Professional Documents
Culture Documents
HỆ THỐNG KẾ TOÁN VIỆT NAM
HỆ THỐNG KẾ TOÁN VIỆT NAM
- Do Quốc hội ban hành - Được ban hành bởi Bộ Tài chính
- Các nội dung cơ bản - Xây dựng dựa trên IFRS có điều chỉnh cho
- Đối tượng chi phối - phù hợp với Việt Nam.
- Các quy định cơ bản về đơn vị, kỳ kế toán... - Đã ban hành 26 VAS được hướng dẫn bởi
- Các yêu cầu cụ thể về sổ sách, chứng từ... - thông tư 20, 21 và 161.
- Thông tin công khai và báo cáo - Quy định các nguyên tắc chung và các
- Quản lý Nhà nước về kế toán - nguyên tắc cụ thể liên quan đến việc ghi
- Hành nghề kế toán - nhận, đánh giá và trình bày trên BCTC (bao
- Tổ chức nghề nghiệp. - gồm các thuyết minh liên quan).
- Chế độ kế toán doanh nghiệp được ban hành bởi thông tư 200/2014/TT-BTC ngày 22/12/2014,
được áp dụng cho niên độ kế toán từ năm 2015.
- Bao gồm:
o Hệ thống chứng từ
o Hệ thống tài khoản
o Hệ thống sổ sách
o Hệ thống báo cáo tài chính
- Bên cạnh còn có chế độ kế toán dành cho doanh nghiệp nhỏ và vừa.
Bao gồm báo cáo tài chính riêng, báo cáo tài chính hợp nhất và báo cáo tài chính giữa niên độ.
Quy định thời hạn và địa chỉ phải nộp báo cáo tài chính
Có 2 loại sổ kế toán, bao gồm : sổ kế toán tổng hợp và sổ kế toán chi tiết
Thuế GTGT được khấu trừ của hàng Phải trả nội bộ về chi phí đi vay đủ điều
1331 3363
hóa, dịch vụ kiện được vốn hoá
1332 Thuế GTGT được khấu trừ của TSCĐ 3368 Phải trả nội bộ khác
Thanh toán theo tiến độ kế hoạch hợp
136 Phải thu nội bộ 337
đồng xây dựng
1361 Vốn kinh doanh ở các đơn vị trực thuộc 338 Phải trả, phải nộp khác
1362 Phải thu nội bộ về chênh lệch tỷ giá 3381 Tài sản thừa chờ giải quyết
Phải thu nội bộ về chi phí đi vay đủ điều
1363 3382 Kinh phí công đoàn
kiện được vốn hoá
1368 Phải thu nội bộ khác 3383 Bảo hiểm xã hội
138 Phải thu khác 3384 Bảo hiểm y tế
1381 Tài sản thiếu chờ xử lý 3385 Phải trả về cổ phần hoá
1385 Phải thu về cổ phần hoá 3386 Bảo hiểm thất nghiệp
1388 Phải thu khác 3387 Doanh thu chưa thực hiện
141 Tạm ứng 3388 Phải trả, phải nộp khác
151 Hàng mua đang đi đường 3411 Vay và nợ thuê tài chính
152 Nguyên liệu, vật liệu 341 3412 Các khoản đi vay
Công cụ, dụng cụ Nợ thuê tài chính
1531 Công cụ, dụng cụ 3431 Trái phiếu phát hành
154 Chi phí sản xuất, kinh doanh dở dang 3432 Phụ trội trái phiếu
Thành phẩm Trái phiếu chuyển đổi
155 1551 Thành phẩm nhập kho 344 Nhận ký quỹ, ký cược
1557 Thành phẩm bất động sản 347 Thuế thu nhập hoãn lại phải trả
156 Hàng hóa 3521 Dự phòng phải trả
1561 Giá mua hàng hóa 3522 Dự phòng bảo hành sản phẩm hàng hóa
1562 Chi phí thu mua hàng hóa 352 3523 Dự phòng bảo hành công trình xây dựng
1567 Hàng hóa bất động sản 3524 Dự phòng tái cơ cấu doanh nghiệp
157 Hàng gửi đi bán Dự phòng phải trả khác
158 Hàng hoá kho bảo thuế 353 Quỹ khen thưởng phúc lợi
161 Chi sự nghiệp 3531 Quỹ khen thưởng
1611 Chi sự nghiệp năm trước 3532 Quỹ phúc lợi
1612 Chi sự nghiệp năm nay 3533 Quỹ phúc lợi đã hình thành TSCĐ
Giao dịch mua bán lại trái phiếu Quỹ thưởng ban quản lý điều hành công
171 3534
chính phủ ty
211 Tài sản cố định hữu hình 356 Quỹ phát triển khoa học và công nghệ
2111 Nhà cửa, vật kiến trúc 3561 Quỹ phát triển khoa học và công nghệ
Quỹ phát triển khoa học và công nghệ đã
2112 Máy móc, thiết bị 3562
hình thành TSCĐ
2113 Phương tiện vận tải, truyền dẫn 357 Quỹ bình ổn giá
LOẠI TÀI KHOẢN VỐN CHỦ SỞ
2114 Thiết bị, dụng cụ quản lý
HỮU
Cây lâu năm, súc vật làm việc và cho
2115 411 Vốn đầu tư của chủ sở hữu
sản phẩm
2118 TSCĐ khác 4111 Vốn góp của chủ sở hữu
Tài sản cố định thuê tài chính 41111 Cổ phiếu phổ thông có quyền biểu quyết
212 2121 TSCĐ hữu hình thuê tài chính. 41112 Cổ phiếu ưu đãi
2122 TSCĐ vô hình thuê tài chính. 4112 Thặng dư vốn cổ phần
213 Tài sản cố định vô hình 4113 Quyền chọn chuyển đổi trái phiếu
2131 Quyền sử dụng đất 4118 Vốn khác
2132 Quyền phát hành 412 Chênh lệch đánh giá lại tài sản
2133 Bản quyền, bằng sáng chế 413 Chênh lệch tỷ giá hối đoái
Chênh lệch tỷ giá do đánh giá lại các
2134 Nhãn hiệu, tên thương mại 4131
khoản mục tiền tệ có gốc ngoại tệ
Chênh lệch tỷ giá hối đoái trong giai
2135 Chương trình phần mềm 4132
đoạn trước hoạt động
2136 Giấy phép và giấy phép nhượng quyền 414 Quỹ đầu tư phát triển
2138 TSCĐ vô hình khác 417 Quỹ hỗ trợ sắp xếp doanh nghiệp
214 Hao mòn tài sản cố định 418 Các quỹ khác thuộc vốn chủ sở hữu
2141 Hao mòn TSCĐ hữu hình 419 Cổ phiếu quỹ
2142 Hao mòn TSCĐ thuê tài chính 421 Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối
Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối năm
2143 Hao mòn TSCĐ vô hình 4211
trước
Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối năm
2147 Hao mòn bất động sản đầu tư 4212
nay
217 Bất động sản đầu tư 441 Nguồn vốn đầu tư xây dựng cơ bản
221 Đầu tư vào công ty con 461 Nguồn kinh phí sự nghiệp
Đầu tư vào công ty liên doanh, liên
222 4611 Nguồn kinh phí sự nghiệp năm trước
kết
Đầu tư khác 4612 Nguồn kinh phí sự nghiệp năm nay
228 2281 Đầu tư góp vốn vào đơn vị khác 466 Nguồn kinh phí đã hình thành TSCĐ
2288 Đầu tư khác
Dự phòng tổn thất tài sản
Dự phòng giảm giá chứng khoán kinh
2291
doanh
229 Dự phòng tổn thất đầu tư vào đơn vị
2292
khác
2293 Dự phòng phải thu khó đòi
2294 Dự phòng giảm giá hàng tồn kho
241 Xây dựng cơ bản dở dang
2411 Mua sắm TSCĐ
2412 Xây dựng cơ bản
2413 Sửa chữa lớn TSCĐ
242 Chi phí trả trước
243 Tài sản thuế thu nhập hoãn lại
244 Cầm cố, thế chấp, ký quỹ, ký cược
511 Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ 611 Mua hàng
5111 Doanh thu bán hàng hóa 6111 Mua nguyên liệu, vật liệu
5112 Doanh thu bán các thành phẩm 6112 Mua hàng hóa
Chi phí nguyên liệu, vật liệu trực
5113 Doanh thu cung cấp dịch vụ 621
tiếp
5114 Doanh thu trợ cấp, trợ giá 622 Chi phí nhân công trực tiếp
5117 Doanh thu kinh doanh bất động sản đầu tư 623 Chi phí sử dụng máy thi công
5118 Doanh thu khác 6231 Chi phí nhân công
515 Doanh thu hoạt động tài chính 6232 Chi phí nguyên, vật liệu
521 Các khoản giảm trừ doanh thu 6233 Chi phí dụng cụ sản xuất
5211 Chiết khấu thương mại 6234 Chi phí khấu hao máy thi công
5212 Hàng bán bị trả lại 6237 Chi phí dịch vụ mua ngoài
5213 Giảm giá hàng bán 6238 Chi phí bằng tiền khác
LOẠI TÀI KHOẢN THU NHẬP KHÁC 627 Chi phí sản xuất chung
711 Thu nhập khác 6271 Chi phí nhân viên phân xưởng
LOẠI TÀI KHOẢN CHI PHÍ KHÁC 6272 Chi phí nguyên, vật liệu
811 Chi phí khác 6273 Chi phí dụng cụ sản xuất
821 Chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp 6274 Chi phí khấu hao TSCĐ
8211 Chi phí thuế TNDN hiện hành 6277 Chi phí dịch vụ mua ngoài
8212 Chi phí thuế TNDN hoãn lại 6278 Chi phí bằng tiền khác
TÀI KHOẢN XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ
631 Giá thành sản xuất
KINH DOANH
911 Xác định kết quả kinh doanh 632 Giá vốn hàng bán
635 Chi phí tài chính
641 Chi phí bán hàng
6411 Chi phí nhân viên
6412 Chi phí nguyên vật liệu, bao bì
6413 Chi phí dụng cụ, đồ dùng
6414 Chi phí khấu hao TSCĐ
6415 Chi phí bảo hành
6417 Chi phí dịch vụ mua ngoài
6418 Chi phí bằng tiền khác
642 Chi phí quản lý doanh nghiệp
6421 Chi phí nhân viên quản lý
6422 Chi phí vật liệu quản lý
6423 Chi phí đồ dùng văn phòng
6424 Chi phí khấu hao TSCĐ
6425 Thuế, phí và lệ phí
6426 Chi phí dự phòng
- Chuẩn mực này áp dụng cho kế toán hàng tồn kho theo nguyên tắc giá gốc trừ khi có
chuẩn mực kế toán khác quy định cho phép áp dụng phương pháp kế toán khác cho hàng tồn
kho.
KẾ TOÁN HÀNG TỒN KHO
(1) Khái niệm
Hàng tồn kho có rất nhiều loại định nghĩa khác nhau tùy theo từng doanh nghiệp, theo từng quốc
gia, khu vực. Doanh nghiệp dịch vụ thì không có hàng tồn kho. Hàng tồn kho là 1 loại tài sản
ngắn hạn chiếm phần lớn trong tổng tài sản lưu động của doanh nghiệp, vì vậy quản lý hàng tồn
kho có ảnh hưởng lớn tới hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp.
Ở doanh nghiệp sản xuất, hàng tồn kho còn được phân loại như sau : thành phẩm, nguyên vật
liệu, sản phẩm dở dang
Ở doanh nghiệp thương mại hàng tồn kho còn được gọi là : hàng hóa
Theo điều 23 Thông tư 200/2014/TT-BTC quy định Nguyên tắc kế toán hàng tồn kho được định
nghĩa như sau:
Hàng tồn kho của doanh nghiệp là những tài sản được mua vào để sản xuất hoặc để bán trong kỳ
sản xuất, kinh doanh bình thường gồm:
Hàng mua đang đi trên đường
Nguyên vật liệu, công cụ , dụng cụ
Sản phẩm dở dang
Thành phẩm, hàng hóa, hàng gửi bán
Hàng hóa được lưu giữ tại kho bảo thuế của doanh nghiệp
Ngoài những ví dụ được nêu trên, chúng ta còn có những trường hợp cần phải lưu ý đối với tài
khoản Hàng tồn kho. Đối với sản phẩm dở dang, nếu thời gian sản xuất, luân chuyển vượt quá
một chu kỳ kinh doanh thông thường thì không được trình bày là hàng tồn kho trên Bảng cấn đối
kế toán mà trình bày là tài sản dài hạn.
Đối với vật tư, thiết bị, phụ tùng thay thế có thời gian dự trữ trên 12 tháng hoặc hơn một chu kỳ
sản xuất, kinh doanh thông thường thì không được trình bày là hàng tồn kho trên Bảng cấn đối
kế toán mà trình bày là tài sản dài hạn.
Ngoài ra, các loại sản phẩm, hàng hóa, vật tư, tài sản nhận giữ hộ, nhận ký gửi, nhận ủy thác xuất
nhập khẩu, nhận gia công... không thuộc quyền sở hữu và kiểm soát của doanh nghiệp thì không
được phản ánh là hàng tồn kho.
Nguyên tắc xác định giá gốc hàng tồn kho được quy định cụ thể cho từng loại vật tư, hàng hoá,
theo nguồn hình thành và thời điểm tính giá. Các khoản thuế không được hoàn lại được tính
vào giá trị hàng tồn kho như: Thuế GTGT đầu vào của hàng tồn kho không được khấu trừ,
thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế nhập khẩu, thuế bảo vệ môi trường phải nộp khi mua hàng tồn
kho.
Khi mua hàng tồn kho nếu được nhận kèm thêm sản phẩm, hàng hóa, thiết bị, phụ tùng thay thế
(phòng ngừa trường hợp hỏng hóc) thì kế toán phải xác định và ghi nhận riêng sản phẩm, phụ
tùng thiết bị thay thế theo giá trị hợp lý. Giá trị sản phẩm, hàng mua được xác định bằng tổng giá
trị của hàng được mua trừ đi giá trị sản phẩm, thiết bị, phụ tùng thay thế.
Khi bán hàng tồn kho, giá gốc của hàng tồn kho bao gồm chi phí sản xuất, kinh doanh trong kỳ
phù hợp với doanh thu liên quan đều được ghi nhận và phù hợp với bản chất của quá trình giao
dịch. Với trường hợp hàng tồn kho được xuất dành cho khuyến mãi, quảng cáo:
a) Trường hợp xuất hàng tồn kho để khuyến mại, quảng cáo không thu tiền, không kèm theo
các điều kiện khác như phải mua sản phẩm, hàng hóa...., kế toán ghi nhận giá trị hàng tồn
kho vào chi phí bán hàng (chi tiết hàng khuyến mại, quảng cáo);
b) Trường hợp xuất hàng tồn kho để khuyến mại, quảng cáo nhưng khách hàng chỉ được nhận
hàng khuyến mại, quảng cáo kèm theo các điều kiện khác như phải mua sản phẩm, hàng hóa
(ví dụ như mua 2 sản phẩm được tặng 1 sản phẩm....) thì kế toán phải phân bổ số tiền thu
được để tính doanh thu cho cả hàng khuyến mại, giá trị hàng khuyến mại được tính vào giá
vốn (trường hợp này bản chất giao dịch là giảm giá hàng bán).
Đối với hàng tồn kho mua vào bằng ngoại tệ, phần giá mua phải căn cứ vào tỷ giá giao dịch thực
tế tại thời điểm phát sinh để ghi giá trị hàng tồn kho đã nhập kho (trừ trường hợp có ứng trước
tiền cho người bán thì giá trị hàng tồn kho tương ứng với số tiền ứng trước được ghi nhận theo tỷ
giá tại thời điểm ứng trước). Phần thuế nhập khẩu phải nộp được xác định theo tỷ giá tính thuế
nhập khẩu của cơ quan Hải quan theo quy định của pháp luật. Chi tiết về kế toán chênh lệch tỷ
giá được thực hiện theo quy định tại Điều 69 – hướng dẫn phương pháp kế toán chênh lệch tỷ giá
hối đoái.
(2) Phương pháp kế toán hàng tồn kho (Khoản 13 Điều 23 Thông tư 200/2014/TT-BTC)
- là phương pháp hạch toán căn cứ vào kết quả kiểm kê thực tế để phản ánh giá trị tồn kho cuối
kỳ vật tư, hàng hóa trên sổ kế toán tổng hợp và từ đó tính giá trị của hàng hóa, vật tư đã xuất
trong kỳ theo công thức:
Trị giá hàng xuất = Trị giá hàng tồn + Tổng trị giá hàng - Trị giá hàng tồn
kho trong kỳ kho đầu kỳ nhập kho trong kỳ kho cuối kỳ
Ưu điểm:
- Áp dụng với doanh nghiệp kinh doanh mặt hàng có giá trị thấp, số lượng lớn, nhiều chủng loại,
quy cách và các đơn vị sản xuất ra 1 loại sản phẩm, hàng hóa nào đó
(3) Qui tắc xác định giá của Hàng tồn kho :
Quy tắc tính giá gốc hàng tồn kho khi nhập kho được tính như sau:
giá gốc = giá mua + Chi phí mua chưa tính thuế GTGT
Khi xác định giá trị hàng tồn kho cuối kỳ, doanh nghiệp áp dụng theo một trong các phương pháp sau:
a) Phương pháp tính theo giá đích danh: Phương pháp tính theo giá đích danh được áp dụng
dựa trên giá trị thực tế của từng thứ hàng hoá mua vào, từng thứ sản phẩm sản xuất ra nên
chỉ áp dụng cho các doanh nghiệp có ít mặt hàng hoặc mặt hàng ổn định và nhận diện
được.
Ưu điểm : Phương án này đặt nguyên tắc phù hợp của kế toán lên hàng đầu, chi phí thực tế phù
hợp với doanh thu thực tế. Cả giá trị của hàng xuất kho đem bán và giá trị hàng tồn kho được
phản ánh đúng theo giá trị thực tế của nó.
Nhược điểm:
- Áp dụng phương pháp này đòi hỏi doanh nghiê ̣p phải theo dõi chi tiế t từng lô hàng nhâ ̣p
xuấ t. Chỉ những doanh nghiệp kinh doanh có ít mă ̣t hàng, hàng tồ n kho có giá tri ̣ lớn,
hàng tồ n kho theo từng lô hàng có thể nhâ ̣n diê ̣n đươ ̣c thì mới tiń h giá xuấ t kho đươ ̣c theo
phương pháp này.
- Với những doanh nghiệp kinh doanh nhiề u mă ̣t hàng, không nhâ ̣n diê ̣n đươ ̣c các mă ̣t
hàng theo từng lô hàng thì không áp du ̣ng đươ ̣c phương pháp này.
b) Phương pháp bình quân gia quyền: Theo phương pháp bình quân gia quyền, giá trị của từng
loại hàng tồn kho được tính theo giá trị trung bình của từng loại hàng tồn kho đầu kỳ và giá trị
từng loại hàng tồn kho được mua hoặc sản xuất trong kỳ. Giá trị trung bình có thể được tính
theo từng kỳ hoặc sau từng lô hàng nhập về, phụ thuộc vào điều kiện cụ thể của mỗi doanh
nghiệp.
𝐺𝑖á 𝑡𝑟ị 𝑡ồ𝑛 𝑡𝑟ướ𝑐 𝑘ℎ𝑖 𝑛ℎậ𝑝+𝐺𝑖á 𝑡𝑟ị 𝑛ℎậ𝑝
Đơn giá bình quân sau mỗi lần nhập =
𝑆ố 𝑙ượ𝑛𝑔 𝑡ồ𝑛 𝑡𝑟ướ𝑐 𝑘ℎ𝑖 𝑛ℎậ𝑝+𝑠ố 𝑙ượ𝑛𝑔 𝑛ℎậ𝑝
c) Phương pháp nhập trước, xuất trước (FIFO): Phương pháp nhập trước, xuất trước áp dụng dựa
trên giả định là giá trị hàng tồn kho được mua hoặc được sản xuất trước thì được xuất trước, và
giá trị hàng tồn kho còn lại cuối kỳ là giá trị hàng tồn kho được mua hoặc sản xuất gần thời điểm
cuối kỳ. Theo phương pháp này thì giá trị hàng xuất kho được tính theo giá của lô hàng nhập kho
ở thời điểm đầu kỳ hoặc gần đầu kỳ, giá trị của hàng tồn kho cuối kỳ được tính theo giá của hàng
nhập kho ở thời điểm cuối kỳ hoặc gần cuối kỳ còn tồn kho.
(4) Các tài khoản của hàng tồn kho :
- Tài khoản 151 - Hàng mua đang đi đường
Phản ánh trị giá của các loại hàng hóa, vật tư (nguyên liệu, vật liệu; công cụ, dụng cụ; hàng hóa)
mua ngoài đã thuộc quyền sở hữu của doanh nghiệp còn đang trên đường vận chuyển, ở bến
cảng, bến bãi, kho ngoại quan hoặc đã về đến doanh nghiệp nhưng đang chờ kiểm nhận nhập kho.
- Tài khoản 154: Chi phí sản xuất, kinh doanh dở dang
Phản ánh tổng hợp chi phí sản xuất, kinh doanh phục vụ cho việc tính giá thành sản phẩm, dịch
vụ ở doanh nghiệp áp dụng phương pháp kê khai thường xuyên trong hạch toán hàng tồn kho. Ở
những doanh nghiệp áp dụng phương pháp kiểm kê định kỳ trong hạch toán hàng tồn kho, tài
khoản 154 chỉ phản ánh giá trị thực tế của sản phẩm, dịch vụ dở dang cuối kỳ.
(3) Trong kỳ, các nghiệp vụ phát sinh làm tăng, giảm trị giá hàng tồn kho phản ánh thông qua
TK 611 (không phản ánh qua TK hàng tồn kho )
Xuất kho :
- Xuất nguyên vật liệu sử dụng vào sản xuất, kinh doanh :
- Xuất nguyên vật liệu sử dụng cho đầu tư xây dựng hoặc sửa chữa TSCĐ :
- Phản ánh giá vốn khi thanh lý, nhượng bán nguyên vật liệu ứ đọng, phế liệu :
- Xuất công cụ, dụng cụ sử dụng cho sản xuất, kinh doanh:
- Khi xuất công cụ, dụng cụ, bao bì luân chuyển, đồ dùng cho thuê, ghi:
- Trường hợp sau khi đã xuất kho nguyên vật liệu đưa vào sản xuất, nếu nhận được khoản chiết
khấu thương mại hoặc giảm giá hàng bán :
- Khi thu hồi (bán, thanh lý) sản phẩm sản xuất thử
- Trường hợp sản phẩm sản xuất xong, không tiến hành nhập kho mà chuyển giao thẳng cho
người mua hàng (sản phẩm điện, nước...)
- Phản ánh giá vốn khi xuất kho thành phẩm để bán cho khách hàng :
- Xuất kho thành phẩm gửi đi bán,cho các cơ sở nhận bán hàng đại lý, ký gửi :
Nợ TK 157 - Hàng gửi đi bán (gửi bán đại lý)
Có TK 155 - Thành phẩm.
- Xuất kho thành phẩm đưa đi góp vốn vào công ty con, công ty liên doanh, liên kết
- Trường hợp doanh nghiệp sử dụng sản phẩm sản xuất ra để biếu tặng, khuyến mại, quảng cáo
(theo pháp luật về thương mại)
o Trường hợp xuất sản phẩm để biếu tặng, khuyến mại, quảng cáo không thu tiền, không
kèm theo các điều kiện khác như phải mua sản phẩm, hàng hóa…
o Trường hợp xuất sản phẩm để khuyến mại, quảng cáo nhưng khách hàng chỉ được nhận
hàng khuyến mại, quảng cáo kèm theo các điều kiện khác như phải mua sản phẩm (ví dụ
như mua 2 tặng 1) .Trường hợp này bản chất giao dịch là giảm giá hàng bán
- Phản ánh giá vốn thành phẩm ứ đọng, không cần dùng khi thanh lý, nhượng bán
- Phản ánh giá vốn hàng hóa ứ đọng không cần dùng khi nhượng bán, thanh lý
- Hàng hóa, thành phẩm bị hư hỏng không thể bán được và không thể sửa chữa được :
- Khi xuất kho thành phẩm hoặc hàng hoá xuất khẩu, hàng gia công xuất khẩu đưa vào Kho bảo
thuế
- Khi được phép sử dụng hàng hoá thuộc Kho bảo thuế, doanh nghiệp phải làm thủ tục xuất hàng
hoá ra khỏi Kho bảo thuế, nhập lại kho của doanh nghiệp và nộp thuế đối với số hàng hoá :
- Trường hợp xuất bán hàng hoá lưu giữ tại kho bảo thuế tại thị trường nội địa:
- Trường hợp tái xuất khẩu (trả lại cho người bán)
- Trường hợp tiêu huỷ hàng hoá, nguyên liệu, vật liệu lưu giữ tại Kho bảo thuế, ghi:
(VD) : Ngày 2 tháng 8 năm 2016 , Công ty TNHH Cơ khí Độc Lập xuất kho 1 thiết bị Cảm biến
vị trí để phục vụ cho hoạt động của công trình Đrây 1 ,giá trị của thiết bị chưa VAT là
30,727,172 VNĐ (VAT 10%)
1. Đối tượng trích lập dự phòng giảm giá hàng tồn kho bao gồm nguyên liệu, vật liệu, công
cụ, dụng cụ, hàng hóa, hàng mua đang đi đường, hàng gửi đi bán, hàng hóa kho bảo thuế,
thành phẩm (sau đây gọi tắt là hàng tồn kho) mà giá gốc ghi trên sổ kế toán cao hơn giá
trị thuần có thể thực hiện được và đảm bảo điều kiện sau:
- Có hóa đơn, chứng từ hợp pháp theo quy điịnh của Bộ Tài Chính hoặc các bằng chứng hợp
lý khác chứng minh giá vốn hàng tồn kho.
- Là hàng tồn kho thuộc quyền sở hữu của doanh nghiệp tại thời điểm lập báo cáo tài chính
năm.
2. Mức trích lập dự phòng giảm giá hàng tồn kho tính theo công thức sau:
Mức trích dự phòng = Lượng hàng tồn kho x Giá gốc hàng - Giá trị thuần có thể thực
giảm giá hàng tồn kho thực tế tại thời điểm lập tồn kho theo sổ hiện được của hàng tồn kho
báo cáo tài chính năm kế toán
Trong đó:
- Giá gốc hàng tồn kho được xác định theo quy định tại Chuẩn mực kế toán số 2 hàng tồn kho
ban hành kèm theo Quyết định 149/2001/QĐ-BTC ngày 31/12/2001 của Bột trưởng Bộ Tài
Chính và văn bản sửa đổi, bổ sung hoặc thay thế (nếu có).
- Giá trị thuần có thể thực hiện được của hàng tồn kho do doanh nghiệp tự xác định là giá bán
ước tính của hàng tồn kho trong kỳ sản xuất, kinh doanh bình thường tại thời điểm lập báo cáo
tài chính năm trừ (-) chi phí ước tính để hoàn thành sản phẩm và chi phí ước tính cần thiết cho
việc tiêu thụ chúng.
3. Tại thời điểm lập báo cáo tài chính năm, trên cơ sở tài liệu do doanh nghiệp thu thập chứng
minh giá gốc hàng tồn kho cao hơn giá trị thuần có thể thực hiện được của hàng tồn kho thì căn
cứ tại khoản 1 và khoản 2 Điều này doanh nghiệp thực hiện trích lập dự phòng giảm giá hàng tồn
kho như sau:
a) Nếu số dự phòng phải trích lập bằng số dư khoản dự phòng giảm giá hàng tồn kho đã trích lập
ở báo cáo năm trước đang ghi trên sổ kế toán, doanh nghiệp không được trích lập bổ sung khoản
dự phòng giảm giá hàng tồn kho.
b) Nếu số dự phòng phải trích lập cao hơn số dư khoản dự phòng giảm giá hàng tồn kho đã trích
lập ở báo cáo năm trước đang ghi trên sổ kế toán, doanh nghiệp thực hiện trích thêm phần chênh
lệch vào giá vốn hàng bán trong kỳ.
c) Nếu số dự phòng phải trích lập thấp hơn số dư khoản dự phòng giảm giá hàng tồn kho đã trích
lập ở báo cáo năm trước đang ghi trên sổ kế toán, doanh nghiệp thực hiện hoàn nhập phần chênh
lệch và ghi giảm giá vốn hàng bán trong kỳ.
d) Mức lập dự phòng giảm giá hàng tồn kho được tính cho từng mặt hàng tồn kho bị giảm giá và
tổng hợp toàn bộ vào bảng kê chi tiết. Bảng kê chi tiết là căn cứ để hạch toán vào giá vốn hàng
bán (giá thành toàn bộ sản phẩm hàng hóa tiêu thụ trong kỳ) của doanh nghiệp.
a) Khi lập Báo cáo tài chính, nếu số dự phòng giảm giá hàng tồn kho phải lập kỳ này lớn hơn số
đã trích lập từ các kỳ trước, kế toán trích lập bổ sung phần chênh lệch, ghi:
c) Kế toán xử lý khoản dự phòng giảm giá hàng tồn kho đối với vật tư, hàng hóa bị hủy bỏ do hết
hạn sử dụng, mất phẩm chất, hư hỏng, không còn giá trị sử dụng, ghi:
Nợ TK 229 - Dự phòng tổn thất tài sản (số được bù đắp bằng dự phòng)
Nợ TK 632 - Giá vốn hàng bán (nếu số tổn thất cao hơn số đã lập dự phòng)
Có các TK 152, 153, 155, 156.
d) Kế toán xử lý khoản dự phòng giảm giá hàng tồn kho trước khi doanh nghiệp 100% vốn nhà
nước chuyển thành công ty cổ phần: Khoản dự phòng giảm giá hàng tồn kho sau khi bù đắp tổn
thất, nếu được hạch toán tăng vốn nhà nước, ghi:
(a) Các chính sách kế toán áp dụng trong việc đánh giá hàng tồn kho, gồm cả phương pháp tính giá
trị hàng tồn kho;
(b) Giá gốc của tổng số hàng tồn kho và giá gốc của từng loại hàng tồn kho được phân loại phù hợp
với doanh nghiệp;
(d) Giá trị hoàn nhập dự phòng giảm giá hàng tồn kho;
(e) Những trường hợp hay sự kiện dẫn đến việc trích lập thêm hoặc hoàn nhập dự phòng giảm giá
hàng tồn kho; (f) Giá trị ghi sổ của hàng tồn kho (Giá gốc trừ (-) dự phòng giảm giá hàng tồn kho)
đã dùng để thế chấp, cầm cố đảm bảo cho các khoản nợ phải trả.
Trường hợp doanh nghiệp tính giá trị hàng tồn kho theo phương pháp nhập sau, xuất trước thì báo
cáo tài chính phải phản ánh số chênh lệch giữa giá trị hàng tồn kho trình bày trong bảng cân đối kế
toán với:
(a) Giá trị hàng tồn kho cuối kỳ được tính theo phương pháp nhập trước, xuất trước (nếu giá trị hàng
tồn kho cuối kỳ tính theo phương pháp nhập trước, xuất trước nhỏ hơn giá trị hàng tồn kho cuối kỳ
tính theo phương pháp bình quân gia quyền và giá trị thuần có thể thực hiện được); hoặc
Với giá trị hàng tồn kho cuối kỳ được tính theo phương pháp bình quân gia quyền (nếu giá trị hàng
tồn kho cuối kỳ tính theo phương pháp bình quân gia quyền nhỏ hơn giá trị hàng tồn kho cuối kỳ tính
theo phương pháp nhập trước, xuất trước và giá trị thuần có thể thực hiện được); hoặc
Với giá trị hàng tồn kho cuối kỳ được tính theo giá trị thuần có thể thực hiện được (nếu giá trị hàng
tồn kho cuối kỳ tính theo giá trị thuần có thể thực hiện được nhỏ hơn giá trị hàng tồn kho tính theo
phương pháp nhập trước, xuất trước và phương pháp bình quân gia quyền); hoặc
(b) Giá trị hiện hành của hàng tồn kho cuối kỳ tại ngày lập bảng cân đối kế toán (nếu giá trị hiện
hành của hàng tồn kho tại ngày lập bảng cân đối kế toán nhỏ hơn giá trị thuần có thể thực hiện được);
hoặc với giá trị thuần có thể thực hiện được (nếu giá trị hàng tồn kho cuối kỳ tính theo giá trị thuần
có thể thực hiện được nhỏ hơn giá trị hàng tồn kho cuối kỳ tính theo giá trị hiện hành tại ngày lập
bảng cân đối kế toán).
Trình bày chi phí về hàng tồn kho trên báo cáo kết quả sản xuất, kinh doanh được phân loại chi phí
theo chức năng.
Phân loại chi phí theo chức năng là hàng tồn kho được trình bày trong khoản mục “Giá vốn hàng bán”
trong báo cáo kết quả kinh doanh, gồm giá gốc của hàng tồn kho đã bán, khoản dự phòng giảm giá
hàng tồn kho, các khoản hao hụt mất mát của hàng tồn kho sau khi trừ (-) phần bồi thường do trách
nhiệm cá nhân gây ra, chi phí sản xuất chung không được phân bổ.