You are on page 1of 38

$.

--
-
-
--
:
'
*
-

-
<
-
-
-
-*.
---
-.
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
--
-
- -
-
-
-
---
---
-
-
-
. •
-
-
-
-
-
-
- -
-

|
; TI T ||

=
=*= —-—-—-

-—
=
=
-

= —
—-


-

- —-
—–
—-
==
-

=—= Et——
—-

—=
-

—==
B*
-

-
--
--_-_

—–
-
-

- -

| E.

*=== -
-

'.
Be

| .
*E
=
".——
-
|
£ =
H
—=
E-=
———-————-—

—- -
==

-—- - -
- -
- -

I. |IT
%
>. Y.
T.

|
1°. T^=
-4
-
M.

—– [- __ D.—-—----- ~—

£T
'° "°°° -

- -

- -- -
-
--

-* ^ ^• • • • • .• -- -

ARISTOTELEs PoETA

A h I s T o T E L I s s c o l. 1 o N

H E R M I A M.

INTERPRETE

E. A. GUILIELMO GRAEFENHAN PH, D.

Gwxixasii MulhusANi Rectohe.

M u L h v s ae
A P U D F R I D E R i C U M H E i N R I C h S H o F E N.
„ MDCCCXXXI.

-■-■-■-■•- -•••*•-■-*-=~- --
Dissertationis partes :
-

I. Aristotelis doctrina. II. Artis poeticæ studia. III. Recensio Homeri.


IV. nirxoc. V. Carmina convivalia, ' elegia. VI. Scolion in Hermiam. Ejas
inscriptio — Argumentum — Hermiæ vita et mores. — Aristoteles ob Her
miæ laudes exagitatus et condemnatus — Paeam , hymnus , scolion — Scolii
Aristotelii editiones — Versus Græci - Commentati — Translati,
-

Ua omnino ullam artem doctrinamve ad perfectionem quandam succrescere atque vigere posse ne
gamus nisi quæ diligenter colatur ne minima quidem parte inculta derelicta — si vere sunt in literis
tractandis alia majora, alia minora; ita ad ipsorum quoque hominum in singulas , in quibus elabora
verunt, disciplinas merita `imagine vera ac sincera tum concipienda tum prodenda , non solum respici
amus utique necesse est omnia uniuscujusque opera quantumvis inter se diversa, sed etiam, quæ
per sese tanquam levissima appareant, ea , ni majori , pari certe cum ceteris momento æstimemus.
Etenim cuncta illa demum , quorum haud raro alia aliorum commentarios adhibemus, auctoris vitam
et industriam planius demonstrant. Itaque plurium et virorum et vitarum auxilio opus est ad unius
Aristotelis studia illustranda , qui, licet neque Homerus neque Aeschylus neque Thucydides, tamen,
quum non una in arte separatim versatus , sed fere infinitam humanæ scientiæ vim et materiam am
plexus sit , facile omnium cultor, nonnullarum inventor atque etiam summus perfector prædicari que
at *). Ne vero scriptorem , de quo agatur , animo et eogitatione amplius fingere , neque lectorum , si

*y vitam et industriam Aristotelis recentiori aevo copiosius descripsit Baur in Vol. V. libri : Leben, Meinungen mnd
schicksale berühmter Männer, accuratissime autem Buhle in Vol. V. Encyclopaediae Ersch - Gruberianae, cui viro
eruditissimo etiam praestantes illos commentarios Aristotelis debemüs Biponti e typographia Societatis editos. Anuo
1826. demum singularem libellum : de Aristotelis Operum serie et distinctione, edidit F. N. Titze , quocum con
ferenda est dissertatio, quam anno 1827. Brandis inseruit Museo Rhenano : Ueber die Schicksale der Aristotelischen
$ucher und einige Kriterien ihrer Aechtheit. Nuper demum idque primum hoc et proximo seculo post Buhlii editio
nem non perfeetam omnium Aristotelis Operum editionem Academia Regia Borussica pollicita est se curaturam esse
Craece simul et i.atine ex recensione Imm. Bekkeri, ita ut singillatim excuderentur : Ethica Nicomachea, Hheto
rica, Poetica, Politica, Parva Naturalia, quae feruntur, de Partibus Animalium libri IV., de Hist. Animal. X.
Jamque audio e Reimeri ofiicima ejusdem doctissimi Berolinensis cura recensita prodiisse Aristotelis Meteorologica,
Histor. Animai, et de Partt. Animal. iibros, etiam scripta de Anima, de sensu, de Memoria, de Somno simili
que argumeato. Anglice transtulit Aristotelem Th. Taylor anno 1812 : Aristotle's works, x voll. „ Longuu *€tv rwt
4 Ae

qui erunt, patientiam operum plurimorum exemplis et titulis obruere velle videamur, omnino aequi
escat præfatio in hac judicii nostri confirmatione, sane licere, quousque illius ingenium patuerit bea
tissima rerum maximarum copia ferax, non solum e deperditorum librorum indicibns suspicari, verum
etiam e reliquis satis cognoscere, imo dubitare cum Quintiliano, hunc scientia rerum, an scripto
ruin copia, an eloquendi suavitate, an inventionum acumine , an varietate operum clariorem pute
mus. Nam qui animalium genera et partes descripsit, idem docuit , quid generi humano expeten
dum fugiendumve esset, nosque docturus subtilitatem disserendi et veritatem judicandi ipse verissime
judicavit, quid cuique rei esset consequens, quid repugnans. Omnium denique rerum primordia et
vicissitudines indagavit et quasi disposuit; neque sola oratione vel scriptione , sed reapse et, si vera
refert Plutarchus , ipsius patriæ exemplo reipublicæ jura constituit , minime poetas illa secludendos
esse ratus. Verum enim quam recte de horum arte senserit, Schilleri verba testentur infra adscripta,*)
ne illa revocem, quæ quondam, decennium est , edendæ Poeticae Aristoteliae præfatus sum. Neque
hac opellae meæ reticentia, unde magis jactationis opprobrium quam verecundiæ laudem sperare pos
sum, nisi eo consilio utor, ut alterum hunc conatum excusem quodammodo , quum ad pristina studia
tanto temporis intervallo intermissa me retulerim. Eget autem hæc nova , quam mihi curandam pro
posui, Scolii in Hermiam editio et interpretatio idcirco maxime excusatione , quod a me coepta est
institui hic neutiquam codicibus sexto abhinc seculo manuscriptis nec iis quidem omnibus , quæ jam
hujus , quo vivimus, ævi sedulitas suppeditavit, subsidiis instructo. Sed id tantum volui , ut sco
lium illud ita scriptis scholasticis insertum quam primum illis quoque Gymnasiorum collegis sub ad
spectum veniret, qui fortasse modo ferri illud audivissent, Quare si erunt, qui symbolam a me praepo
-

enumerare quicunque hoc tempore singulis illis libris interpretandis operam suam tribuerunt; quod tamen perra
ro in catalogis et programmatis Academiarum et Gymnasiorum factum invenio ; ita quidem Bonnae a Naekio , Neo
Ruppini a 8tarkiö, Berolini a F. Wolfio a. 1828. At sperare licet fore ut auditores Hegelii, quem quasi nostrae
aetatis Aristotelem dixerim , etiam Stagiritae auctoritatem restituant, Incepit Michelet. — Dum vero in eo sum,
ut hanc dissertationem typis excudendam tradam bibliopolae, ab hoc mihi traditur Stahrii, Ph. D., praeptoris in
Paedag. Reg. Halens., opus, quo mirum in modum oblector : Aristotelia. Erster Theil. I. Das Leben des Arist.
II. Ueber die verlornen Briefe des Arist. Hal. 1830. — Ex quo libro, quum simul Hymnum in Hermiam germanice
translatum exhibeat, me tantum, quantum per temporis angustias licebat, in usum meum vertisse profiteor. - Jam
ut gratias referam, opto, ut juveniles vires viro tantae spei quam diutissime vigeant otiumque detur ad ceteras ope
ris incepti partes illi primae addendas !

*) Edit. a. 1822. t. I. p. 84. Ich habe vor einiger Zeit Aristoteles Poetik gelesen und sie hat mich nicht nmr nichæ
niedergeschlagen und eingeengt, sondern wahrhaft gestärkt und erleichtert. Nach der peinlichen Art, wie die Fran.
zosen den Aristoteles nehmen und an seinen Forderungen vorbeizukommen suchen , erwartet man einen kalten, il
liberalen und steifen Gesetzgeber in ihm und gerade das Gegentheil findet man. Er dringt mit Festigkeit und Be
stimmtheit auf das Wesen und über die äussern Dinge ist er so lax als man sein kann. Was er vom Dichter for
dert, muss dieser von sich selbst fordern, wenn er irgend weiss was er will ; es fliesst aus der Natur der Sache.
Die Poetik handelt beinahe ausschliessend von der Tragödie , die er mehr als irgend eine andere poetische Gattumg
begünsigt. Man merkt ihm an, dass er aus einer sehr reichen Erfahrung und Anschauung herausspricht und eine
ungemeine Menge tragischer Vorstellungen vor sich hatte. Auch ist in seinem Buche absolut nichts speculatives,
keine Spur von irgend einer Theorie; es ist alles empirisch, aber die grosse Anzahl der Fälle und die glückliché
Wahl der Muster, die er vor Augen hat, gibt seinen empirischen Aussprüchen einen allgemeinen Gehalt und die
völlige Qualität von Gesetzen. — Etiam Francogallos hodie melius de Aristotele judicare, equidem, licet brevissi
me, tetigi in : Racine's Leben, (Gothae apud Hennings.) 1825,
5

sitam illi et additam non prorsus fastidiant , tanquam ovum et mala hæe secum communicata benigne
accipiant. -

II. Profecto Aristotelis Arti Poeticæ jam per se tam praeclaræ insnper commiendatio et fides inde
affertur, quod ille de poesi non tanquam de re aliena, sed sua propria dissertiit , quum idem poeta
fuisse tradatur, neque ipso Pindaro minor, si Iulius Cæsar Scaliger in Poetices suæ l. I. p. 109,
quid potuit de hac re judicare. Saltem Aristoteli cum viris doctioribus, quales Platonem et Cicero
nem fuisse nemo negabit unquam, hoc fuerat commune , ut juvenili ætate carminibus legendis , in
terpretandis atque fingendis omnes animi partes et faeultates excitaret atque excoleret. Itaque Ammonius,
vitae Aristotelis scriptor: ο μιν οῦν 'AgiaeroriÃns, iri vix dv, riv töv iXivSie«w *au$aia$ iraiàétro,
$; %% ra ysyeauuívæ aërö regi roin rix$ @ we6c aeoinrdr iri u£v roi rd 'ouí:ov wgoßÄfua
ra, aegì ai jrrogixaì tizyau. . 'Ezrrawaßexa à ir&v ysvöwvo; •&) *• nv8iac xaAavodaens aur® @ιλο
copiiw oeriÃÄurai iv 'A9rivaus. Auctore Diogene Laertio illius ferebantur quondam tres libri rig 7roin
r&v, duo de artis poeticæ tractatione (rgayuatuíæ rixwns roirrixfi; & 9) , sex Homericorum illorum
aegogxnudrow sive dweenudrwv, liber poeticorum (reintików) et liber wie) teay%% præter haecce
opera: 'oXvuaeioyix«■ , Ilu8ioyixai μουσικός ά, Πv8ixóç d , IIvSixê íáèxóç • Nixau &uovvouaxai,
quae tamen opera utrum huc sint referenda necne, incertum est, quamquam opinari licet , illa hym
nos, nisi Aristotelis, aliorum poetarum in ludorum victores cantatos complexa esse. Sed de his re
bus paulo copiosius agendum censui in Proleg. II. ad Art. Poet. ibidemque eruere studui, qnid fortasse
interesset in varia Aristotelis opera ad artem poeticam spectantia. Ceterum eadem sæpe scripta variis
nominibus laudari nuper docuit Brandis in opere de perditis Aristotelis libris de Ideis et de Bono 6.
Addit insuper ad illos librorum titulos incertus vitae Aristotelis scriptor hos : 'A^rogiuara 'Hari&8ov iv
â, 'Agxixéxov, súgiaeiBouc, xolgiaov, iv ßißXioi; y', Airiai zroinrixai. Videtur autem airlau idem sig
nificasse quod zr&ogíwara et λάσεις, quibus verbis Aristoteles sæpius in Arte poetica utitur, cujus in
dices videas et commentarios ad c. XXV. unde modo hæc transscribere liceat : wroßáíuata (disputa
tiones , quatenus in quibusdam rebus poeta accusari et exeusari queat) etiam droeia; et d^regiuara
dicta esse constat. Aulus Gellins IX. 15. dicit : ,,Exponit igitur controversiam parum consistentem,
quod genus Græci ärogow vocant.** Illis controversiis et solutionibus imprimis eruditos alumnos Alexan
driae operam dedisse tradit Porphyrii schol. ad Il. II. 654. Fortasse cum maxime Aristotelis exemplo
illud factum est. Unde Wolfius in Proleg. in Hom. p. CLXXXV. censet jam ante conditum Museum A
lexandrinum *reo3%fjuara seu ©itfuoera et λύσεις oblectasse otium doctorum ex iisque curiosiorem
omnem interpretationem sententiarum ortum cepisse. Aristotelis rdv 'oungow i£nyovuivov meminit Dio .

2. de regno p. 36. cf. Aelian. V. H. XV. 28. Phrynichus ed. Lobeck p. 225 : BaoriAuotorav 'AAxaidv
q>ari t$w wwuçãoaeoidv rg 'Agiatoriäv iv töic 'oufgov dzoeffluaoiv signxfvai. De reliquis testimoniis
et ceteris qui talia scripsere cf. Lehrsii diss. de Grammaticis iwoeratixöic κα) λvrixdig in Jahnii Annal.
1830. Vol. I. Nondum in Arte Poetica Aristoteles ad singulare opus hujusce modi et nominis provo
cavit. Etiamsi vero non omnes libri enumerati vere Aristotelis libri fuerint, nam jam veteres gram
matici plures nuncuparunt ut illi attributos, quos vtv%w%yga¢a vocat incertus vitæ Aristotelis auctor,
certe id apparet , quanta in his rebus illius nominis fuerit auctoritas,
6

III. Aristotelem aliam Homeri reeensionem, a nostris libris diversam, ante oculos habuisse, e
commentariis nostris ad c. XXII. et XXV. (ad rö yde wdytus et ad xa^x£a$) Artis Poeticae facile
potest intelligi, ubi versus inveniuntur, quales nunc frustra in Iliade quaeras. Verum interroganti,
num ipse illam descripserit Aristoteles , respondemus, hunc certe inter legendum non potuisse, quim
faceret, quod Hippiam Thasium fecisse dicit c. XXV. , ut difficultates solveret et criticam artem in
poetam exerceret. Aristotelis scholion vel interpretamentum memoratur in Schol. cod. B. Veneti et
Lipsiens. ad II. ß. 169. 183. Aristotelem editionem Homeri emendatam descripsisse, indicare videtur
auctor Schol. min. in II. 4)'. 252. et vere indicat Scholiastes Theocriti Idyll. I. 34. verbis : 38s. 'Ag
soriânç iv 'ouíg> $ygayev. Auctor vitae Aristotelis ex vetere translatione, ex more suo, satis bar
baris verbis dicit: ,, Aristoteles autem juvenis adhue exsistens doctrinam eloquentiae docebatur, tit
declarant Homerica commenta scripta ab eo et Iliadis dictamen , quod dedit Alexandro.** Quare cre
dunt hanc eandem fuisse editionem, quae alibi dicatur ix}oois droe vdeSnxoç, Eustath. ad Il. «.'p. 6.
et iw roü ydg9n«os, quoniam rex eam in narthecio, quod inter spolia Persiea acceperat reconditum
secum circumduxerit. Hoc testatur Plinius Hist. Nat. VII. 30. ed. Brot.: Itaque Alexander Magnus
inter spolia Darii Persarum regis unguentorum scrinio capto, quod erat auro gemmisque ac margaritis
pretiosum, varios ejus usus amicis demonstrantibus, ,,imo Hercule, inquit, librorum Homeri custodiae
detur, * ut pretiosissimum humani animi opus quam maxime diviti opere servaretur. Illud autem
Alexandri exemplum vere ab Aristotele scriptum fuisse, praeter auctorem illum Vitae Aristotelis di
sertis verbis expressit Plutarchus in Alexandro p. 668. D.: g) täv uv 'Iwa8a tís zroXwpuxís deerís
ip$or Aeg} pou$ kgì èouâ�ν έλaße ßv 'Agiatoriâovç âoç$$orarto;, $• iw roö. vdg9wxo; xaxotoriw
iiy 8$ dii uttae toö iyeixìgi8:ov xaiwivnm ùzrò tà. Aegocxspéâaiov, &c 'ornorixgdtnc iortérnwtw. Attamen
strabo Tom. V. p. 314. ed. Tzschuck. de Aristotelis laude detrahere videtur, dum tradit: @égetau
%£, rig •9«σις τάς 'ouígou roiira«c, i ix τοῦ παέθnxoç Àiyouiin, toö 'Awävögov μετά τάς
rugi ka^λισSivnv κg) 'Avd8agxov i^ra28drtos gì anusiaa auívov τινά, $ruita xata8iyr^g ig rdg9n
xæ, èv e%ev iv t5 ^tegaixâ yàç 7roAvra%s xataaxevaau£vov, quod est Xylandro interprete: „ Etenim
fertur quaedam emendatio poeseos Homericae , quae e narthecio Alexandri appellatur, una cum Callis
hene et Anaxarcho elaborata , quum singula Alexander legisset ac quaedam adnotasset, codicemque
postea in narthecium deposuisset: quod scrinium in gaza Persica repererat pretiose admodum compara
tum. « Callisthenem autem et Anaxarchum Alexandri in bello comites fuisse , Plutarchus in Vita
Alexandri doeet; etiam constat , Callisthenem ipsius Aristotelis discipulum fuisse. Quare quum Aris
totelis nomen reticuerit Strabo — quales quidem negleetiones saepius in rebus gravissimis eommisit —,
omnino noluit negare, exemplum Homeri manu praeceptoris exaratum et jam pridem principi alumno
traditum esse. Neque liquet, qui potuerit Giphanius in praefatione ad Hom. Iliada statuere, Aristo
relem emendasse ,iada, Callisthenem autem et Anaxarchum Odysseam, omnes autem in gratiam Ale
xandri. Scitius F. A. Wolfius Strabonis verba cum Plutarchi conciliat , dum victorem librum a ma
gistro ipso acceptum per intervalla negotiorum expeditionis una cum doctis comitibus legisse suaque
manu notasse judicat. Mox periisse videtur codex ille tam pretiosus et propter id ipsum parum usi
vatus, et ita post frequentiorem usum etiam cetera praeter Artem Poeticam, qnalis superstes nohis
est, Stagiritae scripta, quae posteris traditura erant, quanta ejus circa aliorum carmina studia fuissent.
7

Sed ipsum qnoque carmina finxisse, nec ea contemnenda, id, licet vix uno speeimine , tamen oppido
et affatim probatur; cogitamus autem de Scolio in Hermiam.

IV. Vindicata quidem Aristoteli est per Guil. Canterum etiam collectio quaedam Epitaphiorum
in heroes, qui in Iliadis catalogo navium celebrantur, compositorum distichis elegiacis, de qua quidem .
collectione plura communicat Harles. in ed. Fabric. Bibl. Gr. Vol. III. p. 275 *). Inscripta est
mirxoc , utpote similis qnasi illi vesti Minervae , quae veli loco inserviebat navi Panathenaicae, or
nata pictis tum victoriae a dea de Titanibus et Encelado giganti interfecto reportatae tum plurium victo
rnm Graecorum imaginibus. Extat etiamnum ille Peplus sive potius fragmentum Pepli, receptum in
Anthologias Brunekii et Iacobsii et ad ipsa Aristotelis opera, editum a Cantero, Basileae 1566. 4. et
Antwerpiae 1571. 8. ab H. Stephano **), Genevae 1573, a D. Heinsio, Lugduni 1613, a Th. Burgessio
e cod. Harlejano auctum ad 58 disticha , anno 1798, Dunelmi, recusum in Britannico Diario Classico
vol. xiv. p. 172. Quamquam idem primnm sine Aristotelis nomine, eodem quidem anno , quo Can
terus edidit, sed ante hunc, vulgatum est ab H. Stephano ad calcem Anthologiae Epigrammatum Grae
corum, Parisiis , p. 497—502 , (p. 5—8 Wech.) e codice Florentino, auctoris nomen vere reticenti,
eum lemmare: roü äxaoero; tôv 'EÀÀívov igoeam tí8a*rat wg) ri iriyiyga*tai t% td@¢. Nec mn
quam ad Peplum suum provocat Aristoteles. Enumerantur quidem inter cetera Nostri opera in Casirii
Bibliotheca Arabico-Hispana , tom. I. , Epitaphiorum Heroum , quae Pepli nomine censentur , libri VI.
Sed iliie etiam Epistolae et scripta Georgica aliaque enumerantur, quae jam ab incerto Vitae Aristote
lis auctore supposititiorum nomine insigniuntur, quamquam idem tanquam genuinum librum adnumeravit
niraow, adjectis autem verbis : *feiixii à iaerogiav αύμμικτον. Contra Diogenes Laertius illum titu
lum in catalogum non recepit. Sin Eustathius, qnem gravissimum testem adhibuere, ad Il. '£'. p. 2I 6,

haecce enuntiavit: iategii â aërës IIoe@ögios g) äri 'Agia rotâÄng adyyeauua 7rgayματευσάμενος,
£aeie ixx*9n niraos , ytvia^oyiag ts íytuéyav ikeS£ro και νεόν ίκαστον dei8pwoew kg) imiyeaiuuara
sic avroç, à κα) απαygdótrai é mee$$eo$ iv τοΙς εις του 'opingow, oe*λά σra g) ov8iv ri wazd
«g} φλεywaivzv àxovra. Airtrxa % rae 8aa ixäya 8ixa toü jn§£vtoç riç tôv Aiayta. "iooe ydg ö
iwrygauwaroroi; i®xoriuírato drtvavrias i$98v tö ^rointj izfi uiy tö Äaureâ Alart 7roXvXo
;;.-au, toJc 8. dXXovc Httov σsurüvai , opponnntur verba Tzetzae. (Schol. in Hesiod. p. 3. b. ed.
Heinsii) Pepli auctorem ab Aristotele Stagirita discernentis: 'Agiatoríànç ii 8 quàégo®oc , wäXXov 8i
•;/.ai & roèc mirXovc cvvtd:as iv ** 'oexousviav Πολιτεία, Quae ntut sint, non mirari non possn
mus, quod Neumann, qui Ari$totelis Rerumpublicarum Reliquias collectas edidit Heidelbergae 1827,
illa verba non illustravit, quum tamen, dum p. 110 et sqq. incertum esse dicit , utrum Euboeae Politia
a sagirita an ab Aristotele Chalcidensi scripta sit, Aristoteli philosopho Oreliomeniorum politiam ad
seripserit, quod sane merito factum esse videtur , nisi forte ad illa verba illustranda sufficere putat,
+

•) conf. Brunck. Anal. p. 178. ed. Iacobs. I. p. 111, et ejusdem Animadw. I. p. 867, et edd. Lips. 1813, 1819,
••) Post Homeri et Hesiodi certamen. - v
8

quod p, 56. praefatus est, neutiquam posse seriorum Grammaticorum collectorumque, Tzetzae et Apc
- stolii, loca argumento esse, qnare etiam Iaeobsius addit : in quibus verbis suo more hallucinatus est Gramma
tieus; conf. Petit, ad Leges Att. p. 94. Multo magis autem miramur vel potius, quae Heinsii fuit
quum omnino in talibus rebus tum in edenda Aristotelis Poetica temeritas , minime miramur, quod
idem in praefatione ad Peplum Graecorum suorum Epigrammatum Eustathii scholion his verbis cetero
quin luculentis exponere instituit: ,, Summus vir omnisque vel scientiae vel eruditionis princeps, Ari
stoteles, quum Homerum assidue legeret, qui in ejus scriptis extarent, heroum genealogiam conscripse
rat singulisque singula epigrammata tribuerat , quae duobus non amplius versiculis, excepto uno, quod
Aiaci dederat, constarent. ln quibus mira erat simplicitas, nulla affectatio , dictio casta ac graeca,
acumen rarum, non quemadmodum Laertii, Putidum plerumque et ineptum ; nihil occurrebat denique,
quod critici de eo judicant , zrazó te wg) @âyßaivov. Quia autem in Panathenaicis Minervae cir
cumferri peplus solebat, in quo pugna Titanum, Deae victoria ae eximia in virorum magnorum specta
bantur opera , urbanitatis ac amoenitatis parens, opus in quo universa pariter Deorum ac heroum gesta
persecutus erat, Peplum vocarat. E quo paucos illos versus ; qui nunc Pepli nomine censentur, ex
cerpserat Porphyrius. Nam de tota scripti ratione ac instituti quaedam alibi, nondum forte satis in
tellecta, satis dicemus,” Quae laudes me non impedient, quo minus illum carminum contextum Nostro
ahjudicem, quamquam hoc E.Weber in libro: Die elegischen Dichter der Hellenen (1826) p. 655. illis autem
epigrammatis non receptis jam ab aliis interpretibus immerito factum dicit, et alteri cuidam impertien
dum censeam, ni Chalcidensi illi , fortasse Cyrenaico, quem jam Diogenes Laertius de poetica scrip
sisse refert, sive illi, quem idem Diogenes super Iliade commentatum esse testatur, sive alii illorum,
qui Aristotelis nomen gererent , quorum Diogenes octo, Ioh, Ionsius in diss, I. de Philosophia* s. hi
atoria Peripat, et lib. I. de scriptoribus Hist, Philos. c. 12, duos et triginta recensuit, Quodsi hanc
ob rem, suadente Harlesio ad Fabric, Bibl, Gr, Vol. III. p. 201., conferre liberet Molleri Homony
moscopiam p. 288 sq. , invenires ibidem etiam hunc virum doctum statuentem , esse Peplum alterius
Aristotelis foetum. Neque aliter sensit Patricius tom. I. Discuss, Peripat, p. 18. ac 49. Nolis autem,
precor, credere me ardenti, quali ille Aristoteli praeter alios libros Artem quoque Poeticam eripere
studuit, invidia et odio abripi , dum potius gloriae praestantissimi, quod terra tulit, ingenii et ju
dicii, quantulum id cunque potero, consulturus, ne laudibus quidem , quibus cum Porphyrio Heinsius
Peplum celebrabat , quidquam opponere audeo , quippe quum difficilius, quam interdum Homeri et Ciee
ronis obtrectatores opinati sunt, mihi quidem id videatur efficere , ut e paucis aliquot singulorum ver
suum vel verborum virtutibus vitiisve certi quid de eorundem aetate et auctoritate probetur sine summo
periculo. Sed quemadmodum de aetate et auctoritate Epigrammatum tot secula nomine Homeri inscripto
rum, nemine codicum fraudem suspicante, ex temporum literarumque ratione et conditione in universum
judicando yeritatem reperimus tam diu quasi amissam ; ita aevum Aristotelis nondum corruptum illud
fuisse mecum alii credent , quo, velut exhausto proprii animi et naturae historiaeque gremio illo tam
largo et benigno poetae majorum inventis luderent , quod tanquam ultimum ingeniorum confugium et
tantummodo Ausonio Burdigalensi dignum est, qui tamen , quum Epitaphia Heroum, qui bello Troico oen
terfuissent, ederet Latine e Graeco scriptore, ad partem saltem, translata, Aristotelem ne nominavit qui
dem , sed, illum ignorans , dum lectori suo salutem dicit , haec, quibus conatum excuset et quasi tuea
tur, profitetur : ,, Quae antiqua quum apud philologum quendam reperissem, Latino sermone converti. *•
—————-—- • - - *

- - - 9

Quare, lector benevole, me tu quoque exeuses, quod non euraverim hic reendi Peplum, quando.
quidem etiam egomet, licet Aristotelis studiosissimus , clarissimo Iacobsio praeceptori meo id condo
nandum duco, quod tantum 48 epigrammata illius nomine edidit.
V. Ndwow avorrarixöv, incertus Vitae
Etiam nostrum finxisse referunt Diogenes Laertius
Aristotelis Näuæv avarratixöv d$ neque tam de lege vel legibus ab Aristotele constitutis
auctor
cogitandum est, quam de carminibus convivalibus, dum hanc significationem verbo σύσraoeig. in
esse e Suida intelligimus et ex Athenaeo, l. IV. p. 186: κα) τοις φιλοσόφοις δί ίτιμε
a$c %v avvdyovri rovs yiovs μετ'aùrèv 7red; tiva ratayμίτον νόμον ευαχεῖα9au- tc$ yoçw
zsvoxedtovç iv 'Axa?rulae κόπάλι• 'Agi*otixouc (in lyceo) avuworixoi twic Hora* véuo. Talia vero
carmina mox oblivione esse trita perspicuum est. At notiora fuisse quædam alia Aristotelis carmina;
#aer, inde conjici licet, quod Diogenes Laertius satis habet modo initium illorum indicâsse, quod
fuit : "Ayvs Stöv zrgia?v;8' 'ExatíßoXa ; idemque Aristotelis iasyiia insignit primis eorundem verbis :
kaàÀuríxvou unredc §vyatse, quæ quidem E. Weber in libro supra jam laudato p. 267. vertit : Toch
ter, entbliifit holdkindrigem Schoos. Cui hic non in mentem veniat suavissimum initium Carminis Horatii :
O matre pulchra filia pulchrior ! Etiam obvium est Aristotelis nomine fragmentum Elegiarum ad Eude
mum in Olympiodori commentario ad Georgiam Platonis :

'ExSov 8'i; xXsivè rexeorínc Birs?ow,


Eοσθέως σιμνής φιλάς ίλευσατο βωμου
'Av828;, $v ov%aiv£iv τοισι κακοῖσι 9íur
“oc uévoç í zrgörog Svnràv xaräàísv ivegyö;
oixeioe te ßø και μέθοδοισι λόyov,
'a; dya9% %g) sj)aiuov äua y£yvsrai dvig, - -

cü vöv ö' i5i Aaߣiv oööswì taörd 7rots.

Buhlius vero, quem id imprimis offendit , quod , si esset Aristotelis poema, in tertia persona
de se lorutus sit, ad Ammonii Vitam Aristotelis p. 53. negat illud poema Aristotelis esse, utpote
ab alio potius in laudem Aristotelis confectum atque Eudemo, illius discipulo et familiari, inscrip
tum. Attamen Preuser, ingrati animi suspicionem , imprimis ab Aeliano V. H. III. 19. motam , ab
Aristotele removendam, ad hos quasi versus provocat , quum inscriptio aræ, quæ Platoni ab Aristo
tele posita esse traditur, ex illis ipsis conflata sit, hæcce : (Brunck, Anal. III. p. 266.)

Bwuâv 'Agi*orânç ivêçùaato tävës IIXdrwvo;,


'Awàgîç, èv ov8' aiviiv töiai xaxoiai §iuuc.
sed quum ab Ammonio praeposita sint haec verba : 3tu 7ro%iv εύoiav $axa 7teös röv IIXaroeva à
ago-ror$ans, δόλον ix tàv xai ßouoev oeviseoerai tö 11Âátævi, inde cognoscimus, jam diu ante Perizo
nium (ad Aelian. l. l.), Niemeierum (dissert.), Baylium (Diction. voc. Aristote), Bruckerum (Hist. Crit.
2 -

- -
----- --- --- --------- -- -- _. __
10

Philos. I.) atque Buhlium studnisse viros doctos illam Aristotelis criminationem diluere *). E. Weber,
qui in libro memorato illam elegiae partem Germanice transtulit p. 267., monet p. 655, ne Eudemus Cy
prius , ad queim liber <regi <!vxîç et illi versus scripti sunt, confundatur cum Eudemo Rhod. , qui in
discipulis Aristotelis numeratur. Plura de Eud. Cyprio invenies apud Cic. Divin. I. 25, ubi familiaris
Aristotelis dicitur. Conf. Stahrii Aristotelia , I. p. 46. et sq

VI. tandem ad Aristotelis Scotion vel Hymnum in Hermiam, qui unus ex hymnis, quos
Redimus
condidisse dicitur, superstes est. Sin Scaliger loco supra memorato verba addit: ,, Scripsit Aristoteles
et in Lysandrum Lacedaemonium paeana , qui ob dignitatem in Samo olim publice canebatur, quemad
modum Delphis paean alter in Craterum Macedonem, admodülante lyra puello impubere, ** mihi errore,
nescio quo, obcaecata fuisse mens Scaligeri videtur , quum legeret verba Athenaei, qui I. XV. p. 696.
mentione facta Hymni in IIermiam, de hoc hymno ipse dicit: ovx $x$i 3° oóta tâ aeaiavixòv iwiftrua
(acclamationem paeanicam) xa8atae à sis Aüzayàgov τοι Σπagtidtnv yga¢ëåç êvrac aeaidv , è q>no?
- - - ae » </ •* * • • _ • * • • * *

Ac£eic iv rci; $apíów iriyga¢oßävoiç àeoi;, £ia$ai iv Σέμ* ^raioev 3' iatì g è sì; kgategày rév
Maxi$$a $ea@@;, $• iratívato 'AA£ivo; 6 AiaXsxrixis , &; Qnaew "Eguitaeos à KaXXiuaxog iv τό
wgît? 7régi 'Agiatorëâovç. Neque Plutarchus , qui hunc paeana in Lysandrum memorat in ejus Vita,
eum ab Aristotele compositum dicit ; cujus auctor ergo füit Alexinus Dialecticus. Nec uminus miror
errorem Hoftiaanni, qui nuper Lipsiae (1830) praestantissimum Lexicon bibliographicum edidit, in quo,
dum Varia Scripta Aristotelis enumerat, primum nuncupat Peplum , deinde Hymnum in J'irtutem, tuna
vero separatim Scohon in Hermiam, deceptus titulis, dum , fortasse ignorans carminis argumentum,
nesciebat referri posse illum Hymnum simul in Scoliorum et Paeanum genus , de qua re infra plura
exponenda erunt. Praeferenda profecto, ut carminis illius rationi magis respondens , inscriptio esse
videtur : In Hermiam, hunc enim , hospitem et fautorem , celebrare instituit exorsus modo a virtutis
laude, ea fere arte , qua Horatius collaudatis demum diis , heroíbus aliisque Romanis tandem ad divi
nas Augusti laudes transit. Quare timeo, me , aliter inscripto illo hymno , ipsi Aristoteli pars laudis
poeticae detrahatur. Sin Schoellius in Hist. Litt. Graec. Scolion illud insignit titulo : Hymnus auf die
Tugend an Hermias , Herrscher ron Atarne , monendum est • H9rmia demum mortuo carmen illud
fictum esse, quod breviter hic probari poterit. -

Quippe Noster natus quidem erat Stagiris, urbe illa Macedoniae in sinus Strymoniaci littore ; mox
autem post obitum patris Nicomachi, Graeci, qui regis Amyntae, patris Philippi, medicus fuerat, procul
in Mysia, Atarnae, vel Atarnei (vid. Comment. ad h. v.) Proxeno quodam educatore usus est. Verum
Stahr in Aristoteliis p. 35. verba Pseudo-Ammonii in hac re : dyoeystai •ragoe tivi IIgo%v% 'Araevet

(ducitur ad quendam Proxenum Atarnensem) non de itinere in Mysiam facto intelligit , quippe cnjus

*) Attamen in Erschii Encyklopaedia Buhlius judicat: ,,Wenn die anfängliche Freundschaft Platon's nach und nach in
Abmeigung überging, so darf diess nicht befreindem, und die Nachrichten vom heftigem persönlichen Zänkereien unter
ihnem sind am sich nicht unwahrscheinlich. ** Contra Schöll in: Gesch. der Griech. J.itt. übers. v. Pinder : ,, Was
Aelian und Andre von einem Missverständniss zwischem A. und Plato berichten , ist durch kein gleichzeitiges Zeug
uiss begründet. Conf. Tennemann's Gesch. d. Philos. III. 26,
- - 11

nemo mentionem faciat, quum etiam Proxeni ipsius filius, Nicanor, serius ab Aristotele adoptatns,
Σrayeigitnç vocetur apud Sext. Empir. adv. Math. c. XII, Athenas vero profectus Aristoteles ab anno
aetatis decimo septimo Platonis scholas frequentare coepit. Quo quidem per viginti annos, dum vive
ret, audito , jam quasi abundans philosophiae praeceptis institutisque , si quid ex ingenio tum doctoris
tum auditoris conjici licet , in alteram , quae ei obtigerat , patriam se recepit ibique ab Atarnensium
tyranno, Hermia , benignissime exceptus et summis per tres amnos honoribus habitus , horum beneficio- .
rum memor tam luculenter gratias retulit , ut possimus sententiam , quam Alexander de Achihte dixisse
fertur, de Hermia dictaim credere: O fortunate , qui tuae virtutis praeconem invenisti ! Quid vero *
Aristotele opus erat, a quo tyranni virtus optime praedicaretur ? Hesychius in libello : IIsgi t&v iv
ztai8siæ Biaxapydvtov σοφόν, Aristotelis vitam ita incipit: 'Agia rotíány töv >taysi;itnv q>aai ra
äia ei; t$v 9%a%av 'Egusiav τοιησαντα, 8; Hv aöro$ wsw§•gés, waraxgiSjvai τιεῖν απάνταν κα) απο- ,
3av£iv. Quibus in verbis id poterit mirum videri, quod eumuchus socer dicatur. Sin quid existimas
interesse inter §%a}iav et εόνοῦχον, etiam swvoçzog dicitur IIermias tum alibi tum a Demetrio 7rugi
'Egugvsiag §. 293., ab Helladio in Chrestomath. p. 5. ed. Meurs. tis ó' 'Atagyioes (zááis 8' aùtn ee*
aía;) n. Bi9vv%og ixrcuias âv κg) %$Aos $e$ev 'seutias, et ab incerto Vitae Aristotelis auctore, qui
Nostro mon quidem filiam Hermiae , sed neptem ejus nuptam fuisse docet : ('Agiatoríànç äaze) Svyatira
Tv$ucíag tjg §vyatgóg 'Eguaiov τοῦ ευνοῦχου, dum insuper ad lectoris dubitationem tollendam addit :
ö; g) 3>3ia; ον αύτήν ia^reigew, quae verba etiam apud Suidam s. v. 'Agiar. reperiuntur. Quare
£ludius in dissertatione , quam infra laudabimuus , censet famam , quasi fuisset spado Hermias , tantum
ex disticho Theocriti Chii ortam esse, quod iDiogenes Laertius ita servavit: dréa<«ys %' uis avtöv ä^tí
»gaa«a g) etdxgitos xios, cöragi aeoiíaea;, $$ @naiv 'Ap%3e%ov iv t$ wsgi etoxeirov*
'Eguaeftov ευούχου ηδ' EößovXov άμα δούλου
.>πρια κενον κενοφων τεόξεν 'AgiatoriÂnc,
ita nt Hermias Cludio, cui assentitur Ilgen Seol. p. 462, puer modo vel servus Eubuli dictus videre
tur, quod tamen, licet eövooezog nonnunquam id significet, jam sequenti éoçãov expressum est. Etiam
suahr in Aristoteliis p. 76. Ilgenio repugnat , dum ex Auctore operis : ^tig 'Egunvsias, narrat, Hernii
am, licet clementissimum, tamen haud libentius voces audivisse : καzwigiov , τ^μ*' et iztouii, quam Phi
lippus unoculus audiverit nomen Cyclopum. Idem commemorat lacobs in Animadv. p. 366., qui Buh
iium sine causa in dubium vocasse id dicit , quod IIermóias peliicein habuisset (T. I. p. 91.), quum vel
hodie nihil apud Asiae eunuchos frequentius sit. ' (|uocum convenit , quod simul nobis in mentem venit
Rurekhardti , qui , itinere per Arabiam facto , narrat , custodiri Meecae sacruim locum ab Etnuchis, iliic
Towashye nominatis, qui , quod vix cuiquam verum esse videatur , migrarum feminarum matrimonium
meant ab omnibus honorati. Cf. Sommeri : Taschenbuch zur Verbreitung geographischer Kenntnisse, a.
1831. p. 44. Sed jam Diogenes Laertius varias enumerat opiniones de Aristotelis et Hernuiae affinitate:
:-aræ Ævtor daeíes reoe 'Egusfav *?• advcözw , 'Atagia; 6vrae tugavvov, èv oi uiv @aoi ^taiàxa
%sv£a$au, avroü, ci à g) xnósóra æ$tã, óóvra tív §vyariga ; d?e%i% (ergo : tradita ei filia aut
„e„e) &c £nri Anu$teioc
« Anartgor &o Maywn;
Mawn; sv
iv τοις
tois πέει
*°;i φωνυuów
ag«ru! ztointöv
% τε κα) συγγεa@iov' öcç kgq
g) avyyga¢â raï öoö
οου
12

λω εσβούλου Φn* ytvia 9ai ròv 'Egoeiav, y£wei Bi8vvóv àvra, nè tév 8sortérnv dvaxdrra. *Aefoeri*
ae- 8' iv rg>r» rtg raXaiàç t;o6is @no\v ieaae9ivai töv 'Agirroríány waXÄ«x£2; to5 'Egusiov*
*•; $i orvyxagitavroc $ynui tu aëriv «g) i9vsv öreexaftov t$ yvvai», &c 'A§nvaioi t; 'EÀtvrwà
Anpuntgu* *$ ts 'Eguéîae IIauéba $ygayiv. Enmendare quidem voluit Nunnesius dóe^®v , ad h. l. ex
Aristocle Messenio apud Euseb. de Praep. Evang. XV. 1. Td uiv oöv dAAa weo8%\ος zrirXao-tai. 8ío
$i ra£ra %xii wirttJto 8ai , íi á Jjyovai tws; aüröv äv uiv öri ti* 'Egusiov yfiusu, Quae ei uiv
&%%%w, Sirnv $• 9vyatiea (filiam adoptivam) IIu8ia8a , xoXaxidov aöröv. ' Consentit Auctor Ety
mologici Magni : 'Egusiac , 6 svyoçxoç, â tyi^reatos* cixsiw; à 8iixeiro redc 'Aguoetoriäv κα} την §í
+wv aùroù Svyatíea $8«xe tö ©uXoq d'£%. Audiatur denique Strabo, l. XlII. §. 57. ed. Siebenk. et
Tzschuck. $• ti % 6 "Aoeoeo; i;uuwn $ i$terx;; ωτα 8a%qoens $ toö λιμένος etc. d δι λιμίν zá
war zaetua aetarta poesydλφ. 'Evta%v $v KAidv9ns, ο ατοικος φιλόσοφος, ό àæåédusvos taev
zfjvayog roö kitioe; oxoXwv , xaraXiwaiv 8i xgvaeirræ ré >oíi* irta$$æ à Kg) 'Agiatorianç àirgi!t
àç tjv aegó; 'Egutiay töv rögavvov xn%iav : •• •• 'Egusfas sévoùxoç , tgarsérou twög oixirns* vtviuaιος
8' 'A§•vnow jwgodorato κg n^dtavos Kg} 'AgioetoriÂovg. i^rawsà&•ν δι τό δεσπότη συνετνεdywnors,
•rgârov i7ri9uuivoe toeis regi 'Araevia g) "Atoov xóçioic* i^tuita áéííavo inçivov , kg) μετετίμψατο
wäv rs 'Agioeror$%wv κα) Eswoweàrnv g) izreus^i9m avtöw* rö 3° 'Agio totiä g) 9vyatiræ dóìáôoç
cup&xias. Miuyav 8' 6 'P68ios $rnestàv tóra tois nigrais gì orteatnyöw, reooraeonoedusvcc pláéaw,
xaxai wgëç éavröv %av%ag ts dväuati g 7rgayudtoev aegoaraeointév zdgw* «vaAaßöv ö' oevireuwsv •c
+$, QaaiXia, κύκίί xeeuaae$$is ætéXeto* oi φιλόσοφοι δ' ia&9noeas , piöyovttg td xweia, à &
nígram xatioezow. Etiam illic quidem plures Strabonis codices pro dèsàçoç legunt a8s%ιλοῦ. Sed
has nugas omittamus ; modo ne epitomas a nobis propterea longiores factas esse dicas, nam ita simul
gravissimis auctoribus adhibitis docuimus, haud ita ignobilem fuisse locum , quem Aristoteles incolebat
cum Hermia, hujus autem aulam vere splendidam , ut principis , qui , licet eunuchus et mensarii quon
dam famulus, quamquam secundum Suidam : 8oü^os veréuevos Eößóôov Bi§vvo$, övvdrtov και @uàç
aëßov, Athenis Academiae disciplinis imbutus , praeter Aristotelem etiam Xenocratem arcessiverat,
quibus indulgeret , quos consuleret , quorum legibus et prudentia rempublicam gereret. Sane non ita
Dionysius cum Platone egit. Quid vero mirum , talem satrapam Persarum regi adeo suspectum displi
cuisse, ut hic mox dolose circumventum , amicitia et hospitalitate turpiter simulata , illum crudeiiter
suspendi juberet ! De qua quidem caede ita proditum est a Diodoro Siculo I. XVI. c. 52. (ed. Lips.
1829): (Memnon, vel potius frater illius Mentor) iargativaato ö' iae aegótov 'Egusiav, tòv 'Awag
víóv rdgavvov, d^ertn«jra toü ßaaiXiwg Kg} 7ro%£v öxve«udtov «gj ^rä^eov xvgitvovra. irayyeiXd
uavos 8' avrà taioeaiv τον βασιλέα και τόν iyxXnudtav droXöaai , rvw%9ev eis A6yovc, gj ^raea
xgovoeausvoç aùrèv συνέλαβε. xvgisvaag 8i to$ $axrvXiov και yea%ag eig tdg wdwig, öt áriáÀaxta
tç ßaaiXéi àà Mivrogoc g) o£ga?iardusvoç ràç i^tiatoXag rö toö 'Egusiov 8axtvXi», ovvsíae spcs
tovs ^raeaÂnyou£vovç id x«gia* ci ? iv rais réâtri , aeiate$aavtsg töi; ysygauuisquc, g) t$v si;irnv
ayarntás aegoaés;dutici, wagi8axav ztóres td peooeia gì tas réâtis et q. s. Conf. Hellad. apua
Phot, p. 866, Polyaen. Strateg. VI. 48, et Aristot, Oecon. II. p. 692. 0pp. T. IJl. ed. du Vall.
- —~ _ _-_-_——**. -—

*. 13

Confirmatur illa narratio ipsis Aristotelis versibus apud Diogenem Laertium his verbis praem;<,;,,
*$ $uwaw iroinorev eig töv wgougnufvev 'Eguiar* dXXd ng) i^riygaftfta iae} ro$ iv Awxpoeig «règidrtor, *
*i$tor* (cf. Iacobs. Anthol. I. p. 111. et Animadv. I. p. 366). *•

tává *or' ουx dvluc, ^raeaßœsluaxdg«w 9iuw dyvffyj ,


"Exrtivum nteor$u ro$oq>6g«w 9aawøç.
oο φανερός λόyza Qovioig iv dy&ori xgariora;,
'AXX' dv8;• *irai xenodatio; %\iov,
nisi forte verba: 'AAAa kg) irhyrappua aliter intelligenda sunt : sed extat etiam epigramma; ita
Tlt non ipse Aristoteles statuam et inscriptionem curaverit. Hoc modo Buhlium in ed. Bip. interpreta

tum video, quamquam in Erschii Encyclopaedia dicit: „A, ehrte das Andenken seines unglücklichen Freun
des in einem Hymnus nitf die Tugend und durch eine Statue in Delphi mit einer Inschrift, die das Schie*
sal desselben ausdrückt,* Sin Hermias hero, cujus consilia quondum ad urbes Atarneum et Assum
Persarum dominatione liberahdas adjuverat et cujus voluntate et opibus ipsi licuerat Athenis literarum
studio vacare , adeo ingratum sese præstitit , ut tanquam alter Romulus regni socium necaret, hoc
facinus profecto aut nemo aut quivis cum Aristotele excusare poterit, si hac in re , quod a Stahrio
in Aristoteliis p. 78. factum video, fidem licet habere Diogeni, qui unus hoc narrat, ceteris scrip
toribus tacentibus tum de hac , tum de altera illa criminatione impuri amoris et vere incestus , quem
idem , assentiente Suida (g) «öröö 'Eeuuísv zrauàxà ysvop£vov 'Agio-roti^ovs), Hermiam inter et Aristo
telem intercessisse refert. Verum enim statim plurimis videbitur illa malevolentissima obtrectatio non
ad Hermiæ, sed ad Aristotelis nomen inquinandum ab invidis primum excogitata et omni tempore;
siemt fieri solet, cupide arrepta atque propagata esse ; quamobrem piget quasi huc referre Aristote
lis locum insignem apud Eusebium Præpar. Ev. XV. 2. (ad quem jam Vigerus meminit Plutarchi de
Exil. Opp. II. p. 603.) ubi calumniæ tales a sophistis et philosophis congestæ refelluntur. Orellius ad
Hesychii Milesii Opuscula (Lips. 1820) conferri jubet Wernsdorf. ad Himer. Orat. VI. § 6. p. 505;
Conferatur etiam liber Stahrii Aristotelia, p. 78. 79. 81. ubi Aristotelis morum integritas defendi
tnr; et Commentarius noster ad v, 'Egusiav et 'Aragvior. — Tres annos apud Hermiam versatus est
Noster, quod narrat Dionysius Halicarnassensis in epistola ad Ammaeum : dräge Agi*otíánc re$;
'egusiav, tòv 'Aragwiav tögavvov, Kg) tristí xgdvov zrae* avr& te£!as iae' Eößóôáóv dexovroç sic
Mittíwnw izwgî9n, anno 4. Olympiadis CVIII. vel 345 a. Chr. Utriusque autem, tum Hermiae
tnm Aristotelis virtutem et laudem nil potest magis confirmare et adaugere, quam quod illo trucidato
hie a potentissimo illius temporis rege Philippo dignus haberetur, qui Alexandri, annum vix deci
tmum quintum tunc agentis, studia moderaretur. Illius autcm et hujus , quum patri in regno succes
sisset, gratia et liberalitatevere singulari factum est, ut summo in omni doctrina viro, si vera re
fert Plinius in Hist. Nat. l. VIII. c. 17. (ed. Brot.) et Athenæus IX. 398, incredibili aliquot millium
hominum in totius Asiae Graeciaeque tractu opera , quoscunque venatus, aucupia piscatusque alerent,
aditus eo usque occlusi ad intima arcana et quasi penetralia naturae aperirentur. . Sed illinc vel potius
e regii discipuli ira et odio summa eidem venit animi perturbatio. Minime autem fuisset , quod tum,
quum jam Pridem Athenas revertisset, timeret, ne Hermiae laus vitam suam in periculum vocaret si

— — ——- -**
* 14 -

'. bique vere mortem adduceret , nisi denuo ipsum exagitavisset gloriae comes, invidia. . . Exulatuma
pertimescens Chalcidem demigraverat eodem anno, quo Alexander mortuus est, cujus patricinio ta
men ad illud usque tempus nisus esse videtur, quod narrat Dionysius Halicarnassensis, quamquam
*- idem addit Aristotelem ex morbo decessisse : ' utræ rév 'A%d%ov ttXivtiv irì Kn®i^o%rov dgxov
rog daedeas xaXxiae wöræ ge$turâ... Nec non jucundum erit legere:*huc 'relatam historiam Aelian.

III. 36 : 'Agis otíánc Aere d^riXura tae; 'A8$$a; 8iti tis reirtos, wgës tiroe iejuvov aöröv, ris iris
í téy 'A9nvaí&v τολις, άφn , w«yxdam » àxw iv avrj - *

"oxvn i^t' %xwn yhgdoexii , röw 3 in σύκει ,


- - - - - ... - ' - • * . • - - -

*••• ••••dra; Xiywv. *■ reâ: tuae ieíussos, 8id tí äräxire ré; 'A9{ras; drixtlaro, $tio&
ßoöÄsrai 'A8rvaiovg öig i%auaeriiv ei; q>iXoao(plav, tè regi $•xgdrwv raSos ajnttdutros g) töv xa*
aùrà, wííèvvov. Congruunt eum Aeliani verbis illa Ammonii in Vita Aristotelis : Mariaesita à ævtago-lat
-
ysvouíwnc iv τοις 'A§nvaloig, %9ir d 'Agitorianç iv xaA«ί, κισηκός τάς 'a9wraloic, Aeri ovx ido« duérâs
$ic piâoçoçiav dwaersiv. g) yde $n Horav tö, ••wedrw ©•jravru; oi 'A8nvaior i}i\οσι ίη κg) r;
'Arrizáregrö ßaaiXéi, ári tò iv 'A8wpoeiw iwàargíßeiv, igyèr ei^ra \ g) t$ 'ounpixöv ix£iyo Haros*
'oyxwn iw' ézywy ynpdoexai, aöxov 3 irâ aëww.i
&• ix radra• i%yxów ta; rjv 'A9nval&v ovxopavtlac. . Versus ille ex duobus Homericis concinnatus
est: Odyss. H. 120. Sed, ne quid antiqui omittatur , conferantur etiam verba Origenis 1. I. contra
Celsnm : 'Api*otiÃns i}£v avyxportioe8ai u£λλον xat' avroü öixa*ípiov &s xatae doi9ovç, âd tuae
8%ματα τής φιλοσοφ{ας avro$, d iväuiaaw doeegii oi 'A§nvaioi, dvaxapioeas daeà tòv 'A§ny&y, i,
xaxxi% tος δatpißaec iaeoi*caro, droXoynodusvoç ràç yvapiuoic kg) Xiy«y* driauiv dw$ r&• 'A9*
wö», fia ui aepápaoiv %uv 'A§nvaioic toö 8£ripov àyoç dvaXaßäv wapaaeaiaiov tö xarà $axpdrov;,
wg iya ui ötörspov ek ©•^οσοφίαν άσεβέσωσι•. Unde videmus, Nostrum , postquam Athenis trede
cim vel, ut Dionysius tradit, quatuordecim annos scholæ Lycei præfuerat, quod infra Diogenis verba
arguent, Chalcide docuisse, quod honori ducit huic urbi Strabo X. § 11. (ed. Siebenk. et Tzschuck.):
$ iri zrporepov * 'Apis'oriâovç iv rà xaXxßi àarpißi, oö ya και κατάλvat τον βίον. Auctor. Ety.
mol. M. sub : Eüpitos : ixiiri à ira%thnortv 6 'Api*or$n$ d^yovvxfjrag. Eustathius ad Dionysi
um v. 473 : 6 tepi E%oiav Eögiaeos, aeepi âv èari 8iatp(Waytae tàv 'Api*orixwv xaraXöçai töv £%v.
Morbo enim Nostrum succubuisse præter locum Dionysii jam supra allatum incertus Vitæ Aristotelis
Auctor docet, dum simul mentio fit haustæ cicntæ : 'Api*ati$n$ azi8av6v axdvitov zri&v iv xaXx%
áëri ixaXiiro aepd; είθύac, iaetiã $ygaws raiäwa iis 'Epulaw râv avwoüxor oi 8i paoi vôoç aùré,
ti^tvtjaai , quibuscum verbis prorsus congruunt verba Suidæ. Morbi non meminit Hesychius Mile
sius (Opusc. ed. Orell. p. 5.) in verbis jam semel supra descriptis illis : 'Api*oriány töv Σrayeipitwv
Qa% raiäva ei; t£v 8%a%av 'Epuslaw roijaavta, δς έν αυτοῦ πάνθεως, xataxpiSijvai zriiiv dxóyirc,
•g d* §ayiiv. Neque morbi meminit Diogenes Laertius : υπεξηλ§sv εις xaaxfja, Edgvßíóovroç aù.
*$• τοῦ iipopdrtov 8%nv daigtias ypayauivov, * Aruopiâcv , ος Φaß«pivoç iv wavro8azâ isopie,
15

Sed qunm nominatis calumniatoribus etiam hic scriptor occasionem accusationis dicat oblatam esse ,

iaeeiíre? rdv öwov izoinoetv. sic rém aepotipnuivov 'Feuíav • lectores hucusque patienter me prosecuti,
jam nunc, vehementius autem, lecto ipso hymno , scire cupient , quid impietatis poetæ crimini dari
potuerit ! Sin illorum conjecturas divinare possum, autumabunt alii, id vetuisse Athenienses, ne
laudaretur spado quantumvis virtutem professus, alii interrogabunt, num id, ne servus Bithynus,
ne rex, ne tyrannus quamquam justus ? Gravissimum sane Græcis videbatur præter laudem nullius rei
avaris, cum Hercule, Achille et Ajace componi. Sed non tam de argumento , quam de forma et
nomine poematis adversarios egisse, discimus ex Athenæo, cujus tempore descripta Apologia Aristote
lis extitisse videtur. Nam introducit Athenæus XV. p. 697. Nostrum ex illa hæc proferentem : u
$e àw wora 'Eeusiae Swalw &c dSavdry reoaigodutvos , &• 8wnré óviua xaruoexudaéw κα) α9awart.
δια τίν φυσιν 9cvA£usvoç iriroepioig dv rigais. Attamen suspicionem suam praemisit quasi : iv rj
'AtoXoyiae , ii μη xariysvsai è aéyoç. Jam vero quod a scriptoribus supra citatis relatum est, poe
tam damnatum esse propter hymnum vel paeanem , id non sine emphasi , quam rhetores vocant, dictam
scias. Paeanas enim antiquissimo tempore nonnisi Diis , primum Apollini , tum Aesculapio, Dianæ,
Castori et Polluci celebrandis dicatos fuisse, pluribus demonstravit exemplis Kries in libro de Hymn. Vete
rum, maxime Græcorum, p. 25 et sqq. Athenæus vero, ut Aristotelem excuset, cantionem ejns
ne esse quidem pæanem , sed Scolion potius esse censet , quo genere , etsi sæpissime res seriæ,
tamen ludicrae quoque et amatoriæ haud raro tractarentur. Erant enim Scolia secundum Eustathium ad
odyss. H. p. 1574. l. 14. rd uv ακοπτικά, τά δι τεός ieoera, roÅÅæ g) oerovaia. Carebant
scolia sanctitate et religione certe ea, quam pæanis auctor præ se ferebat. Sed tandem audiamus
Athenæum : oeXXa ßv και το υπό τοῦ πολυμαθε•dtov yea@r 'Agi*oriâovç çç 'Egusiav τον 'Aragwia,
e$ raii» iri &c à tàv tís aore$sias zatd toö ©iXoa6(pov yapiv driveyxdusvoc Anu>oç sic a$
ri ragarwsvar8sic öw' Eveußíåorroc, &; drugo$itos g) £8ovroç iv τίς avaaitiois $onuigai iis rév
'Egusiav zraudva' äri à *aìàyoç oùàuíav äußaaiv raeixai το έσua, dÃÄd töv axoXù ã ti g;
a$$ $1}• i*iv i£ avrís tís íísas , q)averé ív ztoifaeoe: 'Agitd roaduox§s et cetera, quibus addit:
iy3 Jv oùx oi8a, si tk ti xatióiiv iv τοῦτος 8jrarai zraiavixòv i}i«ρα* αagí; öuoXoyoivroç roù
yryga¢ëroc, rurtxivtnxivai τον 'Eguslaw, 8i %v signus aëç yde qiXiov uogèåç ($•i») 'Aragvi$ irrgopos
πλω χέωσει a$ydc. ovx ixai à ojtt tö taiavixbv irínua , xa8drie & eic Atiaeav8eov τον Στae
tidrnv ygaqoís óra; waidv, £• φήσι Aoögis iv τοις Σauiov iaeryga¢ouiioi; £;oi;, 48o8ai iv Σd
uw* rai:, %' iri gì ó tis Keatsgöv töv Maxeöéva yea%äg , $• irixrjvato 'AX£ivo; • AiaXaxtixàç,
$: qnoeiv 'Eguirroc 6 KaAAuudzoç iv τφ πεωτο τιοι 'Agitoriâovç* éàra à gì o$to$ in At%i:
Avg%wro; yj tivo; ^rai8$c. rg) 6 ti; 'Ayjuova à tów kogi$9iov 'A^xvdvns *atiga , öw &%vri xogi$
§•, £zei tè zrauasùàv iríp$íyua. *aei9sto 8 avré, IIoAiuov 6 zriginyntíç iv tí ^rgo: 'Ag«•8iom
irircx;. g) & iis ItoXuwaiov % tον re£tov Ay%*tov ßaoiXu%avra raidw isiv, öv äÖovai 'PdBoi.
$yu yag t$ i$ aeaidw, ir%9tyua, &c pnri raaey8; iv τφ πει τόν iv 'Pö% §vo i$w* iw' 'Awtryá
i, à gì Anunrg(» qnae piáézaeo; 'A9nvaiovg äöaiv zraudvac , toùç aetaeoinu$vovç ùztó 'Eguiaerov roö
rwjwoë, ipaßíåÀów xtvouivav r&v zaiœwas zoinaavtov 7roAAöv %g) toö 'Eguoxãovs *goxgiSirtos:
{6

unde quum simul discamus, illo tempore plures homines veris paeanibus esse celebratos mee habnisse
quidem Aristotelis carmen acclamationem (in>9avua) paeanum; ij ^raid , quam quidem plurimi, nec
tamen omnes paeanes habebant , teste ipso Athenaeo; inde proficiscitur , justam causam neque sophistis
fuisse, cur cum maxime Aristotelem criminarentur atque punirent, neque nobis , cur poetico ejus operi
paeanis nomen detrahamus, tum a plurimis scriptoribus, tum ab Eudemo accusatore tam efficaci sue
eessu inditum, ut Aristoteles, nisi ad aconitum hauriendum damnatus , vitae taedio obiret, qnod tamen
hic neque arguere neque respicere necesse est. Plura tamen de hac re invenientur in Stahrii Aristote
liis p. 452. Ne ipsi vero invidi operam, quam hoc nostro aevo viri docti naturae et rationi paeanum
et scoliorum discernendae impenderunt , nihil pensi habere videremur, senis maxime venerabilis et
quasi Nestorei voluntati obsequuti sumus, Ilgenii , qui, fere quadraginta abhinc annis, libro inscripto
$$$ua, quo carmina convivalium Graecorum metris suis restitueret et animadversionibus illustraret
praemissa disquisitione de hoc genere carminis, p. 137. etiam Scolion Aristotelis inseruit , postquam,
exempla non omittens, docuit Paeanas ab hymnis , qui facta deorum laudabilia'aut virtutes eximias
enarrarent, eo differre , quod paeanis argumentum aut precibus eonstetisset pro avertenda aliqua cala
mitate, quaecunque esset, aut gratiis agendis pro praestito in re gravi et ardua auxilio aut propitiae
voluntatis imploratione. Deinde quo diversum demonstraretuf argumentum Aristotelii ad scoliorum po
tius rationem accedentis, ,,Aristoteles autem, ait, virtutem celebrat; ab hac ad Hermiam fidelem ejus
cultorem transit, quem, mortalem esse , tantum abest, ut neget, ut etiam diserte affirmet, nihil neque
a virtute neque ab Hermia salutis expetit, sed factis Hermiam perpetuo vivere ostendit.** Mallem
contra equidem, quod jam supra enuntiavi, carmen Nostri Odam in Hermiam dicere et habere eamque
Pindarica arte conditam. Fortasse imprimis placebunt lectoribus Gensleri verba illa simplicissima p. 15.
libelli'inscripti: Aristotelis Hymnus in Virtutem , editi Ienae 1813: ,,Jam si quis de inscriptione hujus
Carminis quaesiverit , de qua veteres dubitasse videmus , idem et hymnum et scolion appellari posse
existimo. Hymnum lyricum esse, ex omni ejus argumento patet. Namque Virtus dea laudatur, ejus.
que vires, facta et in hominum animos potentia ita praedicatur, ut suum simul poeta erga eam amo.
rem, reverentiam et admirationem profiteatur. Quibus Hermiae laudes, quem ipsum in Virtutis gratiam
permulta fecisse et mortem subiisse docet, ad gratam ipsius memoriam recolendam gratique in eum
animi sensa declaranda adjungit. Idem vero Scolion esse inde colligi posse eredo, quod non usitato
et certO quodam metro conscriptum videmus , et in compotationibus, dum alia ejus generis carmina re.
cinerentur, ab Aristotele saepe recitatum esse legimus. Neque enim insolitum fuisse, laudes eorum
hoc carmine generum celebrari, qui vel de republica bene essent meriti, vel alia ratione gloriam sibi
comparavissent , ea docent carmina, quae in Harmodium et Aristogitonem , Ajacem et virorum, qui ad
Thermopylas occisi erant, laudes composita supersunt , neque non diis ipsis et quaecunque ut Dii eo.
lerentur, ejusmodi carmina consecrata fuisse , cetera , quae habemus, scolia in deorum superorum, et
Sanitatis ipsiusque Virtutis honorem facta testantur.** Quid ! Cur non Aristotelis carmen Sco]ion ,_
cari liceat, quum ita ipsa Pindari iriviaa , quae habemus, ab Athenaeo ita vocentur? Neqne prorsus
potest displicere judicii ambiguitas in re omnino reconditiori , quae fortasse nullo tempore magis di
siincta fuerit , quam nunc nonnunquam quid intersit , utrum carmen aliquod Romanze an Ballade dicatu-.
Ceterum illud poematnm genus maxime convenire videtur cum Francogallorum: Chansons » neque debet
in jis quaeri et desiderari summus quidam animi fervor et furor , sed praecordia remissa. Scolion vero
- 17
Aristotelis, quantùm equidem indagare potui , extra Opera illius, his libris servatum illustratumque
est !

Apnd Diógenem Laertium in Vita Aristotelis (v. 7.), quae quidem a Buhlio in vol. I. Opp. A
rist. recepta est , interpretatione et translatione adjecta. " In recentissima Diogenis editione, quam
Huebnerus 1828. curavit, simul. Menagii et Casauboni Observationes recusas invenies et ea hymni me.
aera, qualia dedit G. Dindorfius in ed. Athenaei. - - -

In Athenaei Deipnos l. XV. p. 696. (Casauboni animadvv. et translatatione. instruxit editionem suam
Schweighaeuser.) . . . - ·
- · · ·
- -

Iu Stobaei Florileg. Serm. I. (p. 6. ed. Grotii 1623.). Stobaeo vero ,. ut 'multa alia, ita Aristotelis
bymanum inseruisse, Gesnerum docuit Gaisfordius. .

In edd. Lyricorum.apud Henr. Stephan. 1560. 1566.1586. ap. Paul. Steph. 1600. 1612. 1626. et Hie
ron. Commelìn. 1598. - - - *

1604. In Corpore Poet. Graec. trag. et com. lyr. etc. Genevae, p. 135. -

1614. In Lectii opere : Poetae graec. vel trag. com. lyr. epigr. Colon. Allobr. fol. 2 voll.
1647. In Jul. Cæs. Scaligeri Poetic. lib. I, p. 108. ~ -

1722. Aristotelis Hymnus in virtutem ed. Mich. Maittaire, in Miscellan. Graec. aliquot Script. carm.
Lond. Nr. 5.
1747. äbersetzt v. Ebert. Satis accurate-versibus homoeoteleutis , * in hujus dissertatione : von dem
Laeedern der altem 6riechen. .
1764. In : Hagedorns poet. IVerke, T. III. (ed. Vindob. 1789. p. 242 — 247.), ubi repetita est
Eberti translatio Germanica et illustratio hymni invenitur secundum dissertat. Francogalli. IDe la Nauze;
Mém. sur les chansons de l'ancienne Grèce, ex : Mém. de l'Acad. des Inscr. T. IX. p. 315. :
1772. übers. v. I. I. Eschenburg, in : Horazens Episteln an die Pisonen und den Auguftus, mit, Kom
mentar und Anm. von Hurd, aus dem Englischen , p. 166. ubi non solum anonymi cujusdam Angli (quem
Tyrwhittum , Arist. Artis poeticæ editorem , esse suspicatur Jacobsius,) , emendationes temerariæ, a
Koeppenio postea in textum admissae , in notis proponuntur, sed etiam interpretatio Thomae Nevile
Anglica haud implacida, attamen liberior , et Eberti Germanica atque commentatio Francogalli de la
Nauze : de Scoliis, translata ab Hagedorn. repetita est.
1773. De Ari$toteles siolie zum Preise der Tugend, eon dem mrandsbecker Boten (Mi£. ciam;a,;,
in : Leipz. Musenalm. p. 151.
1774. Des Aristoteles Scolie auf den Tod des atarnischen Fürften Hermeias v. Pf. (Jo. Nc. G;. •
in : Taschenb. fiir Dichter,' Abth. I. p. 1. Leipz. - - -

4778. In (Herderè: Volkslieder, T. I. p. 269: Lob des Gastfreundes. Translatio liberior, sed ni.
tidissima. - -

1782. iibers. v. cir. Graf zu Stolberg, in : Gedíchte aus dem Graechtschen. Hamb. p. 303. '
*1784. Aristoteles Skolion auf Hermias (græc. et german.) , erläutert von I. H. Just. Koeppen.
Hildes. -

1787. Des Arist. Paean, v. I. F. Degen, ln : Anacreons Lieder nebft andern yr. GedicHtem, Al.
tenb. p. 194 & 288. — Vid. infr. rec. edit, 1821.
3
18 --

conr. Rittershusii et al. correctiones editionis Stobæi margini adscriptas publici juris fecit Harles
în Opuscul. suis varii argumenti. - -

1788. Cludius, in Diss. : von den Skolien der Griechen, II. Græc. c. not. et translat. Est autem
illa Diss. inserta libro : Biblioth, der alten Lit. und Kunst. 3. St. --

1792. Aristotle's Hymn to Hermias In : Universal Magazin, Oct. p. 291.


Translatio Britanni Burney, in : Annual Register or a View of the History, Politics and Littera
ture. Vol. XIX. p. 204- * * . - -

1793. Hymnus an die Tugend, v. K. Ph. Conz, ín : Analecten, Leipz. p. 8f.


1791. In: Brunckii Analeott. vet. poet. Græc. T. I. p. 177. cf. ejus comment. ad Anal. T. III. p. 32.
1794 et 95 : in Anthologia Græca ex rec. Brunckii , ad quam Indices et Commentarium adjecit F.
Jacobs., Lps. 5 Voll. – I. p. 110-111. Animadv. I. p. 362-367. (text. recus. Lips. 1813 – 17 apud
Dyck, et 1819 ap. Tauchnitz.)
1796. In Rambachii Anthologia Græea, Berol. (Recens. in Allg. Lit. Zeit. 1797. N. 346.)
1797. übers. v. I. D. Hartmann. In : Allgem. Gesch. d. Pæsie, Leipz. B. I. p. 599.
1798. Ilgen in : zwóàua. convivalibus Græcorum earminibus, præmissa Bissert, de hoc genere
Poeseos, Scolion Aristotelis inseruit p. 137. cui addidit animadvv- et plures translationes, e. g. Grotii
et Maittarii Latinam, Anglicam Thomæ Nevile, et saam Germanicam.
1799. Aristoteles Hymnus an die Tugend, v. L. Th. Kosegarten, in Götting. Musenalin. p. 153
1798. Græc. et c. not. G. B(urgessii); recus. in Class. Journ. XLVIII. P. 369.
1800. übers. v. Seckendorf. In : Blüthen Griech. Dichter, p. 183.
1802. Matthiæ in : 'ExAoya) roint. s. Carm. sel. Græc. Altenb.
1813. Aristoteles Hymnus in virtutem c. commentario et versione (German.) ed. A. F. Gensler, Je
næ. (Non 1815 prodiit ille libellus, quod in Hoffmanni Lexic. Bibliogr., neque cum translat. Latina,
quod in Schoellii Gesch. d. Griech. Litt. invenitur.) -

1817. AegoríÀave rauàv- In libro, qui Lipsiæ ap. Weigel. prodiit : Anacreontica cum aliis
Lyricis, in usum praelecti. -

1821. Degen, in : Anacreons und Sappho's Lieder nebst andern lyr. Gedichten, Text und Ueberi mit
Anm. für Freunde des Griech, Gesangs. Lips.
1821. In : Berliner Gesellschafter, Nr. 179, tranlationem Germanicam exhibuit Stæpel, brevi dis
sertatione præmissa: Chanson nach I- I. Rousseau- -

1822. In Braunii Iibro Mogontiaci edito, quem non potui inspicere : Die Weisen von Hellas ale
Sänger, , oder Blumen griech. Lyrik, Elegie u. ethischer Dichtkunst. Uebers. u. erläut., præter multa car
mina atque quinque alia Scolia etiam Aristotelis Scolion, ni fallor, translatum invenitur.
1827. 'Açış oráAovç zxá?uov. In Mehlhornii Lyr. cum not. crit. et metrorum expos. Lips. p. 65
1830. Dr. Sluhr in T. I. libri: Aristotelia, p. 80. Germanice transtulit Aristotelis hymnum, Din
dorfii editionem secutus, seque in posterum illum retractaturum esse pollicetur. Benigne tunc excipiat
has nostras symbolus ! -

-- «» -

- - - - - --
-- ---- - - -*- * -
20

A Piztot E A ot • 2ko AI o N
EIX - -

E P M E I A N. e

'Agtrd 7roXtfjuox9s y£yti ßgoreig,


§igaua xdXXiyov ßiß ,
aëç ^rígi , ^rag§£v£ , poe@άς
Aeg} Saveiv, �aXótóg iv 'EÀÀdâ réruos ,
5 κg} révovç *A;vai μαλακοος άόμαντας.
- Töiov izri qgiva ßdAAeig
xagrdv t' a9dyator xgvcoö re xgravæ
κg) yoviwv μαλaxavyiftoio §' ö^rvov.
Σις δ' ίπκ iv Ai% 'HgaxX£; Afflas ts xoögoi
1 0 7ráÀÀ' dv£rAaraw £eyoiç,
adv oeyogtvovtsg 8vvaav.
Σοις οί π48oig 'Axi^Λιόc -'

atac *° 'A%ao Auovc :• 9ov.


Σάς δ* έπκεν φιλίου μοςφάς
15 kg) 'Aragvâoç ëvwg^Qog -

ds^fov zíeóasv avyds.


toryde aoíuos £ryoi;'
d9dyaróv ti puw aw£igoori Moöram,
Mwauoavvog 8%atges ,
20 Aoe £ev(ov aiQag a%ov&ai
qùÀiag re yigag ßeßaiov,

C o m m e n t a r i u s.
-

*.

'agusiav.] Dum apud omnes scriptores, a quibus supra nomen Hermiae cum Aristotelis comme
aoratam indicavimus, 'Epusías invenitür, Suidas et IIarpocration propter versum quendunr iambicum :
••xac &• g 8%og ipx*v 'Effusia;, censuere seribendum: 'Epulas, media syllaba brevi, quacum,
erilendi rwione sane conveniret versus hexameter Theocriti Chii: 'Fausiov fwctixov ró Ev3>ov
20

&ua 828Aov , etiam Etym. M. sub: 'Eguir. zagæ tã ig& *8 Aiyw, 'egiac g 'Eguiac • 'eguslae;
ag 8i yiv&oxsiv, 3ri iati gj 'Egusfiac àvop.a xóçiov ö avvoixo;. 6 teirearec. cixui« 8i àixerto zrg,
'agurroríànw — , rg) 8i yvdaxeiv, ος λίγει ο xoigo9oo'xóç aù ròv ég9oyea@ias aëroü, àd roü i ygd.
qitai , &• rae' 'Aeiatoriai, Eόνοῦχος έν κα) 8öXoç â 'Eguiac. Sed minime ab igíæ derivandum esse
videtur illud nomen , quod potius a fluvio Hermus derivatur , qui , e Phrygia ortus , fines Bithyniae,
nnde Hermias Bi§vvös, et Mysiae, in qua Atarne, ita alluebat, ut per Lydiam in sinum Smyrnaeum
proflueret. 'Eeuis facit 'Etuaioc et 'Eguaixóç , dum ab Hermo nomen habent plurimi homines Asia.
tici, Hcrmachus Mitylenaeus , Hermachus Chius , Hermacreon et Hermagoras Rhodii, Hermotinus et
Hermogenes Clazomenii , Hermodorus Ephesius , Hermippus Smyrnaeus, Hermippi avèrèç 'Aragvsitae
mentionem facit Herodot. VI. 4., servi Hermiae et Aegptae Cicero in epp. ad fam. XVI. 15., servi Her
niae, quem lycon liberum dimisit, Diogenes Laert. V. 4, 9. : «i®inum 'Eeusiav. Nolis cum Hermia
Atarnensem confundere illum qui paulo post vixit et ita describitur a Polybio V. 41. (ed. Tauch.)
δ δι 'Eguuias fiv p.£v d^rà Kagias, iré*m % ir rd zredyuætæ, $uasuxoö taótáçoç tavtnv aör£ *ir
Aeris v iyxaigia avto;, xa8' oös xaigoος iaeoiiiro tiiv izri ròv Taögov seatsiav, et q. sq. Historicum Her.
miam commemorat Diod. Sic. XV. 37.: ròv à avyyga¢iav 'Eeusias á Ma3vuméïoç râv töv $ixaxuxà
orówra£iv eig roörov töv äviavróv xatisgeßa etc. Ita etiam Hermeam, qui Scholia in Platonis Phaedrum
scripsit, et ejus filium scriptum invenimus, qui commentatus est in Aristotelis Categorias: ix t&v aor
ovriöv 'Auuaeviou toü 'Egusiov (Buhle I. p. 51. et 294.); ita etiam Hermias scribitnr philosophus Chri.
stianus, cujus Aiaqveu$; tòv £« Qi^oçã@av vel Irrisio gentilium philosophorum, saepius cum adnotatt,
Hieronymi Wolfii, rectoris quondam hujus Gymnasii Mulhusani , edita est. Itaque censet Gaisford. ad
Herodot. I. 160. nostri Hermiae nomen restituendum esse IJlpiano ad Demosth. Phil. IV. p. 81. §. 46.
•ag 'Egwiov (vel “Egusfov ; vulgatur <raeoe ta£ov), roü advoJxov , äv yèv dvdrtarov iroi*«arte,
c:exovrae 'Ataevia;. — Atque versus ille jambicus ultimam dipodiam antispastum habet, utpote metro
Hipponacteo conditus vel Choliambicus, qualis legitur in Excerptis ex Chrestomathia Helladii apud
Photium cod. CCLXXIX. p. 596. Apud Theocritum Chium autem verba 'Egufiov EößovXov per Syni.
zesin comprehendenda sunt lectori. Ceterum videndus e$t de varia scriptura 'E£umiac et 'Eguias etiam
Ign. Rossi in comment. Laert. (Romae 1789.) p. 84. et sq. ubi simul corrigitur Suidas et Menagius,
qui frustra versum illum ad alium Hermiam quam Atarnensem referri debere docet. — Tanquam ap.
pendix ad ea, quae supra de familiaritate Aristotelis et Hermiae narravimus , accedat hic mentio i;.
belli, quem periisse dolemus , indicati apud Eusebium de Praep. Ev. XV. 2. verbis his: <rue} μέν ε:
^'erusiov κα) της *Agi*ori%ovs ^tgåc aùrèv qi^fas dåÀoi τε πολλοι συχνεχεαφaai • • •g 'Arxx.
xév, o% tοις βίβλίοις ο ivtvxwv ztigitaíattai 9λασ@nuâv avtovç. Conferantur etiam, quae ,,„.,,.
tiori tempore scripsit Larcher: Sur Hermias d'Aristote, in Mém. de l'Acad. des Inscript. Vol. CXLVIII
p• 208 — 251. Göttling. ad Aristot. Oecon. p. 131. Stahr. Aristotelia p. 73: Ari$toteles Resee ,...,
Atarneus. Aufenthalt daselbst beim Hermias. Sin capite XLVI. Tertulliani Apologet. adv. gent. Aristo
teles ipse Hermiam turpiter prodidisse dicitur, jam viri docti , quibns assensus est Stahrius, recte scer
serunt , locum illum unius corruptum esse neque posse solam auctoritatem Tertulliani, etiamsi Iec;,

- - ------ -- - - --- -
- - - --- --- - - -
24
bene se: haberet, ad narrationem stabiliendam sufficere. Jam vero talia addidisse accusabimur, quae
hic non necessaria esse videantur, quamquam plurimum.interesse oportet auctorem Hymni in Virtutem
lecturis purgasse.
- - -

- ** ' . ' • ' .' . ' ' * - · · · · ·


V. 1. 'Agitd] Gensler in ed. sua hujus scolii, antequam ad interpretationem carminis transiret,
plura de radice et significatione vocis digera praemittenda esse censuit. Sed quid illa voce Aristo.
teles significare voluerit, optime ex poemate ipso intelliget, quicunque haud ignarus est amplioris
significationis, qua vox; dgiri probitatem et honestatem, sed etiam omnem
et Virtus non solum animi
sentiendi et agendi, rationem comprehendit, qua quis laudem et honorem sibi paret, unde simul intelli

gitur, quid sibi velit additum illud zroAíuox8s , quocum conferas Sophocl. Oed. Col. 1198. ed. Brunck.
** ••«•«*• *••juox§os i%; tk «• «audta, iii et q. s. Koeppen interpretatur: *o*, u4x9o.
*a£izavza di$$aeos, aut # adv *o%% w%x% «tätai. Dicitur woX. "Agns Eurip. Phoen. 795.
dire Orph. Hymn. LXVII. 10. - Qioc Chrys., de Saeerd. Herder vertit: schwer zu erroengen. — Quod ad
ageri et virtus adtinet, Ciceronem audiamus: Tuseul. v. 24.: tardis mentibus virtus non facile comi.
tatur. Jam vero Pindar. ol. V. 1. 'r!n*âv dgstâ• •g**®dvoev d&tov yXvxvv*•'oavuriae et q. s. et
Hesiodus (O. et D. 311.) virtutem componit cum divitiis et gloria : *Aoçrç 8° «est? <g) κῦδος èzrnáti,
qnamobrem his ipsis verbis laudatis Plutarchus de Aud. Poet. censet, drr} áëçrç í 8vvdutæ; 3 rrv
xias í rivos éftoiov t? detrâ zu ze;9ai ròv roimriw. Idem hic Hesiodus v. 287: tí; 3° desrjg iög&
ra $e rgordea9iv i8n«ev 'A9dyaro, et Xenophon in narratione Prodici (Mem. socr. II. 1.) Hercu
lem inducit virtuti dicentem : *•• • de 8it«v dya9$ @ xa%v ovöiv άπv aediov και iriuxia $e$
%%aaeiv d>§e&rous. — ejr vró tivoç 7ro'λεος i*ti8vuiic tiuéaSai, tùv w6$v •©••ntior, síre órá
*; 'EXXd8og zrdanc díàç iw' agstâ §avudéç9ai , tjv 'EÀÀa?a *sigatiöv s% roiijv. Quae tamen cui
non sufficiant, is adeat ipsius Aristotelis libr. II. Ethicae Nicomacheae, quam Michelet, qui nuper illam
(1829) Graece edidit, interpretatus est in libro : Die Euhik des. Ari$toteles in ihrem Verhältnisse zum
Systeme der Mora!, Berol. 1827, in qno omnino Aristotelis virtus, tum quam exercuerit (p. V.) tum
quam docuerit, adversus obtrectatores defenditur. — Comma , quo plures edd. etiam IIgen sejungunt
digiroe et ^roAduex8e , mihi non placuit miraque visa est scriptura illa : apud Diogenem Laert. ed.
Kransii (Lips. 1759): de. 7roXvuox8£yévei , quod Latine est redditum: virtus laborioso generi morta
lium ! Omnes Germanici interpretes aptioris vocis inopia coacti reddiderunt destæ: Tugend, excepto
Ilgenio, qui vertit : Bravheit; malim: Ehre, Lob, Ruhm, Nachruhm.

yévei ßgoril»,] Haec verba efficiunt in Casauboni ed. Athenaei jam secundum carminis versum ;
etiam apud Scaligerum in 'Poetica , apud Brunckium in Analect. vett. Poett. Graec., et apud Buhliuim
ed. Arist. Vol. I. Sed conjuncta invenio illa apud Diog. Laert., Stobæum, apud Brunck. ad ealcem
Anaereontis ed. an. 1786. p. 84., in Dindorf. et Schweighaeus. edd. Athenaei, apud Gensler. et Maittaire,
qui totum versum ex puris anapaestis compositum putat, quum media syllaba in 93^ telae, sicut in
iwaii ll. I. 456., corripi queat. contra Ilgen, conjunctioni illi assensus, primum carminis versum
dicit anapaesticum logaoedicum in trochaeos exeuntem. Neque dubiumt est, quin versus longior nume

- --- -- --- - p. •
22

ris continuis hic ut sexcenties alibi restitui debeat. Vitiose autem comma post ßgorsk» a Genslero
omissum est; item in Casauboni ed. Athenaei.
*

Síg. κάλλ. βίος] Maittaire, ut hunc versum anapaestico metro continuaret, mallet legere (nec
tamen ita scripsit): Síg. [3ίφ xd%urov. Nemo illum secutus est , nec quisquam Buhlium, qui pro
vulgato ßiß recepit ex Sylburgii emendatione: ßio, doricum Genitivum, quem tamen casum equi
dem hic minime tanquam magis poeticum praetulerim. Eandemque emendationem jam lacobsius docte
refutavit in Animadv. p. 363., ubi docet 9i9 positum esse pro hominibus, cf. Davis. ad Max. T. r.
p. 539. et Reiz. ad Lucian. T. II. p. 710. Quod vero ad §rigaua adtinet, a Dalechampio reddi
tum: indago, ab Eberto : Beute , ab Ilgenio: Iagdpreis , a Stahrio: der Iagd des Lebens schönster Preis,
inde quodammodo suspicari possumus ; poetæ hanc cum maxime imaginem obversatam esse , quum for
tasse saepins feras venaretur, ut animalium historiam et partes eo accuratius descripturus. Quamquam
simili modo venationem ad alia studia transtulere tot alii , ut modo aliquot scriptorum loca commemo
rare liceat: Hesych. interpretatur per: sieeua » H. Stephan. ex Plutarch. de prud. anim. eomponit
dyeav «g) §ieaua; saepissime in oratione soluta: 9ngâv öáßov , xi;?os, àvoua, «daXoc. Neque ne
eesse est didicerit Noster illam comparationem a Socrate , qui dicit Mem. Xenophont. II. 6, 28:
sic tív ?%• καλόν τι καχα9• §íçay, etenim Sophocl. Oed. Tyr. ed. Both. 528: tveavi$æ Sneâ,.
Gensleri exempla accedunt ex Eurip. Iph. Aul. 960. 1162. et 568. ubi §ngsöiv dgitdv , et Cludii ex
Eurip. Hel. 192: 8ígaua ßagßarov zr^ditas äåÀavi$$ xägau. Iacobsius attulit ex Eurip. Orest 834;
£ίμεviai §£paaa 8;eudoeis.
. Α • • -

vàç ^rigi] Commodissime et vere luculenter a poeta per anastrophen pronomen prae ceteris ver
• - - . . • . • - - » - -

bis in initio versus collocatum est sicut mox toiov , αεί , οτάν, σοις et oeoe;; quales quidem veneres
carminis graeci transferendo in recentiorem orationem reddi minime possunt. Quare equidem 'accentus
retractionem in praepositione tanquam genus encliseos non negligendam esse censui, quamquam scribo
alibi cum aliis: píáns dwd zrate@o; ainoe, et rec. editores, Gensler et Mehlhorn, exhibent «&;
regiae — Etiam post Saviiy et zrffltuos commata necessaria duxi, quibus subjectum , quod dicunt, a
praedicatis distingueretur. Mehlhorn ne frag§ävs quidem commatibus inclusit.

&a%t%] Maittaire refert unam editionum, quas consulnerit, £, exhibere lectionem ®¢r¢,
quod etiam Scaliger retinuit ; sed vitiosa est ; ceterae: άλωτος, quod Maitt. dedit. Sed doricana
formam ab Anonymo ap. Hurdium restitutam, quamvis conjectura modo, hodie tuentur Gensler et Ilgen,
qui sibi Brunckium praeivisse dicit; attamen Brunckius in Anal. dedit ζλοτάς. Etiam Buhle, Mehl
horn, in ed. Anacreonticorum , et Huebner in ed. Diog. Laert., ergo simul cum Dindorfio , prae
tulere: ©aX«rès , quamquam paulo post: t^ivai, dum constantius Carminum Convivalium editor;

v^dvau, in textum recipere ausus est. Atqui facile hic erratur. Hesychius: �wrës, Auaxa'gror.
iv 'EXXd%] Desiderabatur praepositio ap..Athenaeum, cui illam restituerunt e codice veteri ipso
23

qne Diogene Dindorf et Hübner. Desideratur etiamnune in Steph. ed. Lyric. , in Scalig. Poet., Brun
ekii Analectis, attamen hic ad Anacr. Diogenis lectionem retinuit ; ita etiam Anonymus Anglus et jam
Maittaire tredecim, quos, consuluerat, librorum, omissionem spernens. . At vers. 4. et 5, non, quod hic
vult, anapaestici sunt, ut aut admittatur pes Creticus in primo loco, aut $ brevietur, etiam ante eon
sonam aut legatur g) 9aevisiv et κα) τλίναί τι τάτους; sed utrumque versum constare ex monometro
trochaico et trimetro dactylico, jam lIgen vidit. Quod vero ad aestimationem virttuis apud Graecos
attinet, bene Gensler comparari jussit Xenoph. Mem. 1, 19. Sophocl. Electr. 1027. et Scolion , quod est
in Brunck. Anal. T. I. p. 123. , apud Ilgen XLI., ap. Hermann. de Metris Graec. p. 453., apud Diod.
•ogiè avyyga¢iis uévoi,
Sic. XI. 11. (ed. Tauchn.), hisce verbis praemissis: Auázree ovz oi των
iaxae g) ro%oi töv rointév xa8dusnoav aötöv τάς άνθέayaSias* &v yiyoms g) >iuaιίχς ο με
aeora$ , d£iov tís 'Ae s tíc avtöv zro iía ac iyx&uio v» iv ά λέχει ' (metro ab Herm. restituto,
quamquam in illam Diodori ed. non recepto, quae breviores versiculos retinuit; conf. Gaisford. Poet.
Min. Gr. Vol. III. ed. Lips. p. 164).
*$w iw eeeuordλauc 8 a vdr t awr
sün$e;c pā dē tūza, xaXóg 8' 6 * 4 t pro c —
d % anxéç oixstäv
εί}οξίαν 'EÀÀoe}ος είλατο.
pragtvgii â Aeoviac
8 •*derac ßaaiXsùç detrâs poeiyaw λαλοικος
xóçu^v, diva 6v rs x£o;.
Tot versus me ex carmine illo per Graeciam fortasse maxime decantato quondam et notissimo ex
scripsisse, quot Aristoteles poeta cum maxime recordaretur, nemo aegre ferat, quaeso. Non tanti autem
- - - - -

faciendum est judicium Gensleri, versus 4. et 5. esse transponendos , ut xAifta% servetur. At, quam
vis decorum, pro patria mori , nonnunquam majus est nec absurdum summis laboribus et aerumnis pa
triam servare. Ergo «λίμαξ inest in illa verborum et versuum consequentia. Alterum illud κο}
est pro: et jam.
μαλακους άκαμavrac.] Buhlius refert, Casaubonum apud Athenaeum inter has duas voces inse
rnisse «j, quod tamen ibidum non invenio, neque apud Diogenem, sed ap. Stobaeum , a quo so
io recepit Maittaire, qui simul malit legere : •' dxduauras, ut anapaestico versui consulat. Omisit
ipse Buhlius, Brunckius ceterique rec. editt. cum vett. Etiam Iacobsius dicit per illud «g) versum
pessumdari. Ilgen autem, cui assensus est Gensler, putat gj insertum esse ab iis, qui credidissent
sicut waXagovs , ita etiam dxduaytas ad révovç pertinere; pertinet autem, ex Ilgenii sententia, ad
"EXXnvaç , qtiod lateat in 'EÀÀdà. Profecto poetice , similis enim invenitur subjecti , quod dicunt
grammatici, indicatio apud Eurip. in Phoen. 22 : aeargéæ 9' i*la xatequàçn, Avros è (i. e. pater,
ex : rare$a) ßøøç redc 8uo8unto aeirvii, apud Sophoclem in Trach. 258 : £exstai wöÄuv t$v Ev
gvraefav. révès yde utrairicw — h. e. rögvtov. Sed, licet poetice , incautius tamen Aristotelem
verba ita, contiguas quasi domos habentia , collocasse dixerim , quam quin dxduartas cum μαλα
%4 - \

eo$; copulari deberet, conjunctionis particula omissa, qnod et ipsum. poetice est institutum, meo id
non poeticum est , quod axapwawac ad<rivovs refertur, lieet adversante Hgenio, qui ad vocis dwd
p.avraç originem provoeat, et spernit Cludii interpretationem : oó*?iaaeitovras ejusque trànslationem
Germanicam: raftiose Arbeit , quam seeatus Stöpei vertit : r«fttowes I)ulden. Spernit: figenitis simul
exempla ex Il. 6. 239. 484 Pindar. Nem. VI. 68. (ed. Dissem.) Videtur vero illum indúxisse Buhlii
translatio „et labores perferre duros' indefessum“, quasi dwdwawr«. Buhlius, et Brunckius voluere
singularem versum effici verbis : dxduarta;' toeier. '. | . . .. . . . . . . -

Töiov] Hoc verbum in Casauboni ed., Athenæi ad antecedentem versim additum est, idque vitio
e sine inte unctione ; etiam ste han. et Scali er incipiunt sequente sed ve ersum: ifi «
;';'"'"'''";. E. M. et scaliger incipiunt sequentem versum; i$ @&, sed versus - - **

* - . •
- • • a • - `. - - • · ·· ... .
zagrâv τ' α9dvoetov] Hæc verba in vett. edd. Athenæi et in Brunckii Analect. versum per se
explent, dactylicum trimetrum Archilochium; sed quis ita hodie dissecare malit , carminum. numeros, com
tinentes ! Nec tamen bene cum antecedenti versu conjunguntur in, quibusdam edd. vett. etiam in Krausii
Diog. Laert., ubi pro t' legitur eis, vel quod aliae edd. et Grotii Stobaeus habent : äç. Quare
Maittaire vult , verba illa mente sic excipiantur : irâ tôiov wagztów a3dwarow i$&xxtis Q^g£va. Quae
tamen constructionis mutatio aeque atque haec : is r. x. d9. iaeigdáÀeic @gívæ, cum scolii cantione
minime convenire mihi videtur , quamquam etiam Stahr vertit : Also herrlicher Frucht zu Lenkft dw dea
Sinn. Nec Maittaire quidem improbat lectionem aliam : «agrâ r' d9dyatov • additque: ,,Aliquando
suspicabar i; d9dwatow posse reddi : in aeternum, immortaliter, uti : εις. xaA6v , vel is <a>,
commode , H. Steph. ex Platon. et Xenoph. Sympos.“ Neque amplius conjecturae placent hoc tempore,
«qualem proposuit Anglus anonymus apud Hurd. et Eschenburg. ad Horat. Ep.: -

röiov i^fi q>giv' £goeta ßdâÄçiç,


xae^ràv òigeiç â&dvatov
*. zevoeoü re xgiroea, g) yoviaw, -- ' *. - -

paÂaxavyntoeio §' ütvov. - - - . . . . . . . .


Nihilominus autem illa conjectura arrisit Brunckio in Comment. ad Anacr. , Jacobsio qui anonymum
t«iieiier verbum illud igwta supplevisse dicit, et malit legere : καετόν τ' ά$dvator ©igsis, $t.
penio, Degenio , Stoepelio , cujus translatio sequitur Cludium, qui simul cum Brunckio post Qégéi;
inserit r' (quam literam Buhlius falso tradit jam ab Anonymo additam esse), et , profitetur , se malle ;'
inserere, quod etiam expressit in translatione Germanica. Eandem lectionem (excepto : uaAaxavx*
toio) retinuit ed. Anacreonticorum. Gensler hujus transpositionis periculum fecit :

röiov i7r\ q>givoe xag^rów - *. -

ßaXXeic, d&dvatdv ts
zevoro$ ts xgirræ g) yoviam - - - . . ' . -

uaXaxavxnroio §' ύπνου.


Iigenius antem, dum scribit :
*•tov iaei q>e£va QdXXuuc
*-•

zægrè agi' dSdvatov,


ingeniosius quidem, quomodo solet , molestissimum illud εις sustulisse videtur, (quod, ni fallor,
errore quodam ortum est ob similem sonum in antecedenti ßd^λεις et 'sequenti xgeiaeaea), nee tamen
minus languidum illud affl* est post xag^rów ßäåÀsic. Describendos ideo censui esse versus 7. et 8.,
quales Mehlhorn. in Anthol., ubi tamen «agröv(r'] d8. scripsit, dum p. 421. pröponit : «agrè a$y d$.
et Huebner in ed. Diogenis reddidit ex Dindorfii Athenæo, unde etiam xgtio or« pro vulgari xgíoraa,
quod habent ed. Athenæi, Steph. ed. Lyr. et Analect. Stobæus xesiaeorowa. Menagius et edd. Laertii
Basil. 1533. et Lips. 1759. xeiioeoeor, quod Maittario et Buhlio ut voeativus ad dgstâ referendum, mihi
-- - - • • ' - - • v • - • • . -

autem vitiose scriptum esse videtur , utpote jam remotius ab ægttæ, Offendit sine dubio interpretes
illa particula : *', dum non recordabantur, pro : 9d^Aeig ärï ®gívæ roiov xag^oev dSdvatdv rs xeäoraa»
ts xgvaoö , poetae, sententiis abundanti et quasi fluctuanti, etiam dicere licitum esse : 9. i. ©e. t.
xagorã re a§avatov xgvaoö ta xgiora.© , sicut Latinum illud qne non suo, certe seriori loco positum
est ap. Tibull. I. 4. 7.: ne capiti soles ne noceantque nives, Horat. Od. I. 30, 6. II. 19, 31. Sat. I. 6, 42.
De Græcæ copulae ra trajectione conf. Dissen ad Pind. Olymp. XIII, 97. Nem. III. 12. et copiosius jam
egit de illa Schaefer in Notis ad Gnomic. Poet. Graec. p. 366. , quamquam idem, quae est ejus in his
rebus summa intelligentia , addit: talis copulae positura toties occurrit, ut qui exemplorum hujus idio
matum numerum inire velit, non minus ineptus sit , quam qui instituat numerare arenas. Ita insolen

tiorem illius te collocationem cum vulgari permutant codd. manusc. Platon. Crit. I. (vid. p. 102. ed. Stallb.)
saepius orta est illa attractio aut propulsatio ex vi pronominis; sic ap. Herodot. VI. 86, 1: taüta rs
•, inxtyouivw και Θov^svou$ 3 ap. Plat. 1. 1. iv τοσαύτα δι σχευπνία και λόγο iiiai; ap. Plat.
Menon. 41. ante Seiovg ts oöç äÄ£you£v % tοῦς πointixcöç, (pro : o$c ta) supplendum quasi est
toiovg ; Aeschyl. Prom. 489: oriyéç rs Beáé @άσιν εύσυμόi te. Apud Nostrum quoque hanc vim ex
serit illud roeiov. — 9d^^eiv £7r$ @gívæ est: animo injicere, offerre. Nisi pari verbo, certe simili
modo dicit sic Homerus II. XIII. 82: xdtun , tív aQiv §s$c iu9«λα 8uu8, XVI. 530: uévoç ài oi
$u$æXe 9vpwç, sic alibi kgaros et α9£vo;. Sed Sophocl. Trach. 126: dvdXynta ydp oöö' 6 wdytæ
xgaiiov ßaaiXsùs iri3aAs (proposuit, objecit) §wardis. Est vero «aeréç i. q. d9Xov, praemium,
honor; sic supra in Simonidis Scolio: desté; u£yav xdauov aiyajv ts κλέος, Pind. Ol. V. I. .
%n%äv dgsräw g) si@dwaw dotov yXvx£v, quae verba Thiersch vertit: des hocfiragenden ThatruMns
und der Kränx' anmuthreiche Bliith'. Dissen intelligit egregiorum conatuum laudes poeticas. De iisdem
cogitavit Aristoteles poeta xap7rdv scribens, de carminibus , de hoc scolio ad posteros perventuro et
vere prodito, in Hermiae gloriam. ' Nam dicit recte Horatius Od. IV. 9, 29: Paullum sepultae distat
inertiae celata virtus. Conf. extremos illius odae versus huc pertinentes et III. 2, 21. : Virtus reclu
apyxenoph.
dens immeritis mori coelum spernit humum. Singula Virtus enumerat Herculi sua praemia
Mem. Socr. II. 1. ita concludens: Braw 8' £%&y tò rere«uííor rixog, ov μετά λί8ng άτιμοι κύτω
e$$æ $*d uifuir; rá dí zrjvov άμνον μέτοι §άλλονσιν.
- - Æ
26

Yoviwv] - Certe Aristoteles non sensit id, qnod notat hie Gensler: „Virtutis praemia majoribus quo
que, g) yoviw , potiora dicuntur, quoniam propria merita majorem dignitatem, quam fama majorum,
nobis comparant.“ Et miro modo, (Iacobsius dicit: sine justa causa) suspicatus est Sylburgius, huic voci
vov£oew mendum subesse, saltem tropice eam accipiendam esse pro subsidiis , quae a parentibus nobis
quotidie praesto sunt. Stahr : lesiegt edlen Geschlechts IVerth. Contra Ilgen : »yovçiç est in con
sueta significatione capiendum ; virtutis enim studiosus parentes deserit, mulierem , liberos, vide v. c.
de Achille Il. 1, 410. a , 507. Odyss. s, 34.: âç oùôv yÃüxiov *: wareâos edè roxí$ yítra.
Pind. Isthm. I. c. ti pláregov xs%äv toxiav dya9dic 3° Simul idem vult conferantur verba servatoris
apud Matth. XIX. , 29. , cujus comparationis loco alteram potius exspectaveram illam : sicuti vir uxoris
ducendae amore captus patrem et matrem deserere jubetur , ita Aristoteles sortem eorum fingit, qui
amore gloriae, tanquam virginis formosae (uoe@ãç) ardeant. Klopstock in operc scenico: Hermanns
Schlacht (p. 74. ed. Hamb. 1769) : Aber singt mir nun das Lied derer , die ür Vaterland mehr als ír
Leben liebten. Denn ich sterbe. (Alle:) *

0 Vaterland, o Vaterland -

Meir als Jutter und heib und Braut


Jlehr als ein blühender Sohn
JIit seinen ersten HVaffen.

Auaxaxavyjrolo] Vitiose vett. edd. Athenaei: uaXaxavyí téio, nonnullae etiam Scalig. in;Poet.
paxaxavyi toü , aliae edd. Athen., Diog. et Stob. waXawavynrdio, de quo Cludius: „welcher 'aber
Heinen Sinn giebt ; y ist aus & leicht entstanden.* Quamobrem legit μαλακαυχntoeio, etiam Koep
pen , explicans : öç i^ri rj waXaxfjae xavzärai , item Buhlius cum Kühnio et Brunckio. Neque H.
Stephanus vocem uaÂaxaéyntos in thes. recepit. Volebat Maittaire, quia pleraeque translationes ex
hibent: dulcissimo v. lenissimo somno, uaXaxardroio, de illa forma dicens: •, neque sane ejus
compositionem et etymologiam satis intelligo, nisi quod ex ua$axös et voce aliqua fiat, quam divi
nare nequeo.“ Maittario Mehlhornius, qui tamen waXaxavyjtoio edidit, in Not. Crit. p. 121. assen
titur, utpote aù et â, » et t saepissime confusis. Convenit Dalechampii: lenienti dolores somno,
cuin lieseiiii: avyävx dXyiiv. Sed etiamsi haec glossa certa esset, tamen ineptum esse , uaXaxatj
zwroc epitheton somni, certe judicat Ilgen, qui servavit uaXaxavyjroio, quod etiam Dindorf Athenaeo
restituit et Diogeni Hübner, qui conferri jubet Jo. Godofr. Presselii libellum : Beiträge zu I. 6. Schne;.
ders Griech. Deut. JWürterb. s. v. p. 63. Formatum est uaXaxavynros, sicut κελανανyíç, xvawøwyfjc,
wawavy%. Sed tanquam passiva forma, ex dva^yis prodiit dvd^ynta (quae sine dolore sentiuntur)
ap. Soph. Trach. 126., ex ejriixis illud aüteixjroio in Ilom. Hymn. in Ven. 412., ubi devyins
*da ac tör. est: terrae circum bene munitae, dum aeëác traxîs est potius: urbs, quæ bene mu
nit et tuetur. Itaque, sicut illis scriptoribus illa dra£ Xiydusva , Nostro placuit Aua^axavyfftoio, hoc
non est quasi uaXaxd%9a%uos , vel, ob quod Maittaire mirabatur: splendidus, vel, ut llgen dicit ;
navìàu&is , sanftblickend, qui molliter tuetur, hoc enim esset μαλακανyis, quae vox non extat; sed
Q7

potius uaXaxadyto;, qui desideratur a nobis molli oculorum obtutu, mollibus luminibus. Qnare
non mirum est, quod II. Stephanus in translatione Latina omnino difficillimum illud daea: Asyäusvov,
sive sit uaXaxaéznros, sive aa^axat'%nro$ , prorsus omisit, imitatus Horatii exemplum , qui omisit
ex primo Odysseae versu illud πολυτεοτον , quod sane nonnisi suo loco et semel inveniri , alibi do
cniinus. Grotius dedit: dulcis, alii : mollis, Thomas Nevile: sqft sooting, Ebert et Stahr : sies, Her.
der: zart, Stöpel : labend, Gensler autem , qui Ilgenio assentitur quodammodo: sanfigeriihmt. simul
proposuit llgen conjecturam waXaxairoio h. e. leniter spirantis somni , quia ap. Oppianum (Cyneg. III.
421.) legatur: avtde 3y' i% üaevov ßagvduos iyeito %i% , et quia simplex forma extat : drtos, h. e.

*• «atarvtdumvov, et ap. Soph. Philoct. 828: üaevi, tùaîç ix8oiç. — Sin cui mirum videtnr, quod
cnm somno virtus comparetur, conf. Theocrit. XV. 125: tdzrnrsg. καλακότισοι özrvæ, et V. 51 : $igia
$aevo va^axa rega» Virg. Ecl. VII. 45: somno mollior herba. Despici et negligi dicitur somnus ob
virtutem, sicut idem ob amorem Sophocl. Antig. 774: £gog, öç iv μαλaxaig zragiiaic vtdviâoç iyyvxrjsig.
Klopstock in Oda: Friedrich der Fiinfte: Thrünen nach Ruhm — weckten den Jiinghing qfn in der Stunde
der Mitternacht. Quod denique ad numeros versus 7. et 8. attinet, in utroque trimetrum dactylicum
excipit dipodia trochaica. Ergo logaoedici sunt.
Vers. 9. 40. et 11. apud Athen. in ed. Casaub. ita sunt distincti;

(1 1) $u$' ävaxuv 6 Aiog 'HgaxX;c


Afflas ts xoöeoi zroXXd dvitXaaaw
äçyoiç ordv dyopsvovreç èvauw,
numeris autem jam placidioribus ibid. in ed. Schweighæuseri ;
(1o) $iü S' £vtx' ουκ Λιος 'HgaxX;; -

Afflag öh xoùgo aedÄÄ' ανέτλασαν,


$eyois coev dypsóortes 8vvapuv;
placidissimo denique eoque antecedentibus numeris respondenti metro ibidem in ed. Dindorfii, eujus
quidem distinctionem ante me jam recepit Ilübner in Diogenem Laertium , apud quem in ed. Krausii
legebatur: $tä ö' Hvsx' ix Aud; 'HgaxXäns, et: £gyoig dyopsvovrtg. Sed jam Buhlius, Brunckium se
- - - - "• - - - -

cutns, Diogeni certiores numeros restituit: $í 8' £x' ουκ Λιος 'HpaxA£ns , ad quae verba , ex more
et sicuti Brunckius , comma addidit. Casaubonum vero secutus est Scaliger , attamen hic emendavit
ri$ ? £vexev et rd^A'. Cum Schweighaeusero consentiunt Cludius et Gensler, etiam ed. Anacreontico
rum, et Mehlhorn, qui tamen aliter singulos hos versus distinxit, atque Ilgen, qui δύx Au}; propterea
censet retinendum, quod ix Aids per se significet modo: jussu Iovis, neque: filius Iovis. Sane qui
dem lectionem ööz, quam Brunckius conglutinavit, tueri potest et metrum et necessitas evitandi
xax>wwiav , ne congruat åìtw' et ix; sed mihi statim, quum viderem, videbatur et illud à apud Athe
naeum et äx apud Diogenem, quorum neutrum per se solum ferri potest, seriori mann post £vaxew im
iertum, neque volui aut Aids 'Hgaxâîç componere cuin Pindari: Auös xdgiv8o;, aut conjungere cum
--- -- e--- - - - - -

%8

woüpoi vel xoigo;, nam esset omnino mentio illius fictae Herculis originis inepte facta in poemate,
quod hac in re potius exorsum est e genere mortali , quum sane filio lovis virtus ita difficilis esse ne
quiret. Etiam timebam, ne vicinitas verborum Aιός et Aí?a;, si utrumque verbum originem indiea
ret, facile turbam moveret, nam illius et hujus filii esse fingebantur Castor et Pollux ; nonne ergo tum
{Iarcules desideraret matrem ? Unde jam Grotius nomen Alcmenae in translatione addidit: „ Iove pro
„at; supremo, Alcmenae soboles genusque Ledae ;** Herderque etiam Auéç omisit: ,,Herkules und Le
aeas Síne, et Nevile : by thee Alcides soard to fame.* Nec erat quidem necesse, de Herculis origine
mentio fieret, quippe nomine proprio nuncupati a Poeta; non ita Tyndaridae, qui ergo Ledae filii erant
Aieendi. Quare scripsi äix' iv Ai% , dum tanquàm summum praemium commemoratur divina elatio
Herculis, nisi forte malis illud iv Ai6s etiam ad fratres Helenae, ut lucida sidera, referre. Hanc
I«etionem confirmet, tum ad sententiam tum ad formam, Theocritus Idyll. XVII., ubi Hercules cele
bratur ita: -

tívov κα) μακdeeorori ratíe éuériuov £3nxsv. -

d8av&toig g) oi xgöato; 8uos iv Ai6s oix »


8i8untai' ragoe 8' aùrèv 'AX£av8pos ©£\a sib4; —
dytia §° 'HgaxXioç ä83« xavtaveo pövoio.
constat vero frequentissimum esse usum præpositonum is et iv cum genit. constructarum , quo alicujus
aedes indicentur. Unde Theocrit. XXIV. de eodem Hercule : -

rojoc dyîe àès pa$$ei is oveawöv äsga @igovra


dußaíwsiw ttoe viéç , dztó figwav ^tXatèç ígóc.
Aëáxd oi tiãoeavti ^rs^teau£vov iv A i 8 g oixív
wóz8oç* §vatæ á rayta rvgae Traxivioç ä£si.
• . • • - - - - -

Illud oixïv esse infinitivum modum pro oix£iv nemo non videt. Laboribus demnm peractis et mor
uali natura exuta immortalitatis laus contigit Herculi. Inde idem apud Sophocl. Philoct. 1444: ~
λέω δσους ποιήσας κg; áëëáSéw 7t£vovg dSdvatov destív iozov. cf. 1Iesiod. Theog. 951 — 935.
Horat, od. III. 3. 9. Sil. Ital. III. 32 — 44. Quint. Cal. VI. 200. Pulcherrime vero illi Hercnlis et
Tyndaridarum (Pind. Nem. X. 91. Hom. Od. A. 299. Hymn. in Diosc.) elationi divinae opponitur a
Nostro Ajacis et Achillis descensus ad inferos, ergo illi iv Aiö; illud dióao 83uovç. Ut exempla
fortitudinis conjunxit Hor. I. Od. 12 , 25 : Alciden puerosque Ledæ. — Singulorum versuum distinc.
tio a Mehlhornio hæc est ipsius arbitrio instituta:
ciò 8' £ytx' ουκ Διὸς ae

'HgaxX;s Afflag ts xoögoi 7ráÀÀ' dwi


*Aaaav ägyoig oedy dyoeevovreç %waww :
$exoi$] Hanc vocem , nt metro est factum, equidem sensu quoque conjunxi cum réâÄ' dvitxa
zaw, dum alii interpretes cum sequentibus verbis conjungunt. Dindorf neque ante neque post £pycic
comma posuit. Significat autem $pxoiç opera humana, res in terra gestas. Quid vero foret ipyci,
29

roe, dyesvovtt: 8</apuw? Quid sibi vult Gensleri translatio : Um deine Gewalt durch TAaten -,, „..
ftreien? Stahr: Jagend deiner Herrlichkeit nach. Quare laudat jam Ilgen, quod, Anglus anonym.,
ap. Hurdium et Brunckius in Comment. ad Anal. et in Anacreonte restituit ex Athenæo et Diogene.
cd. dyogijewris δι. Ita etiam Iacobsius, qui dyoeesitis idem dicit esse quod angötteiv. Dai-eM.
pius : potentiam tuam ac vim praedicantes. Ita etiam Ilgen , Cludius, Herder, Stöpel. Pluribus
autem editoribus propter 8ígaua , quod supra erat, placuerat dygiüorrec, etiam Dindorfio et Menagio.
Maittaire dvayogtüovteg edidit, versibus nostris 9. 10. et 11. in quatuor divisis.
Σεῖς δι] Ita Athen. et Stob. — aoi; ts Diog. Sed falso, certe non intellecta amoenitate repeti
tionis: αάς ripi, qiü 8', a'dic á, «àç â.
'AxiXXu$c] Mehlhorn.: 'AxiXtjs; jam Maittaire putabat posse admitti hanc lectionem.
86pov;] ig öiaovg. Grotius sine justa causa vel potius, ut Iacobsius dicit, nesciens mutavit
%uovc in: ar&aac. Sed jam Maittaire dicit , Homerum utraque voce uti , Od. 2 , 203 : a'i%ao %uovç,
II. s, 646 : ai8ao ^rd^ag. -

£x9ov.] Huebner in ed. Diog. %\9aw. Ibidem et apud Mehlhorn. (%9ov) haec vox sequenti versu;
praefixa est, quod propterea displicere debet, quod ita e principe versus loco pellitur pronomen, quo
compellatur Virtus, atque rectius ad antecendentem versum additur metri anapaestici 'concludendi causa,
quod sequeuti versu mutatur in dactylos; magis autem propter sententias. Qua propter etiam prop@άς
eodem in versu collocavi cum άνεκεν , quod jam Maittaire dedit, exhibuerat enim Diogenes $axa, Athe
naeus £wsxs. Sin plures editores, ad quos accessit editor Anacreonticorum , £vexa , retinuerunt, falso
putasse dicuntur ab Ilgenio , syllabam brevem in arsi aeque a lyricis atque ab epopoeiarum poetis
produci posse. Eandem, quam nos, collocationem et versuum distinctionem instituerunt ceteri ea;,.
res. Huebner autem cum Dindorfio longiorem versum exhibet , huncce :
$op©âç Kg} 'Aragvâoç irrgo®os di^iov xígoati a$yoec.
a Stabrio translatum ita:

Liebliche (,) deine Geftalt -

Aentrückt auch den, den Atarneus erzog , des Helios Straklenblicken.

kg, 'Arapvio:] Schweighaeuser proposuit ; x6 'Aragvíos vel ad pronuntiandi rationem x'• 'raevíor,
attamen dedit in Athenaeo nostram lectionem , sumtam ex ed. Ven. et Bas., unde eandem Dindorf a.
Huebner in Diog. recepit. Casaubonus , Bnhle et Brunck. : Kg} 'Aragvíóç ; Maittaire et Kraus in ed.
Diog., secutus ed. Basil. et Steph., etiam Mehlhorn *Atapv£6ός. Neque omnino rejiciendus est articu
lus, neque tanti momenti est , utrum legas synizesi facta syllabarum eoe;: v v- | - | v ό, an omi$
«gj: v '--!v$, quamquam haec series aurem offendit, an denique, soluta synizesi : vv- vv - | v ö;
attamen hoc inetrum anapaesticum est vividissimum et, ut adscendens, optiine opponitur priori tan
quam descendenti versui, simul vero transitum ad sequentem versum aperit. Languidissimus omnino
videtur esse articulus é , codicum veterum auctoritate carens. Postquam vero Brunck, satis ineonsum,
sibi , in ed. Anacr. illum addiderat cum hac nota : ,,Sic plane seribi debuit vel ad pronunciandi ra;.
- ae - - - * - - - -

onem ® '*«£v£a£3 d α per crasin coalescunt in æ 3 vuJgo omissus est articulus contra indolem linguæ;**
30
ex illo inde tempore cludius et editor Anaereonticorum dedit ; 'Aragvioe , Ilgen et Gensler: kg) à
'Atagwäöc. Unde dactyli : - vv - v v- w v. Num boni ! — Qnum vero *Aragvioç ivreopos sit Hermias,
de hoc supra satis dictum est. Vertunt autem illud ivréoçoç varie, Grotius : Atarnei stirps, Nevile;
nursling, Ilgen : Zögling, Herder : Gaftfreund, Gensler : Sohn, Stoepel : den Atarne gesäugt.
Quasi sit in illa urbe natus IIermias! Ita enim Ajacis patriam insignit illud Σαλαμίνος άντgo®2;,
apud Eurip. Iph. in Aul. 278., IIermias autem a Diog. Laertio dicitur yévei Bi9vvéç &v. Facile etiam
Cludii verba in errorem possent inducere, qui vertit': Atarneus Sasse , additque : äyteoçoç eine gelin
de Benennung far tweawoc.” Deinde tamen comparat tgoe?n iii II. y, 2or. λ. 222. ••*!eg iw tgipta
II. v. 326. Etenim est àyteoftoc contrarium voci dwörgo®o;, quam Hesychius intérpretatur: 'ouaxea»
*s8eauuâoç, ita Plutarch. de solert. anim. poeixgai; d^torgó<>oiç râv μπέσον h. e. puellis procul a
matribus altis. In Epigrammate quodam : , ajyia^óv àyteoçoç. Apud Apoll. Rhod. ävrgo®oç êár,
sicut Plinii : innutritus mari. Ergo tropice ; sic apud Sophocl. 7raXaià uàv ivreo po$ dufeae, Asvxç
δι χ#3* udrne, quod quidem schol. interpretatur : irts8gauwiwn uaxeö xg%o$ idem poeta oed.
Col. 1326 : péx8% fos ivteoçov, h. e. ut immorarer, ut versarer in aerumnis. Cicero Phil. VII. 3.
se dicit pacis alumnum , dum addit : ,,ut ita dicam ,** et „qui , quantusqae sum , sine pace civili certe
non fuissem.** Idem alibi : ,,Italia alumnum suum videret,** quod est : quem Italia favore et hono
ribus auxit. Nisi hoc sensu Hermiam Atarnensem dicunt Athenæus et Suidas , hos falso ita dixisse,
notat jam Valcken. ap. Gaisford. ad Herodot. I. 160. Neque aliter judicandum est de verbis Luciani
Eunuch. (T. II. 9. ed. Schmieder.) 'Egueiag 6 ik roí 'Aragviæ; tvgavvo;. Sin Stephanus in opere de
Urbibus dicit : 'Atdgya, rd% usraëè Mvriac g) Avias, tànqiov Afaeßov. ο τολlrns, 'Aragws2;,
contra illum jam Berkelius observat, illic esse mendum, et oppidi nomen esse non 'Adgva, sed 'Atae
vi$; plurimaque inveniri exempla, ubi gentilia et urbium nomina plane eadem sint. In promtu est Lati
mum illud : Eleus, Francogall. la Russe , Germ. Preussen , Sachsen , Schweden , Ungarn : das Land'
der Preußen. Sic Araevià; n. zágos , ager. sic 'Atagvis, aeëîus nominatur a Scylace s. v. Av%ia;
sis supra ab Helladio : tís 8' 'Aragyios, aedâ 8' aütn eeaexlas, Diog. Laert. 'Atagiias árta rj
gawow, Strabo : 'Ataevtw; 8' i* *d toö 'Eeueiov tvgavviiov, idem : τοῖς τεθ 'Aragvia kg) 'Arre,
zóeíeg. Xenoph. Hell. III. 2, 11; q>vy%a; sögev 'Araevia ixovrag zweiov iaxvgöv, quocum loco
convenit Herodot. VIII. 106 : iç yijv t$v Mvoinv, rjv xioi μίν yiuovtai , 'Araeviùs à xaXätte, et i.
160 : i8i8aaav oi xio in té 'Ataevâ auo$$* toù à 'Ataevioç rovrov i* zépoç tís Mvorfns, afcr
ßov dwtior. Pausan. IV. 35. dicit daeavrixae) Aiogov locum "Aatvea situm fuisse iv τφ 'Aragvii xaxov
μένο. Atarneum agrum contra insulam Chium fuisse narrat Diodor. Sic. XIII. 65. cf. XVI. 52. ubi
Hermias vocatur *Aragyioey tvgavvoc, ergo : tyrannus Atarnensium ; item a Dionys. Hal. in ep. ad
Ammaeum, etiam Athenaeus dicit l. l. ds 'Eputlav töv 'Aragvia et Suidas, sic IIpe†'Arapvit
Pseudo-Ammon. Sed hoc 'Arapvtó; tamen ab 'Ardeva fluxisse statuit Holsten. ad Stephan. s. v-,

Maussae. ad Harpocr. s. v. ©giaijio;. Unde equidem transtuli : Atarne. Mentio fit tís Araevtfri?e;
z&gns apud Herod. VI. 29. et dv?;$ 'Arapviiraa ibid. 4. Legitur âivoç 'Araeviirns apud Diog. Laert.

-- --- -- -- ---
3I

t. 80. De Atarnei obsidione Aristoteles Polit. II. oiow EößovXoç, Atjtoçga?drov puâÄortos 'Aragwia wa
Auogxsiv , äwäÄ¢vorsv. —
äyrgo®oç] Plures edd. vitiose £vtpoçov, et ärgorc;, quod nihil est.
dexiov] Ita' Diog. et Stob., quos secuti sunt Grotius , Maittaire , Kraus, Buhle, Cludins, Ij
gen, Gensler, Dindorf, IIübner; íéáíov Scaliger et Brunck ex Athenaeo ed. a Casaub. , idem
Schweighaeuser edidit, sed addidit : rectius daXiov Diog. et Stob.
*.

dvyds.] Hoc ex Athen. fere omnes edd., etiam ed. Anacreonticorum receperunt pro Diogenis et
- • - - - - - - - - -

Stobaei auydg, quod retinuit Scaliger, Grotius, Maittaire et Gensler , qui docet: ,,necesse est [ut]
avydg , secundus casus, reponatur pro quarto pluralis ; quoniam Græci omnia verba, quae vel ab
undantiam vel caritatem rei indicant et quae his similia , cum secundo casu jungere solent* Sane le
gitur quidem apud Herodot. VI. 83 : "Agyo; 8i av8eäv ixng&9n , nec tamen xíeóruv significat : or
batus est, nisi ap. Plutarch. in Erotico non procul ab initio de Ismenodora, sed ibidem rectius pro
iz%αιν scribi izíesvoeaw , conjecit jam Stephan. in Thes. et Maittaire, ut par sit Homericum illud
(od. 2, 124:) dwógów zngiùs víaos. Quare etiam nostro loco xipivaav dvyäs cum Maittairio legen
dum esse censet Mehlhorn p. 121, quamquam dedit hunc textum :
Atac • Aiódo 8£uovc
%A9ov* orác 8' £vsxsv φιλας
poe@άς 'Atapviws irrgo®os 'AXiov
xíg«αει άσχάς.
Pendet vero nostrum a$yd; zîzorem per sublimem quandam inversionem minime duram, qualis di
citur a Mehlhornio, sed poetico more, cujus plurima exempla extant. Ergo : solis lumen vidua
vit, h. e. destituit sui conspectu, pro ixie. iavtòv tís aëy$$ $iov. Schiller in Carm. Klage der
cere, . keime, die dem Auge Jtarben. Vere lepida est sententia Ilgenii : Sic declaratur desiderium,
quod sol sentiat, quum Hermias non amplius in conspectum ejus veniat. IHom. Il. p. 36 : zíp«oras
yvvaixoe, sed etiam s, 42 , xíg«ri dyvidg, h. e. igíwovs dv8gèztów itoinasv. Quare displicet trans
latio Stoepelii : hat Jich des Lichts der Sonne entiiuffert; nec minus Gensleri : er verwaéfte des Strah
les der Sonne; Grotius : decrevit radiis carere Phoebi; bene Nevile : he left the light; Ilgen : er
verwaéfte dem Báck des Helios ;Cludius : er verua$fle das Licht der Helt; Herder : hat sich den Glanx
der Sonne geraubet; et jam Ebert : er terliert gern der Sonne siisses Licht. Aóyai per se minime ocu
ios significat, nisi apud Nicand. Alexiph. í ó úró ópins vvxrëç xsxaXvauííoc a$ydc, quod sane
Schol. explicat : οφθαλμους. Sophocl. Aj. 70. eum additamento : adydc duaaeram. Saepissime
autem a$yoei í^iov pro vita. Theogn. 426. ed. Bekker. Mimn. ed. Gaisford. Frgm. I. 7. 11. 2. XI. 11.
sine i%ov Eurip. Ale. 677. 885. cf. ibid. not. Monk. et Wüstem. - -

toryde] Mehlhorn : toiyag. Quaedam edd. vett. roi ydp , etiam sequente interrogationis signo.
sed vitiose. Menag. toi ydg.
32

do?iu6c] Ita vett. et rec. edd. Diog. et Athen., Schweighaeus., Dind. et Hübner, etiam Grotins,
Maittaire, Brunck. in Anal., Buhle. Docti autem Britanni conjecturam , e Stephano ortam, doi%ov
secuti sunt Cludius, Brunck in Comment. ad Anal. et Anacr., Ilgen, editor Anacreonticorum et Stöpel
deleto commate post ipyoi;, ut accusativus pendat ab av£iaovai. ' Nos mente supplemus isi, ^räÄurai
Hom. II. VI. 357. ος και άπίσσω 'Av8p6%roiai 7ra$$ue$ cio$iuoi ioraouiveioiv. Mehlhorn : „ do£}uos
invitus in textu reliqui.« Respondent sibi do£u£ i*i et vw? Mova&v ds a§dratos dv£n8na$usrog,
quae posteriora active poeta expressit.
• • • - - - - -

c:Savarov] Diog. d9dyatoi , quem praeter Grotium et Maittarium alii secuti sunt, sed etiam
Diogenem Hübner emendavit ex Athenaeo. Neque quidquam interest utrum sic an aliter legas.
a£fcowoi] Buhle dedit: aÜãovoei cnm Brunckio, qui Scaligerum secutus est, sed minus placido
metro. Affert ex ejus Analectis illa verba doctissimus Dissen ad Pind. Nem. VII. p. 444. quasi dede.
rit Brunck: M^iarai , quam formam neque Brunckius, neque Iacobsins in Anthol. ediderant. Quod
vero apud Pindarum filiae Mnemosynae (Isth. VI. 108) simpliciter, non addito nomine Moüata, memo.'
rantur, propterea Ilgen, quem Mehlhorn secutus est , ex carmine Nostro Moiiaai omisit tanqnam
glossema explicandi gratia serius adspersum. Sed etiam ap. Pindarum eadem pagina in Nem. VII.
nomen Moioeoev et Mwawoqwvaç exhibet , et saepius Mnemosynen matrem cum Musis invocatam a poe
tis memorat Plato Enthydem. p. 275. d. ö* iywys, xa9dae se oi 7rointaí, 8iouai dexdusvoc roa;;âs
*;; ànyfiosos Modoeas rg) Munuoadvnv i^rixaXiioSai. Theognis v. 15. ed. Bekkeri : Mo$or&u • xdg
rsc, xoöga Auâç. Quivis videbit nostro loco conjungi nomina Mcüorai et Mynueoewn ad insigni«,a.
carmina ex rerum gestarum Hermiae recordatione proditura. Tacit. Germ. ,,Tuistonem celebram. Cír

minibus antiquis, quod unum apud illos memoriae et annalium genus est.“
Mwauoavvag] Ita Diog. et Stob. — Athenaeus : wnuoowrs. Maittaire : $inuooeftac.

§öyarrt;,] Athenaens quondam et Scaliger : §vyatiger.


z••(ov] Una ed. Maittarii vitiose : ííviov,
aíovoeai] Miratur Ilgen, quod neminem haec vox offenderit in tam culto carmine vix uno vers.
interjecto repetita. Quare omisit illam quamvis apud Athenaeum , Diogenem et Stobaeum inventam.
Quare hoc audacius et a sensu loci alienum dicit Mehlhornius, qui jubet Wunderi Advers. p. 12. con
ferri, ubi pluribus exemplis probatur, ejusdem verbi iterationem omnino nihil saepe offensionis ha
- • - - . -

bere apud Graecos. - Proposuit Ilgen é%vrai , unde Gensler , qui tamen , sicut ille, vere omisit par
ticipium , malit : ομνοῦσαι , quamquam, huic viro etiam arrisit lectio άφvoeai, quam Schaefer propo.
suerat in Praef. Anacr. p. VII. Sed postea ipse revocavit in ed. Apoll. Rhod. (1843) in Praef. ad Tom.
ll. p. XIII, idque tam ingenue, ut non possim quin huc transscribam lepidissima viri doctissimi ver.
ba : ,,Cum in praef. ad Lips. edit. Anacreontis Brunelkiani , p. VII. agerem de loco Paeanis Aristote

lici , fugit me eandem rationem dudum placuisse Augusto Matthiae, viro clarissimo in Eclogis poeti
33
cis (cf. Praef. p. XI.), qui äßvrai adeo in textum recepit. Nollem faetum; nam erravimus ambo.
a$$eu aißas recte dicitur. Vertas numen tenerari. Ita Oppian. Halieut. II. v. 409.

$euoehoe aibwa , 8ixns oißac ooeror' di:«r. -

Tam facile est in his rebus labi, ut conspiratio etiam plurium conjectorum nihil valeat ad fidem faei.
endam conjecturis, ceteroqui nixis probabilitate palaeographicâ, nisi aliis simul argumentis firmentur.«
Ergo jam 1802 proposuerat cf. Matthiae illud d®voeai, cum additamento : ,,d© forma aetiva occtnrrit
Soph. Oed. Col. 134.“ Nunc vero ejusdem viri epistola haud minus ingenue mecum coinmunicavit sin
cerum judicium, aö%ovzai optime retineri posse et debere. Ilgen refert σίβaç ad Hermiam, ut ab
stractum illud : veneratio, cultus , sit positum pro concreto : cultor. venerans ; quem vocis usum
exemplis probat; sed haec ipsa exempla, si accuratius in locis suis perpenduntur, huc quadrare
minime posse videbuntur, quamquam, dum Musae cultum hospitalitatis celebrare dicuntur, simul de
Hermia cogitare licet. Eodem refert Ilgen xígat, ita ut sit totius loci sensus : eum igitur celebrá
bunt Musae, verendi Iovis hospitalis praesidium et amicitiae firmae decus. Vertit ille : als JIufter
der EHrfurcht des gaftlichen Zeus , als treuer Preundschqft Stolz, et brevius idem : ' den Werehrer des
gaftlichen Zeus , ín der treuften Freundschqft Zierde. Contra editor Diogenis : Iovis hospitalis decas
celebrantes et firmae praemium amicitiae, Nevile : the nine Proud to speed wide the praise offriend
skip and qffriendly Iove; Germanice bene Herder : so qft íír preiset den Gott verbiindeter Treu und
fefter Freundschaft Lohn ; Cludius : die des g«ftfreundlichen Zeus Majeftät erheben und elrusiirdige treue
Freundschqft; Stoepel : des gaftlichen Zeus Preis erhebend und die Würde nie wankender Freundschqft.

q%ac tu yigat Bußalov.] Haec verba in Maitt. editione desunt; at ipse notat, hunc versum
nonnisi in tribus codd. desiderari. Pro yipac habent quaedam edd. apud Maitt. (Venet. 1514): yàpag,
unde Scaliger: senectutem amicitiae firmae. Ebert: und so qfi als eure Leyer von der Freundschqft Alter
spieit. Sed etsi yfipas idem quod yipaç significaret, sicut H9oc et 39o;, foret illa forma adversus
nnmeros , qui , praeeunte anacrusi , logaoedici sunt iique dactylici aut anapaestici , qualibus numeris
poeta per omnes versus usus est secundo excepto; neque necesse est, quod Maittaire vult, media syl
laba in ßeßaiov corripiatur; talis enim exitus minime quadrare videtur ad scolion Aristotelis. Idem
metrum , quod nos , dedit editor Anacreonticorum. Mehlhornius autem arbitrio suo ita carminis ultimos
versus distinxit:

ro$yap doiBuov ipyois


d9dværév rä uiv av£- -

aovai Mraporévaç §wyatps,


Auóç %svfou cfflag av%oü
aau @iàias re βεβαίας.
Possunt autem vers. ult. et paenult. fere uno vocis tenore recitari; quapropter Hübner ex Dindorfii ed.
Athenaei in Diogenem recepit ambo in unum conjunctos, quamquam timeo ne pro scolii cantione nimis
5
-

~— --— — —--— - — -
34

longa sit illa verborum series, qnam Stahrii translatio ita reddidit : hyenn riùmei úr Hied zeu
Xenios Glanz und der dauernden Freundschaft Ehre,

ßsßalov.] Ita Diogenes et plures edd. vett. Athen. — ßeßaloes, quod retinuit Scaliger, etiam
*.

schweighaeuser. Hunc vero sequi spreverunt Dindorf, Hübner et editor Anacreonticorum. Mehlhorn
in textu: ßsßaiag , sed in Notis »99aiov, inquit, retineri debuit eum Ilgenio.“ Bene, nam etiamsi
esset illud adjectivum , sicuti Maittaire vult , teixatd%nxrov et modo unus codex manmscr. haberet
ßsßafov, evitanda foret xaxo^ovia syllabarum aequalium in : σίβας-φιλίας-yipoe- 99alac. Sed ta
les minutiae editorum aures facile potuerunt effugere aut meae me fallunt aures. In fine tandem Com
'mentarii jam longioris, quam exspectaveras , haec addere liceat: Si in Apologia Aristotelis, sive vera
sive ficta, quam supra apud Athenaeum servatam commemoravimus, haec verba leguntur: ου yde dv
^rore 'Eguslae §oesi» «is d&avdtw ^rgoaigousvo;, et apud Lucianum Eunuch. 9. hæc : si§' 8 'agi*oriar;
ixa^oeiro pudetv; toü A6yov , uis daeae9o%iv §auudo ac 'Egusiav tdv svvcixov, rév ix τοῦ 'Ataenio;
répavvov, èxg roö ©) 8öaiv aötö xatd ravrd rdis 8iois; propter eadem: illa verba nemo, credo,
quicumque Scolii Aristotelii veneres et virtutes perspexerit, de illius auctoritate dubitandum esse cen
sebit, quum et maligna adversariorum Aristotelis accusatio et levis illa Luciani mentio nonnisi ipsis
illis extremis versibus nitatur inde a voce d'§dvarov. Quare laudo judicium Stahrii (p. 79.): „Ienes
Gedicàt, dessen Aechtheit unbestreitbar scheint, ist nichts andres als der Erguss des tiefsten Gefühle der
Wehmuth, die in der Verherrlickung des grausam entrissnen Freundes Trost und Beruhigung sucht*, et
loco defensionis, quum malo defensore bona causa perdatur , irauslationem subjungo patrio sermone
Graecis numeris saepe magis quam verborum ordinibus retentis, quum utrique una non facile possent,
attamen quam maxime vocum Graecarum usui et significationi adaequatam.
35

A ri s t o t e1 e s L o b I i e d

auf

H e r m i a s.

Zu erringen dem Menschen so schwer , o Tugend,


Doch seines Lebens schönftes Ziel,
J.ii//e/t du , herrliche Jungfrau,
Sterben, aber selig in Hellas dann heissen ,
Liisst du raftlos dulden unend'iche Miihen !
Also vereenkft in die Bruft du
Frucht un/terblicher Art und mehr als Gold certh,
IMerther als Aeltern und Aeold - ersehnter Schlummer.
Hercules iiber dem Sternenxelt und Leda's Söhne
Duldeten viel in Thaten,
De in e r Gewalt Verkündiger nur.
Ajax, Achil verlangte
Nach d i r , so bezogen sie Hades Haus.
Herrlich, willkommen auch hiesst du ihm ,
Den Atarne gepflegt; fùr di c\
Schied er des Tages Licht veruraisend.
Also , zum Preise der Thaten,
PVird ín unfterblich im Lied die Muse feiern ,
Sie, der Erinnrung Tochter,
Im Liede dem gaftlichen Zeys geweiht
Und untriiglicher Freundschaft Ehren.

-----—— —— -~ - ~ " "


-

- -

- -
-

-
-
-
-

-
- .

-
-

-
-
- -

-
-

- - -
-

- -- -- *. - .
-

- - - ' .
- -
-
-

- -

-
- -
-
- '
-
-* - _
--
- -
-- -. - - - -
- -*
- - - -
-
-

-
-

-
-

-
-

-
-

- - -
-

-
- - --- -- ------- - -
-
-*-_ - -- -_-_-___ ______ _-_---------
- -
----
-— ----

You might also like