KONSTRUKSI BAJA 2

F G H
P1 P2 P2 P2 P1
2.50 m

q = 2 t/m
A C D E B
2.50 m 2.50 m 2.50 m 2.50 m

Diketahui data sebagai berikut:

P1 = 0,8 t
P2 = 1,6 t
q = 2 t/m
mutu baja yang digunakan σ = 1600 kg/m2

Rencanakanlah:
1. Penampang batang AC, CD, AF, CF, DF, FG, dan DG untuk profil C
2. Sambungan di titik A, C, F, D, dan G dengan baut.
3. Sambungan di titik A, C, F, D, dan G dengan las.
 BAB I
PERHITUNGAN MEKANIKA STATIKA

1.1. Menghitung Besar Sudut

2,5
Sin α = = 0,707
√2,52 +2,52

2.50 m 2,5
Cos α = = 0,707
√2,52 +2,52

2.50 m

1.2. Menghitung Beban Merata

Q = L x q
= 2,5 m x 2 ton/m
= 5t

1.3. Menghitung Beban Terpusat

 PA = ½ Q + P 1 = 2,5 t + 0,8 t = 3,3 t

 PC = ½ Q + ½ Q + P2 = 2,5 t + 2,5 t + 0,8 t = 6,6 t
 PD = ½ Q + ½ Q + P2 = 2,5 t + 2,5 t + 0,8 t = 6,6 t
 PE = ½ Q + ½ Q + P2 = 2,5 t + 2,5 t + 0,8 t = 6,6 t
 PB = ½ Q + P 1 = 2,5 t + 0,8 t = 3,3 t
1.4.Menghitung Reaksi Perletakan

F G H

2.50 m PA = 3,3 t PC = 6,6 t PD = 6,6 t PE = 6,6 t PB = 3,3 t

A C D E B
RA = 13,2 t RB = 13,2 t
2.50 m 2.50 m 2.50 m 2.50 m

∑ 𝑀𝐴 = 0
−𝑅𝐵. 10 + 𝑃𝐴. 0 + 𝑃𝐶. 2,5 + 𝑃𝐷. 5 + 𝑃𝐸. 7,5 + 𝑃𝐵. 10 = 0
−𝑅𝐵. 10 + 3,3.0 + 6,6.2,5 + 6,6.5 + 6,6.7,5 + 3,3.10 = 0
−𝑅𝐵. 10 + 0 + 16,5 + 3,3 + 49,5 + 33 = 0
−𝑅𝐵. 10 = −132
𝑅𝐵 = 13,2 𝑡
∑ 𝑀𝐵 = 0
𝑅𝐴. 10 − 𝑃𝐴. 10 − 𝑃𝐶. 7,5 − 𝑃𝐷. 5 − 𝑃𝐸. 2,5 − 𝑃𝐵. 0 = 0
𝑅𝐴. 10 − 3,3.10 − 6,6.7,5 − 6,6.5 − 6,6.2,5 − 3,3.0 = 0
𝑅𝐴. 10 + 33 + 49,5 + 33 + 16,5 + 0 = 0
𝑅𝐴. 10 = 132
𝑅𝐴 = 13,2 𝑡

Kontrol :

𝑅𝐴 + 𝑅𝐵 = 𝑃𝐴 + 𝑃𝐶 + 𝑃𝐷 + 𝑃𝐸 + 𝑃𝐵
13,2 + 13,2 = 3,3 + 6,6 + 6,6 + 6,6 + 3,3
26,4 𝑡 = 26,4 𝑡 (𝑶𝑲‼!)

TITIK A

∑𝐕 = 𝟎
𝐑𝐀 − 𝐏𝐀 − 𝐀𝐅. 𝐬𝐢𝐧 𝟒𝟓 = 𝟎 𝟏𝟑, 𝟐 − 𝟑, 𝟑 − 𝐀𝐅. 𝟎, 𝟕𝟎𝟕
AF = 𝟎 − 𝐀𝐅. 𝟎, 𝟕𝟎𝟕 = −𝟏𝟑, 𝟐 + 𝟑, 𝟑
PA = 3,3 t 𝐀𝐅 = 𝟏𝟒, 𝟎𝟎 𝐭 (Gaya Tekan)

∑ 𝑯 = 𝟎 𝑨𝑪 − 𝑨𝑭. 𝐜𝐨𝐬 𝟒𝟓 = 𝟎
A AC 𝑨𝑪 − 𝟏𝟒, 𝟎𝟎. 𝟎, 𝟕𝟎𝟕 = 𝟎
𝑨𝑪 = 𝟗, 𝟗 𝒕 (Gaya tarik)

RA = 13,2 t
TITIK B
∑𝐕 = 𝟎
𝐑𝐁 − 𝐏𝐁 − 𝐁𝐇. 𝐬𝐢𝐧 𝟒𝟓 = 𝟎 𝟏𝟑, 𝟐 − 𝟑, 𝟑 − 𝐁𝐇. 𝟎, 𝟕𝟎𝟕
BH = 𝟎 − 𝐁𝐇. 𝟎, 𝟕𝟎𝟕 = −𝟏𝟑, 𝟐 + 𝟑, 𝟑
PB = 3,3 t 𝐁𝐇 = 𝟏𝟒, 𝟎𝟎 𝐭 (Gaya Tekan)

∑ 𝑯 = 𝟎 − 𝑩𝑬 + 𝑩𝑯. 𝐜𝐨𝐬 𝟒𝟓 = 𝟎
BE B −𝑩𝑬 + 𝟏𝟒, 𝟎𝟎. 𝟎, 𝟕𝟎𝟕 = 𝟎
𝑩𝑬 = 𝟗, 𝟗 𝒕 (Gaya tarik)

RB = 13,2 t

TITIK C
∑𝐕 = 𝟎
CF 𝐂𝐅 − 𝐏𝐂 = 𝟎 𝐂𝐅 − 𝟔, 𝟔 = 𝟎
𝐂𝐅 = 𝟔, 𝟔 𝐭 (Gaya tarik)
PC = 6,6 t

∑ 𝑯 = 𝟎 𝑪𝑫 − 𝑪𝑨 = 𝟎
CA CD 𝑪𝑫 − 𝟗, 𝟗 = 𝟎
C
𝑪𝑫 = 𝟗, 𝟗 𝒕 (Gaya tarik)

TITIK E

∑𝐕 = 𝟎
EH
𝐄𝐇 − 𝐏𝐄 = 𝟎 𝐄𝐇 − 𝟔, 𝟔 = 𝟎
𝐄𝐇 = 𝟔, 𝟔 𝐭 (Gaya tarik)

PE = 6,6 t ∑ 𝑯 = 𝟎 𝑬𝑩 − 𝑬𝑫 = 𝟎
𝑬𝑫 − 𝟗, 𝟗 = 𝟎
𝑬𝑫 = 𝟗, 𝟗 𝒕 (Gaya tarik)
ED EB
E
TITIK F

∑𝐕 = 𝟎
F FG 𝐅𝐀 𝐬𝐢𝐧𝟒𝟓 − 𝐅𝐂 − 𝐅𝐃 𝐬𝐢𝐧𝟒𝟓 = 𝟎 𝟏𝟒, 𝟎𝟎. 𝟎, 𝟕𝟎𝟕
− 𝟔, 𝟔 − 𝐅𝐃. 𝟎, 𝟕𝟎𝟕 = 𝟎
FA 𝐒𝟓 = 𝟒, 𝟔𝟔𝟔 𝐭 (Gaya tarik)
FC FD
∑ 𝑯 = 𝟎 𝑭𝑨 𝒄𝒐𝒔𝟒𝟓 + 𝑭𝑫 𝐜𝐨𝐬 𝟒𝟓 − 𝑭𝑮 = 𝟎
𝟏𝟒, 𝟎𝟎. 𝟎, 𝟕𝟎𝟕 + 𝟒, 𝟔𝟔𝟔. 𝟎, 𝟕𝟎𝟕 − 𝑭𝑮 = 𝟎
𝑭𝑮 = 𝟏𝟑, 𝟏𝟗𝟖 𝒕 (Gaya Tekan)

TITIK G

∑𝐕 = 𝟎
GF G GH −𝐆𝐃 = 𝟎
𝐆𝐃 = 𝟎 t

GD
∑ 𝑯 = 𝟎 𝑮𝑭 − 𝑮𝑯 = 𝟎
𝟏𝟑, 𝟏𝟗𝟖 − 𝑮𝑯 = 𝟎
𝑮𝑯 = 𝟏𝟑, 𝟏𝟗𝟖 𝒕 (Gaya Tekan)

TITIK H

∑𝐕 = 𝟎
HG H 𝐇𝐁 𝐬𝐢𝐧𝟒𝟓 − 𝐇𝐄 − 𝐇𝐃 𝐬𝐢𝐧𝟒𝟓 = 𝟎 𝟏𝟒, 𝟎𝟎. 𝟎, 𝟕𝟎𝟕
− 𝟔, 𝟔 − 𝐇𝐃. 𝟎, 𝟕𝟎𝟕 = 𝟎
𝐇𝐃 = 𝟒, 𝟔𝟔𝟔 𝐭 (Gaya tarik)
HD HB
∑ 𝑯 = 𝟎 − 𝑯𝑩 𝒄𝒐𝒔𝟒𝟓 − 𝑯𝑫 𝐜𝐨𝐬 𝟒𝟓 + 𝑯𝑮 = 𝟎
𝟏𝟒, 𝟎𝟎. 𝟎, 𝟕𝟎𝟕 + 𝟒, 𝟔𝟔𝟔. 𝟎, 𝟕𝟎𝟕 − 𝑯𝑮 = 𝟎
HE 𝑯𝑮 = 𝟏𝟑, 𝟏𝟗𝟖 𝒕 (Gaya Tekan)
TITIK D

∑𝐕 = 𝟎
DG 𝐃𝐆 + 𝑷𝑫 − 𝐃𝐇 𝐬𝐢𝐧𝟒𝟓 − 𝐃𝐅 𝐬𝐢𝐧𝟒𝟓 = 𝟎
𝟎 + 𝟔, 𝟔 − 𝟒, 𝟔𝟔𝟔. 𝟎, 𝟕𝟎𝟕 − 𝟒, 𝟔𝟔𝟔. 𝟎, 𝟕𝟎𝟕 = 𝟎 t
DF DH 0 t = 0 t (KONTROL)
PD = 6,6 t
∑𝑯 = 𝟎
𝑫𝑬 − 𝑫𝑪 − 𝑫𝑭 𝒄𝒐𝒔𝟒𝟓 + 𝑫𝑯 𝒄𝒐𝒔𝟒𝟓
DC D DE = 𝟎𝟗, 𝟗 − 𝟗, 𝟗 − 𝟒, 𝟔𝟔𝟔. 𝟎, 𝟕𝟎𝟕
+ 𝟒, 𝟔𝟔𝟔. 𝟎, 𝟕𝟎𝟕 = 𝟎
𝟎 𝒕 = 𝟎 𝒕 (Gaya Tarik)

1.5.Tabulasi Hasil Perhitungan Besar Gaya Batang:

Titik Nama Nilai Gaya Gaya Batang Panjang Batang Titik

Simpul Batang (ton) Batang (Ekstrim) (meter) Tumpu
A AF = BH 14,00 Tekan 14,00 (max) 3,53
dan AC = BE 9,92 Tarik 9,92 (max) 2,50
B

C CA = EB 9,92 Tarik 2,50

dan CF = EH 6,60 Tarik 2,50
E CD = ED 9,92 Tarik 2,50
FA = HB 14,00 Tekan 3,53
F FC = HE 6,60 Tarik 2,50
dan
FD = HD 4,67 Tarik 4,67 (min) 3,53
H
FG = HG 13,20 Tekan 13,20 (min) 2,50
GF 13,20 Tekan 2,50
GD 0 2,50
G
GH 13,20 Tekan 2,50
DC 9,92 Tarik 2,50
DF 4,67 Tarik 3,53
DG 0 2,50
D DH 4,67 Tarik 3,53
DE 9,92 Tarik 2,50
 F 13,20 ton G 13,20 ton H

14,00 ton 6,60ton 4,67 ton 0 ton 4,67 ton 6,60 ton 14,00 ton

A 9,92 ton
C 9,92 ton
D 9,92 ton
E 9,92 ton B
Keterangan:
: Batang Tekan
: Batang Tarik
: Batang Netral