You are on page 1of 392

EUSI(AL ADITZ BATUA

EUSKALTZAINDIA

EUSI<AL ADITZ BATUA

Taulen prestatzailea = Txillardegj


1979
© Euskaltzaindla
Illd. GrM. Valverde, S. A. - Avda. General Mola, 27 - San Sebastian
I.S.B.N.: 84-85479-{)5-X
Dep6sito Legal: S. S. - 279 - 79
HITZAURREA
BatasWlera bidean azken urteotan egin diren urratsetan aditzarena
izan da, seguraski, handienetakoa, handiena izan ez baldin bada. Edonork
ikus lezake eman beharrekoa zela pausu hau, hizkuntzaren normalezta-
pena iritsi nahi baldin bada.
1968ko Biltzarrean Ortograjiari eta Morfologiari dagozkion zenbait
pWltu onartu ziren, hots, H letraren erabilera eta izenen Deklinabidea.
Aditzaz denaz bezanbatean hara Biltzarreko Agiriak zer zion: <<beste
aldi baterako» uzten zela. Cl. Euskera (1968),250.
Eta zinez-oroimenak huts egiten ez badit-, euskal aditza bateratzea
posible ote zen ere ez zen orduan garbi ikustell. Baina behin bidean abiatuz
gero, gaitz da baratzea-Axular-ek esango lukeenez-, azkeneraino joan
beharra dago. Gauza batek bestea ekarri ohi du berekin eta hemen denak
daude elkarri lotuak, mahats aleak mordoan egoten diren bezala.
Gainera, ingurumariak gero eta eskahide premiatsuagoak egiten
zizkion Euskaltzaindiari bigarren urrats hau eman zezan. Besteak beste,
oroit naiz 1ratzeder jaunak behin batzarrean esandakoaz: Bibliaren itzulpen
bat egin nahi zela Euskal Herri osorako, eta hortarako baitezpadako zela
aditz batua edukitzea. Eta abar.
Hoiek hola, 1970. urtean, 1raileko batzarrean-beraz, ni Euskaltzain-
buru lanetan sartu baino lehen-hauzi hau estudiatzeko batzorde bat
jartzea erabaki zen. Azaroko batzarrean, berriz, batzordea jartzen da.
Beronen helburua-txostenak berak dionez-hau zen: aditz batasuna
«nola egin ahal izango den» estudiatzea. Iritzi eta euskalki guztietako
jaunak sartu ziren batzordean; baiUJ batasWl hori posible edo komenigarri
ez zela uste zutenak ere.
Aditz batzorde hau berehala hasi zen lanean. Anitz hilera, eztabaida,
elkar hizketa, azterketa eta joan-etorri egin ondoan, hiru urteren buruan
aditz laguntzaile batua eman zigWl. Euskaltzaindiak bi zatitan onartu
zuen aditz lagWltzaile hau: 1972ko Irailaren 29an eta 1973ko Uztai-
laren 27an.
Aita Fernando Mendizabal-ek Alemaniatik oharrak batzordeari bial-
tzean bere poza eta bai bere harridura ere agertzen zuen egin zen lan handi
hunengatik. Orain bi-hiru urtetako gauzen egoera ikusi-zion berak-,
eta nork sinetsi behar zuen hain denbora gutitan maila hortara heltzea
posible izango zenik?
Posible gertatu zen batzordean langile nekaezin, trebe, jakintsu eta
lanean zailduak izan genituelako. Esker ona zor diegu berd.
Baina aditzari buruzko lanak ez ziren aditz laguntzaileaz bukatzen.
Hor dago aditz trinko edo sintetikoen saila ere.
Aditz batzordea, bada, ondo irabazitako opor-aldi edo atseden-aldi bat
hartuz gero, bigarren ekinaldi huntan, aditz hoien batasuna egitera lotzen
da. Berriz ere bilerak, tirabirak, azterketak, txostenak, harat-hunatak
eta eztabaidak-nola ez ?-. Baina azkenean batzordeak bere helburua
lortzen duo 1977ko Abuztuaren 26an Euskaltzaindiak aditz sintetiko batu
hoiek onartzen ditu. Urte muga hauek hemen jaso baditut, hori izan da,
nosh, gure hizkuntzaren normaleztapen kondairan mugarri batzuk direla
uste dudalako.

Gipuzkoako Diputazioaren laguntzaz nahi zen lan guzti hau liburu


apain eta egoki batean argitaratu, pedagogi edo irakaskuntzari buruzko
osagarriz ondo hornitua. Eta argitalpena prestatzeko ardura Txillardegi
jaunari egotzi zitzaion.
Beraz, liburu huntan Euskaltzaindiak onartutako aditz batua ez da
hezur hutsean ematen. Hor daude edizioaren prestatzaileak jarritako
osagarriak ere. Nolanahi den, ongi berezi ditu bi gauzaok, irakurleak jakin
dezan zer den Euskaltzaindiak erabakirik daukana eta zer edizioaren
prestatzaileak, laguntzeko asmoz, gehitua. Gainerakoan, inoiz dudarik
balego, Euskaltzaindiaren aldizkarira jo besterik ez dago. Han azaldu da
aditz huts soila, Euskaltzaindiak onartu bezalaxe. Ikus Euskera (1973),
20 eta Euskera (1977), 787.
Beste ohar bat ere egin beharra dago, zeren Euskaltzaindiak berak
aditz laguntzaile batua onartu zueneko Agirian egina baita. Agiriko bereko
hitzak aldatuko ditut: «Ikusi direnak lirake, Euskaltzaindiaren iritziz,
oraingoz euskera idatziaren batasunerako aditz jokorik egokienak. Bata-
sunari begira hartzen da, beraz, erabaki hau, euskalkiei dagozkien forma
bereziak arbuiatu gabe».
Horrek esan nahi du, noski-eta Bergaran aurten egin den Biltzarreko
Adierazpenak berriz gogoratzen du-Euskaltzaindiak nahi duela euskal-
kiak eta tokian tokiko hizkerak ere azter eta lant daitezen, Aditz hau
euskara baturako da, bada. Euskalkia erabili nahi denerako hor dira
euskalkien aditzak.
Hizkuntzaren eremuan bada alor bat qaino gehiago, eta bakoitzari
tratamendu berezia zor zaio. Adibidez, Ortografiaren sailean Euskaltzain-
diak hartu dituen batasun arauak hizkuntza bere osotasunean hartzen
dute. Beste hitzez esanik: Euskaltzaindiak nahi du berak erabakitako
Ortografia gorde dadin baita euskalkian idazten denean ere. Eta arrazoia
begienbistan da: hizkuntzaren bamean Ortografia desberdinak erabiltzea
kaltegarri da oso, nahasterako bidea, alegia. Hori ez da neurri berean
gertatzen hizkuntzaren beste alor batzuetan. (Hala ere Ortografiaren
landan berean egon daitezke salbuespenak. Adibidez, herri literatura,
bertsoak, olerkiak etab. tokiko euskararen arabera eman nahi direnean).

Euskara batuaren langintza edo etxagintzan aditza ez da etxe osoa,


baina bai giltzarri bat, guztiz garrantzitsua. Euskaltzaindiak bere sortze
egunetik dakarren zorra kitatu nahiz, zerbitzu hau egin nahi izan dio gure
herriari. Aditz batuaren eredu hau eskeini nahi dio, alegia.
Baina batasunaren obra handia Euskaltzaindiak berak bakarrik egin
dezakeela uste izatea, txorakeria da. Berari dagokion bezala, gidari izan
nahi du, bideak eskeini nahi ditu, eredua proposatu. Lan guzti hunek erroak
egin ditzan, ordea, beharrezkoa izango da idazle eta irakasleen laguntza
ere. Eta azkenik, beharrezkoa izango da lan hori herriak onartzea. Orduan,
eta orduan bakarrik, euskararen batasuna egina dela esan ahal izango dugu.

Arantzazun, Urriak 26, 1978 FR. LUIS VILLASANTE


Euskaltzainburua
AZALPEN GISA BI HITZ
Orain dela urtebetetsu erabaki zuen EUSKALTZAINDIAK Aditz
Batua hau-orain arte finkaturik dauden paradigma guztiez osatua-
liburuki berezi batetan argitaratzea. Eta liburu honen prestaera lana,
ene eskuetan utzi zuen.
Bi zati daude, ongi berezi beharrak.
Aide batetik (eta beti ere ezkerraldeko orrialdean) EUSKALTZAIN-
DIA-ren paradigmak daude. Ia-ia soilik; pertsonaka taxutu eta aditz-
jokoak garbiki multzokatu besterik ez dut egin nik.
Bestetik, berriz (eta beti ere, hortaz, paradigmekiko aurrez aurre,
eta eskuinaldeko orrialdean), koloretan, paradigmak lortzeko ERABIL
DAITEZKEEN TAULAK daude. lkasleei errazpide gerta bide dakiz-
kiekeen taula hauek, berriro esateko, NEURE KABUZ prestatu ditut
nik; eta berauetan okerrik baldin badago, ENEA DA FALTA eta ez
Euskaltzaindiarena, saratar famatuak bezalatsu esateko.
Liburu guztian barrena, eta euskal aditzaren pedagogia helburu
harturik, kolore berberak erabiliz osatu dira taula horiek. NOR pertso-
na, eta datxezkion hizkiak, beti ere URDINEZ datoz; NORI pertsona,
beti ere BERDEZ; eta NORK pertsona, era berean, beti ere GORRIZ
NOR-NORI aditz-jokoak, beraz, BI elemendu dituztenez, BI kolore
dituzte: URDIN-BERDE; NOR-NORKjokoek, eta berean, BI elemen-
du, BI kolore: URDIN-GORRI; eta abar. Bai Aditz Laguntzailean, bai
Trinkoan.
Euskal aditzak, ongi jakina denez, bi zati nagusi ditu. Lehenengoa
Aditz LAGUNTZAILEARI dagokio; eta hauxe izan zen Euskaltzain-
diak lehendabizikorik «batu» zuen aditz-saila.
Bigarrena, Adiz TRINKO (= «sintetico»/ «fort») delakoari dagokio,
eta berrikiago erabaki da.
Honetan eta hartan eman ditudan izendapenak ( «orainaldia»,
«lehenaldiko baldintza», eta abar) ENEAK dira, eta ez Euskaltzain-
diarenak. Gauza bera, argitu nahiz, ondoko bi erdarez erantsi ditudan
bi itzulpenak.
Euskaltzaindiarenak eta ofizialak ez diren ga'nerako argibideek edo
iritziek, eneak ez direnean, beren sortzaileen izenak daramatzate argi
eta garbi: Lafon, Altube, eta beste.
Ohar orokor bat egin behar da taula horien erabilbideari buruz:
1. eta 2. pertsonetan, ezinezkoa dela beroiei dagozkien h:zkiak errara
irakurtzea. Ezin daitzeke, gonbarazio baterako, gaitugu edo hagokik
irakur; pertsona-bihurkuntza horietan, «-re burua» erabili behar baita
euskaraz: «guk geure burua dugu» edo «hi heure buruari hagokio».
3. pertsonetan, berriz, maila bereko pertsona desberdinak gerta
daitezkeelako, eta gertatzen diren kasuetan, errera irakur daitezke: du
(<<Kepak Joanes ikusi du»), zaizkie (<<zakurrak lehengusuei galdu zaiz-
kie»), eta abar. Bi adibide hauetan pertsona-bihurkuntzarik ez dap.
Taulak osatzerakoan, teori-mailako eztabaidak aIde batera utZ!
ditugu. Batzuren ustez, esate baterako. NORI-ri dagokion «-(k)i» artiz-
kiak, berdea izan behar luke, eta ez beltzl. Edo, beste adibide bat ema-
tekotan, etzan aditzean badago zertan zalantza eginik: datza adizkian
ageri den tza hori beltzez jarri behar bada ere, gautza-n datJrren tza
hori ez dakigu beltzez ala urdinez idatzi behar ote genukeen...
Gauza bera beste zenbait teori-korapiloz. Hau, esate baterako:
nola idatz geunden? Hona hemen, argi-iturritzat, euskara arruntaz
gertatu ohi den aldakuntza katea:
esaten ditu> esatenitu >. esateintu
Ez ote da egonaditzean metatesi berbera gertatu?
gengoden > genoden > geunden
Zer kolore erabil, hortaz, paradigmari dagokion taulan?
Hori dela-ta, PRATIKOTASUNARI begiratu diogu aurrenik.
Aditz Batuaz urrats handia eman du Euskaltzaindiak gure hizkun-
tzaren normalkuntzaz; baina ezer gutxi balio duke arrakesta horrek,
euskaldunek gero, eta irakasleek bereziki, Aditz Batu hori zehazki
ikasten eta erabiltzen ez badute. lkaskizun horretan laguntzeko esperan-
tzatan dator liburu hau.
Urrats bat falta dugu bakarrik aditzaren alorrean: «etlkoa», hitano
adizki mordoa. Arazo zaila berriz ere! Etorri uan/unan (G), ala etorri
zuan/zunan (c)? hark zekik, ala hark diakik? nik banekinan, ala nik
baniakinan? Eta abar, eta abar. Milaka tokikeriak aipatu gabe... Hasiko
ahal du lan hau Euskaltzaindiak? Aurki hastea hobe!
Eta, besterik gabe, euskaltzale guztioi: ekin eta jarrai!
TXILLARDEGI
AURKIBIDEA

IZAN: lKUSI .................. 142


NOR ...... ........... 1
JAKIN .................. 144
NOR- NORI. ......... 7
NOR-NORK ...... 20 ENTZUN ................ 146
NOR- NOR[- NORK. 34 ERAKUTSI. ............. 149
IRO ...................... 47 EROAN .................. 152
EOON .................. 48 IHARDUN .............. 154
JOAN................... 61 IHARDUKI. ............ 156
ETORRI. ................ 75 IRAKATSI. ............. 158
IBILI .................... 88 UTZL ................... 159
ATXEKI ................ 101 IOORRI. ................ 160
JARRAIKI .............. 104 EROSI. ................. 161
EKIN ................... 107 IHARDETSL ............ 162
JARIN .................. 109 ERAUNTSL ............. 163
ETZAN ................. 111 EUTSI .................. 164
EDUKI. ................. 113 IRAUN ................. 165
EKARRI. ............... 117 IRUDI. ................. 167
ERAMAN ............... 121 EMAN .................. 169
ERABILI. ............... 126 ERlTZI .................. 171
EZAOUTU .............. 131 ESAN ................... 176
EOIN ................... 135 BESTE BATZU .......... 181
ADITZ
LAGUNTZAILEA
TAULEN ERABILBIDEA

=
~ t~ ~ ~e
dan (zitzaidan)
= date (zatzaizkidate)
~ + ke = dake (litzaidake)

I kk + n = an (zitzaian)
( + ke = ake (litzaiake)

Inn + n = nan (zitzainan)


I + ke = nake (litzainake)

~ tu + te = tuzte (dituzte)
~tu + ke = tuzke (lituzke)

lke + n = keen (zatekeen)


(te + n = ten (gintuzten)
NI

1 nalZ
2 haiz
3 da
1 gara
2 zara
2' zarete
3 dira

N2

1 nintzen
2 hintzen
3 zen
1 gmen
2 zmen
2' zineten
3 Zlren

11
NOR
NI
INDlKATffiOZKO ORAINALDIA
1 na iz
2 ha iz
3 da
1 ga ra
2 za ra
2' za re te
3 di ra
Oharra = Atzetik atzizki bat datorrelarik, e batez egiten da lotura.
Ad. = naizela, haizela, dela; garela, zarela, zaretela, direla.
Aditz-joko honetaz baliaturik, hiru aldi osa daitezke =
" ( me he acercado
1.1 (gaur) hurbIldu muz I j'ai approche
( me acerco
1.2 (orain) hurbiltzen naiz I j'approche
( me acercare
1.3 (bihar) hurbilduko naiz I j 'approcherai

N2
INDIKATffiOZKO LEHENALDIA
1 nin tzen
2 bin tzen
3 zen
1 gm en
2 zmen
2' zin e te n
3 Zl ren
Aditz-joko honetaz baliaturik, hiru aldi osa daitezke:
2.1 (iaz) hurbildu nintzen me acerque
j'approchai
2.2 (garai hartan) hurbiltzen nintzen { me acercaba
j'approchais
2.3 (gaur) hurbilduko nintzen me acercaria
j 'approcherais
naizela dizuet (gaur)
Oharra = hurbilduko esan
nintzela nizuen (atzo)

12
N3

1 banintz
2 bahintz
3 balitz
1 bagina
2 bazina
2' bazinete
3 balira

N4
1 nintzateke
2 hintzateke
3 litzateke
1 ginateke
2 zinateke
2' zinatekete
3 lirateke

N4'
1 nintzatekeen
2 hintzatekeen
3 zatekeen
1 ginatekeen
2 zinatekeen
2' zinateketen
3 ziratekeen

2 I
N3
BALDINTZA
1 ba nin tz
2 ba bin tz
3 ba li tz
1 ba gin a
2 ba zin a
2' ba zin e te
3 ba li ra
N4
ONDORIOA (I)
1 nin tzate ke
2 bin tzate ke
3 li tzate ke
1 gin ate ke
2 zin ate ke
2' zin ate ke te
3 li rate ke
N4'
ONDORIOA (11)
1 nin tzate keen
2 hin tzate keen
3 zate keen
1 gin ate keen
2 zm ate keen
2' zm ate ke te n
3 zi rate keen
Ad. = (iaz) sartu banintz, hurbildu nintzatekeen =
= si me hubiera metido, me hubiera acercado;
si j'etais entre, j'aurais approche
(orain) sartzen banintz, hurbiltzen nintzateke =
= si me metiera, me acercaria;
si j'entrais, j'approcherais
(etzi) sartuko banintz, hurbilduko nintzateke
Oharra: «sartu banintz, hurbilduko nintzen» entzuten da. Baldintza
bat sartuz gero, ordea (= banintz), erantzunak (te)ke behan duo Azke-
naldiko esaldi hori, horretara, erdalduntzat jo behar da.
N5

1 naiteke
2 haiteke
3 daiteke
1 gaitezke
2 zaitezke
2' zaitezkete
3 daitezke

N6

1 ninteke
2 hinteke
3 liteke
1 gintezke
2 zintezke
2' zintezkete
3 litezke

N6'

1 nintekeen
2 hintekeen
3 zitekeen
1 gintezkeen
2 zintezkeen
2' zintezketen
3 zitezkeen

3 I
N5
AHALEZKOA(I)
(berehalako)
1 na ite ke 1 ga ite z ke
2 ha ite ke 2 za ite z ke
3 da ite ke 2' za ite ~ ke te
3 da ite z ke
Ad. = (orain, berehala, gaur...)
hurbil naiteke·f puedo acercarme
I( Je peux approcher
«Se emplea cuando el ACTO a que se refiere el nombre verbal debe
ser realizado DESPUES del momento en que habla, aunque la potencia-
lidad del sujeto sea considerada como ACTUAL en dicho momento.»
(Sebero Altube, Erderismos, 249).

N6
AHALEZKOA (11)
(geroko)
1 nin te ke 1 gin te z ke
2 hin te ke 2 zin te z ke
3 li te ke 2' zin te z ke te
3 li te z ke
Ad. = (bihar, halako batez, datorren astean...)
hurbil ninteke f podria ac~rcarme
~ Je poumus approcher

N6'
AHALEZKOA (Ill)
(iraganerako)
1 nin te ke en 1 gin te z ke en
2 hin te ke en 2 zin te z ke en
3 zi te ke en 2' zin te z ke te n
3 zi te z ke en
Ad. = (atzo, iaz, hara iritsi ginenean...)
hurbil nintekeen l ~ubie~a podido acercarme
~ j'aurals pu approcher

32
N7
1 nadin
2 hadin
3 dadin
1 gaitezen
2 zaitezen
2' zaitezten
3 daitezen

N8
1 nendin
2 hendin
3 zedinlledin
1 gintezen
2 zintezen
2' zintezten
3 zitezen

N9
2 hadi
3 bedi
2 zaitez
2' zaitezte
3 bitez

N9'
2 haizen
3 biz
1 garen
2 zaren
2' zareten
3 bira

41
N7
SUJUNTffiOZKO ORAINALDIA
1 na di n
2 hadi n
3 dadi n
1 ga ite zen
2 za ite z en
2' za ite zte n
3 da ite zen
Ad. = hurbil nadin (que me acerque
t que j'approche

N8
SUBJUNTffiOZKO LEHENALDIA
1 nen di n
2 hen di n
3 ze di n
1 gin te zen
2 zin te zen
2' zin te z te n
3 zi te zen
Ad. = hurbil nendin (que ~e acercase
I que J'approchasse
. zedin. nuen
Oharra = Joan
e "ID nahi -k-
- d1
nu e
(berezketa-doi hau franko galdua gaur)

N9
AGINTALDIA
1
2 ha di
3 be di
1
2 za ite z
2' za ite zte
3 bite z
Ad. = hurbil hadi. it acercathe "
approc e-tOl

42
NIO

1 banadi
2 bahadi
3 badadi
1 bagaitez
2 bazaitez
2' bazaitezte
3 badaitez

NIl
1 banendi
2 bahendi
3 baledi
1 bagintez
2 bazintez
2' bazintezte
3 balitez

51
NIO
AHALEZKO BALDINTZAK
(hurbila)
1 ba na di
2 ba ha di
3 ba da di
1 ba ga ite z
2 ba za ite z
2' ba za ite zte
3 ba da ite z
Oh~rra = hurbil banadi; hortaz, benetan hurbil naiteke.
. . . l si me acerco
Ad. = (oram) hurbil banadl ( si j'approche

NIl
AHALEZKO BALDINTZAK
(urruna)
1 ba nen di
2 ba hen di
3 ba le di
1 ba gin te z
2 ba zin te z
2' ba zin te zte
3 ba li te z
Oharra = hurbil banendi; hortaz, benetan hurbil ninteke.
Ad. = (halako batez)
hurbil banendi l S! ~e acerca~e
(SI j'approchalS

52
N12

1 naizateke
2 haizateke
3 dateke
1 garateke
2 zarateke
2' zaratekete
3 dirateke

61
N12
GEROALDIARKAIKOA
1 na izateke
2 ha izateke
3 da teke
1 ga ra teke
2 za ra teke
2' za fa teke te
3 di fa teke
(Aditz-joko hau ia ahaztuta dago, Zuberoan eta Baxenabarren ezik)
Ohar barzu:
a - Aditz-joko hau ez da ahalezkoa; eta partizipioaz erabiltzen da:
se ha acercado (objetivamente)
h urbildu d a { "
,0
il a approc h'e (b"!Jectlvement
0 )

b OJd d t k {se habni acercado (creo)


h urluaee o , • •

11 aura approche Ge crOls)


b - Soilik ere joan daiteke:
ad. = daigii"n igantian jenterik hanitx dateke.

62
NOR NORI
NNl

1 ill 1 gu
2 natzaikln 2 gatzaizkik In
3 natzaio 3 gatzaizkio
2 natzaizu 2 gatzaizkizu
2 natzaizue 2' gatzaizkizue
3 natzaie 3 gatzaizkie

2 hi 2 zu 2' zuek
1 hatzait 1 .zatzaizkit 1 zatzaizkidate
3 hatzaio 3 zatzaizkio 3 zatzaizkiote
1 hatzaigu 1 zatzaizkigu 1 zatzaizkigute
3 hatzaie 3 zatzaizkie 3 zatzaizkiete

3 hura 3 haiek
1 zait 1 zaizkit
2 zaikln 2 zaizkikln
3 zalO 3 zaizkio
1 ZaIgu 1 zaizkigu
2 ZaIZU 2 zaizkizu
2' zalzue 2' zaizkizue
3 zale 3 zaizkie

1.1 hurbildu natzaio


1.2 hurbiltzen natzaio
1.3 hurbilduko natzaio

71
NOR NORI
NNl
INDIKATIBOZKO ORAINALDIA
NOR NORI
1 na tzai t
2 ha tzai kin
3 ZaI 0
1 ga tzai zki gu
2 za tzai zki zu
2' za tzai zki zue te
3 zai zki e

72
NN2

1 ID 1 gu
2 nintzaian man 2 gintzaizkianInan
3 nintzaion 3 gintzaizkion
2 nintzaizun 2 gintzaizkizun
2' nintzaizuen 2' gintzaizkizuen
3 nintzaien 3 gintzaizkien

2 hi 2 zu 2'zuek
1 hintzaidan 1 zintzaizkidan 1 zintzaizkidaten
3 hintzaion 3 zintzaizkion 3 zintzaizkioten
1 hintzaigun 1 zintzaizkigun 1 zintzaizkiguten
3 hintzaien 3 zintzaizkien 3 zintzaizkieten

3 hura 3 haiek
1 zitzaidan 1 zitzaizkidan
2 zitzaian man 2 zitzaizkian/nan
3 zitzaion 3 zitzaizkion
1 zitzaigun 1 zitzaizkigun
2 zitzaizun 2 zitzaizkizun
2' zitzaizuen 2' zitzaizkizuen
3 zitzaien 3 zitzaizkien

2.1 hurbildu nintzaion


2.2 hurbiltzen nintzaion
2.3 hurbilduko nintzaion

81
NN2
INDIKATmOZKO LEHENALDIA
NOR NORI
1 nin tzai t
2 hin tzai kin
3 Zl tzai 0
1 gm tzai zki gu -n
2 zm tzai zki zu
2' zm tzai zki zue te
3 Zl tzai zki e

82
NN3

1 nl 1 gu
2 banintzaikln 2 bagintzaizkik In
3 banintzaio 3 bagintzaizkio
2 banintzaizu 2 bagintzaizkizu
2' banintzaizue 2' bagintzaizkizue
3 banintzaie 3 bagintzaizkie

2 hi 2 zu 2' zuek
1 bahintzait 1 bazintzaizkit 1 bazintzaizkidate
3 bahintzaio 3 bazintzaizkio 3 bazintzaizkiote
1 bahintzaigu 1 bazintzaizkigu 1 bazintzaizkigute
3 bahintzaie 3 bazintzaizkie 3 bazintzaizkiete

3 hura 3 haiek
1 balitzait 1 balitzaizkit
2 balitzaikln 2 balitzaizkikln
3 balitzaio 3 balitzaizkio
1 balitzaigu 1 balitzaizkigu
2 balitzaizu 2 balitzaizkizu
2' balitzaizue 2' balitzaizkizue
3 balitzaie 3 balitzaizkie

3.1 hurbildu banintzaio


3.2 hurbitzen banintzaio
3.3 hurbilduko banintzaio

9 I
NN3
BALDINTZA
NOR NORI
1 nin tzai t
2 hin tzai kin
3 li tzai 0
ba- 1 gin tzai zki gu
2 zin tzai zki zu
2' zin tzai zki zue te
3 li tzai zki e

92
NN4

1 m 1 gu
2 nintzaiake make 2 gintzaizkiake make
3 nintzaioke 3 gintzaizkioke
2 nintzaizuke 2 gintzaizkizuke
2' nintzaizueke 2' gintzaizkizueke
3 nintzaieke 3 gintzaizkieke

2 hi 2 zu 2' zuek
1 hintzaidake 1 zintzaizkidake 1 zintzaizkidakete
3 hintzaioke 3 zintzaizkioke 3 zintzaizkiokete
1 hintzaiguke 1 zintzaizkiguke 1 zintzaizkigukete
3 hintzaieke 3 zintzaizkieke 3 zintzaizkiekete

3 hura 3 haiek
1 litzaidake 1 litzaizkidake
2 litzaiake make 2 litzaizkiake make
3 litzaioke 3 litzaizkioke
1 litzaiguke 1 litzaizkiguke
2 litzaizuke 2 litzaizkizuke
2' litzaizueke 2' litzaizkizueke
3 litzaieke 3 litzaizkieke

4 hurbilduko nintzaioke

10 1
NN4
ONDORIOA (I)

NOR NORI
1 nin tzai t
2 hin tzai kin
3 li tzai 0
1 gin tzai zki gu ke
2 zin tzai zki zu
2' zin tzai zki zue te
3 li tzai zki e

102
NN4'

1 ID 1 gu
2 nintzaiakeen/nakeen 2 gintzaizkiakeen/nakeen
3 nintzaiokeen 3 gintzaizkiokeen
2 nintzaizukeen 2 gintzaizkizukeen
2' nintzaizuekeen 2' gintzaizkizuekeen
3 nintzaiekeen 3 gintzaizkiekeen

2 hi 2 zu 2' zuek
1 hintzaidakeen 1 zintzaizkidakeen 1 zintzaizkidaketen
3 hintzaiokeen 3 zintzaizkiokeen 3 zintzaizkioketen
1 hintzaigukeen 1 zintzaizkigukeen 1 zintzaizkiguketen
3 hintzaiekeen 3 zintzaizkiekeen 3 zintzaizkieketen

3 hura 3 haiek
1 zitzaidakeen 1 zitzaizkidakeen
2 zitzaiakeen Jnakeen 2 zitzaizkiakeenJnakeen
3 zitzaiokeen 3 zitzaizkiokeen
1 zitzaigukeen 1 zitzaizkigukeen
2 zitzaizukeen 2 zitzaizkizukeen
2' zitzaizuekeen 2' zitzaizkizuekeen
3 zitzaiekeen '"'
.) zitzaizkiekeen

4' hurbildu(ko) nintzaiokeen

111
NN4'
ONDORIOA (11)

NOR NORI
1 nm tzai t
2 hin tzai kin
3 Zl tzai 0
1 gm tzai zki gu ke -0
2 ZIn tzai zki zu
2' ZIn tzai zki zue te
3 Zl tzai zki e

112
NN5

1 m 1 gu
2 nakiake make 2 gakizkiake make
3 nakioke 3 gakizkioke
2 nakizuke 2 gakizkizuke
2' nakizueke 2' gakizkizueke
3 nakieke 3 gakizkieke

2 hi 2 zu 2' zuek
1 hakidake 1 zakizkidake 1 zakizkidakete
3 hakioke 3 zakizkioke 3 zakizkiokete
1 hakiguke 1 zakizkiguke 1 zakizkigukete
3 hakieke 3 zakizkieke 3 zakizkiekete

3 hura 3 haiek
1 dakidake 1 dakizkidake
2 dakiake make 2 dakizkiake make
3 dakioke 3 dakizkioke
1 dakiguke 1 dakizkiguke
2 dakizuke 2 dakizkizuke
2' dakizueke 2' dakizkizueke
3 dakieke 3 dakizkieke

5 hurbil nakioke

12 1
NN5
AHALEZKOA (I)
NOR NORI
1 na ki t
1 ha ki km
3 da ki 0
1 ga ki zki gu ke
2 za ki zki zu
2' za ki zki zue te
3 da ki zki e

122
NN6

1 m 1 gu
2 nenkiake make 2 genkizkiake make
3 nenkioke 3 genkizkioke
2 nenkizuke 2 genkizkizuke
2' nenkizueke 2' genkizkizueke
3 nenkieke 3 genkizkieke

2 hi 2 zu 2' zuek
1 henkidake 1 zenkizkidake 1 zenkizkidakete
3 henkioke 3 zenkizkioke 3 zenkizkiokete
1 henkiguke 1 zenkizkiguke 1 zenkizkigukete
3 henkieke 3 zenkizkieke 3 zenkizkiekete

3 hura 3 haie
1 lekidake 1 lekizkidake
2 lekiake make 2 lekizkiake make
3 lekioke 3 lekizkioke
1 lekiguke 1 lekizkiguke
2 lekizuke 2 lekizkizuke
2' lekizueke 2' lekizkizueke
3 lekieke 3 lekizkieke

6 hurbil nenkioke

131
NN6
AHALEZKOA (11)
NOR NORI
1 nen ki t
2 hen ki kin
3 le ki 0
1 gen ki zki gu ke
2 zen ki zki zu
2' zen ki zki zue te
3 le kizki e

132
NN6'

1 m 1 gu
2 nenkiakeentnakeen 2 genkizkiakeenlnakeen
3 nenkiokeen 3 genkizkiokeen
2 nenkizukeen 2 genkizkizukeen
2' nenkizuekeen 2' genkizkizuekeen
3 nenkiekeen 3 genkizkiekeen

2 hi 2 zu 2' zuek
1 henkidakeen 1 zenkizkidakeen 1 zenkizkidaketen
3 henkiokeen 3 zenkizkiokeen 3 zenkizkioketen
1 henkigukeen 1 zenkizkigukeen 1 zenkizkiguketen
3 henkiekeen 3 zenkizkiekeen 3 zenkizkieketen

3 hura 3 haiek
1 zekidakeen 1 zekizkidakeen
2 zekiakeenlnakeen 2 zekizkiakeenlnakeen
3 zekiokeen 3 zekizkiokeen
1 zekigukeen 1 zekizkigukeen
2 zekizukeen 2 zekizkizukeen
2' zekizuekeen 2' zekizkizuekeen
3 zekiekeen 3 zekizkiekeen

6' hurbil nenkiokeen

141
NN6'
AHALEZKOA (Ill)

NOR NORI
1 nen ki t
2 hen ki km
3 ze ki 0
1 gen ki zki gu ke -0
2 zen ki zki zu
2' zen ki zki zue te
3 ze ki zki e

142
NN7

1 ID 1 gu
2 nakianlnan 2 gakizkianlnan
3 nakion 3 gakizkion
2 nakizun 2 gakizkizun
2' nakizuen 2' gakizkizuen
3 nakien 3 gakizkien

2 hi 2 zu 2' zuek
1 hakidan 1 zakizkidan 1 zakizkidaten
3 hakion 3 zakizkion 3 zakizkioten
1 hakigun 1 zakizkigun 1 zakizkiguten
3 hakien 3 zakizkien 3 zakizkieten

3 hura 3 haiek
1 dakidan 1 dakizkidan
2 dakian /nan 2 dakizkianlnan
3 dakion 3 dakizkion
1 dakigun 1 dakizkigun
2 dakizun 2 dakizkizun
2' dakizuen 2' dakizkizuen
3 dakien 3 dakizkien

7 hurbil nakion.

15 I
NN7
SUBJUNTffiOZKO ORAINALDIA

NOR NORI
1 na ki t
2 haki kin
3 da ki 0
1 ga ki zki gu -0
2 za ki- zki zu
2' za ki zki zue te
3 da ki zki e

152
NN8

1 m 1 gu
2 nenkian/nan 2 genkizkian/nan
3 nenkion 3 genkizkion
2 nenkizun 2 genkizkizun
2' nenkizuen 2' genkizkizuen
3 nenkien 3 genkizkien

2 hi 2 zu 2'zuek
1 henkidan 1 zenkizkidan 1 zenkizkidaten
3 henkion 3 zenkizkion 3 zenkizkioten
1 henkigun 1 zenkizkigun 1 zenkizkiguten
3 henkien 3 zenkizkien 3 zenkizkieten

3 hura 3 haiek
1 zekidan 1 zekizkidan
2 zekian/nan 2 zekizkian /nan
3 zekion 3 zekizkion
1 zekigun 1 zekizkigun
2 zekizun 2 zekizkizun
2' zekizuen 2' zekizkizuen
3 zekien 3 zekizkien

8 hurbil nenkion

16 I
NN8
SUBJUNTffiOZKO LEHENALDIA
NOR NOR!
1 nen ki t
2 hen ki kin
3 ze ki 0
1 gen ki zki gu -0
2 zen ki zki zu
2' zen ki zki zue te
3 ze ki zki e

162
NN9

2 hi 2 zu 2' zuek
1 hakit 1 zakizkit 1 zakizkidate
3 hakio 3 zakizkio 3 zakizkiote
1 hakigu 1 zakizkigu 1 zakizkigute
3 hakie 3 zakizkie 3 zakizkiete

3 hura 3 haiek
1 bekit 1 bekizkit
2 bekik;n 2 bekizkikln
3 bekio 3 bekizkio
1 bekigu 1 bekizkigu
2 bekizu 2 bekizkizu
2' bekizue 2' bekizkizue
3 bekie 3 bekizkie

9 hurbil hakio!

17 1
NN9
AGINTALDIA

NOR NOR!
1 t
2 ha ki kin
3 be ki 0
1 gu
2 za ki zki zu
2' za ki zki zue te
3 be ki zki e

172
NNIO

1 m 1 gu
2 banakik/n 2 bagakizkikln
3 banakio 3 bagakizkio
2 banakizu 2 bagakizkizu
2' banakizue 2' bagakizkizue
3 banakie 3 bagakizkie

2 hi 2 zu 2' zuek
1 bahakit 1 bazakizkit 1 bazakizkidate
3 bahakio 3 bazakizkio 3 bazakizkiote
1 bahakigu 1 bazakizkigu 1 bazakizkigute
3 bahakie 3 bazakizkie 3 bazakizkiete

3 hura 3 haiek
1 badakit 1 badakizkit
2 badakikln 2 badakizkik In
3 badakio 3 badakizkio
1 badakigu 1 badakizkigu
2 badakizu 2 badakizkizu
2' badakizue 2' badakizkizue
3 badakie 3 badakizkie

10 hurbil banakio

18 1
NNIO
AHALEZKO BALDINTZAK
(hurbila)

NOR NORI
1 na ki t
2 ha ki kin
3 da ki 0
ba- 1 ga ki zki gu
2 za ki zki zu
2' za ki zki zue te
3 da ki zki e

182
NNll

1 ru 1 gu
2 banenkik/n 2 bagenkizkik/n
3 banenkio 3 bagenkizkio
2 banenkizu 2 bagenkizkizu
2' banenkizue 2' bagenkizkizue
3 banenkie 3 bagenkizkie

2 hi 2 zu 2' zuek
1 bahenkit 1 bazenkizkit 1 bazenkizkidate
3 bahenkio 3 bazenkizkio 3 bazenkizkiote
1 bahenkigu 1 bazenkizkigu 1 bazenkizkigute
3 bahenkie 3 bazenkizkie 3 bazenkizkiete

3 hura 3 haiek
1 balekit 1 balekizkit
2 balekikln 2 balekizkik/n
3 balekio 3 balekizkio
1 balekigu 1 balekizkigu
2 balekizu 2 balekizkizu
2' balekizue 2' balekizkizue
3 balekie 3 balekizkie

11 hurbil banenkio

NN12
Ez da erabiltzen

191
NNll
AHALEZKO BALDINTZAK
(urruna)

NOR NORI
t nen ki t
2 hen ki kin
3 le ki 0
ba- t gen ki zki gu
2 zen ki zki zu
2' zen ki zki zue te
3 le ki zki e

192
NOR NORK
NNl

1 m 1 gu
2 nauktn 2 gaituktn
3 nau 3 gaitu
2 nauzu 2 gaituzu
2' nauzue 2' gaituzue
3 naute 3 gaituzte

2 hi 2 zu 2' zuek
1 haut 1 zaitut 1 zaituztet
3 hau 3 zaitu 3 zaituzte
1 haugu 1 zaitugu 1 zaituztegu
3 haute 3 zaituzte 3 zaituzte(te)

3 hura 3 haiek
1 dut 1 ditut
2 duk/n 2 dituk/n
3 du 3 ditu
1 dugu 1 ditugu
2 duzu 2 dituzu
2' duzue 2' dituzue
3 dute 3 dituzte

1.1 ikusi naute


1.2 ikusten naute
1.3 ikusiko naute

20 I
NOR NORK

NNl
INDIKATffiOZKO ORAINALDIA

NOR NORK
1 na u T
2 ha u KIN
3 d u
1 ga it u GU
2 za it u ZU
2' za it u zte ZUE
3 d it u TE

1.1 (gaur) ikusi dut lj'ai


he visto
vu

1.2 (orain) ikusten dut


l jeveovois
1.3 (bihar) ikusiko dut l jevereverrai

202
NN2

1 fil 1 gu
2 ninduan/nan 2 gintuan/nan
3 ninduen 3 gintuen
2 ninduzun 2 gintuzun
2' ninduzuen 2 ' gmtuzuen
.
3 ninduten 3 gintuzten

2 hi 2 zu 2' zuek
1 hindudan 1 zintudan 1 zintuztedan
3 hinduen 3 zintuen 3 zintuzten
1 hindugun 1 zintugun 1 zintuztegun
J hinduten 3 zintuzten 3 zintuzte(te)n

3 hura (irreg.) 3 haiek


1 nuen 1 nituen
2 huen 2 hituen
3 zuen 3 zituen
1 genuen 1 genituen
2 zenuen 2 zenituen
2'zenuten 2' zenituzten
3 zuten 3 zituzten

2.1 ikusi ninduten


2.2 ikusten ninduten
2.3 ikusiko ninduten

211
NN2
INDIKATffiOZKO LEHENALDIA

1,2 NOR NORK


1 nind u T
2 hind u KIN
3
1 gint u GU -0
2 zint u ZU
2' zint u zte ZUE
3 TE

3 NORK NOR
1 N u
2 H u
3 Z -u
1 GEN u -0
2 ZEN u
2' ZEN u te
3 Z it u te

21 2
NN3

1 ID 1 gu
2 banindukln 2 bagintuk/n
3 banindu 3 bagintu
2 baninduzu 2 bagintuzu
2' baninduzue 2' bagintuzue
3 banindute 3 bagintuzte

2 hi 2 zu 2' zuek
1 bahindut 1 bazintut 1 bazintuztet
3 bahindu 3 bazintu 3 bazintuzte
1 bahindugu 1 bazintugu 1 bazintuztegu
3 bahindute 3 bazintuzte 3 bazintuzte(te)

3 hura 3 haiek
1 banu 1 banitu
2 bahu 2 bahitu
3 balu 3 balitu
1 bagenu 1 bagenitu
2 bazenu 2 bazenitu
2' bazenute 2' bazenituzte
3 balute 3 balituzte

3.1 ikusi baninduzue


3.2 ikusten baninduzue
3.3 ikusiko baninduzue

221
NN3
BALDINTZA

1,2 NOR NaRK


1 nind u T
nind
2 u KIN
3
ba- 1 gint u GU
2 zint u ZU
2' zint u zte ZUE
3 TE

3 NaRK NOR
1 N u
2 H u
3 L -u
1 GEN u
ba- 2 ZEN u
2' ZEN u te
3 L it u te

222
NN4

1 ID 1 gu
2 nindukektn 2 gintuzkektn
3 ninduke 3 gintuzke
2 nindukezu 2 gintuzkezu
2' nindukezue 2' gintuzkezue
3 nindukete 3 gintuzkete

2 hi 2 zu 2' zuek
1 hinduket 1 zintuzket 1 zintuzketet
3 hinduke 3 zintuzke 3 zintuzkete
1 hindukegu 1 zintuzkegu 1 zintuzketegu
3 hindukete 3 zintuzkete 3 zintuzkete(te)

3 hura 3 haiek
1 nuke 1 nituzke
2 huke 2 hituzke
3 luke 3 lituzke
1 genuke 1 genituzke
2 zenuke 2 zenituzke
2' zenukete 2' zenituzkete
3 lukete 3 lituzkete

4 ikusiko nindukete

23 1
NN4
ONDORIOA (I)

1,2 NOR NORK


1 nind u T
2 hind u KIN
3
1 gint u ke GU
2 zint u ZU
2' zint u zte ZUE
3 TE

3 NORK NOR
1 N u
2 H u
3 L -u
1 GEN u ke
2 ZEN u
2' ZEN u TE
3 L it u TE

232
NN4'

1 ill 1 gu
2 nindukeanlnan 2 gintuzkean/nan
3 nindukeen 3 gintuzkeen
2 nindukezun 2 gintuzkezun
2' nindukezuen 2' gintuzkezuen
3 ninduketen 3 gintuzketen

2 hi 2 zu 2' zuek
1 hindukedan 1 zintuzkedan 1 zintuzketedan
3 hindukeen 3 zintuzkeen 2 zintuzketen
1 hindukegun 1 zintuzkegun 1 zintuzketegun
3 hinduketen 3 zintuzketen 3 zintuzkete(te)n

3 hura 3 haiek
1 nukeen 1 nituzkeen
2 hukeen 2 hituzkeen
3 zukeen 3 zituzkeen
1 genukeen 1 genituzkeen
2 zenukeen 2 zenituzkeen
2' zenuketen 2' zenituzketen
2 zuketen 3 zituzketen

4' ikusi ninduketen

241
NN4'
ONDORIOA (11)

1,2 NOR NaRK


1 nind u T
2 hind u KIN
3 (if.)
1 gint u ke OU -0
2 zint u ZU
2' zint u zte ZUE
3 (if.) TE

3 NaRK NOR
1 N u
2 H u
3 Z -u
1 OEN u ke
2 ZEN u -0
2' ZEN u TE
3 Z it u TE

242
NN5

1 fit 1 gu
2 nazakekln 2 gaitzakek/n
3 nazake 3 gaitzake
2 nazakezu 2 gaitzakezu
2' nazakezue 2' gaitzakezue
3 nazakete 3 gaitzakete

2 hi 2 zu 2' zuek
1 hazaket 1 zaitzaket 1 zaitzaketet
3 hazake 3 zaitzake 3 zaitzakete
1 hazakegu 1 zaitzakegu 1 zaitzaketegu
3 hazakete 3 zaitzakete 3 zaitzakete(te)

3 hura 3 haiek
1 dezaket 1 ditzaket
2 dezakekln 2 ditzakekln
3 dezake 3 ditzake
1 dezakegu 1 ditzakegu
2 dezakezu 2 ditzakezu
2' dezakezue 2' ditzakezue
3 dezakete 3 ditzakete

5 ikus nazakezue.

25 1
NN5
AHALEZKOA (I)
NOR NORK
1 na za T
2 ha za KIN
3 de za
1 ga it za ke au
2 za it za ZU
2' za it za te ZUE
3 d it za TE

252
NN6

1 fil 1 gu
2 nintzakekln 2 gintzakekln
3 nintzake 3 gintzake
2 nintzakezu 2 gintzakezu
2' nintzakezue 2' gintzakezue
3 nintzakete 3 gintzakete

2 hi 2 zu 2' zuek
1hintzaket 1 zintzaket 1 zintzaketet
3 hintzake 3 zintzake 3 zintzakete
1 hintzakegu 1 zintzakegu 1 zintzaketegu
3 hintzakete 3 zintzakete 3 zintzakete(te)

3 hura 3 haiek
1 nezake 1 nitzake
2 hezake 2 hitzake
3 lezake 3 litzake
1 genezake 1 genitzake
2 zenezake 2 zenitzake
2' zenezakete 2' zenitzakete
3 lezakete 3 litzakete

6 ikus zintzakegu

261
NN6
AHALEZKOA (11)

1,2 NOR NaRK


1 nint za T
2 hint za KIN
3 (ir.)
1 gint za ke GU
2 zint za ZU
2' zint za te ZUE
3 (ir.) TE

3 NaRK NOR
1 N za
2 H za
3 L e za
1 GEN za ke
2 ZEN za
2' ZEN za TE
3 L it za TE

262
NN6'

1 ID 1 gu
2 nintzakeanman 2 gintzakean/nan
3 nintzakeen 3 gintzakeen
2 nintzakezun 2 gintzakezun
2' nintzakezuen 2' gintzakezuen
3 nintzaketen 3 gintzaketen

2 hi 2 zu 2' zuek
1 hintzakedan 1 zintzakedan 1 zintzaketedan
3 hintzakeen 3 zintzakeen 3 zintzaketen
1 hintzakegun 1 zintzakegun 1 zintzaketegun
3 hintzaketen 3 zintzaketen 3 zintzakete(te)n

3 hura 3 haiek
1 nezakeen 1 nitzakeen
2 hezakeen 2 hitzakeen
3 zezakeen 3 zitzakeen
1 genezakeen 1 genitzakeen
2 zenezakeen 2 zenitzakeen
2' zenezaketen 2' zenitzaketen
3 zezaketen 3 zitzaketen

6'ikus zintzakegun

27 1
NN6'
AHALEZKOA (Ill)

1,2 NOR NORK


1 nint za T
2 hint za KIN
3
1 gint za KE GU -n
2 zint za ZU
2' zint za te ZUE
3 TE

3 NORK NOR
1 N za
2 H za
3 Z e za
1 GEN za ke -0
2 ZEN za
2' ZEN za TE
3 Z it za TE

272
NN7

1 fit 1 gu
2 nazaan/nan 2 gaitzaan/nan
3 nazan 3 gaitzan
2 nazazun 2 gaitzazun
2' nazazuen 2' gaitzazuen
3 nazaten 3 gaitzaten

2 hi 2 zu 2' zuek
1 hazadan 1 zaitzadan 1 zaitzatedan
3 hazan 3 zaitzan 3 zaitzaten
1 hazagun 1 zaitzagun 1 zaitzategun
3 hazaten 3 zaitzaten 3 zaitzate(te)n

3 hura 3 haiek
1 dezadan 1 ditzadan
2 dezaanman 2 ditzaanlnan
3 dezan 3 ditzan
1 dezagun 1 ditzagun
2 dezazun 2 ditzazun
2' dezazuen 2' ditzazuen
3 dezaten 3 ditzaten

7 ikus nazazun

281
NN7
SUBJUNTmOZKO ORAINALDIA

NOR NaRK
1 na za T
2 ha za KIN
3 de za
1 ga it za GU -0
2 za it za ZU
2' za it za te ZUE
3 d it za TE

282
NN8

1 ID 1 gu
2 nintzaanlnan 2 gintzaan/nan
3 nintzan 3 gintzan
2 nintzazun 2 gintzazun
2' nintzazuen 2' gintzazuen
3 nintzaten 3 gintzaten

2 hi 2 zu 2' zuek
1 hintzadan 1 zintzadan 1 zintzatedan
3 hintzan 3 zintzan 3 zintzaten
1 hintzagun 1 zintzagun 1 zintzategun
3 hintzaten 3 zintzaten 3 zintzate(te)n

3 hura 3 haiek
1 nezan 1 nitzan
2 hezan 2 hitzan
3 zezan/lezan 3 zitzan
1 genezan 1 genitzan
2 zenezan 2 zenitzan
2' zenezaten 2' zenitzaten
3 zezaten 3 zitzaten

8 ikus gintzazuen

291
NN8
SUBJUNTffiOZKO LEHENALDIA

1,2 NOR NaRK


1 nint za T
2 hint za KIN
3
1 gint za GU -0
2 zint za ZU
2' zint za te ZUE
3 TE

3 NaRK NOR
1 N za
2 H za
3 Z e za
1 GEN za -0
2 ZEN za
2' ZEN za TE
3 Z it za TE

ikus zezan nahi nuen


ikus lezan nahi nuke

292
NN9

1 ill 1 gu
2 nazakln 2 gaitzakln
2 nazazu 2 gaitzazu
2' nazazue 2' gaitzazue

2 hi 2 zu 2' zuek

3 hura 3 haiek
2 ezakln 2 itzakm
3 beza 3 bitza
2 ezazu 2 itzazu
2' ezazue 2' itzazue
3 bezate 3 bitzate

2 euk/eun
3 beu
2 euzu
2' euzue
3 beute

9 ikus nazazue!

30 1
NN9
AGINTALDIA
NOR NaRK
1 na za
2 KIN
3 (b) e za
1 ga it za
2 ZU
2' ZUE
3 (b) it za TE

302
NNIO

1 ill 1 gu
2 banazaktn 2 bagaitzaktn
3 banaza 3 bagaitza
2 banazazu 2 bagaitzazu
2' banazazue 2' bagaitzazue
3 banazate 3 bagaitzate

2 hi 2 zu 2' zuek
1 bahazat 1 bazaitzat 1 bazaitzatet
3 bahaza 3 bazaitza 3 bazaitzate
1 bahazagu 1 bazaitzagu 1 bazaitzategu
3 bahazate 3 bazaitzate 3 bazaitzate(te)

3 hura 3 haiek
1 badezat 1 baditzat
2 badezaktn 2 baditzaktn
3 badeza 3 baditza
1 badezagu 1 baditzagu
2 badezazu 2 baditzazu
2' badezazue 2' baditzazue
3 badezate 3 baditzate

10 ikus badezat

31 1
NNIO
AHALEZKO BALDINTZAK
(hurbila)

NOR NORK
1 na za T
2 ha za KIN
3 de za
ba- 1 ga it za GU
2 za it za ZU
2' za it za te ZUE
3 d it za TE

31 2
NNll

1 ID 1 gu
2 banintzak/n 2 bagintzak/n
3 banintza 3 bagintza
2 banintzazu 2 bagintzazu
2' banintzazue 2' bagintzazue
3 banintzate 3 bagintzate

2 hi 2 zu 2' zuek
1 bahintzat 1 bazintzat 1 bazintzatet
3 bahintza 3 bazintza 3 bazintzate
1 bahintzagu 1 bazintzagu 1 bazintzategu
3 bahintzate 3 bazintzate 3 bazintzate(te)

3 hura 3 haiek
1 baneza 1 banitza
2 baheza 2 bahitza
3 baleza 3 balitza
1 bageneza 1 bagenitza
2 bazeneza 2 bazenitza
2' bazenezate 2' bazenitzate
3 balezate 3 balitzate

11 ikus bahintzate

321
NNll
AHALEZKO BALDINTZA
(urruna)

1,2 NOR NaRK


1 nint za T
2 hint za KIN
3
ba- 1 gint za GU
2 zint za ZU
2' zint za te ZUE
3 TE

3 NaRK NOR
1 N za
2 H za
3 e za
L
ba- 1 GEN za
2 ZEN za
2' ZEN za TE
3 L it za TE

322
NN12

1 01 1 gu
2 naukek/n 2 gaituzkek/n
3 nauke 3 gaituzke
2 naukezu 2 gaituzkezu
2' naukezue 2' gaituzkezue
3 naukete 3 gaituzkete

2 hi 2 zu 2' zuek
1 hauket 1 zaituzket 1 zaituzketet
3 hauke 3 zaituzke 3 zaituzkete
1 haukegu 1 zaituzkegu 1 zaituzketegu
3 haukete 3 zaituzkete 3 zaituzkete(te)

3 hura 3 haiek
1 duket 1 dituzket
2 dukek/n 2 dituzkekln
3 duke 3 dituzke
1 dukegu 1 dituzkegu
2 dukezu 2 dituzkezu
2' dukezue 2' dituzkezue
3 dukete 3 dituzkete

12 ikusi dukete

33 1
NN12
GEROALDIARKAIKOA
NOR NORK
1 na u T
2 ha u KIN
3 d u
1 ga it u ke GU
2 za it u ZU
2' za it u te ZUE
3 d it u TE

332
NNNl

3-hura
1 mn 1 guri
2 didakln 2 digukln
3 dit 3 digu
2 didazu 2 diguzu
2' didazue 2' diguzue
3 didate 3 digute

')
- hiri ')
- fun
')'
zuel
1 diat/nat 1 dizut 1 dizuet
3 dikln 3 dizu 3 dizue
1 diagulnagu 1 dizugu 1 dizuegu
3 diatelnate 3 dizute 3 dizuete

3 hari 3 haiei
1 diot 1 diet
2 diok/n 2 diek/n
3 dio 3 die
1 diogu 1 diegu
2 diozu 2 diezu
2' diozue 2' diezue
3 diote 3 diete

3-haiek
Aski da = di- > dizki- egitea
Adibidez = diot > dizkiot
diegu > dizkiegu
dit > dizkit

341
NNNl
ORAINALDIA

NOR NOR1 NORK


1 t T
2 kin KIN
3 di 0
1 gu GU
2 zu ZU
2' zue ZUE
3 dizki e TE

342
NNN2

3-hura
1 run 1 gun
2 hidan 2 higun
3 zidan 3 zigun
2 zenidan 2 zenigun
2' zenidaten 2' zeniguten
3 zidaten 3 ziguten

2 hiri 2 zun 2' zuel


1 nian/nan 1 mzun 1 mzuen
3 zianlnan 3 Zlzun 3 Zlzuen
1 genianlnan 1 gemzun 1 gemzuen
3 ziaten/naten 3 zizuten 3 zizueten

3 hari 3 haiei
1 mon 1 men
2 hion 2 hien
3 Zlon 3 Zlen
1 gemon 1 gemen
2 zemon 2 zemen
2' zenioten 2' zenieten
3 zioten 3 zieten

3-haiek
I ZKI eman, I ren ordez:
nion > nizkion
zidan > zizkidan
zieten > zizkieten

35 1
NNN2
LEHENALDIA
3 NORK NOR NORI
1 N 1 t
2 H 1 kin
3 Z 1 - 0 -0
1 GEN 1 gu
2 ZEN 1 zu
2' ZEN 1 zue TE
3 Z i zki e TE

352
NNN3

3-hura
1 mn 1 gun
2 bahit 2 bahigu
3 balit 3 baligu
2 bazenit 2 bazenigu
2' bazenidate 2' bazenigute
3 balidate 3 baligute

2 hiri 2 zun 2' zuel


1 banikln 1 banizu 1 banizue
3 balikln 3 balizu 3 balizue
1 bagenikln 1 bagenizu 1 bagenizue
3 baliate Ibalinate 3 balizute 3 balizuete

3 hari 3 haiei
1 banio 1 banie
2 bahio 2 bahie
3 balio 3 balie
1 bagenio 1 bagenie
2 bazenio 2 bazenie
2' bazeniote 2' bazeniete
3 baliote 3 baliete

3-haiek banizu > banizkizu

36 I
NNN3
BALDINTZA
NORK NOR NORI
1 N 1 t
2 H 1 kin
3 L 1- 0
ba- 1 GEN 1 gu
2 ZEN 1 zu
2' ZEN 1 zue TE
3 L i zki e TE

3.1 kendu banio


3.2 kentzen banio
3.3 kenduko banio

362
NNN4

3-hura
1 run 1 gun
2 hidake 2 higuke
3 lidake 3 liguke
2 zenidake 2 zeniguke
2' zenidakete 2' zenigukete
3 lidakete 3 ligukete

2 hiri 2 zun 2' zuel


1 niakemake 1 nizuke 1 nizueke
3 liakemake 3 lizuke 3 lizueke
1 geniake make 1 genizuke 1 genizueke
3 liakete makete 3 lizukete 3 lizuekete

3 hari 3 haiei
1 nioke 1 nieke
2 hioke 2 hieke
3 lioke 3 lieke
1 genioke 1 genieke
2 zenioke 2 zenieke
2' zeniokete 2' zeniekete
3 liokete 3 liekete

3-haiek nieke > nizkieke

371
NNN4
ONDORIOA (I)

NORK NOR NORI


1 N 1 t
2 H 1 kin
3 L 1 0
1 GEN 1 gu ke
2 ZEN 1 zu
2' ZEN 1 zue TE
3 L i zki e TE

4 kenduko nieke

372
NNN4'

hura
1 run 1 gun
2 hidakeen 2 higukeen
3 zjdakeen 3 zigukeen
2 zenidakeen 2 zenigukeen
2' zenidaketen 2' zeniguketen
3 zidaketen 3 ziguketen

2 hiri 2 zun 2' zuel


1 niakeen /nakeen I nizukeen 1 nizuekeen
3 ziakeen/nakeen 3 zizukeen 3 zizuekeen
I geniakeen/nakeen 1 genizukeen 1 genizuekeen
3 ziaketenInaketen 3 zizuketen 3 zizueketen

3 han 3 haiei
I niokeen 1 niekeen
2 hiokeen 2 hiekeen
3 ziokeen 3 ziekeen
I geniokeen 1 geniekeen
2 zeniokeen 2 zeniekeen
2' zenioketen 2' zenieketen
3 zioketen 3 zieketen

haiek niokeen > nizkiokeen

38 1
NNN4'

ONDORIOA (11)

NORK NOR NORI


1 N 1 t
2 H 1 kin
3 Z 1 0
1 GEN 1 gu ke -0
2 ZEN 1 zu
2' ZEN 1 zue TE
3 Z i zki e TE

4' kendu(ko) geniokeen

382
NNN5

hura
1 nln 1 gun
2 diezadakekln 2 diezagukek/n
3 diezadake 3 diezaguke
2 diezadakezu 2 diezagukezu
2' diezadakezue 2' diezagukezue
3 diezadakete 3 diezagukete

2 hiri 2 zun 2' zuel


1 diezaaket/naket 1 diezazuket 1 diezazueket
3 diezaake Inake 3 diezazuke 3 diezazueke
1 diezaakegu/nakegu 1 diezazukegu 1 diezazuekegu
3 diezaakete Inakete 3 diezazukete 3 diezazuekete

3 hari 3 haiei
1 diezaioket 1 diezaieket
2 diezaiokekln 2 diezaiekekln
3 diezaioke 3 diezaieke
1 diezaiokegu 1 diezaiekegu
2 diezaiokezu 2 diezaiekezu
2' diezaiokezue 2' diezaiekezue
3 diezaiokete 3 diezaiekete

haiek diezaioket > diezazkioket


5 ikus diezaioket, nahi badut

391
NNN5
AHALEZKOA (I)

NOR NORI NORK


1 t T
2 kin KIN
3 d ieza (i) 0
1 gu ke GU
2 zu ZU
2' zue ZUE
3 d ieza zki (i) e TE

392
NNN6

hura
1 run 1 gun
2 hiezadake 2' hiezaguke
3 liezadake 3 liezaguke
2 zeniezadake 2 zeniezaguke
2' zeniezadakete 2' zeniezagukete
3 liezadakete 3 liezagukete

2 hiri 2 zun 2' zuei


1 niezaake make 1 niezazuke 1 ziezazueke
3 liezaake make 3 liezazuke 3 liezazueke
1 geniezaake make 1 geniezazuke 1 geniezazueke
3 liezadaketemakete 3 liezazukete 3 liezazuekete

3 hari 3 haiei
1 niezaioke 1 niezaieke
2 hiezaioke 2 hiezaieke
3 liezaioke 3 liezaieke
1 geniezaioke 1 geniezaieke
2 zeniezaioke 2 zeniezaieke
2' zeniezaiokete 2' zeniezaiekete
3 liezaiokete 3 liezaiekete

haiek liezadake > liezazkidake


6 ikus liezadake, nahi balu

401
NNN6
AHALEZKOA (11)

NORK NOR NORI


1 N leza t
2 H leza kin
3 L leza - (i) 0
1 GEN ieza gu ke
2 ZEN ieza zu
2' ZEN ieza zue TE
3 L ieza zki e TE

402
NNN6'

hura
1 mn 1 gun
2 hiezadakeen 2 hiezagukeen
3 ziezadakeen 3 ziezagukeen
2 zeniezadakeen 2 zeniezagukeen
2' zeniezadaketen 2' zeniezaguketen
3 ziezadaketen 3 ziezaguketen

2 hiri 2 zun 2' zuel


1 niezaakeen/nakeen 1 niezazukeen 1 niezazuekeen
3 ziezaakeen/nakeen 3 ziezazukeen 3 ziezazuekeen
1 geniezakeen Inakeen 1 geniezazukeen 1 geniezazuekeen
3 ziezaaketen Inaketen 3 ziezazuketen 3 ziezazueketen

3 han 3 haiei
1 niezaiokeen 1 niezaiekeen
2 hiezaiokeen 2 hiezaiekeen
3 ziezaiokeen 3 ziezaiekeen
1 geniezaiokeen 1 geniezaiekeen
2 zeniezaiokeen 2 zeniezaiekeen
2' zeniezaioketen 2' zeniezaieketen
3 ziezaioketen 3 ziezaieketen

haiek geniezaiekeen > geniezazkiekeen


hubieramos podido vertelo
6' ikus geniezazukeen
I pudieramos habertelo visto
nous aurions pu te le voir

41 I
NNN6'
AHALEZKOA (Ill)

NORK NOR NORI


1 N ieza t
2 H leza kin
3 Z ieza 0
1 GEN ieza (i) gu ke -0
2 ZEN leza zu
2' ZEN ieza zue TE
3 Z leza zki e TE

412
NNN7

hura
1 mn 1 gun
2 diezadaan/danan 2 diezaguan /nan
3 diezadan 3 diezagun
2 diezadazun 2 diezaguzun
2' diezadazuen 2' diezaguzuen
3 diezadaten 3 diezaguten

2 hiri 2 zun 2' zuel


1 diezaadan/nadan 1 diezazudan 1 diezazuedan
3 diezaanlnan 3 diezazun 3 diezazuen
1 diezaagun Inagun 1 diezazugun 1 diezazuegun
3 diezaaten /naten 3 diezazuten 3 diezazueten

3 hari 3 haiei
1 diezaiodan 1 diezaiedan
2 diezaioan/nan 2 diezaiean/nan
3 diezaion 3 diezaien
1 diezaiogun 1 diezaiegun
2 diezaiozun 2 diezaiezun
2' diezaiozuen 2' diezaiezuen
3 diezaioten 3 diezaieten

haiek diezazudan > diezazkizudan


7 ikus diezaiogun

421
NNN7
SUBJUNTffiOZKO ORAINALDIA
NOR NORI NORK
1 t T
2 kin KIN
3 d ieza (i) 0
1 gu OU -0
2 zu ZU
2' zue ZUE
3 d ieza zki e TE

422
NNN8

hura
1 mn 1 gun
2 hiezadan 2 hiezagun
3 ziezadan 3 ziezagun
2 zeniezadan 2 zeruezagun
2' zeniezadaten 2' zeniezaguten
3 ziezadaten 3 ziezaguten

2 hiri 2 zun 2' zuel


1 niezaan man 1 ruezazun 1 niezazuen
3 ziezaanman 3 ziezazun 3 Zlezazuen
1 geniezaanman 1 geruezazun 1 gemezazuen
3 ziezaatenmaten 3 ziezazuten 3 ziezazueten

3 han 3 haiei
1 ruezalOn 1 niezaien
2 hiezaion 2 hiezaien
3 ziezaion 3 ziezaien
1 gemezalOn 1 geruezalen
2 zeruezalOn 2 zeniezaien
2' zeniezaioten 2' zeniezaieten
3 ziezaioten 3 ziezaieten

haiek geniezaien > geniezazkien


8 ikus hiezaion

431
NNN8
SUBJUNTIBOZKO LEHENALDIA
NORK NOR NORI
1 N leza t
2 H leza kin
3 Z leza (i) 0
1 GEN leza gu -0
2 ZEN leza zu
2' ZEN leza zue TE
3 Z ieza zki e TE

432
NNN9

3-hura
1 mn 1 gun
2 iezadakln 2 iezaguk/n
3 biezat 3 biezagu
2 iezadazu 2 lezaguzu
2' iezadazue 2' lezaguzue
3 biezadate 3 biezagute

2 hiri 2 zun 2' zuel


3 biezakln 3 biezazu 3 biezazue
3 biezaateJnate 3 biezazute 3 biezazuete

3 hari 3 haiei
2 iezaiokm 2 iezaiekln
3 biezaio 3 biezaie
2 lezalOZU 2 lezazlezu
2' lezalOzue 2' leZaIeZUe
3 biezaiote 3 biezaiete

3-haiek iezadak > iezazkidak


9 ikus iezaiok!

441
NNN9
AGINTALDIA
NOR NORI NORK
1 t
2 kin KIN
3 (b) ieza 0
1 gu
2 zu ZU
2' zue ZUE
3 (b) ieza zki e TE

Oharra = B- hori HARK eta HAIEK jokoetan bakarrik gordetzen


da.

442
NNNIO

hura
1 mn 1 gun
2 badiezadakm 2 badiezaguk m
3 badiezat 3 badiezagu
2 badiezadazu 2 badiezaguzu
2' badiezadazue 2' badiezaguzue
3 badiezadate 3 badiezagute

2 hiri 2 zun 2' zuel


1 badiezaatmat 1 badiezazut 1 badiezazuet
3 badiezak m 3 badiezazu 3 badiezazue
1 badiezaagumagu 1 badiezazugu 1 badiezazuegu
3 badiezaatemate 3 badiezazute 3 badiezazuete

3 hari 3 haiei
1 badiezaiot 1 badiezaiet
2 badiezaiokm 2 badiezaiekm
3 badiezaio 3 badiezaie
1 badiezaiogu 1 badiezaiegu
2 badiezaiozu 2 badiezaiezu
2' badiezaiozue 2' badiezaiezue
3 badiezaiote 3 badiezaiete

haiek badiezazut > badiezazkizut


10 ikus badiezazuet

45 1
NNNIO
AHALEZKO BALDINTZA
(hurbila)

NOR NORI NORK


1 t T
2 kin KIN
3 d ieza (i) 0
ba- 1 gu au
2 zu ZU
2' zue ZUE
3 d ieza zki e TE

452
NNNll

hura
1 mn 1 gun
2 bahiezat 2 bahiezagu
3 baliezat 3 baliezagu
2 bazeniezat 2 bazeniezagu
2' bazeniezadate 2' bazeniezagute
3 baliezadate 3 baliezagute

2 hiri 2 zun 2' zuel


1 baniezak/n 1 baniezazu 1 baniezazue
3 baliezakln 3 baliezazu 3 baliezazue
1 bageniezak/n 1 bageniezazu 1 bageniezazue
3 baliezaate/nate 3 baliezazute 3 baliezazuete

3 han 3 haiei
1 baniezaio 1 baniezaie
2 bahiezaio 2 bahiezaie
3 baliezaio 3 baliezaie
1 bageniezaio 1 bageniezaie
2 bazeniezaio 2 bazeniezaie
2' bazeniezaiote 2' bazeniezaiete
3 baliezaiote 3 baliezaiete
haiek baniezaio > baniezazkio
11 ikus baniezazu

NNN12

Ez da erabiltzen.

461
NNNll
AHALEZKO BALDINTZA
(urruna)
NORK NOR NOR!
1 N ieza t
2 H leza kin
3 L ieza (i) 0
ba- 1 GEN leza gu
2 ZEN leza zu
2' ZEN leza zue TE
3 L ieza zki e TE

462
-IRQ

NN5
(Ekaldeko euskalkietan, laguntzaile gisa erabilia)

1 dirot
2 dirokln
3 diro
1 dirogu
2 dirozu
2' dirozue
3 dirote

NN6
1 ruro
2 hiro
3 liro
1 geruro
2 zeniro
2' zenirote
3 lirote

NN6'
1 niroen
2 hiroen
3 Zlfoen
1 geniroen
2 zeniroen
2' zeniroten
3 ziroten

471
~ poder
-IIt() ( pouvorr

(Ekaldeko euskalkietan, laguntzaile gisa eta soilik edo


«ezin» ekin erabilia

NN5
1 T
2 KIN
3 d IrO
1 GU
2 ZU
2' ZUE
3 TE

NN6
1 N
Iro
2 Iro
H
3 L Iro
1 GEN iro
2 ZEN IrO
2' ZEN iro TE
3 L Iro TE

NN6'
1 N
Iro
2 H Iro
3 Z Iro
1 GEN Iro (e)n
2 ZEN iro
2' ZEN Iro TE
3 Z IrO TE
Oharra: Sail hauek dezaket, nezake eta nezakeen-en kideak dira.

472
ADITZ
TRINKOA
EGON
NI

1 nago
2 hago
3 dago
1 gaude
2 zaude
2' zaudete
3 daude (1)

N2
1 nengoen
2 hengoen
3 zegoen
1 geunden
2 zeunden
2' zeundeten
3 zeuden (2)

(1) gagoz-, zagoz-, zagoz- -te, dagoz-, datiboa hartzen dutenerako soilik onhartzen
dira: hots, gagozkio, zagozkit, zagozkiote, dagozkizu eta abarretarako.
(2) gengoz-, zengoz-, zengoz- -te, zegoz- azkenburuan -rein dutelarik, noski, datiboa
hartzen dutenerako soilik onhartzen dira: hots, zengozkion, zengozkidan, zengozkieten, ze-
gozkian eta abarretarako.

48 I
EGON ~ estar, permanecer
~ etre, rester

NI
ORAINALDIA

1 na go
2 ha go
3 da go
1 ga u de
2 za u de
2' za u dete
3 da u de (1)

N2
LEHENALDIA

1 nen go en
2 hen go en
3 ze go en
1 ge u nde n
2 ze u nde n
2' ze u ndete n
3 ze u de n

482
EGON
N3

1 banengo
2 bahengo
3 balego
1 bageunde
2 bazeunde
2' bazeundete
3 baleude

N4 N4'
1 nengoke 1 nengokeen
2 hengoke 2 hengokeen
3 legoke 3 zegokeen
1 geundeke 1 geundekeen
2 zeundeke 2 zeundekeen
2' zeundekete 2' zeundeketen
3 leudeke 3 zeudekeen

491
EGON
N3
BALDINTZA
1 ba nen go
2 ba hen go
3 ba le go
1 ba ge u nde
2 ba ze u nde
2' ba ze u ndete
3 ba le u de

N4 N4'
ONDORIOA (I) ONDORIOA (11)

1 nen go ke 1 nen go ke en
2 hen go ke 2 hen go ke en
3 le go ke 3 ze go ke en
1 ge u nde ke 1 ge u nde ke en
2 ze u nde ke 2 ze u nde ke en
2' ze u nde ke te 2' ze u nde ke te n
3 le u de ke 3 ze u de ke en

492
EGON
N5
1 nagoke
2 hagoke
3 dagoke
1 gaudeke
2 zaudeke
2' zaudekete
3 daudeke

501
EGON
AHALEZKOA (I)

N5 NI + ke
1 nago ke
2 ha go ke
3 dago ke
1 ga u de ke
2 za u de ke
2' za u de ke te
3 da u de ke

AHALEZKOA (II)

N6 N4

AHALEZKOA (Ill)

N6' = N4'

502
EGON

N7
1 nagoen
2 hagoen
3 dagoen
1 gauden
2 zauden
2' zaudeten
3 dauden

N9
2 hago
3 bego
2 zaude
2' zaudete
3 beude

51 1
EGON
N7
SUBJUNTIBOZKO ORAINALDIA

1 na go en
2 ha go en
3 da go en
1 ga u de n
2 za u de n
2' za u de te n
3 dau de n

N8
SUBJUNTIBOZKO LEHENALDIA

N8 N2 nengoen, zeuden, ...

N9
AGINTALDIA

1
2 ha go
3 be go
1
2 za u de
2' za u dete
3 be u de
51 2
EGON

NIO
1 banago
2 bahago
3 badago
1 bagaude
2 bazaude
2' bazaudete
3 badaude

52 I
EGON
NIO
AHALEZKO BALDINTZAK
(hurbila)

1 ba na go
2 ba ha go
3 ba da go
1 ba ga u de
2 ba za u de
2' ba za u dete
3 ba da u de

NIl
AHALEZKO BALDINTZAK
(urruna)

NIl N3
(banengo, baleude...)

Nl2
GEROALDIA

Nl2 N5
(ahalezkoa eta gero-aldia berberak dira)

522
EGON
(ni nago)

NNl

1 m 1 gu
2 nagokikm 2 gagozkikm
3 nagokio 3 gagozkio
2 nagokizu 2 gagozkizu
2' nagokizue 2' gagozkizue
3 nagokie 3 gagozkie

2 hi 2 zu 2' zuek
1 hagokit 1 zagozkit 1 zagozkidate
3 hagokio 3 zagozkio 3 zagozkiote
1 hagokigu 1 zagozkigu 1 zagozkigute
3 hagokie 3 zagozkie 3 zagozkiete

3 hura 3 haiek
1 dagokit 1 dagozkit
2 dagokikm 2 dagozkikm
3 dagokio 3 dagozkio
1 dagokigu 1 dagozkigu
2 dagokizu 2 dagozkizu
2' dagokizue 2' dagozkizue
3 dagokie 3 dagozkie

52 al
EGON
(ni nago)

NNl
ORAINALDIA
NOR NORI
1 na go ki t
2 ha go ki kin
3 da go ki 0
1 ga go z ki gu
2 za go z ki zu
2' za go z ki zue te
3 da go z ki e

52 a2
EGON
(ni nengoen)
NN2

1 ill 1 gu
2 nengokian man 2 gengozkian/nan
3 nengokion 3 gengozkion
2 nengokizun 2 gengozkizun
2' nengokizuen 2' gengozkizuen
3 nengokien 3 gengozkien

2 hi 2 zu 2' zuek
1 hengokidan 1 zengozkidan 1 zengozkidaten
3 hengokion 3 zengozkion 3 zengozkioten
1 hengokigun 1 zengozkigun 1 zengozkiguten
3 hengokien 3 zengozkien 3 zengozkieten

3 hura 3 haiek
1 zegokidan 1 zegozkidan
2 zegokianman 2 zegozkian/nan
3 zegokion 3 zegozkion
1 zegokigun 1 zegozkigun
2 zegokizun 2 zegozkizun
2' zegokizuen 2' zegozkizuen
3 zegokien 3 zegozkien

531
EGON
(Ri nengoen)
NN2
LEHENALDIA

NOR NORI
1 nen go ki t
2 hen go ki kin
3 ze go ki 0
1 gen go z ki gu -0
2 zen go z ki zu
2' zen go z ki zue te
3 ze go z ki e

532
EGON
(ni banengo)
NN3

1 ID 1 gu
2 banengokikm 2 bagengozkikm
3 banengokio 3 bagengozkio
2 banengokizu 2 bagengozkizu
2' banengokizue 2' bagengozkizue
3 banengokie 3 bagengozkie

2 hi 2 zu 2' zuek
1 bahengokit 1 bazengozkit 1 bazengozkidate
3 bahengokio 3 bazengozkio 3 bazengozkiote
1 bahengokigu 1 bazengozkigu 1 bazengozkigute
3 bahengokie 3 bazengozkie 3 bazengozkiete

3 hura 3 haiek
1 balegokit 1 balego~kit
2 balegokikm 2 balegozkikm
3 balegokio 3 balegozkio
1 balegokigu 1 balegozkigu
2 balegokizu 2 balegozkizu
2' balegokizue 2' balegozkizue
3 balegokie 3 balegozkie

541
EGON
(ni banengo)
NN3
BALDINTZA

NN3 ba NN2 n
(eta hirugarren pertsonetan z- > 1-)

NOR NORI
1 nen go ki t
2 hen go ki kin
3 ze go ki 0
ba- 1 gen go z ki gu
2 zen go z ki zu
2' zen go z ki zue te
3 le go z ki e

542
EGON
(ni nengoke)
NN4

1 m 1 gu
2 nengokiake make 2 gengozkiake make
3 nengokioke 3 gengozkioke
2 nengokizuke 2 gengozkizuke
2' nengokizueke 2' gengozkizueke
3 nengokieke 3 gengozkieke

2 hi 2 zu 2' zuek
1 hengokidake 1 zengozkidake 1 zengozkidakete
3 hengokioke 3 zengozkioke 3 zengozkiokete
1 hengokiguke 1 zengozkiguke 1 zengozkigukete
3 hengokieke 3 zengozkieke 3 zengozkiekete

3 hura 3 haiek
1 legokidake 1 legozkidake
2 legokiakemake 2 legozkiake make
3 legokioke 3 legozkioke
1 legokiguke 1 legozkiguke
2 legokizuke 2 legozkizuke
2' legokizueke 2' legozkizueke
3 legokieke 3 legozkieke

55 1
EGON
(ni nengoke)
NN4
ONDORIOA (I)

NN4 NN2 - n + ke
(eta hirugarren pertsonetan z- > 1-)

NOR NORI
I nen go ki t
2 hen go ki kin
3 le go ki 0
I gen go z ki gu ke
2 zen go z ki zu
2' zen go z ki zue te
3 le go z ki e

552
EGON
(ni nengokeen)
NN4'

1 m 1 gu
2 nengokiakeen/nakeen 2 gengozkiakeenmakeen
3 nengokiokeen 3 gengozkiokeen
2 nengokizukeen 2 gengozkizukeen
2' nengokizuekeen 2' gengozkizuekeen
3 nengokiekeen 3 gengozkiekeen

2 hi 2 zu 2' zuek
1 hengokidakeen 1 zengozkidakeen 1 zengozkidaketen
3 hengokiokeen 3 zengozkiokeen 3 zengozkioketen
1 hengokigukeen 1 zengozkigukeen 1 zengozkiguketen
3 hengokiekeen 3 zengozkiekeen 3 zengozkieketen

3 hura 3 haiek
1 zegokidakeen 1 zegokidaketen
2 zegokiakeen makeen 2 zegozkiakeen /nakeen
3 zegokiokeen 3 zegozkiokeen
1 zegokigukeen 1 zegozkigukeen
2 zegokizukeen 2 zegozkizukeen
2' zegokizuekeen 2' zegozkizuekeen
3 zegokiekeen 3 zegozkiekeen

56 I
EGON
(ni nengokeen)
NN4'
ONDORIOA (ID

NN4' NN2 + (-ke-)


NOR NORI
1 nen go ki t
2 hen go ki kin
3 ze go ki 0
1 gen go z ki gu ke -0
2 zen go z ki zu
2' zen go z ki zue te
3 ze go z ki e

562
EGON
(ni nagoke)
NN5

1 m 1 gu
2 nagokiake make 2 gagozkiake make
3 nagokioke 3 gagozkioke
2 nagokizuke 2 gagozkizuke
2' nagokizueke 2' gagozkizueke
3 nagokieke 3 gagozkieke

2 hi 2 zu 2' zuek
1 hagokidake 1 zagozkidake 1 zagozkidakete
3 hagokioke 3 zagozkioke 3 zagozkiokete
1 hagokiguke 1 zagozkiguke 1 zagozkigukete
3 hagokieke 3 zagozkieke 3 zagozkiekete

3 hura 3 haiek
1 dagokidake 1 dagozkidake
2 dagokiake make 2" dagozkiake make
3 dagokioke 3 dagozkioke
1 dagokiguke 1 dagozkiguke
2 dagokizuke 2 dagozkizuke
2' dagokizueke 2' dagozkizueke
3 dagokieke 3 dagozkieke

57 I
EGON
(ni nagoke)
NN5
AHALEZKOA(n

NOR NORI
1 na go ki t
2 ha go ki kin
3 da go ki o
1 ga go z ki gu ke
2 za go z ki zu
2' za go z ki zue te
3 da go z ki e

572
EGON
(ni nagoen)
NN7

1 ID 1 gu
2 nagokian/nan 2 gagozkianman
3 nagokion 3 gagozkion
2 nagokizun 2 gagozkizun
2' nagokizuen 2' gagozkizuen
3 nagokien 3 gagozkien

2 hi 2 zu 2' zuek
1 hagokidan 1 zagozkidan 1 zagozkidaten
3 hagokion 3 zagozkion 3 zagozkioten
1 hagokigun 1 zagozkigun 1 zagozkiguten
3 hagokien 3 zagozkien 3 zagozkieten

3 hura 3 haiek
1 dagokidan 1 dagozkidan
2 dagokianman 2 dagozkianman
3 dagokion 3 dagozkion
1 dagokigun 1 dagozkigun
2 dagokizun 2 dagozkizun
2' dagokizuen 2' dagozkizuen
3 dagokien 3 dagozkien

58 I
EGON
NN6 NN4
NN6' NN4'
NN7 NNl + (e)n
SUBJUNTIBOZKO ORAINALDIA

NOR NORI
1 na go ki t
2 ha go ki kin
3 da go ki 0
1 ga go z ki gu
2 za go z ki zu
2' za go z ki zue te -0
3 da go z ki e

582
EGON
(hago!)
NN9

2 hi 2 zu 2' zuek
1 hagokit 1 zagozkit 1 zagozkidate
3 hagokio 3 zagozkio 3 zagozkiote
1 hagokigu 1 zagozkigu 1 zagozkigute
3 hagokie 3 zagozkie 3 zagozkiete

3 hura 3 haiek
1 begokit 1 begozkit
2 begokikJn 2 begozkik/n
3 begokio 3 begozkio
1 begokigu 1 begozkigu
2 begokizu 2 begozkizu
2' begokizue 2' begozkizue
3 begokie 3 begozkie

591
EGON
(hago!)

NN9
AGINTALDIA

NOR NORI
1 t
2 ha go ki kin
3 be go ki 0
1 gu
2 za go z ki zu
2' za go z ki zue te
3 be go z ki e

592
EGON
(ni banago)
NNIO

1 fil 1 gu
2 banagokik/n 2 bagagozkik/n
3 banagokio 3 bagagozkio
2 banagokizu 2 bagagozkizu
2' banagokizue 2' bagagozkizue
3 banagokie 3 bagagozkie

2 hi 2 zu 2' zuek
1 bahagokit 1 bazagozkit 1 bazagozkidate
3 bahagokio 3 bazagozkio 3 bazagozkiote
1 bahagokigu 1 bazagozkigu 1 bazagozkigute
3 bahagokie 3 bazagozkie 3 bazagozkiete

3 hura 3 haiek
1 badagokit 1 badagozkit
2 badagokikm 2 badagozkikm
3 badagokio 3 badagozkio
1 badagokigu 1 badagozkigu
2 badagokizu 2 badagozkizu
2' badagokizue 2' badagozkizue
3 badagokie 3 badagozkie

601
EGON
(ni banago)
AHALEZKO BALDINTZA

NNIO ba NNl
NOR NORI
1 na go ki t
2 ha go ki kin
3 da go ki 0
ba- 1 ga go z ki gu
2 za go z ki zu
2' za go z ki zue te
3 da go z ki e

NNll NN3
(ni banengo)

NN12 NN5
(ID· nagok e) ~ puedo estar, estare
~ je peux etre, je serai

602
JOAN
NI

1 noa
2 hoa
3 doa
1 goaz
2 zoaz
2' zoazte
3 doaz

N2

1 nindoan
2 hindoan
3 zihoan
1 gindoazen
2 zindoazen
2' zindoazten
'3 zihoazen

61 1
If
JOAN { aller

NI
ORAINALDIA
1 n oa
2 h oa
3 d oa
1 g oa z
2 Z oa Z
2' Z oa zte
3 d oa Z

N2
LEHENALDIA
1 nind oa n
2 hind oa n
3 zih oa n
1 gind oa z en
2 zind oa z en
2' zind oa zte n
3 zih oa z en

61 2
JOAN
N3

1 banindoa
2 bahindoa
3 balihoa
1 bagindoaz
2 bazindoaz
2' bazindoazte
3 balihoaz

N4 N4'

1 nindoake 1 nindoakeen
2 hindoake 2 hindoakeen
3 lihoake 3 zihoakeen
1 gindoazke 1 gindoazkeen
2 zindoazke 2 zindoazkeen
2' zindoazkete 2' zindoazketen
3 lihoazke 3 zihoazkeen

621
JOAN
N3
BALDINTZA
1 ba nind oa
2 ba hind oa
3 ba lib oa
1 ba gind oa z
2 ba zind oa z
2' ba zind oa zte
3 ba lib oa z

N4 N4'
ONDORIOA (I) ONDORIOA (11)
1 nind oa ke 1 nind oa ke en
2 hind oa ke 2 hind oa ke en
3 lih oa ke 3 zih oa ke en
1 gind oa z ke 1 gind oa z ke en
2 zind oa z ke 2 zind oa z ke en
2' zind oa z ke te 2' zind oa z ke te n
3 lih oa z ke 3 zih oa z ke en

622
JOAN
N5
1 noake
2 hoake
3 doake
1 goazke
2 zoazke
2' zoazkete
3 doazke

N7
1 noan
2 hoan
3 doan
1 goazen
2 zoazen
2' zoazten
3 doazen

N9
2 hoa
3 bihoa
2 zoaz
2' zoazte
3 bihoaz

63 1
JOAN
N5 NI + ke
AHALEZKOA (1)
1 n oa ke 1 g oa z ke
2 h oa ke 2 z oa z ke
3 d oa ke 2' z oa z ke te
3 d oa z ke

N6 N4
N6' N4'
N7
SUBJUNTIBOA
1 n oa n 1 g oa z en
2 h oa n 2 z oa z en
3 d oa n 2' z oa zte n
3 d oa z en

N8
N8 N2 (nindoan, hindoan...)

N9
AGINTALDIA
1 1
2 h oa 2 z oa z
3 bih oa 2' z oa zte
3 bih oa z

632
JOAN

NIO

1 banoa
2 bahoa
3 badoa
1 bagoaz
2 bazoaz
2' bazoazte
3 badoaz

641
JOAN

NIO
AHALEZKO BALDINTZAK
(hurbila)
1 ba n oa
2 bahoa
3 badoa
1 ba g oa z
2 bazoaz
2' ba z oa zte
3 ba d oa z
(bi baldintza- motak nahasi egiten dira)

NIl
AHALEZKO BALDINTZAK
(urruna)

NIl N3
(banindoa, bahindoa...)

Nl2
GEROALDIA

Nl2 N5
(ahalezkoa eta geroaldia berberak dira)

642
JOAN
(ni ooa)
NNl

1 m 1 gu
2 noakikln 2 goazkikln
3 noakio 3 goazkio
2 noakizu 2 goazkizu
2' noakizue 2' goazkizue
3 noakie 3 goazkie

2 hi 2 zu 2' zuek
1 hoakit 1 zoazkit 1 zoazkidate
3 hoakio 3 zoazkio 3 zoazkiote
1 hoakigu 1 zoazkigu 1 zoazkigute
3 hoakie 3 zoazkie 3 zoazkiete

3 hura 3 haiek
1 d(ih)oakit 1 d(ih)oazkit
2 d(ih)oakik/n 2 d(ih)oazkik;n
3 d(ih)oakio 3 d(ih)oazkio
1 d(ih)oakigu 1 d(ih)oazkigu
2 d(ih)oakizu 2 d(ih)oazkizu
2' d(ih)oakizue 2' d(ih)oazkizue
3 d(ih)oakie (3) 3 d(ih)oazkie (3)

(3) Beraz, hirugarren pertsonetarako, bai dihoakit eta dihoazkit. eta bai doazkit gisakoak
ere ontzat ematen dira

65 I
JOAN
(Ri ooa)

NNl
ORAINALDIA

NOR NORI
1 n oa ki t
2 h oa ki kin
3 d(ih) oa ki 0
1 g oa z ki gu
2 z oa z ki zu
2' z oa z ki zue te
3 d(ih) oa z ki e

Oharra = doaki- eta dihoaki- adizkiak parean onartzen dira

652
JOAN
(ni nindoan)
NN2

1 ru 1 gu
2 nindoakianlnan 2 gindoazkian/nan
3 nindoakion 3 gindoazkion
2 nindoakizun 2 gindoazkizun
2' nindoazkizuen 2' gindoazkizuen
3 nindoakien 3 gindoazkien

2 hi 2 zu 2' zuek
1 hindoakidan 1 zindoazkidan 1 zindoazkidaten
3 hindoakion 3 zindoazkion 3 zindoazkioten
1 hindoakigun 1 zindoazkigun 1 zindoazkiguten
3 hindoakien 3 zindoazkien 3 zindoazkieten

3 hura 3 haiek
1 zihoakidan 1 zihoazkidan
2 zihoakian Inan 2 zihoazkian/nan
3 zihoakion 3 zihoazkion
1 zihoakigun 1 zihoazkigun
2 zihoakizun 2 zihoazkizun
2' zihoakizuen 2' zihoazkizuen
3 zihoakien 3 zihoazkien

661
JOAN
(ni nindoan)
NN2
LEHENALDIA

NOR NORI
1 nind oa ki t
2 hind oa ki kin
3 zih oa ki o
1 gind oa z ki gu -0
2 zind oa z ki zu
2' zind oa z ki zue te
3 zih oa z ki e

662
JOAN
(banindoa)
NN3

1 ill 1 gu
2 banindoakik In 2 bagindoazkik/n
3 banindoakio 3 bagindoazkio
2 banindoakizu 2 bagindoazkizu
2' banindoakizue 2' bagindoazkizue
3 banindoakie 3 bagindoazkie

2 hi 2 zu 2' zuek
1 bahindoakit 1 bazindoazkit 1 bazindoazkidate
3 bahindoakio 3 bazindoazkio 3 bazindoazkiote
1 bahindoakigu 1 bazindoazkigu 1 bazindoazkigute
3 bahindoakie 3 bazindoazkie 3 bazindoazkiete

3 hura 3 haiek
1 balihoakit 1 balihoazkit
2 balihoakiktn 2 balihoazkiktn
3 balihoakio 3 balihoazkio
1 balihoakigu 1 balihoazkigu
2 balihoakizu 2 balihoazkizu
2' balihoakizue 2' balihoazkizue
3 balihoakie 3 balihoazkie

67 1
JOAN
(ni banindoa)
NN3
BALDINTZA

NN3 ba NN2 n
(eta hirugarren pertsonetan z- > l-)

NOR NORI
1 nind oa ki t
2 hind oa ki kin
3 lih oa ki 0
ba- 1 gind oa z ki gu
2 zind oa z ki zu
2' zind oa z ki zue te
3 lih oa z ki e

672
JOAN
(ni nindoake)
NN4

1 nl 1 gu
2 nindoakiake make 2 gindoazkiake make
3 nindoakioke 3 gindoazkioke
2 nindoakizuke 2 gindoazkizuke
2' nindoakizueke 2' gindoazkizueke
3 nindoakieke 3 gindoazkieke

2 hi 2 zu 2' zuek
1 hindoakidake 1 zindoazkidake 1 zindoazkidakete
3 hindoakioke 3 zindoazkioke 3 zindoazkiokete
1 hindoakiguke 1 zindoazkiguke 1 zindoazkigukete
3 hindoakieke 3 zindoazkieke 3 zindoazkiekete

3 hura 3 haiek
1 lihoakidake 1 lihoazkidake
2 lihoakiake make 2 lihoazkiake make
3 lihoakioke 3 lihoazkioke
1 lihoakiguke 1 lihoazkiguke
2 lihoakizuke 2 lihoazkizuke
2' lihoakizueke 2' lihoazkizueke
3 lihoakieke 3 lihoazkieke

681
JOAN
(ni nindoake)
NN4
ONDORIOA (I)

NN4 NN2 - n + ke
(eta hirugarren pertsonetan z- > l-)

NOR NORI
1 nind oa 10 t
2 hind oa 10 kin
3 lih oa 10 0
1 gind oa z 10 gu ke
2 zind oa z ki zu
2' zind oa z 10 zue te
3 lih oa z 10 e

682
JOAN
(ni nindoakeen)
NN4'

1 ill 1 gu
2 nindoakiakeen/nakeen 2 gindoazkiakeen/nakeen
3 nindoakiokeen 3 gindoazkiokeen
2 nindoakizukeen 2 gindoazkizukeen
2' nindoakizuekeen 2' gindoazkizuekeen
3 nindoakiekeen 3 gindoazkiekeen

2 hi 2 zu 2' zuek
1 hindoakidakeen 1 zindoazkidakeen 1 zindoazkidaketen
3 hindoakiokeen 3 zindoazkiokeen 3 zindoazkioketen
1 hindoakigukeen 1 zindoazkigukeen 1 zindoazkiguketen
3 hindoakiekeen 3 zindoazkiekeen 3 zindoazkieketen

3 hura 3 haiek
1 zihoakidakeen 1 zihoazkidakeen
2 zihoakiakeen/nakeen 2 zihoakiakeen/nakeen
3 zihoakiokeen 3 zihoazkiokeen
1 zihoakigukeen 1 zihoazkigukeen
2 zihoakizukeen 2 zihoazkizukeen
2' zihoakizuekeen 2' zihoazkizuekeen
3 zihoakiekeen 3 zihoazkiekeen

691
JOAN
(ni nindoakeen)
NN4'
ONDORIOA (11)

NN4' NN2 + (-ke-)


NOR NORI
1 nind oa ki t
2 hind oa ki kin
3 zih oa ki 0
1 gind oa z ki gu ke -n
2 zind oa z ki zu
2' zind oa z ki zue te
3 zih oa z ki e

692
JOAN
(ni noake)
NN5

1 m 1 gu
2 noakiake/nake 2 goazkiake /nake
3 noakioke 3 goazkioke
2 noakizuke 2 goazkizuke
2' noakizueke 2' goazkizueke
3 noakieke 3 goazkieke

2 hi 2 zu 2' zuek
1 hoakidake 1 zoazkidake 1 zoazkidakete
3 hoakioke 3 zoazkioke 3 zoazkiokete
1 hoakiguke 1 zoazkiguke 1 zoazkigukete
3 hoakieke 3 zoazkieke 3 zoazkiekete

3 hura 3 haiek
1 d(ih)oakidake 1 d(ih)oazkidake
2 d(ih)oakiake/nake 2 d(ih)oazkiake/nake
3 d(ih)oakioke 3 d(ih)oazkioke
1 d(ih) 0 akiguke 1 d(ih)oazkiguke
2 d(ih)oakizuke 2 d(ih)oazkizuke
2' d(ih)oakizueke 2' d(ih)oazkizueke
3 d(ih)oakieke 3 d(ih)oazkieke
JOAN
(ni noake)
NN5
AHALEZKOA(n

NOR NORI
1 n oa ki t
2 h oa ki kin
3 d(ih) oa ki 0
1 g oa z ki gu ke
2 z oa z ki zu
2' z oa z ki zue te
3 d(ih) oa z ki e

702
JOAN
(ni noan)
NN7

1 m 1 gu
2 noakian/nan 2 goazkian/nan
3 noakion 3 goazkion
2 noakizun 2 goazkizun
2' noakizuen 2' goazkizuen
3 noakien 3 goazkien

2 hi 2 zu 2' zuek
1 hoakidan 1 zoazkidan 1 zoazkidaten
3 hoakion 3 zoazkion 3 zoazkioten
1 hoakigun 1 zoazkigun 1 zoazkiguten
3 hoakien 3 zoazkien 3 zoazkieten

3 hura 3 haiek
1 d(ih)oakidan 1 d(ih)oazkidan
2 d(ih)oakian/nan 2 d(ih)oazkian/nan
3 d(ih)oakion 3 d(ih)oazkion
1 d(ih)oakigun 1 d(ih)oazkigun
2 d(ih)oakizun 2 d(ih)oazkizun
2' d(ih)oakizuen 2' d(ih)oazkizuen
3 d(ih)oakien 3 d(ih)oazkien

71 I
JOAN
NN6 NN4
NN6' - NN4'
NN7 NNl + (e)n
SUBJUNTIBOZKO ORAINALDIA

NOR NORI
1 n oa ki t
2 h oa ki kin
3 d(ih) oa ki 0
1 g oa z ki gu -0
2 z oa z ki zu
2' z oa z ki zue te
3 d(ih) oa z ki e

712
JOAN
(boa!)
NN9

2 hi 2 zu 2' zuek
1 hoakit 1 zoazkit 1 zoazkidate
3 hoakio 3 zoazkio 3 zoazkiote
1 hoakigu 1 zoazkigu 1 zoazkigute
3 hoakie 3 zoazkie 3 zoazkiete

3 hura 3 haiek
1 bihoakit 1 bihoazkit
2 bihoakik/n 2 bihoazkik/n
3 bihoakio 3 bihoazkio
1 bihoakigu 1 bihoazkigu
2 bihoakizu 2 bihoazkizu
2' bihoakizue 2' bihoazkizue
3 bihoakie 3 bihoazkie

721
JOAN
(ni nindoan)
(subj.)
NN8 NN2
NN9
(hoa!)
AGINTALDIA

NOR NORI
1 t
2 h oa ki kin
3 bih oa ki 0
1 gu
2 z oa z ki zu
2' z oa z ki zue te
3 bih oa z ki e

722
JOAN
(ni banoa)
NNIO

1 ill 1 gu
2 banoakik/n 2 bagoazkik/n
3 banoaki0 3 bagoazkio
2 banoakizu 2 bagoazkizu
2' banoakizue 2' bagoazkizue
3 banoakie 3 bagoazkie

2 hi 2 zu 2' zuek
1 bahoakit 1 bazoazkit 1 bazoazkidate
3 bahoakio 3 bazoazkio 3 bazoazkiote
1 bahoakigu 1 bazoazkigu 1 bazoazkigute
3 bahoakie 3 bazoazkie 3 bazoazkiete

3 hura 3 haiek
1 bad(ih)oakit 1 bad(ih)oazkit
2 bad(ih)oakik/n 2 bad(ih)oazkik/n
3 bad(ih)oakio 3 bad(ih)oazkio
1 bad(ih)oakigu 1 bad(ih)oazkigu
2 bad(ih)oakizu 2 bad(ih)oazkizu
2' bad(ih)oakizue 2' bad(ih)oazkizue
3 bad(ih)oakie 3 bad(ih)oazkie

73 1
JOAN
(ni baDOa)
NNIO
AHALEZKO BALDINTZA (hurbila)

NNIO baNNl
NOR NORI
1 n oa ki t
2 h oa ki kin
3 d(ih) oa ki 0
ba- 1 g oa z ki gu
2 z oa z ki zu
2' z oa z ki zue
3 d(ih) oa ~ 10 e

NNll NN3
(ni baniDdoa)
NN12 NN5

(DI. DOak) { puedo ir, ire


e I je peux aller, j'irai

732
ETORRI
NI

1 nator
2 hator
3 dator
1 gatoz
2 zatoz
2' zatozte
3 datoz

N2

1 nentorrcn
2 hentorren
3 zetorren
1 gentozen
2 zentozen
2' zentozten
3 zetozen

75 1
ETORRI {~::
NOR
NI
ORAINALDIA
1 na tor
2 ha tor
3 da tor
1 ga to z
2 za to z
2' za to zte
3 da to z

N2
LEHENALDIA
1 nen torr en
2 hen torr en
3 ze torr en
1 gen to z en
2 zen to z en
2' zen to zte n
3 ze to z en

752
ETORRI

N3
1 banentor
2 bahentor
3 baletor
1 bagentoz
2 bazentoz
2' bazentozte
3 baletoz

N4 N4'
1 nentorke 1 nentorkeen
2 hentorke 2 hentorkeen
3 letorke 3 zetorkeen
1 gentozke 1 gentozkeen
2 zentozke 2 zentozkeen
2' zentozkete 2' zentozketen
3 letozke 3 zetozkeen

761
ETORRI
N3
BALDINTZA
1 ba nen tor
2 ba hen tor
3 ba le tor
1 ba gen to z
2 ba zen to z
2' ba zen to zte
3 ba le to z

N4 N4'
ONDORIOA (D ONDORIOA (ID
1 nen tor ke 1 nen tor ke en
2 hen tor ke 2 hen tor ke en
3 le tor ke 3 ze tor ke en
1 gen to z ke 1 gen to z ke en
2 zen to z ke 2 zen to z ke en
2' zen to z ke te 2' zen to z ke te n
3 le to z ke 3 ze to z ke en

762
ETORRI

N5

1 natorke
2 hatorke
3 datorke
1 gatozke
2 zatozke
2' zatozkete
3 datozke

N7 N9
1 natorren
2 hatorren 2 hator
3 datorren 3 betor
1 gatozen 2 zatoz
2 zatozen 2' zatozte
2' zatozten 3 betoz
3 datozen

771
ETORRI
N7
SUBJUNTIBOZKO ORAINALDIA
1 na tOff en
2 ha tOff en
3 da tOff en
1 ga to z en
2 za to z en
2' za to zte n
3 da to z en

N8 N2
(ni nentorren)
N9
AGINTALDIA
1
2 ha tor
3 be tor
1
2 za to z
2' za to zte
3 be to z

N5 - NI + ke
1 na tor ke
2 ha tor ke
3 da tor ke
1 ga to z ke
2 za to z ke
2' za to z ke te
3 da to z ke

772
ETORRI

NIO
1 banator
2 bahator
3 badator
1 bagatoz
2 bazatoz
2' bazatozte
3 badatoz

781
ETORRI

N6 N4
(ni nentorke)
N6' N4'
(ni nentorkeen)

NIO
AHALEZKO BALDINTZAK
1 bana tor
2 baha tor
3 bada tor
1 baga to z
2 baza to z
2' ba za to zte
3 bada to z
(baldintza-motak nahasi egiten dira)

NIl N3

Nl2
GEROALDIA

Nl2 N5
(ahalezkoa eta geroaldia berberak dira)

782
ETORRI
(ni nator)
NNl

1 m 1 gu
2 natorkik/n 2 gatozkik/n
3 natorkio 3 gatozkio
2 natorkizu 2 gatozkizu
2' natorkizue 2' gatozkizue
3 natorkie 3 gatozkie

2 hi 2 zu 2' zuek
1 hatorkit 1 zatozkit 1 zatozkidate
3 hatorkio 3 zatozkio 3 zatozkiote
1 hatorkigu 1 zatozkigu 1 zatozkigute
3 hatorkie 3 zatozkie 3 zatozkiete

3 hura 3 haiek
1 datorkit 1 datozkit
2 datorkik/n 2 datozkik/n
3 datorkio 3 datozkio
1 datorkigu 1 datozkigu
2 datorkizu 2 datozkizu
2' datorkizue 2' datozkizue
3 datorkie 3 datozkie

79 1
ETORRI
(ni nator)

NNl
ORAINALDIA

NOR NORI
1 na tor ki t
2 ha tor ki kin
3 da tor ki 0
1 ga to z ki gu
2 za to zki zu
2' za to zki zue te
3 da to zki e

792
ETORRI
(ni nentorren)
NN2

1 m 1 gu
2 nentorkian/nan 2 gentozkian/nan
3 nentorkion 3 gentozkion
2 nentorkizun 2 gentozkizun
2' nentorkizuen 2' gentozkizuen
3 nentorkien 3 gentozkien

2 hi 2 zu 2' zuek
1 hentorkidan 1 zentozkidan 1 zentozkidaten
3 hentorkion 3 zentozkion 3 zentozkioten
1 hentorkigun 1 zentozkigun 1 zentozkiguten
3 hentorkien 3 zentozkien 3 zentozkieten

3 hura 3 haiek
1 zetorkidan 1 zetozkidan
2 zetorkian /nan 2 zetozkian /nan
3 zetorkion 3 zetozkion
1 zetorkigun 1 zetozkigun
2 zetorkizun 2 zetozkizun
2' zetorkizuen 2' zetozkizuen
3 zetorkien 3 zetozkien

801
ETORRI
(ni nentorren)
NN2
LEHENALDIA

NOR NORI
1 nen tor ki t
2 hen tor ki kin
3 ze tor ki 0
1 gen to zki gu -0
2 zen to z ki zu
2' zen to zki zue te
3 ze to zki e

802
ETORRI
(ni banentor)
NN3

1 ill 1 gu
2 banentorkikln 2 bagentozkik/n
3 banentorkio 3 bagentozkio
2 banentorkizu 2 bagentozkizu
2' banentorkizue 2' bagentozkizue
3 banentorkie 3 bagentozkie

2 hi 2 zu 2' zuek
1 bahentorkit 1 bazentozkit 1 bazentozkidate
3 bahentorkio 3 bazentozkio 3 bazentozkiote
1 bahentorkigu 1 bazentozkigu 1 bazentozkigute
3 bahentorkie 3 bazentozkie 3 bazentozkiete

3 hura 3 haiek
1 baletorkit 1 baletozkit
2 baletorkik/n 2 baletozkik/n
3 baletorkio 3 baletozkio
1 baletorkigu 1 baletozkigu
2 baletorkizu 2 baletozkizu
2' baletorkizue 2' baletozkizue
3 baletorkie 3 baletozkie

81 1
ETORRI
(ni banentor)

NN3
BALDINTZA

NN3 ba NN2 n
(eta hirugarren pertsonetan z- > 1-)

NOR NORI
1 ba nen tor ki t
2 ba hen tor ki kin
3 ba le tor ki 0
1 ba gen to zki gu
2 ba zen to zki zu
2' ba .en to zki zue te
3 ba le to zki e

812
ETORRI
(ni nentorke)
NN4

1 m 1 gu
2 nentorkiake Inake 2 gentozkiake Inake
3 nentorkioke 3 gentozkioke
2 nentorkizuke 2 gentozkizuke
2' nentorkizueke 2' gentozkizueke
3 nentorkieke 3 gentozkieke

2 hi 2 zu 2' zuek
1 hentorkidake 1 zentozkidake 1 zentozkidakete
3 hentorkioke 3 zentozkioke 3 zentozkiokete
1 hentorkiguke 1 zentozkiguke 1 zentozkigukete
3 hentorkieke 3 zentozkieke 3 zentozkiekete

3 hura 3 haiek
1 letorkidake 1 letozkidake
2 letorkiakeInake 2 letozkiake/nake
3 letorkioke 3 letozkioke
1 letorkiguke 1 letozkiguke
2 letorkizuke 2 letozkizuke
2' letorkizueke 2' letozkizueke
3 letorkieke 3 letozkieke

821
ETORRI
(ni nentorke)

NN4
ONDORIOA (I)

NN4 - NN2 - n + ke
(eta hirugarren pertsonetan z- > l-)

NOR NORI
1 nen tor 10 t
2 hen tor 10 kin
3 le tor 10 0
1 gen to z10 gu ke
2 zen to z10 zu
2' zen to z10 zue te
3 le to z10 e

822
ETORRI
(ni nentorkeen)
NN4'

1 ill 1 gu
2 nentorkiakeen/nakeen 2 gentozkiakeen/naken
3 nentorkiokeen 3 gentozkiokeen
2 nentorkizukeen 2 gentozkizukeen
2' nentorkizuekeen 2' gentozkizuekeen
3 nentorkiekeen 3 Q:entozkiekeen

2 hi 2 zu 2' zuek
1 hentorkidakeen 1 zentozkidakeen 1 zentozkidaketen
3 hentorkiokeen 3 zentozkiokeen 3 zentozkioketen
1 hentorkigukeen 1 zentozkigukeen 1 zentozkiguketen
3 hentorkiekeen 3 zentozkiekeen 3 zentozkieketen

3 hura 3 haiek
1 zetorkidakeen 1 zetozkidakeen
2 zetorkiakeen Inakeen 2 zetozkiakeen/nakeen
3 zetorkiokeen 3 zetozkiokeen
1 zetorkigukeen 1 zetozkigukeen
2 zetorkizukeen 2 zetozkizukeen
2' zetorkizuekeen 2' zetozkizuekeen
3 zetorkiekeen 3 zetozkiekeen

83 1
ETORRI
(ni nentorkeen)

NN4'
ONDORIOA (11)

NN4' - NN2 + (-ke-)


NOR NORI
1 nen tor ki t
2 hen tor ki kin
3 ze tor ki 0
1 gen to zki gu ke -0
2 zen to zki zu
2' zen to zki zue te
3 ze to zki e

832
ETORRI
(Di Datorke)
NN5

1 m 1 gu
2 natorkiake/nake 2 gatozkiake /nake
3 natorkioke 3 gatozkioke
2 natorkizuke 2 gatozkizuke
2' natorkizueke 2' gatozkizueke
3 natorkieke 3 gatozkieke

2 hi 2 zu 2' zuek
1 hatorkidake 1 zatozkidake 1 zatozkidakete
3 hatorkioke 3 zatozkioke 3 zatozkiokete
1 hatorkiguke 1 zatozkiguke 1 zatozkigukete
3 hatorkieke 3 zatozkieke 3 zatozkiekete

3 hura 3 haiek
1 datorkidake 1 datozkidake
2 datorkiake /nake 2 datozkiake /nake
3 datorkioke 3 datozkioke
1 datorkiguke 1 datozkiguke
2 datorkizuke 2 datozkizuke
2' datorkizueke 2' datozkizueke
3 datorkieke 3 datozkieke

841
ETORRI
(ni natorke)

NN5
AHALEZKOA(I)

NOR NORI
1 na tor ki t
2 ha tor ki kin
3 da tor ki 0
1 ga to zki gu ke
2 za to lki zu
2' za to z ki zue te
3 da to zki e

842
ETORRI
(ni natorren)

NN7

1 m 1 gu
2 natorkian/nan 2 gatozkian/nan
3 natorkion 3 gatozkion
2 natorkizun 2 gatozkizun
2' natorkizuen 2' gatozkizuen
3 natorkien 3 gatozkien

2 hi 2 zu 2' zuek
1 hatorkidan 1 zatozkidan 1 zatozkidaten
3 hatorkion 3 zatozkion 3 zatozkioten
1 hatorkigun 1 zatozkigun 1 zatozkiguten
3 hatorkien 3 zatozkien 3 zatozkieten

3 hura 3 ··haiek
1 datorkidan 1 datozkidan
2 datorkian/nan 2 datozkian/nan
3 datorkion 3 datozkion
1 datorkigun 1 datozkigun
2 datorkizun 2 datozkizun
2' datorkizuen 2' datozkizuen
3 datorkien 3 datozkien

85 1
ETORRI
NN6 NN4
NN6' NN4'
NN7 NNl + (e)n
SUBJUNTIBOZKO ORAINALDIA

NOR NORI
1 na tor ki t
2 ha tor ki kin
3 da tor ki 0
1 ga to z ki gu -0
2 za to zki zu
2' za to zki zue te
3 da to zki e

852
ETORRI
(hator!)
NN9

2 hi 2 zu 2' zuek
1 hatorkit 1 zatozkit 1 zatozkidate
3 hatorkio 3 zatozkio 3 zatozkiote
1 hatorkigu 1 zatozkigu 1 zatozkigute
3 hatorkie 3 zatozkie 3 zatozkiete

3 hura 3 haiek
1 betorkit 1 betozkit
2 betorkik/n 2 betozkik/n
3 betorkio 3 betozkio
1 betorkigu 1 betozkigu
2 betorkizu 2 betozkizu
2' betorkizue 2' betozkizue
3 betorkie 3 betozkie

86 I
ETORRI
(Ri nentorren)
(sobj.)
NN8 NN2
NN9
(hator!)
AGINTALDIA
NOR NORI
1 t
2 ha tor ki kin
3 be tor ki o
1 gu
2 za to z ki zu
2' za to z ki zue te
3 be to z ki e

862
ETORRI
(ni banator)
NNIO

1 ID 1 gu
2 banatorkik/n 2 bagatozkik/n
3 banatorkio 3 bagatozkio
2 banatorkizu 2 bagatozkizu
2' banatorkizue 2' bagatozkizue
3 banatorkie 3 bagatozkie

2 hi 2 zu 2' zuek
1 bahatorkit 1 bazatozkit 1 bazatozkidate
3 bahatorkio 3 bazatozkio 3 bazatozkiote
1 bahatorkigu 1 bazatozkigu 1 bazatozkigute
3 bahatorkie 3 bazatozkie 3 bazatozkiete

3 hura 3 haiek
1 badatorkit 1 badatozkit
2 badatorkik/n 2 badatozkik/n
3 badatorkio 3 badatozkio
1 badatorkigu 1 badatozkigu
2 badatorkizu 2 badatozkizu
2' badatorkizue 2' badatozkizue
3 badatorkie 3 badatozkie

871
ETORRI
(ni banator)
NNIO
AHALEZKO BALDINTZA

NNIO ba NNl
NOR NORI
1 na tor ki t
2 ha tor ki kin
3 da tor ki 0
ba- 1 ga to zki gu
2 za to zki zu
2' za to z ki zue te
3 dato z ki e

NNll NN3
(ni banentor)
NN12 NN5
• ~ puedo venir, vendre
(nl natorke) ~ je peux venir, je viendrai

872
IBILI
NI

1 nabil
2 habil
3 dabil
1 gabiltza
2 zabiltza
2' zabiltzate
3 dabiltza

N2

1 nenbilen
2 henbilen
3 zebilen
1 genbiltzan
2 zenbiltzan
2' zenbiltzaten
3 zebiltzan

881
mILl f ~ller

NI
ORAINALDIA
1 na bi!
2 ha bi!
3 da bi!
1 ga bi! tza
2 za bi! tza
2' za bi! tzate
3 da bi! tza

N2
LEHENALDIA
1 nen bi! en
2 hen bi! en
3 ze bi! en
1 gen bi! tza n
2 zen bi! tza n
2' zen bil tza te n
3 ze bi! tza n

882
mILl
N3

1 banenbil
2 bahenbil
3 balebil
1 bagenbiltza
2 bazenbiltza
2' bazenbiltzate
3 balebiltza

N4 N4'

1 nenbilke 1 nenbilkeen
2 henbilke 2 henbilkeen
3 lebilke 3 zebilkeen
1 genbilzke 1 genbilzkeen
2 zenbilzke 2 zenbilzkeen
2' zenbilzkete 2' zenbilzketen
3 lebilzke 3 zebilzkeen

891
mILl
N3
BALDINTZA
1 ba nen bi!
2 ba hen bi!
3 ba le bi!
1 ba gen bi! tza
2 ba zen bi! tza
2' ba zen bi! tza te
3 ba le bi! tza

N4 N4'
ONDORIOA (I) ONDORIOA (11)
1 nen bi! ke 1 nen bi! ke en
2 hen bi! ke 2 hen bi! ke en
3 le bi! ke 3 ze bi! ke en
1 gen bi! z ke 1 gen bi! z ke en
2 zen bi! z ke 2 zen bi! z ke en
2' zen bi! z ke te 2' zen bi! z ke te n
3 le bi! z ke 3 ze bi! z ke en

892
IBILI

N5
1 nabilke
2 habilke
3 dabilke
1 gabilzke
2 zabilzke
2' zabilzkete
3 dabilzke

N7
1 nabilen
2 habilen
3 dabilen
1 gabiltzan
2 zabiltzan
2' zabiltzaten
3 dabiltzan

N9
2 habil
3 bebil
2 zabiltza
2' zabiltzate
3 bebiltza

901
mILl
N5 NI +Ke
1 na bi! ke 1 ga bi! z ke
2 ha bi! ke 2 za bi! z ke
3 da bi! ke 2' za bi! z ke te
3 da bi! z ke
N6 N4
(ni nenbilke)
N6' N4'
(ni nenbilkeen)

N7
SUBJUNTIBOZKO ORAINALDIA
1 na bi! en 1 ga bi! tza n
2 ha bi! en 2 za bi! tza n
3 da bi! en 2' za,bi! tza te n
3 da bi! tza n

N8 N2
(ni nenbilen)
N9
AGINTALDIA
1 1
2 ha bi! 2 za bi! tza
3 be bi! 2' za bi! tza te
3 be bi! tza

902
IBILI
NIO

1 banabil
2 bahabil
3 badabil
1 bagabiltza
2 bazabiltza
2' bazabiltzate
3 badabiltza

911
IBILI
NIO
AHALEZKO BALDINTZAK
1 ba na bil
2 ba ha bi!
3 ba da bi!
1 ba ga bi! tza
2 ba za bi! tza
2' baza bi! tza te
3 ba da bi! tza
(baldintza-motak nahasi egiten dira)

NIl N3
Nl2
GEROALDIA

N12 N5
(ahalezkoa eta geroaldia berberak dira)

91 2
IBILI
(ni nabil)
NNl

1 ill 1 gu
2 nabilkik/n 2 gabilzkik/n
3 nabilkio 3 gabilzkio
2 nabilkizu 2 gabilzkizu
2' nabilkizue 2' gabilzkizue
3 nabilkie 3 gabilzkie

2 hi 2 zu 2' zuek
1 habilkit 1 zabilzkit 1 zabilzkidate
3 habilkio 3 zabilzkio 3 zabilzkiote
1 habilkigu 1 zabilzkigu 1 zabilzkigute
3 habilkie 3 zabilzkie 3 zabilzkiete

3 hura 3 haiek
1 dabilkit 1 dabilzkit
2 dabilkik/n 2 dabilzkik/n
3 dabilkio 3 dabilzkio
1 dabilkigu 1 dabilzkigu
2 dabilkizu 2 dabilzkizu
2' dabilkizue 2' dabilzkizue
3 dabilkie 3 dabilzkie

921
mILl
(ni nabil)

NNl
ORAINALDIA

NOR NORI
1 na bi! ki t
2 ha bil ki kin
3 da bi! ki 0
1 ga bi! z ki gu
2 za bi! z ki zu
2' za bi! z ki zue te
3 da bi! z ki e

922
IBILI
(ni nenbilen)
NN2

1 ID 1 gu
2 nenbilkian/nan 2 genbilzkian/nan
3 nenbilkion 3 genbilzkion
2 nenbilkizun 2 genbilzkizun
2' nenbilkizuen 2' genbilzkizuen
3 nenbilkien 3 genbilzkien

2 hi 2 zu 2' zuek
1 henbilkidan 1 zenbilzkidan 1 zenbilzkidaten
3 henbil)cion 3 zenbilzkion 3 zenbilzkioten
1 henbilkigun 1 zenbilzkigun 1 zenbilzkiguten
3 henbilkien 3 zenbilzkien 3 zenbilzkieten

3 hura 3 haiek
1 zebilkidan 1 zebilzkidan
2 zebilkian Inan 2 zebilzkianInan
3 zebilkion 3 zebilzkion
1 zebilkigun 1 zebilzkigun
2 zebilkizun 2 zebilzkizun
2' zebilkizuen 2' zebilzki,Zuen
3 zebilkien 3 zebilzkien

93 1
IBILI
(ni nenbilen)

NN2
LEHENALDIA

NOR NORI
1 nen bi! ki t
2 hen bi! ki kin
3 ze bi! ki 0
1 gen bi! z ki gu -0
2 zen bi! z ki zu
2' zen bi! z ki zue te
3 ze bi) z ki e

932
mILl
(ni banenbil)

NN3

1 m 1 gu
2 banenbilkik/n 2 bagenbilzkik In
3 banenbilkio 3 bagenbilzkio
2 banenbilkizu 2 bagenbilzkizu
2' banenbilkizue 2' bagenbilzkizue
3 banenbilkie 3 bagenbilzkie

2 hi 2 zu 2' zuek
1 bahenbilkit 1 bazenbilzkit 1 bazenbilzkidate
3 bahenbilkio 3 bazenbilzkio 3 bazenbilzkiote
1 bahenbilkigu 1 bazenbilzkigu 1 bazenbilzkigute
3 bahenbilkie 3 bazenbilzkie 3 bazenbilzkiete

3 hura 3 haiek
1 balebilkit 1 balebilzkit
2 balebilkik/n 2 balebilzkik/n
3 balebilkio 3 balebilzkio
1 balebilkigu 1 balebilzkigu
2 balebilkizu 2 balebilzkizu
2' balebilkizue 2' balebilzkizue
3 balebilkie 3 balebilzkie

941
mILl
(ni banenbil)

NN3
BALDINTZA

NN3 ba NN2 -n
(eta hirugarren pertsonetan z- >/-)

NOR NORI
1 nen bit ki t
2 hen bil ki kin
3 le bit ki 0
ba- 1 gen bit z ki gu
2 zen bit z ki zu
2' zen bit z ki zue te
3 le bit z ki e

942
mILl
(ni nenbilke)
NN4

1 m 1 gu
2 nenbilkiake /nake 2 genbilzkiake /nake
3 nenbilkioke 3 genbilzkioke
2 nenbilkizuke 2 genbilzkizuke
2' nenbilkizueke 2' genbilzkizueke
3 nenbilkieke 3 genbilzkieke

2 hi 2 zu 2' zuek
1 henbilkidake 1 zenbilzkidake 1 zenbilzkidakete
3 henbilkioke 3 zenbilzkioke 3 zenbilzkiokete
1 henbilkiguke 1 zenbilzkiguke 1 zenbilzkigukete
3 henbilkieke 3 zenbilzkieke 3 zenbilzkiekete

3 hura 3 haiek
1 lebilkidake 1 lebilzkidake
2 lebilkiake /nake 2 lebilzkiake /nake
3 lebilkioke 3 lebilzkioke
1 lebilkiguke 1 lebilzkiguke
2 lebilkizuke 2 lebilzkizuke
2' lebilkizueke 2' lebilzkizueke
3 lebilkieke 3 lebilzkieke

95 1
mILl
(Ri nenbilke)
NN4
ONDORIOA (I)

NN4 NN2 - n + ke
(eta hirugarren pertsonetan z- > 1-)

NOR NORI
1 nen bil ki t
2 hen bi! ki kin
3 le bi! ki 0
1 gen bil z ki gu ke
2 zen bi! z ki zu
2' zen bi! z ki zue te
3 le bi! z ki e

952
mILl
(ni nenbilkeen)
NN4'

1 ID 1 gu
2 nenbilkiakeen/nakeen 2 genbilzkiakeen/nakeen
3 nenbilkiokeen 3 genbilzkiokeen
2 nenbilkizukeen 2 genbilzkizukeen
2' nenbilkizuekeen 2' genbilzkizuekeen
3 nenbilkiekeen 3 genbilzkiekeen

2 hi 2 zu 2' zuek
1 henbilkidakeen 1 zenbilzkidakeen 1 zenbilzkidaketen
3 henbilkiokeen 3 zenbilzkiokeen 3 zenbilzkioketen
1 henbilkigukeen 1 zenbilzkigukeen 1 zenbilzkiguketen
3 henbilkiekeen 3 zenbilzkiekeen 3 zenbilzkieketen

3 hura 3 haiek
1 zebilkidakeen 1 zebilzkidakeen
2 zebilkiakeen /nakeen 2 zebilzkiakeen/nakeen
3 zebilkiokeen 3 zebilzkiokeen
1 zebilkigukeen 1 zebilzkigukeen
2 zebilkizukeen 2 zebilzkizukeen
2' zebilkizuekeen 2' zebilzkizuekeen
3 zebilkiekeen 3 zebilzkiekeen

961
IBILI
(ni nenbilkeen)
ONDORIOA (11)

NN4' - NN2 + (-ke-)


NOR NORI
1 nen bi! ki t
2 hen bi! ki kin
3 ze bi! ki 0
1 gen bi! z ki gu ke -n
2 zen bi! z ki zu
2' zen bi! z ki zue te
3 ze bi! z ki e

962
mILl
(ni nabilke)
NN5

1 ill 1 gu
2 nabilkiake /nake 2 gabilzkiake /nake
3 nabilkioke 3 gabilzkioke
2 nabilkizuke 2 gabilzkizuke
2' nabilkizueke 2' gabilzkizueke
3 nabilkieke 3 gabilzkieke

2 hi 2 zu 2' zuek
1 habilkidake 1 zabilzkidake 1 zabilzkidakete
3 habilkioke 3 zabilzkioke 3 zabilzkiokete
1 habilkiguke 1 zabilzkiguke 1 zabilzkigukete
3 habilkieke 3 zabilzkieke 3 zabilzkiekete

3 hura 3 haiek
1 dabilkidake 1 dabilzkidake
2 dabilkiake /nake 2 dabilzkiake /nake
3 dabilkioke 3 dabilzkioke
1 dabilkiguke 1 dabilzkiguke
2 dabilkizuke 2 dabilzkizuke
2' dabilkizueke 2' dabilzkizueke
3 dabilkieke 3 dabilzkieke

971
mILl
(ni nabilke)
NN5
AHALEZKOA(I)
NOR NORI
1 na bi! ki t
2 ha bi! ki kin
3 da bi! ki 0
1 ga bit z ki gu ke
2 za bi! z ki zu
2' za bi! z ki zue te
3 da bi! z ki e

972
IBILI
(ni nabilen)

NN7

1 ill 1 gu
2 nabilkian/nan 2 gabilzkianInan
3 nabilkion 3 gabilzkion
2 nabilkizun 2 gabilzkizun
2' nabilkizuen 2' gabilzkizuen
3 nabilkien 3 gabilzkien

2 hi 2 zu 2' zuek
1 habilkidan 1 zabilzkidan 1 zabilzkidaten
3 habilkion 3 zabilzkion 3 zabilzkioten
1 habilkigun 1 zabilzkigun 1 zabilzkiguten
3 habilkien 3 zabilzkien 3 zabilzkieten

3 hura 3 haiek
1 dabilkidan 1 dabilzkidan
2 dabilkian/nan 2 dabilzkian/nan
3 dabilkion 3 dabilzkion
1 dabilkigun 1 dabilzkigun
2 dabilkizun 2 dabilzkizun
2' dabilkizuen 2' dabilzkizuen
3 dabilkien 3 dabilzkien

98 1
IBILI
NN6 - NN4
NN6' - NN4'
NN7 NNl + (e)n
SUBJUNTIBOZKO ORAINALDIA

NOR NORI
1 na bi! ki t
2 ha bi! ki kin
3 da bi! ki 0
1 ga bi! z ki gu -0
2 za bi! z ki zu
2' za bi! z ki zue te
3 da bi! z ki e

982
IBILI
(habil!)
NN9

2 hi 2 zu 2' zuek
1 habilkit 1 zabilzkit 1 zabilzkidate
3 habilkio 3 zabilzkio 3 zabilzkiote
1 habilkigu 1 zabilzkigu 1 zabilzkigute
3 habilkie 3 zabilzkie 3 zabilzkiete

3 hura 3 haiek
1 bebilkit 1 bebilzkit
2 bebilkik/n 2 bebilzkik/n
3 bebilkio 3 bebilzkio
1 bebilkigu 1 bebilzkigu
2 bebilkizu 2 bebilzkizu
2' bebilkizue 2' bebilzkizue
3 bebilkie 3 bebilzkie

991
IBILI
(ni nenbilen)
(subj.)

NN8 NN2
NN9
(habil!)
AGINTALDIA

NOR NORI
1 t
2 ha bit ki kin
3 be bit ki 0
1 gu
2 za bit z ki zu
2' za bil z ki zue te
3 be bit z ki e

992
IBILI
(ni banabil)
NNIO

1 fil 1 gu
2 banabilkik/n 2 bagabilzkik/n
3 banabilkio 3 bagabilzkio
2 banabilkizu 2 bagabilzkizu
2' banabilkizue 2' bagabilzkizue
3 banabilkie 3 bagabilzkie

2 hi 2 zu 2' zuek
1 bahabilkit 1 bazabilzkit 1 bazabilzkidate
3 bahabilkio 3 bazabilzkio 3 bazabilzkiote
1 bahabilkigu 1 bazabilzkigu 1 bazabilzkigute
3 bahabilkie 3 bazabilzkie 3 bazabilzkiete

3 hura 3 haiek
1 badabilkit 1 badabilzkit
2 badabilkikln 2 badabilzkik/n
3 badabilkio 3 badabilzkio
1 badabilkigu 1 badabilzkigu
2 badabilkizu 2 badabilzkizu
2' badabilkizue 2' badabilzkizue
3 badabilkie 3 badabilzkie

100 1
IBILI
(Ri banabil)

NNIO ba NNl
NOR NORI
1 na bi! ki t
2 ha bi! ki kin
3 da bi! ki 0
ba- 1 ga bil z ki gu
2 za bi! z ki zu
2' za bil z ki zue te
3 da bil z ki e

NNll NN3
(Ri banenbil)

NN12 NN5
(me nabelk) I puedo andar, andare
I e l je peux marcher, je marcherai

1002
ATXEKI (ETXEKI)
NNl

1 ID 1 gu
1 natxekik/n 2 gatxezkik/n
3 natxekio 3 gatxezkio
2 natxekizu 2 gatxezkizu
2' natxekizue 2' gatxezkizue
3 natxekie 3 gatxezkie

2 hi 2 zu 2' zuek
1 hatxekit 1 zatxezkit 1 zatxezkidate
3 hatxekio 3 zatxezkio 3 zatxezkiote
1 hatxekigu 1 zatxezkigu 1 zatxezkigute
3 hatxekie 3 zatxezkie 3 zatxezkiete

3 hura 3 haiek
1 datxekit 1 datxezkit
2 datxekik/n 2 datxezkik/n
3 datxekio 3 datxezkio
1 datxekigu 1 datxezkigu
2 datxekizu 2 datxezkizu
2' datxekizue 2' datxezkizue
3 datxekie 3 datxezkie

101 1
ATXEKI (ETXEKI)
(adherir, adherer)

NNl
ORAINALDIA

NOR NORI
1 na txe ki t
2 ha txe ki kin
3 da txe ki 0
1 ga txe z ki gu
2 za txe z ki zu
2' za txe z ki zue te
3 da txe z ki e

1012
ATXEKI (ETXEKI)
NN2

1 ill 1 gu
2 nentxekian/nan 2 gentxezkian/nan
3 nentxekion 3 gentxezkion
2 nentxekizun 2 gentxezkizun
2' nentxekizuen 2' gentxezkizuen
3 nentxekien 3 gentxezkien

2 hi 2 zu 2' zuek
1 hentxekidan 1 zentxezkidan 1 zentxezkidaten
3 hentxekion 3 zentxezkion 3 zentxezkioten
1 hentxekigun 1 zentxezkigun 1 zentxezkiguten
3 hentxekien 3 zentxezkien 3 zentxezkieten

3 hura 3 haiek
1 zetxekidan 1 zetxezkidan
2 zetxekian/nan 2 zetxezkian/nan
3 zetxekion 3 zetxezkion
1 zetxekigun 1 zetxezkigun
2 zetxekizun 2 zetxezkizun
2' zetxekizuen 2' zetxezkizuen
3 zetxekien 3 zetxezkien

102 1
ATXEKI (ETXEKI)
NN2
LEHENALDIA

NOR NORI
1 nen txe ki t
2 hen txe ki kin
3 ze txe ki 0
1 gen txe z ki gu -0
2 zen txe z ki zu
2' zen txe z ki zue te
3 ze txe z ki e

1022
ATXEKI (ETXEKI)
NN4
1 m 1 gu
2 nentxekiake/nake 2 gentxezkiake/nake
3 nentxekioke 3 gentxezkioke
2 nentxekizuke 2 gentxezkizuke
2' nentxekizueke 2' gentxezkizueke
3 nentxekieke 3 gentxezkieke

2 hi 2 zu 2' zuek
1 hentxekidake 1 zentxezkidake 1 zentxezkidakete
3 hentxekioke 3 zentxezkioke 3 zentxezkiokete
1 hentxekiguke 1 zentxezkiguke 1 zentxezkigukete
3 hentxekieke 3 zentxezkieke 3 zentxezkiokete

3 hura 3 haiek
1 letxekidake 1 letxezkidake
2 letxekiake make 2 letxezkiake/nake
3 letxekioke 3 letxezkioke
1 letxekiguke 1 letxezkiguke
2 letxekizuke 2 letxezkizuke
2' letxekizueke 2' letxezkizueke
3 letxekieke 3 letxezkieke

NN9
3 hura 3 haiek
1 betxekit 1 betxezkit
2 betxekik/n 2 betxezkik/n
3 betxekio 3 betxezkio
1 betxekigu 1 betxezkigu
2 betxekizu 2 betxezkizu
2' betxekizue 2' betxezkizue
3 betxekie 3 betxezkie

103 I
ATXEKI (ETXEKI)
NN4
ONDORIOA (I)

NN4 NN2 - n + ke
(eta hirugarren pertsonetan z- > 1-)

NOR NORI
1 nen txe ki t
2 hen txe ki kin
3 le txe ki 0
1 gen txe zki gu ke
2 zen txe zki zu
2' zen txe zki zue te
3 le txe zki e

NN9
AGINTALDIA

NOR NORI
1 t
2 kin
3 be txe ki 0
1 gu
2 zu
2' zue
3 be txe z ki e

1032
JARRAIKI (JARRAITU)
NNl

1 ID 1 gu
2 narraik/n 2 garraizkik/n
3 narraio 3 garraizkio
2 narraizu 2 garraizkizu
2' narraizue 2' garraizkizue
3 narrale 3 garraizkie

2 hi 2 zu 2' zuek
1 harrait 1 zarraizkit 1 zarraizkidate
3 harraio 3 zarraizkio 3 zarraizkiote
1 harraigu 1 zarraizkigu 1 zarraizkigute
3 harraie 3 zarraizkie 3 zarraizkiete

3 hura 3 haiek
1 darrait 1 darraizkit
2 darraik/n 2 darraizkik/n
3 darraio 3 darraizkio
1 darraigu 1 darraizkigu
2 darraizu 2 darraizkizu
2' darraizue 2' darraizkizue
3 darraie 3 darraizkie

104 I
JARRAIKI (JARRAITU)
(seguir, suivre)

NNl
ORAINALDIA

NOR NORI
1 na rrai t
2 ha rrai kin
3 da rrai 0
1 ga rrai zki gu
2 za rrai zki zu
2' za rrai zki zue te
3 da rrai zki e

104 2
JARRAIKI (JARRAITU)
NN2

1 ID 2 gu
2 ninderraian Inan 2 ginderraizkian/nan
3 ninderraion 3 ginderraizkion
2 ninderraizun 2 ginderraizkizun
2' ninderraizuen 2' ginderraizkizuen
3 ninderraien 3 ginderraizkien

2 hi 2 zu 2' zuek
1 hinderraidan 1 zinderraizkidan 1 zinderraizkidaten
3 hinderraion 3 zinderraizkion 3 zinderraizkioten
1 hinderraigun 1 zinderraizkigun 1 zinderraizkiguten
3 hinderraien 3 zinderraizkien 3 zinderraizkieten

3 hura 3 haiek
1 zerraidan 1 zerraizkidan
2 zerraian/nan 2 zerraizkian/nan
3 zerraion 3 zerraizkion
1 zerraigun 1 zerraizkigun
2 zerraizun 2 zerraizkizun
2' zerraizuen 2' zerraizkizuen
3 zerraien 3 zerraizkien

105 1
JARRAIKI (JARRAITU)
NN2
LEHENALDIA

NOR NORI
1 ninde rrai t
2 hinde rrai kin
3 ze rral 0
1 ginde rrai zki gu -0
2 zinde rrai zki zu
2' zinde rrai zki zue te
3 ze rrai zki e

1052
JARRAIKI (JARRAlTU)
NN4
1 fil 1 gu
2 ninderraiake /nake 2 ginderraizkiake /nake
3 ninderraioke 3 ginderraizkioke
2 ninderraizuke 2 ginderraizkizuke
2' ninderraizueke 2' ginderraizkizueke
3 ninderraieke 3 ginderraizkieke

2 hi 2 zu 2' zuek
1 hinderraidake 1 zinderraizkidake 1 zinderraizkidakete
3 hinderraioke 3 zinderraizkioke 3 zinderraizkiokete
1 hinderraiguke 1 zinderraizkiguke 1 zinderraizkigukete
3 hinderraieke 3 zinderraizkieke 3 zinderraizkiekete

3 hura 3 haiek
1 lerraidake 1 lerraizkidake
2 lerraiake /nake 2 lerraizkiake /nake
3 lerraioke 3 lerraizkioke
1 lerraiguke 1 lerraizkiguke
2 lerraizuke 2 lerraizkizuke
2' lerraizueke 2' lerraizkizueke
3 lerraieke 3 lerraizkieke

NN9
3 hura 3 haiek
1 berrait 1 berraizkit
2 berraik/n 2 berraizkikln
3 berraio 3 berraizkio
1 berraigu 1 berraizkigu
2 berraizu 2 berraizkizu
2' berraizue 2' berraizkizue
3 berraie 3 berraizkie

1061
JARRAIKI (JARRAITU)
NN4
ONDORIOA (I)

NN4 NN2 - n + ke
(eta hirugarren pertsonetan z- > l-)

NOR NORI
1 ninde rrai t
2 hinde rrai kin
3 le rrai 0
1 ginde rrai zki gu ke
2 zinde rrai zki zu
2' zinde rrai zki zue te
3 le rrai zki e

NN9
AGINTALDIA

NOR NORI
1 t
2 kin
3 be rrai 0
1 gu
2 zu
2' zue
3 be rrai zki e

1062
EKIN
NNl

3 han 3 haiei
1 nakio 1 nakie
2 hakio 2 hakie
3 dakio 3 dakie
1 gakizkio 1 gakizkie
2 zakizkio 2 zakizkie
2' zakizkiote 2' zakizkiete
3 dakizkio 3 dakizkie

NN2

3 hari 3 haiei
1 nenkion 1 nenkien
2 henkion 2 henkien
3 zekion 3 zekien
1 genkizkion 1 genkizkien
2 zenkizkion 2 zenkizkien
2' zenkizkioten 2' zenkizkieten
3 zekizkion 3 zekizkien

107 I
~edicarse ~
EKIN {s adonner a

NNl
ORAINALDIA

NOR NORI
1 na ki
2 ha ki
3 da ki 0
1 ga ki zki
2 za ki zki
2' za ki zki te
3 da ki zki e

NN2
LEHENALDIA

NOR NORI
1 nen ki
2 hen ki
3 ze ki 0
1 gen ki zki -0
2 zen ki zki
2' zen ki zki te
3 ze kizki e

1072
EKIN
NN4
NN4 NN2 - n + ke

3 hari 3 haiei
1 nenkioke 1 nenkieke
2 henkioke 2 henkieke
3 lekioke 3 lekieke
1 genkizkioke 1 genkizkieke
2 zenkizkioke 2 zenkizkieke
2' zenkizkiokete 2' zenkizkiekete
3 lekizkioke 3 lekizkieke

NN9

3 han 3 haiei

2 hakio 2 hakie
3 bekio 3 bekie
2 zakizkio 2 zakizkie
2' zakizkiote 2' zakizkiete
3 bekizkio 3 bekizkie

1081
EKIN
NN4 NN2 - n + ke

(eta hirugarren pertsonetan z- > 1-)

NOR NORI
1 nen ki
2 hen ki
3 le ki 0
1 gen ki zki ke,
2 zen ki zki
2' zen ki zki te
3 le ki zki e

NN9
AGINTALDIA
NOR NORI
1
2 ha ki
3 be ki 0
1
2 za ki zki
2' za ki zkite
3 be ki zki e

1082
JARIO/JARIN/JARIATU
NNl

3 hura 3 haiek
1 darit 1 darizkit
2 darik/n 2 darizkik/n
3 dario 3 darizkio
1 darigu 1 darizkigu
2 darizu 2 darizkizu
2' darizue 2' darizkizue
3 darie 3 darizkie

NN2

3 hura 3 haiek
1 zeridan 1 zerizkidan
2 zerian/nan 2 zerizkian /nan
3 zenon 3 zerizkion
1 zengun 1 zerizkigun
2 zenzun 2 zerizkizun
2' zenzuen 2' zerizkizuen
3 zenen 3 zerizkien

1091
JARIO/JARIN/JARIATU I ~~r
NNl
ORAINALDIA

NOR NORI
1 t
2 kin
3 da ri 0
1 gu
2 zu
2' zue
3 da ri zki e

NN2
LEHENALDIA

NOR NORI
1 t
2 kin
3 ze n o
1 gu -0
2 zu
2' zue
3 ze ri zki e

1092
JARIO/JARIN/JARIATU

NN4
3 hura 3 haiek
1 leridake 1 lerizkidake
2 leriake /nake 2 lerizkiake/nake
3 lerioke 3 lerizkioke
1 leriguke 1 lerizkiguke
2 lerizuke 2 lerizkizuke
2' lerizueke 2' lerizkizueke
3 lerieke 3 lerizkieke

NN9
3 hura 3 haiek
1 berit 1 berizkit
2 berik/n 2 berizkik/n
3 berio 3 berizkio
1 berigu 1 berizkigu
2 berizu 2 berizkizu
2' berizue 2' berizkizue
3 berie 3 berizkie

110 1
JARIO/JARIN /JARIATU
NN4
NN4 NN2 - n + ke
(eta hirugarren pertsonetan z- > 1-)

NOR NORI
1 t
2 kin
3 le ri 0
1 gu ke
2 zu
2' zue
3 le ri zki e

NN9
AGINTALDIA

NOR NORI
1 t
2 kin
3 be ri 0
1 gu
2 zu
2' zue
3 be ri zki e

1102
ETZAN

NI

1 natza 1 nentzan
2 hatza 2 hentzan
3 datza 3 zetzan
1 gautza 1 geuntzan
2 zautza 2 zeuntzan
2' zautzate 2' zeuntzaten
3 dautza 3 zeutzan

111 1
NI
ORAINALDIA
NOR
1 na tza
2 ha tza
3 da tza
1 ga u tza
2 za u tza
2' za u tza te
3 dautza

N2
LEHENALDIA

NOR
1 nen tza
2 hen tza
3 ze tza
1 ge un tza -0
2 ze un tza
2' ze un tza te
3 ze u tza

111 2
ETZAN
N4
1 nentzake
2 hentzake
3 letzake
1 geuntzake
2 zeuntzake
2' zeuntzakete
3 leutzake

N9
1
2 hatza
3 betza
1
2 zautza
2' zautzate
3 beutza

1121
ETZAN
N4
NOR
1 nen tza
2 hen tza
3 le tza
1 ge un tza ke
2 ze un tza
2' ze un tza te
3 le u tza

N9
NOR
1
2 ha tza
3 be tza
1
2 za u tza
2' za u tza te
3 be u tza

1122
EDUKI
NNl

1 ill 1 gu
2 naukak/n 2 gauzkak/n
3 nauka 3 gauzka
2 naukazu 2 gauzkazu
2' naukazue 2' gauzkazue
3 naukate 3 gauzkate

2 hi 2 zu 2' zuek
1 haukat 1 zauzkat 1 zauzkatet
3 hauka 3 zauzka 3 zauzkate
1 haukagu 1 zauzkagu 1 zauzkategu
3 haukate 3 zauzkate 3 zauzkate(te)

3 hura 3 haiek
1 daukat 1 dauzkat
2 daukak/n 2 dauzkak/n
3 dauka 3 dauzka
1 daukagu 1 dauzkagu
2 daukazu 2 dauzkazu
2' daukazue 2' dauzkazue
3 daukate 3 dauzkate

Euskal idazle zaharrek erabili izan dute, noski, aditz honen zenbait dauboko forma.
Hara nola AxuJarrek, besteek beste, diaduko, diadukozu. dadukaio (dadukeo) , ziadukon.
Egungo egunean ere entzun daitezke bizkaieraz deukotsa, neukotsan eta abar, Refranes y
Sentencias -en agertzen den deukok- en antzeko. Hain usuko ez direlako, ez ditugu
halaz ere hemen paradigma osoak ipini nahi izan. Inork erabili nahi izatekotan, bitarakoak
lirateke ereduak: daukakiot edota daukiot, neukakion edota neukion ...

113 1
EDUKI { ~:~~:
NNl
ORAIN-ALDIA

NOR NORK
1 nau ka T
2 hau ka KIN
3 dau ka
1 ga u z ka au
2 za u z ka ZU
2' za u z ka te ZUE
3 dauzka TE

113 2
EDUKI
NN2

1 m 1 gu
2 nindukaan/nan 2 ginduzkaan/nan
3 nindukan 3 ginduzkan
2 nindukazun 2 ginduzkazun
2' nindukazuen 2' ginduzkazuen
3 nindukaten 3 ginduzkaten

2 hi 2 zu 2' zuek
1 hindukadan 1 zinduzkadan 1 zinduzkatedan
3 hindukan 3 zinduzkan 3 zinduzkaten
1 hindukagun 1 zinduzkagun 1 zinduzkategun
3 hindukaten 3 zinduzkaten 3 zinduzkate(te)n

3 hura 3 haiek
1 neukan 1 neuzkan
2 heukan 2 heuzkan
3 zeukan 3 zeuzkan
1 geneukan 1 geneuzkan
2 zeneukan 2 zeneuzkan
2' zeneukaten 2' zeneuzkaten
3 zeukaten 3 zeuzkaten

1141
EDUKI
NN2
LEHEN-ALDIA
1,2 NOR NORK
1 nind u ka T
2 hind u ka KIN
3
1 gind u z ka GU -0
2 zind u z ka ZU
2' zind u z ka te ZUE
3 TE

3 NORK NOR
1 N eu ka
2 H eu ka
3 Z eu-ka
1 GEN eu ka -0
2 ZEN eu ka
2' ZEN eu ka TE
3 Z e u z ka TE

1142
EDUKI
NN3

1 m 1 gu
2 banindukak/n 2 baginduzkak/n
3 baninduka 3 baginduzka
2 banindukazu 2 baginduzkazu
2' banindukazue 2' baginduzkazue
3 banindukate 3 baginduzkate

2 hi 2 zu 2' zuek
1 bahindukat 1 bazinduzkat 1 bazinduzkatet
3 bahinduka 3 bazinduzka 3 bazinduzkate
1 bahindukagu 1 bazinduzkagu 1 bazinduzkategu
3 bahindukate 3 bazinduzkate 3 bazinduzkate(te)

3 hura 3 haiek
1 baneuka 1 baneuzka
2 baheuka 2 baheuzka
3 baleuka 3 baleuzka
1 bageneuka 1 bageneuzka
2 bazeneuka 2 bazeneuzka
2' bazeneukate 2' bazeneuzkate
3 baleukate 3 baleuzkate

115 I
EDUKI
NN3
BALDINTZA

1,2 NOR NORK


1 nind u ka T
2 hind u ka KIN
3
ba- 1 gind u z ka GU
2 zind u z ka ZU
2' zind u z ka te ZUE
3 TE

3 NORK NOR
1 N
eu ka
2 H eu ka
3 L eu-ka
ba- 1 GEN eu ka
2 ZEN eu ka
2' ZEN eu ka TE
3 L euzkaTE

1152
EDUKI
NN4
1 ID 1 gu
2 nindukakek/n 2 ginduzkakek/n
3 nindukake 3 ginduzkake
2 nindukakezu 2 ginduzkakezu
2' nindukakezue 2' ginduzkakezue
3 nindukakete 3 ginduzkakete

2 hi 2 zu 2' zuek
1 hindukaket 1 zinduzkaket 1 zinduzkatet
3 hindukake 3 zinduzkake 3 zinduzkate
1 hindukakegu 1 zinduzkakegu 1 zinduzkategu
3 hindukakete 3 zinduzkakete 3 zinduzkate(te)

3 hura 3 haiek
1 neukake 1 neuzkake
2 heukake 2 heuzkake
3 leukake 3 leuzkake
1 geneukake 1 geneuzkake
2 zeneukake 2 zeneuzkake
2' zeneukakete 2' zeneuzkakete
3 leukakete 3 leuzkakete

NN9
3 hura 3 haiek
2 eukak/n 2 euzkak/n
3 beuka 3 beuzka
2 eukazu 2 euzkazu
2' eukazue 2' euzkazue
3 beukate 3 beuzkate

1161
EDUKI
NN4
ONDORIOA (I)

1,2 NOR NORK


1 nind u ka ke T
2 hind u ka ke KIN
3
1 gind u z ka ke OU
2 zind u z ka ke ZU
2' zind u z ka ke ZUE
3 TE
3 NORK NOR
1 N
eu ka
2 eu ka
H
3 eu-ka
L
1 OEN eu ka ke
2 ZEN eu ka
2' ZEN eu ka TE
3 L e u z ka TE

NN9
AGINTALDIA
NOR NORK
1
2 KIN
3 (b)e u-ka
1
2 ZU
2' ZUE
3 (b)e u z ka TE

116 2
EKARRI
NNl

1 ill 1 gu
2 nakark Inakama (4) 2 gakartzak/n
3 nakar 3 gakartza
2 nakarzu 2 gakartzazu
2' nakarzue 2' gakartzazue
3 nakarte 3 gakartzate

2 hi 2 zu 2' zuek
1 hakart 1 zakartzat 1 zakarztet
3 hakar 3 zakartza 3 zakarzte
1 hakargu 1 zakartzagu 1 zakarztegu
3 hakarte 3 zakartzate 3 zakarzte(te)
3 hura 3 haiek
1 dakart 1 dakartzat
2 dakark/dakama (4) 2 dakartzak/n
3 dakar 3 dakartza
1 dakargu 1 dakartzagu
2 dakarzu 2 dakartzazu
2' dakarzue 2' dakartzazue
3 dakarte 3 dakartzate
NN9
3 hura 3 haiek
2 ekark/ekama 2 (ekar itzak/n) (5)
3 bekar 3 bekartza
2 ekarzu 2 (ekar itzazu)
2' ekarzue 2' (ekar itzazue)
3 bekarte 3 bekartzate
(4) nakarklnakarna, dakarkldakarna: erlatiboaren -(e)n hartzean, nakarranlnakarnan
eta dakarran Idakarnan bilakatzen dira.
(5) Dakusazunez, hirugarren pertsonakoak bakarrak dira benetan sintetiko.

1171
~ traer
EKARRI ~ apporter

NNl
ORAINALDIA
NOR NORK
1 na kar T
2 ha kar KIN
3 da kar
1 ga kar tza GU
2 za kar tza ZU
2' za kar zte ZUE
3 da kar tza TE
Oharra:
(hik) nakark, (hik) nakarna (aditz soila)
(hik) dakark, (hik) dakarna

baina = (hik) nakarran egunean .


(hik) dakarran liburua, dakarnan liburua, (aditzak errelati-
boarekin).

NN9
AGINTALDIA

NOR NORK
1
2 KIN
3 (b)e kar
1
2 ZU
2' ZUE
3 (b)e kar tza TE

1172
EKARRI
NNNl
3 hura
1 mn 1 gun
2 dakarkidak/n 2 dakarkiguk/n
3 dakarkit 3 dakarkigu
2 dakarkidazu 2 dakarkiguzu
2' dakarkidazue 2' dakarkiguzue
3 dakarkidate 3 dakarkigute

2 hiri 2 zun 2' zuel


1 dakarkiat/nat 1 dakarkizut 1 dakarkizuet
3 dakarkikln 3 dakarkizu 3 dakarkizue
1 dakarkiagu/nagu 1 dakarkigu 1 dakarkizuegu
3 dakarkiate /nate 3 dakarkizute 3 dakarkizuete

3 hari 3 haiei
1 dakarkiot 1 dakarkiet (6)
2 dakarkiok/n 2 dakarkiek/n
3 dakarkio 3 dakarkie
1 dakarkiogu 1 dakarkiegu
2 dakarkiozu 2 dakarkiezu
2' dakarkiozue 2' dakarkiezue
3 dakarkiote 3 dakarkiete

3 haiek
Aski da = -karki- > -karzki- egitea
dakarkiot > dakarzkiot
dakarkit > dakarzkit.
(6) Objeto delakoa, NOR nahiz ZER, plurala denean, ipin iezaiezu -Z- soila erroaren
ondoren -ki- dutenei eta -ZKI- -ki- ez' dutenei; esaterako: DakarkiotldoJcorz/dot, ekardaz.u-
ekankidazu. Begira, ordea, honakook: ekarzkiok /ekarzkion, ekarzkiek/ekarzkien, ekarzkiozu.
ekarzkiezu. ekarzkiozue. ekarzkiezue.

1181
EKARRI
NNNl
ORAINALDIA

NOR NORI NORK


1 t T
2 kin KIN
3 da kar-ki 0
1 gu GU
2 zu ZU
2' zue ZUE
3 da kar z ki e TE

1182
EKARRI
NNN2
3 hura

1 run 1 gun
2 hekarkidan 2 hekarkigun
3 zekarkidan 3 zekarkigun
2 zenekarkidan 2 zenekarkigun
2' zenekarkidaten 2' zenekarkiguten
3 zekarkidaten 3 zekarkiguten

2 hiri 2 zun 2' zuel


1 nekarkian/nan 1 nekarkizun 1 nekarkizuen
3 zekarkian/nan 3 zekarkizun 3 zekarkizuen
1 genekarkian /nan 1 genekarkizun 1 genekarkizuen
'3 zekarkiateninateri 3 zekarkizuten 3 zekarkizueten

3 hari 3 haiei
1 nekarkion 1 nekarkien
2 hekarkion 2 hekarkien
3 zekarkion 3 zekarkien
1 genekarkion 1 genekarkien
2 zenekarkion 2 zenekarkien
2' zenekarkioten 2' zenekarkieten
3 zekarkioten 3 zekarkieten

3 haiek
Aski da = -karki- > -karzki- egitea
zekarkidan > zekarzkidan
nekarkizun > nekarzkizun

119 I
EKARRI
NNN2
LEHENALDIA

3 NORK NOR NORI


1 N e kar ki t
2 H e kar ki kin
3 Z e kar-ki 0
1 GEN e kar ki gu -0
2 ZEN e kar ki zu
2' ZEN e kar ki zue, TE
3 Z ekarzki e TE

1192
EKARRI
NNN9

3 hura

1 run 1 gun
2 ekardakm 2 ekargukm
3 bekarkit 3 bekarkigu
2 ekardazu 2 ekarguzu
2' ekardazue 2' ekarguzue
3 bekarkidate 3 bekarkigute

2 hiri 2 zun 2' zuel


3 bekarkikm 3 bekarkizu 3 bekarkizue
3 bekarkiate mate 3 bekarkizute 3 bekarkizuet<

3 han 3 haiei
2 ekarriokm 2 ekarriekm
3 bekarkio 3 bekarkie
2 ekarriozu 2 ekarriezu
..
,",'
ekarriozue 2' ekarriezue
3 bekarkiote 3 bekarkiete

3 haiek
Aski da = karki- > karzki- egitea
eta = kar- > karzki- egitea.

bekarkio > bekarzkio


ekarguzu > ekarzkiguzu

1201
EKARRI
NNN9
AGINTALDIA

NOR NORI NORK


1 t
2 kin KIN
3 (b)e kar (i) 0
1 gu
2 zu ZU
2' zue ZUE
3 (b)e kar zk (i) e TE

1202
ERAMAN
NNl

1 m 1 gu
2 naramakm 2 garamatzak m
3 narama 3 garamatza
2 naramazu 2 garamatzazu
2' naramazue 2' garamatzazue
3 naramate 3 garamatzate

2 hi 2 zu 2' zuek
1 haramat 1 zaramatzat 1 zaramaztet
3 harama 3 zaramatza 3 zaramazte
1 haramagu 1 zaramatzagu 1 zaramaztegu
3 haramate 3 zaramatzate 3 zaramazte(te)

3 hura 3 haiek
1 daramat 1 daramatzat
2 daramakm 2 daramatzak m
3 darama 3 daramatza
1 daramagu 1 daramatzagu
2 daramazu 2 daramatzazu
2'daramazue 2' daramatzazue
3 daramate 3 daramatzate

1211
llevar
ERAMAN f emporter

NNl
ORAINALDIA

NOR NORK
1 na rama T
2 ha rama KIN
3 da rama
1 ga rama tza au
2 za rama tza ZU
2' za rama zte ZUE
3 da rama tza TE

121 2
ERAMAN
NN2
1 ill 1 gu
2 ninderamaan man 2 ginderamatzaan man
3 ninderaman 3 ginderamatzan
2 ninderamazun 2 ginderamatzazun
2' ninderamazuen 2' ginderamatzazuen
3 ninderamaten 3 ginderamatzaten

2 hi 2 zu 2' zuek
1 hinderamadan 1 zinderamatzadan 1 zinderamaztedan
3 hinderaman 3 zinderamatzan 3 zinderamazten
1 hinderamagun 1 zinderamatzagun 1 zinderamaztegun
3 hinderamaten 3 zinderamatzaten 3 zinderamazte(te)n

3 hura 3 haiek
1 neraman 1 neramatzan
2 heraman 2 heramatzan
3 zeraman 3 zeramatzan
1 generaman 1 generamatzan
2 zeneraman 2 zeneramatzan
2' zeneramaten 2' zeneramatzaten
3 zeramaten 3 zeramatzaten

NN9
3 hura 3 haiek
2 eramakm 2 (eramaitzak/n) (7)
3 berama 3 beramatza
2 eramazu 2 (eramaitzazu)
2' eramazue 2' (eramaitzazue)
3 beramate 3 beramatzate
(7) Partitzipioak -n galtzen duenez gem, sintetikotzak hartu ditugu eta elkarturik
idatzi.

122 1
ERAMAN
NN2
LEHENALDIA
1,2 NOR NORK
I nind e rama T
2 hind e rama KIN
3
I gind e rama tza GU -0
2 zind e rama tza ZU
2' zind e rama zte ZUE
3 TE

3 NORK NOR
I N e rama
2 H e rama
3 Z e rama-
I GEN e rama -0
2 ZEN e rama
2' ZEN erama TE
3 Z e rama tza TE

NN9
AGINTALDIA
NOR NORK
I
2 KIN
3 (b)e rama
I
2 ZU
2' ZUE
3 (b)e rama tza TE

1222
ERAMAN
NNNl
3 hura
1 run 1 gun
2 daramakidak m 2 daramakiguk m
3 daramakit 3 daramakigu
2 daramakidazu 2 daramakiguzu
2' daramakidazue 2' daramakiguzue
3 daramakidate 3 daramakigute

2 hiri 2 zun 2' zuel


1 daramakiat mat 1 daramakizut 1 daramakizuet
3 daramakikm 3 daramakizu 3 daramakizue
1 daramakiagu magu 1 daramakizugu 1 daramakizuegu
3 daramakiate mate 3 daramakizute 3 daramakizuete

3 han 3 haiei
1 daramakiot 1 daramakiet (8)
2 daramakiokm 2 daramakiek m
3 daramakio 3 daramakie
1 daramakiogu 1 daramakiegu
2 daramakiozu 2 daramakiezu
2' daramakiozue 2' daramakiezue
3 daramakiote 3 daramakiete

3 haiek
Aski da = -ramaki- > -ramazki- egitea
daramakiot > daramazkiot
daramakiote > daramazkiote

(8) Objeto delakoa, NOR nahiz ZER, pluraia denean, ezar iezaiezu -Z- soila erroaren
ondoren -ki- dutenei eta -ZI- -ki- ez dutenei. Begira, ordea, honakook: eramazkiok-
eramazkion, eramazkiek /eramazkien, etab.

123 I
ERAMAN
NNNl
ORAINALDIA

NOR NORI NORK


1 t T
2 kin KIN
3 da rama ki 0
1 gu av
2 zu ZV
2' zue ZVE
3 da rama z ki e TE

1232
ERAMAN
NNN2

3 hura

1 run 1 gun
2 heramakidan 2 heramakigun
3 zeramakidan 3 zeramakigun
2 zeneramakidan 2 zeneramakigun
2' zeneramakidaten 2' zeneramakiguten
3 zeramakidaten 3 zeramakiguten

2 biri 2 zun 2' zuel


1 neramakian man 1 neramakizun 1 neramakizuen
3 zeramakian man 3 zeramakizun 3 zeramakizuen
1 generamakian man 1 generamakizun 1 generamakizuen
3 zeramakiaten maten 3 zeramatizuten 3 zeramakizueten

3 hari 3 haiei
1 neramakion 1 neramakien
2 heramakion 2 heramakien
3 zeramakion 3 zeramakien
1 generamakion 1 generamakien
2 zeneramakion 2 zeneramakien
2' zeneramakioten 2' zeneramakieten
3 zeramakioten 3 zeramakieten

3 haiek
Aski da = -ramaki- > -ramazki- egitea

heramakidan > heramazkidan


zeramakizuten > zeramazkizuten

124 1
ERAMAN
NNN2
LEHENALDIA

3 NORK NOR NORI


1 N e rama ki t
2 H e rama ki kin
3 Z e rama -ki 0
1 GEN e rama ki gu -D
2 ZEN e rama ki zu
2' ZEN e rama ki zue TE
3 Z e rama zki e TE

1242
ERAMAN
NNN9

3 hura
1 run 1 gun
2 eramadakm 2 eramagukm
3 beramakit 3 beramakigu
2 eramadazu 2 eramaguzu
2' eramadazue 2' eramaguzue
3 beramakidate 3 beramakigute

2 hiri 2 zun 2' zuel


3 beramakik m 3 beramakizu 3 beramakizue
3 beramakiate mate 3 beramakizute 3 beramakizuete

3 hari 3 haiei
2 eramaiekm 2 eramaiekm
3 beramakio 3 beramakie
2 eramaiozu 2 eramalezu
2' eramaiozue 2' eramaiezue
3 beramakiote 3 beramakiete

3 haiek
Aski da = ramaki- > ramazki- egitea
eta = rama- > ramazki-

beramakio > beramazkio


eramagun > eramazkigun

1251
ERAMAN
NNN9
AGINTALDIA

NOR NORI NORK


1 t
2 kin KIN
3 (b)e rama (k)i 0
1 gu
2 zu ZU
2' zue ZUE
3 (b)e rama z ki e TE

1252
ERABILI
NNl

1 nl 1 gu
2 narabilk Ina (9) 2 garabiltzak III
3 narabil 3 garabiltza
2 narabilzu 2 garabiltzazu
2' narabilzue 2' garabiltzazue
3 narabilte 3 garabiltzate

2 hi 2 zu 2' zuek
1 harabilt 1zarabiltzat 1 zarabilztet
3 harabil 3 zarabiltza 3 zarabilzte
1 harabilgu 1 zarabiltzagu 1 zarabilztegu
3 harabilte 3 zarabiltzate 3 zarabilzte(te)

3 hura 3 haiek
1 darabilt 1 darabiltzat
2 darabilk ma 2 darabiltzak III
3 darabil 3 darabiltza
1 darabilgu 1 darabiltzagu
2 darabilzu 2 darabiltzazu
2' darabilzue 2' darabiltzazue
3 darabilte 3 darabiltzate

Oharra = (hik) narabilk, (hik) narabilna


baina
(hik) narabilan moduan, (hik) narabilnan moduan.

(9) Erlatiboa hartzean, narabilan eta narabilnan, noski.

1261
~ usar
ERABILI {employer
NNl
ORAINALDIA

NOR NORK
1 na rabil T
2 ha rabil KIN
3 da rabil
1 ga rabil tza GU
2 za rabil tza ZU
2' za rabil zte ZUE
3 da rabil tza TE

1262
ERABILI
NN2
1 ill 1 gu
2 ninderabilan man 2 ginderabiltzan man
3 ninderabilen 3 ginderabiltzan
2 ninderabilzun 2 ginderabiltzazun
2' ninderabilzuen 2' ginderabiltzazuen
3 ninderabilten 3 ginderabilten

2 hi 2 zu 2' zuek
1 hinderabildan 1 zinderabiltzadan 1 zinderabilztedan
3 hinderabilen 3 zinderabiltzan 3 zinderabilzten
1 hinderabilgun 1 zinderabiltzagun 1 zinderabilztegun
3 hinderabilten 3 zinderabiltzaten 3 zinderabilzte(te)n
3 hura 3 haiek
1 nerabilen 1 nerabiltzan
2 herabilen 2 herabiltzan
3 zerabilen 3 zerabiltzan
1 generabilen 1 generabiltzan
2 zenerabilen 2 zenerabiltzan
2' zenerabilten 2' zenerabiltzaten
3 zerabilten 3 zerabiltzaten

NN9
3 hura 3 haiek
2 erabilkma 2 (erabil itzak/n) (10)
3 berabil 3 berabiltza
2 erabilzu 2 (erabil itzazu)
2' erabilzue 2' (erabil itzazue)
3 berabilte 3 berabiltzate
(10) Hemen ere hirugarrenak bakarrak dira sintetiko.

127 1
ERABILI
NN2
LEHENALDIA
1,2 NOR NaRK
1 nind e rabil T
2 hind e rabil KIN
3
1 gind e rabil tza GU -0
2 zind e rabil tza ZU
2' zind e rabil zte ZUE
3 TE

3 NaRK NOR
1 N e rabil
2 H e rabil
3 Z e rabil
1 GEN e rabil -0
2 ZEN e rabil
2' ZEN e rabil TE
3 Z e rabil tza TE

NN9
AGINTALDIA
NOR NaRK
1
2 KIN
3 (b)e rabil -
1
2 ZU
2' ZUE
3 (b)e rabil tza TE
1272
ERABILI
NNNl

3 hura

1 run 1 gun
2 darabilkidak m 2 darabilkjguk m
3 darabilkit 3 darabilkigu
2 darabilkidazu 2 darabilkiguzu
2' darabilkidazue 2' darabilkiguzue
3 darabilkidate 3 darabilkigute

2 hiri 2 zun 2' zuel


1 darabilkiat mat 1 darabilkizut 1 darabilkizuet
3 darabilkikm 3 darabilkizu 3 darabilkizue
1 darabilkiagu magu 1 darabilkizugu 1 darabilkizuegu
3 darabilkiate mate 3 darabilkizute 3 darabilkizuete

3 hari 3 haiei
1 darabilkiot 1 darabilkiet (11)
2 darabilkiok m 2darabilkiek m
3 darabilkio 3 darabilkie
1 darabilkiogu 1 darabilkiegu
2 darabilkiozu 2 darabilkiezu
2' darabilkiozue 2' darabilkiezue
3 darabilkiote 3 darabilkiete
(11) Objeto deIakoa, NOR nahiz ZER, pIurala denean, ipin iezaiezu -Z- soila erroaren
ondoren -ki dutenei eta -ZKI- ez dutenei. Begira, ordea: erabilzkiok /erabilzkion,
erabilzkiek /erabilzkien, etab.

128 I
ERABILI
NNNl
ORAINALDIA

NOR NORI NORK


1 t T
2 kin KIN
3 da rabil ki 0
1 gu GU
2 zu ZU
2' zue ZUE
3 da rabil z ki e TE

1282
ERABILI
NNN2

3 hura

1 run 1 gun
2 herabilkidan 2 herabilkigun
3 zerabilkidan 3 zerabilkigun
2 zenerabilkidan 2 zenerabilkigun
2' zenerabilkidaten 2' zenerabilkiguten
3 zerabilkidaten 3 zerabilkiguten

2 hiri 2 zun 2' zuel


1 nerabilkian lIlan 1 nerabilkizun 1 nerabilkizuen
3 zerabilkian lIlan 3 zerabilkizun 3 zerabilkizuen
1 generabilkianman 1 generabilkizun 1 generabilkizuen
3 zerabilkiaten lIlaten 3 zerabilkizuten 3 zerabilkizueten

3 hari 3 haiei
1 nerabilkion 1 nerabilkien
2 herabilkion 2 herabilkien
3 zerabilkion 3 zerabilkien
1 generabilkion 1 generabilkien
2 zenerabilkion 2 zenerabilkien
2' zenerabilkioten 2' zenerabilkieten
3 zerabilkioten 3 zerabilkieten

3 haiek
Aski de = -rabilki- > -rabilzki- egitea
zerabilkidaten > zerabilzkidaten
nerabilkien > nerabilzkien.
1291
ERABILI
NNN2
LEHENALDIA

3 NORK NOR NORI


1 N e rabil ki t
2 H e rabil ki kin
3 Z e rabil ki 0
1 GEN e rabil ki gu -0
2 ZEN e rabil ki zu
2' ZEN e rabil ki zue TE
3 Z e rabil zki e TE

1292
ERABILI
NNN9

3 hura

1 mn 1 gun
2 erabildakm 2 erabilguk m
3 berabilkit 3 berabilkigu
2 erabildazu 2 erabilguzu
2' erabildazue 2' erabilguzue
3 berabilkidate 3 berabilkigute

2 hir 2 zun 2' zuel


3 berabilkik m 3 berabilkizu 3 berabilkizue
3 berabilkiate mate 3 berabilkizute 3 berabilkizuete

3 han 3 haiei
2 erabiliokm 2 erabiliekm
3 berabilkio 3 berabilkie
2 erabiliozu 2 erabiliezu
2' erabiliozue 2' erabiliezue
3 berabilkiote 3 berabilkiete

3 haiek
Aski da = rabilki- > rabilzki- egitea
eta = rabil- > rabilzki-

berabilkiote > berabilzkiote


erabiliezu > erabilzkiezu

130 I
ERABILI
NNN9
AGINTALDIA

NOR NORINORK
1 t
2 kIn KIN
3 (b)e rabil-ki 0
1 gtl
2 zu ZU
2' zue ZUE
3 (b)e rabil z ki e TE

1302
EZAGUTU
NNl
1 m 1 gu
2 nazagukm 2 gazaguzkik m
3 nazagu 3 gazaguzki
2 nazaguzu 2 gazaguzkizu
2' nazaguzue 2' gazaguzkizue
3 nazagute 3 gazaguzkite

2 hi 2 zu 2' zuek
1 hazagut 1 zazaguzkit 1 zazaguztet
3 hazagu 3 zazaguzki 3 zazaguzte
1 hazagugu 1 zazaguzkigu 1 zazaguztegu
3 hazagute 3 zazaguzkite 3 zazaguzte(te)

3 hura 3 haiek
1 dazagut 1 dazaguzkit
2 dazagukm 2 dazaguzkik m
3 dazagu 3 dazaguzki
1 dazagugu 1 dazaguzkigu
2 dazaguzu 2 dazaguzkizu
2' dazaguzue 2' dazaguzkizue
3 dazagute 3 dazaguzkite

Oharra = dazaut (= dazagut) sailekoak era zilegitzat hartzen dira.

1311
conocer
EZAGUTU t connaftre

NNl
ORAINALDIA

NOR NORK
1 na zagu T
2 ha zagu KIN
3 da zagu
1 ga zagu zki GU
2 za zagu zki ZU
2' za zagu zte ZUE
3 da zagu zki TE

Zenbait euskalkitan, gaur arte erabili da ezagun partizipio zaharra.

131 2
EZAGUTU
NN2

1 ID 1 gu
2 nindezaguan man 2 gindezaguzkian man
3 nindezaguen 3 gindezaguzkien
2 nindezaguzun 2 gindezaguzkizun
2' nindezaguzuen 2' gindezaguzkizuen
3 nindezaguten 3 gindezaguzkiten

2 hi 2 zu 2' zuek
1 hindezagudan 1 zindezaguzkidan 1 zindezaguztedan
3 hindezaguen 3 zindezaguzkien 3 zindezaguzten
1 hindezagugun 1 zindezaguzkigun 1 zindezaguztegun
3 hindezaguten 3 zindezaguzkiten 3 zindezaguzte(te)n

3 hura 3 haiek
1 nezaguen 1 nezaguzkien
2 hezaguen 2 hezaguzkien
3 zezaguen 3 zezaguzkien
1 genezaguen 1 genezaguzkien
2 zenezaguen 2 zenezaguzkien
2' zenezaguten 2' zenezaguzkiten
3 zezaguten 3 zezaguzkiten

1321
EZAGUTU
NN2
LEHENALDIA

1,2 NOR NORK


1 nind e zagu T
2 hind e zagu KIN
3
1 gind e zagu zki GU -0
2 zind e zagu zki ZU
2' zind e zagu zte ZUE
3 TE

3 NORK NOR
1 N e zagu
2 H e zagu
3 Z e zagu-
1 GEN e zagu (e)o
2 ZEN e zagu
2' ZEN e zagu TE
3 Z e zagu zki TE

1322
EZAGUTU
NN3

1 m 1 gu
2 banindezaguk In 2 bagindezaguzkik In
3 banindezagu 3 bagindezaguzki
2 banindezaguzu 2 bagindezaguzkizu
2' banindezaguzue 2' bagindezaguzkizue
3 banindezagute 3 bagindezaguzkite

2 hi 2 zu 2' zuek
1 bahindezagut 1 bazj ndezaguzkit 1 bazindezaguztet
3 bahindezagu 3 bazindezaguzki 3 bazindezaguzte
1 bahindezagugu 1 bazindez<aguzkigu 1 bazindezaguztegu
3 bahindezagute 3 bazindezaguzkite 3 bazindezaguzte(te)

3 hura 3 haiek
1 banezagu 1 banezaguzki
2 bahezagu 2 bahezaguzki
3 balezagu 3 balezaguzki
1 bagenezagu 1 bagenezaguzki
2 bazenezagu 2 bazenezaguzki
2' bazenezagute 2' bazenezaguzkite
3 balezagute 3 balezaguzkite

1331
EZAGUTU
NN3
BALDINTZA

1,,2 NOR NORK


1 ba nind e zagu T
2 ba hind e zagu KIN
3
1 ba gind e zagu zki GU
2 ba zind e zagu zki ZU
2' ba zind e zagu zte ZUE
3 TE

3 NORK NOR
1 N e zagu
2 H e zagu
3 L e zagu -
ba- 1 GEN zagu
e
2 ZEN e zagu
2' ZEN e zagu TE
3 L e zagu zki TE

1332
EZAGUTU
NN4
1 ill 1 gu
2 nindezagukek m 2 gindezaguzkek m
3 nindezaguke 3 gindezaguzke
2 nindezagukezu 2 gindezaguzkezu
2' nindezagukezue 2' gindezaguzkezue
3 nindezagukete 3 gindezaguzkete
2 hi 2 zu 2' zuek
1 hindezaguket 1 zindezaguzket 1 zindezaguzketet
3 hindezaguke 3 zindezaguzke 3 zindezaguzkete
1 hindezagukegu 1 zindezaguzkegu 1 zindezaguzketegu
3 hindezagukete 3 zindezaguzkete 3 zindezaguzkete(te)
3 hura 3 haiek
1 nezaguke 1 nezaguzke
2 hezaguke 2 hezaguzke
3 lezaguke 3 lezaguzke
1 genezaguke 1 genezaguzke
2 zenezaguke 2 zenezaguzke
2' zenezagukete 2' zenezaguzkete
3 lezagukete 3 lezaguzkete
NN9
3 hura 3 haiek
2 ezagukm 2 (ezagu itzakm)
3 bezagu 3 bezaguzki
2 ezaguzu 2 (ezagu itzazu)
2' ezaguzue 2' (ezagu itzazue)
3 bezagute 3 bezaguzkite
Olwrra.----Drain guti erabiliak direnez gero, era klasikoetara jo dugu. Horrek ez du esan
nahi, noski, -~- gabeko erak, dazallgll eta abar, zilegi ez direnik Ikus nolakoak agertzen
diren antzineko zenbait idazlerengan: Leizarraga: nazagllk, dazagllt, dazagllgll, dazagllZlle,
dazagllzki ... Moge/, Peru Abarka: «Abade askok nazallde" (103); «Arrotzak eta gu ez ga-
zauezana/(>, (205); <<lnok etzaZOIlZ onetan» (117); '«Adiskidea, etzazalldaz zeure izenez»
(55); «Lagun bat dakar, nik eztazalldana» (153). Aiiibarro, Kurutze: «Dazaugll» (ffl).
Aditz honen erroa ezagllt da: Jendeak ezagllt dezan, etc. Partizipio zaharra, ezaglln,
orain izenlagun bezala bakarrik erabiltzen da: ezaglln dll «bistan darama», ezaglln da ez
de/a hemengoa, etc. Hala ere, ezaglln eratik sortuak dira bai sintetikoak eta bai imperati-
boko zenbait laburdura ere.

134 I
EZAGUTU

NN4
ONDORIOA (I)

(l,2 ) NOR NORK


1 nind ezagu ke T
2 hind ezagu ke KIN
3
1 gind ezagu z ke GU
2 zind ezagu z ke ZU
2' zind ezagu z ke te ZUE
3 TE

(3) NORK NOR


1 N ezagu
2 H ezagu
3 L ezagu-
] GEN ezagu ke
2 ZEN ezagu
2' ZEN ezagu TE
3 L ezagu z

1342
EGIN

NNl

3 hura 3 haiek
1 dagit 1 dagitzat
2 dagiktn 2 dagitzak tn
3 dagi 3 dagitza
1 dagigu 1 dagitzagu
2 dagizu 2 dagitzazu
2' dagizue 2' dagitzazue
3 dagite 3 dagitzate

NN2

3 hura 3 haiek
1 neglen 1 negitzan
2 hegien 2 hegitzan
3 zeglen 3 zegitzan
1 geneglen 1 genegitzan
2 zenegien 2 zenegitzan
2' zenegiten 2' zenegitzaten
3 zegiten 3 zegitzaten

135 1
EGIN ( h~cer
~ farre

NNl
ORAINALDIA

NOR NORK
1 T
2 KIN
3 dagi-
1 GU
2 ZU
2' ZUE
3 da gi tza TE

NN2
LEHENALDIA

3 NORK NOR
1 N egi
2 H egI
3 Z egi -
1 GEN egi (e)n
2 ZEN e gi
2' ZEN egI TE
3 Z egi tza TE

1352
EGIN

NN3
3 hura 3 haiek
1 banegi 1 banegitza
2 bahegi 2 bahegitza
3 balegi 3 balegitza
1 bagenegi 1 bagenegitza
2 bazenegi 2 bazenegitza
2' bazenegite 2'bazenegitzate
3 balegite 3 balegitzate

NN4
(ondorioa)
3 hura 3 haiek
1 negike 1 negitzake
2 hegike 2 hegitcake
3 legike 3 legitzake
1 genegike 1 genegitzake
2 zenegike 2 zenegitzake
2' zenegikete 2' zenegitzakete
3 legikete 3 legitzakete

NN9

3 hura 3 haiek
2 egikm 2 egitzakm
3 begi 3 begitza
2 eglzu 2 egitzazu
2' egizue 2' egitzazue
3 begite 3 begitza

136 I
EGIN
NN3 NN4

BALDINTZA ONDORIOA (I)

3 NORK NOR 3 NORK NOR


1 ba N egt 1 N egi
2 ba H egt 2 H egi
3 ba L egt - 3 L e gI-
1 ba GEN egI 1 GEN egI ke
2 ba ZEN egI 2 ZEN egi
2' ba ZEN egI TE 2' ZEN e gi TE
3 ba L egI tza TE 3 L egi tza TE

NN9
AGINTALDIA

NOR NORK
1
2 KIN
3 (b)e gi -
1
2 ZU
2' ZUE
3 (b)e gi tza TE

1362
EGIN
NNNl

3 hura
1 run 1 gun
2 degidakm 2 degigukm
3 degit 3 degigu
2 degidazu 2 degiguzu
2' degidazue 2' degiguzue
3 degidate 3 degigute

2 hiri 2 zun 2' zuel


1 degiatmat 1 degizut 1 degizuet
3 degikm 3 degizu 3 degizue
1 degiagu magu 1 degizugu 1 degizuegu
3 degiate mate 3 degizute 3 degizuete

3 hari 3 haiei
1 degiot 1 degiet
2 degiokm 2 degiekm
3 degio 3 degie
1 degiogu 1 degiegu
2 degiozu 2 degiezu
2' degiozue 2' degiezue
3 degiote 3 degiete

3 haiek
Aski da -gi- > -gizki- egitea.
degiot > degizkiot

1371
EGIN
NNNl
ORAINALDIA

NOR NORI NORK


1 t T
2 kin KIN
3 de gi- 0
1 gu GU
2 zu ZU
2' zue ZUE
3 de gi zki e TE

1372
EGIN
NNN2

3 hura

1 nln 1 gun
2 hegidan 2 hegigun
3 zegidan 3 zegIgun
2 zenegidan 2 zenegIgun
2' zenegidaten 2' zenegiguten
3 zegidaten 3 zegiguten

2 hiri 2 zun 2' zuel


1 negianman 1 negIzun 1 negIzuen
3 zegianman 3 zegizun 3 zegizuen
1 genegian man 1 genegIzun 1 genegizuen
3 zegiaten /Oaten 3 zegizuten 3 zegizueten

3 han 3 haiei
1 negion 1 negien
2 hegion 2 hegien
3 zegion 3 zegIen
1 genegion 1 genegien
2 zenegion 2 zenegien
2' zenegioten 2' zenegieten
3 zegioten 3 zegieten

3 haiek
Aski da = -gi- > -gizki- egitea.
negien > negizkien.

1381
EGIN
NNN2
LEHENALDIA

NaRK NOR NORI


1 N egI t
2 H egI kin
3 Z e gI- 0
1 GEN e gl gu -0
2 ZEN e gl zu
2' ZEN egI zue TE
3 Z e gl zki e TE

1382
EGIN
NNN3

3 hura
1 mn 1 gun
2 bahegit 2 bahegigu
3 balegit 3 balegigu
2 bazenegit 2 bazenegigu
2' bazenegidate 2' bazenegigute
3 balegidate 3 balegigute

2 hiri 2 zun 2' zuel


1 banegikm 1 banegizu 1 banegizue
3 balegikm 3 balegizu 3 balegizue
1 bagenegik m 1 bagenegizu 1 bagenegizue
3 balegiate mate 3 balegizute 3 balegizuete

3 hari 3 haiei
1 banegio 1 banegie
2 bahegio 2 bahegie
3 balegio 3 balegie
1 bagenegio 1 bagenegie
2 bazenegio 2 bazenegie
2' bazenegiote 2' bazenegiete
3 balegiote 3 balegiete

3 haiek
gi- > -gizki-
balegio > balegizkio

139 I
EGIN
NNN3
BALDINTZA

3 NORK NOR NORI


1 N egi t
2 H e gi kin
3 L e gl- 0
ba- 1 GEN egI gu
2 ZEN e gl zu
·2' ZEN egI zue TE
3 L e gi zki e TE
EGIN
NNN4

3 hura
1 run 1 gun
2 hegidake 2 hegiguke
3 legidake 3 legiguke
2 zenegidake 2 zenegiguke
2' zenegidakete 2' zenegigukete
3 legidakete 3 legigukete

2 hiri 2 zun 2' zuel


1 negiake make 1 negizuke 1 negizueke
3 legiake make 3 legizuke 3 legizueke
1 genegiake make 1 genegizuke 1 genegizueke
3 legiakete makete 3 legizukete 3 legizuekete

3 hari 3 haiei
1 negioke 1 negieke
2 hegioke 2 hegieke
3 legioke 3 legieke
1 genegioke 1 genegieke
2 zenegioke 2 zenegieke
2' zenegiokete 2' zenegiekete
3 legiokete 3 legiekete

3 haiek
gi- > -gizki-
legiokete > legizkiokete

1401
EGIN
NNN4
ONDORIOA (I)

NORK NOR NORI


1 N egt t
2 H e gl kin
3 L egl- 0
1 GEN egt gu ke
2 ZEN egt zu
2' ZEN e gl zue TE
3 L e gi zki e TE

1402
EGIN
NNNl
3 hura
1 run 1 gun
2 degidaan man 2 degiguan man
3 degidan 3 degigun
2 degidazun 2 degiguzun
2' degidazuen 2' degiguzuen
3 degidaten 3 degiguten
(eta abar)

NNN9
3 hura
1 run 1 guri
2 egidakm 2 egigukm
3 begit 3 begigu
2 egidazu 2 egiguzu
2' egidazue 2' egiguzue
3 begidate 3 begigute
2 biri 2 zuri 2' zuei
3 begik In 3 begizu 3 begizue
3 begiate mate 3 begizute 3 begizuete
3 bari 3 haiei
2 egiokm 2 egiekm
3 begio 3 begie
2 egiozu 2 egiezu
2' egiozue 2' egiezue
3 begiote 3 bebiete
3 haiek
gi- > -gizki-
begio > begizkio

Ikus «Adausi degidala, bana ausik enezala» (Oihenart, Atsotizak, 538). «On degizula».
Eta bizkaierazko egin laguntzailearen forma guztiak: hona hemen zenbait adizkera: naian,
haian, daian, gaizan, daizan, zaizan, naike, haike, daike, gaikez, zaikez, daikez, rnindeike,
hindeike, leike, gindeikez, zindeikez, leikez, banei, balei, bagengi, bazengi, bazengie, ba-
leie, baleiez, deidan, deian, dein~n, deion, deigun, deizun, deizuen, deioen.
Hona beraz eredu gisa:

141 I
EGIN
NNN7
SUBJUNTIBOZKO ORAINALDIA

NNNl + n

NOR NORI NORK


1 t T
2 kin KIN
3 degi- 0
1 gu GU -0
2 zu ZU
2' zue ZUE
3 de gi zki e TE

NNN9
AGINTALDIA
NOR NORI NORK
1 t
2 kin KIN
3 (b)e gi- 0
1 gu
2 zu ZU
2' zue ZUE
3 (b)e gi zki e TE

141 2
IKUSI
NNl

3 hura 3 haiek
1 dakus(a)t 1 dakuskit
2 dakus(a)kll1 2 dakuskik 111
3 dakus(a) 3 dakuski
1 dakus(a)gu 1 dakuskigu
2 dakus(a)zu 2 dakuskizu
2' dakus(a)zue 2' dakuskizue
3 dakus(a)te 3 dakuskite
Oharra = a gabeko adizkiak ere onartzen dira, era honetara = da-
kust, dakuskma, dakus, dakusku, dakutsu, dakutsue eta dakuste.

NN2

3 hura 3 haiek
1 nekusan 1 nekuskien
2 hekusan 2 hekuskien
3 zekusan 3 zekuskien
I genekusan 1 genekuskien
2 zenekusan 2 zenekuskien
2' zenekusaten 2' zenekuskiten
3 zekusaten 3 zekuskiten

142 I
ver
IKUSI t voir

NNl
ORAINALDIA

NOR NORK
1 T
2 KIN
3 da kus (a)
1 GU
2 ZU
2' ZUE
3 da kus ki TE

NN2
LEHENALDIA

NORK NOR
1 N e kus
2 H e kus
3 Z e kus a
1 GEN e kus n
2 ZEN e kus
2' ZEN e kus TE
3 Z e kus ki TE

Oharra = -a- eta -ki- artizki horietaz luzaz mintza liteke; bama, beti
didaktismoa helburu, beren horretan uzten ditugu inolako eztabaidarik
gabe.

1422
IKUSI

NN3
3 hura 3 haiek
1 banekusa 1 banekuski
2 bahekusa 2 bahekuski
3 balekusa 3 balekuski
1 bagenekusa 1 bagenekuski
2 bazenekusa 2 bazenekuski
2' bazenekusate 2' bazenekuskite
'3 balekusate 3 balekuskite

NN4
3 hura 3 haiek
1 nekuske 1 nekusazke
2 hekuske 2 hekusazke
3 lekuske 3 lekusazke
1 genekuske 1 genekusazke
2 zenekuske 2 zenekusazke
2' zenekuskete 2' zenekusazkete
3 lekuskete 3 lekusazkete

NN9
3 hura 3 haiek
2 ikusakm 2 (ikus itzakm)
3 bekusa 3 bekuski
2 ikusazu 2 (ikus itzazu)
2' ikusazue 2' (ikus itzazue)
3 bekusate 3 bekuskite
Oharra. -Datibozko formetarako, dekus- erroa erabiltzea komeniko litzateke: niri gor-
bata dekust, zuri txapela dekutsut, haiek guri banderak dekuskigute etab.

143 I
IKUSI
NN3 NN4

BALDINTZA ONDORIOA (I)

NORK NOR NORK NOR


1 N e kus 1 N e kus
2 H e kus 2 H e kus
3 L e kus a 3 L e kus-
ba- 1 GEN e kus 1 GEN e kus ke
2 ZEN e kus 2 ZEN e kus
2' ZEN e kus TE 2' ZEN e kus TE
3 L e kus ki TE 3 L e kus az TE

NN9
AGINTALDIA

NOR NORK
1
2 KIN
3 (b)i kus a
1
2 ZU
2' ZUE
3 (b)i kus ki TE

1432
JAKIN

NNl

3 hura 3 haiek
1 dakit 1 dakizkit
2 dakik/ll 2 dakizkik In
3 daki 3 dakizki
1 dakigu 1 dakizkigu
2 dakizu 2 dakizkizu
2' dakizue 2' dakizkizue
3 dakite 3 dakizkite

NN2

3 hura 3 haiek
1 nekien 1 nekizkien
2 hekien 2 hekizkien
3 zekien 3 zekizkien
1 genekien 1 genekizkien
2 zenekien 2 zenekizkien
2' zenekiten 2' zenekizkiten
3 zekiten 3 zekizkiten

1441
JAKIN { sabe~
savorr

NNl
ORAINALDIA

NOR NaRK
1 T
2 KIN
3 daki -
1 GU
2 ZU
2' ZUE
3 da ki zki TE

NN2
LEHENALDIA

NaRK NOR
1 N eki
2 H eki
3 Z e ki
1 GEN eki (e)n
2 ZEN eki
2' ZEN eki TE
3 Z eki zki TE

144 2
JAKIN
NN3
3 hura 3 haiek
1 baneki 1 banekizki
2 baheki 2 bahekizki
3 baleki 3 balekizki
1 bageneki 1 bagenekizki
2 bazeneki 2 bazenekizki
2' bazenekite 2' bazenekizkite
3 balekite 3 balekizkite

NN4
3 hura 3 haiek
1 nekike 1 nekizke
2 hekike 2 hekizke
3 lekike 3 lekizke
1 genekike 1 genekizke
2 zenekike 2 zenekizke
2' zenekikete 2' zenekizkete
3 lekikete 3 lekizkete

NN9
3 hura 3 haiek
2 jakikm 2 jakitzakm
3 beki 3 bekizki
2 jakizu 2 jakitzazu
2' jakizue 2' jakitzazue
3 bekite 3 bekizkite
Oharra.-Jakin aditzak datibozko flexioak ere onhartzen ditu; Ire anraae eztequian gac/w
ona da (RS, 431); ez badiakit (GChOl de Arin l. horregatik. nahasterik ez sortzeko, erabil-
tzekotan, hobe litzateke adtiboz beti deki- (dekit, dekizu, dekia, ... ) gisakoak erabiltzea.

145 1
JAKIN
NN3 NN4

BALDINTZA ONDORIOA (I)

NORK NOR NORK NOR


1 N eki 1 N eki
2 H eki 2 H eki
3 L eki 3 L eki
ba- 1 GEN eki 1 GEN eki ke
2 ZEN eki 2 ZEN eki
2' ZEN eki TE 2' ZEN eki TE
3 L eki zkiTE 3 L e ki z TE

NN9
AGINTALDIA

NOR NORK
1
2 KIN
3 (be) ki-
t
2 ZU
2' ZUE
3 (be) ki (tza) TE
(oso araugabea da).

1452
ENTZUN
NNl
3 hura 3 haiek
1 dantzut 1 dantzuzkit
2 dantzuktn 2 dantzuzkik III
3 dantzu 3 dantzuzki
1 dantzugu 1 dantzuzkigu
2 dantzuzu 2 dantzuzkizu
2' dantzuzue 2' dantzuzkizue
3 dantzute 3 dantzuzkite

NN2
3 hura 3 haiek
1 nentzuen 1 nentzuzkien
2 hentzuen 2 hentzuzkien
3 zentzuen 3 zentzuzkien
1 genentzuen 1 genentzuzkien
2 zenentzuen 2 zenentzuzkien
2' zenentzuten 2' zenentzuzkiten
3 zentzuten 3 zentzuzkiten

1461
ENTZUN { ~~endre
NNl
ORAINALDIA

NOR NORK
1 T
2 KIN
3 da ntzu-
1 GU
2 ZU
2' ZUE
3 da ntzu zki TE

NN2
LEHENALDIA

NORK NOR
1 N e ntzu
2 H e ntzu
3 Z e ntzu
1 GEN e ntzu (e)n
2 ZEN e ntzu
2' ZEN e ntzu TE
3 Z e ntzu zki TE

1462
ENTZUN

NN3
3 hura 3 haiek
1 banentzu 1 banentzuzki
2 bahentzu 2 bahentzuzki
3 balentzu 3 balentzuzki
1 bagenentzu 1 bagenentzuzki
2 bazenentzu 2 bazenentzuzki
2' bazenentzute 2' bazenentzuzkite
3 balentzute 3 balentzuzkite

NN4
3 hura 3 haiek
1 nentzuke 1 nentzuzke
2 hentzuke 2 hentzuzke
3 lentzuke 3 lentzuzke
1 genentzuke 1 genentzuzke
2 zenentzuke 2 zenentzuzke
2' zenentzukete 2' zenentzuzkete
3 lentzukete 3 lentzuzkete

NN9
3 hura 3 haiek
2 entzukm 2 (entzu itzakm)
3 bentzu 3 bentzuzki
2 entzuzu 2 (entiu itzazu)
2' entzuzue 2' (entzu itzazue)
3 bentzute 3 bentzuzkite

147 I
ENTZUN
NN3 NN4

BALDINTZA ONDORIOA (I)

NORK NOR NORK NOR


1 N e ntzu 1 N e ntzu
2 H e ntzu 2 H e ntzu
3 L e ntzu - 3 L e ntzu-
ba-l GEN e ntzu 1 GEN e ntzu ke
2 ZEN e ntzu 2 ZEN e ntzu
2' ZEN e ntzu TE 2' ZEN e ntzu TE
3 L e ntzu zkiTE 3 L e ntzu z TE

NN9
AGINTALDIA

NOR NORK
1
2 KIN
3 (b)e ntzu-
1
2 ZU
2' ZUE
3 (b)e ntzu (zki) TE

1472
ENTZUN
NNN9

3 hura
1 mn 1 gun
2 entzudak m 2 entzuguk m
3 bentzukit 3 bentzukigu
2 entzudazu 2 entzuguzu
2' entzudazue 2' entzuguzue
3 bentzukidate 3 bentzukigute

2 hiri 2 zun 2' zuel


3 bentzukik m 3 bentzukizu 3 bentzukizue
3 bentzukiate mate 3 bentzukizute 3 bentzukizuete

3 hari 3 haiei
2 entzuiok m 2 entzuiek III
3 bentzukio 3 bentzukie
2 entzuiozu 2 entzuiezu
2' entzuiozue 2' entzuiezue
3 bentzukiote 3 bentzukiete

3 haiek
ntzu- > -ntzuzki-
ntzuki- > -ntzuzki-
bentzukio > bentzuzkio

Hirugarren pertsonekiko formak ipini dira hernen soiIik eta horrenbestez aski adierazia
utzi entzun zaitut eta entzun dizut gauza ezberdinak direla.

1481
ENTZUN
NNN9
AGINTALDIA

NOR NORI NORK


1 t
2 kin KIN
3 (b)e ntzu (k)i 0
1 gu
2 zu ZU
2' zue ZUE
3 (b)e ntzu z ki e TE

1482
ERAKUTSI

NNl

3 hura 3 haiek
1 darakutsat 1 darakuskit
2 darakutsak III 2 darakuskik III
3 darakutsa 3 darakuski
1 darakutsagu 1 darakuskigu
2 darakutsazu 2 darakuskizu
2' darakutsazue 2' darakuskizue
3 darakutsate 3 darakuskite

NN2

3 hura 3 haiek
1 nerakutsan 1 nerakuskien
2 herakutsan 2 herakuskien
3 zerakutsan 3 zerakuskien
1 generakutsan 1 generakuskien
2 zenerakutsan 2 zenerakuskien
2' zenerakutsaten 2' zenerakuskiten
3 zerakutsaten 3 zerakuskiten

1491
mostrar
ERAKUTSI { montrer

NNl
ORAINALDIA

NOR NaRK
1 T
2 KIN
3 da rakuts a
1 GU
2 ZU
2' ZUE
3 da rakus ki TE

NN2
LEHENALDIA

NaRK NOR
1 N e rakuts
2 H e rakuts
3 Z e rakuts a
1 GEN e rakuts (e)n
2 ZEN e rakuts
2' ZEN e rakuts TE
3 Z e rakuts ki TE

1492
ERAKUTSI

NN3
3 hura 3 haiek
1 banerakutsa 1 banerakuski
2 baherakutsa 2 baherakuski
3 balerakutsa 3 balerakuski
1 bagenerakutsa 1 bagenerakuski
2 bazenerakutsa 2 bazenerakuski
2' bazenerakutsate 2' bazenerakuskite
3 balerakutsate 3 balerakuskite

NN4
3 hura 3 haiek
1 nerakuske 1 nerakutsazke
2 herakuske 2 herakutsazke
3 lerakuske 3 lerakutsazke
1 generakuske 1 generakutsazke
2 zenerakuske 2 zenerakutsazke
2' zenerakuskete 2' zenerakutsazkete
3 lerakuskete 3 lerakutsazkete

NN9
3 hura 3 haiek
2 erakutsak m 2 (erakuts itzakm)
3 berakutsa 3 berakuski
2 erakutsazu 2 (erakuts itzazu)
2' erakutsazue 2' (erakuts itzazue)
3 berakutsate 3 berakuskite
1501
ERAKUTSI

NN3 NN4

BALDINTZA ONDORIOA (I)

NORK NOR NORK NOR


1 N e rakuts 1 N e rakuts
2 H e rakuts 2 H e rakuts
3 L e rakuts a 3 L e rakuts -
ba- 1 GEN e rakuts 1 GEN e rakuts ke
2 ZEN e rakuts 2 ZEN e rakuts
2' ZEN e rakuts TE 2' ZEN e rakuts TE
3 L e rakuts ki TE 3 L e rakuts az TE

NN9
AGINTALDIA

NOR NORK
1
2 KIN
3 (b)e rakuts a
1
2 ZU
2' ZUE
3 (b)e rakuts ki TE

1502
ERAKUTSI
NNN9

3 hura

1 mn 1 gun
2 erakustak III 2 erakuskuk III
2 erakustazu 2 erakuskuzu
2' erakustazue 2' erakuskuzue

3 han 3 haiei
2 erakutsiok III 2 erakutsieklll
2 erakutsiozu 2 erakutsiezu
2' erakutsiozue 2' erakutsiezue

3 haiek
1 mn 1 gun
2 erakutsazkidak III 2 erakutsazkiguk III
2 erakutsazkidazu 2 erakutsazkiguzu
2' erakutsazkidazue 2' erakutsazkiguzue

3 han 3 haiei
2 erakutsazkiok III 2 erakutsazkiek III
2 erakutsazkiozu 2 erakutsazkiezu
2' erakutsazkiozue 2' erakutsazkiezue
Ikus Leizarragaren erakutsak. erakutsazue. erakustazue ... Eta Oihenarten «Begira etzak
jai egunak, Elizak derakuskunab (183).

151 1
EROAN

NNl
3 hura 3 haiek
1 daroat 1 daroatzat
2 daroaklll 2 daroatzak III
3 daroa 3 daroatza
1 daroagu 1 daroatzagu
2 daroazu 2 daroatzazu
2' daroazue 2' daroatzazue
3 daroate 3 daroatzate

NN2

3 hura 3 haiek
1 neroan 1 neroatzan
2 heroan 2 heroatzan
3 zeroan 3 zaroatzan
1 generoan 1 generoatzan
2 zeneroan 2 zeneroatzan
2' zeneroaten 2' zeneroatzaten
3 zeroaten 3 zeroatzaten

1521
EROAN { ~~~~r
(baita, B, egin daroa = egin ohi du)

NNl
ORAINALDIA

NOR NORK
1 T
2 KIN
3 da roa-
1 GU
2 ZU
2' ZUE
3 da roa tza TE

NN2
LEHENALDIA

NORK NOR
1 N e roa
2 H e roa
3 Z e roa-
1 GEN e roa -0
2 ZEN e roa
2' ZEN e roa TE
3 Z e roa tza TE

1522
EROAN
NN4

3 hura 3 haiek
1 neroake 1 neroazke
2 heroake 2 heroazke
3 leroake 3 leroazke
1 generoake 1 generoazke
2 zeneroake 2 zeneroazke
2' zeneroakete 2' zeneroazkete
3 leroakete 3 leroazkete

NN9

3 hura 3 haiek
2 eroaklll 2 (eroaitzak Ill)
3 beroa 3 beroatza
2 eroazu 2 (eroaitzazu)
2' eroazue 2' (eroaitzazue)
3 beroate 3 beroatzate

153 1
EROAN
NN4
ONDORIOA (I)

NORK NOR
I N e roa
2 H e roa
3 L eroa-
I GEN e roa ke
2 ZEN e roa
2' ZEN e roa TE
3 L e roaz TE

NN9
AGINTALDIA

NOR NORK
I
2 KIN
3 (b)e roa-
I
2 ZU
2' ZUE
3 (b)e roa tza TE

1532
IHARDUN

NNl
1 dihardut
.2 diharduk/n
3 dihardu
1 dihardugu
2 diharduzu
2' diharduzue
3 dihardute

NN2
1 niharduen
2 hiharduen
3 ziharduen
1 geniharduen
2 zeniharduen
2' zeniharduten
3 zibarduten

NN3
1 banihardu
2 bahihardu
3 balihardu
1 bagenihardu
2 bazenihardu
2' bazenihardute
3 balihardute

154 I
{ocuparse de
IHARD UN ~ s' occuper de

NNl
1 T
2 KIN
3 d ihardu
1 GU
2 ZU
2' ZUE
3 TE

NN2
1 N ihardu
2 H ihardu
3 Z ihardu
1 GEN ihardu (e)n
2 ZEN ihardu
2' ZEN ihardu TE
3 Z ihardu TE

NN3
1 N ihardu
2 H ihardu
3 L ihardu
ba- 1 GEN ihardu
2 ZEN ihardu
2' ZEN ihardu TE
3 L ihardu TE

1542
IHARDUN
NN4
1 niharduke
2 hiharduke
3 liharduke
1 geniharduke
2 zeniharduke
2' zenihardukete
3 lihardukete

NN9
1
2 iharduk/n
3 bihardu
1
2 iharduzu
2' iharduzue
3 bihardute

155 I
IHARDUN
NN4
1 N ihardu
2 H ihardu
3 L ihardu
1 GEN ihardu ke
2 ZEN ihardu
2' ZEN ihardu TE
3 L ihardu TE

NN9
1
2 KIN
3 (b) ihardu
1
2 ZU
2' ZUE
3 TE

1552
IHARDUKI
NNl
1 dihardukat
2 dihardukakln
3 diharduka
1 dihardukagu
2 dihardukazu
2' dihardukazue
3 dihardukate

NN2
1 nihardukan
2 hihardukan
3 zihardukan
1 genihardukan
2 zenihardukan
2' zenihardukaten
3 zihardukaten

NN3
1 baniharduka
2 bahiharduka
3 baliharduka
1 bageniharduka
2 bazeniharduka
2' bazenihardukate
3 balihardukate

1561
~ oponerse a... resi~tir
IHARDUKI ~ s' opposer a, reSiSter

NNl
NORK
1 T
2 KIN
3 d ikarduka
1 OU
2 ZU
2' ZUE
3 TE

NN2
NORK
1 N iharduka
2 H iharduka
3 Z iharduka
1 OEN iharduka -0
2 ZEN iharduka
2' ZEN iharduka TE
3 Z iharduka TE

NN3
NORK
1 N iharduka
2 H iharduka
3 L iharduka
ba- 1 OEN iharduka
2 ZEN iharduka
2' ZEN iharduka TE
3 L iharduka. TE

1562
IHARDUKI
NN4
1 nihardukake
2 hihardukake
3 lihardukake
1 genihardukake
2 zenihardukake
2' zenihardukakete
3 lihardukakete

NN9
1
2 ihardukak/n
3 biharduka
1
2 ihardukazu
2' ihardukazue
3 bihardukate

157 1
IHARDUKI
NN4
NORK
1 N iharduka
2 H iharduka
3 L iharduka
1 GEN iharduka ke
2 ZEN iharduka
2' ZEN iharduka TE
3 L iharduka TE

NN9
NORK
1
2 KIN
3 (b) iharduka
1
2 ZU
2' ZUE
3 TE

1572
IRAKATSI ~
ensefiar
apprendre

NN9
3 hura 3 haiek
2 irakatsak In 2 (irakats itzak/n)
2 irakatsazu 2 (irakats itzazu)
2' irakatsazue 2' (irakats itzazue)

NNN9
3 hura
1 mn 1 gun
2 irakastak In 2 irakaskukln
2 irakastazu 1 irakaskuzu
2' irakastazue 2' irakaskuzue
3 hari 3 haiei
2 irakatsiokln 2 irakatsiekln
2 irakatsiozu 2 irakatsiezu
l
.:.. ' irakatsiozue 2' irakatsiezue
3 haiek
1 mn 1 gun
1 irakatsazkidakln 2 irakatsazkiguk In
1 irakatsazkidazu 2 irakatsazkiguzu
2' irakatsazkidazue 2' irakatsazkiguzue
3 hari 3 haiei
., irakatsazkiok In 2 irakatsazkiek In
1
- irakatsazkiozu 2 irakatsazkiezu
2' irakatsazkiozue 2' irakatsazkiezue
(*) Aditz honetan eta -si. -tsi. -t~i partizipioa azkenean dutenetan (eraklltsi. ihardetsi.
erosi. IIt~i
eta ebar), nominatibo pluraleko forma laburragoak ere ontzat har daitezke inpe-
ratiboan. Adibidez, irakaskida~lI. erakllskigll~lI. ihardeskioZII. eroskidazu. IIzkieZII.
I

158 1
l dejar
UTZI (laisser

NN9
3 hura 3 haiek
2 utzak/n 2 (utz itzak/n)
2 utzazu 2 (utz itzazu)
2' utzazue 2' (utz itzazue)

NNN9
3 hura

1 mn 1 gun
2 uztak/n 2 uzkukln
2 uztazu 2 uzkuzu
2' uztazue 2' uzkuzue

3 han 3 haiei
2 utziokln 2 utziekln
2 utziozu 2 utziezu
2' utziozue 2' utziezue

3 haiek
1 mn 1 gun
2 utzazkidakln 2 utzazkiguk/n
2 utzazkidazu 2 utzazkiguzu
2' utzazkidazue 2' utzazkiguzue

3 han 3 haiei
2 utzazkiokln 2 utzazkiekln
2 utzazkiozu 2 utzazkiezu
2' utzazkiozue 2' utzazkiezue

1591
enviar
IGORRI { envoyer

NN9
3 hura 3 haiek
2 igorklna 2 (igor itzakln)
2 19orzu 2 (igor itzazu)
2' 19orzue 2' (igor itzazue)

NNN9
3 hura
1 mn 1 gun
2 igordakln 2 igorgukln
2 igordazu 2 igorguzu
2' igordazue 2' igorguzue

3 hari 3 haiei
2 igorriokln 2 igorriekln
2 igorriozu 2 19omezu
2' igorriozue 2' 19ornezue
3 haiek
1 mn 1 gun
2 igorzkidakln 2 igorzkiguk/n
2 igorzkidazu 2 igorzkiguzue
2' igorzkidazue 2' igorzkiguzue

3 hari 3 haiei
2 igorzkiokln 2 igorzkiekln
2 igorzkiozu 2 igorzkiezu
2' igorzkiozue 2' igorzkiezue

1601
~ comprar
EROSI ~ acheter

NN9
3 hura 3 haiek
2 erosak/n 2 (eros itzak/n)
2 erosazu 2 (eros itzazu)
2' erosazue 2' (eros itzazue)

NNN9
3 hura
1 run 1 gun
2 erostakln 2 eroskukln
2 erostazu 2 eroskuzu
2' erostazue 2' eroskuzue

3 hari 3 haiei
2 erosiokln 2 erosiekln
2 eroslOZU 2 eroslezu
2' erOSlOzue 2' erOSlezue

3 haiek
1 run 1 gun
2 erosazkidak In 2 erosazkiguk/n
2 erosazkidazu 2 erosazkiguzu
2' erosazkidazue 2' erosazkiguzue

3 han 3 haiei
2 erosazkiok/n 2 erosazkiekln
2 erosazkiozu 2 erosazkiezu
2' erosazkiozue 2' erosazkiezue
1611
NN9
3 hura 3 haiek
2 ihardetsak/n 2 (ihardets itzak/n)
2 ihardetsazu 2 (ihardets itzazu)
2' ihardetsazue 2' (ihardets itzazue)

NNN9
3 hura
1 mn 1 gun
2 ihardestakln 2 ihardeskuk/n
2 ihardestazu 2 ihardeskuzu
2' ihardestazue 2' ihardeskuzue

3 hari 3 haiei
2 ihardetsiok In 2 ihardetsiekln
2 ihardetsiozu 2 ihardetsiezu
2' ihardetsiozue 2' ihardetsiezue

3 haiek
1 mn 1 gun
2 ihardetsazkidak/n 2 ihardetsazkigukln
2 ihardetsazkidazu 2 ihardetsazkiguzu
2' ihardetsazkidazue 2' ihardetsazkiguzue
3 hari 3 haiei
2 ihardetsazkiok In 2 ihardetsazkiek/n
2 ihardetsazkiozu 2 ihardetsazkiezu
2' ihardetsazkiozue 2' ihardetsazkiezue

1621
ERAUNTSI { frapper
golpear

Aditz-mota = NNN
3 hari
3 derauntso zerauntson balerauntso lerauntsoke
3 derauntsote zerauntsoten balerauntsote lerauntsokete

3 haiei
3 derauntse zerauntsen balerauntse lerauntseke
3 derauntsete zerauntseten balerauntsete lerauntsekete
1 2 3 4
3 han
3 berauntso
3 berauntsote
3 haiei
3 berauntse
3 berauntsete
9

Oharra = derauntso = derauntsa, eta antzera.

163 1
EUTSI { ~:::ar

Aditz-mota = NNN
3 hari
3 dautso zeutson/an baleutso leutsoke
3 dautsote zeutsoten /aten baleutsote leutsokete
1 2 3 4
3 haiei
3 dautse zeutsen baleutse leutseke
3 dautsete zeutseten baleutsete leutsekete
1 2 3 4
9 = AGINTE-ALDIA

1 mn 1 gun
2 eustakm 2 euskukm
2 eustazu 2 euskuzu
2' eustazue 2' euskuzue

3 hari 3 haiei
2 eutsiokm 2 eutsiekm
3 beutso 3 beutse
2 eutsiozu 2 eutsiezu
2' eutsiozue 2' eutsiezue
3 beutsote 3 beutse

Oharra = eutsiok = eutsok; eta abar.

164 1
IRAUN
NNl
1 diraut
2 diraukm
3 dirau
1 diraugu
2 dirauzu
2' dirauzue
3 diraute

NN2
1 mrauen
2 hirauen
3 Zlrauen
1 gemrauen
2 zemrauen
2' zenirauten
3 zirauten

NN3
1 banirau
2 bahirau
3 balirau
1 bagenirau
2 bazenirau
2' bazeniraute
3 baliraute

165 I
IRAUN I durar, cont~nuar
~ durer, contmuer

NNl
} T
2 KIN
3 d irau
} GU
2 ZU
2' ZUE
3 TE

NN2
} N irau
2 H irau
3 Z irau
} GEN irau (e)n
2 ZEN irau
2' ZEN irau TE
3 Z irauTE

NN3
} N irau
2 H irau
3 L irau
ba-} GEN irau
2 ZEN irau
2' ZEN irau TE
3 L irau TE

1652
IRAUN
NN4
1 nirauke
2 hirauke
3 lirauke
1 genirauke
2 zenirauke
2' zeniraukete
3 liraukete

NN9
1
2 iraukm
3 birau
1
2 lrauzu
2' lrauzue
3 biraute

1661
IRAUN
NN4
NORK
1 N irau
2 H irau
3 L irau
1 GEN irau ke
2 ZEN irau
2' ZEN irau TE
3 L irau TE

NN9
NORK
1
2 KIN
3 (b) irau -
1
2 ZU
2' ZUE
3 TE

1662
IRUDI

NNl
1 dirudit
2 dirudikm
3 dirudi
1 dirudigu
2 dirudizu
2' dirudizue
3 dirudite

NN2
1 nirudien
2 hirudien
3 zirudien
1 genirudien
2 zenirudien
2' zeniruditen
3 ziruditen

NN3
1 banirudi
2 bahirudi
3 balirudi
1 bagenirudi
2 bazenirudi
2' bazenirudite
3 balirudite

167 1
l parecer
IRUDI ~ ressembler

NNl
NORK
1 T
2 KIN
3 d irudi -
1 GU
2 ZU
2' ZUE
3 TE

NN2
NORK
1 N irudi
2 H irudi
3 Z irudi
1 GEN irudi (e)N
2 ZEN irudi
2' ZEN irudi TE
3 Z irudi TE

NN3
NORK
1 N irudi
2 H irudi
3 L irudi
ba- 1 GEN irudi
2 ZEN irudi
2' ZEN irudi TE
3 L irudi TE

1672
IRunI
NN4
1 nirudike
2 hirudike
3 lirudike
1 genirudike
2 zenirudike
,., , zenirudikete
3 lirudikete

NN9
1
2 irudikm
3 birudi
1
2 irudizu
2' irudizue
3 birudite

168 1
IRUDI
NN4
NORK
1 N irudi
2 H irudi
3 L irudi
1 GEN irudi ke
2 ZEN irudi
2' ZEN irudi TE
3 L irudi TE

NN9
NORK
1
2 KIN
3 (b) irudi -
1
2 ZU
2' ZUE
3 TE

168 2
EMAN
NN9

3 hura 3 haiek
1 demadan 1 dematzadan
2 emaktn 2 (emaitzaktn)
3 bema 3 bematza
1 demagun 1 dematzagun
2 emazu 2 (emaitzazu)
2' emazue 2' (emaitzazue)
3 bemate 3 bematzate

1691
~ dar, suponer
EMAN donner, supposer

NN7
3 hura
1 demadan
1 demagun

NN9
NOR NORK
1
2 KIN
3 (b)e ma
1
2 ZU
2' ZUE
3 (b)e ma (tza) TE

1692
EMAN
NNN9

3 hura

1 run 1 gun
2 emadakm 2 emagukm
3 bemakit 3 bemakigu
2 emadazu 2 emaguzu
2' emadazue 2' emaguzue
3 bemakidate 3 bemakigute

2 hiri 2 zun 2' zuel


3 bemakikm 3 bemakizu 3 bemakizue
3 bemakiate mate 3 bemakizute 3 bemakizuete

3 hari 3 haiei
2 emaiokm 2 emaiekm
3 bemakio 3 bemakie
2 emaIOZU 2 emaIezu
2' emalOzue 2' emaIezue
3 bemakiote 3 bemakiete

3 haiek
ma- > -mazki-
maki- > -mazki-
emaiok > emazkiok
bemakizu > bemazkizu

170 I
EMAN
NNN9
AGINTALDIA

NOR NORI NORK


1 t
2 kin KIN
3 (b)e ma(ki) 0
1 gu
2 zu ZU
2' zue ZUE
3 (b)e ma zki e TE

1702
ERITZI
NNNl
1 mn 1 gun
2 deriztakln 2 derizkukm
3 derizt 3 derizku
2 deriztazu 2 derizkuzu
2' deriztazue 2' derizkuzue
3 deriztate 3 derizkute

2 hiri 2 zun 2' zuel


1 derizatmat 1 deritzut 1 deritzuet
3 derizkma 3 deritzu 3 deritzue
1 derizagu magu 1 deritzugu 1 deritzuegu
3 derizate mate 3 deritzute 3 deritzuete

3 han 3 haiei
1 deritzot (1) 1 deritzet (1)
2 deritzokm 2 deritzekm
3 deritzo 3 deritze
1 deritzogu 1 deritzegu
2 deritzozu 2 deritzezu
2' deritzozue 2' deritzezue
3 deritzote 3 deritzete

Oharra = - deritzot edo deritzat;


deritzok edo deritzak;
(eta abar).
- deritzet edo deriztet
deritzek edo deriztek
(eta abar).

171 1
ERITZI { ~stimar, llamar(se)
~ Juger, appeler(s')

NNNl
ORAINALDIA

NOR NORI NORK


1 da T
2 a/na KIN
3 de ritz a/o
1 gu OU
"...
2'
zu
zue
ZU
ZUE
3 e TE
Oharrak =
ritz + da = -rizta-
ritz + a = -riza- (= -rizk)
ritz + na = -rizna-
ritz + gu = -rizku-
ritz + zu = -ritzu-
ritz + zue = -ritzue-

deritza = deritzo
deritzazu = deritzozu.

1712
ERITZI
NNN2

1 run 1 gun
2 heriztan 2 herizkun
3 zeriztan 3 zerizkun
2 zeneriztan 2 zenerizkun
2' zeneriztaten 2' zenerizkuten
3 zeriztaten 3 zerizkuten

2 hiri 2 zun 2' zuel


I nenzan man 1neritzun I neritzuen
3 zerizan man 3zeritzun 3 zeritzuen
1 genenzan man Igeneritzun I generitzuen
3 zerizaten maten 3 zeritzuten 3 zeritzueten

3 hari 3 haiei
1 neritzon (1) 1 neritzen (1)
2 heritzon 2 heritzen
3 zeritzon 3 zeritzen
1 generitzon I generitzen
2 zeneritzon 2 zeneritzen
2' zeneritzoten 2' zeneritzeten
3 zeritzoten 3 zeritzeten

Oharra: zeritzon = zeritzan.

(1) Forma biak deritzat eta deritzot onhartzen dira. Datibo pluralean, halaber, deritzet
erarekin batera, deriztet ere onhartua da. Beraz, nork bere gogora deritza- zein deritzo- eta
deritze- zein derizte- erabil dezake, denbora guztietan.

172 I
ERITZI
NNN2
LEHENALDIA

NORK NOR NORI


1 N e ritz t
2 H e ritz kin
3 Z e ritz- ala
1 GEN e ritz gu -0
2 ZEN e ritz zu
2' ZEN e ritz zue TE
3 Z e ritz e TE

172 2
ERITZI
NNN3

1 mn 1 gun
2 baherizt 2 baherizku
3 balerizt 3 balerizku
2 bazenerizt 2 bazenerizku
2' bazeneriztate 2' bazenerizkute
3 baleriztate 3 balerizkute

2 biri 2 zun 2' zuel


1 banerizk ma 1 baneritzu 1 baneritzue
3 balerizk ma 3 baleritzu 3 baleritzue
1 bagenerizk ma 1 bageneritzu 1 bageneritzue
3 balerizate mate 3 baleritzute 3 baleritzuete

3 hari 3 haiei
1 baneritzo 1 baneritze
2 baheritzo 2 baheritze
3 baleritzo 3 baleritze
1 bageneritzo 1 bageneritze
2 bazeneritzo 2 bazeneritze
2' bazeneritzote 2' bazeneritzete
3 baleritzote 3 baleritzete

Oharra = baneritzo = baneritza; eta abar.

173 I
ERITZI
NNN3
BALDINTZA

NORK NOR NORI


1 N e ritz t
2 H e ritz kin
3 L e ritz - o/a
ba- 1 GEN e ritz gu
2 ZEN e ritz zu
2' ZEN e ritz zue TE
3 L e ritz e TE

1732
ERITZI
NNN4

1 mn 1 gun
2 heriztake 2 herizkuke
3 leriztake 3 lerizkuke
2 zeneriztake 2 zenerizkuke
2' zeneriztakete 2' zenerizkukete
3 leriztakete 3 lerizkukete

2 hiri 2 zun 2' zuel


nerizake make 1 neritzuke 1 neritzueke
3 lerizake make 3 leritzuke 3 leritzueke
1 generizake make 1 generitzuke 1 generitzueke
3 lerizakete makete 3 leritzukete 3 leritzuekete

3 hari 3 haiei
1 neritzoke 1 neritzeke
2 heritzoke 2 heritzeke
3 leritzoke 3 leritzeke
1 generitzoke 1 generitzeke
2 zeneritzoke 2 zeneritzeke
2' zeneritzokete 2' zeneritzekete
3 leritzokete 3 leritzekete

Oharra: heritzoke = heritzake; eta abar.

174 I
ERITZI
NNN4
ONDORIOA (I)

NaRK NOR NORI


1 N e ritz t
2 H e ritz kin
3 L e ritz - 0
1 GEN e ritz gu ke
2 ZEN e ritz zu
2' ZEN e ritz zue TE
3 L e ritz e TE

1742
ERITZI
NNN9

1 mn 1 gun
3 berizt 3 berizku
3 beriztate 3 berizkute

2 hiri 2 zun 2' zuel


3 berizkma 3 beritzu 3 beritzue
3 berizate mate 3 beritzute 3 beritzuete

3 hari 3 haiei
2 eritziokm 2 eritziekm
3 beritzo 3 beritze
2 eritziozu 2 eritziezu
2' eritziozue 2' eritziezue
3 beritzote 3 beritzete

Oharra: beritzo = beritza; eta abar.

175 I
ERITZI
NNN9
AGINTALDIA

NOR NORI NORK


1 t
2 kin KIN
3 (b) eritz (i) 0
1 gu
2 zu ZU
2' zue ZUE
3 (i) e TE

Oharra = B- HARK/HAlEK pertsonei dagokie.

1752
ESANIERRAN
(-10)
NNl
3 hura
1 diot (1)
2 diok/n
3 dio (2)
1 diogu
2 diozu
2'diozue
3 diote

NN2
3 hura
1 nioen (1)
2 hioen
3 ZlOen
1 genioen
2 zenioen
2' zenioten
3 zioten

(I) ESAN aditzaren singularrezko erek Bizkaian plurala ere ba dutela kontutan hartu-
rik (nik egiak dinodaz, ho/ako gauzak dinotsuguZ, zertzuk dinoz horrek baina?, etab.), zile-
gitzat uzten da hemen jarritakoei pluralez -z gehitzea: dio Idioz, diot Idiodaz, diote Idiotez,
diost Idiostaz, diotsugu Idiotsllguz, niotsun Iniotsuzen, etab.
(2) Kontutan har bedi, dio' flexioari -en edo -eta eransten zaioenean, dioen eta dioe/a
gelditzen dela.
(3) Era berean hartzen dira ontzat, noski, diotsat, niotsan, diotsagu, ziotsaten eta gisa
honetakoak ere.

1761
ESAN/ERRAN ~ d~cir
~ dIre

NNl
1 T
2 KIN
3 d io
1 GU
2 ZU
2' ZUE
3 TE

NN2
1 N io en
2 H 10 - en
3 Z 10 en
1 GEN io en
2 ZEN io en
2' ZEN io TE n
3 Z 10 TE n

1762
ESANIERRAN
NN3
3 hura
1 banerra
2 baherra
3 balerra
1 bagenerra
2 bazenerra
2' bazenerrate
3 balerrate

NN4
I nerrake
2 herrake
3 lerrake
1 generrake
2 zenerrake
2' zenerrakete
3 lerrakete

3 hura NN9
2 errak/n 2 esak/n
3 berra 3 bio
2 errazu 2 esazu
2' errazue 2' esazue
3 berrate 3 biote

177 1
ETANIERRAN

NN3
1 N erra
2 H erra
3 L erra-
ba- 1 GEN erra
2 ZEN erra
2' ZEN erra TE
3 L erra TE

NN4
1 N erra
2 H erra
3 L erra - ke
1 GEN erra
2 ZEN
2' ZEN erra TE
3 L erra TE

1772
ESANIERRAN
NNNl

3 hura

1 mn 1 gun
2 diostak/n 2 dioskukln
3 diost 3 diosku
,..,
... diostazu 2 dioskuzu
2' diostazue 2' dioskuzue
3 diostate 3 dioskute

2 hiri 2 zun 2' zuel


I dios(n)at I diotsut I diotsuet
3 diosk/na 3 diotsu 3 diotsue
I dios(n)agu I diotsugu I diotsuegu
3 dios(n)ate 3 diotsute 3 diotsuete

3 hari 3 haiei
I diotsot (3) I diotset
2 diotsok/n 2 diotsekln
3 diotso 3 diotse
I diotsogu I diotsegu
2 diotsozu ..." diotsezu
2' diotsozue 2' diotsezue
3 diotsote 3 diotsete

1781
ESANIERRAN
NNNl
ORAINALDIA

NOR NORI NORK


1 t T
2 kin KIN
3 d io(t)s 0
1 gu GU
2 zu ZU
2' zue ZUE
3 e TE

Oharra =
ts + t = st
ts + k = s
ts + 0 = so
ts + g = sk
ts + z =. ts
(ikus «eritzi» aditza ere, hooi buruz).

1782
ESANIERRAN
NNN2

3 hura
1 mn 1 gun
2 hiostan 2 hioskun
3 ziostan 3 zioskun
2 zeniostan 2 zenioskun
2' zeniostaten 2' zenioskuten
3 ziostaten 3 zioskuten

2 hiri 2 zun 2' zuel


1 nios(n)an 1 niotsun 1 niotsuen
3 zios(n)an 3 ziotsun 3 ziotsuen
1 genios(n)an 1 geniotsun 1 geniotsuen
3 zios(n)aten 3 ziotsuten 3 ziotsueten

3 hari 3 haiei
1 niotson (3) 1 niotsen
2 hiotson 2 hiotsen
3 ziotson 3 ziotsen
1 geniotson 1 geniotsen
2 zeniotson 2 zeniotsen
2' zeniotsoten 2' zeniotseten
3 ziotsoten 3 ziotseten

179 I
ESANIERRAN
NNN2
LEHENALDIA

NaRK NORI
1 N io(t)s t
2 H io(t)s kin
3 Z io(t)s 0
1 GEN io(t)s gu -0
2 ZEN io(t)s zu TE
2' ZEN io(t)s zue TE
3 Z io(t)s e

1792
ESANIERRAN

NNN9
AGINTALDIA

3 hura
1 mn 1 gun
2 esadak/n 2 esaguk/n
3 biost 3 biosku
2 esadazu 2 esaiozu
2' esadazue 2' esaiozue
3 biostate 3 biotsote

2 hiri 2 zun ...


'1' zuel
3 biosk/na 3 biotsu 3 biotsue
3 bios(n)ate 3 biotsute 3 biotsuete

3 hari 3 haiei
2 esaiok/n 2 esaiek/n
3 biotso 3 biotse
2 esaiozu 2 esalezu
2' esaiozue 2' esalezue
3 biotsote 3 biotsete

1801
Euskal literaturan zehar beste zenbait aditz ere agertzen da forma sintetiko duenik.
Aski ez-ezagunak direlako, ordea, eta beren oso forma gutxi agertzen direlako, ez ditugu
paradigmak osatu izan, hau Euskaltzaindiaren egitekoa ez baizik gehienez ere gramatikala-
rien eta euskal idazleena dela iruditzen zaigulako.
Halaz ere, zenbaiten formak, literaturan agertzen direnak, hemen ipintzea erabaki dugu,
idazleak nahiz ikasleak jakin dezan nola erabili behar diren.
IZEKI: Beti zizekan sua (Lardizabal, Testamentu zarreko eta Berriko Kondaira, 327-
20).
ERAGON: Daragoiot, daragoiok, daragoion, daragoio, daragoiogu, daragoiozu, dara-
goiozue, daragoioe (Azkue, Morfologia, 699). Edurrari badaragoio (Azkue, Hiztegia). La-
nen bateri badaragoiozu (Afiibarro, Eskuliburua, 46).
ERASI (EDASO: Zer ere zugati, nigati bailedaske izterbegiak (Oihenart, Neurtitzak,
156). Dadasa, dadasate, zadasaten (Leizarraga). Gurdi kargatuak badarasa (Axular, Gero,
278).
JAIKI: Horeki datzana daika kukusoeki (Oihenart, Atsotitzak, 882). Haik (Axular,
Gero).
ERORI: Thu etxatua zeruan gora, begithartera derora (Oihenart, Atsotitzak, 673) Es-
teiari izan denari bethi ere, on derorkona hanitz zaio, apur badere (Oihenart, Atsotitzak,
692).
JAITSI: Hire gaitza eztuk net gaitza, hire auzoaren beharrira ezpadaitsa (Oihenart,
Atsotitzak, 239). Buru ederreko adatsa, laxurik baderatza, ba daitso gerrirano, urhe izpiz
aberatsa (Oihenart, Neurtitzak, 137). Haitsa (Leizarraga).
IHARDETSI: Herenak zihardetsan (Oihenart, Neurtitzak, 248). Ihardestazue (Leiza-
rraga).
ERAUTSI: Diraustazu, dirautsut (Peru Abarka, 68). Ao batez dirauskue (Afiibarro, Es-
kuliburua, 6. Zirautsela (Astarloa, Urteko domekak, 11).
IGORRI: Hark nigorra, hunen zuri erraitera (Oihenart, Neurtitzak, 191).
EROSI: Garaziren gaitza Behorlegik derosa (Oihenart, Atsotitzak, 180). Erosazue (Lei-
zarraga).
IN (EMAN): Jainkoak didala behazale bezala adizale (Oihenart, Atsotitzak, 635). Dit,
digu, dizue, deie, deiegu, deiezue, lit, ligu, indak, indan, iguk, eiek, indazue, iguzue, eiezue
(Leizarraga). Idak, idan, idazu, idazue (lthurry, Lafitte). Bitara agertzen dira, dakusazu-
nez: idazu /indazu ... Guk -n- gabeak hobesten ditugu, erregulartasuna dela eta.
IOOKI: Etxoiloak basoiloa zedokan (Oihenart, Atsotitzak, 172). Hipokrita, idokak lehe-
nik gaphirioa eure begitik (Leizarraga).
EBAKI: Ganibet berbatek debaka ogia eta erhia (Oihenart, Atsotitzak, 179).
ERAHATZI: Gaitza gaitzagoak derahatza (Oihenart, Atsotitzak, 174).
ETSI: Otsoak zer baitetsa, otsemak donhetsa (Oihenart, Atsotitzak, 390). Jainkoak bai-
letsa... Ailetsa Jainkoak, hobeak zintezten!
ERATZAN: Zerk aratza lo? (Ax.), berzek besoan daratza (Etxap.) Buru ederreko
adatsa, laxurik baderatza (Oihenart, Neurtitzak, 137).
IKUZI: Esku batak dikuzke bertzea, biek begitartea (Oihenart, Atsotitzak, 157).
IMINI/IPINI: Daminda sabela betez, (RS, 99).
JAUGIN: Herioa dauginean (Etxap.), daugin astean (Zub) , haugi hona, zindiaurizan
(Tartas).
IRAGANIIGAROIIRAGO: Digaran artean ez urtegati gasorik esan (RS, 231).

181 1

You might also like