You are on page 1of 122

ww

w.
my
an
ma
rcu
pid
.ne
t
OD;bdk;a½T (c) OD;aZmfvif; (xDvmaZmfvif;)
wrmNrdKifpmpOf? (0881 NrJ ) ? 21 ? csif;acsmif;NcH? 3- vrf;? MunfhNrifwdkif ? &efukef uxkwfa0í
OD;eD(01441-NrJ)? atmifcsrf;omykHEdSyfwdkuf? 63? 93 vrf;? uefawmfuav;? &efukefu ½dkufESdyfonf/

wefbdk; 3 usyf

oifh pmayjzefUcsDa&;
trSwf 63? 93vrf;? &efukefNrdKU/
(uefawmfuav;pmwdkuf)

yxrtBudrf 1941? (e*g;eDpmtkyfwdkuf)


'kwd,tBudrf 1947?
wwd,tBudrf 1963?
pwkw¬tBudrf 1973?
yOörtBudrf 1998? (todik f;t0dkif;pmay)
qXrtBudrf 2002? (oD[&wempmay)

tkyfa& 2000

yef;csD OD;b&ifuav;

bavmuf vGif

rsufESmzkH;½dkuf csif;wGif;

pmtkyfcsKyf nGefUnGefU ESifh armifrsm;

rS jrefrmusL;ypfzdk&rfay:wGif ½dkuful;wifjyonf/
abya
pdf wnf;jzwfol sideeffect
MMCP pdf Creator Group rSwifqufonf/
jrefrmtD;bGwftjzpf
yxrtBudrf
Zefe0g&Dv? 2009
MMCP rS pmzwfolodkY . . . . .

,ck pmzwfolzwfrnfh ]ar} pmtkyfuav;udk ]OD;tAsm;} rS jrefrmhrQm;ewfarmif


zdk&rf;ay:wGif ½dkufwifay;cJhygonf/
]OD;tAsm;} ½dkufwifcJhaompmtkyfrSm 1973 ckESpfu xkwfa0cJhaom pwkwt ¦ Budrfxkwf
pmtkyfrS ul,lwifjycJhjcif;yif/ xdkYaMumifh ,ckjyKvkyfaom yD'DtufzrSm pwkwt
¦ Budrfxkwf
pmtkyu f dk rSD;xm;aom yD'Dtufz jzpfygonf/
uRefawmf ,ckvkd b,fESpfBudrfajrmuf xkwfa0aom pmtkyfrS[k tus,fw0ifh
azmfjy&jcif;rSm uRefawmfwdkY jrefrmEdkifiH\ ajymif;vJaeaom ay:vpDrsm;atmufwGif
jyefvnfxkwfa0cJhaom pmtkyfrsm;rSmvJ tqifhqifh wnf;jzwfjcif; cH&wwfaomaMumifh
yif/
,ck uRefawmfwdkY wifqufrnfh ]q&m'*kefwm&m} \ ]ar} pmtkyfrSmvJ ,ckqdkvQif
uRefawmfodorQ qXrtBudrftxd &SdcJhayNyD/ xdkodkY tqifhqifh xkwfa0cJhaom pmtkyfrsm;
bmuGmvJ ruGmvJ uRefawmf rodyg/ xdkYaMumifh uRefawmfwdkY jyKvkyfaom yD'Dtufz onf
pwkwt ¦ Budrfxkwf pmtkyfudk rSD;xm;jcif; jzpfaMumif; yxrOD;pGm pmzwfolrsm;tm;
odapvdkygonf/
aemufwcsufrSm uRefawmfwdkYqDwGif ,ck ]ar} pmtkyfudkyif qXrtBudrfajrmuf
xkwfa0xm;aom pmtkyfvJ&Sdaejcif;yif/ xkdpmtkyfwGif e*g;eDpmtkyfwdkufrS trSm ESifh
q&m '*kefwm&mwdkY\ trSmrsm;udk oD[&wem pmtkyfwdkufrS jyefvnf&SmazGNyD;
wifjyxm;ygonf/ ,ck uRefawmfwdkY jyKvkyfonfh yD'Dtufz wGifvnf; xkdtrSmrsm;udk
pmzwfolrsm; zwf½IU&pdrfhjcif;iSm jyefvnfazmfjyygrnf/ xdkYtwl tcef;,lyHk pm txm;
todkrsm;udkvJ oD[&wem pmtkyfwdkufrS xkwfa0aom pmtkyfyHkpHudk rSD;xm;ygonf/
pwkw¦tBudrfxkwf pmtkyfESifh qXrtBudrfxkwfpmtkyf bmuGmovJqdkvQifawmh
ajymifvJcJhaom acwftvdkuf pmvHk;toHk;tEIef;rsm; uGmjcm;cJhavNyD/ xdkYtwl/
qXrtBudrfxkwf pmtkyfpmrsufESm 55? 78? 81? 93? 109? 112 wdkYwGif pmaMumif;wdk
waMumif;pD usef&pfcJhonf/ odkYygaomfvnf; rl&if;pmtkyf\t&omudkrl xdcdkufjcif;r&Sd[k
uRefawmfxifygonf/
uRefawmfwdkY ,ckvkd ajymraebJ yD'Dtufz tjzpf pmpDNyD; xkwfvdkufvQifvJ
jzpfygonf/ odkYygaomf vnf; uRefawmfwdkYtaejzifh udk,fwifqufaom pmtkyfonf
b,fvdkrSb,fvdk b,fenf;b,fyHk jzpfvm &onfudk pmzwfoltaejzifh odapvdkygonf/
aemifwcsdefrS yxrtBudrfxkwfvm; jyefxkwfvm; b,fESpfBudrfajrmufvJ b,f
pmtkyuf dk udk;um;wmvJ qdkwmrsKd; rjzpfapvdkyg/ aocsmwm wckuawmh ,ck ]ar}
yD'Dtufzonf yxtBudrf xkwfa0aom yD'Dtufz jzpfjcif;yif jzpfygonf/

MMCP pdf Creator Group


ukd,fpm;
sideeffect (ab;xGuf)
] }
pDpOfolrS pmzwfolodkY . . . . .

urÇmhpmayrSm emrnfqdk;ESifh ausmfMum;onfh Zmwfvdkufr tifemu&ifeDem? r'fAdkbm&D


ponfwdkYuJhodkY jrefrm0w¦KxJu Zmwfvdkufr ]ar} onfvnf; emrnfqdk;ESifh ausmfMum;
onf[k qdk&rnfvm; roday/ odkYaomf tifemu&ifeDemudk a&;ol awmfvpwdGKif;um;
tifemu&ifeDembufu aeonf/ q&m'*kefwm&mvnf; ar0w¦Kudk a&;&m Zmwfvdkufr
]ar} bufu vdkufonf[k qkd&ayrnf/
bmhaMumifh olwdkYbufu vdkufovJ/ pma&;q&monf þZwfaumif trsKd;orD;wdkY
tay: vlom;wOD;tjzpf *½kPmoufjcif;aMumifhyif jzpfayvdrfhrnf/ vlonf ywf0ef;
usif\ jyKjyifzefwD;rIudk cH&onfh om;aumifyif r[kwfvm;/ rSD;aom0w¦K[k 8-8-1941
e*g;eDpmtkyfwdkuf vDrdwufrS xkwfa0cJhaom yxrrltwdik f; xkwfa0ygonf/ qdkaomf
vnf; jrefrmhvlUtzGJUtpnf;xJu jrefrmhZmwfaumif wOD;tjzpf toufoGif;vdkufjcif;
jzpfonf/ ]ar} onf xkdacwf xdktcgu vlYtzGJUtpnf;? vlYywf0ef;usif wck\
½dkufykwfrI'Pfudk tBuD;tus,f cHcJh&aom pm;aumifwOD;omjzpfonf/ xdkYaMumifh
pma&;q&mu *½kPmoufum olYbufu aecJhonf jzpfrnf/
Oa&my tv,facwfuae todOmPfyGifhvif;aom &DaeqefacwfodkY a&mufvmaom
tcg Oa&myom;wdkYonf a&S;vufwifESifh *&d pmayrsm;udk vdkufvH&SmazG plprf; zwf½I
vmMuonf[k qdkonf/ jrefrmpmay jyefvnfqef;opfvm&efvnf; ,cifupmayrsm;udk
jyefvnfzwf½I avhvmzdkY vdktyfygonf/ ,aeYvli,frsm;onf udk,fht&ifu vlBuD;rsm;u
bmawGajymcJhMu? bmawGvkyfcJhMu? bmawG a&;xm;cJhMuovJ qdkonfudk jyefvnf
avhvm pl;prf;cJhMuonfhtcg pmtkyf&Sm;yg;rI tcuftcJwckudk awGU&onf/ pmtkyfpmwrf;
&Sm;yg;rIonfvnf; twdwfESifh ypöKyÜefpmay qufpyfEdkifrIwGif BuD;rm;aom t[efYtwm;
wckjzpfygonf/ xdkYaMumifh xkdt[efYtwm;udk wwfEdkifonfhbufu ajz&Sif;ay;vdkonfh
qE´ESifh þpmtkyfudk xkwfa0&jcif; jzpfygonf/ wjcm; pmtkyfaumif;rsm;udkvnf;
qufvufxkwfa0&ef pDpOf BudK;pm;&ygOD;rnf/
ausmfMum;cJhaom ocifA[def;\ trSmpmESifhtwl q&m'*kefwm&m\ ]ar} 0w¦Kudk
jyefvnfxkwfa0vdkufonfhtwGuf ,aeY vlBuD;vli,frsm; jyefvnfzwf½I oHk;oyfqifjcif
EdkifMuvQif? ]ar} udkzwfí wpHkw&m tusKd;&Sdonf[k ,lqvQifawmh xkwfa0ol taeESifh
tvGef yDwdjzpf&ygrnf[k/

(8.8.1941 e*g;eDpmtkyfwdkuf\ trSmudk jyefvnfaz:jyygonf/)


oD[&wempmay
'*Hk wm&m\]ar}
yxrEdSyfNcif;
ocifA[def;\ trSm

ar0w¬Kudk zwf&onfrSm &Srfydeft&ufudk aomuf&onfESifh wlavonf/ tb,fh


aMumifhqdkaomf olYt&omrSm tNcm; tpmt[m&rsm;vdk 'gcsnf; . . . 'gcsnf; r[kwfzJ
xl;xl;uJuJ &Sdef;ueJ zdef;ueJ NzpfoGm;aomaMumifh Nzpfonf/
olUudk &Smay: wifvdkufuwnf;u qef;opfaom a0'emudk awGU&onf/ cgwdkif;
pm;aeus t&mrsm;xuf xl;onfudkawmh odvdkufonf/ 0rf;xJodkU acsmacsm arGUarGU
0ifroGm;? yxrawmh ylwlwl &Sdef;wdef;wdefESifhyif rsKdcsvdkuf&onf/ olYudkzwfaepOfyif
topftqef;uav;rsm;udk rawGU0HY0HY awGU0HU0HU Nzpfae&onf/ odkY&mwGif bmbJjzpfjzpf
olYudkawGU&í cHpm;&rnfh a0'emudk &ifqdkif&rnf/ olYt,kt,udk cH,l&mü olYudk ydk
ta&vnfbdkYvdkonf/ ol\ ,k,rIUrSm ta&vnfa&;ay:wGif wnfavonf/ ta&vnf
vmav zwfí tifrwef t&om&SdavNzpfonf/ olUpdwful;udk az:usL;aom ta&;
tom;rSm tEkpdyfonf/ oltEkpdyfoavmufudk MunfholujrifrS [efusrnf/ ol\
a&mifNcnfrsm;onf a&SU0,f vSypGm xifvmavonf/ xdka&mifNcnfrsm;onf yOövuf
enf;Nzifh ay:vmaom a&mifjcnfjzpfí xdk[mom ol\ Art tEkynm Nzpfavonf/
'D[mrsm;om t&ufudk rl;&aom t&om jzpfavonf/
aronf rnfolYttkyftxdef;udkrQ rcHaom aumvdyfausmif;oluav; jzpfavonf/
olYoabmtwdkif; bmrqdk vkyfEdkifonf/ aronf ausmif;u xGufvQifxGufcsif; vluHkxH
awGESifh awGU&onf/ yxrawmh vluHkxHudk em;rvnf/ vluHkxHudk tuJrcyfwwf/
aemufqHk; aronf vluHkxHudk em;vnfavonf/ em;vnfvQif vluHkxH\ 'PfaMumifhyif
olwdkYudk pGefYcGmí oGm;&avonf/ aemuf aronf olYudk,fol vluHkxHjzpfatmif u
avonf/ 'Dtcef;txd 0w¬Ka&;q&mu vluHkxHawGudk aNymifavSmifavonf/ 0w¬Ka&;
q&monf arYbufuaeí vluHkxHkudk oa&mfonf/ EIwfcrf;rJhonf/ useftcef;rsm;wGif
0w¬Ka&;q&monf arUbufuvnf; raeay? b,fbufurS raeay/ arYb0udkom
0w¬Ka&;q&monf yef;csDq&mvdk yHkwla&;jyonf/ arUyHkum;udk a&;&mü wvH;k wyg'grQ
ruGefY? aq;a&mifESifhvnf; rrIef;ao;/ arUudk pu©Kjzifhjrif&onfh twdkif;om a&;qGJav
onf/ wckawmU&Sdonf/ yHkum;udkqGJ&mwGif aq;om; tifrwefnDonf/ tcs,f tvS,f
vSyonf/ vuf&m ,Ofaus;onf/ yHkum;NyD;vQif 0w¬Ka&;q&monf tom axmifxm;
vdkufavonf/ b,fae&mu tarSmif? b,fae&mu tvif; ponfwdkYudkrl 0w¬Ka&;
q&mu rñTefNy/ Munfholuom tvif;ESifhtarSmifudk cGJjcm;&rnf jzpfavonf/cGJjcm;í
pdwful;OmPf xkwf&Ncif;rSm t&omwrsKd; jzpfavonf/

ar 0w¬Kudk a&;om;aom udkaX;NrKdif ('*kefwm&m) rSm ausmif;om; jzpfavonf/


olonf wuúodkvf or*¾toif;wGif trIYaqmifwOD;Nzpfí olonf rESpfu 0g' NyefYyGm;
a&;rI; jzpfavonf/ ArmEdkifiHvHk;qdkif&m ausmif;om;or*¾toif;rS xkwfa0aom rsKd;nGefY
r*¾Zif;ESifh wuúodkvfor*¾rS xkwfa0aom tdk;a0r*¾Zif;wdkYwGif t,f'DwmjzpfcJhavonf/
olonf or*¾tpnf;t½kH; pifNrifhrSvmaom pma&;q&m jzpfavonf/ ola&;aom
0w¬Kwdk? aqmif;yg;? uAsmrsm;udk '*kefr*¾Zif;? *EÅavmu? ,leDAmpDwD aumvdyfr*¾Zif;
rsm;wGif zwf&onf/ olonf pmayudk a&;pu uAsmrsm;udka&;onf/ ,ckrl olonf
0w¬Ka&;q&m jzpfavNyD/ olYwGif uAsmpdwful; &Sdavonf/ xdkaY Mumifh ola&;om;&mü
pmvHk;uavrsm;rSm uAsmqHonf/ tifrwef vSyonf/ olonf 0w¬Kudk a&;om;&mü
pmvkH;uav;rsm;udk yef;oDovdk oDonf/ aemufwckrSm olonf pum;vHk;xkq&m
jzpfonf/ olonf pum;vHk; topfuav;rsm;udk xkvkyfonf/ topftqef;rsm;
aygif;zGJUí ta&;tom; jzpfvm&onf/ olonf oDuHk;a&;om;&mü Rhytmic nDnGwfí
aNyNypfonf/
olonf awmfvSefa&;orm;vnf; jzpfavonf/ a&;aeus? pdwful;aeusrsm;udk
awmfvSefí topfxGifonf/ avaNyavn§if;[krokH;/ avEkat;[k a&;onf/ upm;onf
[k ra&;/ aemhonf[k a&;onf/ 'Dvdkolonf b,folESifhrS rwl? b,f[mESifhrS rwlaom
t&om &Sefydef t&ufudkaomufí rl;aeaom t&omNzpfavonf/ ar\yHkum;onf
a&SUwGif tcdk;taiGUrsm;ozG,f vdyfí vdyfí oP²mef 0w¬Kwck jzpfay:aevdrfhrnf/
xdkoP²mefonf ar 0w¬Kjzpfí t&ufvdkrl;ívm&efrSm trSmudkausmfí a&SUquf 0w¬Kudk
zwfzdkYyif jzpfavonf/

8.8.41
ocifA[def;
&efukef wuúodkvfor*¾ESifh ArmEdkifiHvkH;qdkif&m
ausmif;om;rsm; or*¾toif; OuúXa[mif;
pwkw¬yHkESdyfNcif;twGuf
'*kefwm&m\ trSm

(1)

uRefawmf ar0w¬Kudka&;pOfu touf 20 t½G,f ausmif;om;b0ujzpfonf/


pmprf;í a&;cgp/ wu,fawmhvnf; ar 0w¬Konf bmrSr[kwf/ xdktcgu uRefawmfwdkY
onf uHhaumf&dyfü aiGva&mifjyufaom tif;vsm;uefpyfxdkifum tvS&pfjy &Da0aeonfh
tcgae? or*¾ tpnf;ta0;cef;rü a&mufonfhtcga&muf/
udkatmifqef;? udkA[def;? udkbaqGwdkYu uRefawmfuh dk ]tawG;orm;? tai;orm;} [k
ac:Muonf/ uRefawmfu bmrQjyefrajym/ NyHK;íom aecJh\/ aMunmcsuf a&;p&m
&SdvQif? r*¾Zif;? pmapmif paom jyefMum;a&;? vIHUaqmfa&;? 0g'jzefYcsda&; vkyfp&mrsm;
ay:vmavvQif uRefawmfx h H a&mufvmMu\/
]]vkyfygtHk;As? a&;ay;ygtHk;As}} [k qdkwwfMu\/ uRefawmfuvnf; uRefawmf,kHwm
qdkvQif vkyfay;vdkuf\/ a&;ay;vdkuf\/ odkYaomf tcgcyfodrf; olwdkYESifh xyfwlxyfrQ
wlMuonfr[kwf/ cHpm;rIcsif; wlMuonfr[kwf/ odkYaomf ta&;MuHKvQif uRefawmfu
aeír&/ tpnf;ta0;cef;odkY a&mufoGm;\/ e,fxGufí w&m;a[m vdkuf&\/ jzefYcsDa&;
pmawG a&;ay;&\/
*syefacwfa&mufaomtcg bDtdkifat ppf½Hk;csKyfrSm vkyfay;&\/ jrif;NcHNrdKUydkif?
EdkifiHNcm;a&;t&m&Sd? Armhwyfrawmf jynfolUqufqHa&;|me nTefMum;a&;rSL; ponfjzifh
olwdkYu tpdk;&ae&mrsm; ay;Mu\/ odkYaomf uRefawmfu vufrcHc/Jh pmayrdwfaqG
oli,fcsif;rsm;tMum; a&mufoGm;aomtcg wuúodkvfausmif;om;or*¾rS vlrsm;ESifh
wGJaeonfhtwGuf olwdkYu uRefawmfhudk ]]or*¾ EdkifiHa&;orm;}} [k em;vnfaeMu\/
uRefawmfah usmif;aqmiftcef; pmyGJay:&Sd ydk;tkyfaqmif; yef;yGm;ESifh rD;tdrfab;wGif
ewf&Sifaemif? &S,fvD\ uAsmrsm;ESifhtwl rwf0g'? vDeif0g' pmtkyfrsm;vnf; awGU&
ojzifh olwdkYu ]]vuf0Jorm;}} [k rSwf,lxm;vdkufMu\/ uRefawmfu bmrQjyefrajym?
NyHK;íom aecJhayonf/ xdktwGif; uRefawmfuvnf; uAsmawG pum;ajyawG a&;zGJUvsuf
&Sdae\/
xdktcgu udk,fhudk,fudk bmrSef;rodao;/ pE´,m;cvkyfudk prf;MunfhaeqJ/
yef;csDpkwfwHudk wdkYaeqJ/ 0goemygaom bmom&yfrsm; pHkaeojzifh b,f[mudkrQ rydkifcJh/
rawmufwacgufcsnfhom jzpfaeqJ/
,if;odkYvQifausmif;om;b0u rdrdonf pmayESifh EdkifiHa&;? tEkynmESifh EdkifiHa&;?
b,fbufoefonfudk rpOf;pm;rdbJ&SdaepOf? udk,fhudk,fudk bmrSef;rodbJ cspfolESpfa,muf
Mum;ü Asmrsm;aepOf ]ar} 0w¬Kudk a&;xkwfvdkufNcif;Nzpfonf/
1941/

(2)

pmayu uRefawmfu h dk wHkYjyefvdkufonf/ pmaytEkynmu uRefawmfhudk MudKufoGm;


NyD[k cHpm;vdkufrdonf/ xdkYaMumifh olYudk uRefawmfu Muifem&ayrnf/ ]]ar}} 0w¬K
xkwfrnf&Sdaomtcg EdkifiHa&;rdwfaqGrsm;uvnf; tm;ay;Muonf/ udkbaqG? e*g;eDrS
q&m udkxGef;a½TwdkYu ar 0w¬K jrefjrefxkwfjzpfatmif ulnDMuonf/ odkYESifh ar 0w¬K
onf 1941 u e*g;eDpmtkyfwdkufrS txl;xkwftjzpfxGufay: vmayonf/
ar 0w¬K xGufvmaomtcg ol&d,r*¾Zif; pmtkyftcef;ü a0befcsufygvmonf/
odyfESpfoufykH ray:/ uRefawmfwdkYxuf q,fpkESpfwacwfavmuf apmaom 0w¬K
a&;q&mBuD; wa,mufurl ]]ar 0w¬Ku ausmif;om; pmpDpmuHk; a&;ovdkbJ}} [k
qdkvdkufonf/ oluvnf; uRefawmf\ pum;ajyudk odyfESpfoufykHr&/ Ekao;onf[k
xifjrifjcif;jzpfonf/
uRefawmf\ pum;ajyrSm xdkacwftcgu 0w¬Ka&;q&mrsm; a&;aeaom pum;ajy
[efESifhum; rwl/ olwdkYtjrifü uRefawmf\ pum;ajyonf &ifhusufjcif;r&Sd?
cefYnm;jcif;r&Sd/ odkYaomf uRefawmfESifh ausmif;aebuf oli,fcsif;rsm;? e*g;eD pmzwf
y&dowfESifh txl;ojzifh uRefawmfESifh q,fpkESpf oufwrf; wacwfavmufi,faom
vli,frsm;u tm;ay;Muonf[k cHpm;rdonf/
xdktcgu uRefawmfonf udk,fhudk,fudk r,kHvSao;/ uRefawmf\NrdKU&Sd ygVd?
ayg&mP? ysKdUuAsmrsm;ü uRrf;usifaom vlysHawmf jrefrmpmjyq&mu ]]'Daumifawmh
ysufygNyD}} [k ajymaMumif; Mum;&onf/ q&mu uRefawmf\ '*kefr*¾Zif; a&SUrsufESmpmü
ygaom &wkyk'fpHkrsm;udkom csD;rGrf;cJh&m ,ck ar 0w¬KrSm olYtzdkY ESpfoufp&mr[kw/f
ar 0w¬K xGufNyD; rMumcifyif jrefrmEdkifiHodkY tm&S ppfrD;BuD; ul;pufvmawmhonf/
avaMumif;tcsufjy OMo? AHk;cdkusif;? tarSmifcsxm;aom nrsm;? *syefAHk;? Armh
vGwfvyfa&; wyfrawmf? rD;usnftajrmufoH? pufaoewfoH? rwfvawmfvSefa&;/
ppfBuD;NyD;aomtcg uRefawmfonf BudKufolESpfa,mufMum; Asmrsm;raeawmhbJ twGif;
pdwfu a½G;cs,fay;vdkufaomvrf;udk a½G;vdkufygawmhonf/
1946 ckü wm&mr*¾Zif;udk n§dxGef;vdkufawmhonf/
uRefawmfonf ar 0w¬K y&dowfudk ,kHMunfcJhayNyD/ uRefawmfonf olYudk Muifem&
ayrnf/
uRefawmfonf rlvu uAsmorm;omjzpfonf/ ar 0w¬K a&;NyD;aomtcg
pum;ajyudkvnf; ,kHMunfpjyKvmawmhonf/ ar 0w¬K a&;om;rI tawGUtBuKHu
uRefawmfu h dk pum;ajy tEkynmoabmw&m; oifMum;ay;vdkufjcif; jzpfayonf/
ar 0w¬K a&;cJhonfrSm tESpf oHk;q,fausmfayNyD/ q,fpkESpf ESpfacwf okH;acwf
jzwfoef;ausmfvGefcJhayNyD/
acwfay: jrefrmpmayonf uAsmu@? pum;ajyu@rsm;ü ajymif;vJvmcJhayNyD/
ppfESifh awmfvSefa&;rsm;udk jzwfoef;vmcJhayNyD/ ,aeY vli,fpmzwfy&dowfonf
q,fESpfacwfrsm;ESifh tqufrjywf &Sd&ayrnf/ wcgw&H uRefawmfwdkYu t½G,fa&mufp
vli,frsm;tm; ]]'dkYi,fi,fwHk;u acgufqGJwcGuf wrl;uG}} [kajymvQif olwdkYonf
tHhtm;oifhaeMuonf/ csnfvHkcsnfwxnf ajcmufrl;qdkaomtcg ,kHwrf;pum;[k
atmufarhaeMuonf/
ar 0w¬Kudk pwifzGifhonfh q&mjzpfoifaumvdyfrSm *syefacwfu AkH;BuJcH&í jym;jym;
0yfoGm;cJh\/ ar 0w¬K tzGifhü trsdK;orD;aqmifta&SUrS yef;yGifhrsm;um; <u½G arT;jr aecJh
Mu\/ ar 0w¬K pa&;aomtcg ,if;yef;yGifhrsm;aMumifh &ifckefaerdonfudk owd&rdao;
onf/ odkYaomf ,ckum; q&mjzpfoifaumvdyfrSm topfaqmufxm;aom ynma&;
wuúodkvf jzpfaeonfrSm ,kHwrf;pum;r[kwf/
q,fpkESpfacwfrsm;onf onfavmuf uGm[aeírjzpf/ wuúodkvf pmMunfhwdkuf
oGm;um vGefcJhaom tESpf 30-40 u owif;pma[mif;rsm;udk jyefvnfzwf½IMuum
q,fESpfacwfrsm;\ t&dyfrsm;udk avhvm oHk;oyfEdkifMuayrnf/
,ckvnf; vGefcJhaom tESpf oHk;q,fausmfu uHhaumf&dyfü vIyf&Sm;bl;aom ]ar}
qdkaom trsdK;orD;acsmuav;udk q,fpkESpfacwfrsm; jzwfoef;wdk;0ifí acsmif;Munfh
apvdkayonf/

ar \½kyfvTmudk zGJUaom pum;ajyonf oif\&ifudk ckefEdkifygao;ovm;/

21-10-73
'*kefwm&m

OD;tAsm;rS ul;,lazmfjyonf/
(u)
xkwfa0olu ar yOörtBudrf xkwfa0jcif;twGuf trSmpma&;&ef ajymvmonf/
arudk 1941 ck? Mo*kwfvu e*g;eDpmtkyfwdkufrS xkwfa0 jzefcY sdcJhonf/ 56 ESpfujzpf
onf/ ,if; 56 ESpftwGif; (4) Budrf ½dkufESdyfcJhonf/ pE´m r*¾Zif;? ½kyf&Sifaw;uAsm
r*¾Zif;rsm;wGif tywfpOf xnfhcJhonf/
pmzwfy&dwfowfu rsKd;qufESpfquftwGif;? zwf½MI uonf[k owfrSwfEdkifonf/
ar 0w¦Kudk ausmif;om;b0u a&;cJhjcif;jzpfonf/ pmzwfy&dwfowfrsm;udk uRefawmf
jzwfoef;cJhNyD;NyD/ ar0w¦Kudk bmaMumifh pmzwfy&dwfowfu zwf½Ionfudk od&ef cufvS
onf/
pma&;olonf pmzwfy&dwfowftBudKufudk od&ef cufvSonf[k uRefawmf ,lq
onf/ uRefawmfhtwGufom ajymjcif;jzpfonf/ uRefawmfonf 0w¦K? uAsmrsm;udkvnf;
a&;cJhNyD;NyD/ BudKufolvnf;&Sdrnf/ rBudKufolwdkYu rzwfbJ aeEdkifonf/ odkYaomf
bmaMumifh pmzwfy&dowfu BudKuf&ovJ qdkonfrSm uRefawmft h wGuf ykpämjzpfonf/
BudKufonfqdkvQif auseyf&onf/

(c)
uRefawmf ausmif;om;b0 pma&;zGJUpOfuawmh pmzwfy&dowf qdkonfudk odyfrod/
pOf;vnf; rpOf;pm;rd/ uRefawmfu r*¾Zif;rsm;wGifom a&;cJhonf/ '*kef r*¾Zif;?
*E¦avmu r*¾Zif;? wuúodkvfESpfywfvnf r*¾Zif;/ r*¾Zif;qdkonfu uRefawmf
wpfa,mufwnf; a&;zGJUonfr[kwf/ trsm;ygonf/ onfawmh r*¾Zif;0,f,l zwf½IolwdkY
onf pmrsKd;pHkxJrS uRefawmf\ pmwpfyk'fudk od&Sdvmonf/ uRefawmfh y&dowf[k ajym&ef
cufonf/
ar0w¦Kuawmh vHk;csif;0w¦K/ uRefawmfh pmzwfy&dowfuomvQif zwf½Iayvdrfhrnf/
pma&;q&mwpfOD;\ pmzwfy&dowftuJudk prf;jcif;vnf; jzpfEdkifonf/ ar0w¦KxGufNyD;
aemuf (4) vtMumwGif t&SppfBuD; jzpfoGm;onf/ ar0w¦K ukefoGm;onfudkawmh e*g;eD
pmtkyfwdkufrS od&Sdvkduf&onf/
rif;ok0Pf? OD;odef;azjrif?h udkwufwdk;? '*kefcifcifav; paom rdwfaqG pma&;
q&mrsm;xHrS xifjrifcsufrsm; awmif;,lí e*g;eD*sme,fwGifyif xifjrifcsufrsm; ygvmcJh
zl;onf/ pmzwfy&dowf\ toHudkawmh uRefawmf aumif;pGm rodcJhay/ odkYaomf
ppfNyD;aomtcg tcsKdUaom pmzwfy&dwfowfESifh awGUonf/
pmzwfy&dowfrSmvnf; uRefawmfwdkY rsKd;qufcsif; vli,frsm; jzpfonfudk awGU&
onf/ 1947 ckwGif ar0w¦K 'kwd,tBudrf xGufvmonf/ onfawmh enf;enf;yg;yg;
pmzwfy&dowfxHrS vufvSrf;rDoavmuf od&onf/ 1960 cku wwd,tBudrf? pwkw¦
tBudrfuawmh 1970 ckausmfp jzpfrnf/ pE´mr*¾Zif;wGifvnf; vpOfygzl;onf/ ,ck yOör
tBudrf xkwfa0&onf/ pmzwfy&dowfu rnfodkY oabmxm;rnfvJ/ uRefawmf pdwf0if
pm;onf/
ar0w¦K xGufpuawmh uRefawmf\pmzwfy&dowfrSm yxrrsKd;quf acwfvli,frsm;
jzpfrnfudkawmh rSef;qrdNyD;om; jzpfonf/
vGefcJhaom 10 ESpfcefYujzpfrnf/ uRefawmfwdkYESifh ausmif;aezuf pmayrdwfaqG\
ZeD;u ar0w¦KESifhywfowfí pum;pajymNyD; ]]udkaX;NrdKif&,f? ckacwfa&;wmawG uRefr
awmh zwfr&bl;/ udkaX;NrdKifwdkYacwfu pmawGyJ zwf&w,f}} [k ajymvdkufonf/ olru
awmh uRefawmfwdkYESifh rsKd;qufwpfqufwnf;/ aemufqufvuf BuD;vmaomtcg 0w¦K
rsm;udk zwfonf/ rnfonfhpmayudk zwfonfudkawmh rod/ uRefawmfvnf; rpl;prf;/
odkYaomf olrBudKufonfrSm tenf;qHk;uawmh uRefawmfh pum;ajy ta&;tzGJU 0w¦K jzpf
Edkifonf[k &ifxJu awG;Munfhvdkufonf/ ppfNyD;aomtcg uRefawmfwkdYESifh rsKd;qufcsif;
wpfqufwnf; rdwfaqGrsm;ESifh odyfrawGU/ wpfcgwpf&HrQom awGU&onf/
aemufwGif 'kwd,rsKd;quf? wwd,rsKd;qufrsm;ESifh uRefawmf txdtawGU rsm;vm
onf/ wcsKdU uRefawmf\ ar0w¦Kudk zwfzl;yHkr&/ odyfrajym/ olwdkYu uAsmtaMumif;
tajymrsm;onf/ EdkifiHa&;&m oabmw&m;rsm; ajymMuonf/ acwfNydKifcHpm;rI taMumif;
ajymMuonf/ uRefawmfonf yxr rsKd;quf? 'kwd,rsKd;quf? wwd,pmayrsKd;quf
acwfrsm;udk jzwfoef;cJh&m wpfacwfESifh wpfacwf pmayqef;opfrIonf rwlMu/
rwlwmu ta&;rBuD;/ rwlonfrSmvnf; obm0usonf[k uRefawmfu ,lq
onf/
wu,fuawmh uRefawmfonf 0w¦Krsm;rsm; a&;olr[kwf/ 0w¦Kwdkrsm;awmh
tawmfav;a&;zl;onf/ vGefcJhaom 4-5 ESpfuawmh uRefawmfh0w¦K tawmfav; xGufvm
onf/ topfvnf;yg? ta[mif;vnf;yg? xkwfa0olwdkYu uRefawmf\ 0w¦Kudk xkwfa0
jcif;udkaxmufí uRefawmfhwGif 0w¦Ky&dowf &Sdonf[k cefYrSef;&onf/

(*)
ausmif;om;b0 pma&;zGJUpuawmh rdrdudk,fudk rdrdrod/ rdrdonf uAsmorm;vm;?
0w¦Korm;vm;? pum;ajyorm;vm; qdkonfudkyif aumif;pGmrod/ ,ck pma&;ouf 60
ausmfNyDqdkawmh uRefawmf\ ½kyfyHkvTmonf yDoí vm&ayrnf/ ,ck ar0w¦K xkwfa0ol
udk aus;Zl;wif&ayrnf/ olonf uRefawmf\ 0w¦Ky&dowfudk &nfrSef;í xkwfa0&ef
qHk;jzwfjcif; jzpfrnf/
pmzwfy&dowf qdkonfuvnf; ordkif;acwfESifhtwlyif pD;qif;vsuf &Sdwwfonf/
uRefawmf ausmif;omb0u ar0w¦K y&dowfonf ,aeY uRefawmhf pmayy&dowftjzpf
qufvufwnf&Sdaeao;ovm; rod/ xdkYaemuf uRefawmfonf 'kwd,rsKd;qufacwfodkY
a&mufvmonf/ 'kwd,rsKd;qufacwfwGif pmzwfy&dowf topfwdk;vmrnf/ ,ck
wwd, rsKd;qufacwf wGifvnf; topfrsm; wdk;vmrnf/ ,if;odkY pD;qif;vsuf&Sdaom
topf? topf pmayy&dowfrsm;udk uRefawmf jzwfoef;vsuf &Sdaeonfum;? trSefyif/
'kwd,ESifh wwd, rsKd;qufacwfrsm;wGif 0w¦Krsm;udk a&;jzpfonf/ odkYaomf
odyfrrsm;/ 0w¦Kwdkuawmh rsm;onf/
1948 cku NrdKif0w¦K/ 1953 ck Mumyef;a&pif/ 1973 cku 'dkYacwfudk a&muf&rnf
rvGJyg/ 1987 cku okemy&EÅ/ xdkYaemuf 1987 ckwGif pdrf;jr{&m/ 1994 ckwGif
pE´&m;q&m paom 0w¦Kvwfrsm; a&;vmcJhonf/ y&dowfuawmh wpfacwfESifh wpfacwf
wlrnfrxif/
1997 ckwGif vGefcJhaom tESpf 56 ckESpfu a&;cJhaom ar0w¦Kudk jyefvnf xkwfa0
vdkufonf/ ,aeY 0w¦Kzwfy&dowfu rnfodkY wkYHjyefrnfvJ/ 0w¦Kqdkonfuawmh
vltaMumif; a&;zGJUxm;aom &opmay jzpfonf/ vltaMumif;a&;aom &opmayudk
vlu zwfMuonf/ ,if;vlqdkonfuvnf; ordkif;acwfrsm; ajymif;vJpD;qif;vmonfh
tavsmuf wpfacwfESifhwpfacwf cHpm;rIjcif;uawmh a,bk,stm;jzifhawmh rwlMu/
cHpm;rIqdkonfu vlwdkY\ arG;&myg ydkifqdkifxm;aom t&nftcsif;wpfck/
tEkynm cHpm;rIonfvnf; arG;&myg t&nftcsif;wpfck/ ,aeY ar0w¦K\ cHpm;rI
tzGJUtEGJU tEkynmudk ,aeY pmayy&dowfu rnfodkY wkefYjyefrnfvJ/ uRefawmfrod/
odkYaomf 0w¦KxGufvmaomtcgwGifum; od&ayrnf/
&ocHpm;rI? tEkynmcHpm;rIonf worwfwnf; &Sdaeonfr[kwf/ ordkif;acwfrsm;
ajymif;vJonfhtavsmuf rsKd;qufrsm;wGif;vnf; cHpm;rI ajymif;vnf;wwfoavm[k awG;
rdonf/
tEkynmqdkonfrSmvnf; tjcm;r[kwf/ pmaywGif jzpfap? *DwwGif jzpfap? obif
jyZwf ½kyf&SifwGifjzpfap? ajymif;vJwwfonf r[kwfygvm;/ rsKd;quf wpfacwfu
wifwifjr\ cHpm;rIaw;oHudk ESpfoufpJGvrf;aomfvnf; ,aeYvli,f aygufprsm;onf
aZmf0ifxG#f\ aw;oHudk ESpfoufpGJvrf;Muonf/ olwdkYonf wifwifjracwfudk rDcsifrS
rDrnf/ uRefawmfuawmh rsKd;qufacwfrsm;udk jzwfoef;cJholjzpfí tm;vHk;udk owdxm;rd
onf/
tEkynmqdkonfu rdrd\ cHpm;rIudk zGifh[azmfjyaom tEkynm yHkoP²mef? cHpm;rI
yHkoP²mef/ onfawmh cHpm;rIazmfjyonfudk y&dowfu cHpm;Muonf/ wifwifjru
olr\ cHpm;rIudk ajzavsmhcsonf/ aZmf0if;xG#fu aygufuGJrIUjzifh azmfjyonf/
,aeYwGif rif;rif;vwfacwfrSpí aygufuGJrIaw;oHudk ESpfouf pGJvrf;Muaom
q,fausmfouf vli,frsm; trsm;tjym;udk awGUEdkifonf/ xdkYaMumifhyifvQif wdwfacGrsm;
odef;ESifhcsD í jyefYyGm;aeonfudk xif&Sm;pGm awGUEdik fonf/
]]ajzavsmhcs cHpm;rIESifh aygufuGJrI[ef}}
'guawmh obm0usonf[k qdkEdkifonf/ tEkynmqdkonfuvnf; ajymif;vJonfh
oabm/ uRefawmfuawmh tm;vHk;udk cHpm;&onf/ ajzavsmhcsudv k nf; cHpm;? aygufuGJrI
udkvnf; cHpm;/ uRefawmfu yef;wdkif;yGifhaporm;/
pmayvnf; xdkYtwlyif/ xdkYaMumifh uRefawmfwdkYonf rdrd\ pmay y&dowfudk
odatmif BudK;pm;&onf/ vG,fawmhodyfrvG,f/ y&dowfu olwdkY\ wkHYjyefrIudk ajymjy
onfr[kwf/ a0zefa&;q&mwdkYuom azmfjywwfonf/ vGefcJhaom 56 ESpfu a&;zGJU
cJhaom 0w¦Kudk ,aeY pmzwfy&dowfu rnfodkY wkHYjyefrnfvJ/

'*kefwm&m
27-7-97
uavm

yOörtBudrftrSmudk jyefvnfazmfjyygonf/
oD[&wempmay
'*kefwm&m ar

(1)

avEkat;onf? wEGJUEGJU aemhaeqJudk . . . /


q&mNzpfoif aumvdyfausmif;0if;twGif;&dS Nrifhrm;vSaom refusnf;yif? ydawmuf
yif? r&rf;yifrsm;onf avt,OfwGif woGifoGif vIyf&Sm;vsuf &dSavonf/ tNrifh0,f
opf½Gufopfudkif;rsm;tMum; udka0SYí avcwfoNzifh w½TD½DT jrnfaeavonf/ apmapmu
ESif;awG wrIefrIef usxm;oNzifh *Grf;qdkifrsm;vdk tqkyfvdkuftcJvdkuf tdaeaom ESif;yGifh
rsm;rSm opfudkif;tcuftvuf0,f wGJvJcdkum aemufzuf tif;vsm;vrf;qDrS xdk;vmaom
aea&mifjcnfOD;0,f aiGaoG;tvSudk a½Ta&;NyaeMuavonf/ trSefrSm ESif;rsm;onf
aEGOD;r,fudkBudKqdkí aqmif;udk EIwfqufuefawmhaom ESif;<uif;rsm; jzpfMuavonf/
xkBuD;x,fBuD;ESifh cefYcefY&efY&efY&Sdaeaom ausmif;taqmuftOD;rsm;rSm aumif;uif
tNymudk aemufausmcHvsuf ]0if'grD,m} buf pdrf;pdrf;ndKaom awm&dyfawmif&dyfrS
txif;om; tuGif;om; ay:aeavonf/ jynfvrf;rBuD;ay:rS avmf&Drsm;? um;rsm;?
bwfpfrsm; paom &xm;,mOfwdkY a0gueJ a0gueJ w&dyf&dyf jzwfoGm;Muaomfvnf;
q&mNzpfoif aumvdyfausmif;BuD;rlum; aeNrJ aeNrJ wnf&Sdvsuf yuwd wnfNidrfaom
£a`E´orwf0ifum &Hzef&HcgrQom aNymif;vJrIY\ yJhwifoH a0hvmavonf/
ESif;EkEk0,f tm;vHk;aom opfyif[lorQonf aMumhaMumh0if;aeonf/ ydk;om;vdk
wvGifhvGifh tdaeonf/ jraq;cs,fxm;ovdk pdrf;pdrf;pdkaeonf/ odkY&mwGif aMumh&m
vGifh&m pdrf;&m r[kwfaom aEGOD;aygufvmoNzifh aEGOD;ayguf a&SUawmfaNy; ewforD;rsm;
rSmvnf; uíaeMuavonf/ opf½GufaNcmufrsm;onf av½l;\ pnf;0g;csuftwdik f;
tudkif; tvuf wdkYrS a0hvnf a0hvnfESifh a<uusum aNray:wGif ESpfywfoHk;ywf vdrfhí
oGm;Muavonf/ ausmif;twGif;&dS vrf;i,fay:wGif opf½Gufajcmufrsm;? yef;yGifh
tajcmufrsm; jyefYusJvsuf&Sdavonf/ opf½Gufajcmufrsm; tyifrS xGufcGmvmMuaom
tjcif;t&mrSm ausmif;om; ausmif;olrsm;twGuf twdwfedrdwf Nzpfavonf/ taMumif;
rSm wESpfukefNyefí aEGausmif;ydwf&uftwGuf ae&yfodkYjyef&ef odyÜHausmif;BuD;rS

15
'*kefwm&m ar

xGufcGmMuonfhtcg jzpfaomaMumifhwnf;/ opfyifBuD;i,frsm;ay:rS aus;iSuftaygif;


wdkYrSm wudkif;rS wudkif;odkY ul;um EIwfquf aw;vuFmudk oDqdkvsuf&SdMuonf/
txl;oNzifh rdef;uav;ausmif;aqmif ta&SUrsufESmpm&Sd yef;½kHwGif;rS yef;rsm;onf
olwdkY\ ½d;k n§mwHudk atmufodkU udkif;ñTwfum 0wf&nf tpteuav;rsm; pdkpkapvsuf
ae&yfodkY jyefoGm;Murnfh ausmif;olrsm;tm; atmufarhMu[ef &Sdavonf/ tcsKdUyefrsm;
onf olwdkY\ csyfvTmudk aumh&a&mh Nzpfapvsuf 0efpnfpvnfrsm;udk um;ESifhwifum
wOD;NyD;wOD; ausmif;aqmifrS xGufcGmoGm;Muaom pmoifolrsm;tm; ai;Munfhaeonfh
toGifudk aqmifaeMuavonf/ tcsdKU tm;i,faom yef;rsm;onf pmoifolrsm;ESiUf
cGJcGm&rnfudk atmufharhvGef;vSoNzifU rMunfh&uf rNrif&ufbdtvm; yGifhcsyfum;um;BuD;
rsm;ESihu
f G,fum ykef;í rsufpdvTJxm;Muavonf/ rmeBuD;aom yef;yGifhrsm;rSm olwdkYESifh
tvScsif;NydKifMuaom ausmif;olrsm; oGm;Muawmhrnfudk Budwfí 0rf;omum 0wfrIef
vSvSuav;rsm;udk awmhupm;um aysmfí aeMuavonf/
trSefrSm yef;yGifhuav;rsm;onf ausmif;aqmiftwGif;&Sd ausmif;olrsm;\ t&dyf
jzpfavonf/ yefyGifhuav;rsm; tvS½lyg½Hkudk rufovdk olwdkYvnf; tvS½lyg½Hkudk rufMu
onf/ yef;yGifhuav;rsm; tvSBudKufovdk olwdkYvnf; tvSBudKufMuonf/ yef;yGiu hf av;

!
rsm; vS*kPfudk;ovdk olwdkYvnf; vS*kPfudk;Muonf/ yef;yGifhuav;rsm; rmeBuD;ovdk

SK
olwdkYvnf; rmeBuD;Muonf/ yef;yGifhuav;rsm; cspfzG,faumif;Muovdk olwdkYvnf;

RI
cspfzG,faumif;Muonf/ yef;yGifhuav;rsm; t,kt,cHcsifovdk olwdkYvnf; t,kt,
N
cHcsifMuonf/ yef;yGifhuav;rsm; tm;i,fí tv[ó pdwfrsm;ovdk olwdkYvnf;
W
rO

tm;i,fí tv[ópdwf rsm;Muavonf/ ausmif;ol yef;? yef; ausmif;ol?


ou

jcm;em;Ncif;rSm ouf&SdESifU oufrJhom Nzpfavonf/


ty

yef;yGifhuav; wyGifhonf rdef;uav;ausmif;aqmif txufxyf 0if'grD,mbufodkY


ea

rsufESmrljyKaeaom tcef;wcef;wGif;&Sd rSefwifcaHk &SUü &yfum tvSNyifvsuf &Sdavonf/


ll b

xdkyef;yGifhuav;rSm rcifpD[kac:aom ouf&Sd yef;yGifhuav; jzpfavonf/ cgwdkif;uJhodkY


wi

atmufxyf {nfhcef;aqmifrS pE´,m;oHvJ rMum;&/ cgwdkif;uJhodkY "gwfpufoDcsif;zGifhoH


ok

a&'D,dkoHwdkYrSmvnff; tay:rS oJYoJUrQ ysHUvGifhírvm/ cgwdkif;uJhodkY ausmif;olawG


bo

upm;aeMuaom acsmufacsmufcsufcsuf toHawGudkvJ em;rpGifUrd/ olUem;xJwGif


is
th

oli,fcsif;wawG jyefvSef EIwfqufMuaom toHyvHawGudkom Mum;ae&avonf/


of

olonf tvSjyifNyD;vsif pmyGJay:&Sd pmtkyf wtkyfESpftkyfudk odrf;qnf;um xif;½l;aowÅm


se

xJodkY xnfhavonf/ aemuf tNyD;rowfwwfao;aom EIwfcrf;qdk;aq;ESifh EIwfcrfudk


u
al

cs,fvS,faeNyefonf/ ol\pdwfonf twnfwusr&Sd/ vkyforQwdkYwGifvnf; wckNyD;wck


rci

tpDtpOfESifhrvkyf/ wzef olonf jywif;aygufrS ausmfum tNyifodkY ai;aeNyefonf/


me

]OMo? OMo} [k OMoonf aEGOD;u aEGOD;udk BudKavonf/


m
Co

tcef;0 Zmcef;qD; vdrfarmfa&mifMum;rS rdef;rysKdwOD;\ oP²mef ay:vmavonf/

16
'*kefwm&m ar

]]0ifcJUav}}
rdef;rysKdwOD; 0ifvmavonf/ rcifpDonf olUqD ajy;vmavonf/
]]atmf arygvm;/ EIwfqufrvdkU vmwmvm;}}
aronf acgif;udkndwfavonf/ aronf rcifpDudk rMunfh/ Nywif;aygufzufodkYom
ai;aeavonf/ tNyifbuf aumif;uiftjymwGif wdrfwdkuftjzLrsm; vGifhyg;aeonfudk
ar jrif&avonf/
]][kwfw,f/ pDh udk EIwfqufrvdkY vmwm}}
ar onf ckwifay:wGif 0ifxdkifvdkufavonf/ rcifpDonf olUbufodkYvSnfhí
]]b,fawmhoGm;rvJ}} [kar;\/
]]tdk arawmh odyfaMumufwmbJ/ ckav;bJ oGm;&rSm}}
aronfMurf;NyifudkMunfhum ]]ckav;bJae&rSm/ awmfawmfMum ar wa,mufxJ
&SdawmhrSmbJ}} [k qufaNymavonf/
rcifpDrSm 0rf;enf;íoGm;um ]]ar&,f 'DvdkraNymygeJYuG,f}}/ bmrStm;i,fp&m
r[kwfygbl;/ ar [mvJ wa,mufxJ taz:rJhrSm r[kwfzl;/ awmfawmfMum arhudk
cifvmMurSmyg/ pD arhoabmudk odygw,f/ ar tckoGm;NyD; q&mrvkyf&r,fhtdrfu

!
tdro f ltdrfom;awG taMumif;udkawmh ar bmrS rodbl;aygh/ 'gayrJholwdkY[m pdwfaumif;

SK
&SdMurSmygbJ/ ar uvJ az:az:a½Ga½GqdkawmU olwdkYecJY ifrifNyD; aysmfaerSmyg/ pDodygw,f}}

RI
ar\ rsufvHk;rsm;onf ta&mifvufívm\/ ]] ar taz: taygif;awGeJY cifrifNyD;
aysmfaer,f? [kwfvm;/ arhtay:udk wu,faumif;wm pDbJ&Sdw,f/ pD wa,mufbJ arhN
W
rO

udk wu,fMuifemw,f}}
ou

]]r[kwfao;bl; ar/ ar[m bolYudkrS rkef;wwfwmr[kwfbl;/ ar u tifrwef


ty

cspfwwf cifwwfwm/ aru pDhvdkr[kwfzl;}}


ea

]][kwfygw,f? ar odygw,f/ 'gayrJh areJYpDeJY[m rwlbl;/ pDhrSmqdk&if MuifemwJh


ll b

tazwd?Yk ,k,wJh tarwdkY? tvdkvdkufwJh tudkwdkYeJU odyfae&musw,f/ arhrSmqdk bmrS


wi

r&Sdbl;/ avmurSm ar wa,mufxJ&,f/ aemufNyD; ydkufqHtwGufqdk&ifaum}}


ok

ar onf vufESpfbufudk ywåmqufovdk qufae\/


bo

]]tckqdk&if vufxJrSm aiGESpfq,fbJ&Sdw,f/ 'geJUbJ avmuBuD;rSm ae&rSm}}


is
th

rcifpDrSm rsuf&nfuav; v,fae&Smavonf/ rcifpDESifU arrSm tawmfcspfMuonf/


of

olwdkYonf tawmfMum Nidrfoufí aeMu\/


se

]]arhvdyfpm ay;ygtHk;/ ar tckoGm;NyD; q&mrvkyf&rJh tdrfvdyfpm ay;&rSmayghaemf}} [k


u
al

arhudkrMunfhbJ rcifpDu ar;\/


rci

]]OD;azarmif? aNrydkif&SiEf Sifh orm"dNrdKU0ef? vdyfNymuef? yJcl;NrdKU uwqifh ar qdk&if


me

a&mufrSmaygh}}
m
Co

rcifpDonf vdyfpmudk ul;,l&if; ]]em;axmifvdkY taumif;om;}} [kaNym\/

17
'*kefwm&m ar

]]tdk arawmh aysmfrSmr[kwfygbl;/ t&Sifvwfvwf ajrjr§KyfcH&ovdk aerSmbJ}}


[kaNymNyD; arhrsufvHk;rsm;onf awmufajymifí vmNyefaavonf/
]]ar uvJuGm? 'gcsnf; xyfxyf aNymaewmbJ/ taqmifrSL; a':oufwifudk yJcl;rSm
q&mrvkyfrJhtaMumif; aNymao;vm;}} [k rcifpDu tdyf&mvdyfudk vufESifhykwfcg zHkcg&if;
ar;\/
]]aNymw,f/ a': oufwifeJY OD;azarmifwifZeD;eJY odMuw,fwJh/ aru wrsdK; pD&JU/
rdef;rawGudk tm;BuD;rkef;w,f/ ½GHUw,f/ pDeJYareJY arwåmaESmifBudK;awmh b,fawmhrS
rNywfzl;}}
ar\ rsufEmS yHkyef;rSm rMunfvifaomtoGif aqmifae\/ olwdkYonf cGJ&rSm
0rf;enf;aeMu\/
]]pDaum NrdKUxJb,fawmh aNymif;rvJ}} [k ar uar;\/ rcifpDrSm &efukefNrdKUxJ
uefawmfBuD;teD; ywfvrf;wGifae\/ odkY&mwGif ausmif;aqmifrS ausmif;wuf\/
]]nae tdrfu um;vmac:r,f}}
olwdkYonf pum;&yfoGm;MuNyefonf/ tawmfMumrS cGJ&efawmfNyD[k atmufarhoNzifh
aronf rcifpD\vufudk qkyfum ]]uJ ar oGm;awmhr,faemf? EIwfqufwmbJ}} [k

!
rsuf&nfpESifh NyHK;íqdkavonf/

SK
rcifpD onf arhtem;odkY uyfvmum acgif;udk tomndwfavonf/ aemuf

RI
olwdkYonf wa,mufudk wa,mufzufum erf;Muavonf/
N
]]pD arhudk b,fawmhrS rarhbl;}} [líom rcifpD u NyefaNymEdkiftm;onf/
W
rO

pum;qHk;vQif aronf olYtm;NyefrMunfhbJ wcgwnf; tcef;xJrS xGufoGm;avonf/


ou

rcifpDrSm wHcg;aygufudkrDS&if; aumf&pf'gtcsdK;wGif uG,foGm;aom arhudk ai;Munfhum


ty

wcsuf½dIufvdkufonf/ ol\½IdufoHrSm arwåmapmif;BudK; wD;cwfrdaomtoH jzpfavonf/


ea

arrSm waumif<uuf Nzpfavonf/ i,fpOfuwnf;u olYtarqHk;í tazhvufxJwGif


ll b

BuD;Nyif;vm&onf/ olUtarrSm uacsonfNzpfí tazrSm pE´,m;q&m jzpfavonf/


wi

olYtazonf *kPfoa&&Sd om;orD;rsm;udk pE´,m;twD;oifay;&aom tcaiGNzifh orD;udk


ok

apmifha&Smufavonf/
bo

xdktcgu *kPfoa&&Sd om;orD;rsm;rSm pE´,m;wD;wwfrS *kPf&Sdonf xifrSwfaom


is
th

umvjzpfav&m 0ifaiG tawmf[efusoNzifh orD;udk &efukef 'dkiftdk rdef;uav;ausmif;


of

wGif ausmif;tdyfausmif;pm; xm;Edkifavonf/ olYtaz\ oabmrSm olUorD;udk tarvdk


se

vnf; tu raumif;apcsif/ olvdkvnf; pE´,m;twD; rawmfapcsif/ avmutv,fwGif


u
al

wifhw,fpGmom aeapcsifonf/
rci

odkU&mwGif ar rSm pE´,m; aumif;aumif; wD;wwfavonf/ 10- wef; atmifaom


me

tcg olUtazu q&mNzpfoif aumvdyfausmif;wGif aeapavonf/ q&mNzpf


m
Co

vufrSwf&vSsif q&mrvkyfí olUb0udk c&D;oGm;&efNzpfavonf/ odkU&mwGif olYtazrSm

18
'*kefwm&m ar

ar aumvdyfa&mufonfh yxrESpfuyif qHk;oGm;av&m ar rSm avmuBuD;tv,fwGif


wa,mufxD;wnf; usef&pfcJhavonf/
olYtazxm;cJhaom aiGrSm 'kwd,ESpf pmoifcsdefESpf tNyD;txdom cHavonf/
pmar;yGJawGNyD;í ausmif;ydwfonfhtcg arhvufxJwGif aiGESpfq,fausmfausmfom
usef&pfavonf/ uHtm;avsmfpGm yJcl;NrdKU aNrydkif&Sif OD;azarmif\ orD;ESpfa,mufudk
t*Fvdyfpmoifay;&efESifh pE´,m;oifay;&ef q&mrtvkyf &av&m ,ck ausmif;ydwfydwf
csif; yJcl;odkY tvkyf0if&rnf/
aronf olYtcef;xJ a&mufvQifa&mufcsif; tdyf&mvdyf? aowåmponfudk tNyD;tpD;
wkyfaESmifaeavonf/ om;a&aowåmudkrl rydwfao;bJ pmyGJay:wcsKdU?tHqGJay:wcsKdU
usefaeaom ypönf;uav;rsm;udk odrf;qnf;ae\/ tHqx GJ JrS zJyGifh tpdrf;Ekuav;
vnfyif;pnf;í ouúvyfESifhvkyfxm;aom aMumifeuf½kyfuav;udk,lum aowåmxJodkY
xnfhavonf/ olonf aMumifrsm;udk tvGefcspf\/ aMumifrsm;onf olYudk b,fawmh
rSrukwfMu/ olYaygifay:wGif vmxdkifum cspfzG,f *DwoH NidrfUNidrfUuav;ESifh cRJEGJU
aewwfMu\/ aemufqHk;wGif ar onf olUudkydk;aeaom yef;csDq&mwOD; yHkwla&;qGJ
ay;aom yHkum;udk pmyGJrS,lum Munfhaeavonf/

!
yef;csDq&mysKdrSm arhtm; jrwfEdk;orSs cspforQt&mudk yef;csDaq;ay:wGif tEkynmjzifh

SK
rHI;oxm;[ef wlavonf/ ar onf yHkum;udkMunfhí NyH;kum aowåmxJodkY xJhvdkufav

RI
onf/ odrf;qnf;í NyD;avNyD/ tdyf&mvdyf? pmtkyfaowåm? om;a&aowåmwdkUukd pDí
xm;NyD;avNyD/ N
W
rO

aronf taqmifrI; q&mrBuD; a':oufwifudk EIwfquf&ef atmufxyfokYd


ou

qif;oGm;avonf/ q&mrBuD;rSm olY½kH;cef;wGif pm&if;wckudk Munfhvsuf&Sdavonf/


ty

]]atmf ar yguvm;}}
ea

]]usr q&mrBuD;udk EIwfqufzdkY vmygw,f}} [k ar u ajz\/


ll b

]]at; at; wcgxJ yJcl;oGm;&rSmbJ r[kwfvm;}}


wi

]][kwfuJh}}
ok

]]at;? a*Zufudkawmh [dkubJ owif;pmxJrSm Munfhaygh/ atmifygvdrfhr,fuG,f/


bo

atmifygw,f}}
is
th

ar onfaemufxyfajym&ef r&Sdojzifh tcef;xJrS xGufoGm;&ef ajcvSrf;avonf/


of

]]a[;? cP vmygtHk;uG,f}} [k q&mrBuD;u xyfac:ojzifh aronf jyefvm&


se

jyefavonf/
u
al

]]'Dpmudk OD;azarmifZeD; a':Nidrf;cifudk ay;wmaygh/ rif;twGuf axmufcHpmbJ/at;


rci

at;? aemifudk BuD;yGm;bdkU q&mrBuD; qkawmif;ygw,f}} [k aNymum arhvufxJodkU


me

pmtdwfwckudk xnfhavonf/
m
Co

19
'*kefwm&m ar

q&mrBuD;onf ajym&efNyD;í arhbufodkY ausmay;aepOf arvnf; xGufvmcJhav


onf/
aronf olYtcef;xJodkY a&mufvQifa&mufcsif; yxrjyKvkyfaomt&mrSm q&mrBuD;\
pmudk tom cJwHESifh ae&mrysufatmif zGifhazgufí zwfjcif; jzpfavonf/

q&mjzpfoif aumvdyfausmif;
jynfvrf; - &efukef/

cspfpGmaom rNidrf;cif . . .

artm; rNidrf;cifwdkYtdrftwGuf q&mrvkyf&efudk usru rdwfqufay;onfh udpörmS


usrtay:rSm wm0ef&Sdoavmufawmh &Sdonfudk usrodygonf/ odkY&mwGif usr axmufcH
csifwmuawmY ar [m rNidrf;cifwdkY qE´twdkif;om rNzpfbl;vdkYxif&iftckvdk arhtwGuf
pma&;ay;rSm r[kwfbl;bJ/
ausmif;aqmifrSm usr taeeJY tcefYroifhwm awGU&ayrJh? olYoabm oum,rSm

!
BuD;av;wJh tjypfawmh rjrifrdbl;/ aemufNyD; usr 0efcH&rSmu ar[m OmPfyg;wJh

SK
ausmif;olwOD;bJ/ ynmbufrSm awmfygw,f/ ol t*Fvdyfpum;udk em;axmifaumif;

RI
atmif aNymwwfw,f/ 'dkiftdkqDpif ausmif;xGufqdkawmh oGufvufwmaygh/ ar qdkwJU
N
emrnf[mvJ ArmemrnfrSr[kwfzJ/ t*Fvdyfemrnf MAY bJ/ ynmt&nftcsif;eJU
W
rO

ywfoufvdkYawmh qdkp&m wuGufr&Sdygbl;/


ou

pE´,m; tvGeftwD;aumif;w,f/ jrefrmoDcsif;BuD; oDcsif;cefYudk ususee


ty

uRrf;usifw,f/ txl;ojzifh ywfysdK;udkEdkifw,f/ t*FvdyfoDcsif;vJ toifhtwifh wwf


ea

w,f/ *DwbufrSm t½G,feJYrvdkufatmif awmfygw,f/


ll b

yxr olYudk awGUcgpawmh abmfausmh rdef;cav;vdYk xifrvm; raNymwwfbl;/


wi

'gayrJh ta&vnfvmwJhtcgrSm 'Davmufrqdk;bl;qdkwm awGU&ygvdrfhr,f/


ok

rNidrf;cifwdkY tdrfom;tm;vHk; orD;ESpfa,mufyg usef;usef;rmrm &SdMuvdrfhr,fvdkY


bo

,HkMunfygw,f/ qkvJ awmif;aeygw,f/


is
th

atmf wck arUaew,f/ ar [m aMumifawGudk tifrwef cspfwwfw,f/ cspfwmrS


of

vGefvGefuJuJ udk cspfw,f/


u se
al

cifoufwif/
rci
m me
Co

20
'*kefwm&m ar

ar onf pmudktjyeftvSef zwfNyD;vSsif vufay:wGif ar;wifvsuf twefMum


ai;aeavonf/ aemuf ol onf wcsuf&,fum pmudk tpkwfpkwf trTmrTm Nzpfatmif
qkyfNzJum atmufodkY vTifhypfvdkuf\/ puúLtydkif;tprsm;onf psmOf,mOfoufum
aNray:wGif opf½GufaNcmufrsm;ESifhtwl a&mvsuf&Sdavonf/

_______

(2)

xdknaeü OD;azarmifonf ysHUysL;aom vrf;uav;ay:wGif tanmif;ajy vrf;

!
avQmufí aeavonf/

SK
olonf bk&m;vlBuD;wOD; jzpfavonf/ taemufzuf opfyif&dyftMum;rS Nzmí

RI
vmaom aea&mifjcnfonf ol\pdrf;aom uwHk;udk ajymifapavonf/ aEGtcgjzpfav&m
tyl&SdefaiGUonf aeapmif;onfhwdkifatmif ysHUvGifhvsuf&Sdojzifh tduN
k fap&m olonf
W
rO

tdwfxJrS yk0gNzLudkxkwfum rsufESmrS acR;rsm;udk okwf\/ vufudkifyk0g EdIuf&mü


ou

tdwfxJwGif aq;jyif;vdyfudkyg prf;rdojzifh aq;vdyfaomufcsifaompdwfyg ay:vm\/


ty

olonf aq;vdyfudk rD;NcpfESifhtwl xkwfqJ wl½lrS olUqDodkUvmaeaom qdkifydkif&Sif w½kyf


ea

\rdef;r rusifr,fudk jrif&avonf/ olonf rjrif[efjyKum aq;vdyfudk tdwfxJodkY


ll b

jyefxnfhvsuf vrf;ab;&Sd pum;0gyef;½Hkbufudk pdwf0ifpm;í aeavonf/ pum;0g


wi

yGifhrsm;um; zHkxlaom vrf;ab;0,f a½Ttadk &mif awmufaeMu\/


ok

rusifr,fonf olYtem;odkYa&mufvQif ]]atmf? OD;azarmif vrf;avsmufrSwfw,f}} [k


bo

olYudk EIwfqufavonf/ olonf pum;0g½kHrScGmum olrbufodkYvSnfhí


is
th

]]rusifr,fyguvm;}} jyefí EIwfqufavonf/ olESifh vrf;avQmufwdkif; qHkwwf


of

onf/
se

]]naeu odyfvSwmbJ? awmfawmfvSwmbJ}} olonf ajymNyD;vQif pum;&yfoGm;\/


u
al

aemufxyfquf&ef pmvHk;&SmrawGU/
rci

]][kwfw,fr[kwfvm; rusifr,f}}
m me
Co

21
'*kefwm&m ar

]][kwfuJh&Sifh? vSygw,f/ reufcif;rSmvJ naevdkvSwmygbJ}} pum;jywfoGm;Mu\/


OD;azarmifonf tdwfxJrS aq;vdyfudkxkwfum rD;nd§avonf/ olYoabmrSm rusifr,f
jyefapcsif\ odkY&mwGif &yfNrJ &yfaeavonf/
]]rusifr,fwdkYqdkifaum tawmfa&mif;aumif;w,f rSwfw,f}} olonf wkwfaumuf
udka0SY&if; ar;vdkuf\/
]]aumif;vSw,fvdkY r[kwfygbl;&Sif/ bD,muawmh a&mif;aumif;yg&JU/ aeYwdkif;vdk
awmU wGifygw,f/ OD;azarmifwdkYvdk olaX;u tm;ay;rSaygh&Sif}}
]][m usKyf raomufwwfyguvm;}}
]][kwfw,fav/ bD,mawmh b,faomufrvJ/ b&ef'DBudKufw,f r[kwfvm;}} [k
rusifr,fu NyHK;umar;avonf/ OD;azarmifonf b&ef'Dudk olYa,mufsm; w½kyfxHrS
0,fonfudk olodavonf/ OD;azarmifrSmvnf; raomuf[k jiif;rnfr[kwfay/
]]b&ef'DqdkvdkYAsm? tdrfrSmawmif tckukefaeNyD/ 'gZif0ufavmufawmh vdkcsifw,f}}
[k aemufqHk; OD;azarmifu qdk\/
]][kkwfuJh&Sifh/ reufzefawmh tdrfudk tydv
kY Twfvkdufyghr,f}} [k rusifr,fu udk,fudk
tenf;i,fBudKUí ,Ofaus;pGm aNymavonf/

!
]][kwfw,fAs/ aeraumif;&if b&ef'Du tifrwef ae&musw,f/ wavmuav;

SK
uvJ rNidrf;cif rrmvdkY 'Db&ef'DbJ wdkuf&wmbJ/ wu,fqdkawmh b&ef'D[m tm;aq;

RI
wrsdK;bJ/ vludktm;jynfhNyD; ½Tifvef;apw,f/ txl;oNzifh iSufzsm; tifrwefaumif;w,f/
usKyfuvJ iSufzsm;orm;qdkawmh b&ef'DeYJ wJhwmaygh}} N
W
rO

]][kwfw,f? iSufzsm;awmh aumif;w,f}} [k rusifr,fu axmufcH\/


ou

]]'gayrJhAsm? tckvdk vSyom,mwJh naecif;rsm;rSm b,f zsm;csifvdkY zsm;yghrvJ/


ty

yef;awGeJYq&dk if}}
ea

olonf pum;0gyGifhrsm;&Sd&modkY vufudk ñTefjyavonf/ pum;0gyef;rsm;rSm


ll b

vef;vef;BuD; yGifhaeMuonf/ olaNymonfudk rusifr,fvnf; oabmwlonf/


wi

]]rvSvm;Asm? yef;awG}}
ok

rSefygonf/ yef;tvSawGudk Nrifygonf/


bo

]]rarT;vm;Asm? yef;&eHYawGu}}
is
th

rSefygonf/ &eHYarT;awG BudKifaeygonf/


of

]]'Dawmh rom,mbl;vm;Asm}}
se

rusifr,fonf pum;0gyef;\ tvStyawGudk olwwfEdkifoavmuf jrifatmif


u
al

Munfhavonf/
rci

]]'Dawmh 'Dvdk om,mrIYawG ay;aewJh tvSwefqmqifaeqJ t&mawGudk


me

aus;Zl;wif&rSmaygh/ 'Dpum;0gyef;½Hk? a[m[dkbufu v,fuGif;BuD;? [dkbufu awm&dyf


m
Co

awmif&dyfuav;}}

22
'*kefwm&m ar

ol\rsufpdonf vrf;ay: a&mufoGm;avonf/


]]aemufNyD;? a[m'D NzL;aewJh vrf;rBuD;udkaumaygh/ vrf;udkvJ usKyfwdkY aus;Zl;wif&
rSmaygh}}
rusifr,fonf 'DntzdkY vrf;udk aus;Zl;wifNyD;vQif OD;azarmifudkEIwfqufNyD;vQif
qufvuf xGufoGm;avonf/ olwdkYaus;Zl;wifMuaom vrf;rSm ysHUysL;í csKdifhuGuf tzk
txpfr&Sd? nDnmjzLazG;aom vrf;uav;jzpfygonf/
OD;azarmiftzdkUum; qdkifoGm;í rrSmMum;&bJ b&ef'Dykvif;rsm; eufzef a&mufvm
rnfNzpfí auseyfum olYtrd fbufodkY qufvuf vrf;avQmufoGm;avonf/ tvif;a&mif
rSm tm;eJpjyKavNyD/ iSufawmf yZif;wdkYvnf; ]usD usD usD} atmfum tarSmifvTrf;aeaom
v,fuGif;bufqDodkY jyefoGm;Muavonf/ avrSm tenf;i,faEG;vsuf yef;aygif;pHk&eHYjzifh
arT;vdIifaeavonf/ cyfvSrf;vSrf; v,fuGif;qDrS ½dk;jywfwdkYteHYrSmvnf; oif;\/
olonf tckrS owd&um apmapmu tdwfxJxnfhxm;aom aq;jyif;vdyfukd
xkwfum rD;nd§í zGmaeavonf/ olonf rD;jcpfNyD;í rD;jcpfwHudk vTifhjypfvdkufpOf ta0;rS
olYtrd fqDodkY vmaeaom um;wpif;udk oljrifavonf/
um;rSm tiSm;armfawmfum;Nzpfí twGif;ü rdef;rysdKwa,muf ygoGm;avonf/

!
q&mr topfuav; aryif jzpf[efwlonf/ olonf um;udk pdwf0ifpm;pGm Munfhav

SK
onf/ um;udk&yfí arudk EIwfquf&vSsif ae&musrnf/ arhudk naecif; tvSty

RI
taMumif; ñTefjyvdkufEdkifrnf/ odkYr[kwf tdrfusrSyif at;at;aq;aq; awGU&rnfvm;/
N
olonf aemufqHk;tMuHudk ydkí ESpfoufavonf/ olonf olYtyg;rS um;Nzwfarmif;oGm;
W
rO

onfudk tvQif;*½krpdkufzJ qufí vrf;avQmufoGm;\/ odkY&mwGif naecif; 0ifqJ


ou

aea&mifjcnfxufyif 0if;vuf½Tef;wifhaom ar\ qHyifrsm;udk owdxm;rdavonf/


ty

ol tdrfwGif;odkY a&mufonfhtcg tawmfarSmifaeNyDjzpfí rD;xGef;xm;NyD jzpfavonf/


ea

qif0if0 {nfhcef;wGif olYZeD; a':Nidrf;cifudk awGU&\/ ZeD;onfrSm rsufESmxm;wif;í


ll b

tppt&m&m MoZmay;wwf\/ wGifwGifus,fus,f pDrHtyk fcsKyfwwf\/ vifonf aysmhí


wi

csdKoavmuf ZeD;onfrSm rmí wnfavonf/


ok

OD;azarmifonf tdyf&mvdyf? om;a&aowåmwdkYudk awGUí ]]a[; rNidrf;? 'g


bo

b,folYypöönf;awGvJ}} [k tHUtm;oifhovdkar;\/
is
th

]]ar tckbJa&mufw,f}} [k a':Nidrf;cifu at;aq;pGm aNz\/


of

]]ar? ar }} olonf emrnfudk pOf;pm;aeavonf/


se

]]'Duac: xm;wJh q&mruav;av/ tckbJ &efukefu a&mufvmwm/ udkarmifeJY


u
al

a&SUqifhaemufqifhbJ/ vrf;rSm olYum;eJY rawGUbl;vm;}}


rci

]][kwfvm;? rodygbl;uG,f/ naecif;u odyfom,maeawmh b,f[mrS owdr&


me

ygbl;}} [kaNymum olYESmacgif;xJwGif pum;0g yef;&eHYawG arT;vmonf[k rSwfxifav


m
Co

onf/

23
'*kefwm&m ar

]][kwfw,f/ naecif;u odyfom,mwm/ ESif;awmif vrf;avQmufxGufrvdkY[m?


aemufawmh q&mrav;a&mufrSm rodrSmpdk;wmeJY}}
]]q&mrav;u b,feJYvJ}}
]]oabmaumif;yHk &ygw,f/ cav;ru ½kyf&nf oem;urm;? rsufvkH;jymuav;eJJU
cspfp&m}}
]]aumif;w,f?aumif;w,f}} [k ajymNyD; OD;azarmifonf olYtcef;odkY oGm;avonf/
tay:xyfwGifum; ½kyfa& oem;urm; rsufvHk;jymuav;ESifh cspfp&m q&mronf
ywf0ef;usifudk tuJcwfaeavonf/ olYtzdkYrSm ajrajymif;avajymif; jzpfí qef;opf
ae\/ OD;azarmifwdkYtdrfrSm 0if;ESifhNcHajrESifh NrdKUtpGefwGif aqmufxm;av&m cyfvSrf;vSrf;
v,fuGif;rS ½dk;Nywfrsm;\ &eHYoif;oif;ESifh aEGOD;ayguf yef;rsm;\ &eHYarT;rsm;udk ol&SL&Sduf
rdavonf/ blwm½HkrS tdrfodkY tvmvrf; um;ay:wGif olvkyf&rnfh q&mrtvkyfudk
pOf;pm;Munfh\/ olonf ydyd&d&d tNypfuif;atmif ae&rnf/ tu,fí þa'o þt&yf
wGif olYtm; cspfrnhf BudKufrnfh a,mufsm;wOD;OD;awGUvQif cspfrdBudKufrdrnfjzpfonf/
odkY&mwGif aronf vufxyf,l&ef &nf½G,fcsuf r&Sday/ vif,lrnfhudpöudkvnf; ol
awG;\/ olYtzdkYrSm wdkifyifp&m tarvnf;r&Sd/ tazvnf; r&Sd/ wu,fhta&;usvQif olU

!
OD;aESmufESifhom wdkifyif&rnf? taz:jyK&rnf jzpfavonf/ olYudk,fudkom ol tm;udk;&

SK
rnfNzpf\/

RI
a':Nidrf;ciftwGufrSmvnf; ]]ig 'Drdef;rudkawmh bmrS aMumufp&mr&Sdbl;}} [k
N
olYudkol ajymrdavonf/ arhtzdkYrSmvnf; olYorD;ESpfa,muf tBudKufvdkufí ajr§mufyifhae
W
rO

vdkufvQif [efusrnfNzpf\/ q,fhav;ESpfESifh q,fhig;ESpf orD;ESpfa,mufrSm jzLjzL


ou

uspfuspfuav;rsm; jzpfMu\/ yxr arhudk olwdkY &SufaeMuavonf/ aemuf aru


ty

olwdkY\ AdkvfacG;uav;ESpfaumifudk cspfonfh[ef jyvdkufojzifU oabmusoGm;Mu


ea

avonf/ abmfbDESifh awmfrDonf awGUpu arhudk a[mifMu\/ trSefrSm aronf


ll b

acG;rsm;udk rcspfacs/ aronf aMumifrsm;udkom cspfavonf/


wi

aronf tcef;aetxm;udk Munfhum NyHK;avonf/ eH&Hrsm;rSm aq;jzLokwfxm;í


ok

Nywif;aygufrSm v,fuGif;bufodkY rsufESmjyK\/ tcef;a'gifh&Sd oltdyfzdkY ukwifrSm


bo

uRef;om;jzifh jyKvkyf\/ t0wfxnfhonfh bD'dkwckrSm ckwifESihf rsufESmcsif;qdkifeH&HwGif


is
th

rSefwifcHkESifhtwl uyfxm;\/ tcef;rSm tawmfuav;us,f\/


of

NyD;vQif aronf atmufxyfodkY qif;vmavonf/ {nfhcef;odkY 0ifvdkufvQif


se

yufvufukvm;xdkifwGif xdkifaeaom OD;azarmifukd awGU&avonf/ olYudkNrifí aronf


u
al

wHkU oGm;\/
rci

]]vmyg vmyg? udpör&Sdygbl;}} [k olUudk zdwfac: avonf/


me

aronf ukvm;xdkifwckay:wGif 0ifxdkifvdkuf&avonf/ aronf rsufvTmudk


m
Co

atmufodkYcsvsufae\/

24
'*kefwm&m ar

]]ar qdkwm xifyg&JU}]


]]rSefygw,f}} ar onf olYudkrMunfhbJ ajzavonf/
]]b,fwHk;u a&mufovJ}}
]]cke uav;wifygbJ/ vrf;rSmawmif OD;udkawGUrdw,f rSwfygw,f}}
]]atmf [kwfvm;/ rodygbl;uG,f/ owdrxm;rdvdkufbl;}}
aronf OD;azarmif trSefrajymonfudk odavonf/ um;olYtem; jzwfvmaom
tcg olYudk aoaocsmcsm Munfhonfudk ar aumif;pGm owdxm;rdonf/
]]orD;ESpfa,mufeJYaum awGUNyD;NyDr[kwfvm;}}
]][kwfuJh? awGUNyD;ygNyD&Sif}}
aronf ,Ofaus;pGm ajzMum;\/
]]aumif;w,f? aumif;w,f/ awmfMum olwdkYeJY cifrifoGm;NyD; arvJ aysmfvmrSmbJ/
ESpfa,mufpvHk;udk tpdk;&ausmif;u ajcmufwef;eJY EIwfxm;&wmudk;/ aumifrav;awGu
cspfwwf cifwwfygw,f/ pmudkvJ tifrwef oifcsifMuwm/ wd&pämefqdkvJ cspfwwfMu
&JU/ acG;uav;awG}}
abmfbDESifhawmfrDudk ar jrifNyD;jzpfavonf/

!
]]aemufNyD; aMumifuav;awG}}

SK
xdktcdkuf aMumifeufuav;waumif tcef;xJodkY 0ifvmavonf/ OD;azarmifrSm

RI
olajymonfrSm rSefuefaMumif; axmufcHonfhtvm; aMumifeufuav;udk vufñdI;ñTefjy
avonf/ N
W
rO

]]vm vm? ylpD ylpD}} [k olonf vufudkvIyfí ac:avonf/ odkY&mwGif


ou

aMumifuav;rSm olYqDudkrvmbJ ar&Sd&modkY tNrD;uav; wcsufaumhum oGm;avonf/


ty

aronf tomw,m aMumifuav;udk ayGU,lvdkufqJ a':Nidrf;cifESifhtwl orD;ESpfa,muf


ea

tcef;xJ 0ifvmMuavonf/ olwdkY\ trnfrsm;rSm ti,fu 0if;? tBuD;u ESif; [k ar


ll b

odNyD;Nzpfavonf/ aronf aMumifuav;udk ayGUxm;&mrS Murf;jyifay:odkY tom csvdkuf


wi

avonf/
ok

a':Nidrf;cifonf arhtm; ]tawmf,Ofaus;wJh rdef;uav;} [k atmufarhrdavonf/


bo

]]atmf? udkarmifeJYar awGUMuNyDudk;}}


is
th

aronf 0efcHavonf/
of

]]uJuJ ar vm/ xrif;pm;Mu&atmif/ ESif;eJY0if;u q&mrudk vufwGJNyD;


se

xrif;pm;cef; ac:cJhMu}}
u
al

ar onf ESif;wdkY 0if;wdkY wzufwcsuf NcH&Hvsuf xrif;pmcef;xJodkY a&mufvmav


rci

onf/ aru OD;azarmifESifh quffqH&mü vG,fulrnf[k awG;xifavonf/


me

xrif;pm;cef;rSm tawmfuav;us,fí oyfoyf&yf&yf&Sd\/ pmyGJxdyfü OD;azarmif xdkif


m
Co

25
'*kefwm&m ar

onf/ ]]ar bmrS tm;remeJY? udk,fhtdrfvdk oabmxm;pm;/ aemufvJ 'Dtdrfom;


jzpfrSmygbJ}} [k a': Nidrf;cifu tm;rem&atmif aNymavonf/
]]qdwfom;[if;u eJeJ riefbl;vm;}} [k OD;azarmifu[if;udke,f&if; ajym\/
]]usKyfawmh ayghawmif ayghao;w,fxifw,f}} [k a':Nidrf;cifu oabmrwlaom
tcsufudk az:jyavonf/
]]ar aumb,fhES,fhvJ}} [k OD;azarmifu arhbufodkYvSnfhí ar;\/ arum;
rnfolYbuf vdkufajym&rnfudk rawG;wwf/ 0if;\oabmrSm iefonf[k oabm&onf/
ESif;url ar\ t0wftpm;udk ai;Munfhae\/ arrSm olay;&rnfhtajz ta&;BuD;aMumif;
olo\ d /
]]ar rodbl;/ arawmh pm;vdkY&wmbJ/ aemufNyD; ausmif;rSmqdk qdwfom; w,fpm;&
wmr[kwfzl;}}
aronf rkom;oHk;vdkufavonf/ ausmif;rSm qdwfom; rMumceyif pm;&onf/
a':Nidrf;cifrSm ar\tajzudk rsm;pGmauseyfavonf/ OD;azarmifrSmrl [if;onf iHonfudk
ta&;rxm;/ ar\ aiGqGJvnf;oHvdk csdKEGJUaom toHudkom em;pGifhae\/ ]]0atmifpm; ar
0atmifpm;}} [k a':Nidrf;cifu ar r&Suf&atmif pum;ajym&avonf/ olwdkYonf

!
pum;ajymNyD;vQif tdrfrSmazsmfaom oHyk&mtazsmf&nfudk aomuf&if; [dktaMumif;

SK
'DtaMumif; pum;ajymMuavonf/ aru olwdkYar;orQudk ajzMum;avonf/

RI
]]ar 'Dvmawmh arhrdbrsm; b,frSmae&pfMuovJ}}
]]arhrSm taz tar r&Sdygbl;/ arhrSm aqGrsKd;vJ r&Sdygbl;}}N
W
rO

olwdkYonf arhudk oem;oGm;Mu\/ OD;azarmifrSm ai;í em;axmifae\/ 0if;rSm


ou

olYq&mrudk oem;í rsuf&nfv,frvmatmif pdwfudk xdef;ae\/ aemuf olwYkdonf


ty

q&mNzpfoif aumvdyfausmif; taMumif;udk ar;oNzifh aru pdwf&Snfvuf&Snf ajymjy


ea

avonf/ ar arQmfvifhonfxufyif [efusavonf/


ll b

]]pmudk waeU b,ftcsdefavmuf oifMurvJ}}


wi

]]waeY ig;em&Davmufqdk&if awmfavmufNyDxifw,f}} [k OD;azarmifu tMuHay;av


ok

onf/ tm;vHk; oabmwlMu\/


bo

]]t*Fvdyfpm ESpfem&D? &mZ0if wem&D? *Pef;ocFsm wem&D? pE´m;,m;twD;oifwm


is
th

wem&D}} [k a': Nidrf;cifu tcsdefudk wGufjy\/


of

]][kwfw,f? 'g aumif;w,f}} [k OD;azarmifu oabmwl\/ ESif; ESifh 0if;rSm


se

vlBuD;rsm; aNymorQudkom em;axmifaeMu\/


u
al

]]tcsdef&oavmufawmh ar BudK;pm;NyD; oifay;yghr,f}} [k ar ujznfhpGufavonf/


rci

]]pmoifcsdefa&m tm;vyfcsdefa&m rQwvkyfaygh/ pmcsnf;oifaevdkYvJ tanmif;rdaeMu


me

yghr,f/ udk,fvufvIyf&Sm; upm;bdkYvJ ta&;BuD;ygw,f/ ESif; eJY 0if; uawmU


m
Co

vrf;avQmu ftawmf0goem ygMuom;bJ}}

26
'*kefwm&m ar

]][kwfuJh/ ukd,fvufvIyf&Sm; upm;wm tifrwefta&;BuD;w,f/ arwdkY ausmif;


uawmh upm;wmudk txl;bJavhvm&w,f}} [k ar u ajymjyavonf/ ESif; ESifh 0if;
wdkYrSm usef;rma&;upm;enf;rsm; arh xHrSawmif;,lMurnf[k BuHaeMu\/ OD;azarmifrSmrl
ar\ awmifhwif;aom udk,fvHk;udk,faygufudkom awG;aeavonf/
]]pE´,m;oif&if bmu poifrvJ/ oDcsif;BuD;vm; umvay:vm;}} [k 0if; u r&J
w&JESifh arhudk ar;avonf/
ar u NyHK;um]] oDcsif;MuD;a&m umvay: a&maygh}} [kaNzavonf/
]]t&if usrwdkYudk oifay;wJh q&muawmh umvay:u tvum;qdkNyD; oifray;
bl;}} [k ESif;u 0ifaNymNyef\/
]][kwfw,f/ wcsKdUu t,loD;Muw,f/ trSefuawmh em;0ifcsKdapwJh toH[m
*Dwaygh}}
]]pE´,m;qdkvdkY tdrfupE´,m;BuD; wD;MunfhMuygvm;}} [k a':Nidrf;cifu tBuHay;\/
olwdkonf pE´,m;xm;&m tv,fcef;odkY oGm;Muavonf/ aronf pE´,m;udk
prf;um oDcsif;wyk'f aumufwD;avonf/ ESif;rSm usufoa&&SdpGm vIyf&Sm;aom
vufacsmif;uav;rsm;udk Munfhum tHMh oaeavonf/ 0if;rSm r[m*Dwudk vSefí

!
oDcsif;udk wdk;wdk; qdkMunfh\/ OD;azarmifonf aq;Nyif;vdyfudk yg;apmifwGifcJum

SK
yufvufukvm;xdkifrS ZdrfESifh pE´,m;oHudk em;axmifavonf/

RI
NyD;vQif aronf c&D;yef;onf[k taMumif;jyum tdyfcef;odkY 0ifoGm;avonf/
N
]]q&mrav;u awmfom;bJ/ pE´,m;vJ twD;aumif;w,f? ynmvJ aumif;yHk&
W
rO

w,f/ b,fheJYoabm&vJ udkarmif}}


ou

]]at;uG,f? 'dkYawmh 'Dvdkq&mruav;&wm uHaumif;wmbJ}} [k OD;azarmifu


ty

ajymavonf/
ea

ar tapmMuD; tdyf&m0ifoGm;jcif;rSm tdyfcef;xJwGif vGwfvGwfvyfvyf awG;& awm&


ll b

atmif jzpfavonf/ aronf olYudk,fol rsm;pGmauseyfí aeavonf/ OD;azarmifESifh


wi

ZeD; a':Nidrf;cifuvnf; olYudk ,HkMunfaeNyD/ ESif;ESifh 0if;wdkYuvnf; olYudk cspfcifaeNyD/


ok

trSefrSm olonf ESif;ESifh 0if;wdkYudk wu,f rcspfay/ rnfodkYyifjzpfap olonf a&SUtzdkU


bo

[efusawmUrnf/ yJcl;rSmbJjzpfjzpf avmuBuD;rSmbJjzpfjzpf/


is
th

olonf jywif;aygufteD;wGif &yfvQuf&Sd\/ olYtdyfcef;xJodkY 0ifrduwnf;u


of

a':Nidrf;cifwdkY tdrfom;awGtaMumif;udk arhypfvdkufNyDjzpf\/ olawG;aeaom tdyfrufrsm;


se

\ tvif;a&mif tarSmifwdkYudkom oljrif\/ olonf q&mjzpfoif aumvdyfausmif;wGif


u
al

ae&onfrsm;udk awG;rd\/ tm;vyfonfqdkvQif {nfhcef;aqmifwGif rcifpDESifhtwl


rci

pE´,m;wD;Mu\/ we*FaEGaeYqdkvQif NrdKUxJxGufí ½kyf&SifMunfhMu\/ naeat;wGif


me

tanmif;ajy vrf;avQmuf&if; tif;vsm;vrf;teD; (*&if;bifh) bl;oD;aMumfqdkifodkY


m
Co

oGm;Mu\/ wzef olYtwdwfonf ta0;odkU vGifhoGm;jyef\/ olonf 'dkiftdkqDpif

27
'*kefwm&m ar

rdef;uav;ausmif;wGif aepOfu tyltyif taMumifhtMur&Sd/ uyGJawG rdwfqufyGJ


obifawG wuf\/ xdktcgu aronf tawmf tuaumif;\/ ujym;awG olESifh
wGJuMu\/ ,ckrl v,fuGif;awGab; om,m at;jraom yJcl;wGif a&mufaeavNyD/
awm"avhudk awGU&avNyD/
xdkaEGOD;aygufnwGif aronf aysmf\/ vGwfvyf\/ jywif;aygufrS n§if;n§if;nHhnHh
uav; 0ifvmaomavudk ½SL½Iduf\/ olY[',wGif yDwd[kefMuGae\/ atmufyef;NcHrS
yef;&eHrY sm;onf vdIifaeavonf/ ta0; yJcl;-&efukef vrf;rBuD;ay:rS a0gueJ a0gueJ
jzwfoGm;Muaom armfawmf avmf&Drsm;\ toHonf wcgw&H oJhoJhrQ xGufay:vm\/
olonf jywif;aygufrS tcef;qD;udk tom vufjzifh z,fvdkufavonf/
aronf vufESpfzufudk qefYwef;um yy0if;aeaom vrif; udkEIwfquf\/
aumif;uif wdrfwdkufawGMum;üum; vewforD;onf aiGa&mifjcnf? jra&mifjcnf
wefqmudk 0wfqifum uí aeavonf/ vewforD;onf vufacsmif;rsm;udk Mumzl;
oP²mef,Sufum oufvS,fvrif;udk uefawmh\/ vewforD;rSm aryifjzpfaeavonf/
NydK;NydK;jyufjyufESifh vewforD;rS jzmxGufaom ta&mifrsm;rSm ol\ pdwfwefcdk;rsm;
jzpfavonf/

!
þuJhodkYaom tvStyonf yOövufenf;jzifh olUudk,fwGif;odkY 0ifvmrnfqdkvQif

SK
oludk,fwdkif onftvStyudk urÇmBuD;tm; jzefYa0&m vufeuf jzpfaernfavm[k

RI
aronf rIefrIdif;pGm awG;xifvsuf &Sdavonf/ olYtoHudk vltrsm; em;axmifvdkuf&í
N
olYpdwfwYdkonf wyfrufjcif; pnf;0g;csuftwdkif; usL;oDaomaw;rsm; wD;cwf&m
W
rO

apmif;wl&d,myif jzpfaeawmhrnf/ tvStyudk olaumif;aumif;jrifí tvSty olYwGif


ou

&Sd&rnf/ tb,fhaMumifhqdkaomf vlwdkYonf tvSty\ qGJaqmif&modkYom vdkufMuaom


ty

aMumifh jzpfavonf/
ea

od&Yk mwGif olonf yef;csDq&mvdk cspfzG,f ESpfoufzG,faom tm½kHwGif rnfrQ


ll b

xufoefvsuf&Sdaomfvnf; w'*FrQyif pdwfonf ysufys,f a&mh&JoGm;jcif;r&Sd/ ykvJa&mif


wi

ESifh aiGa&mif wGJpyfxm;aom aemufcHum;wGif olonf taumif;csnf;? tvScsnf; jrifae


ok

avonf/ wu,fqdkvQif olYb0rSm arwåmESifh atmifNrifrIYwdkYjzifh jynfhpHkawmhrnf[k


bo

awG;í olYEIwfcrf;ay:wGif tNyHK;av; ay:vmavonf/ vSyMunf0if;aom va&mifESifh


is
th

t&dyfrsm;omjzpfí b,fawmhrS aeYcif;\ awmufyjcif; rjzpfEdkifay/


of
u se
al

_______
rci
m me
Co

28
'*kefwm&m ar

(3)

yJcl;NrdKU/
rwfv 29 &uf/ 19 . . . ck

tcspfqHk; pDa&/

'DuaeYreuf pdrf;pdrf;0gaewJh v,fawmbufqDu aeuav; xGufjyLp odyfom,m


aewHk;aygh/ arhwynfhrESpfa,muf tjyif vrf;a&SmufxGufaewHk; olwdkYvJ awmfawmf
MumrSmrdkY tm;wJhtcsdefuav;rSm pDhqDudk pma&;vdkuf&wmbJ/ reufpm xrif;pm;NyD;w,f
qdk&if pmoif&rSmeJY tm;awmhrSm r[kwfbl;/ pDhtcef;vmNyD; ar EIwfqufvmwHk;u
MumMumraebJ wcgxJ xGufoGm;wm odvm;/ pDu odyf0rf;enf;wwfwm/ pD
idkrSmudkodvdkY ar cyfjrefjref xGufoGm;vdkuf&wm/ pDidkwmjrif&if arvJidkNyD; odyfpdwf
raumif; jzpfrdrSm/

!
ar tck yJcl;rSm tom;usaeNyD qdkygawmh/ ar tpu aMumufovdkawmh r[kwfyg

SK
bl;/ rqdk;vSygbl;/ OD;azarmif ZeD; a':Nidr;f cifqdkwmuvJ oabmaumif;ygw,f/

RI
oem;Muifemwwfw,f/ eJeJawmh MoZmay;wwfw,f/ areJYawmh avay;ajzmifhygw,f/
N
avay;rajzmifhp&mvJ taMumif;r&Sdaybl;/ rdef;rBuD;u cyf00? jzLjzL cefYcefYBuD;? olaX;
W
rO

uawmfudkuf aygufw,f/ cg;Mum;rSm aomhwGJBuD; tNrJcsdwfxm;w,f/ cg;u csw,f


ou

r&Sdbl;/
ty

olUa,mufsm; OD;azarmif qdkwmuawmh ydefydefEGJUEGJU? touf (45) ESpfavmuf&SdNyD/


ea

olY*kPf 0daooeuawmh ajrydkif&Si?f orm"dNrdKU0ef? bk&m;vlBuD;qdkygawmh/ orm"d&Sdw,f


ll b

r&Sdbl;? bmomw&m; MunfndKw,f rMunfndKbl;udkawmh ar rodbl;/ 'gayrJh NrdKUay:


wi

rSmawmh *kPfoa&&Sd vlBuD;wOD;bJ/ olwdkYu tawmfav; csrf;omw,f/ v,fawG


ok

aNrawGvJ &Sdw,f/
bo

olwdkYtdrfrSm [if;aumif; auR;aumif;awmh tNrJcsufw,f/ arhtzdkYrSmawmh ausmif;


is
th

uaeNyD; tdrfa&mufoGm;w,f qdkawmh pm;vdkYaomufvdkYawmh tifrwefaumif;w,f/ ar


of

vJ tpm;BuD;vmNyDuG,fh/ pDvJ tdrfa&mufawmh eif;BudwfrSmaygh/ [kwfvm;/ OD;azarmifu


se

[if;aumif; tifrwefBudKufw,f/ xrif;pm;NyD;vJ azsmf&nfwck tNrJaomuf&rS/


u
al

araewJh tcef;uav;u tay:xyf/ v,fuGif;bufudk rsufESmjyKaew,f/


rci

jywif;aygufzGifhNyD; arQmfMunfhr,fqdk&if awm&JU usufoa&tvSudk aumif;aumif; awGU&


me

wmbJ/ avuvnf; tifrwefarT;w,f/ vomwJhnrsm;qdk pD&,f? tdk odyfNyD;


m
Co

aumiff;wmbJ/

29
'*kefwm&m ar

artck pmoif&wJh ESif;eJU 0if;qdkwJh aumifrav;ESpfa,mufu oifvdkY w,f rwwf


vG,fMubl;/ eJeJ OmPfxdkif;w,f qdk&rSmaygh/ t*Fvdyfpmudk (6) wef;txd oifbl;wm
udk;/ tJ'g wcsKdUtoHxGufawGu rSm;aevdkY cece jyifqdkcdkif;&wmbJ/ wck&Sdao;w,f pD
&JU/ pE´,m;oifcsdefrSm qdk&ifav a':Nidr;f cifu tNrJvdkvdkvdkvmNyD; em;axmifavh&Sdw,f/
wcsKdYae&mrsm;rSm oludk,fwdkif 0ifwJhNyD; ]][Jh 0if;? aoaojcmjcm '&efYudk yDatmifwD;?
'&efY[m tifrwefta&;BuD;w,f/ vufñdI;? vufcv,f? vufol<u,fudk pHk toH 3 rsKd;
xGufatmif pE´,m; cvkwfudk cwfvdkuf&w,f}} tJ'DvdkajymNyD; wD;jywwfw,f/ aemuf
]q&mr qufoifay;yg/ usLyf i,fi,fwkef;uawmh tawmfwD;wwfw,f/ tckawmh
r&awmhygbl;/ arhukefygNyD} wJh/ trSefuawmh a&S;uoifvuf xifyg&JU/ em;axmifvdkY
raumif;ygbl;/ r[m*Dwuawmh trsdK;pHk&Sdw,f/ om;a&zHk;NyD; ]rNidrf;cif} vdkY a½TpmvkH;
xdk;xm;w,f/ i,fi,fu *Dw tawmf0goemyg[ef wlyg&JU/ pE´,m;BuD;u *smrPDvkyf
]bvkofem} qdkwJh trsdK;aygh/ toH tawmfaumif;w,f/ ArmoDcsif;a&m t*FvdyfoDcsif;
a&m wD;vdkYaumif;w,f/ cvkwfawGu wdkY½HkeJY toHjrnfw,f/
'Dvdkqdkawmh pDu ar[m odyfaysmfaew,f? auseyfaew,f atmufarhrSmbJ/ 'gayrJU
pD&,f? ar[m tckxuf xdkufwefoifhw,fvdkU ar xifw,f/ pD vJodwJhtwdkif; ar[m

!
ta&miftaoG;awG? *DwoHawG? awmufawmufajymifajymifawG? NyHK;NyHK;&D&DawGudk

SK
tifrwef ajr§mfvifhwm/ aru 'D[mawGeJY aMumhaecsifwm/ 'gawGudk ar b,fawmhrS

RI
r&awmhbl;/ aemufNyD; arhrSm taz:vJ r&Sdbl;/ arhrSm cspfrdwfaqGqdk&if pDuvGJvdkY
N
wa,mufrS r&Sdbl;/ 'djyif rdef;cav;awGvdk olrsm;*½kpdkufcH&wm r[kwfzl;/ 'gawGrsm;
W
rO

awG;rd&ifav arawmh ½l;csifvmwmbJ/ pDeJYarwdkY cPcPqdkMuwJh a[m'D uAsmudk


ou

oGm;owd&w,f/
ty
ea

vJhMunfvJhMunf?
ll b

aiGcsnfvdSKif;om;? aiGuGyfem;ESifh
wi

tdvsm; ydk;vTm? rdk;tNymvQif


ok

ayGUumydkufaxG;? &if0,farS;onf
bo

v auG;wdrf0,f? NyHK;NyHK; wum;/


is
th
of

zl;iHk zl;iHk?
se

0wfrHIwifhxl;? yGifhawmfOD;&Sifh
u
al

a½Tzl; wHqdyf? pdrf;½Gufydwfí


rci

cspfrdwf wHkYvS,f? Muifrnf½G,fonf


me

½Guf0,fyef;yGi?fh zHk;zHk; wum;/


m
Co

30
'*kefwm&m ar

wifh[ef wifh[ef?
jymvQH wdrfwdkuf? vudkydkufí
zl;udkuf pdrf;½Guf? yGifhudkzufí
cspfvsufMuap? uHrGJ ar rl
Muifoufa0u? rkef;rkef; wum;/

tJ'D uAsm&SifeJY areJY tjzpffcsif;wlaeNyD/ pD b,fawmh yJcl;udk vmvnfrvJ/


pD vmvnfcsifw,fqdkwm ar odygw,f/ pDwdkYuawmh tudkeJY odyf[efuswmbJ/
olYudkyg pD ac:vmEdkifwmbJ/ pDhvdk oloabmaumif;&if [efusrSmaygh/ 'gayrJh pD olYudk
ac:vm&ifawmh ar &SufaerSmbJ/ awmftHk;r,faemf/ usef;rmMuygap/

pDhcspfpGmaom
ar

rcifpDonf arhpmudk zwfNyD;vQif rsuf&nfuav; v,fae\/ aruvnf; pDzwfvQif

!
rsuf&nfv,frnf[k xifavonf/ rcifpDonf arhpmudk olYtudk udkausmfjrifhtm; jyav

SK
onf/

RI
]]pDh oli,fcsif;u oem;p&mbJ/ olUcrsm odyfNyD; wa,mufxJ jzpfaew,fxifw,f}}
[k udkausmfjrifhu ajymavonf/ N
W
rO

rcifpDu acgif;ndwfavonf/ ]]aru tifrwef azmfa½Gwm/ awmfawmfMum cspfwJh


ou

cifwJhvl ay:vmrSmyg}}
ty

]]aru acsmovm;}}
ea

]]odyfacsmvSw,f r[kwfzl; udkudk&JU/ 'gayrJh MunfhvdkYaumif;w,f/ qHyifu twGefY


ll b

t½GefYuav;awGeJY odyfAdkvfqHw,f/ rsufvHk;Nymuav;/ tom;uvJ 0if;0if;/ wcku


wi

olYrSm t0wftpm;aumif;aumif; r&Sdbl;}}


ok

]]'gNzifh pDu vufaqmif0,fay;ygvm;}}


bo

udkausmfNrifhum; q&mrav; ar\ yHkyef;udk pdwful;Nzifh rSef;Munfhavonf/


is
th

olYpdwfyHkum;xJü aronf t&yfjrifhjrifh AdkvfqHqH tysdKruav;jzpfonf/ rcifpDum;


of

olYtudak jymrSyif vufaqmifay;&rnfudk owd&avonf/


se

]]pD pOf;pm;aewmu arhqD vufaqmifydkY&if BudKufrSBudKufyghrvm; rodbl;/ ar u


u
al

eJeJ rmeBuD;w,fxifw,f/ olrsm;u ay;wm urf;wmvdkYxifNyD; 0rf;eJcsif 0rf;eJrSm}} [k


rci

rcifpDu awGíaNym\/
me

udkausmfNrifhu &,favonf/ ]]bmqdkifvJ pD&JU/ areJYpD [m odyfcspfwJh oli,fcsif;


m
Co

bJ/ b,fheJY olrBudKufzJ &SdyghrvJ}}

31
'*kefwm&m ar

]]vufcH&ifawmh odyfaumif;rSmbJ udkudk}}


]]aNymaeMumw,f pD/ 'DuaeYbJ oGm;0,f&atmif/ udkudkvJ NrdKUxJ oGm;p&m&Sdw,f}}
armifESr ESpfa,mufum; t0wftpm;vJum NrdKUxJ xGufoGm;Muavonf/ olwdkY
eSpfa,mufrSm oli,fcsif;rsm;vdk a&ma&m0if0if cspfMuonf/ Armtudkvdk ESrvdk £aNE´BuD;
awGESifh r[kwfMu/ wa,mufta&; wa,muf zGifhajymwwfMuonf/
olwdkYonf paumhaps;&Sd ydk;wdkufrsm;wGif 0ifum arhbdkY tqifa½G;Muavonf/
udkausmfjrifhu tjym&ifha&mif rsm;rsm;ygaom tuGuftaoG;udka½G;onf/
olYtaMumif;jycsufrSm aronf AdkvfqHqHacsmonf[k jzpfavonf/ rD;cdk;a&mif
ouúvyf uGwftusÐwxnfvnf; csKyfMuonf/
]]udkudk? pDwdkY waeY yJcl;oGm;v,fMu&atmifaemf/ ar odyfysif;ae&Smr,f/ pDhudkvJ
olawGUcsifrSmbJ}}
]][kwfw,f/ oGm;vnfbdkYaumif;w,f/ '½dkifAmrac:bJ udkudk armif;ydkYEdkifwmbJ}}
þodkYjzifh olwdkYonf yJcl;NrdKU&dS q&mruav;xHodkY tv,foGm;Mu&ef qHk;NzwfMuav
onf/

!
_______

SK
RI
N
vufaqmifypönf;rsm;rSm arhxHodkY tcsdefwefvQif a&mufoGm;Muavonf/ aronf
W
rO

olYtyd fcef;odkY txkyfudk ,loGm;um ckwifay:wGifxdkif&if; ajzMunfhavonf/ aronf


ou

olYbdkY uGwf tusÐ? rEÅav; ydk;tqifqef;qef; csdwfxrDrsm;udk &ifcGifwGifydkufum ESpfodrfh


ty

auseyfaeavonf/ aemuf olonf tacgufudkjzefYum rSefa&SUoGm;vsuf olYtom;ESifh


ea

uyfMunfh\/ uGwf tusÐudkvnf; 0wfMunfh\/ olonf NyHK;um vufaqmifrsm;udk


ll b

w½dkwao olYt0wfaowåmxJodkY xnfhavonf/ vufaqmifay;&mü rcifpD\tudk


wi

ya,m*vnf; ygrnf[k olawG;avonf/ aemufwckrSm rcifpDwdkYarmifESr vmvnf


ok

rnfhudpöyif jzpfavonf/ wjznf;jznf; &ufrsm;vnf;MumoGm;um arrSm yJcl;wGif


bo

tawmfyif [efusaeavNyD/ OD;azarmifwdkYtdrfodkY vmvnfMuaom olrsm;rSm ]]rNidrf;


is
th

wdkYawmh &wem ydkufrdwmbJ}} [k ajymMuavonf/


of

yJcl;wGif rsufEmS BuD;xJujzpfaom rif;wdkifyif trwfa[mif;uawmf a':at;&Sifuyif


se

arhudkoabmusum aemif tvkyfopfavQmufvdkvQif axmufcHpm a&;ay;rnf jzpfaMumif;


u
al

ajymavonf/ yJcl;wGif rif;yGJ pdk;yGJrsm;wGif oltNrJyg&m owif;pmxJwGif olYemrnf


rci

cPcPygí olYudk,fol emrnfBuD;[k xifrSwfavonf/ aru aus;Zl;wifum aemufudk


me

aNymygrnf[k uwday;avonf/ a':at;&Sifonf arh taMumif;udk olYwl tvkyfvufrJh


m
Co

armifcspfarmifudk ajymjyavonf/

32
'*kefwm&m ar

]]a': av;ajymovdkjzifh OD;azarmifwdkYtdrfu q&mrav;u tawmf awmfwmaygh}} [k


armifcspfarmifu tMum;ESifhwqifh csD;rGrf;avonf/
rkqdk;r 0efaxmufuawmf a':jrifhjrifhrSm uGefbifh r,foDv&ifausmif;xGufjzpf&m
arwdkYqDvmwdkif; arESifh t*FvdyfpmaytaMumif; ajymum olzwfzl;aom vuFmrsm;udk
aqG;aEG;wwfavonf/ a':jrifhjrifhu arhudk ]]ar [m t*Fvdyfpm tawmf zwfwmbJ}} [k
csD;rGrf;um ]]pE´,m;twD;rSmawmh wu,ff&Sm;ygw,f/ vufus vufeuvJ yd? tck
tzufawGuvJ aumif;? [efwdkY rSifwdkYuvJ&Sd? tawmfhudk awmfygw,f/ usKyfwdkYawmh
0efaxmufBuD;qHk;oGm;uxJu yD,mEdkrwD;wm tckxufwdkifbJ/ wD;csifpdwfvJ r&Sdawmhyg
bl;}} [k qdkavonf/ þtcsufodkYa&mufvQif a':jrifhjrifhrSm oGm;avol 0efaxmufBuD;
tm; owd&onfh[efjzifh rsuf&nf v,fvmwwfonf/
OD;azarmifrSm arhudk twdtvif; csD;rGrf;avonf/ xdkYaMumifhyif a':Nidrf;cifu
]]tdrfu udkarmifuawmh q&mruav;udk tawmf oabmuswmbJ}} [k a':jrifhjrifhudk
aNymavonf/
ESif;ESifh 0if;wdkYudk pmoifaeonfh tcgrsm;ü OD;azarmifonf tem;odkY vm&yfum
arESifh pum;pjrnf; ajymwwf\/ reuf xrif;pm;NyD;onfh tcgwGifvnf; ]]ar pm;vdkY

!
Nrdef&JUvm;}} [k ar;wwf\/ &ufrsm;onf wjznf;jznf; MumoGm;um arrSm tdrfom;

SK
wa,muftNzpf &if;ESD;vmavonf/ aronf naeü ESif;? 0if;wdkYESifhtwl vrfavQmuf

RI
wwfav&m OD;azarmifvnf; arhab;u vdkufygvmavonf/ orD;ESpfa,mufudk
N
ta&SUwGif ausmfoGm;apí taemufrS olESifharrSm pum;ajym&if; vmavonf/ ar rSm
W
rO

olaNymorQudk rsufvTmcsum em;axmifavonf/ arhtzdkYrSm tawmf ta&;BuD;onf/


ou

OD;azarmifudk ta&m0ifí rNzpf/ a':Nidrf;cifESifhvnf; oifhjrwf&rnf/ a':Nidrf;cif ursm;


ty

olYa,mufsm;ESifh rouFmvQif ol tvkyfjyKwfrnfjzpf\/ arrSm ajcvSrf;rrSm;&atmif ae&


ea

avonf/
ll b

v,fuGif;xJrS jzwffvmaomavrSm wEGJUEGJU wdkufaeav\/ awmavukd &ojzifh arh


wi

rsufESmrSm Munf½Tef;vm\/ ol\ wGefY&½GefY aumh&aemh qHyifrsm;rSmvnf; vSyvm\/


ok

,cif 'dkiftw dk kef;u a,musfm;rsm; BudKufMu? ydk;Muaom ½lyHudk jyef&vm\/ ar pE´,m;


bo

wD;aeaomtcgwGif vrf;ay:rS jzwfoGm;aom vlrsm;onf jywif;aygufrS jyefYvGifhxGuf


is
th

vmaom oDcsif;oHukd Mum;um ]]b,fu pE´,m;0dZÆmrsm; vmwD;aeygvdrfh}} [k atmufarh


of

Muavonf/ aronf olwa,mufwnf; pE´,m;wD;vQif jywif;aygufudk zGifhxm;wwf


se

avonf/ olonf pE´,m;oHESifhtwl a&mxGufvmaom aus;iSufuav;rsm; atmfjrnfoH


u
al

udk ol tvGefcspfavonf/ yef;NcHrS py,f? ESif;yef;? wwdkif;arT;wdkU\ &eHYrsm;onf tay:


rci

odkY vdIufum avt,OfwGif ysHUvGifhaeaom *DwoHESifh aygif;pkMuavonf/ OMoiSuf


me

uav;\ ]]OMo-OMo}} [k &ifhoD;vdkufaom aw;oHESifh csdK;uav;rsm;\ ulcRJoHrsm;onf


m
Co

33
'*kefwm&m ar

olY*Dw rSwfOmPfwGif;odkY 0ifa&mufum rSwfOmPfrS vHIYaqmfaom pE´,m;vufoHrSm


El;nHhaom aiGoHudk jzpfap\/
arrSm yJcl; vluHkxHydkif;wGif waeYwjcm; todtuRrf; rsm;vmavonf/ tdrfol
tdrfom;rsm;uvnf; olYudk cspfcifvsuf &SdMuonf/ q&mruav; a&mufvmonfh
twGufvnf; olwdkYtdrfrSm pef;yGifhvsuf&Sdonf/ xdktcdkuf yJcl;odkY 0efaxmuftopfESifh
q&m0efBuD;topf ajymif;vmMuonf/ t&m&Sdrsm; topfa&mufvmMuvQif rdwfaqGzGJU&ef
OD;bdkU ta&;BuD;avonf/ a':Nidr;f cifu olwdkYtdrfwGif O,smOfyGJusif;ybdkY tcsdefawmfNyD[k
wGufavonf/ O,smOfyGJwGif 0efaxmuftopfESifh q&m0efBuD;topfudk zdwfMum;í
rdwfzGJU&rnf jzpfavonf/ O,smOfyGJ qdkaomfvnf; O,smOfyGJ oufoufr[kwf/
bk;&m;udk;qluyfyGJESifh wGJí jyKvkyfzdkY jzpfavonf/ tdrfa&SUyef;NcH jrufcif;rSmvnf;
yef;awG tawmfpHkvifpGm &Sdae&m O,smOfyGJjyKvkyfzdkY taumif;qHk; jzpfavonf/
aemufqHk;ü a':Nidr;f cifu bk&m;udk;ql uyfrnfyh GJaeYudk &ufuefYowfvdkufavonf/
trsm;tm;jzifh vluHkxHydkif;rSm yumoea&mifwdkY rsufpdusdef;avmufatmif awmufajymifí
aeNrJjzpfavonf/ tdrfeD;csif; uawmfrsm;uvnf; O,smOfyJGtwGuf tm;wufoa&m
ulnDMuonf/

!
xdkaeYwGif olwdkYonf tvkyfrsm;vsuf &SdMuonf/ tay:xyfwGifvnf; bk&m;pifudk

SK
ykwD;aphBudK;rsm;? puúL wHcGefukuúm;wdkYjzifh NrdKifaeatmif jyifqifMu\/ rD;vkH; tpdrf;

RI
teDrsm;vnf; wyfqifxm;\/ aiGyef;pdkuf tdk;rsm;wGifvnf; yef;rsm;udk a0aeatmif
N
xdk;xm;Mu\/ tdrfa&SU jrufcif;ay:rSm ukvm;xdkif? pm;yGJrsm; tpDt&D cif;xm;\/
W
rO

yef;½kHab;wGif pE´,m;BuD; csxm;\/


ou

tm;vHk;wGif at;at;aq;aq; tEdkifqHk;rSm aryifjzpfavonf/ olYtcef;xJü


ty

t0wfvJvsuf&SdpOf naewGif awGU&rnfhyGJudk pOf;pm;um NyHK;rdavonf/ a':Nidrf;cifrSm


ea

tdrfudk jyifqif&mü q&mruav; tultnDudk em,lavonf/ q&mruav;


ll b

oabmusrS oloabmusonf/ [dkae&mrSmvnf; q&mruav;? 'Dae&mrSmvnf; q&mr


wi

uav; ae&mwumwGif q&mruav;ygrS/


ok
bo

rdIif;rIefjyma0 __ wdrfndKwdrfyef; oef;wJhtajc __ eHUomvdiI fa0 __


is
th

pdrfhBuD;NrdKifBuD; vef;qef;ay __ pef;aiG,kefomqef;vSwJhacs __ wdrfMudKMum;rSm


of

oGm;um aysmf½Tifay/ wdrfBudKMum;rSm oGm;umrSdefvif;acs __ cifhudkav tawG;&


se

cufatmif __ ajymifvdkY avSmifvdkY __ wrifaeayovm; __ ,kefaiG/


u
al
rci

aronf wdk;wdk;uav; oDcsif;qdkum rSefwifcHka&SUwGif &yfvsuf tvSjyifí aeav


me

onf/ aea&mifjcnfonf vif;aeonf/ ajronf 0if;aeonf/ iSufuav;rsm;vnf;


m
Co

aw;oDaeMuonf/ wavmuvkH; aysmf½Tifaeonf/ aronf aygif'g½dkufNyD;vQif tusÐ

34
'*kefwm&m ar

t0wftpm; vJavonf/ ydwftusÐtjzLwGif aiGMu,foD;uav;udk wyf\/ tnGefY


twuf twGefYtcufuav; aumhaeaom qHyifMum;wGif yef;a&mifESif;qD zJyGifhwyGifh
pdkuf\/ &ifywfwGif acgif;ESifhqifwl ESif;qDyGifhwyGifh xdk;\/ xbDrSm rcifpDwdkU
ay;aom tNyma&mifcsdwf jzpfavonf/ xbDjymrSm arESifh tvGefvdkufonf/ vufywf
em&DBudK;rSmvnf; xbDESifhqifwl tjymEka&mif zJBudK;uav;jzpfonf/ aronf NyD;vQif
udk,fudk pefYvdkufum rSefwGif b,fjyefnmjyef vSnfhí Munfhaeavonf/ aemuf
tjymEka&mif uwDåyg rEÅav;zdeyfudkpD;um atmufxyfodkY qif;oGm;avonf/ {nfhcef;
wGif OD;azarmifESifh awGUavonf/
]][m q&mryguvm;}} [k arhudk rsufawmifrcwf pdkufMunfh&if; EIwfqufav
onf/ aemufrS ]]q&mru tawmfMunfhaumif;wmbJ}} [k EIwfqufavonf/
arrSm bmrSjyefraNymbJ NyHK;íom olYukdMunfhaeavonf/
]]q&mr[mu ½d;k ½dk;uav;eJY ,Ofwm? naebuf aumif;uiftjymeJY xbDcsdwf
tjymeJY[m taoG;csif; [yfaewmaygh/ b,favmuf tqifajyvJvdkY/ acgif;u yef;a&mif
ESif;qDyGifhuav;uqdkvJ 0ifawmhrJh qJqJ aevdk}}
OD;azarmif\ [dr0EÅm csD;rGef;cef;ajymí pmydk'ftqHk;avmufwGif {nfhcef;xJodkY

!
a':Nidr;f cif 0ifvmavonf/ a':Nidrf;cifrSm aemufqHk; pum;vHk;udkom oJhoJhMum;vdkuf&

SK
í ]][kwfw,f/ awmfawmfMum ae0ifawmhr,f/ vm vm q&mr? jrufcif;ay:oGm;NyD;

RI
jyifwefwm jyif&atmif/ q&mrudk vdkuf&Smaewm/ ckeubJ tay: udka&mufcJhw,f/}} [k
qdkum arESifhtwl O,smOfyGJjyKvkyfrnfh jrufcif;ae&modkY oGm;Muavonf/ N
W
rO

jrufcif;rSm uyfaus;jzifh jzwfxm;ojzifh nDnmjyefYjyL;aeavonf/ uGefwDeifw,frS


ou

ukvm;rsm;rSmvnf; tdkufpu&if? vufzuf&nf? udwf? qif;'0pf ponfwdkYudk yef;uefrsm;


ty

ESifh jyifqifvQuf&SdMuonf/ yef;½kHrsm;tMum;rS xdk;vmaom t&dyfrsm;rSm &Snfvsm;


ea

onfxuf &Snfvsm;vmum O,smOfyGJae&mudk at;jrom,matmif jyKvkyfay;avonf/


ll b

{nfhonfrsm; a&mufvmMuavNyD/ a':Nidrf;cifESifh OD;azarmifwYrdk Sm 0if;0bufrS


wi

vmolrsm;udk BudKqdkEIwfqufum ae&mxdkifcif; ñTefjyaeMuavonf/ arrSm olodaom


ok

{nfhonfrsm;udk {nfhcH pum;ajymaeavonf/ ESif;ESifh 0if;wdkYrSm rdef;roli,fcsif;rsm;ESifh


bo

qlnHqlnH pum;aumif;aeMu\/
is
th

rMumjrifhrDyif yef;NcHajr&muGufwGif yJcl;NrdKUvluHkxHrsm;jzifh jynfESufum ydk;a&mif


of

pdefa&mifwdkYjzifh NydK;NydK;jyufí vmavonf/ vma&mufolrsm;rSm tpdk;&t&m&Sdrsm;ESifh


se

ydkufqH&Sdolrsm; jzpfMuavonf/ cyfvSrf;vSrf;rS aeMunfhvQif yef;NcHwGif vdyfNymrsm; tHak e


u
al

onf[k rSwfxif&avonf/ rdef;rydkif;rS "gwkaA'vm;? tppfvm;[k cGJjcm;ír&aom


rci

pdefa&mifrsm; w0if;0if; vufae\/ NrdKUay:&Sd tysdKrsm;rSmvnf; tvSjy aeMuavonf/


me

tcsdefusvQif olwdkY irf;irf;wuf odcsif cifrifcsifMuaom 0efaxmufESifh q&m0efBuD;


m
Co

35
'*kefwm&m ar

a&mufvmMuavonf/ OD;azarmifESifh a':Nidrf;cifwdkYu acgif;aqmifí tm;vHk;udk


rdwfqufay;avonf/
arrSm yef;cufuav;rsm;udk jyifqifvsuf&SdpOf a':at;&SifESifh touf 30 ausmfcefY
vlBuD;wdkY a&mufvmavonf/
]]ar awmfawmfrsm; yef;aeNyDvm;}}
]]ryef;ygbl; tefwD}} [k ar u NyHK;í jyeffajymavonf/
]]a[m rdwfqufay;&tHk;r,f/ 'gu aemufajymif;vmwJh 0efaxmuf OD;pdefwif/
tdik fpDtuf/ 'gu ar }}
0efaxmufESifh arwdkYrSm ,Ofaus;pGm acgif;ndwfum tNyeftvSef EIwfqufMuav
onf/ 0efaxmufrSm t*FvefrSjyefvmaom tdik fpDtufjzpf&m AdkvfqHaom arudk
t*Fvdyfvdk pum;ajymavonf/ aronf AD;vyfolyrm t*Fvdyfpum;udk oGufvufpGm
ajymEdkif&m 0efaxmufESifh pum;aumif;aeMuavonf/ 0efaxmufrSm ar\ em;axmif
aumif;aom pum;vHk;rsm;udk tHhMoaeavonf/ olwdkYonf *DwtaMumif; yef;taMumif;
rsm;udk aNymMuavonf/ y&dowfrSmvnf; arhukd csD;rGrf;um tHhMoaeMuavonf/
olwdkYrSm a&yufr0ifatmif ajymaeMuoNzifh a':at;&Sifyif ]]pum;ajym&pfMutHk;}} [k

!
ajymum tjcm;bufodkU xGufoGm;avonf/ a':jrifhjrifhu a':Nidrf;cifudk vufukyfum]]

SK
pum;ajym awmfawmfaumif;wJh aumifrav;}} [k rSwfcsufcsavonf/

RI
tvif;a&mifaysmufum tarSmifoef;vmNyDjzpfí rD;rsm;yif vif;vmavNyD/
N
vufzuf&nfyGJudkvnf; pavNyD/ ar\ vufsmbufrSm 0efaxmufxdkifí vuf0JbufrSm
W
rO

w&m;olBuD; OD;ouf0if;\om; armifodef;[ef xdkifavonf/ aronf Mu,fwm&mrsm;


ou

tv,fwGif vrif;yrm jzpfaeonf/ ar\ ta&mifrSm tjcm;rdef;rysdKrsm;\ ta&mifudk


ty

vTrf;rdk;awmufajymifavonf/ pm;aomufzG,frsm; oHk;aqmifvsuf&SdMupOf a':Nidrf;cifu


ea

arhudk pE´,m;wD;&ef ajymavonf/


ll b

]]bm oDcsif;wD;&rvJ raNymwwfbl;}} [k aru 0efaxmufESifh armifodef;[ef


wi

bufudkvSnfhum ajymavonf/
ok

]]usKyfawmh ]½Tef;½Tef;jr} qdkwJh oDcsif;udk oabmusw,f}}


bo

aronf aqmifawmful;yef;½kHab;&Sd pE´,m;&Sd&modkY xoGm;avonf/ vltrsm;onf


is
th

ar\ trlt&mudkom Munfhcsif jrifcsif aeMuavonf/ aronf pE´,m;cHkwGif


of

xdkifvdkufaomtcg pE´,m;\ ndKarSmifaomta&mif0,f ar\ vSyaom oP²mefrSm


se

xif&Sm;pGm ay:aeavonf/ aronf pE´,m;udk prf;um bGJUcHavonf/


u
al

]]a[mMunfh? arhvuf wkefaew,f}} [k a':at;cifu a':Nidrf;cifbufodkY vSnfhí


rci

ar;igh\/ odkY&mwGif aronf vufb,fawmhrS rwkefay/ 'dkiftadk usmif;rSm? q&mjzpfoif


me

aumvdyfausmif;rSm aepOfuwnf;u yGJwdk;cJhbl;avonf/ arrSm qdkwD;&olvnf;


m
Co

Nzpfavonf/ þrSQy&dowfudk aru taysmhom xifavonf/

36
'*kefwm&m ar

bGJcHqHk;oGm;vQif ar\ yd&dat;nufaom pE´,m;oHESifhtwl El;nHhNidrfhqef;aom


oDcsif;oHrSm NrdKifNrdKifBuD; xGufay:vmavonf/ *Dwem;vnfaom olrsm;uvnf; arhudk
wD;wdk;csD;rGrf;Muavonf/ oDcsif;BuD;ESifh BudK;qHk;vSsif aronf ywfysdK;wyk'f aumufwD;
avonf/ ywfysdK;rSm cspforQudk opömwdkif ywfysdK;jzpf&m oDcsif;om;uvnf; tom;yg?
toHuvnf;csdK&m ar\toHrSm vlwdkif;em;0,f woGifoGif omaeavonf/ cspforQudk
qHk;oGm;vQif umvay:wyk'fwD;&ef yGaJ wmif;MuNyefavonf/ 'DntzdkY y&dowfrsm;\
pdwfwGif aronf rdk;usewfr,fuav; jzpfavonf/ olwdkYpdwfwGif aronf jymaom
wdrfwdkuftMum;rS ewfapmif;udk wD;cwfaeonf[k xifMuavonf/ olwdkYywf0ef;usif
wGif t&mtm;vHk;wdkYonf EkorQEk? ,OforQ,Of? vSorQvSaeonf[k xifavonf/
twD;aumif; tqdkaumif; tvSr,f aronf umvay: oDcsif;wyk'fudk wD;&jyefonf/

]]avSuav;udk avSmrf nf? ab;roef;bJ at;csrf;awmhonf? jrpfurf;ajce'D?


pdrf;vJhvJhMunf}}

ar\ oDcsif;oHrSwyg; tm;vHk; NidrfoufaeMu\/ *Dw 0goem rygolrsm;yif

!
em;pdkufí axmifMu\/ y&dowf\ tm½HkrSm xbDtjym csdwfuav;ESifh yef;a&mif

SK
ESif;qDyGifhuav;ESifh em;axmifí rNiD;aom MunfhírNiD;aom ewforD;ydsKuav;\

RI
tm½Hkwckwnf;om jzpfavonf/ arhtzdkYrSm aEGOD;tvSudkjrifí b0ifMunf MunfEl;aom
N
a&TcsdK;r,f? OMor,fuav; jzpfrSef;rod jzpfavonf/ olESifh ½G,fwl rdef;rysKd ttdkrsm;yif
W
rO

oDcsif;u omvGef;csdKvGef;vSí arhudk remvdk&rSmudk arhum pdkufí em;axmifrdMuav


ou

onf/
ty

aemufxyf yGJawmif;rSm aMumufojzifh aronf oDcsif;qHk;vQif pE´,m;cHkrSxum


ea

y&dowfxJ a&mufaeavonf/ arrSm csD;rGrf;olrsm; NcH&Hvsuf&daS vonf/ arhtzdkYrSm


ll b

atmifyGJr*FvmBuD; jzpfavonf/ tm;vHk;aom yg;pyfzsm;rSm ar\trnfom acwfpm;


wi

vsuf olwdkYtm; wnfcif;auR;arG;aom tdrf&Sif OD;azarmifESifh ZeD; a':Nidrf;cifudkyif


ok

acwÅ arhaeovm;[k atmufarh&avonf/ rnfolrQ ESif;udk pE´,m;wD;&ef rawmif;yef


bo

Mu/ rnfolrQ 0if;udk oD;csif;qdk&ef yGJrawmif;Mu/ taMumif;rSm aus;iSufaygif; tv,f


is
th

rSm aronf a'gif;ruav; jzpfaeí a'gif;ruav; tuudkom jrifcsifMuonf/


of

a'gif;ruav; td;k a0wGefoHudk Mum;csifMuonf/ bkef;&Sda&mufu? bkef;rJh aysmuf&awmh


se

onf/
u
al

a':Nidrf;cifrSm ar\ aea&mif0,f olYorD;acsmESpfa,muf\ Mu,fa&mifva&mifrsm;


rci

rvTrf;rdk;Edkifonfudk cHjyif;aeavonf/ arhaMumifh olYorD;rsm; ta&mifrxGufMuawmh/


me

arhaMumifh y&dowftm;vHk;u olwdkYudk *½krpdu k fEdkifMu/ odkYjzpfav&m a':Nidrf;cifonf


m
Co

pef;tyGifhBuD; yGifhvQuf&Sdaom arhudk remvdkBuD; remvdkvQuf &Sdavonf/ pE´,m; wD;NyD;

37
'*kefwm&m ar

MuvQif tay:xyfrS aMu;pnfoH xGufay:vmonf/ wjznf;jznf; nOhfeufvmum


y&dowfvnf; pJíoGm;avonf/
aronf vlawG{nfhcH&vGef;í NiD;pDpDaeonf[k taMumif;jyum tdrfab; yef;NcHxJ
wGif xdkifaeavonf/ vrSmvnf; y0if;vQuf&Sd\/ opf½Guf tcuftvufrsm;rSm
va&mifwGif aiG&nfvl;xm;ovkd rSwfxif&avonf/ olonf naeu O,smOfyGJudk
awG;aeavonf/ a':Nidrf;cifu olYudk rauseyfjzpfonfudk olodavonf/ oDcsif;qdk&m
wGifvnf; arhudk pdefaMumifeDvm ywfysKd;udk qdk&efajym\/ arurl t"dyÜm,fygaom
]cspforQud}k udkom qdkavonf/ MoZmay;wwfolrSm rdrdMoZm rwnfojzifh rauseyfay/
npmxrif;pm;&mwGif a':Nidrf;cif\rsufESmrSm olYudk oabmrusonfyh Hk ay:aeavonf/
aronf olYtm; remvdkMuNyDudk olodavonf/ olonf [dkawG;'DawG; awG;ae&mrS rcifpD
wdkq
Y D a&mufoGm;avonf/ rcifpDrSwqifh udkausmfjrifh/
olYaemufrS ajcoHMum;ojzifh aronf tawG;udk&yfum vSnfhMunfhavonff/
OD;azarmif jzpfavonf/
]]ar wa,mufxJvm;}}
]][kwfuJh/ avn§if;cHaeygw,f/ eJeJvJ yef;wmeJU}}

!
aronf aemufxyf pum;&SmrawGUojzifh qufrajymbJ aeavonf/ trSefrSm

SK
oluvnf; pum;&Snf&Snf rajymcsifay/ odkY&mwGif OD;azarmifrSm awmfawmfESihf

RI
jyeftk;H rnfr[kwf/
N
]][kwfw,f/ v uav;uvJom? avn§if;uav;u wjzL;jzL; ae&muswmaygh/
W
rO

ckvdk nu odyfom,maeawmh at;at;aq;aq; t&omcHvdkY aumif;wmaygh/ Munfhyg


ou

vm;/ yef;awGawmif ntvSudk MunfEl;aeMuw,f}}


ty

olajymovdkyif yef;½Hkrsm;rS tyGifht½Guf tcuftvufrsm;onf avn§if;0,f


ea

aqmhaeMuavonf/ OD;azarmifonf olYtem;odkY wdk;uyfvmavonf/ aronf tdrfay:


ll b

odkY wuf&ef tcsdefawmfNyD[k atmufarhojzifh ae&mrS xvdkufavonf/


wi

]]ar tdrfay: wufawmhr,f}} [k ar u ajcvSrf;jyif&if; ajym\/


ok

]]naeu ar yD,mEdkwD;wm odyfaumif;ygvm;/ yJcl;uvlawGuawmh arhukd


bo

odyfoabmuswmbJ/ oabmvJ usavmufygw,f/ aru odyfawmfwmudk;}}


is
th

arrSm rjyefao;bJ olYpum;udk em;axmifae&onf/


of

]]aemufNyD; aru vSawmh vlawGudk ai;aeMuwmbJ}}


se

pum;qHk;vQif olonf ar\ycHk;udkuidk fum ukef;í erf;vdkufavonf/ aronf


u
al

rsufESmudk ESdrfhvdkuf\/ OD;azarmif\ ESmacgif;rSm ar\ezl;udkcwfí qHx;kH rSbD;ESifh


rci

yGwfxGufoGm;avonf/ bk&m;vlBuD; OD;azarmif aemufxyf erf;&ef tcsdefr&rD aronf


me

tajy;uav; tdrfay:odkY wufoGm;avonf/


m
Co

38
'*kefwm&m ar

arrSm tay: olYtdyfcef;odkYa&mufvQif bmrSrjzpfovdk ayghayghyg;yg; ½Tif½Tifvef;vef;


yif &Sdavonf/ qif0ifcef;qD;Mum;rS acsmif;Munfhaeaom a':Nidrf;cifrSm olwdkY\
tjzpftysufudk tptqHk; jrifavonf/ arudk þtdrfrS tjrefqHk; xGufoGm;&rnf[k
olonf qHk;jzwfvdkufavonf/ aru odonfrSm OD;azarmif olYudkBudKufaeNyD qdkwmom
Nzpfavonf/ þudpörSm OD;azarmifudk a&SmifvTJí rsufESmrqdkifbJaevQif NyD;rnf[k
olawG;avonf/ aronf zGifhxm;aom jywif;aygufrS aumif;uifodkY armfMh unfhvdkuf
avonf/ aiGem;uGyfxm;aom wdrfwdkuf tjzLrsm;onf rdk;&dyfrdk;om; uif;pifaom
aumif;uif0,f vGifhyg;aeMuonf/

_______

(4)

!
SK
aronf vufxJrSpmtkyfudk jzwfueJ pmyGJay:odkY ypfwifvdkufavonf/ awmfovif;

RI
aerSm tawmfyl&m pmzwfí r&avmufatmifyif &Sdojzifh pmtkyfudk csxm;vdkuf&av
onf/ N
W
rO

pmtkyfrSm [m'Da&; ]pdrf;aomopfyifatmufrSm} 0w¬K jzpfavonf/ aeYcif; tm;vQif


ou

pmzwfjcif;rSm olYtusifhjzpf\/ aeYrSmvif;\/ aumif;uifrSm aMu;rkHjyifuJhodkY jrLwdrfwdkYrS


ty

uif;&Sif;\/ opfyifrsm;rSm olwdkY\ t½Guftvuf tudkif;tcufrsm;udk aeyl&SdefrS rcHEdkif


ea

MuaomaMumifh atmufodkYpdkufí aeMuukef\/ yef;yGifhrsm;rSmvnf; olwdkY\ ½dk;wH yGifhcsyf


ll b

wdku
Y dk acgif;idkufíxm;\/ ta0; v,fawmBuD;rSm pyg;yifrsm;ESifh pdrf;pdrf;pdkaevsuf
wi

ausmufpdrf;a&mif yifv,fjyifBuD;ESifh wlaeav\/ iSufawmfuav;rsm; atmfjrnfoHudk


ok

oJhoJhrQMum;&\/
bo

reufu rcifpDxHrS olYtukdESifh yJcl;odkY vmvnfrnfhtaMumif; pm&avonf/


is
th

vmrnfh we*FaEGaeYjzpfí ESpf&ufom vdkawmh\/ aronf rcifpDwdkY vmvnfrnfh udpöudk


of

pOf;pm;avonf/ ,cifu arrSm ,ckarESifh rwlawmhNyD/ a':Nidrf;cifu olYudk ]w,fawmf


se

wJh q&mruav;} [k rxifrSwfawmh/ vifzrf;aeaom tysdK[líom txif&Sdavonf/


u
al

cgwdkif; pmoifcsdefwGif a':Nidrf;cifonf tyg;odkYvmum em;axmifaewwfavonf/


rci

,ckrl tdrfudpöwGif tvkyfrsm;um tapcHawGudk Budrf;armif;aewwfavonf/ ESif;ESifh


me

0if;rSm olYtaru t&ifvdkr[kwf[krSwfum 0rf;enf;aeMu\/ arhtzdrkY Sm rnfodkYrQ


m
Co

39
'*kefwm&m ar

rajymif;vJbJ ,cifuuJhodkYyif olwdkYudk ,k,NrJ ,k,um q&mryDyD MuifempGm


oabmxm;ojzifh orD;ESpfa,mufrSm olwdkYq&mrudk cspfcifvsufyif&Sdavonf/
O,smOfyGJ NyD;uxJu arhudk rdk;usewfr,fuav;[k rxifMuawmh/ a':Nidrf;cifu
tpjyKí a':jrifhjrifh? a':at;&Sif? tNidrf;pm; ppfuJuawmf a':cspfwdkYu arhudk ]ysHvTm;r}
[k atmufarhvsuf &SdMuonf/ ½G,fwl tysdKuav;rsm;uvnf; arhudk ]ysHwJh aumifr} [k
oabmxm;Muonf/ vluHkxHydkif;rSm udk,fhxufomvQif remvdkMuonf/ taMumif;rSm
olwdkYonf arhavmuf olwdkY pE´,m;twD;raumif;Mu? t*Fvdyfpum;udk usifvnfpGm
raNymwwfMu? t0wftpm; acwfqHatmif r0wfwwfMuaomaMumifh jzpfavonf/
aemufwaeY aps;xJwGif arESifh 0efaxmuf ODpdefwifwdkY awGUMuao;onf/ OD;pdefwif
rSm um;ESifhNzpfí um;xJwGif a':jrifhjrifhwdkYvnf; ygavonf/ arESifh OD;pdefwifwdkYrSm
a&yufr0ifatmif t*Fvdyfvdk pum;aNymvsuf&SdMu&m ab;u arhvdkraNymwwfaom
a':NrifhNrifhwdkY vluHkxHwodkufrSm yg;pyf ta[mif;om;ESifhom aeMu&onf/ xdktcgupí
aemuf arESifholwdkY awGUMuvQif arhudk t&ifuvdk ysLiSmpGm EIwfrqufMuawmh/ þodkYvQif
tpu ,Ofaus;aom arrSm a,mufsm;awGESifh ya&my&Dvkyfaom? ysHaomartjzpfodkU yJcl;
vluHkxHydkif;u uJh&JU oN*ØK[fvQuf &Sdavonf/

!
xdktcgrsdK;wGif arrSm rcifpDwdkYudk txl;owd&avonf/ rcifpDuvnf; arhudk

SK
olwdkYqDvmae&ef ac:bl;onf/ arvdk oGufvufyHkrsdK;rSm yJcl;vdk awmESifhrwefay/

RI
NrdKUBuD;jyBuD;ESifhom awmfonf/ paeaeYwGif aronf rcifpDwv dkY mvQif auR;&ef udwfrkefY
N
waygif aps;xJodkY oGm;0,favonf/ tNyefwGif vefcsm;ESifh vmavonf/ rGef;wnfh
W
rO

ausmfausmf Nzpfí aNcmufaoGUaomvrf;rSm zHkxíae\/ OD;azarmifwdkYtrd frSm


ou

ta0;uaeMunfhvQif twefi,fv\ S / csdK;rsm;onf av;wGJUpGm ulMu\/ v,fuGif;buf


ty

qDrS uRJrsm;\ atmfoHudkvnf; wcgw&H Mum;&\/ þae&mrsdK;rSm ,mcif; v,fcif;rsm;


ea

taMumif;om tdyfruf rufaebdkY aumif;awmhonf/


ll b

reufpm xrif;pm;NyD;uxJu arrSm rcifpDwu dkY dk arQmfaeavonf/ aronf


wi

qif0ifbuf jywif;aygufudk ar;axmufum yJcl;-&efukef vrf;rBuD;bufudk Munfhaeav


ok

onf/ atmufxyfrS olwufay;aom oDcsif;wydk'fudk ESif;onf wawmifawmif wD;ae


bo

avonf/ 0if;rSm oDcsif;tqdk usifhvsuf&Sd\/ aronf MumMumrapmifh&/ cyfa0;a0;rS


is
th

um;teufuav; tdrfqDodkY vmaeonfudk jrifuwnf;u 'Dum;bJ[k olxifavonf/


of

um;xJwGif a,mufsm;ysKdwOD;ESifh tysKdrwOD; ygvmavonf/ um;onf 0if;xJodkY auGU0if


se

vm\/ aronf atmufxyfodkY tajy;qif;vmum qif0ifatmuf qdkufxm;aom


u
al

um;xJrS rcifpDwdkYudk jymjymovJ BudKqdkavonf/ oli,fcsif;ESpfa,mufonf 0rf;om


rci

vGef;í wa,mufvufudk wa,muf qkwfudkifxm;Mu\/


me

]]ar? arh awGU&wm odyf0rf;omwmbJ}}


m
Co

]]pDh awGU&wmavmuf 0rf;omp&m raumif;ao;ygbl;}}

40
'*kefwm&m ar

]]aru odyfMunfhaumif;aewmbJ/ ausmif;rSmwHk;ueJYawmif rwlbl; udkudk}}


olYtudk udkausmfjrifhrSm pufudk&yfvsuf&Sd&m b&dwfawG bmawG tukefeif;NyD;rS
olwdkYqDodkY vmEdkif\/
]]'gu pDhudkudkav? udkausmfjrifhwJh/ arh taMumif;udkawmh udkudkY udk cPcPajymvdkY
odaeygNyD}} [k rcifpDu olYtudkESifh arudk rdwfzGJUay;avonf/ olwdkYonf acgif;ndwfum
todtrSwf jyKMuavonf/ udkausmfjrifhrSm olYESra&SUwGifjzpfí &Sufae\/
csufcsif;yif arwGif udkausmfjrifh b,fvdkvlpm;qdkwmudk em;vnfavonf/ olYudk
tvdkuftxdkufajym? rcifpDuvnf; oabmusrnf/ aemuf oem;vmatmifvkyf? aemuf
olYudk tm;udk;vdkaom trlt&mudkjy? aemuf olYudk pGJvmatmif rm,mjzifhEGJU/ aronf
pdwfwGufjzifh tpDtpOfudk *Pef;csNyD; jzpfavonf/
aronf rcifpDwdkYudk {nfhcef;xJodkY ac:oGm;avonf/ arESifh rcifpDwdkYrSm
ESpfa,mufxdkif ukvm;xdkifwGif ,SOfwGJíxdkif\/ udkausmfjrifhrSm olwdkYESifh rsufESmcsif;qdkif
wGif xdkif\/ udkausmfjrifhrSm oli,fcsif;ESpfOD; ajymcsifwm ajymygapawmh[k pmyGJay:rS
r*¾Zif;wapmifudk zwfaeavonf/ olYem;xJwGifrl ar\ aiGqGJvJoHudkom Mum;ae&\/
0rf;omaeMuaom arESifhrcifpDwdkYrSm pum;ajymí tm;r&atmifyif &SdMu\/ xdktcsdefwGif

!
OD;azarmifrSm tdrfOD;cef; olYpmzwfcef;uav;wGif owif;pmzwfNyD; tdyfvsuf&Sd\/ a':

SK
Nidrf;cifrSm aps;oGm;aecdkufNzpf\/ ESif;ESifh 0if;wdkYrSm pE´,m;wD;aewkef;? oDcsif;usuf

RI
aewkef;/
]]arhtcef;u b,frSmvJ/ arh pmxJtwdkif;qdk odyfaumif;rSmbJ}} N
W
rO

]]tay: rSmpD&JU/ vdkufMunfhygvm;}}


ou

olwdkUonf ukvm;xdkifrS xMuavonf/


ty

]]aetHk;aemf udkudk}}
ea

]]{nfhonfudk wa,mufxJ xm;cJh&rSm tm;emp&mBuD;}} aru tm;emaMumif;ajym\/


ll b

]]udpör&dSygbl;? oGm;rSmom oGm;Muyg}} [k udkausmfjrifhu NyHK;í ajymavonf/


wi

arESifh rcifpDwdkYonf tay:odkY wufoGm;Muavonf/ olwdkYonf ar\


ok

tdyf&may:wGif xdkiMf u\/ rcifpDonf tcef;tajctaeudk vSnfhywfí Munhf\/ olonf


bo

jywif;aygufodkY oGm;&yfjyef\/
is
th

]]'Duae jrif&wJh ½IarSsmfcif;uawmh odyfvSwmbJ/ v,fuGif;BuD;uvJ pyg;yifawGeJY


of

pdrf;vdkY/ tdrfab;rSm yef;NcH/ 'gayrJh arhudk pD wckar;csifw,f}}


se

]]ar;yg/ ed'gef;qifaevdkufwm}}
u
al

]]ar 'DrSmae&wm aysmf&JUvm;}}


rci

aronf csufcsif;rajzao;bJ ]]ar wu,f 0rf;xJu&Sdwmudk ajym&rvm;}} [k olYudk


me

Munfhí aNym\/
m
Co

]]'gaygh}} rcifpDonf arh tdyf&may:wGif jyefxdkif&if; ajz\/

41
'*kefwm&m ar

]]ar wu,fajym&r,fqdk&ifawmh 'DrSm rdepfwdkif;udk odyfrkef;wmbJ}}


aronf acgif;tH;k pGyfrsm;udk vufESifhyGwfí ae\/ rcifpDrSm olYudk ,k,bdkY
pum;rsm;udk pOf;pm;ae\/
]]'Dae&mrSm arrSm;w,fqdkwm arodygw,f/ wu,fqdkawmh ar[m aysmfbdkYaumif;
wmaygh? bmrS ylp&m yifp&m r&Sdbl;/ pE´,m;uavwD;? pmzwf/ 'gayrJh arudku
'Dvdktodkif;t0dkif;rsdK;eJU raysmfwmawmh arvJ rwwfEdkifbl;/ awmusw,fqdkNyD; raysmfwm
r[kwfzl;/ awmusvdkU om,mp&m? pdwfMunfvifp&mbJ &Sdwm/ arrkef;wmu obm0
0w¬KawGudk r[kwfzl;/ vlawGudk}}
aronf þae&ma&mufvQif &yfvdkuf\/ rcifpD\ rsufvHk; pdrf;jymjymwGif
rif;vGifwdkY oef;aeonfudk arjrif\/
]]ar? pDawmh odyfpdwfraumif;wmbJ/ ar wu,fbJ raysmfbl;vm;/ pDxifwmu ar
'DrSm cifMurifMuolawGaygNyD; [efusaew,fvdkY xifwm}}
]]cifMurifMuvGef;vdkY cufwmaygh pD/ [efvJ [efusygw,f pD/ [efuswm[m
'Dywf0ef;usifeJY rudkufbl;/ wavmav;u 'DtdrfrSm O,smOfyGJwck vkyfw,f}}
]]aNymprf;ygtHk; ar}} rcifpDrSm ar ajymrSmudk Mum;csifaeavonf/

!
]]tJ'DO,smOfyGJrSm aru pE´,m;wD;NyD; qdk&w,f/ naecsrf;av;qdkawmh odyfwD;vdkY

SK
aumif;wmbJ/ arvJ wD;aumif;aumif;&SdwmeJY odyfudk wD;vdkuf qdkvdkufwm}}

RI
rcifpDonf ar\ vufarmif;udkudkifum ]]pD ,Hkygw,f/ aru tqdkaumif;
twD;aumif;/ olwdkY arhudk odyfoabmusMurSm}} N
W
rO

]]pDu tukefrSrodbJ 'Dvdkajymwmaygh/ pdrf;aewJh v,fuGif;BuD;awG? aumuf½kd;yHkawG?


ou

ykavGoHawG? uRJawG awmyef;awG? bmawGeJY wu,fhawm½Gmqdk&ifawmh pDxifovdk


ty

[kwfrSmygbJ/ yJcl;[m awm½Gmr[kwfbl; v,f,mudkif;uRef;vkyfaewJh awmom;


ea

v,form;awG aewmr[kwfbl;/ vluHkxHawG aewJht&yf pD&JU/ vluHkxHqdkwm ydkufqH&SdwJh


ll b

vleJY tpdk;& t&m&Sdudk qdkvdkwm/ *kPfeJY yumoeudk zufaoMurJh vluHkxHawG trwf


wi

uawmf a':at;&SifwdkY? rkqdk;r0efaxmufuawmf a':cspfwdkY? orm"dNrdKU0efeJY


ok

ajrydkif&Siu
f awmf a':Nidrf;cifwdkY [m; [m;}}
bo

ar onf rJh&Duav; &Davonf/ olonf vluHkxHydkif;udk &,farmrdavonf/


is
th

]]olwdkY tpwHk;uawmh arhudk tifrwef oabmusMuwmaygh/ aru yD,mEdkvJ twD;


of

aumif;wmudk;/ vluHkxH om;orD;qdk&if pE´,m;wD;wwfwm[m rwwfrjzpfwJh ynmrsdK;


se

udk pD&JU/ pE´,m;udk 0goemygvdkY pdwfxJu udku *Dwbufudk vTwfaevdkY r[kwfbl;/


u
al

b,frif;yGJpdk;yGJrSm b,folYorD; pE´,m;wD;w,f qdkwmom vdkcsifwm/ vluHkxHtdrf&JU


rci

{nfhcef;rSm pE´,m;&SdrS *kPf&Sdw,fvdkY ,lqMuwmvm; pD/ O,smOfyGJrSm aru oDcsif;BuD;


me

a&m umvay:a&m [efusyefus wD;jyqdkjyvkdufawmh olwdkYtm;vHk; arhudk 0dkif;remvdkMu


m
Co

wmaygh/ aemufNyD; 0efaxmufeJY w&m;olBuD;om;u arhudk *½kpdkufMuwmvJ tysKdayguf

42
'*kefwm&m ar

uav;awG tysdKBuD;awGu rauseyfMubl;aygh/ olwdkYqDrSm ydkufqH&SdwJhvlwdkY? tpdk;&t&m&Sd


wdkYqdk&if odyf yg;&ufem;&uf vkyfMuwm/ ar t*Fvdyfpum; ajymwmudkvJ olwdkYu
oabmrusMubl;/ ar[m t&ifuvdk &wemav; r[kwfzl;/ uG,f&mrSm ar;aighMuwm
aygh/ arwdkYvdk tnw& q&mrav;[m olwdkYudk;uG,fwJh vlukefxHydkif;rSm cRefaewm
rMunfh&ufEdkifbl;aygh}}
]]'Drdef;rBuD;awG odyfrkef;p&maumif;wmbJ}} [k rcifpDu rSwfcsufcs\ rcifpDrSm ar
tajymESifh vluHkxHydkif;udk pdwfcsOfvsuf&Sd\/
]]aemufNyD; wck&Sdao;w,f/ pE´,m;wD;MuwHk;u a':Nidrf;cifu arhudk pdefaMumif
eDvmudk wD;bdkYajymw,f/ pdefMumifeDvmu cspforQudkavmuf pmom;rSm t"dyÜm,fygwm
r[kwfzl;/ aru olYMoZmudkvGefNyD; cspforQudw k D;awmh olu olUMoZmqefYusifbuf
vkyf&rvm;qdkNyD; arhudk rsufwmaygh/ MoZmay;wwfwJhvl[m MoZmrwnf&if b,f
auseyfrvJ/ ar olYtBudKuf vdkufvdkuf&ifaumif;rSm}}
aronf jywif;aygufrS wG,fíaygufaeaom yefyGifhuav; wyGifhudk cl;vdkufav
onf/ rcifpDrSm ar ajymorQudk em;axmifae\/
]]ar[m oDcsif;vJrqdk pE´,m;vJrwD;bJ olYorD;ESpfa,mufudk tNrJcsDrGrf;NyD;

!
olUMoZmudk waoGrwdrf; emcHae&ifawmh arhudk odyfcifrifrSm/ oabmusrSmbJ/ 'Dawmh

SK
arhtzdrkY Sm atmufuscHNyD; olYtBudKuf ajr§mufyifhaervm;? 'grSr[kwf 'DtdrfrSm raeawmhbdkY

RI
bJ/}}
olonf v,fuGif;BuD;bufodkY ai;arQmfMunfhaeNyef\/ N
W
rO

]]ar b,fxGufoGm;&rvJ rodygbl;}}


ou

]]ar? ar 'Davmuf rrdkufprf;ygeJYu, G f}} rcifpDonf &ifuav; aumhvm\/


ty

]]rdkufw,f}}
ea

]][kwfw,f? rdkufwmaygh/ ar 'Dpum;rsdK; rajymoifb h l;/ ar tckajymaewmu arh


ll b

rSm avmurSm rdwfaqGwa,mufrS r&SdovdkbJ/ arhudk pD cPcP ajymw,fr[kwfvm;/


wi

pDeJYtwl vmaevSnfhygvdkY/ ar vmae&if pD odyfaysmfrmS }}


ok

aronf olU oli,fcsif; rcifpDudk cspfvGef;ojzifh zufxm;avonf/


bo

]]wu,fqdkawmh b,fjzpfrvJ pD&,f}}


is
th

]]bmjyKvdkYvJ}}
of

]]pD wa,mufxJ pDU wOD;oabmeJY &wmr[kwfbl;/ pDh tazawG tarawGu


se

&Sdaeao;w,f/ olwdkYu arhudk b,fvdkxifMurvJ/ tdrfajc,majcrwnf avvGifhaewJh


u
al

rdef;uav;vdkY xifMurSmaygh}}
rci

]]azazwdkY ararwdkYu oabmaumif;Muygw,ff/ pDhudk tifrwef tvdkvdkufMuwm/ pD


me

cspf&if olwdkYvJ cspfMurSmaygh}}


m
Co

aronf NyHK;\/

43
'*kefwm&m ar

]]aemufNyD; pDh tudk udkausmfjrifhuqdk&if arhudk b,fvdkxifrvJ}}


rcifpDonf arhudk ½IyfceJ wcsuferf;um ]]a,mif;ruvJuG,f? ylp&mr&Sd ylaevdkuf
wm/ udkudkuvJ arhudk cspfaewmyg}} [k pvdkufavonf/
rcifpDu arhudk olYtudkESifh pvdkufonfrSm ar awG;oavmuftxd olu qdkvdk&if;
r[kwfay/ arrSm 'DwcgwGif &SufoGm;um rsufESmuav;yif eDvmavonf/ olwdkYonf
atmufxyfodkY qif;vmMu\/ aronf rcifpDwdkY armifESrESpfa,mufESifh pum;pjrnf
ajymNyD;aemuf ]]ar vufzuf&nf azsmfvdkuft;Hk r,f}} [k taMumif;jyum {nfhonfESpfOD;udk
{nfhcef;wGif xm;jypfcJhí twGif;bufodkY 0ifoGm;avonf/
olESifh rcifpDwdkY ajymMuonfh pum;udk rcifpDonf udkausmfjrifhtm; jyefajymrnfudk
ar twwfodavonf/ ar xifonfhtwdkif;yif rcifpDonf ar xoGm;vQif olYtudktm;
wvHk;rusef jyefajymavonf/ udkausmfjrifhrSm olUESruJhodkY oem;Muifemwwfonf/
trSefrSm olonf rcifpD oabmoum,ESifh a,mufsm;udk,fom jzpfavonf/ olonf
arhudk awG;um oem;vsuf&Sdavonf/ olwdkYtdrfodkY arvmrnfudk ol0rf;omrdonf/
olonf ukvm;xdkifaemufrSDudk acgif;wifum yef;NcHxJrS py,fyef;&eHY arT;rsm;udk ½SLvsuf
&Sd\/ xdkae&muav;rSm ara½G;ay;aom ae&mjzpf\/

!
twefMumvsif aronf pdefuwDÅygvdk tarT;EkaMumifeufuav;udk &ifwGifydkufum

SK
olwdkYqDodkY jyefa&mufvmavonf/

RI
]]'DylpDuav;urS arhudk wu,fcspfwm}} [k aMumifuav;\ 0rf;ydkufESifh yg;tyfum
aru ajymjy&m tm;vHk; 0dkif;&,fMuavonf/ aemuf aronf {nfhonfESpfOD;udkN
W
rO

vufzuf&nf? udwfrkefYjzifh aeUcif;pm wnfcif;auR;arG;vsuf&Sdavnf/ vufzuf&nf


ou

aomufNyD;í pum;aNymaeqJwGif a':Nidrf;cif? OD;azarmifESifh orD;ESpfa,mufwdkY {nfhcef;


ty

odkY 0ifvmMu\/ aronf tdrfoltdrfom; tm;vHk;udk rcifpD? udkausmfjrifhwdkYESifh rdwfzGJUay;


ea

\/ OD;azarmifrSwyg; tjcm;olrsm;onf {nfh0wfaus½Hkom pum;ajymMu\/


ll b

]]aemufvJ vmvnfwmaygh/ 'Du q&mrav; rdwfaqGqdkvJ usKyfwdkYrdwfaqGeJY


wi

twlwlygbJ}} [k OD;azarmifu aysmhaysmif;pGm ajym\/ rcifpDrSm ESif;wdkY 0if;wdkYESifh pum;


ok

aNymae\/ OD;azarmifu udkausmfjrifhudk olYrdbrsm;taMumif; ar;ojzifh ajymjyaeav


bo

onf/ OD;azarmif wa,mufom olwdkYESifh &,f&,farmarm pum;ajymavonf/


is
th

]]a&mufwJhtcg NrdKUxJ a&SmufMunfhMuygtH;k vm;/ a&Tarmfa"mwdkY bmwdkY oGm;Edkifwm


of

bJ}} [k OD;azarmifu yJcl;NrdKU v,fp&mywfp&mudk ajymjy\/


se

]][kwfom;bJ ar/ pDwYu dk dk vdkufjytHk;rSaygh}}


u
al

arrSm 0rf;omaeojzifh a&Tarmfa"modkY vdkufydkY&rSmudkyif arhvsuf&Sdavonf/


rci

]]'gjzifh tckoGm;Muwmaygh/ ar tay:wufNyD; t0wfvJvdkuftkH;r,f}}


me

]]pDvJ vdkufcJhr,f/ udkudk ae&pfcJhtHk;aemf}} [k pDu ar\ vufarmif;udk udkifum


m
Co

ESpfa,mufom; arhtcef;udk oGm;Muavonf/ aronf rcifpDwdkY vufaqmifay;aom

44
'*kefwm&m ar

a&Ta&mifcsdwfudk 0wf\/ ar tvSjyifí NyD;cgeD;wGif rcifpD atmufodkU qif;oGm;av\/


aronf vGwfvyfpGm aygif'gwdkYíae\/ wudk,fvHk; BudKifaeatmif a&arT;qGwf\/ ar
onf olYudk,fol vSonfxuf vSatmif arT;onfxuf arT;atmifjyKjyif\/ NyD;vQif
atmufodkY qif;vm\/
a½Ta&mifcsdwfESifh &ifywfwGifxdk;xm;aom a½Ta&mifzJyGifhuav;rSm tvGef vdkufavsm
aeojzifh rcifpDonf arvufudk qkwfum ]]areJU vHkcsnfeJY vTwfvdkufwmbJ}} [k NyHK;í
csD;rGrf;avonf/
]]pDwdkU vufaqmifay;wmudkawmif aus;Zl;wifpum; rajym&ao;bl;}} [k aru
um;ay:wuf&if; ajym\/
]]ar tckvdk vSatmif0wfvmwm[m aus;Zl;wifpum;ajymwmeJU twlwlbJ}} [k
udkausmfNrifhu pufEId;&if; ajymavonf/ um;vnf; a&Tarmfa"mbufodkY armif;xGufoGm;
avonf/ aemufrS ar\ a&arT;eHY aygif'geHYrsm;onf ta&SUwGif um;pwD,mwdkif udkifae
aom udkausmfjrifh\ ESmacgif;udk csLMuukef\/ olwdkYonf naeapmif;txd
a&Tarmfa"mbk&m; ponfwdkYudk vnfywfMunfh½IMuavonf/ olwdkYonf tjyifwGif tdrfxJ
rSmxuf vGwfvyfcsrf;ompGm pum;ajymEdkifMuavonf/ udkausmfjrifhESifh arwdkYrSm tawmf

!
cifrif &if;ESD;vmMu\/ rcifpDrSm olYtudkESifh arwdkY cifrifonfudk 0rf;omvsuf&Sd\/

SK
a&Tarmfa"mrS jyefvmvQif olwdkYonf naepmpm;Mu\/ xdkaeYrSm vjynfhaeYjzpf&m

RI
{nfhonfrsm;onf 9 em&DavmufrS vomom at;at;vlvl um;armif;í NyefMurnf
N
Nzpf\/ OD;azarmifwdkYtdrfrSm naeat;vmvQif avajyavn§if; woif;oif;ESifh aecif;
W
rO

xdkifcif; tvGefom,m\/ ae0ifvQif vxGufvmavonf/


ou

OD;azarmifESifh udkausmfjrifhwrdkY Sm tdrfa&SU{nfhcef;wGif pum;ajymvsuf &SdMuí


ty

rcifpDrSm arESifhtwl tv,fcef;wGif pum;aumif;vsuf &SdMuavonf/ v,fuGif;buf


ea

qDrS iSufawmfwdkY ykZif;xdk;wdkY atmfjrnfMu\/ yef;NcHxJrS a½TcsdK;jzLrsm; ulaeMu\/


ll b

pmuav;rsm;vnf; wusdusd rm*"oH usL;&ifhaeMu\/ xdktcdkuf tv,fcef;qDrS


wi

iSufwumwdkY\ rm*"oHxuf om,mcsKdjraom BudK;Mumr,fuav;\ aw;oHonf


ok

wvGifvGif ay:xGufvmavonf/ udkausmfjrifhonf acgif;axmifí em;pGifh\/ oDcsif;oH


bo

rSm ar\toH jzpfavonf/ pE´,m;oHrSm tqdEk Sifhtwl Nidrfhajimif;vSavonf/


is
th
of

]]cspfarwåmom ESif;qDyGifhuav;jzpfvQif
se

ysKdarcifom opf½Gufuav;jzpfvQif
u
al

tpOf EGJUvdkY wGJaerSmbJ&Sif?


rci

at;vQifat; ylvQifyl
me

uGif;jyifrSm yef;NcHrSmyif?
m
Co

arwåmyef; yGifhvef;rSm&Sif}}

45
'*kefwm&m ar

udkausmfjrifhonf oDcsif;qHk;vQif rcifpDwdkYqDodkY oGm;um pE´,m;ab;wGif &yfvsuf


]]aru tqdka&m twD;a&mudk odyfaumif;wmbJ}} [k csD;rGrf;avonf/
aronf NyHK;íom aeavonf/ rcifpDonf rnfodkYrQrajym/ olonf tcspfaw;wGif
pdwful;,Ofíaeonf/
]]udkarmifaum}} [k a':Nidrf;cifu {nfhonfESifh pum;rajymaom olYa,mufsm;
twGuf ar;\/
]]vuomom avu at;at;qdkawmh Budrfukvm;xdkifBuD;ay:rSm tdyfaysmfae
xifyg&JU}} [k udkausmfjrifhu NyHK;íaNz\/
aemuf ESif;ESifh 0if;wdkYyg 0ifvmMu\/ a':Nidrf;cifrSm olYa,musfm;&Sd&modkY oGm;av
onf/ ESif;ESifh 0if;wdkYrSm rcifpDudk &efukefolawGtaMumif; ar;aeavonf/
]]pD wdkYudk aru yef;awG vufaqmifay;vdkuf&r,f/ NcHxJrSm yef;awG odyfaygwm}}
ESif;ESifh 0if;wdkUrSm arhtMuHudk oabmwlMuavonf/
]][kwfw,f q&mr/ vu odyfomwm/ vif;vdkY? 0if;vdkY? yef;NcHxJrSm yef;cl;vdkY
odyfaumif;rSmbJ}}
rcifpDrSm olwdkYESifh pum;aumif;aecdkuf arESifh udkausmfjrifhwdkUrSm yef;NcHxJodkU

!
oGm;Muavonf/ rcifpDuvnf; ]]udkudk areJY taz: vdkufoGm;ygvm;}} [k ajymí

SK
ae&pfavonf/

RI
]]a': Nidr;f cifBuD;awmh rJhaerSmbJ}}
]]tdk olwdkYudk *½kpdkufp&m r&Sdygbl;}} N
W
rO

OD;azarmifrSm yef;pdkuf txl;0goemyg&m olwdkY\yef;NcHrSm tawmfus,f0ef;í


ou

yef;rsdK; tvGefpHk\/ opfoD;0vHyifrsm;vnf; zGHUNzdK;pGm aygufaeMu\/ olwdkYonf


ty

yk@&dyf½Gufwef;rsm;tv,f Mum;vrf;rS jzwfoGm;Mu\/ vonf wNcHvHk;vif;aeatmif


ea

w½Tef;½Tef; awmufyíae\/ yef;½Guf yef;cufrsm;wGif aiGa&mifvufaeoavmuf


ll b

ajrtjyifrSm t&dyfrsm;jzifh tuGuftuGuf jzpfaeavonf/ a'pDyef;? t*Fvdyf *E¨rmyef;?


wi

a'vD&myef;? aZmfrTm;yef;½Hkrsm;rS tyGifhcsyfwdkYrSm avEkat;\ uBudK;qGJwdkif; b,f,drf;


ok

nmEGJU uaeMu\/ opfoD;teHYrsm; arT;BudKifaeMu\/ yef;NcHrSm olwdkYa&SU0,f aiGaoG;


bo

tzl;udk tvS*kPfusL;um olwdkYudk ]]vmvSnfhprf;yg}} [k rm,mEGJUí zdwfac:Mu\/


is
th

avtaoG;wGif yef;tcdkifcdkifwdkYonf udkif;nTwfum cl;qGwftoifh apmifhpm;aeMu\/


of

olwdkYonf yef;tvSwdkY\ rm,mausmhuGif;wGif rdíaeMuavonf/ taMumif;rSm


se

olwdkYonf yeff;NcHtwGif;odkY a&mufaeMuaomaMumifh jzpfavonf/


u
al

]]vm vm? 'Dbufvm/ 'D½kHu yef;awGaygw,f}} aronf a&SUodkY oGm;avonf/


rci

udkausmfjrifh\ em;xJwGifum; ar qdkaom ]]cspfarwåmom ESif;qDyGifhuav;jzpfvQif}}


me

[laom oDcsif;oHonf yJhxifaeavonf/ aruvnf; xdkoDcsif;udk pdwfxJu ½Gwfqdkí


m
Co

46
'*kefwm&m ar

aeavonf/ 'DntzdkYrSm ar vIyf&Sm;vdkufaom trlt&mwdkif;onf usufoa&&Sd&rnf/


ar ajymvdkufaom toHwdkif;onf uAsmqH&rnf/
]]udkausmfjrifhwdkYawmh awmfMum&efukefNyef&awmhrSm}}
udkausmfjrifhonf wdwfqdwfjcif;udk NzdKzsufavonf/ aronf yef;cl;ae&mrS olUudk
Muifemonfh[efjzifh Munfh\/ olUpdwfxJwGifum; newforD;i,fuav;udk ayGUcsif
ydkufcsif ,k,csifaeavonf/
]]rcifpDwdkYjyefMu&if arawmh odyfatmufarh ae&pfrSmbJ}}
rcifpDwdkY[k A[k0kpfESifh oHk;ojzifh ar atmufarhonfhtxJwGif olvnf; ygonfudk
olodavonf/ ar onfoufjyif;cs\/
]]aru yef;yifawG? iSufuav;awGeJY awmom,mcif;udk tifrwefcspfwwfw,f
xifw,f? [kwfvm;}} [k uddkausmfNrifhu ar;ao;onf/
]]ar[m awm"avh awmtvSudk tifrwefcspfygw,f/ 'gayrJh udkausmfjrifh&,f?
b,favmuf awm[m aecsifp&maumif;ayrJh cspfwJh cifwJh vlawGMum;rSmrS pdwfcsrf;om
rSm? aysmfrSmaygh}}
ar ajymonfrSm [kwfonf[k olawG;avonf/ aruvnf; olYudkom pOf;pm;

!
aeavonf/ olYcspfol oufvS,fjzpfvQif rnfodkY aevdrfhrnfenf;? olY&iftkyf vufarmif;

SK
om;rsm;onf rnfrQ wif;rmaevdrfhrnfenf;? olUEIwfcrf;rSm tcspfaZm&rufMumifh rnfrQ

RI
ylaEG;aevdrfhrnfenf;/
N
odk&Y mwGif aronf olYudk vifa,mufsm;tjzpf a&mufatmif rrSef;ay/ wu,fvnf;
W
rO

aronf vifrvkdcsifao;/ wyfrufjcif;pdwf jyif;xefvm½kHESifh vif,lum tdrfaxmifonf


ou

tjzpf raecsifay/ olonf ESpfq,fausmfausmfom &Sdao;onf/ tysdKvkyfí aumif;wHk;


ty

t½G,f jzpfonf/ rnfodkYyifjzpfap awmfMum udkausmfNrifhwdkY &efukefjyefoGm;Muvsif ar


ea

onf atmufarh vGrf;qGwfaernfrSmrl trSefyif jzpfavonf/


ll b

]]ar bmpOf;pm;aewmvJ}} udkausmfjrifhonf nifompGm ar;avonf/


wi

aronf oufjyif;csum v,fuGif;bufodkY arQmfMunfhaeavonf/ olwdkYonf vJus


ok

aeaom a&Smufyifudkif;ay:wGif xdkifvsuf &SdMu\/ arrSm cl;NyD;aom yef;tcdkifrsm;udk


bo

&ifcGifwGifydkufum ai;íae\/ aqmifawmful;yef;½kHrS &eHYrsm;onf arT;MuLBudKifvdIifí


is
th

aeMu\/ olwdkYa&SU&dS rmvumyif tudkif;tcufwdkYonf va&mifatmuf ajrtjyif0,f


of

t&dyfrsm; xdk;usaom 0uFyguGuf &mZrwfuGufrsm;o@mef jzpfay:aeavonf/


se

]] ar pOf;pm;aewmu aqmif;wGif;us&if b,fa&mufaervJqdkwm}}


u
al

ar\ pdwftm½HkwGif tdyfruf rufae\/ olYtdyfrufxJwGif olonf tpdrf;a&mif


rci

t0wfwefqmudk qif,ifum a½Tjzifh twdNyD;aom tcef;aqmifwckwGif a&mufae\/


me

olYvnfyif;wGif ykvJuHk;pGyfxm;\/ olYrSm wa,mufwnf;jzpf\/ tjyifrS qlnHaom


m
Co

47
'*kefwm&m ar

toHawG Mum;&umaemuf wdwfqdwfoGm;Mu\/ olU tdyfruf uG,faysmufoGm;vQif ol


onf ae&mrS xvdkufavonf/
]]uJ jyefMu&atmifav}}
udkausmfjrifhvnf; xvdkuf&avonf/
]]cPaeygtHk;vm; ar&,f}}
]]arwdkY 'DrSm tawmfMumoGm;NyD udkausmfjrifh&JU}}
aronf yef;cdkifudkydkufum jyef&ef ajcvSrf;jyifavonf/ udkausmfjrifhonf arh
taemufrS vdkufygvmavonf/ vonf wdrfwdkufwwdkufuG,faeojzifh arSmifae\/
twefMumvQif rcifpDwdkYarmifESronf OD;azarmifwYdk tdrfom;rsm;ESifh arhudk EIwfqufum
yJcl;rS xGufcGmoGm;Muavonf/ oGm;cgeD; um;ay:rS ]]oGm;tHk;rnfaemf ar}} [k EIwfquf
aom udkausmfjrifh\toHrSm tenf;i,f wkefonfudk ar aumif;pGm owdxm;rdavonf/
udkausmfjrifhab;wGif xdkifaeaom rcifpDrSm ridkrdatmif renf; pdwfudk wif;xm;&í
olYtudk toHwkefonf rwkefonfudk *½krpdu k ftm;ay/ aronf olwdkY um;uav;
vrf;csdK;wGif uG,foGm;onfhwdkifatmif 0if;wHcg;0wGif ai;usef&pfcJhavonf/
xdknü aronf tjyma&mif yef;yGifhuav; opf½GuftMum;rS zl;aeonfudk

!
jrif&onf[k tdyfruf rufavonf/ opf½Gufuav;rSm yef;yGifhtNymuav;udk ayGUzufí

SK
xm;avonf/

RI
_______ N
W
rO
ou
ty
ea
ll b
wi

(5)
ok
bo

yef;NcHxJrSmwHk;u aronf udkausmfjrifhESifh cGJcGmí tdrfxJodkY0if&ef tcsdefwGufonfrSm


is
th

twGufaumif; jzpfavonf/ tb,fhaMumifhqdkaomf udkausmfjrifhonf &efukefjyefa&muf


of

uwnf;u arhudk pGJvef;vsuf&Sdavonf/ udkausmfNrifhu cspfpum;ajym&ef BuHaeqJ aru


se

olYudk jyefawmhr,f[k ajymí yef;NcHrS tdrfwGif;odkY 0ifoGm;ojzifh olUrSm &efukefa&mufonfh


u
al

wdkifatmif rqHhwiHh jzpfaeavonf/ rqHhwiHhjzpfjcif;rSm arhudk ydkí pGJvef;ap\/ olonf


rci

pdwfwnfNidrfatmif pmudkzwfavonf/ pmvHk;rsm;rSm ar\ rsufvHk;jymuav;rsm;om


me

Nzpfaeavonf/ olonf raewwf rxdkifwwfatmifyif arhudk pGJvsuf&Sd\/ olwdkYtdrfrSm


m
Co

uefawmfBuD;ab; ywfvrf;wGifjzpf&m aeYcif;qdkvQif wdwfqdwfat;csrf;ojzifh ydkí

48
'*kefwm&m ar

pdwfjyefYvGifh\/ olonf pdwfajyvufaysmuf NrdKUxJodkY xGufoGm;avonf/ NrdKUxJwGif


pdwfajyvufaysmuf ½kyf&SifMunfh&efjzpf\/ tjyifwGifum; "mwf&xm;oH? armfawmf
um;oH? vloHoloHrsm;jzifh qlnHae\/ ,ckvufiif;rl olonf bmrQrvkyfwwf rudkif
wwf/ pma&;& aumif;rvm;[k BuHrdonf/ tu,fí pma&;vQif ]]udkudkjrifhawmh arhudk
pGJaeNyD}} [k a&;rnfjzpf\/ aemuf olonf arhxHodkY vufaqmif wckckydkY&ef qHk;jzwf\/
vufaqmifay;jcif;rSm pmvHk;aygif; &maxmifxufru t&ma&mufonf[k olxif\/
arhxHodkY vufaqmifrsm; ydkYvdkufvQif aronf txkyfBudK;rsm;udk ajzum twGif;&Sdt&mudk
rsufvkH;jymuav;jzifh Munfhvdrfhrnf/ aronf vufaqmifudk &ifcGifydkufum NyHK;aevdrfh
rnf/ odk&Y mwGif b,fvdkvufaqmifrsdK; ay;rnfenf;/ olonfawG;\/
zJyGifh tcdkifESifhyef;? MumMumcHrnf r[kwf/ xdkYxufrSm aronf yef;awGaygaom
t&yfwGif aeoljzpf\/ arudk,fwdkifrSm yef;yGifhuav;jzpfí olawGUorQ yef;xJwGif
tarT;qHk; tvSqHk; jzpfavonf/ acsmuvufqdkvQifaum/ olYtodOmPfxJwGif ½kwfNcnf;
ay:vm\/ acsmuvufrSm ysHwHwH rdef;uav;rsm;udkom qdkvdkí arvdk awmf0ifolESifh
vm;vm;rQ rawmfay/ acsmuvufydkYvdkufvQif aruvnf; pdwfqdk;csif qdk;vdrfhrnf/
t0wftpm; qdkvQifaum/ aumif;onf/ t0wftpm;udk oloabmusonf/ odkY&mwGif

!
olonf r0,fwwf/ twdkif;txGmudkvnf; em;rvnf/ rcifpDudk 0,fcdkif;&rSmuvnf;

SK
rcifpDudk þudpöwGif vHk;vHk; todray;csif/ tcspfuAsm vuFmpmtkyfwtkyfay;&ef

RI
aemufqHk; tBuH&\/ odkY&mwGif pmtkyfrSmvnf; csufcsif;vufiif; xdxda&mufa&muf
tusdK;jzpfrnf r[kwfay/ N
W
rO

olonf vrf;avQmufum vufaqmiftaMumif;udk pOf;pm;&if; uHtm;avsmfpGm


ou

yDatmwdkufa&SUodkY a&mufoGm;avonf/ olonf rSefwHcg;wGif;odkY Munfhrdavonf/


ty

rSeftqihfrsm;ay:üum; vufywfem&DBudK;? Mu,foD;? vnfqGJ? ykvJuHk;? aiGpD;u&ufb;l


ea

paom toHk;taqmifrsm;udk bef;jyxm;\/ pdefa&mif jra&mif eDvma&mifrsm;onf


ll b

NydK;jyufí aeMu\/ olonf &yfum twGif;&Sd ypönf; toHk;taqmifrsm;udk MunfhaeqJ


wi

olYrsufpdonf tvSjyxm;aom t&muav;wckay:odkY a&mufoGm;avonf/


ok

xdkt&mrSm a&TBudK;? a&Tcsdwfjzifh rGrf;rHxm;aom eDvm&ifxdk;uav; jzpfavonf/


bo

olonf xdkeDvm&ifxdk;udk awGUvQifawGUcsif; olvdkcsifaomt&m[k csufcsif;odavonf/


is
th

olonf qdkiftwGif;odkY tajy;uav; 0ifoGm;\/ wHcg;apmifh ukvm;yif olU


of

wawmifudk wdkufoGm;ojzifh ai;usef&pf\/ oyfoyf&yf&yf 0wfpm;xm;aom a,mufsm;ysdK


se

wOD;onf olYtem;odkYuyfum ]]bmtvdk&SdygovJcifAsm}} [k ,Ofaus;pGm acgif;udk tenf;


u
al

i,f ñTwfí ar;avonf/


rci

]]uRefawmf [dkrSefaowåmxJu &ifxdk;uav;? eDvmeJYvkyfxm;wJh &ifxdk;uav;


me

vdkcsifw,f/ wqdwfjyprf;yg}} [k 0rf;omaeaom udkausmfjrifhu ajymavonf/


m
Co

]][kwfuJh}}

49
'*kefwm&m ar

a,musfm;ysdKonf rSefaowåmudk oGm;ízGifhum twGif;rS aps;0,fol nTefjyaom


&ifxdk;udk olYqDodkY ,lvmavonf/ &ifxdk;uav;udk zJBudK;jzifh csnfxm;&mrS jzKwfum
uwDåygteufay:wGif wifjyavonf/ udkausmfjrifhonf eDvm&ifxdk;uav;udk udkifMunfh
avonf/
olYrsufpdxJwGif tjyma&mif½Tef;aeonfh eDvmvHk;uav;rsm;udk rjrif/ ar\
wzdwfzdwf awmufaeaom rsufvHk;jymrsm;udkom jrifavonf/
olonf oufysif;cs\/ pmyGJaemufrS &yfaeaomolonf t[Gef;[k acsmif;qd;k \
]]txnfu tifrwef AdkvfqHygw,f/ ,OfvJ ,Ofygw,f/ a½Tay:rSm eDvmudk oGif;pD
xm;wm odyfoyf&yfygw,f}}
udkausmfjrifhonf aps;onfu olUypönf;udk *kPfwifaeonfh pum;udk acgif;ndwfí
ae\/
]]awmfawmf aps;BuD;rSmbJaemf}}
trsdK;tpm; vuf&mudkvJ Munfhao;wmaygh/ eDvm&nfuvJ jymvJhvJh taoG;[m
jzmxGufNyD; a½Ttem;wGefYuav;awGeJY tvGefyeH&ygw,f/ vufaqmifay;bdkUawmh
odyfaumif;ayghAsm}} a,mufsm;ysdKonf 'kwd,rdÜ olYypönf;udk od'd¨wifjyefavonf/

!
aps;0,folonf ai;ae\/

SK
]]aoaojcmjcm tem;uyfMunfhyg/ rdwfaqG? odyfBudKufvdrfhr,f}} [kajymum

RI
rSefbDvl;0dkif;uav;udk ,lvmavonf/
N
olonf acgif;cgí ]]aeygap/ 'DavmufvJ jrif&ygw,f/ &ifxdk;uav;u awmfawmh
W
rO

,OfwmbJ/ tzdk; b,favmufvJ qdkwmom ajymyg}}


ou

]]ig;q,fhoHk;usyf cifAsmh}}
ty

olonf EIwfcrf;udkudkufí ae\/ tzdk;wef ypönf;uav;jzpf\/ arhbdkY vufaqmif


ea

ay;bdkYum; tvGefoifhavsmf\/ olonf bmbJjzpfjzpf 0,frnf[k oEdéXmef csvdkuf\/


ll b

roum 'Dv acRacRwmwm oHk;vdkufvsif [efusrnf/


wi

udkausmfjrifhonf rqpfawmhbJ usorQaiGudk xkwfay;vdkufonf/


ok

]]aus;Zl;wifygw,fcifAsm}} aps;a&mif;olonf acgif;udkñTwfum aiGudk vSrf;,lav


bo

onf/
is
th

]]uRefawmf ,lroGm;ygbl;/ a[m'D vdyftwdkif;om ydkYay;yg}}


of

olonf arhvdyfpmudk puúLw½Gufay:wGif a&;ay;avonf/


se

aps;a&mif;olonf eDvm&ifxdk;uav;udk zJBudK;jzifh &pfywfaeqJ ]]rdwfaqG&JU emr,f


u
al

aumcifAsm/ wGJNyD; a&;ydkY&atmif}}


rci

udkausmfjrifhonf &SufNyHK;NyHK;um ]]udpör&Sdygbl;/ rvdkygbl;/ [dku uRefawmfydkYrSef;


me

odygw,f}} [k ajymvdkufavonf/
m
Co

50
'*kefwm&m ar

olonf NyHK;í vSrf;ay;aom a,mufsm;ysdKxHrS abmufcsmpm½Gufudk,lum qdkifxJrS


xGufvmavonf/ olonf waeYvHk; aysmfae\/ wvrf;vkH;vnf; awGUorQ rdwfaqG
awGudk NyHK;íom EIwfquf\/ naeapmif; oltdrfjyefaomtcg olonf ]cspfarwåmom
ESif;qDyGifhuav jzpfvQif} [laom oDcsif;udk wdk;wdk;oDqdk&if; avSum;xpfudk eif;wuf
vsuf &Sdavonf/

_______

arrSm olwdkY jyefoGm;NyD;uxJu emusifaom pdwfa0'em cHpm;ae&avonf/


rcifpDwdkY udkausmfjrifhwdkY taMumif;udk pOfpm;rSom pdwfaysmfrdavonf/ a':Nidrf;cifu
olYudk b,favmuftxd rouFmjzpfaeNyDudk ol taotjcmrod/ odkY&mwGif a':Nidrf;cif
tjyKtrludk axmufxm;íum; tawmfawmh olYudk rouFm jzpfaeNyDqdkwm rvGJatmif
aojcmavonf/ cgwdkif;vdk a':Nidrf;cifESifh &,fp&majymonfhtcgr&Sd/ cgwdkif;vdk
pmoifcsdefwGif tem;vm&yfí em;raxmifawmh/ arhtzdrkY Sm 'DtdrfrS xGufoGm;rnfh

!
tcsdefudkom wGufíaeavonf/ oifhawmfrnfh tMuHtpnfudk olpOf;pm;í aeavonf/

SK
olYtMuHrSm OD;azarmifxHrS wckck &&efyifjzpfavonf/

RI
Ak'¨[l;aeYwGif olYxHodkY a&ppö&D ygq,fxkyf a&mufvm\/ aronf udkausmfjrifh
N
qDubJ[k twwfawG;\/ yxr olYqD udkausmfjrifh pma&;onfudk tHMh o\/ odkY&mwGif
W
rO

olonf 'Davmuf&Jwif;rnf r[kwf/ odkYjzpfí vufaqmif jzpf&rnf[k awG;\/ ,ck


ou

vufaqmif a&mufvmNyD/ aronf &pfywfxm;aom BudK;udkajz\/ tdrfol tdrfom;


ty

tm;vHk;um; txkyfay:wGifom rsufpda&mufaeMu\/ puúLrsm; ajyoGm;vQif uwDåyg


ea

aowåmuav; ay:vm\/ bmrsm;xGufvmrnfenf;/ tdk vSvdkufwm/ yef;a&mif zJjym;


ll b

ay:wGif ta&mifwvufvuf xGufaeaom a½TcsdwfESifh eDvm&ifxdk;uav;/


wi

olYrsufvHk;wGif rsuf&nfjzifh jynfhvmum csufcsif; udkausmfjrifh tay:udk cspfcif


ok

jrwfEdk;aompdwf ay:vm\/
bo

]]odyfvSwJh ypönf;uav;ygvm; ar}} [k a': Nidrf;cif yg;pyfrS xGufvm\/


is
th

]]ararh qDu}} [líom arajymEdkif\/


of

]]arar}}
se

]][kwfw,f/ arar raocifu ay;xm;cJhwm}} aronf &ifxdk;udk Munfh&if;


u
al

vufudkifyk0gESifh rsuf&nfprsm;udk okwfae\/ aronf &ifxdk;udk udkifMunfhaeqJ


rci

wdwfqdwf\/ ESif;ESifh 0if;wdkYrSm pdwfxJu jiLplaeMu\/ OD;azarmifrSm xkodyoHo


me

jzpfaeonfh toGifjzpf&Sdae\/ odkY&mwGif a':Nidrf;cifrSm arajymonfudk r,HkMunf/


m
Co

51
'*kefwm&m ar

]]arh tar&JU &ifxdk;u b,fhES,fvkyfNyD; yDatmwdkuf a&mufaeygvdrfh}} ygq,fwGif


yDatmwHqdyf ygavonf/
]]yDatmrSm ausmufwvHk;jyKwfaevdkY jyifbdkYay;xm;wm}} [k aru a'gooHjzifh
aNzvdkufonf/
]]yDatmrSmqdk odyfaps;BuD;rSmaygh ar/ yJcl;u yef;xdrfawGqDrSm jyifEdkifwmbJ/ olwdYk
vJ awmfom;wJh}}
aronf NyHK;um ]]arar ay;cJhwJh &ifxdk;qdkawmh w½dkwao xm;&rSmaygh a':a':/
aps;BuD;ayrJhvJ b,fwwfEdkifyghrvJ}} [k ajymavonf/ aronf uwDåygaowåmudk,lum
tay:odkY wufoGm;avonf/
olY tcef;odkYa&mufvQif rSefa&SUwGif&yfum eDvm&ifxdk;udk &ifywfwGif xdk;Munfh\/
olESifh vdkufonf[k olxif\/ &ifxdk;rSm olYtbdYk tawmf tzdk;wefonf/ tenf;qHk; aiG
toHk;vdkvQif toHk;csu [efusrnf/
aemufwaeYwGif olwdkYtdrfodkY a':at;&SifwdkYvlodkuf qGrf;BuD;avmif;yGJawmf wck
twGuf tvIvmcHMu\/ arhudk remvdkMuaom rdef;rawG tukefyg\/ arrSm
olwdkYqDodkYvm {nfhcHpum; ajymavonf/ arrSm olwdkYESifh aemufqHk; awGU&jcif;[k

!
atmufarh\/ &ifywfrS eDvm&ifxdk;uav;udk rnfolrQ rcsD;rGrf;Mu/ 0wfvkHuawmf

SK
a':oef;&ifuom ]]arh &ifxdk;uav; odyfvSwmbJ}} [k ajymavonf/ olwdkYwawGrSm

RI
ty:,H rnfrQcsKdaomfvnf; twGif;üum; arhudk ysHvTm;r[k uJh&JUaeMu\/
N
W
rO

_______
ou
ty
ea
ll b

wdkifuyfem&DBuD;rS 'if 'if [k udk;csuf xdk;avonf/ arrSm naepm NyD;oGm;ojzifh


wi

aus;Zl;wifvsuf&Sd\/ xrif;odyfr0ifojzifh [efvkyfíom pm;ae&\/ a':Nidrf;cifwdkY


ok

tdrfoltdrfom;rsm;ESifh aemufqHk;pm;&jcif;[k arhpdwfu atmufarh\/


bo

aronf olYtMuH twdik f; vkyfawmhrnf/


is
th

OD;azarmifonf pmMunfhcef;xJü a½Tarmfa"mbk&m;rS pm&if;tif;rsm;udk Munfh½Iíae


of

\/ a':Nidrf;cifonf tay:xyfü teif;cHíae\/ tESdyfonfrSm pum;aygoljzpf&m


se

tenf;qHk; wem&DcGJavmuf MumtH;k rnf/ olYorD;ESpfa,mufrSm pmzwfvsuf &SMd u\/


u
al

wtdrfvHk;rSm wdwfqdwfí aeavonf/


rci

aronf tapcHrsm;aeaom aemufaz;aqmifuav;odkY oGm;avonf/ aemufaz;


me

aqmifrSm yeftk;d uGJ? ukvmxdkif a[mif;? xif; paom tdrfrSm½IyfyGapaom ta[mif;


m
Co

tjrif;ypönf;rsm; xm;&mjzpfí tapcHrsm;vnf; 'DrSmtdyfMuonf/ olwdkYonf

52
'*kefwm&m ar

tdyfawmhrnfjzpfí wHcg;ydwfxm;&m ar wHcg;acgufvdkufrS ]]b,folvJ}} qdkí wHcg;zGifh


Munfhavonf/ twGif;rS at;wif trnf &Sdaom cdkif;onfh touf 20 cefY tapcHr
xGufvmum wcgrQ rvmbl;aom q&mr uav;udk tHMh opGm Munfhavonf/ arESifh
at;wifrSm cifrifonf/ arrSm vdkvdkr,fr,f qdkí at;wifESifh cifatmif todzGJUxm;\/
]]bmudpö&SdvdkUvJ rr}}
]]at;wif? eif tck bmrS vkyfraebl; r[kwfvm;}} [k ar onf NyHK;íar;\/
]]bmrS rvkyfygbl;/ tm;ygw,f rr/ bmcdkif;csifvdkUvJ? cdkif;yg}}
]]vm vm? ig pum;ajymp&m&Sdw,f}}
aronf at;wifudk tdrfESifhvSrf;vSrf; rmvumyifatmuf arSmif&dyfodkY ac:oGm;\/
a&mufaomtcg ]]at;wif? eif aiGoHk;q,f rvdkcsifbl;vm;}} [k aru ar;avonf/
at;wif acgif;ndwf\/ oHk;q,fqdkaom aiGrSm reJ/
]]oufoufomomeJY &rSm}}
aronf olYtMuHudk at;wiftm; ajymjyavonf/ bk&m;vlBuD; OD;azarmifrSm
wPSm½l;BuD;Nzpf\ arhudk ol MuHpnfvsuf&Sd\/ arhudk ol tvpfapmifhae\/
tu,fí a':Nidrf;cif odoGm;vQifvnf; tm;vHk;raumif;/ odkYjzpfí arh &nf½G,fcsufrSm

!
aemuf rvkyf&Jatmif 'Pfay;bdkUjzpf\/

SK
at;wifrSm yxrawmh aMumufíaeonf/ aru oabmaygufvmatmif ajymjy\/

RI
]]'Dvdkqdk&if b,faumif;rvJ rr&,f/ bk&m;vlBuD;? orm"dNrdKU0efqdkNyD;awmh 'Dvdk
npfnpfywfywfvkyfwm yg;pyfu bk&m; bk&m;? vufu um;,m;um;,m; qdkwm N
W
rO

'grsdK;aygh}} at;wifonf q&mruav;twGuf rcHcsif jzpfaeavonf/


ou

]]wdk;wdk; ath? wdk;wdk;ajymyg/ aemufNyD; eifwdkYawmif pdwfcs&rSm r[kwfzl;/ 'Dawmh


ty

rSwfavmufom;avmufrS [efusr,f}}
ea

at;wifrSm arajymorQudk tukef,HkMunfavonf/ OD;azarmifudkvnf; rkef;vmum


ll b

oem;p&maumif;aom q&mruav;udk rdef;rtcsif;csif;jzpfí ulnDrnf[k qHk;jzwfav


wi

onf/
ok

]]tJ'g usr b,fvdkvkyfapcsifovJ}}


bo

]]nD; owdåaumif;w,f r[kwfvm;}}


is
th

]]OD;azarmifvdk tydefav;awmh wcsufarTU&Sw d ,f}}


of

at;wifonf vufarmif;udyk ifhum xbDudkvnf; wdkwdk0wfavonf/ olYtxifu


se

OD;azarmifudk zufowf&rnf[k atmufarhonf/ arrSm at;wif trlt&mudk oabmus


u
al

ae\/
rci

]]eifhudkig ,HkvJ,Hk? tm;vnf;udk;ygw,f/ vkyf&rSmu 'Dvdk ath? 'Dvdk}}


me

ar onf at;wifudk olYtMuH ajymjyavonf/ 'DudpörSm a':Nidrf;cif odíjzpfaom


m
Co

udpör[kwf/ at;wifrSm oufaotjzpf yg0if&efNzpf\/ aronf OD;azarmif pmMunfhae

53
'*kefwm&m ar

aom tcef;xJodkY udpöwckudk &r,f&Smí oGm;&rnfjzpf\/ OD;azarmifrSm tcsufaumif;


&í arhudk tcspf'jrwdkufvdrfhrnf/ xdktcg at;wifrSm jywif;ayguf cef;qD;tMum;rS
ykef;uG,fae&rnf/ jywif;aygufem;udk tjyifuauGUí vmEdkifonf/ arodatmif
jywif;aygufem; a&mufNyDqdkvQif cef;qD;udk vIyfjy&rnf/ at;wifrSm olwdkYt&dyftjcnfudk
Munfhaeí tcsufusvQif Nywif;wHcg;0rS ay:vm&rnfjzpf\/ aemuftcef;rsm;rSm arh
twGufjzpf\/ at;wifrSm þtcsufa&mufvQif olYwm0ef ukefNyDjzpfavonf/
at;wifonf ar\ tMuHtpnfudk oabmusavonf/ aru ay;rnfjzpfaom
aiGoHk;q,fudkvnf; oGm;&nf,dkvsuf &Sdavonf/
]]bmoHrS rMum;apeJUaemf/ at;wif/ tomuaav; jywif;wHcg;em; vmuyf/
odvm;/ tcsdefruscif OD;azarmifodoGm;&if tm;vHk; *GusukefrSm}} [k aru rSmMum;\/
]][kwfuJh rr/ usrem;vnfygw,f}}
]]at; at;/ ight&if eifu a&mufaeyap/ ig tckbJ vmcJhr,f}}
at;wifonf ar tdrfay:wufoGm;vQif zdeyfcRwfum OD;azarmif pmMunfhcef;
jywif;ayguf cefqD;tuG,fodkY oGm;um ykef;ae\/ arajymonfh twdkif;yif OD;azarmif
onf olUtcef;xJü pmzwfvQuf&Sd\/ at;wifonf em;½GufrcwfbJ tomapmifhav

!
onf/ jywif;aygufrSm oHwikd fpdkufí rxm;bJ&Sdav&m twGif;odkY 0if&efvnf; vG,ful\/

SK
aronf aemufaz;aqmifrS tdrfwGif;odkY 0ifNyD;vQif ajczsm;axmufum tay:xyf

RI
olYtcef;odkY wufoGm;avonf/ olonf rSefa&SUwGif&yfum olYudk,folMunfh\/ olYtbdkY
N
rufvHk;jybdkY ta&;BuD;\/ OD;azarmifudk olY½yl g½kHjzifh qGJiifEdkifrS olYtMuHtpnf atmifjrif
W
rO

rnfjzpf\/ xdkYaMumifh aronf rsufESmwGif aygif'gwdkY\/ ydk;wGefYvkHcsnf wxyfxJ0wf\/


ou

qdk;aq;jzifh EIwfcrf;udkqdk;\/ olYudk,fol a,mufsm;wdkY rufavmufatmif jyKjyifNyD;rS


ty

atmufxyfodkY qif;oGm;avonf/
ea

aronf pmMunfhcef;wHcg;udk wGef;vdkufojzifh uRdueJ toHjrnfoGm;\/ OD;azarmif


ll b

onf pmMunfh&mrS ar wHcg;0wGif &yfaeonfudk jrifojzifh ukvm;xdkifrS <uvdkuf\/


wi

]]0ifcJhav? q&mr}}
ok

ODazarmifonf ar &S&d modkY vmavonf/


bo

]]tvkyfrsm; rsm;aeovm;/ arhudk pdwfrqdk;ygeJYaemf}} aronf rsufESmudk csdKEdkiforQ


is
th

csdKatmifxm;um ajymavonf/
of

ar\ rsufvHk;uav;rsm;onf awmufyí aeMu\/


se

]]udpör&Sdygbl;? udpör&Sdygbl;}}
u
al

]]ar rtdyfcif zwfzdkY pmtkyfwtkyfavmuf iSm;csifvdkY}}


rci

OD;azarmifonf wHcg;udk tomydwfvdkuf\/ aronf wHcg;ydwfvdkufonfukd


me

odaomfvnf; tvQif;rodovdk pmtkyfbD'dkudkom Munfhae\/


m
Co

54
'*kefwm&m ar

]]&wmayghAsm? &wmaygh/ pmtkyfbD'dkxJrSm pmtkyfawG tyHkygbJ/ arBudKuf&m a½G;,l


wmaygh}}
OD;azarmifonf pmtkyfbD'dk&Sd&modkY oGm;avonf/ arvnf; olYaemufrS vdkufvm\/
]]ar bmpmtkyf zwfrvJ}} yg;pyfuom arhudk ar;aeaomfvnf; ol\rsufpdrSm ar\
&ifywfuo dk m a&mufaeavonf/
]]Zdew¬yumoeDudk zwfcsifwmbJ}}
jywif;aygufrS cefqD;vIyfaeonfudk arjrif&avonf/ cefqD;txnf;um;
azgif;vdkuf ydefvdkuf jzpfaeav\/
]]'DaeYn avtm;BuD;wdkufw,f ar&JU? eJeJawmh at;wmaygh/ Nywif;ayguf
ydwfvdkufrSbJ}}
]]aeygap? ar rat;ygbl;}} aronf jywif;aygufem; OD;azarmifoGm;rSm pdk;&drf\/
]]xdkifygtHk;vm; ar? usKyf pmtkyf&SmvdkuftHk;r,f}}
aronf OD;azarmif ñTefjyaom ukvm;xdkifwGif 0ifxdkifavonf/ arxdkifaeaom
ae&mrSm pmtkyfbD'dkESifh ab;wdkufus\/ arESifh OD;azarmifrSmvnf; wudkufcGJavmufom
uGmvSrf;\ olonf pmtkyf&Sif;&if; arh qDodkYom rsufvHk;upm;aeavonf/ olonf

!
oufjyiff; cPcPcs\/

SK
ar\&ifonf w'dwf'dwfckef\/ olwdkY tMuHrS txajrmufyghrvm;/ odkY&mwGif

RI
atmif&rnf/ olonf pdwfwif;xm;\/ tm;vHk; at;wifay: trSDjyKaeonf/
N
tcsufaumif; tuGufaumif;rS at;wif ay:vm&rnfjzpf\/ OD;azarmifudk rdNyD;vSsif
W
rO

at;wifonf xGufoGm;&rnfjzpf\/ tb,fhaMumifh qdkaomf ar\ &nf½G,fcsufrSm


ou

OD;azarmifxHrS aiGnp§ f&rnf jzpfavonf/ olonf ai;ae\/


ty

]]a&mh? ar}}
ea

aronf olYudk armfhMunfhum pmtkyfudk vSr;f,lavonf/


ll b

]]'ku©ay;w,fvdkYvJ ratmufarhygeJUaemf/ tm;vJ tm;emygw,f}}


wi

OD;azarmifonf arxdkifaeaom ukvm;xdkif vufwef;udk vufaxmufvdkuf\/


ok

]]tm;emp&m r&Sdygbl; ar/ pmtkyfudk aoaojcmjcm vSefavSmMunfhygtH;k / 0,fxm;


bo

wmu Mumawmh wcsdKUpm½GufawGu jyKwfaeMuw,f}} olonf ajymajymqdkqdk arhab;odkY


is
th

0ifxdkifavonf/ aemuf olonf vufwzufESifh pm½Gufrsm;udk vSefay;avonf/


of

vufwzufum; ar\ ausmtxuf ukvm;xdkif vufwef;ay: wifxm;\/ aronf


se

rNrifcsifa,mifaqmifí pm½Gufrsm;udkom vSefavonf/


u
al

]]'Dpmtkyf[m tifrwefaumif;wJh pmtkyf ar/ pmom;[m odyfvSw,f/ Armpma&;


rci

aumif;csif&if 'gudkzwfbJ}}
me

OD;azarmif\ rsufESmESifh ar\ rsufESmrSm wayausmfausmfavmufom a0;\/ ar\


m
Co

udk,frS aygif'geHYrsm;onf arTBudKifaeMu\/ ol\ rsufvHk;rsm;onf ar\ wif? &if?

55
'*kefwm&m ar

yg;wdku Y dkom a&mufaeMu\/ ol\ rsufESmonf aNymifívm\/ olonf oufjyif;cs


vdkuf\/ olonf armvm\/
olonf ar\ ycHk;ESpfzufudk ol\vufrsm;jzifh zufum arhrsufESmay:odkU olYrsufESm
tyfvdkuf\/ arum; olY&iftyk fatmufwGif aumhae\/ olonf arhudkerf;\/ ar um;
½kef;ojzifh olYESmacgif;onf yg;ay:a&m ezl;ay:a&m a&mufae\/ olonf arhudk
rvIyfEdkifatmifzufum w½Iyf½Iyf erf;\/ at;wif? at;wif? bmvkyfaeygvdrfh/ aronf
½kef;jyef\/
]]ar? ar? ar[m odyfcspfp&maumif;wmbJ/ udkudkY udk erf;prf;ygtHk;/ ar? ar? tdk ar?
cspfvGef;vdkYyg ar&,f}}
aronf twif;acgif;udk ikHUxm;oNzifh ezl;udkom erf;rdavonf/ olonf
umr&ruf irf;irf;wufvsuf &Sdavonf/
aemufrS toHMum;&\/
olonf vefYí arhudk vTwfvdkuf\/ odkY&mwGif aronf olYt&if ukvm;xdkifrS xNyD;
Nzpfavonf/ aronf olYyg;udk vuf0g;jzifh yGwfavonf/ aemuf aronf ajy;í
wHcg;udk rif;wkef;xdk;\/

!
jywif;aygufwGifum; at;wifonf &yfíae\/ at;wif\ rsufESmrSm

SK
a'goaMumifh eDNref;vsuf&Sd\/ olr\ &iftHkonf edrfhjcnf jrifhjcnf jzpfae\/ olronf

RI
yg;pyfu bmrQ rajymEdkiftm;bJ vufñdI;jzifhom OD;azarmifudk waigufaiguf xdk;vsuf
&Sdavonf/ OD;azarmifrSm vlrdaom MuufuJhodkU rsufESmysufvsuf&Sd\/ N
W
rO

]]&Sif? &Sif[m bmaumif;ovJ [if/ vlBuD;vlaumif;qdkNyD;}} at;wifonf


ou

olYtem;odkY wdk;vm\/
ty

aronf NidrfoufpGm &yfae\/


ea

OD;azarmif\ rsufvHk;rsm;onf rD;vQHuJhodkY &J0if;\/


ll b

]]ar tay: wufacsygawmh}}


wi

]]apmapmu 'Dpum;rsdK; ajymbdYak umif;w,f}} olonf yg;pyf[um arhudkMunfhvsuf


ok

&Sdavonf/ aronf vufydkufum ppfyGJEdkifaom ppfolBuD;[ef aqmifae\/


bo

OD;azarmifonf a'goudk odrf;um at;wifbufodkY vSnfhvdkuf\/ olbmrQ


is
th

raNymEdkifrD at;wifu olYudk vufñ;Id jzifhxdk;jyef\/


of

]]&Sif vl,kwfrmBuD;/ &SifhorD;t½G,fudk 'Dvdk rawmfrw&m; MuH&ovm;/ &Sifhudk,f&Sif


se

bk&m;vlBuD;qdk/ [if/}}
u
al

aronf at;wifxGufoGm;&ef tcsdefawmfNyD[k atmufarhavonf/ aronf


rci

at;wifxHodkYuyfum wdk;wdk;wpHkw&majym\/ at;wifonf jywif;aygufqDodkY oGm;av


me

onf/
m
Co

]]at;wif}} aronf olYudkac:\/

56
'*kefwm&m ar

]][kwfuJh rr}}
]]tukef Mum;w,f jrifw,faemf at;wif}}
]]jrifygw,f/ 'Dvl,kwfrmBuD;vkyfwm}} at;wifonf tukefaz:awmhrnf [laom
trlt&mudkjy\/ aemuf aronf xGufoGm;&ef vufjyvdkuf\/ at;wifonf
narSmifxkwGif uG,foGm;avonf/
aronf at;wif\ajcoH aysmufuG,foGm;onfESifh OD;azarmifbufodkU vSnhfvdkuf
avonf/ olonf a'got[kef? umrt[kef ajyoGm;um olUpmyGJwGif xdkifvsuf&Sd\/
]]uJ uJ}} olonf wdwfqdwfjcif;udk zsufqD;\/
aronf wHawG;udk rsdKvsuf&Sd\/ at;wifr&Sdawmhojzifh tenf;i,faMumuf\/
]]rif; b,favmuf vdkcsifovJ}}
OD;azarmifonf arwdkYMuHpnfxm;aom aiGnp§ fonfhoabmudk em;vnfavNyD/
tydkifzrf;ojzifh ausmhuGif;wGif wif;wif;BuD; rdaeavNyD/ aronf olYudk ausmay;um
pOf;pm;ae\/
]]usr aiGoHk;&m vdkcsifw,f}}
OD;azarmifonf rsufarSmif ukwfvdkufavonf/

!
]]rif;erf;&wm w,faps;BuD;ygvm;uG,fh}}

SK
ar onf wdwfae\/

RI
]]tif; aiGnp§ fw,fqdkwmvJ aps;BuD;&rSmayghav}}
N
aronf wcGef;wyg'rQ pum;jyefrajym/ OD;azarmifonf EIwfcrf;udk udkufxm;\/
W
rO

olYpdwfxJu ]]ighudk wywf½dkufoGm;wJh zmruav;}} [k atmufarhvsuf &Sdavonf/


ou

]]'gayrJhvdkYav wefygw,f/ trsm;BuD; wefygw,f}}


ty

olonf bmrQ&Snfvsm;raeawmhbJ tHqGJxJrS aiGokH;&m xkwfavonf/ olonf


ea

ola|;Nzpfí 'DrQaiGudk rrI/


ll b

ar\ ESvHk;aoG; 'dwf 'dwf 'dwfESifh twdk;jref\/ ,ck olYtvdk jynfhavNyD/


wi

aiGoHk;&mESifh vGyfvyfa&; b,favmuf vG,fulovJ/


ok

OD;azarmifonf pmyGJrSxum arhxHodkY xvm\/ aronf aemufodkY wGefYoGm;\/


bo

olonf arhvufxJodkU aiGoHk;&m xnfhavonf/ aronf wkef&Daomvufjzifh vSrf;,lNyD;


is
th

jyefawmhrnfjyK\/
of

]]aeygtHk;uG,fh? aiG&aMumif; todtrSwf rjyKawmhbl;vm;}} aronf olbmqdkvdk


se

onfudk em;rvnfojzifh rsufvHk;uav;vSefum olYudk armfMh unfh\/


u
al

]]usr em;rvnfbl;}}
rci

olonf &,farmum arhvufarmif;udk A,fvufjzifh qkyfvdkuf\/ aronf vefYoGm;


me

\/ arhtxifrSm olYudk erf;vdrfht;Hk rnf[k xif\/


m
Co

aronf taemufodkY ½kef;\/

57
'*kefwm&m ar

OD;azarmifonf NyHK;um nmvufudk ajr§mufvdkuf\/ aru bmvkyftHk;rnfvJ


rpOf;pm;EdkifrD olonf arhyg;udk vuf0g;jzifh jzef;ueJ ½dkufvdkufavonf/ xdkyg;rSm olU
wPSm[kef BuD;pGmjzifh erf;cJhaom yg;EkEkuav; jzpfavonf/
[kwfonf/ olaNymonfhtwdkif;yif olonf arhxHrS aiG&aMumif; todtrSwfudk
&vdkufavonf/

_______

(6)

vrf;rrS armfawmfum;? avmf&D? vefcsm; rsm;onf jzwfoGm;Muavonf/ rHkYonfrsm;


atmfoH uav;rsm; oDcsif;qdkoHwdkYudk Mum;&avonf/ tjcm;buf cef;rsm;rSvnf;

!
&,foH? armoH? pum;ajymoHwdkYonf vQHxGufvmavonf/ 'gv[dkZDvrf;rS w0l;0l;ESifh

SK
tm&ftm&fwD avSwHqdyf um;oHudkvnf; Mum;&avonf/ þtoHrsm;rSm &efukefNrdKU

RI
v,facgif toHrsm; jzpfavonf/ arrSm jywif;aygufrS udk,fwydkif;xGufí
N
atmufvrf;ray:odkY ikHUMunfhaeaomfvnf; bmoHrS olrMum;/ olonf pOf;pm;aeav
W
rO

onf/
ou

OD;azarmiftcef;rS aiG,lí xGufvmum olYtcef;odkY a&mufaomtcg ckwifay:


ty

xdkif&if; yg;pyfrSusvmaom aoG;rsm;udk vufudkifyk0gESifh okwfae&onfudk aronf


ea

rIefrIdif;pGm pOf;pm;rdav\/ yg;rSm ,ckwdkif tenf;i,f emaeao;onf/ [dkwHk;u


ll b

olYyg;udkyGwf&if; pdwfemvmum aiGpuúLrsm;udkyif qkwfvTifhypfcsifaompdwf ay:aygufvm


wi

avonf/ nu oltapmfum;cH&onfudk idk&if;½Iduf&if; olonf txkyftydk;jyifvsuf


ok

&Sd\/ aemufwaeY yJcl;rS xGufvmcJh\/ a':Nidrf;cifrSm rnfrQ0rf;omrnfenf;/ OD;azarmif


bo

rSm acgif;udkufonfqdkí tdyfae\/ ESif;ESifh 0if;wdkYrSm olwdkYq&mrudk wu,fvGrf;qGwf


is
th

Muí 0rf;enf;Muavonf/ olwdkYonf arhudk 0if;0xdvdkufydkY\/ tdrfrS blwm½kHodkY


of

oGm;aomvrf;udkvnf; olrarh/ v,fuGif;xJrS pyg;ESHrsm;\ teHYonf oif;íaeMu\/


se

yef;rsm;onfvnf; arT;BudKifaeMu\/ olonf tawG;udk &yfvdkufavonf/


u
al

raeYuyif yJcl;rSm/ ,ck &efukefa&mufaeavNyD/ b,fudkoGm;&rnfvJ[k aronf


rci

yJcl;rS &efukef wvrf;vHk; w&dyf&dyf aemufwGifusefcJhaom v,fuGif;rsm;udk ai;&if;


me

pOf;pm;Munfh\/ olonf &efukefrSm w&ufESpf&uf v,fvdkufcsifao;onf/ v,fí


m
Co

tm;&rS rcifpDwdkYxHoGm;um [dkurSwqifh q&mrtvkyf avQmufrnf[k olpOf;pm;&\/

58
'*kefwm&m ar

olonf reufuyif rcifpDwdkYxHodkY olvmrnfhtaMumif; pmxnfhvdkufonf/ olonf 0dkif


'Avl pD at [dkvfw,fwGif w,f;cdkvsuf&Sd\/ olYtzdkYrSm tkyfxdef;olr&Sd? wudk,fwnf;
jzpfav&m olvkyfcsif&m vkyfEdkifavonf/ olYudk ydwfyifrnfholr&Sd/ ol yJcl;rS xGufoGm;
vQif yJcl;uvlawG rnfodkY jzpfusefcJhMurnfenf;/ 'gudk olrSef;Munfh\/ yJcl; vluHkxH
rdef;rydkif;url trSef0rf;omMurnf/
,ckrl aronf vGwfvyfa&;udk&avNyD/ aemuf olvkyf&rnfh udpörSm rcifpDwdkYqDudk
oGm;í olYtudk udkausmfjrifhudk t&zrf;&efjzpf\/ udkausmfjrifhrSm olYtzGm;xHrS wESpf
axmifh&Spf&m&onfudk olodonf/
xdk waxmifh&Spf&mrSm olYtzGm; raocifuwnf;u olYajr;oHk;bdkY ay;cJhaomv,frS
pyg;cjzpfavonf/ udkausmfjrifhudk ol&vQif &efukefwGif [efusyefus aeEdkifrnf/
odkY&mwGif aronf ycHk;udk wHkYrdavonf/ aemufw&uf? ESpf&ufMumvQif aronf
rcifpDwdkY tdrfoltrd fom;rsm; tv,fwGif a&mufaernfjzpf\/ aronf rcifpD wdkYqD
roGm;cif v,fvu dk f? ywfvdkuftHk;rnf/ ol BudKufaom NrdKUrSm &efukefyif jzpfavonf/
jywif;aygufrS arQmfMunfhvdkufvQif &efukefudk jrif&onf/ wdkufBuD; wmBuD;awG?
armfawmfum;? "mwf&xm;? ½kyf&Sif½Hk? yef;NcHwjYkd zifh pnfum;vSaom &efukef? olcspfaom

!
ta&miftaoG;? *Dw? &ruf? arwåmwdkY &efukefrSm awGUEdkifonf/ ar\pdwfonf avvsuf

SK
&Sdonf/

RI
aronf vufywfem&Dudk Munfhrd\/ 6 em&Dxdk;&ef ig;rdepf vdkawmh\/ aronf
N
tjyifxGufv,f&ef qHk;jzwfvdkuf\/ olonf rSefa&SUwGif&yfum tvSjyif\/ aygif'g
W
rO

a&arT;udk BudKifaeatmifwdkY\/ EIwfcrf;udk qd;k \/ a&SUu qH,Of qHnGefU wGefY&½GefY


ou

uav;udk acgif;vdrf;qDarT;jzifh yGwf\/ aronf rcifpDwdkY vufaqmifay;aom


ty

uGwftusÐ rD;cdk;a&mifudk tay:rSwif\/ BudK;ywfzdeyfpD;\/ olonf atmufodkYqif;um


ea

vefcsm;wpD;udk ac:vdkufavonf/ vrf;rwGif vlawGudk awGU&onf/ arum; oGm;Mu


ll b

vmMuaom rdef;rawGudk tm;us\/ vefcsm;? armfawmfum; pD;vmMuaom vifr,m;


wi

pHkwGJawGudkvnf; jzwfvm&\/ arpD;aom vefcsm;onf pywfvrf;bufodkY csdK;um wzef


ok

armif*dkrm&DrS taemufzufodkY auGUvdkufavonf/ ½kyf&SifNyD;csdefjzpfojzifh ,mOf&xm;?


bo

vlolwdkUjzifh ½Iyf&Sufcwf\/ "mwfrD;awGrSmvnf; xdefxdefvif;vsuf&Sd\/ blwm½Hkem;odkY


is
th

a&mufvm\/ pwm;½Hk? atmfvifyD,m½HkwGif vlawG BudwfBudwfwdk;vsuf &SdMu\/ aemuf


of

ql;avbk&m;vrf;ESifh armif*dkrm&D vrf;axmifhodkY a&muf\/ aronf uGefwDeifw,f


se

wdkufa&SUwGif vefcsm;udk&yfavonf/ wefwm; *Hk;BuD;ay:rSmum; usm;wHqdyf bdvyf&nf?


u
al

ydkvdkpD;u&uf? bD,mt&uf aMumfjimaom rD;eD rD;pdrf; rsm;onf rSdwfwHkY vif;wHkY ESifh


rci

ta&mifpHk vufaeMu\/
me

aronf yvufazgif;ay:wGif&yfum vrf;oGm; vrf;vmrsm;udk ai;Munfhavonf/


m
Co

*vkyf? yvm'D,H? td'k Dt;Hk paom t*Fvdyf½kyf&Sif½kHrsm;a&SUwGif vlawG½kwf&ufcwfaeMu\/

59
'*kefwm&m ar

armfawmfum;? jrif;&xm;? vefcsm;awGrSmvnf; rsm;vGef;ojzifh a*:&mykvdyfrsm;u


apmifhMuyf &Sif;vif;ay;ae&\/ olonf 'dkiftdk q&mjzpfoif aumvdyfrSm aepOfwHk;u
þae&mw0dkufudk cPcPa&muf\/ ½kyf&SifMunfhvQifvnf; 'Dae&mu jzwfoGm;\/
aps;0,f&ef paumhaps;oGm;vnf; 'Dae&mrSjzwf\/ nqdkvQif rD;a&mifpHkESifh tvGefvSaom
ae&mjzpfonf/ a,mufsm;rsm;onf arhudk MunfhMu\/ ]]w,fedyfwJh jrmuav;ygvm;}} [k
arhudk rMum;wMum; ajymoGm;oHudk arMum;\/ aronf yxr ½kyf&Sif 0ifMunfh&
aumif;rvm;[k pOf;pm;\/ ]][m ysif;p&mBuD;yg}} [k awG;um aronf qAdGKif; rHkYwdkuf
bufodkY jzwfí ul;av\/ *Ds-tD;-pD a&'D,dkwdkufrS rD;eDa&mifonf ar\ tvSudk
wifhw,fap\/ aronf ql;avbk&m;bufqDodkY avQmufoGm;\/ olonf yDu,f'pfvD
bufodkU vSnfhMunfhvdkuf\/ cyf½, G f½G,f vifr,m;ESpfa,mufonf wa,mufvuf
wa,mufudkifum NyHK;íqif;vmMu\/ nm;cgp armifESHESifhwl\/ olwdkYonf vefcsm;ay:
odkYwuf\/ vefcsm;ay: ,SOfxdkifrdMuvQif a,mufsm;ysdKonf rdef;rysdKuav;\ cg;udk
zufvdkuf\/ ]]tdk? udkudkuvJ? vlawGeJY}} [k rdef;rysdK\nKoHudk ar oJhoJhrQ Mum;vdkuf&
\/
]]'g &efukefbJ}} [k aru awG;avonf/ ar awG;onfh twdkif;yif 'g&efukef

!
jzpfavonf/ aronf za&Zmvrf;udk jzwfvdkuf\/ naps;wef;um; rD;awGjzifh xdefvif;

SK
\/ usLv&m ukvm;rsm;\ ac:oH atmfoHjzifh qlnH\/ yvmwmqdkifrsm;rSvnf;

RI
tan§mef HY ysHUvGifhvm\/ vlawG olawG yGJawmfwrQ pnfum;\/ aronf avQmufoGm;&if;
N
½dkqDvif EdkUqdkifa&SUodkY a&mufoGm;avonf/ aronf EdkUaomufcsifojzifh EkUdwcGuf
W
rO

0ifaomufavonf/ qdkifxJwGif t*FvdyfBuD;ESpfa,muffESifh t*Fvdyfrwa,muf awGU&\/


ou

jrLeDpDy,f NrdKUawmfcef;rBuD;a&SUodkY a&mufvm\/ rsufESmcsif;qdkif zdkufpuGJ,m;wGif


ty

tNidrfhuaeonfudk oljrif\/ tawmfbJ? tawmfbJ? tNidrfh rMunfh&wm tawmfMumNyD/


ea

vlysuf ysufojzihf a0gueJ a0gueJ &,foHonf arhudk yGJMunfhcsifatmif aoG;aqmifav


ll b

onf/
wi

aronf bmrQ awG;raeawmhbJ zdkufpuGJ,m;bufodkY ul;vdkufavonf/ aronf


ok

aysmf\/ vlpk vla0;udk oabmus\/ olonf ae&maumif;udk Munfhavonf/


bo

]]ar? ar}}
is
th

taemufrSac:oHaMumifh vSnfhMunfhvdkuf&\/ olYqDodkY rdef;rysKdwa,muf tajy;


of

uav;vmum olYvufudk udkifvdkufavonf/ rdef;rysdKrSm 'dkiftdk ausmif;wHk;u wwef;xJ


se

aecJhaom oli,fcsif;a[mif; roef;Munfjzpf\/


u
al

]]a[;? arb,f}}
rci

arb,frSm roef;Munf\ ausmif;wH;k u emrnfjzpf\/ roef;MunfrSm olESifh½G,fwl


me

Nzpf\/ roef;Munfonf arhudk tqufrjywf ar;cGef;rskm;udk ar;avonf/ aruvnf;


m
Co

olYudk ar;avonf/ roef;MunfrSm olYvifESifh uGJaeaMumif; olod&\/

60
'*kefwm&m ar

]]ar wa,mufxJvm;}
]][kwfw,f? ,laum}}
]][dkrSm tazmfawG ygw,f}}
aronf roef;Munf taz:awGudk Munfhvdkuf\/ olYtaz:rSm a,mufsm;ESpfa,muf
Nzpf\/ touf ESpfq,fESifh oHk;q,fMum;jzpfí ouúvyftay:zHk;tndKudk 0wfxm;Mu\/
olwdkYonf pD;u&ufudkzGmum wa,mufESifhwa,muf NyHK;&,f pum;ajymaeMuavonf/
aronf roef;MunfESifh olUtaz: a,mufsm;rsm;udk qufoG,fí awG;Munfh\/
roef;MunfrSm EIwfcrf;? yg;? vufonf;rsm;wGif aq;eDawG qdk;xm;\/ qHyifudkvnf;
vdyfwufatmif aumufxm;\/ ajymyHkqdkyHkrSm ausmif;aepOfuxuf oGufvuf\/
trlt&mrSm v,fonfhtoGif ayguf\/
aronf awG;aeqJ ]]ar tck b,fa&mufaevJ}} [k roef;Munfu olYudk ar;vdkuf
avonf/
]]&efukefrSmbJ qdkygawmh/ yJcl;rSm tawmfMumaeao;w,f}}
]]atmf? atmf}}
ZmwfcHkay:rS tNidrfhrif;orD;onf &ifudkaumhum uvsuf&Sd\/ vlysufESpfa,mufrSm

!
tuqHk;vQif ysufvHk;udk pOf;pm;aeMu\/ yGJMunfhy&dowf tawmfrsm;\/ ukvm;? w½kyf?

SK
uav;? bkef;BuD;? rdef;r a,mufsm; tysdK ttdk &efol rdwfaqG/ nOD;jzpfojzifh

RI
avuvnf; at;at;MuLMuL wdkufíaeavonf/ [dkufukwf½Hk;BuD;? &DZwfbPfwdkuf?
N
ql;ava½TapwD? NrdKUawmfcef;rBuD; paom taqmuftOD;rsm;onf yef;NcHudk0dkif;um
W
rO

apmifha&Smufaeonf[k rSwfxif&avonf/ OMooH csdK;oHwdkUjzifh *Dwaw;udk oDaom


ou

awm"avh r[kwf/ yef;yif yef;yGifhwdkY\ &eHYjzifh arT;BudKifaom awmusufoa& r[kwf/


ty

&xm;oH? vloHawGjzifh <uuf<uufqlaomNrdKU? vleHYoleHYjzifh aygif;pyfaomNrdKU/ i,fi,fwHk;


ea

u aronf zdkufpuGJ,m; yef;NcHodkY naeat; avn§if;cH&ef vmavh&Sdonf/


ll b

aronf roef;MunfESifh pumajym&if; ab;ywfvnfudk rsufpduav; apGMunfh\/ ar\


wi

rsufvHk;jymudk pGJMuaom a,mufsm;awG teEÅ/ odkY&mwGif ol wa,mufudkrQ oabmrus/


ok

aru olwdkYxuf omwmrS/


bo

xdktcdkuf a,mufsm;ysKdwa,mufudk oGm;jrifavonf/ xdka,mufsm;ysKdonf


is
th

wef;vsm;ay:üxdkifum arhudk pdkufMunfhae\/ touftpdwf ausmfausmfrQ &SdyHk&\/


of

½kyfacsmonf rqdkomaomfvnf; Munfhaumif;\/ tenf;qHk; arhudkawmh qGJiifap\/


se

olonf &iftkyfus,fus,f vufarmif;tdk; BuD;BuD;? pydkYukwf? rEÅav; tpdrf;&if


u
al

hwywfEGrf; ydk;vkHcsnf 0wfxm;\/


rci

aronf roef;Munf\ykcHk;udk zufxm;&if; NyHK;vdkuf\/ xdkvluvnf; olYudk jyefNyHK;


me

\/
m
Co

ar\&ifonf tckefjrefvm\/ aronf roef;Munfudk wdk;wdk;uav; ar;\/

61
'*kefwm&m ar

]]'g b,folvJ a[h/ udk,fhudkcsnf; pdkufMunfhaew,f}}


aronf a,mufsm;ysKdudk ar;aighí nTefjy\/
]]b,folvJ t,fywfum; tusÐeJY vlvm;}}
]]r[kwfbl;av? pydkYukwf tuGufeYJ ieJ[m}}
]]atmf? olvm;}} roef;Munfonf t[d[k &,fvdkufavonf/ roef;Munfonf
xdka,mufsm;ysdKudk odonf/
]]bodef;wJh/ t&ifwHk;u ½kyf&SifxJ vdkufzl;w,f}}
]]atmf}} [k aruqdk\/
roef;Munfonf NyHK;jyefavonf/ aemuf a,mufsm;ysKdudk acgif;ndwf ac:vdkufav
onf/ aru ]] tdu k G,f? bmvkyf ac:vdkuf&wmvJ}} [k roef;Munf\ vufudk
tomqdwfvdkufqJyif a,mufsm;ysKd olYtem; a&mufvmavonf/
]]bJheJY udkbodef; wa,mufxJbJvm;&Sifh}} [k roef;Munfu &if;ESD;aom avoHjzifh
ar;\/
]][kwfuJhAsm}}
bodef;rSm olwdkUESifh rsufESmcsif;qdkifusavonf/

!
]]a[m'gu ar wJh&Sif? 'gu udkbodef;}}

SK
roef;Munfonf arhudk bodef;ESifh rdwfzGJUay;avonf/ olwdkYonf NyHK;Mu\/ ar

RI
onf roef;Munf ab;em;u uyfae\/
N
]]yGJa&mufaewm tawmfMumNyDxifw,f/ ckexJu jrifw,f}} [k bodef;u pí
W
rO

pum;ajymavonf/ olonf &Jwif;\/


ou

]][kwfuJh? odyfawmh rMumao;ygbl;}}


ty

]]roef;MunfeJU twlwlbJ xifyg&JU}}


ea

]]&Sif}} aronf olajymonfudk em;rvnfojzifh olYudk tHhMopGm Munfhae\/


ll b

olonf &,f\/
wi

]]at;av? aru b,frSmaeovJvdkY ar;wmyg}}


ok

aronf NyHK;\/
bo

]]&efukefrSm aewmaygh&Sifh}}
is
th

olwdkYonf &,fMuavonf/
of

]]uRefawmfvJ &efukefrSm aewmayghAs}}


se

olwdkYonf &,fMujyefavonf/ olwdkYonf &D½Tef; yg½Tef; pum;awGudk ajymMu\/


u
al

arESifh bodef;rSm pum;ajym&if; cifoGm;Mu\/ bodef;rSm ynmwwf *kPf&nfwefxJu


rci

r[kwfonfudk ar tuJcwfrd\/ odkY&mwGif pum;ajymvdkYaumif;\/ tenf;qHk; aronf


me

olYudk,fvkH;udk,fxnfudk oabmus\/ axmifaxmifarmif;armif; a'gifaumif;aumif;


m
Co

vufarmif; wkwfwkwf/

62
'*kefwm&m ar

aronf olESifhpum;jywfoGm;cdkufwGif olYtjzpfudk pOf;pm;Munfhavonf/ tckaersm;


udkausmfjrifh olYudkjrifoGm;vQif b,fvdkxifrnfenf;/ yJcl; vluHkxHydkif;u awGUvQif
ar;aighvdkufMurnfhjzpfjcif;/ ol\ pdwfwefcdk;onf ywf0ef;usif vTrf;rdk;rIwGif aysmhusav
onf/ ol\ orm"donf ysufjy,fí aeavonf/
olonf oufrcs\/ olonf bodef;udk Munfhfrd\/ aronf olYudk a½G;cs,fonfrSm
rSefuefonf[k olxifavonf/ bodef;rSm cspfzG,faumif;aom a,musfm;jzpfonf/
ta&SUrS taemufrS vlawG wdk;MuoNzifh wcgwcg ar\tom;ESifh ol\tom;wdkY xdoGm;
Mu\/ ar\EIwfcrf;onf ajcmufaoGUvmojzifh cPcP vQmudkaumhum wHawG;qGwf&
\/ aronf t&ifuxuf pum;oGufvm\/ &,fp&mawGajym\/ vlysuf ysufvdkuf
onfhtcg aronf t&ifuxuf toHus,fpGm &,farm\/
&Spfem&D ausmfausmfavmufwGif tNidrfhNyD;avonf/ vlawG ½kyf½kyf &uf&uf jzpfum
vlpkcGJMu\/
roef;Munf\ tazmfa,musfm; ESpfa,mufonf olwdkYem;vmum ]]uJ rMunf?
jyefMu&atmif}} [k ac:avonf/
]]ar? udk,foGm;r,faemf}}

!
aru oljrefjref jyefapcsifonf/ roef;Munfonf olUudk EIwfqufum olYtaz:

SK
ESpfa,mufESifh vlxJwGif aysmufoGm;avonf/

RI
aronf bodef;ESifh usef&pfcJUavonf/ a½G;cs,fNyD;NyD/ aronf aysmf\/
]]uJ? araum b,foGm;rvJ/ jyefrvm;}} N
W
rO

]]rjyefao;ygbl;}}
ou

]]'gjzifh vrf;a&Smuf&atmifAsm/ eJeJ tdu


k fw,f}}
ty

aronf acgif;Nidrfhavonf/
ea

&efukefNrpfzufrS vmaomavrSm oif;ysHU n§if;nHhoavmuf ar\pdwfonf om,m


ll b

íae\/ ql;avapwD&ifjyifwGif aygufaeaom tH;k yifxdyfrS apmif;oP²mef vjcrf;onf


wi

ol\ a&mifjcnf rHIrHIvJhjzifh arwdkYtwGJudk aumif;csD;r*Fvm ay;avonf/


ok

olwdkYudk jzwfoGm;olrsm;u w,fqef;wJhtwGJ[k atmufarhMu\/ tb,fhaMumifh


bo

qdkaomf rdef;uav;rSm oG,foG,f EkEk ,OfEGJUEGJU/ a,mufsm;rSm xGm;xGm;BuD;BuD; toGif


is
th

Murf;Murf;/
of

zdkufpuGJ,m; yef;NcH opfyifrsm; tMum;rS rD;a&mifawG vrf;rodkU vQHxGufvm\/


se

aronf olYrsufESmudk Munfhvdkuf\/ olonf arhbufodkYvn S fhum jyefNyHK;\/ odkY&mwGif


u
al

pum;wcGef;rS rajym/
rci

arSmif&dyfrsm;udk jzwfí olwdkY vrf;a&SmufvmMu avonf/ a&SUwGif ukvm;


me

vufzuf&nfqdkifrS rD;awG xdefxdefvif;vsuf &Sd\/ olonf ar\vufudk udkifxm;av


m
Co

onf/ olwdkYonf vufzuf&nfqdkifudk ausmfoGm;Muavonf/ vrf;usOf;uav;udk

63
'*kefwm&m ar

auGUvdkufMu\/ vrf;usOf;oavmuf tdrf&mrsm;rSm npfywfayusH\/teHt Y oufuvnf;


raumif;/ vrf;rwGif uGrf;aoG;? puúLpkwf? trdIufo½dkufrsm;jzifh roefY&Sif;/ tdrfrsm;rS
rD;a&mifwdkYrSmvnf; tm;eJojzifh eDusifusif jzpfaeMu\/ xdkvrf;rSm 37 vrf; jzpfav
onf/ aronf olYvuf0g;udk qkyfMunfh\/ vuf0g;rSm rD;uJhodkYyl\/
]]'g udk,faewJhtcef;bJ}}
aronf armfh Munfhvdkuf\/ jywif;aygufrsm;pGm wHcg;rsm;pGmjzifh wef;vsm;BuD;
jzpfavonf/ olonf ar\cg;udkzufum tay:xyfodkY avSum;rS wufMu\/
avSum;rSm arSmifaeojzifh prf;wufMu&\/ tv,fxyfa&mufvQif olonf tdyfxJrS
aomhudx k kwfum wHcg;zGifhvdkufavonf/ twGif;rSm arSmifae\/
]]udpör&Sdygbl;/ vmyg}}
aronf &yfqdkif;ae\/
olonf ar\vufudkqGJum ac:\/ aronf olYaemufrS vdkufvmavonf/
olonf tdrfa&SUwHcg;udk zGifhvdkufojzifh cyfvSrf;vSrf; "mwfrD;wdkifrS rD;a&mifonf tcef;
wGif;odkY 0ifvmavonf/ tcef;rSm npfywf\/ royf&yf/
rMumrD ol\ vufarmif;rsm;onf ar\ycHk;udk &pfywfvsuf&Sdum ol\ ylaEG;aom

!
EIwfcrf;onf ar\ EIwfcrf;yg;uav;udk qmavmifrGwfodyfpGm erf;avonf/

SK
aronf vufwzufjzifh ol\cg;udkzufum vufwzufjzifh ol\ezl;rS qHyifrsm;udk

RI
oyfay;vsuf &Sdavonf/
]]udkodef;? udkodef;/ arhudk oem;ygtH;k uG,f}} N
W
rO
ou

_______
ty
ea
ll b
wi
ok

(7)
bo
is
th

]]vmwkef;uawmh [efus yefusbJ}} [k 0dkif?'Avl?pD?at? wJcef;aqmifrSL; a':wifar


of

u ajymavonf/
se

]][efaumif;wmuawmh rcufygbl; tefwD/ tckacwfrSm &efukefuqdk [efaumif;


u
al

Muwm csnfhygbJ}} [k pma&;r&D&Du 0ifaxmuf\/


rci

]]odyftMHh op&m aumif;aew,f/ taMumif;uawmh &SdrSmbJuG,fh}}


m me
Co

64
'*kefwm&m ar

tcsdefrSm aemufwaeU naecif;jzpfí wJcef;aqmifrSaeaom rdef;rwodkuf ar nu


jyefrvmonfhudpöudk aqG;aEG;vsuf&SdMu\/ aronf vlopfjzpfí olYtuJudk cwfaeMuqJ
jzpfavonf/
]]emr,fu arwJh/ cspfp&mav;bJ}} [k ukefwdkufBuD; wwdkufwGif vufESdyfpuf
pma&;r vkyfaom rcif0if;u ajym\/
]]emr,fu cspfp&maumif;ovdk vluvJ cspfp&mygbJ/ *dkufvJ tifrwefajzmifhw,f/
t*Fvdyfpum;ajymvJ odyfudk oGufwmbJ/ olU tajymawmh x&defeifaumvdyfu
wDwDpD atmifNyD;qdkbJ/ trlt&m [efuawmh *kPfoa&&SdwJh [efbJ/ 'gayrJh wnvHk;
jyefrvmwmu tpOf;pm;& cufaew,f}}
]]olYvlrsm; &Sdaeovm;rS rodbJ}} [k t*Fvdyf ujym;r vDvDu 0ifajym\/
]]olYvlqdkwm bmudkqdkvw dk mvJ}} [k r&Du ar;\/
]]olY&nf;pm;wdkY bmwdkYudkaNymwm/ ½kyfuav;u acsmacsmqdkawmhBudKufwJhvlawG
aygrSmbJ/ vifaemufrsm; vdkufajy;NyDvm;rS rajymwwfzJ}}
]]vifaemufvdkufajy;&if olY0efpnfpv,fawG vm,lt;Hk rSmayghuG,fh/ tckawmh
tcef;xJrSm ypönf;awG tukef&SdwmbJ}} [k a':wifaru pOf;pm;onfh[efjzifh taMumif;jy

!
avonf/

SK
]]usr wckpOf;pm;rdw,f}} [k olwdkYaqG;aEG;yGJwGif wcgrQ pum;rajymao;aom

RI
tjruqdk\/
tm;vHk; tjrpum;udk em;pGifhaeMu\/ N
W
rO

]]aq;½kHrsm; oGm;ar;MunfhMuygtHk;vm;/ um;wdkufcH&csif cH&rSm}} tm;vHk; &,farmMu


ou

avonf/ &,fp&maumif;í &,fMuaomfvnf; tjrpum;rSm,kwdå&Sdonf/ jzpfr,fqdkvQif


ty

NzpfEdkifonf/
ea

]]'Dtouft½G,fBuD;rSmuG,f? um;wdkufcHae&tH;k rSmvm;/ ar rsufpd rrIefygbl;/


ll b

raeYnaeu ar NrdKUxJoGm;awmh vDvD awGUygw,f/ arhrSm rsufrSefrygbl;}}


wi

]]'gayrJh um;wdkufcH&wmu rsufpdrIefwmeJY w,frqdkifbl;/ rsufpdrrIefayrJh owdvpf


ok

wJhtcdkufeJYMuHK&if um;wdkuf cH&EdkifwmbJ}}


bo

olwdkYonf ar wnaysmufoGm;onfhudpöudk tjiif;yGm;aeMuqJ avSum;rS ajcoHudk


is
th

Mum;&avonf/ olwdkYonf pum;udk &yfvdkufMuavonf/ ajcoHrSm avSum;rS


of

aumf&pf'godkY avQmufoGm;avonf/ aemuf ajcoH&yfum wHcg;zGifhoH ydwfoHudk


se

Mum;&\/
u
al

]]'g arh tcef;bJ}} [k a':wifaru qdk\/ olwdkYonf wa,mufrsufESm wa,muf


rci

MunfhMuavonf/
me

]]ajcoHu wrsdK;bJaemf? av;av; aES;aES;BuD;/ tav;wckckudk rvmovdkbJ}} [k


m
Co

&D&Du rSwfcsufcs\/

65
'*kefwm&m ar

]]vlrrm vrf;a&SmufwmeJYvJ odyfwlwmbJ}} [k rcif0if;u olYxifjrifcsufukd


ay;jyefavonf/
tay: xyfwGifum; aronf rSefa&SUwGif &yfaeavonf/
olonf b,fwHk;urQ 'Davmuf rarmyef;cJh/ b,fwHk;urQ 'Davmuf raysmfcJh/
EGrf;vsvQuf&Sdaom taMumtjcifrsm;rSm ukefvGefcJhaomnudk owd&ap\/ zefpyfaeaom
rsufvHk;rsm;rSm cGJcGm&pfcJhaom cspfoludk oGm;jrifap\/
tcspfqdkwm 'gbJ/ aerif;BuD;atmufrSm aeMuwJh rdef;r a,mufsm;awG\ pdwfudk
ajymif;vJapaom t&mjzpfonf/
odkY&mwGif xdkt&monf arhudk rajymif;vJapcJh/ olonf xl;uJaom umr&rufudk
taz: wa,mufxHwGif jr§KyfESHcJhavNyD/ odkY&mwGif aronf raNymif;vJ/ olYudk,fol
tyfcJh\/ odkY&mwGif olYpdwfudk olomydkif\/ ntawGUaMumifh ta&mifydkawmufvm\/
aygif;pyfí r&aom umr&rufoabmESifh ynmOmPfoabmudk ,SOfwGJvdkaom
&nf½G,fcsuf arhwGif b,fawmhrQr&Sday/ olonf umr&ruf BuD;aeaomtcgí tjcm;
vlowå0gawG umr&ruf BuD;Muovdk umr&rufBuD;rnf jzpfavonf/ ynmESifh
umr&rufrSm wNcm;pDjzpfonf/ umr&rufwGif tqifhtwef; cGJjcm;jcif;r&Sd/ i,fi,fESifh

!
BuD;BuD;[líom cGJjcm;Edkifonf/ NyD;awmhvnf; NyD;oGm;onfh t&mrsKd; jzpfavonf/

SK
bodef;udk aemufb,fawmhrS awGU&vdrfhrnfr[kwf[k olxifonf/

RI
olonf 37 vrf;rS xGufvmcJUaomtcgí &efukefNrdKUBuD;rSm t&ifuvdkbJ crf;em;
N
odkufNrdKufayonf/ olonf yJcl;rS xGufvmaomtcg olYpdwfonf avvsuf&Sd\/ ,ckrl
W
rO

bmaMumifh pdwfavonfukd olem;vnfavNyD/ olonf wyfrufjcif;u aoG;aqmifjcif;udk


ou

t½IH;ay;cJhonf/ aemufqHk;rSm ol oifcef;pm &avNyD/


ty

wHcg;acgufoHonf olt Y awG;udk aESmuf&Suf\/


ea

]]wGef; 0ifcJhav}}
ll b

wHcg;onf uRDueJjrnfum wvufravmuf [vm\/


wi

]]wGef;0ifcJhygav}}
ok

wHcg;onf aemufwcg wvufravmuf [vmjyef\/


bo

aronf wHcg;qDodkYoGm;um zGifhvdkufavonf/ wJaqmifcef;rI; a':wifarudk awGU&


is
th

\/ aronf NyHK;avonf/
of

]]atmf ar}}
se

]][kwfuJ}h }
u
al

]]usef;rmyg&JUaemf}}
rci

aronf &,farmum usef;rmaMumif; tajzay;avonf/ olonf a':wifar\


me

tjyKtrludk tHMh oae\/ a':wifaronf wHawG;udk wcsufrsdKum arnTefjyaom


m
Co

ukvm;xdkifwGif 0ifxdkifavonf/

66
'*kefwm&m ar

]]atmf 'geJY? ajymbdkY&m wckarhaew,f/ nu ar 'DrSm rtdyfzl;/ oli,fcsif;


wa,mufu twif;ac:wmeJY olUqDrSmbJ tdyfae&w,f/
a':wifaronf &ifudkaumhvdkuf\/
]]'DuaNymbdkY&m wckarhaew,f/ 'DwJcef;aqmif[m *kPfoa&&Sd trsdK;orD;rsm;
aeMuwJh wJcef;aqmifqdkwm ajymrvdkYygbJ}}
aronf olYudkai;í Munfhae\/
]]rdef;uav; tysKd½G,f wnvHk;jyefrtdyfzJ aemufwaeY nae 6 em&DrS jyefvmwm
rdsK;[m}}
]]tckrS ig;em&D cGJygao;w,f}}
]]tcsdef 'Davmuf aojcm&wmu ta&;rBuD;ygbl;}}
]]'gayr,fh arreufjzef 'Duajymif;r,fvdkY pdwful;ygw,f/ NrdKUxJu oli,fcsif;uvJ
olYqDvmaeygvdkY twif;ac:aew,f}}
a':wifar arh tcef;rS jyefvmaomtcgü &D&D? tjr? rcif0if;? vDvDwdkYonf arh
taMumif;udk 0dkif;í ar;Mu\/
b,fol bmajymajym xdknü wJcef;aqmifwGif ESpfESpf NcdKufNcdKuf tdyfí taysmfqHk;rSm

!
aryif Nzpfavonf/

SK
RI
_______
N
W
rO
ou
ty
ea
ll b

(8)
wi
ok

aemufwaeYeHeuf tdyf&mu Edk;aomtcgü aronf acgif;eJeJtí Hk aeavonf/


bo

zHkawGayaeaom cef;qD;Mum;rS aea&mifonf tdyf&may:odYk xdk;vsuf&Sd\/ vrf;ray:


is
th

rS EGm;EdkUukvm; atmfoHrsm;udk Mum;&\/ bodef;um; a0;aomtwdwfwGif arS;arS;om


of

xifusef&pfcJhavNyD/ bodef;udk aemufxyfawGUcsifaompdwf tvQif;r&Sdawmh/ olonf


se

wyfrufNcif;\ aoG;aqmifrIudk vSypGm t½IH;ay;cJhojzifh 0rf;om\/


u
al

odk&Y mwGif ,ck u&rnfhZmwfrSm omícufcJao;\/ rcifpDwdkY tdrfol tdrfom;rsm;ESifh


rci

b,fvdk pcef;oGm;rnf? udkausmfjrifhu olYudk b,fvdk EIwfqufrnf ponfwdkYum;


me

vmrnfhtcsdefu az:jyvdrfhrnf/ olUtMuHtpnfrsm;onf atmifjrif&rnf[k ol,HkMunf


m
Co

onf/

67
'*kefwm&m ar

eHeufpm xrif;pm;NyD;aomtcgwGif aronf aysmfaeavonf/ aysmfvGef;í


xrif;pm;cef;rS olYtcef;odkYtoGm; vrf;avSum;wGif &D&DESifhawGU&m NyHK;íyif EIwfquf
rdavonf/ &D&Donf olYudk jyefí NyHK;um EIwfquf\/
]]'DaeYbJ 'DuaNymif;awmhr,f Mum;ygw,f}}
]][kwfuJh 'DnaebJ}} [k aruajz\/
]]cPav;bJ aeygvm;}}
]][kwfuJh/ oHk;&ufqdkygawmh}}
]]&rfukefrSm raysmfvSbl;xifw,f}}
]]r[kwfygbl;/ ar &efukefu roGm;ygbl;/ arhoil ,fcsif;u ywfvrf;rSm aeygw,f/
tJ'Dudk oGm;rSmyg}}
&D&D\ rsufvHk;onf 0if;í oGm;avonf/ ywfvrf; uefawmfBuD;apmif;rSmjzpfí
txufwef;pm;rsm;om aexdkifEdkifaom&yfuGuf jzpfavonf/ &D&Donf arhudk txifBuD;í
oGm;avonf/ aronf *kPfoa&&SdxJu[k todtrSwf jyKvdkufavonf/

_______

!
SK
RI
N
aronf jrif;&xm;wpD;ESifh ywftJAif;e,l;bufodkY oGm;aomtcsdefrSm naeat;
W
rO

uav; jzpfavonf/ aronf Nrif;&xm;ay:rS tdrfeHygwfrsm;udk MunfhoGm;avonf/


ou

12? ywfvrf;? awGUNyD/ ]]b,favmuf cHhnm; *kPf&SdovJ}} aronf yxrawmh vefYoGm;


ty

avonf/ roGm;0Hh0Hh? oGm;0Hh0Hh jzpfae\/ udkausmfjrifhwdkU rcifpDwdkYa&SUrSm ,Ofaus;í


ea

tjypfuif;onfh[ef jy&rnfudk vefYae\/


ll b

aemufqHk;ü olonf pdwfudkqHk;Nzwfum acgif;avmif;udk 'if 'if 'if 'if jrnfatmif


wi

ESdyfavonf/ avSum;rS ajcoHudk Mum;&\/ [kwfonf/ rcifpD tdrfrSmbJ &Sdonf/


ok

tapcHonf olUudk us,f0ef;aom {nfhcef;xJodkY ac:oGm;avonf/ tcef;rSm qdkzm?


bo

aumfaZm? pmyGJ? ukvm;xdkif? rD;yGifhrsm; paom tdrfaxmif y&dabm*ta&mifjzifh zdwfzdwf


is
th

awmufaeMu\/
of

crf;em;wifhw,faom ywf0ef;usifudk jrifaomtcgü 0Dpdudpämrsm;onf aysmufuG,f


se

oGm;Muavonf/ umr&ruftawGU olMuHKcJh&NyD/ avmuwGif xdkxuf aeaysmfbG,f


u
al

aumif;aom t&mrsm;tv,fwGif xdk umr&rufonf bmrQ toHk;rusawmhNyD/ xdknu


rci

olyDwd MunfvQrf;Ncif;rSmvnf; pifppf bodef;xuf jrifhjrwfonf txif&Sdjcif;aMumifh


me

waMumif;Nzpf\/ olUxuf ,kwfnHhao;odrfaom owdkUom;udk vSnfhjzm;aom rif;orD;


m
Co

av;vdk ol oabmxm;onf/ tu,fíom roef;MunfaemufvdkufvQif olvnf;

68
'*kefwm&m ar

roef;MunfwdkYvdkyif ayghayghavav tysufb0odkY a&mufoGm;rnfjzpfavonf/ ,ckum;


umr&rufwdkYrS uif;vGwfvsuf aemiftzdkY aumif;bdkYom &Sdawmhonf/
]]ar}}
rcifpDonf olUudk vmzufavonf/ oli,fcsif;ESpfa,mufonf 0rf;omvsuf&SdMu
\/
]]ar tck bmvkyfaeovJ}]
aronf oufrcs\/
]]tckawmh a&pD;&m arsmaewmbJ}} [k aru ajzavonf/ olajymonfrSm tvGef
rSefuefonf/
]]ar? arhudk Munfh&wm rrmovdkbJ/ aemufudk ar tdrfxJrSmbJ ususee ae&awmh
rSmbJ/ tdk aruawmh pD arhtwGuf b,favmufyl&ovJqdkwm odrSmr[kwfbl;/ 'Du
odyfpdk;&drfMuwm/ [dkvlBuD;uaum}}
rcifpDrSm rsuf&nfuav;yif vnfvm\/ aronf &ifudk xkvdkuf\/
]]tckae 'gawG raNymMueJUaygh [kwfvm;/ 'djyiftaMumif;awG ajymMur,f/ tdrfrSm
b,folrS r&SdMubl;ar&JU/ udkudkvJ awmoGm;aew,f/ reufzefrS jyefa&mufrSm/ udkudkjyef

!
vmvdkY arhawGU&if odyf0rf;omrSmbJaemf/ vmvm ar/ aumfzDaomuf&atmif}}

SK
vufzuf&nfyGJ a&mufvmí olwdkYonf awGU&majymMu\/ rcifpDu olYudkudktaMumif;

RI
a&m olYtaMumif;a&m tqufrjywf ajymavonf/ ]]uJar pDawmh NyD;NyD/ arhtaMumif;
rsm;vJ ajymprf;ygtH;k / Mum;csifvSygNyD}} [k tqHk;owfvdkuf\/ N
W
rO

aronf ol\ NyD;ajrmufaom wwf>yefvdrfrmrIjzifh olY&mZ0ifudk tvuFm*kPf


ou

ajrmufpGm ajymjyavonf/ pifppf olajymjyaom &mZ0ifrSm em;axmifaumif;atmif


ty

wefqmqifxm;aom xdk;Zmwfjzpfavonf/ yJcl;vluHkxHydkif;u olYudk remvdkyHk? ESif;ESifh


ea

0if;wdkYu jiLplykH? a':Nidrf;cifu wif;rmyHk? aemufqHk; wnwGif OD;azarmifu olu


Y dkerf;&ef
ll b

tm;xkwfyHkwdkYyg ygavonf/
wi

þaeY&modkY a&mufaomtcg aronf olYrsufESmudk iHkYum vufESifh uG,ftkyfxm;av


ok

onf/ 0rf;enf;aMuuGJvSaomaMumifh r[kwf/ rcifpDu wcGef;wyg'rQ jyefrar;bJ


bo

olaNymorQudk t<uif;rJh ,HkMunfonfudk rcHEidk faomaMumifh jzpfavonf/


is
th

]]ar? ar ? 'DtaumifBuD;[m odyf,kwfrmwmbJ/ w&m;pGJbadkY umif;w,f/ ar&,f


of

0rf;renf;ygeJY}} rcifpDonf vufudkifyk0g t0guav;ESifh rsufvHk;udk yGwf\/


se

]]uJ? tck ar 'Da&mufaeNyD r[kwfvm;}} [k aru ajymum rcifpDudk zufvdkuf


u
al

avonf/
rci

]]aemufudk udk,fwdkYwawG aysmfMubdkYbJ &Sdawmhw,f/ arvJ 'DrSm rysif;rcsif;


me

aeayawmh}}
m
Co

]]pD? arh tay:udk 'Davmuf aumif;raeygeJYuG,f}} aronf oufjyif;cs\/

69
'*kefwm&m ar

]]pDuomav arhudk 'Dvdkqdk;wJh t&yfrsdK;vTwfwm pdwfraumif;jzpfaewm/ arhudk


odyfwm;bdkY aumif;w,f/}}
aru NyHK;avonf/
]]tck ar odyfaysmfw,f}} [kqdkum aronf yef;0wf&nfudk pm;okH;&aom vdyfjym
uav;\ trlt&mjzifh pmyGJay:rS yvdef;udwfwvHk;udk ,lpm;vdkufavonf/
rcifpDrSm ara&mufaeonfhtwGuf 0rf;om\/ arESifhtwl yGJawGvrf;awGudk
oGm;vdkufrnf? b,foGm;vdkufrnf ponfjzifh pdwful;,Ofae\/ ol\ *kPfoa&&Sd
rdwfaqGrsm;ESifh todzGJUay;vdkufrnf? arhtwGufvnf; t0wftpm; aumif;aumif;awG
0,fay;rnf/
]]ar tck t&ifvdkbJ vufaumif;ao;w,f r[kwfvm;/ aruawmh tNrJ vufoH
aumif;rSmygbJ}}
trSefrSm aronf udkausmfjrifhuvGJí rcifpDwdkY tdrfoltdrfom;rsm;rSm rnfrQ
tusdK;aus;Zl; &vdkufrnfudk awG;aeqJjzpf\/ aronf *Dwpdwf nTwfvmojzifh ol\
rsufvHk;jymrsm;onf Munfvifívm\/ pum;ajym&wm ysif;ojzifh pE´,m; wD;csifav
onf/

!
]]olrsm; twD;oifae&wmeJY udk,fwD;bdkYawmif arhaeygbD/ wD;vdkYrS &yghrvm;

SK
rajymwwfbl;}} [k aruajymavonf/

RI
]]&rSmayghar&JU/ pDhyD,mEdkudk prf;Munfhprf;ygtkH;vm;/ 'gayrJh ar c&D;yef;ae&ifawmh
N
rajymcsifygbl;/ tckaetcgrSm ar vkyfcsifwmudkvkyf/ rvkyfcsifwm rvkyfeJY}}
W
rO

]]tdk aruawmh yD,mEdkwD;&rSmudk tNrJ pdwfygw,f}}


ou

olwdkYonf pE´,m;xm;aom tcef;BuD;xJodkY oGm;Muavonf/ tcef;rSm


ty

acsmuvufa&mif cef;qD;rsm;jzifh vSy\/ ukvm;xdkif pmyGJrsm;rSm om;em;\/ pE´,m;rSm


ea

abbDu&if; jzpfavonf/
ll b

]]uJ? bmoDcsif;wD;&rSmvJ}} [k aru pE´,m;cHkay:wGif xdkif&if; ar;\/


wi

]]ar oabmaygh}}
ok

rcifpDonf tdnufaom ul&SifMum;wGif jrKyfum em;axmifaeavonf/ aronf


bo

bmoDcsif;udk wD;&rSef;rod/ vGefcJhaom w&ufESpf&uftwGif;u olYta&mifudk


is
th

qef;Mu,fpGm aq;cs,fay;xm;ojzifh b,fbufodkY pdwfnTwfonfudk rawG;wwfatmif


of

jzpfavonf/ odkYjzpfav&m aronf awGUu&m a&Smufprf;avonf/ aemufqHk;ü oDcsif;


se

wyk'fudk pwD;avonf/ aemuf aw;oHajymif;oGm;\/ tvdrftwGefY tauGUtaumufawG


u
al

ay:vm\/ eD&Jaom csnfrQifwdkYonf ta&mifrsdK;pHk rGef;xm;aom yefyGifh tcuftvuf


rci

oP²mefrsm;xJwGif &ufazgufí oGm;Mu\/ ol\ usOf;ajrmif;aom b0wGif aESmifzGJUxm;


me

aom pdwftoGifrsm;udk aw;*Dw0,f azmfMuL;aeavonf/ ol\ twGif;oP²mefrS


m
Co

70
'*kefwm&m ar

a0'em trSwfrsm;onf jzLEkaom vufacsmif;rsm;rSwqifh pE´,m;cvkwfrsm;ay:odkY


ul;a&mufoGm;avonf/ olonf &yfum armfMh unfhvdkuf\/
wHcg;0wGif udkausmfjrifhESifh olrodaom a,mufsm;BuD;wa,mufwdkY &yfaeMuav
onf/ rcifpDonf ul&Sifay:rS xvdkufavonf/
]]udkudkwdkYu jAKef;qdk a&mufvmwmudk/ pDu udkudk awmrSmbJ&Sdt;Hk r,f xifaewm}}
ol\ rsufvHk;onf arhay:udkom a&mufaeonf/ rcifpDonf arhzufodkYvSnfhum
]]azaz? 'gu ar qdkwm/ ar? 'gu pDwdkYazaz}} [k rdwfzGJUay;avonf/
]]rdwfzGJUay;bdkY rvdkygbl;}} [k ajym&mrS &,farmí ]]pDu cPcP ajymaeawmh
vlrjrifbl;ayr,fh ar qdkwJh emr,fuawmh Mum;aewmMumvSygbD}}
aronf NyHK;um ,Ofaus;aom £ajE´jzifh aumfaZmudk pdkufMunfhaeavonf/
trSefrSm aronf tae&cufíaeonf/ ol,lrnf[k rSef;xm;aomolESifh taz? ESr
tv,fwGif &ifqdkifawGUae&NyD/
]]pDuawmh olYoil ,fcsif; olYqDvmaer,fvdkY ajymaewm tck ara&mufvmawmh
odyfaysmfrSm/ arvJ aysmfoavmuf aeayawmh}}
rcifpDwdkYtaz OD;b[efrSm tvGefoabmaumif;\/ aronf olYudk

!
aus;Zl;wifpGmjzifh Munfhavonf/ Muifempdwf <u,f0yHkrSm udkausmfjrifhESifh wlonf/

SK
olYrsufvHk;rsm;rSm xufjrufonf/

RI
]]ar 'Dvmwm odyf0rf;omwmbJ/ 'Duawmh ar b,fvdkrsm; aer,fqdkwm
awG;aeMuwm}} [k ukdausmfjrifhu aNym\/ N
W
rO

]]olwdkUrsm; odoGm;&if}}
ou

]]ar awmh tvkyfuvJ xGufvdkufNyD/ olwdkqDrSm ae&wm onf;rcHEdkifawmhbl;}}


ty

]][kwfw,f/ uTsefawmfvJ olwdkU udk Munfh&wm b,fvkd [mawGrSef; rodbl;}}


ea

ar onf vuftcsif;csif; yGwfae\/


ll b

]]at;? aeMutH;k / reufzef qD;edwfwm tpnf;ta0;u udpöawG&Sdao;w,f}}[k


wi

taMumif;Nyum OD;b[ef onf ae&mrS x\/


ok

]]uJ ar ? cPaetH;k aemf/ pD atmufoGm;vdkuft;Hk rvdkU/ udkudk? {nfhonfudk


bo

pum;aNymae&pftHk;aemf}} [k aNymum rcifpD onf olU tazESifh vdkufoGm;avonf/


is
th

rcifpD\ tNyKtrlrSm csdKvGef;vS\/ ar onf udkausmfNrifh twGuf olU udk,fudk


of

Nyifqifavonf/ rsufESmrSm aygif'g eJeJysufaeí qHyifawGrSm vnf;zGmí


se

a&SUodkUusae\/
u
al

]]0ifvmcgpwHk;u ar bmoDcsif;wD;aewmvJ}} [k udkausmfNrifh u ar;avonf/


rci

]]tvum;yg/ oDcsif;&,f r[kwfygbl;/ xif&ma&Smufprf;aewmyg}}


me

udkausmfNrifh rSm arh udk ewforD;av;[k atmufarhaeavonf/]]a&Smufprf;wm?


m
Co

[kwfvm;/ odyfem;axmifvdkU aumif;ygvm;}} olonf twdtvif; yifaNym\/

71
'*kefwm&m ar

]]aemufNyD;? vufoHu pdwfnpfaewHk; wD;ovdkbJ}}


aronf a&SUodkYusvmaom qHEk qHnTeYfrsm;udk vufjzifh tomz,fypf\/
]][kwfw,f/ wD;&wmwrsKd;/ udkausmfjrifhwdkY yJcl;vmvnfwHk;u wD;&wmvdk [efrus
bl;/ 'gxm;vdkufygtHk;/ udkausmfjrifhwdkY taMumif;rsm; ajymprf;ygtHk;/ udkausmfjrifhwdkYawmh
tppt&m&m jynfhpHkwv hJ lqdkawmh pdwfcsrf;omrSmbJ}}
udkausmfjrifhrSm aus;Zl;wifpGmESifh &efukefrSm olb,fvdkaeonfudk arhtm; ajymjyav
onf/ aronf em;axmif&if; udkausmfjrifhudk bodef;ESifh EIdif;,SOfMunfhrdavonf/
a,mufsm; tjzpfESifhqdkvQif bodef;u tykHnHhonf/ aru a,mufsm;rsm;udk ESpfrsdK;ESpfpm;
cGJonf/ yxrtrsKd;rSm cspf&nfwlESifhMuifrnfh cspfoljzpfí 'kwd,trsdK;rSm aea&;? xdkifa&;
udk axmufyHhrnhfoljzpf\/ a,mufsm;rSm ydkufqH&SdvQif&Sd r&SdvQif tqif;vS&rnf jzpfav
onf/ udkausmfjrifhrSm bodef;xufv\ S / Munhfaumif;\/ od&kY mwGif wckvdkaeonf/
udkausmfjrifh rSmwjznf;jznf; arhtyg;odkY wjznf;jznf; uyfuyfvm\/ olYudkrsm;
cspfpum;ajymrvdkYvm; rajymwwf/ wHcg;rS ajcoHMum;ojzifh udk,fudk rwfvdkuf\/
rcifpD a&mufvmavonf/
]]udkudk aetHk;aemf/ arhudk olYtcef; vdkufjy&tH;k r,f/ olYcjrm a&mufuwJhu

!
rem;&ao;bl;/ c&D;vJ yef;aerSmbJ}}

SK
aronf udkausmfjrifhudk NyHK;í vSrf;Munfhum rcifpDESifhtwl tay:xyfodkY wufoGm;

RI
avonf/
N
wa,mufwnf; usef&pfcJhaomtcg udkausmfjrifhonf arhudk b,fvdkatmufarhrvJ[k
W
rO

awG;avonf/ tu,fí rcifpD 0ifrvm&if olonf cspfpum; ajymrdrnfjzpfí ajym&if


ou

aru b,fvdkajzrnfenf;/
ty

olonf pdwfaumif;&Sdí ½dk;om;oljzpfav&m aru olYudk vufcHyghrvm;[k oHo,


ea

jzpfavonf/ olonf ydkufqHvnf;&Sd\/ odkY&mwGif arvdk rdef;uav;rsm;u aiGudk


ll b

*½kpdkufrnfr[kwf[k olxif\/ olYudk rBudKufp&mawmh r&Sd[k olatmufarh\/


wi

olonf tay:xyf olYtcef;odkY t0wfvJ&ef wufoGm;avonf/ arrSm olESifh


ok

wtdrfwnf; aeavNyD/ olonf arhudkomawG;\/ ar . . . ar . . . arhudkom olpOf;pm;


bo

\/
is
th
of

_______
u se
al
rci
m me
Co

72
'*kefwm&m ar

(9)

uefawmfBuD; opfyifBudK opfyifMum;? yef;yifBudK yef;yifMum;rS eHeufavonf


tcef;qD; Zmyef;aygufudk jzwfoef;um yef;yifBudK yef;yifMum; ar\ qHyiftwGefYuav;
rsm;udk aqmhupm;aeMu\/ aronf rcifpDESifh NrdKUxJ aps;0,foGm;&ef tvSjyifae\/
rcifpD wdkU tdrfoltdrfom;rsm;u arh udk cspfcifaom arwåm Nrwfa&pif aMumifh
ar\ rsufESmrSm vef;qef;í aeavonf/ reufjzef olwdkYtaz OD;b[efu qD;edwfwm
rsm;udk vufzuf&nfyGJ wnfcif;auRarG;rnfjzpfí arhtwGuf t0wftpm;rsm;udk rcifpDu
0,fay;&efjzpf\/
]]a[; ar/ NyD;NyDvm;}}
]]&ufpf}}
rcifpDonf wHcg;0rS apmifhae\/rcifpDonf reufcif;ESifh vdkufavsmatmif
ESif;yGifha&mif ukwftusÐudkNcHKxm;\/ oli,fcsif;ESpfa,mufonf atmufxyfodkY qif;oGm;
\/ olwdkYonf um;ay:odkY wufMu\/
]]uJ? b,foGm;rSmvJ q&m}} [k aruar;\/

!
]]ydk;xnfqdkif udkaygh}}

SK
]]pD odyfjzKef;aeygvm;}}

RI
]]rjzKef;ygbl;&Sifh/ arhbdkY t0wftpm;0,f&rSm}}
N
]]ar pDhudk odyf tm;remyg&apeJYuG,f}} [k NyHK;&if; aruajymavonf/ um;onf
W
rO

paumhaps;bufoYdk armif;xGufoGm;avonf/
ou

olwdkYonf t0wftxnfa&mif;aom qdkiftwGif;cef;uav;ü tusÐvkHcsnfrsm;udk


ty

Munfh½Ivsuf &SdMuavonf/ aps;a&mif;olonf tqiftaoG; tpm;pm;udk jyoavonf/


ea

rcifpDu b,fta&mifu b,fvdk? b,ftuGufu b,fvdk[k tMuHay;\/


ll b

]]arvdkcsifwmu tqifEkEk ½d;k ½dk;/ tjymeJY tpdrf;wGJpyfxm;wJh taoG;}}


wi

]]cP aetHk;aemf}}
ok

olronf ab;wGif w0ufjrif&aom tcef;i,fuav;odkY0ifoGm;NyD; twefMumvsif


bo

txnf wayGUwydkufBuD; ,lvmum jyavonf/ rcifpDonf txnfrsm;udk wckNyD;wck


is
th

,lMunfh\/
of

]]'Dtqifu twGefYuav;awG rsm;vGef;w,f/ aemufNyD; tjymu eJeJ&ifhw,f}}


se

]]ar Munfhprf;/ 'gav;u vScsifom;aemf/ tcufawGu BuD;aevdkY}}


u
al

aronf t0wftxnfrsm;udk tuJjzwfaom rsufvHk;jzifh qifjcifMunfh\/


rci

olwdkoY nf awmfawmfESifh pdwfwdkif;us rawGUMu/ aemufqHk; tpGefrSwxnfudk awGUav


me

onf/ ydwfxm;aom jywif;ayguf w½kyfuyftMum;rS aea&mifonf txnfay:odkY


m
Co

73
'*kefwm&m ar

usa&mufae&m tqiftaoG;onf olYtvS*kPu f dk az:<um;ae\/ xdktqifrSm jymaom


wdrfwdkufudk aemufausmcHaom yef;cuftpdrf;rsm;oP²mef jzpfavonf/
]]a[m}}
aronf a&SUodkYwdk;um txnfudk udkifMunfh\/
]]pD a&? Munfhprf;a[h}}
]][m odyfvSwmbJ}}
aronf olYtxnfudk tawmfoabmusaeavonf/ odkYESifhyif aemufw&ufodkY
ul;um vufzuf&nfyGJ usif;yrnfhnodkY a&mufvmavonf/ xdknaeü aronf
olYtcef;wGif a&SUrSef aemufrSefESifh tvSjyifíae\/ 'Dn avmuBuD;ESifh awGU&awmhrnf/
raeYu0,fvmcJUaom vkHcsnfrSm usufoa&&SdvSonf/ rcifpDrSm auseyf\/
]]ar 'Dwcgavmuf usufoa&&Sdwm wcgrS rawGUao;bl;}} [kajymum olYtcef;
wGif;odkY tvSjyif&ef xGufoGm;avonf/
xdknwGif ar tawmfaysmfavonf/ ol rcifpDwdkY tdrfa&mufonfrSm wvavmuf
&SdoGm;NyD/ udkausmfjrifhu olYudkcspfonf/ OD;b[efu olUudk MunfNzLonf/ rcifpDuolYudk
o'¨gonf/ ½kyf&SifodkY olYaiG wjym;rSrukef&bJ oGm;&onf/OD;azarmifxHrS wywf½dkufí

!
&xm;aom aiGoHk;&mrSm olYaowåma'gifhwGif ae&mrysuf&Sdonf/ eDvm&ifxdk;rSmvnf;

SK
w½kdwao odrf;xm;aomae&mwGif&Sdonf/

RI
'Dn &ifxdk;uav;udk &ifywfwGif wyf&rnfavm/ udkausmfjrifh olU&ifywfudk
N
rodrom vSrf;Munfhwwfí rjrifaomtcg pdwfysufoGm;onfudk olawGUonf/ tckae
W
rO

&ifxdk;uav; xdk;vdkufvQif ol b,favmuf0rf;omrvJ/ tjymESifh tpdrf;? tpdrf;ESifh


ou

tjym wifhw,faom twGJ/ wckcufonfrSm rcifpDtwGufjzpfavonf/ rcifpDu


ty

b,fvdkajymrvJ/ olYypönf;rsm;udk rcifpD tukefodonf/ odkY&mwGif ½dk;om;aom rcifpDudk


ea

nmbdkY&m rcuf/ olYtarudk owd&aom txdrf;trSwf &ifxdk;uav;jzpfí w½dkwao


ll b

odrf;xm;onfajymvQif NyD;rnfjzpf\/
wi

rcifpDrSm ,kHMunf½HkwGifru olYtar vufaqmifypönf;udk tjrwfwEdk;xm;onf[k


ok

atmufarhavonf/ ,ckuJhodkYyGJwGifrS xkwfí 0wfqifonfrSm olYtartm; *kPfjyKonf


bo

rnfavonf/ udkausmfjrifhrSm arh&ifywfwGif eDvm&ifxdk;uav;udk jrifaomtcg &Sufí


is
th

aeavonf/ od&kY mwGif twGif;url yDwdvQrf;vsuf&Sdavonf/


of

tcsdefusvQif {nfhonfrsm; a&mufvmMuavonf/ yxra&mufolrSm 'kwd,


se

t"dywd OD;aZmf0if;ESifh ZeD;wdkY jzpfavonf/ aemufqufí qD;edwfwm rif;bm;rsm;?


u
al

twGif;0efuav;rsm; a&mufvmMuavonf/ arrSm rcifpDESifhtwl {nfhonfrsm;udk


rci

zdwfac: pum;ajym aeavonf/ aemuf jrefrmtrsdK;orD; toif;csKyf OuúX


me

a':oef;at; (bD?at) a&mufvmavonf/ a': oef;at;rSm rMumao;rDuyif pmtkyf


m
Co

wtkyf a&;ojzifh emrnfarT;ump jzpfavonf/ aemufqHk;a&mufolrSm atmufvTwfawmf

74
'*kefwm&m ar

trwf OD;bnTefY jzpfavonf/ olonf e,frSjzpfí v,fajrtajrmuftrsm;? qefpufrsm;


ydkifqdkifí usdusdwuf csrf;omaom olaX;wOD;jzpfavonf/ olonf owif;pmwdkufBuD;
wwdkufüvnf; tpk&S,f,mawG trsm;BuD; 0,fxm;avonf/ olonf vluHkxHydkif;ü
MoZm&Sdolwa,muf jzpfavonf/ udkausmfjrifhonf olYudk oabmrusay/ odkY&mwGif
olonf tvkyftudkifay;&mbufü ta&;yg t&ma&mufojzifh tvdkufoifh ae&avonf/
aronf ola&mufvmuwnf;u rsufvTmudk tomvSefí Munfhrdavonf/
]]vufzuf&nfyGJ pNyD}} a<u;aMumfvdkufojzifh udk,fhae&mudk,f xdkifMuavonf/
aronf olYtvdkustwdkif; a':oef;at;ESifh OD;bnGefUMum;wGif a&mufaeavonf/
tm;vHk; arhudk waphwapmif; MunfhMu\/ ar\ ylaEG;aom&iftHkrSm uckefí aeavonf/
'Dtwdkif;omoGm;vQif a&SUudk [efusbdko Y m &Sdawmhonf/ aronf a':oef;at;tm;
pmtkyftaMumif; ar;avonf/ aemuf olwdkYonf pmaytMumif;udk aqG;aEG;Muavonf/
a':oef;at;rSm pmayNydKifyGJrsm;ü tuJjzwf orm"dvlBuD; vkyf&oljzpf\/ olonf ar
pum;ajymyHkudk oabmusvmum aemufa&;rnfhpmtkyfwGif arhemrnfudk xnfh&
aumif;rvm;[k pOf;pm;avonf/ arESifh olwdkY avay;ajzmifhaeMu\/
]]tdrfudk xrif;pm; vmvnfMuygtHk;}} [k a':oef;at;u zdwf\/ ]]rcifpDvJ

!
aomMumaeY vmr,fwJh/ OD;b[efac:vdakY wmh tvum;ygbJ/ olu b,fawmhrS

SK
tdrrf vnfbl;/ 'gayrJh arvmaemf}}

RI
]][kwfuJh / 0rf;omygw,f&Sif}}
]]tdrfrSm pmtkyfawGvJ bD'dkBuD;wckeJY tjynfh}} N
W
rO

aemuf olonf OD;bnGefYbufodkY vSnfhum]] 'gxuf OD;bnGefU/ pmyHkESdyfpuf


ou

Oya'Murf;[m b,fvdkvJ/ aNymprf;yg}}


ty

OD;bnGefYonf olodorQ &Sif;jyavonf/ aemuf olonf arhbufodkYvSnfhum


ea

tjcm;pum;rsm;udk ajymavonf/ olwdkYonf ppfrufa&;&m taMumif;odkY a&mufoGm;jyef


ll b

\/ wzufwGifum; OD;bnGefYESifh 'kwd, t"dywdwdkY pum;ajymaeMu\/


wi

tay:xyfodkY a&mufaomtcg rcifpDonf arhudk oDcsif;qdk&ef ajymavonf/


ok

aronf rjiif;ombJ qdk&avonf/ rcifpD oDcsif;qdkonfhtvSJYwGif aru pE´,m;wD;av


bo

onf/ a,mufsm;rsm; 0ifvmMu\/ 'kwd,t"dywd OD;aZmf0if;u arhudk ]]tqdk awmfawmf


is
th

aumif;w,f}} [k csD;rGrf;avonf/ udkausmfjrifhrSm bmrQrajym/ OD;bnGefYrSm arhudk


of

tcsD;rGrf;qHk; jzpfavonf/
se

]][dk rrav;udk ukefukefcspfvdkufygqdkwJh tydk'fudk jyefausmhwm odyfvSwmbJ}} [k


u
al

OD;bnGefU upE´,m;udkrSD&if; ajymavonf/


rci

]]OD;bnGefYu aoaocsmcsm rSwfrdw,f? [if}} aronf toHudkacguf&if;ar;\/


me

]]rSwfrdwmaygh/ uRefawmfi,fi,fwHk;u *Dw tawmf0goemygawmh trSwfwrJh


m
Co

em;axmifwm r[kwfbl;}}

75
'*kefwm&m ar

]][kwfrSmbJ}}
]]uJ aemufwyk'f qdkwD; vkyfygtHk;}} [k rcifpDu ajymavonf/
]][kwfw,f/ wyk'favmuf prf;ygtHk;}} [k OD;bnGefh uawmif;yef\/
aronf olYudkrMunfh/ olonf qef;aom a0'emtawGUudk cHpm;ae\/ ol\
pdwftm½kHxJwGifum; ntcg rJarSmifaom jrpftjyif0,f oif;abmrsm;onf 'Pf&m&aom
yifv,fiSufrsm;yrm qdyfurf;wGif uyfaeMu\/ olwD;aom *DwoHü avwdkufonfh
tcg wdkufí rdk;½Gmonfhtcg ½Gmavonf/ olonf pdwfysufvufysufESifh wnvHk;
a&SmufoGm;aeonf[k rSwfxif&avonf/
aronf aw;qkH;í rsufESmudk armfv h dkufaomtcg udkausmfjrifhonf olYukd tcspf&nf
0if;aom rsufvHk;rsm;jzifh Munfhaeonfudk awGU&avonf/ aronf b,fvdk wHkYjyef&
rnfudk em;vnfavonf/ olonf pE´,m;cHkrSxum udkausmfjrifhab;wGif 0ifxdkifvsuf
&,fumarmum pum;ajymaeavonf/
OD;bnGefY\ rsufESmum; tenf;i,f rJaeaomfvnf; ]]olvJavmuDom;ygbJ}}
[laom toGifudk aqmifvsuf&Sdavonf/
10 em&D ausmfNyDjzpfí {nfhonfrsm; jyefoGm;MuavNyD/ rcifpDrSm olYtudktvdkESifh

!
qefYusifí OD;bnGefYu vufzuf&nfaomufzdwfonfudk vufcHvdkufonf/

SK
]]udkudkawmh 'Dvludk odyfoabmrusbl;}}

RI
]]b,fheJYvkyfrvJ udkudk/ oluzdwfwm roGm;vdkY b,faumif;rvJ/ tJ'DwHk;u azazvJ
tem;rSm &Sdw,f}} N
W
rO

]]'gayrJh}}
ou

]]'gxuf udkudk/ ar aum[if}}


ty

]]atmufxyf xrif;pm;cef;xJrSm AdkufeJeJemaevdkYwJh/ qdk'g aomufaew,f}}


ea

udkausmfjrifh ajymonfhtwdkif;yif aronf atmufxyfwGif aqmf'gaomufvsuf&Sd\/


ll b

rcifpD 0ifoGm;aomtcgü aronf aomufaewHk; jzpfavonf/


wi

]]ar Adu k femvdkYqdk}}


ok

]]eJeJemwmyg/ tckaysmufoGm;ygNyD}} [k zefcGufudk csavonf/


bo

]]'gjzifh NyD;wmbJ/ pDawmh tdyfcsifw,fuG,f/ wcgxJ tdyfcef;oGm;awmhr,f/


is
th

*GwfEdkufa[h}}
of

]]*GwfEdkuf}} rcifpD tay:wufoGm;\/


se

tawmfMumvQif arvnf; tay:wufavonf/ qif0ifwGif rD;zGifhxm;ojzifh


u
al

rD;vif;ae\/ aronf b,folrsm;vJ[k wHcg;0rS vSrf;Munfh\/


rci

]]tdk }}
m me
Co

76
'*kefwm&m ar

udkausmfjrifhrSm qif0ifbuf 0&HwmwGif olYbuffudk ausmay;um xdkifvsuf&Sdav


onf/ olonf ausmufyGwfvHk;ay:wGif vufwifum uefawmfBuD;bufodkY ai;aeav
onf/
aronf udk,fudkwHkUum vSnfhjyef\/
]]atmf? ar ygvm;/ udkausmfjrifhu ar tdyfNyDrSwfaewm}} udkausmfjrifhonf olYqDodkY
vm\/
aronf olU rsufvTmudk vSefMunf\ h / olYtzdkU tcGifhaumif;&NyD/ olYudk cspfpum;
ajymawmhrnf/
]]ar? rtdyfao;cif 'DrSmxdkifygtHk;vm;/ pum;pjrnf ajym&atmif}} [k udkausmfjrifhu
ac:avonf/
]]tdk nOfhvJ eufvSygNyD}}
rcifpDrSm ½kyfw&uf 0ifvmrnfvm;[k pdk;&drfum wHcg;0odkY vSrf;Munfhav\/
]]vmyg? eJeJvJ at;wmaygh}
olr,drf;cifu ,drf;aeaom aronf udkausmfjrifhaemufrS vdkufvmum 0&HwmwGif
cif;xm;aom ukvm;xdkifwGif 0ifxdkif\/ uefawmfBuD; awm&dyfrS vmaomavonf oif;

!
\/

SK
]]awm&eHYav oif;vmawmh ar b,frsm; trSwf&vJ}}

RI
aronf 0&Hwm ausmufyGwfvHk; vuf&rf;ay:wGif tvSqifxm;aom oHk;yefvSyifudk
pdkufMunfhaeavonf/ N
W
rO

]]yJcl;udk oGm;trSwf&wmaygh}}
ou

]][dknaum/ oGm;trSwfr&bl;vm;}}
ty

udkausmfjrifhonf ukvm;xdkifudk olYem;odkYwdk;\/


ea

]]arhudk udkausmfjrifhu wck ajymp&m&Sdw,f/ pdwfrqdk;eJUaemf}}


ll b

]]ar pdwfrqdk;wwfygbl;}}
wi

aronf &Sufojzifh acgif;iHkYae\/


ok

]]udkausmfjrifhudk ar txifrao;eJYaemf/ pdwfvJ rqdk;ygeJY/ ar tck0wfxm;wJh &ifxdk;


bo

uav;[m udkausmfjrifh ydkYvdkufwm}}


is
th

udkausmfjrifhu olUudk &ifxdk; ay;onf/ &ifxdk; ay;wm pdwfqdk;p&mvm;? aus;Zl;wif


of

p&mbJ ajym&rSmvm;/ aronf awG;aeqJ/


se

]]udkausmfjrifh arhudkcspfw,f? 'gaMumifhay;wmbJ}}


u
al

olonf pum;qHk;vQif arhudk pdkufMunfhaeavonf/ arurl olonf toJESvHk;udk


rci

pmzwfaeonf[k rSwfxifavonf/
me

]]rwwfEdkifbl;ar/ cspfvmwmudk b,fvdkvkyfNyD; wm;vdkU&rvJ/ toJESvHk;Mum;xJu


m
Co

yGifhvmwJh arwåmyef;udk ryGifheJU rzl;eJUvdkU ajymvdkY&rvm; ar&,f/ arhudk awGUNyD;uxJ

77
'*kefwm&m ar

aevdkYr&bl;/ arhudk udkausmfjrifhcspfovdk b,folrS cspfMurSm r[kwfbl; ar&,f/


udkausmfjrifh 0rf;xJrmS xm;vdkYudk r&vdkYyg ar . . . ar}}
olonf tcspfaZmrTefaeojzifh toHwkefaeavonf/ udkausmfjrifh\ arwåmpum;vHk;
onf ar\ pdwfwGif;od0kY ifum yJhxif½dkufavonf/
]]udkausmfjrifh}}
olonf arhudk armfMh unfh\/ tcspfoufaoonf rsufvHk;wdkYü wnfukef\/ olonf
arhrsufvHk;jymuav;rsm;\ ta&mifudk csufcsif;jrifvdkufonf/
tcspfapwodufu apcdkif;vdkufaom ol\ vufESpfzufonf arhudk ayGYzufvdkuf
avonf/ aronf ]]td}k } [kqdkum acgif;iHkYvdkuf&rnfhtpm; &ifudkaumhum yg;udk armfh
vdkufavonf/ udkausmfjrifhonf 0rf;;omvGef;ojzifh ar\ EIwfcrf;a&m yg;a&m ezl;a&m
vnfyif;a&m erf;avonf/ aronf olYtdyfrufxJutwdkif; opf½GuftMum; a&mufae
aom yef;yGifhuav;yrm jzpfaeavonf/ aronf ol\ us,fNyefYaom &ifcGifMum;ü
aumh aeavonf/
]]avmuBuD;om 'Dvdkae&if odyfaumif;rSmbJaemf}}
udkausmfjrifhonf arhudk zufum erf;jyefavonf/

!
SK
_______

RI
N
W
rO
ou
ty

(10)
ea
ll b

aronf udkausmfjrifhESifh cspfonfhtaMumif;udk rnfolYtodrQray;bJ xm;avonf/


wi

rnfolrQvnf; rodMu/ rcifpDudkyif todray;/ tu,fí xdkYxufomaom tcGifhta&;


ok

taMumif;wdkY ay:vmu udkausmfjrifhudk jiif;wefjiif;&atmif pOf;pm;bdkY tcsdef&&ef jzpfav


bo

onf/ þowif;udkMum;u OD;bnGefYuvnf; b,fvdkajymrnf rajymwwfay/ odkYjzpfav


is
th

&m udkausmfjrifhudkwm;um zGifhrajymao;bJ qdkif;xm;avonf/ udkausmfjrifhuvnf; arh


of

oabmtwdkif;yif/ arrSm armifESpfrESpfa,muf ½IpdrfhonfhMum;wGif aysmfaeavonf/


se

rnfolrQrNrifvQif aronf udkausmfjrifh terf;tayGUudk cHaevsuf tm;vHk;a&SUwGif rcifpD


u
al

ESifhvufwGJum upm;aeavonf/
rci

we*FaEGaeYü olwdkYonf a½Twd*Hkbk&m;odkY bk&m;zl;oGm;Muavonf/ bk&m;rStjyef


me

OD;bnGefYwdkYtdrf0if&ef rcifpDu tMuHay;avonf/ OD;bnGefYwdkYtdrfroGm;cif tif;,m;uef


m
Co

78
'*kefwm&m ar

aubifuRef;odkY oGm;vnfMu\/ aubifuRef;wGif aysmfyGJpm;xGufMuolrsm;udk awGU&av


onf/
]]uJ udkudk/ OD;bnGefYwdktrd f oGm;Mur,f/ wem&DausmfNyD}} [k rcifpDu vufywfem&D
udkMunfh&if; ajym\/
]]at;? oGm;Muwmaygh}}
olwdkYpD;aomum;onf jynfvrf;odkY armif;avonf/ um;onf NcHeHywf 38 odkU
0ifoGm;aomtcg ar\&ifonf ckefaeavonf/ OD;bnGefUtdrfrSm AdkvfqHqH aqmufxm;
\/ yef;yifrsm;udk tuefYtuefY woefYpD pdkufxm;\/ cef;qD;rsm;rSm teDa&mifjzpfav
onf/ {nfhcef;rSm *syefvkyf yef;yGifhuav;awGjzifh ydk;rD;tkyfaqmif;rsm;jzifh vGif\/
MuufaoG; yef;cuf? yef;EG,frsm; tuGufaz: xm;aom yg;&Sm;jzpf rdIif;vHk;aumfaZmay:
wGif qdkzmrsm;onf cefUnm;pGm &SdaeMuavonf/
]]pDjzifh wrsdK;bJ/ 'DxJa&mufvmwm zsm;csifovdkvdkBuD;bJ}} [k rcifpDu wdk;wdk;
uav;ajym\/
]][kwfw,f/ rvm&ifaumif;rSmbJ}} udkausmfjrifhu tpuxJu oabmrus/
aronf b,fvdkrS rajym/ olYtzdrkY Sm tawmfcufonf/ olYudkcspfaom udkausmfjrifhudk

!
0rf;renf;apcsif/ odkY&mwGif ,ckuJhoYadk om tcGifhudkvnf; vufrvTwfvdk/ OD;bnGefYu

SK
olYtay: nTwfaeonfrSm taotcsmyif/ arhtzdkY tcspftwGufESifh ywfoufí olESifh

RI
awGUp&mrvdk/ tcspfrSm ol\ wpdrf;w&Hpmom jzpfaeavonf/
OD;bnGefY tcef;xJodkY 0ifvmavonf/ N
W
rO

]]tay:xyfrSm a&mufaewmudk onf;cHygaemf/ todwa,mufeJY w,fvDzkef;pum;


ou

ajymaewmeJU}}
ty

rcifpDonf NyHK;\/
ea

]]xdkifMuyg/ xdkifMuyg}}
ll b

tm;vHk; qdkzmay:wGif xdkifMu\/ rcifpDonf tenf;i,frQ &Suftef;tef; rjzpfbJ


wi

tdpufaom ul&SifMum;wGif jrKyfaeavonf/


ok

]]rcifpDu arhudkyg tygac:vmw,fxifw,f}} [k OD;bnGefhu NyHK;í ajymavonf/


bo

]][kwfw,f/ odyfrcJ,Of;vSygbl;}} udkausmfjrifhu rcifpDtpm; ajzavonf/


is
th

rcifpDonf rsufarSmifukwfvdkuf\/ udkausmfjrifhrSm OD;bnGefYudk rnfrQyif oabm


of

rusaomfvnf; txdkuftvdkufawmh ae&rnf[k oloabm&onf/


se

]]usrwdkv Y J OD;bnGefYqD vmv,fbdkY&m pdwful;aeMuwmygbJ/ uJbmauR;rSmvJ}} [k


u
al

rcifpDu ajymavonf/
rci

]]{nfhonfawGu tukef tpm;BuD;awGxifyg&JU/ [J[J}}


me

]]ar 'DtxJ rygbl;aemf}} aronf udk,fudkwHkY\/


m
Co

79
'*kefwm&m ar

]]arhudkvJ usKyfu tpm;BuD;w,fvdkY rajym&ao;ygvm;Asm/ tdk;rvHk tHkyGifhwmeJY


wlw,f}} [k OD;bnGefYu aemuf\/
tm;vHk; 0dkif;&,fMuavonf/
a&cJrkefY? cs,f&DoD;? udwfrkefY? vdrfarmf&nfwdkYudk aiGvifAef;wGifxnfhí tapcH
,lvmum olwdkYa&SUwGif csavonf/
]]uJuJ oHk;aqmifMuyg/ cs,f&DoD;udk aru xnfhay;vdrfhr,f}} [k OD;bnGefhuqdk\/
aronf a&cJrkefYyef;uefxJodkY cs,f&DoD; 2 vHk;pD xnfhay;\/
]]udkausmfjrifh pm;yg}} OD;bnGefYonf olYyef;uefudk wGef;ay;\/
]]udkausmfjrifhrpm;&if arvJrpm;bl;}}
aronf udkausmfjrifhbufov dkY Snfh\/ rcifpDonf arhudk aus;Zl;wifavonf/
]][kwfom;bJ udkudkjrifhu}}
olonf aiGZeG f;uav;ESifh a&cJrkefYudk aumfvdkufavonf/ olwdkYonf aeYvnfpm pm;
aeMupOf axG&mav;yg; ajymaeMuavonf/ OD;bnGefYrSm &,fp&marmp&m ajymwwfol
jzpfav&m t&,foefaom rcifpDESifh arwdkYrSm &,fíom aeMuavonf/ udkausmfjrifhrSm
NyHK;½Hkom NyHK;avonf/ olwdkYonf ausmufoHywåjrm;rsm;taMumif; a&mufoGm;Mu\/

!
OD;bnGefYu olYwGif&Sdaom &wemrsm;taMumif;udk ajymavonf/ rcifpDu Munfhcsifonf

SK
qdkoNzifh OD;bnGefYonf olwdkYudk tay:xyfodkY ac:oGm;avonf/

RI
]]aru tvStyudk BudKufyHk&w,f}} [k olu avScg;ay:wuf&if; ajymavonf/
N
olwdkYonf vomcef;ESifh uyfvsuf&Sdaom tcef;xJwGif a&mufaeMuavonf/
W
rO

Murf;jyifrSm ta&mifwifqD okwfxm;ojzifh ajymifvufacsmrGwf\/ olonf tcef;qD;udk


ou

ab;odkYqGJvdkufojzifh rSefwHcg;rS tvif;a&mif 0ifvmavonf/ olwdkYonf OD;bnGefY


ty

nTefjyaom ukvm;xdkifwGif 0ifxdkifMuonf/ OD;bnGefYonf uyfvsuf&Sdaom tcef;i,f


ea

uav;rS aiGaowåmudkydkufum ,lvmí pmyGJay:wGifwif\/


ll b

]]uRefawmfu ausmufawGbmawG tifrwef 0goemygw,f/ BudKufwmawGU&if


wi

0,fNyD;xm;wmbJ}}
ok

olonf aowåmtzHk;udk zGifhvdkufavonf/ &wemrsm;rSm uwåDyg teufay:wGif


bo

wifxm;avonf/ wdrfwdkufrsm; uif;pifoGm;ojzifh Mu,fuav;awG xGufjyLvmonf[k


is
th

rSwfxif&onf/
of

]]td}k }
se

olwdkYonf udk,fudk a&SUodkY nGwfvdkufMu\/ tvif;a&mifawG &Sufoef;aeMu\/


u
al

udkausmfjrifhyif olYudk oabmruspdwfarhum &wemrsm;udk ai;Munfhrdavonf/


rci

]]raeYuawmif wcg xkwfMunfhrdao;w,f/ 'DpdefvnfqGJuvJ awmufvGef;tm;BuD;


me

w,f/ ykvJuHk;u Ekawmh Ekyg&JU/ 'gayrJh a[m'D jrb,ufudkawmh uRefawmf odyfcspf


m
Co

wmbJ}} olonf jrb,ufudk aowåmxJrS ,ljyavonf/

80
'*kefwm&m ar

]]tem;uyf Munfhprf;yg&ap/ t&nfu tawmf½rT f;w,f}} aronf vufvSrf;vdkuf


\/
olonf jrb,ufudk arhvufxJodkY xnfhavonf/
]]vm? vm/ jywif;aygufem; vmMunfhvSnfhyg/ rcifpDygvm}}
olonf tysdKESpfa,mufudk jywif;0em;odkY ac:oGm;avonf/ tjyifwGifum;
jynfvrf;rBuD;onf aeyla&mifatmufü tvsm;BuD; tdyfae\/ jrb,ufonf tvif;
a&mif0,f pdrf;pdrf;vJh aeMu\/ aronf vufckyfxJwGif xnfhMunfjh yef avonf/
jra&mifonf tpdrf;&ifh tjzpfodkY ajymif;oGm;\/
]]aeYcif;qdk&if tpdrf;Ek/ nqdk&if tpdrf;&ifhaygh/ jr[m pdwfudk tvGefMunfapw,f/
olYudk jrifvdkuf&&if toJudk at;oGm;wmbJ}}
ar\ rsufvHk;jymrS ta&mifESifh jrtpdrf;a&mifwdkYonf NydKifaeMu\/
]]aeYcif;qdk tpdrf;Ek/ nqdk tpdrf;&ifh}} [k udkausmfjrifhonf wdk;wdk;uav; ½Gwfae\/
OD;bnGefYonf jrb,ufudk aowåmxJodkY jyefxJhum ywåjrm;vufpGyfwuGif;udk xkwf
avonf/
]]'DvufpGyfu? ycef;rif;om;BuD; 0wfqifawmfrlwJh vufpGyfbJ/ nDvmcH0ifwJhtcgrSm

!
0wfqifawmfrlowJh}}

SK
olonf vufpGyf&mZ0ifudk ajymjyavonf/ rcifpDonf vufpGyfudk 0wfMunfh\/

RI
]]rdef;uav;awGeJY rawmfbl;/ a,mufsm;BuD; axmifaxmifarmif;armif;eJYrS vdkufr,f/
olu tcefYudk}} N
W
rO

olwdkYonf a½Tyef;cdkif? pdefBudK;? eDvmvnfuHk;? jr&ifxdk;? ykvJ'g,lrsm;udk MunfhMu


ou

avonf/
ty

OD;bnGefYonf pum;ajym&if;u arhudkom cdk;íMunfhavonf/


ea

]]jr[m vludk tifrwef aumif;usKd;ay;w,f/ jraqmifxm;&if tMuHtpnf


ll b

atmifjrifwwfwmbJ}}
wi

olonf &wemrsm;udk tb,fykH&onfudk pdwf&Snfvuf&Snf ajymjyavonf/


ok

olwdkY\ &mZ0ifrSm em;axmifíaumif;onf/ OD;bnGefUrSm ausmufrsuf&wemrsm;udk


bo

tawmf0goemygonff/ 4 em&Dxdk;í rcifpDu jyef&efawmfNyDjzpfaMumif; ajymavonf/


is
th

olwdkYonf tcef;xJrS xGufaomtcg OD;bnGefYonf aemufusefaom arudk tem;uyfí


of

]]ar vdkcsifvdkY&Sd&if vmyg}} [k wdk;wdk;ajymavonf/ r*FvmyGJxdkifrsm;oGm;&if 0wfcsifu


se

iSm;&rf;ygrnf[laom t"dyÜm,faygufovm;[k arpOf;pm;\/


u
al

aronf rcifpDrsm; Mum;oGm;rnfvm;[k vefYoGm;\/ odkY&mwGif rcifpDrSm


rci

avScg;w0ufwGif a&mufaeavonf/ aronf tom acgif;ndwfvdkufavonf/


me

OD;bnGefYtdrfrS jyefvmuwnf;u aronf pdwf0ifpm;aeonf/ ol\ NydK;NydK;ysuf


m
Co

aom ausmufrsuf&wemrsm;udk rsufpdusdef;onfxuf a&SUudk trsm;BuD; tjrwftpGef;

81
'*kefwm&m ar

&awmhrnfudk awG;aeonf/ OD;bnGefYu olYudk BudKufonfrSm trSef/ b,favmuf


BudKufovJudkrl avmavmq,f rajymwwf/ tcsdefu jyvdrfhrnf/ olonf tcef;xJwGif
0ifum awG;aeavonf/ odkYjzifh tcsdefawG ukefvmavonf/
]]ar aersm; aumif;&JUvm;}} [k rcifpDu pdk;&drfojzifh ar;\/
]][ifhtif;? aeaumif;ygw,f/ ar tckwavm odyfysif;wmbJ? tjyifoGm;&&if
aumif;rSm}}
wzuf uefawmfBuD;vrf;wGif bk&ifcHEIwfqufyGJ usif;yaomtcg jzpfavonf/
naepm pm;NyD;vQif olwdkYonf tay:xyf vomaqmifrS uefawmfBuD;yGJawmfbuf
odkY arQmfMunfhMuavonf/ rD;a&mifpkrH sm;onf a&jyif0,f tvS½IaeMu\/ aps;qdkifuem;
rsm;rS xdefvif;aom rD;wef;BuD;onf tvHwdkifbk&m;vrf;rS odrfjzLuGif;buftxd
&Snfvsm;\/ vloHoloH? um;oH? wl&d,moHrsm;onf olwdkYqDodkY ysHUvGifhvm\/
rD;&SL;rD;yef; ypfazgufonfh toHrsm;udk Mum;&\/ ywfvrf;bufqDrS tdrfrsm;rSm
a&'D,dkoHrSwyg; wdwfqdwfae\/ &efukefNrdKUBuD;um; yifv,fvdIif;oHawG[k xifrSwf\/
arrSm olUeudkoabmtwdkif; a,mufsm;awGMum;wGif wdk;a0SUí oGm;csifaompdwf ay:vm
\/

!
rcifpDonf udkausmfjrifhudk Munfhvdku\ f /

SK
]]rD;yef;awGvJ azgufaew,faemf udku}dk }

RI
]]at;a[h}}
aronf olwdkYbufodkYvSnfhum]] arawmh uefawmfBuD;yGJ oGm;r,f}}N
W
rO

]]wa,mufxJ b,fNzpfrvJ}} olYtoHrSm ydkifqdkifaomtoHyg\/


ou

udkausmfjrifhwdkY tdrfoltdrfom;rsm;rSm vlolaomif;ajymif;ESifh yGJawmf vlxkrsm;udk


ty

oGm;avhr&SdMu/ oGm;vQifvnf; um;ESifhoGm;Mu\/ uefawmfBuD;yGJrSm vlawG BudwfBudwf


ea

wdk;vsuf &SdMuonf/ rdef;uav;rsm;ESifh rawmf/ *sydk;awG vlaemufawGu ½IyfvSonf/


ll b

odkY&mwGif aru oGm;csifonfwJh/


wi

]]vm udkudk? oGm;Mu&atmif/ 'DyrGJ sKd;udk roGm;&bJ&Sdr,f}} rcifpDonf arhtwGuf


ok

qdkvQif tvdkufodonf/
bo

udkausmfjrifhonf oufjyif;csum arhudk Munfhvdkuf\/ arrSm ae&mrSxNyD; jzpfaeav


is
th

NyD/
of

]]vlawGu odyfrsm;wm? udk,fhcg;udk qGJvdkufcJhMu/ vlpkruGJapeJY}}


se

aronf uGwftusÐudk tay:u xyf0wfonf/ olYpdwfxJwGif rcifpDESifh udkausmfjrifh


u
al

wdkuY dk tb,fyHk cGJxkwf&rnfudkom awG;aeonf/ olonf wa,mufwnf; vGyfvyfpGm


rci

aysmfcsifonf/ ar\ eudkoabmrSm 'Dwdkif;yifjzpfonf/


me

olwdkYonf ta&SUbuf ywfvrf;rS auGUí oGm;Muonf/ vlawGrSm 'if;Murf;jynfhae


m
Co

onf/ uefawmfBuD; vrf;rwavsmuf yGJaps;wef;BuD;rSm pnfum;vSonf/

82
'*kefwm&m ar

]]cg;udk NrJNrJ udkifxm;aemf}}


rcifpDESifh arwdkYonf udkausmfjrifh\ cg;udkqGJum Munfh½IMuaom vlxktv,fwGif
a&mufaeMuavonf/ odrfjzLuGif;wGif upm;0dkif;rsm;&Sdonf/ olwdkYonf avSuvyfudk
ausmfvmMu\/ vlawGrSm ydkí MuyfvmMu\/ aronf armfhum aumif;uifrS aiGMu,f
uav;rsm;udk Munfh\/ aronf udkausmfNrifh\ cg;udk udkifxm;&if;u taemufrS vlpku
wdk;vdkufojzifh ab;odkY 0ifoGm;avonf/ udkausmfjrifhESifh olUMum;wGif vlawG a&mufvm
onf/ wpuúefYtwGifrSmyif aronf ab;odkYa&mufoGm;\/ aronf vlMum;xJu
udkausmfjrifhemrnfudk atmfac:&if;u olESifh a0;oGm;avonf/ trSeftwdkif; ta&SUodkY
wdk;vdkufvQif olYudkrSDrnfjzpf\/ emrnfudk atmfac:jcif;rSm [efaqmifrIom jzpfavonf/
udkausmfjrifhwdkYrSmvnf; arhudk &SmrawGUawmh/ aronf wdk;Mu a0SUMuaom vly&dwfowf
arsm&m ygoGm;avonf/ a,musfm;rsm;rSm wa,mufwnf;vmaom arhudk zkwfavonfh
iyd &Sdavonf[k rxifMu/ wcsdKUu arhcg;udk zufMu\/ &ifudk xdMu\/ ar\
cyfayghayghpdwfESifh y&dowf\ cyfaMumhaMumhpdwfrSm nDnGwfpGm awGUMuavonf/ odkYESifh
aronf wd&pämef½kHem;odkY a&mufvm\/
aemufNyD;/

!
aemufNyD; aronf bodef;udk oGm;awGUavonf/ bodef;rS [kwfuJhvm;/ arh

SK
rsufvHk;rsm;rSm rD;a&mifxdefxdefawGudk Munfh&vGef;ojzifh rIefjymae\/ aronf vlawG

RI
Mum;rS twif;wdk;um olYqDodkY oGm;avonf/ wdk;&onfrSm rvG,fvS/
]]udkodef;? udkodef;}} N
W
rO

bodef;rSm arhudkjrifojzifh arhqDodkY wdk;vmavonf/


ou

]]a[;? aumifruav;}}
ty

'gbJ bodef;uajym\/ olonf arhvufudk udkifvdkufavonf/ olwdkYonf vufwGJ


ea

um a&SmufoGm;Muavonf/ aronf aysmf\/ olwdkYonf vljywfaom uefawmfBuD;ab;


ll b

tarSmif&dyfrsm;atmufodkY a&mufoGm;Mu\/ olonf arhudk erf;avonf/


wi

woufvHk; þrQavmuf t&omr&SdcJh/ vrf;rbufrS &,foHarmoH? um;oHawGudk


ok

Mum;ae&\/ aumif;uifrSm tpdrf;?teD? tjym? t0g? rD;yef;a&mifwdkYjzifh ,Sufoef;ae\/


bo

odk&Y mwGif olodonfrSm bodef;\ vufarmif;Mum;wGif a&mufaeonfqw dk mom jzpfav


is
th

onf/ olYwudk,fvHk;rSm t&nfaysmfusoGm;NyDvm;[k rSwfxif&avonf/ aronf rsufvHk;


of

udk rSdwfxm;\/ wnf&Sdaom t&m[lorQwdkYrSm wckwnf;aom yDwd[kefü a&mufaeMu\/


se

bodef;\rsufESmonf arhrsufESmay:odkY a&mufaeavonf/ ol\ ylaEG;aom


u
al

vufrsm;jzifh arhudk zufxm;\/ olonf touf&SL jrefvm\/ ol\ EIwfcrf;onf arh


rci

EIwfcrf;rS rcGm/ wif;MuyfpGm zufxm;aom vufudkvnf;rvTwf/ avwdkufaom nwGif


me

rD;vQHwufovdk ol\ &m*rD;onf jyif;xefpGm awmufavmif\/ aronf rsufpdudkom


m
Co

twGifrSdwfxm;\/ aronf ol\ pdwftm½kHudk w'*FwGif wnfNidrfxm;\/

83
'*kefwm&m ar

]]tGef;}}
arhab;wGif udk,fvHk;udk,fx,f xGm;xGm;oP²mef/ aronf yg;pyfu pum;awG
ajym\/ odkY&mwGif olbmajymvdkufonfudk oludk,fwdkifyifrod/
aemuf tenf;i,f at;vm\/ wdwfqdwfae\/ b,favmufrsm; MumoGm;ygvdrfh/
w'*F/ tzdk;rNzwfEdkifaom? tqHk;tpr&Sdaom w'*F/ aronf owd&í rsufvHk;udk
zGifhvdkufaomtcg olYab;wGif bodef;udk rawGU&awmh/ olwa,mufwnf; usef&pfcJh
onfudk od&avonf/
olYtzdkU ,ckvdk csufcsif;pGefUcGmjcif; cH&onfrSm rxl;qef;/ olvmNyD; jyefoGm;onf/
'gbJjzpf\/ wpuúefYavmuf ol aumif;uifa&mufoGm;\/ ,ck ajray:jyefa&muf
vmavNyD/ aronf wGefYaeaom vkHcsnfudk qGJqefYum ae&mrS xvdu k favonf/ rvSrf;
rurf;rS avwdkufojzifh vdIif;vHk;uav;rsm;ESifh urf;pyf½dkufoHonf aiGpnf;udk ydk;ptkyfí
wD;oHvdk El;nHh\/ aronf vufESpfzufudk ywåmqufovdkqufum aumif;uifudk
armfMh unfhvdkuf\/ opfudkif;opf½Gufrsm;tMum;rS vonf rIefrIefrIdif;aeavonf/ aronf
rsufESmudk tdyfxJrS wdkYywfESifhwd\kY / aronf udk,fudk wHkYvdkuf\/ aronf pdwful;,Of
vQuf&Sdavonf/ aronf olYaemuf vdkuf&rvm;/ odkY&mwGif NyD;NyD/ olonf pdwfvdkuf

!
rmefyg rjzpfawmh/ olonf pdwfajycJhavNyD/ olonf tvdkjynfhcJhavNyD/

SK
aronf ajz;n§if;pGm tarSmifMum;rS tvif;a&mifbufodkY oGm;avonf/ olonf

RI
"gwfrD;wdkifrsm;? qdkifrD;rsm;teD;odkY a&mufoGm;avonf/ yxr vly&dowfxJodkY a&muf
N
vmpOftcg olonf pdwfudk vGifhap? avap vTwfxm;\/ oHNydKifvdkufaom wl&d,m
W
rO

tzGJU0if uacsonfvdk olonf trsm;toHtwdkif; vdkuf\/ y&dowf½l;ovdk ol½;l \/


ou

y&dowfaysmfovdk olaysmf\/
ty

,ckrl t&ifuESifh uGmjcm;cJhavNyD/ olonf t&ifuvdk yGJMunfhorm; r[kwfawmh/


ea

y&dowf\ wpdwfwa'o r[kwfawmh/ olonf tuJjzwform;BuD; jzpfvmavNyD/


ll b

ynm&yfwckudk a0zefydkif;jcm;ovdk y&dowfudkvnf; olonf uJU&JUcsif uJU&JUrnf/


wi

csD;rGrf;csif csD;rGrf;rnf/ olonf tjypftemtqmrsm;udk tao;pdwfí jrifvmavNyD/


ok

'Da,musfm;awG b,favmufrsm; o&rf;MuovJ/ tarcsif;rpm? ESrcsif;rpm/ rdef;rrsm;udk


bo

wdk;Mua0SUMu\/ rdef;rawGrSmvnf; twdk;tMudwf cHMu\/ taysmfMuL;Mu\/ 'Davmuf


is
th

vlMuyf&onfhtxJ vmMu\/ yGJvrf;obifqdkvQif ausmhausmharmharmh oGm;csifMu\/


of

Munfhygvm;/ olYa&SUu rdef;rwOD;rSm pdefqGJMudK; qGJvm\/ b,favmuf *kPfyumoe


se

rsm;ovJ/ tv[ópdwf rsm;ovJ/ vlvkoGm;vQif b,fhES,fhvkyfrvJ/


u
al

aronf olYaemufrS ygoGm;avonf/ pdefqGJBudK;qGJaom rdef;rrSm taz:uGJvmí


rci

taz:udk &Smae[efwl\/
me

olYaemufrS y&dowfBuD;\ toHonf MobmoH[k rSwfxif&\/ aronf taemufrS


m
Co

vlt&SdefaMumifh ta&SUodkY a&mufoGm;\/ vQyfwNyuftwGif; ar\vufonf qGJBudK;uHk;udk

84
'*kefwm&m ar

qkwfrd&ufom;Nzpfae\/ ]]a[;}} [kqdkí aemufwcsuf twdk;vdkufwGif arhvufxJü


pdefqGJBudK; ygvmonf/ olonf atmfoHMum;&um a,musfm;BuD;wa,mufu olYtusÐudk
qGJvdkuf\/ odkY&mwGif vlawGu rsm;ojzifh wcsufaqmifhí ½Hk;vdkuf&m vGwfxGufoGm;
avonf/ ]]vkw,fAsdKU vl vkw,fAdsKU}} [laom toHawGNzifh ½kef;½kef; ½kef;&ef; jzpfoGm;
\/ arum; y&dowftpGefodkY a&mufoGm;avonf/ aronf vlawGudk wdk;a0SUí oGm;av
onf/ aronf A[ef;bufodkY a&mufoGm;avonf/ olonf pdwfrvkHojzifh aemufodkY
vSnfhMunf\ h / rnfolrQ olYaemufudk rvdkufMu/ aronf "gwfrD;wdkifatmufwGif cP
&yfavonf/ vufxJwGif qkyfxm;aom pdefBudK;udk tusÐtdwfxJodkY xnfhvdkufav onf/
aronf NyHK;\/ tenf;qHk; waxmifavmufawmh wefrnf/
aronf vufywfem&Dudk ajr§mufíMunfhvdkuf\/ udk;em&D q,frdepf/ udkausmfjrifhrSm
olYudk&Sm&í armvSawmhrnf/ rcifpDrSm rsuf&nfuav; v,faevdrfhrnf/ olonf
ywfvrf;rS xGufcJhonfrSm ESpfem&DrQMumNyD/ xdk ESpfem&DrQ tcsdeftwGif; olonf &m*tpm
jzpfcJh&\/ olcdk;jzpfcJh&\/ aemuf bmrsm; vkyf&tH;k rvJ/
]]OD;bnGefY}} aronf wdk;wdk;½Gwfqdkrd\/ olonf tMuH&&csif; w0l;0l;vdrfhvmaom
e*g;bwfpum;ay:odkY wufvdkuf\/ olonf ½kyf&Sif½kHa&SUwGif qif;\/ aronf enf;qHk;

!
w,fvDzkef;pum; ajym&rnfhae&mudk&Sm\/ aronf rkHYwdkufwwdkufrS udwfrHkY aygif0uf

SK
avmuf0,f&if pum;ajymEdkifrnfudk owd&avonf/ aronf rHkYwdkufxJodkY0ifum eHygwf

RI
udk&Smí pum;aNymavonf/
]]'gA,fvf wl;tdk zdkuf}} N
W
rO

w,fvDzkef;qufolrSm tvkyfem;rvnfol[k xif&onf/ em;xJwGif wa0ga0gtoH


ou

awGom 3 rdepfcefYMum;&\/ aemufrS a,musfm;oH woHMum;&\/


ty

]][kwfuJU}}
ea

]]OD;bnGefYeJY awGUcsifygw,f}}
ll b

cPrQ &yfoGm;\/
wi

]]OD;bnGefY rEÅav;udk nae&xm;eJY vdkufoGm;ygbD}}


ok

aronf w,fvDzkef;udk tomcsvdkuf\/ olonf rHkYxkyfudkydkufum xGufvmav


bo

onf/ vrf;rodkYa&mufvQif rHkYxkyfudk vTifhypfvdkuf\/ olU0rf;xJwGif Alabmif;uav;


is
th

aygufuGJoGm;onf/ aronf yvufazgif;ay:&yf\/ uefawmfBuD;yGJodkY oGm;Muaom


of

bwfpum;awG olYtem;rS jzwfarmif;oGm;Mu\/ aronf tckrS pdwfa&mvla&m


se

yef;usoGm;onf[k xifavonf/ udkausmfjrifh? udkausmfjrifh/ arhudk arQmfaerSmbJ/ aronf


u
al

udkausmfjrifhwdkYqD tjrefqHk;jyef&ef jzpfavonf/


rci

aemufwem&DcefY Mumaomtcg aronf udkausmfjrifh\ &ifcGifwGifrSDum w[ifh[ifh


me

½Idufvsuf&Sdavonf/
m
Co

85
'*kefwm&m ar

]]udkudkjrifh? arjzifhav odyfaMumufwmbJ/ aemufudk arhem;u udkudkjrifh b,fawmhrS


rcGmygeJYaemf}}
udkausmfjrifhonf arhudk zufayGUí erf;aepOf aronf pdefqGJBudK;udk wif;MuyfpGm
qkyfxm;avonf/

_______

(11)

]]jrifhESifharwdkY yGifha½TvQHrSm
wifh*a[&ef jryef;cdkifodkY}}

!
SK
arESifh udkausmfjrifhwodkY nf olYrdwfaqG vuFmq&mwa,mufxHrS pmudk acgif;csif;

RI
qdkifum zwfaeMuavonf/ aronf tysdKr[kwfawmh/ udkausmfjrifhZeD; jzpfaeavNyD/
N
olwdkYonf wavmuvufxyfMu\/ rcifpDrSm a,mif;rcspfudk &onfhtwGuf 0rf;om\/
W
rO

OD;b[efonf olwdkYudk aiGwaomif;wef csufvufrSwfwapmif vufzGJU\/ udkausmfjrifhrSm


ou

nm;cgp cspfr,m;av;udk jrwfEdk;ae\/


ty

olwdkYonf rEÅav;odkY r*Fvmc&D; xGufMu\/ rEÅav;wGif we*FaEGESpfywfcefY


ea

Mum\/ arrSm vdr®m,Ofaus;olwOD; jzpfav&m? olwdkYcPaeonfh tcsdefwGif vluHkxHrsm;


ll b

ESifh todtuRrf; jzpfavonf/ vluHkxHrsm;rSm ola|;rsm;? r[maoG; aqGawmfrsdK;awmfrsm;


wi

ESifh tpdk;&t&m&Sdrsm; jzpfonf/


ok

]]udkudkjrifha&? arwdkY &efukefa&muf&if [efusyefus ae&atmifaemf/ &efukefrSm


bo

wu,fhxdyfxdyfBuJqdkwJh vluHkxHydkif;eJY taygif;toif;awGjzpfNyD; odyfaumif;rSm/ 'grS


is
th

udkudkjrifhvJ tvkyftudkif&? 'grS avmurSm wu,fwifhw,frSmaemf}}


of

udkausmfjrifhonf ar\ NyHK;aeaom EIwfcrf;rS prf;a&,Ofvdk woGifoGifusvmaom


se

pum;vHk;rsm;udk oabmusavonf/ ]][kwfw,f azaz/ aru odyfvdrfrmwm/ arhvdk


u
al

vdr®myHkrsdK;eJYqdk azhazhom;udk eef&if;0efjzpfatmif vkyfay;EdkifrSm}} [k olYtazudkyg


rci

azgufonfcsavonf/ olwdkYonf rEÅav;rS jyefvmaomtcg &efukefywfvrf;wGifyif


me

aeMuavonf/ nm;cgp armifr,frSm aysmfrqHk;Mu/ ½kyf&iS fwGJí MunfhMu\/


m
Co

yGJvrf;obifawG wGJwufMu\/ naecif; wGJvrf;avQmufMu\/ bk&m;wGJoGm;Mu\/

86
'*kefwm&m ar

arrSm &efukef vluHkxHydkif;wGif txufwef;u vSvSBuD;ae&efudkom pdwfapmí


aeavonf/ twnfusbdrYk Sm tdrfwaqmif rD;wajymifaerS jzpfavonf/
]]udkudk&,f? 'DrSmae&wm ar aysmfygw,f/ azazBuD;wdkY pDwdkYeJY pnfpnfum;um;/
'gayrJh arwdkYvJ wtdrfae&&if b,fhES,fvJ}}
]]bmNzpfvdkYvJ ar&JU}}
]]bmjzpfvdkYawmh b,f[kwfrvJ udkudkjrifh&,f/ aruawmh udkudkjrifheJYae&&if b,frSm
rqdk aysmfwmygbJ}} aronf udkausmfjrifhudk vnfyif;rS odkif;í zufxm;avonf/
]]udkudkjrifhwdkYcsnf; oyfoyf atmufrSm aeEdkifwmbJ r[kwfvm; ar}}
]]aeawmh aeEdkifwmaygh/ 'gayrJh {nfhonfawG bmawGvmawmh}}
]]{nfhonfvmaum bmjzpfovJ/ vmEdkifwmbJ ar&JU}}
arhoabmrSm vGyfvGyfvyfvyf aecsifonf/ ywfvrf;rSmaevQif olaecsifovdk aeí
rjzpf/ OD;b[efudk ½kdao&rnf/ rcifpDa&SUwGif odu©m&Sd&rnf/ olvdk ayghayghaMumhaMumh
aecsifaomoabmrSm *kPf&SdpGmaeaom OD;b[efwdkYrsufpdwGif uvuf aevdrfhrnf/
*kPfoa&twkESifh *kPfoa&tppfrSm a&&SnfqdkvQif cHEdkifrnfr[kwf/ wu,fqdkawmh
arhrmS *kPfoa&twkom &Sdavonf/

!
]]&efukefta&SUydkif;rSm tdrfaumif;aumif;awG&SdwmbJ/ 'DrSmvdk tus,fBuD; 0if;eJUNcHeJU

SK
awmh b,f[kwfrvJ/ 'gayrJh arwdkYvifr,m;ESpfa,muftwGufawmh tawmfuav;

RI
oyfoyf&yf&yfqdk&if &wmaygh udkudkjrifh&JU/ azazBuD;wdkYudkvJ tm;emp&maumif;w,f/
tdrf&Sm&atmifaemf? udkudkjrifh aemf}} N
W
rO

udkausmfjrifhrSm olUr,m; wcsuftacsmhwGif aysmhusavonf/ arh&nf½G,fcsufrSm


ou

wvw&mwef tdrfaumif;aumif;awG iSm;aernf/ olYa,mu©rvufzGJUaom aiGxJrS


ty

oHk;axmifwefum;wpD; 0,fxm;rnfjzpfavonf/
ea

olwdkYonf &efukefta&SUydkif;wGif tdrf&SmMuavonf/ aemufqHk;aomfrqif&dyfomwGif


ll b

arBudKufaomtdrfudk awGUavonf/ udkausmfjrifhoabmrSm oltvkyfr&ao;cif 'Davmuf


wi

cef;cef;em;em; raeapcsif/ odkY&mwGif olYr,m;av; tBudKufudkawmh vdkuf&rnfjzpfav


ok

onf/ olonf 0ifaiGESifhrrQonfudk odaomfvnf; rsufpdrSdwfí arhudk oabmwlvdkuf


bo

avonf/ ara½G;cs,faomtdrfrSm qif0ifESifh/ {nfhcef; us,fus,fESifh oyf&yfyg\/


is
th

vcrSm w&mjzpf\/
of

]]tvkyf&Sd&ifawmh aumif;w,f ar&JU/ tckawmh v,fc&wJh wvw&mhig;q,fbJ


se

0ifaiGqdkvYdk &Sdwm}}
u
al

]]'DtawmtwGif;vJ tvkyf&tHk;rSmaygh udkudkjrifh&JU/ aemufNyD; azazBuD;vufzGJwJh


rci

aiGuvJ um;0,fwmawmif aiGajcmufaxmif ckESpfaxmifavmufawmh ydkt;kH rSmyg}}


me

arrSm ]xbDbdk; abmfvDbdk;eJY rGJrSm} [laom tpm;xJuNzpfavonf/ aronf


m
Co

vSvSaMumhaMumh aebdkYomodonf/ udkausmfjrifhrSm oabmaumif; r,m;udkcspfwwfol

87
'*kefwm&m ar

Nzpf&m]] olvJ *kPf&Sd&Sd aecsif&SmrSmaygh/ iguom tvkyftudkif &atmifBudK;pm;NyD;


olaysmfatmif xm;bdkYvdkwm}} [k awG;avonf/ ywfvrf;rS olwdkYajymif;vmMuaomtcg
rcifpDrSm rsuf&nfuav; uv,fuv,fESifh usef&pf&Smavonf/ OD;b[efrSm EIwfcrf;udk
udkufxm;avonf/
]]ta&;BuD;wmu acwfqHzdkYbJ/ odyfNyD; tcefYBuD;awG oHk;EdkifbdkYrvdkygbl;/ rEÅav;
eef;awmfrS r[kwfzJ? acwfqH&ifvSwmbJ}}
udkausmfjrifhrSm tdrfudkqifjyifaeaom arhudk oabmusaeavonf/ aru bmrsm;
oabmusavmufatmif vkyfaevdkYvJ/ aronf pD;u&ufudk wvdyfNyD;wvdyf
n§daomufum ulvDrsm;tm; tdrfaxmify&dabm* taetxm;udk trdefYay;aeavonf/
qdkzmqufwDa&SUwGif tjymuGufaumfaZmudk cif;\/ tay:rS tjyma&miftkyfaqmif;ESifh
rD;yGifhudkwyf\/ cef;qD;rsm;rSmtjymjzpf\/ aronf {nfhcef;udk tvSqHk;jyifqifavonf/
ywfvrf;rSmaepOfuwnf;u tdyfcef;wGifxm;aom udkausmfjrifha&'D,dkudk ,lxm;\/
pE´,m;udkum; udkausmfjrifhtvkyf&rS 0,frnf[k rSef;xm;avonf/ pE´,m;BuD;om
xm;vdkufvQif wif;jynfh vluHkxH tdrfcef;aqmifjzpfaeayrnf/ pE´,m;? a&'D,dkrSm
vluHkxHtdrfrsm;twGuf r&Sdrjzpfaomypönf;rsm; jzpfMuavonf/ *Dw\ tEkynmudk

!
cHpm;vdkír[kwf/ urÇmUowif;udk Mum;emvdkí r[kwf&Smay/ 'g&SdrS vlESifhwlonfqdkaom

SK
udpöawG trsm;BuD;&Sdonf/ xrif;pm;cef;rSm yefumESifh? rDyGifhESifh/ *kPfoa&&Sd

RI
{nfhonfrsm;udk zdwfac:wnfcif; auR;arG;bdkYaumif;vSonf/ udkausmfjrifhrSm arhudk
olYpdwfwdkif;us jzpfapavonf/ N
W
rO

rdk;ukwfpuf0dkif;wGif tHkYrdIif;aom wdrfwdkufwwdkufrSm aiGjyóem jzpfavonf/


ou

udkausmfjrifh\0ifaiGrSm tdrfwm0efudk tEdkifEdkifxrf;Edkifonf/ v,faiGESifh ravmufí


ty

vufzGJUaiGxJrS wwdwd oloHk;&avonf/ um;udkrl udkausmfjrifharmif;&m '½dkifbmvc


ea

ray;&í awmfao;\/ arht0wftpm;bdk;rSm ta&;BuD;\/ vkHcsnf tqifqef;ay:wdkif;


ll b

OD;pGm0wfcsifaomarrSm tcufus\/ odkYjzpfav&m aronf olYpdefqGJBudK;rS wcsKdUw0ufudk


wi

r*dkvrf;wGif xkcGJ&m aiGav;&mavmuf&\/ xdkaiGESifh t0wftpm; 0,favonf/


ok

udkausmfjrifhrSm zmodzmomaeoljzpf&m ar t0wftpm;0,fonfudk olroday/


bo

aruvnf; tpuwwnf;u &Sdonfh[efrsKd; vkyfxm;avonf/ aemufudk yGJxdkifawG


is
th

oGm;tHk;rnf/ aiGvnf; vdkvmtHk;rnf/ NzHK;p&mawG wNyHKBuD;&Sdao;onf/ OD;bnGefYudk


of

b,foGm;xm;rvJ/ aronf aiGa&;udkawG;wdkif; olYrsufESmudk jrifavonf/ olYrsufESmwGif


se

pdefausmuf &wemawGjzifh zHk;uG,fvkrwwf &Sdavonf/


u
al

vluHkxHydkif;rSm txufwef;uaeEdkifbdkY aiGvdkonf/ aiG? aiG? aiG/ aiG b,fu&rvJ/


rci

aronf aiGjyóemudk ajyatmif ajz&rnfjzpfavonf/


m me
Co

_______

88
'*kefwm&m ar

(12)

udkausmfNrifhrSm tvkyfr&ao;/
wu,fhtcsufrSm tvkyftjrefqHk;&bdkY jzpfavonf/ 0ifaiG b,furS r&onfxuf
ar vSvSyyaebdkYu cufao;onf/ arrSm OD;bnGefYqDoGm;bdkYvnf; b,fawmhrS tcGifh
ray:/ 37 vrf;bufodkYvnf; b,fawmhrS ajcOD;rwnfhrd/ a&'D,dkuvmaom oDcsif;
topfawGudkawmif t&ifuvdk rusufrd/ pdwf&onfhtcgrSom oDcsif;pmtkyfudk udkifav
onf/
]]udkudkjrifh azazvdk 0wfvHkbufvdkufygvm; udkudjk rifh&JU}} [k arutMuHay;\/
]]bDt,fvfwuf&rSm ESpfESpf q&mr&JU}}
]]'gvJ [kwfom;bJaemf}}
0wfvkHpmar;yGJ0ifrnfu h dpörSm þwGifNyD;avNyD/ arrSm olYa,musfm;twGuf tvkyfudk
om Munfhaeavonf/ bD tdk pD ukrÜPDrS tvkyfwae&m vpf[if;aMumif; Mum;&\/

!
refae*smrSm udkausmfjrifhwdkYtazESifh odonf/ olwdkYESifh tquf&Sdí &aumif;&rnf[k aru

SK
wGuf\/ aronf olYudk refae*smESifh udk,fwdkifoGm;awGUbdkY wdkufwGef;avonf/

RI
olonf naeü pdwfysufí jyefvm\/
]]'DieJu awmifBuD;a&mufaew,f}} oluajymavonf/ N
W
rO

aronf oDcsif;pmtkyfudk vSefae&mrS vSrf;Munfh\/


ou

]]reufjzef awmifBuD;oGm;ygvm; udkudkjrifh&JU}}


ty

olonf arhudk tHhMoaeonf/


ea

]]bmvkyfrvdkYvJ}}
ll b

]]tvkyf&atmifaygh/ 'gygbJ}}
wi

aronf qdkzmay:wGifxdkifum eufjyma&mif ul&SifrDStk;H udk rDSaeavonf/ ol\


ok

oG,fwGefYaomqHyifrSm ul&SifESifh a&maeavonf/


bo

udkausmfjrifhonf olYtem;odkY xvmum olYvufrsm;udk qkyfudkifvdkuf\/


is
th

]]arhtwGufqdk&if b,fjzpfjzpf oGm;rSmbJ}}


of

]]udkudkjrifhudk b,fjzpfjzpf oGm;bdkYr[kwfzl;/ awmifBuD;udkoGm;bdkYom ajymwm}}


se

olonf oufrcs\/ ]]ar? udkudkjrifhoGm;vdkY odyfrxl;bl;xifw,f/ udkudkjrifhawmh


u
al

&vdrfhr,fvdkY odyfrxifbl;/ olwdkYu vkyfouf&SdwJhvlrS vdkcsifrSm ar&JU/ aemufNyD;awmhvJ}}


rci

]]bmrS aemufNyD;awmhawG bmawG vkyfraeeJU/ udkudkjrifh oGm;&rSmbJ}} aronf


me

wzufodkYvSnfh\/ ]]arawmhpdwfqdk;rSm/ 'gbJ/ 'Dvdkom *sD;rsm;ae&if udkudkjrifh woufvHk;


m
Co

tvkyf&rSm r[kwfygbl;}}

89
'*kefwm&m ar

olonf ul&Sifudk yGwfaeavonf/ ]]udkudkjrifheJU twlwlraecsifawmhbl;vm;}}


aronf qdkzmay:rSxum jywif;ayguftem;odkYoGm;í wHcg;abmifudk vufaxmuf
vsuf tjyifbufudk Munfhaeavonf/ arrSm udkausmfjrifhudk a'goxGufaeonf/
Mum&Snfajym&vQif 'Dxuf pdwfwdkvmrnfudk olodonf/
tawmfMum Nidrfoufae\/ aemuf ajcoHMum;&um udkausmfjrifhonf olYv,fyif;udk
zufvdkuf\/
]]oGm;yghr,fuG,f? aruvJ}}
aronf NyHK;vmavonf/
]]aru udkudkjrifh aumif;bdkYajymwm}}
cgwdkif;uJhodykY if vifr,m;ESpfa,muf uawmufuq pum;rsm;MuNyD; aemufqHk;
erf; ½Iwfjcif;jzifh tNyD;owfavonf/
aemufwaeYwGif udkausmfjrifh awmifBuD;oGm;í arwa,mufwnf; tdrfwGif usef&pf
cJhavonf/ vifr,m; nm;uwnf;u þtBudrfonf yxrtBudrf olwa,mufwnf;
aeaomtcg jzpfavonf/ udkausmfjrifhrSm obufcg jyefvmrnf jzpfavonf/
udkausmfjrifh tdrfrSmr&Sdonfudk rnfolYrQajym/ rcifpDudkyif rajymay/ tu,fí rcifpD

!
odvQifvnf; nvmí tdyfvdrfhrnfjzpf\/

SK
odkY&mwGif arhtzdrkY Sm taz:rvdk/ olonf jywif;aygufudk zGifhvdkufí &efukefjrpf

RI
zufrSvmaom avudk ½Iaeavonf/ &efukefrSm aEGOD;aygufaomfvnf; awmrSmvdk
N
yef;&eHaY wG rBudKifvdIif/ rarT;ysHU/ aronf arGU&may:odkY ypfvSJum olYa,mufsm;
W
rO

acgif;tH;k udk &ifwGifydkufí oDcsif;qdkaeavonf/ tay:u jcifaxmifavwdkufojzifh


ou

azgif;vdkuf ydefvdkufESifh vdIif;tdaeonf/ pm? Z&ufawGrSmvnf; cgwdkif;vdk aw;roDMu/


ty

aronf tckrS vifESifhcGJ&onfrSm ysif;p&maaumif;rSef; odavonf/ olonf


ea

xrif;pm;cef;odkYoGm;um ESif;oD;ESifhEkdY azsmfaomufjyefonf/ aronf wckckvkyf&ef


ll b

awG;aeavonf/ aemuftBuH&í w,fvDzkef;&Sdaom rsufESmcsif;qdkif ukvm;0wfvHkwOD;


wi

tdrfodkY wufoGm;avonf/
ok

aronf rsufvHk;udk rsufESmMuufqDodkYvSefMunfhum OD;bnGefYw,fvDzkef;eHywf


bo

]'A,fvf wl;tdzk dkuf} udk qufavonf/ olYtoHrSm tenf;i,fwkefaeojzifh w,fvDzkef;


is
th

qufolu ESpfcgxyfí ar;&avonf/ OD;bnGefU\ toHMoBuD;udkMum;rS olonf eudkoH


of

&vm\/
se

]]tck pum;ajymaewm ar r[kwfvm;/ usef;rm&JUaemf}}


u
al

aronf olYoP²mefudk jrifvmavonf/ rIefarS;aom tcef;xJwGif yifhulBuD;


rci

xdkifaeaom olYykH ay:vm\/ aronf udkausmfjrifh awmifBuD;odkY oGm;onfhtaMumif;udk


me

ajymjyavonf/ aronf wa,mufwnf; jzpfavonf/


m
Co

]]wa,mufwnf; [kwfvm;}}

90
'*kefwm&m ar

]][kwfygw,f&Sif . . .}} olNyHK;aeaom toGifudk jrifvm\/ olYtoHrSm b,favmuf


cRJyspfyspfEdkifovJ/ tpu pum;rajymvdkufvQif aumif;rSm/ udkausmfjrifhrsm; odoGm;vQif
odkY&mwGif aemufuscJhavNyD/
]]tck tm;w,fr[kwfvm;}}
aronf *&kpdkufí em;axmif\/
]][kwfuJU}}
]]vmr,f r[kwfvm;}}
]]bmajymw,f/ xyfajymygtHk;/ aumif;aumif; rMum;&bl;}}
olonf arrMum;aompum;udk xyfí ajymjyavonf/
]]naepm pm; vmygvm;vdkY ajymwmyg/ ar vmrS vmyghrvm;}}
aronf &,f\/ ]]aus;Zl;wifygw,f&Sif/ 'Dvdkzdwfwm 0rf;omygw,f/ 'gayrJU
wqdwfawmh}}
odk&Y mwGif olonf pum;udk jzwfvdkufavNyD/
b,favmuf yg;eyfovJ/ v,fovJ/ udk,fwdkY zdk;ausmfjrifhwedkY JYawmh uGmvdkufwm/
b,favmuf 0denf; ta&Smifaumif;ovJ/ bmjyKvdkYrsm; udkausmfjrifhudk vufxyfvdkuf

!
ygvdrfh/ eJeJavmuf apmifhvdkufa&maygh/ OD;bnGefYudk bmjyKvdkY rapmifhrdygvdrfh/ aronf

SK
rsufarSmifukwfvdkufavonf/

RI
olonf tdrfjyefa&mufaomtcg tdrfcef;xJ ckwifwdkifudkrSDum awG;aeavonf/
Mum&SnfpGm av;eufpGm awG;onf/ wem&Dxdk;vQif olonf rSefwifcHka&SUwGifN
W
rO

tvSjyifvsuf &Sdavonf/
ou
ty

_______
ea
ll b

OD;bnGefYrSm ar w,fvDzkef;rSaeí pum;ajymonfudk tenf;i,frQ rtHhMordacs/


wi

udkausmfjrifh? rcifpDwdkYESifhtwl aeYvnfpm pm;NyD;aemuf taES;ESifhtjref qdkovdk ar olYqD


ok

vm&rnf[k wGufxm;avonf/ olonf twGuftcsufESifh olUtcsdefudk apmifhaeav


bo

onf/
is
th

arhudk olwu,fpGJonf/ ol0efcH\/ wu,fqdkawmh olonf umrusL;onfb h 0udk


of

olaysmfonf/ olonf arhudk pdwful;,Of Ekaeonfr[kwf/ va&mifudkMunfhí arh


se

taMumif;awG;um vGrf;aeolr[kwf/ yef;udkawGUvQif qGwfí arT;vdkufcsifovdkom ol


u
al

arhudk pGJvef;onf/ olonf ar\ tvS½lyg½Hk ñdIU"mwfwGif NidrfhueJ rdaeonf/


rci

olonf arESifh ESpfudk,fMum; pum;wat;at;ESifh pm;aomufrnfh aeYvnfpm


me

pm;yGJudk oludk,fwdkif pDrHíaeavonf/ olonf rSefjywif;rSm cef;qD;xlxludkumí


m
Co

yef;Eka&mif rD;tkyfaqmif;ESifh rD;yGifhudk zGifhxm;\/ olonf vdar®mf&nfxJwGif 0DpuDeJeJ

91
'*kefwm&m ar

a&mxm;onf/ tem;rS olYq&mcdkif;rnfudk &yfapmifhaeaom tapcHudk atmfaigufí


ta0;odkY ESifvdkuf\/ olonf avuav;cRefí oludk,fwdkif pDrHaeavonf/
tjyifrS ajcoHMum;&\/ ]] tm; . . . ? ar vmNyDav}}
wHcg;0wGif arhudkjrifaomtcg olonf ce&yfrdavonf/ olonf arhudk okckr
tEkynm tuJcwfvlBuD;vdk Munfhavonf/ arrSm awmfawmfacsmaeonf/ arh trlt&m
rSm usufoa&&Sdonf/ arhtoGifrSm tvS*kPfvQrf;onf/ arrSm tysdK EkEkzwfzwfuav;
xuf pdkvGifonf/
olonf oufjyif;cs\/
]]cGifhvTwfygaemf/ tckvdk odyfNyD; cspfp&maumif;wJU y'gotm½Hkudk jrif&awmh
usKyfudk,f usKyfawmif arhaeygw,f}}
aronf 'DavmufawmifbJvm; [laom[efjzifh NyHK;avonf/
]]OD;bnGefYqD w,fvDzkef;eJY pum;ajymNyD; aESmuf&SufvdkYom arhudk cGifhvTwf&rSmyg/
udkudkjrifhodrSm vefYaewm/ 'gayrJhav}}
]]tdk? cGifhvTwfwm rvTwfwm ajymraeygeJU/ vmvnfwmudkbJ odyfaumif;aeygNyD}}
aronf qdkzmay:wGif 0ifxdkifavonf/

!
]]tckvdk aru vGyfvGyfvyfvyf r[kwfawmhbl;qdkawmh usKyfwdv kY J aemufawGU&rSm

SK
r[kwfbl;qdkNyD; aewmbJ}}

RI
]]rdwfaqGa[mif;awGudk ar b,fawmhrS rarhwwfygbl;}} aronf &,favonf/
]]usKyfwdkY[m rdwfaqGa[mif;awGrS r[kwfzJ/ aemf? ar}} N
W
rO

aronf bmrS jyefrajymbJ aumfaZmudo k m ai;í Munfhaeavonf/


ou

]]OD;bnGefY taMumif;vJ ajymprf;ygtH;k }}


ty

]]bmrS ajymp&mr&Sdygbl;/ 'DtdrfBuD;eJY? pmtkyfeJY? pdef? ausmuf&wemawGeJY/ 'gbJaygh]]


ea

]][kwfuJhvm;&Sif}}
ll b

olonf arhukdMunhf\/]] 'gayghAs/ arwdkYvdk aysmfp&mawGeJYrS rawGU&bJ}}


wi

]]aysmfp&m ½Tifp&mqdkwm bmvJ? ar em;rvnfaygif}} aronf olUudk,fol


ok

tysdKaygufuav; rSwfaeavonf/
bo

]]arwdkY vufxyfump ajymwm ar &JU}}


is
th

aronf acgif;udkcgavonf/ aronf vufoJrsm;udk tcsif;csif; yGwfaeavonf/


of

arhtjyKtrlwdkYrSm wu,fh pdwftcHuvmaom tjyKtrlr[kwf/ ,Ofaus;odrfarGUjcif;


se

rsufESmzHk;udk wyfqifxm;onf/ cRwfvdkufvQif bmjzpfoGm;rvJ/ ,ck olvkyfonfh


u
al

twwfynmrSm bodef;? udkausmfjrifhwdkYESifh uJhodrkY [kwf/ bodef;ESifhqdkvQif wrsdK;


rci

udkausmfjrifhESifhqdkvQif NyHK;NyHK;uav; EGJUrlum olYtarT;udk jyefí arT;&rnfjzpf\/ odkY&mwGif


me

OD;bnGefYESifhqdkvQif tomyg;eyfpGm udkif&rnf/ olu arhudk rufvm&rnf/


m
Co

]]vufxyfw,fqdkayrJhvJ 'Davmufawmif aysmfp&m½Tifp&mBuD; r[kwfygbl;&Sif}}

92
'*kefwm&m ar

twefMum wdwfqdwfaeMu\/
]]bmNzpfvdkY ar wdkYqD vmrvnfovJ}}
]]rEÅav;a&mufaewm/ raeYurS 'Djyefa&mufwm}}
]]atmf? [kwfvm;/ arwdv Yk J rEÅav;oGm;Muao;w,f/ [ef;eD;rGef;wkef;uqdkygawmh}}
]]Mum;ygw,fAsm/ Mum;ygw,f}}
olonf arhudk tpm;taomufrsm; auR;arG;&if; rEÅav;wGif tb,fyHk v,fonfudk
ajymjyavonf/ OD;bnGefYonf {nfh0wfausyGefaom tdrf&Sifaumif;wa,mufjzpfonf/
tpm;taomufrsm;rSm t&om&Sdygonf/ arT;ygonf/
]]ar a[m'D vdar®m&f nfuav; aomufvdkufygtHk;/ &ifacsmifygw,f}}
aronf aomufavonf/ olYa&SUwGif xdkifaeaom OD;bnGefY½kyfonf ajymif;vm\/
olonf cefYvm\/ qHyifrSm a½Ta&mifawmufvm\/ tcef;BuD;onf yef;a&mif
jrLrif;vGifwdkYjzifh &pfoef;\/ yef;a&mifMu,fawG vufaeMu\/
vdar®m&f nfESifh a&mpyfxm;aom t&ufonf ar\ toda0'emwGif;odkY 0ifa&mufav
NyD/ olonf pum;ajym oGufvm\/ aomfrqif&dyfomu olwdkYtdrftaMumif;udk ajymjy
avonf/

!
]]tdrfu odyfaevdkYaumif;rSmbJaemf}}

SK
]][kwfw,f/ odyfaevdkYaumif;wmbJ}}

RI
aronf aysmfvmonf/ ywf0ef;usif t&mtm;vHk;wdrkY Sm cspfpzG,faumif;aeonf/
N
aemufwem&DrSm tdyfrufxJrSmuJhodkY ukefoGm;onf/ a&cJpdrfpyspfoD;? opfawmfoD;
W
rO

rsm;pm;onfudk a&;a&;om trSwf&\/ aemuf tay:odw kY ufum ausmufrsuf&wem


ou

rsm;udk Munfhcsifonf[k OD;bnGefYudk ylqm\/ oludk,fwdkif jrb,ufudk arh&ifywfrSm


ty

qGJay;onfudk rIefrIdif;pGm odvdkuf\/ aronf ol orm"dysufjy,fonfudk odygonf/


ea

odkY&mwGif rysufjy,fatmif b,fvdkrS vkyfír&/ tm½Hkudkum; ysufjy,fcsifp&m/ olonf


ll b

at;at;aq;aq;yif aiGudkawmif;onf/ at;at;aq;aq;yif pGefYpm;rIudk &ifrqdkif0Hh/


wi

ar b,fa&mufaeovJ/ &wemcef;xJrSm/ olYudk bmajymaeovJ/


ok

]]ar aiGvdkcsifovm;}} [k OD;bnGefYu ajymavonf/


bo

]]arhudk aiGay;rSmaygh}}
is
th

ol\ pl;&Saom rsufvHk;atmufwGif ar\yg;onf eDjref;íoGm;\/ aronf tajzudk


of

ray;/
se

]]vm? vm 'DudkvdkufcJhygtH;k }}
u
al

aronf olYaemufudk vdkufoGm;onf/ olonf tcef;rS wHcg;udk wGef;zGifhvdkuf\/


rci

aronf twGif;odkUMunfh\/ olaeaomtcef; jzpfavonf/ w½kyfuyftMum;rS


me

aea&mifjcnfonf a½T&nfvv Jh Jh0if;udk yufzsef;\/ &ufpufaomta&mif/ olYta&mif


m
Co

atmufwGif tm;vHk;aomt&mwdkYonf t&Sufr&SdMu/ £ajE´r&SdMu/

93
'*kefwm&m ar

aronf aemufodkYqkwf\/ ]][ifhtif;? [ifhtif;/ ar rvdkufcsifbl;}}


]]vmygar&JU / udpör&Sdygbl;}}

olonf artxJa&mufvQif wHcg;udk ydwfvdkufavonf/ tenf;i,farSmif\/


olonf rD;cvkyfudkzGi\ hf / rsufESmMuufrS rD;yGifhrS jymvJhvJhta&mif vif;vm\/ aronf
tcef;ywfvnfudk Munfh\/ a'gifhwa'gifhwGif pE´,m;wvHk;&Sdonf wzufwGif
ukwifwvHk;? arGU&mtdpufpufESifh/
]]ysif;&if 'DrSmvmNyD; oDcsif;uav;bmuav;wD;wmbJ/ uJ ar oDcsif;wyk'favmuf
qdkprf;yg}} [k OD;bnGefYonf odrfarGUpGm ajymavonf/
aronf udk,fudk wHkYvdkuf\/
bD'dkwckay:wGifum; em&DwvHk; wifxm;\/ tcsdefrSm oHk;em&Dudkjy\/
tjyifwGifum; jynfvrf;rBuD;ay:rS a0gueJa0gueJ jzwfoGm;Muaom um;oH?
avmf&DoHrsm;udk oJhoJhrQMum;&\/

]]MuifemyguG,f armif&,f

!
ysKd tm;udk;awmhr,f?

SK
pdrf;um;eJYuG,f?

RI
cspfrSmvm; cifhtay:0,f}}
N
W
rO

*DwoH Nidrfh½Tef;pGm ysHUvGifhvmavonf/ aemuf NidrfoufoGm;onf/ em&DrS csufcsuf


ou

[laom pufoHrSwyg; wdwfqdwfaeavonf/


ty

ar avScg;wGif&yfí olYudk EIwfqufaomtcg ig;em&D xdk;NyD;NyDjzpfavonf/


ea

,ckavmuf pdwfvdkufrmefygjyK&mü pdwftm;rukefcJh/ olonf OD;bnGefYtyg;rS cGmaom


ll b

tcg ½Tifvef;pGmNyHK;avonf/ oliSm;ay;aom tiSm;armfawmfum;qDodkY a&SmufoGm;&mü arh


wi

ajcvSrf;onf aygh\/ ½Tifjy\/ odkY&mwGif um;ay:wufí '½dkifAmtm; aomfrqif


ok

&dyfomodkYarmif;&ef trdefYay;NyD;aomtcgwGifum; ar\ cE¨mudk,fwckvHk;rSm pufqkyf½GH&Sm


bo

jcif;jzifh wkefvIyfvsuf&Sdavonf/ olonf ul&SifudkrSDum pufysufoGm;onfh uav;


is
th

upm;p&m t½kyfuJhodkY tm;ukefíaeavonf/


of

,ckvufiif;rl bmudkrQrawG;&J/ ar rpOf;pm;&J/ aronf um;aemufwGif &dyfueJ


se

&dyfueJ usef&pfcJhMuaom tdrf,mwdkufwmrsm;udk arS;aomrsufvHk;jzifh Munfh\/


u
al

v[mrS vmaomavudk&SL\/ odkY&mwGif ol\ pdwfu&d,mum; tvkyfrvkyf/


rci

aMumufpdwf tyGifhawG rsm;rsm;ygaom yef;pMumrSefaNymif;udk Munfh&ouJhodkY &Sdavonf/


me

tb,fhaMumifhqdkaomf aronf ½kwfw&ufcsufcsif;rS olusL;vGefvmcJhaom tjypfudk


m
Co

taMumufBuD;aMumufvsuf &SdaomaMumifhjzpfavonf/ wavmuvHk; olUtaMumif;udk

94
'*kefwm&m ar

odukefNyD[k rSwfxif&\/ ayw&may:? yvufazgif;ay:rS a,mufsm;rsm;? rdef;rrsm;


½Tifvef;aysmfjrL;aeMuonfudk pdwfrvHkaomaru olYudk &,fMuonf? uJh&JUMuonf[k
xifavonf/ vrf;ab;wGif upm;aeMuaom uav;oli,frsm;onf um;vmaomtcg
a&SmifvdkufMu\/ roefY&Sif;aom arrSm olYudk a&SmifuGif;Muonf[k awG;avonf/
a[m aomfrqif&dyfomudk a&mufNyD/ bk&m;rayvdkY/ olYpdwfxJwGif woufru
Mumonf[k atmufarh\/ trSefrSm ig;em&Davmufom Mumonf/
aronf um;ay:rSqif;um tdrfwGif;odkY0ifavonf/ olonf tapcH wHcg;vmzGifh
onfudkapmifh&if; jyefarmif;xGufoGm;aom um;oHudk Mum;&avonf/ tdrfuav;rSm
wdwfqdwfaeonf/ vlolav;yg;ESifh uGma0;aeovm;[k rSwfxif&\/ tdrfjyeffa&muf
onfrSm tvGefaumif;onf/ tdrfqdkonfrSm b,fvdkaeonfqdkwm ol woufESifhwukd,f
yxrtBudrf awG;rdjcif;jzpfavonf/
olonf xrif;pm;cef;udkoGm;um a&wcGufudkaomufavonf/ a&rSm at;í
csdKaeum aomufí t&om&SdvSonf/ olonf eJeJ aeomxdkifom&SdoGm;\/ olonf
olYrsufESmudk a&zefcGufwGif oGm;jrifavonf/ olonf vefYí atmfrd\/ tckavmuf
wcgrS rEGrf;vscJh/ olYyg;rSm jzLaeí qHyifawGrS yGae\/ olonf olYudk,fol &,f\/ ol

!
bmpOf;pmaeovJ/ olonf vlowfrI usL;vGefoluJhodkY jzpfae\/ ol\ tm½kHaMumrsm;

SK
onf tm;enf;vsuf &Sdavonf/ olUtarudk olawG;\/ rdef;rawG axmifaomif;udk

RI
olpOf;pm;\/ olwa,mufxJom Or®wÅaumvm;/
N
aronf BudK;pm;í NyHK;um olYtcef;odkY wufoGm;avonf/ aemufqHk;rSm bmbJ
W
rO

vkyfaevkyfae? tjrwftpGef;&SdvQif? tuds;&SdvQif NyD;wmbJ[k olYpdwfudk ajzavonf/


ou

olonf wHcg;udk vHkatmifydwfum vufayGUtdyfxJrSaiG &SdrS&Sdao;&JUvm;[k zGifhMunfh\/


ty

aiGwaxmifwef csufvufrSwfrSm acguf&mrysuf &Sdaeonf/ olonf rSefwifckHpmyGJrS


ea

tHqu GJ dkzGifhum twGif;&Sd aowåmuav;xJodkYxnfhum aomhcwfavonf/ pdwf0ifpm;p&m


ll b

aumif;vSaom aowåmjzpfygonf/ udkudkNrifhrsm; awGUoGm;vdkufvQif b,favmufrsm;


wi

tHMh ovdkufrvJ/ twGif;wGif pdefBudK;rSm ta&mifwzdwfzdwf awmufaeayonf/ OD;azarmif


ok

xHrS aiGoHk;&mrSmvnf; 'Dtwdkif;/ aemuf bodef;\"mwfyHk jzpfavonf/ "mwfyHkausm


bo

bufwGif ]bodef;xHrS tcspf arodkY} [k a&;xm;\/ aemuf tm;vHk;ESifh rqDavsmfaom


is
th

t&mrSm olYtar\ ½kyfyHkvTm jzpfavonf/ olYtaryHkudk rnfolYrQrjy/ udkausmfjrifhudkyif


of

rjy/
se

aronf olYypönf;rsm;udkMunfhum NyHK;avonf/ tukefvHk; NcHKMunfhvdkufvQif


u
al

odyfrqdk;vS[k olatmufarh\/ aiGwaxmifrSm tydkaiGjzpfí 'DtxJrS t0wftpm;awG


rci

rsm;rsm;0,fEdkifrnf/ ,cktcgrl OD;bnGefYtaMumif;udk odyfrawG;csif/ ,ckaeom olonf


me

tcef;xJodkY0ifvmu ½GH&Sm rkef;wD;aompdwfjzifh atmfrdrnfrSm trSefyif/


m
Co

aronf tHqGJudk aomhydwfum aomhudk tdyfxJodkYxJh\/

95
'*kefwm&m ar

olonf tdyf&mqDodkY vrf;avQmufoGm;pOf xl;qef;aoma0'em tawGUtMuHKudk cHpm;


&avonf/ rkdufueJ rdkufueJ jzpfoGm;ojzifh ukwifwdkifudk udkifqGJvdkuf&\/
t&ifu ckvdk wcgrSrjzpfbl;/ aronf avaumif;avoefY&atmif jywif;aygufem;
odko
Y Gm;\/ yifv,favonf at;at;uav; wdkufcwfae\/ ukefonfvrf;wavsmufrS
xa&mfvDum;oHudk oJhoJhrQ Mum;&\/ pmuav;? Z&ufuav;rsm;onf oDcsif;qdkaeMu
\/ udkudkjrifh? udkudkjrifh/ bmrsm;vkyfaeygvdrfh/ aronf olYvifudk awGUcsifpdwf ay:vm
\/
tefcsifovdkjzpfum a0ghueJ a0ghueJ ysKdUwuf\/ aronf tdyf&mqDodkY jyefvmum
ukwifwdkifudk rSDaejyef\/ olonf zsm;vm\/ wcsufysKdUjyef\/ olYa&SU&Sd tcef;eH&Hrsm;
onf ,drf;xdk;aeMu\/
csufcsif; aronf olbmjzpfonfqdkwm &dyfrdavNyD/ y#doaE¨wnfonfh t&dyf
vu©Pmjzpfonfudk arodavNyD/ uav;tarjzpf&awmhrnf/ naeu olusL;vGefcJhaom
tjypfudk jrifvm\/ ar rSm;ygNyD udkudkjrifh&,f? arrSm;ygNyD?
aronf tdyf&may:odkY vJusoGmavonf/

!
_______

SK
RI
N
W
rO
ou

(13)
ty
ea

rD;&xm;aemufwGif v,fuGif;rsm; &dyfueJ &dyfueJ usef&pfcJhMuavonf/ wefcl;v


ll b

qef;pjzpfav&m ydawmufyifrSm a½Tyef;rsm;jzifh 0g0g0if;vsuf&Sd\/ avrSm ½dk;jywfrsm;?


wi

wvif;rsm;ay:ü aqmhupm;aeMu\/ wdrfwdkuftjzLwdkYonf rD;&xm;ESifhtwl vdkufajy;


ok

aeMuonf/ oHBudK;wdkifrsm;onf olwdkYa&SU&Sd a&ajrmif;wGif rSefMunfhaeMuonf/ aronf


bo

rsufpdudk w0ufzGifhum wHcg;abmifwGif vufwif&if; v,fuGif;xJrS aq;cs,fxm;aom


is
th

yef;csDum;udk Munfhaeavonf/ pdrf;pdrf;tpufawG? eDeDtcufawG? 0g0gtEG,fawG? a½Ta½T


of

bdef;awGjzifh okwfvdrf;xm;aom awmusufoa&um;BuD; jzpfavonf/ aEGtjymrSm


se

aemufcH jzpfavonf/
u
al

aronf &efukefudk½GHvmojzifh ta&mifvufvufawGudk rsufpdusdef;vmonf/


rci

&xm;oH? um;oHawGudk em;NiD;vmonf/ olonf awmudkom oGm;csifvmonf/


me

tb,fhaMumifh awmudkoGm;csifonfudk oludk,fwdkifrod/ pdwfudku awmudk awmifhwvm


m
Co

onf/ awmqdkonfrSm yJcl;jzpfonf/ &mZ0wfrI usL;vGefolrsm; olvkyfcJhaomae&mudk

96
'*kefwm&m ar

jyefMunfhcsifaompdwfuJhodkY jzpfavonf/ yuwdpdwfuudk yJcl;oGm;csifaeonf/ trSefrSm


ar\ csOfjcif; jzpfavonf/ olxGufcJhuxJu yJcl;wGif bmjzpfusef&pfchJovJqdkwm
olodcsifonf/ udkausmfjrifhudkrl ]]udkudkjrifh&,f? udkudkjrifheJYar pawGUwJhae&m oGmv,f&
atmif}} [k ajymavonf/ udkausmfjrifhrSm ar htMuHudk oabmwlavonf/
&SdorQt&mwdkYrSm jymaeMu\/ aumif;uifomr[kwf/ opfyifyef;yif tm;vHk;tyif/
awmtvSudk awGU&tH;k awmhrnf/ oefU&Sif;pifMu,faomavudk ½I&tHk;awmhrnf/
]]ar aevdkYaumif;w,faemf}}
aronf acgif;udk tomndwfavonf/
]]aemuf q,fhig;rdepfavmufqdk a&mufrSm}}
udkausmfjrifhonf ae&mrSxum udk,fukdtanmif;qefY\/ pifay:rS om;a&aowåmudk
atmufodkYcs\/ olonf tdyf&mvdyfudk aowåmay:wif\/
ig;em&D av;q,fhig;rdepfwGif yJcl;blwm½HkodkY qdkufuyfavonf/
aronf yvufazgif;udk jrifaomtcg udk,hft&yfudk udk,fvGrf;rdavonf/ olonf
todrdwfaqGrsm; awGUrnfvm;[k pdk;&drfpGm [dk[dk'D'D Munfh\/ odkY&mwGif olUtod
wa,mufrQrawGU/

!
SK
]]vm ar/ wuúpD wpif;&Sdw,f}}

RI
aronf udkausmfjrifhaemufrS vdkufoGm;\/ olwdkYonf tiSm;armfawmfum;wpD;ay:
odkY wufvdkufMuonf/ N
W
rO

]]AdkvfwJeJY b,favmufa0;ovJ[if}}
ou

]]odyfra0;vSygbl;}}
ty

]]vdyfjymuefeJY AdkvfwJeJYawmh tawmfa0;w,fr[kwfvm;}}


ea

udkausmfjrifhonf &,fum arhvufudk qkwfudkifvdkufavonf/


ll b

tm;vHk; t&ifuvdkyif ½dk;NywfeHYawG oif;aeonf/ awmyef;awG arT;BudKifaeonf/


wi

vrf;ab;rS pum;0gyGifh vJhvJh0if;aeMuonf/ vrf;rSm ysHUysL;aeonf/ ESif;ESifh 0if;wdkYESifh


ok

twl vrf;avQmufMuonfudk trSwf&\/ OD;azarmifwYt kd rd frSm [dkbufwGif usef&pfcJhav


bo

NyD/ um;onf auGUumywfum oGm;\/ aemufqHk;wGif opfyifrsm;Mum;&Sd AdkvfwJodkU


is
th

a&mufavonf/
of

olwdkYonf um;ay:rS qif;Muavonf/ 0efpnfpv,frsm;udk tcef;xJwGifcsxm;\/


se

tdrfa&SUwGif tavhus yef;yifrsm; vGyfvyfpGm aygufaeMu\/


u
al

]]odyfom,mwmbJaemf udkudk}}
rci

olonf acgif;udk ndwfavonf/


me

aronf tdrfudk Munfhrdavonf/ olxifonfxuf us,f0ef;\/pdrf;ndKaom


m
Co

EG,fyifrsm; eH&HwGif &SufvdrfaeMu\/ a&n§drsm;rSm tkyfay:wGif uwåDyg tkyfxm;ovdk

97
'*kefwm&m ar

Ek\/ taqmuftOD;rSm tdkrif;NyDjzpfí &ifhusufaom tdajE´udk aqmifavonf/ ,ck


AdkvfwJydkif&SifrSm oifcgp yef;csDq&mwa,muf jzpfavonf/ twGif;rSm tjyifcef;xuf
oyf&yfyg\/ xrif;pm;cef;rSm {nfhcef;xuf oyf&yfyg\/ xrif;pm;cef;rSm {nfhcef;xuf
jzLpif\/ tdrfab;rSm 0&HwmESpfaqmif &Sdavonf/ jywif;aygufrsm;udk zGifhvdkufvQif
EG,fyef; c&rf;a&mifrsm;udk awGU&\/ tdyfcef;rSm 0g;½HkawmbufodkY rsufESmjyKxm;ojzifh
at;\/
aMumifeufuav;waumifonf pmyGJcHkwckay:wGif aA'ifwGufvsuf&Sdonf/ aronf
aMumifuav;udkNrifvQif pdwfMunfvifoGm;\/
]]tdrfuav;u aecsifhpzG,faemf udkujdk rifh/ odyfaumif;wmbJ}}
}}'gayghar&JU/ wywfudk q,fhig;usyf ay;&wmudk}}
aronf aMumifuav;udk ayGUydu k fum &ifcGifwGifydkufí ycufvdk vIyfodyfaepOf
aMumifuav;rSm tdyfaysmfoGm;avonf/

_______

!
SK
RI
aronf tdrfuav;twGif; vSnfhvnfjcif;? pdwful;,Ofjcif;jzifh aysmfaeavonf/
N
b,fudkrQvnf; oGm;csif? vmcsifaompdwfr&Sd/ olYqDudkvnf; rnfolrQrvmapcsif/
W
rO

ae&mav;rSm pdwfMunfEl;p&maumif;aom ae&mjzpfonf/


ou

{nfhcef;wGif tHqaGJ wGtrsm;BuD;ESifh pmyGJwck&Sdonf/ aronf ysif;ysif;&d&SdonfESifh


ty

tHqu GJ dkzGifhum [dkvSefMunfh 'DvSefMunfh Munfhavonf/ twGif;ü zHkawGayaeaom


ea

pm½GufawGudk awGU&avonf/ pmrsm;rSm &nf;pm;pmjzpfavonf/ aronf pdwf0ifpm;vm


ll b

\/ olonf pmawGudk zwf\/ 0rf;enf;p&m? aMuuGJp&mjzifh tqHk;owfaom tcspf


wi

Zmwfvrf;jzpfonf/ pm&Sif\ cspfolrSm ,cktrd fydkif&Sif yef;csDq&m jzpf[efwlonf/


ok

rdef;rqHpkwck? a[mif;aeaom tpdrf;a&mif zJjym;uav;wyGifhESifh &S,fvD\ vuFmpmpk


bo

awGU&\/ pmpkwGif }Munf} [k emrnfxdk;xm;\/ aemuf olqGJaom ½kyfyHkum;rsm;udk


is
th

awGU&\/ yxr awmawmifa&ajr ½IarQmfcif;rsm;? uefawmfBuD;rS a&Twd*Hkbk&m;udk jrif&yH?k


of

&efukefjrpf ae0ifcsdefwdkYjzpf\/ yef;csDum;rsm;onf wdk;wufívm\/ rdef;r 0wfvpfpvpf


se

yHkrsm;yg\/ ol\ vuf&mrsm; wjznf;jznf; ynmcef;ygvm\/ cav;uav;rsm;


u
al

Alaygif;rIwfaeyHk? tysKdwodkuf a&csKd;aeyHk? tzdk;tdk apmif;BudK;n§daeykH/ aronf


rci

yHkum;wcsyfudk vTwfcsvdkuf\/ xdkyHkrSm bodef;yHk jzpfonf/


me

aronf yxrawmh tm;aysmhoGm;avonf/ 'Davmuf pdwftm;i,f&rvm;[k olU


m
Co

udk,fol usdefqJ\/ aronf tm;udkwif;\/ olonf Murf;jyifay:rS yHkum;udk

98
'*kefwm&m ar

ukef;aumufum Munfhjyefavonf/ t[kwfygbJ/ udkodef;ykHygbJ/ vGefcJUaom ESpfESpfcefU


u bodef;yHk jzpfonf/ ol t&if½kyf&SifxJvdkufwHk;u qGJcJhaomykH jzpf[efwlonf/
bodef;onf a[mif;npfaom puúLrS NyKH;í arhudkMunfhaeonf[k rSwfxif&\/
aronf vsifjrefpGm yHkum;udk arSmufvdkufavonf/ bodef;/ bodef;udk ol arhvdkuf
csifNyD/ aemufudkvnf; olYudk rawGUcsifawmh/ aronf cav;tar jzpfawmhrnf/
udkausmfjrifhcav;\ rdcifjzpfawmhrnf/
olonf ykHum;udk tHqx GJ JodkY twif;xdk;vdkufavonf/ aronf jywif;ayguf
tem;odkY&yfum tjyifudk Munfhaeavonf/ aumif;uifrSm rdk;om;usL;ojzifh tHYrk dIif;\/
wdrfrsm;onf aeudkuG,fxm;\/ olonf wHkvIyfvsuf&Sd\/ olonf tukefvHk;udk
arhawmhrnf/ b,fawmhrS rpOf;pm;awmh/ rawG;awmh/ olonf pdwfudk 'Hk;'Hk;cs NyD;vQif
b0opf ajymif;awmhrnf[k qHk;jzwf\/
aronf &ifudkaumhum tcef;xJrS xGufoGm;avonf/

_______

!
SK
RI
(14) N
W
rO
ou

yJcl; vluHkxH tydkif;u ar a&mufvmonfudk odMuavNyD/


ty

ol OD;azarmifwifwdkYtdrfu xGufoGm;uwnf;u olYtwif;udk tmaygufvkcref;


ea

ajymusef&pfcJhavonf/ b,fub,fvdk[líum; twdtus rajymEdkifMu/ ol a,mufsm;


ll b

oem;&í &efukefwGifaeonfudkawmh olwdkYodMu\/


wi

olYemrnfrSm vdyfjymuefwGif rajympaumif;aompum; jzpfavonf/ OD;azarmifu


ok

olYudk cg;ydkufxJu xGufoGm;aom a>rayG;[k oabmxm;\/ a': Nidrf;cifu ]ysHvTm;r} [k


bo

ac:onf/ ESif;ESifh 0if;wdkYrSm olYtar\toHtwdik f; yJhxifvdkufí pdwfxJurl arhudk csD;rGrf;


is
th

onf/ cspfcifonf/ olwdkYonf arhtaMumif;udk bmrQrodMuojzifh awG;qjcif;udk


of

r[efYwm;Edkifay/ odjcif;rSm pdwf0ifpm;zG,fudk jzpfapavonf/


se

ar yJcl;udk a&mufonfhowif;udk yxrqHk; ay;ydkYolrSm txnfonf ruefom


u
al

jzpfavonf/ ruefomwdkY tpu arhudk odvnf;rod/ jrifvnf;rjrifbl;/ arwdkYa&muf


rci

onfh naeü &efukefu olYbdkYwifydkYvdkufaom ukefypönf;rsm;udk blwm½HkodkY qif;,l&if;


me

yvufazgif;ay:wGif pwdkifusus vifr,m;ysKdudk awGUjrifavonf/ olonf ½HkydkifESifh


m
Co

wefqmcay;pOf arwkdYbufodkY ar;aighí ]]b,fuygvdrfh/ 'DNrdKUuawmh r[kwfzl;}} [k

99
'*kefwm&m ar

ar;\/ ]][m? ar qdkwmaygh/ t&if vdyfjymuefu OD;azarmiftrd frSm orD;ESpfa,mufudk


pmoifay;wJh q&mraygh/ [dk[mu olYa,mufsm;eJYwlw,f}} [laom ½Hkydkif\ pum;udk
ruefomonf t&usufrSwfvsuf aemufqHk; puf&yfíxnhf&aom owif;udk vTifh&ef
vdyfjymuefodkU &ifaumhí oGm;avonf/

]]ruefomawmh wckckajymcsifvkdY vmwmeJYwlw,f}} [k 0wfvHkuawmf a':oef;&ifu


ruefom\ trlt&mudkMunfhí ajymavonf/
]]vm vm ruefom}} [k tNidrf;pm; ppfuJuawmf a':cspfu zdwfac:\/
olwdkYonf tm;vyfaomtcsdefudk twif;ajymjcif;jzifh NzHK;Muav&m twif;vm
ajymrnfholudk a>ra>rjcif; ajcjrifavonf/ 0efaxmufuawmf rkqdk;r a':jrifhjrifhrSm NyHK;í
aeonf/
ruefomonf olww dkY dkufaom vufzuf&nfudkaomuf&if; olMum;&onfh owif;udk
azgufonfcsavonf/ olwdkY uJh&JU oN*ØK[fMuwJht&yfudk jyefvmyghrvm/ ruefom
ajymwm [kwfcsifrS [kwfrnf/ ½kHydkifrsm;vnf; rsufpd&Sef;wwfonf/
]]usruawmh olwdkY vifr,m;ESpfa,mufvb dkY J xifwmbJ}} [k ruefomu

!
tqHk;owfvdkuf\/

SK
]]ar a,musfm;&wmawmh trSefbJ/ wavmav;u &efukefa*ZufxJrSm vufxyf

RI
owif; ygvmwm zwfvdkuf&w,f}} a':jrifhjrifhu ol t*Fvdyfowif;pmzwfaMumif;
N
<um;\/ tm;vHk; olYrsufESmudk MunfhMu\/ olwdkYonf xifjrifcsuf ay;Mu\/
W
rO

]]ol b,fvdkaeovJ}}
ou

]]usraNymcJhwJh twdkif;aygh}} [k ruefomu jzef;\/


ty

]]t0wftpm; b,fvdk 0wfxm;ovJvdkYar;wm}}


ea

ruefomonf cPrQ em;avonf/ trSefrSm olonf tao;pdwfí roday/ arhudk


ll b

jrif&onf qdk&mrSmvnf; cyfvSrf;vSrf;rS jrifjcif; jzpfavonf/ olonf ar\ykHyef;ukd


wi

rSef;qMunfh\/
ok

]]tusÐyg;yg; wdkwdkuav;ay:rSm rDcdk;a&mif uGwftusÐ NcHKxm;w,f/ vHkcsnfu


bo

MunfNyma&mif tuGufeJY}}
is
th

]]qHyif uaum}}
of

]]aemufywfaygh / bD;jzLaemufu pkdufvdkU}}


se

]]vuf0wfvufpm;uaum}} a':cspfaronf rsufvHk;us,fvm\/


u
al

]]'gudk ajymrvdkYbJ/ pdefawGudk nTwfaewmbJ/ pdefMu,foD;? pdefvufywfem&DBudK;?


rci

pdefvufpGyf? tdk pdefawG rdk;rTefaewmaygh}}


me

þtcsufudk tm;vHk; uefYuGufMuavonf/


m
Co

100
'*kefwm&m ar

]]'gawmh usKyf rajymwwfbl;/ "mwkaA' pdefawGvJ jzpfcsifjzpfrSmaygh}} [k aemufqHk;


ruefom u avQmcsvdkufavonf/

bmbJ bvluajymMuajymMu aemuf 2 &ufcefUMumvQif rif;wdkifyif trwfuawmf


a':at;&Sifonf udkausmfjrifh ZeD;aru olaexdkifaom AdkvfwJodkY vzuf&nfaomuf
<uyg&ef zdwfMum;pmudk zwf&avonf/ yxrawmh olUrsufvHk;udkyif olr,Hk/ arh
vufa&;udk aojcmpGm MunfhumrS acgif;udk ndwfrdavonf/
olonf vluHkxHydkif;u yGJxdkifrsm;owif;udk owif;pmwGif tNrJ*½kpdkufí zwfavh
&Sd&m arhemrnfudk ESpfcgoHk;cg awGUrdonf/ wcgu jyyGJaumfrDwDrsm;xJwGif aryg\/
rEÅav;rS ow¬rorD;awmf pkzk&m;av;ESifhtwl a&'D,dkrS toHvTifh&if; wGJ½dkufxm;aom
"gwfykHudk olawGUvdkufrd\/ NrdKUawmf0ef vufzuf&nfyGJudk arwufa&mufonfudk zwf
vdkuf&\/ owif;pmxJrSmygvQif emrnfBuD;[k txifBuD;wwfaom a':at;&Sifonf
]]aus;Zl;wifpGmjzihf jiif;y,fonfudk 0rf;eJ&rnfhtpm;}} arh zdwfMum;pmudk ]] 0rf;ajrmufpGm
vufcH}} vdkufavonf/
olUoabmxm;udk vluHkxHydkif;tm; odap&efrSm vG,fulvSaomt&mr[kwf/ olonf

!
yxr OD;azarmifwdkYtdrfodkY oGm;avonf/ a':Nidrf;cifrSm rsufESmudk rJhvdkufavonf/

SK
OD;azarmifrSm olYESifhNcH0if;wHcg;0xdatmif vdkufvmí arhudk a>rayG;ESifha&m ajracG;ESifha&m

RI
EdIif;,SOfí uJh&JUpum; ajymavonf/ odkY&mwGif olonf AdkvfwJbufqDodkY arQmfMunfh&if;
NyKH;aeonfudk a':at;&Siu f jrif;&xm;xGufqJwGif jrif&avonf/ N
W
rO

olonf a':oef;&iftdrfodkY wef;oGm;avonf/ a':oef;&iftdrfwGif vlpHkawGU&av


ou

onf/ tm;vHk; a':at;&Sifudk az:a½GpGm EIwfqufMuavonf/ a':at;&Sifonf


ty

twdtvif;yif olYudpöudk zGifhvdkufavonf/


ea

]]arhqDu zdwfpm&w,f/ AdkvfwJudk vufzuf&nfvmaomufzdkU}}


ll b

olwdo Yk nf pum;udk em;pGifhaeMu\/


wi

]]zdwfpmudk vufrcHcif}} þae&mwGif a':at;&Sifonf cP&yfvdkufavonf/


ok

tm;vHk; tHhMooGm;Mu\/ b,fenf;eJYrqdk olawmh jiif;y,frnf[k olwdkYxifMu\/


bo

olwdkY arhzdwfpmudk &Mu\/ odkY&mwGif arhqDodkYroGm;&ef oabmwl n§dNyD;om;jzpfMu\/


is
th

trSefrSm olwdkYoGm;csifMuonfrSm ief;ief;wuf/ wa,muftuJ wa,mufMunfhaeMu\/


of

]]zdwfpmudk vufrcHcifrSm ukd,fwa,mufxJawmh roGm;bl;qdkwm taotcsmbJ/


se

&SifwdkYvJ zdwfpm&MurSmaygh}} olonf a':oef;&ifbufodkYvSnfh\/


u
al

]][kwfuJh/ &ygw,f}}
rci

]]aumif;w,f/ rjrifhjrifhaum}}
me

olvnf; acgif;ndwf\/
m
Co

101
'*kefwm&m ar

]]tukefvHk; zdwfpm&Muygw,f/ a[m'Du ruefom wa,mufom/ olu vlopf


jzpfaewmudk}} [k a':cspfu ajymavonf/
]]ruefomtwGuf udpör&Sdygbl;/usKyfwdkYeJYtwl vdkufEdkifwmbJ}}
]]uJ 'gjzifhNyD;wmbJ/ twlwl oGm;wmaygh/ usKyfoGm;tHk;r,f}}
a':at;&Sif jrif;&xm; cyfa0;a0;odkY a&mufoGm;aomtcg olwdkYonf]] usKyfwdkYawmh
'Davmuf roGm;csifvSygbl;/ rat;&Sifu ac:vdkYomyg/ wu,fqdkawmhvJav jiif;vdkU
raumif;bl;ayghav}} [k ajymí usef&pfcJhMuavonf/
arrSm yJcl;vluHkxHydkif;u rdef;rawG tvnfvmrnfudk arQmfvQuf&Sdavonf/
yxrawmh vmrSvmyghrvm;[k pdk;&drfrd\/ odkY&mwGif vmrSmygbJav[k wGufavonf/
]]udkudkjrifh tomMunfhaeaemf}}
]]tef; [ef}}
]]aruawmh [dk OD;azarmifBuD;rvmwm odyf0rf;omwm}}
aronf wu,fvnf; OD;azarmifwYt dk rd fu rvmojzifh 0rf;omaeavonf/
olonf vufzuf&nfyGJudk vSatmif jyifqifxm;onf/ &efukefrS rHkYrsm;udk rSm0,fxm;
onf/ tcsdefrSefpGmyif nae av;em&DavmufwGif AdkvfwJa&SUodkY jrif;&xm;wpD; qdkufav

!
onf/ aronf olYt0wftpm;rsm;udk aemufqHk;Munfhvdkuf\/ olonf eHYoma&mif

SK
befaumufvHkcsnfudk 0wfxm;\/ refqHqH acsmuvufaoG;yHkawmfudk pD;\/ olonf

RI
wHcg;0odkY xoGm;\/
]]atmf a':jrifhjrifh? a':oef;&if}} N
W
rO

aronf olwdkYudk BudKqdk\/


ou

]]awGU&wm odyf0rf;omwmbJ/ aru tm;rS tm;Muyghrvm;vdkY/ awGU&wm odyf


ty

0rf;omwmbJ}}
ea

]]tm;ygw,f}} [k a':oef;&ifuajz\/
ll b

]]uJ xdkifMuyg? xdkifMuyg/ a[m'gu arh[dk'if;av? udkausmfjrifhwhJ/ vmav


wi

udkausmfjrifh? 'Dvmyg}}
ok

aronf olYa,mufsm;ESifh rdwfzGJUay;avonf/ aronf pum;ajymae&if; aemufxyf


bo

jrif;&xm;wpD; qdkifonfudk Munfhae\/


is
th

wHcg;yGifhvm\/
of

]]a[m? rcspfeJYruefom}}
se

aronf ae&mrSxum EIwfqufavonf/


u
al

]]vmyg/ arjzifh arQmfvdkuf&wm}}


rci

]]{nfhonfvJ ygvmw,f/ ruefomqdkwm}}


me

olwdkYonf 0dkif;í xdkifMuavonf/ olxifonfxufyif vG,fonfudk ar od&av


m
Co

onf/ aronf &efukeftaMumif;udk olwdkYtm;ajymjyavonf/ olwdkYuvnf; arhudk yJcl;rS

102
'*kefwm&m ar

jyefoGm;uwnf;u b,fvdkqdkonfudk ajymjyavonf/ a':oef;&ifwa,mufom udwfrHkY


pm;aeí pum;azgifavmufatmif rajymtm;/
]]OD;azarmifwYdktdrf a&mufao;ovm;}} [k a': jrifhjrifhuar;\/
]][ifhtif;? ra&mufzl;/ olwdkY arhudk oabmrS rusMubJ}}
]]'Dvdk&,fvdkYvJ r[kwfygbl;ar&,f}} [k a':cspfuajym\/
]]orD;av; ESpfa,mufuawmh arxGufoGm;wm atmufarh usef&pfMuygw,f}} [k
a':oef;&ifu ajymavonf/
]][kwfvm;/ olwdkYudk ar cspfygw,f/ arhudkvJ olwu dkY cifMuygw,f}}
]]ar 'DrSm b,favmuf MumMum aetHk;rvJ}} a': jrifhjrifhuar;\/
ar rSm 'Dvdkar;cGef;rsdK;udk ajz&wm armvSavNyD/
]]raNymEdkifao;bl;}} olonf NyHK;\/
]]'gxuf arhrSmav av;v&SdNyD/ arawmh a,mufsm;av;&ygapvdkY atmufarhaewm
bJ/ udkudkjrifhuvJ a,mufsm;av;bJ vdkcsifw,f/ rdef;uav;awmh rBudKufaygif&Sif? aem/
arawmh rcspfygbl;/ rdef;uav;&rSmxufawmh aMumifuav;awG cspfao;w,f/ rDrD
rDrDeJYcRJwm? arhcav;vJ cRJwwf&if aumif;rSmbJaemf/ a[h udkudkjrifha&? a':jrifhjrifh

!
yef;uefxJ vufzuf&nf xyfxnfhygtHk;}}

SK
a':oef;&ifrSm jyefcsifvSNyD/ odkU&mwGif a':jrifhjrifhtxudk apmifhae\/ a':jrifhjrifhrSm

RI
udkausmfjrifhudk,fwdkif iSJUay;aom vufzuf&nfudk xyfaomufae&ojzifh tx&cufae
onf/ N
W
rO

a':oef;&ifonf vufwdkYí owday;vdkufrnf[k awG;aepOf a':at;&Sif a&mufvm


ou

avonf/ olonf arhab;wGif0ifxdkifavonf/ olonf arwdkYvufxyfonfhtaMumif;udk


ty

ar;avonf/ aemuf cav;taMumif; a&mufoGm;avonf/


ea

]]odyfta&;BuD;w,f ar&JU/ tdrfaxmifrIrSm 'g[m tawmfta&;BuD;wmbJ}} [k


ll b

tpcsDí a':at;&Sifonf rdcifavmif;wdkY em;vnftyfaom wm0ef0wå&m;udk &Snfvsm;pGm


wi

ajymjyavonf/ aronf pD;u&ufudkzGm&if; em;axmifae\/ pum;qHk;vQif tm;vHk;


ok

wdwfqdwfaeMu\/ aemuf a':at;&Sif ae&mrS xvdkufavonf/


bo

]]uJ jyefMurS awmfr,f}}


is
th

olwdkYvnf; xavonf/ aronf olwdkYudk wHcg;0xdatmif vdkufydkYavonf/


of

a':oef;&ifonf aemufcsefum arhem;odkYuyfí ]]ar a,mufsm;&wm odyfuHaumif;wmbJ/


se

arhvlu acsmw,f/ olwdkYa&SUrSmawmh raNym&Jbl;/ cav;usvJ vSrSmbJ}} wdk;wdk;ajymav


u
al

onf/ olwdkYjyefoGm;aomtcgü aronf tenf;i,f yifyef;aeavonf/ wem&DcJG ausmf


rci

ausmfxdkifí pum;ajymae&onf/ t&ifuvdk rmrmcsmcsmr[kwf/ armvnf; tifrwef


me

armwwfonf/
m
Co

103
'*kefwm&m ar

udkudkjrifh b,foGm;aeygvdrfh/ aronf olYudk&Sm&ef cef;rBuD;xJodkY oGm;avonf/


olwdkY rdef;rtcsif;csif; ajymcsifwm ajymygap[k a&SmifxGufoGm;[efwl\/ odyfoabm
aumif;wJh udkudkjrifh/ cef;rBuD;xJrSm olYudkrawGU/
aronf yef;NcHxJodkY qif;avonf/ avSum;tqif; pmydkYukvm;u pmwapmif
ay;oGm;onf/ aronf pmudkudkifí yef;NcHvrf;i,fuav;bufodkY auGUoGm;\/
tjyifrSm vGifvGifopfvsuf&Sd\/ 0g;yifMum;xJrS a½Ta&mifjcnfrsm;onf ajray:odkY
jypfvdkufavonf/ a&arT;yifrS opf½Gufrsm;\ t&dyfonf tjcm;t&dyf&Snfrsm;ESifh a&mum
tdrk if;vmonfhtoGifudk aqmifaeMu\/ opf½Gufajcmufrsm;onf tudkif;wdkYrS a<uum
ar\ajc&if;odkY usvmMuavonf/ avewfom;\ usDpm;jcif;aMumifhr[kwf/ olYtvdk
tavsmuf a<ucsifí a<uvm[efwl\/ rdk;OD;odkY ul;rnfhvu©Pmrsm; jzpfMuonf/
ar cav;tar jzpfawmhrnfaMumifhvm; rajymwwf/ [kwfcsifvnf; [kwfrnf/ ar\
oabmwGifum; topfodkY ajymif;vJrnfhedrdwf[k wGuf\/ cav;&vQifvnf; olYb0udk
ta&mifwrsKd; cs,fcsif cs,frnfrSm trSef/ avmutjrifudk ajymif;vJaprnfrSm trSef/
aronf ajymif;vJ&rnfhta&;udk wdkufcdkufavonf/ odkY&mwGif xdktxJwGif Munfat;p&m
tzdk;wef ygavonf/

!
aronf oufrcsum vufxJrSpmudk zGifhazguf\/ ol\vufonf wkefí olYrsufESm

SK
onf jzLzyfjzLa,mf jzpfoGm;avonf/ OD;bnGefY? OD;bnGefY? olaysmfaeonfhtcg?

RI
vlaumif;jzpfaeonfhtcg pma&;vdkuf\/ aumif;uifwGif aeonf wdrfwdkufuG,fxm;
N
ojzifh tHYrk Idif;\/ aronf pmudkwacguf zwfjyef\/ oluarhudk awGUcsifonf/ awGUbdkY&m
W
rO

olYtcGifhta&;[k qdk\/ udkausmfjrifhudk xdcdkufaom taMumif;awGvnf;yg\/


ou

a'goxGufí aronf pmudk tpdwfpdwftrTmrTmjzpfatmif qkwfjypfvdkufavonf/


ty

areJYawGUbdkY olYrSm bmrsm; tcGifhta&;&Sdvv dkY J/ aemufudk b,fawmhrS olYtdrf&dyfukd


ea

reif;eJYawmh/ olUudk Munfhvnf; rMunfhcsif/ pum;vnf; rajymcsif/ tdk olajymwm


ll b

udkvnf; em;raxmifcsif/ aemufNyD; udkudkjrifhudk a&;ao;w,f/


wi

aronf puúLpkwf tptersm;udk ta0;odkU vTifhypfvdkufavonf/ avonf a0SYí


ok

wdkufcwfav&m puúLtydkif;tprsm;onf ajray:wGif vGifhoGm;Muavonf/


bo

aronff tdrfxJodkY0if&ef ajcvSrf;Nyifavonf/ aronf t0if0bufodkY oGm;pOf


is
th

ajcoHvdkvdk Mum;ojzifh &yfem;axmif\/ odkY&mwGif bmoHrS r[kwf/ avwdkufonfhtoH


of

jzpfavonf/ olonf cef;rBuD;xJodkY 0ifoGm;\/ udkudkjrifh b,fa&mufoGm;ygvdrfU/


se

{nfhcef;xJrsm; 0ifoGm;ovm; rajymwwf/ aronf wHcg;udk wGef;vdkuf\/


u
al

]]udkudkjrifh/ ar &Smvdkuf&wmuG,f}}
rci

aronf vefYí atmfrdavonf/ tb,fhaMumifhqdkaomf tcef;0wGif OD;azarmif


me

&yfvsuf&Sdavonf/ olonfNyHK;um arhudkMunfh\/


m
Co

]]rm&JUaemf? ar}}

104
'*kefwm&m ar

aronf wHkY\/ ]] &Sif? &Sif bmvdkY 'DvmwmvJ}}


]]q&mr&,f}}
]]usr q&mr r[kwfzl;&Sifh}}
olonf acgif;udknTwf\/ ]]odygw,f/ udkausmfjrifh r,m;qdkwm/ ar tck bmjzpf
ae&wmvJuG,fh}}
]]bmjzpfjzpf/ &Sifhtylr[kwfzl;/ bmjzpfvdkY &Sif'Dudkvm&wmvJ/ &Sif jyefoGm;yg&Sif}}
]]aeprf;ygtH;k uG,fh/ rif;eJYrawGU&wm tawmfMumygyaum}}
]]bk&m;a&}}
aronf eH&Hudk rSDxm;&avonf/ rrSDvQif vJoGm;rSm pdk;&onf/ bmjyKvdkYrsm; yJcl;udk
vmrdygvdrfh/ oufouf½l;wm/ t½l;xwm/ olonf arh tem;odkY wdk;vm\/
]]arhrSm ajymp&mawG trsm;BuD;&SdrSmbJ/ arwdkY vufxyfwJhtaMumif; ajymprf;ygtH;k }}
]]bmrSajymp&m r&Sdbl;}}
ol\rsufvHk;rsm;onf us,fvm\/ ]]ar[m t&ifwHk;uawmh w,faz:a½Gyguvm;}}
]]oGm;ygawmh &Sif}}
]]rif;vif&oGm;wm 0rf;ompum;av; bmav; aNymyg&aptH;k }} olonf arhudkNyHK;í

!
Munf\h /

SK
aronf vefYoGm;\/ bmvkyf&rSef;? bmajym&rSef;rod/ Murf;jyifonf olYajc

RI
atmufwGif ,drf;xdk;ae\/
N
]]rif; tck cav;tar jzpfawmhr,fqdk}} olonf ar\ tusÐpudk udkifvdkufavonf/
W
rO

ar\ wudk,fvHk;rSm ½kef;uefaompdwfjzifh tzsm;wuf\/ aronf aMumufaMumuf


ou

vefYvefYESifh atmfvdkuf\/
ty

olonf arhyg;pyfudk vufESifh twif;ydwfavonf/


ea
ll b

]]bmNzpfvdkY atmf&wmvJuG,fh/ rif;udk bmrSrvkyfygbl;/ rif;udkawGUcsifvdkU 'Dudk


wi

vmvnfwm/ 'gygbJ/}}
ok

ol\ ylaEG;aom touf&SLaiGUonf arhrsufESmay:udk a&mufaeavonf/ olonf


bo

t&ufaomufxm;[efwl\/ aronf ½kef;uef\/ aemufwcg xyfatmfEdkifvQif . . .


is
th

xdktcdkuf OD;azarmifonf vlwa,muf\ vufoD;csufjzifh ab;odk pifoGm;av


of

onf/
se

]]a[hvl? xGufoGm;}}
u
al

aronf ½Idufvdkuf\/ udkausmfjrifhonf arhudk zufxm;\/ olonf a'goxGuf


rci

ojzifh &SL;&SL;&SJ&SJ jzpfae\/


me

]]ar bmrSrjzpfbl;aemf}}
m
Co

aronf acgif;ndwf\/ ]]ar 'DrSmtomxdkifae}}

105
'*kefwm&m ar

olonf arhudk ukvm;xdkifwGif tom rSDaeapavonf/ aronf rJhae\/


udkausmfjrifhonf ODazarmifbufodkY vSnfh\/
]]cifAsm; yg;rusdK;csif&if jrefjref 'Du xGufoGm;}}
OD;azarmifonf ae&mrSx\/ ol\ rsufESmonf oHkrIef\/
]]rif;udkawmh usKyf tjypfvTwfygw,f/ 'gayrJh usKyfajymcsifwmajymNyD;rS oGm;&r,f}}
]]cifAsm;? tckoGm;Asm/ awmfawmfMum usKyf owfrdvdrfhr,f}} udkausmfjrifhonf olY
tem;odkY uyfoGm;\/
]]rif;r,m; vdrfrmuav;udk vlowfrIxJ rygygapeJU}}
OD;azarmifonf a&SUwdk;vmum arhbufodkY vufnTefjyavonf/
]]usKyf rif;rdef;rudk ar;csifw,f/ usKyfqDu wywf½dkuf,loGm;wJh aiGoHk;&m b,f
a&mufoGm;vJvdkY/ aemufNyD; rif;qDrvmcif ol b,foGm;ovJvdkY ar;Munfhyg}}
olYtoHonf atmfajymojzifh us,favmifvm\/ ]]aemufNyD; olY&nf;pm;? olY&nf;pm;
bodef;qdkwJh taumiftaMumif; ar;Munfhprf;/ aemuf }}
udkausmfjrifhonf olYtusÐpudkqGJí tjyifodkY wGef;xkwfavonf/ olonf wHcg;udk
0kef;ueJqGJydwfum armyef;ojzifh wHcg;½Gufudk cPrSDae\/ bmjyKvdkY 'Dvl 'Da&mufvm

!
ovJ/ olajymwmawG tukefnmwmvm;/ aiGwywf½dkuf,lwmwdkY? bmwdkY/ bodef;qdkwJh

SK
taumifuaum/ olonf aemufqHk; oHo,pdwfudk y,fazsmufum ar&Sd&modkY oGm;av

RI
onf/
N
aronf olYudkausmay;um &yfvsuf&Sd\/ arh rsufESmrSm rsuf&nfawGjzifh ½T½J TJpdkae\/
W
rO

]]udkudkjrifh? udkudkjrifh/ arhtvSJY a&mufNyD}}


ou
ty

_______
ea
ll b
wi
ok
bo
is
th

(15)
of
se

oefacgifausmfonfrSm MumNyDjzpfonfhjyif tjyifwGif avrkefwdkif;onf at;at;x


u
al

\/ rdk;ESifhavrSm a&mae\/ rdk;a&wdkYonf jywif;aygufrSefwHcg;udk wzsef;zsef;½dkuf\/


rci

tcef;qD;MumrS rIef0g;0g;jrif&aom opfyif tudkif;tvufrsm;onf rdk;oufavwGif


me

,drf;xdk;um twGif;od0kY if&ef BudK;pm;&mrS r&ojzifh0rf;enf;pGm tjyifodkY ,dkifoGm;Mujyef


m
Co

\/

106
'*kefwm&m ar

udkausmfjrifh tzdkYrSm þrQavmuf avwdkufonfudk ,cifu rawGU&cJh/ olonf


w½kyfuyftMum;rS acsmif;Munfh\/ eH&Hudk vdrfwufaeMuaom EG,f½GufEG,fcufrsm;rSm
eH&HrS jyKwfxGufukefNyD/ avtwdkufwGif 'gef;pD;aeMuonfudk oljrifavonf/ olonf
tjyifcef;wGif acgufwkefYacgufjyef vrf;avsmufvsuf&Sd\/ avwdkufojzifh tdrfonf
odrfhueJ wkefav&m eH&HwGifcsdwfxm;aom ykHum;rsm; wwyfwyftoHrsm; jrnf\/
q&m0efESifh q&mrrsm;u olYudk arhtcef;xJwGif rae&efajymojzifh tjyifcef;wGif
ae&avonf/ olonf pmMunfhcef;xJodkYoGm;um xdkifaejyefavonf/
ar? ar/ oem;p&m/ b,favmufMumatmifrsm; 'ku©cH&rvJrod/ oluvnf;
b,fvdkrS rulnDwwf/ a0'emudk tpkcGJcHvdkY&&ifvnf; taumif;om;/ q&m0efurl
aemufwaeYreuf rul;cif udpöNyD;Nidrf;rnf[k ajym\/ udkausmfjrifhrSm ausmif;om;uav;
vdkom arh'ku©udkrSef;í rkef;aeavonf/ bk&m;udkvnf; qkrawmif;rd/ ewfawGudkvnf;
rwdkifw,frd/
olonf xdkif&mrSxum tcef;udkywfí vrf;a&Smufaejyefavonf/ ol\ &ifwGif;ü
um; Aavmifqlae\/ olonf [dkawG; 'DawG; awG;\/ olUpdwfxJwGif vdyfjymuefu
pkef;rawG oDcsif;oHNydKifvdkufaeonf[k rSwfxifavonf/olUrsufpdxJwGif OD;azarmif\

!
wGefYwufajymifvufaeaom rsufESmudkjrif\/ yg;pyfrS arhtaMumif;awGudk vIyfvIyf

SK
vIyfvIyfESifh ajymae\/ tvum;vdrfwm/ wckrSr[kwfbl; tm;vHk;vdrfwm/

RI
tjyifbufu rdk;uvnf; jywif;ayguf wHcg;½Gu½f dkufum arhtaMumif; raumif;
N
pum;rsm;rSm vdrfwmr[kwfzl;? vdrfwmr[kwfzl;[k olYtawG;udk uefYuGufaeavonf/
W
rO

olonf wHcg;0odkY a&mufoGm;\/ olonf olYxuf wefcdk;BuD; "mwfBuD;avyg;udk usdefqJ


ou

aeavonf/
ty
ea

ar\ &ifwGif;rSmvnf; avrkefwdkif;BuD; qifaeavonf/ olonf ukwifay:wGif


ll b

avsmif;&if; wcsufwcsuf nnf;wGm;um toufudk vkaeavonf/ olY0dnmOfudk


wi

wdkufcdkufaeonf[k rSwfxif&avonf/ ckwifay:wGif wifxm;uwnf;u olYpdwf


ok

oP²mefwGif aq;a&mifpHk yef;csDum;rsm;onf wcsyfNyD;wcsyf ay:vmum tcsif;csif;


bo

½kef;&if;qefcwf jzpfukefvsuf opf½Gufrsm; a<uvGifhoGm;ovdk aysmufuG,foGm;Muav


is
th

onf/
of

oludk,fwdkifrSm t&yftrsdK;rsdK;wGif a&mufaeum t0wftpm; trsdK;rsdK;udk 0wfxm;


se

avonf/ wzef oli,fi,fav;wkef;u olYtazpdwfqdk;í ½dkufxm;aom aMumifuav;


u
al

udk yg;wGiftyfum acsmhodyfonfudk a&;a&;jrif&\/ &efukefNrdKU ½kyf&Sif½?Hk ausmif;uyGJ


rci

rsm;wGif olonf vSnfhvnfaejyefavonf/ arrSm tpdrf;? vdrfarmfa&mif? tjymwdkYudk


me

qif,ifvsuf NyHK;aeavonf/ tNrJwrf; NyHK;NyHK;? rcifpD\ rsufESm? rsufvHk;aumhaumh?


m
Co

yg;tdkUeDeD? rcifpD\ rsufESmom ESvHk;udk MunfNyHK;aponf/

107
'*kefwm&m ar

twå/ tNrJyif olYtwå/ bmjzpfvdkUrsm; olUpdwfxJwGif twå½kyfyHkum;rsm;udk azsmufí


r&ygvdrfh/ aronf rsufpdudkrSdwfum vufudkwif;MuyfpGm qkyfxm;avonf/ odkY&mwGif
olYrsufESmudkom oljyefjrifae\/ olYrsufESm rIef0g;0g;xifaeaom aMu;rHkjyifudk Munfhae
\/ odkY&mwGif rSefxJrSyHkrSm olYyHk r[kwf/ yHkxJu NyHK;avonf/ olonf rNyHK;ay/ xdkykHonf
olYudk vuf&yfac:\/ aronf acR;Nyefvmum ]]udkodef;? udkodef;}} [k atmfvdkufav
onf/ xdkyHkrSm bodef;\yHk jzpfavonf/ bodef;onf rIefrIdif;aom xdkrSefxJrS &,farmae
avonf/
aronf tm;udkwif;um rsufvHk;udkzGifhvdkuf\/ oP²mefrsm;vnf; aysmufuG,foGm;
avonf/ ol\ at;aomvufrsm;rSm olYacgif;ay:wGif a&mufaevsuf olonf
ukwifab;wGif &yfaeaom olemjyKq&mrudk armfhMunfhavonf/
]]'gav;aomufvdkufaemf/ oufomoGm;vdrfhr,f}}
aus;Zl;wifpGmESifh aronf aq;udkaomufum yef;vspGm acgif;ttHk;ay: acgif;csav
onf/ aronf ajrjyifay:odkY jyefa&mufvmavNyD/
]]b,ftcsdef &SdNyDvJ[if}}
]]av;em&D xdk;NyD}}

!
]]'gjzifh rdk;vif;awmh rSmayghaemf}}

SK
q&mronf acgif;ndwfavonf/

RI
rdk;vif;awmhr,f/ rdk;vif;awmhr,f/ aronf uav;acsmh aw;csif;udk nnf;ovdk
N
wdk;wdk;uav; nnf;aeavonf/ rSefonf/ rdk;vif;awmhrnf/ rMumcif w½kwfuyf
W
rO

opfom;½Gufrsm;tMum;rS aea&mifx;dk vmawmhrnf/ tarSmif&dyfrsm;jzifh ajymufMum;uGuf


ou

aeaom eH&HrsufESmMuufrsm;rSm vif;vmawmhrnf/ aronf rsufpdudkarS;um tarSmif&dyf


ty

rsm;udk Munfhavonf/ a'gifhwa'gifhwGif aMumifeufwaumifonf tNrD;udk tay:


ea

aumufum uaeonf/ rsufESmMuufwGif avSwpif; ½Gufwdkufum vTifhoGm;\/


ll b

tarSmif&dyfrsm;onf aNymif;aeMu\/ tcef;wckvHk; arSmifvm\/ aronf arSmifí


wi

rIefrIefrIid f;íaeaom rSefudkMunfhaeouJhodkY rsufESmyHkyef;rsm;udk jrifavonf/ olonf


ok

rsufvHk;udk MudK;pm;í zGifhMunfh\/ odkY&mwGif zGifhír&/


bo

olNrifae&aom rsufESmudk olodvmavonf/ OD;bnGefY\ EIwfcrf;xlxl? rsufvHk;


is
th

0if;0if;onf wjznf;jznf; tem;a&mufvm\/ OD;bnGefY NyHK;í tem;uyfvm\/


of

]][ifhtif;}}
se

olUEIwfcrf;rS emusifaomtoH ay:vm\/ xdkYaemuf rSefonf tpdwfpdwf trTmrTm


u
al

jzpfoGm;atmifuGJum arSmiftwd usoGm;avonf/


rci
m me
Co

108
'*kefwm&m ar

Munfvif0if;ypGm eHeufa&mufvmavNyD/ eH&HwGif tarSmif&dyfrsm; uG,foGm;avNyD/


tjyifrS avrkefwdkif;rSmvnf; NidrfoufoGm;avNyD/
xdktwGif; tdrftwGif;rS tl0J ? tl0J [laom uav;idkoHonf yJhxifvmavonf/
yef;vsaysmif;&JUpGm aronf acgif;tH;k udk rSDvsuf&Sd\/ olonf wdkufyGJudk atmifjrif
NyD;avNyD/ acsmuftdyfrufvnf; uG,favNyD/ olodonfrSm opfyifudk vIyfaqmhaeaom
avESifh olUrsufESmay:wGif rdk;aeaom udkausmfjrifh\ rsufESmjzpfavonf/

_______

(16)

pdwfynm q&mBuD;rsm;onf aemifw&aeaom tjypfusL;vGefolwdkY tjcm;pdwf0ifpm;

!
p&mudk awGUrnfr[kwfay/ olawmfpifESifhtjypf&Sdoludk jcm;em;csufrSm tjypfusL;vGefolrSm

SK
tem*wf&Sdí? olawmfpifrSm twdwf&Sdavonf/ olawmfpifrsm;rSm pifppf tukodkvf

RI
enf;yg;vmí olp½dkufodkY a&mufvmjcif; jzpfavonf/ iwfjywfvmvQif bkef;BuD;ausmif;
N
oGm;í at;&dyfcdk\/ xdkolrsm;udkom wu,fcsD;rGrf;oifhonf/ avmuwGif 'kp½dkufESifh
W
rO

okp½dkuf 2 vrf;&Sdonfhteuf bmrQowdr&Sd? &nf½G,fcsufr&Sd a&muf&mayguf&m


ou

vrf;wvrf;udk a&mufaejcif;rSm csD;rGrf;zG,f r[kwfay/


ty

aru þodkYxifavonf/ aronf t&ifu arrsKd; r[kwfawmh/ ajymif;vJcJhavNyD/


ea

t&ifutwdkif;oGm;&ef pdwfrul;awmh/ vGefcJhaom wESpfcefYuom vifudkjrwfEdk;í om;udk


ll b

,k,yg[k ajymrnfhol&SdvQif [uf[ufyufyuf &,farmrdrnfjzpfavonf/ olonf


wi

evHxpuwnf;u b0opf? arwåmopf? ynmopfudk &aeonf/ OD;bnGefYudkvnf;


ok

rkef;wD;vm\/ olESifh tquftoG,fudk wcgwnf; jzwfawmufypfvdkufrnf/ wHjrufpD;


bo

vSnf;ypfvdkufrnf/ bodef;udk awG;rdjyef\/ bodef;udkrl olrrkef;/ yef;Eka&mif


is
th

wdrfwdkufrsm; vGifhyg;aeonfhtcg? nnfhOD;Mu,frsm; vufueJvufueJ rsufawmifcwf


of

aeonft h cg bodef;udk cspfpdwfonf ay:vmwwfavonf/


se

aemufwckkrSm olYom;OD;uav;udk cspfjcif;arwåm jzpfavonf/ aronf olYom;udk


u
al

tvGefcspf\/ cav;udk tb,fyHk jyKpk&rnfudk olrod/ b,fvdktpmrsKd; auR;&rnf?


rci

b,fESpfem&DMumatmif tdyf&rnf ponfwdkYudk olem;rvnf/ odkYjzpfav&m tm,m;rudk


me

iSm;xm;avonf/
m
Co

109
'*kefwm&m ar

olYrSmrl olYcav;udk &ifcGifwGifydkufum vrf;a&Smuf&if; udkausmfjrifhESifh pum;


ajymvsuf &Sdavonf/
]]udkudkjrifh? arhom;uav;u rvSbl;vm;[if/ rsufvHk;jymyHku areJYwlw,f? ESmwH
uav; oG,fqif;yHkuawmh udkudkjrifheJY wlwmaemf/ r[mezl; usvmyHkrsm;av udkudkjrifheJU
odyfwlwmbJ/ Munfprf;/ OD;a&av;rsm; pdrf;aewmbJ/ BuD;vm&ifav vSvJvSr,f/
OmPfvJ aumif;rSmbJaemf}}
udkausmfjrifhrSm NyHK;íom em;axmifavonf/
]]olYudk b,fausmif;rSm xm;rvJ[if/ yxr t*Fvdyfausmif;rSm xm;r,f/ aemuf
,leDAmpDwDudk ydkYr,f/ aemf? udkudkjrifh/ BuD;vm&if arwdkY olYudk wu,ftm;udk;&rSm/ ol eJeJ
xGm;vm&if odk;arT;tusÐav; xdk;ay;&r,f/ b,fta&mif rsm;rsm;xnfh&rvJ rodbl;/
tjymcHrSm tpdrf;tEG,fuav;awGqdk aumif;rSm/ aemf? udkudkjrifh&,f}}
aronf uav;udk &ifcGifu rcs&ufatmif cspfavonf/ olonf udkausmfjrifh
twGufvnf; pOf;pm;avonf/ olYvifudk tNrJ opömapmifhawmhrnf/ t&ifuvdk olYudk
ydkcspfvmatmif? rouFmpdwf eJeJrQr&Sdatmif rxm;awmh? rEGJUawmh? racsmhawmh/ olYpdwfrSm
yGifhcgp py,fjzLEkEkvdk oefY&Sif;jzLpifvsuf &Sdavonf/

!
olwdkYonf &efukefjyefa&mufvmuwnf;u cav;udk *½kpdkufaejcif;jzifhom tcsdef

SK
ukefavonf/ tdyfcef;rSm cav;ykcufvTJoHjzifh qlnHaewwff\/ ykcufab;wGif upm;

RI
p&mrsm;jzifh jynfhae\/ aronf ½kyfyHkum;awG? upm;p&mawGudk aps;buf a&mufwdkif;
N
vdkvdk0,f\/ zJBudK;t0g pnf;xm;aom aMumifeuf uwDåyg½kyfuav;rsm;udk ykcufwGif
W
rO

qGJxm;\/ olonf cav;ywf0ef;usifudk vSyatmif jyifqifavonf/ cav;


ou

ywf0ef;usifrSm ta&miftaoG;wdkjY zifh wvGifvGif rTef;aeonf/


ty

]][kwfw,f udkudkjrifh&JU/ arh om;av;udkav i,fi,fuxJu ta&miftaoG;udk


ea

MunfhwwfrS? tvStyudk cspfwwfrS/ 'grS tEkynmOmPf &ifhoefrSmaemf/ olBuD;vm&if


ll b

ydwfay:rSm pkwfwHeJYa&;wJh yef;csDq&mbJjzpfjzpf? y&d,wdåudk ta&mifcs,fr,fh pmay yef;csD


wi

q&mbJ jzpfjzpfaygh/ aemf? udkudkjrifh&m}}


ok

ar onf aysmfaeavonf/
bo
is
th

_______
of
u se
al
rci
m me
Co

110
'*kefwm&m ar

(17)

&efukefjyefa&mufuwnf;u aronf OD;bnGefYESifh uif;uif;&Sif;&Sif; tquftoG,f


jzwf&ef tcGifhudk apmifhavonf/ vifr,m;ESpfa,mufrSm cav;udk jr§Lae&í b,fawmhrS
rtm;/ udkausmfjrifhrSmvnf; tNrJ olYtem;rSm &Sdavonf/ pmay;&efudkrl vHk;vHk;
pdwful;xJrxnfh/
wn udkausmfjrifhu olYudk tvkyfwcktwGuf rEÅav;oGm;rnf[k ajymbl;onf/
arrSm tvkyftudkifudk arQmfvifhaeqJjzpfí at;at;em;axmifaeavonf/ udkausmfjrifhrSm
t&iffuESifhrwl/ trlt&m eJeJqef;vm\/ t&ifvdk olYudk cPcP rarT;awmh/
aronf nu cav;idkonfudk acsmhodyf&ojzifh reuf 9 em&DavmufrS tdyf&mu
xavonf/ olxaomtcg udkausmfjrifhudk rawGU/ cgwdkif; olxvQif olYudkyg EId;wwf
onf/ cgwdkif;qdkvQif cPav; tjyifxGufwmawmif arT;NyD;rS xGufoGm;wwfonf/ ,ck
c&D;oGm;wmawmif olYudk bmrQajymroGm;/ aronf at;pufaom aumfzDudk aomufNyD;
vQif udkausmfjrifh pmMunfhcef;xJodokY Gm;\/
olYpmyGJay:rSmvJ bmpmrS xm;rypfc/Jh aronf {nfhcef;udkjzwfum rD;zdkacsmifbufodkY

!
oGm;avonf/ nu rdk;½Gmxm;ojzifh at;ae&m rD;t&SdefaMumifh aEG;vm\/ tapcHrSm

SK
xrif;csufí aeonf/

RI
]]udkudkjrifh b,fwHk;u xGufoGm;ovJ}} [k aronf tapcHtm;ar;\/
]]aNcmufem&DavmufubJ rr&JU}} N
W
rO

]]ol bmrS ajymroGm;bl;vm;}}


ou

]]ajymroGm;bl; rr}}
ty

aronf tHhMoaeavonf
ea

]]at;? 'gbJ/ ol oHk;av;&ufawmh MumtHk;r,f/ rEÅav;oGm;wm}}


ll b

aronf tdyfcef;odkYjyefoGm;um a&csdK;&ef t0wfvJavonf/ bmrsm; ta&;BuD;vdkY


wi

olYudkrajymbJ xGufoGm;ygvdrfh[kawG;\/ olYudkawmh b,fawmhrS ouFmruif;onf


ok

r[kwf/ udkausmfjrifhrSm 'Dvdka,mufsm;rdsK;xJu r[kwf/ olonf &,fum olYtHqGJudk


bo

zGifhMunfhrdjyefonf/
is
th

]]igawmfawmf toHk;BuD;yguvm;}} [líyif ½Gwfqdkrd\/ ol\ yvTm;rIrSm aiGtawmf


of

ukefapcJhNyD/ OD;azarmifxHrS n§pfí&aomaiGrSm ukefonfrSmMumNyD/ OD;bnGefYqDu aiG?


se

pdefwcsKdUa&mif;&aiGrsm;yif tawmfoHk;NyD;NyD/
u
al

a&SUa&Smuf b,fvdkvkyf&rvJ/ aemuf aiGa&;aMu;a&; Muyfwnf;vmrSmudk jrifa,mif


rci

ao;\/ cav;awG &vmtHk;rnf/ cav;awG ynmoifbdkYaiG b,frSm&rvJ/ vluHkxH


me

ydkif;wGif <um;Edkif 0gEdkif&ef t0wftpm;awG b,fu&rvJ/ udkausmfjrifhrSmvnf;


m
Co

ckxufwdkif tvkyfr&ao;/ 'grSr[kwf OD;b[efaoí tarG&vQifawmh/

111
'*kefwm&m ar

xdktawG;rsm;onf arhpdwfxJwGif wckNyD;wck ay:vmavonf/ olonf t&ifuvdk


awmh rvkyfcsifawmh/
aronf ae&mrSxum a&csKd;cef;odkYoGm;\/ a&csKd;vdkuf&ojzifh ol\pdwfonf
wnfNidrfívmjyefum avmuBuD;ESifh oifhjrwfoGm;jyefavonf/

_______

aronf reufpmxrif;udk wa,mufwnf; pm;&avonf/ xrif;pm;NyD;vQifNyD;csif;


OD;bnGefYxH w,fvDzkef;quf pum;ajym&ef owd&\/ odkY&mwGif r&Jr0Hh/ olonf
{nfhcef;xJodkYoGm;um olYom;uav;ESifh jrL;aqmh upm;aejyefavonf/ 'DuaeYreuf
olYom;uav;ESifh upm;&onfrSm raysmfvS/ cgwdkif; tifrwefaysmfonf/
ESpfem&DcGJ/ aronf qdkzmay:wGifrSDum rSefbD'dkay:wGif wifxm;aom em&DrS rdepf
vufwHudk pdkufMunfhae\/ wq,f? ESpfq,f? oHk;q,f? av;q,f? ig;q,f?

!
aNcmufq,f/ wq,f? ESpfq,f/

SK
'DuaeY at;jr\/ rdk;wpufrSr½Gm/ 'Dvdkat;yHkrsKd;eJYqdkvQif tdrfwGif;rSmom aecsif

RI
onf/ avw0l;0l; wdkufaeaom vrf;udk rxGufcsif/
N
aronf wkefvIyf\/ ar\ pdwfonf vdIif;MuufcGyfuav;awGvdk edrfhcsnf jrifhcsnf
W
rO

jzpfae\/ aronf ½kwfw&uf ae&mrSxum tdrfa&SU ukvm;0wfvHktdrfodkY oGm;um


ou

]'A,fvftdk wl;zdkuf} udk w,fvDzkef; qufae\/ aemuf aronf t0wfvJvQuf&Sd\/


ty
ea

_______
ll b
wi
ok
bo
is
th

aemufwem&DcefY Mumaomtcg aronf jynfvrf;rBuD; atmufvTwfawmftrwf


of

ola|; OD;bnGefYtdrf {nfhcef;wGif a&mufaeavonf/


use
al

olYudk b,fvdkjyefajym&rnfudk taotjcmrodao;/


rci

tcef;xJudka&mufvQif OD;bnGefY\ ywf0ef;usifrSm ay:vGifívmavonf/


me

yef;Eka&mif "mwfrD;yGifhrsm;onf txufrsufESmMuufrS awmufyaomta&mifudk ay;um


m
Co

112
'*kefwm&m ar

arhrsufESmudk [yfavonf yef;pdkuftk;d rS yef;&eHYrSm cgwdkif;vdkrarT;MuLbJ aq;eHYvkd


acgif;udk &Da0aponf/
]]atmf? a&mufaeyvm;}}
aronf armfhMunfhvdkuf\/
ol cav;arG;wkef;u tdyfrufxJwGifjrif&aom yHkyef;twdik f; OD;bnGefYonf &yfae\/
rkef;wD;jcif;vIdif;vHk;onf arhtay:odkY &yfav\/ olonf pdwfudkajymif;um twif;NyHK;
avonf/
]]vm&wm bmrS aESmifhaES;p&m r&Sdygbl;}} olonf NyHK;\/
'gaygh/ aESmifhaES;p&m r&Sdbl;aygh/ tay:xyf wufygvm;/ pum;av;bmav;
ajym&wmaygh}}
aronf cP&yfum olYaemufodkY vdkufavonf/ avSum;xdyfwGif OD;bnGefYonf
aemufodkYvSnfh\/
]]usKyftcef;rSm aumif;ygw,faemf}}
xdktxJwGif arhudk wrsKd;jzpfapaom toHyg\ olonf csdKomajyjypfyg\/
odk&Y mwGif npfnrf;\/ ol onfodrfarGUyg\/ odkY&mwGif ayg\/

!
olYtcef;udk a&mufojzifh olwdkYonf twGif;odkY0ifMuavonf/ aronf tpdrf;a&mif

SK
t0wftkyfxm;aom qdkzmay:wGifxdkif\/

RI
]]pD;u&uf aomufygtHk;vm;}}
N
aronf acgif;cgum ol aq;vdyfrD;n§donfudk Munfhae\/ olYcspfolr[kwf/ olESifh
W
rO

bmrQrywfouf/ rD;cspfrS rD;a&mifonf olYrsufESmudk [yfavonf/ yg;pyfrSmxlxl?


ou

ESmacgif;rSm yGa,mif;a,mif;? rsufvHk;rS rD;tvQHonf rD;jcpfa&mif0,f txif;om;


ty

ay:vm\/
ea

wdwfqdwfjcif;udk pízsufolrSm OD;bnGefY jzpfavonf/


ll b

]]b,fheJYar? bmjyKvdkY rvm&wmvJ}}


wi

aronf vuftcsif;csif; yGwfíaeavonf/ olYtoHrSm ydkifqdkifaomteuf ygav


ok

onf/ wcgu olonf arhudk vTrf;rdk;cJhbl;NyD/


bo

aronf tajzrxGuf/ acgif;udk cgavonf/


is
th

]]bmjyKvdkYvJ}}
of

aronf wHcg;0udkom ai;Munfhae\/


se

]]ar onfvdk raeawmhbl;/ &Siq fh DvJ rvmawmhbl;}}


u
al

]]bmNzpfvdkY}}
rci

aronf olYudk oem;MuifempGmMunfh\/


me

]]td&k Sif bmNzpfvdkYvJqw


dk m rar;ygeJY/ usr rajzEdkifbl;/ rar;ygeJY&Sif}}
m
Co

113
'*kefwm&m ar

olYrSm at;pufpufBuD; jzpfaeojzifh aronf ydkí aMumufavonf/ twefMum


wdwfqdwfae\/ aronf wzufodkYvSnfh&if; olYtajymudk apmifhae\/
]]'Dvdk&Sdw,f arusKyfqDudk rvmawmhbl; vmawmhr,f qdkwmawG[m ajymvdkYrjzpfzl;
xifw,f ar}} [k olonf nifompGm ajymavonf/
aronf olYudk tHMh opGm armfMh unfh\/
]]&Sifajymwm usr em;rvnfbl;}}
]]usKyfajymwm t&Sif;BuD;bJ ar&JU/ arwåmaESmifBudK; qdkwmrsdK;[m &pfywfrd&if
tifrwefjzwfzdkY cJ,Of;w,far/ usKyfeJYareJY cifrifMuwJh rdwfaqGcsif;qdkygawmh/ cifrifbdkY
&muawmh odyfcufvSwm r[kwfzl;/ tidkvG,fvdkY t½IdufcufwmrsdK;aygh ar&JU}}
olonf ar\vufudk udkifvdkufavonf/ aronf ½kef;\/ odkY&mwGif wif;MuyfpGm
qkyfxm;ojzifh rvGwf/ aronf pum;aNym&ef yg;pyfudkjyif\/ ol\ Murf;aomvufjzifh
arhyg;pyfudk ydwfxm;\/
]]cPaetH;k / awmfMum ar ajym&rSmyg/ tckawmh usKyfajymyg&aptH;k }}
olonf arhudk pdkufMunfhaeavonf/
]]ar usKyfqDvmwHk;u ar[m usKyfudk bmrSrpGJvrf;bl;qdkwm odygw,f/ usKyfuvJ

!
ar[m usKyfudk BudKufygw,fAsmvdkY b,fawmhrS r<um;ygbl;/ arBudKufwmu vludkrS

SK
r[kwfzJ? aiGudkBudKufwmbJ/ aru aiG,lNyD;&if NyD;wmbJvdkY xifwm/ aemufwcg

RI
aiGrvdck sifao;cif twGif;ayghav/ tJ'DrSm arrSm;wmbJ/ 'grS arh trSm;awmfykH/ ar[m
tck udkausmfjrifh r,m;? cav;wa,muftar/ tckae usKyfu arhudk waxmifwefN
W
rO

csufvufrSwf ay;w,fq&dk if arha,mufsm;u bmajymrvJ/ odvm;}}


ou

aronf vufudk½kef;\/ rvGwf/


ty

]]&Sif rajym&Jygbl;}}
ea

]]bmjzpfvdkY rajym&JrSmvJ/ usKyfeJYtquftoG,fudk ar b,fawmhrS jiif;csuf


ll b

rxkwfEdkifbl;/ aru olYa,musfm;[m olYudk r,k,bl;? rMuifembl;? *½krpdkufzl;vdkY


wi

ajymvdkY usKyfu oem;&wm? usKyfudkcspfygqdkvdkY cspf&wm? aiGay;&wmvdkY ajym&if


ok

olYr,m;udk ,HkawmhrwJhvm;}}
bo

]]&Sifvdrfwm? &Sifvdrfwm}} aronf a'goHygvm\/


is
th

]][kwfw,f? vdrfwm/ ar bmrS rajymEdkifbl;/ usKyfuom vdrfwmr[kwfzl;vdkY


of

ajymEdkifw,f/ 'Dtdrfu tapcHawGtm;vH;k u arhtaMumif; tukefodw,f/ usKyfeJY tquf


se

toG,fudk tukefjrifw,f/ olwdkYu areJYusKyfeJY nm;aewmygvdkY usdefwG,fajymMurSm/ ar


u
al

b,fhfeJYjiif;rvJ/ jiif;prf;ygtHk;}}
rci

olajymvsuf&SdpOf ar\&ifonf tckef&yfoGm;rvm;[k rSwfxif&\/


me

]]&Sif? &Sif bmvdkcsifovJ}}


m
Co

114
'*kefwm&m ar

olonf qkwfxm;aomvufudk avQmhvdkuf\/


]]Asm/ tpu bmvdkY 'Dpum; rajymovJ/ tckrS w,fvdrfrmaeyguvm; [if}}
]]&Sif bmvdkcsifovJ}} aronf 'kwdw,rdÜ aigufar;jyef\/
]]arhudk vdkcsifwmaygh}}
olonf a&SUodkYukef;um arhudk zufvdkufavonf/ aronf rTefxlaeojzifh bmajym
vdkufrdonfudk rrSwfrd/ olonf OD;bnGefYrsufESmudkausmfí vdkufumrS a½Ta&miftEG,fESifh
yef;a&miftyGifhudk jrifavonf/ olonf pdwfxJu tyGifhudk a&wGuf\/ wpf? ESpf? oHk;?
av;/ tcufwcuf cHaeojzifh &yfoGm;\/
[ifhtif;? [ifhtif; vTwfqdk vTwfaemf? vTwf}}
aronf ½kef;jyefavonf/ olYrsufpdxJwGif tdrfü usef&pfcaJh om olYom;rsufESmudk
jrifae\/
]]vTwf? vTwf}}
aronf atmf\/
]]&Sif vl,kwfrm/ usrudk rxdeJY/ usr t&ifvdk r[kwfzl;/ usr &SifhqDvmwkef;u
usr[m raumif;cJUbl;/ roefY&Sif;cJUbl;/ tck usr tukefjyifvdkufNyD/ tukef ajymif;vJ

!
jypfvdkufNyD}}

SK
olonf wHawG;udk rsKdcs\/

RI
]]&Sif usrudk roem;awmhbl;vm;/ usr vlaumif;jzpfvmNyD/ usr t&ifvdk rrdkuf
N
awmhbl;/ ravmfvDawmhbl;/ usr tck cav;tar jzpfvmNyD/ usrom; tzdk;wefatmif
W
rO

usrvkyf&r,f/ usrom; *kPf&Sdatmif usrae&r,f/ 'g vdrfwmr[kwfzl;/ 'g[m


ou

arwåm/ arwåm[m b,ft&mrsKd;rqdk ajymif;vJjypfw,f/ &SifhqD usrvmwkef;u usrrSm


ty

arwåmr&Sdbl;/ usr &Sifhudk rcspfygbl;/ [dkwkef;u usrrSm umr&rufom&Sdwm/ tck


ea

'gawG tukefaysmufNyD/ usr½THUxJudk jyefroGm;awmhbl;/ usr tvif;a&mifudk jrifvmNyD/


ll b

usrudk bmrSrar;eJY? rar;eJY}}


wi

aronf rsufESmudk vufjzifhtkyfum ½Iduf\/ OD;bnGefYonf olYudk at;at;yif


ok

Munfhae\/
bo

]]arhudk tpu usKyfajymbl;w,f r[kwfvm;/ ar[m Zmwfvdkufrif;orD;vkyf&if


is
th

aumif;r,fvdkY}}
of

aronf t½l;vdk &,f\/


se

usrtck trlt&mvkyfaewm r[kwfzl;/ usr[m &SifhudkazsmfajzbdkY rif;orD;r[kwfzl;/


u
al

&Sif vrf;urdef;rawGoGm;NyD; azsmfajzcdkif;ygvm;/ usr[m taygpm;r[kwfzl;/ usroGm;


rci

r,f/ usrudk vTwfyg? vTwfyg}}


me

aronf atmfum wtm;½kef;uefavonf/ od&kY mwGif taMumif;rxl;/ ol\


m
Co

vufrsm;onf ar\udk,fudk &pfywfum ol\EIwfcrf;onf ar\EIwfcrf;ay:odkY a&muf

115
'*kefwm&m ar

oGm;\/
olYa&SU&Sd Murf;jyifonf cGuf0ifoGm\/ aemuf . . . ./

_______

ESpfem&DcefY MumoGm;avNyD/
aronf atmufxyfqdkzmay:ü vJíae\/ OD;bnGefY\ ukvm;tapcHonf
olYab;wGif&yfum olYudk NyHK;pdpdvkyfí Munfhae\/
]]qyf u rSmxm;ygw,f/ 'D[mav; aomufvdkufygvdkY}}
aronf zefcGufudk,lum aomufavonf/
]]b,ftcsdef&SdNyDvJ}}
]]ajcmufem&D xdk;ygNyD}}
aronf qdkzmrS xvdkuf\/ olonf acgif;rl;\/ taMumtjcifrsm; av;ae\/

!
bmbJjzpfjzpf oloGm;&awmhrnf/

SK
]]OD;bnGefYaum}}

RI
tapcHu OD;bnGefY tjyifxGufoGm;aMumif; ajymjyavonf/ aronf rSefa&SUodkY
N
av;uefpGmoGm;\/ qHyifrsm;rSm zGm&&m BuJae\/ olonf wkef&Daomvufjzifh qHyifudk
W
rO

xHk;\/ wGefYaeaomtusÐudk qGJqefY\/ rSefa&SUrS wzufodkY vSnfhvdkufvQif tapcHonf


ou

OD;nTwfum olYudkMunfhae\/
ty

]]wuúpDwpD; ac:ay;prf;yg}}
ea

]]qyf u olYum; xm;ypfcJhygw,f}}


ll b

]]wuúpDudkom vdkcsifw,f}}
wi

]]qyf u olYum;eJYydkYbdkY rSmxm;cJygw,f}}


ok

aronf yef;vspGm oufrcs\/ xyfajymaeí tvum;/ olonf '½dkifAmaemufodkY


bo

vdkufavonf/ olonf tdyfrufxJrSmuJhodkY vrf;a&Smuf\/


is
th

um;ay:wGif aronf rsufpdudk rSdwfxm;\/ naeu tcif;udk jyefí pOf;pm;rd\/


of

aronf axmifacsmufwGif trdcHcJh&avNyD/


se

odk&Y mwGif wdkufyGJrSm rus½IH;cJah o;/ um;rSefaygufrS avonf n§if;n§if;nHhnHh wdkuf


u
al

cwf\/
rci

aomfrqif&dyo f m tdrfjyefa&mufNyD/ b,favmuf MunfEl;p&m aumif;ovJ/ olcspf


me

aomtdrf? olaeaomtdrf? udkausmfjrifhtdrf? olYom;uav;tdrf/ 'Dae&mwGifom &ifcGifwGif


m
Co

ydkufaxG;í awGU&efjzpfavonf/

116
'*kefwm&m ar

(18)

aronf {nfhcef;wGif cP&yfavonf/


,ckavmavmq,frl bmvkyf&rSef;rodao;/ tapcHESifh tm,m;rrSm twGif;cef;wGif
a&mufae[efwl\/ olYudk rnfolrQ rjrifao;/ 'Dtxdawmh [efusNyD/ olYudk,fol
oyfoyf&yf&yf jyifqifNyD;rS tay:wufoGm;rnf/
olonf xrif;pm;cef;odkY oGm;avonf/ ukvm;xdkifwGifxdkif&if; qHyifudk jyefxHk;\/
a&iwfojzifh wckckaomuf&ef aMumiftdrfay:odkY vSrf;Munfh\/ awmfepfykvif;udk awGU&
onf/ aronf awmfef pfudkazgufum zefcGufxJodkY iSJYavmif;avonf/ olYvufrSm wkefae
ojzifh awmfepfa&onf vkHcsnfay:odkY usavonf/ aronf vHkcsnfudk vufESifhawmuf
\/ t0wftpm; csufcsif; oGm;vJvdkufOD;rnf/
tcef;xJrS xGufvmum avSum;&if;wGif cP&yfrdjyefonf/ tay:xyfrS ajcoH
Mum;&\/ rD;a&mifudkvnf; jrif\/ tapcH aumifrav;ESifhwlonf/ ar\ auswGefYae

!
aom t0wftpm;udkjrifvQif b,fvdkxifrvJ/

SK
aronf ykcHk;udkwYv Hk dkuf\/ olwdkY bmxifxifav/ rwwfEdkifbl;/ t0wftpm;vJum

RI
tdy&f may: vSJaevdkufrnf/ olonf tay:odk wufoGm;\/ olYtcef;wHcg;rSm tenf;i,f
[ae\/ aronf wGef;zGifhvdkufavonf/ N
W
rO

]]udkudkjrifh}}
ou

[kwfonf/ udkausmfjrifhonf olYrSefwifcHka&SUwGif vufydkufum &yfaeonf/


ty

olYrsufESmrSm ñId;usaeonf/
ea

pdwftm;wif;um olrsm;odoGm;NyDvm;/ olb,fvdk odygvdrfh[k awG;&ef tcsdefrtm;/


ll b

]]udkudkjrifh? aru ESpf&uf oHk;&uf Mumvdrfhr,fvdkY xifwm}}


wi

olonf tajzray;/ arhudkom pdkufMunfh\/ olYrsufvHk;onf qHyifay:odkY a&muf


ok

oGm;\/ EGrf;vsaom rsufESmay:odkY a&muf\/ vHkcsnfu tuGufpGef;rsm;ay:odkY a&muf


bo

\/ aemufqHk; olYrsufvHk;onf awmufajymifvmum arh0rf;wGif;pdwfudk pmzwfaeav


is
th

onf/
of

aronf MudK;pm;í NyHK;\/ odkY&mwGif EIwfcrf;udk vIyfír&/ olYEIwfcrf;rsm;onf


se

ajcmufaoGUum at;puf\/ olonf EIwfcrf;udk pdkvmatmifvkyf\/ odkY&mwGif tm;r&Sd/


u
al

oluY dkom jyefí MunfhEdkifawmhonf/


rci

aronf olYrsufESmudk Munfhvdkufaomtcg olYrsufESmrSm t&ifuuJhodkYr[kwf/ arh


me

vufxJwGif olYrSm upm;p&mav;om jzpfavonf/ olYudk pGJpGJvef;vef; cspf½Hkom


m
Co

cspfwwfaom t½l;Nzpfonf/ rdef;ru t½ll;vkyfxm;aom vif/

117
'*kefwm&m ar

odkY&mwGif arrSm;cJhavNyD/ ,ckjrif&aomolrSm t½l;r[kwfawmhNyD/ rkef;pdwfjzifh


cRefcRefjraeaom vl/ olYrsufvHk;rsm;rSm rkef;a&mifawmufaeonf/ vlaumif;\ rkef;pdwf
jzpf\/ toufay;cspfcJh&í aemufqHk; oJxJa&mufoGm;aom cspfol\ trkef;/ ajzmifhrSef
aomw&m;\ trkef;/ rajzmifhrSefjcif;xuf aMumufp&maumif;aom trkef;/
]] b,foGm;aeovJ}}

pum;vHk;rsm;onf arh toJxJodkY jr§m;udk ypfoGif;vdkuf\/


aronf b,fvdkrS tajzray;/ jiif;vdkYvnf; &rnfr[kwf/ ol tukefodNyD/
olajymif;vJNyDudk ajymvQifvnf; ,Hkrnfr[kwf/ olraumif;pOfu udkausmfjrifhonf olYudk
taotvJ cspfcJh\/ ,ck ar aumif;vmNyD/ olu rcspfawmh/ aronf bmvkyf&rSef;udk
rodawmh/ &,fvdkufrdavonf/
&,fvdkufojzifh udkausmfjrifhonf csKyfwnf;xm;&mrS yGifhxGufvm\/
]]at;? &D/ emem &DuG}}
olonf a&SUodkYwdk;vmum arhvufarmif;udk udkifvdkuf\/
]]yJcl;rSmxJu rif;udk rouFmcJhwm? em;vnfvm;/ raeYuxJu rif;taMumif;

!
tukefodNyD}} olYtoHonf a'goaMumifh us,fvm\/ ]]pifppfawmh ightjypfygbJ/ ig

SK
rif;udk b,favmuf aysmfatmifxm;cJhovJ/ Munfhprf;/ naeu rif; vifi,feJY avmfvD

RI
vmcJhw,fr[kwfvm;}} olonf ar\vkHcsnfudk nTefjy\/ olonf b,fwHk;urS rif;ESifh
igESifh rajymcJh/ ,ck &ifhoD;pGm ajymavNyD/ N
W
rO

]]r[kwfzl;? r[kwfzl;}}
ou

udkausmfjrifhonf rcefYav;pm; &,f\/


ty

]]r[kwfzl;? [kwfvm;/ jiif;wm aemufusaeNyD/ rif;t0wftpm;awGudk b,fvl


ea

0,fay;ovJ/ OD;bnGefYtrd fu b,fvlYum;eJY 'DvmovJ/ tck vufxJu vufpGyfu


ll b

b,fvlay;wmvJ}}
wi

aronf tHHhMooGm;um vufudk iHkUMunfh\/ vufol<u,frS vufpGyfta&mifonf


ok

wzdwfzdwf vufae\/ OD;bnGefYvufpGyf jzpf\/ olowdvpfaepOf 0wfay;cJh[efwl\/


bo

ol tpwHk;u owdrxm;rd/ aronf jyefajym&ef BudK;pm;\/ odkY&mwGif pum;wvHk;rQ


is
th

rxGuf/
of

]]arhrdwfaqGBuD; OD;azarmifaum/ olYqDu tifrwef pdwf0ifpm;p&maumif;wJh


se

pmwapmif&w,f/ OD;azarmif[m vlaumif;bJ/ ig[m rif;udk b,favmuf cspfovJ


u
al

uG,f/ 'gayrJh ig[m zmo,fudk vufxyfcJhNyD}}


rci
me

aronf acgif;cg\/ olwwfEdkifonfrSm 'gbJjzpf\/


m
Co

]]bmrsm;jiif;tHk;rvdkYvJ [if/ jiif;csifao;ovm;/ a[m'DrSmMunfhprf;/ 'gbmvJvdkY}}

118
'*kefwm&m ar

olonf tHqGJxJrS aowåmi,fuav;udk xkwfum arhvufxJodkYxnfh\/


]]raeYu rif;rTefNyD; zGifhxm;cJhwJh[mbJ/ 'D waxmifwefcsufvufrSwfu bvlu
ay;wmvJ/ 'D"mwfykHu bmvJ/ bodef;xHrS tcspfar qdkwm/ 'D pdefqGJBudK;udk bvlu
ay;wmvJ}}
olonf a'goBuD;pGmjzifh arcdk;cJhaom pdefqGJBudK;udk Murf;Nyifay:odkY vTifhypfvdkufav
onf/
]]'Drdef;rBuD;uaum [if bvlvJ}} aronf rmeaxmifí &ifudkaumhvdkuf\/ xdkyHkrSm
olYtar\ ½kyfykHvTmjzpfonf/
]]'g b,fu rdef;rxdef;vJ/ rif;udk todaumif; taqGaumif;awGeJU rdwfzGJUay;wJh
rdef;rvm;}}
olonf "mwfykHum;udk Murf;jyifay:odkY aygufvdkuf&m *Rrf ueJjrnfí rSefrsm;rSm
tpdwfpdwf trTmrTm jzpfatmif uGJoGm;avonf/
aronf acgif;udk ikHYvdkuf\/
olonf arhbufodkYvSnfhum pum;ajym\/ olYtoHonf idkoHyg\/
]]rif;udk igb,favmuf jrwfEdk;cJhovJ/ bk&m;pifay:wifNyD; rudk;uG,fwm

!
wr,f&,f/ rif;aysmfatmif ig xm;cJhw,f/ rif;aysmf&if NyD;a&m/ igbmvkyf& vkyf&/ tck

SK
'gawGtukef ukefNyD/ rif;udkrsm; igrrkef;awmhbl; rSwfovm;/ rif;om;udka&m rif;eJY

RI
awGU&r,f rSwfovm;/ a0;vdkufwm/ xdawmif rxd&bl;}}
N
aronf rsufESmudk vuf0g;ESifhtkyfxm;\/ xdkpum;onf olUpdwfudk txdcdkufqHk;
W
rO

jzpf\/
ou
ty

]]rif;[m rm,mrsm;aewmbJ/ woufvHk; trlt&mvkyfrSmbJ/ igeJYawGUcgpu


ea

cspfcsifa,mifaqmifw,f/ tck igeJYuGJawmh vGrf;a,mifaqmiftHk;/ tckawmh ighudk


ll b

t½l;vkyfvdkY r&awmhbl;? rSwfxm;/ rcifpDuajymr,f? igrSm;w,fvdkY/ azazuajymr,f?


wi

ig&ufpufw,fvdkY/ [kwfw,f/ ig&ufpufw,f/ rif;[m ightoJudk cGJypfwm}}


ok

pum;vHk;rsm;onf arhem;xJodkY oHylESifhavmif;ovdk 0ifoGm;Muavonf/


bo

]]rif;[m ightoJudk cGJypfw,f}} [kwfovm;/ arrod/ arodonfrSm olr&Sdawmh


is
th

onfudkom jzpfavonf/
of
se

_______
u
al
rci
m me
Co

119
'*kefwm&m ar

wdwfqdwfí aeonf/
olt&ifu b,fvdkaer,f? b,fvdkxdkifr,f[k pdwful;ESifh avxJ wdkuftdrf aqmuf
cJhaom tdyfrufrsm;onf wrdepftwGif; NydKysufí oGm;avNyD/ udkudkjrifh? udkudkjrifh/ olYudk
odovm;/ aronf acgif;cgavonf/ ol 'Dae&mrSm aebdkYtcGifh r&Sdawmh/ olum;
roefY&Sif;/ olum; vrf;rESifhom awmfo f nf/ oluvnf; 'Dtwdkif; ajymcJhonf/ olonf
pdwfqdk;&rSef;vnf; rod/ 0rf;enf;&rSef;vnf; rod/
olY0rf;wGif;&Sd tpdkiftcJ tm;vHk;wdkYonf t&nfaysmfusum rsuf&nftjzpfodkY
ajymif;vJavonf/ rsuf&nfrsm;onf rD;vQHawmufaeaom toJESvHk;Mum;rS xGufvm
ojzifh acsmf&nfuJhoYdk yl\/ olYwudk,fvHk; emusifaom a0'emudk cHpm;ae\/ udk,fum;
r[kwf/ pdwfemusifrIom jzpfavonf/ aronf olYtar\ "mwfyHkrSefuGJ tptersm;udk
oGm;jrif\/ aronf 'l;axmufum "mwfyHkudk ukef;aumufavonf/ arar? arar/
rsuf&nfaMumifh rIef0g;0g;omjrif\/ onfwckom olYtzdkY oJuEÅm&rS prf;a&tdkifwuGuf
jzpf\/ aronf rsuf&nfudkokwfum "mwfyHkudk BudK;pmí jrifatmifMunfh\/
arar&,f? arharhorD; vlaumif;jzpfygNyD/

!
_______

SK
RI
N
W
rO
ou
ty
ea
ll b
wi
ok
bo
is
th
of
u se
al
rci
m me
Co

120
'*kefwm&m ar

(19)

jyefa&mufoGm;NyD/
olaemifw&í pdwfaumif; apwemaumif;jzifh vGwfaNrmuf&ef MudK;pm;cJhaomb0udk
jyefa&mufoGm;NyD/
odk&Y mwGif vGwfajrmuf&efvrf;um; r&Sdawmh/
aronf av;wGJUaomajcvSrf;jzifh 37 vrf;bufodkY auGUvdkufavonf/ vrf;rD;wdkif
rsm;onf vrf;ab;wGif rm;rm;BuD;&yfum olYudk tuJcwfaeonf[k rSwfxif&\/
vGefcJhaom q,f&ufcefu Y rD;yGifhrsm;udk yef;yGifhoP²mef jyKvkyfí olYom;uav;udk
upm;cdkif;rnf[k ajymonfudk trSwf&\/ ]]aemf cav;? 0wfqHuav;awGudk ,lNyD;
yef;yGifh vSvSBuD;awG cl;cdkif;rSmayghaemf}} [k oluajymcJh\/
rD;yGifhonf olYpdwful;xJutwdkif; yef;yGifhrsm; r[kwfMuawmh/ avmutarSmifudk
tvif;a&mifay;aom t&mrsm;om jzpfukef\/

213
olonf arhudkawGU&mü tenf;i,frQ rtHhMo/ aruvnf; bodef;udk olbmaMumifh
vm&onfudk ajymrjy/ olYudk cspfao;onfudk arawGU&onf/ olcspfonfh tcspfrSmvnf;
wrsdK;Nzpf\/ 'DvdktcspfrsdK;ESifhom arESifhxdkufwefonf/
tpdrf;tem;uGyfESifh tjymcHa&cJcsnfapmifonf ar\&ifrS avQmusoGm;avNyD/ ar\
ydk;wGefYvHkcsnfay:wGif bodef;\vuf wifxm;\/ ar\yg;ESifh ol\yg;wdkYonf tyfxm;
Mu\/ 'Dvdk atmufwef;pm;b0wGif 'Dt&mrsm;om arhudk MunfEl;aponf/ tukefvHk;udk
arhaponf/ 'Dvdk vlwumESifh yvl;&onfh zmo,fb0om olYeudkp½dkufESifh udkufnDvS
onf/
taumif;udk&Sm\/ taumif;um; r&Sdawmh/

'*kefwm&m

NyD;ygNyD/

121
ww
w.
my
an
ma
rcu
pid
. ne
t

You might also like