Үүрэн холбооны үйлчилгээ

эрхлэгчдийн үйл ажиллагаанд хийсэн

төлөвлөгөөт шалгалтын
товч тайлан

Улаанбаатар хот
2015 он

1
1. Ерөнхий зүйл

Харилцаа холбооны зохицуулах хорооны Зохицуулалтын алба, Эрхзүй мэдээлэл,

захиргааны алба, Радио давтамж, зохицуулалт, хяналтын алба, Зах зээл, үнэ тарифийн
албаны нийт 9 ажилтны бүрэлдэхүүнтэй шалгалтын баг тус хорооны даргын 2015 оны 05 -
р сарын 28-ны өдрийн А/141 тоот удирдамжийн дагуу 2015 оны 06 сарын 08-наас 2015
оны 06 сарын 30-ны хооронд Монгол Улсад үүрэн холбооны үйлчилгээ эрхэлж буй
үйлчилгээ эрхлэгчдийн үйл ажиллагаанд холбогдох хуулиуд, тусгай зөвшөөрлийн гэрээ
болон Зохицуулах хорооноос баталсан нөхцөл шаардлагын хэрэгжилтэд хяналт, шалгалт
хийж гүйцэтгэв.

2. Шалгагдсан аж ахуйн нэгж, байгууллагын нэр

Хяналт, шалгалтад үүрэн холбооны үйлчилгээ эрхлэх тусгай зөвшөөрөл бүхий 4 үйлчилгээ
эрхлэгчийг хамруулж ажиллалаа.

Хүснэгт 1. Шалгалтад хамрагдсан үйлчилгээ эрхлэгчид, ашиглаж байгаа технологи

Үйлчилгээ эрхлэгчийн нэр Үйлчилгээний төрөл Технологи

1 Мобиком ХХК Үүрэн холбоо 2G, 3G

2 Скайтел ХХК Үүрэн холбоо 2G, 3G
3 Юнител ХХК Үүрэн холбоо 2G, 3G
4 Жимобайл ХХК Үүрэн холбоо 2G, 3G

3. Шалгалтын хүрээнд шалгасан асуудлууд

Дараах чиглэлийн хүрээнд холбогдох нөхцөл шаардлагуудын хэрэгжилтийг шалгав.

Хүснэгт 2. Үүрэн холбооны үйлчилгээ эрхлэгчдийг шалгасан шалгуур үзүүлэлтүүд

Холбогдох зохицуулалт баримт
Шалгуур үзүүлэлт Хамрах асуудлууд
бичиг
- Харилцаа холбооны салбарт
үйл ажиллагаа эрхлэх
Үйлчилгээний 2G, 3G үйлчилгээний хамрах зөвшөөрлийн журам,
1 хамрах хүрээний хүрээ, үйл ажиллагааны
хэрэгжилт найдвартай байдал - Харилцаа холбооны
үйлчилгээний чанарыг хянах
журам,
2G, 3G сүлжээний хамрах хүрээ,
ашиглалт, харилцан нөлөөлөл, - Сүлжээнд холбогдох болон
Радио давтамж сүлжээ хоорондын харилцан
2 радио тоног төхөөрөмжийн
ашиглалтын байдал холболтын ерөнхий журам,
ашиглалт, стандарт мөрдөлтийн
байдал
- Харилцаа холбооны
салбарын үйлчилгээний
3

2
 Сүлжээ болон Сүлжээ, холбох байгууламж, тарифийг үндэслэлийг хянах
техникийн нөхцөл биллинг систем зэрэг үндсэн журам,
шаардлагын системийн ашиглалт үйлчилгээнд
хэрэгжилт мөрдөгдөж буй стандарт, нөхцөл - Харилцаа холбооны сүлжээ,
шаардлагын хэрэгжилт, инженерийн барилга
дугаарлалтын төлөвлөгөөний байгууламжийш хэсэгчлэн
хэрэгжилт, үүрэн сүлжээний түрээслүүлэх журам,
системийн аюулгүй байдлыг
хангахтай холбоотой авч - Улс хоорондын орох ярианы
хэрэгжүүлж буй арга хэмжээ, тарифийн мөрдөлтөд хяналт
холбогдох стандартын мөрдөлт тавих журам,

Сүлжээ, - Мэдээлэл, харилцаа

үйлчилгээний холбооны тоног
Зохицуулах хорооноос тогтоосон
чанартай холбоотой төхөөрөмжийн загварыг
4 чанарын үзүүлэлтүүдийн
нөхцөл баталгаажуулах журам,
хэрэгжилт
шаардлагуудын
хэрэгжилт - Цахилгаан холбооны
сүлжээний дугаар олгох
Холбогдох журам, нөхцөл журам,
шаардлагын хэрэгжилт, харилцан
Харилцан холболт,
холболт, холболт, улс хоорондын - Интернэт протокол
тарифтай холбоотой
5 тариф, тусгай дугаар/яриа, ашигласан ярианы
зохицуулалтын
мессеж/-ын орлого хуваарилах зохицуулалт,
хэрэгжилт
зарчимд хийгдсэн зохицуулалтын
хэрэгжилт - Монгол Улсын мэдээлэл,
холбооны сүлжээний
зохицуулалт,
Хэрэглэгчтэй байгуулж буй
гэрээнд хэрэглэгчийн эрх ашгийг - Сүлжээ байгуулах, үйлчилгээ
Хэрэглэгчийн
тусгасан байдал, хэрэглэгчтэй эрхлэх тусгай зөвшөөрлийн
үйлчилгээ,
харьцах журмын мөрдөлт, санал ерөнхий нөхцөл шаардлага,
хэрэглэгчийн эрхтэй
6 гомдол барагдуулалт, нууцлал,
холбоотой нөхцөл
аюулгүй байдлыг хангаж байгаа
шаардлагын - Ярианы үйлчилгээ эрхлэх
байдал, хэрэглэгчдэд зориулан
хэрэгжилт тусгай зөвшөөрлийн нөхцөл
хийж буй сургалт сурталчилгааны
шаардлага
ажлууд
- Харилцаа холбооны
Өрсөлдөөнтэй Сүлжээ түрээслэх, харилцан үйлчилгээний тариф тогтоох
холбоотой холболт хийх зэрэг үйлчилгээнд аргачлал,
7
зохицуулалтын үл ялгаварлах зарчмыг баримталж
хэрэгжилт байгаа байдал - Бусад

4. Шалгагдсан байдал

Үүрэн холбооны үйлчилгээ эрхлэгчдийн үйл ажиллагааг Хүснэгт 2-т заасан

үзүүлэлтүүдийн хүрээнд шалгахад үүрэн холбооны 4 үйлчилгээ эрхлэгчид дараах
үзүүлэлтүүдийн хувьд холбогдох нөхцөл шаардлагыг нийтлэг хангаж ажиллаж байв. Үүнд:
- Тусгай зөвшөөрлийн гэрээгээр хүлээсэн 2G сүлжээний хамрах хүрээний хэрэгжилт
(үйлчилгээ эрхлэгч тус бүхийн хувьд Монгол Улсын нутаг дэвсгэрт 300-с дээш сум,
суурин газруудад 2G үйлчилгээг нэвтрүүлсэн);
- Сүлжээ, холбох байгууламж, биллинг систем зэрэг үндсэн системүүдийн ашиглалт
үйлчилгээтэй холбоотой холбогдох нөхцөл шаардлагын мөрдөлт;

3
 - Харилцан холболт, холболт, улс хоорондын тариф орлого хуваарилах зарчимтай
холбоотой зохицуулалтын хэрэгжилт /Ижил, тэгш зарчим үйлчилж байгаа эсэх/;
- Хэрэглэгчийн үйлчилгээ, хэрэглэгчийн эрхтэй холбоотой нөхцөл шаардлагын
хэрэгжилт;

Харин дараах үзүүлэлтүүдийн хувьд нийт үйлчилгээ эрхлэгчдийн хувьд хангалтгүй байв.
Үүнд:
- Тусгай зөвшөөрлийн гэрээгээр хүлээсэн 3G сүлжээний хамрах хүрээний хэрэгжилт;
- Тусгай зөвшөөрлийн гэрээгээр хүлээсэн тус хорооноос шаардсан мэдээ, мэдээллийг
заасан хугацаанд, бүрэн гүйцэд, үнэн зөв, ирүүлэх;
- Тусгай зөвшөөрлийн гэрээгээр хүлээсэн МУ-ын хэмжээнд яаралтай тусламжийн
дуудлагын үйлчилгээг үүрэн телефоны хэрэглэгчдэд үнэ төлбөргүй үзүүлэх тухай
үүргийн хүрээнд хөдөө орон нутгаас яаралтай тусламжийн дугаарууд руу дуудлага
хийхэд тухайн орон нутгийн яаралтай тусламжийн төв рүү холбогдох үүргийн
хэрэгжилт;
- Сүлжээнд холбох, харилцан холбогдох асуудлын хувьд шударга, ил тод, нээлттэй
зарчмыг баримтлах үүднээс гэрээ, орлого хуваарилалт, харилцан холболт хийх
нөхцөл (RIO), маргаан шийдвэрлэлт зэргийг тусган харилцан холбогдох үйл
ажиллагааг журамлаж, олон нийтэд нээлттэй ил тод мэдээлж ажиллах.

Түүнчлэн Скайтел ХХК, Юнител ХХК, Жимобайл ХХК-иудын хувьд системийн аюулгүй
байдлыг хангаж ажиллаж байгаа эсэхийг хянаж үзэхэд мэдээллийн аюулгүй байдлын
хүрээнд мөрдөгдөх стандарт, журам боловсруулж мөрдүүлэх, хяналтын тайлан мэдээллийг
боловсруулж, анализ хийж, холбогдох арга хэмжээг авч ажиллах тал дээр хангалтгүй
байсан бол Мобиком ХХК болон Юнител ХХК-ийн хувьд харилцан холболт, холболт, улс
хоорондын тариф орлого хуваарилах зарчимд хийгдсэн зохицуулалтын хэрэгжилт
хангалтгүй байлаа. Мөн Жимобайл ХХК-ийн хувьд Харилцаа холбооны сүлжээний
дугаарлалтын нэгдсэн төлөвлөгөөний 3.61, Ярианы үйлчилгээ эрхлэх тусгай зөвшөөрлийн
нөхцөл шаардлагын 7.1 2 заалтуудыг мөрдөж ажиллахгүй байв.

Үүрэн холбооны үйлчилгээ эрхлэгчдийг шалгасан шалгуур үзүүлэлтүүдийн (Хүснэгт 2) 2,

4-т заасан радио давтамж ашиглалтын байдал болон сүлжээ, үйлчилгээний чанарыг
тодорхойлох үйл ажиллагааны хүрээнд үүрэн холбооны 3G сүлжээний хамрах хүрээ,
үйлчилгээний чанарын хэмжилтийг тус хорооны РДЗХА-наас 2015 оны 5, 7, 8, 9 саруудад
хийж гүйцэтгэсэн. Уг хэмжилтийн дүнг доор үзүүлэлт тус бүрээр нарийвчилан үзүүлэв.

1Интернет протоколд суурилсан ярианы үйлчилгээнд 7 гэсэн цифрээр эхэлсэн 8 орон бүхий дугаарлалт (7xxx xxxx) байна.
2
Тусгай зөвшөөрөл эзэмшигч нь Монгол Улсын цахилгаан холбооны сүлжээний дугаарлалтын нэгдсэн төлөвлөгөөний
дагуу хуваарилсан дугаарыг эзэмшиж, түүнд нийцүүлэн өөрийн сүлжээний дугаарлалтын төлөвлөгөөг гарган мөрдөнө.
Хуваарилснаас өөр дугаарлалт үүсгэх, ашиглахыг хориглоно.
4
3G сүлжээний хамрах хүрээний байдал /гадаа гудамжинд/

Радио сүлжээний хамрах хүрээний байдлыг радио сүлжээний сигналын чадлын төвшинд
үндэслэн тогтоов. Дунджаар 200 000 удаагийн хэмжилтийг 4 үйлчилгээ эрхлэгч тус бүрийн
сүлжээн дээр хийж гүйцэтгэсэн бөгөөд хамгийн багадаа сигналын чадал -80Дб-с их байхаар
тооцсон болно.

3G сүлжээний хамрах хүрээ

Харилцаа холбооны
зохицуулах хорооноос
99 98.02
баталсан “Мэдээлэл,
97 96.06 харилцаа холбооны
95.08 үйлчилгээний
95
чанарыг хянах
93 журам”-ын
%
хавсралт-1-р
91
89.05 тогтоосон чанарын
89 шаардлага ≥95%.
87
85
2015.07-2015.09 сар

Мобиком Скайтел Юнител Жимобайл

Амжилттай дуудлагын хувь

Үйлчилгээ эрхлэгч тус бүр дээр дунджаар 3000 дуудлага хийхэд амжилттай холболт
тогтсон дуудлагын хувийг илэрхийлэв.

Амжилттай дуудлагын хувь

Харилцаа холбооны
99 зохицуулах хорооноос
96.56 баталсан “Мэдээлэл,
97
харилцаа холбооны
94.77
95 үйлчилгээний
92.79 чанарыг хянах
93
% журам”-ын
91 хавсралт-1-р
тогтоосон чанарын
89 88.13
шаардлага ≥95%.
87
85
2015.07-2015.09 сар

Мобиком Скайтел Юнител Жимобайл

5
Ярианы чанар

Үйлчилгээ эрхлэгчийн сүлжээн дэх ярианы чанарыг 1 (муу) – 5 (сайн) хүртэл оноогоор
дүгнэдэг MOS аргачлалаар дүгнэв.

Ярианы чанар
5
4.8
4.6
4.4
4.2
4 3.795 3.824 3.785
3.8
3.6
3.342
3.4
3.2
3
2015.07-2015.09 сар

Мобиком Скайтел Юнител Жимобайл

Дуудлага эхлүүлэх дундаж хугацаа

10

9
7.929
8
6.705 6.629
секунд

7 Харилцаа холбооны
6 зохицуулах
5.467
хорооноос тогтоосон
5 чанарын шаардлага ≤
5 сек.
4

3
2015.07-2015.09 сар

Мобиком Скайтел Юнител Жимобайл

6
Өгөгдөл дамжуулах чанар

Үйлчилгээ эрхлэгч тус бүр дээр дунджаар 595 оролдлого хийхэд амжилттай холболт
тогтсон хувийг доор илэрхийлэв.

Өгөгдлийн амжилттай холболтын хувь

98.98 99.49 99.66
99
97.14
97
95
93
%
91
89
87
85
2015.07-2015.09 сар

Мобиком Скайтел Юнител Жимобайл

Үүрэн холбооны 3G системийн хувьд татах хурд (Download speed) 1024Kbps-с, илгээх хурд
512Kbps-с тус тус их хэмжигдсэн.

Өгөгдөл дамжуулах хурд

3500
3014.77
3000
2718.32

2500

2000 1813.33
1669.73 1612.49
1500
Татах хурд (Download
speed) ≥ 1024Kbps.
1000 849.94 798.87
587.02
Илгээх хурд (Upload
500
speed) ≥ 512Kbps.
0
Мобиком Скайтел Юнител Жимобайл

Татах хурд (Kbps) Илгээх хурд (Kbps)

7
 Үүрэн холбооны үйлчилгээ эрхлэгчдийн үйл ажиллагааг Хүснэгт 2-т заасан
үзүүлэлтүүдийн хүрээнд шалгасан нэгдсэн үзүүлэлтийн дараах Хүснэгт 3-т үзүүллээ. Үүнд:

Хүснэгт 3. Шалгалтын нэгдсэн үзүүлэлт

Мобиком Жимобайл
Шалгуур үзүүлэлтүүд Скайтел ХХК Юнител ХХК
ХХК ХХК
Тусгай зөвшөөрлийн гэрээнд заасан
2G сүлжээний хамрах хүрээний Хангалттай Хангалттай Хангалттай Хангалттай
хэрэгжилт
Тусгай зөвшөөрлийн гэрээнд заасан
3G сүлжээний хамрах хүрээний Хангалтүй Хангалттай Хангалтгүй Хангалтгүй
хэрэгжилт 74 сум, сууринд 340 сум, сууринд 111 сум, сууринд 12 сум, сууринд
Тусгай зөвшөөрлийн гэрээгээр
ТЗ-ийн гэрээний үүрэг

хүлээсэн яаралтай тусламжийн

дуудлагын үйлчилгээг үзүүлэх
үүргийн хүрээнд хөдөө орон нутгаас
Хангалтгүй Хангалтгүй Хангалтгүй Хангалтгүй
яаралтай тусламжийн дугаарууд
руу дуудлага хийхэд тухайн орон
нутгийн яаралтай тусламжийн төв
рүү холбогдож байх

Хангалтгүй Хангалтгүй
Заасан хугацаанд, Заасан хугацаанд,
Тусгай зөвшөөрлийн гэрээгээр Хангалтгүй үнэн зөв, бүрэн гүйцэт үнэн зөв, бүрэн Хангалтгүй
хүлээсэн мэдээ, мэдээллийг заасан Заасан хугацаанд, ирүүлдэггүй. гүйцэт ирүүлдэггүй. Заасан хугацаанд,
хугацаанд, бүрэн гүйцэд, үнэн зөв, бүрэн гүйцэт Статистик мэдээг Статистик мэдээг бүрэн гүйцэт
ирүүлэх ирүүлдэггүй өмнөх онтой өмнөх онтой ирүүлдэггүй
харьцуулж, харьцуулж,
хянадаггүй. хянадаггүй.

Сүлжээ, холбох байгууламж,

биллинг систем зэрэг үндсэн
Сүлжээ болон техникийн нөхцөл шаардлагын хэрэгжилт

системүүдийн ашиглалт Хангалттай Хангалттай Хангалттай Хангалттай

үйлчилгээтэй холбоотой холбогдох
нөхцөл шаардлагын мөрдөлт
Хангалтгүй
Харилцаа
холбооны
сүлжээний
дугаарлалтын
нэгдсэн
Дугаарлалтын төлөвлөгөөний төлөвлөгөөний 3.6
хэрэгжилт
Хангалттай Хангалттай Хангалттай , Ярианы
үйлчилгээ эрхлэх
тусгай
зөвшөөрлийн
нөхцөл
шаардлагын 7.1
заалтуудыг
мөрдөөгүй

Хангалтгүй Хангалтгүй Хангалтгүй

Үүрэн сүлжээний системийн Халдлагын талаарх
Мэдээллийн аюулгүй Мэдээллийн
нарийвчилсан
аюулгүй байдлыг хангахтай байдлыг хангахтай
мэдээ,
аюулгүй байдлыг
холбоотой авч хэрэгжүүлж буй арга Хангалттай холбоотой журмыг хангуулах талаар
төрөлжилтгүй.
баталгаажуулах, баримт бичиг
хэмжээ, холбогдох стандартын хэрэгжилтийг
Хяналтын тайлан
байхгүй.
мөрдөлт мэдээллийн
хангуулах Хяналтын тайлан
боловсруулалт
шаардлагатай. гаргадаггүй.
хангалтгүй.

8
Сүлжээ, үйлчилгээний чанартай холбоотой нөхцөл
Радио сүлжээний хамрах хүрээ
-радио сигналын төвшин ≥ (-80Дб) байх. Хангалттай Хангалтгүй 3 Хангалттай Хангалттай
- Хамрах хүрээний чанарын шаардлага ≥ 96.06% 89.05% 95.08% 98.02%
95%.
шаардлагуудын хэрэгжилт

Ярианы чанар Хангалтгүй Хангалтгүй Хангалттай Хангалтгүй

- амжилттай дуудлагын хувь
94.77% 92.79% 96.56% 88.13%
Ярианы чанар Хангалттай Хангалттай Хангалттай Хангалттай
- MOS үнэлгээ (стандарт 2.9-4.1) 3.795 3.342 3.824 3.785
Дуудлага эхлүүлэх дундаж хугацаа Хангалтгүй Хангалтгүй Хангалтгүй Хангалтгүй
- чанарын шаардлага ≤ 5 сек. 5.467 6.705 6.629 7.929
3G сүлжээний өгөгдөл дамжуулалт 98.98 97.14 99.49 99.66
Үүрэн холбооны 3G системийн
өгөгдөл дамжуулах хурд
- татах хурд ≥2014Кbps
Хангалттай Хангалттай Хангалттай Хангалттай
- илгээх хурд ≥512Kbps
Хангалтгүй
Харилцан холболтын журмын RIO боловсруулж
хэрэгжилт батлуулсан Хангалтгүй Хангалтгүй Хангалтгүй
- Холбогдох талуудыг харилцан холбогдох боловч ил тод RIO боловсруулж RIO боловсруулж
RIO боловсруулж
боломжоор хангах, харилцан ялгаваргүй ил нээлттэй батлаагүй. батлаагүй.
батлаагүй. Холбогдох
тод нээлттэй байх. Үүний хүрээнд өөрийн мэдээлээгүй. Холбогдох Холбогдох
хүсэлтийн талаарх
сүлжээнд холбогдох харилцан холболтын Холбогдох хүсэлтийн талаарх хүсэлтийн талаарх
дэлгэрэнгүй
заавар зөвлөмж бүхий журам (гэрээ, орлого хүсэлтийн дэлгэрэнгүй дэлгэрэнгүй
бүртгэлгүй.
хуваарилалт, маргаан асуудлыг багтаасан талаарх бүртгэлгүй. бүртгэлгүй.
RIO) –ыг батлан, ил тод нээлттэй мэдээлэх, дэлгэрэнгүй
Харилцан холболт

хэрэгжилтийг хангуулах бүртгэлгүй.

Хангалтгүй Хангалтгүй
2011 оны 21 “улс
2011 оны 21 “улс
хоорондын гарах
хоорондын гарах
яриаг үүрэн
Харилцан холболт, холболт, улс холбооны
яриаг үүрэн
хоорондын тариф орлого холбооны
сүлжээнээс Хангалттай Хангалттай
сүлжээнээс
хуваарилах зарчимд хийгдсэн эхлүүлэх”
эхлүүлэх”
зохицуулалтын хэрэгжилт тогтоолын
тогтоолын хүрээнд
хүрээнд уг
уг тогтоолын
тогтоолын
хэрэгжилт
хэрэгжилт
хангалтгүй.
хангалтгүй.
Тусгай дугаар /яриа, мессеж/-ын
үйлчилгээ, орлого хуваарилах
зарчимд хийгдсэн зохицуулалтын
Хангалттай Хангалттай Хангалттай Хангалттай
хэрэгжилт
Шаардсан
Өрсөлдөөн

Түрээсийн үйлчилгээ 4 (Зөвхөн Б

мэдээлэл
ангилалын үйлчилгээ эрхлэгч - 5
Хангалттай Хангалттай
хооронд) гаргаж
өгөөгүй
Хэрэглэгч

Хэрэглэгчийн үйлчилгээ,
хэрэглэгчийн эрхтэй холбоотой Хангалттай Хангалттай Хангалттай Хангалттай
нөхцөл шаардлагын хэрэгжилт

3
Хэрэглэгчийн болон ахуйн DECT системүүдэд ашиглагдаж буй радио давтамжууд үүрэн холбооны үйлчилгээнд ашиглаж буй радио
давтамжуудад нөлөөлж байгаагаас үйлчилгээний чанарт сөргөөр нөлөөлж байгаа болно. Дэлгэрэнгүй мэдээллийг http://crc.gov.mn/k/2Ck/4R -с авна
уу.
4
Монгол Улсын мэдээлэл холбооны сүлжээний зохицуулалтын 5.1.3 Үүрэн холбооны “Б” ангиллын үйлчилгээ эрхлэгчид үр ашиггүй хөрөнгө
оруулалтыг багасгах үйлчилгээний хамрах хүрээг нэмэгдүүлэх, шударга өрсөлдөөнийг дэмжих, үйлчилгээний чанарыг нэмэгдүүлэх зорилгоор
зөвхөн үүрэн холбооны болон интернетийн үйлчилгээ эрхлэх “Б” ангиллын үйлчилгээ эрхлэгчтэй дэд бүтцийг хамтран ашиглаж болно. гэж заасан
хүрээнд үүрэн холбооны үйлчилгээ эрхлэгчид өөр хоорондоо харилцан дэд бүтэц хамтран ашиглах нь нээлттэй байгаа болно.
5
Мобиком ХХК-ийн хувьд өөрийн хэрэгцээнд шаардлагатай холбогдох суваг, шугамыг Мобиком нэтворк ХХК-с түрээсэлдэг, бусад дэд бүтцийн
хувьд ашиглалт дүүрэн байгаа тул бусдад түрээслэх боломжгүй байгаа тул энэ төрлийн үйлчилгээ эрхлэхгүй байгаа гэсэн хариуг өгсөн.
9