Professional Documents
Culture Documents
Αιχμάλωτος των Τούρκων 1922 1923 PDF
Αιχμάλωτος των Τούρκων 1922 1923 PDF
ΔΙΑΜΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ
(1922 . 1923 )
ΑΘΗΝΑ
1977
Βασίλης Γ. Διαμαντόπουλος
Θείρα Μ. ΆσΙας 22-2-1922
ΣΗΜΕΙΩΜΑ
Digitized by 10uk1s,
Β α Nov.
σίλη 2009
ς Γ. Δ & α μ α " τ ό πο v λ ο ς
δπως γVeIaE από τή" αίl.μαλωσία. 6-4-1923
ΠΟΡΕΙΑ ΠΡΟΣ ΤΗ ΣΜΥΡΝΗ
'�σως έπίΠj8ες γόα: να μας ΤlΧλlΧLπω ρήσοuν ΚΙΧ!. να: ξεκάνουν άπο
μα.ς δσο μποροσσσ.ν πεΡ όσσ6τε ρ ους.
ΚΟL τοτε
' " ,
' φο βοντουσαν
' Τ"Υ)ν επανα 'Υ) 'Υ) του πολεμου απο μερους
των Έλλ�νων.
Digitized by 10uk1s, Nov. 2009
δ ήλωση δτι σας εχουμε στέγα σ η , δτι σας δίνουμε
φαγητό και δτι γενικα περνατε καλα μ αζί μας για
να την στείλω στ η,ν Κοινωνία τών Έθνών».
Σ ' αυτό του απάντησα δτι αν γ ράψουμε τέ
τοια δήλωση θα γράψουμε σ' αυτη την πραγματι
κότητα, δπως είναι και δπως τη βλέπουμε μείς,
ανεξάρτητα αν σείς πιστεύετε δτι αυτα που μας
παρέχετε ανταποκρίνονται στι ς στοιχειώδεις αν
θ ρώπινες ανάγκες. Για να γράψουμε δε τέτοια δή
λωση πρέπει να συμφωνήσει και ό ελληνας στρα
τιωτικος 'γ ιατρός μας . Αυτο του το εΙπα, γιατι γνώ
ριζα δτι ε ί χε ζητήσει το ίδιο πραγμα από το για
τρό μας κ. Λεμο\ιίδη , ό όποίος πριν λίγες μέρες
εΙχε ερθει στο τάγ μα μας και αυτό ς του το εί χε αρ
ν η θεί.
Στην απάντησή μου αυτη δεν εΙπε τίποτα . εδει
χνε δμως τη δυσφορία του.
Συνεχίζο ντας μου είπε : Να σ' αφήσουμε ελεύ
θερο να πηγαίνεις στην α"γ ορα να κάνεις δτι θέ
λεις. του απάντησα δτι «δεν γνωρίζω την τούρ
κικη γλώσσα και δεν μπορώ να κυκλοφορώ στην
αγορά σας».
Κατα το διάστη μα της συζήτησής μου αυτης με
τ όν ταγματάρχη εριχνα ματιες στον χότζα ό ό
π οίος καθόταν στην καρέκλα αμίλητο ς και παρα
κολουθουσε. Για μια στιγμή ενώ με κύταξε κατά
ματα τον ακουσα να προφέρει τη λέξη «φουρνου
τζου ».
Άντιλήφτηκα δτι ό χότζας με τη λέξη αυτη μου
ύπόδειχνε να ζητήσω να με στείλουν να εργάζομαι
στο φουρνο και αμέσως ε Ιπα προς τον ταγματάρ-
Digitized by 10uk1s, Nov. 2009
χη . «"Αν θέλετε στειλτε με στο φουρνο , ό που ερ
γάζεται και ενας φίλος μου ».
'Αμέσως το δέχτηκε αυτο και διάταξε εναν άξιω
ματικο να με στείλει στο φουρνο, άφου δώσει σε
μένα και στο φίλο μου άπο μια μπαγκανότα (χάρ
τινη τούρκικη λίρα που ειχε έκατο ( 1 00) γρόσια).
Ό χότζας όταν άκουσε αυτο σηκώθηκε άπο
τ11ν καρέκλα τ ου χαιρέτησε τον ταγματάρχη, ευχα
ριστη μένος ό πως φαινόταν κι ' εφυγε. Ξωπίσω του
εφυγα καιγω με τον Μιχάλη .
Μετα δυο - τρεις μέρες με ζήτησε ό άξιωματι
ΚΟ,ς που εΙχε λάβει την εντολη άπο τον ταγματάρχη
και μου εδωσε 80 γρόσια γ ια μένα και 80 για το
φίλο μου και μ' εστειλε να εργάζομαι στο έξης στο
φουρνο, που αυτο συντέλεσε ση) σωτηρία μου.
τα είκοσι γρόσια άπο κάθε μπαγκανότα που
κράτησε ό διαχειριστης άξιωματικός, ίσως να ηταν
νό μι μες κρατήσεις ίσως ό μως να τα κατακράτησε
αυθαίρετα για όφελός του.
·0 τουρκος ταγ ματάρχης δισικηη)ς δεν εκανε
πλέον καμμια όχληση προς κανέναν για να του
συντάξουμε εκθεσή μας για τη διαβίωσή μας την
όποίαν, ό πως ειπε, θ άστελνε στη Κοινωνία των .
Έθνων.
Με τα λίγα γρόσια που μοϋδωσαν άγόρασα
κλωσ cες και βελόνα για να ράβω ό σο μπορουσα
κι ' άλλα μπαλώματα στα κου ρελιασμένα ρ ουχα
που φο ρουσα και λίγο τσάϊ το όποιο εβραζα, χω
ρις βέβαια ζάχαρη και ροφουσα τα πρωϊνά.
πηγα στο φουρνο το άπόγευμα της παραμονης
των Χριστουγέννων του 1 922, μέρα που άρχισε να.
Digitized by 10uk1s, Nov. 2009
χιονίζει . Τό χιόνι επεφτε συνεχως μέρα και νύχτα
χωρις καμια διακοπη μέχρι τ11ν 1 Μάρτη 1 923 .
Οί ντόπιοι τουρκοι ελεγαν δτι στην περιοχη τοϋ
Κασαμπα είχε να χιονίσει πριν δέκα επτα ( 1 7 )
χρόνια.
Οί αιχμάλωτοι που έργάζονταν στό φουρνο σαν
φουρνάρηδες και ζυμωτές, μοϋδωσαν ενα τενεκε
με βραστό νερό και πηγα στό πίσω μέρος τ ου χώ
ρου του φ ούρνου, γδύθηκα και βούτηξα τα κου
ρέλια που φορουσα μέσα στό βραστό νερό, για ν'
απαλλαγω από τις ψείρες. "Όταν εβγανα τα κου
ρέλια - ρ ουχα μου - από τόν τενεκε στό πάνω
μέρος του νερου, οί ψείρες είχαν σχη ματίσει κρου
στα πάχους τ ουλάχιστο δυό - τριων χιλιοστων.
Ώς π ου να στεγνώσουν τα κουρέλια μου σκέπασα
τό σωμα μου με δυο τσου βάλια που ύπη ρχαν στο
φουρνο απ' τ ' αλεύρια, άλλως τε και ό δλος χωρος
του φούρνου ηταν ζεστός.
Στο διάστημα που ασχολούμουν μ' αύτό τον
καθαρισμό μου στο πίσω μέρος του φούρνου, στο
αντίθετο μέρος δηλαδή , στ ό. χωρο της εισόδου τοϋ
μικρου οικήματος π ου στέγαζε τό φου ρ νο άκουσα
δυνατες φωνες και βρισιες τού ρκου αξιωματικοϋ
του Ντουρμους έφέντη, ό όποίος εβανε στη σειρ α
δλους τους φουρνάρηδες και ύστερα άρχισε ν α τους
μαστιγώνει.
eH αιτία του ξυλοδαρμου των, δπως εμαθα μετά,
ηταν γιατι τό ψωμι (σε καρ βέλια) που πη ραν κείνη
τη μέρα οί τουρ κοι στρατιωτες φρουροι των αιχμά
λωτων, ηταν κακοψη μένο και λάσπωνε και για του
το κατα τη γνώμη του τ ούρκου αξιωματικου, φταί-
Digitized by 10uk1s, Nov. 2009
Ύανε ο ί φ ο υρνάρηδες και γι' αυτο τ ο υς τιμώρησε
με ξυλο δαρμό. Οϊ φουρνάρη δες ισχυρίζονταν ότι
το ψωμι ε{χε καλα ψηθεί, όλλα οί τοϋρκο ι στρα
τιωτες, παρ α τις συμβο υλες των φουρνάρηδων να
μη βάνουν στα τσου βάλια των για μεταφορα τα
καρβέλια καυτά, όπως β"Υ αίναν από το φουρνο,
αλλα να τ' αφή σουν λίγο να κρυώσουν, τάριχναν
στα τσου βάλια των αμέσως και εξ αιτίας τούτου
λάσπωσαν. Φυσικα τη δικαιολογία αύτη ο υτε που
την άκ ουσε ό τουρκος αξιωματικος και ο ί φο υ ρνά
ρηδες δεχτηκαν στα κορμιά των τον ξυλοδαρμό.
Π ρο σωπικά, στο έξη ς μέσα στο βαρυ χειμωνα
περνουσα στο φουρνο ασύγκριτα καλλίτερα απ'
στι στο τάγμα και τ' αθλιο καλύβι του λόχου μου.
"Όταν ύπη ρχε αλευρι και ψωμι ετρωγα απ ' αύτο
ό σο ε{χα ανάγκη . Δουλεια ανάλαβα να μεταφέρνω
με τενεκέδες στο φουρν ο το νερο που χ ρειαζόταν
για το ζύμωμα του ψωμιου και από βρύση π ου ήταν
εξω από το, φουρν ο σε απόσταση πολυ κοντινή .
Κοιμώμαστε πάνω στο φουρνο, π ου ώς τη στέγη
'1' t!, 'Ι,
t:, � t!, , !ιι' ,
ΤΕΛΟΣ