ఆంధ్ర ధ్రదేశ్ అంశాలు - కొన్ని ముఖ్యమైన పునశ్చరణ పరశ్ిలు

➢ ఆంధ్ర ధ్రదేశ్ రాష్ట్ ర ఆర్ధక

ి మంధ్ి బుగ్ గన రాజంధ్ర ధ్రసాద్, 2019 జులై 2 న
2,27, 974 కోట్ల బడ్జట్
ె ను ధ్రవేశ పెట్టరరు.

➢ రెవెన్యూ వసూళ్లు 178697 కోట్లల.

➢ మూలరన వసూళ్లు 49277 కోట్లల.

➢ రాబడి వూ యాల మరూ ఏర్ప డే వూ త్త్యూ సం ను రెవెన్యూ లోట్ల అంట్టరు.

➢ 2019 - 20 లో అంచనా వేయబడిన రెవెన్యూ లోట్ల 1778 .52 కోట్లు.

➢ బడ్జెట్ లో కొన్ని ముఖ్ూ కేటాయంపులు:-
i. కడర ఉక్కు రరిధ్శమ 250 కోట్లు కేట్టయంచారు.
ii. న్యతన రాజధాని నిరాా ణం క్క 500 కోట్లు కేట్టయంచారు.

iii. చేనేత క్కట్లంబానికి ధ్రతి సంవతస ర్ం 24000 ఆరి ిక సహాయం

ధ్రకటంచారు.

iv. “YSR షాదీ కా తోఫా” కి బడ్జట్

ె లో కేట్టయంచిన బడ్జట్
ె 100 కోట్లు.
v. “YSR రైతు భీమా” 100 కోట్లు (ఎక్సస ధ్ేషియా 7 లక్షలు).

vi. విశాఖరట్ణ
ర ం -చెన్నై కారిడార్ కేట్టయంచిన కేట్టయంపులు క్క
200 కోట్లు.

vii. 2018-19 తో పోలిస్తయ 2019-20 బడ్జట్

ె లో సాగునీట ధ్ాజెక్కర లక్క
81.5 % ఎక్కు వ కేట్టయంపులు చేసారు.

viii. ధ్రజా రంపిణి పౌర్ సర్ఫరా లకి కేట్టయంచిన మొతయం 4429 కోట్లు
1. ధ్ామ వాలంటీర్ ుక్క 720 కోట్లు

2. ధ్ామ సచివాలయ వూ వస థ కి 700 కోట్లు

3. మునిస రల్ వార్ ్ వాలంటీర్ లక్క 280 కోట్లు
4. మునిస రల్ సచివాలయం కి 180 కోట్లు కేట్టయంచారు
ix. MGNREGA రథకం క్క 500 కోట్లు

x. అధ్ి గోల్్ భాదితులక్క న్ ర రరిహార్ం 1150 కోట్లు

xi. YSR భీమా కి కేట్టయంచిన మొతయం 404 కోట్లు

xii. బియూ ం సబిస డీ కోసం ౩౦౦౦ కోట్లు కేట్టయంచారు

xiii. జగననై విద్యూ దీవెన 4962.2 కోట్లు

xiv. YSR ఫంచన్ రథకం 15,746.58 కోట్లు

 ఆంధ్ర ధ్రదేశ్ అంశాలు - కొన్ని ముఖ్యమైన పునశ్చరణ పరశ్ిలు

ఆంధ్ర ధ్రదేశ్ ఆర్ధ ిక సామజిక అంశాలు:-

➢ ఆంధ్ర ధ్రదేశ్ విస్తయర్ ణం 1,62,970 చ కి మీ

➢ విస్తయర్ ణ రర్ంా 8 వ సాానం ( దేశం లో రాష్ట్ర వాటా 4.9 % )

➢ ఆంధ్ర ధ్రదేశ్ అట్వీ విస్తయర్ ణం 37,707 చ కి మీ ( 23.54 %, దేశం లో 9 వ సాానం )

➢ AP తీర్ రేఖ పొడవు 974 కిలోమీట్రుు ( 2 వ సాథనం )

➢ AP జనాభా 4.96 కోట్లల ( 10 వ సాానం ), దేశం లో రాష్ట్ ర జనాభా వాట్ట 4.10 %

➢ AP జనసాంధ్రత 304
➢ 2018-19 లో ఆంధ్ర ధ్రదేశ్ GSDP విలువ 9,33,402 కోట్లల (ధ్రస్తుత రరలలో )

➢ 2018-19 లో ఆంధ్ర ధ్రదేశ్ GSDP విలువ ిార రరలలో 6,80,000 కోట్లల

➢ 2018-19 లో రాష్ట్ ర తలసరి ఆద్యయం 1,64,025 రూాయలు( భారత్ 1,26,699)
➢ AP సగట్ల వర్ ష ాతం 96.6 cm
➢ రాష్ట్ము
ర లో 3 జాతీయ పార్కు లు, 13 వనూ ధ్పాణి సంరక్షణ కేంధ్ద్యల మొతయం

విస్తయర్ ణం 8139 చ.కి.మీ

➢ 6,640 కోట్ు E-వూ వసాయ మారెు టంగ్ వాూ ార్ం ద్యా రా దేశం లో మొరట సాథనం

లో నిలిచిన జిల్లల గంటూర్క ( దేశం లో మొరట సాథనం లో గల రాష్ట్ము

ర AP )
➢ దేశం లో E -చెలిం
ు పులలో మొరట సాథనం లో నిలిచిన మారెు ట్ దుగ్గ గరాల

➢ ఈస్ట ర కోస్ట ర ఎకనామికల్ కారిడార్ లో భాగంా విశాఖ్ - చెన్ని పార్ధధ్శామిక

కార్ధడార్ ను అభివృదిి రరుస్తయనాై రు
➢ AP లో నిర్ా హణ SEZ లు 19
➢ రాష్ట్ము
ర లో మలలవలల ( కృష్ణా జిల్లల ) వరద మెా ఫుడ్ ార్ు ఏరాప ట్ల కానునై ది

➢ రాష్ట్ము
ర లో న్యతన ఇస్తక విధానం అమలు 2019 సెప్ం
ర బర్ 5
➢ 2018-19 లో వర ష పాత లోట్ల 34 %

➢ ధ్ామీణ రంచాయతి లలో అమరిి న LED బలుు ల సంఖూ 25.60 లక్షలు

➢ 2018-19 లో జారీ చేసిన కొతయ వూ వసాయ విద్యూ త్ కనెక్షన్స 86,430

➢ రాష్ట్ము
ర లో జాతీయ ర్హద్యరుల సంఖూ 36 , పొడవు 6859 కిమీ
➢ రాష్ట్ము
ర లో ధ్రతి వెయూ చ కి మీ క్క జాతీయ ర్హద్యరుల పొడవు 41.46 కిమీ

(దేశం లో 40 కిమీ)
➢ రాష్ట్ము
ర లో పొడవైన స్తట్
ర హైవే SH-31 ,కడర నండి రేణిగంట్
 ఆంధ్ర ధ్రదేశ్ అంశాలు - కొన్ని ముఖ్యమైన పునశ్చరణ పరశ్ిలు

➢ రాష్ట్ము
ర లో పొడవైన జాతీయ ర్హద్యరి NH-16
➢ విమాధ్శయాల సంఖూ రర్ంా AP దేశం లో రెండవ సాానం (సంఖ్ూ 6 )

➢ రాష్ట్ము
ర లో కల ఏకైక ష్టైవేట్ విమానాధ్శయం పుట్రరర్ధ ు

➢ రాష్ట్ ర ధ్రభుతా ఆదీనం లో నిర్ా హణలో ఉనై ఓడ రేవులు 14

➢ కృ్ర
ా ట్ి ం ఓడ రేవు అధిక ఆద్యయం కలద్య

➢ రాష్ట్ము
ర లో ధ్ారమిక ఆరోగూ కేంధ్ద్యల సంఖూ 1148 , ఉర కేంధ్ద్యలు 7458
➢ ఏరియా ఆసప ధ్తులు 28, మాత్త్ శిశు ఆరోగూ కేంధ్ద్యలు 3

➢ అంగన్ వాడి లు 55607

➢ రాష్ట్ ర SC జనాభా శాతం 17.08%, ST జనాభా శాతం 5.53 %

➢ రా్ం
ర లో మునిస ాలిటీలు 71
➢ నగర్ రంచాయతీలు 25

➢ మునిస రల్ కార్పప రే్న్స 14

➢ మండలాలు 676

➢ రెవెన్యూ డివిజనుు 50
➢ రాష్ట్ము
ర లో పేరరికం వాట్ 9.2%, దేశం లో 21.9 %

➢ ధ్ామీణ పేరరికం 10.9 % , దేశం లో 25.7 %

➢ రట్ణ
ర పేరరికం 5.8 %, దేశం లో 13.7 %

➢ రాష్ట్ ర ధ్ామీణ నిరుద్యూ ిత రేట్ల 12%, దేశం లో 17%

➢ రాష్ట్ ర రట్ణ
ర నిరుద్యూ ిత రేట్ల 43 %, దేశం లో 34%

➢ 12,915 రంచాయతీ లలో MGNREGA అమలు జరుగుతునై ది

➢ రాష్ట్ం
ర లో తెల ు రే్న్ కారు్ లు 137.68 లక్షలు
➢ అధికం ా కల జిలాు తూర్కు గోదావర్ధ, అలప ం ా కల జిలాు విజయనగ్రం
➢ రాష్ట్ం
ర లో రే్న్ ద్యకాణాల సంఖూ 29,054

➢ అతూ ధిక రే్న్ షాపు లు కల జిలాు అనంతపురం, అలప ం ా కల జిలాు

విజయనగ్రం

➢ అధిక అట్వీ విస్తయర్ ణం కల జిలాు YSR కడర , అలప ం ా కల జిలాు ధ్ీకాకుళం

➢ అధిక వూ వసాయ కమత్త్లు కల జిలాు గంటూర్క, అలప ం ా కల జిలాు YSR

కడర
 ఆంధ్ర ధ్రదేశ్ అంశాలు - కొన్ని ముఖ్యమైన పునశ్చరణ పరశ్ిలు

మహిళలు సామాజిక అంశాలు:-

➢ అంతర్జాతీయ మహిళా దినోతస వం మార్చి 8

➢ ఆంధ్ర ధ్రదేశ్ లో తొలి మహిళా MP ల సరస్తస విజయవాడ లో జరిినది

➢ 2011 జనాభా లెకు ల ధ్రకార్ం భార్త దేశం లో మహిళల జనాభా 58.75 కోట్లల, దేశ

జనాభా లో మహిళా వాట్ట 49%

➢ భార్త దేశం లో మహిళల అక్షరాసూ త 65.5 %

➢ మాత మర్ణాల రేట్ల భారత దేశం లో 130 గా నమోద్య అయంది

➢ 2011 జనాభా లెక్క ల ప్రకారం ఆంప్రప్రదేశ్ లో స్త్ర ీ జనాభా :- 2,47,46,590.

2011 లెక్క ల ప్రకారం ఆంప్రప్రదేశ్ లంగనిష్ప త్తీ - 997:1000

భారత దేశ లంగ నిష్ప త్తీ - 943:1000
a. అత్త తక్కక వ లంగ నిష్ప త్తీ నమోదైన సంవతస రం 1991లో 927:1000
b. అతయ ధిక్ లంగ నిష్ప త్తీ నమోదైన సంవతస రం 2011 లో 997:1000

c. అతయ ధిక్ లంగ నిష్ప త్తీ గల జిల్లా విజయనగరం 1019/ 1000

d. దిి తీయ స్థాననంలో స్థీ కాకాక్క ం 1015/1000

e. తృతీయ స్థాననంలో తూర్పప గోదావరి 1007

f. అతయ లప లంగ నిష్ప త్తీ గల జిల్లా అనంతపూర్ 977

g. మొతీం ఆరు జిల్లాల్లా లంగనిష్ప త్తీ 1000కి మంచి నమోదు చేయబడంది

h. అతయ ధిక్ స్త్ర ీ జనాభా గల జిల్లా తూరుు గోదావర్చ 26.5 లక్షలు
➢ రాష్ట్ం
ర లో పుర్పష్ అక్షర్జసయ త --74.5 శాతం
➢ స్త్ర ీ అక్షర్జసయ త -- 59.96 శాతం

➢ అతయ ధిక్ స్త్ర ీ అక్షర్జసయ త గల జిల్లా పశ్చి మగోదావర్చ 71 శాతం.

➢ అత్త తక్కక వ స్త్ర ీ అక్షర్జసయ త గల జిల్లా విజయనగరం 49.8 శాతం.

➢ రాష్ట్ము
ర లో మహిళల కోసం ఏరాప టైన హెల్ప లైన్ నంబర్ 181
➢ రాష్ట్ము
ర లో మాత మర్ణాల రేట్ల 74

➢ ఆంప్ర ప్రదేశ్ లోని చట్ట సభ లో 175 సభ్యయ లకి గాను కేవలం 14 MLA మాప్తమే
ప్ాత్తనిరయ ం వహిస్తీనాా ర్ప.
 ఆంధ్ర ధ్రదేశ్ అంశాలు - కొన్ని ముఖ్యమైన పునశ్చరణ పరశ్ిలు

మహిళ లకు కల్పు స్తుని రాజాూ ంగ్ రర రక్షణలు

ఆర్చ ికల్ 5.1: లంగ రరంగా ఏ పౌర్పన డ ని ఏ పౌర్పర్జలు ను వివక్షత లోను

చేయవదుు

ఆర్చ ికల్ 15.3: దేశంలో మహి ల కోసం ప్రత్యయ క్ సదుాయాలు క్లప ంచడం
ఆర్చ ికల్ 16: ర్జజయ ంలోనే ఉనా ఉద్యయ గాల విచారణ సమానతి ం

ఆర్చ ికల్ 23: వెట్టచా

ట కిరి దేవదాసి వయ వస న నిషేరం
ఆర్చ ికల్ 39.D: స్త్ర ీ పుర్పషులక్క సమాన రనికి సమాన వేతనం

ఆర్చ ికల్ 42: మాతా శిశు సంక్షేమానికి ప్రత్యయ క్ సౌక్ర్జయ లు క్లప న

ఆర్చ ికల్ 46: ఆరి నక్రరంగా బలహీనంగా ఉనా వర్జాలను ామాజిక్ ద్యపిడ నుండ

రక్షంచడం
ఆర్చ ికల్ 47: ఆరోగయ ం పోష్క్ విలువలు పంపుదల కోసం ర్జజయ ం క్ృషి చేయడం

ఆర్చ ికల్ 51.A(e): మహి ల గౌరవ మర్జయ దలక్క భంగం క్లగర్జదు.

రాజకీయ పరమైన రక్షణలు:-

73 ర్జజ్య ంగ సవరణ దాి ర్జ అధిక్రణ 243-D అనుసరించి రంచాయతీ ర్జజ్

సంసల
న లో,

74 ర్జజ్య ంగ సవరణ దాి ర్జ అధిక్రణ 243-T అనుసరించి మహి లక్క 1/3 వ
వంతు రిజర్వి ష్నుా క్లప ంచడం జరిగంది.

చట్ి పర రక్షణలు

➢ మహి ల సంక్షేమం కోసం దేశం లో రలు చట్టటలు చేయడం అమలు రరచడం

జర్పగుతూ వస్తీంది. వాట్టలో ముఖ్య మైనవి :

i. అప్క్మ రవాణా చట్ం

ట -1956
ii. మహి ల ను అసభయ ం గా చూరడానిా నిరోధించే చట్ం
ట -1986

iii. వరక్ట్ా నిరోర చట్ం

ట - 1961
iv. సత్త నిరోర చట్ం
ట - 1987

v. గృహ హింస చట్ం

ట - 2005
vi. బాలయ వివాహ నిషేర చట్ం
ట -2006

vii. మాతృతి ప్రయోజనాల చట్ం

ట - 1961
viii. రని ప్రదేశాలలో లంగక్ వేధింపుల నిరోరక్ బిలుా -2012
 ఆంధ్ర ధ్రదేశ్ అంశాలు - కొన్ని ముఖ్యమైన పునశ్చరణ పరశ్ిలు

సవ యం సహాయక సంఘాలు:-

➢ ఆంధ్ర ధ్రదేశ్ లో డాా ధ్కా సంఘాలు 971265.

➢ సభుూ లు 94 లక్షలు
➢ డాా ధ్కా ధ్ామీణ సంఘాలు 27792 .

➢ డాా ధ్కా మండలాల సంఖూ 662.

➢ ఆంధ్ర ధ్రదేశ్ లో డాా ధ్కా ముఖూ ఉదేశ
ద ూ ం - ఆర్ధక
ి సహకారం చేి మహిళల

స్తిారాభివృధి కి సహాయం చేయట్ం

➢ ఆంధ్ర ధ్రదేశ్ లో SHG (సెల్్ హెల్ప ధ్ూప్ ) ధ్రధాన లక్షూ ం పొదుపు చరూ లన

ధ్పోతస హించడం
➢ ఒకొు క SHG ధ్ూప్ లో సభుూ ల సంఖూ 10 నండి 20
➢ SHG లు NRLM రరిధి లో రని చేసాయయ
➢ డాా ధ్కా రథకానికి 1996 వర్క్క UNICEF సహకారానిై అందించింది

➢ 1991 ఏధ్పిల్ 1 న డావ ధ్కా న్న SJSGY లో విలీనం చేశారు, దీనిై 2011 నుండి
అజీవిక ా పిలుస్తయనాై రు

➢ AP లో ధ్ామీణ సంఘాల సమాఖూ లు 27792

➢ SERP ధ్ూపులో కల మొతయం సభుూ ల సంఖూ 76 లక్షల 98 వేలు , పొద్యపు విలువ

6471 కోట్లల
➢ ఆధార్ తో అనుసంధానం చేయబడిన SHG సభుూ ల సంఖూ 94.27 %
➢ 92.3 % ధ్ామీణ ధ్ాంత సభుూ లక్క సంత పొదుపు ఖాతాలు కలవు
➢ రట్ణ
ర ధ్ాంత SHG ల క్క వడీ్ లేని ఋణం అందించే రథకానిై 2012 అకోరబర్ 2

న ధ్ార్ంభించారు
➢ రట్ణ
ర పేరరిక నిరుా లన సంసక్క
థ (రట్ణ
ర SHG ) మంజూరు చేసిన ఋణం

17272 కోట్లల
➢ ష్టస్తయ నిధి ధ్ార్ంభించిన తేదీ 2010 అకోరబర్ 2

➢ 89,659 SHG లలో కల లక్ష 89 వేల సభుూ లక్క సమకూరిి న ఋణం 894 కోట్లల
➢ YSR స్తనాై వడీ్ రథకం కి కేట్టయంచిన మొతయం 1788 కోట్లల ఇంద్యలో ధ్ామీణ

మహిళలక్క 1140 కోట్లల

➢ రట్ణ
ర మహిళలక్క 648 కోట్లల కేట్టయంచారు
 ఆంధ్ర ధ్రదేశ్ అంశాలు - కొన్ని ముఖ్యమైన పునశ్చరణ పరశ్ిలు

➢ మహిళా సాధికార్త మి్న్ కోసం కేంధ్ర బడ్జట్

ె లో 1330 కోట్లల కేట్టయంచారు
➢ దేశంలో SHG ల నిర్ా హణ లో తొలి సాథనం లో ఉనై రాష్ట్ము
ర ఆంధ్ర ధ్రదేశ్

➢ డాా ధ్కా సంఘాల రరిధి లో నిర్ా హించే జనరిక్స మెడికల్ షాపులు అన్ని

సంజీవన్న మెడికల్ ష్ణపులు ( షాపుల సంఖూ 250 )

➢ ఆన్ లైన్ ద్యా రా డాా ధ్కా ఉతప తుయలు అమా కాలను ధ్పోతస హించడానికి మహిళా

e హత్ ఏరాప ట్ల చేసారు

➢ SHG సంఘాలలో సమావేశాలక్క శాశా త ఆహాా నితులు సరు ంచ్

➢ తల్పల బిడడ ఎక్స్ ధ్ప్స్ టోల్ ధ్ీ నంబర్ 102

➢ అంగన్ వాడి ల ద్యా రా బాలింతలక్క ఒకపూట్ భోజనం పెట్టర రథకం అమృత

హసం
ు

➢ మాత్త్ శిశు మర్ణాలను తి గంచడానికి దీవెన రథకాన్నకి సహకార్ము అందించే

సంసలు
థ రిలయన్స , ONGC
➢ కౌమార్ రశలో కల బాలికలక్క పౌషికా
ర హార్ అందించే రథకం కిశోర బాల్పకల

రథకం
➢ గరిి ణులు తలుులక్క పౌషికా
ర హార్ం అందించుట్క్క గ్ర్ధ్ం
ర గా 6000 అందించే

రథకం ధ్రధాన మంధ్ి మాతృతవ వంరన యోజన

➢ రక్షా రథకం కింర BPL వరాగల మహిళలు డాా ధ్కా మాహిళలకి శానిట్రీ నాపిు న్

లను 50 % సబిస డీ తో అంరజేస్తయనాై రు, మరియు ాఠశాల లో చదివే కౌమార్

బాలికలక్క ఉచితం ా అంరజేస్తయనాై రు

➢ రెండు సంవతస రాల లోపు పిలలక్క

ు 8 ర్కాల టీకాలను అందించడానికి
ఉదేదశించిన రథకం మి్న్ ఇంధ్రరనష్
➢ 77 మండలాలలో ిరిజనులక్క ఫుడ్ బాసెు ట్ పేరు తో 530 రూపాయల విలువ
చేసే 6 రకాల సరకులు ఉచితం ా అంరజేస్తయనాై రు.
➢ 2011 సెపం
ట బర్ 15 న రాష్ట్ి స్థాయి సహకార బ్య ంకు గా ష్టర ీ నిధి కో ఆపరేటివ్
ఫెడరే్న్ లిమిటెడ్ ఏర్జప టు

➢ దేశం లో మొదట్ట ారి మహిళా సవ యం సహాయక గ్రూప్ లక్క సూక్షమ ర్పణాలు

అందించిన బాయ ంక్క ,స్త్రీ నిధి ఇచేే ర్పణాల పై వడ్డీ ర్వట్ 13 %, ఇందులో 2 %

వడ్డీ ఖ్ర్పే లను, సేవ ఛార్ ా విధిస్తీనాా ర్ప కావున వాసీవిక్ వడ్డీ 11 %.
➢ 13 జిల్లా సమాఖ్య లు, 662 మండల సమాఖ్య లు ఉనాా యి.