Professional Documents
Culture Documents
چاپ و انتشارات توحید: ماکی هستیم و چه می خواهیم؟
چاپ و انتشارات توحید: ماکی هستیم و چه می خواهیم؟
مـــــــــــــــــنهج ما
مجله توحيد
www.tevhiddersleri.tv
www.tevhiddergisi.net
tevhiddergisi@gmail.com
چاپ و انتشــارات توحید :ماکی هســتیم و چه می خواهیم؟
چاپ ا ّول2016
t 978-605-83704-0-1
ان الحمــد للــه نحمــده و نســتعينه و نســتغفره و نعــوذ باللــه مـــن شـــرور
انفســـنا و مـــن ســـيئات اعاملنــا مــن يهــده اللــه فــا مضــل لــه و مــن يضلــل
فــا هــادي لــه و نشــهد أن ال الــه اال اللــه وحــده ال رشيــك لــه و نشــهد أن
محمــدا ً عبــده و رســوله ،فــان أصــدق الحـــديث كتـــاب اللــه و خيـــر الهــدي
هــدي محمــد صــي اللــه عليــه و ســلم و رش األمــور محدثاتهــا و كل محدثـــة
بدعــة كل بــد عــة ضــا لــة و كل ضاللــه فــی النــار
ســپاس وســتایش مخصــوص اللــه(ﷻ) اســت ،اللــه(ﷻ) را ســپاس میگوییــم
واز اللــه(ﷻ) کمــک واســتغفار میطلبیــم هــر کــس را هدایــت بخشــد کســی
منیتوانــد وی را گمـراه ســازد وهــر کــس را گمـراه ســازد کســی منیتوانــد وی را
هدایــت بخشــد اللــه(ﷻ) تــک وتنهاســت وی را هیچ رشیکی نیســت وشــهادت
میدهــم کــه محمــد (ﷺ) بنــده و فرســتاده اللــه(ﷻ) اســت.
"اي كســاين كــه اميــان آورده ايــد آن چنــان كــه بايــد از الله(ﷻ)ترســيد
از خــدا برتســيد (و بــا انجــام واجبــات و دوري از منه ّيــات گوهــر تقــوا را بــه
دامــان گرييــد) و شــا منرييــد مگــر آن كــه مســلامن باشــيد".
"اي مردمــان! از (خشــم) پروردگارتــان بپرهيزيــد .پــروردگاري كــه شــا را
از يــك انســان بيافريــد و (ســپس) همــرش را از نــوع او آفريــد ،و از آن دو
هرامــری ازامــور دینــی بعــد از پیامــر رسزده باشــد و دســتور ایشــان بــر
آن امــر نباشــد بدعــت اســت وهــر بدعتــی گمراهیســت وهــر گمراهــی و
ضاللتــی جایگاهــش دوزخ اســت
ماکی هستیم
و چــه می خواهیم؟
پیش گفتار
بنام پروردگار بخشــنده مهربان...
ســپاس و ســتایش مخصوص پروردگار ودرود و صلوات برپیامرب.
خوانندگان محرتم!
درود ورحمــت اللــه(ﷻ) بــر کســانی کــه هدایــت الله(ﷻ) شــامل حالشــان
شــده اســت .مــا جامعتــی هســتیم از اللــه(ﷻ) ترســیده وبــه رحمــت اللــه(ﷻ)
چشــم دوختــه ایــم ،هدایــت اللــه(ﷻ) شــامل حــال مــا گشــته ومــارا موفــق و
مفتخــر بــه خدمــت و دعــوت بــه دیــن منــوده اســت .پــروردگار مــا را موفــق
بــه دعــوت بــه توحیــد و ســنت منــود بصورتــی کــه بــا لطــف اللــه(ﷻ) هــر
کــس آنـرا شــنیده و هرجــا انتشــار یافتــه اســت.
البتــه اصــول و اساســی کــه مــا بیــان میداریــم ،چیزهــای تــازه و نوظهــور
نیســتند ،بلکــه ایــن پیــام نقطــه اشــراک دعــوت همــه پیامــران از آدم (علیــه
الســام) تــا خاتــم (ﷺ) بــوده اســت و مــا بــا رســاترین وبهرتیــن صــدا ایــن
پیــام را تبلیــغ مــی کنیــم.
۷
مجله توحيد
هــدف از تهیــه و تنظیــم ایــن کتــاب آگاه ســاخنت ملیونهــا انسانیســت کــه
از دعــوت وپیــام مــا آگاهــی نداشــته و مــا را منــی شناســند.
دعــوت نکــردن انســانها بــه دیــن اللــه(ﷻ) در حقیقــت بــه معنــای تحریف
منــودن ســنتهای الهــی اســت .همچنــان کــه طاغوتان پیشــین از یــادآوری عذاب
اللــه(ﷻ) خوششــان منــی آمــد ،بدینصورت نیزیــادآوری عذاب اللــه(ﷻ) برمزاق
فرمانروایــان و منایندگانــی کــه از فرمــان اللــه(ﷻ) رسپیچــی می کنند خوشــایند
نیســت .بصورتــی کــه اگــر حقیقــت عــذاب اللــه(ﷻ) را بدانهــا یــادآوری کنیــد
بــر مزاقشــان گ ـران آمــده و از اهــل حقیقــت ف ـرار منــوده بــه جمــع اهــل
باطــل در مــی آینــد وعاقبــت آنهاجبهــه گیــری منــوده وبــا مــا دشــمنی و ابـراز
خصومــت مــی مناینــد.
"مــا بــه ســوي قــوم مثــود برادرشــان صالــح را روانــه كرديــم (تــا ايشــان
را بــه يكتاپرســتي دعــوت كنــد و بديشــان بگويــد) كــه اللــه(ﷻ)را بپرســتيد
ا ّمــا آنــان بــه دو گــروه تقســيم شــدند و بــه كشــمكش پرداختنددســته ای
مؤمــن و دســته ای كافــر گشــتند".
پیشــاپیش دعــوت مــا را ناچیــز شــمردند ســپس بســان جادوگـران بــر روی
وســایل ارتبــاط جمعــی بــه مقابلــه ودشــمنی بــا مــا پرداختنــد!
"گفتنــد :آيــا مــا (ارشاف و نجبــاء) بــه شــا اميــان بياوريــم ،در حــايل كــه
پســترتين و بــی ارزشــرين افـراد از تــو پــروي كــرده انــد؟! چگونــه انتظــار
داري افـراد ثرومتنــد و واالمقــام ،بــا مشــتي بيــر و پــا و گمنــام ،همـراه و
همنشــن شــوند؟!" َ
"اص ـ ًا مــن برتــرم از ايــن مــردي كــه حقــر و ضعيــف (و از خانــواده
۸
ماکی هســتیم و چه می خواهیم؟
پائــن و از طبقــه پســتي) اســت و هرگــز منيتوانــد گويــا ســخن بگويــد و مـراد
خويــش را روشــن بيــان دارد".
دعوتــی را کــه فطــرت انســانها را خطــاب ق ـرار مــی دهــد وآنهــا را بــه
بندگــی منــودن بـرای خــدا دعــوت مــی منایــد وقتــی که چنــان دعــوت و فطرت
ســاملی را مــی بیننــد ،گــان مــی برنــد کــه نیــت ایــن دعوتگـران بــد و دروغ
اســت و بـرای مقاصــد مختلــف و جداگانــه ای اســت.
"ارشاف و رسان كافــر قــوم او گفتنــد :ايــن مــرد جــز انســاين همچــون
شــا نبــوده (و در ادّعــاي نب ـ ّوت دروغگــو اســت) ويل او (بــا ايــن ادّعــاء)
ميخواهــد بــر شــا برتــري گــرد (و خويشــن را رسور و آقــاي شــا گردانــد).
اگــر الله(ﷻ)ميخواســت (پيغمــري را بــه ميــان ما روانــه كند) حتامً فرشــتگاين
را (ب ـراي ايــن منظــور) ميفرســتاد .مــا چنــن چيــزي را در (تاريــخ) پــدران
پيشــن خــود نشــنيده ايــم (انســاين ادّعــاي نب ـ ّوت كنــد و خــود را مناينــده
اللــه(ﷻ) بدانــد)"
"فرعــون (بــه اطرافيــان و مشــاوران خــود) گفــت :بگذاريــد مــن مــويس
را بكشــم و او پــروردگارش را (بـراي نجــات خــود از دســت مــن) بــه فريــاد
خوانــد .مــن از ايــن ميرتســم كــه آئــن شــا را تغيــر دهــد ،يــا ايــن كــه در
زمــن فســاد را گســرش دهــد و پراكنــده ســازد".
کســانی هســتند کــه بســان قهرمــان بــه ایــن دعــوت دل داده و دنیــا را بــا
همــه زیباییهایــش تــرک منــوده باوجــود اینکــه انســانهایی هســتند کــه عمــری
جهــت کســب عنــوان وشــهرت تحصیــل منــوده انــد امــا ایــن دعوتگـران قهرمان
همــه اینهــا را تــرک کــرده انــد و بــه اشــتهای سیرنشــده مــال و ثــروت و
۹
مجله توحيد
تجارتــی کــه اللــه(ﷻ) ازآن راضــی نیســت دســت رد زده انــد .ومنونــه بــارزو
زنــده ایــن آیــه قـران گشــته انــدَ " :ف ِفـ ُّروا ِإ َل ال َّلـ ِه" 'بــه ســوي (عبــادت) اللــه
(ﷻ) بشــتابيد' ودر راه بندگــی الله(ﷻ)همــه قیــد و دســتبندها را گسســته
وبــا وجــود اینکــه عاملــان دربــار و اح ـزاب دینــی جهــت کســب درآمــد بــه
متســک جســته انــد امــا ایــن دعوتگ ـران قهرمــان و موحــد در راه دیــن دیــن ّ
هــر چیــز خــود را فــدا منــوده انــد.
ســپس بســان نیــاکان طاغــوت صفتشــان ایــن تهدیــد را احیــا و زنــده
منــوده انــد کــه؛ یــا راه مــا را انتخــاب کنیــد ،یــا راه خــود را تــرک مناییــد.
"كافـران (و رسدســتگان زندقــه و ضــال ،هنگامي كــه از راه دليل با انبياء
متوســل شــدند و) بــه پيغمــران خــود گفتنــد :يــا بــه آئــن
برنيامدنــد ،بــه زور ّ
مــا بــاز ميگرديــد يــا ايــن كــه شــا را از رسزمــن خــود بــرون ميكنيــم .پــس
پروردگارشــان بــه آنــان (كــه حامــان رســاالت آســاين و راهناميــان بــري
بودنــد) پيــام فرســتاد كــه حتـاً ســتمكاران (كفرپيشــه چــون ايشــان) را (بــه
خاطــر ظلــم و ســتمي كــه روا ميدارنــد) نابــود ميكنيــم".
آنهــا ســنت نیــاکان خود(کافـران) را زنــده منودنــد ومــا نیــز ســنت نیــاکان
خودرا...
"اگــر مــا بــه آئــن شــا درآئيــم ،بعــد از آن كــه الله(ﷻ)مــا را از آن نجــات
بخشــيده اســت ،مسـ ّلامً بــه اللــه(ﷻ)دروغ بســته ايــم (و بــه گـزاف خويشــن
را پــروان آئــن آســاين ناميــده ايــم) .مــا را نســزد كــه بــدان درآئيــم ،مگــر
ايــن كــه اللــه(ﷻ) كــه پــروردگار مــا اســت بخواهــد (كــه هرگــز چنــن چيــزي
را هــم نخواهــد خواســت) .علــم پــروردگار مــا همــه چيــز را در بــر گرفتــه
۱۰
ماکی هســتیم و چه می خواهیم؟
اســت (و او بــا مرحمــت و مح ّبتــي كــه نســبت بــه مؤمنــان دارد ،اميــان مــا
را محفــوظ ميفرمايــد .لــذا) مــا تنهــا بــر اللــه(ﷻ) تــوكّل داشــته (و هــم بــدو
پشــت ميبنديــم) .پــروردگارا! ميــان مــا و قــوم مــا بــه حــق داوري كــن (حقــي
كــه سـ ّنت تــو در داوري ميــان م ِح ّقـ ِن مص ِلحــن و م ْب ِطلـ ِن مفســدين ،بــر آن
جــاري اســت) و تــو بهرتيــنِ داوراين (چـرا كــه بــر همــه چيــز آگاه و بــر هــر
چيــز توانــايئ)".
دیدنــد کــه؛ تحقیــر ،بــه حاشــیه رانــدن ،تــرور شــخصیت ...هیچکــدام
کارســاز نخواهــد بــود .چگونــه کارســاز میشــود؟ زیـرا ایــن دعوتگـران قهرمــان
بافریــاد پــروردگار مــا اللــه (ﷻ) اســت! بپــا خواســتند والله(ﷻ)بدانهــا صــر
و اســتقامت بخشــید.
"مــا بــه دلهايشــان قــدرت و شــهامت داديــم ،آن گاه كــه بپــا خاســتند و
(بـراي تجديــد ميعــاد بــا آفريــدگار خــود ،در ميــان مــردم فريــاد برآوردنــد و)
گفتنــد :پــروردگار مــا ،پــروردگار آســانها و زمــن اســت .مــا هرگــز غــر از او
معبــودي را منيپرســتيم( .اگــر چنــن بگوئيــم و كــي را جــز او معبــود بدانيــم)
در ايــن صــورت ســخني (گـزاف و) دور از حــق گفتــه ايــم"
امــا حــاال زمــان مبــارزه عملــی آنها(کاف ـران) بــا دعــوت مــا فرارســیده و
آنهــم مامنعــت و جلوگیــری از دعــوت اســت.
"(فرعــون ســخت برآشــفت و) گفــت :اگــر جز مرا بــه پــروردگاري برگزيني
تــو را از زمــره زندانيــان خواهــم كــرد (و در بيغولــه هــاي زنــدان همچــون
1
ديگـران خواهــي پوســيد)"
۱۱
مجله توحيد
وزندانــی منودنــد ....تنهــا یــک مشــکل وجــود دارد .آنهــا ملیونهــا انســان
را بــه دیــن دمکراســی دعــوت منــوده انــد و چنــان دمکراســی را تعریــف
وتعلیــم مــی کننــد کــه دمکراســی دیــن آزادی و رهایــی از قیــدو رشط اســت.
آنهــا بایســتی آنچنــان کــه نــر اباطیــل و ناح ّقــی را آزادی قلمــداد مــی کننــد
بایســتی نــرو توســعه حــق و راســتی نیــز بـرای اهــل حــق آزاد باشــد .دقیقــا
در ایــن قضیــه آنهــا ماننــد مــرکان مکــه هســتند کــه از حلــوا وشــیرینی بُــت
درســت مــی کردنــد و زمانــی کــه گرســنه مــی شــدند بتهــا را کــه خــدای خــود
منــوده بودنــد را مــی خوردند!ایــن طــرز اندیشــیدن مــرکان در دنیاســت،
آنهــا کــه در دنیــا تــا ایــن انــدازه حقیرهســتند ،عجبــا در آخــرت چــه ذلــت و
خــواری در انتظــار آنهــا خواهــد بــود؟
دمکراتهــا کــه ســالیان دراز از آزادی صحبــت منــوده بودنــد وقتــی دیدنــد
کــه اهــداف آنهــا تحقــق منــی یابــد ماننــد نیاکانشــان کــه گرســنه مــی شــدند
و بتهایــی را کــه از حلــوا درســت مــی کردنــد مــی خوردنــد ،چنــان منودنــد.
ب ـرای بــه زنــدان انداخــن مــا احتیــاج بــه دروغ و تهمــت داشــتند .مــا را
بــه القاعــده نســبت دانــد ...ویــا باتوجــه بــه قانونهــای تعییــن شــده خودشــان
مجازاتهایــی را تحــت عنــوان یــک ســازمان تیروریســتی مســلح! وضــع منودنــد.
امــا بازهــم کارســاز نبــود .چونکــه هرکســی خــوب بــر ایــن امــر واقــف بــود
کــه مــا القاعــده نیســتیم و منهــج و عقیــده القاعــده را منــی پســندیم و برضــد
کشــورهای اشــغالگر در داخــل و خــارج از کشــورهای اشــغالی عملیاتــی را
انجــام نــداده ایــم.
بــا خواســت و لطــف اللــه(ﷻ) بعــد از یــک ســال همــه بـرادران ،از زنــدان
آزاد شــدند .سال2008-2009
پــروردگار را ســپاس و ســتایش مــی کنیــم وبــا لطــف اللــه(ﷻ) بعــد از
آزاد شــدن از زنــدان طاغوتــان ،بــا اراده ای راســخرت و ایامنــی بیشــر ،ب ـراه
خــود را ادامــه دادیــم.
۱۲
ماکی هســتیم و چه می خواهیم؟
دوســال بعــد دوبــاره هجــوم آوردنــد وگفتنــد :شــا تنهــا بخشــی از اســام
را بــه انســانها تعلیــم مــی دهیــد و وظیفــه خــود مــی دانیــم کــه از زهرآلــود
منــودن عقیــده انســانها بوســیله شــا مامنعــت مناییــم ،شــا انســانها را بــه
میانــه روی دعــوت منــی کنیــد .هنــوز فــردی کــه بــا چنیــن ُجرمــی مــا را بــه
زنــدان انداختــه خــودش بــه اتهــام خیانــت بــه وطــن در زنــدان ســیلیفری (نــام
زندانــی در ترکیــه) زندانــی شــده اســت .دوبــاره مــا را بــه زنــدان انداختنــد .و
بعــد از دوســال برادرامنــان از زنــدان آزاد شــدند .ســال2011-2013
همــگام بــا آزادی دوبــاره بــا لطــف و رحمــت اللــه(ﷻ) دوبــاره با رســاترین
صــدا وبــا مقیــاس گســرده تــری پــا در رکاب دعــوت گذاشــته و این بــار دعوت
مــا مرزهــای ترکیــه را در نوردیــد و دعــوت ودرســهای مــا بجــز زبــان ترکــی بــه
زبانهــای دیگــری نیــز ترجمــه و انتشــار شــد .ایــن بــار دعــوت مــا افــزون بــر
ناراحــت منــودن طاغوتانــی کــه در اطرافــان بودند،موجــب نگرانــی طاغوتــان
جهانــی در ایــن کــره خاکــی شــد ورسخــط خربهــا و روزنامــه هــا را بــه دعــوت
مــا اختصــاص منودنــد .کســانی کــه حلقــه بــه گــوش بیگانــه و دشــمن بودنــد
بــرای رضایــت خاطــر اربابانشــان ،رشوع بــه جبهــه گیــری منــوده و انجــام
برخــی از اعــال را رضوری میدانســتند.
نُــه مــاه از آزادی مــا از زنــدان نگذشــته بــود کــه دوبــاره مــا را بــه زنــدان
انداختنــد ابتــدا مــا را بــه طرفــداری و پیونــدی بــا دولــت اســامی در عـراق
و شــام(داعش)متهم منودنــد.
چنــد روز اخبــار رســانه هــا را بــا ایــن خــر مشــغول ســاختند .امــا آنهــا
گفتنــد کــه القاعــده را گرفتــه انــد .امــا بـرای قاضــی نیــز قابــل هضــم نبــود کــه
مــا را بــه تهمــت دو ســازمان القاعــده و داعــش دســتگیر و محاکمــه منایــد.
بعــدا دســت برنداشــتند و گفتنــد :ســازمانی تیروریســتی مســلح! عجیــب آن
اســت باوجــود اینکــه مــا اســلحه ای نداریــم بازهــم ما را ســازمانی تیروریســتی
مســلح نــام نهــاده اند!اینجاســت کــه ســخن یکــی از کمیرسهــا را بیــاد مــی-
۱۳
مجله توحيد
آورم کــه گفــت :باوجــود اینکــه شــا اســلحه نداریــد امــا فکــر و عقیــده شــا
از اســلحه خطرناکــر اســت .ســال2014
بخاطــر ایــن تهمــت بـرادران بعــد از نُــه مــاه از زنــدان آزادشــدند .بعــد از
آزاد شــدن بـرادران بــا بســم اللــه گفــن دوبــاره پــا در رکاب دعــوت گذاشــته
و دعــوت خویــش را رشوع منودنــد .امــا هشــت مــاه ســپری نشــده بــود کــه
دوبــاره یــک عملیــات دیگــر را رشوع منودنــد .مــدت یــک هفتــه بــا گفــن
اینکــه اینهــا داعــش هســتند مــردم را فریــب دادنــد .امــا آنهــا مــا را بــه اتهــام
القاعــده دســتگیر منودنــد .امــا جســتجو وبازپرســی دادگاه را تحــت عنــوان
ســازمان تیروریســتی مســلح انجــام دادنــد .ســپس دوبــاره بــه ایــن قناعــت
رســیدند کــه مــا داعــش هســتیم! هــر چنــد ســازمانهای اطالعاتــی دولــت در
گزارشــها نوشــتند کــه اینهــا داعــش نیســتند .امــا دمکراتهــا را اقنــاع ننمــود و
بــه خــوردن حلــوای دمکراســی مشــغول شــدند .وگســتاخانه بیــان منودنــد کــه
ســبب بــه زنــدان انداخــن شــا بخاطــر اســلحه و مبــب نیســت ،بلکــه بخاطــر
دعــوت و ســخنهایی اســت کــه در مراســم عیــد رمضــان ایـراد منــوده ایــد .از
آن جملــه مــی گفتنــد :آیــا شــا دولــت ترکیــه را بعنــوان یــک رژیــم طاغوتــی
مــی بینیــد؟ چ ـرا در مســجدهایی کــه مربــوط بــه اداره اوقــاف اســت منــاز
منــی خوانیــد؟ چــرا رشکــت در انتخابــات و رای دادن را رشک قلمــداد مــی
کنیــد؟ ایــن نــوع از ســوالها مشــخص مــی ســازد کــه چ ـرا آنهــا عقیــده مــا
را بســان اســلحه و مبــب مــی بیننــد .حــاال اســتاد و برادرامنــان در زنــدان
هســتند .ســال2015
ســپاس بـرای پــروردگار کــه ایــن عملیــات موجــب نــر و گســرش دعــوت
شــد ،و همریــزی بیشــر وایجــاد زمینــه هــای دیگری را برای ما بــه ارمغان آورد.
ســوالی کــه بیشــر در اذهــان مطــرح مــی شــود ایــن اســت کــه؛ اینهــا کــی
هســتند وچــه مــی خواهنــد؟ هرکــس چیــزی گفتــه اســت .بــا گذشــت هــر
روز دوســت داشــن ایــن دعــوت نــزد دوســتداران بیشــر میشــود و بــه هــان
۱۴
ماکی هســتیم و چه می خواهیم؟
انــدازه هــم کســانی را کــه از ایــن دعــوت نفــرت دارنــد وموجــب ناراحتــی
آنهــا میشــود ایــن ناراحتــی و کینــه آنهــا از دعــوت مــا ،در زبانشــان بازتــاب
مــی یابــد وآنچــه را از کینــه در درونشــان مخفــی مــی کننــد چــه بســا خیلــی
بزرگــر و بیشــر اســت.....
بنابرایــن ،بـرای شــفای دل کســانی کــه بدیــن دعــوت دل داده انــد وبـرای
جــواب دادن بــه ســوال اشــخاص کنجــکاو در مــورد دعــوت مــا و ازبیــن بــدن
تــرس برخیهــا از دعــوت ،وبســان بشــارتی ایــن کتــاب را آمــاده منــوده ایــم و
تــا زنــده ایــم بــا رســاترین صــدا بـرای شــناخت ایــن دعــوت تــاش مــی کنیــم.
ســعی مــی کنیــم کــه عقیــده و منهــج خویــش را بــه شــا ارائــه دهیــم.
وتــاش منــوده ایــم کــه ایــن مــن را در قالــب خالصــه و چکیــده آمــاده ســازیم.
وب ـرای آگاهــی بیشــر از مــاده هــای بیــان شــده مــی توانیــد بــه منبعهــای
بیــان شــده مفصــل از جانــب جامعــت مراجعــه مناییــد.
شــا را بــه اللــه(ﷻ) ســپرده و خواهانیــم کــه هدایــت اللــه(ﷻ) شــامل
حاملــان گــردد.
۱۵
مجله توحيد
عقیـــــــــــــــــــــده ما
باور ما
۱۶
ماکی هســتیم و چه می خواهیم؟
.2هــر یــک از اینهــا شــامل اصــول ایــان اســت؛ بایســتی بــه یــكا یــک ایــن
اصــول ایــان داشــت ،رد منــودن هــر یــک از ایــن اصــول بســان آن اســت کــه
همــه اصــول را رد منــوده باشــید و فرقــی میــان آنهــا نیســت .فقــط بخاطــر
اینکــه یهودیهــا بــا جربییــل (علیــه الســام) دشــمنی منودنــد ،خداونــد همــه
اصــول ایــان آنهــا را رد منــود.
"(بعــي از آنــان ميگوينــد كــه :چــون جربئيــل ،دشــمن ايشــان ،قــرآن
را ب ـراي مح ّمــد مــي آورد ،آنــان بــا او دشــمني ميورزنــد و كتابــش را قبــول
ندارنــد .اي پيغمــر! بديشــان) بگــو :كــي كــه دشــمن جربئيــل باشــد (در
حقيقــت دشــمن اللــه(ﷻ) اســت) زيـرا كــه او بــه فرمــان اللــه(ﷻ) قــرآن را
بــر قلــب تــو نــازل كــرده اســت (نــه ايــن كــه خودرسانــه دســت بــه چنــن
امــري زده باشــد) .قــرآين كــه كتابهــاي آســاين پيشــن را تصديــق ميكنــد،
و هدايــت و بشــارت ب ـراي مؤمنــان اســت .كــي كــه دشــمن اللــه(ﷻ) و
فرشــتگان و فرســتادگان او و جربئيــل و ميكائيــل باشــد ( اللــه(ﷻ) دشــمن او
اســت) .چــه اللــه(ﷻ) دشــمن كاف ـران اســت".
"كســاين كــه بــه اللــه(ﷻ)و پيغمربانــش اميــان ندارنــد و ميخواهنــد ميــان
اللــه(ﷻ) و پيغمربانــش جــدايئ بيندازنــد (و بگوينــد كــه بــه اللــه(ﷻ) اميــان
داريــم ،ويل بــه پيغمــران اميــان نداريــم) و ميگوينــد كه به برخــي از پيغمربان
اميــان داريــم و بــه برخــي ديگــر اميــان نداريــم ،و ميخواهنــد ميــان آن (كفر و
اميــان) راهــي برگزيننــد (ويل ميــان كفــر و اميــان فاصلــه اي نيســت و دو راه
بيــش وجــود نــدارد :راه كفــر و راه ديــن) آنــان جملگــي بيگــان كافرنــد ،و
مــا بـراي كافـران عــذاب خواركنندهــاي فراهــم آوردهايــم)".
انــکار هــر یــک از پیامــران یــا کتابهــای آســانی آنهــا یــا فرشــته هــا بســان
۱۷
مجله توحيد
اســت كــه پــروردگار جهانيــان اســت .اللــه(ﷻ) را هيــچ رشيــي نيســت ،و بــه
همــن دســتور داده شــده ام ،و مــن ّاولــن مســلامن هســتم".
"فرمانــروايئ از آن اللــه(ﷻ) اســت و بــس( .ايــن ،او اســت كــه بــر كائنــات
حكومــت ميكنــد و از جملــه عقائــد و عبــادات را وضــع ميناميــد) اللــه(ﷻ)
دســتور داده اســت كــه جــز او را نپرســتيد .ايــن اســت ديــن راســت و ثابتــي
(كــه اد ّلــه و براهــن عقــي و نقــي بــر صــدق آن رهربنــد) ويل بيشــر مــردم
منيداننــد (كــه حــق ايــن اســت و جــز ايــن پــوچ و نــاروا اســت)"
ب .توحیــد ربوب ّیــتَ :ر ّب؛ بــه معنــای آفریننــده ،ترتیــب کننــده وتربیــت
۱۸
ماکی هســتیم و چه می خواهیم؟
کنندگــی ازآن اللــه(ﷻ) اســت .در توحیــد ربوبیــت بایســتی اعــال اللــه(ﷻ)
را بیگانگــی خوانــد و ایــان داشــت کــه هیــچ چیــزی قــدرت بــر انجــام کارهــا
و اعــال اللــه(ﷻ) را نــدارد.
"بگــو :چــه كــي از آســان (بــه وســيله اشـ ّعه و بــاران) و از زمــن (بــه
وســيله فعــل و انفعــاالت خــاك و رويــش گياهــان و درختــان و ميــوه آنهــا)
بــه شــا روزي مريســاند؟ يــا چــه كــي بــر گــوش و چشــمها توانــا اســت (و
آنهــا را ميآفرينــد و بدانهــا نــروي شــنوايئ و بينــايئ ميدهــد)؟ يــا چــه كــي
زنــده را از مــرده ،و مــرده را از زنــده بــرون مــي آورد (و حيــات و مــات
در دســت او اســت)؟ يــا چــه كــي امــور (جهــان و جهانيــان) را ميگردانــد؟
(پاســخ خواهنــد داد و) خواهنــد گفــت :آن الله(ﷻ)اســت ،پــس بگــو :آيــا
منيرتســيد و پرهيــزگار منيشــويد؟ آن ،اللــه(ﷻ) اســت كــه پــروردگار برحــق
شــا اســت .آيــا ســواي حــق جــز گمراهــي اســت؟ پــس چگونــه بايــد از راه
بــه در بــرده شــويد؟"
"پــروردگار شــا خداونــدي اســت كــه آســانها و زمــن را در شــش دوره
بيافريــد ،ســپس بــر تخــت (مركــز فرماندهــي جهــان) چــره شــد (و بــه
اداره جهــان هســتي پرداخــت) .بــا (پــرده تاريــك) شــب ،روز را ميپوشــاند
و شــب شــتابان بــه دنبــال روز روان اســت .خورشــيد و مــاه و ســتارگان را
بيافريــده اســت و جملگــي مسـخّر فرمان او هســتند .آگاه باشــيد كــه تنها او
مــي آفرينــد و تنهــا او فرمــان ميدهــد .بزرگــوار و جاويــدان و داراي خــرات
فـراوان ،خداونــدي اســت كــه پــروردگار جهانيــان اســت".
رب بــدان معناســت کــه الله(ﷻ)مربــی ایــن عــامل وامــور مربــوط بــدان
اســت .پــروردگار مخلوقاتــش را بــه دو شــکل تربیــت مــی کنــد:
۱۹
مجله توحيد
• قوانیــن و احکامــی کــه اللــه(ﷻ) بـرای نظــم وترتیــب ایــن کاینــات قـرار
داده تــا از بهــم خوردگــی و آشــفتگی جلوگیــری شــود .طلــوع وغــروب آفتــاب،
بدنبــال هــم آمــدن شــب و روزوحرکــت اشــیاء آســانی در یــک مــدار شــامل
ایــن قوانیــن مــی شــود .و از بیــن رفــن ایــن قوانیــن و تنظیــات از جانــب
پروردگاربــه معنــای برپاشــدن قیامــت اســت.
• قوانیــن و احکامــی کــه اللــه(ﷻ) در قالــب قــران و رشیعــت نــازل
منــوده اســت و ب ـرای ایجــاد نظــم و ترتیــب داخــل اجتــاع اســت .انســانها
ایــن احــکام و قوانیــن را تــرک منــوده و تابــع قوانیــن وضــع شــده بوســیله
انســانهای نــادان ،ظــامل ،فراموشــکار و تابــع هــوی و هــوس شــده انــد .بــا
بوجــود آمــدن هــرج و مــرج و از بیــن رفــن امنیــت جــان و مــال ،مــی تــوان
آن ـرا قیامــت اجتامعــی نــام نهــاد.
بجــز قوانیــن اللــه(ﷻ) بــه مرجــع دیگــری پنــاه بــردن و یــا خــود را مســئول
وضــع قوانیــن و احــکام منــودن بــدان معناســت کــه بجــز اللــه(ﷻ) بـرای خــود
پــروردگار دیگــری قرار داده اســت.
واضــح تریــن مثــال ب ـرای ایــن قضیــه ایــن اســت کــه؛ انســانها احــکام
اللــه(ﷻ)را تغییــر داده و در آنهــا دخــل و تــرف مــی کننــد و حـرام اللــه(ﷻ)
را حــال و حــال اللــه(ﷻ) را ح ـرام مــی کننــد .بســان عاملــان دینــی اهــل
کتــاب کــه بــر حســب زندگــی و وضعیــت مــردم احــکام اللــه(ﷻ) را تغییــر
مــی دهنــد .اللــه(ﷻ) در ایــن بــاره مــی فرماینــد:
"يهوديــان و ترســايان عــاوه از اللــه(ﷻ) ،علــاء دينــي و پارســايان خود
را هــم بــه خــدايئ پذيرفتــه انــد (چـرا كــه علــاء و پارســايان ،حــال اللــه(ﷻ)
را حــرام ،و حــرام اللــه(ﷻ) را حــال ميكننــد ،و خودرسانــه قانونگــذاري
مينامينــد ،و ديگ ـران هــم از ايشــان فرمــان ميربنــد و ســخنان آنــان را ديــن
ميداننــد و كوركورانــه بــه دنبالشــان روان ميگردنــد .ترســايان افــزون بــر
۲۰
ماکی هســتیم و چه می خواهیم؟
آن) مســيح پــر مريــم را نيــز اللــه(ﷻ) ميشــارند( .در صــوريت كــه در
همــه كتابهــاي آســاين و از ســوي همــه پيغمــران الهــي) بديشــان جــز ايــن
دســتور داده نشــده اســت كــه :تنهــا پــروردگار يگانــه را بپرســتند و بــس.
جــز الله(ﷻ)معبــودي نيســت و او پــاك و من ـ ّزه از رشكــورزي و چيزهــايئ
1
اســت كــه ايشــان آنهــا را انبــاز ق ـرار ميدهنــد".
ج .توحیــد اســاء و صفــات :بایســتی چنانکــه اللــه(ﷻ) در قـران و ســنت
خــود را بــه بنــدگان معرفــی منــوده اســت ،اللــه(ﷻ)را شــناخت و اللــه(ﷻ) را
در صفــات بــه یگانــه شــناخت.
اللــه(ﷻ) قابــل دیــدن نســت .دیــدن و درک اللــه(ﷻ) بوســیله عقــل
غیرممکــن اســت .وتنهــا راه شــناخت اللــه(ﷻ) در قـران و ســنت بیــان شــده
اســت و بایســتی بــدان ایــان آورد و تســلیم شــد.
بــه همــه صفــات بیــان شــده در قـران و ســنت ایــان آورده وآنهــا را مقیّــد
بــه عقــل نســاخته و در راه گمراهــی تاویــل و تحریــف قــدم نگذاشــته وآنچــه
را از صفــات کــه باعقــل همخوانــی و ســازگاری نــدارد را انــکار منــی کنیــم.
" اللــه(ﷻ) مهربــاين (قــرآن را فــرو فرســتاده) اســت كــه بــر تخــت ســلطنت
(مجموعــه جهــان هســتي) ق ـرار گرفتــه اســت (و قدرتــش رسارس كائنــات را
1
احاطــه كــرده اســت)".
"(برخــي از) يهوديــان ميگوينــد :دســت الله(ﷻ)بــه غــل و زنجــر بســته
اســت! (و بخــل او را از عطــاء و بخشــش بــه ما گسســته اســت!) .دستهايشــان
۲۱
مجله توحيد
بســته بــاد! و بــه ســبب آنچــه ميگوينــد نفرينشــان بــاد .بلكــه دو دســت
اللــه(ﷻ) بــاز (و او جــواد و بخشــنده اســت) ،هرگونــه كــه بخواهد ميبخشــد.
(بــه ســبب تنگچشــمي و كينــه تــوزي) آنچــه از ســوي پــروردگارت بــر تــو نازل
ميشــود (كــه آيــات قــرآن مجيــد اســت) بــر رسكــي و كفــرورزي بســياري از
آنــان ميافزايــد .مــا در ميــان (طوائــف مختلــف) آنــان تــا روز قيامت دشــمني
و كينــه تــوزي افكنــده ايــم .آنــان هــر زمــان كــه آتــش جنگــي (عليــه پيغمــر
و مؤمنــان) افروختــه باشــند ،اللــه(ﷻ) آن را (بــا شكســت ايشــان و پــروزي
پيغمــر و مؤمنــان) خامــوش ســاخته اســت .آنــان بــه خاطــر ايجــاد فســاد
در زمــن ميكوشــند (و بــا نرينــگ بــازي و فتنــه گــري و جنــگ افــروزي در
پخــش فســاد ميجوشــند .آنــان مفســدند) و اللــه(ﷻ) مفســدان و تباهــكاران
1
را دوســت منيــدارد".
" ...اللــه(ﷻ) بــر ايشــان خشــمگني ميگــردد ،و آنــان را نفريــن ميكنــد (و
از رحمــت خــود محــروم ميســازد) و دوزخ را ب ـراي ايشــان آمــاده ســاخته
1
اســت ،و دوزخ چــه جايــگاه نهــايئ بــدي اســت!"
"تــا اهــل كتــاب بداننــد كــه (اگــر بــه محمــد اميــان نياورنــد) هيــچ ســهمي
از فضــل و عطــاء الهــي ندارنــد ،و ايــن كــه فضــل و عطــاء در دســت اللــه(ﷻ)
اســت ،و آن را بــه هــر كــس كــه بخواهــد مرحمــت ميكنــد ،و اللــه(ﷻ) داراي
1
فضــل و عطــاء فـراوان و بــزرگ اســت".
1
"در اصل دســت الله(ﷻ)باالي دســت آنان است"
بــه ایــن آیــات ایــان مــی آوریــم ومعنایــی را کــه کلــات بــدان داللــت
۲۲
ماکی هســتیم و چه می خواهیم؟
مــی کنــد راتصدیــق مــی کنیــم .وآنچنــان کــه صفــات شایســته الله(ﷻ)اســت
بــاور داشــته و بــاور داریــم کــه عقــل انســانها از درک ماه ّیــت و کیف ّیــت ایــن
صفــات عاجــز اســت .کــال مطلــق از آن اللــه(ﷻ) اســت وبــاور داریــم کــه
خداونــد از هــر گونــه عیــب و نقصــی منـ ّزه اســت.
"...او آفريننــده آســانها و زمــن اســت .او شــا را بــه صــورت مرد و زن،
و چهارپايــان را بــه شــكل نــر و مــاده درآورده اســت و بديــن وســيله بــر
آفرينــش شــا (انســانها و توليــد و تكثــر نســل حيوانهــا) مــي افزايــد .هيــچ
1
چيــزي هامننــد اللــه(ﷻ) نيســت و او شــنوا و بينــا اســت".
1
"...و كيس همتا و همگون او منيباشــد".
"...باالتريــن وصــف ،در آســانها و زمــن متع ّلــق بــه اللــه(ﷻ) اســت ،و
1
او بســيار باعـ ّزت و اقتــدار ،و ســنجيده و كار بجــا اســت"
مقایســه منــودن برخــی از صفــات اللــه(ﷻ) بــا صفــات بنــدگان را رد
می کنیم ،این رســم و عادت یهودیها اســت .الله(ﷻ) چنین می فرمایند:
"كيســت كــه بــه الله(ﷻ)قــرض نيكــويئ دهــد تــا آن را بـراي او چنديــن
(روزي بنــدگان را) محــدود و گســرده ميســازد و ِ برابــر كنــد؟ و اللــه(ﷻ)
1
بــه ســوي او بازگردانــده ميشــويد".
زمانــی کــه یهودیهــا ایــن آیــه را شــنیدند اعــراض کردنــد و گفتنــد :مگــر
اللــه(ﷻ) فقیــر اســت کــه از مــا قــرض مــی خواهــد؟و اللــه(ﷻ) چنیــن جــواب
۲۳
مجله توحيد
آنهــا را داد:
"(بــا وجــود ايــن كــه ملــك آســانها و زمــن از آن او اســت و همــه چيــز را
هــم بــه ارث ميــرد ،برخــي از يهوديــان از روي ريشــخند گفتنــد :اي مح ّمــد!
خــداي تــو فقــر اســت و از مــا درخواســت قــرض ميكنــد! بگــو ):بيگــان
اللــه(ﷻ) ســخن كســاين را شــنيد كــه گفتنــد :خــدا فقــر اســت و مــا بينيازيــم!
آنچــه را گفتنــد (بــر ايشــان) خواهيــم نوشــت ،و بــه قتــل رســاندن پيامــران
(توســط گذشــتگان) ايشــان (هــم ثبــت و ضبــط خواهــد شــد) را بــه ناحــق ّ
2
و بدانــان خواهيــم گفــت :بچشــيد عــذاب (آتــش) ســوزان را".
یهودیهــا ایــن رســوم و عــادات را بــا توجــه به تاثیر فیلســوفها و ســخنورانی
کــه دســت بــه تحریــف اســام زده بودنــد و از عقــل فیلــری ب ـرای ارزیابــی
درســتی یــا نادرســتی آیــات زده بودنــد گرفتــه بودنــد و برخیهــا ایــن صفــات را
انــکار مــی کردنــد در نتنیجــه گمـراه و کافــر شــدند و برخــی دیگــر هــم بـرای
تاویــل منــودن ایــن صفــات عقــل خــود را خســته مــی کردنــد و معناهایــی
را کــه بــا عقلشــان ســازگاری نداشــت را تاویــل مــی منودنــد و از راه ســنت
2
خــارج گشــته و اهــل بدعــت گشــتند.
.4تنهــا بــا ادعــای فــردی کــه خــود را بــه دیــن نســبت میدهــد ،منــی
تــوان ویــرا بــه آن دیــن منتســب ســاخت .اگــر شــخصی خــود را بــه یــک
دیــن نســبت دهــد ،تنهــا بخاطــر ادعــا و منتســب منــودن خــود بــدان دیــن،
ایــان و عمــل بــه اســاس آن دیــن ،تــا زمانــی کــه در قیــد حیــات اســت بــر
او فــرض خواهــد گشــت.
یهودیهــا ،مســیحیها و مــرکان مکــه نیــز خــود را بــه دیــن ابراهیــم (علیــه
۲۴
ماکی هســتیم و چه می خواهیم؟
الســام) نســبت مــی دادنــد .امــا چکیــده دیــن وملــت ابراهیــم در آنهــا نبــود
وآنهــا خــارج از ادعایــی بودنــد کــه اذعــان مــی کردنــد.
"ابراهيــم نــه يهــودي بــود و نــه مســيحي ،وليكــن (از اديــان باطلــه بيـزار
و منــرف و) بــر (ديــن) حــق و منقــاد (فرمــان) اللــه(ﷻ) بــود ،و از زمــره
مــركان (و كافــراين چــون قريــش و همگنــان ايشــان) نبــود .ســزاوارترين
مــردم (بــراي انتســاب) بــه ابراهيــم (و ديــن او) كســاين هســتند كــه (در
زمــان ابراهيــم دعــوت او را اجابــت كردنــد و) از او پــروي منودنــد و نيــز
ايــن پيغمــر (مح ّمــد) و كســاين انــد كــه اميــان آورده انــد (زي ـرا مح ّمــد و
يارانــش اهــل توحيــد خالصنــد كــه ديــن ابراهيــم اســت) و الله(ﷻ) رسپرســت
2
و يــاور مؤمنــان اســت"
.5اصــل دیــن اســام؛ بــر کلمــه توحیــد بنــا شــده اســت و دعــوت همــه
پیامــران از آدم (علیــه الســام) تــا خاتــم(ﷺ) بـرای ایــن کلمــه بــوده اســت.
"مــا پيــش از تــو هيــچ پيغمــري را نفرســتادهايم ،مگر اين كــه به او وحي
2
كــرده ايــم كــه :معبــودي جز من نيســت ،پس فقــط مرا پرســتش كنيد".
اگــر بــه دعــوت پیامــران و چگونگــی دعــوت آنهــا بــه قومشــان نــگاه
کنیــد متوجــه چکیــده و مضمــون اســام خواهیــد شــد.
"مــا بــه ميــان هــر ملّتــي پيغمــري را فرســتاده ايــم (و محتــواي دعــوت
همــه پيغمــران ايــن بــوده اســت) كــه اللــه(ﷻ)را بپرســتيد و از طاغــوت
(شــيطان ،بتــان ،ســتمگران ،و غــره) دوري كنيد .اللــه(ﷻ) گروهي از مردمان
را هدايــت داد ،و گروهــي از ايشــان (بــر اثــر كــردار ناشايســت) گمراهــي بــر
آنــان واجــب گرديــد (و رسگشــتگي بــه دامانشــان چســبيد) پــس (اگــر در ايــن
۲۵
مجله توحيد
۲۶
ماکی هســتیم و چه می خواهیم؟
2
عبــادت منــودن و بـرای اللــه(ﷻ) رشیــک و همتــا قرار نــدادن ،مناز خوانــدن و"....
همچنــان در روایتــی شــبیه بــه اینهــا دیــده مــی شــود کــه؛ "اســام بــر پنــج
اســاس بنــا شــده اســت؛ شــهادت دادن که بجــز اللــه(ﷻ) ،پــروردگار دیگری وجود
2
نــدارد و محمــد (ﷺ) بنــده و فرســتاده اللــه(ﷻ) اســت .خواندن منــاز و"...
برمبنای روایتهای دیگر حدیث چنین اســت؛
3
"اســام بر پنج اســاس بنا شــده است و یگانه دانسنت الله(ﷻ)"...
"اســام بــر پنــچ اســاس بنــا شــده اســت ،اللــه(ﷻ) را عبــادت منــودن و بجــز
3
عبــادت اللــه(ﷻ) عبــادت هــر چیــز دیگری را رد منــودن"
ایــن احادیــث بصورتهــای دیگــری نیــز آمــده اســت .امــا وقتــی کــه مــا
همــه را مــورد بحــث قـرار میدهیــم مــی فهمیــم کــه؛ دیــن همــه پیامــران و
تنهــا دیــن مقبــول نــزد الله(ﷻ)اســام اســت و شــامل ایــن مــوارد مــی شــود:
آ .تنهــا الله(ﷻ) را عبادت منودن.
ب .هیچ چیز را با الله(ﷻ) رشیک نســاخنت.
ج .انــکار منــودن همه طاغوتهایی که بجای الله(ﷻ)عبادت می شــوند.
چنانکــه انســان ایــن اســاس را بجــای نیاورنــد تنهــا بــا ادعــا منــودن بــه
ســمبل اســام (کلمــه توحیــد) فایــده ای نخواهنــد بــرد.
۲۷
مجله توحيد
.6ســوره ای کــه همــه اســاس را در خــود جــای داده اســت ســوره کافــرون
است.
ـم َعا ِبــدُ ونَ َمــا أَ ْع ُبــدُ و
"بگــو :اي كاف ـران! َل أ َ ْع ُبــدُ َمــا تَ ْع ُبــدُ ونَ َو َل أَن ُتـ ْ
شــا نيــز منيپرســتيد آنچــه را كــه مــن ميپرســتم .همچنــن نــه مــن بــه گونــه
شــا پرســتش را انجــام ميدهــم .و نــه شــا بــه گونــه مــن پرســتش را انجــام
3
ميدهيــد آئــن خودتــان ب ـراي خودتــان ،و آئــن خــودم ب ـراي خــودم!".
همــراه بــا پیامــر در راهــی همســفر شــدیم پیامــر نســبت بــه فــردی
کــه ســوره کافــرون را تــاوت مــی منــود فرمــود" :ایــن شــخص بی ـزاری خــود را
3
از رشک بیــان منــود".
پیامــر پرســید" :چــه چیــز شــا را بــه اینجــا آورده اســت؟من هــم جــواب دادم:
چیــزی را بــه مــن بیاموزیــد کــه هنــگام به بســر رفــن آنـرا بخوانــم! پیامــر فرمودند:
زمانــی کــه بــه بســر رفتیــد ســوره کافــرن را بخوانیــد وبخوابیــد کــه در حقیقــت
3
مضمــون آن برائــت از رشک اســت".
ســوره کافرون ،بیزاری از رشک اســت .بیزاری از رشک نقطه ورود به اســام
اســت ورشط برای ماندن در دایره اســام داشــن ایامنی خالی از رشک اســت.
"كســاين كــه اميــان آورده باشــند و اميــان خــود را بــا رشك نياميختــه
باشــند ،امــن و امــان ايشــان را س ـزا اســت ،و آنــان راه يافتــگان (راه حــق
3
و حقيقــت) هســتند".
"بــه تــو و بــه يكايــك پيغمــران پيــش از تــو وحــي شــده اســت كــه اگــر
رشک بــورزی كــردارت (باطــل و بيپــاداش ميگــردد و) هيــچ و نابــود ميشــود،
۲۸
ماکی هســتیم و چه می خواهیم؟
3
و از زيانــكاران خواهــي بــود".
در ســوره کافرون که ســمبل بیزاری از رشک اســت حاوی این بندها است:
• کافــر منودن مرشکان
• رد منــودن چیزهایــی کــه مــرکان بعنــوان الــه قبــول منــوده وباطــل
دانســن عبــادت مــرکان.
• اعــام منــودن اینکه الــه باطل آنها را عبادت منی کنیم.
.7حکمرانــی تنهــا ازآن اللــه(ﷻ) اســت .آفریننــده ،روزی دهنــده ومالــک
ُملــک اللــه(ﷻ) اســت .وضــع قوانیــن وتعیین کننده حـرام و حــال تنها مربوط
بــه اللــه(ﷻ) اســت و حکمرانــی وســلطنت بــدون قید و رشط ازآن اوســت.
موضوع حاکمیّت از آن الله(ﷻ) اســت بر چهار اصل بنا شــده اســت؛
آ .اعتقاد داشــن بر این اصل که حاکم ّیت ازآن الله(ﷻ) اســت.
"فرمانــروايئ از آن الله(ﷻ)اســت و بــس( .ايــن ،او اســت كــه بــر كائنــات
حكومــت ميكنــد و از جملــه عقائــد و عبــادات را وضــع ميناميــد) اللــه(ﷻ)
دســتور داده اســت كــه جــز او را نپرســتيد .ايــن اســت ديــن راســت و
ثابــت( .كــه اد ّلــه و براهــن عقــي و نقــي بــر صــدق آن رهربنــد) ويل بيشــر
3
مــردم منيداننــد".
3
"و در فرماندهــي و قضــاوت خــود كيس را انباز منيگرداند".
۲۹
مجله توحيد
3
"آگاه باشــيد كــه تنهــا او مــي آفريند و تنها او فرمان ميدهد"
ب .در قضیــه مدیریــت ،مناینــدگان وفرمانروایــان نیــز بایســتی بــه احــکام
اللــه(ﷻ) حکــم کننــد.
"اي داود! مــا تــو را در زمــن مناينــده (خــود) ســاخته ايــم (و بــر جــاي
پيغمــران پيشــن نشــاندهايم) پــس در ميــان مــردم بــه حــق داوري كــن و
از هــواي نفــس پــروي مكــن كــه تــو را از راه اللــه(ﷻ) منحــرف ميســازد.
بيگــان كســاين كــه از راه اللــه(ﷻ) منحــرف ميگردنــد عــذاب ســختي بــه
4
خاطــر فرامــوش كــردن روز حســاب و كتــاب (قيامــت) دارنــد".
"مــا تــورات را (بــر مــويس) نــازل كرديــم كــه در آن رهنمــودي (بــه ســوي
حــق) و نــور بــود .پيغمــراين كــه تســليم فرمــان اللــه(ﷻ) بودنــد بــدان بـراي
يهوديــان حكــم ميكردنــد ،و نيــز خداپرســتان و دانشــمنداين بــدان حكــم
ميكردنــد كــه امانتــداران و پاســداران كتــاب اللــه(ﷻ) بودنــد .پــس (اي علــاء
يهوديــان ،و شــا اي مؤمنــان!) از مــردم نهراســيد و بلكــه از مــن بهراســيد
و آيــات مــرا بــه بهــاي ناچيــز (دنيــا ،همچــون رشــوه و جــاه و مقــام)
نفروشــيد و (بدانيــد كــه) هركــس برابــر آن چيــزي حكــم نكنــد كــه اللــه(ﷻ)
نــازل كــرده اســت (و قصــد توهــن بــه احــكام الهــي را داشــته باشــد) او و
4
امثــال او بيگــان كافرنــد".
"و (بــه تــو اي پيغمــر فرمــان ميدهيــم بــه ايــن كــه) در ميــان آنــان
طبــق چيــزي حكــم كــن كــه اللــه(ﷻ) بــر تــو نــازل كــرده اســت ،و از اميــال
و آرزوهــاي ايشــان پــروي مكــن ،و از آنــان برحــذر بــاش كــه (بــا كــذب و
حقپــويش و خيانــت و غرضــورزي) تــو را از برخــي چيزهــايئ كــه الله(ﷻ)بــر
۳۰
ماکی هســتیم و چه می خواهیم؟
تــو نــازل كــرده اســت بــه دور و منحــرف نكننــد (و احكامــي را پاميــال هــوي
و هــوس باطــل خــود نســازند) .پــس اگــر پشــت كردنــد ،بــدان كهاللــه(ﷻ)
۳۱
مجله توحيد
۳۲
ماکی هســتیم و چه می خواهیم؟
4 4
انبــاز قـرار ميدهنــد".
د .مراجعــه نــدادن قضــاوت و دادگاهــی بــه دادگاههایــی کــه بــه احــکام
اللــه(ﷻ) حکــم منــی کننــد.
تعجــب منيكنــي از كســاين كــه ميگوينــد كــه آنــان "(اي پيغمــر!) آيــا ّ
بدانچــه بــر تــو نــازل شــده و بدانچــه پيــش از تــو نــازل شــده اميــان دارنــد
(ويل بــا وجــود تصديــق كتابهاي آســاين ،به هنگام اختــاف) ميخواهند داوري
را بــه پيــش طاغــوت بربنــد (و حكــم او را بــه جــاي حكــم خــدا بپذيرنــد؟!).
و حــال آن كــه بديشــان فرمــان داده شــده اســت كــه بــه طاغــوت اميــان
نداشــته باشــند .و اهرميــن ميخواهــد كــه ايشــان را بــي گم ـراه (و از راه
5 4
حــق و حقيقــت بــدر) كنــد".
.8چنانچــه دولتــی بــر مبنــای احــکام اللــه(ﷻ) حکــم نکنــد آن دولــت یــک
طاغــوت اســت واحـزاب و پارتیهــای موجــود در آن نیــز طاغــوت هســتند .برای
اینکــه بــر راه اســام باشــید بایســتی کــه؛ بــاور داشــت کــه آنهــا کافــر هســتند
وآنهــا را انــکار منــود و از راه طاغــوت گشــته آنها و مدیرانشــان بیزاری جســت.
فرمانروایــان و احزابــی کــه دمکراســی و ســکوالریزم را مــی پســندند و
۳۳
مجله توحيد
همــگام بــا دمکراســی بــه مــوازات جنبشــهای اســامی حرکــت مــی کننــد
وادعــا مــی کننــد کــه دمکراســی را تنهــا بعنــوان وســیله ای بـرای خدمــت بــه
دیــن بــکار مــی برنــد .بســان ایــن اســت بخواهیــد نجاســت را بــا نجاســت
متیزمناییــد .بــا ایجــاد طاغــوت و بـرای اللــه(ﷻ) رشیــک قـرار دادن ،منــی تــوان
بــه دیــن اللــه(ﷻ) خدمــت منــود.
" .9حاکم ّیــت بــدون قیــدو بنــد بـرای ملــت اســت" ایــن اولیــن اصــل و شــعار
دمکراســی اســت و دمکراســی یــک دیــن ســاخته دســت بــر اســت.
همچنــان کــه هــر دیــن یکعـدّه عبــادات وفهم دینــی مخصوصــی دارد ،در
دیــن دمکراســی نیــز عباداتــی وجــود دارد و عبــادت آن رشکــت در انتخابــات
اســت! بــا رای دادن ،بـرای الله(ﷻ)رشیــک قـرار داده و وارد دیــن دمکراســی
میشوید.
آیــات بیــان شــده در مــورد انتخابــات ورای دادن خیلــی واضــح وآشــکار بر
ایــن قضیــه داللــت مــی کنــد وماه ّیــت سیســتم دمکراســی را بیــان مــی کنــد
و الزمــه آگاهــی و دانســن تضــاد سیســتم و قانــون دمکراســی بــا اســام از
طــرف هــر مســلامنی بهرتیــن شــاهد بــر ایــن موضــوع اســت .کســانی کــه مــی
گوینــد ایــن مســاله یــک قضیــه مبهــم اســت و انســانهایی کــه بـرای اللــه(ﷻ)
رشیــک قــرار مــی دهنــد را مســلامن مــی پندارنــد ،در اصــل بــه گمراهــی
بزرگــی گرفتــار گشــته انــد.
.10هرسیســتم طاغوتــی بـرای بــه بردگــی و بندگــی کشــیدن انســانها پــان
(روش) مخصوصــی قـرار مــی دهد.
ایــن پالنهــا ســبب میشــود کــه نســلهای بعــدی کفــر و رشک را دوســت
داشــته باشــند .ایــن نســلها گونــه گونــه انــد .کســانی کــه ایدئولــوژی کفــر و
رشک را مــی پســندند ،داوطلبانــه ماننــد کســانی خواهنــد شــد کــه بندگــی ایــن
ایدئولــوژی را بجــای مــی آورنــد ،همچنانکــه در زمــره کســانی کــه خــود را بــه
۳۴
ماکی هســتیم و چه می خواهیم؟
موســی نســبت مــی دادنــد ،کســانی بودنــد کــه بــرده فرعــون شــده بودنــد.
امــا گــروه دوم از همــه خطرناکــر اســت ،کــه بــا وجــود نســبت دادن خــود
بــه موســی از فرمــان اللــه(ﷻ) رسپیچــی مــی کردنــد وبــه رشک و بــدی متایــل
منــوده و پیامــران را بقتــل مــی رســاندند و از انســانهایی بودنــد کــه آیــات
اللــه(ﷻ) را انــکار و دروغ مــی پنداشــتند .ق ـران کــه قصــه بنــی ارساییــل را
بیــان میــدارد بیــش از همــه چیــز بــه ایــن خصلــت آنهــا تتاکیــد مــی کنــد.
امــروزه مــدارس مکانــی شــده بـرای بــه بردگــی کشــیدن انســانها .امــروزه
طاغوتــان آمــوزش و برنامــه تحصیلــی را جهــت رســیدن بــه مقاصــد خــود
منظــور مــی کننــد وبصــورت واضــح آن ـرا بیــان مــی کننــد.
قانــون ملــی آمــوزش و پــرورش (مــادّه )2؛ هــدف کلــی ازآمــوزش وپرورش
ملــی در ترکیــه ایــن اســت کــه؛ تــک تــک ملــت تــرک وابســتگی و همبســتگی
خــود را بــا قانــون اساســی ملــت پرســتی (ناســیونالیزم) اتاتــورک حفــظ و پیوند
منایــد وملــت تــرک اخــاق ،معنویــات و فرهنــگ خــود را ارزش نهــاده و آنـرا
بهبــود و حفاظــت منایــد .خانــواده ،وطــن وملّــت خــود را دوســت داشــته و در
جهــت برتــری آن بــر دیگــر اقــوام همــت منایــد .وهــر فــرد حقــوق انســانی و
وظیفــه و مســئولیتهای خــود را بــر مبنــای اصــول قانــون اساســی ناســیونالیزم،
دمکراســی ،ســکوالریزم و کومونیســتی بدانــد.
اهــداف آمــوزش عمومــی ملــی (مــادّه)5؛ مطابقــت بــا اصــول ،قبــول
اصالحــات و انقــاب اتاتــورک از جانــب دانــش آمــوزان از اهــداف آمــوزش
و پــرورش ملــی اســت،احرتام نهــادن بــه قانــون اساســی ترکیــه و اصــول
دمکراســی...احرتام نهــادن بــه حقــوق انســانها و کودکان...وبدســت آوردن و
پایبنــد منــودن اف ـراد اســت.
رشک و طاغــوت بـرای بــه بردگــی کشــیدن انســانها یــک روش منســجم را
برانســان تحمیــل مــی کنــد کــه ایــن ســازمانها و مــدارس متناقــض بــا اســام
۳۵
مجله توحيد
جهــت آگاهــی بیشــربه کتابهــا و بحثهــای بیــان شــده در ایــن بــاره از جانــب جامعــت مراجعــه .51
مناییــد.
مائده 55 .52
۳۶
ماکی هســتیم و چه می خواهیم؟
(و در دشــمني بــا شــا يكســان و برابرنــد) .هركــس از شــا بــا ايشــان دوســتي
ورزد (و آنــان را بــه رسپرســتي بپذيــرد) بيگــان او از زمــره ايشــان بشــار
اســت .و شــكّ نيســت كــه اللــه(ﷻ) افــراد ســتمگر را (بــه ســوي اميــان)
5
هدايــت منيكنــد".
"بســياري از آنــان را ميبينــي كــه كافـران را بــه دوســتي ميپذيرنــد (و بــا
مــركان ب ـراي نــرد بــا اســام همدســت ميشــوند .بــا ايــن كار زشــت) چــه
توشــه بــدي ب ـراي خــود پيشــاپيش (بــه آخــرت) ميفرســتند! توشــه اي كــه
موجــب خشــم اللــه(ﷻ) و جاودانــه در عــذاب (دوزخ) مانــدن اســت .اگــر
آنــان بــه اللــه(ﷻ)و پيغمــر (اســام) و آنچــه بــر او (از قــرآن) نــازل شــده
اســت ،اميــان مــي آوردنــد( ،بــه ســبب اميــان راســتني هرگــز) كاف ـران را بــه
5
دوســتي منيگرفتنــد .ويل بســياري از آنــان فاســق و از ديــن خارجنــد".
ولــی (دوســت) بــه معنــای؛ نزدیکــی ،پیــروی کــردن ،همــکاری منــودن،
عشــق و نظیــر ایــن معناهــا مــی آیــد .امــروزه بــا اســام و احــکام خالــص آن
یــک جنــگ وجــود دارد .بــا اللــه(ﷻ) اعــان جنــگ منــوده و بوســیله سیســتم
رسبــازی لشــکری از انســانها رارسبــاز و پلیــس منــوده انــد و بــا خدمــت اجباری
در حقیقــت بــا طاغوتــان و کســانی کــه بــا اســام اعــان جنــگ منــوده انــد
دوســتی مــی کننــد و ارتبــاط خــود را بــا ایــان گسســته انــد.
.12نگاهــی به ماده های موجود:
حقیقــت جامعــه ای کــه مــا در آن زندگــی مــی کنیــم چنیــن اســت کــه؛
طاغــوت را منــی شناســندوبر همیــن اســاس طاغــوت را انــکار منــی کننــد .وهــر
نــوع رشکــی را مرتکــب مــی شــوند .ایــن اجتــاع ،جامعــه ای اســت کــه از
اســام دور گشــته انــد!
۳۷
مجله توحيد
خــود را بــه اســام نســبت دادن ،بزبــان آوردن کلمــه توحیــد ،اقامــه اذان و
خوانــدن منــاز و انجــام دادن چنیــن اعاملــی در اســام هیــچ تاثیــری در حکــم
ایــن جامعــه نــدارد .اینهــا کســانی هســتند کــه از حقیقــت اســام بــی خــر و
همــگام بــا ایــن اعــال هــر گونــه رشک و کفــری را مرتکــب مــی شــوند .ایــن
جامعــه کــه خــود را بــه محمــد (ﷺ) نســبت مــی دهنــد ،بســان یهودیهــا
و مســیحیها و مــرکان مکــه هســتند ،کــه خــود را بــه دیــن ابراهیــم (علیــه
الســام) نســبت میدادنــد ،امــا ایــن ادعــای آنهاقابــل قبــول و پذیرفتنــی نبــود.
جامعــه ای کــه بــر رشک رشــد و منــو یافتــه اســت ،باوجــود اینکــه خــود
را بــه پیامــران قبلــی هــم نســبت دهنــد بازهــم جامعــه ای مــرک اســت.
.13نشــانه هــای اســام؛ عالیمــی هســتند کــه مخصــوص بــه دیــن اســام
اســت و بــا انجــام آن اســام و مســلامنان را از دیگــر ادیــان جــدا مــی ســازد.
اگــر ایــن نشــانه هــا را در یــک شــخص مشــاهده کنیــد و حتــی اگــر حقیقــت
آن شــخص را هــم ندانیــد بــا او بعنــوان یــک مســلامن تعامــل مــی شــود.
نشــانه هــای اســام برحســب زمــان و مــکان قابــل تغییــر هســتند .هــر
زمــان کــه مســلامنان را از کافــر جــدا ســاخت ،بعنــوان عالمــت اســام پذیرفتــه
هســتند .در زمــان رســول اللــه (ﷺ)' کلمــه توحیــد ،منــاز ،اذان وهرکس زبانی
مــی گفــت 'مــن مســلامنم' اینهــا فقــط مخصــوص بــه مســلامنان بودوتنهــا
مســلامن آن ـرا انجــام مــی دادنــد واینهــا را بعنــوان عالمــت اســام بحســاب
مــی آوردنــد.
در زمــان ابوبکــر (رضــی اللــه عنــه) قضیــه ِردِّه رویــداد .در حالــی کــه
افـرادی کــه تابــع پیامــر دروغگیــن شــده بودنــد و یــا از دادن زکات خــودداری
مــی کردنــد .الالــه االاللــه مــی گفتنــد ،اذان ومنــاز مــی خواندنــد .امــا اصحــاب
ایــن اعــال را بعنــوان نشــانه اســام از آنهــا قبــول نکردنــد و بــا آنهــا جنگیدند.
وانــکار منــودن پیامــر دروغگیــن و دادن زکات و بی ـزاری جســن از کســانی
۳۸
ماکی هســتیم و چه می خواهیم؟
کــه پیامــر دروغگیــن را قبــول و زکات منــی دادنــد را بعنــوان عالمــت اســام
قبــول مــی کردنــد.
امــروزه وضــع نیــز همچنــان اســت وفرقــی نــدارد .یــک ســکوالر بــا اســام
اعــان جنــگ منــوده وفرمانــده ای ،فرمــان مقابلــه و مبــارزه با مســلامنان را می
دهــد وبســان یــک هرنمنــد زبردســت مشــغول نــر فســاد و بــی اخالقــی در
ایــن جامعــه اســت .وبیشــر رهــران کفــر ،الالــه االاللــه بــر زبــان مــی آورنــد،
منــاز مــی خوانــد و ادعــا مــی کنــد و مــی گویــد :مــن مســلامنم و ویـرا یــک
مســلامن مــی پندارنــد .وبخاطــر اســباب بیــان شــده جداســاخنت نشــانه هــای
مســلامن از کافر محو شــده ونشــانه های اســام نابود و متوقف گشــته اســت.
نشــانه هــای اســام در رژیمهــای کنونــی؛ بــرای کســانی کــه گــان
مــی کننــد بــر دیــن اســام هســتند آن اســت کــه؛ بایســتی از دیــن ســاخته
5
شــده از رشک و خرافــات بیــزاری بجوینــد.
.14تکفیــر ،نیــز ماننــد منــاز ،روزه وزکات یــک حکــم اســت ودر قــران
وســنت بــه اثبــات رســیده اســت .تکفیــر بــه معنــای انــکار منــودن ،کــم کــردن،
اســت و یــا اگراللــه(ﷻ) بــر مبنــای دالیــل و شــواهد فــردی را کافــر بگویــد ،و
دیگــری ایــن حکــم اللــه(ﷻ) را تحقیــر و کوچــک بشــارند و یــا آیــات الله(ﷻ)
جهــت معلومــات بیشــر بــه بحثهــای بیــان شــده از جانــب جامعــت در ایــن زمینــه مراجعــه .55
شــود.
۳۹
مجله توحيد
برخــي از شــا را (بــه ســبب توبــه مجــدّ د و انجام كارهاي شايســته) ببخشــيم،
برخــي ديگــر را منيبخشــيم .زي ـرا آنــان (بــر كفــر و نفــاق خــود ماندگارنــد
5 5
و در حــق پيغمــر و مؤمنــان) بــه بزهــكاري خــود ادامــه ميدهنــد".
.15تکفیرمنــودن بــر مبنــای یــک قــول ،عمــل و یــا اعتقــاد دارای ســه
قســم اســت:
آ .عبادتــی را کــه بایســتی ب ـرای اللــه(ﷻ) انجــام شــود را ب ـرای دیگــری
انجــام دادن .بـرای اللــه(ﷻ) رشیــک قـرار دادن یــا طاغــوت را انــکار نکــردن،
اینهــا وجــه اشــراک دعــوت همــه پیامــران بــوده اســت .امــا بــا انجــام عمــل
ب ـرای غیراللــه(ﷻ) اصــل دیــن را خ ـراب منــوده و وارد رشک گشــته انــد.
ب .آنچــه را کــه ازاصــل دیــن (ح ـرام و حــال) را بایســتی بداننــد ودر
صورتــی کــه حــال را ح ـرام وح ـرام را حــال منایــد ،چنانچــه بــا مســلامنان
زندگــی منایــد و امــکان دسرتســی بــه کســب آن برایــش مهیّــا باشــد بــا انجــام
آن بــه کفــر مــی افتــد .یــا اگــر تــازه مســلامن شــده اســت و در مکانــی دور از
مســلامنان زندگــی مــی کنــد ،و بعــد از امتــام حجــت بــر او و آگاه ســاختنش
از ایــن حکــم بــاز هــم بــر عمــل خــود مداومــت منایــد در ایــن صــورت حکــم
تکفیــر بــر وی القــاء مــی گــردد.
ج .اگراصــل دیــن نباشــد ،مســایلی باشــد کــه دانســن آنهــا رضوری نیســت،
بخاطــر انجــام ایــن اعــال ،ازنســبت دادن حکــم تکفیــر معــذور اســت .در
صورتــی کــه اقامــه ح ّجــت شــده باشــد بعدهــا شــخصی آگاه بــر ایــن کار
مــی توانــد باتوجه بــه وضعیت او حکم تکفیر وی را بدهد.
۴۰
ماکی هســتیم و چه می خواهیم؟
5
.16در اصول دین هیچ اکراه و خطایی از انســان پذیرفته نیســت.
چونکــه در ایــن نکتــه اللــه(ﷻ) بــه بهرتیــن وکاملرتیــن شــکل بــر انســان
اقامــه حجــت منــوده اســت ،وبهانــه و عــذری بـرای آنهــا منانــده اســت.
"(اي پيغمــر! بـراي مــردم بيــان كــن) هنگامــي را كه پــروردگارت فرزندان
آدم را از پشــت آدميـزادگان (در طــول اعصــار و قــرون) پديــدار كرد و ايشــان
را بــر خودشــان گــواه گرفتــه اســت (و خطــاب بدانــان فرمــوده اســت) كــه:
آيــا مــن پــروردگار شــا نيســتم؟ آنــان (هــم بــه زبــان حــال پاســخ داده و)
گفتــه انــد :آري! گواهــي ميدهيــم (تــويئ خالــق بــاري .مــا دالئــل و براهــن
جهــان را موجــب اق ـرار و اعــراف شــا مردمــان كردهايــم) تــا روز قيامــت
نگوئيــد مــا از ايــن (امــر خداشــنايس و يكتاپرســتي) غافــل و بيخــر بــوده-
ايــم يــا ايــن كــه نگوئيــد :نيــاكان مــا پيــش از مــا رشك ورزيدنــد و مــا هــم
فرزنــدان آنــان بوديــم (و چــون چيــزي در دســت نداشــتيم كه بــا آن حق را از
باطــل بشناســيم ،از ايشــان پــروي كرديــم .لــذا خويشــن را بيگنــاه ميدانيــم.
پــروردگارا!) آيــا بــه ســبب كاري كــه باطلگرايــان (يعنــي نيــاكان مــرك مــا
5
كــه بنيانگــذاران بتپرســتي بودهانــد) كردهانــد مــا را نابودمــان ميگــرداين؟"
.58اکراه؛ کسی را مجبور به چیزی مخالف خواست و متایل قلبی او منودن ".كساين كه
پــس از اميــان آوردنشــان كافــر ميشــوند -بجــز آنــان كــه (تحــت فشــار و اجبــار) وادار بــه اظهــار كفــر
ميگردنــد و در هــان حــال دلهايشــان ثابــت بــر اميــان اســت -آري! چنــن كســاين كــه ســينه خــود را
بـراي پذيــرش مجـدّد كفــر گشــاده ميدارنــد (و بــه دلخــواه خــود دوبــاره كفــر را ميپذيرنــد) ،خشــم تنــد
و تيــز خــدا (در دنيــا) گريبانگريشــان ميشــود ،و (در آخــرت ،كيفــر و) عــذاب بزرگــي دارنــد ".نحــل 106
خطا؛ لغزش زبانی فرد ،مخالف با چیزی که خواسته با سخن یا عمل آنرا انجام دهد.
"خوشــحال شــدن اللــه(ﷻ) از توبــه بندگانــش بســان ایــن مثــال اســت ،آدمــی قصــد ســفر کنــد
وهمراهــش وســیله ســواری (شــر) هســت کــه آذوقــه ســفر بــر آن اســت وآدم مــی خوابــد و وقتــی کــه
بیــدار میشــود شــرش کــه آذوقــه شــخص بــر آن بــود رفتــه اســت .تشــنگی و گرســنگی بــر وی مســلط
مــی شــود ،بــه جــای خــودش برگشــته و خوابــش مــی بــرد وقتــی بیــدار مــی شــود شــرش برگشــته و بــر
بــاالی رسش اســت .بــه راهــش ادامــه مــی دهــد و از فــرط خوشــحالی چنیــن مــی گویــد :ای خدایا!مــن
خــدای تــو ،وتــو بنــده مــن هســتی .ایــن خطــای وی از شــادی و خوشــحالی بیــش از انــدازه اش اســت.
بخــاری ،6308مســلم 2744
اعراف 172-173 .59
۴۱
مجله توحيد
مــی خواهــد انســان موحــد اللــه(ﷻ) ایــن از ملزومــات فطــرت اســت کــه
باشــد و مــرک نباشــد.
متوجــه آئــن (حقيقــي اللــه(ﷻ) ،اســام) كــن."روي خــود را خالصانــه ّ
ايــن رسشــتي اســت كــه اللــه(ﷻ) مردمــان را بــر آن رسشــته اســت .نبايــد
رسشــت اللــه(ﷻ) را تغيــر داد .ايــن اســت ديــن و آئــن محكــم و اســتوار ،و
ليكــن اكــر مــردم (چنــن چيــزي را) منيداننــد .بــه ســوي اللــه(ﷻ) برگشــته ،و
از (خشــم و عــذاب) او بپرهيزيــد ،و منــاز را چنــان كــه بايــد بگزاريــد ،و از
6
زمــره مــركان نگرديــد".
اللــه(ﷻ) تنهــا بــه اینهــا بســنده ننمــوده و بــرای آگاه ســاخنت انســانها
و کمــک منــودن فطــرت ،دانســتنیهایی دررابطــه بــا کاینــات را ارایــه منــوده
اســت .وپــروردگار در قـران از اول تــا آخــر از انســانها مــی خواهــد کــه موحــد
و مومــن باشــند.
"پــروردگار شــا ،اللــه(ﷻ) يكتــا و يگانــه اســت و هيــچ پــروردگار جــز
او كــه رحــان و رحيــم اســت وجــود نــدارد .مسـ ّلامً در آفرينــش آســانها و
زمــن و آمــد و شــد شــب و روز و كشــتيهايئ كــه بــه ســود مــردم در دريــا
در حركتنــد و آيب كــه اللــه(ﷻ) از آســان نــازل كــرده و بــا آن زمــن را پــس
از مرگــش زنــده ســاخته و انــواع جنبنــدگان را در آن گســرده ،و در تغيــر
مســر بادهــا و ابرهــايئ كــه در ميــان آســان و زمــن مع ّلــق ميباشــند ،بيگــان
6 6
نشــانه هــايئ اســت بـراي مردمــي كــه تع ّقــل ورزنــد".
۴۲
ماکی هســتیم و چه می خواهیم؟
۴۳
مجله توحيد
۴۴
ماکی هســتیم و چه می خواهیم؟
ص 28 .68
حرش 10 .69
۴۵
مجله توحيد
آ .اللــه(ﷻ) صاحــب علــم مطلــق (بــی قیــد و بنــد) اســت .قبــل از اینکــه
هــر چیــزی را خلــق منایــد ،آگاه و دانــا بــه همــه چیــزآن اســت.
"الله(ﷻ)هــان اســت كــه هفــت آســان را و هامننــد آن زمــن را آفريده
اســت .فرمــان اللــه(ﷻ) همــواره در ميــان آنهــا جاري اســت (و تدبــر هدايت
و رهــري او ،لحظــه اي از جهــان بزرگ هســتي برداشــته منيشــود ،اين آفرينش
عظيــم بــدان خاطــر اســت) تــا بدانيــد اللــه(ﷻ) بــر هــر چيــزي توانــا اســت،
7
و آگاهــي او همــه چيــز را فـرا گرفتــه اســت".
7
از هر چيزي آگاه اســت". الله(ﷻ) "...بدانيد كه بيگامن
ایــن معلومــات را در لــوح املحفوظ نوشــته و از آن نگهداری ب .اللــه(ﷻ)
مــی کند.
"(اي پيغمــر!) تــو بــه هيــچ كاري منيپــردازي و چيــزي از قــرآن منيخــواين،
و (شــا اي مؤمنــان!) هيــچ كاری منيكنيــد ،مگــر ايــن كــه مــا ناظــر بــر شــا
هســتيم ،در هــان حــال كــه شــا بــدان دســت مــی يازيــد و رسگــرم انجــام
آن ميباشــيد .و هيــچ چيــز در زمــن و در آســان از پــروردگار تــو پنهــان
ذره ای باشــد و چــه كوچكــر و چــه بزرگــر از آن( ،همــه منــی مانــد ،چــه ّ
اينهــا) در كتــاب واضــح و روشــني (در نــزد پروردگارتــان ،بــه نــام لــوح
7
محفــوظ) ثبــت و ضبــط ميگــردد".
"اللــه(ﷻ) پنجــاه هـزار ســال قبــل از اینکــه زمیــن و آســان را خلــق منایــد
7
آنـرا نوشــته اســت و عــرش (ســلطنت) اللــه(ﷻ) بر آب اســت".
۴۶
ماکی هســتیم و چه می خواهیم؟
ج .خواســت و اراده اللــه(ﷻ) بــر هــر چیــز اســت و اگــر خواســت الله(ﷻ)
۴۷
مجله توحيد
۴۸
ماکی هســتیم و چه می خواهیم؟
7
بــزرگ و رســتگاري ســرگ".
در ایــن آیــه بیــان شــده کــه اللــه(ﷻ)؛ از مهاجریــن وانصــار و کســانی
کــه بــه بهرتیــن شــیوه از آنهــا پیــروی کردنــد خشــنود وراضــی گشــته اســت.
در عــر رســول اللــه (ﷺ) اگــر اهــل کتــاب مــی خواســتند ایــان
بیاورنــد ،ایــان اصحــاب را بعنــوان معیارســنجش ایــان معرفــی مــی کردنــد.
"اگــر آنــان اميــان بياورنــد ،همچنــان كــه شــا اميــان آورده ايــد ،و بــدان
چيزهــايئ كــه شــا اميــان داريــد ،ايشــان نيــز اميــان داشــته باشــند ،بيگــان
رهنمــود گشــته انــد ،و اگــر پشــت كننــد پــس راه اختــاف و دشــمنانگي را
(بــا شــا) در پيــش گرفتــه انــد ،و اللــه(ﷻ) تــو را بســنده خواهــد بــود و
او تــو را از (اذ ّيــت و آزار و نرينــگ و دسيســه هــاي) ايشــان نجــات خواهــد
داد ،و او شــنوا و بينــا اســت (و گفتــار ايشــان را ميشــنود و كــردار آنــان را
8 7
ميبينــد)".
.24اجــاع؛ یکــی از منابــع دیــن اســت .پیامــر فرمــوده" :امــت مــن و
گمراهــی باهــم در یــک مــکان جمــع نخواهند شــد 8 ".در عــر اصحاب اجامع
متشــکل از؛ معتــر ومقبــول بــود .آنچــه بعــد از نســل اصحــاب ادعــا مــی کننــد
کــه آن اجــاع اســت ،اجــاع نیســت .اکرثیــت آنهــا نگــرش هســتند .همچنــان
کــه عاملــان بیــان منــوده انــد؛ بعلــت پراکندگــی و انتشــار مــردم و عاملــان در
گوشــه وکنــار دنیــا جمــع منــودن نگــرش و آراء عاملــان امــری ناممکــن اســت.
.25قیاســی را کــه مطابــق بــا رشوط علــم اصــول باشــد ،یــک دلیــل معتــر
۴۹
مجله توحيد
اســت ومناســب بــا قوانیــن اســامی در همــه نســلها و عرصهــا خواهــد بــود.
ومراجعــت بــدان بـرای چــاره رس منــودن مشــکالت امــری رضوریســت.
.26اصولــی از دیــن کــه بوســیله احادیــث متواتــر بــه اثبــات رســیده از
موضوعــات عقیــده اســت .اگــر شــخص را امتــام حجــت مناییــد و بازهــم بر کفر
قطعــی خــود مداومــت منایــد .وی ـرا کافــر مــی گویند.امــوری بســان؛ عــذاب
قــر وجــود دارد ،شــفاعت وجــود دارد ،آمــدن عیســی (علیــه الســام) قبــل از
برپاشــدن قیامــت و مهــدی (علیــه الســام) ودجــال و دابــه االرض حقیقــت
دارد و بوقــوع خواهــد آمــد.
.27دانســن غیــب ،تنهــا مربــوط بــه خداونــد اســت .واگــر خداونــد
اراده منایــد آن انــدازه از غیــب را کــه بخواهــد بــه پیامــر میدهــد و ویــرا
آگاه مــی ســازد.
"داننــده غيــب الله(ﷻ)اســت ،و هيــچ كــي را بــر غيــب خــود آگاه
منيســازد .مگــر پيغمــري كــه اللــه(ﷻ)از او خوشــنود باشــد.الله(ﷻ) (ب ـراي
حفــظ آن مقــدار غيبــي كــه او را از آن مطّلــع ميكنــد ،از ميــان فرشــتگان)
8
محافظانــی در پيــش و پــس او روان ميــدارد".
"(اي مؤمنــان! س ـ ّنت) اللــه(ﷻ) بــر ايــن نبــوده اســت كــه مؤمنــان را
بــه هــان صــوريت كــه شــا هســتيد بــه حــال خــود واگــذارد .بلكــه اللــه(ﷻ)
ناپــاك را از (مؤمــن) پــاك جــدا ميســازد .و (همچنــن سـ ّنت) بــر ايــن نبــوده
اســت كــه (كــي را از آفريــدگان خــود ،و از جملــه) شــا را بــر غيــب مطّلــع
ســازد (تــا مؤمنــان و منافقــان را از طريــق علــم غيــب بشناســيد .زيـرا ايــن
برخــاف سـ ّنت الهــي اســت) .ويل اللــه(ﷻ) از ميــان پيغمــران خــود ،هــر كــه
را بخواهــد برميگزينــد (و بــر قســمتي از غيــب مطّلــع ميســازد ،الب ّتــه بــدان
٥٠
ماکی هســتیم و چه می خواهیم؟
انــدازه كــه بـراي مقــام رهــري او الزم و رضوري باشــد) پــس بــه اللــه(ﷻ)و
پيغمربانــش اميــان بياوريــد ،و اگــر اميــان بياوريــد و پرهيــزگار شــويد ،پــاداش
8
بزرگــي خواهيــد داشــت".
خــردادن و معلــوم ســاخنت برخــی از عالمتهــای برپاشــدن قیامــت از
جانــب پیامــر دال بــر ایــن قضیــه اســت کــه اللــه(ﷻ) بوســیله غیــب پیامــر را
از ایــن عالمتهــا آگاه ســاخته اســت .ایــن روایتهــا حقیقــت دارنــد و برپاشــدن
ناگهانــی قیامــت بــا ایــن عالمتهایــی کــه پیامــر بیــان منــوده هیچگونــه تضــادو
تناقضــی ندارنــد .اللــه(ﷻ) همــگام بــا برپاشــدن ناگهانــی قیامــت ایــن عالمتهــا
را بیــان منــوده اســت.
"انــگار (كاف ـران و منافقــان تــا قيامــت ف ـرا نرســد اميــان منــي آورنــد ،و
بـراي اميــان آوردن خــود) قيامــت را چشــم ميدارنــد كــه ناگهان برپا ميشــود؟!
هــم اكنــون عالئــم و نشــانه هــاي آن ظاهــر شــده اســت (كــه از جملــه آنهــا
بعثــت خامتاالنبيــاء اســت) .امــا وقتــي كــه قيامــت ف ـرا رســيد ،ديگــر بــاور
8
داشــن و انــدرز گرفــن چــه ســودي بــه حالشــان دارد؟!"
.28پیــروی از ســنت پیامــر در زندگــی یــک اختیــار و انتخــاب نیســت،
بلکــه بــرای مقبولیّــت شــهادت محمدرســول اللــه (ﷺ)یــک رشط رضوری
اســت .مراجعــت بــه ســنت ایشــان در زمــان حیــات پیامــر و بعــد از وفاتشــان
از مســتلزمات مقبولیّــت ایــان بــه اللــه(ﷻ) و روز آخــرت اســت.
"اي كســاين كــه اميــان آورده ايــد! از اللــه(ﷻ) (بــا پــروي از قــرآن) و از
پيغمــر اطاعــت كنيــد ،و از كارداران و فرماندهــان مســلامن خــود فرمانربداري
منائيــد (مــادام كــه دادگــر و حقّگـرا بــوده و مجــري احــكام رشيعــت اســام
٥١
مجله توحيد
٥٢
ماکی هســتیم و چه می خواهیم؟
ارایــه ندادنــد .شــاید ،اگــر میــان حدیــث و آیــه قـران تضــادی باشــد بایســتی
اهــل ایــن کار و عــامل بــدان امــر ق ـرار را بدهــد ،اهــل ایــن نگــرش ،ق ـران را
بــر ســنت ترجیــح مــی دهنــد .ایــن نگــرش کــه قبــول منــودن ســنت را مــروط
بــدان کننــد کــه بایســتی در قـران باشــد ،بدعــت اســت.
.29در مســایل دینــی هــر احداثــی را کــه بعــد از پیامــر بوجــود آمــده
اســت ،بدعــت اســت .هدایــت عبــارت اســت آنکــه؛ بــه ســنت پیامــر چســپیده
و بدعــت را تــرک کــرد .گمراهــی عبــارت اســت آنکــه؛ بخواهید بوســیله بدعت
بـرای اللــه(ﷻ) بندگــی کنیــد.
"...بــی گــان کالم پــروردگار زیباتریــن کالم اســت و بهرتیــن راه ،راه محمد
(ﷺ) اســت ،بدتریــن اعــال در دیــن اعاملــی هســتند کــه بعــد از پیامــر در
دیــن بوجــود آمــده اندوچنیــن اعاملــی بدعــت هســتند و هــر بدعتــی گمراهی
8
اســت و هرگمراهــی جایگاهــش آتش دوزخ اســت".
"کســانی کــه بعــد از مــن زندگــی مــی کننــد اختالفــات زیــادی را خواهنــد
دیــد از ســنت مــن و خلفــای راشــدین تبعیــت کنیــد وخــوب بدانهــا بچســپید.
از امــوری کــه بعــد از مــن بوجــود مــی آیــد پرهیــز کنیــد ،چونکــه هــر چیــزی
کــه بعــد از مــن پدیــد خواهــد آمــد بدعــت اســت وهــر بدعتــی نیــز گمراهــی
8
اســت و هرگمراهــی جایگاهــش آتــش دوزخ اســت".
.30چیــزی تحــت عنــوان بدعــت حســنه نیســت و نخواهــد بــود .بــا وجود
اینکــه پیامــر فرمــوده" :هــر بدعتــی گمراهــی اســت" بــا ایــن حــال بــاز هــم
بدعتهــا را بــه دو بخــش تقســیم منــودن و قســمی را بدعــت حســنه (نیکــو)
8
گفــن ،خطایــی بــس بــزرگ اســت.
٥٣
مجله توحيد
.31امــر بــه معــروف و نهــی از منکــر در زمینــه بدعــت چــه عملــی باشــد
چــه اعتقــادی امــری رضوری اســت .بعــد از آگاه ســاخنت شــخص بدعتگــذار
بــا حکمــت و نصیحــت ،در صورتــی کــه بــر بدعــت خــود مداومــت منــود،
هجرمنودنــش (قطــع رابطــه وتــرک کــردن) س ـزاوار او اســت.
"هــر پیامــری را کــه الله(ﷻ)فرســتاده ،اصحــاب و پیروانــی دارد کــه از
ســنت و راه او پیــروی مــی کننــد وکســانی را کــه بعــد از آنهــا مــی آینــد و
از اوامــر و ســنت او رسپیچــی مــی کننــد؛ هرکــس بــا دســت بــا آنهــا مبــارزه
منایــد مومــن اســت ،هــر کــس بــا زبــان بــا آنهــا مبــارزه منایــد او مومــن اســت
و هرکــس بــا قلــب بــا آنهــا مبــارزه منایــد (تنفــر داشــن از آنهــا) او مومــن
8
اســت .بجــز اینهــا هیــچ کــس بــه انــدازه دانــه خردلــی ایــان در دل نــدارد".
قطــع ارتبــاط بــا اهــل بدعــت براســاس منافــع ومفاســد صــورت مــی گیــرد
و ایــن مصالــح و مفاســد را بایســتی فــردی عــامل و یــا آگاه بــر احــوال اجتامعــی
آن ملــت تعییــن منایــد .واگــر فــردی بنــا بــه نگــرش ومنافــع خــود اقــدام بــه
قطــع ارتبــاط منایــد ،نتیجــه ای جــز رضر و فســاد بدنبــال نخواهــد داشــت.
.32تص ّوف بر دو قســم مجزاست:
آ .اولویــت دادن بــه اخــاق اســامی و جنبــه هــای معنــوی ،زیباییهــای
آخــرت را بــر نعمتهــای دنیــا ترجیــح مــی دهنــد ،ودر نعمتهــای مبــاح ماننــد:
خــوردن وآشــامیدن وخوابیــدن ،زیــاده روی منــی کننــد وهمــه اینهــا را بــر
اســاس معیــار ســنجش رســول اللــه (ﷺ) درک و بجــا مــی آورنــد.
ب .همــه موجــودات را اللــه(ﷻ) مــی دانند(وحــدت وجــود) .بــه
شیخهایشــان صفــات اللــه(ﷻ) را مــی دهنــد ،قلــب و توجــه انســانها را بــه
مناید.
مسلم 50 .89
٥٤
ماکی هســتیم و چه می خواهیم؟
قربهــا جلــب مــی کننــد ،وسوســه هــای شــیطان را الهــام و وحــی مــی پندارنــد،
حیلــه و نیرنــگ را کرامــت مــی پندارنــد! بــا وجــود اینکــه رسابــی بیــش نیســت
خلــوت و گرســنگی را مقــام مــی پندارنــد ،درحالــی کــه اللــه(ﷻ) بخاطــر
ایــن ُرهبانیــت مســیحیها را لعنــت منــوده اســت ،ذلــت و تحقیــر خــود را
از اخــاق اســام مــی داننــد و گــان مــی برنــد اســام دیــن؛ رشک ،خرافــات
9
وبدعــت اســت.
قســم اول را چــه نــام مــی نهیــد ،نــام گــذاری کنیــد .آنهــا تنهــا جهتــی
از اســام را بیــان میدارد.مهــم نیســت کــه آنهــا تقــوا ،اخــاق و معنویــات را
عرفــان نــام گــذاری مــی کننــد .قســم دوم تنهــا وسوســه شــیطان اســت ،ایــن
خیــال بافهــا و مرشکهــا بــا ایــن طــرز عقیــده خــود بــه اللــه(ﷻ) افــراء مــی
زننــد .چــه اســمی خواهیــد گذاشــت و چــه اســمی دارنــد مهــم نیســت اینهــا
بــا اســام هیــچ ارتباطــی ندارنــد.
برای معلومات بیشرت به بحثهای ارایه شده از جانب جامعت مراجعه منایید. .90
٥٥
مجله توحيد
٥٦
ماکی هســتیم و چه می خواهیم؟
را محکــم نکــرده و بــر روی آن اســاس ضعیــف رشوع بــه ســاخت وســاز منایید.
ب .یکــی بــودن در منهــج؛ بایســتی در روش مبــارزه مســاله منهــج ،طــرز
فکــر همــه ماننــد هــم باشــد .چونکــه مبــارزه عبــارت اســت از؛ یکــی بــودن
ســامل انســانها ،تحویــل ایــن اصــول بــه انســانها وراه چــاره ایــن اســت کــه در
ایــن راه از رسدرگمــی وبهــم خوردگــی جلوگیــری شــود.
وچنانچــه انســانها باهــم متحــد ویکــی نباشــند ،انســانها در مبــارزه دچــار
مشــاجره و اختــاف مــی شــوند.
براســاس چــه اصــول و اساســی ایــن جامعــت را بنــا نهــاده انــد معلــوم و
مشــخص نیســت .کســانی را کــه مانندجــال الدیــن رومــی دارای نگرش وحدت
وجــود هســتند و از آن نگــرش پیــروی مــی کننــد .رسمایــه اندکــی از انــرژی
و زمــان را کــه انســانها در اختیــار دارنــد در راهــی مخالــف بــا رشیعــت و
عقــل بهــدر مــی دهنــد.
پیامــر چنیــن فرمــوده اســت" :صفهــای خــود را مرتــب ســازید و شــانه و
پاهایتــان را بــه همدیگــر برســانید ،صفهــا را مختلــف و کــج نکنیــد (صفهــای
نامرتــب) چونکــه اللــه(ﷻ) بــه قلبهایتــان اختــاف مــی انــدازد".
حتــی اســام اختــاف پاهــا را هــم قبــول نــدارد .وقبــول منــودن انســانها
بــا اختــاف در عقیــده و منهــج در یــک صــف هرگــز قابــل قبــول نیســت.
.4شــفاف و معلــوم بــودن عقیــده ومنهــج در هــر جامعــت یــک رضورت
اســامی اســت ،بندگــی بــر صداقــت بنــا نهــاده مــی شــود .در تشــکیل جامعت
مراجعــه مناییــد.
٥٧
مجله توحيد
ومبــارزه داشــن صداقــت نیــز امــری رضوری اســت ،بایســتی همــه چیــز را
بصــورت روشــن بـرای مخاطبــان معرفــی منایــد وبــر ایــن اســاس یکــی بــودن
بنــا نهــاده شــود .در غیــر اینصــورت یکــی بــودن اســامی بــر روی صداقــت
بنــا نشــده اســت ،بلکــه بــر روی فریــب و حیلــه بنــا شــده اســت.
"اي مؤمنان! از الله(ﷻ) برتســيد و همگام با راســتان باشــيد".
"فریبکار از ما نیســت"...
بنابــر ایــن افـرادی کــه زیــر ســقف یــک جامعــت باهــم جمــع شــده انــد و
کســانی را کــه دور از ســقف جامعــت هســتند بایســتی هــردو از روی بصیــرت
اقــدام بــه انتخــاب خــود مناینــد.
.5عملکــرد جامعــت بــر ســه اســاس اســت :مدیــر ،منهــج وپیــروی کنندگان
(اعضــا) شــکل مدیر ّیــت و سیســتم تصمیــم گیــری؛ مدیــر ،مســئولیت تطبیــق
منــودن اهــداف و اعــال را برعهــده دارد ،ارزیابــی جریــان عملکــرد بــر اســاس
منهــج وتعییــن مســئولیت و تکالیــف اعضــا امــری رضوری اســت.
برخــی جامعتهــا تنهــا سیســتم مدیریــت تــک امیــری دارنــد ،برخــی از
جامعتهــا نیــز سیســتم مدیریــت مشــاوره ای و هیئــت مدیریــت دارنــد و
برخــی نیــز سیســتمهای مدیریــت مختلفــی را ترجیــح مــی دهنــد .باتوجــه بــه
اقتضــای زمــان و نیــاز سیســتم مدیریــت تعییــن مــی شــود.
نظــر مــا ایــن اســت کــه؛ مدیــر یــک نفــر باشــد و کارهــای مخصــوص
را باتوجــه بــه سیســتم مشــاوره ای انجــام دادن ،نتیجــه کارآمدتــر خواهــد
بــود ،اللــه اعلــم.
٥٨
ماکی هســتیم و چه می خواهیم؟
٥٩
مجله توحيد
٦٠
ماکی هســتیم و چه می خواهیم؟
بـرای اللــه(ﷻ) ســبب بــروز و بوجــود آمــدن چنیــن اخالقــی مــی شــود .ومنهــج
پیامــر گویــای چنیــن اخالقــی اســت .وایــن مســئولیتها از جانــب جامعت تحت
مفصــل در کتابهایــی نرش و چاپ شــده اســت. ـوان"سی مســئولیت"بصورت ّ عنـ ِ
٦١
مجله توحيد
برای معلومات بیشرت به بحثهای ارایه شده از جانب جامعت مراجعه منایید. .8
٦٢
ماکی هســتیم و چه می خواهیم؟
٦٣
eddihvet
مجله توحيد
امــری رضورریســت .در زمــان رســول اللــه (ﷺ) زنــان نیــز در امــور خدماتــی
حتــی در رشایــط ســختی ماننــد جهــاد وهجــرت نیــز مشــارکت داده شــده-
انــد .در رابطــه بــا زنــان هرآنچــه را کــه می ـراث جاهلیّــت اســت و بــا ق ـران
در تضــاد اســت ،بایســتی تغییــر داده شــود.
.19هــر مســلامن یــک دعوتگــر بـرای اســام اســت ،پیامــر مــی فرماینــد:
" َبلِّغُــوا َع ِّنــي َولَــ ْو آ َيــةً" "ازمــن برســانید حتــی اگــر یــک آیــه هــم باشــد"
بایســتی چیــزی را کــه از آن آگاهــی داریــد بــه دیگــر انســانها برســانید.
بجــز دعــوت از دیگــر مســایل ماننــد :فقــه ،سیاســی ،مســایل ارتباطــی میــان
جامعتهــا ،بایســتی کســانی کــه اهــل ایــن کار هســتند و آگاهــی دارنــد ،بحــث
و صحبــت کننــد .مرکــز دعــوت اف ـرادی کــه واجــد رشایــط هســتند را ب ـرای
ســوال و جــواب بــر مــی گزینــد.
هــدف مــا؛ ایجــاد برنامــه ای بـرای افزایــش معلومــات بـرادران در زمینــه
مســایل اســامی اســت .آگاهــی و معلومــات یــک چیــز ومناینــده مــا بــودن
چیــز دیگــری اســت .در مــورد مســایل ثابــت وتغییــر ناپذیرماننــد :فــرض بــودن
منــاز ،رشک و بجزاللــه(ﷻ) از دیگــری التــاس منــودن ،هــر کــس مــی توانــد
ســخن بگویــد .در مــورد مســایل تغییــر پذیــر کســانی مجــاز بــه ســخن گفــن
هســتند کــه دارای :معلومــات زیــاد هســتند ،و بصیــرت تحلیــل را بــا توجــه
بــه واقعــه و وضعیــت شــخص داشــته باشــد.
.20جامعــت بــه برنامــه هــای عقیدتــی ،اخالقــی وچهــره هــای اســامی
اهمیــت داده و بــر آن برنامــه هــا اســتقامت منــوده ،آنهــا را در زندگــی تطبیــق
داده و چنیــن فعالیتهایــی را همــکاری منــوده ،بــه پیشــنهاد و مشــکالت برادران
گــوش داده و جهــت رفــع ایــن مشــکالت و تطبیــق آنهــا در زندگــی بــا بـرادران
مشــورت مــی کننــد.
.21جامعــت مــا ب ـرای دعــوت بــه اســام ،هم ـراه بــا بخشــهای عقیدتــی
٦٤
ten.irelsre
ماکی هســتیم و چه می خواهیم؟
بیــان شــده بــر اســاس اصــول توحیــد و ســنت بصــورت آشــکار و شــفاف آنـرا
بــه مــردم مــی رســاند ومعتقــد هســتیم کــه؛ ب ـرای رســاندن ایــن اســاس و
اصــول ورســاندن دعــوت بــه انســانها از همه روشــهای رشعــی و جایز اســتفاده
مناییــم .وبــرای فعــال منــودن دعــوت از همــه وســایل نوشــتاری ،زبانــی و
تصویــری اســتفاده مــی کنیــم.
.22در منطقــه ای کــه مــا زندگــی مــی کنیــم ،مســجدهای رســمی تابــع
اداره اوقــاف بــه اســام رضر مــی رســانند ،بــر ایــن اعتقــاد هســتیم کــه اینهــا
مســجد رضار هســتند .بــر اســاس آیــه 107ســوره توبــه.
انطبــاق ایــن عنــوان بــر مســجدهای موجــود یــک مســاله اجتهــادی اســت.
مــا اعتقــاد داریــم کــه؛ مســجدهایی را کــه مســلامنان در آنهــا آیــات الله(ﷻ)را
مــی خواننــد و حکمــت مــی آموزنــد ،بایســتی بــر اســاس تقــوا بنا نهاده شــوند.
.23جامعــت بـرای تعلیــم و آمــوزش ،مفرداتــی از کتابهــای مناســب را در
1
لیســتی در ســایت tevhiddersleri.netمنتــر منــوده اســت.
.24تعییــن و پشــتیبان عقیــده و منهــج مــا آیــات محکــم کتــاب و ســنت
اســت .ودعــوت خویــش را براســاس آیــات محکــم بنــا نهــاده ایــم وانســانها
را بــدان دعــوت مــی کنیــم.
"او اســت كــه كتــاب (قــرآن) را بــر تــو نــازل كــرده اســت .بخــي از آن،
آيــه هــاي" ُم ْح َكـ َـات" اســت (و معــاين مشـخّص و اهــداف روشــني دارنــد و)
"و (از ميــان منافقــان) كســاين هســتند كــه مســجدي را بنــا كردنــد و منظورشــان از آن، . 9
زيــان (بــه مؤمنــان) و كفــرورزي (در آن) و تفرقهانــدازي ميــان مؤمنــان (و درهــم كوبيــدن صفــوف
مســلامنان) و كمينــگاه ســاخنت ب ـراي كــي بــود كــه قب ـاً بــا اللــه(ﷻ) و پيغمــرش جنگيــده بــود
و (علــم طغيــان برافراشــته بــود) ســوگند هــم ميخوردنــد كــه نظــري جــز نيــي نداشــتهاند (و تنهــا
مرادشــان خدمــت بــه مردمــان و اقامــه منــاز در آن بــوده و بــس) ا ّمــا اللــه(ﷻ) گواهــي ميدهــد كــه
آنــان (در ســوگند خــود) دروغ ميگويند".توبــه 107
دراین رابطه می توان به عنوانهای دقیق ارایه شده از جانب جامعت مراجعه منایید. .10
٦٥
مجله توحيد
آنهــا اصــل و اســاس ايــن كتاب هســتند ،و بخــي از آن آيه هاي" ُم َتشَ ــا ِب َهات"
اســت( ،و معــاين دقيقــي دارنــد و احتــاالت مختلفــي در آنهــا مــرود) .و ا ّمــا
كســاين كــه در دلهايشــان كــژي اســت (و گريــز از حــق ،زوايــاي وجودشــان
را ف ـرا گرفتــه اســت) ب ـراي فتنــه انگيــزي و تأويــل (نادرســت) بــه دنبــال
متش��ابهات ميافتن��د .در حــايل ك�هـ تأوي�لـ (درس�تـ) آنه�اـ را جزــ اللــه(ﷻ) و
كســاين منيداننــد كــه راســخان (و ثابتقدمــان) در دانــش هســتند( .ايــن چنــن
وارســتگان و فرزانــگاين) ميگوينــد :مــا بــه همــه آنهــا اميــان داريــم (و در
پرتــو دانــش ميدانيــم كــه محكــات و متشــابهات) همــه از ســوي خــداي مــا
اســت .و (ايــن را) جــز صاحبــان عقــل (ســليمي كــه از هــوي و هــوس فرمــان
1
منيربنــد ،منيداننــد و) متذ ّكــر منيشــوند".
محکــم؛ بــه طــور گســرده ای در قــرآن ذکــر شــده ،تنهــا بــه یــک معنــا
مــی آیــد وکســانی را کــه در قلــب آنهــا کجــی و انحـراف اســت منــی تواننــد
رف مناینــد.
در معنــای آن دخــل و ت ـ ّ
.25بنــا نهــادن منهــج تحــت آیــات متشــابه ،منهجــی اســت کــه؛
مــی توانــد ســبب لغــزش پــا ،انحـراف قلــب وتشــویش ذهــن گــردد .اللــه(ﷻ)
بـرای امتحــان و آزمایــش چنیــن آیاتــی را در قران قرار داده اســت .ودر صورتی
کــه در دســتور کار دیگـران باشــد چنیــن عمــل مــی کنیــم؛
آ .درحقیقــت آیــات محکــم آنهــا را خوانــده ،بــه آیــات متشــابه جــواب
نــداده و امــا اعتقــاد داریــم کــه همــه از جانــب اللــه(ﷻ) اســت،
ب .اگــر انســانهای دارای علــم و آگاه بــه مســاله در بــاره آن نظــر دهنــد
و بــه آنچــه کــه باطــل اســت جــواب دهنــد آنـرا خیــر بحســاب مــی آوریــم.
ج .اگــر شــامل چیــزی رضوری نباشــد ،بــدان شــبهه هــا جــواب نــداده
٦٦
ماکی هســتیم و چه می خواهیم؟
بــر آن بــرده نشــده اســت .چـرا كــه خــوردن از چنــن گوشــتي ،نافرماين اســت.
بيگــان اهرمينــان و شــياطني صفتــان ،مطالــب وسوســه انگيــزي بــه طــور
مخفيانــه بــه دوســتان خــود القــاء ميكننــد تا اين كه با شــا منازعــه و مجادله
1
كننــد .اگــر از آنــان اطاعــت كنيــد بيگــان شــا مــرك خواهيــد بــود".
اینجــا یــک اصــل مهــم را بــه جامعتهــا تعلیــم مــی دهــد کــه؛ بایســتی برای
جــواب دادن بــه تردیــد و گامنهــا بــه احــکام آیــات محکــم مراجعــه منایند.
.26کســانی را کــه دعــوت خویــش را بــر مبنــای جــواب بــه هــر شــبهه و
تردیــدی بنــا نهــاده اســت ،در صورتــی کــه شــخص بــه برخــی از شــبهه هــای
شــیطانی جــواب ندهــد ،شــخص دچــار تردیــد اعتقــادی خواهــد گشــت و در
٦٧
مجله توحيد
بیــان شــده انــد .وبدیــن صــورت برخــی در راه الله(ﷻ)مــی جنگنــد ،برخــی
دعــوت بــه اســام مــی کننــد وبرخــی فعالیتهــا و کارهــای اســامی را بــا مــال
همــکاری مــی کننــد.
"پــس (در تبليــغ رســالت و دعــوت بــه حــق ،اســتوار و كوشــا بــاش و) از
كاف ـران اطاعــت مكــن (و بــه دنبــال هوســها و خرافــات ايشــان مــرو) و بــا
٦٨
ماکی هســتیم و چه می خواهیم؟
1
(اســلحه) قــرآن بــا آنــان جهاد بــزرگ (و همه جانبه تبليغــايت) را رشوع کن".
ایــن آیــه بیــان مــی دارد؛ کســانی کــه انســانها را بــه حقایــق قـران دعــوت
مــی کننــد در راه اللــه(ﷻ) جهــاد مــی کننــد.
"بيگ�مان اللــه(ﷻ)(كاالي) جــان و مــال مؤمنــان را بــه (بهــاي) بهشــت
خري��داري ميكن��د( .آن��ان باي��د) در راه الله(ﷻ)بجنگنــد و بكشــند و كشــته
ش��وند .ايــن وع��ده اي اسـ�ت كهــ اللــه(ﷻ) آن را در (كتابهــاي آســاين) تــورات
و انجيــل و قــرآن (بــه عنــوان ســند معتــري ثبــت كــرده اســت) و وعــده
راس��تني آن را داده اس��ت ،و چهــ ك�سي از الله(ﷻ)بــه عهــد خــود وفاكننــده
تــر اســت؟ پــس بــه معاملــه اي كــه كــرده ايــد شــاد باشــيد ،و ايــن پــروزي
1
بــزرگ و رســتگاري ســرگي اســت".
ایــن آیــه عمــل کســانی کــه درراه اللــه(ﷻ) مــی جنگنــد و مــال خــود را
می بخشــند را جهاد معرفی می کند.
پیامرب می فرماید:
1
"بــا جان ،مــال و زبانتان با مرشکان مبارزه منایید".
در جامعــت توحیــد و ســنت؛ بــا زبــان انســانها را بــه اســام دعــوت
مــی کنیــم وجامعتــی هســتیم کــه ،ماموریــت مــا بیــان حقایــق توحیــد و ســنت
بصورت روشــن و آشــکار اســت.
.29در هــر جــای دنیــا هــر کــس را کــه ب ـرای توحیــد و ســنت مبــارزه
مــی کنــد ب ـرادر مــا اســت و بــر اســاس حقــوق ب ـرادری در اســام بــا آنهــا
٦٩
مجله توحيد
تعامــل مــی کنیــم واز بودنشــان ممنــون ومتشــکر هســتیم .اعتقــاد داریــم هــر
کاری را بـرای اســام مــی کننــد بــه مســلامنان فایــده خواهــد رســاند .وبــا متــام
جامعتهایــی کــه ب ـرای ترقــی اســام مبــارزه و تــاش مــی کننــد بجــز پیونــد
ب ـرادری هیــچ رابطــه و بیعتــی نداریــم.
.30وحــدت مســلامنان؛ بـرای اینکــه مســلامن یــک امــت شــوند بایســتی
هــم عقیــده باشــند و بـرای اعــای کلمــه الله(ﷻ)مبــارزه مناینــد .جامعتهایــی
را کــه ب ـرای یــک هــدف خدمــت مــی کننــد هــر یــک یکطــرف بــار دعــوت
بــه ایــن هــدف را گرفتــه وســنگینی آنـرا تحمــل مــی کننــد .هرچنــد کــه ایــن
جامعتهــا بــا نــام و اســمهای متفاوتــی باشــند بایســتی کــه در اثنــای تــاش
ب ـرای خدمــت بــه هــدف از مشــاجره ورقابــت پرهیــز مناینــد.
بــاور داریــم کــه بــا توجــه بــه اســباب زمــان ،مــکان وبرخــی رشوط وحدت
وجمــع منــودن همــه جامعتهــا از نظــر فیزیکــی زیــر یــک ســقف امــری غیــر
ممکــن اســت ،امابــاور داریــم کــه؛ وحــدت از نظــر عقیدتــی وعملــی ماننــد
همــکاری خیلــی بــه حقیقــت نزدیکــر و ممکــن اســت.
.31توحیــد و یکــی شــدن در اصــول توحیــد وســنت وبـرای دعــوت ونــر
توحیــد و ســنت در دنیــا و بــودن جامعتهــای دیگر برای مســلامنان فایده دارد.
در زمینــه دعــوت؛ روشــهای مختلــف وخدمتهای متفاوت می تواند انســانها
را در عرصــه وســیعرت و بــه تعــداد بیشــری مخاطــب ق ـرار دهــد وچــه بهــر
اســت در ایــن زمینــه یکدیگــر را بــا خــر منــوده وهمدیگــر را همــکاری مناییــم.
.32جهــاد؛ بســان منــاز ،زکات ،روزه ودیگــر فرضهــا کــه الله(ﷻ)فــرض
منــوده اســت ،برمومنــان فــرض اســت .جامعتهــای جهــادی موجــود در میــدان
عقیــده و منهــج خــود را تعییــن و تثبیــت ننمــوده انــد و مفهــوم واقعــی
جهــاد نیســت!بلکه تنهــا نگــرش جامعــت اســت .اگــر از برخــی جامعتهــای
جهــادی انتقــاد مناییــم ،برخــی کــه دارای نگرشــهای اشــتباه وبیــار دل هســتند
٧٠
ماکی هســتیم و چه می خواهیم؟
گــان مــی کننــد کــه مــا از جهــاد انتقــاد مــی گیریــم درحالــی کــه ایــن تنهــا
نگــرش برخــی از بیــار دالن اســت ،و مــا از جامعتهــای جهــادی انتقــاد
مــی گیریم نه از جهاد!
مثال:اگــر بخاطــر یکــی از افعــال مــا مســلامنی از جامعــت توحیــد و
ســنت انتقــاد بگیــرد فکــر منــی کنیــم بــه خاطــر انــکار جامعــت باشــد ،بلکــه
بخاطــر دعــوت بــه اســام و امــر بــه معــروف اســت ،همچنــان انتقــاد مــا از
یــک جامعــت جهــادی بــه معنــای انــکار جهــاد نیســت .مفهــوم و نهادهــای
اســامی جــدا ،اجـرا و دفــاع جامعتهــا از آن هــم بحثــی جداگانــه اســت .هیــچ
مفهــوم ونهــاد اســامی در انحصــار یــک جامعــت نیســت و نخواهــد بــود.
.33وقتــی اشــغال افغانســتان رشوع شــد ،ســپس بــه عــراق وســوریه،
لیبــی ،مــر وبــه یمــن رسایــت منــود .اگــر خــوب بــه ایــن تحــوالت دقــت
مناییــد .جامعتهــای اســامی از دخالــت و اشــغال ایــن کشــورها هیــچ منفعتــی
نربدنــد .وبــاور داریــم در صورتــی کــه امــر دعــوت بخوبــی انجــام نشــده
باشــد ،بهــان صــورت نیــز اجـرای جهــاد نیــز بخوبــی اجـرا نخواهــد گشــت.
رســول اللــه (ﷺ) همــه مراحــل و فرآینــد کاری خــود را تعییــن مــی منودنــد.
ودر چهارچــوب ایــن مراحــل مبــارزه مــی منودنــد وبراســاس تحریــک و فشــار
مــرکان نبــود .بــا پیــش بینــی و ارزیابــی خــود مراحــل را رشوع و پایــان
مــی داد .بــاور داریــم کــه وقایــع دوران حــارض و اتخــاذ مراحــل مناســب برای
چــاره رسمنــودن آن یــک مســاله اجتهــادی اســت .عکــس العمــل جامعــت و
افـراد نســبت بــه از بیــن بــردن بــدی و فســاد ،بســتگی بــه قــدرت و اســتعداد
آنهــا دارد و بــر همیــن اســاس در ایــن بــاره نگرشــهای مختلفــی وجــود دارد و
هــر جامعــت یــا شــخص رونــد زندگــی خــود را بــر اســاس ایــن نگــرش طراحــی
مــی کنــد .بنابــر ایــن بــر ایــن بــاور هســتیم کــه؛ تثبیــت مراحــل یــک امــر
مطلــق نیســت بلکــه امــری اجتهــادی اســت وبایســتی مســلامنان بـرای چنیــن
مســایلی عملکــرد و درک آنهــا بــه هــم نزدیــک باشــد.
٧١
مجله توحيد
٧٢
ماکی هســتیم و چه می خواهیم؟
ايشــان را كــه بـراي آنــان ميپســندد ،حتـاً (در زمــن) پابرجــا و برقـرار خواهد
ســاخت ،و نيــز خــوف و هـراس آنــان را بــه امن ّيــت و آرامــش مبــدّ ل ميســازد،
(آن چنــان كــه بــدون دغدغــه و دلهــره از ديگ ـران ،تنهــا) م ـرا ميپرســتند و
چيــزي را انبــازم منيگرداننــد .بعــد از ايــن (وعــده راســتني) كســاين كــه كافــر
شــوند ،آنــان كامـ ًا بــرون شــوندگان (از دائــره اميــان و اســام) بشــارند (و
1
متمـ ّردان و مرتــدّ ان حقيقــي ميباشــند)".
امــا جامعتهــا و اشــخاص نبایســتی وظیفــه اصلــی خــود را رهامنــوده و تنهــا
منتظــر تحقــق وعــده اللــه(ﷻ) باشــند .در ایــن وضعیت بــا ابتکار شــتابزدگی و
رشایــط نامناســب ممکــن اســت ســبب شــود کــه بــه هــدف مــورد نظــر دســت
نیافتــه و یــا آنچــه را کــه بدســت آورده را از دســت دهــد.
.36تاریــخ امــت اســامی ،تاریــخ ع ـ ّزت وافتخــار اســت .از تاریــخ خــود
اســتفاده مــی کنیــم ،میدانیــم کــه تاریــخ و رخدادهــای تاریخــی دلیل نیســتند،
امــا رخدادهــای تاریخــی را براســاس علــم نویــن بــه درســت ونادرســت تقســیم
منــوده وبــاور داریــم بایســتی رخدادهــای درســت را در صورتــی کــه مخالــف با
قـران و ســنت نباشــند ،بدانهــا ارزش نهــاد .آنچــه را کــه در طول تاریخ زیســته-
انــد بســان حدیثــی از پیامــرو یــا آیــه ای از قـران بــا آن تعامــل منــی کنیــم.
.37نســبت بــه شــخصیتهای مشــهور اســامی کــه قبــا زندگــی
منــوده انــد حســن ظــن داشــته واعــال آنهــا را نیک مــی پنداریــم .بجــز پیامرب،
هیــچ شــخصیتی را بعنــوان دلیــل وحجــت بــاور نداشــته وارزیابــی ســخنان و
اعــال ایشــان بــر اســاس کتــاب رضوریســت .دوســت داشــن و احرتام گذاشــن
شــخصیتهای علمــی یــک چیــز ،امــا قبــول منــودن حرفهــای آنهــا بصــورت مطلق
وکنارنهــادن دوســت داشــن پیامــر امــری دیگر اســت.
٧٣
مجله توحيد
.38چهــار رسمذهبــی کــه بــوده انــد و مذهــب آنهــا بــه مــا رســیده و
همچنیــن مجتهدانــی کــه مذهــب آنهــا بــه مــا نرســیده اســت را دوســت داریم
وبدانهــا رحمــت میفرســتیم .وبخاطــر ترتیــب و آســانکاری کــه در فقــه اســامی
انجــام داده انــد ،آنهــا رابــا فرســتادن رحمــت یــاد مــی کنیــم.
.39در اجتهــاد تــا روز قیامــت بــاز اســت ،اجتهــاد بــرای کســانی کــه
علــم رابــه انســانها مــی رســانند بــا توجــه بــه وضعیــت و رویدادهــا یــک امــر
رضوری اســت .اجتهــاد و مقــام و مرتبــه علمــی مربــوط و منحــر بــه یــک
دوره زمانــی نیســت .ایــن بخشــش اللــه(ﷻ) اســت واللــه(ﷻ) بخشــش خــود
را بــه هــر کــس کــه اراده منایــد مــی دهــد.
.40موضوع فقه (عملی) در تاریخ اســامی بر دو رویکرد داللت دارد:
آ .عــوام ،آنهــا بــا ســوال منــودن از عاملانــی کــه در منطقــه آنهــا زندگــی
مــی کننــد مســایل فقهــی را آموخته و بنا بــر آن آموخته ها زندگی می کنند.
در صورتــی کــه ســوال کننــده در پرســیدن ســوال ،ســوال شــونده(عامل) را
تغیــر دهــد و بــا جوابــی مختلــف و متفــاوت از جانــب ســوال شــونده مواجــه
شــود بــه عــوام هیــچ رضرری نخواهــد رســید .پیامــر برخــی از اصحــاب را بــه
مناطــق مشــخصی مــی فرســتادند و بعــد از مدتــی آنهــا را تغییــر مــی دادنــد.
معلــوم اســت کــه اصحــاب در مســایل فقهــی دارای نگرشــهای متفــاوت بودند.
ب .کســی کــه بــر اســاس فتــوا و اجتهــاد یــک رسمذهــب عمــل مــی کنــد
بایســتی کــه پایبنــد بــدان رس مذهــب بــوده و از چهارچــوب فتــوا و اجتهــاد
او بیــرون نــرود.
مــا بــاور داریــم کــه برابــر بــا ترجیــح یکــم مــی تــوان ترجیــح دوم را نیــز
بــکار بــرد و ایــن رشعــی اســت .مــا تابــع یــک مذهــب ثابــت نیســتیم ،چونکــه
مذهــب ،دیــن را بســوی تعصــب و فرقــه گرایــی َســوق مــی دهــد .تــا جائــی
٧٤
ماکی هســتیم و چه می خواهیم؟
کــه برخیهــا بــاور دارنــد منــی تــوان پشــت رس امامــی از مذهــب دیگــر منــاز
خوانــد ،یــا ازدواج یــک مذهــب بــا مذهــب دیگــر را درســت منــی داننــد .مــا
بــا کســانی روبــرو هســتیم کــه بخاطــر مطابقــت نداشــن یــک ســنت صحیــح
پیامرببــا مذهبشــان دچــار تعصــب گرایــی گشــته و مــی گوینــد :ایــن ســنت
منســوخ یــا تاویــل شــده و یــا ضعیــف اســت!!.
.41بطــور کلــی یکی دیگــر از اهداف اصلی فعالیتهای ما:
• هرچیــز را فــدای اســام منــودن ومبــدل گشــن به اهــل خدمت وبایســتی
چنیــن مســلامنانی را تثبیــت منــوده و آنهــا را آمــوزش و رهــری منود.
• حساســیت و مشــکل مســلامنان در ترکیــه نســبت بــه توحیــد کــه
گریبانگیــر آنهــا شــده اســت را بــا رشکــت در بحثهــا وســیمینارهای آموزشــی
چــاره رسمنــودن.
• بــا برنامــه ریــزی پیرشفتــه و حســاب شــده توحیــد و ســنت را بــه
دورتریــن نقــاط ترکیــه رســاندن.
• بــرای نــر و توســعه دعــوت از همــه وســایل بصــورت حرفــه ای و
جداگانــه اســتفاده منــودن.
• بــا ترجمــه کتابهــا و درســها بــه زبانهــای دیگــر دعــوت خــود را بــه همــه
دنیــا مخصوصــا اروپا رســاندن.
• یــک عقیــده را بــه اشــراک گذاشــن ،تــا نقطــه اشــراک فعالیــت همــه
مســلامنان ،زمینــه ســاز منــودن بـرای تبدیــل بــه یــک امــت وبصــورت عملــی
بـرای تحقــق ایــن مســاله همدیگــر را همــکاری منــوده و از مشــاجره و تفرقــه
گرایــی پرهیــز منــودن.
• درک وفهــم خــود را از ایــان بــه همدیگــر نزدیــک مناییــم واطرافیــان را
٧٥
مجله توحيد
بـرای ازبیــن بــردن کــم و کاســتی و نصیحــت در یــک مکان با هــم جمع منودن.
• اللــه(ﷻ) را بخاطــر ایــن راه شــکر منــوده ودر همــه مراحــل صــر منــوده،
کســانی را کــه بعــد از مســلامنان بجــای مــی ماننــد بــا آنهــا ارتبــاط برق ـرار
منــوده و آنهــا را حفاظــت و رسپرســتی مــی کنیــم.
جامعت توحیــــــــــــــــــــــد وســــــــــــــــــ ّنت
٧٦
ماکی هســتیم و چه می خواهیم؟
محل فروش
استانبول
Tevhid kitabi, Hürriyet mah. Cumhuriyet cad. No: 3 Bağcılar/
İstanbul 0090 5457621515
انکارا
قونیه
Tevhid kitabevi, Sarıyakup mah. Burhandede Cd. No: 28/A
Karatay/KONYA 0090 5535134848
دیار بکر
Tevhid kitabevi, Kaynartepemah. Gürsel Cd. No: 90/A
Bağlar/DİYARBAKIR 0090 5418573420
٧٧
آدرس های رســانه ای ما
tevhiddersleri.net
facebook.com/tevhiddersleri1
twitter.com/Tevhid_Dersleri
tevhiddergisi.net
facebook.com/tevhidergisi
twitter.com/Tevhid__Dergisi
instagram.com/tevhid_dergisi
tevhidigundem.org
facebook.com/tevhidigundeminfo
twitter.com/Tevhidi_gundem
instagram.com/tevhidigundem
radyotevhid.com
facebook.com/RadyoTevhidd
twitter.com/radyotevhid
کتابهای نرش شــده از جانب ما
............................................................................................................
............................................................................................................
............................................................................................................
............................................................................................................
............................................................................................................
............................................................................................................
............................................................................................................
............................................................................................................
............................................................................................................
............................................................................................................
............................................................................................................
............................................................................................................
............................................................................................................
............................................................................................................
............................................................................................................
............................................................................................................
............................................................................................................
............................................................................................................
............................................................................................................
............................................................................................................
............................................................................................................
............................................................................................................
............................................................................................................