Perniagaan Tingkatan 4 PDF

4
PERNIAGAAN TINGKATAN 4
MARKET
TRENDS
SUCCESS
RESEARCH
&
ANALYSIS
MARKET
TRENDS
SUCCESS
RESEARCH
&
ANALYSIS
PERNIAGAAN
Tingkatan 4
Harga: RM15.85
FT374001
RUKUN NEGARA
Bahawasanya Negara Kita Malaysia
mendukung cita-cita hendak;
Mencapai perpaduan yang lebih erat dalam kalangan

seluruh masyarakatnya;
Memelihara satu cara hidup demokratik;
Mencipta satu masyarakat yang adil di mana kemakmuran negara

akan dapat dinikmati bersama secara adil dan saksama;
Menjamin satu cara yang liberal terhadap

tradisi-tradisi kebudayaannya yang kaya dan pelbagai corak;
Membina satu masyarakat progresif yang akan menggunakan

sains dan teknologi moden;
MAKA KAMI, rakyat Malaysia,

berikrar akan menumpukan
seluruh tenaga dan usaha kami untuk mencapai cita-cita tersebut
berdasarkan prinsip-prinsip yang berikut:
KEPERCAYAAN KEPADA TUHAN

KESETIAAN KEPADA RAJA DAN NEGARA
KELUHURAN PERLEMBAGAAN
KEDAULATAN UNDANG-UNDANG
KESOPANAN DAN KESUSILAAN
(Sumber: Jabatan Penerangan Kementerian Komunikasi dan Multimedia Malaysia)

Tujuan Perniagaan dan Pemilikan Perniagaan BAB 1 i
MATA PELAJARAN ELEKTIF IKHTISAS
PERNIAGAAN
TINGKATAN 4
MARKET
TRENDS
SUCCESS
RESEARCH
PENULIS &
ANALYSIS
ZAITON BINTI HUSSIN
ZAKIYAH BINTI JALUN
MOKHTAR BIN PET
EDITOR
MOHD FARIS BIN DAIN
PEREKA BENTUK ILUSTRATOR

LAI HUEY MIN MOHAMMAD FAIZ BIN
MOHAMED HAUZA
AL HIDAYAH HOUSE OF PUBLISHERS SDN. BHD.

2016
02_Txtbk Perniagaan Tg4_Prelims-7/11.indd 1 11/7/16 12:11 PM

NO. SIRI BUKU: 0104
KPM 2016 ISBN 978 967 439 277 2
Cetakan Pertama 2016

©Kementerian Pendidikan Malaysia 2016
Hak Cipta Terpelihara. Mana-mana bahan

dalam buku ini, tidak dibenarkan diterbitkan
semula, disimpan dalam cara yang boleh
PENGHARGAAN
dipergunakan lagi, ataupun dipindahkan
dalam sebarang bentuk atau cara, baik dengan
elektronik, mekanik, penggambaran semula Penerbitan buku teks ini melibatkan kerjasama
mahupun dengan cara perakaman tanpa banyak pihak. Sekalung penghargaan dan
kebenaran terlebih dahulu daripada Ketua terima kasih ditujukan kepada semua pihak
Pengarah Pelajaran Malaysia, Kementerian yang terlibat:
Pendidikan Malaysia. Perundingan tertakluk
kepada perkiraan royalti atau honorarium. • Pegawai-pegawai Bahagian Buku Teks
dan Bahagian Pembangunan Kurikulum,
Diterbitkan untuk Kementerian Pendidikan Kementerian Pendidikan Malaysia.
Malaysia oleh:
• Jawatankuasa Penambahbaikan Pruf
Al Hidayah House of Publishers Sdn. Bhd.
Muka Surat, Bahagian Buku Teks,
No. 27, Jalan Dolomite Business Park,
Kementerian Pendidikan Malaysia.
68100 Batu Caves, Selangor Darul Ehsan.
• Jawatankuasa Penyemakan Pembetulan
Pruf Muka Surat, Bahagian Buku Teks,
Reka letak dan atur huruf: Kementerian Pendidikan Malaysia.
Al Hidayah House of Publishers Sdn. Bhd. • Jawatankuasa Penyemakan Naskhah
Muka Taip Teks: Minion Pro Sedia Kamera, Bahagian Buku Teks,
Saiz Muka Taip Teks: 11 poin Kementerian Pendidikan Malaysia.
Dicetak oleh:
Q My Print Sdn. Bhd.
No. 10, Jalan MU 1/6R, Seksyen 7,
Taman Perindustrian Meranti Utama Petaling,
47120 Puchong,
Selangor Darul Ehsan.

KANDUNGAN
Pendahuluan vi-x
TAJUK 1
TUJUAN PERNIAGAAN 1
Bab 1 Tujuan Perniagaan dan Pemilikan Perniagaan 3
1.0 Pengenalan 5
Gerak Minda 1.0 9
1.1 Tujuan Perniagaan 11
1.2 Bentuk Pemilikan Perniagaan 17
1.3 Bentuk-bentuk Perniagaan Lain 33
1.4 Klasifikasi Perniagaan 38
1.5 Skala Perniagaan 49
1.6 Perkaitan antara Penawaran Barang dan Perkhidmatan, Bentuk Pemilikan,
Klasifikasi dan Skala Perniagaan 52
1.7 Perkembangan Sektor Perniagaan di Malaysia 54
Gerak Minda 1.1 56
Aktiviti Kumpulan Kreatif dan Inovatif 1 58
Refleksi 58
Rumusan 58
Latihan Sumatif 1 59
Bab 2 Trend Semasa dalam Perniagaan 63

2.1 Peranan Kerajaan dalam Menangani Isu-isu Tempatan, Negara
dan Serantau 65
2.2 Trend Persekitaran Perniagaan 87
2.3 Analisis Faktor-faktor yang Membawa Perubahan kepada
Persekitaran Perniagaan 100
2.4 Kesan Perubahan Persekitaran terhadap Organisasi Perniagaan 110
Gerak Minda 2 114
Refleksi 115
Rumusan 115
iii

TAJUK 2
ORGANISASI PERNIAGAAN 119
Bab 3 Penetapan Visi, Misi dan Objektif Perniagaan 121
3.1 Maksud Visi, Misi dan Objektif Perniagaan 123
3.2 Perbandingan Visi, Misi dan Objektif Beberapa Perniagaan yang Berbeza 124
3.3 Ciri-ciri Objektif Sesebuah Perniagaan 127
3.4 Tujuan Penetapan Visi, Misi dan Objektif Perniagaan sebagai
Panduan Perniagaan 131
3.5 Menghasilkan Visi, Misi dan Objektif bagi Perniagaan Tertentu 135
3.6 Kesan kepada Perniagaan Akibat Kegagalan Mencapai Matlamat
dan Objektif 147
3.7 Faktor yang Mempengaruhi Perubahan Visi, Misi dan Objektif Perniagaan 151
3.8 Pencapaian Visi, Misi dan Objektif Perniagaan yang Dipilih 162
Gerak Minda 3 168
Refleksi 169
Rumusan 169
Bab 4 Bahagian-bahagian Fungsian Utama dalam Organisasi Perniagaan 173

4.1 Bahagian-bahagian Fungsian Utama dalam Organisasi Perniagaan 175
4.2 Tujuan Setiap Bahagian Fungsian 177
4.3 Pembangunan Produk dan Pasaran Baharu 199
4.4 Penggunaan Teknologi Maklumat 202
4.5 Hubungan dan Interaksi dengan Bahagian Fungsian Lain 206
4.6 Interaksi dan Perkaitan antara Bahagian Fungsian dalam Dua
Perniagaan Berlainan 215
Gerak Minda 4 217
Refleksi 218
Rumusan 218
iv

KERTAS KERJA PROJEK PERNIAGAAN 223
Kertas Kerja Projek 225
Panduan Tugasan Kertas Kerja Projek 227
Pengenalan 227
Panduan Pelaksanaan Tugasan Kertas Kerja Projek 228
CONTOH KERTAS KERJA PROJEK TINGKATAN 4 233

Glosari 253
Senarai Rujukan 257
Indeks 261
Jawapan 262

PENDAHULUAN
BUKU TEKS PERNIAGAAN TINGKATAN 4 ini ditulis selaras dengan hasrat murni Rukun Negara, Falsafah
Pendidikan Kebangsaan serta Wawasan 2020. Dokumen Standard Kurikulum dan Pentaksiran (DSKP) menjadi
panduan utama penulisan buku ini di samping penggunaan bahan-bahan rujukan yang lain.
Buku ini berkonsepkan korporat, interaktif, eye rest dan santai bagi menarik minat murid untuk terus
mempelajari mata pelajaran Perniagaan. Buku ini juga dibentuk dengan memasukkan unsur kepelbagaian
latihan dan informasi tambahan. Selain itu, elemen nilai murni, elemen merentas kurikulum dan kemahiran
abad ke-21 turut diterapkan bagi melahirkan generasi yang mencintai negara dan menjana minda murid untuk
berfikir di luar kotak.
Objektif utama buku ini ditulis adalah untuk menyediakan rujukan utama dalam proses pembelajaran dan
pengajaran (PdP). Buku ini juga disediakan untuk menimbulkan minat murid ke arah bidang perniagaan. Pada
masa yang sama, buku ini bertujuan untuk meningkatkan kemahiran komunikasi, kreativiti dan kemahiran
menganalisis dalam kalangan murid. Selain itu, buku ini juga bertujuan untuk membina kesediaan murid untuk
memulakan perniagaan dan menjadikan perniagaan sebagai pilihan utama selepas menamatkan persekolahan.
Kandungan buku ini yang meliputi tujuan perniagaan dan organisasi perniagaan, dijangka dapat
menyediakan bahan yang sesuai untuk murid memahami persekitaran mereka secara saintifik, sistematik dan
menyeluruh. Menguatkan hujah dan pembuktian, penulis telah menggunakan maklumat dan data terkini yang
diperoleh daripada sumber-sumber rasmi.
Keistimewaan Buku Teks Kurikulum Standard Sekolah Menengah (KSSM) Perniagaan Tingkatan 4 ini
adalah seperti yang berikut:
HALAMAN RANGSANGAN
Halaman rangsangan ialah halaman yang merangsang minda murid untuk memahami kandungan bab
secara umum. Halaman ini mengandungi maklumat tentang standard pembelajaran, peta konsep, previu dan
gambar foto.
Standard Pembelajaran Peta Konsep

Makna – Standard pembelajaran yang ditetapkan Makna – Grafik yang merumuskan DSKP
dalam DSKP Fungsi – Memberi pemahaman secara lebih
Fungsi – Memberi pengetahuan kepada murid mudah kepada murid berkaitan dengan isi
berkaitan dengan perkara yang akan dipelajari pembelajaran berdasarkan DSKP
dan dinilai
Gambar foto
Makna – Pengenalan ringkas berkaitan bab Makna – Foto yang memberi gambaran kepada
Fungsi – Memberi gambaran awal berkaitan kandungan teks
dengan tajuk yang bakal dipelajari Fungsi – Memberi pemahaman kepada murid
melalui foto yang mempunyai kaitan dengan
kandungan teks tajuk yang bakal dipelajari
vi

IKON TEKS
Ikon teks merupakan maklumat dan latihan tambahan yang berfungsi memberi idea kepada murid untuk
berfikir di luar kotak. Ikon teks ini merangkumi enam ikon utama, iaitu buletin keusahawanan, celik kewangan,
cintai negara, minda kreatif, EMK dan istilah perniagaan.
Buletin Keusahawanan RM Celik Kewangan

Berita berkaitan dengan perniagaan Info berkaitan dengan
dan usahawan pengurusan kewangan
Makna – Info berkaitan dengan Makna – Info untuk mendidik murid

dunia perniagaan berkaitan dengan pengurusan kewangan
Fungsi – Menarik minat murid kepada Fungsi – Memupuk budaya celik kewangan
perniagaan dan keusahawanan dalam kalangan murid
Minda Kreatif
Cintai Negara
Soalan menguji minda murid
Info mencintai negara
Makna – Info berkaitan dengan nilai patriotik Makna – Soalan ringkas berkaitan dengan
dan penyayang teks utama
Fungsi – Meningkatkan semangat patriotik • Keupayaan berfikir yang dapat melahirkan
dan mengukuhkan sifat penyayang dalam idea baharu yang unik dan menarik
kalangan murid Fungsi – Melahirkan murid yang kreatif
EMK
Istilah Perniagaan
Arahan:
Memupuk murid mengamalkan Istilah dalam bahasa Melayu
lapan elemen merentas kurikulum (istilah dalam bahasa Inggeris):
Soalan: Huraian atau maksud
Persoalan berkaitan dengan bab kepada istilah
dan aktiviti
Makna – Unsur nilai tambah yang diterapkan Makna – Glosari untuk istilah berkaitan
dalam proses PdP selain yang diterapkan dalam dengan perniagaan (EMK berkaitan
DSKP (Elemen Merentas Kurikulum (EMK) dengan Bahasa)
berkaitan Bakat dan Memupuk Nilai Murni) Fungsi – Memberi pengetahuan kepada
Fungsi – Merangsang keupayaan murid untuk murid untuk memahami perkataan penting
mengaplikasikan pengetahuan, kemahiran dan dalam bahasa Melayu dan bahasa Inggeris
nilai bagi menyelesaikan masalah, membuat
keputusan, berinovasi dan mencipta sesuatu
vii

NOTA DAN LATIHAN TAMBAHAN
Nota dan latihan tambahan melibatkan nota dalam bentuk contoh dan aplikasi QR Code. Selain itu, latihan
dalam bentuk jom cuba, kajian kes serta aktiviti kumpulan kreatif dan inovatif membantu menjadikan murid
lebih berdikari dan berdisiplin.
Contoh Kajian Ke
s
Contoh yang berkaitan Tajuk
dengan topik Soalan kajian kes
Makna – Contoh bagi sesuatu topik
Makna – Tugasan kes bagi sub topik (projek)
Fungsi – Memudahkan dan meningkatkan
pemahaman murid berkaitan dengan sesuatu topik Fungsi – Menilai kefahaman murid berkaitan
dengan topik yang dipelajari melalui aplikasi
dalam situasi sebenar
Tugasan dalam dan luar kelas
Makna – Tugasan individu berkaitan dengan

sesuatu topik
Fungsi – Sebagai persediaan awal sebelum
memulakan aktiviti kumpulan atau memenuhi
masa lapang Makna – Soalan Kemahiran Berfikir Aras Tinggi
(KBAT)
Fungsi – Melahirkan murid berfikiran kreatif dan
inovatif serta berupaya berfikir di luar kotak
Aktiviti Kumpulan Kreatif dan Inovatif
Soalan Aktiviti Kumpulan Kreatif dan Inovatif
Makna – Tugasan berkumpulan

(Elemen Merentas Kurikulum (EMK) berkaitan
dengan Kreativiti dan Inovasi)
Fungsi – Mencungkil pengetahuan murid dan
memupuk semangat bekerjasama dalam kumpulan
ketika menyelesaikan sesuatu tugasan
QR Code
Tajuk
Senarai URL
Peta -THINK Makna – Aplikasi QR Code (Quick Response) dan

URL (Uniform Resource Locator)
(Elemen Merentas Kurikulum (EMK) berkaitan
Makna – Peta pemikiran inovatif (Innovative
dengan Sains dan Teknologi serta Teknologi dan
thinking map)
Maklumat dan Komunikasi (ICT))
Fungsi – Mempertingkatkan dan membudayakan
Fungsi – Menarik minat murid untuk belajar
kemahiran berfikir dalam kalangan murid
secara lebih interaktif, cepat dan mudah serta
ke arah menghasilkan murid yang kreatif, mendapat maklumat yang betul dan tepat
kritis dan inovatif
viii

ELEMEN DI AKHIR SUB TOPIK DAN BAB
Elemen di akhir sub topik dan bab merangkumi rumusan ringkas yang memberi gambaran secara umum
kepada bab yang telah dipelajari. Selain itu, latihan yang dibentuk akan menguji pemahaman murid dalam
setiap bab yang telah dipelajari. Setiap soalan meliputi pelbagai aras termasuk soalan Kemahiran Berfikir Aras
Tinggi (KBAT).
Gerak Minda Refleksi
Makna – Latihan formatif Makna – Imbas kembali

(Soalan objektif, struktur dan esei) (Soalan esei yang merangkumi kesimpulan
Fungsi – Menguji dan mengukuhkan kefahaman kepada kehendak DSKP)
murid terhadap sub topik yang telah dipelajari Fungsi – Mengimbas kembali topik yang
telah dipelajari melalui soalan-soalan yang
memerlukan jawapan sama ada secara lisan
atau bertulis
Rumusan Latihan Sumatif
Makna – Rumusan Bab Makna – Latihan akhir bab

Fungsi – Menyatakan isi penting bagi (Soalan objektif dan esei)
setiap bab Fungsi – Menguji pemahaman murid terhadap
topik atau bab yang telah dipelajari
Aktiviti Kumpulan Kreatif dan Inovatif (Bab)
Soalan Aktiviti Kumpulan Kreatif dan Inovatif
Makna – Tugasan berkumpulan di akhir setiap bab

(Elemen Merentas Kurikulum (EMK) berkaitan dengan Kreativiti dan Inovasi)
Fungsi – Mencungkil pengetahuan murid dan memupuk semangat bekerjasama dalam kumpulan ketika
menyelesaikan sesuatu tugasan murid yang mencakupi pengetahuan setiap bab
ix

IKON USAHA NIAGA
Sesiapa sahaja boleh jadi jutawan asalkan
berani berusaha tanpa putus asa.
Irfan Khairi
Seorang pakar perniagaan Internet dan pengasas Irfan Khairi Sdn. Bhd. (iksb).
Beliau terlibat dalam perniagaan bermula pada usia 20 tahun dan berjaya menjadi
jutawan pada usia 25 tahun. Beliau telah menggunakan kejayaan yang dimiliki untuk
membantu usahawan sedia ada dan bakal usahawan untuk turut berjaya dalam
bidang perniagaan.
Jadikan setiap masalah sebagai peluang dan

bukan sebagai halangan untuk berjaya.
Neeta Gosalia
Pengasas Neeta’s Herbal (M) Sdn. Bhd. yang mengeluarkan produk rambut herba dan
pusat penjagaan kulit. Beliau telah melalui pelbagai cabaran dan dugaan sebelum bergelar
usahawan berjaya. Sikap ingin terus berjaya, tidak pernah berputus asa dan yakin pada
diri menyebabkan beliau berjaya mengharungi setiap cabaran yang mendatang.
Yakinlah bahawa 9/10 rezeki adalah

daripada perniagaan.
Mohd Khairul Nizam Wahiddin

Pengasas syarikat Spirit Beauty Sdn. Bhd. dan produk jenama DEWAMOR
SIGNATURE yang ditubuhkan olehnya sendiri. Beliau merupakan seorang
usahawan muda dan orang kelainan upaya (OKU). Beliau berjaya membuktikan
bahawa kekurangan diri bukan alasan atau halangan untuk terus berjaya bagi
mengubah nasib diri dan keluarga.
Berfikir positif akan membuat anda nampak

peluang di sekeliling anda.
Lee Thiam Wah
Pengasas dan pemilik mini market 99 SPEEDMART melalui syarikatnya, iaitu
99 SPEED MART SDN. BHD. Beliau merupakan orang kelainan upaya (OKU) yang
berjiwa besar dan kental. Beliau berjaya membuktikan melalui usaha yang berterusan
dan semangat yang tinggi akan mengatasi setiap kelemahan yang wujud. Sikap berani
“bertindak di luar kebiasaan” menjadi pencetus kepada kejayaan yang dimilikinya pada
hari ini.
x

Tajuk 1
Tujuan Perniagaan 1
Permata Niaga
“Jika kita senang, kesenangan yang kita peroleh datang dengan

tanggungjawab. Kita perlu melakukan amal jariah. Walaupun sedikit,
biarlah yang sedikit itu ada berkatnya”.
- Tan Sri Syed Mokhtar Shah bin Syed Nor Al-Bukhary

(Syed Mokhtar Al-Bukhary) -
(Sumber: Dipetik dan disesuaikan daripada laman sesawang

http://nurulnasuha208799.blogspot.my/2013/10/19-prinsip-
kejayaan-tan-sri-syed.html, capaian pada 23 Julai 2016)
2
Tajuk 2
Organisasi Perniagaan
119
Permata Niaga
“Setiap perniagaan ada risikonya, jadi jika anda takut buat sesuatu
perniagaan, elok tinggalkan sahaja kerana pasti ada peluang yang
lebih baik untuk anda. Tetapi, jika anda langsung tiada sikap berani,
anda akan kekal miskin”.
- Tan Sri Robert Kuok Hock Nien (Robert Kuok) -
(Sumber: Dipetik dan disesuaikan daripada laman sesawang https://dahalmi

wordpress.com/2011/09/20/tan-sri-robert-kuok-usahawan
bersifat-realistik/, capaian pada 23 Julai 2016)
120
Kertas Kerja Projek Perniagaan
223
Permata Niaga
“Jika anda mahu merealisasikan impian, “belajar” bagaimana agar

impian tersebut dapat dicapai, “lakukan” dengan segera. Kejayaan
luar biasa akan menjadi milik anda”.
- Tan Sri Anthony Francis Fernandes (Tony Fernandes) -
(Sumber: Dipetik dan disesuaikan daripada laman sesawang http://pranataharri.

blogspot.com/2012/01/biografi-tony-hernandes.html#ixzz4FF9CAyBm, capaian
pada 23 Julai 2016)
224
BAB
1
TUJUAN PERNIAGAAN DAN
PEMILIKAN PERNIAGAAN
Adakah anda tahu bagaimana sesebuah negara dapat mencapai kestabilan ekonomi?
Ukuran paling mudah yang digunakan pada masa kini ialah mengukur keupayaan negara dan rakyat
untuk menjanakan pendapatan dalam bentuk kewangan.
Di Malaysia, menceburi bidang perniagaan merupakan salah satu cara paling berkesan untuk menjanakan
pendapatan yang lumayan dan mengubah sosioekonomi diri, keluarga atau masyarakat. Perniagaan ialah salah
satu aktiviti penting yang menjanakan ekonomi individu dan juga negara. Aktiviti perniagaan terbahagi kepada
barang dan perkhidmatan.
Dalam bab ini, anda akan mengenal pasti pelbagai organisasi perniagaan yang wujud dan cara perniagaan
dapat menyumbang kepada kesejahteraan negara. Anda juga akan mempelajari aspek pengurusan, pemilikan
dan klasifikasi perniagaan di Malaysia.
KATA KUNCI
• Tujuan perniagaan • Klasifikasi perniagaan
• Bentuk pemilikan • Skala perniagaan
• Francais • Barang dan perkhidmatan
• Usaha sama • Perkembangan perniagaan
Standard Pembelajaran
Selepas mempelajari bab ini, murid boleh:
1 menerangkan tujuan perniagaan
2 membezakan setiap bentuk pemilikan perniagaan secara milikan tunggal, perkongsian, syarikat
sendirian berhad atau berhad, koperasi dan kerajaan
3 mengklasifikasikan perniagaan mengikut saiz kecil, sederhana dan besar
4 menerangkan skala perniagaan berdasarkan kriteria tempatan, zon dan kebangsaan
5 menjelaskan sesuatu perniagaan berdasarkan penawaran barang dan perkhidmatannya,
pemilikan, saiz dan skala serta klasifikasinya
6 membezakan perkembangan perniagaan dalam sektor utama, kedua dan ketiga
Tujuan Perniagaan dan Pemilikan Perniagaan BAB 1 3
Bab1_Txtbk Perniagaan Tg4-7/11.indd 3 11/7/16 12:14 PM

Peta Konsep
1
Tujuan perniagaan dan pemilikan perniagaan
Tujuan Perkembangan
perniagaan sektor perniagaan
di Malaysia
Bentuk pemilikan
perniagaan
• Milikan tunggal
• Perkongsian
• Syarikat berhad
• Koperasi
Perkaitan antara
penawaran barang dan
perkhidmatan, bentuk
pemilikan, klasifikasi
dan skala perniagaan
Bentuk-bentuk
Perniagaan Lain Skala perniagaan
• Francais
• Usaha sama
Klasifikasi perniagaan
• Saiz perniagaan
• Sektor perniagaan
4 BAB 1 Tujuan Perniagaan dan Pemilikan Perniagaan

Bab 1
1.0 Pengenalan
Perniagaan ialah aktiviti yang melibatkan urus niaga jual beli
barang atau perkhidmatan antara penjual dengan pembeli Cintai Negara
bagi memenuhi keperluan dan kehendak pengguna. Aktiviti
Bidang perniagaan merupakan
perniagaan melibatkan pertukaran nilai antara penjual dengan suatu bidang yang perlu menjadi
pembeli bagi membolehkan penjual memperoleh keuntungan. pilihan pertama rakyat bagi
Keuntungan yang diperoleh boleh dilaburkan semula untuk membantu mengukuhkan
memajukan cabang perniagaan. Sebagai peniaga yang beretika, ekonomi diri, keluarga
sebahagian kecil keuntungan boleh digunakan untuk memenuhi dan negara.
tanggungjawab kepada masyarakat.
Setiap perniagaan dalam pasaran bertanggungjawab untuk
menghasilkan barang atau perkhidmatan bagi memenuhi
keperluan dan kehendak masyarakat. Perniagaan juga turut
bertanggungjawab untuk membantu meningkatkan taraf hidup
masyarakat dengan menyediakan peluang pekerjaan. Selain
itu, perniagaan juga bertanggungjawab untuk menjalankan
tanggungjawab sosial korporat (CSR) seperti melindungi alam
sekitar dan meningkatkan infrastruktur setempat.
EMK
1.0.1 Konsep Asas Perniagaan Arahan:
Bincangkan dalam kumpulan.
Konsep asas perniagaan merupakan perkara utama dan asas
Soalan:
yang membolehkan wujudnya proses urus niaga antara penjual Berikan pendapat anda berkaitan
dengan pembeli. Setiap asas yang terdapat dalam perniagaan dengan kepentingan konsep
mempunyai perkaitan antara satu sama lain. Konsep asas asas perniagaan kepada setiap
perniagaan merangkumi enam komponen utama seperti yang organisasi perniagaan.
ditunjukkan dalam Rajah 1.1 yang berikut:
Peta -THINK
Buku rujukan Internet
Memuaskan
kehendak dan
keperluan
pengguna
Penjual dan Pertukaran

pembeli Konsep nilai
asas
perniagaan
Barang dan Keuntungan

perkhidmatan perniagaan
Kontrak
Usahawan perniagaan Majalah
Rajah 1.1 Konsep asas perniagaan


(a) Barang dan Perkhidmatan
Bab 1
Minda Kreatif
Secara umumnya, kombinasi barang dan perkhidmatan dikenali
Jelaskan kaedah yang boleh
sebagai produk. Barang dan perkhidmatan ini disediakan dan
digunakan oleh sesebuah
perniagaan bagi memenuhi ditawarkan bagi memenuhi keperluan dan kehendak pengguna.
keperluan dan kehendak
pengguna yang tidak terhad.
Barang ialah sesuatu yang mempunyai bentuk fizikal.
Barang merupakan objek yang dapat dilihat serta disentuh.
Perkhidmatan ialah aktiviti yang memberikan faedah kepada
pengguna dan peniaga. Perkhidmatan tidak mempunyai bentuk
fizikal secara khusus dan disalurkan terus kepada pengguna oleh
peniaga yang menyediakan perkhidmatan tersebut.
Contoh
Barang: perabot, makanan dan pakaian
Perkhidmatan: pengangkutan, insurans dan pelancongan
(b) Memuaskan Keperluan dan

RM Celik Kewangan
Kehendak Pengguna
Untuk menjadi pengguna dan
usahawan yang bijak, setiap Keperluan ialah sesuatu yang diperlukan oleh manusia untuk
individu perlu berupaya untuk meneruskan kehidupan. Keperluan adalah terhad dan mudah
memahami perkara yang berikut: dipuaskan serta sama bagi semua individu.
• nilai wang
• kepentingan wang Kehendak pula ialah keinginan manusia untuk hidup
• pengurusan wang
dengan lebih selesa. Kehendak tidak terhad dan sukar dipuaskan
serta berbeza antara individu.
Peniaga perlu menawarkan barang dan perkhidmatan yang
dapat memenuhi dan memuaskan keperluan dan kehendak
manusia jika mereka mahu memajukan perniagaan.
Gambar foto 1.1 Keperluan Gambar foto 1.2 Kehendak


(c) Pertukaran Nilai
Bab 1
EMK
Pertukaran nilai merupakan aktiviti urus niaga yang melibatkan
Arahan:
tindakan pembeli memberikan sesuatu yang bernilai (wang)
Dapatkan maklumat melalui
kepada penjual sebagai balasan kepada produk yang diperoleh. kaedah sumbang saran.
Urus niaga akan berlaku sekiranya wujud persetujuan antara
Soalan:
penjual dengan pembeli tentang harga yang ditetapkan.
1 Bincangkan peranan penjual
dan pembeli dalam memacu
(d) Keuntungan Perniagaan pertumbuhan perniagaan
secara keseluruhan
Keuntungan ialah lebihan hasil jualan setelah ditolak semua kos di Malaysia.
2 Nyatakan sumbangan yang
yang terlibat. Contoh kos-kos yang terlibat ialah kos pengeluaran
boleh diberikan oleh peniaga
dan kos operasi. kepada masyarakat.
Keuntungan = Jumlah jualan – Jumlah kos
Tahap keuntungan yang diperoleh sesebuah perniagaan Buletin Keusahawanan

boleh dijadikan petunjuk jika perniagaan itu berjaya dan mampu
Akta Kawalan Harga dan Anti
bersaing di pasaran. Pada masa yang sama, keuntungan akan
Pencatutan 2011
melambangkan imej dan kecemerlangan sesebuah perniagaan. Akta ini berfungsi untuk
melindungi pengguna dan
Apabila sesebuah perniagaan telah berjaya memaksimumkan memastikan bahawa peniaga
keuntungan seperti yang telah ditetapkan, perniagaan tersebut berniaga secara jujur tanpa
bertanggungjawab untuk menyumbang semula sebahagian menaikkan harga barang atau
daripada keuntungan kepada masyarakat setempat. perkhidmatan secara sesuka hati.
(e) Penjual dan Pembeli

Penjual ialah individu yang menawarkan barang atau
perkhidmatan. Pembeli pula ialah pihak yang memerlukan atau
menghendaki barang atau perkhidmatan tersebut. Peniaga dan
pembeli melakukan urus niaga di pasaran.
Urus niaga berlaku apabila peniaga dan pembeli setuju dengan
masa, harga, kuantiti serta tempat barang atau perkhidmatan
tersebut dibekalkan.
(f) Kontrak Perniagaan

Kontrak ialah perjanjian yang dimeterai oleh dua atau lebih
individu. Pihak-pihak tersebut akan terikat secara sah kepada
perjanjian yang telah dipersetujui.
Kontrak dikuatkuasakan melalui Akta Kontrak 1950. Contoh QR Code
kontrak perniagaan ialah kontrak jual beli barang dan kontrak Akta Kontrak 1950
sewa beli. Kontrak perniagaan berperanan untuk melindungi http://www.docfoc.com/akta-
pengguna dalam urusan perniagaan. kontrak-1950-act-136

1.0.2 Aktiviti Perniagaan
Bab 1
Aktiviti perniagaan dapat dibahagikan kepada aktiviti berasaskan

Buletin Keusahawanan barang dan perkhidmatan.
(a) Aktiviti Berasaskan Barang

Aktiviti berasaskan barang melibatkan penggunaan faktor-faktor
• Program 1AZAM merupakan pengeluaran untuk menghasilkan barang fizikal. Contohnya,
salah satu usaha atau kilang perabot menghasilkan perabot seperti meja, kerusi dan
inisiatif kerajaan dalam kabinet untuk dijual kepada individu, organisasi dan kedai perabot.
melahirkan usahawan dan
mengeluarkan rakyat daripada
kepompong kemiskinan.
• Antara program yang terdapat
dalam program 1AZAM adalah
seperti yang berikut:
– AZAM KERJA
Memberi kemahiran
tambahan bagi meningkatkan
produktiviti dan kemahiran
– AZAM TANI
Menyediakan peluang
menjana pendapatan melalui
aktiviti pertanian
– AZAM NIAGA
Menyediakan peluang Gambar foto 1.3 Kilang perabot
menjana pendapatan
melalui aktiviti perniagaan
secara kecil-kecilan dengan (b) Aktiviti Berasaskan Perkhidmatan
kemudahan latihan dan
kredit mikro
Aktiviti berasaskan perkhidmatan melibatkan penawaran barang
tidak nyata yang dapat memberikan keselesaan, kepuasan dan
– AZAM KHIDMAT
kecekapan kepada pengguna. Contohnya, pendidikan merupakan
Menyediakan peluang untuk
menjana pendapatan melalui aktiviti perkhidmatan yang menawarkan pembangunan modal
aktiviti perkhidmatan insan dari aspek mental dan fizikal. Perkhidmatan ini melibatkan
(Sumber: Dipetik dan disesuaikan sektor awam dan sektor swasta.
daripada laman sesawang http://
www.kpwkm.gov.my/nkra/1azam)
Gambar foto 1.4 Perkhidmatan pendidikan


Gerak Minda 1.0
SOALAN STRUKTUR
Arahan: Jawab semua soalan.
1 Senaraikan empat komponen utama dalam konsep asas perniagaan.
(a)
(b)
(c)
(d)
2 Kenal pasti aktiviti yang dijalankan oleh perniagaan yang berikut:
Jenis perniagaan Aktiviti yang dijalankan

Agensi Pelancongan
Percetakan
Kedai Dobi
Kilang Kopi
3 Nyatakan lima kepentingan konsep asas perniagaan kepada bakal usahawan.

(a)
(b)
(c)
(d)
(e)
4 Berikan dua perbezaan antara keperluan dengan kehendak dalam perniagaan.
Keperluan Kehendak
(a) (c)
(b) (d)
5 Senaraikan empat contoh aktiviti perniagaan yang boleh diceburi dengan modal yang kecil.
(a)
(b)
(c)
(d)

SOALAN ESEI
1
Hotel Haiwan Peliharaan Sarah Kedai Haiwan Peliharaan Preety
Menjalankan perniagaan penjagaan sementara Menjual barang keperluan haiwan peliharaan
untuk haiwan kesayangan seperti makanan, pakaian, syampu dan permainan
(a) Bandingkan dua perniagaan tersebut dari aspek aktiviti perniagaan yang dijalankan.
(b) Pada pendapat anda, adakah kedua-dua perniagaan tersebut beroperasi dengan konsep asas
perniagaan yang sama? Bincangkan.
2 (a) Pilih satu barang kegunaan harian. Bagaimanakah konsep asas dalam perniagaan membolehkan
barang tersebut dinikmati oleh pengguna?
(b) Gambar foto yang berikut berkaitan dengan aktiviti perniagaan.
Berdasarkan Gambar foto A dan Gambar foto B, terangkan aktiviti perniagaan yang dijalankan.
Gambar foto A
Gambar foto B
3 Jelaskan bagaimanakah seseorang usahawan yang kreatif dan inovatif berupaya menjadikan keperluan
dan kehendak manusia sebagai suatu perniagaan?
4 Huraikan kaitan yang wujud antara konsep asas perniagaan dengan aktiviti perniagaan berasaskan barang
dan perkhidmatan.

Bab 1
1.1 Tujuan Perniagaan
Menawarkan Barang dan Cintai Negara
Perkhidmatan Setiap perniagaan perlu
Tujuan perniagaan adalah untuk menawarkan barang atau didaftarkan mengikut
prosedur yang betul dengan
perkhidmatan oleh seseorang peniaga atau organisasi kepada
berlandaskan undang-undang
pembeli. Hal ini melibatkan aktiviti pembayaran atau pertukaran yang telah ditetapkan. Hal
wang untuk mendapatkan barang atau perkhidmatan yang ini bagi melindungi semua
dikehendaki oleh pembeli atau pengguna. pihak termasuk pengguna dan
perniagaan itu sendiri.
Tujuan perniagaan ditunjukkan dalam Rajah 1.2 yang berikut:
Tujuan perniagaan
Menawarkan barang atau perkhidmatan
Bermotifkan untung Bukan bermotifkan untung
Rajah 1.2 Tujuan perniagaan
Terdapat pelbagai jenis perniagaan wujud untuk memenuhi

keperluan dan kehendak individu yang pelbagai.
Jadual 1.1 Contoh barang dan perkhidmatan yang ditawarkan
Keperluan/
Barang Perkhidmatan Perniagaan
kehendak Minda Kreatif
Nasi lemak Servis hidangan Makanan – Gerai Jelaskan aktiviti perniagaan
keperluan asas makanan yang boleh diceburi oleh
bakal usahawan yang tidak
Baju Menjahit pakaian Pakaian baharu Kedai jahit mempunyai pengalaman dalam
bidang perniagaan.
Produk Rawatan muka Ingin kelihatan Salun
kecantikan cantik kecantikan
Fikirkan barang dan perkhidmatan yang anda perlukan atau inginkan dalam minggu ini.

Barang
Bab 1
Barang ialah item yang dapat dilihat, disentuh atau dipegang.

Barang terhasil daripada aktiviti pengeluaran untuk memenuhi
keperluan dan kehendak manusia.
Cintai Negara
Kempen Belilah Barangan
Buatan Malaysia
Setiap rakyat Malaysia perlu
menyokong produk keluaran
Malaysia bagi membantu
memperkukuh ekonomi negara
dan usahawan muda.
Gambar foto 1.5 Makanan Gambar foto 1.6 Telefon pintar
Perkhidmatan
Perkhidmatan ialah aktiviti yang dilakukan oleh seseorang atau
sekumpulan individu yang memberi manfaat kepada orang lain.
Antara aktiviti yang terlibat adalah menyumbangkan tenaga
fizikal dan mental, kemahiran, kepakaran dan pengalaman.
Perkhidmatan tiada bentuk fizikal. Pembekal perkhidmatan
boleh terlibat dalam aktiviti perniagaan tanpa menyediakan stok.
RM Celik Kewangan
Harga yang ditawarkan oleh
perniagaan perlu kompetitif bagi
memastikan semua peringkat
pengguna berkemampuan
untuk membelinya.
Gambar foto 1.7 Perubatan
Senaraikan barang buatan Malaysia dan barang import yang telah anda gunakan dalam minggu ini. Bandingkan
senarai tersebut dengan rakan anda. Siapakah yang lebih patriotik?

Gabungan Barang dan Perkhidmatan
Bab 1
Terdapat juga perniagaan yang menawarkan kedua-dua barang
dan perkhidmatan kepada pelanggan.
Contoh
Buletin Keusahawanan
Jika anda berkunjung ke kedai kopi, anda dapat membeli barang
fizikal, iaitu roti dan kopi, di samping menerima perkhidmatan
dalam bentuk layanan yang diberikan oleh pelayan di premis tersebut.
(a) Organisasi Bermotifkan Untung (OBU)

Organisasi bermotifkan untung terlibat secara langsung dalam
aktiviti pengeluaran dan penjualan barang dan perkhidmatan
dengan objektif utama, iaitu untuk mendapatkan keuntungan.
Organisasi ini menawarkan barang dan perkhidmatan yang
diperlukan dan diminta oleh pengguna.
Jakel Trading Sdn. Bhd. merupakan contoh organisasi yang

berjaya membantu melahirkan ramai usahawan muda dalam
industri tekstil di Malaysia.
Datuk Haji Mohamed Faroz
bin Mohamed Jakel
Legasi Jakel Trading Sdn. Bhd.
yang diasaskan oleh Allahyarham
Mohamed Jakel bin Ahmad telah
berjaya membuktikan bahawa
setiap kejayaan memerlukan
pengorbanan dan semangat juang
yang tinggi. Kejayaan yang dicapai
tersebut telah diteruskan melalui
kebolehan dan kebijaksanaan yang
dimiliki oleh Datuk Faroz dengan
membawa Jakel Trading Sdn. Bhd.
ke tahap yang dikagumi dan lebih
berdaya saing. Setiap cabaran dan
dugaan yang diterima selama ini
dijadikan kayu pengukur untuk
terus berjuang dan membantu
melahirkan lebih ramai usahawan
untuk lebih berjaya.
Gambar foto 1.8 Perniagaan tekstil
Sebagai bakal usahawan, pilih seorang tokoh perniagaan yang anda kenali. Kemudian, kenal pasti ciri-ciri usahawan
yang dimiliki oleh usahawan tersebut yang dapat dicontohi serta meningkatkan semangat anda untuk menjadi
usahawan yang berjaya pada masa hadapan.

(i) Kepentingan Keuntungan kepada Perniagaan
Bab 1
Cintai Negara
Keuntungan digunakan untuk mengukur tahap prestasi dan
Rakyat Malaysia perlu bersatu menentukan hala tuju sesebuah perniagaan. Keuntungan juga
membantu semua insan yang
penting untuk mengembangkan dan memastikan kelangsungan
kurang bernasib baik untuk
bersama-sama menikmati hidup perniagaan. Tahap keuntungan melambangkan imej perniagaan.
yang lebih baik. Imej yang tinggi memudahkan pemilik untuk menarik pelaburan
baharu. Di samping itu, keuntungan juga membolehkan sesuatu
organisasi perniagaan menjalankan tanggungjawab sosial dengan
menyumbangkan keuntungan semula kepada masyarakat seperti
membina tempat rekreasi.
Tanggungjawab Sosial Korporat
(Corporate Social Responsibility − CSR)
Perkhidmatan ‘extra miles’ adalah

satu program tanggungjawab Gambar foto 1.9 Pemaju membina tempat rekreasi
sosial korporat Lembaga Hasil
Dalam Negeri (LHDN). Telefon
bimbit dibekalkan kepada (b) Organisasi Bukan Bermotifkan
Community Care Officer (CCO)
LHDNM bagi memudahkan
Untung (OBBU)
semua pembayar cukai mendapat
perkhidmatan secara terus
Organisasi bukan bermotifkan untung ialah organisasi yang
daripada CCO. memenuhi keperluan awam dalam pelbagai bidang termasuk
(Sumber: Dipetik dan disesuaikan bidang pendidikan, keagamaan, sosial dan budaya. Organisasi
daripada laman sesawang http:// ini menyediakan barang dan perkhidmatan untuk membantu
lampiran.hasil.gov.my/pdf/pdfam/ golongan kurang berkemampuan, miskin tegar, gelandangan,
Tanggungjawab Sosial Korporat)
orang kelainan upaya, warga tua yang terabai dan melindungi
haiwan yang terbiar.
Contoh
Organisasi bukan bermotifkan untung
Minda Kreatif
Jelaskan cara organisasi
bukan bermotifkan untung
memperoleh dana bagi
menjalankan aktivitinya.
Yayasan Kebajikan Haiwan Kebangsaan Malaysia
(MNAWF)

(i) Matlamat Penubuhan Organisasi
Bab 1
EMK
Organisasi bukan bermotifkan untung (OBBU) bermatlamat
untuk meningkatkan penglibatan sektor awam dalam kegiatan Arahan:
Dapatkan maklumat tentang
kemasyarakatan. OBBU juga menyediakan ruang dan peluang
organisasi yang berikut daripada
untuk semua golongan melibatkan diri dalam aktiviti yang boleh laman sesawangnya.
membangunkan masyarakat kurang berkemampuan. Contohnya,
Persatuan Pengguna dan Rumah Anak Yatim.
Pada masa yang sama, OBBU turut membantu golongan
yang kurang berkemampuan untuk mendapatkan perkhidmatan
seperti perlindungan, pendidikan, rawatan dan kaunseling.
OBBU juga memastikan nasib setiap insan yang memerlukan • G
abungan Persatuan-Persatuan
Pengguna Malaysia (FOMCA)
bantuan terus terbela dan terpelihara demi menjamin masa depan
yang lebih baik.
• M
ajlis Kanser Nasional
(MAKNA)
Soalan:
Kenal pasti jenis organisasi
bukan bermotifkan untung dan
aktiviti yang dijalankan oleh
organisasi tersebut.
Gambar foto 1.10 Rumah Anak Yatim
(ii) Kaedah Perniagaan bagi Organisasi Bukan

Bermotifkan Untung
Terdapat beberapa kaedah yang boleh digunakan oleh organisasi
bukan bermotifkan untung untuk menjalankan perniagaan, iaitu
secara percuma, jualan pada harga kos dan jualan pada harga di
bawah kos. RM Celik Kewangan
• Secara Percuma Setiap pengguna perlu bijak
menguruskan kewangan termasuk
Sesetengah barang dan perkhidmatan yang disediakan secara
menyediakan tabung khas bagi
percuma oleh organisasi bukan bermotifkan untung. Barang tujuan untuk membantu golongan
dan perkhidmatan ini selalunya disediakan oleh kerajaan atau yang memerlukan.
pertubuhan bukan kerajaan (NGO).

Contoh
Bab 1
QR Code Menyediakan bantuan perubatan serta barang keperluan harian

Klinik 1Malaysia secara percuma apabila berlaku bencana alam seperti gempa bumi
http://pmr.penerangan.gov.my/ atau banjir.
index.php/1malaysia/7816-klinik-
1malaysia.html
• Jualan Pada Harga Kos

Terdapat juga barang dan perkhidmatan yang ditawarkan pada
harga kos. Jualan pada harga kos bermakna tiada sebarang
keuntungan diperoleh oleh penjual.
Harga yang dikenakan hanya mencukupi untuk menanggung
kos jualan barang atau perkhidmatan yang ditawarkan.
Minda Kreatif
Jelaskan kelebihan dan
kekurangan perniagaan yang
melakukan aktiviti jualan pada
harga kos.
Gambar foto 1.11 Peserta bengkel di pusat kulinari dibekalkan bahan

pada harga kos
• Jualan Pada Harga di Bawah Kos

Barang atau perkhidmatan yang dijual di bawah harga kos
bermaksud harga yang dikenakan adalah lebih rendah
Gambar foto 1.12 Tepung berbanding dengan kos sebenar untuk menyediakan barang
gandum (1 kg), iaitu barang yang atau perkhidmatan tersebut. Secara kebiasaannya, barang dan
mendapat subsidi daripada kerajaan perkhidmatan ini mendapat subsidi daripada pihak kerajaan.
Subsidi yang diberikan bertujuan untuk membantu rakyat
yang kurang berkemampuan.
Selain barang yang telah dinyatakan dalam gambar foto 1.12, senaraikan barang yang mendapat subsidi daripada pihak
kerajaan. Kemudian, jelaskan kelebihan dan kekurangan pemberian subsidi kepada rakyat dan negara.

Bab 1
1.2 Bentuk Pemilikan
Perniagaan
Pemilikan perniagaan merupakan entiti sesebuah perniagaan
yang dibentuk dari aspek perundangan. Antara bentuk pemilikan Minda Kreatif
perniagaan yang lazim adalah milikan tunggal, perkongsian,
Jelaskan perbezaan yang wujud
syarikat berhad dan koperasi. Bentuk pemilikan perniagaan boleh antara setiap bentuk pemilikan
dikategorikan mengikut ciri-ciri dari aspek pemilik, corak kawalan dalam perniagaan.
dan struktur pengurusannya.
Peta MINDA
Dain, Siti Juna & Partner
Milikan Tunggal Perkongsian
Bentuk
pemilikan
perniagaan
Koperasi Syarikat Berhad

Rajah 1.3 Pemilikan perniagaan

(a) Milikan Tunggal
Bab 1
Cintai Negara
Milikan tunggal ialah sejenis aktiviti perniagaan yang dimiliki
Usahawan yang berjaya tidak
dan dikawal sepenuhnya oleh seorang individu sahaja. Individu
mengutamakan keuntungan
perniagaan semata-mata tetapi yang menjalankan perniagaan milikan tunggal bertanggungjawab
berusaha untuk memastikan untuk melaburkan modal dalam perniagaan.
bahawa keuntungan yang
diperoleh dapat memberikan Sumber pembiayaan diperoleh daripada wang simpanan
manfaat kepada masyarakat pemilik, pinjaman daripada saudara-mara, agensi kerajaan dan
dan negara.
institusi kewangan. Keuntungan yang diperoleh akan dikenakan
cukai pendapatan perseorangan. Milikan tunggal merupakan
jenis pemilikan perniagaan yang paling popular di Malaysia.
Khalif bin Samsuddin

@ Carl Samsuddin
Pengasas Butik Bella Ammara
dan beberapa perniagaan
lain. Keberanian beliau untuk
mengubah nasib diri dengan
menceburi bidang perniagaan
telah menjadi asas kepada
kejayaan beliau pada hari ini.
Kejayaan beliau bermula daripada
sembilan pasang telekung pada
Julai 2012 perlu dicontohi oleh
generasi muda pada masa ini
dengan menjadikan bidang
perniagaan sebagai kerjaya
pilihan utama.
Gambar foto 1.13 Perniagaan milikan tunggal
Ali pergi ke kedai alatan sukan untuk membeli sepasang kasut bola untuk perlawanan persahabatan antara daerah.
Kos belian kasut daripada pembekal oleh pemilik kedai ialah RM150.00. Harga yang ditawarkan adalah sebanyak
RM250.00. Dia mendapati terdapat tawaran diskaun sebanyak 25 peratus untuk setiap item. Setiap item tertakluk
kepada cukai barang dan perkhidmatan (GST) sebanyak enam peratus. Kira keuntungan yang diperoleh pemilik kedai
alatan sukan tersebut.

(i) Pendaftaran Perniagaan Milikan Tunggal
Bab 1
Aktiviti perniagaan yang dijalankan secara milikan tunggal perlu
didaftarkan di Pejabat Pendaftaran Perniagaan di Suruhanjaya
Syarikat Malaysia (SSM) dalam tempoh 30 hari bermula dari
tarikh memulakan perniagaan. Pendaftaran perniagaan milikan
tunggal yang menjalankan perniagaan di premis tetap perlu
melalui proses yang berikut:
QR Code
1 Mendaftar dengan Pendaftar Perniagaan Suruhanjaya Syarikat Malaysia
http://www.ssm.com.my

Perniagaan boleh didaftarkan dengan menggunakan
nama sendiri atau nama perniagaan. Sijil Perakuan
Pendaftaran Perniagaan akan dikeluarkan dalam tempoh
sejam selepas bayaran dibuat.
Gambar foto 1.14 Sijil perakuan pendaftaran perniagaan yang dikeluarkan oleh SSM
Hantar kepada Pendaftar

Mengisi Borang
Mengisi Borang A Perniagaan, Suruhanjaya
carian nama
Syarikat Malaysia (SSM)
Membuat pembayaran Mendapatkan Borang D,

RM30.00 jika nama sendiri, iaitu Sijil Perakuan
RM60.00 jika nama tred Pendaftaran Perniagaan
Rajah 1.4 Proses pendaftaran penubuhan perniagaan
2 Mendapatkan lesen perniagaan daripada Pihak Berkuasa

Tempatan (PBT)

(ii) Kelebihan dan Kekurangan Milikan Tunggal
Bab 1
EMK
Kelebihan dan kekurangan milikan tunggal ditunjukkan dalam
Bahagikan kelas kepada beberapa Jadual 1.2 yang berikut:
kumpulan kecil.
Tugasan: Jadual 1.2 Kelebihan dan kekurangan milikan tunggal
Jelaskan cara atau langkah yang
terlibat dalam penubuhan entiti Kelebihan Kekurangan
milikan tunggal.
Mudah ditubuhkan Diuruskan secara berseorangan
Langkah-langkah:
1 Kumpulkan semua borang Tidak banyak syarat dan hanya Sukar untuk berkembang kerana
yang perlu dilengkapkan. memerlukan modal kecil modal kecil
2 Kumpulkan maklumat dan
dokumen yang diperlukan. Mudah diurus kerana saiznya Beban kerja semua ditanggung
3 Isikan borang dengan kemas yang kecil oleh pemilik
dan teliti.
4 Serahkan dokumen kepada Bebas menguruskan perniagaan Perniagaan tidak berterusan
kumpulan lain.
5 Semak kekurangan yang
wujud dalam dokumen yang Keputusan dibuat oleh pemilik Risiko perniagaan ditutup jika
anda terima. pemilik meninggal dunia
6 Berikan komen anda.
Beban cukai rendah Sukar berkongsi kepakaran
Pemilik hanya perlu membayar Pemilik menanggung liabiliti

cukai individu tidak terhad
(b) Perkongsian
RM Celik Kewangan
Perkongsian ditakrifkan sebagai kerjasama antara dua atau lebih
individu bagi menjalankan perniagaan. Mereka bersetuju untuk
bergabung tenaga bagi menjalankan perniagaan berasaskan
syarat yang dipersetujui bersama. Melalui perkongsian modal,
kepakaran, pengalaman dan pengetahuan, setiap rakan kongsi
dapat digabungkan untuk mengembangkan perniagaan.
Perniagaan perkongsian boleh ditubuhkan secara lisan atau
bertulis. Perkongsian yang wujud tanpa perjanjian bertulis adalah
Kebijaksanaan dalam pengurusan
kewangan akan membantu tertakluk kepada peruntukan dalam Akta Perkongsian 1961.
menjamin kestabilan kewangan
pada masa hadapan. Kebiasaannya, pihak-pihak yang terlibat akan membentuk
satu persetujuan bersama dalam surat ikatan perkongsian yang
merupakan perjanjian perkongsian. Syarat-syarat perkongsian
akan dicatatkan dalam dokumen ini untuk mengelakkan berlaku
perselisihan antara rakan kongsi.
Ahli yang terlibat dalam perniagaan secara perkongsian boleh
berkongsi ilmu pengetahuan, kepakaran, kemahiran, pengalaman
serta bebanan tugas. Jika terdapat rakan kongsi yang sakit atau
ingin bercuti, tugasannya dapat diambil alih oleh rakan kongsi.

(i) Kandungan Perjanjian Perkongsian
Bab 1
Cintai Negara
Kandungan perjanjian yang terdapat dalam pemilikan perniagaan
secara perkongsian termasuklah nama firma, nama semua rakan Setiap rakan kongsi perlu
sentiasa jujur dan amanah
kongsi, peruntukan berkaitan dengan hak dan tanggungjawab
terhadap perjanjian dalam
rakan kongsi, jenis dan tempat perniagaan, nisbah pembahagian perniagaan yang telah dibuat
keuntungan atau kerugian, cara menjalankan perniagaan dan bagi memastikan setiap hasil
menamatkan perkongsian. yang diperoleh dapat dinikmati
oleh semua pihak, termasuk
pekerja, masyarakat dan negara.
(ii) Ciri-ciri Perkongsian
Ciri-ciri perkongsian adalah seperti berikut:
• bilangan rakan kongsi umumnya adalah dalam lingkungan
dua hingga 20 orang.
• bagi perkongsian yang melibatkan sesuatu profesion seperti
peguam dan akauntan, jumlah rakan kongsi adalah tidak
melebihi 50 orang.
• perniagaan yang dijalankan secara perkongsian juga tertakluk Minda Kreatif
di bawah Akta Pendaftaran Perniagaan 1956 (Pindaan 1978).
Kaji terlebih dahulu kelebihan
dan kekurangan setiap jenis
(iii) Jenis-jenis dan Liabiliti Rakan Kongsi pemilikan sebelum anda
memilih jenis yang sesuai untuk
Perniagaan perkongsian mempunyai perbezaan dalam aspek jenis perniagaan anda.
rakan kongsi. Jenis rakan kongsi yang wujud dalam perniagaan Jelaskan sebab bilangan rakan
perkongsian ditunjukkan dalam Jadual 1.3 yang berikut: kongsi perkongsian biasa berbeza
daripada perkongsian profesion.
Jadual 1.3 Jenis dan liabiliti rakan kongsi
Jenis rakan kongsi Penerangan
Rakan kongsi berhad Liabiliti rakan kongsi ini terhad kepada

jumlah modal yang dilaburkan sahaja
dan tiada kuasa pengurusan serta
dibenarkan untuk memeriksa rekod dan
akaun perniagaan
Rakan kongsi lelap Menanggung liabiliti tidak terhad dan

tidak aktif dalam pengurusan serta
menyumbangkan modal sahaja
Rakan kongsi biasa Menanggung liabiliti tidak terhad dan

berhak menguruskan perniagaan
Rakan kongsi aktif Menanggung liabiliti tidak terhad dan

aktif dalam pengurusan serta dibayar
gaji secara bulanan
Gambar foto 1.15 Perkongsian
Rakan kongsi Nama digunakan sebagai rakan kongsi
nominal (namaan) tanpa mengeluarkan modal dan perlu
menanggung liabiliti yang tidak terhad

(iv) Bilangan Rakan Kongsi
Bab 1
Bilangan rakan kongsi adalah berbeza bagi perkongsian biasa,

Perkongsian Berhad dan Perkongsian Liabiliti Terhad.
Bilangan rakan kongsi
Perkongsian biasa Perkongsian Berhad Perkongsian Liabiliti Terhad
Bilangan rakan kongsi yang

Bilangan rakan kongsi yang Bilangan rakan kongsi yang
dibenarkan adalah minimum
dibenarkan adalah antara dibenarkan adalah antara
2 orang dan tiada had bilangan
2 orang hingga 20 orang 2 orang hingga 50 orang
maksimum rakan kongsi
Rajah 1.5 Bilangan rakan kongsi
Jadual 1.4 Kelebihan dan kekurangan perkongsian
Kelebihan Kekurangan
Modal lebih besar Modal terhad
Lebih banyak modal dapat Sukar untuk berkembang
dikumpulkan oleh rakan kongsi kerana modal masih terhad
berbanding dengan
Buletin Keusahawanan syarikat berhad
YOUNG ENTREPRENEUR
Mudah ditubuhkan Perniagaan tidak berterusan
ORGANIZATION MALAYSIA Tidak banyak peraturan Perniagaan terbubar jika rakan
perlu dipatuhi kongsi meninggal dunia, muflis
Generasi Muda Berjaya (GMB) atau wujud perselisihan faham
merupakan antara platform
terbaik yang menyatukan dan Berkongsi kepakaran Liabiliti tidak terhad
mengembangkan perniagaan Gabungan tenaga rakan kongsi Aset peribadi rakan kongsi
usahawan muda daripada pelbagai menambahkan pengetahuan, boleh digunakan untuk
kaum di Malaysia ke tahap lebih kepakaran dan pengalaman yang menjelaskan hutang perniagaan
baik termasuk ke peringkat dunia. diperlukan perniagaan
(v) Jenis-jenis Perkongsian

Perkongsian terbahagi kepada beberapa jenis seperti berikut:
• Perkongsian Biasa
Dalam perkongsian biasa, semua rakan kongsi terdiri daripada
rakan kongsi biasa. Rakan kongsi biasa menanggung liabiliti
tidak terhad. Mereka mempunyai kuasa, tanggungjawab serta
hak yang sama untuk menguruskan perniagaan.

• Perkongsian Berhad
Bab 1
Dalam perniagaan Perkongsian Berhad, terdapat beberapa
orang rakan kongsi yang mempunyai liabiliti yang terhad. Hal
ini disebabkan oleh liabiliti yang ditanggung terhad setakat
jumlah modal yang dilaburkan. Mereka tidak mempunyai
kuasa dalam pengurusan perniagaan. Dalam Perkongsian
Berhad, sekurang-kurangnya seorang rakan kongsi biasa yang
menanggung semua liabiliti perniagaan dan bertanggungjawab
terhadap pengurusan perniagaan. Pekongsi dibenarkan untuk
memeriksa rekod dan akaun perniagaan.
RM Celik Kewangan
• Perkongsian Liabiliti Terhad (PLT)
Perkongsian Liabiliti Terhad (PLT) merupakan satu bentuk Perkongsian modal atau
premis perniagaan akan
perniagaan alternatif yang menggabungkan ciri-ciri membantu mengurangkan
perkongsian dengan syarikat sendirian berhad. PLT telah kos serta meningkatkan
diperkenalkan oleh Suruhanjaya Syarikat Malaysia (SSM) pada keuntungan perniagaan.
tahun 2013 di bawah Akta Perkongsian Liabiliti Terhad 2012.
Ciri-ciri perkongsian liabiliti terhad (PLT) adalah seperti yang
Peta MINDA
Entiti
berasingan
Ciri-ciri
PLT
QR Code
Perkongsian Liabiliti Terhad (PLT)
https://www.ssm.com.my
Liabiliti Hayat
terhad berterusan
Rajah 1.6 Ciri-ciri PLT
Senaraikan perniagaan Perkongsian Liabiliti Terhad yang wujud di kawasan anda.

– entiti berasingan
Bab 1
Minda Kreatif Pemilik dan perniagaan dalam PLT merupakan dua pihak yang
berbeza. Perniagaan dalam PLT mempunyai hak menyaman,
Senaraikan negara yang
mempunyai bentuk pemilikan
didakwa, memperoleh dan melupuskan harta.
jenis Perkongsian Liabiliti Terhad. – liabiliti terhad
Semua rakan kongsi mempunyai tanggungan terhad setakat
modal yang dilaburkan sahaja dan tidak melibatkan harta
peribadi pemilik.
– hayat berterusan
Setiap perubahan yang berlaku dalam pekongsi PLT tidak akan
menjejaskan kewujudan, hak atau liabiliti PLT. Contohnya, jika
salah seorang rakan kongsi meninggal dunia, kurang siuman
atau muflis, perniagaan masih boleh meneruskan operasinya
EMK
seperti biasa.
Arahan:
Bincangkan dalam kumpulan. Kelebihan Perkongsian Liabiliti Terhad kepada pemilik adalah
Kemudian bentangkan seperti berikut:
dalam kelas.
– entiti berasingan
Soalan: Rakan kongsi bebas daripada tindakan undang-undang yang
1 Jelaskan cara mengatasi dikenakan terhadap syarikat.
kekurangan yang wujud
dalam bentuk pemilikan – fleksibiliti perniagaan
secara perkongsian. Rakan kongsi boleh meletakkan syarat-syarat tambahan
2 Jelaskan undang-undang menurut perjanjian perkongsian.
yang perlu dipatuhi oleh
perniagaan yang dijalankan – liabiliti terhad
secara perkongsian. Aset peribadi semua rakan kongsi dalam PLT dilindungi
sekiranya perniagaan muflis.
– penjimatan kos
PLT tidak tertakluk kepada sistem audit dan pematuhan pada
undang-undang berkanun. Selain itu, tiada had bilangan
maksimum rakan kongsi atau keperluan modal minimum.
Minda Kreatif Contoh

Contoh syarikat yang terlibat dengan Perkongsian Liabiliti
Jelaskan perbezaan yang wujud
antara Perkongsian Liabiliti Terhad adalah seperti berikut:
Terhad dengan syarikat dan 1 Teguh Jaya PLT
milikan tunggal. 2 Jati Diri PLT
3 Seri Cahaya PLT
4 Che Rose PLT
5 Senang Hati PLT
http://www.hasil.gov.my/pdf/pdfam/KU_3_2014.pdf)

(vi) Tanggungjawab rakan kongsi
Bab 1
Setiap rakan kongsi dalam perniagaan bertanggungjawab untuk
menjalankan peranan masing-masing seperti berikut: Cintai Negara
• menjaga kepentingan rakan kongsi lain Tindakan mengelakkan unsur
• melindungi rahsia perniagaan termasuk rahsia kewangan, negatif dalam menjalankan
perniagaan termasuk
maklumat perniagaan dan akaun perniagaan
penipuan dan rasuah akan
• mencari peluang dan sumber tambahan bagi memajukan menjadikan sesebuah
perniagaan yang dijalankan perniagaan lebih berjaya.
• memberikan idea dan pendapat bagi menyelesaikan setiap
masalah yang timbul
(c) Syarikat Berhad

Istilah Perniagaan
Syarikat Berhad merupakan entiti yang didaftarkan secara sah
dengan SSM dan tertakluk di bawah Akta Syarikat 1965. Syarikat Entiti (entity):
Berhad ditubuhkan oleh sekumpulan individu bagi tujuan Sesuatu yang diwujudkan atas
menjalankan aktiviti perniagaan. tujuan tertentu.
Keanggotaan Syarikat Berhad terdiri daripada ahli lembaga

pengarah dan pemegang saham.
Ahli Lembaga Pengarah Buletin Keusahawanan

1 Ahli lembaga pengarah yang paling kanan akan dilantik sebagai
pengarah urusan syarikat.
2 Ahli lembaga yang lain terdiri daripada pengarah eksekutif yang
menetapkan pelbagai polisi dan membuat keputusan-keputusan
berkaitan dengan perniagaan.
Pemegang saham
1 Pemegang saham merupakan pihak yang memegang
kepentingan dalam bentuk milikan saham.
2 Antara hak pemegang saham dalam sesebuah syarikat adalah Sime Darby Berhad merupakan
contoh Syarikat Berhad yang
berjaya dan kukuh di Malaysia.
(a) mengundi dalam mesyuarat agung tahunan Kejayaan Sime Darby Berhad telah
(b) mendengar dan memberikan pendapat tentang laporan membantu negara dalam pelbagai
tahunan aktiviti dan laporan kewangan syarikat aspek termasuk mengurangkan
(c) mempersoalkan polisi syarikat jika difikirkan perlu kadar pengangguran dan
(d) mengundi untuk meluluskan atau menolak setiap cadangan mengukuhkan ekonomi Malaysia
yang dibawa oleh ahli lembaga pengarah ke tahap lebih baik.
(e) mengundi untuk melantik ahli lembaga pengarah
Senaraikan beberapa Syarikat Berhad yang wujud di Malaysia.

Syarikat Berhad di Malaysia dibahagikan kepada dua jenis
Bab 1
seperti yang telah termaktub dalam Akta Syarikat 1965. Setiap

jenis syarikat mempunyai ciri-ciri tersendiri.
Jenis-jenis Syarikat Berhad
Syarikat Sendirian Berhad (Sdn. Bhd.) Syarikat Awam Berhad
Rajah 1.7 Jenis-jenis Syarikat Berhad
(i) Syarikat Sendirian Berhad (Sdn. Bhd.)

Syarikat Sendirian Berhad kebiasaannya lebih kecil berbanding
dengan Syarikat Awam Berhad. Pemegang saham terdiri daripada
ahli keluarga atau rakan-rakan yang rapat. Syarikat Sendirian
Berhad mesti memiliki sekurang-kurangnya dua orang pemegang
saham dalam syarikat.
Ciri-ciri Syarikat Sdn. Bhd.

Ciri-ciri Syarikat Sdn. Bhd. adalah seperti berikut:
EMK
• tertakluk kepada Akta Syarikat 1965
Arahan:
Bentangkan dalam kelas.
• bilangan ahli yang dibenarkan adalah antara dua orang hingga
50 orang
Soalan:
Nyatakan kandungan Akta • saham syarikat tidak boleh diurusniagakan di Bursa Malaysia
Syarikat 1965.
• pindah milik saham hanya boleh dilakukan dengan kebenaran
ahli lembaga pengarah
• lebih mudah mendapatkan modal yang besar untuk membiayai
operasi syarikat
RM Celik Kewangan • modal tambahan dapat diperoleh dengan menerbitkan syer
Setiap transaksi kewangan sama

• pemegang saham juga menanggung liabiliti terhad
ada individu atau perniagaan • sekiranya perniagaan muflis, pemegang syer hanya kehilangan
perlu dibuat secara berhati-hati
modal syer yang dilaburkan
mengikut panduan dan nasihat
yang dikeluarkan oleh pakar • semua harta peribadi mereka tidak akan digunakan untuk
bagi mengelakkan berlakunya menyelesaikan hutang piutang syarikat
masalah pencerobohan privasi dan
pencurian identiti. • pemegang saham terbesar syarikat berhak untuk mengawal
setiap operasi syarikat

Bab 1
Minda Kreatif
“Setiap maklumat kewangan
Syarikat Sendirian Berhad
dirahsiakan daripada
orang awam”.
Jelaskan pernyataan ini.
Berikut merupakan contoh
Syarikat Sendirian Berhad
yang berjaya:
Gambar foto 1.16 NH PRIMA INTERNATIONAL SDN. BHD.

(Butik Naelofar)
Kelebihan dan Kekurangan Syarikat Sendirian Berhad

Kelebihan dan kekurangan Syarikat Sendirian Berhad ditunjukkan
dalam Jadual 1.5 yang berikut:
Jadual 1.5 Kelebihan dan kekurangan Syarikat Sendirian Berhad
Modal lebih besar Penawaran syer terhad

Lebih banyak modal dapat Syer hanya boleh ditawarkan
dikumpulkan melalui kepada saudara dan rakan
terbitan syer (Maksimum 50 orang)
Liabiliti terhad Beban cukai yang tinggi

Jika syarikat muflis, pemegang Kadar bayaran cukai syarikat
syer hanya rugi setakat modal adalah tinggi
yang dilaburkan sahaja
Hal ehwal syarikat Syer tidak boleh dipindah

dirahsiakan milik secara bebas
Laporan kewangan tidak Pindah milik syer perlu
perlu diumumkan kepada mendapat kelulusan daripada
orang ramai Lembaga Pengarah

2 Syarikat Awam Berhad
Bab 1
EMK Ciri-ciri Syarikat Awam Berhad adalah seperti berikut:

(a) bilangan ahli yang dibenarkan adalah antara dua orang
Arahan
hingga tiada had maksimum.
(b) sahamnya boleh diurusniagakan di Bursa Malaysia.
Soalan: (c) pemegang saham asal menanggung risiko kehilangan
Bandingkan ciri-ciri Syarikat
Sendirian Berhad dengan Syarikat
kawalan atas syarikatnya jika terdapat pembelian saham
Awam Berhad. dalam kuantiti yang besar (saham majoriti) oleh pihak
tertentu dalam usaha untuk mengambil alih pengurusan
syarikat daripada pemegang saham asal.
RM Celik Kewangan
Pemilihan sesuatu pakej pinjaman
perlu dinilai secara teliti terlebih
dahulu. Penilaian perlu dibuat dari
semua aspek termasuk jumlah
kadar faedah, kadar pinjaman asas
(BLR), kadar dasar semalaman
(OPR) dan sebagainya. Penilaian
ini adalah untuk memastikan
setiap pinjaman yang dibuat tidak
memberikan kesan negatif dan
membebankan peminjam. Gambar foto 1.17 CIMB Bank Berhad
Kelebihan dan Kekurangan Syarikat Awam Berhad

Kelebihan dan kekurangan Syarikat Awam Berhad ditunjukkan
dalam Jadual 1.6 yang berikut:
Jadual 1.6 Kelebihan dan kekurangan Syarikat Awam Berhad
Modal lebih besar Proses penubuhan rumit
• Lebih banyak modal dapat dikumpulkan • Pelbagai borang dan peraturan perlu dipatuhi
kerana bilangan pemegang syer
tidak terhad
Menikmati ekonomi bidangan Beban cukai yang tinggi
• Dapat menjalankan perniagaan • Kena membayar cukai syarikat
besar-besaran dengan modal yang besar
Liabiliti terhad Pemilik dan pengurusan yang terpisah
• Jika muflis, hanya rugi setakat modal yang • Syarikat diuruskan oleh ahli lembaga pengarah
dilaburkan sahaja • Terdapat risiko penyelewengan oleh pihak pengurusan
Kewujudan kekal Tiada kerahsiaan
• Syarikat merupakan entiti yang berasingan • Laporan kewangan tahunan perlu diumumkan kepada
daripada pemilik orang awam

(d) Koperasi
Bab 1
Koperasi ialah sebuah organisasi perniagaan yang ditubuhkan
oleh sekumpulan individu secara sukarela. Koperasi merupakan RM Celik Kewangan
organisasi perniagaan yang mempunyai kepentingan yang sama
Harga yang ditawarkan di koperasi
bagi setiap anggotanya. Matlamat penubuhan koperasi adalah secara relatifnya lebih murah
untuk melindungi kepentingan anggotanya. Koperasi juga berbanding dengan harga yang
ditubuhkan dengan konsep “milik bersama” oleh semua anggota. ditawarkan dalam pasaran.
QR Code
Koperasi Permodalan Felda
Malaysia Berhad (KPF)
Gambar foto 1.18 Contoh Koperasi http://kpf.felda.net.my
(i) Ciri-ciri Koperasi

Ciri-ciri koperasi adalah seperti berikut:
• melaksanakan kegiatan berkaitan dengan ekonomi untuk
memenuhi keperluan anggota-anggotanya
Koperasi menjalankan aktiviti berkaitan perniagaan bagi
tujuan membantu memenuhi keperluan anggota-anggotanya.
Hal ini bagi mengurangkan beban kos sara hidup dan EMK
meningkatkan ekonomi anggota-anggotanya.
Arahan:
• aktiviti tidak berunsurkan politik Bincangkan dalam kumpulan.
Aktiviti yang dijalankan oleh koperasi tidak melibatkan unsur
Soalan:
politik. Hal ini disebabkan oleh matlamat koperasi ialah 1 Nyatakan koperasi utama yang
menjaga kebajikan anggota-anggotanya semata-mata. menaungi semua koperasi asas
di Malaysia.
• aktiviti koperasi diuruskan berdasarkan akta, peraturan
2 Jelaskan peranan koperasi
dan undang-undang kecil koperasi tersebut dalam membantu
Setiap aktiviti yang dijalankan oleh koperasi tertakluk pada memacu pertumbuhan
peraturan yang dibentuk secara khusus untuk koperasi sahaja, koperasi di Malaysia.
iaitu Akta Koperasi 1993 (Pindaan 2007).

• modal perniagaan disumbangkan oleh anggota
Bab 1
Buletin Keusahawanan Modal permulaan koperasi diperoleh daripada yuran keahlian

dan sumbangan daripada anggota-anggota koperasi. Hal ini
Pemilihan anggota lembaga
koperasi (ALK) dilaksanakan menjadikan setiap anggota mempunyai hak untuk bersuara
melalui proses pengundian dalam dalam memajukan perniagaan dan pengurusan koperasi.
mesyuarat agung tahunan melalui
• setiap anggota mempunyai hak dalam membuat keputusan
proses pengundian oleh setiap
anggota koperasi demi menjaga Setiap anggota dalam koperasi mempunyai hak untuk terlibat
kepentingan bersama. dalam pembuatan keputusan yang berkaitan dengan koperasi.
Hal ini termasuk dalam urusan perniagaan yang dijalankan
oleh koperasi.
• liabiliti anggota adalah terhad kepada sumbangan modal
atau yuran sahaja
Setiap anggota koperasi hanya menanggung liabiliti yang
terhad kepada sumbangan modal atau yuran sahaja.
EMK
Arahan: (ii) Prinsip-prinsip Koperasi
Gunakan kaedah inkuiri untuk Rochdale Cooperative yang ditubuhkan di Rochdale, England
mengumpulkan maklumat pada tahun 1844 merupakan antara koperasi yang paling awal
tentang Hari Koperasi pada ditubuhkan. Oleh sebab mereka telah menempa kejayaan, prinsip
tahun ini. operasi mereka yang dikenali sebagai “Prinsip Rochdale” telah
Soalan: dijadikan asas penubuhan sesebuah koperasi hingga hari ini.
1 Kenal pasti tema dan aktiviti
yang dijalankan. Prinsip-prinsip koperasi adalah seperti yang ditunjukkan dalam
2 Cadangkan aktiviti yang sesuai Rajah 1.8 yang berikut:
untuk sambutan Hari Koperasi
di sekolah anda.
Kebebasan
Penglibatan
autonomi Pendidikan, latihan
anggota dalam
kegiatan ekonomi dan maklumat
Cintai Negara Kawalan secara

Prinsip Bekerjasama
demokratik oleh
Setiap anggota koperasi perlu koperasi antara koperasi
anggota
sentiasa membantu koperasi
masing-masing mencapai
matlamat yang telah ditetapkan
demi kepentingan organisasi, Keanggotaan sukarela Prihatin terhadap
masyarakat dan negara. dan terbuka komuniti
Rajah 1.8 Prinsip koperasi

• keanggotaan sukarela dan terbuka
Bab 1
Keanggotaan dalam sesebuah koperasi adalah secara sukarela Minda Kreatif
tanpa paksaan daripada mana-mana pihak. Keanggotaan
Jelaskan cara memajukan
dalam koperasi terbuka kepada sesiapa sahaja yang boleh koperasi sekolah anda ke tahap
menggunakan perkhidmatan yang ditawarkannya dan rela lebih baik.
menerima tanggungjawab sebagai anggota, tanpa mengira
jantina, perbezaan sosial, bangsa, fahaman politik atau agama.
• kawalan secara demokratik oleh anggota
Kawalan atas pengurusan koperasi dilakukan secara demokrasi
dengan setiap anggota mempunyai hak untuk bersuara
dan mengundi dalam menentukan dalam sesuatu perkara.
Koperasi merupakan organisasi yang demokratik, dikawal
oleh anggotanya sendiri dengan melibatkan diri secara aktif
dalam membuat polisi dan keputusan.
• penglibatan anggota dalam kegiatan ekonomi
Setiap anggota dalam koperasi mempunyai hak untuk terlibat
dalam aktiviti ekonomi atau perniagaan yang dijalankan oleh Cintai Negara
koperasi. Hal ini disebabkan oleh modal perniagaan diperoleh Setiap koperasi di Malaysia perlu
daripada anggotanya sendiri. bekerjasama antara satu sama
lain bagi memastikan kebajikan
• kebebasan autonomi setiap anggota dapat terus
Dalam aspek pengurusan koperasi, setiap anggota berhak dipelihara dan memberikan
untuk bersuara dan menyatakan pendapat dalam sesuatu manfaat kepada semua pihak
perkara. Hal ini bagi memastikan kebajikan setiap ahli sentiasa termasuk rakyat dan negara.
terpelihara tanpa dikuasai oleh mana-mana pihak tertentu.
• pendidikan, latihan dan maklumat
Koperasi bertanggungjawab untuk menyediakan pendidikan
dan latihan untuk anggotanya, ahli lembaga yang dipilih,
pengurus dan pekerja agar mereka boleh menyumbang secara
berkesan kepada kemajuan koperasi. Koperasi menyampaikan
maklumat kepada orang ramai terutama kepada golongan
muda dan ketua-ketua masyarakat berhubung perihal dan
faedah berkoperasi.
• bekerjasama antara koperasi
Kerjasama yang dijalinkan dengan koperasi-koperasi lain
menjadikan ekonomi koperasi menjadi lebih luas dan kukuh.
Kerjasama yang terjalin membolehkan sistem pengurusan
dan perniagaan koperasi terus dipertingkatkan dari semasa
ke semasa. QR Code
• prihatin terhadap komuniti Suruhanjaya Koperasi Malaysia
(SKM)
Selain menjaga kebajikan ahli, kepentingan komuniti setempat
http://www.skm.gov.my
juga turut dititikberatkan. Hal ini meliputi aktiviti yang
memberi impak positif kepada anggota tanpa menjejaskan
kepentingan komuniti setempat.

(iii) Keanggotaan
Bab 1
EMK
Keanggotaan koperasi meliputi dua aspek, iaitu jumlah dan hak
Arahan: anggota. Jumlah anggota dalam sesebuah koperasi memerlukan
Bentangkan dalam kelas. sekurang-kurangnya 50 orang dan setiap anggota perlu membeli
Soalan: modal syer.
Nyatakan sebuah koperasi di
Malaysia dan jelaskan keunikan Hak anggota
yang ada pada koperasi tersebut
yang dapat digunakan bagi Setiap anggota koperasi mempunyai hak masing-masing. Contoh
membantu memperkasa koperasi hak anggota dalam koperasi adalah seperti yang berikut:
di sekolah anda. • mempunyai hak untuk mengundi (satu undi) dalam mesyuarat
agung tahunan koperasi tanpa mengira jumlah syer yang
dimiliki dalam koperasi yang dianggotainya
• terlibat secara langsung dalam proses pembuatan keputusan
• mengambil semula modal syer apabila keluar dari koperasi
• menerima pulangan dalam bentuk dividen
(iv) Kelebihan dan Kekurangan Koperasi

Kelebihan dan kekurangan koperasi ditunjukkan dalam Jadual 1.7
yang berikut:
RM Celik Kewangan
Jadual 1.7 Kelebihan dan kekurangan koperasi
Setiap dividen atau keuntungan
yang diperoleh perlu diuruskan Kelebihan Kekurangan
mengikut keperluan termasuk Liabiliti terhad Kadar pulangan
membuat pelaburan semula • Anggota hanya rugi setakat • Dividen rendah berbanding
demi masa depan yang lebih modal dilaburkan dengan pelaburan dalam syarikat
cerah dan terjamin.
Pentadbiran secara demokrasi Pengurusan dan pemilik terpisah
• Setiap anggota diberi hak • Pekerja mungkin tidak terdorong
mengundi ALK untuk memajukan perniagaan
Tiada beban cukai Pemilikan syer terhad
• Dikecualikan daripada cukai • Setiap individu tidak boleh
memikili syer melebihi 20 peratus
Rebat Pindah milik syer
• Insentif yang diberikan • Syer tidak boleh dipindah milik
kepada pelanggan koperasi kepada orang lain

Tugasan: Membuat perbandingan antara Syarikat Sendirian Berhad dengan Syarikat Awam Berhad
Langkah-langkah:
1 Murid dibahagikan kepada beberapa kumpulan kecil.
2 Setiap kumpulan diberikan dua set profil syarikat yang berbeza (disediakan oleh guru).
3 Murid diminta menganalisis profil yang diberikan untuk mengenal pasti ciri-ciri syarikat.
4 Murid diminta menyenaraikan ciri yang dikenal pasti dalam peta i-Think (dicadangkan agar
menggunakan peta buih berganda). Kemudian bentangkan dalam kelas.

Bab 1
1.3 Bentuk-bentuk
Perniagaan Lain
1.3.1 Francais Minda Kreatif
Francais merupakan bentuk perniagaan yang berpotensi besar
Jelaskan secara ringkas perkaitan
menyumbang kepada kepesatan pertumbuhan ekonomi negara. yang wujud antara francaisor,
Francais merujuk pada hubungan antara dua pihak dari segi francaisi dan pelanggan.
perjanjian urus niaga antara fancaisor dengan fancaisi.
(a) Ciri Umum Francais Mengikut

Akta Francais 1998
Ciri-ciri perniagaan francais adalah seperti berikut:
Cintai Negara
• perniagaan mesti dikendalikan mengikut sistem yang telah
ditetapkan oleh francaisor Setiap rakyat Malaysia perlu
• perniagaan dijalankan mengikut tempoh yang ditetapkan menyokong usahawan tempatan
dalam perjanjian termasuk perniagaan yang
dijalankan secara francais.
• francaisi berhak untuk menggunakan cap atau rahsia dagangan
Tindakan ini bukan sahaja
milik francaisor membantu memajukan
• francaisor mengenakan kawalan berterusan kepada francaisi usahawan tempatan, tetapi
• francaisor bertanggungjawab untuk memberikan bantuan membolehkan pengaliran wang
kepada francaisi berlaku dalam negara.
• francaisi akan membuat sesuatu bayaran dalam bentuk fi atau
bentuk balasan lain yang dipersetujui kepada francaisor
• francaisor dan fancaisi boleh menjalankan aktiviti perniagaan
secara berasingan
FRANCAISOR
Sokongan promosi Bayaran berkala
dan pentadbiran kepada francaisor
Persetujuan
Kawalan mutu tentang bayaran,
perkhidmatan prosedur
operasi, hak dan
tanggungjawab
Penyelidikan dan Bayaran permulaan
pembangunan kepada francaisor
produk baharu
FRANCAISI
Barang dan perkhidmatan Bayaran
PELANGGAN
Rajah 1.9 Perkaitan antara francaisor dengan francaisi


(b) Francaisor
Bab 1
Francaisor merupakan syarikat induk yang memiliki hak asal

Buletin Keusahawanan atas jenama produk. Francaisor akan menyediakan produk dan
sistem perniagaan.
Program Francais Komuniti
Program itu bagi membantu
usahawan francais tempatan
mengembangkan perniagaan
sebagai francaisor.
(Sumber: Dipetik dan disesuaikan
daripada laman sesawang
http://www.bharian.com.my
node/158718)
Gambar foto 1.19 Francaisor
(i) Peranan Francaisor

Francaisor memberikan hak untuk menggunakan imej, jenama,
RM Celik Kewangan sistem operasi dan format perniagaannya kepada francaisi.
Sebagai pemilik jenama, francaisor mempunyai tanggungjawab
dan kewajipan untuk menyediakan “blueprint” atau petunjuk
pelaksanaan bentuk perniagaan sebagai panduan dan rujukan
kepada francaisi.
Kerajaan melalui Agensi
Kaunseling dan Pengurusan Francaisor boleh membantu menyediakan khidmat latihan
Kredit menyediakan khidmat seperti kursus dan bimbingan untuk memberikan pengetahuan
nasihat secara percuma bagi tentang sistem pemasaran yang digunakan oleh francaisor kepada
membantu individu dan francaisi. Hal ini dapat memastikan setiap francaisi dapat bertahan
usahawan menguruskan dan perniagaan dijalankan dengan lancar dan terus maju.
kewangan dengan bijak.
Terdapat juga francaisor yang membiayai kos pengiklanan
francaisi dengan menjalankan aktiviti promosi bersepadu. Bagi
perniagaan tertentu, francaisor turut memberikan bantuan dalam
bentuk ramuan khas serta alatan dan perkakas.
(ii) Kelebihan dan Kekurangan Perniagaan

Francais kepada Francaisor
Kelebihan dan kekurangan perniagaan francais kepada francaisor
ditunjukkan dalam Jadual 1.8 yang berikut:

Jadual 1.8 Kelebihan dan kekurangan perniagaan francais kepada francaisor
Bab 1
Kelebihan Kekurangan Minda Kreatif
• Dapat mengembangkan perniagaan • Boleh menjejaskan Jelaskan lima kategori

pendaftaran di bawah Akta
secara global reputasi francaisor
Francais (Pindaan) 2012.
• Menikmati ekonomi bidangan dalam sekiranya francaisi
bentuk peningkatan dalam jumlah tidak mematuhi
sesuatu pengeluaran kualiti produk
• Mekanisme yang berkesan bagi yang ditetapkan
menembusi pasaran baharu • Peningkatan dalam
• Berkongsi risiko dan tanggungjawab kos sokongan operasi
dengan francaisi untuk francaisi Buletin Keusahawanan
• Struktur pengurusan tidak begitu • Kesukaran memilih
besar – pengurusan outlet francaisi francaisi yang baik PEMBANGUNAN FRANCAIS
dilakukan oleh francaisi sendiri dan berdaya saing Kementerian Perdagangan
Dalam Negeri, Koperasi dan
Kepenggunaan (KPDNKK) telah
melaksanakan pelbagai insiatif
(b) Francaisi berkaitan dengan pembangunan
francais. Antara inisiatif yang
Francaisi merupakan syarikat yang membeli hak kebenaran dilaksanakan oleh KPDNKK
untuk menggunakan jenama daripada francaisor. Francaisi adalah seperti berikut:
• Pelan Induk Pembangunan
akan menyediakan modal dalam bentuk dana, sumber manusia Francais Nasional (PIPFN)
dan usaha berterusan untuk memastikan kelangsungan perniagaan. • Skim Pembiayaan Kecil
Francais (SPF)
(i) Peranan Francaisi • Dana Bantuan Pembangunan
Francais (DBPF)
Peranan francaisi adalah untuk menjalankan aktiviti perniagaan • Skim Pembiayaan Kecil
Francais (SPKF)
mengikut peraturan dan sistem piawaian yang ditetapkan oleh • Program Pembangunan
francaisor. Kegagalan mematuhi peraturan ini akan menyebabkan Francais (PPF)
penamatan kontrak oleh francaisor. • Program Pembangunan Produk
Francais Tempatan (PPFT)
http://www.kpdnkk.gov.my)
QR Code
Persatuan Francais Malaysia
http://www.mfa.org.my
Gambar foto 1.20 Francaisi


Bab 1
(ii) Kelebihan dan Kekurangan Perniagaan

Francais kepada Francaisi
Minda Kreatif Kelebihan dan kekurangan perniagaan francais kepada francaisi
Namakan perniagaan francais ditunjukkan dalam Jadual 1.9 yang berikut.
di kawasan anda atau yang
Jadual 1.9 Kelebihan dan kekurangan perniagaan francais kepada francaisi
anda ketahui. Jelaskan
penambahbaikan yang Kelebihan Kekurangan
boleh dilakukan oleh
perniagaan tersebut.
• Memiliki dan menjalankan satu • Perlu mengawal kualiti
perniagaan yang sistematik barang kerana boleh
• Reka bentuk yang seragam menjejaskan nama
• Mendapat sokongan pengurusan baik francaisor
daripada francaisor • Terikat dengan perjanjian
• Risiko kegagalan perniagaan rendah francais dan bergantung
• Jenama terkenal dan jaringan pada francaisor
perniagaan yang lebih luas • Tiada inovasi dan
• Tidak perlu banyak pengalaman inisiatif sendiri untuk
dalam perniagaan majukan perniagaan
Buletin Keusahawanan 1.3.2 Usaha Sama

Malaysia Aviation Group jalin
Usaha sama ialah suatu perkongsian strategik antara dua atau
usaha sama dengan Lufthansa lebih individu atau syarikat dan mereka bersetuju untuk
Malaysia Aviation Group bekerjasama mengeluarkan barang atau perkhidmatan dalam
Berhad memeterai Terma jangka masa yang tertentu.
Rujukan bersama Lufthansa
Technik AG untuk membentuk Dalam sesebuah usaha sama, kedua-dua pihak akan
rangka kerja usaha sama membentuk sebuah entiti perniagaan yang baharu. Modal untuk
strategik bagi kerjasama (JV) syarikat baharu ini akan disumbangkan oleh pihak-pihak yang
menubuhkan sebuah kemudahan
penyelenggaraan, pembaikan
telah bersetuju untuk menjalankan usaha sama. Mereka akan
dan baik pulih (MRO) serantau. bersama-sama mengawal dan menguruskan syarikat baharu
Kemudahan MRO itu, yang tersebut dan seterusnya berkongsi aset, hasil dan perbelanjaan.
dirancang tahun depan, akan
berpangkalan di kemudahan Usaha sama yang ditubuhkan mungkin untuk satu projek
sedia ada Malaysia Airlines tertentu sahaja, iaitu syarikat baharu akan ditubuhkan. Kedua-dua
Berhad (MAB) di Lapangan syarikat akan menjadi pemegang saham. Perjanjian perniagaan
Terbang Antarabangsa Kuala
dibuat untuk menetapkan peranan dan tanggungjawab syarikat
Lumpur (KLIA). MRO bakal
menyelenggara angkatan pesawat yang terlibat dalam kewangan, tenaga kerja dan lain-lain.
Boeing 737 dan Airbus A320.
(Sumber: Dipetik dan disesuaikan Contoh
http://www.bharian.com.my/
node/157437)
Lembaga Tabung Haji dan Amanah Raya telah bekerjasama menubuhkan
Abraj Management Sdn. Bhd. (Abraj) dengan pemilikan saham secara
sama rata.
(Sumber: Dipetik dan disesuaikan daripada http://ww1.utusan.com.my/
utusan/info.asp?y=2010&dt=0330&pub=Utusan_Malaysia&sec=Dalam_
Negeri&pg=dn_15.htm)

(a) Tujuan Usaha Sama
Bab 1
Tujuan usaha sama dilaksanakan adalah untuk meningkatkan
kedudukan syarikat, perkongsian kepakaran dan menambahkan EMK
keuntungan perniagaan pemilik. Apabila sesuatu usaha sama telah
Arahan:
berjaya atau tercapai objektifnya, syarikat usaha sama selalunya Bentangkan dalam kelas.
akan dibubarkan. Kedua-dua syarikat juga dapat meningkatkan
Soalan:
dana perniagaan dan seterusnya meningkatkan keuntungan. Jelaskan cara atau prosedur
menjalankan perniagaan
(b) Kelebihan dan Kekurangan secara usaha sama.
Usaha Sama
Kelebihan dan kekurangan perniagaan usaha sama ditunjukkan
dalam Jadual 1.10 yang berikut.
Jadual 1.10 Kelebihan dan kekurangan usaha sama

Program Pembangunan
• Membantu perniagaan untuk • Visi dan misi yang Produk Perusahaan Kecil dan
Sederhana (PKS)
memperluas asas perniagaan. berbeza antara pihak yang
Syarikat boleh menjalankan bergabung menyebabkan Program Pembangunan Produk
perniagaan di tempat yang belum berlakunya konflik bertujuan untuk membangunkan
pernah diterokai • Perbezaan budaya dan cara produk PKS yang berpotensi
• Dapat meningkatkan dana pengurusan yang berbeza untuk dipromosi dan dipasarkan
kewangan dan tenaga kerja untuk dalam menjalankan melalui pasar raya di peringkat
menjalankan sesuatu projek sesebuah perniagaan domestik. Dalam memastikan
• Meningkatkan pengeluaran boleh membawa masalah program ini dilaksanakan
kerana pasaran adalah lebih besar kepada pengurusan pada dengan berkesan, usaha sama
• Mendapat teknologi baharu masa hadapan dengan agensi yang mempunyai
dan terkini dengan bekerjasama kepakaran dalam aspek
penjenamaan dan pembangunan
dalam pengeluaran
produk dijalinkan secara
• Mudah untuk mendapatkan berterusan. Agensi kerajaan yang
bahan mentah dan terlibat akan membantu merangka
sumber-sumber lain daripada program-program pembangunan
syarikat usaha sama yang bersesuaian.
• Harta individu, aset serta (Sumber: Dipetik dan disesuaikan
pegangan dalam syarikat daripada laman sesawang
asal dikekalkan http://spacedeals.1pengguna.com/
• Risiko dalam perniagaan spacedeals/index.php?r=portal/
dapat dikongsi kerana risiko left&id=aDRjRDJEcmJsTjV
ditanggung oleh kedua-dua 2UWpPWHhIdmhUZz09)
buah syarikat
Senaraikan syarikat usaha sama yang berjaya di Malaysia. Kemudian, pilih satu perniagaan usaha sama hasil daripada
carian anda. Berikan pendapat anda tentang punca kejayaan usaha sama perniagaan tersebut.

Bab 1
1.4 Klasifikasi Perniagaan

Klasifikasi perniagaan merupakan penyusunan perniagaan
dalam sesuatu kelompok tertentu mengikut kriteria yang telah
ditetapkan. Perniagaan diklasifikasikan kepada dua kelompok,
iaitu saiz dan sektor seperti yang ditunjukkan dalam Rajah 1.10
yang berikut:
Cintai Negara
Klasifikasi Perniagaan
Setiap perniagaan di Malaysia
perlu saling membantu dan
bersaing secara adil bagi
memastikan pertumbuhan
ekonomi negara berkembang Saiz Sektor
secara konsisten dan kukuh.
Kecil Sederhana Besar Utama Kedua Ketiga
EMK
Arahan: Rajah 1.10 Klasifikasi perniagaan
Bincang dalam kumpulan.
Soalan:
Terdapat usahawan yang keliru
berkaitan dengan perbezaan
1.4.1 Saiz
antara jualan tahunan dengan Saiz perniagaan boleh dibahagikan kepada tiga, iaitu kecil,
keuntungan. Sesebuah
sederhana dan besar. Di Malaysia satu definisi seragam telah
perniagaan mungkin mempunyai
nilai jualan tahunan yang tinggi ditetapkan oleh Majlis Pembangunan Perusahaan Kecil dan
tetapi masih menanggung Sederhana (PKS) Kebangsaan (MPPK). Definisi tersebut diguna
kerugian. Bincangkan pakai oleh semua kementerian dan agensi kerajaan, institusi
sebab-sebab situasi ini berlaku. kewangan dan pengawal selia yang terlibat dalam program
pembangunan PKS.
Faktor penentuan saiz perniagaan ialah:
• jumlah jualan tahunan
• bilangan pekerja tetap
Kedua-dua aspek ini berbeza untuk perniagaan yang terlibat
dalam aktiviti pengilangan dan perkhidmatan seperti dalam
QR Code Jadual 1.11 yang berikut:
SME Corporation Malaysia
http://www.smecorp.gov.my

Jadual 1.11 Klasifikasi perniagaan berdasarkan saiz
Bab 1
Klasifikasi Pengilangan Perkhidmatan
Saiz Jumlah Jualan Bilangan Pekerja Jumlah Jualan Bilangan Pekerja

Tahunan Tetap Tahunan Tetap
(orang) (orang)
Kecil RM300,000 hingga 5 hingga kurang RM300,000 hingga 5 hingga kurang

kurang daripada daripada 75 kurang daripada daripada 30
RM15 juta RM3 juta
Sederhana RM15 juta hingga 75 hingga kurang RM3 juta hingga 30 hingga kurang
kurang daripada daripada 200 kurang daripada daripada 75
RM50 juta RM20 juta
Besar RM50 juta dan 200 dan ke atas RM20 juta dan 75 dan ke atas
ke atas ke atas

http://www.smecorp.gov.my, capaian pada 26 Jun 2016)
(a) Perniagaan Bersaiz Kecil

Sesebuah perniagaan yang terlibat dalam aktiviti pengilangan
akan dikategorikan sebagai perniagaan bersaiz kecil sekiranya EMK
mempunyai pencapaian jumlah jualan tahunan dalam anggaran
Arahan:
RM300,000 hingga kurang daripada RM15 juta serta pekerja tetap
5 hingga kurang daripada 75 orang. Bagi perkhidmatan pula,
jumlah jualan tahunan adalah antara RM300,000 hingga kurang Soalan:
Jelaskan perbezaan antara
daripada RM3 juta manakala bilangan pekerja tetap antara 5
perniagaan bersaiz kecil dengan
hingga kurang daripada 30 orang. perniagaan bersaiz sederhana.
(i) Kelebihan Perniagaan Bersaiz Kecil
• Kos overhed yang lebih rendah

RM Celik Kewangan
Perniagaan bersaiz kecil tidak memerlukan kos operasi dan
kos pengurusan yang tinggi. Hal ini membolehkan peniaga Setiap perniagaan perlu
menawarkan harga yang lebih bersaing berbanding dengan memastikan keuntungan
syarikat yang lebih besar. yang diperoleh diagihkan dan
digunakan dengan baik mengikut
• Cepat menyelesaikan masalah dan rungutan pelanggan keutamaan bagi memastikan
operasi perniagaan berjalan lancar.
Pemilik dapat mengambil tindakan segera atas segala masalah
dan rungutan pelanggan. Kebiasaannya, perniagaan bersaiz
kecil kurang menghadapi birokrasi, seperti borang yang perlu
diisi oleh pelanggan yang menghadapi masalah.

• Fleksibel
Bab 1
RM Celik Kewangan
Perniagaan kecil lebih mudah untuk mengubah strategi
Produk yang baik tidak apabila diperlukan. Hal ini disebabkan oleh pemilik boleh
bergantung pada harga yang membuat keputusan dengan mudah. Selain itu, pemilik juga
ditawarkan tetapi bergantung terlibat secara langsung dalam pengurusan perniagaannya.
pada kualiti sumber dan
teknik pembuatannya. • Kos upah yang lebih rendah
Pekerja dalam perniagaan bersaiz kecil tidak berdaftar dengan
kesatuan sekerja, atau merupakan pekerja sambilan. Hal ini
membolehkan mereka hanya dibayar gaji minimum.
EMK (ii) Kekurangan Perniagaan Bersaiz Kecil
Arahan:
• Kos pengeluaran tinggi
Bincangkan dalam kumpulan. Perniagaan bersaiz kecil menanggung kos pengeluaran yang
Soalan: tinggi kerana tidak dapat menikmati ekonomi bidangan.
Jelaskan cara mengatasi masalah
kekurangan yang wujud dalam • Kurang berdaya saing
perniagaan bersaiz kecil.
Perniagaan bersaiz kecil sukar untuk mengekalkan perniagaan
dalam keadaan mencabar berbanding dengan pesaing yang
bersaiz besar seperti ketika keadaan ekonomi kurang menentu.
• Sukar mendapat pekerja mahir dan berpengalaman

Buletin Keusahawanan Pemilik tidak mampu membayar upah pekerja mahir yang
lebih tinggi. Mereka juga tidak mampu untuk menampung
Showcase Produk kos latihan untuk pekerja sedia ada.
Usahawan Serumpun
Showcase ini merupakan • Kekurangan sumber kewangan
platform yang disediakan kepada
usahawan untuk mengembangkan Perniagaan bersaiz kecil sukar mendapatkan modal tambahan.
perniagaan dan menyatukan Bank dan institusi kewangan kerap kali enggan memberikan
usahawan yang berdaya maju pinjaman kepada mereka kerana kurang keyakinan akan
dari Malaysia dan Indonesia. potensi perniagaan tersebut. Pemilik juga tidak dapat
Kerjasama erat antara usahawan
menyediakan cagaran yang diminta oleh pihak bank.
Malaysia dan Indonesia dibentuk
dan dijayakan melalui Malaysia
Indonesia Corporate House (iii) Cabaran Perniagaan Bersaiz Kecil
(MICH). Peluang ini perlu
dimanfaatkan oleh semua
• Masalah aliran tunai
usahawan untuk terus maju dan Aliran tunai yang negatif menjadi cabaran utama yang
berdaya saing. dihadapi oleh perniagaan bersaiz kecil. Masalah ini timbul
berikutan daripada pelanggan yang lambat menjelaskan
https://www.youtube.com/ hutang. Pada masa yang sama, perniagaan perlu membayar
watch?v=pm7AAkj_O0Y, capaian bil-bil dan perbelanjaan di luar jangka.
pada 5 Oktober 2016)
Pihak pengurusan digalakkan menggunakan teknologi
terkini termasuk perisian komputer untuk menjana penyata
aliran tunai dan belanjawan agar aliran tunai dapat dikawal.
Sebarang perbelanjaan luar jangka dapat dikesan lebih awal.

• Bebanan kerja
Bab 1
Pemilik perniagaan kecil kebiasaannya menanggung bebanan
kerja yang berat kerana tiada pengkhususan. Pengurusan dan
keputusan perniagaan perlu dilakukan sendiri oleh pemilik.
• Mengekalkan pelanggan lama dan mendapatkan

pelanggan baharu Cintai Negara
Pemilik perlu sentiasa memikirkan strategi untuk memastikan
pelanggan sedia ada kekal dengan memberikan perkhidmatan
yang unik dan istimewa. Kajian perlu dibuat untuk membentuk
strategi terbaik bagi mendapatkan pelanggan baharu.
• Memotivasikan pekerja Setiap pengguna perlu

Pekerja merupakan faktor penting dalam sesebuah perniagaan. menyokong produk tempatan bagi
memastikan aliran mata wang
Pemilik perlu memastikan setiap pekerja gembira dengan terus mengalir dalam negara.
persekitaran kerja supaya mereka lebih produktif. Kebajikan
pekerja juga perlu diambil kira untuk mengurangkan kadar
pusing ganti pekerja.
• Kos overhed yang tinggi

Mengawal kos overhed merupakan cabaran besar kepada
perniagaan kecil. Terdapat perniagaan terpaksa ditutup akibat
menanggung kos overhed yang berlebihan. Kajian keperluan Minda Kreatif
sebenar berkaitan dengan pelanggan perlu dilaksanakan bagi
mengelakkan memberi perkhidmatan yang tidak diperlukan Anda merupakan pengurus
oleh pelanggan. dalam sebuah organisasi
perniagaan. Nyatakan perkara
Perniagaan bersaiz kecil berpeluang untuk mendapatkan yang perlu perhatian untuk
meningkatkan motivasi pekerja
pelbagai jenis bantuan kewangan daripada pelbagai agensi
di syarikat anda.
atau institusi kewangan seperti Bank SME dan sebagainya.
QR Code
Tekun Nasional
https://www.tekun.gov.my
Gambar foto 1.21 Perniagaan bersaiz kecil

(b) Perniagaan Bersaiz Sederhana
Bab 1
EMK
Perniagaan dikategorikan bersaiz sederhana jika mempunyai
Arahan:
nilai jualan tahunan sebanyak RM15 juta hingga kurang daripada
Pilih satu perniagaan bersaiz
sederhana di kawasan anda. RM50 juta dan bilangan pekerja 75 hingga kurang daripada 200
orang bagi syarikat pengilangan. Bagi perniagaan berasaskan
Soalan:
perkhidmatan pula nilai jualan tahunan mestilah bernilai RM3
Jelaskan secara ringkas setiap
ciri yang terdapat dalam juta hingga kurang daripada RM20 juta dengan bilangan pekerja
perniagaan tersebut. tetap dari 30 hingga kurang daripada 75 orang.
RM Celik Kewangan
Setiap kemudahan kredit yang
ditawarkan oleh kerajaan perlu
dimanfaatkan sepenuhnya
oleh perniagaan bagi memacu
pertumbuhan perniagaan ke Gambar foto 1.22 Perniagaan bersaiz sederhana
tahap lebih baik.
(i) Kelebihan Perniagaan Bersaiz Sederhana

• Mudah ditubuhkan
Perniagaan bersaiz sederhana mudah ditubuhkan sekiranya
perniagaan yang dijalankan adalah dalam bentuk milikan
tunggal atau perkongsian, prosedur penubuhannya mudah
kerana tidak banyak peraturan perlu dipatuhi.
• Fleksibel
Perniagaan bersaiz sederhana juga adalah fleksibel. Perniagaan
bersaiz sederhana akan berupaya untuk membuat sesuatu
Istilah Perniagaan perubahan dengan cepat dan mudah jika keadaan memerlukan
Fleksibel (Flexible):
perubahan dilakukan. Pembahagian kerja perniagaan bersaiz
Boleh diubah atau disesuaikan sederhana juga adalah fleksibel. Hal ini membolehkan
dengan mudah pekerja melakukan lebih daripada tugasan sebenar mereka
untuk menarik perhatian majikan.
• Semangat berpasukan yang tinggi
Majikan dapat memupuk semangat bekerja dalam pasukan.
Majikan mengetahui bahawa setiap pekerja ialah aset dalam
memajukan sesebuah perniagaan.
• Pelaporan kewangan syarikat dirahsiakan
Perniagaan bersaiz sederhana tidak perlu melaporkan aktiviti
dan kedudukan kewangan mereka kepada umum berbanding

dengan syarikat besar. Hal ini merupakan satu kelebihan
Bab 1
perniagaan sekiranya pihak pengurusan sesebuah perniagaan
berhasrat untuk menerokai pasaran baharu tanpa pengetahuan
pesaing-pesaing dalam industri.
(ii) Kekurangan Perniagaan Bersaiz Sederhana EMK
• Sukar menyediakan latihan Arahan:

Perniagaan bersaiz sederhana memerlukan pekerja yang
berkemampuan untuk mengendalikan projek yang kompleks. Soalan:
Namun mereka tiada sumber untuk melatih pekerja untuk 1 Cadangkan cara perniagaan
bersaiz sederhana boleh
menghadapi cabaran ini berbanding perniagaan bersaiz besar.
memberikan latihan kepada
• Sukar untuk memajukan kerjaya pekerja tanpa kos yang besar.
Perniagaan bersaiz sederhana tidak menawarkan peluang 2 Nyatakan dua agensi kerajaan
yang menyediakan latihan
kerjaya yang menarik kepada pekerjanya. Bilangan pekerja untuk pekerja.
yang kurang menyebabkan seseorang pekerja tiada peluang
menikmati kenaikan pangkat dalam organisasi perniagaan.
• Wujud jurang hubungan
Jurang hubungan wujud kerana bilangan pekerja yang lebih
ramai menyukarkan hubungan rapat antara majikan dengan
para pekerja.
(iii) Cabaran Perniagaan Bersaiz Sederhana

• Meningkatkan hasil
Perniagaan bersaiz sederhana menghadapi cabaran yang besar
untuk meningkatkan hasil berbanding dengan perniagaan QR Code
bersaiz kecil dan besar. Pada peringkat ini, perbelanjaan Majlis Amanah Rakyat (MARA)
perniagaan cenderung untuk naik secara mendadak. http://www.mara.gov.my
• Pengambilan pekerja
Pada tahap ini, pengambilan pekerja perlu diberikan perhatian
yang serius oleh pihak pengurusan. Perniagaan memerlukan
tenaga kerja yang lebih ramai mahir dan berpengalaman untuk
terus berkembang. Terdapat persaingan dengan perniagaan
besar untuk mendapatkan pekerja pakar yang berpengalaman.
• Undang-undang dan peraturan kerajaan
Cintai Negara
Semakin besar sesebuah perniagaan, semakin banyak
peraturan yang perlu dipatuhi. Selain pendaftaran perniagaan, Setiap perniagaan perlu
peniaga perlu mendapatkan pelbagai lesen, permit atau mengutamakan pengambilan
surat-surat kuasa dari pelbagai agensi berdasarkan aktiviti yang pekerja tempatan berbanding
dengan pekerja asing.
dijalankan. Jika peniaga terlibat dalam aktiviti pengeluaran
makanan mereka perlu memohon lesen kilang makanan
daripada Pegawai Kesihatan Daerah atau Majlis Perbandaran
bagi tujuan pemeriksaan kesihatan ke atas kilang-kilang dan
ujian keluaran makanan tersebut.

(c) Perniagaan Bersaiz Besar
Bab 1
Minda Kreatif
Sesebuah perniagaan yang terlibat dalam aktiviti pengeluaran
Jelaskan peranan perniagaan
adalah bersaiz besar jika nilai jualan tahunan melebihi RM50 juta
bersaiz besar dalam membantu
melahirkan usahawan terutama dan bilangan pekerja tetap juga perlu melebihi 200 orang.
dalam kalangan generasi muda. Perniagaan berasaskan perkhidmatan pula mempunyai nilai
jualan tahunan melebihi RM20 juta serta bilangan pekerja
melebihi 75 orang.
Gambar foto 1.23 Perniagaan bersaiz besar
(i) Kelebihan Perniagaan Bersaiz Besar

• Menikmati ekonomi bidangan
Mass Rapid Transit Aktiviti perniagaan yang dijalankan secara besar-besaran
Corporation Sdn. Bhd. membolehkan kos seunit pengeluaran dikurangkan ke tahap
(MRT Corp)
paling minimum. Perniagaan boleh menjual barang dengan
• Pelaksanaan beberapa projek harga yang lebih murah dan dapat meningkatkan keuntungan.
aliran transit massa (Mass • Dapat menguasai pasaran
Rapid Transit-MRT) telah
membuka pelbagai peluang
Perniagaan yang besar lebih mudah menguasai pasaran
perniagaan tambahan kepada sesuatu produk berbanding dengan perniagaan bersaiz kecil.
usahawan berskala sederhana
• Wujud pengkhususan
dan kecil untuk terus maju dan
mengembangkan Pihak pengurusan mampu mengupah tenaga pakar yang
perniagaan mereka. berpengalaman luas di setiap bahagian untuk menjalankan
• Hal ini dilaksanakan melalui operasi mereka.
tawaran untuk berniaga di
stesen-stesen MRT kepada
usahawan sedia ada dan (ii) Kekurangan Perniagaan Bersaiz Besar
bakal-bakal usahawan.
• Tindakan ini bukan sahaja • Komunikasi kurang berkesan
membuka peluang perniagaan Perniagaan yang besar mempunyai pelbagai aras atau hierarki
tetapi turut merangsang dalam pengurusannya. Hal ini akan melambatkan proses
kelahiran usahawan muda penghantaran sesuatu maklumat daripada satu jabatan ke
di Malaysia. jabatan yang lain. Wujud juga kemungkinan berlakunya salah
faham dalam proses penyampaian maklumat.

• Birokrasi
Bab 1
Terdapat banyak peraturan dan polisi yang perlu dipatuhi.
Sesuatu perkara yang mudah menjadi sukar kerana wujudnya
pelbagai peraturan yang perlu dilaksanakan.
• Risiko kerugian lebih besar
Perniagaan bersaiz besar dipengaruhi oleh keadaan ekonomi
dan politik dunia yang tidak menentu.
(iii) Cabaran Perniagaan Bersaiz Besar PERATURAN-PERATURAN

PERLINDUNGAN PENGGUNA
• Ketidakpastian pasaran (URUS NIAGA PERDAGANGAN
ELEKTRONIK) 2012
Keadaan ekonomi dan politik global yang tidak menentu,
peraturan yang sentiasa berubah, perubahan teknologi TUJUAN PERATURAN
dan pesaing adalah antara faktor yang menimbulkan Meningkatkan keyakinan pengguna
untuk menjalankan transaksi secara
ketidakpastian dalam sesebuah perniagaan.

elekronik dengan memberi
perlindungan yang menyeluruh dan
sekaligus membangunkan
perdagangan elektronik di Malaysia.
• Pengambilan pekerja TERPAKAI KEPADA

Peniaga dalam talian, iaitu orang yang menjalankan
Perniagaan menghadapi persaingan dengan perniagaan lain perniagaan membekalkan barang atau perkhidmatan
melalui tapak web (laman web, blog,media sosial)
untuk mendapatkan pekerja pakar yang berpengalaman.

atau melalui pasar dalam talian (online marketplace).
Pengendali pasar dalam talian
(online marketplace operators).
Terdapat juga golongan pekerja berpengalaman menubuhkan
perniagaan mereka sendiri.
• Meningkatkan keuntungan tahunan (Sumber: Dipetik dan disesuaikan
Perniagaan bersaiz besar menghadapi cabaran untuk daripada laman sesawang
meningkatkan keuntungan tahunan kerana proses perubahan http://www.kpdnkk.gov.my,
capaian pada 10 Julai 2016)
sukar dilaksanakan. Perniagaan memerlukan tindakan segera
dalam menghadapi perubahan dalam persekitaran.
• Perundangan peraturan kerajaan
Perniagaan perlu mematuhi undang-undang dan peraturan
yang ditetapkan oleh kerajaan. Perniagaan juga harus peka
terhadap setiap perubahan yang berlaku termasuk dalam
undang-undang seperti perlindungan pengguna.

Tugasan: Mengklasifikasikan perniagaan
Langkah-langkah:
1 Bahagikan murid kepada beberapa kumpulan kecil.
2 Setiap kumpulan diberikan akses komputer dan Internet.
3 Setiap kumpulan mendapatkan jenis perniagaan yang dipilih seperti restoran, perkhidmatan
pengangkutan, kedai bunga, butik, kedai emas dan perhotelan.
4 Berdasarkan maklumat yang diperoleh, asingkan setiap perniagaan mengikut saiz dan skalanya.
5 Adakah saiz perniagaan mempengaruhi skalanya? Berikan alasan anda.

Bab 1
1.4.2 Sektor Perniagaan

Sektor perniagaan terbahagi kepada tiga, iaitu sektor utama, sektor
Minda Kreatif kedua dan sektor ketiga. Ketiga-tiga sektor saling memerlukan
dalam memastikan aktiviti perniagaan berjalan lancar tanpa
Jelaskan peranan sektor utama,
sebarang masalah.
kedua dan ketiga dalam memacu
pertumbuhan ekonomi negara.
(a) Sektor Utama (Primer)
Sektor utama meliputi semua aktiviti pengekstrakan sumber
semula jadi dengan mengeluarkan bahan mentah atau hasil
alam semula jadi dari bumi atau laut. Aktiviti perniagaan yang
dijalankan dalam sektor utama akan memberikan nilai tambah
kepada hasil yang diperoleh seperti yang ditunjukkan dalam
Rajah 1.11 yang berikut:
Sektor Utama
Perlombongan Pertanian Pembalakan Perikanan
• Petroleum dan Tanaman jualan Kayu merbau, Perikanan laut

gas asli untuk pasaran cengal, meranti, dalam, pinggir
• Emas, kuprum tempatan atau seraya dan keruing pantai, air tawar,
dan bijih timah eksport seperti akuakultur dan
• Mineral lain kelapa sawit ikan hiasan
bukan logam dan getah
Rajah 1.11 Sektor utama
(b) Sektor Kedua (Sekunder)

Sektor kedua melibatkan pemprosesan bahan mentah untuk
menghasilkan barang siap atau barang separuh siap. Nilai
tambah yang dihasilkan dalam sektor ini lebih tinggi berbanding
dengan sektor utama. Industri pembinaan dan pembekalan kuasa
elektrik juga termasuk dalam sektor kedua.
Sektor kedua boleh dikategorikan kepada empat seperti yang
Kenal pasti aktiviti yang termasuk dalam sektor utama di kawasan anda.
1 Bincangkan kelebihan sektor utama yang sedang dijalankan untuk masyarakat tempatan.
2 Berikan cadangan penambahbaikan yang boleh dilaksanakan bagi memastikan sumber yang digunakan terus
terpelihara dan dikomersialkan secara sistematik.

Bab 1
Sektor Kedua
Pembuatan dan
Kejuruteraan Pembekalan tenaga Pembinaan
pengilangan
Rajah 1.12 Sektor kedua
(i) Pembuatan dan Pengilangan

Terdapat perniagaan yang terlibat dalam aktiviti pembuatan dan
pengilangan. Penghasilan barang melalui proses transformasi
input kepada output yang lebih bernilai. Contohnya, kilang
pembuatan roti menjalankan transformasi daripada bahan
mentah (tepung) kepada roti.
(ii) Kejuruteraan
Kejuruteraan menyediakan jentera, mesin dan peralatan untuk
pengeluaran. Jenis mesin yang diperlukan bergantung pada jenis
aktiviti pengilangan yang dijalankan.
Sebuah kilang mungkin memerlukan peralatan saintifik
untuk pengeluaran manakala sebuah kilang yang lain memerlukan
jentera berat dalam proses pengeluarannya. Contohnya, Proton QR Code
Holdings Berhad memerlukan mesin khas yang bersesuaian Proton Holdings Berhad
untuk menghasilkan kereta mengikut reka bentuk dan kualiti http://www.proton.com.my
yang telah ditetapkan.
EMK
Arahan:
Soalan:
Jelaskan kepentingan sektor
kedua kepada aktiviti yang
dijalankan oleh sektor utama dan
sektor ketiga.
Gambar foto 1.24 Teknologi kejuruteraan

(iii) Pembekalan Tenaga
Bab 1
Cintai Negara
Pembekalan tenaga melibatkan aktiviti pembekalan sesuatu
Setiap tenaga yang dibekalkan tenaga dari pelbagai sumber seperti elektrik, petroleum dan air
perlu digunakan secara
untuk kegunaan industri dan isi rumah. Contohnya, Tenaga
berhemah tanpa melibatkan
sebarang pembaziran. Nasional Berhad (TNB), Petroliam Nasional Berhad (Petronas)
dan Syarikat Air Negeri Sembilan (SAINS).
(iv) Pembinaan
Pembinaan merangkumi aktiviti pemasangan, pembinaan dan
EMK pengubahsuaian dengan menggunakan barang siap atau separa
siap. Contohnya, pembinaan bangunan dan jambatan.
Arahan:
Bincangkan dalam kumpulan kecil.
Soalan:
(c) Sektor Ketiga (Tertier)
1 Senaraikan jenis perkhidmatan
yang disediakan oleh kerajaan, Sektor ketiga melibatkan aktiviti membekalkan perkhidmatan
swasta dan badan kebajikan. tertentu daripada pengeluar terus kepada pengguna. Aktiviti
2 Teliti senarai tersebut dan kenal perkhidmatan dikenali juga sebagai aktiviti ekonomi peringkat
pasti jika wujud persamaan
dalam perkhidmatan yang
ketiga atau tertier.
diberikan oleh kerajaan
Aktiviti perkhidmatan dalam sektor ketiga meliputi pelbagai
dan swasta.
3 Bincangkan sebab perkara bidang seperti sektor perkhidmatan pelancongan, pengangkutan,
ini berlaku. telekomunikasi, perbankan, perdagangan serta perkhidmatan
awam dan swasta. Sektor ketiga berperanan untuk menyokong
perkembangan sektor primer dan sekunder. Kini sektor ketiga
merupakan penyumbang terbesar kepada KDNK negara.
Sektor Ketiga
Perkhidmatan Awam Perkhidmatan swasta Perkhidmatan

sukarela/kebajikan
Di Malaysia, keupayaan rakyat untuk Memberikan

membayar kos perkhidmatan swasta perkhidmatan kepada Perkhidmatan
masih lagi rendah perniagaan dan individu disediakan oleh
badan-badan amal
Kerajaan mengamalkan dasar seperti dan sukarela dalam
Perkhidmatan ditawarkan
dasar penswastaan untuk membantu bidang seperti
oleh perniagaan
keselesaan, kesejahteraan, kebajikan kesihatan komuniti
yang dimiliki secara
dan keselamatan rakyat dan alam sekitar
persendirian seperti
peruncitan dan akauntan
Terdapat beberapa bidang tidak
diswastakan sepenuhnya seperti
pendidikan dan kesihatan
Rajah 1.13 Sektor ketiga


Bab 1
1.5 Skala Perniagaan
Skala Perniagaan
Domestik Antarabangsa
Tempatan Negeri Kebangsaan Zon Global
Rajah 1.14 Skala perniagaan
1.5.1 Pasaran Domestik

Pasaran domestik melibatkan penjualan produk pada peringkat
pasaran dalam negara. Pasaran domestik boleh dibahagikan
kepada tiga tahap seperti yang ditunjukkan dalam Rajah 1.14.
(a) Skala Tempatan

Minda Kreatif
Perniagaan yang menembusi pasaran tempatan membekalkan
barang dan perkhidmatan mereka di kawasan tertentu sahaja. Jelaskan kelebihan perniagaan
berskala tempatan.
Saiz pasaran adalah kecil. Dari aspek kos perniagaan, kos yang
ditanggung adalah rendah kerana tidak melibatkan operasi
yang besar.
RM Celik Kewangan
Setiap modal yang diperuntukkan
dalam perniagaan perlu
digunakan sepenuhnya secara
sistematik dan terurus.
Gambar foto 1.25 Perniagaan skala tempatan

(b) Skala Negeri
Bab 1
Perniagaan telah berjaya menembusi pasaran yang lebih besar pada

Minda Kreatif peringkat daerah dalam sesebuah negeri. Kos yang ditanggung
pada peringkat ini agak tinggi kerana perlu memenuhi permintaan
Jelaskan kelebihan perniagaan dari pelbagai daerah. Kebanyakan perniagaan pada tahap ini
berskala negeri.
terlibat dalam perusahaan kecil dan sederhana (PKS).
(c) Skala Kebangsaan

Perniagaan berskala kebangsaan mempunyai saiz pasaran yang
Buletin Keusahawanan lebih besar. Perniagaan berskala kebangsaan meliputi pasaran di
seluruh negara. Beroperasi di skala kebangsaan membolehkan
“Jangan takut untuk meninggalkan
yang BAIK bagi mengejar yang peniaga menikmati ekonomi bidangan. Barang atau perkhidmatan
HEBAT!” dapat ditawarkan dengan harga yang lebih berpatutan kepada
pengguna. Perniagaan berskala kebangsaan mampu membeli
stok dalam kuantiti yang lebih besar. Oleh itu, perniagaan boleh
berunding dengan pembekal untuk mendapatkan diskaun yang
lebih tinggi, dan seterusnya menjual pada harga yang lebih murah
kepada pelanggan. Hal ini menyebabkan perniagaan yang berskala
tempatan sukar menyaingi perniagaan berskala kebangsaan.
KUARI BATU EMAS

KBE GROUP OF COMPANIES
Dato’ Haji Musa bin Haji Nordin,

merupakan contoh usahawan
berjaya yang berani keluar dari zon
selesa untuk mengejar kejayaan
yang lebih hebat.
Gambar foto 1.26 Perniagaan skala kebangsaan
1.5.2 Pasaran Antarabangsa

Cintai Negara
Pasaran antarabangsa melibatkan beberapa aktiviti perniagaan
Dalam perniagaan antarabangsa,
setiap perniagaan perlu
yang dijalankan antara sebuah negara dengan negara lain. Pasaran
mengutamakan kepentingan antarabangsa melibatkan aktiviti import, eksport dan entreport.
negara. Setiap aktiviti yang Liputan pasaran bagi perniagaan skala antarabangsa menjadi
menjejaskan kedaulatan negara luas dan sasaran pasaran baharu akan wujud. Keadaan ini dapat
perlu dielakkan sepenuhnya. meningkatkan keuntungan syarikat. Pasaran antarabangsa boleh
dibahagikan kepada dua, iaitu:

(a) Skala Zon
Bab 1
Perniagaan yang berskala zon, peniaga memberi fokus kepada
pasaran di kawasan-kawasan tertentu yang telah dikenal pasti Buletin Keusahawanan
bersesuaian dengan barang dan perkhidmatan. Kerajaan Malaysia mempelawa
pelabur Jepun dan pelabur
lain memanfaatkan peluang
(b) Skala Global perniagaan dalam pasaran ASEAN
yang besar, menjadikan Malaysia
Perniagaan yang berskala global, pasaran adalah luas merentasi sebagai pintu masuk ke rantau ini.
sempadan. Pada masa kini, pasaran global mudah ditembusi (Sumber: Dipetik dan disesuaikan
dengan wujudnya Internet. Penggunaan aplikasi seperti emel, daripada http://www.astroawani.
Newsgroup dan laman web di dalam perniagaan yang diguna com, capaian pada 28 Jun 2016)
pakai secara meluas dapat melangkaui sempadan negara.
Contoh
Syarikat Malaysia yang berjaya menembusi pasaran global.
Minda Kreatif
kekurangan perniagaan yang
terlibat secara langsung dalam
pasaran antarabangsa.
Kerajaan Malaysia memberi pelbagai galakan kepada peniaga

untuk menembusi pasaran global. Contohnya, pihak kerajaan
telah menubuhkan Perbadanan Pembangunan Perdagangan
Luar Malaysia (MATRADE) yang memberikan khidmat nasihat,
latihan dan bantuan promosi kepada peniaga yang ingin
mengembangkan sayap ke luar negara.
Contoh
EMK
Arahan:
Soalan:
Jelaskan rahsia kejayaan
Pengeksport Malaysia atau syarikat sedia mengeksport adalah syarikat Malaysia yang berjaya
dialu-alukan untuk menjadi ahli MATRADE dengan mendaftar mengharumkan nama Malaysia
secara dalam talian atau menghantar Borang Pendaftaran di persada dunia terutama dalam
Pengeksport Malaysia kepada Unit Khidmat Nasihat Perdagangan. pasaran ASEAN dan Kesatuan
Pendaftaran sebagai ahli MATRADE adalah percuma. Eropah (EU).

Bab 1
1.6 Perkaitan antara

Penawaran Barang
dan Perkhidmatan,
Bentuk Pemilikan,
Klasifikasi dan Skala
Perniagaan
Penawaran barang dan perkhidmatan, bentuk pemilikan,
Buletin Keusahawanan klasifikasi dan skala perniagaan dapat dikaitkan dengan aktiviti
TM
perniagaan seperti yang ditunjukkan dalam Rajah 1.15 berikut:
Pemangkin Pendapatan Digital
#YOUCANDUIT merupakan
Penawaran
kempen digital untuk
meningkatkan pendapatan
barang dan
tambahan dalam kalangan rakyat perkhidmatan
Malaysia melalui inisiatif digital
seperti program eRezeki
dan eUsahawan.
youcanduit.mdec.my/)
Bentuk
Klasifikasi Perniagaan
pemilikan
Minda Kreatif
Skala
Jelaskan perkaitan antara
penawaran barang dan
perkhidmatan yang wujud dalam
perniagaan yang dijalankan di Rajah 1.15 Perkaitan perniagaan
kawasan anda.
Sesebuah perniagaan boleh menawarkan barang, perkhidmatan

atau kedua-duanya untuk memenuhi keperluan dan kehendak
pengguna atau pelanggan. Jenis barang atau perkhidmatan yang
ditawarkan akan mempengaruhi perniagaan yang dijalankan. Jika
perniagaan yang dijalankan berasaskan perkhidmatan, peniaga
tidak perlu terlibat dengan pengurusan stok dan lebih memberi
tumpuan kepada pengurusan sumber manusia.

Pemilik sesebuah perniagaan boleh memilih untuk menubuhkan
Bab 1
RM Celik Kewangan perniagaan milikan tunggal, perkongsian, syarikat berhad atau
koperasi. Bagi perniagaan yang dijalankan secara kecil-kecilan,
Pengurusan kewangan setiap
perniagaan perlu mengikut sistem
perniagaan bentuk milikan tunggal lazimnya dipilih untuk
yang sistematik dan tersusun. menawarkan barang atau perkhidmatan. Apabila perniagaan
semakin berkembang atau saiznya bertambah besar, bentuk
pemilikan juga boleh diubah mengikut keperluan perniagaan.
Contohnya, perubahan bentuk pemilikan perniagaan daripada
milikan tunggal kepada perkongsian, perlulah didaftarkan di
Suruhanjaya Syarikat Malaysia (SSM).
Perniagaan boleh dikategorikan mengikut skala, iaitu domestik
dan antarabangsa. Saiz perniagaan tidak mempengaruhi skalanya.
Sesebuah perniagaan tidak perlu bersaiz besar untuk menawarkan
EMK barang atau perkhidmatan ke pasaran global. Teknologi moden
Arahan:
seperti Internet membolehkan perniagaan yang bersaiz kecil
Bentangkan dalam kelas. menembusi pasaran pada peringkat antarabangsa. Hal ini akan
meningkatkan jualan dan keuntungan perniagaan.
Soalan:
Jelaskan kepentingan menentukan Terdapat tiga sektor dalam perniagaan, iaitu sektor utama,
jenis penawaran barang dan
perkhidmatan agar selaras dengan
sektor kedua dan sektor ketiga. Di Malaysia, lazimnya sektor
jenis dan saiz perniagaan. utama seperti pertanian adalah untuk memenuhi pasaran atau
skala domestik. Sektor kedua dan ketiga, iaitu sektor pengilangan
dan perkhidmatan adalah untuk pasaran domestik dan juga
antarabangsa. Semua sektor yang terlibat memerlukan aktiviti
perniagaan untuk mengagihkan barang dan perkhidmatan yang
ditawarkan. Tanpa aktiviti perniagaan, barang dan perkhidmatan
tidak dapat digunakan sepenuhnya bagi tujuan jual beli untuk
menjana keuntungan.

Pembelajaran Penerokaan
Tugasan: M
engaitkan perniagaan mengikut jenis perniagaan, bentuk pemilikan, skala
dan klasifikasinya
Langkah-langkah:
1 Bahagikan kelas kepada beberapa kumpulan kecil.
2 Setiap kumpulan pilih satu perniagaan yang terdapat di kawasan masing-masing.
3 Buat aktiviti sumbang saran dalam kumpulan dengan membincangkan jenis perniagaan,
pemilikan, skala dan klasifikasi bagi perniagaan yang telah dipilih.
4 Senaraikan isi penting hasil daripada aktiviti sumbang saran.
5 Sediakan bahan untuk pembentangan.
6 Bentangkan dalam kelas.
7 Lakukan sesi soal jawab selepas pembentangan.

Bab 1
1.7 Perkembangan
Sektor Perniagaan
di Malaysia
Sektor perniagaan di Malaysia dibahagikan kepada tiga bahagian,
iaitu sektor utama, sektor kedua dan sektor ketiga. Pembahagian
sektor adalah berdasarkan kepada bentuk aktiviti yang terlibat.
EMK
Sektor utama terlibat dalam aktiviti penerokaan sumber dan
Arahan: pertanian. Sektor kedua melibatkan aktiviti perkilangan dan
Bincangkan dalam kumpulan. pembinaan, manakala sektor ketiga melibatkan aktiviti berkaitan
Soalan: dengan perkhidmatan.
Cadangkan dua peluang
perniagaan dalam sektor
perkhidmatan yang boleh 1.7.1 Selepas Merdeka
dijalankan di tempat anda.
Pada waktu selepas merdeka penduduk Malaysia kebanyakannya
menjalankan aktiviti berasaskan pertanian. Kita dikenali sebagai
negara pengeluar bahan mentah seperti getah dan bijih timah.
Namun kerajaan mendapati negara kita sukar untuk berkembang
maju jika hanya bergantung pada sektor utama.
Lembaga Kemajuan Tanah

Persekutuan (FELDA) telah
mengalami proses transformasi
yang melibatkan pelbagai
dimensi pada peringkat
Gambar foto 1.27 Sektor pertanian
individu dan keluarga, taraf dan
corak kehidupan, fizikal dan
minda serta organisasi. Felda
merupakan contoh terbaik
1.7.2 Era 1990-an
kepada semua perniagaan
di Malaysia terutama dalam
Kerajaan mula menggalakkan rakyat untuk menceburi sektor
melakukan proses transformasi kedua bagi tujuan untuk mengurangkan kebergantungan kepada
terhadap aktiviti perniagaan yang barang import. Pelbagai galakan telah diberikan oleh kerajaan
sedang dijalankan. kepada pengusaha-pengusaha tempatan untuk menambah hasil
keluaran, sehinggalah pada awal tahun 1990-an sektor kedua
mengambil alih sebagai penyumbang utama eksport Malaysia.

Bab 1
Proton merupakan syarikat

pengeluar kereta nasional yang
telah berjaya mengharumkan
nama negara di peringkat dunia.
Pelbagai inisiatif dilakukan bagi
Gambar foto 1.28 Sektor perindustrian memastikan syarikat terus kukuh
dan berdaya saing dalam psaran
domestik dan dunia. Dengan
program rasionalisasi, cawangan
1.7.3 Menjelang Abad ke-21 baharu yang terdiri daripada
pusat 3S telah mewujudkan
Kini dalam keadaan negara kita yang berusaha menuju ke arah rangkaian yang sihat dengan
memberi tumpuan kepada
sebuah negara maju menjelang tahun 2020, sumbangan sektor kawasan pasaran utama.
ketiga, iaitu sektor perkhidmatan semakin meningkat selaras (Sumber: Dipetik dan disesuaikan
dengan perkembangan ekonomi negara. Penekanan yang lebih daripada laman sesawang
tinggi diberikan kepada sektor perkhidmatan selaras dengan http://www.utusan.com.
matlamat Malaysia untuk menjadi negara maju. my/bisnes/korporat/pelan-
transformasi-proton-galak-
pertumbuhan-1.81303)
QR Code
Pusat Transformasi Bandar (UTC)
http://www.utc.my
Gambar foto 1.29 Sektor perkhidmatan

http://www.mida.gov.my, capaian pada 29 Jun 2016)

Gerak Minda 1.1
SOALAN STRUKTUR
1 “Perniagaan bersaiz kecil turut menyumbang kepada peningkatan ekonomi negara”
Berdasarkan penyataan tersebut, jawab soalan yang berikut:
(a) Bagaimanakah perniagaan tersebut dapat menyumbang kepada ekonomi negara?
(b) Terangkan masalah dan peluang yang dihadapi oleh mereka sebagai perniagaan bersaiz kecil.
2 Terangkan perbezaan antara Syarikat Sendirian Berhad dengan Syarikat Awam Berhad.
3 Nyatakan definisi francais dan usaha sama.
4 Apakah yang dimaksudkan dengan perniagaan berskala domestik?
5 Terangkan sebab perniagaan bersaiz kecil terus popular dan mampu bersaing dengan perniagaan
bersaiz besar.

SOALAN ESEI
1 Mengapakah perniagaan dalam perusahaan kecil dan sederhana (PKS) penting kepada pembangunan
ekonomi di Malaysia?
2 Rajah berikut menunjukkan tujuan perniagaan.
ORGANISASI
BERMOTIFKAN
MENAWARKAN UNTUNG
TUJUAN
BARANG DAN
PERNIAGAAN
PERKHIDMATAN
X
(a) Apakah X?
(b) Terangkan dua kepentingan X dengan memilih sebuah organisasi sebagai contoh.
3 Berikut ialah senarai perbelanjaan yang dibuat oleh Ali dan Aliya untuk tempoh satu minggu.
Bagaimanakah anda dapat mengkategorikan item-item dalam senarai itu?
SENARAI ALI SENARAI ALIYA

• Buku • Pencuci muka
• Nasi lemak • Nasi ayam
• Tambang bas • Petrol
• Tiket wayang • Salun kecantikan
• Sabun • Baju baharu
• Pencuci • Sewa bilik
• Raket badminton • Rawatan doktor
• Sewa gelanggang • Mi segera
• Pakaian sukan • Komputer
• Mi segera
4 Syarikat Juara Niaga Sdn. Bhd. merupakan sebuah organisasi bermotifkan untung. Syarikat mempunyai
tiga buah pasar raya yang beroperasi di Taiping dan Ipoh.
Pihak pengurusannya bercadang untuk menjual beberapa jenis barang di pasar raya tersebut pada
harga kos.
Adakah tindakan tersebut wajar? Berikan alasan anda.
5 Jelaskan perbezaan yang wujud antara organisasi bermotifkan untung dengan organisasi bukan
bermotifkan untung.

Aktiviti Kumpulan Kreatif dan Inovatif 1
1 Anda dikehendaki untuk membentuk kumpulan kecil yang terdiri daripada lima orang
setiap kumpulan.
2 Dapatkan satu artikel berkaitan proses penubuhan aktiviti perniagaan sama ada milikan
tunggal, perkongsian, syarikat berhad atau koperasi.
3 Kaitkan artikel tersebut dengan peluang daya saing berdasarkan keadaan ekonomi semasa.
4 Lakukan aktiviti sumbang saran dalam kumpulan.
5 Bentangkan dalam kelas mengikut kumpulan.
Refleksi
1 Terangkan kepentingan keuntungan kepada sesebuah perniagaan.
2 Mengapakah perlu wujud organisasi bukan bermotifkan untung dalam sesebuah negara?
3 Terangkan perbezaan barang dan perkhidmatan dengan menggunakan contoh.
4 Terangkan perkaitan antara keperluan dan kehendak dengan perniagaan.
5 Jelaskan kaedah perniagaan yang digunakan oleh organisasi bukan bermotifkan untung.
6 Terangkan bentuk-bentuk pemilikan perniagaan.
7 Bagaimanakah sesebuah perniagaan itu diklasifikasikan?
Rumusan
Bab ini membincangkan tujuan perniagaan yang meliputi bentuk pemilikan perniagaan, klasifikasi
perniagaan serta perkembangan perniagaan di sektor utama, sektor kedua dan sektor ketiga. Setiap
bentuk pemilikan mempunyai ciri, kelebihan dan kelemahan masing-masing. Setiap perniagaan
diklasifikasikan kepada tiga saiz utama, iaitu perniagaan bersaiz kecil, sederhana dan besar.
Selain itu, perniagaan turut dilihat dari aspek penawaran barang dan perkhidmatan serta skala
perniagaan yang sedang dijalankan.

Latihan Sumatif 1
SOALAN OBJEKTIF
1 Antara berikut, yang manakah benar tentang 6 Apakah tujuan kewujudan organisasi bukan
tujuan perniagaan? bermotifkan untung?
A Mewujudkan peluang pekerjaan I Mewujudkan kesedaran tentang
B Membantu masyarakat setempat sesuatu perkara
C Meningkatkan pendapatan negara II Mewujudkan peluang pekerjaan
D Menawarkan barang dan perkhidmatan kepada rakyat
III Memperoleh keuntungan daripada aktiviti
2 Pilih jawapan yang betul. yang dijalankan
IV Membantu golongan kurang berkemampuan
Barang Perkhidmatan mendapatkan keperluan
A A I dan II C II dan III
Pakaian Polisi insurans
B B I dan IV D III dan IV
Pelancongan Salun kecantikan
C 7 Antara berikut, yang manakah benar tentang
Pusat tuisyen Buku rujukan
D Perkongsian Liabiliti Terhad?
Telefon bimbit Kereta A Kuasa pemegang syer terhad
B Modal pemegang syer terhad
3 Pernyataan manakah yang merupakan ciri C Bilangan pemegang syer terhad
kehendak manusia? D Tanggungan pemegang syer terhad
A Mudah dipenuhi
B Hidup lebih selesa 8 Apakah kelebihan Syarikat Sendirian Berhad
C Mempunyai batasan berbanding dengan Syarikat Awam Berhad?
D Sama untuk semua individu A Syarikat Sendirian Berhad mempunyai
taraf perundangan sendiri
4 Pernyataan berikut berkaitan dengan Syarikat B Keuntungan yang diperoleh Syarikat
Perkasa Sdn. Bhd. Sendirian Berhad terlepas daripada
Syarikat telah membina tiga buah pondok bebanan cukai
rehat di taman rekreasi berhampiran C Penyata kewangan Syarikat Sendirian
Berhad tidak perlu diumumkan kepada
Syarikat Perkasa telah menggunakan orang ramai
keuntungannya untuk D Lembaga pengarah Syarikat Sendirian
A memajukan lagi perniagaannya Berhad tidak semestinya terdiri daripada
B membantu masyarakat setempat pemegang syer
C membayar ganjaran kepada pekerjanya
D mendapatkan keyakinan daripada pelabur 9 Nyatakan bentuk pemilikan perniagaan yang
mempunyai ciri berikut:
5
Tepung, beras dan minyak masak adalah • Mudah ditubuhkan
antara barang keperluan asas yang dijual • Pemilik mempunyai kuasa penuh
pada harga subsidi. • Kadar cukai rendah
Hal ini bermakna barang tersebut A Koperasi

A dijual pada harga kos B Perkongsian
B dijual di atas harga kos C Milikan tunggal
C dijual di bawah harga kos D Syarikat Sendirian Berhad
D diberikan secara percuma

10 Antara berikut, yang manakah ciri Syarikat 14 Usaha sama ialah
Awam Berhad? A bentuk perniagaan untuk menjaga kebajikan
A Bilangan minimum ahlinya berjumlah pemiliknya
dua orang B hak yang diberi untuk menjalankan
B Syer hanya boleh dipindah milik atas perniagaan yang sama jenis
persetujuan lembaga pengarah C perniagaan yang dijalankan untuk
C Syarikat ini mesti dibubarkan jika majoriti memenuhi permintaan pengguna
pemegang syer menjadi muflis D dua syarikat bergabung untuk membentuk
D Sebelum ditubuhkan, syer syarikat jenis ini sebuah syarikat yang baharu
mestilah disenaraikan di bursa saham
15 Antara berikut, pilih kelebihan usaha sama.
11 Pentadbiran sebuah Syarikat Sendirian Berhad I Syarikat boleh menembusi pasaran yang
dikawal dan diuruskan oleh belum diterokai
A pekerja syarikat II Risiko perniagaan dapat dikongsi antara
B ahli lembaga pengarah kedua-dua syarikat
C pemegang-pemegang syer III Syarikat boleh berkongsi kepakaran
D pemiutang-pemiutang syarikat teknologi dengan syarikat lain
IV Semua aset dalam perniagaan asal akan
12 Maklumat berikut berkaitan dengan satu diserap ke dalam perniagaan baharu
bentuk perniagaan. A I, II dan III
• Menggunakan jenama yang sama B I, II dan IV
• Dikawal berterusan oleh syarikat asal C I, III dan IV
• Membayar fi yang dipersetujui untuk D II, III dan IV
mendapatkan kebenaran berniaga
16 Tentukan pernyataan yang betul dan yang salah.
Apakah bentuk perniagaan tersebut? I Syarikat usaha sama ialah entiti yang
A Francais C Perkongsian berasingan daripada syarikat asal
B Usaha sama D Milikan tunggal II Matlamat yang berbeza antara pihak
yang bergabung menyebabkan
13 Pilih pernyataan yang betul berkaitan francaisor berlakunya konflik
dan francaisi.
I II
Francaisor Francaisi
A BETUL BETUL
A Mempunyai Memberi hak
jenama kepada francaisor B BETUL SALAH
yang terkenal untuk menggunakan
C SALAH BETUL
jenamanya
B Menjalankan Menanggung kos D SALAH SALAH
promosi bagi promosi yang
pihak francaisi dijalankan
17 Mengapakah perniagaan bersaiz kecil dan
oleh francaisor
sederhana lebih fleksibel berbanding dengan
C Sentiasa mengawal Bebas menjalankan perniagaan besar?
syarikat yang perniagaan A Layanan peribadi yang diberikan menarik
menerima mengikut lebih ramai pelanggan
hak berniaga kehendak sendiri B Risiko perniagaan bersaiz kecil dan
D Memberi Membayar sederhana adalah lebih rendah
hak kepada francaisor dalam C Pekerja dapat membantu membuat
francaisi untuk bentuk yang perubahan dengan lebih cepat
menggunakan dipersetujui D Proses membuat keputusan lebih mudah
jenamanya untuk pemilik perniagaan kecil

18 Antara berikut, pilih persamaan antara 20 Pernyataan berikut berkaitan dengan kelebihan
perniagaan bersaiz kecil dan sederhana. perniagaan bersaiz kecil.
A Menikmati ekonomi bidangan
B Mempunyai sumber yang cukup untuk Encik Ayub merupakan pemilik Chini
menguasai pasaran Enterprise sentiasa mengenali semua
C Mudah untuk mendapatkan pekerja yang pelanggan tetap yang datang ke kedainya.
mahir dan berpengalaman
Pernyataan tersebut merujuk pada
D Lebih mudah untuk melakukan perubahan
A komunikasi yang lebih baik antara Encik
dalam strategi perniagaan
Ayub dengan pekerjanya
B layanan peribadi yang diberikan kepada
19 Pilih kelebihan perniagaan bersaiz besar.
semua pelanggan
I Wujud ekonomi bidangan
C pelanggan yang berpuas hati dengan layanan
II Komunikasi lebih baik
yang diberikan
III Memberi layanan peribadi
D kaedah untuk mengumpulkan maklumat
IV Mudah menguasai pasaran
berkaitan dengan cita rasa pelanggan
A I dan II
B I dan IV
C II dan III
D III dan IV
SOALAN ESEI
1 Maklumat berikut adalah berkaitan dengan Perniagaan Agensi Pelancongan Global.
Encik Ikmal bercadang untuk menjemput rakannya menjalankan perniagaan tersebut

bersama-sama. Beliau berharap agar dapat mengumpulkan modal yang banyak dan
juga dapat menggunakan pengalaman rakannya dalam bidang pemasaran.
(a) Nyatakan perubahan bentuk milikan tersebut.

(b) Terangkan tiga kelebihan perubahan bentuk milikan tersebut kepada operasi Perniagaan Agensi
Pelancongan Global.
2 Situasi berikut menunjukkan perubahan pemilikan perniagaan.
KEDAI PAKAIAN KEDAI PAKAIAN

Situasi 1 NORSHIDA SHAHILA
NO. 2, JLN BESAR, NO. 3, JLN BESAR,
KAJANG KAJANG

BUTIK NORILA
Situasi 2
NO. 2–3, JLN BESAR, KAJANG

Jelaskan tiga kelebihan yang diperoleh Butik Norila selepas perubahan bentuk milikan perniagaan.

3 Mengapakah bentuk perniagaan francais semakin popular di Malaysia?
4 Baca situasi berikut dengan teliti.
Amin Ridwan melihat peluang untuk memulakan perniagaan sendiri semasa bekerja sebagai
“budak penghantar” untuk Mizcici Pizza semasa berusia 17 tahun. Beberapa tahun kemudian
beliau telah berjaya menjadi pengurus untuk sebuah cawangan Mizcici Pizza di Bandar Kajang.
Peluang ini digunakan untuk mempelajari cara menguruskan perniagaan tersebut, iaitu daripada
proses pembuatan pizza hingga kepada cara menguruskan pekerja.
Pada usia 25 tahun, beliau bersama dengan dua rakannya berjaya menjadi francaisi Mizcici
Pizza di Putrajaya dan Sepang. Beliau menyatakan kejayaannya ialah hasil kerja keras dan semangat
tidak putus asa. Selain itu, Mizcici Pizza memang satu jenama yang telah dikenali di Malaysia.
Beliau juga mendapat sokongan dalam pelbagai bentuk oleh pemilik syarikat induk Mizcici Pizza.
(a) Bincangkan kelebihan yang diperoleh oleh kedua-dua pihak yang terlibat dalam perniagaan tersebut.
(b) Terangkan bentuk sokongan yang mungkin diterima Amin Ridwan daripada syarikat induk.
5 Baca situasi berikut dengan teliti.
Nik Rohana telah menceburi perniagaan pengeluaran minuman ringan dengan jenama “Pop Kola”
setelah berhenti daripada jawatan pengarah di sebuah syarikat pengeluaran minuman ringan di
Kawasan Perindustrian Tasek, Ipoh. Produknya dipasarkan di pasar raya seluruh Malaysia.
Bagi mengembangkan perniagaan yang dijalankan olehnya, Nik Rohana bercadang untuk
bekerjasama dengan Syarikat Sunrider pengeluar minuman ringan di Indonesia. Melalui kerjasama
tersebut, beliau berharap produknya boleh diperkenalkan di negara-negara ASEAN. Dalam
usaha merealisasikan impiannya, Nik Rohana menyediakan satu rancangan perniagaan untuk
dikemukakan kepada pihak berkepentingan bagi tujuan pembiayaan tambahan.
Adakah anda bersetuju dengan cadangan Nik Rohana untuk bekerjasama dengan Syarikat Sunrider?
Berikan alasan anda.
6 Terangkan kelebihan perniagaan bersaiz kecil berbanding dengan perniagaan bersaiz besar.
7 Anda telah ditawarkan jawatan penolong pengurus di Dilara Enterprise dan Syarikat Kunang Berhad.
Tawaran manakah yang akan anda terima? Berikan alasan anda.
8 Encik Azmi dan rakannya menubuhkan firma perakaunan di Kuala Lumpur dua tahun yang lalu.
Mereka sukar mendapatkan syarikat besar sebagai pelanggan kerana dikhuatiri firma mereka tidak
akan bertahan lama.
Bagaimanakah mereka boleh meyakinkan bakal pelanggan agar menerima perkhidmatan yang ditawarkan?
9 Sektor kedua telah berjaya memacu ekonomi negara dengan pertumbuhan pelabur asing yang masuk
ke Malaysia. Terangkan sumbangan lain sektor ini kepada negara.
10 Perkongsian Perwira Juara pengeluar perabot terkemuka di Taiping ingin menukar status pemilikan
perniagaan kepada Syarikat Sendirian Berhad. Adakah tindakan tersebut wajar? Berikan alasan anda.

BAB
TREND SEMASA DALAM

2
PERNIAGAAN
Kerajaan Malaysia, melalui pelbagai agensi, berusaha untuk menyediakan persekitaran kondusif agar rakyat
yang menceburi bidang perniagaan dapat berkembang maju. Oleh itu, dalam bab ini, anda akan mengenal
pasti peranan kerajaan dan memahami aspek-aspek yang dapat mendorong sesebuah perniagaan untuk maju
atau mengalami kegagalan pada peringkat domestik atau global.
KATA KUNCI
• Trend persekitaran
• Faktor perubahan
• Kesan perubahan
1 mengenal pasti peranan kerajaan dalam menangani isu-isu tempatan, negara dan serantau
mengenai pertumbuhan, guna tenaga penuh, inflasi dan deflasi
2 mengimbas trend persekitaran perniagaan
3 menganalisis faktor-faktor yang membawa perubahan kepada persekitaran perniagaan
4 menilai kesan perubahan persekitaran terhadap organisasi perniagaan
Trend Semasa dalam Perniagaan BAB 2 63

Peta Konsep
2
Trend semasa
dalam perniagaan
Peranan kerajaan dalam

menangani isu-isu tempatan,
negara dan serantau mengenai
• pertumbuhan ekonomi,
• guna tenaga penuh,
• inflasi dan
• deflasi
Trend
persekitaran perniagaan
Faktor-faktor perubahan
persekitaran perniagaan
Kesan perubahan persekitaran

terhadap organisasi perniagaan
64 BAB 2 Trend Semasa dalam Perniagaan

2.1 Peranan Kerajaan
dalam Menangani
Isu-isu Tempatan,
Negara dan Serantau
Bab 2
Kerajaan memainkan peranan yang penting dalam menangani
isu-isu berkaitan pertumbuhan, guna tenaga penuh, inflasi dan Cintai Negara
kemelesetan ekonomi yang berlaku pada peringkat tempatan,
Perniagaan perlu melibatkan
negara dan serantau. Antara kementerian yang sedia membantu penyertaan semua kaum
perniagaan bersaing pada peringkat domestik dan antarabangsa dalam sistem operasi bagi
adalah seperti Kementerian Perdagangan Antarabangsa dan memperkukuh perpaduan kaum
Industri (MITI) dan Kementerian Perdagangan Dalam Negeri, di Malaysia.
Koperasi dan Kepenggunaan (KPDNKK) serta agensi kerajaan
seperti Perbadanan Pembangunan Perdagangan Luar Malaysia
(MATRADE) dan Bank Negara Malaysia (BNM).
Gambar foto 2.1 Bank Negara Malaysia QR Code

Bank Negara Malaysia
Bank Negara Malaysia (BNM) merupakan bank pusat yang http://www.bnm.gov.my
berperanan untuk memantau dan mengawal keadaan ekonomi
negara termasuklah dalam bidang perniagaan. Bank Negara
Malaysia juga turut berperanan untuk meningkatkan kestabilan
kewangan bagi pertumbuhan ekonomi dan perniagaan Malaysia.
Pada masa yang sama, Bank Negara Malaysia berfungsi
untuk mengawal selia infrastruktur sistem pembayaran negara
yang menekankan aspek kecekapan dan keselamatan sistem
kewangan negara.

Minda Kreatif
2.1.1 Peranan Kerajaan Pusat,
Jelaskan peranan kerajaan dalam
Negeri dan Tempatan
membangunkan perniagaan Di Malaysia, di bawah kerajaan negeri, terdapat kerajaan
di Malaysia.
tempatan yang berperanan menguruskan hal ehwal tempatan.
Berikut merupakan contoh pentadbiran kerajaan yang terdapat
di Malaysia:
Bab 2
Gambar foto 2.3 Dewan Undangan Negeri
Gambar foto 2.2 Parlimen Malaysia Gambar foto 2.4 Majlis Bandaraya
Senaraikan agensi kerajaan yang terlibat secara langsung dalam urusan berkaitan dengan perniagaan.

Kerajaan memainkan peranan yang penting dalam menangani
isu-isu yang berlaku pada peringkat tempatan, negara dan serantau.
Huraian lanjut adalah seperti dalam Rajah 2.1.
Berkaitan dengan Melibatkan hubungan

perniagaan di kawasan Berkaitan dengan
antara Malaysia dengan
Bab 2
setempat seperti masalah yang dihadapi
oleh sesebuah negara negara jiran seperti
hubungan perniagaan negara Singapura,
dengan komuniti, seperti jumlah
pendapatan negara, Indonesia, Thailand dan
pengguna tempatan, Brunei Darussalam.
tanggungjawab sosial inflasi, kemelesetan
dengan masyarakat ekonomi dan kadar
sekeliling dan pertumbuhan ekonomi. Isu Serantau
faktor sosiobudaya
masyarakat setempat. Isu Negara
Isu Tempatan
Rajah 2.1 Isu tempatan, negara dan serantau
(a) Peranan Kerajaan Pusat

Pusat pentadbiran kerajaan Persekutuan terletak di Putrajaya.
Kerajaan Pusat mempunyai fungsi dan bidang kuasa tersendiri
dalam menangani isu ekonomi dan perniagaan dari aspek
perundangan, kewangan dan perkembangan aktiviti perniagaan.
QR Code
Pejabat Perdana Menteri
http://www.pmo.gov.my
Gambar foto 2.5 Perdana Putra (Pusat pentadbiran kerajaan Persekutuan)


(i) Aspek Perundangan
Dari aspek perundangan, kerajaan Malaysia mempunyai kuasa
untuk menggubal sesuatu undang-undang yang berkaitan dengan
perniagaan melalui Parlimen Malaysia. Hal ini bagi memastikan
aktiviti perniagaan dapat berjalan dengan lancar supaya semua
isu tempatan, negara dan serantau dapat diatasi dengan baik.
• Penggubalan Undang-Undang
Bab 2
EMK Terdapat beberapa akta yang telah diwujudkan seperti yang

Arahan:
Kemudian bentangkan.
Soalan:
Jelaskan kebaikan
undang-undang yang
telah digubal kepada
perniagaan tempatan. Akta Akta Jualan Akta Sewa
Kontrak Barangan Beli 1967
1950 1957
Akta Akta Akta

Perkongsian Syarikat Perhubungan
1961 1965 Industri 1967
(Pindaan 1980)
Parlimen
Parlimen ialah kuasa
Rajah 2.2 Contoh akta dalam perniagaan
perundangan bagi Malaysia.
Parlimen berperanan menggubal
undang-undang untuk
Setiap akta digubal bertujuan untuk mengawal perjalanan
dikuatkuasakan di negara ini. aktiviti perniagaan bagi menangani isu tempatan, negara dan
Parlimen Malaysia berbentuk serantau dalam aspek perundangan. Setiap isu atau perkara
bicameral, iaitu terdiri daripada yang wujud dalam sesebuah perniagaan yang berkaitan
dwidewan (Dewan Rakyat dan dengan pihak kerajaan dan undang-undang akan diselesaikan
Dewan Negara).
melalui agensi penguatkuasaan yang berkaitan.
Sumber: Dipetik dan disesuaikan
Pihak kerajaan juga berperanan untuk memastikan setiap
www.parlimen.gov.my)
perniagaan yang dijalankan mesti didaftarkan. Pendaftaran
perniagaan boleh dibuat berdasarkan entiti perniagaan yang
ditubuhkan serta tertakluk kepada akta yang berkaitan.
Contoh
Semua syarikat perlu didaftarkan di Suruhanjaya Syarikat Malaysia
(SSM). Syarikat perlu mematuhi segala syarat yang termaktub di
bawah Akta Syarikat 1965.

• Perlindungan Pengguna
EMK
Undang-undang yang berkaitan dengan perlindungan pengguna
turut digubal supaya pengguna tidak ditindas oleh peniaga Arahan:
yang menjalankan amalan perniagaan yang tidak sihat seperti Pilih salah satu undang-undang
mengelirukan pengguna dalam kualiti barang dan harga barang. berkaitan pengguna.
Soalan:
Contoh Jelaskan cara undang-undang
tersebut dapat melindungi
Contoh undang-undang yang boleh melindungi pengguna ialah pengguna daripada tindakan
Bab 2
Akta Perihal Dagangan 1972. Akta ini melindungi pengguna negatif peniaga.
dalam aspek mendapat maklumat barang dan kepenggunaan
yang benar melalui penerangan yang benar dan maklumat yang
mencukupi. Selain itu, terdapat akta lain yang berkaitan dengan
pengguna seperti Akta Kawalan Harga 1946, Akta Sewa Beli 1967,
Akta Timbang Sukat 1972, Akta Mutu Alam Sekitar 1974 dan
Akta Perlindungan Pengguna 1999.
Matlamat undang-undang perlindungan pengguna ditunjukkan

dalam Rajah 2.3 yang berikut: Minda Kreatif
E -Tribunal
E-Tribunal adalah sebuah
sistem berasaskan web yang
Keselamatan Kesihatan dibangunkan khusus oleh
pengguna pengguna KPDNKK untuk memberikan
dalam aspek bertujuan untuk kemudahan kepada para
makanan, melindungi pengguna membuat pertanyaan
ubat-ubatan serta sebarang pengguna daripada tindakan mengenai pemfailan tuntutan
amalan dan perkhidmatan perniagaan yang boleh kepada Tribunal Tuntutan
Pengguna Malaysia (TTPM).
yang tidak selamat mengancam kesihatan
pengguna Daftarkan diri anda sebagai
pengguna, kemudian dapatkan
maklumat tentang jenis tuntutan
yang boleh difailkan di TTPM.
Hak
pengguna Melindungi
mendapat hak pengguna
ganti rugi jika mendapat
pengguna tidak menerima alam sekitar yang bersih
barangan dan perkhidmatan ekoran aktiviti perniagaan
sebagaimana yang dijanjikan mencemarkan alam sekitar,
oleh peniaga iaitu pencemaran udara, air,
bunyi dan tanah
Rajah 2.3 Matlamat undang-undang perlindungan pengguna
Setiap isu atau kes yang wujud akan dirujuk atau dikemukakan
kepada pihak atau agensi kerajaan yang bertanggungjawab
seperti Tribunal Tuntutan Pengguna dan mahkamah. Pihak
penghakiman akan memutuskan setiap kes.

• Pelepasan Cukai
Minda Kreatif
Bagi menggalakkan rakyat Malaysia menceburi sesuatu jenis
Jelaskan tindakan peniaga untuk perniagaan, kerajaan telah mewujudkan beberapa pelepasan
mendapatkan manfaat daripada cukai dalam sektor-sektor tertentu. Contoh pelepasan cukai
pelepasan cukai. ialah taraf perintis, elaun cukai pelaburan, potongan cukai,
pengecualian cukai dan elaun pelaburan semula.
Huraian tentang pelepasan cukai ditunjukkan dalam Jadual 2.1
yang berikut:
Bab 2
Jadual 2.1 Huraian tentang pelepasan cukai

Jenis Pelepasan
Huraian
Cukai
Taraf perintis Diberikan kepada syarikat yang menyertai
promosi oleh kerajaan. Syarikat dikecualikan
pembayaran cukai selama lima tahun.
Elaun cukai Pelepasan cukai ekoran daripada pelaburan
pelaburan modal yang diberikan kepada perniagaan
berstatus Koridor Raya Multimedia (MSC) dan
Cintai Negara berasaskan bahan mentah tempatan.
Potongan cukai Potongan cukai diberikan kepada pengeksport
Rakyat bertanggungjawab
membayar cukai kepada yang menjual barangan tempatan dengan kadar
kerajaan supaya kerajaan dapat potongan bergantung pada jenis perbelanjaan
menggunakan hasil tersebut yang terlibat.
untuk pembangunan negara. Pengecualian Diberikan kepada syarikat status MSC dan
cukai terlibat dalam industri teknologi tinggi.
Perbelanjaan yang mendapat pengecualian cukai
ialah penyelidikan pasaran eksport, pameran
dan pengiklanan di luar negara.
Elaun pelaburan Diberikan kepada syarikat yang terlibat dalam
semula perniagaan pengeluaran makanan, pembinaan
jalan dan pembukaan tanah untuk pembelian
aset modal. Pendapatan syarikat dilabur semula
untuk pembelian aset.
Pada peringkat Persekutuan, kebiasaannya aktiviti pungutan

cukai dilaksanakan oleh dua agensi utama seperti yang
Hasil
pendapatan
negara
Jabatan Kastam Diraja Lembaga Hasil Dalam
Malaysia (JKDM) Negeri (LHDN)
Rajah 2.4 Agensi pungutan cukai Persekutuan


(ii) Aspek Kewangan
RM Celik Kewangan
Kewangan merujuk pada sumber pembiayaan yang diperlukan
untuk menjalankan aktiviti-aktiviti ekonomi. Terdapat banyak Setiap usahawan perlu bijak
mengambil peluang daripada
isu yang dihadapi pada peringkat tempatan, negara dan serantau
bantuan kewangan yang
yang berkaitan dengan bidang kewangan. Aspek kewangan perlu ditawarkan oleh pihak kerajaan.
ditangani dengan baik oleh pihak kerajaan bagi memastikan
ekonomi berkembang secara berterusan.
Oleh itu, kerajaan memainkan peranan yang penting dalam
Bab 2
membantu peniaga mendapat pembiayaan sumber kewangan
dalam memulakan dan mengembangkan sesuatu perniagaan.
Contoh EMK
Agensi berkaitan dengan bantuan kewangan kepada usahawan Arahan:
Soalan:
Jelaskan kelebihan bantuan
kewangan yang ditawarkan oleh
Majlis Amanah Rakyat Perbadanan Usahawan TEKUN kerajaan kepada usahawan
(MARA) Nasional Berhad Nasional di Malaysia.
Dalam mengawal perjalanan ekonomi negara, Bank Negara

Malaysia (BNM) berperanan untuk memastikan semua aktiviti
perniagaan hendaklah selaras dengan dasar kewangan yang
ditentukan dari semasa ke semasa.
Agensi Pembiayaan Perniagaan
Majlis Amanah Rakyat Bank Pembangunan Amanah Ikhtiar Credit Guarantee

dan Infrastruktur Malaysia Corporation
Malaysia Berhad Malaysia Berhad
Skim Pembiayaan Am
Skim Pembiayaan
Perkhidmatan Skim Jaminan
Skim Pembiayaan Ikhtiar
menyewa jentera Laluan Terus
Pengangkutan
Skim Pembiayaan Skim Pembiayaan
Projek pembangunan Ikhtiar Ibu Francais
Skim Pembiayaan
Profesional Tunggal
Pinjaman beli aset Skim Jaminan
Skim Pembiayaan Utama Baharu
Kecil Bimbingan pengurusan
dan keusahawanan Skim Jaminan Anjal
I-Guarantee
Rajah 2.5 Pembiayaan perniagaan


(iii) Aspek Perkembangan Aktiviti Perniagaan
Perkembangan perniagaan yang pesat menyebabkan berlakunya
permintaan tenaga pekerja bagi mengisi kekosongan jawatan
yang wujud dalam sesebuah perniagaan. Namun, kemelesetan
ekonomi merupakan faktor penghalang dalam perkembangan
Institut Keusahawanan
Negara (INSKEN) merupakan sesebuah organisasi perniagaan. Oleh itu, peranan pihak kerajaan
sebuah pusat kecemerlangan melalui pelaksanaan dasar fiskal dan dasar kewangan penting
pembangunan keusahawanan. untuk memulihkan keadaan ekonomi.
Bab 2
INSKEN berperanan untuk

melaksanakan pembangunan • Aktiviti Promosi
kapasiti melalui program-program Pihak kerajaan secara berterusan berusaha untuk memacu
yang didorong oleh industri pertumbuhan ekonomi ke arah yang lebih stabil dan kukuh
(industry driven) dan dipacu termasuk dengan meningkatkan aktiviti promosi. Perbadanan
usahawan (entrepreneur-led)
Pembangunan Perdagangan Luar Malaysia (MATRADE) yang
secara kolaborasi antara sektor
swasta dengan sektor awam ditubuhkan pada tahun 1993 menjalankan peranannya sebagai
melalui kerjasama daripada sebuah agensi kerajaan dengan mempromosikan aktiviti yang
pelbagai agensi. Hal ini bertujuan berkaitan dengan perdagangan di luar Malaysia bagi pihak
untuk menentukan program Kementerian Perdagangan Antarabangsa dan Industri (MITI).
pembangunan keusahawanan bagi
memenuhi keperluan industri dan
bersifat rentas sektor.
Contoh
Peranan MATRADE
Peranan yang dijalankan oleh MATRADE ialah

• mencari dan membangunkan kawasan perdagangan baharu
serta mengenal pasti pasaran baharu di luar negara.
Minda Kreatif • menemukan pengeksport Malaysia dengan pengimport dari
luar negara.
Jelaskan cara memanfaatkan • mengekalkan perhubungan antara pengimport dengan
peranan MATRADE bagi pengeksport berdaftar.
memajukan perniagaan yang
• mencetak dan mengedarkan bahan bacaan mengenai aktiviti
sedang dijalankan.
perdagangan Malaysia.
• mengadakan misi perdagangan ke luar negara untuk pengeluar
tempatan dan membawa masuk pengimport dari luar negara.
• mengambil bahagian dalam pameran perdagangan
antarabangsa dalam usaha mempromosikan barangan keluaran
Malaysia dan mengeratkan perhubungan perdagangan dengan
negara lain.
• merancang dan mengendalikan seminar perdagangan
antarabangsa untuk pengeksport Malaysia.

• Aktiviti Latihan dan Pembangunan
Kerajaan Malaysia melalui pelbagai agensi di bawahnya telah Minda Kreatif
menganjurkan pelbagai jenis latihan dan kursus. Hal ini Jelaskan peranan Majlis Amanah
bertujuan untuk meningkatkan pengetahuan dan kemahiran Rakyat (MARA) dan Institut
peniaga terutama dalam kalangan bumiputera supaya dapat Kemahiran Belia Negara (IKBN)
dalam membantu peniaga.
terus berdaya saing dalam pasaran sama ada dalam atau di
luar negara.
Contoh
Bab 2
Perbadanan Produktiviti Malaysia (MPC)
Perbadanan Produktiviti Malaysia (MPC) memainkan peranan Buletin Keusahawanan

untuk menyediakan input dalam bidang produktiviti dan kuantiti,
memper tingkatkan pembangunan sumber tenaga manusia dan Selain MPC, Pusat Pembangunan
menerajui pergerakan produktiviti dan kualiti. Antara latihan Usahawan Malaysia, atau
yang dikendalikan oleh MPC ialah kursus keusahawanan, Malaysian Entrepreneurship
kursus pengurusan dan kawalan kualiti dan kursus kewangan Development Center (MEDEC)
dan perakaunan. juga menyediakan latihan untuk
usahawan. Secara khususnya,
MEDEC diwujudkan untuk
membentuk pelan rancangan dan
program keusahawanan seperti
Latihan ialah inisiatif yang dilaksanakan oleh sesebuah latihan, kajian dan konsultansi.
organisasi untuk menggalakkan peningkatan produktiviti MEDEC telah berkembang sebagai
dalam kalangan pekerja. Pembangunan bermaksud inisiatif sebuah badan atau organisasi
yang diambil oleh organisasi dalam jangka masa yang panjang yang menjadi pusat latihan
untuk meningkatkan pengetahuan, kemahiran dan kebolehan keusahawanan dan pendidikan
di Malaysia.
pekerja dari semasa ke semasa.
Latihan dan pembangunan merupakan suatu bidang
yang khusus dalam usaha membantu pihak pengurusan
meningkatkan produktiviti para pekerja bermula daripada
peringkat atasan sehingga bawahan.
SME Corp Malaysia

SME Corp Malaysia merupakan agensi kerajaan yang ditubuhkan
untuk menggalakkan pembangunan Industri Kecil dan Sederhana.
Melalui gerak kerja kumpulan,
(i) senaraikan fungsi SME Corp
(ii) terangkan cara SME Corp menangani isu tempatan dan negara.

• Aktiviti Penyelidikan dan Pembangunan
EMK Setiap aktiviti penyelidikan dan pembangunan (R&D) yang
dijalankan oleh pihak kerajaan dapat menjana kreativiti dan
Arahan:
inovasi untuk memangkinkan kejayaan dalam dunia perniagaan
selain dapat menangani isu setempat, negara dan serantau.
Soalan:
Jelaskan kelebihan aktiviti
penyelidikan dan pembangunan
kepada perniagaan. Contoh
Agensi yang terlibat dalam R&D
Bab 2
Menjalankan penyelidikan dalam bidang

pertanian dan memperkenalkan teknologi
Buletin Keusahawanan baharu kepada industri bagi tujuan untuk
menghasilkan peningkatan produktiviti dan
kualiti produk
• Memastikan produk di pasaran menepati

piawaian yang ditetapkan dan bermutu tinggi
• Menjalankan kajian bagi memastikan tiada
penyelewengan dari segi kualiti
Your Health & Beauty Store

• Menjalankan aktiviti penyelidikan dan
menyampaikan maklumat yang berkaitan
Dato’ Prof Dr Hassan Yaacob ialah dengan pembangunan dan perubahan
seorang penyelidik perubatan dalam teknologi
dari Universiti Malaya yang
mendapat anugerah INOTEX/
MINDEX dari Kementerian Sains
Teknologi dan Alam Sekitar pada Meningkatkan nilai perkembangan keluaran
tahun 1994. Beliau ialah pengasas berasaskan minyak sawit Malaysia
produk berjenama Healin dan
syarikat Healwell Pharmaceuticals
Sdn. Bhd. Penyelidikannya ke
atas keajaiban gamat dilanjutkan Menjalankan penyelidikan dan pembangunan
di University of Kyushu dan bagi menangani setiap isu yang berkaitan
University of Toyama Jepun
dengan tenaga elektrik
bermula pada tahun 1995 sehingga
sekarang. Setelah lebih dari 10
tahun melakukan penyelidikan
dan pembangunan ke atas gamat, Kemajuan dalam aktiviti penyelidikan dan pembangunan
beliau telah berjaya mengeluarkan (R&D) yang berkembang pesat merupakan salah satu faktor
produk berasaskan sebatian
tulenan Gamodulin dari gamat
yang dapat membantu memajukan ekonomi sesebuah
secara komersial di bawah industri. Hal ini dilaksanakan melalui kajian secara sistematik
jenama HEALIN. dan intensif bagi memperbaiki tahap pertumbuhan dan
pembangunan sesebuah industri selaras dengan wawasan
negara Malaysia menjadi negara maju menjelang tahun 2020.
Dapatkan maklumat tentang peranan yang dijalankan oleh Institut Piawaian Penyelidikan Perindustrian Malaysia
(SIRIM) dalam menangani isu tempatan dan negara.

(b) Peranan Kerajaan Negeri
Minda Kreatif
Pembentukan kerajaan negeri termaktub dalam Perlembagaan
Jelaskan peranan kerajaan negeri
Persekutuan, iaitu terdapat pembahagian kuasa antara kuasa
dalam meningkatkan bilangan
kerajaan Pusat dengan kerajaan negeri. Dengan itu, kerajaan usahawan di Malaysia.
negeri mempunyai kuasa tertentu bagi membolehkan pentadbiran
kerajaan negeri berjalan dengan lancar dan tersusun.
Bidang kuasa kerajaan negeri atas bahan galian dan tanah
Bab 2
membolehkan mereka mewujudkan kawasan industri untuk
menggalakkan dan memajukan kegiatan ekonomi di sesuatu
kawasan yang dipilih.
Cintai Negara
Setiap aktiviti perniagaan perlu
mengambil kira perlindungan
alam sekitar dan kesejahteraan
masyarakat setempat.
Gambar foto 2.6 Aktiviti pembangunan kawasan
Kewujudan kawasan industri membolehkan peningkatan

hasil pendapatan kerajaan melalui bayaran lesen yang dikenakan.
Kerjasama antara kerajaan negeri dengan sektor swasta dapat
menggalakkan aktiviti perniagaan dalam sesebuah negeri.
Hal ini termasuk menarik kemasukan pelabur tempatan
untuk melabur modal dalam pelbagai bidang seperti bidang
teknologi maklumat dan komunikasi (ICT) dan infrastruktur.
Hal ini seterusnya telah membantu kerajaan sesebuah negeri
untuk memacu kerancakan aktiviti perniagaan. Contohnya,
kerajaan negeri Johor telah membentuk Hub Perdagangan ICT
Global dalam Iskandar Malaysia.
Pembentukan syarikat berkepentingan kerajaan negeri
seperti Perbadanan Kemajuan Ekonomi Negeri (PKEN) yang
terdapat di setiap negeri dapat merancakkan aktiviti perniagaan.
Banyak perniagaan berasaskan perusahaan kecil dan sederhana
Gambar foto 2.7 Perbincangan
(PKS) telah diwujudkan sebagai pembekal dan vendor dalam
pembangunan kawasan
menyokong aktiviti-aktiviti perniagaan yang dijalankan PKEN.

Contoh
Minda Kreatif Perbadanan Kemajuan Negeri
Jelaskan skim galakan yang

disediakan oleh kerajaan negeri
tempat anda tinggal dalam
memajukan Perusahaan Kecil
dan Sederhana (PKS).
Bab 2
SABAH ECONOMIC DEVELOPMENT CORPORATION
Perbadanan Kemajuan Negeri Perbadanan Pembangunan

Pahang (PKNP) Ekonomi Sabah (SEDCO)
Kerajaan negeri melalui PKEN boleh memberi bantuan

kepada usahawan yang baharu dengan menghasilkan produk
yang mendapat sokongan daripada kerajaan negeri.
Dalam bidang pertanian, kerajaan negeri boleh menggalakkan
sektor swasta dalam mengusahakan sesuatu jenis pertanian yang
diperlukan oleh rakyat sesebuah negeri dan negara. Oleh sebab
pengurusan tanah merupakan penguasaan kerajaan negeri, hal
ini memudahkan kerajaan negeri untuk menyediakan lokasi
strategik dalam mengusahakan sesuatu projek pertanian dengan
memberi beberapa skim galakan yang sesuai dan kompetitif.
1Malaysia Best merupakan satu
Perakuan Jenama (Endorsement
Brand) yang melambangkan
identiti Malaysia untuk
meningkatkan jualan dan profil
produk-produk berasaskan
pertanian di pasaran tempatan
dan global. 1Malaysia Best
membantu menaikkan taraf
produk-produk berasaskan
pertanian keluaran tempatan
bagi pasaran antarabangsa serta
mewujudkan kestabilan dalam
setiap keadaan ekonomi.
Gambar foto 2.8 Projek pertanian moden

(c) Peranan Pihak Berkuasa Tempatan
EMK
(PBT)
Arahan:
Pihak Berkuasa Tempatan (PBT) merupakan pelaksana dasar Bincangkan dan buat
pada peringkat akar umbi dalam menyampaikan perkhidmatan pembentangan dalam kelas.
kepada warga penduduk tempatan. PBT ditubuhkan di bawah Soalan:
Akta Kerajaan Tempatan 1976 (Akta 171) sebagai badan yang Kenal pasti dan terangkan
bertanggungjawab untuk mengurus dan mentadbir sesebuah perkhidmatan yang disediakan
kawasan yang terlibat berasaskan kepentingan tempatan seperti oleh Pihak Berkuasa Tempatan
Bab 2
Majlis Bandaraya, Majlis Perbandaran dan Majlis Daerah. untuk membantu peniaga.
Skim PUNB
Terdapat pelbagai program yang
dianjurkan oleh Perbadanan
Usahawan Nasional Berhad bagi
melahirkan generasi usahawan
yang sentiasa berdaya saing dan
berfikir di luar kotak. Antara
program yang dilaksanakan adalah
Gambar foto 2.9 Pihak Berkuasa Tempatan •
•
Peranan PBT dalam perniagaan lebih tertumpu pada
menangani isu tempatan. PBT diberi kuasa untuk memastikan •
kawasan pentadbirannya berada dalam keadaan selamat dan
merancang sesuatu pembangunan dalam keadaan sempurna •
serta sesuai dengan keadaan masyarakat setempat.
•
Peranan lain yang dijalankan oleh PBT adalah seperti berikut:
1 penyediaan kemudahan infrastruktur yang dapat menjamin
keselesaan kehidupan masyarakat setempat.
2 pewujudan pusat-pusat perniagaan atau perdagangan seperti
pasar-pasar dan gerai-gerai.
3 pengawalan terhadap kesihatan awam dan keselamatan.
4 pelaksanaan tanggungjawab sosial yang meliputi pembangunan
kemudahan awam.

PBT bertanggungjawab untuk memastikan setiap pembinaan
Minda Kreatif bangunan dalam keadaan selamat dan sempurna. Selain itu, PBT
turut bertanggungjawab untuk merangka dan melaksanakan
Berikan kelebihan yang
termaktub dalam undang-undang
dasar-dasar pembangunan setempat. PBT juga berkuasa untuk
kecil penjaja kepada usahawan menggubal sesuatu undang-undang kecil yang berkaitan dengan
muda pada masa ini. perniagaan, iaitu pengawalan premis perniagaan, pengawalan
pengiklanan dan mengatur sebarang jualan awam.
Contoh
Bab 2
Pihak Berkuasa Tempatan diberi kuasa untuk menggubal beberapa

Cintai Negara Undang-Undang Kecil seperti yang berikut:
Setiap usahawan perlu peka 1 Undang-Undang Kecil Pelesenan, Perniagaan dan Perindustrian
terhadap setiap cukai yang perlu 2 Undang-Undang Kecil Pasar
dibayar termasuk cukai yang 3 Undang-Undang Kecil Penjaja
melibatkan Pihak Berkuasa
Tempatan (PBT). Kegagalan pihak yang berkaitan di kawasan setempat dan peniaga
dalam mematuhi undang-undang boleh menyebabkan mereka
dikenakan tindakan termasuk didakwa di mahkamah.

Pembelajaran Kendiri
Tugasan: Pihak Berkuasa Tempatan mempunyai bidang kuasa tersendiri dalam memastikan setiap
perkara yang dirancang dapat dilaksanakan dengan baik dan sistematik. Huraikan bidang
kuasa yang dimiliki oleh PBT dalam membantu melahirkan usahawan yang lebih berjaya
dan berdaya saing.
Arahan:
1 Buat perbincangan kumpulan dengan mengenal pasti isu utama. Kemudian, nyatakan kehendak
tugasan soalan.
2 Buat rangka isi-isi penting dan sediakan bahan untuk pembentangan.
3 Lakukan sesi sumbang saran antara ahli kumpulan. Pastikan setiap ahli mendengar idea dan
pandangan ahli lain tanpa membangkang.
4 Pilih idea terbaik untuk dijadikan isi penting.
5 Sediakan bahan pembentangan dalam bentuk PowerPoint.
6 Buat persediaan pembentangan.
Senaraikan peranan PBT dalam memajukan peniaga-peniaga kecil terutama usahawan muda yang baru menceburi
bidang perniagaan ke tahap yang lebih baik. Kemudian berikan contoh bantuan yang telah diberikan oleh PBT kepada
perusahaan kecil dan sederhana di kawasan anda.

2.1.2 Peranan Kerajaan dari
Aspek Pertumbuhan
Ekonomi
Pertumbuhan ekonomi ialah peningkatan dalam sesuatu kegiatan
yang berkaitan dengan ekonomi terutama dalam pembangunan
ekonomi berbentuk fizikal yang menyebabkan pertambahan
Bab 2
dalam Keluaran Dalam Negara Kasar (KDNK) dalam ekonomi
sesebuah negara. Keuntungan negara
meningkat
Peningkatan dalam
Pendapatan isi rumah aktiviti perniagaan akan
Kuasa beli pengguna meningkatkan pendapatan
Pertumbuhan ekonomi penduduk setempat. Apabila
negara meliputi perubahan Perbelanjaan isi rumah akan perniagaan berkembang, hal
dalam nilai mata wang, menyebabkan berlakunya ini akan dapat membantu
kemampuan atau pendapatan peningkatan permintaan. perkembangan ekonomi
isi rumah, perubahan nilai Permintaan yang meningkat sesebuah negara.
pasaran dalam semua sektor akan menyebabkan
ekonomi dan sebagainya. perniagaan berusaha untuk
Pertumbuhan ekonomi mengeluarkan barang
negara turut dipengaruhi dan perkhidmatan.
oleh faktor-faktor pada
peringkat tempatan, negara
dan serantau.
Rajah 2.6 Pertumbuhan ekonomi negara
Pada masa ini, terdapat pelbagai inisiatif yang telah dilaksanakan

oleh pihak kerajaan dalam memacu pertumbuhan ekonomi negara.
Contoh Inisiatif Kerajaan

Program Transformasi
Kerajaan (GTP)
• Bidang Keberhasilan Utama
Negara (NKRA)
• Strategi Lautan Biru
Kebangsaan (NBOS)
RM Celik Kewangan
Ekonomi (ETP) Setiap individu perlu bijak
• Bidang Keberhasilan Ekonomi mengawal dan mengurus kredit
Negara (NKEA) bagi mengelakkan masalah
• Inisiatif Transformasi kekangan kewangan atau terjebak
Strategik (SRI) dalam risiko muflis.

Bab 2
Peringkat tempatan
Perkembangan yang wujud dalam perniagaan pada peringkat tempatan akan membantu meningkatkan
pendapatan penduduk setempat. Hal ini membolehkan penduduk berbelanja lebih dan membantu
memacu pertumbuhan ekonomi setempat.
Peringkat negara Peringkat serantau

Kerajaan memainkan peranan untuk memperkukuh Perbelanjaan penduduk akan meningkatkan
pertumbuhan ekonomi melalui pelaksanaan dasar penawaran dan membantu mengukuhkan
tertentu seperti dasar fiskal dan dasar kewangan. ekonomi negara. Kerajaan boleh menyediakan
Dasar fiskal dilaksanakan melalui tindakan elaun eksport untuk menggalakkan perniagaan
perbelanjaan pihak kerajaan dan pelaksanaan cukai mengeksport lebih banyak barang dan
tertentu yang boleh mempengaruhi permintaan. perkhidmatan yang lebih banyak ke luar negara.
Kesannya, perniagaan akan berusaha meningkatkan
pengeluaran barang atau perkhidmatan tertentu dan
seterusnya meningkatkan pendapatan penduduk
setempat. Hal ini seterusnya akan membantu
perkembangan ekonomi sesebuah negara.
Dasar kewangan pula boleh dilaksanakan melalui
peranan bank pusat, iaitu Bank Negara Malaysia
(BNM) yang berupaya untuk mengurangkan kadar
faedah bagi menggalakkan penduduk berbelanja
dan aktiviti pelaburan oleh perniagaan. Hal ini
seterusnya dapat menstabilkan kewangan negara.
Rajah 2.7 Peranan kerajaan dari aspek ekonomi


Istilah Perniagaan
Aspek Guna Tenaga
Pengangguran geseran
Dalam konteks ilmu ekonomi, guna tenaga penuh akan berlaku (frictional unemployment)
apabila sesebuah negara mencapai kadar pengangguran kurang Berlaku apabila pekerja
daripada empat peratus. Dalam keadaan ini, negara tersebut hanya berhenti kerja dan mencari
mengalami pengangguran geseran. pekerjaan tetapi tidak mendapat
pekerjaan dengan serta merta;
Apabila guna tenaga penuh dicapai, hal ini membolehkan dan ketika itu mereka dikira
Bab 2
pekerja memperoleh pendapatan untuk memenuhi keperluan sebagai penganggur.
dan kehendak dalam kehidupan. Sebaliknya, apabila guna tenaga
Guna tenaga (Labour)
gagal mencapai guna tenaga penuh, hal ini akan menyebabkan
Tenaga buruh yang terlibat
wujud pengangguran. dalam sesuatu kegiatan
ekonomi untuk menghasilkan
Contoh barang dan perkhidmatan.
Jika sebuah kilang di sesuatu kawasan ditutup, hal ini akan
menyebabkan penduduk yang bekerja di kilang tersebut kehilangan
pekerjaan. Penduduk yang terlibat dalam masalah tersebut akan
kehilangan punca pendapatan. Hal ini seterusnya menyebabkan
taraf kehidupan penduduk di kawasan tersebut akan terjejas. Cintai Negara
Setiap warganegara Malaysia
Jenis pengangguran yang wujud di sesebuah negara terbahagi yang berjaya dalam pendidikan
kepada empat jenis seperti yang ditunjukkan dalam Rajah 2.8 atau perniagaan di luar negara,
yang berikut: terutama dalam bidang kritikal
seperti perubatan, perlu kembali
Berlaku apabila seseorang pekerja bekerja dalam jangka dan berbakti kepada negara
masa pendek pada setiap tahun. Apabila pekerjaan telah Malaysia tercinta.
tamat, pekerja terpaksa mencari pekerjaan yang lain.
Keadaan ekonomi yang

Pengangguran Pengangguran meleset menyebabkan
bermusim kitaran perniagaan kehilangan
sebahagian pendapatan dan
tidak mampu membayar
Berlaku ekoran gaji kepada pekerja. Hal
perubahan dalam ini menyebabkan majikan
industri secara Pengangguran Pengangguran terpaksa mengurangkan
keseluruhan yang struktur teknologi bilangan pekerja.
tidak memerlukan
kemahiran pekerja.
Pengangguran teknologi boleh berlaku disebabkan oleh sektor perniagaan

mengutamakan penggunaan teknologi menggantikan pekerja. Hal ini menyebabkan
pekerja yang sedia ada kehilangan pekerjaan sementara pekerja baharu tidak
memperoleh pekerjaan.
Rajah 2.8 Jenis pengangguran


(a) Cara Mengatasi Pengangguran
Pembangunan Sumber Manusia
Berhad (PSMB atau HRDF)
Bab 2
Antara peranan Pembangunan

Sumber Manusia Berhad
(HRDF) adalah seperti berikut:
• untuk menilai dan
menentukan jenis-jenis,
Gambar foto 2.10 Temu duga pekerjaan
takat latihan dan latihan
semula pekerja selaras dengan (i) Pengangguran Bermusim
keperluan-keperluan sumber
manusia bagi industri-industri Bagi mengatasi pengangguran bermusim, kerajaan boleh memberi
• untuk menggalakkan dan insentif kepada pihak perniagaan supaya pengurusan sesebuah
meningkatkan latihan perniagaan membenarkan pekerja terus bekerja. Contoh insentif
tenaga manusia
• menentukan terma-terma
yang boleh diberikan oleh kerajaan ialah pengecualian cukai atas
dan syarat-syarat yang di pembayaran gaji pekerja yang diambil terus bekerja dalam satu
bawahnya apa-apa bantuan tempoh masa tertentu.
kewangan atau pemberian
yang hendak diberikan (ii) Pengangguran Teknologi
Bagi mengatasi masalah pengangguran teknologi, penggunaan
mesin-mesin moden hanya digunakan untuk proses tertentu
sahaja yang tidak dapat dilaksanakan oleh tenaga buruh. Selain
itu, maklumat berkaitan peluang pekerjaan juga perlu diberi dan
dikongsi dengan semua tenaga buruh.
(iii) Pengangguran Kitaran
EMK Bagi mengatasi pengangguran kitaran, tindakan kerajaan yang
Arahan: sesuai ialah menjalankan dasar fiskal dan dasar kewangan
Bincang dalam kumpulan. dalam mengekang kemelesetan ekonomi. Dengan itu, aktiviti
perniagaan dapat terus beroperasi dan pengecilan bilangan
Soalan:
Apakah penambahbaikan yang pekerja dapat dikurangkan.
boleh dilakukan oleh pihak
kerajaan dalam mengatasi (iv) Pengangguran Struktur
masalah pengangguran pada Bagi mengatasi pengangguran struktur, kerajaan boleh membuat
masa ini? Jelaskan pendapat anda.
perancangan ekonomi sesuai dengan trend perubahan ekonomi
dan perniagaan. Maka, setiap perubahan boleh dihadapi dengan
lebih mampan kerana persiapan telah dibuat terutama dalam
keperluan tenaga pekerja yang selari dengan perubahan tuntutan
semasa. Kerajaan perlu peka tentang perubahan global yang boleh
mempengaruhi hala tuju dan corak perniagaan pada jangka masa
pendek dan jangka masa panjang.

Aspek Ekonomi
(a) Inflasi
RM Celik Kewangan
Inflasi merupakan satu fenomena kenaikan harga barang
dan perkhidmatan secara berterusan. Keadaan ini berlaku
disebabkan oleh berlaku situasi seperti peningkatan permintaan
Bab 2
barang atau perkhidmatan berbanding dengan jumlah barang CONTOH
atau perkhidmatan yang terhad dalam pasaran.

Selain itu, inflasi boleh berlaku disebabkan oleh kenaikan
kos pengeluaran barang dan perkhidmatan yang dikenali sebagai
inflasi tolakan kos.
• Pengguna bijak menghadapi
Bagi mengatasi masalah inflasi, kerajaan memainkan kenaikan kos sara hidup
dengan memastikan
peranan mengawal kenaikan harga barang dan perkhidmatan.
perancangan kewangan dibuat
Kerajaan juga turut berperanan memastikan kebajikan pengguna secara teratur dan terperinci.
atau pelanggan sentiasa dilindungi dan dipelihara. Hal ini penting • Hal ini disebabkan oleh kos
bagi memastikan rakyat tidak terbeban dengan peningkatan sara hidup semasa sukar
harga barang dan perkhidmatan. dijangka kerana bergantung
pada pelbagai faktor dari
dalam negara dan luar negara.
EMK
Arahan:
Soalan:
1 Kenal pasti tahun dan punca
berlaku inflasi di Malaysia.
2 Jelaskan cara terbaik bagi
mengawal inflasi yang wujud
agar tidak menjejaskan
perniagaan dan pengguna
di Malaysia.
Gambar foto 2.11 Jualan barang keperluan harian
Kerajaan juga turut berperanan dalam menangani masalah

kenaikan kos sara hidup yang semakin meningkat dari semasa
ke semasa. Kenaikan kos sara hidup menyebabkan pendapatan
boleh guna menurun.

Kenaikan harga barang dan perkhidmatan berlaku
Minda Kreatif disebabkan oleh jumlah barang dan perkhidmatan yang tidak
mencukupi. Pelaksanaan dasar galakan pelaburan merupakan
Jelaskan secara ringkas tentang
punca pekerja kehilangan
salah satu cara yang dapat meningkatkan kadar pengeluaran
pekerjaan. sesuai dengan jumlah permintaan. Hal ini seterusnya boleh
menyekat kenaikan harga secara berterusan.
Jika inflasi berlaku disebabkan oleh tolakan kos, kerajaan
akan memberikan subsidi kepada pengeluar supaya tidak berlaku
Bab 2
peningkatan kos pengeluaran yang dihadapi oleh pengeluar dan

mengelakkan berlaku peningkatan harga barang dan perkhidmatan.
Langkah-langkah lain yang boleh dilakukan oleh kerajaan
adalah seperti berikut:
• meningkatkan kadar faedah
Apabila berlaku inflasi dalam ekonomi, kerajaan berperanan
Terdapat pelbagai program untuk mengurangkan tekanan permintaan terhadap barang
keusahawanan yang dibentuk atau perkhidmatan dengan menggalakkan penduduk untuk
oleh kerajaan bagi melahirkan menyimpan wang melalui peningkatan dalam kadar faedah.
generasi usahawan muda yang Kesannya, permintaan akan jatuh yang menyebabkan harga
lebih berdaya saing. Berikut
ialah antara program berkaitan
tidak terus naik.
dengan keusahawanan yang
boleh dimanfaatkan oleh
usahawan muda.
1Malaysia
EnTrepreneur
Gambar foto 2.12 Jualan barang di pasar raya
• dasar kerajaan
Tindakan kerajaan melalui dasar-dasar yang dilaksanakan
dapat membantu penduduk sesebuah negara mengekalkan
kesejahteraan dengan memenuhi keperluan dan kehendak
dalam kehidupan. Harga barang dan perkhidmatan yang stabil
memberi daya saing dalam aspek harga dan hal ini mendorong
peningkatan permintaan terhadap produk tempatan daripada
pengguna negara luar.

Bab 2
Duti eksport dikenakan terhadap
barang yang dieksport ke luar
negara. Contoh barang keluaran
utama yang dikenakan duti
eksport ialah petroleum, kayu
balak, kelapa sawit dan getah.
Gambar foto 2.13 Aktiviti import dan eksport
Keadaan ini menggalakkan aktiviti eksport ke luar negara.

Pendapatan kerajaan meningkat ekoran peningkatan kutipan
cukai melalui duti eksport yang dikenakan terhadap perniagaan
yang mengeksport ke luar negara.
(b) Deflasi
Deflasi merupakan satu keadaan kejatuhan harga barang dan
perkhidmatan secara berterusan. Antara faktor yang menyebabkan Minda Kreatif
berlaku kejatuhan harga barang atau perkhidmatan termasuklah
Jelaskan kesan deflasi kepada
faktor permintaan jatuh disebabkan oleh penduduk tidak mampu usahawan yang baru menceburi
membeli barang di pasaran. Selain itu, penduduk meramalkan bidang perniagaan. Berikan cara
harga barang dan perkhidmatan akan terus jatuh, kesannya membantu usahawan tersebut.
pembeli akan menangguhkan pembelian.
Kesan deflasi
Membantutkan aktiviti Penduduk kehilangan Kuasa beli penduduk

perniagaan pekerjaan menurun
Rajah 2.9 Kesan deflasi
Berdasarkan Rajah 2.9, jelaskan kesan deflasi.

Bagi mengatasi masalah berkaitan deflasi, kerajaan memainkan
Minda Kreatif peranan seperti yang berikut:
Senaraikan jenis cukai yang telah • menurunkan kadar cukai
dilaksanakan di Malaysia dan Bagi mengatasi deflasi, kerajaan mengurangkan kadar cukai
jelaskan kepentingan setiap jenis
cukai tersebut kepada negara dari
yang dibayar oleh pengguna supaya dapat meningkatkan
aspek ekonomi, sosial dan politik. pendapatan boleh guna penduduk. Kesannya, pengguna boleh
Kemudian berikan cadangan berbelanja lebih bagi merangsangkan aktiviti perniagaan.
penambahbaikan kepada sistem
Bab 2
cukai sedia ada.

• memberi khidmat nasihat dan perundangan
Pihak kerajaan berperanan untuk mendidik para peniaga agar
menggunakan setiap sumber secara optimum dalam aktiviti
perniagaan untuk meningkatkan jumlah aktiviti eksport ke
negara serantau.
EMK • dasar kewangan negara

Arahan: Deflasi juga dapat diatasi dengan menurunkan kadar faedah
Baca situasi di bawah dengan supaya pengguna mengurangkan simpanan di bank dan
teliti, kemudian bincangkan meningkatkan perbelanjaan. Kerajaan juga menggunakan
dalam kumpulan. peruntukan undang-undang dan beberapa dasar percukaian
Soalan: seperti menurunkan cukai eksport untuk menggalakkan
Deflasi menyebabkan pelbagai aktiviti perniagaan pada peringkat antarabangsa.
kesan negatif bukan sahaja kepada
rakyat tetapi turut memberi Selain itu, dasar fiskal boleh dilaksanakan bagi tujuan
kesan negatif kepada negara. meningkatkan permintaan yang akan meningkatkan harga
Oleh sebab itu, terdapat beberapa barang serta merancakkan aktiviti dan hasil jualan perniagaan.
perkara yang perlu dianalisis
berkaitan dengan deflasi bagi
Seterusnya, hasil pendapatan kerajaan akan meningkat melalui
memastikan masalah ini tidak kutipan cukai korporat dan individu. Kutipan atau hasil cukai
menjejaskan ekonomi negara yang diperoleh akan dapat memastikan aktiviti perniagaan
secara menyeluruh. Perkara yang berkembang melalui dasar fiskal dan dasar kewangan.
perlu dianalisis adalah seperti
yang berikut:
1 faktor yang menyebabkan Bajet 20XX
berlaku masalah deflasi.
2 cara mengatasi masalah deflasi. Pinjaman &
penggunaan aset Perkhidmatan Keselamatan
3 adakah deflasi mempunyai Duti sosial 4.5% 1.8%

kerajaan 18.9% Emolumen
Cukai eksport
Pentadbiran 23.5%
kebaikan? Jika Ya, jelaskan pendapatan
46.4%
1.0% Perkhidmatan
ekonomi 12.0%
am 0.8%
Bayaran
Duti
hujah anda dengan fakta yang import
khidmat
hutang
0.9%
tepat dan jelas. 8.9%
RM249,6671 RM249,6672
Sebagai murid yang berfikir juta juta
di luar kotak, bincangkan Perbelanjaan

lain 12.0%
dan nyatakan pendapat anda
Subsidi 15.1%
berdasarkan bukti dan fakta Cukai tidak
Pemberian
Bekalan &
perkhidmatan
Hasil bukan cukai & Pencen &
yang diperoleh daripada sumber cukai-cukai lain 19.8%
langsung lain
13.0%
& serahan ganjaran
kepada kerajaan 5.4%
5.4%
rujukan seperti buku dan Internet. negeri 2.5%

HASIL
1
Terdiri daripada hasil, pinjaman dan penggunaan aset kerajaan
2
Tidak termasuk simpanan luar jangka
(Sumber: Kementerian Kewangan Malaysia.)
Rajah 2.10 Contoh belanjawan negara

2.2 Trend Persekitaran
Perniagaan
Trend persekitaran perniagaan bermaksud suatu arah aliran
Istilah Perniagaan
perkembangan sesuatu perniagaan. Persekitaran perniagaan
dipengaruhi oleh faktor dalaman dan faktor luaran. Trend (trend):
Arah aliran perkembangan
Bab 2
Faktor dalaman merupakan faktor yang boleh dikawal sesuatu kejadian.
oleh organisasi yang dikenali sebagai faktor persekitaran tugas.
Faktor ini terdiri daripada gaya pengurusan, sumber manusia,
pemasaran, pengeluaran, kewangan dan perakaunan, teknologi
maklumat serta penyelidikan dan pembangunan.
Faktor luaran pula dikenali sebagai persekitaran umum, iaitu
faktor ekonomi, politik dan perundangan, pelanggan, masyarakat,
persaingan dan jaringan. Kedua-dua faktor ini mempengaruhi
trend perniagaan, iaitu trend meningkat, trend menurun dan
trend mendatar.
Minda Kreatif
Jelaskan kesan trend persekitaran
perniagaan pada masa ini kepada
pembangunan usahawan muda.
Rajah 2.11 Graf perniagaan meningkat
2.2.1 Trend Meningkat Cintai Negara

Trend meningkat menunjukkan aktiviti dan operasi perniagaan Setiap perniagaan yang telah
semakin meningkat. Hal ini menggambarkan situasi persekitaran berjaya perlu membantu bakal
perniagaan yang dihadapi oleh sesebuah organisasi perniagaan usahawan yang mempunyai
dapat memacu perkembangan sesebuah perniagaan. minat dan semangat untuk
turut berjaya.
(a) Faktor Dalaman

Pekerja yang bermotivasi tinggi, kreatif, inovatif, rajin, berdisiplin
dan berkemahiran tinggi dapat meningkatkan daya pengeluaran
sesebuah perniagaan. Perniagaan dapat menawarkan barang dan
perkhidmatan yang lebih banyak akan meningkatkan keuntungan.
Selain itu, pengurusan yang cekap dan sistematik dapat membantu
meningkatkan aktiviti dan operasi perniagaan.

(b) Faktor Luaran
Minda Kreatif
Dalam aspek faktor luaran, persekitaran perniagaan berada
Jelaskan secara ringkas
dalam keadaan positif. Hal ini menunjukkan keadaan ekonomi
cara persekitaran perniagaan
mempengaruhi situasi atau berada dalam keadaan berkembang dengan pesat. Kemampuan
operasi sesebuah perniagaan. sesebuah perniagaan untuk menjana keuntungan hasil daripada
aktiviti perniagaan dan pelaburan akan meningkatkan keyakinan
pihak pembiaya untuk memberi bantuan kewangan.
Bab 2
Trend perniagaan yang meningkat juga didorong oleh

situasi politik dan perundangan yang stabil. Perkembangan
teknologi terkini dapat meningkatkan kecekapan pengeluaran
dan mengurangkan kos. Selain itu, kewujudan persaingan dan
jaringan perniagaan yang positif boleh menjana kreativiti dan
inovasi sesebuah perniagaan.
EMK
2.2.2 Trend Menurun
Trend menurun dalam persekitaran perniagaan menunjukkan
Arahan:
Bincang dalam kumpulan.
aktiviti dan operasi perniagaan semakin menurun.
Soalan:
Jelaskan cara menangani
masalah trend menurun
dalam perniagaan.
Cintai Negara Rajah 2.12 Graf perniagaan menurun
Setiap perniagaan yang

mengalami kegagalan perlu
terus berusaha dan tidak mudah (a) Faktor Dalaman
berputus asa. Hal ini disebabkan
oleh terdapat ramai usahawan Faktor dalaman termasuk gaya pengurusan yang tidak bersesuaian
berjaya membuktikan bahawa dengan keadaan pekerja, sumber manusia yang kurang produktif,
kegagalan merupakan batu aktiviti pemasaran yang kurang berkesan, pengeluaran yang tidak
loncatan kepada kejayaan besar mencukupi untuk memenuhi permintaan dan tiada teknologi
sesebuah perniagaan.
maklumat dan penyelidikan. Hal ini menyebabkan sesebuah
perniagaan menjadi semakin merosot.

(b) Faktor Luaran
EMK
Trend menurun turut dipengaruhi oleh keadaan ekonomi yang
Arahan:
lembap atau perlahan. Situasi ini juga disebabkan oleh keadaan
politik dan perundangan sesebuah negara yang tidak stabil. Selain
itu, bencana alam juga akan menyebabkan kesukaran untuk Soalan:
Jelaskan cara menangani
mendapatkan bahan mentah. Kesannya, aktiviti pengeluaran
masalah trend mendatar
akan terjejas. dalam perniagaan.
Bab 2
2.2.3 Trend Mendatar
Persekitaran perniagaan trend mendatar menggambarkan keadaan
konsisten dalam perniagaan. Trend ini berlaku disebabkan oleh
tiada perubahan yang ketara berlaku terhadap faktor dalaman dan
faktor luaran perniagaan. Oleh itu, perkembangan perniagaan Istilah Perniagaan
berada dalam keadaan malar.
Pasaran tepu (market saturation):
Dalam hal ini, peniaga perlu memainkan peranan penting Pasaran yang mengalami jumlah
untuk meningkatkan aktiviti dan operasi untuk mengembangkan jualan yang statik.
perniagaan. Sekiranya pasaran menjadi tepu, peniaga perlu
meningkatkan daya saing dengan membuat penambahbaikan
pada barang dan perkhidmatan sedia ada, mengeluarkan produk
baharu atau mencari pasaran baharu.
Kadar pertumbuhan
Masa
Rajah 2.13 Carta perniagaan mendatar
Andaikan anda ialah peniaga nasi lemak, cadangkan penambahbaikan yang boleh dilakukan untuk mengatasi masalah
pasaran nasi lemak yang telah tepu di tempat anda.

Minda Kreatif 2.2.4 Pasaran
Jelaskan jenis pasaran yang wujud Pasaran merupakan suatu keadaan berlakunya urus niaga
di kawasan anda. antara penjual dengan pembeli, pada suatu tingkat harga dan
masa yang dipersetujui oleh kedua-dua pihak. Pada masa ini,
pasaran boleh wujud secara dalam talian seperti e-dagang.
Terdapat beberapa jenis pasaran seperti yang berikut:
1 pasaran untuk semua (mass market)
Bab 2
Produk yang dikeluarkan adalah untuk ditawarkan kepada
Faedah-faedah memasarkan semua pengguna seperti sabun pencuci dan sos tomato.
produk perniagaan di Internet:
• Masa perniagaan fleksibel 2 pasaran produk
Perniagaan boleh dijalankan 24 Berkaitan dengan permintaan dan penawaran semua jenis
jam dan 7 hari seminggu. Tidak produk seperti makanan, pelancongan dan perumahan.
seperti kedai biasa yang hanya
beroperasi jam 7 pagi hingga 3 pasaran kewangan
jam 8 malam. Berkaitan dengan jual beli saham dan sekuriti, pertukaran
• Komunikasi pantas wang asing, pinjaman dan pelaburan.
Anda boleh berkomunikasi
terus di Internet. Sediakan
borang pertanyaan di laman
sesawang anda dan pastikan
anda respons dalam jangka
masa yang terdekat.
• Prospek perniagaan yang luas
Anda dapat menyampaikan
maklumat kepada prospek
pelanggan yang tersangat ramai.
Anda dapat memperkenalkan
perniagaan kepada jutaan orang
di Internet.
www.usahawan.com/
strategi bisnes)
Gambar foto 2.14 Pasaran perniagaan
Kajian Ke Tajuk: Proton Iriz

s
Proton Iriz juga dikenali sebagai Proton Global kereta dari luar negara seperti Toyota Prius,
Small Car (GSC) dan Proton Compact Car (PCC). Daihatsu, Honda Jazz dan Hyundai i20.
Di Malaysia, Proton Iriz bersaing dengan Produa Berdasarkan kes tersebut, jelaskan peranan
Myvi yang telah menjuarai kereta terlaris di kerajaan untuk membantu Proton Iriz menghadapi
Malaysia lapan tahun berturut-turut. Di samping persaingan pasaran kereta di Malaysia.
itu, Proton Iriz juga bersaing dengan pengeluar

2.2.5 Trend Guna Tenaga,
Pendapatan dan
Pertumbuhan Ekonomi
Apabila ekonomi berkembang, permintaan daripada pengguna
dari dalam dan luar negara akan meningkat. Sektor perniagaan Buletin Keusahawanan
akan meningkatkan kuantiti pengeluaran produk bagi memenuhi
permintaan yang terus meningkat.
Bab 2
Kerajaan (GTP) dan Program
Transformasi Ekonomi (ETP)
Perbelanjaan kerajaan juga akan terus meningkat kerana
merupakan idea terbaik yang
pendapatan kerajaan meningkat ekoran daripada peningkatan telah berjaya mengukuhkan
pembayaran cukai. Langkah kerajaan meningkatkan perbelanjaan ekonomi negara.
adalah bagi tujuan memacu perkembangan ekonomi negara.
(a) Trend Guna Tenaga

Guna tenaga ialah pekerja yang menyumbangkan tenaga
fizikal dan mental dalam sesuatu pekerjaan. Jika guna tenaga
yang sedia ada tidak digunakan, hal ini akan mewujudkan
masalah pengangguran.
Bidang Profesional Aktiviti Pembinaan

Negara maju terkenal dalam bidang industri dan • Mengutamakan penggunaan modal dalam
perkhidmatan. Oleh itu, kebanyakan negara maju menjalankan aktiviti pekerjaan seperti
memiliki ramai pekerja berkemahiran tinggi. menggunakan mesin, komputer, perkakas,
robot dan teknologi.
• Oleh itu, trend penggunaan tenaga pekerja
negara maju semakin berkurangan,
kesannya kadar upah yang dibayar
lebih tinggi.
Gambar foto 2.15 Aktiviti pelantar minyak Gambar foto 2.16 Aktiviti pembinaan

(i) Pembangunan Negara
Aktiviti pengeluaran
• Banyak terlibat dalam aktiviti sektor utama seperti
pertanian dan hasil semula jadi. Oleh itu, pekerja
ini tidak mempunyai kemahiran yang tinggi.
• Mengutamakan penggunaan tenaga pekerja
manusia dalam menjalankan aktiviti pekerjaan.
Bab 2
Gambar foto 2.17 Ladang kelapa sawit Gambar foto 2.18 Pengumpulan kelapa sawit
di kilang
Bidang penyelidikan
• Mempelbagaikan sektor ekonomi

dengan menceburi sektor perindustrian
dan perkhidmatan bagi mengurangkan
kebergantungan pada sektor utama.
• Menjalankan aktiviti penyelidikan dan
pembangunan (R&D) agar berkembang
seiring dengan negara maju.
Minda Kreatif
Jelaskan cara Malaysia
dapat menangani masalah
ketidaktentuan ekonomi negara
dan dunia pada masa ini.
Gambar foto 2.19 Penyelidikan kelapa sawit

(ii) Perubahan dalam Guna Tenaga
EMK
Perkembangan teknologi telah berjaya membantu ramai
usahawan mengembangkan aktiviti perniagaan mereka. Arahan:
Bincang dalam kumpulan dan
Penambahan Menunjukkan sektor itu sedang bentangkan dalam kelas.
bilangan pekerja berkembang. Walau bagaimanapun,
Soalan:
pengambilan ramai pekerja sambilan oleh Sebagai seorang usahawan,
sesetengah sektor seperti peruncitan dan bagaimanakah anda membentuk
hospitaliti mungkin menyebabkan angka diri menjadi usahawan yang
Bab 2
bilangan pekerja tidak begitu tepat. berdaya saing dalam pasaran?
Perkembangan Menyebabkan bilangan pekerja yang

dalam teknologi diperlukan dalam sesuatu sektor
berkurangan walaupun sektor tersebut
mengalami pertumbuhan pesat.
Kepakaran Sangat diperlukan untuk menggunakan

guna tenaga teknologi. Hal ini secara tidak langsung Minda Kreatif
berkemahiran telah meningkatkan nilai kebolehpasaran Jelaskan cara melahirkan guna
tinggi guna tenaga dalam sesebuah industri. tenaga yang kreatif dan inovatif.
Rajah 2.14 Perubahan dalam guna tenaga
Perbadanan Usahawan Nasional

Berhad (PUNB) menawarkan
pelbagai program keusahawanan
bagi membantu golongan
bumiputera untuk terus maju
dalam bidang perniagaan agar
berjaya seiring dengan kaum
lain di Malaysia.
Rajah 2.15 Transformasi aktiviti penanaman padi

(b) Trend Pendapatan
RM Celik Kewangan
Untuk memenuhi peningkatan permintaan barang dalam pasaran,
Setiap individu perlu memastikan
perniagaan akan meningkatkan pengeluaran barang. Perniagaan
simpanan sekurang-kurangnya
10 peratus daripada jumlah akan memperoleh peningkatan pendapatan melalui peningkatan
pendapatan kasar setiap bulan hasil jualan.
dijadikan keutamaan.
Keuntungan dalam perniagaan diperoleh melalui hasil jualan
ditolak dengan kos dan perbelanjaan perniagaan yang sedang
Bab 2
dijalankan. Perniagaan yang beroperasi dengan cekap memberi

keuntungan maksimum terhadap perniagaan.
Buletin Keusahawanan Selain hasil jualan produk, perniagaan juga boleh mendapat
sumber pendapatan daripada aktiviti sampingan yang lain seperti
yang berikut:
• penyewaan bangunan,
• dividen daripada pelaburan saham dan
• faedah daripada simpanan wang di bank.
Tunas Usahawan Belia

Bumiputera (TUBE)
Perniagaan Buku Sdn. Bhd.
Penyata Pendapatan
Program TUBE merupakan bagi Tahun Berakhir 31 Disember 20XX
inisiatif kerajaan bagi
menggalakkan generasi belia RM RM RM
menceburi bidang perniagaan. Jualan 1,953,252
Program ini menyokong dasar Tolak: Kos Jualan 1,688,322
pembangunan belia negara yang Untung Kasar 264,930 (i)
mana keusahawanan merupakan
antara bidang tumpuan utama Tolak: Perbelanjaan
untuk belia maju ke hadapan. Belanja Pentadbiran
Program ini menyasarkan Gaji 80,200
golongan belia bumiputera yang
Sewa 10,000
berumur antara 18 hingga 30
tahun yang mempunyai minat
Insurans 4,200
mendalam untuk melibatkan diri Alat Tulis 2,223
dalam bidang keusahawanan. Belanja Am 2,500
(Sumber: Dipetik dan disesuaikan Penyelenggaraan 4,123
daripada laman sesawang http:// Susut Nilai Perabot 2,500
tube.smecorp.gov.my/, capaian Bil Elektrik, Air dan Telefon 3,812 109,558 (a)
pada 22 September 2016)
Belanja Pemasaran
Promosi 19,500
Penghantaran 38,200
Belanja Kewangan 13,500
Susut Nilai Kenderaan 7,000 78,200 (b)
Minda Kreatif Belanja Kewangan
Jelaskan kaedah menguruskan Faedah Pinjaman 4,200 (c)
perniagaan ketika menghadapi Jumlah Perbelanjaan (a + b + c) 191,958 (ii)
situasi di luar jangka seperti Untung Bersih Sebelum Cukai (i – ii) 72,972
kemelesatan ekonomi.
Rajah 2.16 Contoh penyata pendapatan

(c) Pertumbuhan Ekonomi
Pertumbuhan ekonomi menyebabkan perniagaan berkembang
dengan pesat. Keuntungan dalam perniagaan yang meningkat
akan menye babkan perniagaan membayar cukai keuntungan
yang tinggi kepada kerajaan.
Sementara itu, penduduk juga akan mendapat pendapatan
daripada gaji dan upah yang semakin meningkat, dengan jumlah
Bab 2
cukai pendapatan yang dibayar oleh pekerja turut meningkat.
Kerajaan akan menggunakan pendapatan yang diperoleh
untuk membangunkan negara termasuk dalam bidang ekonomi.
Perkembangan ekonomi pesat dalam sesebuah negara akan
mendorong perkembangan sesebuah perniagaan.
Gambar foto 2.20
Pengurusan pembangunan
Gambar foto 2.21 Aktiviti pembinaan
Contoh
Pada tahun 1930-an, 1980-an, 1998 dan 2009, negara kita pernah
mengalami masalah kemelesetan ekonomi. Pada masa itu,
pertumbuhan ekonomi negara adalah perlahan serta memberikan
kesan negatif kepada perkembangan perniagaan. Dengan inisiatif
dan usaha bersungguh-sungguh pihak kerajaan Malaysia serta
mendapat kerjasama penuh daripada rakyat Malaysia, ekonomi
negara berada di landasan yang baik seperti pada tahun 1999
dan tahun 2000 tetapi berkembang dengan perlahan pada tahun
2001 disebabkan oleh masalah kemelesetan ekonomi global. RM Celik Kewangan
Perniagaan perlu bijak membuat
pinjaman dengan memilih
Berdasarkan contoh di atas, boleh disimpulkan bahawa trend institusi kewangan yang telah
persekitaran pertumbuhan ekonomi terbahagi kepada dua, iaitu disahkan dan diluluskan oleh
kemerosotan dan perkembangan. Jika trend kemerosotan, negara Bank Negara Malaysia (BNM).
akan menghadapi cabaran untuk memulihkan keadaan ekonomi.

Kitaran ekonomi boleh digambarkan melalui Rajah 2.17 seperti
yang berikut:
Kadar pertumbuhan
Melambung
Bab 2
EMK
Arahan:
1 Bentukkan kelas kepada
kumpulan kecil. Kemelesetan
2 Jalankan proses atau aktiviti
sumbang saran. FASA I FASA II Tempoh masa
3 Bincangkan dalam kumpulan.
Rajah 2.17 Graf kitaran ekonomi
Soalan:
1 Jelaskan pengaruh
kitaran ekonomi kepada Huraian
perkembangan sesebuah
organisasi perniagaan. Fasa I: Fasa Kemelesetan
2 Jelaskan kaedah menjadikan
pengaruh positif seperti ketika
ekonomi melambung sebagai
peluang mengukuhkan operasi Penduduk tidak mempunyai wang atau pendapatan yang
perniagaan yang dijalankan. mencukupi untuk membeli produk. Pendapatan kerajaan
juga merosot ekoran jatuhnya pendapatan perniagaan
dan pekerja.
Kadar pengangguran juga turut meningkat kerana
perniagaan tidak dapat menawarkan pekerjaan yang
menyebabkan wujudnya deflasi.
Fasa II: Fasa Melambung
Istilah Perniagaan Pada fasa ini, perniagaan akan menambah pengeluaran

Fasa (phase): produk untuk memenuhi peningkatan penggunaan
Tahap atau peringkat produk yang semakin meningkat.
perkembangan sesuatu keadaan Perniagaan juga memerlukan pekerja yang ramai
perniagaan atau ekonomi.
untuk menjalankan aktiviti perniagaan serta mampu
membayar gaji dan upah yang tinggi. Perniagaan juga
akan mengorak langkah ke tahap antarabangsa termasuk
aktiviti eksport dan pelaburan di luar negara.

2.2.6 Undang-undang Perniagaan
Undang-undang merupakan suatu peraturan yang termaktub
dan ditentukan oleh sesebuah masyarakat untuk mengawal
kelakuan dan tingkah laku anggota sendiri. Dalam konteks Cintai Negara
negara Malaysia, Parlimen memainkan peranan untuk menggubal
undang-undang untuk peringkat Persekutuan manakala Dewan Setiap undang-undang perlu
Undangan Negeri (DUN) pula menggubal undang-undang untuk dipelihara kedaulatannya
supaya persekitaran yang aman
peringkat negeri dan kerajaan tempatan.
Bab 2
dapat diwujudkan.
Undang-undang yang berkaitan dengan perniagaan digubal
dan dilaksanakan dengan tujuan untuk memastikan setiap aktiviti
perniagaan dijalankan mengikut peraturan yang telah ditetapkan
dan memberikan kesan positif terhadap persekitaran perniagaan.
Setiap perniagaan yang dijalankan adalah tertakluk kepada
peraturan dan undang-undangnya tersendiri. Hal ini termasuk
aspek undang-undang berkaitan dengan penubuhan dan operasi.
Perkara yang terdapat dalam organisasi perniagaan mengikut
kerangka perundangan adalah seperti berikut:
Peta MINDA
Kesihatan dan
keselamatan
Persekitaran Pekerjaan
Undang-undang
syarikat Maklumat
Organisasi
perniagaan
dalam kerangka
perundangan
Pengiklanan Perancangan
Persaingan Perlindungan
pengguna
Rajah 2.18 Organisasi perniagaan dalam kerangka perundangan


Berdasarkan Rajah 2.19, undang-undang yang berkaitan dengan perniagaan boleh memberikan
kesan terhadap aspek persekitaran yang berikut:
Kesihatan dan
keselamatan Pekerjaan Maklumat
Bab 2
• Aspek kesihatan dan • Undang-undang yang • Pada abad ke-21,

keselamatan berkaitan berkaitan dengan aspek dunia mengalami
dengan peraturan kebakaran pekerjaan ialah menekankan ledakan maklumat yang
dan perlindungan kadar upah minimum, membolehkan maklumat
pemakanan pekerja. tempoh waktu bekerja mudah diperoleh dan boleh
• Undang-undang dan diskriminasi pekerjaan. dicapai dengan cepat.
memastikan organisasi • Undang-undang melarang • Dengan itu, undang-undang
perniagaan mematuhi perniagaan mengamalkan perlindungan maklumat
peraturan keselamatan diskriminasi terhadap penting untuk mengelakkan
dalam menjalankan pekerja berdasarkan kaum, berlakunya cetak rompak
operasi perniagaan. agama dan jantina dengan dan perlindungan data
mengeratkan perpaduan dan sulit daripada diceroboh
semangat kerjasama dalam oleh pihak yang tidak
kalangan rakyat Malaysia. bertanggungjawab.
Perlindungan
Perancangan Persaingan
pengguna
• Perniagaan memerlukan • Undang-undang • Sistem ekonomi negara

bangunan sebagai premis perlindungan pengguna menggalakkan unsur
untuk menjalankan operasi bertujuan untuk melindungi persaingan dengan harga
perniagaan seperti bangunan hak-hak pengguna daripada yang berdaya saing untuk
kilang kereta Proton untuk amalan perniagaan yang memberikan faedah yang
mengeluarkan kereta menyalahi undang-undang. besar kepada pengguna.
nasional negara di Malaysia. • Perniagaan perlu • Untuk mewujudkan
• Di Malaysia, lesen mengeluarkan produk persaingan yang sihat,
perniagaan diperoleh yang sesuai dengan tujuan undang-undang diperlukan
berdasarkan undang-undang penggunaan seperti untuk mengawal aktiviti
Persekutuan sementara barangan makanan yang persaingan, iaitu dalam
bangunan di bawah bidang tidak mengandungi persaingan harga, pasaran
kuasa kerajaan negeri. pengawet yang boleh dan antarabangsa.
menjejaskan kesihatan.

Undang-
Pengiklanan undang Persekitaran
Syarikat
• Aktiviti pengiklanan • Undang-undang Aktiviti perniagaan pada

merupakan satu diwujudkan sebagai masa ini memerlukan
komponen dalam garis panduan untuk inisiatif penggubalan
Bab 2
campuran promosi yang memulakan dan undang-undang berkaitan
menyebarkan maklumat menjalankan operasi alam sekeliling dengan
produk kepada pengguna sesebuah perniagaan. mengambil kira kepentingan
dengan menggunakan • Butiran undang-undang masyarakat termasuklah
media massa. syarikat berkaitan pengurusan perniagaan
• Undang-undang berkaitan dengan entiti perniagaan dalam pembuangan sisa
dengan pengiklanan perlu termasuklah aspek pengeluaran yang berbahaya
digubal atau meminda pengurusan dan bidang kepada manusia.
undang-undang sedia ada kuasa pihak pengurusan
supaya sesuai dengan yang ada dalam organisasi.
keperluan semasa.
• Akta Kontrak 1950

• Akta Kerja 1955 (Pindaan 1980)
• Akta Jualan Barangan 1957
• Akta Perhubungan Industri 1967
• Akta Sewa Beli 1967
(Pindaan 1980)
• Akta Perkongsian 1961 (Pindaan 1974)
• Akta Hak Cipta 1987
• Akta Syarikat 1965 (Pindaan 1992)
Rajah 2.19 Persekitaran perniagaan dari aspek undang-undang

1 Bahagikan kelas kepada beberapa kumpulan.
2 Setiap kumpulan diberikan satu tajuk akta perniagaan. Contohnya, Akta Kerja 1955, Akta
Syarikat 1965 dan Akta Perkongsian 1961.
3 Ahli kumpulan dikehendaki mendapatkan naskhah akta berkenaan atau maklumat yang
berkaitan sama ada melalui Internet atau perpustakaan.
4 Kenal pasti skop atau kandungan utama dalam akta tersebut.
5 Bentangkan hasil dapatan kumpulan anda dalam kelas dengan menggunakan idea dan
kreativiti masing-masing.
6 Kemukakan soalan kepada rakan-rakan anda pada akhir sesi pembentangan bagi memastikan
rakan-rakan anda memahami setiap fakta yang telah anda sampaikan.

2.3 Analisis Faktor-faktor
yang Membawa
Perubahan kepada
Persekitaran
Perniagaan
Bab 2
RM Celik Kewangan Sesuatu perubahan yang berlaku di persekitaran dunia perniagaan

Kunci utama dalam tidak kira kecil atau besar boleh memberi kesan kepada sesebuah
meningkatkan kekayaan ialah syarikat perniagaan. Para usahawan perlu sentiasa peka terhadap
berbelanja kurang daripada perubahan-perubahan yang berlaku di luar kerana perubahan itu
pendapatan tidak kira boleh memberi kesan yang besar kepada perniagaan mereka.
waktu ekonomi melambung
atau meleset. Faktor ini terbahagi kepada dua, iaitu faktor dalaman
dan luaran. Kedua-dua faktor ini boleh dianalisis dengan
menggunakan analisis kekuatan, kelemahan, peluang dan
ancaman (SWOT). Analisis SWOT merupakan analisis
persekitaran keseluruhan yang melibatkan organisasi dalam
aspek kekuatan, kelemahan, peluang dan ancaman. Analisis
SWOT digunakan untuk memastikan strategi yang digubal itu
benar-benar berkemampuan untuk merealisasikan objektif, misi
dan visi perniagaan.
2.3.1 Faktor Dalaman

Faktor dalaman merujuk pada faktor-faktor yang dimiliki
EMK oleh syarikat yang boleh memberi kekuatan dan kelemahan
kepada sesebuah organisasi. Faktor dalaman terdiri daripada
Arahan: faktor yang berkaitan dengan gaya pengurusan, sumber manusia,
kumpulan kecil.
pemasaran, pengeluaran, kewangan dan teknologi maklumat serta
2 Jalankan proses atau aktiviti penyelidikan dan pembangunan (R&D).
sumbang saran.
3 Bincangkan dalam kumpulan.
(a) Gaya Pengurusan
Soalan:
Jelaskan kelebihan dan Gaya pengurusan ialah teknik mengurus sesebuah perniagaan
kekurangan yang wujud dalam yang akan memacu pertumbuhan perniagaan. Gaya pengurusan
faktor dalaman kepada sesebuah
memainkan peranan penting dalam membentuk persekitaran
organisasi perniagaan.
yang kondusif dan produktif.
Terdapat beberapa gaya pengurusan yang diamalkan dalam
perniagaan. Penerangan ringkas tentang gaya pengurusan dalam
perniagaan ditunjukkan dalam Rajah 2.20 yang berikut:

9 (1,9) (9,9)
7
Orientasi pekerja
6
Cintai Negara
5 (5,5)
Bab 2
Setiap perniagaan perlu
4 menjalankan sistem pengurusan
secara adil dan saksama dengan
3 mengambil kira kepentingan
semua pihak.
2
1 (1,1) (9,1)
1 2 3 4 5 6 7 8 9
Orientasi pengeluaran
Rajah 2.20 Grid pengurusan
(i) Gaya pengurusan laissez-faire (1,1)

Gaya pengurusan laissez-faire menunjukkan majikan terlalu EMK
memberi ruang atau kebebasan kepada pekerja mereka. Hal ini
Arahan:
mewujudkan masalah tingkah laku pekerja yang sukar dikawal. Bentangkan dalam kelas.
Hal ini seterusnya menyebabkan organisasi gagal mencapai
Soalan:
matlamat yang telah ditetapkan. Berdasarkan trend semasa dalam
perniagaan dan situasi ekonomi
(ii) Gaya pengurusan sokongan (1,9) semasa, jelaskan gaya pengurusan
masa kini yang berupaya memacu
Gaya pengurusan sokongan menunjukkan tahap perhubungan pertumbuhan perniagaan ke arah
yang baik telah terjalin antara majikan dengan pekerja. Walau yang lebih baik.
bagaimanapun, masih wujud risiko kegagalan dalam tindakan
daripada majikan bagi mempengaruhi pekerja untuk berusaha
membantu perniagaan mencapai matlamat yang telah ditetapkan.
(iii) Gaya pengurusan sederhana (5,5)

Gaya pengurusan sederhana menunjukkan tindakan majikan yang
bijak dalam menjaga hubungan dengan pekerja mereka. Tindakan
tersebut diambil bagi tujuan memberi motivasi kepada pekerja Minda Kreatif
agar berusaha untuk mencapai matlamat yang telah ditetapkan. Jelaskan kaedah menguruskan
perniagaan dengan cara yang
(iv) Gaya pengurusan autokratik (9,1) baik dan berkesan.
Gaya pengurusan autokratik menunjukkan tindakan majikan

yang tegas dalam mencapai matlamat yang telah ditetapkan.
Walau bagaimanapun, gaya pengurusan seperti ini berpotensi
untuk menimbulkan ketidakpuasan hati dalam kalangan
sesetengah pekerja.

(v) Gaya pengurusan demokratik (9,9)
RM Celik Kewangan
Gaya pengurusan demokratik menunjukkan tindakan majikan
Setiap pekerja perlu didedahkan mengamalkan toleransi dan menjalinkan hubungan yang baik
dengan pengurusan kewangan dengan pekerja dalam semua aspek. Gaya pengurusan jenis ini
bagi memastikan pekerja tidak berupaya mempengaruhi pekerja terus berusaha untuk mencapai
terbeban dengan masalah
matlamat yang telah ditetapkan.
kewangan sehingga menjejaskan
produktiviti mereka.
(b) Sumber Manusia
Bab 2
Sumber manusia ialah fungsi perniagaan yang memberi fokus

kepada keperluan tenaga kerja semasa termasuk pengurusan
pembahagian kerja dan menambah baik tenaga kerja sedia
ada. Sumber manusia yang mencukupi dan baik akan menjadikan
persekitaran perniagaan lebih berkesan dan berdaya saing.
Sumber manusia dibahagikan kepada dua, iaitu sumber dalaman
dan luaran.
(i) Sumber Manusia Dalaman

Sumber dalaman merujuk pada pekerja yang sedang berkhidmat
QR Code dalam sesebuah organisasi perniagaan. Penggunaan sumber
Pembangunan Sumber
dalaman akan mengurangkan kos perniagaan dan memudahkan
Manusia Berhad (HRDF) proses pengambilan dengan merujuk rekod pekerja sedia ada.
http://www.hrdf.com.my Kelebihan dan kekurangan pengambilan pekerja melalui sumber
dalaman ditunjukkan di dalam Jadual 2.2 yang berikut:
Jadual 2.2 Kelebihan dan kekurangan sumber manusia dalaman
• Memotivasikan pekerja • Tidak membawa idea baharu

Pekerja akan lebih bermotivasi Organisasi tidak memperoleh
untuk bekerja kerana wujud idea baharu daripada pekerja
Minda Kreatif kemungkinan untuk
kenaikan pangkat
Jelaskan secara ringkas tiga
kumpulan pekerja mengikut • Pekerja lebih memahami • Kekosongan jawatan
peringkat kemahiran. budaya organisasi Berlaku jika pekerja
Pekerja sudah memahami dinaikkan pangkat atau
budaya organisasi, maka berhenti kerja
program induksi tidak
perlu dijalankan
• Maklumat pekerja sedia ada • Pengetahuan stereotaip

Maklumat dan prestasi pekerja Pekerja yang telah lama
sudah diketahui oleh majikan berkhidmat di syarikat
mungkin akan mempunyai
pengetahuan stereotaip

(ii) Sumber Manusia Luaran
EMK
Sumber luaran merujuk pada pengambilan pekerja dari luar
organisasi. Penggunaan sumber luaran memerlukan proses yang Arahan:
lebih rumit dan kos tertentu termasuk pengiklanan dan lain-lain.
Kebaikan dan kekurangan pengambilan pekerja melalui sumber Soalan:
luaran ditunjukkan di dalam Jadual 2.3 yang berikut: Jelaskan cara meningkatkan
produktiviti sumber manusia
dalam perniagaan.
Jadual 2.3 Kelebihan dan kekurangan sumber manusia luaran
Bab 2
• Melahirkan idea baharu • Memerlukan program induksi
Pekerja baharu akan Pekerja perlu diberikan program
membawa idea baharu induksi untuk menyesuaikan diri
dengan keadaan tempat kerja
• Kemahiran baharu • Mengambil masa untuk
Pekerja baharu memahami budaya organisasi Minda Kreatif
mempunyai kemahiran Pekerja memerlukan masa untuk
baharu dan terkini menyesuaikan diri dengan budaya Jelaskan kaedah mendapatkan
kerja organisasi sumber manusia yang memenuhi
keperluan operasi perniagaaan.
• Semangat • Kos merekrut yang tinggi
Pekerja baharu akan Organisasi perlu membelanjakan
mempunyai semangat kos yang tinggi untuk pengambilan
yang berkobar-kobar pekerja baharu
untuk menjalankan tugas
(c) Pemasaran
Cintai Negara
Pemasaran merupakan satu sistem aktiviti sesebuah perniagaan
yang dibentuk dalam merancang dan melaksanakan strategi Aktiviti pemasaran perlu
produk, penentuan harga, promosi dan pengedaran barang mengutamakan promosi
barang atau perkhidmatan
atau perkhidmatan. Objektif pemasaran ialah untuk memenuhi keluaran tempatan berbanding
keperluan dan kehendak pengguna dalam mencapai objektif dengan barang atau
organisasi perniagaan. perkhidmatan import.
Perniagaan juga boleh menggunakan elemen-elemen yang

terdapat dalam campuran pemasaran untuk mempengaruhi
permintaan terhadap barang dan perkhidmatan yang ditawarkan.
Elemen dalam campuran pemasaran ditunjukkan dalam Jadual
2.4 yang berikut:
Pilih satu perniagaan yang terdapat di tempat tinggal anda. Berdasarkan persekitaran perniagaan di tempat anda, kenal
pasti faktor-faktor yang membolehkan perniagaan tersebut terus berdaya saing.

Jadual 2.4 Campuran pemasaran
Elemen Keterangan
Produk • Tahap kualiti • Pembungkusan
• Reka bentuk • Saiz produk
• Gaya dan jenama • Jaminan produk
Pengedaran • Saluran pengedaran • Kadar inventori
• Kawasan pengedaran • Pengangkutan
• Lokasi syarikat
Bab 2
QR Code Promosi • Kaedah pengiklanan • Aktiviti promosi

Campuran pemasaran • Pendekatan jualan • Program publisiti
http://ecrim.ptsb.edu.my/ Harga • Harga yang ditetapkan • Tempoh bayaran
file/20141106092106.pdf • Kadar diskaun jualan kredit
• Kemudahan kredit
(d) Pengeluaran
Pengeluaran merupakan satu proses menghasilkan barang atau
perkhidmatan untuk memenuhi keperluan dan kehendak
EMK manusia yang tidak terhad. Pengeluaran melibatkan proses
Arahan: mengubah input kepada output melalui aktiviti tambah nilai.
Soalan: (e) Kewangan
Jelaskan teknik mengawal
perbelanjaan terbaik bagi Faktor kewangan dan perakaunan merujuk pada struktur
memastikan kos pengeluaran kewangan perniagaan. Faktor kewangan dan perakaunan ini
dapat dikurangkan. bergantung pada kaedah perniagaan menjalankan urus niaga
dan sistem kewangan yang diamalkan dalam perniagaan. Faktor
kewangan juga berkaitan tentang sumber pendapatan serta
peluang-peluang pelaburan perniagaan.
(f) Teknologi Maklumat

Perkembangan dalam sistem teknologi maklumat telah mengubah
Cintai Negara
cara komunikasi dan hubungan antara peniaga dengan pembekal,
Penggunaan teknologi maklumat pelabur dan pelanggan. Maklumat lebih mudah diperoleh dan
pada masa ini perlu digunakan disampaikan melalui Internet. Perkembangan dalam teknologi
secara berhemah dan bijak maklumat membolehkan proses pencapaian, penghantaran dan
dengan mengutamakan
penyimpanan maklumat menjadi lebih teratur. Hal ini seterusnya
kepentingan negara.
membantu dan memudahkan proses membuat keputusan. Selain
itu, pasaran perniagaan bagi barang dan perkhidmatan menjadi
lebih meluas.
(g) Penyelidikan dan Pembangunan

Penyelidikan dan pembangunan (R&D) merupakan aktiviti
kreatif dan inovatif yang dijalankan secara sistematik bagi

meningkatkan pengetahuan dan hasil sedia ada kepada
pembangunan dan penciptaan produk baharu yang bermanfaat. EMK
Penyelidikan pemasaran perlu dilakukan untuk memastikan
Arahan:
barang yang dikeluarkan mampu mendapat tempat dalam Bincangkan dalam kumpulan.
pasaran. Penyelidikan dan pembangunan (R&D) penting kepada
sesebuah perniagaan untuk meningkatkan kualiti barang atau Soalan:
Jelaskan cara menjadikan
perkhidmatan bagi memenuhi cita rasa dan kehendak pengguna peluang yang wujud dalam
yang sentiasa berubah-ubah. persekitaran luaran sebagai
kelebihan kepada perniagaan.
Bab 2
2.3.2 Faktor Luaran
Faktor luaran merujuk pada faktor yang boleh memberi peluang
dan ancaman kepada sesebuah syarikat. Faktor-faktor luaran
yang mempengaruhi perniagaan terdiri daripada faktor politik,
ekonomi, sosiobudaya, teknologi, ekologi dan undang-undang.
Kebiasaannya, faktor luaran berada di luar kawalan syarikat.
(a) Politik
Keputusan dalam sesebuah perniagaan turut dipengaruhi oleh
perkembangan politik. Setiap dasar yang ditetapkan oleh sesebuah
kerajaan mempengaruhi persekitaran perniagaan. Kerajaan boleh
meluluskan undang-undang yang membawa kesan positif atau • Bermula 1 April 2015, cukai
negatif yang dihadapi oleh sesebuah perniagaan. barang dan perkhidmatan
(GST) dikenakan atas
Contoh produk tertentu.
Cukai barang dan perkhidmatan (GST) pada kadar enam peratus • Cukai ini telah membantu
(6%) telah diperkenalkan pada 1 April 2015. Antara kesan GST menambah sumber
pendapatan negara.
kepada peniaga ialah mereka perlu mengeluarkan modal bagi
membeli perisian kewangan berkaitan GST.
QR Code
Parlimen Malaysia
http://www.parlimen.gov.my
Gambar foto 2.22 Persidangan Dewan Rakyat

(Sumber: Dipetik dan disesuaikan daripada laman sesawang https://commons.
wikimedia.org/wiki/File:Dewan_Rakyat_Malaysia.jpg,
capaian pada 22 September 2016)

(b) Ekonomi
Faktor ekonomi mempengaruhi kuasa beli dan gaya perbelanjaan
pengguna. Pendapatan meningkat bermakna kuasa beli turut
meningkat. Apabila keadaan sesuatu ekonomi itu baik, prestasi
perniagaan juga menjadi baik.
EMK Contoh
Arahan: Pada tahun 2015, Malaysia sekali lagi dilanda kemelesetan ekonomi,
Bab 2
Bentangkan dalam kelas. pelbagai industri seperti perhotelan dan automobil turut terjejas
Soalan: kerana pengguna hanya berbelanja untuk keperluan sahaja.
Jelaskan cara menggunakan
perkembangan teknologi untuk
melicinkan aktiviti perniagaan.
(c) Sosiobudaya
Cara hidup dan sosiobudaya yang diamalkan oleh pelanggan akan
mempengaruhi permintaan terhadap barang dan perkhidmatan.
Komposisi etnik yang terdapat di Malaysia seperti Melayu, Cina,
India serta bumiputera Sabah dan Sarawak membentuk corak
permintaan terhadap keluaran. Sikap pengguna terhadap sesuatu
RM Celik Kewangan barang dan perkhidmatan berubah mengikut masa.
Perbelanjaan secara berhemah
perlu dijadikan sebagai amalan Contoh
yang konsisten bagi memastikan Pandangan terhadap gaya hidup sihat telah berubah menjadi
keadaan kewangan sentiasa berada
sesuatu yang penting untuk semua pada masa kini berbanding dengan
dalam keadaan kukuh dan baik.
10 tahun yang lalu. Kesannya, perniagaan barang dan perkhidmatan
berasaskan kesihatan telah berkembang pesat. Pusat kecergasan dan
produk-produk kesihatan mengalami pertumbuhan yang positif.
(d) Teknologi
Perubahan dalam teknologi mewujudkan peluang dan pasaran
baharu yang lebih banyak kepada usahawan. Perkembangan
teknologi membolehkan barang dan perkhidmatan baharu
ditawarkan kepada pengguna.
Teknologi baharu menjadikan barang dan perkhidmatan
sedia ada ditawarkan pada harga yang lebih rendah berbanding
dengan harga pasaran. Perkembangan dalam teknologi komputer
membolehkan barang dan perkhidmatan disampaikan dengan
lebih efisien kepada pengguna.
Contoh
Gambar foto 2.23 Mesin pengeluaran Perkhidmatan perbankan sudah mengalami perubahan teknologi.
wang automatik (ATM) 24 jam Pengguna kini boleh menggunakan perkhidmatan perbankan 24 jam
tanpa mengambil kira lokasi mereka berada.

(e) Ekologi
Ekologi melibatkan isu alam sekitar yang memberi kesan kepada
perniagaan. Ekologi melibatkan beberapa perkara seperti sumber
bahan mentah, sumber tenaga, kadar pencemaran serta campur
tangan kerajaan dalam pengurusan sumber semula jadi.
Sumber semula jadi sedia ada yang terhad menjadi semakin
berkurangan berbanding dengan permintaan yang memerlukan
Bab 2
penyelesaian untuk masalah tersebut. Pelbagai agensi telah
Gambar foto 2.24 Teknologi solar
melakukan usaha-usaha penyelidikan dan pembangunan produk
baharu untuk menggantikan atau mengurangkan penggunaan
sumber semula jadi.
Contoh
Teknologi solar lebih mesra alam dan bersih. Teknologi ini lebih
murah berbanding dengan sumber tenaga lain.
(f) Undang-undang
Faktor undang-undang juga boleh mempengaruhi persekitaran
perniagaan. Setiap organisasi perniagaan memerlukan peraturan Minda Kreatif
dan undang-undang untuk melindungi semua pihak termasuk
Jelaskan kepentingan
masyarakat dan alam sekitar. Undang-undang juga dapat undang-undang dalam mengawal
mewujudkan persaingan yang sihat dan melindungi pengguna operasi sesebuah perniagaan.
daripada penyelewengan peniaga yang tidak bertanggungjawab.
2.3.3 Analisis Faktor Dalaman

dan Faktor Luaran
Analisis faktor dalaman dan luaran terhadap sesebuah organisasi
perniagaan boleh dilakukan dengan menggunakan analisis SWOT. EMK
Analisis SWOT merupakan salah satu kaedah menganalisis yang
Arahan:
digunakan dalam perancangan dan persediaan dalam sesuatu Bincangkan dalam kumpulan.
perniagaan. SWOT ialah singkatan kepada perkataan Strengths
(Kekuatan), Weaknesses (Kelemahan), Opportunities (Peluang) dan Soalan:
Jelaskan peranan analisis SWOT
Threats (Ancaman). dalam memastikan faktor dalam
dan luaran kepada perkembangan
Objektif analisis SWOT ini adalah bertujuan untuk menilai dan kemajuan perniagaan.
kesan perubahan persekitaran dalaman dan luaran yang boleh
mempengaruhi aktiviti organisasi perniagaan. Selain itu, analisis
SWOT juga dapat membantu organisasi merancang aktiviti
perniagaan secara lebih sistematik. Kekuatan dan kelemahan
merupakan komponen analisis faktor dalaman manakala peluang
dan ancaman ialah komponen untuk analisis faktor luaran.

(a) Analisis Faktor Dalaman
Analisis faktor dalaman ialah penilaian secara terperinci tentang
Cintai Negara kekuatan dan kelemahan dalam sesebuah organisasi perniagaan.
Antara faktor dalaman yang boleh dianalisis dan dinilai ialah
Pada 2 Oktober 2002, jemaah struktur organisasi, budaya kerja, sumber kewangan, kecekapan
menteri telah meluluskan Dasar pengeluaran, kualiti pengeluaran dan sumber manusia.
Alam Sekitar Negara bertujuan
meneruskan kemajuan, sosial dan
budaya serta peningkatan kualiti (i) Kekuatan
Bab 2
hidup rakyat Malaysia menerusi

kesejahteraan alam sekitar dan Kekuatan ialah keupayaan dan kemampuan yang dimiliki oleh
pembangunan lestari. perniagaan untuk bersaing. Contoh kekuatan ialah jenama
(Sumber: Dipetik dan disesuaikan yang popular, paten, hubungan baik dengan pelanggan, sumber
daripada laman sesawang kewangan yang kukuh dan lain-lain.
http://www.doe.gov.my)
(ii) Kelemahan
Kelemahan ialah kekurangan yang wujud dari aspek sumber
tenaga, kepakaran dan bahan mentah. Jenama yang belum dikenali
serta pekerja kurang berkemahiran juga boleh menghalang
perniagaan mencapai prestasi yang baik.
(b) Analisis Faktor Luaran

EMK Analisis faktor luaran ialah penilaian berkaitan dengan peluang
Arahan: dan ancaman yang wujud di persekitaran luaran perniagaan.
Bincangkan dalam kumpulan. Faktor-faktor luaran yang boleh dinilai adalah seperti pelanggan,
Soalan:
persaingan, trend pasaran, pembekal, keadaan ekonomi, sosial,
Jelaskan kaedah menjadikan teknologi, politik dan perundangan.
faktor luaran sebagai sumber
idea dalam memaksimumkan
(i) Peluang
keuntungan perniagaan.
Peluang ialah kelebihan yang diperoleh kesan daripada perubahan
yang berlaku dalam persekitaran luaran perniagaan. Contohnya,
kewujudan teknologi baharu dan perubahan cita rasa pelanggan.
(ii) Ancaman
Ancaman pula ialah sesuatu perubahan daripada persekitaran
luaran perniagaan yang boleh membantutkan perkembangan
perniagaan. Contohnya, muncul barang atau perkhidmatan
pengganti daripada pesaing dan perubahan undang-undang yang
ditetapkan oleh kerajaan.
Pilih satu perniagaan yang terdapat di tempat tinggal anda. Kenal pasti peluang dan ancaman yang wujud
dan dihadapi oleh perniagaan tersebut. Kemudian, jelaskan cara yang boleh digunakan oleh perniagaan bagi
menggunakan peluang yang wujud agar dapat memajukan perniagaan yang sedang dijalankan. Seterusnya, berikan
cadangan terbaik menghadapi ancaman yang wujud bagi memastikan perniagaan dapat berdaya saing dalam pasaran.

(c) Cara Menggunakan Matriks SWOT
Berikut merupakan cara menggunakan matriks SWOT.
EMK
Dalaman Kekuatan Kelemahan
Arahan:
Bab 2
Soalan:
Jelaskan peluang yang boleh
Luaran
diambil oleh koperasi atau

Peluang Ancaman
cam
kantin sekolah anda dalam
memaksimumkan keuntungan
yang diperoleh.
Rajah 2.21 Cara menggunakan matriks SWOT
Analisis SWOT dibuat berdasarkan pada hubungan antara faktor

dalaman, iaitu kekuatan dan kelemahan, terhadap faktor luaran,
iaitu peluang dan ancaman.
Jadual 2.5 Kaedah menggunakan SWOT
Strategi Huraian
Kekuatan- Kekuatan merujuk pada keunikan yang ada pada faktor dalaman perniagaan yang
Peluang boleh digunakan untuk merebut peluang yang wujud ekoran daripada perkembangan
(S O) faktor luaran.
Kelemahan- Kelemahan merujuk pada kekurangan yang dihadapi perniagaan disebabkan oleh
Peluang (W O) faktor dalaman. Kelemahan ini boleh menggugat perkembangan perniagaan. Oleh itu,
pihak pengurusan perniagaan perlu mengambil langkah yang proaktif supaya peluang
perniagaan yang wujud disebabkan oleh faktor luaran dapat direbut oleh perniagaan.
Kekuatan- Kekuatan perniagaan yang dimiliki oleh faktor dalaman perniagaan dapat digunakan
Ancaman (S T) dalam strategi menghadapi ancaman yang wujud disebabkan oleh perkembangan
faktor luaran.
Kelemahan- Kekurangan yang dihadapi oleh perniagaan seperti kekurangan tenaga pakar memberi
Ancaman ancaman kepada perniagaan ekoran tindakan pesaing dalam pasaran. Perniagaan perlu
(W T) menjalinkan kerjasama dengan pihak lain supaya setiap kelemahan dapat diatasi.

1 Pilih sebuah perniagaan bagi mengkaji dan menganalisis berdasarkan analisis SWOT.
2 Bahagikan kelas kepada empat kumpulan kecil.
3 Setiap kumpulan diberikan satu ciri SWOT, iaitu kekuatan, kelemahan, peluang dan ancaman.
4 Lakukan aktiviti sumbang saran berdasarkan ciri SWOT yang telah ditetapkan.

2.4 Kesan Perubahan
Persekitaran
terhadap Organisasi
Perniagaan
Bab 2
Setiap trend dan faktor persekitaran akan memberi kesan kepada

Cintai Negara persekitaran perniagaan sama ada secara langsung atau tidak
Setiap individu perlu saling langsung. Usahawan atau peniaga perlu sentiasa peka terhadap
bekerjasama dan bertoleransi keadaan pasaran yang sentiasa berubah-ubah.
bagi membantu negara
Antara kesan perubahan persekitaran terhadap sesebuah
menangani keadaan ekonomi
semasa yang tidak menentu organisasi perniagaan ialah pasaran, trend dan undang-undang.
pada masa ini.
2.4.1 Kesan Perubahan dari

Aspek Pasaran
Kesan perubahan persekitaran terhadap pasaran dalam sesebuah
perniagaan boleh dilihat dari beberapa perspektif seperti yang
BERITA PERNIAGAAN
Perniagaan • Kewangan • Gaya Hidup • Pelancongan • Sukan • Cuaca
Perubahan fesyen dan gaya Lambakan barang import Pembangunan dalam

hidup pengguna Kemasukan barang teknologi
Cara untuk mendapatkan import yang murah tanpa Pembangunan dalam
muzik kegemaran pada masa sekatan boleh menjejaskan teknologi memberi kesan
ini berubah daripada membeli perniagaan tempatan. kepada pasaran barang.
cakera padat (CD) kepada Wujudnya barang baharu
memuat turun dari Internet. seperti kamera digital,
Hal ini memberi kesan kepada telefon mudah alih 4G,
pembekal CD kerana pasaran televisyen beresolusi tinggi
mereka menjadi kecil dan (HD), pencetak tanpa wayar
tertumpu kepada sebilangan dan lain-lain menyebabkan
individu yang suka mengumpul permintaan untuk versi lama
dan menyimpan CD sahaja. produk semakin berkurang.
Rajah 2.22 Kesan perubahan dari aspek pasaran

2.4.2 Kesan Perubahan dari EMK
Aspek Trend Arahan:
Kesan perubahan dari aspek trend meliputi kesan terhadap guna
tenaga, pendapatan dan pertumbuhan ekonomi. Soalan:
Berdasarkan keadaan
ekonomi negara dan dunia
(a) Guna Tenaga pada masa ini, jelaskan kesan
perubahan ekonomi kepada
Bab 2
Guna tenaga ialah tenaga buruh yang terlibat dalam kegiatan persekitaran perniagaan.
ekonomi untuk menghasilkan barang dan perkhidmatan.
Guna tenaga penuh ialah kadar pengangguran sumber tenaga
pekerja berada pada paras empat peratus (4%) atau kurang.
Pekerja memperoleh pendapatan untuk memenuhi keperluan
dan kehendak dalam kehidupan dan menyebabkan wujudnya
perkembangan perniagaan.
Bagi pihak kerajaan, sumber pendapatan negara diperoleh
daripada pelbagai sumber seperti cukai yang dikenakan atas
keuntungan sesebuah perniagaan dan pendapatan penduduk.
Jika trend penurunan dalam guna tenaga berlaku, hal ini
bermakna kadar pengangguran akan meningkat.
(b) Pendapatan
RM Celik Kewangan
Pendapatan persendirian ialah jumlah nilai pendapatan yang
Setiap individu perlu berani
diterima oleh individu dalam satu jangka masa tertentu,
mencari sumber pendapatan
biasanya dalam masa satu tahun, sama ada daripada kegiatan tambahan dan tidak hanya
produktif atau tidak produktif. Pendapatan boleh guna yang bergantung pada sumber
meningkat akan merancakkan pertumbuhan ekonomi. pendapatan sedia ada.
(c) Pertumbuhan Ekonomi

Trend pertumbuhan ekonomi negara yang semakin berkembang
memberi kesan positif kepada perniagaan. Kerajaan berperanan
memperkukuh tahap pertumbuhan ekonomi negara melalui
pelaksanaan dasar tertentu seperti dasar fiskal dan dasar kewangan.
2.4.3 Kesan Perubahan dari

Aspek Undang-undang
Undang-undang yang telah diluluskan kerajaan berkaitan dengan
pelbagai isu perlu dipatuhi oleh semua pihak yang terlibat
dalam perniagaan.

Kesan perubahan yang wujud dari aspek undang-undang adalah
(a) Melindungi Perniagaan daripada

Sebarang Penipuan
Dari semasa ke semasa kerajaan akan menggubal dan meminda
undang-undang berkaitan dengan perniagaan untuk melindungi
sesebuah organisasi perniagaan daripada unsur penipuan. Akta
Bab 2
Kontrak 1950 memberi peruntukan dalam aspek perundangan

berkaitan dengan elemen-elemen kontrak yang wujud supaya
QR Code pihak-pihak perniagaan yang terlibat dapat mematuhi elemen
kontrak yang telah dipersetujui.
Akta Persaingan 2010
http://www.mycc.gov.my Peruntukan Akta Kontrak 1950 menetapkan bahawa setiap
perjanjian perlu wujud konsep balasan atas pihak yang membuat
kontrak. Balasan merupakan faedah yang diperoleh semua pihak
yang menjalankan urus niaga. Jika sesuatu pihak gagal mendapat
balasan, hal ini menyebabkan sesuatu kontrak batal.
Contoh
Puan Nor Bahijah bersetuju untuk menjual sebuah rumah teres
dengan harga sebanyak RM300,000 kepada Encik Ismat. Penjual
rumah perlu menyerahkan rumah teres tersebut kepada pembeli
setelah Encik Ismat menyelesaikan semua pembayaran sebanyak
RM300,000. Selagi pembayaran tidak diselesaikan sepenuhnya,
penjual tidak perlu menyerahkan rumah tersebut kepada pembeli
untuk mengelakkan berlaku sebarang penipuan dalam urus niaga.
(b) Mewujudkan Sistem Perniagaan

EMK secara Adil
Arahan: Setiap organisasi perniagaan tidak boleh lari daripada unsur
kumpulan kecil.
persaingan yang wujud dalam pasaran. Oleh itu, persaingan untuk
2 Jalankan proses atau aktiviti mendapatkan pembeli antara perniagaan akan wujud. Peruntukan
sumbang saran. undang-undang membolehkan sesebuah perniagaan mendapat
3 Bincangkan dalam kumpulan. hak dalam menjalankan aktiviti-aktiviti untuk mendapat hak
Soalan: persaingan yang sihat.
Jelaskan kaedah mewujudkan
sistem perniagaan yang adil Akta Persaingan 2010 memberi peruntukan kepada sesebuah
dan saksama dalam sesebuah perniagaan bersaing secara adil serta mengelakkan daripada
organisasi perniagaan. terlibat dalam perjanjian persaingan termasuk penyalahgunaan
kedudukan dominan sesebuah perniagaan dalam pasaran.

Contoh
Minda Kreatif
Syarikat besar luar negara menjalankan dasar lambakan untuk
mengeluarkan perniagaan bersaiz kecil daripada pasaran. Dasar Terangkan peranan kerajaan
lambakan merupakan strategi perniagaan menjual produk dengan dalam memastikan setiap
harga di bawah kos. Hal ini bermakna syarikat besar luar negara perniagaan dijalankan secara adil
menjalankan aktiviti dalam keadaan kerugian dalam jangka dalam pasaran.
masa pendek. Tujuan syarikat ini adalah untuk menyingkirkan
perniagaan kecil dalam pasaran dalam jangka masa pendek. Dalam
jangka panjang, syarikat besar luar negara akan menaikkan harga
Bab 2
produk setelah perniagaan kecil tidak ada lagi dalam pasaran.
(c) Melindungi Hak Semua Pihak di

Dalam Perniagaan
Bagi mengelakkan berlakunya unsur peniruan dan mengambil
hak cipta perniagaan daripada perniagaan lain, pihak kerajaan Istilah Perniagaan
telah menggubal dan menguatkuasakan undang-undang bagi
Paten (patent)
melarang perniagaan menggunakan hak paten perniagaan lain Satu hak eksklusif yang
tanpa mendapat kebenaran. Akta Hak Cipta 1987 digubal bagi dianugerahkan oleh pihak
tujuan memberi perlindungan terhadap karya-karya sastera, kerajaan untuk suatu reka cipta
muzik, seni, filem, rakaman bunyi dan siaran. Perlanggaran hak baharu, iaitu satu produk atau
cipta berlaku apabila perniagaan lain mengambil hak cipta tanpa satu proses. Perlindungan Paten
adalah selama 20 tahun dari
mendapat kebenaran seperti menjual, mengeluarkan, memiliki
tarikh pemfailan.
dan menyalin bagi tujuan perniagaan.
Contoh
Syarikat Filem A telah menyalin semula filem yang dikeluarkan
oleh Syarikat Filem B bertujuan untuk disiarkan dalam Youtube
supaya mendapat keuntungan. Dengan itu, Syarikat Filem A telah
melakukan kesalahan mengikut peruntukan undang-undang
melalui Akta Hak Cipta 1987.
Cari maklumat tentang Perbadanan Harta Intelek Malaysia (MyIPO).

Kemudian jelaskan perkara yang berikut:
1 peranan MyIPO.
2 kebaikan MyIPO kepada perniagaan dan pengguna.
3 kandungan yang termaktub dalam undang-undang:
(a) Akta Paten 1983
(b) Akta Cap Dagangan 1976
(c) Akta Hak Cipta 1987

Gerak Minda 2
SOALAN STRUKTUR
1 Nyatakan maksud faktor dalaman dalam persekitaran perniagaan.
2 Berikan dua contoh kesan perubahan dalam ekonomi dan teknologi kepada perniagaan.
3 Nyatakan jenis pelepasan cukai yang berkaitan dengan perniagaan.
4 Berikan dua contoh agensi kerajaan yang membantu memberi pembiayaan kepada usahawan.
(a)
(b)
5 Nyatakan maksud inflasi.
SOALAN ESEI
1 (a) Huraikan persekitaran dalam perniagaan.

(b) Berikan cadangan yang dapat membantu sesebuah perniagaan menangani perubahan dalam
teknologi dan perundangan.
2 Jelaskan jenis pengangguran yang sedang dihadapi oleh negara pada masa ini. Bincangkan.
3 Jelaskan punca berlakunya deflasi di sesebuah negara.
4 Terangkan kepentingan aktiviti penyelidikan dan pembangunan.
5 Terangkan perbezaan antara persekitaran dalaman dengan persekitaran luaran.

Tugasan: Menjelaskan jenis-jenis perundangan dan peraturan perniagaan yang terdapat di Malaysia
Kaedah dicadangkan: Pembelajaran berasaskan inkuiri
Langkah-langkah:
1 Bahagikan kelas kepada kumpulan kecil.
2 Setiap kumpulan diberikan tugasan mengikut jenis perundangan oleh guru. Contohnya,
undang-undang yang melindungi pengguna dan undang-undang yang melindungi peniaga.
3 Murid melayari Internet untuk mendapatkan maklumat.
4 Bincangkan maklumat dalam kumpulan dan buat pembentangan dalam kelas.
Refleksi
1 Terangkan peranan kerajaan dalam menangani isu tempatan, negara dan serantau.
2 Jelaskan perbezaan peranan yang wujud antara kerajaan pusat, negeri dan tempatan.
3 Terangkan undang-undang yang berkaitan dengan perniagaan.
4 Jelaskan peranan kerajaan dari aspek pertumbuhan ekonomi, guna tenaga dan masalah
kemelesetan ekonomi.
5 Jelaskan persekitaran perniagaan yang wujud di Malaysia.
Rumusan
Bab ini mengulas isu berkenaan dengan persekitaran perniagaan yang sangat kompleks. Persekitaran
perniagaan terdiri daripada faktor dalaman dan faktor luaran. Elemen dalam kedua-dua faktor
ini perlu diberi perhatian dalam membentuk satu sistem pengurusan dan operasi yang mantap
dalam sesebuah perniagaan. Faktor dalaman merupakan kekuatan dan kelemahan dalam sesebuah
organisasi. Faktor luaran pula ialah sesuatu yang di luar kawalan perniagaan. Hala tuju perniagaan
boleh ditentukan dengan membuat analisis dalaman dan luaran untuk menentukan tindakan yang
perlu diambil untuk menangani perubahan-perubahan dalam persekitaran perniagaan.

Latihan Sumatif 2
SOALAN OBJEKTIF
1 Antara berikut, yang manakah akta yang 7 Pengangguran kitaran berlaku kerana
terdapat dalam perniagaan? A ekonomi tidak stabil
A Akta kontrak 1960 B pekerja tamat kontrak
B Akta sewa beli 1967 C pekerja kekurangan kemahiran
C Akta perkongsian 1969 D majikan gagal membayar gaji pekerja
D Akta jualan barangan 1975
2 Yang manakah peranan Pihak Berkuasa 8 Yang manakah faktor inflasi?

Tempatan (PBT)? A Kenaikan harga barang dan perkhidmatan
A Menyediakan infrastruktur secara tahunan
B Menyediakan bantuan pelaburan B Kenaikan harga barang dan perkhidmatan
C Memajukan sistem pendidikan usahawan secara berterusan
D Menaja pembangunan perniagaan setempat C Kenaikan harga barang dan perkhidmatan
secara berperingkat
3 Kerajaan negeri menjalankan peranan D Kenaikan harga barang dan perkhidmatan
A membangunkan kawasan setempat mengikut jumlah permintaan
B membina jaringan pengangkutan yang baik
C mengumpul cukai pendapatan dan cukai 9 Yang manakah kesan deflasi?
keuntungan perniagaan A Berlaku guna tenaga penuh
D melindungi pengguna daripada menjadi B Kuasa beli pengguna meningkat
mangsa penipuan perniagaan C Wujud lambakan barang atau perkhidmatan
dalam pasaran
4 Pilih pernyataan yang benar berkaitan dengan D Permintaan terhadap barang atau
guna tenaga penuh. perkhidmatan meningkat secara berterusan
A Pengangguran mencapai tahap minimum
empat peratus
B Pengurangan kadar ganti pusing dalam 10 Pilih kesan yang berlaku akibat daripada
kalangan pekerja kewujudan faktor persekitaran luaran yang
C Tidak wujud pengangguran sumber tenaga menyebabkan trend menurun.
dalam kalangan pekerja A Kuasa beli meningkat
D Penganggur diberi latihan berkaitan dengan B Nilai wang meningkat
peningkatan produktiviti C Kos pengeluaran menurun
D Kesukaran melaksanakan polisi atau dasar
5 Antara berikut, yang manakah berkaitan dengan yang berkaitan dengan ekonomi
pengangguran bermusim?
A Keadaan ekonomi meleset 11 Bagaimanakah kerajaan dapat mempengaruhi
B Tiada kemahiran yang diperlukan operasi sesebuah perniagaan?
C Berlaku perubahan dalam industri A Melalui penggubalan dasar dan
D Tempoh bekerja dalam jangka masa pendek penguatkuasaan undang-undang
B Memberikan khidmat nasihat kepada
6 Apakah faktor yang menyebabkan
golongan peniaga
pengangguran bermusim berlaku?
C Meletakkan wakil kerajaan di setiap
A Pekerja tamat kontrak
premis perniagaan
B Pekerja diberhentikan
D Mengenakan denda kepada peniaga yang
C Pekerja tiada kemahiran teknologi
tidak mengikut peraturan
D Pekerja mendapat pekerjaan baharu

12 Yang manakah pasangan yang betul? 16 Mengapakah trend penggunaan tenaga pekerja
di negara maju semakin berkurangan?
Dasar Fiskal Dasar Kewangan A Tiada peluang untuk kenaikan pangkat
A Pelaksanaan cukai Penetapan kadar dalam organisasi
faedah B Upah yang ditawarkan rendah oleh itu
pekerja berhijrah ke negara lain
B Dilaksanakan Dilaksanakan untuk C Meningkatnya penggunaan mesin, robot
sepanjang tahun tempoh tertentu dan teknologi dalam pengeluaran
C Dikenakan kepada Khas untuk peniaga D Negara maju hanya menumpukan kepada
semua orang sahaja bidang perkhidmatan sahaja
D Dilaksanakan Dilaksanakan
17 Pilih pernyataan betul tentang masalah
melalui bank melalui bank pusat
kemerosotan ekonomi.
saudagar
I Pendapatan penduduk tidak mencukupi
13 Antara berikut, yang manakah kesan untuk membeli barang
kemelesetan ekonomi? II Peniaga akan mengeksport barang ke
I Guna tenaga penuh luar negara
II Pengangguran meningkat III Pengeluaran barang meningkat
III Kuasa beli penduduk menurun IV Kadar pengangguran meningkat
IV Kuasa beli penduduk meningkat A I dan II C II dan III
A I dan II C II dan III B I dan IV D III dan IV
B I dan IV D III dan IV
18 Yang manakah kesan perubahan dari aspek
14 Gambar foto berkaitan faktor dalaman dalam teknologi?
persekitaran perniagaan. A Kaedah pengagihan barang dan
perkhidmatan menjadi lebih cekap
B Perbezaan gaya hidup membuka peluang
menembusi pasaran yang baharu
Pekerja Cemerlang C Pelbagai program berkaitan perniagaan
diterapkan dalam sistem pendidikan
dianugerahkan kepada
D Sekatan dikenakan ke atas barang import
Siti Juna binti Isa
sebagai penghargaan untuk melindungi dan menjaga kepentingan
Pembaktian, semangat dan usaha anda
peniaga tempatan
01 January 2016
Tandatangan Tarikh
19 Situasi manakah yang berkaitan dengan gaya
pengurusan sederhana?
A Majikan bertindak tegas dengan pekerja
Apakah faktor dalaman tersebut?
B Majikan terlalu memberi ruang kepada
A Pekerja C Pengeluaran
pekerja mereka
B Pemasaran D Gaya pengurusan
C Majikan menjaga hubungan baik dengan
15 Pilih pernyataan yang benar berkaitan analisis pekerja mereka
SWOT. D Majikan menjalinkan hubungan baik
A Kekuatan dan ancaman ialah komponen dengan pekerja mereka
analisis luaran
B Kekuatan dan kelemahan ialah komponen 20 Yang manakah tanggungjawab Suruhanjaya
analisis luaran Syarikat Malaysia (SSM)?
C Peluang dan ancaman ialah komponen A Mendaftar perniagaan
untuk analisis luaran B Mengawal penetapan harga
D Peluang dan ancaman ialah komponen C Menggubal undang-undang syarikat
untuk analisis dalaman D Membantu mempromosi syarikat ke
luar negara

SOALAN ESEI
1 Jelaskan dengan ringkas kepentingan perniagaan kepada ekonomi negara.
2 Terangkan empat faktor persekitaran luaran dengan memberikan contoh yng sesuai.
3 Jelaskan analisis kekuatan (strenghts) dan peluang (opportunities) dapat menyumbang kepada sesebuah
4 Terangkan sebab pihak kerajaan menggubal undang-undang dan peraturan untuk memberi
perlindungan kepada pengguna.
5 Huraikan bagaimana faktor yang berikut dapat menggalakkan industri pelancongan di Malaysia.
(i) Pelanggan
(ii) Ekonomi
(iii) Undang-undang
6 Dengan memberikan contoh, jelaskan bagaimana perubahan teknologi dan pelanggan dapat
menyumbang kepada perkembangan dan pertumbuhan industri perbankan Malaysia.
7 Terangkan manfaat yang diperoleh oleh sebuah organisasi perniagaan yang telah melakukan analisis
dalaman dan luaran untuk perniagaannya.
8 Terangkan dengan contoh dasar fiskal dan dasar kewangan yang boleh dilaksanakan oleh kerajaan untuk
memperkukuh pertumbuhan ekonomi.
9 Analisis SWOT dilakukan bagi memahami situasi sesebuah organisasi perniagaan. Jelaskan.
10 Jelaskan cara mengatasi lambakan barang import di Malaysia.

BAB
PENETAPAN VISI, MISI

3
DAN OBJEKTIF PERNIAGAAN
Organisasi perniagaan memerlukan visi, misi dan objektif perniagaan untuk memudahkan pengurusan.
Visi, misi dan objektif dijadikan panduan kepada perniagaan dalam menentukan hala tuju sebarang aktiviti
perniagaan yang akan dijalankan.
Untuk pengetahuan anda, penetapan visi, misi dan objektif bukan sahaja bagi organisasi perniagaan tetapi
melibatkan organisasi bukan perniagaan supaya dijadikan panduan dalam sebarang keputusan dan tindakan.
Dalam bab ini, anda akan mengetahui maksud, ciri, tujuan dan faktor penetapan visi, misi dan objektif
KATA KUNCI
• Visi • Objektif
• Misi • Matlamat
1 menyatakan maksud dan menulis visi, misi dan objektif perniagaan
2 membandingkan visi, misi dan objektif beberapa perniagaan yang berbeza
3 menjelaskan ciri-ciri objektif sesuatu perniagaan
4 menghuraikan tujuan penetapan visi, misi dan objektif perniagaan sebagai panduan perniagaan
5 menghasilkan visi, misi dan objektif bagi perniagaan tertentu
6 menerangkan kesan kepada perniagaan akibat kegagalan mencapai matlamat dan objektif
7 menjelaskan faktor lain yang mempengaruhi perubahan visi, misi dan objektif perniagaan
8 menilai pencapaian visi, misi dan objektif bagi sesebuah perniagaan
Penetapan Visi, Misi dan Objektif Perniagaan BAB 3 121

Peta Konsep
3
Penetapan visi, misi dan
objektif perniagaan
Maksud visi,
misi dan
objektif perniagaan
Ciri-ciri
objektif
Faktor lain yang
mempengaruhi
Penghasilan visi, perubahan visi,
misi dan objektif misi dan objektif
bagi perniagaan perniagaan
Perbandingan visi,
misi dan objektif
beberapa perniagaan
yang berbeza
Pencapaian visi, misi
dan objektif dalam
sesebuah perniagaan
Tujuan penetapan
visi, misi dan objektif
perniagaan sebagai
panduan perniagaan
Kesan kepada perniagaan

akibat kegagalan mencapai
matlamat dan objektif
122 BAB 3 Penetapan Visi, Misi dan Objektif Perniagaan

3.1 Maksud Visi, Misi dan
Objektif Perniagaan
Setiap perniagaan mempunyai visi, misi dan objektif (VMO)
tersendiri yang selari dengan jenis perniagaan yang sedang Minda Kreatif
dijalankan. Visi, misi dan objektif perniagaan yang ditetapkan
Jelaskan kelebihan pembentukan
akan menjadi pemacu kepada pencapaian dan kesinambungan visi, misi dan objektif sesebuah
sesebuah organisasi perniagaan. organisasi perniagaan.
Visi, misi dan objektif perniagaan merupakan jenis

perancangan yang digunakan oleh organisasi perniagaan dalam
mencapai sesuatu matlamat yang telah ditetapkan. Selain itu, visi,
misi dan objektif perniagaan dijadikan sebagai panduan dalam
pengurusan organisasi dalam membuat sebarang keputusan
dan tindakan yang diambil. Visi, misi dan objektif perniagaan
Bab 3
merupakan asas pembentukan strategi perniagaan.
• M erupakan penetapan perancangan

melibatkan fokus dan perancangan
jangka masa panjang
• Menjadi panduan untuk membuat
keputusan dan tindakan bagi
memastikan hala tuju perniagaan
berada di landasan yang tepat
• M erupakan satu pernyataan ringkas

yang menjelaskan tujuan atau
matlamat utama sesebuah perniagaan
• Dibentuk menjadi satu ketetapan
dalam melakukan aktiviti perniagaan
untuk mencapai matlamat
• Merupakan
pembentukan maklumat
yang lebih khusus
• Sasaran boleh diukur bagi membantu
pencapaian tujuan organisasi
Rajah 3.1 Maksud visi, misi dan objektif

(Sumber: Dipetik dan disesuaikan daripada Pengurusan Strategik Konsep dan Kes, Edisi Ketiga, Pearson: Petaling Jaya)

3.2 Perbandingan Visi,
Misi dan Objektif
Beberapa Perniagaan
yang Berbeza
Penentuan pernyataan visi, misi dan objektif perniagaan adalah
berbeza antara satu sama lain. Visi, misi dan objektif perniagaan
ditetapkan bersesuaian dengan aspek perniagaan, iaitu organisasi
bermotifkan untung, organisasi bukan bermotifkan untung dan
pertubuhan sukarela.
3.2.1 Organisasi Bermotifkan

Untung (OBU)
Bab 3
EMK Organisasi bermotifkan untung ialah perniagaan yang

Arahan: mempunyai objektif untuk memaksimumkan keuntungan
Layari laman sesawang Khazanah supaya dapat memuaskan kehendak pemilik perniagaan.
Nasional dan bentangkan
kajian anda dalam kelas dengan Organisasi bermotifkan untung didaftarkan di bawah Pendaftar
menggunakan teknologi terkini. Perniagaan dan Suruhanjaya Syarikat Malaysia (SSM).
Soalan:
Apakah visi, misi dan
Organisasi bermotifkan untung terdiri daripada entiti perniagaan
objektif Khazanah Nasional? milikan tunggal, perkongsian, syarikat berhad dan koperasi.
Bagaimanakah visi, misi Entiti perniagaan yang berbeza tertakluk pada undang-undang
dan objektif Khazanah perniagaan yang berbeza.
Nasional dibentuk?
Contoh
Organisasi bermotifkan untung
QR Code
Khazanah Nasional
Felda Global Ventures (FGV)
http://www.khazanah.com.my
Kebanyakan visi, misi dan objektif bagi organisasi yang

berteraskan sektor swasta menjurus kepada matlamat yang sama,
iaitu bertujuan untuk memaksimumkan keuntungan.

3.2.2 Organisasi Bukan
Bermotifkan Untung
(OBBU)
Organisasi bukan bermotifkan untung pula ialah perniagaan
yang mempunyai objektif berorientasi kepada kebajikan
ahli, masyarakat dan memberikan perkhidmatan kepada
orang ramai. Perniagaan ini berbentuk persatuan, pertubuhan,
yayasan, kelab, angkatan dan kesatuan. Dalam aspek pendaftaran,
organisasi bukan bermotifkan untung (OBBU) perlu didaftarkan QR Code
di bawah Jabatan Pendaftaran Pertubuhan Malaysia (ROS) atau
Jabatan Pendaftaran
Pejabat Pendaftar Pertubuhan Belia (ROY). Pertubuhan Malaysia (ROS)
Pembentukan visi, misi dan objektif OBBU tertumpu kepada http://www.ros.gov.my

kepentingan orang ramai termasuklah penyediaan perkhidmatan
yang cekap dan berkualiti kepada ahli. Walaupun visi, misi dan
Bab 3
objektif OBBU berbeza dengan OBU tetapi pada masa ini, OBBU
telah menerapkan budaya kerja korporat dalam pengurusan
organisasi supaya visi, misi dan objektif boleh dicapai dengan
cekap dan berkesan.
QR Code
Pejabat Pendaftar
Pertubuhan Belia (ROY)
http://roy.kbs.gov.my
Cintai Negara
Gambar foto 3.1 Organisasi bukan bermotifkan untung
Setiap perniagaan atau individu
Begitu juga visi, misi dan objektif sektor awam berbeza perlu sentiasa membantu
daripada sektor swasta, tetapi pada masa sekarang kerajaan telah organisasi bukan bermotifkan
untung agar usaha membantu
menerapkan budaya korporat dalam pengurusan supaya visi, misi
masyarakat atau golongan
dan objektif dapat dicapai. Pengamalan budaya korporat dalam yang memerlukan dapat terus
pengurusan milikan kerajaan membolehkan sumber digunakan dilaksanakan dengan baik dan
dengan cekap. berkesan secara berterusan.
Jelaskan perbezaan antara organisasi bermotifkan untung dengan organisasi bukan bermotifkan untung dari aspek
peranan dan kepentingannya.

3.2.3 Pertubuhan Sukarela
Masyarakat merupakan pelanggan utama kepada pertubuhan
sukarela. Oleh itu, penentuan visi, misi dan objektif yang tepat
akan dapat menyokong tujuan organisasi tersebut.
Pencapaian visi, misi dan objektif pertubuhan sukarela
Minda Kreatif bergantung kepada pengurusan organisasi yang dapat menarik
ahli menjalankan aktiviti yang telah dirancang secara sukarela.
Dengan memberikan satu contoh Kemampuan menarik ahli yang ramai serta aktif menjalankan
yang sesuai, jelaskan secara aktiviti yang dirancang menyumbang kepada pencapaian visi,
ringkas visi, misi dan objektif
pertubuhan sukarela.
misi dan objektif pertubuhan sukarela.
Bercorak Lebih berfokus pada

kebajikan dan
faedah bersama 1 2 perkhidmatan yang
disediakan untuk
ahli dan masyarakat
Bab 3
4 3 Lebih bercorak
aktiviti selaras
dengan tujuan
Lebih dikenali
organisasi
dengan nama
tersebut
persatuan, kelab,
didaftarkan
yayasan dan angkatan
Rajah 3.2 Tumpuan pertubuhan sukarela

Jadual 3.1 Perbandingan antara OBU dengan OBBU
Organisasi Organisasi Bukan

Dimensi
Bermotifkan Untung Bermotifkan Untung
Gambar foto 3.2 Persekutuan Pengakap Aktiviti Mengeluarkan barang Tertumpu pada aktiviti
Malaysia (PPM) dan perkhidmatan memberi perkhidmatan
kepada masyarakat
Tujuan Memaksimumkan Memberi kepuasan dan
keuntungan menjaga kebajikan ahli
Sumber Sumber modal daripada Dapat pembiayaan daripada
kewangan pemilik, pinjaman dan kerajaan, sumbangan dan
keuntungan perniagaan yuran keahlian
Bentukkan satu kumpulan kerja yang terdiri daripada lima orang. Cari dan bentangkan perkara yang berikut:
• Visi, misi dan objektif sekolah.
• Bandingkan visi, misi dan objektif antara sekolah, koperasi sekolah, kantin sekolah dan kelab pengakap.
– Jika pengusaha kantin sekolah anda tidak menyatakan visi, misi dan objektif organisasi, sebagai murid yang
berpengetahuan dalam perniagaan, sediakan visi, misi dan objektif kantin tersebut berdasarkan pengetahuan
sedia ada anda.

3.3 Ciri-ciri Objektif
Sesebuah Perniagaan
Objektif sesebuah perniagaan terbahagi kepada dua kategori, iaitu
Minda Kreatif
objektif jangka pendek dan objektif jangka panjang. Objektif ini
dibentuk oleh pihak pengurusan organisasi sama ada organisasi Anda dalam proses membuka
bermotifkan untung atau organisasi bukan bermotifkan untung. sebuah perniagaan mencuci
kenderaan. Nyatakan satu objektif
Objektif jangka pendek merupakan matlamat organisasi yang yang sesuai digunakan untuk
ingin dicapai dalam tempoh masa kurang daripada lima tahun perniagaan anda.
sementara objektif jangka panjang pula merupakan matlamat
organisasi yang ingin dicapai dalam tempoh masa melebihi
lima tahun.
Ciri-ciri objektif yang baik dibentuk berdasarkan konsep
SMART. SMART ialah akronim yang mewakili rangka untuk
Bab 3
membentuk objektif yang berkesan. Lima ciri yang diwakili
oleh SMART ditunjukkan dalam Rajah 3.3 yang berikut:
Peta -THINK
S
Specific
(Spesifik)
T
Time frame
(Jangka Masa)
Ciri-ciri
objektif
M
Measureable
(Boleh Diukur)
perniagaan
RRealistic
(Munasabah)
A
Attainable
(Boleh Dicapai)
Rajah 3.3 Ciri-ciri objektif perniagaan


Istilah Perniagaan 3.3.1 S – Specific (Spesifik)
Kuantitatif (Quantitative): Spesifik merupakan ciri objektif yang menekankan bahawa
Kaedah pengukuran yang pernyataan objektif hendaklah dinyatakan secara khusus.
menggunakan data bernombor Lazimnya, spesifik merujuk pada sesuatu tindakan yang boleh
yang boleh diukur secara objektif
diukur secara kuantitatif.
dan tepat.
3.3.2 M – Measureable
(Boleh Diukur)
Boleh diukur merujuk pada objektif yang telah ditetapkan dapat
dibandingkan dengan pencapaian pada sebelum dan selepas
RM Celik Kewangan
sesuatu aktiviti perniagaan dilaksanakan. Objektif dan pencapaian
Sebaik-baiknya setiap sumbangan sebenar mestilah boleh diukur sama ada dalam bentuk kuantitatif
derma yang ingin dibuat perlu atau kualitatif. Pengukuran pencapaian boleh dibuat sepanjang
dilaksanakan mengikut agensi tindakan yang dibuat. Bentuk kuantitatif lazimnya diukur dalam
Bab 3
yang telah diperakui dan disahkan

bentuk angka, nombor, masa dan wang.
oleh pihak yang berkuasa agar
setiap sumbangan yang diberi
dapat dinikmati oleh insan yang Contoh
layak menerimanya. Pengukuran dalam bentuk kuantitatif
Syarikat kereta menyasarkan pengeluaran kereta sport sebanyak
100,000 unit kereta pada tahun 2017 bagi memenuhi permintaan
pengguna di Malaysia. Hujung tahun 2017 didapati syarikat berjaya
mengeluarkan kereta sebanyak 90,000 unit kereta sport. Berapakah
jurang wujud?
EMK
Secara pengiraannya, jurang yang wujud ialah 10,000 unit kereta
Arahan: sport. Hal ini bermaksud terdapat kegagalan syarikat kereta
Bincangkan dalam kumpulan dan mencapai objektif apabila terdapat kekurangan 10,000 kereta sport
bentangkan dalam kelas. dan ini boleh diukur dengan menggunakan angka.
Soalan:
1 Jelaskan kepentingan
ciri boleh diukur dalam
memajukan sesebuah
Sementara bentuk kualitatif pula diukur dalam bentuk kualiti,
2 Adakah unsur boleh diukur iaitu kepuasan pengguna apabila menggunakan sesuatu barang
dapat mengurangkan dan perkhidmatan.
kos pengeluaran dan
sesebuah perniagaan? Contoh
3 Jelaskan jawapan yang anda
berikan dalam soalan 2. Perbandingan kualitatif boleh dibuat dengan melihat jumlah jualan
jenis kereta pada tahun 2017, iaitu 60,000 buah kereta jenis sport
dan jangkaan jualan sebanyak 40,000 buah kereta jenis sedan pada
tahun 2017. Terdapat perbezaan sebanyak 20,000 unit kereta antara
jenis sport dan sedan yang disasarkan pada tahun 2017.

3.3.3 A – Attainable RM Celik Kewangan
(Boleh Dicapai) Setiap keputusan berkaitan
dengan pelaburan perlu dinilai
Boleh dicapai ialah satu penentuan objektif berdasarkan secara teliti bagi memastikan
sasaran yang boleh dicapai jika pekerja menggembleng tenaga keuntungan dapat diperoleh
sepenuhnya berdasarkan sumber yang ada. mengikut sasaran yang ditetapkan.
Bagi menetapkan objektif, sesebuah perniagaan perlu mengenal

pasti sumber-sumber sedia ada dengan baik.
3.3.4 R – Realistic (Munasabah)

Munasabah bermaksud penetapan objektif menjurus kepada
peluang yang tidak mustahil untuk mencapainya. Bagi EMK
mencapai objektif, sesebuah perniagaan memerlukan sumber
Arahan:
manusia dan fizikal yang mencukupi. Dengan perkataan lain,
sesebuah organisasi berkemampuan untuk mencapai objektif
Bab 3
yang telah ditetapkan. Soalan:
Jelaskan kepentingan membentuk
Selain itu, faktor kemampuan mengambil kira faktor sumber objektif yang munasabah dalam
fizikal dan faktor persekitaran yang memadankan kekuatan
sumber yang ada dengan faktor persekitaran luaran.
Apakah fakta • Penentuan objektif perlu mengambil kira

asas untuk
menentukan kemampuan syarikat dalam aspek
kemampuan?
sumber yang ada dalam organisasi.
Antaranya, aspek sumber manusia Cintai Negara
yang meliputi pengalaman, kemahiran, Setiap keputusan yang dibuat
untuk sesuatu aktiviti perlu
pengetahuan dan bilangan pekerja. mengambil kira semua aspek
• Pihak pengurusan boleh mendapatkan termasuk kepentingan pemegang
saham, pelanggan, alam sekitar
data tentang maklumat pekerja dan negara.
inventori kemahiran.
Rajah 3.4 Fakta asas penentuan kemampuan
3.3.5 T – Time Frame

(Jangka Masa)
Jangka masa merupakan satu tempoh masa yang perlu ada
dalam sesuatu penentuan objektif perniagaan. Pencapaian
objektif lazimnya merujuk pada tempoh jangka pendek dan
jangka panjang. Oleh itu, penentuan objektif perlu ada penetapan
tarikh yang perlu dicapai.

Carta Gantt menunjukkan perkara yang berkaitan dengan
Minda Kreatif jenis aktiviti yang dirancangkan dengan tempoh yang masa telah
ditetapkan. Rajah 3.5 menunjukkan Carta Gantt aktiviti membina
Jelaskan secara ringkas tentang
kepentingan ciri spesifik
sebuah bangunan kedai.
Masa
Januari Februari Mac April Mei
Aktiviti
Menyediakan
tapak
Cerucuk
Membina
rangka
Melengkapi
bangunan
RM Celik Kewangan Rajah 3.5 Carta Gantt membina bangunan kedai

Bab 3
Pembahagian sumber kewangan Huraian:

perlu dibuat secara tepat dan Aktiviti membina sebuah bangunan kedai mengambil tempoh
sistematik bagi memastikan
masa selama lima bulan. Aktiviti yang terlibat dalam membina
tidak berlaku pembaziran atau
penyalahgunaan wang. bangunan kedai adalah dengan menyediakan tapak, cerucuk,
membina rangka dan melengkapi bangunan.
Bagi aktiviti menyediakan tapak memerlukan masa selama
satu bulan, iaitu dilakukan pada pada bulan Januari. Aktiviti
membuat cerucuk juga mengambil masa selama satu bulan
yang dimulakan pada bulan Februari. Aktiviti membina rangka
bangunan mengambil masa satu bulan yang dilakukan pada
bulan Mac.
Aktiviti melengkapi bangunan memerlukan tempoh masa
selama dua bulan setengah yang dimulakan pada pertengahan
bulan Mac dan siap pada bulan Mei.

1 Bahagikan kelas kepada beberapa kumpulan.
2 Setiap kumpulan diberikan satu jenis perniagaan. Contohnya, kilang membuat sos tomato.
3 Bincangkan kaedah penentuan masa dibuat dalam menetapkan visi, misi dan objektif
4 Bincangkan kelebihan dan kelemahan visi, misi dan objektif perniagaan tersebut.
5 Bentangkan hasil cadangan kumpulan anda.

3.4 Tujuan Penetapan
Visi, Misi dan Objektif
Perniagaan sebagai
Panduan Perniagaan
Penetapan visi, misi dan objektif setiap perniagaan mempunyai
tujuan tersendiri yang menunjukkan kepentingannya dalam
menjalankan sesuatu aktiviti perniagaan. Penetapan visi dan misi
adalah bertujuan untuk mencapai matlamat perniagaan dalam
jangka masa panjang. Manakala, penetapan objektif dibahagikan
kepada dua kategori, iaitu objektif jangka masa pendek dan
objektif jangka masa panjang. Penetapan objektif hendaklah
selari dengan misi dan visi perniagaan supaya dapat membantu
pencapaian matlamat organisasi keseluruhannya.
Bab 3
3.4.1 Tujuan Penetapan Visi EMK
Visi merupakan wawasan yang dimasukkan dalam komponen Arahan:
pengurusan strategik dan proses untuk mencapainya mengambil Lakukan aktiviti sumbang saran
masa lebih daripada lima tahun. dalam kumpulan.
Soalan:
Cari maklumat berkaitan dengan
visi yang dibentuk oleh sebuah
perniagaan yang berada di
kawasan anda. Jelaskan kelebihan
dan kekurangan yang wujud
dalam visi perniagaan tersebut.
Gambar foto 3.3 Perniagaan petroleum
Contoh Cintai Negara

Visi Petronas ialah “untuk menjadi pembekal minyak yang Setiap visi yang dibentuk dalam
terkemuka bukan sahaja di negara Malaysia, malahan pada sesebuah perniagaan perlu
peringkat antarabangsa”. Untuk mencapai visi sebagai pembekal berupaya memberi impak positif
minyak terkemuka di Malaysia dan antarabangsa, strategi yang terutama kepada pertumbuhan
mampu mencapai visi Petronas tersebut perlu dirancang. ekonomi negara.

Penetapan visi sesebuah organisasi perniagaan adalah dengan
EMK mencapai matlamat perniagaan dalam jangka masa melebihi lima
tahun. Penetapan visi ini boleh mendorong semua pihak yang
Arahan:
terlibat dalam sesebuah organisasi memahami dan bekerjasama
bagi menterjemahkan visi yang telah ditetapkan dalam bentuk
Soalan: tindakan terhadap setiap pekerja berdasarkan tanggungjawab dan
Jelaskan kepentingan penetapan
visi dalam carta organisasi
peranan masing-masing.
Ketua Pegawai Eksekutif Visi
Pengurus Pemasaran Pengurus Pengeluaran
RM Celik Kewangan
Pengurusan kewangan yang baik
Bab 3
Pekerja A Pekerja B
dan selaras dengan penetapan
visi akan membantu perniagaan
menjalankan aktiviti perniagaan Rajah 3.6 Carta organisasi penyampaian visi
dengan lancar.
Berdasarkan carta organisasi di atas, ketua pegawai eksekutif
sebuah perniagaan menjelaskan visi yang ingin dicapai oleh
organisasi perniagaan kepada pengurus pemasaran dan pengurus
pengeluaran. Setiap pengurus pemasaran akan menyampaikan
visi organisasi kepada pekerja A sementara pengurus pengeluaran
akan menyampaikan visi organisasi kepada pekerja B.

Pembelajaran Penerokaan
Tugasan: Membandingkan visi dua buah perniagaan
Langkah-langkah:
1 Bahagikan murid kepada beberapa kumpulan kecil.
2 Setiap kumpulan diarahkan melayari Internet untuk mengenal pasti visi dua buah perniagaan
dalam bidang yang sama. (Contohnya, bidang pengangkutan)
3 Adakah visinya sama atau berbeza?
4 Cari kelebihan dan kelemahan yang terdapat dalam visi kedua-dua perniagaan tersebut.
5 Lakukan aktiviti sumbang saran dalam kumpulan.

3.4.2 Tujuan Penetapan Misi
Misi organisasi perniagaan dibentuk setelah wujud penyataan visi
sesebuah organisasi perniagaan. Visi menggambarkan matlamat Minda Kreatif
yang ingin dicapai pada masa akan datang dalam tempoh masa
panjang, sementara misi lebih menjurus kepada aktiviti yang Jelaskan kepentingan penetapan
dijalankan oleh organisasi perniagaan pada masa ini. misi secara spesifik kepada
sesebuah organisasi perniagaan.
Dalam erti kata yang lain, misi ialah menyatakan sebab
sesebuah organisasi wujud pada masa ini berdasarkan matlamat
yang telah dinyatakan dalam visi. Tujuan penyataan misi dapat
menerangkan aktiviti-aktiviti perniagaan yang sedang dijalankan.
Tujuan penetapan misi perniagaan adalah bagi memudahkan
pihak pengurusan yang telibat untuk mengagihkan setiap sumber Buletin Keusahawanan
yang berkaitan dengan unit-unit dan bahagian-bahagian dalam
sesebuah organisasi perniagaan. Penyataan misi secara spesifik
dapat dijadikan garis panduan menilai keperluan setiap unit dan
Bab 3
bahagian organisasi.
Dengan itu, pengagihan sumber manusia dan sumber fizikal
dapat dibuat secara tepat. Pada masa yang sama, sumber boleh
digunakan secara cekap dan berkesan.
Sekretariat Pembangunan
Penyataan misi perniagaan dijadikan asas dalam penyataan Usahawan Malaysia (SAME)
objektif sesebuah organisasi perniagaan. Penyataan objektif akan diwujudkan untuk menjana
menjelaskan perkara yang perlu dicapai dengan lebih terperinci pembangunan perusahaan
berdasarkan misi yang telah ditetapkan. kecil dan sederhana (PKS),
selaras dengan Pelan Induk PKS
(SME Masterplan) 2012-2020.
Ketua Pengawai Eksekutif
Misi Penubuhan sekretariat ini
adalah untuk
• merangsang peningkatan
tahap keusahawanan di
seluruh negara, bagi mencapai
Pengurus Pemasaran Pengurus Pengeluaran sumbangan minimum 41
peratus kepada Keluaran
Dalam Negara Kasar (KDNK)
pada tahun 2020.
Pekerja A Pekerja B • membantu menjelaskan dengan
lebih terperinci tentang inisiatif
kerajaan kepada seluruh
Rajah 3.7 Carta organisasi penyampaian misi
komuniti PKS tempatan dan
luar negara.
Berdasarkan Rajah 3.7, penyataan misi dibuat oleh pihak (Sumber: Dipetik dan disesuaikan
atasan, iaitu ketua pengawai eksekutif. Misi dijadikan garis daripada laman sesawang http://
panduan dalam organisasi perniagaan supaya hala tuju organisasi same.jpm.gov.my/html/, capaian
pada 22 September 2016)
difahami oleh semua pihak. Pihak pengurus dalam perniagaan
yang terlibat akan memberi maklumat kepada semua pekerja
yang terdapat dalam kawalan masing-masing.

EMK 3.4.3 Tujuan Penetapan Objektif
Arahan: Penyataan objektif terikat dengan ciri-ciri SMART sebagaimana
Bentangkan dalam kelas. yang telah dijelaskan dalam bab yang sebelumnya. Bagi mencapai
Soalan: matlamat organisasi perniagaan, penyataan objektif hendaklah
Jelaskan perkaitan antara ciri selaras dengan penyataan misi.
SMART dengan penetapan
objektif sesebuah perniagaan. Penetapan objektif organisasi perniagaan perlu mempunyai
sekurang-kurangnya satu objektif yang mempunyai ciri SMART
bagi menggambarkan satu sasaran yang ingin dicapai secara
spesifik dan khusus. Hal ini seterusnya memudahkan kefahaman
semua pihak organisasi perniagaan dalam usaha untuk mencapai
sasaran yang telah ditetapkan.
Visi
Cintai Negara
Bab 3
Semangat cintai negara perlu Misi

diaplikasikan dalam setiap
perniagaan agar operasi yang
Objektif
dijalankan memberi penekanan
kepada kepentingan negara.
Rajah 3.8 Pembentukan objektif
Berdasarkan Rajah 3.8 di atas, tujuan pembentukan sesuatu

objektif bergantung pada pembentukan visi dan misi yang telah
ditetapkan oleh sesebuah organisasi. Penetapan objektif perlu
selaras dengan pembentukan visi dan misi organisasi perniagaan
yang ditentukan oleh pihak pengurusan atasan. Anak panah dari
bawah ke atas menggambarkan penetapan objektif menjadi asas
kepada pencapaian misi dan visi sesebuah organisasi.

Berikut ialah maklumat tentang Lembaga Kemajuan Kelantan Selatan (KESEDAR).
Objektif KESEDAR
• Mengimbangi nisbah kepadatan penduduk
• Mengecilkan jurang pembangunan antara kawasan
• Menyediakan kemudahan infrastruktur dan sosial
• Meningkatkan taraf sosioekonomi dan membasmi kemiskinan tegar serta mengurangkan kadar
kemiskinan pada masa ini
• Membangunkan modal insan
(Sumber: Dipetik dan disesuaikan daripada laman sesawang http://www.kesedar.gov.my
Berikan pendapat anda tentang objektif yang telah ditetapkan oleh KESEDAR.

3.5 Menghasilkan Visi,
Misi dan Objektif bagi
Perniagaan Tertentu
Visi, misi dan objektif sesebuah perniagaan ditetapkan supaya
menjadi panduan kepada pihak pengurusan perniagaan dalam Minda Kreatif
mencapai tujuan perniagaan. Indikator perniagaan yang boleh Berikan cadangan tentang teknik
digunakan untuk mengukur prestasi perniagaan ialah titik pulang terbaik bagi menghasilkan visi,
modal, pertumbuhan, pemaksimuman keuntungan, daya saing, misi dan objektif yang dapat
syer pasaran, jualan dan penyediaan perkhidmatan. memajukan perniagaan.
Semua perkara yang terdapat dalam visi, misi dan objektif

mempunyai tujuannya tersendiri yang menunjukkan kepentingan
penetapannya dalam perniagaan. Tujuan penetapan visi, misi dan
objektif perniagaan sebagai panduan perniagaan adalah seperti
Bab 3
yang ditunjukkan dalam Rajah 3.9 yang berikut:
Peta MINDA
Titik pulang
modal
Penyediaan Pertumbuhan
perkhidmatan
Faktor yang
perlu
dipertimbangkan Pemaksimuman
Jualan untuk menghasilkan keuntungan
visi, misi dan objektif
perniagaan
Syer pasaran Daya saing
Rajah 3.9 Faktor yang perlu dipertimbangkan untuk menetapkan visi, misi dan objektif perniagaan sebagai
panduan perniagaan

3.5.1 Titik Pulang Modal
Minda Kreatif Titik pulang modal merupakan satu kaedah atau teknik yang
boleh digunakan oleh perniagaan untuk merancang dan
Jelaskan secara ringkas kaedah
mengetahui hasil yang diperoleh bersamaan dengan jumlah
untuk menghitung jumlah hasil
dan jumlah kos. kos yang ditanggung.
Antara tujuan penggunaan titik pulang modal (TPM) adalah
seperti yang ditunjukkan dalam Rajah 3.10 yang berikut:
Asas ukuran kepada

perniagaan baharu atau
Memastikan perniagaan penghasilan produk
yang dijalankan boleh baharu untuk mengetahui
kekal dalam pasaran perniagaan tersebut boleh
RM Celik Kewangan terus beroperasi atau tidak
Bab 3
Hasil/kos (RM)
Jumlah hasil
Untung
Jumlah kos
Setiap keuntungan perniagaan
perlu diasingkan mengikut {
Rugi S1
keperluan dan keutamaan bagi
membolehkan perniagaan terus
H1
berdaya saing dengan baik
dalam pasaran.
{
0 Q1 Kuantiti (Q)
Petunjuk:
Jumlah hasil meningkat seiring dengan peningkatan kuantiti produk
Jumlah kos meningkat seiring dengan peningkatan kuantiti produk
Cintai Negara Rajah 3.10 Titik pulang modal (TPM)
Setiap keuntungan yang

diperoleh perlu disumbangkan
Huraian:
kepada negara berdasarkan Rajah di atas menggambarkan titik pulang modal (TPM). Paksi
peratusan tertentu melalui menegak menunjukkan jumlah hasil atau kos sementara paksi
cukai yang telah ditetapkan bagi mendatar menunjukkan kuantiti produk.
membantu pembangunan negara
ke tahap lebih baik. Titik S1 menggambarkan jumlah hasil sama dengan jumlah
kos yang digunakan, dengan kuantiti bersamaan Q1 dan hasil
bersamaan H1. Pada titik S1, perniagaan mendapat titik pulang
modal, iaitu perniagaan tidak mendapat keuntungan atau tidak

mengalami kerugian. Perniagaan akan rugi jika mengeluarkan
kuantiti produk kurang daripada Q1 dan perniagaan mendapat Buletin Keusahawanan
keuntungan jika mengeluarkan kuantiti produk melebihi Q1.
Sekreteriat Khas
Formula TPM ialah: Untuk Memperkasa
Usahawan India
Kos tetap (SEED)
TPM =
Harga – Kos berubah seunit SEED merupakan agensi yang
ditubuhkan di bawah Jabatan
Perdana Menteri (JPM) yang
Syarikat Sukan Maju membekalkan bola sepak di kedai- berperanan untuk memperkasa
kedai runcit seluruh negara. Syarikat ini menanggung kos tetap usahawan India untuk terus
sebanyak RM500,000. Harga sebiji bola sepak dijual pada harga maju dan bersama-sama
RM100 dan kos berubah seunit yang ditanggung ialah RM75. membangunkan ekonomi negara
ke tahap yang lebih baik dan
kukuh. Contoh usahawan India
Pengiraan TPM: yang berjaya melalui SEED adalah
Kos tetap : RM500,000 seperti berikut:
Harga : RM100 1 Kurinji Kumaran
Bab 3
Kos berubah seunit : RM75 (First Class Media & Publication
(M) Sdn. Bhd.
TPM: 2 Jeya Kumar Arumugam
RM500,000 (APP Jay Enterprise)
=
RM100 – RM75 Selain itu, SEED Start Up Nation
RM500,000 merupakan contoh skim yang
= = 20,000 biji bola sepak dilaksanakan di bawah SEED yang
RM25 menggalakkan usahawan baharu
untuk menceburkan diri dalam
bidang perniagaan.
Berdasarkan Rajah 3.10, Q1 merupakan kuantiti yang
menunjukkan TPM. Oleh itu, jumlah bola sepak yang perlu dijual
oleh Syarikat Sukan Maju untuk mendapat pulang modal bagi
operasi perniagaan dalam tempoh satu tahun adalah sebanyak
20,000 biji bola sepak.
Contoh usahawan India yang
3.5.2 Pertumbuhan Perniagaan berjaya melalui SEED Start Up
Nation adalah seperti berikut:
1 Manormani Murugiah
Pertumbuhan perniagaan merujuk pada hasil yang meningkat 2 Sarasvathy Thevi Kathan
dari semasa ke semasa untuk mencapai matlamat perniagaan.
Pertumbuhan perniagaan menjadi asas kepada perkembangan daripada laman sesawang http://
perniagaan pada masa hadapan. www.seed.jpm.my/, capaian pada
22 September 2016)
Perancangan yang boleh diambil bagi meningkatkan hasil
jualan adalah seperti berikut:
(a) Merancang membuka cawangan yang

Minda Kreatif
banyak
Jelaskan faktor yang perlu diambil
Hasil jualan yang meningkat menjadi asas kepada peningkatan kira jika sesebuah perniagaan
keuntungan perniagaan. Keuntungan boleh dijadikan sebagai ingin membuka cawangan baharu.
modal pelaburan untuk membuka cawangan perniagaan.

Dalam jangka masa panjang, perniagaan yang berjaya
Istilah Perniagaan meningkatkan keuntungan boleh menaikkan nilai perniagaan
Nilai perniagaan (Business Value):
dalam industri.
Imej perniagaan kepada pihak
berkepentingan
Cintai Negara
Bab 3
Hasil cukai keuntungan Gambar foto 3.4 Keuntungan perniagaan

perniagaan yang diterima oleh
kerajaan dapat digunakan (b) Membesarkan perniagaan sedia ada
untuk menjalankan program
pembangunan negara. Oleh itu, Pertambahan kuantiti jualan produk dari semasa ke semasa
peniaga-peniaga tidak boleh lari
membolehkan hasil jualan perniagaan boleh meningkat. Para
atau melakukan penipuan dalam
pembayaran cukai. peniaga pula mempunyai keyakinan yang tinggi untuk terus
melaburkan modal.
Bagi perniagaan baharu, mereka akan membuat pilihan
untuk mengembangkan perniagaan tersebut. Setiap tindakan
yang diambil oleh perniagaan didorong oleh keinginan untuk
mendapat pulangan tinggi melalui peningkatan keuntungan.
Info Abad ke-21
Minda Kreatif
Jelaskan kaedah membeli secara
dalam talian dengan cara yang
selamat bagi mengelakkan Perkembangan teknologi maklumat dan komunikasi (ICT)
pengguna terjebak dalam
memberikan sumbangan yang besar dalam proses membantu
aktiviti penipuan oleh peniaga
yang tidak bertanggungjawab.
perkembangan dan kemajuan sesebuah organisasi perniagaan
pada peringkat antarabangsa.
Pada masa yang sama, kemajuan ICT juga turut membantu
ramai individu memulakan perniagaan dengan cara yang
mudah dan cepat.

3.5.3 Memaksimumkan
Keuntungan
Memaksimumkan keuntungan adalah matlamat utama sesebuah
organiasi perniagaan. Memaksimumkan keuntungan bermaksud RM Celik Kewangan
perniagaan mendapat keuntungan yang tertinggi hasil daripada
Perniagaan perlu mencari
penggunaan sumber perniagaan termasuk bahan mentah, modal,
pembekal yang menawarkan harga
modal insan, teknologi dan keusahawanan yang cekap. bahan bekalan yang termurah
dengan kualiti terbaik.
Konsep kecekapan ialah kemampuan memaksimumkan
hasil dengan meminimumkan kos. Perbezaan yang wujud antara
memaksimumkan hasil dengan meminimumkan kos akan dapat
memberikan keuntungan yang tertinggi kepada perniagaan.
Bab 3
EMK
Arahan:
1 Bentukkan beberapa
kumpulan kecil dalam kelas.
2 Lakukan sesi sumbang saran.
3 Bentangkan hasil sumbang
saran dalam kelas.
Soalan:
Jelaskan kaedah yang boleh
digunakan oleh peniaga
bagi memastikan setiap
aktiviti yang dilakukan dapat
Gambar foto 3.5 Kecekapan perniagaan sesebuah perniagaan.
Untung diperoleh apabila terdapat lebihan dalam hasil setelah

jumlah hasil ditolak jumlah kos. Keuntungan akan digunakan sebagai
modal pusingan untuk meneruskan operasi dalam perniagaan.
Untung dapat dimaksimumkan melalui pengurangan dalam kos
pengeluaran ke tahap paling minimum.
Cintai Negara
Formula mendapat untung ialah:
Setiap keuntungan yang
Untung = Jumlah hasil – Jumlah kos diperoleh perniagaan perlu
dinikmati secara bersama oleh
Jumlah hasil jualan boleh dihitung berdasarkan jumlah masyarakat melalui pelaksanaan
kuantiti didarabkan dengan harga produk sementara jumlah kos tanggungjawab sosial korporat
(CSR) kepada masyarakat.
diperoleh dengan mencampurkan kos tetap dengan kos berubah.
Jika nilainya positif, maka perniagaan akan mendapat untung.
Sebaliknya, jika nilainya negatif, perniagaan mengalami kerugian.

Hal ini boleh digambarkan melalui formula di bawah:
Minda Kreatif
Jumlah hasil = Harga × Kuantiti
Nyatakan langkah-langkah Jumlah kos = Kos tetap + Kos berubah
memaksimumkan keuntungan.
Kos berubah = Kos berubah seunit × Kuantiti
Organisasi perniagaan perlu mengetahui kedudukan jumlah

kuantiti jualan produk yang boleh menghasilkan jumlah hasil
tertinggi dan jumlah kos yang paling rendah. Apabila perniagaan
memperoleh maklumat yang tepat berkaitan dengan kuantiti
jualan produk semasa, hal ini membolehkan perniagaan dapat
membuat perancangan secara lebih baik dan sistematik.
RM Celik Kewangan
Setiap harga yang ditawarkan
untuk sesuatu barang atau
perkhidmatan perlu sesuai
dan berpatutan agar tidak
Bab 3
membebankan pengguna.
EMK
Arahan: Gambar foto 3.6 Penilaian keuntungan perniagaan
1 Bentukkan beberapa
2 Lakukan sesi sumbang saran. (a) Perancangan Jangka Masa Pendek
3 Bentangkan hasil sumbang
saran dalam kelas. Dalam jangka masa pendek, perniagaan tidak semestinya akan
Soalan:
mendapat untung atau memaksimumkan keuntungan. Keadaan
Jelaskan perbezaan antara ini berlaku disebabkan oleh kelaziman dalam jangka masa
kepentingan perancangan jangka pendek perniagaan tidak dapat beroperasi dengan cekap seperti
pendek dengan perancangan mengeluarkan produk dalam kuantiti yang banyak. Kesannya,
jangka panjang. kos pengeluaran produk seunit meningkat akan menyebabkan
perniagaan tidak mendapat keuntungan tertinggi.
(b) Perancangan Jangka Masa Panjang

Dalam jangka masa panjang, perniagaan boleh mengeluarkan
barang atau perkhidmatan dengan kuantiti yang banyak kerana
perniagaan berupaya untuk menggunakan sumber dengan cekap
serta dapat memaksimumkan keuntungan.

Kesimpulannya, memaksimumkan keuntungan merupakan
tujuan perniagaan dalam jangka masa panjang. Kegagalan EMK
perniagaan mendapat keuntungan dalam jangka masa pendek
Arahan:
tidak menghalang perniagaan berusaha untuk mendapat untung Bentangkan dalam kelas.
dalam jangka masa panjang.
Soalan:
Jelaskan sebab syarikat bersaiz
3.5.4 Daya Saing besar mempunyai daya saing
yang tinggi.
Daya saing bermaksud kemampuan sesebuah perniagaan
untuk mengekalkan operasi perniagaannya dalam industri.
Perniagaan mempunyai kemampuan untuk terus bertahan
dalam industri dan menghadapi kesukaran sehingga perniagaan
memperoleh keuntungan pada masa hadapan.
Terdapat beberapa faktor kemampuan perniagaan bertahan
dalam industri. Antara faktor yang penting ditunjukkan dalam
Bab 3
Strategi Lautan Biru Kebangsaan
Teknologi atau National Blue Ocean Strategy
(NBOS) merupakan pelengkap
kepada Dasar Transformasi
Nasional (DTN) melalui langkah
bersepadu kerajaan dengan
Pemasaran Kewangan merangka dasar dan inisiatif
melalui perkongsian pintar antara
kementerian dan agensi. Sebanyak
RM lapan strategi utama yang dirangka
Organisasi dan dilaksanakan dibawah konsep
berdaya Strategi Lautan Biru Kebangsaan
saing (NBOS). Setiap strategi yang
dirangka memberi impak positif
termasuk melahirkan usahawan
muda yang kreatif dan inovatif
Sumber serta lebih berdaya saing.
Manusia Jaringan
Rajah 3.11 Faktor kemampuan perniagaan bertahan dalam industri
(a) Kewangan
Dalam menghadapi persaingan, penetapan visi, misi dan objektif
organisasi perniagaan perlu mengambil kira faktor kestabilan QR Code
kewangan. Modal kewangan sesebuah perniagaan boleh diperoleh Strategi Lautan Biru Kebangsaan
melalui pembiayaan daripada pelaburan pemilik perniagaan dan (National Blue Ocean Strategy - NBOS)
pembiayaan dalam bentuk hutang. Pembiayaan kewangan amat http://nbos.gov.my/
bergantung kepada kestabilan kedudukan kewangan sesebuah

Minda Kreatif
Berikan perbezaan antara modal
ekuiti dengan modal hutang.
RM Celik Kewangan Gambar foto 3.7 Pengiraan modal perniagaan
Kestabilan kewangan merujuk pada kedudukan sesebuah

Bab 3
Setiap pengguna perlu bijak dalam

membuat keputusan berkaitan organisasi perniagaan yang bergantung pada polisi dan sistem
dengan pemilihan institusi kewangan yang berdaya tahan ketika pasaran sedang menghadapi
kewangan yang baik dan kukuh
agar dapat memberi manfaat yang
masalah ekonomi. Faktor sistem kewangan yang baik dan berdaya
maksimum kepada pengguna. tahan ialah kemampuan perniagaan dalam pengurusan risiko
kewangan, menyusun jadual pembayaran semula dan mengubah
peranan tabung-tabung kewangan organisasi tersebut.
(b) Sumber Manusia

Sumber manusia dalam organisasi perniagaan merujuk pada
pekerja yang terdapat dalam organisasi perniagaan. Pekerja akan
menawarkan perkhidmatan dalam bentuk fizikal dan kepakaran.
EMK Sumber manusia atau pekerja yang berada dalam bidang

pengurusan di sesebuah organisasi boleh dikategorikan mengikut
Arahan: tiga peringkat, iaitu pengurusan atasan, pengurusan pertengahan
Bentangkan dalam kelas. dan pengurusan bawahan.
Soalan:
Jelaskan kaedah mewujudkan
sistem pengurusan sumber
manusia yang baik dan sistematik
agar dapat membantu organisasi
perniagaan beroperasi pada
tahap optimum.
Gambar foto 3.8 Sumber manusia

Pengurusan atasan lazimnya dikenali sebagai ketua pegawai
eksekutif, pengarah urusan dan pengurus besar. Golongan ini akan Minda Kreatif
mengetuai operasi sesebuah organisasi perniagaan. Pengurusan
Jelaskan peranan pengurusan
pertengahan mengetuai bahagian yang terdapat dalam sesebuah atasan bagi memastikan
organisasi perniagaan seperti pengurus pemasaran, pengurus pengurusan bawahan dapat
pengeluaran, pengurus kewangan dan pengurus sumber manusia. melaksanakan tugas yang
Pengurusan bawahan pula mengetuai unit yang terdapat dalam diamanahkan dengan baik,
sesebuah bahagian seperti penyelia jualan. berkesan dan sempurna.
Rajah peringkat pengurusan berdasarkan carta organisasi

Pengurusan
Ketua Pegawai Eksekutif
Atasan
Pengurusan Pengurus Pengurus Pengurus
Bab 3
Pertengahan Pemasaran Kewangan Pengeluaran
Pengurusan
Bawahan
Penyelia Jualan Penyelia Audit Penyelia Bahan
Rajah 3.12 Peringkat pengurusan
Berdasarkan Rajah 3.12, terdapat tiga peringkat pengurusan

utama dalam sesebuah organisasi, iaitu pengurusan atasan yang
dikenali sebagai ketua pegawai eksekutif, pengurusan pertengahan
terdiri daripada pengurus pemasaran, pengurus kewangan dan
pengurus pengeluaran manakala pengurusan bawahan terdiri
daripada penyelia jualan, penyelia audit dan penyelia bahan.
(c) Teknologi
RM Celik Kewangan
Faktor teknologi telah memainkan peranan yang sangat penting
dalam memberikan sumbangan kepada dunia perniagaan dari
aspek pertumbuhan, keuntungan dan mengekalkan kedudukan
perniagaan dalam pasaran. Teknologi maklumat dan komunikasi
telah menyebabkan lahirnya era perdagangan yang berkonsepkan
Internet seperti e-perdagangan, e-perniagaan, e-kerajaan dan
e-pemasaran.Teknologi membolehkan perniagaan menghasilkan
barang dan perkhidmatan dengan cepat, cekap dan berkualiti. Bagi memperoleh untung
yang tinggi melalui penjanaan
Namun, penggunaan sesuatu teknologi terutama teknologi jualan, peniaga harus
terkini memerlukan pelaburan yang besar. Kelebihan teknologi memastikan kadar kenaikan kos
membolehkan sesebuah perniagaan mendapat kelebihan dalam operasi tidak melebihi kadar
aspek perniagaan. Hal ini seterusnya membolehkan perniagaan peningkatan jualan.
terus beroperasi dalam jangka masa panjang.

Cintai Negara
Setiap teknologi yang digunakan
perlu memberi manfaat kepada
semua pihak termasuk organisasi
perniagaan, alam sekitar,
masyarakat dan negara.
Gambar foto 3.9 Teknologi komputer
3.5.5 Syer Pasaran

Bab 3
Syer pasaran merujuk pada bahagian atau peratus penguasaan

jumlah pengguna yang membeli barang dan perkhidmatan
yang dikeluarkan oleh sesebuah perniagaan dalam pasaran
Minda Kreatif berbanding dengan pesaing. Setiap organisasi perniagaan akan
berusaha untuk meningkatkan syer pasaran masing-masing dalam
Kenal pasti barang atau sesuatu pasaran.
perkhidmatan yang merupakan
pemimpin dalam pasaran serta Perniagaan yang berjaya menguasai syer pasaran yang
jumlah pesaingnya. terbesar akan memperoleh pendapatan yang tinggi hasil daripada
jualan. Perniagaan yang menguasai syer pasaran terbesar,
lazimnya akan menjadi pemimpin dalam pasaran. Semua
tindakan pemasaran akan diikuti oleh pesaing yang lain, malah
perniagaan tersebut boleh mempengaruhi tindakan pesaing lain.
Keadaan ini membolehkan perniagaan tersebut terus kekal dan
meraih keuntungan yang besar.
Contoh
Rajah di sebelah menggambarkan kadar peratusan syer pasaran
yang wujud bagi perniagaan yang berkaitan dengan kasut sukan
di negeri Sabah. Perniagaan Maju Sukan telah berjaya menguasai
Perniagaan sebahagian syer pasaran bagi perniagaan berkaitan dengan kasut
A sukan di negeri Sabah dengan syer pasaran sebanyak 60 peratus.
Perniagaan (35%) Hal ini bermakna, Perniagaan Maju Sukan mendapat sebanyak
Maju Sukan 60 peratus daripada keseluruhan pengguna kasut sukan yang ada
(60%) Perniagaan di negeri Sabah.
B Perniagaan A pula telah berjaya menguasai syer pasaran sebanyak
(15%) 35 peratus, manakala Perniagaan B telah berjaya menguasai 15
peratus syer pasaran.

3.5.6 Jualan
Jualan ialah satu transaksi jual beli yang berlaku antara penjual
dan pembeli dalam memenuhi keperluan dan kehendak Minda Kreatif
yang boleh memberi faedah kepada kedua-dua pihak, iaitu
Jelaskan fungsi teknik
penjual dan pembeli. Faedah yang diperoleh penjual, iaitu pemberian diskaun harga dalam
mendapat keuntungan sementara pembeli mendapat kepuasan meningkatkan jualan.
apabila menggunakan barang dan perkhidmatan yang dijual.
Penjual boleh menggunakan pelbagai strategi promosi jualan
seperti jualan murah, diskaun harga, sampel dan mengadakan
peraduan. Jualan murah ialah harga barang diturunkan pada
musim tertentu seperti musim perayaan. Diskaun harga ialah
pengurangan harga daripada harga asal berdasarkan peratus
yang telah ditentukan. Sampel ialah pemberian satu contoh
produk yang diberikan secara percuma supaya pengguna boleh RM Celik Kewangan
mencuba barangan yang dikeluarkan dengan harapan produk
Bab 3
tersebut dapat mempengaruhi pengguna membeli. Peraduan Setiap pengguna perlu menjadi
pengguna yang bijak dan tidak
pula ialah menggalakkan pengguna membeli produk dengan mudah terpengaruh dengan
nilai tertentu supaya melayakkan pengguna tersebut memasuki promosi jualan murah yang
sesuatu peraduan dengan menawarkan hadiah yang menarik. ditawarkan oleh sesetengah
organisasi perniagaan. Pengguna
yang bijak akan berbelanja
Contoh mengikut keperluan berdasarkan
Program jualan kemampuan kewangan yang ada
tanpa terjebak dengan bebanan
hutang yang melebihi had.
KUD
KARNIVAL USAHAWAN DESA
Kajian Ke Tajuk: Isu Kegawatan Ekonomi

s
Semasa kegawatan ekonomi, aktiviti perniagaan Untuk pihak peniaga, mereka perlu melakukan
menjadi semakin perlahan dan merosot. Pihak pelbagai inisiatif atau tindakan seperti aktiviti
kerajaan akan memperkenalkan pelbagai pakej pemasaran untuk menyelamatkan perniagaan
rangsangan ekonomi serta menggunakan polisi mereka. Setiap tindakan atau keputusan yang akan
atau dasar-dasar yang proaktif seperti dasar fiskal diambil oleh sesebuah perniagaan perlu diteliti,
dan dasar kewangan untuk mengaktifkan semula dibincangkan dan diputuskan secara bersama.
aktiviti perniagaan atau ekonomi. Setiap dasar yang
Berdasarkan satu contoh yang sesuai, bincangkan
dilaksanakan bergantung pada keadaan ekonomi
aktiviti jualan yang boleh meningkatkan kuantiti
dan keperluan semasa.
jualan pada masa genting seperti ini.

Minda Kreatif 3.5.7 Penyediaan Perkhidmatan
Jelaskan kelebihan menyediakan Penyediaan perkhidmatan merupakan aktiviti yang ditawarkan
perkhidmatan selepas jualan oleh perniagaan kepada pelanggan yang bertujuan untuk menarik
kepada pengguna. minat pengguna agar membeli barang atau perkhidmatan
yang ditawarkan. Antara perkhidmatan yang disediakan oleh
perniagaan adalah seperti pembelian dalam talian, penghantaran
barang ke rumah, kemudahan pembayaran dan membaik pulih
jika barang mengalami kerosakan.
Contoh
Penyedia perkhidmatan jualan dalam talian
• Zalora Malaysia (https://www.zalora.com.my)

• Go Shop Malaysia (http://www.goshop.com.my)
• 11street (http://www.11street.my)
• Lazada Malaysia (http://www.lazada.com.my)
Bab 3
• Lelong.my (http://www.lelong.com.my)
• GEMFIVE (http://www.gemfive.com.my)
Membuat tempahan dan pembelian Menerima tempahan
Menghantar tempahan kepada pembeli Membawa tempahan ke lokasi

Rajah 3.13 Proses perkhidmatan penghantaran barang

3.6 Kesan kepada
Perniagaan Akibat
Kegagalan Mencapai
Matlamat dan Objektif
Keadaan persekitaran dalaman dan luaran perniagaan yang
sentiasa berubah boleh mempengaruhi pencapaian matlamat EMK
dan objektif perniagaan. Tidak semua matlamat dan objektif yang
Arahan:
ditetapkan oleh perniagaan dapat dicapai. Bentangkan dalam kelas.
Faktor dalaman perniagaan boleh menjadi satu halangan Soalan:
kepada pencapaian matlamat dan objektif sesebuah organisasi Jelaskan langkah-langkah yang
boleh diambil untuk mengatasi
perniagaan. Begitu juga ancaman daripada faktor persekitaran
kegagalan dalam perniagaan.
luaran boleh menjadi sekatan terhadap pencapaian matlamat dan
Bab 3
objektif perniagaan. Kegagalan mencapai matlamat dan objektif
perniagaan boleh memberi kesan negatif kepada perniagaan,
iaitu jualan merosot, tidak mampu membayar kos perniagaan,
gagal dalam persaingan, imej perniagaan terjejas dan tidak
mampu mengembangkan perniagaan.
Cintai Negara
Antara langkah penyelesaian yang boleh digunakan oleh
sesebuah perniagaan apabila gagal mencapai sesuatu matlamat Setiap pekerja perlu berusaha
perniagaan ialah mengurangkan kos, menurunkan harga produk, memastikan tanggungjawab
mempelbagaikan barang atau perkhidmatan yang ditawarkan, yang diberikan dipikul dengan
baik dan penuh integriti demi
mengurangkan jumlah atau kadar pembayaran dividen kepada
menjaga kepentingan organisasi
pemegang saham, menggunakan kaedah atau teknologi baharu yang akan membawa manfaat
dalam pengeluaran dan menyemak semula matlamat perniagaan. kepada negara dan masyarakat.
Kesan kegagalan perniagaan mencapai matlamat dan objektif

perniagaan dapat digambarkan melalui Rajah 3.14 yang berikut:
Kesan kegagalan
mencapai matlamat dan
objektif
Tidak mampu Tidak mampu

Jualan Gagal dalam Imej perniagaan
membayar kos mengembangkan
merosot persaingan terjejas
perniagaan perniagaan
Rajah 3.14 Kesan kegagalan mencapai matlamat dan objektif

Kajian Ke Tajuk: Techno (M) Berhad
s
Techno (M) Berhad lebih dikenali sebagai Techno merupakan anak syarikat Kumpulan Techno
Asia Electrical yang berpusat di Jepun. Techno (M) Berhad mengeluarkan barangan elektrik untuk
memenuhi permintaan barangan isi rumah di Malaysia secara khususnya. Visi Techno (M) Berhad
ialah “Berusaha menjadi syarikat barangan elektrik terunggul di dunia” dan misi Techno pula ialah
“Menawarkan barangan untuk semua golongan masyarakat dengan kadar harga yang berpatutan dan
kualiti terbaik”
Persaingan sengit telah menyebabkan ramai juruteranya berpindah ke syarikat pesaing yang sering
menawarkan gaji dan jawatan yang lebih tinggi. Kesannya, kadar pulangan daripada pelaburan untuk
penyelidikan dan pembangunan tidak setimpal dengan pulangan berbanding dengan pelaburan yang
telah dibuat. Tambahan pula, struktur organisasi yang kompleks lebih menyukarkan para pekerja untuk
menyumbangkan pandangan dan buah fikiran.
Techno (M) Berhad berjaya menghasilkan peti sejuk berjenama Green, iaitu peti sejuk pertama
menerima kebenaran JBE’s dan sekaligus mendapat pengiktirafan MS ISO 14001. Selain itu, berjaya
Bab 3
memperkenalkan dapur gas jenis SuperSaver, iaitu dapur yang menjimatkan penggunaan tenaga.
Namun, harga produk yang ditawarkan lebih mahal sekitar 20 peratus berbanding dengan produk
syarikat pesaing.
Selain itu, Techno (M) Berhad juga berdepan dengan kesukaran untuk menerapkan budaya kerja
berpasukan terutama dalam kalangan pekerja berstatus kontrak. Kajian yang dijalankan oleh jabatan
sumber manusia mendapati para pekerja tidak menjiwai tugas dan tidak menyayangi syarikat kerana
merasakan diri mereka dianaktirikan terutama dari segi kebajikan berbanding dengan pekerja yang
berstatus tetap.
Berdasarkan Penyata Kewangan Techno (M) Berhad pendapatan telah meningkatkan dari tahun
2009, iaitu RM725,054,000 kepada tahun 2010, iaitu sebanyak RM916,550,000. Sebaliknya, jumlah
keuntungan bersih telah menurun dari tahun 2009 sebanyak RM201,202,000 kepada tahun 2010
sebanyak RM158,185,000.
(Sumber: Dipetik dan disesuaikan daripada Pengurusan Strategik:
Konsep dan Kes. Ed-3, Pearson, Petaling Jaya)
1 Terangkan kesan yang dihadapi oleh Techno (M) Berhad akibat daripada kegagalan dalam mencapai
matlamat dan objektif.
2 Huraikan langkah yang boleh diambil oleh Techno (M) Berhad dalam mengatasi kegagalan
mencapai matlamat yang telah ditetapkan.

2 Buat carian di Internet berkaitan syarikat yang pernah atau telah mengalami kegagalan dalam
perniagaan yang dijalankannya.
3 Cari maklumat berkaitan perniagaan yang sedang dijalankan oleh perniagaan tersebut.
4 Pilih satu perniagaan hasil daripada carian tersebut.
5 Kenal pasti punca kegagalan dan bincangkan dalam kumpulan.
6 Jelaskan sebab dan cara membina semula perniagaan yang telah gagal tersebut.

3.6.1 Jualan Merosot
Hasil jualan merupakan sejumlah keuntungan perniagaan yang
berperanan penting sebagai sumbangan modal dalam membiayai
pengembangan perniagaan.
Minda Kreatif
Jelaskan kaedah yang dapat
meningkatkan jualan yang
telah merosot.
Bab 3
Gambar foto 3.10 Hasil jualan
Kegagalan mencapai sasaran jualan boleh menjejaskan objektif Bank menilai berdasarkan konsep
5C dalam memproses pinjaman
dan matlamat perniagaan dalam memaksimumkan keuntungan.
perniagaan, iaitu:
Keuntungan yang diperoleh perniagaan menjadi tanda aras kepada • Capital – modal
pihak berkepentingan dan perniagaan yang lain. • Capacity – kapasiti
• Character – karakter
• Collateral – cagaran
3.6.2 Tidak Mampu Membayar • Conditions – keadaan
Kos Perniagaan
Operasi sesebuah perniagaan perlu membayar semua kos yang
terlibat dalam aktiviti perniagaan.
Jenis kos
Kos tetap Kos berubah
Kos yang tidak dipengaruhi oleh kuantiti Kos yang dipengaruhi oleh kuantiti dalam
dalam sesuatu pengeluaran sesuatu pengeluaran
Kos yang ditanggung sama tanpa perlu Kos yang ditanggung bergantung pada
mengikut jumlah kuantiti pengeluaran kuantiti produk yang dikeluarkan
Contohnya, kos bangunan, insurans, Contohnya, bahan mentah, kos air, kos
pekerja, kilang dan jentera elektrik dan kos telefon
Rajah 3.15 Jenis kos


Kegagalan mendapat keuntungan akan menyebabkan sebahagian
kos operasi tidak mampu dibayar oleh perniagaan. Perniagaan
hendaklah mengambil tindakan segera dan proaktif untuk
mengatasi setiap punca kegagalan yang wujud dalam mencapai
objektif perniagaan.
3.6.3 Gagal dalam Persaingan

Minda Kreatif
Setiap perniagaan akan menghadapi persaingan dalam pasaran.
Kegagalan perniagaan mendapat keuntungan perniagaan akan
membantu usahawan untuk
bangun semula selepas menyebabkan perniagaan tersebut tidak mempunyai kedudukan
mengalami kegagalan kewangan yang kukuh untuk membina strategi dalam menghadapi
dalam perniagaan. persaingan pasaran.
Contoh
Perniagaan perlu menjalankan kajian secara teliti dan berterusan
melalui aktiviti penyelidikan dan pembangunan (R&D) supaya dapat
Bab 3
menghasilkan produk yang berkualiti.
3.6.4 Imej Perniagaan Terjejas

Kegagalan medapat keuntungan dalam perniagaan menyebabkan
imej perniagaan pada mata pihak berkepentingan akan tercalar.
Oleh itu, perniagaan sukar mendapat kerjasama daripada pihak
berkepentingan dalam operasi perniagaan.
Pihak pembiaya seperti bank mengenakan syarat ketat untuk
memberi kemudahan pinjaman kerana bimbang perniagaan
tidak mampu membayar pinjaman balik.
Gambar foto 3.11

Perbincangan untuk menyelesaikan
3.6.5 Tidak Mampu
sesuatu masalah Mengembangkan
Perniagaan
Perniagaan yang gagal mendapat keuntungan akan mengalami
kesukaran dalam mengembangkan perniagaan. Perkembangan
RM Celik Kewangan perniagaan sedia ada boleh dilaksanakan melalui dua cara, iaitu
membuka cawangan dalam dan di luar negara serta membesarkan
Pengguna perlu bijak kapasiti operasi perniagaan sedia ada.
menguruskan hutang dengan
mengurangkan atau mengelakkan Kegagalan ini bukan sahaja disebabkan oleh faktor tidak
penggunaan kad kredit atau dapat membesarkan perniagaan yang merupakan matlamat
pinjaman peribadi.
perniagaan tetapi juga oleh faktor ketidakmampuan bertahan
dalam industri.

Kegagalan perniagaan
mencapai objektif untuk
meningkatkan keuntungan
secara berterusan dalam Minda Kreatif
jangka masa pendek
akan menyebabkan Jelaskan cara memulihkan
matlamat perniagaan yang perniagaan yang hampir muflis.
ditetapkan dalam jangka
masa panjang tidak dapat
Gambar foto 3.12 Prestasi perniagaan dicapai sepenuhnya.
3.7 Faktor yang

Mempengaruhi
Perubahan Visi, Misi
Bab 3
dan Objektif Perniagaan
QR Code
Terdapat enam faktor utama yang boleh mempengaruhi pihak
Analisis SWOT
pengurusan dalam membuat perubahan penetapan visi, misi
dan objektif perniagaan. Faktor dalaman terdiri daripada dua https://www.mindtools.com/pages/
article/newTMC_05.htm
faktor, iaitu faktor sumber manusia dan kewangan. Manakala
faktor luaran pula terdiri daripada faktor ekonomi, sosiobudaya,
teknologi dan undang-undang.
Pengaplikasian analisis SWOT digunakan untuk menilai
faktor-faktor yang mempengaruhi perubahan visi, misi dan
objektif perniagaan seperti yang ditunjukkan dalam Rajah 3.16.
Analisis SWOT
Faktor dalaman Faktor luaran EMK

Arahan:
Sumber manusia Ekonomi Lakukan aktiviti sumbang saran
dalam kumpulan.
Kewangan Sosiobudaya Soalan:
Teknologi kekurangan analisis SWOT dalam
membantu perniagaan mengatasi
masalah yang wujud dalam sistem
Undang-undang operasi perniagaan.
Rajah 3.16 Analisis SWOT


Cintai Negara 3.7.1 Faktor Dalaman
Setiap kekuatan dan kelemahan Faktor dalaman yang mempengaruhi visi, misi dan objektif
yang wujud dalam faktor perniagaan terbahagi kepada dua, iaitu analisis kekuatan dan
dalaman perlu ditransformasikan analisis kelemahan yang dihadapi oleh perniagaan. Perniagaan
kepada perkara positif dengan perlu mengkaji kekuatan dan kelemahan setiap aspek dalaman
menjadikannya sebagai sumber
inspirasi bagi memajukan dan
yang dihadapi oleh perniagaan.
mengukuhkan perniagaan yang
sedang dijalankan.
Kekuatan Kelemahan
Bermaksud sumber Merupakan halangan
unik yang dimiliki oleh dan ketidakmampuan
perniagaan yang boleh bertindak dengan baik
digunakan untuk mencapai dalam menyumbangkan
visi, misi dan objektif pencapaian visi, misi dan
Bab 3
sesebuah perniagaan objektif perniagaan
Rajah 3.17 Maksud kekuatan dan kelemahan persekitaran dalaman
RM Celik Kewangan
(a) Sumber Manusia
Setiap pekerja perlu bijak
merancang masa hadapan dengan Dalam aspek sumber manusia, setiap pekerja akan menjalankan
membuat simpanan untuk tugas mengikut peringkat pengurusan, iaitu pengurusan atasan,
kegunaan selepas menamatkan pengurusan pertengahan dan pengurusan bawahan.
perkhidmatan di sesebuah
organisasi perniagaan. Setiap pekerja akan menyumbangkan tenaga dan kepakaran
berdasarkan pengetahuan, kemahiran dan pengalaman. Kekuatan
dan kelemahan dalam aspek ini bergantung pada tahap kuantiti
dan kualiti pekerja. Pihak pengurusan perlu mengubah visi,
misi dan objektif perniagaan sekiranya memiliki pekerja yang
berkebolehan seperti mampu menguasai pelbagai bahasa dan
berkemahiran tinggi.
Minda Kreatif
Bagaimanakah latihan dan
pembangunan dapat membantu
meningkatkan daya pengeluaran
dan produktiviti pekerja?
Gambar foto 3.13 Kawalan kuantiti


2 Cintai Negara
Kawalan kualiti yang tinggi
dalam setiap barang atau
perkhidmatan yang ditawarkan
akan meningkatkan keyakinan
pengguna dan mengharumkan
nama negara di persada dunia.
Gambar foto 3.14 Kawalan kualiti
Bab 3
(b) Kewangan
Kewangan merupakan satu fungsi perniagaan yang berkaitan RM Celik Kewangan
dengan sumber kewangan yang boleh diperoleh dan bagaimana
wang tersebut dibelanjakan. Pengurusan kewangan membantu Pengurusan kewangan yang
baik dan konsisten merupakan
perniagaan dan membelanjakan wang dengan cekap. kaedah yang dapat membantu
menyelesaikan masalah kewangan
(i) Kekuatan perniagaan yang melanda golongan muda
pada masa ini.
Lazimnya, kekuatan
perniagaan digambarkan
melalui jumlah wang atau
CONTOH sumber kewangan yang
banyak. Sumber kewangan
adalah daripada simpanan
pemilik perniagaan.
Gambar foto 3.15 Simpanan pemilik
Perniagaan perlu membayar setiap pinjaman berdasarkan jumlah

pinjaman bersama-sama dengan jumlah faedah yang dikenakan.
Jumlah wang yang besar membolehkan aktiviti pelaburan dan EMK
perbelanjaan dalam menjalankan aktiviti perniagaan.
Arahan:
Jika faktor kewangan perniagaan meningkat disebabkan Bentangkan dalam kumpulan.
oleh kesediaan pemodal menambahkan modal melalui pinjaman Soalan:
dari bank, sudah tentu visi, misi dan objektif perlu diubah Senaraikan dan huraikan sumber
dengan meningkatkan sasaran pencapaian kerana mempunyai modal ekuiti dan sumber hutang.
kekuatan kewangan.

Contoh sumber kewangan yang boleh dimanfaatkan oleh
EMK perniagaan dan bakal usahawan adalah seperti berikut:
Arahan: Contoh
Bentangkan dalam kumpulan.
Soalan:
Pilih satu daripada sumber
kewangan yang ditawarkan di Modal
Malaysia. Jelaskan kelebihan Usahawan
sumber kewangan tersebut 1Malaysia
kepada perniagaan. (MUS1M-i)
Skim
Permulaan
Usahawan
Bumiputera
(SUPERB)
Bab 3
Dana
Usahawan Muda
(YEF)
Skim Tabung
Minda Kreatif Ekonomi Belia
(STEB)
Jelaskan faktor yang
dipertimbangkan oleh pihak bank
atau institusi kewangan sebelum
meluluskan sesuatu pinjaman.
Skim Belia
Niaga-I (SBN)
Dana
Bumiputera
Al-Ansar
3.7.2 Faktor Luaran

Persekitaran luaran perniagaan merangkumi persekitaran umum
perniagaan yang boleh memberikan kesan kepada pencapaian
visi, misi dan objektif perniagaan.
QR Code Secara umumnya, peluang dan ancaman wujud ekoran daripada

Analisis PESTEL faktor luaran organisasi perniagaan. Perubahan visi, misi dan
http://www.tutorialspoint.com/artides/
objektif turut dipengaruhi oleh persekitaran luaran perniagaan
pestel-analysis seperti ekonomi, sosiobudaya, teknologi dan undang-undang.

(a) Ekonomi
Keadaan ekonomi dipengaruhi oleh kitaran ekonomi, dasar
kewangan negara dan dasar fiskal negara. Empat kitaran ekonomi
Kitaran
Pertumbuhan Kemerosotan Kemelesetan Melambung

Tahap ini memberikan
Tahap ini memberikan
kesan positif kepada
kesan positif kepada
perniagaan. Oleh itu, Permintaan terhadap
visi, misi dan objektif perniagaan akan
Oleh itu, visi, misi
perniagaan perlu jatuh, kuantiti jualan
dan objektif perlu
bersesuaian dengan merosot, hasil akan
bersesuaian dengan
kitaran ekonomi. merosot, keuntungan
kitaran ekonomi.
juga turut jatuh.
Dalam hal ini, visi,
Bab 3
Tahap ini misi dan objektif
memberikan kesan yang terdahulu perlu
negatif kepada diubah suai semula.
perniagaan.
Perniagaan perlu
mengubah suai visi,
misi dan objektif
supaya bersesuaian
dengan kemampuan
operasi perniagaan. Masa
Rajah 3.18 Kitaran ekonomi
Perancangan dan tindakan RM Celik Kewangan

kerajaan yang berkaitan dengan
sumber kredit, kadar faedah dan Rakyat yang bijak akan
menyimpan wang di institusi
penawaran wang untuk mengawal Dasar
kewangan yang berdaftar dan
ekonomi. Polisi kewangan boleh kewangan
kukuh untuk memperoleh faedah
mempengaruhi hala tuju perniagaan yang tinggi. Di samping itu, rakyat
termasuklah perancangan dalam perlu mengamalkan sikap jimat
visi, misi dan objektif. cermat pada waktu mewah.
Melibatkan tindakan pihak

kerajaan dalam mengawal keadaan Dasar
ekonomi melalui perubahan kadar fiskal
cukai dan perbelajaan kerajaan.
Rajah 3.19 Dasar kewangan dan dasar fiskal


(b) Sosiobudaya
Persekitaran sosiobudaya merujuk pada amalan dan cara
Minda Kreatif
hidup yang diamalkan oleh sesuatu kaum di sesebuah negara.
Berikan satu contoh adat budaya Sosiobudaya di Malaysia terdiri daripada tiga kaum utama, iaitu
setiap kaum di Malaysia. Cuba Melayu/Bumiputera, Cina dan India.
kaitkan dengan perniagaan.
Setiap kaum membentuk amalan dan cara hidup tersendiri.
Hal ini seterusnya akan mempengaruhi pembelian sesuatu
produk yang dikeluarkan oleh sesebuah perniagaan.
Perbezaan sesuatu kaum sebenarnya memberi manfaat
kepada perniagaan kerana dapat mengeluarkan pelbagai jenis
produk untuk memenuhi cita rasa setiap budaya. Menghormati
setiap kaum merupakan asas kepada perpaduan di Malaysia.
Oleh itu, perniagaan perlu mengambil kira faktor pelanggan
dalam penetapan visi, misi dan objektif sesebuah perniagaan.
Bab 3
Gambar foto 3.16 Kepelbagaian sosiobudaya di Malaysia
(c) Teknologi
Buletin Keusahawanan Persekitaran teknologi pada masa ini sentiasa berubah mengikut
keadaan semasa. Teknologi dirujuk sebagai kaedah dan tatacara
dalam aktiviti perniagaan yang boleh memberikan kesan positif.
Teknologi canggih dan terkini membolehkan perniagaan lebih
cekap, kos operasi perniagaan menjadi lebih murah dan daya
Merupakan platform digital pengeluaran dapat ditingkatkan.
yang membantu usahawan muda
dan usahawan mikro untuk Penyelidikan dan pembangunan memerlukan modal yang
mengembangkan perniagaan ke besar yang dilaburkan oleh perniagaan. Bagi membolehkan
tahap yang lebih baik. perniagaan berdaya saing, perniagaan perlu mendapatkan dan
menggunakan teknologi terkini.

Gambar foto 3.18 Robot
Bab 3
Gambar foto 3.17 Mesin fotostat Gambar foto 3.19 Teknologi dron
Perniagaan juga memerlukan pelaburan modal yang besar untuk

mendapatkan teknologi tinggi dan terkini yang dapat digunakan
dalam operasi perniagaan. Sesetengah perniagaan yang besar EMK
dapat menjalankan penyelidikan bertujuan untuk mencipta
Arahan:
teknologi canggih dan terkini. 1 Bentukkan beberapa
Pada masa itu, visi, misi dan objektif perniagaan perlu dilihat 2 Lakukan sesi sumbang saran.
kembali dan usaha pengubahsuaian visi, misi dan objektif perlu 3 Bentangkan hasil sumbang
dibuat. Teknologi menjanjikan kecekapan dalam pengeluaran saran dalam kelas.
yang akan menyebabkan untung perniagaan terus meningkat. Soalan:
1 Senaraikan bantuan teknologi
Perkembangan teknologi yang pesat telah menyebabkan yang diberikan oleh kerajaan
sesebuah organisasi perniagaan bertindak membuat pelaburan pada masa ini untuk
supaya dapat menikmati manfaat daripada perubahan teknologi. membantu usahawan muda
Hal ini seterusnya membolehkan kuantiti pengeluaran lebih besar agar terus berjaya dalam
dapat dihasilkan berbanding dengan penggunaan teknologi yang bidang perniagaan.
2 Jelaskan kepentingan bantuan
telah ketinggalan zaman.
teknologi yang ditawarkan
Perkembangan teknologi pada masa ini termasuk dalam oleh kerajaan dalam
memajukan usahawan.
teknologi maklumat dan komunikasi (ICT) telah menyebabkan
organisasi perniagaan mendapat maklumat dengan cepat bagi
menyelaraskan setiap perancangan dan strategi perniagaan.

EMK
Arahan:
Bentangkan dalam kumpulan.
Soalan:
Sekiranya perniagaan tidak
mampu menggunakan teknologi
terkini, adakah visi, misi dan
objektif perlu diubah?
Gambar foto 3.20 Teknologi menganalisis pasaran
Penggunaan teknologi terkini membolehkan setiap proses

Cintai Negara
pengeluaran dan pengawalan kualiti dapat dilakukan dengan
Bab 3
Setiap rakyat Malaysia dan lebih tepat sejak dari mula dalam proses pengeluaran sehingga
perniagaan perlu mematuhi produk siap.
undang-undang yang telah
ditetapkan bagi memastikan
keharmonian dan kesejahteraan (d) Undang-undang
negara dapat terus dipelihara.
Perniagaan mesti mematuhi undang-undang dalam sesebuah
negara. Tahap perniagaan peringkat domestik hanya melibatkan
perundangan dalam negara sahaja, manakala tahap perniagaan
peringkat antarabangsa melibatkan perundangan negara asing.
Untuk perniagaan yang menjalankan operasi di luar negara,
penetapan visi, misi dan objektif adalah berbeza dengan operasi
perniagaan tahap domestik. Perniagaan tempatan yang beroperasi
EMK di luar tertakluk pada undang-undang luar negara yang berbeza
antara negara. Oleh itu, cabaran perniagaan lebih besar kerana
Arahan: perlu berhadapan dengan undang-undang yang berbeza dari
Gunakan teknologi terkini untuk
pelbagai negara.
mendapatkan maklumat.
Soalan: Setiap undang-undang di sesebuah negara bertujuan untuk
Berdasarkan satu contoh memastikan dasar dan matlamat sesebuah negara dapat dicapai.
akta yang berkaitan dengan Antara faktor undang-undang yang boleh mempengaruhi
perniagaan, jelaskan sebab pihak operasi perniagaan adalah seperti undang-undang berkaitan
kerajaan menguatkuasakan
akta tersebut.
dengan perubahan kadar cukai. Hal ini melibatkan kenaikan kos
perniagaan yang akan menyebabkan jumlah keuntungan yang
diperoleh syarikat berkurangan.
Faktor undang-undang sentiasa berubah ekoran tindakan
kerajaan menggubal undang-undang dari semasa ke semasa. Oleh
itu, perniagaan juga perlu melihat suasana ini dengan mengubah
suai visi, misi dan objektif perniagaan.

Kajian Ke Tajuk: Voice Berhad
s
Voice Berhad telah ditubuhkan pada 12 Januari 1986. Voice Berhad merupakan salah sebuah syarikat
peneraju utama industri komunikasi negara. Voice Berhad telah mengorakkan langkah dalam dunia
perniagaan telekomunikasi ke peringkat antarabangsa. Visi Voice Berhad yang dibentuk ialah “Menjadi
sebuah syarikat telekomunikasi terkemuka di dunia”. Manakala misi Voice Berhad ialah “Memberi
perkhidmatan bertaraf dunia kepada pelanggan”. Objektif Voice Berhad ialah “Sebagai sebuah syarikat
telekomunikasi yang dinamik dan bergerak di atas landasan menjana keuntungan maksimum untuk
pemegang saham”.
Voice Berhad memberi penekanan khusus terhadap program pembangunan sumber manusia kerana
hampir semua institut latihan dilakukan oleh institutnya sendiri dengan menjalinkan kerjasama dengan
institusi pengajian tinggi dan antarabangsa. Seramai 40,000 orang pekerja dirancang melalui program
latihan dan kemahiran secara teratur yang terdiri tiga kategori, iaitu mahir, separuh mahir dan tidak
mahir. Pengurusan Voice Berhad kerap mengadakan majlis-majlis makan malam untuk mengenang jasa
keluarga, hari keluarga, karnival sukan kebangsaan, bengkel dan seminar supaya setiap lapisan pekerja
mengetahu tentang visi, misi dan objektif syarikat.
Bab 3
Dari segi kepimpinan, Voice Berhad secara konsisten memilih pemimpin berteraskan konsep peserta
aktif dan pemangkin supaya dapat melahirkan pemimpin yang dinamik, progresif dan berpandangan
jauh. Pihak Voice Berhad memberi kuasa penuh kepada setiap pengurus membuat keputusan. Syarikat
bercadang menggunakan struktur berasaskan geografi atau fungsian.
Voice Berhad telah melabur jutaan ringgit dalam aktiviti penyelidikan dan pembangunan (R&D)
produk, pemasaran dan perkhidmatan pelanggan supaya dapat menyumbangkan kepada pengukuhan
kedudukannya dalam pasaran dan industri.
Voice Berhad telah mengamalkan budaya kerja berteraskan nilai-nilai murni seperti kewibawaan,
kepantasan, komitmen dan keprihatinan. Syarikat ini menitikberatkan aspek keselamatan dan kesihatan
tempat kerja kerana mampu menyumbangkan kepada keuntungan, pulangan atas pelaburan dan
kecemerlangan Voice Berhad.
Dalam aspek kewangan, Voice Berhad mempunyai kedudukan kewangan kukuh hasil daripada
keuntungan operasi, langkah penjimatan, pelaburan jangka pendek dan penjualan aset yang tidak
penting. Dengan itu, pendapatan syarikat telah meningkat dan keuntungan bersih syarikat juga meningkat
daripada RM690,000,000 pada tahun 2009 kepada RM785,280,000 pada tahun 2010. Sejajar dengan itu,
pulangan kepada pemegang saham berjaya ditingkatkan.
Faktor perkembangan industri teknologi komunikasi menyebabkan perkembangan dalam ekonomi
negara. Hal ini akan meluaskan perkhidmatan komunikasi di kawasan luar bandar. Sokongan berterusan
kerajaan dibuat dengan mewujudkan Dasar Telekomunikasi Negara pada tahun 1994. Dasar tersebut
telah berjaya memastikan kemudahan telekomunikasi terus dipertingkatkan. Walau bagaimanapun,
persaingan baharu dan sengit dalam industri telekomunikasi telah wujud termasuklah dalam aspek
mengadakan strategi produk yang murah.
Jumlah penduduk Malaysia yang terus meningkat telah menjadi pemangkin perniagaan yang sihat
dan celik teknologi maklumat. Selain itu, dasar kerajaan yang pro liberalisasi ekonomi terhadap 27 sub
sektor berkaitan perkhidmatan telah mewujudkan persekitaran mesra perniagaan walaupun berlaku
kemelesetan ekonomi sekitar tahun 2010. Kerajaan telah memberi peruntukan besar dalam Rancangan
Malaysia Kesembilan dan Rancangan Malaysia Kesepuluh dalam usaha membangunkan infrastruktur
ICT di luar bandar.

Penyataan visi Voice Berhad
Minda Kreatif
Berdasarkan kes Voice Berhad, penyataan visi VoiceBerhad ialah
Jelaskan cara menjadikan setiap “Menjadi sebuah syarikat telekomunikasi terkemuka di dunia”.
visi dan misi yang dibentuk
memberi kesan positif Faktor yang boleh mempengaruhi perubahan misi Voice
kepada perniagaan. Berhad ialah dalam aspek sumber manusia. Sumber manusia
merujuk pada barisan pekerja yang boleh menggerakkan tenaga
dan aktiviti syarikat telekomunikasi Voice Berhad terkemuka
di dunia. Dengan jumlah 40,000 orang pekerja, setiap pekerja
akan menjalinkan kerjasama dengan institusi pengajian tinggi
antarabangsa. Hal ini melibatkan semua kategori pekerja, iaitu
mahir, separuh mahir dan tidak mahir mempunyai pendedahan
pengetahuan dan kemahiran di tahap antarabangsa. Dengan
ini Voice Berhad mempunyai kekuatan untuk menjadi syarikat
telekomunikasi terkemuka di dunia.
Buletin Keusahawanan Selain itu, dalam aspek pengurusan sumber manusia, hala
tuju kepimpinan Voice Berhad ialah untuk melahirkan pemimpin
Bab 3
Kerajaan berhasrat meningkatkan

purata pendapatan isi rumah
yang dinamik, progresif dan berpandangan jauh. Penglibatan
bulanan rakyat kepada RM10,540 perniagaan pada peringkat antarabangsa, memerlukan pemimpin
seisi rumah menjelang tahun 2020. yang dinamik, progresif dan berpandangan jauh supaya visi Voice
Hal ini sejajar dengan matlamat Berhad yang dibentuk dapat dicapai. Kekuatan yang ada pada
kerajaan untuk mencapai status Voice Berhad menyebabkan syarikat ini membentuk penyataan
negara maju berpendapatan tinggi
misi ini.
menjelang tempoh yang sama.
Perkara ini merupakan sasaran Syarikat yang bertaraf antarabangsa memerlukan satu
peningkatan sebanyak 41.7 peratus struktur pengurusan yang berasaskan geografi supaya kawalan
berbanding purata pendapatan isi
rumah bulanan sebanyak RM6,141
penjalanan pengurusan lebih berkesan supaya visi Voice Berhad
pada tahun 2014. dapat dicapai. Dengan adanya kuasa penuh yang diberi kepada
(Sumber: Dipetik dan disesuaikan pengurus dalam membuat keputusan membolehkan keputusan
daripada Astro Awani, pada yang dibuat lebih cekap dan berkesan.
17/12/2015)
Penyataan misi Voice Berhad
Penyataan misi Voice Berhad ialah “Memberi perkhidmatan
bertaraf dunia kepada pelanggan”.
Voice Berhad telah menyesuaikan misi organisasi perniagaan
sejajar dengan visi yang telah ditetapkan. Untuk memastikan
visi yang ditetapkan dapat dicapai, Voice Berhad memberi fokus
terhadap penyataan misi, iaitu menyediakan perkhidmatan
telekomunikasi yang bertaraf dunia kepada pelanggan dari dalam
RM Celik Kewangan negara dan luar negara.
Untuk menjadi pengguna dan
usahawan yang bijak, setiap Faktor sosiobudaya lebih menjuruskan kepada pola
individu perlu berupaya untuk masyarakat dalam negara dan luar negara telah celik dalam bidang
memahami dan membezakan teknologi maklumat dan komunikasi. Keperluan telekomunikasi
perbelanjaan mengikut tahap menyebabkan masyarakat yang menjadi pengguna telah
kemampuan kewangan.
meningkat permintaan terhadap produk perkhidmatan yang
ditawar terutama penduduk di luar bandar. Bagi mengekalkan

kedudukan dalam pasaran Voice Berhad perlu menawarkan
perkhidmatan yang berkualiti bertaraf dunia kepada pelanggan. EMK
Faktor perkembangan teknologi dalam bidang maklumat Arahan:
bukan sahaja berlaku di luar negara malah telah berkembang Bentangkan dalam kelas.
pesat di dalam negara. Penduduk Malaysia yang merupakan Soalan:
golongan pengguna perkhidmatan telekomunikasi telah mula Berdasarkan kes,
celik teknologi maklumat sejajar dengan dasar kerajaan yang 1 buat analisis berkaitan visi,
menekankan pembangunan teknologi maklumat dan komunikasi misi dan objektif yang
sedia ada,
(ICT) di luar bandar.
2 jelaskan faktor yang
mempengaruhi perubahan
Penyataan objektif Voice Berhad visi, misi dan objektif,
Penyataan objektif Voice Berhad ialah “Sebagai sebuah syarikat 3 hasilkan visi, misi dan objektif
telekomunikasi yang dinamik dan bergerak di atas landasan yang baharu.
yang betul bagi menjana keuntungan yang maksimum untuk
pemegang saham”.
Penyataan objektif Voice Berhad dibentuk adalah bertujuan
Bab 3
untuk menyokong penyataan visi dan misi. Oleh itu, bagi
menggerakkan visi dan misi, Voice Berhad menekankan
objektif penjanaan untung maksimum penting supaya dapat Buletin Keusahawanan
memaksimumkan kehendak pemegang saham.
Cukai pendapatan dapat
Pemegang saham ialah pihak yang melaburkan atau dikurangkan melalui kaedah
mengeluarkan sejumlah modal dalam kuantiti tertentu kepada yang berikut:
• pembayaran zakat
sesebuah perniagaan. Pemegang saham ialah pihak yang
secara bulanan
memiliki sesebuah perniagaan, sudah tentu pemilik perniagaan • penyertaan skim simpanan
ingin mendapat pulangan yang setimpal ke atas pelaburan modal pendidikan anak-anak seperti
yang dibuat. Skim Simpanan Pendidikan
Nasional (SSPN-i)
Oleh sebab itu, Voice Berhad memiliki kekuatan dalam aspek • pembiayaan perubatan ibu bapa
kewangan. Voice Berhad berjaya menggunakan sumber kewangan
untuk menjanakan keuntungan supaya dapat meningkatkan
pendapatan. Keuntungan bersih yang diperoleh telah meningkat
daripada RM690,000,000 pada tahun 2009 ke RM785,280,000
pada tahun 2010. Keuntungan yang meningkat membolehkan
Voice Berhad memberi pulangan yang setimpal dan berpatutan
kepada pemegang saham yang merupakan pemilik syarikat.
Kekuatan dalam bidang penyelidikan dan pembangunan
produk merupakan asas kepada kemajuan Voice Berhad yang
membolehkan Voice Berhad berjaya menghasilkan barang dan
perkhidmatan yang bertaraf dunia. Keuntungan yang meningkat QR Code
telah membolehkan Voice Berhad membuat pelaburan bagi
Lembaga Hasil Dalam Negeri
memastikan misi dan visi organisasi dapat dicapai. Contohnya,
http://www.hasil.gov.my
Voice Berhad telah melabur jutaan ringgit dalam aktiviti
penyelidikan dan pembangunan (R&D) produk, pemasaran dan
perkhidmatan pelanggan supaya dapat menyumbang kepada
pengukuhan kedudukannya dalam pasaran dan industri.

3.8 Pencapaian Visi,
Misi dan Objektif
Perniagaan yang
Dipilih
Pencapaian visi, misi dan objektif perniagaan boleh dinilaikan
RM Celik Kewangan berdasarkan beberapa kriteria yang telah ditetapkan semasa
menghasilkan visi, misi dan objektif perniagaan. Antara kriteria
Rakyat perlu bijak berbelanja
dengan memanfaatkan aplikasi penilaian yang boleh digunakan menilai ialah titik pulang modal,
MyKira GST sebelum membuat pertumbuhan perniagaan, memaksimumkan keuntungan, daya
pembelian dan medium aduan saing, syer pasaran, jualan dan penyediaan perkhidmatan.
pengguna Malaysia seperti
Aplikasi Ez-ADU dan Pusat
Informasi dan Gerakan Operasi
3.8.1 Pencapaian visi
Bab 3
Strategik (PIGOS) KPDNKK

selepas membuat pembelian. perniagaan
Pembentukan visi yang tepat dan baik ialah visi yang mampu
menjadi pemangkin kepada pembentukan misi dan objektif
yang menyeluruh bagi semua peringkat pengurusan organisasi
MyKira GST perniagaan. Pencapaian visi organisasi perniagaan bergantung
kepada analisis penilaian faktor dalaman dan faktor luaran
sesebuah organisasi perniagaan yang juga dikenali sebagai analisis
SWOT. Organisasi perniagaan berkemampuan memadankan
kekuatan dan peluang yang dihadapi oleh organisasi perniagaan
myKPDNKK berbanding dengan kelemahan dan ancaman yang dihadapi oleh
sesebuah organisasi perniagaan.
Contoh
Visi bagi MODENAS
“Menjadi jenama nombor satu pada tahun 2020”
EMK
Arahan: Berdasarkan visi MODENAS, mereka perlu membuat analisis
Bentangkan dalam kelas. SWOT bagi meningkatkan keupayaan organisasi dalam mencapai
Soalan: visi yang telah ditetapkan.
digunakan bagi menambah baik
hasil yang diperoleh melalui (a) Daya saing
analisis SWOT ke atas pencapaian
visi, misi dan objektif perniagaan. Antara keunikan MODENAS ialah mengeluarkan spesifikasi
motosikal yang tidak dimiliki oleh pengeluar motosikal yang
lain. Kekuatan ini akan memberi kelebihan MODENAS untuk
bersaing dengan pengeluar motosikal dunia.

(b) Pertumbuhan perniagaan
MODENAS mempunyai pekerja yang berkemahiran tinggi
serta memiliki kecekapan dalam pengeluaran motosikal. Selain Minda Kreatif
itu, aspek kewangan yang kukuh dapat membantu MODENAS
membiayai aktiviti pengeluaran motosikal yang memerlukan Jelaskan cara menjadikan
pencapaian visi sebagai asas
pelaburan yang besar terutama dalam menanam modal bagi kepada penambahbaikan kepada
penggunaan teknologi tinggi dan canggih. misi dan objektif.
(c) Penyediaan perkhidmatan

MODENAS memiliki satu sistem pengurusan yang cekap bagi
membentuk imej motosikal MODENAS yang positif dalam Buletin Keusahawanan
kalangan pengguna motosikal pada masa depan. MODENAS
juga boleh memberi perkhidmatan yang berkualiti kepada semua KEPENTINGAN KHIDMAT
PELANGGAN KEPADA
pengguna motosikal.
PERNIAGAAN
“Customer satisfaction is worthless.
Bab 3
(d) Memaksimumkan keuntungan Customer loyalty is priceless...”
– Jeffrey Gitomer-
Faktor luaran yang dikenal pasti sebagai peluang oleh MODENAS
Ramai yang menganggap
perlu dimanfaatkan untuk mengeluarkan motosikal bertaraf tanggungjawab usahawan
dunia. Maklumat dari pasaran ASEAN boleh mencetus idea hanyalah sebelum dan ketika
baharu berdasarkan persaingan dari pengeluar lain. Oleh itu, jualan dihasilkan, iaitu dari proses
MODENAS boleh menjana keuntungan yang besar. menjual produk sehinggalah
produk tersebut diterima oleh
para pelanggan sahaja. Sebagai
usahawan, kita tidak boleh
3.8.2 Pencapaian misi memandang mudah berkenaan
perniagaan dengan perkhidmatan pelanggan,

terutamanya selepas produk
berjaya dijual sekiranya mahu
Pembentukan misi yang baik ialah misi yang mampu menjadi mewujudkan pelanggan setia.
pemangkin kepada pembentukan objektif yang menyeluruh bagi (Sumber: Dipetik dan disesuaikan
semua peringkat pengurusan organisasi perniagaan. Selain itu, daripada laman sesawang
misi tersebut juga berupaya menjadi pemacu kepada visi yang majalahniaga .com)
telah dibuat. Pencapaian sesuatu misi organisasi perniagaan juga
turut bergantung pada analisis penilaian faktor dalaman dan
faktor luaran sesebuah organisasi perniagaan yang juga dikenali
sebagai analisis SWOT.
Cintai Negara
(a) Berdaya saing Setiap rakyat Malaysia perlu

memanfaatkan setiap peluang
Kekuatan merujuk pada keunikan faktor dalaman yang memberi dan ruang yang ada bagi
memajukan diri dan seterusnya
kelebihan kepada MODENAS dalam usaha mencapai misi yang mengukuhkan ekonomi negara
ditetapkan. MODENAS memiliki teknologi pengeluaran yang ke tahap yang lebih baik dan
tinggi dan dapat menghasilkan produk motosikal yang berkualiti berdaya saing.
tinggi serta boleh berdaya saing dalam pasaran.

Contoh
MODENAS berjaya mengukuhkan
daya saing dalam pasaran dengan
meningkatkan penguasaan
pasaran daripada 10 peratus
kepada 15 peratus. Hal ini
dibuktikan dengan sasaran
baharu MODENAS untuk
menjual sebanyak 2,000 unit
motosikal pada setiap tahun.
Minda Kreatif
Jelaskan penambahbaikan yang
boleh dilakukan oleh MODENAS
Bab 3
bagi meningkatkan prestasi

keuntungan sedia ada.
Untuk menyediakan produk yang inovatif, berkualiti, selamat dan
mampu milik melalui perkhidmatan yang cemerlang, kerja berpasukan
dalam suasana yang harmoni dan menjaga alam sekitar.
RM Celik Kewangan (b) Memaksimumkan keuntungan

Bagi memastikan jualan barang
atau perkhidmatan sentiasa
Dalam aspek kewangan, MODENAS perlu menetapkan matlamat
meningkat dari semasa ke semasa, kewangan untuk memaksimumkan keuntungan supaya dapat
perniagaan perlu bijak dan berani memberi kepuasan kepada pemegang saham. Oleh itu, setiap
mengatur strategi seperti berikut: usaha dalam menghasikan produk yang inovatif dan berkualiti
1 berusaha mengenali pelanggan perlu dipertingkatkan serta mempergiat aktiviti pemasaran yang
2 memilih lokasi yang strategik
berorentasikan kepada khidmat pelanggan cemerlang.
3 bijak menggunakan
kemudahan teknologi terkini
seperti pemasaran melalui (c) Syer pasaran
Internet dan televisyen
4 melakukan aktiviti promosi MODENAS merupakan sebuah syarikat pengeluar motosikal
secara agresif dan konsisten
5 menjalinkan hubungan baik
nasional yang mendapat sokongan daripada pihak kerajaan.
dengan pelanggan MODENAS mempunyai kelebihan di pasaran tempatan kerana
pelanggan yang bersemangat nasionalisme dan patriotisme akan
mengutamakan produk tempatan. Dengan ini, MODENAS boleh
memperoleh pelanggan yang ramai di dalam negara.
Pilih sebuah perniagaan di kawasan anda. Nyatakan pencapaian perniagaan tersebut dalam mencapai misi yang
telah ditetapkan. Sekiranya perniagaan gagal mencapai misi yang ditetapkan, jelaskan punca kegagalan tersebut. Jika
perniagaan berjaya mencapai misi, berikan cadangan penambahbaikan yang boleh dilakukan.

3.8.3 Pencapaian objektif
perniagaan
Pembentukan objektif yang baik ialah objektif yang mampu
menjadi pemacu kejayaan hasil daripada pembentukan visi dan EMK
misi. Pencapaian sesuatu objektif organisasi perniagaan juga
Arahan:
turut bergantung pada analisis penilaian faktor dalaman dan Bentangkan dalam kelas.
faktor luaran sesebuah organisasi perniagaan yang juga dikenali
sebagai analisis SWOT. Soalan:
Jelaskan kaitan antara pencapaian
objektif perniagaan dengan
Contoh pengukuhan imej perniagaan
dalam pasaran.
Objektif bagi Nestlé
Bab 3
“Menjadi peneraju dalam kesihatan dan kesejahteraan pemakanan

dan menjadi rujukan industri bagi prestasi kewangan yang
dipercayai oleh semua pihak berkepentingan.” Industri Halal Malaysia
(Sumber: Dipetik dan disesuaikan daripada laman sesawang http:// Pengiktirafan dunia terhadap
www.nestle.com/aboutus/strategy) Sijil Halal Malaysia telah
membuktikan bahawa industri
halal telah diterima dan
berpotensi besar untuk memberi
keuntungan yang tinggi kepada
(a) Jualan sesebuah perniagaan.
Nestlé memastikan operasi perniagaan boleh menghasilkan
keuntungan yang meningkat dari tahun ke tahun. Peningkatan
keuntungan boleh dihasilkan melalui peningkatan jualan, dengan
mengukuhkan kekuatan dari aspek pemasaran Nestlé supaya
dapat meningkatkan kuantiti jualan kepada pelanggan. Melalui
peningkatan dalam jualan, Nestlé dapat meningkatkan jumlah
jualan produk-produknya.
Selain itu, faktor masyarakat yang mementingkan makanan
sihat dan segera merupakan salah satu faktor penyumbang yang QR Code
boleh meningkatkan jualan produk Nestlé. Tambahan pula,
Halal Malaysia
keadaan masyarakat yang sibuk dengan tugasan, permintaan
pengeluaran produk makanan Nestlé semakin bertambah, http://www.halal.gov.my/
dengan itu Nestlé boleh menjana keuntungan yang besar.


Contoh
Produk keluaran Nestlé
EMK
Arahan:
Soalan:
Jelaskan cara meningkatkan
jualan seiring dengan
perkembangan ekonomi semasa.
Bab 3
Cintai Negara
Setiap rakyat dan perniagaan
perlu saling menghargai dan (b) Pertumbuhan perniagaan
menghormati antara satu sama
lain. Hal ini bukan sahaja akan Nestlé perlu terus membina dan mengukuhkan imej syarikat yang
memberi kebaikan kepada
baik untuk mencapai kejayaan pada masa depan. Imej perniagaan
kedua-dua pihak dari aspek
kualiti dan keuntungan tetapi yang baik boleh memberi keyakinan kepada pelabur untuk
turut membantu mngukuhkan menyumbangkan sejumlah modal dalam Nestlé. Peningkatan
perpaduan dalam kalangan dalam pelaburan membolehkan Nestlé meningkatkan jumlah
rakyat Malaysia. ekuiti, kesannya Nestlé mempunyai kekuatan dalam bidang
kewangan dalam membiayai semua aktiviti yang dijalankan untuk
mengembangkan perniagaan.
(c) Memaksimumkan keuntungan

Peningkatan ekuiti bermaksud Nestlé sentiasa berusaha untuk
meningkatkan nilai aset pemilik organisasi perniagaan yang ada
dari semasa ke semasa. Peningkatan ekuiti boleh dibuat melalui
peningkatan pelaburan dan peningkatan keuntungan dalam
operasi mengeluarkan produk makanan.
(d) Titik Pulang Modal

Nestlé perlu menentukan kuantiti minimum keluaran bagi
memastikan perniagaan mendapatkan keuntungan. Keuntungan
Rajah 3.20 Peningkatan keuntungan dalam diperoleh apabila Nestlé berjaya menjual kuantiti keluaran
aktiviti perniagaan melebihi Titik Pulang Modal.

Kajian Ke Tajuk: PrimeBank Berhad
s
PrimeBank Berhad menawarkan perkhidmatan bank perdagangan, kewangan, insurans, penyewaan dan
saham amanah. Bank ini terdapat banyak cawangan di Malaysia dan di luar negara. Hala tuju bank ini
bertunjangkan visi, misi dan objektif. Visi PrimeBank Berhad ialah “menjadi sebuah institusi kewangan
yang sentiasa menjadi pilihan utama pelanggan di mana juga kami berada”. Penyataan misi PrimeBank
Berhad ialah “menyediakan perkhidmatan kewangan paling cekap dan mesra pelanggan”. Penyataan
objektif PrimeBank Berhad ialah “sentiasa berusaha mempertingkatkan kepakaran dan menjana
pertumbuhan serta keuntungan di sektor bank saudagar, sewa pajak dan insurans”
Dalam aspek sumber manusia, PrimeBank Berhad menyediakan program pembangunan pekerja
yang sistematik melalui bekerjasama dengan badan-badan profesional dan institusi pengajian tinggi bagi
melahirkan pekerja yang produktif, dedikasi dan cekap. Gaya kepimpinan pemangkin dalam kalangan
pengurusan atasan mampu membentuk objektif, strategi dan polisi baharu. Tambahan PrimeBank
Berhad memiliki ramai pekerja berkemahiran tinggi dalam bidang undang-undang, perbankan,
perakaunan, ekonomi, teknologi maklumat dan pengurusan. Penawaran pekerja berstatus kontrak
menyebabkan tidak disenangi dalam kalangan pekerja tersebut walaupun tindakan tersebut dapat
menjimatkan kos perbelanjaan. Selain itu, terdapat ramai pekerja yang berpengalaman telah berhenti
Bab 3
dan menyertai syarikat pesaing yang menawarkan jawatan yang baik dan gaji yang lebih tinggi.
PrimeBank Berhad menjadi penaja utama bagi Program Kasih Abadi, iaitu program yang membantu
kanak-kanak miskin dan yatim piatu seluruh negara. Selain itu, syarikat ini juga menaja pelajar cemerlang
yang miskin melanjutkan pelajaran di menara gading.
PrimeBank Berhad juga menyediakan kemudahan kewangan Electronic Fund Transfer at Point of
Sales (EFTOS) yang memberi kemudahan kepada para pengguna untuk memindahkan wang secara
elektronik di tempat belian. PrimeBank Berhad juga menawarkan perkhidmatan ATM yang cukup
meluas di seluruh negara. Namun, PrimeBank Berhad masih belum kukuh pada peringkat antarabangsa
kerana memerlukan pelaburan untuk membuka cawangan baharu dan membuat promosi untuk
mengukuhkan penjenamaan secara berterusan.
Iklim politik yang stabil dan dasar kerajaan yang konsisten mewujudkan persekitaran yang
baik dalam sektor perbankan. Dasar kerajaan yang telah menambaikan sistem penyampaian seperti
“Government Tranformation Plan”, pemansuhan Foreign Investment Council (FIC) dan liberalisasi
ke atas 27 sub sektor perkhidmatan dapat menggalakkan perkembangan sektor perbankan. Jumlah
penduduk Malaysia dan ASEAN yang ramai dan dasar luar Malaysia berpandukan kepada persahabatan
menyebabkan syarikat Malaysia diterima baik di negara asing.
Krisis ekonomi yang melanda negara seperti Greece, Sepanyol dan Portugal telah memberi kesan
kepada ekonomi dunia lebih-lebih lagi negara Sepanyol yang menyumbang lapan peratus kepada
Keluaran Dalam Negara Kasar (KDNK) Eropah. Kepadatan penduduk negara China mampu memberi
persekitaran yang baik untuk diterokai disamping wujudnya pasaran baharu di India, Brazil, Indonesia
dan Vietnam.
Kewujudan perbankan secara dalam talian (Online) seperti “internet banking” telah merevolusikan
industri perbankan, namun cabaran yang wujud ialah kes-kes pencerobohan sistem keselamatan
termasuk pemalsuan kad kredit. Selain itu, kecederungan meningkat dalam kalangan rakyat Malaysia
untuk menceburi dunia perniagaan, mendorong institusi kewangan mewujudkan banyak produk
baharu. Syarat pinjaman yang ketat telah menyukarkan pihak perniagaan ingin membuat pinjaman
telah menyebabkan aktiviti pinjaman yang ditawarkan oleh pihak pemberi pinjaman tidak sah yang
boleh memberi kesan kepada perniagaan perbankan.

Gerak Minda 3
SOALAN STRUKTUR
1 Berdasarkan kajian kes PrimeBank Berhad.
(a) Berikan tiga unsur yang terdapat dalam visi PrimeBank Berhad.
(i)
(ii)
(iii)
(b) Berikan pendapat anda tentang penambahbaikan objektif PrimeBank Berhad.
(c) Terangkan cara menghasilkan visi perniagaan PrimeBank Berhad.
(d) Terangkan pencapaian visi, misi dan objektif perniagaan PrimeBank Berhad berdasarkan kriteria
penilaian yang sesuai.
(e) Jelaskan jenis kos yang terlibat dalam perniagaan PrimeBank Berhad.
SOALAN ESEI
1 Berdasarkan visi, misi dan objektif sesebuah perniagaan, huraikan kemampuan perniagaan tersebut
untuk mencapai matlamat perniagaan, iaitu memaksimumkan keuntungan.
2 Huraikan faktor-faktor yang boleh mempengaruhi penetapan visi sesebuah perniagaan.
3 Jelaskan kesan kegagalan pencapaian objektif perniagaan terhadap pencapaian misi dan visi perniagaan.
4 Jelaskan bagaimana faktor persekitaran tempat pekerjaan yang kondusif dapat memotivasikan pekerja.
5 Huraikan cara mengatasi kegagalan sesebuah perniagaan untuk mencapai visi, misi dan objektif perniagaan.

2 Setiap kumpulan pilih satu perniagaan yang ingin dijalankan.
3 Lakukan aktiviti sumbang saran ke atas visi, misi dan objektif yang telah dibuat.
4 Tulis visi, misi dan objektif bagi perniagaan yang ingin dijalankan.
5 Buat penambahbaikan ke atas visi, misi dan objektif yang telah dibuat.
6 Bentangkan kelebihan visi, misi dan objektif yang telah dibuat.
Refleksi
1 Jelaskan maksud visi, misi dan objektif perniagaan.
2 Berikan perbezaan visi, misi dan objektif antara organisasi bermotifkan untung dengan
organisasi bukan bermotifkan untung.
3 Jelaskan kepentingan ciri SMART kepada perniagaan.
4 Terangkan tujuan penetapan visi, misi dan obejktif.
5 Huraikan kaedah menghasilkan visi, misi dan objektif.
Rumusan
Bab ini menerangkan berkenaan visi, misi dan objektif perniagaan. Setiap visi, misi dan objektif
perniagaan yang dibentuk akan menjadi asas kepada pengurusan dan operasi perniagaan. Penetapan
visi, misi dan objektif perniagaan yang tepat dan memenuhi ciri SMART akan membantu perniagaan
untuk mencapai matlamat yang telah ditetapkan. Setiap visi, misi dan objektif perlu mengambil kira
faktor dan kesan yang akan dihadapi oleh perniagaan. Penilaian terhadap visi, misi dan objektif
perniagaan perlu dibuat dalam tempoh tertentu bagi memastikan visi, misi dan objektif sedia ada
terus relevan dengan keadaan semasa.

Latihan Sumatif 3
SOALAN OBJEKTIF
1 Antara berikut, yang manakah berkaitan dengan 5 Antara berikut, yang manakah ciri-ciri
visi dan misi? misi yang baik perlu ada pada sesebuah
A Visi menyokong penyataan misi organisasi perniagaan?
B Visi lebih umum berbanding misi I Ringkas, tepat dan mudah difahami oleh
C Visi dibuat terlebih dahulu daripada misi semua pihak
D Visi dibuat oleh pengurusan atasan sementara II Menerangkan kewujudan sesebuah
misi dibuat oleh pengurus pertengahan organisasi dalam pasaran
III Menggambarkan produk yang ditawarkan
2 Organisasi A–Syarikat pengeluaran biskut IV Menggambarkan satu harapan yang hendak
mendapat keuntungan dicapai dalam jangka panjang
Organisasi B–Persatuan pengguna memberi A I, II dan III
perlindungan ahlinya daripada amalan B I, II dan IV
perniagaan yang tidak sihat” C II, III dan IV
D Semua di atas
Berikut merupakan ulasan tentang penyataan di
atas. Pilih penyataan yang paling tepat.
A Kedua-dua organisasi mengeluarkan produk 6 Muhamad menerangkan kualiti sabun yang
B Tujuan organisasi A berbeza dengan tujuan dihasilkan oleh syarikatnya kepada pelanggan
organisasi B supaya pelanggan meyakini dan membuat
C A merupakan visi organisasi perniagaan keputusan membeli produk tersebut.
sementara B merupakan visi organisasi Apakah alasan anda yang menyatakan
bukan perniagaan tindakan Muhamad boleh menyumbangkan
D Perbandingan organisasi bermotifkan kepada pencapaian objektif syarikatnya?
untung dengan organisasi bukan A Sabun yang berkualiti tinggi boleh
bermotifkan untung meningkat imej syarikat
B Sabun merupakan produk yang dihasilkan
3 Mengapakah objektif sesebuah organisasi mesti oleh perniagaan
selaras dengan visi dan misi? C Jualan sabun boleh meningkatkan
A Objektif dibentuk setelah ditetapkan visi pendapatan syarikat
dan misi D Kejayaan Muhamad mempengaruhi
B Objektif pendokong kepada pencapaian visi pelanggan membuat keputusan
dan misi membeli sabun
C Pencapaian visi dan misi bergantung pada
pencapaian objektif
D Objektif dijadikan sebagai penjelasan lanjut 7 Syarikat Batik Ehsan Terengganu mensasarkan
tentang visi dan misi pengeluaran batik sebanyak 5,000 helai
dalam tempoh masa seminggu sebagai
4 Di bawah ini contoh visi syarikat pengeluar memenuhi permintaan pelanggan dalam
kereta tempatan. Pilih visi yang paling tepat. dan luar negara.
A Mengeluarkan kereta yang berkualiti tinggi
untuk pelanggan Nyatakan ciri-ciri SMART dalam penetapan
B Memberi perkhidmatan tambahan kepada objektif syarikat Batik Ehsan Terengganu.
pengguna kereta A Spesifik
C Menjadi organisasi pengeluar kereta terkenal B Munasabah
di peringkat antarabangsa C Jangka masa
D Meningkatkan kadar keuntungan sebanyak D Boleh dicapai
25 peratus pada setiap tahun

8 Apakah yang dimaksudkan dengan ciri objektif 13 Kegunaan titik pulang modal dalam penetapan
boleh dicapai? objektif organisasi perniagaan ialah
A Mengeluarkan produk dengan kemampuan A meramalkan keuntungan
mesin sedia ada B mengira kos berubah seunit
B Meramalkan kuantiti produk yang diminta C mengelakkan berlaku kerugian
oleh pelanggan D menentukan kuantiti pengeluaran bagi
C Selaraskan kemampuan pengeluaran dengan menghasilkan keuntungan dan mencapai
kuantiti permintaan kerugian sifar
D Bilangan pekerja yang mencukupi untuk
mengeluarkan jumlah produk yang telah 14 Bagaimanakah faktor pertumbuhan ekonomi
ditetapkan oleh perniagaan dunia merupakan faktor yang boleh
mempengaruhi pembentukan visi, misi dan
9 “Pencapaian objektif jangka pendek dalam objektif perniagaan?
tempoh kurang daripada setahun manakala A Asas kepada keuntungan syarikat
pencapaian objektif jangka panjang dicapai B Faktor penting dalam peningkatan jualan
dalam tempoh melebihi satu tahun”. Nyatakan C Kemampuan pengguna membeli produk
dimensi perbezaan antara objektif jangka keluaran perniagaan
pendek dengan objektif jangka panjang D Boleh mempengaruhi semua aspek
berdasarkan penyataan di atas keputusan perniagaan
A Tahun
B Sasaran 15 Bagi mencapai visi, misi dan objektif, pihak
C Jenis objektif pengurusan perlu mengamalkan pendekatan
D Tempoh masa pengurusan sumber manusia berteraskan
A menjaga kebajikan pekerja
10 Objektif The Atlas Corporation ialah B membayar gaji yang berpatutan
“Meningkatkan simpanan emas sebanyak C mengekalkan dan membangunkan
1,500,000 aun”. Penyataan objektif di atas potensi pekerja
mempunyai ciri SMART, iaitu: D memberi latihan dan kursus untuk
A Spesifik C Boleh diukur meningkatkan pengetahuan pekerja
B Munasabah D Boleh dicapai
16 Syarikat A menguasai syer pasaran produk
11 Pemimpin yang mempunyai wawasan mampu kecantikan sebanyak 30%, sementara Syarikat B
menyampaikan visi organisasi perniagaan menguasai sebanyak 25% bakinya dimiliki oleh
mudah supaya dapat dihayati semua golongan Syarikat C. Dalam pasaran tersebut terdapat
pekerja. Mengapa pekerja perlu menghayati visi seramai 100,000 pengguna. Hitungkan bilangan
organisasi perniagaan? pengguna yang membeli produk kecantikan
A mengelakkan sebarang pembaziran daripada Syarikat A.
B menjalankan tugas dengan lebih tepat A 25,000 pengguna
C mewujudkan satu pasukan yang mantap B 30,000 pengguna
D bekerjasama ke arah hala tuju organisasi C 45,000 pengguna
yang sama D 55,000 pengguna
12 Apakah faedah pihak bank mengetahui misi 17 Di bawah ini adalah kesan-kesan dialami
sesebuah perniagaan? oleh perniagaan secara berurutan jika gagal
A Menilai aktiviti perniagaan yang dijalankan mencapai matlamat perniagaan.
B Menentukan jumlah pinjaman perniagaan I Gagal dalam persaingan
yang ingin diluluskan II Imej perniagaan terjejas
C Menjangkakan kejayaan organisasi III Jualan merosot
perniagaan pada masa panjang IV Tidak mampu membayar kos perniagaan
D Menilai kemampuan organisasi perniagaan A I, II, III dan IV C III, IV, I dan II
membayar balik pinjaman B II, I, III dan IV D IV, III, II dan I

18 Antara berikut, yang manakah langkah-langkah A Imej Syarikat Teguh
yang boleh diambil untuk mengurangkan kos B Produk kesihatan yang terkenal
operasi perniagaan. C Terdapat pengguna produk kesihatan di
A Mengambil pekerja secara kontrak Indonesia
B Menghasilkan produk secara besar-besaran D Kerjasama syarikat pemasaran yang terkenal
C Membeli bahan mentah secara pukal di Indonesia
berdasarkan keperluan
D Menyimpan produk yang siap di dalam 20 Antara berikut, yang manakah merupakan satu
stor sebagai langkah mengelakkan faktor ancaman kepada syarikat yang ingin
kehabisan stok menerokai pasaran di China?
A Modal yang tidak mencukupi
19 Syarikat Teguh merupakan syarikat yang B Amalan dan kebudayaan masyarakat di
mengeluarkan produk kesihatan yang terkenal China yang berbeza
di Malaysia. Syarikat ini bercadang mengeksport C Pekerja yang tidak memahami budaya
produk kesihatan ke negara Indonesia apabila masyarakat di China
dapat menjalinkan kerjasama dengan syarikat D Gagal mengeluarkan produk mengikut cita
pemasaran yang terkenal di Indonesia. Apakah rasa penduduk di China
faktor peluang yang ada yang mendorong
Syarikat Teguh mengeksport produk kesihatan
di negara Indonesia.
SOALAN ESEI
1 Jelaskan perbezaan antara organisasi bermotifkan untung dengan organisasi bukan bermotifkan untung.
2 Jelaskan cara pertubuhan sukarela memperoleh dana.
3 Huraikan kaedah ciri-ciri SMART dalam mengurangkan kos pengeluaran perniagaan.
4 Huraikan langkah yang boleh diambil oleh perniagaan dalam meningkatkan hasil jualan.
5 Jelaskan perbezaan antara perancangan jangka pendek dengan perancangan jangka panjang
dalam perniagaan.
6 Terangkan kepentingan kewangan dari aspek daya saing perniagaan dalam pasaran.
7 Huraikan titik pulang modal dalam perniagaan.
8 Huraikan kesan kepada perniagaan jika berlaku kegagalan dalam pencapaian objektif.
9 Jelaskan kepentingan faktor SWOT kepada perniagaan.
10 Huraikan cara menggunakan faktor SWOT dalam memaksimumkan keuntungan.

BAB
BAHAGIAN-BAHAGIAN
4
FUNGSIAN UTAMA
DALAM ORGANISASI
PERNIAGAAN
Setiap bahagian fungsian mempunyai peranan tersendiri dalam memastikan operasi perniagaan berjalan
dengan lancar. Walau bagaimanapun, setiap bahagian fungsian mempunyai tujuan dan perkaitan yang
tersendiri. Interaksi antara bahagian fungsian membentuk suatu sistem yang memberi pelbagai kebaikan
kepada perniagaan.
KATA KUNCI
• Bahagian Fungsian
• Tujuan Fungsian
• Interaksi Bahagian Fungsian
1 menjelaskan bahagian-bahagian fungsian dalam organisasi perniagaan
2 menjelaskan tujuan setiap bahagian fungsian
3 menjelaskan pembangunan produk dan pasaran baharu
4 menjelaskan penggunaan teknologi maklumat untuk mengintegrasikan bahagian-bahagian fungsian
5 menerangkan hubungan dan interaksi bahagian fungsian yang lain
6 menjelaskan interaksi dan perkaitan antara bahagian fungsian dan perkaitan antara satu sama lain
dalam dua perniagaan yang berlainan
Bahagian-bahagian Fungsian Utama dalam Organisasi Perniagaan BAB 4 173

Peta Konsep
4
Bahagian-bahagian fungsian utama dalam
organisasi perniagaan
Bahagian fungsian dalam Interaksi antara

organisasi perniagaan bahagian fungsian dan
perkaitan antara
satu sama lain dalam
dua perniagaan
yang berbeza
Hubungan dan interaksi

Tujuan bahagian fungsian
dengan bahagian
fungsian yang lain
Pembangunan produk dan

pasaran baharu
Penggunaan teknologi
maklumat untuk
mengintegrasikan
bahagian fungsian
174 BAB 4 Bahagian-bahagian Fungsian Utama dalam Organisasi Perniagaan

4.1 Bahagian-bahagian
Fungsian Utama
dalam Organisasi
Perniagaan
Bahagian fungsian merupakan sebahagian atau rantaian
dalam sesebuah organisasi yang mempunyai tanggungjawab Minda Kreatif
dan fungsi secara khusus atau spesifik. Bahagian fungsian Lukis satu contoh carta organisasi
melibatkan pelbagai peringkat pengurusan seperti pentadbiran, kelab atau persatuan di sekolah
pengurusan sumber manusia, kewangan, teknologi maklumat anda. Jelaskan fungsi setiap
dan komunikasi (ICT), penyelidikan dan pembangunan (R&D), bahagian yang terdapat dalam
carta organisasi tersebut.
pembelian, pengeluaran, pemasaran, pengagihan, perkhidmatan
pelanggan dan jualan.
Semua aktiviti perniagaan yang dijalankan perlu mempunyai
fungsi-fungsi tertentu untuk memastikan perniagaan tersebut
berjalan dengan lancar. Fungsi-fungsi ini juga akan membantu
mencapai tujuan dan objektif perniagaan. Dalam organisasi yang
besar, pekerja diletakkan mengikut kepakaran yang berbeza.
4.1.1 Struktur organisasi
Bab 4
Dalam sesebuah perniagaan yang dijalankan, terdapat struktur
organisasi perniagaan. Struktur organisasi perniagaan merupakan EMK
susunan dan hubungan antara setiap bahagian fungsian yang Arahan:
terdapat dalam sesebuah organisasi perniagaan untuk mencapai Bentangkan dalam kelas.
visi, misi dan objektif (VMO) perniagaan yang telah ditetapkan. Soalan:
Jelaskan kepentingan struktur
Tujuan struktur organisasi ini dibahagikan mengikut organisasi kepada perniagaan.
bahagian fungsian supaya setiap anggota dalam bahagian fungsian
itu mengetahui dengan jelas tentang tanggungjawab, kedudukan,
dan spesifikasi tugas. Dalam setiap bahagian fungsian ini akan
diketuai oleh seorang pengurus.
Dalam setiap bahagian, terdapat carta organisasi yang
berfungsi menunjukkan struktur organisasi yang wujud. Carta
organisasi merujuk pada struktur organisasi yang dipamerkan
dalam bentuk hierarki. Carta organisasi menunjukkan fungsi
jabatan atau unit utama yang terdapat dalam sesebuah organisasi.
Cari carta organisasi kelas anda. Kemudian, jelaskan kelebihan dan kekurangan carta organisasi tersebut. Berikan
cadangan penambahbaikan yang boleh dibuat terhadap carta organisasi tersebut.

Minda Kreatif Ketua Eksekutif
Murid dikehendaki mereka

bentuk satu carta organisasi bagi
sebuah perniagaan. Pengurus Pengurus Pengurus
Pemasaran Pengeluaran Kewangan
Penyelia jualan Penyelia kilang Penyelia akaun
Rajah 4.1 Carta organisasi
Carta organisasi menggambarkan beberapa aspek penting seperti

yang berikut:
EMK (a) Pembahagian kerja

Arahan: Pembahagian kerja ialah pengagihan tugas dan tanggungjawab
Bentangkan dalam kelas. yang perlu dilakukan dalam perniagaan. Pengagihan tugas adalah
Soalan:
berdasarkan tahap jawatan yang dipegang. Contohnya, bahagian
Berpandukan carta organisasi pengurusan dalam perniagaan bertanggungjawab untuk membuat
sekolah bincangkan tugas setiap perancangan dan pengawalan manakala bahagian operasi pula
bahagian dalam carta tersebut. bertanggungjawab melaksanakan tugas yang telah dirancang.
(b) Hubungan antara ketua dengan

Bab 4
pekerja
Hubungan antara ketua dengan pekerja menunjukkan bahawa
ketua mempunyai kuasa mengarah kepada pekerja di bawahnya.
Pekerja pula perlu melaksanakan tugas yang telah diarahkan dan
melaporkan kepada ketua.
Cintai Negara
(c) Jenis tugas
Setiap tugas dan tanggungjawab
Jenis tugas yang dijalankan oleh pekerja adalah berkaitan dengan
yang diamanahkan perlu dipikul tugas dan tanggungjawab yang diberikan oleh ketua. Tugas dan
dengan baik tanpa sebarang tanggungjawab yang dijalankan juga bergantung pada jawatan
penipuan atau penyelewangan. yang disandang dalam carta organisasi.
(d) Hierarki pengurusan

Tahap pengurusan mempunyai tiga peringkat, iaitu pengurusan
atasan, pengurusan pertengahan dan pengurusan bawahan.
Pengurusan atasan sesebuah perniagaan akan bertanggungjawab
pada keseluruhan operasi organisasi, pengurusan pertengahan
bertanggungjawab pada bahagian masing-masing dan pengurusan
bawahan bertanggungjawab pada unit masing-masing.

4.2 Tujuan Setiap
Bahagian Fungsian
Tujuan bahagian fungsian adalah untuk memastikan semua
aktiviti perniagaan dapat dilakukan dengan pantas dan efisien. Minda Kreatif
Jelaskan maksud Intranet dan
Tambahan pula, setiap bahagian membantu untuk mencapai kelebihannya dalam membantu
visi, misi dan objektif yang diingini. menghubungkan setiap bahagian
fungsian dalam organisasi.
Tujuan bahagian-bahagian fungsian ditunjukkan dalam
Rajah 4.2 seperti yang berikut:
Tujuan bahagian
fungsian
Penumpuan pada Dapat meningkatkan Mudah melatih Dapat mengurangkan

bidang tugas yang kemahiran kerana pekerja baharu kos dan masalah
diberikan sahaja. melakukan kerja kerana bidang pengurusan kerana
(pengkhususan yang sama dalam pengkhususan wujudnya sistem
tugasan atau kerja) satu jabatan yang sama perkongsian sumber
Bab 4
Rajah 4.2 Tujuan bahagian fungsian
4.2.1 Bahagian Fungsian

Pentadbiran
Pentadbiran merujuk pada pelaksanaan sesuatu tugas yang telah
ditetapkan ke arah mencapai sesuatu visi, misi dan objektif
dalam perniagaan.
(a) Tujuan Bahagian Fungsian QR Code

Pentadbiran Bahagian Pentadbiran dalam
Rancangan Tebatan Banjir
Tujuan bahagian fungsian ini adalah untuk menjalankan proses Sungai Perai
sokongan supaya semua aktiviti dalam perniagaan berjalan http://state.water.gov.my/perai/
dengan lancar. index.php?option=com_

(b) Peranan Bahagian Fungsian
Celik Kewangan
Pentadbiran
RM
Setiap pendeposit perlu memilih

institusi kewangan yang Bahagian fungsian pentadbiran berperanan menjalankan urusan
berdaftar bagi membolehkan dalaman organisasi perniagaan seperti mengurus, menyimpan
setiap simpanan dilindungi oleh dan menerima rekod. Selain itu, bahagian fungsian pentadbiran
Perbadanan Insurans Deposit juga berperanan untuk menyediakan dokumen syarikat dan
Malaysia (PIDM) dengan nilai
perlindungan maksimum
menguruskan program seperti mesyuarat.
RM250 ribu.
Protecting Your Insurance And Deposits In Malaysia

Pengurusan Sumber
AHLI PIDM
MEMBER OF PIDM Manusia
PURU DO PIDM Pengurusan sumber manusia melibatkan aktiviti perancangan
KABAN PIDM
www.pidm.gov.my sumber manusia, pengrekrutan dan pemilihan (temu duga),
Toll-free: 1-800-88-1266
penilaian prestasi dan kebajikan pekerja dalam organisasi.
Sumber manusia bagi sesebuah perniagaan ialah pekerjanya.
Jika pekerja dilatih dengan baik dan komited terhadap tujuan
perniagaan, organisasi tersebut lebih mudah untuk berjaya.
(a) Tujuan Bahagian Fungsian

Pengurusan Sumber Manusia
Bab 4
Tujuan bahagian pengurusan sumber manusia adalah untuk

membantu perniagaan supaya berjalan lancar serta mempunyai
staf yang berpengalaman. Selain itu, bahagian ini juga bertujuan
untuk memastikan organisasi mempunyai keperluan sumber
manusia yang mencukupi mengikut bidang kepakaran yang
Cintai Negara diperlukan dalam organisasi.
Sikap saling menghormati Pada masa yang sama, bahagian ini juga adalah untuk
setiap kaum dan agama
membangunkan sumber manusia bagi memastikan organisasi
perlu sentiasa diperkasa dan
dikukuhkan bagi memastikan kekal berdaya saing dan kemahiran pekerja dapat ditingkatkan
negara sentiasa berada dalam seiring dengan perkembangan teknologi dan perubahan yang
keadaan aman dan makmur. berlaku di dalam atau di luar organisasi.
Selain itu, bahagian ini juga bertujuan untuk memastikan
tenaga kerja kekal dalam organisasi. Sistem pembayaran upah
yang sistematik, kompetitif dan menarik akan mendorong pekerja
kekal dalam organisasi yang sama dan memberikan sumbangan
yang maksimum kepada peningkatan produktiviti organisasi.

Pengurusan Sumber Manusia
Bahagian fungsian pengurusan sumber manusia memainkan
peranan yang penting dalam membangunkan dan memacu
pertumbuhan sesebuah perniagaan. Terdapat empat peranan yang
dimainkan oleh bahagian fungsian pengurusan sumber manusia.
Peranan pengurusan sumber manusia ditunjukkan dalam
Pengurusan sumber manusia
Perkhidmatan
Perancangan Latihan dan Perhubungan
pekerja dan
sumber manusia pembangunan industri
kebajikan
• Proses mengambil • Pelaksanaan Menyediakan • Pekerja melalui

pekerja atau staf program induksi kemudahan untuk kesatuan sekerja
• Membentuk polisi dan program pekerja semasa menyuarakan
berkaitan dengan latihan kemahiran bertugas dalam ketidakpuasan
pembangunan untuk pekerja organisasi seperti mereka terhadap
Bab 4
kerjaya pekerja baharu dan kemudahan kemudahan yang
• Membentuk pekerja sedia ada pengangkutan, disediakan oleh
sistem pertukaran • Pembangunan kemudahan pihak majikan
• Kenaikan pangkat pekerja rekreasi, • Membantu
• Membentuk melibatkan proses kemudahan menyelesaikan
sistem tindakan meningkatkan kaunseling, sebarang
yang berkaitan keupayaan kemudahan kantin pertikaian
dengan disiplin pekerja untuk semasa proses
menerima perundingan
tanggungjawab sedang dijalankan
dan tugas baharu
Rajah 4.3 Pengurusan sumber manusia
Jelaskan kepentingan sumber manusia dalam perniagaan. Kemudian, kaitkan kepentingan tersebut dengan sumber
manusia di sekolah anda.

Kewangan
Pengurusan kewangan merujuk pada aktiviti untuk merancang,
menyusun, mengarah, dan mengawal segala aspek pembiayaan
dan perbelanjaan dalam perniagaan. Segala aset dan liabiliti
perlu diuruskan dengan cara terbaik bagi menjamin perniagaan
tersebut kekal lestari.
Peta MINDA
Akauntan
Memeriksa bajet jabatan dan

pendapatan terkini daripada
jualan, menyediakan unjuran
jualan tunai dan kepakaran
dalam menganalisis maklumat
kewangan harian
Menyediakan laporan prestasi
kewangan untuk melihat untung
rugi syarikat dan juga untuk
Bab 4
tujuan percukaian Pegawai

kewangan
Pegawai
kredit
Membantu menyediakan
penyata kewangan
Membantu akauntan
dalam menyelia rekod-rekod
kewangan dan mengurus semua
Staf
bentuk hutang
kewangan
Rajah 4.4 Contoh fungsian kewangan

(a) Tujuan Bahagian Pengurusan
Kewangan
Bahagian pengurusan kewangan memainkan peranan penting
bagi memastikan sumber kewangan yang terhad diagihkan dan RM Celik Kewangan
dibelanjakan dalam aktiviti perniagaan yang boleh menjanakan
keuntungan dan meningkatkan produktiviti. Pemilihan jenis pelaburan perlu
dibuat dengan bijak dan teliti
Pengurusan kewangan juga memastikan hasil kewangan yang berdasarkan potensi kadar
pulangan atau dividen, tahap
diperoleh bukan hanya dapat menampung segala perbelanjaan kecairan dan tahap risiko yang
dalam perniagaan malah dapat memperoleh keuntungan. bakal dihadapi.
Pada masa yang sama, pengurusan kewangan juga penting

dalam memastikan sumber kewangan syarikat sentiasa berada
dalam keadaan yang mencukupi untuk menjalankan operasi
perniagaan agar operasi perniagaan tidak tergendala.
(b) Peranan Pengurusan Kewangan

Peranan pengurusan kewangan ditunjukkan dalam Rajah 4.5
yang berikut:
Pengurusan kewangan
Bab 4
Mengagihkan sumber
Membuat perancangan Mengawal kewangan
kewangan mengikut
kewangan setiap bahagian
peruntukan yang ditetapkan
• Menentukan objektif • Bajet kewangan yang telah • Memastikan perbelanjaan

kewangan yang hendak diluluskan oleh pihak setiap bahagian berdasarkan
dicapai oleh organisasi pengurusan perlu diagihkan bajet yang telah diluluskan
• Penjelasan tentang objektif mengikut peruntukan • Setiap bahagian akan dipantau
kewangan secara terperinci kepada setiap bahagian dalam aspek kewangan
untuk dijadikan garis • Pengagihan perlu dibuat supaya masalah salah urus
panduan bertindak dalam mengikut masa dan perbelanjaan tidak berlaku
sebarang aktiviti kewangan jenis perbelanjaan yang • Mengelak berlakunya
dalam organisasi ditetapkan oleh organisasi penipuan dan penyelewengan
Rajah 4.5 Pengurusan kewangan
Rancangkan satu aktiviti atau program di sekolah anda. Kemudian, uruskan program tersebut dengan memberi
tumpuan kepada pengurusan kewangan. Setelah tamat program, jelaskan di dalam kelas cara anda menguruskan
kewangan semasa menjalankan program tersebut.

Teknologi Maklumat dan
Komunikasi (ICT)
Teknologi maklumat merangkumi teknologi pengkomputeran
Minda Kreatif dan telekomunikasi yang digunakan dalam pelbagai
bidang seperti perniagaan, penerbitan, penyiaran, perubatan,
Jelaskan kelebihan menggunakan
pendidikan, perindustrian, pertanian dan kosmetik.
teknologi e-pemasaran untuk
mempromosikan barang atau Teknologi maklumat dan komunikasi (ICT) merangkumi
perkhidmatan perniagaan.
penggunaan teknologi komputer seperti teknologi perisian
untuk mengubah, memindahkan, memproses, menyimpan
dan melindungi semua maklumat yang diperlukan dalam
sesebuah organisasi perniagaan secara selamat, mudah, cepat
dan tepat. Penggunaan komputer sangat penting untuk
membolehkan data-data perniagaan disimpan.
(a) Tujuan Bahagian Fungsian ICT
Tujuan bahagian fungsian ICT adalah seperti berikut:
• Operasi organisasi lebih efektif dan efisien

Urusan perniagaan dapat dilakukan dengan lebih efektif dan
efisien melalui penggunaan sistem teknologi, pengkomputeran
Bab 4
Digital Malaysia merupakan dan perisian terkini.

inisiatif atau platform yang
disediakan oleh kerajaan bagi
mengumpul dan memperkasa • Memudahkan komunikasi dalaman (Intranet) dan luaran
idea dan sumbangan rakyat (Internet)
Malaysia ke arah ekonomi digital Intranet memudahkan staf dalam organisasi berkomunikasi
untuk mencapai status negara manakala teknologi Internet pula boleh digunakan untuk
maju pada tahun 2020.
menjalankan pelbagai aktiviti perniagaan seperti jual beli
(e-dagang), mendapatkan sumber bekalan (e-perolehan) serta
mempromosikan barang dan perkhidmatan (e-pemasaran).
• Menyimpan maklumat dan data perniagaan

Setiap perniagaan mempunyai pangkalan data sendiri untuk
menyimpan maklumat penting seperti sumber manusia,
kewangan, perbekalan, penjualan, pembelian dan perolehan.
Hal ini memudahkan pihak pengurusan mengakses data
sekiranya diperlukan dengan kadar segera.
Cari maklumat berkaitan bahagian fungsian teknologi maklumat dan komunikasi (ICT) dalam perniagaan
berhampiran dengan anda. Jelaskan kelebihan bahagian fungsian tersebut dalam memajukan perkembangan
perniagaan yang sedang dijalankan.

• Mempercepat urus niaga
Teknologi Internet dapat membantu mempercepat aktiviti
urus niaga antara peniaga dengan pembeli. Hal ini seterusnya
meningkatkan keuntungan perniagaan.
EMK
Arahan:
Soalan:
Bincangkan kelebihan
menggunakan ICT dalam
menguruskan perniagaan.
Gambar foto 4.1 Teknologi dalam rekaan kereta
Bab 4
(b) Peranan Bahagian Fungsian ICT
Bahagian fungsian teknologi maklumat dan komunikasi
(ICT) memainkan peranan penting untuk mengurus dan
menyelaras pembangunan perkakasan dalam sistem aplikasi
teknologi maklumat serta kerangkaian Intranet dan Internet
sesebuah organisasi perniagaan. Selain itu, bahagian ini juga • Program MINDA disasarkan
bertanggungjawab terhadap keselamatan sistem ICT. kepada semua rakyat termasuk
komuniti setempat, usahawan,
Peranan bahagian fungsian ICT dalam sesebuah organisasi
belia dan pelajar.
perniagaan boleh diringkaskan seperti berikut: • Program ini berperanan
memberi rakyat perkhidmatan
• Bertanggungjawab terhadap keselamatan sistem komunikasi dan pendigitalan
• Memastikan hanya pengguna yang dibenarkan sahaja boleh negara serta memberi
mengakses sistem kesedaran tentang penggunaan
• Memastikan adanya sistem simpanan yang penuh untuk teknologi maklumat dan
menyimpan semula data kritikal dalam keadaan kecemasan komunikasi (ICT) secara
• Membantu dan menolong pekerja menyelesaikan masalah berhemah dan berkesan.
berkaitan dengan penggunaan perisian baharu • Program ini membuka ruang
dan peluang untuk merangsang
• Mengesyorkan sistem atau perisian terkini mengikut
pertumbuhan ekonomi digital
perkembangan teknologi dan keperluan perniagaan
dalam kalangan masyarakat.
• Membantu pengguna yang berhadapan dengan masalah komputer

Buletin Keusahawanan 4.2.5 Bahagian Fungsian
Inovasi Sosial MOSTI
Penyelidikan dan
(MSI) merupakan salah satu Pembangunan (R&D)
platform yang berperanan
untuk menjalankan aktiviti Penyelidikan dan pembangunan (R&D) melibatkan pembangunan
pembangunan dan pelaksanaan
terhadap setiap idea berbentuk
produk baharu dan penambahbaikan produk yang sedia ada.
barang, perkhidmatan dan model. Dalam kebanyakan industri, R&D termasuk aktiviti rekaan produk.
(a) Tujuan Bahagian Fungsian

Penyelidikan dan Pembangunan
Tujuan bahagian fungsian penyelidikan dan pembangunan (R&D)
adalah untuk meningkatkan tahap pengeluaran dan pemasaran
produk. Selain itu, usaha penyelidikan dan pembangunan juga
dapat menghasilkan produk yang berkualiti dengan kos efektif.
EMK
Contoh
Arahan:
Bentangkan dalam kelas. Pasukan penyelidik dari Pusat Kejuruteraan Tisu, Pusat Perubatan
Universiti Kebangsaan Malaysia (PPUKM) berjaya menghasilkan
Soalan: kulit gantian ‘MyDerm’ sebagai kaedah terbaharu dalam teknologi
Bincangkan contoh aktiviti
perubatan dunia.
(R&D) yang telah dilakukan oleh Kejayaan ini turut mendapat pengiktirafan daripada Malaysia
agensi kerajaan atau swasta untuk Book of Records (MBOR).
meningkatkan kualiti produk
Bab 4
dalam sektor pertanian. Hal ini bukan sahaja mengharumkan nama Malaysia pada peringkat
dunia tetapi turut membuka peluang perniagaan kepada usahawan
sedia ada dan bakal usahawan.
(Sumber: Dipetik dan disesuaikan daripada laman sesawang http://

www.bharian.com.my/semasa)
Minda Kreatif
Jelaskan cara untuk
meningkatkan keuntungan
perniagaan melalui bahagian
fungsian penyelidikan dan
pembangunan (R&D).
Gambar foto 4.2 Aktiviti penyelidikan dan pembangunan

(b) Peranan bahagian fungsian
EMK
Arahan:
Bahagian fungsian penyelidikan dan pembangunan berperanan 1 Bentukkan kelas kepada
untuk merancang aktiviti pembangunan produk baharu dan kumpulan kecil.
penambahbaikan produk yang sedia ada. Selain itu, bahagian 2 Lakukan proses atau aktiviti
penyelidikan dan pembangunan juga berperanan untuk sumbang saran.
merancang bagi menghasilkan produk yang dapat memenuhi
keperluan dan kehendak pengguna. Soalan:
kekurangan hasil daripada aktiviti
4.2.6 Bahagian Fungsian kepada sesebuah perniagaan.
Pembelian
Pembelian merupakan aktiviti yang dilakukan oleh dua pihak,
iaitu penjual dan pembeli bagi tujuan menukarkan barang dan
perkhidmatan dengan menggunakan alat transaksi yang sah.
Kebanyakan perniagaan memerlukan pembelian pelbagai jenis
barang secara rutin. Staf bahagian pembelian perlu menyediakan
kontrak dengan pembekal untuk membekalkan barang yang
diperlukan dalam operasi pengeluaran.
Keputusan untuk pembelian sesuatu barang hanya dapat
dilakukan selepas melalui beberapa proses utama dan mendapat
kelulusan daripada pengurusan tertinggi. Staf bahagian pembelian
Bab 4
bertanggungjawab untuk memastikan syarikat membayar pada
jumlah yang berpatutan kepada pembekal.
Aktiviti pembelian boleh dilaksanakan dengan menempah Gambar foto 4.3 Aktiviti pembelian
bekalan bahan mentah dan stok daripada pembekal. Tempahan
awal akan membantu menyelesaikan masalah pembekalan atau
penghantaran barang.
(a) Tujuan Bahagian Fungsian Cintai Negara

Pembelian Setiap pengguna perlu
menyokong dan membeli
Bahagian fungsian pembelian perlu bijak mengawal pembelian produk keluaran tempatan
kuantiti bahan mentah. Pengurusan pembelian yang sistematik bagi membantu memajukan
akan mewujudkan pelbagai impak positif termasuk peningkatan usahawan tempatan.
dalam keuntungan.
Cari maklumat berkaitan bahagian fungsian pembelian koperasi sekolah anda. Jelaskan kelebihan dan kekurangan
bahagian fungsian tersebut. Sekiranya terdapat kekurangan, berikan cadangan penyelesaian kepada masalah tersebut.

Minda Kreatif
Pembelian
Jelaskan kaedah meningkatkan
keuntungan perniagaan melalui Bahagian fungsian pembelian berperanan untuk menentukan
bahagian fungsian pembelian. kuantiti dan spesifikasi barang yang dibeli adalah tepat. Bahagian
ini juga turut berperanan untuk menentukan pemilihan pembekal
yang bersesuaian dan cekap serta memastikan barang diterima
tepat pada masa dan lokasi yang telah ditentukan.
Proses pembelian barang oleh bahagian fungsian pembelian
Peta -THINK
Menerima tempahan Menerima sebut

Mencari pembekal
belian daripada harga daripada
yang sesuai
pengurus jualan pembekal-pembekal
Menilai Membuat Penerimaan

pembekal- pesanan barang daripada
pembekal pembelian pembekal
Bab 4
Rajah 4.6 Tatacara pembelian

EMK
Pengeluaran
Pengeluaran merupakan proses menghasilkan barang melalui
Arahan:
Bincangkan dalam kelas. proses transformasi yang menukarkan input kepada output
bagi memenuhi keperluan kehendak pengguna.
Soalan:
Jelaskan kepentingan bahagian
fungsian pengeluaran dalam (a) Tujuan Bahagian Fungsian
memacu pertumbuhan
sesebuah perniagaan. Pengeluaran
Pengurusan bahagian fungsian pengeluaran yang baik, cekap,
sistematik dan berkesan sangat penting bagi memastikan setiap
aktiviti pengeluaran yang dijalankan dapat mengurangkan kos
dan memaksimumkan keuntungan.

Pengeluaran
Bahagian fungsian pengeluaran memainkan peranan seperti
yang berikut:
• Menghasilkan barang dan perkhidmatan

Menghasilkan barang dan perkhidmatan kepada masyarakat Buletin Keusahawanan
dengan mematuhi aspek dan standard kualiti yang ditetapkan.
Pelancaran Pelan Pembangunan
Industri Biomas Sabah dan
• Memenuhi keperluan dan kehendak Sarawak (SBIDP) oleh Perdana
Output yang dihasilkan iaitu, barang dan perkhidmatan akan Menteri Malaysia telah membuka
peluang baharu kepada rakyat
dipasarkan untuk memenuhi keperluan dan kehendak kepada
untuk menjana pendapatan
pengguna dalam pasaran. melalui perniagaan.
• Menukarkan input kepada output

Merancang dan menjalankan proses transformasi input yang
terdiri daripada tanah, buruh, teknologi dan bahan mentah
untuk menghasilkan output.
Input Proses Transformasi Output
Tanah
Bab 4
Kerja 1 Ciri produk
Buruh
Cita rasa
Teknologi
Kerja 3 Kerja 2 Kualiti
Bahan mentah
Rajah 4.7 Proses pengeluaran
Selain itu, pengurus bahagian ini juga perlu bertanggungjawab

kepada kawalan awalan, kawalan semasa dan kawalan selepas. Minda Kreatif
• Kawalan Awalan Jelaskan proses transformasi
Kawalan awalan dilakukan adalah untuk memastikan semua input kepada output.
bahan atau input berada dalam keadaan baik dan berkualiti
sebelum proses transformasi dimulakan seperti mesin dalam
keadaan baik, bahan mentah yang berkualiti dan tenaga kerja
yang mencukupi.

EMK
Arahan:
Soalan:
Jelaskan kepentingan kawalan
dalam operasi pengeluaran
Gambar foto 4.4 Memeriksa sumber pengeluaran
• Kawalan semasa
Buletin Keusahawanan Pengurus bahagian fungsian pengeluaran dalam sesebuah
perniagaan juga turut bertanggungjawab untuk melaksanakan
Kemudahan Pengeluaran
dan Perintisan kawalan semasa yang terdiri daripada kawalan pengeluaran,
Program Kemudahan Pengeluaran kawalan utiliti mesin dan kawalan staf.
dan Perintisan (KPP) Bahagian
Pembangunan Usahawan MARA – Kawalan pengeluaran
merupakan satu rangkaian Kawalan pengeluaran berperanan untuk memastikan proses
kemudahan yang disediakan bagi pengeluaran berjalan lancar. Selain itu, kawalan ini juga
membantu dan membangunkan akan membantu mengatasi masalah yang timbul dalam
usahawan dalam perusahaan kecil
pengeluaran dengan segera.
Bab 4
dan sederhana melalui kaedah

pembentukan etika keusahawanan,
perintisan perniagaan, kemudahan
pengeluaran, galakan pengeluaran,
pemindahan teknologi dan
rawatan perniagaan dan
pengkomersialan.
www.mara.gov.my/kemudahan_
pengeluaran_perintisan)
Gambar foto 4.5 Menjalankan aktiviti pengeluaran
Cari maklumat tentang aktiviti pengeluaran di kawasan anda. Adakah perniagaan tersebut menjalankan aktiviti
pengeluaran mengikut sistem kawalan awalan, semasa dan selepas? Jika Ya, jelaskan prosedur yang dilakukan. Jika
Tidak, berikan pandangan anda terhadap sistem pengeluaran perniagaan tersebut.

– Kawalan utiliti mesin
Kawalan utiliti mesin memainkan peranan dengan Minda Kreatif
memastikan peralatan dan mesin dalam keadaan baik,
Jelaskan cara menaik taraf
mengawal penggunaan mesin, membaiki mesin dengan sistem sedia ada dalam sesebuah
segera jika berlaku kerosakan dan menyelia mesin secara perniagaan bagi memastikan
konsisten dan berkala. sistem yang wujud memberi
impak positif kepada perniagaan.
– Kawalan staf
Kawalan staf berperanan untuk memastikan semua staf bekerja
secara efektif, efisien dan fokus kepada sasaran pengeluaran
serta memastikan jumlah tenaga buruh mencukupi.
• Kawalan selepas
Kawalan selepas pengeluaran merupakan pemeriksaan kualiti
terakhir bagi memastikan produk yang dihasilkan berada pada
standard yang betul. Selain itu, kawalan ini juga berfungsi
membuat pemeriksaan produk sama ada secara manual atau
automatik dan membuat pemeriksaan kualiti.
Cintai Negara
mengutamakan perniagaan
tempatan sebagai rakan
perniagaan dalam menjalankan
sesuatu kerjasama berkaitan
aktiviti pengeluaran.
Bab 4
Gambar foto 4.6 Memeriksa hasil pengeluaran

Pemasaran
Tahun Pengkomersialan
Pemasaran merupakan suatu aktiviti mencipta nilai barang, Malaysia yang dilaksanakan oleh
penentuan harga, promosi dan pengedaran produk bagi Kementerian Sains, Teknologi
menggalakkan berlaku pertukaran yang dapat memenuhi dan Inovasi Malaysia (MOSTI)
keperluan pengguna dan mencapai objektif organisasi. akan membantu memperkasa,
melonjak dan membudayakan
aktiviti pengkomersialan
(a) Tujuan Bahagian Fungsian Pemasaran produk inovasi serta aktiviti
Tujuan bahagian fungsian pemasaran adalah untuk melakukan (R&D) ke tahap yang lebih baik.
pertukaran antara dua pihak, iaitu pembeli dan penjual.

Bahagian fungsian pemasaran akan memastikan barang
dan perkhidmatan yang dikeluarkan sampai kepada pengguna
dengan cepat. Selain itu, aktiviti pemasaran yang berkesan dapat
mencipta permintaan bagi sesuatu barang dan perkhidmatan
EMK serta mampu meningkatkan keuntungan kepada peniaga.
Arahan: Bagi melancarkan aktiviti pemasaran, pengurus pemasaran
Cari maklumat berkaitan akan membentuk strategi pemasaran yang terdiri daripada
Anugerah Kedai Harga Patut sasaran pasaran dan campuran pemasaran.
(AKHP) dan Anugerah Kedai
Pilihan Rakyat 1Malaysia. (i) Sasaran Pasaran
Soalan:
Adakah anugerah itu sama atau
Sasaran pasaran merupakan kumpulan pengguna sedia ada
berbeza? Jelaskan jawapan anda. atau bakal pengguna yang berpotensi untuk membeli produk
yang dikeluarkan oleh organisasi perniagaan.
Kemudian jelaskan kelebihan
anugerah tersebut kepada
usahawan dan pengguna. (ii) Campuran Pemasaran
Campuran pemasaran merupakan rangkuman beberapa strategi
utama yang direka bentuk dan diuruskan oleh pemasar bagi
tujuan menghasilkan proses pertukaran nilai yang dapat
memaksimumkan kepuasan pengguna. Terdapat empat elemen
dalam campuran pemasaran, iaitu produk, harga, pengedaran
atau pengagihan dan promosi.
Bab 4
1 2 3 4
Produk merangkumi Harga ialah Pengedaran Promosi melibatkan
keputusan yang penentuan atau pengagihan aktiviti memberitahu
berkaitan dengan nilai produk ini merupakan pelanggan tentang
penyelidikan dan berkaitan dengan aktiviti untuk sesuatu barang
pembangunan penetapan memastikan atau perkhidmatan
produk baharu, harga dan polisi barang dan yang ada melalui
ujian produk, harga serta perkhidmatan pengiklanan, promosi
perancangan pembentukan sampai kepada jualan atau publisiti.
pengurusan produk, strategi harga pengguna.
pembungkusan dan termasuk
jaminan produk. pelbagai diskaun.
Rajah 4.8 Huraian campuran pemasaran

Pemasaran
MyCreative Ventures Sdn. Bhd.
Pengurusan bahagian fungsian pemasaran berperanan untuk
mewujudkan dan meningkatkan permintaan. Selain itu, pihak • MyCreative Ventures Sdn. Bhd.
pengurusan juga bertanggungjawab untuk mengenal pasti sasaran merupakan salah satu inisiatif
kerajaan bagi melahirkan
pasaran. Bahagian ini juga berperanan untuk menjalin hubungan
dan membantu lebih ramai
dengan pengguna setia. Pengguna setia merupakan pengguna usahawan terutama dalam
yang membeli barang dan perkhidmatan secara berterusan. industri kreatif dari
pelbagai bidang.
• Generasi muda yang
Contoh berfikiran kreatif berupaya
menjana pendapatan dengan
Lembaga Pemasaran Pertanian Persekutuan (FAMA) menjadikan bakat yang ada
sebagai sumber idea untuk
FAMA berperanan menjalankan aktiviti pemasaran memulakan perniagaan.
berkaitan pertanian yang melibatkan semua pihak
termasuk agensi kerajaan dan swasta.
www.mycreative.com.my/about)
Ringkasan peranan fungsian pemasaran

• Mengemaskinikan dan mempromosikan barang dan
perkhidmatan yang ditawarkan dalam pasaran
• Menghasilkan dan mengedarkan bahan publisiti seperti katalog
Bab 4
• Mendapatkan dan mengemaskinikan profil pelanggan yang
sedia ada untuk membuat sasaran pasaran Minda Kreatif
• Mempromosikan barang dan perkhidmatan melalui pelbagai Bincangkan kelebihan pemasaran
cara pengiklanan dan kaedah promosi, seperti akhbar, secara dalam talian berbanding
televisyen, dalam talian, mel terus, penajaan serta pertunjukan dengan kaedah tradisional.
dan pameran perdagangan
• Menjalankan penyeliaan pasaran untuk mendapatkan maklum
balas berkenaan dengan produk atau perkhidmatan yang
telah berada dalam pasaran atau produk yang berpotensi
untuk dipasarkan
4.2.9 Bahagian Fungsian Cintai Negara

Pengagihan Setiap organisasi dan individu
yang terlibat dalam aktiviti
Pengagihan ialah barang atau perkhidmatan yang diagihkan pengagihan perlu melaksanakan
oleh perniagaan dapat diterima oleh pengguna mengikut tugas dengan penuh komitmen,
tempat dan masa yang tepat serta berada dalam keadaan baik. amanah dan integriti yang tinggi.

(a) Tujuan Bahagian Fungsian Pengagihan
RM Celik Kewangan
Tujuan bahagian fungsian pengagihan dibentuk adalah untuk
memastikan setiap barang yang dikeluarkan dapat diterima oleh
mengagihkan semua sumber
yang terlibat termasuk sumber pengguna mengikut tempat dan masa yang betul. Selain itu,
kewangan mengikut keutamaan. bahagian ini juga perlu memastikan pemilihan setiap saluran
agihan perlu bersesuaian dengan jenis barang yang hendak
dipasarkan. Bahagian ini juga akan memastikan pengangkutan
yang digunakan juga bersesuaian dengan barang yang hendak
diagihkan agar tidak berlaku pembaziran masa dan kos.
Fungsian pengagihan tersebut ditunjukkan seperti dalam gambar
foto 4.7 dan 4.8 yang berikut:
Memastikan kenderaan tidak pulang dalam

Menentukan lokasi dan destinasi penghantaran keadaan kosong, iaitu dengan membawa
barangan untuk dihantar dan dikutip
Bab 4
Gambar foto 4.7 Merancang perjalanan Gambar foto 4.8 Pengagihan barang

Minda Kreatif
Pengagihan
Bincangkan kesan kepada
perniagaan sekiranya barang Bahagian fungsian pengagihan memainkan beberapa peranan
tidak dapat dihantar pada masa seperti memastikan barang disimpan dengan baik dan dilabel
yang ditetapkan. sebelum dihantar pada waktu yang tepat. Selain itu, bahagian ini
juga berperanan untuk memeriksa semua barang yang ditempah
dan bertindak jika terdapat perbezaan atau kesilapan.
Bahagian fungsian pengagihan juga melibatkan aktiviti
pengumpulan, pengangkutan dan pengedaran barang. Bahagian
fungsian agihan turut berperanan untuk melengkapkan dokumen
penghantaran, menyediakan jadual pergerakan kenderaan dan
menyelesaikan masalah proses pengagihan.

Pengurus bahagian pengagihan akan memilih saluran
agihan yang berbeza untuk mengedarkan barang berdasarkan
keperluan dan kehendak pengguna pasaran dan jenis barang yang
dipasarkan. Terdapat empat jenis saluran agihan yang digunakan
dalam membuat pengagihan dan pengedaran kepada pengguna.
(i) Saluran 1: Pengeluar → pengguna

EMK
Jenis saluran ini dikenali sebagai saluran pemasaran langsung.
Pengeluar memasarkan barang secara terus kepada pengguna Arahan:
akhir. Saluran agihan ini tidak melibatkan orang tengah. Bentangkan dalam kelas.
Soalan:
Contoh Jelaskan kelebihan dan
kekurangan jenis saluran 1, 2, 3
Barang dan perkhidmatan yang dipasarkan menggunakan saluran dan 4.
agihan ini ialah:
• barang yang tidak tahan lama seperti barang pertanian
• barang bernilai tinggi seperti kapal terbang
• barang tempahan khas seperti pakaian
• perkhidmatan profesional seperti khidmat doktor dan guaman
(ii) Saluran 2: Pengeluar → peruncit → pengguna

Saluran agihan ini hanya melibatkan satu orang tengah sahaja.
Projek Pembangunan Bersepadu
Pengeluar memasarkan barang kepada peruncit dan peruncit
Penapisan Minyak dan
akan menjual barang kepada pengguna. Petrokimia (Rapid)
Bab 4
Kerajaan negeri Johor membuat
Jenis barang yang sesuai diagihkan menggunakan saluran pengagihan projek Pembangunan
agihan ini ialah barang yang memerlukan khidmat nasihat pakar Bersepadu Penapisan Minyak dan
dan barang tahan lama. Saluran agihan ini wujud apabila peruncit Petrokimia (Rapid) di Pengerang
membeli secara besar-besaran terus daripada pengeluar. kepada kontraktor serta usahawan
tempatan dan bumiputera. Hal
Contoh ini membantu meningkatkan
penyertaan pelbagai pihak
Barang yang diagihkan melalui saluran agihan ini ialah barang termasuk syarikat tempatan,
kosmetik, tayar, alat elektrik dan pakaian. usahawan dan kontraktor dalam
projek besar yang dijalankan
termasuk projek Rapid.
(iii) Saluran 3: Pengeluar → pemborong daripada laman sesawang http://
→ peruncit → pengguna muafakatjohor.com/pengagihan-
projek-rapid-kepada-usahawan-
Jenis saluran ini mengandungi dua pihak pengantara, iaitu tempatan/)
pemborong dan peruncit. Pemborong berperanan membeli
barang daripada pengeluar secara pukal dan memecah pukal
dalam kuantiti kecil untuk dijual kepada peruncit.
Peruncit akan menjual barang kepada pengguna mengikut
permintaan pengguna. Jenis barang yang sesuai digunakan
dalam saluran agihan ini ialah barang keperluan harian.

Contoh
Barang yang diagihkan melalui saluran agihan ini ialah barang
keperluan harian seperti gula, beras dan barang dapur.
(iv) Saluran 4: Pengeluar → ejen → peruncit

Cintai Negara → pengguna
Setiap pihak perlu saling Jenis saluran ini melibatkan ejen dan peruncit sebagai
bekerjasama dengan membantu pengantara. Pengeluar akan melantik ejen untuk memasarkan
antara satu sama lain agar setiap
urus niaga yang berlaku dapat
dan mengedarkan barangnya kepada peruncit.
memanfaatkan semua pihak.
Pengeluar akan membekalkan barangnya kepada ejen untuk
diagihkan kepada peruncit. Peruncit pula akan menjual barang
yang diperoleh daripada ejen kepada pengguna.
Contoh
Jenis barang yang sesuai diagihkan melalui saluran agihan ini ialah
pakaian yang berjenama, buku dan majalah.
EMK
Arahan:
Bentangkan dalam kelas. Ringkasan peranan bahagian fungsian agihan
Soalan: • Memastikan barang disimpan dengan baik dan dilabel sebelum
Bab 4
Huraikan jenis-jenis saluran dihantar pada waktu yang tepat

agihan yang sesuai digunakan • Memeriksa semua tempahan dan bertindak jika berlaku perbezaan
untuk mengagihkan barang • Melengkapkan penghantaran dokumen
keperluan harian dan barang yang • Menyediakan jadual pergerakan kenderaan
memerlukan tempahan khas. • Menyelesaikan masalah proses pengagihan
• Memenuhi kekurangan bekalan yang berlaku di sesuatu lokasi
• Mengambil dan mengagihkan tempahan seperti yang
telah ditetapkan
• Membantu fungsian lain seperti pengeluaran dan jualan dalam
mencapai matlamat yang telah ditetapkan oleh organisasi
Maklumat berikut berkaitan dengan barang dan perkhidmatan

• Barang keperluan harian
• Barang kosmetik
• Perkhidmatan guaman
• Pakaian yang berjenama
Bahagikan murid kepada empat kumpulan dan setiap kumpulan dikehendaki menyatakan contoh barang dan
contoh perkhidmatan serta jenis saluran agihan yang paling sesuai digunakan untuk mengagihkan barang dan
perkhidmatan tersebut.

Contoh
OSRA Exclusive dan ZAWARA Sdn.

Bhd. mengagihkan barang mereka
secara terus kepada pelanggan
terutamanya apabila barang tersebut
dibeli dalam talian.
Gambar foto 4.9 Membeli pakaian
Perniagaan yang lain

menyimpan stok
mereka di gudang
sebelum dihantar ke
lokasi yang diperlukan.
Bab 4
Gambar foto 4.10 Gudang
Sesetengah syarikat
menggunakan kenderaan
yang sesuai untuk membawa
barangan sejuk beku.
Gambar foto 4.11 Lori ais
Terdapat perniagaan yang

menggunakan kenderaan lain
seperti lori dan kereta api
untuk membawa barang yang
berat dan pukal seperti barang
kejuruteraan, kereta, atau
bahan kimia.
Gambar foto 4.12 Kereta api

Buletin Keusahawanan 4.2.10 Bahagian Fungsian Jualan
Anugerah Kedai Harga Patut Bahagian fungsian jualan merupakan antara fungsi yang penting
(AKHP) dalam sesebuah organisasi perniagaan. Jualan merupakan suatu
transaksi yang memberikan nilai tambah dalam memenuhi
keperluan pelanggan dan memberi manfaat bersama kepada
penjual dan pembeli. Kebanyakan perniagaan akan meletakkan
jumlah sasaran jualan tertentu sebagai tujuan dan objektif kepada
TAHUN perniagaan yang sedang dijalankan oleh mereka.
Staf di bahagian jualan akan sentiasa berkomunikasi dan
KEMENTERIAN PERDAGANGAN DALAM NEGERI
KOPERASI DAN KEPENGGUNAAN
berinteraksi dengan pengguna. Hal ini seterusnya membina
Anugerah AKHP berperanan jaringan yang kukuh yang akan menggalakkan pelanggan untuk
mengenal pasti, menilai dan terus memilih perkhidmatan syarikat pada masa akan datang.
mengiktiraf premis perniagaan
yang menjual barang dan
perkhidmatan pada harga yang (a) Tujuan Bahagian Fungsian Jualan
berpatutan mengikut tahap
kualiti terhadap barang dan Bahagian fungsian jualan dibentuk untuk memastikan jumlah
perkhidmatan yang ditawarkan. sasaran jualan yang telah ditetapkan dalam objektif perniagaan
tersebut tercapai. Selain itu, semua staf bahagian ini perlu
mengetahui dan memahami undang-undang yang melindungi
pengguna dan memahami jenis perniagaan yang dibenarkan dan
tidak dibenarkan. Staf yang berkemahiran dan berkebolehan akan
bertanggungjawab untuk menjawab pelbagai soalan daripada
pengguna serta mempengaruhi pengguna untuk membeli.
EMK
Bab 4
Arahan: (b) Peranan Bahagian Fungsian Jualan

Lakukan aktiviti sumbang saran
dalam kumpulan dan bentangkan Bahagian fungsian jualan memainkan peranan untuk menjawab
dalam kelas.
pertanyaan pelanggan berkaitan dengan barang yang dijual seperti
Soalan: jenis, spesifikasi, kualiti dan cara pemasangan dan penggunaan
Huraikan kelebihan bahagian barang. Bahagian ini juga berperanan untuk membuat jualan
fungsian jualan dalam
secara bersemuka atau secara dalam talian.
Selain itu, bahagian fungsian jualan juga memainkan peranan
untuk menyediakan sebut harga atau jangkaan harga barang yang
dikehendaki oleh pengguna. Bahagian ini juga akan melakukan
rundingan dengan pengguna berkaitan dengan diskaun dan
terma jual beli.
RM Celik Kewangan Bahagian fungsian jualan turut berperanan untuk memberi
Setiap hasil jualan perlu disimpan nasihat teknikal kepada pengguna. Selain itu, bahagian ini
dan digunakan berdasarkan juga berperanan untuk merancang dan mengurus masa yang
keperluan perniagaan semasa. bersesuaian untuk membuat promosi jualan. Pada masa yang
sama, bahagian ini juga akan menjalankan peranannya untuk
menyemak dan mengemas kini rekod pengguna supaya mudah
untuk menghubungi pengguna.

Pekerja di bahagian
jualan dan kumpulannya
bertanggungjawab
untuk mencapai objektif
yang ditetapkan.
Gambar foto 4.13

Gerai buah durian
Premis yang menjual barangan

asas seperti buku atau majalah
memerlukan pekerja yang
berpengetahuan asas dalam
perkara yang berkaitan.
Gambar foto 4.14 Kedai buku
Bab 4
Premis yang menjual barang
yang kompleks dan mahal
seperti komputer riba
memerlukan pekerja jualan
yang berpengetahuan dan
berkemahiran tinggi.
Gambar foto 4.15

Kedai barangan elektronik
Lakukan temu bual dengan jurujual di sebuah perniagaan berdekatan anda. Kenal pasti peranan jurujual di premis

Khidmat Pelanggan
Khidmat pelanggan ialah keupayaan dan kebolehan organisasi
perniagaan dalam menyampaikan produk untuk memenuhi
keperluan dan kehendak pelanggan melebihi daripada tahap
yang mereka harapkan dan perkhidmatan diberikan secara
berterusan dan konsisten.
(a) Tujuan Bahagian Fungsian Khidmat

Pelanggan
Bahagian fungsian khidmat pelanggan adalah untuk memberi
perkhidmatan kepada pelanggan. Pengurus bahagian ini akan
memastikan pelanggan akan mendapat perkhidmatan yang baik.
Kebanyakan organisasi perniagaan akan bertindak dengan
melantik dan meletakkan staf atau pekerja yang bersifat positif
Gambar foto 4.16 Perniagaan spa
untuk menjalankan tugas dan tanggungjawab pada bahagian
khidmat pelanggan. Perniagaan yang membuat dan menjual
barang industri yang kompleks akan melantik pakar teknikal
untuk memberikan nasihat secara terperinci dan maklumat
kepada pelanggan.
Contoh
Bab 4
Cintai Negara
berusaha meningkatkan kualiti Khidmat pelanggan yang
barang atau perkhidmatan dilaksanakan oleh Bahijahdzakaria
yang ditawarkan agar dapat seperti mengamalkan konsep
menembusi pasaran domestik “Pelanggan ialah tetamu VVIP”
dan antarabangsa. merupakan antara contoh terbaik
dalam memberi perkhidmatan
terbaik kepada pelanggan.
Minda Kreatif (b) Peranan Bahagian Fungsian Khidmat

Jelaskan kelebihan bahagian
Pelanggan
fungsian khidmat pelanggan
kepada sesebuah perniagaan.
Bahagian fungsian khidmat pelanggan memainkan peranan
untuk menjawab pertanyaan pelanggan berkenaan dengan barang
dan perkhidmatan. Selain itu, bahagian ini juga berperanan
untuk menyediakan pakar bagi memberikan maklumat mengikut
kehendak pelanggan.

4.3 Pembangunan Produk
dan Pasaran Baharu
Pembangunan produk merujuk pada suatu aktiviti dan strategi
pertumbuhan kepada perniagaan yang sedang dijalankan Minda Kreatif
yang bertujuan untuk memperkenalkan produk baharu
kepada pasaran sedia ada. Strategi ini memerlukan kreativiti Jelaskan kepentingan
pembangunan produk dalam
dan inovasi yang baik untuk menghasilkan produk yang baharu Strategi Lautan Biru Kebangsaan
atau mengubah suai produk sedia ada bagi menarik pelanggan (NBOS) kepada sesebuah
dalam pasaran sedia ada. organisasi perniagaan.
4.3.1 Langkah-langkah
pembangunan produk
baharu
Langkah-langkah pembangunan produk baharu ditunjukkan
dalam Rajah 4.9 yang berikut:
Peta -THINK
Penjanaan Penyaringan Pembangunan produk Pembangunan strategi
Bab 4
idea idea dan pengujian konsep pemasaran
Analisis Pembangunan
Ujian pemasaran Komersialisasi
perniagaan produk
Rajah 4.9 Langkah-langkah pembangunan produk baharu
(a) Penjanaan Idea

EMK
Penjanaan idea merupakan proses bagi memenuhi keperluan
Arahan:
pasaran. Penjanaan idea ini dibuat carian sistematik untuk
Bincangkan dalam kelas.
idea-idea produk baharu berdasarkan dua jenis sumber
utama, iaitu sumber dalaman dan sumber luaran. Sumber Soalan:
Jelaskan kaedah memastikan
dalaman merujuk pada penyelidikan dan pembangunan rasmi
setiap ahli dalam organisasi
syarikat sendiri, pengurusan dan kakitangan. Manakala sumber bersedia menyumbangkan idea
luaran merujuk pada sumber-sumber di luar sesebuah syarikat bagi membantu meningkatkan
seperti pelanggan, pesaing, pengedar, pembekal dan firma-firma keuntungan perniagaan.
reka bentuk di luar organisasi.

(b) Penyaringan Idea
Penyaringan idea merupakan proses mengkaji idea-idea produk
baharu untuk memilih yang terbaik dan menggugurkan yang
kurang berpotensi secepat mungkin.
Unit Peneraju Agenda Bumiputera
(TERAJU) ialah unit strategik (c) Pembangunan Produk dan Pengujian
di Jabatan Perdana Menteri
bertujuan menerajui, memacu Konsep
dan menyelaras penyertaan
Bumiputera dalam ekonomi Pembangunan produk melibatkan pembangunan idea, iaitu idea
negara selaras dengan Pelan produk yang berpotensi untuk ditawarkan oleh syarikat sendiri.
Transformasi Negara. TERAJU Pengujian konsep melibatkan proses menguji konsep baharu
menyediakan peluang perniagaan, produk dengan kumpulan-kumpulan pengguna sasaran untuk
pembiayaan perniagaan dan
mengetahui sama ada konsep tersebut telah berjaya menarik
pembangunan modal insan serta
pelaburan swasta. perhatian mereka.
daripada laman sesawang http:// (d) Pembangunan Strategi Pemasaran
www.teraju.gov.my/, capaian pada
22 September 2016) Pembangunan strategi pemasaran menerangkan sasaran pasaran,
posisi produk yang dirancang, jualan, syer pasaran dan matlamat
keuntungan. Pembangunan pemasaran ini juga melibatkan
strategi harga, produk, pengagihan dan promosi.
(e) Analisis Perniagaan

EMK Analisis perniagaan melibatkan kajian semula jualan, kos
Bab 4
Arahan: dan unjuran keuntungan untuk mengetahui sama ada dapat

Lakukan aktiviti sumbang saran memenuhi objektif syarikat.
dalam kumpulan dan bentangkan
dalam kelas.
(f) Pembangunan Produk
Soalan:
Huraikan kelebihan pembangunan Pembangunan produk melibatkan proses mereka bentuk produk
produk dalam meningkatkan daripada idea atau proses pembuatan produk prototaip.
(g) Ujian Pemasaran

Ujian pemasaran melibatkan ujian ke atas produk prototaip
untuk mengenal pasti penerimaan pengguna terhadap produk
yang dibangunkan.
RM Celik Kewangan
Peruntukan sewajarnya perlu (h) Komersialisasi
disediakan bagi aktiviti menguji
pemasaran untuk membantu Komersialisasi melibatkan proses pembuatan sesuatu keputusan
perniagaan mengenal pasti berkaitan dengan di mana (where, iaitu tempat), bila (when, iaitu
makluamat yang diperlukan bila), kepada siapa (to whom, iaitu sasaran pasaran), bagaimana
dalam meningkatkan keuntungan (how, iaitu cara promosi dilakukan).
perniagaan yang dijalankan.

Dalam pembangunan produk, pekerja saling bekerjasama
dengan pereka cipta dalam aktiviti penyelidikan dan pembangunan Minda Kreatif
(R&D). Kerjasama ini melibatkan usaha membentuk produk
Andaikan anda seorang pemilik
yang boleh diguna pakai dan dikeluarkan dengan harga yang perniagaan, kenal pasti pasaran
kompetitif serta selamat digunakan. Kebanyakan organisasi baharu yang terdapat di kawasan
perniagaan bermatlamat untuk menambah baik dari segi reka anda dan berpotensi untuk
bentuk produk dan persembahan secara berterusan. diterokai sebagai sumber idea
dalam sesebuah perniagaan.
4.3.2 Pasaran Baharu

Strategi pembangunan pasaran merupakan salah satu usaha
berkaitan dengan pemasaran strategik yang dilakukan untuk
mencari pasaran baharu bagi tujuan memasarkan produk yang Buletin Keusahawanan
sedia ada.
(a) Kepentingan Pasaran Baharu

Pasaran baharu penting bagi menguasai pasaran yang lebih besar
dan mengembangkan pasaran sedia ada. Selain itu, pasaran
baharu akan membantu mewujudkan peluang pasaran serta
mengelakkan daripada terlibat dalam pasaran tepu.
Pasaran baharu boleh diteroka sama ada dalam pasaran domestik Tan Sri Dr Tony Fernandes
atau pasaran antarabangsa. Salah seorang usahawan yang
paling dikenali di Asia. Tan Sri
Dr Tony Fernandes adalah salah
Bab 4
(i) Pasaran domestik seorang pengasas AirAsia, iaitu
syarikat penerbangan tambang
Strategi yang dijalankan untuk meluaskan pasaran baharu
murah pertama di rantau ini.
domestik ialah mencari pasaran ke kawasan yang belum Tony Fernandes terkenal dengan
diterokai. Strategi ini boleh dilakukan dengan menyertai ekspo pembelian syarikat penerbangan
atau pameran perniagaan yang dilakukan di sesuatu kawasan. yang dibebani oleh masalah
hutang pada tahun 2001 dengan
harga RM1 token. Tony Fernandes
(ii) Pasaran antarabangsa hanya mengambil tempoh
masa selama dua tahun untuk
Strategi pasaran baharu antarabangsa boleh dibuat melalui aktiviti membina dan mengembangkan
promosi yang agresif di pasaran yang menjadi tumpuan. Selain syarikat penerbangan tempatan
itu, perniagaan boleh menyertai rundingan yang aktif melalui yang berpangkalan di Malaysia
hubungan dua hala, usaha sama dan pameran ke luar negara. kepada sebuah syarikat kumpulan
yang terbesar dan paling berjaya
Setiap perniagaan berusaha menjadikan produk sentiasa di rantau Asia. AirAsia kini
unik berbanding pesaing mereka. Kemajuan teknologi telah beroperasi di enam buah negara
yang menawarkan lebih daripada
mewujudkan transformasi kepada pasaran dunia. Pasaran baharu 260 laluan daripada 120 destinasi
turut dipengaruhi oleh pelbagai faktor seperti teknologi, polisi di seluruh Asia Pasifik, Timur
kerajaan dan perubahan persekitaran. Pasaran antarabangsa Tengah dan Afrika.
dapat dibentuk melalui kerjasama erat yang dijalinkan dengan
semua pihak termasuk pihak kerajaan dan organisasi perniagaan.

4.4 Penggunaan Teknologi
Maklumat
Penggunaan teknologi maklumat dan komunikasi (Information
and Communication Technology-ICT) merupakan salah satu
proses pengaliran, penyebaran, pemprosesan dan penyimpanan
maklumat menggunakan perantaraan teknologi. Pada masa
Menyediakan perkhidmatan ini, ICT diperlukan untuk pemprosesan data.
urusan pembaharuan lesen
memandu, insurans kenderaan
dan cukai jalan, semakan dan
pembayaran saman, sistem
tukar milik sementara atau
sukarela, pembaharuan permit
pekerja asing, semakan dan
pembayaran zakat.
EMK
Arahan:
Kenal pasti perubahan teknologi
maklumat dan komunikasi
masa ini yang digunakan dalam
Bab 4
aktiviti perniagaan. Kemudian,

bincangkan dalam kelas.
Soalan:
1 Jelaskan kaedah yang dapat
membantu setiap organisasi Gambar foto 4.17 Teknologi maklumat dan komunikasi
perniagaan menjalankan
aktiviti seiring dengan
perkembangan teknologi
semasa pada masa ini. Teknologi maklumat pada masa ini merangkumi teknologi
2 Jelaskan kesan kepada pengkomputeran dan telekomunikasi yang telah menjadi suatu
sesebuah perniagaan
keperluan kepada setiap perniagaan dalam menjalankan dan
jika tidak menggunakan
teknologi terkini dalam melancarkan aktiviti perniagaan.
aktiviti perniagaan yang
sedang dijalankan.
Ledakan kemajuan teknologi maklumat dan komunikasi
yang semakin berkembang pada masa ini telah mencetuskan
pelbagai fenomena yang memberi ruang dan peluang kepada
perkembangan perniagaan.
Senaraikan teknologi maklumat dan komunikasi yang terdapat di kawasan anda. Jelaskan kelebihan dan kekurangan
kemajuan teknologi maklumat tersebut kepada perkembangan perniagaan di kawasan anda. Kemudian, berikan
cadangan bagi mengatasi kekurangan yang wujud.

(a) Tujuan penggunaan teknologi
maklumat
Tujuan penggunaan teknologi maklumat dalam sesebuah
organisasi perniagaan adalah seperti berikut:
(i) Membantu memudahkan sistem operasi

Minda Kreatif
Teknologi maklumat dan komunikasi (ICT) dapat membantu
organisasi perniagaan membuat keputusan, menyesuaikan diri Jelaskan cara menjana
pendapatan pada masa kini
dengan perubahan yang berlaku serta meningkatkan komunikasi dengan menggunakan teknologi
dalam organisasi. ICT juga membolehkan urusan menjadi lebih maklumat dan komunikasi.
cekap, berkesan, mudah dan cepat.
(ii) Memperoleh maklumat dengan mudah

dan cepat
Organisasi perniagaan berupaya untuk mencari dan memperoleh
maklumat yang diperlukan daripada pelbagai sumber melalui
ICT. Hal ini seterusnya memudahkan dan mempercepatkan
proses penjanaan idea dalam sesuatu perbincangan.
(iii) Memperluas skop perniagaan e-Filing
Perisian e-Filing ialah satu aplikasi
Kewujudan ICT telah membolehkan organisasi perniagaan yang mudah, tepat dan selamat
meluaskan skop perniagaan daripada berurusan secara fizikal
Bab 4
bagi pihak yang terlibat untuk
kepada secara maya. Hal ini seterusnya membolehkan organisasi mengisi borang nyata cukai
mendapat jumlah pelanggan yang lebih ramai meliputi jaringan pendapatan melalui komputer
di seluruh dunia. tanpa memerlukan borang nyata
cukai pendapatan tersebut dicetak,
ditandatangani dan dihantar
(iv) Memudahkan aktiviti kewangan dan perakaunan secara fizikal. Contoh pihak yang
boleh mendaftar melalui e-Filing
Melalui rangkaian teknologi maklumat, aktiviti kewangan dan ialah syarikat, individu dan
perakaunan dapat dijalankan dengan lebih mudah, cepat, tepat ejen cukai.
dan berkesan. Hal ini disebabkan oleh kewujudan pelbagai (Sumber: Dipetik dan disesuaikan
perisian yang membantu memastikan ketepatan dalam pengiraan daripada laman sesawang
http://ww1.utusan.com.my/
dan kemasukan data. utusan/info.asp?y=2006&dt=
0211&pub=Utusan_Malaysia&sec
(v) Menjadikan operasi perniagaan lebih efektif =Dalam_Negeri&pg=dn_10.htm
dan efisien #ixzz4IbfUhGYe)
Penggunaan ICT membantu anggota organisasi menguruskan

organisasi perniagaan dengan lebih baik, membuat keputusan
berdasarkan maklumat yang tepat dan membantu dalam
meningkatkan kelebihan persaingan dalam kalangan pesaing.

(vi) Meluaskan pasaran perniagaan
Pasaran perniagaan dapat diperluas ke tahap global melalui
Minda Kreatif kemajuan teknologi maklumat tanpa sempadan. Kelebihan ini
membolehkan perniagaan memaksimumkan keuntungan.
Jelaskan kelebihan menggunakan
e-dagang dan e-pemasaran
(vii) Mewujudkan hubungan dan jaringan yang
dalam perniagaan.
lebih luas
Jaringan dengan pelanggan dan rakan strategik dalam perniagaan
dapat dilaksanakan. Hal ini disebabkan oleh tiada lagi halangan
komunikasi yang menjejaskan interaksi antara dua buah atau
lebih perniagaan.
(viii) Mempercepatkan sistem pengeluaran dan

pengedaran
RM Celik Kewangan Penggunaan ICT membantu memastikan proses pengeluaran
dipantau secara lebih sistematik. Hal ini seterusnya membantu
Kemajuan teknologi perbankan
pada masa ini membolehkan
mempercepatkan operasi pengeluaran dan pengedaran barang.
pemilihan jenis pinjaman
dibuat dengan bijak melalui (b) Aplikasi Teknologi Maklumat dalam
perbandingan dari aspek kos
dan kadar faedah. Perniagaan
Antara kaedah yang boleh digunakan untuk mengaplikasikan
maklumat dalam perniagaan seperti yang berikut:
Bab 4
(i) e-pemasaran
e-pemasaran merupakan satu kaedah yang digunakan oleh
perniagaan memasarkan produk keluaran secara dalam talian
(online). Kaedah ini memberi kemudahan kepada pelanggan
untuk mengetahui maklumat berkaitan dengan barang dan boleh
Buletin Keusahawanan membuat tempahan dengan segera.
(ii) e-dagang
e-dagang ialah suatu sistem urusan perniagaan berkaitan dengan
tempahan, pembelian dan pembayaran dilakukan secara dalam
MILITARY COMMUNITY TRANSFORMATION CENTRE
talian (online). Penggunaan kaedah ini membolehkan perniagaan
Pusat transformasi yang
mendapat faedah dalam peningkatan hasil jualan kerana
diwujudkan oleh kerajaan telah memudahkan pekerja memenuhi kehendak pelanggan dengan
membantu memperkasa sistem segera dan secara berterusan tanpa henti.
penyampaian perkhidmatan
awam. Selain itu, pembentukan (iii) e-government
pusat ini telah memberi impak
positif kepada insdutri setempat Pihak perniagaan menggunakan secara dalam talian (online)
dan berjaya melahirkan ramai untuk sebarang urusan perniagaan yang melibatkan pihak
usahawan muda termasuk belia kerajaan seperti kementerian dan jabatan kerajaan. Urusan pihak
untuk menjalankan perniagaan. perniagaan dengan pihak kerajaan akan menjadi lebih cepat,
menjimatkan kos dan telus.

(iv) e-banking
e-banking merupakan suatu sistem urusan perniagaan yang
melibatkan perbankan dengan menggunakan urusan dalam
talian (online) dengan pihak bank. Faedah yang diperoleh ialah
urusan perbankan menjadi lebih cepat dan menjimatkan kos
seperti membayar bil, membuat pelaburan, menyemak baki
akaun dan urusan keluar masuk duit.
(v) Penggunaan laman sosial

Pihak perniagaan boleh membuat perkongsian urusan perniagaan
dengan pelanggan melalui laman sosial. Manfaat yang diperoleh Gambar foto 4.18 Aktiviti
dengan menggunakan kemudahan laman sosial adalah seperti jual beli secara dalam talian
dapat mengiklankan barang atau perkhidmatan, meluaskan
rangkaian rakan perniagaan, mencari pelanggan baharu dan
mengekalkan pelanggan sedia ada.
Contoh Laman sosial EMK

Arahan:
Soalan:
kekurangan penggunaan
media sosial sebagai platform
Bab 4
menjalankan perniagaan.
Cintai Negara
(vi) Penggunaan e-mel Setiap individu atau perniagaan
perlu menggunakan kemudahan
Perniagaan boleh menggunakan mel elektronik untuk berurusan media sosial secara berhemah.
dengan perniagaan-perniagaan lain dan pelanggan dalam pasaran. Setiap perselisihan atau
Melalui kemudahan e-mel pada masa ini, pihak perniagaan boleh ketidakpuasan hati perlu dibuat
menyampaikan maklumat perniagaan kepada pihak pelanggan melalui saluran yang betul.
dengan cepat dan menjimatkan kos perniagaan.
Jelaskan cara memaksimumkan dan memanfaatkan perkembangan teknologi seperti media sosial dalam
meningkatkan daya saing dan keuntungan perniagaan. Kemudian, berikan cadangan bagi mengatasi masalah yang
wujud akibat penyalahgunaan media sosial dalam aspek perniagaan.

4.5 Hubungan dan
Interaksi antara
Bahagian Fungsian
Lain
Dalam sesebuah organisasi perniagaan, tiada bidang fungsian
EMK yang boleh bekerja secara berasingan. Kebiasaannya, setiap
bahagian fungsian saling bergantung dan memerlukan antara
Arahan:
Bandingkan jawapan anda satu sama lain.
dengan rakan.
Soalan:
Setiap perniagaan bermatlamat 4.5.1 Tujuan dan Kepentingan
untuk memaksimumkan
keuntungannya. Kenal pasti
Interaksi dengan
bagaimana perkara ini akan
memberi kesan kepada setiap
Organisasi Luar
aktiviti dalam bahagian fungsian
pembelian, sumber manusia, (a) Tujuan Interaksi dengan
kewangan, jualan dan pemasaran. Organisasi Luar
Tujuan interaksi dilakukan dengan organisasi luar adalah untuk
mewujudkan komunikasi antara perniagaan dengan organisasi
luar seperti pihak pembekal, pembiaya, pelabur, agensi kerajaan
Bab 4
dan pelanggan.
(b) Kepentingan Interaksi dengan

Organisasi Luar
Antara kepentingan interaksi dengan organisasi luar adalah seperti
Cintai Negara yang berikut:
Setiap interaksi dalam
perniagaan perlu dibuat (i) mewujudkan jaringan perniagaan
mengikut undang-undang
negara yang telah ditetapkan Interaksi dengan organisasi luar dapat membantu perniagaan
bagi memastikan kedaulatan mewujudkan jaringan perniagaan ke tahap yang lebih baik.
negara terus terpelihara. Jaringan yang bertambah akan membantu mengukuhkan sistem
operasi dan kelangsungan perniagaan dalam pasaran.
(ii) mengukuhkan hubungan baik sedia ada

Interaksi yang wujud dengan organisasi luar akan membantu
mengukuhkan hubungan baik yang sedia ada ke tahap yang lebih
baik. Hubungan yang semakin baik akan membantu peningkatan
dalam pencapaian matlamat perniagaan.

(iii) menjalin kerjasama strategik
Interaksi dengan organisasi luar juga bertujuan untuk meningkatkan
jalinan kerjasama antara perniagaan dengan perniagaan lain yang
berpotensi untuk menjalinkan kerjasama strategik.
(iv) menambahkan sumber perniagaan

Interaksi dengan organisasi luar akan membolehkan perniagaan
menambahkan potensi sumber perniagaan seperti pembekalan EMK
bahan mentah, pembiayaan dan kepakaran.
Arahan:
(c) Hubungan dan Interaksi dengan Soalan:
Organisasi Luar Jelaskan teknik berinteraksi yang
baik, efektif dan efisien dalam
(i) Interaksi dengan pembekal urusan perniagaan.
Interaksi berlaku apabila perniagaan membuat tempahan atau

membuat pembelian dengan pihak pembekal. Pihak peniaga akan
menghubungi pembekal untuk menetapkan jumlah tempahan
dan jumlah pembayaran yang perlu dibuat.
Interaksi yang baik dan berkesan akan memudahkan proses
urus niaga. Hal ini seterusnya memberi pelbagai kelebihan
kepada peniaga termasuk mendapat harga yang murah dan
penghantaran yang cepat dan berkualiti.
Bab 4
RM Celik Kewangan
Setiap perniagaan perlu bijak
memilih sumber bekalan
dengan memilih pembekal
yang menawarkan kualiti
terbaik dengan harga yang
paling kompetitif. Hal ini bukan
sahaja membantu perniagaan
meningkatkan keuntungan tetapi
turut membantu mengukuhkan
reputasi perniagaan ke tahap
terbaik dalam kalangan pelanggan
sedia ada dan baharu.
Gambar foto 4.19 Perbincangan tempahan stok
(ii) Interaksi dengan pelanggan

Interaksi akan berlaku apabila sesebuah perniagaan menjalankan
urus niaga dengan menjual barang atau perkhidmatan kepada
pelanggan. Kebiasaannya, pelanggan akan menghubungi peniaga
sekiranya berminat untuk membeli barang atau perkhidmatan
yang ditawarkan.

Pada masa yang sama, peniaga juga turut menghubungi dan
EMK mendekati pelanggan bagi mempengaruhi mereka untuk membeli
barang atau perkhidmatan yang dikeluarkan oleh perniagaan.
Arahan:
beberapa kumpulan kecil.
2 Lakukan proses atau aktiviti
sumbang saran.
3 Buat rumusan hasil daripada
sumbang saran kepada kelas.
Soalan:
Jelaskan teknik terbaik yang
dapat mempengaruhi pelanggan
untuk menerima atau membeli
barang atau perkhidmatan yang
ditawarkan oleh perniagaan.
Gambar foto 4.20 Penerangan produk
(iii) Interaksi dengan bank
Minda Kreatif Interaksi berlaku apabila perniagaan ingin mendapatkan bantuan

pembiayaan kewangan daripada pihak bank. Kebiasaannya, pihak
Jelaskan bagaimana bank dapat bank akan meneliti kemampuan sesebuah perniagaan untuk
membantu sesebuah perniagaan. berdaya saing dalam pasaran dan membayar balik pinjaman.
Bab 4
RM Celik Kewangan
Pemilihan jenis pinjaman
perniagaan perlu dibuat dengan
teliti dan bijak dengan membuat
kajian dan perbandingan dari
semua aspek termasuk kadar
faedah dan tempoh pinjaman.
Gambar foto 4.21 Pengeluaran wang
(iv) Interaksi dengan agensi kerajaan

Interaksi berlaku apabila perniagaan ingin mendapatkan sesuatu
kelulusan daripada pihak kerajaan. Selain itu, urusan tender juga
akan mewujudkan interaksi antara peniaga dengan pihak kerajaan.

Cintai Negara
Setiap urusan perlu dilakukan
secara telus mengikut prosedur
yang telah ditetapkan. Setiap
unsur negatif perlu dielakkan
bagi memastikan aktiviti yang
dirancang dapat dijalankan
dengan lancar dan berjaya.
Gambar foto 4.22 Perbincangan bersama agensi kerajaan
4.5.2 Aliran Maklumat

Aliran maklumat merupakan suatu proses komunikasi yang
melibatkan aktiviti pemindahan maklumat daripada sesebuah Minda Kreatif
organisasi perniagaan kepada perniagaan lain. Dalam proses
komunikasi, penerima maklumat harus menerima maksud yang Nyatakan gangguan-gangguan
yang terdapat dalam sesuatu
sama sebagaimana yang dirancang dan diingini oleh penghantar proses komunikasi.
maklumat. Maklumat yang diterima tersebut akan diterjemahkan
Bab 4
oleh penerima.
Seterusnya, proses memberi maklum balas terhadap maklumat
yang diterima akan berlaku untuk menilai tahap keberkesanan
proses komunikasi tersebut. Proses komunikasi melibatkan enam
langkah komunikasi seperti dalam Rajah 4.10 yang berikut:
Gangguan
① ③ ⑤
② ④
SALURAN
Enkod Dekod
⑥
Penghantar Maklum balas Penerima
Gangguan
Rajah 4.10 Proses komunikasi

(a) Penghantar
Penghantar akan mencipta maklumat daripada pencetusan idea.
Contoh
Ketua eksekutif Proton akan memberi maklumat kepada semua
EMK pengurus cawangan dan pengurus bahagian yang terlibat. Selain itu,
pengurus pemasaran ingin memberi taklimat strategi pemasaran
Arahan: untuk keluaran baharu, iaitu Proton Perdana.
Soalan
1 Jelaskan cara mengatasi (b) Enkod (encode)
masalah yang wujud dalam
proses komunikasi. Proses enkod melibatkan pengolahan terhadap sesuatu idea sedia
2 Berikan cadangan ada seperti dalam bentuk tulisan, gambar dan pertuturan agar
penambahbaikan sistem
komunikasi sedia ada dalam
dapat difahami penerima maklumat tersebut dengan mudah.
sesebuah perniagaan. Contoh
Pengurus pemasaran Proton menggunakan tayangan video dan
gambar bagi menerangkan strategi pemasaran yang boleh digunakan
untuk menembusi pasaran baharu.
(c) Saluran
RM Celik Kewangan Saluran ialah suatu kaedah yang digunakan untuk menghantar
mesej. Penghantar akan memilih jenis saluran yang sesuai untuk
Bab 4
Setiap perniagaan perlu bijak menyampaikan mesej tersebut kepada penerima. Saluran media
menjalankan urusan seperti yang digunakan boleh terdiri daripada gabungan antara audio,
menggunakan kemudahan
teknologi terkini seperti media
visual dan bertulis.
sosial, e-mel dan sebagainya Contoh
agar dapat mengurangkan kos
pengeluaran ke tahap yang Pengurus pemasaran Proton boleh menggunakan peralatan media
paling minimum. dengan gabungan teknik audio dan visual.
(d) Dekod
Dekod ialah satu proses pihak penerima menterjemahkan mesej
yang dihantar oleh penghantar. Selepas menerima mesej, penerima
akan menterjemahkan mesej tersebut mengikut kefahamannya.
1 Bahagikan murid kepada beberapa kumpulan dan setiap kumpulan mempunyai sepuluh orang murid.
2 Murid pertama dalam setiap kumpulan akan diberi mesej untuk disampaikan kepada murid yang kedua dan
murid kedua pula akan menyampaikan mesej tersebut kepada murid ketiga.
3 Lakukan proses ini sehingga murid yang terakhir.
4 Murid yang terakhir perlu menyatakan mesej yang diterima secara lisan atau bertulis.
5 Murid dalam setiap kumpulan akan membuat perbandingan dengan mesej asal yang diterima dan
membuat rumusan.

Contoh
Cintai Negara
Penerima maklumat yang dihantar oleh pengurus pemasaran
ialah penyelia jualan dan jurujual. Penerima maklumat berusaha Setiap pihak yang menjalankan
memahami maksud mesej dan penerangan yang disampaikan oleh aktiviti komunikasi perlu
pengurus pemasaran Proton tentang strategi pemasaran untuk sentiasa berfikiran terbuka
menembusi pasaran baharu. dan berlapang dada dalam
menghadapi sesuatu perkara
atau isu.
(e) Penerima
Penerima ialah pihak yang menerima mesej yang dihantar oleh
penghantar. Penerima akan menterjemahkan mesej yang diterima
berdasarkan pengalaman, budaya, dan latar belakang keluarga atau
pendidikan. Peringkat ini akan menentukan sama ada maklumat
disampaikan secara berkesan atau tidak berkesan.
Contoh
EMK
Penyelia pemasaran dan jurujual Proton yang menerima dan
memahami maksud mesej yang disampaikan oleh pengurus pemasaran Arahan:
Proton tentang strategi menembusi pasaran baharu. Cari maklumat dalam Internet/
jurnal/surat khabar. Kemudian,
bincangkan dalam kelas.
(f) Maklum balas Soalan:
Jelaskan kaedah untuk
Maklum balas merujuk pada tindak balas penerima terhadap memastikan setiap ahli
mesej yang diterima. Setiap maklum balas yang diterima adalah dalam organisasi bersedia
penting untuk mengukur tahap keberkesanan proses komunikasi menyumbangkan idea bagi
Bab 4
membantu meningkatkan
dan memastikan maksud mesej yang dihantar oleh penghantar
sama dengan maksud mesej yang diterima oleh penerima.
Maklum balas boleh diberi dalam bentuk tulisan atau kata,
isyarat badan atau memek muka. Melalui pemberian maklum
balas oleh penerima, penghantar mesej dapat mengenal pasti
sama ada maksud mesej yang ingin disampaikan dapat difahami
penerima dengan sepenuhnya, atau hanya sebahagian sahaja atau
maksud mesej gagal difahami.
Contoh Minda Kreatif

Bengkel dan perbincangan yang dilakukan oleh penyelia pemasaran
dan jurujual Proton dapat memberi maklumat kepada pengurus Jelaskan ciri maklum balas
pemasaran sama ada strategi pemasaran yang disampaikan dapat dalam komunikasi yang baik dari
perspektif perniagaan.
difahami oleh pihak penerima.
(g) Gangguan
Gangguan merujuk pada unsur luaran yang mempengaruhi
proses komunikasi. Gangguan wujud daripada pelbagai aspek
termasuk persekitaran.

4.5.3 Aliran Barang
dan Perkhidmatan
Aliran barang dan perkhidmatan merujuk pada suatu proses
pemindahan barang atau perkhidmatan daripada sesebuah
perniagaan kepada perniagaan yang lain. Tujuan aliran barang
dan perkhidmatan adalah untuk memudahkan dan melancarkan
proses pemindahan barang mengikut prosedur yang telah
ditetapkan oleh sesebuah organisasi perniagaan.
Peta -THINK
Jadual pengeluaran
Wujudkan katalog dan Penerimaan
yang dipersetujui
diedarkan (Bahagian pesanan daripada
(Bahagian fungsian Jualan
fungsian pemasaran dan pengguna (Bahagian
dan bahagian fungsian
bahagian fungsian jualan) fungsian jualan)
pengeluaran)
Pesanan bahan mentah Penerimaan invois pembekal

(Bahagian fungsian dan pembayaran (Bahagian
pembelian) fungsian kewangan)
Bab 4
Pengeluaran item barang Penghantaran invois kepada

dan pengedaran (Bahagian pembeli dan penerimaan
pengeluaran dan bahagian bayaran (Bahagian fungsian
fungsian pengagihan) kewangan)
Rajah 4.11 Aliran barang atau perkhidmatan dalam sesebuah perniagaan
EMK (a) Wujudkan Katalog dan Diedarkan

(Bahagian fungsian pemasaran dan
Arahan:
Bincangkan dalam kelas. bahagian fungsian jualan)
Soalan: Bahagian pemasaran perlu membuat katalog yang mengandungi
Jelaskan kepentingan aliran
maklumat yang berkaitan dengan jenis barang atau perkhidmatan
barang dan perkhidmatan kepada
sesebuah organisasi perniagaan. dan harga yang ditawarkan. Katalog hendaklah diedarkan kepada
pihak pengguna yang disasarkan dan berkemampuan membeli.
Contoh
Katalog yang mengandungi senarai peralatan sukan dan harga setiap
jenis peralatan sukan diedarkan kepada semua badan-badan sukan
dan sekolah.

(b) Penerimaan Pesanan daripada
Pengguna (Bahagian fungsian jualan)
Pihak pengguna yang berminat dengan barang atau perkhidmatan
serta harga yang telah ditetapkan dalam katalog akan membuat RM Celik Kewangan
pesanan mengikut jumlah dan item yang dipersetujui. Pesanan
ini akan diterima oleh unit jualan di bahagian pemasaran untuk Setiap pesanan yang dibuat perlu
mengikut tahap kemampuan
tindakan selanjutnya.
kewangan masing-masing.
Contoh
Pihak sekolah membuat pesanan peralatan sukan yang dipersetujui
berdasarkan item dan harga dalam katalog kepada bahagian
fungsian jualan.
(c) Jadual Pengeluaran yang Dipersetujui

(Bahagian fungsian jualan dan
bahagian fungsian pengeluaran)
Minda Kreatif
Pihak jualan di bahagian pemasaran akan memberikan maklumat
berkaitan dengan pesanan yang telah dipersetujui kepada bahagian Jelaskan kaedah membentuk
pengeluaran untuk tujuan menghasilkan setiap barang atau jadual pengeluaran yang baik,
sistematik dan berkesan.
perkhidmatan yang telah ditetapkan. Bahagian pengeluaran akan
menyenaraikan sumber yang diperlukan untuk mengeluarkan
Bab 4
barang dan perkhidmatan yang telah dirancang.
Contoh
Pihak pengeluaran akan menentukan jumlah sebenar keperluan
sumber untuk menghasilkan peralatan sukan yang telah dipersetujui
oleh pihak sekolah.
(d) Pesanan Bahan Mentah

Cintai Negara
(Bahagian fungsian pembelian)
Setiap perniagaan yang terlibat
Unit pembelian di bahagian pengeluaran hendaklah membuat dalam penggunaan bahan
pesanan membeli bahan mentah yang mencukupi dalam proses mentah seperti kayu, petroleum
menghasilkan barang atau perkhidmatan yang telah dijadualkan dan sebagainya perlu berusaha
sebelum ini. mengenal pasti bahan mentah
alternatif supaya sumber bahan
mentah sedia ada dapat bertahan
Contoh dengan lebih lama.
Bahagian pembelian menyenaraikan keperluan bahan mentah untuk

menghasilkan peralatan sukan berdasarkan persetujuan dengan
pihak sekolah.

(e) Penerimaan Invois Pembekal
dan Pembayaran
(Bahagian fungsian kewangan)
Bahagian kewangan akan membuat pembayaran kepada pihak
EMK pembekal yang membekalkan bahan mentah kepada perniagaan.
Arahan: Pengaliran wang keluar akan berlaku daripada perniagaan kepada
Bentangkan dalam kelas. pihak pembekal.
Soalan:
Jelaskan kepentingan penerimaan
Contoh
invois pembekal dan pembayaran Perniagaan menerima bekalan bahan mentah daripada syarikat
dalam urus niaga sesuatu barang pembekalan peralatan sukan dan membayar wang kepada pembekal
atau perkhidmatan. berdasarkan pesanan bahan mentah.
(f) Pengeluaran Item Barang dan

Pengedaran (Bahagian pengeluaran
dan bahagian fungsian pengagihan)
Cintai Negara Bahan mentah yang diterima daripada pihak pembekal akan
diproses untuk menghasilkan barang yang telah dipesan oleh
Setiap aktiviti perniagaan pihak pengguna. Setelah selesai menghasilkan barang, bahagian
perlu mengambil kira semua pemasaran mengedarkan kepada pihak pengguna yang membuat
aspek termasuk kepentingan
dan sensitiviti semua kaum di
pesanan pembelian barang.
Bab 4
Malaysia serta perlindungan

haiwan dan alam sekitar. Contoh
Pihak perniagaan mendapatkan peralatan sukan daripada bahagian
pengeluaran dan mengedarkan kepada pihak sekolah.
(g) Penghantaran Invois kepada Pembeli

dan Penerimaan Bayaran
(Bahagian fungsian kewangan)
Bahagian kewangan menghantar invois kepada pelanggan yang
Minda Kreatif mengandungi senarai barang dan jumlah bayaran yang perlu
dibayar oleh pihak pengguna. Pihak pengguna perlu membayar
Jelaskan tujuan menyimpan sejumlah wang kepada perniagaan berdasarkan invois seperti
invois oleh pembeli selepas pesanan yang dibuat oleh pihak pengguna sebelum itu.
membuat pembayaran.
Contoh
Bahagian kewangan menghantar invois kepada pihak sekolah
untuk menuntut bayaran. Pihak perniagaan menerima pembayaran
daripada pihak sekolah yang telah memesan peralatan sukan
sebelum itu.

4.6 Interaksi dan
Perkaitan antara
Bahagian Fungsian
dalam Dua
Perniagaan Berlainan
Bahagian fungsian yang terdapat dalam sesebuah organisasi
perniagaan adalah berbeza antara satu sama lain mengikut
saiz perniagaan yang dijalankan. Walau bagaimanapun, setiap EMK
bahagian fungsian dalam sesebuah organisasi perniagaan perlu Arahan:
berinteraksi dengan bahagian fungsian perniagaan yang lain bagi Bentangkan dalam kumpulan.
melancarkan aktiviti perniagaan.
Soalan:
Dengan memberikan contoh dua
4.6.1 Interaksi antara jenis perniagaan berbeza, jelaskan
perbezaan antara bahagian
Perniagaan fungsian serta perkaitan yang
wujud dalam dua jenis
Interaksi yang wujud antara perniagaan melibatkan perniagaan perniagaan tersebut.
kecil dan perniagaan besar.
(a) Perniagaan Kecil
Bab 4
Perniagaan kecil mempunyai bahagian-bahagian fungsian yang RM Celik Kewangan
sedikit. Setiap bahagian fungsian ini akan berinteraksi secara
Pengguna perlu bijak mengambil
formal dan tidak formal. Staf yang terlibat dalam bidang jualan
setiap peluang yang ditawarkan
mengetahui pelanggan yang manakah yang membayar bil mereka oleh perniagaan.
serta merta dan yang manakah masih berhutang. Pengurus
mudah menjalankan tugas memantau aktiviti staf. Pertanyaan
daripada pelanggan dapat diselesaikan dengan segera.
(b) Perniagaan Besar

Perniagaan besar mempunyai banyak bahagian fungsian dan
mempunyai lebih ramai staf. Proses komunikasi menjadi lebih Minda Kreatif
panjang dan mengambil masa yang lama. Hubungan komunikasi
yang baik antara pengurus dengan pekerja dalam setiap bahagian Jelaskan peranan perniagaan
fungsian adalah sangat penting. besar dalam membantu
perkembangan perniagaan kecil.
Perniagaan memerlukan maklumat dan sokongan daripada
bahagian-bahagian fungsian yang berkaitan supaya perniagaan
tersebut dapat beroperasi dengan lancar dan berkesan. Interaksi
bahagian fungsian antara perniagaan kecil dengan perniagaan
besar ditunjukkan dalam Jadual 4.1 seperti yang berikut:

Jadual 4.1 Interaksi antara bahagian fungsian bagi perniagaan kecil dengan perniagaan besar
Perniagaan Kecil Interaksi Perniagaan Besar
Bahagian Fungsian Jualan
• Bahagian Jualan • Bahagian Jualan harus
berhubung dengan Perniagaan kecil akan menghubungi mengetahui jadual
pelanggan tanpa melalui perniagaan besar bagi meluaskan pasaran pengeluaran dan tarikh
bahagian pengeluaran. sedia ada kepada pasaran yang lebih besar. penghantaran pesanan yang
• Bahagian Jualan turut telah dipersetujui dengan
melaksanakan fungsi Manakala perniagaan besar akan bahagian pengeluaran.
Bahagian Pembelian menghubungi perniagaan kecil bagi • Bahagian Jualan akan
mengikut jumlah menambah dan mengukuhkan pasaran memaklumkan Bahagian
permintaan yang dibuat sedia ada. Pembelian bahan dan
oleh pelanggan. kuantiti yang diperlukan.
Bahagian Fungsian Kewangan
• Bahagian Kewangan Perniagaan kecil akan menghubungi • Bahagian Kewangan mesti
mengeluarkan invois perniagaan besar bagi memastikan setiap peka terhadap setiap
dalam pembelian barang bayaran telah diterima tanpa masalah. pergerakan barangan supaya
atau perkhidmatan. Manakala perniagaan besar akan invois boleh dikeluarkan.
• Bahagian Kewangan menghubungi perniagaan kecil bagi • Bahagian Kewangan
mengawasi urusan memastikan setiap bayaran dibuat mengawasi perbelanjaan dan
pembayaran gaji dan mengikut perjanjian. pencapaian sasaran kewangan
pembelian bahan mentah. dalam setiap jabatan.
Bahagian Fungsian Sumber Manusia
• Bahagian Kewangan Perniagaan kecil akan menghubungi • Bahagian Pengurusan
menguruskan hal ehwal perniagaan besar bagi mengenal pasti Sumber Manusia dan
Bab 4
gaji dan bonus. kaedah pengurusan sumber manusia. Kewangan akan berhubung
• Bahagian Sumber Manakala perniagaan besar akan berkenaan dengan gaji
Manusia hanya menghubungi perniagaan kecil bagi • Pengurusan sumber manusia
melaksanakan tugas membantu mengurus sumber mengendalikan kekosongan
mengambil pekerja atau manusia dengan baik. pekerjaan dan peluang
staf baharu. kenaikan pangkat.
Bahagian Fungsian Khidmat Pelanggan
Khidmat pelanggan Perniagaan kecil akan menghubungi Khidmat pelanggan harus
dilaksanakan kepada perniagaan besar bagi mempelajari kaedah menghantar maklum balas
pelanggan terpilih sahaja. mengurus pelanggan dengan baik. daripada pelanggan yang
Manakala perniagaan besar akan boleh memberi kesan kepada
menghubungi perniagaan kecil bagi perkembangan barangan atau
membantu membentuk teknik jualan masa hadapan.
pengurusan pelanggan berskala kecil.
Bahagian Fungsian Pentadbiran
Bahagian Pentadbiran Perniagaan kecil akan menghubungi Bahagian Pentadbiran terlibat
terlibat dalam hampir setiap perniagaan besar bagi mempelajari sistem apabila maklumat diperlukan
urusan yang dijalankan pentadbiran yang baik. dan apabila mesyuarat antara
oleh perniagaan. Manakala perniagaan besar akan jabatan dijalankan.
menghubungi perniagaan kecil bagi
memastikan sistem pentadbiran yang baik
digunakan dalam urusan perniagaan.

Gerak Minda 4
SOALAN STRUKTUR
1 Berikan maksud teknologi.
2 Senaraikan peranan bahagian fungsian sumber manusia.
3 Berikan kepentingan carta organisasi.
4 Terangkan elemen kawalan semasa yang terdapat dalam bahagian fungsian pengeluaran.
5 Berikan kepentingan bahagian fungsian penyelidikan dan pembangunan.
SOALAN ESEI
1 Huraikan kepentingan struktur organisasi kepada sistem pengurusan perniagaan.
2 Jelaskan kelebihan bahagian fungsian pemasaran kepada perniagaan.
3 Jelaskan kepentingan bahagian fungsian teknologi maklumat dalam membantu mengurangkan kos
pengeluaran perniagaan.
4 Jelaskan bagaimana bahagian fungsian pentadbiran membantu melancarkan operasi perniagaan.
5 Jelaskan cara bahagian fungsian khidmat pelanggan meningkatkan keuntungan perniagaan.

Main Peranan
Tugasan: Menjelaskan tujuan dan peranan setiap bahagian fungsian utama
Langkah-langkah:
Sebelum P&P
1 Guru memilih murid untuk memegang jawatan pengurus besar dan pengurus bagi setiap
bahagian fungsian.
2 Murid diminta untuk menyediakan skrip bagi menjelaskan tujuan bahagian fungsian dan
peranan pengurus bahagian tersebut semasa mesyuarat.
Semasa P&P
1 Bilik darjah telah disusun seperti sebuah bilik mesyuarat.
2 Pengurus besar akan menjadi pengerusi mesyuarat dan meminta setiap pengurus bahagian
membentangkan tujuan dan peranan
3 Pengurus bagi setiap bahagian boleh bertanya soalan kepada pengurus bahagian yang lain.
4 Setelah selesai mesyuarat, murid yang lain diminta membuat ulasan dan rumusan.
Refleksi
1 Terangkan mengapakah perniagaan yang besar memerlukan banyak bahagian fungsian?
2 Kenal pasti enam bidang fungsian atau jabatan-jabatan yang terdapat dalam kebanyakan
3 Kenal pasti perbezaan antara fungsian penjualan dengan fungsian pemasaran.
4 Apakah peranan penyelidikan dan pembangunan (R&D) dalam sesebuah perniagaan?
5 Mengapakah aliran maklumat antara bidang fungsian adalah penting?
Rumusan
Semua organisasi perniagaan mempunyai bahagian fungsian tertentu untuk memastikan perniagaan
berjalan lancar. Setiap fungsian menjalankan peranan masing-masing untuk mencapai tujuan atau
objektif perniagaan.
Fungsian utama dalam sesebuah organisasi perniagaan terdiri daripada jualan, pengeluaran,
pembelian, pentadbiran, pengurusan pelanggan, pengagihan, kewangan, pengurusan sumber
manusia, penyelidikan dan pembangunan, teknologi maklumat dan komunikasi dan pemasaran.
Selain itu, dalam sesebuah organisasi perniagaan, tiada bidang fungsian yang boleh bekerja secara
berasingan. Setiap fungsian perlu berinteraksi antara satu bidang fungsian dengan satu bidang
fungsian yang lain. Bagi memudahkan interaksi ini berjalan dengan lancar, penggunaan teknologi
maklumat amat diperlukan.

Latihan Sumatif 4
SOALAN OBJEKTIF
1 Mengapakah struktur organisasi dibahagikan 5 Rajah berikut berkaitan peranan bahagian
mengikut bahagian fungsian? sesuatu fungsian
A Memaksimumkan keuntungan
B Mengurangkan bilangan pekerja Perancangan sumber Latihan dan
C Meminimumkan kos pengeluaran manusia Pembangunan
D Anggota organisasi perniagaan mengetahui
tugas masing-masing X
2 Antara berikut, manakah yang berkaitan dengan Perkhidmatan Skim insentif

tujuan bahagian fungsian? pekerja dan kebajikan produktiviti
I Boleh melatih lebih ramai pekerja
II Dapat mengurangkan kos dan masalah
Apakah bahagian fungsian X?
dalam pengurusan
A Bahagian pentadbiran
III Mewujudkan pengkhususan dalam
B Bahagian pengeluaran
bidang tugas
C Bahagian sumber manusia
IV Memperoleh keuntungan yang banyak
D Bahagian khidmat pelanggan
A I dan II
B I dan IV
6 Lengkapkan rajah berikut.
C II dan III
D III dan IV
Peranan Pengurusan Kewangan
3 Maklumat berikut berkaitan peranan sesuatu
fungsian.
• Menyediakan dokumen dengan Merancang hal Mengawal

menggunakan perisian yang berkaitan penggunaan
Y
• Menyediakan pelan atau program dengan sumber
untuk staf organisasi kewangan
• Mengurus dan menyediakan dokumen
syarikat Apakah peranan Y?
• Membeli alat tulis dan peralatan pejabat A Mengawal risiko syarikat
B Membuat analisis perniagaan
Apakah bahagian fungsian tersebut? C Mengagihkan sumber kewangan
A Bahagian fungsian pembelian D Menjana keuntungan dan meningkatkan
B Bahagian fungsian pentadbiran produktiviti pengeluaran
C Bahagian fungsian sumber manusia
D Bahagian fungsian teknologi maklumat 7 Apakah kepentingan bahagian fungsian
penyelidikan dan pembangunan dalam
4 Apakah peranan bahagian fungsian teknologi organisasi perniagaan?
maklumat dan komunikasi dalam sesebuah A Pemasaran produk yang terhad
organisasi perniagaan? B Mempercepat proses pengeluaran produk
A Dapat meningkatkan produktiviti C Dapat membangunkan produk baharu dan
B Memudahkan pengurusan inventori berkualiti tinggi
C Dapat membuat perancangan kewangan D Memastikan pengeluaran barang
D Memastikan keselamatan sistem ICT yang maksimum

8 Susun tatacara pembelian bahan mentah A Lokasi
dengan betul. B Harga
I Mencari pembekal yang sesuai C Promosi
II Membuat pesanan pembelian D Sasaran pasaran
III Menilai pembekal-pembekal berdasarkan
sebut harga yang dikemukakan 12 Yang manakah menerangkan aktiviti pemasaran
IV Menerima sebut harga daripada dengan tepat?
syarikat -syarikat pembekal A Aktiviti menjual barang kepada pengguna
A I, II, IV, III B Aktiviti mengagihkan barang daripada
B IV, I, III, II penjual kepada pengguna
C I, IV, III, II C Aktiviti memperkenalkan barang oleh
D IV, III, I ,II penjual kepada pengguna
D Aktiviti pertukaran barang yang dapat
9 Maklumat berikut berkaitan sesuatu peranan memberi nilai kepada penjual dan pengguna
bahagian fungsian.
13 Maklumat berikut tentang ciri-ciri sesuatu barang
• Menghasilkan barang dan perkhidmatan atau perkhidmatan.
• Memasarkan barang kepada pengguna
untuk memenuhi keperluan dan • Perlu tempahan
kehendak mereka. • Tidak tahan lama
• Merancang dan menjalankan proses
transformasi input Apakah jenis saluran agihan yang paling sesuai
untuk memasarkan produk tersebut?
Apakah bahagian fungsian tersebut? A Pengeluar → Pengguna
A Bahagian fungsian pembelian B Pengeluar → Peruncit → Pengguna
B Bahagian fungsian pemasaran D Pengeluar → Pemborong → Peruncit →
C Bahagian fungsian pentadbiran Pengguna
D Bahagian fungsian pengeluaran C Pengeluar → Ejen → Peruncit → Pengguna
10 Mengapakah kawalan selepas pengeluaran 14 Maklumat berikut merupakan antara tugas yang
perlu dilakukan oleh staf bahagian fungsian perlu dilakukan oleh Encik Azmi.
pengeluaran?
A Mengawal penggunaan sumber secara efektif • Melengkapkan dokumen penghantaran
B Memastikan peralatan dan mesin dalam • Menyediakan jadual pergerakan kenderaan
keadaan baik • Menyelesaikan masalah proses pengedaran
C Mengatasi setiap masalah yang timbul dalam
pengeluaran dengan segera Di bahagian fungsian apakah Encik Azmi
D Memastikan produk yang dihasilkan bertugas?
mengikut standard yang betul A Bahagian fungsian jualan
B Bahagian fungsian pengagihan
11 Lengkapkan rajah berikut. C Bahagian fungsian pemasaran
D Bahagian fungsian pentadbiran
Strategi Pemasaran
15 Apakah kepentingan mewujudkan pasaran
baharu?
Y Campuran pemasaran A Dapat membuat promosi
B Dapat menguasai pasaran baharu
Apakah Y? C Dapat meningkatkan jumlah pekerja
D Dapat menggunakan teknologi moden

16 Pernyataan berikut berkaitan dengan aktiviti I belian
dalam strategi meneroka pasaran baharu. II kewangan
III khidmat pelanggan
• Menjalankan promosi yang agresif di IV pentadbiran
pasaran yang menjadi tumpuan A I dan II C II dan III
• Melibatkan diri atau organisasi dalam B I dan IV D III dan IV
rundingan yang aktif melalui hubungan
dua hala 19 Mengapakah teknologi maklumat penting
dalam sesebuah organisasi perniagaan?
Mengapakah aktiviti tersebut dilaksanakan? A Dapat meluaskan pasaran
A Meneroka pasaran setempat B Dapat memproses barang dengan cepat
B Meneroka pasaran tempatan C Dapat meningkatkan kuantiti pengeluaran
C Meneroka pasaran domestik D Dapat mengagihkan barang kepada pengguna
D Meneroka pasaran antarabangsa
20 Pernyataan berikut menunjukkan kelebihan
17 Antara berikut, yang manakah merupakan dalam menggunakan teknologi maklumat.
fungsian jualan?
I mengurus belian barang Penggunaan teknologi maklumat dalam
II menghantar barang jualan sesebuah perniagaan dapat meluaskan
III mengambil tindakan pertanyaan pelanggan pasaran ke peringkat global.
IV menyediakan sebut harga kepada pelanggan
A I dan II Berdasarkan pernyataan tersebut, apakah
B I dan IV peranan bahagian fungsian teknologi maklumat?
C II dan III A Membuat promosi melalui radio dan
D III dan IV surat khabar
B Membina laman web untuk
18 Apakah bahagian fungsian yang terlibat dalam memperkenalkan barang
pernyataan berikut? C Menggunakan kapal terbang untuk
menghantar barang
“Pembayaran gaji dan bonus kepada pekerja D Mengambil lebih ramai pekerja untuk
dalam sesebuah organisasi perniagaan” memasarkan barang

SOALAN ESEI
1 Huraikan masalah yang akan wujud sekiranya kewangan sesebuah organisasi tidak diurus dengan baik.
2 Jelaskan cara ICT dapat memudahkan komunikasi dalaman (Intranet) dan luaran organisasi (Internet).
3 Huraikan kepentingan pembangunan produk kepada sesebuah organisasi perniagaan.
4 Encik Affan merupakan pengurus bahagian pengeluaran di sebuah kilang televisyen. Jelaskan peranan
Encik Affan.
5 Strategi pemasaran yang berkesan berupaya untuk melancarkan aktiviti pemasaran. Jelaskan.
6 Maklumat berikut berkaitan dengan ciri-ciri sesuatu produk.
• Barang yang tidak tahan lama seperti barang pertanian

• Barang bernilai tinggi seperti kapal terbang
• Perkhidmatan profesional seperti khidmat doktor dan guaman
Nyatakan dan jelaskan jenis saluran agihan yang sesuai untuk mengagihkan produk tersebut.
7 Pada pendapat anda, mengapakah pelanggan merupakan aset yang penting kepada sesebuah organisasi
perniagaan? Jelaskan.
8 Huraikan kepentingan interaksi bahagian fungsian pembelian dengan pihak luar, iaitu pembekal.
9 Jelaskan strategi pemasaran yang dapat melancarkan aktiviti perniagaan.
10 Jelaskan bagaimana fungsian teknologi dan maklumat dapat membantu dalam pembangunan produk
dan pasaran baharu dalam sesebuah organisasi perniagaan.

KERTAS KERJA
PROJEK
Kertas kerja projek dibentuk bagi tujuan memberi pengalaman dan persediaan awal kepada semua
murid berkaitan dunia perniagaan. Aktiviti dan tugasan yang dijalankan dalam kertas kerja projek
akan memberi pengetahuan berkaitan dengan perkara yang perlu disediakan sebelum memulakan
Dalam bahagian ini, anda akan memperoleh panduan untuk memulakan dan menyediakan
kertas kerja projek dengan cara yang betul. Anda juga akan dapat melatih diri dan mengenal pasti
keupayaan anda untuk menceburkan diri dalam bidang tertentu mengikut jenis perniagaan yang
ingin anda ceburi.
Kertas kerja projek yang dijalankan akan membantu melahirkan murid yang lebih berdaya
tahan, berfikiran kritis, kreatif dan inovatif, bersemangat waja dan berpengetahuan tinggi. Selain
itu, kertas kerja projek ini juga akan membentuk semangat patriotik dan meningkatkan kemahiran
komunikasi dalam kalangan murid dengan masyarakat di dalam sekolah dan di luar sekolah.
Mata Pelajaran Elektif Ikhtisas (MPEI) Perniagaan bermatlamat untuk mempersiapkan
dan melengkapkan murid dengan ilmu pengetahuan dan menguasai kemahiran pengurusan
perniagaan di samping menjadi warganegara yang bertanggungjawab, berpandangan jauh, rasional
serta bijaksana dalam membuat sebarang keputusan malah berani menghadapi apa-apa juga
persaingan berlandaskan sifat amanah dan jujur untuk kesejahteraan diri, keluarga, masyarakat
dan negara.
Oleh itu, setiap murid perlu menggunakan peluang membuat kertas kerja projek ini sebaik
mungkin sebagai persediaan untuk menjadi seorang usahawan yang berjaya pada masa hadapan.
Objektif Pembelajaran
Selepas menyelesaikan kertas kerja projek ini, murid boleh:

1 menghasilkan visi dan misi profil perniagaan yang mengandungi perkara yang berikut:
• latar belakang perniagaan
• matlamat
• objektif
• carta organisasi bahagian fungsian
2 menyediakan laporan lengkap kertas kerja projek
KERTAS KERJA PROJEK 225
Bab5_Txtbk Perniagaan Tg4_Kerja Projek-7/11.indd 225 11/7/16 1:50 PM

Peta Konsep
Kertas Kerja Projek
Kertas Kerja Projek
Panduan Tugasan Kertas Kerja Projek Contoh Kertas Kerja Projek
Pengenalan Visi dan misi
Contoh soalan kertas

Latar belakang
kerja projek
perniagaan
Panduan pelaksanaan
kertas kerja projek Matlamat
Contoh elemen dan Objektif

aspek yang dinilai
Carta organisasi
Contoh aliran proses
bahagian fungsian
pelaksanaan tugasan
kertas kerja projek
Contoh format penulisan

kertas kerja projek
226 KERTAS KERJA PROJEK

Panduan Tugasan
Kertas Kerja Projek
Pengenalan
1 Tugasan kertas kerja projek hendaklah dibuat mengikut
panduan yang telah ditetapkan.
2 Tajuk tugasan kertas kerja projek akan ditetapkan berdasarkan
sesuatu tajuk atau gabungan Bab 1, 2, 3 dan 4 yang terdapat
dalam Dokumen Standard Kurikulum dan Pentaksiran
(DSKP).
3 Tugasan kertas kerja projek ini wajib dilaksanakan oleh
semua murid Tingkatan 4 yang mengambil mata pelajaran
Perniagaan.
4 Tugasan kertas kerja projek ini dilaksanakan secara individu.
5 Setiap murid perlu mematuhi sepenuhnya format penulisan
tugasan kertas kerja projek yang telah ditetapkan oleh pihak
Lembaga Peperiksaan Malaysia.
6 Setiap murid perlu peka dan menitikberatkan elemen dan
aspek yang dinilai untuk tugasan kertas kerja projek ini. Hal
ini bagi memastikan setiap murid dapat memahami dan
mencapai matlamat atau tujuan sebenar tugasan kertas kerja
projek ini dibuat atau dilaksanakan.
7 Selain itu, elemen tatabahasa dan ejaan juga perlu diberi
perhatian ketika menyediakan kertas kerja projek.
8 Setiap murid perlu merujuk pada guru mata pelajaran
Perniagaan masing-masing sekiranya terdapat sebarang
masalah atau kekeliruan sebelum atau semasa melaksanakan

tugasan kerja projek.
(a)
Aspek-aspek yang Perlu Dititik Beratkan Ketika
Melaksanakan Tugasan Kertas Kerja Projek
• Memastikan elemen keselamatan diri sentiasa menjadi keutamaan
• Menerapkan elemen kreatif dan inovatif semasa menjalankan kerja projek
• Menerapkan elemen kekemasan dan ketepatan dalam penyediaan laporan
• Menerapkan nilai-nilai murni semasa melaksanakan tugasan dan penyediaan laporan
• Mengadaptasikan penggunaan teknologi dan informasi terkini
• Memastikan setiap tugasan dilaksanakan mengikut arahan dan format yang telah ditetapkan
• Menggunakan pengetahuan yang diperoleh ketika proses pembelajaran dalam kelas
• Memahami dengan baik kehendak sebenar soalan atau arahan

(b)
Contoh Soalan Tugasan Kertas Kerja
Projek
1 Kenal pasti dan pilih sebuah organisasi perniagaan yang
sesuai, anda dikehendaki mengkaji perkara yang berikut:
(a) jenis milikan
(b) jenis perniagaan
(c) visi
(d) misi
(e) latar belakang organisasi
(f) objektif
(g) carta organisasi bahagian fungsian
Atau
2 Kenal pasti dan pilih sebuah organisasi perniagaan yang
berorientasikan perkhidmatan. Kemudian, anda dikehendaki
mengkaji perkara yang berikut:
(a) visi dan misi
(b) matlamat
(c) objektif
(d) latar belakang organisasi
(e) carta organisasi bahagian fungsian
Panduan Pelaksanaan Tugasan

Kertas Kerja Projek
(a) Pengenalan
1 Setiap tugasan yang bakal dilakukan perlu mempunyai sistem
dan perancangan yang teratur dan gerak kerja yang sistematik.
2 Hal ini bertujuan untuk memastikan setiap aktiviti atau tugasan

yang ingin dilaksanakan dapat dibuat dengan baik dan betul.
3 Panduan tugasan kertas kerja projek ini memberi peluang
kepada murid untuk mencari idea terbaik dalam merangka
strategi melaksanakan tugasan kerja projek.
4 Selain itu, panduan ini juga memberi gambaran awal kepada
murid berkaitan dengan perkara yang perlu dilaksanakan oleh
mereka dalam menyediakan tugasan kertas kerja projek bagi
mata pelajaran perniagaan tingkatan 4.
5 Pada masa yang sama, panduan yang disediakan ini juga akan
memberi peluang kepada murid untuk membuat persediaan
awal dan memahami dengan lebih baik tentang perkara yang
perlu dibuat sebelum melaksanakan tugasan.

6 Persediaan awal sangat penting bagi memastikan setiap isu
atau masalah yang wujud sebelum atau semasa atau selepas
tugasan dilaksanakan dapat diatasi dengan bijak dan rasional.
(b) Maklumat Tugasan Kertas Kerja

Projek
1 Tugasan kertas kerja projek ini memberi peluang kepada
murid untuk melalui dan mengalami proses pembelajaran
dan pengajaran yang pelbagai.
2 Bimbingan akan dibuat oleh guru mata pelajaran Perniagaan
masing-masing dalam aspek pengajaran dan pembelajaran
sepanjang tempoh pelaksanaan tugasan yang ditetapkan.
3 Hasilan akhir tugasan kertas kerja projek akan dijadikan
sebahagian daripada penilaian.
4 Penilaian tugasan kertas kerja projek adalah bersandarkan
darjah atau tahap penguasaan murid dalam beberapa elemen
dan beberapa kriteria lain yang akan dimaklumkan oleh guru.
5 Pendedahan dan penguasaan kefahaman oleh semua murid
tentang keseluruhan proses perniagaan yang wujud dalam
jenis perniagaan yang dikaji akan diterjemahkan melalui
penghasilan tugasan kerja projek yang diintegrasikan dengan
menggunakan komputer.
6 Pengukuran sesuatu elemen adalah berdasarkan kepada
kriteria tertentu mengikut piawaian yang akan ditetapkan.
(c) Maklumat Am
1 Tugasan kertas kerja projek ini dicadangkan untuk
dilaksanakan dalam tempoh 10 minggu.
2 Pembahagian tempoh pelaksanaan tugasan kertas kerja

projek adalah seperti yang berikut:
(a) penyiapan projek : 8 minggu
(b) pengurusan dan penilaian : 2 minggu
3 Contoh Jadual Pelaksanaan Kertas Kerja Projek adalah
seperti yang ditunjukkan di dalam Lampiran 1.
4 Tugasan kertas kerja projek bagi murid Tingkatan 4 akan
dimulakan pada bulan Ogos hingga September.
5 Tugasan kertas kerja projek yang disediakan oleh murid
akan dinilai oleh guru-guru yang mengajar mata pelajaran
Perniagaan di sekolah masing-masing.
6 Penilaian tugasan kertas projek ini merupakan sebahagian
daripada proses pengajaran dan pembelajaran.

7 Penilaian tugasan kertas kerja projek ini dilakukan secara
berterusan dalam tempoh yang ditetapkan.
8 Semua murid wajib melaksanakan dan menyelesaikan setiap
tugasan kertas kerja projek secara individu.
9 Penilaian akan dibuat berdasarkan proses kerja dan hasil
kerja akhir calon.
10 Penilaian hasil kerja murid akan dilakukan sepanjang masa
tugasan kertas kerja projek dilaksanakan.
11 Pemberian markah dan gred keseluruhan dibuat setelah
tugasan kertas kerja projek disiapkan.
12 Murid dikehendaki melaksanakan tugasan kertas kerja
projek yang tulen dan asli.
13 Murid dilarang melakukan perkara seperti memplagiat
daripada mana-mana bahan tanpa menyatakan sumber
sebenar bahan tersebut diambil.
14 Murid dikehendaki melaksanakan tugasan kertas kerja
projek ini dalam tempoh yang telah ditetapkan oleh guru.
(d) Contoh Elemen dan Aspek yang Dinilai

Elemen Aspek penilaian
Pengetahuan dan kefahaman • Pengenalan perniagaan
• Profil perniagaan
Kemahiran mengaplikasi • Penetapan visi
• Penetapan misi
• Penetapan objektif
• Carta organisasi bahagian fungsian
Kemahiran menganalisis • Menganalisis dan menilai tahap keberkesanan bahagian fungsian
organisasi perniagaan
• Memberikan cadangan untuk menambah baik operasi bahagian

fungsian organisasi perniagaan
Kemahiran membuat keputusan Keputusan perniagaan
Kemahiran teknologi maklumat Penggunaan komputer dan teknologi komunikasi
dan komunikasi
Nilai-nilai murni yang terdapat • Jujur dan amanah
dalam perniagaan • Telus dan tekun
• Berdisiplin dan bekerjasama
• Terbuka untuk menerima kritikan
• Bercita-cita tinggi
• Menjaga kebersihan dan mencintai alam sekitar
• Menepati dan menghargai masa
• Berjimat cermat

(e)
Contoh Aliran Proses Pelaksanaan Tugasan Kertas Kerja
Projek
Antara langkah untuk tugasan kertas kerja projek adalah seperti berikut:
Tugasan Bermula
Mendengar Taklimat Projek
Memilih Tajuk Projek dan

Menyediakan Jadual Tugasan
ATAU
Menyemak Jadual Tugasan
Membentangkan Jadual Tugasan
Status Murid boleh mendapatkan

Pembetulan atau DITOLAK maklumat perniagaan
Jadual
penambahbaikan tersebut melalui sumber
Tugasan
temu bual, Internet,
DITERIMA majalah, jurnal dan
sumber-sumber lain
Melaksanakan Tugasan Kerja Projek yang berkaitan
Penyerahan Hasil Kerja Projek

dan Draf Kertas Kerja Projek
Pembetulan atau DITOLAK Status Draf Kertas Kerja Projek Perniagaan

penambahbaikan Kertas Kerja
Projek
DITERIMA Penulisan kertas kerja

projek perlu mengikut
Menghantar Kertas Kerja Projek
format yang telah
ditetapkan
Tugasan
TAMAT

(f) Contoh Format Penulisan Kertas Kerja Projek
Format kertas kerja projek yang perlu dipatuhi oleh setiap murid adalah seperti berikut:
Bil. Perkara Huraian

1 Saiz kertas Kertas A4
2 Margin Bahagian atas dan bawah 1 inci dan bahagian kiri dan kanan
1.25 inci
3 Saiz tulisan 12 pt
4 Jenis tulisan Times New Roman
5 Saiz langkau (spacing) 2 pt
6 Jumlah muka surat 15 hingga 20 muka surat termasuk jadual, gambar rajah, graf,
carta senarai rujukan dan lampiran
7 Penggunaan gambar rajah/ Calon boleh menggunakan gambar rajah/gambar foto dan
gambar foto/ilustrasi ilustrasi sebagai sebahagian daripada penulisan untuk dijadikan
sebagai sokongan kepada projek yang dijalankan
8 Penyerahan kertas projek Kertas projek hendaklah diserahkan kepada penilai/guru dalam
bentuk bercetak dan berjilid
Muka Surat Hadapan

1 Muka surat hadapan yang mengandungi perkara yang berikut:
(a) Nama sekolah
(b) Nama dan kod mata pelajaran
(c) Tajuk/Soalan
(d) Nama murid
(e) Nombor kad pengenalan
(f) Angka giliran
Kandungan
1 Senarai kandungan
2 Penghargaan
3 Isi-isi penting
(a) Jenis milikan (e) Objektif
(b) Jenis perniagaan (f) Carta organisasi
(c) Visi (g) Bahagian fungsian
(d) Misi
Muka Surat Belakang

1 Rumusan
2 Senarai rujukan
3 Lampiran

CONTOH KERTAS KERJA PROJEK
TINGKATAN 4
SEKOLAH MENENGAH KEBANGSAAN TAMAN BERJAYA
JALAN USAHAWAN, 56100, KUALA LUMPUR
MATA PELAJARAN : PERNIAGAAN
KOD MATA PELAJARAN : ABC 1234
TAJUK : PROFIL PERNIAGAAN
NAMA : SAIYIDAH BINTI OTHMAN
NOMBOR KAD PENGENALAN : 010123-00-1234
ANGKA GILIRAN : WP008 A150

PENGHARGAAN
Saya ingin mengambil kesempatan ini untuk merakamkan penghargaan kepada

semua pihak yang telah memberi teguran dan cadangan yang membina. Ucapan
terima kasih khusus ditujukan kepada Puan Nor Bahijah binti Dzakaria selaku
guru pembimbing atas kesabaran beliau dalam memberi tunjuk ajar sehingga
selesainya kertas projek ini. Tidak dilupakan juga terima kasih tidak terhingga
kepada pemilik Rimbun Sejadi Enterprise telah memberi kerjasama untuk
menjayakan tugasan ini. Sekalung ucapan terima kasih juga kepada ibu bapa serta
rakan-rakan yang sentiasa memberi sokongan dan dorongan.

SENARAI KANDUNGAN
Perkara Muka Surat
Abstrak iv
1.0 Pengenalan 1
2.0 Visi, Misi dan Objektif 2
3.0 Matlamat dan Strategi Organisasi 3
4.0 Profil Perniagaan 4
5.0 Carta Organisasi 5
6.0 Bahagian Fungsian Organisasi 8
Rumusan 10
Senarai Rujukan 11
Lampiran 12

ABSTRAK
Perniagaan merupakan salah satu industri yang sentiasa berkembang maju dan
sangat penting dalam pembangunan ekonomi negara. Kajian kerja projek ini
adalah bertujuan untuk mengenal pasti tujuan perniagaan, organisasi perniagaan,
visi, misi dan objektif perniagaan.
Selain itu, kajian ini juga dilakukan bagi mengenal pasti bidang fungsian yang
wujud dalam perniagaan yang dipilih. Hal ini disebabkan oleh setiap bahagian
fungsian mempunyai peranan masing-masing dalam mempengaruhi operasi
Kajian kerja projek ini melibatkan kaedah tinjauan di lokasi perniagaan.
Setiap maklumat yang berkaitan akan digunakan sebagai bahan untuk dijadikan
dapatan dalam kertas kerja projek. Dapatan kajian juga diperoleh secara temu
bual dan bacaan daripada sumber rujukan tertentu seperti melalui bacaan bahan
rujukan di perpustakaan dan sumber daripada Internet.
Penilaian juga dibuat terhadap setiap dapatan yang diperoleh dengan menilai
setiap visi, misi dan objektif, carta organisasi dan fungsian organisasi yang wujud
dalam perniagaan yang dipilih. Cadangan penambahbaikan dalam bahagian
rumusan juga dinyatakan sebagai rujukan kepada pihak yang berkaitan supaya
dapat menjalankan operasi perniagaan mereka dengan lebih profesional, berkesan
dan sistematik.
iv

1.0 PENGENALAN
Rimbun Sejadi Enterprise ditubuhkan pada 20 Julai 2012. Perniagaan ini

ditubuhkan secara milikan tunggal. Pemilik Rimbun Sejadi Enterprise ialah
Mohd Yusof bin Hosaini. Beliau telah dibantu oleh dua orang anaknya, iaitu
Aizat Affan bin Mohd Yusof dan Amira Afiqah binti Mohd Yusof.
Syarikat ini memilih untuk menjalankan perniagaan membekalkan peralatan
pertanian dan ternakan, baja dan racun, tanaman dan baka ternakan, makanan
dan ubat-ubatan ternakan, membekal mesin dan peralatan kejuruteraan, mesin
dan kelengkapan bengkel, mesin dan kelengkapan khusus, membekal alat
kelengkapan pejabat dan kediaman, perabot dan kelengkapan, mesin, perkakas
elektrik, peralatan pencuci dan pembersihan.
Walau bagaimanapun, syarikat ini lebih memberi tumpuan dalam bidang
membekalkan mesin, peralatan kejuruteraan dan barang-barang pertanian.
Rimbun Sejadi Enterprise ini juga menyediakan mesin dan peralatan untuk
penebangan pokok-pokok yang terdapat dalam projek pembangunan di sekitar
Kuala Lumpur. Rimbun Sejadi Enterprise juga ingin mengembangkan lagi
perniagaan ini agar prestasi dan kestabilan perniagaan menjadi lebih kukuh
dan maju.
Rimbun Sejadi Enterprise juga membekalkan pokok-pokok hiasan untuk
projek landskap di sekitar kawasan Kuala Lumpur. Kebanyakan pokok-pokok ini
dibeli terus di nurseri-nurseri dari negeri Selangor, Pahang dan Johor.

2.0 VISI, MISI DAN OBJEKTIF
Untuk melancarkan dan memudahkan aktiviti perniagaan yang dijalankan,

Rimbun Sejadi Enterprise juga telah menetapkan visi, misi dan objektif
2.1 VISI
Menjadi pembekal perkhidmatan mesin, peralatan kejuruteraan dan barang-
barang pertanian yang terkenal dan efisien di sekitar Kuala Lumpur.
2.2 MISI
• Memberi keutamaan dalam memastikan barang-barang yang dibekalkan
berkualiti dan mengikut kehendak pelanggan
• Sentiasa mendahulukan kepuasan pelanggan
• Membekalkan barang-barang mengikut masa yang tepat
2.3 OBJEKTIF
• Mencapai sasaran bekalan tahunan yang ditetapkan
• Mengutamakan kepuasan setiap pelanggan secara berterusan
• Membekalkan barang dalam tempoh masa yang tepat dan efektif
Penilaian
Visi dan misi yang dinyatakan oleh RSE ringkas dan padat. Tempoh masa
untuk perlaksanaan visi, misi dan objektif juga dibuat secara umum.
Visi, misi dan objektif yang dibentuk oleh RSE masih perlu diperkemas
dan ditambah baik bagi memenuhi ciri SMART. Ciri SMART sangat penting
dalam penetapan visi, misi dan objektif. Hal ini bagi memastikan setiap
perkara mempunyai perkaitan antara satu sama lain.
Penerapan ciri SMART akan membantu organisasi untuk bertindak
dengan lebih proaktif untuk mencapai sasaran yang telah ditetapkan. Hal ini
juga akan memudahkan anggota di setiap peringkat untuk memahami dan
mengenal pasti visi, misi dan objektif organisasi.

3.0 MATLAMAT DAN STRATEGI
ORGANISASI
Matlamat Rimbun Sejadi Enterprise adalah untuk memberi tumpuan bagi

menjadi pembekal produk pertanian yang terkenal di Kuala Lumpur dan Selangor
dalam jangka masa lima tahun.
Antara strategi Rimbun Sejadi Enterprise adalah seperti yang berikut:
• menjaga hubungan baik dengan pihak pengeluar produk pertanian dan pihak
pelanggan agar dapat berurusan dalam perniagaan secara berterusan
• menjadi pengedar produk pertanian kepada syarikat-syarikat yang besar
• memastikan bahawa dalam proses perkhidmatan penghantaran bekalan
barang pertanian adalah cepat, efektif dan efisien
• mewujudkan jaringan pelanggan dalam kalangan syarikat landskap di sekitar
Kuala Lumpur dan Selangor
Penilaian
Matlamat dan strategi RSE dibentuk secara umum sesuai dengan pencapaian
tempoh masa panjang. RSE mempunyai matlamat dan strategi yang jelas
dalam mencapai visi, misi dan objektif yang telah ditetapkan.
Matlamat dan strategi yang dibentuk oleh RSE mudah difahami dan diikuti
oleh setiap peringkat dalam organisasi. Selain itu, matlamat dan strategi yang

dirangka dan ditetapkan oleh RSE merangkumi setiap aspek yang diperlukan
dalam mencapai visi, misi dan objektif organisasi.
Strategi yang mudah difahami, tepat dan proaktif akan menjadikan operasi
organisasi berjalan dengan lebih lancar dan sempurna. Hal ini seterusnya akan
mengukuhkan organisasi untuk terus berdaya saing dalam pasaran.

4.0 PROFIL PERNIAGAAN
Nama : Rimbun Sejadi Enterprise

Bentuk Milikan : Milikan Tunggal
Alamat Perniagaan : Lot PF3, Tingkat 1, Pasar raya THE STORE
47000 Sungai Buloh, Selangor Darul Ehsan.
Nombor Telefon : 017-1234567
Nama Pemilik : Mohd Yusof bin Hosaini
Aktiviti Perniagaan :
Peralatan yang berkaitan dengan aktiviti
dalam sektor pertanian dan ternakan, baja
dan racun, tanaman dan baka ternakan,
makanan dan ubat-ubatan untuk ternakan,
membekal mesin dan peralatan kejuruteraan,
mesin dan kelengkapan bengkel, mesin
dan kelengkapan khusus, membekal alat
kelengkapan pejabat dan kediaman, perabot
dan kelengkapan, mesin, perkakas elektrik,
peralatan pencuci dan pembersihan.
Panel Bank : MAYBANK BERHAD
Penilaian
Profil perniagaan yang diberi oleh RSE adalah ringkas. Walau bagaimanapun,
terdapat beberapa aspek yang perlu ditambah baik dalam profil perniagaan
seperti memasukkan perkara yang berikut:
• Nombor pendaftaran syarikat
• Tempoh perakaunan
• Tempoh rekod
• Modal perniagaan
• Jumlah pekerja
• Status perniagaan
• Nombor faks
• Nombor akuan perniagaan

5.0 CARTA ORGANISASI
Rimbun Sejadi Enterprise
Pengarah
Urusan
Pengurus Kewangan dan Pengurus Pentadbiran dan

Belian Khidmat Pelanggan
Kerani Kerani
Penilaian

Struktur carta organisasi RSE adalah ringkas. Struktur pembahagian tugas
pekerjanya dibentuk secara umum dengan menggabungkan dua jenis tugasan
di bawah satu bahagian fungsian. Satu fungsian terdapat dua tugasan, iaitu
pengurusan kewangan dengan belian dan pengurusan pentadbiran dengan
khidmat pelanggan.

5.1 Latar Belakang
1 Latar belakang pemilik:
Perkara Maklumat
Nama Mohd Yusof bin Hosaini
Umur 51 tahun
Jantina Lelaki
Kelayakan 1. Kursus landskap
2. Kursus pengurusan perniagaan
Jawatan yang disandang Pengarah urusan
2 Latar belakang staf:

(a) Staf 1:
Perkara Maklumat
Nama Aizat Affan bin Mohd Yusof
Umur 24 tahun
Jantina Lelaki
Kelayakan 1. Ijazah sarjana muda pengurusan perniagaan
2. Kursus keusahawanan dan kerjaya
Jawatan yang disandang Pengurus pentadbiran dan khidmat pelanggan


(b) Staf 2:
Perkara Maklumat
Nama Amira Afiqah binti Mohd Yusof
Umur 23 tahun
Jantina Perempuan
Kelayakan 1. Ijazah sarjana muda kewangan
2. Kursus keusahawanan
Jawatan yang disandang Pengurus kewangan dan belian
Penilaian
Bilangan staf RSE yang mengendalikan semua tugas bahagian kewangan,

belian, pengurusan pelanggan dan pentadbiran perlu diperkemas dan disusun
semula. Hal ini berdasarkan tahap perniagaan RSE yang merangkumi projek
berskala kecil dan sederhana.
Selain itu, beberapa aspek juga perlu dinyatakan secara terperinci.
Antaranya menambahkan beberapa perkara seperti berikut:
• pengalaman staf
• kemahiran staf
• tugasan bagi jawatan yang disandang

6.0 BAHAGIAN FUNGSIAN ORGANISASI
Rimbun Sejadi Enterprise

Pengarah Urusan, iaitu Mohd Yusof bin Hosaini, bertanggungjawab dalam
memastikan setiap bahagian fungsian berupaya untuk menjalankan tugas masing-
masing demi mencapai objektif dan matlamat Rimbun Sejadi Enterprise.
6.1 Bahagian Fungsian Kewangan

Aktiviti perniagaan yang dijalankan oleh Rimbun Sejadi Enterprise adalah secara
kecil-kecilan. Kebanyakan fungsian dalam organisasi dilakukan oleh staf dalam
bahagian yang sama. Rimbun Sejadi Enterprise hanya mempunyai dua orang
pengurus, iaitu Amira Afiqah binti Mohd Yusof yang bertanggungjawab
dalam bidang Kewangan dan Belian manakala Aizat Affan bin Mohd Yusof
bertanggungjawab dalam bidang Pentadbiran dan Khidmat Pelanggan.
Selaku pengurus bahagian kewangan, Amira Afiqah akan menjalankan
tugas-tugas seperti yang berikut:
• menyediakan invois, memeriksa bayaran yang diterima
• merekodkan wang yang diterima
• memeriksa dan membayar invois yang diterima
• menyediakan pembayaran gaji staf
• meneliti bajet untuk mengelakkan lebihan perbelanjaan
• menyediakan fokus aliran tunai dan laporan kewangan
6.2 Bahagian Fungsian Belian

Amira Afiqah selaku pengurus belian juga bertanggungjawab untuk menjalankan
tugas-tugas seperti berikut:
• menempah bahan stok dan barang yang digunakan daripada pengeluar

• menyelesaikan masalah pembekalan barang seperti menukar pengeluar
• menilai sumber alternatif untuk bekalan dari segi harga, kepercayaan, kualiti,
terma pembayaran, terma penghantaran dan lain-lain
• mencari pengeluar yang memenuhi keperluan-keperluan baharu atau
perubahan yang dilakukan
• meneliti sumber-sumber baharu untuk memenuhi tujuan penjimatan kos atau
kebaikan yang lain
• merujuk masalah-masalah mengenai penghantaran kepada pihak tertentu
contohnya, masalah kualiti dan kuantiti
• mengekalkan hubungan yang baik dengan pengeluar
8

6.3 Bahagian Fungsian Pentadbiran
Untuk pengurus bahagian pentadbiran pula, Aizat Affan bin Mohd Yusof
bertanggungjawab untuk menjalankan tugas-tugas seperti berikut:
• mengagihkan dan menghantarkan e-mel
• mengurus, menyimpan dan menerima kertas pesanan dan rekod elektronik
• menguruskan mesyuarat dan menyediakan dokumen mesyuarat
• menerima panggilan dan menjawab soalan daripada pelanggan
• menyediakan dokumen menggunakan perisian seperti PowerPoint
• mengkaji dan mencari maklumat
• menerima dan membalas mesej telefon, faks dan e-mel
6.4 Bahagian Fungsian Khidmat Pelanggan

Selain itu, antara tugas yang perlu dilakukan oleh Aizat Affan bin Mohd Yusof
sebagai pengurus khidmat pelanggan bertanggungjawab untuk menjalankan
tugas-tugas seperti berikut:
• menjawab pertanyaan pelanggan berkenaan produk dan servis
• menyelesaikan masalah dan aduan yang diberikan oleh pelanggan
• menyediakan khidmat selepas jualan termasuk menyelenggarakan barang
yang rosak, menyusun proses baik pulih, atau menyediakan barang gantian
• mengambil tindakan terhadap setiap aduan yang diterima daripada pelanggan
berdasarkan prosedur
• menganalisis rekod aduan pelanggan untuk menyelesaikan masalah
• menggunakan maklum balas daripada pelanggan untuk menaik taraf
perkhidmatan pelanggan
Penilaian

Fungsian organisasi RSE diberikan secara umum dan ringkas. Penerangan
berkaitan setiap fungsian dibuat secara ringkas bagi menjelaskan peranan
setiap fungsian.
Pembahagian dalam menjelaskan setiap fungsian juga perlu mengikut
susunan dan struktur organisasi yang telah dinyatakan dalam carta organisasi.
Hal ini bagi memastikan pihak-pihak yang berkepentingan dapat memahami
setiap fungsian dengan mudah.

RUMUSAN
Rimbun Sejadi Enterprise merupakan sebuah perniagaan yang lebih memberi

tumpuan dalam ugasan untuk membekalkan mesin, peralatan kejuruteraan dan
barang-barang pertanian terutamanya pokok-pokok bunga hiasan. Rimbun
Sejadi Enterprise ini juga menyediakan mesin dan peralatan untuk penebangan
pokok-pokok yang terdapat dalam projek pembangunan di sekitar Kuala Lumpur.
Perniagaan ini telah menunjukkan prestasi yang memberangsangkan setelah
hampir empat tahun beroperasi.
Terdapat peningkatan yang mendadak untuk jumlah permintaan bagi
pembekalan dan penyediaan mesin dan peralatan untuk penebangan pokok-
pokok di sekitar Kuala Lumpur bagi memberi laluan kepada projek-projek
pembangunan. Selain itu, permintaan terhadap pokok-pokok hiasan untuk projek
landskap juga bertambah terutamanya daripada pelanggan atau kontraktor di
sekitar Kuala Lumpur dan Selangor. Pengarah Urusan Rimbun Sejadi Enterprise
telah mula menyusun strategi untuk meluaskan pasaran perniagaan dan dalam
masa yang sama akan menambahkan lagi bilangan staf supaya melancarkan
urusan perniagaan.
Cadangan
RSE perlu menetapkan visi dan misi yang lebih realistik. Tempoh masa untuk
perlaksanaan pesanan tidak dinyatakan dengan jelas dalam misi dan objektif.
RSE perlu menambahkan bilangan staf kerana dua orang staf sahaja yang
mengendalikan semua tugas bahagian kewangan, belian, khidmat pelanggan
dan pentadbiran tidak mencukupi. RSE juga perlu mengambil staf bagi
mengurus bahagian pemasaran kerana bahagian pemasaran ini amat penting

bagi memperkenalkan RSE kepada orang ramai.
Pemasaran yang berkesan akan mempercepatkan pencapaian visi, misi dan
objektif yang telah ditetapkan. Dengan ini diharapkan RSE dapat meluaskan
pasaran/lokasi perniagaannya ke negeri-negeri lain. RSE perlu membahagikan
fungsian secara lebih jelas dengan menambahkan dua fungsian kepada
empat fungsian, iaitu kewangan, belian, pentadbiran dan khidmat pelanggan.
10

SENARAI RUJUKAN
Aini Hayati Mohamed, et al. 2009. Siri Teks STPM Pengajian Perniagaan.
Kuala Lumpur: Pearson Malaysia Sdn. Bhd.
Mokhtar Pet, 2015. Ace Ahead Teks STPM Pengajian Perniagaan: Perniagaan
Penggal I Edisi Kedua. Shah Alam: Oxford Fajar Sdn. Bhd.
Profil perniagaan, 2016. Selangor: Rimbun Sejadi Enterprise.
11

LAMPIRAN
Lampiran 1
Contoh Jadual Pelaksanaan Tugasan Kertas Kerja Projek Perniagaan:
BULAN/MINGGU OGOS SEPTEMBER OKTOBER
Minggu Minggu Minggu

(Bulan Ogos) (Bulan September) (Bulan Oktober)
KEMAHIRAN
1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4
Perancangan Awal
Taklimat Guru
Proses tugasan
Pengenalan
Visi, Misi dan Objektif
Matlamat dan
Strategi Organisasi
Profil Perniagaan
Carta Organisasi
Fungsian Organisasi
Rumusan
Cadangan
12

BULAN/MINGGU OGOS SEPTEMBER OKTOBER
Minggu Minggu Minggu

(Bulan Ogos) (Bulan September) (Bulan Oktober)
KEMAHIRAN
1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4
Menganalisis
Membuat penilaian
Penggunaan TMK
Penggunaan Komputer
Komunikasi
Nilai Murni
Pengurusan dan
Penilaian (Guru)
Pengumpulan dan
Semakan

Penilaian dan
Pentaksiran
Catatan
Tandatangan Guru
13

Lampiran 2
LOGO RIMBUN SEJADI ENTERPRISE (RSE)
Bentuk
Bonsai –
Melambangkan kreativiti dan inovasi yang dimiliki syarikat dalam
mereka bentuk landskap terbaik dan menarik
Warna
– Daun dan Hijau – Melambangkan perlindungan alam semula jadi

seiring dengan keindahan yang ingin dicipta
–
Bunga dan Merah – Melambangkan penjagaan keindahan alam
sekitar melalui kepelbagaian jenis
bunga-bungaan dalam mereka bentuk

landskap
–
Air dan Biru – Melambangkan penjagaan dalam aspek kebersihan
dan perlindungan alam sekitar daripada aktiviti
yang mencemarkan sumber air
14

Lampiran 3
Gambar peralatan yang diperlukan untuk penebangan pokok:
1. Mesin pemotong pokok 2. Mesin pengemas bentuk
3. Mesin pemotong rumput 4. Jentera pemotong pokok
5. Jentera pengangkut 6. Jentera penyedut dan pengangkut
15

Lampiran 4
Contoh kerja pengubahsuaian landskap RSE:
1. Pokok-pokok untuk kerja pengubahsuaian
2. Mengubah suai landskap pusat penginapan dan taman rekreasi
3. Mengubah suai landskap jalan raya dan bandar

16

GLOSARI
Dasar kewangan
A Kerajaan menggunakan elemen kewangan sebagai alat
untuk mengawal perkembangan ekonomi termasuk
Aktiviti perniagaan
cukai dan penetapan kadar faedah.
Sesuatu yang dijalankan oleh sesebuah perniagaan
untuk mencapai matlamat keuntungan. Daya saing
Ancaman Kemampuan sesebuah organisasi perniagaan berusaha
Trend yang menyebabkan objektif sukar dicapai. mengekalkan operasi perniagaan dalam industri.
Antarabangsa Dividen
Semua aktiviti perniagaan terdedah kepada dunia Kadar keuntungan perniagaan syarikat diagihkan
yang luar daripada sempadan sesebuah negara. kepada pemegang saham.
B E.
Bahan mentah
Sesuatu yang digunakan oleh tenaga manusia atau
Entiti
Sesuatu yang diwujudkan atas tujuan tertentu.
industri sebagai bahan asas untuk menghasilkan atau
pengeluaran produk. Entiti perniagaan
Bajet tunai Jenis milikan perniagaan menurut undang-undang
Satu alat perancangan kewangan jangka pendek yang sesebuah perniagaan.
disediakan dengan mengambil kira kemampuan dan
keperluan syarikat.
Boleh dicapai F
Sasaran boleh dicapai jika pekerja menggembleng Faedah
tenaga sepenuhnya berdasarkan sumber yang ada. Pemberian majikan kepada pekerja dalam bentuk
kewangan dan bukan kewangan berdasarkan
C kontrak perkhidmatan yang dipersetujui antara
pekerja dan majikan.
Campuran pemasaran
Gabungan strategi pemasaran, iaitu harga, Faktor pengeluaran
pengedaran, produk dan promosi yang boleh dikawal Input yang digunakan dalam proses perniagaan.
dan dapat membantu organisasi untuk mendapatkan
maklum balas daripada sasaran pasaran.
Fasa
Tahap atau peringkat perkembangan sesuatu keadaan
Cukai perniagaan atau ekonomi.
Sumber hasil kerajaan.
Cukai eksais
Cukai yang dikenakan ke atas barang-barang G
tertentu yang diimport ke Malaysia atau dikilangkan Ganjaran
dalam Malaysia. Pemberian majikan dalam bentuk kewangan dan
bukan kewangan kepada sebilangan kecil pekerja
D yang telah menunjukkan prestasi yang baik
kepada organisasi.
Dasar fiskal
Tindakan kerajaan membuat perbelanjaan dan Guna tenaga
melaksanakan cukai untuk merangsang Pekerja yang menyumbangkan tenaga fizikal dan
aktiviti-aktiviti perniagaan. mental dalam sesuatu pekerjaan.
Glosari 253
Bab6_Txtbk Perniagaan Tg4_Glosari-7/11.indd 253 11/7/16 1:51 PM

Guna tenaga penuh Keperluan
Tiada wujud sebarang pengangguran terhadap Barang dan perkhidmatan yang membolehkan
sumber negara. manusia untuk terus hidup pada tahap keselesaan
yang minimum.
H Kesatuan sekerja
Pertubuhan yang menggabungkan semua pekerja
Harga dalam satu jenis industri, kumpulan pekerja dalam
Sejumlah wang atau bayaran yang merupakan nilai bidang yang sama.
sebagai pertukaran untuk mendapatkan barang
dan perkhidmatan. Keuntungan
Lebihan hasil daripada kos.
Koperasi
I Suatu entiti perniagaan yang harus mempunyai
sekurang-kurangnya 50 orang ahli untuk
Inflasi membolehkan ia didaftarkan bermotifkan
Fenomena kenaikan harga barang dan perkhidmatan keuntungan, motif utama koperasi adalah untuk
secara berterusan. meningkatkan kebajikan ekonomi dan sosial ahlinya.
Input Kualiti
Faktor-faktor pengeluaran yang digunakan untuk Penghasilan produk secara konsisten supaya dapat
menghasilkan keluaran. memenuhi dan melebihi jangkauan pelanggan
terhadap barang dan perkhidmatan.
Intranet
Jaringan hubungan dalaman di mana maklumat Kuantitatif
hanya boleh diakses oleh pengguna yang Kaedah pengukuran yang menggunakan data
dibenarkan sahaja. bernombor yang boleh diukur secara objektif
dan tepat.
J
Jangka masa L
Satu tempoh masa yang perlu ada dalam sesuatu Latihan
penentuan objektif. Usaha pengurus sumber manusia untuk
meningkatkan kemahiran dan pengetahuan pekerja
Jangka masa panjang
serta membina sikap positif terhadap kerja selaras
Tempoh masa melebihi lima tahun.
dengan perkembangan semasa dalam bidang
Jangka masa pendek pekerjaan tertentu.
Tempoh waktu tidak melebihi lima tahun.
Latihan sambil bekerja
Jualan Latihan yang dilakukan oleh pekerja di tempat
Urus niaga yang berlaku antara penjual kerja bagi tujuan mempelajari selok-belok tugasan
dengan pembeli barang dan perkhidmatan di tempat kerja.
lokasi tertentu.
Liabiliti
Liabiliti ialah pinjaman yang dilakukan oleh
K firma untuk membiayai sebahagian daripada
aset perniagaannya.
Kehendak
Keinginan untuk memiliki barang dan perkhidmatan Logistik
supaya dapat menikmati kehidupan yang lebih Merancang dan mengawal pergerakan barangan.
selesa dan mewah.
Kekuatan M
Kelebihan organisasi dalam aspek dalaman organisasi.
Memaksimumkan keuntungan
Kelemahan Mendapat keuntungan yang tertinggi daripada
Kekurangan organisasi dalam aspek penggunaan sumber perniagaan dengan cekap, iaitu
dalaman organisasi. hasil yang tertinggi dan kos yang terendah.
254 Glosari

Milikan tunggal promosi dan pengedaran produk serta penetapan
Sejenis perniagaan yang dimiliki oleh seorang harga bagi memenuhi keperluan dan kehendak
individu sahaja. pengguna serta mencapai matlamat yang telah
ditetapkan oleh organisasi.
Misi
Pernyataan yang menerangkan tujuan penubuhan Pengagihan
sesebuah organisasi yang dapat melihat manfaat Proses penghantaran produk ke tempat yang betul,
pelanggan sedia ada dan pelanggan masa depan. pada masa yang tepat dan keadaan yang baik.
Modal Pengeluaran
Wang atau aset yang dilaburkan dalam perniagaan.
Suatu fungsi perniagaan yang mengubah input
Modal ekuiti untuk menghasilkan produk sama ada barang
Sumbangan kewangan yang diperoleh daripada pemilik. dan perkhidmatan melalui aktiviti
penambahan nilai.
Motivasi
Sesuatu yang mendorong seseorang berusaha dengan Penyata pendapatan
bersungguh-sungguh untuk mencapai tujuan tertentu. Menunjukkan sumber pendapatan, perbelanjaan,
dan keuntungan yang dicapai oleh perniagaan
sepanjang suatu tempoh operasi perniagaan.
N Penyelidikan dan pembangunan
Nilai Aktiviti melibatkan penyelidikan produk baharu
Harga barang yang ditetapkan oleh penjual dan membangunkan hasil penyelidikan menjadi
terhadap pembeli. produk serta menambah baik produk sedia ada.
Perancangan kewangan
O Penyediaan bajet tunai dan penentuan keuntungan
melalui ramalan penyata pendapatan yang bertujuan
Objektif memberi garis panduan kepada firma untuk mengarah,
Sasaran boleh diukur bagi membantu pencapaian
menyelaras dan mengawal tindakan syarikat.
tujuan organisasi dalam jangka pendek.
Organisasi Perkongsian
Gabungan manusia atau sekumpulan manusia yang Perniagaan yang dibentuk melalui kerjasama
melakukan pelbagai aktiviti untuk mencapai matlamat dua atau lebih individu bagi tujuan
yang ditetapkan dalam perancangan. mendapatkan keuntungan.
Persaingan
P Aktiviti antara firma yang bersaing untuk
memaksimumkan keuntungan melalui
Pasaran pelbagai strategi.
Tempat pertemuan antara pengeluar dengan
pengguna yang terlibat dalam proses pertukaran. Pesaing
Perniagaan lain yang mengeluarkan sesuatu barangan
Pekerja untuk keperluan pelanggan yang sama dalam sebuah
Individu yang menawarkan masa, tenaga, fikiran industri yang sama.
dan kemahiran untuk melakukan kerja-kerja
dalam perniagaan. Produk
Barangan yang dihasilkan oleh seseorang pengeluar
Pelanggan atau organisasi pengeluar bagi tujuan memenuhi
Pihak yang akan membeli barang atau perkhidmatan permintaan dalam pasaran.
yang dikeluarkan oleh perniagaan.
Promosi
Peluang Aktiviti penyebaran maklumat berkenaan produk
Trend persekitaran yang mendorong kepada yang boleh mempengaruhi pengguna bagi tujuan
pencapaian objektif. membuat keputusan pembelian.
Pemasaran Proses perniagaan
Aktiviti perniagaan yang melibatkan proses Aktiviti yang dijalankan oleh sesebuah perniagaan
penyelidikan dan analisis terhadap gelagat dalam usaha memaksimumkan keuntungannya.
pengguna, persekitaran pemasaran, saluran
Glosari 255

R U
Rancang Undang-undang
Rancangan untuk penambahbaikan operasi dengan Peraturan termaktub yang ditentukan oleh
mencari perkara yang tidak dapat diselesaikan, iaitu masyarakat, negeri dan negara untuk mengawal
mengenal pasti masalah dan menjana idea-idea kelakuan anggota sendiri.
untuk menyelesaikan masalah.
Untung
Risiko Pulangan yang diterima daripada aktiviti
Beberapa kemungkinan buruk yang akan dihadapi perniagaan.
seseorang seperti kerugian, kemalangan, kelemahan,
kebakaran, dan kerosakan. Risiko menyebabkan Untung bersih
sesuatu keadaan yang tidak boleh diramalkan ekoran Untung atau lebihan yang diperoleh setelah
daripada kombinasi bahaya dan ketidakpastian menolak semua kos perniagaan daripada semua
tentang kerugian. hasil perniagaan.
Untung kasar
S Untung yang diperoleh selepas kos jualan ditolak
daripada hasil jualan.
Sasaran pasaran
Pengguna sedia ada atau bakal pengguna yang
disasarkan/difokuskan/dihalakan untuk V
membeli produk.
Visi
Server Harapan atau perancangan yang ditentukan oleh
Sistem komputer yang membenarkan akses kepada perniagaan pada masa akan datang.
fail dan program yang disimpan sebagai sumber
yang dikongsi dalam sesebuah jaringan komputer.
W
Sosiobudaya
Kepercayaan agama, budaya, adat resam, dan cita rasa Wawasan
penduduk sesebuah negara. Hala tuju sesebuah organisasi yang ditetapkan dalam
bentuk matlamat atau objektif.
Spesifik
Pernyataan objektif hendaklah jelas apabila
bertindak sesuatu. Y
Syer pasaran Yayasan
Jumlah pengguna yang membeli barang dan Pertubuhan yang diwujudkan bukan bermotifkan
perkhidmatan yang dikeluarkan oleh perniagaan untung tetapi sebagai salah satu organisasi
dalam satu pasaran. yang berperanan menguruskan dana bagi
tujuan tertentu.
T
Tahap perniagaan
Z
Perkembangan sesebuah perniagaan melibatkan Zon
peringkat proses pengeluaran, industri dan pasaran. Kawasan yang terlibat dengan aktiviti perdagangan.
Teknologi
Suatu kaedah menjalankan aktiviti perniagaan
mengikut perkembangan semasa
persekitaran perniagaan.
Titik pulang modal

Satu kaedah yang boleh digunakan oleh perniagaan
untuk merancang dan mengetahui hasil yang
diperoleh bersamaan dengan jumlah kos
yang ditanggung.
Trend
Aliran perkembangan sesuatu kejadian.
256 Glosari

SENARAI RUJUKAN
Ab Wahab Mat, Azahari Ramli, Shahrol Aman Ahmad & Abu Mansor Ahmad, 2007. Pengurusan.
Shah Alam, Malaysia: McGraw-Hill (Malaysia) Sdn. Bhd.
Adibanurain, 2016, Februari 5. Suruhanjaya Perbadanan Awam. Dalam laman sesawang
SlideShare: http://www.slideshare.net/adibanurain/suruhanjaya-perbadanan-awam.
Adrian Palmer, B. H., 2002. The Business Environment (ed. 4th). United States: McGraw Hill
Publication.
Agensi Kaunseling dan Pengurusan Kredit (AKPK), 2015, Disember 22. Perkhidmatan Kami.
Dalam laman sesawang Agensi Kaunseling dan Pengurusan Kredit: http://www.akpk.org.
my/my
Agrobank, 2016, Januari 1. Modal Usahawan 1Malaysia (MUS1M-i). Dalam laman sesawang
Business: http://www.agrobank.com.my/product/modal-usahawan-1malaysia-mus1m-i/
Aini Hayati Mohamed, et al, 2009. Siri Teks STPM Pengajian Perniagaan. Kuala Lumpur: Pearson
Malaysia Sdn. Bhd.
Astro AWANI, 2016, Mac 12. Program Malaysia inklusif negara digital (MINDA). Dalam laman
sesawang Analisis AWANI: http://www.astroawani.com/video-malaysia/analisis-awani-
program-malaysia-inklusif-negara-digital-minda-108340
Bank Islam, 2016, Februari 6. Pembiayaan PKS Al-Ansar. Dalam laman sesawang http://www.
bankislam.com.my/home/ms/perbankan-perniagaan/program-pembiyaan/pembiayaan-
pks-al-ansar/
Bank Negara Malaysia, 2016, Januari 2. Dalam laman sesawang Bank Negara Malaysia:
http://www.bnm.gov.my/index.php?&lang=bm
Berita Harian, 2016, Februari 28. ‘MyDerm’ cipta sejarah penghasilan sel tisu. Dalam laman
sesawang BH ONLINE: http://www.bharian.com.my/node/128000
Berita Harian, 2016, Februari 28. SBIDP lonjak Malaysia jadi hab pemprosesan biomas. Dalam
laman sesawang BH ONLINE: http://www.bharian.com.my/node/127917
BERNAMA, 2016, Januari 5. Jalin inovasi pihak akademik, industri. Dalam laman sesawang
myMetro: http://www.hmetro.com.my/node/10326?m=1
BERNAMA, 2016, Mac 13. MDeC Lancar Kempen #YOUCANDUIT. Dalam laman
sesawang BERNAMA.com: http://www.bernama.com/bernama/v8/bm/ge/newsgeneral.
php?id=1224474
Bloomberg, 2016, Mac 10. Company overview of RAM Holdings Berhad. Dalam laman sesawang
Bloomberg Business: http://www.bloomberg.com/research/stocks/private/snapshot.
asp?privcapId=45976668
Carol Carysfoth, M. N., 2010. Business Book 1, Level 2. Essex: Pearson Education Limited.
Dewamor Signature, 2016, Mac 10. Dalam laman sesawang Dewamor Signature:
https://dewamor.com.my/
Daft, R. L., 2003, Management. Edisi ke-6. Ohio: Thomson South-Western West.
Fify_fathia, 2016, Januari 4. Dalam laman sesawang Jenis Pakaian Kaum di Malaysia:
http://fifyfathia.blogspot.my/
Group, NBC, 2016, Januari 12. Daftar Perniagaan Anda Sendiri – Pendaftaran Milikan Tunggal
dan Perkongsian. Dalam laman sesawang 1Syarikat: http://www.1syarikat.com.my/
Group, Z, 2016, Januari 5. Teknologi dan Kerjaya. Dalam laman sesawang Zenith Tech:
http://zenithtech.blogspot.hk/
Haim Hilman Abdullah, 2011. Pengurusan Strategik Konsep dan Kes. Petaling Jaya: Pearson
Malaysia.
Harold Koontz & Heinz Weihrich, 1997, Pengurusan, Penterjemahan Mohd Salmi Mohd Sohod,
Siti Nadzrah Sheikh Omar. New York: McGraw-Hill Education.
Senarai Rujukan 257
Bab7_Txtbk Perniagaan Tg4_S.Rujukan-7/11.indd 257 11/7/16 1:52 PM

Heng Seai Kie, C. C., 2002. Buku Teks Perdagangan Tingkatan 4. Melaka: Pustaka Seri Kancil.
Ilyasak, 2016, Januari 5. Pusat Pembangunan Usahawan Malaysia (MEDEC). Dalam laman
sesawang Usahawan: http://usahawan-jaya.blogspot.my/2008/06/pusat-pembangunan-
usahawan-mmalaysia.html
Jabatan Kastam Diraja Malaysia, 2016, Februari 25. Dalam laman sesawang Jabatan Kastam
Diraja Malaysia: http://www.customs.gov.my/ms
Jabatan Kastam Diraja Malaysia, 2016, Februari 25. Dalam laman sesawang Cukai Barang dan
Perkhidmatan Malaysia (CBP) Jabatan kastam Diraja Malaysia: http://gst.customs.gov.my/
ms/Pages/default.aspx
Jabatan Pendaftaran Pertubuhan Malaysia, 2016, Disember 19. Panduan Pengurusan Pertubuhan.
Dalam laman sesawang Jabatan Pendaftaran Pertubuhan Malaysia: http://www.ros.gov.my/
index.php/my/perkhidmatan
Jabatan Penerangan Malaysia, 2015, Disember 28. Klinik 1Malaysia. Dalam laman sesawang
1Klik: http://pmr.penerangan.gov.my/index.php/1malaysia/7816-klinik-1malaysia.html
Jabatan Penerangan Malaysia, 2016, Februari 6. Dana-dana Belia. Dalam laman sesawang 1Klik:
http://pmr.penerangan.gov.my/index.php/sosial/10200-dana-dana-belia.html
Jewell, B. R., 1990. And Intergrated Approach to Business Studies. London: Pittman Publishing.
John Bevan, H. C., 2010. Business Book 1, Level 3. Essex: Pearson Education Limited.
Kementerian Kewangan Malaysia, 2016, Mac 5. Medium Aduan Pengguna Malaysia. Dalam
laman sesawang Kementerian Kewangan Malaysia/Galeri Akhbar: http://www.treasury.gov.
my/pdf/akhbar/2015/24jun_kosmo.pdf
Kementerian Komunikasi dan Multimedia Malaysia, 2016, Mac 20. MINDA MERAKYATKAN
ERA DIGITAL . Dalam laman sesawang Jabatan Hal Ehwal Khas (JASA): http://www.jasa.
gov.my/bm/gallery/lang-bm-arkib-lang-lang-en-archive-lang/23-isu-terkini.html
Kementerian Pendidikan Malaysia, 2016, Februari 21. Maklumat Korporat. Dalam laman
sesawang Kementerian Pendidikan Malaysia: http://www.moe.gov.my/my/visi-misi
Kementerian Perdagangan Dalam Negeri, Koperasi dan Kepenggunaan Malaysia, 2016, Februari 20.
Mengenai MPB. Dalam laman sesawang 1Malaysia Pengguna Bijak: http://www.1pengguna.
com/1pengguna/index.php?r=portal/full&id=eEEzYzNXb252Rk5HQTdZRGxEd2hHZz09
Kementerian Perdagangan Dalam Negeri, Koperasi dan Kepenggunaan Malaysia, 2016, Disember
25. Pendaftaran Perniagaan Francais di Malaysia. Dalam laman sesawang Kementerian
Perdagangan Dalam Negeri, Koperasi dan Kepenggunaan: http://www.kpdnkk.gov.my/
Kementerian Perdagangan Dalam Negeri, Koperasi dan Kepenggunaan Malaysia, 2016, Mac 4.
Laman Utama. Dalam laman sesawang Kementerian Perdagangan Dalam Negeri, Koperasi
dan Kepenggunaan: http://www.kpdnkk.gov.my/kpdnkkv3/index.php?lang=my
Maklumat Barang. Dalam laman sesawang MyKira GST: http://mykiragst.kpdnkk.gov.my/
gstcalculator/#
PERASMIAN PUSAT INFORMASI DAN GERAKAN OPERASI STRATEGIK (PIGOS).
Dalam laman sesawang Kenyataan Media: http://www.kpdnkk.gov.my/kpdnkkv3/images/
KPDNKK/PDF/Teks_Ucapan_2015/PERASMIAN_PUSAT_INFORMASI_DAN_
GERAKAN_OPERASI_STRATEGIK_PIGOS_-_2.03.2016.doc.pdf
Kementerian Sains, Teknologi dan Inovasi Malaysia, 2015, November 29. 19 NOVEMBER 2015:
MOSTI SEDIA PLATFORM BAGI MELONJAKKAN AKTIVITI PENGKOMERSIALAN
PADA TAHUN 2016. Dalam laman sesawang Berita: http://www.mosti.gov.my/
highlights-ms/19-november-2015-mosti-sedia-platform-bagi-melonjakkan-aktiviti-
pengkomersialan-pada-tahun-2016/
Kementerian Sains, Teknologi dan Inovasi Malaysia, 2016, Januari 16. MOSTI SOCIAL
INNOVATION (MSI) DI PERKENAL. Dalam laman sesawang Berita: http://www.mosti.gov.
my/berita/16-april-2015-mosti-social-innovation-msi-di-perkenal/
Kementerian Sumber Manusia Malaysia, 2016, Januari 15. Sistem Maklumat Kesatuan Sekerja.
258 Senarai Rujukan

Dalam laman sesawang Kementerian Sumber Manusia: http://myhos.mohr.gov.my/
Kerajaan Malaysia, 2016, Februari 17. Perniagaan: Memulakan Perniagaan. Dalam laman
sesawang Kerajaan Malaysia: https://www.malaysia.gov.my/business
Lembaga Pembangunan Pelaburan Malaysia, 2016, Februari 11. Lembaga MIDA. Dalam Carta
Organisasi: http://fwwcloud.com/demo/mida/v3/mida-board/posts/
Lembaga Pembangunan Pelaburan Malaysia, 2016, Februari 2. Sektor Perkhidmatan. Dalam
Dalam laman sesawang Lembaga Pembangunan Pelaburan Malaysia (MIDA): http://www.
mida.gov.my/home/services-sector/posts/
Lembaga Tabung Haji, 2016, Februari 6. Dana Bumiputera Al-Ansar. Dalam laman sesawang
Lembaga Tabung Haji: http://www.tabunghaji.gov.my/dana-bumiputera-alansar-bm
Malaysia Airlines Berhad (MAB), 2016, March 1. Malaysia Airlines and Emirates sign agreement
to expand partnership. Dalam laman sesawang Press Room: http://www.malaysiaairlines.
com/my/en/corporate-info/press-room/2015/2-december-2015--sepang.html
Malik Ridhwan, 2016, Februari 12. GenEX tingkat eksport usahawan muda bumiputera. Dalam
laman sesawang Astro AWANI: http://www.astroawani.com/berita-bisnes/genex-tingkat-
eksport-usahawan-muda-bumiputera-93886
McLeod, S, 2016, February 12. Maslow’s Hierarchy of Needs. Dalam laman sesawang Simply
Psychology: http://www.simplypsychology.org/maslow.html
Mokhtar Pet, 2016. Ace Ahead Teks STPM Pengajian Perniagaan: Perniagaan Penggal 1 Edisi
Kedua. Shah Alam: Oxford Fajar Sdn. Bhd.
Mokhtar Pet, 2016. Ace Ahead Teks STPM Pengajian Perniagaan: Pengurusan Penggal 2 Edisi
Kedua. Shah Alam: Oxford Fajar Sdn. Bhd.
MyCreative Ventures Sdn. Bhd., 2016, Mac 24. What is MyCreative? Diakses daripada mycreative:
http://www.mycreative.com.my/about
MyKMU.NeT., 2016, Januari 15. Penubuhan Jawatankuasa Khas Ekonomi (JKE). Dalam laman
sesawang MyKMU.NeT: http://www.mykmu.net/2015/08/penubuhan-jawatankuasa-khas-
ekonomi-jke/
Perbadanan Insurans Deposit Malaysia Malaysia, 2016, Mac 1. Informasi Umum: Sistem
Insurans Deposit. Dalam laman sesawang Perbadanan Insurans Deposit Malaysia (PIDM):
http://www.pidm.gov.my/For-Public/About-Deposit-Insurance/Coverage?lang=ms-MY
Perbadanan Pembangunan Multimedia Malaysia, 2016, Mac 5. eRezeki. Dalam laman sesawang
Perbadanan Pembangunan Multimedia: http://www.erezeki.my/index.html
Perbadanan Pembangunan Multimedia Malaysia, 2016, Mac 5. eUsahawan. Dalam laman
sesawang Perbadanan Pembangunan Multimedia : http://www.mdec.my/eusahawan
Perbadanan Pembangunan Multimedia Malaysia, 2016, Mac 5. Ringkasan. Dalam laman
sesawang Perbadanan Pembangunan Multimedia (MDec): http://www.mdec.my/ms/
mengenai-kami/ringkasan
Perbadanan Pembangunan Multimedia Malaysia, 2016, Mac 11. Dalam laman sesawang Digital
Malaysia: http://www.digitalmalaysia.my/ms
Persatuan Francais Malaysia, 2016, Januari 15. Franchise News. Dalam laman sesawang
MALAYSIAN FRANCHISE Association: http://www.mfa.org.my/newmfa
Persatuan Usahawan Internet Malaysia, 2016, Februari 20. Dalam laman sesawang Persatuan
Usahawan Internet Malaysia: http://puim.my/
Philip Kotler, G. A. 2011. Principles of Marketing, 14th Edition. Essex: Pearson Education Limited.
Rafidah Manap & Mokhtar Pet, 2013. Ace Ahead Teks STPM Pengajian Perniagaan:
Keusahawanan Penggal 3. Shah Alam: Oxford Fajar Sdn. Bhd.
Sistem Guru Online, 2016, Mac 9. Dasar Baru KPM/Matamat, Visi dan Misi KPM. Dalam laman
sesawang Edu SGO/Sistem Guru Online Kememterian Pendidikan Malaysia: http://www.
sistemguruonline.my/2014/10/dasar-baru-kpm-matlamat-visi-dan-misi.html
SME Bank, 2016, Februari 2. Dana Usahawan Muda (YEF). Dalam laman sesawang SME Bank:
http://www.smebank.com.my/ms/pembiayaan-pks/program-sme/dana-usahawan-muda-
yef/
Senarai Rujukan 259

SME Corporation Malaysia, 2016, Januari 20. Laman Utama. Dalam laman sesawang SME Corp
Malaysia: http://www.smecorp.gov.my/index.php/my/
SME Corporation Malaysia, 2016, January 29. Planning Your Business. Dalam laman sesawang
SMEinfo ONE STOP SME RESOURCES: http://www.smeinfo.com.my/
Suruhanjaya Koperasi Malaysia, 2016, Januari 10. Panduan Penubuhan Koperasi. Dalam
laman sesawang Suruhanjaya Koperasi Malaysia: http://www.skm.gov.my/Perkhidmatan/
Panduan-Penubuhan-Koperasi.aspx
Suruhanjaya Syarikat Malaysia, 2016, Januari 16. Laman Utama. Dalam laman sesawang
Suruhanjaya Syarikat Malaysia: http://www.ssm.com.my/
Suruhanjaya Syarikat Malaysia, 2016, Mac 5. Perkongsian Liabiliti Terhad. Diakses daripada
Dalam laman sesawang Suruhanjaya Syarikat Malaysia: http://www.ssm.com.my/sites/
default/files/booklet/LLP_bkbmLS.pdf
Unit Pemodenan Tadbiran dan Perancangan Pengurusan Malaysia, 2016, Februari 12. 1MOCC -
1MALAYSIA ONE CALL CENTRE. Dalam laman sesawang MAMPU: http://www.mampu.
gov.my/web/en/1mocc-division
Unit Peneraju Agenda Bumiputera, 2016, Januari 17. Skim Usahawan Permulaan Bumiputera
(SUPERB). Dalam laman sesawang TERAJU: http://www.teraju.gov.my/skim-usahawan-
permulaan-bumiputera/
Unit Perancang Ekonomi, 2016, Mac 3. Lampiran. Didapatkan dari RANCANGAN MALAYSIA
KESEBELAS 2016-2020: http://rmk11.epu.gov.my/book/bm/Lampiran/Lampiran.pdf
Urus setia Anugerah Kedai Harga Patut (AKHP), 2016, Mac 1. Dalam laman sesawang Anugerah
Kedai Harga Patut (AKHP): http://akhp.1pengguna.com/akhp/
Usahawan.com., 2016, Disember 29. Mencipta Peluang Perniagaan Baru Untuk Peniagaan Kecil
& Sederhana. Dalam laman sesawang usahawan.com: http://www.usahawan.com/
Utusan Malaysia, 2016, Januari 30. Kerajaan akan tubuh Jawatankuasa Khas Kabinet bantu
usahawan muda. Dalam laman sesawang Utusan Online: http://www.utusan.com.my/
berita/nasional/kerajaan-akan-tubuh-jawatankuasa-khas-kabinet-bantu-usahawan-
muda-1.177839
Utusan Malaysia, 2016, Mac 12. MySaveFood cari formula tangani pembaziran makan dilancar.
Dalam laman sesawang Utusan ONLINE: http://www.utusan.com.my/berita/nasional/
mysavefood-cari-formula-tangani-pembaziran-makan-dilancar-1.199443
Wikipedia, 2016, Januari 16. Malaysia Airlines. Dalam laman sesawang Wikipedia The Free
Encyclopedia: https://en.wikipedia.org/wiki/Malaysia_Airlines
Wikipedia, 2016, Januari 4. Maslow’s hierarchy of needs. Dalam laman sesawang Wikipedia The
Free Encyclopedia: https://en.wikipedia.org/wiki/Maslow%27s_hierarchy_of_needs
260 Senarai Rujukan

INDEKS
A I kitaran, 82
ahli lembaga pengarah, 25, 26, 28, 32 industri, 46, 81, 91, 138, 141, 178, 184, 187 struktur, 82
akauntan, 21, 48, 180 inflasi, 63, 64, 65, 67, 83, 84 teknologi, 82
analisis, 100, 107, 115, 151, 154, 165 input, 47, 186, 187 pentadbiran, 67, 75, 94, 178, 216
PESTEL, 154 interaksi, 174, 204, 206, 207, 208, 215, 216 penyelidikan dan pembangunan, 74, 87, 105,
artikel, 58 148, 156, 161, 175, 184, 185
aset, 22, 24, 36, 37, 70, 71, 159, 166, 180 J perancangan, 82, 83, 97, 98, 107, 123, 137
jaringan, 87, 88, 141, 196, 203, 204 perkhidmatan, 3-8, 16, 48-55, 79, 80
B jualan, 7, 16, 39, 42, 94, 99, 104 awam, 15, 48
bahagian, 44, 72, 133, 144, 173, 212-216 jumlah hasil, 136, 139, 140, 165 pelanggan, 161, 175, 216
jualan, 196, 197 jumlah kos, 7, 136, 139, 140 sukarela, 48
kewangan, 214, 216 swasta, 48
pembelian, 185, 213, 216 K perkongsian, 4, 17, 36, 68, 99, 124, 177, 205
pengeluaran, 212, 213, 214, 216 Kadar, 70, 80, 81, 98, 104, 143, 158, 182 biasa, 21, 22
pengurusan sumber manusia, 178 cukai, 86, 155 liabiliti terhad, 22, 23, 24
penyelidikan dan pembangunan, 184, 185 faedah, 80, 84, 86, 155 peruncit, 193, 194
teknologi maklumat dan komunikasi, 182, pengangguran, 81, 96, 111 perundangan, 17, 45, 68, 86, 87, 89, 97
183, 202 kehendak, 5, 6, 161, 185, 193 perusahaan kecil dan sederhana, 38
bahan mentah, 37, 47, 54, 70, 89, 139, 185, kepuasan, 8, 126, 128, 145, 164, 190 proses pengeluaran, 187, 188, 204
213 keuntungan, 5, 7, 11, 13, 37, 38, 44, 45, 50
barang, 3-8, 33, 36, 89, 98, 103-106, keusahawanan, 93 R
separuh siap, 46 kewangan, 178, 182, 191 rakan kongsi, 20-25
siap, 46 khidmat, 34, 51, 86, 198, 241 aktif, 21
pelanggan, 216, 241, 242, 246
tidak nyata, 8
kitaran, 81, 96, 155 S
C ekonomi, 96, 155 sasaran, 50, 129, 153, 164, 189, 196, 200, 216
campuran pemasaran, 103, 104, 190 kontrak, 5, 7, 35, 68, 99, 112, 185 jualan, 149, 196
cukai, 27, 28, 32, 70, 80, 86, 95, 138, 155, 158 koperasi, 3, 4, 17, 29-32, 53, 109, 124 pasaran, 50, 190, 191, 200
pendapatan, 18 kos, 7, 15, 16, 50, 94, 102, 109 sektor, 53-55, 58, 76, 79, 93, 124, 125
kualiti, 36, 40, 73, 104, 128, 139, 189, 244 awam, 8, 125
D kuantiti, 7, 28, 91, 137, 149, 165, 166, 193 kedua, 46, 47, 53, 54
Dasar, 48,71, 77, 78, 80, 82, 105,111, 159 kuasa beli, 85 ketiga, 46
fiskal, 72, 80, 82, 86, 111, 145, 155 swasta, 8, 75, 125, 196
kewangan, 71, 72, 80, 82, 86, 111, 145, 155 L utama, 3, 38, 46, 53, 54, 58, 92
daya, 84, 87, 89, 135, 141, 201 latihan, 8, 30, 51, 73, 152, 170, 179, 219 sosiobudaya, 67, 105, 154, 160
pengeluaran, 87, 152, 156 lesen perniagaan, 19, 98 spesifik, 127, 128, 130, 134
saing, 84, 89, 135, 141, 162, 163, 164, 201 liabiliti, 20-24, 26-28, 180 SWOT, 100, 107, 109, 151, 165
dividen, 32, 94, 147, 181 terhad, 22-24, 26 syarat perkongsian, 20
syarikat, 24, 34, 70, 99, 100
E M awam berhad, 26, 28, 32
e-dagang, 90, 182, 204 melambung, 96, 100, 155 berhad, 4, 17, 22, 25, 26, 53, 124
ekonomi, 3, 5, 12, 30, 31, 35, 45, 48, 50, 65, 67 merekrut, 103 sendirian berhad, 3, 23, 26, 27, 28, 32
entiti, 17, 20, 23, 24, 25, 36, 68, 99, 124 milikan tunggal, 17-20, 42, 53, 124 syer pasaran, 135, 144, 162, 200
e-pemasaran, 143, 204 misi, 37, 100, 133-135, 141, 165, 175, 177
F O T
teknologi, 36, 37, 40, 45, 47, 53, 75, 81, 82
faktor, 8, 38, 41, 64, 67, 79, 83, 85, 87, 115, objektif, 13, 103, 107, 121, 133, 147, 163, 177 maklumat, 75, 87, 143, 157, 175, 183, 203
dalaman, 87, 88, 89, 115, 147, 165 organisasi, 3, 15, 29, 43, 74, 98, 110, 121 maklumat dan komunikasi, 175, 183
luaran, 87, 88, 89, 115, 154, 162, 165
pengeluaran, 8 P titik pulang modal, 136, 162, 166
francais, 3, 4, 33, 34, 35, 36, 71 pasaran, 7, 29, 49-51, 53, 89, 90, 93, 98, 113
antarabangsa, 50, 51, 201
U
francaisi, 33, 34, 35, 36 undang-undang, 29, 78, 86, 110- 113
francaisor, 33, 34, 35, 36 baharu, 35, 43, 50, 72, 89, 106, 201, 210 urus niaga, 5, 7, 33, 90, 104
fungsian, 159, 173-175, 192, 198, 216 domestik, 49, 53, 201 usaha sama, 3, 4, 36, 37, 146, 201
kewangan, 142 usahawan, 6, 8, 38, 71, 75, 78, 85, 93, 100
G produk, 90
guna pemasaran, 34, 94, 105, 132, 144, 164 V
tenaga, 91, 93, 111 pemilikan perniagaan, 3, 4, 17, 18 visi, 37, 100, 121-126, 131-135, 141, 175, 177
tenaga penuh, 63, 64, 65, 81, 111 pendaftaran, 19, 21, 43, 68, 125, 240
pengagihan, 133, 176, 181, 190-194, 200, 212 W
H pengangguran, 81, 82, 91, 96, 111 wang, 6, 7, 11, 18, 41, 94, 96, 128, 155, 214
harga, 7, 16, 29, 44, 50, 69, 83, 104, 106 bermusim, 81, 82
Indeks 261
Bab8_Txtbk Perniagaan Tg4_Indeks-7/11.indd 261 11/7/16 1:53 PM

JAWAPAN
Latihan Sumatif 1
1 D 2 A 3 B 4 B 5 C 6 B 7 D 8 C 9 C 10 A
11 B 12 A 13 D 14 D 15 A 16 A 17 D 18 D 19 B 20 B
Latihan Sumatif 2
1 D 2 A 3 A 4 C 5 D 6 A 7 A 8 B 9 C 10 D
11 A 12 A 13 C 14 D 15 C 16 C 17 B 18 A 19 C 20 A
Latihan Sumatif 3
1 D 2 D 3 C 4 A 5 A 6 C 7 C 8 D 9 D 10 C
11 D 12 D 13 D 14 C 15 D 16 B 17 C 18 C 19 D 20 B
Latihan Sumatif 4
1 D 2 C 3 B 4 D 5 C 6 C 7 C 8 C 9 D 10 D
11 D 12 D 13 A 14 B 15 B 16 D 17 D 18 A 19 A 20 B
262 Indeks
Bab9_Txtbk Perniagaan Tg4_Jawapan-7/11.indd 262 11/7/16 1:53 PM

Dengan ini SAYA BERJANJI akan menjaga buku ini
dengan baik dan bertanggungjawab atas kehilangannya
serta mengembalikannya kepada pihak sekolah pada
tarikh yang ditetapkan
Skim Pinjaman Buku Teks
Sekolah
Tarikh
Tahun Tingkatan Nama Penerima
Terima
Nombor Perolehan:
Tarikh Penerimaan:
BUKU INI TIDAK BOLEH DIJUAL

Perniagaan Tingkatan 4 PDF

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Perniagaan Tingkatan 4 PDF

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

4

Mencapai perpaduan yang lebih erat dalam kalangan

Memelihara satu cara hidup demokratik;

Mencipta satu masyarakat yang adil di mana kemakmuran negara

Menjamin satu cara yang liberal terhadap

Membina satu masyarakat progresif yang akan menggunakan

MAKA KAMI, rakyat Malaysia,

KEPERCAYAAN KEPADA TUHAN

(Sumber: Jabatan Penerangan Kementerian Komunikasi dan Multimedia Malaysia)

MOHD FARIS BIN DAIN

PEREKA BENTUK ILUSTRATOR

AL HIDAYAH HOUSE OF PUBLISHERS SDN. BHD.

02_Txtbk Perniagaan Tg4_Prelims-7/11.indd 1 11/7/16 12:11 PM

KPM 2016 ISBN 978 967 439 277 2

Cetakan Pertama 2016

Hak Cipta Terpelihara. Mana-mana bahan

02_Txtbk Perniagaan Tg4_Prelims-7/11.indd 2 11/7/16 12:11 PM

Bab 2 Trend Semasa dalam Perniagaan 63

02_Txtbk Perniagaan Tg4_Prelims-7/11.indd 3 11/7/16 12:11 PM

Bab 4 Bahagian-bahagian Fungsian Utama dalam Organisasi Perniagaan 173

02_Txtbk Perniagaan Tg4_Prelims-7/11.indd 4 11/7/16 12:11 PM

CONTOH KERTAS KERJA PROJEK TINGKATAN 4 233

02_Txtbk Perniagaan Tg4_Prelims-7/11.indd 5 11/7/16 12:11 PM

Standard Pembelajaran Peta Konsep

02_Txtbk Perniagaan Tg4_Prelims-7/11.indd 6 11/7/16 12:11 PM

Buletin Keusahawanan RM Celik Kewangan

Makna – Info berkaitan dengan Makna – Info untuk mendidik murid

02_Txtbk Perniagaan Tg4_Prelims-7/11.indd 7 11/7/16 12:11 PM

Tugasan dalam dan luar kelas

Makna – Tugasan individu berkaitan dengan

Soalan Aktiviti Kumpulan Kreatif dan Inovatif

Makna – Tugasan berkumpulan

Peta -THINK Makna – Aplikasi QR Code (Quick Response) dan

02_Txtbk Perniagaan Tg4_Prelims-7/11.indd 8 11/7/16 12:11 PM

Gerak Minda Refleksi

Makna – Latihan formatif Makna – Imbas kembali

Rumusan Latihan Sumatif

Makna – Rumusan Bab Makna – Latihan akhir bab

Aktiviti Kumpulan Kreatif dan Inovatif (Bab)

Soalan Aktiviti Kumpulan Kreatif dan Inovatif

Makna – Tugasan berkumpulan di akhir setiap bab

02_Txtbk Perniagaan Tg4_Prelims-7/11.indd 9 11/7/16 12:11 PM

Jadikan setiap masalah sebagai peluang dan

Yakinlah bahawa 9/10 rezeki adalah

Mohd Khairul Nizam Wahiddin

Berfikir positif akan membuat anda nampak

02_Txtbk Perniagaan Tg4_Prelims-7/11.indd 10 11/7/16 12:11 PM

“Jika kita senang, kesenangan yang kita peroleh datang dengan

- Tan Sri Syed Mokhtar Shah bin Syed Nor Al-Bukhary

 (Sumber: Dipetik dan disesuaikan daripada laman sesawang

- Tan Sri Robert Kuok Hock Nien (Robert Kuok) -

 (Sumber: Dipetik dan disesuaikan daripada laman sesawang https://dahalmi

“Jika anda mahu merealisasikan impian, “belajar” bagaimana agar

- Tan Sri Anthony Francis Fernandes (Tony Fernandes) -

 (Sumber: Dipetik dan disesuaikan daripada laman sesawang http://pranataharri.

Tujuan Perniagaan dan Pemilikan Perniagaan BAB 1 3

Bab1_Txtbk Perniagaan Tg4-7/11.indd 3 11/7/16 12:14 PM

4 BAB 1 Tujuan Perniagaan dan Pemilikan Perniagaan

Bab1_Txtbk Perniagaan Tg4-7/11.indd 4 11/7/16 12:14 PM

Penjual dan Pertukaran

Barang dan Keuntungan

Rajah 1.1 Konsep asas perniagaan

Bab1_Txtbk Perniagaan Tg4-7/11.indd 5 11/7/16 12:14 PM

Bab 4 Bahagian-bahagian Fungsian Utama dalam Organisasi Perniagaan 173

- Tan Sri Syed Mokhtar Shah bin Syed Nor Al-Bukhary

(Sumber: Dipetik dan disesuaikan daripada laman sesawang

(Sumber: Dipetik dan disesuaikan daripada laman sesawang https://dahalmi

(Sumber: Dipetik dan disesuaikan daripada laman sesawang http://pranataharri.

(b) Memuaskan Keperluan dan

(ii) Kaedah Perniagaan bagi Organisasi Bukan

Gambar foto 1.11 Peserta bengkel di pusat kulinari dibekalkan bahan

2 Mendapatkan lesen perniagaan daripada Pihak Berkuasa