SILAT CEKAK

Silat Cekak didakwa sebagai berasal dari Kedah. Pernah diamalkan oleh panglima-panglima
kerajaan Kedah di zaman Kesultanan Sultan Ahmad Tajuddin II. Panglima Ismail, salah seorang
panglima kanan kerajaan Kedah yang pernah menewaskan seorang batak bernama Tuah (bukan
Hang Tuah) telah menurunkan ilmu silat ini kepada Panglima Tok Rashid. Manakala Panglima Tok
Rashid pula telah mengamanahkan Silat Cekak ini kepada Yahya Said yang berasal dari Batu
Kurau, Taiping sebagai 'pemegang amanah'. Panglima Tok Rashid meninggalkan wasiat kepada
Yahya Said yang ketika itu berumur 20 tahun. "Jika ada anak cucuku di Kedah hendak belajar silat
ini, hendaklah kau pulangkan kembali". Silat ini telah terpendam selama 40 tahun sehinggalah Y.M.
Ustaz Haji Hanafi bin Haji Ahmad yang berasal dari Kedah, telah bertemu dengan Yahya Said. Oleh
kerana minatnya yang amat mendalam terhadap silat ini, Y.M. Ustaz Haji Hanafi bin Haji Ahmad
telah dapat mewarisi kembali seni pusaka bangsa ini daripada Yahya Said. Pada 5 Ramadhan 1385
Hijrah, bersamaan 28 Disember 1965, bertempat di rumah Shafie Darus, Batu 4 3/4, Jalan Gunung
Alor Setar, Kedah; Silat Cekak berjaya dilahirkan kembali menerusi Perkumpolan Seni Sari Budaya
Sri Kedah yang ditubuhkan pada Februari 1964. Kemudian pada 19 Ogos 1971, Persatuan Seni
Silat Cekak Malaysia didaftarkan dan diasaskan oleh YM Al-Marhum Ustaz Hanafi bin Haji Ahmad
Pada tahun 1975, Persatuan Seni Silat Cekak Malaysia telah menyaksikan logo baru baginya yang
mana ianya juga telah diasaskan oleh Y.M. Al-Marhum Ustaz Haji Hanafi bin Haji Ahmad, Guru
Utama merangkap Presiden PSSCM. Beliau telah meninggal dunia pada 13 Ogos, 1986 setelah
menerajui PSSCM dan mengembangkan silat ini ke seluruh negara selama 21 tahun.
Tanggungjawab ini diteruskan pula oleh Y.M. Haji Ishak bin Itam selaku Guru Utama merangkap
Presiden PSSCM pada 21 September, 1986. Majlis pengijazahan penuntut baru pertama kali
dilakukan oleh beliau di Universiti Pertanian Malaysia pada 13 Oktober, 1986. Seterusnya hingga
sekarang cawangan-cawangan PSSCM telah berkembang diseluruh Semenanjung Malaysia.

 TEKNIK-TEKNIK

Keunikan silat cekak adalah sambil menyerang sambil menangkap. Buah-buah ini diajar
dalam peringkat asas, jatuh dan potong.

1. Buah Pertama
2. Buah Keputusan Gayung Patani
 3. Buah Keputusan Sendeng Atas
4. Buah Kilas Belakang
5. Buah Kilas Hadapan
6. Buah Kidong Kiri
7. Buah Kuntau Jatuh
8. Buah Kuntau Kiri & Kuntau Kiri Gantung
9. Buah Kuntau Kanan Gantung
10. Buah Hentak @ Keputusan Silat Harimau
11. Buah Ali Patah Atas
12. Buah Ali Patah Sudah
13. Buah Selendang
14. Buah Gari & Gari Gunting
15. Buah Paras
16. Buah Keputusan Pasung Kemanga
17. Buah Keputusan Terlak
18. Buah Keputusan Lintau
19. Buah Hempok
20. Buah Luncur
21. Buah Siku Potong

SILAT GAYONG

Silat Seni Gayong dikatakan telah wujud sejak zaman Kesultanan Melayu Melaka lagi, iaitu sewaktu
pemerintahan Sultan Mansor Syah. Selepas kejatuhan Melaka ke tangan Feringgi(Portugis) pada tahun
1511, hulubalang Melaka yang diketuai oleh Tun Biajid(anak Laksamana Hang Tuah) telah berundur ke
dalam hutan dan seterusnya melakukan serangan gerila terhadap angkatan Portugis. Ilmu Silat Seni
Gayong inilah yang telah digunakan oleh Tun Biajid dan orang-orangnya ketika menentang Portugis.
Walaupun terpaksa berundur ke dalam hutan, hulubalang-hulubalang Melaka ini masih mampu
menyusun suatu barisan penggempur (boleh disamakan dengan gerakan gerila) yang berpegang kepada
tekad iaitu "berimau-rimau, berimba-rimba dan bergayong". Disebabkan kedudukan Portugis terlalu
kuat ketika itu, Tun Biajid dan orang-orangnya terpaksa berundur hinggalah ke negeri Pahang, untuk
mencari perlindungan. Di Pahang, ilmu Silat Seni Gayong ini terus hidup diwarisi oleh generasi demi
generasi sehinggalah sampai ke tangan Tuan Syed Zainal Al-Attas, iaitu seorang hulubalang Pahang yang
hidup sezaman dengan Dato' Bahaman dan Mat Kilau. Ada suatu kisah yang menceritakan bahawa pada
zaman pemerintahan Portugis di Melaka, telah diadakan majlis keramaian tiap-tiap tahun yang dihadiri
oleh segenap lapisan masyarakat. Pemerintah Portugis telah mengadakan suatu pertandingan seni
persembahan budaya masyarakat setempat dan memberikan ganjaran yang besar kepada
pemenangnya. Dalam kategori persembahan silat, pesilat yang menunjukkan persembahan yang
dianggap membahayakan telah dikumpulkan setempat dan diasingkan daripada pesilat yang
mempersembahkan silat pulut yang diiringi oleh bunyi-bunyian seperti gendang. Pesilat-pesilat yang
membawakan silat yang berbahaya ini telah ditangkap secara sulit lalu dirantai dan dibawa ke tengah
laut dengan perahu untuk dibunuh, kerana pemerintah Portugis bimbang bahawa mereka boleh
mengancam kedudukan Portugis di bumi Melaka. Ketika berada di tengah laut, dengan izin Allah dan
berkat ilmu Silat Seni Gayong, rantai yang mengikat hulubalang-hulubalang Melaka itu telah berjaya
diputuskan, dan hulubalang-hulubalang Melaka ini telah melawan dan berjaya menumpaskan pengawal
Portugis yang mengawal mereka. Oleh kerana bimbangkan keselamatan diri mereka ekoran daripada
peristiwa itu, hulubalang Melaka ini telah mengambil keputusan untuk belayar ke merata-rata gugusan
kepulauan Melayu untuk mencari perlindungan. Sesetengah daripada hulubalang Melaka ini telah
mendarat di Makasar lalu menetap di situ. Di Makasar ini, ilmu Silat Seni Gayong telah berkembang
dengan meluas, terutamanya di kalangan bangsawan Bugis. Orang-orang Bugis inilah yang
bertanggungjawab menghidupkan semula kesenian lama ini di Tanah Melayu. Ada suatu riwayat yang
masyhur berkenaan tujuh orang anak raja tanah Bugis yang sangat-sangat ditakuti dan dihormati di
seluruh Makasar, Riau, Siak dan juga pulau-pulau yang berhampiran, kerana kegagahan dan
keperkasaan mereka yang tiada tolok bandingnya ketika itu. Mereka telah belayar meninggalkan tanah
Bugis dan menjelajah ke serata kepulauan Melayu untuk mencari kawasan penempatan yang baru. Salah
seorang dari putera Bugis itu ialah Almarhum Daeng Kuning atau lebih dikenali sebagai Panglima Hitam.
Daeng Kuning ialah moyang kepada Dato' Meor Abdul Rahman, Mahaguru Silat Seni Gayong. Syed Zainal
mempelajari ilmu Silat Seni Gayong daripada Daeng Ambok Solok, seorang pahlawan berketurunan
Bugis dan mempunyai tali persaudaraan dengan Daeng Kuning. Mat Kilau, Dato’ Bahaman, Syed Zainal
telah diperintahkan oleh Sultan Ahmad Pahang untuk mencari buah keras di Pulau Bangka, Riau,
Indonesia. Di Pulau Temiang, yang terletak berdekatan dengan Pulau Bangka, mereka telah bertemu
dengan Daeng Ambok Solok. Daeng Ambok Solok telah bermurah hati untuk menurunkan ilmu Gayong
kepada pahlawan Pahang tersebut agar dapat digunakan untuk mempertahankan tanah air mereka
kelak. Oleh kerana kesuntukan masa, mereka mengikat janji untuk kembali lagi ke Pulau Temiang
setelah selesai urusan yang diamanahkan oleh Sultan. Dalam perjalanan pulang ke Pahang, Mat Kilau
diarahkan untuk membeli senapang kopak di Singapura. Mat Kilau, Syed Zainal dan Dato’ Bahaman telah
belayar kembali ke Pulau Temiang seperti yang dijanjikan. Mereka telah menuntut ilmu Gayong selama
kira-kira dua tahun daripada Daeng Ambok Solok. Syed Zainal Al-Attas ialah nenda kepada Mahaguru
Dato' Meor Abdul Rahman Daeng Uda Hashim. Dato' Meor Abdul Rahman mempelajari Silat Seni
Gayong daripada nendanya sendiri, Tuan Syed Zainal Syed Idris Al-Attas ketika berusia 12 tahun.

 LATIHAN

Tapak Gayong

Pelajar bermula dengan mempelajari asas yayasan dan corak kaki atau tapak bersama
dengan pukulan, tendangan, blok, balas dan pembalikan.

Seni Tapak Gayong

Selepas mempelajari bentuk asas menyerang dan mempertahankan diri, pelajar kemudian
mengajar teknik merampas, menghantarkan dan bagaimana untuk memanipulasi, mengunci
atau menyerang sendi lawan.

Seni Keris

Setelah menjadi mahir dalam teknik tidak bersenjata, pelajar itu bersedia untuk latihan
dengan senjata. Senjata pertama yang diajarkan
termasuk keris (pisau), pisau (pisau), kerambit (pisau seperti cakar), kapak
(kapak), tekpi ( truncheon tiga cabang) dan sundang .

Seni Simbat

Lebih banyak senjata diperkenalkan, iaitu tongkat ( tongkat ), simbat (batang

pendek), tembong (tongkat panjang), parang (machete), tombak (tombak)
dan lembing (javelin).
 Seni Cindai

Senjata fleksibel diajar. Ini secara tradisinya diajarkan terakhir kerana mereka memerlukan
sifat fleksibel mereka memerlukan wielder untuk mempunyai kawalan yang besar untuk
menggunakannya dengan mahir. Lebih-lebih lagi, banyak senjata ini hampir tidak berguna di
tangan pejuang yang tidak berpengalaman berbanding dengan pedang atau pisau yang
lebih maut. Senjata-senjata yang diajar dalam komponen ini adalah tali (tali), cindai (sutera
selendang atau kain), Rantai (rantai), dan Bengkong (tali pinggang kain).

Seni Yoi

Setelah belajar melawan bersenjata dan tidak bersenjata, pelajar kini diajar gerakan cepat
dan lincah untuk mengelak atau mengelirukan lawan. Ini juga boleh merangkumi pelbagai
gerakan atletik. Di masa lalu, tahap ini adalah setanding dengan qinggong Cina , tetapi hari
ini kebanyakannya terdiri daripada teknik penyerang yang menipu.

Seni Belian

Belian adalah kata Jawa lama untuk seorang dukun yang telah meninggal dunia dan

mengambil bentuk semangat harimau. Peringkat ini memberi tumpuan kepada latihan rohani
dan dalaman. Dengan kebangkitan konservatisme Islam di Asia Tenggara hari ini, aspek-
aspek esoterik silat dimatikan atau ditafsirkan semula agar sesuai dengan pemikiran agama
moden. Walau bagaimanapun, seni belian tradisional didasarkan lebih kuat
pada kejawen Indonesia asli daripada iman Islam.

SILAT TONGKAT

Silat yang seterusnya ialah silat tongkat. Silat tongkat berasal dari India dan telah dibawa masuk
ke Kelantan oleh seorang rakyat India yang datang sebagai peniaga air teh kandar. Seni tari silat
tongkat diberi nama kerana silat ini telah memasukkan dua elemen tarian dan elemen silat.
Kedua-dua elelen ini telah digabungkan menjadi satu. Salah satu fungsi seni silat ini ialah untuk
meninggalkan kesan kesenian yang indah kepada masyarakat. Dari segi pengajarannya, seni silat
ini terdiri daripada tiga peringkat pembelajaran iaitu peringkat Bunga Silat, Pecahan dan Buah
Silat. Peringkat pertama iaitu peringkat bunga silat mempunyai tujuh jenis bunga silat. Bunga
silat juga merupakan elemen yang akan digunakan semasa sesuatu persembahan diadakan
contohnya seperti  majlis perkahwinan. Peringkat kedua ialah peringkat pecahan. Peringkat ini
memepunyai 110 jenis pecahan yang diajarkan selepas pesilat melepasi peringkat pertama. Pada
peringkat ini, pesilat akan diajar tentang cara-cara untuk mempertahankan dan melepaskan diri
daripada pihak lawan. Peringkat yang terakhir ialah peringkat buah silat. Dalam seni tari silat
tongkat, terdapat lebih 50 jenis buah silat akan diajar kepada pelajar. Buah silat ini penting
kerana ia tidak boleh dipertontonkan kepada orang ramai. Buah silat ini disorokkan daripada
pandangan ramai atas dasar memelihara seni permainan. Buah silat ini juga diajar oleh guru pada
malam terakhir sebelum Majlis Perlimau.