Bài giảng

QUẢN TRỊ HỌC

NGUYỄN MINH ĐỨC

ĐẠI HỌC NÔNG LÂM TPHCM

1 © Nguyễn Minh Đức 2009

Các ghi chú

v Điểm lên lớp 10%
v Điểm giữa kỳ 25%
v Điểm trình bày nhóm 15%
v Điểm cuối kỳ 50%

2 © Nguyễn Minh Đức 2009

 Nội dung môn học
v Tổng quan về quản trị học
v Tổ chức, các thành tố của cấu trúc tổ chức
v Lãnh đạo, quản lý nhóm & kỹ năng giao tiếp
v Hoạch định, tổ chức & phát triển công việc
v Hưởng ứng đổi mới & thay đổi
v Xây dựng mối quan hệ để làm việc hiệu quả

3 © Nguyễn Minh Đức 2009

Chương 1

TỔNG
TỔNG QUAN V VỀ
Ề
QUẢN
QU TRỊỊ H
ẢN TR HỌC
ỌC

4 © Nguyễn Minh Đức 2009

 Tổng quan về quản trị học
v Định nghĩa về quản trị
v Quản trị trong môi trường “cũ & mới”
v Quy trình của quản trị
v Các kỹ năng & năng lực cần thiết

5 © Nguyễn Minh Đức 2009

KHÁI NIỆM VỀ QUẢN TRỊ

Thuật ngữ “Quản trị” biểu thị chung cho các phương
thức hoạch định, tổ chức, điều phối, giám sát tất cả
các hoạt động để đạt được mục tiêu mong muốn
thông qua những người khác.
Quản trị là hoạt động cần thiết phải được thực hiện khi
con người kết hợp với nhau trong các tổ chức nhằm
đạt được mục tiêu chung một cách hiệu quả.
⇒Quản trị chỉ phát sinh khi ít nhất có 2 người cùng kết
hợp với nhau để thực hiện một mục tiêu chung.
⇒Thảo luận:
⇒4 sinh viên ở chung một phòng trọ có cần quản trị?
⇒Tổ chức một nhóm để thực hiện nghiên cứu có cần quản trị?
⇒Cho biết ý nghĩa của quản trị trong 2 ví dụ trên

6 6
© Nguyễn Minh Đức 2009
 Tổng quan về quản trị học

v Định nghĩa

“Management is the process of planning,

organising, leading & controlling the use of
resources to accomplish performance goals.

Dynamic New workplace

7 © Nguyễn Minh Đức 2009

Tổng quan về quản trị học

v Định nghĩa

“Quản trị là tác động có định hướng của

chủ thể quản trị đến đối tượng bị quản trị
nhằm đạt được mục tiêu đã định trước một
cách có hiệu quả trong những điều kiện
biến động của môi trường”
Quản trị học – Đồng Thị Thanh Phương

8 © Nguyễn Minh Đức 2009

 Tổng quan về quản trị học
v Chức năng của quản trị
§ Hoạch định
§ Tổ chức
§ Lãnh đạo
§ Kiểm tra

9 © Nguyễn Minh Đức 2009

Tổng quan về quản trị học

v Vai trò của quản trị
§ Vai trò quan hệ (Interpersonal roles)
§ Vai trò thông tin (Informational roles)
§ Vai trò quyết định (Decisional roles)

10 © Nguyễn Minh Đức 2009

 Tổng quan về quản trị học

v Quản trị trong môi trường “cũ & mới”

§ Trường phái cổ điển Henry Fayol (cũ)
• Trường phái này có 14 điểm cần quan tâm
– Chuyên môn hóa công việc cao
– Quyền hạn & trách nhiệm
– Kỷ luật
– Thống nhất trong chỉ huy
– Thống nhất trong điều khiển
– Quyền lợi cá nhân phải đặt dưới quyền lợi tập thể
– Thù lao hợp lý

11 © Nguyễn Minh Đức 2009

Tổng quan về quản trị học

v Quản trị trong môi trường “cũ & mới”

§ Trường phái cổ điển Henry Fayol(cũ)
• Trường phái này có 14 điểm cần quan tâm (Ctn)
– Tập quyền hay phân quyền tùy thuộc vào công việc
– Hình thành một hệ thống mắc xích quyền lực từ thấp
nhất đến cao nhất
– Trật tự
– Công bằng
– Ổn định nhiệm vụ cho nhân viên
– Sáng kiến
– Tinh thần tập thể

12 © Nguyễn Minh Đức 2009

 Tổng quan về quản trị học

v Quản trị trong môi trường “mới”

Quan tâm nhiều đến con người & các mối
quan hệ toàn cầu hơn là nội bộ doanh nghiệp

13 © Nguyễn Minh Đức 2009

Tổng quan về quản trị học

v Quản trị trong môi trường “mới”
• Globalization (toàn cầu hóa)
Globalization Is the worldwide interdependence of
resource flows, products, markets & business
competition

14 © Nguyễn Minh Đức 2009

 Tổng quan về quản trị học
v Quản trị trong môi trường “mới”
• Technology (Công nghệ)
– Với công nghệ cao thì công việc không bao giờ giống nhau
– Công nghệ giúp chúng ta ngày mỗi tốt hơn
– Công nghệ là công cụ tuyệt đối cần thiết cho công việc
– Công nghệ giúp chúng ta tổ chức công việc tốt hơn
– Công nghệ giúp chúng ta hoạt động hiệu quả hơn
– …,

15 © Nguyễn Minh Đức 2009

Tổng quan về quản trị học

v Quản trị trong môi trường “mới”
• Tính đa dạng của con người
Đó là sự khác nhau giữa những thành viên trong
cùng một tổ chức về: Tuổi, giới tính, sắc tộc, tôn
giáo..,

16 © Nguyễn Minh Đức 2009

 Tổng quan về quản trị học
v Quản trị trong môi trường “mới”
• Đạo đức
– Chúng ta phải là một công dân tốt của xã hội
– Bảo mật công ty
– “An toàn” trong lao động (Sexual harassment)
– Bảo vệ môi trường sống & các nguồn lợi

17 © Nguyễn Minh Đức 2009

Tổng quan về quản trị học

v Quản trị trong môi trường “mới”
• Nghề nghiệp (careers)
– Công việc luôn thay đổi
– Công việc yêu cầu nhiều kỹ năng hơn
– Nhân viên luôn nâng cao trình độ
– Nhân viên xem việc thay đổi là một điều bình thường
– Nhân viên có xu hướng làm nhiều công ty trong một lúc
– Công ty có xu hướng giảm lao động cố định
– …,

18 © Nguyễn Minh Đức 2009

 Tổng quan về quản trị học
v Quản trị trong môi trường “mới”
• Thách thức
• Nhưng rất nhiều tiềm năng & cơ hợi

19 © Nguyễn Minh Đức 2009

Tổng quan về quản trị học

v Quản trị trong môi trường “mới”
§ Người quản lý sẽ như thế nào?
• Nhiều kỹ năng hơn
• Nhiều áp lực hơn
• Nhiều cơ hội hơn
• …,

20 © Nguyễn Minh Đức 2009

 Tổng quan về quản trị học
v Quy trình của quản trị (Management Process)

Hoạch định

Qui trình
Kiểm tra Tổ chức
quản trị

Lãnh đạo

21 © Nguyễn Minh Đức 2009

Tổng quan về quản trị học

v Quy trình của quản trị
§ Hoạch định
• Xác định mục tiêu tổ chức
• Biện pháp để đạt được mục tiêu đó trong những
điều kiện môi trường cụ thể

22 © Nguyễn Minh Đức 2009

 Tổng quan về quản trị học
v Quy trình của quản trị
§ Tổ chức
• Xác định cơ cấu tổ chức nhân sự
• Phân bổ & tổ chức các nguồn lực để thực hiện
mục tiêu đã đề ra

23 © Nguyễn Minh Đức 2009

Tổng quan về quản trị học

v Quy trình của quản trị
§ Lãnh đạo (điều khiển)
• Chỉ huy, đôn đốc, động viên, phê bình..,
• Điều phối công việc
• Giải quyết các vấn đề phát sinh
• …,
=> Hoàn thành mục tiêu chung của công ty

24 © Nguyễn Minh Đức 2009

 Tổng quan về quản trị học

v Quy trình của quản trị

§ Kiểm tra
• Đo lường thành quả công việc
• Kiểm tra quá trình họat động
• Chất lượng, khối lượng công việc
• Kiểm tra tiến độ
• ..,
=> Từ đó đưa ra các hành động nhằm đạt được
mục tiêu đề ra

25 © Nguyễn Minh Đức 2009

Các kỹ năng quản trị cần thiết

§ Kỹ năng là gì?

“Kỹ năng là khả năng chuyển đổi từ hiểu

biết (knowledge) sang hành động & đưa
đến kết qủa như mong đợi”

26 © Nguyễn Minh Đức 2009

 KỸ NĂNG QUẢN TRỊ

Dù ở cấp bậc nào (hay lĩnh vực nào), các

nhà quản trị cần phải có những kỹ năng
quản trị cần thiết, bao gồm:
§kỹ năng kỹ thuật (chuyên môn)
§kỹ năng xã hội (nhân sự)
§kỹ năng nhận thức (tư duy)
§kỹ năng điều phối (tổ chức)

27 Prepared by NMDUC 2009 27

© Nguyễn Minh Đức 2009

KỸ NĂNG QUẢN TRỊ

a. Kỹ năng chuyên môn kỹ thuật

v Là kiến thức khả năng cần thiết để hiểu và
thông thạo trong lĩnh vực chuyên môn.
v Thí d
, đi vi nhà qun tr cn phi có các k
năng trong các lĩnh v c k
toán, tài chính,
marketing hay sn xut
v có được và nâng cao qua việc học ở các
trường ðH, trường nghề, các lớp bồi dưỡng,
huấn luyện hay từ kinh nghiệm thực tế.

28 Prepared by NMDUC 2009 28

© Nguyễn Minh Đức 2009
 KỸ NĂNG QUẢN TRỊ

b. Kỹ năng về nhân sự
v Là khả năng cùng làm việc, điều khiển và lôi cuốn
những người xung quanh (là thành viên, lãnh đạo hay
những người liên quan) để điều hành công việc được
trôi chảy theo mục tiêu của doanh nghiệp.
v Vài kỹ năng nhân sự cần thiết cho nhà quản trị như:
v Kỹ năng giao tiếp: biết cách thông đạt (viết, nói, thuyế trình, thuyết
phục, đàm phán,...) một cách hữu hiệu,
v Kỹ năng làm việc nhóm: có thái độ quan tâm tích cực đến người
khác, xây dựng bầu không khí hợp tác giữa mọi người cùng làm
việc chung
v Kỹ năng lãnh đạo: biết cách động viên nhân viên dưới quyền thực
hiện các công việc được giao
29 Prepared by NMDUC 2009 29
© Nguyễn Minh Đức 2009

KỸ NĂNG QUẢN TRỊ

c. Kỹ năng tư duy
v Là khả năng theo dõi, tổ chức và hiểu được
làm thế nào để doanh nghiệp thích ứng được
với hoàn cảnh.
v nhận ra những yếu tố khác nhau và hiểu được
mối quan hệ phức tạp của công việc để có thể
đưa ra những cách giải quyết đúng đắn nhất
v Kỹ năng tư duy là kỹ năng khó tiếp thu nhất
và đặc biệt quan trọng đối với các nhà quản
trị.

30 Prepared by NMDUC 2009 30

© Nguyễn Minh Đức 2009
 KỸ NĂNG QUẢN TRỊ

d. Kỹ năng điều phối

Là khả năng đo lường các trạng thái mong muốn, phối

hợp các nguồn lực hướng đến mục tiêu chung

Hài hòa v m
c tiêu (chung – riêng, dài - ngắn, trong – ngoài)
Hài hòa l i ích (cá nhân - tập thể, cá nhân với nhau, cá nhân - tập
thể - xã hội)
Phát hin và x lý các bt trc (lý do, hậu quả, cách khắc phục...)

31 Prepared by NMDUC 2009 31

© Nguyễn Minh Đức 2009

CÁC CẤP QUẢN TRỊ

1. Các cấp quản trị
v a. Quản trị cấp cao: Quản trị chung tất cả các hoạt động
kinh doanh của doanh nghiệp, người quản trị ở cấp này
gọi là nhà quản trị cấp cao nhất
v b. Cấp quản trị trung gian (giữa): Là một khái niệm rộng
dùng để chỉ những cấp chỉ huy trung gian, đứng trên
những nhà quản trị cấp cơ sở và dưới các nhà quản trị cấp
cao
v c. Cấp quản trị cơ sở (thấp nhất): Là những nhà quản trị ở
cấp bậc cuối cùng trong hệ thống cấp bậc của quản trị
trong cùng tổ chức. Người quản trị cấp này là đốc công,
nhóm trưởng, tổ chức trưởng, là những người không còn
cấp quản trị nào bên dưới.

32 Prepared by NMDUC 2009 32

© Nguyễn Minh Đức 2009
 CÁC CẤP QUẢN TRỊ
Hoạch Tổ Điều Kiểm
định chức khiển tra

28% 36% 22% 14%

Kỹ năng chuyên môn
Kỹ năng quản trị

Cấp cao

Cấp trung gian 18% 33% 36% 13%

Cấp cơ sở 15% 24% 51% 10%

Người thừa hành

33 Prepared by NMDUC 2009 33

© Nguyễn Minh Đức 2009

v Các kỹ năng & năng lực cần thiết

§ Sơ đồ tổng quát
Qlý cấp thấp Qlý cấp trung Qlý cấp cao
Kỹ năng tư duy

Kỹ năng về nhân sự

Kỹ năng nghiệp vụ

34 © Nguyễn Minh Đức 2009

 Các năng lực cần thiết
v Năng lực hợp tác (teamwork)
§ Xây dựng nhóm (Team contribution)
§ Lãnh đạo nhóm (Team leadership)
§ Quản lý xung đột (Conflict management)
§ Thương lượng (Negotiation)
§ Xây dựng tính đồng thuận (Consensus building)

35 © Nguyễn Minh Đức 2009

Các năng lực cần thiết

Tự quản (Self management)
§ Đạo đức trong văn hóa ứng xử
§ Tính uyển chuyển trong xử lý công việc
§ Lòng vị tha
§ Cam kết
§ Tính trách nhiệm

36 © Nguyễn Minh Đức 2009

 Tổng quan về quản trị học
v Năng lực lãnh đạo (Leadership)
§ Nhận biết được sự đa dạng
§ Nhận thức được tính đồng bộ và toàn diện
§ Quản lý nhóm công việc, quản lý dự án
§ Họat động mang tính chiến lược
§ ..,

37 © Nguyễn Minh Đức 2009

Tổng quan về quản trị học

v Suy nghĩ mang tính quyết định (Critical

thinking)
§ Giải quyết vấn đề
§ Ra quyết định
§ Thu thập & phân tích thông tin
§ Sáng tạo & đổi mới
§ ..,

38 © Nguyễn Minh Đức 2009

 Tổng quan về quản trị học

v Chuyên nghiệp (Profesionalism)

§ Tự trong
§ Chủ động

39 © Nguyễn Minh Đức 2009

Case study
v Đọc bài “ Bạn có muốn làm sếp”, nhóm
có ý kiến gì về các năng lực cần thiết
trong quản trị

v Nhóm thảo luận 30 phút

40 © Nguyễn Minh Đức 2009