Professional Documents
Culture Documents
Solat Tahajjud Dan Witirnya Rasulullah - Rasul Bin Dahri PDF
Solat Tahajjud Dan Witirnya Rasulullah - Rasul Bin Dahri PDF
TAHAJJUD
(QIAMUL LAIL)
&
WITIRNYA
RASULULLAH
Oleh:
Rasul bin Dahri
1
SOLAT TAHAJJUD &
WITIRNYA RASULULLAH
Soalan:
Jawapan:
Waktu untuk solat malam, tahajjud (qiamul-lail) dan berwitir ialah sebagaimana
yang telah diterangkan dan dicontohkan oleh Nabi Muhammad sallallahu ‘alaihi wa-
sallam:
ـﻪﻠﹶﻴﻠﱠﻰ ﺍﷲُ ﻋﻝﹸ ﺍﷲ ﺻﻮﺳ ﺭﺮﺗ ﺃﹶﻭﻞﹺ ﻗﹶﺪ ﻛﹸﻞﱢ ﺍﻟﻠﱠﻴﻦ ﻣ: ﺎ ﻗﹶﺎﻟﹶﺖﻬﻨ ﺍﷲُ ﻋﻲﺿﺔﹶ ﺭﺸﺎﺋ ﻋﻦﻋ
.ﺮﹺﺤﻟﹶﻰ ﺍﻟﺴ ﺍﻩﺮﻰ ﻭﹺﺗﻬﺘ ﻓﹶﺎﻧ، ﺮﹺﻩﺁﺧ ﻭﻪﻄﺳﺃﹶﻭ ﻭ، ﻞﹺﻝﹺ ﺍﻟﻠﱠﻴ ﺃﹶﻭﻦ ﻣ، ﻠﱠﻢﺳﻭ
ﺮﹺ ﺁﺧﻦ ﻣﻡﻘﹸﻮ ﺃﹶﻥﹾ ﻻﹶ ﻳﺎﻑ ﺧﻦ ﻣ: ﻠﱠﻢﺳ ﻭﻪﻠﹶﻴﻠﱠﻰ ﺍﷲُ ﻋﻝﹸ ﺍﷲِ ﺻﻮﺳ ﻗﹶﺎﻝﹶ ﺭ: ﺎﺑﹺﺮﹴ ﻗﹶﺎﻝﹶ ﺟﻦﻋ
ـﺮﹺـﻼﹶﺓﹶ ﺁﺧﻥﱠ ﺻ ﻓﹶﺎ، ﻞﹺ ﺍﻟﻠﱠﻴﺮ ﺁﺧﺮﺗﻮ ﻓﹶﻠﹾﻴﻩﺮ ﺁﺧﻡﻘﹸﻮ ﺃﹶﻥﹾ ﻳﻊ ﻃﹶﻤﻦﻣ ﻭ، ﻟﹶﻪ ﺃﹶﻭﺮﺗﻮﻞﹺ ﻓﹶﻠﹾﻴﺍﻟﻠﱠﻴ
.ﻞﹸﻀ ﺃﹶﻓﻚﺫﹶﻟﺓﹲ ﻭﺩﻮﻬﺸﻞﹺ ﻣﺍﻟﻠﱠﻴ
1
. H/R Ahmad, Abu Daud, Ibnu Majah dan Tirmizi.
2
. H/R Bukhari, Muslim, Ahmad, Abu Daud, Tirmizi, Nasaii dan Ibnu Majah.
2
“Dari Jabir berkata: Telah bersabda Rasulullah sallallahu ‘alaihi wa-
sallam, sesiapa yang takut tidak dapat bangun diakhir malam, maka
hendaklah ia solat witir pada awal malamnya dan sesiapa yang dapat
bangun diakhir malamnya, maka hendaklah ia witir di akhir malamnya
kerana sesungguhnya solat diakhir malam itu disaksikan dan yang
demikian itu lebih utama”.3
: ﺑﹺـﺜﹶﻼﹶﺙـﻠﱠﻢﺳ ﻭﻪﻠﹶﻴﻠﱠﻰ ﺍﷲُ ﻋ ﺻﻲﻠﻴﻠ ﺧﺎﻧﹺﻲﺻ ﺃﹶﻭ: ﻗﹶﺎﻝﹶﻪﻨ ﺍﷲُ ﻋﻲﺿﺓﹶ ﺭﺮﻳﺮ ﻫ ﺃﹶﺑﹺﻲﻦﻋ
.ﻗﹸﺪﻞﹶ ﺍﹶﻥﹾ ﺃﹶﺭ ﻗﹶﺒﺮﺗﺍﹶﻥﹾ ﺃﹸﻭ ﻭ، ﻰﺤﻲﹺ ﺍﻟﻀﺘﻛﹾﻌﺭ ﻭ، ﺮﹴﻬ ﻛﹸﻞﱢ ﺷﻦﺎﻡﹴ ﻣ ﺃﹶﻳﺎﻡﹺ ﺛﹶﻼﹶﺛﹶﺔﻴﺑﹺﺼ
ـﻞﹺ ؟ ﺑﹺﺎﻟﻠﱠﻴﻠﱠﻢﺳ ﻭﻪﻴﻠﻠﱠﻰ ﺍﷲُ ﻋ ﺻﺒﹺﻲﻼﹶﺓﹸ ﺍﻟﻨ ﺻﻒﺔﹶ ﻛﹶﻴﺸﺎﺋ ﻋﺄﹶﻟﹾﺖ ﺳ: ﻗﹶﺎﻝﹶﺩﻮﻦﹺ ﺍﹾﻻﹶﺳﻋ
.ﻪﺍﺷﺮﻟﹶﻰ ﻓ ﺍﺟﹺﻊﺮ ﻳﻠﱢﻲ ﺛﹸﻢﺼ ﻓﹶﻴﻩﺮ ﺁﺧﻡﻘﹸﻮﻳ ﻭﻟﹶﻪ ﺃﹶﻭﺎﻡﻨ ﻛﹶﺎﻥﹶ ﻳ: ﻗﹶﺎﻟﹶﺖ
ـﻪﻠﹶﻴﻠﱠﻰ ﺍﷲُ ﻋ ﺻﺒﹺﻲ ﹺﺇﻟﹶﻰ ﺍﻟﻨﺐﻞﹺ ﻛﹶﺎﻥﹶ ﺃﹶﺣﻤ ﺍﻟﹾﻌﺔﹶ ﺃﹶﻱﺸﺎﺋ ﻋﺄﻟﹾﺖ ﺳ: ﻕﹴ ﻗﹶﺎﻝﹶﻭﺮﺴ ﻣﻦﻋ
.ﺎﺭﹺﺥ ﺍﻟﺼﻊﻤ ﹺﺇﺫﹶﺍ ﺳ: ؟ ﻗﹶﺎﻟﹶﺖﻡﻘﹸﻮﻰ ﻳﺘ ﻣ: ﻗﹸﻠﹾﺖ. ﻢﺍﺋ ﺍﹶﻟﺪ: ؟ ﻗﹶﺎﻟﹶﺖﻠﱠﻢﺳﻭ
3
. H/R Muslim 2/174.
4
. H/R Bukhari dan Muslim.
5
. H/R Bukhari 2/47.
6
. H/R Bukhari 2/44.
3
: ﻗﹶـﺎﻝﹶـﻠﱠﻢﺳ ﻭﻪﻠﹶﻴﻠﱠﻰ ﺍﷲُ ﻋﻝﹶ ﺍﷲِ ﺻﻮﺳ ﺍﹶﻥﱠ ﺭ، ﺎﺹﹺﻦﹺ ﺍﻟﹾﻌﻭ ﺑﺮﻤﻦﹺ ﻋ ﺍﷲِ ﺑﺪﺒ ﻋﻦﻋ
ﺩﺍﻭ ﺩﺎﻡﻴﻟﹶﻰ ﺍﷲِ ﺻﺎﻡﹺ ﺍﻴ ﺍﻟﺼﺐﺍﹶﺣ ﻭ، ﻼﹶﻡ ﺍﻟﺴﻪﻠﹶﻴ ﻋﺩﺍﻭﻼﹶﺓﹸ ﺩﻟﹶﻰ ﺍﷲِ ﺻ ﺍﻼﹶﺓ ﺍﻟﺼﺐﺍﹶﺣ
.ﺎﻣﻮ ﻳﺮﻔﹾﻄﻳﺎ ﻭﻣﻮ ﻳﻡﻮﺼﻳ ﻭ، ﻪﺳﺪ ﺳﺎﻡﻨﻳ ﻭ ﺛﹸﻠﹸﺜﹶﻪﻡﻘﹸﻮﻳ ﻭ، ﻞﹺ ﺍﻟﻠﱠﻴﻒ ﻧﹺﺼﺎﻡﻨﻛﹶﺎﻥﹶ ﻳ ﻭ،
ـﻞﹸ ﺍﹶﻭ ﺍﻟﻠﱠﻴﻒﺼﺘﻰ ﺍﻧﺘ ﺣﻠﱠﻢﺳ ﻭﻪﻠﹶﻴﻠﱠﻰ ﺍﷲُ ﻋﻝﹸ ﺍﷲِ ﺻﻮﺳ ﺭﺎﻡ ﻓﹶﻨ: ﺎﺱﹴ ﻗﹶﺎﻝﹶﺒﻦﹺ ﻋﻦﹺ ﺍﺑﻋ
ﻦ ﻋﻡﻮ ﺍﻟﻨﺢﺴ ﻓﹶﻤﻠﹶﺲ ﻓﹶﺠﻠﱠﻢﺳ ﻭﻪﻠﹶﻴﻠﱠﻰ ﺍﷲُ ﻋﻝﹸ ﺍﷲِ ﺻﻮﺳﻘﹶﻆﹶ ﺭﻴﺘ ﺍﺳ ﺛﹸﻢ، ﻞﹴﻴ ﺑﹺﻘﹶﻠﻩﺪﻌﺑ
ـﻦﻟﹶـﻰ ﺷ ﺍ ﻗﹶﺎﻡ ﺛﹸﻢ، ﺍﻥﹶﺮﻤﺓ ﺁﻝﹺ ﻋﺭﻮﻢﹺ ﺳﻴﺍﺗﻮ ﺧﺎﺕ ﺁﻳﺮﺸﺃﹶ ﺍﻟﹾﻌ ﻗﹶﺮ ﺛﹸﻢ، ﻩﺪ ﺑﹺﻴﻬﹺﻪﺟﻭ
ﻠﱠﻰﺼ ﻳ ﻗﹶﺎﻡ ﺛﹸﻢﺃﹶﻩﻮﺿ ﻭﻦﺴﺎ ﻓﹶﺄﹶﺣﻬﻨﺄﹶ ﻣﺿﻮ ﻓﹶﺘﻠﱠﻘﹶﺔﻌﻣ
Dari hadis-hadis sahih di atas, dapat diketahui bagaimana dan bila waktu solat malam
para Nabi. Maka contoh yang paling hak adalah cara solat, bacaan dan waktu solat
malam ialah dengan mencontohi solat para Nabi.
: ﻝﹸﻘﹸـﻮ ﻳﻠﱠﻢﺳ ﻭﻪﻠﹶﻴﻠﱠﻰ ﺍﷲُ ﻋ ﺻﺒﹺﻲ ﺍﻟﻨﺖﻌﻤ ﺳ: ﻗﹶﺎﻝﹶﻪﻨ ﺍﷲُ ﻋﻲﺿ ﺭﻲﻠﻦﹺ ﻋ ﻃﹶﻠﹾﻖﹺ ﺑﻦﻋ
.ﻠﹶﺔﻰ ﻟﹶﻴ ﻓﺍﻥﺮﻻﹶﻭﹺﺗ
7
. H/R Bukhari, Muslim, Ahmad, Abu Daud, Nasaii dan Ibn Majah.
8
. H/R Bukhari 1/43. Muslim.
4
“Dari Talqi bin Ali radiallahu ‘anhu berkata: Aku mendengar
Rasulullah sallallahu ‘alaihi wa-sallam bersabda: Tidak ada dua witir
pada satu malam”.9
Hadis ini menjelaskan bahawa tidak ada solat witir dua atau tiga kali pada satu
malam. Tetapi solat malam dibolehkan walau berulang-ulang kali.
ﺑﹺﺜﹶﻼﹶﺙﺮﺗﻮ ﻳﻠﱠﻢﺳ ﻭﻪﻠﹶﻴﻠﱠﻰ ﺍﷲُ ﻋﻝﹸ ﺍﷲِ ﺻﻮﺳ ﻛﹶﺎﻥﹶ ﺭ: ﺎ ﻗﹶﺎﻟﹶﺖﻬﻨ ﺍﷲُ ﻋﻲﺿﺔﹶ ﺭﺸﺎﺋ ﻋﻦﻋ
.ﻦﻬﻨﻴﻞﹸ ﺑﻔﹾﺼﻻﹶ ﻳ
ـﻦﻍﹶ ﻣﻔﹾﺮ ﺃﹶﻥﹾ ﻳﻦﻴﺎ ﺑﻠﱢﻰ ﻣﺼ ﻳﻠﱠﻢﺳ ﻭﻪﻠﹶﻴﻠﱠﻰ ﺍﷲُ ﻋﻝﹸ ﺍﷲِ ﺻﻮﺳ ﻛﹶﺎﻥﹶ ﺭ: ﺔﹶ ﻗﹶﺎﻟﹶﺖﺸﺎﺋ ﻋﻦﻋ
ﺮﺗـﻮﻳ ﻭ، ﻦﹺـﻴﺘﻛﹾﻌ ﻛﹶـﻞﱢ ﺭﻦﻴ ﺑﻠﱢﻢﺴ ﻳ، ﺔﹰﻛﹾﻌﺓﹶ ﺭﺮﺸﻯ ﻋﺪﺣﺮﹺ ﺍﻟﹶﻰ ﺍﻟﹾﻔﹶﺠﺎﺀِ ﺍﺸ ﺍﻟﹾﻌﻼﹶﺓﺻ
.ﺓﺪﺍﺣﺑﹺﻮ
9
. H/R Ahmad, Abu Daud, Nasaii dan Tirmizi.
10
. H/R Ahmad.
11
. Lihat: Irwa al-Galil. No. 421. Al-Albani.
12
. H/R Abu Daud, Ahmad, Ibnu Majah dan Nasaii.
5
sebanyak sebelas rakaat, baginda salam setiap dua rakaat dan berwitir
dengan satu rakaat”.13
،ﻦﹺـﻴﺘﻛﹾﻌ ﺭ ﺛﹸﻢ، ﻦﹺﻴﺘﻛﹾﻌ ﺭ ﺛﹸﻢ، ﻦﹺﻴﺘﻛﹾﻌ ﺭ ﺛﹸﻢ، ﻦﹺﻴﺘﻛﹾﻌ ﺭ ﺛﹸﻢ، ﻦﹺﻴﺘﻛﹾﻌ ﺭ ﺛﹸﻢ، ﻦﹺﻴﺘﻛﹾﻌﻠﱠﻰ ﺭﻓﹶﺼ
.ﺮﺗ ﺃﹶﻭﺛﹸﻢ
“Maka baginda memulakan dengan solat dua rakaat, kemudian dua
rakaat, kemudian dua rakaat, kemudian dua rakaat, kemudian dua rakaat,
kemudian dua rakaat dan kemudian berwitir satu rakaat”.14
Dengan hadis sahih di atas, maka ini menunjukkan bahawa Rasulullah sallallahu
‘alaihi wa-sallam bersolat malam dengan dua rakaat-dua rakaat dan kemudian ada
kalanya bersolat witir hanya satu rakaat.
Ada kalanya baginda bersolat witir dengan tidak memisahkan antara rakaat
kedua dengan ketiga, namun tidak boleh menyerupai solat Magrib, sebagaimana
sabda baginda:
، ﺍ ﺑﹺﺜﹶﻼﹶﺙﻭﺮﺗﻮ ﻻﹶ ﺗ: ﻗﹶﺎﻝﹶﻠﱠﻢﺳ ﻭﻪﻠﹶﻴﻠﱠﻰ ﺍﷲُ ﻋ ﺻﺒﹺﻲﻦﹺ ﺍﻟﻨ ﻋﻪﻨ ﺍﷲُ ﻋﻲﺿﺓﹶ ﺭﺮﻳﺮ ﻫ ﺃﹶﺑﹺﻲﻦﻋ
.ﺮﹺﺏﹺﻐ ﺍﻟﹾﻤﻼﹶﺓﺍ ﺑﹺﺼﻮﻬﺒﺸﻻﹶ ﺗﻊﹴ ﻭﺒ ﺳﺲﹴ ﺍﹶﻭﺨﻤ
ﺍ ﺑﹺﻭﺮﺗﺍﹶﻭ
“Dari Abi Hurairah radiallahu ‘anhu, dari Nabi sallallahu ‘alaihi wa-
sallam baginda bersabda: Janganlah kamu witir dengan tiga rakaat
(jangan menyerupai Magrib), berwitirlah dengan lima rakaat atau tujuh
rakaan. Dan janganlah (witir kamu) menyerupai solat Magrib”.15
13
. H/R Bukhari, Muslim, Ahmad, Abu Daud, Nasaii dan Ibnu Majah.
14
. H/R Bukhari 1/53. Muslim 2/179.
15
. H/R Sahih riwayat Daruqutni.
6
: ﺮﹺﻰ ﺍﻟﹾﻮﹺﺗﺃﹸ ﻓﻘﹾﺮ ﻛﹶﺎﻥﹶ ﻳﻠﱠﻢﺳ ﻭﻪﻠﹶﻴﻠﱠﻰ ﺍﷲُ ﻋ ﺻﺒﹺﻲ ﺃﹶﻥﱠ ﺍﻟﻨ، ﻪﻨ ﺍﷲُ ﻋﻲﺿﺐﹴ ﺭﻦﹺ ﻛﹶﻌ ﺑﻲ ﺃﹸﺑﻦﻋ
ﻗﹸـﻞﹾ: ﺜﹶﺔﻰ ﺍﻟﺜﱠﺎﻟﻓ ﻭ.ﻥﹶﻭﺮﺎ ﺍﻟﹾﻜﹶﺎﻓﻬﺎﺍﹶﻳ ﻗﹸﻞﹾ ﻳ: ﺔ ﺍﻟﺜﱠﺎﻧﹺﻴﺔﻛﹾﻌﻓﹶﻰ ﺍﻟﺮ ﻭ.ﻠﹶﻰ ﺍﹾﻷَﻋﻚﺑ ﺭﻢﺢﹺ ﺍﺳﺒﺳ
.ﻦﺮﹺﻫﻰ ﺁﺧﻻﱠ ﻓ ﺍﻠﱢﻢﺴﻻﹶ ﻳ ﻭ، ﺪ ﺍﷲُ ﺍﹶﺣﻮﻫ
Solat yang paling sempurna adalah mencontohi Rasulullah sallallahu ‘alaihi wa-
sallam, sama ada cara-caranya, wakktunya, bilangan rakaatnya dan bacaannya.
Tidak ada kesalahan bersolat malam (bertahajjud) dengan empat rakaat kemudian
dengan satu salam, kerana ia pernah dilakukan oleh Rasulullah sallallahu ‘alaihi wa-
sallam:
ـﻠﱠﻰﻝﹸ ﺍﷲِ ﺻﻮﺳﻼﹶﺓﹸ ﺭ ﺻﺖ ﻛﹶﺎﻧﻒﺔﹶ ﻛﹶﻴﺸﺎﺋﺄﹶﻝﹶ ﻋ ﺳﻪﻦﹺ ﺃﹶﻧﺣﻤ ﺍﻟﺮﺪﺒﻦﹺ ﻋﺔﹶ ﺑﻠﹶﻤ ﺳ ﺃﹶﺑﹺﻲﻦﻋ
ـﺪ ﹺﺰﻳ ﻳﻠﱠﻢﺳ ﻭﻪﻠﹶﻴﻠﱠﻰ ﺍﷲُ ﻋﻝﹸ ﺍﷲِ ﺻﻮﺳﺎﻛﹶﺎﻥﹶ ﺭ ﻣ: ﻓﹶﻘﹶﺎﻟﹶﺖ. ﺎﻥﹶﻀﻣﻰ ﺭ ﻓﻠﱠﻢﺳ ﻭﻪﻠﹶﻴﺍﷲُ ﻋ
ـﻦﺄﹶﻝﹾ ﻋـﺴﺎ ﻓﹶـﻼﹶ ﺗﻌﺑ ﺃﹶﺭﻠﱢﻲﺼ ﻳ، ﺔﹰﻛﹾﻌﺓﹶ ﺭﺮﺸﻯ ﻋﺪﺣﻠﹶﻰ ﺍ ﻋﺮﹺﻩﻰ ﻏﹶﻴﻻﹶ ﻓﺎﻥﹶ ﻭﻀﻣﻰ ﺭﻓ
. ﺛﹶﻼﹶﺛﹰﺎﻠﱢﻲﺼ ﻳ ﺛﹸﻢ، ﻬﹺﻦﻟﻃﹸﻮ ﻭﻨﹺﻬﹺﻦﺴ ﺣﻦﺄﹶﻝﹾ ﻋﺴﺎ ﻓﹶﻼﹶ ﺗﻌﺑ ﺃﹶﺭﻠﱢﻲﺼ ﻳ ﺛﹸﻢ، ﻬﹺﻦﻟﻃﹸﻮ ﻭﻨﹺﻬﹺﻦﺴﺣ
Bersolat malam (qiamul-lail) atau tahajjud, sama ada melakukannya empat rakaat
dengan satu salam, atau dua rakaat dengan satu salam adalah masalah khilafiyah.
Tidak sewajarnya perkara ini menjadi polemik dan pertikaian.
16
. H/R Nasaii, Abu Daud, Ahmad dan Ibn Majah.
17
. H/R Bukhari 2/47. Muslim 2/166.
7
Sifat (cara) solat witir yang telah ditinggalkan:
ﻖ ﺣﺮ ﺍﹶﻟﹾﻮﹺﺗ: ﻠﱠﻢﺳ ﻭﻪﻠﹶﻴﻠﱠﻰ ﺍﷲُ ﻋﻝﹸ ﺍﷲِ ﺻﻮﺳ ﻗﹶﺎﻝﹶ ﺭ: ﻗﹶﺎﻝﹶﻪﻨ ﺍﷲُ ﻋﻲﺿ ﺭﺏﻮ ﺃﹶﻳ ﺃﹶﺑﹺﻲﻦﻋ
ـﻦﻣ ﻭ، ـﻞﹾﻔﹾﻌ ﻓﹶﻠﹾﻴ ﺑﹺﺜﹶﻼﹶﺙﺮﺗﻮ ﺃﹶﻥﹾ ﻳﺐ ﺍﹶﺣﻦﻣ ﻭ، ﻞﹾﻔﹾﻌﺲﹴ ﻓﹶﻠﹾﻴﺨﻤ
ﺑﹺﺮﺗﻮ ﺃﹶﻥﹾ ﻳﺐ ﺍﹶﺣﻦ ﻓﹶﻤ،
.ﻞﹾﻔﹾﻌ ﻓﹶﻠﹾﻴﺓﺪﺍﺣ ﺑﹺﻮﺮﺗﻮ ﺃﹶﻥﹾ ﻳﺐﺍﹶﺣ
، ﺲﹴﺨﻤ
ﺍ ﺑﹺﻭﺮﺗ ﺍﹶﻭ ﺑﹺﺜﹶﻼﹶﺙﺮﺗﻮ ﻻﹶ ﺗ: ﻗﹶﺎﻝﹶﻠﱠﻢﺳ ﻭﻪﻠﹶﻴﻠﱠﻰ ﺍﷲُ ﻋ ﺻﺒﹺﻲﻦﹺ ﺍﻟﻨﺓﹶ ﻋﺮﻳﺮ ﻫ ﺃﹶﺑﹺﻲﻦﻋ
.ﺮﹺﺏﹺﻐ ﺍﻟﹾﻤﻼﹶﺓﺍ ﺑﹺﺼﻮﻬﺒﺸﻻﹶ ﺗ ﻭ، ﻊﹴﺒ ﺳﺍﹶﻭ
Menghidupkan sunnah yang telah ditinggalkan adalah besar pahala dan fadhilatnya.
Bersolat witir sebagaimana yang dicontohkan oleh Nabi sallallahu ‘alaihi wa-sallam
di hadis sahih di atas perlulah dihidupkan kembali.
Witir lima, tujuh dan sembilan rakaat dengan dua tahiyyat dan satu
salam:
ﻻﹶ، ـﺲﹴﺨﻤ
ﺑﹺﻊﹴ ﻭﺒ ﺑﹺﺴﺮﺗﻮ ﻳﻠﱠﻢﺳ ﻭﻪﻠﹶﻴﻠﱠﻰ ﺍﷲُ ﻋﻝﹸ ﺍﷲِ ﺻﻮﺳ ﻛﹶﺎﻥﹶ ﺭ: ﺔﹶ ﻗﹶﺎﻟﹶﺖﻠﹶﻤ ﺳ ﺃﹸﻡﻦﻋ
.ﻻﹶ ﻛﹶﻼﹶﻡﹴﻼﹶﻡﹴ ﻭ ﺑﹺﺴﻦﻬﻨﻴﻞﹸ ﺑﻔﹾﺼﻳ
18
. H/R Abu Daud, Ahmad, Ibnu Majah dan Nasaii.
19
. H/R Daruqatni.
8
“Dari Ummi Salamah ia berkata: Rasulullah sallahu ‘alaihi wa-sallam
pernah solat witir tujuh rakaat dan lima rakaat dengan tidak memisahkan
antara rakaat-rakaat tersebut dangan salam atau perkataan”.20
ـﻞﹺ ﺛﹶـﻼﹶﺙﹶ ﺍﻟﻠﱠﻴﻦ ﻣﻠﱠﻲﺼ ﻳﻠﱠﻢﺳ ﻭﻪﻠﹶﻴﻠﱠﻰ ﺍﷲُ ﻋﻝﹸ ﺍﷲِ ﺻﻮﺳ ﻛﹶﺎﻥﹶ ﺭ: ﺔﹶ ﻗﹶﺎﻟﹶﺖﺸﺎﺋ ﻋﻦﻋ
.ﻦﺮﹺﻫﻰ ﺁﺧﻻﱠ ﻓ ﺍﻦﻬﻨﺀٍ ﻣﻲﻰ ﺷ ﻓﺲﻠﺠ ﻻﹶ ﻳ، ﺲﹴﻤ ﺑﹺﺨﻚ ﺫﹶﻟﻦ ﻣﺮﺗﻮ ﻳ، ﺔﻛﹾﻌﺓﹶ ﺭﺮﺸﻋ
ﻠﱠﻢﺳ ﻭﻪﻠﹶﻴﻠﱠﻰ ﺍﷲُ ﻋﻝﹺ ﺍﷲِ ﺻﻮﺳﺮﹺ ﺭ ﻭﹺﺗﻦ ﻋﻨﹺﻲﺌﻴﺒﹺ ﺃﹶﻧ: ﺔﹶﺸﺎﺋ ﻗﹶﺎﻝﹶ ﻟﻌﻪﺎﻡﹴ ﺃﻧﺸﻦﹺ ﻫ ﺑﺪﻌ ﺳﻦﻋ
ﻙﻮـﺴﺘ ﻓﹶﻴ، ﻞﹺ ﺍﻟﻠﱠﻴﻦ ﻣﺜﹶﻪﻌﺒﺎﺀَ ﺃﹶﻥﹾ ﻳﺎﺷ ﺍﷲُ ﻣﺜﹸﻪﻌﺒ ﻓﹶﻴﻩﺭﻮﻃﹶﻬ ﻭﺍﻛﹶﻪﻮ ﺳﻟﹶﻪﺪﻌﺎ ﻧ ﻛﹸﻨ: ﻓﹶﻘﹶﺎﻟﹶﺖ.
ﻩـﺪﻤﺤﻳ ﺍﷲَ ﻭـﺬﹾﻛﹸﺮ ﻓﹶﻴﺔﻨﻰ ﺍﻟﺜﹶﺎﻣﻻﱠ ﻓﺎ ﺍﻬﻴ ﻓﺲﻠﺠ ﻻﹶ ﻳﺎﺕﻛﹶﻌ ﺭﻊﺴﻠﱢﻲ ﺗﺼﻳ ﻭ، ﺄﹶﺿﻮﺗﻭ
َ ﺍﷲـﺬﹾﻛﹸﺮ ﻓﹶﻴـﺪﻘﹾﻌ ﻳ ﺛﹶـﻢ، ﺔﹶﻌﺎﺳﻠﱢﻲ ﺍﻟﺘﺼ ﻓﹶﻴﻡﻘﹸﻮ ﻳ ﺛﹸﻢ، ﻠﱢﻢﺴﻻﹶ ﻳ ﻭﺾﻬﻨ ﻳ ﺛﹸﻢ، ﻩﻮﻋﺪﻳﻭ
ﻮﻫ ﻭﻠﱢﻢﺴﺎ ﻳﻣﺪﻌﻦﹺ ﺑﻴﺘﻛﹾﻌ ﺭﻠﱢﻲﺼ ﻳ ﺛﹸﻢ، ﺎﻨﻌﻤﺴﺎ ﻳﻤﻴﻠﺴ ﺗﻠﱢﻢﺴ ﻳ ﺛﹸﻢ، ﻩﻮﻋﺪﻳ ﻭ، ﻩﺪﻤﺤﻳﻭ
ـﺬﹶﺃﹶﺧ ﻭـﻠﱠﻢﺳ ﻭﻪﻠﹶﻴﻠﱠﻰ ﺍﷲُ ﻋ ﺍﷲِ ﺻﺒﹺﻲ ﻧﻦﺎ ﺍﹶﺳ ﻓﹶﻠﹶﻤ. ﻲﻨﺎﺑﺓﹶ ﻳﺮﺸﻯ ﻋﺪﺣ ﺍﻠﹾﻚ ﻓﹶﺘ، ﺪﻗﹶﺎﻋ
، ﺔﺎﺑﹺﻌﻰ ﺍﻟﺴ ﹺﺇﻻﱠ ﻓﻠﱢﻢﺴ ﻳﻟﹶﻢ ﻭ، ﺔﺎﺑﹺﻌﺍﻟﺴ ﻭﺔﺳﺎﺩﻰ ﺍﻟﺴ ﺇﹺﻻﱠ ﻓﺲﻠﺠ ﻳﻊﹴ ﻟﹶﻢﺒ ﺑﹺﺴﺮﺗ ﺃﹶﻭﻢﺍﻟﻠﱠﺤ
.ﻲﻨﺎﺑ ﻳﻊﺴ ﺗﻠﹾﻚ ﻓﹶﺘ، ﻝﹺ ﺍﹾﻷَﻭﻪﻌﻨﹺﻴﺜﹾﻞﹶ ﺻﻦﹺ ﻣﻴﺘﻛﹾﻌﻰ ﺍﻟﺮ ﻓﻊﻨﺻﻭ
20
. H/R Ahmad, Nsaii dan Ibnu Majah.
21
. H/R Bukhari, Muslim dan Ahmad.
9
salam yang benar-benar baginda dengarkan kepada kami. Sesudah salam
baginda solat dua rakaat sambil duduk. Maka yang demikian berjumlah
sebelas rakaat wahai anakku. Maka setelah Nabiullah sallallahu ‘alahi
wa-sallam sudah tua dan gemuk, baginda witir tujuh rakaat, baginda tidak
duduk tasyahhud, kecuali dirakaat keenam dan ketujuh, dan tidak salam
kecuali dirakaat yang ketujuh. Dan baginda lakukan dua rakaat sambil
duduk seperti yang ia kerjakan tadi. Maka yang demikian itu semuanya
berjumlah sembilan rakaat wahai anakku”.22
Solat malam Rasulullah sallallahu ‘alahi wa-sallam menjadi tiga belas rakaat
sebagaimana terdapat di hadis ini, kerana termasuk dua rakaat pertama iaitu solat
iftitah. Tetapi solat malam baginda hanyalah sebelas rakaat. Kenyataan ini diperkuat
melalui hadis seterusnhya:
ـﻠﱠﻢﺳ ﻭﻪﻠﹶﻴﻠﱠﻰ ﺍﷲُ ﻋﻝﹸ ﺍﷲِ ﺻﻮﺳﻼﹶﺓﹶ ﺭ ﺻﻘﹶﻦﻣ ﻷَﺭ: ﻗﹶﺎﻝﹶﻪ ﺃﹶﻧﻨﹺﻲﻬ ﺍﻟﹾﺠﺪﺎﻟﻦﹺ ﺧ ﺑﺪﻳ ﺯﻦﻋ
، ﻦﹺﻴ ﻃﹶـﻮﹺﻟﹶﺘ، ﻦﹺﻴ ﻃﹶﻮﹺﻟﹶﺘ، ﻦﹺﻴﻠﹶﺘﻦﹺ ﻃﹶﻮﹺﻳﻴﺘﻛﹾﻌﻠﱠﻰ ﺭ ﺻ ﺛﹸﻢ، ﻦﹺﻴﻔﹶﺘﻴﻔﻦﹺ ﺧﻴﺘﻛﹾﻌﻠﱠﻰ ﺭ ﻓﹶﺼ، ﻠﹶﺔﹶﺍﻟﻠﱠﻴ
ﻦﹺـﻴﻥﹶ ﺍﻟﻠﱠﺘﻭـﺎ ﺩﻤﻫﻦﹺ ﻭﻴﺘﻛﹾﻌﻠﱠﻰ ﺭ ﺻ ﺛﹸﻢ، ﺎﻤﻠﹶﻬﻦﹺ ﻗﹶﺒﻴﻥﹶ ﺍﻟﻠﱠﺘﻭﺎ ﺩﻤﻫﻦﹺ ﻭﻴﺘﻛﹾﻌﻠﱠﻰ ﺭ ﺻﺛﹸﻢ
ﻥﹶﻭـﺎ ﺩﻤﻫﻦﹺ ﻭﻴﺘﻛﹶﻌﻠﱠﻰ ﺭ ﺻ ﺛﹸﻢ، ﺎﻤﻠﹶﻬﻦﹺ ﻗﹶﺒﻴﻥﹶ ﺍﻟﻠﱠﺘﻭﺎ ﺩﻤﻫﻦﹺ ﻭﻴﺘﻛﹾﻌﻠﱠﻰ ﺭ ﺻ ﺛﹸﻢ، ﺎﻤﻠﹶﻬﻗﹶﺒ
.ﺔﹰﻛﹾﻌﺓﹶ ﺭﺮﺸ ﺛﹶﻼﹶﺙﹶ ﻋﻚ ﻓﹶ ﹶﺬﻟ، ﺮﺗ ﺃﹶﻭ ﺛﹸﻢ، ﺎﻤﻠﹶﻬﻦﹺ ﻗﹶﺒﻴﺍﻟﻠﱠﺘ
“Dari Zaid bin Khalid al-Juhani bahawasanya dia berkata: Aku pernah
memerhatikan dengan teliti cara solat malamnya Rasulullah sallallahu
‘alaihi wa-sallam. Baginda memulakan dengan dua rakaat yang ringan
(pendek bacaannya), kemudian solat dua rakaat yang amat panjang
(panjang bacaannya), kemudian solat dua rakaat yang kurang panjang
dari sebelumnya, dua rakaat yang kurang panjang dari sebelumnya,
kemudian solat lagi dua rakaat yang lamanya kurang dari dua rakaat yang
sebelumnya, lalu solat lagi dua rakaat yang lamanya kurang dari dua
rakaat sebelumnya, kemudian solat lagi yang lamanya kurang dari dua
rakaat sebelumnya, kemudian baginda solat witir satu rakaat, maka
semuanya tiga belas rakaat”.23
ـﻞﹺ ﺛﹶـﻼﹶﺙﹶ ﺍﻟﻠﱠﻴﻦﻠﱢﻰ ﻣﺼ ﻳﻠﱠﻢﺳ ﻭﻪﻠﹶﻴﻠﱠﻰ ﺍﷲُ ﻋﻝﹸ ﺍﷲِ ﺻﻮﺳ ﻛﹶﺎﻥﹶ ﺭ: ﺎﺱﹴ ﻗﹶﺎﻝﹶﺒﻦﹺ ﻋﻦﹺ ﺍﺑﻋ
.ﺔﹰﻛﹾﻌﺓﹶ ﺭﺮﺸﻋ
22
. H/R Muslim 2/169. 179. Abu Daud no 1342. Ahmad dan Nasaii.
23
. H/R Muslim 2/183.
10
“Dari Ibnu Abbas berkata: Pernah Rasulullah sallallahu ‘alaihi wa-sallam
solat malam tiga belas rakaat”.24
24
. H/R Muslim. 2/183.
11