Socijalno-edukativni centar Banja Luka

Program osposobljavanja za njegovatelja za stara i nemoćna lica

Završni test - teoretski dio

Materijal za vježbu
(odgovori na pitanja označeni su crvenom bojom)

1. Navedite definiciju zdravlja:

______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________

ZDRAVLJE JE STANJE POTPUNOG FIZIČKOG, MENTALNOG, DUHOVNOG I SOCIJALNOG

BLAGOSTANJA, A NE SAMO ODSUSTVO BOLESTI.“

2. Navedite definiciju bolesti:

______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________

„ BOLEST JE POREMEĆAJ NORMALNIH ZBIVANJA U ORGANIZMU, ODNOSNO NENORMALNO

ODVIJANJE ŽIVOTNIH FUNKCIJA.

3. Zaokružite tačne tvrdnje:

A. Gerontologija je nauka o starosti i starenju.

B. Gerontologija se odnosi na liječenje starih.
C. Gerijatrija podrazumijeva prevenciju, dijagnostiku i rehabilitaciju starosti i starenja.
D. Gerijatrija se bavi smještajem starijih osoba u staračke domove.
4. Dopunite rečenicu:

Prema Svetskoj zdravstvenoj organizaciji (60) godina života predstavlja prag starosti.

5. Kosti se dijele na:

_____________________________ ( duge)

_____________________________ ( kratke)

____________________________ ( pljosnate)

1
www.sec.ba
6. Skelet gornjih ekstremiteta ( udova) grade kosti :

_________________________ ( ramenog pojasa)

_________________________ (nadlaktice)

_________________________ ( podlaktice)

_________________________ (šake ).

7. Skelet noge čine kosti:

__________________________ (karličnog pojasa)

__________________________ (nadkoljenice )

__________________________ (potkoljenice)

__________________________ (stopala)

__________________________ (čašica)

8. Zglobovi su ( dopunite rečenicu):

____________________________________________________________________________.

( spojevi između dvije ili više kostiju).

9. Glavni dijelovi pokretnih zglobova su ( dopunite rečenicu):

______________________________________________________________________________

( zglobne površine, zglobna šupljina i zglobna kapsula)

10. Zaokružite tačne tvrdnje:

A. Skeletni mišići pokreću sistem za kretanje.

B. Glatki mišići grade mnoge unutrašnje organe, zidove krvnih i limfnih sudova
C. Lijeva komora pumpa krv u pluća.
D. Veliki krvotok počinje u desnoj komori.
11. Navedite dijelove sistema za disanje:

__________________________ ( nosna šupljina)

__________________________ ( ždrijelo)

__________________________ ( grkljan)
2
www.sec.ba
_________________________________ ( dušnik)

________________________________ (bronhi)

________________________________ ( pluća)

12. Dopunite rečenicu:

- Frekvencija disanja ( broj disajnih ciklusa- udisaj, izdisaj, pauza u jednoj minuti) kod odraslog
čovjeka u mirovanju iznosi _______________________ 12-14 u minuti.

13. Navedite dijelove sistema za varenje:

________________________________ (usna šupljina)

________________________________ (jednjak)

_______________________________ (želudac)

_______________________________ (tanko crijevo)

_______________________________ (debelo crijevo)

_______________________________ (rektum)

14. Zaokružite netačnu tvrdnju:

A. Bubrezi održavaju ravnotežu vode i elektrolita u organizmu.

B. U predjelu baze mokraćne bešike ulazi mokraćna cijev.
C. Mokraćovodi vode urin do mokraćne bešike.
D. U mokraćnoj bešici se nakiplja urin između dva mokrenja.
15. Navedite promjene na koži koje se dešavaju u starosti:

___________________________________________________________

___________________________________________________________

___________________________________________________________

___________________________________________________________

- koža suha, blijeda, manje elastična

- dlaka tanja i siva
- gubitak potkožnog masnog sloja

3
www.sec.ba
 - suhoća sluznica
16. Navedite promjene na mokraćno-polnom sistemu koje se dešavaju u starosti:

______________________________________________________________

______________________________________________________________

______________________________________________________________

______________________________________________________________

-izlučivanje urina u bubrezima je smanjena

-kapacitet mokraćnog mjehura je smanjen

-uvećanje prostate

-smanjenje polnih organa žena.

17. Napišite definiciju fiziološkog strarenja:

____________________________________________________________________________

____________________________________________________________________________

Fiziološko starenje ( „normalno starenje“) označava proces harmoničnog usporavanja organa,

tkiva i ćelija organizma i njihovih funkcija.

18. Napišite definiciju patološkog starenja:

______________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________

Patološko starenje je disharmoničan proces ubrzanog propadanja organizma koji može da se

pojavi u različitim životnim dobima i vezan je za pojavu neke bolesti ili oštećenja organizma koji
dovode do prevremene starosti i smrti.

19. Zaokružite tačne tvrdnje:

A. Ortostatska hipotenzija se javlja pri nagloj promjeni položaja tijela.

B. Simptomi hipertenzije su brzo zamaranje, vrtoglavica, nesvjestica, umor, gubitak svijesti.
C. Infarkt miokarda nastaje usljed trajnog suženja ili začepljenje krvnih sudova srca.

4
www.sec.ba
 D. Moždani udar može nastati ili usljed začepljenja krvnog suda ( moždani udar bez
krvarenja u mozgu) ili usljed pucanja krvnog suda ( moždani udar sa krvarenjam u
mozgu).
20. Zaokružite tačne tvrdnje:

A. Najvažniji uzrok za razvoj HOBP je pušenje.

B. Opstipacija je stanje praćeno suhim, tvrdim i oskudnim stolicama, uz otežano pražnjenje
crijeva i osjećaj nepotpunog pražnjenja.
C. Faktori rizika za nastanak šećerne bolesti su nasljeđe, gojaznost, neadekvatna ishrana,
stres,nedovoljna fizička aktivnost.
D. Dijabetes tip 1 ( inzulin zavisni) se javlja obično u starosti
21. Navedite simptome moždanog udara:

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

Trnjenje, slabost ili oduzetost jedne polovice lica ili tijela, iznenadna vrtoglavica praćena
nagonom na povraćanje ili povraćanjem, nagle glavobolje, otežan govor, poremećaji vida (
duple slike, potpuni gubitak vida na jednom ili oba oka,...)

22. Navedite tipove urinarne inkontinencije:

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

1. nagonska inkontinencija

2. stres inkontinencija

3. miješana inokntinencija

4. prelivna inkontinencija

5. funkcionalna inkontinencija

5
www.sec.ba
23. Napišite definiciju demencije:

_____________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________

Demencija je stečeno. progresivno i nepovratno oštećenje mentalnih funkcija usljed određenih

organskih uzroka.

24. Napišite definiciju delirijuma ( konfuzije):

______________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________

Delirijum je reverzibilno kliničko stanje koje karakteriše dezorjentiranost u vremenu i prostoru,

ali ne i gubitak identiteta i pamćenja.

25. Zaokružite tačne odgovore:

U simptome depresije spadaju:

A. tipično rano buđenje

B. smanjen interes za omiljene stvari
C. neprekidni umor
D. misli o smrti ili samoubistvu
E. a+b+c+d
26. Napišite definiciju zaraznih ( infektivnih) bolesti:

______________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________

Zarazne ili infektivne bolesti su grupa oboljenja koja nastaju prodorom patogenih
mikroorganizama ili njihovih izlučevina, toksina,u organizam čovjeka.

27. Napišite definiciju infekcije:

____________________________________________________________________________

____________________________________________________________________________

____________________________________________________________________________

6
www.sec.ba
Infekcija je prodor, naseljavanje i razmnožavanje patogenih mikroorganizama u organizam
domaćina.

28. U postupku noživljavanja omjer kompresija i udaha iznosi (zaokružite tačan odgovor):

A. 5:1
B. 15:2
C. 30:2
29. Osoba se postavlja u bočni položaj kada je ( zaokružite tačan odgovor):

A. diše, ali nema pulsa

B. kada je u stanju duboke nesvijesti ( diše i ima pulsa)
C. ne diše i nema pulsa
30. Hajmlihov hvat se koristi u sljedećoj situaciji ( zaokružite tačan odgovor):

A. kod infarkta miokarda

B. kod gušenja stranim tijelom
C. kod utapanja
31. Postupci pružanja prve pomoći kod opekotina su ( zaokružite netačan odgovor):

A. Skinuti odjeću natopljenu vručom tekućinom ili hemikalijom

B. Brzo hlađenje opečene površine vodom
C. Opekotine pokriti gazom, a zavoj preko dobro zategnuti
D. Ako je opečena velika površina ruke ili noge, treba imobilizirati opečeni ud.

32. Postupci pružanja prve pomoći kod smrzotina su ( zaokružite tačne odgovore):

A. Osobu treba uvesti u toplu prostoriju i skinuti joj odjeću, obuću i prstenje
B. Smrzotine pokriti gazom, ali ne zavijati zavojem

C. Protrljati promrzle djelove tijela

D. Na smrzotinu staviti prašak ili mast.

33. Navedite postupke za zaustavljanje vanjskog krvarenja:

__________________________________________________________

__________________________________________________________

__________________________________________________________

__________________________________________________________

• pritisak na ranu

7
www.sec.ba
• kompresivni zavoj

• pritisak na veliku arteriju

• podvezivanje uda

34. Dezinfekcija je ( zaokružite tačnu definiciju):

A. proces eliminacije ili destrukcije većine ili svih mikroorganizama, izuzev bakterijskih
spora sa nežive sredine ( nema garancije da će na taj način biti uništeni i neki virusi i
bakterijske spore)
B. proces prikojem se vrši eliminacija ili destrukcija svih mikroorganizama, uključujući i
sporogene oblike
C. rad kod kojeg je mogućnost infekcije svedena na najmanju moguću mjeru.
35. Navedite tipove medicinske izolacije:

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

• standardna izolacija

• striktna izolacija

• protektivna ( zaštitna ) izolacija

36. Dopunite rečenicu:

__________________ (Pasivan) položaj u krevetu zauzimaju pacijenti koji ne mogu, bez pomoći
druge osobe, da promijene položaj u krevetu.

37. Dopunite rečenicu:

_______________ (Aktivan) položaj u krevetu zauzimaju pacijenti koji mogu samostalno da

mijenjaju položaj u postelji. To su pokretni pacijenti koji samostalno ustaju iz postelje i obavljaju
fiziološke potrebe.

38. Navedite 4 pozicije kroz koje treba pacijent da se rotira u krevetu:

________________________________________________

________________________________________________

________________________________________________

8
www.sec.ba
________________________________________________

• položaj na stomaku ( proniran)

• položaj na leđima ( supiniran)

• na lijevom boku

• na desnom boku

39. Navedite razloge nastanka dekubitusa:

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

 PRITISAK (spoljašnji pritisak na tkiva)

 SMICANJE ( kada pacijent klizi naniže u stolici ili krevetu)
 TRENJE (trenje kože od čaršaf, u invalidskim kolicima)
40. Navedite komplikacije dekubitusa:

________________________________ ______________________________

________________________________ ______________________________

________________________________ ______________________________

• infekcija

• dehidracija

• anemija

• sepsa

• upala kostiju

• obiman gubitak proteina

41. Navedite mjesta nastanka dekubitusa kada pacijent sjedi:

_____________________________________________________________________________

- trtica, zadnjica, poleđina peta, laktovi, lopatice

9
www.sec.ba
42. Navedite mjesta nastanka dekubitusa kada pacijent leži na leđima:

_____________________________________________________________________________

- stražnji dio glave, lopatice, laktovi, trtica, pete, prsti na nogama

43. Navedite mjesta nastanka dekubitusa kada pacijent leži na boku:

______________________________________________________________________________

- uho, strana ramena, karlica, kuk, koljeno, kosti gležnja

44. Navedite postupke koji se sprovode u prevenciji dekubitusa:

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

 okretanje osobe na 2-3 sata

 svakodnevna higijena tijela
 redovno mijenjanje posteljine i briga o naborima na posteljini i ličnom rublju
 raznovrsna ishrana
 primjena antidekubitalnih jastuka i ležajeva.

45. Navedite osnovne sastojke prehrane:

________________________________ _________________________________

________________________________ _________________________________

________________________________ __________________________________

 ugljikohidrati
 bjelančevine
 masti
 vitamini
 minerali
 voda

46. Dopunite rečenicu:

_______________________ ( Hidracija) predstavlja unos odgovarajuće količine vode u

organizam.

10
www.sec.ba
47. Dopunite rečenicu:

_______________________ ( Dehidracija) je stanje nedostatka vode u organizmu.

48. Dopunite rečenicu:

Osoba ima povišen krvni pritisak kada je sitolni pritisak _______________ ( 140) mmHG ili veći,
i/ili dijastolni pritisak ____________________ ( 90) mmHg ili veći.

49. Dopunite rečenicu:

Tlakomjer se sastoji od _______________ ( manžetne), koja se stavlja na golu ruku korisnika, i

__________________ (manometra) koji pokazuje vrijednosti krvnog pritiska.

50. Dopunite rečenicu:

Normalne vrijednosti pulsa za odraslu osobu su ______________________ (60-100) otkucaja u

minuti.

51. Navedite sigurne rane znakove smrti:

___________________________________________________

___________________________________________________

___________________________________________________

___________________________________________________

___________________________________________________

• "mačje oko"

• mrtvačke pjege

• mrtvačka ukočenost

• bljedoća

• hlađenje tijela

52. Dopunite rečenicu:

Dnevno se normalno izluči __________________ (1-1,5 litra) urina svaki dan.

53. Napišite definiciju kome:

__________________________________________________________________________

11
www.sec.ba
__________________________________________________________________________

Koma je klinički sindrom karakteriziran patološkim poremećajem svijesti iz kojeg se pacijent ne

može probuditi.

54. Napišite formulu za izračunavanje BMI ( indeksa tjelesne mase):

___________________________________________________

BMI= m/h²

55. Dopunite rečenicu:

BMI indeks manji od _______________ (18,5) označava mršavost.

56. Dopunite rečenicu:

BMI indeks veći od _______________ (20,5) označava gojaznost.

57. Navedite vrste toplomjera:

_______________________________________________________

______________________________________________________

______________________________________________________

- Toplomjer sa živom

- Digitalni toplomjer

- Timpanijski toplomjer

58. Navedite mjesta gdje se može mjeriti tjelesna temperatura:

_________________________________________________

_________________________________________________

_________________________________________________

_________________________________________________

• Mjerenje u pazušnoj jami (aksilarno)

• Mjerenje ispod jezika (oralno)

12
www.sec.ba
• Mjerenje u čmaru (rektalno)
• Mjerenje u uhu

59. Dopunite rečenicu:

Oralna temperatura odraslih obično se kreće u rasponu od ___________________ (36,1°C do

37,5° ) C.

60. Dopunite rečenicu:

Najpouzdanije je mjerenje rektalne temperature, koja je najčešće za ___________ ( 0,6) C viša

od oralne temperature.

61. Navedite definiciju verbalne komunikacije mi kao je dijelimo:

_____________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________

VERBALNA KOMUNIKACIJA je izmjenjivanje poruka govorom, odnosno riječima. Dijelimo je na:

govornu i pisanu komunikaciju.

62. Navedite definiciju neverbalne komunikacije:

______________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________

NEVERBALNA KOMUNIKACIJA je način na koji ljudi komuniciraju bez riječi, bilo namjerno ili
nenamjerno (govor tijela).

63. Navedite moguće uzroke konfuzije:

____________________________________________________________________________

____________________________________________________________________________

____________________________________________________________________________

____________________________________________________________________________

- infekcije, visoka temperatura, srčani udar, visok

- krvni pritisak

13
www.sec.ba
- lijekovi, hirurški zahvati,

- prelomi kostiju,

- psihički stresovi...

64. Navedite vrste vašljivosti:

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

- Vašljivost kosmatog dijela glave

- Vašljivost tijela
- Vašljivost pubične regije
65. Navedite kako su organizovane zdravstvene ustanove:

__________________________________________________________________

__________________________________________________________________

__________________________________________________________________

- zdravstvene ustanove primarnog, sekundarnog i tercijarnog nivoa zdravstvene zaštite

- specijalizovane zdravstvene ustanove i

- ostale zdravstvene ustanove

66. Navedite ustanove za socijalnu zaštitu:

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

- Centar za socijalni rad

- Ustanove za smještaj starih lica

- Ustanove za dnevni boravak i za pomoć u kući

67. Faktori koji utiču na verbalnu komunikaciju su ( zaokružite 2 tačna odgovora):

14
www.sec.ba
A. jasnoća

B. sažetost

C. vlastiti prostor

D. dodir.

688. Pravila dobre komunikacije sa starijim osobama su ( zaokružite 2 tačna odgovora):

A. govoriti jasno, glasno i ne previše brzo

B. ponašati se roditeljski

C. tokom razgovora treba biti licem okrenut sagovorniku

D. govoriti sagovorniku šta treba da radi

69. Opišite kako treba oslovljavati štićenika:

_____________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________

Pri prvom kontaktu sa štićenikom treba se predstaviti. Nakon njegovog predstavljanja treba se
dogovoriti o protokolu pri oslovljavanju ( Vi, gospodin/gospođa ......, imenom i sl.), poštujući
želju korisnika, ukoliko to nije regulisano Pravilnikom ustanove.

70. Navedite koje se procedure trebaju ispoštovati pri korištenju sredstava lične zaštite:

_____________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

- odabrati sredstva lične zaštite prema riziku izloženosti i proceduri

- ne smiju se međusobno dijeliti lična sredstva zaštite

- po završenom radnom procesu odložiti korištena sredstva u odgovarajuću vreću za otpad

15
www.sec.ba
71. Zaokružite 2 tačne tvrdnje:

A. Između različitih pacijenata potrebno je mijenjati rukavice

B. Maske za lice se mijenjaju na kraju smjene

C. Već upotrebljena maska se može koristiti i drugi dan ukoliko je čista

D. Maske za lice trebaju pokriti nos i usta

72. Navedite osnovne elemente komforne sobe:

______________________ odgovarajuća temperatura sobe

______________________ odgovarajuća vlažnost vazduha

______________________ redovno provjetravanje

______________________ ogovarajuće osvjetljenje

______________________ prijatan miris u sobi

______________________ urednost

______________________ tišina

______________________ sigurnost i bezbjednost korisnika

73. Opišite kako treba da izgleda bolesnička soba:

_____________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________

Zidovi treba da su premazani svijetlim, pastelnim bojama. Površina poda treba da je glatka, ali
ne klizava, laka za održavanje i da ublažava buku i lupanje. Osvjetljenje ( prirodno ili vještačko)
treba da bude dobro podešeno. Temperatura u sobi od 18-22 stepena. Soba treba da je
provjetrena i bez neprijatnih mirisa.

74. Nabrojte procedure koje njegovatelj sprovodi kod umirućeg:

16
www.sec.ba
____________________________________________________________________________

____________________________________________________________________________

____________________________________________________________________________

____________________________________________________________________________

____________________________________________________________________________

____________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________

1. REDOVNO ODRŽAVANJE LIČNE HIGIJENE

2. NJEGA KOŽE I DOSTUPNIH SLUZNICA

3. PROVOĐENJE MJERA ZA SPREČAVANJE DEKUBITUSA

4. HRANJENJE

5. DAVANJE TEKUĆINE

6. POMAGANJE U ELIMINACIJI STOLICE I MOKRAĆE

7. POMAGANJE PRI ISKAŠLJAVANJU

75. Zaokružite 2 tačna odgovora:

1. redovna higijena podstiče otpornost organizma korisnika

2. pranje zuba korisnika se vrši svakodnevno, ujutro

3. higijena anogenitalne regije kod korisnika se sprovodi samo jednom dnevno

4. pranje nogu korisnika se obavlja svakodnevno

76. Navedite opšte postupke koji se sporvode pri pružanju prve pomoći:

________________________________________________________

________________________________________________________

________________________________________________________

________________________________________________________

17
www.sec.ba
________________________________________________________

________________________________________________________

1. provjeriti sigurnost mjesta nesreće

2. osigurati mjesto nesreće

3. orijentacijski pregled

4. pozvati hitnu pomoć

5. primijeniti neodgodive postupke prve pomoći

6. ostati uz povrijeđenu osobu

77. Navedite neodgodive postupke prve pomoći:

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

1. postavljanje osobe bez svijesti koja diše u stabilan bočni položaj

2. postupak oživljavanja osobe bez svijesti koja ne diše

3. zaustavljanje jakog krvarenja

78. Asepsa je ( zaokružite tačan odgovor):

a) potpuno odsustvo kontaminacije

b) djelimično odsustvo kontaminacije

c) potpuno prisustvo kontaminacije

d) pojam suprotan dezinfekciji

79. Antiseptik je ( zaokružite tačan odgovor):

a) hemijsko sredstvo koje potpuno uništava mikroorganizme

b) potpuno odsustvo kontaminacije

18
www.sec.ba
c) hemijsko sredstvo koje sprečava razvoj mikroorganizama

d) vrsta mikroorganizma

80. Navedite 5 osnovnih pravila asepse:

____________________________________________________

____________________________________________________

____________________________________________________

____________________________________________________

____________________________________________________

( priprema bolesnika, priprema prostora, priprema osoblja, priprema pribora i postupak sa

ranom)

81. Navedite kako može djelovati dezinfekciono sredstvo?

______________________________________________________

______________________________________________________

______________________________________________________

( bakteriostatično, virustatično, baktericidno, virucidno i inhibitorno)

82. Navedite metode dezinfekcije:

_____________________________

_____________________________

_____________________________

_____________________________

( prirodne, mehaničke, termičke, hemijske)

83. Navedite vrste dezinfekcije u odnosu na vrijeme primjene:

______________________________

______________________________

19
www.sec.ba
______________________________

( profilaktična, tekuća, završna)

84. Tekuća dezinfekcija je (zaokružite tačnu definiciju):

a) dezinfekcije koja se sprovodi se u svrhu sprečavanja pojave zaraznih bolesti

b) dezinfekcija koja se sprovodi nakon završetka bolesti ili nakon što je uklonjen izvor infekcije

c) dezinfekcija u toku trajanja neke zarazne bolesti i provodi se ciljano dezinficijensima koji će
uništiti uzročnika

85. Navedite 5 faktora koji utiču na djelovanje dezinfekcionog sredstva?

_______________________________________________________

_______________________________________________________

_______________________________________________________

_______________________________________________________

_______________________________________________________

(vrsta mikroorganizma, sredina u kojoj djeluje, temperatura sredstva, koncentracija i vrijeme

djelovanja dezinfekcionog sredstva)

86. Objasnite na koji način koncentracija dezinfekcionog sredstva utiče na efikasnost

dezinfekcije?

______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________

(smanjena koncentracija neće imati adekvatan učinak tj. neće mikroorganizme osloboditi
zaraznosti, a veća koncentracija neće imati veći učinak, već će oštetiti predmete, materijal,
nagrišće kožu, te ugroziti biološku ravnotežu u ljudskoj okolini- ekološki neprihvatljivo)

87. Nabrojte po redoslijedu postupke pravilnog provođenja dezinfekcije:

___________________________________________________________________________

____________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________

20
www.sec.ba
 ____________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________

(provesti mehaničku dezinfekciju, izabrati adekvatno sredstvo, pripremiti potrebnu

količinu sredstva odgovarajuće koncentracije i temperature, predmete izložiti djelovanju
sredstva tokom propisanog vremena, predmete isprati i obrisati i posušiti)

88. Navedite za šta služi zaštitna odjeća?

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

(Zaštitne odjeća služi za prevenciju prijenosa mikroorganizama sa njegovateljice na

pacijenta, kao i obrnuto)

89. Navedite šta spada u zaštitnu odjeću:

___________________________________________

___________________________________________

__________________________________________

__________________________________________

(kapa, maska, ogrtač, rukavice i kaljače)

90. Objasnite zbog čega se pacijenti smještaju u izolaciju?

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

(Pacijenti se smještaju u izolaciju uslijed postojanja rizika za širenje infekcije i radi prevencije nastanka
infekcije)

91. Dopunite rečenicu:

Postupak kojim se uništavaju svi živi oblici mikroorganizama (patogeni, apatogeni i njihove spore) na
predmetima naziva se ____________________. (sterilizacija)

92. Napišite definiciju infekcije?

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

21
www.sec.ba
____________________________________________________________________________________

Infekcija je aktivno ili pasivno prodiranje izazivača bolesti ( mikroorganizama) i njihovo zadržavanje i
razmnožavanje u organizmu domaćina (makroorganizma)

93. Dopunite rečenicu:

Reakcija domaćina na infekciju je ___________________. (zapaljenje)

94. Objasnite zašto se virusi smatraju isključivim unutarćelijskim parazitima?

_________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________

(Virusi su unutarćelijski paraziti zato što tek ulaskom u ćeliju domaćina postaje aktivan tj. izaziva bolest)

95. Nabrojte vrste infekcija prema kliničkoj slici:

__________________________

__________________________

___________________________

(latentna, manifestna, inaparentna ili asimptomatska)

96. Infekcija koja se nalazi u stanju mirovanja duži vremenski period, a nekad i doživotno naziva se
(zaokružite tačan odgovor):

a) oportunistička

b) intrahospitalna

c) manifestna

d) inaparentna

e) latentna

97. Nabrojte puteve ulaska infekcije:

_______________________

_______________________

_______________________

(penetracija, ingestija, inhalacija)

22
www.sec.ba
98. Navedite puteve prenošenja infekcije:

_____________________________________

_____________________________________

(direktnim i indirektnim kontaktom)

99. Navedite faktore Vogralikovog lanca:

_____________________________________

_____________________________________

_____________________________________

_____________________________________

_____________________________________

( izvor zaraze, put prijenosa, ulazna vrata, virulencija i dispozicija)

100. Napišite šta je intrahospitalna infekcija?

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

(svaka infekcija nastala za vrijeme boravka bolesnika u stacionarnim zdravstvenim ustanovama)

101. Infekcija kojoj inkubacija počinje u bolnici, a klinički se manifestira po izlasku iz bolnice
naziva se ( zaokružite tačan odgovor):

a) inaparentna

b) oportunistička

c) asiptomatska

d) intrahospitalna

102. Kakvi bolesnički kreveti po konstrukciji mogu biti:

______________________

______________________

(standardni i specijalni)

23
www.sec.ba
103. Za svaki bolesnički krevet u prostoriji se mora obezbijediti (zaokružite tačan

odgovor):

a) 20 m²
b) 6 m²
c) 25 m²

104. Navedite 4 faktora rizika za razvoj ateroskleroze:

_________________________________________ gojaznost

_________________________________________ pušenje

_________________________________________ konzumiranje masne hrane

_________________________________________ smanjena fizička aktivnost

105. Zaokružite netačnu tvrdnju:

A. Kod angine pektoris bol se javlja iza grudne kosti i može se širiti u vrat, donju čeljust,
ramena ili u ruke

B. Bol kod infarkta miokarda traje kraće od 15 minuta i prolazi na nitroglicerin tablete

C. Infarkt miokarda može biti praćen preznojavanjem

D. Infarkt miokarda može biti praćen mučninom i povraćanjem

106. Navedite 2 razloga nastanka moždanog udara:

_____________________________________________ pucanje krvnog suda

_____________________________________________ začepljenja krvnog suda

107. Dopunite rečenicu:

Najvažniji uzrok za razvoj HOBP je _____________ (pušenje).

108. Zaokružite 2 tačne tvrdnje:

A. Faktori rizika za nastanak šećerne bolesti su nasljeđe, gojaznost, neadekvatna ishrana,

stres i nedovoljna fizička aktivnost

B. Uslijed šećerne bolesti komplikacije se javljaju samo na bubrezima

C. Provjera stopala kod dijabetičara se vrši svakodnevno

24
www.sec.ba
D. Inzulinske injekcije se daju uvijek samo u predio ruke

109. Zaokružite 5 simptome depresije:

A. rano buđenje B. smanjen interes za omiljene stvari

C. uznemirenost D. dobijanje na težini

E gubitak na težini F. neopravdan osjećaj krivice

G. bolovi H. misli o smrti ili samoubistvu

110. . Dopunite rečenicu:

Prestanak disanja i srčanog rada dovesti će do nepovratnog oštećenja mozga za ____________

3-5 minuta.

25
www.sec.ba