ς το. 3 Φώναξε και πες της / Φώναξε την και πες της
4 Πείσε / Πείσε την 5 Κάνε / Κάν’ τες 6 Πίνε (Πίνετε) / Πίνε τες (Πίνετε τες) / 7 Αγόρασε / Αγόρασε του το
8 Τηλεφώνησε και πες τ ο υ ς / Τηλεφώνησε τ ο υ ς και πες τ ο υ ς τα. 9 Στείλτε / Στείλτε το 10 Πες μου / Πες μου
τ ες (Πες τ ες μου)

8 Κλείσ’ το 9 Δώσ’ τους τα (Δώσε τούς τα) 10 Μαγείρεψε μου το

Ε 1 στον υπάλληλο 2 μονόκλινο 3 ασανσέρ 4 το διαβατήριό 5 ειλικρινής 6 ντους 7 το κλειδί 8 ξενοδοχείο, στο
εστιατόριο 9 την ταυτότητά 10 στο μπαρ

ΣΙ απρόθυμος, άσχημος, σ τεν ό χ ω ρ ο ς// ελαφρύς, αργός, ά γ ρ ιο ς // ακριβός, καινούριος (νέος), μεγάλος

Ζ 1 λειτουργεί 2 να εμποδίσεις 3 έλεγχο 4 συνήθεια 5 την προτίμησή 6 στην ησυχία 7 την υπογραφή, να
υπογράψω 8 τη συμβουλή (τις συμβουλές) 9 απαγορεύω 10 χαίρομαι

Μ (οι απαντήσεις είναι ενδεικτικές) 1 Πρέπει να κλείσεις δωμάτιο σ’ ένα ξενοδοχείο ή σ’ ενοικιαζόμενα δωμάτια και
πρέπει να ετοιμάσεις τις βαλίτσες με τα πράγματα που θα πάρεις μαζί σου. 2 Όταν πηγαίνεις στο εξωτερικό.
3 Υπάρχουν μονόκλινα, δίκλινα, τρίκλινα και σουίτες. 4 Οι βαλίτσες, οι τσάντες και τα δέματα που παίρνουμε μαζί
μας, όταν ταξιδεύουμε. 5 Ένα πολύ καλό ξενοδοχείο είναι 5 αστέρων, 4 αστέρων είναι καλό και 3 αστέρων μέτριο.

Θ διακοπές, χωριό, ξενοδοχείο, έκλεισα, ο υπάλληλος, την ταυτότητα ή το διαβατήριό, το κλειδί, τις βαλίτσες
(αποσκευές), στο δωμάτιό, διπλό κρεβάτι, ντουλάπα, μπάνιο, τηλεόραση, εικόνες, μπαλκόνι, την όμορφη
(γαλάζια), στο μπαρ, ποτό, το μέρος, να ξαναπάω

I 1 ΕΞΟΔΟΣ 2 ΑΝΕΤΟ 3 ΤΗΛΕΦΩΝΟ 4 ΑΠΑΓΟΡΕΥΩ 5 ΥΠΝΟΔΩΜΑΤΙΟ 6 ΗΣΥΧΟΣ 7 ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΗΣ 8 ΚΛΕΙΔΙ

9 ΕΠΙΒΛΑΒΗΣ 10 ΦΟΥΡΝΟΣ 1Κ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΟ

ΙΑ (το κείμενο για την κατανόηση προφορικού λόγου)

Ξενοδοχείο πάγου
Το διάσημο Ιεβ Ηοϊθΐ στη Σουηδία το θεωρούν ένα από τα πιο πρωτότυπα ξενοδοχεία στον κόσμο. Βρίσκεται στην
καρδιά της παγωμένης Λαπωνίας και διαθέτει 120 κρεβάτια, γκαλερί, σινεμά, σάουνα και όλες τις ανέσεις ενός
πολυτελούς ξενοδοχείου. Το ξενοδοχείο «λιώνει» κάθε καλοκαίρι και το ξαναχτίζουν κάθε Νοέμβριο με πάγο από
τον κοντινό ποταμό.
Διάσημοι καλλιτέχνες δημιουργούν από πάγο υπέροχα έπιπλα, αλλά και γλυπτά για τη διακόσμηση του χώρου.
Όλα ξεκίνησαν το 1989, όταν έχτισαν ένα Α γ ϊ - κ θ ιγκλού για καλλιτεχνικές εκθέσεις στο μέρος που βρίσκεται
σήμερα το ξενοδοχείο. Εκατοντάδες άνθρωποι πήγαν να το δουν και μερικοί από αυτούς τόλμησαν να περάσουν το
βράδυ τους εκεί.
Έτσι, μια ομάδα Γιαπωνέζων είχαν την ιδέα να χτίσουν ένα ξενοδοχείο. Σε αυτό διανυκτερεύουν 4.000 άτομα το
χρόνο, ενώ περίπου 30.000 άτομα περνούν για να θαυμάσουν τη μοναδική του ατμόσφαιρα.
Οι ιδιοκτήτες του ξενοδοχείου πιστεύουν πως δεν υπάρχει κακός καιρός, αλλά κακό ντύσιμο. Έτσι, στα κρεβάτια
υπάρχουν δέρματα από ταράνδους, ενώ δίνουν στους πελάτες 5ΐ6θρΐη£-1)3.§; που προστατεύουν τους ανθρώπους
από τις πολύ μικρές θερμοκρασίες, περίπου 35 βαθμούς κάτω από το μηδέν. Για να ζεσταθούν ακόμα περισσότερο,
πηγαίνουν στο ΐεθ ϋ 3.Γ και πίνουν σουηδική βότκα.
Σ’ αυτό το ξενοδοχείο υπάρχουν και σουίτες για όσους θέλουν να περάσουν την πρώτη νύχτα του γάμου τους σε
μια εντελώς διαφορετική ατμόσφαιρα.
Από το περιοδικό Έψιλον της εφημερίδας Ελευθεροτυπία (με αλλαγές)

ΣΩΣΤΟ: 1, 4, 6 , 7, 8, 10 ΛΑΘΟΣ: 2, 3, 5, 9

ΙΒ Τι πρέπει να κάνουμε
από τώρα: 3, 6 , 12, 13 την ώρα του σεισμού: 2, 7, 8, 15 αμέσως μετά το σεισμό: 1, 5, 10 μετά το σεισμό: 4, 9,
11, 14

18ο Μ ά θ η μ α

α ι σ υ γ γ ε ν ε ί ς 2 τα βρέφη 3 του κράτους 4 σατανάς 5 τους γιακάδες (το γιακά) 6 εδάφη 7 πορτοφολά 8 γένη
9 μέγεθος 10 μέρος του στήθους 11 του πλήθους 12 του πένθους, μέρη 13 μπακάληδες 14 το θάρρος 15 Εθνών

Β 1β, 2γ, 3α, 4γ, 5α, 6β, 7β, 8γ, 9α, ΙΟγ, 11α, 12β

Γ 1 Πολύ συμπαθητικός. 2 Έχει πολλές πέτρες. 3 Δεν του επιτρέπει να τρώει λίπη. 4 Είναι πολύ αλμυρό. 5 Είναι
ειλικρινείς. 6 Είναι σάπια (μπαγιάτικα, κατεψυγμένα).
 ΙΑ ΝΙ-Α ΕΛΛΗΝΙΚΑ: Ί Α ΞΕΝΟΥΣ
9 ν ΒΙΒΛΙΟ ΑΣΚΗΣΕΩΝ - ΛΥΣΕΙΣ |

Δ σάπια βάρκα, αραιό δάσος, αμμώδες έδαφος, βαρύ πένθος, καθαρό εστιατόριο, ασυγχώρητο λάθος, ζεστό
ψωμί, στενός φίλος, Μέση Ανατολή, κοντινός συγγενής

Ε (οι λύσεις είναι ενδεικτικές)

φρέσκα φρούτα, αθλητικά παπούτσια, μεγάλο μέγεθος, φαρδύς γιακάς, ξινό γάλα, ωραία γειτονιά, πλούσιο
κράτος, ακριβό νοίκι, πολυτελές ξενοδοχείο, ανάλατο φαγητό

ΣΤ 1 πουθενά 2 ανάμεσα 3 δεξιά, αριστερά 4 της βόρειας 5 κάπου αλλού 6 μεταξύ 7 χαμηλά 8 πάνω από
9 οπουδήποτε 10 δυτικό |

Ζ (οι λύσεις είναι ενδεικτικές)

Τι κάνεις, Βάσο; (Πώς είσαι, Βάσο;)
Και τι σου είπε;
Αυτό είναι εύκολο πράγμα.
Μαγειρεύεις μόνος σου;
Γιατί;
Τι σε συμβούλεψε ο γιατρός να τρως;
Μάθε να μαγειρεύεις και δε θα έχεις κανένα πρόβλημα.

Η Ο Κώστας και ο Βάσος μιλούν. Ο Κώστας ρωτάει το Βάσο τι κάνει (πώς είναι) και ο Βάσος τού απαντάει πως
είναι έτσι κι έτσι και πως χθες πήγε στο γιατρό. Ο Κώστας ρωτάει το Βάσο τι του είπε ο γιατρός και αυτός του
απαντάει ότι ο γιατρός του είπε πως έβαλε πολλά κιλά και γι’ αυτό πρέπει να προσέξει το φαγητό του.
Ο Κώστας λέει πως αυτό είναι εύκολο, όμως ο Βάσος δε συμφωνεί, γιατί είναι εργένης και μένει μόνος. Ο Κώστας
τον ρωτάει αν μαγειρεύει μόνος του και ο Βάσος λέει πως τρώει στο εστιατόριο. Ο Κώστας τώρα τον ρωτάει γιατί
(τρώει στο εστιατόριο) και ο Βάσος απαντάει, γιατί πρώτον δεν έχει καιρό και δεύτερο δεν ξέρει να μαγειρεύει.
Ο Κώστας θέλει να μάθει τι τον συμβούλεψε ο γιατρός να τρώει και ο Βάσος απαντάει πως ο γιατρός του είπε να
τρώει ανάλατα και να αποφεύγει τα λίπη.
Ο Κώστας τον συμβουλεύει να μάθει να μαγειρεύει και δε θα έχει κανένα πρόβλημα. Ο Βάσος συμφωνεί και λέει
πως θα πάει αμέσως να αγοράσει έναν οδηγό μαγειρικής.

Θ 1 στον κρεοπώλη (χασάπη) 2 το λογαριασμό 3 ψάρια (πράγματα) 4 των δασών 5 στον τσαγκάρη 6 Οι ταξιτζήδες
7 λάθη 8 κατεψυγμένα 9 φιλοδώρημα 10 ανάλατα (αλμυρά)

ΙΑ (Το κείμενο για την κατανόηση προφορικού λόγου)

ΡΑδΤ ΡΟΟϋ Τι να προτιμάτε και τι να α π ο φ εύ γετε
Τα καταστήματα που πουλούν «γρήγορο φαγητό» είναι γνωστά σε όλο τον κόσμο, γιατί φημίζονται για την
εξυπηρέτησή τους, για τη γρηγοράδα των υπαλλήλων τους, αλλά και για τη νοστιμιά των φαγητών τους. Ό μω ς,
έχουν γίνει πολλές συζητήσεις για την ποιότητα του φαγητού.
Χιλιάδες άνθρωποι κάθε μέρα τρώνε σε αυτά, λόγω των δύσκολων ωραρίων εργασίας, που δεν τους επιτρέπουν να
τρώνε καθημερινά φρεσκομαγειρεμένο, σπιτικό φαγητό.
Αφού, λοιπόν, το γρήγορο φαγητό είναι για πολλούς από μας μια καθημερινή πραγματικότητα, καλό θα είναι
τουλάχιστον να είμαστε πολύ προσεκτικοί στις επιλογές μας. Γιατί ακόμα και σε ένα ί'3.51: ίοοά μπορούμε να φάμε
φαγητά, που είναι λιγότερο βλαβερά από άλλα.
Κοτόπουλο και ψάρι
Το κοτόπουλο και το ψάρι είναι πολύ καλή τροφή, γιατί δεν είναι πολύ παχιά. Ό μω ς, με το τηγάνισμα το πάχος
αυξάνεται. Αν, λοιπόν, μπορείτε, ζητήστε κοτόπουλο ή ψάρι ψητό. Αν, όμως, δεν έχετε αυτή τη δυνατότητα και
φάτε τηγανητό κοτόπουλο ή ψαροκροκέτες μην τα τρώτε με πικάντικες σάλτσες.
Σάντου ιτς
Είναι μια καλή πρόταση για πρόχειρο φαγητό. Ό μω ς δεν πρέπει μέσα σε ένα σάντουιτς να ζητάτε να σας
βάζουν πολλά είδη μαζί, όπως μπέικον, ζαμπόν, τυρί, διάφορες σάλτσες, πατάτες τηγανητές και άλλα. Ζητήστε
γαλοπούλα ή κοτόπουλο βραστό με κανονικό ή μαύρο ψωμί ή πίτα.
Σαλάτα
Γεμίστε ένα μπολ με ωμά ή βρασμένα λαχανικά και χρησιμοποιήστε λίγο ελαιόλαδο και ξύδι και όχι τα διάφορα
άΓθ5δϊη§. Επίσης αποφεύγετε τις σαλάτες που περιέχουν αλλαντικά, τυρί, αυγό και ζυμαρικά, όπως είναι η
πατατοσαλάτα, η ρωσική και άλλες.
Ροφήματα
Τα πιο δημοφιλή ροφήματα στα ίοοά είναι τα διάφορα μιλκ σέικ και τα αναψυκτικά. Ό μως αυτά έχουν πολλή
ζάχαρη, πολλά λιπαρά και χημικά. Προτιμήστε ένα φυσικό χυμό, τσάι ή καλύτερα μόνο νερό.

Τα £3ΐ5ί ίοοά είναι γνωστά για α την εξυπηρέτησή τους. -παράδειγμα β ιη γρηγοράδα των υπαλλήλων τους. γ τη
νοστιμιά των φαγητών.
Πολλοί άνθρωποι τρώνε σ ’ αυτά γιατί έχουν δύσκολα ωράρια εργασίας.
Κοτόπουλο - Ψάρι Τα προτιμ ούμ ε γιατί δεν είναι πολύ παχιά.
Α ποφ εύ γουμ ε α να τα τρώμε τηγανητά, β να τα τρώμε με πικάντικες σάλτσες.
 I

297

Σάντουιτς
Πρέπει να προτιμ ούμ ε σάντουιτς με γαλοπούλα ή κοτόπουλο βραστό με κανονικό ή μαύρο ψωμί ή πίτα.
Πρέπει να α π ο φ εύ γο υ μ ε σάντουιτς με πολλά είδη και σάλτσες.
Σαλάτα
Π ρ έπ ει να π ρ ο τιμ ο ύ μ ε σαλάτα με ωμά ή βρασμένα λαχανικά με λίγο λάδι και ξύδι.
Πρέπει να α π ο φ εύ γο υ μ ε σαλάτες με αλλαντικά, αυγά, τυριά, άΓθ35Ϊη§ και ζυμαρικά.
Ροφήματα
Πρέπει να προτιμούμε φυσικό χυμό, τσάι, νερό.
Πρέπει να α π ο φ εύ γο υ μ ε μιλκ σέικ και αναψυκτικά με πολλή ζάχαρη, λιπαρά και χημικά.

ΙΒ 2ιβ, 3Θ, 4ε, 5ζ, 6α, 7η, 8β, 9ια, ΙΟγ, Ι ΐ σ τ , 12ι

19ο Μάθημα

\ 1 ό,τι 2 κανένα 3 τέτοιους 4 οποιονδήποτε 5 όποιον 6 Όση 7 τόσος 8 τόσο 9 όσα 10 κάτι 11 καθετί
12 οτιδήποτε 13 κανείς 14 που

: 1 Ό που 2 κάπου αλλού 3 Όσο 4 που 5 Ό πω ς 6 Άλλοτε 7 Έτσι που 8 Έτσι κι αλλιώς 9 καθόλου 10 ποτέ 11 όποτε
12 Ό που 13 αλλιώς 14 πώς 15 Τότε που

Γ 1 καθόλου, καθόλου 2 ποτέ, ποτέ 3 καμιά, καμιά 4 τίποτε (κάτι), τίποτε 5 πουθενά, πουθενά 6 κανείς
(κανένας), κανείς (κανένας) 7 Όποιος 8 καμιά 9 τόση 10 Τόσο

Δ 1 πολύ 2 πολλή 3 πολλή 4 Πολλοί, πολύ 5 πολύ 6 πολύ 7 πολλή 8 πολύ 9 πολύ 10 πολλή, πολύ 11 πολύ, πολλή
12 πολύ 13 πολύ 14 πολύ, πολύ 15 πολλή, πολλή 16 πολύ 17 πολύ 18 πολλή 19 πολύ 20 πολλή, πολύ 21 πολύ,
πολύ, πολύ, πολύ 22 πολλοί

Ε 1 πολλών 2 πολλή, πολύ 3 Πολλές, πολύ 4 πολύς 5 τις πολλές, τα πολλά 6 Πολύ 7 Πολλοί 8 Πολλά 9 Πολλοί
10 πολλών, πολύ

ΣΤ 1 Άλλα, άλλα 2 Όλη την 3 όλων 4 άλλους 5 Όλο, ο άλλος 6 όλους 7 άλλο 8 όλων των 9 όλα τα 10 όλους τους
άλλους

Ζ 1β, 2γ, 3α, 4 α , 5α

Η 1 αναμνήσεις 2 διεθνής 3 λαχανιάζουν 4 να υποφέρω 5 διάθεση 6 πικάντικη 7 η ατμόσφαιρα 8 περιουσία

9 μεζέ 10 τα παράξενα

0 1 ΛΑΙΜΑΡΓΟΣ 2 ΠΑΡΟΙΜΙΑ 3 ΠΑΡΕ 4 ΝΗΣΙΑ 5 ΤΥΡΙΟΥ 6 ΠΟΤΗΡΙ 7 ΒΑΡΕΔΙΣΙΑ 8 ΑΣΥΓΚΙΝΗΤΟΣ

1Κ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

1 (το κείμενο για την κατανόηση προφορικού λόγου)

Η διασκέδαση άλλαξε κάπως τα τελευταία χρόνια. Δηλαδή, παλιά, οι άνθρωποι διασκέδαζαν οικογενειακά σε
ταβέρνες και σι νέοι πήγαιναν σε ντίσκο ή σε κλαμπ για χορό.
Σήμερα άνθιση γνωρίζουν πάλι τα κλαμπ, όπου παίζουν μοντέρνα, ρυθμική μουσική. Και επειδή οι πελάτες
διασκεδάζουν, συνήθως, όρθιοι εκεί, τα κλαμπ ονομάζονται και «ορθάδικα».
Μια και μιλάμε για διασκέδαση, δε θα πρέπει, βέβαια, να παραλείψουμε και τα κλασικά πια «μπουζούκια» με
ελληνική, λαϊκή μουσική «μέχρι πρωίας», καθώς και τις ταβέρνες που εξακολουθούν να είναι τόπος διασκέδασης
για πολλούς.
Ακόμη, τα τελευταία χρόνια στη ζωή μας μπήκαν και τα «μπαράκια», όπου μπορείς να συναντήσεις ανθρώπους
σχεδόν οποιασδήποτε ηλικίας, οι οποίοι πηγαίνουν εκεί στο τέλος μιας κουραστικής μέρας, για να συναντήσουν
κάποιους φίλους και να πουν μερικές κουβέντες, πίνοντας ένα ποτό ή ακούγοντας μουσική. Σε μπαράκια δεν
πηγαίνουν μόνο ζευγάρια, αλλά και παρέες κοριτσιών και αγοριών.
Φυσικά, τα χειμερινά και θερινά θέατρα, τα σινεμά, οι συναυλίες, οι εκδρομές, τα ταξίδια, τα σπορ, τα πάρτι και
οι καφετέριες είναι κάποιοι άλλοι τρόποι που ευχαριστούν, ξεκουράζουν και εκτονώνουν πολλούς Έλληνες και
Ελληνίδες.

ΝΑΙ; 2, 5, 6 , 7 , 10 ΟΧΙ: 1, 3, 4, 8, 9

ΙΑ 2ζ. 3β, 4ε. 5ι, 6ια, 7ιγ, 8γ, 9θ, ΙΟστ

 -, ΤΑ ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΓΙΑ ΙΕ Ν Ο Υ Σ
29° ΒΙΒΛΙΟ ΑΣΚΗΣΕΩΝ - ΛΥΣΕΙΣ

20ο Μάθημα

Α 1 χρησιμοποιώ 2 απειλούν 3 να περάσεις 4 Γέρασε 5 να βουτάει 6 βάσταξαν 7 Θα στενοχωρέσω 8 επαίνεσαν

9 ικανοποιεί (ικανοποίησε) 10 Χάλασε (χάλασαν)

Β 1 να κυνηγάει 2 κράτησε 3 να απαντήσεις 4 χαμογελάει 5 Ξέχασα 6 Συγχώρεσέ 7 χτυπούσε 8 πόνεσε

9 σταμάτησε 10 έζησε

Γ Ρήμα Ουσιαστικό Επίθετο-Μετοχή

αδιαφορώ η αδιαφορία αδιάφορος,-η,-ο
αδικώ η αδικία άδικος,-η,-ο
αδικημένος,-η,-ο
αποτελώ το αποτέλεσμα αποτελεσματικός, -ή, -ό
βοηθώ η βοήθεια βοηθητικός,-ή,-ό
δημιουργώ η δημιουργία δημιουργικός,-ή,-ό
εξαιρώ η εξαίρεση εξαιρετικός,-ή,-ό
επαινώ ο έπαινος επαινετικός,-ή,-ό
ζω η ζωή ζωικός,-ή,-ό
το ζώο ζωντανός,-ή,-ό
ικανοποιώ η ικανοποίηση ικανοπο ιητικός, -ή, -ό
ικανοπο ιη μένος, -η, -ο
κληρονομώ η κληρονομιά κληρονομικός,-ή,-ό
κυβερνώ η κυβέρνηση κυβερνητικός,-ή,-ό
μελετώ η μελέτη μελετηρός,-ή,-ό
μελετημένος,-η,-ο
μιλώ η ομιλία ομιλητικός,-ή,-ό
μιλημένος,-η,-ο
παρηγορώ η παρηγοριά παρηγορητικός,-ή,-ό
συγκινώ η συγκίνηση συγκινητικός,-ή,-ό
συγκινη μένος, -η, -ο
τιμώ η τιμή τίμιος,-α,-ο
τιμημένος,-η,-ο
φιλώ το φιλί φιλικός,-ή,-ό
ο φίλος, η φίλη
η φιλία
χαμογελώ το χαμόγελο χαμογελαστός, -ή, -ό
ωφελώ η ωφέλεια ωφέλιμος,-η,-ο

Δ 1 τη βοήθεια 2 Η μελέτη (θεωρία, ομιλία) 3 δημιουργεί 4 αδιαφορία 5 παρηγοριά 6 το χαμόγελο 7 Η τιμιότητά

8 αδιάφορος 9 τα άδικα 10 ικανοποιητικά 11 Αδιαφορεί 12 η εξαίρεση 13 ωφελούν 14 το ζωικό 15 οι κυβερνητικές
16 κληρονομιά 17 επαίνους (έπαινο) 18 εξαιρετική 19 επαινετικά 20 ομιλητικός

Ε 1η, 26, 3γ, 4ζ, 5β, 6θ, 7ε, 8στ, 9ι, 10α

ΣΤ 3, 5, 8, 7, 9, 1 , 4 , 6, 2

Ζ (ο διάλογος είναι ενδεικτικός )

Δημητρίου: Παρακαλώ!
Νοσοκόμα: Είστε ο κύριος Δημητρίου;
Δημητρίου: Μάλιστα.
Νοσοκόμα: Σας τηλεφωνώ από το Νοσοκομείο «Άγιος Παύλος». Ο φίλος σας, ο κύριος Παπάς, σας ζητάει
συνέχεια.
Δημητρίου: Ο Νίκος Παπάς; Τι έπαθε;
Νοσοκόμα: Είχε αυτοκινητικό δυστύχημα.
 2 99

Δημητρίου:Έρχομαι αμέσως.

Δημητρίου: Παρακαλώ, αδελφή. Πού τον έχουν τον κύριο Παπά;

Νοσοκόμα: Στο θάλαμο 2ο ι.
Δημητρίου: Ευχαριστώ πολύ.

Δημητρίου: Νίκο, τι έπαθες, βρε Νίκο; Πονάς;

Δημητρίου: Γιατρέ, πώς είναι ο φίλος μου; Δε μιλάει. Τον βλέπω πολύ χάλια.
Γιατρός: Ναι, είναι σοβαρά, αλλά δεν υπάρχει κίνδυνος για τη ζωή του.
Δημητρίου: Δηλαδή ...πόσον καιρό θα μείνει στο νοσοκομείο;
Γιατρός: Αν όλα πάνε καλά, τουλάχιστον ένα μήνα
Δημητρίου: Σας ευχαριστώ, γιατρέ.
Γιατρός: Παρακαλώ και περαστικά!

Η 1γ, 2γ, 3α, 4β, 5β

Θ (το κείμενο για την κατανόηση του προφορικού λόγου)

Γνωριμίες
Η ιστορία της γνωριμίας των γονιών μου είναι πολύ ρομαντική.
Εκείνη την εποχή και ο πατέρας μου και η μητέρα μου ζούσαν στη Θεσσαλονίκη, ο πατέρας μου επειδή σπούδαζε
γιατρός και η μητέρα μου επειδή φρόντιζε τον αδελφό της που σπούδαζε.
Ο πατέρας μου ήταν τότε 22 χρονών. Έμενε με άλλους δύο φοιτητές και νοίκιαζαν ένα διαμέρισμα στο κέντρο της
πόλης, κοντά στο Λευκό Πύργο.
Οι τρεις συγκάτοικοι περνούσαν πολλές ώρες στο τηλέφωνο και έκαναν φάρσες: έπαιρναν στη τύχη έναν αριθμό,
και, αν απαντούσε γυναίκα, προσπαθούσαν να πιάσουν συζήτηση μαζί της. Έβαζαν στο πικάπ ένα δίσκο, έλεγαν
στην κοπέλα ότι ήταν μόνοι και διψούσαν για επικοινωνία ή έλεγαν ανέκδοτα, τα γνωστά κόλπα. Αν η κοπέλα
απαντούσε ευγενικά, της ζητούσαν ραντεβού.
Έ να ζεστό, καλοκαιρινό απόγευμ α, λοιπόν, αφού ξύπνησε ο πατέρας μου, ήπιε τον καφ έ του, διάβασε την
εφημερίδα του... πήγε στο τηλέφωνο και προκάλεσε την τύχη.
Το τηλέφωνο χτύπησε τρεις, τέσσερις, πέντε φορές στο διαμέρισμα της δεκαοκτάχρονης τότε μαμάς μου. Βγήκε
από το μπάνιο και το σήκωσε.
-Εμπρός.
-Καλησπέρα. Με συγχωρείτε που σας ανησύχησα.
-Ποιος τηλεφωνεί, παρακαλώ;
-Παρακαλώ, μην κλείνετε. Δε με ξέρετε. Αλλά έχω τόση ανάγκη για επικοινωνία...
-Μα, κύριε...
-Με λένε Θόδωρο. Εσάς;
-Μαργαρίτα... Ό μω ς δεν είναι σωστό.
-Ελάτε τώρα, δεν είναι κακό.
Συζήτησαν πολλή ώρα εκείνη τη φορά. Μίλησαν για τα διαβάσματά τους, είπαν ανέκδοτα, γέλασαν, έμαθαν ο
ένας το τηλέφωνο του άλλου, αλλά δεν έδωσαν τη διεύθυνσή τους.
Για μήνες μετά μιλούσαν μόνο από το τηλέφωνο. Γνώρισαν καλά ο ένας τον άλλο. Και έδωσαν το πρώτο τους
ραντεβού λίγες μέρες μετά τα Χριστούγεννα, σ’ ένα ζαχαροπλαστείο στην παραλία. Ο πατέρας κρατούσε ένα
περιοδικό στο χέρι και η μητέρα μου φορούσε το καινούριο της καμηλό παλτό.

ΝΑΙ: 1, 4, 6, 8, 9 ΟΧΙ: 2, 3, 5, 7, 10

I 2γ, 3α, 4α, 5β, 6α, 7β, 8γ, 9α, ΙΟβ, 11γ

21ο Μάθημα

Α 1 ρηχότερη 2 του καλύτερου 3 απλούστερες 4 βέβαιο 5 αλμυρότερο 6 αραιότερα 7 σπανιότατο 8 τους

γνωστότερους 9 ανετότερα 10 πιο απαραίτητη

Β 1 τους νοστιμότερους (τους πιο νόστιμους) 2 αραιό 3 τη δικαιότερη (την πιο δίκαιη) 4 φρεσκότατα (πάρα
πολύ φρέσκα) 5 τις παλαιότερες (τις πιο παλαιές) 6 ασχημότερο (πιο άσχημο) 7 λιγότερα (πιο λίγα) 8 τους
σπουδαιότερους (τους πιο σπουδαίους), αρχαιότερους (τους πιο αρχαίους) 9 των μεγαλύτερων (των πιο μεγάλων)
10 μικρότερος (πιο μικρός), περισσότερα (πιο πολλά)

Γ 1η, 2θ, 3ε, 4σχ, 5γ, 6ι, 7β, 8δ, 9α, ΙΟζ

Δ 1 το επάγγελμα 2 ελεύθερο 3 διακοσμητή 4 ικανότητα 5 πήγες 6 άσχημο 7 Η πολλή 8 τη σταδιοδρομία

ΤΑ Κ ΈΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΓιΑ ΙΕΝ Ό ΥΣ
ΒΙΒΛΙΟ ΑΣΚΗΣΕΩΝ - ΛΥΣΕΙΣ

9 απόψεις 10 Σύμφωνα

Η (το κείμενο για την κατανόηση προφορικού λόγου)

Ο πλανόδιος μπουγατσατζής
Το επάγγελμα του υπαίθριου μπουγατσατζή υπήρχε ως και τη δεκαετία του 1950 περίπου.
Η προετοιμασία της μπουγάτσας γινόταν στο σπίτι του μπουγατσατζή από το απόγευμα της προηγούμενης μέρας
και τελείωνε το πρωί της επόμενης. Η μπουγάτσα ήταν τότε με κρέμα ή τυρί.
Μετά ο μπουγατσατζής την πήγαινε για ψήσιμο στο φούρνο της γειτονιάς, που έκαιγε ξύλα. Δεν υπήρχε στα
παλιότερα χρόνια μπουγάτσα με κασέρι, σπανάκι ή κιμά. Ό ταν η μπουγάτσα ήταν έτοιμη, ο μπουγατσατζής την
τοποθετούσε σε ένα κλειστό κουτί με τζάμι, που είχε από κάτω μέρος για κάρβουνα αναμμένα, έτσι ώστε να μένει
ζεστή.
Κατά τις 7 το πρωί, έβγαινε στις πλατείες, στις στάσεις των λεωφορείων ή του τραμ ή και στους δρόμους της
γειτονιάς και πουλούσε την μπουγάτσα του στους περαστικούς, που πήγαιναν εκείνη την ώρα στη δουλειά τους.
Ο μπουγατσατζής δούλευε χειμώνα καλοκαίρι από τις 7 το πρωί ως τις 11 το πρωί. Ύστερα γύριζε
στο σπίτι του για την προετοιμασία της μπουγάτσας της επόμενης μέρας.
Η διαφορά της μπουγάτσας από την τυρόπιτα είναι στον τρόπο που την ετοιμάζουν και την πουλούν κομμένη σε
κομματάκια, και ότι γίνεται με καλό αλεύρι και βούτυρο.
Σήμερα δεν υπάρχουν υπαίθριοι μπουγατσατζή δες, αλλά μπουγατσατζίδικα που ανοίγουν κατά τις 6 το πρωί.
Στην μπουγάτσα με κρέμα βάζουν από πάνω ζάχαρη άχνη και κανέλα και ο τρόπος που παραγγέλνουμε είναι: π.χ.
«μία με κρέμα, παρακαλώ», δηλαδή μία μερίδα με κρέμα.
Ο μπουγατσατζής ήταν ένας επαγγελματίας, που πρόσφερε ένα ζεστό θρεπτικότατο, αλλά και νοστιμότατο πρωινό
στους ανθρώπους. Πολλές οικογένειες ζούσαν φτωχικά, αλλά τίμια με αυτό το επάγγελμα. Πάντα, όταν σκέφτομαι
την μπουγάτσα, μου τρέχουν τα σάλια!

ΝΑΙ: 1, 2, 4, 8, 9, 11, 12 ΟΧΙ: 3,5, 6, 7, 10

Θ 20, 16, 17, 21, 13, 11, 7, 15, 6, 8

22ο Μ ά θη μ α

Α 1 αγενέστερο (πιο αγενή) 2 νεότερη (πιο νέα) 3 υγιέστερος (πιο υγιής) 4 του πιο γκρινιάρη (του γκρινιάρη)
5 πιο πεισματάρης 6 ωραίο (ωραιότατο, πάρα πολύ ωραίο), τα μακριά 7 βαριά (πολύ βαριά), βαρύτερα (πιο βαριά)
8 βαθύ 9 το ευκολότερο (το πιο εύκολο) 10 ο πιο κρύος, ο μακρύτερος (ο πιο μακρύς) 11 Το μικρότερο (Το πιο
μικρό), το πιο χαδιάρικο 12 ελαφρό(ύ)τερο [πιο ελαφρό(ύ)], πιο ζεστό 13 οι μικρότεροι 14 πιο παράξενα 15 (τους)
μεγαλύτερούς

Β 1 κοντύτερα (πιο κοντά) 2 πολύ 3 αργότερα (πιο αργά) 4 περισσότερο (πιο πολύ) 5 καλύτερα (πιο καλά) 6 πιο
ευγενικά 7 Μάταια, διαρκώς 8 βαθιά 9 πρόχειρα (πολύ πρόχειρα) 10 γρηγορότερα (πιο γρήγορα) 11 βαθιά [(πάρα)
πολύ βαθιά] 12 χαμηλότερα (πιο χαμηλά) 13 λίγο, αργότερα (πιο αργά) 14 αναιδέστατα (αναιδώς) 15 δίκαια
[δικαιότατα (πολύ δίκαια)] 16 καλύτερα (πιο καλά) 17 έξυπνα [(πάρα) πολύ έξυπνα)] 18 λίγο (λιγότερο) (πιο λίγο)
(ελάχιστα) 19 ψηλά 20 χειρότερα (πιο άσχημα)

Γ 1 παρά 2 Αντί 3 Όσο, τόσο 4 α π ’ ό,τι 5 όλο και 6 παρά 7 Αντί 8 (παρά) α π ’ ό,τι 9 Όσο, τόσο 10 τόσο

Δ 1 ολοκαίνουρια 2 κατάξανθα 3 θεονήστικος 4 πανάκριβα 5 τετράπαχες 6 κάτασπρα (πεντακάθαρα)

7 πανύψηλα, κάτασπρα 8 παμπάλαια 9 καταπράσινο 10 πανέτοιμος 11 θεόκουφος 12 καταγάλανες 13 πάμφτωχοι
14 τρισχαριτωμένη

Ζ (το κείμενο για την κατανόηση προφορικού λόγου)

Τι είδους περπάτημα μας ωφελεί.
Η ζωή σας έχει γίνει καθιστική, έχετε μερικά κιλά παραπάνω και αναβάλλετε συνεχώς να πάτε στο γυμναστήριο;
Η λύση για σας είναι το περπάτημα. Πρόκειται για έναν από τους ευκολότερους τρόπους άσκησης, βελτιώνει τη
λειτουργία της καρδιάς, των πνευμόνων και γενικά ωφελεί και το σώμα και το πνεύμα.
Συγκεκριμένα.
Μισή ώρα περπάτημα την ημέρα και άλλες δύο ώρες την εβδομάδα στο γυμναστήριο, μπορούν να γυρίσουν πίσω
το βιολογικό σας ρολόι 6-8 χρόνια.
Ακόμη και τριάντα λεπτά απλού περίπατου την ημέρα, θα σας βοηθήσουν να κρατήσετε το σωματικό σας
βάρος και είναι ένας ιδανικός τρόπος άσκησης για άτομα που δεν είναι γυμνασμένα, είναι ηλικιωμένα, ή έχουν
παραπάνω από το κανονικό βάρος.
Το γρήγορο περπάτημα επί 45 λεπτά, τέσσερις τουλάχιστον φορές την εβδομάδα, θα σας βοηθήσει να χάσετε κιλά,
μπορεί να βελτιώσει τη μνήμη σας και να καταπολεμήσει το άγχος.
Μαζί με τη σωστή διατροφή, το περπάτημα ωφελεί σημαντικά το σκελετό και τον προστατεύει από σπασίματα.
Το σωστό περπάτημα, όμως, έχει τους κανόνες του και τα μυστικά του. Περπατήστε λοιπόν οωστά.
 301

β Κρατάτε το κεφάλι ψηλά και το βλέμμα μπροστά.

° Μη σφίγγετε τους ώμους.
• Το περπάτημα πρέπει να σας κάνει να αισθάνεστε όμορφα. Σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να σας ενοχλεί, να
σας κουράζει ή να σας κάνει να νιώθετε άσχημα.
• Τα μποτάκια ορειβασίας πρέπει να τα αποφεύγετε στους περιπάτους σας στην πόλη, γιατί είναι βαριά και θα σας
κουράσουν. Διαλέξτε καλύτερα ένα ζευγάρι αθλητικά παπούτσια ειδικά για περπάτημα ή για τρέξιμο.
• Για να έχετε καλά αποτελέσματα, ο περίπατός σας πρέπει να διαρκεί τουλάχιστον 30 λεπτά και να
επαναλαμβάνεται 3 έως 4 φορές την εβδομάδα.
• Και μην ξεχνάτε! Το περπάτημα γίνεται πιο ευχάριστο με παρέα.

ΝΑΙ: 1, 3, 4, 5, 7, 9, 10 ΟΧΙ: 2, 6, 8

Η 1, 3, 5, 8, 9, 10, 11, 14, 16, 19

Θ 2α, 3β, 4γ, 5δ, 6β, 7β, 8γ, 9γ, 10α, 11δ

23ο Μάθημα

Α 1 θα έχει αλλάξει 2 έχεις καπνίσει 3 είχε πληρώσει 4 έχει αντιπαθήσει 5 έχεις υπογράψει 6 είχαν κλείσει 7 έχοο
πάθει 8 θα έχουν φτιάξει 9 θα έχεις ξεχάσει 10 θα έχεις μάθει

Β 1 πόνεσε, κάναμε 2 άνοιξα, ανακάλυψα, είχε τελειώσει 3 έπαψα (έχω πάψει), να φροντίζω, θεωρώ 4 έχει
αλλάξει (άλλαξε), δείχνουν, θα πάρουν 5 έχει τύχει (έτυχε) 6 Να ετοιμάσεις (Ετοίμασε), λήγει (θα λήξει) 7 να
προσπαθείς (να προσπαθήσεις), να κάνεις, να αλλάξει 8 Είχε εγκαταλείψει, μάθει 9 έχει περιορίσει (περιόρισε),
πιστεύει, θα έχει συγκεντρώσει 10 είπα (έχω πει)

Γ 1β, 2γ, 3α, 4α, 5β, 6γ, 7α, 8γ, 9α, ΙΟβ

Δ 1β, 2α, 3γ, 4α, 5γ, 6α, 7β, 8γ, 9β, ΙΟβ, 11α, 12β, 13α, 14α, 15β, 16β, 17α, 18γ, 19α, 20β

Εα (οι απαντήσεις είναι ενδεικτικές )

Β Ένα τζιπ έπεσε πάνω μου.
Β Το είδα πολύ αργά, γιατί ο οδηγός του έτρεχε σαν τρελός.
Β Έριξα το αυτοκίνητο στο διπλανό χωράφι και δεν έπαθα τίποτα (ούτε μια γρατσουνιά).
Β Όχι, ο δρόμος ήταν τελείως άδειος.
Β Ο οδηγός του τζιπ.
Β Φρόντισε ο οδηγός του τζιπ να το πάνε στο συνεργείο.
Β Σήμερα το απόγευμα.
β (η ιστορία είναι ενδεικτική)
Ο Αντώνης είχε ένα αυτοκινητικό δυστύχημα και ένας φίλος του τον ρωτάει πώς έγινε. Ο Αντώνης λέει πως
ένα τζιπ έπεοε πάνω του την ώρα που οδηγούσε. Ο οδηγός του τζιπ έτρεχε σαν τρελός, γι’ αυτό ο Αντώνης
δεν πρόλαβε να δει ότι ερχόταν κατά πάνω του. Ευτυχώς ο Αντώνης όχι μόνο δε σκοτώθηκε, αλλά δεν έπαθε κι
απολύτως τίποτε. Ούτε μια γρατσουνιά, γιατί έριξε το αυτοκίνητό του στο διπλανό χωράφι. Κι όλα αυτά έγιναν
παρόλο που ο δρόμος ήταν άδειος. Μετά το συμβάν ο οδηγός του τζιπ πήγε τον Δντώνη οτην πόλη και φρόντισε
να πάνε το αυτοκίνητό του στο συνεργείο, α π ’ όπου θα το πάρει ο Αντώνης σήμερα το απόγευμα που θα είναι
έτοιμο.

ΣΤ 1 αυτοκινητικό 2 του έπεσε το λαχείο 3 επέστρεψε 4 αγύριστο κεφάλι 5 καρτοτηλέφωνο 6 έστριψε (έχει στρίψει)
7 έστριψε (έχει στρίψει) 8 τω ν αστικών (υπεραστικών) 9 έπεσα πάνω του 10 τα στρίβεις (τα γυρίζεις)

Ζ ΙΈ χεις φάει ποτέ σου μουσακά; 2 Έχεις κερδίσει ποτέ σου λαχείο; 3 Έχεις κλάψει ποτέ σου σε έργο; 4 Έχεις
ταξιδέψει ποτέ σου σε άλλη ήπειρο; 5 Έχεις κάνει ποτέ σου δίαιτα; 6 Έχεις χάσει ποτέ σου λεφτά; 7 Έχεις πέσει
και έχεις σπάσει ποτέ σου πόδι; 8 Έχεις πάθει ποτέ σου ατύχημα; 9 Έχεις πετάξει ποτέ σου με ελικόπτερο;
1 0 Έχεις πάει ποτέ σου διακοπές με κότερο; 11 Έχεις κάνει ποτέ σου τρέλες (καμιά μεγάλη τρέλα); 12 Έχεις
συναντήσει ποτέ σου (κανένα) διάσημο πρόσωπο;

Θ (το κείμενο για την κατανόηση προφορικού λόγου)

-Α γαπητοί μας ακροατές. Καθημερινά ακούμε και διαβάζουμε: «Τέσσερις νεκροί σε αυτοκινητικό δυστύχημα στην
Εθνική οδό Αθηνών-Θεσσαλονίκης», ή «Και αυτό το Σαββατοκύριακο 25 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους σε τροχαία
δυστυχήματα». Δυστυχώς, είμαστε πρώτοι σε αριθμό αυτοκινητικών δυστυχημάτων στην Ευρώπη. Μαζί μας
έχουμε το διευθυντή Τροχαίας κύριο Παυλίδη, με τον οποίο θα μιλήσουμε για το μεγάλο αυτό πρόβλημα.
-Π είτε μας, κύριε Παυλίδη, ποιοι είναι οι λόγοι που γίνονται τόσα πολλά τροχαία δυστυχήματα;
-Κατ' αρχήν, τρεις είναι οι παράγοντες στην οδική συμπεριφορά. Ο οδηγός, το αυτοκίνητο και ο δρόμος. Αν
ΤΑ ΝΕΑ ΕΛΛΗ ΝΙΚΑ ΓI Α ΤΕ Ν Ο Υ Σ
ΒΙΒΛΙΟ ΑΣΚΗΣΕΩΝ - ΛΥΣΕΙΣ

υπάρχει κάποιο πρόβλημα έστω και σε έναν από αυτούς, τότε πολύ πιθανό να έχουμε κάποιο δυστύχημα, σοβαρό
ή λιγότερο σοβαρό ή και θανατηφόρο.
-Ας πάρουμε τον παράγοντα οδηγό. Είναι κακοί οδηγοί οΓΕλληνες;
-Πολύ κακοί. Πάντα βιάζονται, δεν ακολουθούν τον Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας και συχνά τον παραβιάζουν.
-Ποιες είναι οι πιο συχνές παραβάσεις;
-Μ έσα στην πόλη περνούν με κόκκινο ή παρκάρουν σε μέρη που απαγορεύεται.
-Έξω από την πόλη;
-Η υπερβολική ταχύτητα. Τρέχουν οΓΕλληνες οδηγοί σαν τρελοί. Κάνουν προσπέρασμα, χωρίς να ελέγχουν καλά,
αν έρχεται από απέναντι άλλο αυτοκίνητο. Επίσης, δεν κάνουν τακτικό σέρβις στο αυτοκίνητό τους.
-Π οια είναι η κατάσταση των δρόμων σήμερα;
-Έχουν γίνει πολλοί καινούριοι δρόμοι, με πολλές λωρίδες κυκλοφορίας και γίνονται συνέχεια. Βέβαια, υπάρχουν
και κακοί δρόμοι, οι οποίοι πολλές φορές γίνονται αιτία για δυστυχήματα.
-Ποια ώρα γίνονται συνήθως τα δυστυχήματα;
-Τρεις με πέντε μετά τα μεσάνυχτα. Ξέρετε, πάνε να διασκεδάσουν, πίνουν και μετά... χάνουν τον έλεγχο του
αυτοκινήτου πολύ εύκολα.
-Εσείς, η Τροχαία, τι κάνετε;
-Συνεχείς ελέγχους και μέσα στην πόλη και έξω από αυτήν. Ελέγχουμε την ταχύτητα με ειδικά ραντάρ, κάνουμε
αλκοτέστ στους οδηγούς, ελέγχουμε αν έγινε σέρβις στο αυτοκίνητο, ώστε να είναι σε καλή κατάσταση. Κάνουμε
πολλά, όμως πρέπει να αλλάξει η οδική συμπεριφορά των Ελλήνων οδηγών. Μόνον τότε θα έχουμε λύση σ’ αυτό
το μεγάλο, το τραγικό πρόβλημα.

1 α ο οδηγός β το αυτοκίνητο γ ο δρόμος

2 α βιάζονται β παραβιάζουν (δεν ακολουθούν) τον Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας (ΚΟΚ)
3 α περνούν με κόκκινο β παρκάρουν εκεί που δεν επιτρέπεται
4 α υπερβολική (πολύ μεγάλη) ταχύτητα β προσπέρασμα χωρίς έλεγχο γ δεν κάνουν σι οδηγοί τακτικό σέρβις στο
αυτοκίνητο
5 Και καλοί, αλλά και αρκετοί κακοί δρόμοι.
6 Τρεις με πέντε μετά τα μεσάνυχτα.
7 Οι οδηγοί διασκεδάζουν, πίνουν και μετά οδηγούν.
8 α έλεγχος ταχύτητας με ειδικά ραντάρ β αλκοτέστ γ έλεγχος του αυτοκινήτου
9 Αλλαγή συμπεριφοράς των Ελλήνων οδηγών.

I 2β, 3α, 4α, 5γ, 6α, 7γ, 8γ, 9α, 10α

24ο Μάθημα

Α να οργανώσει, ήθελαν, να πάνε, είδαν, να πάνε, λένε, ήξερε, να βάλει, έλεγε (είχε πει), υπήρχαν, να πετάξει,
πήρε, πήγε, να δει, βρήκε, είχε φάει, να βάζει, έβρισκε, κατάλαβε, έλεγε (είπε), ήξερε, έφαγε, έφυγε, πήρε, να
δουν, να πάρει, έλαμπε

Β Ρήμα Ουσιαστικό Επίθετο-Μετοχή

απελευθερώνω,-ομαι η απελευθέρωση απελευθερωτικός, - ή , -ό
απελευθερωμένος, -η, -ο
αποφασίζω,-ομαι η απόφαση αποφασιστικός, - ή , -ό
αποφασισμένος,-η,-ο
εκθέτω η έκθεση εκθεσιακός, - ή , -ό
επαναστατώ ο επαναστάτης,η -τρια επαναστατικός, - ή , -ό
η επανάσταση επαναστατη μένος, -η, -ο
εργάζομαι η εργασία εργατικός, - ή , -ό
ο εργάτης εργαζόμενος,-η,-ο
το έργο
κινώ,-ούμαι η κίνηση κινητός, - ή , -ό
το κίνημα κινητικός, - ή , -ό
νηστεύω η νηστεία νηστίσιμος,-η,-ο
νηστικός, - ή , -ό
παγώνω ο πάγος παγωμένος,-η,-ο
η παγωνιά
το παγωτό
 303

συγγράφω,-ομαι ο, η συγγραφέας συγγραφικός,-ή,-ό

η συγγραφή
το σύγγραμμα
συλλέγω,-ομαι ο σύλλογος συλλογικός,-ή,-ό
η συλλογή συλλεκτικός,-ή,-ό
ο συλλέκτης

Γ 1 αποφασιστικό 2 να παγώσει 3 συλλέκτης 4 κίνησε 5 οι εργαζόμενοι 6 κίνημα 7 τα νηστίσιμα 8 Τα συγγραφικά

9 αποφάσισα 10 επαναστάτης 11 να νηστέψει (να νηστεύει) 12 παγωμένους 13 κινήματα 14 Ο σύλλογος 15 η
κίνηση 16 εκθέτει 17 παγωνιά 18 συγγραφείς 19 απόφαση 20 συγγραφικό 21 της νηστείας 22 την απελευθέρωση

Δ Ια, 2β, 3β, 4α, 5γ, 6γ

Ε 1 ανθίζουν 2 βασιλόπιτα, νόμισμα 3 Η βάφτιση 4 γέροντας 5 τα κάλαντα 6 κινητή, ακίνητη 7 νηστεύουμε,

νηστίσιμα 8 έκοψαν 9 να ψήσεις, σούβλα 10 Την παραμονή, ανήμερα 11 ρεύμα 12 Ο απελευθερωτικός αγώνας

ΣΤ 1 ΒΡΙΣΚΩ 2 ΥΠΗΡΞΕ 3 ΦΑΝΕ 4 ΗΠΙΕ 5 ΗΘΕΛΑ 6 ΠΗΡΕ 7 ΔΕΙΣ 8 ΠΟΥΜΕ 9 ΠΑΣ 1Κ ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ

Ζ (το κείμενο για την κατανόηση προφορικού λόγου)

Να δίνεις ή να μη δίνεις;
Ιωάννα: Οχ, είμαι πτώμα, η αγορά με κουράζει. Κι αυτές οι τσάντες είναι πολύ βαριές.
Παύλος: Ναι, καιρός να γυρίσουμε σπίτι. Μμμ! Να ’μαστε πάλι.
Ζητιάνος: Καλέ κύριε, δώστε λίγα λεφτά στο φτωχό και άστεγο συνάνθρωπό σας!
Παύλος: Δυστυχώς δεν έχω.
Ιωάννα: Ένα λεπτό, έχω εγώ. Ορίστε.
Ζητιάνος: Ευχαριστώ κυρία. Να είστε καλά.
Παύλος: Ιωάννα, δεν πρέπει να δίνεις λεφτά σε τέτοιους ανθρώπους.
Ιωάννα: Γιατί όχι; Νομίζω ότι πρέπει να δίνουμε σε ανθρώπους που έχουν ανάγκη τη βοήθειά μας. Το να ζεις στο
δρόμο δεν είναι ό,τι καλύτερο.
Παύλος: Οι άνθρωποι αυτοί θέλουν να είναι άστεγοι και να ζουν στο δρόμο. Υπάρχουν ξενώνες και άλλα μέρη,
π.χ. φιλανθρωπικά ιδρύματα, όπου μπορούν να βρουν μια στέγη.
Ιωάννα: Μμμ! Για πες μου κύριε, είσαι εσύ στη θέση του ζητιάνου και βλέπεις ανθρώπους σαν εμάς με ένα
σωρό τσάντες με ψώνια να περνούν από μπροστά όλη τη μέρα χωρίς να σου δίνουν σημασία; Ποια είναι
τα συναισθήματά σου;
Παύλος: Νομίζω ότι το κράτος δίνει κάποιο βοήθημα σε άπορους και άστεγους και πρέπει να είναι αρκετά λεφτά.
Ιωάννα: Αλήθεια, έτσι λες;
Παύλος: Ναι. Άσε που οι περισσότεροι τρώνε τα λεφτά που μαζεύουν από τους περαστικούς σε ναρκωτικά και
αλκοόλ. Μερικοί μάλιστα έχουν και καταθέσεις στις τράπεζες. Αυτός είναι ο λόγος που ζητιανεύουν ...
και κορόιδα σαν εσένα τους δίνουν λεφτά.
Ιωάννα: Δε νομίζω να είναι τόσο απλά τα πράγματα, Παύλο. Πολλοί ζητιάνοι έχουν διανοητικά προβλήματα και
κατάθλιψη. Ε, άλλωστε οι συνθήκες μιας μίζερης ζωής τους οδηγούν πολλές φορές στα ναρκωτικά και
στο αλκοόλ.
Παύλος: Νομίζω ότι αυτός ήταν εικοσιπεντάρης περίπου, ό,τι πρέπει για δουλειά. Ό ταν ήμουν στην ηλικία
του ήδη δούλευα και κέρδιζα λεφτά με τον ιδρώτα μου. Δε ζητιάνευα. Ανθρωποι σαν αυτόν, χωρίς
προβλήματα υγείας, μπορούν εύκολα να βρουν δουλειά, αν το θελήσουν. Δεν υπάρχει, όμως, λόγος να
μπουν στον κόπο να το κάνουν, αφού με τα χρήματα που παίρνουν από το κράτος και πονόψυχους σαν
εσένα, περνούν άνετα.
Ιωάννα: Ε, όχι και άνετα. Ανετη ζωή το λες εσύ αυτό; Εγώ πιστεύω ότι ανεξάρτητα από την αιτία, οι άνθρωποι
που ζητιανεύουν στους δρόμους ζουν μια σκληρή ζωή. Τέλος πάντων, ας σταματήσουμε τη συζήτηση
αφού έτσι κι αλλιώς δε συμφωνούμε.

α 1 Η Ιωάννα και ο Παύλος 2 Περπατούν στην αγορά και μιλούν 3 Ένα ζητιάνο
β γ ΐ , β2, στ3, α4, ε5, δ6, ζ7
γ Παύλος: α, β, δ, στ Ιωάννα: γ, ε, ζ

Η α μακάβριο, σύνδεσμος, στερεότυπα, παλαιομοδίτικες, εφήμερο, ακατανόητες, αγγελιοφόρος, συμπεριφορά

β 1β, 2α, 3α, 4α, 5α, 6α, 7β, 8α, 9α, 10α

25ο Μάθημα

Α 1 θα πήγαινα 2 φταις 3 πάρε, κλείσε 4 υπήρχαν 5 να μην ανοίγαμε (είχαμε ανοίξει) 6 θα ανακάλυπτε (είχε
ανακαλύψει) 7 να έβρισκαν (να βρουν), θα έσωζαν (θα σώσουν) 8 Θα γελούσα 9 προσέχεις 10 είπαν (πουν)
11 δω 12 θα έμενα 13 περιμένεις 14 πες 15 επιστρέψεις 16 δώσετε 17 φορέσεις 18 θα προλάβαινα 19 ξοδέψεις
 ΤΑ Κ ΕΑ ΕΛΛΗ ΝΙΚΑ,ΙΊΑ ΙΕ Ν Ο Υ Σ
3 ^4 ΒΙΒΛΙΟ ΑΣΚΗΣΕΩΝ - ΛΥΣΕΙΣ

20 ζούσαμε 21 είχες ξεκινήσει 22 διόρθωσε (διόρθωνε) 23 θα χαλάσει 24 είχε κλέψει 25 πρόσεχε

Β 1 έφταιγε [(φταίει) (έφταιξε) (είχε φταίξει)] 2 κλάψαμε 3 καίει (έκαψε) 4 φταίνε (έφταιξαν) 5 έκαιγαν 6 έκλαιγε
(κλαίει) 7 έκαιγε (καίει) 8 φταίει 9 να κλαίει 10 Κλάψε

Γ 1 Αν είσαι, θα σου πέσει / Αν έτρεχα, θα τον προλάβαινα. / Αν μάθεις κάτι, ειδοποίησέ με. 2 Θα του το πω,
αν τον δω. / Θα πάμε, αν βρούμε / Θα πιω, αν μου 3 Αν έβρεχε, θα έμενα / Αν δεις, πάρε την / Αν βρω καιρό,
θα σου γράψω. 4 Θα ανησυχήσει, αν δεν του / Θα φύγω, αν συνεχίσεις / Θα ξαναδώσεις, αν δεν; 5 Δε θα το
αποφάσιζα, αν δεν ήταν / Δε θα έφευγα, αν τον έβρισκα. / Θα έτρωγε, αν δεν είχε φάει 6 Αν μου κάνατε, θα το
έπαιρνα. / Αν το καταπιείς αμέσως, δε θα νιώσεις / Αν πάθει κάτι το παιδί, δε θα σου το συγχωρέσω. 7 Αν έκοβες,
δε θα λαχάνιαζες. / Αν το αυτοκίνητο, βάλε / Αν εξασκούσες, θα ένιωθες τώρα 8 Δν του μιλούσες ήρεμα, δε θα
καταλήγατε / Αν έκοβες δρόμο, θα πήγαινες. / Αν αδιαφορούσα, δε θα τελείωνε 9 Δε θα το πετούσες, αν σου ήταν
χρήσιμο. / Πες το καθαρά, αν εννοείς εμένα. / Θα του το είχα δώσει, αν το έκρινα. 10 Αν με είχες ακούσει, δεν
θα ήσουν τώρα / Αν μοίραζε δίκαια, δε θα απογοήτευε / Αν τον έβλεπες τώρα, δε θα τον αναγνώριζες.

Δο (οι λύσεις είναι ενδεικτικές ) 1 Τι θα έκανες, αν σου χάριζα το αυτοκίνητό μου; 2 Αν τον δεις ξαφνικά μπροστά σου,
τι θα κάνεις; 3 Τι θα έκανες, αν είχες μόνο μια μέρα, για να τελειώσεις την επανάληψή σου; 4 Τι θα κάνεις, αν
αρχίσει ξαφνικά να τρέχει η βρύση του μπάνιου; 5 Τι θα έκανες, αν μεγάλωνε ξαφνικά η μυωπία σου;
β 1 Θα περίμενα να δω πρώτα τι θα έκανε αυτός. 2 Θα διασκέδαζα δέκα μέρες συνέχεια. 3 Θα τον φιλήσω, για
το καλό που μου έκανε. 4 Θα είχα λιγότερα έξοδα. 5 Θα είχα το θάρρος να του ζητήσω συγνώμη.

Ε (οι λύσεις είναι ενδεικτικές ) 1 ... δε θα θέλει να σε ξαναδεί στα μάτια του. 2 ... νομίζω ότι θα τελείωνε η ζωή μου.
3 ... θα πρόφταινα να ράψω ένα καινούριο φόρεμα, 4 ... ελάτε να πάμε να τον βρούμε όλοι μαζί. 5 ... θα σου πω
μπράβο, (βγάλω το καπέλο.) 6 ... δε θα του τη δώσω. 7 ...αν είχα τελειώσει τις εξετάσεις. 8...αν συνεχίσεις να
πίνεις έτσι. 9 ... αν ήξερα τι του συμβαίνει. 10 ... αν πας στο περίπτερο. 1 1 ... αν βρω το ίδιο ύφασμα. 12 ... αν
χάσω το αεροπλάνο. 13 ... δεν θα είχα κανένα οικονομικό πρόβλημα. 14 ... δε θα πάθαινε αυτά που έπαθε. 15 ...
αν δεν είχε σκόρδο.

ΣΤ ί α , 2β, 3γ, 4γ, 5γ, 6γ, 7δ, 8γ, 9γ, ΙΟγ

Ζ 1β, 2α, 3α, 4γ, 5α, 6γ, 7α, 8β

Θ (το κείμενο για την κατανόηση προφορικού λόγου)

Κανόνες καλής συμπεριφοράς
1 Αποφεύγουμε να δεχόμαστε πρόσκληση από ανθρώπους που δε συμπαθούμε πολύ.
2 Αν η πρόσκληση είναι γραπτή και μας ζητάει να απαντήσουμε, αν την αποδεχόμαστε ή όχι, πρέπει οπωσδήποτε
να απαντήσουμε.
3 Αν απαντήσαμε θετικά, αλλά μας συνέβη κάτι έκτακτο, πρέπει να τηλεφωνήσουμε, να ζητήσουμε συγνώμη και
να εξηγήσουμε το λόγο που μας έκανε να μην πάμε.
4 Πρέπει να φτάνουμε ακριβώς την ώρα που μας είπαν. Είναι λάθος να φτάνουμε είτε νωρίς είτε αργά.
5 Συνήθως οι καλεσμένοι φέρνουν κάτι στην οικοδέσποινα, λουλούδια ή γλυκά, αν και πολλές φορές τα στέλνουν
πριν από το γεύμα ή και την επομένη.
6 Δεν πρέπει να βάζουμε τους αγκώνες μας πάνω στο τραπέζι, γιατί έτσι εμποδίζουμε τους άλλους να συζητούν
και να βλέπουν ο ένας τον άλλο.
7 Μόλις καθίσουμε στο τραπέζι η πρώτη κίνηση είναι να βάλουμε την πετσέτα στα πόδια μας και όχι στη ζώνη ή
στο πουκάμισό μας.
8 Αν σηκωθούμε από το τραπέζι, λέμε απλώς συγνώμη και δεν εξηγούμε το λόγο για τον οποίο σηκωθήκαμε.
9 Αν κατά τη διάρκεια του γεύματος ρίξουμε κάτι στα ρούχα μας, τα σκουπίζουμε με την πετσέτα.
10 Δε γεμίζουμε υπερβολικά το πιάτο μας, ούτε πέφτουμε στον μπουφέ σαν να είχαμε μέρες να φάμε.
11 Αποφεύγουμε να καπνίζουμε στο τραπέζι. Μπορούμε να το κάνουμε, όταν τελειώσει το γλυκό και αφού
ρωτήσουμε τους άλλους, αν ενοχλούνται.
12 Δεν ακουμπάμε πάνω στο τραπέζι προσωπικά μας αντικείμενα όπως κλειδιά, γάντια, κινητό.
13 Αποφεύγουμε συζητήσεις περί πολιτικής ή θρησκείας και αποφεύγουμε, επίσης, να μιλάμε για τον εαυτό μας.

(+) 2, 3, 5, 6 , 8, 9, 11, 12, 14, 17, 18, 19

I Ιια , 2α, 3η, 4β, 5θ, 6ιβ, 7δ, 8ι, 9ιε, ΙΟιδ

26ο Μάθημα

Α 1 Μην ξέροντας... 2 Τι εννοείς λέγοντας... 3 Επιμένοντας και φωνάζσντας... 4 Μην έχοντας... 5 Ανοίγοντας...
6 Πίνοντας... 7 Περνώντας... 8 Μη θέλοντας... 9 ...καταλαβαίνοντας... 10 Κάνοντας οικονομία και βάζοντας...

Β 1 Ό ταν κατεβώ (κατέβω)... 2 ...όταν (επειδή) έκανε... 3 Ό ταν άκουσαν... 4 Επειδή δε βαστούσε... 5 ...με το να
τους μιλάμε 6 Αν απαντήσεις... 7 Αν δούλευε... 8 Ό ταν τον ακούς... 9 Αν πίνεις... 10 Αν επιστρέφεις...

Γ 1 Πέρασα όλα τα μαθήματα διαβάζοντας δέκα ώρες κάθε μέρα. 2 Κλείσε την πόρτα, φεύγοντας. 3 Ξέροντας
ότι έχω δίκιο, υποστήριξα τη γνώμη μου όσο μπορούσα. 4 Παίρνοντας μεγαλύτερο μισθό, θα μπορούσα να ζήσω
πιο άνετα. 5 Τακτοποιώντας τα συρτάρια της ντουλάπας μου, βρήκα τα χαρτιά που έψαχνα. 6 Γύρισα στο σπίτι
τρέμοντας από τα νεύρα. 7 Πηγαίνοντας στην αγορά, συνάντησα μια φίλη μου. 8 Ακούγοντας τις φωνές του
πατέρα του, έφυγε. 9 Προσπαθώντας να δικαιολογήσει το φίλο του, είπε ένα σωρό ψέματα. 10 Πέρασαν όλο το
απόγευμα κουβεντιάζοντας στον κήπο.

Δ 1 Έκαψε το χέρι του σιδερώνοντας το παντελόνι του. 2 Ξέροντας ότι του αρέσουν τα γλυκά, του αγόρασε μια
τούρτα. 3 Βημάτιζε νευρικά έξω από το δικαστήριο, περιμένοντας την απόφαση (Βηματίζοντας νευρικά έξω
από το δικαστήριο, περίμενε την απόφαση). 4 Νομίζοντας ότι θα το έφερνε αυτός, δεν πήρε τίποτε μαζί της
φεύγοντας από το σπίτι. 5 Μιλώντας για τα περασμένα, δεν καταλάβαμε πώς πέρασε η ώρα. 6 Διαπιστώνοντας
και μόνος του το τρομερό λάθος που είχε κάνει, έφυγε χωρίς να πει ούτε μία λέξη. 7 Θεωρώντας τον ένοχο, τον
καταδίκασαν σε δεκαετή φυλάκιση. 8 Ζώντας σ ’ ένα μικρό, υγρό υπόγειο δωμάτιο, είναι σίγουρο ότι κάποια
στιγμή θα έχει προβλήματα υγείας. 9 Περνά την ώρα του κάνοντας ανοησίες και χαζεύοντας όλη τη μέρα.
10 Στρώνοντας το τραπέζι, έσπασε ένα πιάτο και ένα ποτήρι.

Ε 1 Δίνοντάς σας έτοιμες τις ασκήσεις, δε σας βοηθούν καθόλου οι φίλοι σας. 2 Ίδιος ο πατέρας του είναι.
Βλέποντάς τον αμέσως καταλαβαίνεις ότι είναι γιος του Μιχάλη. 3 Κάνεις λάθος αν πιστεύεις πως τιμωρώντας την
δε θα το ξανακάνει. 4 Φέρνοντάς τους συνέχεια δώρα, τις κακομαθαίνεις. 5 Ακούγοντάς τες να μου μιλούν με
αγένεια, θύμωσα πολύ και τις έδιωξα. 6 Περιμένοντάς με να γυρίσω, έβλεπε τηλεόραση και την πήρε ο ύπνος. 7
Φροντίζοντάς τους συνέχεια, εσύ κουράζεσαι πολύ, ενώ αυτοί τεμπελιάζουν. 8 Συναντώντας τες, μαθαίνω όλα τα
νέα της πόλης. 9 Δικαιολογώντας τον κάθε φορά που έχει άδικο, του κάνεις κακό. 10 Διατηρεί πεντακάθαρο το
σπίτι της, καθαρίζοντάς το κάθε μέρα.

ΣΤ 1 τρέμω... 2 ...στο εδώλιο 3 Οι ένορκοι... 4 ...ισόβια, ...οι μάρτυρες... 5 ...αθώα 6 ...δραπέτευσε... 7 ...
υπεράσπισης........κατηγορίας... 8 ...χάνεις... 9 Η απολογία... 10 ...έδωσαν χάρη

Ζ Ρήμα Ουσιαστικό Επίθετο-Μετοχή Επίρρημα

αδιαφορώ η αδιαφορία αδιάφορος,-η,-ο αδιάφορα
αδικώ,-ούμαι η αδικία άδικος,-η,-ο άδικα
το άδικο άδικη μένος,-η,-ο
ανοίγω,-ομαι το άνοιγμα ανοιχτός,-ή,-ό ανοιχτά
η άνοιξη ανοιγμένος,-η,-ο
απολογούμαι η απολογία απολογητικός, -ή, -ό απολογητικά
απολογούμενος, -η, -ο
δικάζω,-ομαι η δίκη δικαστικός,-ή,-ό δικαστικά
ο δικαστής δικάσιμος,-η,-ο
το δικαστήριο
εγκληματώ το έγκλημα εγκλη ματικός, -ή, -ό εγκληματικά
ο, η εγκληματίας
ελευθερώνω,-ομαι η ελευθερία ελεύθερος,-η,-ο ελεύθερα
κατηγορώ,-ούμαι η κατηγορία κατηγορηματικός,-ή,-ό κατηγορηματικά
ο, η κατήγορος κατηγορούμενος, -η, -ο
ο/η κατηγορούμενός/-η
ματαιώνω,-ομαι η ματαίωση μάταιος,-η,-ο μάταια
η ματαιότητα
ξενοιάζω η ξενοιασιά ξένοιαστος,-η,-ο ξένοιαστα
πιέζω,-ομαι η πίεση πιεστικός,-ή,-ό πιεστικά
πιεσμένος,-η,-ο
τελειώνω το τέλος τελευταίος,-α,-ο τελευταία
η τελειότητα τέλειος,-α,-ο τέλεια
τιμώ η τιμή τίμιος,-α,-ο τίμια
η τιμιότητα τιμημένος,-η,-ο τιμητικά
τιμητικός,-ή,-ό
φλυαρώ η φλυαρία φλύαρος,-η,-ο φλύαρα
ΤΑ Ν ΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΓΙΛ ί ί Ν Ο Υ Ι
ΒΙΒΛΙΟ ΑΣΚΗΣΕΩΝ - ΛΥΣΕΙΣ

Η 1 αδιάφορα 2 Η ματαίωση 3 τους φλύαρους 4 κατηγορηματικός 5 ανοιχτά 6 ξενόιασε 7 στα δικαστικά

8 απολογία (να απολογηθείς) 9 άνοιξε 10 η ξενοιασιά 11 Ματαίωσαν 12 την ξένοιαστη 13 πίεση 14 η ελευθερία
15 φλυαρούν 16 ελεύθερα 17 κατηγόρησαν, στη δίκη, ελεύθερο 18 Μάταια 19 κατηγορίες 20 αδικείς

0 1 ΣΙΩΠΗΛΟΣ 2 ΚΑΤΗΓΟΡΟΥΜΕΝΟΣ 3 ΜΑΤΑΙΟ 4 ΘΑΝΑΤΟΣ 5 ΕΝΟΧΟΣ 6 ΣΤΙΓΜΗ 7 ΑΓΩΝΙΑ 8 ΚΡΙΝΩ

9 ΑΠΟΛΟΓΙΑ 1Κ ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ

1 (το κείμενο για την κατανόηση προφορικού λόγου)

Ποινικά δικαστήρια
Στα ποινικά δικαστήρια ανώτατο όργανο είναι οι δικαστές. Διευθύνουν τη συζήτηση στο ακροατήριο, αποφασίζουν
για κάθε πρόβλημα που μπορεί να υπάρξει κατά τη διάρκεια της δίκης και τελικά βγάζουν την απόφαση.
Για να βγει μια απόφαση, απαραίτητη είναι η συμμετοχή του εισαγγελέα στη δίκη. Ο εισαγγελέας εξετάζει την
κατηγορία και προτείνει την ποινή. Μπορεί, όμως, να κάνει και αθωωτική πρόταση.
Οι ένορκοι είναι πολίτες που, ύστερα από κλήρο, συμμετέχουν μαζί με τους δικαστές στη δίκη. Αυτοί
αποφασίζουν, αν ο κατηγορούμενος είναι αθώος ή ένοχος.
Ο κατηγορούμενος είναι το κεντρικό πρόσωπο της δίκης. Όλη η διαδικασία είναι γύρω α π ’ αυτόν, μέχρι να βγει
η απόφαση. Ο κατηγορούμενος παίρνει το λόγο τελευταίος, για να υποβάλει ερωτήσεις στους μάρτυρες ή για την
απολογία του. Ο κατηγορούμενος έχει επίσης το δικαίωμα να μην απαντήσει στις ερωτήσεις που του κάνουν οι
δικαστές ή οι ένορκοι.
Οι μάρτυρες είναι οι πιο σημαντικοί σε μια δίκη, για να φανεί η αλήθεια. Είναι υποχρεωμένοι όχι μόνο να πουν
την αλήθεια, αλλά και να μην την κρύβουν. Γι’ αυτό δίνουν όρκο πριν να μιλήσουν.

1 β διευθύνουν τη συζήτηση γ αποφασίζουν για κάθε πρόβλημα δ βγάζουν την απόφαση

2 α εξετάζει την κατηγορία β προτείνει την ποινή
3 α συμμετέχουν στη δίκη β αποφασίζουν αν ο κατηγορούμενος είναι αθώος ή ένοχος
4 α είναι το κεντρικό πρόσωπο της δίκης β παίρνει το λόγο τελευταίος γ έχει δικαίωμα να μην απαντήσει σε
ερωτήσεις
5 α είναι υποχρεωμένοι να πουν την αλήθεια β ορκίζονται

ΙΑ 2στ, 3η, 4α, 5β, 6ς, 7ε, 80, 9γ, ΙΟιβ, 11ι, 12ια

27ο Μάθημα

Λ 1 δεθείτε 2 να ετοιμάζονται 3 Θα μπλεχτείς 4 Σφίγγεται 5 τρανταχτεί 6 μαζεύτηκε 7 Έχει εξελιχτεί 8 Θα

δανειστώ 9 Να στηρίζεσαι 10 έχει εγκαταλειφτεί 11 να χτενιστώ 12 θα γραφτούν 13 πείστηκε 14 να διορθωθούν
15 Θα αρπάζονταν

Β 1 εξελίχτηκε (έχει εξελιχτεί) 2 κοιμόμουν, ζεστάθηκα, να αρπάξω 3 μπλέχτηκα (έχω μπλεχτεί) 4 να ζαλίζομαι,
στηρίχτηκα 5 ανοίχτηκαν, να γιορταστεί 6 τραντάζονταν 7 πιάστηκαν 8 λούστηκα (έχω λουστεί) 9 σήκω, ντύσου,
χτενίσου, βάψου 10 κρύψου 11 Να μαζευτούμε, να παραγγείλουμε 12 να ξυρίζομαι 13 γραφτείτε 14 παντρεύτηκα
15 θα διορθωθούν 16 κουράστηκα (έχω κουραστεί) 17 εξελίχτηκε (έχει εξελιχτεί) 18 ετοιμαστήκατε 19 κλείνομαι,
να συγκεντρωθώ 20 γράφτηκαν (έχουν γραφτεί) 21 Μαζέψου 22 σήκω 23 Δανείσου, Σκέψου 24 έχουν διορθωθεί,
έχουν γραφτεί, έχουν ανακοινωθεί 25 σβησμένα 26 Είχα ετοιμαστεί 27 Καταδικάστηκε 28 να σηκωθώ 29 να
ντύνομαι 30 Αναγκάστηκα

Γ 1 κλεισμένος (-η) 2 πλυμένη 3 πεισμένος (-η) 4 Κουρασμένος (-η) 5 ονειρεμένο 6 αποφασισμένος 7 σβησμένο
8 αλλαγμένος 9 ανοιγμένα, ριγμένα 10 μπλεγμένος 11 Στηριγμένος 12 σφιγμένος (-η), αγχωμένος (-η)
13 αναμμένα 14 εγκαταλειμμένο 15 κρυμμένο 16 παντρεμένοι 17 βαμμένοι, γυαλισμένα 18 υποχρεωμένος(-η)
19 καλοντυμένη 20 ταξιδεμένος

Δ Ρήμα Ουσιαστικό Επίθετο-Μετοχή Επίρρημα

αναγκάζω,-ομαι η ανάγκη αναγκαίος,-α,-ο
αναγκαστικός, -ή, -ό αναγκαστικά
αναγκασμένος, -η ,-ο
ονομάζω,-ομαι το όνομα ονομαστικός,-ή,-ό ονομαστικά
η ονομασία ονο μαστός,-ή,-ό
σκέφτομαι η σκέψη σκεφτικός,-ή,-ό σκεφτικά
συνηθίζω,-ομαι η συνήθεια συ νη θ ισμένος, -η, -ο συνηθισμένα
συνήθης,-ης,-ες συνήθως
τολμώ η τόλμη τολμηρός,-ή,-ό τολμηρά
 307

τρομάζω η τρομάρα τρομαγμένος,-η,-ο τρομαγμένα

ο τρόμος τρομακτικός,-ή,-ό, τρομακτικά
τρομερός,-ή,-ό τρομερά

Ε 1 σκεφτικός 2 την ονομαστική 3 σκέψεις 4 ανάγκης 5 τολμήσεις 6 θα ονομάσετε 7 Η συνήθεια 8 τόλμη

9 τρόμαξα 10 Συνήθως 11 ανάγκασε 12 Συνηθίζει 13 τρομακτική 14 το τολμηρό 15 συνηθισμένος 16 ονομαστικά

ΣΤ 1 γλώσσα 2 βόλτα 3 δόντια 4 το ψωμί 5 πέρα 6 φωτογραφία 7 έξω 8 λουλούδια, φύλλα 9 σπυριά 10 μουστάκι

Η 1 ΕΠΙΒΑΤΗΣ 2 ΘΕΑΤΗΣ 3 ΥΠΕΡΤΑΧΕΙΑ 4 ΠΕΛΑΓΟΣ 5 ΣΕΛΗΝΗ 6 ΜΑΡΤΥΡΑΣ 7 ΑΣΤΡΟΝΑΥΤΗΣ

8 ΤΟΛΜΗΡΟΣ 9 ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΟΣ 10 ΚΑΡΒΟΥΝΟ 11 ΚΑΠΝΟΣ 1Κ ΑΕΡΟΣΥΝΟΔΟΣ

Θ (το κείμενο για την κατανόηση προφορικού λόγου)

Διαστημικά ξενοδοχεία
Η ΝΑΣΑ σχεδιάζει να χτίσει ως το 2012 ένα σταθμό για διακοπές στο διάστημα.
Έρευνες αγοράς έχουν δείξει ότι πολλοί άνθρωποι θα ήθελαν να περάσουν λίγες μέρες στο διάστημα. Για να
αναπτυχθεί, όμως, ο διαστημικός τουρισμός, απαραίτητη προϋπόθεση είναι να χτιστούν ξενοδοχεία που θα
γυρίζουν μαζί με τον πλανήτη.
Ένα ταξίδι στο Διάστημα θα διαρκεί περίπου πέντε λεπτά. Τα ξενοδοχεία, απλά στην αρχή, πολυτελή αργότερα, θα
προσφέρουν όλες τις ανέσεις ενός ξενοδοχείου που βρίσκεται στη γη. Από αυτά θα μπορεί κανείς να θαυμάσει τη
θέα της γης.
Έτσι, την ημέρα οι τουρίστες του διαστήματος θα θαυμάζουν τις ερήμους, τα βουνά, τις πεδιάδες, τις ζούγκλες,
τους παγετώνες και τους τυφώνες, ενώ τη νύχτα θα έχουν τη μοναδική θέα των φωτισμένων μεγαλουπόλεων,
των πετρελαιοπηγών και των καταιγίδων. Κοιτάζοντας προς την αντίθετη κατεύθυνση, θα βλέπουν τα αστέρια
πιο κοντινά και πιο φωτεινά, ενώ τα χρώματά τους θα είναι πιο καθαρά και δε θα τρεμοσβήνουν. Και αυτοί που
αγαπούν την περιπέτεια θα μπορούν να κάνουν εκδρομές στο διεθνή διαστημικό σταθμό που θα βρίσκεται σε
τροχιά γύρω από τη γη ή να βγουν για έναν περίπατο στο διάστημα.

ΝΑΙ: 1, 3, 4, 6 ΟΧΙ: 2 , 5, 7 , 8, 9, 10

I ΝΑΙ: 1, 5, 6, 10 ΟΧΙ: 2, 3, 4, 7, 8, 9

28ο Μ ά θ η μ α

Α 1 αυξημένες 2 Έχουν παρθεί (Πάρθηκαν) 3 βρήκες 4 πληρωμένα 5 απομακρυσμένες 6 Πήρε 7 να μαθευτούν

8 αποφασισμένος, να αλλάξει 9 να προτείνει 10 σκαμμένο 11 Κουράστηκα 12 στηρίχτηκα 13 διδαχτήκαμε 14 είχα
γραφτεί (γράφτηκα) 15 παντρεύτηκε

Β 1 θα αναβληθεί (αναβάλλεται) 2 καταστράφηκε 3 γυρίστηκε 4 πειστείς 5 εγκαταλείφθηκαν 6 να διορθωθούν, να

γραφτούν 7 υποστηριζόταν 8 τραντάχτηκαν 9 οργανωμένη 10 πιαστείς

Γ 16, 2Θ, 3ε, 4ι, 5β, 6στ, 7η, 8α, 9γ, 10<

Δ 1 πληρωμένος 2 Κουρασμένο 3 βαμμένος 4 μαζεμένα 5 μαθημένος 6 απομακρυσμένο 7 κατεστραμμένα

8 αυξημένη 9 μολυσμένη 10 κομμένος, ραμμένος

Ε 1 λεκέδες 2 Τείχος 3 γεράματα 4 τις τύχες 5 Πλήθος 6 Στα νιάτα 7 αγέραστες 8 οι κηλίδες 9 τοίχους 10 σημάδι

ΣΤ 1 κορυφή 2 μικραίνουν 3 ασήμαντα 4 αήττητη 5 άδεια 6 των θανάτων 7 Αργά 8 αγέραστος 9 ήττα
10 υποδουλώθηκε

Ζ 1 κατοίκους 2 πιο σημαντική 3 την παρουσία 4 μας θυμίζει 5 ανίκητη 6 παλαιότερες 7 ιδρύθηκε 8 δίδαξε
9 τρέχοντας με το άλογό του 10 προστάτη

Θ (το κείμενο για την κατανόηση προφορικού λόγου)

Η Αθήνα, η θεά Αθηνά και ο Θεός Ποσειδώνας
Η Αθήνα, η πρωτεύουσα της Ελλάδας, πήρε το όνομα της από τη θεά Αθηνά. Η μυθολογία αναφέρει πολλές
εκδοχές για το πώς πήρε το όνομά της η Αθήνα και πώς η θεά Αθηνά έγινε η προστάτιδά της.
Η πρώτη εκδοχή είναι η εξής:
Ο θεός Ποσειδώνας (που ήταν ο θεός της θάλασσας) ήρθε πρώτος στην περιοχή. Με ένα χτύπημα της τρίαινάς του
έκανε να αναβλύσει πάνω στην Ακρόπολη π η γή , με αλμυρό νερό. Μ ετά ήρθε και η Αθηνά και φ ύτεψ ε το δέντρο
ελιά, γιατί ήθελε κι αυτή να έχει την κυριαρχία του τόπου. Δημιουργήθηκε διαμάχη ανάμεσα στους δύο θεούς.
Για να λυθεί το πρόβλημα, κάλεσαν τους θεούς του Ολυμπου. Έγινε δικαστήριο και έδωσαν τη νίκη και το όνομα
ΤΑ ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ Ί:Δ ΙΕ Ν Ο ^ Ί
ΒΙΒΛΙΟ Α Σ Κ Η Σ Ε Π Ν - ΛΥΣ ΕΙΣ

του τόπου στη θεά Αθηνά, γιατί πίστευαν ότι η ελιά είναι πιο χρήσιμη για τους κατοίκους από το αλμυρό νερό ίου
Ποσειδώνα.
Δεύτερη εκδοχή: Κατά τη εποχή του Κέκροπα (που ήταν μυθικός βασιλιάς της Αττικής και ο οποίος είχε διπλή
φύση, δηλαδή, στο πάνω μέρος του σώματός του ήταν άνθρωπος, ενώ στο κάτω φίδι), ξαφνικά, φύτρωσε μια ελιά
στο λόφο της Ακρόπολης. Δίπλα στην ελιά δημιουργήθηκε μια πηγή με αλμυρό νερό. Ζήτησε τότε ο Κέκροπας
τη γνώμη του μαντείου, αλλά το μαντείο δεν έδωσε σαφή απάντηση. Έ πρεπε, λοιπόν, οι κάτοικοι να διαλέξουν
ποιας θεότητας το όνομα θα έδιναν στην πόλη τους, του Ποσειδώνα ή της Αθηνάς; Ο Κέκροπας κάλεσε, τότε,
όλους τους κατοίκους, άντρες και γυναίκες - γιατί τότε οι γυναίκες στις συνελεύσεις είχαν δικαίωμα ψήφου. Όλοι
οι άντρες ψήφισαν υπέρ του Ποσειδώνα και όλες οι γυναίκες υπέρ της Αθηνάς. Η Αθηνά νίκησε, γιατί ο αριθμός
των γυναικών ήταν κατά μία μονάδα μεγαλύτερος από τον αριθμό των αντρών. Ο Ποσειδώνας, όμως, θύμωσε και
πλημμύρισε τη χώρα. Για να μην είναι ο θεός θυμωμένος μαζί τους, οι κάτοικοι της πόλης στράφηκαν κατά των
ενόχων, δηλαδή των γυναικών, και τις τιμώρησαν. Τους αφαίρεσαν το δικαίωμα να ψηφίζουν, τους απαγόρευσαν
να δίνουν το όνομά τους στα παιδιά τους και τους απαγόρευσαν να ονομάζονται Αθηναίες. Παρ' όλα αυτά, το
όνομα της Αθηνάς δόθηκε στην πόλη.
Τρίτη εκδοχή: Αναφέρεται πάλι στη φιλονικία μεταξύ της Αθηνάς και του Ποσειδώνα. Οι θεοί είχαν υποσχεθεί την
κυριαρχία των Αθηνών σ’ εκείνον από τους δύο ανταγωνιστές που θα πρόσφερε στους ανθρώπους το πιο χρήσιμο
δώρο. Τότε, με ένα χτύπημα της τρίαινάς του ο Ποσειδώνας έκανε να αναπηδήσει από το χώμα ένα άλογο. Με
ένα χτύπημα του δόρατός της η Αθηνά έκανε να φυτρώσει μια ελιά. Οι θεοί έκριναν ότι το δέντρο αυτό ήταν
χρησιμότερο από το άλογο και έδωσαν τον τόπο στην Αθηνά.
Ό ποια εκδοχή κι αν ακολουθήσουμε, τελικά, η Αθηνά έδωσε το όνομά της στην πόλη, την οποία πάντα
προστάτευε. Ό ταν κάποτε η πόλη της Αθήνας κάηκε από τους Πέρσες, η ιερή ελιά της Ακρόπολης όχι μόνο δεν
εξαφανίστηκε, αλλά την επόμενη μέρα της πυρκαγιάς βγήκαν νέοι βλαστοί. Με αυτόν τον τρόπο η θεά έδειξε
στους Αθηναίους ότι δεν τους εγκατέλειπε.

Πρώτη εκδοχή
β έκανε να φυτρώσει το δέντρο ελιά γ της θεάς Αθηνάς δ γιατί η ελιά ήταν πιο χρήσιμη από το αλμυρό νερό
Δεύτερη εκδοχή
α μυθικός βασιλιάς, μισός άνθρωπος μισός φίδι β κάλεσε και τους άντρες και τις γυναίκες να ψηφίσουν γ
της Αθηνάς δ του Ποσειδώνα ε ΐ να μην ψηφίζουν 2 να μη δίνουν το όνομά τους στα παιδιά τους 3 να μην
ονομάζονται Αθηναίες
Τρίτη εκδοχή
α να αναπηδήσει από το χώμα ένα άλογο β να φυτρώσει μια ελιά γ η ελιά της θεάς Αθηνάς
α από τη θεά Αθηνά, δηλαδή Αθήνα β κάηκε από τους Πέρσες, αλλά η ελιά ξαναβγήκε

1 ΣΩΣΤΟ: 3, 4, 6, 7 ΛΑΘΟΣ: 1, 2, 5, 8, 9

29ο Μ άθημα

Α 1 Κόπηκε 2 χάσεις 3 Στηρίξου 4 Σηκώθηκε 5 κουρασμένος 6 να κρύψει 7 να ετοιμάζεσαι 8 Έσφιξαν 9 έχουν

μπλεχτεί 10 φερθείς

Β 1 θα βγουν 2 ανέβηκε 3 κατεβείς, κατέβασε 4 Κατεβαίνοντας 5 βγάζει 6 να μπουν 7 μπήκε 8 να βάλεις

Γ 1 πνίγεσαι 2 κλεισμένος, συγκεντρώνεται 3 Σφίχτηκε 4 φέρθηκαν 5 Έχουν χαθεί (Χάθηκαν) 6 μπλέκεσαι

(μπλεχτείς) 7 Έχει μαζευτεί (Μαζεύτηκε) 8 να διορθωθείς 9 παρουσιάστηκαν 10 οπλισμένοι

Δ 1 α Η μπλούζα μάζεψε στην πλύση, β Ο Αλκής έχει μαζευτεί μετά το γάμο του. γ Το πλήθος είχε μαζευτεί
στην πλατεία...
2 α Πολλά χρήματα χάθηκαν στο χρηματιστήριο πριν από χρόνια, β Πολλοί νέοι χάνονται σε τροχαία δυστυχήματα,
γ Οι φίλοι μας έχασαν το δρόμο κι έφτασαν αργά.
3 α Οι τράπεζες κλείνουν στις 2:30 μ. μ. β Οι έφηβοι συχνά κλείνονται στον εαυτό τους. γ Η δουλειά έκλεισε με
ευνοϊκούς όρους.
4 α Η μέση σου θα πιαστεί, αν σηκώσεις τόσο βάρος, β Το λουλούδι έπιασε αμέσως, γ Ο κλέφτης πιάστηκε στα
πράσα.
5 α Το σιρόπι δένει με το βράσιμο, β Με τα χρόνια δέθηκαν με στενή φιλία, γ Τα πλοία δένουν στο λιμάνι.
6 α Οι φίλοι του τον φόρτωσαν με δώρα. β Οι αποσκευές φορτώθηκαν στο τρένο, γ Ο τεχνικός φόρτωσε τον
υπολογιστή με προγράμματα.
7 α Προσπάθησα να σφίξω τη βρύση, αλλά χάλασε, β Η ψυχή του σφίχτηκε από τη στεναχώρια, γ Το κρύο έοφιξε
για τα καλά.
8 α Τι θα κάνω τώρα; Γιατί με έμπλεξες σ' αυτή την ιστορία; β Τα παιδιά μπλέχτηκαν με κακές παρέες, γ Φύγε
τώρα, γιατί θα μπλεχτείς στη μεσημεριανή κίνηση.
9 α Έ ν α ς άγνωστος εμφανίστηκε στην πόρτα του. β Ο φωτογράφος εμφάνισε το φιλμ. γ Ο άρρωστος έχει
εμφανίσει βελτίωση από χθες.
 1

1 309

10 α Ο ήλιος κρύφτηκε πίσω από τα σύννεφα, β Οι γέροι κρύβουν τα χρήματά τους. γ Κανείς δεν ξέρει πού
κρύβεται ο μεγαλοαπατεώνας.

Ε 1 κατασκηνώσεις 2 στη βιασύνη 3 Το θάρρος 4 πορεία 5 Τα κλαδιά 6 σ τ η ν ισ τιο π λ ο ΐα 7 τ ρ ό φ ιμ α 8 συζητήσεις

9 Η επιτυχία 10 η κορυφή

ΣΤ 1γ. 2α, 3α, 4α, 5γ, 6β

Ζ (το κείμενο για την κατανόηση προφορικού λόγου)

Το μοντέρνο πένταθλο
Οι ρίζες του μοντέρνου πένταθλου βρίσκονται στο αρχαίο πένταθλο, το οποίο συμπεριελάμβανε τα ακόλουθα
πέντε αθλήματα: δισκοβολία, ακοντισμό, άλμα σε μήκος, δρόμο σταδίου και πάλη.
Το αρχαίο πένταθλο μπήκε στους Ολυμπιακούς αγώνες το 708 π.Χ.
Στη σύγχρονη εποχή το πένταθλο συνδυάζει τεχνικά αγωνίσματα, όπως η σκοποβολή, η ξιφασκία και η ιππασία με
δυναμικά αγωνίσματα, όπως η κολύμβηση και ο ανώμαλος δρόμος.
Η επιλογή των παραπάνω αθλημάτων βασίστηκε στο μύθο της περιπέτειας ενός πολεμιστή που, μεταφέροντας
μήνυμα, έπρεπε να πολεμήσει πάνω στο άλογό του, με το πιστόλι και το σπαθί του και, αφού σκοτώθηκε το άλογό
του, να κολυμπήσει και να τρέξει, για να εκτελέσει την αποστολή του.
Κατά τη διάρκεια μιας ημέρας, οι πενταθλητές αγωνίζονται στη σκοποβολή, την ξιφασκία, την κολύμβηση, την
ιππασία και τον ανώμαλο δρόμο. Γι’ αυτό οι αθλητές και οι αθλήτριες του πένταθλου πρέπει να διαθέτουν δύναμη,
αντοχή, ταχύτητα και αυτοσυγκέντρωση, να είναι δηλαδή «υπεραθλητές». Δίκαια ο Πλάτωνας αναφέρει: «Ο
φιλόσοφος δεν έχει μεγάλη εξειδίκευση επιστημών, αλλά είναι καλός σε όλες τις άλλες κοινωνικές εκδηλώσεις,
όπως ο πενταθλητής, ο οποίος είναι πιο καλός από τους άλλους αθλητές».

2 μπήκε το αρχαίο πένταθλο στους Ολυμπιακούς αγώνες

3 α συνδυάζει τεχνικά αγωνίσματα με δυναμικά β περιλαμβάνει σκοποβολή, ξιφασκία, ιππασία γ επίσης
κολύμβηση, ανώμαλο δρόμο
4 για έναν πολεμιστή που μετέφερε μήνυμα.
5 α να πολεμήσει με το άλογό του β με το πιστόλι και το σπαθί του γ να κολυμπήσει δ να τρέξει
6 υπεραθλητές, γιατί σε μια μέρα αγωνίζονται σε πέντε αθλήματα
7 οι πιο καλοί από τους άλλους αθλητές

Ηα 7 , 10, 1, 9, 4
β κόλαση, οι αγάπες (οι έρωτες), βουνό, το πιο χαμηλό, η ειρήνη, σύγχρονος (νέος), η αδράνεια
γ πετρώδης: αυτός που αποτελείται από πέτρες και είναι άγονος
το πέλαγος: τμήμα της θαλάσσιας έκτασης μικρότερο της θάλασσας και του ωκεανού
η μυθολογία: το σύνολο των μύθων και των μυθικών παραδόσεων ενός λαού
η οικουμένη: ολόκληρη η γη, όλος ο κόσμος
άγρια βλάστηση: φυτά, λουλούδια και δέντρα που φυτρώνουν μόνα τους, χωρίς να τα καλλιεργεί κάποιος
πολυκόρυφ ος: αυτός που έχει πολλές κορυφές
εξουσιάζω: κυβερνώ, κυριαρχώ
η δράση: αυτό που κάνει κάποιος, ενέργεια, δραστηριότητα

30ο Μ ά θ η μ α

Α (το κείμενο για την κατανόηση προφορικού λόγου)

Πανεπιστήμια
Πανεπιστήμιο λέγεται το ανώτατο επιστημονικό ίδρυμα που αποβλέπει στην έρευνα και στην προαγωγή διάφορων
επιστημών, καθώς επίσης και στη μόρφωση και τη δημιουργία νέων επιστημόνων.
Επίσης πανεπιστήμιο λέγεται και το κτίριο, όπου στεγάζονται οι αίθουσες διδασκαλίας των φοιτητών, τα
εργαστήρια, οι βιβλιοθήκες κτλ.
Η ιστορία των πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων έχει τις ρίζες της στην αρχαία Ελλάδα.
Η συστηματική ίδρυση πανεπιστημίου άρχισε, κατά τον Ιο μ.Χ. αιώνα, με τη Σχολή της Αθήνας, η οποία έκλεισε
το 529 μ.Χ.
Στο Βυζάντιο είχε ιδρυθεί ανάλογο πανεπιστήμιο με το όνομα «Οικουμενικό Διδασκαλείο». Αργότερα ονομάστηκε
«Πανδιδακτήριο» και κατόπιν πήρε το όνομα «Βασιλικό» ή «Καθολικό Μουσείο».
Το σημερινό Πανεπιστήμιο της Αθήνας ιδρύθηκε το 1837 και είχε το όνομα «Οθωμανικό Πανεπιστήμιο». Τότε είχε
μόνο τέσσερις Σχολές: θεολογίας, Νομικής, Ιατρικής και Τεχνών (η οποία περιλάμβανε τότε τις Εφαρμοσμένες
Επιστήμες και τα Μαθηματικά). Σήμερα ονομάζεται «Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο».
Το Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης ιδρύθηκε από τον πρωθυπουργό Αλέξανδρο Παπαναστασίου το 1925 και
άρχισε να λειτουργεί το 1926. Ονομάζεται «Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης».
Το «Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο της Θράκης» ιδρύθηκε το 1973 και άρχισε να λειτουργεί το 1974. Έδρα του είναι
η Κομοτηνή. Σήμερα στη Θράκη λειτουργούν δύο Σχολές και δεκαοκτώ τμήματα στις πόλεις: Κομοτηνή, Ξάνθη,
 τα ΜΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΓΙΑ 1 Ε Ν ΰ Υ Σ ________
310 ΒΙΒΛΙΟ ΑΣΚΗΣΕΩΝ - ΛΥΣΕΙΣ

Αλεξανδρούπολη και Ορεστιάδα.

Επίσης σε πολλές πόλεις και νησιά της Ελλάδας λειτουργούν πλήρη πανεπιστήμια ή πανεπιστημιακές σχολές ως
παραρτήματα γειτονικών πανεπιστημίων.
Τέτοια πανεπιστήμια ή σχολές λειτουργούν: στα Ιωάννινα, στην Πάτρα, στην Κρήτη και αλλού.

ΝΑΙ: 1, 2, 4, 7, 9, 11, 12, 14 ΟΧΙ: 3, 5, 6, 8, 10, 13

Βα 2 παρακολούθησαν 3 προέλευσής 4 λειτουργούσαν 5 επίπεδα 6 διάρκεια 7 ημερησίως 8 εντολή 9 επέλεγε

10 οργανωμένου 11 βασικό 12 γράφτηκαν 13 αποτελούσαν 14 πρώην 15 μορφή
β 2 τελευταία 3 μειωνόταν 4 μίκραιναν 5 μειοψηφία 6 έξοδο 7 ασήμαντα 8 να χειροτερέψουν

Γ 1 ΣΤΡΟΦΗ 2 ΧΡΗΣΙΜΑ 3 ΣΗΜΑΤΑ 4 ΔΙΑΒΑΣΗ 5 ΕΝΤΟΛΗ 6 ΠΕΖΟΣ 7 ΟΔΗΓΟΙ 8 ΤΡΟΧΑΙΑ 9 ΑΙΤΙΑ

10 ΚΙΝΗΤΟ 11 ΠΡΟΣΠΕΡΝΩ 1Κ ΣΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣ

Δ ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ 1 ΟΥ-ΡΑ ■ ΔΙ-Α-ΦΟ-ΡΑ 2 ΠΕ-ΖΟ ■ ΤΡΟ-ΧΑΙ-Α 3 ΦΤΩ-ΧΟΣ β ΒΑ-ΣΙ-ΚΑ ■ ΝΑ 4 ΒΑ-ΣΗ ■ ΚΕ-ΡΙ

5 ΤΑ-ΧΥ-ΤΗ-ΤΑ ■ ΠΡΟ-ΣΠΕ-ΡΑ-ΣΜΑ 6 ΜΑ ■ ΞΙ-ΝΟ ■ ΣΙ 7 ΖΩ ■ ΣΤΙ-ΛΟ 8 ΠΟ-ΣΙ-ΜΟ ■ ΔΙ-Α-ΜΟ-ΝΗ
ΚΑΘΕΤΑ 1 ΠΕ-ΡΑ-ΣΜΑ-ΤΑ ■ ΖΩ-ΝΗ 2 ΟΥ-ΖΟ > ΧΥ-ΜΑ 3 ΠΡΟ-ΠΟ 4 ΤΡΟ-ΧΟΣ ■ ΤΑ-ΞΙ 5 ΝΟ-ΣΤΙ-ΜΟ
6 ΔΙ-Α-ΒΑ-ΣΗ 7 ΠΡΟ 8 ΦΟ-ΝΙ-ΚΑ ■ ΝΕ-Α 9 ΚΕ-ΡΑ-ΣΙ 10 ΦΡΕ-ΝΑ-ΡΙ-ΣΜΑ

31ο Μ ά θ η μ α

Α 1 την ξαφνική άνοδο 2 πλούσιες, ωραίες παραδόσεις 3 δημοφιλείς συγγραφείς 4 μπαγιάτικους κουραμπιέδες 5
στενή πάροδο 6 υπερβολικής δόσης 7 φαρδιούς καναπέδες 8 αυστηρό εισαγγελέα 9 επικίνδυνες αναβάσεις
10 ιστορικές περιόδους

Β 1 η μυταρού 2 η χορευταρού 3 η δουλευταρού 4 η φαγού 5 η φωνακλού 6 η υπναρού 7 η γλωσσού 8 η

παραμυθού

Γ 1β. 2γ, 3γ, 4α, 5β

Δ Ρήμα Ουσιαστικό Επίθετο

αφθονώ η αφθονία άφθονος,-η,-ο
ερημώνω,-ομαι η ερημιά έρημος,-η,-ο ^
η έρημος ερημικός,-ή,-ό
ευθυμώ η ευθυμία εύθυμος,-η,-ο
πονηρεύω,-ομαι η πονηριά πονηρός,-ή,-ό
ρυθμίζω,-ομαι ο ρυθμός ρυθμικός,-ή,-ό
η ρύθμιση ρυθμιστικός, -ή, -ό

1 αφθονία 2 την πονηριά 3 Στη ρυθμική, το ρυθμό 4 ευθυμία 5 να παντρευτώ 6 να ρυθμίσει 7 ρυθμού
8 Η ερημιά 9 πονηρός 10 την εύθυμη

Ε 1 προβολείς 2 Στις ερήμους 3 οι αισθήσεις 4 της αλεπούς 5 Οι κεφτέδες 6 τομείς 7 τη διάμετρό 8 συνείδησης
(συνειδήσεως) 9 στον καναπέ 10 τον υποβολέα (τους υποβολείς)

Θ (το κείμενο για την κατανόηση προφορικού λόγου)

Το όνομά της είναι Λουλού. Η Λουλού είναι ένα μισότυφλο καγκουρό, που έσωσε τη ςωή του αφεντικού του,
ξεπληρώνοντας το χρέος προς τον ίδιο, από τότε που, πριν από μερικά χρόνια, βρήκε το ζώο στο μάρσιπο της
νεκρής μάνας του, σε δρόμο της αχανούς Αυστραλίας.
Η συνήθεια του καγκουρό να ακολουθεί παντού τον 52χρονο Λεν Ρίτσαρντς αποδείχτηκε σωτήρια προχθές, όταν
πήγε στα κτήματά του, για να εξετάσει τις ζημιές από πρόσφατη κακοκαιρία.
Ο άντρας δεν πρόσεξε το μισοσπασμένο κλαδί ενός δέντρου, το οποίο έπεσε πάνω του, τραυματίζοντάς τον
σοβαρά οτο κεφάλι.
Βλέποντάς τον αναίσθητο και πληγωμένο, το καγκουρό επιχείρησε να τον συνεφέρει και, όταν δεν τα κατάφερε,
επέστρεψε στο σπίτι του άντρα, όπου προσπάθησε να τραβήξει την προσοχή της οικογένειας με χτυπήματα στην
πόρτα.
Η παράξενη συμπεριφορά της Λουλού κινητοποίησε τους πάντες, κι έτσι αργότερα ο Ρίτσαρντς εντοπίστηκε.
Σε λίγο έφτασε ιατρική βοήθεια.
Σύμφωνα μάλιστα με το νοσηλευτή που πήγε εκεί, ο άντρας θα είχε πεθάνει, αν καθυστερούσε η παροχή πρώτων
βοηθειών.
2 Ή ταν μισότυφλο.
 I

3 ΐι

3 Στο μάρσιπο της νεκρής μάνας ίου.

4 Σε δρόμο της Αυστραλίας.
5 Ακολουθούσε παντού το αφεντικό του.
6 Τραυματίστηκε σοβαρά στο κεφάλι από μισοσπασμένο κλαδί δέντρου.
7 Γύρισε σπίτι και τράβηξε την προσοχή της οικογένειας.
8 Ιατρική βοήθεια για τον αναίσθητο άντρα.
9 Ο άντρας θα είχε πεθάνει, αν δεν ήταν το καγκουρό.

I 2η, 3α, 4ι, 5β, 6ΐα, 7γ, 8δ, 9ζ, ΙΟστ, 11ε

ΙΑ 1 , 5 , 2 , 4 , 3, 6

32ο Μάθημα

Α 1 του ίδιου 2 την ίδια 3 τον εαυτό σου 4 ο μόνος 5 τον εαυτό 6 στον εαυτό 7 μόνοι 8 Το μόνο 9 τα ίδια, τα ίδια
10 ίδια 11 τον ίδιο 12 τον ίδιο τον εαυτό 13 τους μόνους 14 Μόνη 15 μόνος (μόνη) 16 στον εαυτό

Β 1 το οποίο 2 οι οποίοι 3 το οποίο 4 της οποίας 5 τον οποίο, ο οποίος 6 των οποίων 7 στον οποίο 8 του οποίου
9 τον οποίο 10 τις οποίες

Γ 9, 6, 2, 5, 8, 4, 1, 3, 7

ΣΤ 1 ΘΕΩΡΕΙΑ 2 ΤΑΞΙΘΕΤΡΙΑ 3 ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΗΣ 4 ΠΥΡΟΣΒΕΣΤΗΣ 5 ΠΛΑΤΕΙΑ 6 ΦΙΛΟΔΩΡΗΜΑ 7 ΥΠΟΒΟΛΕΑΣ

1Κ ΕΞΩΣΤΗΣ

Η (το κείμενο για την κατανόηση του προφορικού λόγου)

Α Παιδιά, πάμε κανένα θέατρο;
Β Καλή ιδέα. Πού να πάμε όμως;
Α Στο Κρατικό παίζει το έργο του Στρίντμπεργκ «Ο χορός του θανάτου». Διάβασα πολύ καλές κριτικές.
Γ Και στο «Δημοτικό Θέατρο Σταυρουπόλεως» παίζει την «Άννα και το Βασιλιά».
Α Α, δε λέει τίποτα. Εξάλλου η πρωταγωνίστρια, η Δήμητρα Ντάνου, είναι κάτω του μέτριου.
Β Συμφωνώ. Γιατί δεν πάμε στο θεατράκι της Φλέμινγκ; Αυτό τον καιρό παίζει το έργο του Σαίξπηρ «Η στρίγγλα
π ο υ έγινε αρνάκι» και αρέσει πολύ.
Γ Καλά λες. Είναι μια μοντέρνα διασκευή του έργου στη σύγχρονη εποχή. Οι ηθοποιοί είναι σπουδαστές του
θεάτρου και έχουν πολύ ταλέντο. Παίζουν πολύ καλά.
Α Τι παραστάσεις έχει;
Β Μόνο Παρασκευή, Σάββατο, Κυριακή, έξι με οχτώ και εννιά με έντεκα.
Α Το εισιτήριο πόσο είναι άραγε;
Β Πολύ φτηνό. Κάπου οχτώ, δέκα το πολύ ευρώ.
Α Σοβαρά; Τότε εκεί να πάμε. Το Σάββατο;
Γ Πρώτα θα τηλεφωνήσουμε να κλείσουμε θέσεις. Αν το έργο έχει τόση επιτυχία, σίγουρα θα έχει κόσμο.
Β Και το θέατρο είναι μικρό. Λοιπόν, τηλέφωνο για το Σάββατο. Απογευματινή ή βραδινή παράσταση;
Α Βραδινή.
Γ Εκτός αν δεν έχει θέσεις, οπότε πάμε απογευματινή. Εντάξει;
ΑΒΝαι, ναι, εντάξει.

2α, 3β, 4α, 5γ, 6α, 7β, 8α, 9γ, 10α, 11β, 12γ

Θ 2η, 3ΐ, 4α, 5ε, 6β, 7ζ, 8ιδ, 9ια, ΙΟθ, ΙΙισ τ, 12ιγ, 13δ

33ο Μάθημα

Α 1 να μετακινείς 2 εκτελούν 3 μιλιέται 4 κουνιέμαι 5 αρκούνταν (είχε αρκεστεί) 6 Θα αρνιόμουν (αρνούμουν)

7 αποτελείται 8 τραβηγμένα 9 καλεσμένοι 10 Έχει δημιουργηθεί (Δημιουργήθηκε)

Β 1 απειλείται, προκαλεί 2 να στερείς 3 τον αφηρημένο, να μην απαντήσει 4 αποτραβηγμένος 5 Έχω βαρεθεί
(Βαρέθηκα), να παραπονιέσαι 6 κρατήθηκε 7 μετρημένες 8 να δικαιολογηθεί, θεωρεί 9 θα πετιόμουν (θα είχα
πεταχτεί) 10 μιλημένος 11 Ξεχάστηκαν, κύλησε 12 αναρωτήθηκες (έχεις αναρωτηθεί) 13 θεωρημένα 14 να
δικαιολογηθείς, προκλήθηκε (έχει προκληθεί) 15 περιποιημένος

Γ 1 αργοπορημένος 2 πεινασμένος 3 τους δυστυχισμένους 4 τα ευτυχισμένα 5 χαλασμένα 6 μεθυσμένος 7 Η

διψασμένη 8 γερασμένο
ΤΑ Ν?Α ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΓΙΑ Τ Ε Μ Ο Υ Ι _
ΒΙΒΛΙΟ ΑΣΚΗΣΕΩΝ - ΛΥΣΕΙΣ

Δ 1 παράπονά 2 κατασκευή 3 Η διασκευή 4 επισκευή 5 συσκευασία 6 την προπαρασκευή 7 συγκίνηση 8 τις

μετακινήσεις 9 η χρήση 10 εξυπηρέτηση

Ε 1 να αναπνεύσω 2 ανυπόφορος 3 αποςητούν 4 περίπου (κάπου, πάνω κάτω) 5 επισκευάσω 6 Τα επιχειρήματά

7 παραβιάζεις 8 προκάλεσες 9 Συσκεύασε 10 μερίδες

ΣΤ 1 Κατασκεύασε 2 ανασκεύασε 3 έχουν διασκευαστεί (διασκευάστηκαν) 4 Συσκευάζουν 5 παρασκεύαζαν

6 προκατασκευασμένα 7 να επισκευάσει

Ζ 1 μετράει 2 Χτυπήθηκε (Έχει χτυπηθεί) 3 να πουλήσει 4 προκαλεί 5 έχει προκληθεί (προκλήθηκε) 6 περνάει
7 Περνιέται 8 αρκείται 9 εκτελέστηκαν 10 κρατιέται 11 καλλιεργημένος 12 κάλεσε 13 να χαλάσει

Η 1 Έφαγε σαν λύκος και δεν μπόρεσε να κοιμηθεί, γιατί τον έπιασε το στομάχι του.
2 Τρέχει συνέχεια στους γιατρούς, αλλά στην πραγματικότητα είναι «κατά φαντασίαν ασθενής».
3 Η επιχείρησή του έκλεισε, γιατί έπεσε έξω στους υπολογισμούς του.
4 Δεν του αρέσουν τα ψέματα και οι υποκρισίες, γι' αυτό του τα είπε έξω από τα δόντια και τον έβαλε στη θέση
του.
5 Κοιμάται αργά το βράδυ, αλλά το πρωί ξυπνά από τα άγρια χαράματα.
6 Ο αδελφός μου, κοιμάται με τις κότες.
7 Ό ταν άκουσε τα ευχάριστα νέα, χωρίς να χάσει καιρό, έτρεξε να τηλεφωνήσει στους δικούς του.

Θ (το κείμενο για την κατανόηση προφορικού λόγου)

Τα δάση είναι ένας πολύτιμος φυσικός πόρος.
Το μεγαλείο της φύσης μέσα στα δάση ενέπνεε πάντα τον άνθρωπο, που τα αντιμετώπιζε με δέος και θαυμασμό,
όπως δείχνουν οι μύθοι (θεοποίηση των δέντρων και των άλλων στοιχείων του δάσους στις διάφορες μυθολογίες,
όπως στην αιγυπτιακή, τη σημιτική, την ελληνική, τη γερμανική κ .ά .), αλλά και οι θρύλοι και οι παραδόσεις όλων
των λαών. Πολλά παραμύθια σχετίζονται με κάποιο μαγεμένο δάσος.
Ωστόσο τα δάση καταστράφηκαν πολύ νωρίς από τις ανάγκες της επιβίωσης των ανθρώπινων πληθυσμών,
ιδιαίτερα στις περιοχές της γης όπου αναπτύχθηκαν σι πρώτοι πολιτισμοί.
Ή δη από τη νεολιθική εποχή (γύρω στα 6000 π.Χ.) οι άνθρωποι αρχίζουν να κόβουν συστηματικά τα δέντρα,
με σκοπό την καλλιέργεια, τη βόσκηση, τη χρησιμοποίηση της ξυλείας για θέρμανση, μαγείρεμα, κατασκευή
κατοικιών, εργαλείων και αργότερα στόλου.
Η μείωση των δασών στην Ελλάδα άρχισε από το 2000 π.Χ. οπότε και εκτιμάται ότι η δασοκάλυψη έφτανε τότε το
80%.
Στο σύγχρονο κόσμο η αποδάσωση συμβαίνει σε παγκόσμια κλίμακα: τεράστιες εκτάσεις δασών καταστρέφονται,
για να μετατραπούν σε γεωργικές και κτηνοτροφικές ή για να τροφοδοτήσουν με ξυλεία και χαρτί τις ολοένα
αυξανόμενες ανάγκες των αναπτυγμένων χωρών. Τα δασικά οικοσυστήματα καταστρέφονται ακόμη από τη
ρύπανση, την όξινη βροχή, τις πυρκαγιές, και μάλιστα σε ρυθμούς πολύ ταχύτερους από αυτούς της φυσικής
αναγέννησής τους, έτσι ώστε πρόκειται για οικολογική καταστροφή.

ΣΩΣΤΟ: 1, 3, 5, 8 ΛΑΘΟΣ: 2, 4, 6, 7, 9

I ΣΩΣΤΟ: 3, 4, 6, 8 ΛΑΘΟΣ: 1, 2, 5, 7

34ο Μάθημα

Α 1 καθόμουν 2 ήρθε 3 γίνεσαι 4 θα γίνει 5 Κάθεται 6 Καθίστε 7 Θα έρθει (Θα ’ρθει) 8 Έρχονται, γίνομαι 9 Κάθισε
(Κάτσε), έγινε 10 να έρθουν (να ’ρθουν) 11 Κάθισα (Έκατσα) 12ήρθε 13κάθεται, να γίνεται 14 κάθισε (έκατσε)
15 γίνεται 16 θα έρθει (θα ’ρθει) 17 να γίνομαι 18 ήρθε 19 έγινε (έχει γίνει) 20 Κάθισε (Κάτσε)

Β 1 Κοιμόμαστε 2 φοβάσαι 3 θύμιζες (είχες θυμίσει) 4 φοβίζει 5 Θυμήσου 6 κοιμίζει 7 Θυμάμαι 8 Κοιμήσου
9 φοβισμένος 10 λυπημένο (φοβισμένο) 11 θυμίζεις 12 να κοιμίσει 13 να φοβίσω (να λυπήσω) 14 Λυπήσου 15 να
κοιμηθεί 16 να θυμηθώ 17 φοβίζει (λυπεί) 18 Φοβάμαι 19 να κοιμηθώ 20 Λυπάμαι 21 θυμίζει 22 Θύμισέ
23 λυπάσαι 24 φοβάται 25 φόβιζε

Γ 1γ, 2β, 3γ, 4γ, 5δ

Δ Ρήμα Ουσιαστικό Επίθετο-Μετοχή

γαληνεύω η γαλήνη γαλή νιος,-α,-ο
εκνευρίζω,-ομαι ο εκνευρισμός εκνευριστικός, -ή, -ό
εκνευρισμένος,-η,-ο
λαχταρώ η λαχτάρα λαχταριστός,-ή,-ό
 μαγεύω,-ομαι η μαγεία μαγευτικός,-η,-ο
ο μάγος μαγεμένος,-η,-ο
η μάγισσα
σωπαίνω η σιωπή σιωπηλός,-ή,-ό
σιωπηρός,-ή,-ό

Ε 1 λαχτάρα 2 έχει μαγέψει (μάγεψε) 3 Λαχταρούσε 4 η γαλήνη 5 η γαλήνια 6 λαχταριστούς 7 λαχτάρα 8 σώπασε 9
εκνευριστικό 10 τη σιωπή 11 εκνευρίζει 12 μαγευτική

ΣΤ 1 α Έγινε θηρίο, όταν το άκουσε. β Η μορφή του είναι γαλήνια, γ Ό τα ν λέει ψέματα τρίβει ασυναίσθητα τη
μύτη του.
2 α Η αλλαγή είναι απαραίτητη, β Κοκκίνισε από ντροπή, γ Η κατάστασή του είναι ικανοποιητική.
3 α Όλοι έχουν ανάγκη από ένα σύντροφο, β Τρυπώνει το φόρεμά της. γ Η συνεδρίαση για σήμερα τελείωσε.

Η 1 πηγαίνω για ύπνο 2 με παίρνει ο ύπνος 3 πέφτω στο κρεβάτι 4 υποφέρει από αϋπνίες 5 Μου κάθεται στο
στομάχι. 6 κοκκίνισε από ντροπή 7 χάνει την ψυχραιμία του

I (το κείμενο για την κατανόηση προφορικού λόγου)

«Τα ψάθινα καπέλα» της Μαργαρίτας Δυμπεράκη (με αλλαγές)
Εκείνο το καλοκαίρι αγοράσαμε μεγάλα ψάθινα καπέλα. Της Μαρίας με κεράσια γύρω γύρω, της Ινφάντας
με γαλάζιες ανεμώνες, κι εμένα με παπαρούνες κόκκινες σαν τη φωτιά. Έτσι, όταν ξαπλώναμε στα στάχια,
ο ουρανός, τ ’ αγριολούλουδα κι εμείς γινόμασταν ένα. «Πού είσαστε πάλι κρυμμένες;» φώναζε η μητέρα.
Τσιμουδιά. Σιγοκουβεντιάζαμε και λέγαμε μυστικά...
Τα μεσημέρια δεν ξάπλωνα, ήταν μια συνήθεια που μου 'χε μείνει από μικρή, όταν νόμιζα ότι το να μην
ξαπλώνει κανείς το μεσημέρι είναι πράξη επαναστατική που δείχνει θέληση και ψυχή ανεξάρτητη. Γιατί άραγε το
νόμιζα;
Ανέβαινα, λοιπόν, στην καρυδιά, κι εκεί έφτιαχνα λουλουδένια δαχτυλίδια και βραχιόλια από αλογότριχα.
Έπειτα τα φορούσα και προσπαθούσα να δω την εικόνα μου στα νερά της στέρνας. Μα ποτέ δεν το κατόρθωνα,
γιατί την ώρα ετούτη ο ήλιος έπεφτε καταπάνω της κι έκανε το νερό να γυαλίζει σαν καθρέφτης και σου τύφλωνε
τα μάτια...
Ό ταν η αντηλιά μού βάραινε τα βλέφαρα και τα μέλη μου κόβονταν σα να ’χα πιει γλυκό κρασί, πήγαινα στον
αχυρώνα όπου έβρισκα τη σιωπή, τη γιομάτη σκιά και μυρουδιά σανού. Πρόσωπα και ταξίδια γέμιζαν τη μοναξιά
μου εκεί, χρώματα σε κορδέλες που ανέμιζαν, θάλασσες πορτοκαλιές, ο Γκιούλιβερ στη χώρα των Χλιμιντρήδων,
ο Οδυσσέας στο νησί της Καλυψώς και της Κίρκης. Ή τανε κακιά γυναίκα η Κίρκη, άλλαζε τους ανθρώπους σε
γουρούνια. Ό μω ς είχε τη δύναμη να το κάνει. Θα ’χα κι εγώ άραγε, αργότερα, μια κάποια δύναμη; Όχι βέβαια
για ν ’ αλλάξω τους ανθρώπους σε γουρούνια, αλλά έτσι... Το κορμί μου βαθούλωνε πιο βαθιά στ’ άχυρο, το κεφάλι
μου έγερνε προς τα κάτω και μ ’ έπαιρνε ένας λιγόλεπτος ύπνος. Ή ταν γλυκός, και στο ξύπνημα σα να γύριζα
α π ’ άλλους κόσμους. Αλλά ο κάμπος γελούσε και τα σταφύλια κρέμονταν α π ’ την κληματαριά ώριμα, και το χέρι
μου πήγαινε να τα κόψει, το στόμα μου να τα γευτεί, κι έλεγα μέσα μου ότι α π ’ όλους τους κόσμους, α π ’ όλα τ ’
αστέρια που είναι κόσμοι, ίσως η γη να ’ταν η ωραιότερη.

ΣΩΣΤΟ: 1, 3, 4, 5, 6 ΛΑΘΟΣ: 2, 7

ΙΑ ΣΩΣΤΟ: 4, 5, 8, 10, 12 ΛΑΘΟΣ: 2, 3, 6, 7, 9, 11

35ο Μ ά θ η μ α

Α 1 συμβιβάστηκαν 2 συνεννοημένοι 3 Ευχήσου 4 ονειρεύεται 5 να δεχτούμε 6 Μεταχειρίστηκε 7 απλώθηκε 8

χρειαστείς 9 έχει διηγηθεί, Έχω βαρεθεί 10 να αρνηθεί 11 Έχεις αισθανθεί 12 χρειάζεται 13 συνεργάστηκε

Β φάνηκε, Υποψιάζομαι, να βαριέμαι, καθόμουν, ντράπηκα, να προφασιστώ, αισθανόμουν, σκεφτόταν,

Στενοχωριόμασταν, βρεθήκαμε, φέρθηκε, δέχτηκες, σηκώθηκα

Γ 1γ, 2β, 3γ, 4γ, 5α, 6γ, 7β, 8γ, 9α

Δ 1 δέχομαι 2 ερασιτέχνης 3 απίθανος 4 σηκώνομαι (στέκομαι) 5 σύνθετος 6 φυσική 7 ανυπόμονα 8 χάνω

9 ξεχνώ 10 λυπάμαι (στενοχωριέμαι)

Ε Ρήμα Ουσιαστικό Επίθετο-Μετοχή Επίρρημα

αισθάνομαι η αίσθηση αισθητικός,-ή,-ό αισθητικά
το αίσθημα αισθηματικός,-ή,-ό (συν)αισθηματικά
αρνούμαι η άρνηση αρνητικός,-ή,-ό αρνητικά
“ Α ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ Π Α ΙΕ Ν Ο Υ Ε
ΒΙΒΛΙΟ ΑΣΚΗΣΕΩΝ - ΛΥΣΕΙΣ

βαριέμαι η βαρεμάρα βαρετός,-ή,-ό βαρ ιεστη μένα

(η βαριεστημάρα) βαρ ιεστη μένος, -η, -ο
λυπώ-λυπάμαι η λύπη λυπημένος,-η,-ο λυπημένα
λυπητερός,-ή,-ό
ντρέπομαι η ντροπή ντροπαλός,-ή,-ό ντροπαλά
ντροπιασ μένος, -η, -ο ντροπιασμένα
νυστάζω η νύστα νυσταγμένος, -η, -ο νυσταγμένα
ονειρεύομαι το όνειρο ονειρεμένος,-η,-ο ονειρεμένα
ονειρώδης,-ης,-ες ονειρωδώς
ονειρικός,-ή,-ό ονειρικά
περιποιούμαι η περιποίηση περιποιητικός,-ή,-ό περιποιητικά
περιποιημένος,-η,- ο περιποιημένα
στενοχωρώ,-ιέμαι η στενοχώρια στενόχωρος,-η,-ο στενόχωρα
στενοχωρεμένος, -η, -ο στενοχωρεμένα
φοβίζω-φοβάμαι ο φόβος φοβητσιάρης,-α,-ικο φοβητσιάρικα
η φοβία φοβισμένος,-η,-ο φοβισμένα
φοβερός,-ή,-ό φοβερά

ΣΤ 1 τη νύστα 2 Βαριέται 3 φοβισμένα 4 τις περιποιήσεις 5 στενοχωρεμένος 6 αρνητική 7 ονειρεμένο (ονειρικό)

8 ντροπαλός 9 τη στενοχώρια 10 περιποιήθηκε 11 αρνητικά 12 στενοχωρέθηκε 13 Έχω βαρεθεί (Βαρέθηκα)
14 αισθάνθηκε 15 νυσταγμένος 16 Τα όνειρα 17 στενόχωρο 18 περιποιημένα 19 Το αίσθημα 20 ντροπαλά

Ζ 1 Τα νησιώτικα, τους νησιώτες 2 φυσικό, τα τεχνητά 3 φυσική 4 Η τεχνητή 5 Έχει τραβήξει κουπί 6 πλευρίζει,
στέκεται ανοιχτά 7 Θα αράξεις 8 θα σαλπάρει 9 σήκωνε άγκυρα 10 συλλέκτες 11 μανιώδης 12 Οι επαγγελματίες, οι
ερασιτέχνες 13 πλεύρισε 14 αραγμένο 15 θάλασσα 16 θάλασσα 17 ωκεανός 18 πελάγη, πέλαγος

Η (το κείμενο για την κατανόηση προφορικού λόγου)

Αγαπητοί μας φίλοι. Το καλοκαίρι έρχεται. Καιρός, λοιπόν, ν ’ ασχοληθούμε με τις διακοπές μας. Πού θα πάμε
φέτος; Μα υπάρχουν διακοπές χωρίς έστω λίγες μέρες σε κάποιο νησί; Ποιο νησί όμως; Η επιλογή είναι δύσκολη.
Να πάμε ανατολικά, στα Δωδεκάνησα ή δυτικά στα Εφτάνησα; Μήπως στις Κυκλάδες; Γιατί όχι νότια στην Κρήτη.
Ή στη Θάσο και τη Σαμοθράκη, βόρεια.
Εμείς σας προτείνουμε για φέτος τις Σποράδες. Με φέρι μποτ από το Βόλο πάμε Σκιάθο και από εκεί Σκόπελο και
μετά Αλόννησο και Σκύρο.
Από το λιμάνι της Θεσσαλονίκης υπάρχει επίσης σκάφος που κάνει δρομολόγια. Θα μείνουμε λίγες μέρες σε κάθε
νησί για να απολαύσουμε τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του.
ΣΚΙΑΘΟΣ: η όμορφη κοσμοπολίτισσα, το νησί του λογοτέχνη Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη.
Οπωσδήποτε θα πάμε και στο Κάστρο, τη μεσαιωνική πόλη της Σκιάθου. Παραλίες; Υπέροχες, με δάση και
κρυστάλλινα νερά.
ΣΚΟΠΕΛΟΣ: νησί για οικογενειακές διακοπές και ρομαντικές στιγμές. Φημίζεται για τις νόστιμες πίτες του και
τους μεζέδες του. Με αρχαιολογικά αξιοθέατα, αλλά και φημισμένα μοναστήρια κι εκκλησίες. Και οι παραλίες
του; Υπέροχες όλες.
ΑΛΟΝΝΗΣΟΣ: το τρίτο μεγάλο νησί των Σποράδων στα βόρεια. Παντού υπάρχουν ψαροταβέρνες με φρέσκο και
νόστιμο ψάρι. Είναι το νησί όπου βρήκε προστασία η φώκια Μονάχους-Μονάχους. Όσο για τις παραλίες της;
Αμέτρητες, υπέροχες, απολαυστικές.
ΣΚΥΡΟΣ: το νοτιότερο νησί των Σποράδων. Όλοι επισκέπτονται το παλιό κάστρο πάνω σ ’ ένα κατάξερο και
απότομο βουνό, κάτω από το οποίο απλώνεται κάτασπρη η σημερινή πολιτεία. Η Σκύρος φημίζεται για τη λαϊκή
της τέχνη, τα σκυριανά έπιπλα και τα περίφημα κεντήματα, καθώς και για τα γεμάτα πάθος δημοτικά τραγούδια
της.
Εδώ, φίλοι ακροατές, φτάσαμε στο τέλος της εκπομπής μας. Σκεφτείτε τις προτάσεις μας και αποφασίστε
διακοπές στις Σποράδες. Θα σας μείνουν αξέχαστες!

2 Σποράδες, δηλαδή Σκιάθος, Σκόπελος, Αλόννησος, Σκύρος

3 Με πλοίο από Θεσσαλονίκη .
4 α κοσμοπολίτικο νησί β πατρίδα του λογοτέχνη Παπαδιαμάντη γ Κάστρο (μεσαιωνική πόλη) δ παραλίες
5 α οικογενειακές και ρομαντικές διακοπές β αρχαιολογικά αξιοθέατα γ εκκλησίες, μοναστήρια δ παραλίες
6 α βόρεια των Σποράδων β η φώκια Μονάχους-Μονάχους γ ταβέρνες με φρέσκα ψάρια δ καταπληκτικές παραλίες
7 α στα νότια β κάτω από το παλιό Κάστρο γ τα σκυριανά έπιπλα, κεντήματα και δημοτικά τραγούδια

Θα ανακαλύφτηκαν = βρέθηκαν
δείγματα^ σημάδια
 315

κοσμοπολίτικα = αυτά που ταιριάζουν σε κοσμοπολίτη

ακατοίκητο = αυτό που δεν έχει κατοίκους
απλώθηκε = κατέλαβε έκταση
ξεχωρίζει = διακρίνεται
δράση = ενέργεια, κίνηση
ερείπια = κατεστραμμένα κτίσματα
προσκυνητές = αυτοί που επισκέπτονται ένα θρησκευτικό χώρο για να εκδηλώσουν την πίστη τους
ανέμων = αέρηδων
β 1 Νάξος 2 Μήλος 3 Σαντορίνη 4 Μύκονος 5 Πάρος 6 Άνδρος 7 Δήλος 8 Κύθνος 9 Σύρος 10 Τήνος 11 Κίμωλος

36ο Μ ά θ η μ α

Α 1 φωνήεν (φωνήεντα) 2 των γεγονότων 3 των προϊόντων 4 του φωτός 5 μηδενικά 6 οξέα 7 κόψιμο, ράψιμο
8 τα πάντα 9 καθεστώτων 10 τα δάκρυα 11 τα καθήκοντά 12 γεγονός 13 κρεάτων (κρέατος)
14 ενδιαφέροντος 15 του ραψίματος

Β 1 τα ενδιαφέροντά 2 των Φώτων 3 του σύμπαντος 4 του κρέατος 5 γεννήσεως 6 του διαστήματος 7 το πέρας
8 προϊόντων 9 των γεννήσεων 10 τα καθήκοντά

Γ (οι λύσεις είναι ενδεικτικές ) 1 ... στενοχωριέμαι υπερβολικά με το τίποτα και αυτό κάνει κακό στην υγεία μου.
2 ... μου πεις ότι έχω άδικο, φτάνει να μου πεις την αλήθεια. 3 ... φαντάζεσαι δεν πρόκειται ποτέ να γίνει.
4 ... εσύ πήρες τη μερίδα του λέοντος από την κληρονομιά. 5 ... να ξανασκεφτούμε την πρόταση της προέδρου,
πριν διαμαρτυρηθούμε. 6 ... ότι πολλά πράγματα στη ζωή είναι και θέμα τύχης. 7 ... αν πηγαίναμε μαζί διακοπές
φέτος. 8 ... ότι θα κάνω ό,τι θέλεις εσύ, γελιέσαι. 9 ... να είμαστε εκεί στις έξι, γιατί χαζεύεις και δεν ετοιμάζεσαι;
10 ... να προλάβουμε να τελειώσουμε το βιβλίο σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα.

Δ Ρήμα Ουσιαστικό Επίθετο-Μετοχή Επίρρημα

γεννώ,-ιέ μα ι η γέννηση γεννητικός,-ή,-ό
γεννημένος,-η,-ο
διαφέρω η διαφορά διαφορετικός,-ή,-ό διαφορετικά
διάφοροι,-ες,-α
ενδιαφέρω,-ομαι το ενδιαφέρον ενδιαφέρων,-ουσα,-ον
ενδιαφερόμενος,-η,-ο
ενημερώνω,-ομαι η ενημέρωση ενη μερωτικός, -ή, -ό ενημερωτικά
ενη μερωμένος, -η, -ο
(ενήμερος,-η,-ο)
θαυμάζω,-ομαι το θαύμα θαυμάσιος,-α,-ο θαυμάσια
το θαυμαστικό θαυμαστός,-ή,-ό
κυκλοφορώ,-ούμαι η κυκλοφορία κυκλοφορι(α)κός, -ή, -ό
ορίζω,-ομαι ο ορισμός οριστικός,-ή,-ό οριστικά (-ώς)
ορισμένος,-η,-ο
πολεμώ,-ιέμαι ο πόλεμος πολεμικός,-ή,-ό
συγχρονίζω,-ομαι ο συγχρονισμός σύγχρονος,-η,-ο συγχρόνως
υπερβάλλω η υπερβολή υπερβολικός,-ή,-ό υπερβολικά

Ε τις ενημερωτικές, ενημερωμένος (-η), ενδιαφέρουν, τα θαύματα, συγχρόνως, πολεμικές, γεννούν,

κυκλοφορία, υπερβολικά, το οριστικό, θαυμαστού

ΣΤ 1 τα χατίρια 2 διάστημα 3 κυκλοφορίας 4 ενδιαφέρον 5 βάψιμο 6 αφορμή 7 Το ποσοστό 8 του σύμπαντος

9 σύγχρονη 10 Οι εφευρέσεις 11 στο Ληξιαρχείο 12 χάρη 13 τεχνικούς

Ζ 1 ΘΑΥΜΑΤΑ 2 ΣΥΜΒΑΝ 3 ΔΗΜΟΣΙΟΣ 4 ΦΙΛΟΣΟΦΟΣ 5 ΜΑΚΡΙΝΟΣ 6 ΜΗΔΕΝΙΚΑ 7ΠΑΡΟΝ 8 ΠΡΟΣΦΑΤΟΣ

9 ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟ 10 ΘΑΝΑΤΟΣ 11 ΑΝΑΓΝΩΣΤΕΣ 1Κ ΘΝΗΣΙΜΟΤΗΤΑ

Η (το κείμενο για την κατανόηση προφορικού λόγου)

Το παραδοσιακό ταχυδρομείο σήμερα , , .
Η παραδοσιακή επιστολή είναι «είδος» που απειλείται από εξαφανιση. Οι άνθρωποι δε γραφουν σήμερα γραμματα,
γιατί η σχέση τους με την ανάγνωση και τη γραφή έχει αλλάξει ριζικά. Το διάβασμα και κυρίως το γράψιμο είναι
ΤΑ Ν ΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ Π Α Ι Ε Ν 3 Υ Ι
ΒΙΒΛΙΟ ΑΣΚΗΣΕΩΝ - ΛΥΣΕΙΣ

για τη συντριπτική πλειονότητα κάτι που δεν τους αρέσει καθόλου. Με τα νέα μέσα επικοινωνίας (τηλέφωνο,
τηλεόραση, ηλεκτρονική αλληλογραφία) η παντοδυναμία της επιστολής χάθηκε. Από πολλές απόψεις ωστόσο κάθε
«βελτίωση» της επικοινωνίας αυξάνει απλώς την ένταση της βαρεμάρας. Κάποτε τα γράμματα περιείχαν όχι μόνο
τα νέα, αλλά και τα αισθήματα του αποστολέα... Υπήρξαν εποχές που οι λογοτέχνες της Ελλάδας και όλου του
κόσμου επικοινωνούσαν με το ταχυδρομείο. Η επιστολή ήταν τότε μέρος του πολιτισμού μας. Σε κάθε περίπτωση
τα γράμματα είναι ανάμεσα στα σημαντικότερα ενθύμια που μπορεί να αφήσει πίσω του ο άνθρωπος.
Στις ημέρες μας η αλληλογραφία αφορά κυρίως τους λογαριασμούς (ΔΕΚΟ, κινητή, σταθερή τηλεφωνία και
πιστωτικές κάρτες) καθώς και διαφημίσεις. Το 80% της αλληλογραφίας πετιέται αμέσως... Το παραδοσιακό
λειτούργημα του ταχυδρόμου δεν υφίσταται πια. Άλλαξε και έγινε μια απλή διεκπεραίωση. Κάποτε οι ταχυδρόμοι
ήταν οι ενδιάμεσοι στην επικοινωνία των ανθρώπων, γεγονός που δημιουργούσε ισχυρούς συναισθηματικούς
δεσμούς. Σήμερα είναι αυτοί που φέρνουν τις «λυπητερές» και είναι περίπου ανεπιθύμητοι.

2 ... η σχέση τους με τη γραφή και την ανάγνωση έχει αλλάξει πάρα πολύ.
3 ... οι άνθρωποι δε νιώθουν καθόλου αγάπη.
4 ... η μεγάλη πληθώρα των μέσων επικοινωνίας (τηλέφωνο, τηλεόραση, υπολογιστής).
5 ... μεγαλώνει η βαρεμάρα.
6 ... συναισθήματα του αποστολέα.
7 ... μέρος του πολιτισμού μας.
8 ... είναι από τα σημαντικότερα ενθύμια του παρελθόντος.
9 ... α τ ο ύ ς λογαριασμούς (φως, νερό, τηλέφωνο), β διαφημιστικά έντυπα.
10 ... το πετάμε αμέσως.
11 ... οι ενδιάμεσοι-μεσολαβητές στην επικοινωνία μεταξύ των ανθρώπων.
12 ... απλά μας φέρνουν λογαριασμούς-λυπητερές.

Θ β ΐ πρίζα 2 αχρηστεύω 3 ισχύς 4 δίκτυο 5 εφεδρικό 6 ενεργοποιώ 7 κώδικας 8 εξαντλώ

37ο Μ ά θη μ α

Α 1 διαπιστώθηκε (έχει διαπιστωθεί) 2 υποστήριξαν 3 Προτάθηκε (Είχε προταθεί) 4 Θα πραγματοποιούνταν

5 Υπολογίζοντας 6 κλειδωμένη 7 να μεταφερθεί 8 κρίθηκε 9 Ρύθμισε (Να ρυθμίσεις) 10 να εκνευρίζεσαι

Β 1 βίαιο 2 τις αφηγήσεις 3 τους αγρότες 4 Η Εταιρία 5 αιωνόβια 6 τη μακροζωία 7 συμβούλιο 8 της υπαίθρου
9 Όρος 10 διαταγή

Γ Ι ο γεροντότερος 2 πεθαίνω 3 ο ακριβής 4 ο σχετικός 5 ο φυσικός θάνατος 6 το ενδιαφέρον 7 ο πόλεμος

Δ Έ να από τα ωφέλιμα αποτελέσματα της ανάπτυξης τη ς επισ τή μ η ς και της καλυτέρευσης τω ν όρων της
ζωής είναι ότι οι άνθρωποι ςο υ ν πιο πολλά χρόνια σήμερα α π ’ ό,τι παλιότερα.
Πριν από εκατό χρόνια ένας άνθρωπος πενήντα χρονών θεωρούνταν γέρος, όμως σήμερα ένας άνθρωπος
αυτής της ηλικίας μπορεί να ζήσει το λιγότερο ακόμα είκοσι χρόνια. Βεβαίως, ακόμη και σήμερα, θεωρείται
φαινόμενο ένας άνθρωπος που ζει περισσότερο από εκατό χρόνια.

Ε 1 ΑΦΗΓΗΣΗ 2 ΠΕΘΑΙΝΟΥΝ 3 ΑΙΩΝΑΣ 4 ΓΕΓΟΝΟΣ 5 ΑΓΡΟΤΗΣ 6 ΒΙΑΙΟΣ 7 ΜΥΣΤΙΚΟ 8 ΟΡΟΣ 9 ΤΕΛΟΣ

1Κ ΑΙΩΝΟΒΙΟΣ

ΣΤ (το κείμενο για την κατανόηση προφορικού λόγου)

Της μνήμης τα καμώματα
Όλο και συχνότερα μπαίνετε με αποφασιστικότητα σ’ ένα δωμάτιο και ξαφνικά σταματάτε και αναρωτιέστε για
ποιον λόγο βρεθήκατε εκεί. Τι σας συμβαίνει;
Γιατί ξεχνάμε;
Μετά την ηλικία των 20 ετών τα εγκεφαλικά κύτταρα σταδιακά μειώνονται. Συγχρόνως ο οργανισμός μας παράγει
σε μικρότερη ποσότητα τις χημικές ουσίες που είναι απαραίτητες για τη λειτουργία του εγκεφάλου. Η ηλικία
επηρεάζει κυρίως την πρόσφατη μνήμη. Τις περισσότερες φορές το να ξεχνάμε καθημερινά πράγματα είναι
πρόβλημα αυτοσυγκέντρωσης και όχι μνήμης. Παράγοντες που μπορούν να μπλοκάρουν τη μνήμη είναι το στρες,
το άγχος και η κούραση. Σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να συγχέουμε τα καθημερινά κενά της μνήμης με σοβαρά
προβλήματα, όπως η νόσος Αλτσχάιμερ. Σε κάθε περίπτωση ο γιατρός μπορεί να καταλάβει, αν το πρόβλημα της
μνήμης οφείλεται σε κούραοη, στη λήψη φαρμάκων ή σε ασθένεια.
Ασκήσεις μνήμης
* Αν δυσκολεύεστε να θυμηθείτε μια λέξη, επαναλάβετε (από μέσα σας) το αλφάβητο. Συνήθως όταν ακούσετε
εσωτερικά το πρώτο γράμμα της λέξης που ψάχνετε μπορείτε να θυμηθείτε τη λέξη.
• Αν δεν μπορείτε να θυμηθείτε πού έχετε βάλει ένα αντικείμενο, κατ' αρχήν ηρεμήστε - η ένταση μπλοκάρει τη
λειτουργία της μνήμης - και μετά φέρτε ξανά στο νου σας τις κινήσεις τις οποίες κάνατε από την τελευταία φορά
που κρατούσατε το αντικείμενο. Φροντίστε να βάζετε τα κλειδιά σας πάντα στο ίδιο μέρος, γιατί η αίσθηση της
 απώλειας τους δημιουργεί έντονο πανικό.
• Αν έχετε την εντύπωση ότι γνωρίζετε κάποιον, αλλά δεν μπορείτε να θυμηθείτε ποιος είναι, προσπαθήστε να
εντοπίσετε πού τον είδατε για τελευταία φορά. Πολλές φορές δεν μπορούμε να θυμηθούμε ανθρώπους που τους
συναντάμε σε συγκεκριμένα μέρη, όταν τους δούμε σε άσχετο μέρος.
• Ό ταν σας συστήνουν κάποιον, επαναλάβετε αρκετές φορές το όνομά του από μέσα σας. Όση ώρα μιλάτε μαζί
του απευθυνθείτε σε εκείνον με το όνομά του, για να συνδέσετε το όνομα με τον άνθρωπο.
• Για να θυμηθείτε μια λέξη που πρόσφατα μάθατε, προσπαθήστε να «δείτε» την εικόνα της μπροστά σας.
■ Για να θυμηθείτε πού έχετε παρκάρει, φέρτε στο μυαλό σας την πρώτη εικόνα που είδατε, μόλις βγήκατε από το
αυτοκίνητο.
Η φροντίδα το υ μυαλού
• Οι κακές διατροφικές συνήθειες μπορεί να προκαλέσουν ανάπτυξη τοξικών ουσιών στον εγκέφαλο. Οι τοξίνες
είναι καταστροφικές για τη μνήμη.
• Κάθε δραστηριότητα που αυξάνει το επίπεδο ενεργητικότητας, όπως π.χ. ένας γρήγορος περίπατος αλλά και ένα
φλιτζάνι καφές, βελτιώνει και τη μνήμη των ενηλίκων.
• Κοιμηθείτε καλά και αρκετά. Ό ταν κοιμόμαστε το μυαλό επεξεργάζεται τις πληροφορίες που έχει πάρει κατά τη
διάρκεια της ημέρας και αρχειοθετεί τις εμπειρίες και τις γνώσεις.
» Εξασκήστε τη μνήμη σας. Ό ταν πηγαίνετε για ψώνια, γράψτε τι θέλετε να αγοράσετε και μετά απομνημονεύστε
τη λίστα. Προσπαθήστε να μάθετε α π ’ έξω τα τηλέφωνα των φίλων σας. Γυμνάστε το μυαλό σας λύνοντας
σταυρόλεξα, παίζοντας σκραμπλ ή διαβάζοντας.

2 ... από την ηλικία των 20.

3 ... δύο διαφορετικά πράγματα.
4 ... στρες, άγχος, κούραση.
5 ... επαναλαμβάνουμε από μέσα μας το αλφάβητο.
6 ... τα βάζουμε πάντα στο ίδιο μέρος.
7 ... φέρνουμε στο νου μας τις κινήσεις που κάναμε την τελευταία φορά που το κρατούσαμε.
8 ... προσπαθούμε να θυμηθούμε πού τον είδαμε για τελευταία φορά.
9 ... επαναλαμβάνουμε πολλές φορές το όνομά του από μέσα μας.
10 ... προσπαθούμε να δούμε την εικόνα της.
11 ... φέρνουμε στο μυαλό μας την πρώτη εικόνα που είδαμε, όταν βγήκαμε από το αυτοκίνητο.
12 ... α προσέχουμε τη διατροφή μας β κάνουμε έναν περίπατο ή πίνουμε έναν καφέ γ κοιμόμαστε καλά
δ μαθαίνουμε α π ’ έξω τη λίστα με τα ψώνια μας ε μαθαίνουμε α π ’ έξω τα τηλέφωνα των φίλων μας
στ γυμνάζουμε το μυαλό μας με σταυρόλεξα, σκραμπλ ή διάβασμα.

Ζ Ια, 2γ, 3γ, 4γ, 5β, 6α, 7β, 8γ, 9α

38ο Μάθημα

Α 1 βασικός 2 ανάπτυξης 3 ανεξάρτητος 4 απόλυτα 5 συνυφασμένες 6 υπερπόντιο 7 επικερδή 8 διαθέτει

9 εμπνέει 10 στόλους

Β 1 να εκμεταλλεύονται 2 αναπτυγμένη 3 ενέπνευσε 4 παράγει 5 Διέθεσε 6 να ασχοληθώ 7 επιχείρησαν

8 αποδόθηκε 9 ενδιαφέρθηκε 10 να εξάγει

Γ 1 Η Φανή αμφιβάλλει,... 2 Η στάθμη του ποταμού έχει ανεβεί (ανέβηκε)... 3 Βρέθηκε σε πολύ...
4 Φώναξαν επειγόντως το γιατρό, γιατί ο άρρωστος καιγόταν... 5 Οι ανακοινώσεις... προκάλεσαν το ενδιαφέρον...
6 Ίσως αλλάξει γνώμη, αν επιμείνουμε (επιμείνεις)... 7 Ο αριθμός των τροχαίων ατυχημάτων έχει αυξηθεί
(αυξήθηκε)... 8 ..., που θα ανακοινωθούν την ερχόμενη εβδομάδα. 9 Τι έπαθες και... 10 Στις εξετάσεις τούς
ζήτησαν να μετατρέψουν ένα κείμενο...

Δ αναπτυγμένες, έχει αυξηθεί (αυξήθηκε), να ασχοληθούν, προσφέρουν, συντελούν, να αποτελούν, να βρουν,

δημιουργηθεί, να πεθαίνουν

Ε 1 προϊόν 2 εξάγω 3 ανεξάρτητος 4 εκμετάλλευση 5 επικερδής 6 διυλιστήριο 7 ορυκτό 8 στόλος 9 εμπόριο

10 εξαρτημένος

ΣΤ (το κείμενο για την κατανόηση προφορικού λόγου)

Το νερό είναι απαραίτητο για τη διατήρηση κάθε είδους ζωής στον πλανήτη. Από αυτό και μόνον το γεγονός^
φαίνεται η σημαντικότητά του. Συχνά, όμως, ξεχνούμε να πιούμε νερό ή πίνουμε πολύ λίγο. Ακούστε, λοιπόν, τις
ευεργετικές ιδιότητές του:
Μια μελέτη πανεπιστημίου έδειξε ότι ένα ποτήρι νερό σταματάει τους νυχτερινούς πόνους της πείνας, για σχεδόν
το 100% των ανθρώπων που ήταν σε δίαιτα.
Η έλλειψη νερού είναι ο Ν ο ί παράγων της κούρασης της ημέρας.
, β Τ Α Ν Ε Α ΕΛ Λ Η Ν Ι Κ Α ΓΙΑ χ Ε Ν Ο Υ Ι __________________
ύ ΐο ΒΙΒΛΙΟ Α Σ Κ Η Σ Ε Ω Ν - ΛΥΣΕΙΣ

Η προκαταρκτική έρευνα δείχνει ότι 8-10 ποτήρια νερού ημερησίως θα μπορούσαν να ανακουφίσουν σημαντικά
τους πόνους της πλάτης και της αρθρίτιδας μέχρι και 80% στους πάσχοντες.
Μια απλή ελάττωση κατά 2% του νερού του σώματος μπορεί να προκαλέσει σύγχυση στη βραχυπρόθεσμη μνήμη,
πρόβλημα με την απλή αριθμητική, και δυσκολία στην εστίαση στην οθόνη του υπολογιστή.
Η κατανάλωση 5 ποτηριών νερού καθημερινά μειώνει τον κίνδυνο καρκίνου του παχέος εντέρου κατά 45%, συν
το ότι μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο καρκίνου του μαστού κατά 79%, και κάποιος είναι 50% λιγότερο πιθανό να
αναπτύξει καρκίνο ουροδόχου κύστης.
Εσείς πίνετε την ποσότητα νερού που πρέπει κάθε μέρα; Αν όχι, σκεφτείτε όλα τα παραπάνω και αρχίστε από
σήμερα κιόλας!

2 ... έδειξε ότι ένα ποτήρι νερό σταματάει την πείνα τη νύχτα σ’ αυτούς που κάνουν δίαιτα.
3 ... ανακουφίζουν μέχρι και 8ο% από πόνους α της πλάτης β της αρθρίτιδας
4 ... α σύγχυση της μνήμης β πρόβλημα σε αριθμητικές πράξεις γ δυσκολία στο να δούμε καθαρά την οθόνη του
Η/Υ.
5 ... α μειώνει τον κίνδυνο καρκίνου του εντέρου κατά 45% β μειώνει τον κίνδυνο καρκίνου του μαστού κατά 79%
γ μειώνει τον κίνδυνο καρκίνου της ουροδόχου κύστεως κατά 50%.

Ζ 7, 3, 10, 5, 11, 2, 8, 6, 9, 13, 4, 14