IN-DEPTH INTERVIEW

(TRANSCRIPTION)

Interviewer: What are the experiences you’ve had about gangsterism as you go to
school? Kanang unsa imong mga experience about aning gangsterism so mga nakita
nimo, imong mga naobserve or kanang experience jud nimo?

Interviewee: So as I’ve observed sa among school before, kaning dili jud nato ni
malikayan nga naay mga gang. So pag naay mga gang, magkacause jud ug trouble so
tungod kay naa pay mga other part, other gangs nga kung mabikil ang isa lang nila ka
miyembro so dako na siya na trouble so dili jud na siya maayo.

Interviewer: What kind of gangsters do you usually meet at school? Kanang unsa sila
na mga gang, kanang murag gang sila para magngwarta, gang sila para mangtrip lang
sa mga tao ana, unsa man?

Interviewee: Uhm gang sila. Naa silay gang or kanang grupo-grupo pero ang ilang
physical appearance kanang just like normal student lang gihapon pero kaning ang
ilahang mga, so usually ang ilang ginabuhat kay kana jud magtapok-tapok, magbuhat
ug mga dili maayong mga butang just like gambling, or for example kanang magpaaway
ug damang ing-ana, magdulag taksi sa likod sa stage so mao ng mga example sa mga
ginabuhat sa mga gang didto.

Interviewer: What are the things they usually do when they see you? Kanang unsa
ilang ginabuhat kung makit-an ka nila?

Interviewee: So uhm ako nga student, dili kaayo ko kanang uhm dili kaayo ko sakit ay
kaning kuan sa panan-aw sa mga gangs. That’s why kanang ginatreat ko nila, ginatreat
lang ko normal lang. Wala kaayo ko nila ginapa ginapakuan ginapasakitan or anything.

Interviewer: What are things you usually do when you see them? Do you avoid them?
Interviewee: Uhm wala pud kay I know in myself nga wala koy gibuhat na daotan so
there’s no need to fear or to be afraid of.

Interviewer: Is joining a gang once came in your thoughts? Kanang naabot ba sa

imong huna-huna na muapil-apil ana?

Interviewee: So ako nga pagkatao bata palang jud, kanang murag early ko nga na
mature. So wala jud koy, wala jud koy intention nga mujoin ug ing-ana nga mga gang as
what I’ve had experience nga nakakita ko nga naay hazing nahitabo sa likod sa among
no. Gikuha nila ang kanang, kanang dahon sa kapayas, gilukot ang tumoy unya. So
para mapart ka ani nga gang, kinahanglan nga mukuan ka ani, mu-mu ginatawag nila
nga padol. So pagkakita lang ato, na inject sakong mind nga dili jud ni maayo ang pag-
apil-apil ug gang.

Interviewer: So saimong sariling insights, kanang why do youths get involved with
gangsterism in school? Kanang nganong gaapil ang mga batan-on ani?

Interviewee: Sa sa?

Interviewer: Para sa imoha lang

Interviewee: So wala kay koy uhm stock knowlegde or kaning idea tungod kay wala ko
niapil ug gang pero I think the reason why they join gang just like that, because I
think…I think nakipagsabay-sabay lang pud sila sa ilang amigo, gang ilang amigo so
naimpluwensiyahan. Bad influence no sa mga friends unya kana pung, kana pung
walay kuan sa family. So ilang mga friend na mga gang ang ilang ginaadtuan. So mao
na akong insight.

Interviewer: So saimohang perspective, kanang makita ba nimo ang kanang pag-apil-

apil sa gang nga lingaw? Lingaw ba na siya in what ways or dili? Ngano man?

Interviewee: If bad boy ko nga pagkatao, so I’ll find it lingaw pero kung lahi imong
intensiyon or wala imong interest diraa so dili jud ka malingaw.
Interviewer: So kung puhon ikaw mahimo kang parent, kanang imo bang ilet imong
anak na muapil-apil ug gang?

Interviewee: So kung mahimo nakog parent soon, dili jud nako paapilon akong anak ug
gang instead paapilon nako siya sa mga kanang mga kanang..kalihokan sa church nga
diin makapangita siyag mga amigo nga mga buotan unya malapit sa ginoo ba.

IN-DEPTH INTERVIEW
(TRANSCRIPTION)
Interviewer: What are the experiences you’ve had about gangsterism as you go to
school?

Interviewee: So uhm ang naexperience nako kanang gangsterism sa school kay ay dili
man jud ako ang kanang murag ginabully nila pero nakita nako kung kanang the way
sila magbully is kanang…lala, lala siya sa lain nga ay daghan man jud ug kind of
gangsterism diri sa school pero ang uban kay kanang too harsh, ang uban sad kay
harsh pero okay lang.

Interviewer: What kind of gangsters do you usually meet at school?

Interviewee: Sa katong grade 10 pa ko kay naa koy ay classmate mismo nako kay apil
siya ug gang which is uhm ang name sa ilang gang is lipstick gang. Tapos panagsa kay
naa koy makita na sukarap, unya naa puy uban nga kanang lollipop gang ang
ginatawag sa uban sa ila.

Interviewer: What are the things you see them? Do you avoid them? So unsa diay
ginabuhat nimo pag makita nimo sila ug ginaavoid ba nimo sila?

Interviewee: Panagsa pag kanang murag lain ilang tan-aw saakoa kay mag-avoid
syempre kay basin ano basin tripingan ko nila or unsaon ba.

Interviewer: Then, is joining a gang once came in your thoughts? Naghuna-huna ba ka

na gusto ka muapil ug gang?

Interviewee: Uhm sauna katong ginaingon nila na kanang chuy daw lagi pag naay ano
pagmag-apil, pagmag-apil ug gang kay ano daw sisterhood-sisterhood/brotherhood-
brotherhood. Pag naay kailangan ang isa, kailangan tabangan tapos katong murag
katong murag nagkabuot nako kay murag narealize nako na ang kadalasan na
masugatan nako na gang is kanang bad gud so mao to nagthink ko na basin bad
influence jud siya ug makadaot siya sa reputasyon ug dignidad nako.

Interviewer: Why do youths get involved with gangsterism in school?

Interviewee: I think…uhm mag-apil sila ug gang since kuntahay like example lang ha
pero dili nako ginageneral na ano uhm broken family, ang uban kay uhm dili broken ang
family pero walay attention gud or kanang dili kaayo ginatagad sa ilang balay tapos ang
panagsa sad ana is sobra kastrict ang parents mao nang murag nagarebelde sila.

Interviewer: In what ways do you think joining gangs would be helpful to you? So para
sa imoha nganong nagaapil ang mga, mga students sa mga gangs?
Interviewee: Like pareha sa akong first na giingon, kanang kadalasan na reason na
gaapil sila dira is uhm broken family, and then attention seeker and gusto pud siguro
sila ug kanang, kanang tao nga pwede madayan, pwede mugdamay saila if+ naa silay
kailangan.

Interviewer: Para pud saimoha, unsay kanang mga pamaagi na ang gang makatabang
sa ilaha?

Interviewee: Through sisterhood and brotherhood. Kanang ano pud the way sila
magtinabangay gud if naay problema ang isa is nakasupport jud ang ano ang all na yes.

Interviewer: In your perspective, do you find gangsterism fun? In what ways?

Interviewee: I think para saakoa since wala man jud, wala man ko nag-apil ug gang jud
I think dili siya fun kay ano man uhm since naa silay uban, ang uban sa nagaapil ug
gang man gud kay kanang ma..manakit ug tao ba and wala dili mn ko ganahan ug
kanang makasakit ko ug tao.

Interviewer: Feel nimo nagaregret sila na apil sila sa gang?

Interviewee: Ang uban, ang uban nagaregret siguro pero uhm I think the others na
nagastay gihapon sa gang kay wala siguro since naa pay ang uban man pud gud saila
kay happy unya kanang ing-ana ing-ana, nag-apil apil ug ing-ana pero naa ra gihapon
na sailaha.

Interviewer: Kung apil ka sa gang, unsay mga pamaagi na mafeel nimo na powerful na
kay ka?
Interviewee: Kanang the way ay in terms of bully? Kanang makabully ko ug lain,
makasakit ko ug lain na kanang mahadlok sa akoa.

Interviewer: Same lang gihapon sa question uhm kung apil gihapon ka sa gang, kung
maka- kung mameet nimo ang guidance counselor unexpectedly, unsay buhaton nimo?

Interviewee: Uhm naay part sa ako na gusto mulikay since dili ko gusto na ano dili ko
gusto na masakpan or mapangit akoang pangalan sa school so murag ang uban sad
kay dili nalang maglikay, iharap nalang kung unsa jud ang ano iharap ang kailangan nila
iharap.

Interviewer: Uhm kung apil ka sa gang, ingnon ba nimo ang imong mga parents na apil
ka sa gang or dili?

Interviewee: Dili, iano lang nako isecret lang nako if ever na mag-apil ko.

Interviewer: Kay ngano man?

Interviewee: Kay mahadlok ko na basin masuko sila saakoa or italikway ko nila as their
anak.

IN-DEPTH INTERVIEW
(TRANSCRIPTION)

Interviewer: So, what are the experiences you had with gangsterism as you go to
school?

Interviewee: One of my experiences, I am the sole witness of some gangsterism

activities, witness lang ko so far and naay one time na nahimo kog messenger sa mga
gang kay I think rebellious man ko ato na time and gusto kog fun so mao na ni, naga
meddle lang ko sa ilang ano, ga meddle lang ko sa ilahang mga issues ug sa ilang mga
agenda and so ford, mao lang.
Interviewer: So, what kind of gangsters d you usually meet at school?

Interviewee: The ruckus and the wild ones.

Interviewer: What are the things that they usually do when they see you?

Interviewee: Well, ask me of what is a message or what is the certain issue that come
up lately.

Interviewer: What are things you usually do when you see them? Do you avoid them?

Interviewee: Well, at some point, I will I- like to avoid them but they are like oh my gosh
they are like everywhere, and I can’t seem to escape it easily so yeah I ted to meet
them anyways.

Interviewer: Then, is joining a gang once came in your thoughts?

Interviewee: No.

Interviewer: Next, why do youths get involved with gangsterism in schools?

Interviewee: Due to the thrilling activities of gangsterism and they feel companionship
and like you know like being part of the family, and they know that joining gangsterism
will give them fun and I don’t know they will do something wild that make their, well mad
or something.

Interviewer: In what ways do you think joining gangs would be helpful to you?

Interviewee: Nothing. Nothing.

Interviewer: Kung muapil ka sa gang, do you find gangsterism fun? In what ways?
Interviewee: Uhhhh I don’t want to lie but if I join gang, one thing that will thrills me is
those adventures that we advent with my gang everyhere. Not the illegal ones but the,
you know the thrill of doing something that you can’t do. Like not on your regular basis,
may ganiyang na mga gangs.

Interviewer: Gi regret ba nimo na naapil ka?

Interviewee: First of all wala man ko niapil para magregret ko.

Interviewer: Geh kuntahay lang kung muapil jud kag gang, how or what ways do you
feel powerful?

Interviewee: Being one of the family, I mean if there’s some cause of feudality and
some other squatter gang, you feel power because you know that there’s someone who
will always be on your back and protect you and defend you and give a stand to you at
all mean. That’s one of the, that’s one of the factors that give me such powers.

Interviewer: What if you meet the guidance councilor unexpectedly?

Interviewee: Run

Interviewer:Gusto ba nimo iingon sa imong parents na apil ka sa gang, kuntahay?

Interviewee: I like to part them my experience in joining gangs but not actually joining
gangs but niinvolve lang sa activity but things hinder me when it comes to my parents
kay akong mama is a teacher nya akong papa is engineer nya lain pud kaayo na
kanang, mag ingnan nako unsang kuan nako nga grabe sad ilang expectations sa ilang
mga anak na isa pa sa society pud unsa pud ilang maingon na anak ug maestra nag-
apil apil ug gang? So I’d rather not to.
Interviewer: Last, kung makabalo imong mama’g papa na apil ka sa gang, unsa kahay
bation nila?

Interviewee: Normal, everybody’s parents will do, sad reaction, disappointed, mas
disappoint sila.

IN-DEPTH INTERVIEW
(TRANSCRIPTION)

Interviewer: So, what are the experiences you had with gangsterism as you go to
school?

Interviewee: Katu man tong sauna tung junior high school nako na skwelahan Kay
every every afternoon inig ting-uli is kanang mamaktas Jud mi inig ting uli nya amoang
dili gikan sa among school ahhmm Ang uban gikan sa among school more on outsiders,
sila Jud Ang magsugod sa mga riot riot gud unta pagkahuman katu man to na time,
wala mi kabalo, wala mi nainform nya katunga nalang mi nga naa nay mga grupo sa
mga laki nya natinga mi nga nagdinaganay naman, nya abi namog nagduladula ra, nag
binitbitay naman silag mga bato unya nagnilabayay naman so kami shocking pud kaayu
mo Kay syempre kinsa man daw gusto malabayag bato, Kay nanguan sila unya didto
dayon nangabungkag silang tanan kay niabot ang pulis.

Interviewer: So, what kind of gangsters d you usually meet at school?

Interviewee: Naay uban na mga gang sa skwelahan namo dati is more on kuan lang
jud sila sa kwarta, kung manakit sila depende nalang jud na kung naay mangaway pero
ilang focus jud kay kwarta, mga target lang jud nila ang mga mahadlok gud na
estudyante na ilang kwaan ug kwarta kay syempre feel gud nioa no astig astig sila mao
ng manguha silag kwarta.

Interviewer: What are the things that they usually do when they see you?

Interviewee: Actually kanang makit-an nako sila kay kanang mailhan man jud nimo no
kung gang gang kay astigon unya gahion, pero wala raman sad sila kay syempre ako
pud kay maldita kaayo ko 'nya sila mura sila'g mga gwapo no mag hilas hilas sila.

Interviewer: What are things you usually do when you see them? Do you avoid them?

Interviewee: Actually dili ko gaavoid kay ako SSG sila, dili ako mu avoid sa ila kundili
sila juy mu avoid sa amoa kay syempre pag naay inana na mahitabo sa school kami
man jud mag report ana sa school.

Interviewer: So, why do youths get involved with gangsterism in schools? Sa pananaw
nimo ngano ang mga batan-on nagaapil ug gang?

Interviewee: Sa akong pagkahibalo jud, sa among school kay mix tanan dati kanang
walay separate section sa mga bright bright so naa koy mga na classmates na apil gud
ug gang gang iadmit jud ko na pero mga buotan man sila naa lang juy part sa ila na
emptiness na gipangita nila sa family na makita nila sa barkada, inana lang jud, naapil
sila sa mga inana na butang. Dili pud nato sila mablame na muapik ug inana kay
syempre dira mafeel nila na naay barkada mulove sa ila, na sa ilang balay pud mismo
di sila ka feel ug inana.
Interviewer: So ahhmmm in what ways kanang do you think na joining gangs kay
makatabang sa imo or sa laing student?

Interviewee: Naa koy classmate dati na nag gang gang no unya naa pud koy
classmate na nagkainitan gud paghuman didto dayon nga nangayo siyag tabang sa
among classmate ba na gang gang dili in a way na makipag-away kundili mapakita gud
na daghan sila, na isug isug. naa puy usahay na positive way pud na syempre
makatabang pud sila sa ato sa proteksiyon gud kay syempre gwapo gwapo lagi daw
sila.

Interviewer: So kanang gusto mi makabalo sa imong perspective ba, do you find

gangsterism fun ba siya or lingaw?

Interviewee: Fun siya nga dili kay naa man guy uban na nag apil apil ana kay
masobraan kahambogiro, kanang feel nila sila na ang pinaka kuan gud pinakataas sa
school inana gud pero fun siya para sa ilaha in a way na inana gud maka feel silag love
sa ilang mga kagrupo kay syemore kanang makuan sila nga naa silay maduolan every
time maka feel sila na down sila para musabot sa ilaha pero naa man juy advantage ug
disadvantage anang mga gangster sa school.

Interviewer: So kani na question, kanang if ikaw ang involve sa gang, kung nakabalo
imong parents about ay kung wala, kung wala nakabalo imong parents about apil ka sa
gang or sa mga inana na mga organization kay kailangan ba na makabalo ni sila or
unsa ba? Unsa’y mas makaayo?

Interviewee: Syempre kung ako involve dapat makabalo sila pero pag makabalo sila
kabalo jud ko na masuko sila kay nganong mag apil kog ingana ingana pero dili pud ta
nila mablame kay syempre muexplain pud ta sa atong side kay naa may uban parents
na walay time sa ilaha, wala na kasabot sa balay so dapat ilhon jud nato na naa silay
reason nga muapil sila ana kay gusto nila, love nila.

Interviewer: So kung ikaw inig mahimo kang parent, will you let your children be part of
a gang someday?
Interviewee: Syempre dili kay kabalo man ko na if ako mahimong parent hatagan man
nakog time akoang kuan no akoang anak, dili nako gusto mafeel nila ang emptiness na
pangitaon nila sa lain kay dili ko gusto na muabot sa time na maabot silag laing butang.

FOCUS GROUP DISCUSSION

(TRANSCRIPTION)

Interviewer 1: So first question is what are the experiences you’ve had about
gangsterism as you go to school kanang unsay mga experience ninyo sa gangster mga
gang gang related sa gang sa inyong skwelahan da before?

Interviewee 1: Katong sa una tong grade 7 ko sa Cavite kay didto man gyud ko gikan
so kanang naka naka sana nakaki naka exp dle man totally ako pero naka encounter
kog mga gang gang mga riot nga ka kana ganing sa others school kanang sa school na
muadto that time kana gani naay murag away which is studyante raman pud ang cause
mao to naay nag nilabayay og kanang bildo kanang mga bote which is kanang naa poy
mga masakitan naay nagkadugo gi adto og ospital mao to.

Interviewee 2: For me kay diri murag ako kay sa grade 7 ko kay didto ko sa extenstion
sa mangga didto sa Briz pero naga adto ko dri kay na naga practice ko sa kuan kanang
athlete sa una nya murag taga muadto ko dri kay wla paman ning building na senior
high dri dri dri mang tinapok tapok ang mga gang sa una nya murag murag mga bikil
bikil sa mga grupo grupo ba nya mga himan himan ma mag labay labay og bato dri
mag sinumbagay naa pa gni ma usahay dihaa sa gawas madunggaban mga ing ana na
experience akoa dri na kuan.
Interviewee 3: ahhhh akong na experience na kanang kaning kaning kaning naay
connection anang about gang kay kaningsa una katong grade 9 ko katong time na kuan
to sha kaning ning ting uli na to sha tus ang bali ang kuan nko bali ang isa ang is aka
grupo kay ang classmate tus ang isa kagrupo kay naa sa naa sa grade 10 na na nasa
grade 10 na kuan na section ay na le level then ang lahi ang akong grade 9 ay lahi
akong lahi akong lahi akong mga classmate na grupo tus lah pud tos murag wla murag
naa silay wla nag wla sila nagkasinabtanay ba nya human pauli mi ato tus sa bali murag
wla nila gibuhat nila sa skwelahan ang gubot ba sa gawas nila gi kuang ang gubot tus
didto na sila tus didto nalang nila gi kuan ang ilang away na nag linabayay pud silag
kanang botelya tus bato mga nag kuan murag nag kadugo tong na kuan.

Interviewer 1: So what can of gangsters do you usually mmeet at school like kanang
ano naay mga types sa mga gangster like naay uban mangwarta naa puy uban mang
trip lang so or unsay man?

Interviewee 1: Kanang katong *ahem katong na encounter nko is which kanang mga
na friends pud nko sila tong type nga kanang ka sila tong time nga kanang once nga
kanang awayon sa isa sa ilang kauban is kana ganing murag mag isa mag sila then
baluson nila tong naka away tong kauban murag balos balos ana ana nya kato pong
kauban nila ay kato pong naka away sa ilang kauban is mag tawag pud tungod ato
magsinak mag sinakitay na silang tanan ana.

Interviewee 2: Na parihas pud sa iyaha kanang murag kay kungtahay naa naay ma
mabikil na mabikil na isa murag mag tapok to sila mag ginubotay na nya an gang
nakuan pud nko sa mga uban gangster kay kanang murag maghasol nya kung dle nimo
taggan kay murag murag masuko sila sa imoha murag magdumot nya murag murag
kulatahon kanila ba murag ing ana.

Interviewee 3: ahhhh akong na encounter na klase sa gang kay kaning kuan kaning
gang bitaw na kanang trip trip lng mao gyud ng kasagaran akong ma encounter na ang
ilang ginabuhat kay kaning kuan tahay kaning grupo sila nya man taga gabii na naa
silay buhaton na kanang naay silay buhaton na like kanang pagpangawat or kanang
mangtrip sila og mga kanang mga ma kanang mga bata pa bitaw sa ilaha bitaw
kaymurag pangayuan nilag og kanang unsay gusto nila bali murag trip trip lang nila na
ba nag magbuhat og gang para pud malingaw sila para pud ma murag maka naa pud
silay ma ma ilaha ba na kuan.
Interviewer 1: What are the things do you usually do when they see you kanang diba
maka encounter man gud mo unsay kanang ginabuhat nila pagmakita?

Interviewee 1: Ala al katong katong sa akong mga ano is na amigo man gyud nko to so
naka ila nko sila then gina treat gihapon ko nilasa kanang part sa ilaha nya dle pud sila
kaayo kanang tropa nga gang nga ng bastos pero kanang kabalo pud sila murespeto ba
pero muhatag rapud silag respeto which is kung karapat dapat pud sa imo nga hatagan
kag respeto mao rato.

Interviewee 2: Ang akoa kay kung pag mangadto mig cityhall ato nya nangadto mig
cityhall ato na time tung wla pa nabag o ang cityhall tong murag tulo mi kabook tulo mi
kabook sa mag ang mag amigo ato nya murag padulong mig computeran pag human
namog kaon og saging nya pag gilabay to namo tong tong tirungan sa saging para wla
gyuy maka wla ma mahitabo nga disgrasya to tingala mi kay gipunit rato sa tulo kuan
lima ka lalaki nya duha ka bata nya gi kuan nya mura ila ming gi hasolan ananana kung
dle daw mi tagaan dle daw namo sila tagaan kay kuanon daw sila kuanon daw mi nila
atong tirungan.

Interviewee 3: Sa ako kay kaningg ang katong gang na encounter mga geh halos mga
member sa to kay friends rapud nko friends o friend nko nya at the same time
classmate pud nako tus mao to kaning kung untahay mo ang ilaha man gud ang ilaha
murag bali rules nila sa ilang gang kay kung naay hilabtan sa ilang member kay ma bali
murag ilang balusan ba pero ang balos kay sila na tanan so ang pagma encounter nako
sila nya demen maencounter nko sila kay kuang lang kaning murag friend ra gihapon
gud kanang kung unsay tinagdanay sa mag barkada kay mao rapud ang ilang unsa
ilang mga kung unsa silag mag tinagdanay sa ilang grupo mao rapud ang ilang kuan
ilang way sa pag tagad sa akoa ana lang.

Interviewer 1: What are the things you usually do when they see ay when you see
them?

Interviewer 2: Baliktad nasad.

Interviewer 1: O.

Interviewer 2: Kung kamo makakita sa ilaha unsay inyong ginabuhat.

Interviewee 1: Ayy.

Interviewer 2: Kung makakita mo sa ilaha.

Interviewee 1: Ni istorya man gud ko ato.

Interviewer 2: Ay ah kanang kung makakita mo sa ilaha mga gang kay unsay inyong
ginabuhat?

Interviewee 1: Kanang kung makakita ko sa mga gang kukung sa akong amigo is

kanang mao to mag trip trip lang sila mag sound trip sound trip ana ana then sa usually
na Makita pud sa uban nga kanang mga gangster is kanang hilig sila og mang hasog og
tao na nag puyo raman unta para lang para alang ma ano ilang para lang mapunon pag
ka ano bored so kanang mao rato.

Interviewee 2: Ako kay murag kung makakita ko og gang kay murag mag hilom hilom
na lang ko kay para mag patay tingin na lang ko kay once nimo tabisan sila kay murag
panan aw nila ba na ay kani murag naa ni plano ba nya murag duolon ka nila nya
pangutan on murag feel nimo ba na.

Interviewee 3: Ahh akong ginabuhat gyud kay kasagaran pag makakita ko og or maka
sugat ko or kanang ma ma ing ana basta makakita og gang kay kaning kuan lang
kaning murag kaning kuan lang gud kaning great gamay para murag dle para murag
respeto pud sa ilaha gamay ba para wala bitaw ma ma mabuo na pagdumot sa usat isa
kay kaning para para mali basta gang na sila respotoon nlng sila kay ilaha man pud na
gud ng choice tus akong ginabuhat na lang gud kay dle ko mag kuan dle kailanang
kanang cool lng gud gihapon kanang dle nimo bation ang kakulba ba kay kanang lahi
man gud sila mga kasagaran mga gang mga sensitive maoanang pag tan aw tan aw
nila na murag pati imong mga mga imong mga mga ex mga expressions bas a nawng
ba kay ilang basihan na hala basig kuan ba basig tabis lang kana murag dako big deal
nan a sa ilaha maonang ana cool lang gihapon kanang murag kuang normal lang gud
na kuan pag sugat.
Interviewer 1: Is joining gang once came in your thought? Like… nakabutang ba sa
imong huna huna na muapil ug gang?

Interviewee 1: Ay, oo sauna tung.. diba like what I’ve said nga kanang naka amigo ko
ug mga kanang gang gang naka amigo ko, then kana ganing wala.. nisulod siya sa
akong huna huna ug ni try sad kog sulod but then nakit-an man sa akong mama ba na
ni apil-apil ko ug gang ana ana niya pag.. pag muapil baya jud ka ug gang kay is either
papilion ka.. hirap o sarap? Naa rana sa duha kung papilion ka then that time syempre
dili pud ko gusto na makuha akong virginity no para lang makaapil ug gang.. then gipili
nako that time is kanang hirap.. then sa hirap pag babae ka kay ano man.. sagpa.. then
sa lalaki kay kato ganing.. unsa gani to ano.. kanang murag bunal ba.. about atong sa
kahoy then mao to.. nabasahan ni mama.. then nangutana siya sako.. nag doubt siya
nganong nabuhat nako to ana ana then. Siya nalang daw toy.. siya nalang dawy sagpa
sakoa so mao to gi stop ra gihapon nako kay kabalo ko na mali jud pud na mu apil.

Interviewee 2: Ako kay.. dili kay gikan man ko sa tarong na pamilya nya murag dili ko
gusto na madaot ang murag reputasyon sa akong (heavy breathing) murag dili ko gusto
ma daot ang reputasyon sa akong pamilya ba maong murag murag kaning ako ray
nalahi sa ilaha ba na untahay nay ma ingon ang ubang tao na makadaot sa amoa na
kani.. kamo lagi tarong niya ik.. kana imong anak dili. Murag murag kanang lahi ra
kaayo asa mana naliwat ana ana di ko gusto makadungog ug ing ana sa laing tao.

Interviewee 3: Ako kay oo, naka huna huna jud ko na mu apil ug gang kay sauna man
gud kaning kuan man gud ko.. kaning apil ko sa kanang mga gina bully bitaw tas gusto
nako na kaning tas ang bali ang rules baya jud diha.. sama sa giingon nako ganina ang
rules sa halos anang mga gang kung unsay.. kuntahay naa kay kuanon kuntahay ang
ilang isa ka member kay kuanon mu.. mu react baya na sila tanan jud.. ilaha nang
kuanan ila nang ila nang bali murag mu balos sila ba so sauna na ning ka agi man kog
kanang ako may gina bully mao nang na naka huna huna jud ko na kaning muapil nako
ato na gang.. dili kay tungod gusto nako mangawat, gusto nako mang trip trip ug tao..
tungod di a.. gusto nako na kanang rag naa puy mu protekta sa akoa ba tas kuan
kaning mao to..

Interviewer 1: So.. in your perspective, what.. why do youths.. why do youth get
involved with gangsterism in school? Nganong.. unsay mga reasons sa mga kuan.. mga
students nganong or kabatan unan nganong naga.. ma involved sila ana?
Interviewee 1: So.. para sa ako tung rason nganong nag kanang nag attempt kog try
sa gang is kanang mura ganig nag rebelde ko sakong parents tungod sa mga problems
then kat.. kana pung kana pung isa pud ko sa mga tao nga na bully sad sauna tungod
sa kanang ano lang.. ambot nganong kanang ibully ko nila then siguro kanang.. kana
pud nga kanang pa.. pareha ra sa ilang gi ingon na gusto ko na kanang nay someone
na kana ganing mag kanang mag kanang mu protect sad ba ana ana kay sa gang..
kung awayon ang isa tanan na na jud mu sugod so kanang sa pag apil pud nako ug
gang na kanang gina ano pud nako na kanang strong ko ana ana ana miskang kabalo
ko sakong sarili na weak ko.. mao to..

Interviewee 2: Kuan.. for me kay kulang sila sa pag tagad sa.. ilang mama’g papa ug
murag murag ang uban kay broken family kanang murag ma.. kuan unsa ni sulod silag
gang murag didto nila makita ba na. na ing ani diay ang kuan murag kanang family na
treat sa imuha na murag ing ana.

Interviewee 3: Akoa kay kuan katong mao to akong rason katong kanang gina bully..
tungod kay gina bully kanang bali murag gusto niya na na murag naa na siya na na
nabuo na kalagot sa iyang kuan ba na muapil ug gang bali mao to nag force sa iya na
mu apil ug gang na mao tungod na makabalo siya ato na mga tao na nag bully sa iyaha
tas ang ikaduha na paminaw nako kay kining kuan kining na impluwensiyahan ra pud
siya sa mga amigo kay murag murag gi ingnan ra gud siya na kaning pag mu apil ka
aning kay kuan kaning cool ka ikaw may kahadlukan sa eskwelahan ing ana bitaw na
mga rason mao nang murag paminaw nako mao nay ma.. ma ma.. para lang sa akoa
mao nay masulod sa utok sa estudyante nganong mu apil siya sa gang..

Interviewer 1: So.. do you find gangsterism fun? In what ways?

Interviewee 1: Siguro.. ma find nako na ang kanang about sa mga gang gang is fun
when kanang kana wala silay ginabuhat mali wala silay ginabuhat nga maka.. gubag
ano sa tao.. wala silay ginapasakitan wala silay gina tripan wala silay gina kabuangan
so siguro kanang mga treat lang na kanang gina treat nila ang isa’t isa na family siguro
mao rana.

Interviewee 2: Hmm.. kung sa akoa kay kanang tripping nila na kanang kung unsay
flow sa ilang trip trip kay kanang murag mao nato ilang kalipay murag dako na kaayo to
sa ilahang kalipay na trip tripping kay murag kutahay.. kanang buhaton to nila kay
murag ma kuan sila ba.. maka experience silag happy sa.. maka experience silage
happy sa didto sa gang na ilang gisudlan.
Interviewee 3: Ako paminaw nako ay ang sa akoang pag kuan kay ang makit an nako
na lingaw ang gang kung kuan diba sa pag maka dungog tag gang diba maka huna
huna dayon ta ug kani mali ni siya ay kanang kani delikado ni siya pwede ni siya maka
patay delikadong kinabuhi nato ani.. pero para sa akoa basta nag kuan lang gyud
basta.. bahalag apil ka sa gang basta wala lang gyud kay gina buhat na natapakan ang
Karapatan sa ubang tao na kanang wala gud moy gina kuan na kuan na mga property
na mga wala moy gina kawat na mga ing ana na wala gud moy kanang gina gina look
ay kanang gina abuso ba kay kay.. okay man ang gang basta kaning kanang inyong
turingan kay amigo tas ing ana amigo family tung ingon niya family.. basta wala lang jud
basta.. dapat wala lang jud moy matapakan na kanang Karapatan sa tao..

Interviewer 1: So last question na ni siya.. Will you let your children be part of a gang
someday?

Interviewee 1: So para sako is kanang naa naman jud murag kanang naa naman jud
koy murag kanang na experience about ana then kadalasan man jud pag muapil kag
gang is kanang naa man jud nang kanang bad sides jud mao jud na no tho.. someday
siguro pag kanang magka anak ko.. magka anak man jud ta ninyo so.. siguro dili nako..
dili nako I let akong anak na mu apil sa mga gang gang kay kabalo man jud ko nga sa
gang is naa juy mga naa man juy mga binuhatan na mali which is kanang which is
kanang mga bad influence sa mga barkada which is basig maka tuon akong anak na
kanang mga inom inom mag weeds, mag marijuana or unsa ba diha shabu.. ana ana so
siguro mao jud gud na sa pag mu apil kag gang naa man jud nang mga bisyo so dili jud
nako I let ang akong anak nga mu apil ana kay tungod dili ko gusto ma pariwawa siya
ug mga destroy ang iyang future.
Interviewee 2: For me kay dili kay dili ko gusto na dili ko gusto na murag ma ma adto
siya sa mali na past ba murag na kani.. tarong man unta siya nganong gusto siya na mu
adto ana na muadto siya na mu join siya anang gang gang per.. dili jud nako siya.. dili
jud nako siya kanang murag su.. sugtan na murag mag apil apil anang gang gang
murag imo siyang I ingon ba na kani unsa maka apekto anang gang sa imuha unsay
unsay kuan ana ani ana murag ana ana.

Interviewee 3: Ako para sakoa dili ko mu sugot kay sa Nakita nako sa karon na mga
panahon kay ang mga gang nakita nako gamay nalang jud ang mga gang na kaning
kanang kuan bitaw kanang kanang kuan lang ba kanang ang ilang ang ilang tumong
lang kay mag lingaw lingaw lang trip trip pero wala gud silay ginabuhat na maayo sa
karon na panahon gamay na gyud kaayo na pero mu.. dili ko mu sugot kay sa karon na
gani na panahon gamay nalang kay kag makit an na nindot na gang samot na ug unsa
na pa ug sa sunod pa na generation ma kung sa sunod kung kung imong basehan
karon diba makit an nimo kung sa pag ma maka kita ug gang kay naka murag naka
kuan naka naka ariyos sige rag panigarilyo kasagaran makit an gani nimo na mag riot
so kung ing ana na ka kuan.. gubot ang mga gang ron unsa nalang kaha ang unsa
nalang kaha ang mga gang sa next generation so mao nang dili ko mu sugot sa akong
anak na mu apil sa mga gang.

Interviewer 2: Thank you.. Thank you kaayo.