KRYTERIA OCENIANIA ODPOWIEDZI

Próbna Matura z OPERONEM

Chemia
Poziom rozszerzony

Listopad 2019

W niniejszym schemacie oceniania zadań otwartych są prezentowane przykładowe poprawne odpowiedzi. W tego
typu zadaniach należy również uznać odpowiedzi ucznia, jeśli są inaczej sformułowane, ale ich sens jest zgodny
z podanym schematem, oraz inne poprawne odpowiedzi w nim nieprzewidziane.

Numer Liczba
Poprawna odpowiedź i zasady przyznawania punktów
zadania punktów
1. Poprawna odpowiedź: 0–2
a) Liczba masowa: 70
Liczba atomowa: 31
Symbol pierwiastka: Ga
Masa atomowa wyrażona w gramach: 1,16 ⋅ 10−22 g
Przykładowe obliczenia masy atomowej:
1u− 1, 661⋅10−24 g
70 u − x ⇒ x =1,16 ×10−22 g
b) 1s22s22p63s23p64s23d104p1
2 pkt – podanie poprawnych odpowiedzi w dwóch podpunktach
1 pkt – podanie poprawnych odpowiedzi w jednym podpunkcie
0 pkt – brak poprawnych odpowiedzi lub brak odpowiedzi
2. Przykład poprawnej odpowiedzi: 0–2
a) Al 3+ + H 2 O  Al(OH)2+ + H+
lub Al3+ + 2H 2O  Al(OH)2+ + 2H+
lub Al3+ + 3H 2O  Al(OH)3 + 3H+
b) Dodanie do roztworu soli kwasu solnego prowadzi do zahamowania hydro‑
lizy, ponieważ zgodnie z regułą przekory powoduje to przesunięcie równowagi
reakcji w stronę substratu.
2 pkt – podanie poprawnego równania reakcji hydrolizy i poprawnego uzasad‑
nienia wyboru odczynnika
1 pkt – podanie poprawnego równania reakcji hydrolizy i niepoprawnego uza‑
sadnienia wyboru odczynnika
0 pkt – podanie niepoprawnego równania reakcji hydrolizy lub brak odpowiedzi

w w w. o p e r o n . p l 1
 Chemia. Poziom rozszerzony
Próbna Matura z OPERONEM

Numer Liczba
Poprawna odpowiedź i zasady przyznawania punktów
zadania punktów
3. Przykład poprawnej odpowiedzi: 0–4
a) Obserwacje dla przemiany 1: Tlenek miedzi(II) ulega roztworzeniu i powsta‑
je niebieski, klarowny roztwór.
Obserwacje dla przemiany 2: Podczas intensywnego ogrzewania na ściankach
probówki pojawiają się krople cieczy, a na dnie probówki pojawia się (biały)
osad.
b) Równanie reakcji 1: CuO + 2OH− +H 2 O→ u(OH)4 ]2−
Równanie reakcji 2: Na 2 [Cu(OH )4 ]ogrzewanie
→ Na 2 CuO2 +2H 2 O ↑
c) Nazwa związku X: tetrahydroksomiedzian(II) sodu
Nazwa związku Y: miedzian(II) sodu
d) Charakter kwasowy (tlenek miedzi(II) jest tlenkiem amfoterycznym, ale
równanie reakcji 1 wskazuje tylko na kwasowy charakter tlenku miedzi(II) –
jest to reakcja z zasadą), jednak nie można jednoznacznie ustalić charakteru
chemicznego tlenku miedzi(II), ponieważ nie poprowadzono reakcji chemicz‑
nej badanego tlenku z mocną zasadą.
4 pkt – podanie poprawnych odpowiedzi w czterech podpunktach
3 pkt – podanie poprawnych odpowiedzi w trzech podpunktach
2 pkt - podanie poprawnych odpowiedzi w dwóch podpunktach
1 pkt – podanie poprawnej odpowiedzi w jednym podpunkcie
0 pkt – brak poprawnych odpowiedzi lub brak odpowiedzi
4. Poprawna odpowiedź: 0–2
Wzór elektronowy kwasu borowego:
O H

B
H O O H
Wzór elektronowy anionu boranowego:
-
O H

H O B O H

O H

2 pkt – narysowanie poprawnych wzorów elektronowych kwasu borowego

i anionu boranowego
1 pkt – narysowanie poprawnego wzoru elektronowego kwasu borowego lub
anionu boranowego
0 pkt - brak poprawnie narysowanych wzorów lub brak odpowiedzi
5. Przykład poprawnej odpowiedzi: 0–3
Liczba wiązań
Cząsteczka/jon Hybrydyzacja Kształt
s p koordynacyjnych
kwas borowy sp2
trójkątna 6 0 0
anion boranowy sp3
tetraedr 8 0 1
3 pkt – poprawne uzupełnienie dziesięciu lub dziewięciu komórek w tabeli
2 pkt - poprawne uzupełnienie ośmiu lub siedmiu komórek w tabeli
1 pkt – poprawne uzupełnienie sześciu lub pięciu komórek w tabeli
0 pkt – poprawne uzupełnienie mniej niż pięciu komórek w tabeli, niepoprawna
odpowiedź lub brak odpowiedzi

w w w. o p e r o n . p l 2
 Chemia. Poziom rozszerzony
Próbna Matura z OPERONEM

Numer Liczba
Poprawna odpowiedź i zasady przyznawania punktów
zadania punktów
6. Przykład poprawnej odpowiedzi: 0–1
W cząsteczce kwasu borowego występuje deficyt elektronowy przy atomie boru
(sekstet elektronowy zamiast oktetu elektronowego), co sprawia, że ten kwas
jest akceptorem wolnej pary elektronowej (kwasem Lewisa).
1 pkt – podanie poprawnej odpowiedzi
0 pkt – podanie niepoprawnej odpowiedzi lub brak odpowiedzi
7. Poprawna odpowiedź: 0–1
2Bi + 6 H 2 SO4(stężony )  ® Bi 2 (SO4 )3 + 3SO2­ + 6 H 2 O
1 pkt – podanie poprawnego równania reakcji
0 pkt – podanie niepoprawnego równania reakcji lub brak odpowiedzi
8. Przykład poprawnej odpowiedzi: 0–2
g
MBi = 209
mol
g
MBi O = 466
2 3
mol
C p = 7 , 8%
g
d = 1, 84  3
cm
g
MH SO = 98 
2
mol
4

VH SO = 250 cm 3
2 4

Cp ⋅ d mol
C = ⇒ CH SO = 1, 464  3 ⇒ nH SO = 0, 3661 mola
100%⋅ M 2
dm4 2 4

dm 3
V A = 22 , 4 
mol
VSO = 4 dm 3
2

2Bi + 6 H 2 SO4(stężony )  ® Bi 2 (SO4 )3 + 3SO2­ + 6 H 2 O

2 MBi - 3V A
x (masabizmutu) − 4 dm 3 ⇒ x = 24 , 88 g Bi
Liczba moli kwasu siarkowego(VI), która przereagowała z bizmutem, dając
odpowiednią ilość tlenku siarki(IV):
6 nH SO - 3V A 2 4

 z (liczba moli H 2 SO4 )

−4 dm 3
⇒ x = 0, 3571 mola H 2SO4
Liczba moli H 2SO4, który reaguje z zanieczyszczeniem (tlenkiem bizmutu):
∆n = 0, 3661 mola − 0, 3571 mola = 0, 009 mola H 2 SO4
Bi 2 O 3 + 3H 2 SO4(stężony )  ® Bi 2 (SO4 )3 + 3H 2 O
MBi O - 3 nH SO
2 3 2 4

y (masa Bi 2 O 3 )− 0, 009 mola H 2 SO4 ⇒ y = 1, 398 g Bi 2 O 3 

mBi O
%zanieczyszczenia = ⋅100%⇒%zanieczyszczenia = 5%
2 3

mBi O +mBi
2 3

Odpowiedź: Zanieczyszczenie bizmutu tlenkiem wynosi 5%.

2 pkt – zastosowanie poprawnej metody obliczeń, wykonanie poprawnych obli‑
czeń i podanie poprawnej odpowiedzi z jednostką
1 pkt – zastosowanie poprawnej metody obliczeń, ale popełnienie błędu ra‑
chunkowego, co w konsekwencji wpływa na błędny wynik końcowy
0 pkt – zastosowanie niepoprawnej metody lub brak odpowiedzi

w w w. o p e r o n . p l 3
 Chemia. Poziom rozszerzony
Próbna Matura z OPERONEM

Numer Liczba
Poprawna odpowiedź i zasady przyznawania punktów
zadania punktów
9. Przykład poprawnej odpowiedzi: 0–2
Równanie kinetyczne bez znanych wykładników ma postać:
v = k ⋅CNOx
2
⋅CHy
Aby wyznaczyć wykładnik dla H 2 , porównujemy ze sobą szybkość reakcji z eks‑
perymentów 1. i 3.:
x y
v1 k ⋅CNO(1) ⋅CH (1)
= x
2
y
v3 k ⋅CNO ( 3 ) ⋅CH ( 3 )
2

0, 006 k ⋅ (0, 01) x ⋅(0, 01) y

=
0, 012 k ⋅(0, 01) x ⋅(0, 02 ) y
1 1y
= ⇒ y = 1
2 2y
Aby wyznaczyć wykładnik dla NO, porównujemy ze sobą szybkość reakcji
z eksperymentów 1. i 2. ze znanym wykładnikiem z powyższych obliczeń:
x 
v1 k ⋅CNO(1) ⋅CH (1)
= 2
x
v2 k ⋅ CNO( 2 ) ⋅CH ( 2 )
2

0, 006 k ⋅(0, 01) x ⋅(0, 01)

=
0,144 k ⋅(0, 02 ) x ⋅(0, 03)
1 1 x ⋅1
= x
24 2 ⋅3
1 1x
= ⇒ x = 3
8 2x
Wyrażenie na równanie kinetyczne reakcji:
3
v = k ⋅ CNO 2
⋅CH
2 pkt – zastosowanie poprawnej metody obliczeń, wykonanie poprawnych obli‑
czeń i podanie poprawnego wyrażenia na szybkość reakcji
1 pkt – zastosowanie poprawnej metody obliczeń, ale popełnienie błędu ra‑
chunkowego, co w konsekwencji wpływa na wynik końcowy
0 pkt – zastosowanie niepoprawnej metody lub brak odpowiedzi
10. Poprawna odpowiedź: 0–1
Rząd reakcji względem NO: 3
Rząd reakcji względem H2: 1
Całkowity rząd reakcji: 4
1 pkt – podanie trzech poprawnych odpowiedzi
0 pkt – odpowiedź niepełna, niepoprawna lub brak odpowiedzi

w w w. o p e r o n . p l 4
 Chemia. Poziom rozszerzony
Próbna Matura z OPERONEM

Numer Liczba
Poprawna odpowiedź i zasady przyznawania punktów
zadania punktów
11. Przykład poprawnej odpowiedzi: 0–2
mol
C
  NO = 0, 025
dm 3
mol
C
  H = 0, 05
2
dm 3
v = k ⋅ [NO]3 ⋅ [ H 2 ]
Stałą szybkości należy obliczyć z danych eksperymentalnych:
v1 = k ⋅ [NO]13 ⋅ [ H 2 ]1
3
mol   9
0, 006 = k ⋅ 0, 01 mol  ⋅ 0, 01 mol ⇒ k = 6 ⋅ 10 5  dm
s ⋅ dm 3  dm 3  dm 3 s ⋅ mol 3
3
v = k ⋅ [NO] ⋅ [ H 2 ]
3
dm 9  mol  mol
v = 6 ⋅ 10 5  ⋅  0 , 025  ⋅ 0, 05
s ⋅ mol 3  dm 3  dm 3
mol
  v = 0,469
⇒
s × dm 3
2 pkt – zastosowanie poprawnej metody obliczeń, wykonanie poprawnych obli‑
czeń i podanie poprawnej odpowiedzi z jednostką
1 pkt – zastosowanie poprawnej metody obliczeń, ale popełnienie błędu ra‑
chunkowego, co w konsekwencji wpływa na błędny wynik końcowy
0 pkt – zastosowanie niepoprawnej metody lub brak odpowiedzi
12. Przykład poprawnej odpowiedzi: 0–2
a) Cr, Al
b) 2 Al + 6HNO 3(stężony )  ®  Al 2 O 3 + 6NO2 + 3H 2 O
lub Cr + 6 HNO 3(stężony )  ®  Cr2 O 3 + 6NO2 + 3H 2 O
2 pkt – podanie poprawnych odpowiedzi w dwóch podpunktach
1 pkt - podanie poprawnych odpowiedzi w jednym podpunkcie
0 pkt – brak poprawnych odpowiedzi lub brak odpowiedzi
13. Przykład poprawnej odpowiedzi: 0–2
a) Konfiguracja elektronowa dla atomu arsenu:
w stanie podstawowym: 1 s2 2 s2 2 p6 3 s2 3 p6 4 s2 3 d10 4 p3
w stanie wzbudzonym: 1 s2 2 s2 2 p6 3 s2 3 p6 4 s1 3 d10 4 p3 4 d1
b) Arsen w stanie podstawowym ma trzy niesparowane elektrony, co pozwala
mu tworzyć wiązania z trzema elektronami od siarki. Arsen w stanie wzbudzo‑
nym ma pięć niesparowanych elektronów (jest pierwiastkiem czwartego okresu
i może przejść w stan wzbudzony i przenieść jeden elektron z poziomu 4s na
wolny poziom energetyczny 4d). Przy takim rozmieszczeniu elektronów może
utworzyć wiązania chemiczne z pięcioma elektronami.
2 pkt – poprawne rozpisanie konfiguracji elektronowej dla atomu arsenu w sta‑
nie podstawowym i stanie wzbudzonym oraz uzasadnienie na tej podstawie
możliwości tworzenia dwóch siarczków
1 pkt – poprawne rozpisanie konfiguracji elektronowej dla atomu arsenu w sta‑
nie podstawowym i stanie wzbudzonym, ale błędne uzasadnienie
0 pkt – niepoprawna odpowiedź lub brak odpowiedzi

w w w. o p e r o n . p l 5
 Chemia. Poziom rozszerzony
Próbna Matura z OPERONEM

Numer Liczba
Poprawna odpowiedź i zasady przyznawania punktów
zadania punktów
14. Przykład poprawnej odpowiedzi: 0–2
2 NO2 ( g )  N 2 O4
W mieszaninie równowagowej:
x - liczbamoliNO2
y - liczbamoliN 2 O4 
 mNO +mN O = 5, 75 g

2 2 4

VNO +VN O = 2 ,1 dm 3
2 2 4

 xMNO + yMN O = 5, 75 g  x = 0, 0625 mola


2 2 4
⇒
 xV A +yV A = 2 ,1 dm 3  y = 0, 0313 mola
VNO
%
  VNO = 2
⋅ 100%⇒%VNO = 67%
2
Vmieszaniny 2

Odpowiedź: Tlenek azotu(IV) stanowi 67%.

2 pkt – zastosowanie poprawnej metody obliczeń, wykonanie poprawnych obli‑
czeń i podanie poprawnej odpowiedzi z jednostką
1 pkt – zastosowanie poprawnej metody obliczeń, ale popełnienie błędu ra‑
chunkowego, co w konsekwencji wpływa na błędny wynik końcowy
0 pkt – zastosowanie błędnej metody lub brak odpowiedzi
15. Przykład poprawnej odpowiedzi: 0–1
Br- , OH- , CH 3O-
1 pkt – podkreślenie wszystkich poprawnych odpowiedzi
0 pkt – podkreślenie przynajmniej jednej niepoprawnej odpowiedzi lub brak
odpowiedzi
16. Poprawna odpowiedź: 0–2
grupa aldehydowa
grupa aldehydowa
O H

grupa metoksylowa
O CH3
OH grupa eterowa
grupa hydroksylowa
Nazwa systematyczna:
4‑hydroksy‑3‑metoksybenzaldehyd lub 4‑hydroksy‑3‑metoksybenzenokarboal‑
dehyd
2 pkt – podanie poprawnej nazwy systematycznej związku oraz zaznaczenie
i nazwanie trzech grup funkcyjnych
1 pkt – podanie poprawnej nazwy systematycznej związku lub poprawne zazna‑
czenie i nazwanie trzech grup funkcyjnych
0 pkt – brak poprawnej odpowiedzi lub brak odpowiedzi

w w w. o p e r o n . p l 6
 Chemia. Poziom rozszerzony
Próbna Matura z OPERONEM

Numer Liczba
Poprawna odpowiedź i zasady przyznawania punktów
zadania punktów
17. Przykład poprawnej odpowiedzi: 0–2
Roztwór mianowany kwasu octowego:
Vr = 0,1 dm 3
mianowany

mol
Cr  = 0, 299  3 
mianowany
dm
nkwasu = 2 , 99 ⋅ 10−2 mola w 100 cm 3
Zatem w porcji objętości 10 cm3:
nkwasu = 2 , 99 ⋅ 10−3 mola
Vr = 0, 25 dm 3
n mol
Ckwasu = kwasu ⇒Ckwasu = 1,196 ⋅10−2  3
Vr dm
CH 3COOH  CH 3COO− +H+
K a = 1, 8 ⋅10−5
C C
≥ 400 ⇒ = 664
Ka Ka
Ka
 K a =a 2 ⋅Ckwasu ⇒a = ⇒a = 3, 88 ⋅10−2
Ckwasu
 H+  = 4 , 63⋅10−4  mol
  dm 3
pH =−  log  H+  ⇒ pH = 3, 3
Odpowiedź: pH otrzymanego roztworu wynosi 3,3.
2 pkt – zastosowanie poprawnej metody obliczeń, wykonanie poprawnych obli‑
czeń i podanie poprawnej odpowiedzi z jednostką
1 pkt – zastosowanie poprawnej metody obliczeń, ale popełnienie błędu ra‑
chunkowego, co w konsekwencji wpływa na błędny wynik końcowy
0 pkt – zastosowanie niepoprawnej metody lub brak odpowiedzi
18. Poprawna odpowiedź: 0–1
Jony znajdujące się w roztworze wodnym kwasu:
[ H+ ] > [CH 3COO− ] > [OH− ] (w zadaniu należy uwzględnić autodysocja‑
cję wody)
1 pkt – poprawne podanie jonów w odpowiedniej kolejności
0 pkt – niepoprawna odpowiedź lub brak odpowiedzi
19. Przykład poprawnej odpowiedzi: 0–1
H SO

C 3 H 5 (OH)3 +3C17 H 35COOH ←  → C 3 H 5 (OOCC17 H 35 )3 + 3H 2 O
2 4

1 pkt – poprawne zapisanie równania reakcji (poprawne wzory reagentów i po‑

prawne uzupełnienie współczynników stechiometrycznych) z uwzględnieniem
warunków reakcji
0 pkt – niepoprawne zapisanie równania reakcji lub brak odpowiedzi

w w w. o p e r o n . p l 7
 Chemia. Poziom rozszerzony
Próbna Matura z OPERONEM

Numer Liczba
Poprawna odpowiedź i zasady przyznawania punktów
zadania punktów
20. Przykład poprawnej odpowiedzi: 0–2
C
  3 H 5 (OOCC17 H 35 )3 + 3KOH =3C17 H 35COOK + C 3 H 5 (OH)3
g
MC H (OOCC H ) = 890
3 5 17 35 3
mol
g
MKOH = 56 
mol
g g
890  tłuszczu – 3 × 56 KOH
mol mol
1 g tłuszczu – x
x = 0,189 g = 189 mg
Odpowiedź: Liczba zmydlania dla tristearynianu glicerolu to 189 mg.
2 pkt – zastosowanie poprawnej metody obliczeń, wykonanie poprawnych obli‑
czeń i podanie poprawnej odpowiedzi z jednostką
1 pkt – zastosowanie poprawnej metody obliczeń, ale popełnienie błędu ra‑
chunkowego, co w konsekwencji wpływa na błędny wynik końcowy
0 pkt – zastosowanie niepoprawnej metody lub brak odpowiedzi
21. Poprawna odpowiedź: 0–1
D‑glukoza, D‑fruktoza
1 pkt – poprawne zapisanie nazw dwóch produktów
0 pkt – poprawne zapisanie nazwy jednego produktu, brak poprawnej odpowie‑
dzi lub brak odpowiedzi
22. Przykład poprawnej odpowiedzi: 0–2
Równanie reakcji utlenienia:
CH 2 = CHCH 2 CH 3 +2OH− → CH 2 (OH) CH (OH) CH 2 CH 3 + 2 e−
Równanie reakcji redukcji:
MnO−4 +2 H 2 O +3e− → MnO2 +4OH−
Sumaryczne równanie reakcji w formie jonowej skróconej:
2 MnO−4 +4 H 2 O +3CH 2 = CHCH 2 CH 3 → 2 MnO2 +2OH− +
+3CH 2 (OH) CH (OH) CH 2 CH 3
2 pkt – poprawne zapisanie dwóch równań połówkowych oraz poprawne zapisa‑
nie zbilansowanego równania reakcji w formie skróconej jonowej
1 pkt – poprawne zapisanie dwóch równań połówkowych oraz błędne zapisanie
zbilansowanego równania reakcji w formie skróconej jonowej
0 pkt – niepoprawne zapisanie przynajmniej jednego z równań połówkowych,
brak poprawnej odpowiedzi lub brak odpowiedzi
23. Przykład poprawnej odpowiedzi: 0–1
Wzór związku: MnO2
Nazwa związku: butano‑1,2‑diol
1 pkt – podanie dwóch poprawnych odpowiedzi
0 pkt – podanie jednej poprawnej odpowiedzi, niepoprawna odpowiedź lub
brak odpowiedzi
24. Przykładowe poprawne odpowiedzi: 0–1
Utleniacz: KMnO4
Reduktor: CH2=CHCH 2CH 3
1 pkt – poprawne wskazanie utleniacza i reduktora
0 pkt – niepoprawne wskazanie utleniacza lub reduktora, niepoprawna odpo‑
wiedź lub brak odpowiedzi

w w w. o p e r o n . p l 8
 Chemia. Poziom rozszerzony
Próbna Matura z OPERONEM

Numer Liczba
Poprawna odpowiedź i zasady przyznawania punktów
zadania punktów
25. Poprawna odpowiedź: 0–1
Reakcja tworzenia dipeptydów to reakcja polimeryzacji / kondensacji.
Glicyna ma charakter zasadowy / obojętny / kwasowy / amfoteryczny.
1 pkt – podkreślenie poprawnych wyrażeń w dwóch zdaniach
0 pkt – podkreślenie poprawnego wyrażenia w jednym zdaniu, brak poprawnej
odpowiedzi lub brak odpowiedzi
26. Przykład poprawnej odpowiedzi: 0–1
OH

H O H
H
OH OH
HO OH
H H
1 pkt – poprawne narysowanie wzoru Hawortha
0 pkt – niepoprawna odpowiedź lub brak odpowiedzi
27. Poprawna odpowiedź: 0–2
1. P, 2. F, 3. P, 4. P, 5. F, 6. F
2 pkt – podanie sześciu poprawnych odpowiedzi
1 pkt – podanie pięciu poprawnych odpowiedzi
0 pkt – podanie mniej niż pięciu poprawnych odpowiedzi lub brak odpowiedzi
28. Przykład poprawnej odpowiedzi: 0–1
a) denaturacja
b) Dwie poprawne odpowiedzi spośród: wiązania wodorowe, mostki solne,
mostki disiarczkowe, wiązania estrowe
1 pkt – podanie poprawnej odpowiedzi w dwóch podpunktach
0 pkt – podanie poprawnej odpowiedzi w jednym podpunkcie lub brak odpo‑
wiedzi

w w w. o p e r o n . p l 9
 Chemia. Poziom rozszerzony
Próbna Matura z OPERONEM

Numer Liczba
Poprawna odpowiedź i zasady przyznawania punktów
zadania punktów
29. Przykład poprawnej odpowiedzi: 0–2
Vreaktora = 1 dm 3
mglukozy = 78 g
Vgazów =VCO +VH = 18 dm 3
2 2

g
Mglukoza = 180 
mol
C 6 H12 O6 bakterie → CH 3CH 2 CH 2 COOH + 2CO2 + 2 H 2
g dm 3
180  glukozy − 4 ⋅22 , 4 
mol mol
x glukozy − 18 dm 3 ⇒ x = 36, 2 g glukozy
Obliczenie masy glukozy, która nieprzereagowała:
mglukozy(2) = 78 g − 36, 2 g = 41, 8 g ⇒nglukozy = 0, 232 mola
nglukozy mol
Cglukozy = ⇒ C = 0, 23 3
Vreaktora dm
mol
Odpowiedź: Stężenie glukozy wyniosło 0, 23 3 .
dm
2 pkt – zastosowanie poprawnej metody obliczeń, wykonanie poprawnych obli‑
czeń i podanie poprawnej odpowiedzi z jednostką
1 pkt – zastosowanie poprawnej metody obliczeń, ale popełnienie błędu ra‑
chunkowego, co w konsekwencji wpływa na błędny wynik końcowy
0 pkt – zastosowanie błędnej metody lub brak odpowiedzi
30. Poprawna odpowiedź: 0–1
Proces fermentacji masłowej jest procesem egzotermicznym / endotermicznym,
co oznacza, że zmiana entalpii tego procesu może być opisana nierównością
DH > 0 / DH < 0. Dodatek inhibitora do układu spowoduje obniżenie wydaj-
ności / szybkości reakcji tego procesu biotechnologicznego.
1 pkt – podkreślenie trzech poprawnych wyrażeń
0 pkt – niepoprawna odpowiedź lub brak odpowiedzi
31. Przykład poprawnej odpowiedzi: 0–3
a) Probówka 1: Na dnie probówki powstaje ceglastoczerwony osad.
Probówka 2: Na dnie probówki powstaje ceglastoczerwony osad.
Probówka 3: Na dnie probówki powstaje czarny osad.
b) Równanie reakcji 1:
HCOOH +2Cu(OH)2 temp.  → CO2 +Cu2 O +3H 2 O
Równanie reakcji 2:
CH 3CHO +2Cu(OH)2 temp.
 → CH 3COOH +Cu2 O +2 H 2 O
Równanie reakcji 3:
Cu(OH)2 temp.
 → CuO +H 2 O
3 pkt – podanie poprawnej odpowiedzi w dwóch podpunktach
2 pkt – podanie poprawnej odpowiedzi w podpunkcie b
1 pkt – podanie poprawnej odpowiedzi w podpunkcie a
0 pkt – podanie niepoprawnej odpowiedzi lub brak odpowiedzi
32. Przykład poprawnej odpowiedzi: 0–1
Grupa -X -Y -Z -W
Wzory -CH 2CH 3 -COOH -NO2 -NH 2
1 pkt – poprawne uzupełnienie tabeli
0 pkt – niepoprawna odpowiedź lub brak odpowiedzi

w w w. o p e r o n . p l 10
 Chemia. Poziom rozszerzony
Próbna Matura z OPERONEM

Numer Liczba
Poprawna odpowiedź i zasady przyznawania punktów
zadania punktów
33. Przykład poprawnej odpowiedzi: 0–2
Równanie reakcji 1:
p, temp.
3 HC CH
kat.

Równanie reakcji 2:
O O
NH2
OH temp. NH
+
+ H2O

2 pkt – poprawne zapisanie dwóch równań reakcji

1 pkt – poprawne zapisanie jednego równania reakcji
0 pkt – niepoprawne zapisanie równań reakcji lub brak odpowiedzi
34. Przykład poprawnej odpowiedzi: 0–1
Reakcja 3 – substytucja elektrofilowa
Reakcja 4 – substytucja elektrofilowa
1 pkt – podanie poprawnej odpowiedzi dla dwóch reakcji
0 pkt – niepoprawna odpowiedź lub brak odpowiedzi
35. Przykład poprawnej odpowiedzi: 0–1
Izomerami funkcyjnymi kwasów karboksylowych są estry.
O
H
O

1 pkt – podanie poprawnej odpowiedzi

0 pkt – niepoprawna odpowiedź lub brak odpowiedzi
36. Przykład poprawnej odpowiedzi: 0–2
Związek Wzór półstrukturalny Nazwa systematyczna
A CH 3CH 2CH 2OH propan‑1‑ol
B CH 3C(O)CH 3 propanon
C CH3CH 2CHO propanal

2 pkt - poprawne uzupełnienie sześciu komórek w tabeli

1 pkt – poprawne uzupełnienie pięciu komórek w tabeli
0 pkt – poprawne uzupełnienie mniej niż pięciu komórek w tabeli, niepoprawna
odpowiedź lub brak odpowiedzi

w w w. o p e r o n . p l 11
 Giełda maturalna - serwis do nauki on-line
TWÓJ KOD DOSTĘPU 1 Zaloguj się na gieldamaturalna.pl
2 Wpisz swój kod
G192EE636 3 Odblokuj czasowy dostęp do bazy dodatkowych
zadań i arkuszy (masz dostęp do 31.12.2019 r.)

* Kod umożliwia dostęp do wszystkich materiałów zawartych w serwisie gieldamaturalna.pl do 31.12.2019 r.