Koliko je nekada vrijedio jugoslovenski pasoš? | Magazin Monet h�p://magazin-monet.com/koliko-je-nekada-vrijedio-jugoslo...

Koliko je nekada vrijedio

jugoslovenski pasoš?
21. 01. 2018

Od starijih često čujemo da se nekada sa jugoslovenskim

crvenim pasošem moglo putovati gdje god poželite. Da li se
radi o mitu ili je stvarno bilo tako?

Pasoš SFR Jugoslavije je bio važeća međunarodna putna isprava

za državljane Socijalističke Federativne Republike Jugoslavije i
koristio se u međunarodnim putovanjima. Pasoš je opisivan kao
visoko cijenjen na međunarodnom nivou. Shodno tome, mnogi
državljani SFRJ mogli su da imigriraju u zapadne države tokom
“hladnog rata” i imali su mogućnost da pronađu posao u
zapadnoevropskim �rmama. Takođe, ovaj pasoš je opisan kao
jedan od najpogodnijih u svijetu, zato što je bio jedan od
rijetkih pasoša sa kojima su državljani SFR Jugoslavije mogli
putovati slobodno i na istok i na zapad.

Zbog čega je jugoslovenski pasoš imao ovakav status i da li se

moglo putovati baš svugdje?

Spoljna politika koju je Jugoslavija vodila tokom 60-ih godina

prošlog vijeka joj je omogućila da kao jedan od lidera pokreta
nesvrstanih potpiše brojne sporazume o bezviznom režimu sa
zemljama ovog pokreta, ali i sa većinom evropskih država, kako
u Istočnom, tako i u Zapadnom bloku. Građani su mogli
putovati u skoro sve zemlje svijeta bez vize, ali ne i u SAD,

1 of 3 15/8/19, 20:18
Koliko je nekada vrijedio jugoslovenski pasoš? | Magazin Monet h�p://magazin-monet.com/koliko-je-nekada-vrijedio-jugoslo...
SSSR, Izrael, Kinu, Grčku i Albaniju.

Za blokovske države SAD, SSSR i Kinu je sasvim jasno zašto su

bile potrebne vize, ali zašto i u komšiluku?

Naime, Jugoslavija i Grčka su bile u sporu oko “makedonskog

pitanja”, dok sa Albanijom odnosi nisu postojali zbog režima
Envera Hodže.

Poznat je i slučaj jugoslovensko-izraelskih odnosa, koji su

raskinuti odlukom Jugoslavije nakon „šestodnevnog rata” 1967.
godine.

Trst je bio omiljena šoping destinacija

Tokom 70-ih godina je oko polovine punoljetnih građana

Jugoslavije posjedovalo pasoše i koristilo ih aktivno, zbog
turizma, rada ili kupovine. Tako dolazi do pojave gastarbajtera,
ali i famoznog šverca odjeće iz Trsta. Koliko su Jugosloveni
voljeli putovati govori činjenica, da je 1976. godine država od
20 miliona stanovnika imala čak 16 miliona prelazaka sa
jugoslovenskim pasošem.

Za većinu naših ljudi, takvo

Da se radilo o
stanje izgledalo je kao
jednom od
nepromjenjivo i prirodno. S druge
najcjenjenijih pasoša
svijeta govori i strane, putujući po zemljama
činjenica da je istočne Evrope, Jugosloveni se
njegova cijena na
nisu mogli oteti utisku kako tim
crnom tržištu bila
ljudima pasoš ništa ne znači ili ga
čak i nemaju jer ih matična
2 of 3 15/8/19, 20:18
Koliko je nekada vrijedio jugoslovenski pasoš? | Magazin Monet h�p://magazin-monet.com/koliko-je-nekada-vrijedio-jugoslo...
oko pet hiljada država ne pušta da iz nje
američkih dolara slobodno izađu. Poljski,
rumunski, bugarski i državljani
drugih država istočnog bloka morali su vaditi posebne pasoše
za putovanje kroz istočni, a posebne za zapadni blok. Sve je to
bilo jako komplikovano a mogli su ih koristiti samo jednom
godišnje ili čak samo jednom na svakih nekoliko godina.

Spisak zemalja u koje se moglo putovati bez vize se vremenom

mijenjao, i nije to bio baš cijeli svijet, ali da se radilo o jednom
od najcjenjenijih pasoša svijeta govori i činjenica da je njegova
cijena na crnom tržištu bila oko pet hiljada američkih dolara.

Koliko danas vrijede pasoši jugoslovenskih republika? Svake

godine se objavljuje indeks moći pasoša širom svijeta, odnosno
lista koja pokazuje u koliko država svijeta imaoci određenog
pasoša mogu bez vize: Slovenija (149), Hrvatska (143), Srbija
(113), Makedonija (108), Crna Gora (105), Bosna i Hercegovina
(101).

3 of 3 15/8/19, 20:18