ORTODONSKA PRIPREMA RETENCIONIH ZUBA

Ortodonskom terapijom su moguće male korekcije položaja zuba kojim se ostvaruju određene
pogodnosti u planiranju terapije krezubosti parcijalnom protezom. Upraksi se najbolji rzultati postižu:

-ispravljanjem mezijalno inkiliniranih posteriornih stubnih zuba kod umetnutog bezubnog polja.
Ortodontskom terapijom ovaj zub zauzima prirodan položaj – vertikalni položaj u zubnom luku, čime
se ostvaruju dobri uslovi za prihvatanje elemenata za prenos sila žvakanja,

-translatornim (bodili) pomjeranjem zuba u frontu omogućuje zatvaranje dijastame i/ili postava zuba
parcijalne proteze sa više harmonije i estetike. Veličina ovih pomjeranja treba da bude najviše do 3-4
mm,

-ispravljanjem rotiranih zuba, naročito kod mlađih pacijenata, izbjegava se korigovanje tih zuba
brušenjem i izradom vještačkih krunica u cilju boljeg sidrenja parcijalne proteze.

PROTETSKA PRIPREMA RETENCIONIH ZUBA

Priprema retencionih zuba je važna faza u terapiji krezubih pacijenata. Ona podrazumijeva niz
intervencija nakon kojih retencioni zubi bolje prihvataju elemente skeletirane proteze i sa njom čine
funkionalnu cijelinu. Pripremljeni retencioni zubi bolje vode skeletiranu protezu u osnovni položaj i
bolje prihvataju okluzalna opterećenja. Priprema retencionih zubna sugeriše definitivni dizajn skeleta
proteze, pa je izbor zuba, način i obim njihove pripreme određen u toku analize modela za studije.
Logično je, dakle, da se sa protetskom pripremom retencionih zuba otpočne tek nakon tačno
definisanog plana parcijalne skeletirane proteze.

Priprema ležišta za okluzalne i lingvalne naslone

Ležišta moraju biti pažljivo pripremljena za svaki okluzalni naslon. Okluzalni naslon ne treba postaviti
na retencioni zub bez prethodne analize i adekvatne pripreme ležišta. Ležište za naslon je, dakle,
neophodno pripremiti u cilju:

-obezbjeđenja aksijalnog prenosa sila na retencione zube i

-otklanjanja traumatske okluzije.

Ležište za okluzalni naslon se priprema tako što se na okluzomezijalnoj ili okluzodistalnoj površini
zuba (zavisi od planirane pozicije okluzalnog naslona) preparira ljevkasto udubljenje u gleđi. Oblik i
dimenzije ležišta istovjetni su sa oblikom i dimenzijama naslona. Preparacija se izvodi isključivo u
gleđi. Ležište treba da bude najmanje 1,5 mm duboko da bi obezbijedilo dovoljno prostora za naslon.
Ukoliko se preparacijom u gleđi ne može ostvariti dovoljno prostora za budući okluzalni naslon,
neophodno je izraditi inlej ll klase sa ležištem za okluzalni naslon. To je svakako manje štetno po
retencioni zub od traumatske okluzije.
Na prednjim zubima je često neophodno izraditi ležišta za lingvalne naslone. Ovi nasloni imaju
uglavnom stabilizacionu ulogu. Njihova uloga u prenosu pritiska žvakanja je mala. Oblik prednjih zuba
je takav da zadovoljavajuće ležište bez većeg brušenja može biti formirano samo na maksilarnim
očnjacima. Velika kosina i nedovoljna debljina gleđi na očnjacima u donjoj vilici ne omogućavaju
izradu ležišta za lingvalni naslon bez povrede dentina.

Formiranje vodećih ravni

Vodeće ravni se formiraju na aproksimalnim stranama retencionih zuba okrenutih prema bezubom
polju pod uglom i u obliku kako je to predviđeno analizom modela za studije. Ove ravni se
najjednostavnije formiraju tako što se na modelu grafitnom olovkom označi ugao unošenja proteze i
ekstenzija vodećih ravni i turbinom odsiječe dio gleđi. Prepariranu površinu treba dobro ispolirati
papirnatim diskom i gumicom za poliranje kompozita.

Vodeće ravni treba formirati u gleđi. Neophodno je da ostane oko 0,5 mm gleđi kao zaštitni sloj od
prodora mikroorganizama u dentinske kanaliće. U slučaju da se preparacijom povrijedi integritet
dentina neophodno je izraditi namjenski inlej ll klase sa formiranom(freziranom) aproksimalnom
vodećom ravni. Mnogobrojna longitudinalna klinička ispitivanja su pokazala da pojava karijesa na
mjestima formiranih vodećih ravni nije statistički značajno veća i poslije više godina u odnosu na
druge površine zuba.

Preoblikovanje oralnih površina retencionih zuba

Preoblikovanje oralnih površina je poželjno u svim slučajevima gdje je konveksitet oralnih površina
izražen, a zub je predviđen da prihvati obuhvatnu kukicu. Pri stavljanju i skidanju obuhvatne kukice
na zub, zbog različite lokalizacije vestibularnog i oralnog ekvatora, dolazi do rotacije zuba.
Preoblikovanjem oralnih površina – blagim prebrušavanjem po najvećem konveksitetu – omogućen
je istovremeni kontakt vestibularne i oralne ručice obuhvatne kukice. Drugi pozitivan efekat
prebrušavanja oralnih površina je povećanje broja površina paralelnih pravcu unošenja proteze, što
olakšava vođenje proteze u osnovni položaj. Preoblikovanje se obavlja turbinom, uz obavezno
poliranje prebrušenih površina papirnatim šajbnama i silikonskim gumicama.