003manassu PDF

=∞#ã¨∞û
^•xfl ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_»O ZÖÏ?
POQÆ¡=¸ÅO
™êfiq∞ |∞^è•#O^Œ
`≥Å∞QÆ∞ J#∞"å^ŒO
Jq∞~°Ñ¨Ù #@~å[<£
„Ñ¨HÍâ◊‰õΩÅ∞
N~å=∞Hõ$+¨‚ ¿ã"å ã¨q∞u
ÉÏÑ¨@¡ – 522 101
2 =∞#ã¨∞û – ^•xfl ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_»O ZÖÏ?
„Ñ¨HÍâ◊‰õΩÅ∞
N~å=∞Hõ$+¨‚ ¿ã"å ã¨q∞u
~å=∞Hõ$+¨‚ HÍOÃÑ¡H±û ~À_£
q[Ü«∞ÅH©∆ ‡Ñ¨Ù~°O, ÉÏÑ¨@¡– 522 101
e-mail : rksamithibapatla@gmail.com
web-site : www.unworldliness.org
ã¨~°fi Ç¨Ï‰õΩ¯Å∂ „Ñ¨HÍâ◊‰õΩÅq

POQÆ¡=¸ÅO Ü≥ÚHõ¯ „Ñ¨K«∞~°} Ç¨Ï‰õΩ¯Å∞
J^≥· fi`« P„â◊=∞O, =∂Ü«∂=u "åiq
„Ñ¨^äŒ=∞=Ú„^Œ} : _çÃãO|~°∞, 2000
Ñ¨Ù#~°∞‡„^Œ}Å∞ : U„Ñ≤Öò, 2009 =~°‰õÄ 57,000
Ñ¶≤„|=i, 2010 5,000
---------------------------------------------------------------------------------------
=ÚYz„`« q=~°}: z„`«OÖ’x K«O„^Œ∞_»∞ Ñ¨~°=∂`«‡#∞ ÖË^• ã¨`åºxfl, h~°∞ =∞#ã¨∞û#∞
ã¨∂z™êÎ~Ú. K«OK«ÅOQÍ L#fl h~°∞ K«O„^Œ∞}˜‚ ã¨Ê+¨ìOQÍ „ÑüaOaOK«ÖË^Œx P z„`«OÖ’
QÆ=∞xOK«=K«∞Û. h\˜ÖÏO\˜ =∞#ã¨∞û#∞ xâ◊ÛÅOQÍ KÕÜ∞« QÆey#Ñ¨C_»∞ =∂„`«"∞Õ Jk Ñ¨~=° ∂`«‡#∞
ã¨Ê+¨ìOQÍ „ÑüaOaOK«QÆÅ∞QÆ∞`«∞Ok. JO^Œ∞=Å¡ =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞‰õΩx, xâ◊ÛÅOQÍ
LOK«_®xH˜ „Ñ¨Ü«∞uflOKåe.
JO`ÕHÍHõ, 'K«O„^Œ=∂ =∞#™È *Ï`«ó— JO>Ë 'Ñ¨~°=∞Ñ¨Ù~°∞+¨µx =∞#ã¨∞û #∞Oz K«O„^Œ∞_»∞
Ñ¨Ù\Ïì_»∞— Jx Ñ¨Ù~°∞+¨ã¨∂HõÎOÖ’ K≥Ñ¨Ê|_çOk. P q^èŒOQÍ =ÚYz„`«OÖ’x K«O„^Œ∞x ÉÁ=∞‡
=∞#ã¨∞û#∞ ã¨∂zã¨∞OÎ k.
=∞#ã¨∞û – ^•xfl ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_»O ZÖÏ? 3
`≥Å∞QÆ∞ „QÆO^äŒ „Ñ¨HÍâ◊‰õΩÅ =∞#q
H©iÎâı+¨µÅ∞ Ñ¨Ó[º ™êfiq∞ |∞^è•#O^Œr =∞Ç¨Ï~å*ò J<ÕHõ „QÆO^ä•Å#∞ ~°zOKå~°∞. QÆ∂_è®~°÷Ü«ÚHõÎ"≥∞ÿ#
^è•i‡Hõ q+¨Ü«∂Å#∞ P^èŒ∞xHõ âßG q*Ï˝#O`À ã¨=∞#fiÜ«∞Ñ¨~°KÕ PÜ«∞# ~°K«#Å∞ Ü«Ú=`«#∞ qâı+ÖQÍ
PHõi¬ã¨∞Î<åfl~Ú. "å\˜Ö’ XHõ>ˇÿ# Mind and Its Control J<Õ Ñ¨Ùã¨ÎHõO Ü≥ÚHõ¯ `≥Å∞QÆ∞ J#∞"å^ŒO
áê~î‰° Ωõ Å‰õΩ J`«ºO`« „Ñ¨Ü∂≥ [#Hõ~=° ∞x "Õ∞=Ú ÉèÏqOKå=Ú. JO^Œ∞‰õΩ J#∞QÆ∞}OQÍ K«H¯õ \˜ D `≥Å∞QÆ∞
J#∞"å^•xfl JOkOz# N Jq∞~°Ñ¨Ù #@~å[<£QÍiH˜ =∂ ^èŒ#º"å^•Å∞.
D Ñ¨Ùã¨ÎHõ „Ñ¨K«∞~°}‰õΩ J#∞=∞uxzÛ# Ñ¨Ó[º ™êfiq∞ =Ú=ÚH∆Í#O^Œr =∞Ç¨Ï~å*ò (J^èŒº‰õ∆ΩÅ∞,
J^≥· fi`å„â◊=∞O, =∂Ü«∂=u) "åiH˜, Ñ¨Ó[º ™êfiq∞ É’^è™Œ ê~å#O^Œr =∞Ç¨Ï~å*ò ("Õ∞<Õ[~ü, J^≥· fi`å„â◊=∞O,
HõÅHõ`åÎ) "åiH˜, Ñ¨Ó[º ™êfiq∞ Q“`«=∂#O^Œr =∞Ç¨Ï~å*ò (J^èºŒ ‰õΩ∆ Å∞, N ~å=∞Hõ$+¨‚ =∞~îO° , K≥<fl·≥ ) "åiH˜,
Ñ¨Ó[º ™êfiq∞ *Ï˝#^•#O^Œr =∞Ç¨Ï~å*ò ("Õ∞<Õ[~ü, N ~å=∞Hõ$+¨‚ =∞~îO° , K≥<fl·≥ ) "åiH˜ =∂ Ç¨Ï$^ŒÜ∞« Ñ¨Ó~°fiHõ
„Ñ¨}Ï=∞=ÚÅ∞. „"å`«„Ñüx ãïk^ŒÌ_»OÖ’ ã¨Ç¨Ü«∞Ñ¨_ç# _®IIÑ¨<åflÅ âßº=∞ã¨∞O^Œ~°=¸iÎ QÍiH˜, _®II
<≥=∂‡x ã‘`å~å=∞Ü«∞º QÍiH˜, _®II a. <åQÆeOQÆO QÍiH˜, N ÔH.q. ~å=∞QÀáêÅâ◊~°‡ QÍiH˜, N ã≤.q.
ÉÏÅã¨∞„|Ç¨Ï‡}ºO QÍiH˜, N z~°∞"ÀÅ∞ N^èŒ~ü I.A.S QÍiH˜, _®II ã≤. ÃÇÏKü. z~°Orq QÍiH˜, N
<≥=∂‡x ~å=∞QÀáêÖò QÍiH˜ =∂ Ç¨Ï$^ŒÜ∞« Ñ¨Ó~°fiHõ Hõ$`«[`˝ Å« ∞.
„Ñ¨HÍâ◊‰Ωõ Å∞
_çÃãO|~°∞, 2000
"≥Ú^Œ\˜ POQÆ¡ Ñ¨Ù#~°∞‡„^Œ}‰õΩ =Ú#∞fl_ç
=∞#ã¨∞û– ^•x xÜ«∞O„`«} Ü≥ÚHõ¯ "≥Ú^Œ\ ˜ „Ñ¨K∞« ~°}– =Ú„kOz# S^Œ∞ <≥ÅÖ’¡<Õ – J#∞‰õΩ#fl^•x
HõO>Ë KåÖÏ =ÚO^Œ∞QÍ - J=Ú‡_»∞áÈ~ÚOk. ^•xfl WÑ¨C_»∞ "Õ∞=Ú H˘kÌ =∂~°∞ÊÅ`À =∞m§ „Ñ¨K∞« iã¨∞<Î åfl=Ú.
D P^èŒ∞xHõ HÍÅOÖ’ =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#OÖ’ LOK«∞HÀ=_®xH˜, =∂#=HõàÏº}ÏxH˜ q_»nÜ«∞ÖËx
ãÖ|O^èŒO LO^Œx „Ñ¨ÑÖK« =∂#"åo =∞iO`« ã¨Ê+¨ìOQÍ „QÆÇ≤Ï™ÈÎOk. HÍ|\˜ì D Ñ¨Ùã¨ÎHõO =∞iO`«
„áêK«∞~°ºO á⁄O^Œ∞`«∞O^Œx "Õ∞=Ú ÉèÏqã¨∞<Î åfl=Ú.
"≥Ú^Œ\˜ POQÆ¡ „Ñ¨K«∞~°}‰õΩ =Ú#∞fl_ç
=∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã∞¨ HÀ=_»O J<Õk qâ◊fi=∂#"åo JO`«\ H˜ ˜ Pã¨HÎ˜ HõeyOKÕ q+¨Ü∞« O. Jk –
U =∞`åxH˜ K≥Ok#"å_≥·<å – „Ñü ™ê^èŒ‰õΩxH© HÍ=Åã≤O^Õ. PK«~°}Ï`«‡Hõ"≥∞ÿ# =∞`«O D ã¨=∞ã¨º#∞
Ñï+¨¯iOz f~°=Åã≤O^Õ. =ºH˜ÎxQÍh, ãÖÑ¶¨∂xfl QÍh ã¨=Ú^ŒúiOKåÅO>Ë =∞#ã¨∞û Ü≥ÚHõ¯ xÜ«∞O„`«}
J<Õk XHõ „áê^äqŒ ∞Hõ J=ã¨~O° . JO^Œ∞KÕ`<« Õ =∞# ^Œ$+≤xì ^•x"≥Ñ· Ù¨ =∞~°ÅÛ_®xfl Jk `«ÑÊ¨ xãï KÕ™ÈÎOk.
=∞#ã¨∞û#∞ xÜ«∞O„uOKåÅ#∞‰õΩ<Õ"åà◊√§ J<ÕHõ ~°HÍÅ∞QÍ LO\Ï~°∞ – ¿ÇÏ`«∞"å^Œ∞Å∞, ^Õ=Ù}‚˜ #"Õ∞‡"å~°∞,
#=∞‡x"å~°∞, Jã¨Å∞ =∞`å<Õfl Ñ¨\Oì˜ K«∞HÀx "åà◊√§. g~°O^ŒiH© =∞#ã¨∞û ™êfin<è åxH˜ ãÖ|OkèOz# ^•fi~åÅ∞
`≥iKÕ LO\Ï~Ú. J~Ú`Õ giÖ’ ÉèQí =Æ O`«∞}˜‚ x[OQÍ „¿Ñq∞OKÕ "åiH˜ H˘O`« ÃÑK· ~Õ Ú LO_ç, Jk "åi
ã¨=∞ã¨º#∞ =∞iO`« ã¨∞ÅÉèíOQÍ Ñï+¨¯iã¨∞ÎOk. Uk U"≥∞ÿ<å, D Ñ¨Ùã¨ÎHõO JO^Œi HÀãÖ „"åÜ«∞|_çOk.
ÃÑ^ŒÌ =∞#ã¨∞û QÆÅ ™ê^èŒ‰õΩ_»∞ U Ñ¨^Œúux J#∞ãïOK«_®xÔH·<å ã≤^ŒúOQÍ<Õ LO\Ï_»∞.
=∞#ã¨∞û Ü≥ÚHõ¯ ã¨fiÉèÏ"åxfl QÆ∞iOz, ^•xfl ™êfinè#O KÕã¨∞‰õΩ<Õ Ñ¨^Œú`«∞Å#∞ QÆ∞iOz "Õ^•O`«=¸,
Ü≥∂QÆ âß¢ã¨Î=¸ =∞#‰õΩ ZO`À <Õ~°ÊQÆÅ=Ù. D Ñ¨Ùã¨ÎHõ ~°K«~Ú`« J@∞=O\˜ ™êkèHÍiHõ"≥∞ÿ# âß¢™êÎÅ
g∞^Œ, =∞Ç¨`«∞‡Öˇ#· QÆ∞~°∞=ÙÅ∞ "å\˜ g∞^Œ WzÛ# q=~°}Å g∞^Œ Z‰õΩ¯=QÍ P^è•~°Ñ_¨ ®¤~∞° .
'PK«~°}Ï`«‡Hõ =∞`«O g∞^Œ H˘xfl "åº™êÅ∞— J#fl ¿Ñ~°∞`À '"≥∞ÿO_£ JO_£ W\òû HõO„\’Öò— J#QÍ
'=∞#ã¨∞û – ^•x ™êfinè#=Ú— J<Õ D Ñ¨Ùã¨HÎ Oõ "≥Ú^Œ@ =~°∞ã¨QÍ 1970 JHÀì|~°∞, #=O|~°∞, _çÃãO|~°∞
<≥ÅÅ '„Ñ¨|∞^Œú ÉèÏ~°`—« =∂ã¨Ñ„¨ uHõÖ’ „Ñ¨K∞« iOK«|_®¤~Ú. Jq H˘O`«=∞Ok áê~î‰° Ωõ Å ^Œ$+≤xì PHõi¬OKå~Ú.
"åiÖ’ XHõ~°∞ D "åº™êÅ‰õΩ =∞iO`« „áêK«∞~°ºO HõeyOKåÅ<Õ L^ÕÌâ◊ºO`À, ÃÑ^ŒÌ =∞#ã¨∞û`À q~åà◊O
WKåÛ~°∞. P ¿ãflÇ≤Ï`«∞xH˜ =∂ Hõ$`«[˝`«Å∞.
D „Ñ¨K«∞~°}Ö’ =¸Å"åºãÖ =∞iO`« "≥∞~°∞QÆ∞Ñ¨~°K«|_çOk. H˘xfl JOâßÅ∞ =∞iO`«
qÑ¨ÙbHõiOK«|_®¤~Ú. H˘xfl H˘`«qÎ KÕ~Û° |_®¤~Ú. ™ê~åOâ◊O ‰õÄ_® J#∞|OkèOK«|_çOk. rq`«ÑÙ¨ =ÚYº
ã¨=∞ã¨ºÅÖ’ XHõ^•xfl q=iOKÕ D z#fl Ñ¨Ùã¨ÎHõO `«y# ¿ã"åÉèÏQÍºxH˜ <ÀK«∞‰õΩO@∞O^Œx "Õ∞=Ú
ÉèÏqã¨∞<Î åfl=Ú.
J^≥· fi`« P„â◊=∞O, =∂Ü«∂=u, PÖ’‡~å, Ç≤Ï=∂ÅÜ«∂Å∞
ÃãÃÑOì |~°∞, 30, 1971
q+¨Ü«∞ã¨∂zHõ
1. =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_»O Hõ+¨ì"Õ∞ – HÍh J™ê^èŒºO HÍ^Œ∞. 7
2. =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#Ñ¨~°K«∞HÀ"åÅ#fl ãÖHõÖÏÊxfl
â◊H˜Î=∞O`«"≥∞ÿ#kQÍ KÕã¨∞H˘<Õ^≥ÖÏ? 11
3. =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#Ñ¨~°K«∞HÀ=_»O =Å¡ X#QÆ∂ˆ~^Õq∞\˜? 15
4. ã¨∞YÖÏÅã¨`åfixfl JkèQÆq∞OK«_»O ZÖÏ? 18
5. Ç≤ÏO^Œ∂ ^Œ$HõÊ^äŒOÖ’ =∞#ã¨∞û Ü≥ÚHõ¯ ã¨fiÉèÏ=O 27
6. =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè<åxfl Hõ+¨ì`«~°O KÕã¨∞HÀ‰õΩO_® LO_»_»O ZÖÏ? 38
7. ™êkèOK«É’ÜÕ∞ Ñ¨x g∞^Œ ãïÜ≥ÿ∞# J=QÍÇ¨Ï# J=ã¨~°O 40
8. JO`«~°OQÆOÖ’ XHõ ™ê#∞‰õÄÅ "å`å=~°}Ïxfl ã¨$+≤ìOKåe. 41
9. Ô~O_»∞ ~°HÍÅ PO`«~°OyHõ JÉèÏº™êÅ∞ 43
10. =∞#ã¨∞û ZO`« â◊√^Œú"≥∞ÿ#^≥·`Õ ^•x ™êfinè#O JO`« ã¨∞ÅÉèíO 45
11. =∞#ã¨∞û Ü≥ÚHõ¯ ã¨fi~°∂áêxfl =∂~°∞ÛHÀ=_»O 46
12. ™ê^èŒ∞™êOQÆ`«ºO =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_®xH˜
ã¨Ç¨Ü«∞Ñ¨_»∞`«∞Ok. 57
13. ã¨`«Î fiQÆ∞}O ZÖÏ Ñïâ◊√^Œú=∞=Ù`«∞Ok? 60
14. =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#Ñ¨~°K«∞HÀ=_®xH˜ „áê^äŒq∞Hõ Ü≥∂QÆ ™ê^èŒ#Å∞ 64
15. qK«Hõ∆} XHõ LÑ¨Ü≥∂QÆHõ~°"≥∞ÿ# JÉèÏºãÖ 67
16. =∞#ã¨∞û ãïQÍ „Ñ¨=iÎOKÕO^Œ∞‰õΩ HÍ=Åã≤# tHõ∆} 69
17. „áê}ÏÜ«∂=∞O 71
18. „Ñ¨`åºÇ¨~° ™ê^èŒ# 72
19. ™ê=∞~°ã¨º"≥∞ÿ# =∂#= ãÖ|O^è•Å „áê=ÚYº`« 75
20. =∞#ã¨∞û‰õΩ P~ÀQÆºHõ~°"≥∞ÿ# HÍÅˆH∆ÑÖ J=ã¨~°O 77
21. TÇ¨â◊H˜Îx ã¨kfixÜ≥∂QÆO KÕã¨∞HÀ=_»O J`«º=ã¨~°O 80
22. ^è•º#O Ü≥ÚHõ¯ „áê=ÚYº`« 82
23. x~åâ◊‰õΩ Ö’#∞HÍ=^Œ∞Ì 83
24. J`«º=ã¨~° Ñïã≤÷`«∞ÅÖ’ LÑ¨Ü≥∂yOKÕ ™ê^èŒ<åÅ∞ 84
25. PÖ’K«#Å‰õΩ ã¨Ô~·# ^•i K«∂áêe 87
26. PÖ’K«#Å#∞ xÜ«∞O„uOK«_»"Õ∞ Jã¨Å∞ ~°Ç¨Ïã¨ºO 94
27. LÑ¨K≥·`«#ºã≤÷uÖ’x =∞#ã¨∞û#∞ xÜ«∞O„uOK«_»O 99
28. =∞#ã¨∞û KÕ¿ã =∂Ü«∞#∞ `≥Å∞ã¨∞HÀO_ç! 109
29. ÃÑ·"å_çx #"Õ∞‡"åi^Õ ÃÑ·KÕ~Ú. 110
30. =∞#ã¨∞û ™êfinè<åxH˜ ã¨∞ÅÉèí"≥∞ÿ#, u~°∞QÆ∞ÖËx Ñ¨^Œúu 112
31. ™ê~åOâ◊O 116
=∞#ã¨∞û
– ^•xfl ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_»O ZÖÏ?
1. =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_»O Hõ+¨ì"Õ∞
– HÍh J™ê^èŒºO HÍ^Œ∞.
=∞#ã¨∞û#∞ `«=∞ ™êfinè#OÖ’ LOK«∞HÀ"åÅ#fl Pã¨H˜Î JO^ŒiH© LO@∞Ok.
„Ñü"åiH© Jk "åi"åi ™⁄O`« =º=Ç¨~°"Õ∞ J~Ú<å, „Ñü XHõ¯i q+¨Ü«∞OÖ’#∂
=∞#ã¨∞û Hõ<åfl =∞x+≤x Z‰õΩ¯=QÍ „Ñ¨ÉÏè q`«O KÕ¿ãk =∞~˘Hõ\ ˜ ÖË^∞Œ . ™ê^è•~°}OQÍ
=∞#Ö’ „Ñü XHõ¯iH© =∞#ã¨∞û#∞ xÜ«∞O„`«}Ö’ LOK«∞HÀ=_»O QÆ∞iOz ZO`ÀH˘O`«
`≥Å∞ã¨∞. =∞#O^Œ~°O =∞# =∞#ã¨∞ûefl J^Œ∞Ñ¨ÙÖ’ ÃÑ@∞ìHÀ=_®xH˜ „Ñ¨Ü«∞uflã¨∂Î<Õ
LO\ÏO. HÍh, ^•xfl QÆ∞iOz =∞iH˘O`« `≥Å∞ã¨∞H˘x, =∞iO`« "≥∞~°∞QÆ∞QÍ,
ã¨=∞~°÷OQÍ =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#OÖ’ LOK«∞HÀ=_®xH˜ =∞#O „Ñ¨Ü«∞uflOKåe.
D q+¨Ü∞« OÖ’ =∞#‰õΩ Z=~°∞ ã¨Ç¨ Ü«∞O KÕÜ∞« QÆÅ~°∞? Z=Ô~`· Õ `«=∞ =∞#ã¨∞û#∞
ãÖÑ¨Ó~°O‚ QÍ ™êfin#è OÖ’ LOK«∞‰õΩ<åfl~À "å~°∞ =∂„`«"∞Õ =∞#‰õΩ ã¨Ç¨ Ü«∞Ñ¨_Q» ÅÆ ~°∞!
J@∞=O\˜ =∞Ç¨#∞ÉèÏ=ÙÅ #∞Oz =∞#O <Õ~°∞ÛHÀ=Åã≤# q+¨Ü«∂ÖË WHõ¯_» XHõ
„Hõ=∞Ñ¨^ŒúuÖ’, ã¨∞ÅÉèí"≥∞ÿ# ™ê^èŒ#Å ~°∂ÑÖÖ’ á⁄O^Œ∞Ñ¨~°K«|_®¤~Ú.
=∞#ã¨∞û#∞ x„QÆÇ≤ÏOK«_»=∞<Õk KåÖÏ Pã¨H˜ÎHõ~°"≥∞ÿ# XHõ P@. J~Ú`Õ Jk
=∞# JO`«~°OQÆOÖ’, =∞#`À =∞#"Õ∞ P_Õ P@. ÔQÅ∞áÈ@=ÚÅ#∞ ÖˇHõ¯KÕÜ«∞x
=∞#ã¨Î`«Î fiO („H©_®ã¨∂ÊùiÎ) LO>Ë, JÑ¨C_»Ñ¨C_»∞, `å`å¯eHõOQÍ F_çáÈ`«∞#fl@∞¡
`Àz<å, D P@x Q˘Ñ¨ÊQÍ P#OkOK«=K«∞Û. D P@ P_»_®xH˜ <≥·Ñ¨Ù}ºO,
K«∞~°∞‰õΩ`«#O, Ç¨ã¨ºã¨∂ÊùiÎ, ã¨Ç¨Ï$^ŒÜ«∞O, =ÓºÇ¨`«‡Hõâ◊H˜Î, ã¨Ç¨Ï#O, ZO`ÀH˘O`«
nè~À^•`«`Î « (JO>Ë nè~∞° Å‰õΩ LO_Õ qâßÅÇ¨Ï$^ŒÜ∞« O) J=ã¨~O° . JÑ¨C_Õ #∂~°∞™ê~°∞¡
F@q∞ áêÖˇ·<å QÆ∞O_≥ *ÏiáÈ‰õΩO_® xÅ„^˘‰õΩ¯HÀQÆÅO.
NHõ$+¨µ_‚ ∞» ÉèQí =Æ næ`Ö« ’ J`«∞º#fl`« Ü≥∂QÆãu÷≤ x ZÖÏ á⁄O^ŒQÅÆ "≥∂ q=iOKå_»∞.
J~°∞#˚ ∞_»∞ PÜ«∞# K≥ÑÊ≤ #k qx xã¨Ê $Ç¨Ï`À ÉèQí "Æ å#∞}˜‚ D „HÕk q^èOŒ QÍ J_çQÍ_»∞.
=∞#=∞O^Œ~°O x`«ºO J^Õ ~°Hõ"≥∞ÿ# xã¨Ê $Ç¨Ï#∞ Z^Œ∞~˘¯O@∂ LO\Ï=Ú Hõ#∞Hõ
J`«x xã¨Ê $Ç¨Ï#∞ J~°÷O KÕã¨∞HÀ=_»O =∞#‰õΩ Hõ+¨ìO HÍÉ’^Œ∞. J~°∞˚#∞_»∞ `«#
ãÖ^ÕÇ¨xfl WÖÏ "≥e|∞KåÛ_»∞.
''F Hõ$ëê‚! =∞#ã¨∞û J`«ºO`« K«OK«Å"≥∞ÿ#k! ãÖÑ¨Ó~°‚OQÍ xâ◊ÛÅ"≥∞ÿ# =∞#ã¨∞û#∞
Hõey=Ù#flÑ¨C_»∞ =∂„`«"Õ∞ h=Ù É’kèOKÕ D Ü≥∂QÆã≤÷ux ™êkèOK«_»O ™ê^èŒºO
Hõ^•? HÍ|\˜ì D Ü≥∂QÆã≤÷u =∞#Ö’ U q^èŒOQÍ xez LO_»QÆÅ^À <å‰õΩ J~°÷O
HÍ=_»O ÖË^Œ∞. JO`ÕHÍHõ, F Hõ$ëê‚! =∞#ã¨∞û JâßOu`À, JÅ¡HõÖ’¡ÅOQÍ LO@∞Ok†
Jk â◊H˜Î=∞O`«"≥∞ÿ#^Õ HÍHõ =¸~°ö"≥∞ÿ#k ‰õÄ_®. QÍex x„QÆÇ≤ÏOK«_»O ZO`« Hõ+¨ì"≥∂
=∞#ã¨∞û#∞ x„QÆÇ≤ÏOK«_»O ‰õÄ_® JO`Õ Hõ+ì̈=∞x <å‰õΩ `Àã¨∞Î#flk.—— (w`« 6:33–34)
=∂#=ÙÅO^Œ~°∂ ã¨~°fi™ê^è•~°}OQÍ J_çˆQ D „Ñ¨â◊fl#∞ qx, NHõ$+¨µ‚_»∞ ^•xH˜
ã¨=∂^è•#OQÍ ã¨~°fi=∂#"åo ZÅ¡HÍÅO QÆ∞~°∞ÎOK«∞HÀ^Œy# ãÖ^Õâßxfl WKåÛ_»∞.
=∞#ã¨∞û‰õΩ ãÖ|OkèOz# ÉèÏ~°fÜ«∞ PÖ’K«<å^èÀ~°},˜ =∞#ã¨∞û#∞ ™êfin#è O KÕã∞¨ ‰õΩ<Õ
™ê^èŒ<åq^è•#O, KåÖÏ=~°‰õÄ D ãÖ^Õâ◊O g∞^Õ P^è•~°Ñ¨_®¤~Ú. NHõ$+¨µ‚_»∞ WÖÏ
K≥áêÊ_»∞:
''F J~°∞<˚ å! xã¨ûO^ÕÇÏ¨ OQÍ =∞#ã¨∞û KåÖÏ K«OK«Å"≥∞#ÿ ^Õ. ^•xfl xÜ«∞O„uOK«_O»
KåÖÏ Hõ+¨ìO J#fl=∂@ ‰õÄ_® x["Õ∞. J~Ú`Õ JÉèÏºã¨"≥·~åQÍºÅ ^•fi~å ^•xfl
™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=K«∞Û.—— (w`« 6:35)
ÃÑ· ãÖÉèÏ+¨} #∞Oz =∞#‰õΩ =¸_»∞ x*ÏÅ∞ `≥Å∞™êÎ~Ú. =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O
KÕã¨∞HÀ=_®xH˜ Jq „áê^äŒq∞Hõ"≥∞ÿ#q. Jq:
1. J~°∞˚#∞x=O\˜ nè~°∞Öˇ·# "åiH˜ ‰õÄ_® Wk J`«ºO`« Hõ+¨ì™ê^èŒº"≥∞ÿ# Ñ¨x.
2. J~Ú<å =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_»O ™ê^èŒº"Õ∞.
3. D Ñ¨xH˜ K«Hõ¯QÍ x~°fizOK«|_ç, qÑ¨ÙbHõiOK«|_ç# Ñ¨^Œú`«∞Å∞<åfl~Ú.
''JÉèÏºã¨=Ú, "≥~· åQÆº=Ú—— J<Õ ~Ô O_»∞ =∂@ÅÖ’ N Hõ$+¨µ_‚ ∞» =∞#ã¨∞û#∞ ™êfin#è O
KÕã¨∞HÀ=_®xH˜ ãÖ|OkèOz# ~°Ç¨Ï™êº#flO`«\ ˜h =∞#‰õΩ JOkOKå_»∞.
Ü«ÚQÆÜ«ÚQÍÅ∞QÍ ÉèÏ~°`«^Õâ◊OÖ’x ã¨<å`«# |∞∞+¨µÅO^Œ~°∂ JÉèÏºã¨"≥·~åQÍºÅ
™ê^èŒ# Hõ#fl =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_®xH˜ "Õˆ~ =∂~°æO ÖË<ÕÖË^Œx
Ñ¶¨∞O\ÏÑ¨^äŒOQÍ K≥áêÊ~°∞. nx<Õ JÉèÏºã¨Ü≥∂QÆO ÖË^• ™ê^èŒ<åÜ≥∂QÆO Jx ‰õÄ_®
Ñ≤Å∞™êÎ~∞° .
N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å‰õΩ, „Ñ≤Ü«∞ J<Õ ¿Ñ~°∞QÆÅ XHõ Éèí‰õΩÎ_çH˜ =∞^èŒº [iy# XHõ
ãÖÉèÏ+¨}Ö’ D ãÖ^Œ~°ƒùOQÍ „Ñü XHõ¯~°∂ QÆ∞~°∞ÎOK«∞HÀ^Œy# XHõ „áê^äŒq∞Hõ
ã¨∂„`åxfl QÆ∞~°∞^Õ=ÙÅ∞ <˘H˜¯ =HÍ¯}ÕKå~°∞.
N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: h P^è•ºu‡Hõ K≥·`«#ºO H˘kÌQÍ "Õ∞Å∞‰õΩ#flO`« =∂„`å# ™È=∞i"≥·
‰õÄ~ÀÛ=^Œ∞Ì. =ÚO^Œ∞‰õΩ ™êyáÈ! QÆO^èŒÑ¨ÙK≥@¡ J_»qx ^•\˜# `«~°∞"å`« WOHÍ
qÅ∞"≥·# "≥O_ç, |OQÍ~°∞ QÆ#∞Å∞<åfl~Ú. "å\˜x ‰õÄ_® ™êkèOK«∞!
„Ñ≤Ü«∞: ''JÜ«∂º, =∂ HÍà◊§‰õΩ ãÖÔHà◊√§<åfl~Ú. WHõ =ÚO^Œ∞‰õΩ "≥à◊§ÖËO.——
N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: ''HÍà◊§‰õΩ ãÖÔHà◊√§ LO>Ë U=∞~ÚOk? =∞#¿ãû Hõ^• =ÚYºO!
|O^èŒO, q=ÚH˜Î – D Ô~O_»∂ =∞#ã¨∞û‰õΩ ãÖ|OkèOz#"Õ!——
„Ñ≤Ü«∞† ''HÍh <å =∞#ã¨∞û <å Pnè#OÖ’ ÖË^Œ∞——.
N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: ''JÖÏ JO@∞<åfl"≥O^Œ∞‰õΩ? JÉèÏºã¨Ü≥∂QÆ=∞x XHõ@∞#flk
`≥eÜ«∞^•? ™ê^èŒ# KÕã¨∂Î LO>Ë, „Hõ=∞„Hõ=∞OQÍ h=Ù U „`À= K«∂Ñ≤`Õ P „`À=Ö’
=∞#ã¨∞û x#∞fl J#∞ãïã¨∞OÎ k. =∞#ã¨∞û J<Õk JÑ¨C_Õ LuH˜# `≥Åx¡ =¢ãOÎ¨ ÖÏO\˜k
ã¨∞=∂. h=Ù ^•xfl Z~°∞Ñ¨Ù~°OQÆ∞Ö’ =ÚOz`Õ Z„~°QÍ =∂~°∞`«∞Ok. hÅO ~°OQÆ∞Ö’
=ÚOz`Õ P ~°OˆQ =ã¨∞ÎOk. h=Ù ^•xfl U ~°OQÆ∞Ö’ =ÚOz`Õ Jk P ~°OQÆ∞<Õ
fã¨∞‰õΩO@∞Ok——.
=∞#ã¨ ∞ û#∞ ™êfinè # O KÕ ã ¨ ∞ HÀ=_» O Ö’x ~° Ç ¨ Ï ã¨ º O xã¨ û O^Õ Ç ¨ Ï OQÍ
JÉè Ï ºã¨ " ≥ · ~ åQÍºÅÖ’<Õ ã¨ O Ñ¨ Ó ~° ‚ O QÍ Wq∞_ç LOk. HÍh, "å\˜ x =∞#
r=#„ã¨=OuÖ’H˜ `≥KÕÛk ZÖÏ? W^Õ Jã¨Å∞ ã¨=∞ã¨º. nxx Ñï+¨¯iOK«_®xH˜:
1. =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#Ñ¨~°K«∞HÀ"åÅ#fl QÆ\ ˜ì ãÖHõÖÏÊxfl ÃÑOá⁄OkOK«∞HÀ"åe.
2. =∞#ã¨∞û Ü≥ÚHõ¯ ã¨fiÉèÏ"åxfl J~°÷O KÕã¨∞HÀ"åe.
3. nxH˜ ãÖ|OkèOz# Ñ¨^Œú`«∞Å#∞ <Õ~°∞ÛH˘x "å\˜x `≥eq`Õ@Å`À, „Hõ=∞O
`«Ñ¨Ê‰õΩO_®, Ç¨Ï$^ŒÜ«∞Ñ¨Ó~°fiHõOQÍ JÉèíºã≤OKåe.
2. D ãÖHõÖÏÊxfl â◊H˜Î=∞O`«"≥∞ÿ#kQÍ KÕã¨∞H˘<Õ^≥ÖÏ? 11
2. =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#Ñ¨~°K«∞HÀ"åÅ#fl ãÖHõÖÏÊxfl =∞iO`«
â◊H˜Î=∞O`«"≥∞ÿ#kQÍ KÕã¨∞H˘<Õ^≥ÖÏ?
ã¨fi`«Ç¨QÍ =∞#ÔH@∞=O\˜ ãÖHõÅÊâ◊H˜Î ÖË^Œx K≥Ñ¨Ê_»O ãï HÍ^Œ∞. =∞#O^ŒiÖ’
U^À XHõ JO`«~°æ`«"≥∞ÿ# =∞^äŒ#O L#fl q+¨Ü«∞O x["Õ∞ Hõ^•! =∞#‰õΩ ZO`ÀH˘O`«
ãÖHõÅÊâ◊H˜Î LO^Œx K≥Ñ¨Ê_®xH˜ J^Õ x^Œ~°≈#O. HÍh KåÖÏ=∞OkÖ’ =∞#ã¨∞û#∞
™êfinè # O KÕ ã ¨ ∞ HÀ"åÅ#fl D ã¨ O Hõ Å Êâ◊ H ˜ Î `« y #O`« Q Í LO_» ^ Œ ∞ . ^•xfl
ÃÑOá⁄OkOK«∞HÀ"åe. ^•xH˜ =∂~°æO Uq∞\’ K«∂^•Ì=Ú.
Jxfl\ ˜Hõ<åfl =ÚO^Œ∞, ã¨∞YÉè’QÍÖË =∞# rq`« Ñ¨~°=∂=kè Jx ÉèÏqOK«_»O
=∂x"≥Ü«∂ºe. =∞#O "å\˜x „Ñ¨Ü«∞`«flÑ¨Ó~°fiHõOQÍ, u~°∞QÆ∞ÖË‰õΩO_® Ñï`«ºlOK«
#O`« =~°‰õÄ, =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#Ñ¨~°K«∞HÀ"åÅ#fl ãÖHõÅÊO |ÅOQÍ LO_»^Œ∞.
ãÖHõÅÊâ◊H˜Î Ü≥ÚHõ¯ [=r"åÅ#∞ H˘iH˜"Õ¿ã ~åK«Ñ¨ÙO_»∞ D Éè’QÆÖÏÅã¨`«fi"Õ∞! D
q+¨Ü«∂xfl D q^èŒOQÍ q=iOK«=K«∞Û:
g∞H˘Hõ ¿ã=‰õΩ_»∞<åfl_»#∞HÀO_ç. g∞~°∞ J`«x KÕ`« =∞`«∞Î Ñ¨^•~å÷Å#∞
`≥Ñ≤ÊOK«∞‰õΩO@∂ LO\Ï~°∞. "å\˜x `≥zÛÃÑ@ì_®xH˜ g∞~°∞ J`«x g∞^Õ P^è•~°Ñ¨_ç
L<åfl~°x J`«xH˜ `≥Å∞ã¨∞. ÃÑ·ÃÑK«∞Û g∞i^ŒÌ~°∂ Hõeã≤ P =∞`«∞ÎÑ¨^•~å÷Å#∞ ¿ãq™êÎ~°∞.
W@∞=O\˜ Ñïã≤÷`«∞ÅÖ’ g∞~°∞ ZÑ¨Ê\˜H© P ¿ã=‰õΩ}˜‚ g∞ K≥Ñ¨CKÕ`«ÅÖ’
LOK«∞HÀÖË~°∞. =∞#ã¨∞û q+¨Ü«∞O ‰õÄ_® JO`Õ!
=∞#O ã¨∞MÏÅ#∞ HÀ~°_®xH˜, P ÃÑ·# "å\˜x J#∞ÉèíqOK«_®xH˜ ‰õÄ_®
=∞#ã¨∞û#∞ LÑ¨Ü∂≥ y™êÎO. HÍ|\˜ì ã¨∞MÏÅ#∞ HÀ~°_O» =∂x"Õ¿ãO`« =~°‰Äõ ^•xx
x„QÆÇ≤ÏOK«ÖËO. ã¨∞MÏÅ#∞ "≥O\Ï_»_»O =∂x"Õã≤<å =∞#ã¨∞û#∞ xÜ«∞O„uOK«_»O
JO`« ã¨∞ÅÉèíO HÍ^Œ∞. ZO^Œ∞HõO>Ë Jk =∞#efl z#fl|∞K«Û_®xH˜ [iyáÈ~Ú#
ãÖÑ¶∞¨ @#Å#∞ =∂\˜=∂\˜H˜ QÆ∞~°∞Î KÕã∂¨ <Î Õ LO@∞Ok. ã¨∞YÉè’QÍÅ#∞ `«ºlOKåÅ<Õ
HÀiHõ ZO`« f„=OQÍ LO>Ë, =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ"åÅ<Õ ãÖHõÅÊâ◊H˜Î
JO`« f„=OQÍ LO@∞Ok. ã¨∞MÏÅ g∞k HÀiHõ#∞ JkèQÆq∞OK«‰õΩO_® WOˆHq∞
KÕã≤<å =∞#ã¨∞û#∞ Z#fl\ ˜H©, ÑïÑ¨Ó~°‚OQÍ ™êfinè#O KÕã¨∞HÀÖËO. D x[O #∞Oz
=∞#O XHõ q+¨Ü∂« xfl „QÆÇÏ≤ OK«=K«∞Û. J^Õq∞@O>Ë, rq`«OÖ’ U ~°OQÆOÖ’ L<åfl
ã¨ˆ~, `«=∞ ã¨∞MÏÅ#∞ `åºQÆO K≥Ü«∞º_®xH˜ W+¨ìÑ¨_»x "åiH˜ `«=∞ =∞#ã¨∞û#∞
™êfinè#Ñ¨~°K«∞HÀ"åÅ#fl „Ñ¨Ü«∞`«flOÖ’ `«y#O`« z`«Îâ◊√kú ÖË^Œ∞.
ã¨∞MÏÅ#∞ `åºQÆO KÕÜ«∞_»=∞O>Ë P#O^•xfl, P`å‡#O^•xfl `åºQÆO KÕÜ«∞=∞x
J~°÷O HÍ^Œ∞. ã¨∞Y=∞O>Ë WO„kÜ«∞ ã¨∞Y=∞x J~°÷O. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ 'JÑïÑ¨Hõfi
JÇ¨ÏOHÍ~åxfl— ãÖ`«$Ñ≤ÎÑ¨~°K«_»O ^•fi~å HõeˆQ ã¨∞MÏxfl W@∞=O\˜ ã¨∞YOQÍ
¿Ñ~˘¯<åfl~°∞. D ~°Hõ"≥∞ÿ# ã¨∞YO x["≥∞ÿ# P#O^•xfl, JO>Ë P`å‡#O^•xfl
á⁄O^Œ_®xH˜ J_»∞¤ `«QÆ∞Å∞`«∞Ok. ã¨∞Y^Œ∞óMÏÅ‰õΩ Jf`«OQÍ Zky#Ñ¨C_Õ =∞#‰õΩ
rq`«Ñ¨Ù Jã¨Å∞ ÅHõ∆ º"≥∞ÿ# P`å‡#O^ŒO HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. Z=Ô~·<å `«=∞‰õΩ D
P#O^•xfl á⁄O^•Å#fl HÀiHõ ÖË^xŒ K≥ÑÊ¨ _»OÖ’ J~°O÷ ÖË^∞Œ . x*ÏxH˜, P P#O^•xfl
=^Œe"ÕÜ«∞_»=∞#fl „Ñ¨âıfl ÖË^Œ∞. ZO^Œ∞HõO>Ë Jk =∞#Ö’ XHõ JO`«~åƒùQÆO† P
ã¨zÛ^•#O^Œ"Õ∞ =∞# x[ã¨fiÉèÏ=O. D ã¨∞YÖÏÅã¨`åfixfl [~ÚOKÕ Ñ¨^Œú`«∞Å#∞
`«~°∞"å`« J^è•ºÜ«∞OÖ’ Ñïje^•ÌO.
2. D ãÖHõÖÏÊxfl â◊H˜Î=∞O`«"≥∞ÿ#kQÍ KÕã¨∞H˘<Õ^≥ÖÏ? 13
WHõ¯_» =∞~˘Hõ q+¨Ü«∂xfl QÆ=∞xOK«O_ç. D qâ◊fiOÖ’, Ñ¨ÓiÎQÍ =ºuˆ~Hõ"≥∞ÿ#
q+¨Ü«∂Å∞ JÑ¨C_»Ñ¨C_»∞ XˆH q^èŒOQÍ L#fl@∞ì HõxÑ≤™êÎ~Ú. Ô~O_»∞ ~°HÍÅ
=∞#∞+¨µºÅ‰õΩ Z@∞=O\˜ JO`«~°‡^äŒ#=¸ LO_»^Œ∞: XHõ~°∞ – `«=∞Ö’x Ç‘Ï#"≥∞ÿ#
[O`«∞ã¨fiÉèÏ"åxH˜ Z^Œ∞~°∞ K≥Ñ¨ÊÖËx ÉÏxã¨Å∞† Ô~O_»= "å~°∞ – `«=∞Ö’x
Ç‘Ï#ã¨fiÉÏè "åxfl ÑïÑ¨Ó~°O‚ QÍ `«=∞ J^Œ∞Ñ¨ÙÖ’ LOK«∞‰õΩ#fl"å~°∞. q∞ye# "å~°O^ŒiH©
ZO`ÀH˘O`« JO`«~°‡^äŒ#O LO@∞Ok. D JO`«~°‡^äŒ<åxH˜ HÍ~°}"Õ∞q∞\˜?
=∞#ã¨∞û#∞ ™êfin#è Ñ¨~K° ∞« HÀ=_»OÖ’ Ñ¨~å[Ü«∞OáêÖˇ#· J~°H˘~° „Ñ¨Ü∞« `åflÖË WO^Œ∞‰õΩ
HÍ~°}O. D J~°H˘~° „Ñ¨Ü∞« `åflÖË =∞#‰õΩ#fl |ÅÇ‘Ï#"≥∞#ÿ ãÖHõÅÊâ◊HhÎ˜ , =∞#ã¨∞û#∞
™êfinè#Ñ¨~°K«∞HÀ=_®xfl QÆ∞iOz ãïÜ≥ÿ∞# J=QÍÇ¨Ï# ÖËHõáÈ=_®hfl ã¨∂z™êÎ~Ú.
Ñ¨^ÑÕ ^¨ Õ Z^Œ∞~°Ü∞Õ º JÑ¨[Ü«∂Å‰õΩ QÆ∞O_≥ *ÏiáÈ‰õΩO_® LO_»_®xH˜ ãïÑ¨_#ç O`«
ãÖHõÅÊâ◊H˜Îx ÃÑOá⁄OkOK«∞HÀ=_»"Õ∞ =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞‰õΩ<Õ ãÖ^Œ~°ƒùOÖ’
Jxfl\ ˜Hõ#fl =ÚYº"≥∞ÿ# q+¨Ü«∞O. =∞~À q^èŒOQÍÖ’ K≥áêÊÅO>Ë H˘`«ÎQÍ Z^Œ∞~°ÜÕ∞º
„Ñü JÑ¨[Ü«∞O, =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞H˘<Õ ãïH˘`«Î „Ñ¨Ü«∞`åflÅ‰õΩ =∞#efl
=∞iO`« #∂`«<À`åûÇ¨ÏO`À Ñ¨ÙiH˘ÖÏÊe.
J~Ú`Õ, =∞#ã¨∞û#∞ ™êfin#è O KÕã∞¨ HÀ"åÅ#fl D ãÖHõÖÏÊxfl =∞iO`« â◊H=Î˜ ∞O`«O
KÕ¿ã^≥ÖÏ? ^•x HÀãÖ ãÖHõÅÊâ◊H˜Îx |ÅÇ‘Ï#Ñ¨~°KÕ HÍ~°}ÏÅ#∞ `˘ÅyOKåe.
^•xÖ’ =∞iO`« â◊H˜Îx xOÑ¨_®xH˜ HÍ=Åã≤# J#∞"≥·# Ñïã≤÷`«∞Å#∞ HõeÊOKåe.
xã¨ûO^ÕÇ¨ÏOQÍ =∞#Ö’ KåÖÏ=∞Ok, "åi "åi =∞#ã¨∞ûÅ#∞ ™êfinè#Ñ¨~°K«∞
HÀ=_®xH˜ „â◊=∞Ñ¨_ç „Ñ¨Ü∞« uflOz#Ñ¨Ê\˜H© ‰õÄ_® J<ÕH™õ ê~°∞¡ F_çáÈ~Ú LO_»=K«∞Û.
JO^Œ∞KÕ`,« 'D Ñ¨x =∞#=Å¡ HÍ^Œ∞ÖË!— J#∞‰õΩO@∂ LO_ç=ÙO_»=K«∞Û. =∞~˘Hõ„Ñ¨H¯õ ,
nx=Å¡ HõeQˆ „Ñ¨Ü∂≥ [<åxfl K«H¯õ QÍ JOK«<å "Õã,≤ J~°O÷ KÕã∞¨ ‰õΩx LO_»Háõ È=K«∞Û.
Wk ‰õÄ_® =∞# |ÅÇ‘Ï#"≥∞ÿ# ãÖHõÅÊâ◊H˜ÎH˜ XHõ HÍ~°}"Õ∞. =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O
KÕã¨∞‰õΩO>Ë ZO`« Q˘Ñ¨Ê „Ñ¨Ü≥∂[#O HõÅ∞QÆ∞`«∞O^À K«Hõ¯QÍ JOK«<å "Õã≤ LO>Ë,
„|`«∞‰õΩáÈ~å@OÖ’ <≥QÍæÅ#fl =∞# ã¨fiÉèÏ="Õ∞ ãÖHõÅÊâ◊H˜Îx Jaè=$kú KÕã¨∞H˘<Õ
kâ◊Ö’ =∞#efl #_çÑO≤ z LO_Õk. JÑ¨[Ü«∂Å‰õΩ ãÖ|OkèOz#O`« =~°‰Äõ , =∞#O
Z‰õΩ¯=QÍ PO^Àà◊# K≥O^Œ#=ã¨~O° ÖË^∞Œ . =∞#ã¨∞û Ü≥ÚHõ¯ ã¨fiÉèÏ="Õ∞ xÅHõ_Ö» xË k
HÍ=_»OKÕ`«, Q˘Ñ¨Ê Q˘Ñ¨Ê "åiH˜ ‰õÄ_® =∞#ã¨∞û JO`« `ÕeHõQÍ ™êfinè#=∞=fiÖË^Œ∞.
ÉèíQÆ=næ`«Ö’ NHõ$+¨µ‚_»∞ WÖÏ K≥áêÊ_»∞.
''F J~°∞˚<å! J`«ºO`« K«OK«Å"≥∞ÿ# D WO„kÜ«∂Å∞ ÑïÑ¨Ó~°‚`åfixÔH·
„Ñ¨Ü«∞uflã¨∞Î#fl *Ï˝x J~Ú#"å_ç =∞#ã¨∞û#∞ ‰õÄ_® |Å=O`«OQÍ ÖÏQÆ∞H˘x
áÈ`å~Ú.—— (w`« 2:60)
''ã¨=Ú„^ŒOÖ’x Ñ¨_»=#∞ ÃÑ#∞QÍe „Ñ¨Hõ¯^À= Ñ¨\ ˜ìOz# K«O^ŒOQÍ, qK«ÛÅq_çQÍ
ãÖK«iOKÕ WO„kÜ«∂Å#∞ „QÆ∞_ç¤QÍ J#∞ãïOKÕ =∞#ã¨∞û J`«x q"ÕHÍxfl
ZQÆ∞~°"Õã¨∞‰õΩáÈ`«∞Ok.—— (w`« 2:67)
Q“`«=∞ |∞^Œ∞ú_»∞ WÖÏ É’kèOKå_»∞:
''"≥~Úº=∞Okx "≥~Úº™ê~°∞¡ Ü«Ú^ŒúOÖ’ F_çOz# "å_çHõ<åfl `«# =∞#ã¨∞û#∞
[~ÚOz# "å_Õ Ñ¨~å„Hõ=∞=O`«∞_»∞.—— (^èŒ=∞‡Ñ¨^Œ : 103)
nxx |\˜ì =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã∞¨ HÀ=_»O „Ñ¨ÑO¨ K«OÖ’ Jxfl\ H˜ #õ fl Hõ+"ì¨ ∞≥ #ÿ
Ñ¨x Jx =∞#O J~°÷O KÕã¨∞HÀ=K«∞Û. Jk x[OQÍ<Õ XHõ nè~À^•`«Î"≥∞ÿ# Ñ¨x.
Hõ#∞Hõ<Õ JÑ¨C_»Ñ¨C_»∞ D Ñ¨xÖ’ Z^Œ∞~°ÜÕ∞º F@=Úefl ÖˇHõ¯KÕÜ«∞‰õÄ_»^Œ∞.
Ñ¨@∞ì^ŒÅ`À, ã¨_»Åx |∞kú`À, Ô~\˜ìOz# L`åûÇ¨ÏO`À „Ñ¨Ü«∞uflOK«_®xH˜ =∞#efl
„áÈ`«ûÇ≤ÏOKÕ JO‰õΩâ◊Ñ¨Ù áÈ@∞¡QÍ P F@=Úefl ÑïQÆ}ÕKåe. ZO^Œ∞HõO>Ë
=∞#ã¨∞û#∞ ÑïÑ¨Ó~°‚OQÍ ™êfinè#Ñ¨~°K«∞HÀ=_»O ™ê^èŒº"Õ∞#x [QÆ^Œ∞æ~°∞=ÙÖË
JÉèíÜ«∞q∞ã¨∞Î<åfl~°∞ Hõ^•! HÍ|\˜ì, JO^Œ∞‰õΩ =ºuˆ~Hõ"≥∞ÿ# PÖ’K«#ÅxflO\˜h
q+¨`«∞ÅºOQÍ ÉèÏqOz =ke"≥Ü«∂ºe.
3. =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#Ñ¨~°K«∞HÀ=_»O =Å¡ X#QÆ∂ˆ~^Õq∞\˜?
=∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#Ñ¨~K° ∞« HÀ=_»O =Å¡ HõeQˆ „Ñ¨Ü∂≥ [#"Õ∞q∞\’ "≥Ú^Œ@ =∞#‰õΩ
ã¨Ê+¨ìOQÍ `≥eÜ«∂e. Jk ™êfinè#OÖ’ ÖËHõáÈ=_»O =Å¡ =∞x+≤H˜ HõeˆQ J`«ºO`«
Ñ¶¨∞’~°"≥∞ÿ# ã≤÷u Ñ≤zÛÑ¨@ì_»"Õ∞. <åQÆiHõ`«Å∞ ÃÑ·H˜ ZO`« ÉèÏQÆº=O`«"≥∞ÿ#qQÍ,
ã≤÷~°"≥∞ÿ#qQÍ HõxÑ≤Oz<å ™ê=∂lHõ ™ê÷~ÚÖ’ =∞#ã¨∞û ™êfinè#O `«Ñ≤Ê`Õ Jk
PÜ«∂ <åQÆiHõ`«Å q<åâ◊<åxH˜ ^•i fã¨∞ÎOk. WOHÍ `«‰õΩ¯= ™ê÷~ÚÖ’ (JO>Ë
=ºH˜ÎQÆ`« ™ê÷~ÚÖ’) „Ñ¨`«ºHõ∆OQÍ, Ñ¨~ÀHõ∆OQÍ =∞#ã¨∞û ™êfinè#OÖ’ ÖËHõáÈ=_»O =Å¡
HõeˆQ z<åfl, ÃÑ^•Ì J#~å÷Å∞, #ëêìÅ∞ J<ÕHõO L<åfl~Ú.
™êfinè#O `«Ñ≤Ê# =∞#ã¨∞û =∞x+≤ Ü≥ÚHõ¯ =ºH˜Î`«fiO ã¨=∞„QÆOQÍ qHõã≤OK«‰õΩO_®
J_»∞¤Ñ¨_»∞`«∞Ok. =∞<Àx„QÆÇ¨ÏO ÖËx =ºH˜Î qÑ¨s`«"≥∞ÿ# áÈHõ_»Å‰õÄ, Z_»`≥QÆx
JO`«~°‡^äŒ#O =Å¡ HõeˆQ =∂#ã≤Hõ Ñ¨`«<åxH© QÆ∞i J=Ù`å_»∞. J`«ºO`« ™ê#∞‰õÄÅ
"≥∞#ÿ Ñïã≤`÷ ∞« ÅÖ’ ‰õÄ_® J`«_∞» `«# â◊H™Î˜ ê=∞~å÷ºÅ#∞ Ñ¨ÓiÎQÍ qxÜ≥∂yOK«∞HÀÖËHõ
áÈ`å_»∞.
=∞#ã¨∞û ™êfinè#OÖ’ ÖËx"å_»∞ =∞#âß≈Oux á⁄O^ŒÖ_Ë ∞» . =∞#âß≈Ou ÖËx"å_»∞
P#O^ŒOQÍ ZÖÏ LO_»QÆÅ_»∞? f~°x HÀiHõÅ∞, L„^ÕHÍÅ∞, XuÎ_»∞Å`À ÉÏ^èŒÑ¨_Õ
J@∞=O\˜ =ºH˜Î n~°H… ÍeHõ =∂#ã≤H"õ åº^è∞Œ Å‰õΩ QÆ∞i HÍ=K«∞Û, ÖË^• XHõ <Õ~ã° ∞¨ _÷ ∞» QÍ
=∂~°=K«∞Û. J@∞=O\˜"å_»∞ XHõ WO\˜H˜ Ü«∞[=∂x J~Ú`Õ P ‰õΩ@∞O|OÖ’
„Hõ=∞tHõ}∆ Ï~åÇ≤Ï`«ºO, J„Hõ=∞„Ñ¨=~°#Î , ^Œ∞+¨|ì ∞^Œ∞Åú ∞ Z‰õΩ¯"≥,· ^Œ∞~å‡~°Ñæ Ù¨ ãÖ|O^è•Å∞
U~°Ê_ç, Jq ‰õΩ@∞O| q<åâ◊<åxH˜ ^•ifÜ«∞=K«∞Û.
=∞#^ÕâO◊ Ö’ XHõ ™ê"≥∞`« LOk: ''XHõ =∞x+≤ ^Õ=Ùx Hõ$Ñ¨#∞ á⁄Ok LO_»=K«∞Û†
`«# QÆ∞~°∞=Ù Hõ$Ñ¨#∞, ™ê^èŒ∞Ñ¨Ù~°∞+¨µÅ Hõ$Ñ¨#∞ ‰õÄ_® á⁄Ok LO_»=K«∞Û† HÍh
J`«_»∞ `«# =∞#ã¨∞û Ü≥ÚHõ¯ Hõ$Ñ¨#∞ á⁄O^ŒÖËHõáÈ`Õ <åâ◊#=∞=Ù`å_»∞.—— =∞#ã¨∞û
Ü≥ÚHõ¯ Hõ$Ñ¨#∞ á⁄O^Œ_»=∞O>Ë ^•xfl ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_»"Õ∞!
JOu=∞ „Ñ¨Ü≥∂[<åÅ ^Œ$+≤ì`À K«∂¿ãÎ =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#Ñ¨~°K«∞HÀ=_»O ^•fi~å
J`«∞º#fl`«™ê÷~ÚÖ’ P^è•ºu‡Hõ *Ï˝<åxfl á⁄O^Œ=K«∞Û. JO`«Hõ<åfl `«‰õΩ¯=™ê÷~ÚÖ’
Jk =∞#‰õΩ WKÕÛ =~åÅ∞ WOHÍ J<ÕHõO L<åfl~Ú. K«Hõ¯QÍ xÜ«∞O„uOK«|_ç#
=∞#ã¨∞û#∞ ã¨∞ÅÉèíOQÍ UHÍ„QÆO K≥Ü«∞º=K«∞Û. UHÍ„QÆ`« ^•fi~å =∞x+≤ *Ï˝<åxfl
á⁄O^Œ∞`å_»∞. *Ï˝#"Õ∞ â◊H˜Î.
=∞#ã¨∞û ™êfinè#"≥∞ÿ# "≥#∞"≥O@<Õ HõeˆQ Ñ¶ë`«O ã¨=∞„QÆ"≥∞ÿ# =ºH˜Î`«fiqHÍãÖ.
„Ñü‰õÄÅ Ñïã≤`÷ ∞« ÅÖ’ ‰õÄ_® J@∞=O\˜"å_»∞ q[Ü«∂xfl ™êkè™êÎ_∞» . ™êfinè#"≥∞#ÿ
=∞#ã¨∞û „Ñ¨âßO`«`«‰õΩ, P „Ñ¨âßO`«`« =∞#âß≈OuH˜ ^•i f™êÎ~Ú. =∞#âß≈Ou
ãÖ`Àëêxflã¨∞ÎOk. ãÖ`À+ÖQÍ LO_Õ =ºH˜Î W`«~°∞Å#∞ ‰õÄ_® ãÖ`À+¨Ñ¨~°K«
QÆÅ∞QÆ∞`å_»∞. „Hõ=∞„Hõ=∞OQÍ J`«_∞» KÕ¿ã Ñ¨#∞Å <å}º`« ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok. HÍÅ„Hõ"∞Õ }Ï
`«iyáÈx ãÖÑ¨^ŒÅ#∞ á⁄O^Œ∞`å_»∞. J~Ú`Õ, nxH˜ J~°÷O J`«x rq`«OÖ’
Z@∞=O\˜ p‰õΩzO`«Å∞ LO_»=x HÍ^Œ∞. HÍh "å\˜x Z^Œ∞~À¯=_®xH˜ HÍ=Åã≤#
^è~·≥ º° O, â◊HÎ˜ J`«_Hç ˜ Ñ¨Ù+¨¯ÅOQÍ HõÅ∞QÆ∞`å~Ú. "å\˜=Å¡ rq`«OÖ’ J`«_∞» =∞iO`«QÍ
~å}ÕK«QÆÅ∞QÆ∞`å_»∞. J`«_»∞ L#fl QÆ$Ç¨ÏOÖ’ Ñ¨^Œúu, „Hõ=∞tHõ∆}, P#O^ŒO,
ãÖã¨¯ $u, =∞Oz =∂#= ãÖÉO^è•Å∞ "≥eq¡ ~°∞™êÎ~Ú. J@∞=O\˜ =ºH˜xÎ ã¨=∂[O
=∞Oz rq`åxfl QÆ_ç¿Ñ XHõ P^Œ~°≈Ñ¨Ù~°∞+¨µxQÍ H˘xÜ«∂_»∞`«∞Ok.
=∞#ã¨∞û ™êfinè#"≥∞ÿ# =∞x+≤H˜ =∂#ã≤Hõ ~°∞QÆ‡`«Å∞ HõÅQÆ=Ù. =∂#ã≤Hõ XuÎ_»∞Å
=Å# HõeˆQ âßs~°Hõ ~°∞QÆ‡`«Å∞ ‰õÄ_® J`«x ^Œi*Ë~°=Ù.
=∞#ã¨∞û ™êfinè#"≥∞ÿ# =ºH˜ÎÖ’ ^•y=Ù#fl L#fl`«"≥∞ÿ# ^≥·=ã¨fiÉèÏ=O `«##∞ `å#∞
=ºH©HÎ iõ OK«∞‰õΩO@∞Ok. J`«xÖ’ JO`«=~°‰Äõ ^•y L#fl â◊‰Ωõ ÅÎ ∞ q_»∞^ŒÅ=Ù`å~Ú.
`«=∞ Hõà§◊ =ÚO^Õ P =ºH˜Î WO`« L#fl`ã« u÷≤ H˜ ZÖÏ ZkyáÈÜ«∂_»x J`«x ¿ãflÇÏ≤ `«∞Å∞
Pâ◊Û~°ºáÈ`å~°∞. ãÖã¨¯ $`«ÉèÏ+¨Ö’ XHõ ™ê"≥∞`« LOk: '„Ñ¨ÑÖKåxfl Z=~°∞
[~Ú™êÎ~°∞? Z=~°∞ =∞#ã¨∞û#∞ [~Ú™êÎ~À "åˆ~!—
„Ñ¨QÆu, Jaè=$kú, „Ñ¨âßO`«`« – U ~°OQÆOÖ’ g\˜x ™êkèOKåÅ<åfl =∞#ã¨∞û#∞
™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_»O J=ã¨~°O. =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#OÖ’ LOK«∞HÀÖËx *Ïu `«#
Jaè=$kúx xÅ∞Ñ¨ÙHÀÖË^Œ∞.
HÍ|\˜ì =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=@O =Å¡ W@∞=O\˜ ÖÏÉèÏÅ∞<åfl~Ú.
=∞#ã¨∞û ™êfinè<åxH˜ HÍ=Åã≤# |Å"≥∞ÿ# ãÖHõÅÊâ◊H˜Îx `«Ü«∂~°∞ KÕã¨∞HÀ=_®xH˜
ã¨∞ÅÉèí"≥∞ÿ# =∂~°æO XHõ@∞Ok. J^Õq∞@O>Ë, P â◊H˜Îx ™êkèOK«ÖËHõáÈ`Õ J^èÀQÆu
áêÅ=Ù`å=∞#fl q+¨ Ü « ∂ xfl =∞# =∞#ã¨ ∞ û‰õ Ω <Õ i ÊOK« _ » " Õ ∞ ! =∞#ã¨ ∞ û#∞
™êfin#è Ñ¨~K° ∞« ‰õΩ<åfl=∂ ÖË^• J#fl XHõ¯ ã¨`º« O g∞^Õ =∞# Éèqí +¨º`«∞Î JO`å P^è•~°Ñ_¨ ç
L#fl^Œ#fl q+¨Ü«∂xfl =∞#‰õΩ =∞#"Õ∞ ã¨Ê+¨ìOQÍ `≥eÜ«∞*ˇÑ¨CHÀ"åe. Hõhã¨
Éè∫uHÍ=ã¨~åÅ∞ fi# `«~°∞"å`« =∞x+≤H˜ W`«~° q+¨Ü«∂Å∞ =ÚYºOQÍ `ÀK«=K«∞Û.
HÍh rq`«Ñ¨Ù ã¨~Àfi`«¯ $+¨ì ÅHõ∆ º"≥∞ÿ# *Ï˝<À^ŒÜ«∂xfl, ^≥·=™êH∆Í`å¯~åxfl
á⁄O^•Å#∞‰õΩO>Ë, =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#Ñ¨~°K«∞HÀ=_»O Hõ<åfl =ÚYº"≥∞ÿ#k =∞~˘Hõ\ ˜
ÖË^∞Œ . XHõ™êi =∞#O D q+¨Ü∂« xfl x[OQÍ J~°O÷ KÕã∞¨ ‰õΩx, ^Œ$_èO» QÍ #=∞‡QÆey`Õ,
=∞# ãÖHõÅÊâ◊H˜Î J=ã¨~°"≥∞ÿ#O`« |ÖÏxfl Ñ¨ÙOA‰õΩO@∞Ok.
4. ã¨∞YÖÏÅã¨`åfixfl JkèQÆq∞OK«_»O ZÖÏ?
ã¨∞MÏÅ∞ HÍ"åÅ<Õ HÀiHõ#∞ =keOK«∞‰õΩO>Ë `«Ñ¨Ê =∞# =∞#ã¨∞û#∞ Ñ¨ÓiÎQÍ
xÜ«∞O„uOK«Ö=Ë ∞x WO`«‰Ωõ =ÚO^Œ∞ K≥ÑC¨ ‰õΩ<åflO. `«=∞`«=∞ =∞#ã¨∞ûÅ`À `«O\ÏÅ∞
Ñ¨_»∞`«∞#fl J<ÕHõ=∞Ok Wk qx JkiÑ¨_»=K«∞Û. HÍh Wk x[O. D x[O
Ü≥ÚHõ¯ Ö’`«∞áê`«∞efl =∞#O `≥Å∞ã¨∞HÀ"åeû# J=ã¨~°O ZO`≥·<å LOk.
ã¨∞YÖÏÅã¨`åfixfl =keOK«∞‰õΩO>Ë `«Ñ¨Ê =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ"åÅ#fl
ãÖHõÅÊâ◊H˜Î ÃÑOá⁄O^Œ^Œx ‰õΩO_»„|^ŒúÅ∞ H˘\˜ì#@∞ì K≥Ñ¨Ê_»O ã¨∞ÅÉèí"Õ∞. HÍh
™êfiÉèÏqHõ"≥∞ÿ# D =∞<ÀqHÍ~°O (ã¨∞Y`«$+¨‚) =∞# ~°HõÎ=∂O™êÅÖ’ ZO`«QÍ
ri‚ O K« ∞ ‰õ Ω áÈ~ÚO^Œ O >Ë , „|Ç¨  ‡O_» " ≥ ∞ ÿ # „Ñ¨ Ü « ∞ `« fl O`À =∂„`« " Õ ∞ ^•xfl
=keOK«∞HÀQÆÅO. KåÖÏ™ê~°∞¡, Jk J™ê^èŒº=∞x `ÀK«=K«∞Û ‰õÄ_®. J~Ú`Õ D
q+¨Ü«∞OÖ’ ã¨∞MÏÅ#∞ HÀ~°_®xH˜ =∞# ^Œ∞+¨ìã¨fiÉèÏ="Õ∞ HÍ~°}=∞x TÇ≤ÏOK«∞HÀ
‰õÄ_»^Œ∞. JÖÏ ÉèÏqOK«_»O =Å¡ =∞# =∂#ã≤Hõ Ñïã≤÷u =∞iO`« QÆO^Œ~°QÀà◊OQÍ
`«Ü«∂~°=Ù`«∞Ok. HÀiHõÅ#∞ Hõey LO_»_»O `«Ñ¨C HÍ^Œ∞. HÍh hu=∂e#
HÀiHõÅÖ’ =ÚxyáÈ=_»O áêÑÖ. Jq =∞#efl =∞ixfl |O^è•ÅÖ’ Ñ¨_»"Õã≤,
=∞#Ö’x L#fl`«=ºH˜Î`åfixfl Z^ŒQÆhÜ«∞‰õΩO_® J_»∞¤‰õΩO\Ï~Ú. =∞#∞+¨µºÅÖ’
JuH˘kÌ=∞Ok =∂„`«"Õ∞ L#fl`«ã≤÷uQÆ`«∞Å HÀãÖ „áêÑÖzHõ ã¨∞YÉè’QÍÅ
J<Õfi+¨}Å#∞ q_çzÃÑ@ìQÆÅ~°∞. "åi ãÖQÆu WÑ¨C_»∞ =∞#O =∂\Ï¡_»_»O ÖË^Œ∞.
J@∞=O\˜"åiH˜ `«Ñ¨Ê, HÀiHõÅ#∞ f~°∞ÛHÀ‰õΩO_® rqOK«_»O =∂=¸Å∞
=∞#∞+¨µºÅ‰õΩ ™ê^èŒºO HÍ^Œ∞. =∂#=*ÏuÖ’ JkèHõ ÉèÏQÆO, 'ã¨∞YO HÀãÖ HÍHõáÈ`Õ
=∞i rqOK«_»O ^ÕxH˜?— Jx ã¨∂\˜QÍ „Ñ¨tfl™êÎ~°∞. D HÀiˆH r=â◊H˜Î. D â◊H˜Î
=Å¡<Õ =∞x+≤ rq™êÎ_»∞. J~Ú`Õ W^Õ ã¨∞YÖÏÅã¨`«fiO, =∞#Ö’ =∞#ã¨∞û#∞
™êfinè#Ñ¨~°K«∞HÀ=_®xH˜ „Ñ¨Ü«∞uflOKÕ ãÖHõÅÊâ◊H˜Îx ux"Õã¨∞ÎOk ‰õÄ_®. =∞i D
JO`«~°æ`« ã¨=∞ã¨º‰õΩ Ñïëê¯~°O Uq∞\˜?
ã¨~fi° ãO¨ QÆ Ñï`åºQÆ∞Öˇ#· ã¨<åflºã¨∞Å =∂kiQÍ JxflO\˜x q_çzÃÑ@ì_O» JO^ŒiH©
™ê^èŒºO HÍ^Œ#flk ã¨∞ã¨Ê+¨ìO. =∞~˘Hõ"≥·Ñ¨Ù HÀiHõÅÖ’ =ÚxyáÈ=_»O ‰õÄ_® nxH˜
ã¨=∂^è•#O HÍ^Œ∞. D HÀiHõÅ#∞ „Hõ=∞OQÍ J^Œ∞Ñ¨ÙÖ’H˜ `≥zÛ, =∞# JO`«~å`«‡
Ö’`«∞áê`«∞efl J~°O÷ KÕã∞¨ HÀ"åe. PÃÑ#· =∞# P`«‡ ÑïÑ¨Ó~°`‚ åfixfl ™êkèOKÕO^Œ∞‰õΩ
gÅ∞QÍ W^Õ HÀiHõ#∞ ZÖÏ =∞ÅK«∞HÀ"åÖ’ `≥Å∞ã¨∞HÀ=_»"Õ∞ D ã¨=∞ã¨º‰õΩ ã¨Ô~·#
Ñïëê¯~°O. nxx J~°÷O KÕã¨∞HÀ"åÅO>Ë =∞iH˘O`« q=~°} J=ã¨~°O.
WHõ¯_» =∞#O ™ê^è•~°}OQÍ „áêÑÖzHõ"≥∞ÿ# PÖ’K«#Å∞ Hõey=ÙO_ç,
„áê~°OÉè^í âŒ Ö◊ ’ L#fl"åi ã¨=∞ã¨ºÅ#∞ =∂„`«"∞Õ K«iÛã¨∞<Î åflO. P^è•ºu‡HõOQÍ „Ñ¨QuÆ
™êkèOz# "åiH˜ WÑ¨C_»∞ =∞#O K≥Ñ¨C‰õΩ<Õ q+¨Ü«∂Å∞ H˘xfl =iÎOK«=Ù. D
q+¨Ü«∂Å∞ Uq∞\’ "åà◊§H˜ `≥Å∞ã¨∞. L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ, <åºÜ«∞ã¨=∞‡`«OQÍ HÀiHõÅ#∞
f~°∞ÛHÀ=_»=∞#flk, WOHÍ P^è•ºu‡Hõ rq`«OÖ’ J_»∞QÆ∞ÃÑ@ìx ã¨QÆ@∞=∞x+≤H˜
=∂„`«"Õ∞ =iÎã¨∞ÎOk. JO`ÕQÍx P^è•ºu‡Hõ rq`«OÖ’ H˘xfl J_»∞QÆ∞Å∞ =ÚO^Œ∞‰õΩ
"Õã≤# "åiH˜ HÍ^Œ∞.
™êfiÉèÏqHõOQÍ |Å"≥∞#ÿ HÀiHõÅ∞#fl"åiH˜, 'ã¨∞MÏxfl HÀ~°‰Ωõ !— J#fl É’^è#Œ JO`«
PK«~°}Ï`«‡Hõ"≥∞ÿ#k HÍ^Œ∞. *Ï˝#∞Öˇ·# ã¨<å`«# P^è•ºu‡Hõ QÆ∞~°∞=ÙÅ∞ `«=∞ ™⁄O`«
J#∞Éèí=O ^•fi~å P Ñ¨~°=∞ã¨`åºxfl `≥Å∞ã¨∞‰õΩ#fl"åˆ~ HÍHõ =∂#= =∞#ã¨Î`åÎ fixfl
ÉÏQÍ J~°O÷ KÕã∞¨ ‰õΩ#fl"å~°∞ ‰õÄ_®. ÃÑQ· Í =∂#=ÙÅ |ÅÇ‘Ï#`«Å#∞ „QÆÇÏ≤ OK«QeÆ y#
^ŒÜ«∂¢~°Ì Ç¨Ï$^ŒÜ«ÚÅ∞. D q+¨Ü«∂xfl QÆ∞iOz "å~°∞ K≥Ñ≤Ê# ^•xfl H˘kÌ=∂@ÅÖ’
K≥Ñ¨Ê=K«∞Û: ''ã¨∞MÏÅ#∞ HÀ~°O_ç, J#∞ÉèíqOK«O_ç! J~Ú`Õ ^•x=Å¡ g∞ Éè∫uHõ,
=∂#ã≤Hõ P~ÀQÍºÅ∞ ^≥|ƒu#x q^èŒOQÍ „Ñ¨=iÎOK«O_ç! g∞ =ºH˜Î`åfixfl =∞iO`«
L#fl`«"≥∞ÿ#kQÍ xi‡OK«∞‰õΩ<ÕO^Œ∞‰õΩ qÑ¶¨∂`«O HõÅ∞QÆ‰õΩO_® *Ï„QÆ`«ÎÑ¨_»O_ç!
âßs~°Hõã¨∞MÏÅ#∞ `«Ñ¨ÊxãïQÍ J#∞ÉèíqOK«=Åã≤=¿ãÎ, JÖÏ K≥Ü«∞ºO_ç! J~Ú`Õ
"å\˜H#õ fl L#fl`"« ∞≥ #ÿ =∂#ã≤Hõ P#O^•xfl J#∞Éèqí OK«_®xH˜ gÅ∞QÍ, g∞ âßs~°Hõ
â◊‰õΩÎÅ#∞ á⁄^Œ∞Ñ¨Ù KÕã¨∞HÀO_ç! J^Õ q^èŒOQÍ, =∞iO`« L#fl`«"≥∞ÿ# P^è•ºu‡Hõ
P#O^•xfl á⁄O^Œ_®xH˜ gÅ∞QÍ g∞ =∂#ã≤Hõ â◊‰õΩÎÅ#∞ á⁄^Œ∞Ñ¨Ù KÕã¨∂Î, =∂#ã≤Hõ
ã¨∞MÏÅ#∞ J#∞Éèqí OK«O_ç! g∞ <åâ◊<åxfl H˘x`≥KÛÕ q^èOŒ QÍ ã¨∞MÏÅ#∞ HÀ~°∞HÀ=^Œ∞.Ì ——
U=∂„`«ÑÙ¨ PÖ’K«<åÑ¨\ =˜ ∞QÆÅ =º‰õΩÅÎ HÔ <· å D É’^è#Œ ã¨||∞QÍ<Õ `Àã¨∞OÎ k. <≥u· Hõ
xÜ«∞=∂Å∞ =∞x+≤ `«# <åâ◊<åxfl `å<Õ H˘x`≥K«∞ÛHÀ‰õΩO_® ã¨Ç¨Ü«∞Ñ¨_»`å~Ú.
"å\˜x áê\ÕK«_»O ^•fi~å =∞#ã¨∞û ™êfinè#=∞=Ù`«∞Ok. HÍ|\ì̃ <≥·uHõ xÜ«∞=∂Å∞
=∞x+≤H˜ J`«ºO`« ÖÏÉèí^•Ü«∞Hõ"≥∞ÿ#q.
J_»q=∞$QÆOÖÏO\˜ D ã¨∞YÖÏÅã¨`åfixfl =∞# =ºH˜Î`«fix~å‡}ÏxH˜ LÑ¨Ü≥∂QÆ
Ñ¨_ÖÕ Ï =∞zÛHõ K≥Ü∂« ºe. P `«~∞° "å`« =∂„`«"∞Õ Jk L#fl`« q^Œº#∞ JÉèºí ã≤OK«_®xH˜
ã≤^Œú=∞=Ù`«∞Ok. D 'L#fl`«q^Œº— JO>Ë Uq∞\˜? N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ nxfl QÆ∞iOz
WÖÏ É’kèOKå~°∞.
''...=¸_»∞ ~°HÍÖˇ·# P#O^•Å∞ L<åfl~Ú. XHõ\ ˜ q+¨Ü«∂#O^ŒO, Ô~O_»=k
Éè í [ <å#O^Œ O , =¸_» = k „|Ç¨  ‡#O^Œ O . [#O Jxfl"Õ à ◊ Ö Ï J#∞Éè í q OKÕ
WO„kÜ«∞ã¨∞MÏÖË q+¨Ü«∂#O^ŒO. ÉèíQÆ=O`«∞x <å=∞ã¨‡~°} KÕã¨∂Î PÜ«∞##∞ H©iÎOKÕ
ã¨=∞Ü«∞OÖ’ HõeˆQ P#O^•xfl Éèí[<å#O^ŒO JO\Ï~°∞. ÉèíQÆ=`åûH∆Í`å¯~°O =Å¡
Hõ e ˆ Q P#O^•xfl „|Ç¨  ‡#O^Œ O Jx JO\Ï~° ∞ . ã¨ < å`« # |∞∞+¨ µ Å∞
Éè í Q Æ = `åûH∆ Í `å¯~° " ≥ ∞ ÿ # `« ~ ° ∞ "å`« PKå~° x Ü« ∞ =∂ÅxflO\ ˜ H © Jf`« O QÍ
=º=Ç¨ÏiOKå~°∞.——
WO`«‰õΩ =ÚO^Œ∞ 'L#fl`« q^Œº— J#fl=∂@#∞ "å_»_»OÖ’ =∞# L^ÕÌâ◊ºO ÃÑ·#
K≥Ñ≤Ê# P#O^ŒÑ¨Ù ™ê÷Ü«ÚÅÖ’ XHõ^•x #∞Oz =∞~˘Hõ L#fl`«"≥∞ÿ# ^•xH˜ KÕ~°_»"Õ∞.
„|Ç¨‡#O^•xfl á⁄O^Œ_O» ã≤^•úO`«Ñ~¨ O° QÍ<Õ HÍHõ x[OQÍ ™ê^èºŒ "Õ∞##fl q+¨Ü∂« xfl
WHõ¯_» =∞#O =∞iÛáÈ‰õÄ_»^Œ∞. ã¨∞YÖÏÅã¨`åfixfl JkèQÆq∞Oz, ÃÑ·H˜áÈÜÕ∞ L#fl`«
q^Œº#∞ <Õ~∞° ÛHÀ"åÅO>Ë „|Ç¨‡#O^•xfl á⁄O^Œ_O» ™ê^èºŒ "Õ∞##fl Ü«∞^ä•~°O÷ Ö’ =∞#‰õΩ
QÆ\ ˜ì #=∞‡HÍxfl Hõey LO_®e.
`«Ñ¨Êxãï J~Ú`Õ q+¨Ü«∂#O^•xfl J#∞ÉèíqOK«O_ç. J~Ú`Õ g∞~°∞ ^•xfl
J#∞ÉèíqOKÕ Ñ¨^Œúu Éèí[<å#O^•xfl á⁄O^Œ_®xH˜ J_»∞¤`«QÆÅx q^èŒOQÍ LO_®e.
nx HÀãÖ qK«Hõ∆}#∞ JÅ"å@∞ KÕã¨∞HÀ"åe. g∞ HÀiHõÅÖ’, WO„kÜ«∞
ã¨∞MÏ<Õfi+¨}Ö’ qK«Hõ∆} LO_®e. NHõ$+¨µ‚_»∞ w`«Ö’ 'âßsiHõ ã¨Ê~°≈ ^•fi~å HõeˆQ
ã¨∞YO, ^Œ∞óMÏxfl ‰õÄ_® H˘x`≥ã¨∞ÎOk— Jx K≥áêÊ_»∞ (w`« 5:22). =∞# ™⁄O`«
J#∞Éè í " åÅ∞ ‰õ Ä _® Wk x["Õ ∞ #x „^è Œ ∞ gHõ i ™êÎ ~ Ú. q+¨ Ü « ∞ ã¨ ∞ MÏÅ#∞
J#∞ÉèíqOKÕ@Ñ¨C_»∞ D É’^èŒ##∞ QÆ∞~°∞Î KÕã¨∞HÀ=_»O =Å¡ =∞#Ö’ qK«Hõ∆} KÕ¿ã
JÅ"å@∞ ÃÑOá⁄O^Œ∞`«∞Ok. nx=Å¡ <≥u· Hõ „Hõ=∞tHõ}∆ Ü≥ÚHõ¯ Ç¨Ï^Œ∞ÅÌ Ö’ HÀiHõÅ#∞
f~°∞ÛH˘<Õ gÅ∞HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. D „Hõ=∞tHõ∆} Ü≥ÚHõ¯ L^ÕÌâ◊ºO „|Ç¨‡#O^•xfl
á⁄O^ŒQÆÅQÆ_»"Õ∞ Hõ^•! nx`À áê@∞ Éèí[<å#O^•xfl á⁄O^Œ_®xH˜ `Œy# P^è•ºu‡Hõ
™ê^èŒ#Å#∞ ‰õÄ_® KÕÑ¨\Ïìe. g\˜=Å#, „Hõ=∞„Hõ=∞OQÍ =∞#ã¨∞û Ñ¨q„`«=∞ÜÕ∞º
H˘nÌ, =∞#Ö’ ã¨∞MÏÅ g∞^Œ HÀiHõ `«yæáÈ~Ú, P "Õ∞~°‰õΩ Éèí[<å#O^ŒOÖ’ Pã¨H˜Î
ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok.
D q^èŒOQÍ =∞#óÑ¨Ó~°fiHõOQÍ „â◊=∞Ñ¨_ç# =ºH˜Î rq`«OÖ’ U^À XHõ<å_»∞ D
Éèí[<å#O^•xfl ‰õÄ_® Ñ¨Hõ¯#ÃÑ\˜ì J`«∞º#fl`« ã¨`åºxfl (ÖË^• ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚,
Ñ¨~=° ∂`«‡#∞) ã≤~÷ O° QÍ PHÍOHÕ∆ KÕ ã¨=∞Ü«∞O Pã¨#fl=∞=Ù`«∞Ok. J~Ú`Õ ÉèQí =Æ O`«∞}˜‚
HÀ~°∞HÀ=_»O =Å¡ HõeQˆ „Ñ¨Ü∂≥ [<åÅ#∞ PtOK«_O» XHõ q+¨Ü∞« O. Ñ¶e¨ `«O =zÛ<å,
~åHõáÈ~Ú<å ÉèíQÆ=O`«∞_ç HÀãÖ =∂„`«"Õ∞ ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ HÀ~°_»O "Õˆ~ q+¨Ü«∞O. D
~Ô O\˜H© ZO`« =∂„`«O ãÖ|O^èOŒ ÖË^∞Œ . ZÑ¨C_≥`· Õ ™ê^è‰Œ Ωõ _»∞ "Õ~ˆ L^ÕâÌ º◊ O ÖË‰Ωõ O_®
ÉèíQÆ=O`«∞_ç HÀã¨"Õ∞ PÜ«∞##∞ HÀ~°∞‰õΩO\Ï_À JÑ¨C_»∞ ã¨∞MÏÅ g∞^Œ J`«x HÀiHõ
„Hõ=∞OQÍ Pq~°~ÚáÈ`«∞Ok. Wk =∞#ã¨∞û#∞ ãÖÑ¨Ó~°‚OQÍ ™êfinè#OÖ’xH˜
`≥K«∞ÛHÀ=_®xH˜ ã¨Ç¨ÏHõiã¨∞ÎOk. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ D q+¨Ü«∂xfl QÆ∞iOz WÖÏ
É’kèOKå~°∞:
WO„kÜ«∞ã¨∞MÏÅ g∞^Œ PHõ~°¬} ZÑ¨C_»∞ áÈ`«∞Ok? JYO_» ã¨zÛ^•#O^Œ
™êQÆ ~ ° " ≥ ∞ ÿ # Éè í Q Æ = O`« ∞ xÖ’<Õ Jxfl ã¨ ∞ MÏÅ∞, ã¨ O `ÀëêÅ∞ L<åflÜ« ∞ x
`≥Å∞ã¨∞‰õΩ#flÑ¨C_»∞ P PHõ~°¬} K«zÛáÈ`«∞Ok. PÜ«∞#Ö’ P#O^•xfl á⁄O^ŒQÆey#
"åiH˜ D K«=HõÉÏ~°∞ WO„kÜ«∞ã¨∞MÏÅÖ’ Z@∞=O\˜ PHõ~°¬} HõxÑ≤OK«^Œ∞.
Z=Ô~·`Õ `≥Å¡x, K«Hõ¯x Ñ¨\ ˜HõÉˇÖÏ¡xfl ~°∞z K«∂™êÎ~À, "åiH˜ =ÚiH˜QÍ LO_Õ
#Å¡ ÉˇÅ¡O ~°∞zOK«^Œ∞. ~å[=∞Ç¨ÏÅ∞Ö’ x„kOz# "åiH˜ QÆ∞_çÃãÖ’ x„^Œ
ã¨∞MÏxfl=fi^Œ∞. ÉèQí =Æ ^•#O^ŒOÖ’x uÜ«∞º^Œ<åxfl ~°∞zK«∂ã≤# "åiH˜ Jã¨ÇÏ¨ ºHõ~"° ∞≥ #ÿ
„áêÑÖzHõ ã¨∞MÏÅÖ’ Z@∞=O\˜ ãÖ`À+Ö Hõ#Ñ¨_»^Œ∞.
KåÖÏ=∞Ok ™ê^èŒ‰õΩÅ∞ `«=∞ L^ÕÌâ◊ºO =∞Oz^Õ J~Ú<å `å=Ú KÕÑ¨>Ëì Ñ¨^Œúu
ã¨~Ô #· k HÍHõáÈ=_»O =Å¡ `«ÑC¨ ^À=Ñ¨\ì˜ `«=∞ HÀiHõÅ#∞ =keOK«∞HÀÖËHõ Hõ+Ñì¨ _¨ ∞» `«∂
LO\Ï~°∞. J`«∞º`åûÇ¨ÏO`À J@∞=O\˜ "åà◊√§ `«=∞‰õΩ`å=Ú Ç¨x KÕã¨∞HÀ=_®xH˜
‰õÄ_® "≥#∞HÍ_»~°∞. HÍh ^•x=Å¡ Z@∞=O\˜ Ñ¶ë`«O LO_»^Œ∞. "åi L^ÕÌâ◊ºO,
`«=∞ Pâ◊Ü∞« O Ñ¨@¡ "åi‰õΩ#fl x*Ï~Úf, ã¨~Ô #· "Õ J~Ú<å z=~°‰Ωõ F_çáÈ`å~°∞.
HÍ|\˜ì ã¨∞YÖÏÅã¨`fi« =∞<Õ PO`«~O° yHõ rq`«ã=¨ ∞ã¨º#∞ Ñï+¨¯iOK«_O» Ö’ W@∞=O\˜
J_»¤O‰õΩÅ#∞ *Ï„QÆ`«ÎQÍ ^•\˜áÈ"åe. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ D q+¨Ü«∞OÖ’ KåÖÏ
ã¨Ç¨Ü«∞Hõ~°"≥∞ÿ# XHõ q^è•<åxfl É’kèOKå~°∞. HÍ=∞O, „HÀ^èŒO "≥Ú^ŒÖˇ·# â◊„`«∞=ÙÅ∞
ZÑ¨ C _» ∞ Ö’|_» ` åÜ« ∞ x PÜ« ∞ ##∞ J_ç y #Ñ¨ C _» ∞ QÆ ∞ ~° ∞ ^Õ = ÙÅ∞ WÖÏ
ã¨=∂^è•#q∞KåÛ~°∞.
''HÍ=∞O, „HÀ^èŒO "≥Ú^ŒÖˇ·# D |Å"≥∞ÿ# =∞<ÀqHÍ~åÅ ^Œ$+≤ìx „áêÑÖzHõ
q+¨Ü«∂Å g∞^Œ LOz#O`« HÍÅO Jq =∞#‰õΩ â◊„`«∞=ÙÅ ÖÏQÍ „Ñ¨=iÎ™êÎ~Ú.
J~Ú`Õ "å\˜x ÉèíQÆ=O`«∞x "≥·Ñ¨Ù =∞~°eÛ#Ñ¨Ù_»∞ J"Õ =∞#‰õΩ Q˘Ñ¨Ê ¿ãflÇ≤Ï`«∞Å∞QÍ
=∂i, =∞#efl ÉèíQÆ=O`«∞x =^ŒÌ‰õΩ KÕ~°∞™êÎ~Ú. „áêÑÖzHõ ã¨∞MÏÅÑ¨@¡ L#fl
HÀiHõ#∞ ÉèíQÆ=O`«∞xÔH· P~å@OQÍ =∂~°∞ÛHÀ"åe. `À\˜ =∞#∞+¨µÅÑ¨@¡ LO_Õ
HÀáêxfl ÉèíQÆ=O`«∞x g∞^Œ‰õΩ uÑ≤Ê, '<å‰õΩ HõxÑ≤OK«"≥O^Œ∞‰õΩ?— Jx PÜ«∞# g∞^Œ
P HÀáêxfl K«∂áêe. HÀiHõÅxflO\˜h W^Õ q^èŒOQÍ ^•i =∞o§Oz ã¨Ô~·# „`À=Ö’
ÃÑ\Ïìe. D =∞<ÀqHÍ~åÅ#∞ =∞@∞ìÃÑ@ìÖË=Ú HÍh "å\˜H˜ =∞Oz`«<åxfl
<ÕiÊOK«=K«∞Û.——
ÃÑ· "åHõºOÖ’ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞, ''=∞<ÀqHÍ~åÅ#∞ =∞@∞ìÃÑ@ìÖË=Ú HÍh "å\˜H˜
=∞Oz`«<åxfl <ÕiÊOK«=K«∞Û—— Jx K≥Ñ≤Ê#Ñ¨C_»∞, =∞<ÀqHÍ~åÅ#∞ <åâ◊#O
K≥Ü«∞ºÖË=Ú HÍh "å\˜x J^Œ∞Ñ¨ÙÖ’ ÃÑ\˜ì, â◊√kú KÕÜ«∞=K«∞Û#x K≥Ñ¨Ê_»"Õ∞ PÜ«∞#
L^ÕÌâ◊ºOQÍ `Àã¨∞ÎOk. HÀiHõÅ#∞ Ç‘Ï#"≥∞ÿ# q+¨Ü«∂Å g∞kH˜ =∞~°eÛ`Õ =∞#O
‰õÄ_® Ç‘Ï#"≥∞#ÿ ã≤u÷ Ö’<Õ LO_çáÈ`å=Ú. "å\˜H˜ L#fl`« P^Œ~å≈Å`À =∂~°^æ ~Œ ≈° #O
KÕ¿ãÎ =∞#O ‰õÄ_® L#fl`ã« `÷≤ ∞« Å‰õΩ Z^Œ∞QÆ∞`åO. "å\˜x Ñ¨~=° ∂`«‡‰õΩ J#∞ãÖ^è•x¿ã,Î
"å\˜ KÀ^ŒHõâ◊H˜Î`À =∞#O ‰õÄ_® P ã≤÷uH˜ Z^Œ∞QÆ∞`åO. =∞~˘Hõ"≥·Ñ¨Ù# Jq =∞Ozx
<Õ~∞° Û‰õΩx Ñïâ◊√^Œ=ú ∞=Ù`å~Ú. JÑ¨C_»∞ "å\˜x =∂=¸Å∞ HÀiHõÅ∞QÍ ÉèÏqOK«ÖOË .
Z=Ô~·`Õ J#∞Éèí=Ñ¨Ó~°fiHõOQÍ `å#∞ P`«‡#h, D â◊s~åhfl, =∞#ã¨∞û#∂ HÍ^Œh
ZÑ¨C_»∞ `≥Å∞ã¨∞‰õΩO\Ï_À, JÑ¨C_»∞ HÀiHõÅ∞ JO`«i™êÎ~Ú. ZO^Œ∞HõO>Ë D
HÀiHõÅ∞, =∞<ÀqHÍ~åÅ∞ `«ÑC¨ ^•i Ñ¨\#ì˜ q =∂„`«"∞Õ . =∞~˘Hõ=∂@Ö’ K≥áêÊÅO>Ë,
=∞#O K«∂Ñ≤# =∂~åæxfl |>Ëì HÀiHõÅ∞ =∞#‰õΩ q∞„`«∞Å∞QÍx, â◊„`«∞=ÙÅ∞QÍx
J=Ù`å~Ú. HÀiHõÅ#∞ ã¨`«ºO "≥·Ñ¨Ù (ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ ÖË^• Ñ¨~°=∂`«‡ "≥·Ñ¨Ù) =∞~°eÛ`Õ
Jq =∞#efl |O^èŒq=Ú‰õΩÎefl KÕã≤, P#O^•xfl Hõey™êÎ~Ú. "å\˜x Jã¨`«ºO"≥·Ñ¨Ù,
q∞^äŒº"≥·Ñ¨Ù =∞~°eÛ`Õ Jq =∞#efl |O^è•ÅÖ’, ÉÏ^èŒÅÖ’ Ñ¨_»"Õ™êÎ~Ú.
=∂#=Ù_»∞ ã¨fiÉèÏ=ã≤^ŒúOQÍ ã¨zÛ^•#O^Œ ã¨fi~°∂Ñ¨Ù_»∞. P#O^Œ=∞<Õk J`«xH˜
™êfiÉèÏqHõ"∞≥ #ÿ k. ã¨~Àfi`«¯ $+¨ì ã¨`º« "≥∞#ÿ P P#O^ŒO, =∂#=Ù_»∞ x*ÏxH˜ "Õ~∞° "Õ~∞°
HÍ^Œ∞. JO^Œ∞=Å¡<Õ "Õ^•O`«O, =∂#=Ùx ã¨∞YÖÏÅã¨`«fiO P P#O^ŒOÖ’
"Õà◊¥§#∞H˘x LO^Œx ã¨∂z™ÈÎOk. `≥·uÎsÜ«∞ LÑ¨x+¨`«∞Î WÖÏ É’kè™ÈÎOk:
ã¨$+≤ìH˜ =¸Å"≥∞ÿ# Ñ¨~°=∂`«‡ÜÕ∞ x*ÏxH˜ D P#O^•xH˜ =¸ÅO. Z=Ô~·`Õ
^•xfl K«qK«∂™êÎ~À "å~°∞ „|Ç¨‡#O^•xfl J#∞Éèíq™êÎ~°∞. J#O`åHÍâ◊OÖ’
(Ç¨Ï$^ŒÜ«∞OÖ’) D P#O^Œ"Õ∞ ÖËHõáÈ`Õ Z=iÔH·<å TÑ≤i fÜ«∞_»O, =^ŒÅ_»O
‰õÄ_® ™ê^èŒºÑ¨_»=Ù. Wk XHõ¯>Ë x*ÏxH˜ (=∞x+≤x) rqOKÕÖÏ KÕã¨∞ÎOk. (2:7)
P#O^ŒO #∞O_Õ ã¨=∞ã¨Î r=~åâ◊√Å∞ Ñ¨Ù\Ïì~Ú. Ñ¨Ù\˜ì# <å\˜ #∞Oz D P#O^ŒO
=Å¡<Õ Jq rqOz LO\Ï~Ú. nxx =^ŒeáÈ~Ú#Ñ¨Ù_»∞ P P#O^ŒOÖ’<Õ
b#=∞=Ù`å~Ú.(3:6)
=∞x+≤ Ü≥ÚHõ¯ LxH˜ÜÕ∞ D P#O^ŒOÖ’ "Õà◊¥§#∞H˘x LO_»_»OKÕ`« J`«_»∞
J„Ñ¨Ü«∞`«flOQÍ<Õ ^•x`À UHõ=∞"åfiÅx HÀ~°∞HÀ=_»O ã¨Ç¨Ï[O. HÍh =∞x+≤
J*Ï˝#OÖ’ LO_ç, `«##∞ `å#∞ D ^ÕÇÏ¨ OQÍ#∂, =∞#ã¨∞ûQÍ#∂ ÉèÏqã¨∞#Î flO`«HÍÅO
D P#O^•xfl `«# P`«‡Ö’ K«∂_»ÖË_»∞. `«# J*Ï˝#O=Å¡, `«# ^ÕÇ¨ÏO ^•fi~å,
=∞#ã¨∞û ^•fi~å ^•xfl á⁄O^•Å#∞‰õΩO\Ï_»∞. HÍx KÀ@, HÍx ^•xfl "≥^ŒHõ_»O =Å¡
ã¨∞YÖÏÅã¨`«fiO, ^•x Ñ¶ë`«OQÍ U~°Ê_Õ |O^è•Å∞, ÉÏ^èŒÅ∞ HõÅ∞QÆ∞`å~Ú.
=∞#O WO`«‰õΩ =ÚO^Œ∞ K≥Ñ¨C‰õΩ#fl@∞¡QÍ P#O^ŒO (â◊s~°O =Å¡ HõeˆQ) ã¨∞YO
HÍ^Œ∞. Jk ã¨∞Y^Œ∞óMÏÅ‰õΩ Jf`«"≥∞ÿ#k. ^•xfl =∞#O ^ÕÇ¨ÏO ™ê÷~ÚÖ’ QÍx,
=∞#ã¨∞û ™ê÷~ÚÖ’ QÍx ZÑ¨Ê\˜H© "Õ~°∞QÍ K«∂_»ÖË=Ú.
=∞x+≤ ã¨Ç¨Ï[ã¨fiÉèÏ=O J`«}˜‚ P P#O^ŒO HÀãÖ J„~°∞Å∞ KåKÕÖÏ KÕã¨∞ÎOk.
KåÖÏ HõëêìÅ∞Ñ¨_,ç Q˘Ñ¨Ê xÅHõ_`» #« O`À ^•xfl Éè∫uHõ, =∂#ã≤H™õ ê÷ÜÚ« ÅÖ’ ZO`À
"≥kH˜# `«~∞° "å`« Z@ìHˆ Å‰õΩ Jk `«# P`«‡Ö’<Õ LO^Œx, J#O`«"∞≥ #ÿ Ñ¨~=° ∂`«‡ÜÕ∞
`«# P`«‡ Jx `≥Å∞ã¨∞‰õΩO\Ï_»∞.
JÑ¨C_»∞ =∂„`«"∞Õ KèåO^ÀQÆº LÑ¨x+¨`∞« ÖÎ ’ K≥ÑÊ¨ |_ç#...''JÑïq∞`«"∞≥ #ÿ ^•xÖ’<Õ
P#O^Œ=Ú#flk QÍx Ñïq∞`«"∞≥ #ÿ ^•xÖ’ HÍ^Œ∞—— (KèåO^ÀQÆº LÑ¨x+¨`∞« :Î 7.23.1)
J#fl É’^èŒ##∞ J#∞Éèí=Ñ¨Ó~°fiHõOQÍ `≥Å∞ã¨∞‰õΩO\Ï_»∞. =∞x+≤ D ã¨`åºxfl
J#∞Éèí∂u K≥O^•ÅO>Ë, Jã¨Öˇ·# P#O^ŒO ã¨∞Y^Œ∞óMÏÅHõO>Ë "ÕÔ~·#^Œh, ^•xfl
á⁄O^•ÅO>Ë =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞‰õΩx `«# ã¨∞YÖÏÅã¨`åfixfl L#fl`«"≥∞ÿ#
=∂~åæxH˜ =∞~°Å∞ÛHÀ"åÅh, U^À XHõ ã≤÷uÖ’, `«Ñ¨ÊHõ `≥Å∞ã¨∞HÀ"åe.
5. Ç≤ÏO^Œ∂ ^Œ$HõÊ^äŒOÖ’ =∞#ã¨∞û Ü≥ÚHõ¯ ã¨fiÉèÏ=O
=∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ"åÅ#fl ãÖHõÅÊ"Õ∞ ãïáÈ^Œ∞. =∞#ã¨∞û ã¨fiÉèÏ"åxfl
QÆ∞iOz ‰õÄ_® =∞#O ZO`ÀH˘O`« `≥Å∞ã¨∞HÀ"åe. Ç≤ÏO^Œ∂ =∞#ã¨Î`«Î fiâßGOÖ’
nxfl QÆ∞iOz Uq∞ K≥ÑÊ¨ |_çO^À WÑ¨C_»∞ =∞#O K«iÛ^•Ì=Ú. D âßGOÖ’ =∞#ã¨∞û#∞
™êfin#è O KÕã∞¨ HÀ=_®xH˜ `«y# ~°H~õ H° ÍÅ Ñ¨^`úŒ ∞« Å#∞ J<åkQÍ PK«iã¨∂Î =ã¨∞<Î åfl~∞° .
Ç≤ÏO^Œ∂ =∞#ã¨Î`«Î fiâß¢™êÎxfl 'âßGO— Jx ZO^Œ∞‰õΩ Ñ≤Å∞ã¨∞Î<åfl=∞O>Ë, ^•xÖ’
„Ñ¨Ü≥∂QÍ`«‡Hõ"≥∞ÿ# J<Õfi+¨}, Ñ¨Ù#óÑïjÅ#Å ^•fi~å =∞#ã¨∞û g∞^Œ Ñ¨ÓiÎ
xÜ«∞O„`«}#∞ ãÖáêkOK«_®xH˜, ^•x ^•fi~å ÑïÑ¨Ó~°‚`«#∞, *Ï˝<À^ŒÜ«∂xfl
á⁄O^Œ_®xH˜ HÍ=Åã≤# Ñ¨^`úŒ ∞« Å#∞ U~°ÊiKå~°∞. =∞#O WÑ¨C_»∞ K≥ÑC¨ H˘<Õ =∞#ã¨`Î Î« fi
âßGOÖ’ JkèHÉõ Ïè QÆO q"ÕHÍ#O^Œ ™êfiq∞ `«=∞ ™êÇ≤Ï`«º ã¨~fi° ãfi¨ OÖ’ qÑ¨ÙbHõiOz#^Õ.
D ã¨∂Å÷ â◊s~°OÖ’ =∞#ã¨∞û XHõ ã¨∂Hõ∆ ‡"≥∞#ÿ ÉèÏQÆO. D Éè∫uHõ"∞≥ #ÿ ã¨∂Å÷ â◊s~°O
=∞#ã¨∞û‰õΩ ÃÑ·# LO_Õ XHõ á⁄~° =∂„`«"Õ∞. =∞#ã¨∞û â◊s~°OÖ’x XHõ ã¨∂Hõ∆ ‡"≥∞ÿ#
JOâ◊O Hõ#∞Hõ Wq Ô~O_»∂ XHõ^•x<˘Hõ\ ˜ „Ñ¨ÉèÏq`«O K≥Ü«∞ºQÆÅ=Ù. D HÍ~°}O
=Å¡<Õ â◊s~åxH˜ Hõey# J<å~ÀQÆºO =∞#ã¨∞û#∞, =∞#ã¨∞û‰õΩ Hõey# J<å~ÀQÆº=¸,
XuÎ_ô, â◊s~åhfl „Ñ¨ÉèÏq`«O KÕ™êÎ~Ú.
D =∞#ã¨∞û‰õΩ "≥#∞Hõ P`«‡ LOk. J^Õ =∞x+≤ Ü≥ÚHõ¯ x[`«`«Î fiO. â◊s~°O,
=∞#ã¨∞û Ñ¨^•~å÷Å∞† P`«‡ â◊√^Œúâ◊H˜Îã¨fi~°∂ÑÖ. =∞#ã¨∞û, P`«‡ XHõ\ ˜ HÍ=Ù. D
Ô~O_»∂ "Õ~°∞"Õ~°∞.
nxx q=iOK«_®xH˜ XHõ P^èŒ∞xHõ âßG LÑ¨=∂<åxfl fã¨∞‰õΩO^•O. =∞#ã¨∞û,
â◊s~åÅ =∞^èºŒ QÆÅ `Õ_® "å\˜ HõOÑ¨# ã≤u÷ Ö’x `Õ_® =∂„`«"∞Õ . `«‰Ωõ ¯= HõOÑ¨#ã≤u÷ x
Hõey LO>Ë ^•xfl â◊s~°O Jx, Z‰õΩ¯= HõOÑ¨#ã≤÷u Hõey# ^•xfl =∞#ã¨∞û Jx
JO\Ï~°∞. â◊s~°O, =∞#ã¨∞û – D Ô~O_»∂ XˆH q^èŒ"≥∞ÿ# HÍÅ, HÍ~°}, Ñ¨^•~°÷
xÜ«∞=∂Å‰õΩ Ö’|_ç Ñ¨xKÕ™êÎ~Ú.
Ñ¨^•~å÷xfl =∞#ã¨∞ûQÍ =∂~°Û=K«∞Û. |Ç¨ïâß =∞#O nxfl QÆ=∞xOz
LO_»HõáÈ=K«∞Û. L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ Ô~O_»∞"å~åÅáê@∞ PÇ¨~°O fã¨∞HÀx =ºH˜Îx
K«∂_»O_ç. J`«xH˜ U=∞=Ù`«∞Ok? J`«x â◊s~°O h~°ã≤Oz áÈ=_»"Õ∞ HÍHõ, J`«x
=∞#ã¨∞û ‰õÄ_® MÏm J~ÚáÈ`«∞Ok. J`«_»∞ =∞iH˘xfl ~ÀAÅ∞ LÑ¨"åãÖ KÕ¿ãÎ
HõhãÖ PÖ’zOK«_O» ‰õÄ_® J`«xH˜ Hõ+=ì¨ ∞=Ù`«∞Ok. J`«x ¿Ñ~ˆ J`«xH˜ QÆ∞~°∞OÎ _»^∞Œ .
J`«_»∞ =∞m§ PÇ¨~°O fã¨∞HÀ=_»O „áê~°Oaè¿ãÎ „Hõ=∞OQÍ J`«x â◊s~°O â◊H˜Îx
Ñ¨ÙOA‰õΩO@∞Ok. *Ï˝Ñ¨Hõâ◊H˜Î =∞~°ÖÏ =ã¨∞ÎOk. HÍ|\˜ì Ñ¨^•~°÷~°∂Ñ¨"≥∞ÿ# PÇ¨~°O
=∞#ã¨∞ûQÍ =∂~°∞`«∞O^Œ#fl=∂@.
L^•ÌÅ‰õΩ_»∞ `«# ‰õΩ=∂~°∞_≥·# âıfi`«ˆH`«∞=ÙH˜ PÇ¨~°O U q^èŒOQÍ =∞#ã¨∞ûQÍ
=∂~°∞`«∞O^À „Ñ¨Ü≥∂QÆÑ¨Ó~°fiHõOQÍ x~°∂Ñ≤Oz# "≥·<åxfl =∞#O LÑ¨x+¨`«∞ÎÅÖ’
K«^∞Œ ==K«∞Û. P ~Ô O_»∞ J^è•ºÜ«∂Å#∂, "å\˜H˜ ãÖ|OkèOz# É’^è#Œ Å#∂ WÑ¨C_»∞
`≥Å∞ã¨∞‰õΩO^•O:
''‰õΩ=∂~å! ÃÑ~°∞QÆ∞#∞ zeH˜#Ñ¨C_»∞ ^•xÖ’x ã¨∂Hõ∆ ‡"≥∞ÿ# Ñ¨^•~°÷O ÃÑ·H˜ ÖËz
"≥#flQÍ U~°Ê_»∞`«∞Ok. J^Õ q^èŒOQÍ, =∞#O u#fl PÇ¨~°OÖ’x ã¨∂H∆Í‡uã¨∂Hõ∆ ‡"≥∞ÿ#
JOâ◊O ÃÑ·H˜ ÖËz =∞#ã¨∞ûQÍ U~°Ê_»∞`«∞Ok. <åÜ«∞<å! P q^èŒOQÍ, =∞#ã¨∞û
PÇ¨~°OKÕ`«, „áê}O h\˜ KÕ`«, "å‰õΩ¯ Jyfl KÕ`« U~°Ê_»`å~Ú——.
‰õΩ=∂~°∞_≥·# âıfi`«ˆH`«∞=Ù WÖÏ J<åfl_»∞: ''=∞Ç¨`å‡! ^ŒÜ«∞KÕã≤ <å‰õΩ WOHÍ
É’kèOK«O_ç!——
''J~Ú`Õ q#∞! XHõ =∞x+≤Ö’ Ñ¨^ŒÇ¨~°∞ ÉèÏQÍÅ∞O\Ï~Ú. Ñ¨k¿ÇÏ#∞ ~ÀAÅ∞
(Z@∞=O\˜ PÇ¨~°O) u#=^Œ∞Ì. HÍh h‰õΩ HÍ=Åã≤#O`« h~°∞ „`åQÆ∞. „áê}O h\˜
=Å# HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok HÍ|\˜ì h~°∞ „`åQÆ∞`«∂ LO>Ë „áê}O áÈ^Œ∞——.
`«O„_ç P[˝ "Õ∞~°‰õΩ âıfi`«ˆH`«∞=Ù Ñ¨k¿ÇÏ#∞ ~ÀAÅ∞ U PÇ¨~°O u#ÖË^Œ∞.
JÑ¨C_»∞ `«# `«O„_ç =^ŒÌ‰õΩ =zÛ, ''`«O„_ô! ##∞fl Uq∞ =e¡OK«=∞O\Ï~°∞?—— J<åfl_»∞.
L^•ÌÅ‰õΩ_»∞: ''|∞∞H±, Ü«∞A~ü, ™ê=∞ "Õ^•Å#∞ =e¡OK«∞!——
âıfi`«ˆH`«∞=Ù: ''Jq <å‰õΩ QÆ∞~°∞Î‰õΩ ~å=_»O ÖË^Œ∞—— (J`«_»∞ "Õ^•Å#∞ *Ï˝Ñ¨HõO
KÕã¨∞HÀÖËHõáÈÜ«∂_»∞).
L^•ÌÅ‰õΩ_»∞: ''‰õΩ=∂~å! „|Ç¨‡O_»"≥∞ÿ# Jyfl =∞O_çáÈQÍ q∞ye#, q∞}∞QÆ∞~°∞
Ñ¨Ù~°∞QÆ∞ Ñï=∂}O Hõey# xÑ¨CHõ}˜Hõ Z‰õΩ¯=QÍ [fieOKÕ â◊H˜Îx Hõey LO_»^Œ∞.
J^Õ q^èŒOQÍ hÖ’x Ñ¨^ŒÇ¨~°∞ ÉèÏQÍÅÖ’ q∞ye# XHõ ÉèÏQÆO=Å¡ h‰õΩ "Õ^•Å∞
QÆ∞~°∞Î‰õΩ ~å=Ù. WÑ¨C_»∞ PÇ¨~°O fã¨∞HÀ! <Õ#∞ K≥Ñ≤Ê#k h‰õΩ J~°÷O J=Ù`«∞Ok.——
âıfi`«ˆH`«∞=Ù PÇ¨~°O fã¨∞‰õΩx uiy `«O„_ç =^ŒÌ‰õΩ =KåÛ_»∞. JÑ¨C_»∞ `«O„_ç
Uk J_çy<å =e¡OK«QÆeQÍ_»∞.
L^•ÌÅ‰õΩ_»∞: ''‰õΩ=∂~å! „|Ç¨‡O_»"≥∞ÿ# Jyfl =∞O_çáÈQÍ q∞ye#, q∞}∞QÆ∞~°∞
Ñ¨Ù~°∞QÆ∞ Ñï=∂}O Hõey#, xÑ¨CHõ}˜Hõ#∞ =∞m§ QÆ_ç¤"Õã≤ U q^èŒOQÍ =∞O_çOK«=KÀÛ,
hÖ’x Ñ¨^ŒÇ¨~°∞ ÉèÏQÍÅÖ’ q∞ye# XHõ ÉèÏQÍxfl, PÇ¨~åxfl JOkOK«_»O ^•fi~å
uiy [fieOÑ¨*ËÜ«∞=K«∞Û. ^•x=Å¡<Õ h=Ù "Õ^•Å#∞ *Ï˝Ñ¨HõO KÕã¨∞HÀQÆeQÍ=Ù.
HÍ|\˜ì, ‰õΩ=∂~å! =∞#ã¨∞û PÇ¨~°O #∞Oz, „áê}O h\˜ #∞Oz, "å‰õΩ¯ Jyfl
#∞Oz U~°Ê_»`å~Ú——.
JÑ¨C_»∞ âıfi`«ˆH`«∞=Ù‰õΩ `«O„_ç K≥Ñ≤Ê#k J~°÷O J~ÚOk. (KèåO^ÀQÆº LÑ¨x+¨`«∞Î
5:5.5–6)
ÃÑ· É’^èŒ##∞ J#∞=∂xOKÕ "åÔ~=Ô~·<å LO>Ë "åà◊√§ Ñ¨k¿ÇÏ#∞ ~ÀAÅ∞ h\˜x
=∂„`«"Õ∞ fã¨∞‰õΩO@∂ LÑ¨"åãÖ KÕã≤ `«=∞ =∞#ã¨∞ûÅ‰õΩ Uq∞ [~°∞QÆ∞`«∞O^À
`≥Å∞ã¨∞HÀ=K«∞Û!
x*ÏxH˜ =∂#=Ù_»∞ P`«‡ÜÕ∞ HÍh =∞#ã¨∞û HÍ^Œ∞. P`«‡ ZÅ¡Ñ¨C_»∂ ¿ãfiK«ÛùQÍ
LO_Õk, x`«º"≥∞ÿ#k, J#O`«"≥∞ÿ#k. Jk â◊√^Œú K≥·`«#ºO. =∂#=ÙxÖ’x
¿ãfiKåÛùÜÚ« `«"∞≥ #ÿ JOâ◊O P`Õ‡ QÍh =∞#ã¨∞û HÍ^Œ∞. (=∞#ã¨∞û P`«‡ Ü≥ÚHõ¯ Ñ¨x=Ú@∞ì
=∂„`«"Õ∞). =∞#ã¨∞û ^•fi~å P`«‡ ÉÏÇ¨Ïº „Ñ¨ÑÖKåxfl x~ÀkèOK«_»O QÍh, ^•xH˜
„Ñüã¨ÊOkOK«_»O QÍh KÕã¨∞ÎOk.
P`«‡, =∞#ã¨∞û J<Õ Ñ¨x=Ú@∞ì ^•fi~å ÉÏÇ¨Ïº „Ñ¨ÑÖK«O`À ãÖÉO^è•xfl
U~°Ê~°K«∞‰õΩO@∞Ok. HÍh =∞#ã¨∞û x~°O`«~°O =∂iáÈÜÕ∞ K«Ñ¨Å ã¨fiÉèÏ"åxfl Hõey
LOk. J@∞=O\˜ K« Ñ ¨ Å "≥ ∞ ÿ # Ñ¨ x =Ú@∞ì # ∞ (=∞#ã¨ ∞ û#∞) xâ◊ Û ÅOQÍ
KÕÜ«∞QÆey#Ñ¨C_»∞ Jk P`«‡#∞ ã¨Ê+¨ìOQÍ „ÑüaOaOK«QÆÅ∞QÆ∞`«∞Ok.
=∞#ã¨∞û ã¨~fi° ã¨fi`«O„`«"∞≥ #ÿ k HÍHõáÈ~Ú<å ^•x‰õΩ#fl â◊‰Ωõ ÅÎ ∞ ÖˇH¯õ ‰õΩ q∞Oz#q.
HõO\˜H˜ HõxÑ≤OK«x Ñ¨~°=∂}∞=Ù#∞ „|^ŒÌÅ∞H˘\˜ì, ^•xÖ’ #∞Oz „|Ç¨‡O_»"≥∞ÿ#
â◊HxÎ˜ q_»∞^ŒÅÜÕ∞ºÖÏ KÕã<≤ å, P`«‡ ™êH∆Í`å¯~°O KÕã∞¨ H˘x *Ï˝<À^ŒÜ∂« xfl á⁄Ok<å,
=∞#ã¨∞û Ü≥ÚHõ¯ â◊H˜Î ^•fi~å<Õ =∂#=Ù_»∞ J@∞=O\˜ J^Œ∞ƒù`åÅ#∞ K≥Ü«∞ºQÆeQÍ_»∞.
J}∞â◊H˜Îx q*Ï˝#âßGOÖ’#∂, *Ï˝<À^ŒÜ«∂xfl P^è•ºu‡Hõ`«Ö’#∂ ÑïÑ¨Ó~°‚`«#∞
™êkèOz# Ô~O_»∞ „^èŒ∞"åÅ∞QÍ ÉèÏq¿ãÎ, "å\˜ =∞^èŒº L#fl Jxfl ~°OQÍÅÖ’x
Ñ¶∞¨ #q[Ü«∂Å∞ ‰õÄ_® W^Õ q^èOŒ QÍ ™êkèOK«|_®¤~Ú. x*ÏxH˜ =∞#ã¨∞û ÖËx KÀ@∞
ÖË^Œ∞. „Ñü XHõ¯i =∞#ã¨∞û P qâ◊fi=∞#ã¨∞ûÖ’ XHõ ÉèÏQÆ"Õ∞ (nx<Õ POQÆ¡OÖ’
HÍã≤‡H± "≥∞Oÿ _£ Jx ¿Ñ~˘¯<åfl~∞° ). „Ñü =∞#ã¨∂û qâ◊fiOÖ’x „Ñü XHõ¯i =∞#ã¨∞û`À
HõÅ∞Ñ¨|_ç LOk. HÍ|\˜ì „Ñ¨f =∞#ã¨∂û, Jk ZHõ¯_» L<åfl ã¨ˆ~, D qâ◊fiO`À
(ã¨r=ÙÅ∞, xs˚=ÙÅ∞, JxflO\˜`À) Ñ¨ÓiÎQÍ J#∞ãÖ^è•xOK«|_ç LO@∞Ok.
Hõ~îÀÑ¨x+¨`«∞Î (2:2.15) WÖÏ É’kè™ÈÎOk: '' 'J`«_»∞— „Ñ¨HÍt¿ãÎ W=hfl
„Ñ¨HÍt™êÎ~Ú. 'J`«x— "≥Å∞QÆ∞ KÕ`«<Õ W=hfl J<ÕHõ ~°HÍÅ∞QÍ ~°∂Ñ¨Ù^•Å∞Û`«∞<åfl~Ú——.
=∞#ã¨∞û#∞ QÆ∞iOz# Ç≤ÏO^Œ∂^Œ$HõÊ^ä•xfl J~°÷O KÕã¨∞HÀ"åÅO>Ë QÆOcè~°"≥∞ÿ#
D É’^è Œ # #∞ QÆ ∞ ~° ∞ Î O K« ∞ HÀ=Åã≤ LO@∞Ok. =∞Ç¨ Ï Ÿ#fl`« â ◊ H ˜ Î ã ¨ fi ~° ∂ Ñ¨ O ,
â◊√^ŒKú `·≥ #« ºã¨fi~∂° ÑÖ J~Ú# „|Ç¨Ï‡"Õ∞ D "≥Å∞QÆ∞HõO`«\H˜ © =¸ÅO. ^Õx<≥`· Õ =∞#O
P`«‡ Jx Ñ≤Å∞ã¨∞Î<åfl"≥∂, J^Õ „áê}∞ÅxflO\˜Ö’#∂ ã¨~°fiO `≥eã≤# r"å`«‡QÍ
<≥ÅH˘x LOk. J^Õ â◊√^ŒúK≥·`«#º ã¨fi~°∂Ñ¨"≥∞ÿ# „|Ç¨Ï‡O. D â◊√^ŒúK≥·`«#ºO Ü≥ÚHõ¯
"≥Å∞ˆQ ã¨~°fiHÍÅ ã¨~åfi=ã¨÷ÅÖ’ JxflO\Ï "≥Å∞QÆ∞#∞ xOÑ¨Ù`ÀOk.
ã¨∂Hõ∆ ‡"≥∞ÿ# Ñ¨^•~°÷O`À xi‡`«"≥∞ÿ# D =∞#ã¨∞û áê~°^Œ~°≈HõOQÍ LO_»_»O`À
áê@∞ P`«‡‰õΩ Ju KÕ~°∞=Ö’ LO@∞Ok. ã¨~°fiA˝_≥·# P`«‡‰õΩ Wk JO`«óHõ~°}O
(Ö’Ñ¨Å=ÙO_ç ã¨Ç¨Ü«∞Ñ¨_Õ Ñ¨x=Ú@∞ì) =∂„`«"Õ∞. Jk ã¨fiÜ«∞O„Ñ¨HÍâ◊O HÍ^Œ∞.
^•xÖ’ ã¨fiÉèÏ=ã≤^ŒúOQÍ Z@∞=O\˜ K≥·`«#ºO ÖË^Œ∞. P`«‡ #∞Oz `≥zÛÃÑ@∞ì‰õΩ#fl
„Ñ¨HÍâ◊O`À, P`«‡ Ü≥ÚHõ¯ JO`«óHõ~°}"≥∞ÿ# =∞#ã¨∞û, Jxfl =ã¨∞Î=ÙÅ#∂ "≥Å∞QÆ∞`À
xOÑ¨Ù`ÀOk. =∞#O K«∂¿ã Éè∫uHõ"≥∞ÿ# HÍOu ‰õÄ_® ^•x #∞Oz =zÛ#^Õ.
J~Ú`Õ , `å#∞ ã¨ fi Ü« ∞ O„Ñ¨ H Íâ◊ H õ O HÍHõ á È~Ú<å, `« # #∞O_Õ HÍOu
"≥Å∞=_»∞`«∞#fl@∞¡QÍ =∞#ã¨∞û =∞#efl „Éèíq∞OÑ¨*Ëã¨∞ÎOk. =∞#ã¨∞û `å<Õ JxflO\˜h
`≥Å∞ã¨∞HÀQÆey# ^•xÖÏQÍ HõxÑ≤Oz<å, Jk x[OQÍ `≥Å∞ã¨∞HÀÖË^Œ∞. Jk
`≥Å∞ã¨∞HÀ=_®xH˜ LÑ¨Ü≥∂QÆÑ¨_Õ XHõ Ñ¨x=Ú@∞ì =∂„`«"Õ∞. P`«‡ K≥·`«#ºO #∞Oz
J~°∞=Ù `≥K«∞Û‰õΩ#fl „Ñ¨HÍâ◊O`À Jk "≥Å∞QÆ∞`«∞Ok. ^•x ã¨Ç¨Ü«∞O`À<Õ Jk XHõ
ã¨=∞~°÷"≥∞ÿ# *Ï˝#™ê^èŒ#OQÍ, „QÍÇ¨ÏHõOQÍ ‰õÄ_® Ñ¨x KÕã¨∞ÎOk.
â◊s~°O, ^•x qq^èŒ JOQÍÅHõ#fl =∞#ã¨∞û "ÕÔ~·#^Œx =∞# ™⁄O`« J#∞Éèí=O
#∞Oz ‰õÄ_® ~°Hõ~°HÍÅ∞QÍ x~°∂Ñ≤Oz K≥Ñ¨Ê=K«∞Û. D q+¨Ü«∂xfl ÑïjeOK«O_ç.
=∞#‰õΩ#fl Ñ¨k WO„kÜ«∂ÅÖ’ ^Õxh "å_»‰õΩO_®<Õ =∞#O PÖ’zOK«QÆÅO,
ã¨Ê $tOK«QÆÅO, ãÖHõeÊOK«QÆÅO, TÇ≤ÏOK«QÆÅO, *Ï˝Ñ¨HõO KÕã¨∞HÀQÆÅO,
P#OkOK«QÆÅO, ~ÀkOK«QÆÅO. HÍ|\˜ì, D J#∞Éèí=O ^•fi~å D Ñ¨#∞ÅxflO\˜h
KÕÜ«∞QÆeˆQ „Ñ¨`ÕºHõ"≥∞ÿ# Ñ¨x=Ú@∞ì U^À =∞#Ö’ LO^Œx `≥Å∞ã¨∞HÀ=K«∞Û.
=∞#ã¨∞û „Ñ¨`ÕºHõ"≥∞ÿ# JO`«óHõ~°}=∞x x~°∂Ñ≤OKÕO^Œ∞‰õΩ LÑ¨x+¨`«∞ÎÅÖ’ D
„HÕk `«~°¯O K≥Ñ¨Ê|_çOk:
''=∞#∞+¨µºÅ∞, <Õ#∞ Ñ¨~°^è•º#OQÍ L<åfl#∞ – ^•xfl K«∂_»ÖË^Œ∞—— Jh, ''<Õ#∞
Ñ¨~°^è•º#OQÍ L<åfl#∞ – ^•xfl q#ÖË^Œ∞—— Jh JO@∂ LO\Ï~°∞. Z=Ô~·<å
K«∂_»_»O, q#_»O KÕÜ«∞QÆeˆQk =∞#ã¨∞û ^•fi~å<Õ. HÀiHõ, Ñ¨@∞ì^ŒÅ, J#∞=∂#O,
#=∞‡HõO, JÑ¨#=∞‡HõO, xÅHõ_», K«OK«Å`«fiO, ã≤QÆ∞æ, `≥eq`Õ@Å∞, ÉèíÜ«∞O –
W=hfl =∞#¿ãû. z=~°‰Ωõ XHõ}‚˜ "≥#∞Hõ #∞Oz `åH˜#Ñ¨C_»∞ J`«_∞» ^•xfl `≥Å∞ã¨∞H˘<Õk
=∞#ã¨∞û ^•fi~å<Õ. HÍ|\˜ì =∞#ã¨∞û J<Õk XHõ\ ˜ LOk. (|$Ç¨Ï^•~°}ºHÀÑ¨x+¨`«∞Î
1:5.3)
=∞#ã¨∞û‰õΩ `«##∞ `å#∞ ÑïjeOK«∞‰õΩ<Õ â◊H˜Î – P`«‡ ÑïjÅ<åâ◊H˜Î – LOk.
=∞#ã¨∞û ã¨Ç¨Ü«∞O`À =∞#O =∞#ã¨∞û#∞ ÑïjeOK«=K«∞Û. ^•xÖ’ Uq∞
[~°∞QÆ∞`«∞#fl^À K«∂_»=K«∞Û.
Ç≤ÏO^Œ∂âß¢™êÎÅ ÑïjÅ# „Ñ¨HÍ~°O =∞#ã¨∞ûÖ’ =¸_»∞ QÆ∞}ÏÅ∞ (JOâßÅ∞),
=¸_»∞ ™ê÷ÜÚ« Å∞, <åÅ∞QÆ∞ q^è∞Œ Å∞, J~Ú^Œ∞ Ñïã≤`÷ ∞« Å∞ LO\Ï~Ú. g\˜x WÑ¨C_»∞
=∞#O ‰õΩ¡Ñ¨ÎOQÍ `≥Å∞ã¨∞‰õΩO^•O.
ZO^Œ∞‰õΩ =∞#ã¨∞û ZÅ¡ÑC¨ _»∂ XˆH q^èOŒ QÍ LO_»^∞Œ ? =∞#ã¨∞û =¸_»∞ |Å"≥∞#ÿ
â◊‰õΩÎÅ ã¨"Õ∞‡à◊#O HÍ=_»"Õ∞ nxH˜ HÍ~°}O. P =¸_»∞ â◊‰õΩÎÖË ã¨`«Î fi=Ú, ~°[ã¨∞û,
`«=∞ã¨∞û J<Õ =¸_»∞ QÆ∞}ÏÅ∞. Éè∫uHõOQÍ#∞, =∂#ã≤HõOQÍ#∂ D qâ◊fi=∞O`å
D =¸_»∞ QÆ∞}ÏÅ<Õ =¸Å JOâßÅ∞QÍ Hõey=ÙOk. Ñ¨q„`«`«‰õΩ, *Ï˝<åxH˜,
P#O^•xH˜ =¸Å"≥∞ÿ#k ã¨`«Î fiQÆ∞}O. Hõ^ŒeHõ#∞, ^•x ^•fi~å K«∞~°∞‰õΩ^Œ<åxfl,
HÀiHõ#∞, JâßOux HõeyOKÕk ~°*’QÆ∞}O. [_»`åfixH˜ =¸Å"≥∞ÿ# `«=∞ã¨∞û
™È=∞i`«<åxfl, =∞O^Œ|∞kúx, J*Ï˝<åxfl Hõeyã¨∞OÎ k. `«=∞ã¨∞û =∞#ã¨∞û#∞ Ç‘Ï#"≥∞#ÿ
™ê÷~ÚÖ’ ãÖK«iOKÕÖÏ KÕã¨∞ÎOk. ~°[ã¨∞û ^•xfl #Å∞"≥·Ñ¨ÙÅH© zO^Œ~°=O^Œ~° KÕã≤,
K«∞~°∞‰õΩ^Œ<åxfl HõeyOz, JâßOux ˆ~ÔHuÎã¨∞ÎOk. ã¨`«Î fiQÆ∞}O L#fl`« ã≤÷`«∞Å‰õΩ
^•i K«∂Ñ¨Ù`«∞Ok.
QÆ∞}ÏÅ#∞ x~°fizOK«_»O JO`« ã¨∞ÅÉèí"≥∞ÿ# Ñ¨xHÍ^Œ∞. JO^Œ∞KÕ`« q^•º~°}∞º_»∞
Jq HõeyOKÕ Ñ¶ë`åÅ#∞ |\˜ì "å\˜x x~°fizOKå_»∞:
xã¨ûOQÆ`«fiO (=ã¨∞Î=ÙÅ g∞^Œ "åº"≥∂Ç¨ÏO ÖËHõáÈ=_»O), Hõ∆=∞ (Fiq∞), ^ŒÜ«∞
"≥Ú^ŒÖˇ·#q ã¨`«Î fiQÆ∞}O =Å¡ HõÅ∞QÆ∞`å~Ú. HÀiHõ, HÀÑÖ, ^Õfi+Ö "≥Ú^ŒÖˇ·#q
~°*’QÆ∞}O =Å¡ HõÅ∞QÆ∞`å~Ú. ™È=∞i`«#O, „Éèí=∞, x„^Œ `«=∞ã¨∞û =Å¡ HõÅ∞QÆ∞
`å~Ú. =∞#ã¨∞ûÖ’ ã¨`«Î fiQÆ∞}O Ñ¨xKÕÜ«∞_»O =Å# Ñ¨Ù}ºO Åaèã¨∞ÎOk. ~°[ã¨∞û
Ñ¨xKÕÜ«∞_»O =Å¡ áêÑÖ HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. `«=∞ã¨∞û Ñ¨xKÕã≤#Ñ¨Ù_»∞ áêÑÖ, Ñ¨Ù}ºO
Un ÅaèOK«^Œ∞, rq`«O T~°ˆH =º~°÷=∞=Ù`«∞Ok. ("Õ^•O`« ÑÖK«^Œt 2:14–16)
D =¸_»∞ QÆ∞}ÏÅ∂ UÜÕ∞ áêà◊§Ö’ "Õ∞à◊qOK«|_®¤Ü«∞#fl q+¨Ü«∞O g∞^Œ XHõ
=ºH˜Î Ü≥ÚHõ¯ =∞#ã¨∞û ZÖÏ x~å‡}=∞=Ù`«∞O^À P^è•~°Ñ¨_»∞`«∞Ok. W^Õ =∂#=ÙÅ
=ºH˜Î`åfiÅÖ’x `Õ_®Å#∂, =∞#ã¨∞û‰õΩO_Õ K«Ñ¨Å ã¨fiÉèÏ"åhfl q=iã¨∞ÎOk.
=∞#O `«~°K«∂, '<Õ#∞ <å =∞#ã¨∞û =∂~°∞Û‰õΩ<åfl#∞— JO@∂ LO\ÏO. =∞#ã¨∞û
Hõ#∞Hõ XˆH QÆ∞}OKÕ`« U~°Ê~°K«|_ç`Õ D q^èŒOQÍ J#_»O J™ê^èŒºO. WÖÏ XˆH
QÆ∞}O KÕ`« „Ñ¨ÉèÏq`«=∞ÜÕ∞º Ñïã≤÷u `«Ñ¨Êxãï J~Ú`Õ =∂#=ÙÅ∞ kQÆ*Ï~°_»O,
ÃÑ· ™ê÷~ÚH˜ Z^ŒQÆ_»O J<Õk WHõ ZÑ¨Ê\˜H© [~°∞QÆ^Œ∞. Z=~°∞ ZÖÏ Ñ¨Ù\Ïì~À J^Õ
q^èŒOQÍ LO_çáÈ`å~°∞. HÍ|\˜ì =∞#Ö’x QÆ∞}ÏÅ#∞ =∂~°∞ÛHÀ=_»O ^•fi~å L#fl`«
ã≤÷uQÆ`«∞Å#∞ KÕ~°∞HÀ=_»O ™ê^èŒº"Õ∞#x J~°÷O KÕã¨∞HÀ"åe.
=∞#‰õΩ K≥·`«#ºO, LÑ¨K≥·`«#ºO (HÍ#¬ãπ, ã¨ÉòHÍ#¬ãπ) J<Õ =∂@Å∞ `≥Å∞ã¨∞. Wq
=∞#ã¨∞û Ñ¨x KÕ¿ã "Õˆ~fi~°∞ ™ê÷Ü«ÚÅ#∞ ã¨∂z™êÎ~Ú. K≥·`«#º=O`«"≥∞ÿ# ™ê÷~ÚÖ’
™ê^è•~°}OQÍ KÕ¿ã Jxfl Ñ¨#∞Å∂ JÇ¨ÏOHÍ~°O`À ‰õÄ_ç# (<Õ#∞, <åk J#fl)
ÉèÏ=O`À<Õ LO\Ï~Ú (=∞#ã¨∞û D ã≤÷uÖ’ "Õˆ~fi~°∞ =ã¨∞Î=ÙÅ#∞ áÈeÛ K«∂ã¨∞ÎOk
HÍ|\˜ì nxfl ™ê¿ÑHõ∆ K≥·`«#º ™ê÷~Ú Jx ‰õÄ_® Ñ≤Å∞==K«∞Û). LÑ¨K≥·`«#º ™ê÷~ÚÖ’
JÇ¨ÏOHÍ~°O (<Õ#∞, <åk J<Õ ã¨Ê $Ç¨Ï) LO_»^Œ∞.
WqHÍHõ =∞#ã¨∞û =∞~˘Hõ L#fl`«"≥∞ÿ# ™ê÷~ÚÖ’ Ñ¨xKÕÜ«∞QÆÅ^Œ∞. ™ê¿ÑHõ∆ K≥·`«#º
™ê÷~Úx ^•\˜ Jk ÃÑ·H˜ ‰õÄ_® áÈQÆÅ^Œ∞. LÑ¨K≥·`«#º ™ê÷~Ú U q^èŒOQÍ ™ê¿ÑHõ∆
K≥`· #« º ™ê÷~ÚH˜ kQÆ∞=Ù# LO@∞O^À, J^Õ q^èOŒ QÍ ™ê¿ÑHõ∆ K≥`· #« º ™ê÷~ÚH˜ ZQÆ∞=#
=∞~˘Hõ ™ê÷~Ú LOk. nxx =∞Ç¨K≥`· #« º ™ê÷~Ú JO\Ï~°∞. WHõ¯_» ‰õÄ_® JÇ¨ÏOHÍ~°ÑÙ¨
ã¨Ê $Ç¨Ï LO_»^Œ∞. HÍh nxH©, LÑ¨K≥·`«#º ™ê÷~ÚH© KåÖÏ `Õ_® LOk. =∞#ã¨∞û
K≥·`«#º ™ê÷~Úx ^•\˜#Ñ¨C_»∞ D =∞Ç¨K≥·`«#º ™ê÷~ÚÖ’H˜ ÖË^• ã¨=∂kèÖ’H˜
„Ñ¨"Õtã¨∞ÎOk.
=∞#ã¨∞û Ñïâ◊√^Œú"≥∞ÿ# ã≤÷uÖ’ LO>Ë Jk =∞Ç¨K≥·`«<åºxfl ã¨∂zã¨∞ÎOk. XHõ
q^èŒOQÍ K«∂¿ãÎ Jk P`«‡`À ã¨=∂#"≥∞ÿ# ã≤÷u. JO^Œ∞KÕ`«<Õ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞,
''Ñïâ◊√^Œú"≥∞ÿ# =∞#¿ãû Ñïâ◊√^Œú"≥∞ÿ# |∞kú† J^Õ Ñïâ◊√^Œú"≥∞ÿ# P`«‡ ‰õÄ_®—— Jx
K≥áêÊ~°∞.
D =¸_»∞ ™ê÷Ü«ÚÅ∞ XˆH =∞#ã¨∞û‰õΩ K≥Ok#q. Jq XˆH =∞x+≤Ö’ LO_Õ
=¸_»∞ =∞#ã¨∞ûÅ∞ HÍ=Ù. JO>Ë XˆH =∞#ã¨∞û =¸_»∞ ™ê÷Ü«ÚÅÖ’ Ñ¨xKÕã¨∞ÎO
^Œ#fl=∂@.
K≥`· #« º=O`«"∞≥ #ÿ ™ê÷~ÚÖ’ ™ê^è•~°}OQÍ =∞#ã¨∞û <Õ#∞, <åk J#fl JÇ¨ÏOÉèÏ=O`À
‰õ Ä _» ∞ H˘x LO@∞Ok. =∞#ã¨ ∞ û#∞ xÜ« ∞ O„uOK« _ » = ∞<Õ „Ñ¨ â ◊ fl D XHõ ¯
K≥·`«#º=O`«"≥∞ÿ# ™ê÷~ÚH˜ =∂„`«"Õ∞ =iÎã¨∞ÎOk. LÑ¨K≥·`«#º™ê÷~ÚÖ’ =∞#ã¨∞û#∞
J^Œ∞Ñ¨ÙÖ’ ÃÑ@ìQÆÅ"å~°∞ Ü≥∂QÆ ™ê^èŒ#Ö’ xëê‚`«∞Öˇ·# "å~°∞ =∂„`«"Õ∞.
=∞Ç¨K≥·`«#ºOÖ’ =∞#ã¨∞û#∞ xÜ«∞O„uOKÕ ã¨=∞ã¨º, J=HÍâ◊O ÖË<Õ ÖË=Ù. J~Ú`Õ
LÑ¨K≥·`«#º ™ê÷~ÚÖ’#∞, ™ê^è•~°} K≥·`«#º ™ê÷~ÚÖ’#∞ =∞#ã¨∞û#∞ ÑïÑ¨Ó~°‚OQÍ
xÜ«∞O„uOz# "å~°∞ =∂„`«"Õ∞ =∞Ç¨K≥·`«<åºxfl KÕ~°∞HÀQÆÅ~°∞.
=∞#ã¨∞û <åÅ∞QÆ∞ q^èŒ∞Å#∞ (Ñ¨#∞Å#∞) Hõey LO@∞Ok. Jq =∞k, |∞kú,
JÇ¨ÏOHÍ~°=Ú, z`«Î=Ú. W=hfl JO`«óHõ~°}O Ü≥ÚHõ¯ "Õˆ~fi~°∞ ~°∂áêO`«~åÅ∞.
(=∞#ã¨∞û P`«‡ Ü≥ÚHõ¯ JO`«óHõ~°}O, 'Ñ¨x=Ú@∞ì— Jx WO`«‰õΩ =ÚO^Œ∞
K≥Ñ¨C‰õΩ<åflO). JO`«óHõ~°}O Ü≥ÚHõ¯ "≥Ú^Œ\ ˜ ~°∂áêO`«~°"≥∞ÿ# '=∞k— XHõ =ã¨∞Î=Ù
Ü≥ÚHõ¯ =∞Oz K≥_»∞Å#∞ JOK«<å "Õã¨∞ÎOk. =∞~˘Hõ ~°∂áêO`«~°"≥∞ÿ# '|∞kú— =∞Oz
K≥_»∞Å#∞ x~°‚~Úã¨∞ÎOk. *Ï˝Ñ¨Hõâ◊H˜Îx HõeyOKÕ ~°∂áêO`«~°O 'z`«Î=Ú—. '<Õ#∞— J<Õ
ÉèÏ"åxfl HõeyOKÕ ~°∂áêO`«~°O 'JÇ¨ÏOHÍ~°=Ú—. ÉÏÇ¨Ïº„Ñ¨ÑÖKåxfl QÆ∞iOz
`≥Å∞ã¨∞H˘<Õ „Ñü™ês D <åÅ∞QÆ∞ ~°∂áêO`«~åÅ∂ LÑ¨Ü∂≥ yOK«|_»`å~Ú. J~Ú`Õ
D <åÅ∞QÆ∞ q^èŒ∞Å∞ UHõHÍÅOÖ’ [~°∞QÆ∞`«∞<åflÜ«∞x JxÑ≤OKÕ@O`« `«fi~°QÍ
XHõ^•x<˘Hõ\ ˜ J#∞ãïOz K«HõK«HÍ [iyáÈ`å~Ú.
J~Ú^Œ∞ Ñïã≤÷`«∞ÅÖ’ =∞#ã¨∞û `«##∞ `å#∞ =ºH©ÎHõiOK«∞‰õΩO@∞Ok. Jq:
K≥ki# (qH˜Ñ∆ )Î¨ Ñïã≤u÷ , pHõ\ ˜ „Hõq∞‡# (uq∞~å=$`«) Ñïã≤u÷ , ‰õÄ_»Q@Æ ∞ì‰Ωõ O@∞#fl
(„Ñ¨`åºÇ¨Ï$`«) Ñïã≤u÷ , UHÍ„QÆ"∞≥ #ÿ Ñïã≤u÷ , ã¨=∂kèãu÷≤ . g\˜x q"ÕHÍ#O^Œ ™êfiq∞
WÖÏ q=iOKå~°∞:
=∞#ã¨∞û Ü≥ÚHõ¯ K≥ki# Ñïã≤÷u K«∞~°∞‰õΩ^Œ<åxfl ã¨∂zã¨∞ÎOk. D Ñïã≤÷u
ã¨∞Y^Œ∞óMÏÅ∞QÍ ~°∂Ñ¨Ùk^Œ∞ÌH˘<Õ ã¨fiÉèÏ"åxfl Hõey LO@∞Ok. pHõ\ ˜„Hõq∞‡# Ñïã≤÷u
J<åã¨HõÎ`«#∂, ™È=∞i`«<åhfl HõeyOz, Ç¨x KÕã¨∞ÎOk. D Ô~O_»∞ Ñïã≤÷`«∞Å∂
~åHõ∆ã¨∞Å‰õΩ ™êfiÉèÏqHõ"≥∞ÿ#q. =¸_»=^≥·# ‰õÄ_»QÆ@∞ì‰õΩO@∞#fl Ñïã≤÷u =∞#ã¨∞û
ˆ H O„nHõ $ `« = ∞=fi_®xH˜ „Ñ¨ Ü « ∂ ã¨ Ñ ¨ _ » _ ®xfl ã¨ ∂ zã¨ ∞ Î O k. Wk ^Õ = `« Å ‰õ Ω
™êfiÉèÏqHõ"≥∞ÿ#k. <åÅ∞QÆ=^≥·# UHÍ„QÆÑïã≤÷u =∞#ã¨∞û UHÍ„QÆ=∞=fi_®xfl
ã¨∂zOK«_»"Õ∞ HÍHõ, PÃÑ· =∞#efl J~Ú^Œ=^≥·# ã¨=∂kèã≤÷uH˜ KÕ~°∞ã¨∞ÎOk.
™ê^è•~°}OQÍ =∞#ã¨∞û pHõ\ ˜„Hõq∞‡#, K≥ki# Ñïã≤÷`«∞ÅÖ’ LO@∞Ok.
pHõ\ ˜„Hõq∞‡# Ñïã≤÷uÖ’ =∞x+≤ xã¨û`«∞Î=QÍ#∂, ™È=∞iQÍ#∂ LO\Ï_»∞. K≥ki#
Ñïã≤÷uÖ’ JâßOuQÍ LO\Ï_»∞. Ü≥∂QÆ ™ê^èŒ#Å#∞ JÉèÏºãÖ KÕÜ«∞_»O ^•fi~å
J^Õ =∞#ã¨∞û#∞ '‰õÄ_»QÆ\ ˜ì—, PÃÑ· 'UHÍ„QÆ=∞—ÜÕ∞ºÖÏQÆ K≥Ü«∞º=K«∞Û. =∞#ã¨∞û#∞
™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_»OÖ’x L^ÕÌâ◊º=∞O`å ^•xfl UHÍ„QÆO K≥Ü«∞º_»"Õ∞. J@∞=O\˜
=∞#ã¨∞û#∞ U HÍ~°º~°OQÆOÖ’ LÑ¨Ü∂≥ yOz<å Jk JO^Œ∞Ö’ Q˘Ñ¨ÊQÍ „Ñ¨HÍtã¨∞OÎ k.
J@∞=O\˜ =∞#ã¨∞û#fl "åºáê~°ã∞¨ _÷ ∞» "åºáê~°OÖ’ Jaè=$kú ™êkè™êÎ_∞» . J@∞=O\˜
=∞#ã¨∞ûQÆÅ QÍÜ«∞‰õΩ_»∞ Q˘Ñ¨Ê ãÖw`« q^•fiOã¨∞_Ò`å_»∞. J@∞=O\˜ âßGA˝_»∞
„Ñ¨MÏº`«∞_Ò`å_»∞. ™ê^èŒ# ^•fi~å =∞#ã¨∞û#∞ D ã≤÷u #∞Oz =∞iO`« UHÍ„QÆO KÕ¿ãÎ
JÑ¨C_»∞ Jk `«# J~Ú^Œ=^≥#· J`«∞º#fl`Ñ« i¨ ã≤u÷ x KÕ~∞° ‰õΩO@∞Ok. nxfl 'ã¨=∂kè—
JO\Ï~°∞. D Ñïã≤÷uÖ’ =∞Ç¨K≥·`«#º™ê÷~Úx KÕ~°∞‰õΩx P`«‡™êH∆Í`å¯~åxfl
á⁄O^Œ∞`åO.
6. =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞‰õΩ<Õ Ñ¨xx Hõ+¨ì`«~°O KÕã¨∞HÀ‰õΩO_®
LO_»_»O ZÖÏ?
Ç≤ÏO^Œ∂=∞`«O „Ñ¨HÍ~°O =∞#ã¨∞û ã¨fiÉèÏ"åxfl QÆ∞iOz =∞#O H˘O`«
`≥Å∞ã¨∞‰õΩ<åflO. D *Ï˝#O =∞#‰õΩ H˘O`« ã¨Ç¨Ü«∞Ñ¨_»=K«∞Û HÍh ^•#O`«@ J^Õ
=∞# =∞#ã¨∞ûefl ™êfinè#OÖ’H˜ `≥zÛÃÑ@ì^Œ∞. =∞#ã¨Î`«Î fiâß¢™êÎxfl ‰õ∆Ω}‚OQÍ
K«^∞Œ =Ù‰õΩ#fl"å_ç =∞#ã¨∞û Ñ¨ÓiÎQÍ J^Œ∞Ñ¨Ù`«ÑÊ≤ LO>Ë JO^Œ∞Ö’ Pâ◊Û~°ºÑ¨_=» Åã≤#k
Ug∞ ÖË^Œ∞. WHõ¯_» =ÚYº"≥∞ÿ# q+¨Ü«∞O Uq∞@O>Ë =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O
KÕã¨∞HÀ"åÅ#fl |Å"≥∞ÿ# ãÖHõÅÊO LO_®e. Jk L#flÑ¨C_Õ =∞#ã¨Î`«Î fiâßG*Ï˝#O
LÑ¨Ü∂≥ QÆÑ_¨ ∞» `«∞Ok. P |Å"≥∞#ÿ ãÖHõÅÊ|ÖÏxfl ™êkèOK«_O» HÀãÖ xˆ~tÌ OK«|_ç#
™ê^èŒ#Å#∞ „Hõ=∞|^ŒúOQÍ JÉèÏºãÖ K≥Ü«∂ºe.
=∞#O KÕ¿ã H˘xfl Ñ¨#∞Å =Å¡, =∞#‰õΩ#fl H˘xfl Wëêì~ÚëêìÅ =Å¡, PÖ’K«<å
q^è•<åÅ =Å¡ =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_®xfl =∞#"Õ∞ ^•^•Ñ¨Ù J™ê^èŒºO
KÕã∞¨ ‰õΩO\ÏO. J"Õq∞\’ `≥Å∞ã¨∞HÀ=_»O =∞#‰õΩ ZO`«QÍ<À LÑ¨Ü∂≥ QÆÑ_¨ ∞» `«∞Ok.
ZO^Œ∞HõO>Ë J"Õq∞\’ `≥Å∞ã¨∞HÀ=_»O ^•fi~å "å\˜x =∂x"ÕÜ«∞=K«∞Û Hõ^•.
=∞#‰õΩ |Å"≥∞ÿ# Wëêì~ÚëêìÅ∞, ~åQÆ^ÕfiëêÅ∞ LO>Ë =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O
KÕã∞¨ HÀÖË=Ú.
huÖËx rq`åxfl QÆ_çÑ≤`Õ =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞HÀÖË=Ú. xëê¯~°}OQÍ
„Ñ¨Hõ¯"å_çH˜ Ç¨xKÕ¿ã JÅ"å@∞ LO>Ë =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞HÀÖË=Ú.
=∞`«∞ÎÑ¨^•~å÷Å∞ ¿ãqOKÕ JÅ"å@∞¡ L<åfl, xÅHõ_»ÖËx, QÆlal rq`åÅ#∞
6. =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè<åxfl Hõ+¨ì`«~°O KÕã¨∞HÀ‰õΩO_® LO_»_»O ZÖÏ? 39
QÆ_∞» Ñ¨Ù`«∞<åfl, JO>Ë L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ u#_»O, „`åQÆ_O» , =∂\Ï¡__» O» , Ñ¨xK≥Ü∞« º_»O,
x„^ŒáÈ=_»O – g\˜Ö’ ^Õxfl Ju Z‰õΩ¯=QÍ KÕã≤<å ÖËHõ Ju `«‰õΩ¯=QÍ KÕã≤<å
=∞#ã¨∞ûÅ#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞HÀÖË=Ú.
JÅ"å@∞ H˘nÌ J#=ã¨~Ñ° Ù¨ "å^ÀÑ¨"å^•Å∞ K≥Ü∞« º_»O, J#=ã¨~O° QÍ „Ñ¨H¯õ "åi
=º=Ç¨~åÅÖ’ `«Å^Œ∂~°Û_»O, "åi q+¨Ü∂« Å∞ `≥Å∞ã¨∞HÀ=_®xH˜ „Ñ¨Ü∞« uflOK«_O» ,
`À\˜"åiÖ’ `«ÑC¨ Å#∞ ZuÎ K«∂Ñ¨_®xH˜ `«ÇÏ¨ `«ÇÏ¨ ÖÏ_»_O» – W@∞=O\˜ JÅ"å@∞¡
LO>Ë =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞HÀÖË=Ú.
â◊s~åxfl qÑ¨s`«OQÍ „â◊=∞ ÃÑ_»∞`«∞<åfl, J~°÷OÖËx P^Œ~å≈Å HÀãÖ J„~°∞Å∞
Kåã¨∞Î<åfl, Hõiî#"≥∞ÿ# =∞ø#„=`åxfl áê\ÕK«_®xH˜ „Ñ¨Ü«∞uflã¨∞Î<åfl, JÇ¨ÏOHÍ~°O`À
Jq∞`«OQÍ QÆifiã¨∞Î<åfl – =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞HÀÖË=Ú.
=∞# â◊H˜ÎÜ«Ú‰õΩÎÅ‰õΩ q∞Oz# Ñ¨^Œ=ÙÅ#∞ ™êkèOK«_®xH˜ „áê‰õΩÖÏ_»∞`«∞<åfl,
W`«~∞° Å Sâ◊fi~åºxfl K«∂z D~°¬ºÑ¨_∞» `«∞<åfl, ZÅ¡ÑC¨ _»∂ =∞#O J#∞‰õΩ#fl^Õ ã¨~Ô #· ^Œx
ÉèÏqã¨∞Î<åfl =∞#O =∞#ã¨∞ûÅ#∞ ã¨∞ÅÉèíOQÍ ™êfinè#O KÕã¨∞HÀÖË=Ú.
U^À `«Ñ¨C KÕâß=∞#fl ÉèÏ=# =∞#ã¨∞ûÖ’ `˘Å∞ã¨∂Î LO>Ë =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O
KÕã¨∞HÀÖË=Ú. HÍ|\˜ì J@∞=O\˜ ÉèÏ"åÅ#∞ =∞#Ö’ #∞Oz Ñ¨ÓiÎQÍ `˘ÅyOKåe.
W@∞=O\˜ ÉèÏ"åxfl =keOK«∞HÀ=_®xH˜, KÕã≤# `«Ñ¨CÅ‰õΩ z`«Îâ◊√kú`À Ñ¨âßÛ`åÎÑ¨
Ñ¨_»_»O`Àáê@∞ J@∞=O\˜ `«Ñ¨CÅ#∞ =∞m§ KÕÜ«∞‰õΩO_® LO_»_®xH˜ HÍ=Åã≤#
ãÖHõÅÊâ◊H˜Îx W=fi=∞x ^Õ=Ù}˜‚ „áêi÷OK«_»"Õ∞ ã¨Ô~·# =∂~°æO.
=∞#ã¨∞û#∞ ™êfin#è O KÕã∞¨ HÀ=_»OÖ’ q[Ü«∞O ™êkèOKåÅO>Ë, QÆ\ì˜ ãÖHõÅÊâ◊H`Î˜ À
áê@∞ P`«‡qâßfiãÖ ‰õÄ_® LO_®e. ÉèíQÆ=næ`«Ö’ NHõ$+¨µ‚_»∞, '=∞x+≤ `«#
|ÅÇ‘Ï#`«Å#∞ `å<Õ J}z"Õã¨∞‰õΩx, `«##∞ `å<Õ L^ŒúiOK«∞HÀ"åe— Jx
É’kèOKå_»∞ (w`« 6:5). =∞#ã¨∞û#∞ ™êfin#è O KÕã∞¨ HÀ"åÅ#∞‰õΩ<Õ"å~°∞ D É’^è#Œ #∞
`«Ñ¨ÊxãïQÍ J#∞ãïOz, JÉèíºã≤OKåe.
=∞#ã¨∞û#∞ =∞#ã¨∞û`À<Õ ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ"åe. =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O
KÕã¨∞HÀ=_»OÖ’ Z^Œ∞~°ÜÕ∞º z‰õΩ¯Å∞, J_»¤O‰õΩÅ∞ =∞# =∞#ã¨∞û ã¨$+≤ìOKÕ"Õ.
`≥zÛÃÑ@∞ì‰Ωõ #fl (Hõ$„u=∞) Ñ¨^`úŒ ∞« Å`À H˘kÌ¿ãÃÑ<· å =∞#ã¨∞û#∞ ™êfin#è OÖ’ LOK«_O»
J™ê^èŒºO. „Ñ¨Ü«∞`«flÑ¨Ó~°fiHõOQÍ, FÑ≤HõQÍ, `≥eq`Õ@Å`À, „Hõ=∞tHõ∆}`À Hõ+¨ìÑ¨_ç
Ñ¨xK≥Ü∞« º_»O ^•fi~å, „Ñ¨Ü∂≥ QÆÑÓ¨ ~°fiHõOQÍ Ñ¨sHÕ∆ K«|_ç# Ñ¨^`úŒ ∞« Å#∞ J#∞ãïOz,
JÉèíºã≤OK«_»O ^•fi~å =∂„`«"Õ∞ Jk ™ê^èŒº=∞=Ù`«∞Ok.
7. ™êkèOK«É’ÜÕ∞ Ñ¨x g∞^Œ ãïÜ≥ÿ∞# J=QÍÇ¨Ï# J=ã¨~°O
=∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_®xH˜ U q^èŒ"≥∞ÿ# z\Ï¯Å∞, J_»¤^À=Å∞ ÖË=Ù.
D q+¨Ü«∂xfl ã¨Ê+¨ìOQÍ J~°÷O KÕã¨∞HÀ"åe, Ñ¨ÓiÎQÍ XÑ¨CHÀ"åe. =∞#ã¨∞û KåÖÏ
ã¨∞xfl`«"≥∞ÿ# Ñ¨x=Ú@∞ì. Ju`≥eq`À, ‰õΩÜ«Ú‰õΩÎÅ`À, `˘O^Œ~°áê@∞`À ^•xfl
™êfinè#O KÕã∞¨ HÀ=_®xH˜ „Ñ¨Ü∞« uflOK«=^ŒxÌ ÃÇÏK«ÛiHõ! =∞#ã¨∞û#∞ KåÖÏ *Ï„QÆ`QÎ« Í
ãÖÉÏoOKåe. D Ñ¨xx Ñ¨ÓiÎQÍ =∞#‰õΩ =∞#"Õ∞ KÕã¨∞HÀ"åe. _»|∞ƒ Ñ¨ÙK«∞Û‰õΩx
"Õˆ~ Z=fi~°∂ =∞#‰õΩ D Ñ¨xx KÕã≤ÃÑ@ìÖË~°∞. Wk =∞# ™⁄O`« Ñ¨x. `«Ñ¨ÊxãïQÍ
nxfl =∞#‰õΩ =∞#"Õ∞ KÕã¨∞HÀ"åe. g\˜H˜ `À_»∞, D Ñ¨xx K≥Ü«∞º_®xH˜ =∞#‰õΩ
Q˘Ñ¨Ê Fiq∞ HÍ"åe. q"ÕHÍ#O^Œ ™êfiq∞ WÖÏ É’kèOKå~°∞:
8. JO`«~°OQÆOÖ’ XHõ ™ê#∞‰õÄÅ "å`å=~°}Ïxfl ã¨$+≤ìOKåe 41
''=∞#ã¨∞û#∞ „Hõ=∞OQÍ, XHõ Ñ¨^ŒúuÖ’ ™êfinè#OÖ’H˜ `≥K«∞ÛHÀ"åe. <≥=∞‡kQÍ,
Ñ¨@∞ì^ŒÅ`À, Z_»`≥QÆx Ñï„â◊=∞`À =∞# ãÖHõÅÊâ◊H˜Îx |ÅÑ¨~°K«∞HÀ"åe. W^Õg∞
z#flÑ≤Å¡Å P@HÍ^Œ∞† D ~ÀA „Ñ¨Ü«∞uflOz ˆ~Ñ¨Ù =^Œe"Õ¿ã 'á¶ê+¨<£— (<åQÆiHõ
qÖÏãÖ) HÍ^Œ∞. W^˘Hõ rq`«HÍ~°ºO (rq`«HÍÅ=∞O`å Ñ¨>Ëì Ñ¨x). JO`ÕHÍHõ nx
^•fi~å =∞#O ™êkèOK«É’ÜÕ∞ QÆ=∞ºO HÀãÖ ZO`« Hõ+¨ìÑ¨_®¤ Jk ã¨=∞O[ã¨"Õ∞ –
ZO^Œ∞HõO>Ë Jk ^≥·=™êH∆Í`å¯~°"Õ∞ QÆ#∞Hõ! J@∞=O\˜ QÆ=∂ºxfl =∞#O `«Ñ¨ÊHõ
KÕ~°QÆÅ=∞x `≥Å∞ã¨∞‰õΩ#fl `«~°∞"å`« ^•xHÀãÖ ZO`« "≥zÛOz<å Jk `«‰õΩ¯"Õ
J=Ù`«∞Ok.
8. JO`«~°OQÆOÖ’ XHõ ™ê#∞‰õÄÅ "å`å=~°}Ïxfl ã¨$+≤ìOKåe
=∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã∞¨ HÀ=_®xH˜ HÍ=Åã≤# ™ê^è#Œ Å#∞ K≥Ü∂« ºÅO>Ë ^•xH˜
`«y# XHõ PO`«~°OyHõ "å`å=~°}Ïxfl ã¨$+≤ìOK«_»O J=ã¨~°O. JO^Œ∞‰õΩ =∂#=
rq`«OÖ’ Z^Œ∞~°ÜÕ∞º H˘xfl `«Ñ¨Êxãï q+¨Ü«∂Å#∞ qkèQÍ JOwHõiOK«_»O
JÅ=~°K«∞HÀ"åe. Jq `«Ñ¨Êxãï Jx `≥eã≤ ‰õÄ_®, KåÖÏ™ê~°∞¡ =∞#O "å\˜x
JOwHõiOK«O. Ñ¶ë`«OQÍ J#=ã¨~°"≥∞ÿ# =∂#ã≤Hõ PO^Àà◊#Å∞ HõÅ∞QÆ∞`å~Ú.
HÍh =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ^ŒÅK«∞‰õΩ#fl"å~°∞ D J#=ã¨~°Ñ¨Ù PO^Àà◊#Å`À
=∞#ã¨∞û#∞ xOÑ≤"ÕÜ«∞_»O =∂#∞HÀ"åe. ZO^Œ∞HõO>Ë J=ã¨~°"≥∞ÿ#, `«Ñ¨Êxãï
PO^Àà◊#Å∞ ZÅ¡"Õà◊ÖÏ LO_»<Õ L<åfl~Ú Hõ^•! 'JOQÆ∞`«Î~° xHÍÜ«∞—Ö’ |∞^Œ∞ú_»∞
É’kèOz# D É’^èŒ#Å#∞ J#∞+≤ìOK«_»O =∞#‰õΩ KåÖÏ "Õ∞Å∞ KÕã¨∞ÎOk.
''aè‰õΩ¯ÖÏ¡~å! (aè‰õ∆Ω=ÙÖÏ~å!) Ñ¨Ù~°∞+¨µÅ∞, ¢ã‘ÎÅ∞, QÆ$Ç¨Ïã¨∞÷Å∞, ã¨<åflºã¨∞Å∞ –
JO^Œ~°∂ D J~Ú^Œ∞ q+¨Ü«∂ÅÃÑ· `«Ñ¨ÊxãïQÍ ^è•º#O K≥Ü«∂ºe.
1. U^À"˘Hõ~ÀA# <å‰õΩ =$^•úÑº¨ O HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok – ^•xfl <Õ#∞ `«ÑÊ≤ OK«∞HÀÖË#∞.
2. U^À XHõ ~ÀA# <å‰õΩ J<å~ÀQÆºO HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok – ^•xfl <Õ#∞
`«Ñ≤ÊOK«∞HÀÖË#∞.
3. U^À XHõ ~ÀA# =∞$`«∞º=Ù ##∞fl Hõ|oã¨∞ÎOk – ^•xfl <Õ#∞ `«Ñ≤ÊOK«∞HÀÖË#∞.
4. <Õ#∞ Jq∞`«OQÍ „¿Ñq∞Oz, <åq Jx ÉèÏqOKÕ =ã¨∞Î=ÙÅhfl U^À XHõ
~ÀA# =∂~°∞Ê‰õΩ, <åâ◊<åxH˜, Z_»ÉÏ@∞‰õΩ Ö’#ÜÕ∞º"Õ – ^•xfl <Õ#∞ `«Ñ≤ÊOK«ÖË#∞.
5. <Õ#∞ KÕã¨∞‰õΩ#fl Ñ¨#∞Å =Å¡<Õ <Õ#∞ WÖÏ `«Ü«∂~°Ü«∂º#∞. <å Ñ¨#∞Å∞
Z@∞=O\˜"≥·<å – =∞Oz"≥·<å, K≥_»∞"≥·<å – "å\˜H˜ <Õ#∞ "å~°ã¨∞}˜‚ HÍ=Åã≤O^Õ.
aè‰õ∆Ω=ÙÖÏ~å! =$^•úáêºxfl ^è•ºxOK«_»O ^•fi~å Ü«∞=fi#O =Å# HõeˆQ
JÇ¨ Ï OHÍ~åxfl† J<å~ÀQÍºxfl ^è•ºxOK«_ »O ^•fi~å P~ÀQÆ º O =Å# Hõ e ˆ Q
JÇ¨ÏOHÍ~åxfl† =∞$`«∞º=Ù#∞ ^è•ºxOK«_»O ^•fi~å r=#q^è•#O =Å# HõeˆQ
JÇ¨ÏOHÍ~åxfl† „Ñü=ã¨∞Î=ÙÖ’ HõeˆQ =∂~°∞Êx, <åâ◊<åxfl ^è•ºxOK«_»O ^•fi~å,
Jhfl <åˆH HÍ"åÅ<Õ |Å"≥∞ÿ# HÀiHõ#∞ J}z"ÕÜ«∞=K«∞Û ÖË^• HõhãÖ `«yæOK«=K«∞Û.
=∞#O KÕ¿ã Ñ¨#∞Å Ñ¶ë`å<Õfl =∞#O J#∞Éèíq™êÎ=∞#fl ã¨`åºxfl ^è•ºxOK«_»O
^•fi~å PÖ’K«#ÅÖ’, =∂@ÅÖ’, Ñ¨#∞ÅÖ’ K≥_»∞ K≥Ü«∂ºÅ<Õ ^Œ∞~å‡~°æ ã¨fiÉèÏ=O
J}QÍ~°∞`«∞Ok, HõhãÖ `«QÆ∞æ`«∞Ok.
Z=_≥`· Õ D S^Œ∞ q+¨Ü∂« Å#∞ ^è•ºx™êÎ_À, J`«_∞» `«# JÇ¨ÏOHÍ~åxfl, HÀiHõÅ#∞
J}z"Õ Ü « ∞ QÆ Å ∞QÆ ∞ `å_» ∞ ÖË ^ • Hõ h ã¨ O `« y æ O K« ∞ HÀQÆ Å ∞QÆ ∞ `å_» ∞ . `« ^ •fi~å
x~åfi}=∂~°æOÖ’ =ÚO^Œ∞‰õΩ ™êQÆ∞`å_»∞——.
|∞^Œ∞_ú ∞» LÑ¨^tÕ Oz# D É’^è#Œ Å∞ Ñ¨~ÀHõO∆ QÍ =∞#ã¨∞û#∞ Ñïâ◊√^ŒOú KÕÜ∞« _®xH˜
LÑ¨Ü≥∂QÆÑ¨_»`å~Ú.
9. Ô~O_»∞ ~°HÍÅ PO`«~°OyHõ JÉèÏº™êÅ∞ 43
9. Ô~O_»∞ ~°HÍÅ PO`«~°OyHõ JÉèÏº™êÅ∞
=∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_®xH˜ Ô~O_»∞ ~°HÍÅ PO`«~°OyHõ JÉèÏº™êÅ#∞
=∞#O U~°Ê~°K«∞HÀ"åe. XHõ ~°HõO âßâ◊fi`« „áêuÑ¨kHõ#, „áê^äŒq∞HõOQÍ
LÑ¨Ü≥∂yOK«_®xH˜, Ô~O_»=~°HõO JHõ™ê‡`«∞ÎQÍ PÑ¨_®xH˜ gÖˇ·# â◊H˜Î=∞O`«"≥∞ÿ#
„ÉË‰õΩÅÖÏQÍ (x~À^èŒHÍÅ∞QÍ) LÑ¨Ü≥∂yOK«_®xH˜.
"≥Ú^Œ\~˜ H° Oõ =∞#ã¨∞û‰õΩ ™ê^è•~°} Ñïã≤`÷ ∞« ÅÖ’ P~ÀQÆºHõ~"° ∞≥ #ÿ =∂~°^æ ~Œ ≈° HÍÅ∞QÍ
Ñ¨xKÕ™êÎ~Ú. Ô~O_»=~°HõO J`«º=ã¨~° Ñïã≤÷`«∞ÅÖ’ =∞#efl HÍáê_»`å~Ú.
"≥Ú^Œ\ ˜ ~°HõO JÉèÏº™êÅ#∞ ™ê^èŒ# K≥Ü«∞ºHõáÈ`Õ Ô~O_»= ~°HÍxfl ZO`« =∂„`«O
qxÜ≥∂yOK«∞HÀÖË=Ú. nxH˜ HÍ~°}O ã¨∞ã¨Ê+¨ìO. J^Õq∞@O>Ë Ô~O_»= ~°HõO
JÉèÏº™êÅ#∞ qxÜ≥∂yOK«∞HÀ=_®xH˜ HÍ=Åã≤# â◊H˜Î "≥Ú^Œ\ ˜ ~°HÍxfl *Ï„QÆ`«ÎQÍ
JÉèíºã≤OK«_»O ^•fi~å =∂„`«"Õ∞ ã¨=∞‰õÄ~°∞`«∞Ok.
"≥Ú^Œ\ ˜ ~°HõO JÉèÏº™êÅ∞:
1. x~å‡}Ï`«‡Hõ"∞≥ #ÿ PÖ’K«<å Ñ¨ûúŒ Ö’ rq`åxfl J=∞~°∞ÛHÀ"åe. XHõ ^≥#· Ok#
HÍ~°º„Hõ=∞O J=ã¨~O° , =∞#O KÕ¿ã „Ñü Ñ¨h J~°=÷ O`«OQÍ LO_ÕÖÏ H˘xfl „áê^äqŒ ∞Hõ
P^Œ~å≈Å#∞ U~°Ê~°K«∞HÀ"åe. =∞# #_»=_çHõ H˘xfl <≥·uHõ qÅ∞=Å‰õΩ Hõ@∞ì|_ç
LO_ç, P qÅ∞=Å∞ K«∂¿Ñ =∂~°æOÖ’ =ÚO^Œ∞‰õΩ ™êQÍe.
<≥·uHõ qÅ∞=Å∂, P^Œ~å≈Å∂ ÖËx"åiH©, rq`«OÖ’ XHõ „Hõ=∞Ñ¨^Œúu ÖËx"åiH©
=∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_»O J™ê^èŒºOQÍ `Àã¨∞ÎOk. =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O
KÕã¨∞HÀ"åÅO>Ë rq`«OÖ’ XHõ ÅÜ«∞|^Œú"≥∞ÿ# #_»=_çHõ#∞ JÅ=~°K«∞HÀ"åe.
2. =∞#ã¨∞û Ü≥ÚHõ¯ K«Ñ¨Å`åfixfl QÆ∞iOz JO^Œ~°∂ <å#∞_çQÍ K≥Ñ¨C‰õΩO\Ï~°∞.
^•xfl J^Œ∞Ñ¨ÙK≥Ü«∂ºe. q"ÕHÍ#O^Œ ™êfiq∞ É’kèOz# '~å[Ü≥∂QÆO—Ö’ =∞#ã¨∞û
Ü≥ÚHõ¯ K«OK«Å`åfixfl WÖÏ =i‚OKå~°∞.
''=∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_»O ZO`« Hõ+¨ìO! x*ÏxH˜, ZO`À ã¨||∞QÍ,
^•xfl XHõ Ñ≤zÛÑ¨\ ˜ì# HÀu`À áÈÖÏÛ~°∞. XHõ HÀu LOk. Jk ã¨fiÉèÏ=s`åº, Jxfl
HÀ`«∞ÅÖÏQÍ<Õ KåÖÏ K«Ñ¨Å`åfixfl Hõey LOk. Jk KåÅ#@∞ì, Z=~À ^•xH˜
ÉÏQÍ ™ê~å~Ú „`åyOKå~°∞. ^•x`À Jk =∞iO`« QÀÅ K≥Ü«∞º™êyOk. JÑ¨C_»∞
^•xfl XHõ `ÕÅ∞ ‰õΩ\˜ìOk. `ÕÅ∞ ‰õΩ_ç`Õ =∞x+≤ ~À[O`å <˘Ñ≤Ê`À QÆO`«∞Å∞
"Õ™êÎ_»∞ QÆ^•! WOHõ P HÀu Ñïã≤÷u ZÑ¨Ê\˜ Hõ<åfl Ñ¶¨∞’~°OQÍ LOk. WHõ ^•x
ÉÏ^èŒÅ‰õΩ ÑïÑ¨Ó~°‚`« HõeyOK«_®xHÍ J#fl@∞ì ^•xH˜ XHõ ^≥Ü«∞ºO Ñ¨\ ˜ìOk. WHõ
P HÀu QÀÅh, J_»∂¤PÑ¨ÓÖËx ^•x JâßOuh U ÉèÏ+¨Ö’ =i‚OK«QÆÅO? =∞x+≤
=∞#ã¨∞û#∞ J@∞=O\˜ HÀu`À áÈÅÛ=K«∞Û. ã¨fiÉèÏ=ã≤^ŒúOQÍ Jk KåÖÏ K«Ñ¨Å
ã¨fiÉèÏ=O Hõey LO@∞Ok. P ÃÑ·# HÀiHõ (HÍ=∞O) J<Õ =∞^èŒ∞=Ù#∞ ÉÏQÍ „`åyOk.
JÖÏ HÀiHõÅ ÔH·ÃÑH˜¯# `«~°∞"å`« ^•xfl „Ñ¨Hõ¯"å~°∞ ÉÏQÆ∞Ñ¨_ç`Õ K«∂_»ÖËx Jã¨∂Ü«∞
J<Õ `ÕÅ∞ ‰õΩ\˜ìOk. z=iQÍ JÇ¨ÏOHÍ~°O J<Õ ^ŒÜ«∞ºO Ñ¨@ì_»O`À JO^Œi Hõ#fl
<Õ<Õ =ÚY∞º}˜‚ J<Õ PÖ’K«#Å`À =∞#ã¨∞û xO_çáÈ~ÚOk. J@∞=O\˜ =∞#ã¨∞û#∞
™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_»O ZO`« Hõ+¨ìO?——
HÍ|\˜ì, =∞#ã¨∞û Ü≥ÚHõ¯ xÅHõ_»ÖËx`«<åxfl J^Œ∞Ñ¨Ù K≥Ü«∂ºÅO>Ë ^•xH˜ QÆÅ
HÍ~°}ÏÅ∞ Uq∞\’ `≥Å∞ã¨∞HÀ"åe. P HÍ~°}ÏÅ∞ Uq∞\˜? =∞#ã¨∞ûÖ’x =∂e<åºÖË
^•xH˜ HÍ~°}O.
10. =∞#ã¨∞û ZO`« â◊√^Œú"≥∞ÿ#^≥·`Õ ^•x ™êfinè#O JO`« ã¨∞ÅÉèíO 45
10. =∞#ã¨∞û ZO`« â◊√^Œú"≥∞ÿ#^≥·`Õ ^•xfl ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_»O
JO`« ã¨∞ÅÉèíO
q"ÕHÍ#O^Œ ™êfiq∞ WÖÏ É’kèOKå~°∞:
=∞#ã¨∞û ZO`« Ñïâ◊√^Œú"≥∞ÿ#^≥·`Õ ^•xfl ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_»O JO`« ã¨∞ÅÉèíO.
=∞#ã¨∞û Ü≥ÚHõ¯ Ñ¨q„`«`«, ^•xfl ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_®xH˜ J`«ºO`« P=â◊ºHõ"≥∞ÿ#
q+¨Ü«∞O. =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_»OÖ’ ÑïÑ¨Ó~°‚"≥∞ÿ# x*Ï~ÚfÜÕ∞
ã¨~°fiã¨fiO. x*Ï~ÚfÖ’ ÑïÑ¨Ó~°‚`« á⁄Ok# =ºH˜Î PÃÑ· K≥Ü«∞º=Åã≤#^Õg∞ ÖË^Œ∞†
J`«_»∞ Ñ¨Ó~°‚ã¨fi`«O„`«∞_»∞.
=∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_»O ^•x Ñ¨q„`«`« g∞^Œ P^è•~°Ñ¨_»∞`«∞Ok.
„Ñ¨ã¨∞Î`«O =∞#O =∞#ã¨∞û#∞ xÜ«∞O„uOK«ÖËHõáÈ=_®xH˜ HÍ~°}O ^•x JÑ¨q„`«`Õ!
XHõ „Ñ¨Hõ¯ =∞#ã¨∞û#∞ =∞iO`« JÑ¨q„`«O KÕ¿ã r=<åxfl H˘#™êyã¨∂Î, =∞~˘Hõ„Ñ¨Hõ¯
^•x<Õ ™êfin#è O KÕã∞¨ HÀ=_®xH˜ FÑ≤H`õ À „Ñ¨Ü∞« ufl¿ãÎ ^•x=Å¡ Z@∞=O\˜ ã¨`Ê« eù `«O
HõÅ∞QÆ^∞Œ . J^Õ q^èOŒ QÍ, =∞#ã¨∞û#∞ Ñ¨q„`«O KÕã∞¨ HÀ=_®xH˜ Z@∞=O\˜ „Ñ¨Ü∞« `«flO
K≥Ü«∞º‰õΩO_® ^•xfl ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_»O ‰õÄ_® ™ê^èŒºO HÍ^Œ∞. =ÚO^Œ∞ #∞Op
KåÖÏ Ñ¨q„`«"≥∞ÿ# =∞#ã¨∞û#∞ Hõey=ÙO_Õ H˘kÌ=∞Ok q+¨Ü«∞OÖ’ =∂„`«"Õ∞ Jk
™ê^èŒºÑ¨_»∞`«∞Ok. HÍ|\˜ì =∞#ã¨∞ûÖ’x =∞e<åÅ#∞ `˘ÅyOK«_»O`À áê@∞ ^•xfl
™êfinè#O KÕã¨∞HÀQÆeˆQ JÉèÏºã¨„Hõ=∞O =∞#‰õΩ J=ã¨~°O.
J~Ú`Õ =∞#ã¨∞ûÖ’ LO_Õ D JÑ¨q„`«`Å« ∞, =∞e<åÅ∞ Uq∞\˜? J"Õ – Jã¨∂Ü«∞,
^Õfi+Ö, HÀÑÖ, ÉèíÜ«∞O, D~°¬º, HÍ"≥∂„^ÕHõO, ^Œ∞~åâ◊, "≥∂ãÖ, "≥∂Ç¨ÏO "≥Ú^ŒÖˇ·#
`«Ñ¨#Å∞, Hõ∆}˜HÍ"ÕâßÅ∞, L„^ÕHÍÅ∞. W=hfl ~°[ã¨∞û, `«=∞ã¨∞ûÅ #∞Oz Ñ¨Ù_»`å~Ú.
D JÑ¨q„`«`«Å∞ =∞#ã¨∞ûÖ’ ~åQÆ^ÕfiëêÅ#∞ Ñ¨Ù\˜ìOz ^•x „Ñ¨âßO`«`«#∞
ÉèOí QÆÑ~¨ ∞° ™êÎ~Ú.
=∞i D JÑ¨q„`«`«Å#∞ `˘ÅyOKÕ^≥ÖÏ?
11. =∞#ã¨∞û Ü≥ÚHõ¯ ã¨fi~°∂áêxfl =∂~°∞ÛHÀ=_»O
=∞#ã¨∞û‰õΩ Ñ¨Ù+≤ìHõ~°"≥∞ÿ# PÇ¨~åxfl JOkOK«_»O ^•fi~å ^•xÖ’x =∞e<åÅ#∞
„Hõ=∞OQÍ `˘ÅyOK«=K«∞Û. `«^•fi~å =∞#ã¨∞û ã¨fi~°∂áêxfl =∂iÛ q∞ye# Ô~O_»∞
QÆ∞}ÏÅ Hõ#fl ã¨`«Î fiQÆ∞}Ïxfl ÃÑOá⁄O^Õ@@∞ì KÕÜ«∞=K«∞Û. z@ìz=~°‰õΩ ã¨`«Î fiQÆ∞}Ïxfl
‰õÄ_® JkèQÆq∞OK«=Åã≤O^Õ. J~Ú`Õ ^•xHõO>Ë =ÚO^Œ∞ P ã¨`«Î fiQÆ∞}O `«=∞ã¨∞û,
~°[ã¨∞ûÅ Hõ#fl |Å=`«Î~°O HÍ"åe.
LÑ¨x+¨`∞« ÅÎ É’^è#Œ Å „Ñ¨HÍ~°O =∞#ã¨∞û PÇ¨~°O =Å# U~°Ê_»∞`«∞O^Œx WO`«‰Ωõ
=ÚO^Œ∞ K≥Ñ¨C‰õΩ<åflO. (KèåO^ÀQÆº LÑ¨x+¨`«∞Î 6:5.4). D É’^èŒ##∞ P LÑ¨x+¨`«∞Î
WOHÍ WÖÏ q=i™ÈÎOk:
=∞#O ã‘fiHõiOKÕ PÇ¨~°O =¸_»∞ q^è•Å∞QÍ ~°∂áêO`«~°O K≥O^Œ∞`«∞Ok.
^•xÖ’ Z‰õΩ¯= ÉèÏQÆO (ã¨∂÷ÅÉèÏQÆO) =∞ÅOQÍ qãï˚OK«|_»∞`«∞Ok. H˘kÌ
Ñï=∂}O (=∞^èŒºÉèÏQÆO) =∞# â◊s~°OÖ’x =∂OãÖQÍ ~°∂áêO`«~°O K≥O^Œ∞`«∞Ok.
Ju H˘kÌ Ñï=∂}O (ã¨∂Hõ∆ ‡ÉèÏQÆO ) =∞#ã¨∞ûQÍ U~°Ê_»∞`«∞Ok (KèåO^ÀQÆº
LÑ¨x+¨`«∞Î 6:5.1).
ÃÑ~°∞QÆ∞#∞ zeH˜#Ñ¨C_»∞ ^•xÖ’ H˘kÌ Ñï=∂}OÖ’ (ã¨∂Hõ∆ ‡ÉèÏQÆOQÍ) L#fl
"≥#fl U q^èŒOQÍ ÃÑ·H˜ `ÕÅ∞`«∞O^À, J^Õ q^èŒOQÍ u#fl PÇ¨~°OÖ’ ã¨∂Hõ∆ ‡ÉèÏQÆO
ÃÑ·H˜ KÕi =∞#ã¨∞ûQÍ ~°∂áêO`«~°O K≥O^Œ∞`«∞Ok. (KèåO^ÀQÆº LÑ¨x+¨`«∞Î 6:6.1–2)
JÖÏ =∞#ã¨∞û PÇ¨~°O Ü≥ÚHõ¯ ~°∂áêO`«~°O HÍ|\˜ì ã¨Ç¨Ï[OQÍ<Õ P É’^èŒ#
WOHÍ WÖÏ q=iOzOk.
ZÑ¨C_≥·`Õ 'PÇ¨~°O— Ñïâ◊√^Œú=∞ø`«∞O^À, JÑ¨C_»∞ =∞#ã¨∞û Ñ¨q„`«=∞ø`«∞Ok.
=∞#ã¨∞û Ñ¨q„`«"≥∞ÿ`Õ "Õ∞^è•â◊H˜Î (*Ï˝Ñ¨Hõ â◊H˜Î) ã¨∞ã≤÷~°=∞ø`«∞Ok. ZÑ¨C_≥·`Õ XHõ_»∞
ã¨∞ã≤÷~°"≥∞ÿ# *Ï˝Ñ¨Hõâ◊H˜Îx á⁄O^Œ∞`å_À JÑ¨C_»∞ J`«}˜‚ „Ñ¨ÑÖKåxH˜ Hõ\ ˜ì Ñ¨_»"Õ¿ã
|O^è•Åhfl `˘ÅyáÈ`å~Ú (KèåO^ÀQÆº LÑ¨x+¨`«∞Î 6:26.2).
Pkâ◊OHõ~É° Ïè +¨ºOÖ’ ''PÇ¨~°O—— JO>Ë *Ï˝<OÕ „kÜ«∂Å ^•fi~å Ö’xH˜ fã¨∞HÀ|_Õ
Jxfl q+¨Ü«∂Å∞ – L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ â◊ÉÏÌÅ∞, ^Œ$âßºÅ∞, "åã¨#Å∞ W=hfl ‰õÄ_® –
L<åfl~Ú. ''=∞#ã¨∞û Ñïâ◊√^Œú=∞ø`«∞Ok—— J#fl =∂@‰õΩ =∞#ã¨∞ûÖ’ HõÖ’¡ÖÏxfl
ã¨$+≤ìOz, ^•x ™êfinè<åxfl J™ê^èŒºO KÕ¿ã ~åQÆO, ^Õfi+Ö, „ÉèÏOu "≥Ú^ŒÖˇ·# "å\˜
#∞Oz q=ÚHÎ̃ á⁄O^Œ∞`«∞O^Œx J~°÷O. HÍ|\ì̃ =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_®xH˜
J=ã¨~"° ∞≥ #ÿ „áê^äqŒ ∞Hõ Ñ¨ûúŒ Uq∞@O>Ë, J@∞=O\˜ ~åQÆO, ^Õfi+O¨ , „ÉèÏOu HõeyOKÕ
PÇ¨~åxfl fã¨∞HÀ‰õΩO_® LO_»_»"Õ∞.
J~Ú`Õ =∞i U ~°Hõ"≥∞ÿ# PÇ¨~°O D ~åQÆ^Õfi+¨„ÉèÏO`«∞Å#∞ Hõeyã¨∞ÎO^À
`≥Å∞ã¨∞HÀ=_»O ZÖÏ? ÉèíQÆ=næ`« „Ñ¨HÍ~°O ~å[ã≤Hõ, `å=∞ã≤Hõ PÇ¨~åÅ∞
~åQÆ^fiÕ +¨„ÉèÏO`«∞Å#∞ Hõey™êÎ~Ú. ™êuÎ fiHõ PÇ¨~°O =∞x+≤Ö’ ~åQÆ^fiÕ +¨„ÉèÏO`«∞Å#∞
`«yæã¨∞ÎOk. =∂#ã≤Hõ Ñïã≤÷ux „Ñ¨ÉèÏq`«O KÕ¿ãk <À\˜ ^•fi~å fã¨∞‰õΩ<Õ PÇ¨~°O
XHõ¯>Ë HÍ^Œ∞. J~Ú`Õ ™ê~å~Ú, =∞`«∞Î=∞O^Œ∞Å∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# "å\˜x <À\˜ ^•fi~å
fã¨∞‰õΩO\Ï=Ú. Jq =∞#ã¨∞û#∞ KåÖÏ „Ñ¨ÉèÏq`«O KÕ™êÎ~Ú. XHõ QÍ¡ã¨∞ ÑÖK«^•~°
h\˜x „`åy`Õ ZÖÏ LO@∞O^À, XHõ QÍ¡ã¨∞ ™ê~å~Úx „`åy`Õ ZÖÏ LO@∞O^À
=∞#O ã¨∞ÅÉèíOQÍ „QÆÇ≤ÏOK«=K«∞Û Hõ^•. =∞#ã¨∞û g∞^Œ =∞`«∞Î=∞O^Œ∞Å „Ñ¨ÉèÏ=O
[QÆ"≥∞iy# ã¨`«ºO. W"Õ HÍHõ, WO`«‰õΩ =ÚO^Œ∞ K≥Ñ¨C‰õΩ#fl@∞ìQÍ, =∞#O Hõà◊§`À
K«∂¿ãq, K≥=ÙÅ`À q<Õq, KÕu`À `åˆHq =∞# =∞#ã¨∞ûÅÃÑ· Q˘Ñ¨Ê „Ñ¨ÉèÏ"åxfl
K«∂Ñ¨Ù`å~Ú. XHõ ã≤x=∂<À ÖË^• XHõ LÑ¨<åºã¨"∂≥ =∞#ã¨∞ûÖ’ ~°H~õ H° ÍÅ PÖ’K«#Å
JÅÅ#∞ ˆ~Ñ¨Ù`å~Ú. "å\˜ „Ñ¨ÉèÏ=O =Å¡ =∞#ã¨∞û#∞ PÃÑ· xÜ«∞O„uOK«_»O Hõ+¨ìO
HÍ=K«∞Û ÖË^• ã¨∞ÅÉèíO HÍ=K«∞Û.
HÍ|\˜ì =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_®xH˜ J#∞‰õÄÅ"≥∞ÿ# Ñïã≤÷`«∞Å#∞
~°∂á⁄OkOK«∞HÀ"åÅO>Ë, PÇ¨~° q+¨Ü«∞OÖ’ qK«Hõ∆} H˘O`«=~°‰õΩ ^ÀÇ¨Ï^ŒO
KÕã¨∞ÎOk. W`«~° WO„kÜ«∂Å ^•fi~å Ö’xH˜ fã¨∞H˘<Õ q+¨Ü«∂Å∞ ‰õÄ_® JO`Õ
=ÚYºO. PÇ¨~° q+¨Ü«∞OÖ’, =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞HÀQÀˆ~"å~°∞, ~å[ã≤Hõ,
`å=∞ã≤Hõ PÇ¨~åÅHõ#fl ™êuÎ fiHõ PÇ¨~°O "≥·Ñ¨Ù "≥ÚQÆ∞æ K«∂Ñ¨_»O „âıÜ«∞ã¨¯~°O. <À\˜
^•fi~å „QÆÇ≤ÏOKÕ PÇ¨~åxH˜ ãÖ|OkèOz#O`« =~°‰õΩ ÉèíQÆ=næ`« =∞#‰õΩ ãïÜ≥ÿ∞#
=∂~°æ^Œi≈.
[=ã¨`åÎ fiÅ#∞, â◊H˜Îx, |ÖÏxfl, P~ÀQÍºxfl, ãÖ`Àëêxfl, r~°‚â◊H˜Îh ÃÑOá⁄OkOKÕ
~°∞zHõ~°"≥∞ÿ# ~°ã¨Éèíi`«"≥∞ÿ#, `«y#O`« #∂<≥ Hõeã≤# PÇ¨~åxfl ™êuÎ fi‰õΩÅ∞
W+¨ìÑ¨_»`å~°∞.
KÕ^Œ∞QÍ, Ñ¨ÙÅ¡QÍ, LÑ¨ÊQÍ, Jq∞`«"≥∞ÿ# "Õ_çQÍ, HÍ~°OQÍ, Ñ¶¨∂@∞QÍ L#fl
PÇ¨~åxfl, ZO_çáÈ~Ú#, HÍe# PÇ¨~åxfl ~å[ã≤‰õΩÅ∞ W+¨ìÑ¨_»`å~°∞. W@∞=O\˜
PÇ¨~°O â◊s~åxH˜ <˘Ñ≤Êx, ÉÏ^èŒ#∞, ~ÀQÍxfl Hõeyã¨∞ÎOk.
K«Ñ¨Ê\˜, ~°∞zÖËx, HõOÑ¨ÙQ˘_»∞`«∞#fl, =ÚO^Œ∞~ÀA =O_ç#, ux =ke"Õã≤#,
JÑ¨q„`«"≥∞ÿ# PÇ¨~åxfl `å=∞ã≤‰õΩÅ∞ W+¨ìÑ¨_»`å~°∞. (w`« 17:8–10)
™êuÎ fiHõ, ~å[ã≤Hõ, `å=∞ã≤Hõ ÅHõ∆}ÏÅ∞ Hõey# =∞#∞+¨µºÅ∞ W+¨ìÑ¨_Õ D "Õˆ~fi~°∞
~°HÍÅ PÇ¨~åÅ∞ =~°∞ã¨QÍ J@∞=O\˜ =∞#ã¨Î`åÎ fiÅ<Õ ÃÑOá⁄OkOK«_®xH˜ ‰õÄ_®
^ÀÇ¨Ï^ŒO KÕ™êÎ~Ú.
ã¨`Î« fiQ∞Æ }O, ~°*’QÆ∞}O, `«"∂≥ QÆ∞}O J<Õ =¸_»∞ QÆ∞}ÏÅ∞, "Õ~ˆ fi~∞° "≥∂`å^Œ∞ÅÖ’
HõÅ=_»O =Å¡ =∂#= ã¨fiÉèÏ=O ~°∂á⁄O^Œ∞`«∞Ok. U QÆ∞}O Z‰õΩ¯=QÍ LO>Ë, P
=∞x+≤ Ü≥ÚHõ¯ ã¨fiÉèÏ=OÖ’ J@∞=O\˜ ÅHõ∆}ÏÅ∞ Z‰õΩ¯=QÍ LO\Ï~Ú. `«#
ã¨fiÉèÏ=OÖ’ ~°[ã¨∞û, `«=∞ã¨∞û Z‰õΩ¯=QÍ L#fl =ºH˜Î, ZO`« „Ñ¨Ü«∞uflOz<å,
ã¨`«Î fiQÆ∞}O Z‰õΩ¯=QÍ L#fl =ºH˜ÎÖÏ „Ñ¨=iÎOK«ÖË_»∞. JO^Œ∞=Å¡ NHõ$+¨µ‚_Õ xã¨Ê $Ç¨Ï
^èŒfixOKÕÖÏ, ''z=~°‰õΩ *Ï˝x ‰õÄ_® `«# ã¨fiÉèÏ"åxfl J#∞ãïOKÕ „Ñ¨=iÎ™êÎ_»∞.
ZO`« J}K«∞‰õΩ<åfl Uq∞\˜ „Ñ¨Ü≥∂[#O?—— (w`« 3:33) Jx J<åfl_»∞.
J}K«∞HÀ=_»O=Å¡ Jã¨Å∞ „Ñ¨Ü≥∂[#"Õ∞g∞ ÖËHõáÈ`Õ, =∞x+≤ ã¨fiÉèÏ=O JO`«
ã¨_»Å‰õΩO_®, =ÚO^Œ∞QÍ<Õ x~°‚~ÚOK«|_ç (XHõ K«„@OÖ’ ayOK«|_ç#@∞ì) LO>Ë
=∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_»O QÆ∞iOz K«iÛOK«_»OÖ’ J~°÷O ÖË^Œ∞. HÍ|\˜ì
NHõ$+¨µ‚_»∞ K≥Ñ≤Ê# ^•xH˜ J~°÷O D q^èŒOQÍ `Àã¨∞ÎOk: =∞x+≤ `«# âßs~°Hõ,
=∂#ã≤Hõ ã¨fiÉèÏ"åÅ#∞ `«Ñ¨Ê‰õΩO_® =∂~°∞ÛHÀ"åe. JÑ¨C_Õ =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O
KÕã¨∞HÀQÆÅ_»∞. =∞#ã¨∞ûÖ’ ~°[ã¨∞û, `«=∞ã¨∞û Z‰õΩ¯=QÍ L#flO`«HÍÅO =∞#O ZO`«
„Ñ¨Ü«∞uflOz<å ^•xfl ™êfinè#O KÕã¨∞HÀÖËO. nxH˜ QÆÅ HÍ~°}ÏÅ#∞ J~°÷O
KÕã¨∞HÀ=_»O J=ã¨~°O.
"Õ^•O`« „Ñ¨É’^è•Å∞ WÖÏ K≥Ñ¨Ù`«∞<åfl~Ú:
~°[ã¨∞û‰õΩ =∞#ã¨∞û#∞ K≥^Œ~°Q˘>Ëì â◊HÎ̃ (qˆH∆Ñ¨â◊HÎ̃) LOk. K«∞~°∞‰õΩ^Œ<åxfl HõeyOz,
Ñ¨ x KÕ ~ ÚOKÕ ã¨ fi Éè Ï =O ^•xH˜ LOk. J<åkQÍ, nx #∞OKÕ x~° O `« ~ ° O
Ñ¨xK≥Ü«∂ºÅ<Õ K«∞~°∞‰õΩ^Œ#O Ñ¨Ù\˜ìOk. nx #∞OKÕ =∞#ã¨∞û Ü≥ÚHõ¯ ~°∂áêO`«~åÖˇ·#
ÉÏ^èŒ, |O^èŒO ‰õÄ_® x~°O`«~°O `«Ü«∂~°=Ù`«∂ LO\Ï~Ú.
HÍ=∞O, „HÀ^èŒO, Ö’ÉèíO, á⁄QÆ~°∞, Ñ¨QÆ, JÇ¨ÏOHÍ~°O, D~°¬º, Jã¨∂Ü«∞
"≥Ú^ŒÖˇ·#=hfl ~°[ã¨∞û‰õΩ LO_Õ ^Œ∞~°∞æ}ÏÅ∞. =∞#∞+¨µºÅ „áêÑÖzHõ ÅHõ∆}ÏÅ∞
g\˜#∞OKÕ Ñ¨Ù_»`å~Ú. JO^Œ∞=Å¡ ~°[ã¨∞û |O^èŒ¿ÇÏ`«∞=Ù.
=∞#ã¨∞û‰õΩ pHõ\ ˜ „Hõq∞‡OKÕ â◊H˜Î `«=∞ã¨∞û‰õΩ LOk. nx<Õ P=$u JO\Ï~°∞.
nx=Å¡ q+¨Ü«∂Å∞ L#flq L#fl@∞ìQÍ HÍ‰õΩO_® "Õ~°∞QÍ HõxÑ≤™êÎ~Ú. D â◊H˜Î
=Å¡<Õ =∞x+≤ =∞m§ =∞m§ [#‡Öˇ`«∞Î`å_»∞. qˆH∆Ñ¨â◊H˜Î (~°[ã¨∞û)x ‰õÄ_® W^Õ
„¿Ñˆ~Ñ≤ã¨∞ÎOk.
ãïÜ≥ÿ∞# x~°‚Ü«∂Å∞ fã¨∞‰õΩ<Õ â◊H˜Î, qK«Hõ∆}, ÖËHõáÈ=_»O† `«Ñ¨C_»∞ x~°‚Ü«∂Å∞
fã¨∞HÀ=_»O† JÑ¨#=∞‡HõO† J#∞=∂#O – W=hfl `«=∞ã¨∞û Ü≥ÚHõ¯ J=ÅHõ∆}ÏÅ∞.
pHõ\ ˜ „Hõq∞‡OKÕ â◊H˜Î J~Ú# `«=∞ã¨∞û`À U H˘OK≥O ãÖ|O^èŒO L<åfl ÃÑ·#
K≥Ñ¨Ê|_ç# J=ÅHõ∆}ÏÅ∞ P =∞x+≤x =^ŒeáÈ=Ù. g\˜H˜ `À_»∞ qˆH∆Ñ¨â◊H˜Î (~°[ã¨∞û)
JO`«∞ÖËx HõëêìÅ#∞ Hõeyã¨∞ÎOk (q"ÕHõK«∂_®=∞}˜: 111–113,115).
~°[ã¨∞û‰õΩ K≥^Œ~°Q˘>Ëì â◊H˜Î, `«=∞ã¨∞û‰õΩ pHõ\ ˜„Hõ"Õ∞‡ â◊H˜Î Z‰õΩ¯=QÍ L#flO^Œ∞‰õΩ
Ñ¨~°º=™ê#OQÍ Jq =∞#ã¨∞û#∞ xÜ«∞O„uOK«_®xfl KåÖÏ Hõ+¨ì™ê^èŒº"≥∞ÿ# Ñ¨xQÍ
=∂~°∞™êÎ~Ú. HÍh =¸_»= QÆ∞}O ‰õÄ_® LOk. Jk =zÛKÕi#Ñ¨Ù_»∞ D Ñ¨x
H˘O`«=~°‰Ωõ Pâß=Ç¨ÏOQÍ (áêl\˜"Q£ Í) HõxÑ≤ã∞¨ OÎ k. J^Õ ã¨`Î« fiQ∞Æ }O. Jk q∞ye#
Ô~O_»∞ QÆ∞}ÏÅ`À ã¨q∞‡o`«"≥∞ÿQÍx, â◊√^Œú"≥∞ÿ# ~°∂ÑÖÖ’QÍx LO@∞Ok. ^•xfl
QÆ∞iOz "Õ^•O`«O WÖÏ É’kè™ÈÎOk:
Ñïâ◊√^Œ"ú ∞≥ #ÿ ã¨`Î« fiQÆ∞}O â◊√„Éè"í ∞≥ #ÿ h\˜ÖÏ LO@∞Ok. HÍh ~°[ã¨∞û, `«=∞ã¨∞ûÅ`À
Hõeã≤#Ñ¨C_»∞ Jk Ñ¨Ù#~°˚#‡‰õΩ ^•i fã¨∞ÎOk. U q^èŒOQÍ ã¨∂~°∞º_»∞ ã¨=∞ã¨Î =ã¨∞Î
„Ñ¨ÑÖKåxfl "≥Å∞QÆ∞Å`À xOÑ¨Ù`å_À J^Õ q^èŒOQÍ P`«‡ Ü≥ÚHõ¯ x[`«`«Î fiO
ã¨`«Î fiQÆ∞}OÖ’ „ÑüaOaã¨∞ÎOk. q∞ye# Ô~O_»∞ QÆ∞}ÏÅ`À Hõeã≤#Ñ¨C_»∞
ã¨`«Î fiÅHõ∆}ÏÅ∞ D q^èŒOQÍ LO\Ï~Ú. Jq: QÆ~°fiO ÖËâ◊"≥∞ÿ<å ÖËHõáÈ=_»O, Ü«∞=∞,
xÜ«∞=∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# "å\˜x (xÜ«∞=∂efl) áê\ÕK«_»O, „â◊^Œú, ÉèíH˜Î, ÉèíQÆ=O`«∞_ç
HÀãÖ "åº‰õΩÅ`« (=Ú=Ú‰õ∆Ω`«fiO), ^Õ=`«Å‰õΩ LO_Õ q^èŒ"≥∞ÿ# ÉèÏ"åÅ∞ (^≥·g
ÉèÏ"åÅ∞), =∂Ü«∂„Ñ¨ÑÖK«O Ñ¨@¡ q=ÚY`«.
ã¨ O `À+¨ O , `« # x[`« ` åÎ fixfl QÆ ∞ Ô ~ Î ~ ° Q Æ _ » O , Ñ¨ ~ ° = ∞âßO`« O , ã¨ O `« $ Ñ≤ Î ,
„|Ç¨‡#O^ŒO, P`«‡Ü«∞O^Œ∞ xÅHõ_»QÍ LO_Õ ÉèíH˜Î J<Õq â◊√^Œúã¨`«Î fiQÆ∞}O Ü≥ÚHõ¯
ÅHõ∆}ÏÅ∞. g\˜ ^•fi~å ™ê^èŒ‰õΩ_»∞ x~°O`«~åÜ«∞"≥∞ÿ# P#O^•xfl J#∞Éèíq™êÎ_»∞.
(q"ÕHõK«∂_®=∞}˜: 117–119).
nxx |\˜ì K«∂¿ãÎ =∞#ã¨∞û ™êfinè<åxH˜ – â◊H˜Î=∞O`«"≥∞ÿ# „Ñü|O^èŒHÍÅ∞,
|Å"≥∞ÿ# ã¨Ç¨Ü«∞HÍÅ∞ – D Ô~O_»∂ ‰õÄ_® =∞#Ö’<Õ ™êfiÉèÏqHõOQÍ L<åflÜ«∞x
`≥Å∞ã¨∞ÎOk. D q+¨Ü«∂xfl J~°÷O KÕã¨∞HÀ=_»O KåÖÏ J=ã¨~°O. ZO^Œ∞HõO>Ë, P
^Œ∞+¨âì ‰◊ Ωõ eÎ fl F_çOK«_®xH˜, ã¨Ç¨ Ü«∞Hõ~"° ∞≥ #ÿ â◊‰Ωõ ÅÎ ‰õΩ Ñ¨ÓiÎ ™êfiÒ« „`åºxfl WKÕÛO^Œ∞‰õΩ
`«y# =ÓºÇ¨xfl ~°zOK«_»"Õ∞ Jã¨Öˇ·# ã¨=∞ã¨º. =¸~°öOQÍ áÈ~å_»_»O ^•fi~å nxx
™êkèOK«ÖOË . ZO`À <≥Ñ· Ù¨ }ºO`À =∞# JO`«~O° yHõ â◊‰Ωõ ÅÎ #∞ Ñ¨xKÕ~ÚOK«_O» ^•fi~å
=∂„`«"Õ∞ =∞#O D ã¨=∞ã¨º#∞ Ñï+¨¯iOK«QÆÅO.
=∞#ã¨∞û ™êfinè<åxH˜ WÑ¨C_»∞ XHõ =ÓºÇ¨`«‡Hõ"≥∞ÿ# „Ñ¨â◊fl Z^Œ∞~°=Ù`«∞Ok.
J^Õq∞@O>Ë, D QÆ∞}ÏÅ q∞„â◊=∂xfl U q^èŒOQÍ =∂iÛ`Õ =∞# ã¨fiÉèÏ=OÖ’x
ã¨`«Î fiQÆ∞}Ïxfl =∞iO`« |ÅÑ¨_ÕÖÏQÍ KÕÜ«∞QÆÅO? D ã¨=∞ã¨º#∞ Ñï+¨¯iOK«QÆÅ
É’^èŒ#Å∞ U"≥·<å LO>Ë Jq =∞#‰õΩ Q˘Ñ¨ÊQÍ ã¨Ç¨Ü«∞Ñ¨_»`å~Ú. D q+¨Ü«∞"≥∞ÿ
N=∞^•ƒùQÆ=`«OÖ’ D q^èŒOQÍ É’kèOK«|_çOk.
ã¨`«Î fi=Ú, ~°[ã¨∞û, `«=∞ã¨∞û J<Õ D =¸_»∞ QÆ∞}ÏÅ∂ =∞#ã¨∞û‰õΩ (|∞kúH˜)
ãÖ|OkèOz#"Õ HÍh P`«‡‰õΩ HÍ^Œ∞. ã¨`«Î fiQÆ∞}O`À q∞ye# Ô~O_»∞ QÆ∞}ÏÅ#∂
=ÚO^Œ∞QÍ Ö’|~°∞K«∞‰õΩx, P `«~°∞"å`« ã¨`«Î fiQÆ∞}O`À P QÆ∞}Ï<Õfl J}z"≥Ü«∂ºe.
Ñï}u K≥Ok# ã¨`«Î fiQÆ∞}O ^•fi~å =∞x+≤ <å Ü«∞O^Œ∞ (ÉèíQÆ=O`«∞x Ü«∞O^Œ∞)
ÉèíH˜Îx Hõey=ÙO_Õ P^è•ºu‡Hõ ã≤÷ux KÕ~°∞‰õΩO\Ï_»∞. Ñ¨q„`«`«#∂, *Ï˝<åxfl HõeyOKÕ
™êuÎ fiHõ =ã¨∞Î=ÙÅ#∞ LÑ¨Ü≥∂yOK«_»O ^•fi~å ã¨`«Î fiQÆ∞}O ÃÑOá⁄O^Œ∞`«∞Ok. Wk
P^è•ºu‡Hõ`«‰õΩ ^•i fã¨∞ÎOk.
ã¨`«Î fiQÆ∞}O |ÅÑ¨_ç#Ñ¨C_»∞ ÃÑOá⁄O^Õ L#fl`«"≥∞ÿ# P^è•ºu‡Hõ`«, ~°[ã¨∞û,
`«=∞ã¨∞ûÅ#∞ <åâ◊#O KÕã¨∞ÎOk. "å\˜`Àáê@∞, "å\˜ ^•fi~å L`«Ê#fl=∞ÜÕ∞º
^ÀëêÅ#∞ ÖË^• K≥_»∞ Ñ¨#∞Å#∞ `«fi~°Ö’<Õ JO`«"≥ÚOkã¨∞ÎOk. (N=∞^•ƒùQÆ=`«O
11:13.1-3)
'Ñï}u K≥Ok# ã¨`«Î fiQÆ∞}O ^•fi~å ™ê^èŒ‰õΩ_»∞ P^è•ºu‡Hõ`«#∞ á⁄O^Œ∞`å_»∞—
J#fl D É’^èŒ# =∞# „Ñ¨ã¨∞Î`« J=ã¨~åxH˜ ãïÑ¨_Õ ãÖ^Õâßxfl W™ÈÎOk. =∞#ã¨∞û#∞
™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_»=∞<åfl, P^è•ºu‡Hõ`«#∞ ™êkèOK«_»=∞<åfl XHõ>Ë#x ^•x
™ê~åOâ◊O. XHõ ~°HOõ QÍ K«∂¿ãÎ Jk x["Õ∞. HÍ|\˜ì =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã∞¨ HÀ"å
Å#∞‰õΩ<Õ"å~°∞ =ÚYºOQÍ ã¨`Î« fiQ∞Æ }Ïxfl ZÖÏ ÃÑOá⁄OkOK«∞HÀ"åÖ’ `≥Å∞ã¨∞HÀ"åe.
ã¨`«Î fiQÆ∞}Ïxfl |Å=`«Î~°O KÕ¿ãO^Œ∞‰õΩ Z@∞=O\˜ ™êuÎ fiHõ =ã¨∞Î=ÙÅ#∞
LÑ¨Ü≥∂yOKåe? Z@∞=O\˜ Ñ¨#∞Å#∞ KÕÑ¨\Ïìe? NHõ$+¨µ‚_»∞ `«~°∞"å`« â’¡HõOÖ’
"å\˜x q=iOKå_»∞:
''K«k"Õ âß¢™êÎÅ∞ (Ñ¨Ùã¨ÎHÍÅ∞), „`åˆQh~°∞, `À\˜ =∞#∞+¨µÅ∞, x=ã≤OKÕ „Ñ¨^Õâ◊O,
HÍÅO, KÕ¿ã Ñ¨x, Ñ¨Ù@∞ìHõ, ^è•º#O, =∞O„`«O, Ñïâ◊√„Éèí`« – D Ñ¨k HÍ~°}ÏÅ∞
„uQÆ∞}ÏÅ#∞ ÃÑOá⁄Ok™êÎ~Ú—— (N=∞^•ƒùQÆ=`«O 11:13.4).
D â’¡HõO Ü≥ÚHõ¯ J~°÷O Uq∞@O>Ë, D Ñ¨k HÍ~°}ÏÅ‰õÄ "å\˜ "å\˜ ™êuÎ fiHõ,
~å[ã≤Hõ, `å=∞ã≤Hõ „Ñü~°∂áêÅ∞ LO\Ï~Ú. "å\˜ ™êuÎ fiHõ „Ñü~°∂áêÅ∞
Ñ¨q„`«`«#∂, *Ï˝<åhfl, P#O^•hfl Hõey™êÎ~Ú. ~å[ã≤Hõ „Ñü~°∂áêÅ∞ =ÚO^Œ∞
`å`å¯eHõ"≥∞ÿ# ã¨∞MÏxfl WzÛ `«~åfi`« ^•xH˜ „ÑüQÍ ÉÏ^èŒÅ#∞ Hõey™êÎ~Ú. "å\˜
`å=∞ã≤Hõ „Ñü~°∂áêÅ∞ J*Ï˝<åxfl, =∞ixfl ÉÏ^èŒÅ#∞, |O^è•Å#∞ Hõey™êÎ~Ú. P
ãÖ^Õâ◊O WOHÍ WÖÏ H˘#™êQÆ∞`«∞Ok.
''D HÍ~°}ÏÅÖ’ |∞∞+¨µÅKÕ`« H˘xÜ«∂_»|_ç#"Õ ™êuÎ fiHõ"≥∞ÿ#q. "åiKÕ`«
`«$}©HõiOK«|_ç#q `å=∞ã≤Hõ HÍ~°}ÏÅ∞. ~å[ã≤Hõ HÍ~°}ÏÅ g∞^Œ "åà◊√§ Z@∞=O\˜
"åºYºÅ∂ K≥ Ü «∞ ºÖË^ Œ∞ . ã¨`«Î fiQÆ∞ }O ÃÑOá⁄O^•ÅO>Ë =∂#=Ù_» ∞ ™êuÎ fiHõ
q+¨Ü«∂Å`À =∂„`«"Õ∞ á⁄`«∞Î ÃÑ@∞ìHÀ"åe. "å\˜ #∞O_Õ P^è•ºu‡Hõ`« =ã¨∞ÎOk.
^•x ^•fi~å *Ï˝#O Hõey =∞x+≤ `«# ¿ãfiKåÛù ™êfi`«O„`åºÅ J#∞Éèí∂u K≥Ok
ã¨∂÷Å, ã¨∂Hõ∆ ‡â◊s~åÅ =Úã¨∞QÆ∞Å#∞ `˘ÅyOK«∞HÀQÆÅ∞QÆ∞`å_»∞.
D PY~°∞ â’¡HõO Ü≥ÚHõ¯ J~°÷O Uq∞@O>Ë –
x=$uÎ=∂~åæxfl (q+¨Ü«∞ã¨∞MÏÅ#∞ `«ºlOK«_®xfl) É’kèOKÕ âß¢™êÎÅ#∞ =∂„`«"Õ∞
J#∞ãïOKåe. Jq =∂„`«"Õ∞ =∞#‰õΩ „|Ç¨‡xfl (Ñ¨~°=∂`«‡#∞) uiy KÕˆ~ =∂~åæxfl
K«∂Ñ¨Ù`å~Ú. „Ñ¨=$uÎ=∂~åæxfl É’kèOKÕ ~å[ã≤Hõ =∂~åæÅ∞, Wk Q˘Ñ¨Êk, Wk
HÍ^Œ∞ J#fl PÖ’K«#Å`À ZÅ¡Ñ¨C_»∂ =∞#ã¨∞û#∞ xOÑ≤"Õã≤, =∞ixfl |O^è•ÅÖ’
Ñ¨_»"Õ™êÎ~Ú. g\˜`Àáê@∞ Ñ¨Ù~Àaè=$kúH˜ |^Œ∞Å∞ q<åâ◊<åxH˜ ^•if¿ã `å=∞ã≤Hõ
É’^èŒÅ∞ Ñ¨xH˜ ~å=Ù. J^Õ q^èŒOQÍ â◊√^Œú"≥∞ÿ# =∞Ozh\˜<Õ `åQÍe HÍh Ñ¨hfl~°∞#∞
HÍh, =∞^•ºxfl HÍh `åQÆ‰õÄ_»^Œ∞: P^è•ºu‡‰õΩÖˇ·# =∞#∞+¨µºÅ`À =∂„`«"Õ∞ "≥∞ÅQÍe
HÍh „áêÑÖzHõ =∞#ã¨∞¯Å`À, K≥_»¤"åi`À ã¨Ç¨Ï"åãÖ K≥Ü«∞º‰õÄ_»^Œ∞. UHÍO`«"≥∞ÿ#
„Ñ¨^Õâ◊OÖ’ LO_®e. JkèHõ [#"åãÖ L#fl „Ñ¨^Õâ◊O HÍh, E^ŒâßÅ HÍh Ñ¨xH˜
~å^Œ∞. =∞#ã¨∞û ã≤÷q∞`«OQÍ LO_Õ "Õ‰õΩ=~°≠Ï=Ú ÖÏO\˜ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ^è•º#O
K≥Ü«∂ºe. =∞#ã¨∞û JÅã≤áÈ~Ú LO_Õ ã¨=∞Ü«∂Å∞, Ñ¨~°^è•º#O HõeyOKÕ ã¨=∞Ü«∂Å∞
^è•º<åxH˜ Ñ¨xH˜ ~å=Ù. x™êfi~°÷"≥∞ÿ# Ñ¨#∞Å#∞, `«Ñ¨Êxã¨Ô~·# Ñ¨#∞Å#∞ =∂„`«"Õ∞
K≥Ü«∂ºe. ™êfi~°÷Ñ¨Ói`«"≥∞ÿ#, Ç¨xHõ~°"≥∞ÿ# Ñ¨#∞Å#∞ K≥Ü«∞º‰õÄ_»^Œ∞† JÑ¨q„`«"≥∞ÿ#,
Ç¨x HõeyOKÕ =∞`åÅHõ#fl, Ñ¨q„`«"≥∞ÿ#, JÇ≤ÏO™ê`«‡Hõ"≥∞ÿ# =∞`« ^èŒ~å‡Å#∞
J#∞ãïOKåe, ÉèíQÆ=O`«∞}Ë‚ ^è•ºxOKåe QÍh WO„kÜ«∞ã¨∞MÏÅ#∞ HõeyOKÕ
=ã¨ ∞ Î = ÙÅg∞^Œ , â◊ „ `« ∞ =ÙÅg∞^Œ Ñ¨ Q Æ f ~° ∞ ÛHÀ"åÅ#fl Éè Ï =#`À#∂ ^è • º#O
K≥Ü«∞º‰õÄ_»^Œ∞. FOHÍ~°=Ú "≥Ú^ŒÖˇ·# =∞O„`åÅ`À ^è•º#O K≥Ü«∂ºe HÍh „áêÑÖzHõ
ã¨ O Ñ¨ ^ Œ Å #∞ `≥ K Õ Û =∞O„`åÅ#∞, W`« ~ ° ∞ Å‰õ Ω Ç¨  x Hõ e yOKÕ =∞O„`åÅ#∞
[Ñ≤OK«‰õÄ_»^Œ∞. â◊s~åhfl, WO\˜h â◊√„ÉèíO KÕÜ«∞_»O Hõ#fl =∞#ã¨∞û Ü≥ÚHõ¯ Ñïâ◊√„Éèí`Õ
=∞#‰õΩ =ÚYº"≥∞ÿ#k (N=∞^•ƒùQÆ=`«O 11:13.5,6).
ÃÑ· â’¡HÍÅÖ’ =∞#ã¨∞û Ü≥ÚHõ¯ QÆ∞}ÏÅ q∞„â◊=∞OÖ’ J=ã¨~°"≥∞ÿ# =∂~°∞Ê#∞ U
q^èŒOQÍ `Õ"åÖ’ `≥Å∞ã¨∞HÀ=_®xH˜ J=ã¨~°"≥∞ÿ# Jxfl =ÚYº"≥∞ÿ# ã¨ÅÇ¨Å#∞
qâ◊fiã¨hÜ«ÚÖˇ·# "åi #∞Oz á⁄O^•=Ú. =∞#ã¨∞û#∞ ^•x Ü≥ÚHõ¯ "åã¨ÎqHõ,
ã¨$[<å`«‡Hõ ~°∂ÑÖÖ’ ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_»=∞O>Ë D q^èŒOQÍ JO`«~°æ`«
~° ∂ áêO`« ~ åxfl ™êkè O K« _ » " Õ ∞ . nxfl ™êkè O K« Q Æ e y`Õ `« Ñ ¨ Ê =∞#ã¨ ∞ û#∞
™êfinè#Ñ¨~°K«∞HÀ=_»OÖ’ x[OQÍ U Ñ¨<≥·<å ™êkèOz#@∞ì HÍ^Œ∞.
W@∞=O\˜ ™ê^è<Œ åÅ ^•fi~å ZÑ¨C_≥`· Õ ™ê^è‰Œ Ωõ _»∞ `«# ã¨fiÉèÏ=OÖ’ ã¨`Î« fiQÆ∞}Ïxfl
|Å=`«Î~°O KÕã¨∞‰õΩO\Ï_À JÑ¨C_»∞ D áÈ~å@OÖ’ ã¨QÆO <≥yæ#>Ë¡. HÍx Jk
WOHÍ Ñ¨ÓiÎ HÍÖË^Œ∞. ZO^Œ∞HõO>Ë ã¨`«Î fiQÆ∞}O ‰õÄ_® =∞x+≤x |OkèOK«QÆÅ^Œ∞.
ÉèíQÆ=næ`« nxfl D q^èŒOQÍ =i‚™ÈÎOk.
F =∞Ç¨ÉÏÇ¨ï_®! „Ñ¨Hõ$u #∞Oz Ñ¨Ù\˜ì# ã¨`«Î fiO, ~°[ã¨∞û, `«=∞ã¨∞û J<Õ D
=¸_»∞ QÆ∞}ÏÅ∂ <åâ◊#O ÖËx P Ñ¨~°=∂`«‡#∞ D â◊s~°OÖ’ Hõ\ ˜ì Ñ¨_»"Õã¨∞Î<åfl~Ú.
g\˜Ö’ ã¨`«Î fiQÆ∞}O `«# „Ñ¨HÍâ◊=O`«"≥∞ÿ#, ^Œ∞¢+¨Ê=~°Î#ÖËx x~°‡Å`«fiO KÕ`«,
P#O^•xH˜ , *Ï˝ < åxH˜ JO\˜ Ã Ñ@∞ì H ˘x LO_Õ ã¨ fi Éè Ï =O KÕ ` « , =∞x+≤ x
Hõ\ ˜ìÑ¨_»"Õã¨∞ÎOk. (w`« 14:5–6)
N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ K≥Ñ≤Ê# ÉÏ@™êi, =ÚQÆ∞æ~°∞ ^˘OQÆÅ Hõ^äŒ D q+¨Ü«∂xfl K«Hõ¯QÍ
q=iã¨∞ÎOk. (D Hõ^äŒ 'XHõ Hõ^äŒ K≥Ñ¨Ù`å q#∞!— Ñ¨Ùã¨ÎHõOÖ’ 119= ¿ÑrÖ’ LOk).
D ãÖ™ê~°O XHõ =∞Ç¨~°}ºO. nxÖ’ ã¨`«Î fiQÆ∞}O, ~°*’QÆ∞}O, `«"≥∂QÆ∞}O
J<Õ =ÚQÆ∞æ~°∞ ^˘OQÆÅ∞ á⁄Oz L<åfl~°∞. "åàı§ =∂#=Ù_ç q"ÕHÍxfl, *Ï˝<åxfl
^ÀKÕ™êÎ~°∞. "åiÖ’ `«"≥∂QÆ∞}O q<åâ◊<åxfl Hõeyã¨∞ÎOk. ~°*’QÆ∞}O ãÖ™ê~°OÖ’
|OkèOz "Õã¨∞ÎOk. HÍx ã¨`«Î fiQÆ∞}O =∂„`«O ~°[ã¨∞û, `«=∞ã¨∞û U~°ÊiKÕ |O^è•Å
#∞Oz ~° H ˜ ∆ ã ¨ ∞ Î O k. ã¨ ` « Î fiQÆ ∞ }O Ü≥ Ú Hõ ¯ JO_» ^ Œ O _» Å =Å¡ =∂#=Ù_» ∞ ,
HÍ=∞„HÀ^è • Å#∞Oz, `« " ≥ ∂ QÆ ∞ }O #∞Oz Ñ¨ Ù >Ë ì ^Œ ∞ +¨ Ê ù e `åÅ #∞Oz
`«Ñ≤ÊOK«∞‰õΩO\Ï_»∞. ÃÑ·QÍ ã¨`«Î fiQÆ∞}O „áêÑÖzHõ |O^è•Å#∞ =keã¨∞ÎOk. HÍh
ã¨`«Î fiQÆ∞}O ‰õÄ_® ^˘OˆQ! Jk Ñ¨~°=∂`«∞‡x Ñ¨~°O^è•=∂xH˜ ^•i K«∂Ñ≤Oz<å,
„|Ç¨Ï‡*Ï˝<åxfl HõeæOK«ÖË^Œ∞. ^•i K«∂Ñ≤Oz# =¸_»= ^˘OQÆ, 'K«∂_»∞! P ^Œ∂~°OQÍ
HõxÑ≤ã¨∞Î#fl^Õ! J^Õ h WÅ∞¡!— Jx K≥Ñ≤Ê JHõ¯_Õ PyáÈ~Ú#@∞¡QÍ ã¨`«Î fiQÆ∞}O ‰õÄ_®
„|Ç¨Ï‡*Ï˝<åxH˜ P=∞_»^Œ∂~°OÖ’ PyáÈ`«∞Ok.
D q^èŒOQÍ w`«Ö’ K≥Ñ≤Ê#@∞¡, ''ã¨`«Î fiQÆ∞}O P#O^•xH˜, *Ï˝<åxH˜
JO\˜ÃÑ@∞ìH˘x LO_Õ ã¨fiÉèÏ=O KÕ`« =∞#ã¨∞û#∞ Hõ\ ˜ìÑ¨_»"Õã¨∞ÎOk—— J#fl=∂@‰õΩ,
N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ K≥Ñ≤Ê# 'ã¨`«Î fiQÆ∞}O ‰õÄ_® ^˘OˆQ!— J#fl =∂@Å‰õΩ L#fl
=∞#ã¨`Î Î« fiâßGÑ¨Ù JO`«~å~°O÷ Uq∞\˜? =∞# ã¨fiÉÏè =OÖ’ ã¨`Î« fiQ∞Æ }Ïxfl |ÅÑ¨~K° _« "» ∞Õ
=∞#ã¨ ∞ û#∞ Ñ¨ Ó iÎ Q Í ™êfinè # O KÕ ã ¨ ∞ HÀ=_®xH˜ ã¨ i áÈ^Œ x ^•x J~° ÷ O .
HÍ=Åã≤#^Õq∞@O>Ë D =¸_»∞ QÆ∞}ÏÅ#∂ ^•\˜áÈÜÕ∞ Ñ¨^Œúu. ^•xfl NHõ$+¨µ‚_»∞
w`«Ö’ Ju ã¨∞ÅÉèíOQÍ, ''Z=Ô~·`Õ ##∞fl (ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚) ã¨_»Åx ÉèíH˜Î`À ¿ãq™êÎ~À,
"å~°∞ D =¸_»∞ QÆ∞}ÏÅ#∂ JkèQÆq∞Oz, „|Ç¨Ï‡OÖ’ ÖË^• Ñ¨~°=∂`«‡Ö’ SHõºO
K≥O^Œ_®xH˜ J~°∞›Å=Ù`å~°∞—— (w`«14:26) Jx É’kèOKå_»∞.
12. ™ê^èŒ∞™êOQÆ`«ºO 57
J~Ú`Õ x+¨¯à◊OHõ"≥∞ÿ# Ç¨Ï$^ŒÜ«∞O L#fl"å~°∞ =∂„`«"Õ∞ ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ ã¨_»Åx
ÉèíH˜Î`À ¿ãqOK«QÆÅ~°∞. J~Ú`Õ =∞#‰õΩ J@∞=O\˜ Ñ¨q„`«`« Ç¨Ï$^ŒÜ«∞OÖ’ ÖË^Œh,
JO^Œ∞=Å¡ J@∞=O\˜ ÉèíH˜Îx ™ê^èŒ# K≥Ü«∞ºÖË=∞h x~åâ◊ K≥O^Œ#=ã¨~°O ÖË^Œ∞.
=^ŒÅ‰õΩO_® ÉèHí xÎ˜ ™ê^è#Œ KÕ¿ãÎ „Hõ=∞„Hõ=∞OQÍ Ñ¨q„`«`,« xÅHõ_`» #« O JÅ=_»`å~Ú.
J~Ú`Õ, QÆ∞}ÏÅ#∞ JkèQÆq∞OKÕ D ã¨∞ÅÉèí"≥∞ÿ# =∂~åæxfl U HÍ~°}O KÕ`«<≥·<å
PK«iOK«ÖËHõáÈ`Õ =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞H˘<Õ =∂~åæÅ∞ WOHÍ KåÖÏ L<åfl~Ú.
`«=∞ã¨∞û#∞, ~°[ã¨∞û#∞ [~ÚOK«_»O`À áê@∞ ã¨`«Î fiQÆ∞}Ïxfl ZÖÏ [~ÚOKåÖ’
=∞#O `≥Å∞ã¨∞HÀ"åe. nxx Nâ◊OHõ~åKå~°∞ºÅ∞ WÖÏ É’kèOKå~°∞:
''`«=∞ã¨∞û#∞ ~°[ã¨∞û, ã¨`«Î fiQÆ∞}O <åâ◊#O KÕ™êÎ~Ú. ~°[ã¨∞û#∞ ã¨`«Î fiQÆ∞}O
<åâ◊ # O KÕ ã ¨ ∞ Î O k. ã¨ ` « Î fiQÆ ∞ }O =∞iO`« Ñ¨ i â◊ √ ^Œ ú " ≥ ∞ ÿ ` Õ ^•#O`« @ J^Õ
<åâ◊#=∞ø`«∞Ok. HÍ|\˜ì ã¨`«Î fiQÆ∞}O ã¨Ç¨Ü«∞O`À h P`«‡ g∞^Œ L#fl =Úã¨∞QÆ∞#∞
`˘ÅyOK«∞HÀ!— (q"ÕHõK«∂_®=∞}˜: 278).
12. ™ê^èŒ∞™êOQÆ`«ºO =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_®xH˜
Q˘Ñ¨ÊQÍ ã¨Ç¨Ü«∞Ñ¨_»∞`«∞Ok.
WÑ¨Ê\˜=~°‰õÄ QÆ∞}ÏÅ q∞„â◊=∂xfl =∂ˆ~Û XHõ Ñ¨^Œúux QÆ∞iOz H˘xfl q=~åÅ∞
`≥Å∞ã¨∞‰õΩ<åflO. Jk âß¢™êÎÅÖ’ É’kèOK«|_»¤ qâ◊fiãh¨ Ü«∞"≥∞#ÿ Ñ¨ûúŒ . ãïQÍæ JÉèºí ã≤¿ãÎ
Jk Z=iÔH·<å ã¨Ç¨Ü«∞Ñ¨_»QÆÅ^Œ∞.
J~Ú`Õ, KåÖÏ=∞OkH˜ P q^èŒ"≥∞ÿ# ™ê^èŒ# KÕÜ«∞_»O ‰õΩ^Œ~°^Œ∞. "åi"åi r=#
Ñïã≤÷`«∞Å∞ J@∞=O\˜ Ñ¨^Œúux J#∞ãïOK«_®xH˜ J#∞=ÙQÍ LO_»=Ù. "åà◊√§ =∞`«
q+¨Ü«∂ÅÃÑ·#, PO`«~°OyHõ q+¨Ü«∂ÅÃÑ·# JO`« xt`«"≥∞ÿ# „â◊^Œú fã¨∞HÀÖË~°∞.
J~Ú`Õ =∞i ^•#O`« =∞Oz Ñ¶ë`åÅxKÕÛ ã¨∞ÅÉèí"≥∞ÿ# Ñ¨^Œúu =∞~˘Hõ\ ˜ U^≥·<å
LO^•? LOk! nxHõ#fl ã¨∞ÅÉèí"≥∞ÿ#n, |Ç¨ïâß nxHõ#fl "≥∞~°∞ÔQ·# Ñ¶ë`åÅxKÕÛn
J~Ú# Ñ¨^Œúu =∞~˘Hõ\ ˜ LOk.
HÍh, WO`« ã¨∞ÅÉèí"≥∞ÿ# Ñ¨^Œúux QÆ∞iOz K≥Ñ¨Ê_»OÖ’ XHõ Hõ+¨ìO LOk. XHõ
L^•Ç¨Ï~°}#∞ K«∂¿ãÎ Jk g∞‰õΩ J~°÷O J=Ù`«∞Ok. H˘O`«=∞Ok ~ÀQÆ∞Å∞ U
=∞O^Œ∞‰õÄ ÖÁOQÆx ~ÀQÆO`À KåÖÏ ÉÏ^èŒÑ¨_»∞`«∂ LO\Ï~°∞. Z=Ô~·<å "≥·^Œ∞º_»∞
"åiH˜ XHõ ã¨∞ÅÉèí"≥∞ÿ# =∞O^Œ∞#∞ ã¨∂z¿ãÎ "åà◊§H˜ P "≥·^Œ∞º_ç g∞^Œ qâßfiãÖ
HõÅQÆ^Œ∞. "åiH˜ L#fl@∞=O\˜ n~°…~ÀQÍxH˜ U^À Q˘Ñ¨Ê "≥·^ŒºO KÕ¿ãÎ QÍh `«QÆæ^Œx
"åi L^ÕÌâ◊ºO. WÑ¨C_»∞ =∞#O K≥Ñ¨CHÀÉ’ÜÕ∞ Ñ¨^Œúu ‰õÄ_® JÖÏˆQ LO@∞Ok.
H˘O`«=∞OkH˜ Wk =∞s ã¨∞ÅÉèí"≥∞ÿ# Ñ¨^ŒúuQÍ `ÀK«=K«∞Û.
™ê^èŒ∞™êOQÆ`«ºO. W^Õ P Ñ¨^Œúu. Wk KåÖÏ ã¨∞ÅÉèí"≥∞ÿ#k. HÍh q∞ye#
JxflO\˜Hõ#fl LÑ¨Ü«ÚHõÎ"≥∞ÿ#, ã¨=∞~°÷"≥∞ÿ# Ñ¨^Œúu. NHõ$+¨µ‚_»∞ WÖÏ É’kèOKå_»∞:
''Ü≥∂QÆ=Ú, qK«Hõ∆}, Ñ¨q„`«`«, "Õ^•^èŒºÜ«∞#O, `«Ñ¨ã¨∞û, "≥·~åQÆºO, JyflÇ¨ÏŸ„`åk
Hõ~°‡Å∞, ã¨=∂[¿ã=, ^•#=Ú, „=`åÅ∞, Ü«∞*Ï˝Å∞, =∞O„`åÅ∞, f~°÷Ü«∂„`«Å∞,
=º‰õΩÅÎ ‰õÄ, ã¨=∂*ÏxH© U~°Ê~°K|« _»¤ huxÜ«∞=∂Å∞ – W"Õg ‰õÄ_® ™ê^è∞Œ ™êOQÆ`º« O
Hõ # fl Z‰õ Ω ¯=QÍ <å‰õ Ω „Ñ‘ u Hõ ~ ° " ≥ ∞ ÿ # q HÍ=Ù. ™ê^è Œ ∞ ™êOQÆ ` « º O Jxfl~° H ÍÅ
~åQÍ#∞ÉO^è•Å#∂ ‰õÄHõ\ ˜"Õà◊§`À ã¨Ç¨ T_»ÃÑiH˜"Õã¨∞ÎOk (N=∞^•ƒùQÆ=`«O
11:12.1,2).
12. ™ê^èŒ∞™êOQÆ`«ºO 59
=∞# J#∞|O^è•ÅÖ’ Z‰õΩ¯=ÉèÏQÆO =∞# ã¨fiÉÏè =OÖ’ ~°[ã¨∞û Z‰õΩ¯=QÍ LO_»_O»
=Å¡ HõeˆQ"Õ. =∞#O XHõ =∞Ç¨`«∞‡x Ü≥ÚHõ¯ ™êOQÆ`«ºOÖ’ L#flÑ¨C_»∞, PÜ«∞#
Ü≥ÚHõ¯ ™ê^èŒ∞ã¨fiÉèÏ=O #∞Oz "≥Å∞=_Õ |Å"≥∞ÿ# „Ñ¨HõOÑ¨#Å∞ =∞#Ö’H˜
K˘K«∞ÛH˘xáÈ~Ú =∞# QÆ∞}ã¨fiÉÏè "åxfl `«fi~Q° Í =∂iÛ"Õ™êÎ~Ú. nx=Å¡ P ™ê^è∞Œ =ÙÅ
™êOQÆ`º« OÖ’ L#flO`«¿ãÑ¨Ó =∞# QÆ∞}ã¨fiÉÏè =OÖ’ ã¨`Î« fiQ}Æ O |Å=`«~Î =° ∞=Ù`«∞Ok.
WÖÏ JkèHõ"≥∞ÿ# ã¨`«Î fiQÆ∞}O =∞#Ö’ ZO`«HÍÅO xez LO@∞O^Œ#fl q+¨Ü«∞O,
=∞#O ZO`« `«~K° ∞« QÍ ™ê^è∞Œ ™êOQÆ`º« O KÕã∞¨ <Î åfl=∞#fl ^•x g∞^Œ P^è•~°Ñ_¨ ∞» `«∞Ok.
N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ D q^èŒOQÍ É’kèOKå~°∞:
''„áêÑÖz‰õΩ_≥·# =∞x+≤ x~°O`«~°O ™ê^èŒ∞™êOQÆ`«ºO K≥Ü«∂ºe! Jk „Ñü XHõ¯iH©
J=ã¨~°O. ã¨<åflºã¨∞Å‰õΩ ‰õÄ_® Jk J=ã¨~°"Õ∞. HÍh QÆ$Ç¨Ïã¨∞÷Å‰õΩ „Ñ¨`ÕºHõOQÍ
J=ã¨~°O. ZO^Œ∞HõO>Ë "åà◊√§ x~°O`«~°O HÍ=∞HÍOK«<åÅ ™êOQÆ`«ºO KÕÜ«∞_»O
=Å¡ [|∞ƒ =Úki n~°…~ÀQÆOQÍ `«Ü«∂Ô~·Ok.——
=∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞H˘<Õ Ñ¨xx ™ê^èŒ∞™êOQÆ`«ºO ã¨∞ÅÉèí`«~°O KÕã¨∞ÎOk.
HÍ|\˜ì ^•xfl á⁄O^Œ_®xH˜ ZÅ¡Ñ¨C_»∂ „Ñ¨Ü«∞uflOKåe. "≥#∞HõO[ "≥Ü«∞º‰õÄ_»^Œ∞.
J~Ú`Õ Jk ^˘~°H#õ Ñ¨C_»∞ Uq∞ K≥Ü∂« ºe? =∞#‰õΩ#fl â◊HÜ Î˜ Ú« ‰õΩÅÎ g∞^Œ<Õ P^è•~°Ñ_¨ ç
XHõ „Hõ=∞Ñ¨^ŒúuÖ’ QÆ\ ˜ìQÍ Hõ$+≤ K≥Ü«∂ºe. ÃÑ·# K≥Ñ≤Ê# É’^èŒ#ÅxflO\˜Ö’ =∞#‰õΩ
gÅ∞QÍ L#fl"å\˜x „â◊^ŒúQÍ J#∞ãïã¨∂Î, =∞# =∞#ã¨∞ûÅÖ’ ã¨`«Î fiQÆ∞}Ïxfl
|ÅÑ¨~K° ∞« HÀ"åe. z=iQÍ ã¨`Î« fiQÆ∞}Ïxfl =∞iO`« Ñïâ◊√^ŒOú KÕÜ∞« _»O ^•fi~å ^•xfl
‰õÄ_® JkèQÆq∞OK«_®xfl <Õ~°∞ÛHÀ"åe.
13. ã¨`«ÎfiQÆ∞}O ZÖÏ Ñïâ◊√^Œú=∞=Ù`«∞Ok?
"Õ^•O`«O „Ñ¨HÍ~°O x*Ïx*ÏÅ#∞ x~°O`«~O° qK«H} ∆õ KÕÜ∞« _»O ^•fi~å =∞#Ö’x
ã¨`«Î fiQÆ∞}Ïxfl Ñïâ◊√^ŒúO KÕÜ«∞=K«∞Û. ^•x`À áê@∞ x[O HÍx q+¨Ü«∂ÅÑ¨@¡
"≥·~åQÆºÉèÏ=O, =∞# P`«‡ Ü≥ÚHõ¯ x[ã¨fiÉèÏ"åxfl QÆ∞iOz Ö’`«∞QÍ Ü≥∂zOK«_»O,
ã¨`«Î fiQÆ∞}Ïxfl Ñïâ◊√^ŒúÑ¨~°K«_®xH˜ J=ã¨~°O. =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_»O
QÆ∞iOz D ãÖ^Œ~°ƒùOQÍ NPkâ◊OHõ~åKå~°∞ºÅ∞ K≥Ñ≤Ê# q+¨Ü«∞O =∞#‰õΩ
ã¨Ç¨Ü«∞Hõ~°OQÍ LO@∞Ok:
''P`«‡™êH∆Í`å¯~åxfl á⁄O^•Å#fl HÀiHõ#∞ W`«~° q+¨Ü«∂Å g∞^Œ=Ù#fl ÖˇHõ¯ÖË#xfl
HÀiHõÅ∞ HõÑ≤Ê"Õ™êÎ~Ú. P`«‡#∞ QÆ∞iOz x~°O`«~°O ^è•º#O KÕÜ«∞_»O ^•fi~å
"å\˜x x~°∂‡eOKåe. JÑ¨C_»∞ P`«‡ `«#O`«@ `å<Õ ™êH∆Í`«¯iã¨∞ÎOk.——
''=∞#ã¨∞û =∞# JO`«~å`«‡Ö’ ZO`«QÍ ã≤÷~°Ñ¨_»∞`«∞O^À, ÉÏÇ¨Ïº=ã¨∞Î=ÙÅ g∞^Œ
`«# HÀiHõ#∞ JO`«QÍ =ke ÃÑ_»∞`«∞Ok. ZÑ¨C_≥·`Õ J@∞=O\˜ HÀiHõÅhfl
x~°∂‡eOK«|_»`åÜ≥∂, JÑ¨C_»∞ x~åÑ¶¨∂@OQÍ P`å‡#∞Éèí∂u HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok.——
''Ü≥∂y =∞#ã¨∞û x~°O`«~°O P`«‡Ü«∞O^Õ ˆHO„nHõiOK«|_»_»O =Å¡ „Hõ=∞OQÍ
<åâ◊#=∞=Ù`«∞Ok. ^•x ^•fi~å Jxfl HÀiHõÅ∞ JO`«=∞=Ù`å~Ú. HÍ|\˜ì h
ÃÑ·=Úã¨∞QÆ∞Å#∞ (<Õ#∞ ^ÕÇ¨xfl J#∞HÀ=_»O "≥Ú^ŒÖˇ·# ÉèÏ=#Å#∞)‰`˘ÅyOz
"≥~Úº—— (q"ÕHõK«∂_®=∞}˜: 275–77).
WHõ¯_» '<åâ◊#=∞=Ù`«∞Ok— JO>Ë =∞#ã¨∞û#∞ HÀÖ’Ê`å=∞x J~°O÷ HÍ^Œ∞. =∞#ã¨∞û
ÑïÑ¨Ó~°O‚ QÍ Ñïâ◊√^Œ=ú ∞=Ù`«∞O^Œx J~°O÷ . P ã≤u÷ Ö’ =∞#ã¨∞û‰õΩ, P`«‡‰õΩ Z@∞=O\˜
ÉèË^ŒO ÖË^Œ∞. `å#∞ P`«‡#x Z=Ô~·`Õ `≥Å∞ã¨∞‰õΩO\Ï_À J`«xHÕHõ ™êfinè#Ñ¨~°K«∞
13. ã¨`«ÎfiQÆ∞}O ZÖÏ Ñïâ◊√^Œú=∞=Ù`«∞Ok? 61
HÀ=Åã≤# =∞#ã¨∞û J<Õk q∞ye LO_»^Œ∞.
=∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#Ñ¨~K° ∞« HÀ=_»OÖ’ W@∞=O\˜ ÑïÑ¨Ó~°"‚ ∞≥ #ÿ ã≤u÷ x á⁄O^•Å#fl
Pâ◊Ü«∞O =∞#H˜ LO_®e. =∞#‰õΩ XHõ\ ˜ Hõ<åfl Z‰õΩ¯= HÀiHõÅ∞#flO`« HÍÅO,
ÖËHõáÈ`Õ P`å‡#∞Éèí∂u HÍHõ "Õˆ~ HÀiHõÅ∞ L#flO`« HÍÅO, =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O
KÕã¨∞HÀ=_»O Hõ+¨ì=∞=Ù`«∞Ok. ZO^Œ∞HõO>Ë, P ã≤÷uÖ’ Jk K≥kiáÈ~Ú LO@∞Ok.
HÍ|\˜ì, JxflO\˜h `«#Ö’ HõÅ∞Ñ¨ÙHÀQÆey# ã¨~Àfi`«¯ $+¨ìã≤÷u<Õ ZÅ¡Ñ¨C_»∂
HÀ~° ∞ HÀ"åe. ^•xHõ # fl kQÆ ∞ =#∞#fl^•xfl ^Õ x fl HÀ~° ∞ ‰õ Ω <åfl =∞#ã¨ ∞ û
K≥ÖÏ¡K≥^ŒÔ~·áÈ`«∞Ok. K≥ÖÏ¡K≥^ŒÔ~·# (qˆH∆Ñ¨"≥∞ÿ#) =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_»O
Hõ+¨ìO. =∞~À=∂@Ö’ K≥áêÊÅO>Ë, ã¨~Àfi`«¯ $+¨ì"≥∞ÿ# *Ï˝<À^ŒÜ«∂xHõ<åfl `«‰õΩ¯"≥·#
^•xfl ^Õxfl PtOz<å, JO>Ë P`å‡#∞Éèí∂u Hõ#fl Ç‘Ï#"≥∞ÿ# ^•xfl ^Õxfl
PHÍOH˜∆Oz<å, =∞#ã¨∞û#∞ ÑïÑ¨Ó~°‚OQÍ ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_»O ™ê^èŒºÑ¨_»^Œ∞.
J@∞=O\˜ "åiH˜ *Ï˝<À^ŒÜ«∂xHõ<åfl "ÕÔ~·# HÀiHõ U^À LO^Œ#fl=∂@. ^•x=Å¡
"åà◊√§ `«=∞Ö’ 'Jq^Œº— ã≤÷~°Ñ¨_»_®xH˜ ^ÀÇ¨Ï^ŒO KÕã¨∞‰õΩO@∞<åfl~°∞. P q^èŒOQÍ
=∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_®xH˜ KÕÜ«∞=Åã≤# Ñ¨#∞Å#∞ ™êkèOK«ÖËx ã≤÷uH˜
`«=∞#∞`å=Ú kQÆ*Ï~°∞Û‰õΩO\Ï~°∞. "Õ^•O`« ÑïÉèÏ+¨Ö’, =∞#ã¨∞û#∞ ^•x
JÑïâ◊√^Œãú u÷≤ Ö’ 'Jq^Œº ÖËHõ J*Ï˝#O— Jx ¿Ñ~˘¯O\Ï~°∞ (q"ÕHKõ ∂« _®=∞}˜: 169,
180). P Jq^Œº#∞ `˘ÅyOK«∞HÀ=_®xH˜ xˆ~ÌtOK«|_»¤ ™ê^èŒ#ÖË =∞#ã¨∞û#∞
™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_®xH˜ ‰õÄ_® =iÎ™êÎ~Ú. D ™ê^èŒ#ÅÖ’ „Ñ¨`ÕºHõOQÍ XHõ
™ê^èŒ#‰õΩ =∞#ã¨∞û#∞ Ñïâ◊√^ŒúÑïKÕ â◊H˜Î LOk. ^•x=Å¡ =∞#ã¨∞û ™êfinè<åxH˜ Jk
=∞iO`«QÍ ã¨Ç¨ Ü«∞Ñ¨_Q» ÅÆ ^Œ∞. D ™ê^è#Œ #∞ "Õ^•O`« ÑïÉèÏ+¨Ö’ '™êfi^•è º™êÑ¨#Ü«∞O—
JO\Ï~°∞. 'ÃÑ· =Úã¨∞QÆ∞#∞ `˘ÅyOK«∞HÀ=_»O— Jx nxH˜ J~°÷O. =∞~˘Hõ =∂@Ö’
J<å`«‡#∞ (P`«‡HÍx^•xfl) P`«‡QÍ ÉèÏqOK«_®xfl =∂x"≥Ü∞« º_»O Jx K≥ÑC¨ HÀ=K«∞Û.
P`«‡ g∞^Œ L#fl =Úã¨∞QÆ∞#∞ QÆ∞iOz, ^•xfl `˘ÅyOKÕ q^è•<åxfl QÆ∞iOz
Pkâ◊OHõ~åKå~°∞ºÅ∞ D q^èŒOQÍ É’kèOKå~°∞:
J<å`«‡ J~Ú# â◊s~åxfl, J=Ü«∞"åÅ#∞ QÆ∞iOz '<Õ#∞, <åk— Jx „Éèí=∞Ñ¨_Õ
ÉèÏ=<Õ P`«‡#∞ HõÑ≤Ê"Õ¿ã ÃÑ·=Úã¨∞QÆ∞. *Ï˝x J~Ú#"å_»∞ `«##∞ `å#∞ P`«‡QÍ
ÉèÏqOK«_»O ^•fi~å D „Éèí=∞#∞ `˘ÅyOK«∞HÀ"åe .
|∞kúH˜, ^•x ~°∂áêO`«~åÅ‰õΩ ™êH˜∆ J~Ú# JO`«~å`«‡#∞ J#∞Éèí∂u á⁄Ok,
x~°O`«~°O '`«`«Î fi=∞ã≤— ('J^Õ h"≥· L<åfl=Ù!— JO>Ë 'h"Õ P Ñ¨~°„|Ç¨‡xq!—) J#fl
Pâß=Ç¨Ï (áêl\˜"£) ^Œ$HõÊ^äŒO`À, J<å`«‡#∞ P`«‡QÍ ÉèÏqOKÕ „Éèí=∞#∞ [~ÚOKåe
(q"ÕHõK«∂_®=∞}˜: 268–69).
â◊s~åxfl, ^•x J=Ü«∞"åÅ#∞ <Õ#∞, <åk Jx ÉèÏqOK«_®xH˜ HÍ~°}O J<å`«‡#∞
P`«‡QÍ „Éèí=∞Ñ¨_»_»"Õ∞.
q"ÕHõK«∂_®=∞}˜Ö’ Pkâ◊OHõ~åKå~°∞ºÅ∞ WÖÏ K≥áêÊ~°∞: '`«##∞ â◊s~°OQÍ
ÉèÏqOKÕ"å_»∞ =∂„`«"Õ∞ WO„kÜ«∞ã¨∞MÏÅHÀãÖ „áê‰õΩÖÏ_»∞`«∂ LO\Ï_»∞. â◊s~°
ã¨Ê $Ç¨Ï ÖËx"å_çH˜ J@∞=O\˜ HÀiHõ ZHõ¯_» LO@∞Ok?— (q"ÕHõK«∂_®=∞}˜: 311)
WOHÍ nxx QÆ∞iOz q"ÕHÍ#O^Œ ™êfiq∞ WÖÏ K≥áêÊ~°∞. 'WO„kÜ«∂Å#∞ J^Œ∞Ñ¨Ù
K≥Ü«∞º_®xH˜ XˆH XHõ =∂~°æO LOk. Jk D qâ◊fi=∞O`«\ ˜Ö’#∂ xO_ç=Ù#fl
ã¨`«ºã¨fi~°∂Ñ¨Ù_≥·# 'J`«}˜‚— ^Œi≈OK«_»"Õ∞. JÑ¨C_»∞ – JÑ¨C_»∞ =∂„`«"Õ∞ – Z=_≥·<å
ã¨ˆ~ WO„kÜ«∂Å#∞ x[OQÍ [~ÚOK«QÆÅ∞QÆ∞`å_»∞.—
13. ã¨`«ÎfiQÆ∞}O ZÖÏ Ñïâ◊√^Œú=∞=Ù`«∞Ok? 63
D „Éè=í ∞=Å¡<Õ Jxfl ~°HÍÅ HõÅ`«Å∞, XuÎ_∞» Å∞, =∂#ã≤Hõ H∆ÀÉèÅí ∞ HõÅ∞QÆ∞`å~Ú.
'™ÈHÇ¨ÏO— ('<Õ<Õ Jk!— JO>Ë '<Õ<Õ P`«‡#∞—) J#fl Pâß=Ç¨ÏÉèÏ=##∞ JÉèºí ã≤OK«_"» ∞Õ
D ~°∞QÆ‡`«ÅxflO\˜h ‰õΩkˆ~Û =∞O^Œ∞. '<Õ#∞ P`«‡#∞!— Jx x~°O`«~°O ÉèÏqOKÕ
q^èOŒ QÍ, Ñ¨~=° ∞ã¨`º« O "≥Ñ· Ù¨ =∞~°e# =∞#ã¨∞û =∂„`«"∞Õ =∞#‰õΩ ™êfinè#=∞=fiQÆÅ^Œ∞.
™ê^èŒ# K«`«∞+ì̈Ü«∞O Jx Ñ≤Å∞=|_Õ <åÅ∞QÆ∞ q^è•Å "Õ^•O`« ™ê^èŒ#Å JÉèÏºãÖ
*Ï˝<À^ŒÜ«∂xfl ™êkèOK«_®xH˜ xˆ~ÌtOK«|_çOk. "å\˜ JÉèÏºã¨"Õ∞ „Hõ=∞OQÍ
=∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#OÖ’H˜ `≥zÛ ÃÑ_»∞`«∞Ok.
™ê^èŒ# K«`«∞+¨ìÜ«∞O:
1. âßâ◊fi`«, Jâßâ◊fi`« =ã¨∞Î=ÙÅ qK«Hõ∆}.
2. WÇ¨ÏÖ’HõOÖ’#∞, Ñ¨~°Ö’HõOÖ’#∞ ‰õÄ_® Hõ~°‡Ñ¶¨ÖÏÅ#∞ J#∞ÉèíqOKåÅ#fl
HÀiHõ#∞ q_»<å_»_»O.
3. P~°∞ ãÖÑ¨^ŒÅ#∞ (+¨@ûOÑ¨`«∞ÎÅ#∞) ÃÑOá⁄OkOK«∞HÀ=_»O. Jq –
HÍ=∞„HÀ^è•k qHÍ~åÅ=Å¡ |Ü«∞\˜H˜ áÈÜÕ∞ =∞#ã¨Î`åÎ fixfl J^Œ∞Ñ¨Ù K≥Ü«∞º_»O†
WO„kÜ«∂Å#∞ J^Œ∞Ñ¨ÙK≥Ü«∞º_»O† =∞#ã¨∞û#∞ Ö’ÑëH˜ „uÑ≤Ê LOK«_»O† Hõ∆=∞†
P`«‡`«$Ñ≤Î† qâßfiã¨=Ú.
4. =Ú=Ú‰õ∆Ω`«fiO – JO>Ë P`«‡#∞ á⁄O^•Å#fl "åº‰õΩÅ`«. (ã¨^•#O^Œ,
"Õ^•O`«™ê~°: 15)
=∞#ã¨∞û ™êfinè<åxH˜ L^ÕÌtOK«|_ç# D "Õ^•O`« ™ê^èŒ#Å‰õΩ H˘xfl Ü≥∂QÆ
™ê^è#Œ Å#∞ *’_çOK«_O» LÑ¨ÜÚ« HõOÎ QÍ LO@∞Ok. "å\˜x =∞#O WÑ¨C_»∞ K«iÛ^•ÌO.
14. =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#Ñ¨~°K«∞HÀ=_®xH˜ „áê^äŒq∞Hõ Ü≥∂QÆ
™ê^èŒ#Å∞
=∞#ã¨∞û ™êfinè<åxH˜ `«Ñ¨ÊxãïQÍ 'Ü«∞=∞—, 'xÜ«∞=∞— J<Õ JÉèÏº™êÅ#∞ ™ê^èŒ#
K≥Ü∂« ºÅx Ü≥∂QÆâß¢™êÎÅ∞ <˘H˜¯ K≥ÑÙ¨ `«∞<åfl~Ú. 'Ü«∞=∞— J<Õ JÉèÏº™êÅ∞ Uq∞@O>Ë–
JÇ≤ÏOã¨, ã¨`«º„=`«O, ^˘OQÆ`«#O KÕÜ«∞‰õΩO_® LO_»_»O (J¿ãÎÜ«∞=Ú), HÍ=∂xfl
J^Œ∞Ñ¨Ù K≥Ü«∞º_»O („|Ç¨Ï‡K«~°ºO), W`«~°∞Å #∞Oz |Ç¨ï=∞`«∞Å∞ fã¨∞HÀ‰õΩO_®
LO_»_»O (JÑï„QÆÇ¨Ï=Ú). 'xÜ«∞=∞— J<Õ JÉèÏº™êÅ∞ Uq∞@O>Ë – âßs~°Hõ,
=∂#ã≤Hõ Ñïâ◊√„Éè`í ,« ãÖ`«$Ñ≤,Î `«Ñã¨ ∞¨ û, âß¢™êÎÅ J^èºŒ Ü«∞#O, ÉèQí =Æ O`«∞x P~å^è#Œ
(Ñ¨`«O[e Ü≥∂QÆã¨∂„`åÅ∞ 2:30,32).
ÃÑ· # K≥ Ñ ≤ Ê # "å\˜ x Ñ¨ i jeOz#Ñ¨ C _» ∞ =∞#ã¨ ∞ û#∞ ã¨ O Ñ¨ Ó ~° ‚ O QÍ
™êfinè#Ñ¨~°K«∞HÀx"å_»∞ g\˜Ö’ H˘xfl\ ˜x JÉèíºã≤OK«ÖË_»#flk ã¨∞ã¨Ê+¨ìO. J~Ú`Õ
D JÉèÏº™êÅ#∞ `«Ñ¨ÊxãïQÍ ™ê^èŒ# K≥Ü«∂ºÅ#_»OÖ’ J~°÷"Õ∞=∞O>Ë ™ê^èŒ‰õΩ_»∞
P P^Œ~å≈xfl *Ï[˚fiÅº=∂#OQÍ `«# =ÚO^Œ∞ LOK«∞HÀ"åÅx K≥ÑÊ¨ _»"∞Õ . W@∞=O\˜
ã¨fiÜ«∞OHõ$+≤ ^•fi~å JO`«~°æ`«â◊H˜Î ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok. Ü≥∂QÆã¨∂„`åÅ#∞ É’kèOz#
Ñ¨~°=∞QÆ∞~°∞=Ù Ñ¨`«O[e WÖÏ É’kèOKå~°∞.
D „HÕk JÅ"å@¡#∞ ÃÑOá⁄OkOK«∞HÀ=_»O ^•fi~å =∞#ã¨∞ûÖ’ xâ◊ÛÅ"≥∞ÿ#
„Ñ¨âßO`«`« HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok.
1. P#O^ŒOQÍ L#fl"åi Ñ¨@¡ ¿ãflÇ¨ÏÉèÏ=O.
2. ^Œ∞óYOÖ’ L#fl"åi Ñ¨@¡ ^ŒÜ«∞.
14. =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#Ñ¨~°K«∞HÀ=_®xH˜ „áê^äŒq∞Hõ Ü≥∂QÆ ™ê^èŒ#Å∞ 65
3. =∞Oz"åi Ñ¨@¡ ãÖ`À+¨=Ú.
4. K≥_»¤"åi Ñ¨@¡ L¿ÑHõ∆. (Ñ¨`«O[e Ü≥∂QÆã¨∂„`åÅ∞ 2:33).
D Ü≥∂QÆã¨∂„`åxH˜ H˘O`« q=~°} J=ã¨~°O. W`«~°∞Å∞ ãÖ`À+ÖQÍ LO_»_»O
K«∂ã≤ ãÖ`À+¨Ñ¨_»_»O, Ç¨~Úx H˘e¿Ñ =∂#ã≤Hõ "å`å=~°}Ïxfl HõÅ∞QÆ*Ëã¨∞ÎOk.
^•xÖ’ D~°¬ º "≥Ú^ŒÖˇ·# K≥_»∞ÉèÏ"åÅ∞ LO_»ÖË=Ù, =∞#ÖË=Ù.
Ç¨Ï$^ŒÜ«∞OÖ’ ãÖ‰õΩz`«`«fiO J^˘Hõ ~°Hõ"≥∞ÿ# JO`«~°æ`« JâßOux ˆ~Ñ¨Ù`«∞Ok.
qâßÅÇ¨Ï$^ŒÜ«∂xfl JÅ=~°K«∞HÀ=_»O ^•fi~å<Õ ^•xfl `˘ÅyOK«∞HÀQÆÅO. nxH˜
XHõ =∂~°æO Uq∞@O>Ë, ^Œ∞óYOÖ’ L#fl "åiÑ¨@¡ ^ŒÜ«∞#∞ ÃÑOá⁄OkOK«∞HÀ=_»O.
P ^ŒÜ«∞ HÍ~°º~°∂ÑÖ ^•eÛ`Õ J^Õ ÉÏ^èŒÖ’ L#fl"åiH˜ ¿ã= J=Ù`«∞Ok. ãïÜ≥ÿ∞#
^Œ$HõÊ^äOŒ `À KÕ¿ã ¿ã= =∂#ã≤Hõ Ñ¨q„`«`#« ∞ Hõeyã¨∞OÎ k. P ¿ã= =∞# Ç¨Ï$^ŒÜ∂« Å#∞
qâßÅO KÕã¨∞ÎOk. Ö’Hõ=∞O`å =∞#^Õ J#fl ÉèÏ"åxfl ÃÑOá⁄Okã¨∞ÎOk.
ãÖ‰õΩz`«`«fiOÖ’ ‰õÄ~°∞‰õΩáÈ`«∞#fl =∞#efl ÉÏ^èŒÅ #∞Oz q=Ú‰õΩÎefl KÕã¨∞ÎOk.
JO`«~°OQÆOÖ’ Q˘Ñ¨Ê P#O^•xfl Hõeyã¨∞ÎOk.
=∞#O ã¨fiÜ«∞OQÍ ÉÏ^èŒÅÖ’ L<åfl, =∞# K«∞@∂ì =∞#HõO>Ë Z‰õΩ¯= ÉÏ^èŒÅÖ’
L#fl"å~°∞ ZÑ¨C_»∂ LO@∂<Õ LO\Ï~°∞. "åi HÀãÖ U^À XHõ\ ˜ KÕ^•ÌO! Ug∞
K≥Ü«∞ºÖËx Ñ¨Hõ∆OÖ’ HõhãÖ "åi`À ¿ãflÇ¨ÏOQÍ LO_ç, "åiH˜ =∞Oz [~°QÍÅx
=∞#óã¨∂ÊùiÎQÍ „áê~°÷# KÕ^•ÌO! J^≥·<å =∞#‰õΩ ZO`«QÍ<À ã¨Ç¨Ü«∞Ñ¨_»QÆÅ^Œ∞.
=∞# ãÖ`À+Ö =∞Ozx K«∂_»_»OÖ’ LO_®e. W`«~°∞Å =∞Oz`«<åxfl K«∂ã≤
=∞#O ZÑ¨C_»∞ ãÖ`Àëêxfl á⁄O^Œ∞`å"≥∂ JÑ¨C_»∞ J^Õ =∞Oz`«#O`Àáê@∞
W`«~° =∞Oz ÅHõ∆}ÏÅ∞ =∞#‰õΩ ‰õÄ_® JÅ=_»`å~Ú. =∞Oz`«#O =∞#âß≈OuH˜
^•i fã¨∞ÎOk.
^Œ∞+¨µìÅ#∞ (L¿ÑHõ∆`À) K«∂ã‘K«∂_»#@∞ì áÈ"åÅx É’kèOK«|_çOk. K≥_»¤"åix
=∞Oz"åiQÍ =∂~°Û_»=∞<Õk xã¨ûO^ÕÇ¨ÏOQÍ L#fl`«"≥∞ÿ# P^Œ~°≈"Õ∞. HÍh P Ñ¨x
K≥Ü∞« º=Åã≤Ok J=`å~°ÑÙ¨ ~°∞+¨µÅ∞, =∞Ç¨Ï~°∞¬Å∞! `«# =∞#ã¨∞û<Õ ™êfin#è O KÕã∞¨ HÀÖËHõ
`«O\ÏÅ∞Ñ¨_∞» `«∞#fl =∂=¸Å∞ =∞x+≤ K≥Ü∞« º=Åã≤# Ñ¨x HÍ^Œ∞ Jk. =∞# =∞#ã¨∞ûÅ∞
™êfinè#OÖ’ ÖË#O`«HÍÅO ^Œ∞+¨µìÅ ã¨Ç¨Ï"å™êxH˜ *Ï„QÆ`«ÎQÍ ^Œ∂~°OQÍ LO_®e. P
q^èOŒ QÍ P JO@∞"åºkè ™ÈHõ‰Ωõ O_®, =∞ixfl HõëêìÅÖ’ Ñ¨_‰» Ωõ O_® =∞# =∞#ã¨∞ûÅ#∞
HÍáê_»∞HÀ=K«∞Û. ^Œ∞+¨µìÅÑ¨@¡, ^Œ∞~å‡~°∞æÅÑ¨@¡ XHõ"Õà◊ JO`«QÍ ^ŒÜ«∞ Hõey`Õ "åi
ãÖˆH∆=∂xfl HÀi „áêi÷OK«_»O L`«Î=∞O. Jk "åiH˜, =∞#H˜ – W^ŒÌiH©
ã¨Ç¨ Ü«∞Ñ¨_∞» `«∞Ok.
HÍh, D ^Œ∞~å‡~°∞æÅ∞ Z=~°∞? XHõ =ºH˜Î ^Œ∞~å‡~°∞æ_À HÍ^À Z=~°∞ x~°‚~Ú™êÎ~°∞?
D q+¨Ü«∞O g∞^Œ ã¨∞n~°…OQÍ "åkOK«=K«∞Û. J~Ú`Õ Z=~°∞ huÖËx #_»=_çHõ#∞
Hõey LO\Ï~À "åix K≥_»¤"åiQÍ =sæHõiOK«_»O „Ñ¨ã¨∞Î`«O =∞# J=ã¨~åÅ‰õΩ
ãïáÈ`«∞Ok.
^Œ∞+¨µÅì ‰õΩ ^Œ∂~°OQÍ LO_»_O» =∞#ã¨∞û#∞ ™êfin#è O KÕã∞¨ HÀ=_®xH˜ XHõ q^èOŒ QÍ
LÑ¨Ü≥∂QÆÑ¨_ç`Õ, ™ê^èŒ∞=ÙÅ ™êOQÆ`«ºO =∞~À"≥·Ñ¨Ù Q˘Ñ¨ÊQÍ ã¨Ç¨Ü«∞Ñ¨_»∞`«∞Ok.
ã¨`åûOQÆ`«ºO áêáê`«∞‡ÅÖ’x HõÅ‡ëêÅ#∞ ‰õÄ_® `˘ÅyOK«QÆÅ^Œ∞. |∞∞+¨µÅ`À
áê@∞ âß¢™êÎÅ∞ ‰õÄ_® D q+¨Ü«∂xfl <˘H˜¯K≥Ñ¨Ù`«∞<åfl~Ú. N=∞^•ƒùQÆ=`«OÖ’
15. qK«Hõ∆} XHõ LÑ¨Ü≥∂QÆHõ~°"≥∞ÿ# JÉèÏºãÖ 67
NHõ$+¨µ_‚ ∞» ™ê^è∞Œ ™êOQÆ`º« O Jxfl Éè=í |O^è•Å#∂ ‰õÄHõ\"˜ àÕ §◊ `À ÃÑHõeOz "Õã∞¨ OÎ ^Œx
É’kèOKå_»∞ (N=∞^•ƒùQÆ=`«O 1:12.1,1:26.26). =∞#ã¨∞û ™êfinè<åxfl J_»∞¤‰õΩ<Õ
J`« º O`« â◊ H ˜ Î = ∞O`« " ≥ ∞ ÿ # J=~À^è • Å∞ D Éè í = |O^è • ÖË . D |O^è • Å∞
`˘ÅyáÈ~Ú#Ñ¨C_»∞ Jxfl ~°HÍÅ „Éè=í ∞Å∞, ^ÕfiëêÅ∞ ‰õÄ_® =∞#efl =keáÈ`å~Ú.
nx Ñ¶ë`«OQÍ =∞#‰õΩ ã¨„Hõ=∞"≥∞ÿ# qK«Hõ∆}Ïâ◊H˜Î, q+¨Ü«∂Å#∞ ã¨Ê+¨ìOQÍ J~°÷O
KÕã¨∞‰õΩ<Õ â◊H˜Î JÅ=_»`å~Ú. D JO`«~°æ`«"≥∞ÿ# =∂~°∞ÊÅ∞ =∞#‰õΩ `≥eÜ«∞‰õΩO_®<Õ
=∞#Ö’ [~°∞QÆ∞`å~Ú. ™ê^èŒ∞™êOQÆ`«ºO =Å# HõeˆQ D Ñ¶ë`åÅ =Å# =∞#ã¨∞û
™êfinè#=∞=fi_»O =∞# J#∞Éèí=OÖ’H˜ =ã¨∞ÎOk.
15. qK«Hõ∆} XHõ LÑ¨Ü≥∂QÆHõ~°"≥∞ÿ# JÉèÏºãÖ
H˘xfl Ñ¨ i ã≤ ÷ ` « ∞ ÅÖ’ =∞#O XHõ \ ˜ =∞OzÑ¨ x Jx `≥ e ã≤ , P Ñ¨ x x
„Ñ¨Ü«∞`«flÑ¨Ó~°fiHõOQÍ KÕ™êÎO. H˘xfl™ê~°∞¡ J„Ñ¨Ü«∞`«flOQÍ Uk =∞OKÀ, Uk K≥_À
`≥eÜ«∞‰õΩO_®<Õ KÕ™êÎO. Uk U"≥∞ÿ<å „Ñü Ñ¨h ^•x „ÑüÑ¶¨ÖÏxfl =∞#‰õΩ `«Ñ¨Ê‰õ
Wã¨∞ÎOk. Jk uÜ«∞ºQÍ LO_»=K«∞Û, KÕ^Œ∞QÍ LO_»=K«∞Û. K≥_»¤Ñ¨#∞Å=Å¡ HõeˆQ
Ñ¶ë`åÅÖ’ =∂#ã≤HõH∆ÀÉèí Jxfl\ ˜Hõ<åfl Z‰õΩ¯=QÍ LO@∞Ok. =∞Oz U^À, K≥_»∞
U^À `≥eÜ«∞^Œ#flO`« =∂„`å# =∞# ÉÏ^èŒÅ∞ `˘ÅyáÈ=Ù Hõ^•.
=∞Oz– K≥_»∞† ã¨<å‡~°æO – ^Œ∞~å‡~°æO† ã¨`«ºO – Jã¨`«ºO† g\˜ =∞^èŒº qK«Hõ∆}
KÕã¨∂Î "≥∞ÅQÆ_»O ZÖÏQÀ `≥Å∞ã¨∞HÀ"åe. =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_®xH˜
Jk J=ã¨~°O. D qK«Hõ∆} =∞#‰õΩ ÉÏQÍ JÅ"å@~Ú#Ñ¨C_»∞, J„Ñ¨Ü«∞`«flOQÍ<Õ,
'Wk =∞Oz Ñ¨<Õ<å?— Jx =∞#efl =∞#O „Ñ¨tflOK«∞‰õΩO\ÏO. `«fi~°Ñ¨_ç,
`≥eq`«‰õΩ¯=QÍ KÕ¿ã `«Ñ¨C_»∞ Ñ¨#∞Å #∞Oz, "å\˜ =Å¡ HõeˆQ =∂#ã≤HõH∆ÀÉèí #∞Oz
D qK«H}∆õ =∞#efl ~°Hã∆˜ ∞¨ OÎ k. J~Ú`Õ =∞# qK«H}∆õ U Ñ¨xx =∞Oz^Œx K≥ÑÙ¨ `«∞O^À
^•xfl YzÛ`«OQÍ K≥Ü«∞º_®xfl JÅ"å@∞ KÕã¨∞‰õΩ#flÑ¨C_»∞ =∂„`«"Õ∞ Jk =∞#efl
~°H˜∆OK«_»O ™ê^èŒºÑ¨_»∞`«∞Ok. D qK«Hõ∆}‰õΩ P`«‡ÑïjÅ# KÕ^À_»∞ "å^À_»∞QÍ
Ñ¨xKÕã¨∞ÎOk. Wq Ô~O_»∂ =∞# Jaè=$kúH˜ ^•if™êÎ~Ú.
qK«Hõ∆} =∞~˘Hõ q^èŒOQÍ ‰õÄ_® =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_®xH˜
LÑ¨Ü≥∂yã¨∞ÎOk. =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_»OÖ’ L#fl Jã¨Å∞ z‰õΩ¯=Ú_çx
ã¨#HÍk =Ú#∞Å∞ <åÅ∞QÆ∞ =∂@Ö’¡ „|Ç¨Ï‡ =ÚO^Œ∞OKå~°∞.
''F ^Õ " å! =∞#ã¨ ∞ û „áêÑ¨ O zHõ q+¨ Ü « ∂ Å#∞, =ã¨ ∞ Î = ÙÅ#∞ Ñ¨ @ ∞ì ‰ õ Ω x
„"ÕÖÏ_»∞`ÀOk. Jq uiy =∞#ã¨∞û#∞ PHõi¬ã¨∞Î<åfl~Ú. "å\˜x JkèQÆq∞Oz,
*Ï˝ < À^Œ Ü « ∂ xfl á⁄O^•Å#∞‰õ Ω <Õ =∞x+≤ "å\˜ K« ~ ° º , „Ñ¨ u K« ~ ° º Å#∞ ZÖÏ
JiHõ@ìQÆÅ_»∞?—— (N=∞^•ƒùQÆ=`«O 11:14.17).
D<å\˜H˜ ‰õÄ_® D z‰õΩ¯=Ú_ç q_çáÈ<ÕÖË^Œ∞. D qâ◊fiO Ü≥ÚHõ¯ „Ñ¨}ÏoHõ
=∂~°#O`«HÍÅO Jk JÖÏˆQ LO@∞Ok ‰õÄ_®! nxH˜ XHõ ™êkèHÍiHõ"≥∞ÿ#,
qâ◊fiã¨hÜ«∞"≥∞ÿ# ã¨=∂^è•<åxfl NHõ$+¨µ‚_»∞ É’kèOKå_»∞. ^•x ™ê~åOâßxfl
`≥Å∞ã¨∞‰õΩO^•O.
=∞#ã¨∞û q+¨Ü«∞=ã¨∞Î=ÙÅ#∞ „QÆÇ≤ÏOKÕ „ÑüxkèQÍ#∂, J#∞ÉèíqOKÕ Éè’yQÍ#∂
"å\˜x JO\˜ÃÑ@∞ìH˘x LO@∞Ok. ^•x<Õ =∞#O |∞kú, JÇ¨ÏOHÍ~°O "≥Ú^ŒÖˇ·#
"Õˆ~fi~°∞ ¿Ñ~°¡`À =º=Ç¨Ïiã¨∂Î LO\Ï=Ú. =∞#¿ãû QÆ#∞Hõ r=Ù_ç Ü≥ÚHõ¯ x[
ã¨fiÉèÏ="≥∞ÿ`Õ r=Ù_çH˜, q+¨Ü«∞=ã¨∞Î=ÙÅ‰õΩ =∞^èŒº#∞#fl ãÖ|O^è•xfl q_»Q˘@ì_»O
16. =∞#ã¨∞û ãïQÍ „Ñ¨=iÎOKÕO^Œ∞‰õΩ HÍ=Åã≤# tHõ∆} 69
™ê^èŒºÑ¨_»^Œ∞. HÍh D r=Ù_»∞ Pk, JO`åÅ∞ ÖË‰õΩO_® ZÅ¡Ñ¨C_»∂ „|Ç¨Ï‡O`À
UHõ"≥∞ÿ L<åfl_»∞. =∞#ã¨∞û#∞ HõÑ¨C`«∂ `˘_»QÆ|_ç=Ù#fl =Úã¨∞QÆ∞ =Å¡ r"å`«‡
q+¨Ü«∞=ã¨∞Î=ÙÅ`À J#∞|O^è•xfl Hõey L#fl@∞¡QÍ HõxÑ≤ã¨∞ÎOk. HÍ|\˜ì =∞x+≤
`å<Õ Ñ¨~°„|Ç¨Ï‡=∞x `«ÅáÈã¨∂Î, q+¨Ü«∞=ã¨∞Î=ÙÅ∞ x[O HÍ^Œx x~°O`«~°O ÉèÏqO
K«_»O ^•fi~å "å\˜#∞Oz `«# ^Œ$+≤ìx =∞~°Å∞ÛH˘x ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ P~åkèOK«QÆÅQÍe.
D q^èŒOQÍ `«# x[ã¨fiÉèÏ="≥∞ÿ# Ñ¨~°=∂`«‡Ö’ b#=∞"åfie.
16. =∞#ã¨∞û ãïQÍ „Ñ¨=iÎOKÕO^Œ∞‰õΩ HÍ=Åã≤# tHõ∆}
XHõ ^Œ$+≤ì`À K«∂¿ãÎ =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_»=∞O>Ë ^•xH˜ ãïÜ≥ÿ∞#
„Ñ¨=~°Î##∞ JÅ=~°K«_»"Õ∞. XHõ J_»q QÆ∞„~åxfl Ñ¨@∞ìH˘x, ^•xfl =∞zÛHõ KÕã≤,
J^Œ∞Ñ¨ÙÖ’H˜ `≥zÛ# `«~åfi`« ^•xH˜ q<åº™êÅ∞ <ÕiÊOz, XHõ ã¨~°¯ãπ QÆ∞„~°OQÍ
`«Ü«∂~°∞ KÕ™êÎ~°∞. JÖÏ `«Ü«∂Ô~·# QÆ∞„~°O ZO`« K«Hõ¯QÍ K≥Ñ≤Ê#@∞ì qO@∞O^À
=∞#O^Œ~‰° Äõ `≥Å∞ã¨∞. P ã¨~¯° ãπ QÆ∞„~åxfl =∞zÛHõ KÕÜ∞« _»O`À =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O
KÕã¨∞HÀ=_®xfl ‰õÄ_® áÈÅÛ=K«∞Û. JÖÏ K≥Ü«∞º_»O ZÖÏ? q"ÕHÍ#O^Œ ™êfiq∞
WÖÏ É’kèOKå~°∞:
=∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_®xH˜ =ÚO^Œ∞ =∞#O `«Ñ¨ÊxãïQÍ =∞#ã¨∞û
ã¨fiÉèÏ="Õ∞q∞\’ J^èºŒ Ü«∞#O K≥Ü∂« ºe. D K«OK«Å"≥∞#ÿ =∞#ã¨∞û#∞ ^˘~°H|õ ∞K«∞Û‰õΩx,
Jk KÕ¿ã +≤HÍ~°∞Å #∞Oz ^•xfl ÖÏy fã¨∞‰õΩx=zÛ XˆH XHõ PÖ’K«# g∞^Œ
ÅQÆflO K≥Ü«∂ºe. nxfl XHõ¯™êiQÍ ™êkèOK«ÖË=Ú. =∞m§=∞m§ K≥Ü«∂ºe. =∞#
ãÖHõÅÊâ◊H˜Î`À =∞#ã¨∞û g∞^Œ Ñ¨@∞ì ™êkèOz, Jk xÅHõ_»QÍ ÉèíQÆ=O`«∞x =∞Ç≤Ï=∞#∞
^è•ºxOKÕ@@∞ì K≥Ü«∂ºe.
=∞#ã¨∞û g∞^Œ Ñ¨@∞ì ™êkèOK«_®xH˜ Juã¨∞ÅÉèí"≥∞ÿ# Ñ¨^Œúu Uq∞@O>Ë –
H˘O`«¿ãÑ¨Ù XHõ KÀ@ „Ñ¨âßO`«OQÍ ‰õÄ~˘Ûx, =∞#ã¨∞û#∞ ^•x W+¨ìO =zÛ#@∞¡,
Z@∞áÈ`Õ J@∞ áÈx=fi_»"Õ∞. P ã¨=∞Ü«∞OÖ’, '<Õ#∞ D =∞#ã¨∞û#∞ HÍ#∞.
Z@∞Ñ¨_ç`Õ J@∞ H˘@∞ì‰õΩáÈ`«∞#fl D =∞#ã¨∞û#∞ QÆ=∞xã¨∞Î#fl ™êH˜∆x =∂„`«"Õ∞— –
J<Õ PÖ’K«##∞ ã≤÷~°OQÍ Hõey=ÙO_®e. JÑ¨C_»∞, g∞`À Z@∞=O\˜ ãÖ|O^èŒO
ÖËx^•xÖÏQÍ, ^•#O`«@ J^Õ PÖ’zã¨∞Î#fl@∞¡QÍ, ^•xfl QÆ=∞xOK«O_ç. q∞=∞‡efl
g∞~°∞ â◊s~°OQÍ HÍh, =∞#ã¨∞ûQÍ HÍh ÉèÏqOK«‰õΩO_® ÉèíQÆ=O`«∞xQÍ ÉèÏqOK«O_ç.
=∞#ã¨∞û#∞ g∞ =ÚO^Œ∞ HõxÑ≤ã¨∞Î#fl XHõ xâ◊ÛÅ"≥∞ÿ# ã¨~°ã¨∞ûQÍ#∞, PÖ’K«#Å#∞ P
ã¨~°ã¨∞ûÖ’#∞Oz ÃÑ·H˜ ÖËz h\˜ g∞^Œ ÑÿeáÈ`«∞#fl h\˜ |∞_»QÆÅ∞QÍ#∞
z„fHõiOK«∞HÀO_ç. P PÖ’K«#Å#∞ xÜ«∞O„uOK«_®xH˜ Z@∞=O\˜ „Ñ¨Ü«∞`«flO
K≥Ü«∞º=^Œ∞Ì. HÍh Jq `ÕeÜ«∂_»∞`«∂ áÈ=_®xfl QÆ=∞xOK«O_ç. WÖÏ KÕ¿ãÎ h\˜
|∞_»QÆÅ∞ Ñÿe U~°Ê_»∞`«∞#fl QÆ∞O„_»x JÅÅ∞ „Hõ=∞„Hõ=∞OQÍ `«yæáÈ`å~Ú. =∞#ã¨∞û
J@∞=O\˜ ÃÑ^ŒÌÃÑ^ŒÌ =ÅÜ«∂Å ÖÏO\˜ PÖ’K«#Å`À LO@∞Ok. =∞#O ã¨~°ã¨∞ûÖ’H˜
XHõ ~å~Úx qã≤i`Õ U q^èŒOQÍ JÅÅ∞ =ÅÜ«∂Å∞QÍ U~°Ê_»`åÜ≥∂ J^Õ q^èŒOQÍ
D PÖ’K«#Å JÅÅ∞ JO`«HõO`«‰õÄ ÃÑ^ŒÌ =ÅÜ«∂Å∞QÍ ÃÑiyáÈ`«∂ LO\Ï~Ú.
=∞#O D „Hõ=∂xfl Z^Œ∞~°∞ uáêÊe. ÃÑ^ŒÌ =ÅÜ«∂Å`À "≥Ú^ŒÅ∞ÃÑ\˜ì, "å\˜x
„Hõ=∞OQÍ z#flq KÕã¨∂Î, z=~°H˜ "å\˜x XHõ aO^Œ∞=ÙQÍ KÕã≤ =∞#ã¨∞û#∞ ^•xÃÑ·
ÃÑ\˜ì Jk JHõ¯_Õ xÅz LO_ÕÖÏ K≥Ü«∂ºe. '<Õ#∞ =∞#ã¨∞û#∞ HÍ#∞, <å =∞#ã¨∞û
PÖ’zOK«_®xfl <Õ#∞ QÆ=∞xã¨∞Î<åfl#∞— J<Õ ÉèÏ=##∞ ã≤÷~°Ñ¨~°K«∞HÀO_ç. ~ÀAÅ∞
QÆ_»∞ã¨∞Î#fl H˘nÌ q∞=∞‡efl g∞~°∞ g∞ =∞#ã¨∞û #∞Oz Ñ¨ÓiÎQÍ "Õ~°∞KÕã¨∞‰õΩx, g∞~°∞,
g∞ =∞#ã¨∞û "Õˆ~fi~°x x[OQÍ `≥Å∞ã¨∞‰õΩO\Ï~°∞.
17. „áê}ÏÜ«∂=∞O 71
D Ñ¨x ™êkèOz#Ñ¨C_»∞ =∞#ã¨∞û g∞ ™êfinè#OÖ’ LO_Õ XHõ ¿ã=‰õΩxÖÏQÍ
=∂iáÈ`«∞Ok. Ü≥∂y HÍ=_®xH˜ "≥Ú^Œ\ ˜ ^Œâ◊ WO„kÜ«∂Å#∞ JkèQÆq∞OK«_»"Õ∞.
D q^èŒOQÍ ZÑ¨C_≥·`Õ =∞#ã¨∞û [~ÚOK«|_»∞`«∞O^À JÑ¨C_»∞ P =∞x+≤ J`«∞º#fl`«
ã≤÷uH˜ KÕi#>Ëì.
J~Ú`Õ, D ™ê^èŒ##∞ „áê~°OaèOz#Ñ¨C_»∞ =∞# =∞#ã¨∞ûÖ’H˜ Z@∞=O\˜
^Œ∞~å‡~°Ñæ Ù¨ PÖ’K«#Å∞ =™êÎÜ∂≥ K«∂ã≤ x"≥fi~°áÈ`åO. ™ê^è#Œ H˘#™êQÆ∞`«∞#flÑC¨ _»∞
H˘O`« HÍÅO =∞#ã¨∞ûÖ’ JâßOu ÃÑ~°Q=Æ K«∞Û. J~Ú`Õ =∞# =∞#ã¨∞û HõO>Ë =∞#efl
ZO`« "Õ~°∞QÍ K«∂ã¨∞HÀQÆey`Õ, ^•x qÑ¨s`«Ñ¨Ù KÕ+¨ìÅ∞ JO`«QÍ `«yæáÈ`å~Ú.
`«##∞ QÆ=∞xã¨∞#Î fl fHõ}
∆ "≥∞#ÿ K«∂Ñ¨ÙÅ=Å¡ =∞#ã¨∞û Ü≥ÚHõ¯ JxtÛu „Hõ=∞„Hõ=∞OQÍ
âßOuã¨∞OÎ k. z=~°‰Ωõ =∞#ã¨∞û, =∞zÛHõ KÕã#≤ ã¨~¯° ãπ QÆ∞„~°OÖÏQÍ â◊H=Î˜ ∞O`«OQÍ#∂,
„Hõ=∞tHõ∆} Hõey#kQÍ#∂ `«Ü«∂~°∞=Ù`«∞Ok. „Ñü~ÀE „Hõ=∞O `«Ñ¨Ê‰õΩO_®
H˘O`«HÍÅO áê@∞ =∞#ã¨∞û#∞ „Ñ¨Ü«∞`«flÑ¨Ó~°fiHõOQÍ WÖÏ ÑïjÅ#Ö’ ÃÑ\Ïìe.
=∞#ã¨∞û‰õΩ ãïQÍ ZÖÏ „Ñ¨=iÎOKåÖ’ <Õ~åÊeû# J=ã¨~°O L#flO`«HÍÅO D
™ê^èŒ##∞ H˘#™êyOKåe.
17. „áê}ÏÜ«∂=∞O
=∞#ã¨∞û JÅ¡HÖõ ’¡Å"≥∞#ÿ Ñ¨C_»∞ =∞#O TÑ≤i "ÕQOÆ QÍ f™êÎ=Ú. Jk „Hõ=∞|^ŒOú QÍ
LO_»^Œ∞ ‰õÄ_®. =∞#ã¨∞û#∞ âßO`«Ñ¨~°K«_®xH˜, âßfiã¨#∞ „Hõ=∞|^ŒúO K≥Ü«∞º_»O
XHõ Ñ¨^Œúu. xO_»∞QÍ QÍex Ñ‘eÛ =^ŒÅ_®xfl „Hõ=∞O `«Ñ¨Ê‰õΩO_® JÉèíºã≤¿ãÎ Wk
xâ◊ÛÅ"≥∞ÿ# =∞#ã¨∞û#∞ ÃÑOá⁄Okã¨∞ÎOk.
„áê}ÏÜ«∂=∞O =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_®xH˜ XHõ =∞Oz =∂~°æ=∞x
WHõ¯_» =∞#O K≥Ñ¨CHÀ=K«∞Û („áê}â◊H˜Î g∞^Œ Ñ¨@∞ì™êkèOK«_»O HÀãÖ TÑ≤ix
xÜ«∞O„uOK«_»"Õ∞ „áê}ÏÜ«∂=∞O). J~Ú`Õ „áê}ÏÜ«∂=∂xfl `«Ñ¨ÊxãïQÍ
J#∞Éèí=A˝_≥·# QÆ∞~°∞=Ù #∞OKÕ <Õ~°∞ÛHÀ"åe. Ñïâ◊√„Éèí"≥∞ÿ# "å`å=~°}OÖ’ ^•xfl
™ê^èŒ# K≥Ü«∂ºe. WqHÍHõ HÍ=∞ãÖ|O^èŒ"≥∞ÿ# HÀiHõÅ#∞ J^Œ∞Ñ¨Ù K≥Ü«∞ºx "å~°∞,
Ç¨Ï$„^ÀQÆ∞Å∞, TÑ≤iu`«∞ÎÅ‰õΩ, <å_ô=º=ã¨÷‰õΩ ãÖ|OkèOz# "åº^èŒ∞Å∞#fl"å~°∞
„áê}ÏÜ«∂=∂xfl JÉèíºã≤OK«‰õÄ_»^Œ∞.
18. „Ñ¨`åºÇ¨~° ™ê^èŒ#
™ê^è•~°}OQÍ =∞#O LO_Õ Ñïã≤÷`«∞Å∞ =∞# =∞#ã¨∞ûÅ#∞ H˘xfl =ã¨∞Î=ÙÅ g∞^Œ
(ÖË^• =º‰õΩÅÎ g∞^Œ) Hˆ O„nHõiOKÕÖÏ =∞#efl Ñ¨ÙiH˘Å∞Ê`å~Ú. P =ã¨∞=Î ÙÅÖ’ LO_Õ
PHõ~¬° }Å∞ "å\˜ g∞^Œ ÅQÆfl=∞ÜÕ∞ºÖÏ =∞# =∞#ã¨∞ûÅ#∞ x~°ƒOkè™êÎ~Ú. D q^èOŒ QÍ
=∞##∞ „Ñ¨Ö’ÉèÃí Ñ>Ëì D =ã¨∞=Î ÙÅ‰õΩ (ÖË^• =º‰õΩÅÎ ‰õΩ) =∞#O ÉÏxã¨Å∞QÍ =∂~°∞`åO.
J~Ú`Õ x*ÏxH˜ =∞#ã¨∞û#∞ =∞# W+¨ì„Ñ¨HÍ~°O =ã¨∞Î=ÙÅ g∞^Œ ÃÑ@ìQÆÅQÍe HÍh,
=ã¨∞Î=ÙÅ∞ `«=∞"≥·Ñ¨Ù =∞# =∞#ã¨∞ûÅ#∞ |Å=O`«OQÍ PHõi¬OK«‰õÄ_»^Œ∞. nxx
<Õ~°∞ÛHÀ=_»"Õ∞ =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_»OÖ’ J`«ºO`« =ÚYº"≥∞ÿ# "≥∞@∞ì.
x*ÏxH˜, nxx <Õ~°∞ÛHÀ#O`«=~°‰õÄ =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_»OÖ’ Ug∞
™êkèOK«ÖË^Œ<Õ J~°÷O.
WÑ¨C_»∞, nxx ™êkèOK«_O» ZÖÏQÀ K«∂^•ÌO. q"ÕHÍ#O^Œ ™êfiq∞ nxfl QÆ∞iOz
WÖÏ É’kèOKå~°∞.
18. „Ñ¨`åºÇ¨~° ™ê^èŒ# 73
''„Ñ¨ÑÖK«=∞O`«\Ï '=∞OzQÍ LO_»∞! =∞OzQÍ LO_»∞! =∞OzQÍ LO_»∞!— Jx
É’kèOK«_®xfl =∞#O qO@∂<Õ LO\ÏO. U ^Õâ◊OÖ’<≥·<å ã¨ˆ~, '^˘OQÆ`«#O
K≥Ü«∞º=^Œ∞Ì! J|^ŒúO K≥Ñ¨Ê=^Œ∞Ì!— Jx K≥Ñ≤ÊOK«∞HÀx Ñ≤Å¡"å_»∞ ÖË_»O>Ë Juâ◊Ü≥∂H˜Î
HÍ^Œ∞. J~Ú`Õ Z=fi~°∂ P Ñ≤Å¡"å_çH˜ Jk K≥Ü«∞º‰õΩO_® LO_»QÆÅQÆ_»O ZÖÏQÀ
<ÕiÊOK«~°∞! Hõ|∞~°∞¡ K≥Ñ≤Ê „Ñ¨Ü≥∂[#O ÖË^Œ∞. "å_»∞ ^˘OQÆ ZO^Œ∞‰õΩ HÍ‰õÄ_»^Œ∞?
"å_çH˜ =∞#O ^˘OQÆ`«#O K≥Ü«∞º‰õΩO_® LO_»QÆÅQÆ_»O ZÖÏQÀ <ÕiÊOK»O.
'^˘OQÆ`«#O K≥Ü«∞º=^Œ∞Ì!— Jx T~°ˆH K≥|∞`åO. ZÑ¨C_»∞ P Ñ≤Å¡"å_çH˜ `«#
=∞#ã¨∞û#∞ ZÖÏ x„QÆÇ≤ÏOK«∞HÀ"åÖ’ <Õ~°∞Ê`å"≥∂, JÑ¨C_Õ "å_çH˜ =∞#O x[OQÍ
ã¨Ç¨Ü«∞O KÕã≤#"åà◊§=∞=Ù`åO. â◊s~°O Ö’Ñ¨Å, |Ü«∞\Ï [iˆQ Jxfl Ñ¨#∞Å∂
=∞#ã¨∞û, J=Ü«∞"åÅ<Õ ˆHO„^•Å`À `«##∞ `å#∞ J#∞ãÖ^è•#O KÕã¨∞‰õΩ#flÑ¨C_»∞
(ãÖÑ¨~°¯O U~°Ê~°K«∞‰õΩ#flÑ¨C_»∞) =∂„`«"Õ∞ [~°∞QÆ∞`å~Ú. W+¨ìÑ¨Ó~°fiHõOQÍ HÍh,
J~Ú+¨ìOQÍ HÍh =∞#ã¨∞û P ˆHO„^•Å "≥·Ñ¨Ù ÖÏQÆ|_»∞`«∞Ok. ^•x=Å¡<Õ [#O
`≥eq`«‰õΩ¯= Ñ¨#∞Å∞ KÕã≤ ÉÏ^èŒÅÖ’ Ñ¨_»`å~°∞. "åà◊§ =∞#ã¨∞ûÅ∞ "åà◊§ ™êfinè#OÖ’
LO>Ë P Ñ¨#∞Å∞ K≥Ü«∞º~°∞. HÍ|\˜ì, =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_»O =Å¡
Ñ¶ë`«O Uq∞\˜? ™êfinè#"≥∞ÿ# =∞#ã¨∞û WO„kÜ«∂Å`À `«#O`«@ `å#∞QÍ
J#∞ãÖ^è•#O HÍ^Œ∞. ^•x=Å¡, ã¨Ç¨Ï[OQÍ<Õ, =∞x+≤ Ü≥ÚHõ¯ PÖ’K«#Å∞,
Wëêì~ÚëêìÅ∞ xÜ«∞O„`«}Ö’ LO\Ï~Ú. WO`«=~°‰õÄ W^ŒO`å ã¨Ê+¨ìOQÍ<Õ LOk.
J~Ú`Õ Jã¨Å∞ W^ŒO`å ™ê^èŒºÑ¨_»∞`«∞O^•? J=Ù#∞. Jxflq^è•ÖÏ `«Ñ¨ÊHõ
™ê^èŒºÑ¨_»∞`«∞Ok.
nxfl Ñ¨`«O[e É’kèOz# „Ñ¨`åºÇ¨~åxfl JÉèÏºãÖ K≥Ü«∞º_»O ^•fi~å
™êkèOK«=K«∞Û.
„Ñ¨`åºÇ¨~°=∞O>Ë Uq∞\˜? WO„kÜ«∂Å#∞ "å\˜ "å\˜ =ã¨∞Î=ÙÅ ãÖÑ¨~°¯OÖ’H˜
~å‰õΩO_® x~ÀkèOz, xÜ«∞O„uOK«|_ç# =∞#ã¨∞ûx Jq J#∞ãïOKÕÖÏ K≥Ü∞« º_»"∞Õ
„Ñ¨`åºÇ¨~°O.
ZÑ¨C_≥·`Õ =∞#ã¨∞û WO„kÜ«∞q+¨Ü«∂Å #∞Oz "≥#H˜¯ =∞~°ÅÛ|_»∞`«∞O^À,
JÑ¨C_»∞ WO„kÜ«∂Å∞ ‰õÄ_® =∞#ã¨∞ûx J#∞ãïOz, "≥#H˜¯ =∞~°eáÈ`å~Ú.
JÑ¨C_»∞ Jq =∞#ã¨∞û#∞ J#∞Hõiã¨∞Î<åfl~Ú Jx JO\ÏO. nx<Õ „Ñ¨`åºÇ¨~°=Ú
JO\Ï~°∞. (Ñ¨`«O[e Ü≥∂QÆã¨∂„`åÅ∞ 2.54)
=ã¨∞Îq+¨Ü«∂Å‰õÄ, *Ï˝<ÕO„kÜ«∂Å‰õÄ J#∞ãÖ^è•#Hõ~°Î =∞#ã¨∞û. ZÑ¨C_≥·`Õ
=∞#ã¨∞ûx =ã¨∞Î=ÙÅ #∞Oz "≥#H˜¯ =∞~°e™êÎ"≥∂, JÑ¨C_»∞ *Ï˝<ÕO„kÜ«∂Å∞ ‰õÄ_®
=∞#ã¨∞û#∞ J#∞ãïOz `«=∞#∞ `å=Ú "≥#H˜¯ =∞~°Å∞Û‰õΩO\Ï~Ú. HÍ|\˜ì =∞#ã¨∞û
™êfinè#"≥∞ÿ#Ñ¨C_»∞ *Ï˝<ÕO„kÜ«∂Å∞ "å@O`«@ J"Õ =∞#‰õΩ ™êfinè#=∞=Ù`å~Ú.
nxH˜ `Õ<≥\ ©QÆÅ#∞ XHõ L^•Ç¨Ï~°}QÍ K≥Ñ¨Ê=K«∞Û. `Õ<≥\ ©QÆÅ∞ `«=∞ ~å}˜ DQÆ#∞
J#∞ãïOzáÈ`åÜ«∞x =∞#O^Œ~°‰õÄ `≥Å∞ã¨∞. ~å}˜ DQÆ ÃÑ·ÔHyi`Õ q∞ye#=hfl
ZQÆ∞~°∞`å~Ú. ~å}˜ DQÆ "åe`Õ J=hfl ‰õÄ_® "åÅ`å~Ú. W^Õ q^èŒOQÍ =∞#ã¨∞û
™êfinè#"≥∞ÿ#Ñ¨C_»∞ *Ï˝<ÕO„kÜ«∂Å∞ ‰õÄ_® ™êfinè#O J=Ù`å~Ú.
„Ñ¨`åºÇ¨~°OÖ’x ~°Ç¨Ïã¨º=∞O`å ãÖHõÅÊâ◊H˜Î g∞^Œ P^è•~°Ñ¨_ç LO@∞Ok. nxx
ÃÑOá⁄OkOK«∞HÀQÆey# â◊H˜Îx P~ÀQÆº=O`«∞_≥·# „Ñü =ºH©Î Hõey LO\Ï_»∞. HÍh
J`«ºkèHõ âß`«O =∞#∞+¨µºÅÖ’ Wk Jaè=$kú K≥O^Œx ã≤÷uÖ’ LO@∞Ok. ZÑ¨C_≥·`Õ
XHõ_»∞ „Ñ¨`åºÇ¨~°OÖ’ ã¨∞ã≤÷~°`«#∞ ™êkè™êÎ_À JÑ¨C_»∞ `«# *Ï˝<ÕO„kÜ«∂Å g∞^Œ,
19. ™ê=∞~°ã¨º"≥∞ÿ# =∂#= ãÖ|O^è•Å „áê=ÚYº`« 75
PÖ’K«#Å g∞^Œ, L„^ÕHÍÅ g∞^Œ Ñ¨@∞ì ™êkè™êÎ_»∞. „Ñ¨`åºÇ¨~°O Ü≥ÚHõ¯ JÉèÏºãÖ
ãÖHõÅÊâ◊H˜Îx, ãÖHõÅÊâ◊H˜Î „Ñ¨`åºÇ¨~åxfl Ñ¨~°ã¨Ê~°O ÃÑOá⁄Ok™êÎ~Ú.
19. ™ê=∞~°ã¨º"≥∞ÿ# =∂#= ãÖ|O^è•Å „áê=ÚYº`«
Uã¨∞„H©ã¨∞Î H˘O_»g∞^Œ WzÛ# ãÖ^Õâ◊OÖ’ WÖÏ É’kèOKå~°∞:
''h=Ù ÉèíQÆ=O`«∞x ã¨xflkèH˜ <≥·"Õ^•ºxfl `≥zÛ, JHõ¯_» h ™È^Œ~°∞x`À h‰õΩ#fl
=∞#óã¨Ê~°÷#∞ *Ï˝Ñ¨HõO KÕã¨∞‰õΩO>Ë, P <≥·"Õ^•ºxfl ÉèíQÆ=O`«∞x ã¨xflkèÖ’ =^Œe"Õã≤,
=ÚO^Œ∞ h ™È^Œ~°∞x`À ãŸº`« ‰õΩ^Œ∞~°∞Û‰õΩx ~å! P `«~°∞"å`Õ P x"Õ^Œ##∞
^Õ=ÙxH˜ ã¨=∞iÊOK«∞!—— (=∂^äŒ∂º 5:23–24)
Uã¨∞„H©ã∞¨ Î É’^è#Œ ÅÖ’ Wk KåÖÏ =ÚYº"≥∞#ÿ k. „Ñ¨H¯õ =∞#∞+¨µºÅ`À =∞# ãÖ|O^èŒ
ÉÏO^èŒ"åºÅ‰õÄ, =∞# =∂#ã≤Hõã≤÷`«∞Å‰õÄ Q˘Ñ¨Ê ãÖ|O^èŒO LOk. nx g∞^Œ<Õ
P^è•ºu‡Hõ rq`«OÖ’ =∞# Z^Œ∞QÆ∞^ŒÅ P^è•~°Ñ¨_ç LO@∞Ok.
=∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ^Œez# "å~°∞ `«=∞`«=∞ =∞#ã¨∞ûÅÖ’ HõÅ`«Å∞,
ã¨Ê~°÷Å∞ ^•K«∞HÀ‰õÄ_»^Œ∞. =∞#ã¨∞û Ü≥ÚHõ¯ LÑ¨Ü≥∂QÆO L#fl`« P^Œ~å≈Å#∞
™êkèOK«_»O HÀã¨"Õ∞ QÆ^•! „Ñ¨Hõ¯"åi Ñ¨@¡ =∞# ÉÏ^èŒº`«Å#∞ x~°fiiÎã¨∂Î, "≥·~åQÍºhfl,
Hõ∆=∞#∂, q#Ü«∂hfl JÅ=~°K«∞HÀ=_»O ^•fi~å =∞# =∂#= ãÖ|O^è•Å#∞
HõÖÏ¡HõÑ¨@O ÖË‰õΩO_® LOK«∞HÀ"åe. D ãÖ^Œ~°ƒùOQÍ k=º[#x N âß~°^•^Õq,
'Hõ∆q∞OK«_»"Õ∞ Q˘Ñ¨Ê `«Ñ¨ã¨∞û— Jx É’kèOKå~°∞.
J<å~ÀQÆºO`À =ÚHõ¯Öˇ·# =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_»O Hõ#fl P~ÀQÆº
=O`«"≥∞ÿ# =∞#ã¨∞û#∞ xÜ«∞O„uOK«_»O ã¨∞ÅÉèíO. Hõ∆q∞OKÕ QÆ∞}O =∞#ã¨∞û‰õΩ
P~ÀQÍºxfl ZÖÏ ã¨=∞‰õÄ~°∞Û`«∞O^À `≥e¿Ñ XHõ =ºH˜Î rq`« ãÖÑ¶¨∞@##∞ WÑ¨C_»∞
`≥Å∞ã¨∞‰õΩO^•O. KåÖÏ ãÖ=`«û~åÅ „H˜`«O _®Hõì~ü HÍ~ü¡ Ü«ÚOQ∑ (ÑïjÅ<å`«‡Hõ
=∞#ã¨Î`«Î fiâß¢™êÎxfl Jaè=$kú KÕã≤# _®Hõì~ü ã≤QÆ‡O_£ „á¶ê~Ú_£ t+¨µº_»∞) =∞#ã¨Î`«Î fi
âß¢ã"Î¨ `Õ ÅÎ« ∂, =∞`«Q∞Æ ~°∞=ÙÅ∂ KÕ`∞« Å∞ HõeÑ≤ =∂#=*Ïu =º^ä#Œ ∞ ^Œ∂~°O K≥Ü∞« º_®xH˜
Hõ$+≤ K≥Ü«∂ºÅx ã¨ÅÇ¨ WKåÛ_»∞. JHÀì|~°∞, 1947 =∂ã¨Ñ¨Ù 'J"≥∞iHõ<£ "Õ∞QÆ*ˇ·<£—
Ñ¨„uHõÖ’ Ñÿe# Ç¨Ï$^ŒÜ«∂Å#∞ ‰õΩ^Œ∞@Ñ¨~°z, ã¨_»e# qâßfi™êÅ‰õΩ ÃãÂ÷~åºxfl
WKÕÛ XHõ Pã¨Ê„ux QÆ∞iOz XHõ "åºãÖ „Ñ¨K∞« iOK«|_çOk. ^•x #∞Oz „"åÜ«∞|_ç#
XHõ JOâßxfl K«∂_»O_ç.
=ÚÃÑ·Êù <åÅ∞QÆ∞ ãÖ=`«û~åÅ =Ü«∞ã¨∞#fl XHõ ¢ã‘Î D Pã¨Ê„uH˜ =zÛOk. P"≥∞
K«∂_»_®xH˜ Ü«∂Éèˇ· Uà◊§ =Ü«∞ã¨∞û#fl@∞ì HõxÑ≤OzOk. <≥ÅÅ `«~°|_ç x„^ŒÖËq∞`À,
#~åÅ |ÅÇ‘Ï#`«`À, f~°x JÅã¨@`À ÉÏ^èŒÑ¨_»∞`ÀOk. Ñ¨KåÖÏ=∞Ok "≥·^Œ∞ºÅ#∞
ãÖ„Ñ¨kOz<å P"≥∞‰õΩ Z@∞=O\˜ Ñ¶ë`«O HõxÑ≤OK«ÖË^Œ∞. P"≥∞ =∞`«Ñ¨~°"≥∞ÿ#
qâßfiãÖ Hõey=Ù#fl =ºH˜Î QÆ#Hõ ^Õ=Ùx „áêi÷OK«_»O ^•fi~å `«# ÉÏ^èŒ#∞
f~°∞ÛHÀ=_®xH˜ „Ñ¨Ü«∞uflOz<å P"≥∞‰õΩ Ñ¶ë`«O ^ŒHõ¯ÖË^Œ∞. z=iH˜ =∂#ã≤HõOQÍ
ZO`«QÍ „‰õΩOyáÈ~ÚO^ŒO>Ë P`«‡Ç¨Ï`«º‰õΩ ‰õÄ_® ã≤^ÑúŒ _¨ Oç k. J~Ú`Õ P Pã¨Ê„uÖ’x
XHõ =∂#ã≤Hõ "≥·^Œ∞º_»∞ P"≥∞ Jã¨Å∞ ÉÏ^èŒ#∞ HõxÃÑ@ìQÆeQÍ_»∞. `«# =∞#ã¨∞û
Ö’`«∞ÅÖ’ P"≥∞‰õΩ `«# ™È^ŒiÑ¨@¡ qÑ¨s`«"≥∞ÿ# ^Õfi+Ö LOk. ^•xH˜ HÍ~°}O
`å#∞ q"åÇ¨Ï=∂_»^ŒÅz# =ºH˜Îx `«# ™È^Œi ÃÑàÏ§_»_»"Õ∞. |Ü«∞@‰õΩ `«# ™È^Œi`À
=∂=¸Å∞QÍ<Õ „Ñ¨=iÎã¨∞Î<åfl, P"≥∞ `«# JO`«~°OQÆOÖ’ P"≥∞ g∞^Œ qÑ¨s`«"≥∞ÿ#
^Õfiëêxfl ÃÑOK«∞‰õΩOk. ^•x=Å¡ P"≥∞ Ü≥ÚHõ¯ âßs~°Hõ, =∂#ã≤Hõ P~ÀQÆºO Ñ¨ÓiÎQÍ
20. =∞#ã¨∞û‰õΩ P~ÀQÆºHõ~°"≥∞ÿ# HÍÅˆH∆ÑÖ J=ã¨~°O« 77
^≥|ƒuOk. JÑ¨C_»∞ XHõ =∞`«QÆ∞~°∞=Ù P"≥∞‰õΩ ã¨Ç¨Ü«∞Ñ¨_®¤_»∞. P"≥∞‰õΩ, 'h‰õΩ
W`«~°∞Å#∞ ^Õfi+≤OK«_»O =∞Ç¨áêÑÖ Jx `≥Å∞ã¨∞. h ™È^Œix Ç¨Ï$^ŒÜ«∞Ñ¨Ó~°fiHõOQÍ
Hõ∆q∞OKÕO^Œ∞‰õΩ h‰õΩ ã¨Ç¨Ü«∞Ñ¨_»=∞x ^Õ=Ù}˜‚ „áêi÷OK«∞! ^Õ=Ù_»∞ h‰õΩ =∞#âß≈Oux
HõÅ∞QÆKÕ™êÎ_»∞— Jx PÜ«∞# ã¨ÅÇ¨ WKåÛ_»∞. P"≥∞ D ã¨ÅÇ¨#∞ áê\ÕzOk.
'`«#Hõ#fl Q˘Ñ¨Ê^≥·# XHõ â◊H˜ÎÖ’ qâßfi™êxfl LOz, ^Õ=Ù}˜‚ „áêi÷OK«_»O ^•fi~å
P"≥∞ `«# ™È^Œix Hõ∆q∞OK«QÆeyOk. P"≥∞ „‰õΩOy# =∞#ã¨∞û ‰õΩ^Œ∞@Ñ¨_ç, x„^ŒÖËq∞
`˘ÅyáÈ~ÚOk. P"≥∞ XHõ H˘`«Î=∞x+≤QÍ =∂iáÈ~ÚOk. =Ú#∞Ñ¨\ ˜ Hõ<åfl ZO`À
ãÖ`À+ÖQÍ LO_»QÆeyOk.
20. =∞#ã¨∞û‰õΩ P~ÀQÆºHõ~°"≥∞ÿ# HÍÅˆH∆ÑÖ J=ã¨~°O
'Ñ¨xÖËx"å_ç =∞#¿ãû XHõ Ñ≤âßKåÅ Ñï„â◊=∞— J#fl ™ê"≥∞`« =∞#HõO^Œ~°‰õÄ
`≥eã≤O^Õ. Jk =Ú=∂‡\˜H© x[O. JO^Œ∞KÕ`« =∞#ã¨∞û‰õΩ P~ÀQÆºHõ~°"≥∞ÿ#,
ã¨$[<å`«‡Hõ"≥∞ÿ# HÍÅˆH∆áêxfl HõeÊOKåe. ^•xH˜ L#fl`å^Œ~å≈Å#∂, „¿Ñ~°}#∂
JOkOKåe. ÖË H õ á È`Õ Jk Ç‘ Ï #"≥ ∞ ÿ # q+¨ Ü « ∂ ÅÖ’H˜ H˘@∞ì ‰ õ Ω áÈ~Ú
K≥ÖÏ¡K≥^ŒÔ~·áÈ`«∞Ok. J@∞=O\˜ =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_»O ™ê^èŒºÑ¨_»^Œ∞.
=∞#ã¨∞û Ü≥ÚHõ¯ K«OK«Å`«fiÑ¨Ù JO`«~åàÏÅÖ’xH˜ K˘K«∞Û‰õΩáÈ~Ú K«∂¿ãÎ XHõ\’,
Ô~O_À, ÖËHõ H˘xfl `«Ñ¨C_»∞ PÖ’K«#Å∞ XHõ^•x g∞^Œ XHõ\ ˜ Ñ¨xK≥Ü«∞º@"Õ∞ Jk
K≥ÖÏ¡K≥^ŒÔ~·áÈ=_®xH˜ HÍ~°}=∞x „QÆÇ≤Ï™êÎO. HÍ|\˜ì =∞#ã¨∞û#∞ ã≤÷~°Ñ¨~°K«_®xH˜
=∞# PÖ’K«<åã¨~°ox Ñ¨@∞ì^ŒÅ`À HÍÑ¨ÖÏ HÍÜ«∂e. É∫^Œú=∞`« „Ñ¨É’^è•Å∞ H˘xfl
nxfl K«Hõ¯QÍ qÑ¨ÙbHõi™êÎ~Ú.
PÖ’K«#Å áÈHõ_»Å#∞ HõxÃÑ\˜ì "å\˜x J^Œ∞Ñ¨ÙÖ’ LOK«_»O Hõ+¨ìO. XHõ "Õ@QÍ_»∞
`«# qÅ∞¡Ö’ ÉÏ}Ïxfl xÅHõ_»QÍ Z‰õΩ¯ÃÑ\˜ì#@∞ì, *Ï˝x JÖÏ Tyã¨ÖÏ_»∞`«∞#fl
PÖ’K«#Å#∞ |∞∞A=∂~°æOÖ’ ÃÑ_»`å_»∞.
PÖ’K«#Å#∞ `≥Å∞ã¨∞HÀ=_»O KåÖÏ Hõ+¨ìO. Jq KåÖÏ HõÑ¨@`åfixfl Hõey
LO\Ï~Ú. Z@∞Ñ¨_ç`Õ J@∞ Ñ¨~°∞ÔQ`«∞Î`å~Ú. JO^Œ∞=Å¡ *Ï˝x `«# PÖ’K«#Å‰õΩ
*Ï„QÆ ` « Î Q Í HÍÑ¨ Ö Ï HÍÜ« ∂ e. JÑ¨ C _Õ P PÖ’K« # Å∞ =∞#‰õ Ω P#O^•xfl
`≥zÛÃÑ_»`å~Ú.
XHõ =∞x+≤ PÖ’K«#Å∞ J@∂ W@∂ Ñ¨~°∞ÔQ`«Î‰õΩO_® LO>Ë, =∞#ã¨∞û
JÜ≥∂=∞Ü«∞O HÍ‰õΩO_® LO>Ë, Jk =∞Oz K≥_»¤Å#∞ QÆ∞iOz PÖ’zOK«_»O
=∂x"Õ¿ãÎ J`«_»∞ WOHõ ÉèíÜ«∞Ñ¨_»=Åã≤# Ñ¨xÖË^Œ∞. HÍh J^Õ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ J`«_»∞
"å\˜`À KåÖÏ *Ï„QÆ`«ÎQÍ =º=Ç¨ÏiOKåe (^èŒ=∞‡Ñ¨^Œ 33,36,39).
ãïQÍ P`«‡ÑïjÅ# KÕã¨∞‰õΩO>Ë =∞#ã¨∞ûÖ’ JÅ¡HõÖ’¡ÖÏxH˜ HÍ~°}O =∞#
U=∞~°∞áê@∞`«#"Õ∞ J#flk ã¨∞ã¨Ê+¨=ì ∞=Ù`«∞Ok. D U=∞~°∞áê@∞`«#O =∞#‰õΩ KåÖÏ
ã¨ÇÏ¨ [OQÍ JÅ=_»∞`«∞Ok. ZO^Œ∞HõO>Ë L#fl`"« ∞≥ #ÿ q+¨Ü∂« ÅÃÑ#· Hõ$+≤ KÕ¿ã@@∞ìQÍ
=∞# =∞#ã¨∞ûÅ‰õΩ =∞#O tHõ}∆ W=fiÖ^Ë ∞Œ . NPkâ◊OHõ~åKå~°∞ºÅ∞ WÖÏ É’kèOKå~°∞:
Ñ¨~°„|Ç¨Ï‡#∞ QÆ∞iOz ^è•ºxOK«_»OÖ’ J*Ï„QÆ`«Î ZO`«=∂„`«=¸ Ñ¨xH˜~å^Œ∞.
„|Ç¨ Ï ‡ =∂#ã¨ Ñ ¨ Ù „`« ∞ _≥ · # ã¨ # `« ∞ ¯=∂~° ∞ _» ∞ U=∞~° ∞ áê@∞`« # "Õ ∞ =∞~° } =∞x
É’kèOKå_»∞.
*Ï˝xÜ≥ÿ∞#"å_çH˜ `«# x[ã¨fiÉèÏ"åxfl QÆ∞iOz# U=∞~°∞áê@∞ Hõ#fl Q˘Ñ¨Ê
JáêÜ«∞O =∞~˘Hõ\ ˜ ÖË^Œ∞. ^•x #∞O_Õ „Éèí=∞, `«^•fi~å JÇ¨ÏOHÍ~°O, ^•x #∞Oz
J#∞|O^è•Å∞, "å\˜ #∞Oz ÉÏ^èŒÅ∞ HõÅ∞QÆ∞`å~Ú.
20. =∞#ã¨∞û‰õΩ P~ÀQÆºHõ~°"≥∞ÿ# HÍÅˆH∆ÑÖ J=ã¨~°O« 79
`«# á⁄O^Œ∞HÀãÖ „áê‰õΩÖÏ_»∞`«∞#fl „Ñ≤Ü«Ú}˜‚ U q^èŒOQÍ XHõ ¢ã‘Î "Õkèã¨∞ÎO^À,
J^Õ q^èŒOQÍ *Ï˝xÜ≥ÿ∞#"å_»∞ ‰õÄ_® Éè’QÆ=ã¨∞Î=ÙÅ HÀãÖ „áê‰õΩÖÏ_»_»O K«∂ã≤,
|∞kú Ü≥ÚHõ¯ ã¨fiÉèÏ"åÅ ^•fi~å, D U=∞~°∞áê@∞`«#O J`«}˜‚ Ç≤ÏOã≤ã¨∞ÎOk.
h\˜ÃÑ·# `ÕÖË <åK«∞#∞ „Ñ¨Hõ¯‰õΩ `Àã≤"Õã≤#Ñ¨C_»∞, Jk XHõ¯Hõ∆}O `˘ÅyáÈ~Ú<å,
=∞m§ "≥O@<Õ h\˜x HõÑ≤Ê"Õã¨∞ÎOk. J^Õ q^èŒOQÍ `«# P`«‡#∞ QÆ∞iOz x~°O`«~°O
^è•º#O KÕÜ«∞_®xH˜ W+¨ìÑ¨_»x *Ï˝xx =∂Ü«∞ „Hõq∞‡ "Õã¨∞ÎOk.
U q^èŒOQÍ "≥∞@¡ÃÑ·#∞Oz *Ï~°q_»z# |Ou XH˘¯Hõ¯"≥∞>Ëì ^˘~°∞¡`«∂ „HÕkH˜
Ñ¨_çáÈ`«∞O^À J^Õ q^èŒOQÍ =∞#ã¨∞û U H˘OK≥O `«# P^Œ~°≈O #∞Oz „Ñ¨Hõ¯‰õΩ
`«Ñ¨C‰õΩx, Éè’QÆ=ã¨∞Î=ÙÅ g∞kH˜ =∞~°e<å „Hõ=∞„Hõ=∞OQÍ Jk =∞s=∞s Ç‘Ï#ã≤÷uH˜
*ÏiáÈ`«∞Ok. (q"ÕHõK«∂_®=∞}˜ : 321–25)
Ñ¨~=° ∂`«‡#∞ á⁄O^Œ@"Õ∞ D rq`«ÑÙ¨ J`«∞º#fl`« P^Œ~≈° =∞#fl *Ï˝<åxfl x~°O`«~O°
=∞# =ÚO^Œ∞ LOK«∞‰õΩ<ÕO^Œ∞‰õΩ Hõ$+≤ K≥Ü∂« ºe. =∞#ã¨∞û#∞ xâ◊ÛÅOQÍ K≥Ü∞« º_®xH˜
Wk XHõ â◊H˜Î=∞O`«"≥∞ÿ# Ñ¨^Œúu. ZÑ¨C_≥·`Õ =∞#O nxfl JÉèíºã≤™êÎ"≥∂ JÑ¨C_»∞
q∞ye# ™ê^èŒ#Å #∞Oz =∞iO`«QÍ ÖÏÉèíÑ¨_»QÆÅ∞QÆ∞`åO.
P~ÀQÆºHõ~°"≥∞ÿ# HÍÅˆH∆Ñ¨=∞<Õk qã¨∞QÆ∞ Ñ¨Ù\˜ìOKÕkQÍ LO_»#=ã¨~°O ÖË^Œ∞. Jk
JÖÏ LO>Ë J<å~ÀQÆºHõ~°"≥∞ÿ# QÆ∞k|O_»QÍ =∂~°∞`«∞Ok. ~°Hõ~°HÍÅ q+¨Ü«∂Å#∞
Z#∞flH˘x "å\˜Ö’x „H˘`«Î^Œ#O`À =∞#ã¨∞û‰õΩ P~ÀQÆºHõ~°"≥∞ÿ# HÍÅˆH∆áêxfl
HõeyOKåe. NHõ$+¨µ‚_»∞ WÖÏ É’kèOKå_»∞:
^•#=Ú, Hõ~°Î=ºx+¨ª, „=`åÅ∞, Ñ¨Ù~å}„â◊=}O, Ñ¨Ù}ºHõ~°‡Å∞, "≥Ú^ŒÖˇ·# Ñ¨#∞Å∞
=∞#ã¨ ∞ û ™êfinè < åxH˜ ^•if™êÎ ~ Ú. =∞#ã¨ ∞ û#∞ ™êfinè # O KÕ ã ¨ ∞ HÀ=_» " Õ ∞
J`«∞º`«Î=∞"≥∞ÿ# Ü≥∂QÆO (N=∞^•ƒùQÆ=`«O 11:23.46).
21. TÇ¨â◊H˜Îx ã¨kfixÜ≥∂QÆO KÕã¨∞HÀ=_»O J`«º=ã¨~°O
=∂#=Ù_çH˜ HõÅÊ<åâ◊H˜Î ÖË^• TÇ¨â◊H˜Î XHõ =~°O. J~Ú`Õ D =∞#â◊≈H˜Îx
^Œ∞ifixÜ≥∂QÆO K≥Ü«∞º_»O =∞#‰õΩ JÅ"å>ˇÿáÈ~ÚOk.
=∞#ã¨∞û#∞ ™êfin#è O KÕã∞¨ HÀ=_»OÖ’ Z^Œ∞~°Ü∞Õ º Z‰õΩ¯=ÉèÏQÆO HõëêìÅ∞ ^•x=Å¡<Õ
Hõ Å ∞QÆ ∞ `« ∞ <åfl~Ú. ã¨ ~ ° fi ™ê^è • ~° } OQÍ =∞#O TÇ¨ Ï Å QÍeÑ¨ \ ÏÅ#∞
ZQÆ∞~°"Ü ≥ ∞« º_»OÖ’#∂, Ñ¨Q\Æ H˜ Åõ Å∞ Hõ#_»OÖ’#∂ =Úxy `ÕÅ∞`«∂ LO\ÏO. J~°O÷
ÖËx "≥„i"≥Ú„i TÇ¨QÍ<åÅ∞ ~°Hõ~°HÍÅ∞QÍ KÕã¨∂Î LO\ÏO. =∞# Z^Œ∞~°∞K«∂Ñ¨ÙÅ∞
TÇ≤ÏOK«∞‰õΩ#fl"Õ HÍ=K«∞Û, x~å^è•~°"≥∞ÿ#"Õ HÍ=K«∞Û, HÍh Jq =∞# Ç¨Ï$^ŒÜ«∞OÖ’
x["≥∞ÿ# ÉÏ^èŒÅ#∞ ~°QÆ∞Å∞Û`å~Ú. =∞# ÉèíÜ«∂Å∞ x~å^è•~°"≥∞ÿ#"Õ HÍ=K«∞Û, HÍh
=∞# =∞#ã¨∞ûÖ’ x["≥∞ÿ# H∆ÀÉèí#∞ fã¨∞H˘™êÎ~Ú. =∞# TÇ¨â◊H˜Îx `«Ñ¨CQÍ
LÑ¨Ü≥∂yOz ÖËx"å\˜x L#flqQÍ K«∂™êÎO. Z@∞=O\˜ P^è•~°OÖËx zO`«Å`À
ÉÏ^èŒÑ¨_»`åO. D JÅ"å@∞ Z‰õΩ¯"≥·# H˘nÌ =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_»O
^Œ ∞ ~° ¡ É è í = ∞~ÚáÈ`« ∞ Ok. ~ÀAÖ’ Z‰õ Ω ¯=Éè Ï QÆ O Hõ Å Å „Ñ¨ Ñ ¨ O K« O Ö’<Õ
„|`«∞‰õΩ`«∞<åfl=∞h, x*ÏÅ „Ñ¨ÑÖK«OÖ’ HõO>Ë h_»Å „Ñ¨ÑÖK«OÖ’<Õ HÍÅO
QÆ_»∞Ñ¨Ù`«∞<åfl=∞h `≥Å∞ã¨∞HÀÖËx ã≤÷uÖ’ LO\ÏO.
D JÅ"å@∞#∞ =^ŒeOK«∞‰õΩO>Ë `«Ñ¨Ê =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_»O
‰õΩ^Œ~°^Œ∞. D Ñ¨xx =∞i ZÖÏ K≥Ü«∂ºe? D „HÕk Hõ^äŒ =∞#‰õΩ XHõ =∞Oz
ã¨∂K«##∞ JOkã¨∞ÎOk.
XHõ ÃÑ^ŒÌ=∞x+≤ #_çzáÈ`«∞<åfl_»∞. H˘kÌQÍ `åy# "≥∞ÿHõOÖ’ L<åfl_»∞. PÜ«∞#
21. TÇ¨â◊H˜Îx ã¨kfixÜ≥∂QÆO KÕã¨∞HÀ=_»O J`«º=ã¨~°O« 81
KÕuÖ’ XHõ ÃÑ>ˇì LOk. ^•x =¸`«g∞^Œ, <åÅ∞QÆ∞ „Ñ¨Hõ¯ÖÏ z#fl z#fl zÅ∞¡Å∞
L<åfl~Ú. P ÃÑ>ˇìÖ’ U^À [O`«∞=Ù#∞ J`«_»∞ fã¨∞‰õΩáÈ`«∞#fl@∞ìQÍ K«∂Ñ¨~°∞Å‰õΩ
`À™ÈÎOk. ^•i#áÈÜÕ∞ ÑïK«Ü«∞ã¨∞÷_»∞ J`«}˜‚ PÑ≤, 'D ÃÑ>ˇìÖ’ U=ÚOk?— Jx
J_çQÍ_»∞.
'Jk XHõ =ÚOyã¨— Jx P "≥∞ÿHõOÖ’ L#fl ÃÑ^ŒÌ=∞x+≤ ã¨=∂^è•#O K≥áêÊ_»∞.
'=ÚOy™ê? Jk ZO^Œ∞‰õΩ?— Jx P ÑïK«Ü«∞ã¨∞÷_»∞ J_çQÍ_»∞.
'<å ãÖQÆu h‰õΩ `≥Å∞ã¨∞ Hõ^•! WOHÍ <Õ#∞ ãïQÍæ `åQÆÖË^Œ∞ QÍh, WÑ¨C_»∞
áÈ~Ú `åQÆ∞`å#∞ Hõ^•? JÑ¨C_»∞ <å‰õΩ K«∞@∂ì áê=ÚÅ∞ Hõ#|_»`å~Ú. <å‰õΩ
áê=ÚÅO>Ë =∞Ç¨K≥_»¤ ÉèíÜ«∞O. JO^Œ∞Hõ<Õ D =ÚOyã¨#∞ fã¨∞‰õΩáÈ`«∞<åfl#∞.
W^Œ~Ú`Õ ##∞fl áê=ÚÅ#∞Oz HÍáê_»∞`«∞Ok!—
'JÉÏƒ! P áê=ÚÅ∞ x["≥∞ÿ#q HÍ=Ù QÆ^ŒÜ«∂º!— Jx P ÑïK«Ü«∞ã¨∞÷_»∞ J<åfl_»∞.
'B#∞ x["Õ∞! D =ÚOyã¨ ‰õÄ_® x["≥∞ÿ#k HÍ^Œ∞!— Jx P ÃÑ^ŒÌ=∞x+≤
ã¨=∂^è•#q∞KåÛ_»∞.
x*ÏxH˜ P ÃÑ>ˇìÖ’ Ug∞ ÖË^Œ∞!
J^Õ q^èŒOQÍ XHõ TÇ¨Ï#∞ Z^Œ∞~À¯=_®xH˜ "Õ~˘Hõ TÇ¨Ï HÍ"åe. `«Ñ¨C_»∞
TÇ¨ÏÅ#∞ `«iq∞H˘@ì_®xH˜ ãïÜ≥ÿ∞# TÇ¨ÏÅ ã¨Ç¨Ü«∞O =∞#‰õΩ J=ã¨~°O.
q"ÕHÍ#O^Œ ™êfiq∞ WÖÏ É’kèOKå~°∞: ''TÇ¨â◊H˜Îx ãïQÍæ qxÜ≥∂yOK«∞‰õΩO>Ë
Jk =∞#‰õΩ Q˘Ñ¨Ê ¿ãflÇ≤Ï`«∞_»∞ HÍQÆÅ^Œ∞. Jk `«~å¯xfl ‰õÄ_® ^•\Õz =∞#efl
fã¨∞‰õΩáÈ`«∞Ok. =∞#x ZHõ¯_çÔH·<å KÕ~°ÛQÆey# XˆH XHõ¯ "≥Å∞QÆ∞ TÇ¨â◊H˜Î
=∂„`«"∞Õ .—— ÉèQí =Æ O`«∞x QÆ∞iOz# PÖ’K«#Å∞, TÇ¨ÏÅ∞ =∂„`«"∞Õ Ju Ñ¨q„`«"∞≥ #ÿ q.
^Õ=Ùx PÖ’K«#Å#∞ ZO`« Z‰õΩ¯=QÍ KÕ¿ãÎ =∞# =∞#ã¨∞û H˘x`≥KÛÕ HõëêìÅ∞ JO`«QÍ
`«yáæ È`å~Ú.
22. ^è•º#O Ü≥ÚHõ¯ „áê=ÚYº`«
ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ QÆ∞iOz ^è•º#O K≥Ü«∞º_»"Õ∞ =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_®xH˜
J`«ºO`« ã¨=∞~°÷"≥∞ÿ# =∂~°æO. ^è•º#O, =∞#ã¨∞û ™êfinè#O KÕ^À_»∞"å^À_»∞QÍ
=ÚO^Œ∞‰õΩ ™êQÆ∞`å~Ú. =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_»OÖ’x J`«∞º#fl`« ÅHõ∆ ºO
ÉèíQÆ=O`«∞x g∞^Œ ÖË^• P`«‡ g∞^Œ ^è•º#O K≥Ü«∞º_»"Õ∞. J~Ú`Õ P ÉèíQÆ=O`«∞_»∞,
P`«‡ =∞# ÅH∆ÍºÅ∞ HÍ#Ñ¨Ê\˜H© =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã∞¨ HÀ=_®xH˜ ^è•º#O K«H¯õ QÍ
LÑ¨Ü≥∂QÆÑ¨_»∞`«∞Ok.
U =ã¨∞=Î ~Ú`Õ ã¨fi`«Ç¨ QÍ Ñ¨q„`«"∞≥ #ÿ ^À, ^•x â◊H`Î˜ À =∞# =∞#ã¨∞û#∞ Ñïâ◊√^ŒOú
KÕÜ«∞QÆÅ∞QÆ∞`«∞O^À, J@∞=O\˜ =ã¨∞Î=Ù g∞^Œ =∞# =∞#ã¨∞û#∞ ã≤÷~°OQÍ LOKåe.
ÉèíQÆ=O`«∞x g∞^Œ ^è•º#O K≥Ü«∞º=∞x K≥Ñ¨Ê_®xH˜ HÍ~°}O ^è•º#O KÕ¿ã =ã¨∞Î=Ù
Ü≥ÚHõ¯ ÅHõ∆}ÏÅ#∞ `«#ÃÑ· PáêkOK«∞H˘<Õ â◊H˜Îx =∞#ã¨∞û Hõey=ÙO_»_»"Õ∞.
^è•º#OÖ’ =∞#ã¨∞û, ^è•º#O KÕã¨∞Î#fl =ã¨∞Î=Ù g∞^Œ #∞Oz ZÑ¨C_»∞ „Ñ¨Hõ¯‰õΩ
`˘ey<å, JÅ∞Ñ¨Ù ÖË‰Ωõ O_® ^•xfl "≥#H˜¯ Ñ¨\ `ì˜ z≥ Û =∞m§ P =ã¨∞=Î Ù g∞^Œ Hˆ O„nHõiO
Kåe. N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ t+¨º„Ñ¨=ÚY∞ÅÖ’ XHõ~Ô #· „|Ç¨‡#O^Œ ™êfiq∞ WÖÏ É’kèOKå~°∞.
''g∞~°∞ ^è•º#O KÕ¿ãÎQÍh =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞HÀÖË~°∞. =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O
KÕã¨∞‰õΩO>Ë `«Ñ¨Ê ^è•º#O K≥Ü«∞ºÖË~°∞. HÍh, '=ÚO^Œ∞ =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞HÀh!
P `«~°∞"å`« ^è•º#O KÕ™êÎ#∞— Jx g∞~°∞ J#∞‰õΩO>Ë, WOHõ ZÑ¨Ê\˜H© P^è•ºu‡Hõ
23. x~åâ◊‰õΩ Ö’#∞HÍ=^Œ∞Ì 83
rq`«OÖ’ „Ñ¨"ÕtOK«ÖË~°∞. =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_®xfl, ^è•º<åxfl – D
Ô~O\˜h g∞~°∞ XˆH™êi K≥Ü«∂ºe——.
Hõ#∞Hõ<Õ XHõ™êi XHõ t+¨µº_»∞ „|Ç¨‡#O^Œ ™êfiq∞x, '=∞Ç¨Ï~å*ò! =∞#ã¨∞û#∞
™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_»O ZÖÏ?— Jx „Ñ¨tflOz#Ñ¨C_»∞ ÃÑ· É’^èŒ##∞ ZÖÏ PK«~°}Ö’
ÃÑ\ÏìÖ’ PÜ«∞# q=iOKå~°∞.
''„Hõ=∞|^Œú"≥∞ÿ# JÉèÏºãÖ`À =∞#ã¨∞û#∞ ÉèíQÆ=O`«∞xÃÑ· ˆHO„nHõiOKåe.
=∞#ã¨∞ûÖ’H˜ Z@∞=O\˜ J#=ã¨~°"≥∞ÿ# PÖ’K«#Å∞, PHõ~°¬}Å∞ „Ñ¨"ÕtOK«‰õΩO_®
^•x g∞^Œ ZÅ¡ÑC¨ _»∂ xÑ¶∂¨ "Õã≤ LOKåe. ZÑ¨C_≥`· Õ Jq =∞#ã¨∞ûÖ’H˜ *Á~°|_»_®xH˜
„Ñ¨Ü«∞ufl™êÎÜ≥∂ JÑ¨C_»∞ =∞#ã¨∞û#∞ ÉèíQÆ=O`«∞x "≥·Ñ¨Ù =∞~°eÛ, PiÎ`À PÜ«∞##∞
„áêi÷ O K« O _ç . D q^è Œ O QÍ ™ê^è Œ # KÕ ¿ ãÎ =∞#ã¨ ∞ û ™êfinè # =∞=Ù`« ∞ Ok,
Ñïâ◊√^Œú=∞=Ù`«∞Ok.——
23. x~åâ◊‰õΩ Ö’#∞HÍ=^Œ∞Ì
WÑ¨ Ê \˜ = ~° ‰ õ Ä K≥ Ñ ≤ Ê #q „áê^ä Œ q ∞Hõ ™ê^è Œ # Å∞. =∞#ã¨ ∞ û#∞ ™êfinè # O
KÕã¨∞HÀ"åÅ#∞‰õΩ<Õ "å~°∞ "å\˜x „Hõ=∞O `«Ñ¨Ê‰õΩO_® JÉèÏºãÖ K≥Ü«∂ºe. P
ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ™ê^èŒ‰õΩ_»∞ Ñ¨@∞ì =^ŒÅ‰õΩO_® „â◊=∞Ñ¨_»`å#x „Ñü[˝ K≥Ü«∂ºe.
'„â◊=∞Ñ¨_∞» , „â◊=∞Ñ¨_∞» , „â◊=∞Ñ¨_∞» — – W^Õ J`«x „Ñü[˝† 'ZÑ¨Ê\˜H© x~åâ◊ K≥O^Œ=^Œ∞!Ì —
x~åâ◊ =∞# Ñ¨@∞ì^ŒÅ#∂, â◊H˜Îh |ÅÇ‘Ï#Ñ¨~°K«‰õΩO_® *Ï„QÆ`«ÎÑ¨_®e. P^è•ºu‡Hõ
rq`åxH˜ x~åâ◊ÜÕ∞ J`«ºO`« „Ñ¨=∂^ŒHõ~°"≥∞ÿ# â◊„`«∞=Ù. HÍ|\˜ì Jk ZÑ¨C_»∞
`«@ã¨÷Ñ¨_ç<å ^•xfl |Ü«∞@‰õΩ „`Àã≤"≥Ü«∂ºe.
=∞#ã¨∞û J`«ºO`« Ñ¶¨∞’~°"≥∞ÿ# x~åâßxã¨Ê $Ç¨ÏÅ‰õΩ Ö’<≥·#Ñ¨C_»∞, P Ñïã≤÷u
#∞Oz =∞#O ZÑ¨Ê\˜H© ÃÑ·H˜ ÖË=ÖË=∞x `Àz#Ñ¨C_»∞, D JO`«~°‡^äŒ<åxfl
`«@∞ìHÀÖË=∞x ÉèÏqOz#Ñ¨C_»∞, =∞# =∞#ã¨∂û, =∞#=¸ "Õˆ~fi~°x ÉèÏqOz ^•xfl
ÑïjeOK«_»O „áê~°OaèOKåe. =∞Oz"≥·<å, K≥_»∞"≥·<å, =∞# =∂#ã≤Hõ Ñïã≤÷`«∞ÖË
=∞#=∞x ZÑ¨C_»∂ ÉèÏqOK«‰õÄ_»^Œ∞. ZO^Œ∞HõO>Ë =∞#Ö’x P`«‡, =∞#ã¨∞û XHõ\ ˜
HÍ=Ù QÆ^•!
=∞#ã¨∞û P q^èŒOQÍ x~åâ◊‰õΩ Ö’<≥·#Ñ¨C_»∞ =∞#ã¨∞ûÖ’ #∞Oz =ºuˆ~HõÑ¨Ù
PÖ’K«#ÅxflO\˜h |Ü«∞@‰õΩ `«iq∞"Õã,≤ '<Õ#∞ ÉèQí =Æ `«ûfi~∂° Ñ¨Ù}˜!‚ <Õ#∞ P Ñ¨~=° ∂`«‡
ã¨fi~°∂Ñ¨Ù}˜!‚ ##∞fl Z@∞=O\˜ ÉÏ^èÅŒ ∂ `åHõÖ=Ë Ù! <Õ#∞ ã¨~fi° ã¨fi`«O„`«∞}˜!‚ J#O`«∞}˜!‚
<å‰õΩ =∞~°}"Õ∞ ÖË^Œ∞!— Jx Jxfl â◊‰õΩÎÅ∂ ‰õÄ_»QÆ@∞ìH˘x =∞#ã¨∞ûÖ’ [Ñ≤OKåe.
ã≤~÷ "° ∞≥ #ÿ #=∞‡HõO`À, '^Õ=Ù_Õ =∞#"å_≥#· Ñ¨C_»∞ =∞#H˜Hõ J_≥=¤ ~°∞?— Jx `«ÅK«∞‰õΩO>Ë
=∞#ã¨∞ûÖ’x x~åâßxã¨Ê $Ç¨ÏÅ∞ „Hõ=∞OQÍ `˘ÅyáÈ`å~Ú.
24. J`«º=ã¨~° Ñïã≤÷`«∞ÅÖ’ LÑ¨Ü≥∂yOKÕ ™ê^èŒ<åÅ∞
=∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã∞¨ HÀ=_»OÖ’ „áê^äqŒ ∞Hõ ™ê^è<Œ åÅxflO\˜h =∞#O „Hõ=∞O
`«ÑÊ¨ ‰õΩO_® JÉèºí ã≤ã∞¨ <Î åfl, H˘xfl™ê~°∞¡ H˘xfl |Å"≥∞#ÿ â◊‰Ωõ ÅÎ `À `«ÅÑ¨_=» Åã≤ =ã¨∞OÎ k.
D PÖ’K«#Å∞, J#∞~åQÍÅ∞, L„^ÕHÍÅ∞, L^ÕâÌ ßºÅ∞ =∞#O JO`«=~°‰Äõ ™êkèOz#
„Ñ¨QuÆ x ‰õÄÅ„^ÀÜ«∞_®xH˜ K«∂™êÎ~Ú. W@∞=O\˜ uHõ=∞Hõ Ñïã≤`÷ ∞« Å#∞, J`«º=ã¨~°
Ñïã≤÷`«∞Å#∞ Z^Œ∞~˘¯<ÕO^Œ∞‰õΩ =∞#O H˘xfl â◊H˜Î=∞O`«"≥∞ÿ# ™ê^èŒ<åÅ#∞
U~°Ê~°K«∞HÀ"åe. ~å„`«#Hõ, Ñ¨QÆÅ#Hõ HÍ=eHÍ¿ã Jyfl=∂Ñ¨Hõ^Œà◊O ÖÏQÍ D
24. J`«º=ã¨~° Ñïã≤÷`«∞ÅÖ’ LÑ¨Ü≥∂yOKÕ ™ê^èŒ<åÅ∞ 85
™ê^èŒ<åÅ∞ =∞# KÕuH˜ JO^Œ∞ÉÏ@∞Ö’ LO_®e.
~å[Ü≥∂QÍxfl É’kèOz# Ñ¨`«O[e D Ñ¨^ŒúuH˜ '„ÑüÑ¨Hõ∆ÉèÏ=#=Ú— Jx
¿Ñ~°∞ÃÑ\Ïì_»∞. ^•xH˜ '=ºuˆ~Hõ"≥∞ÿ# PÖ’K«# K≥Ü«∞º_»=∞—x J~°÷O. nxH˜
ãÖ|OkèOz# Ü≥∂QÆ ã¨∂„`«OÖ’, '=∞#ã¨∞û ™êfinè<åxH˜ J_»∞¤Ñ¨_Õ PÖ’K«#Å∞
K≥Åˆ~y#Ñ¨C_»∞, "å\˜H˜ =ºuˆ~Hõ"≥∞ÿ# PÖ’K«#Å#∞ LÑ¨Ü≥∂yOKåe— Jx P
Ü≥∂QÍKå~°∞º_»∞ É’kèOKå_»∞ (Ñ¨`«O[e Ü≥∂QÆã¨∂„`åÅ∞ 2:33,34).
L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ g∞ =∞#ã¨∞ûÖ’ U^À HÍ~°}O KÕ`« HÀÑÖ XHõ LÃÑÊ#ÖÏ ÃÑ·H˜
ÖËã¨∞Î#fl^Œ#∞HÀO_ç. Jk KåÖÏHÍÅO =~°‰õÄ g∞ „Ñ¨âßO`«`«#∞ K≥_»¤Q˘@ì_»"Õ∞ HÍHõ
g∞ =∂#ã≤Hõã≤÷uH˜ Q˘Ñ¨Ê Ç¨x K≥Ü«∞ºQÆÅ^Œ∞. P LÃÑÊ##∞ K≥^Œ~°Q˘@ì_»O ZÖÏ?
^•xH˜ =ºuˆ~Hõ"≥∞ÿ# =∞~˘Hõ JÅ#∞ ã¨$+≤ìOK«O_ç. „¿Ñ=∞`À XHõ L`«∞ÎOQÆ `«~°OQÍxfl
^•xH˜ Z^Œ∞~°∞ ÑÖÑÖ_ç. HÍ=∞O g∞ =∞#ã¨∞ûÖ’ XHõ ÃÑ^ŒÌ `«~°OQÆOQÍ ÃÑ·ÔHy¿ãÎ
^•xH˜ Z^Œ∞~°∞ Ñ¨q„`«`«#∞ JÅQÍ ÖËÑÖ_ç. XHõ =∞Ç¨`«∞‡x Ü≥ÚHõ¯ Ñ¨q„`«"≥∞ÿ#
Ç¨Ï$^ŒÜ∂« xfl QÆ∞iOz QÆOcè~O° QÍ Ü≥∂zOK«_O» ^•fi~å g∞~°∞ J@∞=O\˜ `«~O° QÍxfl
ã¨$+≤Oì K«=K«∞Û.
J~Ú`Õ D ^Œ∞~å‡~°æÑ¨Ù PÖ’K«#Å∞ Ñ¨Ù\©ìÑ¨Ù@ìHõ=ÚO^Õ "å\˜H˜ =ºuˆ~Hõ"≥∞ÿ#
PÖ’K«#Å#∞ =∞#O `«Ü«∂~°∞K≥Ü«∂ºe. HÀÑÖ g∞ =∞#ã¨∞ûÖ’ XHõ z#fl |∞_»QÆQÍ
L#flÑ¨Ê\˜^˘Hõ Ñïã≤÷u. g∞ˆ~ P HÀÑÖQÍ =∂iáÈ~Ú#Ñ¨Ê\˜kOH˘Hõ Ñïã≤÷u. Jq
z#fl |∞_»QÆÅ∞QÍ L#flÑ¨C_Õ "å\˜H˜ =ºuˆ~Hõ"≥∞ÿ# =∞Oz PÖ’K«#Å#∞ =∞#O
`«Ü∂« ~°∞KÕã∞¨ HÀ"åe. ÖËHáõ È`Õ D Ñ¨ûúŒ Ñ¨xK≥Ü∞« º^Œ∞. XHõ™êi ^Œ∞~å‡~°Ñæ Ù¨ PÖ’K«#Å∞
ÃÑ~°QÆ_®xH˜ Kåe#O`« =º=kèx WzÛ# `«~°∞"å`« "å\˜x Z^Œ∞~À¯"åeû#
=ºuˆ~HõÑ¨Ù\ÏÖ’K«#Å‰õΩ `«y#O`« â◊H˜Î q∞QÆÅ^Œ∞. nx=Å# =∞# PÖ’K«#Å#∞,
P"ÕâßÅ#∞ =∞#O ZÅ¡Ñ¨C_»∂ ã¨∂Hõ∆ ‡OQÍ, xt`«OQÍ QÆ=∞xã¨∂Î LO_®Åx
J~°=÷ ∞=Ù`«∞Ok.
XH˘Hõ¯™êi =∞#O =ÚO^Œ∞QÍ U~°Ê_»∞`«∞#fl |∞_»QÆÅ#∞ QÆ=∞xOK«O. Jq ÃÑ^ŒÌ
JÅÅ∞QÍ =∂i# `«~åfi`Õ "å\˜x QÆ=∞x™êÎO. J@∞=O\˜ Ñïã≤÷`«∞ÅÖ’ Uq∞
K≥Ü«∂ºe? P ã≤÷u #∞Oz P „Ñ¨^Õâ◊O #∞Oz |Ü«∞@‰õΩ "≥o§áÈ~Ú, UHÍO`«OÖ’
P`«‡q=∞~°≈ KÕã¨∞HÀ"åe. =∞#ã¨∞û Q˘O`«∞ Ñ¨@∞ìH˘x, 'F =∞#™ê! Wk x#∞fl
ã¨~°fi<åâ◊#O KÕã¨∞ÎOk. D q+¨Ü«∞O h‰õΩ J~°÷O HÍ=_»O ÖË^•?— Jx xÅnÜ«∂e.
D PÖ’K«##∞ =∞#ã¨∞û g∞^Œ |ÅOQÍ ~°∞^ŒÌQÆey`Õ =∞#ã¨∞û K«Hõ¯QÍ „Ñ¨=iÎOK«_»O
<Õ~°∞Û‰õΩO@∞Ok. ZO^Œ∞HõO>Ë ^•x <åâ◊<åxfl J^Õ H˘x`≥K«∞ÛHÀ^Œ∞ Hõ^•!
XHõ™êi XHõ t+¨µº_»∞ „|Ç¨‡#O^Œ ™êfiq∞x WÖÏ „Ñ¨tflOKå_»∞: '=∞#ã¨∞ûÖ’
HõÅ=~°ÃÑ>Ëì PÖ’K«# XHõ\ ˜ =^ŒÅ‰õΩO_® "≥O\Ï_»∞`«∂ LO>Ë Uq∞ K≥Ü«∂ºe?—
PÜ«∞# WÖÏ ã¨=∂^è•#q∞KåÛ~°∞:
'D PÖ’K«# <å‰õΩ J`«ºO`« JáêÜ«∞Hõ~°"≥∞ÿ#k. Wk <å <åâ◊<åxfl H˘x`≥ã¨∞ÎOk—
Jx PÖ’zOK«O_ç. D =ºuˆ~HõÑ¨Ù PÖ’K«##∞ g∞ =∞#ã¨∞û g∞^Œ =∞m§=∞m§
|ÅOQÍ =Ú„kOK«O_ç. =∞#ã¨∞û P HõÅ=~°Ñ¨~°KÕ PÖ’K«# #∞Oz q=ÚH˜Î
á⁄O^Œ∞`«∞Ok.
=∞#ã¨∞û Ñ¨^ÕÑ¨^Õ K≥Ñ¨Ê|_Õ ã¨∂K«#Å‰õΩ ÖÁOyáÈ`«∞Ok. ^•xH˜ =∞#O Uk
<ÕiÊ`Õ Jk <Õ~°∞Û‰õΩO@∞Ok. qK«Hõ∆} ^•fi~å ^•xH˜ „áêÑÖzHõ |O^è•ÅÖ’x ^Œ∞ó
25. PÖ’K«#Å‰õΩ ã¨Ô~·# ^•i K«∂áêe 87
MÏhfl, P^è•ºu‡Hõ r=#OÖ’x P#O^•hfl, ÑïÑ¨Ó~°‚`«#∂ q=iOz, ^•xg∞^Œ P
PÖ’K«#Å#∞ QÆ\ ˜ì =Ú„^Œ "ÕÜ«∞QÆey`Õ JÑ¨C_»∞ =∞#ã¨∞û `«##∞ `å#∞ =∞iO`«QÍ
ÉèíQÆ=O`«∞xH˜ ã¨=∞iÊOK«∞‰õΩO@∞Ok.
=∞#ã¨∞û`À [i¿Ñ =∞Å¡ÜÚ« ^ŒOú Hõ<åfl =∞x+≤x JÅã≤áÈÜÕ∞@@∞¡ KÕ¿ãk =∞~˘Hõ\ ˜
ÖË^Œ∞. =∞#O ZO`«QÍ JÅã≤áÈ`å"≥∂, =∞#ã¨∞û JO`«QÍ JÅ¡HõÖ’¡Å=∞=Ù`«∞Ok.
z=iH˜ =∞#"Õ∞ ^•xÖ’ H˘@∞ì‰Ωõ áÈ`åO. J@∞=O\˜ Ñïã≤u÷ Ö’ =∞#ã¨∞û#∞ Z^Œ∞~˘¯x
áÈ~å_»_»O ã¨=∞O[ãÖ HÍ^Œ∞. =∞i Uq∞ K≥Ü«∂ºe? =∞#x =∞#O =∞#ã¨∞û`À
UH©ÉèíqOK«∞HÀ=_»O =∂x"≥Ü«∂ºe. W^Õ KÕ¿ãÎ =∞#O Q˘Ñ¨Ê Ñ¨xx ™êkèOz#>Ë¡.
=∞#efl =∞#O =∞#ã¨∞û`À UH©Éqíè OK«∞‰õΩ#flO`« HÍÅO, =∞# =∞#ã¨∞ûefl ™êfin#è O
KÕã¨∞HÀÖËO. *Ï˝#^Œ$+≤ì`À ZÑ¨C_≥·`Õ =∞#efl =∞# =∞#ã¨∞û #∞Oz "Õ~°∞QÍ
K«∂ã¨∞‰õΩO\Ï"≥∂ JÑ¨C_»∞ JÅ¡i K≥Ü∞« º_®xH˜ ^•xH˜ Z@∞=O\˜ J=HÍâ◊O ^˘~°H^õ ∞Œ .
HÍh, D q+¨Ü«∞OÖ’ =∞# JÇ¨ÏOHÍ~°Ñ¨Ù J*Ï˝<åxfl ZÑ¨C_»∞ x~°∂‡e™êÎ"≥∂
JÑ¨C_Õ D Ñ¨x âßâ◊fiÒ« QÍ Ñ¨ÓiÎ J~Ú#@∞ì. *Ï˝<OÕ „kÜ«∂Å#∞, |∞kúx, =∞#ã¨∞û#∞
P`«‡QÍ „Éèí=∞Ñ¨_»_»"Õ∞ JÇ¨ÏOHÍ~°=∞x Ñ¨`«O[e x~°fizOKå_»∞ (Ñ¨`«O[e
Ü≥∂QÆã∂¨ „`åÅ∞ 2:6). =∞# áêáêÅ∞, HõëêìÅ∞ JxflO\˜H© D JÇ¨ÏOHÍ~°"∞Õ =¸ÅO.
HÍ|\˜,ì qK«ÛÅq_ç`#« O`À Z^Œ∞~°∞uiˆQ =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã∞¨ HÀ=_®xH˜ ^•x
#∞Oz "Õ~°∞Ñ¨_»_»"Õ∞ L`«Î=∞"≥∞ÿ# =∂~°æO.
25. PÖ’K«#Å‰õΩ ã¨Ô~·# ^•i K«∂áêe
JHõ™ê‡`«∞ÎQÍ, LÃÑÊ#ÖÏ =ÚOz"Õ¿ã PHõ~°¬}Å∞, HÀÑÖ, HÍ=∞O, Ö’ÉèíO, ^Õfi+Ö
"≥Ú^ŒÖˇ·#q Hõey#Ñ¨C_»∞, P J`«º=ã¨~° Ñïã≤÷`«∞Å#∞ Z^Œ∞~À¯=_®xH˜ =∞iH˘xfl
™ê^è<Œ åÅ∞ ‰õÄ_® L<åfl~Ú. ÃÑ· PHõ~¬° }ÅÖ’ ^ÕxH˜ ÖÁOyáÈ~Ú<å, PÃÑ· =∞#ã¨∞û#∞
™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_»O J™ê^èŒº=∞=Ù`«∞Ok.
Q˘Ñ¨Ê PHõ~¬° }Å∞ =∞#efl Ö’|~°K∞« HÀ=_®xH˜ „Ñ¨Ü∞« uflã∞¨ #Î flÑC¨ _»∞ UO K≥Ü∂« ºÖ’
XHõ áêâßÛ`«º Ü≥∂y J~Ú# Ãã~ÚO\ò „á¶êxûãπ K«Hõ¯QÍ q=iOKå~°∞. J@∞=O\˜
Hõ+ãì¨ =¨ ∞Ü«∞OÖ’ „Ñ¨ÑO¨ K«OÖ’ ZHõ¯_»∞#fl"åÔ~<· å ã¨~ˆ D ã¨∂„`åÅ#∞ áê\ÕK«=K«∞Û#∞.
D ã¨∂„`åÅ∞ Jxfl ~°HÍÅ∞ Ñïã≤÷`«∞ÅÖ’ LÑ¨Ü≥∂y™êÎ~Ú. "å\˜H˜ J=ã¨~°"≥∞ÿ#
=∂~°∞ÊÅ∞ KÕã¨∞H˘x =∞#O LÑ¨Ü≥∂yOK«∞HÀ=K«∞Û.
1. z#flÑ≤Å¡Å∞ `À_ÕÅ∞<À, ZÅ∞QÆ∞|O\˜<À K«∂¿ãÎ Uq∞ KÕ™êÎ~À =∞#=¸
J^Õ K≥Ü«∞º=K«∞Û. "åà◊√§ `«=∞ J=∂‡<å#flÅ ^ŒQÆæiH˜ Ñ¨~°∞ÔQ`«∞Î`å~°∞. HõhãÖ
"åà◊§ ã¨Ç¨Ü«∞O HÀãÖ J~°∞™êÎ~°∞. J^Õ q^èŒOQÍ ^Õ=Ùx "≥·Ñ¨Ù uiy, PÜ«∞#
^ŒÜ«∞HÀãÖ, ã¨Ç¨Ü«∞O HÀãÖ „áêi÷OK«O_ç. 'g∞~°∞ PHõ~°¬}Å‰õΩ Ö’#∞ HÍ‰õΩO_®
LO_®Åx „áêi÷OK«O_ç!— J#fl^Õ =∞# „Ñ¨Éèí∞=Ù É’kèOz# =∂~°æO.
2. PHõ~°¬}Å‰õΩ g∞ ãÖHõÅÊO ZÑ¨Ê\˜H© ÖÁOQÆ‰õÄ_»^Œx g∞‰õΩ g∞ˆ~ ^Œ$_è»OQÍ
K≥Ñ¨CHÀO_ç. ÉèíQÆ=O`«∞x ã¨Ç¨Ü«∂xfl Ji÷OK«O_ç. PHõ~°¬}ÅHõ∞ g∞ P"≥∂^•xfl
ZÑ¨Ê\˜H© `≥ÅÊ~°x ~°∂_èçQÍ Ñ¨ÅHõO_ç.
3. P PHõ~°¬}Å#∞ g∞~°∞ u~°ã¨¯iã¨∞Î#flÑ¨C_»∞ "å\˜ Hõà◊§Ö’H˜ <Õ~°∞QÍ K«∂_»HõO_ç.
ÉèíQÆ=O`«∞x "≥·¿Ñ K«∂_»O_ç. =ÚYºOQÍ Jq |ÅOQÍ L#flÑ¨C_»∞, g∞~°∞ "å\˜
Hõà◊§Ö’H˜ K«∂¿ãÎ, Jq g∞ ^è≥·~åºxfl, xâ◊ÛÜ«∞|∞kúh ã¨_»eOK«=K«∞Û.
4. g∞ PÖ’K«#Å#∞ =∞Oz"å\˜ g∞^ŒH˜, "≥∞K«Û^Œy# q+¨Ü«∂Å g∞^ŒH˜
25. PÖ’K«#Å‰õΩ ã¨Ô~·# ^•i K«∂áêe 89
=∞o§OK«O_ç. D =∞Oz PÖ’K«#Å∞ g∞ Ç¨Ï$^ŒÜ«∂Å#∞ xOÑ≤"Õã≤#Ñ¨C_»∞ Jq
PHõ~°¬}Å#∞, ^Œ∞+¨ìãÖHõÖÏÊÅ#∞ `«iq∞"Õ™êÎ~Ú.
5. ÃÑ^ŒÌ"≥·<å, z#fl"≥·<å Jxfl ~°HÍÅ PHõ~°¬}Å‰õÄ u~°∞QÆ∞ÖËx q~°∞QÆ∞_»∞
Uq∞@O>Ë, g∞ Ç¨Ï$^ŒÜ«∂xfl `≥~°z=ÙOz, ^•x ã¨∂K«#Å#∞, ÉèÏ"åÅ#∞,
J#∞~åQÍÅ#∞ g∞ QÆ∞~°∞=Ù‰õΩ x"ÕkOK«_»"Õ∞.
6. WO`« KÕã≤<å P PHõ~°¬}Å∞ q∞=∞‡efl =^ŒÅ‰õΩO_® "Õkèã¨∞ÎO>Ë JÑ¨C_»∞
"å\˜H˜ ÖÁOQÆ‰õΩO_® LO_®Åx ~°∂_èçQÍ xâ◊Û~ÚOK«∞HÀ=_»O `«Ñ¨Ê KÕÜ«∞QÆeyO^Õg∞
ÖË^Œ∞. P_»Ñ≤Å¡Å∞ YzÛ`«OQÍ =^ŒÌO@∞#flO`« HÍÅO "åà◊§‰õΩ U q^èŒOQÍ q"åÇ¨ÏO
K≥Ü«∞ºÖË"≥∂, J^Õ q^èŒOQÍ PHõ~°¬}Å∞ ZO`«HÍÅO "ÕkèOz<å "å\˜x HÍ^ŒO@∞#flO`«
=~°‰õÄ =∞#O áêÑÖ K≥Ü«∞ºÖË=Ú.
=∞#âß≈GÑ¨~°OQÍ =∂\Ï¡_ç`Õ J@∞=O\˜ PO`«iHõ Ñïã≤÷u Z^Œ∞Ô~·#Ñ¨C_»∞
=∞#ã¨∞ûÖ’ ÖËz# „Ñü‰õÄÅ `«~°OQÍxfl =ÚO^Œ∞ âßO`«Ñ¨~°Kåe. PÑ¨‰õΩO_®
ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ Ñ≤Å∞ã¨∂Î LO>Ë, TÑ≤ifÜ«∞_»OÖ’#∞, =^ŒÅ_»OÖ’#∞ PÜ«∞# ¿Ñ~°∞<Õ
`«Å∞ã¨∂Î LO>Ë, JÑ¨C_»∞ „Ñü‰õÄÅ"≥∞ÿ# PÖ’K«# K˘~°|_»_®xH˜ Z@∞=O\˜
J=HÍâ◊O LO_»^Œ∞. J@∞=O\˜ Ñïã≤÷uÖ’ P PÖ’K«# ÃÑiy ÃÑ^ŒÌ^≥· HÍ~°º~°∂ÑÖ
^•ÅÛÖË^∞Œ . J„Ñ¨Ü∞« `«flOQÍ ¿Ñe# „Ñü‰õÄÅ"≥∞#ÿ PÖ’K«#Å#∞ "å\˜H<õ åfl ÃÑ^Œ"Ì #·≥ ,
â◊H=Î˜ ∞O`«"∞≥ #ÿ =∞Oz PÖ’K«#Å#∞ Z^Œ∞~°∞ ¿ÑÅÛ_»O ^•fi~å Z^Œ∞~À¯"åe. ÉèQí =Æ O`«∞}˜‚
x~°O`«~°O ZÅ∞ÔQuÎ Ñ≤Å=_»O =Å¡ – "≥„iQÍ J~Ú<å ã¨ˆ~ – XHõ L#fl`«"≥∞ÿ#
„¿Ñ~°} =∞#ã¨∞ûÖ’ HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. J^Õ P J`«º=ã¨~Ñ° i¨ ã≤u÷ x x"åiã¨∞OÎ k. J@∞=O\˜
J`«º=ã¨~° Ñïã≤÷uÖ’ =∞O„`«nHõ∆ á⁄Ok#"å~°∞ `«=∞ =∞O„`åxfl [Ñ≤OK«_»O ^•fi~å
‰õÄ_® Ñ¶ë`åxfl á⁄O^Œ=K«∞Û.
W@∞=O\˜ „Ñü‰õÄÅ"≥∞#ÿ ã¨fiÉèÏ"åÅ#∞ x~°O`«~O° XHõ HõO@ HõxÃÑ\˜ì LO_®e.
Z\˜ì Ñïã≤÷`«∞ÅÖ’#∂ "å\˜H˜ H˘kÌQÍ<≥·<å =∞^ŒÌ`«∞ W=fi‰õÄ_»^Œ∞. ã¨fiÉèÏ=ã≤^Œú"≥∞ÿ#
PÖ’K«#ÖË áêáêÅ∞ HÍ=Ù. "å\˜x =∞#O ÃÑOz áÈ+≤Oz#Ñ¨C_Õ Jq áêáêÅ∞QÍ
=∂~°`å~Ú. N ~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ WÖÏ É’kèOKå~°∞:
ÉèíQÆ=O`«∞x ¿Ñ~°∞#∞ Éèí[# KÕã≤ PÜ«∞# =∞Ç¨Ï`«∞ÎÅ#∞ áê_ç`Õ â◊s~°OÖ’x
áêáêÅ∞ ZyiáÈ`å~Ú. â◊s~°=∞<Õ K≥@∞ìg∞^Œ áêáêÅ<Õ Ñ¨‰õ∆ΩÅ∞ ‰õÄ~°∞Ûx LO\Ï~Ú.
^Õ=Ù_ç ãÖH©~°Î# K≥Ü«∞º_»O K«Ñ¨Ê@∞¡ K«~°K«_»O ÖÏO\˜k. KÕ`«∞Å∞ K«i¿ãÎ K≥@∞ìg∞^Œ
‰õÄ~°∞Û#fl Ñ¨‰õ∆ΩÅ∞ U q^èŒOQÍ ZyiáÈ`åÜ≥∂, J^Õ q^èŒOQÍ ^Õ=Ùx ¿Ñ~°¡#∞,
=∞Ç≤Ï=∞Å#∞ áê_ç`Õ =∞# áêáêÅ∞ Ñ¨\ÏÑÖK«Öˇ·áÈ`å~Ú.
W@∞=O\˜ J`«ºO`« ã¨∞ÅÉèí"≥∞ÿ# É’^èŒ#Å ^•fi~å N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ J@∞=O\˜
Ñïã≤÷`«∞Å #∞Oz |Ü«∞@Ñ¨_»_®xH˜ `«y# ã¨~°à◊"≥∞ÿ# LáêÜ«∂xfl É’kèOKå~°∞.
J@∞=O\˜ Hõ+¨ìÑïã≤÷`«∞Å #∞Oz x[OQÍ |Ü«∞@Ñ¨_®Åx HÀ~°∞‰õΩ<Õ "å~°O^Œ~°∂
ã¨∞ÅÉèOí QÍ PK«iOK«^yŒ # Ñ¨ûúŒ Wk. nx<Õ „|Ç¨‡#O^Œ ™êfiq∞ WÖÏ É’kèOKå~°∞:
[ÑÖ, [ÑÖ, [ÑÖ.. Jxfl Ñ¨#∞Å =∞^èŒºÖ’#∂ ^Õ=Ùx <å=∂xfl K«„HõOÖÏ
u~°QÆx=fiO_ç. JÑ¨C_»∞ Ç¨Ï$^ŒÜ«∞OÖ’x =∞O@ Ñ¨ÓiÎQÍ K«ÖÏ¡~°∞`«∞Ok. ^Õ=Ùx
¿Ñ~° ∞ [Ñ≤ O K« _ ®<Õ fl #=Ú‡H˘x ZO`« = ∞Ok áêÑ¨ Ù Å∞ Ñ¨ q „`« ∞ Å∞ HÍÖË ^ Œ ∞ ,
=Ú‰õΩÎÅ=fiÖË^Œ∞?
=∞#ã¨∞û g∞^Œ fHõ∆}OQÍ xÑ¶¨∂ "Õã≤ LOK«O_ç. Z@∞=O\˜ J#=ã¨~°Ñ¨Ù
PÖ’K«#Å∞, PHõ~°¬}Å∞, Ö’xH˜ *Ë~°‰õΩO_® K«∂_»O_ç. Jq ZÑ¨C_»∞ Ö’xH˜
25. PÖ’K«#Å‰õΩ ã¨Ô~·# ^•i K«∂áêe 91
*Á~°|_®Åx K«∂ã≤<å "≥O@<Õ ÉèíQÆ=O`«∞x "≥·Ñ¨Ù uiy =∞#óã¨∂ÊùiÎQÍ „áêi÷OK«O_ç.
J@∞=O\˜ ™ê^èŒ# ^•fi~å =∞#ã¨∞û Ñ¨q„`«"≥∞ÿ, ™êfinè#=∞=Ù`«∞Ok.
ÃÑ· É’^èŒ#Åhfl ÉèíQÆ=O`«∞x Ü«∞O^Œ∞ â◊~°}ÏQÆu á⁄O^Œ_»O ZO`« ÉÏQÍ
Ñ¨xKÕã¨∞ÎO^À q=iã¨∞Î<åfl~Ú. J~Ú<å ã¨ˆ~, ÉèíQÆ=O`«∞x g∞^Œ #=∞‡HõO L#fl"åiH˜
PÜ«∞##∞ ãÖÑ¨Ó~°‚OQÍ â◊~°}∞"Õ_»_»"Õ∞ ãïÜ≥ÿ∞# =∂~°æ=∞x =∞s=∞s <˘H˜¯
K≥Ñ¨ÊHõ`«Ñ¨Ê^Œ∞. ÉèíQÆ=O`«∞x =ÚO^Œ∞ g∞ Ç¨Ï$^ŒÜ«∂xfl `≥iz PÜ«∞# Hõ$Ñ¨ HÀãÖ
Ç¨Ï$^ŒÜ∞« Ñ¨Ó~°fiHOõ QÍ qÅÑ≤OK«O_ç. ÉèQí =Æ O`«∞_Õ `«##∞ â◊~}° ∞"Õ_=» ∞x, 'Jxfl áêáêÅ
#∞Oz q=Ú‰õΩÎ}˜‚ KÕ™êÎ#x— JÉèíÜ«∞O WKåÛ_»∞ QÆ^•! (w`« 18:66). ÉèíQÆ=O`«∞_»∞,
'##∞fl #=Ú‡‰õΩ#fl"åiH˜ <åâ◊#O ÖË^∞Œ — Jx Ñ¶∞¨ O\ÏÑ¨ÔŒä QÍ K≥áêÊ_»∞ (w`« 9:31).
WOH˘Hõ „Ñ¨ã≤kú á⁄Ok# Ç≤ÏO^Œ∂ Ñ¨Ù~å}O ÉèíQÆflÇ¨Ï$^ŒÜ«ÚÖˇ·, PÑ¨^ŒÅÖ’ z‰õΩ¯‰õΩ#fl
"å~°O^Œih '[QÆ<å‡`«— ~°H˜∆Oz, "åi HõëêìÅ#∞ Hõ_»`Õ~°∞ã¨∞ÎO^Œx K≥Ñ¨Ù`ÀOk
(^Œ∞~åæã¨Ñ¨Îâ◊u 11:12). P Ñ¨Ù~å}OÖ’ [QÆ<å‡`« D q^èŒOQÍ H©iÎOK«|_çOk.
F [QÆ[˚#h! ~åHõ∆ã¨∞Å∞ ZHõ¯_» LO\Ï~À, q+¨ã¨~åÊÅ∞ ZHõ¯_» LO\ÏÜ≥∂,
â◊„`«∞=ÙÅ∞, ^˘OQÆÅ∞ ZHõ¯_» LO\Ï~À, ZHõ¯_» HÍiÛK«∞ÛÅ∞ ÉèíÜ«∞O Q˘Å∞Ñ¨Ù`«∂
LO\ÏÜ≥∂, J@∞=O\˜ HõëêìÅHõ_»eÖ’ h=Ù JO_»QÍ xÅ|_ç „Ñ¨ÑÖKåxfl ~°H˜∆™êÎ=Ù.
(^Œ∞~åæã¨Ñ¨Îâ◊u 11:32)
W^Õ Hõ#∞Hõ x["≥∞ÿ`Õ – Jk x[=∞x =∞#O =∞#óã¨∂ÊùiÎQÍ #=Ú‡`«∞<åflO Hõ^•
– =∞#O P"≥∞#∞ â◊~°}∞"Õ_ç#Ñ¨Ù_»∞ =∞# =ºH˜ÎQÆ`« PO^Àà◊#Å #∞Oz =∞#efl
~°H˜∆OK«^•?
W^Õ q+¨Ü«∂xfl Uã¨∞„H©ã¨∞Î ‰õÄ_® É’kèOKå_»∞: '^Œ∞~°ƒù~°"≥∞ÿ# ÉÏ^èŒ#∞ J#∞Éèíqã¨∂Î,
Ç¨Ï$^ŒÜ∞« O |~°∞"≥H¯˜ L#fl F [#∞ÖÏ~å! <å =^Œ‰Ì Ωõ ~°O_ç! <Õ#∞ g∞‰õΩ q„âßOux™êÎ#∞!—
(=∂^äŒ∂º 11:28)
ÉèíQÆ=O`«∞x #∞Oz =zÛ# D Ç¨Ï$^ŒÜ«∞Ñ¨Ó~°fiHõ"≥∞ÿ# PÇ¨fi<åÅ∞ =∞#
=ÚO^Œ∞<åfl~Ú. D PÇ¨fi<åÅ#∞ Ñ¨\ ˜ìOK«∞HÀ‰õΩO_® ÉÏ^èŒÑ¨_»_»OÖ’ UO q[˝`«
LOk? HÍ|\˜ì Éèí‰õΩÎ_≥·# "å_çH˜ J@∞=O\˜ J`«º=ã¨~° Ñïã≤÷`«∞efl Z^Œ∞~À¯=_®xH˜
`«y# LáêÜ«∂Å∞ HÍ=Åã≤# "å\˜H<õ åfl Z‰õΩ¯"Õ L<åfl~Ú. J`«_∞» K≥Ü∞« º=Åã≤O^ŒÖÏ¡
"å\˜Ö’ `«#‰õΩ gÖˇ·# XHõ\’ Ô~O_À Ñ¨^Œú`«∞Å#∞ PK«~°}Ö’ ÃÑ@ì_»"Õ∞.
WÑ¨C_˘Hõ „Ñ¨âfl◊ L^Œ~Úã¨∞OÎ k. XHõ =∞x+≤ ¿ÇÏ`«∞"åk J~Ú=ÙO_ç ÉèQí =Æ O`«∞xÖ’
#=∞‡HõO ÖËx"å_≥·`Õ W@∞=O\˜ JO`«~°æ`« J`«º=ã¨~° Ñïã≤÷`«∞Å#∞ J`«_»∞ ZÖÏ
Z^Œ∞~À¯"åe? W@∞=O\˜ Hõëêìxfl J`«_»∞ ZÖÏ `«Ñ≤ÊOK«∞HÀQÆÅ_»∞?
"≥Ú^Œ\ ˜QÍ J`«_»∞ P Ñïã≤÷uÖ’#∞Oz "≥·^˘ÅyáÈ"åe. "≥#∞"≥O@<Õ `«#
JO`«~å`«‡`À HõÅã≤ XHõ ã¨∞n~°…"≥∞ÿ# "åÇ¨ºoH˜ "≥àÏ§e. `«# =∞#ã¨∞ûx U^À"˘Hõ
L`ÕÎ[Hõ~°"≥∞ÿ#, âß¡Ñ¶¨∞hÜ«∞"≥∞ÿ# q+¨Ü«∞O g∞kH˜ =∞~°ÅÛ_®xH˜ „Ñ¨Ü«∞uflOKåe.
qâßfiãÖ ÖËx HÍ~°}OQÍ J`«_»∞ qÅÑ≤ã¨∂Î `«# JO`«~°OQÍxfl ^Õ=Ùx =ÚO^Œ∞
`≥iz K«∂Ñ¨ÖËHõ áÈ=K«∞Û. HÍh, `«# ^Œ$+≤ìx „Ñ¨Hõ$u "≥·Ñ¨Ù =∞~°eÛ, XHõ QÆÅQÆÖÏ
áêˆ~ #k<À, qhÖÏHÍâß<Àfl, =∞ÅÜ«∞=∂~°∞`å<Àfl, XHõ L#fl`« Ñ¨~°fi`«tY~å<Àfl,
qâßÅ ã¨=Ú„^•<Àfl ÖËHõ J~°∞} HÍO`«∞Å`À L^Œ~Úã¨∞Î#fl ã¨∂~°∞º_ç<À L^ÕÌtOz
`«# Hõ^äŒ#∞ J~°=∞iHõÅ∞ ÖË‰õΩO_® K≥Ñ¨CHÀ=K«∞Û. `«#x J~°÷O KÕã¨∞HÀ=∞x, `«#x
`å#∞ JkèQÆq∞OKÕ â◊H˜Îx=fi=∞x Ji÷OK«=K«∞Û.
25. PÖ’K«#Å‰õΩ ã¨Ô~·# ^•i K«∂áêe 93
#=∞‡Hõã¨∞Î_»∞, x™êfi~°÷Ñ¨~°∞_»∞, *Ï˝x J~Ú# =ºH˜Î`À `«# PO`«~åºxfl K≥Ñ¨C‰õΩx,
PÜ«∞# ã¨ÅÇ¨#∞, ã¨Ç¨Ü«∂xfl HÀ~°_»O nxHõ#fl "Õ∞Öˇ·# Ñ¨^Œúu. J@∞=O\˜ =ºH˜Îx
KåÖÏ *Ï„QÆ`QÎ« Í Z#∞flHÀ"åe. J@∞=O\˜ #=∞‡Hõã∞¨ _÷ #·≥ =ºH˜Î ^˘~°HHõ áõ È`Õ `«#‰õΩ`å<Õ
D JO`«~°OQÆÑ¨Ù áÈ~å\Ïxfl H˘#™êyOK«∞HÀ=_»O L`«Î=∞O.
^Õ=Ùx Ü«∞O^Œ∞ #=∞‡HõOÖËx =ºH˜Î J@∞=O\˜ J`«º=ã¨~° Ñïã≤÷uÖ’, `«#‰õΩ P
Hõ}∆ OÖ’ L#fl ^Œ∞~°ƒ~ù Ñ° i¨ ã≤u÷ x `«ÑÊ≤ OK«∞‰õΩ<ÕO^Œ∞‰õΩ XHõ ^ŒQ~æÆ ^° •ix U~°Ê~°K∞« HÀ"åe.
^•x ^•fi~å J`«_»∞ XHõ J~°÷=O`«"≥∞ÿ# qâßÅqâ◊fiOÖ’H˜ J_»∞QÆ∞ÃÑ@ìQÆÅQÍe.
^•#O`«@ J^Õ K«Hõ¯|_ÕO^Œ∞‰õΩ P q+¨=∞ Ñïã≤÷ux =^Œe"ÕÜ«∂e. XHõ
L`ÕÎ[[#Hõ"≥∞ÿ# ãÖ^Õâß<Àfl, Hõq`åfi<Àfl, áê@<À QÆ∞~°∞Î‰õΩ `≥K«∞ÛH˘x, ^•xfl
=∞#ã¨∞ûÖ’ ã≤~÷ O° QÍ Ñ¨\=ì˜ ÙOK«_O» ^•fi~å<À, XHõ HõàÏYO_®xfl QÆ∞~°∞‰Î Ωõ `≥K∞« ÛHÀ=_»O
^•fi~å<À, ÖËHáõ È`Õ ãÖ|∞^Œ∞_ú #·≥ XHõ =∞Ç¨=∞x+≤ =∂@Å#∞ *Ï˝ÑH¨ Oõ KÕã∞¨ HÀ=_»O
^•fi~å<À nxfl ™êkèOK«=K«∞Û. ÃÑ· "å\˜Ö’ U^À XHõ\ ˜ `«# J#O`«`åfixH˜ „`À=K«∂¿Ñ
XHõ ^•fi~°OQÍ LÑ¨Ü≥∂QÆÑ¨_ç, J`«}˜‚ `«# P`«‡ kâ◊QÍ ÃÑ·H˜ Z^ŒQÆ_®xH˜ ã¨Ç¨Ü«∞O
KÕã∞¨ OÎ k.
HÍh J@∞=O\˜ ^Œ∞~°ƒù~°"≥∞ÿ# JO`«~°æ`« J`«º=ã¨~° Ñïã≤÷`«∞ÅÖ’ #∞Oz
`«Ñ≤ÊOK«∞HÀ=_»O XHõ `å`å¯eHõ"≥∞ÿ# Z`«∞ÎQÆ_» =∂„`«"Õ∞. J^Õ ^•xH˜ Ñïëê¯~°O
HÍ^Œ∞, „áê^äŒq∞Hõ"≥∞ÿ# ã¨=∂^è•#O ‰õÄ_® HÍ^Œ∞. ^•xH˜ ã¨Ô~·# =∞O^Œ∞ Ñ¨`«O[e
É’kèOz# D ã¨∂„`åxfl áê\ÕK«_»"Õ∞.
Jxfl ^Œ ∞ óMÏÅ‰õ Ω P=Å L#fl P „Ñ¨ H Íâ◊ = O`« " ≥ ∞ ÿ # HÍOux QÍ_è » O QÍ
^è•ºxOK«_®xH˜ J`«_»∞ „Ñ¨Ü«∞uflOK«=K«∞Û. WO„kÜ«∂~å÷Å #∞Oz (JO>Ë
=ã¨∞Î„Ñ¨ÑÖK«O #∞Oz) q_ç=_ç# Ç¨Ï$^ŒÜ«∂xfl QÆ∞iOz (JO>Ë XHõ =∞Ç¨`«∞‡_ç
Ç¨Ï$^ŒÜ«∞O QÆ∞iOz), J`«xH˜ ÉÏQÍ #KÕÛ =∞ˆ~^≥·<å =∞Oz q+¨Ü«∞O QÆ∞iOz
HÍh PÖ’zOK«=K«∞Û. (Ñ¨`«O[e Ü≥∂QÆã¨∂„`åÅ∞ 1:36,37,39)
26. PÖ’K«#Å#∞ xÜ«∞O„uOK«_»"Õ∞ Jã¨Å∞ ~°Ç¨Ïã¨ºO
ÃÑ·# q=iOK«|_»¤ Ô~O_»∞ ~°HÍÅ JÉèÏº™êÅ#∞ =∞#O ã¨„Hõ=∞OQÍ ™ê^èŒ# KÕ¿ãÎ,
K≥·`«#º ã≤÷uÖ’ L#fl =∞#ã¨∞û<Õ HÍHõ, Ñ¨~ÀHõ∆OQÍ LÑ¨K≥·`«#ºã≤÷uÖ’ L#fl =∞#ã¨∞û#∞
‰õÄ_® ãïk^Œ∞Ì`å~Ú. J`«º=ã¨~° Ñïã≤÷`«∞ÅÖ’ "å_»_®xH˜ xˆ~ÌtOK«|_ç#
„Ñ¨`ºÕ Hõ™ê^è<Œ åÅ∞ =ÚO^Œ∞ K≥ÑÊ≤ # ~ÀA"ås JÉèÏº™êÅ#∞ ãïQÍ ™ê^è#Œ KÕã#≤ Ñ¨C_Õ
ã¨„Hõ=∞OQÍ Ñ¨xKÕ™êÎ~Ú.
D „áê^äqŒ ∞Hõ JÉèÏº™êÅÖ’ J`«ºO`« =ÚYº"≥∞#ÿ k PÖ’K«#Å#∞ xÜ«∞O„uOK«_O» .
PÖ’K«#Å#∞ XHõ Ñ¨^ŒúuÖ’H˜ `Õ=_»O JÅ=_ç#"åiˆH =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O
KÕã¨∞HÀ=_»O ™ê^èŒºÑ¨_»∞`«∞Ok.
=∞# PÖ’K«#Å#∞ xÜ«∞O„uOK«_»O ZÖÏ?
„áê^äŒq∞Hõ^Œâ◊Ö’, PÖ’K«#Å xÜ«∞O„`«} JO>Ë =∞#ã¨∞ûÖ’ Z@∞=O\˜
PÖ’K«#Å∂ LO_»‰õÄ_»^Œx J~°÷O HÍ^Œ∞. PÖ’K«#ÖË ÖËx ã≤÷u =∞O^Œ|∞^Œ∞úÅ‰õΩ
=∂„`«"Õ∞ LO@∞Ok. "≥Ú^Œ@ PÖ’K«#Å#∞ xÜ«∞O„uOK«_»O JO>Ë =∞Oz
PÖ’K«#Å#∞ „Ñ¨Ü«∞`«flÑ¨Ó~°fiHõOQÍ =∞#ã¨∞ûÖ’H˜ `≥zÛÃÑ@∞ì‰õΩx "å\˜x QÆ∞iOz
PÖ’zOKÕ â◊H˜Îx ÃÑOá⁄OkOK«∞HÀ=_»"Õ∞. J^Õ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ K≥_»¤ PÖ’K«#Å#∞,
`«Ñ¨C_»∞ PÖ’K«#Å#∞ ~åx=fi‰õΩO_® Hõ@ì_ç KÕã¨∞HÀ"åe.
PÖ’K«#Å#∞ xÜ«∞O„uOK«_®xfl QÆ∞iOz É’kèã¨∂Î |∞^Œ∞ú_»∞ ^•x ™ê~åOâßxfl
D q^èŒOQÍ `≥eÜ«∞*ˇáêÊ_»∞:
F aè‰õ∆Ω=ÙÖÏ~å! ZÑ¨Ê\˜HõÑ¨C_»∞ =∞#ã¨∞û Ü≥ÚHõ¯ Ñïã≤÷ux QÆ=∞xã¨∂Î, "å\˜x
QÆ∞iOz Ñ¨Ù#~åÖ’K«# KÕã¨∂Î, Jxfl K≥_»¤ PÖ’K«#Å#∞ ã¨=¸ÅOQÍ ÃÑHõeOz,
Jxfl =∞Oz PÖ’K«#Å#∞ ÃÑOz áÈ+≤OKåe. =∞#ã¨∞û#∞ xÜ«∞O„uOK«_®xH˜
W^˘Hõ¯>Ë =∂~°æ=∞x *Ï˝Ñ¨Hõ=ÚOK«∞HÀO_ç!
q"ÕHÍ#O^Œ ™êfiq∞ WÖÏ É’kèOKå~°∞:
=∞# PÖ’K«#Å∞ =∞#efl ZÖÏ `«Ü«∂~°∞ KÕ™êÎÜ≥∂ =∞#O JÖÏ `«Ü«∂~°=Ù`åO.
HÍ|\˜ì g∞~°∞ ^Õxfl QÆ∞iOz PÖ’zã¨∞Î<åfl~°#fl q+¨Ü«∂xfl QÆ∞iOz *Ï„QÆ`«ÎÑ¨_»O_ç.
=∂@Å∞ HÍ^Œ∞ =ÚYºO, PÖ’K«#Å∞! PÖ’K«#Å∞ rq™êÎ~Ú. Jq ZO`« ^Œ∂~°"≥∞ÿ<å
áÈ`å~Ú. =∞#O PÖ’zOKÕ „Ñü PÖ’K«#, =∞# =ºH˜Î`«fiÑ¨Ù ~°OQÆ∞#∞ Ñ¨ÙÅ∞=Ú‰õΩx
|Ü«∞@‰õΩ "≥Å∞=_»∞`«∞Ok. JO^Œ∞KÕ`«<Õ Ñ¨q„`«∞Å∞, =∞Ç¨`«∞‡Å∞ ZQÆ`åo KÕã≤<å,
u\˜ì<å Jk "åi „¿Ñ=∞#∞, Ñ¨q„`«`«#∞ ~°OQÆiOK«∞H˘x LO_»_»O=Å¡, ZÅ¡Ñ¨C_»∂
=∞Oz<Õ KÕã¨∞ÎOk.
D ''PÖ’K«#Å#∞ QÆ∞iOz# *Ï„QÆ`«Î—— J<Õk ZO`« =ÚYº"≥∞ÿ#^ŒO>Ë, ^•xx
ZÖÏ ™êkèOKåÖ’ „Ñ¨`ÕºHõOQÍ <Õ~°∞ÛHÀ"åe. =∞~À =∂@Ö’ K≥áêÊÅO>Ë =∞Oz
PÖ’K«#Å#∞ ZÖÏ `«Ü∂« ~°∞ K≥Ü∂« ºÖ’ <Õ~∞° ÛHÀ"åe. =∞Oz PÖ’K«#Å#∞ `«Ü∂« ~°∞
K≥Ü«∞º^ŒÅ∞K«∞‰õΩO>Ë =∞#O fã¨∞‰õΩ<Õ PÇ¨~°O Ñ¨@¡ (<À\˜ ^•fi~å<Õ HÍHõ q∞ye#
*Ï˝<ÕO„kÜ«∂Å ^•fi~å ‰õÄ_®) *Ï„QÆ`«Î =Ç≤ÏOKåe. D q+¨Ü«∂xfl =∞#O WO`«‰õΩ
=ÚO^Õ K«iÛOKåO. PÇ¨~°O Ñ¨q„`«"≥∞ÿ#^≥·`Õ PÖ’K«# Ñ¨q„`«=∞=Ù`«∞Ok. PÇ¨~°O
JÑ¨q„`«"∞≥ `ÿ Õ PÖ’K«# ‰õÄ_® JO`Õ J=Ù`«∞Ok. HÍ|\˜ì PÇ¨~°O ã¨~Ô #· k HÍ‰õΩO_®
^•x Ñ¶ë`«OQÍ Ñ¨Ù\˜ì# `«Ñ¨C_»∞ PÖ’K«#Å#∞ J}QÆ„^˘Hõ¯_®xH˜ Hõ+¨ìÑ¨_»_»O=Å¡
Z@∞=O\˜ „Ñ¨Ü∂≥ [#O ÖË^∞Œ . x*ÏxH˜ PÖ’K«#Å#∞ xÜ«∞O„uOK«_=» ∞O>Ë "å\˜x
J}QÆ„^˘Hõ¯=∞x J~°÷O HÍ^Œ∞. "å\˜ g∞^Œ JkèHÍ~åxfl ™êkèOK«_»"Õ∞ PÖ’K«#Å
xÜ«∞O„`«}.
J`«∞º#fl`« ã≤÷uÖ’ PÖ’K«#Å xÜ«∞O„`«} JO>Ë PÖ’K«#Å∞ ÖË‰õΩO_®
K≥Ü«∞º_»=∞x J~°÷O. HÍh =∞#efl =∞#O =∞# JÇ¨ÏOHÍ~°O`À, â◊s~°O`À
UH©ÉèíqOK«∞‰õΩO@∞#flO`« HÍÅO P ã≤÷uH˜ Z^ŒQÆ_»O ™ê^èŒºÑ¨_»^Œ∞. PÖ’K«#Å#∞
ÖË‰Ωõ O_® KÕ¿ã Ñ¨^`úŒ ∞« Å#∞ q"ÕHÍ#O^Œ ™êfiq∞ „áê}ÏÜ«∂=∂xfl É’kèOKÕ `«~∞° }OÖ’
D „HÕk q^èŒOQÍ ã¨∂zOKå~°∞:
q∞=∞‡efl g∞~°∞ ÉèíQÆ=O`«∞x`À =∂„`«"Õ∞ UH©ÉèíqOK«∞HÀO_ç. H˘kÌ¿ãÃÑ·# `«~°∞"å`«
PÖ’K«#Å∞ `«=∞ ~åHõ#∞ `≥eÜ«∞Ñ¨~°∞™êÎ~Ú. nx ^•fi~å =∞# PÖ’K«#Å∞ ZÖÏ
"≥Ú^ŒÅ=Ù`åÜ≥∂, =∞#O ZÖÏ PÖ’zOK«É’`«∞<åfl"≥∂ `≥Å∞ã¨∞HÀ=K«∞Û. WÑ¨C_»∞
WHõ¯_» ‰õÄ~˘Ûx =∞#"≥·Ñ¨Ù XHõ =∞x+≤ ~å=_®xfl ZO`« ã¨Ê+¨ìOQÍ QÆ=∞xOK«QÆÅ"≥∂
J^Õ q^èŒOQÍ P PÖ’K«#Å#∞ QÆ=∞xOK«=K«∞Û. =∞#efl =∞# =∞#ã¨∞ûÅ #∞Oz
"Õ~°∞ KÕã¨∞‰õΩx =∞#efl XHõ\ ˜QÍ#∞, =∞#ã¨∞ûÅ#∞ "Õ~˘Hõ\ ˜QÍ#∞ K«∂_»QÆey#Ñ¨C_»∞
=∞#O D ã≤÷uH˜ KÕ~°`åO. PÖ’K«#Å∞ q∞=∞‡efl Ñ¨@∞ìHÀ‰õÄ_»^Œ∞. "å\˜H˜ P
J=HÍâßxfl W=fiHõO_ç. XHõ „¿ÑHõ∆‰õΩ_çÖÏQÍ „Ñ¨Hõ¯# xÅ|_»O_ç. JÑ¨C_»∞ PÖ’K«#Å∞
"å@O`«@ J"Õ K«xáÈ`å~Ú.
Ñ¨q„`«"≥∞ÿ# (W+¨ì^Õ=`« Ü≥ÚHõ¯ ÖËHõ FOHÍ~°=Ú Ü≥ÚHõ¯) PÖ’K«#Å#∞ K≥Ü«∞ºO_ç.
"å\˜<Õ J#∞ãïOK«O_ç† Jq ‰õÄ_® HõiyáÈ~Ú#Ñ¨C_»∞ g∞~°∞ ã¨~°fiâ◊H˜Î=∞O`«∞_≥·#
ÉèíQÆ=O`«∞x áê^ŒÑ¨^•‡Å#∞ ^Œi≈OK«QÆÅ∞QÆ∞`å~°∞. W^Õ =∞Ç¨K≥·`«#ºã≤÷u. P ÉèÏ=O
‰õÄ_® HõiyáÈ~Ú#Ñ¨C_»∞ g∞~°∞ ‰õÄ_® ^•<Õfl J#∞ãïOz, ^•x`À áê@∞
HõiyáÈO_ç!
HÍh =∞#O D PÖ’K«#ÖË ÖËx ã≤u÷ x á⁄O^Œ_®xH˜ Z‰õΩ¯=QÍ P~å@Ñ¨_‰» Äõ _»^∞Œ .
P ã≤u÷ x KÕ~_° ®xH˜ J=ã¨~"° ∞≥ #ÿ ™ê^è#Œ Å#∞ =ÚO^Œ∞QÍ JÉèºí ã≤OK«‰Ωõ O_® XHõ¯™êi
ÃÑ·ÔHyi ^•xfl JO^Œ∞HÀ"åÅ#∞HÀ=_»O =∞Ozk HÍ^Œ∞. nxH˜ |^Œ∞Å∞ =∞#ã¨∞û#∞
Ñ¨q„`«"≥∞ÿ# PÖ’K«#Å`À xOÑ≤ LOK«_»"Õ∞ "Õ∞Å∞. ^•x=Å¡ =∞#ã¨∞û „Hõ=∞OQÍ
Ñ¨q„`«=∞=Ù`«∞Ok. =∞#ã¨∞û Ñ¨q„`«`«#∞ ™êkèOz#Ñ¨C_»∞ Jxfl PÖ’K«#Å∂
"å@O`«@ J"Õ =∂Ü«∞"≥∞ÿáÈ`å~Ú.
QÍÜ«∞„f =∞O„`åxfl [Ñ≤OK«_»O =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_»OÖ’ Q˘Ñ¨ÊQÍ
ã¨Ç¨ÏHõiã¨∞ÎOk. ^•x J~°÷O:
J`«ºO`« `Õ[ã¨ûOÑ¨#∞fl_»∞, r=„Ñ¨^•`« J~Ú# ã¨q`«$x Ü≥ÚHõ¯ Ñ¨Ó[hÜ«∞"≥∞ÿ#
`Õ[ã¨∞û#∞ QÆ∞iOz "Õ∞=Ú ^è•º#=Ú KÕÜ«Ú^Œ=Ú QÍHõ! =∂ |∞kúx J`«_»∞ "Õ∞ÖÁ¯Å∞Ê
QÍHõ! (|∞∞ˆQfi^ŒO 3:62.10)
Wk q+¨Ü«∂Å#∞ J~°÷O KÕã¨∞HÀ=_»OÖ’ ã¨Ê+¨ì`«#∞ HÀ~°∞`«∂ KÕ¿ã „áê~°÷#. D
„áê~°÷# =∞# =∞#ã¨∞û Ü≥ÚHõ¯ Ñ¨q„`«`« #∞Oz ÃÑ·ÔH^Œ∞QÆ∞`«∞Ok. WO`«‰õΩ =ÚO^Œ∞
K≥ÑC¨ ‰õΩ#fl@∞ìQÍ =∞#ã¨∞û ZO`« Ñ¨q„`«"∞≥ `ÿ Õ ^•xfl xÜ«∞O„uOK«_O» JO`« ã¨∞ÅÉèOí .
FOHÍ~åxfl [Ñ≤OK«_»O ^•fi~å ‰õÄ_® =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=K«∞Û#x
Ñ¨`«O[e ã¨∂zOKå~°∞:
FOHÍ~°=∞<Õ JHõ∆~°O J`«}˜‚ (ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚) ã¨∂zã¨∞ÎOk. FOHÍ~åxfl =∞m§=∞m§
ã¨‡iOK«_»O ([ÑÖ K≥Ü«∞º_»O), ^•x J~å÷xfl x~°O`«~°O `«ÅáÈÜ«∞_»O UHÍ„QÆ`«#∞
™êkèOK«_®xH˜ =∂~åæÅ∞. `«^•fi~å PÖ’K«#Å∞ JO`«~°∞‡Y=∞=Ù`å~Ú. UHÍ„QÆ`«‰õΩ
J=~À^è•Å #∞Oz q=ÚH˜Î Åaèã¨∞ÎOk (Ñ¨`«O[e Ü≥∂QÆã¨∂„`åÅ∞ 1:27–29).
PÖ’K«#Å∞ JO`«~°∞‡Y=∞=fi_»O, UHÍ„QÆ`«, =∞#ã¨∞û ™êfinè#"≥∞ÿ#Ñ¨C_»∞
HõÅ∞QÆ∞`å~Ú. Ñ¨`«O[e É’kèOz# Ô~O_»∞, =¸_»∞ Ü≥∂QÆ ã¨∂„`åÅ#∞ q"ÕHÍ#O^Œ
™êfiq∞ D q^èŒOQÍ q=iOKå~°∞.
=∞m§=∞m§ ã¨‡iOK«_»O ZO^Œ∞‰õΩ? ãÖ™ê¯~åÅ#∞ QÆ∞iOz# ã≤^•úO`«O g∞‰õΩ
QÆ∞~°∞ÎO_Õ LO@∞Ok. =∞# =∞#ã¨∞û g∞^Œ Ñ¨_ç# Ñ¨#∞Å =Ú„^ŒÅ (ãÖ™ê¯~åÅ)
"≥Ú`«ÎO ZÑ¨Ê\˜H© rqOKÕ LO@∞Ok. Jq =∞iO`« x„^•}"≥∞ÿ áÈ=K«∞Û<Õ"≥∂QÍh,
ZÑ¨Ê\˜H© xeKÕ LO\Ï~Ú. "å\˜H˜ ã¨Ô~·# „¿Ñ~°} ^˘iH˜# =∞~°∞Hõ∆}"Õ∞ Jq
|Ü«∞@Ñ¨_»`å~Ú. J}∞=ÙÅÖ’ HõOÑ¨#O ZÑ¨Ê\˜H© PyáÈ^Œ∞. D qâßÅqâ◊fiO
ZÑ¨C_»∞ <åâ◊#=∞=Ù`«∞O^À JÑ¨C_Õ D „|Ç¨‡O_»"≥∞ÿ# HõOÑ¨<åÅ∞, =∂Ü«∞
=∞=Ù`å~Ú. D ã¨∂~°∞º_»∞, K«O„^Œ∞_»∞, #Hõ∆„`åÅ∞, Éèí∂q∞ – W=hfl HõiyáÈ`å~Ú.
HÍh J}∞=ÙÅÖ’x HõOÑ¨<åÅ∞ xeKÕ LO\Ï~Ú. „|Ç¨‡O_»"≥∞ÿ# qâßfiÅ∞ U Ñ¨x
KÕã¨∞Î<åflÜ≥∂ ^•x<Õ „Ñü J}∞=Ù ‰õÄ_® KÕã¨∞ÎOk. J^Õ q^èŒOQÍ 'z`«ÎO—Ö’x
HõOÑ¨<åÅ∞ J}QÍi<å, "å\˜Ü≥ÚHõ¯ Ju ã¨∂Hõ∆ ‡"≥∞ÿ# HõOÑ¨<åÅ∞ H˘#™êQÆ∞`«∂<Õ
LO\Ï~Ú. "å\˜H˜ „¿Ñ~°} ÅaèOz#Ñ¨C_»∞ Jq =∞m§ |Ü«∞@Ñ¨_»`å~Ú. nxx|\˜ì
=∞m§=∞m§ ã¨‡iOK«_»O, =∞##O K≥Ü«∞º_»O, [ÑÖ K≥Ü«∞º_»O Ü≥ÚHõ¯ LÑ¨Ü≥∂QÆO
Uq∞\’ J~° ÷ O KÕ ã ¨ ∞ HÀ=K« ∞ Û. JÖÏ K≥ Ü « ∞ º_» " Õ ∞ P^è • ºu‡Hõ ã¨ O ™ê¯~åÅ#∞
"Õ∞ÖÁ¯ÅÊ_®xH˜ W=fiQÆey# J`«∞º`«Î=∞"≥∞ÿ# „¿Ñ~°}. Hõ∆}HÍÅÑ¨Ù ã¨`åûOQÆ`«ºO D
Éèí=™êQÆ~åxfl ^•\˜ã¨∞ÎOk. ™êOQÆ`åºxH˜, ã¨Ç¨Ï"å™êxH˜ L#fl â◊H˜Î J@∞=O\˜k.
HÍ|\˜ì FOHÍ~åxfl [Ñ≤OK«_»O, ^•x ÉèÏ"åxfl =∞#ã¨∞ûÖ’ =∞##O KÕã¨∞HÀ=_»"Õ∞
=∞#O =∞# =∞#ã¨∞ûÅÖ’ KÕÜ«∞QÆey# ã¨`åûOQÆ`«ºO. =ÚO^Œ∞ J^èŒºÜ«∞#O
K≥Ü«∞ºO_ç. P `«~°∞"å`« K«kq# q+¨Ü«∂xfl ^è•ºxOK«O_ç. P q^èŒOQÍ g∞‰õΩ
"≥Å∞QÆ∞ HõxÑ≤ã¨∞ÎOk, P`å‡#∞Éèí∂u HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok.
FOHÍ~åxfl ã¨‡iã¨∞Î#flÑ¨C_»∞ ^•x ÉèÏ"åxfl ‰õÄ_® =∞##O K≥Ü«∂ºe. PÃÑ·#,
^Œ∞+¨µìÅ ™êOQÆ`åºxfl q_çzÃÑ@ìO_ç. ZO^Œ∞HõO>Ë áê`«QÍÜ«∂Å =∞K«ÛÅ∞ WOHÍ
q∞yÖË L<åfl~Ú. P Ñ¨ÙO_»∞¡ u~°QÆÉˇ@ì_®xH˜ ^Œ∞+¨ì™êOQÆ`«ºO XHõ¯\˜ KåÅ∞. W^Õ
q^èŒOQÍ ã¨`åûOQÆ`«ºO =∞#Ö’ x„^•}"≥∞ÿ=Ù#fl =∞Oz `«ÅÑ¨ÙÅ#∞ "≥eH˜fã¨∞ÎOk.
„Ñ¨ÑÖK«OÖ’ ™ê^èŒ∞™êOQÆ`«ºO Hõ<åfl Ñ¨q„`«"≥∞ÿ#k =∞~˘Hõ\ ˜ÖË^Œ∞. ZO^Œ∞HõO>Ë
=∞Oz `«ÅÑ¨ÙÅ∞ ^•x ^•fi~å |Ü«∞@‰õΩ "≥Å∞=_»`å~Ú.
FOHÍ~åxfl [Ñ≤Oz#Ñ¨C_»∞ =∞#O "≥Ú@ì"≥Ú^Œ@ QÆ=∞xOKÕ =∂~°∞Ê Uq∞@O>Ë
=∞#Ö’x P`«‡ ÑïjÅ<åâ◊H˜Î =∞iO`«QÍ ÃÑOá⁄O^Œ_»"Õ∞. ^•x`À Jxfl~°HÍÅ
=∂#ã≤Hõ, âßs~°Hõ J=~À^è•Å∞ Hõ#∞=∞~°∞ÔQ·áÈ=_»O "≥Ú^ŒÅ=Ù`«∞Ok.
27. LÑ¨K≥·`«#ºã≤÷uÖ’x =∞#ã¨∞û#∞ xÜ«∞O„uOK«_»O
=∞#ã¨∞û Ü≥ÚHõ¯ LÑ¨K`·≥ #« ºã≤u÷ x, K≥`· #« ºã≤u÷ x "Õ~∞° "Õ~∞° QÍ, ã¨Ê+Öì QÍ QÆ∞iÎOK«_O»
KåÖÏ Hõ+¨ìO. J~Ú`Õ =∞#‰õΩ#fl ã¨=∞ã¨º#∞ Ñï+¨¯iOK«_®xH˜ J@∞=O\˜ Ñ¨^•Å#∞
LÑ¨Ü∂≥ yOK«_O» H˘O`« ™œHõ~º° OQÍ LO@∞Ok. K≥`· #« ºã≤u÷ Ö’ =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O
KÕã∞¨ HÀ=_®xH˜ =∞#O JÅ=~°K∞« ‰õΩ<Õ „Hõ=∞tHõ} ∆ LÑ¨K`·≥ #« ºã≤u÷ Ö’x =∞#ã¨∞û g∞^Œ
‰õÄ_® H˘O`«=~°‰õΩ „Ñ¨ÉèÏ"åxfl K«∂Ñ¨Ù`«∞Ok. J^Õ q^èŒOQÍ LÑ¨K≥·`«#ºã≤÷uH˜
JÅ=~°z# „Hõ=∞tHõ}∆ K≥`· #« ºã≤u÷ g∞^Œ „Ñ¨ÉÏè "åxfl K«∂Ñ≤ã∞¨ OÎ k. J~Ú`Õ WO`«=~°‰Äõ
=∞#O K«iÛOz#^ŒO`å <Õ~°∞QÍ K≥·`«#ºã≤÷uÖ’x =∞#ã¨∞û‰õΩ ãÖ|OkèOz#^Õ.
WÑ¨C_»∞ =∞#O LÑ¨K`·≥ #« ºã≤u÷ Ö’x =∞#ã¨∞û g∞kH˜ ^Œ$+≤ì ™êi^•ÌO. ã¨ÇÏ¨ [OQÍ<Õ,
Wk K≥`· #« ºã≤u÷ Ö’x =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã∞¨ ‰õΩ<Õ „Ñ¨Ü∞« `åflÅ‰õΩ XHõ H˘#™êyOÑ¨Ù
=∂„`«"Õ∞. =∞#O^Œi rq`åÅÖ’ Hõ#Ñ¨_Õ XHõ qO`≥·# q+¨Ü«∂xfl QÆ=∞xOK«O_ç.
=∞#‰õΩ =∞Oz U^À `≥Å∞ã¨∞ – HÍh P Ñ¨xx K≥Ü«∞ºÖËO† =∞#‰õΩ K≥_»∞ U^À
‰õÄ_® `≥Å∞ã¨∞ – HÍh ^•xfl K≥Ü∞« º‰õΩO_® LO_»ÖOË . =∞#O =∞Oz=∞Oz x~°Ü ‚ ∂« Å∞
KåÖÏ<Õ fã¨∞‰õΩO\ÏO. HÍh =∞#‰õΩ `≥e¿ã Ö’Ñ¨Ö,Ë ÃÑ#∞ LÃÑÊ# =ÚO^Œ∞ xÅ∞=ÖËx
=∞\˜ìQÀ_»ÖÏQÍ, J=hfl H˘@∞ì‰õΩáÈ`å~Ú. ^•x`À =∞#O k¢QÍƒùOu K≥O^Œ∞`åO,
xã¨Ê $Ç¨Ï K≥O^Œ∞`åO.
D q+¨Ü«∂xfl *Ï„QÆ`«ÎQÍ ÑïjeOz#Ñ¨C_»∞ =∞#‰õΩ D „HÕk q+¨Ü«∂Å∞
J~°÷=∞=Ù`å~Ú. =∞#ã¨∞ûÖ’ XHõ ÉèÏQÆ"≥∞ÿ# K≥·`«#ºã≤÷uÖ’ =∞#O P x~°‚Ü«∂Å∞
fã¨∞‰õΩO@∞<åflO. =∞#"Õ∞ =∞# =∞#ã¨∞ûÖ’x =∞~˘Hõ ÉèÏQÆ"≥∞ÿ# LÑ¨K≥·`«#º ã≤÷u`À
"å\˜x HÍÅ~åã¨∞Î<åflO. D LÑ¨K≥·`«#º ã≤÷ux QÆ∞iOz =∞#‰õΩ `≥eã≤Ok KåÖÏ
`«‰õΩ¯=. JHõ¯_»O`å HÍ~°∞pHõ@∞¡ Hõ=Ú‡‰õΩx L<åfl~Ú.
=∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã∞¨ HÀ=_®xH˜ LÑ¨„Hõq∞Oz# Hõ} ∆ O #∞O_ô JO`«~`æ° "« ∞≥ #ÿ
ã¨=∞ã¨ºÅ`À =∞#O ã¨`«=∞`«"≥∞ÿáÈ`åO. H˘O`«HÍÅOáê@∞, =∞#O ZO`« Z‰õΩ¯=QÍ
„Ñ¨Ü«∞ufl¿ãÎ =∞# HõëêìÅ∞ JO`« Z‰õΩ¯= J=Ù`å~Ú. Pâ◊Û~°ºO`À, 'D =∞`«™ê^èŒ#Å∞
"≥Ú^ŒÅ∞ÃÑ\˜ì#Ñ¨Ê\˜ #∞Op <å Ñïã≤÷u =∞iO`« kQÆ*Ï~°∞`«∞#fl^Õ!— Jx =∞#efl
=∞#"Õ∞ „Ñ¨tflOK«∞‰õΩO\ÏO. Ñïã≤÷`«∞Å∞ WÖÏ L<åfl ã¨ˆ~ =∞#O PO^Àà◊#
K≥O^Œ=Åã≤# Ñ¨xÖË^∞Œ . WÖÏ [~°Q_Æ O» ã¨~fi° ™ê^è•~°}O. Jã¨Å∞ UO [~°∞QÆ∞`«∞#fl^À
K«∂^•ÌO! =∞#O Ñ¨xHõ@∞ìH˘x K≥·`«#ºã≤÷uÖ’x =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ"åÅx
„Ñ¨Ü∞« uflOz#Ñ¨C_»∞, =∞# LÑ¨K`·≥ #« ºã≤u÷ Ö’<Õ LO@∂, =∞#‰õΩ =ºuˆ~HõOQÍ Ñ¨xKÕ¿ã
â◊‰õΩÎÅ`À _èôH˘O\ÏO. =∞# Ñ¨Ó~°fiãÖ™ê¯~åÅ∞, áê`« `«ÅOÑ¨ÙÅ∞, *Ï˝Ñ¨HÍÅ∞,
ã¨fiÉèÏ"åÅ∞ – W"Õ D =ºuˆ~Hõ â◊‰õΩÎÅ∞. =∞#O Uk PÖ’zOz<å, Jk =∞#
=∞#ã¨∞û g∞^Œ â◊H˜Î=∞O`«"≥∞ÿ# XHõ K≥~°QÆx =Ú„^Œ#∞ "Õã¨∞ÎOk. K≥·`«#ºã≤÷ux =∞#O
™êfin#è O KÕã∞¨ HÀ=_®xH˜ „Ñ¨Ü∞« uflOz#Ñ¨Ù_»∞, D =Ú„^ŒÅ∞ LÑ¨K`·≥ #« ºã≤u÷ Ö’ #∞Oz
ÃÑ·H˜ÖËz HÍ~°º~°∂ÑÖ ^•ÅÛ_®xH˜ „Ñ¨Ü«∞ufl™êÎ~Ú. P Ñïã≤÷uÖ’, ZÑ¨C_≥·`Õ
K≥·`«#ºã≤÷uÖ’ L#fl =∞# PÖ’K«#Å‰õΩ Wq ãïÑ¨_»"À JÑ¨C_»∞ =∞#ã¨∞ûÖ’
ãÖÑ¶¨∞~°¬} "≥Ú^ŒÅ=Ù`«∞Ok.
D LÑ¨K`·≥ #« ºã≤u÷ Wà◊§Ö’ LO_Õ <ÕÅ=∂oQÆ ÖÏO\˜k. ^•xfl â◊√„ÉèOí KÕÜ∞« _®xH˜
|Ü«∞Å∞^Õi#O`« =~°‰Äõ , ^•xÖ’ ZO`« K≥`Î« ¿Ñ~°∞‰õΩxáÈ~Ú LO^À g∞‰õΩ `≥eÜ«∞^Œ∞.
P Ñ¨x „áê~°OaèOKÕ =ÚO^Œ∞ ^•xÖ’ Z@∞=O\˜ ™ê=∂#∞ LO^À, Z@∞=O\˜
Ñ¨Ù~°∞QÆ∞Ñ¨Ù„\Ï L<åflÜ≥∂ ‰õÄ_® g∞‰õΩ `≥eÜ«∞^Œ∞. WHõ XHõ™êi "≥Ú^ŒÅ∞ÃÑ\ÏìHõ,
Jk ZO`«H© `≥=∞ÅHõ, `«fi~°Ö’<Õ h~°ãÖ =zÛ, J~åúO`«~°OQÍ PÑ≤"Õ™êÎ~°∞. WHõ P
<ÕÅ=∂oQÆ JÖÏˆQ q∞yeáÈ`«∞Ok. WHõ Jk ZÑ¨Ê\˜H© LÑ¨Ü≥∂QÆÑ¨_»^Œ∞. HÍh,
ZÑ¨Ê\˜=~°‰Äõ D LÑ¨K`·≥ #« ºã≤u÷ J<Õ <ÕÅ=∂oQÆ#∞ â◊√„ÉèOí K≥Ü∞« º"≥∂, JO`«=~°‰Äõ
K≥·`«#º ã≤÷uÖ’ L#fl =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_»O QÆ∞iOz x|ƒ~°OQÍ
LO_»ÖË=Ú. HÍ|\˜ì `«Ñ¨ÊxãïQÍ =∞#ã¨∞ûÖ’x D pHõ\ ˜=¸Åefl â◊√„ÉèíO KÕ¿ã
Ñ¨^Œúux =∞#O Hõ#∞Q˘#=Åã≤O^Õ. P Ñ¨x K≥Ü«∞º_»O ZÖÏ?
XHõ ã≤~å|∞_çx¤ â◊√„ÉèOí K≥Ü∂« ºÅ#∞‰õΩ<åfl~#° ∞HÀO_ç! ZÖÏ KÕ™êÎ~∞° ? =∞Ozhà◊§x
P |∞_ç¤Ö’ áÈ™êÎ~°∞. Ö’Ñ¨Å ZO_çáÈ~Ú# ã≤~å hà◊§Ö’ <åx, Hõiy# H˘nÌ #Å¡QÍ
L#fl h~°∞ |Ü«∞@‰õΩ =ã¨∞OÎ k. „Hõ=∞„Hõ=∞OQÍ |Ü«∞@‰õΩ =KÕÛ h\˜ ~°OQÆ∞ `«Q∞Æ `æ ∞« Ok.
z@ìz=~°‰õΩ ã≤~å~°OQÆ∞ U =∂„`«O ÖË‰õΩO_® ã¨fiK«Ûù"≥∞ÿ# h~°∞ =∂„`«"Õ∞ ã≤~å|∞_ç¤Ö’
#∞Oz |Ü«∞@‰õΩ =ã¨∞ÎOk. áÈã≤# =∞Oz h~°∞ áÈã≤#>Ëì |Ü«∞@‰õΩ ~å=_»O
"≥Ú^ŒÅ=Ù`«∞Ok.
JÖÏˆQ LÑ¨K`·≥ #« ºã≤u÷ Ö’ L#fl =∞#ã¨∞ûx â◊√„ÉèOí K≥Ü∞« º_®xH˜ ^•xÖ’ Ñ¨q„`«"∞≥ #ÿ
PÖ’K«#Å#∞ áÈÜ«∞_»O J<Õk XHõ Ñ¨^Œúu. P Ñ¨q„`«"≥∞ÿ# PÖ’K«#Å#∞ =∞#
=∞#ã¨ ∞ û Ö’Ö’`« ∞ Å‰õ Ω K˘K« ∞ Û‰õ Ω áÈx"åfie. D Ñ¨ q „`« " ≥ ∞ ÿ # PÖ’K« # Å∞
=∞Ozh\˜ÖÏQÍ Ñ¨xKÕ™êÎ~Ú. J~Ú`Õ ^•x=Å¡, #Å¡\ ˜ =ÚiH˜h~°∞ ÖÏO\˜ K≥_»∞
PÖ’K«#Å∞ =∞#Ö’Oz |Ü«∞@Ñ¨_»_»O K«∂ã≤ ÉˇkiáÈ‰õÄ_»^Œ∞. Ñ¨@∞ìq_»∞=‰õΩO_®
=∞#ã¨∞û#∞ Ñ¨q„`«"≥∞ÿ# PÖ’K«#Å`À xOÑ¨_»O H˘#™êy¿ãÎ XHÍ<˘Hõ ã¨=∞Ü«∂xH˜
Ñ¨q„`«"≥∞ÿ# PÖ’K«#Å∞ =∂„`«"Õ∞ =∞#Ö’ #∞Oz |Ü«∞@‰õΩ ~å=_»O QÆ=∞x™êÎO.
JÑ¨C_»∞ LÑ¨K≥·`«#ºã≤÷uÖ’ L#fl =∞#ã¨∞û â◊√„ÉèíÑ¨_çO^Œx =∞#O „QÆÇ≤ÏOK«=K«∞Û.
PÃÑ·# K≥·`«#ºã≤÷uÖ’x =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_»O ÃÑ^ŒÌ Hõ+¨ìO HÍ^Œ∞.
J~Ú`Õ D LÑ¨K`·≥ #« ºã≤u÷ Ö’ L#fl =∞#ã¨∞û#∞ XHõ '^Œ∞+¨Éì Ïè "åÅ pHõ\ H˜ ˘@∞ì—QÍ<Õ
=∞#O ÉèÏqOK«#=ã¨~°O ÖË^Œ∞. D LÑ¨K≥·`«#ºã≤÷u =∞#O WO`«‰õΩ Ñ¨Ó~°fiO KÕã≤#
=∞OzÑ¨#∞Å∞, =∞Oz PÖ’K«#Å∞, J#∞Éèí"åÅ∞, g@xflO\˜ =Ú„^ŒÅ#∞ ‰õÄ_®
q`«Î<åÅ ~°∂ÑÖÖ’ xÅ∞= KÕã≤ LOK«∞`«∞Ok. JO^Œ∞KÕ`« =∞#ã¨∞ûÖ’x LÑ¨K≥·`«#º
ã≤÷uÖ’<Õ =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_®xH˜ HÍ=Åã≤# ã¨Ç¨Ü«∞O, =ºuˆ~Hõ`«
Ô~O_»∂ xÅ∞=KÕã≤ L<åfl~Ú. P =ºuˆ~Hõ`«#∞ `«yæOz, ã¨Ç¨Ü«∞Ñ¨_Õ ÉèÏQÍxfl
ÃÑOá⁄OkOK«_»"Õ∞ =∞#O K≥Ü«∞º=Åã≤# Ñ¨x. ÉèíQÆ=næ`«Ö’ NHõ$+¨µ‚_»∞ J~°∞˚#∞}˜‚
WÖÏ J#∞#~ÚOKå_»∞: ''^•i`«Ñ≤Ê# Ü≥∂y ZÅ¡HÍÅO ÉÏ^èŒÅÖ’<Õ =Úxy áÈ_»∞.
J`«_»∞ KÕã≤# =∞OzÑ¨x =∞#ã¨∞ûÖ’ xÅ∞= KÕÜ«∞|_»∞`«∞Ok. HõhãÖ `«~°∞"å`«
[#‡ÅÖ’<≥·<å `«# Ñ¨Ó~°fi[#‡ÅÖ’x =∞Oz |∞kú J`«xH˜ uiy HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok——
(w`« 6:43). Ñ¨Ó~°fi[#‡ÅÖ’ ãÖáêkOz# D =∞Oz|∞kú`À HõeˆQ HõÅ~ÚHõ
„Ñ¨ã¨∞Î`« [#‡Ö’ =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_®xH˜ KÕã¨∞Î#fl „Ñ¨Ü«∞`åflÅ‰õΩ U^À
`≥eÜ«∞x XHõ |Å"≥∞ÿ#â◊H˜ÎQÍ `À_»Ê_»∞`«∞Ok. Ñ¨Ó~°fi[#‡Ö’ Pi˚Oz# D |∞kú
ZHõ¯_» LO@∞Ok Jx J_çy`Õ Jk LÑ¨K`·≥ #« ºã≤u÷ Ö’x =∞#ã¨∞ûÖ’<Õ Jx „QÆÇÏ≤ OKåe.
HÍ|\˜ì, =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_®xH˜ HÍ=Åã≤# Ju=ÚYº"≥∞ÿ# Ñ¨x
LÑ¨K≥·`«#ºã≤÷uÖ’x =∞#ã¨∞ûÖ’<Õ [~°QÍe. J^Õ ã¨=∞Ü«∞OÖ’, =∞#ã¨∞û KÕ~°∞HÀQÆÅ
`«∞sÜ«∞ã≤÷u J~Ú# ã¨=∂kèã≤÷ux =∞# rq`«ÅHõ∆ ºOQÍ ÃÑ@∞ìHÀHõáÈ`Õ K≥·`«#º,
LÑ¨K≥·`«#ºã≤÷`«∞ÅÖ’ L#fl =∞#ã¨∞û#∞ x[OQÍ ™êfinè#O KÕã¨∞HÀÖËO. =∞#ã¨∞û
ã¨=∂kèã≤÷ux J#∞Éèí∂u K≥Ok#Ñ¨C_»∞, ÖË^• ÉèíQÆ=`åûH∆Í`å¯~åxfl á⁄Ok#Ñ¨C_»∞
=∂„`«"Õ∞ =∞#ã¨∞ûÖ’ PO^Àà◊##∂, JâßOuh HõÅ∞QÆ*Ë¿ã ~åQÆ^ÕfiëêÅ∂, „Éèí=∞Å∂
Ñ¨ÓiÎQÍ x~°∂‡eOÑ¨|_»`å~Ú.
HÍ|\˜ì, =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_»O QÆ∞iOz =∞#O KÕ¿ã „Ñ¨Ü«∞`åflÅ∞
XHõ"≥·Ñ¨Ù LÑ¨K≥·`«#º ã≤÷ux, =∞~˘Hõ"≥·Ñ¨Ù =∞Ç¨K≥·`«#º ã≤÷u J~Ú# ã¨=∂kèx
PÅO|#QÍ fã¨∞H˘x =ÚO^Œ∞‰õΩ ™êyáÈ"åe. =∞~˘Hõ=∂@Ö’ K≥áêÊÅO>Ë =∞#
=∞#∞QÆ_»ÜÕ∞ D =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞H˘<Õ „Ñ¨Ü«∞`«flO`À =Ú_çÑ¨_ç LOk. D
Ñ¨x ™ê^è•~°}"≥∞ÿ#k HÍ^Œh, Jáê~°"≥∞ÿ#^Œh q"ÕHÍ#O^Œ ™êfiq∞ ¿Ñ~˘¯O@∂, nx
J^èŒºÜ«∞<åhfl, nxfl ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_®xH˜ KÕ¿ã „Ñ¨Ü«∞`åflÅ#∂ =∞#ã¨∞û Ü≥ÚHõ¯
K≥·`«#ºã≤÷uH˜ =∂„`«"Õ∞ ZO^Œ∞‰õΩ Ñïq∞`«O K≥Ü«∞º‰õÄ_»^À É’kèOKå~°∞:
=∞#O ™êkèOK«=Åã≤# D Ñ¨x Jáê~°"≥∞ÿ#k. (LÑ¨K≥·`«#ºã≤÷u)Ö’ =Úxy
L#fl PÖ’K«#Å∞ q™êÎ~°OQÍ L<åfl~Ú. Jq "å@O`«@ J"Õ Ñ¨xKÕã¨∞Î<åfl~Ú.
"≥Ú@ì"≥Ú^Œ@ =∞#O K≥Ü«∂ºeû# Ñ¨x "å\˜ ™êfinè<åxH˜ „Ñ¨Ü«∞uflOK«_»"Õ∞. =∞#O
XHõ K≥_»¤Ñ¨xx KÕ¿ãÎ ^•xx K≥·`«#ºã≤÷uÖ’<Õ KÕã¨∞Î<åflO. ^•xÖ’ ãÖ^ÕÇ¨ÏO ÖË^Œ∞.
J~Ú`Õ P K≥_»¤Ñ¨xH˜ HÍ~°}O LÑ¨K≥·`«#ºã≤÷u Ü≥ÚHõ¯ JQÆ∞Ñ≤OK«x, JO`«∞zHõ¯x
Ö’`«∞Ö’¡ Ñ¨Ù\˜ìOk. JO^Œ∞KÕ`«<Õ Jk JO`« â◊H˜Î=∞O`«"≥∞ÿ#k.
Hõ#∞Hõ<Õ q"ÕHÍ#O^Œ ™êfiq∞ D LÑ¨K≥·`«#ºã≤÷uÖ’ L#fl =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O
KÕã¨∞HÀ=_»O Ü≥ÚHõ¯ „áê=ÚYº`«#∞ <˘H˜¯=HÍ¯}ÕKå~°∞. WHõ¯_» K≥·`«#ºã≤÷uÖ’x
=∞#ã¨∞û‰õÄ, LÑ¨K≥·`«#ºã≤÷uÖ’x =∞#ã¨∞û‰õÄ =∞^èŒº Z@∞=O\˜ `Õ_®#∂ =∞#O
QÆ∞iÎOK«_O» ÖË^∞Œ . ^•xH˜QÅÆ HÍ~°}ÏÅ∞ u~°∞QÆ∞ÖËx=x "Õ~ˆ „Ñ¨`ºÕ HõOQÍ K≥ÑÊ¨ #=ã¨~O°
ÖË^Œ∞. q"ÕHÍ#O^Œ ™êfiq∞ WOHÍ WÖÏ É’kèOKå~°∞:
PK«~°}Ï`«‡Hõ =∞#ã¨Î`«Î fiâßGO "≥Ú@ì"≥Ú^Œ@ D LÑ¨K≥·`«#ºã≤÷ux J^Œ∞Ñ¨ÙÖ’H˜
`≥K«∞ÛHÀ=∞x ã¨∂zã¨∞ÎOk. Jk =∞#O K≥Ü«∞ºQÆey# Ñ¨<Õ#x =∞#‰õΩ `≥Å∞ã¨∞.
ZO^Œ∞‰õΩ? ZO^Œ∞HõO>Ë LÑ¨K≥·`«#ºã≤÷uH˜ HÍ~°}O K≥·`«#ºã≤÷uÖ’ L#fl =∞#¿ãû Hõ^•!
D LÑ¨K≥·`«#ºã≤÷uÖ’ D<å_»∞ =∞#O K«∂¿ã PÖ’K«#Å∞ WO`«‰õΩ Ñ¨Ó~°fiO
K≥·`«#ºã≤÷uÖ’ =∞#O KÕã≤# PÖ’K«#ÖË. JÖÏ K≥·`«#ºã≤÷uÖ’ `«Ü«∂Ô~·# P ÅHõ∆ÖÏk
áê`« PÖ’K«#Å∂, áê`« Ñ¨#∞Å∂, LÑ¨K≥·`«#ºã≤÷uÖ’xH˜ =Úxy, =ÚiyáÈÜ«∂~Ú.
=∞#O "å\˜x K«∂_»ÖË=Ú. Jq JHõ¯_» L<åflÜ«∞x =∞#‰õΩ `≥eÜ«∞^Œ∞. "å\˜x
=∞#O =∞iÛáÈÜ«∂O. HÍh XHõ q+¨Ü«∞O QÆ∞~°∞ÎOK«∞HÀO_ç. P LÑ¨K≥·`«#ºã≤÷uÖ’
K≥_»¤ â◊‰õΩÎÅ∞ ^•y L#fl>Ëì =∞Oz â◊‰õΩÎÅ∞ ‰õÄ_® L<åfl~Ú. *Ë|∞Ö’ ^•z ÃÑ\˜ì#@∞ì
=∞# ^ŒQÆæ~° KåÖÏ =ã¨∞Î=ÙÅ∞<åfl~Ú. =∞#O "å\˜x =∞iÛáÈÜ«∂O. "å\˜x QÆ∞iOz
HõhãÖ PÖ’zOK«O. "å\˜Ö’ KåÖÏ=~°‰õΩ ‰õΩo§áÈ~Ú x[OQÍ<Õ „Ñ¨=∂^ŒHõ~°OQÍ
`« Ü « ∂ ~° Ü « ∂ º~Ú. =∂#"åo <åâ◊ < åxfl H˘x`Õ Q Æ e y# D PÖ’K« # Å∞
LÑ¨K≥·`«#ºã≤÷uÖ’ #∞Oz U^À XHõ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ |Ü«∞@‰õΩ "≥Å∞=_»`å~Ú. HÍ|\˜ì,
x["≥∞ÿ# =∞#ã¨Î`«Î fiâß¢ã¨ÎO P LÑ¨K≥·`«#ºã≤÷uÖ’x PÖ’K«#Å#∞ K≥·`«#ºã≤÷u Ü≥ÚHõ¯
J^Œ ∞ Ñ¨ Ù Ö’H˜ `Õ = _®xH˜ „Ñ¨ Ü « ∞ uflã¨ ∞ Î O k. Ñ¨ i Ñ¨ Ó ~° ‚ " ≥ ∞ ÿ # Ñ¨ Ù ~° ∞ +¨ µ }˜ ‚
Ñ¨Ù#~°∞r˚qOÑ¨*ËÜ«∞_»"Õ∞ D =∞Ç¨Ï`«Î~°HÍ~°ºO Ü≥ÚHõ¯ ÅHõ∆ ºO. `«^•fi~å, `«#
=∞#ã¨∞û#∞ ãÖÑ¨Ó~°‚OQÍ ™êfinè#OÖ’ LOK«∞‰õΩ#fl XHõ nè~À^•`«∞ÎxQÍ J`«}˜‚
`«Ü«∂~°∞K≥Ü«∂ºe. z=~°‰õΩ =∞# â◊s~åÅÖ’ JxÜ«∞O„u`«OQÍ HõkÖË HÍÖËÜ«∞O
"≥Ú^ŒÖˇ·# J=Ü«∞"åÅ∞ ‰õÄ_® =∞#O K≥Ñ≤Ê#@∞ì q<Õ q^èŒOQÍ KÕÜ«∞=K«∞Û.
HÍh D LÑ¨K≥·`«#ºã≤÷ux xÜ«∞O„uOK«_»O`À<Õ =∞# Ñ¨x Ñ¨ÓiÎ J~Ú#@∞ì
HÍ^Œ∞. WOH˘OK≥O q∞ye LO@∞Ok. q"ÕHÍ#O^Œ ™êfiq∞ ^•xfl QÆ∞iOz WÖÏ
É’kèOKå~°∞:
D LÑ¨K≥·`«#ºã≤÷ux ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_»O =∞# J^èŒºÜ«∞#OÖ’ "≥Ú^Œ\ ˜ ÉèÏQÆO.
D ã≤÷ux ^•\˜áÈ=_»O Ô~O_»= ÉèÏQÆO. LÑ¨K≥·`«#ºã≤÷ux QÆ∞iOz K≥Ü«∂ºeû#
Ñ¨x K≥·`«#ºã≤÷uH˜ „HÕ^Œ∞QÍ L#fl@∞¡QÍ<Õ, K≥·`«#ºã≤÷uH˜ ÃÑ·#=Ù#fl =∞Ç¨K≥·`«#ºã≤÷u
HÀãÖ K≥Ü«∞º=Åã≤# Ñ¨x =∞~˘Hõ\ ˜ LOk. =∂#=Ù_»∞ ZÑ¨C_≥·`Õ P =∞Ç¨K≥·`«#ºã≤÷ux
JO^Œ∞‰õΩO\Ï_À JÑ¨C_»∞ q=Ú‰õΩÎ_Ò`å_»∞. ^≥·=`åfixfl á⁄O^Œ∞`å_»∞. =∞~°}O
J=∞$`«`«fi=∞=Ù`«∞Ok. |ÅÇ‘Ï#`«Å∞QÍ L#fl PÖ’K«#Å∞ J#O`«"≥∞ÿ# â◊H˜ÎQÍ
~°∂áêO`«~°O K≥O^Œ∞`å~Ú. W#∞Ñ¨ ãÖÔHà◊√§ `≥yáÈ~Ú ¿ãfiK«Ûù‰õΩ ^•i W™êÎ~Ú.
K≥·`«#ºã≤÷uH˜ Jf`«"≥∞ÿ# P J#O`«Ö’Hõ"Õ∞ =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_»O Ü≥ÚHõ¯
JOu=∞ ÅHõ∆ ºO.
ÃÑ· É’^èŒ##∞ ãïQÍ J~°÷O KÕã¨∞HÀ=_®xH˜ PÜ«∞# WOHÍ WÖÏ K≥áêÊ~°∞:
HÍ|\˜ì, =∞#O Ô~O_»∞ "≥·Ñ¨ÙÖÏ Ñ¨xK≥Ü«∂ºe. "≥Ú^Œ@ W_», Ñ≤OQÆà◊ J<Õ Ô~O_»∞
„Ñ¨"åÇ¨Å#∞ ãïQÍ Ñ¨xKÕ~ÚOK«_»O ^•fi~å K≥·`«#ºã≤÷uÖ’ [iˆQ Ñ¨xx ™êfinè#O
KÕã¨∞HÀ=_»O. PÃÑ·# K≥·`«#ºã≤÷ux ‰õÄ_® ^•\˜áÈ=_»O.
KåÖÏHÍÅO P`«‡g∞^Œ =∞#ã¨∞û#∞ UHÍ„QÆO K≥Ü«∞º_»O ™ê^èŒ# KÕã≤# `«~°∞"å`«
D ã¨`åºxfl Z=~°∞ KÕ~°∞H˘O\Ï_À J`«_Õ Ü≥∂y Jx âßG„QÆO^ä•Å∞ Ñ¶¨∞’+≤ã¨∞Î<åfl~Ú.
D ã≤÷uÖ’ ã¨∞+¨µ=∞fl <å_ç `≥~°∞K«∞‰õΩO@∞Ok. D H˘`«Î =∂~°æOÖ’H˜ WO`«‰õΩ=ÚO^Œ∞
Z#fl_»∂ Z@∞=O\˜ „Ñ¨"åÇ¨ÏO *Á~°|_»ÖË^Œ∞. XHõ H˘`«Î „Ñ¨"åÇ¨ÏO WÑ¨C_»∞ nxÖ’H˜
^•i fã¨∞ÎOk. (TÇ¨`«‡Hõ"≥∞ÿ# ÉèÏ+¨Ö’ ^•xfl =i‚Oz#Ñ¨Ù_»∞) Jk „Hõ=∞OQÍ
ÃÑ·H˜ÖËz qq^èŒ Ñ¨^•‡Å#∞ `å‰õΩ`«∂ áÈ~Ú z=~°‰õΩ "≥∞^Œ_»∞#∞ KÕ~°∞`«∞Ok. JÑ¨C_»∞
Ü≥∂y `«# x[`«`«Î fi"≥∞ÿ# k=º`åfixfl, JO>Ë `å<Õ ÉèíQÆ=O`«∞}‚x `≥Å∞ã¨∞‰õΩO\Ï_»∞.
ÃÑ·# K≥Ñ≤Ê# ãÖ^Œ~°ƒùO '~å[Ü≥∂QÆ ™ê^èŒ#— J~Ú# '„áê}ÏÜ«∂=∞O— ^•fi~å
'‰õΩO_»ex—x "Õ∞ÖÁ¯ÅÊ_®xH˜ ãÖ|OkèOzOk. Jk =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O
KÕã¨∞HÀ=_®xH˜ XHõ ™ê^èŒ#O. J~Ú`Õ „áê}ÏÜ«∂=∂xfl, =∞#O WO`«‰õΩ =ÚO^Œ∞
K≥ÑC¨ ‰õΩ#fl@∞ì, J#∞Éè=í A˝_#·≥ QÆ∞~°∞=Ù ã¨=∞HõO∆ Ö’ <Õ~∞° ÛHÀ"åe. J@∞=O\˜ QÆ∞~°∞=Ù
^˘~°H_õ O» JO`« ã¨∞ÅÉèOí HÍ^Œ∞. ^•xfl KÕÜ∞« QÆÅ ã¨=∞~°∞Å÷ ∞, x[OQÍ <Õ~∞° ÛHÀ"åÅ#fl
z`«Îâ◊√kú L#fl"å~°∞, J#∞Éèí=A˝_≥·# QÆ∞~°∞=Ù ^˘iH˜# J^Œ$+¨ì=O`«∞Å∞, ^•xfl
<Õ~°∞ÛHÀ=K«∞Û. ^•x=Å¡ =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_»OÖ’ "åi Ñ¨x
ã¨∞ÅÉèí=∞=Ù`«∞Ok. J~Ú`Õ =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_®xH˜ `«O\ÏÅ∞Ñ¨_Õ
"åiÖ’ Z‰õΩ¯=âß`«O [<åxH˜ ^•xH˜ ãïÑ¨_Õ "å`å=~°}O ^˘~°H^õ ∞Œ . HÍÅ∞+¨ºO`À,
á⁄QÆ=∞OK«∞`À xO_ç LO@∞#fl =∞# P^è∞Œ xHõ #QÆ~åÅ∞, Ñ¨@}ì ÏÖË nxH˜ L^•Ç¨Ï~°}.
ÃÑ·QÍ "åiH˜ J#∞Éèí=A˝_≥·# QÆ∞~°∞=Ù ‰õÄ_® ^˘~°HõHõáÈ=K«∞Û. Hõ#∞Hõ "åiÖ’
Z‰õΩ¯=âß`«O „áê}ÏÜ«∂=∞O ZO`« K«Hõ¯QÍ Ñ¨xKÕÜ«∞QÆÅ^À JO`« ã¨=∞~°÷"≥∞ÿ# "Õˆ~
Ñ¨^Œú`«∞Å#∞ J#∞ãïOK«_»"Õ∞ `«y# =∂~°æO. qâßfiãÖ`À, z`«Îâ◊√kú`À ™ê^èŒ# KÕ¿ãÎ
Wq ‰õÄ_® JO`« K«Hõ¯QÍ#∂ Ñ¨xKÕÜ«∞QÆÅ=Ù. FOHÍ~°O Ü≥ÚHõ¯ J~å÷xfl =∞#ã¨∞ûÖ’
^è•ºxã¨∂Î [Ñ≤OK«_»O D Ñ¨^Œú`«∞ÅÖ’ JxflO\˜Hõ<åfl ã¨=∞~°÷OQÍ Ñ¨xKÕã¨∞ÎOk.
D x„kã¨∞Î#fl P^è•ºu‡Hõâ◊H˜Î – ‰õΩO_»ex – "Õ∞Å∞‰õΩ#flÑ¨C_»∞, ZO`À
Hõ+¨ì™ê^èŒº"≥∞ÿ# LÑ¨K≥·`«#ºã≤÷uÖ’x =∞#ã¨∞û ™êfinè#=∞=Ù`«∞Ok. J~Ú`Õ, x*ÏxH˜,
~å[Ü≥∂QÆOÖ’ K≥ÑÊ≤ # q^èOŒ QÍ ‰õΩO_»exx "Õ∞ÖÁ¯ÅÊ_»O JkèHãõ O¨ MÏº‰õΩÅ‰õΩ JO`«
ã¨∞ÅÉèíOQÍ ™ê^èŒº=∞ÜÕ∞º Ñ¨x HÍ^Œ∞. J^Œ$+¨ì=âß`«∂Î D P^è•ºu‡Hõâ◊H˜Îx – JO>Ë
‰õΩO_»exx – "Õ∞ÖÁ¯ÅÊ_®xH˜ WOHÍ J<ÕHõ Ñ¨^Œú`«∞Å∞<åfl~Ú.
N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ WÖÏ É’kèOKå~°∞:
P^è•ºu‡Hõ K≥·`«#ºO Ñ¨Ùã¨ÎHÍÅ∞ K«kq#O`« =∂„`å# "Õ∞Å∞HÀ^Œ∞. ^Õ=Ù}˜‚
„áêi÷OKåe. ZÑ¨C_≥·`Õ ™ê^èŒ‰õΩ_»∞ ÉèíQÆ=O`«∞_ç HÀãÖ Jq∞`«OQÍ P~å@Ñ¨_»`å_À
JÑ¨C_»∞ ‰õΩO_»ex "Õ∞ÖÁ¯O@∞Ok.
...ÉèíH˜Î=∂~åæxfl J#∞ãïOK«_»O ^•fi~å ‰õΩO_»ex `«fi~°QÍ "Õ∞ÖÁ¯O@∞Ok.
XHõ ~ÀA XHõ t+¨µº_»∞ „|Ç¨‡#O^Œ ™êfiq∞x, '=∞Ç¨Ï~å*ò! ‰õΩO_»exx
"Õ∞Å∞H˘e¿Ñ^≥ÖÏ?— Jx „Ñ¨tflOKå_»∞. ™êfiq∞ WÖÏ ã¨=∂^è•#O K≥áêÊ~°∞:
KåÖÏ=∞Ok KåÖÏ ~°HÍÅ ™ê^èŒ#Å#∞ ã¨∂z™êÎ~°∞. HÍh, ÉèíQÆ=O`«∞x <å=∂xfl
[Ñ≤Oz, ^è•ºxOK«_»"Õ∞ ãïÜ≥ÿ∞# Ñ¨^Œúu Jx <å qâßfiãÖ. ÉèíQÆ=O`«∞x <å=∂xfl
ZÅ¡"Õà◊ÖÏ ã¨‡iOK«_»O, [ÑÖ KÕÜ«∞_»O, ^•x<Õ ^è•º#O KÕÜ«∞_»O D HõeÜ«ÚQÍxH˜
„Ñ¨`ÕºHõOQÍ K≥Ñ¨Ê|_ç# Ñ¨^Œú`«∞Å∞. nxHõ#fl ã¨∞ÅÉèí"≥∞ÿ# P^è•ºu‡Hõ ™ê^èŒ# =∞~˘Hõ\ ˜
ÖË^Œ∞. HÍh ^è•º<åxH˜ KÕ^À_»∞QÍ =∞O„`åxfl [Ñ≤OK«_»O [~°QÍe.
P q^èŒOQÍ, ÉèíH˜Î=∂~°æ™ê^èŒ#Öˇ·# „áê~°÷#, ÉèíQÆ=<åfl=∞ [ÑÖ, ^è•º#O =Å#
=∞#Ö’x P^è•ºu‡Hõ â◊H˜Î "Õ∞ÖÁ¯O@∞Ok. D "Õ∞ÖÁ¯#fl â◊H˜Î LÑ¨K≥·`«#ºã≤÷uÖ’x
=∞#ã¨∞û Ü≥ÚHõ¯ PO^Àà◊#Å#∞ ã¨∞ÅÉèíOQÍ ãÖÉÏoã¨∞ÎOk. HÍ|\˜ì Z=Ô~·<å ã¨ˆ~,
~å[Ü≥∂QÍxfl ™ê^èŒ# K≥Ü«∞º_»O ‰õΩ^Œ~°ÖË^Œ∞ HÍ|\˜ì `«=∞‰õΩ LÑ¨K≥·`«#ºã≤÷uÖ’x
=∞#ã¨∞û#∞ ™êfin#è O KÕã∞¨ HÀ=_»O ™ê^èºŒ OHÍ^Œx ÉèÏqOK«#=ã¨~O° ÖË^∞Œ . =Ú=∂‡\˜H©
P J=ã¨~°O ÖË<Õ ÖË^Œ∞! ZO^Œ∞HõO>Ë ÉèíQÆ=O`«∞x ¿Ñ~°∞ ã¨‡iOKÕ â◊H˜ÎÖËx "å~°∞ D
28. =∞#ã¨∞û KÕ¿ã =∂Ü«∞#∞ `≥Å∞ã¨∞HÀO_ç! 109
Éèí∂„Ñ¨ÑÖK«OÖ’ LO_»~°∞. J@∞=O\˜ "åÔ~=Ô~·<å á⁄~°áê@∞# LO>Ë "åiH˜ `«=∞
=∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞‰õΩ<Õ ã¨=∞Ü«∞O WOHÍ Pã¨#flO HÍÖË^Œ#fl=∂@.
28. =∞#ã¨∞û KÕ¿ã =∂Ü«∞#∞ `≥Å∞ã¨∞HÀO_ç!
=∞#ã¨∞û H˘xfl™ê~°∞¡ `«##∞ `å<Õ "≥∂ãÖ KÕã¨∞‰õΩO@∞Ok. LÑ¨K≥·`«#ºã≤÷uÖ’x
=∞#ã¨∞û K≥·`«#ºã≤÷ux =∂Ü«∞Ñ¨ÙK«∞Û`«∞Ok. ZÑ¨C_À XHõ Ñïã≤÷uÖ’ =∞#O XHõ
PHõ~°¬} KÕ`«<À, |ÅÇ‘Ï#`« KÕ`«<À ÉÏ^èŒÑ¨_»∞`«∂, ^•xfl =^ŒeOK«∞HÀ=_®xH˜
„Ñ¨Ü«∞uflã¨∞Î<åflO J#∞HÀO_ç. JHõ™ê‡`«∞ÎQÍ JÑ¨C_Õ =∞iO`« Hõ+¨ì"≥∞ÿ# Ñïã≤÷u =∞#
Hõà◊§ Z^Œ∞@ ™êH∆Í`«¯iã¨∞ÎOk. ^•xfl K«∂ã≤ =∞#O ÉèíÜ«∞Ñ¨_ç, 'J@∞=O\˜ Hõ+¨ìO
Z^Œ∞Ô~·`Õ <Õ<Õq∞ K≥Ü«∂ºe?— J#∞‰õΩO\ÏO. P q^èŒOQÍ Éèíq+¨º`«∞Î#∞ QÆ∞iOz
PÖ’zOK«_»O „áê~°OaèOz =∞# „Ñ¨ã¨∞Î`« Ñïã≤÷ux =∞iÛáÈ`åO. W@∞=O\˜
J*Ï„QÆ`«Î =Å¡ Z^Œ∞~°∞QÍ L#fl PHõ~°¬}Ö’ H˘@∞ì‰õΩáÈ`å=Ú.
D q^èŒOQÍ =∞#ã¨∞û á⁄_çKÕ "≥#∞fláÈ@¡#∞ `«@∞ìH˘<Õ^≥ÖÏ? HÍÅOÑ¨@¡ ã¨Ô~·#
J=QÍÇ¨Ï##∞ HõeÊOK«∞HÀ=_»O ^•fi~å =∞#O P Ñ¨x K≥Ü∞« º=K«∞Û. [~°‡h ^Õâã◊ ∞¨ _÷ #·≥
XHõ Ü≥∂y, 'g∞ã¨ì~ü ZMÏ~üì—, WÖÏ K≥áêÊ_»∞.
'D Hõ∆}Ñ¨Ù Ç¨Ï$^ŒÜ«∞OÖ’<Õ J#O`«HÍÅO Wq∞_ç LOk— Jx K≥áêÊ_»∞. „Ñ¨f
Hõ∆}=¸ x*ÏxH˜ 'D Hõ∆}"Õ∞— Jx =∞#O ã¨Ê+¨ìOQÍ „QÆÇ≤ÏOKåe. =∞#O D Hõ∆}O
Ñ¨@¡ *Ï„QÆ`«ÎÑ¨_ç`Õ Éèíq+¨º`«∞Î JO`«\ ˜ QÆ∞iOz *Ï„QÆ`«ÎÑ¨_»¤>Ëì. 'D Hõ∆}O— *Ï„QÆ`«Î
Ñ¨_ç`Õ KåÅ∞ =∞#O WOÔH#fl_»∂ P PHõ~°¬}Å‰õΩ ÖÁOyáÈ=Ú.
HÍ|\˜ì, =∞#O Z@∞=O\˜ Ñïã≤÷uÖ’ L<åfl ã¨ˆ~, „Ñ¨ã¨∞Î`« Hõ∆}OÖ’ Ñ¨@∞ì^ŒÅ`À,
ã≤÷~°OQÍ =∞# x~°‚Ü«∂Å‰õΩ Hõ@∞ì|_»QÆey`Õ KåÅ∞. =∞#O <≥QÆ∞æ`åO. Éèíq+¨º`«∞Î
J<Õk =∂Ü«∞. HÍ|\˜ì Éèíq+¨º`«∞Î HÀãÖ PO^Àà◊# K≥O^Œ∞`«∂, =~°Î=∂<åxfl =º~°÷O
K≥Ü«∞º_»O `≥eq`«‰õΩ¯=`«#O `«Ñ¨Ê =∞ˆ~g∞ HÍ^Œ∞.
P^è•ºu‡Hõrq`«O =∞# =ÚO^Œ∞OKÕ ã¨"åÅ∞ KåÖÏ ã¨~°à◊"≥∞ÿ#k. 'D XHõ¯ Hõ∆}O
=∞OzQÍ, x*Ï~Úf`À, huQÍ LO_ç, =∞#efl =∞#O J^Œ∞Ñ¨ÙÖ’ LOK«∞‰õΩO>Ë
KåÅ∞— J#fl^Õ P ã¨"åÅ∞. Jã¨Å∞ =∞#O PO^Àà◊# K≥O^Œ_®xH˜ D Hõ∆}O `«Ñ¨Ê
=∞~˘Hõ\ ˜ U=ÚOk?
29. ÃÑ·"å_çx #"Õ∞‡"åi^Õ ÃÑ·KÕ~Ú.
=∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_®xH˜ ãÖ|OkèOz#O`« =~°‰õÄ, ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚
#"Õ∞‡"åiH˜, P #=∞‡HõO ÖËx"åi HõO>Ë H˘O`« ÃÑ·KÕ~Ú LO@∞Ok. ÉèíQÆ=O`«∞x
g∞^Œ ZÑ¨C_≥`· Õ z`«âÎ √◊ kú`À qâßfi™êxfl ÃÑOá⁄OkOK«∞‰õΩO\Ï"≥∂ JÑ¨C_»∞ =∞#ã¨∞û#∞
™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_®xH˜ HÍ=Åã≤# â◊H˜Î=∞O`«"≥∞ÿ# ã¨Ç¨Ü«∞O =∞#H˜ Åaèã¨∞ÎOk.
ÉèíH˜Îx ™ê^èŒ# K≥Ü«∞º_»O =Å# ÉèíQÆ=O`«∞x HÀãÖ Ñ¨@∞ì^ŒÅ ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok. D
Ñ¨@∞ì^ÅŒ =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã∞¨ HÀ=_»OÖ’ HõeQˆ J_»O¤ ‰õΩÅ#∞ `˘ÅyOK«_O» Ö’
J^Œ∞ƒù`«OQÍ Ñ¨xKÕã¨∞ÎOk. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ WÖÏ K≥áêÊ~°∞:
ÃÑ^ŒÌÑ¨Ùe W`«~° [O`«∞=ÙÅ#∞ ux"Õã≤#@∞ì, D '^Õ=Ùx á⁄O^•Å<Õ Ñ¨@∞ì^ŒÅ
~°∂ÑÖÖ’x ÃÑ^ŒÌÑ¨Ùe— HÍ=∞„HÀ^è•Å#∞ ux"Õã¨∞ÎOk. XHõ™êi D q^èŒ"≥∞ÿ# Ñ¨@∞ì^ŒÅ
Ç¨Ï$^ŒÜ«∞OÖ’ ÃÑiy# `«~°∞"å`« HÍ=∞O, „HÀ^èŒO "≥Ú^ŒÖˇ·# =∞<ÀqHÍ~åÅ∞
=∂Ü«∞"≥∞ÿáÈ`å~Ú. Hõ$+¨µ‚_çÑ¨@¡ L#fl Ñ¨@∞ì^ŒÅ=Å¡ |$O^•=#OÖ’x QÀÑ≤HõÅ‰õΩ
J@∞=O\˜ =∞#óã≤÷u LO_Õk.
29. ÃÑ·"å_çx #"Õ∞‡"åi^Õ ÃÑ·KÕ~Ú 111
ZÑ¨C_≥`· Õ HÍ=∞O, „HÀ^èOŒ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ =∞<ÀqHÍ~åÅ∞ áÈ`åÜ≥∂ JÑ¨C_»∞ =∞#ã¨∞û
Ñ¨q„`«=∞=Ù`«∞Ok. Ñ¨q„`«"≥∞ÿ# =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_»O ã¨∞ÅÉèíO. HÍh
^Õ=Ùx g∞^Œ #=∞‡HõO ÖËx"å~°∞ nx HÀãÖ KåÖÏHÍÅO Hõ+¨ìÑ¨_®e. ZO^Œ∞HõO>Ë
"å~°∞ `«=∞ JÑ¨#=∞‡HÍxfl =^ŒeOK«∞‰õΩO>Ë `«Ñ¨Ê "åiÖ’ ^Õ=Ùx HÀãÖ Ñ¨@∞ì^ŒÅ
ÃÑOá⁄O^Œ^Œ∞. NHõ$+¨µ‚_»∞ WÖÏ É’kèOKå_»∞:
<å Éèí‰õΩÎ_≥·#"å_»∞, (=∞Ç¨Ï~°∞¬Å QÆ∞iOz "Õˆ~ K≥Ñ¨Ê#=ã¨~°O ÖË^Œ∞) `«#
WO„kÜ«∂Å#∞ Ñ¨ÓiÎQÍ J^Œ∞Ñ¨ÙÖ’ ÃÑ@ìÖËHõáÈ~Ú<å, WO„kÜ«∞ã¨∞MÏÅ∞ J`«}˜‚
pHÍ‰õΩ ÃÑ_»∞`«∞#flÑ¨C_»∞ ‰õÄ_®, <å g∞^Œ J`«xH˜ L#fl â◊H˜Î=∞O`«"≥∞ÿ# ÉèíH˜Î =Å¡<Õ
"å\˜H˜ ÖÁOyáÈ‰õΩO_® xÅ„^˘‰õΩ¯HÀQÆÅ∞QÆ∞`å_»∞. (N=∞^•ƒùQÆ=`«O 11:14–18).
ÉèQí =Æ O`«∞x g∞^Œ #=∞‡HõO L#fl"å_çH˜ =∞#ã¨∞ûÖ’ Ñ¨q„`«`« ZÖÏ HõÅ∞QÆ∞`«∞O^Œ#fl
q+¨Ü«∂xfl q=iOK«_»O ã¨∞ÅÉèíO. ZÑ¨C_≥·`Õ J`«_»∞ ÉèíQÆ=O`«∞x Ñ¨@¡ „¿Ñ=∞#∞
ÃÑOK«∞‰õΩO\Ï_À JÑ¨C_»∞ J`«x =∞#ã¨∞û ÉèíQÆ=O`«∞x QÆ∞iOKÕ PÖ’zOK«_»O
„áê~°Oaèã¨∞ÎOk. ZO^Œ∞HõO>Ë =∞#O ^Õxfl „¿Ñq∞™êÎ"≥∂ ã¨Ç¨Ï[OQÍ<Õ ^•x g∞^Õ
=∞#ã¨∞û#∞ UHÍ„QÆO KÕ™êÎO. =∞# =∞#ã¨∞û ^Õx g∞^Œ UHÍ„QÆ=∞=Ù`«∞O^À, ^•x
ÅHõ}∆ ÏÅ#∞ Ñ¨Ù}˜HÑ˜ Ù¨ K«∞Û‰õΩO\ÏO. HÍ|\˜ì ÉèQí =Æ O`«∞_ç g∞^Œ =∞# =∞#ã¨∞ûefl UHÍ„QÆO
KÕã#≤ Ñ¨C_»∞ ÉèQí =Æ O`«∞x ÅHõ}∆ ÏÅ#∞ ri‚OK«∞‰õΩO\ÏO. ÉèQí =Æ næ`« "å\˜<Õ '^≥g· ãÖÑ¨^—Œ
(^≥·=ÅHõ∆}ÏÅ∞) Jx ¿Ñ~˘¯Ok (w`« 16:1,2). Ç¨Ï$^ŒÜ«∞OÖ’ Ñ¨q„`«`«,
WO„kÜ«∞x„QÆÇÏ¨ O, „Ñ¨âßO`«`,« „HÀ^èOŒ ÖËHáõ È=_»O, K«ÑÅ¨ `«fiO ÖËHáõ È=_»O "≥Ú^ŒÖ#·ˇ
^≥g· ÅHõ} ∆ ÏÅ#∞ x["≥∞#ÿ ÉèQí =Æ ^Œƒ‰ù Ωõ _Î ∞» Z@∞=O\˜ „â◊=∞ Ñ¨_‰» Ωõ O_®<Õ á⁄O^Œ∞`å_»∞.
=∞~À=∂@Ö’ K≥áêÊÅO>Ë J`«_ç =∞#ã¨∞û ^•#O`«@ J^Õ ™êfinè#OÖ’H˜ =ã¨∞ÎOk.
30. =∞#ã¨∞û ™êfinè<åxH˜ ã¨∞ÅÉèí"≥∞ÿ#, u~°∞QÆ∞ÖËx Ñ¨^Œúu
=∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞H˘<Õ Ñ¨^Œú`«∞Å QÆ∞iOz =∞#O H˘xfl q+¨Ü«∂Å∞
WO`«=~°‰õÄ `≥Å∞ã¨∞‰õΩ<åflO. HÍh XHõ ã¨`åºxfl =∞m§=∞m§ K≥Ñ¨ÊHõ `«Ñ¨Ê^Œ∞.
N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞, Nâß~°^•^Õq D ã¨`åºxfl <˘H˜¯=HÍ¯}ÕKå~°∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞
WÖÏ É’kèOKå~°∞:
WO„kÜ«∞ã¨∞MÏÅÃÑ·H˜ PHõi¬`«=∞ÜÕ∞º =∞#ã¨∞û QÆÅ"åà◊√§ `å=Ú ÉèíQÆ=O`«∞x
Éèí‰õΩÎÅ=∞<Õ ^≥· fi`«ÉèÏ=##∞ JÅ=~°K«∞HÀ=_»O J`«∞º`«Î=∞"≥∞ÿ# Ñ¨^Œúu. <å~°^Œ
ÑÖK«~å„`«OÖ’ K≥Ñ≤Ê# q^èŒOQÍ ÉèíQÆ=O`«∞x <å=∂xfl ZÅ∞ÔQuÎ ã¨‡iOK«_»"Õ∞
"åiH˜ ã¨Ô~·# =∂~°æO.
=∞~˘Hõ ãÖ^Œ~°ƒùOÖ’ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ XHõ Éèí‰õΩÎ_çH˜ WÖÏ É’kèOKå~°∞:
ÉèíH˜Î=∂~°æO ^•fi~å ã¨∂Hõ∆ ‡"≥∞ÿ# *Ï˝<ÕO„kÜ«∂Å∞ `«fi~°QÍ, ã¨Ç¨Ï["≥∞ÿ# Ñ¨^ŒúuÖ’
™êfinè#OÖ’H˜ =™êÎ~Ú. Ç¨Ï$^ŒÜ«∞OÖ’ ÉèíQÆ=O`«∞x g∞^Œ „¿Ñ=∞ ÃÑiˆQH˘nÌ,
WO„kÜ«∞ã¨∞MÏÅ∞ =∞iO`« K«Ñ¨ÊQÍ `À™êÎ~Ú. `«=∞ a_»¤ K«xáÈ~Ú# ~ÀA#
‰õÄ_® ÉèÏ~°º, Éèí~°Î HÍ=∞O`À PHõi¬`«∞Å=Ù`å~å?
Éèí‰õΩÎ_»∞: HÍh ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ „¿Ñq∞OK«_»O <å‰õΩ KÕ`«HÍ^ŒO_ô!
N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: x~°O`«~°O PÜ«∞# <å=∂xfl ã¨‡iOK«∞. ÉèíQÆ=<åfl=∞ [ÑÖ
Jxfl áêáêÅ#∂, HÍ=∞„HÀ^è•Å#∂ Hõ_çy"Õã¨∞ÎOk. â◊s~°ã¨∞MÏÅ g∞^Œ HÀiHõÅ∞
=∞@∞=∂Ü«∞=∞=Ù`å~Ú.
Éèí‰õΩÎ_»∞: HÍh <å‰õΩ ^Õ=Ùx <å=∞O ~°∞zOK«_»O ÖË^Œ∞.
N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: JÖÏ J~Ú`Õ, PÜ«∞# ¿Ñ~°∞#∞ ã¨‡iOK«_»OÖ’ ~°∞z HõeyOK«
=∞x „áêi÷OK«∞. 'h <å=∞[ÑÖÖ’ <å‰õΩ P#O^ŒO HõÅQÆ_»O ÖË^Œ∞— Jx PÜ«∞#‰õΩ
q#flqOK«∞HÀ! xã¨ûO^ÕÇ¨ÏOQÍ PÜ«∞# h „áê~°÷##∞ =∞xfl™êÎ_»∞... '=∞QÆ`«Ö’ Ñ¨_ç#
~Ày PÇ¨~°O g∞^Œ ~°∞z HÀÖ’Ê`Õ J`«x „áê}ÏÅ g∞^Œ Pâ◊ =^Œ∞Å∞HÀ"åeûO^Õ.
J~Ú`Õ J`«xH˜ PÇ¨~°O U =∂„`«O ~°∞zOz<å, J`«_»∞ uiy HÀÅ∞‰õΩO\Ï_»x
Pâ◊ Ñ¨_»=K«∞Û. HÍ|\˜ì <Õ#∞ K≥¿ÑÊ^Õq∞@O>Ë, 'PÜ«∞# ¿Ñ~°∞Ö’ P#O^•xfl
á⁄O^Œ_®xH˜ „Ñ¨Ü«∞uflOK«∞!— ^Œ∞~°æ, Hõ$+¨‚, t= – U <å=∞"≥∞ÿ<å Ñ¶¨~åfiÖË^Œ∞.
~ÀA~ÀAH© ^Õ=Ùx <å=∞ã¨‡~°}Ö’ h‰õΩ =∞iO`« P#O^ŒO HõÅ∞QÆ∞`«∂ LO>Ë WHõ
#∞=Ùfi ÉèíÜ«∞Ñ¨_»=Åã≤# Ñ¨xÖË^Œ∞. D =∞QÆ`« =keáÈ`Õ, JÑ¨C_»∞ PÜ«∞# Hõ$Ñ¨
`«Ñ¨Ê‰õΩO_® h g∞^Œ =i¬ã¨∞ÎOk.
k=º[#x Nâß~°^•^Õq rq`«=Ú, É’^èŒ#Å#∞O_ç W^Õ ã¨`«ºO =∞iO`«
â◊H˜Î=∞O`«OQÍ `≥eÜ«∞*ËÜ«∞|_çOk:
J=∞‡ `«# =∞OK«O g∞^Œ ‰õÄ~˘Ûx L<åfl~°∞. t+¨µº_»∞ J=∞‡‰õΩ Éèí‰õΩÎÅ∞ „"åã≤#
L`«Î~åÅ#∞ K«kq qxÑ≤ã¨∞Î<åfl_»∞. P L`«Î~åÅÖ’, '=∞#ã¨∞û ™êfinè#O HÍ=_»O
ÖË ^ Œ ∞ — "≥ Ú ^Œ Ö ˇ · # q+¨ Ü « ∂ Å∞ „"åã≤ L<åfl~Ú. J=∞‡ P L`« Î ~ åÅ#∞ qx
P"Õ^Œ<åÉèíi`«"≥∞ÿ# Q˘O`«∞`À, ''ÉèíQÆ=O`«∞x <å=∂xfl ~ÀA‰õΩ Ñ¨k¿ÇÏ#∞, W~°"≥·"ÕÅ
™ê~°∞¡ [Ñ≤¿ãÎ =∞#ã¨∞û xâ◊ÛÅ=∞=Ù`«∞Ok. Wk x[O. Wk <å ™⁄O`« J#∞Éèí=O.
=ÚO^Œ∞ "åix P q^èŒOQÍ ™ê^èŒ# K≥Ü«∞º=∞#O_ç! JÑ¨C_»∞ K≥Ñ¨Ê=∞#O_ç.
ZO`ÀH˘O`« ÉèíH˜Î`À [ÑÖ K≥Ü«∂ºe. =ÚO^Œ∞ <Õ#∞ K≥Ñ≤Ê# q^èŒOQÍ K≥Ü«∞º=∞#O_ç!
JÖÏ K≥Ü«∞º~°∞! Jã¨Å∞ "åà◊√§ Un K≥Ü«∞º~°∞! T~°Hõ<Õ <Õ<≥O^Œ∞‰õΩ Ñ¶ë`«O á⁄O^Œ_»O
ÖË^Œx áÈ~°∞ ÃÑ_»∞`«∂ LO\Ï~°∞!—— Jx Ç≤Ï`«=Ù ÑëHÍ~°∞.
WÖÏ k=º[#x Nâß~° ^•^Õ q L^Œ Ç¨ ÏiOz# ^•xHõ<åfl ã¨∞ÅÉèí"≥∞ÿ#,
â◊H=Î˜ ∞O`«"∞≥ #ÿ Ñ¨ûúŒ x Hõ#∞Q˘#fl"å~°∞ WO`«=~°‰Äõ Z=fi~°∂ ÖË~∞° . HÍh P Ñ¨ûúŒ x
XÑ¨CH˘x, ™ê^èŒ# K≥Ü«∞º_®xH˜ =∞#‰õΩ ã¨~°à◊ã¨fiÉèÏ"åxfl Hõey L#fl Ç¨Ï$^ŒÜ«∞O
LO_®e. Nâß~°^•^Õq K≥Ñ≤Ê# D =∂@Å∞ x["≥∂ HÍ^À =∞# rq`åÅÖ’<Õ
Ñ¨sH˜∆Oz K«∂^•ÌO.
HÍh XHõ ÃÇÏK«ÛiHõ, JÑ¨C_Õ "≥Ú^ŒÅ∞ ÃÑ\˜#ì "å~°∞ „áê~°OÉèOí Ö’<Õ W~°""·≥ ÅÕ ™ê~°∞¡
ÉèíQÆ=<åfl=∞ [ÑÖ KÕÜ«∞_»O =∞Ozk HÍ^Œ∞. <≥=∞‡k<≥=∞‡kQÍ „áê~°OaèOz
„Hõ=∞tHõ∆}`À [Ñ¨ãÖYº#∞ ÃÑOK«∞`«∂ áÈ"åe. nxH˜ XHõ QÆ∞~°∞=Ù Ü≥ÚHõ¯
=∂~°æ^Œ~°≈Hõ`«fiO ‰õÄ_® J=ã¨~°"Õ∞. J~Ú`Õ Jxfl\ ˜Hõ<åfl =ÚYºO ã¨Ô~·# kâ◊Ö’
Ñ¨xx „áê~°OaèOK«_»"Õ∞.
z`«âÎ √◊ kú`À =∞Oz =∞#ã¨∞û, =∞Oz L^ÕâÌ ßºÅ∞ HÍ"åÅx xÜ«∞q∞`« Ñ¶∞¨ _çÜ∞« ÅÖ’
^Õ=Ù_çH˜ „áêi÷OK«_»O Q˘Ñ¨ÊQÍ ã¨Ç¨Ü«∞Ñ¨_»∞`«∞Ok. ™êfinè#"≥∞ÿ# =∞#ã¨∞û HÀˆ~k
J^Õ Hõ^•! z`«âÎ √◊ kú`À KÕ¿ã „áê~°#÷ Å∞ `«ÑÊ¨ Hõ f~°∞`åÜ«∞x N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞ K≥áêÊ~°∞.
=∞#O „áê~°#÷ KÕ¿ã f„=`« ÃÑiˆQ H˘nÌ XHõ Ñ¶e¨ `«O `«ÑÊ¨ Hõ =ã¨∞OÎ k. J^Õq∞@O>Ë,
=∞#O „áê~°÷# KÕ¿ã Ñ¨^Œúu „Hõ=∞OQÍ =∂iáÈ=_®xfl =∞#"Õ∞ QÆ=∞xOK«=K«∞Û.
„Hõ=∞„Hõ=∞OQÍ =∞# „áê~°#÷ q+¨Ü∂« Å g∞^Œ Hõ<åfl ^Õ=Ùx g∞^Œ Z‰õΩ¯=QÍ Hˆ O„nHõ$`«O
J=Ù`«∞#fl^Œx =∞#O „QÆÇ≤ÏOK«=K«∞Û. ^Õ=Ù_»∞ =∞#‰õΩ Uq∞ W™êÎ_»#fl^•x Hõ<åfl
PÜ«∞# g∞^Õ =∞# Pã¨H˜Î ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok. Q˘O`≥=∞‡ HÀiHõÅ∞ „Hõ=∞OQÍ „¿Ñ=∞QÍ
=∂~°`å~Ú. ^Õ=Ùx Ñ¨@¡ D „¿Ñ=∞ =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_®xH˜ Ju
=ÚYº"≥∞ÿ#k.
"≥Ú^Œ@ =∞# Ç¨Ï$^ŒÜ«∂ÅÖ’ D „¿Ñ=∞ Jã¨Å∞ ÖË#@∞¡QÍ<À ÖËHõáÈ`Õ
ÖË â ◊ = ∂„`« O QÍ<À Hõ x Ñ≤ O K« = K« ∞ Û. J~Ú`Õ ~° H õ ~ ° H ÍÅ Ñ¨ ^ Œ ú ` « ∞ Å∞, JO>Ë
™ê^èŒ∞™êOQÆ`«ºO, ÉèíQÆ=<åfl=∞[ÑÖ, J=`å~° Ñ¨Ù~°∞+¨µÅ rq`åÅ#∞, É’^èŒ#Å#∞
J^èŒºÜ«∞#O K≥Ü«∞º_»O, Ñ¨Ó*ÏÑ¨Ù~°™ê¯~åÅ∞, ÉèíH˜Î`À Éèí[# K≥Ü«∞º_»O "≥Ú^ŒÖˇ·#
"å\˜ ^•fi~å D „¿Ñ=∞ =∞#Ö’ „Hõ=∞„Hõ=∞OQÍ ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok. Jk =∞#Ö’ XHõ
„Ñ¨|Åâ◊H˜ÎQÍ =∂i#Ñ¨C_»∞ =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_®xH˜ J_»∞¤Ñ¨_Õ
^Œ∞+¨ìâ◊‰õΩÎÅxflO\˜h =∞#O ã¨∞ÅÉèíOQÍ [~ÚOK«QÆÅ∞QÆ∞`åO. z=~°‰õΩ =∞x+≤
rq`«OÖ’ =∞#ã¨∞û `«#O`«@ `å<Õ P ã¨~Àfi`«¯ $+¨ì"≥∞ÿ# „¿Ñ=∞ J<Õ ÅHõ∆ ºO "≥·Ñ¨Ù
"≥ÚˆQæ ã¨=∞Ü«∞O Pã¨#fl=∞=Ù`«∞Ok. J@∞=O\˜ ã≤÷uÖ’ J#O`«"≥∞ÿ# P#O^ŒO
J#∞Éèí==∞=Ù`«∞Ok. =∞#O ZÑ¨C_»∞ J@∞=O\˜ ã≤÷uÖ’ ã¨∞ã≤÷~°`«#∞ ™êkè™êÎ"≥∂
JÑ¨C_»∞ =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#Ñ¨~°K«∞‰õΩ#fl>Ëì.
HÍ|\˜ì '=∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞H˘<Õ^≥ÖÏ?— J#fl „Ñ¨â◊fl‰õΩ ÑïÑ¨Ó~°‚"≥∞ÿ#
ã¨=∂^è•#O – ^Õ=Ù}˜‚ „¿Ñq∞OK«_»"Õ∞! HÍh g∞~°∞ ^Õ=Ù}˜‚ #=∞‡HõáÈ`Õ g∞ g∞^Õ
#=∞‡HÍxfl Hõey LO_»O_ç. g∞ ãÖHõÅÊâ◊H˜Îx LÑ¨Ü≥∂yOz ã¨fi„Ñ¨Ü«∞`«flO ^•fi~å
'QÆ∞}ÏÅ#∞— JkèQÆq∞OK«O_ç. nx ^•fi~å ‰õÄ_® g∞~°∞ g∞ =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O
KÕã∞¨ HÀQÆÅ∞QÆ∞`å~°∞.
^Õ=Ù}‚˜ #"Õ∞‡"åiÔH<· å, #=∞‡x"åiÔH<· å =∞#ã¨∞û#∞ ™êfin#è O KÕã∞¨ HÀ=_»O ZÑ¨C_»∂
™ê^èŒº"Õ∞! ™êfinè#"≥∞ÿ# =∞#ã¨∞û Hõ<åfl Q˘Ñ¨Ê =~°O =∞~˘Hõ\ ˜ ÖË^Œ∞. HÍ|\˜ì ^•xfl
™êkèOK«_®xH˜ =∞# ã¨~°fiâ◊‰õΩÎÅ∂ X_ç¤ Ñ¨x KÕ^•ÌO. ZO^Œ∞HõO>Ë Jk =∂„`«"Õ∞
=∞#efl P ^èŒ#º`«=∞ã≤÷uH˜ KÕ~°ÛQÆeˆQk.
31. ™ê~åOâ◊O
=∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_»O JxflHÍÖÏÅÖ’#∂ – nè~°∞Öˇ·# "åiH˜ Ãã·`«O
– Hõ+¨ì"≥∞ÿ# Ñ¨xQÍ<Õ ÑïQÆ}ÕK«|_çOk. HÍh Jk J™ê^èŒºO HÍ^Œ∞. ^•xfl
™êkèOK«_®xH˜ K«Hõ¯QÍ x~°fizOK«|_ç, xˆ~ÌtOÑ¨|_»¤ Ñ¨^Œú`«∞Å∞<åfl~Ú.
=∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_»OÖ’x ~°Ç¨Ï™êº#flO`å NHõ$+¨µ‚_»∞ Ô~O_»∞
=∂@ÅÖ’ Wq∞_çÛ É’kèOKå_»∞. Jq – JÉèÏºã¨=Ú, "≥·~åQÆº=Ú.
ÃÑ· Ô~O\˜h =∞# rq`«OÖ’ PK«~°}Ö’H˜ fã¨∞‰õΩ~å"åÅO>Ë – =∞#ã¨∞û#∞
™êfin#è O KÕã∞¨ HÀ"åÅ#fl ^Œ$_è"» ∞≥ #ÿ ãÖHõÖÏÊxfl ÃÑOá⁄OkOK«∞HÀ"åe† =∞# =∞#ã¨∞û
Ü≥ÚHõ¯ ã¨fiÉèÏ"åxfl J~°÷O KÕã¨∞HÀ"åe† ^•x HÀãÖ H˘xfl Ñ¨^Œú`«∞Å#∞ <Õ~°∞ÛH˘x,
J=ÅOaOKåe.
ãÖHõÅÊâ◊HxÎ˜ =∞iO`« |Å"≥∞#ÿ kQÍ KÕÜ∞« _®xH˜ =ÚO^Œ∞ ã¨∞MÏÅ g∞^Œ =∞#‰õΩ#fl
HÀiHõÅ#∞ K«OÑ¨ÙHÀ"åe. =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_»OÖ’ Wq∞_ç=Ù#fl
ÖÏÉèÏÖËq∞\’ J~°÷O KÕã¨∞HÀ"åe.
q"ÕHÍ#O^Œ ™êfiq∞ É’^èŒ#ÅÖ’ Ç≤ÏO^Œ∂^èŒ~°‡O „Ñ¨HÍ~°O =∞#ã¨∞û Ü≥ÚHõ¯
ã¨fiÉèÏ"åxfl U q^èŒOQÍ =i‚OKå~À q=iOK«|_çOk.
=∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_®xH˜, P Ñ¨xx J#=ã¨~°OQÍ =∞iO`« Hõ+¨ìO
KÕã¨∞HÀ‰õΩO_® LO_»_»O ZÖÏQÀ `≥eÜ«∂e.
31. ™ê~åOâ◊O 117
Z=iÔH·<å =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_»O "åi"åi ™⁄O`«Ñ¨x. =∞#ã¨∞û#∞
™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_»O Ü≥ÚHõ¯ ÅHõ∆ ºO =∞#O ^Õ=Ùx`À ÑïÑ¨Ó~°‚OQÍ XHõ>ÿ̌ L#fl@∞¡
`≥Å∞ã¨∞HÀ=_»"Õ∞. nx HÀãÖ ZO`« „â◊q∞Oz<å Jk =$^ä• HÍ^Œ∞.
=∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_®xH˜ J=ã¨~°"≥∞ÿ# ™ê^èŒ#Å#∞ ã¨=∞~°÷OQÍ
JÉèÏºãÖ K≥Ü∞« º_®xH˜ J#∞‰õÄÅ"≥∞#ÿ JO`«~`æ° « "å`å=~°}O J=ã¨~O° . rq`«OÖ’x
H˘xfl q+¨Ü«∂Å#∞ `«Ñ¨Êxãï J~Ú#qQÍ JOwHõiOK«_»O ‰õÄ_® nxÖ’ XHõ
ÉèÏQÆ"∞Õ .
=∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_®xH˜ Ô~O_»∞ ~°HÍÅ JO`«~°æ`« JÉèÏº™êÅ∞
J=ã¨~°O. "≥Ú^Œ\ ˜k, =∞#ã¨∞û‰õΩ XHõ P~ÀQÆºHõ~°"≥∞ÿ# „`À=#∞ K«∂Ñ¨_®xH˜†
Ô~O_»=k, J`«º=ã¨~°Ñïã≤÷uÖ’ =∞#efl ~°H˜∆OK«_®xH˜.
=∞#ã¨∞û ZO`« Ñ¨q„`«"≥∞ÿ#^≥·`Õ ^•xfl ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_»O JO`« ã¨∞ÅÉèíO.
HÍ|\˜ì =∞#O =∞#ã¨∞û#∞ Ñïâ◊√^ŒúO K≥Ü«∞º_®xH˜ ™ê^èŒ#Å∞ K≥Ü«∂ºe. =∞#
ã¨fiÉèÏ=OÖ’ ã¨`«Î fiQÆ∞}Ïxfl |ÅÑ¨~°z, J^Õ QÆ∞}Ïxfl =∞iO`« Ñïâ◊√^ŒúO KÕÜ«∞_»O
^•fi~å ^•xfl ‰õÄ_® JkèQÆq∞OzáÈ=_»"Õ∞ =∞# ÅHõ∆ ºO. nxH˜ ™êkèHÍiHõOQÍ
K≥Ñ¨Ê|_ç# Ñ¨^Œú`«∞Å∞<åfl~Ú.
™ê^è∞Œ ™êOQÆ`º« "Õ∞ =∞#ã¨∞û#∞ ™êfin#è Ñ¨~K° ∞« HÀ=_®xH˜ J`«ºO`« ã¨∞ÅÉè"í ∞≥ #ÿ Ñ¨ûúŒ .
"Õ^•O`« ™ê^èŒ#Å‰õΩ Ñ¨`«O[e É’kèOz# ã¨∂„`åÅÖ’x Ü≥∂QÆ™ê^èŒ#Å#∞
*’_çOK«_»O ZO`À ã¨Ç¨Ü«∞Hõ~°OQÍ LO@∞Ok.
Ü≥∂QÆ™ê^è#Œ Å JÉèÏºãÖ`À áê@∞ qK«H}∆õ #∞ ‰õÄ_® JÉèÏºãÖ K≥Ü∂« ºe. JÑ¨C_»∞
=∞#ã¨∞û‰õΩ ã¨Ô~·# „Ñ¨=~°Î##∞ <ÕiÊOK«QÆÅ∞QÆ∞`åO. ^•xH˜ ã¨Ô~·# „Ñ¨=~°Î##∞
<ÕiÊ#Ñ¨C_»∞ WO„kÜ«∂Å∞ "å\˜"å\˜ =ã¨∞=Î ÙÅ KÕ`« PHõi¬OK«|_»‰Ωõ O_® =∞#ã¨∞û#∞
J#∞ãï™êÎ~Ú. JÑ¨C_Õ „Ñ¨`åºÇ¨~åxfl ™êkèOz#@∞ì K≥Ñ¨Ê=K«∞Û.
=ÚYº ™ê^èŒ#Å#∞ ã¨=∞~°÷OQÍ JÉèÏºãÖ K≥Ü«∞º_®xH˜ ã¨∂zOK«|_ç# W`«~°
K«~°ºÅ#∞ ‰õÄ_® *Ï„QÆ`«ÎQÍ J#∞ãïOKåe. D K«~°ºÅ∞ Uq∞@O>Ë:
1. ™ê=∞~°ã¨º"≥∞ÿ# =∂#=ãÖ|O^è•Å#∞ Hõey=ÙO_»_»O†
2. =∞#ã¨∞û‰õΩ P~ÀQÆºHõ~°"≥∞ÿ# HÍÅˆH∆áêxfl K«∂Ñ¨_»O†
3. TÇ¨â◊H˜Îx ãïQÍ LÑ¨Ü≥∂yOK«_»O†
4. x~åâßxã¨Ê $Ç¨ÏÅ‰õΩ Ö’#∞HÍ‰õΩO_® LO_»_»O.
^è•º#O =∞#ã¨∞û#∞ ™êfin#è O KÕã∞¨ HÀ=_®xH˜ Q˘Ñ¨ÊQÍ ã¨ÇÏ¨ Hõiã¨∞OÎ k. ™êfin#è "≥∞#ÿ
=∞#ã¨∞û ^è•º<åxH˜ ã¨Ç¨ÏHõiã¨∞ÎOk.
J`«º=ã¨~°Ñïã≤÷`«∞ÅÖ’ "å_»_®xH˜ J=ã¨~°"≥∞ÿ# x~À^èŒHÍÅ#∞ („ÉË‰õΩÅ#∞)
QÆ∞iOz Ñ¨`«O[e ã¨∂zOz# Ñ¨^Œúu – =ºuˆ~HõÑ¨Ù PÖ’K«#Å#∞ K≥Ü«∞º_»O.
PÑ¨‰õΩO_® ÉèíQÆ=O`«∞x <å=∂xfl ã¨‡iOK«_»O, ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ â◊~°}∞"Õ_»_»O ‰õÄ_®
nxH˜ `«y# LáêÜ«∂ÖË.
XHõ Ñ¨^Œúu „Ñ¨HÍ~°O PÖ’K«#Å#∞ xÜ«∞O„uOK«_»O =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O
KÕã¨∞HÀ=_»OÖ’ Wq∞_ç=Ù#fl Q˘Ñ¨Ê ~°Ç¨Ïã¨ºO.
31. ™ê~åOâ◊O 119
=∞#ã¨∞û Ü≥ÚHõ¯ LÑ¨K≥·`«#ºã≤÷ux xÜ«∞O„uOK«‰õΩO_® =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O
KÕã¨∞HÀÖËO. LÑ¨K≥·`«#ºã≤÷ux xÜ«∞O„uOK«_®xH˜ ^•xÖ’ Ñ¨q„`«"≥∞ÿ# PÖ’K«#Å#∞
^è•~°QÍ áÈÜ«∞_»O XHõ Ñ¨^Œúu. „áê}ÏÜ«∂=∞O, ÉèíH˜Î "≥Ú^ŒÖˇ·#q W`«~° Ñ¨^Œú`«∞Å∞.
ÃÑ· Ñ¨^Œú`«∞Åhfl =∞x+≤Ö’ x„^•}"≥∞ÿ L#fl P^è•ºu‡Hõâ◊H˜Î J~Ú# '‰õΩO_»ex—x
"Õ∞Å∞H˘ÅÑ¨_®xH˜ ã¨Ç¨Ü«∞Ñ¨_»`å~Ú.
Ç¨xHõ~°"≥∞ÿ# TÇ¨ÏÅÑ¨@¡ ZÅ¡Ñ¨C_»∂ *ÏQÆ~°∂Hõ`«`À =º=Ç¨ÏiOKåe. 'D
Hõ∆}O—Ö’ x*Ï~Úfx Hõey LO_®e. `«~°∞"å`«, P `«~°∞"å`« Hõ∆}O, P `«~°∞"å`«
Hõ∆}O. WÖÏ ZÅ¡HÍÅO *Ï„QÆ`«Î =Ç≤ÏOK«=K«∞Û.
=∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_»OÖ’ ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ #q∞‡# "åi^Õ ÃÑ·KÕ~Ú.
ÉèQí =Æ O`«∞x Ñ¨@¡ „¿Ñ=∞#∞ Hõey LO_»_"» ∞Õ =∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã∞¨ HÀ=_®xH˜
ã¨∞ÅÉèí"≥∞ÿ#, u~°∞QÆ∞ÖËx Ñ¨^Œúu.
ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ #=∞‡x"å~°∞, „uQÆ∞}ÏÅ#∞ ã¨fi„Ñ¨Ü«∞`«flO ^•fi~å JkèQÆq∞Oz,
=∞#ã¨∞û#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=K«∞Û.
™êfinè#"≥∞ÿ# =∞#ã¨∞û J`«ºO`« qÅ∞"≥·#k. Jk =∞x+≤x *Ï˝<À^ŒÜ«∞O "≥·Ñ¨Ù
#_çÑ≤ã¨∞ÎOk, ^èŒ#º`«=∞ã≤÷uH˜ KÕ~°∞ã¨∞ÎOk.
` ` ` ` `

003manassu PDF

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

003manassu PDF

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

=∞#ã¨∞û

^•xfl ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_»O ZÖÏ?

ã¨~°fi Ç¨Ï‰õΩ¯Å∂ „Ñ¨HÍâ◊‰õΩÅq

You might also like