Professional Documents
Culture Documents
Abhidhānappadīpikā PDF
Abhidhānappadīpikā PDF
Abhidhānappadīpikā
Buddhappaṇāmo
Dhammappaṇāmo
Saṅghappaṇāmo
Paṭiññā
Paribhāsā
1. Saggakaṇḍa
1. Buddho dasabalo satthā, sabbaññū dvipaduttamo;
Munindo bhagavā nātho, cakkhuma’ṅgīraso muni.
12. Nijjarā’ nimisā dibbā, apume devatāni ca [devatā eva devatāni, sakatthe nipaccayo (ṭīkā)];
13. Siddho bhūto ca gandhabbo, guyhako yakkha rakkhasā;
Kumbhaṇḍo ca pisācā’dī, niddiṭṭhā devayoniyo.
30. Erāvato [erāvaṇo (sī.), amarakose pana erāvato eva atthi] puṇḍarīko, vāmano kumudo’
ñjano;
Pupphadanto sabbabhummo, suppatīko disāgajā.
59. Māghā [magha (sī.)] ca phaggunī dve ca, hatthā cittā ca svātipi;
Visākhā’ nurādhā jeṭṭhā, mūlā’ sāḷhā duve tathā.
tiliṅgikā.
Cittābhogo manakkāro,
Adhimokkho tu nicchayo.
169. Uddhacca muddhaṭaṃ cātha [uddhavaṃuddhaṃ dhāvati citta metenāti uddhavaṃ (ṭīkā)],
tāpo kukkuccameva ca;
Pacchātāpo nutāpo ca, vippaṭisāro pakāsito.
Saggakaṇḍo niṭṭhito.
2. Bhūkaṇḍa
1. Bhūmivagga
Bhūmivaggo niṭṭhito.
2. Bhūkaṇḍa
2. Puravagga
Pāsādo caturassako.
Puravaggo niṭṭhito.
3. Naravagga
271. Majjho’nitthī vilaggo ca, majjhimaṃ kucchi [catukkaṃ udare; 944-gāthāpi passitabbā] tu
dvisu;
Gahaṇītthyudaraṃ gabbho, koṭṭhonto kucchisambhave.
286. Kaṅkaṇaṃ karabhūsā tha, kiṅkiṇī [kiṃkaṇī kiṃ kaṇikā (ka.)] khuddaghaṇṭikā;
Aṅgulīyaka maṅgulyā, bharaṇaṃ, sākkharaṃ tu taṃ.
Naravaggo niṭṭhito.
4. Catubbaṇṇavagga
Khattiyavagga
346. Mitto nitthī vayasso ca, sahāyo [suhajjo (ṭī.)] suhado sakhā;
Sambhatto daḷhamitto tha, sandiṭṭho diṭṭhamattako.
Iti khattiyavaggo.
Iti brāhmaṇavaggo.
Iti vessavaggo.
Iti suddavaggo.
Catubbaṇṇavaggo niṭṭhito.
5. Araññavagga
Iti araññavaggo.
6. Araññādivagga
Iti selavaggo.
Iti araññādivaggo.
7. Pātālavagga
Iti pātālavaggo.
Bhūkaṇḍo dutiyo.
3. Sāmaññakaṇḍa
1. Visesyādhīnavagga
716. Byattaṃ puṭa [phuṭaṃ (sī.)] ñca mudu tu, sukumārañca komalaṃ;
Paccakkhaṃ indriyaggayhaṃ, apaccakkhaṃ atindriyaṃ.
Iti visesyādhīnavaggo.
2. Saṃkiṇṇavagga
Atha’tthāpagamo byayo.
Iti saṃkiṇṇavaggo.
3. Anekatthavagga
Iti gāthāanekatthavaggo.
946. Asumhi [āyumhi (ṭī.), 407-gāthā passitabbā] ca bale pāṇo, satte hadayagā’nile;
Chando vase adhippāye, vede’cchā’nuṭṭhubhādisu.
995. Bhūkhantīsu khamā, yogye, hite sakke [yutte (ṭī.) 1001-gāthā passitabbā] khamo tisu;
Addho bhāge pathe kāle, ekaṃse’ddho’byayaṃ bhave;
Atho karīsaṃ vaccasmiṃ, vuccate caturambaṇe.
Iti addhānekatthavaggo.
1083.Ābhogo puṇṇatā’vajje-
Svā’ḷi’tthī sakhi setusu;
Satte thūle tīsu daḷho, latā sākhāya valliyaṃ.
Selarukkhesva’go nago;
Svappe’vadhāraṇe mattaṃ, apacitya’ccane khaye.
1118.Chiddo’taraṇesvo’tāro,
Brahme ca janake pitā;
Pitāmaho’yyake brahme,
Poto nāvāya bālake.
1132.Māriso taṇḍuleyye’yye,
Iti pādānekatthavaggo.
Anekatthavaggo niṭṭhito.
3. Sāmaññakaṇḍa
4. Abyayavagga
1161.Ihe’dhā’tra tu etthā’ttha,
Atha sabbatra sabbadhi;
Kadā kudācanaṃ cātha, tadāni ca tadā samā.
1166.Dassano’sānanikkhantā, dhobhāgesva’vadhāraṇe;
Sāmīpye bandhane cheka, ntobhāgo’paratīsu ca.
1171.Vividhā’tisayā’bhāva, bhusatti’ssariyā’ccaye;
Viyoge kalahe pātu, bhāve bhāse ca kucchane.
1178.Paṭidānanisedhesu, vāmā’dānanivattisu;
Sādise paṭinidhimhi, ābhimukhyagatīsu ca.
1195.Nisedhavākyālaṅkārā, vadhāraṇapasiddhisu;
Khalvā’sanne tu abhito-
Bhimukho’bhayatodike.
1202.Tuna tvāna tave tvā tuṃ, dhā so thā kkhattu, meva ca;
To tha tra hiñcanaṃ hiṃhaṃ, dhi ha hi dha dhunā rahi.
Iti abyayavaggo.
Sāmaññakaṇḍo tatiyo.
Abhidhānappadīpikā samattā.
Nigamana