You are on page 1of 20
Reottjemy teraz wykazae, 2 on yvehe, zmienitaby_ukted™ ratcodila zakazane sfery 225pOK Nowe doswiada je tudzk val Wyobrazenia Orfeusza | Nareyza cers. 5 scoretycznego mods kultury ni yet ay tego HOw pe) Rozam stanovi aja, Nawet w pocralkac oad adaniem 7286 age Pio rom jako insure tg tere popedow ZySTONO” ovbee emu sok posse) 2 BO rejonalaosci yoni zachod amy insstucjonse Fpowaria, miei P wear one, 9 Hen oso PY ane anal te are mL sth Seen, co tle) so jars si ako WOR po Oowa aka 72h a dnoszace sie 6°) Setrony, lb mEpr2yENO yc praw feel rami 28d) PEE sepeet, rose 18 pevyenoseiimols peto trac user seat nig w jy codon Mery bean Bor '0u Platona do calm Ho hund und Sen ea. moe nie aise Beno io ato maa im SesION scr cag cGy ox pa nic Bylo jednak nid calkomite:ngdy mc ylo tak by aie podwnano ego monopolt na pornane, Fretd, podkress e fundamental ft fata (yb) chow w sobie raw, Kis) nie da ig pogodaié 2 rozumen rawiqzywal dodge) wad histonezne. Fantazja js ‘Wiekie} Odmowy, lub tz pozytywnym sensi w jis = praccwko ronumowi ~ choi aspiragje do calkowit Spelnieniaeslowieka 1 prayrody, epresonowanych pra rorum. W sferze fants} nierosumae wyabrazenia wolnos Stain sig racjonalne, nitsra glia” popedowep0 zaspok jenia zskuje now godnose. Kulture aasady wydaynos tre fantajautrymuje ery yeu w flkloze | baiach, wteraturt ztuce;zostly one odpowiednio zinterpreto Wane | analy mise w Swneceskademickim i por nim ‘edna proby wyprowadzenia 2 yeh prawd tek 2a raecrywistons peasy szajace lg tra obsenie domi by calkowice porbawione loge, Postuat Novalis 204 nie ktSrym ,wazysthie wewnetrane2dolnoel | sly, 2 tak wszystkie adeno sil emer, musea bye wyprows drone 2 produktywne) wyobrein"™posoetal wsfrze ‘riozbw podobnie jak wysunietypraezsurealistow pro aram de praiquer la pose. Deeenng fantaza mya postu, by wyobraémia tanowila nom da porta eg7y encaiych, prakikt modliwoshistorycanseh. Akos dt doczekaly ‘sig edyniearchetypy,jedynie symbole, a ich ‘acrenieinterpetuje size Ww kategoriach fz loge ieomych lub omtogenetycenych, dawno ur rackroczony ie w kategorach indywidusin i kulturowe) dojo Sprobufemy obeene dentfikowac tekte 2 eh symbo * prcanalizowas ich wartos historycong Site) r2ece iors, poreukamy’ ,bohaterSw kultuo yeh” majgeych swaje mice w wyObrdt jako symbole postaw i czyndw, ktOre praesadaly” 0 lose luickos AW punkcie wyica okszuje ni, be glownym takim bohate- em jest 2fecany osmust | (Gerpiacy) buntownik, KOry Srystapil preecw Bogor, ktok kro twory Kulture place za to wiecea mek, Symbolizne produktywnos, nie tstunny wpick majgey na celu podporzadkowanie Sabie yea, slew. jogo. produktywnose! blogostaviesstwo I prackleistwo, posign 1 2nd) presplataia ig w sposdb leroy do rorwiklaia, Prometeus to bohaterarehe typ zasady wydanosc, W fice Prometeusza Pandora asada Zefska, scksuilnose i prayemnos, pojawia sig Jako precklestwo ~ ext niscrqea + destrukeyn. 2m obictys4fakim pracklstwem? Potepenie te pic, kt rym Koicy sie dany eordvial [0 Prometeus Hezjods) podkresla praede wsryskim ich ekomomicena berproguk Tywnoss; Kobiety to bezuzyieczne puso7yt, TuKSuSOWa porycia w budoscie ubogiego medezyeny"* Picknose ko bet obicywane przez na sacri mala agubne di Bie w zdominowanym przer prace Swe cylin Tesi Prometeus jest Kultirowym Bohaterem ctePkic pracy, produktywnose i postepu esiganego popraer e res, symbol inne) zasady resceywistose nalezyseukac fh przecivnym biepunie Orfews 1 Nareyz (podabie ak Dioniros, Ktdremu sq pokrewn: antagonista bogs sin Icjonujgcego loge panowania, domeng rozumu) ope fvindaja sg 2a bardzo odmienna resczywistoicia"”. Nic als bohaterami Kulturowymi Swata,zachodsb Twyobrazajg rads | spelicnc; eos, Kty nie rockzufe TeczSpiewa: gest, KiGry dae | przyimule;cayn, kG jest ih pokojem i koficzy citka pracepodbijania, wyzwolenie ‘xan jednocrgce alowieks 2 bogiem,ezlowieka 2 przyro ‘a, Teh wizerunek preschowal sig w Ieraturze. W So tach do Orfeu ind fan Madchen wars wd ing heror tind mace sich Bett nom Oh Lind chef mi, Und ales Die Bune, i ih je Bender ‘nd ede Sen, da ih sea era. se vole, ds se ct be Albow obrasie Nareya, ty w nied wody sii poche wane pigkno. Nachylony nad rack cast Sw kte} prasplywala i umykala Wsysthie ksztalty, én 67 epi bt tf eve Fler any ae Para nok, powstrzymanie cas, wehlomic toners ‘ete. Baudel = isa sewany, nie jako Ser es jag sire precdstawia taki Swat w dwoch werssch Jedyny to chyba Kontckst, w ktm slowo porzadek presyane konotage ic at ees to porate ae 168 spokojenia stworzony przez wolnego Eros. Sttyka od nosi trum nad. dynamika, Lec jest 10 statyka, Ktdra porusza sig w swWoje|_wltsne) poli produktywnote bpdaca zmyslowosei, zabuwa | pesnia. Wszeka. proba sezegolowego opis zaprezentowanyeh tata) wyObraZeh Savana jest sama z sible na porsPkq, ponieta2 poza Jeevkiem sztuki trac one zacrenie | pezenikae ig 2 o- otacjami akich nabraly pod readamsrepeesywne) 238s fy rezywistosc. Trash edna podjaéstarania | pase droge wotcez, © Kierunki do ealiow, doktor sie odnosza W odrGtnieniu od wyobrazed prometsskich bo: haterdw kulturowyeh, fe, Ktbe wywodra sie 2 Swiata Orfeusra 1 Narcyan, st stm} rwe) ito ieealne i nierzeezywise, Odnos2 sie do niemoslive)" postawy i cegstensj, Ceyoy bohatsrow ulturowyeh take = saiemodliwe™” w iym sense, ze sh ciJowne, niewia ‘pode, nadludakie. Ich eel |, znaczenc” nies jednak ‘bce rasczyistoic, prasciwnie, maja uiyteceny cha fakter. Nie podwadaja te) rveczywistode, wspierain. 8 FTumacnaia. Ale wize orficmo-nareysiyeme podwazait janie prezentuie eposoba zycia", zwiqzane sq Sle 2 Ssiate podzieninyen i Snierig. W najepszyn raze maja. natury.poetycky, sq czyms dla dusyy 1 serca Nie niosy jednak zadnego praeslania", mode 2 Wy jtkem negatywnego: nie mosna pokonaé Smet n apomnice | adruce werwania 2c: W podziwie dla pik: Takie moraine pracslania nalotone = na bardzo rine tech. Orfevse 1 Narey, tak jak Prometeus Her mes, symbolizua fakty raseywini Na jgzyk Orfeusa fodpowiadaja dew i zvicragta: Sodio las odpowiaday ta pragnienie Nareyz, Eros orficmy i nareystyezny bu ai | wyzwala modliwoic reecrywice ininijace 120 zach orywionych i nieozywionsch, w prayrodzie organ ‘ane nicorgunicene~ rele, lec suione W niceroty ene} raeerywisose, Modliosc te zakresay, grate 169 tkwigcego w ih intcie tela: .yé po postu tym, ezym sie js Bye tua", itiee Onfickiesnareystyezne dofwiadczanie fiat zaprae za temu, kidre utrzymuje Swiat zasady wydajno%% Praezwyeigione zostaje praciviestwo migdzy calowic kiem i prayroda, podmiotem i obiekiem. Byt jest doswiad ‘zany ako zaspokojenie jednoezaeecalowieka 2 prayrod, lak Ze spetniniecalowicka jst zarazem osiggnigiym bez Praemoey speinieniem prayrody. To, do czego sig ize awa, co sip koeha, oco sig Irosacry ~ katy, Zo, Pierqta~ zu ig taki, jim spine, ne tlk ia tye, tray sig do nich zwracaj im ie prayelada ale la sebiesamych, ,obiekiywnie”,Le monde ten. ‘ila beauté™*. Tendeneja'ta uwalnia sie w Erosie Orfeusca {i Nareyza: twory aatuy staja sig wolne, moga BSE tym, exym 53. Ale bcie tym, ezym sa zaley od erotyernes fistawienia: tylko w nim osiggaja sw) tel. Pic! COrfeusa uspokaja Swit awiergey, goa wa 2 jagni kicm i Iva 2 celowiekiem. Swiat prayrody to. domens presi, okrucienistwa bol, jak Swat colowieks, i pode nie jak on oezekwie wyzwolenia, Wyzwolenie to je Ariclem Eros. Pies Orfeusra praerywa stan ska fia, porusza lsy | skaly ~ lca po Uo, by woretniryh INa milosé Nareyza odpowiads echo przyrody. Co prawda Nateye pojawia sig jako antagonist Erosa: ot trgca milst, tg. Ktra jednoezy 2 inayml ludzkimi is touumi, 1 za (0 zostaje ukarany proce Erosa™™. Jak antagonist Erosa symbolize seni tmir, cai spor nek***. W Tragi pozostae w blskim zwigeku 2 Dionia 170 sem*. Lecz to nie chléd, asetyzm j milo do samepo Slebic zabarwiala wizerunki Nareyza: to nie take ee0 fssty richowaly sig w sate bteratuze,Jego milezenie fie jest cra. poscrinego ston, nie o¥powiadajge ‘a milosé myshiwych | nimf odrruca jednego Erona na ‘ect innego, Zs soi wlasnym Erosem "mi kocha Jedynic bie, (Nie wie, Ze wizeranck, Ktory podziwia, Jest Jono wlasaym), Jeli jogo erotyzm jest pokrewny fier i preynosi émieré, spocrynek sen 1 smite tie 4 w sposdb bolesny oddzsione od sihie {latwe do fdramenia: race wsestke te stadia rozsaga sig whdza zacady ninwany. Gay Narcy7 umiera, Ze maida jako kewiat nosey ego imi Teacege Naeyen 2 Orfeusoem i interpretujae obu jako symbole nicrepresywne) ertyezne} postawy wobec fascywistoss, peoeiujemy wyobrazenie Natcyza Wrws lone w mitologceno-anystyezne) tradygi, nie za8. we Fredowskic) tear Ube, Move ida sig nam tert zn ede poparcie dn nase} interpretach we Frewdowskiej Koncepsi plerwomego nareyzmu, Znamienne jst, 20 provadztnie nareyzm 60. peychounalzy astepaje tr punkcie ‘zwrotnym w rorwojt tear popedow Kon: epcianiezaleznyeh popedéw ego (popedow samozacho- trawerych) zostaje podwazona i zastapions Konoepcia iezwnicowaneg, jednolitego libido, KtSre stato Rope es ees reed podzilem na ego i obiskty zewngtrene*. Odkrycie Penwotego narcyemu istoinie omacralo co wise) nit dodanie jeacre edn) fazy do. procest rozwoj libido wwraz zim wyszedl na jaw atchelypinnego eazystensa Inego stosunkt do rzeezpwitoic, Plerwotny nareyem to ‘08 wigs nizautocrotyzm: obejmje on .srodowisko" ntegrjge marcysiyeene go ze Swiatem Obicktjwayen, Zuyezajna anlagonistyezna relaja migzy exo a zewne rang recczywistosig 10 tylko poéniejza. forma 1 faza relagmiodzy ego a raecaywistoica Perwotnie nine zawiera wszystko, pOénigl za od dail od siebie jakis dwiat zewnetreny. Nasee deisijze Poezucie »jae wobec siebie jet wige i tylko skarals Fesztka daleko bardziejrovleglego ~ ba, wssechogerniaji ego ~ uczca edpowiadajacego wewnetans wis! vate 7 koncepei perwotnego narcyzmu wynika to, co vyradnie zontalo-wylozone w pierwszym roadzale pracy Kula jako Srédlo clerpioh: ot8e narcyzm ‘snije ni ike jako shmpiom neurotyceny, lee takte konstytuty Way clement Konstruksi rscrywisods, try wept ncle z dojzal, zwigzang 2 reeerywistoslg cases ef Freud opis. tree wyobrazeniowa” pierwotnego vcr in nan, Ktore prastrwalo jako yeograniczonose | wie? 2 wsazchiwiatem (ucucie oseaicane)"™. Dal) w tym amy rozdiale, Freud suger, 2 owo weave ocea femme. daiy do odtworznia sbecgranicmego rey mu"***", Uderaajacy paradoks polega na ‘ym, 2 ni eyzm, poimowany na opal jako egotystycene wycofanic tip 2 rcrywistalc, kojarzony jst tua) 2 jnoelg 26 wazechiwiatem, objawia now eebi te) Koneepc pora falym niedojetym autoerotyzmem ‘nareyem aznaeza Fundumentaine odnisienie do resceywistis, 2 ktdego move si zrodnie cay porzadek epzstensalny* Tnayni flowy, w nareyerie mode sg zawiera zarodek ing) zasady faeczyvstc: bina obsads (teks) ego (wae itl) mote sta si rie rezerwuarem aowe bina te obsadyobicktywnegoSwiata~prake7talejge en wit 1 tows forme byte. Inerpretace fy potvierdea dec) dua rol, jakg wedlug Freuda odgrywa nareystyczne lid tw proces sublimacy, W fg iid zadaje on pytane: Cy nie kadda sublimacja dochodsi do skutku za posted tem ego. klorezrazu praemieniaseksualne bdo waza ‘ez abiektom wlio mareysvczne, aby mu pai), bye moe, wyznaczyé nny cel”*. Jes tak sprawa wyglad, twozetka sublimacja zazynalaby sig od reaktywach acy ‘ycancgo ibid, ktre w kis sposbb pelea sie! rz tnt obickty. Hipotera ta prac #e ewolUcjonizue Sublimacj: suger nereprenywng forme sublimac, bea {qnastepotwem rorwerzenia, ane hamjcrgo odchy lid, Woe esses do rozwazat nad ta Koncepe}t Onfeusz | Nareyz 00 wyobrazenia Wilkie} Odmowy niezgody na rorlgcrenie 2 obiekiem (ub podmiotem) libido, Celem odmowy jest wywolene ~ ponowne po- lacrone sie, Orfeuse fo archetyp poety jako w)zwolitela iwdrey:S°™ ustanawiaw iwiece wytsry porradek. porzadk bez repre W jgo osobie lea signa wieezne xisy suka, wolnoté 1 Kultura. Jest poets odkupienia, béstwem, ktée preynot pokd i wybawieni,uspokajajac alowicks § preyrode nis, lc pies Ale ,bobaterowi kulturowemu" Orfeuseom pray sujesip tie ustanowienie bardzo admicnnego porzadk taco plac on fyeen: Tymezasem Orfeuse zaprestal wszelkic) mioich 1 kobietam, xy 1 dlatego, de byl tak zalarnany, czy ted, 2 pood preysggl wiemnos, Jednak wile kobet plone to namigtnoscig do wiesora 1 wiele 2 nich clrpisto vwzgardzonych proce niego. On wiréd ludu trackego Zapoceatwowal milo do mlodyeh chlopedw: nary! Giese Krk wiosng 1 plenescymikwiatam ich tmlodose Zostalrozszarpany na kawalki przez oxzalaletrackie keobicty*™™ Trade Klasycma praypisuje Orfeuszowi wprowa dzenie homoseksualimur Tak jak Nareyz, oduca on rormalnego Erosa nie dia ascelyeznego seal, le dl Eros pelnicjzepo. Tak jak Narcy2, proteruje presi represywnemu porzgkowiseksualoic shige} prokres Gh Evvs Ovfemm | Nareyn pt a2 do Kobe apr tecnicm tego porzadku ~ Wielka Odmowa. W Swede tapreccrcia Oreos | Naryeupiny now Tceywt Sok, poiaajgca wlisny poredek, ray i odmice nymi opus Eros Oren praestacen bye poprer Tie jot pict,» praca ~ ga. 2ywot Nareyea to 29 Pickndn, yo aici fat Nontenpiaca. Wycbrazeia gnale i upeawemocni ich zara rcceywistose K Wymiar estetyezny ni dadno) nisady rzezywistoc. Podobne jak wyobr 2ria, stanowiges je} Konstytutywn. wladay umystows, Boga, Kary iyje pot, by poKonaé smieré 1 KtOr ‘yeaa proyrodg ~ powicigangta i powéciggajgca mate Fhe uwalia pigkne f radosne formy rzecey ofywionych Tnicotywionyeh, Nic pragnae ju ,spetnich jeszcze oi talnjeh™* ani nie walcage 0 nie, wolne sq od strachu Pokowéw, tym simym solne per se. Kontemplacia ww wydants Nateyzn ozntcea odrauoenie wszdlki) inne Sahai, ertyere podane ne kn, meromczne ‘Gednocrenie whsoe} eprystenci 2 przyroda. | podobn flounia estetyezna przedstaiaalerepesywny porzdek Wai sposib, 2 prayrodn Ww cxlowieku { na rewnatrr rego swobodnie padporaadkownje sig .prawom” ~ p tvom pozora 1 pikno ‘Nieepresyny porzadck jest 2 swe stty porzad cm obftoserniezbgdne ogranicenie jest wynikiem nad mary, a nie braku. Tylko poregdek obfitosci da sie posoizic z wolnoscig. W tym wladnie punkcie spotyka sic enlsyezna i materiaistyerna krytyka kultury. 1 jedna, Harage zgodnie stwierdaje 20 nlerepresywny porzadek ‘move mistnie tylko w fare najw2sae) dojzaboie ey Zach, Kiedy warystkie podstawowe potrzeby moss byC Zaspokajane rz) minimalnych nakladach ener fiz) ong) | umyslowe) w minimalnymn wymiarze czasu. Od Fucajac pojecie wolnoici zwiqzane 7 rzadami zasidy weydayaod,rezerwujd woinow dia nowe|formy egzysten Gi, koma sie wyloni na podstawie powszechnegozaspoko- ens potaxb egysencjainych, W iym laste ket Testo wolnosi zmajdue sg pozakavestwem Konicano 1g. Posiadancnieabydaychsrodkow do fea to waepy Jdekich dolnosi | pragnieh. Optimum na tm eben rodukai i dystrybucj, by jak name) case poswigene Aualnodé nie moze byé watoiiy | eclem samyam w solve date tak zorganizowany, by jk najvies) cea Pe jako zasady eywiizacji, ne zakladaja prackstalcena pre €y (abo) crf} ealkowite podporzqdkowanie wold the roewijaigeyi sig potenjlom clowicka | nary ae arcs tvigych w produktywnod 1 wydajoose grt Hest nieprodukiywna i ncuiytecena depo, 2 anu EEO: PO pros vigra” 7 raezywisosc, Anal on rovmiez ich cechy bydace wytworem sublimay ~yane bimacja zmyetowodcl. W istnsicjm systemic dominehi ja windz zmyslowyeh weajemne se dopelniajy pod trzymuja, W hategoriach ‘Freidowskich eyeilzowana 19 Kh uwolncniezaktida ,poniene” morslnos : mne, 2 te astatnie swobodnie pod- siawione, tiewyklue x Transformacja seksuainosci w Erosa Wirialerepresywne} Kultury, ktérg wyprowadai ‘elu ustanowienie nowych react migdzy rorument po Pelami. Cywilizowana moralnod? zoraje obalona pre Hworsenie harmomi migdey popgdowa wolnosca §p fradkiem: popedy. uvolnione od tyranit represywneeo forums, dia do ustanowienia swobodayeh i trwalseh stosunlkow eqzytencalnyeh ~ dajy poceatek nove) 2x adie rnczywistode W Schilerowslie) Koncept «pat ftw estetyezneg0" wiia merepresywne)kultury konkre tyanie sip na_poriomie dojrzae) cywilizacj. Na tym Poviomie problemem spoleernyn (w terminolog Sch Tera, polisonym) stale sie, tak samo jak w psycholoi Freuda, organizicja popedbw. Process, ktére tworay i superego, kszatajatakie | utrwaajg okreslone inst fugje { sosunki spolecne. Takie pojgcia psychounah tycene, jak sublimaca, identyikacl | intojekeia maja frei nie ko peyehicena, Iecr take spolecma. Pree Ioctalcaja sig one w koscu w caly system insytuc pram, reeay i obyezajow, kte saa cxolo jednostoe Jka rasczyobiektywnic ‘sticjgce. W ramach tego an tagonistyeenego sytem peychiceny Konflikt migdy ex iemperege, niglzy eo {dest rownocaeie Konfiker migazyjednostka a spoleczestwem,w kiGrym ona Ze 199

You might also like