Professional Documents
Culture Documents
Tacan Usage
Tacan Usage
2. Η ΜΥΣΤΗΡΙΩΔΗΣ RADIAL.
Το πρόβλημα που έρχεται να μας
επιλύσει το VOR είναι η ακριβής απεικόνιση
του αν είμαστε σε μια συγκεκριμένη
διόπτευση από το σταθμό εδάφους και εάν
πηγαίνουμε προς αυτόν ή απομακρυνόμαστε.
Έτσι γεννήθηκαν και οι radials.
Παρατηρήστε το διπλανό σχήμα. Έστω
ότι υπάρχουν 360 γραμμές, που ξεκινάνε από
τον σταθμό εδάφους και συνεχίζουν μέχρι τη
μέγιστη απόσταση κάλυψής του. Έστω ότι
ονομάζουμε κάθε μια γραμμή με την σχετική
γωνία της ως προς τον Βορρά (στο σχήμα
είναι προς τα πάνω). Έτσι η γραμμή που
πάει προς το Βορρά την λέμε 360, τη γραμμή
που πάει ανατολικά τη λέμε 90 κ.ο.κ.
-1-
Αυτές ακριβώς οι γραμμές ονομάζονται radials. Κάθε σταθμός συνεπώς έχει 360
radials, και κάθεμία ονομάζεται ανάλογα την κατεύθυνσή της ως προς το Βορρά
(π.χ. η radial 090, ή η radial 162).
Η χρησιμότητά τους είναι προφανής. Αν ορίσεις ότι θέλεις ένα αφος να βρεθεί
σε μια radial από ένα συγκεκριμένο σταθμό εδάφους, και ταυτόχρονα ορίσεις και
μια απόσταση από αυτό το σταθμό, έχεις ορίσει
ένα συγκεκριμένο σημείο στο επίπεδο, στο οποίο
θέλεις να βρίσκεται το αφος.
Στην ουσία μια όταν βρίσκεσαι σε μια radi-
al του σταθμού εδάφους, βρίσκεσαι στην
αντίστοιχη διόπτευση από το σταθμό (ΠΡΟΣΟΧΗ:
διόπτευση από το σταθμό προς το αφος και όχι
το αντίστροφο).
Για παράδειγμα στο διπλανό σχήμα, το αφος
βρίσκεται στη radial 060 του σταθμού εδάφους.
Το αφος όμως έχει το σταθμό σε διόπτευση 240°.
-2-
να το μετακινήσουμε στη προηγούμενη θέση
του. Αυτό το πετυχαίνουμε με την πάνω ή τη
κάτω θέση του τετραπλού διακόπτη.
Επίσης, το τρέχον κανάλι του TACAN
έγινε το 122Χ (αυτό που βάλαμε). Βλέπουμε
ότι συντονιστήκαμε και σε μια συχνότητα ILS
(η οποία είναι προτοποθετημένη) με τιμή
117.50, και τέλος, το σύστημα του ILS
ενεργοποιήθηκε (ILS ON).
Όσον αφορά το CMD STRG (Command Steering), αυτό επιλέγεται πατώντας το
πλήκτρο 0 (που γράφει και M-SEL) του ICP, όταν το scratchpad είναι πάνω του.
Επιγραμματικά αναφέρω ότι με αυτή την επιλογή ενεργοποιείται ένας ειδικός ρυθμός
για το ILS, που όταν είμαστε εκτός ±3° από τον διάδρομο, το ILS μας κατευθύνει,
όχι πάνω στο διάδρομο, αλλά σε ένα σημείο στο χώρο, απ’ όπου θα ξεκινήσουμε την
κάθοδο για προσγείωση. Για περισσότερες πληροφορίες δείτε το manual του SP3 σελ.
50.
Μπορούμε να αλλάξουμε τη μπάντα του TACAN από X σε Y και αντίστροφα,
βάζοντας για κανάλι TACAN το 0 και πατώντας το πλήκτρο ENT στο ICP.
Αν για κάποιο λόγο δε μπορούμε να χειριστούμε τα κανάλια
του TACAN από το ICP (π.χ. λόγω μιας βλάβης στο ICP ή/και στο
DED), μπορούμε να βάλουμε το διακόπτη CNI σε θέση BACKUP και οι
λειτουργίες του TACAN γίνονται από τα βοηθητικά όργανα
(βρίσκονται στην πίσω-αριστερή μεριά του cockpit). Αν ο
διακόπτης αυτός είναι σε θέση UFC, όλες οι λειτουργίες του TACAN
γίνονται από το ICP, και τα βοηθητικά όργανα δεν επηρρεάζουν
καμία λειτουργία.
5. ΤΟ HSI
Το HSI είναι το κυρίως όργανο που χρησιμοποιούμε για
να δούμε τις πληροφορίες TACAN αλλά και INS στο FALCON.
Τα αρχικά σημαίνουν Horizontal Situation Indicator,
και βρίσκεται στο κάτω μέρος του cockpit, σχεδόν ανάμεσα
στα πόδια του πιλότου.
Ένα βασικό στοιχείο του HSI είναι ο διακόπτης MODE,
που βρίσκεται ακριβώς αριστερά του. Με αυτόν επιλέγουμε
το τι θα βλέπουμε στο όργανο. Στη θέση NAV (που είναι και
η προεπιλεγμένη) παίρνουμε πληροφορίες απόστασης,
διόπτευσης και πλευρικής απόκλισης από το επιλεγμένο
STEERPOINT. Στη θέση TCN παίρνουμε τις παραπάνω
-3-
πληροφορίες από το TACAN, ανάλογα με το κανάλι που βάλαμε με έναν από τους
παραπάνω τρόπους. Στις θέσεις ILS/TCN και ILS/NAV έχουμε και πληροφορίες για το
ILS (στο HUD και στο κεντρικό τεχνητό ορίζοντα) από το TACAN και από το
επιλεγμένο STEERPOINT αντίστοιχα.
Μια μικρή παρατήρηση εδώ. Ενώ στις θέσεις NAV και ILS/NAV έχουμε πάντα
πληροφορίες στο HSI μιας και οι πληροφορίες αυτές λαμβάνονται από το INS και το
GPS του αφους, στις θέσεις TCN και ILS/TCN οι πληροφορίες δεν είναι σίγουρο ότι
θα εμφανίζονται πάντα. Εξαρτάται κυρίως από την απόσταση από το σταθμό εδάφους,
τη μορφολογία του εδάφους και το ύψος μας. Όταν δεν έχουμε πληροφορίες για το
επιλεγμένο TACAN, το καταλαβαίνουμε από το παράθυρο που εμφανίζει την απόσταση,
το οποίο θα έχει μια κόκκινη γραμμή στη μέση.
Τα στοιχεία που απαρτίζουν το HSI στο Falcon φαίνονται στη παρακάτω εικόνα.
Αυτά είναι:
-6-
Σύμφωνα με τα προηγούμενα, στο
διπλανό σχήμα φαίνεται η θέση του αφους
μας και του σταθμού εδάφους στο χώρο.
Άρα για να πιάσουμε τη radial,
πρέπει να στρίψουμε δεξιά (όπως μας
έδειχνε και ο ενδείκτης απόκλισης
φυσικά).
Πόσο δεξιά πρέπει να στρίψουμε
όμως;
Αυτό εξαρτάται από την απόσταση που
είμαστε από το σταθμό εδάφους, και σε
τι απόσταση από το σταθμο θέλουμε να
βγούμε πάνω στη radial. Στο διπλανό
σχήμα φαίνονται και τα σημεία που θα
βγούμε πάνω στη radial, ανάλογα με τη
πορεία που θα πάρουμε. Προσέξτε ότι αν
πάρουμε πορεία 010°, θα πάμε κατευθείαν
πάνω στο σταθμό εδάφους. Επίσης, ο
συντομότερος δρόμος για να
διασταυρώσουμε τη radial είναι η πορεία
που είναι κάθετη προς αυτή, δηλαδή η
050°.
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 2ο
Έχουμε συντονίσει σε ένα σταθμό TACAN και θέλουμε να
πιάσουμε τη radial 330, προσεγγίζοντας στο σταθμό. Η εικόνα που
βλέπουμε στο HSI είναι η διπλανή.
Αφού κάνουμε τα ίδια βήματα και σχεδιάσουμε το σταθμό
εδάφους και το αφος μας στο χώρο παίρνουμε το παρακάτω
αποτέλεσμα.
Άρα για να βγούμε πάνω στη radi-
al 330, πρέπει να πάρουμε μια πορεία
μεταξύ 300° και 330°.
Γενικά δεν είναι και το πιο
εύκολο πράγμα, να καταλαβαίνεις
κατευθείαν το που βρίσκεσαι και το
πως πρέπει να πας εκει που θες.
Χρειάζεται λιγάκι φαντασία, και
ειδικά όταν είσαι στον αέρα, είναι
ακόμα πιο δύσκολο.
Αυτό που μπορεί να κάνει τη
διαδικασία αυτή πιο εύκολη είναι η
εξάσκηση. Αφού κατανοήσετε τις
έννοιες που περιγράφονται εδώ,
μπείτε στο αεροπλάνο και κάντε τις
πράξη. Ενα φύλλο χαρτί και ένας
στυλός, με τα οποία θα σχεδιάζετε τη
θέση σας και τη θέση του TACAN, θα
βοηθήσει αρκετά, στα πρώτα στάδια
τουλάχιστον της εκπαίδευσης.
-7-
7. ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΠΡΟΣΓΕΙΩΣΗ
Σε αυτό το τελευταίο μέρος αυτού του οδηγού, θα δούμε κάποιες πρακτικές
οδηγίες, για να χρησιμοποιήσουμε το HSI για την προσγείωση.
Για να το κάνουμε αυτό, θα πρέπει να ξέρουμε και τη διεύθυνση του διαδρόμου
προσγείωσης.
Το πρώτο πράγμα που κάνουμε, είναι να συντονίσουμε το κανάλι του TACAN στο
αεροδρόμιο που θέλουμε να προσγειωθούμε. Αν αυτό είναι το αεροδρόμιο που είναι
προγραμματισμένο για προσγείωση στο flight plan, τότε το κανάλι του TACAN του
θα είναι ήδη επιλεγμένο.
Επίσης πρέπει να αποφασίσουμε σε ποιο διάδρομο θα
προσγειωθούμε. Οι διάδρομοι ονομάζονται ανάλογα με την πορεία
που έχει το αεροσκάφος κατά την προσγείωση ή την απογείωση.
Αν για παράδειγμα κατά την προσγείωση έχουμε πορεία 190°, τότε
ο διάδρομος ονομάζεται 19. Αντίστροφα, αν θέλουμε να
προσγειωθούμε στο διάδρομο 19 θα πρέπει να έχουμε πορεία 190°.
Ένα λεπτό σημείο είναι η σχέση διαδρόμου και radial. Για
να έχουμε πορεία 190° για να προσγειωθούμε στο διάδρομο 19,
όπως στο παραπάνω παράδειγμα, σημαίνει ότι θα είμαστε πάνω
στη radial 010, και μάλιστα προσεγγίζοντας το σταθμό, όπως
φαίνεται και στο διπλανό σχήμα.
Θα πρέπει να το έχουμε αυτό στο νου μας, όταν επιλέξουμε
διάδρομο και κοιτάξουμε το HSI για να πάρουμε πορεία για
προσγείωση.
Είμαστε έτοιμοι λοιπόν και συντονισμένοι στο TACAN του αεροδρομίου. Βάζουμε
στο Course μία από τις δύο κατευθύνσεις του διαδρόμου (δεν έχει τελικά σημασία
ποια βάζουμε). Κοιτάμε στο HSI και βλέπουμε μια μάλλον απογοητευτική εικόνα.
Λίγο μπερδεμένα; Ας προσπαθήσουμε να τα ξεμπερδέψουμε. Ας πάρουμε αρχικά μια
πορεία προς το αεροδρόμιο. Μπορούμε να βρούμε που είναι το αεροδρόμιο, από τον
ενδείκτη διόπτευσης που είπαμε παραπάνω. Ας σχεδιάσουμε και σε ένα χαρτί τη θέση
μας και τη θέση του αεροδρομίου.
Θα πάρουμε μια εικόνα σαν την παρακάτω.
Αυτό που μπορούμε να παρατηρήσουμε
είναι ότι όταν πηγαίνουμε κατευθείαν προς το
αεροδρόμιο, και έχοντας βάλει στο Course
οποιαδήποτε διεύθυνση του διαδρόμου
προσγείωσης, έχουμε μια εικόνα, του πως θα
βρούμε το διάδρομο αν προχωρήσουμε ευθεία
από το σημείο που βρισκόμαστε.
-8-
Οπότε, με αυτή τη κατεύθυνση που έχουμε, μπορούμε να αποφασίσουμε προς τα
που θα στρίψουμε για να βρεθούμε στη προέκταση του διαδρόμου. Έτσι, στο
προηγούμενο παράδειγμα, αν θέλουμε να προσγειωθούμε στο διάδρομο 19 θα κάνουμε
δεξιά, ενώ αν θέλουμε να προσγειωθούμε στο 01, θα κάνουμε αριστερά. Το πόσο
απόκλιση θα βάλουμε εξαρτάται από την απόστασή μας από το αεροδρόμιο. Αν είμαστε
μακριά θα βάλουμε μικρή απόκλιση, ενώ αν είμαστε κοντά θα βάλουμε μεγάλη. Η
ακριβής απόκλιση βγαίνει με τριγωνομετρικές πράξεις. Αν είμαστε κάθετα στο
10 διάδρομο, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τον διπλανό τύπο , όπου
tan (fapokl ) = το φαποκλ είναι η γωνία που πρέπει να στρίψουμε και το D είναι η
D
απόσταση από το αεροδρόμιο.
ΑΠΟΣΤΑΣΗ ΓΩΝΙΑ Δίπλα είναι μερικές ενδεικτικές αποστάσεις και
γωνίες που πρέπει να στρίψουμε για να βρεθούμε 10νμ στη
10νμ 45° προέκταση του διαδρόμου.
20νμ 26° Υπενθυμίζω ότι αυτές οι γωνίες ισχύουν μόνο όταν
30νμ 18° ερχόμαστε κάθετα στο διάδρομο. Για διαφορετικές
προσεγγίσεις δεν ισχύουν.
40νμ 14°
Αν στο προηγούμενο παράδειγμα λοιπόν είχαμε
50νμ 11°
απόσταση από το διάδρομο 20νμ, και υποθέτουμε ότι
ερχόμαστε σχεδόν κάθετα, θα πρέπει να βάλουμε απόκλιση 26°.
Αν τώρα αποφασίσαμε ότι θέλουμε να προσγειωθούμε στον 01, τότε πρέπει να
στρίψουμε αριστερά, με πορεία 300°-26°=274°.
Υλοποιώντας το παραπάνω σχέδιο, βλέπουμε στα τρία επόμενα σχήματα το τι θα
δούμε στο HSI.
-9-