THỨ TƯ, 15/01/2020

TRANG CHỦ (HTTPS://TRITHUCVN.NET) VĂN HÓA

(HTTPS://TRITHUCVN.NET/VAN-HOA)

Muốn thay đổi thế giới,

trước hết hãy thay đổi
chính mình
An Hòa • Thứ Ba, 31/12/2019 • 41.3k Lượt Xem

Tương truyền rằng trong khu mộ tại nhà thờ Westminster,

! London, Anh quốc, giữa những tấm bia mộ của nhiều nhà
(" lãnh đạo và những người nổi tiếng thế giới, có một tấm bia
h
(# mộ đặc biệt ghi lại vài lời tâm sự khi sắp lìa đời. Có người
tt
h cho rằng đó là một bài học cuộc sống sâu sắc, có người lại
p nói đó là một nhân cách hướng nội, cũng có người lại liên
tt
s: tưởng tới triết lý “tu thân, tề gia, trị quốc, bình thiên hạ” –
p
thay đổi chính mình để thay đổi thế giới – nổi tiếng của
//
s: phương Đông.
w
//
w
t ADVERTISEMENT
w
w
.f
it
a
te
c
r.
e
c
b
o
o
m
o
/i
k.
n
c
te
o
n
m
t/
/t
s
w
h
e
a
et Kỳ thực, đây là một tấm bia vô danh, dù nó ở cùng nơi với
re
? bia mộ của những người nổi tiếng như vua Henry III, George
r.
te II, cho đến những Charles Dickens, Isaac Newton, Stephen
p
xt Hawking… Vậy nên một tấm bia vô danh trở nên có phần
h
= nhỏ bé. Tuy nhiên nhiều người lại xúc động khi đọc những
p dòng chữ khắc trên tấm bia mộ này:
M
?u
“Khi tôi còn trẻ, còn tự do, trí tưởng tượng của tôi không
u
% bị giới hạn, tôi đã mơ thay đổi thế giới.
=
E
h
1 Khi tôi đã lớn hơn, khôn ngoan hơn, tôi phát hiện ra tôi
tt
% sẽ không thay đổi được thế giới, vì vậy tôi rút ngắn ước
p mơ của mình lại và quyết định chỉ thay đổi đất nước
B
s: của tôi. Nhưng cũng như vậy, dường như đất nước
B
không thể thay đổi được.
//
%
tr
9 Khi tôi bước vào những năm cuối đời, trong một cố
it
1 gắng cuối cùng, tôi quyết định chỉ thay đổi gia đình tôi,
h
n những người gần nhất với tôi. Nhưng than ôi, điều này
u
+ cũng là không thể.
c
t
Và bây giờ, khi nằm trên giường, lúc sắp lìa đời, tôi chợt
vh
nhận ra:
n.
a
n
y Nếu như tôi bắt đầu thay đổi bản thân mình trước, lấy
et
+ mình làm tấm gương thì có thể thay đổi được gia đình
/% mình, với sự giúp đỡ, động viên của gia đình mình, tôi
vC có thể làm điều gì đó thay đổi đất nước.
a
4 Và biết đâu đấy, tôi thậm chí có thể làm thay đổi thế
n-
% giới!”
h
9
o
1 Embed from Getty Images (http://www.gettyimages.com/detail/138288421)

a
%
/t
E
h
1
a
%
y-
B
d
B
oi
%
-9
t5i
h
+
e-
t
gi
h
oi
%
-E
t1
h
%
a
B
y-
A
d
%
oi
B
-F
c
+
hi
gi
n
%
Getty Images News | Peter Macdiarmid

h- Khu mộ tại Westminster, London. (Ảnh: Getty Images

E
(https://www.gettyimages.com/))
m
1
in
% Người phương Đông thời xưa cho rằng “tiểu trung hữu đại”,
h.
B trong cái nhỏ có cái lớn, giọt nước nhỏ không ngừng chảy
h
B xuống có thể làm mòn tảng đá, mồi lửa nhỏ cũng đủ để đốt
t%
cháy cả cánh đồng, việc nhỏ không nhịn sẽ làm loạn chí lớn,
m
9 mỗi ngày một việc tốt đủ để kết nhiều thiện duyên. Bất cứ
l)
Bi “đại thiện” nào cũng cần tích lũy từ “tiểu thiện” mà thành.
% Không ai có thể một bước trở thành anh hùng, hành trình
2 vạn dặm bắt đầu từ một bước chân. Chính vì thế con người
C muốn thay đổi thế giới thì trước hết phải thay đổi chính
mình, phải bắt đầu từ việc tu thân, sau đó mới đến tề gia, trị
+
quốc, rồi mới bình thiên hạ được.
tr
% Trong cuốn “Hậu Hán Thư” có ghi chép một câu chuyện
C như thế này:
6
% Thời Đông Hán có một thiếu niên tên là Trần Phiên. Trần
Phiên luôn tự cho mình là siêu phàm, cho nên một lòng
B
muốn gây dựng sự nghiệp lớn.
0
% Một hôm, người bạn Tiết Cần đến thăm, nhìn thấy Trần
E Phiên sống một mình trong căn nhà vô cùng bẩn thỉu, liền
1 nói với bạn: “Vì sao không quét dọn nhà để tiếp đãi khách?”.
%
Trần Phiên trả lời: “Đại trượng phu xử thế, nên quét thiên hạ,
B
sao lo quét một nhà?”.
B
% Tiết Cần liền lập tức hỏi ngược lại: “Một nhà không quét,
9 sao có thể quét thiên hạ?”.
B
c Trần Phiên hiểu ra và không thể nói được lời nào nữa.

+
Đây chính là điển cố “Một nhà không quét, sao có thể quét
h thiên hạ?”.
%
E Bởi thế, Nho gia khi bàn về chuyện “tu thân” thì đặt nó xếp
1 sau “cách vật, trí tri, thành ý, chính tâm”.
%
B
A “Cách vật” và “trí tri” có ý là tìm tòi nguyên lý của sự vật để
% hiểu biết đến tận cùng.
B
“Thành ý” nghĩa là không tự lừa dối mình, khi sống với người
F khác phải như thế, nhưng khi sống một mình cũng phải như
t thế, nội tâm phải như thế mà biểu hiện ra bên ngoài cũng
+ phải như thế.
h
“Chính tâm” là dạy người ta đề phòng dục vọng cá nhân,
%
khắc chế những điều xấu, luôn giữ vững lương tri và chuẩn
C
tắc làm người.
3
% “Tu thân”, kỳ thực có ý là tu dưỡng, sửa đổi, nghiêm khắc
A với lời nói và hành vi của mình.
3
“Tu kỷ dĩ kính, tu kỷ dĩ an nhân, tu kỷ dĩ an bách tính”, một
y
người có thể tu chính mình thì sẽ có được sự tôn trọng của
+
người khác, lại có thể mang lại sự bình an cho người khác
t và cho mọi chúng sinh trên mặt đất này.
h
a
y
+
%
C
4
%
9 Trong mỗi con người đều có cả hai nhân tố thiện và ác,
nhưng con người tự cổ chí kim luôn lấy thiện làm chủ, đó là
1
giá trị quan phổ quát của nhân loại. Đạo tu thân về cơ bản
%
chính là kiềm chế phần ác và phát triển phần thiện của bản
E thân. Một người có tự trọng, có lý trí cần phải luôn nghiêm
1 khắc với chính mình, suy ngẫm về ngôn từ, hành vi hàng
% ngày của mình và xem xét ý nghĩ của mình có phù hợp với
B thiên lý hay không.
B
Sau khi không ngừng tu chỉnh bản thân, hàm dưỡng nên
%
đức hạnh cao thượng thì người đó sẽ mang trên mình trọng
9
trách với xã hội. Bởi vì thông qua không ngừng giáo dục và
5i cảm hóa, con người có thể quay trở về với bản tính lương
+
thiện của mình, nên trách nhiệm của một người chính trực
c là đánh thức lương tri, bản tính của những người khác, giúp
h họ quay trở về với con đường chân chính.
%
C Thế nên “Cổ học tinh hoa” mới có lời bàn rằng:
3
Trong khi nhân tâm thế đạo suy đồi, mình là người còn
%
đứng vững được, thì sao lại chịu suy đồi với thiên hạ
A cho cùng trôi một loạt. Vì nếu ai cũng như thế cả, thì
D còn đâu là người cảnh tỉnh được kẻ u mê để duy trì lấy
n nhân tâm thế đạo nữa? Cho nên những người thức thời,
h có chí, dù ở vào cái đời biến loạn đến đâu, cũng không
+ chịu đắm đuối vào cái bất nghĩa, khác nào như: cây
tùng, cây bách, mùa đông sương tuyết, mà vẫn xanh,
m
như con gà trống, mưa gió tối tăm mà vẫn gáy. Những
%
bậc ấy chẳng những thế mà thôi, lại còn đem bao nhiêu
C tinh lực tâm trí ra, cố gắng giữ lấy phong hóa mà dìu
3 dắt, mà đưa đường cho những kẻ u mê đắm đuối, coi
% sự làm việc “Nghĩa”, sự cổ động việc nghĩa như cái
A chức vụ của mình phải làm vậy…
C
An Hòa
n
h
Xem thêm: Bậc quân tử vì người, kẻ tiểu nhân vì mình
&
(https://trithucvn.net/van-hoa/bac-quan-tu-vi-nguoi-
u
ke-tieu-nhan-vi-minh.html)
rl
=
h Từ khóa Khổng Tử (https://trithucvn.net/tag/khong-tu)

tt Nho gia (https://trithucvn.net/tag/nho-gia)

thay đổi thế giới (https://trithucvn.net/tag/thay-doi-the-gioi)
p
trọng đức tu thân (https://trithucvn.net/tag/trong-duc-tu-than)
s:
tu thân (https://trithucvn.net/tag/tu-than)
//
tr
it CLIP HAY: (/VIDEOS)
h
u
c Smartphone hủy hoại một đứa trẻ như
v thế nào?
n.
Vì sao không được vứt pin đã qua sử
n
dụng vào thùng rác?
et
/
v
a
n-
h
o
a
/t
h
a
y-
d
oi
-
t
h
e-
gi
oi TIN CHỌN LỌC (/TIN-CHON-LOC)
-
t
h
a
y-
d
oi
-
c
hi Chè đậu ván thoát tục, chè đậu ván phàm trần
n (https://trithucvn.net/van-hoa/che-dau-van-thoat-
h- tuc-che-dau-van-pham-tran.html)
m Thứ ba, 31/12/2019

in
h.
h
t
m
l)

Nhà báo Iran nghỉ việc sau vụ Tehran nói dối về

(https://trithucvn.net/kinh-te/nha-bao-iran-nghi-viec-sau-vu-
nguyên nhân máy bay PS752 rơi
tehran-noi-doi-ve-nguyen-nhan-may-bay-ps752-roi.html)
(https://trithucvn.net/kinh-te/nha-bao-iran-nghi-
viec-sau-vu-tehran-noi-doi-ve-nguyen-nhan-may-
Thứ ba, 31/12/2019
bay-ps752-roi.html)

Nền giáo dục dạy con người phán xét ẩu

(https://trithucvn.net/van-hoa/nen-giao-duc-day-con-nguoi-phan-
(https://trithucvn.net/van-hoa/nen-giao-duc-day-
xet-au.html)
con-nguoi-phan-xet-au.html)
Thứ ba, 31/12/2019
Thăng Long tứ trấn: Bốn ngôi đền thiêng ở kinh
(https://trithucvn.net/van-hoa/thang-long-tu-tran-bon-ngoi-den-
thành Thăng Long (https://trithucvn.net/van-
linh-thieng.html)
hoa/thang-long-tu-tran-bon-ngoi-den-linh-
thieng.html)
Thứ ba, 31/12/2019

Đóng cửa nhiệt điện than, Mỹ cứu được 26.000

(https://trithucvn.net/khoa-hoc/dong-cua-nhiet-dien-than-my-
mạng người trong 10 năm
cuu-duoc-26-000-mang-nguoi-trong-10-nam.html)
(https://trithucvn.net/khoa-hoc/dong-cua-nhiet-
dien-than-my-cuu-duoc-26-000-mang-nguoi-trong-
Thứ ba, 31/12/2019
10-nam.html)

Mỹ bỏ Trung Quốc khỏi danh sách quốc gia thao

(https://trithucvn.net/the-gioi/my-bo-trung-quoc-khoi-danh-sach-
túng tiền tệ (https://trithucvn.net/the-gioi/my-bo-
trung-quoc-khoi-danh-sach-quoc-gia-thao-tung-
tien-te.html)
Thứ ba, 31/12/2019

5 điều người trí tuệ cả đời không hỏi

(https://trithucvn.net/van-hoa/5-dieu-nguoi-tri-tue-ca-doi-khong-
(https://trithucvn.net/van-hoa/5-dieu-nguoi-tri-tue-
hoi.html)
ca-doi-khong-hoi.html)
Thứ ba, 31/12/2019

Nguồn gốc trí huệ, đức hạnh, phúc phận, thọ mệnh
(https://trithucvn.net/van-hoa/nguon-goc-tri-hue-duc-hanh-phuc-
của đời người (https://trithucvn.net/van-hoa/nguon-
phan-tho-menh-cua-doi-nguoi.html)
goc-tri-hue-duc-hanh-phuc-phan-tho-menh-cua-
doi-nguoi.html)
Thứ ba, 31/12/2019
Nhà Tây Sơn và nhà Nguyễn: Lòng người hướng về
(https://trithucvn.net/van-hoa/nha-tay-son-bai-long-nguoi-huong-
ai? (https://trithucvn.net/van-hoa/nha-tay-son-bai-
ve-ai.html)
long-nguoi-huong-ve-ai.html)
Thứ ba, 31/12/2019

Vì sao hộ chiếu Nhật Bản “quyền lực nhất thế giới”?

(https://trithucvn.net/doi-song/vi-sao-ho-chieu-nhat-ban-quyen-
(https://trithucvn.net/doi-song/vi-sao-ho-chieu-
luc-nhat-the-gioi.html)
nhat-ban-quyen-luc-nhat-the-gioi.html)
Thứ ba, 31/12/2019

Chuyện vị bác sĩ thực hiện 815 vụ giám định pháp y

(https://trithucvn.net/khoa-hoc/chuyen-vi-bac-si-thuc-hien-815-
trong 1 đêm (https://trithucvn.net/khoa-hoc/chuyen-
vu-giam-dinh-phap-y-trong-1-dem.html)
vi-bac-si-thuc-hien-815-vu-giam-dinh-phap-y-
trong-1-dem.html)
Thứ ba, 31/12/2019
Biểu tình chống chính phủ độc tài bùng nổ ở Iran
(https://trithucvn.net/the-gioi/bieu-tinh-chong-chinh-phu-doc-tai-
(https://trithucvn.net/the-gioi/bieu-tinh-chong-
bung-no-o-iran.html)
chinh-phu-doc-tai-bung-no-o-iran.html)
Thứ ba, 31/12/2019

7 tâm thái tạo nên người phụ nữ tao nhã

(https://trithucvn.net/van-hoa/7-tam-thai-tao-nen-nguoi-phu-nu-
(https://trithucvn.net/van-hoa/7-tam-thai-tao-nen-
tao-nha.html)
nguoi-phu-nu-tao-nha.html)
Thứ ba, 31/12/2019
Toàn văn phát biểu của bà Thái Anh Văn sau khi tái
(https://trithucvn.net/the-gioi/toan-van-phat-bieu-cua-ba-thai-
đắc cử Tổng thống Đài Loan
anh-van-sau-khi-tai-dac-cu-tong-thong-dai-loan.html)
(https://trithucvn.net/the-gioi/toan-van-phat-bieu-
cua-ba-thai-anh-van-sau-khi-tai-dac-cu-tong-
Thứ ba, 31/12/2019
thong-dai-loan.html)

Những thú vui vang bóng một thời

(https://trithucvn.net/van-hoa/nhung-thu-vui-vang-bong-mot-
(https://trithucvn.net/van-hoa/nhung-thu-vui-vang-
thoi.html)
bong-mot-thoi.html)
Thứ ba, 31/12/2019

Gần một thế kỷ Quốc văn giáo khoa thư

(https://trithucvn.net/van-hoa/gan-mot-the-ky-quoc-van-giao-
(https://trithucvn.net/van-hoa/gan-mot-the-ky-
khoa-thu.html)
quoc-van-giao-khoa-thu.html)
Thứ ba, 31/12/2019
 DÒNG SỰ KIỆN (/tag/dong-su-kien)

CẬP NHẬT diễn biến dịch viêm phổi Vũ Hán (6/2)

(https://trithucvn.net/suc-khoe/cap-nhat-dien-bien-dich-viem-phoi-vu-
han-6-2.html)
Video: Thượng nghị sĩ Tom Cotton cảnh báo nước Mỹ về virus corona
TQ (https://trithucvn.net/videos/thuong-nghi-si-tom-cotton-canh-bao-
nuoc-my-ve-virus-corona-tq.html)
CẬP NHẬT diễn biến dịch viêm phổi Vũ Hán (5/2)
(https://trithucvn.net/suc-khoe/cap-nhat-dien-bien-dich-viem-phoi-vu-
han-5-2.html)
Trung Quốc trong dịch bệnh tái diễn cảnh người đấu tố người
(https://trithucvn.net/trung-quoc/trung-quoc-trong-dich-benh-tai-dien-
canh-nguoi-dau-to-nguoi.html)
Tập Cận Bình đã xuất hiện sau 6 ngày “ẩn thân” trên truyền thông
(https://trithucvn.net/trung-quoc/chinh-tri-xa-hoi-tq/tap-can-binh-da-
xuat-hien-sau-6-ngay-an-than-tren-truyen-thong.html)
Dịch bệnh viêm phổi: Lưu vong trên chính quê hương mình
(https://trithucvn.net/blog/dich-benh-viem-phoi-luu-vong-tren-chinh-
que-huong-minh.html)
Phỏng vấn bác sĩ chống thu hoạch nội tạng: “Luôn có những lằn ranh
đỏ” (https://trithucvn.net/the-gioi/phong-van-bac-si-chong-thu-hoach-
noi-tang-luon-co-nhung-lan-ranh-do.html)
TIN MỚI NHẤT (/TIN-MOI-NHAT)

Việt Nam thêm 2...

(https://trithucvn.net/tin-tuc-vn/viet-
nam-them-2-ca-nhiem-virus-
corona.html)

Cách ly 3 bác...
(https://trithucvn.net/tin-tuc-vn/cach-
ly-3-bac-si-7-nhan-vien-sau-khi-kham-
5-nguoi-trung-quoc.html)

CẬP NHẬT diễn...

(https://trithucvn.net/suc-khoe/cap-
nhat-dien-bien-dich-viem-phoi-vu-han-
6-2.html)

Công dân Việt...

(https://trithucvn.net/tin-tuc-vn/cong-
dan-viet-nhiem-ncov-dang-duoc-dieu-
tri-o-giang-tay-trung-quoc.html)

5 thứ khó... (https://trithucvn.net/khoa-

hoc/5-thu-kho-tin-ma-con-nguoi-co-
the-tai-che-tu-rac-thai-nhua.html)
 46 hãng hàng...
(https://trithucvn.net/the-gioi/46-hang-
hang-khong-quoc-te-ngung-bay-toi-
trung-quoc.html)

Học sinh tại TP.HCM...

(https://trithucvn.net/tin-tuc-vn/hoc-
sinh-tai-tp-hcm-duoc-nghi-hoc-them-1-
tuan.html)

Đài Loan cấm...

(https://trithucvn.net/the-gioi/dai-loan-
cam-nguoi-nuoc-ngoai-tung-toi-tq-
hong-kong-ma-cao-nhap-canh.html)

Steve Bannon: ĐCSTQ sẽ...

(https://trithucvn.net/trung-quoc/steve-
bannon-dcstq-se-som-ket-thuc-neu-bi-
phat-hien-la-thu-pham-tao-ncov.html)

KẾT NỐI CHÚNG TÔI TRÊN FACEBOOK

Trí thức Việt Nam

700.217 „Gefällt mir“-Angaben

Seite gefällt mir Teilen

Sei der/die Erste deiner Freunde, dem/der das

gefällt
Tin tức Việt Nam (/tin-tuc-vn)
Giáo dục (/tin-tuc-vn/giao-duc)
Môi trường (/tin-tuc-vn/moi-truong)
Tin pháp luật (/tin-tuc-vn/phap-luat)
Phân tích & bình luận (/tin-tuc-vn/phan-tich-binh-luan)
Thời sự 24 giờ (/tin-tuc-vn/thoi-su)
Tin Thế Giới (/the-gioi)
Điểm nóng thế giới (/the-gioi/ho-so-diem-nong)
Lịch sử TG (/the-gioi/lich-su-tg)
Tin tức thế giới 24h (/the-gioi/tin-tuc-tg)
Bình luận thế giới (/the-gioi/y-kien-binh-luan)

Tin Trung Quốc (/trung-quoc)

Tin tức Trung Quốc (/trung-quoc/chinh-tri-xa-hoi-tq)
Kinh tế TQ (/trung-quoc/kinh-te-tq)
Lịch sử (/trung-quoc/lich-su-tq)
Nhân quyền TQ (/trung-quoc/nhan-quyen)

Kinh Tế (/kinh-te)
Góc nhìn chuyên gia (/kinh-te/goc-nhin)
Tin tức Kinh doanh (/kinh-te/kinh-doanh)
Kinh tế thế giới (/kinh-te/kt-the-gioi)
Chính sách KT vĩ mô (/kinh-te/chinh-sach-moi)
Thị trường (/kinh-te/thi-truong)
Tài chính – Ngân hàng (/kinh-te/tai-chinh-ngan-hang)

Sức Khỏe (/suc-khoe)

Bệnh & thuốc (/suc-khoe/benh-thuoc)
Dưỡng sinh & Thải độc (/suc-khoe/duong-sinh)
Tin tức sức khỏe (/suc-khoe/tin-tuc-sk)

Đời Sống (/doi-song)

Cuộc sống muôn màu (/doi-song/cuoc-song-muon-mau)
Du học (/doi-song/du-hoc)
Gia đình (/doi-song/gia-dinh)
Giải trí (/doi-song/giai-tri)
Kiến thức hữu ích (/doi-song/kien-thuc-huu-ich)
Sống đẹp (/doi-song/song-dep)

Tin mới KH-CN (/khoa-hoc)

Cơ thể người (/khoa-hoc/nhan-the)
Khảo cổ (/khoa-hoc/khao-co-hoc)
Môi trường (/khoa-hoc/tin-moi-truong)
Sinh mệnh (/khoa-hoc/sinh-menh)
Tin khoa học công nghệ (/khoa-hoc/tin-kh-cn)
Khám phá vũ trụ (/khoa-hoc/kham-pha-vu-tru)

Văn Hóa (/van-hoa)

Mỹ thuật Việt Nam (/van-hoa/my-thuat-viet-nam)
Nghệ thuật sống (/van-hoa/nghe-thuat-song)
Tin tức – Sự kiện (/van-hoa/tin-tuc-su-kien)
Văn hóa bốn phương (/van-hoa/bon-phuong)
Văn hóa truyền thống (/van-hoa/truyen-thong)
Văn học nghệ thuật (/van-hoa/van-hoc-nghe-thuat)

Du Lịch (/du-lich)
Du lịch quốc tế (/du-lich/quoc-te)
Du lịch trong nước (/du-lich/trong-nuoc)
Kinh nghiệm du lịch (/du-lich/trai-nghiem)
Ảnh đẹp (/du-lich/anh)
Ẩm thực (/du-lich/am-thuc)

Blog hay (/blog)

Góc nhìn cuộc sống (/blog/goc-nhin-cuoc-song)
Xã luận (/blog/xa-luan)
 Video (/videos)
Video tin tức (/videos/video-tin-tuc)
Video văn hóa (/videos/video-van-hoa)
Video kiến thức (/videos/video-kien-thuc)
Video đời sống (/videos/video-doi-song)
Video giải trí (/videos/video-nhan-quyen)
Video khoa học (/videos/video-khoa-hoc)
Video nhân quyền (/videos/video-nhan-quyen)
Chuyên Đề (/chuyen-de)
Tin mới (/tin-moi-nhat)

(/) Giới thiệu (/gioi-thieu)

Điều khoản dịch vụ (/dieu-khoan-dich-vu)
Chính sách bảo mật (/chinh-sach-bao-mat)
Liên hệ tòa soạn (/lien-he-toa-soan)
RSS (/rssfeed)

Copyright © 2019 TTV Media., All Rights Reserved.

Chỉ được sử dụng nội dung khi được sự đồng ý
bằng văn bản của Trí Thức VN
(https://trithucvn.net).