You are on page 1of 4

James Watt

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia


James Watt (19 tháng 1 năm 1736 – 19 tháng 8 năm 1819) là nhà
phát minh và là một kỹ sư người Scotland đã có những cải tiến James Watt
cho máy hơi nước mà nhờ đó đã làm nền tảng cho cuộc Cách
mạng công nghiệp. Ông đưa ra khái niệm mã lực[4] và đơn vị SI
của năng lượng watt được đặt theo tên ông.

Mục lục
Tiểu sử
Những năm tháng đầu đời
Những thí nghiệm đầu tiên với hơi nước
Ý tưởng và sự nghiệp
Những đóng góp của máy hơi nước trong xã hội
Tham khảo

Tiểu sử Ảnh James Watt (1736-1819)


của Carl Frederik von Breda

Sinh 19 tháng 1 năm 1736


Những năm tháng đầu đời
Greenock, Renfrewshire,
James Watt sinh ngày 19 Scotland
tháng 1 năm 1736 tại Greenock, Mất 25 tháng 8 năm 1819
Renfrewshire, một cảng biển (83 tuổi)[1]
của Firth of Clyde.[5] Cha ông là Handsworth, Birmingham,
một thợ đóng tàu, chủ tàu và là Anh
một nhà thầu khoán,[6] còn mẹ Nơi cư trú Glasgow sau đó
ông – bà Agnes Muirhead thì Handsworth, Đại Anh
xuất thân từ một gia đình danh Quốc tịch Vương quốc Anh
giá và có học vấn đến nơi đến Tôn giáo Nhà thờ Scotland,[2] later
chốn. Cả hai đều là tín đồ của Deist[3]
Giáo hội Trưởng lão Ngành Kỹ sư cơ khí
(Presbyterian).[7] Ông nội Watt,
Nơi công tác Đại học Glasgow
Thomas Watt, là một thầy giáo
Boulton và Watt
dạy toán và baillie cho Baron of
Nổi tiếng vì Cải tiến động cơ hơi nước
Cartsburn.[8] Thay vì theo tôn
Một bức tượng tại Đại Ảnh hưởng bởi Joseph Black
giáo của cha mẹ, thì ông trở
học James Watt đánh Adam Smith
thành một tín đồ tự nhiên thần
dấu nơi sinh ra ông
giáo?.[3][9] Chữ ký
Watt đi học không thường xuyên và thay vào đó là được mẹ dạy tại nhà,[10] nhưng sau đó ông theo học trường Greenock
Grammar. Ông tỏ ra rất khéo tay và có năng khiếu về môn toán học trong lúc lại ớn môn tiếng Latinh và tiếng Hy Lạp cổ và
ông miệt mài với thần thoại Scotland[11].

Khi ông 18 tuổi, mẹ ông qua đời và sức khỏe cha ông bắt đầu suy sụp. Watt đi London để học ngành thiết bị đo lường
(measuring instrument) trong 1 năm, sau đó trở lại Scotland, đến Glasgow, dự tính lập một cơ sở kinh doanh sản xuất thiết bị
đo lường. Tuy nhiên, vì ông không trải qua ít nhất 7 năm học việc Cơ quan quản lý thợ thủ công của Glasgow (Glasgow Guild
of Hammermen) không cấp phép cho ông[12] dù lúc đó chưa có thợ chế tạo dụng cụ cơ khí nào ở Scotland.[13]

Watt được các giáo sư của Đại học Glasgow cứu khỏi tình huống bế tắc này khi họ đã cho ông một cơ hội mở xưởng nhỏ
trong trường này. Xưởng này được lập năm 1757 và là một trong những giáo sư của trường, là nhà vật lý và cũng là nhà hóa
học Joseph Black trợ thành bạn và người thầy của Watt.[14]

Năm 1767, Watt cưới cháu Joseph – Biller Miller và có sáu con với nhau. Miller mất trong khi sinh năm 1772. Năm 1777 ông
kết hôn với Ann MacGregor, con cái của nhà nhuộm Glasgow, và có hai người con: Gregory (1777–1804) là một nhà địa chất
học và khoáng vật học,[15] và Janet (1779–1794). Ann mất năm 1832. Trong thời gian 1777 và 1790 ông sống tại Regent Place,
Birmingham[16]

Những thí nghiệm đầu tiên với hơi nước


Năm 1759 bạn của Watt, John Robison, kêu gọi sự chú ý của ông đến việc sử dụng hơi nước làm
nguồn động lực.[17] Thiết kế động cơ Newcomen, được sử dụng gần 50 năm trong việc bơm nước
từ các mỏ, hầu như không thay đổi từ bản đầu tiên. Watt bắt đầu thí nghiệm với hơi nước mặc dù
ông chưa bao giờ thấy động cơ hơi nước hoạt động. Ông đã cố gắng xây dựng một mô hình. Nó
không làm việc tốt, nhưng ông vẫn tiếp tục thí nghiệm và bắt đầu đọc tất cả mọi thứ mà ông ta có
thể tìm hiểu về chủ đề này. Ông đã nhận ra tầm quan trọng của nhiệt ẩn trong việc tìm hiểu động
cơ, mà ông không biết rằng bạn ông Joseph Black đã phát hiện ra vài năm trước đó. Sự hiểu biết về
động cơ hơi nước ở trong tình trạng hết sức thô sơ,đối với khoa học về nhiệt động lực học không
được diễn ra sau 100 năm nữa hoặc lâu hơn.
Ống nén ban
đầu của Watt
Ý tưởng và sự nghiệp (Bảo tàng Khoa
học (London))
Ý tưởng muốn tạo ra một chiếc máy hơi nước đến với Watt từ khi còn nhỏ, và ông luôn thôi thúc
mình làm được điều đó, cho đến một nhóm đã phát hiện hơi nước Newcomen (1705) tuy được dùng
rộng rãi nhưng nó có rất nhiều điểm cần được cải tiến. Vì vậy nó trở thành động lực để Watt phải tạo ra một máy hơi nước
hoàn thiện hơn.

Năm 1763 - 1764, tại Trường Đại học Glasgow, Watt bắt đầu đặc biệt chú ý tới máy hơi nước. Watt xác định việc nghiên cứu
nguyên lý và kết cấu của máy hơi nước là phương hướng chủ yếu của mình. Chính vì điều này mà Watt đã mất ăn mất ngủ

Vào một buổi sáng nọ, Watt đi bách bộ ngoài sân golf, mặt trời rọi thẳng vào mặt ông. Bỗng nhiên một đám mây đen che
khuất mặt trời, trong phút chốc bầu trời như tối lại, một trận gió thổi qua, mặt đất như xanh hơn,không gian như rộng hơn,
cảm thấy dễ chịu lạ thường. Ông nhìn lên trời cao, nghĩ lại đám mây đen che kín mặt trời vừa rồi, một ý tưởng mới xuất
hiện trong đầu ông:"Thiết kế bộ ngưng tụ hơi nước, làm cho hơi nước trực tiếp trở lại trạng thái nước ngay từ ngoài xi-
lanh, như vậy chẳng phải xi-lanh có thể duy trì được nhiệt độ tương đối cao sao?"

Để chế tạo được máy hơi nước kiểu mới, Watt và các trợ lý của ông làm miệt mài không quản ngày đêm nhưng kết quả chưa
giành được thành công, hơn nữa còn nợ nần chồng chất, cuộc sống hết sức khó khăn, có lúc thậm chí không còn tiền để ăn.
Nhưng Watt không nản chí, ông càn nỗ lực hơn, cuối cùng năm 1765 ông đã chế tạo thành công một chiếc máy hơi nước
Loại máy hơi nước này giảm được 3-4 lượng than tiêu thụ so với máy hơi nước Newcomen mà hiệu suất nâng cao lên rất
nhiều. Thành công lần này là sự cổ vũ lớn đối với Watt, ông vẫn muốn trực tiếp cải tiến một bước nữa để giảm lượng tiêu
hao than xuống, hiệu suất càng cao hơn

Năm 1782, ông cho ra đời chiếc máy hơi nước mới như ông đã suy nghĩ: Máy tiêu hao than ít, hiệu suất làm việc cao. Thành
công khi phát minh ra loại máy hơi nước này đã làm cho máy hơi nước Newcomen trở nên lạc hậu không còn chỗ đứng

Máy hơi nước do Watt phát minh nhanh chóng được sử dụng rộng rãi. Tàu thuyền, tàu hỏa dùng máy hơi nước đua nhau ra
đời, công nghiệp toàn thế giới nhanh chóng bước vào "thời đại máy hơi nước"

Tháng 6 năm 1775, giữa Boulton và Watt đã ký kết một hợp đồng có giá trị 25 năm, thành lập công ty Boulton-Watt chuyên
sản xuất và tiêu thụ loại máy hơi nước mới. Đây chính là tiền đề để cho Watt sáng tạo ra những cỗ máy hơi nước ngày càng
tân tiến hơn. Trong 25 năm sau đó,công ty của Watt và Boulton đã sản xuất một số lượng lớn máy hơi nước cung cấp cho thị
trường

Năm 1781, Watt còn phát minh ra một bộ phận bánh răng để giúp máy hơi nước chuyển động xoay tròn làm cho máy hơi nước
mở rộng phạm vi sử dụng. Ông còn phát minh ra bộ phận ly tâm điều chỉnh tốc độ, thông qua đó máy hơi nước có thể tự
động khống chế. Năm 1790, ông đã phát minh ra đồng hồ áp lực, đồng hồ chỉ thị, van tiết lưu và nhiều cải tiến có giá trị khác

Năm 1782, cỗ máy hơi nước chuyển động song hướng do Watt nghiên cứu và chế tạo đã ra đời và được cấp bằng sáng chế
độc quyền. Năm 1784, loại máy hơi nước nằm cũng được xác nhận quyền sáng chế. Máy hơi nước ngày càng có tính ứng
dụng cao và dược sử dụng rộng rãi, nó có tên gọi là "máy hơi nước vạn năng"

4 năm sau, Watt phát minh ra bộ phận ly tâm điều chỉnh tốc độ và bộ phận điều tiết hơi. Năm 1790, Watt chế tạo thành công
bộ phận biểu thị công năng của xi-lanh đầu tiên. Lúc này thì Watt đã hoàn thành toàn bộ quá trình phát minh ra máy hơi nước
của mình. Đây là một bước đại nhảy vọt trong kỹ thuật sản xuất của loài người. Đây có thể được gọi là bản tuyên ngôn của
nhân loại đã bắt đầu tiến vào "Thời đại máy hơi nước'

Những đóng góp của máy hơi nước trong xã hội


Từ khi máy hơi nước xuất hiện đã có một tác dụng to lớn trong cuộc cách mạng công nghiệp. Trước khi có máy hơi nước,
mặc dù một số người dân đã biết sử dụng sức gió và sức nước nhưng động lực chủ yếu vẫn là sức lực của con người. Từ khi
có máy hơi nước thì loài người đã thoát ra khỏi sự hạn chế đó

Ngoài việc dùng làm nguồn năng lượng cho các công xưởng, máy hơi nước còn được ứng dụng trong giao thông vận tải. Sự
ứng dụng rộng rãi máy hơi nước đã ảnh hưởng đến cuộc cách mạng phương tiện giao thông ở nước Anh. Năm 1814, kiến
trúc sư người Anh George Stephenson chế tạo thành công xe lửa chạy bằng hơi nước. Stephen đã được suy tôn là "Cha đẻ
của đầu máy xe lửa"

Sự cải tiến giao thông đường thủy là đóng những chiếc tàu có thể lắp được máy hơi nước làm động lực. Ngày 19 tháng 8
năm 1807, một nhà phát minh người Mỹ là Fulton đã thiết kế một chiếc tàu chờ khách chạy bằng hơi nước chạy thử thành
công trên sông Hudson, đồng thời đã mở ra những chuyến chạy định kỳ từ New York đến An-ba-ni

Tham khảo
1. ^ Although a number of otherwise reputable sources therefore should have been well-informed. In the
give his date of death as ngày 19 tháng 8 năm 1819, Muirhead papers, the 25 August date is mentioned
all contemporary accounts report him dying on 25 elsewhere. The latter date is also given in
August and being buried on 2 September. The date contemporary newspaper reports (for example, page
19 August originates from the biography The Life of 3 of The Times of 28 August) as well as by an
James Watt (1858, p. 521) by James Patrick abstract of and codicil to Watt's last will. (In the
Muirhead. It draws its (supposed) legitimacy from the pertinent burial register of St. Mary’s Church
fact that Muirhead was a nephew of Watt and
(Birmingham-Handsworth) Watt's date of death is not 9. ^ Joseph McCabe (1945). “A Biographical Dictionary
mentioned.) of Ancient, Medieval, and Modern Freethinkers” (htt
2. ^ Carnegie, Andrew. James Watt (http://www.jamesw p://www.infidels.org/library/historical/joseph_mccabe/
att.info/andrew-carnegie/9-watt-in-old-age.html). The dictionary.html). Haldeman-Julius Publications. Truy
Minerva Group, Inc. tr. 215. ISBN 0-89875-578-6, cập ngày 17 tháng 8 năm 2012. “He made such
9780898755787 Kiểm tra giá trị |isbn= (trợ giúp). improvement in the crude steam-engine that had
been invented before his time that he is usually
3. ^ a ă James Watt and the steam engine: the described as the inventor. "His many and most
memorial volume prepared for the Committee of the valuable inventions must always place him among
Watt centenary commemoration at Birmingham 1919. the leading benefactors of mankind," says the
Clarendon press. 1927. tr. 78. “It is difficult to say account of him in the Dictionary of National
anything as to Watt's religious belief, further than that Biography. He was an accomplished man. He knew
he was a Deist.” |đồng tác giả= cần |tác giả= Greek, Latin, French, German and Italian and was
(trợ giúp); very friendly with the great freethinking French
4. ^ Lira, Carl (2001). “Biography of James Watt” (http:// scientists. Andrew Carnegie has written a life of him
www.egr.msu.edu/~lira/supp/steam/wattbio.html). and describes him as a deist who never went to
egr.msu.edu. Truy cập ngày 5 tháng 7 năm 2010. church.”
5. ^ Thurston, Robert Henry (1878). A history of the 10. ^ Tann, Jennifer (2004). “James Watt (1736–1819)”.
growth of the steam-engine (http://books.google.co Oxford Dictionary of National Biography. Oxford,
m/?id=HguRSvxVtuAC&printsec=frontcover#v=onep England: Oxford University Press.
age&q). The International Scientific Series. New 11. ^ Carnegie, ch.1
York: D. Appleton and Company. tr. 80.
12. ^ Thomas, Henry; Thomas, Dana Lee (1954). Living
6. ^ Muirhead, James Patrick (1859). The life of James adventures in science. Ayer Publishing. tr. 25.
Watt: with selections from his correspondence (http://
books.google.com/?id=aA5VAAAAMAAJ&printsec=fr 13. ^ Carnegie, Andrew (1905). “3”. James Watt (http://w
ontcover#v=onepage&q) (ấn bản 2). John Murray. ww.history.rochester.edu/steam/carnegie/). New York:
tr. 10. Doubleday, Page and Company.
7. ^ Klooster, John W. (2009). Icons of invention: the 14. ^ Robinson, Eric; McKie, Doublas. Partners in
makers of the modern world from Gutenberg to Science: Letters of James Watt and Joseph Black.
Gates (http://books.google.com/?id=WKuG-VIwID8C Cambridge, Massachusetts.
&printsec=frontcover#v=onepage&q). Icons of 15. ^
invention 1. ABC-CLIO. tr. 30. ISBN 978-0-313- Hoàn thành chú thích này
34743-6. 16. ^ Bản mẫu:Openplaque
8. ^ Muirhead, James Patrick (1859). The life of James 17. ^ Muirhead, James Patrick (1858). The life of James
Watt: with selections from his correspondence (http:// Watt: with selections from his correspondence (http://
books.google.com/?id=aA5VAAAAMAAJ&printsec=fr books.google.com/books?id=_b8GAAAAYAAJ&pg=P
ontcover#v=onepage&q) (ấn bản 2). John Murray. A74). J. Murray. tr. 74–83. Truy cập ngày 17 tháng 8
tr. 4,7. năm 2011.

Wikimedia Commons có
thư viện hình ảnh và
phương tiện truyền tải về
James Watt (https://com
mons.wikimedia.org/wik
i/Category:James_Wat
t?uselang=vi)

Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=James_Watt&oldid=55148331”

Trang này được sửa đổi lần cuối vào ngày 2 tháng 9 năm 2019 lúc 06:39.

Văn bản được phát hành theo Giấy phép Creative Commons Ghi công–Chia sẻ tương tự; có thể áp dụng điều khoản
bổ sung. Với việc sử dụng trang web này, bạn chấp nhận Điều khoản Sử dụng và Quy định quyền riêng tư.
Wikipedia® là thương hiệu đã đăng ký của Wikimedia Foundation, Inc., một tổ chức phi lợi nhuận.

You might also like