LAMPIRAN

RANCANGAN KEWANGAN BERKOMPUTER

Version 6.1

© Ismail Ab.Wahab. MEDEC, Universiti Teknologi MARA

2006

Rancangan Kewangan Berkomputer untuk perniagaan kecil dan

sederhana merupakan satu lembaran hamparan (spreadsheet) yang
menggunakan perisian Microsoft Excel bagi memudahkan usahawan
rancangan kewangan perniagaan sama ada untuk jangka masa tiga tahun
atau lima tahun.

Lembaran hamparan ini mengandungi beberapa lembaran yang digunakan

untuk memasukkan data (input) dan beberapa lembaran yang
membentangkan keputusan yang diperoleh selepas kemasukan data
(output).

Lembaran input terdiri daripada lembaran untuk data yang yang diperoleh
daripada rancangan pentadbiran, pemasaran dan operasi (DATA) dan kos
pelaksanaan projek dan sumber pembiayaan (KPP & SPP).

Lembaran output pula terdiri daripada lembaran-lembaran aliran wang tunai

pro-forma (AWT), penyata pendapatan pro-forma (PEND), dan kunci kira-
kira pro-forma (KKK). Selain daripada itu, lembaran output juga
mengandungi belanjawan-belanjawan pemasaran, operasi dan pentadbiran
(BAJET), jadual susut nilai dan bayaran balik pinjaman (JADUAL) prestasi
kewangan (PRESTASI) dan graf prestasi kewangan (GRAF).
 PANDUAN MENGISI LEMBARAN INPUT
Lembaran “DATA”
Lembaran ini dimulai dengan memasukkan nama perniagaan/syarikat dalam sel
yang disediakan. Seterunya, bagi menyiapkan penyediaan rancangan
kewangan, pengguna perlu melalui sepuluh langkah.
Langkah 1
Masukkan perbelanjaan pentadbiran, pemasaran dan operasi dalam ruang
yang disediakan mengikut kategori belanja iaitu aset tetap, modal kerja, lain-
lain, dan pra-operasi.
PERBELANJAAN PENTADBIRAN PERBELANJAAN PEMASARAN PERBELANJAAN OPERASI
Aset Tetap RM
Aset Tetap RM Aset Tetap RM
Tanah & Bangunan

Modal Kerja Modal Kerja Modal Kerja

Lain-Lain Lain-Lain Lain-Lain

Pra-Operasi Pra-Operasi Pra-Operasi

JUMLAH JUMLAH JUMLAH

Langkah 2
Masukkan ramalan jualan yang telah disediakan dalam aspek pemasaran.
Pastikan jumlah jualan bagi tahun pertama dimasukkan secara bulanan. Bagi
tahun-tahun berikutnya, jumlah jualan tahun sudah memadai. Pastikan jumlah
jualan bermusim (jika ada) dimasukkan dengan betul. Bagi ramalan belian,
jumlah bulanan bagi tahun pertama disediakan oleh sistem berpandukan
kepada jumlah belian yang dicatatkan dalam perbelanjaan operasi (langkah 1).
Pastikan belian bulanan bermusim telah dimasukkan dengan betul. Sekarang,
jumlah belian tahun-tahun berikutnya perlu dimasukkan.
ANGGARAN JUALAN ANGGARAN BELIAN
Tahun 1: Bulan 1 Bulan 1
Bulan 2 Bulan 2
Bulan 3 Bulan 3
Bulan 4 Bulan 4
Bulan 5 Bulan 5
Bulan 6 Bulan 6
Bulan 7 Bulan 7
Bulan 8 Bulan 8
Bulan 9 Bulan 9
Bulan 10 Bulan 10
Bulan 11 Bulan 11
Bulan 12 Bulan 12
Jumlah Tahun 1 Jumlah Tahun 1
Tahun 2: Jumlah Jualan Tahun 2 Jumlah Belian Tahun 2
Tahun 3: Jumlah Jualan Tahun 3 Jumlah Belian Tahun 3
Langkah 3
Anggarkan kadar kutipan daripada jualan dan byaran yang dibuat terhadap belian
bahan. Bahagian ini tidak perlu diisi jika jualan dan belian dilakukan secara tunai,
iaitu kutipan dan bayaran dalam tahun pertama 100%.

KAEDAH KUTIPAN JUALAN KAEDAH BAYARAN PEMBELIAN BAHAN

Tunai: Kutipan dalam bulan jualan 100% Tunai: Bayaran dalam bulan belian 100%
Kredit: 1 bulan selepas jualan Kredit: 1 bulan selepas belian
Kredit: 2 bulan selepas jualan Kredit: 2 bulan selepas belian
Jumlah 100% Jumlah 100%

Langkah 4
Jangka hayat aset-aset tetap dianggarkan dalam bahagian ini. Bagaimanapun,
anggaran jangka hayat bagi semua aset tetap telah disediakan dalam ruang-
ruang berkenaan, iaitu lima tahun. Sila ubah jika jangka hayat aset kurang atau
melebihi lima tahun.

ASET TETAP J.Hayat ASET TETAP J.Hayat

5 5
5 5
5 5
5 5
5 5
5 5

Langkah 5
Lazimnya, terdapat peningkatan terhadap modal kerja pada tahun-tahun
berikutnya. Anggaran kadar kenaikan modal kerja hendaklah dinyatakan di sini,
dengan mengambil kira faktor inflasi atau faktor lain yang boleh menyebabkan
belanja ini meningkat. Jika tiada peningkatan, ruang inidibiarkan kosong.

KADAR PENINGKATAN MODAL KERJA

Kadar kenaikan modal kerja tahun 2
Kadar kenaikan modal kerja tahun 3

Langkah 6
Setiap akhir tahun, stok bahan mentah dan barang siap hendaklah dianggarkan
dalam nilai ringgit. Bagi perniagaan yang terlibat dalam bidang perdagangan atau
peruncitan, hanya ruang stok barang siap perlu diisi. Bagi perniagaan
perkhidmatan, ruang-ruang ini hendaklah dibiarkan kosong.

STOK BAHAN MENTAH AKHIR TAHUN RM STOK BARANG SIAP AKHIR TAHUN RM
Nilai stok bahan mentah akhir tahun 1 Nilai stok barang siap akhir tahun 1
Nilai stok bahan mentah akhir tahun 2 Nilai stok barang siap akhir tahun 2
Nilai stok bahan mentah akhir tahun 3 Nilai stok barang siap akhir tahun 3
Langkah 7
Bagi syarikat sendirian berhad, kadar cukai pendapatan perniagaan mengikut
kadar semasa ialah 28% setahun. Jika berlaku perubahan kadar cukai semasa
pembentangan Belanjawan Negara oleh Menteri Kewangan, kadar ini hendaklah
dipinda. Bagi perniagaan perseorangan dan perkongsian, kadar ini memberi
kesan kepada pendapatan perniagaan, kerana cukai dibayar sendiri oelah pemilik
atau rakan kongsi mengikut kadar cukai individu tang telah ditetapkan. Oleh itu,
tidak terdapat cukai dalam penyata pendapatan perniagaan perseorangan dan
perkongsian.

KADAR CUKAI SYARIKAT

Kadar cukai syarikat tahun 1 28%
Kadar cukai syarikat tahun 2 28%
Kadar cukai syarikat tahun 3 28%

Langkah 8
Masukkan maklumat entiti dan jenis perniagaan. Bagi entiti perniagaan, angka 1
mewakili syarikat sdn. bhd., angka 2 perkongsian dan 3 persendirian (milikan
tunggal). Bahi jenis perniagaan pula, angka 1 mewakili pengilangan, 2
perdagangan dan 3 perkhidmatan.

ENTITI PERNIAGAAN 1 JENIS PERNIAGAAN 1

1 = Syarikat Sdn Bhd 1 = Pengilangan
2 = Perkongsian 2 = Perdagangan
3 = Milikan Tunggal 3 = Perkhidmatan

Langkah 9
Bahagian ini berkaitan dengan pinjaman dan sewa beli aset, iaitu anggaran kadar
faedah tahunan, cadangan jangka masa pinjaman. Bagi pinjaman, kaedah
pengiraan faedah damasukkan sama ada angka 1 atau 2.. Angka 1 bermaksud
faedah dikenakan atas jumlah pokok pinjaman (kadar tetap). Angka 2 bermaksud
faedah dikenakan atas baki pokok tahunan (baki tahunan).

PINJAMAN (jika perlu)

Kadar faedah 5%
Jangka masa pinjaman 5
Kaedah pengiraan faedah* 2
* Kaedah: 1 = kadar tetap 2 = atas b aki tahunan
SEWA-BELI ASET (jika perlu)
Kadar faedah 5%
Jangka masa pinjaman 5
Langkah 10
Bahagian ini untuk cadangan pembiayaan. Sila agihkan sumber pembiayaan
mengikut jenis sama ada pinjaman, sewa beli atau sumbangan sendiri (tunai atau
aset sedia ada). Sebaik sahaja langkah 1 hingga 9 selesai, sistem akan
menunjukkanjumlah kos pelaksanaan projek, dan jumlah pinjaman yang
ditunjukkan di sebelah kanan bersamaan jumlah kos pelaksanaan projek.
Lazimnya, jumlah pinjaman kurang daripada jumlah kos projek. Oleh itu, sumber
sendiri dan sewa beli perlu dianggarkan mengikut keperluan.

KOS PELAKSANAAN PROJEK & SUMBER PEMBIAYAAN

Kos Pelaksanaan Projek Cadangan Sumber Pembiayaan Projek
Keperluan Kos Pinjaman Sewa Beli Sumbangan Sendiri
Aset Tetap Tunai Aset Sedia Ada
Tanah & Bangunan

Modal Kerja 1 bulan

Pentadbiran
Pemasaran
Operasi
Keperluan Lain & Pra-Operasi
Luar Jangka 5%

JUMLAH
 CONTOH RANCANGAN KEWANGAN BERKOMPUTER

Version 6.1

© Ismail Ab.Wahab. MEDEC, Universiti Teknologi MARA

2006

LEMBARAN INPUT
MERANGKA RANCANGAN KEWANGAN PERNIAGAAN
© Ismail Ab.Wahab, MEDEC, UiT M, 2006

NAMA PERNIAGAAN/SYARIKAT SYARIKAT CONTOH SDN BHD

1. Anggaran perbelanjaan pentadbiran, pemasaran dan operasi:

PERBELANJAAN PENTADBIRAN PERBELANJAAN PEMASARAN PERBELANJAAN OPERASI

Aset Tetap RM
Aset Tetap RM Aset Tetap RM
Tanah & Bangunan
Perabot 5,000 Van penghantaran 45,000 Mesin 12,500
Peralatan Komputer 6,000 Peralatan operasi 2,500

Modal Kerja Modal Kerja Modal Kerja

Gaji pentadbiran 8,000 Gaji jurujual 4,000 Bahan Mentah & Pembungkusan 4,500
Sewa 2,000 Promosi 500 Pengangkutan Masuk & Duti 500
Alat tulis & bekalan pejabat 400 Petrol & belanja kenderaan 600 Gaji, KWSP, SOCSO (Operasi) 6,000
Utiliti pejabat 500

Lain-Lain Lain-Lain Lain-Lain

Perbelanjaan Lain 200 Perbelanjaan Lain 100 Perbelanjaan Lain 500
Pra-Operasi Pra-Operasi Pra-Operasi
Deposit (sewa, utiliti & sebagainya) 4,000 Deposit (sewa, utiliti & sebagainya) Deposit (sewa, utiliti & sebagainya)
Pendaftaran & Lesen Perniagaan 4,000 Pendaftaran & Lesen Perniagaan Pendaftaran & Lesen Perniagaan
Insurans & Cukai Jalan Kenderaan Insurans & Cukai Jalan Kenderaan 2,500 Insurans & Cukai Jalan Kenderaan
Pelbagai Belanja Pra-Operasi 1,000 Pelbagai Belanja Pra-Operasi 500 Pelbagai Belanja Pra-Operasi 800
JUMLAH 31,100 JUMLAH 53,200 JUMLAH 27,300

2. Anggaran jualan dan belian bahan: ANGGARAN JUALAN ANGGARAN BELIAN

Tahun 1: Bulan 1 40,000 Bulan 1 4,500
Bulan 2 40,000 Bulan 2 4,500
Bulan 3 40,000 Bulan 3 4,500
Bulan 4 40,000 Bulan 4 4,500
Bulan 5 40,000 Bulan 5 4,500
Bulan 6 40,000 Bulan 6 4,500
Bulan 7 40,000 Bulan 7 4,500
Bulan 8 40,000 Bulan 8 4,500
Bulan 9 40,000 Bulan 9 4,500
Bulan 10 40,000 Bulan 10 4,500
Bulan 11 40,000 Bulan 11 4,500
Bulan 12 40,000 Bulan 12 4,500
Jumlah Tahun 1 480,000 Jumlah Tahun 1 54,000
Tahun 2: Jumlah Jualan Tahun 2 500,000 Jumlah Belian Tahun 2 58,000
Tahun 3: Jumlah Jualan Tahun 3 530,000 Jumlah Belian Tahun 3 60,000

3. Kutipan jualan dan bayaran pembelian
bahan:
KAEDAH KUTIPAN JUALAN KAEDAH BAYARAN PEMBELIAN BAHAN
Tunai: Kutipan dalam bulan jualan 50% Tunai: Bayaran dalam bulan belian 60%
Kredit: 1 bulan selepas jualan 50% Kredit: 1 bulan selepas belian 40%
Kredit: 2 bulan selepas jualan Kredit: 2 bulan selepas belian
Jumlah 100% Jumlah 100%
 LEMBARAN INPUT
4. Anggaran jangka hayat aset tetap ASET TETAP J.Hayat ASET TETAP J.Hayat
dan kaedah pengiraan susut nilai: Perabot 8 5
Peralatan Komputer 5 5
- 5 Mesin 5
- 5 Peralatan operasi 8
Van penghantaran 5 5
- 5 5

KAEDAH PENGIRAAN SUSUT NILAI ASET TETAP (1=garis lurus, 2=b aki b erkurangan) 1

5. Anggaran kadar peningkatan tahunan KADAR PENINGKATAN MODAL KERJA

modal kerja (jika ada): Kadar kenaikan modal kerja tahun 2 10%
Kadar kenaikan modal kerja tahun 3 10%

6. Anggaran nilai stok bahan mentah STOK BAHAN MENTAH AKHIR TAHUN RM STOK BARANG SIAP AKHIR TAHUN RM
dan barang siap pada akhir tahun: Nilai stok bahan mentah akhir tahun 1 800 Nilai stok barang siap akhir tahun 1 3,000
Nilai stok bahan mentah akhir tahun 2 1,000 Nilai stok barang siap akhir tahun 2 3,400
Nilai stok bahan mentah akhir tahun 3 1,200 Nilai stok barang siap akhir tahun 3 3,800

7. Kadar cukai pendapatan syarikat KADAR CUKAI SYARIKAT

(bagi syarikat sendirian berhad): Kadar cukai syarikat tahun 1 28%
Kadar cukai syarikat tahun 2 28%
Kadar cukai syarikat tahun 3 28%

8. Maklumat perniagaan: ENTITI PERNIAGAAN 1 JENIS PERNIAGAAN 1

1 = Syarikat Sdn Bhd 1 = Pengilangan
2 = Perkongsian 2 = Perdagangan
3 = Milikan Tunggal 3 = Perkhidmatan

9. Cadangan sumber pembiayaan: PINJAMAN (jika perlu)

Kadar faedah 6%
Jangka masa pinjaman 5
Kaedah pengiraan faedah* 2
* Kaedah: 1 = kadar tetap 2 = atas b aki tahunan kadar tetap
SEWA-BELI ASET (jika perlu)
Kadar faedah 5%
Jangka masa pinjaman 5

SYARIKAT CONTOH SDN BHD

KOS PELAKSANAAN PROJEK & SUMBER PEMBIAYAAN
Kos Pelaksanaan Projek Cadangan Sumber Pembiayaan Projek
Keperluan Kos Pinjaman Sewa Beli Sumbangan Sendiri
Aset Tetap Tunai Aset Sedia Ada
Tanah & Bangunan
Perabot 5,000 5,000
Peralatan Komputer 6,000 6,000

Van penghantaran 45,000 40,000 5,000

Mesin 12,500 12,500

Peralatan operasi 2,500 2,500

Modal Kerja 1 bulan

Pentadbiran 10,900 10,900
Pemasaran 5,100 5,100
Operasi 11,000 11,000
Keperluan Lain & Pra-Operasi 13,600 13,600
Luar Jangka 5% 5,580 5,580

JUMLAH 117,180 53,000 40,000 24,180

INPUT ALIRAN WANG TUNAI PENYATA PENDAPATAN KUNCI KIRA-KIRA PRESTASI KEWANGAN
LEMBARAN OUTPUT: PENYATA PENDAPATAN
SYARIKAT CONTOH SDN BHD
PENYATA KOS PENGELUARAN PRO FORMA

Tahun 1 Tahun 2 Tahun 3

Bahan Mentah
Stok Awal 0 800 1,000
Belian Tahun Semasa 54,000 58,000 60,000
Stok Akhir 800 1,000 1,200
Jumlah Kos Bahan 53,200 57,800 59,800
Pengangkutan Masuk & Duti 6,000 6,600 7,260
59,200 64,400 67,060
Gaji, KWSP, SOCSO (Operasi) 72,000 79,200 87,120
Overhed Kilang
Susut Nilai Aset Tetap (Operasi) 2,813 2,813 2,813

Jumlah Kos Overhed Kilang 2,813 2,813 2,813

Kos Pengeluaran 134,013 146,413 156,993

PENYATA PENDAPATAN PRO FORMA

Tahun 1 Tahun 2 Tahun 3

Jualan 480,000 500,000 530,000
Tolak: Kos Jualan
Stok Awal Barang Siap 3,000 3,400
Kos Pengeluaran 134,013 146,413 156,993
tolak: Stok Akhir Barang Siap 3,000 3,400 3,800
131,013 146,013 156,593
Untung Kasar 348,988 353,988 373,408

Tolak: Perbelanjaan
Belanja Pentadbiran 130,800 143,880 158,268
Belanja Pemasaran 61,200 67,320 74,052
Perbelanjaan Lain 800 880 968
Pendaftaran & Lesen 4,000
Insurans & Cukai Jalan 2,500 2,500 2,500
Pelbagai Belanja Pra-Operasi 2,300
Faedah Sewa Beli 2,000 2,000 2,000
Faedah Pinjaman 3,180 2,544 1,908
Susut Nilai Aset Tetap 10,825 10,825 10,825
Jumlah Perbelanjaan 217,605 229,949 250,521
Untung Bersih Sebelum Cukai 131,383 124,039 122,887
Cukai 36,787 34,731 34,408
Untung Bersih Selepas Cukai 94,595 89,308 88,478
Untung Bersih Terkumpul 94,595 183,903 272,381
 LEMBARAN OUTPUT: KUNCI KIRA-KIRA

SYARIKAT CONTOH SDN BHD

KUNCI KIRA-KIRA PRO FORMA
Tahun 1 Tahun 2 Tahun 3
ASET

Aset Tetap (Nilai Buku)

Tanah & Bangunan
Perabot 4,375 3,750 3,125
Peralatan Komputer 4,800 3,600 2,400

57,363 43,725 30,088

Aset Semasa
Stok Bahan Mentah 800 1,000 1,200
Stok Barang Siap 3,000 3,400 3,800
Akaun Belum Terima 20,000 20,833 22,083
Tunai 109,813 194,325 276,791
133,613 219,558 303,874
Aset Lain
Deposit 4,000 4,000 4,000

JUMLAH ASET 194,975 267,283 337,961

Ekuiti Pemilik
Modal 24,180 24,180 24,180
Untung Bersih Terkumpul 94,595 183,903 272,381
118,775 208,083 296,561
Liabiliti Jangka Panjang
Baki Pinjaman 42,400 31,800 21,200
Baki Sewa Beli 32,000 24,000 16,000
74,400 55,800 37,200
Liabiliti Semasa
Akaun Belum Bayar 1,800 3,400 4,200

JUMLAH EKUITI & LIABILITI 194,975 267,283 337,961

 LEMBARAN OUTPUT: PRESTASI KEWANGAN

SYARIKAT CONTOH SDN BHD

PRESTASI KEWANGAN
Perkara Tahun 1 Tahun 2 Tahun 3
KEBERUNTUNGAN
Jualan 480,000 500,000 530,000
Untung Kasar 348,988 353,988 373,408
Untung Sebelum Cukai 131,383 124,039 122,887
Untung Selepas Cukai 94,595 89,308 88,478
Untung Terkumpul 94,595 183,903 272,381
KECAIRAN (KETUNAIAN)
Jumlah Penerimaan Tunai 537,180 499,167 528,750
Jumlah Pembayaran Tunai 427,367 414,655 446,284
Lebihan (Defisit) 109,813 84,512 82,466
Tunai Terkumpul 109,813 194,325 276,791
KESELAMATAN
Ekuiti Pemilik 118,775 208,083 296,561
Aset Tetap 57,363 43,725 30,088
Aset Semasa 133,613 219,558 303,874
Liabiliti Jangka Panjang 74,400 55,800 37,200
Liabiliti Semasa 1,800 3,400 4,200
NISBAH KEWANGAN
Keberuntungan
Pulangan Daripada Jualan 20% 18% 17%
Pulangan Daripada Ekuiti 80% 43% 30%
Pulangan Daripada Pelaburan 49% 33% 26%
Kecairan (Ketunaian)
Nisbah Semasa 74.2 64.6 72.4
Nisbah Segera (Ujian Asid) 72.1 63.3 71.2
Keselamatan
Hutang Kepada Ekuiti 0.6 0.3 0.1

ANILISIS PULANGAN MODAL

Titik Pulangan Modal (Jualan) 302,226 331,449 362,909
Titik Pulangan Modal (%) 63% 66% 68%
LEMBARAN OUTPUT: GRAF PRESTASI KEWANGAN

PRESTASI KEWANGAN
Nisbah Semasa Nisbah Segera

76.0 74.0
74.0 72.0
72.0
70.0
70.0
68.0

Nisbah
Nisbah

68.0
66.0
66.0
64.0
64.0
62.0
62.0
60.0
60.0

58.0 58.0
1 2 3 1 2 3
Tahun Tahun

Pulangan Daripada Jualan Pulangan Daripada Ekuiti

20% 90%
20% 80%
19% 70%
19%
60%
18%
50%

%
%

18%
40%
17%
30%
17%
20%
16%
16% 10%

15% 0%
1 2 3 1 2 3
Tahun Tahun

Pulangan Daripada Pelaburan Hutang Kepada Ekuiti

60% 0.7

50% 0.6

0.5
40%
Nisbah

0.4
%

30%
0.3
20%
0.2

10% 0.1

0% 0.0
1 2 3 1 2 3
Tahun Tahun